Raadsnotitie
GEMEENTEBESTUUR
onderwerp
team ROSEB steller drs. FJ Jonker doorkiesnummer +31 77 3596860
Rn nummer 2013 collegevergadering d.d. raadsvergadering d.d. programma portefeuillehouder
Energiestrategie Venlo Beesel Venray 1 11 december 2012 23 januari 2013 Veelzijdige stad in het groen J. Teeuwen
e-mail
[email protected] registratienummer 12-21021 datum 4 december 2012
verz. 20 december 2012
Vraag aan de raad (gedachtewisseling) Het doel van deze raadsnotitie is om achtergrondinformatie te verstrekken over de in ontwikkeling zijnde energiestrategie, ter voorbereiding op een gezamenlijke bijeenkomst met raadsleden uit Beesel en Venray op 23 januari aanstaande. De vraag aan de raad is om kennis te nemen van de feiten en achtergronden omtrent het thema “ energie” middels deze raadsnotitie en bijlagen, zodat bij de raadsbijeenkomst een discussie kan worden gevoerd over het ambitieniveau t.a.v. energie en de rol die de gemeentelijke overheid daar bij kan innemen.
Burgemeester en wethouders van Venlo de secretaris de burgemeester
Willemien Meijering
Antoin Scholten
Raadsnotitie
Samenvatting (Verplicht, maximaal een half A4) De gemeenteraad heeft in een eerder besluit de ambitie uitgesproken om in 2030 klimaatneutraal te zijn. Het energie-/klimaatprogramma 2009-2012 geeft invulling aan die ambitie. Een van de projecten uit dat programma betreft de nadere uitwerking van de ambities. Samen met Beesel en Venray is daarom gestart om een energiestrategie op te stellen. Door bureau Ecofys zijn inmiddels berekeningen uitgevoerd over het huidige energiegebruik en over een aantal scenario’ s/ambitienievau’ s gericht op energiebesparing en duurzame energie-opwekking. Daarbij zijn ook de kosten en opbrengsten in beeld gebracht. Hieruit blijkt dat er een enorm potentieel ligt. In een gezamenlijke raadsbijeenkomst op 23 januari aanstaande wordt e.e.a. nader toegelicht, en kan worden gediscussieerd over het gewenste ambitieniveau en over de mogelijke rollen van de gemeentelijke overheid om die ambities te realiseren. De input die wordt opgehaald bij de raadsbijeenkomst, wordt gebruikt bij het verder opstellen van de energiestrategie. Die strategie zal in een latere fase via beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming aan de raad worden voorgelegd.
Bijlagen Nr. 1. 2. 3. 4. 5.
Naam Handboek opstellen energiebeleid, H2 en H3 Potentieelberekeningen Beesel, Venray Venlo + toelichting
Datum December 2011 November 2012 .. .. ..
..
2
Raadsnotitie - onderbouwing
Onderbouwing Algemene toelichting
1.
Wat is de kernopgave (Wat is de belangrijkste opdracht voor de gemeenteraad?)
Hoofddoel van het project is het realiseren van meer energiebesparing en duurzame energie-opwekking in Venlo, door het vaststellen van de randvoorwaarden in de vorm van een energiestrategie. Dit is in lijn met eerdere raadsbesluiten op dat vlak, zoals de ambitie voor een energie-/klimaatneutraal Venlo in 2030, en draagt bij aan de C2C-ambities, waarbij het uitgangspunt is dat alle energie afkomstig is uit duurzame bronnen zoals wind, zon, biomassa en aardwarmte. Ook draagt dit bij aan het beperken van woonlasten en bedrijfsvoeringslasten, en daarmee de koopkracht en de concurrentiepositie: Groen is Poen. Hoofddoel van deze raadsnotitie is om kennis uit te dragen over ontwikkelingen op energiegebied, en over de noodzaak én de kansen van overschakelen op een duurzame energievoorziening voor de gemeente, haar inwoners en bedrijven. In een gezamenlijke raadsbijeenkomst kan deze kennis verder worden uitgediept, en kan inzicht ontstaan over de manier waarop de gemeenten invulling kunnen of willen geven aan dit beleidsthema.
2.
Relatie met programma
Het beleidsveld “ energie” heeft raakvlakken met veel programma’ s: veelzijdige stad in het groen (milieukwaliteit), innovatieve en excellente stad (concurrentiekracht, C2C, duurzame energie), stad van actieve mensen (woonlasten). 3.
Waarom? (Wat is de aanleiding voor de raadsnotitie?)
Door economische en geopolitieke ontwikkelingen neemt de vraag naar energie enorm toe. Tegelijk slinken de voorraden aan fossiele brandstoffen. De prijzen van fossiele brandstoffen stijgen daardoor, zelfs 2 maal zo hard als de inflatiecijfers. Fossiele brandstoffen zijn bovendien veelal afkomstig uit regio’ s waar de westerse wereld minder goede betrekkingen heeft. Dit vormt een serieuze bedreiging voor ons welvaartsniveau en voor de concurrentiekracht van onze economie. Daarom is één van de speerpunten uit het Europese beleid om efficiënt om te gaan met grondstoffen, en om fors in te zetten op de productie van duurzame energie. Deze strategie resulteert bovendien een betere milieukwaliteit, doordat geen schadelijke gassen meer worden uitgestoten.
1
Politiek relevante onderwerpen zijn:
a. Het is een keuzevraagstuk, waarbij de raad een belangenafweging moet plegen of er sprake is van een dilemma in de samenleving. b. Het leeft in de samenleving (of is van belang voor toekomstige generaties). c. De raad moet of wil er over gaan. d. Er is sprake van inhoudelijke politieke profileringsmogelijkheden
Raadsnotitie - onderbouwing
Bureau Ecofys heeft berekend dat Venlose huishoudens en bedrijven bij ongewijzigd beleid tot 2030 ca. 4 miljard euro zullen uitgeven aan energie. Dat geld komt grotendeels terecht bij de grote energiemaatschappijen, en niet ten goede aan de Venlose samenleving. Door stevig en daadkrachtig te investeren in energiebesparingsmaatregelen en in het lokaal opwekken van duurzame energie, kunnen grote besparingen worden gerealiseerd ten opzichte van de huidige uitgaven. Die besparingen komen wél ten goede van Venlose huishoudens en Venlose bedrijven. Het aanbrengen van de technische voorzieningen, zoals isolatie, warmtepompen en zonnepanelen levert bovendien de nodige lokale werkgelegenheid op, zo is onder meer gebleken bij de Venlose subsidieregeling duurzaam bouwen in het kader van de aanpak van de recessie. Ruwweg kan voor Venlo worden gesteld dat met een investering van ca. 1 miljard euro, een besparing van 2 miljard euro kan worden gerealiseerd in de periode tot 2030, zo blijkt uit één van de scenario’ s die door Ecofys is doorgerekend. Deze getallen zijn afkomstig een zeer ambitieus, maar realistisch scenario. Met nadruk moet worden gesteld dat het hierbij niet gaat om een investering door de gemeente zelf, maar om een totaalinvestering door alle relevante stakeholders binnen de gemeentegrenzen. Nog hogere opbrengsten worden voorzien bij enkele zeer ambitieuze scenario’ s. Die scenario’ s lijken ons echter minder realistisch, gezien de momenteel beschikbare en beproefde technieken in de periode tot 2030. In de bijlage is e.e.a. voor u nader omschreven. Met de raden van Beesel en Venray willen we nu inventariseren of er bereidheid bestaat om dit enorme potentieel aan te gaan boren, samen met onze inwoners, bedrijven en maatschappelijke partners en organisaties, en zo ja welke rol de gemeente daarbij idealiter zou kunnen innemen, naar welke sectoren de meeste aandacht zou moeten gaan (bedrijfsleven, woningen etc) en welke technieken daarbij de voorkeur hebben of niet (zon, wind, biomassa etc).
4.
Verkenning (Bij behoefte aan oriënterende notitie)
Op 23 januari a.s. vindt een gezamenlijke raadsbijeenkomst plaats over de energiestrategie. Doel van die bijeenkomst is om gevoel te ontwikkelen voor de richting die voor het thema energie kan worden ingeslagen. Kortgezegd: welke ambitie wordt nagestreefd? Welke andere maatschappelijk thema’ s worden belangrijk geacht in relatie tot energie? Welke rollen worden gezien voor de maatschappelijke partners, het bedrijfsleven, de inwoners, en de gemeentelijke overheid zelf? Tijdens de bijeenkomst zullen de relevante onderwerpen aan de hand van een aantal stellingen worden beschouwd. De stellingen worden zeer beknopt ingeleid. Middels deze raadsnotitie wordt de benodigde achtergrondinformatie toegestuurd: 1. Handboek Energiebeleid, hoofdstukken 2 en 3 ( 13 pagina’ s) Dit handboek is opgesteld in opdracht van enkele Limburgse gemeenten, waaronder Beesel, Venray en Venlo. Het geeft inzicht in de relevante ontwikkelingen wereldwijd, Europees, landelijk en in Limburg. Ook geeft het handboek inzicht in de manier waarop gemeenten invulling kunnen geven aan lokaal energiebeleid.
4
Raadsnotitie - onderbouwing
2. Potentieelanalyse (grafiek, tabel en toelichting) ( 8 pagina’ s) De grafiek laat zien hoeveel energie er momenteel gebruikt wordt, met onderscheid naar sectoren zoals verkeer, gebouwen, bedrijven. Ook laat de grafiek zien hoeveel er tussen nu en 2030 bespaard kan worden, en hoe de energievraag via een aantal scenario’ s met duurzame technieken (wind, zon biomassa etc) kan worden ingevuld. In een tabel is weergegeven wat de diverse scenario’ s kosten en wat ze opbrengen. Hieruit wordt duidelijk dat het investeren in energiebesparing en duurzame energieopwekking kan leiden tot vele miljoenen euro’ s besparingen en opbrengsten voor Venlose bedrijven en inwoners. In de toelichting Met nadruk wordt vermeld dat het hier om potentiele technische oplossingsrichtingen gaat. In de raadsbijeenkomst wordt inzichtelijk gemaakt hoe kan worden “ gespeeld” met variabelen als “ meer energiebesparing” “ minder winenergie” “ meer zonne-energie” etc, en wat dat betekent voor de gemeente, voor de inwoners en bedrijven, en welke ruimtelijke impact dat kan hebben.
5.
Financiële paragraaf
De kosten voor het opstellen van de energiestrategie bedragen voor de gemeente venlo € 16.452,- en worden gedekt uit de bijdrage van Rijk en provincie voor het gemeentelijke klimaatprogramma. Middels de inzet van ambtelijke uren wordt voldaan aan de cofinancieringsverplichting. Die ambtelijk uren zijn gedekt uit het personeelskostenbudget van de afdeling Ruimte & Economie. 6.
Risicoparagraaf (welke risico’ s spelen een rol bij de besluitvorming?)
Wel of geen risico Juridische aspecten en wettelijk kader Financiële risico’ s en aspecten Economische risico’ s Maatschappelijke risico’ s Exploitatie, realisatie, ontwikkeling, beheer, bouw- en planschade Afbreukrisico’ s en mogelijke contractschade (in relatie tot externe partners) Overige strategische risico’ s
+ of – of n.v.t. Nvt Nvt Nvt Nvt Nvt Nvt Nvt
Toelichting (Benoem de relevante, strategische risico’ s) Het betreft de verkennende fase voor het opstellen van een energiestrategie. Nadat de verkenning is afgerond, kan meer worden gezegd over eventuele risico’ s. Die zullen bij definitieve besluitvorming in beeld worden gebracht. 7.
Vervolgprocedure voor de raad
Op basis van de input die door de raad wordt ingebracht bij de gezamenlijke bijeenkomst op
5
Raadsnotitie - onderbouwing
23 januari, gaan B&W aan de slag met opstellen van een strategiedocument. Dit document zal later ter vaststelling aan de raad worden gestuurd.
6
