jaargang 64 | nummer 3 | april 2016
www.svpromotie.nl
DE PROMOOT Clubblad van Schaakvereniging 'Promotie' jaargang 64 | nummer 3 | april 2016
Schaakvereniging 'Promotie' – opgericht 6 oktober 1952 Speelzaal: Website: Contributie:
Wooncentrum Gondelkade, Gondelkade 33, Zoetermeer www.svpromotie.nl senioren (vanaf 20 jr): € 149,- / junioren (t/m 20 jr): € 71,50 / studenten: € 70,- / leskosten € 22,50 / alleen extern: € 70,00 Donaties: minimaal € 25,00 Bankrekening: 2405362 (NL79 INGB 0002 4053 62), t.n.v. Schaakvereniging Promotie, Zoetermeer Ereleden:
P. Briggeman, G. Eggink, J. Meijer, M. Nepveu, G. Swart, J. Veldhuizen
bestuur voorzitter
naam
adres
telefoon + e-mail
J. van den Berg
Wildenberg 18 2716 ND Zoetermeer v.Boisotring 97 2722 AB Zoetermeer Esmoreitschouw 41 2726 KJ Zoetermeer Linie 4 2652 HB Berkel en Rodenrijs Comriekade 24 2481 AE Woubrugge
(079) 321 42 59
[email protected] (079) 342 20 05
[email protected] (06) 24 13 20 30
[email protected]
adres
telefoon + e-mail
(Jaap)
secretaris
D. Th. Brinkman
(Dirk)
penningmeester H. Minnema
(Hans)
(010) 842 35 41 wedstrijdleider M. Wichhart (Maarten)
[email protected] intern wedstrijdleider R. de Vries (0172) 58 73 35, (06) 22 41 94 68 (Rob) extern
[email protected] algemeen < vacature > adjunct voorzitter Rhonestroom 22 (079) 341 84 32 D.J.F. van Nies (Dingeman) jeugdcommissie 2721 CC Zoetermeer
[email protected]
naam
Trompstraat 98 2266 KL Leidschendam Comriekade 24 R. de Vries (Rob) 2481 AE Woubrugge webmaster Noordwaarts 70 R.R. Matai (Rudi) svpromotie.nl 2711 HM Zoetermeer materiaalAlexander Dubčekplaats 32 C. Schoon (Chris) commissaris 2332 HX Leiden redactie clubblad De Promoot
H.J. Alberts
(070) 320 64 29
[email protected]
(Henk)
(0172) 58 73 35
[email protected]
(079) 888 59 52
[email protected] (06) 23 07 66 17
[email protected]
www.svpromotie.nl
Inhoud Intro: Redactioneel Intro: Van de voorzitter Intern: Stand na de 27e ronde Intern: Johan Cruijff en het totaalschaak? Extern: Alle uitslagen t/m 2 april Partij: Mode De zetten van Van Zetten: It's all about mate Opgaven: Wit/zwart speelt en wint Partij: Gemiste kansen, verborgen winst Verslag: Schaken in Wijk aan Zee: h2-h4! Partij: Die lieve pionnetjes op d2 en e2 Varia: Sjoemelsoftware in de klokken van Promotie? Partij: Hielke in actie! Uit de oude doos: Het degradatiespook Puzzel: Oplossing Kerstpuzzel 2015 Toernooi: Zicosur 2016, Antofagasta, Chili Varia: 2 Euromunt Estland: 100-jarige geb.dag Paul Keres Partij: Een spannende finale Varia: Monument Paul Keres in Narva, Estland Partij: Psychologisch schaak Varia: Zou Donald Trump kunnen schaken? Partij: Niemand om de schuld te geven Bekers: Overzicht wisselbekers Jeugd: P7 op weg naar het kampioenschap ELO: Ratings per 1 februari 2016 Opgaven: Oplossingen problemen Agenda: Alle evenementen t/m zomer 2016
redactie .Jaap van den Berg Maarten Wichhart Maarten Wichhart Rob de Vries Manuel Nepveu Maarten van Zetten redactie Jaap van den Berg Jan Willem Duijzer John Tan Chris Schoon Rudi Matai Hans Meijer Jan Blankespoor Hans Meijer Henk Alberts Jan Willem Duijzer Henk Alberts Nico Peerdeman Gerhard Eggink Frans Martens Chris Schoon Arjen Schuurman Hess Rob de Vries redactie bestuur
blz. 2 2 3 4 5 6 7 9 10 11 13 14 16 17 20 21 22 24 25 27 30 31 33 34 36 37 38
n
3 maal "kort maar krachtig" [ 1 ] wit begint en wint
[1]
○
(oplossingen: blz. 37)
[ 2 ] zwart begint en wint
april 2016
●
[ 3 ] zwart begint
●
intro
Redactioneel
Henk Alberts Rob de Vries
Kon Johan Cruijff schaken? Maarten (W) vraagt het zich af op pagina 4. Kan Donald Trump schaken? Gerhard onderzoekt het op pagina 30. En verder treft U in dit nummer voorzitter Jaap met een gedicht en materiaalcommissaris Chris over sjoemelsoftware (in schaaklokken!?). Bovendien vertelt Nico over psychologisch schaken, Maarten (vZ) over matzetten (wie wil dat niet?), Manuel over mode (???), en nogmaals Jaap over wat hij niet zag. Jan Willem is ook present met twee bijdragen: over h2-h4 in Wijk aan Zee, en over zijn "leuke partij" tegen Ben Ahlers. Voeg hieraan toe dat Frans zich afvraagt of niemand hem voor pat kon waarschuwen, dat Rudi laat zien hoe goed Hielke bezig is, dat John hele lieve pionnetjes op d2 en e2 had (met zwart!), en dat Arjen uitlegt hoe P7 kampioen (?) wordt, dan weet U dat U er weer eens even rustig voor moet gaan zitten. Mèt bord of computer, lijkt ons. Veel leesplezier!
intro
Van de voorzitter
Jaap van den Berg
Bij de opening van de jaarvergadering 2016 las ik het volgende gedicht van Leo Vroman.
In de bergen lopen schaken Ik verbeeld me dat ik maar 7 jaar oud was, toen ik met mijn broer in Zwitserland liep te schaken met zo’n klein dichtklapbaar dingetje waarin je de ongelukkige platte schaakstukjes moest en zou steken.
Gelukkig is chaos nu een van mijn geliefde wiskundige onderwerpen. Maar schaken doe ik niet meer want we hebben gelukkig geen schaakspel in de buurt.
Zo liep ik met mijn oudere broer Jaap, en ik weet nog hoe onaangenaam hij een keer won en daarbij zo lelijk gniffelde dat ik vergeefs trachtte hem van de berg te stoten.
Wel is er een stel door de interior decorators in een sierlijke wachtruimte van dit gebouw voor stokouderen geplaatst, maar daarvan zijn de stukken steenhard en veilig aan het schaakbord gegoten.
We waren allebei niet zo knap; ik wist en weet maar een stuk of twee openingen gevolgd door een keuze van twee zetten en dan chaos.
[2]
De Promoot
Stand na de 27e ronde
intern
Maarten Wichhart
(periode 3, ronde 3, 29 maart 2016)
groep 1
groep 2
speler
punten
rating
TPR
speler
punten
rating
TPR
1
B. Bannink
357
2240
2239
1
J. Mostert
248
1975
1929
2
H. Kuipers
318
1729
2129
2
Mi. van Staden
239
1843
1927
3
R. Kevlishvili
309
2350
2243
3
H. Boerkamp
232
1873
1882
4
H. Noordhoek
300
2038
2049
4
J. Tan
229
1810
1818
5
A. de Waal
297
2166
2122
5
J. Blankespoor
225
1930
1861
6
A. Schuurman Hess
279
1945
2015
6
R. Minnema
206
1801
1774
7
S. de Swart
279
2005
2016
7
R. Matai
195
1679
1668
8
B. Ahlers
276
2067
2000
8
B. Albertus
190
1404
1645
9
N. Peerdeman
273
1878
1922
9
H. Minnema
182
1730
1713
10
M. Nepveu
273
1891
1990
10
J. Veldhuizen
180
1590
1641
11
H. Ouwens
261
1937
1902
11
K. Maliepaard
176
--
1593
12
J.W. Duijzer
261
2030
2005
12
B. van de Graaf
170
1772
1617
13
E. Guijt
249
1660
1789
13
E. Eveleens
170
1542
1633
14
J. Baas
249
1970
1924
14
C. Schoon
166
1415
1427
15
M. Wichhart
249
1937
1848
15
G. Eggink
164
1898
1681
16
J. Koster
247
1929
1904
16
P. Hijma
164
1388
1437
17
L. Smaal
246
1834
1872
17
B. Ameling
164
1714
1722
18
W. Tsai
231
1842
1797
18
D. Brinkman
162
1639
1600
19
J. van den Berg
229
1805
1962
19
Ma. van Staden
146
1550
1359
20
S. de Jong
228
1857
1792
20
R. de Vries
142
1458
1336
21
J. Sibbing
225
1937
1784
21
F. Varenkamp
138
1423
1484
22
M. Kanbier
217
1716
1880
22
S. van Dongen
128
--
--
23
J. Bosman
214
--
1914
23
T. van Ham
128
1212
--
24
F. Martens
202
1638
1714
24
M. Hettfleisch
124
1742
2054
25
G. Toxopeus
194
1650
1658
25
T. Morcus
110
1829
1772
26
D. van Nies
190
1639
1744
26
S. Remmerswaal
108
--
1367
27
J. Busman
108
1701
--
28
M. Oudshoorn
98
--
1355
29
J. de Roo
82
1361
1252
30
H. Bragonje
70
1377
1271
spelers in volgorde van totaal-score (in tegenstelling tot de lijst op de website)
Bestuursmededeling
Sinds enkele maanden zijn de bestuursleden van Promotie per mail bereikbaar via de volgende adressen (die ook kunnen worden gebruikt na toekomstige bestuurswisselingen):
[email protected] [email protected] [email protected] [3]
april 2016
[email protected] [email protected] [email protected]
intern
Johan Cruijff en het totaalschaak?
Maarten Wichhart
Dit stukje schrijf ik in de week waarin Johan Cruijff ons ontvallen is. De grootste Nederlandse voetballer is niet meer. Op televisie, in de kranten en op de sociale media worden de verschillende hoogtepunten uit zijn leven bijna tot vervelens toe herhaald. Keer op keer wordt benadrukt dat Johan geniaal zou zijn geweest in alle sporten. Ik vraag me af of Johan in zijn leven wel eens geschaakt heeft. Via Google kan ik hier niets over vinden. Alleen sportjournalist Edwin Struis weet op te merken dat Johan was als een schaker die zeven zetten vooruit denkt. Waarschijnlijk bedoelde hij dit niet letterlijk, maar als het waar is, is dat op zijn minst een goed begin. Zeker als Johan zonder enige ervaring in het schaken zeven zetten vooruit dacht, was hij een natuurtalent. Mocht Johan in zijn jeugd voor de schaaksport gekozen hebben, dan had de schaakgeschiedenis er vast anders uitgezien. Spasski, Fischer en Karpov waren nooit wereldkampioen geworden. Nee, er was een 2 e Nederlandse wereldkampioen geweest. Johan had ze allemaal verpletterd met zijn totaalschaak. De lesmethodes had hij naar zijn hand gezet, en ook financieel zou het er voor de topspelers rooskleuriger uitzien. Hoe precies zal voor altijd een geheim blijven. Dat weet hij alleen. In onze interne competitie lijkt Hielke een blijvertje te worden aan de top. Zijn TPR is dit seizoen dik 2100 en ook in belangrijke externe wedstrijden laat hij van zich spreken. Dit heeft geleid tot het volgende lovende verhaal op de website van DSC. “Willem-Jan van den Broek, totdantoe teamtopscorer met 100%, trof het niet dat zijn tegenstander een sterke partij speelde. Met wit had deze de opening voortreffelijk gespeeld; zwart's creativiteit en activiteit werden steeds met de juiste manoevres beantwoord. Uiteindelijk kon Willem-Jan ontsnappen naar een toreneindspel dat er bij een 3½ - 3½ stand nog spannend uitzag; ook hierin vond de opponent echter steeds de juiste zetten zodat de Delftse teamleider rond half twaalf zijn koning om moest leggen (vergezeld van een felicitatie aan zijn tegenstander voor een werkelijk goed gespeelde partij).” Of het genoeg is voor het kampioenschap is maar zeer de vraag. Bernard is als vanouds op dreef en laat vrijwel niets liggen. Zijn voorsprong op de concurrentie is inmiddels al ruim 30 punten. Spannend gaat het de komende maanden ook nog worden in groep 2. Meerdere respectabele namen zullen in periode 3 in deze groep bivakkeren. Wat te denken van bijvoorbeeld Jan Blankespoor, Harrie Boerkamp, Joost Mostert, John Tan, Gerhard Eggink en Rens Minnema. Voor de 2e groep is dit een onvoorstelbaar hoog niveau. Het zal voor deze spelers nog dringen worden om op een plek in de top 5 te eindigen.
□ De redactie feliciteert Promotie 3 met het kampioenschap in de 1e klasse B (en in de week van verschijnen van deze Promoot tevens P2, P5 en P7?) [ zie bladzijde hiernaast ]
[4]
De Promoot
extern team
klasse
P1
KNSB 3E
P2
Prom.
P3
B
1
P4
1A
P5
2B
P6
2A
P7
4A
[5]
Rob de Vries
Alle uitslagen t/m 2 april wedstrijd
uitslag
Bennekom 1 - Promotie 1 Promotie 1 - Charlois-Europoort 2 Het Witte Paard 2 - Promotie 1 Promotie 1 - ZSC Saende 2 LSG 3 - Promotie 1 Promotie 1 - WSC 1 Caissa 5 - Promotie 1 Promotie 1 - RSR-Ivoren Toren 2 Promotie 1 - ASV 2 RSC-Belgisch Park 1 - Promotie 2 Promotie 2 - SHTV 1 DD 3 - Promotie 2 Promotie 2 - WSC 2 Rijswijk 2 - Promotie 2 Promotie 2 - Botwinnik 1 Scheve Toren 1 - Promotie 2 Promotie 2 - DSC 4
6-2 3½ - 4½ 3½ - 4½ 7-1 6-2 3-5 5-3 6½ - 1½ za 23 april 3-5 1½ - 6½ 3½ - 4½ 4½ - 3½ 3½ - 4½ 4½ - 3½ 3–5 wo 6 april
Promotie 3 - HSV 1 Haeghe Ooievaar 1 - Promotie 3 Promotie 3 - DD 5 Raadsheer-Corbulo 1 - Promotie 3 Novelty Destroyers 1 - Promotie 3 Promotie 3 - DSC 5 SHTV 3 - Promotie 3
5½ - 2½ 4-4 4-4 2-6 3-5 4½ - 3½ 4-4
Botwinnik 2 - Promotie 4 Promotie 4 - Schaakhuis 2 B.Fischer/Wassenaar 1 - Promotie 4 Promotie 4 - SHTV 2 DD 4 - Promotie 4 Promotie 4 - Pomar 1 Promotie 4 - WSC 3 Promotie 5 - RSC-Belgisch Park 2 WSC 4 - Promotie 5 Promotie 5 - Scheve Toren 2 DSC 7 - Promotie 5 Rijswijk 4 - Promotie 5 Promotie 5 - Lierse 1 SHTV 4 - Promotie 5 DCSV 1 - Promotie 6 Promotie 6 - WSC 5 Haeghe Ooievaar 2 - Promotie 6 Promotie 6 - DSC 6 DD 6 - Promotie 6 Promotie 6 - Rijswijk 3 Promotie 6 - Voorburg 1 WSC 7 - Promotie 7 Promotie 7 - DSC 12 Promotie 7 - RSC-Belgisch Park 3 Rijswijk 6 - Promotie 7 Promotie 7 - Paris 1 B.Fischer/Wassenaar 2 - Promotie 7 Promotie 7 - DSC 11 Rijswijk 5 - Promotie 7 Promotie 7 - Scheve Toren 3
6-2 3½ - 4½ 3-5 4-4 4-4 4-4 3-5 3½ - 4½ 3-5 4½ - 3½ 4-4 1½ - 6½ 6-2 wo 6 april 4½ - 3½ 4-4 2½ - 5½ 4-4 2½ - 5½ 1½ - 6½ wo 6 april 3½ - 2½ 4½ - 3½ 4½ - 3½ 1-5 6-0 1½ - 4½ 5-1 1-5 di 5 april
april 2016
matchpunten
bordpunten
positie in groep
6 / 16 = 37,5 %
31½ / 64 = 49,2 %
8e
12 / 14 = 85,7 %
29½ / 56 = 52,7 %
2e
11 / 14 = 78,6 %
33 / 56 = 58,9 %
1e
KAMPIOEN ! 5 / 14 = 35,7 %
25½ / 56 = 45,5 %
7e
9 / 12 = 75,0 %
29½ / 48 = 61,5 %
2e
6 / 12 = 50 %
24 / 48 = 50,0 %
4e-5e
14 / 16 = 87,5 %
37 / 48 = 77,1 %
1e
partij
Mode
Manuel Nepveu
Openingsvarianten komen en openingsvarianten gaan. Ze worden weerlegd of raken uit de mode. In de nu volgende partij komt er een openingsvariant op het bord die misschien al wat beschimmeld begon te ruiken toen mijn tegenstander en ik hem speelden. Nu, zesendertig jaar nadat de onderstaande partij werd gespeeld, is de variant in geen velden of wegen meer te bekennen. En toch is hij mooi. Woest, gewelddadig, een echte grijp-hem-bij-zijn-ballen variant. Wit let niet al teveel op het materiaal en probeert de zwarte majesteit te belagen. Zwart, ook niet op zijn achterhoofd gevallen, geeft het materiaal terug en probeert van zijn kant de witte majesteit juist weer te belagen. Als Wit mis tast is het snel gedaan met hem. Opmerkelijk is dat ik deze variant niet alleen meermaals tegen schaakvriend Hondema heb gespeeld, maar dat ook een collega van me in Bonn zich er terzelfder tijd van bediende in een aantal partijen die we op het werk speelden, terwijl de variant eigenlijk al geen mode meer was... E.C. Hondema – MN, 17-2-1980, Groningen Franse Verdediging 1. e4 e6, 2. d4 d5, 3. Pc3 Lb4, 4. e5 c5, 5. a3 Lxc3+, 6. bxc3 Pe7, 7. Dg4 Dc7, 8. Dxg7 Tg8, 9. Dxh7 cxd4, 10. Kd1!? Deze zet komt op het conto van Euwe. Aan het eind van de jaren vijftig werd de zet pas echt getest en zoals het openingsboek van Suetin over het Frans zegt: “...But once it proved playable its use spread swiftly...”. Verder met de partij. Nu begint de wederzijdse agressie. 10. ... Pd7, 11. Pf3 Pxe5, 12. Lf4 Dxc3, 13. Pxe5 Dxa1+, 14. Lc1 Tf8, 15. Ld3 Ld7, 16. Te1 Pc6, 17. Pxf7 Txf7, 18. Lg6 0-0-0, 19. Dxf7 e5, 20. Lf5?! In een partij Fuchs – Uhlmann uit 1966 geschiedde 20 Ke2 e4. Wit beoogt Kf1 en brengt zijn koning aldus in veiligheid. Wit zou volgens Houdini iets beter staan, GM Alexander Kalinin houdt het in zijn monografie over het Frans op ∞, onduidelijk. Hoe het ook zij, nu zijn de spelers van deze partij eindelijk op zichzelf aangewezen. Ik ging door in de geest van de openingsvariant: de centrale pionnen naar voren! Het succes kwam sneller dan gedacht... 20. ... d3, 21. Lxd3 e4, 22. Le2? Met 22 Lb5 zou een ongeveer gelijke stelling ontstaan, maar na de tekstzet staat Wit zelfs verloren. Het blijkt dat Wit het zich niet kan permitteren om zo'n nietszeggend zetje te doen. Het zwarte paard en de zwarte loper kruipen nu ongehinderd uit hun schulp – na het betere Lb5 niet mogelijk – en dat is opmerkelijk genoeg meer dan de witte stelling kan verdragen. 22. ... Pd4, 23. Df4 23. … Pxc2! Het paard is taboe: 24 Kxc2 La4+, 25 Kd2 Dd4+ en op de volgende zet is het over. Wit kan de kwaliteit redden door zijn toren weg te spelen, maar dan volgt simpel 24. ... Pd4 of 24. ... Pxa3 en Wit staat volkomen verloren. De rest is niet overdreven moeilijk meer. 24. Lg4 Pxe1, 25. Lxd7+ Kxd7, 26. Kxe1 Kc6, 27. g4 Dc3+, 28. Kf1 Df3, 29. Dxf3 exf3 en na nog een aantal zetten zwoegen gaf Wit op, 0-1. Een partij
waarin meer dan de helft van de zetten al door anderen bedacht was...
□ [6]
De Promoot
de zetten van Van Zetten
It’s all about mate
Maarten van Zetten
Het mooie van sport is dat bijna elke sport mooi kan zijn. Natuurlijk zal het op een bepaald niveau uitgeoefend moeten worden, maar ook van F’jes die op zaterdagochtend achter een voetbal aanrennen, kan je op een bepaalde manier genieten. Winst of verlies lijkt er allemaal niet zoveel toe te doen en vaak spat het spelplezier er vanaf. Dat genieten geldt natuurlijk ook voor de sport schaken. Ondanks dat we allemaal weleens verliezen, óf juist niet winnen, terwijl dat wel had gemoeten, nemen we toch elke keer weer plaats achter het bord. Vroeger heb ik weleens gelezen, dat je als je aan een nieuwe sport begint, dat je de eerste 30 keer moet verliezen. Je bent dan niet meer bang om te verliezen, speelt vol op winst en geniet optimaal! Helaas durf ik dit zelf niet (altijd) aan…Des te meer kan ik genieten van mensen die dit wél doen. Een pionnetje meer of minder, kwaloffer of alle schepen achter zich verbranden en op zoek naar de vijandelijke koning. Naast zelf spelen of sporten is het ook mooi om naar anderen te kijken. Bij het bekijken van partijen die ‘ergens ter wereld’ gespeeld worden, kan je af en toe live meegenieten van een juweeltje. Omdat je tegenwoordig vrijwel alles kan volgen, moet je wel een selectie maken, omdat je altijd al druk bent met van alles en nog wat. Er zijn altijd partijen van spelers waar ik graag naar kijk. Carlsen, Morozevich, Mamedyarov, Shirov, Jobava, Najer, Korobov en natuurlijk Loek van Wely. Daarnaast volg ik vaak de verrichtingen van de Nederlandse spelers. Als je dan één van die spelers een partij niet ziet winnen, of zelfs ziet verliezen, kan dat soms wel pijn doen. Onlangs werd er in Qatar een heel sterk open toernooi gehouden. Veel van de wereldtoppers waren aanwezig en er kwamen ontzettend veel mooie partijen langs! Een van de absolute hoogtepunten was de partij die Mamedyarov speelde tegen Lenderman(2626) Bij Mamedyarov lukt het soms wel, soms ook niet, maar dat hij geweldig kan combineren is een ding wat zeker is. In deze stelling heeft zwart nietsvermoedend gekozen voor La3. Een slimme zet, omdat de toren naar een minder gunstig veld lijkt te moeten. Maar wat heeft Mamedyarov voor ons in petto?
Mamedyarov-Lenderman, Qatar (2015)
Na Lxc6! Lxc1 Le4 heeft zwart besloten tot Lb2. Lijkt niets mis mee. Valt Pc3 aan, maar Mamedyarov heeft een nieuwe verrassing… Na de volgende krachtzetten is duidelijk dat Mamedyarov zwart mat wil zetten en we gaan zien of dat hem ook lukt…
[7]
april 2016
Het gevaarlijke van die aanvalsspelers is dat zij soms met zetten op de proppen komen, waar jij niet eens naar hebt gekeken. Na Pxe6! fxe6 Lxh7+ Kh8 Pe4 Tf8 Lg6 Lf6 is de volgende stelling ontstaan. In deze stelling lijkt het nog te gaan voor zwart, maar wit weet krachtig de zwarte dame van de verdediging af te snijden.
Na een fraaie slotaanval, waarin met c5 de zwarte dame werd afgesloten, zat er voor zwart weinig anders op dan zich met veel geweld mat te laten zetten. Een sportief gebaar en voor mij één van de mooiste partijen van 2015.
Veel schaakplezier de komende tijd! En denk eraan… It’s all about mate.
logo Qatar Open
□
Cartoon aangedragen door redacteur Henk --- vraag van redacteur Rob: wat klopt hier niet?
[8]
De Promoot
opgaven
Wit/zwart speelt en wint
stelling 1
stelling 2
wit aan zet
wit aan zet
○
○
stelling 3
stelling 4
wit aan zet
zwart aan zet
○
●
stelling 5
stelling 6
wit aan zet
zwart aan zet
○
●
stelling 7
stelling 8
wit aan zet
wit aan zet
○
○
oplossingen: blz. 37 [9]
redactie
april 2016
partij
Gemiste kansen, verborgen winst
Jaap van den Berg
Mijn start in Tata Steel 2016 kon niet beter. Ik won de eerste twee partijen. Daarna wachtte in de derde ronde Bob Bishoen (1903) mij. Het werd een bedrieglijke partij, die ik verloor na verschillende kansen op voordeel en winst gemist te hebben. Bedrieglijk, want lange tijd stond ik er beter voor dan ik zelf in de gaten had. De eerste kans deed zich voor in de volgende stelling na 13. .. Dc7. Ik speelde 14. Pfe1. Beter was geweest 14. dxe5 dxe5 15. Lf4! (Ld6 kan namelijk niet).
Daarna is de partij lange tijd in evenwicht met meestal een klein voordeel voor mij tot de 32e zet van zwart. Na 32. Txf7 volgde hier 32. … Pc3. Dat blijkt een forse misrekening te zijn. Ik speelde 33. Ta1 om de toren in veiligheid te brengen, maar winnend is echter 33. Pc5!! Want op 34. Pxb1 volgt dan Pxd6, waarna zwart slechts met veel materiaalverlies mat kan verhinderen.
Maar na 33.Ta1 zijn de kansen voor wit nog niet verkeken. Tot deze stelling, bereikt via 33. ... Pxe4 34. dxe4 Txb2+ 35. Kh3 a5 36. f5 exf5 37. exf5 d3 38. Td1 (e6 was veel beter geweest) d2 39. e6 Lf6. Nog steeds geeft Fritz mij voordeel, maar ik speel hier 40. e7, en na Lc3 krijgt hij voordeel en geeft dat niet meer weg. Met 40. Pe4 had ik mijn voordeel behouden.
□ [ 10 ]
De Promoot
verslag
Schaken in Wijk aan Zee: h2-h4!
Jan Willem Duijzer
Op aandringen van mijn vrouw - "je hebt het er al zo lang over" - heb ik me in november jl. ingeschreven voor de dagvierkampen van Tata Steel Chess 2016; deze vierkampen stonden gepland van 18 - 20 januari. Toevallig paste het me precies om die dagen vrij te nemen onderweg van mijn baan op het Haagse stadhuis naar een nieuwe baan op het Binnenhof (al heb ik me inmiddels voorgenomen om het plezier van zo'n weekje schaken niet afhankelijk te maken van werkomstandigheden: volgend jaar hoop ik weer te gaan!). Ik had geen idee wat me in Wijk aan Zee te wachten stond. Ik was voorbereid op een bedompt zaaltje in de Moriaan, nauwelijks ruimte om te bewegen, de lucht verzadigd van de doordringende geur van zweet en erwtensoep, smakkende oude mannen als tegenstanders en smerig sanitair. Het viel reuze mee: alles was zoals ik verwachtte, maar de zaal was prima..:-) Zonder te spelen was ik bovendien al gepromoveerd naar groep 2. Ik begon op 18 januari op een geweldige plek, met direct uitzicht op de 'masters' zelf. Kijk maar op de bijgevoegde foto; mijn plekje is linksonder, aan de zijkant van de speelzaal. De kenners zien dat op die foto een heuse BN-er staat (links op de voorgrond). In onze 'groep' bevond zich tot mijn verrassing namelijk de levende legende 'kabouter' Roel van Duijn. Voormalig provo en in de vorige eeuw gedurende meer dan 30 jaar gemeenteraadslid in Amsterdam, voor liefst 9 (negen) verschillende politieke partijen, waarvan hij de meeste zelf oprichtte. Het werd nog mooier. Roel bleek op 20 januari ook nog eens jarig te zijn (hij werd 73). Er was geen traktatie natuurlijk - een provo die zijn verjaardag viert heb ik nog nooit meegemaakt - maar wel gaven we hem als groep een cadeautje, waar hij zeer mee ingenomen was. Gelukkig speelde ik de dag daarvoor tegen hem, want ik had op zijn verjaardag zeker minder plezier beleefd aan mijn overwinning op dit Amsterdamse icoon van Haagse komaf. Straks meer daarover, ik houd u nog even in spanning over de toedracht daarvan. Op een of andere manier had ik er zin in. Zonder zakelijke beslommeringen, goed uitgerust en onthaast verscheen ik aan de start. Naar de verklaring hiervan ben ik nog op zoek. Misschien zit het in de route. Het traject van Zoetermeer naar Wijk aan Zee heeft iets van een pelgrimsreis. Vanuit de Zoetermeerse drukte ga je de nog drukkere A4 op, door een volle pijpenla bij Leiderdorp gevolgd door de zesbaanse chaos langs Schiphol. Maar daarna wordt het al rustiger, richting Alkmaar, en nog rustiger, richting Beverwijk. Het eindpunt Wijk aan Zee, badplaats in de winter, is als het eindpunt van de aarde. Een tot stilstand gekomen wereld, waar de wind vrij spel heeft over de ruime straten en pleinen. Oudere vrouwen duwen glimlachend grote kinderwagens voort en houden onderling contact in grand cafés waar de kachels warm zijn en waar een vriendelijke ontvangst regel is. Het strand is ruim en stil.
[ 11 ]
april 2016
Westwaarts de Noordzee met de droom van onbekende stranden ver daarachter, aan de oostkant de traag rokende hoogovens, waaronder je gloeiend ijzer en helse vuren weet. Het Hoogovens schaaktoernooi. Tata Steel Chess. Kan het beter? Ik denk het niet. Zoals gezegd: ik had er zin in. In mijn eerste partij miste ik een vrij eenvoudige winst tegen wat achteraf de zwakste speler van de groep bleek, maar ik was er tevreden over dat ik de partij naar mijn hand kon zetten. Na 1. d4 Pf6 2. Lf4 d6 3. e3 g6 4. Le2 Lg7 5. Pd2 0-0 (menigeen beschouwt dit als een slappe opening..) speelde ik 6. h4! Na de 22e zet was de tijd aangebroken om te oogsten. Zie diagram 1.
De logische zet is nu 23. Lg3, zwart moet zijn paard op f6 wegspelen en wordt na 24. Pxf7 of Txf7 verpletterd. Echter, in plaats van deze route te , die ik 22 zetten lang minutieus had uitgestippeld, koos ik voor 23. Pc4? Na 23.....cxd5 ontstonden er verwikkelingen, kwamen we beiden in tijdnood en werd het remise. Jammer, maar niet getreurd. In de tweede partij wachtte Roel van Duijn, die naast mij gezeten zijn eerste partij niet zonder geluk tot winst voerde.
Dat vroege h4 was me goed bevallen. In de partij tegen Van Duijn, ook met wit, kreeg ik een tweede kans. Na 1. c4 f5 (in zijn eerste partij speelde Roel het koningsgambiet, dus echt verbaasd was ik niet over zijn openingskeuze) 2. d4 Pf6 3. Pc3 g6 hoefde ik niet lang na te denken: 4. h4! De provo geprovoceerd. Ik had niet de indruk dat hij dit leuk vond. Ik daarentegen vond het heerlijk. Soms is schaken echt een "zero sum game" en is de chagrijn van de ene speler het plezier van de andere. Er volgde 4......Lg7 5. h5 Pxh5 6. e4 fxe4 7. Txh5 (als je a zegt, moet je ook b zeggen!) gxh5 8. Dxh5+ Kf8 9. Lh6. Zie diagram 2. Een fijne stelling voor wit. Zwart kan zich niet eenvoudig losmaken. 9.....De8 leidt na 10. Dxe8+ Kxe8 11. Lxg7 tot stukverlies en na 9.....Lxh6 10. Dxh6+ is zwart een belangrijke verdediger kwijt en kan wit zich snel verder ontwikkelen. Na lang nadenken koos Van Duijn voor 9......e6?! (het beste lijkt 9......d6 gevolgd door Dd7, maar dat verzin je niet zomaar achter het bord). Er volgde 10. Pxe4 De7 11. 0-0-0 d6 12. Td3 Lxh6+ 13. Dxh6+ Ke8 14. Pf6+ Kd8 15. Tg3! Zie diagram 3. Een stelling om even rustig te bekijken. Ik verwachtte hier 15.....Tf8, waarna ik met het fraaie 16. Pg8! wilde gaan oogsten. Een alternatief is 15......Df8, waarna wit 16. Tg7 speelt, bijvoorbeeld 16......Pd7 17. Pxh7 en wit wint. Roel speelde echter 15......Pd7. Ik antwoordde met 16. Pg8. Dat gooit niets weg, maar eenvoudiger was 16. Tg7 Dxf6 17. Txd7+! en zwart kan direct opgeven. Na 16. Pg8 Df8 17. Dg5+ Ke8 twijfelde ik tussen het gespeelde 18. Ld3 en 18. Ph6. De laatste zet zou beter geweest zijn. Na 18. Ph6 staat zwart klemvast en kan wit rustig bekijken hoe hij het uitmaakt. [ 12 ]
De Promoot
Met 18. Ld3 gaf ik zwart een kans om zich met 18......Txg8 19. Dxg8 Dxg8 20. Txg8+ Kf7 te bevrijden. Na 21. Tg3 blijft wit in het voordeel - de zwarte h-pion zal vallen - maar de weg naar de winst zou nog lastig geweest zijn. Gelukkig miste Roel deze mogelijkheid. Hij speelde 18.......c6 en na 19. Ph3 b5 20. cxb5 Lb7 21. Pf4 Txg8 22. Dxg8 Dxg8 23. Txg8+ Kf7 24. Txa8 Lxa8 25. Le4! bereikte ik een gewonnen eindspel. De derde dag moest het gebeuren! Ik trof Ben Poelstra tegenover me, een ambitieuze Groninger met het postuur van een reus. Qua rating is hij na betere jaren onder de 2100 gezakt, maar hij heeft nog steeds de uitstraling van iemand die niets cadeau geeft. Mijn remise-aanbod in een gelijkstaand toreneindspel werd dan ook resoluut van de hand gewezen. Ik kan het hem niet kwalijk nemen dat hij niet wist dat dit mijn favoriete eindspel is. Na zijn onbesuisde winstpoging, kort daarna, lichtte ik hem beentje en kon ik de vierkamp met 2½ uit 3 op mijn naam schrijven. Mijn liefde voor de zee is al sinds mijn jeugd een feit. De liefde voor Wijk aan Zee is daar nu bijgekomen. (geschreven op Valentijnsdag 2016)
□ partij
Die lieve pionnetjes op d2 en e2
John Tan
Hoogovens Schaaktoernooi, 29-1-2016 Fred Avis - John Tan Deze partij werd aan een hoekbord gespeeld en deze stelling trok publiek waarvan een enkeling na afloop meldde dat hij voor het leven van de zwarte monarch had gevreesd. Kijkt u eens naar het diagram, het ziet er niet uit. Maar toch, ik voel mij op mijn gemak in deze stelling. Henk zou trots zijn op de positie van de zwarte paarden.
De enige zwakte is een gat op e6, hoewel, er staat een zwart paard op f8 geparkeerd. Een witte dame mep ik er af, een wit paard mep ik er af, en een witte loper doet daar geen kwaad. Optisch lijkt het er op dat het Nijlpaard ernstig is mishandeld. Wat vind Fritz? Na een tijdje stampen is hij het gelukkig met mij eens dat zwart best aardig staat. Na het gespeelde h6-h5 staat wit slechts 0.24 in de plus. Bijzonder is ook dat op de 30ste zet alle zwarte pionnen nog op het bord staan! Lastig eindspel. Hoe voorkom je dat wit zijn toren kan geven voor paard en pionnen? Want dan heb je een probleem omdat na afruil van alles wit een vrijpion heeft op a2. Vervelend is dat de zwarte koning heel ver weg staat. Paard en pionnen moeten het helemaal alleen doen. Wit dreigt al g2-g4. Maar er is een oplossing! 49. … e3-e2!
[ 13 ]
april 2016
analyse-diagram Stel dat wit 50. Kf3-f2 zou spelen, dan komt Pf5-e3! Je moet stellingsgeluk hebben want als de zwarte koning een heel klein beetje naar links zou staan dan komt Ta4-d4+ en de d-pion vliegt er af. Ook geluk dat ik per ongeluk Pf5-e3 zag. Ook geluk dat er een pion op a2 staat, want Ta4-a1 is wel heel vervelend voor zwart. En nu: 51. Kf2-e1 Pe3-c2+ en de e-pion promoveert 51. Ta4-d4 Pe3xg2 en zwart wint 51. Ta4-e4 d3-d2 en er promoveert een pion Terug naar de partij. Hier speelde wit 50. Ta4-e4, maar na 50. …. Pf5-d4+, 51. Kf3-f2 kwam 51. … d3-d2 0-1
Nog maar een diagram er tegenaan want mooi toch, die lieve kleine pionnetjes op d2 en e2. Jaap
□ varia
Sjoemelsoftware in de klokken van Promotie?
Chris Schoon
Mondelinge toelichting op het jaarstuk "Materiaal" U las het in de toelichting: onze vereniging heeft vijf nieuwe klokken aangeschaft. Het bestuur anticipeert hiermee op een toekomstige verplichting van de KNSB om alleen met de nieuwe klok DGT-2010 te spelen. Deze klok heeft één nieuwe instelling, en wel die voor scrabble. Ideaal voor leden die wanhopen van het schaakspelletje. Voor de leden die straks intrekken in dit bejaardenhuis, heb ik DGT gevraagd een optie ‘sjoelen’ toe te voegen. Het bestuur had mij kenbaar gemaakt dat het eerste team de nieuwe klokken moest gebruiken. Er was wel één voorwaarde: er moest sjoemel software in worden geïnstalleerd. Waarom? Het gaat niet goed met ons eerste team, en sjoemel software moet degradatie voorkomen. Meer wilde het bestuur niet kwijt. Nee, er komt niets op papier. Het bestuur weet van niets. Daar sta je dan als simpele materiaalman. Wat kun je doen. Hoe kun je nu sjoemelen met schaakklokken? Sjoemelvoorbeelden in de sport zijn er natuurlijk talrijk. Ik noem het sjoemelmotortje op de fiets van een Belgische veldrijdster. Ach, dat arme kind. Ze wist van niks. Ze was in tranen. Zielig vond ik dat. Een ander voorbeeld: West-Duitse zwemmers pompten lucht in hun darmen voor meer drijfvermogen. En vlak voor de finish persten ze de lucht uit hun lijf en kregen raketaandrijving. Nog gevaarlijk ook zo vlak voor de betonnen rand. En wat te denken van de klapschaats. Een pracht vinding. Is er in het schaak geen alternatief voor de klapschaats? Ja hoor, de klaploper. Gelukkig hebben wij ook nog de stikmat. Maar dit matje van Rens moet je natuurlijk wel goed onder de knie zien te krijgen. Aanbevolen oefenstof is Oom Jan leert zijn neefje schaken. Toch zijn wij als schakers niet geheel clean als het om sjoemelen gaat. Neem het gevalletje waar op een toernooi een smartphone achter de wc-pot was gelegd. Dit bracht veel toiletbezoek te weeg. Vanzelfsprekend zijn niet de oude incontinente baasjes verdacht. Hebben de bejaarden toch een streepje voor. Maar wordt het toilet steeds bezocht door een jonge vent, die moeiteloos twee coupletten van het Wilhelmus in de sneeuw kan pissen, dan wekt dat argwaan. En die speler moet goed uitkijken want zijn reputatie kan zo maar weggespoeld worden.
[ 14 ]
De Promoot
Met analoge klokken kon je nog wel gemakkelijk sjoemelen. Aan de achterkant zaten twee handeltjes om het ritme van de klok bij te stellen. De klok van je tegenstander in een wat hoger ritme zetten, daar heeft menig doorgebroken jeugdschaker zich aan bezondigd. Maar sjoemelen met elektronische klokken is toch lastiger. Je moet software inbouwen om de klok van je tegenstander sneller te doen lopen. De activatie daarvan dient contactloos te zijn, want scheidsrechters zijn niet helemaal gek. Hoe kom je aan die sjoemel software? Heeft het bestuur er de € 12.000 uit de algemene reserve voor over om een ingenieur van Volkswagen in te huren? Ik vreesde van niet. Dus ik moest zelf aan de slag. Het lukte bij één van de nieuwe klokken. De klok werd tijdens de laatste wedstrijd van het eerste team tegen WSC gebruikt door geacht lid Paul van der Werve. Na een uur had Paul al een half uur bedenktijd gebruikt, en zijn tegenstander nog geen enkele seconde. Help; de klok had een bord hoger of lager moeten staan. Een communicatiefoutje zeg maar. Het gevolg van dit gedoe was dat Paul als eerste de wedstrijd verloor. Het bestuur wist uiteraard van niets. Maar de sjoemel software heeft wel gewerkt. En dit is nog niet alles. WSC vond de klok verdacht, en heeft de KNSB over dit voorval geïnformeerd. De KNSB nam het voorval serieus en sommeerde Promotie de klok voor nader onderzoek op te sturen. Voor ons eerste team dreigt nu uitsluiting voor de KNSB-wedstrijden. Wellicht toch een betere optie dan degradatie. Al met al voel ik mij toch niet geheel lekker bij het gesjoemel. Dit het motto van de FIDE indachtig. U kent het motto: Gens una sumus. Twee vragen: waar vinden we het en wat betekent het? Iedereen in deze zaal heeft het al honderden keren kunnen zien. Het staat op elke DGT-klok. Het is Latijn en staat voor Wij zijn één volk, of: wij zijn één familie. Eén volk, één familie? In mijn perceptie is het tegendeel het geval. Het schaakvolk maakt elkaar het liefste af. Je hoort teamleden zeggen: “We jagen ze over de kling”. Als je dan weet dat de kling het scherpe deel van een zwaard is, kun je dit met de beste wil van de wereld toch geen liefdesverklaring noemen. En wat te denken van: “We leggen ze op de pijnbank”. Of: “Bloed op de velden. Afslachten die hap”. Kortom, hier hoort u de mental coach van ons eerste team. Nee ik noem geen namen; Manuel en het bestuur weten uiteraard van niets. Mocht dit team uit de KNSB-competitie worden gezet, of degraderen, zijn we weer met zijn allen één in de HSBcompetitie: Gens una sumus. Twee zakelijke mededelingen. Nr. 1. U heeft het kunnen lezen in het jaarverslag. Er mist een bord. Toch onmogelijk om zo’n bord onder je trui mee te nemen? Wie weet hier meer van? Nr. 2. Jeroen kreeg een cadeau en applaus voor het neerzetten en opruimen van tafels en stoelen. Echter, vorige week dinsdag was Jeroen ontstemd over het 3e en 5e team. Niemand van deze teams hielp na afloop met het opruimen van het spelmateriaal. Jeroen vindt uitsluiting van de teamleden voor de HSB-wedstrijden te ver gaan, maar u bent gewaarschuwd. Met het ouder worden, worden schakers ook steeds senieler. Neem nu het gevalletje van het stikmatje van Rens. Het wordt tijd dat het bestuur waakzaam is als een lid de weg kwijt is. Hierbij doe ik een oproep aan het bestuur om een sociologische en psychologische opvangcommissie in te stellen. Het bestuur kan een voorbeeld nemen aan twee filialen van Albert Heijn in Den Haag die alert zijn voor verwarde mensen. Die worden bij de kassa opgevangen. Ik heb het aan de lijve ondervonden. Ik stond op de zuivelafdeling en zocht kokosmelk. Dat stond er niet. Een geïrriteerde cheffin, forse dame met een pukkel op haar kin, maakte me duidelijk dat kokosmelk geen melk is. “Oh” zei ik, “dat mag zo zijn, maar het is toch duidelijker als melk bij melk staat? Is hierover nagedacht?”. “Meneer, ik heb geen tijd voor deze onzin”. En chagrijnig liep ze weg. Een andere bejaarde klant had deze conservatie aangehoord en vroeg aan mij: “Kokosmelk? Ik zou eens kijken bij de kokosmatten”. Zonder kokosmelk droop ik af naar de kassa. Ik was danig van slag. De kassière merkte dat op en belde met een collega: “Thea, ik heb hier een verwarde man staan. Ja, een bejaarde. Wil je hem naar zijn huis brengen?”. Ik was beduusd. Nu al naar huis? En ik moet nog steunaankopen doen bij Perry Sport. Nou goed, dan maar naar huis. Gelukkig weet ik mijn huisadres nog. Misschien is het ook wel leuk met Thea. Zal ik haar straks binnen vragen voor een kopje koffie? Daar komt ze. Oh God, het is dat mens van de kokosmelk….
□ [ 15 ]
april 2016
partij
Rudi Matai
Hielke in actie!
Promotie 3 speelde op 1 maart tegen medekoploper DSC 5. De partij van Hielke bracht de beslissing. Hier het slot van die partij. Hielke heeft wit. Hij heeft een stuk meer tegen 2 pionnen, maar eenvoudig is het niet. We gaan eens kijken hoe hij dit uitspeelt.
1.., Kxe7 2. Txe5+ Kd6 3. Txb5 h4
4. g4 Th8 5. Tb6+ Kc5 6. Txg6 Te8 7. Pe3 Tf8 8. Tg5+ Kd4 9. Td5+ Kc3 10. Tc5+ Kd4 (een actieve koning, slecht nieuws voor wit) 11. Tf5 Td8 12. g5 d2 13.g6 Kd3 14. g7 Tg8 15. Tg5 Ke2. Ai, het witte paard moet zich opofferen, maar de zwarte toren staat mooi klem.
16. h3 d1D 17. Pxd1 Kxd1 18. Tg4 Kd2
De witte koning kan niet actief worden. Wit besluit radicaal om g7 hiervoor te offeren. 19. Txe4 Txg7. Is dit eindspel gewonnen voor wit? 20. Kf3 Th7 21. Kg4 Tf7 22. f4 Kd3 23. Te5 Kd4 24. Kg5 Tf8 25. Te6 Kd5 26. f5 Tf7 27. Kg6 Tf8 28. Te7 Kd6
[ 16 ]
De Promoot
29. f6. Hielke speelt het uitstekend. De stand was hier 3½ - 3½ dus dit was de decider. 29…, Tg8 30. Kf7 Tg3 31. Kf8 Txh3. Nu staat het materieel gelijk, maar dat zegt nog niets. 32. f7 Ta3 33. Te4 h3 34. Th4 Ke6
35. Th6 Kf5 36. Kg7
Ja, dit kan niet meer stuk! 36…, Ta7 37. Txh3 Kg4 38. Th1 Kg5 39. Kg8 1-0 De winst was hiermee binnen, en Promotie 3 bemachtigde de eerste plek in de poule, met 2 matchpunten voorsprong op nummer 2.
□ uit de oude doos
Het degradatiespook
column 11 juli 2009
Hans Meijer
Degradatiespoken zijn gevreesde spoken. Als we de geschiedenis van Promotie 1 in de KNSB competitie erop nakijken, zie onderstaande tabel, dan zien we dat dit spook regelmatig bij ons in Zoetermeer op bezoek komt.
Laat ik bij het begin beginnen. In 1987 werd de KNSB competitie met een derde klasse uitgebreid. Promotie slaagde er toen voor het eerst in om landelijk te gaan spelen. Dat was met de hakken over de sloot. De laatste wedstrijd tegen Collectief 1 was erg belangrijk voor zowel Promotie als Collectief. Bij winst zou de winnaar
[ 17 ]
april 2016
automatisch promoveren en bij gelijk spel zouden beide teams hier voor 99% zeker van zijn. Wat verwacht werd gebeurde: een 5-5 stand. Ik kwam na negen zetten met mijn tegenstander remise overeen.
Tabel: Promotie 1 in de KNSB-competitie (1987 - 2010)
Vijf jaar later bestond Promotie 40 jaar en dat werd met zes kampioenschappen en twee tweede plaatsen groots gevierd. Het vlaggenschip werd glorieus kampioen van de derde klasse KNSB waarop wedstrijdleider extern Frans Martens een foto met allemaal jeugdig ogende schakers waaronder Bernard Bannink (6 uit 8), Manuel Nepveu (6½ uit 9), Willem Broekman (6 uit 8), Henk Noordhoek, Frits Hoorweg en Eelco Kuipers (7½ uit 9) en twee invallers in het clubblad plaatste. Arjen Wassenaar en ik ontbraken op deze fraaie foto. Het spookbestrijden faalde in 1996 toen we in onze poule laatste werden met het schamele aantal van vier matchpunten naar de derde klasse af konden dalen. De nekslag kwam in de zevende ronde toen Lange Rochade ons op een 7 - 1 nederlaag trakteerde hetgeen een afschuwelijke aftocht uit Alkmaar betekende. Onze ijzeren wedstrijdleider extern Frans Martens sprak de verwachting uit dat we te sterk waren voor de derde klasse en wel weer snel zouden promoveren. Dat klopte. Vreemd eigenlijk dat we ten onder gingen want 1996 was het jaar waarin ik met 2210 mijn absolute top op de KNSB-ratinglijst bereikte. Twee jaar later waaide er een totaal andere wind bij Promotie. De nieuwe wedstrijdleider extern, Gerhard Eggink, onder wiens teamleiderschap Promotie 1 op 25 april promoveerde, wilde niet meer dat zijn spelers elkaar kusten na afloop van het matzetten van de tegenstander. Juichen vond hij goed, een hand geven ook, maar het gelik en gelebber moest afgelopen zijn. Een schouderklopje was voldoende. Een speler die matzet doet waarvoor hij is opgesteld had controlfreak Eggink ook nog gezegd. Bizar, maar hij boekte wel resultaat. Hoe bestrijd je degradatiespoken? Meestal komt het op details aan. Het komt er op aan om de juiste schakers achter de juiste borden op te stellen die dan op hun beurt op de juiste momenten de juiste stukken naar de juiste velden manoevreren en punten scoren. En je hebt natuurlijk af en toe wat hulp nodig van andere clubs. Zelfs in het rampjaar 1996 hadden we ons kunnen redden. Een achtste plaats had erin gezeten als Manuel Nepveu tegen Paul Keres zijn a-pion maar in beweging gezet had en Willem Broekman, Frits Hoorweg, Jan Blankespoor en ik tegen Amstelveen onze gewonnen staande partijen gewoon gewonnen hadden. Het jaar ervoor, in 1995, met Manuel Nepveu als teamleider, zag het er even naar uit dat we het niet zouden redden. Promotie stond voor de laatste ronde op de negende plaats met alleen DD 2 onder ons. Maar zie! Wij wonnen met zes tegen twee van DD 2. De schakers van Weenink sloten hun verloren seizoen met een forse overwinning op Rothmans af en LSG 2 deed zijn plicht tegen ZSC/Saende en dwong hen een gelijkspel af waardoor Promotie op de zevende plaats eindigde. [ 18 ]
De Promoot
Bijzonder was ook het absurde jaar 1999. Promotie stond voor de laatste ronde op de laatste plaats met 3 matchpunten en 23½ bordpunten. Vlak boven ons stonden Veldhoven (4 mp; 25½ bp), Apeldoorn (5 mp; 23½ bp) en HSC (5 mp; 24 bp). Er resteerden de wedstrijden HSC tegen Veldhoven, Apeldoorn tegen De Pion Groesbeek en Promotie tegen HSG-2. De match in Helmond van HSC tegen Veldhoven eindigde zoals verwacht in vier tegen vier en De Pion Groesbeek deed zijn plicht tegen Apeldoorn. En wij? Wij wonnen van HSG-2 maar vraag niet hoe. Sjaak Sibbing kreeg na een blunder in gewonnen positie van zijn tegenstander een genadehalfje cadeau en dankzij dit halfje won Promotie deze cruciale wedstrijd met 4½ tegen 3½. In 2006 , het laatste jaar dat ik als technisch directeur van het eerste optrad, was de laatste wedstrijd ook van groot belang. Het eerste stond met zijn rug tegen de muur. Als Middelburg in de laatste ronde van Rotterdam 2 zou winnen dan moesten wij van Oegstgeest'80 winnen om niet te degraderen. Met een tactische opstelling gingen we de strijd aan. Na vier uur spelen vernam ik dat we de wedstrijd inmiddels gewonnen hadden. Manuel Nepveu en Ben Ahlers hadden het volle punt gescoord en de andere vijf, waaronder Joost Mostert aan het eerste bord tegen (IM) Fred Slingerland, hadden de punten gedeeld. Er was echter sprake van een kleine complicatie. Middelburg stond met vijf tegen twee voor tegen Rotterdam 2 met nog een partij te gaan. De winstkansen in die partij lagen bij Middelburg. Als Middelburg zes tegen twee zou scoren en mijn partij tegen Joop Piket zou remise worden dan zou Promotie degraderen. Ik besloot geen risico te nemen en op winst te spelen. Met een kleine combinatie haalde ik het punt binnen en toen deed het er niet meer toe hoe de laatste partij in Middelburg af zou lopen, die stond gewonnen maar ging verloren.
Promotie 1 – 2009 (Bannink ontbreekt op de foto) Wat valt er over het optreden van Promotie 1 in de KNSB-competitie van 2008-2009 te zeggen? Met drie gewonnen en zes verloren wedstrijden sprokkelde Promotie 1 zes matchpunten bijeen. Slechts eentje te weinig. Behoud had er ingezeten want drie keer, tegen kampioen AAS, tegen nummer twee De Toren Arnhem en tegen Oegstgeest'80, kwam het eerste een halfje tekort voor een matchpunt. Van de acht spelers scoorden er vijf boven par en drie eronder. Op zich een acceptabel resultaat. TPR-KNSB: Erik Hennink (+162), Joost Mostert (+100), Sjaak Sibbing (+58), Bernard Bannink (+14), Ben Ahlers (+2), Maarten van Zetten (-57), Henk Noordhoek (-130) en Willem Broekman (-181). Misschien had Jan van den Bergh het verschil kunnen maken. Of Manuel Nepveu. Het viel me op dat Manuel zich het afgelopen jaar ontwikkeld heeft tot een rots in de branding en dat is net wat het eerste nodig had. Twee keer viel hij in en maakte remise. Als men hem nog drie keer op had gesteld dan zou slechts één extra remise genoeg geweest zijn voor het behoud van het eerste!
□
[ 19 ]
april 2016
puzzel
Kerstpuzzel 2015
Jan Blankespoor
Maar liefst acht leden zonden een oplossing in van de kerstpuzzel in de Promoot. Dit is een record (?) en dat mag gevierd worden. Natuurlijk was Manuel Nepveu ook dit keer de eerste, maar ondanks een tweede poging was zijn oplossing niet correct (5 fouten). Bijna goed waren wel de oplossingen van Ton de Waal, Maarten Wichhart, Frans Martens, Gerhard Eggink en Hamilcar Knops (allen 1 fout). Gerhard en Hamilcar vonden terecht dat een hekstelling (5.) tot de denksporten behoort, maar helaas, het ging toch duidelijk over schaken en niet over dammen. Alleen Johan Bosman en Ben Ahlers (eigenlijk: Marianne Ahlers - red.) zonden een geheel correcte oplossing in. Mijn complimenten aan deze heren (en dame - red.), want zij bleken te beschikken over zeer veel creativiteit en doorzettingsvermogen. Na loting gingen de prijzen naar: 1. Johan Bosman 2. "Ben" Ahlers 3. Ton de Waal Hier volgt de juiste oplossing (met hier en daar een korte toelichting): 1. groOtmeester (logisch, niet waar?) 2. lOper (L op er) 3. Koning (K op N in G, p weg) 4. pIonzet (Pi op Zet, p=n) 5. matstelliNg (mat stel L in G) 6. dubbelscHaak (dubbel schaap, p=k) 7. gambiEt (game biet, e weg) 8. opposiTie (op positief, f weg) 9. paardVork (paar d voor k, o weg) 10. korte rOchade 11. eindspeL (e in D stel, t=p) 12. penninG (Henning, H=p) 13. torEn (turen, u=o) 14. FraNs (fr aan s, a weg) 15. Damepion (kameleon, k=d, le=pi) 16. patstElling (part stel L in G, r weg) 17. driehoekJe 18.aftrekschAak 19. mataAnval (zat aan val, z =m) Dus:
[ 20 ]
20. Remise (re(min s)e, n weg) 21. openingsZet (op EN in G szet) 22. vrijpiOn (vrij pigeon, U=ge weg) 23. promotiE (voor motie, voor = pro) 24. stiKmat (stuk kat, u=i, k=m) 25. Elorating (epo raming, p=l, m=t) 26. spaaNs 27. kleine kWaliteit 28. zEtdwang (zet dw in g, i=a) 29. Diagonaal 30. dEkken (dikken, i=e) 31. duBbelpion (dubbel lion, l=p) 32. offEr (onder, nd=ff) 33. Schaakklok (schaap blok, p=k, b=k) 34. en passanT 35. langE rochade 36. tweeZet 37. tweepaardEnspel (twee paar den stel, t=p) 38. witTe loper
OOK IN HET VOLGENDE JAAR ZOEKEN WE DE BESTE ZET
De Promoot
toernooi
Zicosur 2016, Antofagasta, Chili
In het vorige clubblad vermeldde ik dat de vierentwintig jarige kampioen van Bolivia IM José Daniel Gemy van plan was om aan het tweede Zicosur toernooi in Antofagasta, Chili, deel te nemen. Met hem bleken nog vier Boliviaanse schakers de lange reis naar Antofagasta gemaakt te hebben. Antofagasta zal bij alle vijf een wat dubbel gevoel gegeven hebben. Bij de creatie van Bolivia door Simón Bolivar in 1825 behoorde Antofagasta immers bij Bolivia. Dat veranderde op 14 februari 1879 toen Chileense troepen onaangekondigd deze havenplaats bezetten. In de oorlog die volgde waren Bolivia en Peru geen partij voor Chili hetgeen tot gevolg had dat beide landen grondgebied, Peru Arica en Tarapacá en Bolivia El Litoral, aan Chili kwijtraakten. Vandaag is dit verlies in Bolivia nog steeds actueel zoals uit de ‘Himno al Litoral’, een lied dat elk jaar op 23 maart, de Dag van Zee, in Bolivia gezongen wordt. ‘Himno al Litoral’ van Gastón Velasco: ‘Vooruit Bolivianen! Wij marcheren naar de zee. … Ons verlangen en hoop is terug te keren naar onze zee! … Antofagasta (en de rest van El Litoral) zal weer van ons zijn.’ In 1879 was El Litoral een vrijwel leeg gebied. In Antofagasta woonden minder dan 6000 mensen, waarvan het leeuwendeel Chilenen. Nu is Antofagasta een grote havenstad waar 400.000 mensen wonen.
Bolivia, Perú en Chili in 1879 en 2016 Op het kaartje is te zien welke gebieden Perú en Bolivia na de ‘Guerra del Pacífico’ (1879-1883) aan Chili kwijtraakten. Het verleden is nooit voorbij want
deze oorlog wordt op dit moment in het Internationaal Gerechtshof in Den Haag voortgezet.
Hans Meijer
Het Zicosur 2016 toernooi werd gewonnen door de achttienjarige GM Alán Pichot uit Argentinië met 8 punten uit 9 partijen. Op de tweede plaats eindigde GM Julio Granda met 7.5 punten uit 9 en op de derde plaats eindigden de GMs Neuris Delgado uit Paraguay, Iván Cheparinov uit Bulgarije en Féderico Peréz Ponsa uit Argeninië. De Argentijnse grootmeester Rubén Felgaer vermeldde op de Zicosur website dat GM Julio Granda tijdens dit toernooi een poging deed om een nieuw, nogal extravagant, resultaat te boeken door in drie van zijn partijen met meer tijd op de klok te eindigen dan de 1.30 uur waarmee hij de partij begon! In de negende en laatste ronde van het toernooi moest IM José Daniel Gemy het aan het eerste bord opnemen tegen GM Alan Pichot. Gemy had zes punten en Pichot zeven. Als Pichot deze partij zou winnen zou hij de toernooiwinnaar zijn. Anders zou Julio Granda, net als in 2015, op de eerste plaats eindigen. Pichot had de wind stevig in de zeilen want uit twee verloren posities tegen de GMs Iván Cheparinov en Neuris Delgado had hij een dag eerder 1.5 punt gescoord. Alan Pichot (2517) - José Daniel Gemy (2407), Antofagasta, Chili. (9), 10-01-2016 1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.d3 Pichot ontwijkt de Berlijnse verdediging. 4…Lc5 5.c3 0–0 6.0–0 d6 7.h3 Pe7 8.d4 Lb6 9.Te1 c6 10.La4 Ook 10.Lf1 kwam, volgens GM Rubén Felgaer, in aanmerking. 10…Pg6 11.Pbd2 Te8 12.Lc2 h6 13.a4 Le6 14.Pf1 a5 Deze zet was nog niet nodig, 14…Dc7 was beter. 15.Pg3 Dc7 16.b3 Natuurlijker lijkt 16.Le3 Tad8 17.Dc1 gevolgd door Pf5 met de intentie een stuk op h6 te offeren. 16…Tad8 17.Le3 d5! 18.Pxe5 Pxe5 19.Lf4 Pfd7 20.dxe5 Pxe5 21.Dh5 f6 22.exd5 Lxd5 Hier kwam 22…cxd5 in aanmerking, met controle over veld f5 en tegenspel met d4. 23.Df5. Hoe had Gemy zich in nevenstaande positie moeten verdedigen?
[ 21 ]
april 2016
23…Df7? Gemy’s enige fout. Felgaer geeft 23…Kf8! (24.Dh7? Lxf2! 25.Kxf2 Pg4!) 24.c4 Lf7 met gelijke stelling. Hiervoor was een koel hoofd vereist en dat is lastig met nog slechts 2 minuten op de klok. 24.Dh7+ Kf8 25.c4 Le6 26.Lxe5 fxe5 27.Lg6 Dxf2+ 28.Kh2 Lg8 29.Dh8 Df6 30.Tf1 Lf2 31.Txf2 Dxf2 32.Lxe8 Txe8 33.Tf1 Dxf1 34.Pxf1 Kf7 35.Pg3 Kg6 36.Ph5 1–0
Met deze fraaie slotzet won Alán Pichot het toernooi. José Daniel Gemy legde met 6 punten uit 9 partijen, tegen een gemiddelde tegenstand van 2250, beslag op de 21ste plaats. Hij won 4.4 Elo punten. Van de vier andere Bolivianen scoorde Adonay Delgadillo (Elo 2123; Delta Elo 32.6) ook 6 uit 9. Hij hield in de laatste ronde GM Andrés Rodriguez (Elo 2487) uit Uruguay op remise en werd 15de. Kevin Celis (Elo 2069; Delta Elo -14.8) scoorde 5 uit 9 en werd 45ste, Mario Medrano (Elo 2048; Delta Elo 0.4) scoorde ook 5 uit 9 en werd 53ste, terwijl Pedro Aguilar (Elo 1877; Delta Elo -6.2) met 4 uit 9 81ste werd.
Iván Cheparinov (2682) - Sergei Tiviakov (2611), Antofagasta, Chili. (6), 08-03-2016 1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 b6 4.g3 Lb7 5.Lg2 Le7 6.0–0 0–0 7.Pc3 Pa6 Typisch Tiviakov. 8.Pe5! d5 9.cxd5 exd5 10.Lf4!? c5 11.Tc1 Pe4 12.Pxe4 dxe4 13.dxc5 Pxc5 14.Dc2 Tc8 15.Tcd1! De8 16.Lh3 Pe6 17.Db3 Pc5 18.Da3! Pa4 19.De3 f5 Hoe zet wit voort?
20.Td4! Zeer sterk. 20…Kh8 Beter was 20…Pc5!? 21.b4 Lf6 22.bxc5 Lxe5 23.Lxe5 Dxe5 24.cb6 ab6 25.Db3 Kh8 26.Tfd1 +/-. Over openingsvoorbereiding gesproken. Cheparinov had nog 1.30 uur op zijn klok! Tiviakov nog een paar minuten. 21…Pd7 Tf7 22.Txa4 Dxd7 23.Txa7 Lc5 24.Db3 b5 25.Td1 De7 26.Lg5 Df8 27.Ta5 Lc6 28.Ta6 Lb7 29.Te6 b4 30.Te5 Lb6 31.De6 Tc6 32.De8 h6 33.Td7 e3 34.Txb7 exf2+ 35.Kg2 hxg5 36.Txf7 f1D+ 37.Kxf1 Tc1+ 38.Kg2 Tg1+ 39.Kf3 g4+ 40.Kf4 1–0 ------------------------------------------------------------------------------
Het is bekend dat de openingsvoorbereiding van moderne grootmeesters zeer diep kan zijn. Een aardig voorbeeld hiervan is de partij van de Bulgaar Iván Cheparinov tegen onze landgenoot Sergei Tiviakov.
varia
Voor meer informatie over ‘Bolivia en de Zee’ zie: deleunstoel.nl/home.php?artikel_id=3682
2 Euromunt Estland 2016: 100-jarige geboortedag Paul Keres
□
Henk Alberts
De invoering van de Euro was destijds heel slecht voor de schaakbankbiljetten in de wereld. Voor de invoering van de Euro kende Europa 2 bankbiljetten met schaken daarop. In Estland een 5 Krooni-biljet ter gelegenheid van de 75-jarige geboortedag van Paul Keres en in Oostenrijk een 500 shilling-biljet ter herinnering aan de Oostenrijkse feministe Rosa Mayreder. Oostenrijk ging (net als Nederland en andere Europese landen) per 1 januari 2002 over op de Euro, Estland per 1 januari 2011. Daarna waren er in de hele wereld geen schaakbankbiljetten meer in omloop.
[ 22 ]
De Promoot
Het 5 Krooni-biljet werd in Estland in 1991 uitgegeven ter gelegenheid van de 75-jarige geboortedag van Paul Keres. Nu in 2016 is het 100 jaar geleden dat Paul Keres is geboren. Reden voor de bank van Estland om met een herdenkingsmunt voor Paul Keres te komen. Paul Keres is terug! Dit keer op een 2 Euromunt. Beschrijving van de munt: Op de munt is een portret van Paul Keres afgebeeld met daaronder een aantal schaakstukken en de contouren van een schaakbord. Links bovenaan bevindt zich de inscriptie „PAUL KERES”, alsmede de naam van het uitgevende land „EESTI” en daaronder het jaar van uitgifte „2016”. Op de buitenrand van de munt zijn de twaalf sterren van de Europese vlag afgebeeld. Uitgiftedatum is 1 Januari 2016, geplande uitgifte 500.000 stuks. Estland is lid van de Europese Unie sinds 2004, de Euro is betaalmiddel in Estland sinds 2011. Het betreft hier voor Estland de eerste nationale 2 Euro herdenkingsmunt. Estland deed eerder al wel mee met een tweetal gemeenschappelijk uitgegeven 2 Euromunten, namelijk in 2012 (herdenkingsmunt 10 jaar chartale Euro) en in 2015 (herdenkingsmunt 30 jaar Europese vlag.) Overigens verwacht ik niet dat we deze schaakmunt in Nederland (veel) in onze handen gaan krijgen. Immers heeft Estland al sinds 2011 de Euro; en hoeveel gewone Estlandse Euromunten heeft u al in handen gehad?? Tegelijk met de nieuwe 2 euromunt werd er ook een schaakpostzegel ter gelegenheid van de 100jarige geboortedag van Paul Keres uitgegeven Nominale waarde: Uitgiftedatum: Oplage: Ontwerper:
0.65 07.01.2016 60 000 Riho Luuse
□ [ 23 ]
april 2016
partij
Een spannende finale
Jan Willem Duijzer
Op dinsdag 23 februari jl. speelde ik een leuke partij tegen Ben Ahlers. Hieronder een kort verslag van de slotfase. Een slotfase die overigens geheel te danken is aan Ben die een (laf) remise-aanbod van mij afsloeg. De beginstelling is weergegeven in diagram 1. Ik speelde hier met zwart 32.... Tc8 en bood remise aan. De kenners zullen zien dat de stelling het resultaat is van de Koningsindische verdediging, een opening waarbij wit op de damevleugel probeert door te drukken en zwart op de koningsvleugel. De kunst voor zwart is om het witte offensief te vertragen en zelf toe te slaan als de kans zich voordoet.... Ik vond zelf dat ik aardig in die opzet geslaagd was, maar ik twijfelde wat over mijn positie. Vandaar dat remise aanbod. De stelling verdient het natuurlijk om door te spelen. Beide spelers hebben kansen. Ik denk bij nadere beschouwing dat zwart iets beter staat. Ben nam zoals gezegd het remiseaanbod niet aan en speelde na 32.....Tc8 het logische 33. Lc6. Er volgde 33.....Th1+ 34. Ke2 (na 34. Lg1 Dh4! is wit in grote problemen) Th2! 35. Tb7?! Hard tegen hard. Het gevolg van een afgeslagen remise-aanbod is vaak dat de speler die het aanbod afslaat daarna wil bewijzen dat hij terecht op winst speelde. Zo ook hier. Beste zet voor zwart is nu het laconieke 35.....Pf6. Na 36. Tg1 De8! komt zwart in het voordeel. Ik speelde echter 35.... gxf3 36. gxf3 Dh4 37. Tg1+ Kf8 (later zal blijken dat de koning naar h8 had gemoeten; na 37.... Kh8 38. Ke1 Dh3 is er nog volop strijd) 38. Ke1 Lxc6 (beter is 38.... Dh3) 39. dxc6 Txc6! Ik dacht hier niet lang over na. Wit kan de toren niet slaan in verband met Dxf2+ en snel daarna mat. En gaat de dame opzij, dan kan zwart met Tc1+ beslissend toeslaan. Zie diagram 2. Een boeiende stelling is op het bord gekomen, met ingewikkelde penningen en dreigingen over en weer. We hadden maar één probleem: weinig tijd. Ben beschikte over nog 4 minuten, ik over nog 5. Bij Ben tikten de seconden weg. Wat te doen? Een grote schare experts had zich om ons bord verzameld. Konden zij ons maar helpen! Meest voor de hand liggend vervolg is 40. Lxh4 Tcxc2 41. Le7+ Kf7 42. Ld8+ Kf8 en het wordt remise door zetherhaling, maar dat moet je wel even zien.
Veel meer verborgen, en pas bij analyse van de partij door Robby gevonden, is het winnende torenoffer 40. Tf7+! Zwart moet de toren nemen en na 40..... Kxf7 41. Db3+ wint wit. De pointe is dat de zwarte dame na 41..... Ke7 met schaak kan worden geslagen. Vandaar mijn eerdere opmerking dat ik op de 37e zet beter Kh8 in plaats van Kf8 had kunnen spelen. De wending 40. Tf7+ zou dan niet in de stelling zitten.
[ 24 ]
De Promoot
Ben miste in tijdnood beide mogelijkheden. Hij koos voor het hallucinerende 40. Tg8+? Kxg8 41. Db3+ Kh8 (na 41..... Kf8 volgt 42. Df7 mat) 42. Lxh4 Tc1+ 43. Dd1, maar gaf na enig nadenken op. Er volgt 43.... Th1+ 44. Ke2 Tcxd1 45. Tb8 Td4 46. Txe8+ Kg7 en in het resterende eindspel is wit kansloos. Zie diagram 3.
□ varia
Monument Paul Keres in Narva, Estland
Henk Alberts
Paul Keres (Narva, 7 januari 1916 – Helsinki, 5 juni 1975) was schaakkampioen van Estland in 1934/1935, 1942, 1943, 1945 en 1953. Daarnaast was hij kampioen van de USSR in 1947, 1950 en 1951. Paul Keres is in Estland een nationale held. In 2002, 27 jaar na zijn dood, werd Paul Keres in Estland nog steeds met grote voorsprong tot de grootste sporter van zijn land gekozen. In Estland zijn er in diverse steden straten naar hem vernoemd. In de hoofdstad van Estland, Tallinn, is er een Paul Keresstandbeeld en een Paul Keres-museum (tevens locatie van de Tallinner Schaakclub) met een Paul Keresbibliotheek.En in Parnü, voor de ‘Pärnu Kuninga Tänav Põhikool School’, het voormalige jongens-gymnasium waar Paul Keres op school gezeten heeft staat een standbeeld van de schaakgrootmeester. Dit jaar, op 7 januari 2016, was het de 100ste geboortedag van Paul Keres, en uiteraard waren er in Estland een reeks evenementen gewijd aan deze verjaardag. Zo werd er op de Metsakalmistu begraafplaats bij Tallinn, waar Keres begraven ligt, een krans op zijn graf gelegd en in de geboorteplaats van Paul Keres, Narva, werd er op het plein tussen Pushkin straat en Peter plein, een Paul Keres monument onthuld. Het monument toont Paul Keres gezeten achter een schaakbord. Het schaakbord in het monument toont een stelling uit de [ 25 ]
april 2016
laatste officiële toernooipartij die Paul Keres speelde. Keres speelde die partij in Vancouver, Canada tegen de Amerikaan Walter Brown. Onderweg, op de terugtocht van Vancouver naar huis, kreeg hij een hartaanval en geheel onverwachts stierf hij, 59 jaar oud, op 5 juni 1975 tijdens een tussenstop in Helsinki. Om die reden heet het toernooi in Vancouver nu nog steeds het Keres-Memorial-toernooi. De stelling op het monument in Narva is de stelling na de 43e en laatste zet van Paul Keres, 43. Td1+. Zijn tegenstander, de Amerikaan Walter Browne, speelde nog 44. Kg2 en gaf daarna de partij op. Walter Browne - Paul Keres Vancouver, 25 mei 1975 1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. d3 d6 5. c3 Le7 6. Pbd2 O-O 7. O-O Ld7 8. Te1 Te8 9. Pf1 Lf8 10. Lg5 h6 11. Lh4 Le7 12. Pe3 Pg4 13. Le7 Pe7 14. Pg4 Lb5 15. Ph4 Ld7 16. Te3 Kh7 17. Tg3 Pg8 18. Pf3 Lg4 19. Tg4 Pf6 20. Th4 Kg8 21. Th3 d5 22. De2 Dd7 23. Ph4 dxe4 24. dxe4 Tad8 25. Pf5 Dd2 26. Df3 Te6 27. Tg3 g6 28. Tf1 Df4 29. Td1 Tee8 30. Pe7+ Kg7 31. Pd5 Df3 32. Tf3 c6 33. Pe3 Td1 34. Pd1 Td8 35. Pe3 Pe4 36. h3 Pg5 37. Tg3 f5 38. Pf5 gf5 39. h4 f4 40. Tg4 Kg6 41. hxg5 hxg5 42. g3 Kf5 43. f3 Td1+ [ de stelling van het monument ] 44. Kg2 en wit gaf het op Vancouver 1975 was een open toernooi met 320 deelnemers, het grootste toernooi ooit gehouden in Canada ten westen van Toronto. Het prijzengeld van $ 16.130 was de grootste ooit uitgereikt in een open toernooi overal. Het toernooi in Vancouver 1975 vond plaats van 17 tot 25 mei 1975. Het was een open toernooi, 9 dagen, 10 ronden Zwitsers. Keres won het toernooi met 8,5 uit 10 en had daarmee 1,5 punt meer dan Előd Macskasy, John Watson en Gyozo Forintos. In de 10e en laatste ronde won hij de bovengenoemde partij tegen Walter Brown. Nu is de stelling uit de partij Walter Browne - Paul Keres dus onderdeel van het monument in Narva. Paul Keres zit in zijn karakteristieke houding achter het schaakbord en bezoekers kunnen ‘als zijn tegenstander’ tegenover hem plaatsnemen en lijken zo een onderdeel van de partij geworden te zijn. Echter blijkt er iets gruwelijk misgegaan te zijn met het monument. Paul Keres zit op het monument ten onrechte niet achter de zwarte, maar achter de witte (verliezende) stukken. Want in werkelijkheid won Paul Keres deze partij dus met zwart. Hoe is zo'n blunder mogelijk? En kan je dit nog herstellen? De kosten van het monument waren namelijk circa 100.000 euro.
□
[ 26 ]
De Promoot
partij
Psychologisch schaak
Nico Peerdeman
In de 6e ronde van de Promotieklasse werd de Zoetermeerse derby tussen het tweede en Botwinnik 1 gespeeld. De stand voorafgaande aan dit duel was dat Botwinnik al zijn wedstrijden had gewonnen. Het tweede had alleen een zware nederlaag geleden tegen de degradant uit de KNSB SHTV 1. De overige wedstrijden waren bijna allemaal met het kleinst mogelijke verschil gewonnen. Alle ingrediënten leken dus op voorhand aanwezig voor een spannende strijd. In mijn partij kreeg de psychologie al heel snel de overhand. Zie wat er gebeurde. Peerdeman – Zoun, Zoetermeer, 9 februari 2016 1.e4 d6 Er was een tijd dat zwart met het spelen van deze zet aanstuurde op een Pirc-verdediging na de zetten 2.d4 Pf6 3. Pc3 g6. Na het verschijnen van het boek De Zwarte Leeuw, wordt de Pirc-zet 1…d6 vaak gebruikt om via een zetverwisseling op een Philidor-achtige stelling aan te sturen: 2. d4 Pf6 3. Pc3 Pbd7. In veel gevallen ontstaan stugge stellingen en als wit zich opstelt met Pf3 moet hij rekening houden met actieve zwarte acties door h6, g5 zonder korte rochade. Eerdere partijen die ik met wit tegen dit systeem had gespeeld toonden aan dat het me niet gemakkelijk afging om de overhand te krijgen. Met de wetenschap dat meer spelers bij Botwinnik de Zwarte Leeuw spelen zocht ik naar een manier om mijn jeugdige tegenstander op onbekend terrein te lokken. Dus volgde: 2.f4!? Improvisatie van het moment. De zet is niet beter dan 2.d4, maar dwingt zwart wel tot enig zelfstandig nadenken. De zet verraste zwart wel, want hij dacht een flinke poos na. 2...e5 Na afloop gaf zwart aan dat deze zet al helemaal mis was. Dat valt best mee. Op zichzelf is het logisch om direct een centrumpion op e5 neer te zetten. Er ontstaat een soort Koningsgambiet dat afwijkt van wat zwart bij zijn 1e zet beoogde. Ook 2…c5 was een optie om op het Siciliaans aan te sturen maar dat is weer geen logische keuze voor Zwarte Leeuw-spelers. 3.Lc4 Om het in banen te leiden die lijken op het koningslopergambiet, zoals ik al meer gespeeld heb 3...Pf6 4.Pc3 4.Pf3 was beter omdat wit het slaan op e4 niet hoeft te vrezen: 4...Pxe4 5.fxe5 dxe5 6.0–0 Lc5+ 7.d4! met een zeer actieve stelling. 4...g6?! Dit is strategische twijfelachtig, de zet g6 harmonieert niet goed met het vroegtijdig gespeelde e5. Een goed alternatief was het verrassende schijnoffer 4...Pxe4! Aannemen met 5.Pxe4 geeft zwart na 5… d5 een goede stelling. Beter is weigeren met 5.Pf3. Na bijvoorbeeld 5…Pxc3 6.dxc3 heeft zwart compensatie voor de pion door zijn actieve stukken. 5.Pf3 Wit speelt het rustig. De zet 5.fxe5 was scherper om op de zwakte van veld f7 te spelen. Er ontstaat een overzichtelijke stelling na 5...dxe5 6.Pf3 Pc6 7.Pg5 Lg4 8.Lxf7+ Ke7! (8...Kd7 9.Pf3 is gunstig voor wit) 9.Pd5+ Kd6. 5...Lg4? Zwart weet niet goed wat hij met de stelling aan moet en begaat een duidelijke strategische fout. Hij wordt gedwongen om zijn witveldige loper te ruilen die hij nauwelijks kan missen. De enige goede zet was 5...exf4. Na 6.d4 heeft wit wel een heel prettige voordeeltje.
[ 27 ]
april 2016
6.h3 Past volledig in wits rustige benadering, maar hij mist wel een tactische kans om nog meer voordeel te halen met 6.fxe5 dxe5 (6...Lxf3 7.Dxf3 dxe5 8.Pd5 Lg7 9.d4! en zwart staat verloren) 7.Lxf7+ Kxf7 8.Pxe5+ Kg7 9.Pxg4. 6...Lxf3 Het terughalen van de loper naar e6 was nauwelijks een optie: 6…Le6 7. Lxe6 fxe6 8. fxe5 dxe5 en zwarts pionnenstructuur is ernstig verzwakt. 7.Dxf3 Slechts 7 zetten zijn gedaan en wit heeft al veel troeven in handen. Een ontwikkelingsvoorsprong plus loperpaar. Het zwarte paard op f6 is een kwetsbaar stuk. De openingsfase had zwart al veel tijd gekost. Psychologisch staat hij ook op grote achterstand omdat hij in een stelling is aanbeland die ver afligt van wat hij oorspronkelijk beoogde. 7...Lg7 8.0–0 Solide. Op zichzelf komt wit een heel eind door het doen van gezonde zetten. Krachtiger was 8.fxe5! gevolgd door 9.d3. 8...c6 9.a4 Voorkomt mogelijk tegenspel door b5. Ook nu was 9. fxe5 sterk. stelling na 7.Dxf3 9...Pbd7 10.d3 0–0 11.f5 Beperkt zwarts mogelijkheden nog meer. 11...Pb6 Na opnieuw lang nadenken gespeeld. De zet heeft wel een bezwaar, maar het was al moeilijk om een goede zet voor zwart te vinden. 12.fxg6! Dit dwingt zwart om terug te moeten slaan met de pion waarmee hij dat het liefst niet zou willen doen. 12…hxg6 Zwart heeft geen keus omdat slaan van de loper een hopeloze stelling oplevert: 12...Pxc4 13.gxh7+ - dat is het punt – 13…Pxh7 14.dxc4.
stelling na 12.fxg6! 13.Lb3 Wit kan zich zijn loper op de diagonaal handhaven. Daarmee blijft veld f7 een aandachtspunt en speelt het stuk een belangrijke rol bij de controle van veld d5. 13...De8 14.Le3 Pbd7 15.Tf2 Tc8 16.Taf1 Tc7 17.Dg3!
[ 28 ]
De Promoot
Deze zet die het logisch gevolg is van de voorgaande zetten brengt de zeer sterke dreiging Dxg6 in de stelling. 17...d5 Na heel lang nadenken, zwart had hier al minder dan 10 minuten over. Er waren geen goede alternatieven: 1) 17...Ph5 18.Dxg6! Pdf6 (18...Pf4 19.Dxd6+-) 19.Txf6 Pxf6 20.Lh6 2) 17...Ph7 18.Dxg6 leidt tot een zeer fraaie winst na 18...d5 19.Pxd5! (zie analyse-diagram) cxd5 (19...fxg6 20.Txf8+ Lxf8 – als de paarden slaan op f8 volgt het aftrekschaak Pxc7 - (20...Dxf8 loopt mat 21.Pe7+ Kh8 22.Pxg6) 21.Pxc7+ Kh8 22.Pxe8) 20.Lxd5 met doorslaande aanval. Uit deze varianten blijkt de enorme kracht van de loper op b3.
analysestelling na 19.Pxd5! 18.exd5 cxd5 19.Pxd5 Pxd5 20.Lxd5 Pb6 21.Lxb6! axb6 22.Dxg6 De netto opbrengst is dat wit 2 pionnen heeft gewonnen en zijn aanval nog steeds voortduurt. 22…Td7 23.De4 Dd8 24.c4 De loper is nu alleen nog met een kwaliteitsoffer uit te schakelen. 24...Dc7 25.Kh1 Dc5 26.Df5 Txd5 27.cxd5 Dxd5 28.Tf3 f6 29.De4 Dxe4 30.dxe4 Dit eindspel is kansloos voor zwart, die echter met nog minder dan 1 minuut stug bleef doorspelen. Voor wit was het zaak om alert te blijven. 30…Td8 31.Tc1! Td7 32.Tfc3 Td4 33.Tc4 Td2 34.Tc8+! Kh7 35.T8c7 Kg6 36.Txb7 Td4 36...Txb2 faalde op 37.a5 Lh6 38.Ta1 Le3 39.a6 b5 40.a7 en zwart moet zijn loper voor de pion geven. 37.Txb6 Txa4 38.b4 Zwart was er psychologisch nog niet klaar voor om op te geven. 38…Ta3 39.Te1 Lh6 40.b5 Ld2 41.Tf1 Lg5 42.Tb1! Le3 43.Ta6 Tc3 44.b6 Lxb6 45.Taxb6 Tc4 46.T6b4 Tc3 47.T1b3 Tc1+ 48.Kh2 Te1 49.Tg3+ Kf7 50.Tb7+ Ke6 51.Tb6+ Kf7 52.Tf3! Txe4 53.Tfxf6+ Ke7 54.Th6 en zwart gaf eindelijk op (1–0) Deze partij leverde een belangrijke bijdrage aan de 4½-3½ winst, waardoor het tweede nog steeds kampioensaspiraties mag koesteren!
□ [ 29 ]
april 2016
varia
Zou Donald Trump kunnen schaken?
Gerhard Eggink
Ik zag deze foto en ik vroeg het me af. Een zet doen en niet kijken naar het bord? Zou het niet gewoon een publiciteitsfoto zijn? Zou “The Donald” kunnen schaken? Hij gebruikt niet vaak schaakmetaforen (alleen wat algemeenheden); in Amerika is schaken überhaupt niet een erg populaire sport. Schaak-metaforen komen vooral in Europa voor, denk ik, maar in dit geval is het anders. Heel veel koppen in Amerikaanse kranten gaan over zijn strategie en dan is schaken een blijkbaar geliefde metafoor. Als je op Internet een beetje zoekt kan je zien dat van alle 44 Amerikaanse presidenten van meer dan de helft bekend is dat ze hebben geschaakt. Van de presidenten na de oorlog zijn dat Truman, Eisenhower, Kennedy, Carter, Clinton en Obama. Obama schaakt wel eens met Michelle, staat er bij. Maar ik dwaal af. Zou Donald Trump kunnen schaken en zo ja, speelt dat in zijn voordeel of nadeel? Even zoeken op Internet levert heel veel citaten van of over Trump op, zoals:
“Trump is someone you do not want to play chess with!” “We all know that chess is a game of strategy. So is business.” “Donald Trump is a true chess master in the business World” “Trump Plays Chess, Everybody Else Plays Checkers” “Is Trump vs. Hillary comparable to Magnus Carlsen vs. a chess novice, in that Trump has a huge tactical advantage in knowing how to maneuver and win?” “Trump knows how to play chess” “I’m a big fan of Trump. Trump is really good at finding his opponents' weaknesses. He just points out how stupid they are or how much they smell. There should be more of that in chess.”
Je kan zelfs een “frame” bestellen dat geïnspireerd is op Trump: Maar afgezien van de eerste foto is er geen enkel bewijs dat Donald Trump een loper van een paard zou kunnen onderscheiden (van Mark Rutte is trouwens helemaal niets te vinden over de vraag of hij schaakt of niet (conclusie: niet)). Als je de eerste foto trouwens beter bekijkt zie je dat hij een groot wit stuk vast heeft, tussen heel veel witte stukken in, aan deze kant van het bord, want de foto is van onderen genomen. Dus hij pakt de witte dame aan de overkant van het bord vast, en zo te zien niet om te slaan, maar om een zet te doen. Maar als er aan deze kant van het bord heel veel witte stukken staan, dan heeft Donald natuurlijk zwart… Alles wijst erop dat het geen echte partij is. En dat de foto een opzet is van iemand die niet veel van schaken begrijpt. En als Donald hem niet heeft verbeterd begrijpt hij het zelf ook niet…. Als de foto is bedoeld om hem intelligent te laten lijken is dat mislukt! Ik weet nog steeds niet of dat nou voor hem pleit of tegen hem, maar schaken kan hij waarschijnlijk niet.
[ 30 ]
De Promoot
Hm….Het laatste citaat van de citaten hierboven is trouwens van een goede bekende van ons, Magnus Carlsen. Hoe hij het bedoelt is niet helemaal duidelijk maar hij heeft het wel gezegd…. Kan Donald schaken? Heeft Magnus verstand van politiek? Weet u het?
□ partij
Niemand om de schuld te geven
Frans Martens
Ik ben op mijn 37e begonnen met schaken. Daardoor heb ik in mijn partijen een aantal typische jeugdzaakjes gemist, zoals doorspelen tot je alleen nog een koning hebt, niet weten hoe je mat kan zetten, ondanks stevig materiaalvoordeel een partij toch in pat laten eindigen. Van die dingen. Deze openingszinnen vormen natuurlijk de inleiding tot een goedpraterje van een onvoorstelbare blooper. Bijna net zo schaakblind als het net-niet-stikmat van Rens, al zullen sommigen de onderstaande partij misschien wel als nog verblinder beoordelen. De teamleider van Promotie 6, Pieter Hijma, had ons consigne gegeven om ‘vrijuit’ te spelen tegen titelfavoriet Rijswijk 3 in HSB-klasse 2a. We hadden - tegen alle prognoses in - namelijk al 6 matchpunten na 5 ronden. Ik moest het aan bord 2 met wit opnemen tegen een speler met zo’n 250 ratingpunten meer. Frans Martens – Vincent Geerlings Promotie 6 - Rijswijk 3, 22 maart 2016 1.d4 Pf6 2.Pf3 g6 3.Lg5 Lg7 4.Pbd2 d5 5.e3 c5 6.c3 cxd4 7.exd4 0–0 8.Ld3 a6 9.0–0 Pc6 10.h3 b5 11.a3 Lb7 12.Te1 Db6 13.Pb3 e6 14.Pc5 Tfd8 15.De2 Pa5 16.Pe5 Lc8 Hij ziet het gevaar niet, h6 was dringend nodig. 17.Df3
[ 31 ]
april 2016
Pats! (naast de kracht is het een woordspeling voor de 47e zet van wit). 17...Pe8 18.Lxd8 Beter was 18 Dxf7x, Kh8. 19 Pxg6+, hxg6. 20. Dxg6. 18...Dxd8 19.Dxf7+ Kh8 20.Pxe6 Lxe6 21.Dxe6 Lxe5 22.Txe5 Fritz geeft na deze slagenwisseling +5,8. 22...Pc7 23.Df7 Pc6 24.Th5 Dg8 25.Lxg6 Dxc7 is beter. 25...Dxf7 26.Lxf7 Td8 27.Te1 Kg7 28.Tf5 Hier mist wit Te3, met als mogelijk vervolg Kxf7?, Txh7+ en Txc7. Fritz geeft hier +6,3. 28...Tf8 29.Lxd5 Txf5 30.Lxc6 Tf7 31.g3 d5 is beter, dat bindt zwart veel meer, al beperkt het ook de bewegingsvrijheid van de loper. 31...Kf6 32.f4 Tg7 33.Kf2 Pe6 34.Kf3 Fritz: +6,4.
34...Tc7 35.Ld5 Pg7 36.g4 a5 37.h4 Fritz: +8,9 en zegt 'resignemans' 37...h6 38.g5+ Kg6 39.Le4+ Kh5 40.Kg3 Hier mis ik Ld3 (+15). De zwarte koning kan niet nemen op h4 (Th1 mat), niet gezien. Ik maak nu het verkeerde plan om de zwarte koning mat te zetten op h5. 40...b4 41.cxb4 Fritz geeft het nog eens op. 41...axb4 42.axb4 Ik blijf weigeren om Ld3 te spelen 42...Tc4 43.g6 Ta1, Ta6 en mat. Niet gezien want alleen maar gefocust op het matzetten met de loper. 43...Txb4 44.f5 Pxf5+ 45.Lxf5 Txd4 46.g7 Td3+ A tempo. I.p.v. eerst nog eens met het hoofd op de handen te gaan zitten (les van Willem Broekman en van alle jeugd-lesgevers). 47.Lxd3 PAT. ½–½ Versteend zit ik achter mijn bord. Ik kon het niet geloven. De hele partij geen seconde gedacht aan de mogelijkheid van pat. Terwijl ik hem natuurlijk opzettelijk behoorlijk klem had gezet. Mijn tegenstander verontschuldigde zich, ‘teambelang’ mompelend, maar dat droeg uiteraard geen zier bij aan herstel van mijn psyche. Te onervaren in jeugdpotjes misschien? Nee, dat gaf geen troost al hengelde ik er met de inleiding van dit stuk wel wat naar. Ik had nog een half uur op de klok, tijdnood was ook geen escape voor deze dommigheid. Het heeft 2 uur en twee oude klares geduurd voor ik weer wat was bijgekomen en begreep dat het weer eens tijd was voor enige zelfhaat. Ondertussen natuurlijk tegen iedereen van Rijswijk 3 mopperend ‘hoe hopeloos moeten jullie staan om op te geven?, hoe kun je zo kleinzielig en je tegenstander minachtend op pat spelen?’ etc.. Wedstrijdleider Henk Alberts kon het als eerste - met zijn bekende glim- annex grijnslach van oor tot oor - niet laten om mij er op te wijzen dat dat toch echt nog het enige was wat de man nog had. ‘En hoe ik dat niet heb kunnen zien, of voelen aankomen? Dacht je dat ie zo maar een paard weggaf?’ Inderdaad, ik dacht dat hij niets anders meer kon. En een paar Promotiespelers aan de bar verklaarden even zo vrolijk dat pat ook echt altijd nog een optie was waar ze in beroerde stand op speelden. Toen ik tegen mijn teamleider zei ‘wat nou vrijuit? had jij me dan niet kunnen waarschuwen voor pat?’ kreeg zijn anders altijd vriendelijke lach iets meewarigs. Ook geen soelaas derhalve. Tja. Weer wat geleerd? Ja, altijd nog even op de handen gaan zitten. Voor het pat kon ik echter niets of niemand vinden om de schuld te geven. Als spelers met een rating van 1895 blijkbaar een partij van deze belabberde kwaliteit kunnen afleveren………….. gloort er heel misschien toch ook weer enige hoop voor spelers van mijn kaliber. O ja, uitslag Promotie 6 - Rijswijk 3: 1½ – 6½.
□
[ 32 ]
De Promoot
bekers
Overzicht wisselbekers
Chris Schoon
Stand van zaken 1 december 2015 Wisselbekers Promotie: Snelschaak 1994/1995 1995/1996 1996/1997 1997/1998 1998/1999 1999/2000 2000/2001 2001/2002 2002/2003 2003/2004 2004/2005 2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Henk Alberts Bernard Bannink Willem Broekman Bernard Bannink Bernard Bannink Henk Alberts Henk Alberts Bernard Bannink Maarten van Zetten Robby Kevlishvili Robby Kevlishvili Bernard Bannink Bernard Bannink
Clubkampioen Jaap Bij de Vaate Frits Hoorweg Bernard Bannink Benard Bannink Ben Ahlers Bernard Bannink Bernard Bannink Ton de Waal Bernard Bannink Bernard Bannink Bernard Bannink Bernard Bannink Bernard Bannink Bernard Bannink Maarten van Zetten Bernard Bannink Bernard Bannink Bernard Bannink Bernard Bannink Robby Kevlishvili Bernard Bannink
Beker Rapid Toernooi (geen wisselbeker): 2012/2013 2013/2014 2014/2015
Maarten van Zetten en Erik Hennink Robby Kevlishvili Robby Kevlishvili Breugembokaal: 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
algemeen winnaar E. van Haastert A. Köhler B. Bannink E. van Haastert E. van den Doel E. van den Doel M. Sadler T. Kabos E. van den Doel E. van den Doel Vladimir Epishin H. T. Lai
PK snelschaak HSB
PK snelschaak LSB
J. van der Wiel B. Bannink C. van Oosterom B. Bannink J.W. de Jong B. Voogt R. Oranje
E. van Haastert J. Senders
□ [ 33 ]
april 2016
jeugd
P7 op weg naar het kampioenschap
Arjen Schuurman Hess
Eind vorig seizoen deed ik de voorspelling dat Promotie 7 dit jaar wel even kampioen zou worden. Grootste concurrenten in die strijd leken op het eerste gezicht Bobby Fischer 2 en RSC Belgisch Park 3. Op 21 september ging dan eindelijk het seizoen van start. Gelijk de verre uitwedstrijd tegen WSC 7, maar vorig jaar was hier nog met 4½-1½ gewonnen, dus dat moest geen probleem worden. Het eerste uur zag het er op de borden nog prima uit. In het vervolg van de wedstrijd ging het echter overal mis en werd er verloren met 3½-2½. Zo werd Promotie 7 veroordeeld tot een inhaalrace. Deze race verliep zeer voorspoedig. Achtereenvolgens DSC 12, RSC-Belgisch Park, Rijswijk 6 en Paris 1 werden eenvoudig aan de kant geschoven. In deze wedstrijden werden tevens slechts 4 bordpunten afgegeven. Onze grote concurrent om de titel, Bobby Fischer 2, bleef in deze periode echter ook winnen. En toen was daar op 8 februari de “kampioenswedstrijd” tegen Bobby Fischer. Eric van der Marel kondigde vooraf al aan dat Bobby Fischer nagenoeg kampioen zou zijn bij een overwinning. Promotie had een overwinning nodig met minstens 3 bordpunten verschil om de koppositie over te nemen. Lang leek de wedstrijd af te stevenen op een 3-3 gelijkspel. Guy en Yestin hadden met sterk spel hun tegenstander snel op de knieën. Voor de stellingen van Ebba en Johan gaf ik echter geen cent en ook bij Sam en Bram zag ik niet hoe zij verder zouden komen dan remise. Ebba verloor zoals verwacht, maar Johan bracht de eerste meevaller. Hij gaf zijn tegenstander de keuze tussen remise of torenverlies. Vervolgens was het Bram die met een gewaagd paardoffer de stelling van de tegenstander opende en zijn moed beloond zag worden. Uiteindelijk wist Sam de aanval van de tegenstander te neutraliseren en zelf een aanval op te zetten die wel succesvol was. Zo kwam een 4½-1½ overwinning op het bord. Nu hoefde dus slechts de voorsprong van een half bordpunt verdedigd te worden. Gezien het eenvoudige programma van Bobby Fischer (tegen de nummers 9 en 10 en het zwak spelende RSC-Belgisch Park) ging ik er voor het gemak vanuit dat er drie keer een 6-0 nodig was. Eerst kwam DSC 11 op bezoek. Helaas verloor Guy snel op bord 1, maar op de andere borden was geen vuiltje aan de lucht. Ook de moeilijke stellingen van Bram en Sam werden met vaste hand naar de overwinning gevoerd. Tijdens deze wedstrijd bereikte ons ook het nieuws dat Bobby Fischer verloren had van RSC-Belgisch Park. Nu hoefde er alleen nog maar gewonnen te worden en maakten bordpunten niet zoveel meer uit. Aangezien de volgende wedstrijd tegen Rijswijk 5 opnieuw met 5-1 gewonnen werd hoeft Promotie 7 in de laatste wedstrijd van het seizoen ‘slechts’ 3-3 te spelen tegen Scheve Toren 3. Deze wedstrijd staat gepland op 5 april en zal op de Gondelkade worden gespeeld. Komt u dus allen deze avond om onze kampioenen aan te moedigen! Bram Albertus - Carel Gijssen Een belangrijke partij aan het eerste bord uit de wedstrijd Bobby Fisher 2 - Promotie 7. Bram komt onder druk te staan maar door een mooi paardoffer weet de rollen om te draaien. We komen erin op zet 18 van wit. Zou u het gedurft hebben? 18. Pxf7 0-0. Zwart gaat gelijk de fout in. Na het aannemen van het offer zou de stelling nog gelijk beoordeeld worden. 19. Dc2, wederom een zeer sterke zet van wit. Slaan van het paard resulteert in een zeer snel mat. 19 …Pf6 20. exf6 Lxf6 [ 34 ]
De Promoot
In deze stelling geeft Komodo mat in 15 aan. Kunt u het vinden? 21. Pxh6+ gxh6 22. Lxh6 Tf7 23. Dg6+ Lg7 24. Ph5
Bram neemt de koning onder vuur. Met de volgende combinatie wint hij een stuk en is de partij voorbij. 24… Pxd4 25. Dh7+ Kf8 26. Lxg7 Txg7 27. Dh8+ Tg8 28 Dxd4 1-0
□ Invitatie-zeskamp
Ben Ahlers Bernard Bannink Jan Willem Duijzer Robby Kevlishvili Rogier Zoun Maarten van Zetten
FM Robby Kevlishvil i
Rogier Zoun
Maarten van Zetten
punten
pos.
0
½
½
2
3e-4e
1
½
2½
2e
½
½
1
2
3e-4e
½
---
½
1
3
1e
---
1½
5e
1
6e
Ben Ahlers
FM Bernard Bannink
---
1
0
---
1
0
---
1
Jan Willem Duijzer
½
0
½
½
½
½
0
0
---
laatste ronde: dinsdag 26 april
ELO [ 35 ]
Ratings per 1 februari 2016 april 2016
Rob de Vries
Promotie
HSB
naam
rating
+/-
Promotie
HSB
naam
rating
+/-
1
11
Kevlishvili, R. (Robby)
2342
-12
38
325
Hettfleisch, M. (Maurice)
1714
-38
2
15
Kuipers, E.F. (Eelco)
2299
-8
39
351
Kanbier, M.B.C. (Max)
1691
90
3
21
Bannink, B. (Bernard)
2204
-31
40
366
Ameling, A.H. (Bob)
1677
---
4
29
Waal, A.G. de (Ton)
2173
+10
41
368
Busman, J.P. (Jan)
1675
-19
5
41
Alberts, H.J. (Henk)
2129
---
42
371
Guijt, E. (Erwin)
1671
+12
6
42
Zetten, M. van (Maarten)
2122
-4
43
390
Toxopeus, G.M.B. (Max)
1653
+15
7
47
Hennink, E. (Erik)
2114
+13
44
392
Nies, D.J.F. van (Dingeman)
1650
-11
8
75
Ahlers, B.L.J. (Ben)
2053
-36
45
399
Matai, R.R. (Rudi)
1641
-35
9
77
Werve, P. van der (Paul)
2049
-63
46
404
Brinkman, D.T. (Dirk)
1636
+2
10
79
Duijzer, J.W. (Jan Willem)
2042
+4
47
431
Martens, F.M. (Frans)
1614
-38
11
117
Noordhoek, H. (Henk)
1967
-17
48
438
Veldhuizen, J.W. (Jan)
1609
-5
12
119
Swart, S. de (Sipke)
1961
-65
49
467
Eveleens, E. (Ed)
1585
-51
13
123
Wichhart, M. (Maarten)
1957
+34
50
474
Rijkom, W. van (Wouter)
1575
-48
14
127
Mostert, M.J. (Joost)
1948
-53
51
495
Maliepaard, C.J. (Kees)
1552
-32
15
128
Baas, J.A. (Hans)
1947
-26
52
503
Rijkom, R. van (Reinout)
1540
-48
16
135
Blankespoor, J.H. (Jan)
1935
+7
53
506
Staden sr., M. van (Martin)
1535
-14
17
136
Ouwens, H.C. (Bert)
1934
+5
54
563
Vries, R. de (Rob)
1465
+72
18
141
Sibbing, J.G.F. (Sjaak)
1923
-41
55
598
Varenkamp, F.M. (Frits)
1423
-22
19
146
Schuurman Hess, A. (Arjen)
1915
-24
56
610
Albertus, B. (Bram)
1406
+204
20
155
Eggink, G. (Gerhard)
1898
0
57
611
Hijma, P. (Pieter)
1405
-33
21
156
Nepveu, M. (Manuel)
1897
+11
58
624
Schoon, C. (Chris)
1386
-37
22
177
Jong, S.F.C. de (Sebastiaan)
1871
+97
59
627
Werven, H. van
1379
0
23
179
Koster, J. (Jan)
1870
---
60
628
Bragonje, H. (Henk)
1377
-6
24
186
Peerdeman, N.P. (Nico)
1863
-27
61
638
Roo, J. de (Jeroen)
1361
+13
25
202
Boerkamp, H.A.J. (Harry)
1841
-47
62
653
Dongen, S.W.A. van (Sam)
1331
+168
26
209
Smaal, L. (Lourens)
1836
+11
63
665
Haaren, Y.J. van (Yestin)
1295
+88
27
213
Tsai, W.T. (Wong)
1834
-14
64
679
Rijkom, V. van (Vincent)
1278
-12
28
219
Staden jr., M. van (Mildo)
1829
+24
65
689
Ham, T. van (Torsten)
1258
+124
29
225
Tan, H.T. (John)
1824
-18
66
693
Wissen, T. van (Tibo)
1247
0
30
227
Bosman, J. (Johan)
1823
---
67
718
Calje, F.L. (Fong Li)
1177
+10
31
243
Knops, H. (Hamilcar)
1803
+13
68
751
Kanbier, G. (Guy)
1027
+43
32
246
Minnema, R. (Rens)
1802
-1
69
752
Sevink, F.B. (Bas)
1013
---
33
280
Berg, J. van den (Jaap)
1761
-78
70
759
Heskes, E.T. (Ebba)
963
+171
34
284
Graaf, B. van de (Bas)
1760
+9
71
765
Heskes, J.M. (Johan)
906
+85
35
298
Briggeman, P.W. (Peter)
1745
0
72
772
Dappere, A. de (Arthur)
671
-83
36
313
Minnema, H. (Hans)
1723
-12
73
774
Bakker, T. den (Thomas)
654
---
37
321
Kuipers, H. (Hielke)
1718
+5
74
778
Schravendijk, J.R. van (Joshua)
536
0
[ 36 ]
De Promoot
Oplossingen problemen
(blz. 9)
Stelling 1
Lizak - Varga, Boedapest 2015
Stelling 2
Krupenski - Gelfand, Tallinn 2016
1. Pc5+ 2. La4+ 1-0
bxc5
1. Dg6+ ! 2. Lg8+ 3. Lf7+ 1-0
fxg6 Kh8 (3. … Kh7, 4. Lxg6# of hxg6#)
Stelling 4
Munoz Pantoja - Jumabayev, WK Rapid Berlijn 2015
(1. … Lxc6, 2. Pe7+/Ph6+ Kg7, 3. Pdf5+ Kh8, 4. Dxf6#)
1. … 2. Lxf3 3. Dg5 4. Kxh2
f3 Th6 Dh2+ Pxf3+ 0-1
Stelling 5
Dvirnyy – Mainka, Bundesliga 2016
Stelling 6
(spelers en plaats onbekend)
1. T1d3 2. Td8 3. Txa8 4. Txd7 1-0
Dxa2 (niets beters) Ld7 (niets beters) Txa8
1. … 2. Lxd3 3. Kg2/h1 4. Kg1/h2/f2
Stelling 7
Bologan - Kasjlinskaja, Qatar Masters 2015
Stelling 8
Stelling 3
(damewinst)
Lubbe - Dambacher, Meesterkl. 2016
1. Tc6 ! Dxc6 2. Pe7+ Kg7 3. Pxc6 1-0
1. Txd5 1-0 (want op 1. … exd5 volgt 2. Pf5, met 2 dreigingen: 3. Dxg7# en 3. Pe7+)
1. Tf8+ 2. Dxh7+ 3. exf8P+ 4. Pxd7
Pd2! (dreigt 2. … Dxe3, 3. Dxe3 Pf1+) Pf3+ Pxe1+ Pxd3 0-1 Miljkovic – Tomazini, Graz Open 2016
Lxf8 Kxh7 Kh6 1-0
Kort maar krachtig (blz. 1) [1]
1. Da3+! 1-0 (damewinst, want 1. … Kxa3 2. Pc2#)
[2]
1. … Tc1+! (dreigt Dxf1), 2. Txc1 Dd1+ 3. Txd1 Txd1#
[3]
1. … Td1+, 2. Kh2 Dg1+, 3. Kg3 Td3+, 4.Dxd3 (4. Kg4 Td4) De3+, 5. Dxe3 pat
[ 37 ]
april 2016
Agenda t/m zomer 2016 april 2016 di
5 april
[28] periode 3 - ronde 4
wo
6 april
di
12 april
[29] periode 3 - ronde 5
di
19 april
[30] periode 3 - ronde 6
za
23 april
di
26 april
Promotie 7 - Scheve Toren 3 Promotie 2 - DSC 4 centraal SHTV 4 - Promotie 5 centraal Promotie 6 - Voorburg 1 centraal
Promotie 1 - ASV 2 [31] periode 3 - ronde 7 + invitatie-zeskamp [5]
mei 2016 di
3 mei
[32] periode 3 - ronde 8
di
10 mei
[33] periode 3 - ronde 9
di
17 mei
[34] periode 3 - ronde 10
di
24 mei
[35] periode 3 - ronde 11
di
31 mei
[36] periode 3 - ronde 12
juni 2016 di
7 juni
rapid-driedaagse ronde 1 + 2 + 3
di
14 juni
rapid-driedaagse ronde 4 + 5 + 6
di
21 juni
rapid-driedaagse ronde 7 + 8 + 9
di
28 juni
zomercompetitie ronde 1 + 2
juli 2016 di
5 jul
zomercompetitie ronde 3 + 4
di
12 jul
zomercompetitie ronde 5 + 6
di
19 jul
zomercompetitie ronde 7 + 8
di
26 jul
zomercompetitie ronde 9 + 10
augustus 2016 di
2 aug
zomercompetitie ronde 11 + 12
di
9 aug
zomercompetitie ronde 13 + 14
di
16 aug
zomercompetitie ronde 15 + 16
di
23 aug
zomercompetitie ronde 17 + 18
di
30 aug
zomercompetitie ronde 19 + 20
september 2016 di
6 sept
opening seizoen 2016-2017