gemeente Eindhoven
Raadsnummer 04.R94O.OOI Inboeknummer o4ToooySS
Classificatienummer 43I.6oy Dossiernurnmer sp juli aoo4
Raads informatiebrief (Sociaal-Economische pijler) Betreft evaluatie en ontwikkelingen integrale schulddienstverlening in Eindhoven.
1 Inleiding Op 1 juni 1999 is als onderdeel van de armoedebestrijding gestart met integrale schuldhulpverlening. In de eerste evaluatie eind 2000 is de periode tot 1 september 2000 "onder de loep genomen". Thans is de periode 2000 t/m 2003 geevalueerd. Hierbij zijn ook de resultaten betrokken van de partners Loket W en de Stadsbank Eindhoven. Deze laatste maakt sinds 1 oktober 2002 deel uit van de dienst Werk, Zorg en Inkomen. In de evaluatie staan naast de resultaten ook aanbevelingen.
2 Probleemstelling De druk op de schuldhulpverlening is de laatste jaren flink toegenomen. Allerlei ontwikkelingen zowel landelijk als plaatselijk geven aanleiding om de schuldhulpverlening te evalueren en verbeteringen door te voeren.
3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes Een goed functionerende schuldhulpverlening kan een belangrijke bijdrage leveren aan oplossen en voorkomen van problematische schulden. Een positief resultaat bevordert en vergroot de kansen op zelfredzaamheid en reTntegratie. Op basis van de evaluatie worden maatregelen voorgesteld om de schuldhulpverlening te verbeteren.
3a Milieutoets Niet van toepassing.
4 Wijze van aanpak/oplossingsrichting Naast de resultaten en de ontwikkelingen op het gebied van de schuldhulpverlening, weergegeven in de evaluatie, wordt in relatie hiermee ook gekeken naar de visie op schuldhulpverlening, passend in het kader "visie op inkornensondersteuning".
Raadsnummer 04..R94O.OOI
4.1 De evaluatie. De evaluatie is een intern onderzoek van de dienst Werk, Zorg en Inkomen waarbij de samenwerkende partners betrokken zijn. De resultaten en aanbevelingen staan weergegeven in een nota. Hieronder staan de hoofdlijnen per onderwerp kort beschreven.
Resultaten en ontwikkelingen. Het aantal aanvragen schuldhulpverlening is in de afgelopen twee jaar met 729a gestegen tot 2000. We zien ook dat de gemiddelde schuldhoogte in 2003 met 349o is gestegen en dat de schuldenproblematiek complexer van aard geworden is. Dit is overigens ook het landelijke beeld waarbij wordt opgemerkt dat de stijging van het aantal aanvragen in Eindhoven in 2003 (559o) sterker is dan het landelijke (40%). Naar verwachting zal deze trend zich de komende jaren voortzetten. Als gevolg van deze ontwikkelingen zijn ook de aantallen bij de Stadsbank en Loket W gestegen. Bij de realisatie van het gemeentelijk inkomensondersteuningsloket (IO-loket) per 1 april 2003 zijn de activiteiten van het Stedelijk Steunpunt Schuldhulp en de Stadsbank onderdeel van dit Loket geworden. Als gevolg van landelijke ontwikkelingen is het proces van schuldregelingen door de Nederlandse Vereniging van Volkskrediet (NVVK), in overleg met marktpartijen, verbeterd. Daarnaast heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Justitie diverse maatregelen aangekondigd om de schuldhulpverlening te verbeteren.
Schulddienstverlening en positionering. Met de vorming van het IO-loket is de schuldhulpverlening nadrukkelijker gekoppeld met de inkomensondersteunende maatregelen. De ondersteuning zal worden uitgebreid met meer preventie en nazorg, meer budgetbeheer en begeleiding om op deze wijze de zelfredzaamheid te vergroten. Dit staat centraal. Het herwinnen van zelfredzaamheid is de leidraad van de ondersteuning. De nadruk hierbij ligt op wat de client binnen de eigen mogelijkheden kan oplossen. De mogelijkheden verschillen per persoon en de ondersteuning bestaat vaak uit maatwerk. De huidige term schuldhulpverlening legt met name de nadruk op de ondersteuning. Het accent wordt verschoven naar de eigen mogelijkheden en vergroting hiervan. Deze nieuwe denkwijze wordt tot uitdrukking gebracht in de nieuwe term schulddienstverlening.
De hoofdactoren op het gebied van de schulddienstverlening werken samen in het Stedelijk Steunpunt, thans IO-loket. De samenwerking is goed van de grond gekomen. Verdere versterking van de integraliteit en efficiency is nodig om de schulddienstverlening te verbeteren en het "hoofd te kunnen bieden" aan de sterk gestegen vraag en de complexere schuldensituaties.
Raadsnummer 04.R940.00I
Aanbevelingen. Capaciteit. Als gevolg van de sterk gestegen hulpvraag (729o in 2 jaar) en de verwachting dat deze trend zich de komende jaren voortzet, is op basis van het huidige beleid extra capaciteit noodzakelijk voor het Stedelijk Steunpunt en de Stadsbank. In de evaluatie is berekend dat 7,2 formatieplaatsen structureel nodig is. Daarnaast is bij de Stadsbank 0,4 formatieplaatsen nodig als gevolg van het verplicht financieel beheer in het kader van de NVVK-gedragscode welke op 1 januari 2004 in werking is getreden, Hierbij wordt opgemerkt dat in het kader van de Voorjaarsnota 2005-2008 door de raad 7,2 formatieplaatsen als capaciteitsuitbreiding is vastgesteld.
Als gevolg van de gemeentebrede bezuinigingsoperatie is het huidige beleid, namelijk schulddienstverlening voor alle Eindhovense burgers ongeacht het inkomen ter discussie gesteld. In tegenstelling tot de minimaregelingen en de bijzondere bijstand kent schulddienstverlening namelijk geen inkomensgrens. Bij de begrotingsbehandeling 2005 in de raad van november 2004 wordt voorgesteld om de doelgroep van de schulddienstverlening te beperken tot mensen met een inkomen tot 1309b van het minimumloon. Indien de raad hiermee akkoord gaat wordt de hierboven voorgestelde uitbreiding met 7,2 formatieplaatsen, in 2005 beperkt tot 3,9 formatieplaatsen en tot 2,2 formatieplaatsen in 2006. Preventie en nazorg.
Samen met Loket W zullen maatregelen genomen worden om preventie en nazorg te verbeteren. Te denken valt hierbij aan verplichte cursussen "rondkomen met inkomen" en voorlichting door de GGD, budgetbeheer, voorkomen en oplossen huur- en
energieschulden. Deze maatregelen zijn er ook op gericht dat mensen niet opnieuw in de problemen komen nadat ze geholpen zijn. Daarnaast zijn in 2002 en 2003 94 trajecten gestart bij mensen die al eerder geholpen zijn. Door inzicht te krijgen in de problematiek van deze recidivisten wordt bekeken hoe we met preventie en nazorg dit kunnen voorkomen. Implementatie lO-(oket.
In 2004 wordt de implementatie van het IO-loket verder vorm gegeven. De processen van de Stadsbank en het Stedelijk Steunpunt worden beter op elkaar afgestemd waardoor een effectiever en efficienter schulddienstverleningsproces ontstaat. Bij de totstandkoming van het IO-loket is structureel een besparing van 6 350.000,- -ingeboekt.
Raadsnummer 04.R94O.OOI
Budgetbeheer. Gelet op de positieve ervaringen met dit instrument zal budgetbeheer veel nadrukkelijker worden ingezet. Ook als onderdeel van preventie en nazorg. Dit als voorwaarde voor de client om een schulddienstverleningstraject te starten. Samenwerking Loket W.
De doorgevoerde en voorgestelde veranderingen hebben gevolgen voor de samenwerking met Loket W. Zowel ten aanzien van de processen als de inhoud. In nauw overleg met Loket W zijn in 2004 al een aantal verbeteringen in gang gezet dan wel afgerond. Voorbeelden zijn het vervallen van de intake bij Loket W en een preventiecursus. Deze maatregelen bevorderen de efficiency en effectiviteit van het schulddienstverleningstraject. De huidige afspraken tussen de dienst Werk, Zorg en Inkomen, Loket Wen de Stadsbank zijn destijds vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst. Deze zal naar aanleiding van alle ontwikkelingen herzien worden. Groepen. Binnen de schulddienstverlening dient in toenemende mate speciale aandacht uit te gaan naar groepen. Te denken valt aan jongeren, allochtonen en dak- en thuislozen. Ten aanzien van deze laatste groep wordt in 2005 bekeken of voor de dak- en thuislozen een deel van de bijstand in natura kan worden geboden, zoals bijvoorbeeld een slaapplaats. Daarbij kan ook een vergaande vorm van budgettering en begeleiding plaatsvinden.
4.2 Visie/Kader Inkomensondersteuning In de visie op inkomen welke de gemeenteraad op 19 april 2004 heeft vastgesteld staan kaders ten aanzien van de schulddienstverlening. Hierbij is vastgesteld dat ondersteuning in principe tijdelijk is maar dat er een groep is waarbij zelfredzaamheid niet kan worden gerealiseerd. Meer permanente ondersteuning is dan noodzakelijk. Verder wordt de nadruk gelegd op preventie en de bijkomende effecten van schulden in een gezin bijvoorbeeld voor kinderen. Daarnaast zijn budgetteren en budgetbegeleiding onderdelen uit het intensiveren van de schulddienstverlening.
Bovengenoemde onderdelen uit het kader zijn uitgewerkt en als aanbevelingen opgenomen in de evaluatie.
5 Ter inzage gelegde stukken Geen.
6 Besluit van college van burgemeester en wethouders Wij hebben besloten:
1 in te stemmen met de inhoud van de evaluatienota "evaluatie en ontwikkelingen integrale schuldhulpverlening in Eindhoven";
Raadsnummer 04.R940.00I
2 de voorgenomen capaciteitsuitbreiding van 7,2 formatieplaatsen bij de dienst Werk, Zorg en Inkomen te beperken tot 3,9 formatieplaatsen in 2005 en een verdere beperking tot 2,2 formatieplaatsen in 2006 vanwege een aan de raad voorgestelde reductie van de doelgroep in het kader van de gemeentelijke bezuinigingsoperatie; 3 de structurele uitbreiding als gevolg van verplicht financieel beheer met 0,4 formatieplaats vanaf 1 maart 2004 vast te stellen en te dekken uit de opbrengst uit de doorbetaalrekening/financieel beheer; 4 de directeur van de dienst Werk, Zorg en Inkomen opdracht te geven de afspraken met Loket W als samenwerkingspartner vast te leggen in een nieuwe sarnenwerkingsovereenkomst. Burgemeester en wethouders van Eindhoven,
C. Langerwerf, secretaris
EE04035615
