RBS MARKETS MAGAZINE

RBS MARKETS MAGAZINE www.rbs.nl/markets

maart 2010

Gloom, Boom & Doom Interview Marc Faber ziet kansen “Dr. Doom” spreekt over de euro, aandelen, grondstoffen, China en Japan

Pagina 10

Duurzaam

Obligaties

VIX-future

Twee trends in één Het Emerging Markets Socially Responsible Investment Certificaat

Griekenland... En dan? Beleggingskansen in de onstuimige rentemarkt

De angstindex Hoe nerveuzer de markt, hoe hoger de uitslag

Pagina 9

Pagina 14

Pagina 52

Royal 3,25% Plus Obligatie Een variabele coupon van minimaal 3,25% op jaarbasis Uw vertrouwen in de beurs is misschien nog laag. De spaarrente

Iedere Royal Obligatie biedt daarnaast 100% terugbetaling van

nog lager. Wat zijn dan alternatieven om toch rendement te maken

de hoofdsom op de afloopdatum. Royal Obligaties zijn dagelijks

op uw geld? Het antwoord: beleggen in de Royal Obligaties van

verhandelbaar via Euronext Amsterdam van NYSE Euronext, en

The Royal Bank of Scotland. U kiest zelf de vorm van uw rente: vast,

derhalve verkrijgbaar bij uw eigen bank en/of broker.

variabel of bijvoorbeeld afhankelijk van de inflatie. Selectie uit aanbod

Coupon (percentages op jaarbasis)

Frequentie

Afloopdatum

ISIN-code

Royal 3,25% Plus Obligatie

3,25%, of het 3-maands Euribor* percentage als dat hoger is

kwartaal

27.02.2015

NL0009336692

Royal 3% Inflatie Obligatie

3%, of de jaarlijkse inflatie in de eurozone** als dat hoger is

jaar

27.02.2015

NL0009336775

Royal 5% Vast Obligatie

5%

jaar

28.02.2020

NL0009336684

Royal 8% - 3M Euribor Obligatie

8% verminderd met het 3-maands Euribor* percentage

kwartaal

28.02.2020

NL0009336783

De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. * Het 3-maands Euribor percentage is het rentetarief waartegen Europese banken elkaar 3-maands deposito’s aanbieden (www.euribor.org). ** De jaarlijkse inflatie in de eurozone wordt bepaald op basis van de Harmonised Index of Consumer Prices (HICP), exclusief tabak (www.ecb.int).

Voor de brochure, het basisprospectus, de definitieve voorwaarden en meer informatie: Ga naar www.rbs.nl/markets of bel 0900-MARKETS (0900-6275387; lokaal tarief)

© The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm dan ook van de inhoud van dit document is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik.

Editorial

RBS Markets Magazine | maart 2010

“Als de rente komt, dan stuur ik jou…”

Jean-Paul van Oudheusden, RBS

De korte rente, in de grafiek weergegeven door de toonaangevende driemaands Euribor, staat historisch laag. Dat merken we allemaal door de lage rentevergoedingen op direct opvraagbaar spaargeld. Dat geeft ons een afweging: is dit tijdelijk, dus laten we het geld staan, of gaan we op zoek naar een alternatief dat meer rendement oplevert? De economische situatie is bijzonder. Bedrijven die gefinancierd zijn met

kortlopend vreemd vermogen hebben de komende jaren geld nodig. Dat lenen ze bij banken, maar die hebben de komende jaren óók geld nodig om grotere risicobuffers aan te houden. En daar bovenop komt nog dat óók de Westerse overheden geld moeten aantrekken om de grootschalige overheidssteun na het uitbreken van de kredietcrisis te financieren. Op het moment dat zoveel partijen zoveel geld zoeken kan het bijna niet anders dan dat de rente in de komende jaren gaat stijgen, zou je zeggen. Wie gaat de gezochte financiering leveren? In het vorige nummer van dit magazine schreef ik al over de generatie babyboomers die in het komende decennium met pensioen gaat. Het Engelse vaktijdschrift The Economist schreef op 27 februari 2010 ook over de mogelijke invloed van demografische veranderingen op de rente: er zijn modellen die suggereren dat een kleiner aantal mensen in ‘spaarleeftijd’ (van 35 tot 54 jaar) er voor kan zorgen dat de rentevergoedingen in Amerika en Groot-Brittannië kunnen oplopen naar 10 procent in 2020. Minder mensen met spaargeld betekent minder mensen die financiering kunnen bieden en dat drijft de prijs van de financiering op.

Drie maands Euribor 6% 5%

Interessant is dat ook overheden en centrale banken deze situatie in het vizier hebben. Hoe zullen zij de komende jaren hun fiscale en monetaire instrumentarium inzetten om alles in goede banen te leiden? Zullen zij er juist op aansturen om de rente nog lange tijd zo laag mogelijk te houden? Dat levert ze relatief goedkope financiering op; en stimuleert burgers geld te besteden, wat de economie ten goede zou moeten komen. En wat zullen hun keuzes betekenen voor de inflatie, met andere woorden de waarde van uw spaargeld op de lange termijn? Meer dan ooit is het van belang de ontwikkelingen te volgen en meerdere opinies tot u te nemen. Wat dat betreft ben ik ook trots dat wij de internationale beleggingsvisionair Dr. Marc Faber bereid hebben gevonden om op 15 en 16 maart een aantal presentaties te verzorgen. U leest ook een interview met hem in dit magazine. Het lijdt voor mij geen twijfel dat zijn verhaal u inspiratie zal geven. De uiteindelijke beslissing of u uw geld spaart of belegt zal echter toch te allen tijde door uzelf moeten worden genomen. Belangrijk is dat u daarbij uitgaat van uw eigen beleggingsdoelstelling. Wij bij RBS verschaffen u graag het instrumentarium van Turbo’s, ETF’s, Certificaten en Royal Obligaties om u de mogelijkheid te geven uw visie en behoeften nauwkeurig te vertalen naar uw portefeuille.

4%

We wensen u veel succes met uw beleggingen.

3% 2% 1% 0% 1999

2002

2005

2008

2010

Namens het team van RBS Markets, Jean-Paul van Oudheusden

Bron: RBS, 2 maart 2010

De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

3

Inhoud


RBS MARKETS MAGAZINE Nieuws

Indices

Grondstoffen

Valuta

6 Nieuws De dollar leeft De dollar leek in 2009 zijn positie als eerste munt van de wereld niet meer waard. Het kan snel gaan, nu profiteert de dollar van de problemen in Europa.

6

Twee werelden gecombineerd Het nieuwe RBS EMSRI Certificaat combineert de twee werelden, opkomende markten en duurzaam beleggen, met elkaar in één beleggingsproduct

9

20 Markten

26

30

Volatiliteitsindex Inspelen op de beweeglijkheid van de markt met hulp van de angstgraadmeter: de volatiteitsindex.

20

Indexoverzicht De beurzen in het Midden-Oosten presteren het best. De grootste verliezen zijn voor de landen met schuldproblemen.

22

BRIC – FADE 2-1 De oude wereldmachten winnen voor het eerst sinds de start van deze competitie van de groei-economieën.

23

Technische analyse – Indices De visie van Nico Bakker op de AEX® Index, S&P® Index, Nikkei Index en de dollar.

24

Grondstoffenoverzicht De beste rendementen werden behaald door de soft commodities, zoals katoen, haver en sinaasappelsap.

26

Grondstoffen Fundamentele en technische analyse van de olie- en goudprijs. Hogere koersen.

28

Valuta Sinds november zit de dollar in een rally. Niet alleen de stand van de euro is nu belangrijk: het gaat vooral om de waarde van de Chinese renminbi.

30

Rente en Economie Waarom leidt de lagerentepolitiek niet tot hogere inflatie? 31


Inhoud


Inhoud | maart 2010 Interview

10

Rentemarkt

14

“Cash is gevaarlijk”

Obligaties en overheden

De visie van beleggingsgoeroe Marc Faber blijft somber, toch ziet hij kansen. “Ik zou kiezen voor bedrijven met een grote marktkapitalisatie.”

In een onzekere markt werden staatsobligaties gezien als veilig. Maar gaat dat nog op, nu het vertrouwen in de kredietwaardigheid van overheden sterk daalt? 14

10

Koersen en rendementen Royal Obligaties Certificaten Ontwikkelde/Opkomende markten Grondstoffen Thema’s Vastgoed Overig Turbo’s Aandelen Indices Grondstoffen Obligaties Valuta Beleggingsfondsen Warrants


De waarde van grote oliemaatschappijen Oliemaatschappijen zijn solide ondernemingen door hun stabiele balansen en hoge winstcapaciteit.

35 36 37 37 38 38 38 45 47 49 49 50 50

Beleggen in olie

Service Educatie Hoe kunt u inspelen op de een stijging of daling van de rente met Turbo’s? Lezersvragen Antwoorden op uw beleggingsvragen.

18 20

52 52 54

Nieuws


Grondstoffen

De dollar leeft

Bok op een haverkist

Foto: wikimedia

Valuta

Geen olie-euro’s voor sjeiks

Medio 2009 had de dollar afgedaan. Volgens economen was het een kwestie van tijd voordat de euro de dollar zou aflossen als reservemunt. De Nederlandse econoom Willem Buiter – verbonden aan de London School of Economics en sinds januari 2010 de hoofdeconoom van de Amerikaanse bank Citigroup – sprak afgelopen zomer op het seminar ‘Global Governance’ in Den Haag. “Vooral het volstrekt onverantwoordelijke financiële beleid van de Verenigde Staten helpt de euro vooruit. Het beleid van Amerika zal uitnodigen tot het laten oplopen van inflatie. Op dat moment zullen landen hun dollars snel inruilen voor een stabielere reservemunt.” En lange tijd leek het ook alsof de dollar zijn positie als ’s werelds eerste munt niet meer waard was. Door de felle crisis en de oplopende staatsschuld daalde de waarde van de munt fors ten opzichte van de euro en bijvoorbeeld de yen. Ook de pond – bijna even-

redig heftig blootgesteld aan de crisis – nam een snoekduik. Er was zelfs sprake van dat de rijke oliesjeiks in het Midden-Oosten hun oliedollars wel wilden wisselen voor euro’s. Een unicum. Maar, net zoals in het verleden is de Amerikaanse regering door hard en doelgericht ingrijpen er reeds in geslaagd de ergste effecten van de crisis het hoofd te bieden. En dat terwijl het op het Europese vasteland – met de problemen in Griekenland als voorbeeld – weer een nieuwe ronde van de crisis lijkt te zijn aangebroken. Er wordt voor het eerst ook hardop getwijfeld aan de toekomst van de euro. De rijke Westerse Europese landen moeten de armen nu uit ‘bailen’, maar daar hebben ze niet zo’n zin in. De vraag is ook, kunnen ze dat, aangezien bijvoorbeeld de schuld/bruto binnenlands product-ratio’s van deze landen bijna even hoog (Duitsland) of hoger liggen (Frankrijk) dan de Verenigde Staten. De dollar profiteert daar volop van. De US Dollar Index, die de stand van de Amerikaanse greenback bijhoudt ten opzichte van andere toonaangevende valuta, staat momenteel rond een achtmaands high. En dat terwijl Barack Obama voorlopig niks kan doen aan de oplopende staatsschuld. En de sjeiks? Die zijn waarschijnlijk blij dat zij hun dollars hebben aangehouden.

Turbo's op de Dollar Index Naam Dollar Index Turbo Long Dollar Index Turbo Long Dollar Index Turbo Short Dollar Index Turbo Short

ISIN NL0009261197 NL0009261189 NL0009261205 NL0009261213

Stoploss 68,40 72,50 82,10 89,50

Hefboom 5,45 7,41 18,51 6,71

Fin. Niv. 66,44 70,37 84,65 92,31

Bron: RBS, 24 februari 2010

6

De invloed van de Griekse schuldencrisis is ook ver buiten de Europese obligatiemarkt te voelen. De plotselinge zwakte van de euro – en de opleving van de dollar – heeft zijn weerslag gehad op de prijzen van landbouwgoederen op de Amerikaanse termijnbeurs CBOT. Zoals ook te lezen in de Commodities-monitor op pagina 26 zijn gewassen als haver (-14 procent), maïs (-12 procent) en sojameel (-10 procent) in 2010 flink in prijs gedaald. De gestegen dollar maakt de Amerikaanse oogst minder interessant voor de export, waardoor de vraag afneemt.

Minder aanbod haver

Die ‘valutaire tegenwind’ is niet het enige wat de landbouwgrondstoffen parten speelt. De oogsten liggen al twee jaar ruim boven de wereldwijde vraag naar deze commodities. Dat zet niet alleen de prijzen onder druk, maar zorgt er ook voor dat de voorraden blijven toenemen.

De Amerikaanse voorraad tarwe is volgens het ministerie van Landbouw in Washington sinds 2005 ruimschoots verdubbeld tot 27 miljoen ton. Alleen de Chinezen hebben meer tarwe op voorraad (ruim 60 miljoen ton). Grondstoffenbroker Shawn Hackett betoogt in een artikel voor het Amerikaanse blad Futures Mag (1 februari 2010) dat met name haver voor speculatieve beleggers interessant kan zijn. Volgens hem biedt de recente prijsval een kans die honkballers op zoek naar home runs omschrijven als een “hanging curveball”. Volgens Hackett is de haverprijs op een sterke weerstand gestuit en is het ook fundamenteel een van de beter gepositioneerde commodities. Haver heeft een relatief laag rendement per hectare, wat het voor boeren minder aantrekkelijk maakt om nieuwe aanplant aan te leggen. Tarwe en bijvoorbeeld linzen bieden op het moment veel aantrekkelijker rendementen. Als de Amerikaanse en Canadese boeren een beetje oog voor zaken hebben, concludeert Hackett, zal het aanbod van haver dan ook niet erg toenemen, waardoor de kans op prijsstijgingen hoger is dan bij andere gewassen.

Het tarwe-overschot 700.000 680.000 660.000 640.000 620.000 600.000 580.000 560.000 540.000 2005/2006

2006/2007

Wereldwijde productie (in 1.000 ton)

2007/2008

2008/2009

2009/2010*

Wereldwijde vraag (in 1.000 ton)

* = schatting; Bron: United States Department of Agriculture, 1 maart 2010 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Nieuws


Grondstoffen

De best (en slechtst) presterende producten

Goud voor Zuid-Korea

Winnaars en verliezers

De Koreanen gingen er niet alleen op de Olympische Spelen met de medailles vandoor. Ook economisch gezien verdient het land een plaatsje op het erepodium. Even wat cijfers en vergelijkingen: – De economie is bijna net zo groot als die van India en dat terwijl de bevolking nog een 1/20 van de omvang van die van India is. – Zuid-Korea exporteert meer goederen dan Groot-Brittannië – Samsung is nu het grootste technologiebedrijf wereldwijd, gemeten naar omzet. Voorheen was dat de Amerikaanse reus Hewlett-Packard. – Het gemiddeld jaarinkomen per (gezins)hoofd is met 28.000 dollar nog maar 5.000 euro onder het inkomen van de doorsnee Japanner.

wordt dat effect jaar-op-jaar iets minder. De export – van onder andere schepen, semiconductors en platte schermen – zal met zo’n 14,5 procent groeien, vooral dankzij de aanhoudende groei van grootafnemer China, aldus SERI. Dit land is goed voor 25 procent van de export uit Zuid-Korea en de economie van deze megabuur dendert rustig door. Maar daar ligt ook meteen het gevaar. De economie is erg afhankelijkheid van de Chinese economie en van enkele grote lokale bedrijven zoals Samsung. Als de Chinese economie zelf minder snel groeit of wordt afgeremd, dan zullen de Koreanen dat ook voelen. (bron: Samsung Economics Research Institute, 25 februari 2010)

Op nummer 5: Katoen Future Turbo Long

Top 5 Turbo’s Long Naam Research In Motion Turbo Long Berkshire Hathaway Turbo Long Boeing Turbo Long Agfa-Gevaert Turbo Long Katoen Future Turbo Long

ISIN-code

Stoploss

Rendement 1 maand

NL0009263904 NL0009332956 NL0009331982 NL0009332394 NL0009259118

60,20 94.137,00 56,80 4,40 66,10

158,02% 126,70% 119,10% 102,68% 94,12%

ISIN-code

Stoploss

Rendement 1 maand

Top 5 Turbo’s Short Naam Suiker Future Turbo Short Samsung GDR Turbo Short EUR/USD Turbo Short GBP/USD Turbo Short EUR/USD Turbo Short

NL0009177856 NL0009177047 NL0009333400 NL0009263177 NL0009333392

30,55 374,00 1,424 1,649 1,434

141,10% 134,16% 126,89% 121,37% 106,27%

Top 5 Certificaten

En ook de nabije toekomst ziet er prima uit. In 2010 zal de economie naar verwachting met 4,3 procent groeien, zo verwacht het Koreaanse Samsung Economic Research Institute (SERI). In de eerste helft van het jaar zal nog volop geprofiteerd kunnen worden van de stimuleringsmaatregelen van de overheid. In het tweede halfjaar

Naam AMEX Biotech Certificaat Nigeria Certificaat MSCI Golfregio Certificaat Midden-Oosten Certificaat Amerikaans Vastgoed Certificaat

ISIN-code DE0006106701 NL0006152522 NL0006317604 NL0000293025 NL0000691277

Rendement 1 maand 11,71% 10,27% 10,05% 9,95% 9,27%

Flop 5 Certificaten Zuid-Korea wint terrein

Naam Zonne-energie Certificaat RICI® Enhanced Natural Gas Certificaat Turkije Certificaat Windenergie Certificaat Alternatieve Energie Certificaat

Koers Zuid-Korea Certificaat 200

ISIN-code NL0000847689 NL0009057728 NL0000458198 NL0000847739 NL0000456721

Rendement 1 maand -13,15% -9,50% -8,97% -7,13% -5,45%

Top 5 Royal AEX® Obligaties 150

Naam

100 50 03.2005

03.2006

03.2007

03.2008

03.2009

03.2010

Bron: RBS, 26 februari 2010, ISIN: DE0005715155 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Royal AEX® 200 4,5% 31 december 2014 Royal AEX® 200 4,5% 30 november 2014 Royal AEX® 180 4,5% 31 augustus 2014 Royal AEX® 240 5,0% 30 november 2014 Royal AEX® 250 5,0% 31 december 2014

ISIN-code NL0009263813 NL0009288075 NL0009060912 NL0009288083 NL0009263821

Rendement 1 maand 1,08% 0,98% 0,87% 0,78% 0,69%


7

Nieuws


Amerikaanse huizenmarkt 2010

Dubbeldippen Krijgt het economisch herstel een klassiek V-patroon of wordt het meer een W? Nou, op de Amerikaanse huizenmarkt zijn ze daar al uit; een V is het zeker niet. Eerder leek dankzij enig herstel in de verkopen de bodem in zicht, maar afgelopen weken kwamen er opnieuw slechte cijfers over de Amerikaanse huizenmarkt naar buiten. De verkopen van bestaande huizen dook in januari onverwacht met 7,2 procent naar beneden. Waar de National Association of Realtors (makelaars) in december nog 5,44 miljoen units verkocht, zijn dat er in januari 5,05. Vergeleken met januari 2009 worden er wel 11,5 procent meer bestaande woningen verkocht. Daarmee lijkt het jaar op jaar dus veel beter te worden.

Meer problemen op de huizenmarkt

Maar, ook de Builder Confidence Index van de National Association of Home Builders neemt weer een duik in het rood. De huizenmarktindex (HMI) kwam uit op 15 in januari, het laagste punt sinds juni 2009. Overigens, een getal onder de 50 geeft aan dat er meer bouwers de marktcondities slecht vinden dan goed. En de huizenprijzen dalen ook

nog steeds. In de twintig grootste stedelijke regio’s van Amerika zijn de prijzen in december met 0,2 procent gedaald op maandbasis, zo meldde Market Watch. In vergelijking tot december 2008 was er sprake van een daling van 3,1 procent. En het aantal gedwongen verkopen door banken, de zogenoemde foreclosures – nemen ook nog toe. Momenteel kun nen volgens het Amerikaanse Realty Trac bijna 2 miljoen huis-

houdens de hypotheek niet betalen. Mark Zandi, chief economist bij Moody’s Analytics, verwacht dat hier dit jaar nog eens 2,4 miljoen Amerikanen bijkomen. En dat de banken, die met deze huizen in hun maag zitten, dit vastgoed steeds agressiever geprijsd in de markt gaan zetten. Ze moeten er tenslotte van af, maar daarmee zullen de huizenprijzen verder dalen. De Amerikaanse huizenbezitters zijn dus nog lang niet uit de problemen.

Een selectie van Turbo‘s en Certificaten op Homebuilding Naam Homebuilding Index Turbo Long Homebuilding Index Turbo Long Homebuilding Index Turbo Long Homebuilding Index Turbo Short Homebuilding Index Turbo Short Homebuilding Index Turbo Short US Homebuilding Certificaat

ISIN

Stoploss

NL0009175686 NL0009176155 NL0009335686 NL0006094930 NL0006345985 NL0006445512 NL0006152514

196,00 226,00 250,00 396,00 349,00 307,00 -

Bron: RBS, 1 maart 2010 Bekende beleggers

Soros versus de euro Of het nu Warren Buffet is, of Jim Rogers, het blijft interessant om te volgen waar de grote beleggers van deze wereld hun geld in stoppen. Sinds kort roert de misschien wel beroemdste hedgefundbelegger ter wereld, George Soros, zich weer eens nadrukkelijk. Waar-

schijnlijk tot ongenoegen van JeanClaude Trichet, president van Europese Centrale Bank. Want Soros heeft zich gemengd in het rijtje kritische beleggers dat grote problemen voor de euro voorspelt. Soros schreef eind februari in de Financial Times dat de euro

Goudprijs in euro 900 800 700 600 500 400 300 02.2005

02.2006

02.2007

02.2008

02.2009

02.2010

Bron: RBS, 2 maart 2010

8

“zwaar getest” wordt en dat de munt deze crisis wel eens niet zou kunnen overleven. Nu zijn er wel meer financiële kopstukken die er doemscenario’s op nahouden, maar aangezien Soros al eerder in 1992 correct de val van het pond sterling voorspelde – en daar een miljard dollar mee verdiende – luistert de markt nauwgezet als de belegger-filosoof zich uitlaat over valuta’s. Net als destijds verkondigt Soros zijn visie niet alleen met woorden, maar ook met geld. Volgens de Wall Street Journal hebben grote hedgefunds als Soros Fund Management, SAC Capital en Greenlight Capital in februari positie ingenomen tegen de euro. Dat doen ze overigens niet per se door shortposities ten opzich-

te van de euro in te nemen. Veel fondsen kopen de laatste tijd goud als dekking tegen kelderende valuta’s. De bekende hedgefundbelegger John Paulson, die als een van de weinigen veel geld verdiende aan het ineenstorten van de subprime-hypothekenmarkt, heeft al geruime tijd – bijna een jaar – flinke posities op de goudmarkt. Ook Soros is al in 2009 begonnen met het innemen van posities in goud. Tijdens het World Economic Forum in Davos noemde Soros goud “the ultimate bubble”. Als geen ander weet hij dat dat niet per se een slechte kwalificatie is. Zeepbellen hebben wel de neiging om te knappen, maar voor het zover is worden ze eerst meestal enorm opgeblazen.


Nieuws


Emerging Markets Socially Responsible Investment (EMSRI ) Certificaat

Het beste van twee werelden Opkomende markten en duurzaam beleggen; twee thema’s die los van elkaar al heel populair zijn, laat staan gecombineerd. Opkomende markten – denk aan Oost-Europa en Azië – hebben zich het afgelopen jaar vaker bewezen met prima rendementen en zijn bijna niet meer weg te denken uit een goed gespreide beleggingsportefeuille. Althans, voor beleggers die het bijbehorende hogere risicoprofiel in hun portefeuille vinden passen. Duurzaamheid als beleggingsthema is aan de andere kant al lang geen nieuw concept meer dat louter is gebaseerd op filantropische ideeën. Duurzame beleggingen bieden bedrijven financiële- en reputatievoordelen op het gebied van milieu-, governance- en sociale strategieën. Het nieuwe RBS Emerging Markets Socially Responsible Investment (EMSRI) Certificaat combineert nu deze twee werelden in één beleggingsproduct. Geen belemmeringen Veel beleggers, particulier en professioneel, houden tegenwoordig dan ook rekening met milieu-, sociale en governance-factoren (MSGfactoren) bij het maken van hun beleggingsbeslissingen. MSG-factoren worden niet alleen in overweging genomen bij het maken van beleggingsbeslissingen in traditionele markten zoals de Verenigde Staten, Azië en Europa maar ook in opkomende markten spelen MSG-factoren steeds vaker een rol. Opkomende markten maken al twintig jaar

Meer aandacht wereldwijd voor MSG-factoren

lang een sterke economische groei door en verkeren momenteel in een transitieproces naar globalisering. Echter, marktinefficiënties, zoals lagere standaarden voor de beschikbaarheid van data, financiële verslaggeving en transparantie, vormden tot voor kort een belemmering voor grootschalige investeringen. Dit gold vooral op het gebied van sociaal en verantwoord beleggen. Bij het ontwikkelen van het Certificaat heeft The Royal Bank of Scotland daarom de hulp ingeroepen van experts van de RiskMetrics Group. Deze partner kan ondanks de marktinefficiënties in opkomende markten, bedrijven in deze markten beoordelen op MSGfactoren. Opname van een bedrijf in de onderliggende index wordt gedaan op basis van zowel objectieve criteria als kwalitatieve beoordelingen door RiskMetrics Group op ethisch, milieu en sociaal gebied. RiskMetrics Group


gebruikt hiervoor haar eigen, onafhankelijke screeningmethodologie. Hierdoor is het mogelijk om een index samen te stellen die als onderliggende waarde dient voor het Emerging Markets Socially Responsible Investment Certificaat. Risico’s De koers van het Certificaat volgt in principe één-op-één de prestatie van de onderliggende waarde, maar kan hiervan afwijken doordat beheerskosten in rekening worden gebracht, veranderingen in de wisselkoers en door de marktbeweging van vraag en aanbod.

Verkrijgbaarheid Het Certificaat is in principe verkrijgbaar bij alle banken en/of brokers die toegang hebben tot Euronext Amsterdam van NYSE Euronext. Het Certificaat is genoteerd op Euronext Amsterdam van NYSE Euronext en is dagelijks verhandelbaar. RBS is voornemens om onder normale omstandigheden een markt in dit product te onderhouden. De koers is afhankelijk van de marktomstandigheden op het moment van handelen en kan boven of beneden de uitgiftekoers zijn. De indicatieve spread tussen de bieden laatkoers is 1,5 procent. Lees voor aankoop van het Certificaat de brochure Emerging Markets Socially Responsible Investment Certificaat, de algemene brochure Certificaten, het basisprospectus, de eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden waarin de risico’s, kosten en voorwaarden staan beschreven. Deze documenten zijn kosteloos verkrijgbaar via de website www.rbs.nl/markets. U kunt ook bellen met 0900-MARKETS (0900-6275387, lokaal tarief), een e-mail sturen naar [email protected] of per post aanvragen via RBS Markets NL, Gustav Mahlerlaan 10, 1082 PP Amsterdam.

Feiten & cijfers Uitgevende instelling: The Royal Bank of Scotland Looptijd: geen vooraf vastgestelde afloopdatum Uitgiftedatum: 28 januari 2010 Onderliggende waarde: RBS Emerging Markets Socially Responsible Investment Total Return Index Vaste beheerskosten: 1,25% op jaarbasis Uitgiftekoers: 10,15 euro Notering: Euronext Amsterdam van NYSE Euronext ISIN code: NL0009287721 Meer informatie: www.rbs.nl/markets

9

Interview


“Volatiel beursjaar vraagt om stockpicking” Ook nu de economie lijkt op te krabbelen, blijft de Zwitserse beleggingsgoeroe Marc Faber – alias Dr Doom – zichzelf: somber. Vooral over de onafzienbare schuldenlasten van westerse overheden en de zeepbel in China. Toch gaf hij RBS Markets Magazine een aantal beleggingstips.

Marc Faber: “Obligaties zijn link.”

10


Interview


RBS Markets Magazine: China zou toch de wereldeconomie vlottrekken? Marc Faber: “Nou nee. Dit jaar verwacht ik een economische terugval in China. En ik sluit een crash zeker niet uit. Het huidige groeitempo is niet vol te houden. Problematisch wordt bijvoorbeeld de excessieve overcapaciteit bij de industrieën. Hetzelfde geldt voor onroerend goed, waar de leegstand erg hoog is. Er wordt druk bijgebouwd, terwijl daarvoor geen enkele economische reden is. Verder heeft de Chinese overheid onlangs een maatregel genomen om het uitlenen van geld terug te schroeven: banken moeten extra spaargelden aanhouden als reserve. Dat zal de economische groei flink afremmen. Een terugval in China zal in eerste instantie vooral impact hebben op de prijzen van industriële grondstoffen. Overigens verandert deze groeivertraging niet de vooruitzichten voor de komende twintig jaar, waarbij landen als China en India meer groeipotentieel hebben dan West-Europese landen en de Verenigde Staten.” Wat is het effect op de westerse beurzen, te beginnen met de Verenigde Staten? “Het eerste effect is dat producenten van industriële grondstoffen last krijgen van prijsdruk. Net als voor Europa, verwacht ik voor de Amerikaanse aandelenbeurs dit jaar behoorlijk wat volatiliteit. De S&P 500 kan eerst nog een beetje omhoog naar een niveau van 1.150, maar niet hoger. Daarna kan zo weer een terugval van 20 procent volgen. De winsten van vorig jaar kunnen we natuurlijk sowieso vergeten, toen de koersen in de Verenigde Staten 70 procent klommen en in de emerging markets wel 100 procent. Wil de beurs verder stijgen, dan moet er meer geld bijgedrukt worden. Het nadeel is dat de dollar dan verder verzwakt. Op dit moment niet ten opzichte van de euro, maar wel ten opzichte van goud.”

Hoe moet het met die enorme schuldenberg in de Verenigde Staten? “Dat is een drama. Door extra geld bij te drukken kan men de waarheid lange tijd verbergen en de problemen uitstellen. Maar uiteindelijk wordt het probleem alleen maar groter, omdat het niet wordt opgelost. Vergelijk het met een verslaafde: als je hem extra drugs geeft, gaat het even beter, maar uiteindelijk is hij alleen maar slechter af.”

te. Aandelen zijn de enige bescherming tegen een lagere koopkracht. Zoals ik al aangaf verwacht ik aandelenmarkten met een hoge volatiliteit. Als je als belegger wilt scoren, moet je inzetten op individuele kanshebbers.”

Wat gebeurt er met de euro? “De eurolanden zullen Griekenland vast wel te hulp schieten. Daarvoor zal ongetwijfeld geld moeten worden bijgedrukt, waardoor de euro zwakker zal worden. Op korte termijn verWat zou de Verenigde Staten moewacht ik dat na de terugval van 1,51 ten doen om hieruit te raken? dollar naar 1,35 dol“Ze zouden de helft lar de euro even kan van het overheids“Een terugval in China opveren naar 1,40 personeel moeten zal in eerste instantie dollar. Maar daarna ontslaan en keihard vooral impact hebben voorzie ik een versnijden in de lonen. der daling.” Verder de monetaire op de prijzen van orde herstellen en teindustriële grondstoffen.” Va n ind us t r i ël e korten niet toestaan. grondstoffen moeIn Europa moet in ten we dus even afblijven. Zijn er grote lijnen hetzelfde gebeuren: de grondstoffen die nog wel interesoverheidsuitgaven moeten omlaag. sant zijn? Daarbij is het niet verstandig de be“Ja, edelmetalen geven op langere lastingen te verhogen. Consumentermijn betere kansen, zoals goud, ten moeten juist fiscaal gestimuleerd zilver, paladium en platina. Wel hebworden om hun uitgaven op te voeben zij al recordprijzen bereikt, die ren.” zouden eerst nog wel eens wat kunnen zakken. Gunstig voor goud is de Volatiliteit gaat ook de Europese mogelijkheid dat de centrale banken aandelenbeurzen beheersen? in Azië hun reserves meer richting “Ja. Ook zij kunnen nog wel wat stijgoud opschuiven. Op dit moment gen, maar op een bepaald moment houden zij gemiddeld nog maar 2 moet er zeker een correctie volgen. procent van hun bezittingen aan in Ik voorzie een schommeling tussen goud. India heeft de goudreserve 20 procent erbij en 20 procent eraf. vorig jaar al verhoogd naar ruim 6 Dat het meevalt, is vooral te danprocent van de buitenlandse reserken aan de reële rentetarieven van ves.” 0 procent, dus aangepast aan de inflatie. En dat blijft zo, zo ver als het oog reikt. Als de rente 6 procent beVorig jaar was u een fan van landdraagt en de inflatie 10 procent is er bouwproducten. Nog steeds? nog steeds een negatieve reële ren“Ja, dat is een beleggingscategote. Cash aanhouden is dan ook erg rie waar je best in kunt stappen. gevaarlijk.” Van een aantal grondstoffen als koren en graan zijn de prijzen in En obligaties? geen tweehonderd jaar zo laag “Obligaties zijn ook link. Door de geweest. Maar het is niet zo eenoverheidstekorten en het bijdrukken voudig om deze markt te bespevan geld zal de inflatie stijgen, wat len. De makkelijkste manier is om leidt tot een hogere langetermijnrente beleggen in bedrijven die eigen


11

Interview


land bezitten. Een goede tweede Eerder zei u verrassend genoeg mogelijkheid vormen producenten dat ook Japan beleggingskansen van meststoffen. Met futures op biedt. deze markt inspe“Klopt. Japan is vollen is meer iets voor ledig verwaarloosd “Gunstig voor goud institutionele belegdoor beleggers. Tergers. Als je geld hebt is de mogelijkheid dat wijl er meerdere zeer de centrale banken zou het ook interesgoede bedrijven zitsant kunnen zijn om in Azië hun reserves ten die profiteren van land te kopen, wat hun exposure naar de meer richting goud niet erg duur is veremerging markets. Zij opschuiven.” g e le ke n m et o n zijn nog redelijk gunroerend goed in de stig gewaardeerd. Dit stadscentra.” zijn wel stockpicks. Deze bedrijven

zullen niet goed presteren dankzij de Japanse economie, die de komende tien jaar volgens mij nauwelijks zal groeien. Vergelijk ze met een multinational als Nestlé, de voor zijn prestaties ook totaal niet afhankelijk is van de economie in Zwitserland.” Hebt u binnen de aandelenmarkt nog een oogje op specifieke sectoren? “Ik zou om te beginnen kiezen voor bedrijven met een grote marktkapitalisatie. Hun waardering is rela-

In China moeten we nu niet zijn. Hoe zit het met de overige emerging markets? “Zij maken op dit moment ongeveer de helft uit van het wereldwijde bruto binnenlands product (bbp), en Amerikaanse en WestEuropese beleggers zijn zwaar onderwogen in de emerging markets. Op den duur zal dat toenemen. De komende paar maanden verwacht ik dat de S&P 500 de emerging markets zal outperformen, vooral Azië dat de negatieve gevolgen zal ondervinden van een terugval van China. Maar op de langere termijn herstelt de economische groei zich. Het bedrijfsleven in de emerging markets heeft op langere termijn relatief sterke winstgroei.” Welke tijgers zijn het meest kansrijk? “India is interessant met een bevolkingsaantal dat over twintig jaar China zal passeren. Dit steunt de economische langetermijngroei. Anders dan in China is de Indiase consumentenmarkt nog niet verzadigd. De meeste westerse beleggers hebben nul exposure naar India. Terwijl er grote bedrijven zitten die misschien niet meteen morgen geweldig zullen presteren, maar op de langere termijn zeker. De beste manier voor particuliere beleggers om hierop in te spelen zijn India-fondsen.”

12

De Zwitserse investeringsanalist Marc Faber is, volgens Bloomberg, na Warren Buffet, Bill Gross, George Soros en Nouriel Roubini de grootste marktvisionair van de wereld. Hij wordt ook wel Dr. Doom genoemd vanwege zijn negatieve en contraire visie op veel beleggingsgebieden. Faber heeft grote bekendheid verworven door zijn advies aan klanten om aandelen te verkopen de week voor de beurscrash van 1987. Ook voorspelde hij de opkomst van de grondstoffen in 2000. Faber is auteur van onder meer de boeken Riding the Millennial Storm (1998) en Tomorrow’s Gold: Asia’s age of discovery (2008), de nieuwsbrief: The Gloom Boom & Doom Report en marcfaberblog. blogspot.com.

tief laag. In Europa en de Verenigde Staten ben ik positief over financials. Verzekeringsbedrijven profiteren van de lage kosten van kapitaal, terwijl zij elk jaar hogere tarieven kunnen rekenen. Banken hebben natuurlijk een hoop problemen gehad, maar kunnen nu wel gratis geld lenen van overheden, terwijl ze hoge rentetarieven in rekening brengen voor geld dat zij uitlenen. Verder bieden olieconcerns en mijnbouwers een goede beleggingskans. Ook zij zijn niet duur.” Lizanne Schipper


Bij ons krijgt u de beste prijs! Kleinste spread op AEX® Turbo’s Grootste assortiment Meeste inspiratie

Kleine Spreads

Meeste inspiratie

Als actieve belegger bent u opzoek naar scherpe prijzen: hier een overzicht van onze spreads* in populaire Turbo’s:

Behalve met ons Magazine houden we u op de hoogte met onze gratis nieuwsbrief Turbo’s en Certificaten. Op het gebied van Technische Analyse is er sinds kort een speciale Nico Bakker pagina op onze site waar u dagelijks aan- en verkoopsignalen kunt vinden en een abonnement kunt nemen op de Chart Navigator, een wekelijkse online nieuwsbrief met technische analyses op meer dan 50 markten.

• AEX Turbo’s met de hogere hefbomen € 0,01 • Aegon en ING Turbo’s met de hogere hefbomen € 0,02 • EUR/USD en Arcelor Mittal Turbo’s met de hogere hefbomen € 0,03

Grootste assortiment Sinds de introductie van de Turbo in 2004 is het assortiment gegroeid naar meer dan 2.000 Turbo’s op 218 onderliggende waarden. Zo is er altijd wel een Turbo waarmee u op uw visie kan inspelen.

Op het gebied van educatie organiseren wij de komende maanden weer meerdere seminars en op de Academy van onze site kunt u meerdere filmpjes bekijken en zelfs een Turborijbewijs halen.

* De spread is het verschil tussen de bieden laatprijs afgegeven door RBS. Bovengenoemde spreads van RBS gelden alleen onder normale marktomstandigheden. De spread kan worden vergroot in volatiele markten of als er cijfers uitkomen. RBS behoudt zich het recht voor deze spreads te allen tijde te wijzigen.

Meer informatie? Ga naar www.rbs.nl/markets of bel 0900-MARKETS (0900-6275387; lokaal tarief)

© The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm dan ook van de inhoud van dit document is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. AEX® en AEX-Index® zijn geregistreerde merknamen van Euronext N.V. of haar dochterondernemingen en worden gebruikt met toestemming van Euronext Indices B.V. Euronext N.V. en Euronext Indices B.V. zijn op generlei wijze betrokken bij marketindex, noch wordt door hen enig advies gegeven over producten die verkrijgbaar zijn via marketindex.

Obligaties en overheden


Profiteren van turbulentie op de rentemarkt Lijkt het ergste nu wel achter de rug, raakt het vertrouwen in de kredietwaardigheid van overheden in de vrije val. Een beleggingskans voor wie over stalen zenuwen beschikt. Al kan ook de belegger die een veilige haven zoekt nog steeds op de rentemarkt terecht.

Rentemarkt: redding voor beleggers?

14


Obligaties en overheden Chapeau

Profiteren van waardeontwikkeling Na de spectaculaire rally op de aandeWilt u inspelen op de turbulente rentemarkt? euro lenmarkt vorig jaar, begint de nervosiDat kan met: teit nu weer toe te slaan. Het herstel Beleggers die nu voor Grieks staats– Staatsobligaties van de economie en bedrijfswinsten papier zwichten, doen dat vanuit de – Long of short in obligatiefuture Turbo’s, verloopt minder gezwind dan gehoopt overtuiging dat het weer goed komt (meer hierover staat op pagina 52 van dit en angst voor een double dip bederft met het land doordat in het uiterste gemagazine) – Royal AEX® Obligaties de stemming. Voor de belegger bij wie val de andere eurolanden zullen bijsomberheid de overhand krijgt is dit springen. Op dergelijke verwachtinnormaliter het moment om veiligheid gen kun je ook inspelen met euro/doltwee maar na vier jaar wordt terugbete zoeken bij staatsobligaties, zeker nu lar-beleggingen. Al is het de vraag wat taald is mogelijk. Als een overheid lespaarrekeningen zo weinig opleveren. precies het effect van de verschillende ningen in verschillende valuta heeft uitMaar gaat dat nog wel op met de huiscenario’s is op de waardeontwikkestaan, zou het bijvoorbeeld kunnen dat dige vertrouwenscrisis in Griekenland, ling van de euro, dus op welke kant je één tranche niet wordt en in zijn kielzog andemoet inspelen. Mauritz: “Als Europa terugbetaald. Griekenre Europese landen als hulp biedt aan Griekenland, zullen wat “Denkt u dat Griekenland heeft voornamelijk Spanje, Portugal, Italië, later misschien ook landen als SpanIerland? Tijdens de kre- land het gaat redden, euroleningen, dat maakt je en Italië aan de beurt zijn, en ga je dietcrisis zijn de over- dan is het misschien deze markt wat dat bemeer en meer schulden aan. Dat is treft vrij overzichtelijk.” heidstekorten dramaeen slecht verhaal voor de euro. Vanwel slimmer om Voor de landen die zo’n tisch opgelopen. Dat uit dat perspectief kun je op een verin de aandelenmarkt risico-opslag moeten geldt voor vrijwel elk dere terugval speculeren. Maar wat te beleggen.” bieden om nog geld westers land, maar deze gebeurt er als er geen hulp wordt geuit de markt te kunnen landen maakten het wel boden en Griekenland het niet redt? Is trekken, zijn de druiven natuurlijk extra erg bont. Grootste brekebeen Griekendat gunstig voor de euro of het begin zuur. Terwijl zij veel geld nodig hebben land heeft een begrotingstekort van 13 van het einde?” om hun tekorten te lijf te gaan, schieten procent en een staatsschuld van niet Bovendien is het lastig de euro/dolde kosten van financiering en daarmee minder dan 250 miljard euro. Heel wat lar-ontwikkeling op de langere duur in hun schulden verder omhoog. meer dan de staatsschuld waarmee te schatten, aangezien de staatsschuld Wie verwacht dat Griekenland op het zo veel grotere Rusland kampte van de Verenigde Staten ook danig uit niet al te lange termijn herrijst uit de tijdens de roebelcrisis in 1998 of het de klauwen loopt. Inspelen op een steras, kan daar dus op inspringen met tekort van Argentinië tijdens de pesokere dollar biedt dus ook geen zekerstaatsobligaties. “Tegenover een hocrisis in 2001. heid. “Normaal zou een land voor dit gere rente staat wel het risico dat je het beleid worden gestraft met een hogevolledige geïnvesteerde bedrag kwijtInspelen op Grieks herstel re rente. Want veel schulden brengen raakt”, waarschuwt Mauritz. “Denkt u “Het zijn nu niet zozeer de veiligheidsenerzijds het risico van een hogere indat Griekenland het gaat redden, dan zoekers, maar veeleer de speculaflatie met zich mee en daarmee een is het misschien wel slimmer om in de tievere beleggers die kansen zien in waardedaling van schulden, anderzijds aandelenmarkt te belegde rentemarkt”, merkt Erik Mauritz, bij het risico dat leningen niet gen. Dan kunt u meer verRBS verantwoordelijk voor de Turbo’s of niet helemaal worden “Een CDS is te dienen, terwijl het neeren Certificaten. “Zij willen profiteren terugbetaald”, aldus Mauzien al een soort ritz. Toch lukt het de Verwaartse risico lager is. van de oplopende rentespreads, dat verhandelbare Aandelen zijn over het alzijn de verschillen tussen de rente op enigde Staten nog steeds gemeen niet plotseling he- kredietverzekering te financieren tegen een degelijke Duitse staatsobligaties en de lemaal niets meer waard.” rente op staatsobligaties van riskante tegen een default lage rente. Dat is geheel landen. Griekse 10-jaars staatsobligate danken aan China, dat Hoe dan ook bestaat ties geven bijvoorbeeld een rente van het risico dat het econo- van een staatsof zijn eigen munt laag houdt, 6,14 procent, bijna het dubbele van mische herstel zo krach- bedrijfsobligatie.” mede daardoor een enorm Duitse staatsobligaties (3,11 procent; exportoverschot heeft en tig doorzet dat de centrabij vijf jaar is het 5,8 versus 2,1 procent). veel dollars bezit. Omdat er weinig anle banken het aandurven de basisrenDie hogere rente is een risico-opslag dere mogelijkheden zijn om al die dolte te verhogen. Bestaande obligaties voor de kans dat een land gaat defaullars te spenderen, wordt een groot deel worden dan minder waard. Alleen al ten. Dat kan in verschillende varianten”, tegen een lage rente uitgezet in de Vermet het oog op hun dividendrendezegt Mauritz. “Ook een restructurering enigde Staten. “Zo blijft die ongezonde ment kunnen aandelen dan intereswaarbij de rente bijvoorbeeld niet na spiraal bestaan”, zegt Mauritz. santer zijn. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

15

Obligaties en overheden Chapeau Wie het toch aandurft, kan op de koersontwikkeling van de euro bijvoorbeeld inspelen met een euro/dollar Turbo – met een Turbo Short op een verwachte diepere dip van de euro, met een Turbo Long op een herstel ten opzichte van de dollar. Credit default swaps Een ander instrument om in te springen op toekomstvisioenen is met credit default swaps (CDS) op Griekse staatsobligaties. Een CDS is te zien al een soort verhandelbare kredietverzekering tegen een default van een staatsof bedrijfsobligatie. Stel, je bezit een 1-jaars Griekse staatsobligatie en wilt ervan verzekerd zijn dat je over een jaar het volledige bedrag terugkrijgt. Die garantie kun je via een CDS kopen voor, zeg, 5 procent van de nominale waarde. De tegenpartij, dus de verkoper van de CDS, gaat ervan uit dat Griekenland het hele bedrag gewoon terugbetaalt en dat bijspringen dus niet nodig is. In dat geval verdient hij dus die 5 procent. Het principe lijkt een beetje op het kopen of schrijven van een putoptie. Een CDS kopen zonder de onderliggende obligatie in bezit te hebben kan namelijk ook. Dan veronderstel je meer slecht nieuws, zodat andere beleggers in een later stadium een hoger bedrag voor de CDS zullen betalen. Gezien de prijsontwikkeling op de CDS-markt lijken beleggers te verwachten dat áls Griekenland omvalt, dit eerder op korte dan op lange termijn gebeurt. Dit blijkt uit de lagere prijzen van langerlopende CDS’en. Hefboom Een aantal klanten heeft zich al bij Mauritz gemeld om te informeren naar de mogelijkheden van Turbo’s op Griekse staatsobligaties. Hij moest hen teleurstellen. RBS waagt zich er niet aan, met het oog op het risico van een default, waarbij de obligatie mogelijk niets meer waard is. Het is wel mogelijk een hefboom te creëren door CDS’en te verkopen. Stel dat je drie keer een 1-jaars Griekse CDS kunt verkopen voor 5 procent

16


Griekse paniek 800 700 600 500 400 300 200 100 0 04.2007

08.2007

Nederland

12.2007

04.2008

08.2008

12.2008

04.2009

08.2009 12.2009 02.2010

Griekenland

Prijs van credit default swaps Nederlandse en Griekse 1-jaarsobligaties Al voor het definitieve uitbreken van de kredietcrisis, begin 2008, begon de Europese obligatiemarkt al een beetje de bibbers te krijgen. Op dat moment begonnen, zoals in de grafiek is te zien, de credit default swaps voor Griekse en Nederlandse staatsobligaties al iets uit elkaar te lopen. Met andere woorden: de verzekeringspremie voor het in gebreke blijven van de Griekse overheid nam sterker toe, dan de pre-

mies vor Nederlandse staatsobligaties. Eind 2008 en begin 2009, tijdens het hoogtepunt van de kredietcrisis moest ook voor Nederlandse CDS plots tot wel 100 basispunten (1 basispunt = 0,01%) worden betaald. Later normaliseerde dat weer. De Griekenlandcrisis zorgde ervoor dat de CDS-premie voor de Griekse staatsschuld tot torenhoge niveaus steeg. Ter vergelijking: de risico’s voor de Nederlandse schatkist werden door de markt op dat moment nauwelijks hoger ingeschat dan voorheen.

Bron: Bloomberg , 4 maart 2010 of 5 euro per 100 euro. Daarbij leg je 100 euro opzij. Als Griekenland aan zijn verplichtingen voldoet zal het rendement na een jaar 3 maal 5 is 15 procent zijn. Gunstig is in dit geval als de CDSspread – een indicatie van het risico – daalt. Maar stel nou dat de spread stijgt, dan wordt deze CDS-positie steeds riskanter. Over het algemeen zijn deze producten daarom gekoppeld

aan een maximaal niveau van de CDS, een soort stoploss-niveau, waarbij alle posities worden gesloten als dit niveau wordt bereikt. Mauritz: “In dit voorbeeld zal bij een stijging van de spread de waarde van de onderliggende obligaties niet direct naar nul gaan. Meestal krijg je toch nog wel een vergoeding, maar in het ergste geval ben je als belegger je hele investering kwijt.”

Een selectie van Turbo's op Duitse staatsobligaties Naam Bobl Future Turbo Long Bobl Future Turbo Long Bobl Future Turbo Long Bobl Future Turbo Short Bund Future Turbo Long Bund Future Turbo Long Bund Future Turbo Long Bund Future Turbo Long Bund Future Turbo Short Bund Future Turbo Short Bund Future Turbo Short Bund Future Turbo Short BUXL Future Turbo Long BUXL Future Turbo Long BUXL Future Turbo Long BUXL Future Turbo Short Schatz Future Turbo Long Schatz Future Turbo Long Schatz Future Turbo Long Schatz Future Turbo Short

ISIN NL0009262260 NL0000431872 NL0006340762 NL0009174531 NL0000456804 NL0009262252 NL0006519522 NL0006345548 NL0006520934 NL0006520926 NL0009264233 NL0009264241 NL0006520207 NL0009262278 NL0000378552 NL0006520157 NL0000848224 NL0006272080 NL0006520231 NL0006520181

Stoploss

Hefboom

Fin. Niv.

113,30 104,90 95,60 121,00 107,90 120,60 114,60 111,20 129,30 126,40 142,40 133,50 88,00 94,50 84,50 104,90 104,50 102,50 106,60 111,10

14,19 7,65 4,80 18,76 6,72 20,66 10,38 8,13 16,58 27,21 5,96 10,53 6,35 10,43 5,24 15,00 16,46 12,59 23,47 26,43

110,10 102,97 93,77 124,65 105,89 118,39 112,42 109,11 131,80 128,88 145,19 136,11 85,53 91,78 82,15 108,06 102,57 100,53 104,55 113,24

Bron: RBS, 24 februari 2010 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Obligaties en overheden Chapeau


Lange rente in een downtrend

Erik Mauritz is binnen RBS Markets verantwoordelijk voor Turbo’s, Warrants, Certificaten en Marketindex. Zijn eerste functie in de financiële wereld was in 1998 als management trainee bij Euronext Amsterdam. In 2000 verhuisde Erik Mauritz hij naar ABN Amro waar hij tot en met eind 2003 werkzaam was als equity trader. Daarna heeft Mauritz, samen met onder andere JeanPaul van Oudheusden, in 2004 vanuit London de Turbo in Nederland geïntroduceerd. Toen nog onder ABN Amro Markets. In 2009 is Mauritz na de overname en opsplitsing van ABN Amro samen met de Turbo - en Van Oudheusden - onder de vlag van RBS verder gegaan. Eind 2009 is het team van RBS Markets in Nederland gestart met het nieuwe handelsplatform Marketindex.

10

8

6

4

2 1991

1994

1997

2000

Rente op 10-jarige Nederlandse staatsleningen (1991-2010) Hoewel obligaties meer dan ooit in het nieuws zijn en de risicoperceptie voor deze beleggingscategorie het afgelopen jaar nogal veranderd is, hebben beleggers in Nederlandse staatsobligaties op de lange termijn een prettige rit meegemaakt. Sinds begin jaren ’90 laat de rente op 10-jaars Nederlandse staatsleningen een

2003

2006

2009

redelijk glooiende downtrend zien. Gunstige economische omstandigheden, een lagerentepolitiek en het uitblijven van inflatie zijn daar belangrijke oorzaken voor. Van 2006 tot 2008 liepen de obligatierendementen wel op, maar door de flight to quality ten gevolge van de kredietcrisis en de extreem lage centrale-bankrente is het obligatierendement sinds medio 2008 weer gedaald.

Bron: Bloomberg , 4 maart 2010 Veilige havens Beleggers die niet op zoek zijn naar avontuur, maar juist naar veiligheid, kunnen natuurlijk ook nog steeds terecht op de obligatiemarkt. Zo kunnen zij terugvallen op de veilige haven Duitsland. “Duitse staatsobligaties worden nog steeds als safe gezien”, zegt Mauritz. “Het rendement is laag, maar over het algemeen zou het grootste deel van de portefeuille ook gericht moeten zijn Obligatie op de AEX® Voor obligatiebeleggers die de huidige renteniveaus te laag vinden, maar niet direct staan te trappelen om in Griekenland te investeren, introduceerde RBS vorig jaar de Royal AEX Obligatie. Ook daarmee kan van verwachte marktbewegingen worden geprofiteerd, maar weer op een heel andere manier. De rente die deze obligatie oplevert is gekoppeld aan de jaarlijkse stand van de AEX-index. Er zijn verschillende varianten, maar stel dat je kiest voor de meest recente Royal AEX Obligatie met een rentegrens van 300, dan wordt elk jaar gekeken of de AEX boven dat niveau sluit. Zo ja, dan krijg je de afgesproken rente van in dit geval 6 procent Hoe hoger de rentegrens, hoe hoger de mogelijke rente en vice versa. In de laatste serie is een rentegrens van 200 bijvoorbeeld goed voor een rente van 4,5 procent en bij een rentegrens van 380 is de mogelijke rente 10 procent. Als de AEX op de peildatum lager staat dan de rentegrens, dan krijg je dat jaar geen rente.

lage transactiekosten, zoals indextrackers. Met een heel klein deel kun je speculatievere dingen doen, bijvoorbeeld in opties of Turbo’s beleggen.” Lizanne Schipper

op beleggingen waarmee je geld in stand blijft. Een kleiner deel kun je gebruiken voor beleggingen met een wat hoger rendement, bijvoorbeeld aandelenproducten met

Yield curve blijft steil 5 4 3 2 1 0 3m

6m

Europa

12m

2y

3y

4y

5y

7y

8y

9y

10y

15y

20y

30y

VS

Renteniveaus in Europa en de VS over alle looptijden De ‘yield curve’ is een belangrijk instrument voor obligatiebeleggers. Het geeft de hoogte van de marktrente aan over alle looptijden van obligaties. In de grafiek loopt dat, van links naar rechts, van 3-maands geldmarktrente tot 30 jaars-obligatierendement. In de normale situatie loopt de yield curve gestaag op, omdat de lange rente doorgaans hoger is dan de korte. Soms


6y

komt het voor dat de lijn juist daalt (hetzij in zijn geheel, hetzij deels). Dan is er sprake van een inverse yield curve. Ondanks dalende langetermijntrend in de lange rente (zie hierboven) is de yield curve op dit moment vrij steil, dankzij de centrale banken die de rente aan de korte kant erg laag houden. Voor banken is dit een prettige situatie, omdat ze goedkoop kunnen lenen op de geldmarkt en dat geld tegen hogere rente kunnen uitzetten in langer lopende beleggingen.

Bron: Bloomberg , 4 maart 2010

17

Beleggen in olie


De waarde van grote oliemaatschappijen Aan het einde van een aandelenhausse richten aandeelhouders zich weer op waardeaandelen. De winstcapaciteit en de fundamentele ondernemingskengetallen pleiten voor de aandelen van oliemaatschappijen.

Oliemaatschappijen zijn solide ondernemingen

Na de rally op de aandelenmarkt in 2009 rijst de vraag hoe lang deze trend nog zal aanhouden. Veel financieel deskundigen voorzien reeds in het voorjaar van 2010 een einde van de hausse. De redenen die daar bijvoorbeeld voor worden aangevoerd zijn de aflopende overheidssteun en een mogelijke verhoging van de basisrente. Deskundigen houden weliswaar rekening met een gematigde economische groei, maar tegelijkertijd met een stijgende werkloosheid. Daarom kunnen de waardevaste ondernemingen met stabiele opbrengsten bij beleggers in de belangstelling komen. De waardestrategie probeert met behulp van bepaalde fundamentele ondernemingskengetallen aandelen met opwaarts potentieel te destilleren. Een lage koers-winstverhouding (k/w) duidt op een gunstige waardering van het betreffende aandeel. Hoge dividendrendementen vormen vaak een indicatie voor een solide en winstgevende onderneming.

18

Stabiele balansen van de oliemaatschappijen. De oliemaatschappijen behoren met hun stabiele balansen en hoge winstcapaciteit tot de gevestigde en solide ondernemingen. Hoewel het inzakken van de olieprijs in 2009 in vergelijking met het voorafgaande jaar de winst in de sector met gemiddeld de helft deed slinken, worden er desondanks nog steeds miljardenwinsten geboekt.

vermogensbeheerder Jens Ehrhardt valt bij de drie aandelen op dat deze vanuit fundamenteel-analytisch oogpunt goedkope aandelen tot in 2009 nog weinig zijn gestegen. Ook de Duitse sectordeskundige Achim Wittmann van de Landesbank Baden-Württemberg (LBBW) bevestigt de lage waardering van de oliemaatschappijen. Volgens Wittmann heeft de volatiele olieprijs de winstgroeiverwachting bij beleggers geremd. Door de stijging van de olieprijs Kenmerken van waar- “De winsten van de in de loop van 2009 zijn de oliemaatschappijen weer deaandelen. Behalve de oliemaatschappijen in rustiger vaarwater gewinst duiden bij olieaandezullen in 2010 komen. Wittmann voorziet len ook andere kengetallen dat de winsten van de olieop hun waarde. Een blik op sterk stijgen.” maatschappijen in 2010 de drie Europese oliemulduidelijk zullen stijgen. De analist gaat tinationals Royal Dutch Shell, BP en Total ervan uit dat ook de olieprijzen in 2010 laat zien dat alle drie de ondernemingen zullen aantrekken. In 2009 bedroeg de beschikken over lage k/w’s en hoge digemiddelde olieprijs 60 dollar per vat. videndrendementen. Volgens de Duitse De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Beleggen in olie


Staatsoliemaatschappijen als concurrenten. Geen vuiltje aan de lucht dus in de oliesector? Nee, ondanks de miljardenwinsten en de goede kengetallen zijn er problemen. Olieconcerns investeren bijvoorbeeld steeds minder in nieuwe oliewinningsprojecten. In plaats daarvan stoppen ze steeds meer geld in het terugkopen van eigen aandelen. De oliewinning wordt moeilijker en kostbaarder. De eenvoudig te bereiken bronnen zijn al lang ontsloten of liggen in landen die de voorraden zelf willen exploiteren. Inmiddels is meer dan 60 procent van de wereldwijde aardoliewinning en 90 procent van de oliereserves in handen van de staatsoliemaatschappijen en de tendens is stijgend. Daarom streven de particuliere oliemaatschappijen ernaar samenwerkingsverbanden (joint ventures) met de staatsondernemingen aan te gaan. Veel staatsondernemingen zijn nog steeds aangewezen op de know-how van de particuliere olieconcerns en op buitenlands kapitaal. Bijvoorbeeld in Brazilië, Rusland of in West-Afrika. Het belang van westerse producenten wordt weliswaar minder, maar de traditionele oliereuzen hebben nog steeds een toekomst. Nog hogere olieprijs? Wat bovendien pleit voor een blijvend hoge winstcapaciteit van de olieconcerns is de verwachte stijging van de olieprijs op de middellange tot lange termijn. De reden hiervoor is de toenemende vraag bij een gelijktijdig schaarser wordend aanbod. Alleen al de honger naar grondstoffen van opkomende landen als China en India heeft de prijs in de afgelopen jaren opgedreven. Naar inschatting van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) zal het wereldwijde olieverbruik stijgen van 85 miljoen vaten per dag in 2008 naar 105 miljoen vaten per dag in het jaar 2030 – ondanks het stimuleren van alternatieve energiebronnen. En de oliereserves worden steeds schaarser. De Duitse Bundesanstalt für Geowissenschaften und Rohstoffe (BGR) houdt er rekening mee dat de zogeheten Peak Oil (top van de maximale aardoliewinning) voor conventionele aardolie al in 2020 wordt bereikt. (bron: Märkte & Zertifikate, januari 2010) Jürgen Koch

Waarde- en groeiaandelen Waardestrategie en groeistrategie zijn twee klassieke en tegengestelde beleggingsstrategieën op de aandelenmarkt. Waardebeleggers gaan voor gevestigde, solide beursgenoteerde ondernemingen die over een goede marktpositie, bovengemiddelde winstgevendheid en een stabiele winstontwikkeling beschikken. Waardeaandelen zijn eerder defensief ingesteld en beloven geen spectaculaire koersstijgingen. Groeibeleggers concentreren zich daarentegen op ondernemingen waarvan de omzet en de winst sterk toenemen, en waarvan de aandelenkoersen bovengemid-

deld stijgen (outperformance). Groeistrategieën leveren weliswaar hogere rendementskansen op, maar ook grotere koersschommelingen. Terwijl waardebeleggers bij de aandelenselectie op lage k/w-waarden letten, spelen dergelijke fundamentele gegevens bij de groeistrategie geen doorslaggevende rol. Het toonbeeld van een succesvolle waardestrateeg is Warren Buffett. De 78-jarige strateeg belegt in solide, gevestigde ondernemingen en werd daarmee een van de rijkste mannen ter wereld. Buffett is een leerling van Benjamin Grahams, die de theorie van de lucratieve waardeaandelen meer dan zeventig jaar geleden ontwikkelde.

Vergelijking tussen aardoliemaatschappijen punten 300 250 200 150 100 50 01.2005

01.2006

Ruwe olie WTI

01.2007 MSCI World Index

Hoge dividendrendementen compenseren voor tegenvallende koersverwachtingen De koersen (inclusief dividend) van de hier getoonde oliemaatschappijen hebben zich niets aangetrokken van de krachtige stijging en de scherpe daling van de olieprijzen. Ten opzichte van een

01.2008 Royal Dutch Shell

01.2009 BP

01.2010 Total

directe belegging in olie, is een belegging in aandelen van oliemaatschappijen minder risicovol. De beperkte koersverwachting wordt gecompenseerd door permanent hoge dividendrendementen. Het voor 2010 verwachtte dividendrendement bedraagt bij BP 5,9, bij Shell 6 en bij Total 5,6 procent.

Bron: Bloomberg, 19 januari 2010. Geïndexeerd: 19-01-1999 = 100

Ruwe-olieprijs en AMEX Oil Index punten 1.200 1.000 800 600 400 200 0 01.1999 01.2000 01.2001 01.2002 01.2003 01.2004 01.2005 01.2006 01.2007 01.2008 01.2009 01.2010 NYSE Arca Oil Index (voorheen: AMEX Oil Index)

Extra winst uit downstream activiteiten Terwijl de cumulatieve omzet van de in de AMEX Oil Index vertegenwoordigde ondernemingen zich in overeenstemming met de stijgende olieprijzen ontwikkelde, konden de oliemaatschappijen in de versnelde groeifase van de


ruwe olie (WTI)

wereldeconomie van 2003 tot en met 2007 extra winsten genereren uit de verwerking van ruwe olie. Vanwege de hoge liquiditeit, stegen de grondstoffenprijzen in de eerste maanden van 2008 speculatief nog verder, ofschoon de conjunctuur al aan het afzwakken was.

Bron: Bloomberg, 19 januari 2010. Geïndexeerd: 19-01-1999= 100

19

Indices Chapeau


Met VIX meer mans Hoe nerveuzer de markt, hoe hoger de uitslag op de Fear Index, oftewel de volatiliteitsindex. Hoe kunnen beleggers zich indekken tegen of juist inspelen op de grillen van de markt?

Anticiperen op de grillen van de markt

20


Chapeau Indices


Volatiliteit is simpel gezegd de mate waarin een aandeel, index of portefeuille beweegt. In zekere zin zegt het daarmee ook iets over het risico dat een belegger loopt met dat aandeel, die index of zijn portefeuille. Door de aandelencrash eind 2008 liep de volatiliteit op de beurs hard op – van de tien grootste koersstijgingen op één dag van de AEX® sinds 1983, zijn er vijf uit 2008 – om vervolgens tijdens het herstel in 2009 weer geleidelijk af te nemen. Volatiliteit wordt over het algemeen gemeten aan de hand van een volatiliteitsindex. Zo heeft Euronext een volatiliteitsindex op de AEX®. De bekendste index die de beweeglijkheid van koersen meet is de VIX, de Chicago Board Options Exchange Volatily Index, die de verwachte volatiliteit van de S&P 500 ® over dertig dagen weergeeft. De verwachte volatiliteit, of implied volatility, is overigens iets anders dan de historische, daadwerkelijk gemeten, volatiliteit. De implied volatility wordt bepaald aan de hand van de prijs van de index en de prijzen van de opties op die index. Aangezien volatiliteit een variabele is in de berekening van de optieprijs, kan uit de optieprijs dus ook omgekeerd een impliciete volatiliteit worden afgeleid. RBS heeft geen Turbo’s op de VIX zelf gelanceerd, maar wel op de VIX Future. Daarmee is volatiliteit een extra wapen geworden voor beleggers en kan de volatiliteit van de portefeuille ook gedempt worden. Zonder dat de rest van de portefeuille te hoeven aanpassen, kan een belegger zich indekken tegen hoge volatiliteit door een Turbo Long VIX-future aan te schaffen. Angstgraadmeter Fear Index is de bijnaam van de VIX, oftewel de angstgraadmeter. Hoe angstiger beleggers worden, hoe meer de volatiliteit oploopt. Een Turbo Long neemt in waarde toe als de angst op de financiële markten toeneemt en aandelen en andere asset classes in waarde dalen. In dat geval vangt de positie een deel van de daling van de portefeuille op en maakt die daarmee minder volatiel. Neemt de angst af, dan kunnen koersen van aandelen weer oplopen, maar zal de VIX normaliter naar een

Beleggen in volatiliteit: VIX Future Turbo’s. De onderliggende waarde van elke VIX Future Turbo is in principe de meest liquide VIX Future met de eerstvolgende afloopmaand. Deze wordt verhandeld op de CBOE in Chicago en is genoteerd in Amerikaanse dollars. De handelstijden zijn van 08:30 tot 15:15 lokale tijd, dat is van 15:30 tot 22:15 in Nederland. VIX Future Turbo’s zijn in euro genoteerd en verhandelbaar op Euronext Amsterdam van 9:05 tot 17:30. Na 15:30 zal de spread (het verschil tussen de bieden laatprijs) bij VIX Future Turbo’s over het algemeen kleiner zijn aangezien de beurs in Chicago dan geopend is. Het kan voorkomen dat de VIX Futures anders bewegen dan de VIX Index zelf. Op www. rbs.nl/markets kunt u op de productpagina van elke VIX Future Turbo terugvinden welke onderliggende future wordt gebruikt. Ook vindt u er de vertraagde koers van de betreffende future. De vertraagde koersen van de VIX Future en meer informatie over de werking van deze future kunt u ook vinden op www.cboe.com/vix.

lager niveau zakken. In dat geval werkt een Turbo Long ook dempend op een stijgende portefeuille. Elke verzekering heeft zo zijn prijs. Omdat de Turbo’s met verschillende hefbomen verkrijgbaar zijn, moet u goed rekenen en puzzelen hoe groot uw positie moet zijn om het beoogde dempende effect op uw gehele portefeuille te realiseren. De volatiliteit van de VIX zélf is ook behoorlijk groot. Het is moeilijk om in te schatten hoe de volatiliteit zich op korte termijn ontwikkelt. Daghandelaren die tijdens beursuren met de vinger aan de knoppen zitten, kunnen proberen met het kortetermijnwerk rendement te behalen met VIX-futures, maar de dagelijkse uitslagen van de volatiliteitgraadmeter zijn grillig en fors.

Flinke bewegingen Om puur op volaltiliteit te speculeren moet u als belegger uw weg kennen op deze markt en dat vereist de nodige ervaring. Beleggers moeten dan ook zelf kiezen of ze long of short willen zitten en op welk punt ze misschien juist willen draaien. Dat wil niet zeggen dat er geen strategieën mogelijk zijn die naar de volatiliteit op een wat langere termijn kijken. Met name beleggers die een ‘flinke beweging’ in het verschiet zien, zonder te weten of die nu omhoog of omlaag zal zijn, kunnen de VIX gebruiken om die visie in een daadwerkelijke belegging om te zetten. Tot slot moeten beleggers beseffen dat volatiliteit er altijd was, is en zal zijn. Aandelenbeleggers zijn van nature optimistisch van aard, maar juist zij hebben het nodig dat optimisme iets te temperen. Dat kan door de blootstelling aan aandelen tot op zekere hoogte af te dekken door een tracker, fonds, future of gestructureerd product dat volatiliteit als onderliggende waarde heeft. Ze zullen niet altijd hun geld opleveren, maar op het moment dat u ze nodig heeft, weet u weer waarom u ze heeft. En dat moment komt altijd onverwacht. De val van Lehman Brothers is daar misschien wel het grootste bewijs van geweest. Wie zich ingedekt had tegen nog hogere volatiliteit wist de schade juist te beperken. Pieter Kort

VIX-index 2005-2010 100 80 60 40 20 0 02.05

02.06

02.07

02.08

02.09 02.10

Bron: Yahoo Finance, 17 februari 2010

Turbo’s op VIX Future Turbo’s Long VIX Future Turbo Long VIX Future Turbo Long VIX Future Turbo Long VIX Future Turbo Long

ISIN

Stoploss

Hefboom

Fin. Niv.

NL0009262658 NL0009332881 NL0009333947 NL0009333954

20,40 18,90 12,60 9,50

4,81 3,71 1,88 1,51

18,46 17,13 11,41 8,61

NL0009261692 NL0006518987 NL0006518995 NL0006524639 NL0006520413

51,50 82,50 92,20 97,90 102,00

0,60 0,31 0,27 0,25 0,23

57,23 91,71 102,54 108,85 113,39

Turbo’s Short VIX Future Turbo Short VIX Future Turbo Short VIX Future Turbo Short VIX Future Turbo Short VIX Future Turbo Short



21

Indices Chapeau


Schuldenzorgen De beurzen maken in 2010 een pas op de plaats, zowel de westerse beurzen als de emerging markets. Landen met schuldproblemen presteren het slechtst. Na de eindejaarssprint en het indrukwekkende jaarrendement van 2009 was de start van 2010 niet alleen qua temperatuur een koude. Vrijwel alle grote indices moesten medio februari verliezen incasseren. In Europa gingen met name de beurzen van de ‘schuldenzorgenlanden’ onderuit. De Spaanse IBEX-index verloor in anderhalve maand meer dan 12 procent, terwijl de MIB 30 in Milaan ook een stevige knauw van 7 procent kreeg. Over twaalf maanden gemeten valt de sterke prestatie van Nederland en België op. In Europa zijn het, op Rusland na, de best presterende indices. Dat zal alles te maken hebben met de herstelrally van 2009. Door het relatief hoge gehalte financiële aandelen – die ook nog relatief zwaar getroffen waren – was het herstel in Nederland en België extra sterk.

Tegenwind voor Spanje

Een andere opvallende ontwikkeling is de relatief beperkte daling in emerging markets aan het begin dit jaar. In het verleden vertoonden deze markten vaak vergrote uitslagen in vergelijking met de ontwikkelde markten, maar nu valt op dat de beurzen van Brazilië, Rusland, India, Indonesië en ZuidKorea min of meer in lijn presteren met de rest van de wereld. Zelfs China, dat met een min van 6,1 procent relatief slecht scoort, valt binnen een veilige bandbreedte. De plaatsen waar in de eerste weken van dit jaar het prettigste beursklimaat heerste liggen in het Midden-Oosten. Zowel in Egypte als Koeweit eindigden de aandelenindices met een plus van meer dat 10 procent. Ook Marokko, Israël, Qatar en Oman begonnen het jaar positief. In de regio hield vooral Dubai het niet droog met een daling van 10 procent. Pieter Kort

22

Europa Index

Land

Perf. 1M

Perf. YTD

Perf. 12M

Perf. 5Y

AEX® Index Eurostoxx 50® Index BEL 20 Index DAX® Index CAC40 ®Index FTSE™ 100 Index SMI® Index RDX Index S&P®/MIB Index IBEX 35® Index

Nederland

318,84

-4,8%

-4,0%

35,1%

-14,0%

Euroland

2465,46

-4,0%

-3,8%

31,4%

-14,5%

2475,48 5592,12 3669,04 5244,06 6497,66 1329,93 21289,20 2508,93

-2,0% -4,1% -6,0% -3,4% -0,5% -3,6% -8,0% -11,8%

-1,0% -5,4% -5,6% -2,7% 0,0% 2,6% -7,1% -12,5%

39,4% 33,7% 29,3% 30,6% 32,5% 109,6% 29,1% 33,2%

-20,2% 29,0% -7,2% 4,2% 11,3% 76,4% -32,8% 9,0%

Perf. 1M

Perf. YTD

Perf. 12M

Perf. 5Y

België Duitsland Frankrijk Groot-Brittannië Zwitserland Rusland Italië Spanje

Koers

Amerika Index Dow Jones Industrial Average IndexSM S&P 500® Index Nasdaq 100 Index® Bovespa Index Mexbol Index S&P® TSX60 Index

Land

Koers

Verenigde Staten 10268,81

-3,2%

-1,5%

36,0%

-4,5%

Verenigde Staten 1094,87 Verenigde Staten 1802,06 65854,97 Brazilië Mexico 31644,77 Canada 677,77

-3,6% -3,3% -4,5% -1,9% -0,7%

-1,8% -3,1% -4,0% -1,5% -2,2%

38,7% 51,8% 58,0% 67,8% 35,2%

-8,8% 18,6% 147,5% 132,8% 27,9%

Azië/Pacific Index

Land

Perf. 1M

Perf. YTD

Perf. 12M

Perf. 5Y

Nikkei 225 Index Hang Seng Index Hang Seng China Enterprises Index Kospi Index Nifty Index SET 50 Index LQ45 Index S&P®/ASX 200 Index Topix Index Kuala Lumpur Composite Index

Japan Hongkong

10034,25 20268,69

Koers

-6,1% -5,2%

-2,3% -6,1%

34,8% 51,5%

-11,0% 46,7%

China

11536,36

-5,2%

-8,5%

54,7%

137,4%

Zuid-Korea India Thailand Indonesië Australië Japan

209,73 4855,75 484,05 498,42 4567,80 885,17

-4,4% -6,4% -7,6% -3,3% -4,7% -6,4%

-3,8% -5,5% -6,3% 1,1% -4,2% -0,3%

45,6% 77,4% 60,8% 95,8% 34,7% 19,6%

69,5% 138,3% -5,1% 113,8% 12,0% -22,1%

Maleisië

1253,39

-3,0%

-1,1%

40,1%

38,0%

Afrika/Midden-Oosten Index

Land

CFG 25 Index EGX 30 Index DJ Turkey Titans 20 Index Tel Aviv 25 Index Dubai Financial Market G. Index MSCI United Arab Emirates Index MSCI Qatar Index MSCI Oman Index MSCI Kuwait Index MSCI Bahrain Index FTSE TM/JSE Afrika Top40 Index

Marokko Egypte

Perf. 1M

Perf. YTD

Perf. 12M

Perf. 5Y

22876,57 7062,66

Koers

1,8% 4,6%

5,4% 12,8%

5,9% 93,2%

109,8% 96,3%

Turkije

583,36

-6,6%

-2,7%

137,6%

80,6%

Israël

1166,53

1,0%

2,1%

72,1%

80,8%

Dubai

1621,99

-2,7%

-9,7%

9,1%

-39,7%

Ver. Arab. Emiraten Qatar Oman Koeweit Bahrein

225,78

-7,6%

-10,5%

56,8%

n/a

738,13 1011,83 708,76 350,63

2,5% 4,3% 14,9% -2,1%

1,0% 7,0% 12,9% -0,7%

41,3% 50,0% 29,6% -12,5%

n/a n/a n/a n/a

Zuid-Afrika

24250,04

-3,3%

-2,2%

35,5%

103,8%

Perf. 1M

Perf. YTD

Perf. 12M

Perf. 5Y

-5,6% 2,7% -4,6%

-3,7% 7,0% -2,5%

29,7% 46,9% 19,0%

96,3% 93,8% 28,3%

Sectoren Index

Land

AMEX Gold BUGS Index Goudmijnen AMEX Biotech Index Biotechnologie AMEX Oil Index Olieproductie

Koers 414,06 1008,38 1041,78

Bron: Bloomberg, peildatum 16 februari 2010 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Emerging markets


FADE haakt aan bij BRIC Voor het eerst laten de oude economieën over een periode van drie maanden een hoger rendement zien dan de BRIC-landen. Na een dikke nederlaag en daarna een bescheiden verlies, hebben de vier oude wereldmachten FADE (Frankrijk, Amerika, Duitsland en Engeland) de achterstand op de vier groeieconomieën BRIC (Brazilië, Rusland, India en China) teruggebracht tot 2-1. Het verschil in rendement tussen de vier oude en de vier nieuwe wereldmachten was de afgelopen drie maanden (tot peildatum 20 februari 2010) bijna te verIn The Battle – BRIC tegen FADE wordt elke maand gekeken naar het rendement over de achterliggende drie maanden van de beurzen van de vier grote groeieconomieën Brazilië, Rusland, India en China (BRIC) ten opzichte van die van de oude economische wereldmachten Frankrijk, Amerika, Duitsland en Engeland (FADE). Op deze manier wordt snel inzichtelijk gemaakt in hoeverre beleggers kunnen profiteren van de verschuivingen op het economisch wereldtoneel. FADE-land Engeland in de plus

waarlozen. De correctie in China gaf uiteindelijk de doorslag. De vier BRIC-landen kwamen door de daling van 6 procent van de Hang Seng uiteindelijk tot een gemiddeld rendement van -1,75 procent. De ontwikkelde landen wisten er, met de FTSE100 als uitblinker, net een plusje van 0,32 procent uit te persen. Het was voor het eerst in The Battle dat de oude economieën over een driemaandsperiode een beter rendement lieten zien dan de nieuwe grootmachten. Die kentering is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de toegenomen risicoaversie bij beleggers. Zo kenden beleggingsfondsen met opkomende markten als speelveld in de eerste maanden van het nieuwe jaar een flinke uitstroom. Zowel de BRIC-vierspan als de vier FADE-landen kenden twee positieve en twee negatieve componenten. Maar de verschillen bleven binnen de perken. Over de periode van drie maanden was van de acht indices de Hang Seng (- 6 procent) de zwakste en de FTSE (+3,1 procent) de beste. Niet eerder waren de onderlinge verschillen zo klein. Peter van Kleef

Rendement over de afgelopen drie maanden, bron Yahoo Finance, 20 februari 2010. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

23

Indices: Technische analyse Chapeau AEX® Index Stieren hebben het moeilijk

Twee bakens in de markt

De verwachting van eind vorig jaar dat beleggen in 2010 weer leuk zou worden, blijft wat mij betreft staan. Maar de spelers hebben op dit moment geen behoefte om de stijgende trendfase te vervolgen. Een aantal weken geleden is de beursbarometer onder de stijgende steunlijn gezakt, waardoor er thans sprake is van een overgangsfase. Er zou een korte serie lagere toppen en lagere bodems neergezet kunnen worden, waarbij ik niveaus tot licht onder de 300 punten niet uitsluit. Op 296 ligt een vorige bodem, waar overigens ook het Voortschrijdend Gemiddelde de markt binnenkomt. Deze dynamische trendlijn, ofwel de sleepkabel, zorgt ervoor dat op langere termijn nog altijd een tendens tot stijgen aanwezig is. Zolang de AEX boven de gemiddelde lijn beweegt, houden de stieren

de regie in handen. Maar, zoals gezegd, op kortere termijn kan de neerwaartse druk worden opgevoerd. Dit scenario blijft wat mij betreft staan, zolang de index onder de recente top op 345 noteert. Een en ander impliceert dus dat er twee cruciale kantelpunten als bakens in de markt liggen: de weerstand op 345 en de steun op 296. Het 296-niveau kan en mag worden opgezocht als ultieme test voor de stieren. Daarna moeten zij hun krachten tonen en de verwachting voor de rest van 2010 waarmaken. De grafiek nodigt nu dus niet uit om stevig aan de koopkant te opereren. Winsten veiligstellen, portefeuilles beschermen is eerder aan de orde. Het wachten is op overtuigende bodemvorming op lagere niveaus om daarna de stieren terug te zien keren.

Weekgrafiek AEX® Index

Bron: BTAC Visuele Analyse, 23 februari 2010

24


S&P 500® Index Stieren zakken weg Bijgaande weekgrafiek illustreert mijn marktlens, gericht op de brede S&P 500 ® Index. De index is onlangs door de oplopende groene trendlijn gezakt, wat voorlopig het einde indiceert van de stevige rally die in 2009 is gestart. Anders gezegd, er is een overgangsfase actief, waarin de index een lagere top probeert neer te zetten onder het niveau van de recente top op 1.150. Als dat lukt, kan een stevige correctie van start gaan naar het Voortschrijdend Gemiddelde die rond 980 de markt binnenkomt. Deze objectieve trendindicator fungeert als sleepkabel voor de stieren. Zolang de index boven deze dynamische lijn beweegt, is er een tendens tot stijgen aanwezig. Dus enerzijds een daling naar 980, maar anderzijds dus een tendens tot stijgen. Wat een verwarring. Nee hoor, volledig transparant als u de verwachte bewegingen in het juiste perspectief plaatst en goed de kantelpunten volgt die als bakens in de markt liggen. Voor de S&P 500® zijn dit enerzijds

1.150 en anderzijds 1.045 (vorige bodem) en 980 (sleepkabel). Samenvattend kan ik vaststellen dat de neerwaartse druk zal worden opgevoerd zolang de index onder de 1.150 noteert. Een stevige stap terug naar 980 sluit ik niet uit. Daarna komen de stieren wellicht terug. De grafiek nodigt niet uit om actief aan de koopkant bezig te zijn. Oplevingen kunnen mijns inziens worden gebruikt om winsten verder af te romen en portefeuilles te beschermen. Wachten op een lagere bodem voor hernieuwde koopacties.

Wachten op een bodem

Weekgrafiek S&P 500®

Bron: BTAC Visuele Analyse, 23 februari 2010 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Indices: TechnischeChapeau analyse


Nikkei 225 Index Voorzichtig positief

Opwaarts potentieel

Het 9.050-niveau was een cruciaal kantelpunt aan de onderkant van de markt. Recent is dit niveau als steungrens getest, waarna de Japanse barometer rustig maar gestaag richting het noorden is ingeslagen. De test van 9.050 was overigens ook een test van het Voortschrijdend Gemiddelde, die als sleepkabel onder de koers ligt en ervoor zorgt dat de stieren in de race blijven. Inmiddels is er een opvolgende hogere bodem bijgekomen op de grafiek en wel op het niveau 9.867. Het cruciale kantelpunt is daardoor iets omhoog getrokken. Op 9.867 ligt dus een cruciaal steunniveau, op afgerond

Euro/dollar Downtrend in volle gang 10.900, bijna 11.000, ligt een uitdagende weerstand. Dit niveau is eerder als weerstand getest, dus ik verwacht wel de nodige rimpels in de vijver als de stieren eenmaal aanbeland zijn bij de 11.000-passage. Echter, er is een stijgende trendfase actief, dus het wegslaan van 11.000 behoort wel tot de mogelijkheden. Het zou een prima impuls zijn voor het vervolg van de uptrend. Een verdere stijging van de index naar niveaus rond 13.000 acht ik dan haalbaar. Het risico ligt echter aan de onderkant van de markt. Dit is altijd zo, zult u denken. Dat klopt, maar ik doel nu op de beperkte ruimte die er is, te weten tot 9.867-9.050, voor correctieve bewegingen. Omgekeerd geredeneerd geldt dat bij koersvorming onder het 9.050-niveau de beren de regie zullen overnemen. De koopconditie vervalt dan als zodanig. Kortom, met 9.068 tot 9.050 als uiterste steunzone overheerst bullish sentiment met een opwaarts potentieel tot in eerste instantie krap 11.000. Bij koersen daarboven zijn de stieren helemaal los.

Weekgrafiek Nikkei 225 Index


Na de eerder aangekondigde overgangsfase is er thans sprake van een duidelijke downtrend. Letwel, ik heb het over de euro versus de dollar, dus een dalende euro behelst een stijging van de dollar. Na topvorming op 1,51 werd de koers in een rap tempo in elkaar gedrukt. De oplopende trendlijn werd gebroken, er startte een pro-

De dollar stijgt

ces van lagere toppen en lagere bodems, het kenmerk van een dalende trendfase. Op de weg omlaag werd het Voortschrijdend Gemiddelde neerwaarts gekruist, hetgeen de neer waartse druk flink deed aanwakkeren. Inmiddels is de koers aanbeland rond de 1,35,

het niveau van de 61,8% retracementgrens. Dit is een correctie van een specifiek percentage van de voorgaande trend. In dit geval dus 61,8 procent. Daar zou de koers wel eens kunnen gaan bodemen om aansluitend een opleving te starten naar de dalende trendlijn. De RSI als spanningsmeter staat op oversold-terrein, ter bevestiging van de gedachte dat de koers momenteel relatief gezien te laag staat. Een opleving naar maximaal 1,42 is toegestaan, zonder dat het charttechnische beeld significant wijzigt. De dynamiek van de grafiek leert mij dat het waarschijnlijk heel moeilijk zal worden om het niveau van 1,42 te bereiken, laat staan te breken. Ik verwacht dat na een korte opleving de koers onder de 1,35 zal zakken, op zoek naar een nieuwe bodem die pas rond 1,29 gevormd zou kunnen worden. Hoe het ook zij, de ondertoon is duidelijk en overtuigend. De euroberen voeren de regie en zullen dat niet zomaar uit handen geven. Nico Bakker

Weekgrafiek Euro/dollar


25

Grondstoffen


Angst in de markt China schrikt beleggers af, maar op lange termijn blijven grondstoffen aantrekkelijk. De Chinese maatregelen om oververhitting van de economie tegen te gaan, hebben beleggers in grondstoffen de afgelopen weken de nodige schrik aangejaagd. De maandrendementen van energiegrondstoffen, metalen en edelmetalen zijn dan ook bijna allemaal negatief. Met nikkel

ten. Na een prijsstijging van 90 procent in 2009, lijkt suiker een pas op de plaats te maken. Volgens technisch analist Nico Bakker is de kans op neergaande koersen zeer aanwezig. Wat katoen betreft; de crisis zorgde ervoor dat boeren minder katoen zijn gaan verbouwen, aangezien er minder

vraag was vanuit de kledingindustrie. Nu de economie wat aantrekt, zal de vraag naar kleding toenemen, maar de boeren kunnen dit niet meteen bijbenen. Vandaar dat beleggers de witte pluizige bolletjes aantrekkelijk vinden momenteel. Fleur van Dalsem

Commodities Monitor Index/ Huidige prijs expiratiedatum future

Ontbijtclub valt tegen

en ongelode benzine als positieve uitschieters. Overigens, niet alleen de grondstoffen zelf zijn impopulair. Beleggers in klassieke grondstofvaluta als de Nieuw Zeelandse, de Australische en Canadese dollar en Noorse kroon kozen ook eieren voor het restant van hun geïnvesteerde geld. De grondstofprijzen waren vorig jaar al wat omlaag gegaan. BHP Billiton, ’s werelds grootste mijnbouwbedrijf heeft minder winst gemaakt omdat de prijzen die het vorig jaar overeenkwam voor bijvoorbeeld ijzer en kolen lager waren. Destijds konden de afnemers een lagere prijs betalen omdat de vraag naar deze grondstoffen door de crisis fors was gedaald. Mijngigant Xstrata maakte half februari een winstval van 41 procent over 2009 bekend. Het Zwitsers-Britse concern liet echter weten te verwachten dat de vraag en prijzen flink zullen stijgen de komende tijd. BHP Billiton verwacht dit ook. De vraag zal uiteindelijk het aanbod weer gaan overstijgen, aldus Xstratatopman Mick Davis. Dat betekent een terugkeer naar de situatie van voor de economische crisis, vooral dankzij een verdere verstedelijking en industrialisatie van opkomende economieën. Ontbijtclub De landbouwgrondstoffen – ook wel soft commodities genoemd – deden het afgelopen maand op rendementsgebied fifty-fifty. Van de zogenoemde ontbijtclub (koffie, suiker, cacao en sinaasappelsap) deed alleen het sap het goed. Ook tarwe en soja lieten minnen zien, terwijl katoen en bijvoorbeeld haver juist weer prima plussen boek-

26

Grondstoffenindices Rogers Int. Commodity Index

TR Index

Energie Rogers Int. Energy IPE Brent Crude Oil NYMEX Crude Oil NYMEX Heating Oil NYMEX Natural Gas NYMEX Unleaded Gasoline

TR Index maart 2010 maart 2010 maart 2010 maart 2010 maart 2010

Metalen Rogers Int. Metals Aluminium Lood Koper Nikkel Zink Tin

Rendement 1 maand

Rendement YTD

Rendement 5 jaar

3.160,24

-2,13

-3,47

8,84

725,13 77,10 78,32 202,53 5,27 214,66

-1,57 -0,93 -0,06 -1,58 -7,11 4,25

-3,16 -1,97 -2,12 -4,27 -4,77 4,56

-25,44 65,81 59,80 52,92 -12,01 41,00

TR Index april 2010 april 2010 april 2010 april 2010 april 2010 april 2010

2.284,09 2.128,50 2.294,00 7.136,00 20.158,00 2.305,50 16.759,00

-4,64 -7,76 -5,81 -3,97 8,35 -6,69 -7,43

-1,88 -4,86 -5,87 -3,33 8,71 -10,17 -1,21

121,40 12,14 152,78 129,23 33,32 69,58 110,96

Edelmetalen Rogers Int. Precious Metals Goud Zilver Platina Palladium

TR Index Spotprijs Spotprijs Spotprijs Spotprijs

1.699,84 1.118,60 16,15 1.527,70 436,80

-5,18 -1,31 -13,40 -5,99 -5,12

1,01 1,82 -4,65 4,08 7,45

127,56 161,71 118,36 76,71 140,66

Agri-commodities Rogers Int. Agriculture Katoen Haver Koffie Cacao Runderen Varkens Maïs Levend vee Sinaasappelsap Koolzaak Canola WCE Rijst Sojabonen Sojameel Sojaolie Tarwe Suiker

TR Index mei 2010 mei 2010 mei 2010 mei 2010 april 2010 april 2010 mei 2010 maart 2010 maart 2010 mei 2010 maart 2010 maart 2010 maart 2010 maart 2010 maart 2010 mei 2010 mei 2010

946,37 76,28 245,00 136,35 2.267,00 92,95 75,75 371,75 103,90 141,15 291,00 390,10 13,80 965,25 274,30 39,35 509,50 25,74

-1,21 4,22 2,30 -4,35 -1,05 2,68 3,38 -2,81 5,32 4,44 2,92 1,59 -3,23 -1,53 -3,38 3,72 -2,67 -2,43

-4,81 -0,40 -14,04 -0,91 -0,18 7,86 8,41 -12,37 7,95 9,38 -0,34 -5,41 -7,35 -7,94 -10,39 -3,51 -8,20 2,02

-5,79 60,66 56,34 13,34 157,91 8,78 0,83 78,94 6,18 63,56 44,42 104,02 104,83 73,68 61,26 94,80 67,60 179,48

Bron: Bloomberg, 18 februari 2019, TR = Total Return Index De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Grondstoffen: TechnischeChapeau analyse


Brent Oil Grillig vervolg uptrend Het charttechnische plaatje ziet er aantrekkelijk en uitdagend uit. Al geruime tijd is er sprake van een stijgende trendfase met onlangs een mooie test van het Voortschrijdend Gemiddelde als dynamische trendmeter. Er is een tendens tot stijgen aanwezig met een toenemende beweeglijkheid. Anders gezegd, de wispelturigheid neemt toe, waardoor het moeilijker wordt om de ingeslagen weg te blijven vervolgen.

Vervolg uptrend

Hoe luidt thans het meest waarschijnlijke scenario, waar liggen kritieke kantelpunten, hoe ziet de route er uit? Zoals gezegd, er is sprake van een uptrend, Hogere top-

pen en hogere bodems zorgen ervoor dat de koers per saldo omhoog zigzagt. Met een recente bodem op afgerond 70 dollar is een hernieuwde opleving naar de recente top op krap 82 dollar aannemelijk. Maar omdat er sprake is van een trendfase, verwacht ik dat de stieren sterk genoeg zijn om deze top te slechten en door te stomen naar hogere niveaus. Ik heb ooit in eerdere analyses aangekondigd dat op basis van charttechnische indicaties een koersdoel van 100 dollar haalbaar is. Wellicht dat bij het uitnemen van de recente 82-top de stieren zich dit kunnen herinneren en dan ook meteen doorstomen naar de 100-passage. Het moge duidelijk zijn dat bij koersvorming onder de 70 dollar de uptrend een flinke deuk oploopt. Er start dan niet direct een downtrend, want de 65-bodem en de gemiddeldelijn kunnen de eerste daling dan wel opvangen. Ik ga uit van het meest waarschijnlijke scenario en dat is een vervolg van de uptrend naar krap 82, daarna door naar 100.

Weekgrafiek olie

Goudprijs Trendlijntest akoord

Goudprijs naar hogere niveaus

De verwachte correctie vanaf de bovenkant van het stijgende trendkanaal rond 1.225 is inmiddels afgerond. Dat wil zeggen, de stieren hebben zich terug laten vallen tot aan de oplopende trendlijn, die rond 1.075 de markt binnenkwam. Er werd een vervelende zwieper naar 1.045 neergezet, maar de lichaampjes van de candlesticks bleven keurig boven de trendlijn. U ziet, vervelende speldenprikken hoeven niet te betekenen dat de eerder ingeslagen weg direct wordt verlaten. Anders gezegd, er moet meer gebeuren om een trend te draaien. Goed, de stieren zijn weer terug en worden uitgenodigd om de goudprijs weer naar hogere niveaus te drukken. De uptrend kan nieuw leven worden ingeblazen, maar pas op. De uptrend heeft onlangs een deuk opgelopen,

omdat er op 1.161 een lagere top is neergezet. U weet, een lagere top in een uptrendfase duidt op een verslapping van de technische conditie. Ik zie graag een hogere top, geen lagere. Dus het opwaarts potentieel is vooralsnog beperkt tot 1.162. Bij koersen boven dit niveau komt de bekende 1.225-top weer in zicht. Een en ander impliceert dat beleggers gefaseerd inkopen doen. In eerste instantie meeliften naar 1.162 om daarna, als deze top wordt weggeslagen, de stieren verder te helpen op weg naar de 1.225-passage. Money management is in deze het sleutelwoord. Nico Bakker Het onderdeel technische analyse wordt verzorgd door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. en uitgebracht door RBS. Nico Bakker is bestuurder van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. en is een onafhankelijk analist. RBS betaalt een vergoeding voor de technische analyses van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V.

Weekgrafiek goud



27

Grondstoffen


Goud: adempauze Goud ligt er technisch goed bij, maar fundamenteel is er weinig reden voor veel hogere koersen. Begin 2010 leek goud iets van zijn magische glans te verliezen. De goudprijs daalde van de piek op 1.227 dollar per ounce tot onder de 1.100 dollar. Die correctie van 10 procent stond niet op zich. Tijdens een kwartaalupdate in Parijs, medio januari, maakte vermogensbeheerder Carmignac Gestion duidelijk de weging in goud voor verschillende fondsen te hebben verlaagd. De Fransen hadden vorig jaar nog fors op goud en goudmijnaandelen ingezet, maar tijdens de laatste stijging naar 1.200 dollar opereerden zij aan de verkoopzijde. Een andere gerenommeerde belegger die in 2009 flink geld verdiende aan de stijging van de goudprijs, hedgefundgoeroe John Paulson, merkte ook dat goud wat van zijn magische aantrekkingskracht verloren was. Paulson bouwde in 2009 grote posities op in goudgerelateerde beleggingen voor zijn hedgefunds en ging tegen het eind van het jaar de boer op met een nieuw goudfonds. De interesse viel bar tegen. Paulson slaagde er niet in meer dan 90 miljoen dollar uit de markt te halen. En tot slot liet een andere hedgefundgoeroe George Soros tijdens het World Economic Forum in Davos weten in goud “de ultieme assetbubbel te zien”. Fundamentele zorgen. Toch blijft goud sinds 1 januari heen en weer bewegen tussen, grofweg, de 1.075 en 1.125 dollar – een hele nauwe bandbreedte voor dit edelmetaal. Het wachten lijkt op het moment dat goud definitief richting kiest voor langere termijn. Ook Marc Faber voorziet fors hogere niveaus voor goud en andere edelmetalen (zie pagina’s 10, 11 en 12 van dit magazine). Technisch analisten kijken vooral omhoog, omdat de technische weerstand rond 1.075 tot nog toe zijn werk goed ge-

Certificaten op goud Naam Goud Certificaat Goud Mini Certificaat Goud Quanto Certificaat

daan heeft. Maar er zijn wel zorgen over de fundamentele beleggingscase voor goud. De schuldproblemen in Griekenland hebben goud weer even als veilige haven op de kaart gezet, maar per saldo lijkt de depressieangst toch steeds verder weg te ebben. Dat zorgt voor minder vraag naar veilige uitwijkmogelijkheden voor beleggers. En omdat het economisch herstel in ontwikkelde markten slechts met horten en stoten op gang komt, is er ook nog geen concrete dreiging van hoge inflatie. Sterke geldontwaarding is ook een goed scenario voor goudbeleggers. Negatieve correlatie. En tot slot is de dollar dit jaar – ondanks alle kopzorgen in de Verenigde Staten – per saldo aan het oplopen. Omdat goud in de regel een negatieve correlatie met de waarde van de dol-

Een selectie van de Turbo’s op goud Turbo’s Long

ISIN

Stoploss

Goud Turbo Long Goud Turbo Long Goud Turbo Long Goud Turbo Long Goud Turbo Long Goud Turbo Long Goud Turbo Long Goud Turbo Long

NL0009336023 NL0009254945 NL0009176460 NL0009071398 NL0006521288 NL0000174092 NL0000171262 NL0000457703

1.095,00 966,00 927,00 882,00 789,00 635,00 593,00 483,00

Hefboom 25,96 6,58 5,37 4,42 3,25 2,18 2,02 1,70

Fin. Niv. 1.073,33 946,89 908,70 864,29 773,01 604,55 564,49 459,89

NL0009263102 NL0009066117 NL0009262112 NL0009261262

1.166,00 1.278,00 1.394,00 1.493,00

14,60 5,79 3,60 2,72

1.189,84 1.304,58 1.422,84 1.523,13

Turbo’s Short ISIN

NL0000455905 NL0000778801 NL0000458735

Fondscode 45590 77880 45873


28

Het tiende bulljaar?

lar heeft, hoeft ook hier even niet veel steun van verwacht te worden. Het Internationaal Monetair Fonds heeft ook nog 191,3 ton goud in de aanbieding. Ondertussen loopt het beheerd vermogen in ETF’s op fysiek goud dit jaar voorzichtig terug. Na een stijging van 45 procent vorig jaar, is er dit jaar een daling van 2,3 procent (per 22 februari) te zien. Goud ligt er dan technisch gezien goed bij, fundamenteel lijkt er nog weinig aanleiding voor fors hogere koersen. Hoewel goud in dollars wordt afgerekend, is de goudprijs in euro’s niet minder interessant. Toen goud eind vorig jaar een nieuw record neerzette in dollars, was goud in euro’s nog ver verwijderd van het oude piekniveau. In februari zette goud echter een nieuwe all time high in euro’s neer, op 826 euro per ounce, terwijl het ruim 100 dollar onder de all time high in dollars noteerde. Grappig genoeg lijkt door de problemen in de PIGS-landen (Portugal, Italië, Griekenland en Spanje) op dit moment de euro de rol van de dollar te hebben overgenomen als munt die de koers van goud mede bepaalt. Waar de dollar historisch gezien negatief correleert met goud, is die trend dit jaar doorbroken. En juist nu is het de euro die stijgt als goud daalt en andersom. De goudprijs (gerekend in dollars) steeg de afgelopen negen jaar in waarde, maar of de bullmarkt er een tiende jaar aan vast kan plakken, blijft voorlopig de vraag. Peter van Kleef

Goud Turbo Short Goud Turbo Short Goud Turbo Short Goud Turbo Short


Grondstoffen


Olie: OPEC – Goldman Sachs 1-0 De olieprijs beweegt al een tijd tussen de 70 en 80 dollar, maar een verdere stijging is wel degelijk mogelijk. Net als goud, zit ook olie al een tijdje gevangen in een krappe tradingrange. Een vaatje West Texas Intermediate (WTI) kost al sinds oktober vorig jaar tussen de 70 en 80 dollar. Zelfs de bij vlagen extreem strenge winter in bijvoorbeeld sommige delen van de Verenigde Staten konden de olieprijs niet nog verder opjagen. Toch lijken er bij het zwarte goud wél fundamentele argumenten voor een verdere stijging denkbaar. Zakenbank Goldman Sachs liet in een rapport eind februari (bron: Pragcap, 23 februari 2010) al weten een koersdoel van 95 dollar te hanteren. Tot dat hogere koersdoel komt Goldman Sachs met name op basis van betere economische cijfers uit de twee grootste ontwikkelde markten, de Verenigde Staten en Japan, waar de economische groei de verwachtingen overtrof. En, voegt de zakenbank eraan toe, er zijn ook andere, meer opportunistische redenen die de olieprijs hoger kunnen zetten. De elektriciteitscrisis in Venezuela kan op korte termijn de olieproductie aantasten, terwijl stakingen bij Franse raffinaderijen van Total ook een handje helpen. Tot slot heeft ook de sluimerende dreiging van een conflict tussen de westerse wereld en Iran de potentie olie fors duurder te maken. Maar er is meer dan alleen een kortetermijnstijging op tilt, denkt de zakenbank. Het nieuwe koersdoel bevestigt de eerdere outlook waarin Goldman Sachs een gemiddelde olieprijs van 90 dollar in 2010 en zelfs 110 dollar een jaar later voorspelde (bron: Reuters, 3 december 2009). Omdat de oliemaatschappijen de laatste jaren minder geïnvesteerd hebben en bovendien nauwelijks toegang krijgen tot rijke olievelden in Saoedi-Ara-

Olieprijs wordt geholpen

bië en Iran zal het aanbod in 2011 al niet meer voldoende zijn om de vraag te dekken, stelt de zakenbank. Evenwichtskunstenaars. Grappig genoeg is de tradingrange waarin olie zich bevindt, exact de bandbreedte die de OPEC (Organization of the Petroleum Exporting Countries) zich voor dit jaar ten doel stelde. Vlak voor de kerstdagen zei Ali Naimi, olieminister van Saoedi-Arabië en daarmee belangrijkste man binnen het kartel: “De huidige olieprijs is uitstekend en we willen het graag op dit niveau houden. Iedereen heeft deze prijs nodig: dit is de toekomst” (bron: Financial Times, 22 december 2009). Het niveau waar Naimi

aan refereerde was dat van 70 tot 80 dollar per vat. Als ware evenwichtskunstenaars heeft het oliekartel de olieprijs tussen die twee lijntjes weten te houden – al reikt het aantal prijsbepalende factoren natuurlijk verder dan de invloed die de grootste olieproducerende landen daarop uitoefenen. Zeker als olie er in slaagt aan de bovenkant uit de bandbreedte van 70 tot 80 dollar te breken, kan de prijs flink verder oplopen. Net als veel andere commodities wordt de olieprijs bij sterke bewegingen een handje geholpen door speculanten die in de markt stappen. Dat leidde in de afgelopen anderhalf jaar tot een top vlak onder de 150 dollar en later een bodem net boven de 40 dollar. Voorlopig heeft de OPEC – in elk geval voor het oog – de regie nog in handen. Ondertussen heeft het Internationaal Energie Agentschap (IEA) de ramingen voor de vraag naar olie weer iets naar boven bijgesteld, van 86,3 naar 86,5 miljoen vaten olie per dag (bron: ANP, 11 februari 2010). Die extra groei komt vooral voor rekening van de opkomende landen. De dertig lidstaten van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) – zeg maar de ontwikkelde landen – dragen volgens het IEA niets bij aan de vraagstijging en maken ‘een olieloos herstel’ van de economie door. Peter van Kleef

Een selectie van de Turbo’s op olie Turbo’s Long Brent Crude Oil Future Turbo Long Brent Crude Oil Future Turbo Long Brent Crude Oil Future Turbo Long Brent Crude Oil Future Turbo Long Light Sweet Crude Oil Future Turbo Long Light Sweet Crude Oil Future Turbo Long Light Sweet Crude Oil Future Turbo Long Light Sweet Crude Oil Future Turbo Long

ISIN

Stoploss

Hefboom

Fin. Niv.


38,26 41,87 51,76 68,00 42,00 52,00 65,00 75,00

1,90 2,07 2,78 6,33 1,94 2,50 4,18 7,88

36,81 40,29 49,81 65,43 38,41 47,46 60,13 69,02


86,65 91,61 105,13 113,89 87,00 98,00 117,00 137,00

6,07 4,34 2,42 1,89 4,78 2,84 1,60 1,12

90,18 95,35 109,42 118,53 95,33 106,65 128,02 149,16

Turbo’s Short

Certificaten op olie Naam Brent Crude Oil Future Certificaat

ISIN

Fondscode

NL0000458750

45875

Brent Crude Oil Future Quanto Certificaat

NL0000458701

45870

RICI Enhanced Olie Certificaat

NL0006343873

Brent Crude Oil Future Turbo Short Brent Crude Oil Future Turbo Short Brent Crude Oil Future Turbo Short Brent Crude Oil Future Turbo Short Light Sweet Crude Oil Future Turbo Short Light Sweet Crude Oil Future Turbo Short Light Sweet Crude Oil Future Turbo Short Light Sweet Crude Oil Future Turbo Short



29

Valuta


Naschokken van de crisis a de dollar kreeg in de laatste maanden vooral de euro de rekening van de kredietcrisis gepresenteerd. N En wat gaan de Chinezen nu doen? Een half jaar geleden waren er in de financiële wereld weinig mensen te vinden die positief over de dollar waren. Althans, de dollar gemeten in euro’s. De euro zat in een stevige uptrend en dat had alles te maken met de zwakke overheidsfinanciën in de Verenigde Staten en de relatief behoudende aanpak van de Europese Centrale Bank. Toch kregen lezers van dit magazine medio 2009 al een mogelijk ander scenario voorgeschoteld dan een doorgaande glijvlucht. Hoewel hij op termijn zeer negatief over de dollar was, voorzag grondstoffengoeroe Jim Rogers vorige zomer dat de dollar wel eens tussentijds zou kunnen opveren. “Er staan nu reusachtige shortposities uit in dollars. Er zijn veel meer pessimisten zoals ik. Als er een flinke beweging in de markt plaatsvindt, zul je zien dat die speculanten hun shorts moeten gaan coveren. Dan zou je best wel eens een grote rally in de dollar kunnen krijgen.” Forse dollarrally. Het duurde even, maar sinds november bevinden we ons midden in zo’n dollarrally. En een forse ook, want de eurodollarkoers dook in die korte tijd van 1,51 tot 1,36 dollar. De achterliggende reden was echter niet zozeer de hoeveelheid achterliggende shortposities in dollars – hoewel dat geholpen kan hebben – maar vooral een snel slinkend vertrouwen in de euro, door met name de Griekse schuldencrisis. Het lijkt erop alsof de naschokken van de kredietcrisis zich vooral laten voelen in de valutamarkt. Dat is niet vreemd, want het zijn tenslotte vooral de overheden geweest, die met behulp van rentevoet en geldpers de economie aan de praat hebben gehouden. Nu het bedrijfsleven prille tekenen van herstel laat zien, verschuift de aandacht van de markt naar de plaats waar de financiële pijn nu het meest wordt gevoeld: de overheidsbegrotingen.

30

Het Chinese handelsvoordeel blijft

Eenmalige opwaardering. Aangezien de grootste zorgen nu in Europa liggen, ligt de euro onder vuur, maar dat wil niet zeggen dat de door Rogers gesignaleerde zwakte van de dollar nu voorbij is. Zoals de investment biker zelf al zei in dit blad: “Als er zo’n rally komt, zou ik daarna meteen weer short willen gaan”. Voor de monetaire autoriteiten in Amerika is de euro trouwens maar één van de aandachtspunten. China is een aanmerkelijk groter hoofdpijndossier voor Barack Obama en voorzitter Ben Bernanke van de Federal Reserve. Door de renminbi gekoppeld aan de dollar te houden, houdt de Chinese regering het grote Chinese handelsvoordeel ten opzichte van de Amerikanen – lage exportprijzen – in stand. De druk vanuit Amerika op China om de renminbi te revalueren is groot, maar tot

Koers euro/dollar 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 12.08

03.09

06.09

09.09

12.09 03.10

Bron: IEX.nl, 19 februari 2010

dusver hebben de Chinezen die druk weerstaan. Onlangs lanceerde Jim O’Neill, de hoofdeconoom van Goldman Sachs die ooit de term ‘BRIC’ bedacht voor het emerging markets-kwartet Brazilië, Rusland, India en China, een gewaagde voorspelling. Hij voorspelt (bron: Financial Times, 15 februari 2010) op korte termijn een eenmalige opwaardering van de renminbi van circa 5 procent. Dat is vooral om de zeer snel groeiende Chinese economie lucht te geven. Gelopen koers. Voor de Amerikanen zou het een geschenk uit de hemel zijn, maar een gelopen koers is het nog niet. Op het Amerikaanse blog Naked Capitalism schrijft beleggingsstrateeg Marshall Auerback (op 18 februari 2010) dat het ook best eens zou kunnen dat de groei in China zó hoog is, dat de kans op een serieuze terugval ook fors is, wat de Chinezen wel eens zou kunnen dwingen tot een hele andere maatregel: dévaluatie van de renminbi. “De Amerikanen zouden er gek van worden, maar als de inflatie hoog genoeg wordt, kunnen ze wel eens gedwongen worden.” Kortom, de mondiale schokgolven op de valutamarkt lijken gedurende 2010 nog wel even door te gaan. En het wordt voor beleggers een hele lastige klus om ze te berijden. Pieter Kort


Rente en economie


Zoek de inflatie Waarom leidt de lagerentepolitiek niet tot hogere inflatie? Daarvoor moet je voorbij de officiële cijfers kijken. Waar blijft de inflatie? Dat is één van de meest prangende vragen waar economen op het moment mee worstelen. Door de acute crash in 2008 van bijna alles wat een marktprijs heeft, viel de inflatie in Europa en Amerika terug tot extreem lage niveaus, maar de centrale banken reageerden daar snel op met forse renteverlagingen. Die zouden, volgens de economische theorie (zie kader) de inflatie weer moeten aanwakkeren. Maar nu de centrale-bankrente al een jaar op een recorddieptepunt staat (1 procent in Europa en 0 procent in de Verenigde Staten) lijkt het met die inflatie wel mee te vallen. In februari dáálde de jaar-op-jaar-inflatie in de Eurozone zelfs ten opzichte van de maand ervoor, van 1,0 procent tot 0,9 procent. De producentenprijzen (inkoopprijzen van bedrijven) daalden zelfs in absolute zin, met 1,0 procent.

verruimende politiek van de verschillende centrale banken gaan leiden tot inflatieproblemen. Maar. zo schreef hij in de januarieditie van dit magazine in zijn vooruitblik op 2010: “Onthoud: dit heeft niets te maken met de echte prijsindex op korte termijn – er vanuitgaande dat je nog steeds gelooft in die cijfers of dat die officiële cijfers zelfs maar de helft van het werkelijke verhaal vertellen – maar heeft juist alles te maken met hoe de snel verslechterende risico’s op staatsschuld, de ontwaarding, de geldschepping en de verdwenen geloofwaardigheid van beleidsmakers worden ingeprijsd op de obligatiemarkt.” Pieter Kort

Nu is de prijsindex van consumentengoederen ook maar één kant van de inflatiemedaille. Uiteindelijk is inflatie gelijk aan geldontwaarding: het geld waar je mee betaalt wordt minder waard. Dat kan door een stijging van, bijvoorbeeld, grondstofprijzen, maar ook door een verlies van vertrouwen in de valuta. Als de euro daalt ten opzichte van andere valuta, zoals gebeurde vanwege de Griekenlandcrisis, kan de inflatie ook oplopen, omdat de importprijzen stijgen. Inflatieproblemen. Uiteindelijk, zo betogen veel economen, waaronder strateeg Bob Janjuah van RBS, moet de extreme

Zo werkt monetaire politiek (Of zo zou het theoretisch moeten werken)

Het hapert. Werkt het monetaire instrument niet meer? Op zijn minst is het effect van de immense verruiming op de geldmarkt veel trager dan je zou mogen verwachten. Volgens persbureau Bloomberg (2 maart 2010) kan dat te maken hebben met het feit dat de werkloosheid in Europa op een 11-jarig hoogtepunt blijft hangen en het economische herstel sterk is vertraagd in het vierde kwartaal van 2009. De Europese Centrale Bank voorspelt inmiddels ‘zwakke druk’ op het prijsniveau. Ergens in de keten van oorzaak en gevolg tussen rentewapen en economisch herstel hapert het voorlopig nog. In ieder geval in Europa, want in Amerika lijkt het medicijn tot dusver iets beter aan te slaan tot dusverre, wat ook te zien is in de inflatiecijfers. De 2,7 procent stijging van de consumentenprijsindex in januari ligt ruim boven het Europese niveau, maar ook in Amerika is het tempo er een beetje uit: eind december bedroeg het jaarop-jaar-inflatiecijfer nog 2,8 procent. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

C e n tr a l e b a n k

G eld m ar kt Verlagin g

van de d is

merciële banken Com

conto-re

nte

n banke ussen ringsrente t e t n e ktre rﬁnanci d l e ldmar De ge omdat de h k is gedaa n , a t b l a e l da centra bij de a p ita al m a r k

De com m rendere erciële bank e n tegelijk de belegging n kopen hoge er tijd h un kred en en verlage r iet- en s paarren n tes Bedrijven

K

t

en elenn Aand tiekoerse a oblig n stijge

De vr G o e deren m a r k t a kredi ag naar r e e De ge t en naar latief goe ldhoe veelhe goederen dkoop id nee s mt toe tijgt. . Bij min of meer gelijkblijvend aanbod stijgen de prijzen, vanwege de toename van de vraag: inﬂatie

31

Royal AEX® Obligaties Hét beleggingsalternatief voor uw geld Met Royal AEX® Obligaties kunt u zelf een keuze maken welke rente bij u past. De uitbetaling van deze rente is afhankelijk van de stand van de AEX®. Kiest u bijvoorbeeld voor een rente van 5%, dan hoort daarbij een zogenaamde rentegrens van 250 punten. Staat de AEX® op de jaarlijkse peildatum op of boven de rentegrens, dan ontvangt u voor dat jaar 5% rente. Royal AEX® Obligaties hebben een looptijd van vijf jaar. Royal AEX® Obligaties zijn dagelijks verhandelbaar via Euronext Amsterdam van NYSE Euronext, en derhalve verkrijgbaar bij uw eigen bank en/of broker.

De nieuwste serie Royal AEX® Obligaties: Royal AEX® 200 4,50% 31 december 2014 Rentegrens: 200 Rente: 4,50% ISIN: NL0009263813 Royal AEX® 250 5,00% 31 december 2014 Rentegrens: 250 Rente: 5,00% ISIN: NL0009263821 Royal AEX® 300 6,00% 31 december 2014 Rentegrens: 300 Rente: 6,00% ISIN: NL0009263839 Royal AEX® 340 7,50% 31 december 2014 Rentegrens: 340 Rente: 7,50% ISIN: NL0009263847 Royal AEX® 380 10,00% 31 december 2014 Rentegrens: 380 Rente: 10,00% ISIN: NL0009263854


© The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm dan ook van de inhoud van dit document is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. AEX-Index® is een geregistreerde merknaam van Euronext N.V. of haar dochterondernemingen (Euronext). Euronext is op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van Royal AEX® Obligaties, noch wordt door haar enig advies tot aankoop van Royal AEX® Obligaties gegeven.

Koersen en rendementen


Producten van RBS Markets Royal Obligaties De magische 10.000-grens

Certificaten

35

Elf veelbelovende economieën 36 Luchtvaart in crisis

Foto: BloomBiz

Dow en Nikkei rond 10.000

Turbo’s

37

Rampjaar 2009 voor luchtvaart

Warrants

Imtech kijkt over de grens

41

Bankgeheim kwetst UBS

43

De H van HSCEI

UBS verliest klanten


50

De beurs van Hongkong

33



Risico’s en Kosten van Turbo’s en Certificaten Certificaten. Een belegging in een Certificaat houdt eenzelfde risico in als een directe belegging in de onderliggende waarde. Als de waarde van de onderliggende waarde tot nul daalt, kunt u uw volledige belegging verliezen. De koers van een Certificaat volgt in principe één-op-één de prestatie van de onderliggende waarde, maar kan hiervan afwijken doordat jaarlijks beheerskosten in rekening worden gebracht, veranderingen in de wisselkoers en door de marktbeweging van vraag en aanbod. Turbo’s. Door de hefboom is een belegging in Turbo’s risicovoller dan een directe belegging in de onderliggende waarde. Hoe hoger de hefboom die men kiest, hoe dichter het stoploss-niveau bij de koers van de onderliggende waarde zal liggen, waardoor het risico groter is dat het stoploss-niveau bereikt wordt. Als de koers van de onderliggende waarde het stoploss-niveau raakt of overschrijdt, dan wordt de Turbo automatisch beëindigd en de restwaarde aan u terugbetaald. U kunt in deze gevallen uw gehele belegging verliezen. Turbo’s waarvan de onderliggende waarde niet wordt verhandeld op Euronext Amsterdam kunnen ook hun stoploss-niveau bereiken buiten de beursuren van deze beurs. Als de onderliggende waarde in buitenlandse valuta is genoteerd, zal de koers van de Turbo worden beïnvloed door wisselkoerseffecten. Het stoplossniveau kan wijzigen, waardoor bij een wijziging het stoploss-niveau dichter bij de koers van de onderliggende waarde kan komen. Bij indices zullen deze wijzigingen in periodes waarin veel dividend wordt uitgekeerd, groter zijn. Royal Obligaties. Op de afloopdatum ontvangt een belegger de nominale waarde van de Royal Obligatie retour. Dit is mogelijk niet het geval bij een tussentijdse verkoop van de Royal Obligatie. Gedurende de looptijd van de Royal Obligatie kan de waarde van de Royal Obligatie fluctueren en kan de koers van de Royal Obligatie lager zijn dan de nominale waarde van de Royal Obligatie. Dit komt omdat de koersontwikkeling van de Royal Obligatie afhankelijk is van de waarde van de onderliggende waarde, de beweeg-

34

lijkheid van de markt, de ontwikkeling van de rente, eventuele couponuitkeringen en de resterende looptijd van de Royal Obligatie. Er is geen garantie dat een belegger de nominale waarde terug ontvangt indien hij de Royal Obligatie tussentijds verkoopt. Kredietrisico. Beleggers in Turbo’s, Certificaten en Royal Obligaties lopen kredietrisico op de uitgevende instelling The Royal Bank of Scotland N.V. In geval van insolventie van de uitgevende instelling kunnen beleggers hun gehele belegging verliezen. Lees voor aankoop van Turbo’s, Certificaten en Royal Obligaties het desbetreffende basisprospectus, bijbehorende supplementen en toepasselijke definitieve voorwaarden waarin de risico’s en voorwaarden staan beschreven. U kunt deze documenten vinden op de website www.rbs.nl/markets. Opkomende markten. Beleggen in aandelenmarkten van opkomende markten gaat gepaard met extra risico’s op het vlak van politiek, economie, de sociale situatie en wetgeving. Ongunstige ontwikkelingen kunnen een sterk negatieve invloed hebben op de waarde van Turbo’s en Certificaten, Wanneer u in grondstoffen belegt, investeert u in veel gevallen in futures. Futures hebben eigenschappen die specifieke risico’s met zich mee brengen waarover u meer kunt lezen op www.rbs.nl/futures. Wisselkoersrisico. Veranderingen van de wisselkoersen van onderliggende waarden die niet in euro zijn genoteerd, beïnvloeden de waarde van in euro genoteerde Turbo’s en Certificaten, met uitzondering van Quanto Certificaten. Een waardestijging van de buitenlandse valuta ten opzichte van de euro heeft een positief effect, terwijl een waardedaling resulteert in een negatief effect. Voor beleggers die het wisselkoersrisico willen afdekken, zijn er zogeheten Quanto Certificaten. Kijk op www.rbs.nl/ markets bij Certificaten voor meer informatie over de werking van Quanto Certificaten. Kosten. In de koers van een Turbo worden dagelijks financieringskosten verwerkt. De fi-

nancieringskosten variëren met de rente in de markt. Op www.rbs.nl/markets worden de financieringskosten of -opbrengsten per Turbo gepubliceerd. Bij het aan- en verkopen dient u ook rekening te houden met de verschillen tussen bieden laatprijzen. Certificaten hebben vaste beheerskosten. De beheerskosten worden uitgedrukt in een percentage op jaarbasis. De hoogte van het percentage weerspiegelt de toegankelijkheid tot de onderliggende waarde. Dit percentage zal over het algemeen hoger zijn als de onderliggende waarde slecht of in een andere tijdszone verhandelbaar is (bijvoorbeeld bij opkomende markten). De beheerskosten worden op dagbasis ten laste van het product gebracht. Als bij beheerskosten ‘Dividend’ staat aangegeven, betekent dit dat geen beheerskosten worden betaald. In plaats daarvan worden eventuele dividenduitkeringen door RBS ingehouden. Voor overige Certificaten geldt dat eventuele dividenden, na aftrek van belastingen, in het Certificaat worden herbelegd. Royal Obligaties hebben vaste beheerskosten. De beheerskosten worden uitgedrukt in een percentage over de nominale waarde op jaarbasis en verschillen per categorie. De beheerskosten per categorie zijn opgenomen in de Royal Obligaties brochure die is te vinden op www.rbs.nl/markets. Bij het aan- en verkopen betaalt u bij alle Turbo’s, Certificaten en Royal Obligaties een reguliere transactieprovisie. De hoogte van de provisie is afhankelijk van uw bank of broker. Daarnaast worden mogelijk kosten in rekening gebracht voor het aanhouden van een effectenrekening bij uw bank en/of broker. Voor meer details over de kosten kunt u bellen met 0900 - MARKETS (0900 - 6275387) of een email sturen naar [email protected]. Over beleggingen in Turbo’s, Certificaten en Royal Obligaties kunnen ook belastingen verschuldigd zijn die niet via RBS worden geïnd. De fiscale behandeling is afhankelijk van de hoogte van uw belegging, uw overige beleggingen en uw persoonlijke situatie. Raadpleeg hiervoor de belastingdienst of uw belastingadviseur.




Royal Obligaties De magische 10.000-grens

Royal Vast Obligaties Naam Royal 4% Obligatie Royal 5% Vast Obligatie

ISIN

Coupon

Afloopdatum

Bied

Laat

NL0009061050 NL0009336684

4,00% 5,00%

10.10.2014 28.02.2020

102,89% 100,06%

ISIN

Coupon

Afloopdatum

Bied

NL0009336692

Min. 3.25%

27.02.2015

99,63%

ISIN

Coupon

Afloopdatum

Bied

NL0009336783

8% - 3M Euribor

28.02.2020

100,22%

ISIN

Coupon

Afloopdatum

Bied

Laat

NL0009336775 NL0009336700

Min. 3.00% Min. 4.25%

27.02.2015 28.02.2020

99,33% 98,81%

99,83% 99,81%

ISIN

Coupon

Afloopdatum

Bied

Laat

NL0009336742 NL0009336718 NL0009336726 NL0009336734 NL0009336759 NL0009336767

Geen Geen Geen Geen Geen Geen

31.12.2012 31.12.2013 31.12.2014 31.12.2015 30.12.2016 31.12.2019

92,82% 87,93% 84,23% 79,94% 75,02% 63,99%

93,32% 88,43% 84,73% 80,44% 76,02% 64,99%

Afloopdatum

Bied

Laat

08.01.2015 08.01.2015 08.01.2015 08.01.2015 08.01.2015 08.12.2014 08.12.2014 08.12.2014 08.12.2014 08.12.2014 07.10.2014 07.10.2014 07.10.2014 07.10.2014 07.10.2014 08.09.2014 08.09.2015 08.09.2016 08.09.2017 08.09.2018

101,70 101,30 100,70 99,90 98,40 102,20 102,30 102,90 102,90 101,70 102,60 102,70 103,30 103,20 101,40 103,80 104,30 105,60 106,30 105,70

102,20 101,80 101,20 100,40 98,90 102,70 102,80 103,40 103,40 102,20 103,10 103,20 103,80 103,70 101,90 104,30 104,80 106,10 106,80 106,20

103,39% 101,06%

Min eff. rendement 3,2% 4,9%

Royal Plus Obligaties Naam Royal 3,25% Plus Obligatie

Laat 100,13%

Min eff. rendement 3,3%

Royal 8% - 3M Euribor Obligatie Naam Royal 8% - 3M Euribor Obligatie

Laat 101,22%

Royal Inflatie Obligaties Naam Royal 3% Inflatie Obligatie Royal 4,25% Inflatie Obligatie

Min eff. rendement 3,0% 4,3%

Royal Zero Obligaties Naam Royal Zero 31 december 2012 Royal Zero 31 december 2013 Royal Zero 31 december 2014 Royal Zero 31 december 2015 Royal Zero 30 december 2016 Royal Zero 31 december 2019

Eff. rendement 2,5% 3,3% 3,5% 3,8% 4,1% 4,5%

Royal AEX® Obligaties Naam Royal AEX® 200 4,5% 31 december 2014 Royal AEX® 250 5,0% 31 december 2014 Royal AEX® 300 6,0% 31 december 2014 Royal AEX® 340 7,5% 31 december 2014 Royal AEX® 380 10,0% 31 december 2014 Royal AEX® 200 4,5% 30 november 2014 Royal AEX® 240 5,0% 30 november 2014 Royal AEX® 280 6,0% 30 november 2014 Royal AEX® 320 7,5% 30 november 2014 Royal AEX® 360 10,0% 30 november 2014 Royal AEX® 200 4,5% 30 september 2014 Royal AEX® 240 5,0% 30 september 2014 Royal AEX® 280 6,0% 30 september 2014 Royal AEX® 320 7,5% 30 september 2014 Royal AEX® 360 10,0% 30 september 2014 Royal AEX® 180 4,5% 31 augustus 2014 Royal AEX® 220 5,0% 31 augustus 2014 Royal AEX® 260 6,0% 31 augustus 2014 Royal AEX® 300 7,5% 31 augustus 2014 Royal AEX® 340 10,0% 31 augustus 2014

ISIN

Ref.

NL0009263813 NL0009263821 NL0009263839 NL0009263847 NL0009263854 NL0009288075 NL0009288083 NL0009288091 NL0009288109 NL0009288117 NL0009061068 NL0009061076 NL0009061084 NL0009061092 NL0009061100 NL0009060912 NL0009059641 NL0009059658 NL0009059666 NL0009059674

322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60 322,60

Rente- Coupon grens 200,00 250,00 300,00 340,00 380,00 200,00 240,00 280,00 320,00 360,00 200,00 240,00 280,00 320,00 360,00 180,00 220,00 260,00 300,00 340,00

4,50% 5,00% 6,00% 7,50% 10,00% 4,50% 5,00% 6,00% 6,90% 10,00% 4,10% 5,00% 6,00% 7,50% 10,00% 4,50% 5,00% 6,00% 7,50% 10,00%

Max eff. rendement 4,20% 4,90% 6,10% 7,80% 10,90% 4,20% 4,70% 5,70% 7,30% 10,20% 4,20% 4,80% 5,80% 7,50% 10,80% 4,00% 4,50% 5,30% 6,90% 9,90%

Er zijn getallen die voor beleggers iets magisch hebben. Dat kan een technische steun zijn in een index of juist een rond getal op het koersenbord waar een aandeel of index niet onder mag zakken. Een zogenoemde psychologische grens of drempel. De Amerikaanse index Dow Jones en de Japanse Nikkei (225) zijn de afgelopen maanden verschillende keren door de voor deze indices belangrijke 10.000-punten grens gegaan en dat maakte beleggers behoorlijk nerveus. In beursverslagen over deze indices – de hoofdgraadmeters van respectievelijk de eerste en tweede economie ter wereld – staat dan ook altijd vermeld wanneer ze voor het laatst onder of boven de 10.000 punten sloten. Nu lijkt 10.000 een heel getal, maar voor beide indices is het nog een flinke weg terug naar hun all time highs. (Nikkei 38.957,44 en Dow Jones 14.164,53.) Koers Nikkei en Dow Jones 20000 17500 15000 12500 10000 7500 5000 02.05

02.06

Nikkei Index

Bron: RBS, 3 maart 2010 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

02.07

02.08

02.09

02.10

Dow Jones Index

Bron: Yahoo Finance, 23 februari 2010

35



Certificaten Elf veelbelovende economieën De BRIC-landen werden aan het begin van dit millennium beschouwd als de snelst groeiende economieën. BRIC staat voor Brazilië en Rusland, China en India en werd in 2003 door Goldman Sachs bedacht. Inmiddels hebben deze landen hun status als snelle groeiers bewezen en worden de economieën van deze landen steeds beter voorspelbaar. De bijbehorende indices hebben op de beurs ook gouden tijden gekend. Helaas – gezien het opkomende en dus volatiele karakter van deze landen – ook evenzoveel dips.

Ontwikkelde markten Naam AEX® Certificaat AEX® Dividend Certificaat AEX® Mini Dividend Certificaat Alpha Europa Certificaat Alpha Nederland Certificaat AMX® Certificaat AScX® Certificaat Bel20® Certificaat DAX® Certificaat Dow Jones Certificaat Dow Jones II Certificaat Dow Jones Quanto Certificaat EURO STOXX 50® Dividend Certificaat Eurostoxx 50® Certificaat Global Titans 50 Dividend Certificaat IPO Amerika Certificaat IPO Europa Certificaat Israël Certificaat Nasdaq 100® Certificaat Nikkei 225 Certificaat Nikkei 225 Quanto Certificaat S&P 500® Certificaat S&P 500® Dividend Certificaat S&P 500® Quanto Certificaat Stoxx 50® Dividend Certificaat

ISIN NL0000778728 NL0000455756 NL0000455707 NL0000290385 NL0000290377 NL0006249625 NL0006249617 NL0006488108 DE0005437412 DE0005437438 NL0000778710 NL0000458727 NL0000455723 NL0000778777 NL0000455749 NL0000290765 NL0000290757 NL0000698322 DE0005437446 NL0000451920 DE0006098205 NL0000778736 NL0000455715 NL0000467421 NL0000455731

Ref. 323,30 2771,40 323,40 519,00 464,00 2499,00 5676,60 286,07 407,58 10304,40 2771,40 2771,00 24524,30 167,00 450,00 1171,00 1806,20 10353,00 10348,00 1101,00 1101,30 1101,30 2506,00 0,00 0,00

Bied

Laat

Rendement 1 jaar

Rendement 5 jaar*

6,70 323,57 32,37 10,48 11,22 8,66 8,36 13,62 56,77 74,90 8,13 10,23 27,68 7,05 12,12 9,26 7,21 11,71 13,12 8,29 101,00 7,82 110,06 10,58 24,98

6,73 3241,70 324,10 105,20 112,70 87,40 84,40 137,50 567,70 752,50 81,80 102,50 278,20 70,70 121,90 94,00 73,60 121,30 131,80 83,60 1020,10 78,50 1106,10 106,30 252,20

35,13% 29,75% 29,79% 3,45% 12,56% 58,87% 46,14% 39,78% 33,63% 24,37% 25,68% 40,52% 28,64% 29,62% 19,64% 38,62% 36,70% 71,13% 38,85% 28,25% 34,56% 27,38% 36,98% 43,18% 30,23%

-13,81% -13,33% 28,56% -9,67% -10,59% -20,01% 12,08% -13,49% -8,96% -15,77%


Opkomende markten Naam

De opvolgers van BRIC – die overigens nog lang niet zijn uitgerangeerd – zijn de Next of Emerging 11 (in het geval van het certificaat van RBS). Dit – ook weer uit de koker van Goldman – zijn, naast de BRIClanden, Egypte, de Filippijnen, Indonesië, Mexico, Pakistan, Rusland, Turkije en Vietnam. Wat deze landen gemeen hebben is een snel groeiende bevolking gecombineerd met industriële groei of potentie om uit te groeien tot een belangrijk industrieland.

36

Afrika Certificaat Balkan Certificaat Baltische Landen Certificaat Brazilië Certificaat Brazilië II Certificaat BRIC Certificaat BRIC II Certificaat BRIC Infrastructuur Certificaat Bulgarije Certificaat China Certificaat Egypte Certificaat Emerging 11 Certificaat Hang Seng Certificaat India Certificaat India Total Return Certificaat Indonesië Certificaat IPO Azië-Pacific Certificaat IPO BRIC Certificaat IPO China Certificaat Kazachstan Certificaat Marokko Certificaat Mexico Certificaat Midden-Oosten Certificaat MSCI Azië Certificaat MSCI Golfregio Certificaat MSCI Latijns-Amerika Certificaat MSCI Opkomende Markten Certificaat Next 7 Certificaat Nigeria Certificaat Oost-Europa Certificaat Pakistan Certificaat Peru Certificaat Polen Certificaat Roemenië Certificaat Rusland Certificaat Thailand Certificaat

ISIN NL0006184418 NL0000290443 NL0000293322 NL0000458172 NL0000790921 NL0000459816 NL0000290328 NL0000696219 NL0000293090 NL0000456457 NL0000290393 NL0000842029 DE0005718605 NL0000456465 NL0000290302 NL0000290542 NL0000290781 NL0000293256 NL0000293264 NL0000691038 NL0006152530 NL0000290534 NL0000293025 NL0006317588 NL0006317604 NL0006317596 NL0006317612 NL0006060907 NL0006152522 NL0000455343 NL0000691087 NL0000778769 NL0000293306 NL0000293314 NL0000458180 NL0000696532

Ref. 51132,00 6936,00 108,39 23,68 14,71 127,67 1916,00 11705,00 590,00 727,00 283,00 20575,00 945,00 505,00 22863,00 31833,00 67697,00 73,00 1229,00 148,00 84,00 270,00 732,00 558,00 351,00 93,00 38,00 1855,00 890,00 93,12 2282,00 7250,00 1350,00 489,00 541,00 468,00

Bied

Laat

Rendement 1 jaar

Rendement 5 jaar*

6,85 7,59 3,82 201,71 10,92 23,31 14,48 10,99 2,82 108,61 9,33 9,73 191,27 75,11 12,59 13,85 9,31 8,30 9,63 6,65 7,99 11,70 7,09 10,60 5,13 9,50 9,69 7,72 3,56 18,36 5,02 8,75 6,85 4,56 134,30 8,63

70,00 78,20 39,40 2047,10 112,30 238,00 147,80 112,40 29,40 1105,90 97,10 100,30 1947,50 766,30 128,50 142,00 95,00 86,00 98,30 68,00 82,60 120,00 73,30 108,00 53,20 98,00 99,80 79,60 37,20 186,40 51,80 88,90 72,00 46,80 1357,00 88,50

35,13% 61,24% 78,28% 70,09% 95,87% 84,21% 86,81% 65,44% 69,52% 50,50% 90,33% 92,12% 48,08% 124,89% 136,59% 143,15% 49,21% 75,79% 53,67% 185,59% 3,77% 75,32% 37,60% 65,38% 31,48% 65,52% 64,41% 81,79% 15,19% 119,08% 65,58% 66,13% 0,31% 246,27% 106,31% 62,42%

168,29% 125,88% 40,96% 114,08% 5,88% 72,46% -

* Bij Certificaten die minder dan 5 jaar geleden zijn geïntroduceerd is geen rendement weergegeven. Op onze website www.rbs.nl/markets kunt u meer informatie vinden over rendementen.





Certificaten Verkwisters

Opkomende markten Naam Turkije Certificaat Vietnam Certificaat Vietnam II Certificaat Zuid-Afrika Certificaat Zuid-Korea Certificaat

ISIN NL0000458198 NL0000691046 NL0006303281 NL0000293132 DE0005715155

Ref. 1028,00 24525,00 214,00 0,00 0,00

Bied

Laat

25,60 3,83 12,07 10,68 133,75

262,60 39,20 123,70 107,60 1378,50

Rendement 1 jaar 117,41% 72,42% 64,92% 70,78% 71,56%

Rendement 5 jaar* 68,55% 40,57%


Grondstoffen Naam African Commodities Certificaat Agribusiness Certificaat AMEX Gold Bugs Certificaat AMEX Gold Bugs Quanto Certificaat Brent Crude Oil Future Certificaat Brent Crude Oil Future Quanto Certificaat Canadese Teerzanden Certificaat Goud Certificaat Goud Mini Certificaat Goud Quanto Certificaat Palladium Certificaat Palladium Quanto Certificaat Platina Certificaat Platina Quanto Certificaat RICI® Agricultural Certificaat RICI® Agricultural Quanto Certificaat RICI® Certificaat RICI® Energy Certificaat RICI® Energy Quanto Certificaat RICI® Enhanced Agrarische Grondstoffen Certificaat RICI® Enhanced Agricultural Certificaat RICI® Enhanced Agriculture Quanto Certificaat RICI® Enhanced Certificaat RICI® Enhanced Edelmetalen Certificaat RICI® Enhanced Energy Certificaat RICI® Enhanced Energy Quanto Certificaat RICI® Enhanced Granen en Oliezaad Certificaat RICI® Enhanced Industrial Metals Certificaat RICI® Enhanced Metals Certificaat RICI® Enhanced Metals Quanto Certificaat RICI® Enhanced Olie Certificaat RICI® Enhanced Quanto Certificaat RICI® Metals Certificaat RICI® Metals Quanto Certificaat RICI® Quanto Certificaat RICI® Enhanced Vee Certificaat Silver Mining Certificaat Zilver Certificaat Zilver Quanto Certificaat

ISIN

Ref.

Bied

Laat

Rendement 1 jaar

Rendement 5 jaar*

NL0000838167 NL0000696565 DE0006874803 NL0000458719 NL0000458750 NL0000458701 NL0006122905 NL0000455905 NL0000778801 NL0000458735 NL0000451896 NL0000451904 NL0000451870 NL0000451912 NL0000451821 NL0000451813 NL0000459618 NL0000451862 NL0000451854 NL0006343881 NL0006066201 NL0006284598 NL0006066227 NL0006343865 NL0006066193 NL0006284572 NL0006343857 NL0006343907 NL0006066219 NL0006284564 NL0006343873 NL0006284580 NL0000451847 NL0000451839 NL0000459568 NL0006343899 NL0000293116 NL0000455848 NL0000458743

416,00 418,00 76,30 76,30 260,00 1125,40 1126,00 1126,00 0,00 423,19 1550,50 1551,00 863,50 8,60 952,82 3165,00 6,90 1158,39 1261,79 1262,00 4327,00 4035,74 8734,00 8737,00 1415,29 5497,85 5082,47 5083,00 8,00 11829,19 1993,10 2285,62 22,10 1255,06 177,00 16,30 16,30 0,00 0,00

13,43 11,40 300,70 31,14 28,67 2,90 7,19 815,30 8,18 9,90 3,17 3,94 11,23 13,86 8,00 7,22 9,14 6,49 5,16 10,91 8,83 6,84 8,92 14,05 7,69 4,46 7,63 10,44 10,65 8,84 7,05 6,20 20,49 19,05 7,52 8,14 13,03 11,81 13,80

137,80 115,70 3067,50 317,70 287,70 29,20 73,00 8235,00 82,20 99,90 32,50 40,20 113,40 139,90 80,40 72,60 91,90 65,20 51,80 110,20 89,10 69,10 90,10 142,00 77,70 45,10 77,00 105,40 107,50 89,30 71,30 62,60 205,90 191,40 75,60 82,20 132,90 119,30 139,40

108,33% 47,04% 23,00% 30,13% 46,77% 71,01% 66,59% 5,86% 5,86% 11,42% 90,91% 135,37% 29,38% 46,20% 0,31% 11,02% 25,27% 31,66% 77,04% 10,12% 2,43% 10,28% 15,37% 14,27% 18,55% 25,53% -7,21% 60,12% 37,18% 46,52% 33,14% 23,60% 54,95% 64,98% 47,35% -13,50% 64,61% 5,15% 11,11%

90,61% 148,68% 109,28% -

Het aantal slachtoffers of bijna-slachtoffers in de luchtvaart als gevolg van de crisis is niet meer te tellen. Vakantiegangers pakken tegenwoordig liever de goedkopere auto en multinationals hebben opeens veel meer interesse in videoconferencing. Geld om personeel constant heen en weer te laten vliegen is er niet. Ook het vrachtvervoer is veel minder dan voorheen. Daar komt bij dat de kosten voor de airlines hoog zijn en blijven. De brancheorganisatie International Air Transport Association (IATA) verwacht dat dit in 2010 nog niet voorbij is. “De wereldwijde luchtvaart komt volgend jaar uit op een groter verlies dan eerder gedacht. De organisatie gaat uit van een verlies van 5,6 miljard dollar, grotendeels door stijgende brandstofkosten.” Het 2010-verlies is wel minder groot dan in het ‘rampjaar’ 2009. Het ergste is daarmee waarschijnlijk achter de rug aldus de IATA. (bron: IATA)


Thema´s Naam Alternatieve Energie Certificaat AMEX Biotech Certificaat CO 2 -emissie Certificaat II DJ Stoxx 400 Banks Certificaat DJ Stoxx 400 Chemicals Certificaat DJ Stoxx 400 Energy Certificaat DJ Stoxx 400 Financial Services Certificaat DJ Stoxx 400 Food & Beverage Certificaat DJ Stoxx 400 Healthcare Certificaat DJ Stoxx 400 Industrial Goods Certificaat DJ Stoxx 400 Insurance Certificaat

ISIN

Ref.

NL0000456721 DE0006106701 NL0000287464 DE0006075427 DE0006075310 DE0006075328 DE0006075419 DE0006075336 DE0006075344 DE0006075351 DE0006075369

13,10 219,00 455,00 328,00 233,00 315,00 351,00 284,00 150,00 263,00 180,00

Bied 7,39 72,42 12,35 21,82 45,39 32,75 23,26 31,54 34,94 28,36 14,97

* Bij Certificaten die minder dan 5 jaar geleden zijn geïntroduceerd is geen rendement weergegeven. Op onze website www.rbs.nl/markets kunt u meer informatie vinden over rendementen. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Laat 75,10 739,00 124,70 220,40 458,40 330,70 235,00 318,60 352,90 286,40 151,20

Rendement 1 jaar -4,47% 34,91% 50,30% 75,63% 41,42% 17,61% 28,93% 41,94% 17,91% 37,15% 39,76%

Rendement 5 jaar* 83,60% -46,19% 53,45% -2,85% -22,64% 41,55% 8,28% 18,91% -25,31%


37



Certificaten AH groeit

Thema´s

Crisis of niet, het marktaandeel van Albert Heijn, onderdeel van beursbedrijf Ahold, is vorig jaar bijna 2 procentpunt gestegen. En dat terwijl het supermarktconcern, ondanks de prijsacties, toch nog een duurder imago heeft dan zijn concurrenten.

Naam DJ Stoxx 400 Retail Certificaat DJ Stoxx 400 Technology Certificaat DJ Stoxx 400 Telecommunications Certificaat Generieke Geneesmiddelen Certificaat Luchtvaart Certificaat Waste Management Certificaat Water Certificaat Windenergie Certificaat Zonne-energie Certificaat Zonne-energie Certificaat

ISIN

Ref.

DE0006075377 DE0006075385 DE0006075393 NL0000479152 NL0000439537 NL0000838134 NL0000290195 NL0000847739 NL0000847689 NL0000847689

243,00 152,00 97,00 83,00 0,00 72,00 38,00 0,00 0,00 44

Bied 26,20 17,94 24,23 12,49 6,18 7,49 11,90 5,30 3,67 4,35

Laat

Rendement 1 jaar

Rendement 5 jaar*

264,60 181,20 244,80 126,80 62,70 76,00 120,80 53,80 37,50 4,44

30,13% 24,42% 13,61% 50,36% 45,36% 9,74% 31,80% -0,19% -17,92% 0,47%

-0,85% -24,26% -13,95% -


Vastgoed Naam

Supermarkt marktaandelen Supermarkt

Albert Heijn

2008

2009

31,30% 32,80%

(Deen, Plus, Jumbo, Spar etc.)

Super Unie 34,80% 34,50% C1000 13,20% 11,70% Aldi 8,50% 8,30% Lidl 4,80% 5,40% Super de Boer 6,80% 6,50%

Bron: Nielsen Food Index, 18 februari 2010

Minder winst BHP Billiton De Australische mijnbouwer BHP Billiton heeft in de eerste helft van het gebroken boekjaar 2009/2010 7 procent minder winst gehaald dan in de vergelijkbare periode vorig jaar. De omzet daalde met 17,5 procent tot 24,6 miljard dollar. BHP Billiton, ’s werelds grootste mijnbouwbedrijf en grootste Australisch beursbedrijf gemeten naar marktkapitalisatie heeft minder verdiend omdat de prijzen die het vorig jaar overeenkwam voor ijzer en kolen lager waren. Destijds konden de afnemers een lagere prijs betalen omdat de vraag naar deze grondstoffen door de crisis fors was gedaald. (bron: BHP Billiton).

38

Amerikaans Vastgoed Certificaat Azië Pacific Vastgoed Certificaat Europees Vastgoed Certificaat Oost Europees Vastgoed Certificaat Opkomende Markten Vastgoed Certificaat US Homebuilding Certificaat Wereldwijd Vastgoed Certificaat

ISIN

Ref.

NL0000691277 NL0000691210 NL0000691293 NL0000290500 NL0000691285 NL0006152514 NL0000691202

239,00 67,00 88,00 288,00 391,00 0,00 0,00

Bied 6,23 6,30 5,90 5,83 6,60 11,65 8,71

Laat

Rendement 1 jaar

63,50 64,20 59,80 59,80 67,30 118,80 88,90

154,36% 49,35% 55,70% 123,95% 95,13% 33,99% 72,44%

Rendement 5 jaar* -


Overig Naam

ISIN

Rente Certificaat EUR Rente Certificaat USD

Ref.

NL0000453348 NL0000453355

1228,00 10048,96

Bied

Laat

112,30 102,68

1123,10 1027,30

Rendement 1 jaar

Rendement 5 jaar*

0,40% -7,24%

-


Turbo’s Aandelen Naam

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

Aalberts Turbo Long Aalberts Turbo Long

NL0009261064 NL0009335991

8,40 9,40

4,00 6,16

7,44 8,30

9,80 9,80

10,00 10,00

2,41 1,56

2,49 1,64

Aalberts Turbo Short

NL0009256544

13,40

1,72

15,39

9,86

10,00

5,55

5,63

NL0009178011 NL0009172956 NL0009262880 NL0009334820 NL0006273203 NL0009071836 NL0009335298 NL0009335199 NL0009259233 NL0009335819 NL0009335850 NL0009332337 NL0009334945 NL0009332394 NL0009335348 NL0006216343 NL0006101750 NL0009332402 NL0009178425 NL0006095374 NL0000075604 NL0009176619 NL0009335900 NL0006475410

11,10 42,80 48,00 60,20 65,10 3,60 4,00 4,60 5,70 315,00 319,00 343,00 330,00 4,40 5,50 6,90 10,80 8,90 8,10 10,10 11,10 8,90 9,70 13,70

3,16 3,42 4,82 4,32 3,02 3,53 5,40 7,86 2,43 17,37 21,98 10,19 17,76 2,98 6,75 3,42 1,34 11,11 5,81 4,52 2,92 4,87 7,95 2,15

12,79 38,91 43,56 66,94 72,42 3,26 3,70 5,00 6,27 305,06 309,00 354,39 340,87 4,01 5,10 7,50 11,75 8,22 7,48 10,96 12,05 8,19 9,00 14,82

9,86 54,45 54,45 54,45 54,45 4,491 4,50 4,491 4,50 323,38 323,28 323,38 323,18 5,87 5,87 5,87 5,87 9,00 8,999 8,997 8,997 10,21 10,21 10,245

10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00

2,94 10,54 7,45 8,51 12,24 1,23 0,80 0,49 1,76 1,87 1,44 3,07 1,71 1,85 0,78 1,63 5,88 0,00 1,51 1,97 3,07 2,07 1,26 4,55

3,02 10,78 7,69 8,75 12,48 1,26 0,82 0,53 1,78 1,88 1,46 3,08 1,75 1,89 0,82 1,67 5,92 0,00 1,53 1,99 3,09 2,12 1,31 4,60

Aalberts Turbo Short Adecco Turbo Long Adecco Turbo Long Adecco Turbo Short Adecco Turbo Short Aegon Turbo Long Aegon Turbo Long Aegon Turbo Short Aegon Turbo Short AEX Turbo Long AEX Turbo Long AEX Turbo Short AEX Turbo Short Agfa-Gevaert Turbo Long Agfa-Gevaert Turbo Long Agfa-Gevaert Turbo Short Agfa-Gevaert Turbo Short Ahold Turbo Long Ahold Turbo Long Ahold Turbo Short Ahold Turbo Short Air France-KLM Turbo Long Air France-KLM Turbo Long Air France-KLM Turbo Short

ISIN

Stoploss

Hefboom

* Bij Certificaten die minder dan 5 jaar geleden zijn ge ïntroduceerd is geen rendement weergegeven. Op onze website www.rbs.nl/markets kunt u meer informatie vinden over rendementen.





Turbo’s Naam Akzo Nobel Turbo Long Akzo Nobel Turbo Long Akzo Nobel Turbo Short Akzo Nobel Turbo Short Amgen Turbo Long Amgen Turbo Long Amgen Turbo Short Amgen Turbo Short Apple Turbo Long Apple Turbo Long Apple Turbo Short Apple Turbo Short Arcelor Mittal Turbo Long Arcelor Mittal Turbo Long Arcelor Mittal Turbo Short Arcelor Mittal Turbo Short ASMI Turbo Long ASMI Turbo Long ASMI Turbo Short ASMI Turbo Short ASML Turbo Long ASML Turbo Long ASML Turbo Short ASML Turbo Short BAM Turbo Long BAM Turbo Long BAM Turbo Short BAM Turbo Short BASF Turbo Long BASF Turbo Long BASF Turbo Short BASF Turbo Short Belgacom Turbo Long Belgacom Turbo Long Belgacom Turbo Short Belgacom Turbo Short Berkshire Hathaway Turbo Long Berkshire Hathaway Turbo Long Berkshire Hathaway Turbo Short Berkshire Hathaway Turbo Short BHP Billiton Turbo Long BHP Billiton Turbo Long BHP Billiton Turbo Short BHP Billiton Turbo Short Binck Turbo Long Binck Turbo Long BMW Turbo Long BMW Turbo Long BMW Turbo Short BMW Turbo Short BNP Paribas Turbo Long BNP Paribas Turbo Long BNP Paribas Turbo Short Boeing Turbo Long Boeing Turbo Long Boeing Turbo Short Boskalis Turbo Long Boskalis Turbo Long Boskalis Turbo Short Boskalis Turbo Short BT Turbo Long BT Turbo Long BT Turbo Short BT Turbo Short Bulgari Turbo Long Bulgari Turbo Long Bulgari Turbo Short Bulgari Turbo Short

ISIN

Stoploss

NL0009176627 35,80 NL0009176411 31,10 NL0009332576 48,90 NL0009333871 44,30 NL0009331933 53,10 NL0009175074 47,40 NL0000874691 70,60 NL0009175280 64,40 NL0009178474 164,30 NL0009259167 177,40 NL0009255348 231,70 NL0009334804 210,80 NL0009263086 25,00 NL0009335975 26,40 NL0009335728 29,50 NL0009333566 31,40 NL0009335918 15,70 NL0009261726 14,70 NL0009258300 19,90 NL0009334846 17,80 NL0009263276 21,70 NL0009262914 20,70 NL0009179381 25,60 NL0009335207 23,70 NL0009069210 4,60 NL0009070895 5,30 NL0009335215 7,90 NL0009334861 8,90 NL0009179464 32,90 NL0009262054 36,80 NL0006060659 52,00 NL0009334879 45,00 NL0009263938 23,70 NL0009331966 25,00 NL0009171446 28,40 NL0000077048 33,30 NL0009332956 94.137,00 NL0009333970 103.538,00 NL0009332170 124.791,00 NL0006474835 130.634,00 NL0009173244 12,40 NL0009258151 15,10 NL0009332154 23,90 NL0009334606 21,00 NL0009335363 11,80 NL0009256114 10,70 NL0009173426 25,20 NL0009070051 22,40 NL0006186926 41,20 NL0009332584 35,00 NL0009334440 44,10 NL0009335926 47,30 NL0009262765 62,30 NL0009263284 51,40 NL0009331982 56,80 NL0009173491 65,70 NL0009178508 18,69 NL0009258169 21,18 NL0009262518 29,86 NL0009334614 26,53 NL0009176270 0,90 NL0006526691 0,70 NL0006343287 2,20 NL0006275430 2,60 NL0009169689 3,40 NL0009332006 5,00 NL0009256510 7,30 NL0009261809 8,40

Hefboom 4,49 3,08 4,13 7,96 6,14 3,96 2,64 3,88 3,73 4,78 3,57 6,02 5,03 6,55 5,96 4,08 6,81 4,94 2,90 4,84 7,35 5,59 5,16 9,59 3,08 4,50 1,83 1,37 3,65 5,34 2,82 5,71 6,02 8,55 5,71 2,62 4,49 6,91 6,29 4,71 2,27 3,17 2,81 5,25 4,52 3,45 4,65 3,31 1,97 3,57 0,00 0,00 0,00 4,19 6,36 6,22 3,25 4,66 2,66 4,47 2,52 1,76 0,65 2,38 2,16 5,29 2,33 1,54

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

33,22 28,87 52,91 47,95 48,21 43,09 78,53 71,56 149,33 161,22 257,47 234,22 22,70 24,00 32,79 34,96 14,20 13,28 22,17 19,89 20,18 19,19 27,78 25,69 4,09 4,70 9,10 10,19 30,53 34,18 56,24 48,67 21,97 23,26 30,70 36,10 89.670,45 98.625,07 131.339,89 137.490,22 11,246 13,718 26,66 23,385 10,40 9,49 23,38 20,78 44,57 37,84 40,04 43,00 69,26 47,73 52,76 71,06 16,99 19,25 33,18 29,48 0,778 0,583 2,381 2,88 3,07 4,61 7,94 9,16

39,41 39,41 39,41 39,41 57,20 57,20 57,20 57,20 202,10 202,10 202,10 202,00 28,16 28,16 28,16 28,16 16,38 16,38 16,385 16,385 23,465 23,495 23,495 23,495 5,998 5,981 5,996 5,974 41,685 41,72 41,72 41,72 26,155 26,12 26,13 26,13 114500,00 114500,00 114500,00 114500,00 1971,00 1971,00 1970,00 1970,00 13,27 13,27 29,03 29,03 28,915 29,03 51,37 51,40 51,37 61,82 61,82 61,82 24,415 24,415 24,415 24,415 1,12 1,12 1,12 1,12 5,685 5,685 5,685 5,685

10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 50,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100.000,00 100.000,00 100.000,00 100.000,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00

6,10 10,45 13,61 8,66 6,37 10,15 15,48 10,32 38,14 29,36 40,37 23,20 5,56 4,24 4,53 6,70 2,22 3,15 5,72 3,48 3,27 4,31 4,28 2,19 1,84 1,29 3,08 4,19 1,11 0,76 2,89 0,69 4,19 2,83 4,58 9,98 1,78 1,12 1,19 1,64 9,73 6,89 7,99 4,22 2,91 3,77 5,68 8,28 15,52 8,81 11,47 8,51 17,80 9,90 6,19 6,32 7,41 5,18 8,80 5,07 0,42 0,64 1,47 2,03 2,63 1,09 2,25 3,47

6,18 10,53 13,69 8,74 6,87 10,65 15,98 10,82 39,64 30,86 41,87 24,70 5,60 4,28 4,57 6,74 2,31 3,24 5,81 3,57 3,34 4,38 4,35 2,26 1,92 1,37 3,16 4,27 1,13 0,78 2,91 0,71 4,29 2,93 4,68 10,08 1,88 1,22 1,34 1,79 9,76 6,92 8,00 4,24 3,01 3,87 5,78 8,38 15,62 8,91 11,55 8,59 17,88 10,90 7,19 7,32 7,51 5,28 8,90 5,17 0,52 0,74 1,57 2,13 2,66 1,12 2,28 3,50


Foto: Bulgari

Bulgari krabbelt op

Aandelen

Het Italiaanse modehuis Bulgari – ook wel op zijn Romeins Bvlgari gespeld – is misschien een minder bekend beursfonds dan bijvoorbeeld LVMH, maar daarom niet minder geliefd onder de rijken. De oprichter van het bedrijf, de Griek Sotirios Voulgaris, vestigde zich in 1884 in Rome als juwelier. Inmiddels verkoopt het luxemerk wereldwijd sieraden, handtassen, parfums, horloges en is het met Marriott actief in het hotelwezen. Horloges, gemaakt in Zwitserland, maken inmiddels 29 procent van de omzet uit. Op de (Milanese) beurs was 2009 voor Bulgari een jaar van enig herstel. Aan het eind van dat jaar stond de koers rond het niveau van half 2008, het begin van de crisis. De vooruitzichten voor het luxemerk zijn ook niet slecht. Concurrenten van Bulgari, waaronder Burberry en Tiffany, rapporteerden aan het eind van 2009 aantrekkende omzetten, vooral in feestmaand december. (bron: Wikipedia, Bulgari)

39



Turbo’s Ford verkoopt

Aandelen

Foto: Ford

Aan het begin van de twintigste eeuw was Ford de grootste autobouwer van de Verenigde Staten. Inmiddels heeft General Motors (GM) die positie al vele jaren in handen. Wereldwijd is ook Toyota groter. Maar door het terugroepen van de populaire Toyota Prius wegens technische problemen, doet Amerika’s oudste producent van betaalbare auto’s – het begon allemaal met de TFord – het verkooptechnisch momenteel niet zo slecht. Althans vergeleken met zijn concurrenten, want door de crisis worden er een stuk minder auto’s verkocht. In januari daalde de verkopen van Toyota’s in Amerika in ieder geval met 14 procent, terwijl Lexus, die ook hybride modellen verkoopt – juist 12 procent meer auto’s verkocht. Ford staat in de verkooplijst over januari 2010 nu met twee modellen.

Autoverkopen 2009 Model

1. Ford F-Series 2. Chevy Silverado 3. Honda Accord 4. Nissan Altima 5. Toyota Corolla 6. Chevy Malibu 7. Toyota Camry 8. Honda Civic 9. Chevy Cobalt 10. Ford Fusion

Aantal

27.630 22.772 20.759 18.636 17.121 16.439 15.792 14.693 12.962 12.179

Bron: www.theweeklydriver.com

40

Naam China Life ADR Turbo Long China Life ADR Turbo Long China Life ADR Turbo Short China Life ADR Turbo Short China Mobile ADR Turbo Long China Mobile ADR Turbo Long China Mobile ADR Turbo Short China Mobile ADR Turbo Short Cisco Systems Turbo Long Cisco Systems Turbo Long Cisco Systems Turbo Short Cisco Systems Turbo Short Coca Cola Turbo Long Coca Cola Turbo Long Coca Cola Turbo Short Coca Cola Turbo Short Corio Turbo Long Corio Turbo Long Corio Turbo Short Corio Turbo Short Corio Turbo Short Credit Suisse Turbo Long Credit Suisse Turbo Long Credit Suisse Turbo Short Credit Suisse Turbo Short Crocs Turbo Short Crocs Turbo Short Crucell Turbo Long Crucell Turbo Long Crucell Turbo Short Crucell Turbo Short CSM Turbo Long CSM Turbo Long CSM Turbo Short CSM Turbo Short Delhaize Turbo Long Delhaize Turbo Long Delhaize Turbo Short Delhaize Turbo Short Dell Turbo Long Dell Turbo Long Dell Turbo Short Dell Turbo Short Delta Lloyd Turbo Short Delta Lloyd Turbo Short Deutsche Telekom Turbo Long Deutsche Telekom Turbo Long Deutsche Telekom Turbo Short Deutsche Telekom Turbo Short Dexia Turbo Long Dexia Turbo Long DSM Turbo Long DSM Turbo Long DSM Turbo Short DSM Turbo Short E.ON Turbo Long E.ON Turbo Long E.ON Turbo Short E.ON Turbo Short EADS Turbo Long EADS Turbo Long EADS Turbo Short EADS Turbo Short eBay Turbo Long eBay Turbo Long eBay Turbo Short eBay Turbo Short Eco Turbo Long

ISIN NL0009175827 NL0009174945 NL0009261502 NL0009334622 NL0009070697 NL0009173004 NL0009177807 NL0006343410 NL0009177435 NL0009255538 NL0009334630 NL0006101800 NL0009334457 NL0009178938 NL0006280398 NL0006159972 NL0009255546 NL0009176650 NL0009258292 NL0009333376 NL0006215873 NL0009171164 NL0009335934 NL0009334648 NL0006160699 NL0009179266 NL0009333384 NL0009332022 NL0006525040 NL0009333293 NL0009334655 NL0009331875 NL0009178524 NL0009256320 NL0009256577 NL0009263946 NL0009261452 NL0000857548 NL0009334663 NL0009173665 NL0009169721 NL0006343428 NL0009334671 NL0009264035 NL0009264043 NL0009179498 NL0000856946 NL0006216368 NL0009063668 NL0009171677 NL0009171685 NL0009264290 NL0009258938 NL0006346231 NL0006092710 NL0009176676 NL0009175090 NL0006343436 NL0009334697 NL0009263722 NL0009174606 NL0006216855 NL0009259001 NL0009176684 NL0009334432 NL0006347155 NL0009176221 NL0009177286

Stoploss 59,80 54,40 84,60 74,70 39,70 44,70 77,80 68,00 20,60 22,30 25,00 27,70 50,10 43,70 59,80 66,30 39,10 35,00 54,70 47,40 60,20 40,80 45,00 53,60 63,40 8,42 9,99 12,60 11,90 15,80 14,80 18,10 14,60 22,80 25,80 50,90 46,30 78,20 68,40 11,10 9,20 22,60 16,60 18,50 23,40 8,50 7,80 13,40 11,10 2,10 3,10 31,70 28,40 36,50 49,70 25,20 23,00 40,20 29,00 12,30 11,10 18,50 15,60 19,00 21,00 26,50 33,10 71,90

Hefboom 4,28 3,30 2,01 3,08 3,96 6,33 1,37 1,94 4,29 5,83 6,00 3,40 5,95 3,64 5,38 3,19 5,68 3,78 2,81 5,65 2,03 4,68 7,46 4,84 2,34 3,04 1,76 4,62 3,83 3,47 4,75 5,16 2,85 3,89 2,39 5,72 4,01 2,03 3,26 3,41 2,41 1,33 3,43 0,00 0,00 5,61 4,06 1,89 3,65 1,88 3,33 9,33 4,98 4,99 1,58 7,84 4,76 1,56 5,44 4,65 3,36 2,53 5,64 3,90 5,66 3,17 1,57 5,23

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

51,99 47,29 99,52 87,93 36,86 41,56 84,14 73,56 18,72 20,19 27,78 30,86 46,55 40,64 64,70 71,73 36,36 32,48 59,15 51,33 65,14 37,96 41,80 57,95 68,57 10,03 11,89 11,13 10,50 18,08 16,99 16,44 13,25 25,42 28,70 47,35 43,07 84,57 73,95 10,26 8,55 24,48 17,99 21,15 26,84 7,88 7,23 14,52 12,09 1,94 2,85 29,48 26,39 39,48 53,73 23,44 21,31 43,54 31,38 11,44 10,25 20,07 16,91 17,21 19,02 29,47 36,83 65,37

66,80 66,80 66,80 66,80 49,00 49,00 49,00 49,00 24,10 24,10 24,10 24,10 55,33 55,33 55,33 55,33 44,165 44,165 44,165 44,165 44,165 47,72 47,72 47,72 47,72 7,81 7,81 14,11 14,11 14,11 14,11 20,59 20,59 20,59 20,59 56,71 56,71 56,71 56,71 14,13 14,13 14,13 14,14 16,16 16,16 9,609 9,609 9,601 9,609 3,945 3,952 32,57 32,57 32,57 32,57 26,59 26,63 26,565 26,625 14,51 14,51 14,51 14,51 22,69 22,69 22,69 22,69 79,00

100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00

1,05 1,39 2,34 1,50 0,80 0,46 2,53 1,75 3,68 2,59 2,60 4,82 5,80 10,16 6,60 11,79 7,76 11,64 15,09 7,27 21,08 6,68 4,04 6,94 14,20 1,41 2,78 3,03 3,65 3,95 2,86 4,18 7,33 4,82 8,10 9,64 13,85 27,64 17,02 2,64 3,90 7,46 2,66 4,99 10,68 1,73 2,38 4,93 2,48 2,03 1,11 3,11 6,20 6,94 21,18 0,00 0,00 1,69 0,00 3,07 4,25 5,56 2,39 3,76 2,43 4,76 10,23 1,36

1,15 1,49 2,44 1,60 0,90 0,56 2,63 1,85 4,08 2,99 3,00 5,22 6,80 11,16 7,60 12,79 7,94 11,82 15,27 7,45 21,26 6,83 4,19 7,09 14,36 1,91 3,28 3,11 3,73 4,03 2,94 4,26 7,41 4,90 8,18 9,78 13,99 27,78 17,16 3,04 4,30 7,86 3,06 5,14 10,83 1,76 2,41 4,96 2,51 2,07 1,15 3,21 6,30 7,04 21,28 0,00 0,00 1,71 0,00 3,12 4,30 5,61 2,44 4,26 2,93 5,26 10,73 1,51




Turbo’s Imtech kijkt over de grens

Aandelen Naam Eco Turbo Long Exxon Mobil Turbo Long Exxon Mobil Turbo Long Exxon Mobil Turbo Short Exxon Mobil Turbo Short First Solar Turbo Long First Solar Turbo Long First Solar Turbo Short First Solar Turbo Short Ford Turbo Long Ford Turbo Long Ford Turbo Short Ford Turbo Short Fortis Turbo Long Fortis Turbo Long France Telecom Turbo Long France Telecom Turbo Long France Telecom Turbo Short France Telecom Turbo Short Freeport McMoran Turbo Short Freeport-McMoRan Turbo Long Freeport-McMoRan Turbo Long Fugro Turbo Long Fugro Turbo Long Fugro Turbo Short Fugro Turbo Short Gazprom ADR Turbo Long Gazprom ADR Turbo Long Gazprom ADR Turbo Short Gazprom ADR Turbo Short GBL Turbo Long GBL Turbo Long GBL Turbo Short GBL Turbo Short GDF Suez Turbo Long GDF Suez Turbo Long GDF Suez Turbo Short GDF Suez Turbo Short General Electric Turbo Long General Electric Turbo Long General Electric Turbo Short Genmab Turbo Long Genmab Turbo Long Genmab Turbo Short Genmab Turbo Short Glaxosmithkline Turbo Long Glaxosmithkline Turbo Long Glaxosmithkline Turbo Short Glaxosmithkline Turbo Short Goldman Sachs Group Turbo Short Goldman Sachs Turbo Long Goldman Sachs Turbo Long Goldman Sachs Turbo Short Goldman Sachs Turbo Short Google Turbo Long Google Turbo Long Google Turbo Short Google Turbo Short Heijmans Turbo Long Heijmans Turbo Long Heijmans Turbo Short Heijmans Turbo Short Heineken Turbo Long Heineken Turbo Long Heineken Turbo Short Heineken Turbo Short IBM Turbo Long IBM Turbo Long


Stoploss 65,40 62,30 57,20 79,30 69,50 111,00 82,00 170,00 140,00 5,60 10,10 15,90 12,30 1,02 2,04 13,80 15,10 22,20 19,60 89,80 60,00 66,10 42,00 39,10 45,70 53,30 20,40 17,80 28,70 32,30 55,60 63,20 77,30 69,90 24,50 18,40 32,40 37,40 12,90 14,40 19,30 70,00 83,00 470,00 417,00 10,00 8,00 15,00 20,00 190,00 148,00 132,00 247,00 281,00 488,70 436,60 549,40 648,00 9,08 11,06 18,87 14,96 31,20 33,60 37,70 41,90 116,90 106,30

Hefboom 3,76 7,67 4,94 3,15 6,39 3,97 2,19 1,55 2,81 1,75 4,62 1,78 4,72 1,49 3,07 4,00 5,65 2,34 3,79 2,87 3,44 4,59 8,23 5,49 5,73 2,70 5,64 3,52 2,27 1,61 4,68 9,45 3,60 6,40 5,18 2,51 2,88 1,82 3,42 4,90 2,96 3,03 4,79 0,21 0,24 3,27 2,14 2,39 1,19 3,04 6,66 4,12 1,38 1,05 4,61 3,32 4,84 2,37 2,49 3,77 1,21 2,43 5,95 9,55 5,75 3,26 7,10 4,56

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

59,45 57,92 53,21 85,75 75,19 96,24 70,88 200,51 164,87 5,06 9,12 17,77 13,77 1,77 12,75 13,97 24,04 21,29 99,83 54,55 60,03 38,12 35,50 50,78 59,27 18,47 16,11 31,96 35,98 51,67 58,73 83,56 75,59 22,27 16,71 36,10 41,61 11,67 13,08 21,46 63,50 75,27 522,45 463,95 8,789 6,762 17,494 22,754 205,65 137,00 122,48 267,57 304,20 425,01 379,69 646,34 762,25 7,90 9,62 22,20 17,61 28,98 31,17 40,76 45,36 108,74 98,85

79,00 65,76 65,76 65,76 65,76 124,00 124,00 124,00 124,00 11,50 11,50 11,50 11,50 2,548 2,548 16,935 16,935 16,94 16,925 75,12 75,12 75,12 43,195 43,195 43,195 43,195 22,20 22,20 22,20 22,20 64,97 64,97 64,99 64,99 27,105 27,085 27,11 27,095 16,15 16,15 16,15 94,35 94,35 94,35 94,35 12,00 12,00 12,00 12,00 157,26 157,26 157,26 157,26 157,26 538,50 538,50 538,50 538,50 12,50 12,495 12,50 12,00 34,98 34,985 34,99 34,99 126,33 126,33

100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00

1,95 5,25 8,73 14,50 6,64 1,77 3,64 5,42 2,79 4,61 1,62 4,54 1,60 1,67 0,00 4,19 2,95 7,11 4,35 17,37 14,09 10,06 5,20 7,75 7,58 16,09 2,80 4,55 7,12 10,07 13,42 6,41 18,46 10,49 4,85 10,41 8,97 14,50 3,15 2,11 3,77 4,00 2,46 57,44 49,55 4,21 6,54 5,81 11,88 3,31 1,25 2,32 7,89 10,59 8,04 11,39 7,79 16,22 0,00 0,00 0,00 5,09 6,01 3,83 5,82 10,42 11,98 19,43

2,10 6,25 9,73 15,50 7,64 2,27 4,14 5,92 3,29 4,81 1,82 4,74 1,80 1,69 0,00 4,24 3,00 7,16 4,40 19,37 16,09 12,06 5,30 7,85 7,68 16,19 2,90 4,65 7,22 10,17 13,57 6,56 18,61 10,64 5,00 10,56 9,12 14,65 3,45 2,41 4,07 4,20 2,66 57,64 49,75 4,36 6,69 5,96 12,03 3,81 1,75 2,82 8,39 11,09 8,54 11,89 8,29 16,72 0,00 0,00 0,00 5,14 6,12 3,94 5,93 10,53 12,98 20,43


Technisch dienstverlener Imtech heeft op korte termijn circa 200 miljoen euro beschikbaar voor overnames, zo maakte de onderneming bekend bij de presentatie van de jaarcijfers over 2009 half februari. Het bedrijf kijkt vooral naar Scandinavië voor nieuwe acquisities en is daarbij vooral geïnteresseerd in elektrotechniek. Volgens financieel directeur Boudewijn Gerner is de dienstverlener momenteel in gesprek met tien tot vijftien partijen in heel Europa In Spanje, Groot-Brittannië en Oost-Europa kijkt Imtech vooral naar overnames op het gebied van ICT. (bron: Imtech)

Océ verlaat Damrak Na intensieve samenwerkingsverbanden met grote Japanse branchegenoten, heeft de kopieermachinemaker uit Venlo nu eindelijk aansluiting bij de wereldtop. Canon heeft een bod gedaan op Océ en aandeelhouders kunnen tot 1 maart 2010 hun stukken aanmelden. Of het een goede deal is, daar zijn beleggers verdeeld over.

De koers van het bedrijf uit Venlo bewoog zich het afgelopen jaar op de bodem, maar 8,60 euro per aandeel is veel minder dan waar het een aantal jaren geleden voor verkocht had kunnen worden. Analisten vinden de biedprijs van 8,60 euro per aandeel onder de huidige omstandigheden ‘een goede deal’. (bron: Océ)

41



Turbo’s Minder winst, meer overnamekosten

De farmaciesector is vorig jaar flink veranderd. Multinationals Roche en Pfizer zijn als gevolg van de overnames van Genentech en Wyeth nog groter geworden. Meer winst heeft ze dat in de afgelopen tijd echter nog niet opgeleverd. De overnamekosten wogen nog niet op tegen de voordelen. Het Amerikaanse Pfizer heeft in het vierde kwartaal van 2009 een omzetstijging geboekt van 34 procent, maar de winst stond onder druk als gevolg van overnames en een algemene kostenstijging. De nettowinst bedroeg 767 miljoen dollar, bijna het drievoudige van de 266 miljoen dollar van een jaar eerder. Het Zwitserse Roche sloot 2009 af met 22 procent minder winst door de miljardenovername van biotechbedrijf Genentech. De nettowinst kwam uit op 8,5 miljard Zwitserse frank (5,8 miljard euro). Door een grotere vraag naar Tamiflu (griepmedicijn) en kankermedicijnen steeg de omzet wel met 8 procent. (bron: Roche en Pfizer)

42

Aandelen Naam IBM Turbo Short IBM Turbo Short Imtech Turbo Long Imtech Turbo Long Imtech Turbo Short InBev Turbo Long InBev Turbo Long InBev Turbo Short InBev Turbo Short ING Turbo Long ING Turbo Long ING Turbo Short ING Turbo Short Intel Turbo Long Intel Turbo Long Intel Turbo Short Intel Turbo Short KBC Turbo Long KBC Turbo Long KBC Turbo Short KBC Turbo Short KPN Turbo Long KPN Turbo Long KPN Turbo Short KPN Turbo Short LogicaCMG Turbo Long LogicaCMG Turbo Long LogicaCMG Turbo Short LVMH Turbo Long LVMH Turbo Long LVMH Turbo Short LVMH Turbo Short Microsoft Turbo Long Microsoft Turbo Long Microsoft Turbo Short Microsoft Turbo Short Motorola Turbo Long Motorola Turbo Long Motorola Turbo Short Motorola Turbo Short Nestle Turbo Long Nestle Turbo Long Nestle Turbo Short Nestle Turbo Short Nokia Turbo Long Nokia Turbo Long Nokia Turbo Short Nokia Turbo Short Nutreco Turbo Long Nutreco Turbo Long Nutreco Turbo Short Nutreco Turbo Short Oce Turbo Long Oce Turbo Long Oracle Turbo Long Oracle Turbo Long Oracle Turbo Short Oracle Turbo Short PetroChina ADR Turbo Long Petrochina ADR Turbo Long PetroChina ADR Turbo Short PetroChina ADR Turbo Short Pfizer Turbo Long Pfizer Turbo Long Pfizer Turbo Short Pfizer Turbo Short Philips Turbo Long Philips Turbo Long


Stoploss 171,60 143,00 17,90 19,30 24,80 34,50 32,10 55,00 39,80 5,90 6,40 7,00 8,00 17,60 18,80 24,70 29,10 27,60 23,40 39,80 44,80 11,20 10,20 13,20 12,60 0,75 1,10 1,90 67,50 74,20 83,00 92,20 22,00 26,50 31,90 38,00 4,90 5,80 7,40 10,50 40,40 46,60 57,30 53,30 7,70 8,40 13,30 11,40 33,50 36,50 52,30 45,40 3,70 3,00 19,30 21,60 31,50 27,40 94,10 103,70 139,70 119,00 16,50 15,00 24,50 20,90 20,10 18,50

Hefboom 2,08 4,26 3,79 4,86 2,95 6,93 4,93 1,65 6,12 4,76 7,17 8,21 3,53 4,16 5,35 2,90 1,71 4,85 3,04 2,89 1,95 9,20 5,17 4,11 5,49 1,96 3,65 1,71 4,95 8,09 6,82 3,66 3,30 6,41 4,60 2,25 2,44 3,54 5,69 1,58 3,78 6,57 4,56 7,43 3,41 4,33 1,89 3,28 3,52 4,54 3,26 7,32 1,58 1,43 3,52 5,05 2,11 3,52 3,96 5,72 2,46 4,99 6,16 4,16 1,77 2,98 6,71 4,61

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

185,59 154,63 15,86 17,11 28,44 32,02 29,84 59,55 43,11 5,42 5,90 7,60 8,71 15,93 17,03 27,47 32,43 25,66 21,73 43,11 48,49 10,38 9,40 14,36 13,65 0,68 1,00 2,12 62,79 68,95 89,74 99,69 20,43 24,65 34,56 41,08 4,48 5,37 8,09 11,35 37,57 43,29 62,04 57,72 6,99 7,60 14,86 12,68 31,13 33,91 56,55 49,17 3,23 2,66 17,54 19,63 35,07 30,51 85,56 94,26 155,23 132,26 14,92 13,55 27,30 23,29 18,66 17,17

126,33 126,33 21,89 21,925 21,895 37,49 37,49 37,49 37,49 6,87 6,87 6,87 6,89 20,62 20,62 20,62 20,62 32,10 32,10 32,10 32,10 11,65 11,65 11,675 11,675 1,349 1,349 1,345 78,90 78,90 78,90 78,90 28,72 28,72 28,72 28,72 7,11 7,11 7,11 7,11 51,40 51,40 51,40 51,40 9,785 9,825 9,785 9,785 43,80 43,80 43,80 43,80 8,60 8,60 24,06 24,06 24,03 24,03 112,70 112,70 112,70 112,70 17,67 17,67 17,67 17,67 22,25 22,245

10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 0,77 10,00 10,00 10,00 10,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00

43,62 20,80 6,01 4,79 6,55 5,48 7,66 22,17 5,70 1,47 1,01 0,71 2,34 3,38 2,57 4,92 8,57 6,58 10,48 10,81 16,19 1,29 2,27 2,70 1,99 0,68 0,34 0,76 16,21 10,04 10,82 20,77 5,88 2,76 4,15 8,96 1,74 1,08 0,52 2,93 9,38 5,47 7,30 4,36 2,74 2,21 5,05 2,86 12,56 9,83 12,85 5,48 5,40 5,97 4,53 2,98 7,90 4,55 1,78 1,17 3,07 1,37 1,78 2,79 7,04 4,09 3,61 5,07

44,62 21,80 6,09 4,87 6,63 5,62 7,80 22,31 5,84 1,49 1,03 0,73 2,36 3,68 2,87 5,22 8,87 6,86 10,76 11,01 16,39 1,33 2,31 2,74 2,03 0,70 0,36 0,78 16,37 10,20 10,98 20,93 6,38 3,26 4,65 9,46 2,14 1,48 0,92 3,33 9,47 5,56 7,39 4,45 2,83 2,30 5,14 2,95 12,66 9,93 12,97 5,60 5,60 6,17 5,03 3,48 8,40 5,05 2,08 1,47 3,37 1,67 2,08 3,09 7,34 4,39 3,67 5,12




Turbo’s TNT voorzichtig over 2010

Naam Philips Turbo Short Philips Turbo Short Porsche Turbo Long Porsche Turbo Long Porsche Turbo Short Porsche Turbo Short Randstad Turbo Long Randstad Turbo Long Randstad Turbo Short Randstad Turbo Short Reed Elsevier Turbo Long Reed Elsevier Turbo Long Reed Elsevier Turbo Short Reed Elsevier Turbo Short Renault Turbo Long Renault Turbo Long Renault Turbo Long Renault Turbo Short Renault Turbo Short Research In Motion Turbo Long Research In Motion Turbo Long Research In Motion Turbo Short Research In Motion Turbo Short Rio Tinto Turbo Long Rio Tinto Turbo Long Rio Tinto Turbo Short Rio Tinto Turbo Short Robeco Turbo Long Robeco Turbo Long Roche Turbo Long Roche Turbo Long Roche Turbo Short Roche Turbo Short Royal Dutch Shell Turbo Long Royal Dutch Shell Turbo Long Royal Dutch Shell Turbo Short Royal Dutch Shell Turbo Short RWE Turbo Long RWE Turbo Long RWE Turbo Short RWE Turbo Short Samsung GDR Turbo Long Samsung GDR Turbo Long Samsung GDR Turbo Short Samsung GDR Turbo Short SAP Turbo Long SAP Turbo Long SAP Turbo Short SAP Turbo Short SBM Offshore Turbo Long SBM Offshore Turbo Long SBM Offshore Turbo Short SBM Offshore Turbo Short SNS REAAL Turbo Long SNS REAAL Turbo Long SNS REAAL Turbo Short Societe Generale Turbo Long Societe Generale Turbo Long Solvay Turbo Long Solvay Turbo Long Solvay Turbo Short Solvay Turbo Short Sony ADR Turbo Long Sony ADR Turbo Long Sony ADR Turbo Short Sony ADR Turbo Short Starbucks Turbo Long Starbucks Turbo Long


Stoploss 25,50 22,90 30,00 35,00 48,00 41,00 27,50 30,90 38,90 35,90 8,00 7,40 9,60 11,30 21,20 24,00 27,10 45,50 37,90 60,20 35,80 99,00 79,50 20,30 26,10 54,70 44,80 15,60 12,50 156,68 166,43 197,51 188,25 18,30 19,20 22,30 21,20 53,20 58,50 74,10 85,20 303,60 271,00 374,00 369,90 29,30 27,00 41,90 35,00 12,10 11,00 17,80 15,00 2,40 3,30 4,70 36,90 32,90 66,10 61,60 77,00 87,30 29,70 26,30 39,00 49,60 20,10 17,80

Hefboom

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

3,81 7,29 3,58 5,87 2,54 4,76 4,02 6,46 3,17 4,64 6,90 4,74 4,69 2,33 2,53 3,17 4,44 1,77 3,24 4,54 1,84 1,86 4,21 2,24 3,51 1,34 2,28 2,70 2,04 4,87 6,43 5,60 8,12 6,00 8,05 5,18 7,43 4,24 6,28 4,06 2,31 5,88 3,84 4,72 5,04 5,41 4,02 2,25 4,82 4,89 3,63 2,17 4,38 2,05 3,81 2,56 4,83 3,41 5,83 4,38 7,26 3,44 4,40 3,15 3,71 1,64 4,84 3,34

27,59 24,84 27,59 31,65 51,90 45,00 24,91 28,01 43,28 39,99 7,42 6,85 10,43 12,29 19,70 22,24 25,12 49,22 41,07 55,97 33,22 107,04 85,96 18,824 24,21 59,179 48,529 13,83 11,33 145,77 154,84 213,49 203,49 16,99 17,85 24,18 22,98 49,46 54,38 80,14 92,18 282,39 252,09 404,33 399,88 26,59 24,52 46,57 38,89 10,95 9,98 19,86 16,70 2,11 2,99 5,29 33,51 29,85 61,42 57,23 83,24 94,47 26,95 23,86 43,39 55,11 18,64 16,49

22,25 22,25 36,415 36,395 36,395 36,395 32,45 32,55 32,49 32,49 8,66 8,658 8,66 8,658 31,525 31,475 31,475 31,525 31,475 70,30 70,30 70,30 70,30 34,00 34,00 34,00 34,00 20,52 20,52 182,00 182,00 182,00 182,00 20,385 20,385 20,375 20,375 64,57 64,57 64,56 64,56 334,25 334,25 334,25 334,25 32,525 32,415 32,40 32,39 13,53 13,585 13,53 13,53 3,98 4,026 4,005 39,715 39,70 72,88 72,88 72,89 72,89 34,44 34,44 34,44 34,44 23,16 23,20

10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 0,83 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 94,80 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00

5,31 2,56 0,91 0,50 1,52 0,83 7,65 4,46 10,75 7,46 1,23 1,77 1,77 3,63 12,03 9,40 6,52 17,45 9,45 1,05 2,73 2,70 1,15 17,09 10,91 35,15 16,80 6,49 8,99 2,49 1,87 2,16 1,48 3,36 2,50 3,81 2,62 15,18 10,26 15,58 27,62 3,93 6,11 4,92 4,60 5,83 7,89 14,15 6,45 2,65 3,58 6,27 3,11 1,92 1,02 1,25 0,62 1,04 11,51 15,73 10,41 21,64 5,26 7,54 6,34 14,96 3,12 4,70

5,36 2,62 0,94 0,53 1,55 0,86 7,75 4,56 10,87 7,58 1,27 1,81 1,81 3,67 12,13 9,50 6,62 17,55 9,55 1,13 2,81 2,78 1,23 17,29 11,11 35,35 17,00 7,59 10,09 2,54 1,92 2,21 1,53 3,39 2,53 3,84 2,65 15,28 10,36 15,68 27,72 4,23 6,41 5,22 4,90 5,92 7,98 14,24 6,54 2,75 3,68 6,37 3,21 1,98 1,08 1,31 0,67 1,09 11,68 15,90 10,56 21,79 5,76 8,04 6,84 15,46 3,52 5,10


Ondanks de eerste tekenen van economisch herstel blijft postconcern TNT voorzichtig over 2010. Het concern blijft op de kosten letten, zo maakte het concern bekend bij de publicatie van de jaarcijfers. “Een voortdurende focus op kosten en cash blijft essentieel’’, stelt TNT daarbij. Door de digitalisering en liberalisering van de postmarkt heeft TNT al jaren te maken met een teruglopende postmarkt. Dit jaar wil TNT 75 miljoen euro besparen. (bron: TNT)

Bankgeheim kwetst UBS Foto: BloomBiz

Aandelen

Het gesteggel over het wel of niet opheffen van het bankgeheim kosten Zwitserse banken klanten. UBS bijvoorbeeld heeft door de internationale ruzies over het Zwitserse bankgeheim veel klanten zien vertrekken. Per saldo namen de klanten 56,2 miljard frank (bijna 40 miljard euro) op bij de Zwitserse bank. Het management van UBS verwacht dat deze trend nog wel zal aanhouden. (bron: UBS)

43



Turbo’s Bovespa tijd vooruit

Aandelen Naam

Bolsa de Valores, Mercadorias & Futuros de São Paulo – afgekort tot BM&F Bovespa – is behalve de beurs met de mooiste naam, de dertiende beurs ter wereld gemeten naar marktkapitalisatie. De Bovespa-index noteert de vijftig belangrijkste bedrijven in Brazilië. Waar het voorheen in overheidshanden was en brokers aangewezen werden door ambtenaren, is het sinds 2007 een ‘echt’ bedrijf met winstoogmerk. Dat lijkt kort, maar op andere gebieden was de beurs zijn tijd wel ver vooruit. Bijzonder is namelijk dat beleggers al sinds 1999 online kunnen handelen op de Bovespa via door de Braziliaanse beurs aangeboden systeem ‘Home broker’. (bron: Wikipedia)

Wat zit er in de Amex Oil Index? Naam

Gewicht

Occidental Petroleum Chevron Anadarko Petroleum Exxon Mobil Hess Total Royal Dutch Shell PLC Bp p,l,c, Ads Conocophillips Marathon Oil Sunoco Repsol Valero Energy

12,21% 10,98% 10,38% 9,92% 9,16% 8,78% 8,33% 8,18% 7,43% 4,47% 4,03% 3,45% 2,69%

Bron: AMEX, 24 februari 2010

44

Starbucks Turbo Short Starbucks Turbo Short Telefonica Turbo Long Telefonica Turbo Long Telefonica Turbo Short Telefonica Turbo Short TNT Turbo Long TNT Turbo Long TNT Turbo Short TNT Turbo Short TomTom Turbo Long TomTom Turbo Long TomTom Turbo Short TomTom Turbo Short Total Turbo Long Total Turbo Long Total Turbo Short Total Turbo Short Toyota ADR Turbo Long Toyota ADR Turbo Long Toyota ADR Turbo Short Toyota ADR Turbo Short UBS Turbo Long UBS Turbo Long UBS Turbo Short UBS Turbo Short UCB Turbo Long UCB Turbo Long UCB Turbo Short UCB Turbo Short Umicore Turbo Long Umicore Turbo Long Umicore Turbo Short Umicore Turbo Short Unibail Turbo Long Unibail Turbo Long Unibail Turbo Short Unibail Turbo Short Unilever Turbo Long Unilever Turbo Long Unilever Turbo Short Unilever Turbo Short USG People Turbo Long USG People Turbo Long USG People Turbo Short USG People Turbo Short Vestas Wind Systems Turbo Long Vestas Wind Systems Turbo Long Vestas Wind Systems Turbo Short Vestas Wind Systems Turbo Short Vodafone Turbo Long Vodafone Turbo Long Vodafone Turbo Short Vodafone Turbo Short Volkswagen Turbo Long Volkswagen Turbo Long Volkswagen Turbo Short Volkswagen Turbo Short Vopak Turbo Long Vopak Turbo Long Vopak Turbo Short Vopak Turbo Short Wavin Turbo Long Wavin Turbo Long Wavin Turbo Short Wavin Turbo Short Wereldhave Turbo Long Wereldhave Turbo Long


Stoploss 25,20 29,90 14,60 12,80 22,10 26,60 15,20 12,40 24,90 22,40 4,00 4,90 7,40 6,40 37,00 33,60 49,00 59,90 68,50 62,30 80,00 89,90 13,40 12,20 20,90 16,50 28,60 25,70 45,10 37,90 19,10 14,20 29,90 25,10 132,80 140,70 167,10 155,00 20,00 19,20 29,00 23,50 10,60 12,10 15,00 17,40 206,60 240,10 309,90 398,60 1,18 1,30 1,64 1,94 55,30 45,10 79,70 88,50 50,10 44,20 59,40 59,70 1,34 1,01 1,96 2,58 57,30 53,10

Hefboom 5,20 2,47 4,65 3,19 2,51 1,47 3,45 5,61 2,66 4,18 2,58 4,12 1,56 2,35 5,10 3,71 4,01 1,90 5,87 4,04 4,56 2,72 6,47 4,31 1,79 4,29 4,98 3,53 2,06 3,99 4,04 2,25 2,12 4,20 6,12 8,83 4,05 6,38 6,02 4,92 2,38 6,77 3,64 6,05 4,31 2,36 2,67 3,68 3,48 1,53 4,35 6,42 3,57 1,94 3,84 2,48 2,29 1,69 6,02 3,76 3,61 3,53 3,04 1,93 2,11 1,09 5,39 4,06

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

27,34 32,35 13,55 11,86 23,95 28,78 14,06 11,45 26,99 24,30 3,43 4,22 8,77 7,59 34,38 31,26 53,05 64,81 62,25 56,59 88,97 99,97 12,38 11,26 22,64 17,88 26,56 23,85 48,77 41,04 17,34 12,84 33,32 27,98 123,49 130,86 180,64 167,55 18,59 17,77 31,43 25,40 9,78 11,24 16,28 18,84 179,65 208,82 364,63 468,99 1,097 1,203 1,774 2,103 49,15 40,02 91,03 101,16 44,54 39,22 67,98 68,32 1,21 2,18 2,88 53,31 49,38

23,20 23,16 17,10 17,10 17,10 17,10 19,795 19,795 19,795 19,795 5,89 5,89 5,89 5,89 42,70 42,70 42,70 42,71 74,20 74,20 74,20 74,20 14,65 14,65 14,65 14,65 33,345 33,37 33,33 33,345 22,525 22,525 22,58 22,52 146,60 146,60 146,50 146,45 22,215 22,22 22,215 22,215 13,15 13,15 13,155 13,155 286,00 285,00 285,00 285,00 1,40 1,40 1,40 1,40 63,64 63,71 63,64 63,88 53,59 53,59 53,59 53,59 1,599 1,599 1,597 1,599 65,40 65,40

10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00

2,90 6,60 3,63 5,32 6,76 11,60 5,75 8,36 7,21 4,52 2,43 1,65 2,91 1,72 8,39 11,51 10,28 22,04 7,85 12,03 10,40 18,51 1,55 2,31 5,44 2,19 6,80 9,52 15,40 7,67 5,27 9,77 10,73 5,39 23,41 16,04 34,03 20,95 3,60 4,43 9,19 3,16 3,41 1,95 3,11 5,67 1,41 1,02 1,07 2,48 0,35 0,23 0,43 0,81 1,45 2,36 2,74 3,76 9,05 14,36 14,46 14,80 0,40 0,70 0,58 1,27 11,90 15,94

3,30 7,00 3,73 5,42 6,86 11,70 5,83 8,44 7,29 4,60 2,47 1,69 2,97 1,78 8,44 11,56 10,33 22,09 9,35 13,53 11,90 20,01 1,61 2,37 5,50 2,25 6,90 9,62 15,50 7,77 5,45 9,95 10,91 5,57 23,61 16,24 34,23 21,15 3,66 4,49 9,25 3,22 3,52 2,07 3,23 5,79 1,43 1,04 1,09 2,50 0,37 0,25 0,45 0,83 1,49 2,40 2,78 3,80 9,15 14,46 14,56 14,90 0,43 0,73 0,61 1,30 12,10 16,14




Turbo’s Bankencrisis 2.0

Aandelen Naam Wereldhave Turbo Short Wereldhave Turbo Short Wolters Kluwer Turbo Long Wolters Kluwer Turbo Long Wolters Kluwer Turbo Short Wolters Kluwer Turbo Short Yahoo! Turbo Long Yahoo! Turbo Long Yahoo! Turbo Short Yahoo! Turbo Short

ISIN NL0006093742 NL0009257625 NL0009256254 NL0009263342 NL0006345845 NL0006215865 NL0006519266 NL0009331834 NL0009334812 NL0006445280

Stoploss 83,10 72,60 13,30 14,20 16,40 18,30 10,40 14,40 16,90 18,20

Hefboom 2,54 4,58 5,38 7,65 5,38 3,13 2,41 5,65 4,16 2,99

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

89,91 78,51 12,32 13,15 17,82 19,83 9,37 13,03 18,79 20,23

65,40 65,40 14,985 15,00 15,00 15,00 15,40 15,40 15,40 15,40

10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00

24,60 13,20 2,68 1,84 2,85 4,86 4,18 1,48 2,26 3,33

24,80 13,40 2,74 1,90 2,91 4,92 4,68 1,98 2,76 3,83


Indices Naam AMEX Biotech Turbo Long AMEX Biotech Turbo Long AMEX Biotech Turbo Short AMEX Biotech Turbo Short AMEX Gold Bugs Turbo Long AMEX Gold Bugs Turbo Long AMEX Gold Bugs Turbo Short AMEX Gold Bugs Turbo Short AMEX Oil Turbo Long AMEX Oil Turbo Long AMEX Oil Turbo Short AMEX Oil Turbo Short AMX® Turbo Long AMX® Turbo Long AMX® Turbo Short AMX® Turbo Short ASX 200 (Australië) Turbo Long ASX 200 (Australië) Turbo Long ASX 200 (Australië) Turbo Short ASX 200 (Australië) Turbo Short Bovespa (Brazilië) Turbo Long Bovespa (Brazilië) Turbo Long Bovespa (Brazilië) Turbo Short Bovespa (Brazilië) Turbo Short BRIC Turbo Long BRIC Turbo Long BRIC Turbo Short BRIC Turbo Short CAC 40® Turbo Long CAC 40® Turbo Long CAC 40® Turbo Short CAC 40® Turbo Short CECE (Oost-Europa) Turbo Long CECE (Oost-Europa) Turbo Long CECE (Oost-Europa) Turbo Short CECE (Oost-Europa) Turbo Short DAX® Turbo Long DAX® Turbo Long DAX® Turbo Short DAX® Turbo Short DJ Transport Turbo Long DJ Transport Turbo Long DJ Transport Turbo Short DJ Transport Turbo Short Dow Jones Turbo Long Dow Jones Turbo Long Dow Jones Turbo Short Dow Jones Turbo Short EURO STOXX 50® Turbo Long EURO STOXX 50® Turbo Long EURO STOXX 50® Turbo Short EURO STOXX 50® Turbo Short

ISIN

Stoploss

Hefboom

NL0009333194 NL0009335843 NL0009332931 NL0009179365 NL0009255496 NL0009171123 NL0009255223 NL0009263193 NL0009256049 NL0009072099 NL0009259241 NL0009334960 NL0009261387 NL0009264399 NL0009333798 NL0009256353 NL0009256064 NL0009173632 NL0009176858 NL0009264563 NL0009257633 NL0009178268 NL0006273534 NL0009256379 NL0009176106 NL0009257948 NL0009257831 NL0009264589 NL0009178722 NL0009178730 NL0009333616 NL0006347635 NL0009177302 NL0009264498 NL0006445447 NL0006343584 NL0009261429 NL0009178391 NL0006345977 NL0009333608 NL0009172782 NL0009335694 NL0009335710 NL0009063254 NL0009261668 NL0009256098 NL0009333202 NL0009333848 NL0009176585 NL0009072198 NL0006344962 NL0009333673

851,00 936,00 1.310,00 1.091,00 364,00 303,00 554,00 508,00 923,00 823,00 1.281,00 1.157,00 466,00 491,00 578,00 627,00 4.130,00 3.590,00 5.680,00 6.520,00 60.773,00 57.383,00 83.484,00 76.562,00 318,00 352,00 490,00 449,00 3.260,00 3.510,00 3.900,00 4.110,00 1.470,00 1.680,00 2.120,00 2.300,00 5.430,00 5.250,00 6.130,00 5.840,00 2.540,00 3.210,00 4.100,00 4.590,00 9.800,00 9.390,00 10.820,00 10.370,00 2.420,00 2.190,00 3.110,00 2.920,00

4,47 6,87 2,70 7,01 5,15 3,03 1,84 2,41 5,89 3,83 3,09 5,07 6,37 8,93 6,10 3,79 6,14 3,66 3,48 2,10 4,99 4,06 2,46 3,42 3,59 4,97 3,20 4,90 6,48 11,20 12,15 7,06 3,82 6,61 4,24 2,92 14,36 9,93 8,41 15,33 2,32 3,83 6,21 3,16 12,61 8,53 12,20 26,44 6,45 4,22 6,13 11,12

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

802,39 882,51 1.393,55 1.161,07 330,00 275,00 616,00 565,00 868,02 774,05 1.360,62 1.229,17 443,75 467,29 608,41 660,74 3.929,65 3.416,15 5.980,96 6.870,18 55.295,82 52.211,80 92.800,33 85.115,65 295,61 327,10 530,15 486,01 3.160,34 3.403,06 4.025,47 4.246,27 1.381,01 1.584,16 2.259,63 2.454,29 5.273,00 5.097,00 6.328,00 6.023,00 2.307,59 2.911,08 4.558,66 5.109,58 9.501,00 9.109,00 11.145,00 10.689,00 2.346,00 2.119,00 3.215,00 3.012,00

1023,00 1023,00 1023,00 1023,00 403,00 403,00 403,00 403,00 1035,00 1035,00 1034,00 1034,00 524,00 524,00 524,00 524,00 4660,00 4667,00 4660,00 4660,00 67122,00 67116,00 67116,00 67124,00 407,00 407,00 407,00 407,00 3727,36 3727,36 3727,36 3727,36 1843,00 1843,00 1843,00 1844,00 5645,44 5649,86 5649,86 5649,86 3932,00 3932,00 3932,00 3932,00 10309,24 10309,24 10309,24 10309,24 2763,67 2763,67 2762,54 2762,54

100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 10.000,00 10.000,00 10.000,00 10.000,00 100,00 100,00 100,00 100,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 100,00 100,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00

16,26 10,36 27,26 10,15 5,46 9,51 15,78 12,01 12,28 19,18 24,03 14,32 8,03 5,68 8,39 13,63 4,82 8,19 8,65 14,53 4,61 5,86 10,21 7,09 10,94 7,79 12,31 7,90 5,70 3,25 2,92 5,13 4,62 2,59 4,16 6,11 3,81 5,65 6,65 3,62 11,94 75,21 46,11 8,67 5,89 8,88 6,12 2,75 4,25 6,52 4,51 2,48

16,86 10,96 27,86 10,75 5,76 9,81 16,08 12,31 12,98 19,88 24,73 15,02 8,23 5,88 8,59 13,83 5,02 8,39 8,85 14,73 5,41 6,66 11,01 7,89 11,34 8,19 12,71 8,30 5,76 3,31 2,98 5,19 4,82 2,79 4,36 6,31 3,86 5,70 6,70 3,67 12,44 75,71 46,61 9,17 5,98 8,97 6,21 2,84 4,31 6,58 4,57 2,55


Na de kredietcrisis en alle bijbehorende problemen – denk Fortis, ABN, Credit Suisse, Deutsche Bank, BNP et cetera et cetera – voor banken in Europa, lijken ze er nog niet bovenop. Het wordt zelfs de minst populaire sector in Europa genoemd. De problemen in weinig solvabele landen zoals Griekenland zijn daar debet aan. Uit een onderzoek van Bank of America (BoA) Merrill Lynch onder fondsmanagers blijkt dat de populariteit van de bankensector sterker dan ooit is gedaald. De populariteitsrating daalde van 16 procent in januari naar min 53 procent in februari. Sinds maart 2009 zijn grootbeleggers niet zo negatief meer geweest over de sector en de onderwogenpositie die zij innemen is de grootste – ook buiten de banksector – die de onderzoekers van BoA Merrill Lynch gezien hebben in zeven maanden. Naast problemen met Griekenland en andere Zuid-Europese landen, speelt angst voor een stijging van de kapitaalkosten voor banken (als de rente stijgt) mee bij de impopulariteit van Europese banken. Koers European Banks Turbo 600

500

400

300

200

100

0

02.05

02.06

02.07

02.08

02.09

02.10

Bron: RBS 24 februari 2010 ISIN: NL0009069335

45



Turbo’s Vastgoed doet het beter

Indices

Beleggers in vaderlands vastgoed lijken het ergste achter de rug te hebben. De cijfers die vastgoedbeleggingsfondsen momenteel naar buiten brengen, zijn ook niet bepaald slecht. Corio boekte bijvoorbeeld een stijging van bijna 7 procent van het directe resultaat. De panden in portefeuille moesten echter wel wederom worden afgewaardeerd (zichtbaar in het indirect resultaat). Door de crisis staan de inkomsten van deze fondsen onder druk. Huurders vertrekken, gaan kleiner huren of gaan – in het ergste geval – failliet. Echter op de beurs was de vastgoedsector een van de eerste sectoren die rake klappen kreeg. Beleggers leken daarmee alvast vooruit te lopen op de teruglopende inkomsten. Nu de impact op de fondsen onder controle lijkt, heeft vastgoed al een hoop van de schade op de beurs goedgemaakt. Dat is ook te zien aan de grafiek van de Vastgoed Turbo. Sinds begin 2009 is er bijna uitsluitend een opgaande lijn waar te nemen. De Vastgoed Turbo bestaat uit aandelen Corio, Eurocommercial Properties, Vastned Retail en Wereldhave. (bron: RBS, Corio) Koers Vastgoed Turbo 20,0 17,5 15,0 12,5 10,0 7,5 5,0 2,5 0,0

03.05

06.06

09.07

12.09

03.10

Bron: RBS, 26 februari 2010 ISIN NL 0009066596

46

Naam European Automobiles Turbo Long European Automobiles Turbo Long European Automobiles Turbo Short European Automobiles Turbo Short European Banks Index Turbo Long European Banks Index Turbo Long European Banks Turbo Long European Banks Turbo Long European Banks Turbo Short European Banks Turbo Short European Chemicals Turbo Long European Chemicals Turbo Long European Chemicals Turbo Short European Chemicals Turbo Short European Health Care Turbo Long European Health Care Turbo Long European Health care Turbo Short European Health care Turbo Short European Industrial Goods Turbo Long European Industrial Goods Turbo Long European Industrial Goods Turbo Short European Industrial Goods Turbo Short European Oil & Gas Turbo Long European Oil & Gas Turbo Long European Oil & Gas Turbo Short European Oil & Gas Turbo Short European Retail Turbo Long European Retail Turbo Long European Retail Turbo Short European Retail Turbo Short European Technology Turbo Long European Technology Turbo Long European Technology Turbo Short European Technology Turbo Short European Telecommunications Turbo Long European Telecommunications Turbo Long European Telecommunications Turbo Short European Telecommunications Turbo Short European Utilities Turbo Long European Utilities Turbo Long European Utilities Turbo Short European Utilities Turbo Short FTSE™ 100 Turbo Long FTSE™ 100 Turbo Long FTSE™ 100 Turbo Short FTSE™ 100 Turbo Short Hang Seng Turbo Long Hang Seng Turbo Long Hang Seng Turbo Short Hang Seng Turbo Short Homebuilding Index Turbo Long Homebuilding Index Turbo Long Homebuilding Index Turbo Short Homebuilding Index Turbo Short HSCEI (China) Turbo Long HSCEI (China) Turbo Long HSCEI (China) Turbo Short HSCEI (China) Turbo Short IBEX Turbo Long IBEX Turbo Long IBEX Turbo Short IBEX Turbo Short India Turbo Long India Turbo Long India Turbo Short India Turbo Short NASDAQ Turbo Long NASDAQ Turbo Long

ISIN

Stoploss

Hefboom

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

NL0009175249 NL0009070465 NL0006476673 NL0006473779 NL0009172170 NL0009335637 NL0009070523 NL0009072164 NL0006469025 NL0006280695 NL0009262831 NL0009178276 NL0009262864 NL0000878197 NL0009333160 NL0009178284 NL0000878213 NL0006096687 NL0009178292 NL0009264118 NL0009255512 NL0006445397 NL0009255173 NL0009335652 NL0009173087 NL0006468928 NL0009176551 NL0009333178 NL0006468936 NL0006102097 NL0009072057 NL0009332766 NL0006517906 NL0006445405 NL0009262849 NL0009176569 NL0006468944 NL0006526386 NL0009178300 NL0009335660 NL0006518938 NL0006526394 NL0009332808 NL0009335439 NL0006280711 NL0009335702 NL0009172667 NL0009172675 NL0006093361 NL0006093353 NL0009335686 NL0009176155 NL0006445512 NL0006345985 NL0009172907 NL0009335629 NL0009263623 NL0009333806 NL0009335421 NL0009175652 NL0009335454 NL0009334382 NL0009261395 NL0009255207 NL0009256361 NL0009258722 NL0009259019 NL0009176130

202,00 173,00 282,00 342,00 166,00 185,00 137,00 151,00 246,00 309,00 397,00 345,00 612,00 532,00 335,00 299,00 461,00 403,00 204,00 224,00 324,00 281,00 274,00 300,00 411,00 356,00 209,00 230,00 265,00 313,00 160,00 175,00 202,00 239,00 226,00 202,00 310,00 266,00 294,00 280,00 413,00 356,00 4.240,00 5.000,00 6.050,00 5.500,00 11.880,00 14.930,00 29.930,00 33.820,00 250,00 226,00 307,00 349,00 9.790,00 10.960,00 13.630,00 12.590,00 10.130,00 9.220,00 10.800,00 11.490,00 864,00 786,00 1.047,00 1.152,00 1.610,00 1.470,00

14,05 4,94 2,21 1,32 4,39 7,19 2,76 3,34 4,26 1,83 6,30 3,71 2,20 3,79 6,18 3,96 3,35 7,40 4,36 6,64 2,65 5,02 4,87 7,71 2,84 5,78 4,69 7,48 7,67 3,01 4,51 6,71 8,74 3,20 6,95 4,23 3,07 7,14 6,87 5,35 2,88 6,23 4,42 11,58 5,63 14,04 2,16 3,11 1,76 1,30 4,68 3,40 5,26 2,85 4,22 7,00 3,37 5,02 15,46 6,70 16,08 7,67 6,03 4,15 4,13 2,73 6,06 4,18

191,55 164,47 297,43 360,66 160,74 179,07 132,98 145,67 253,76 318,67 377,36 328,23 645,00 560,73 318,75 284,41 486,03 424,40 193,85 213,31 341,18 296,42 259,44 283,89 431,79 374,21 198,63 218,46 279,11 329,76 152,25 166,21 213,50 251,95 215,02 192,02 326,48 280,11 279,16 265,86 435,00 374,50 4.102,88 4.845,17 6.232,91 5.670,65 11.207,43 14.079,08 31.837,35 35.982,70 231,09 208,63 334,16 379,51 9.060,47 10.143,34 14.822,86 13.683,52 9.834,63 8.946,49 11.136,58 11.851,17 784,71 714,06 1.164,24 1.280,57 1.517,00 1.381,00

206,00 205,00 205,00 206,00 206,55 206,92 206,45 206,48 206,44 206,92 446,00 446,00 446,00 446,00 377,00 377,00 377,00 377,00 249,00 249,00 249,00 249,00 322,00 322,00 322,00 322,00 249,00 249,00 249,00 249,00 193,00 193,00 193,00 193,00 248,00 248,00 248,00 248,00 324,00 324,00 324,00 324,00 5297,00 5304,00 5301,22 5301,72 20432,00 20432,00 20432,00 20432,00 285,96 285,96 285,96 285,96 11590,00 11590,00 11590,00 11590,00 10481,90 10481,90 10481,90 10481,90 941,00 941,00 941,00 941,00 1811,00 1811,00

100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00

1,42 4,07 9,23 15,48 4,53 2,73 7,31 6,04 4,69 11,13 6,84 11,75 19,94 11,49 5,78 9,22 10,95 4,78 5,52 3,57 9,22 4,74 6,25 3,80 10,99 5,19 5,07 3,09 2,98 8,04 4,09 2,70 2,03 5,88 3,29 5,58 7,86 3,22 4,53 5,84 11,07 5,02 13,71 5,27 10,70 4,24 8,74 6,02 10,81 14,75 0,72 0,51 0,41 0,74 2,39 1,37 3,06 1,98 6,71 15,59 6,22 13,36 1,10 1,62 1,63 2,49 2,18 3,16

1,52 4,17 9,33 15,58 4,71 2,91 7,46 6,19 4,87 11,31 7,09 12,00 20,19 11,74 6,08 9,52 11,25 5,08 5,72 3,77 9,42 4,94 6,60 4,15 11,34 5,54 5,32 3,34 3,23 8,29 4,27 2,88 2,21 6,06 3,54 5,83 8,11 3,47 4,73 6,04 11,27 5,22 13,77 5,33 10,76 4,30 8,94 6,22 11,01 14,95 0,77 0,56 0,46 0,79 2,59 1,57 3,26 2,18 6,89 15,77 6,40 13,54 1,15 1,67 1,68 2,54 2,22 3,20




Turbo’s Cacaolanden

Indices Naam NASDAQ Turbo Short NASDAQ Turbo Short Nikkei Turbo Long Nikkei Turbo Long Nikkei Turbo Short Nikkei Turbo Short RDX (Rusland) Turbo Long RDX (Rusland) Turbo Long RDX (Rusland) Turbo Short RDX (Rusland) Turbo Short S&P 500® Turbo Long S&P 500® Turbo Long S&P 500® Turbo Short S&P 500® Turbo Short S&P® Banks Turbo Long S&P® Banks Turbo Long Shenzhen (China) Turbo Long Shenzhen (China) Turbo Long SMI® Turbo Long SMI® Turbo Long SMI® Turbo Short SOX SM Turbo Long SOX SM Turbo Long SOX SM Turbo Short SOX SM Turbo Short Turkey Titans Turbo Long Turkey Titans Turbo Long Turkey Titans Turbo Short Turkey Titans Turbo Short Vastgoed Turbo Long Vastgoed Turbo Long Vastgoed Turbo Short Vastgoed Turbo Short VIX Future Turbo Long VIX Future Turbo Long Water Turbo Long Water Turbo Long Water Turbo Short Zuid-Afrika Turbo Long Zuid-Afrika Turbo Long Zuid-Afrika Turbo Short Zuid-Afrika Turbo Short

ISIN

Stoploss

NL0006343360 1.900,00 NL0006102196 2.010,00 NL0009172923 8.920,00 NL0009264142 9.620,00 NL0006344996 11.940,00 NL0009333665 10.980,00 NL0009264530 1.103,00 NL0009257641 933,00 NL0006343113 1.827,00 NL0009333657 1.449,00 NL0009256056 980,00 NL0009335678 1.040,00 NL0006346454 1.170,00 NL0009333632 1.130,00 NL0009177336 109,10 NL0009257880 120,50 NL0006517864 216,00 NL0006518912 250,00 NL0009335868 6.000,00 NL0009257872 5.500,00 NL0009179373 6.930,00 NL0009262856 294,00 NL0009175694 263,00 NL0009179449 393,00 NL0009264175 440,00 NL0009264134 482,00 NL0009176833 431,00 NL0006212441 616,00 NL0009176841 682,00 NL0009178318 219,00 NL0009072081 183,00 NL0006475824 280,00 NL0006337974 285,00 NL0009332881 18,90 NL0009262658 20,40 NL0009175256 84,90 NL0009175264 106,40 NL0009179563 158,70 NL0009335876 18.000,00 NL0009335884 22.000,00 NL0006525172 28.360,00 NL0006160020 36.260,00

Hefboom

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

8,49 5,36 5,86 9,52 5,50 9,05 4,02 2,73 1,85 4,50 7,23 10,66 9,31 15,89 3,99 5,85 3,19 4,74 8,53 5,26 11,47 4,53 3,32 3,73 2,40 5,61 3,77 4,12 2,66 5,57 3,18 5,64 5,09 3,33 4,14 2,29 3,44 4,29 3,00 5,46 3,34 1,52

2.020,00 2.145,00 8.569,00 9.246,00 12.182,00 11.445,00 1.002,63 848,14 2.030,52 1.610,19 951,00 1.000,00 1.216,00 1.167,00 101,48 112,03 187,34 216,63 5.820,00 5.338,85 7.151,16 273,00 244,00 426,00 476,00 448,15 400,77 666,83 738,07 208,33 174,24 295,40 300,73 17,13 18,46 80,05 100,31 168,90 16.360,00 20.000,00 31.529,35 40.313,15

1811,00 1811,00 10318,00 10318,00 10318,00 10318,00 1322,00 1323,00 1322,00 1322,00 1099,51 1099,51 1099,51 1099,51 131,00 131,00 572,00 572,00 6613,84 6613,84 6613,84 341,08 341,08 341,07 341,08 540,00 541,00 540,00 541,00 252,00 252,00 252,00 252,00 23,00 23,00 139,00 139,00 139,00 24357,00 24357,00 24390,00 24380,00

1.000,00 1.000,00 10,00 10,00 10,00 10,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 100,00 100,00 100,00 100,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 10,00 10,00 100,00 100,00 100,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00

1,52 2,44 14,11 8,61 15,04 9,07 3,20 4,74 7,06 2,86 1,09 0,72 0,86 0,48 2,17 1,39 3,51 3,21 5,44 8,72 3,63 5,06 7,05 6,22 9,94 4,47 6,79 6,13 9,57 4,39 7,80 4,30 4,79 4,13 3,15 4,36 2,87 2,28 7,72 4,20 6,88 15,38

1,56 2,48 14,29 8,79 15,22 9,25 3,29 4,83 7,15 2,95 1,13 0,76 0,90 0,52 2,42 1,64 geen laatprijs geen laatprijs 5,46 8,74 3,67 5,56 7,55 6,72 10,44 4,67 6,99 6,33 9,77 4,54 7,95 4,45 4,94 5,03 4,05 4,46 2,97 2,38 7,82 4,30 6,98 15,48


Grondstoffen Naam Aluminium Future Turbo Long Aluminium Future Turbo Long Aluminium Future Turbo Short Aluminium Future Turbo Short Benzine Future Turbo Long Benzine Future Turbo Long Benzine Future Turbo Short Benzine Future Turbo Short Brent Crude Oil Future Turbo Long Brent Crude Oil Future Turbo Long Brent Crude Oil Future Turbo Short Brent Crude Oil Future Turbo Short Cacao Future Turbo Long Cacao Future Turbo Long Cacao Future Turbo Short Cacao Future Turbo Short CRB Turbo Long CRB Turbo Long CRB Turbo Short CRB Turbo Short

ISIN

Stoploss

NL0009262211 1.847,00 NL0009175454 1.593,00 NL0000179646 3.526,00 NL0009259274 2.815,00 NL0009171537 118,68 NL0009171545 149,14 NL0006343824 366,48 NL0006343816 317,91 NL0009172758 65,27 NL0009335165 68,00 NL0009333418 78,43 NL0009332865 81,42 NL0009334473 2.037,00 NL0009262120 1.838,00 NL0009259100 2.810,00 NL0009063080 2.432,00 NL0009176825 247,00 NL0009171081 233,00 NL0006471005 368,00 NL0006470999 317,00

Hefboom

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

4,71 3,11 1,15 2,02 2,03 2,77 1,07 1,48 5,74 7,16 12,81 8,40 5,99 4,02 2,79 5,67 6,84 5,14 2,31 4,22

1.678,68 1.448,06 3.917,57 3.127,57 107,90 135,599 407,135 353,185 62,79 65,41 81,65 84,77 1.885,65 1.701,74 3.054,90 2.643,71 234,34 221,13 387,57 334,60

2105,00 2105,00 2105,00 2105,00 200,00 200,00 200,00 200,00 75,59 75,65 75,59 75,65 2253,00 2253,00 2253,00 2253,00 272,07 272,07 272,06 272,06

1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 0,10 0,10 0,10 0,10 10,00 10,00 10,00 10,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 100,00 100,00 100,00 100,00

3,10 4,80 13,28 7,48 7,60 5,56 14,44 10,46 9,41 7,51 4,45 6,70 4,13 6,23 9,10 4,37 2,77 3,74 8,51 4,62

3,30 5,00 13,48 7,68 7,65 5,61 14,49 10,51 9,46 7,56 4,50 6,75 4,32 6,42 9,29 4,56 2,92 3,89 8,66 4,77


Christoffel Columbus was de eerste die de cacaobonen mee naar Europa nam. Tijdens zijn vierde wereldreis in 1502 zag hij mensen in Nigaragua de cacaobonen eten. De cacaoboom groeit alleen in de tropen. Echter niet overal; de bodem moet vrij los zijn en het klimaat vochtig. Er mag niet te veel zon zijn, maar ook niet te veel schaduw en de temperaturen moeten tussen de 20 en 35 graden Celsius liggen. Daarom komt ruim de helft van de wereldoogst uit West Afrika. De belangrijkste cacaolanden zijn Ivoorkust, Ghana, Nigeria en Kameroen. (bron: Verkade.nl)

Koper is goud Of koper echt het nieuwe goud is zoals veel commodity-experts beweren, moet over een aantal jaar nog blijken. Zeker is dat industriële grondstoffen zoals koper, ijzererts en nikkel volop blijven profiteren van het groeisprookje dat zich in China afspeelt. Koper is natuurlijk aanmerkelijk goedkoper dan goud en net zo goed te gebruiken in kabels en apparaten. Na goud is koper de beste geleider van elektriciteit. Goud lijkt koerstechnisch inmiddels een belangrijke top te hebben gezet, terwijl koper na een kleine dip vorige maand weer op de toppen noteert. Echter, de kopermarkt is aanmerkelijk kleiner dan de goudmarkt, dus veel volatieler.

47



Turbo’s Euro verliest, dollar wint

Grondstoffen

Dat wordt dit jaar weer minder merkbroeken en -truien kopen in de outlet malls op vakantie in Amerika. Waar een dollar eind vorig jaar een voor Europeanen prima 1,50 euro aantikte, komt nu de 1,35 eurogrens in zicht. De dollar wint op eigen kracht terrein door de aantrekkende Amerikaanse economie en de optimistische vooruitzichten van de Amerikaanse centrale bank.

Naam

Naar verwachting zal de Federal Reserve de rente in rap tempo verhogen. Aan de andere kant heeft de euro last van zwakke eurobroeders zoals Griekenland. Dat land is praktisch failliet en druk de waarde van de euro – samen met andere zuidelijke landen – omlaag.

48

Goud Turbo Long Goud Turbo Long Goud Turbo Short Goud Turbo Short Katoen Future Turbo Long Katoen Future Turbo Long Katoen Future Turbo Short Katoen Future Turbo Short Koffie Future Turbo Long Koffie Future Turbo Long Koffie Future Turbo Short Koffie Future Turbo Short Koper Future Turbo Long Koper Future Turbo Long Koper Future Turbo Short Koper Future Turbo Short Light Sweet Crude Oil Future Turbo Long Light Sweet Crude Oil Future Turbo Long Light Sweet Crude Oil Future Turbo Short Light Sweet Crude Oil Future Turbo Short Magere Varkens Future Turbo Long Magere Varkens Future Turbo Long Magere Varkens Future Turbo Short Magere Varkens Future Turbo Short Mais Future Turbo Long Mais Future Turbo Long Mais Future Turbo Short Mais Future Turbo Short Natural Gas Future Turbo Long Natural Gas Future Turbo Long Natural Gas Future Turbo Short Natural Gas Future Turbo Short Nikkel Future Turbo Long Nikkel Future Turbo Long Nikkel Future Turbo Short Nikkel Future Turbo Short Palladium Turbo Long Palladium Turbo Long Palladium Turbo Short Palladium Turbo Short Palmolie Future Turbo Long Palmolie Future Turbo Long Palmolie Future Turbo Short Palmolie Future Turbo Short Platina Turbo Long Platina Turbo Long Platina Turbo Short Platina Turbo Short RICI® Enhanced Agricultural Turbo Long RICI® Enhanced Energy Turbo Long RICI® Enhanced Metals Turbo Long RICI® Enhanced Turbo Long RICI® Enhanced Turbo Long RICI® Enhanced Turbo Short RICI® Enhanced Turbo Short Rijst Future Turbo Long Rijst Future Turbo Long Rijst Future Turbo Short Rijst Future Turbo Short Runderen Future Turbo Long Runderen Future Turbo Long Runderen Future Turbo Short Runderen Future Turbo Short Sinaasappelsap Future Turbo Long Sinaasappelsap Future Turbo Long Sinaasappelsap Future Turbo Short Sinaasappelsap Future Turbo Short Sojabonen Future Turbo Long

ISIN

Stoploss

NL0009335157 1.064,00 NL0009336023 1.095,00 NL0009335132 1.130,00 NL0009263102 1.166,00 NL0009259118 66,10 NL0009171370 60,30 NL0009331727 79,40 NL0006344244 86,90 NL0009261551 129,08 NL0009171388 122,55 NL0009334523 141,66 NL0006472052 153,54 NL0009175470 5.108,00 NL0009262229 6.062,00 NL0009334515 7.794,00 NL0000179679 8.851,00 NL0009171719 65,00 NL0009335272 70,00 NL0009333426 83,00 NL0006471815 98,00 NL0009177633 45,80 NL0009177625 50,90 NL0009071752 76,00 NL0009071760 85,90 NL0006518748 333,00 NL0009175546 282,00 NL0009334564 407,00 NL0006520355 507,00 NL0009179175 4,13 NL0009332345 4,98 NL0009334093 6,42 NL0009173269 7,40 NL0009175496 14.400,00 NL0009175488 11.870,00 NL0006273187 26.900,00 NL0009334507 20.980,00 NL0009261858 347,00 NL0009335231 386,00 NL0009334077 460,00 NL0009264464 514,00 NL0009261882 2.239,00 NL0009261874 2.022,00 NL0009171743 3.233,00 NL0009334085 2.842,00 NL0009264217 1.417,00 NL0009261866 1.313,00 NL0009264472 1.693,00 NL0009335249 1.594,00 NL0009262781 1.150,00 NL0009262799 7.820,00 NL0009262773 4.480,00 NL0009171495 3.706,00 NL0009071000 3.384,00 NL0006469678 5.869,00 NL0006469660 5.098,00 NL0006476228 11,70 NL0009063924 10,70 NL0006525230 18,00 NL0009175587 17,80 NL0009262153 73,00 NL0006524910 63,40 NL0006340747 118,60 NL0009175561 108,60 NL0009334416 132,10 NL0009264779 123,00 NL0009264795 158,00 NL0006219099 182,90 NL0009171412 777,00

Hefboom

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

17,38 33,33 22,04 12,73 4,99 3,68 6,99 4,02 8,55 6,16 6,85 4,14 2,86 4,39 4,42 2,55 4,51 5,85 5,77 2,61 2,51 3,02 4,70 2,71 5,79 3,34 4,88 2,01 3,17 5,79 2,69 1,73 2,56 2,00 1,66 3,89 3,67 5,26 5,04 2,95 4,78 3,49 2,86 5,34 8,71 5,52 5,47 8,78 6,09 5,75 5,61 5,18 3,78 2,15 3,64 4,40 3,37 2,39 2,46 3,61 2,67 2,44 3,43 6,89 4,91 4,45 2,40 3,74

1.042,58 1.073,00 1.153,49 1.190,13 61,19 55,77 86,36 94,45 119,534 113,484 153,963 166,865 4.643,93 5.511,32 8.659,30 9.832,96 60,11 64,03 90,37 106,68 42,00 47,00 83,00 93,00 307,603 260,746 443,362 551,394 3,69 4,44 7,30 8,41 12.518,45 10.320,41 31.643,47 24.688,04 314,75 350,20 511,50 571,79 2.073,06 1.872,07 3.514,59 3.089,61 1.349,09 1.249,95 1.782,23 1.678,26 1.063,91 7.270,05 4.166,98 3.530,12 3.223,72 6.176,57 5.365,79 10,97 10,02 19,16 19,01 68,00 59,00 129,00 118,00 122,26 113,90 171,77 198,84 706,46

1104,30 1104,30 1104,30 1104,30 75,99 75,99 75,99 75,99 134,90 134,90 134,90 134,90 7091,00 7091,00 7091,00 7091,00 77,16 77,15 77,16 77,15 69,00 69,00 69,00 69,00 370,00 370,00 370,00 370,00 5,35 5,35 5,35 5,35 19963,00 19963,00 19963,00 19902,00 428,00 428,00 429,00 429,00 2613,00 2613,00 2613,00 2613,00 1512,50 1512,50 1512,50 1512,50 1248,00 8655,00 4988,00 4275,00 4274,00 4275,00 4275,00 14,00 14,00 14,00 14,00 92,00 92,00 92,00 92,00 141,35 141,35 141,35 141,35 960,50

100,00 100,00 100,00 100,00 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 10,00 10,00 10,00 10,00 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 10,00 10,00 10,00 10,00 10.000,00 10.000,00 10.000,00 10.000,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 10,00 10,00 10,00 10,00 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10

4,62 2,32 3,56 6,27 1,09 1,49 0,77 1,36 1,11 1,55 1,40 2,36 17,96 11,58 11,47 20,14 12,50 9,62 9,68 21,73 1,96 1,61 1,01 1,80 4,50 7,97 5,38 13,34 1,21 0,65 1,43 2,25 5,42 7,04 8,55 3,47 8,45 5,88 6,05 10,49 11,62 15,97 19,58 10,38 1,21 1,96 1,98 1,21 1,36 10,07 6,02 5,47 7,73 14,03 8,05 2,07 2,77 3,99 3,87 1,81 2,47 2,71 1,91 1,31 1,92 2,14 4,13 18,59

4,68 2,38 3,62 6,33 1,12 1,52 0,80 1,39 1,16 1,60 1,45 2,41 18,26 11,88 11,77 20,44 12,60 9,72 9,82 21,83 2,03 1,68 1,08 1,87 4,70 8,17 5,58 13,54 1,24 0,68 1,46 2,28 5,72 7,34 8,85 3,77 8,75 6,18 6,35 10,79 11,82 16,17 19,78 10,58 1,25 2,00 2,02 1,25 1,51 10,97 6,52 6,07 8,33 14,63 8,65 2,32 3,02 4,24 4,12 1,88 2,54 2,78 1,98 1,51 2,12 2,34 4,33 18,89




Turbo’s Prima jaar Obam

Grondstoffen Naam Sojabonen Future Turbo Long Sojabonen Future Turbo Short Sojabonen Future Turbo Short Suiker Future Turbo Long Suiker Future Turbo Long Suiker Future Turbo Short Suiker Future Turbo Short Tarwe Future Turbo Long Tarwe Future Turbo Long Tarwe Future Turbo Short Tarwe Future Turbo Short Zilver Turbo Long Zilver Turbo Long Zilver Turbo Short Zilver Turbo Short Zink Future Turbo Long Zink Future Turbo Long Zink Future Turbo Short Zink Future Turbo Short

ISIN NL0009173160 NL0009334069 NL0006344293 NL0009263532 NL0009334119 NL0009263581 NL0009177856 NL0009261569 NL0006520371 NL0009179589 NL0009173392 NL0009176494 NL0009255017 NL0009335256 NL0009333814 NL0009262245 NL0009175512 NL0009334531 NL0009332568

Stoploss 888,00 998,00 1.153,00 24,21 27,00 33,32 30,55 481,00 460,00 624,00 723,00 13,10 14,50 16,50 17,90 1.940,00 1.570,00 2.400,00 3.220,00

Hefboom

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

6,15 6,33 2,96 8,59 13,25 2,31 3,19 6,99 5,49 2,68 1,70 4,53 7,12 9,33 4,98 3,72 2,43 3,89 1,46

806,82 1.109,27 1.281,68 22,414 25,01 36,221 33,208 437,00 417,00 694,00 803,00 12,46 13,74 17,39 18,88 1.686,73 1.360,05 2.827,49 3.792,62

960,00 960,00 960,50 25,40 27,30 25,40 25,40 508,00 508,00 508,00 508,00 15,84 15,84 15,84 15,84 2270,00 2264,00 2270,00 2270,00

0,10 0,10 0,10 0,01 0,01 0,01 0,01 0,10 0,10 0,10 0,10 10,00 10,00 10,00 10,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00

11,19 10,88 23,55 2,13 1,49 8,02 5,80 5,06 6,52 13,61 21,67 2,47 1,54 1,14 2,23 4,27 6,68 4,13 11,24

11,49 11,18 23,85 2,17 1,53 8,06 5,84 5,36 6,82 13,91 21,97 2,50 1,56 1,16 2,25 4,47 6,88 4,33 11,44


Obligaties Naam Bobl Future Turbo Long Bobl Future Turbo Long Bobl Future Turbo Short Bobl Future Turbo Short Bund Future Turbo Long Bund Future Turbo Long Bund Future Turbo Short Bund Future Turbo Short BUXL Future Turbo Long BUXL Future Turbo Long BUXL Future Turbo Short JGB Future Turbo Long JGB Future Turbo Long JGB Future Turbo Short Schatz Future Turbo Long Schatz Future Turbo Long Schatz Future Turbo Short T-Bond Future Turbo Long T-Bond Future Turbo Long T-Bond Future Turbo Short T-Bond Future Turbo Short T-Note Future Turbo Long T-Note Future Turbo Long T-Note Future Turbo Short T-Note Future Turbo Short

ISIN NL0009262260 NL0006520199 NL0006520140 NL0009174531 NL0009262252 NL0006519522 NL0006520926 NL0009335470 NL0009262278 NL0006520207 NL0006520157 NL0000072585 NL0006345555 NL0006218695 NL0000848224 NL0006520231 NL0006520181 NL0009179555 NL0006217150 NL0009063973 NL0009171347 NL0009255140 NL0009064450 NL0006521338 NL0009255165

Stoploss 113,30 109,10 118,40 121,00 120,60 114,60 126,40 123,80 94,50 88,00 104,90 130,80 136,00 144,80 104,50 106,60 111,10 111,20 107,00 128,30 123,10 112,12 110,90 122,20 117,97

Hefboom

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

15,34 11,03 37,35 16,60 24,33 11,18 21,91 40,44 12,33 6,95 11,76 11,04 18,36 14,43 16,96 24,53 24,53 12,98 8,94 7,64 11,79 12,07 11,69 14,28 14,98

110,05 107,05 120,76 124,70 118,33 112,37 128,93 126,35 91,74 85,49 108,11 127,05 132,10 149,19 102,52 104,51 113,29 108,018 103,932 132,148 126,772 106,91 107,789 125,828 124,03

117,71 117,71 117,71 117,71 123,36 123,36 123,36 123,36 99,32 99,32 99,32 139,60 139,60 139,60 108,905 108,905 108,905 116,90 116,90 116,90 116,90 116,40 117,70 117,70 116,40

10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 0,01 0,01 0,01 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00

7,64 10,64 3,08 7,02 5,02 10,98 5,59 3,01 7,62 13,91 8,77 10,16 6,10 7,76 6,37 4,39 4,40 6,53 9,53 11,16 7,20 7,00 7,30 5,95 5,60

7,66 10,66 3,10 7,04 5,04 11,00 5,61 3,03 7,77 14,06 8,92 10,24 6,18 7,84 6,39 4,41 4,42 6,63 9,63 11,26 7,30 7,10 7,40 6,05 5,70


Valuta Naam Dollar Index Turbo Long Dollar Index Turbo Long Dollar Index Turbo Short Dollar Index Turbo Short EUR/CHF Turbo Long EUR/CHF Turbo Long EUR/CHF Turbo Short EUR/CHF Turbo Short EUR/GBP Turbo Long EUR/GBP Turbo Long EUR/GBP Turbo Short EUR/GBP Turbo Short EUR/JPY Turbo Long

ISIN NL0009261197 NL0009261189 NL0009261213 NL0009261205 NL0006469967 NL0009263490 NL0006468589 NL0000873503 NL0009070168 NL0006520868 NL0006519381 NL0009334499 NL0009069129

Stoploss 68,40 72,50 89,50 82,10 1,432 1,361 1,545 1,572 0,823 0,830 0,920 119,80

Hefboom 5,45 7,41 6,64 18,13 23,09 11,00 12,97 10,42 14,22 25,00 6,95 11,88 19,57

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

66,41 70,33 92,35 84,68 1,403 1,334 1,577 1,605 0,808 0,834 0,939 117,40

81,00 81,00 81,00 81,00 1,465 1,465 1,465 1,465 0,867 0,867 0,867 0,867 123,30

10,00 10,00 10,00 10,00 0,01 0,01 0,01 0,01 0,01 0,01 0,01 0,01 0,01

10,36 7,52 8,72 3,08 4,26 8,99 7,56 9,44 7,36 4,37 13,76 7,82 4,79

10,86 8,02 8,92 3,28 4,36 9,09 7,66 9,54 7,44 4,45 13,84 7,90 4,89


Obam heeft het jaar 2009 – na een teleurstellend 2008 - prima afgesloten. Het jaarrendement bedraagt ruim 69 procent, tegenover een benchmark-index (MSCI World) met een rendement van meer dan 42 procent. Het fonds profiteerde in 2009 vooral van overweging in de energie- en materialensector. Ook de recente overweging van de sector Financiële Waarden leverde een sterke bijdrage aan de goede resultaten, aldus de fondsmanagers. Obam is ontstaan in het Frankrijk van de jaren dertig, waar het politieke klimaat sterk antikerkelijk getint was. De kloosters vreesden voor een confiscatie door de overheid. Daarom zochten enkele (Franse) nonnenkloosters bescherming voor hun spaargeld in een speciaal Nederlands beleggingsfonds: de Onderlinge Beleggings- en Administratie Maatschappij (OBAM). Obam werd in 1954 verkocht door middel van een introductie van de aandelen op de Amsterdamse beurs, aangezien de nonnen het na de Tweede Wereldoorlog niet meer nodig hadden en beleggers op zoek waren naar investeringen. (bron: Obam)

49



Turbo’s De H van HSCEI De Hang Seng China Enterprises Index maakt onderdeel uit van de indexfamilie van de Hang Seng. Deze bank is naamgever van de Hang Seng Index, opgestart in 1969 en herbergt de 45 belangrijkste bedrijven uit Hongkong. De China Enterprises Index is een zusterindex, opgericht in 1995. Het volgt de rendementen van 40 van China’s bedrijven die een notering hebben aan de beurs van Hongkong, de zogeheten Haandelen.

Valuta Naam EUR/JPY Turbo Short EUR/RUB Turbo Long EUR/RUB Turbo Long EUR/RUB Turbo Short EUR/RUB Turbo Short EUR/SEK Turbo Long EUR/SEK Turbo Long EUR/SEK Turbo Short EUR/SEK Turbo Short EUR/TRY Turbo Long EUR/TRY Turbo Long EUR/TRY Turbo Short EUR/TRY Turbo Short EUR/USD Turbo Long EUR/USD Turbo Long EUR/USD Turbo Short EUR/USD Turbo Short GBP/USD Turbo Long GBP/USD Turbo Long GBP/USD Turbo Short GBP/USD Turbo Short USD/CNY Turbo Short USD/CNY Turbo Short USD/JPY Turbo Long USD/JPY Turbo Long USD/JPY Turbo Short USD/JPY Turbo Short

ISIN

Stoploss

NL0009333939 NL0009335124 NL0006476202 NL0009334572 NL0009173590 NL0009334481 NL0006518789 NL0006518755 NL0006518763 NL0000880540 NL0006342446 NL0000374387 NL0009334580 NL0009171305 NL0009071810 NL0009335462 NL0009335074 NL0009171321 NL0009172576 NL0009335090 NL0009263177 NL0000452019 NL0000699585 NL0006522823 NL0009263508 NL0009257856 NL0009172618

131,10 38,04 33,09 46,03 52,19 8,22 9,24 11,96 13,91 1,961 1,813 2,705 2,353 1,348 1,336 1,383 1,393 1,451 1,539 1,599 1,649 7,90 7,50 83,50 87,70 93,60 98,50

Hefboom 11,95 8,93 4,35 5,68 3,03 4,90 9,43 3,50 2,02 8,55 5,41 2,38 4,20 34,72 26,46 25,06 21,23 8,55 18,52 14,29 9,35 2,74 3,38 13,64 24,88 25,06 12,42

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

133,83 36,94 32,14 47,46 53,81 7,83 8,79 12,60 14,65 1,825 1,687 2,926 2,546 1,321 1,309 1,411 1,421 1,41 1,49 1,65 1,70 9,022 8,564 81,84 85,90 95,59 100,58

124,00 41,00 41,00 41,00 41,00 10,00 9,781 9,781 9,781 2,063 2,063 2,063 2,063 1,359 1,359 1,359 1,359 2,00 2,00 2,00 2,00 6,83 6,83 91,00 91,00 91,00 91,00

0,01 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,01 0,01 0,01 0,01 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,01 0,01 0,01 0,01

8,48 0,96 2,13 1,62 3,18 2,00 1,01 2,88 4,98 1,14 1,82 4,18 2,35 2,78 3,65 3,88 4,63 1,12 0,49 0,65 1,03 2,31 1,82 7,23 3,93 3,90 7,93

8,58 1,11 2,28 1,77 3,33 2,02 1,03 2,90 5,00 1,17 1,85 4,21 2,38 2,81 3,68 3,91 4,66 1,17 0,54 0,70 1,08 geen laatprijs geen laatprijs 7,33 4,03 4,00 8,03


Beleggingsfondsen Naam Delta Deelnemingen Fonds Turbo Long Delta Deelnemingen Fonds Turbo Long BNP Paribas OBAM Turbo Long BNP Paribas OBAM Turbo Long

ISIN

Stoploss

NL0009061373 NL0009056282 NL0009056290 NL0009061365

35,00 30,00 33,00 41,00

Hefboom 3,09 2,42 2,45 3,74

Fin.Niv

Ref.

Ratio

Bied

Laat

30,28 26,34 28,78 35,82

44,00 43,56 48,07 48,00

10,00 10,00 10,00 10,00

13,36 17,30 18,81 11,86

14,11 18,05 19,71 12,76

Bron: RBS, 17 februari 2010 Voor bedrijven uit Hongkong met China als afzetmarkt worden zogenoemde Red Chips uitgegeven. Daarnaast bestaan N-aandelen, een term die in de Verenigde Staten wordt gebruikt om Chinese aandelen mee aan te geven. Naast H en N zijn er ook nog A- en B-aandelen op Chinese bedrijven. De voornaamste beurzen van China staan in Sjanghai en Shenzhen. Op de vloer worden A- en B-aandelen verhandeld, waarbij de A-aandelen alleen voor Chinezen en een select groepje buitenlandse investeerders (ter plaatse) beschikbaar zijn en B-aandelen specifiek voor buitenlanders zijn bedoeld.

50

Warrants Naam AEX® 200 Put Warrant 19.03.2010 AEX® 240 Call Warrant 19.03.2010 AEX® 240 Put Warrant 17.12.2010 AEX® 280 Call Warrant 17.12.2010 Bovespa 45000 Call Warrant 19.03.2010 Bovespa 45000 Put Warrant 19.03.2010 Bovespa 55000 Call Warrant 15.06.2010 Bovespa 55000 Put Warrant 19.03.2010 Brent Crude Oil Future 65 Put Warrant 10.11.2010 Brent Crude Oil Future 70 Call Warrant 11.05.2010 Brent Crude Oil Future 75 Put Warrant 10.11.2010 EUR/USD 1,35 Call Warrant 17.09.2010 EUR/USD 1,35 Put Warrant 17.09.2010 EUR/USD 1,45 Call Warrant 17.09.2010 Goud 1000 Call Warrant 13.12.2013 Goud 1000 Put Warrant 13.12.2013 Goud 1400 Call Warrant 13.12.2013 HSCEI (China) 10000 Call Warrant 17.09.2010 HSCEI (China) 10000 Put Warrant 18.06.2010 HSCEI 12000 Call Warrant 17.09.2010 Zilver 12 Call Warrant 10.06.2010 Zilver 14 Put Warrant 20.08.2010 Zilver 16 Call Warrant 20.08.2010

ISIN

Delta

Uitoefenprijs

NL0009068519 NL0009068485 NL0009258896 NL0009258854 NL0009173855 NL0009173962 NL0009255678 NL0009255801 NL0009334275 NL0009174127 NL0009334283 NL0009258375 NL0009258466 NL0009258383 NL0009256387 NL0009256429 NL0009256403 NL0009334150 NL0009255835 NL0009334168 NL0009174069 NL0009255967 NL0009255926

0,0 0,99 -0,15 0,75 1,0 0,0 0,91 -0,02 -0,2 0,76 -0,35 0,57 -0,43 0,24 0,72 -0,31 0,5 0,72 -0,27 0,4 0,93 -0,27 0,53

200,00 240,00 240,00 280,00 45000,00 45000,00 55000,00 55000,00 65,00 70,00 75,00 1,35 1,35 1,45 1000,00 1000,00 1400,00 10000,00 10000,00 12000,00 12,00 14,00 16,00

Ref.

Bied

Laat

3216,60 3216,60 0,00 0,00 672380,00 672388,00 672369,00 672351,00 801,00 775,00 801,00 13,00 13,00 13,00 11065,00 11068,00 11065,00 112638,00 112638,00 112638,00 158,40 158,30 158,40

0,01 8,17 0,53 5,28 0,60 0,01 0,53 0,01 0,22 0,83 0,43 0,43 0,36 0,15 2,56 1,35 1,58 1,67 1,95 2,93 0,33 1,22

0,02 8,42 0,55 5,38 0,64 0,05 0,63 0,04 0,24 0,85 0,45 0,44 0,37 0,16 2,58 1,37 1,60 1,72 2,00 2,98 0,38 1,27


Disclaimer/Colofon Chapeau


Disclaimer Dit document is opgesteld door The Royal Bank of Scotland N.V. of haar dochtervennootschappen of groepsondernemingen (‘’RBS’’). Dit document dient uitsluitend voor informatiedoeleinden en strekt ter informering over de voornaamste karakteristieken van de effecten beschreven in dit document. Het is niet bedoeld om een uitputtende opsomming te bevatten van alle mogelijke risico’s verbonden aan, of de karakteristieken van de hierin beschreven effecten. Dit document is niet opgesteld of bedoeld en maakt geen onderdeel uit van een aanbieding of een uitnodiging tot het doen van een aanbieding. Ook is het geen uitnodiging of aanbeveling tot het aangaan van een transactie of een officiële of informele bevestiging van voorwaarden. Dit document dient niet als vervanging van advies gegeven door een bank of financiële adviseur voorafgaand aan het aangaan van een derivatentransactie en vormt geen aanbiedingsdocument of prospectus. Het is ook niet bedoeld om als basis te dienen voor een evaluatie van transacties in effecten of financiële belangen beschreven in dit document. Potentiële beleggers wordt daarom aangeraden voorafgaand aan het aangaan van een belegging in de effecten adequate informatie over de aard van deze producten en de daaraan verbonden risico’s in te winnen. Een aanbieding of een uitnodiging tot het doen van een aanbieding, uitnodiging of aanbeveling tot het aangaan van een transactie zal uitsluitend worden gedaan op basis van een aanbiedingsdocument of, indien toepasselijk, een prospectus welke kosteloos verkrijgbaar is via www.rbs.nl/markets. U kunt ook bellen op 0900-MARKETS (0900-6275387, lokaal tarief), een e-mail sturen naar [email protected] of per post aanvragen via RBS Markets NL, Gustav Mahlerlaan 10,1082 PP Amsterdam. De aanschaf van effecten brengt bepaalde risico’s met zich mee, zoals marktrisico’s, kredietrisico’s en liquiditeitsrisico’s. Beleggers dienen zich ervan te vergewissen dat zij de aard van al deze risico’s begrijpen voordat zij een beleggingsbeslissing met betrekking tot de effecten nemen. Beleggers dienen zorgvuldig af te wegen of de effecten geschikt voor hen zijn gezien hun ervaring, doelstellingen, financiële positie en andere relevante omstandigheden. In geval van twijfel, dienen beleggers voorafgaand aan het maken van een beleggingsbeslissing professioneel advies in te winnen dat relevant en specifiek is voor de beoogde beleggingsbeslissing. In de structurering, uitgifte en verkoop van de effecten treedt RBS niet op in een fiduciaire of adviserende rol. Alle informatie in dit document is gebaseerd op informatie afkomstig van RBS en van andere instellingen die als betrouwbaar gelden. RBS geeft in dit document een getrouwe reproductie van dergelijke informatie, echter RBS biedt geen garantie voor de juistheid van de getoonde gegevens verkregen van derden. Geen garantie of zekerheid in welke vorm ook, expliciet of impliciet, wordt gegeven met betrekking tot de volledigheid en juistheid van de informatie opgenomen in dit document. RBS accepteert geen enkele verplichting om enige informatie opgenomen in dit document te herzien of te corrigeren. Geen handelen of nalaten van RBS of haar directeuren, werknemers, agenten of andere vertegenwoordigers met betrekking tot de informatie opgenomen in dit document vormt, of wordt geacht te vormen, een verplichting of garantie van RBS of enig ander persoon. Dit document bevat voorbeelden welke gebaseerd zijn op scenario-analyse en backtesting. Dit betekent dat de gegeven voorbeelden gebaseerd zijn op veronderstellingen en niet indicatief zijn voor toekomstige resultaten van het product. Indicatieve prijzen of analyses in dit document zijn te goeder trouw opgesteld, uitgekozen en beoordeeld en derhalve wordt geen garantie gegeven ten aanzien van de juistheid, volledigheid en redelijkheid van deze prijsopgaven of analyses. Onverminderd de juridische verantwoordelijkheid voor informatievoorziening, accepteert RBS geen enkele vorm van aansprakelijkheid voor kosten, schade en claims ontstaan uit, of in verband met, een belegging in effecten beschreven in dit document. Een ieder die een effect of een ander financieel belang genoemd in dit document verkrijgt wordt uitsluitend gebonden aan de voorwaarden opgenomen in het definitieve aanbiedingsdocument of, indien toepasselijk, prospectus dat in verband hiermee wordt uitgegeven en uitsluitend op basis daarvan worden inschrijvingen voor effecten of andere financiële belangen gedaan. Onverminderd de juridische verantwoordelijkheid voor informatievoorziening, accepteert RBS geen enkele vorm van aansprakelijkheid voor kosten, schade en claims ontstaan uit, of in verband met, een belegging in effecten beschreven in dit document. RBS en/of haar dochtervennootschappen of groepsvennootschappen, verbonden vennootschappen, werknemers of klanten kunnen een belang in financiële instrumenten hebben zoals de effecten beschreven in dit document of daaraan gerelateerde financiële instrumenten. Een dergelijk belang kan omvatten het handelen, aanhouden, onderhouden van een markt in zulke instrumenten als ook het verschaffen van bank-, krediet- en andere financiële diensten aan een vennootschap of de uitgevende instelling van de effecten en financiële instrumenten beschreven in dit document. RBS treedt met betrekking tot een transactie, de effecten of andere verplichtingen beschreven in dit document, niet op als financiële adviseur of in een fiduciaire rol. RBS geeft met betrekking tot geen enkele jurisdictie een garantie of advies over fiscale, juridische en boekhoudkundige zaken. Dit document is niet bedoeld voor de distributie of het gebruik door enig persoon of entiteit in een jurisdictie of land waarin een dergelijke distributie of gebruik in strijd is met locale weten regelgeving. De informatie opgenomen in dit document is eigendom van RBS en is verstrekt op verzoek van een geselecteerd aantal ontvangers en mag niet (geheel of gedeeltelijk) worden verstrekt of anderszins gedistribueerd aan een andere derde partij zonder de schriftelijke toestemming van RBS. Verenigde Staten van Amerika: Dit document is uitsluitend bestemd voor verstrekking aan “major institutional investors” zoals gedefinieerd in “Rule 15a-6” van de Amerikaanse Exchange Act van 1934, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de “Exchange Act”) en mag niet worden verstrekt aan andere Amerikaanse ingezetenen. Elke Amerikaanse “major institutional investor” die deze informatie ontvangt en komt door het ontvangst ervan overeen dat hij de informatie in dit document niet zal verstrekken of anderszins distribueren aan anderen. Amerikaanse ingezetenen die deze informatie hebben ontvangen en meer informatie willen ontvangen of een transactie in de effecten beschreven in dit document willen aangaan, kunnen contact opnemen met een vertegenwoordiger van RBS Securities Inc. via 600 Washington Boulevard, Stamford, CT, USA of bellen met +1 203 897 2700. RBS Securities Inc. is geregistreerd als broker-dealer bij de Amerikaanse Securities and Exchange Commission op grond van de Exchange Act en aangesloten bij de Amerikaanse “Securities Investor Protection Corporation (SIPC)” en de Amerikaanse “Financial Industry Regulatory Authority (FINRA)”. De effecten zoals hierin beschreven zijn en zullen niet worden geregistreerd zoals bedoeld in de de Amerikaanse Securities Act van 1933, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de “Securities Act”) en mogen niet worden aangeboden of verkocht in de Verenigde Staten van Amerika, tenzij aan “qualified institutional buyers” (gekwalificeerde institutionele beleggers) in lijn met “Rule 144A” of op grond van een andere vrijstelling van of het niet van toepassing zijn van de registratieverplichting van de Securities Act. De aanbieding of verkoop van de effecten of transacties in de effecten kunnen verder beperkt worden door toepasselijke weten regelgeving van de Verenigde Staten of van haar afzonderlijke staten. Potentiële beleggers dienen zichzelf daarom op de hoogte te stellen van juridische beperkingen bij het aangaan van transacties naleven. The Royal Bank of Scotland N.V. staat in Nederland onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. The Royal Bank of Scotland plc staat in het Verenigd Koninkrijk onder toezicht van Financial Services Authority. Behalve in landen waarin dit wettelijk is vereist is de inhoud van dit document is niet beoordeeld door toezichthouders in de landen waarin dit document wordt verstrekt. © The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm ook van de inhoud van dit document is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. Dit document bevat merken van The Royal Bank of Scotland Group plc en andere vennootschappen binnen de RBS groep. De merken omvatten onder andere het logo van The Royal Bank of Scotland en de merknamen The Royal Bank of Scotland en RBS. Voor informatie over de merken van The Royal Bank of Scotland Group plc of een van haar groepsvennootschappen kunt u contact opnemen met The Royal Bank of Scotland plc, via haar hoofdkantoor op 36 St Andrew Square, Edinburgh EH2 2YB geregistreerd in Scotland onder nummer 90312. Jim Rogers, James Beeland Rogers Jr, Rogers, Rogers International Commodity Index, RICI, RICI Enhanced Index zijn (geregistreerde) merknamen van Beeland Interests Inc. Beeland Interest Inc is eigendom van James Beeland Rogers Jr. De namen Jim Rogers en James Beeland Rogers Jr. zijn intellectueel eigendom van James Beeland Rogers Jr. Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de indices genoemd in dit magazine behoren toe aan de relevante Index sponsoren (de “Index Sponsoren”). De relevante Index Sponsoren, Beeland Interest Inc en James Beeland Rogers Jr. zijn op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van de producten genoemd in dit magazine, noch wordt door hen enig advies tot aankoop van deze producten gegeven. RBS is met een ieder van Technische Analyse Consultancy B.V. (BTAC), IEX Media B.V. (IEX), Tostrams Group B.V., BB Intermédiaire B.V., Beleggers Cooperatie Nederland U.A., de in dit document geïnterviewde personen en/of de aan hen gelieerde ondernemingen (de Personen) een samenwerkingsverband aangegaan waarin de Personen zijn overeengekomen in ruil voor een financiële vergoeding bepaalde promotionele activiteiten en diensten te verrichten met betrekking tot producten van RBS. RBS heeft echter geen enkele betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in de totstandkoming, volledigheid, juistheid en geschiktheid voor welke doeleinden dan ook en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid in verband met de technische analysen, standpunten en/of aanbevelingen van de Personen. Noch heeft RBS enige betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in de diensten, activiteiten, beleggings- en/of andere adviezen, aanbevelingen, promoties, aanbiedingen, koop, verkoop, werving, selectie, abonnering en/ of informatie, in welke vorm dan ook, door of namens de Personen (de Diensten). RBS is niet verantwoordelijk voor de volledigheid, juistheid en geschiktheid, voor welke doeleinden dan ook, en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de Diensten, de technische analyses, standpunten en/of aanbevelingen van de Personen. Het onderdeel technische analyse wordt verzorgd door BTAC en uitgebracht door RBS. Nico Bakker is bestuurder van BTAC en is een onafhankelijk analist. RBS betaalt een vergoeding voor de technische analyses van BTAC. Columns en overzichtsartikelen opgenomen in dit document worden verzorgd door Pieter Kort, Fleur van Dalsem, Lizanne Schipper en Peter van Kleef en uitgebracht door RBS. Pieter Kort, Fleur van Dalsem en Peter van Kleef zijn als columnisten in loondienst bij en Lizanne Schipper werkt in opdracht van IEX of aan haar gelieerde onderneming. Hun beloning is niet afhankelijk van de prestaties van RBS en wordt niet beïnvloed door hun standpunten en aanbevelingen opgenomen in dit document. De technische analyses van BTAC en de teksten van Pieter Kort, Fleur van Dalsem en Peter van Kleef zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Dit marketing document is niet opgesteld in overeenstemming met de juridische vereisten opgenomen in Europese Richtlijn 2004/39/EC die van toepassing zijn op de promotie van onafhankelijke research. Juridische beperkingen op grond van deze richtlijn zijn derhalve voorafgaand aan de distributie van dit document niet van toepassing op RBS indien handelend in de financiële instrumenten genoemd in dit document.

Colofon

RBS Postbus 12925 1100 AX Amsterdam Nederland

Hoofdredactie: Jean-Paul van Oudheusden, Erik Mauritz, Pieter Kort

Bron tabellen: Certificaten: RBS, 17 februari 2010 Turbo‘s: RBS, 17 februari 2010 Warrants: RBS, 17 februari 2010 Vormgeving en productie: LAD-fc, LINKING ADVERTISING, Michi Gehrmann, www.LAD-fc.com Art director: John Fell Fotos: dreamstime, fotolia, getty, istock, Veer Verschijning: 10 maal per jaar

Eindredactie: Laura Iseger

Abonneren: Via www.rbs.nl/markets kan een gratis abonnement op RBS Markets Magazine worden aangevraagd

Medewerkers aan dit nummer: Nico Bakker, Fleur van Dalsem, Urs Knobel, Peter van Kleef, Jürgen Koch, Kornelia Lindschinger, Erik Mauritz, Martine Rommen, Lizanne Schipper

Informatie over de producten van RBS Markets Internet: www.rbs.nl/markets Email: [email protected] Telefoon: 0900 MARKETS (0900 6275387)


51

Educatie Chapeau


Turbo’s op obligatiefutures U kunt inspelen op de renteontwikkelingen met Turbo’s. De onderliggende waarde van deze Turbo’s zijn obligatiefutures. Hoe werken deze obligatiefutures en welke Turbo moet u wanneer hebben? RBS biedt de mogelijkheid om in te spelen op een stijging of daling van de rente met behulp van Turbo’s op obligatiefutures. Er zijn Turbo’s beschikbaar op: - Amerikaanse T-Note (5 en 10 jaar) - Amerikaanse T-Bond (30 jaar) future - Duitse staatsobligatiefutures (Schatz: 2 jaar, Bobl: 5 jaar, Bund: 10 jaar en Buxl: 30 jaar) - Japanse Government Bondfutures (de JGB future, 30 jaar) Wanneer u met behulp van deze Turbo’s wilt inspelen op de renteontwikkeling is het belangrijk om te weten dat u een Turbo Long nodig heeft om in te spelen op een verwachte daling van de rente en een Turbo Short om en in spelen op een verwachte stijging van de rente. Lange en korte rente Er zijn grofweg twee verschillende categorieën rente te onderscheiden; de lange en de korte rente. De korte rente kan vaak anders bewegen dan de lange rente en is doorgaans lager. De korte rente, ook wel geldmarktrente genoemd, wordt vooral beïnvloed door beslissingen van centrale banken. Centrale banken bepalen de herfinancieringsrentes en gebruiken die als instrument om de inflatie en economische groei te sturen. De korte rente heeft ook invloed op de hoogte van de spaarrente. Bij geldmarktrente denken we bijvoorbeeld aan de driemaands euriborrente. De lange rente, ook wel kapitaalmarktrente genoemd, wordt bepaald door vraag en aanbod. Macro-economische factoren, zoals inflatieverwachtingen, beïnvloeden de lange rente. De lange rente heeft gevolgen voor obligatieprijzen en voor de hypotheekrente. Onder korte rente vallen leningen met een looptijd tot ongeveer twee jaar, daarna spreken we van lange rente. Met Turbo’s op obligatiefutures kunt u inspelen op de ontwikkeling van de lange rente.

52

Meer snelheid: Turbo’s op obligaties

Obligaties en rente Een staatsobligatie keert doorgaans een vaste coupon uit. Wanneer de rente stijgt, daalt de koers van de obligatie. En vice versa: wanneer de rente daalt, dan stijgt de koers van een obligatie. Beleggers gebruiken als maatstaf voor de rentegevoeligheid van een obligatiefuture de duration. De duration geeft aan hoe sterk de koers van een obligatie reageert op een daling of stijging van de rente. Stel, een obligatie heeft een duration van 6. Als de rente met 0,1 procent daalt, stijgt de koers van de obligatie met 0,1 procent maal de duration, oftewel 0,6 procent. Stijgt de rente met 0,1 procent, dan daalt de waarde van de obligatie met 0,1 procent maal de duration, oftewel 0,6 procent. Over het algemeen geldt: hoe langer de looptijd van de obligatie, des te hoger de duration. De koers van obligaties met een langere looptijd reageert dus vaak sterker op een verandering van de rente. Obligatiefutures Als onderliggende waarde voor de Turbo’s op rente wordt gebruikgemaakt van obliga-

tiefutures, onder meer omdat deze doorgaans beter verhandelbaar zijn dan obligaties zelf. Een obligatiefuture is een termijncontract, waarmee een verplichting wordt aangegaan om op een bepaald tijdstip in de toekomst een bepaald aantal obligaties te kopen of verkopen. Aan het einde van de looptijd, op de expiratiedatum, levert de verkopende partij de obligaties aan de kopende partij op een vooraf vastgestelde prijs. De koers van een obligatiefuture is gebaseerd op een hypothetische Duitse staatsobligatie. De Schatz-future is bijvoorbeeld gebaseerd op een hypothetische obligatie met een looptijd van twee jaar en de Amerikaanse T-Bondfuture is gebaseerd op een hypothetische obligatie met een looptijd van dertig jaar. Er wordt gebruikgemaakt van hypothetische obligaties omdat er doorgaans geen obligatie is met precies deze looptijd. Daarom kunnen bij expiratie obligaties met looptijden binnen een bepaalde range worden geleverd. Voor een Schatz-future kunnen bijvoorbeeld obligaties worden geleverd met een looptijd tussen de 1,75 en 2,25 jaar.


Chapeau Educatie


Beschikbare futures:

De koers is afhankelijk van de waarde van:

Schatz future

Duitse staatsobligaties (looptijd twee jaar)

Bobl future

Duitse staatsobligaties (looptijd vijf jaar)

Bund future

Duitse staatsobligaties (looptijd tien jaar)

Buxl future

Duitse staatsobligaties (looptijd 30 jaar)

T-Note (5y)

Amerikaanse staatsobligaties (looptijd vijf jaar)

T-Note (10y)

Amerikaanse staatsobligaties (looptijd tien jaar)

T-Bond

Amerikaanse staatsobligaties (looptijd 30 jaar)

JGB future

Japanse staatsobligaties (looptijd 10 jaar)

Ook obligatiefutures stijgen in waarde wanneer de rente daalt en vice versa. Voor een indicatie van de duration (de rentegevoeligheid) van een obligatiefuture, kunt u kijken naar de cheapest to deliver-obligatie. Dit is de goedkoopste obligatie die geleverd kan worden wanneer de future expireert. Omdat de eigenschappen (zoals de looptijd en de coupon) van deze obligatie nooit helemaal gelijk zijn aan de eigenschappen van de hypothetische obligatie, wordt het aantal obligaties dat geleverd moet worden bij expiratie aangepast op basis van een conversiefactor. We krijgen een indicatie van de duration van de obligatiefuture door de duration van de cheapest to deliver-obligatie te vermenigvuldigen met de conversiefactor. Bijvoorbeeld Voor bijvoorbeeld de Bundfuture, een future op Duitse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar, heeft de cheapest to deliver-obligatie op het moment van schrijven een duration van 7,48 (bron: Bloomberg, 15 februari 2010). De conversiefactor die wordt gehanteerd is 0,849 (bron: Bloomberg, 15 februari 2010). De duration van deze Bundfuture is bij benadering gelijk aan de duration van de obligatie (7,48) maal de conversiefactor (0,849); in dit voorbeeld 6,35. Dit betekent dat wanneer de rente met 1 procent daalt, de waarde van de obligatiefuture bij benadering met 6,35 procent stijgt. In het algemeen geldt dat (net als voor een obligatie) de duration van de future hoger zal zijn naar mate de looptijd van de onderliggende obligatie langer is.

Het effect van het doorrollen Obligatiefutures hebben een vaste afloopdatum, in tegenstelling tot Turbo’s, die geen vaste afloopdatum kennen. Om deze reden worden de onderliggende futures van Turbo’s voor de afloopdatum van de onderliggende future doorgerold naar een future met een langere looptijd. Doorrollen wil zeggen dat de positie in de korter lopende future wordt gesloten en een positie in langer lopende future wordt aangegaan. De Schatz, Bobl, Bund en Buxl futures lopen jaarlijks af in maart, juni, september en december. Het is mogelijk dat er tijdens het doorrollen prijsverschillen tussen de futures van verschillende looptijd optreden. Na het doorrollen wordt zowel het financieringsniveau als het stoploss-niveau aangepast. Op die manier heeft het doorrollen geen invloed op de theoretische waarde van de Turbo. Minimaal vijf handelsdagen voor de first notice date van de onderliggende future wordt er doorgerold naar de eerstvolgende future. De first notice date is de eerste dag waarop de koper van een future verplicht kan worden om de onderliggende waarde te kopen. Wanneer u op de website www.rbs.nl/markets de interactieve grafiek van een Turbo opent kunt u de actuele en historische stoploss-niveaus en financieringsniveaus terugzien.

Het effect van een stijging van de rente op de waarde van een Turbo Stel, u verwacht dat de rente gaat stijgen. U besluit hier op in te spelen met een Bundfuture Turbo Short met een financieringsniveau van 128,00. De Bundfuture noteert 123,00%. De waarde van de Turbo is te berekenen door van de koers van de future het financieringsniveau af te trekken (128 – 123 = ) 5 euro Om uit te rekenen wat het effect van een rentestijging of daling is op de waarde van een Turbo moeten we eerst uitrekenen wat het effect van een verandering van de rente is op de waarde van de Bundfuture. In de tekst hiernaast was te zien dat de duration van de Bundfuture momenteel bij benadering 6,35 was. De waarde van de Bundfuture is 123 euro. Stel dat de rente met 1 procent stijgt. De waarde van de Bundfuture daalt dan bij benadering naar (123 x (1 – 0,0635) = ) 115,19 euro.

Beschikbare Turbo’s op obligatiefutures Het volledige overzicht van de beschikbare Turbo’s op obligatiefutures vindt u op de website www.rbs.nl/markets, een selectie hiervan vindt u op pagina 48 van dit magazine. Met behulp van de ISIN-code die u vindt op deze website kunt u de Turbo terugvinden in het overzicht van uw broker.

De waarde van de Turbo Short kunnen we vervolgens opnieuw berekenen door van het financieringsniveau de koers van de future af te trekken. De waarde van de Turbo stijgt dan naar (128 – 115,19 = ) 12,81 euro (in dit voorbeeld gaan we er van uit dat het financieringsniveau gelijk blijft).

Stijging waarde Bundfuture Turbo Short met financieringsniveau 128 Waarde Bundfuture

Waarde Bundfuture Turbo Short

Beginsituatie

123,00

5,00 euro

Rente stijgt met 1 procent

115,19

12,81 euro


53

Lezersvragen


Stel ons uw vraag RBS geeft antwoord Heeft u ook een beleggingsvraag voor de experts van RBS, mailt u dan naar [email protected] onder vermelding van Magazine. de AEX® naar beneden aan op basis van het uitgekeerde dividend. Hierdoor verandert de waarde van zowel een Turbo Long als een Turbo Short niet als gevolg van de dividenduitkering. Ik verwacht een stijging van de Europese rente. Heb ik een Turbo Long of een Turbo Short nodig om hier op in te spelen? Wanneer u wilt profiteren van een stijging van de rente kunt u hier op inspelen met een Turbo Short op een obligatiefuture. Een stijging van de rente heeft namelijk een negatief effect op de waarde van een obligatiefuture. Een meer uitgebreide uitleg vindt u terug in het educatie-artikel op pagina 53 van dit magazine.

Martine Rommen

Mijn Turbo Short op de AEX® is niet in waarde gestegen terwijl de AEX® is gedaald. Hoe kan dit? Dit kan het gevolg zijn van een dividenduitkering van één of meerdere aandelen uit de AEX® index. Wanneer een aandeel uit de AEX® ex-dividend gaat, dan gaat de AEX®, naar weging van het aandeel in de index, ook exdividend. Dit heeft een daling van de stand van de index tot gevolg. Met een Turbo Short kunt u niet profiteren een daling van de AEX ® die het gevolg is van het ex-dividend gaan van een aandeel. Wanneer een aandeel uit de AEX® ex-dividend gaat, past RBS het financieringsniveau van alle Turbo’s op

54

Hoe worden de prijzen voor de obligatiefutures weergegeven? De prijzen van obligatiefutures worden door sommige dataleveranciers getoond in breuken (32e of 64e). Wanneer de koers wordt weergegeven in 32e en u ziet bijvoorbeeld een koers van 112 16/32, dan komt dit overeen met een koers van 112,50 procent. Op de website www.rbs.nl/markets worden de prijzen wel in decimalen afgegeven. Wanneer de onderliggende waarde van de Turbo een future is en er wordt doorgerold naar een volgende future, worden hier dan transactiekosten voor in rekening gebracht? Nee, er worden geen transactiekosten in rekening gebracht voor het doorrollen naar een future met een langere looptijd.

Ik ben geïnteresseerd in het Zonneenergie Certificaat. Hoe kan ik zien in welke aandelen ik belegd ben als ik dit Certificaat koop? Wanneer de onderliggende waarde van een Certificaat een door RBS samengestelde index is, zoals voor het Zonneenergie Certificaat, kunt u de actuele samenstelling van deze index terugvinden op de website www.rbs.nl/markets, op de productpagina van het Certificaat. De productpagina vindt u door bijvoorbeeld de naam van het Certificaat in de zoekmachine in te vullen. Turbo’s op Apple hebben ’s middags vaak een kleinere spread dan ’s ochtends. Wat is de reden hiervoor? Voor Turbo’s waarvan de onderliggende waarde noteert op een Amerikaanse beurs is de spread, het verschil tussen de bieden de laatprijs, voor half vier doorgaans kleiner dan na half vier. De reden hierachter is als volgt. Wanneer u een Turbo aanschaft, zal RBS in principe haar positie in de Turbo afdekken door een positie in de onderliggende waarde in te nemen. Wanneer u ’s ochtends een positie in de Apple Turbo’s inneemt, kan RBS haar positie niet afdekken met het aandeel dat op de Amerikaanse beurs noteert. Wel kan zij bijvoorbeeld aandelen Apple verhandelen op de beurs van Frankfurt. De spread op het aandeel dat in Frankfurt noteert is doorgaans groter dan de spread op het Amerikaanse aandeel Apple. Deze grotere spread op het aandeel berekenen wij door in de spread van de Turbo. Na half vier kunnen wij het Amerikaanse aandeel gebruiken om onze positie af te dekken, en verkleinen we de spread.


24 x 5 x 0

24 uur per dag - 5 dagen per week - 0 transactiekosten Marketindex, de nieuwe formule voor actieve beleggers. Met marketindex gaan de bedenkers van de Turbo’s weer een stap verder voor de actieve belegger. Wilt u 24* uur per dag, 5 dagen per week, zonder transactiekosten handelen? Het online handelsplatform marketindex stelt u daartoe in staat.

Zo kunt u gemakkelijk beleggen in AEX®, goud, olie, de euro/dollar en meer. Stap nu in de wereld van de professionele belegger en ervaar deze nieuwe beleggingswereld. Open nu een gratis demorekening op www.rbs.nl/marketindex.

* Euro/dollar, goud en olie minimaal van maandag 02:30 uur tot vrijdag 23:00 uur; AEX® maandag tot en met vrijdag van 08:00-22:00 uur.

Meer informatie? Ga naar www.rbs.nl/marketindex of bel 020-6551422

© The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm dan ook van de inhoud van dit document is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. AEX ® en AEX-Index ® zijn geregistreerde merknamen van Euronext N.V. of haar dochterondernemingen en worden gebruikt met toestemming van Euronext Indices B.V. Euronext N.V. en Euronext Indices B.V. zijn op generlei wijze betrokken bij marketindex, noch wordt door hen enig advies gegeven over producten die verkrijgbaar zijn via marketindex.

Royal 8% -3M Euribor Obligatie Een variabele coupon van 8% min de 3-maands rente Uw vertrouwen in de beurs is misschien nog laag. De spaarrente

Iedere Royal Obligatie biedt daarnaast 100% terugbetaling van

nog lager. Wat zijn dan alternatieven om toch rendement te maken

de hoofdsom op de afloopdatum. Royal Obligaties zijn dagelijks

op uw geld? Het antwoord: beleggen in de Royal Obligaties van

verhandelbaar via Euronext Amsterdam van NYSE Euronext, en

The Royal Bank of Scotland. U kiest zelf de vorm van uw rente: vast,

derhalve verkrijgbaar bij uw eigen bank en/of broker.

variabel of bijvoorbeeld afhankelijk van de inflatie. Selectie uit aanbod

Coupon (percentages op jaarbasis)

Frequentie

Afloopdatum

ISIN-code

Royal 8% - 3M Euribor Obligatie

8% verminderd met het 3-maands Euribor* percentage

kwartaal

28.02.2020

NL0009336783

Royal 3,25% Plus Obligatie

3,25%, of het 3-maands Euribor* percentage als dat hoger is

kwartaal

27.02.2015

NL0009336692

Royal 5% Vast Obligatie

5%

jaar

28.02.2020

NL0009336684

Royal 3% Inflatie Obligatie

3%, of de jaarlijkse inflatie in de eurozone** als dat hoger is

jaar

27.02.2015

NL0009336775

De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. * Het 3-maands Euribor percentage is het rentetarief waartegen Europese banken elkaar 3-maands deposito’s aanbieden (www.euribor.org). ** De jaarlijkse inflatie in de eurozone wordt bepaald op basis van de Harmonised Index of Consumer Prices (HICP), exclusief tabak (www.ecb.int).


© The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm dan ook van de inhoud van dit document is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik.

RBS MARKETS MAGAZINE

Recommend Documents