Radiosynoviorthese
In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten om één van uw gewrichten te laten behandelen met radioactief Yttrium-90 of Rhenium-186 (radiosynoviorthese). Deze folder geeft u informatie over wat een radiosynoviorthese is en over de gang van zaken rond de behandeling. Als u na het lezen van de folder nog vragen heeft, stel deze dan gerust aan uw behandelend reumatoloog.
Inleiding
Een gewricht bestaaat uit 2 botdelen die met elkaar verbonden zijn door het gewrichtskapsel. De beide boteinden zijn bedekt met een laagje kraakbeen. De binnenkant van het gewrichtskapsel is bekleed met slijmvlies (synovium), dat zorgt voor de produktie van smeervloeistof en voeding van het gewrichtskraakbeen. Bij een gewrichtsontsteking (synovitis) is er sprake van een ontsteking van het gewrichts slijmvlies (synovium). Het slijmvlies wordt dikker en gaat meer vocht produceren.
Wat is radiosynoviorthese?
Radiosynoviorthese is de behandeling van een gewrichtsontsteking met een radioactieve stof (Yttrium of Rhenium). Deze wordt in uw gewricht gespoten. De radioactieve deeltjes hechten zich vervolgens aan het slijmvlies en worden verder opgenomen in het ontstoken weefsel. Het gewricht ondervindt geen hinder
1
van deze bestraling. Andere delen buiten het ontstoken slijmvlies worden niet bestraald. Door de bestraling kunnen de ontstekingscellen zich niet meer delen en zal de ontsteking geleidelijk tot rust komen. De radioactieve deeltjes hebben een korte levensduur, zodat er binnen 1 week al geen radioactiviteit meer in het gewricht aanwezig is. De deeltjes zelf worden na het afgeven van de radioactieve straling afgebroken en verlaten via de urine het lichaam. De totale hoeveelheid radioactiviteit is vergelijkbaar met het maken van een röntgenfoto.
Wanneer radiosynoviorthese?
Alle ontstoken (met name grotere) gewrichten kunnen met een bestraling worden behandeld. Wanneer meerdere gewrichten tegelijk ontstoken zijn, is bestraling niet zinvol en krijgt u een behandeling met medicijnen. Als één gewricht ontstoken is of blijft dan kunt u poliklinisch corticosteroïd injecties (prednison, depomedrol, kenacort) in het gewricht krijgen. Indien ook dit onvoldoende helpt, dan kunt u radiosynoviorthese overwegen. De meeste behandelingen worden uitgevoerd in het kniegewricht, maar injecties in schouders, ellebogen, polsen, heupen en enkels zijn ook mogelijk.
Voorbereiding
U hoeft zich voor de behandeling niet voor te bereiden en kunt vooraf dus gewoon eten en drinken.
Behandeling
U meldt zich op de verpleegafdeling Reumatologie. Indien het om uw knie gaat, vindt de behandeling plaats op de afdeling Nucleaire Geneeskunde. De reumatoloog zal voor de behandeling de knie aanprikken op dezelfde wijze als bij een poliklinische corticosteroid (prednison, depomedrol, kenacort) injectie. Indien het kniegewricht erg veel vocht bevat, zal de reumatoloog eerst vocht verwijderen, en vervolgens via dezelfde naald het radioactief Yttrium in de gewrichtsholte spuiten. Tenslotte wordt via dezelfde naald nog corticosteroïd ingespoten, om een soms optredende, tijdelijke opleving van de ontsteking te voorkomen. De eerste drie dagen krijgt u een spalk of verband, zodat u het gewricht niet kunt bewegen en belasten.
2
Behandeling van andere gewrichten zoals schouders, ellebogen, polsen, heupen en enkels vindt plaats op de afdeling Radiologie en wordt uitgevoerd met radioactief Rhenium. Deze gewrichten worden door de radioloog met behulp van röntgen aangeprikt om er zeker van te zijn dat de injectienaald zich ook daadwerkelijk in het gewricht bevindt. Daarna wordt het gewricht net als bij de knie drie dagen vast gezet met een spalk of verband. In het geval van een heup, knie of enkel blijft u deze drie dagen opgenomen in het ziekenhuis om het behandelde gewricht volledig rust te geven. Bij een ander gewricht mag u dezelfde dag (met spalk, verband en/of mitella) naar huis.
Na de behandeling
Na drie dagen rust mag u het behandelde gewricht weer gaan gebruiken. In de week na de bestraling moet u het rustig aandoen en overbelasting van het behandelde gewricht vermijden. Bij een klein deel van de behandelde patiënten treedt er een tijdelijke opleving van de gewrichtsontsteking op. Zo nodig kunnen tijdelijk extra pijnstillers gebruikt worden. Geleidelijk neemt de gewrichtsontsteking af en verdwijnt meestal binnen drie tot zes maanden. De behandeling kan zo nodig nog een keer herhaald worden.
Zwangerschap en borstvoeding
Indien u zwanger bent of denkt te zijn of borstvoeding geeft, wordt de behandeling voorzichtigheidshalve niet uitgevoerd.
Verhindering/afspraak verzetten
De radioactieve stof wordt speciaal voor uw behandeling gemaakt en besteld in het buitenland en dan overgebracht naar de afdeling Nucleaire Geneeskunde. De radioactieve stof is maar zeer kort bruikbaar. Bent u verhinderd op de afgesproken tijd, neemt u dan zo snel mogelijk contact op met de verpleegafdeling Reumatische Ziekten: 024 - 361 70 88. Hopelijk kan de bestelling dan op tijd worden afgezegd.
Tot slot
Heeft u vragen over de opname, neem dan contact op met de afdeling Reumatische Ziekten: 024 - 361 70 88. Op de afdeling Nucleaire Geneeskunde
3
wordt alleen de behandeling uitgevoerd. Op deze afdeling kan het personeel geen medische vragen over uw aandoening beantwoorden.
Website
Meer informatie over ons ziekenhuis, zoals adres en parkeergelegenheid, vindt u op www.radboudumc.nl. Houdt u in verband met drukte in en rond Nijmegen en de parkeermogelijkheden rekening met langere reistijden. Wilt u meer informatie over de afdeling Reumatische Ziekten? Kijkt u daarvoor op: www.radboudumc.nl/Zorg/Afdelingen/Reumatische Ziekten. Wilt u meer informatie over de afdeling Nucleaire Geneeskunde? Kijkt u daarvoor op: www.radboudumc.nl/Zorg/Afdelingen/NucleaireGeneeskunde.
4
08-2014-7066
Adres Reumatische Ziekten Geert Grooteplein-Zuid 8, route 433 6525 GA Nijmegen Afdeling Nucleaire Geneeskunde Geert Grooteplein-Zuid 8, route 444 onderverdieping 6525 GA Nijmegen
Radboud universitair medisch centrum
