gemeente Eindhoven
Raadsnummer 09. R33I6. OOI Inboeknummer ogbstorayy Dossiernummer 94I.403 6 oktobe> zoog
Raads informatiebrief Betreft deelname experiment Toekomstperspectief ex-amv’s. Inleiding Sinds 1 oktober 2006 kent de gemeente Eindhoven het project Toekomstperspectief voor ex-alleenstaande minderjarigen vluchtelingen (examv’s). Dit project richt zich op de vrijwillige terugkeer van ex-amv’s naar het land van herkomst of een ander land. Op 3 juli 2008 is een motie ingediend door Kamerlid Spekman om in samenspraak met 15 gemeenten een experiment aan te gaan voor de duur van twee jaar, waarbij de uitgangspunten van de huidige perspectief werkwijze leidend is. Deze motie is door een brede meerderheid van de Tweede Kamer aangenomen. Het Rijk (Ministerie van Justitie) en de VNG hebben de motie verder uitgewerkt en gemeente Eindhoven is uitgenodigd om deel te nemen aan het experiment toekomstperspectief. Het Rijk stelt hiervoor financiele middelen ter beschikking op basis van cofinanciering voor de periode 1 oktober 2009 tot 1 april 2011, akkoord van ons college en de voorwaarde dat er 1 oktober 2009 wordt gestart. Het experiment is teruggebracht van een periode van twee jaar naar anderhalf jaar gezien het feit dat het Rijk onvoldoende middelen beschikbaar heeft om het experiment twee jaar uit te voeren.
Besluit van college van burgemeester en wethouders Wij hebben besloten: 1 ÃćâĆňâĂİ in te stemmen met de administratieve beeindiging van het lopende project
toekomstperspectief met ingang van 1 oktober 2009; in te stemmen met het opsta rten van het experiment toekomstperspectief voor de periode van 1 oktober 2009 tot 1 april 2011 voor maximaal 35 deelnemers op basis van de huidige methodiek onder voorwaarde dat de rijksmiddelen definitief worden toegezegd; hiervoor een subsidie ter beschikking te stellen van E 430.290,ÃćâĆňâĂİ aan de Stich-
ting Vluchtelingen in de Knel en dit bedrag te dekken uit: a de resterende middelen ad 6 188.363,ÃćâĆňâĂİ die bij de Kadernota 2009 voor
toekomstperspectief beschikbaar zijn gesteld, en deze als volgt in te zetten: E 37.000,ÃćâĆňâĂİ in 2009, E 114.363,ÃćâĆňâĂİ in 2010 en E 37.000,ÃćâĆňâĂİ in 2011;
Raadsnummer 09.R33I6.OOI
b een bedrag van 6 34.254,ÃćâĆňâĂİ uit de middelen die binnenkomen voor het
jaar 2009 uit de bestuursovereenkomst Beatrixoord ("koppengeld"); c de inkomsten van het Rijk a E 207.673,ÃćâĆňâĂİ ;
de begrotingswijziging vast te stellen; 2 de toetsingscriteria voor het onder 1 genoemde project te handhaven.
Argumenten 1.1 De resultaten van het huidige project zijn succesvol. Sinds oktober 2006 wordt het project Toekomstperspectief uitgevoerd door de Stichting Vluchtelingen in de Knel. De resultaten t/m mei 2009 zijn succesvol te noemen. Vanaf 1 oktober 2006 hebben in totaal 76 ex-amv’s deelgenomen. Onderstaand treft u een overzicht aan van de resultaten t/m mei 2009:
toekomstperspectief waar aan gewerkt wordt 14 1 8,4’/o
toekomstperspectief dat al bereikt is 52 68,4’/o uitgestroomd zonder goed toekomstperspectief 10 13 2a/o
76 100,0’/o Van de 62 deelnemers die uitgestroomd zijn, hebben 52 (84e/o) dit gedaan met een goed toekomstperspectief en 10 (16a/o) zonder een goed toekomstperspectief of is dit onbekend.
1.2 Eris geen sluitende aanpak vanuit de overheid. Er is nog altijd nieuwe instroom van nieuwe ex-amv’s. In augustus zijn zes nieuwe aanmeldingen door de Regionale Toetsingscommissie goedgekeurd. Doordat er nog geen sluitende opvang is, blijken deze jonge, veelal kwetsbare, mensen alsnog op straat terecht te komen. Ook diegene die nog rechtmatig (legaal) in Nederland verblijven. Indien deze kwetsbare groep niet opgevangen wordt, is de verwachting dat een groot aantal met onbekende bestemming vertrekt en de illegaliteit zal opzoeken met alle gevolgen van dien voor zowel deze jongeren als de Eindhovense samenleving. Deze jongeren leven onder zeer marginale omstandigheden en de kans op criminaliteit, prostitutie, vrouwenhandel en uitbuiting is zeer groot. 1.3 Deelname aan het experiment sluit aan bij de afspraken van het Bestuursakkoord, zoals gemaakti n mei 2007. In mei 2007 zijn tussen het Rijk en de VNG afspraken gemaakt die zijn vastgelegd in het Bestuursakkoord over het vreemdelingenbeleid. Een van de afspraken is dat er bijzondere aandacht geschonken zou worden aan kwetsbare groepen, zoals examv’s. De gemeente Eindhoven heeft ingestemd met het Bestuursakkoord op 22 mei 2007.
Raadsnummer 09.R33I6.OOI
1.4 Het Rij k (vlinisteri e van Justitie) het proj eet gedeeiteiij k zal financieren.
Op 15 juni 2009 is door de VNG een brief ter attentie van ons college verstuurd met het verzoek aan de gemeente Eindhoven om deel te nemen aan het experiment van het Rijk.
Zij geven aan dat het Rijk bereid is haar verantwoordelijkheid in dit project te nemen door een deel van de financiering op zich te nemen voor wat betreft leefgelden en projectkosten. In de praktijk komt dit neer op 48a/o van de kosten. 1.5 Er een duidelijke scheiding moet zijn tussen het lopende en het op te starten proj ect.
Gezien het feit dat vanaf 1 oktober een nieuw experiment start en over die periode van het experiment een verantwoording afgelegd moet worden naar het Rijk, is het administratief zuiverder om het huidige project voortijdig te beeindigen, namelijk per 1 oktober 2009 in plaats van 31 december 2009. De nieuwe beschikking zal dan ingaan per 1 oktober 2009, zodat deze de gehele projectperiode beslaat, te weten tot 1 april 2011. Op deze manier kan de gehele projectperiode zowel financieel als de resultaten in zicht gebracht worden voor de verantwoording naar het Rijk toe. 1.6 Het project grotendeels gefinancierd wordt ui t middelen die reeds toegekend zijn aan het project Toekomstperspectief.
Er hoeft slecht een beperkt bedrag aan extra middelen ter beschikking worden gesteld gezien het feit dat er restant middelen aanwezig zijn die reeds aan het lopende project Toekomstperspectief waren toegekend. Dit bedrag van 6 188.362,75 kan worden ingezet voor de cofinanciering van het experiment vanaf 1 oktober 2009. 2.1 Voortzetten van het project op basis van dezelfde criteria.
Voordat een deelnemer wordt toegelaten in het project vindt er een toetsing plaats bij de Regionale Toetsingscommissie of deze voldoet aan de criteria. Het is wenselijk om deze toetsing te handhaven en deze door de Regionale Toetsingscommissie te laten uitvoeren.
Ter inzage gelegde stukken 1 Motie Spekman. 2 Brief van Ministerie van Justitie aan VNG, d.d. 29 juni 2009 met als onderwerp Perspectief experiment ex-amv. 3 Brief VNG aan het college van burgemeester en wethouders, d.d. 15 juni 2009 met als onderwerp Uitvoering motie Spekman Vreemdelingenbeleid. 4 Evaluatierapport ex-ama project Toekomstperspectief van 1 oktober 2007 tot 31 december 2008.
Burgemeester en wethouders van Eindhoven,
Raadsnummer 09.R33I6.OOI
A. Brunninkhuis, secretaris
QF09041071
MOTIE VAN HET Lg) SPKKMAN C.S.
Voorgesteld ............. De Kamer,
gehoord de beraadslaging, overwegende, dat de beÃńindiging van de verstrekking van leefgelden aan (ex-)AMV-en een averechts effect heeft gehad, waarbij veel van deze ex-AMV-en juist in de illegaliteit verdwijnen en het slachtoffer kunnen worden van uitbuiting; overwegende, dat de staatssecretaris van Justitie in haar reactie op het recente WODC onderzoek ’illegaal verblijf in Nederland’ constateert dat alleenstaande minderjarige vreemdelingen in het bijzonder een risico lopen om het slachtoffer te worden van vormen van uitbuiting en/of mensenhandel, vaak ook in de overgang naar meerderjarigheid en dus in een kwetsbare positie
verkeren; overwegende, dat een 15-tal gemeenten een aantal jaren ten aanzien van (ex-) AMV-en met succes een werkwijze hanteert, de zogeheten ’Steunpunt perspectiefaanpak’, die in de uitvoering effectief en humaan is gebleken. aangezien deze aanpak heeft geleid tot een hogere terugkeer van ex-AMV-en naar het land van herkomstâĂđeen groep ex-AMV-en alsnog in het bezit is gesteld van een verblijfsvergunning 6n voorkomen wordt dat deze groep in de illegaliteit terechtkomt;
verzoekt de regering om in samenspraak met de betrokken gemeenten een experiment voor de duur van twee jaren aan te gaan waarbij de uitgangspunten van de Steunpunt perspectiefaanpak leidend zijn en dit experiment te evalueren op het verhogen van het percentage van de daadwerkelijke terugkeer van de ex-AMV-en en het verlagen van het percentage van ex-AMV-en die met onbekende bestemming zijn vertrokken; en gaat over tot de orde van de dag,
Spekman Van de Camp
Anker De Wit
lifhnisterie van justitie
s Relcuradres Postbus 20301 2500 EH oen Haag
Vereniging van Nederlandse Gemeenten T.a.v. de heer C.3.G.M. de Vet, lid directieraad Postbus 30435 2500 GK Den Haag
Directoraat-Generaal Wetgeulnih Internationale Annyeieyenhetien en vreermteynyensanen Olrecye Migraeebeield Asiel, Opvang a Terugkeer Schedeldoekshaven 100 2511 EX Deri Haag Postbus 203D1 250D EH Oen Haag wvvw. justitie.nl
Contactpereoon
Datum 29 juni 2009 Onderwerp Perspectief experiment ex-amv
Geachte heer De Vet,
6. Kramer Advisrsrr
E 070 370 80 34 F 070 370 79 00 Ona ieansnerk 5607641/ Gg
Kepie aan Oe heer MeviS
In reactie op uw brief dd. 23 februari 2009 (BAWI/U200900322) en naar aanlei ing van het Bestuurlijk Overleg (BO) van 19 maart jl. doe ik u hierbij een voorstei over de invulling van het experiment Perspectief ex-amv. Allereerst wil ik de VNG bedanken voor de constructieve wijze waarop zij tot dusver met Justitie de uitwerking van het experiment heeft voorbereid. In het BO heb ik aangegeven dat ik belang hecht aan de uitvoering van het expeliment volgens de opzet zoals die op 13 februari jl. met de wethouder van Tilburg, tevens lid van de delegatie Bestuurlijk Overleg asiel, de heer Mevis, is besproken. Tegelijkertijd heb ik geconstateerd dat er onvoldoende budget beschikbaar is om het experiment volgens het door u gedane voorstel uit te voeren. Het behoeft verder geen toelichting dat vanwege de algehele economische situatie de financiele ruimte binnen de Rijksbegroting vrijwel nihil is, Derhalve Is in het BO van 19 maart jl. de optie besproken om de looptijd van het experiment in beginsel te halveren met het oog op een aanzienlijke kostenreductie,
Vervolgens is bij de nadere uitwerking gebleken dat de halvering van de duur van het experiment niet navenant leidt tot een evenredige reductie van de kosten. Het concentreren van het experiment tot een jaar kan zelfs verhoudingsgewijs leiden tot meer kosten als de geleverde diensten binnen een kortere periode geleverd moeten worden. Bovendien bestaat er een risico dat de resultaten van het experiment op het gebied van het voorkomen van illegaliteit en het bevorderen van terugkeer binnen de tijdspanne van een jaar onvoldoende zijn om conclusies aan te verbinden. Derhalve wordt voorgesteld het experiment uit te rollen over een periode van anderhalf jaar, te beginnen vanaf 1 oktober 2009. Hieronder treft u mijn voorstel op hoofdlijnen uitgewerkt aan.
8ij 6eantweordlng de datum en barns kenmerk vermeiden.
W4’u Saaie edn zaak in uw Dnef Dehande jen.
Projeetvoorstel Met experiment wordt uitgevoerd volgens de doelstelling en de werkwijze die op
13 februari 2009 zijn besproken met de heer Mevis aan de hand van de notitie IVad i r rnoti m
Dlrectasaat-Cassaraal Wetgeutslg, Zntersastksnale Aaayeseganhastaa en Vreemdetlssgeasxatsen Oirestie Mlgratiebeleid Asiel, Opvang it Terugkeer
1) De motie stelt het voorkomen van illegaal verblijf centraal.
Dat kan op twee manieren worden bereikt:
het realiseren van het aantoonbaar vertrek; het (alsnog) in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning; als uitgangspunt geldt hierbij dat kansloze aanvragen worden voorkomen, c.q. dat niet wordt meegewerkt aan het indienen van kansloze aanvragen.
2} De werkwijze vindt plaats aan de hand van de opzet van de reeds bestaande
Perspectief-initiatieven, die lokaal/regionaal een eigen inkleuring kunnen hebben. De vertrouwenspersoon die vanuit het gemeentelijke steunpunt de ex-amv’s begeleidt is de spil in het geheel, maar deze is niet besluitvormend in het proces. Het experiment laat de formele taken en bevoegdheden van IND en DT&V ongewijzigd. 3) De duur van het experiment wordt vastgesteld op een periode van 1,5 jaar.
Om tijdverlies vanwege het zomerreces te voorkomen, wordt gestart op 1 oktober 2009. De periode tot 1 oktober kan benut worden om de projectorganisatie op te zetten en de gemeentelijke steunpunten binnen betrokken regio’s te informeren. 4) De steunpunten kunnen in aanmerking komen voor een tegemoetkoming in de projectkosten van de Rijksoverheid indien zij voldoen aan de voorwaarden : de steunpunten die participeren worden verzocht een opgave te doen van de persoonsgegevens van ex-amv’s die begeleid worden; de regio’s dienen periodiek volgens een vast format te rapporteren over de begeleiding en de uitstroomresultaten in relatie tot terugkeer en vergunning verlening. 5) Op basis van de regionale opgave van de gemeentelijke steunpunten zal er een voorschot plaatsvinden voor de tegemoetkoming van de projectkosten (personeelskosten en huisvestingskosten personeel). Deze kosten zijn begroot op 6 250.000 per regio. Er wordt rekening gehouden met de participatie van in totaal 10 regio’ s. Zoals met de heer Mevis is afgesproken dragen de betrokken gemeenten voor 50% in de projectkosten (huisvestingskosten en personeelskosten) bij aan de kosten van het experiment. 6) Op basis van het rapportageformat dat periodiek wordt aangeleverd door de gemeentelijke steunpunten, vindt financiering plaats voor de tegemoetkoming in het ieVenSOnderhOud Van de eX-aiTiv’S. HierVOOr werdt een bedrag van
C 250 per maand per ex-amv beschikbaar gesteld. Volgens de huidige opgave bedraagt de doelgroep niet meer dan 1000 ex-amv’s. 7) Voor de indirecte kosten waaronder secretariaat en cornrnunicatie wordt C 0,1 min. geraamd. 8) Met het WODC worden afspraken gemaakt over het voorbereiden van de
9}
evaiuatle die in de tweede heIR van 2010 wordt opgeleverd. Het succes van het experiment zal onder meer beoordeeld worden op grond van de behaalde resultaten op het gebied van aantoonbaar vertrek en vergunningverlening. Tevens vraag ik uw aandacht voor de status van het IOM-project ’Counseliing, Return and Reintegration of (ex) Unaccompanied Minor Migrants’ (UAM-project) dat op 1 juni 2008 van start is gegaan. Sinds de start van het project zijn ai 68 (ex-)amv’s vertrokken naar het land van herkomst en heeft IOM 34 personen in beeld die aangegeven hebben gebruik te willen maken van de regeling. Aangezien het project oorspronkelijk was bedoeld voor de herintegratieondersteuning van de beoogde doelgroep van 75 (ex-)amv’s heeft IOM Nederland moeten besluiten nieuwe instroom in het project te stoppen in afwachting van vervoigfinanciering. Het UAN-project is inmiddels
oatum 29 juni 2099 onÂż kenmerk 5597925 / gg
alom bekend bij de doelgroep en de organisaties die de doelgroep begeleiden, waaronder ook de gemeentelijke steunpunten. Voor mij maakt het UAM-project onderdeel uit van de aanpak en derhalve maken de kosten onderdeei uit van de totale begroting van het experiment. Het benodigde budget ter continuering van het UAM-project wordt geraamd op ca. 6 0,45 rnln. Indien de projectresultaten wederom succesvol blijken te zijn, wil ik hierbij bevestigen dat de continuiteit van het herintegratleaanbod ook in 2010 en daarna wordt gewaarborgd. 10) Het experiment staat onder regie van een stuurgroep 3ustitie-VNG onder voorzitterschap van wethouder Mevis. In de stuurgroep worden namens de uitvoerende vreerndelingendiensten van 3ustitie de volgende personen vertegenwoordigd: de heer Kappenberg (procesdirecteur regulier IND) en de heer Roodzant (directeur voorbereiden vertrek DT&V). Voorts zal de Directie Migratiebeleid in de stuurgroep vertegenwoordigd zijn in de persoon van de heer Stevens. De operationele leiding van het experiment ligt in handen van een projectgroep. In deze projectgroep dienen mijns inziens behalve een vertegenwoordiging van de VNG en de uitvoerende diensten van 3ustitie (IND, DTSV) ook COA, Vreemdelingenpolitie, IOM, Nidos, VWN en SAMAM te worden vertegenwoordigd. De VNG wordt verzocht om in afstemming met de leden van de stuurgroep het plan van aanpak van het experiment nader uit te werken, de betrokken gemeenten te informeren en een projectgroep aan te stellen.
Ik zie uit naar de onderlinge samenwerking tussen Rijk en gemeenten en naar de positieve resultaten van het experiment. Hoogachtend,
De
N. Aibayrak
Ohecmraak-aunarual Wekyuvi>y, Internationale Aanyel+yaahecten en Vteenulelinyauzakan Otr9Ctie Mig ratiebe[e14
AsieL Opvang a Terugkeer
oatum 29 juni 2099 Ouu leeneuerlr, 5597925 / 09
GEtAEENTE EIND
@ Yhl6 jr Vereniging van blederiandse Gemeenten
Het college van Bg
Ap@j:DAAR l uw kenmerk
ttijlage(n j
B etraf
one kenmerk
Datum
uitvoering motie Spekman
BA W l/U200900358
15 juni 2009
D o o r k i ek nummer
(070) 373 8418
Vreemdelingenbeleid QP/3313(;
Geacht college, Hierbij vragen wij uw aandacht voor het volgende, Op 3 juli 2008 is door de Kamer de motie Spekman c.s. (bijgevoegd) aangenomen. Deze motie verzoekt de regering in samenspraak met gemeenten een experiment aan te gaan voor de duur van twee jaar, Doelstelling van de motie is het percentage terugkeer van ex-AMV’s (alleenstaande minderjarige vluchtelingen) te verhogen of anderszins illegaliteit van deze kwetsbare groep te voorkomen.
In een aantal gemeenten is in het verleden al een werkwijze op basis van uitgangspunten van de jnotie gerealiseerd in de vorm van de zg, Perspectief-aanpak, Voor gemeenten waar die aanpak nog niet bestaat zou het wenselijk zijn alsnog te overwegen mee te doen aan het voorgestelde experiment. ln de voorgestelde opzet gaan wij ervan uit dat de uitgangspunten van de bestaande Perspectiefinitiatieven gevolgd worden, met uiteraard de mogelijkheid van lokale, dan wel regionale invulling en uitvoering.
Wij vinden dat de motie, en de uitvoering daarvan, aansluiten bij de afspraken die wij gemaakt hebben in het Bestuursakkoord van mei 2007 over het Vreemdelingenbeleid. Met het rijk is toen onder andere afgesproken dat bijzondere aandacht wordt gegeven aan kwetsbare groepen, waaronder ex-AMV’s. Ook is afgesproken om meer gebruik te maken van gemeentelijke initiatieven op het gebied van terugkeer. Wij vinden dat met de uitvoering van deze motie gemeenten samen fnet het rijk hun verantwoordelijkheid op het asieldossier verder kunnen oppakken. Het meedoen aan het experiment
oe vNG verbouwt. vanaf 19 november 2007 is ons lijdelijke bezoekadres: Koningin ivfarialaan 15-17, 2595 GA Den Haag.
zou een doorbraak in het beleid rondom de ex-AMV’s kunnen betekenen, waarbij naar de toekomst toe een einde kan worden gemaakt aan de situatie dat jongeren vanaf hun 18’jaar zonder voorzieninger en begeleiding op straat komen te staan. Wij hebben, zowel op ambtelijk als bestuurlijk niveau, verschillende malen overleg gehad met het ministerie van Justitie om te onderzoeken hoe, en op welke wijze, deze motie uit te voeren. Daarbij is zowel gesproken over het proces, de inhoudelijke invulling als de financiele randvoorwaarden, Vanwege de aard en complexiteit van de materie en de daarmee gepaard gaande financiele consequenties heeft dit overleg lang geduurd. Inmiddels liggen er richtinggevende voorstellen op basis waarvan verdere stappen in het proces mogelijk zijn, Orn de motie praktisch uit te voeren en, conform de bedoelingen van de motie, het experiment aan te gaan is medewerking van gemeenten nodig, Voor wat betreft de gemaakte keuze voor gemeenten om deel te nemen aan het experiment is pragmatisch gehandeld’ .wij gaan uit van gemeenten waar in enigerlei vorm het Steunpunt-initiatief al werkt, aangevuld met de G4-gemeenten, waarvan, voor zover ons bekend, alleen de gemeenten Utrecht en Den Haag op dit moment een dergelijk initiatief kennen,
De keuze voor de beoogde gemeenten is niet alleen ingegeven door het feit dat een groot deel daarvan een dergelijk initiatief al heeft, Ook betrokkenheid, doorzzettingsmacht en een aanwezige visie om een kwalitatief perspectief te bieden aan ex-AMV’s, o.a. bij terugkeer naar het land van herkomst, spelen een rol. Bovendien hebben verschillende gemeenten al de nodige ervaring opgedaan op dit terrein, zodat mogelijke kinderziekten bij de opstart van het experiment worden voorkomen. In de keuze voor het aantal beoogde deelnemende gemeenten, 21 in totaal, speelt het budgettaire aspect uiteraard een belangrijke rol. Voor de goede orde delen wij nog mee dat op basis van voornoemde criteria de volgende 21 gemeenten worden uitgenodigd deel te nemen aan het expedment: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Maastricht, Eindhoven, Tilburg, Zwolle, Kampen, Deventer, Enschede, Almelo, Hengelo, Arnhem, Nijmegen, Doetinchem, Groningen, Leeuwarden, ’Haariem, Alkmaar en Zaanstad.
Wij hebben in onze gesprekken met het ministerie een aantal randvoorwaarden neergelegd waarvan wij vinden dat daaraan zou moeten worden voldaan wil het voor gemeenten aantrekkelijk zijn om deel te nemen in het experiment. Die randvoorwaarden hebben wij in een brief aan de staatssecretaris kenbaar gemaakt (zie bijlage). Wij hebben daarin gezegd het primair een rijksverantwoordelijkheid te vinden om ter uitvoering van de motie gemeenten faciliteiten en financiering te bieden. Het is immers de Kamer die de staatssecretaris heeft verzocht de motie uit te voeren. Niettemin vinden wij dat ook van gemeenten een financiele inspanning mag worden verwacht in het licht van de afspraken in het bestuursakkoord. Wij vinden het dan ook verdedigbaar u te vetzoeken deelname aan het experiment te overwegen, inmiddels is het voorstel, gedaan in onze brief van 23 februari jl., besproken in het Bestuurlijk Overleg met de staatssecretaris op 19 maart jl. In dat overleg is door de staatssecretaris aangegeven dat zij hecht aan de uitvoering van het experiment. Tegelijkertijd is ons meegedeeld dat het rijksbudget niet toereikend is om het experiment uit te voeren conform de randvoorwaarden zoals neergelegd in onze brief van 23 februari jl, Dit heeft erin geresulteerd dat wij, gehoord de VNG-adviescommissie asiel en integratie, van mening zijn dat het aanvaardbaar is het experiment terug te brengen tot een periode van anderhalf jaar, te beginnen op 1 oktober a,s. Voor die periode stelt het rijk vooralsnog een budget ter beschikking van 6 1.250.000. Dit bedrag is bedoeld als bijdrage huisvestingskosten en personeel. Daarnaast stelt het rijk een bedrag aan levensonderhoud beschikbaar van 6 250 per maand voor iedere ex-AMV-er die aan het project deelneemt, Vooralsnog is dit bedrag begrensd op 6 2.500.000.
Bij de bijdrage van het rijk in huisvestingskosten en personeel wordt ervan uitgegaan dat gemeenten voor een eenzelfde bedrag bijdragen in de kosten, dus eveneens, gezamenlijk een bedrag van 6 1,250.000.
De verdeelsleutel van het rijksbudget over de gemeenten en de verdere technische uitwerking daarvan zijn op dit moment nog niet bekend. Een en ander is mede afhankelijk van de lokale/regionale situatie en het aantal deelnemers aan het experiment. Wij stellen ons voor dat de verdere uitwerking gebeurt met de gemeenten die willen deelnemen aan het experiment. Met het Rijk is afgesproken dat een stuurgroep, onder leiding van de heer Mevis, wethouder van Tilburg, het experiment gaat leiden. Naast de heer Mevis en wethouder Fleskes van Deventer, nemen daaraan vertegenwoordigers van DTenV, iND en Justitie deel.
Wij verzoeken u ons aan te geven of u in beginsel de bereidheid hebt positief op het voorgestelde experiment te reageren en daar verder over te worden geinformeerd. Vanuit het VNG-bureau is de bij dit dossier betrokken ambtenaar van uw gemeente informeel al cp de hoogte gesteld van het proces tot nu toe.
Wij begrijpen uiteraard dat, alvorens u een standpunt kunt innemen, een bestuurlijk traject moet worden gevolgd. Wij kunnen ons ook voorstellen dat er op dit moment nog vragen zijn over het voorstel en de verdere uitwerking. Wij willen daarom op donderdag 9 juli a.s. voor de geadresseerde gemeenten een, ambtelijke, bijeenkomst beleggen waarin allerlei zaken rondom het experiment kunnen worden besproken. Deze bijeenkomst vindt plaats in Utrecht en begint om 10.00 uur. Een agenda voor deze bijeenkomst volgt nog. Wij vertrouwen erop u voor dit moment voldoende te hebben geinformeerd.
Hoogachtend, Vereniging van Nederlandse Gemeenten
drs. C.J.G.M. de Vet, lid directieraad,
Vereniging vart Itiederlend55 Gemeerttert
Aan de staatssecretaris van Justitie, mevrouw mr. N. Albayrak Postbus 20301 2500 EH ’S-GRAVENHAGE
uw kenmerk
bijlage(e)
belrett
aue kenmerk
datum
Motie Spekman inzake
BAWI/U200900322
23 februari 2009
d cork l e e nummer
(070) 373 8418
Steunpunten ex-AMV
Geachte mevrouw Albayrak, Zoals bekend is bovengenoemde uitvoering van de motie Spekman onderwerp van gesprek (geweest) tussen medewerkers van uw ministerie en de VNG. Inmiddels lijkt zowel over inhoud en opzet van de voorgestelde projecten als de wijze van financienng overeenstemming te bestaan. Een conceptprojectvoorstel ter uitvoering van de motie is op 13 februari jl. besproken met de heer Gon Mevis, wethouder van Tilburg en tevens lid van het Bestuurlijk Overleg asiel. Zoals bekend wordt de heer Mevis ook voorzitter van een, nog bijeen te roepen, stuurgroep die de problematiek rondom ex-AMV’s en uitvoering van de motie begeleidt, In het laatstgehouden BO zijn daarover ook afspraken gemaakt. De VNG onderschrijft uiteraard het belang van de motie en wil graag gemeenten die daartoe bereid zijn oproepen hun medewerking te geven aan de uitvoering daarvan, Wij vinden ook dat dit past binnen het kader van de afspraken die wij hebben gemaakt in het bestuursakkoord van mei 2007, waarin ook bijzondere aandacht is gegeven aan de positie van kwetsbare groepen, waaronder ex-AMV’s. Met deze groep hebben verschillende gemeenten ook al de nodige ervaring. Ook is afgesproken om meer gebruik te maken van gemeentelijke initiatieven op het gebied van terugkeer, Wei vinden wij dat het primair een rijksverantwoordelijkheid is om ter uitvoering van de motie Spekman de nodige faciliteiten en financiering te bieden aan gemeenten om de beoogde projecten tot een succes te kunnen maken. Het is immers de Kamer die u verzocht heeft, c,q. u heeft opgedragen de motie uit te voeren. De primaire beetuurlijke en financitble verantwOordelijkheid voor uitvoeding van de motie ligt naar onze mening dan ook bij u, Niettemin vinden wij, gezien de afspraken in het
De VNG verbogvrL Vena(19 november 2007 ie ona aldeiiike bezoekadrea: Koningin Maria(een 15-17, 2595 Gjk Den Haag.
bestuursakkoord en de reeds aanwezige expertise bij verschillende gemeenten, dat wij van onze kant ook de nodige inspanningen moeten plegen op dit dossier. Wij willen dan ook op korte termijn daarvoor in aanmerking komende gemeenten verzoeken deel te nemen aan het voorgestelde project, Wij denken dat dit kans van slagen heeft als wij die gemeenten duidelijkheid kunnen bieden over met name de fianciering van het project. Wij vinden het verantwoord gemeenten hierover in positieve zin te benaderen als aan een aantal financiele randvoorwaarden is voldaan. In gezamenlijk ambtelijk overleg is berekend dat, uitgaande van ptm. 3300 ex-AMV’s en een caseload van 35/40 jongeren per FTE jaarlijks jaarlijks een bedrag aan personeel nodig van 6 2 min. Voor huisvestingskosten is 6 0,5 min begroot. Daarnaast vinden wij het redelijk dat het rijk bijdraagt in kosten levensonderhoud van minimaal 6 250 per ex-AMA per maand. Verwacht wordt, rekening houdend met een maandelijkse uitstroom van 40 personen per maand dat de kosten daarvoor over een periode van twee jaren 6 4,9 min bedragen. Samengevat ziet de voorlopige begroting voor het project er, op jaarbasis, als volgt uit;
Personeelskosten. 6 2,000 000
Huisvestingskosten : Totaal
500.000 0 2,500.000, waarvan 50% rijk/gemeenten
Kosten rijk:
Voorzieningen levensonderhoud : Secretariaat: Publiciteit:
5 2.450,000 35.000 25.000
Onderzoek en overige kosten:
PM
Wij denken dat wij onder deze financieringscondities gemeenten met succes kunnen benaderen om de uitvoering van de motie te realiseren. Wij zulten Abn dezer dagen gemeenten positief adviseren om onder bovengenoemde financiÃńle randvoorwaarden hun medewerking te verlenen aan de uitvoering van de motie. Wij vertrouwen erop u hiermee voor dit moment voldoende te hebben geinformeerd.
Hoogachtend, Vereniging van Nederlandse Gemeenten,
drs. C.J.G.M. de Vet, lid directieraad
StiChtirig V!uCt!tehriger! in de Knel
Hoogstraal 30 l b 5654 IM8 Eindhoven tel. : 080 - 256 95 1 7
080-25!5767
Eva I u a ti e ra p po rt
ex-ama project Toe ko mstperspectief :
1 oktober 2007 tot 31 december 2008 inhoud; Hoofdstuk 1 : Inleiding
Hoofdstuk 2; Deelname
Aanmeldingen Voorwaarden voor deelname Deelnemers gedurende deze proj ectperi ode Uitstroom van het tweede j aar Uitstroom van het eerstej aar
Gemiddelde bezettingsgraad Hoofdstuk 3: Begeleiding
Eerste levensbehoeften Woonbegelei ding Juridische mogelj ikheden Toe komstperspectie ven Hulp bij het verkrjigen van documenten en!of terugkeer Educatie Werk
Hoofdstuk 4: Samenwerking met andere organisatiesiinstanties Huiskamerproj ect Landelijk overleg tussen de verschillende ex-ama pr oj ecten Hoofdstuk 5: Inforrnatiebijeenkomsten
Hoofdstuk 6: Financiele verantwoording Hoofdstuk 7 : Samenvatting 8 conclusie
Hoofdstuk 1: Inleiding
Een ex-alleenstaande minderjarige asielzoeker (hierna ex-ama) is een jongere die zonder ouders of verzorgers naar Nederland is gekomen, asiel heeft aangevraagd en inmiddels 18
jaar of ouder is. Als we kijken naar de ex-ama’s, zien we dat het gaat om een groep geintegreerde jongeren die op jonge leeftijd zonder familie het thuisland heeft verlaten en
vaak getraumatiseerd is. Onder hen zijn voormalige kindsoldaten en slachtoffers van gedwongen prostitutie en vrouwenhandel. Binnen de Vreemdelingenwet is het beleid ten aanzien van ex-ama’s aanzienlijk veranderd in de afgelopen jaren. Het oude beleid ten aanzien van deze groep richtte zich op inburgering en integratie in de Nederlandse samenleving. Later werd het beleid veranderd en werd het
uitgangspunt gehanteerd dat een ex-ama die niet in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning, zo snel mogelijk en zelfstandig terug moet naar het land van herkomst.
Het Project Beeindiging Leefgelden Ex-Ama’s (hierna PLEXA project) werd een aantal jaren
geleden gestart vanuit de overheid, waarbij het leefgeld, de begeleiding en de ziektekostenverzekering wordt stopgezet door het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) en de voogdij-instelling Stichting Nidos, voor alle ama’s die 18 jaar worden en van de ex-ama’s
die al ouder zijn dan 18 jaar, Sommige van hen hebben nog een aanvraag voor een verblijfsvergunning lopen en verblijven dus rechtmatig in Nederland.
ln verband met de pardonregeling is er tijdelijk een pas-op-de-plaats gemaakt met het PLEXA project en werden er geen leefgelden e,d. beeindigd, inmiddels heeft de overheid aangegeven weer verder te gaan met het PLEXA project en zij hoopten dit project in december 2008 af te ronden voor alle ex-ama’s boven 18 jaar, die nog onder Nidos vallen, Op het moment van schrijven, ts het onduidelijk of voor alle 18+-ers daadwerkelijk het leefgeld e.d. al gestopt is. Na december zal worden verder gegaan met het stopzetten van het leefgeld e,d, voor ama’s vanaf het moment dat zij 18 jaar worden,
De praktijk leert dat de meeste ex-ama’s niet zelfstandig kunnen of willen terugkeren naar het land van herkomst, waardoor zij vaak "Met Onbekende Bestemming" vertrekken (hierna IVIGB). Dit betekent over het algemeen dat ze zijn ondergedoken in de illegaliteit en een verhoogd risico lopen op een marginaal bestaan, met alle gevolgen voor de samenleving vandien, zoals verhoogde criminaliteit, prostitutie en vrouwenhandel en een verhoogd aantal daklozen en drugsgebruikers. Tevens zou er kans kunnen zijn op racficalisering van deze groep jongeren,
In 2006 heeft Stichting Vluchtelingen in de Knel een voorstel ingediend bij de gemeente Eindhoven om het project "Toekomstperspectief’ te starten met als doel om de ex-ama’s van
Eindhoven in beeld te brengen en te houden, zodat voorkomen kon worden dat ze in de
illegaliteit zouden verdwijnen. In november 2006 werd dit project en de bijhorende subsidieaanvraag goedgekeurd voor een jaar met terugwerkende kracht vanaf 1 oktober 2006, In eerste instantie was hel project bedoelt voor rnaxirnaal 25 deelnemers. Het bleek echter dat veel meer jongeren zich aanmelden dan verwacht. In totaal heeft Stichting Vluchtelingen in de Knel intensieve begeleiding gegeven op het juridische, sociale en medische vlak aan 62 ex-ama’s, die meededen aan het project Toekomstperspectief. Qp het einde van het eerste jaar bleek dat voor 21’%%d van de deelnemers er een toekomstperspectief was gevonden. Deze jongeren hadden bijvoorbeeld een verblijfsvergunning gekregen, waren doorgernigreerd of teruggekeerd naar hun eigen land, en 50’%%d nog werkte aan een realistisch
toekomstperspectief, De gemeente Eindhoven heeft na aanleiding van de evaluatie van het eerste jaar besloten om het project Toekornstperspectief te verlengen tot 31 december 2008 en uiteindelijk tot 31 december 2009.
Tijdens dit projectjaar, namelijk in mei 2008, heeft de staatssecretaris een voorlopige plan van aanpak gepresenteerd voor (ex-) ama’s, in afwachting van een nieuw beleid, aangezien
ook zij het onwenselijk vindt dat er ex-ama’s zijn, die geen zicht hebben op een verblijfsvergunning en verdwijnen in de Hlegaliteit. Zij heeft in het kort de volgende punten
aangegeven: Dienst Terugkeer en Vertrek (hierna DT&V) zal samen met de (ex-) ama werken aan terugkeer. Zij zullen zich richten op de groep die nog jonger is dan 18 jaar en die noci recht hebben op voorzieningen. Het resultaat zou moeten zijn dat alle ama’s die na hun
18’ jaar geen recht hebben op een verblijfsvergunning, zijn teruggekeerd naar land van herkomst voordat ze 18 jaar worden. Tevens zal UT&V zich richten op de ex-ama’s van wie het leefgeld gestopt zal gaan worden vanuit het PLEXA project en op de ex-arna’s die voor 1
april 2001 asiel hebben aangevraagd, maar niet voldoen aan de voorwaarden om een verblijfsvergunning te krijgen onder de pardonregeling. Verder is het voornemen dat er meer aandacht komt voor (ex-) ama’s die slachtoffer zijn van mensenhandel.
inmiddels is ook de motie Spekman aangenomen, waardoor er nu gekeken gaat worden naar mogelijkheden om een landelijk "Perspectief-project" te starten, zoals deze in 15 steden, waaronder Eindhoven, gehanteerd wordt.
Op dit moment zijn wij nog in afwachting hoe dit voorlopige plan van aanpak van de staatssecretaris en het plan voor een landelijke Perspectief-aanpak zal uitwerken in de praktijk. Uit de voorlopige ervaringen met DTB V en de doelgroep blijkt dat de gesprekken als
bijzonder onprettig worden ervaren door de deelnemers. Sommige jongeren geven aan dat zij niet zullen verschijnen als ze een uitnodiging van DT&V kiijgen. Als zij niet bekend zouden zijn bij Stichting Vluchtelingen in de Knel, dan zouden zij alsnog MOB gaan. Deze ervaringen geven aan dat er nu al de nodige vraagtekens gezet kunnen worden bij de uitvoering van het plan van aanpak dat de staatssecretaris heeft gepresenteerd voor exama’s,
In dit evaluatieverslag kunt u lezen hoe het tweede jaar van het ex-ama-project Toekomstperspectief in Eindhoven is verlopen.
Hoofdstuk 2; Deelnemers
Aanmeldingen Per 1 oktober 2007 waren er 45 deelnemers, die ook in het eerste jaar al meededen aan het
pij ct. >aarna hebben nog vijftien jongeren zich aangemeld, wat het totaal aantal deelnemers gedurende het tweede projectjaar op 60 brengt.
Van de zeven ex-ama’s, die zich in oktober aanmelden, hadden vier al eerder meegedaan aan het project:
Twee van hen waren uitgestroomd, omdat zij (tijdelijk) recht op opvang hadden. Zij vroegen
echter in oktober opnieuw hulp aan Stichting Vluchtelingen in de Knel, omdat zij in aanmerking zouden kunnen komen voor een verblijfsvergunning op grond van de pardonregeling, Een jongere was tijdens het eerste jaar uitgestroomd, omdat hij was opgepakt en naar vreerndelingendetentie was overgebracht. De Nederlandse overheid heeft hem echter niet uitgezet naar zijn eigen land, maar zette hem na enkele maanden in detentie weer op straat. Tijdens zijn detentie heeft Stichting Vluchtelingen in de Knel contact met hem gehouden. Hij meldde zich direct na zijn vrijlating opnieuw voor hulp. Een jongere was in het eerste jaar met onbekende stemming vertrokken. Uiteindelijk heeft zijn begeleidster van Stichting Vluchtelingen in de Knel via zijn vrienden contact met hem kunnen krijgen, waardoor hij opnieuw instroomde in het project.
Een jongere was in het verleden, voor het ex-ama project, al client van Stichting Vluchtelingen in de Knel, maar was op een gegeven moment onbereikbaar. Hij meldde zich in oktober weer opnieuw bij de stichting in verband met de pardonregeling en stroomde in in het project,
De overige twee aanmeldingen in oktober en de aanmeldingen na oktober waren ex-ama’s die Stichting Vluchtelingen in de Knel nog niet kende, Twee jongeren kwamen in contact met de stichting via hun advocaat, een via de website van Stichting Vluchtelingen in de Knel en de rest via vrienden.
<et is opvallend, dat de meeste ex-ama’s via vrienden en kennissen worden doorverwezen naar Stichting Vluchtelingen in de Kne!. Zoals ook in het eerste jaar al bleek, werkt mond-opmond-reclame bij deze doelgroep het beste.
Andere organisaties in Eindhoven die met de doelgroep werken, zoals Nidos, Vluchtelingenwerk, Vreemdelingen Informatie Punt en Humanitas, zijn op de hoogte gesteld dat het project Toekomstperspectief is verlengd, zodat zij eventueel ook ex-ama’s kunnen doorverwijzen.
Vijftien aanmeldingen in het tweede jaar, waarvan er vier al gedeeltelijk hadden deel genomen aan het project in het eerste jaar, is een groot contrast met het aantal aanmeldingen in het eerste jaar, In het eerste jaar waren er 65 aanmeldingen, waarvan er
uiteindelijk 62 werden goedgekeurd voor deelname aan het project. Het lage aantal aanmeldingen heeft te maken met het feit dat met het Pl.EXA project een pas-op-de-plaats werd gemaakt in verband met de pardonregeling. Er werden geen leefgelden gestopt van exama’s, Voor de ex-ama’s die zich in het tweede jaar van het project hebben gemeld, was het leefgeld al veel eerder gestopt, Inmiddels is het PLEXA project hervat. Stichting Nidos heeft laten weten dat voor een aantal
van de ex-ama’s van wie het leefgeld gestopt gaat worden voor eind december 2008 een alternatief is, zoals bijvoorbeeld opvang in een AZC. Nidos-Eindhoven heeft aangegeven dat er voor acht ex-ama’s van wie het leefgeld gestopt zal gaan worden, er geen alternatief is buiten het ex-ama project Toekomstperspectief, Geen van deze ex-ama’s heeft zich tot op heden gemeld bij Stichting Vluchtelingen in de Knel en we hebben bij Nidos nagevraagd waar deze jongeren nu zijn. We hebben hier helaas nog geen reactie op ontvangen van Nidos,
Vf j gaan er vanuit dat het grootste gedeelte van de ex-ama’s, die nog in Eindhoven verblijven en voor wie het leefgeld al eerder gestopt is, inmiddels op de hoogte is van het project.
Voorwaarden voor cfeelname Als een nieuwe ex-ama zich aanmeld, dan legt Stichting Vluchtelingen in de Knel de aanmelding voor aan de Regionale Toetsingscommissie van de gemeente Eindhoven, Zij bekijken of de ex-ama aan de voorwaarde voldoet om mee te kunnen doen aan het project. Deze voorwaarden zijn:
Als minderjarige Nederland binnen gekomen zijn; ln de leeftijdscategorie 17 tot en met 25 jaar vallen; Net leefgeld is of wordt gestopt; ln Eindhoven of regio Zuid Oost Brabant woonachtig zijn of zijn geweest.
Alle aanmeldingen die in het tweede jaar aan de Regionale Toetsingscommissie zijn voorgelegd, zijn goedgekeurd voor deelname aan het project,
Deelnemers gedurende deze proj ectperiode Om een beeld te kunnen vormen van de deelnemers van het tweede projectjaar, volgt hieronder wat meer informatie omtrent hun land van herkomst, leeftijd, geslacht en situatie bij aanmekling;
Aantal deelnemers:
60
Aantal deelnemers:
18 13
60
Aantal deelnemers 50 10 + 2 kinderen
60+ 2 kinderen Situatie bij aanmeldin
No in rocedure Uit e rocedeerd Totaal:
Aanta I deelnemers 20 40
Van de 58 deelnemers waren er zeker 40 met onbekende bestemming vertrokken en bij geen enkele instantie meer in beeld. Twee-derde van de deelnemers was dus al verdwenen in de illegaliteit en zijn door dit project weer in beeld gekomen en gebleven. Er is voorkomen dat deze jongeren onder marginale omstandigheden zouden moeten doorleven, Het aantal ex-ama’s dat bij Stichting Vluchtelingen in de Knel met onbekende bestemming vertrekt is
zeer beperkt. Tijdens het tweede jaar van het project zijn er maar twee jongeren met onbekende bestemming vertrokken, waarvan een een verblijfsvergunning heeft gekregen,
zie hieronder. De andere jongere is inmiddels weer in beeld, maar is niet opnieuw ingestroomd in het project omdat hij bewust voor de illegaliteit kiest en niet wil nadenken over een alternatief.
Uitsfroom van het tweede jaar In het tweede jaar zijn er 34 deelnemers uitgestroomd, In de onderstaande tabel staan de verschillende redenen hiervoor aangegeven. Reden van uitstroom A. Verblijfsvergunning gekregen en overgedragen aan VluchtelingenWerk Eindhoven of in een andere stad B. Teru ekeerd naar land van herkomst
C. Door emi reerdnaareen anderland D. Heeft zelf besloten niet meer mee te doen
E. Vreemdelin enbewarin F. Werkte niet mee, hield zich niet aan
afs raken
G, Met onbekende besternrnin vertrokken H. Kiest bewust voor ille aliteit Totaal.
Ad.A, Dankzij de pardonregeling hebben veel ex-ama’s alsnog een verblijfsvergunning gekregen. Er zijn echter ook vier ex-ama’s die op andere gronden een verblijfsvergunning
hebben gekregen, namelijk twee jongeren hebben op medische gronden een verblijfsvergunning gekregen, een jongere heeft een asielstatus gekregen en een jongere heeft een voortgezet verblijf gekregen.
De doelgroep van Stichting Vluchtelingen in de Knel is uitgeprocedeerde asielzoekers of rechtmatige asielzoekers, zonder recht op overheidsvoorzieningen. De doelgroep van VluchtelingenWerk Eindhoven is voornamelijk asielzoekers met een status, vandaar dat de
ex-ama’s die een verblijfsvergunning hebben gekregen zijn overgedragen aan VluchtelingenWerk. Stichting Vluchtelingen in de Knel heeft er echter wel zorg voor gedragen
dat de belangrijkste zaken na het verkrijgen van een verblijfsvergunning werden geregeld, voordat de begeleiding werd overgedragen. Hieronder wordt het volgende verstaan: Inschrijving in Gemeentelijke Basis Administratie; Aanvragen van sofinummer, Openen van een bankrekening; Afsluiten van ziektekostenverzekering; Melding bij Bureau lnburgering; Melding bij VVN voor woonruimte, indien nodig; Inkomen uit werk, studiefinanciering of uitkering; Aanvragen van zorg-, huur- en eventueel kindertoeslag en kinderbijslag; Afbetalingsregelingen getroffen voor eventuele schulden; Bespreken van eventuele studieplannen en daarbij advies gegeven; Afsluiten van W,A, verzekering geadviseerd; Aanvragen vreemdelingenpaspoort geadviseerd, indien een paspoort van eigen land niet verkregen kan worden, In de praktijk blijkt dat een aantal ex-ama’s met @atus, niet alleen naar VluchtelingenWerk gaat, maar ook hulp vraagt bij het Huiskamerproject van Humanitas, waar verderop in het verslag meer over geschreven staat.
Ad. B. Vijf ex-ama’s zijn teruggekeerd naar zijn/haar land van herkomst. Drie van hen zijn geheel op vrijwillige basis gegaan. Een jongere heeft voor zijn vertrek een korte opleiding elektrotechniek gevolgd. Tevens heeft hij sponsors gezocht, zodat hij een gereedschapskist mee kon nemen. Zijn begeleidster heeft af en toe nog contact met hem gehad en de jongere heeft aangegeven dat hij eerst erg moest wennen aan de Angolese samenleving, maar dat het nu steeds beter gaat, Hij heeft werk als elektromonteur en kan in zijn eigen onderhoud voorzien.
Een andere jongere die geheel op vrijwillige basis is teruggekeerd, heeft een LOI cursus bedrijfsadministratle meegenomen, zodat zij in haar eigen land verder kan studeren, naast haar werk. Ook zij heeft aangegeven moeite te hebben gehad om weer te wennen aan de Angolese samenleving. De laatste keer dat ze contact heeft gehad met haar begeleidster, vertelde ze dat ze werk had gevonden en geen spijt had dat ze is teruggekeerd naar haar land,
De derde jongere die geheel op vrijwillige basis is teruggekeerd, heeft in Nederland met behulp van zijn begeleidster en zijn advocaat zo goed mogelijk de aanvraag van een Machtiging tot Voorlopig Verblijf (hierna MW) voorbereid. Met deze MVV kan hij op legale
wijze weer terugkomen naar Nederland en een verblijf aanvragen bij zijn Nederlandse partner, De betreffende jongere is half september vertrokken en hij heeft onlangs laten weten dat hem de MVV is toegezegd en dat hij op korte termijn zal terugkomen naar Nederland.
Twee jongeren zijn door de politie opgepakt en naar vreemdelingenbewaring gebracht. In eerste instantie waren zij uitgestroomd uit het project. Hun begeleidster heeft echter contact geho den met hen tijdens de detentie en hen daar ook opgezocht. Zij heeft aangegeven dat de kans op gedwongen uitzetting erg groot was. Beide jongeren hebben al vrij snel besloten om vanuit detentie contact op te nemen met IOM, om te voorkomen dat ze gedwongen zouden worden uitgezet. Stichting Vluchtelingen in de Knel heeft getracht hen nog zo goed mogelijk te helpen bij de voorbereiding voor terugkeer, hoewel er weinig tijd was, Hun begeleidster heeft nog een of meerdere malen contact gehad met beide jongeren, nadat ze waren teruggekeerd. Een jongere heeft een goede baan gevonden en zou gaan beginnen aan een studie in Angola. De andere jongere heeft het wat moeilijker. Hij wacht nog op identiteitspapieren van zijn eigen land. Hij is namelijk teruggekeerd op een noodpaspoort, dat
in land van herkomst weer in beslag werd genomen. Zolang hij geen identiteitspapieren heeft, kan hij geen baan krijgen. Hij heeft wel een plek gevonden om te wonen en mensen die voor hem zorgen, totdat hij een eigen inkomen heeft. Deze jongen overweegt om een eigen internetcafe te beginnen. Stichting Vluchtelingen in de Knel heeft hem in contact gebracht met iemand die hem kan helpen met het regelen van zijn identiteitspapieren en bij het vinden van werk. Een internetcafe opstarten is waarschijnlijk niet realistisch.
Ad. C. Een ex-ama heeft besloten om naar een ander Europees land te gaan. Daar woont zijn halfbroer met zijn gezin, die heeft aangegeven voor hem te willen zorgen. Helaas was het niet mogelijk voor deze jongen om verblijf bij zijn familie aan te vragen, omdat hij inmiddels volwassen was, Hij heeft echter aangegeven dat hij liever illegaal bij zijn familie
verblijft, dan alleen in de illegaliteit in Nederland, Deze ex-ama is op etgen initiatief vertrokken naar het andere land.
Ad. D. Een ex-ama heeft vrijwel meteen na haar aanmelding aangegeven dat ze liever bij haar vriend in een andere Nederlandse stad wilde wonen. Ze verwachtten samen een kind. We hebben haar doorverwezen naar een collega organisatie in die stad. Ad. E. In het afgelopen projectjaar hebben in totaal vier ex-ama’s in vreemdelingenbewaring gezeten. Zoals hierboven al vermeld, zijn twee van hen vanuit detentie via IOM teruggekeerd naar land van herkomst. De derde ex-ama is inmiddels weer vrijgelaten uit detentie, omdat
de rechter van mening was dat DTSV niet voortvarend genoeg handelde om hem uit te
zetten. De vierde ex-ama is vrijgelaten omdat er geen zicht was op uitzetting op korte termijn.
Ad. F Bij drie ex-arna’s heeft Stichting Vluchtelingen in de Knel besloten om hen uit te laten stromen uit het project, Een jongere had al aangegeven dat ze de meeste tijd bij haar vriend in een andere Nederlandse stad verbleef. Maar vriend zorgde voor haar. Vaak kwam ze geen
leefgeld ophalen en ze kwam ook niet opdagen op afspraken met haar begeleidster. Uiteindelijk hebben we haar schriftelijk op de hoogte gesteld dat ze zich voor 1 april bij Stichting Vluchtelingen in de Knel moest melden, anders zou ze uitstromen uit het project. Met meisje heeft hier niet op gereageerd. We maken ons geen zorgen over haar, aangezien zij zelf al eerder had aangegeven dat haar vriend haar hielp. Mocht zij zich toch nog weer melden voor hulp, dan kan ze weer instromen, mits ze zich aan de afspraken houdt. Een jongere gaf in eerste instantie aan te gaan proberen om reispapieren te regelen en terug te gaan naar zijn land van herkomst, maar deed hier vervolgens niet voor. Hij hield zich niet aan afspraken die werden gemaakt, Stichting Vluchtelingen in de Knel heeft langzaam zijn leefgeld afgebouwd en hem uiteindelijk uit laten stromen uit het project. Er ls aangegeven dat als hij serieus wil werken aan terugkeer of een ander realistisch toekomstperspectief, hij opnieuw kan instromen, E&n jongere heeft zelf een kansloze procedure gestart voor een verblijfsvergunning en wil deze aanvraag afwachten. Mij weigert na te denken over een alternatief. Ook voor hem hebben we langzaam zijn leefgeld afgebouwd en uiteindelijk laten uitstromen uit het project. Hij verblijft nu bij vrienden in een andere stad. Ad, G. Twee ex-ama’s waren met onbekende bestemming vertrokken. Een is onbereikbaar voor ons, een tijdje nadat hij zijn verblijfsvergunning heeft gekregen. We vermoeden dat hij naar een andere Nederlandse stad is verhuisd. De andere ex-ama is vertrokken, een tijdje nadat hij te horen had gekregen dat hij geen kans had op een legaal verblijf in Nederland.
Via zijn huisbaas hadden we te horen gekregen dat hij waarschijnlijk naar een ander Europees land was vertrokken. In december 20M kwam deze jongen weer binnenlopen voor
medische hulp. Mij gaf aan nu bewust te kiezen voor een verblijf in de illegafteit in Nederland, vandaar dat hij niet opnieuw is ingestroomd in het project.
Ad. M. Twee jongeren kiezen bewust voor een verblijf in de illegaliteit, waarvan een jongere bij punt 6 al is besproken. Bij de andere jongere is het leefgeld langzaam afgebouwd en is hij uiteindelijk uit het project gestroomd.
Beide jongeren zijn meerdere malen gewezen op de gevolgen van hun keuze en kunnen altijd nog bij Stichting Vluchtelingen in de Knel terecht voor bemiddeling voor medische zorg,
Tevens kunnen zij opnieuw instromen in het ex-ama-project als ze willen werken aan een realistisch toekomstperspectief.
Uitstroom van het eerstejaar ln het eerste jaar zijn er zeventien ex-ama uit het project gestroomd. Met een aantal van hen is nog contact (geweest) in het afgelopen half jaar:
Een van de jongeren die is teruggekeerd naar land van herkomst heeft aangegeven dat hij werk heeft gevonden, maar dat hij regelmatig geen of te laat salaris ontvangt.. Om meer zekerheid te hebben, wil hij nu proberen zijn eigen kledingbedrijfje op te zetten. Hij heeft in Nederland een opleiding Handel en Marketing gedaan bij het ROG, Stichting Vluchtelingen in de Knel heeft hem in contact gebracht met Maatwerk bij Terugkeer, die hem helpt met het opzetten van zijn eigen bedrijfje.
Twee andere jongeren, een koppel, die zijn teruggekeerd naar land van herkomst, hebben we niet zelf gesproken, maar hebben we via vrienden gehoord dat het goed met hen gaat.
De jongere die is doorgemigreerd naar een ander Europees land heeft laten weten dat ze het heel goed maakt. Ze heeft werk en is nu bezig is met het regelen van een opleiding, waarvoor ze zeer dankbaar is, aangezien ze haar opleiding in Nederland vroegtijdig heeft moeten stopzetten i.v.m. de zwangerschap van haar eerste kind,
Van de vijf ex-ama’s die weer recht hadden op overheidsopvang, hebben twee inmiddels een verblijfsvergunning gekregen en zitten twee weer in het project. Met de andere is het contact verloren gegaan.
De jongeren die na het verkrijgen van haar verblijfsvergunning is overgedragen aan VluchtelingenWerk Eindhoven, heeft laten weten dat zij is begonnen aan een opleiding en onlangs woonruimte heeft gevonden, waar ze heel blij mee is.
Beide ex-ama’s die waren uitgestroomd, omdat ze waren overgebracht naar vreerndelingenbewaring hebben na hun vrijlaten weer contact opgenomen met Stichting Vluchtelingen in de Knel. Een van hen neemt weer dee! aan het project. Bij de andere bleek dat hij een verblijfsvergunning had in Belgie, maar dat hij liever in Nederland wilde zijn, We hebben aangeboden om samen met hem te kijken naar de mogelijkheden om de Belgische nationaliteit te verkrijgen, om op deze wijze legaal naar Nederland te kunnen komen, maar
hebben hem niet opnieuw laten instromen in het project, aangezien hij een
verblijfsvergunning voor Belgie heeft. De jongere is niet op dit aanbod ingegaan.
Van de vijf ex-ama’s die met onbekende bestemming waren vertrokken, is een jongere inmiddels weer in beeld en doet ook weer mee aan het project. Van een andere jongere hebben we alleen via een andere ex-ama gehoord dat ze het goed maakt, maar dat ze niet wil doorgeven waar ze nu verblijft. Hoogstwaarschijnlijk zit ze niet meer in Nederland. De overige drie jongeren hebben we niet kunnen traceren.
Gemiddelde bezetfingsgraad De gemiddelde bezettingsgraad wordt als volgt berekend:
(Het totaal aantal maanden van verblijf van de gehele groep l totaal aantal deelnemers) / duur van het project = (985/ 60) I 27 = 0,6080246
Dit betekent dat een ex-ama gemiddeld 7,3 maanden per projectjaar deelneemt. Dit is korter dan de verwachte bezettingsgraad van tussen de 0,65 en 0,84.
Gemiddeld heeft een ex-ama 16,4 maanden deelgenomen aan het project, tellende vanaf oktober 2006 tot en met december 2008.
Hoofdstuk 3: Begeleiding
Elke situatie van een ex-arna is uniek en dient ook zo behandeld te worden. tntensieve begeleiding op het juridische, sociale en medische vlak is bij deze doelgroep noodzakelijk, Gezien de leeftijd van deze doelgroep en de moeilijke situatie waarin ze verkeren, kan niet verwacht worden dat ze geheel zelfredzaam zijn. Per jongere is een apart traject ingezet dat aansluit bij zijn of haar individuele situatie en
omstandigheden. Hoewel het moeilijk is om de verschillende situaties met elkaar te vergelijken, werd in elk geval voor elke jongere getracht hem of haar te voorzien van de
eerste basisbehoeften en werd er met elke jongere gekeken naar de juridische mogeiijkheden, de mogelijke toekornstperspectieven en de mogelijkheden voor educatie of eventueel werk, indien ze een verblijfsvergunning hebben gekregen,
Eerste basisbehoeften Onder eerste basisbehoeften wordt verstaan; levensonderhoud, opvang en dringende medische hulp. Zonder deze vorm van stabiliteit moet de jongere altijd in eerste instantie
zoeken naar overlevingsmogelijkheden, waardoor het werken aan een toekomst wordt belemmerd, Voor de meeste deelnemers waren de eerste basisbehoeften al geregeld, aangezien zij ook al deelnamen aan het project in het eerste jaar, Alleen bij de deelnemers die tijdens het tweede jaar instroomden, moest hier nog aan gewerkt worden,
in gevallen waarbij de ex-ama geen kamer kon vinden op korte termijn, werd er, indien mogelijk, opvang geboden in een van de opvanghuizen van Stichting Vluchtelingen in de Knel. Van hieruit werd verder gezocht naar een geschikte eigen kamer voor de ex-arna. Van de 60 deelnemers kregen er 59 deelnemers (enige) financiele steun vanuit het project.
Deze steun kan varieren van leefgeld, woongeld en woonkosten, en overigen, zoals
juridische, school en medische kosten, Een jongere had werk en mocht in zijn verblijfsrechtelijke situatie ook werken, waardoor hij geen financiele steun nodig had, maar alleen sociale en juridische begeleiding, Zeventien van de ex-ama’s kregen leefgeld vanuit een andere subsidie, namelijk vanuit de
leefgeldregeling voor pardonners, waardoor de subsidie voor het Toekomstperspectief project voldoende was om alle andere deelnemers leefgeld en geld voor de huur uit te betalen.
Bij een jongere hebben we tijdelijk het leefgeld stop moeten zetten, De betreffende jongere weigerde mee te werken, kwam niet op afspraken en wilde geen inzage in zijn dossier geven
of op andere wijze informatie geven over zijn procedure. In deze situatie was het erg belangrijk om inzicht te krijgen in zijn juridische procedure, aangezien we verwachten dat deze jongere kans heeft op een verblijfsvergunning, mits de procedure goed wordt begeleid. Zolang hij weigerde openheid van zaken te geven, was het niet mogelijk om de jongere de juiste begeleiding te geven, zeker niet op het juridische vlak. Het tijdelijk stopzetten van zijn
leefgeld was het enige middel dat de begeleidster nog had om hem meer openheid van zaken te laten geven, Nu is het inmiddels een aantal maanden later en de vertrouwensband
tussen de ex-ama en de begeleidster is veel beter geworden, De jongere ziet nu in dat Stichting Vluchtelingen in de Knel wil helpen bij zijn procedure en deze niet "kapot wil maken", zoals hij eerst dacht. De ex-ama heeft volledige openheid van zaken gegeven wat
betreft zijn juridische procedure en zijn medische behandeling en is akkoord dat zijn begeleidster contact opneemt met zijn advocaat en behandelaar indien nodig. Onlangs is het, na een hoop tegenslagen, gelukt om de betreffende jongere aan te melden voor een opleiding, waar hij erg dankbaar voor is.
Woonbegeleiding Ex-ama’s die geld voor de huur ontvangen vanuit het project, zijn een of meerdere malen thuis opgezocht, de meeste al in het eerste jaar van het project. Hierdoor waren wij in de gelegenheid om te kijken of de jongeren een geschikte en veilige kamer hadden en onder
menswaardige omstandigheden wonen, Telkens als een ex-ama verhuist, gaat een begeleid(st)er opnieuw op huisbezoek, Bij de zwangere ex-ama’s zijn er extra huisbezoeken geweest, om te controleren of alles in
orde was voor de toekomstige baby en ook na de bevalling hebben er nog verschillende huisbezoeken plaatsgevonden. Indien Stichting Vluchtelingen in de Knel zich zorgen maakte om een ex-ama, of een tijdje
geen contact met hem of haar kon krijgen, ging een begeleidster op huisbezoek. Op deze wijze werd vaak het contact met de ex-ama snel hersteld, kwamen er soms problemen boven water, waar de jongere op kantoor niet over praatte en werd voorkomen dat de jongere met onbekende bestemming zou vertrekken.
Tijdens de huisbezoeken was tevens gelegenheid om de sociale omgeving te bekijken, zoals de omgang van de ex-ama met de andere huisbewoners en welke vrienden er bij hem of haar op bezoek komen. Tijdens de huisbezoeken kon er tegelijkertijd gewerkt worden aan het verder opbouwen van een vertrouwensband met de jongeren, omdat ze de gelegenheid kregen om in een vertrouwde en informele omgeving met een begeleider te praten. Bij deze
gelegenheden werd er niet per se gesproken met de ex-ama over mogelijke
toekomstperspectieven of problemen die nog moesten worden opgelost, maar kreeg de exama gelegenheid om ook te praten over andere dingen die hem of haar bezig hield, zoals hobby’s of relaties. Ook voor de begeleiders was het leuk om met de ex-ama’s over deze zaken te kunnen spreken. ln het eerste jaar van het project merkten wij dat een gedeelte van de ex-ama’s tijd nodig had om weer te wennen aan een vaste "plek", na een lange tijd gezworven te hebben, Inmiddels zijn de meeste veel rustiger en beter in staat om over een toekomstperspectief na te denken.
Juridische mogelijkheden Voor elke deelnemer zijn de kansen om legaal in Nederland te verblijven bekeken. Hiervoor is het gehele juridische dossier opnieuw doorgenomen. Indien er een kansrijke procedure mogelijk is, wordt hier uiteraard aan gewerkt.
Voor een gedeelte van de ex-ama’s liep er nog een procedure op het moment dat ze instroomden in het eerste jaar. Inmiddels is voor de meeste de procedure afgelopen. Voor een aantal met een positief resultaat, zij kregen een verblijfsvergunning. Een gedeelte van de ex-ama’s is echter uitgeprocedeerd geraakt, Voor bijna allemaal valt het moeilijk te accepteren dat een legaal verbhjf in Nederland niet haalbaar is, Zij beschouwen dit als
onrechtvaardig. Velen van hen hadden, en een enkeling nog steeds, tijd nodig om het slechte nieuws te verwerken en te accepteren, voordat verder gekeken kan worden naar
andere toekomstperspectieven, Een aantal ex-ama’s wilde bijvoorbeeld zijn dossier voorleggen aan een nieuwe advocaat, hoewel zij van de eerste advocaat en van de begeleiding van Stichting Vluchtelingen in de Knel te horen hadden gekregen dat er echt geen kans is op een verblijfsvergunning. Ook voor de ex-ama’s die hoop hadden op een verblijfsvergunning onder de pardonregeling, maar die om verschillende redenen deze verblijfsvergunning niet hebben gekregen, hadden tijd nodig om dit te accepteren, voordat er verder gewerkt kon worden aan een toekomstperspectief.
Inmiddels wordt met het grootste gedeelte van de deelnemers gewerkt aan een
deze ex-ama’s besteden en op dit moment volgen beide ex-ama’s een speciale training bij Stichting SAMAH in Amsterdam voor ex-ama’s die nog niet weten wat ze willen gaan doen in de toekomst. We hopen na afronding van deze training een traject in te kunnen gaan met deze twee ex-ama’s voor een realistisch toekomstperspectief,
Toekomstperspectieven Met alle deelnemers zijn verschillende toekomstperspectieven bekeken. Hierbij werden de reele en niet reele opties besproken. Dit om een totaal beeld te schetsen en te voorkomen dat de jongere het gevoel kreeg tot terugkeer gedwongen te worden. In de praktijk blijkt dit namelijk averechts te werken. Het bekijken van de toekomstperspectieven is een langdurig proces waar telkens op teruggekomen moet worden. Soms blijkt een ingeslagen weg niet haalbaar of geeft de jongere aan van gedachten te zijn veranderd, Er wordt dan opnieuw met hem of haar naar mogelijke toekomstperspectieven gekeken. Een enkeling bleek zodanig getraumatiseerd dat eerst het resultaat van professionele psychiatrische hulp afgewacht moest worden, alvorens toekomstperspectieven besproken konden worden, In onderstaande tabel staan de toekornstperspectieven aangegeven waaraan op dit moment gewerkt wordt of waar aan gewerkt werd, Aantal deelnemersffi; Toekomstperspectief waar aan gewerkt wordt: No in realistische rocedure Voorbereidin nieuwe, realistische procedure Zit in kansloze procedure, maar zoekt mogelijkheden uit om MVV te
kri’ en in land van herkomst indien hi’ of zi’ uit eprocedeerd raakt
Zit in kansloze procedure, maar is bezig met voorbereiding legale doormi ratie Zoekt mo eli’kheden uit om MVV te kri en in land van herkomst
Voorbereidin teru keer Voorbereidin doormi ratie naar een ander land dan land van herkomst Heeft herhaalde asielaanvraag gedaan en zit weer in overheidopvang,
maar de be eleidin moet no worden over edragen Subtotaal Toekomstperspectief dat al bereikt is: Verblifsver unnin ekre en en over edra en aan Vluchtelin enwerk Verblijfsvergunning gekregen, maar nog niet overgedragen aan Vluchtelin enwerk Teru ekeerd naar land van herkomst Door emi reerd naar een ander land dan land van herkomst Subtotaal:
13 (22 ’/o
21
38 634/o
(No een toekomstpers ectief; Weet nog niet wat hij/zij wil, maar is wel bereidt om na te denken over
een o iossin Subtotaal: Overi : Met onbekende bestemmin vertrokken met verbli’fsver unnin Om andere reden uit estroomd Subtotaal: Totaal:
2 3’/o
7 (12’/e 60 (100’/p)
Voor 51 van de 60 deelnemers is er een goed toekomstperspectief bereikt of wordt er nog aangewerkt. De pardonregeling is een belangrijke reden waarom veel van de ex-ama’s nu
een goed toekomstperspectief hebben, maar ook voor de ex-ama’s die niet onder de pardonregeling vallen is hard gewerkt om een toekomstperspectief te kiezen en deze te bereiken.
Voor de twee ex-arna’s, bij wie op het eind van het eerste jaar nog geen toekomstperspeclief bekend was, aangezien zij zeer ernstige psychische klachten hadden, loopt inmiddels een procedure.
Hufp bij het verkrijgen van documenten en/of terugkeer Om documenten te verkrijgen of voor hulp bij terugkeer kan een ex-ama met verschillende instanties contact leggen, bijvoorbeeld:
Internationale Organisatie voor Migratie (IOM); de ambassade of het consulaat van het land van herkomst;
Stichting HlT; Stichting Wereldwijd;
Stichting SAMAH; Stichting JAN; vreerndelingenpolitie; Dienst Terugkeer en Vertrek. Van de 60 deelnemers hebben er 33 met een of meerdere van bovengenoemde instanties contact gehad. Achttien deelnemers hebben contact gehad met de ambassade of het consulaat van hun land van herkomst om identiteitspapieren te regelen in verband met hun procedure, voor doormigratie, om te kunnen trouwen of om hun kindje te kunnen erkennen,
Veertien deelnemers hebben met een of meerdere van bovengenoemde instanties contact gehad in verband met terugkeer, Zoals al eerder aangegeven zijn vijf ex-ama’s inmiddels teruggekeerd naar land van herkomst.
Een jongere heeft contact gehad met zijn ambassade omdat hij bezig is met de voorbereidingen voor terugkeer, Drie ex-ama’s hebben contact gehad met de ambassade, omdat ze de mogelijkheden aan het uitzoeken zijn/waren om een Machtiging tot Voorlopig Verblijf (MVV) te kunnen krijgen. De MVV moet in land van herkomst worden aangevraagd en daarmee kunnen ze op legale wijze terugkomen naar Nederland, bijvoorbeeld op grond van studie of verblijf bij partner. Als blijkt dat zij waarschijnlijk aan de voorwaarden kunnen voldoen om een MVV te krijgen, dan zijn/waren ze bereid om tijdelijk terug te keren naar land van herkomst. Voor een van deze
jongeren is gebleken dat hij (hoogstwaarschijnlijk) voldoet aan de voorwaarden voor een verblijfsvergunning in een ander Europees land, mits hij teruggaat naar land van herkomst om eerst een visum aan te vragen. Hij is op dit moment serieus bezig om zijn terugkeer voor te bereiden. Voor een andere van deze drie jongeren is inmiddels gebleken dat hij voldoet aan de voorwaarden voor een legale doormigratie naar een ander Europees land, zonder dat
hij terug hoeft naar zijn land van herkomst. Hij heeft besloten om rechtstreeks door te migreren, De derde is nog bezig om de mogelijkheden om een MVV te krijgen uit te zoeken. Een jongere heeft zich bedacht, omdat hij het te gevaarlijk vindt in zijn eigen land om terug te
keren. Voor deze jongen vindt ook de bege(eiding van Stichting Vluchtelingen in de Knel terugkeer op dit moment niet verantwoord. Er loopt voor hem inmiddels in een herhaalde asielaanvraag. i Een jongere heeft tot op heden geen reisdocumenten gekregen om terug te kunnen keren, hoewel zij al meerdere pogingen heeft ondernomen op eigen initiatief, via lOM en via DT8V, op vrijwillige basis en vanuit detentie. Op dit moment wordt bekeken of er mogelijkheden zijn om een buiten-schuld procedure voor haar op te starten, Een jongere heeft al wel contact opgenomen met zijn ambassade voor het aanvragen van een noodpaspoort, maar heeft uiteindelijk besloegen dat hij niet terug wil.
Een jongere heeft contact opgenomen met zijn ambassade voor het aanvragen van een noodpaspoort, waarvan de ambassade ook heeft aangegeven bereidt te zijn om deze af te geven. De jongere heeft echter aangegeven dat hij eerst de uitkomst van zijn (niet kansrijke)
procedure wil afwachten en zijn schooldiploma wil behalen, wat waarschijnlijk in februari of maart 2009 zal zijn. Als duidelijk wordt dat hij geen kans heeft op een verblijfsvergunning en hij zijn diploma heeft behaald, dan wil hij terugkeren naar Angola en kijken of hij met een studievlsum terug kan komen naar Nederland. Een jongere heeA contact gehad met zijn ambassade, omdat hij van vrienden heeft gehoord dat het altijd handig kan zijn om papieren te hebben waaruit zijn nationaliteit en identiteit blijkt. Hij weet nog niet wat hij in de toekomst wil gaan doen.
Gedurende het project is duidelijk geworden dat een relatief kleine groep van de ex-arna’s terugkeer als toekomstperspectief kiest. De meeste vinden dat zij in Nederland thuis horen of zijn bang dat zij het niet zullen redden in hun eigen land, omdat ze daar al te lang weg zijn, Ook het gevoel dat hun land niet veilig is, is bij veel ex-ama’s sterk. In sommige gevallen zijn de landen echt onveilig, zoals Irak en Somalie, bij andere is het meer het gevoel van de jongeren, De (negatieve) verhalen die de jongeren horen van landgenoten in Nederland of landgenoten die zijn teruggekeerd, hebben ook grote invloed op de ex-ama’s, waardoor zij niet kiezen voor terugkeer. Tijdens het afgelopen projectjaar is echter gebleken dat een aantal ex-ama’s wel eventueel bereid ls om tijdelijk terug te keren, als zij terug kunnen komen naar Nederland met een MVV
of een verblijfsvergunning kunnen krijgen in een ander Europees land. Het is echter bijzonder arbeidsintensief om per individu uit te zoeken of dit een realistische optie is. Beetje bij beetje blijkt dit voor een aantal ex-ama’s toch wel een realistisch optie te zijn, Hierdoor zullen wij zeker deze opties samen met ex-ama’s verder blijven bekijken..
Het is opvallend dat er maar negen deelnemers contact hebben gehad met DT8V. Hiervan zijn er vier op vrijwillige basis naar de gesprekken gegaan, de rest heeft vanuit detentie contact gehad met DT8V, Van de vier deelnemers die op vrijwillige basis contact hebben
gehad, hebben drie aangegeven het geen prettige gesprekken te vinden en zeer zenuwachtig te zijn bij aanvang en tijdens een gesprek. Inmiddels heeft een van hen een asielstatus, is een teruggekeerd (wat hij overigens zonder de hulp van OT8V heeft geregeld) en zitten er twee nog in procedure en heeft DIV aangegeven hen voorlopig niet op te roepen.
Ehn van de deelnemers van het project heeft een uitnodiging gehad van DTBV, maar weigerde te gaan, Deze ervaringen geven aan dat er de nodige vraagtekens gezet kunnen
worden bij de uitvoering van het plan van aanpak dat de staatssecretaris heeft gepresenteerd voor ex-ama’s,
Educatie Voor alle deelnemers is gekeken naar de mogelijkheden op het gebied van onderwijs, aangezien het afmaken van een opleiding en het behalen van een diploma het zelfrespect van de ex-ama vergroot en het hem of haar meer toekomstmogelijkheden biedt. In het tweede jaar van het project volgden veertien ex-arna’s enige vorm van onderwijs:
Onderwi’sinstellin i vorm van onderwi’s: Aantal deelnemers ROC Eindhoven
Voorbereidende cursus van Fontys Hoge School Plein Colle e Van Maerlant, VWO
Cursus En els en S aans
Nederlandse of Engelse les bij VluchtelingenWerk of Vluchtelingen in de Knel
Totaal:
21
Tien van hen zijn nog steeds bezig met hun opleiding, de rest is gestopt om verschillende redenen.
Een jongere heeft moeten stoppen, omdat hij werd opgepakt en naar vreemdelingenbewaring werd gebracht. Een jongere moest een stage inhalen, welke hij nu afgerond heeft, Hij liep hierdoor echter te ver achter en kon niet meer mee doen met de rest van zijn klas, Een jongere ls gestopt met het volgen van Nederlandse les bij VluchtelingenWerk, omdat hij een vaste baan kreeg.
Een jongere is gestopt met Engelse les bij Viuchtelingen in de Knel, omdat ze is teruggekeerd naar land van herkomst.
Vier jongeren zijn gestopt met Nederlandse of Engelse les bij Vluchtelingen in de Knel, omdat zij niet voldoende gemotiveerd waren.
Van de elf jongeren die naar het ROC gaan, hebben er zes een status. De meeste jongeren, die naar het ROG gaan, maar geen status hebben, geven aan concentratieproblernen te hebben in verband met de onzekerheid of ze in Nederland mogen blijven. Toch willen zij zeer graag de opleiding afmaken en een diploma halen. De begeleiding heeft hen zoveel mogelijk gestimuleerd om hieraan vast te houden.
De meeste ex-arna’s die niet naar school gingen, zouden dit wel graag willen, In praktijk bleek echter dat het moeilijk of zelfs onmogelijk was om deze jongeren in te schrijven bij een
reguliere onderwijsinstelling, In de meeste gevallen voldeden de jongeren niet aan de voorwaarden voor inschrijving, omdat ze niet in het bezit zijn van een geldig legitimatiebewijs en hier ook niet aan kunnen komen, Inmiddels heeft een groot gedeelte van de ex-ama’s een verblijfsvergunning. Samen met hun begeleidster is gekeken of ze naar school zouden willen
en zo ja, welke studie bij hen paste qua interesse en niveau. De begeleidsters stimuleren zoveel mogelijk ex-ama’s om alsnog een diploma te gaan halen, indien ze dit nog niet hebben, voor hun eigen ontwikkeling en betere kansen op de arbeidsmarkt. Een aantal van de ex-ama’s die nu een verblijfsvergunning heeft, zal eerst de inburgeringcursus moeten volgen. De meeste zullen hier snel mee klaar zijn, omdat ze al zeer goed ingeburgerd zijn in de Nederlandse samenleving. Een aantal heeft zelfs vrijstelling gekregen. Voor twee ex-ama’s is het afgelopen jaar gelukt om een W2 document (legitimatiebewijs) te krijgen van de IND, waardoor zij opnieuw naar school kunnen. Voor de andere ex-ama’s die in procedure zitten, is het helaas niet mogelijk om een W(2)-document te krijgen.
Voor de ex-ama’s die niet naar een reguliere onderwijsinstellingen kunnen, omdat ze geen legitimatiebewijs hebben, is gezocht naar alternatieve vormen van onderwijs. Zoals in de
tabel hierboven al aangegeven, heeft een jongere gekozen voor een cursus Engels en
Spaans en hebben zeven jongeren Nederlandse of Engelse les gevolgd bij
VluchtelingenWerk of bij Stichting Vluchtelingen in de Knel.
Een van de ex-ama’s die is teruggekeerd, heeft een LOI cursus meegenomen, zodat zij alsnog een opleiding kan afronden, Een ander heeft in Nederland een verkorte cursus electro-techniek gevolgd bij Stichting Wereldwijd, voordat hij terugkeerde naar zijn eigen tand.
Vier ex-ama’s hebben na het verkrijgen van hun verblijfsvergunning werk gevonden en krijgen een opleiding binnen het bedrijf aangeboden.
Werk Voor de ex-ama’s met een verblijfsvergunning is ook gekeken naar de mogelijkheden om te gaan werken, ln sommige gevallen heeft de begeleidster tips gegeven over hoe de jongeren het beste naar werk kunnen zoeken en wat ze in hun CV kunnen zetten, Het bleek echter dat
een gedeelte van de ex-ama’s prima in staat was om zelfstandig werk te vinden via uitzendbureaus of door zelf aan te kloppen bij bedrijven.
Zestien deelnemers die een verblijfsvergunning hebben gekregen werk. Helaas hebben we van twee jongeren gehoord dat ze hun werk al weer kwijt zijn i,v,m. de economische crisis,
Aangezien ze vaak als laatste bij een bedrijf zijn komen werken en meestal als uitzendkracht, zijn deze jongeren de eerste die ontslagen worden in economisch moeilijke tijden.
Twee ex-ama’s hadden werk, maar zijn gestopt op het moment dat het nieuwe schooljaar begon, omdat ze een opleiding wilden volgen. Een ex-ama heeft een bijbaantje naast zijn opleiding. Een ex-ama is zijn eigen bedrijf begonnen (cafetaria), en ander heeft plannen om een eigen bedrijfje te beginnen (kleermaker).
Van drie ex-arna’s weten we dat ze werk in eigen land hebben gevonden, nadat ze zijn terug gekeerd.
Hoofdstuk 4: Samenwerking met andere organisaties en instanties
Stichting Vluchtelingen in de Knel heeft in het eerste jaar van het project contact en samenwerking gezocht met verschillende organisaties en instanties, voor zover deze er nog niet was voor het project begon, zodat aan de uiteenlopende en veelzijdige hulpvragen van
de ex-arna’s kon worden voldaan, Van een groot gedeelte van deze contacten is in het tweede jaar opnieuw gebruikt gemaakt. Ook is er nieuw contact gelegd met andere organisatie en instanties. Zo is er in het tweede jaar contact en/of samenwerking geweest met de volgende organisaties en instanties:
Dienst Terugkeer en Vertrek (DIV) in verschillende pia tse Emmaus in Eindhoven Geestelijke Gezondhelds Dienst (GGD) in Eindhoven Geesteltjke GezondheidsZorg (GGZ) in Eindhoven Gemeente Utrecht Herintegratie Terugkeer (HIT) in Baexem Humanitas in Eindhoven Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) in Eindhoven Jonge Angolezen in Nederland (JAN) in Amsterdam Jonge Eindhovense Moeders (JEM) ln Eindhoven Landelijke Ongedocumenteerden Steunpunt (LOS) in Utrecht Nidos in Eindhoven Reinier van Arkelgroep in Den Bosch Rode Kruis in Eindhoven Stichting Alleenstaande Asielzoekers Humanitas (SAMAH) in Amsterdam Stedenverband Bialystock in Eindhoven Toekomstperspectief-project in Hengelo VluchtelingenWerk in Eindhoven en andere plaatsen Voedselbank ln Eindhoven
Huiskamerproj eef Humanitas Eindhoven heeft op 22 oktober 2007 het Huiskamerproject gestart voor ex-ama’s in Eindhoven. Het doel van dit project is dat ex-ama’s een laagdrernpelige plek hebben waar ze kunnen binnenlopen voor een luisterend oor of advies. De medewerkers van de Huiskamer bekijken samen met de ex-ama welke hulpvraag ze hebben en proberen hierbij te helpen of verwijzen indien nodig door naar een andere instantie of organisatie. In de Huiskamer is internet beschikbaar en landeninformatie, zodat de ex-ama’s zonder enige dwang of druk, zichzelf kunnen informeren over de situatie in hun land van herkomst. In principe staat de deur van de Huiskamer open voor alle ex-ara’ s, maar vooral de ex-ama’s die geen verblijfsvergunning hebben, zouden hier een plek kunnen vinden om over hun toekomst na te denken. Dit is naar voorbeeld van het ex-ama project Perspectief in Utrecht, waar de praktijkervaring heeft geleerd dat een laagdrempelige huiskamer zeer goed werkt bij deze doelgroep en dat het aanbieden van Iandeninformatie op deze wijze een goed middel is om ex-ama’s te laten nadenken over eventuele terugkeer naar land van herkomst.
Aangezien het Huiskamerproject en het project Toekornstperspectief op elkaar aansluiten is er elke twee weken een overleg geweest tussen Hurnanitas en Stichting Vluchtelingen in de Knel over de voortgang van beide projecten en de clienten. Tevens heeft Stichting Vluchtelingen in de Knel de deelnemers van het project Toekomstperspectief gestimuleerd om de Huiskamer te bezoeken. Zo zijn bijvoorbeeld alle deelnemers in een persoonlijk gesprek geinformeerd over het Huiskamer project, zijn er algemene folders van het project uitgedeeld aan de deelnemers en tevens flyers van alle activiteiten die de Huiskamer in de afgelopen maanden heeft georganiseerd. Ook andere ex-ama’s die bij Stichting Vluchtelingen in de Knel bekend zijn, maar die niet aan het project Toekomstperspectief mee doen, zijn gereformeerd over de Huiskamer,
Verder zijn er in samenwerking met Hurnanitas informatiebijeenkomsten georganiseerd en gehouden in de Huiskamer, zodat de ex-ama’s die zich nog niet hadden gemeld bij de Huiskamer op deze manier daar toch eens konden kijken, Achtentwintig van de deelnemers van het project Toekomstperspectief hebben zich gemeld bij de Huiskamer, waarvan er 39 een verblijfsvergunning hebben en een jongere nog in een (kansloze) procedure zit. Zestien van hen hebben zich vaker dan twee keer daar gemeld. Een aantal ex-ama’s die na het verkrijgen van een verblijfsvergunning werd overgedragen aan VluchtelingWerk Etndhoven, blijken in praktijk naar de Huiskamer te gaan voor hulp. Het aantal vaste bezoekers van de Huiskamer was in het begin helaas niet wat we hadden verwacht, maar in de laatste maanden van het project begonnen steeds meer ex-ama’s hun weg te vinden naar de Huiskamer, met name de groep die geen kans heeft op een verblijfsvergunning.
Landeljik overleg voor de verschil/ende ex-ama projecten Op 3 december 2007 is er, mede op initiatief van Stichting Vluchtelingen in de Knel, een landelijk overleg geweest tussen de verschillende ex-ama projecten in Nederland. Hierbij waren medewerkers van zeker zestien verschillende ex-ama projecten aanwezig. Er was
gelegenheid om roet elkaar kennis te maken en uiteraard om tips en adviezen uit te wisselen. Tijdens deze bijeenkomst is naar voren gekomen dat alle projecten hetzelfde doel hebben, maar niet altijd dezelfde aanpak in de begeleiding, In sommige gemeentes stromen
ex-ama’s uit het project, indien ze niet binnen enkele weken een toekomstplan hebben opgesteld, terwijl in andere gemeentes de ex-ama’s altijd deel blijven nemen aan het project, ook als ze niet nadenken over een toekomstperspectief.
Later op de dag kwamen er enkele beleidsmedewerkers van verschillende gemeentes om mee te denken en discussieren, Vanuit de gemeente Eindhoven was mevrouw Tineke Vanloo hierbij aanwezig. Naar aanleiding van deze bijeenkomst is er meer gecommuniceerd naar de landelijke overheid toe voor een sluitende aanpak voor de doelgroep.
Hoofdstuk 6: lnformatiebijeenkornsten
In het projectvoorstel is aangegeven dat er informatiebijeenkornsten gehouden zouden worden over verschillende landen van herkomst, zodat de ex-ama’s goed ge’informeerd zouden worden over de situatie op dit moment in hun land en daarop hun keuze zouden kunnen baseren om wel of niet terug te keren. ln het eerste jaar is een informatiebijeenkomst gehouden over Angola, aangezien een groot gedeelte van de deelnemers uit Angola komt en de meeste daarvan geen kans hebben op legaal verblijf in Nederland. In de praktijk bleek
echter dat er ook veel behoefte was bij de doelgroep aan informatiebijeenkomsten over andere thema’s dan landenbijeenkomsten, Zo is er in het eerste jaar seksuele voorlichting gegeven en voorlichting over loverboys en gedwongen prostitutie ter preventie,
In het tweede jaar zijn er wederom informatiebijeenkomsten gegeven waar de ex-ama’s behoefte aan hadden. Zo is er in februari 2008 een informatiebijeenkomst gehouden waar werd uitgelegd hoe het verder gaat, na het krijgen van een pardonverblijfsvergunning. Deze
bijeenkomst is door het Huiskamerproject van Humanitas georganiseerd en Stichting Vluchtelingen in de Knel heeft een bijdrage geleverd aan de inhoud van de presentatie en
het uitnodigen van de doelgroep. Tien van de deelnemers van het project
Toekomstperspectief waren bij deze bijeenkomst aanwezig. Deze bijeenkomst werd ook bezocht door andere ex-ama’s, die niet onder het project vallen,
In april 2008 heeft Stichting Vluchtelingen in de Knel een interactieve bijeenkomst georganiseerd over budgettering, wederom in de Huiskamer. Dit onderwerp is van groot belang voor de ex-ama’s, omdat een aantal rond moeten komen van hun leefgeld van 45 euro per week. Anderen, die een verblijfsvergunning hebben gekregen, realiseren zich niet altijd dat ze van hun uitkering of loon ineens ook allerlei vaste lasten moeten betalen zoals huur, water/gas/elektriciteit, verzekeringen enz, Schuldenproblematiek komt vr}j regelmatig voor bij ex-ama’s. Een gedeelte van hen heeft moeite om de juiste prioriteiten te stellen bij het uitgeven van hun geld. Hierdoor ontstaan schulden, waar ze zonder hulp niet meer uit kunnen komen. In enkele gevallen gaat het zover dat incassobureaus zijn ingeschakeld en dat de ex-ama voor de rechtbank moet verschijnen, In totaal deden er twaalf ex-ama’s mee
aan de bijeenkomst, waarvan er acht ook deelnemen aan het ex-ama project Toekomstperspectief.
In overleg met Stichting SAMAH is gekeken of het mogelijk was om een informatiebijeenkomst te houden over hun project Mix2Match. Zij koppelen een ex-ama aan een vrijwilliger, die samen gaan proberen om "de droom" van de ex-ama te verwezenlijken. Het blijkt echter dat een aantal ex-arna’s een droom heeft om iets op te zetten in land van
herkomst, bijvoorbeeld een kapperszaak of een sportschool. Het leek ons een laagdrempelige en leuke manier om de ex-ama’s, die geen kans maken op legaal verblijf, te laten nadenken over een toekomst in eigen land. Helaas was, ondanks een voorgestelde samenwerking met Humanitas Eindhoven en Stichting Vluchtelingen in de Knel, het niet
haalbaar voor Stichting SAMAH om deze informatiebijeenkornst te geven, wegens onderbezetting van personeel. Wellicht kan het in de toekomst nog eens geprobeerd worden.
Er is besloten om in het tweede projectjaar geen informatiebijeenkomst te houden over een
land van herkomst. Dit soort bijeenkomsten zijn gericht op de ex-arna’s die geen kans hebben op een legaal verblijf in Nederland, zodat ze kunnen nadenken over terugkeer, gebaseerd op recente informatie.
Als we kijken naar de landen van herkomst bij de deelnemers zijn de Angolezen en de Chinezen duidelijk de grootste groepen. Alle Angolezen die nu nog deelnemen aan het project en geen verblijfsvergunning hebben of zullen krijgen, hebben de landenbijeenkomst over Angola in het eerste jaar al bijgewoond, waardoor er (nog) geen nieuwe bijeenkomst
over Angola gehouden hoeft te worden, Alle Chinezen hebben inmiddels een
verblijfsvergunning gekregen, dus ook voor hen is het niet nodig om een landenbijeenkornst te houden.
Wat betreft de andere landen van herkomst was geen informatiebijeenkomst nodig, aangezien vaak een gedeelte van de deelnemers (of allemaal) een verblijfsvergunning heeft
gekregen, waardoor het aantal deelnemers te klein werd om een groepsgerichte informatiebijeenkomst te organiseren. Alleen voor de drie Algerijnse deelnemers is overwogen om een bijeenkomst te organiseren, omdat zij alle drie geen kans hebben op een verblijfsvergunning. Aangezien de groep erg klein is, is dit van te voren met hen besproken.
Het is aan hen uitgelegd dat het alleen informatief bedoeld is en dat een dergelijke bijeenkomst niet betekend dat ze terug zouden moeten. Oe Algerijnse ex-ama’s reageerden echter erg negatief op het idee van een informatiebijeenkomst en gaven aan dat ze hier niet naar toe zouden komen. Gezien hun reactie hebben we afgezien van de organisatie van een informatiebijeenkomst over Algerije. ln het eerste jaar zijn alle bijeenkomsten verplicht gesteld voor de deelnemers, Hierdoor was de opkomst groot, maar was de sfeer in het begin van de bijeenkomsten vaak negatief. Dit jaar hebben we ervoor gekozen om deelname aan de bijeenkomsten vrijwillig te houden. We zijn tevreden over de opkomst bij de bijeenkomsten en zullen voortaan het bijwonen van de bijeenkomsten niet meer verplicht stellen.
Hoofdstuk 6: Financlele verantwoording Zoals eerder gezegd, hebben in de genoemde periode 60 ex-ama s deelgenomen aan het project. Van deze 60 deelnemers hebben er 59 (enige) financiele steun vanuit het project ontvangen, Deze steun varieerde van feefgeld, woongeld en -kosten en overigen zoals, juridische, school- en medische kosten. Sommige deelnemers hebben slechts eenmalige hulp gekregen, of slechts een van de genoemde vormen van financiele steun ontvangen, Anderen hebben volledige financiele steun ontvangen. De duur van de ondersteuning varieert sterk van 1 maand tot de gehele verslagperiode.
De directe kosten voor de groep van 60 ex-ama’s waren gedurende de verslagperiode, de volgende:
schri vin oonkosten
ef elden ridische kosten derwi’skosten :
en en: taal:
Kosten 92.317,9 61.688,6 12,012,1 6 5,222,6 6 7.088,8 6 178.330,2
Voor een goede begeleiding van deze groep is voor de genoemde periode 2,0 fte begroot. Het gaat om 0,1 fte aan coordinatie, 1,7 fte aan begeleiding en 0,2 fte aan woonbegeleiding. De totale uitgaven voor personeel in de genoemde periode zijn 6 112.307,00 geweest. Voor diverse kantoorkosten, zijn we gedurende de genoemde periode in totaal 6 16.115,00 kwijt geweest,
De totale feitelijke uitgaven over de periode van 1 oktober 2007 tot en met 31 december 2008 voor het project, zijn daarmee de volgende geweest:
mschri vin
Kosten:
irect aan doel roe : 6 178.330,2 lariskosten: ntoorkosten: taaI:
6 112.307,0 6 16.115,0 6 306.752,2
Hoofdstuk 7: Samenvatting 8 conclusie
In oktober 2006 is Stichting Vluchtelingen in de Knel in opdracht van de gemeente Eindhoven het project "Toekomstperspectief" gestart voor ex-ama’s uit Eindhoven en de regio Zuid Oost Brabant van wie de begeleiding en het leefgeld gestopt werd. Doel van het
project was om de ex-ama’s in beeld te brengen en te houden en op deze manier te voorkomen dat ze zouden verdwijnen in de illegaliteit met een verhoogd risico op een marginaal bestaan. Het project werd met een verlengd, In het tweede jaar waren er 60 deelnemers, waarvan er zeker 40 met onbekende bestemming waren vertrokken, totdat ze zich aanmelden voor deelname aan het project. Dit betekent dat twee-derde van de deelnemers door het project Toekomstperspectief weer in beeld is gebracht en gehouden, Het aantal ex-ama’s dat vanuit het project met onbekende bestemming vertrekt, is zeer gering, Soms lukt het om met een ex-ama die MOB was gegaan vanuit het project, uiteindehjk toch weer contact te krijgen.
Het aantal aanmeldingen in het tweede jaar (totaal 15), staat in groot contrast met het aantal aanmeldingen in het eerste jaar (totaal 65). Reden voor de afname van de aanmeldingen is
onder andere dat de overheid een tijdelijke pas-op-de-plaats had gemaakt roet het PLEXA project, i,v,m, de pardonregeling. Tevens gaan we er vanuit dat de meeste ex-ama’s die nog in Eindhoven verblijven en wiens leefgeld al eerder is gestopt, inmiddeis op de hoogte zijn van het project. Het PLEXA project is weer hervat en zou eind december 2009 afgerond moeten zijn, Het is voor ons op dit moment onduidelijk of dat ook daadwerkelijk zo is. Nidos Eindhoven heeft laten weten dat er acht ex-ama’s zijn waarvan voor eind december het leefgeld zai worden gestopt en die geen alternatief hebben, behalve het ex-ama project
Toekomstperspectief. Geen van deze ex-ama’s heeft zich echter gemeld bij Stichting Vluchtelingen in de Knel. Via Nidos proberen wij alsnog er achter te komen waar deze exama’s nu zijn.
De begeleiders hebben samen met de ex-ama’s bekeken weike toekomstperspectieven er voor hen zijn en daar zoveel mogelijk naar toegewerkt, Tevens was er bij de begeleiding
aandacht voor andere zaken op het sociale, juridische en medische vlak en werd er woonbegeleiding gegeven. Gemiddeld nam een ex-ama 16,6 maanden per projectjaar deel aan het project.
Parallel aan het project Toekomstperspectief loopt het Huiskamerproject van Humanitas, Er is zeer regelmatig overleg geweest tussen Humanitas en Stichting Vluchtelingen in de Knel over de voortgang van de beide projecten en de clienten. In de laatste maanden van het project hebben steeds meer ex-ama’s hun weg naar de Huiskamer weten te vinden, waar zij op ongedwongen wijze informatie kunnen verkrijgen over hun iand van herkomst, wat in de praktijk een goed middel is gebleken om de ex-ama’s te laten nadenken over eventuele terugkeer. Van de 60 deelnemers heeft 63’%%d al een toekomstperspectief, 22%%d werkt aan een realistisch
en goed toekornstperspectief, 3%%d heeft nog geen toekomstperspectief en 12’/o is uitgestroomd. Het grootste gedeelte van de deelnemers (85%%d) van de deelnemers heeft dus een goed toekornstperspectief gevonden of werkt er aan.
Het is evident dat gezien de grote aantallen hulpvragen vanuit de doelgroep, ey een duidelijke behoefte bestaat aan ondersteuning op alle vlakken. Ook blijkt dat voortzetting van het ex-ama project Toekomstperspectief nog noodzakelijk is voor de groep ex-ama’s, die na het tweede projectjaar nog geen oplossing heeft gevonden (een aantal van deze jongeren vallen onder de zogenaamde "moeilijke groep" en hebben (nog meer) begeleiding nodig om hen op weg te helpen) en voor de ex-ama’s die zich naar verwachting in de komende tijd zullen aanmelden,
Hoewel de door Nidos aangekondigde acht ex-ama’s zich (nog) niet gemeld hebben, heeft wel een ex-ama die in maart 2009 18 jaar wordt zich gemeld. Het blijkt dat zij nog in procedure zal zitten als ze 18 jaar wordt en dan geen recht heeft op overheidsopvang. Dit betekent dat de landelijke aanpak van de overheid niet sluitend is en wij wellicht meer exama’s kunnen verwachten op het moment dat ze 18 jaar worden, Wij proberen in overleg met Nidos hier meer zicht op te krijgen. Zolang het niet duidelijk is hoe het plan van aanpak van de staatssecretaris en de aangenomen motie van Spekman uitgewerkt zullen worden in de praktijk, zal het ex-ama project Toekornstperspectief zeker nog nodig zijn.
