RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK BASISSCHOOL DE KNOTWILG
School Plaats BRIN-nummer Onderzoeksnummer
: : : :
Basisschool De Knotwilg Amsterdam Zuidoost 13CN 79611
Datum schoolbezoek Datum vaststelling
: 6 juli 2006 : 11 oktober 2006
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING ................................................................................................... 5 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL ................................................. 7 3 OORDEEL OVER DE I NDICATOREN ............................................................. 9 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT................................................................. 13
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Knotwilg - 6 juli 2006
3
1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 6 juli 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Basisschool De Knotwilg in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: •
De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs;
•
De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht;
•
De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting.
In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft naast de schoolgids en het schoolplan hiervoor de volgende documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben: de tevredenheidspelingen gehouden onder ouders, personeel en leerlingen in 2006. De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: • Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. • Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. • Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Knotwilg - 6 juli 2006
5
De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Knotwilg - 6 juli 2006
6
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL De school valt onder het bevoegd gezag van de Stichting Bijzonderwijs. Dit bevoegd gezag kent al enige jaren financiële problemen. In 2005 is het bestuur afgetreden en is er een nieuwe bestuur aangetreden en een ad interim algemeen directeur benoemd. De bestuurlijke problemen hebben ook hun weerslag op de school. Zo kreeg de school te weinig middelen voor nieuwe leermiddelen en meubels. Hier is nu verandering in gekomen, want met ingang van het schooljaar 2006-2007 ontvangt de school middelen voor vve. Dat is noodzakelijk, omdat ca. 90% van de leerlingen een leerlingengewicht van 1.90 heeft. Daarom blijft het taalonderwijs en met name het woordenschatonderwijs voor de school een belangrijk aandachtspunt. Daarnaast is door aanscherping van de toelatingscriteria voor het sbo het aantal zorgleerlingen met een IQ van rond de 75 gestegen. Vorige bezoeken In 2005 heeft de inspectie de school met een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO) bezocht. Tijdens dit bezoek heeft de inspectie kritische aantekeningen gemaakt op het gebied van de kwaliteitszorg, het onderwijsleerproces en de zorg en begeleiding. Ook pleitte de inspectie voor een nadrukkelijkere analyse van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem om het onderwijs op de Knotwilg te evalueren en te bewaken, aangezien de resultaten gedurende en aan het eind van de schoolperiode zwak zijn. De inspectie bestempelde het onderwijs als zwak en heeft besloten de kwaliteit van het onderwijs in 2007 wederom in kaart te brengen. Dit jaarlijks onderzoek is een voorbereiding op het bezoek van 2007.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Knotwilg - 6 juli 2006
7
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. Basisschool De Knotwilg Kwaliteitszorg
1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel.
1
2
3
4
l l l l l l l
Toelichting: In 2005 (PKO) constateerde de inspectie dat de school haar onderwijs en leren in onvoldoende mate had geëvalueerd. Ook had de school geen concrete plannen voor de verbeteractiviteiten. Nu na ongeveer één jaar constateert de inspectie dat de school de aandachtspunten van 2005 (PKO) ter harte heeft genomen en aan de slag is gegaan. Er is een schoolontwikkelingsplan vastgesteld. Hierin zijn de missie en visie beschreven. De visie is verder uitgewerkt in uitgangspunten voor het onderwijs en de onderwijskundige vormgeving. Daarnaast is de leerlingenpopulatie uitgebreid in beeld gebracht en houdt het team bij de inrichting van het onderwijs rekening met de leerlingen. De school heeft overwegend leerlingen met een NT2-achtergrond. Daarom is besloten de onderwijstijd van de onderbouw met ingang van het nieuwe cursusjaar met 120 uren per jaar uit te breiden en aandacht te besteden aan een eigen aanpak op het gebied van voor - en vroegschoolse educatie. De inhoud van dit aanbod en hoe de 120 extra uren worden ingevuld zijn nog niet helder omschreven. De directie deelt mee dat de extra uren besteedt zullen worden aan het wegwerken van de taalachterstanden van de leerlingen. Zo is er een aanbod voor de woordenschatontwikkeling. Dat is een goede zaak, maar er zijn nog geen concrete opbrengstdoelen voor dit aanbod geformuleerd. Dat geldt ook voor het aanbod van taal en rekenen in de groepen 1 en 2. Dit punt is ook in 2005 (PKO) gesignaleerd door de inspectie. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Knotwilg - 6 juli 2006
9
Andere aandachtspunten waaraan gewerkt wordt zijn de schoolbrede afspraken rondom klassenmanagement en afstemming van het didactisch handelen van leraren. Voor de borging van deze afspraken wordt een kijkwijzer ontwikkeld en komt er een rooster voor de klassenbezoeken. De directie begint in de bovenbouw met deze bezoeken, omdat de inspectie in 2005 dit probleem in de bovenbouw had geconstateerd. De Knotwilg heeft de opbrengsten van de leerlingen in kaart gebracht. Er is een trendanalyse gemaakt. In het schoolplan is er een overzicht van de resultaten van Taal voor Kleuters in de groep 1. De directie concludeert dat de percentages leerlingen met een D-/ E-score te hoog is. Zij vindt dat deze trend doorbroken moet worden en stelt als doel een stijging van 10% tot 25% van A- en B - leerlingen en een daling van 10% tot 25% van leerlingen met een Den E- score. Hoewel de inspectie waardering heeft voor deze analyse van de prestaties van leerlingen, is het niet duidelijk wat dit betekent voor de verschillende groepen en individuele leerlingen. De school heeft in 2003 het onderwijs met een landelijk genormeerd instrument geëvalueerd. De sterke en zwakke punten zijn op een rij gezet, maar vervolgens niet verwerkt in een verbeterplan. Dat heeft de inspectie in 2005 vastgesteld. Nu in 2006 constateert de inspectie dat de school nog geen planning heeft gemaakt om het onderwijs voor een tweede keer te evalueren. Wel is de tevredenheid onder leerlingen, ouders en personeel nu voor de tweede keer gepeild. De eerste peiling was in 2004. De inspectie constateert dat de aandachtspunten van de leerlingen en ouders van 2004 in de peiling van 2006 wederom worden genoemd. Tijdens het gesprek met de directie is gebleken dat de school te weinig heeft gedaan met de resultaten van de peilingen van 2004. Bijvoorbeeld het pedagogisch klimaat. De directie deelt mee dat er nu een werkgroep is opgericht om dit probleem op te lossen. Deze werkgroep oriënteert zich op de een ander leerlingvolgsysteem voor de sociaal- emotionele ontwikkeling en methode voor de sociale vaardigheden. De inspectie vindt dat de school slagvaardiger mag omgaan met de aandachtspunten die ouders en leerlingen hebben aangegeven in de peiling van 2006. Ten aanzien van het concreet werken aan de verbeteractiviteiten constateert de inspectie dat de school een jaarplan heeft. Er zijn activiteiten uitgevoerd op het gebied van de levensbeschouwelijke vorming, het taal- en leesonderwijs, rekenen en wiskunde en de sociaal-emotionele ontwikkeling. De uitgevoerde activiteiten worden jaarlijks in het team geëvalueerd. Het bestuur ontvangt jaarlijks een schriftelijke evaluatie. Dit verslag is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan. Over het geheel bezien is de school op het terrein van de kwaliteitszorg flink vooruit gegaan. De school bekijkt de leerprestaties van de leerlingen kritisch en werkt ook concreet aan de verbeteractiviteiten. Alleen het evalueren van het onderwijs op schoolniveau moet gepland en uitgevoerd worden. De directie deelt mee dat dit in 2007 wordt gedaan. Hoewel de inspectie positief is over de ontwikkelingen in het afgelopen schooljaar vindt zij dat de kwaliteitszorg nog geen cyclisch systeem is van plannen, uitvoeren, evalueren, bijstellen en verder gaan. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Knotwilg - 6 juli 2006
10
Sociale veiligheid De sociale veiligheid voor leerlingen en veiligheid voor personeel wordt apart belicht, omdat dit een nieuwe indicator in het waarderingskader van de inspectie is. De inspectie constateert dat er wel schoolbrede afspraken voor de sociale veiligheid zijn en elke incident wordt besproken en opgelost, maar strikt genomen voldoet de school nog niet aan alle eisen van inspectie, omdat de beleving van veiligheid van leerlingen en leraren nog niet is gepeild. Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht.
1
2
3
4
5
l l
Toelichting: Het oordeel over de resultaten aan het eind van de schoolperiode baseert de inspectie op de landelijk genormeerde Cito-Eindtoets-Basisonderwijs van de afgelopen drie schooljaren. De eindresultaten van de schooljaren 2004, 2005 en 2006 zijn voldoende. De school laat alle leerlingen steeds deelnemen aan deze eindtoets. Bij de beoordeling van deze resultaten zijn de leerlingen die met een indicatie voor het leerwegondersteunend, praktijkonderwijs en leerlinge die minder dan 6 jaar onderwijs hebben genoten op de Knotwilg buiten beschouwing gelaten. De school maakt geen gebruik van een landelijk genormeerde toets om de opbrengsten van de sociale vaardigheden te bepalen. De inspectie spreekt daarom geen oordeel over de opbrengsten uit. Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar.
1
2
3
4
5
l l
Toelichting: Voor de waardering van de leerresultaten gedurende de schoolperiode gaat de inspectie uit van resultaten op genormeerde toetsen voor technisch lezen in groep 3 of 4, rekenen en wiskunde in de groepen 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6. De resultaten gedurende de schoolperiode zijn voldoende. De opbrengsten van technisch lezen in de leerjaren 3 en 4 zijn onvoldoende. Tenslotte constateert de inspectie dat de doorstroming gedurende de schoolperiode in 2005 gunstig afwijkt van het landelijke beeld. Dat betekent dat er weinig leerlingen blijven zitten.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Knotwilg - 6 juli 2006
11
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet.
Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden geen veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Knotwilg - 6 juli 2006
13