Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Eelde Machlaan 38 9761 TK Eelde tel. 050 311 29 27 fax 050 311 81 48 e-mail
[email protected] meldingenlijn 050 309 3009 e-mail
[email protected]
Samenvatting In totaal zijn er 132 meldingen door 25 melders ingediend in het tweede kwartaal van 2011. Zowel het aantal ingediende meldingen als het aantal melders laten een daling zien ten opzichte van voorgaande jaren. In het tweede kwartaal van 2011 was er geen sprake van frequente melders. In het tweede kwartaal van 2008, 2009 en 2010 wel. Zonder de impact van de meldingen van de frequente melders laat het aantal ingediende meldingen een daling zien in 2011 ten opzichte van 2010, maar een stijging ten opzichte van 2007, 2008 en 2009. De meeste meldingen waren afkomstig uit Donderen (nabij de circuits en aan- en uitvliegroute), namelijk 48 meldingen. Daarna komen Kolham (nabij aan- en uitvliegroutes) met 21 meldingen en Noordbroek (nabij het luchtvaartbaken Slochteren) met 18 meldingen. De meeste melders gaven als oorzaak van de ondervonden overlast het ‘overvliegen’ (74). Ten opzichte van het voorgaande jaar is het aantal vliegbewegingen in dit tweede kwartaal afgenomen met 6.061 vliegbewegingen. Deze afname komt voornamelijk door een daling van het aantal lesvluchten. Er zijn sinds 11 september 2010 geluidsbeperkende maatregelen van kracht in verband met een dreigende overschrijding van de geluidscontour. Er wordt in principe les gevlogen tussen 8:00 uur en 18:00 uur. Alle verkeer dient vooraf toestemming te vragen aan de luchthaven en wordt gelimiteerd in het aantal bewegingen. Deze maatregelen zijn het gehele tweede kwartaal van kracht geweest. Van de 132 ingediende meldingen in het tweede kwartaal van 2011, is van 109 meldingen met het vliegtuigvolgsysteem een track gevonden. Van 14 meldingen is geen track gevonden. Daarnaast bevatten 9 meldingen te weinig informatie om verder in behandeling te kunnen worden genomen. Van de 109 meldingen waarvan een track is gevonden vlogen 87 toestellen op instrument. Na nader onderzoek is gebleken dat het merendeel (80) van deze vluchten lesvluchten betroffen. De vliegscholen zijn op de hoogte gesteld van de meldingen over toestellen van hun vliegschool door het Klachtenbureau. Bij 10 meldingen is er nader overleg geweest met de luchtverkeersleiding en/of luchthaven. In vier gevallen zijn de betreffende instructeurs en de leerlingen ingelicht over situaties die zich voorgedaan hebben, bijvoorbeeld het vliegen over de bebouwde kom. Er zijn geen mogelijke overtredingen geconstateerd in het tweede kwartaal van 2011. Er zijn dan ook geen meldingen ter afdoening doorgezonden naar de luchtvaartpolitie. Er is één melding gedaan over een militaire helikopter, welke ingezet werd als blushelikopter bij de brand in het natuurgebied Fochteloërveen. De meldingen zijn in het tweede kwartaal binnen de in het klachtenreglement gestelde termijn van drie weken na ontvangst van de melding beantwoord. De meeste meldingen zijn via de e-mail ingediend, gevolgd door telefonisch, website en Meldpunt Drenthe.
Inhoudsopgave Inleiding ..................................................................................................................................... 5 1
Schematisch overzicht ontvangen meldingen tweede kwartaal 2011 ................................. 6
2
Meldingen en melders ......................................................................................................... 8 2.1
Indiening meldingen .................................................................................................... 8
2.2
Aantal meldingen en melders ...................................................................................... 8
2.3
Meldingen per melder .................................................................................................. 9
3
Meldingen per plaats waarneming .................................................................................... 10
4
Door de melder aangegeven ‘oorzaak’ ............................................................................. 11
5
Meldingen en vliegbewegingen ........................................................................................ 12
6
7
8
5.1
Meldingen en vliegbewegingen ................................................................................. 12
5.2
Categorieën vliegbewegingen .................................................................................... 13
Koppeling melding aan vliegtuigvolgsysteem .................................................................. 14 6.1
Gegevens vliegtuigvolgsysteem (track)..................................................................... 15
6.2
Geen gegevens vliegtuigvolgsysteem (geen track) ................................................... 15
6.3
Te weinig informatie ................................................................................................. 15
Meldingen betreffende GAE ............................................................................................. 16 7.1
Uitwerking meldingen naar soort vlucht IFR/VFR ................................................... 16
7.2
Vliegscholen .............................................................................................................. 17
Meldingenafhandeling ...................................................................................................... 18
Bijlage 1 Schematisch overzicht meldingen niet-frequente melders ....................................... 19 Bijlage 2 Ontbreken vliegbanen ............................................................................................... 20
Inleiding Het is een gegeven dat een aantal mensen overlast ervaart van de activiteiten van de luchtvaart, niet alleen in de (directe) omgeving van de luchthaven, maar ook bijvoorbeeld in de omgeving van een luchtvaartbaken. Vaak worden meldingen over vliegverkeer gekoppeld aan de veronderstelling dat de luchtvaartwet en luchtvaartregels worden overtreden. In de praktijk blijkt dit niet altijd het geval te zijn: het Klachtenbureau van de Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Eelde (CMLE) heeft nauwelijks tot geen aanleiding om meldingen voor nader onderzoek in handen van de Luchtvaartpolitie te stellen. Er zijn weliswaar aan- en uitvliegroutes, vlieghoogtes en start- en landingsprocedures vastgesteld, echter om redenen van veiligheid kan en mag van die standaardroutes en standaardhoogtes worden afgeweken in overleg met de Luchtverkeersleiding. Een incidenteel verhoogde geluidhinder of geluidhinder op een plaats waar deze normaal niet wordt ondervonden kan daarvan het gevolg zijn. Dit rapport is opgesteld om de Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Eelde te informeren over meldingen betreffende vliegverkeer van en naar Groningen Airport Eelde (GAE). Het gaat hierbij om meldingen die bij het Klachtenbureau zijn ingediend in het tweede kwartaal van 2011. In hoofdstuk 1 wordt een schematisch overzicht gegeven van de ontvangen meldingen. In de hoofdstukken 2 tot en met 5 wordt een overzicht gegeven van de aantallen ontvangen meldingen en vliegbewegingen van het tweede kwartaal van 2011 ten opzichte van voorgaande jaren. In hoofdstuk 6 wordt de melding gekoppeld aan het vliegtuigvolgsysteem FANOMOS (Flighttrack and Aircraft Noise Monitoring System). In hoofdstuk 7 worden de meldingen met betrekking tot GAE uitgewerkt. Hoofdstuk 8 gaat in op de meldingenafhandeling.
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
5
1
Schematisch overzicht ontvangen meldingen tweede kwartaal 2011
Zoals in het schematisch overzicht hiernaast te zien is, zijn er 132 meldingen ingediend in het tweede kwartaal van 2011. Van 109 meldingen is een track gevonden, van 14 meldingen is er geen track gevonden en 9 meldingen bevatten te weinig informatie (TWI) om verder in behandeling te kunnen worden genomen. Met behulp van het meldingenregistratiesysteem welke gekoppeld is aan het vliegtuigvolgsysteem zijn de meldingen, welke voldoende informatie bevatten om verder in behandeling genomen te kunnen worden, onderzocht. Van de 109 meldingen waarbij een track is gevonden, hebben alle vliegtuigen GAE aangedaan. Het komt voor dat het systeem op of omstreeks het door de melder aangegeven tijdstip geen toestel in de (nabije) omgeving van de melder laat zien. Deze meldingen hebben de kwalificatie “geen track” meegekregen (14). Bij deze meldingen is er sprake van geen toestel of was de transponder uitgeschakeld (GTU). Daarnaast dient opgemerkt te worden dat er vliegbanen ontbreken in het vliegtuigvolgsysteem door een technische onvolkomenheid. Daarbij dient wel opgemerkt te worden dat het ook zonder de technische onvolkomenheid mogelijk blijft dat er geen track gevonden wordt bij een melding. Zie voor meer informatie bijlage 2 Ontbreken vliegbanen. Van de 109 gevonden tracks van vluchten welke betrekking hebben op GAE, werd er bij 87 van deze tracks gevlogen op instrument (IFR) en bij 22 werd er gevlogen op zicht (VFR). Van de 87 IFR vluchten is na onderzoek gebleken dat het hier om 80 lesvluchten ging, 4 passagiersvluchten, 2 vakantievluchten en 1 overige vlucht. Als er op zicht (VFR) gevlogen is gaat het om voor het Klachtenbureau onbekende toestellen, omdat het registratienummer en het type vliegtuig daarbij niet bekend is in het vliegtuigvolgsysteem. In onderstaande tabel wordt per kwartaal een meerjaren overzicht gegeven van het totaal aantal ingediende meldingen. Jaartal 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Aantal meldingen 1e kwartaal 34 45 248 90 585 33
Aantal meldingen 2e kwartaal 76 64 356 130 349 132
Aantal meldingen 3e kwartaal 90 67 44 268 196 -
Aantal meldingen 4e kwartaal 59 30 52 87 70 -
Jaartotaal meldingen 259 206 700 575 1200 -
Uit bovenstaande tabel blijkt dat het aantal meldingen tot en met het tweede kwartaal van 2011 gedaald is ten opzichte van het aantal meldingen tot en met het tweede kwartaal van de jaren 2008, 2009 en 2010.
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
6
KOPPELING FANOMOS
GEBIED
IFR/VFR
SOORT VLUCHT Passagiersvlucht (4) Vakantie (2)
IFR (87)
Lesvlucht (80) Medisch (0) Overig (1)
GAE (109) Defensie (1) VFR (22)
Medisch (0)
Track (109) Onbekend (21) Niet GAE (0) Totaal (132)
TWI (9)
Geen track (14)
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
7
2
Meldingen en melders
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de relatie tussen het aantal ingediende meldingen en het aantal melders.
2.1 Indiening meldingen Meldingen kunnen schriftelijk, telefonisch, per e-mail of via de website van de CMLE worden ingediend. De meeste meldingen zijn via de e-mail ingediend (81), gevolgd door telefonisch (46), website (3) en Meldpunt Drenthe (2).
2.2 Aantal meldingen en melders In onderstaande tabel wordt een meerjaren overzicht gegeven van de aantallen melders in relatie tot het aantal meldingen. Iedere melder wordt zowel in de maand-, de kwartaal- als voor de jaarrapportages slechts één keer meegerekend. Het totaal aantal melders over het kwartaal is dus niet de optelsom van de aantallen melders over de respectievelijke maanden. Tabel 1 Vergelijking melders en aantallen meldingen
2007
2008
2009
2010
2011
Maand Melders Meldingen Melders Meldingen Melders Meldingen Melders Meldingen Melders Meldingen april 11 26 14 202 13 54 25 80 16 44 mei 11 21 18 109 8 25 23 93 13 55 juni 8 17 13 44 17 51 29 176 6 33 Totaal 32 64 33 355 30 130 56 349 25 132
Uit bovenstaande tabel blijkt dat het aantal melders in het tweede kwartaal van 2011 is gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2010. Het aantal meldingen laat in het tweede kwartaal van 2011 een sterke daling zien ten opzichte van dezelfde periode in 2010.
30 25 2007 20 2008 15
2009
10
2010
5
2011
0 april
mei
juni
Figuur 1 Vergelijking aantallen melders van 2007 t/m 2011
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
8
2.3 Meldingen per melder In onderstaande tabel wordt van het tweede kwartaal een meerjaren overzicht gegeven van de geregistreerde meldingen en melders, onderscheiden naar meervoudige of enkelvoudige meldingen. Tabel 2 Vergelijking aantal geregistreerde meldingen per melder (tweede kwartaal) 2007
2008
2009
Melders Meldingen Percent. Melders Meldingen 1 14 22% 1 176 1 10 16% 1 69 1 7 11% 1 50 1 6 9% 1 8 3 3 14% 1 7 3 2 9% 1 5 12 1 19% 1 4 4 3 4 2 17 1
Totaal
32
64
100%
33
356
% Melders Meldingen 49% 1 49 19% 1 18 14% 3 7 2% 1 6 2% 2 4 1% 1 3 1% 4 2 3% 17 1 2% 5%
100%
30
130
2010 % Melders Meldingen 38% 1 64 14% 1 55 16% 1 44 5% 1 32 6% 1 21 2% 1 18 6% 1 16 13% 1 12 1 10 1 8 2 5 1 4 2 3 8 2 33 1 100% 56 349
2011 % Melders Meldingen % 18% 1 43 33% 16% 2 21 32% 13% 3 5 11% 9% 2 4 6% 6% 2 3 5% 5% 3 2 5% 5% 12 1 9% 3% 3% 2% 3% 1% 2% 5% 9% 100% 25 132 100%
Indien een melder in enig jaar meer dan 50 meldingen ingediend heeft, spreken we van een frequente melder. In het tweede kwartaal van 2011 en 2007 was hier geen sprake van, in het tweede kwartaal van 2008 en 2010 wel. In onderstaande tabel is het aantal meldingen weergegeven zonder de meldingen van de frequente melders in het tweede kwartaal. Tabel 3 Meldingen exclusief frequente melders
Jaartal Meldingen
2007 64
2008 63
2009 80
2010 209
2011 132
Conform artikel 4.2 van het klachtenreglement van de Commissie worden meldingen van een melder, die in enig jaar meer dan 50 meldingen heeft ingediend, waarbij is vastgesteld dat in het merendeel van deze gevallen geen sprake is geweest van overtreding van de geldende regels, uitsluitend geregistreerd en, indien gewenst, de ontvangst ervan bevestigd. Indien na onderzoek van de melding sprake lijkt te zijn van afwijkend vlieggedrag wordt de betreffende melding wel beantwoord en worden de gegevens van het betreffende vliegtuig doorgegeven aan de Luchtvaartpolitie. Bij zowel de eerste 50 meldingen als de daarop volgende meldingen ingediend door de frequente melders van het tweede kwartaal van 2008 en 2010, is vastgesteld dat er geen sprake is geweest van mogelijke overtreding van de geldende regels. Deze ingediende meldingen van de frequente melders worden dan ook uitsluitend geregistreerd en dus niet verder geanalyseerd in dit rapport. Vanaf het volgende hoofdstuk worden dan ook de meldingen behandeld van de niet frequente melders.
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
9
3
Meldingen per plaats waarneming
De meeste meldingen waren afkomstig uit Donderen (nabij de circuits en aan- en uitvliegroute), namelijk 48 meldingen. Daarna komen Kolham (nabij aan- en uitvliegroutes) met 21 meldingen en Noordbroek (nabij het luchtvaartbaken Slochteren) met 18 meldingen. In het tweede kwartaal van 2010 waren dat Slochteren (44 meldingen), Ravenswoud (31 meldingen) en Glimmen (24 meldingen). In onderstaande tabel wordt het aantal meldingen per plaats waarneming weergegeven. Tabel 4 Vergelijking meldingen naar plaats waarneming april Donderen Kolham Noordbroek Glimmen Overschild Kropswolde Tolbert Norg Lieveren Eelde Groningen Yde Scharmer Fochteloërveen Slochteren Vries Westervelde Midlaren Bunne Eexterveen Ravenswoud Haren Assen Noordlaren Paterswolde Peize Schildwolde Zeegse Harkstede Huizinge De Groeve Eppenhuizen Veenhuizen Startenhuizen Ten Boer De Punt Peest Oudeschip Adorp Hoogezand Oosterwolde Zuidlaren Onnen Winschoten Totaal
mei
juni
2007 2008 2009 2010 2011 2007 2008 2009 2010 10 5 4 19 2 12 1 3 1 4 2 4 3 1 4 3 3 13 7 4 1 1 3 10 3 10 3 1 1 1 5 1 1 1 4 2 2
5 1
8 1
1 1
6 3
5 1 1
1
3
1 2 1 1 1 1 1
5 6
3
2 4
1
3 2
2
2
3
2
1
27 3 1
5 2
1
3
1
1
1
1 1 1 1 1
1 1 1 1
26
18
32
51
44
21
2 2 1 1 31
13
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
60
2011 2007 2008 2009 2010 2011 2007 2008 12 10 1 18 1 17 22 18 17 0 0 10 1 4 5 3 5 1 6 7 1 4 2 1 3 7 3 6 2 5 0 0 0 0 3 1 4 6 4 4 0 0 1 1 6 1 1 2 3 4 2 1 2 2 1 1 4 1 1 1 1 0 1 1 0 44 0 0 1 2 2 3 8 0 0 1 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 9 10 3 1 1 1 4 2 2 5 3 0 0 1 2 1 1 3 1 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 2 0 0 0 0 0 0 1 0 3 0 2 0 1 0 1 55 17 14 36 98 33 64 63
Totaal 2009 23 0 0 22 3 0 0 1 0 7 8 1 1 6 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 1 1 0 0 0 0 81
2010 4 1 11 24 18 1 0 0 0 17 7 0 0 0 44 7 0 0 0 0 32 18 5 5 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 209
2011 48 21 18 5 5 5 5 4 4 3 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 132
10
4
Door de melder aangegeven ‘oorzaak’
In dit hoofdstuk wordt weergegeven wat volgens de melder de oorzaak is van de ondervonden hinder. Tabel 5 Oorzaken aangegeven door de melder
april Overvliegen Te laag vliegen Rondcirkelen Circuitvliegen Nachtvlucht Starten of landen Onbekend Kunstvliegen Totaal
2010 19 11 16 1
mei
juni
Totaal
2011 23 14 5 2
2010 26 28 6
2011 38 15 2
2010 23 21 50 4
2011 13 18 2
44
60
55
98
33
4
51
2010 68 60 72 5 0 4 0 0 209
2011 74 47 9 2 0 0 0 0 132
Hierbij dient opgemerkt te worden dat wanneer er gesproken wordt over “te laag vliegen” dit niet wil zeggen dat een toestel ook daadwerkelijk te laag gevlogen heeft. Het gaat hier om overlast zoals deze door de melder wordt ervaren.
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
11
5
Meldingen en vliegbewegingen
In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van aantallen meldingen, aantallen vliegbewegingen en categorieën vliegbewegingen. Tevens wordt een vergelijking met dezelfde periode van de voorgaande jaren gemaakt.
5.1 Meldingen en vliegbewegingen In onderstaande tabel en grafieken wordt voor de jaren 2007 tot en met 2011 een overzicht gegeven van aantallen ontvangen meldingen in relatie tot het aantal opgegeven vliegbewegingen in het tweede kwartaal. Tabel 6 Vergelijking meldingen en vliegbewegingen 2007 tot en met 2011
Totaal aantal meldingen Maand april mei juni Totaal
2007 26 21 17 64
2008 18 31 14 63
2009 32 12 36 80
2010 51 60 98 209
Totaal aantal vliegbewegingen 2011 44 55 33 132
2007 5.577 5.737 4.897 16.211
2008 6.838 6.584 5.504 18.926
2009 5.850 6.110 6.022 17.982
2010 6.419 7.272 9.150 22.841
2011 5.856 5.904 5.020 16.780
Sinds 11 september 2010 zijn er geluidsbeperkende maatregelen van kracht in verband met een dreigende overschrijding van de geluidscontour. Er wordt in principe les gevlogen tussen 8:00 uur en 18:00 uur. Alle verkeer dient vooraf toestemming te vragen aan de luchthaven en wordt gelimiteerd in het aantal bewegingen. Deze maatregelen zijn het gehele tweede kwartaal van 2011 van kracht geweest. Het aantal vliegbewegingen laat in het tweede kwartaal van 2011 een daling zien ten opzichte van het tweede kwartaal van 2010. In het tweede kwartaal van 2010 zijn geen geluidsbeperkende maatregelen van kracht geweest. Van 15 april 2010 tot 19 april 2010 is GAE dicht geweest, als gevolg van de aswolk door een vulkaanuitbarsting in IJsland. 100 90 80 70
2007
60
2008
50
2009
40
2010
30 2011
20 10 0 april
mei
juni
Figuur 2 Vergelijking meldingen
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
12
10.000 9.000 8.000
2007
7.000 6.000
2008
5.000 4.000
2009 2010
3.000
2011
2.000 1.000 april
mei
juni
Figuur 3 Vergelijking vliegbewegingen
5.2 Categorieën vliegbewegingen In onderstaande tabel worden meldingen en categorieën vliegtuigbewegingen vergeleken. In de tabel zijn de categorieën gebruikt die worden gehanteerd door GAE. De gegevens betreffende de vliegbewegingen worden maandelijks door de luchthaven aan het Klachtenbureau beschikbaar gesteld. Tabel 7 Vergelijking categorieën vliegbewegingen van 2009 en 2010
Passagiersvlucht Vakantiecharter Maand april mei juni Totaal
2010 290 361 465 1.116
2011 439 400 477 1.316
2010 59 156 164 379
Lesvlucht
2011 64 148 155 367
2010 4.883 5.306 7.352 17.541
2011 4.390 4.174 3.452 12.016
18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 -
2010 1.187 1.449 1.169 3.805
2011 963 1.182 936 3.081
Totaal 2010 6.419 7.272 9.150 22.841
2011 5.856 5.904 5.020 16.780
2007 2008 2009
rig Ov e
t Le sv lu ch
2011
Va k
an t
iec
rsv lu c
ha rte
ht
r
2010
gi e Pa ss a
Overig
Figuur 4 Vergelijking categorieën vliegbewegingen van 2007 t/m 2011 (totalen van het tweede kwartaal)
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
13
6
Koppeling melding aan vliegtuigvolgsysteem
Indien de melding de minimaal benodigde gegevens bevat (naam en adresgegevens) wordt de melding ingevoerd in het meldingenregistratiesysteem van de CMLE. Dit systeem is gekoppeld aan een vliegtuigvolgsysteem, dat zijn informatie rechtstreeks vanuit het op Schiphol gestationeerde FANOMOS-systeem ontvangt. Met dit gekoppelde systeem kan de melding worden onderzocht en worden bekeken waar een toestel op enig moment heeft gevlogen, met welke snelheid en op welke hoogte. Dit is mogelijk door de transponder waarmee de toestellen zijn uitgerust. Een transponder is een radarbeantwoordingssysteem met informatie over de identiteit en eventueel de hoogte van het luchtvaartuig. Zowel grote als kleine vliegtuigen hebben een transponder aan boord. Het komt voor dat het systeem op of omstreeks het door de melder aangegeven tijdstip geen toestel in de (nabije) omgeving van de melder laat zien. Deze meldingen hebben de kwalificatie “geen track” meegekregen. Als de melding te algemeen van aard is (de hele ochtend/middag/dag/avond overlast ondervonden) wordt deze melding geregistreerd als “Te Weinig Informatie (TWI)”. Tabel 8 Koppeling melding aan FANOMOS van 2010 en 2011
april mei juni Totaal 2010 % 2011 % 2010 % 2011 % 2010 % 2011 % 2010 % 2011 % Track 33 65% 36 82% 42 70% 42 76% 77 79% 31 94% 152 73% 109 83% Geen track 4 8% 1 2% 12 20% 11 20% 9 9% 2 6% 25 12% 14 11% 32 15% 9 7% TWI 14 27% 7 16% 6 10% 2 4% 12 12% 0 0% Totaal 51 100% 44 100% 60 100% 55 100% 98 100% 33 100% 209 100% 132 100%
Uit bovenstaande tabel blijkt dat van de 132 ingediende meldingen in het tweede kwartaal van 2011, van 109 meldingen met het vliegtuigvolgsysteem een track is gevonden. Van 14 meldingen is geen track gevonden. Daarnaast bevatten 9 meldingen te weinig informatie (TWI) om verder in behandeling te kunnen worden genomen. Het gaat hier om meldingen die te algemeen van aard zijn (bijvoorbeeld de gehele dag overlast). Deze meldingen worden wel geregistreerd. Voor een schematisch overzicht zie bijlage 1. Zoals blijkt uit onderstaande tabel zijn er 9 meldingen betreffende overlast in de avond ingediend. Dit aantal ligt lager dan in de jaren 2008, 2009 en 2010, dit mogelijk als gevolg van de geluidbeperkende maatregelen in het tweede kwartaal van 2011. Tabel 9 Tijdsperiode meldingen
08:00 - 18:00 uur 18:00 - 08:00 uur Totaal
59 5 64
45 18 63
61 15 76
184 25 209
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
123 9 132
14
6.1 Gegevens vliegtuigvolgsysteem (track) Voor de meldingen waarbij een track is gevonden wordt onderscheid gemaakt in meldingen die betrekking hebben op Groningen Airport Eelde (GAE) en meldingen die geen betrekking hebben op GAE. Tabel 10 Vergelijking meldingen met een track
Track GAE Niet van GAE Totaal
april mei juni Totaal 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 33 36 41 42 77 31 151 109 0 0 1 0 0 0 0 0 33 36 42 42 77 31 151 109
Uit bovenstaande tabel blijkt dat van de 109 meldingen waar een track van is gevonden, er geen meldingen zijn van vliegtuigen welke GAE niet hebben aangedaan.
6.2 Geen gegevens vliegtuigvolgsysteem (geen track) In het tweede kwartaal van 2011 is er van 14 meldingen geen track gevonden. Voor deze melding geldt dat er op het moment van de melding geen toestel was of dat de transponder in het toestel uitgeschakeld was. Tabel 11 Vergelijking meldingen zonder track
Geen track Totaal
april mei juni Totaal 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 4 1 12 11 9 2 25 14 4 1 12 11 9 2 25 14
6.3 Te weinig informatie Van 9 meldingen is, ook na aanschrijven van de melder, te weinig informatie verkregen om de melding verder te kunnen behandelen. Tabel 12 Vergelijking meldingen met te weinig informatie
TWI Totaal
april mei juni Totaal 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 14 7 6 2 12 0 32 9 14 7 6 2 12 0 32 9
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
15
7
Meldingen betreffende GAE
Van de 132 binnengekomen meldingen kon er via het vliegtuigvolgsysteem voor 109 meldingen een relatie worden gelegd met Groningen Airport Eelde. Met het vliegtuigvolgsysteem kan tevens worden onderscheiden of er wordt gevlogen op instrument (IFR) of op zicht (VFR). Tabel 13 Vergelijking vluchten IFR en VFR
april mei 2010 2011 2010 2011 IFR (instrument) 21 22 39 36 VFR (zicht) 12 14 2 6 Totaal 33 36 41 42
juni 2010 2011 62 29 15 2 77 31
Totaal 2010 2011 122 87 29 22 151 109
Bij IFR vluchten vermeldt het vliegtuigvolgsysteem naast zaken als hoogte, route, en dergelijke, ook het registratienummer en het type vliegtuig. Bij VFR vluchten is dit laatste niet het geval. Het gaat daarbij altijd om voor het Klachtenbureau onbekende toestellen.
7.1 Uitwerking meldingen naar soort vlucht IFR/VFR De bovengenoemde meldingen zijn door het Klachtenbureau onderzocht. Onderstaand worden bevindingen (vluchtsoort) van het Klachtenbureau genoemd. Tabel 14 Meldingen naar uitkomst Klachtenbureau
Lesvlucht Onbekend toestel Passagiersvlucht Chartervlucht Overig verkeer Militaire vlucht Medische vlucht Totaal
april IFR VRF 18 13 3 0 1 0 1 0 22 14
IFR 34
mei VFR 6
1 1 0 0 0 36
6
juni Totaal Vliegbewegingen Percent. IFR VFR 2011 2011 28 80 12.016 0,7% 2 21 0 0,0% 0 4 1.316 0,3% 1 2 367 0,5% 0 1 2.956 0,0% 0 1 52 1,9% 0 0 73 0,0% 29 2 109 16.780
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er op de 12.016 vliegbewegingen in verband met lesvluchten 80 meldingen binnen zijn gekomen. Op de 1.316 vliegbewegingen in verband met passagiersvluchten 4 meldingen binnen zijn gekomen. Procentueel gezien betreffen de meeste meldingen de militaire vluchten (1 melding). De militaire vlucht betrof een blushelikopter van Defensie welke ingezet werd bij de brand in het natuurgebied Fochteloërveen.
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
16
De genoemde lesvluchten zijn geregistreerde lesvluchten met de bij het Klachtenbureau bekende type toestellen. Naar verwachting van de Luchtverkeersleiding bestaat ‘onbekend toestel’ ook voor een groot deel uit lesverkeer. Toestellen welke op zicht vliegen (VFR) zijn door het Klachtenbureau, afgezien van vlieghoogte en snelheid, niet te achterhalen. Bij de tellingen van de meldingen vallen ze onder ‘onbekend toestel’. Tabel 15 Overzicht meldingen naar uitkomst Klachtenbureau
Totaal Totaal Tweede kwartaal 2010 Tweede kwartaal 2011 Lesvlucht 99 80 Onbekend toestel 28 21 Passagiersvlucht 8 4 Chartervlucht 9 2 Overig verkeer 4 1 Militaire vlucht 1 1 Medische vlucht 2 0 Totaal 151 109
7.2 Vliegscholen Er konden 15 meldingen gekoppeld worden aan lesvluchten. In onderstaande tabel zijn deze meldingen onderverdeeld naar vliegscholen. Tabel 16 Meldingen vliegscholen
Meldingen Maand april mei juni Totaal
KLS Stella DFA Overig Aantal % * Aantal % * Aantal % * Aantal % * 6 0,5% 4 0,3% 0 0,0% 8 1,4% 20 1,4% 11 0,8% 1 0,1% 2 0,6% 16 1,4% 7 0,6% 1 0,1% 4 1,9% 42 3,3% 22 1,7% 2 0,2% 14 4,0%
Totaal aantal vliegbewegingen KLS
Stella
DFA
Overig
1.212 1.444 1.120 3.776
1.410 1.402 1.184 3.996
1.215 1.009 935 3.159
553 319 213 1.085
* Percentages meldingen ten opzichte van vliegbewegingen. In het tweede kwartaal van 2011 zijn de KLM Flight Academy (KLS), Stella aviation academy en Dutch Flight Academy op de hoogte gesteld van de meldingen over toestellen van hun vliegschool door het Klachtenbureau, ook als er geen mogelijke overtreding is geconstateerd, uiteraard zonder persoonsgegevens van de melders. In een aantal gevallen zijn de betreffende instructeurs en de leerlingen ingelicht over mogelijk vermijdbare situaties die zich voorgedaan hebben, bijvoorbeeld het vliegen over de bebouwde kom. Het doel hiervan is bewustwording bij de instructeurs en leerlingen te bewerkstelligen en vermijdbare hinder van lesvliegtuigen te voorkomen.
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
17
8
Meldingenafhandeling
De meldingen zijn in het tweede kwartaal van 2011 binnen de in het klachtenreglement gestelde termijn beantwoord. Voor de beantwoording werden de meldingen, waar mogelijk, onderzocht met behulp van het eigen vliegtuigvolgsysteem. Bij 10 meldingen is er nader overleg geweest met de luchtverkeersleiding en/of luchthaven. De KLS, Stella en DFA zijn op de hoogte gesteld van de meldingen over toestellen van hun vliegschool door het Klachtenbureau, ook als er geen overtreding is geconstateerd, uiteraard zonder de persoonsgegevens van de melders. In acht gevallen zijn de betreffende instructeurs en de leerlingen ingelicht over situaties die zich voorgedaan hebben, bijvoorbeeld het vliegen over de bebouwde kom. Het doel hiervan is bewustwording bij de instructeurs en leerlingen te bewerkstelligen en vermijdbare hinder van lesvliegtuigen te voorkomen. Er zijn geen mogelijke overtredingen geconstateerd in het tweede kwartaal van 2011. Er zijn dan ook geen meldingen ter afdoening doorgezonden naar de luchtvaartpolitie. Er is één melding gedaan over een militaire helikopter, welke ingezet werd als blushelikopter bij de brand in het natuurgebied Fochteloërveen.
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
18
Bijlage 1 Schematisch overzicht meldingen niet-frequente melders Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Eelde (CMLE)
Stichting Klachtenbureau Luchtvaartterrein Eelde (SKLE)
Klachtenbureau
Een telefonische melding Een schriftelijke melding
Een melder Handhavingsdienst Luchtvaart (HDL)
TMA-zone
CTR
Nachtvluchten FANOMOS
De CMLE is overeenkomstig artikel 28 van de Luchtvaartwet ingesteld door de minister van Verkeer en Waterstaat bij beschikking van 8 januari 1986, laatstelijk gewijzigd bij beschikking van 13 maart 2000, als commissie ten behoeve van overleg en voorlichting omtrent de milieuhygiëne rond het Luchtvaartterrein Eelde. De stichting is op 10 maart 1999 bij notariële akte opgericht en heeft ten doel: - De aanname, registratie en behandeling van meldingen over de milieuhygiënische aspecten van het gebruik van de luchthaven Groningen Airport Eelde, in het kader van de taakstelling van de Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Eelde, zoals omschreven in het instellingsbesluit van die commissie; - De secretariële en beleidsinhoudelijke ondersteuning van de Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Eelde; - Het geven van voorlichting aan betrokkenen en belangstellenden; - De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door het in dienst hebben van personeel in het raam van een eigen bureau van de stichting en door alle wettige middelen. Het Klachtenbureau is belast met de aanname en de registratie van en het onderzoek inzake ingediende meldingen en zetelt op het terrein van Groningen Airport Eelde. Een telefonische melding van een melding over hinder of overlast veroorzaakt door vliegverkeer van of naar de luchthaven Eelde. Een melding, ingediend per brief, per meldingenregistratieformulier of per e-mail, van een melding over hinder of overlast veroorzaakt door vliegverkeer van of naar de luchthaven Eelde. Iemand die één of meerdere telefonische en of schriftelijke meldingen heeft ingediend. Deze dienst, een onderdeel van de Inspectie Verkeer en Water van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, is verantwoordelijk voor het toezicht op de geluidzone en op de naleving van de gebruiksvoorschriften. TMA = Terminal Control Area. Bedoeld wordt hiermee het naderingsluchtverkeerleidingsgebied ofwel het algemeen luchtverkeersleidingsgebied, dat doorgaans is ingesteld bij het kruispunt van luchtverkeersroutes gelegen in de nabijheid van één of meer luchtvaartterreinen. Control zone. Bedoeld wordt hiermee het plaatselijk luchtverkeersleidingsgebied, dat zich verticaal uitstrekt vanaf het aardoppervlak tot aan een vastgestelde bovengrens. Vluchten buiten de vastgestelde openingstijden van de luchthaven. Flight track and Aircraft Noise Monitoring System.
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
19
Bijlage 2 Ontbreken vliegbanen Voor het behandelen van meldingen van mogelijk overlast van vliegverkeer wordt door het Klachtenbureau gebruik gemaakt van het vliegtuigvolgsysteem FANOMOS. In dit meldingenoverzicht (tweede kwartaal 2011) is aangegeven dat er bij 14 van de 132 ingediende meldingen sprake is van ‘geen track’ (geen toestel of een toestel waarbij de transponder uitgeschakeld was). Dit is op zich niet vreemd. Jaarlijks zijn er meldingen waarbij het Klachtenbureau in haar systeem geen track kan vinden. Dit wordt in de jaaroverzichten meegenomen als geen toestel of transponderloos toestel. Echter vanaf eind jaren ’90 zijn transponders verplicht voor gemotoriseerde vliegtuigen en helikopters in Nederland (de transponderverplichting voor ongemotoriseerde luchtvaartuigen is vanaf 2008 in drie fases ingevoerd). Het verontrust ons dan ook dat er nog steeds veel meldingen van vliegbewegingen zijn die wij niet kunnen traceren. Navraag bij de LVNL (Luchtverkeersleiding Nederland) leert ons dat zij geen opdracht geven de transponders uit te zetten. Wij hebben enkele van deze meldingen vergeleken met de gegevens van de LVNL. Bij deze meldingen blijkt dat de vluchten wel degelijk zijn uitgevoerd, maar dat ons systeem de tracks hiervan niet weergeeft. Bij de LVNL is wel een transponder signaal van deze vluchten ontvangen. Ons FANOMOS-systeem wordt dagelijks vanuit het NLR (Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium) gevuld door Lochard (leverancier FANOMOS-systeem). Uit ons onderzoek blijkt, dat er na de technische conversie van de vluchtgegevens van LVNL naar het NLR vliegbanen (tracks) ontbreken met als gevolg dat er dus ook vliegbanen ontbreken in het FANOMOS systeem. Uit overleg met het NLR blijkt dat er op dit moment niet meer haalbaar is en een oplossing niet op korte termijn gerealiseerd kan worden. Wel dient er opgemerkt te worden dat het ook zonder de technische onvolkomenheid mogelijk blijft dat er geen track gevonden wordt bij een melding. Het ontbreken van vliegbanen door een technische onvolkomenheid en dus het niet kunnen behandelen van meldingen is verre van wenselijk. De Minister van Infrastructuur en Milieu is hierover ingelicht waarbij is aangedrongen op een spoedige oplossing.
Rapportage meldingen tweede kwartaal 2011
20