RAPPORT PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK BASISSCHOOL DE LIJSTER

RAPPORT PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK BASISSCHOOL DE LIJSTER

School Plaats BRIN-nummer Onderzoeksnummer

: : : :

Basisschool De Lijster Barneveld 11RU 56186

Datum schoolbezoek Datum vaststelling

: 19 april 2005 : 6 oktober 2005

INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING ................................................................................................... 5 2 KWALITEITSPROFIEL................................................................................... 7 3 BESCHOUWING ......................................................................................... 11 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT................................................................. 15

PKO rapport Basisschool De Lijster, 19 april 2005

3

1 INLEIDING

Op 19 april 2005 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Basisschool De Lijster in het kader van een pilot periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de kernindicatoren van een aantal kwaliteitsaspecten, op grond van het door de inspectie gehanteerde concept van het nieuwe waarderingskader. Bij dit PKO doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om kernindicatoren die betrekking hebben op kwaliteitszorg, leerstofaanbod, onderwijstijd, onderwijsleerproces (pedagogisch handelen, didactisch handelen, afstemming, actieve rol leerlingen), sfeer, leerlingenzorg en opbrengsten. Indien de school over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende valide en betrouwbare gegevens heeft verzameld in het kader van zelfevaluatie kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan de volgende documenten ingestuurd die op uw schoolontwikkelings- en zelfevaluatieactiviteiten betrekking hebben: • ICT-plan van juni 2004; • formulieren als een signaleringslijst sociaal emotionele probemen, ontwikkelingsvolgmodel jonge kind en vragenlijst pesten; • overzicht aangeboden activiteiten en materialen in groep 1/2 bij het volgmodel jonge kind; • toetsoverzicht 2004/05 en afspraken over bewaren leerlinggegevens, over het geven van cijfers en over de overdracht van de ene naar de andere groep; • meerjarenoverzicht van de resultaten op de entree- (in groep 5, 6 en 7) en eindtoetsen; • (meer)jaarplanningen (schema's en kalender); • (analyse van) een oudertevredenheidsonderzoek (CPS-model) februari 2005. De opzet van het onderzoek Het periodiek kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten. 1. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. 2. Analyse van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd.


5

3. Schoolbezoek waarbij in ongeveer de helft van de groepen van de school de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1/2b, 3/4, 5/6, 7 en 8. 4. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de kernindicatoren gesprekken gevoerd met de directie en de interne begeleider(s). 5. Op uw school is een gesprek gevoerd met zes leerlingen uit de bovenbouw (groep 6, 7 en 8). 6. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met directie en team. Daarbij was een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag aanwezig. De inhoud van het rapport. Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel van de school op (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, aanwijzingen vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.


6

2 KWALITEITSPROFIEL

Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan kernindicatoren die betrekking hebben op de belangrijke kenmerken van goed onderwijs. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. 2. 3. 4. 5.

draagt niet of nauwelijks bij; draagt onvoldoende bij; draagt voldoende bij; draagt in hoge mate bij; niet te beoordelen.

Kwaliteitsaspect: Kwaliteitszorg

1

2

1.3 de school evalueert systematisch de kwaliteit van leren, onderwijzen en begeleiden. 1.5 de school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.7 de school borgt de kwaliteit van het toetssysteem.

Kwaliteitsaspect: Leerstofaanbod

3.1 het feitelijke leerstofaanbod is dekkend voor de kerndoelen. 3.4 het leerstofaanbod wordt aangeboden tot en met het niveau van groep 8. 3.6 het leerstofaanbod maakt afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. 3.8 de school heeft een leerstofaanbod bij nederlandse taal dat past bij de onderwijsbehoeften van taalzwakke leerlingen.


3

4

l l l

1

2

3

4

l l l

l

7

Kwaliteitsaspect: Tijd

1

2

4.1 de geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten. 4.5 de leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. 4.6 de school varieert de hoeveelheid tijd voor leren en onderwijzen bij nederlandse taal en rekenen en wiskunde, afhankelijk van de onderwijsbehoeften van leerlingen.

Kwaliteitsaspect: Pedagogisch handelen

3

l l

l

1

2

3

5.2 de leraren gaan op een respectvolle wijze met de leerlingen om.

Kwaliteitsaspect: Didactisch handelen

1

2

3 l l

4

1

2

3

4

7.1 de leraren bepalen systematisch de vorderingen van hun leerlingen. 7.3 de leraren stemmen de instructie af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 7.4 de leraren stemmen de verwerking af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.

Kwaliteitsaspect: Actieve en zelfstandige rol leerlingen

8.1 de leerlingen zijn actief betrokken bij de lessen. 8.4 de leerlingen leren verschillende leerstrategieën te gebruiken.


4 l

6.1 de leraren realiseren een productieve werksfeer. 6.3 de leraren geven een duidelijke uitleg.

Kwaliteitsaspect: Afstemming

4

l l l

1

2

3 l

4

l

8

Kwaliteitsaspect: Sfeer op school

1

2

3

9.3 de ouders tonen zich betrokken bij de school. 9.5 de leerlingen en het personeel voelen zich veilig op school.

Kwaliteitsaspect: Begeleiding

l

1

2

10.1 de school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.

Kwaliteitsaspect: Zorg

12.1 de resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 de resultaten van de leerlingen voor nederlandse taal en rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.4 de sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht.


3

4

l

1

2

11.2 de school analyseert de aard van de zorg die de zorgleerlingen nodig hebben, op basis van de verzamelde gegevens. 11.3 de school voert de zorg planmatig uit.

Kwaliteitsaspect: Opbrengsten

4 l

3

4

l l

1

2

3

4

5

l

l

l

9

3 BESCHOUWING

In dit hoofdstuk wordt een beschouwing gegeven over de kwaliteit van het onderwijs op de school. De inspectie typeert de school, geeft aan welke ontwikkeling de school doormaakt, legt zo mogelijk verbanden tussen de kernindicatoren en geeft de relatie aan met de uitgangspositie van de school. Per 1 januari 2005 is het bestuurlijk samenwerkingsverband Eem-Vallei Educatief, waar De Lijster te Barneveld deel van uitmaakte, omgezet in een stichting en is de bestuurlijke fusie een feit. Een bovenschools managementteam (drie personen) is aangesteld: een algemeen directeur, een directeur financiën en huisvesting en een directeur personeel en organisatie. Het zijn de voormalige algemene directeuren van twee besturen (Nijkerk en Barneveld) binnen het oude samenwerkingsverband. In totaal vallen 17 openbare basisscholen in Woudenberg, Soest, Scherpenzeel, Nijkerk, Bunschoten, Barneveld en Baarn met samen ongeveer 3000 leerlingen en 260 personeelsleden onder de stichting. Men is nu bezig om de nieuwe organisatie uit te bouwen, een strategisch beleidsplan concreet uit te werken en heeft de intentie een gezamenlijk beleid op het gebied van onderwijs, financiën, personeel, huisvesting en facilitaire zaken te gaan voeren. Zo hoopt men binnen afzienbare tijd één zelfevaluatie-instrument voor alle scholen te kunnen kiezen/invoeren en zullen alle personeelsleden persoonlijke ontwikkelingsplannen (POP's) gaan opstellen in het kader van het integraal Personeelsbeleid (PB). Zie verder de website: www.stev.nl. Sinds het laatste inspectie-bezoek (zie rapport JO mei 2004) zijn ook de ontwikkelingen op de school doorgegaan. Er is een hecht team ontstaan, dat regelmatig de taakverdeling en de werkbelasting bekijkt en zonodig bijstelt. Zo wordt nu een tweede ICT-er gezocht omdat de leraar met ICT-taken parttime is gaan werken.


11

Het leerlingenaantal blijft licht groeien. De schoolpopulatie op zich is niet veranderd. Dit betekent dat er voor het onderwijs deels kan worden uitgegaan van de (boven)gemiddelde leerling, deels moet er "onderwijs op maat" gegeven worden. Het team slaagt er echter in toenemende mate in tegemoet te komen aan de verschillen tussen de leerlingen door initiatieven als de Voorschool, Boekenpret, het zogenaamde eerste kwartier/half uur (tutorleren, niveaulezen ed), het werken in het documentatiecentrum voor de bovenbouw en de wekelijkse spelletjesmiddag voor groep 5/6, en doordat men het zorgsysteem systematisch uitbouwt. Daarnaast zijn er nieuwe methodes en materialen aangeschaft en ingevoerd en worden de ICT-mogelijkheden gestaag uitgebreid (zie het ICT-plan 2004 en met name ook het heldere jaarverslag 2003/04 waarin ook de planning voor 2004/05 is opgenomen). Zoals in mei 2004 (JO) al werd geconstateerd werkt de school voldoende gericht aan de verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs. Verdere verbetering is nog mogelijk door de voorgenomen verbeteractiviteiten (jaarplanning) vast te leggen in één document (nu verspreid in het jaarverslag, het zorgplan en het ICT-plan). En dit dan ook te doen in meetbare termen en beoogde effecten, rekening houdend met de verandercapaciteit van het team en het taak- en scholingsbeleid binnen de school. Voor verdere ontwikkeling van het kwaliteitszorgssysteem is de school deels afhankelijk van de ontwikkelingen op bovenschools niveau, zoals de keuze van een zelfevaluatie-instrument, het uitwerken van een integraal personeelsbeleid (IPB) en meerjarenformatieplannen. Op bovenschools niveau wordt hieraan momenteel hard gewerkt. Sterke punten van de school bleken bij dit schoolbezoek de wijze waarop de leraren met de leerlingen omgaan en de sfeer op school. Dit gezien de recente ouderenquête, de door de school ingevulde vragenlijsten van de inspectie, de gevoerde gesprekken (ook met leerlingen) en de klassenbezoeken. De school wil een "school voor ontmoetingsonderwijs" zijn volgens eigen zeggen, een goed schoolklimaat is daarvoor inderdaad een eerste vereiste. Bij een vorig schoolbezoek waarbij klassen werden bezocht (RST maart 2000) werd een onderdeel als het leerstofaanbod Nederlandse taal is afgestemd op de leerlingenpopulatie nog als onvoldoende beoordeeld. Intussen scoort de school hier voldoende doordat in groep 1/2 leerlijnen zijn uitgewerkt aan de hand van (de leerlijnen in) het volgmodel voor het jonge kind, waarbij naast ontwikkelingsmaterialen ook materialen/methodes als Schatkist (Instap), Geobas, Opkomen voor jezelf zonder een ander te kwetsen en Ik ben Bas zijn ingepast. Een en ander moet terzijnertijd nog besc hreven worden in het schoolplan. De vorig jaar opgerichte voorschool op de naburige openbare basischool 't Valkhof is een succes en heeft intussen een wachtlijst. Men bekijkt of uitbreiding van dit initiatief bij De Lijster en/of een soort bredeschool-model (financieel) mogelijk is. Daarnaast zijn methodes als Zin in taal, Veilig Leren Lezen, Schrijftaal en Pluspunt de afgelopen jaren ingevoerd. Momenteel is het team bezig nieuwe methodes en materialen bij de wereldoriëntatie en de expressievakken in te voeren. Een kanttekening die bij het RST-bezoek in 2000 gemaakt werd, namelijk dat de interactie tussen leerlingen de aandacht verdient, is ter harte genomen. De afgelopen jaren waren het gebruik van computers, het zelfstandig werken en tutorleren onder andere veranderingsonderwerpen. Tevens heeft de sociaal-emotionele ontwikkeling veel aandacht gekregen.


12

De toenemende professionalisering van het team, het gebruik van goede methodes/materialen, het vergroten van de zorgmogelijkheden in de klas (zie het tutorleren en de spelletjesmiddag bijvoorbeeld) en de remedial teaching buiten de groep garanderen daarnaast voldoende afstemming op verschillen tussen leerlingen. Men is van plan in de toekomst nog meer gebruik te gaan maken van de verschillen tussen leerlingen. Wellicht kan ook het huiswerkbeleid in deze verder uitgewerkt worden. Ook de leerlingenzorg heeft zich sinds het RST-bezoek in 2000 verder ontwikkeld. Men volgt de leerlingen in groep 1 tot en met 8 met behulp van het Cito-leerlingenvolgsysteem, de AVI-toetsen en de Cito- entree- en eindtoetsen (in groep 5, 6, 7 en 8). Recent heeft men ook de toetsen rekenen/wiskunde aangeschaft. Deze worden in juni 2005 voor het eerst afgenomen. In de kleutergroepen wordt daarnaast het ontwikkelingsvolgmodel jonge kind gebruikt. Voor het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling in groep 3 tot en met 8 wordt geëxperimenteerd met een observatielijst die drie keer per jaar (gekoppeld aan de rapporten) wordt ingevuld. Er wordt met handelingsplannen gewerkt, er is een toetskalender, leerlingen worden systematisch geëvalueerd via leerling/groepsbesprekingen (twee keer per jaar) en consultatiegesprekken over zorgleerlingen (zes à zeven keer per jaar). Met name leerlingen die (ook) remedial teaching krijgen, hebben een handelingsplan. Concrete doelen (wat men in een bepaalde tijd met een bepaald aanbod bij deze leerling hoopt te bereiken) ontbreken hierbij vaak nog. Aandachtspunt is verder hoe overzicht te houden van wat er aan zorg wordt gegeven in de klas door de eigen groepsleraar en via huiswerk. De resultaten zijn dan ook naar verwachting. De laatste jaren liggen de gemiddelde resultaten bij de Cito-eindtoets boven en soms zelfs ver boven die van scholen met een overeenkomstige leerlingenpopulatie (schoolgroep 3, 4 of 5). De resultaten door de jaren heen zijn wat wisselend omdat de groepsgrootte en de leerlingenpopulatie per jeerjaar fluctueert. Ze zijn echter altijd voldoende tot goed. De resultaten op tussenmomenten ondersteunen dit beeld. In een enkele groep lijken de resultaten op het eerste gezicht tegen te vallen. Bij nader inzien blijkt het dan een groep te zijn waarin een hoog percentage (extra-)zorgleerlingen zit. Zoals gezegd, net als de groepsgrootte fluctueert het aantal zorgleerlingen per (leer)jaar op de sc hool. Voor de mate waarin leerlingen aan het einde van de schoolperiode beschikken over de nodige sociale vaardigheden spreekt de inspectie geen oordeel uit, aangezien de school dit aspect nog niet over een langere periode in kaart brengt met behulp van een landelijk genormeerd volgsysteem voor groep 1 tot en met 8. Wel besteedt het team er steeds meer aandacht aan ondere andere door de invoering van de observatielijsten sociaal emotionele ontwikkeling en een methode als Opkomen voor jezelf zonder een ander te kwetsen.


13

4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT

Bij dit PKO heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit betrof in ieder geval het voldoen van de geplande onderwijstijd aan de wettelijke voorschriften en het kunnen beschikken over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit PKO is er geen sprake van een aanwijzing met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. De school wordt opgenomen in de reguliere planning voor vervolgtoezicht.


15

RAPPORT PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK BASISSCHOOL DE LIJSTER

Recommend Documents