gemeente Eindhouen
Dienst Stedelijke ontwikkeling en Beheer
Raadsnummer O8. RZ 6 g 6. OOX Inboeknummer o8bstor88o Beslisdatum B%W t juli 2008 Dossiernummer 8aZ BoZ
Raadsvragen uan het raadslid de heer B. Gerard ouer de uerkeersontsluiting uan Blixembosch Noordoost Op 30 januari 2006 keurde de gemeenteraad een plan goed om ca 450 huizen te bouwen in het gebied, dat vrijkwam door de verlegging van de aansluiting van de A50/A58. Ook mijn partij heeft daarmee ingestemd. Het is dan ook een heel mooi plan. Het aantal woningen draagt behoorlijk bij aan onze woningbouwverplichtingen; 30’/o ervan is sociaal; de huizen voldoen aan geavanceerde milieunormen. Het plan kent slechts een duidelijke zwakte, en dat is de verkeersafwikkeling. Ik ben niet de eerste die dat zegt. De heer Stoevelaar (CDA) heeft hierover in de raad van 19/09/07 vragen gesteld. De beantwoording daarvan heb ik meegenomen, evenals hetgeen uw college daarover gezegd heeft in de RIB van 16 oktober 2007. Bij de beantwoording van de vragen van dhr. Stoevelaar meldde wethouder Fiers o.a., dat er burgerparticipatie gaande was, dat er verkeerskundig onderzoek gaande was dat tot veel knelpunten aanleiding gaf en weinig oplossingen, en dat er ongeveer in januari 2008 bestuurlijke besluitvorming zou plaatsvinden. Daarna kon er eventueel een commissiediscussie volgen aan de hand van een notitie.
Een en ander heeft geresulteerd in een Voorlopig Ontwerp Stedenbouwkundig Plan (VOSP) dd 9 april jl., in materiaal op de gemeentelijke website, en in verslagen van buurtvergaderingen en daarop gebaseerde standpunten. Ik heb mij daarin verdiept en dat stemt niet vrolijk. Weer opnieuw blijkt dat het volstrekt uit de hand gelopen autogebruik zelfs het mooiste plan verzieken kan. Het is uitgesproken cru dat een milieutechnisch geavanceerd woningbouwproject slechts mogelijk is ten koste van groot leefbaarheidsverlies van de omgeving. De pijnpunten zitten vooral op twee plaatsen: in de straat Sprookjesbosch, waar de verkeersstroom toeneemt van 6800 naar ongeveer 8825 (website) of 9200 (RIB) motorvoertuigen (mvt) per etmaal; en in de Shakespearelaan, waar de stroom toeneemt van 6350 naar 7025 (website) of 7150 (RIB). (De websi te gaat uit van 6 autobewegingen per huishoudenin de nieuwe wijk, de RIB van 7. Het verschilwordt niet uitgelegd). Wij spreken hier over twee Duurzaam Veilige Straten waar een 30 km/uur ÃćâĆňâĂİ regime
zou moeten gelden, dat fysiek eigenlijk afgedwongen had moeten zijn. Sprookjesbosch voert pal langs basisschool de Vuurvlinder, de Shakespearelaan niet ver langs
Raadsnummer O8.RZ6g6.OOZ
basisschool de Boschuil, de grootste basisschool van Europa. Beide straten moeten de hulpdiensten kunnen doorlaten. Sprookjesbosch voldoet aan de eisen, die in het kader van Duurzaam Veilig minimaal nodig waren om de subsidie veilig te stellen, namelijk twee 50 km/uur drempels, die overigens makkelijk met 70 km/uur te nemen zijn. De drempels produceren eerder geluidshinder dan verkeersveiligheid. De plannen voorzien wel in extra snelheidsremmende maatregelen in de straat Sprookjesbosch bij De Vuurvlinder, maar daar houdt het wel zo’n beetje mee op.
Al met al is het dan ook niet verbazingwekkend dat de gemeente en de buurt nog steeds diametraal tegenover elkaar staan waar het gaat om de verkeersafwikkeling. Dat blijkt uit contacten die ik met de buurt en de buurtvereniging gehad heb. Ongetwijfeld heeft ons apparaat het in het "communicatietraject" allemaal meermalen helder en duidelijk uitgelegd, maar dat heeft niet geholpen. Het verkeersprobleem is simpelweg te groot. Vandaar dat ik het nog maar een keer probeer. Het is daarbij niet mijn doel om het woningbouwprogramma als zodanig aan te vallen, maar wel de verkeersafwikkeling. Ik ben bekend met de gevaren die optreden als "amateurs" zich met concrete verkeersafwikkeling bezig gaan houden, maar ik weet ook niet wat ik er anders mee aan moet. Ik voel mij wel gesterkt door de discussies over de "knip" in Meerhoven en over de Ulenpas. De verkeersstromen door Sprookjesbosch en de Shakespearelaan zijn zonder twijfel te vergelijken met die over de Ulenpas. Tellingen door bewoners komen op een piekbelasting in de Ulenpas die ongeveer twee maal het etmaalgemiddelde in Sprookjesbosch is. En in Ulenpas is dat tijdelijk, in Sprookjesbosch en de Shakespearelaan permanent. De situatie in de Ulenpas was voor wethouder Van Merrienboer aanleiding om versneld tot fysieke inrichting als 30 km ÃćâĆňâĂİ zone over te gaan.
Bij de discussie over de "knip" in Meerhoven werd een variant gepresenteerd, die gebaseerd was op een slagboom in de Sliffertsestraat. Die oplossing is uiteindelijk niet gekozen, maar was wel uitvoerbaar.
De website noemt concreet vijf onderzochte verkeersvarianten. Die zouden allemaal niet kunnen. Verder zegt de RIB dat er geen OV-aansluiting voor de nieuwe wijk is. Daarom en vanwege de afstand tot het centrum zouden er voor 455 woningen 870 parkeerplaatsen moeten komen, meest op eigen terrein. Dat betekent 1.9 auto per woning, waarvan 1.6 voor eigen gebruik. Als ik die uitgangspunten probeer door te denken, roept dat bij mij vragen op. 1 Het VSOP spreekt over een commissiebehandeling in Wonen en Ruimte op 1 juli 2008. De planning op de website noemt uberhaupt geen bespreking in de commissie. Wat moet ik geloven?
2 a De nieuwe wijk grenst aan de Verlengde Kennedylaan, waarover buslijn 109 en buslijn 1525 rijden. Is het niet mogelijk een haltevoorziening te maken
Raadsnummer O8.RZ6g6.OOZ
aan de Verlengde Kennedylaan met een voetgangerstunnel en een korte parallelbaan?
b Kan de bestaande buslijn 2 bijdragen aan een oplossing? 3 Men zou zich kunnen voorstellen dat mensen, die in een dergelijk ecologisch geavanceerd project gaan wonen, vatbaar zijn voor de gedachte dat ook hun mobiliteit op een meer duurzame wijze vorm zou kunnen krijgen. Dat zou zich bijvoorbeeld kunnen vertalen in een scherpere parkeernorm, bijvoorbeeld 1.0 voor eigen gebruik. De nieuwe stedelijke parkeernorm zou dan situatiegebonden aangescherpt moeten kunnen worden. Uiteraard is hier bij de verkoop een communicatietraject nodig, dat mogelijk vereenvoudigd wordt door de stijgende brandstofprijzen. Hoe staat het College hier tegenover? 4 Na een blik op de kaart kan ik van vier van de vijf varianten eenvoudig begrijpen waarom zij afvallen. Blijft er een over, namelijk het opwaarderen van de huidige fietstunnel bij de IKEA tot een autoverbinding met het aan de andere kant van de snelweg gelegen industrieterrein Ekkersrijt, waar een volwaardige verkeersinfrastructuur ligt. De website noemt hier drie redenen: geld, sluipverkeer en de extra bouwwerkzaamheden. Naar mijn mening is geen van deze drie argumenten doorslaggevend. Uiteraard moet de bestaande tunnel breder en dieper gemaakt worden en uiteraard kost dat geld. So what? De grondexploitatie, zoals gepresenteerd in de GR van 30/01/06, komt uit op een "saldo per ultimo" van 16,2 miljoen Euro. Ook na het aanbrengen van wat correctiefactoren (zoals meer sociale woningen dan aanvankelijk gepland) moet hiervan op die plaats een normale tunnel gebouwd kunnen worden. Het sluipverkeer is een reele zorg, want als het voor bewoners makkelijk wordt om de nieuwe wijk in en uit te gaan, is het dat voor niet-bewoners ook. Tenzij de passage selectief gemaakt wordt. Als voor ons indertijd het plaatsen van een slagboom in de Sliffertsestraat (met een pasje voor de bewoners van Zandrijk) een bespreekbaar alternatief was, waarom dan niet een slagboom in de IKEA-tunnel (met een pasje voor bijv. de leden van de Wijkvereniging Blixembosch)?
Overigens zou een dergelijke noordelijke passage het voor de hulpdiensten eenvoudiger maken om het noordelijk deel van de wijk te bereiken. Hoe staat het College tegenover deze redenering? 5 Is het College bereid Sprookjesbosch en de Shakespearelaan fysiek in te richten op een manier die past bij Duurzaam Veilig? 6 Heeft het zin om een extern bureau naar de verkeersafwikkeling van Blixembosch te laten kijken? 7 De oorsprong van dit plan dateert uit de tijd, dat de "oude" Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) van kracht was. Het is mij niet duidelijk of het Bestemmingsplan al in procedure is of zelfs misschien al klaar. Valt het bestemmings-
Raadsnummer O8.RZ6g6.OOZ
plan onder de "oude" WRO of onder de "nieuwe"? En krijgen wij dit bestem-
mingsplan nog ter bespreking aangeboden? Eindhoven,17 juni 2008.
Antwoord uan burgemeester en wethouders 1 Het VSOPspreekt over eencommissiebehandeiingin Wonen en Ruimteop 1juli 2008. De planning op de websi te noemt uberhaupt geen bespreking i n de commi s-
sie. Wat moetikgeioven? Tijdens het vragenhalfuur in de raadsvergadering van 19 september 2007 zijn vragen gesteld over de woningbouwplannen voor Blixembosch Noordoost en de gevolgen voor de verkeersafwikkeling. Dit naar aanleiding van signalen uit de wijk Blixembosch dat in de plannen voor nieuwe woningbouw onvoldoende rekening wordt gehouden met de verkeersgevolgen voor de bestaande wijk. Wij hebben toegezegd om een commissienotitie toe te sturen waarin de eerste uitwerking van de plannen, het VOSP, samen met de haalbaarheid ervan aan de commissie worden voorgelegd, opdat de raad deze uitwerkingen en onze voorgenomen besluiten daarover kan toetsen aan de eerder meegegeven kaders. De betreffende commissienotitie is op 20 juni 2008 door de griffie verstuurd.
2 a De nieuwe wij kgrenst aan de Verlengde Kennedyiaan, waarover busiijn 109 en busiij n 1525 rijden. Is het niet mogelijk een halte voo rzi eni ng te maken aan de
Verlengde Kennedyiaan met een voetgangerstunnel en een korte paraiieibaan? b Kan de bestaande busiij n 2 bijdragen aan een oplossing? Door de ligging aan de rand van de stad en vlak bij grote uitvalswegen, is de verwachting dat Blixembosch Noordoost vooral aantrekkelijk zal zijn voor huishoudens met een bovengemiddeld autobezit. Het aandeel van het busgebruik in het vervoer is in bestaand Blixembosch minder dat in andere woongebieden inde stad. Een haltevoorziening aan de Kennedylaan, die goed bereikbaar is vanuit Blixembosch Noordoost, vinden wij een optie die zeker het onderzoeken waard is. Wij zullen dat met het SRE en Hermes doen. Zoals in de beschrijving van het VOSP te lezen is, zijn er in het plan aanleidingen opgenomen om in de toekomst een langzaam verkeersverbinding te maken tussen Blixembosch Noordoost en Esp, over de Kennedylaan. Een haltevoorziening op die plaats is dan zeker mogelijk. Deze en andere opties zullen samen met het aanpalende verkeersplan door ons bij het DOSP worden beoordeeld. 3 Men zouzi ch kunnen voorstellen dat mensen, di ei n een dergelijk ecologisch gea-
vanceerd projectgaan wonen, vatbaarzijn voor degedachtedatookhun mobiliteit opeen meer duurzame wijze vorm zou kunnen krijgen. Datzouzich bijv. kunnen vertalenin een scherpere parkeernorm, bijv. 1.0 voor eigen gebruik. De nieuwestedeiij-
Raadsnummer O8.RZ6g6.OOZ
ke parkeernorm zou dan si tua ti egebonden aangescherpt moeten kunnen worden. Uiteraardi s hier bij de verkoop een communi ca ti etraj ect nodig, dat mogelijk vereenvoudigd wordt door de stijgende brandstofprij zen. Hoe staat het College hier tegenover?
Een verlenging van de huidige lijn 2 zit niet inde concessie voor de nabije toekomst.
De uiteinden van buslijnen in de buitenste woongebieden van de stad staan onder druk van de efficiency. Extra rijtijden moeten altijd worden afgewogen tegen de verwachte groei van reizigerskilometers. Wij zullen ook deze optie onderzoeken met het SRE en Hermes en de resultaten eveneens betrekken bij de oplossingen die bij het DOSP voorliggen. 4 Na een blikop de kaart kanik van vier van de vijfvarianten eenvoudig begrijpen waarom zij afvallen. Blijft er een over, namelijk het opwaarderen van de huidige fietstunnel bij de lKEA tot een autoverbi nding met het aan de andere kant van de snelweg gelegen industrieterrein Ekkersrij t, waar een vol w a ardi ge verkeersi nfrastructuur ligt. De websi te noemt hier drie redenen: geld, slui pverkeer en de extra
bouwwerkzaamheden. Naar mijn mening is geen van deze drie argumenten doorslaggevend. Uiteraard moet de bestaande tunnel breder en dieper gemaakt worden en uiteraardkost dat geld. So what? De grondexploi tati e, zoals gepresenteerdin de GR van 30/01/06,
komtuitopeen "saldo perultimo"van 162miljoen Euro. Ooknahetaanbrengen van wat correctiefactoren (zoals meer sociale woningen dan aanvankelijkgepland) moet hiervan op die plaats een normale tunnel gebouwd kunnen worden. Het slui pverkeeri s een reele zorg, want als het voor bewoners makkelijk wordt om de nieuwe wijkin en ui t te gaan,is het dat voor niet-bewoners ook. Tenzij de passageselectiefgemaakt wordt. Als voor onsindertijd het plaatsen van een slagboom i n de S li ffertsestraa t (met een pasje voor de bewoners van Zandrij k)
een bespreekbaar alternatief was, waarom dan niet een slagboom in de IKEAtunnel (met een pasje voor bijv. de leden van de Wij kvereni gi ng Blixem bosch)? Overigenszou een dergelijke noordelijke passage het voor de hulpdiensten eenvoudigerr maken om het noordelijk deel van de wijk te bereiken. Hoe staat het College tegenover deze redenering?
In het afgelopen decennium hebben zowel landelijke overheid als diverse gemeenten getracht een meer sturend parkeerbeleid te implementeren in nieuwbouwwijken. Op grote schaal is in de VINEX-wijken een kunstmatig lage parkeernorm gehanteerd van 1,3 of 1,4 parkeerplaatsen per woning, in combinatie met hoogwaardig openbaar vervoer en goede fietsverbindingen. Echter, alle goede bedoelingen ten spijt zijn de effecten van deze initiatieven zonder uitzondering uitgebleven. In het rapport ’Evaluatie Verstedelijking VINEX 1995 ÃćâĆňâĂİ 2005’ van het Ministerie van
VROM is hierover het volgende te lezen."Het parkeren is in de ogen van velen een
Raadsnummer O8.RZ6g6.OOZ
probleem. De ruimtelijke kwaliteit wordt verder ingeperkt door de krappe parkeernorm van 1,0 of iets hoger. De gemiddelde 2-verdiener heeft 2 auto’s en daarnaast moeten er nog parkeerplekken voor bezoekers zijn. De lage parkeernormen zorgen voor een groot aandeel bewoners dat ontevreden is, meer nog dan in binnensteden. De bedoeling was dat in VINEX-wijken vanwege de aanwezigheid van hoogwaardig openbaar vervoer minder behoefte zou zijn aan een (tweede) auto. In de praktijk blijkt dit beleid onvoldoende gewerkt te hebben". In wijken als de Reeshof in Tilburg en Brandevoort in Helmond, maar ook in Meerhoven is het parkeren het grootste knelpunt. Er wordt op grote schaal op de stoep geparkeerd of op plekken in de openbare ruimte die daar niet voor bedoeld zijn. Jarenlang is dus geprobeerd om meer vraagsturend te werken, maar dat heeft onvoldoende gewerkt en is inmiddels volledig achterhaald. Sinds een paar jaar is het landelijk beleid juist weer vraagvolgend (’ mobiliteit mag weer’). Blixembosch Noordoost is uitermate goed bereikbaar per auto. Het openbaar vervoer in Blixembosch is geen volwaardig alternatief voor de auto en zal dat ook niet worden. De decentrale ligging van de wijk resulteert bovendien in een beperkter gebruik van de fiets. Gezien de lokale en landelijke ervaringen met een vraagsturend parkeerbeleid in nieuwbouwwijken en de geografische ligging van Blixembosch Noordoost is de verwachting dat een lagere parkeernorm niet leidt tot een lager autobezit. Zo zal een hoge parkeernorm ook niet leiden tot een hoger autobezit. De aanschaf van een auto wordt slechts is zeer beperkte mate bepaald door het aantal beschikbare parkeerplaatsen voor de deur. Een lagere parkeernorm zal daarentegen leiden tot meer parkeerproblemen, meer foutparkeren in de straten en achteraf repareren door openbare ruimte op te offeren voor extra parkeerplaatsen, op kosten van de gemeentelijke onderhouds- en beheerbudgetten. 5 ls het College bereid Sprookjesbosch en de Shakespearelaan fysiekin te richten op een manier die past bij Duurzaam Veilig? Het gebruik door autoverkeer van de huidige langzaam verkeerstunnel tussen Blixembosch en bedrijventerrein Ekkersrijt is een van de alternatieven voor de verkeersontsluiting van Blixembosch Noordoost, die in 2007 zijn onderzocht. In samenspraak met de verkeerscommissie van de wijkvereniging is deze variant afgewezen omdat daarvoor een vrijwel compleet nieuwe tunnel moet worden aangelegd en omdat er zo sluipverkeer door de wijk wordt aangetrokken. Bovendien veranderen hierdoor de verkeersstromen op Ekkersrijt en de nieuwe aansluiting op de snelweg. Rijkswaterstaat heeft aangegeven dat ze niet wil meewerken aan maatregelen die leiden tot een groter aanbod van verkeer op de nieuwe aansluiting. Reden daarvoor is dat de rotondes van de nieuwe aansluiting hierdoor extra zullen worden belast, met als gevolg extra congestievorming en misschien zelfs fileterugslag tot op de snelweg. Een nieuwe tunnel voor autoverkeer brengt een nieuwe bron van vooral geluidshinder met zich mee (rondom de tunnelmonden). In de afweging tussen kosten en
Raadsnummer O8.RZ6g6.OOZ
effecten is vooral bepalend dat een dergelijke nieuwe autoverbinding, ook bij een selectief toegangsregime, niet de grootste verkeersstroom van en naar Blixembosch Noordoost zal gaan verwerken. De meeste verkeersbewegingen vanuit Blixembosch zijn gericht op het centrum van Eindhoven, Winkelcentrum Woensel, school- en vrijetijdsvoorzieningen. Dat betekent dat het meeste autoverkeer gericht is op de aansluiting van Blixembosch op de Tempellaan en vervolgens de Kennedylaan. Dat blijkt ook uit recente tellingen: 60 a/o van het verkeer op Sprookjesbosch rijdt richting Eindhoven en 40 a/o rijdt richting de snelweg.
Berekeningen geven aan dat een nieuwe tunnel aan de noordzijde van Blixembosch Noordoost bij een selectief toegangsregime maximaal 800 autobewegingen per dag zal gaan verwerken. Een dergelijk gebruik weegt niet op tegen de kosten om een vrijwel compleet nieuwe tunnel aan te leggen. Bovendien wordt hiermee de hoeveelheid verkeer op de Opera/Sprookjesbosch nauwelijks verminderd. 6 Heeft het zi n om een extern bureau naar cie verkeersafvvi kkeli ng van Blixem bosch te
la ten kijken?
Wij zijn voornemens om aanvullende maatregelen te nemen om de verkeersveiligheid en leefbaarheid rond scholen en op de hoofdontsluitingsweg van Blixembosch te waarborgen bij uitvoering van de woningbouwplannen volgens het VOSP van april 2008. Deze maatregelen moeten in overleg met de verkeerscommissie van de wijk worden uitgewerkt en gelijktijdig met het DOSP ter besluitvorming aan ons te worden voorgelegd. De ontsluitingsroute van Blixembosch wordt gevormd door een ’hoefijzer-achtige’ verkeersstructuur, gevormd door Sprookjesbosch, Opera en de Shakespearelaan. Deze wegen hebben allemaal een breed profiel met vrijliggende fietspaden en parkeren buiten de rijbaan. Verkeerskundig kunnen deze wegen het verwachte aanbod goed verwerken. Gezien de ontsluitingsfunctie van deze wegen en de functie voor hulpdiensten vinden wij een verdere downgrading (zoals profielversmalling, parkeren op de rijbaan, fietsers op de rijbaan en veelvuldig gebruik van snelheidremmende maatregelen) niet passen. Bij verdere uitwerking van het aanpalende verkeersplan zullen wij samen met de verkeerscommissie van de wijk zoeken naar een optimale balans tussen de ontsluitingsfunctie en de maatregelen ten gunste van de verkeersleefbaarheid.
Bij de studie naar varianten voor de verkeersontsluiting van Blixembosch Noordoost is behalve de verkeerscommissie van de wijkvereniging ook verkeersadviesbureau SOAB uit Breda ingeschakeld. SOAB heeft de studieresultaten van de variantenstudie beoordeeld en is van mening dat geen van de varianten realiteitswaarde heeft. Daarnaast heeft SOAB het project ’veilig naar de Vuurvlinder’ uitvoerig begeleid.
Raadsnummer O8.RZ6g6.OOZ
7 De oorsprong van di t plan dateert ui t de tijd, dat de "oude" Wet op de Rui mtelij ke Ordening (WRO) van kracht was. Hetis mij niet duidelijk ofhet Bestemmingsplan al
i n procedure is ofzelfs misschien al klaar. Valt het bestemmingsplan onder de "oude" WRO of onder de "nieuwe"? En l rijgen wij di t bestemmingsplan nog ter besprekingg aangeboden?
Het bestemmingsplan Blixembosch Vl is in 2004 opgesteld om de aanleg van het nieuwe rijkswegenknooppunt A50-A58 en het woningbouwgebied Blixembosch Noordoost mogelijk te maken. Dat bestemmingsplan is in de inspraak gebracht en vervolgens is voor de vergunningverlening van het nieuwe rijkswegenknooppunt een artikel 19.2 WRO-procedure gevolgd. Omdat het bestemmingsplan Blixembosch Vl verder niet in procedure is gebracht, zal dat alsnog gebeuren, maar dan onder het regime van de nieuwe Wro. Het VOSP zoals dat nu voorligt, is een goede basis om met een globaal eindplan de procedure in te gaan. De raad krijgt het bestemmingsplan dan ter vaststelling aangeboden.
Eindhoven, 1 juli 2008.
BF08011891
