PWN Jaarverslag Inhoud

Jaarverslag

2014

P W N Jaarve rs lag 2 0 1 4

Inhoud Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bericht van de Raad van Commissarissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Over PWN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PWN in 2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Corporate Governance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Risicomanagement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële resultaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Blik op de toekomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geconsolideerde kerncijfers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 4 8 13 33 34 38 41 42

Jaarrekening 2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geconsolideerde balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geconsolideerde winst- en verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geconsolideerd kasstroomoverzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toelichting op de geconsolideerde balans en winst-en-verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Grondslagen voor waardering van activa en passiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Grondslagen derivaten en hedge-accounting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële instrumenten en risicobeheersing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Grondslagen voor bepaling van het resultaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Grondslagen voor het kasstroomoverzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toelichting op de geconsolideerde balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet uit de balans blijkende verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vennootschappelijke balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vennootschappelijke winst- en verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toelichting vennootschappelijk algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toelichting op de vennootschappelijke balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet uit de balans blijkende verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bezoldiging en vergoedingen aan bestuurder en commissarissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Overige gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

43 44 45 46 47 48 52 52 53 54 55 61 62 66 67 67 68 72 72 75

Bijlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gegevens leden Ondernemingsraad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Personeelsbestand PWN vennootschappelijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Drinkwaterkwaliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Natuur en Recreatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Global Reporting Initiative . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

77 77 78 80 81 83

www.pwn.nl 2


Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Hierbij bieden wij u de jaarrekening 2014 aan met het verslag over de gang van zaken van het gevoerde beleid . De controleverklaring van PwC en de in artikel 392 lid 1 Boek 2 Burgerlijk Wetboek bedoelde overige gegevens zijn in het verslag opgenomen . In zijn vergadering van 30 april 2015 heeft de Raad van Commissarissen kennis genomen van deze stukken en overeenkomstig het bepaalde in artikel 101, lid 2 Boek 2 Burgerlijk Wetboek de jaarrekening ondertekend . Onder verwijzing naar artikel 2 van de overeenkomst houdende regelingen en bepalingen naar aanleiding van de verzelfstandiging van PWN en conform artikel 24 van de statuten rekening houdend met de uitkering van het dividend aan de aandeelhouders, is het positief resultaat toegevoegd aan de algemene reserve . In overeenstemming met de statutaire dividendbepaling in artikel 24c is € 749 .000 aan uit te keren dividend ten laste van de algemene reserve gebracht . Wij adviseren u de jaarrekening 2014 vast te stellen en aan de directie decharge te verlenen voor haar bestuur en aan de Raad van Commissarissen voor zijn toezicht . Velserbroek, 30 april 2015 De directie Ir . M .G .M . den Blanken, directeur

Martien den Blanken

3


Bericht van de Raad van Commissarissen In 2014 heeft de Raad van Commissarissen uitgebreid stilgestaan bij de bedrijfsvoering van PWN . In het bijzonder hebben we in goede dialoog met de directie gesproken over de meest uiteenlopende risico’s in primaire en secundaire bedrijfsprocessen . De RvC heeft ook uitgebreider dan voorgaande jaren zich laten informeren over de dochterondernemingen van PWN .

Veel aandacht voor PWN Technologies

In 2014 heeft de RvC veel aandacht besteed aan PWN Technologies . Dit heeft geleid tot een herstructurering, een directiewissel en bijstelling van de ambities . De PWN-dochter was in onze ogen te optimistisch over haar acquisitiekansen wereldwijd . Een duidelijker focus op kansrijke markten was nodig, net als heldere deadlines over de te zetten stappen . Tijdens elke vergadering van de RvC hebben we in een open sfeer overlegd over afbreukrisico’s, strategie en afbakening van activiteiten . Naar aanleiding hiervan heeft PWN Technologies een nieuwe organisatie ingericht die dichter tegen PWN aanzit . Na kleine tegenslagen in de loop van het jaar boekt PWN Technologies nu succes . Er is een samenwerking met het waterbedrijf in Zuidwest-Engeland overeengekomen . Ook overeenkomsten met andere buitenlandse partijen zijn perspectiefvol .

Raad van Commissarissen PWN

4


PWN Technologies begeeft zich op de markt met een volledig nieuwe technologie . We moeten afwachten hoe de wereld reageert . De succesvolle ingebruikname van de vernieuwing in Andijk is een mooi begin . Het is nu mogelijk de technologie in werking te laten zien . In dat opzicht fungeert Andijk als etalage voor de waterwereld en wordt het gemakkelijker om anderen voor onze innovaties te winnen . We hebben een exportproduct in handen waar we trots op mogen zijn . Interessant aan de vele internationale contacten is ook dat PWN niet alleen kennis deelt maar ook weer nieuwe kennis opdoet . Dankzij de vele gesprekken met de RvC is er nu meer focus met name op regio’s waar we op korte en lange termijn goede mogelijkheden zien, zoals Singapore, Australië en de oostkust van de VS . PWN Technologies kwam in elke RvC-vergadering uitgebreid onder de aandacht . De RvC heeft er een goede traditie van gemaakt om de andere dochters van PWN ook tenminste eens per jaar aan de vergadertafel te krijgen voor een uitgebreide update .

Natuur en Recreatie inspireert

Bijzondere aandacht richtte de RvC bovendien op de activiteiten van de sector Natuur en Recreatie . Het was verhelderend om te zien hoeveel kennis de sector in huis heeft . Daarmee weten de mensen van Natuur en Recreatie tot ver buiten onze landsgrenzen natuurexperts te inspireren . Bij Natuur en Recreatie gebeurt veel om trots op te zijn . De RvC vindt dat PWN dit best meer mag laten zien . De medewerkers van NR werken in een enorm gebied - met een grote betrokkenheid - aan plannen om op een natuurlijke manier mooie natuur te krijgen en behouden . Maar ze zijn naar onze mening te bescheiden in hun uiting . Het natuurbeheer van PWN is internationaal toonaangevend op het gebied van duurzaamheid . Verhelderend vonden we ook ons werkbezoek aan het Goois Natuurreservaat (GNR) . PWN is door GNR benaderd om hier samen te werken met de beheerorganisatie . De RvC heeft zich verdiept in dit voornemen dat moet leiden tot een samenwerking die voor alle partijen gunstig is . Het werkbezoek gaf inzicht in de verschillen in de wijze van natuurbeheer en liet zien waar kansen op synergievoordelen liggen . Het nieuwe Bezoekerscentrum De Kennemerduinen in Overveen is een groot succes . We hebben hier een keer vergaderd om met eigen ogen te zien hoeveel lagen van de bevolking PWN met het bezoekerscentrum bereikt . Net als bij Bezoekerscentrum De Hoep in Castricum vult PWN haar educatieve rol op deze manier goed in .

Communicatie, risicobeheer en toekomstvisie

Een vaak terugkerend onderwerp in de RvC was de zichtbaarheid van PWN . Dankzij het magazine PUUR en diverse activiteiten groeit de bekendheid . De RvC vindt het ook een positieve ontwikkeling dat PWN zich nu actiever is gaan bewegen in het regionale zakenleven . Naar onze mening een belangrijke manier om profiel op te bouwen . Extra aandacht besteedde de RvC dit jaar aan de systematiek van risicobeheer . Wij vinden het belangrijk om met regelmaat in kaart te brengen waar de risico’s liggen . Dit is in 2014 op een goed niveau gekomen . Los van de directieraad heeft de RvC ook risico’s in kaart gebracht . Dit leverde een gezonde dialoog met de directie op . Op deze manier klankborden is naar onze mening een belangrijke manier om als RvC van toegevoegde waarde te zijn . Vanuit risicobeheer hebben we ook speciaal stilgestaan bij de ICT van PWN, en dan met name de beveiliging . Een bijzonder actueel onderwerp . Ook de problematiek van derivaten was een belangrijk onderwerp van gesprek . De RvC heeft zich in 2014 gebogen over het profiel van de nieuwe directeur, omdat de huidige directeur Martien den Blanken in 2015 met pensioen gaat . Dit profiel is mede bepaald aan de hand van de nieuwe Visie 2020 .

Samenwerking waterketen versterken

Het nieuwe Bestuursakkoord Water is een belangrijke stok achter de deur om de wens tot meer samenwerking in de keten op te pakken . We zijn positief verrast dat dit in 2014 in een stroomversnelling is gekomen . Inmiddels zijn er al concrete samenwerkingsverbanden met name met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier .

5


Een heel andere manier van samenwerken zien we bij Aquanet . Er komt meer samenwerking met andere waterbedrijven op gang op het gebied van ontwikkelingssamenwerking . Het is goed om te zien dat het delen van kennis en de bundeling van krachten ook daadwerkelijk meer effect sorteert .

Kritisch op eigen functioneren

De RvC vindt het belangrijk om ook het eigen functioneren regelmatig en grondig te evalueren . Dit is vrijwel elke vergadering onderwerp van gesprek geweest . We vinden een goede verhouding met de aandeelhouder belangrijk en besteden extra aandacht aan transparante communicatie en manieren om dit verder te verbeteren en te borgen . In 2014 stopte Sylvia Roelofs als commissaris bij PWN . We zijn Sylvia dankbaar voor de vele jaren waarin ze zich heeft ingezet voor het goede werk van PWN . De RvC is in twee jaar tijd van acht leden terug gegaan naar vijf en heeft besloten om voor Sylvia voorlopig geen opvolger te zoeken . De samenstelling van de huidige raad zorgt voor een goede vertegenwoordiging van de belangrijkste disciplines .

Tot slot Andijk

Bij de opening van de nieuwe voorzuivering Andijk bleek eens te meer hoe trots we in Nederland mogen zijn op een bedrijf als PWN . Minister Melanie Schultz van Haegen zei in haar openingstoespraak met recht dat de PWN-kennis er internationaal toe doet . Dankzij de innovatieve aanpak behoort PWN bij de duurzame top van Nederland .

Nieuwe voorzuivering Andijk

6


Naam

De heer Drs . F .J . van Bruggen, president-commissaris (1959) Lid van de RvC sinds 2012 voor een periode van 4 jaar .

De heer Drs . H .J . Machielsen (1960) Lid van de RvC sinds 2013, voor een periode van 4 jaar .

Hoofdfunctie

Nevenfunctie(s)

Hoofddirecteur ANWB B .V .

- Lid van het bestuur van het Ubbo Emmius Fonds - President Commissaris UVM/ Unigarant/ Reis & Rechtshulp - Lid Raad van Commissarissen Hendrick de Keyser - Lid Raad van Advies Hoge Veluwe

Voorzitter Bestuur Stichting Nedlloyd Pensioenfonds

- Lid Raad van Toezicht pensioenfonds Openbare Bibliotheken - Lid Raad van Toezicht pensioenfonds Recreatie

Mevrouw C .M . de Lange (1953) Lid van de RvC sinds 2010 . In 2014 herbenoemd voor een periode tot uiterlijk 1 juli 2018 . Mevrouw Ir . A . van Dam (1961) Lid van de RvC sinds 2012 voor een periode van 4 jaar . De heer Ir . P .A .E . van Erkelens (1953) Lid van de RvC sinds 2012 voor een periode van 4 jaar .

DGA van Annapee B .V .

- Directeur Breedband Hollands Kroon - Commissaris Hellinga Grafische Bedrijven - Lid Raad van Toezicht Stichting Heifer

Programmamanager Greenport Noord-Holland

- Voorzitter Raad van Toezicht Stichting MEE NWH - Voorzitter gewest NH PvdA - Voorzitter vereniging vrije scholen - Lid Raad van Toezicht, STAN projecten - Lid Raad van Advies In Holland Alkmaar

Dijkgraaf Wetterskip Fryslân

- Lid Raad van Toezicht Zorgpartners Friesland - Lid Raad van Toezicht scholengemeenschap Magister Alvinus Sneek

Samenstelling commissies uit de Raad van Commissarissen • Auditcommissie Drs . H .J . Machielsen, voorzitter Ir . A . van Dam • Selectie- en benoemingscommissie In verband met de werving van een nieuwe directeur is in september 2014 de volgende benoemingscommissie samengesteld: Drs . F .J . van Bruggen, voorzitter Ir . A . van Dam Ir . P .A .E . van Erkelens • Remuneratiecommissie Deze commissie wordt ad hoc samengesteld .

7


Over PWN Verslag van de directie Organisatie

PWN is een drinkwaterbedrijf en tegelijkertijd beheerder van de Noord-Hollandse duinen . PWN produceert, transporteert en levert zuiver drinkwater voor Noord-Holland . Daarnaast beheert PWN bijna 7400 hectare natuurgebied . PWN is dus water én natuur .

Resultaten

De bruto levering van drinkwater over 2014 bedroeg 105,3 miljoen m3 . De levering van ruwwater over 2014 bedroeg 38,9 miljoen m3 . De totale geconsolideerde wateropbrengsten komen uit op € 177 miljoen . Over 2014 bedroegen de kosten voor het natuurbeheer en recreatievoorzieningen € 6,8 miljoen . € 4,2 miljoen hiervan heeft betrekking op het beheer van de waterwingebieden . Deze gebieden zijn een essentieel onderdeel van ons drinkwaterzuiveringsproces . De resterende kosten worden gefinancierd met externe opbrengsten . PWN heeft een positief resultaat van € 10 miljoen behaald . • Structuur De organisatiestructuur van PWN is gebaseerd op deze twee kerntaken . PWN onderscheidt de sector Drinkwater en de sector Natuur en Recreatie . Daarnaast is er de sector Klant en Markt, met onder meer het Klantencontactcentrum . Ondersteunend aan deze organisatie zijn de stafafdelingen Mensen en Middelen alsmede Financiën en Informatievoorziening . Daarnaast heeft PWN vier 100-procent dochterondernemingen: PWN Technologies B .V ., PWN International Projects B .V . (betreft een B .V . die op 3 februari 2015 is geliquideerd), Aquanet B .V . en De Kennemer Duincampings B .V . Tevens voert PWN samen met Waternet het dagelijks bestuur over de N .V . Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland (WRK) . De WRK is voor 50% in handen van PWN en voor 50% in handen van de Stichting Waternet .

Directie Martien den Blanken Directeur

Stafafdeling Financiën en Informatievoorziening Irene Veerkamp Manager

Stafafdeling Mensen en Middelen Anita Wijma-Verhorstert Manager

Sector Natuur en Recreatie Sjakel van Wesemael Manager

Sector Klant en Markt Harry Buyten Manager

8

Sector Drinkwater Loet Rosenthal Manager


• Juridische entiteit PWN is een naamloze vennootschap . Alle aandelen van N .V . PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland zijn in bezit van de provincie Noord-Holland . Besluitvorming als aandeelhouder vindt plaats in het college van Gedeputeerde Staten . De Raad van Commissarissen wordt gevormd door vijf personen, allen op voordracht van de Raad van Commissarissen benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders .

Ondernemingsraad

Als Naamloze Vennootschap heeft PWN een ondernemingsraad en diverse onderdeelcommissies . Het overleg verloopt in een constructieve sfeer . Daarbij is de ondernemingsraad een belangrijke verbindende factor in de organisatie . De raad biedt een luisterend oor bij knelpunten en kaart deze bij de bestuurder aan . Belangrijke onderwerpen waren in 2014 de hoge werkdruk bij ICT en Financiën, het terugdringen van ziekteverzuim bij Natuur en Recreatie en de veiligheid van boswachters . Er werd onderhandeld over de nieuwe consignatieregeling en over de nieuwe regeling voor woon-werkverkeer . De directie van PWN bedankt de or-leden voor hun verbindende rol, hun vertrouwen én het vruchtbare, constructieve overleg in 2014 . Dit alles heeft bijgedragen aan een goede besluitvorming .

Medewerkers en cultuur

Onze medewerkers zijn erg betrokken bij hun werk en de maatschappelijke rol van PWN . Dit blijkt uit het feit dat PWN in de top-50 staat in de ranglijst van beste werkgevers met minder dan 1000 werknemers . PWN’ers werken in een cultuur waarin steeds wordt gezocht naar een goede oplossing voor klanten . Daarnaast heerst er bij PWN ook een cultuur van maatschappelijk bewustzijn en een gerichtheid op vernieuwing . Meewerken aan maatschappelijk ondernemen wordt bij PWN gestimuleerd, net als een innovatieve instelling . Dat laatste kan in de breedste zin van het woord: van technologische vernieuwing, tot nieuwe manieren van samenwerken en natuurbeheer . Wat PWN’ers vooral bindt, zijn de kernwaarden: verbinden, vernieuwen en waarmaken . PWN is betrokken en open, gericht op samenwerken .

Visie

PWN is toonaangevend in het leveren van zuiver water tegen lage maatschappelijke kosten . Dit is te danken aan de combinatie van de natuurlijke zuiveringskracht van de duinen en de innovatieve zuiveringstechnieken van PWN . Om deze belangrijke functie van de duinen te borgen zijn ze wettelijk beschermd gebied voor zowel natuurbeheer (Natura2000) als voor drinkwaterproductie . Het resultaat is een waardevol natuurgebied met een grote rijkdom aan flora en fauna, waar tegelijkertijd iedereen kan recreëren en genieten . PWN investeert in activiteiten die zij, vanuit haar positie als drinkwater- en natuurbedrijf, voor de samenleving kan verrichten . Natuur behouden en beheren voor Noord-Holland past daarbij, maar ook educatie aan scholieren . Duurzaamheid staat hoog in het vaandel . De belangrijkste bijdrage van PWN aan een duurzame leefomgeving is het leveren van onberispelijk drinkwater uit de kraan . Daarnaast zet zij haar kennis en zuiveringstechnologie in voor ontwikkelingsprojecten en hulp in noodsituaties . Hiermee vervult PWN haar maatschappelijke rol .

Missie

PWN zorgt, nu en in de toekomst, voor de continue beschikbaarheid van zuiver drinkwater en waardevolle natuur voor de Noord-Hollandse samenleving . Als belangrijke maatschappelijke onderneming staat PWN in goede verbinding met haar klanten, partners, medewerkers en stakeholders . • Maatschappelijk verantwoord ondernemen PWN is een nutsbedrijf met een maatschappelijke functie . Dankzij de combinatie van water en natuur houdt PWN de maatschappelijke kosten laag en investeert PWN tegelijkertijd in duurzame ontwikkeling van de natuurgebieden . Andere initiatieven op dit gebied zijn: noodhulp en ontwikkelingshulp rond drinkwatervoorziening, de ambitie om vanaf 2015 klimaatneutraal te werken, de introductie van Cultuur

9


Historische Effect Rapportages (CHER), en de succesvolle herintroductie van de in Nederland al eeuwen uitgestorven wisent . Daarnaast investeert PWN veel in opleidingen van haar medewerkers, zodat ze nog beter hun talenten kunnen benutten en zich kunnen ontwikkelen . Tenslotte creëert PWN veel mogelijkheden voor vrijwilligers die bijdragen aan het onderhoud van onze natuurgebieden . • De combinatie water en natuur Voor PWN gaan drinkwaterproductie en natuurbeheer hand in hand . De aanwezige expertise op het gebied van natuurbehoud zorgt voor een duurzame benadering van drinkwaterwinning . Tegelijk zorgt de kennis en kunde vanuit de vooruitstrevende drinkwatertechnieken van PWN juist voor efficiënte en rendabele oplossingen voor het beheer van de duingebieden . Deze combinatie van water en natuur draagt bij aan lagere maatschappelijke kosten, meer duurzaamheid, continuïteit, zekerheid en veiligheid . Bovendien vergroot PWN de kwaliteit van recreatie in deze gebieden .

Water drinken bij het tappunt

Strategie

De strategie van PWN is gebaseerd op zeven belangrijke thema’s . 1. Drinkwaterkwaliteit en leveringszekerheid handhaven De kwaliteit van het drinkwater is continu van een hoog niveau . Dat wil PWN ook in de toekomst zo houden . Dat is niet eenvoudig, omdat de bron voor 95% uit IJsselmeerwater bestaat, waarin de aanwezigheid van ongewenste stoffen zoals medicijnresten en pesticiden naar verwachting zal toenemen . PWN investeert in nieuwe zuiveringstechnologie om het kwaliteitsniveau ook in de toekomst te garanderen . Naast drinkwaterkwaliteit vindt PWN ook leveringszekerheid van het grootste belang . PWN wil de kans op storingen in haar waterlevering minimaliseren . Daarom investeert PWN in adequaat beheer en onderhoud van haar installaties en het leidingnet . Voor planmatige vernieuwing van de bedrijfsmiddelen kijkt PWN al vooruit tot na 2020 .

10


2. Water en natuur horen bij elkaar PWN levert drinkwater aan bedrijven en aan meer dan 1,7 miljoen inwoners in Noord-Holland . De totale levering in ons voorzieningsgebied is momenteel ongeveer 105 miljoen m³ per jaar . Voor de productie hiervan gebruiken we vooral het IJsselmeer als zoetwaterbron . Voor de helft van de totale productie is het Noord-Hollands Duinreservaat onmisbaar . In dit gebied wordt het water, dat uit het IJsselmeer afkomstig is, geïnfiltreerd . Voordat dit gebeurt, wordt het water eerst in Heemskerk voorgezuiverd . Op deze manier worden microverontreinigingen (zoals resten bestrijdingsmiddelen, geneesmiddelen e .d .) afgebroken . Dit doen we om te voorkomen dat het duin met deze stoffen belast wordt . Als het water na deze voorzuivering geïnfiltreerd is, blijft het enkele weken tot maanden in de bodem om daarna weer opgepompt te worden, samen met een geringe hoeveelheid natuurlijk duinwater . De ondergrondse opslag maakt het water langs natuurlijke weg een betrouwbare bron voor de drinkwatervoorziening . Dit - uit de bodem opgepompte - water is namelijk vrij van onder andere bacteriën en is zeer eenvoudig te zuiveren tot drinkwater . Door de opslag en voorraad in het duinreservaat is het gebied zeer waardevol voor de drinkwatervoorziening . Daarnaast heeft het duinreservaat nog andere belangrijke gebruiksfuncties: natuur, recreatie en zeewering . 3. Vernieuwingskracht PWN vindt voortdurende vernieuwing belangrijk in haar bedrijfscultuur . PWN loopt voorop met een lange historie van vernieuwingen, zowel in zuiveringstechnologie als in natuurbeheer . Toch is innoveren bij PWN geen doel op zich . Vernieuwen stelt PWN in staat om de lat voortdurend hoger te leggen en te streven naar continue verbetering . De vernieuwingen die PWN zoekt zijn gericht op het blijven bieden van de hoge kwaliteit in water, natuur en dienstverlening tegen lage maatschappelijke kosten . Daar blijft PWN de komende jaren organisatie breed in investeren . De financiële resultaten die PWN verwacht uit het op de markt brengen van haar technologische innovaties door PWN Technologies, zullen worden aangewend voor de versterking van de vernieuwingskracht van PWN . 4. PWN als merk steviger profileren Steeds meer veranderingen in de maatschappij raken PWN . Dat vraagt van PWN om zich meer als een extern georiënteerd bedrijf op te stellen . PWN kiest voor een actieve communicatiestrategie, met meer aandacht voor de klant en het merk PWN, communicatie rond projecten en actief stakeholdermanagement . 5. MVO-activiteiten integreren en verankeren De kernactiviteiten van PWN leveren op zichzelf al een belangrijke bijdrage aan de maatschappij . Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) zit bij PWN dan ook diep in de genen . Daarnaast werkt PWN op basis van ISO26000 planmatig aan haar MVO-ambities, met thema’s als duurzame innovaties, openbare watertappunten, excellente drinkwatervoorziening en natuurbeheer en haar bijdrage aan de Millennium Doelen van de Verenigde Naties . 6. Modern werkgeverschap PWN wil een moderne, flexibele werkgever zijn met relevante producten en diensten . Kortom, een bedrijf waar mensen graag willen werken . Daar geeft PWN concrete invulling aan: met goede interne communicatie, flexibele arbeidsvoorwaarden, een moderne werkomgeving, opleidingsmogelijkheden en de kans om als medewerker van PWN een bijdrage aan de maatschappij te kunnen leveren . 7. Streven naar een efficiënte waterketen PWN ziet veel logica in samenwerking in de waterketen . Daarom spant PWN zich ook in voor meer samenwerkingsverbanden tussen drinkwaterbedrijven, gemeenten en waterschappen om meer efficiency en synergievoordeel te behalen . PWN volgt de ontwikkelingen in de waterketen, mede op basis van het Bestuursakkoord Water, op de voet . Ook hier speelt actief stakeholdermanagement een rol .

11


KERNCIJFERS 2014 KLANTEN

PERSONEEL

aantal aansluitingen

medewerkers PWN en dochters (FTE)

medewerkers alleen PWN (FTE)

616

523

gemiddelde leeftijd

782.602 2013: 779.248

2013: 46

tarief per m3 (kleingebruik)

55%

€1,208

2013: € 1,208

2013: 626

is 10 jaar of langer in dienst bij PWN!

2013: 533

DRINKWATER eigen productie drinkwater (x1.000 m3)

inkoop drinkwater (X1.000 m3)

afzet drinkwater in eigen voorzieningsgebied (x1.000 m3) 2013: 105.603

88.280 2013: 88.674

17.018 2013: 16.929

doelstelling kwaliteitsindex drinkwaterproductie

105.298

€ 177.104 2013: € 180.296

aantal minuten waterstoring

lengte drinkwaterleidingnet 10.211 km

06.00

2013: 10.241 km

resultaat kwaliteitsindex drinkwaterproductie

netto-omzet water

2013: 5 minuten

doelstelling kwaliteitsindex drinkwaterdistributie

resultaat kwaliteitsindex drinkwaterdistributie

96

2013: >90

92

2013: 91

2013: >85

2013: 92

NATUUR & RECREATIE terrein in beheer

internet

7.334

wederverkopers en overig

kaartautomaten

€ 501.226

€ 184.501

2013: 7.334

opbrengst uit parkeerautomaten

€ 680.930 2013: € 544.507

€ 435.591

2013: € 340.740

12

2013: € 570.156

2013: € 155.010


PWN in 2014 De kerntaken van PWN zijn puur en van vitaal belang voor de maatschappij: zuiver en lekker drinkwater en natuur om van te genieten . Als maatschappelijk bedrijf luisteren we goed naar wat de maatschappij, de samenleving in Noord-Holland, van ons vraagt . De afgelopen jaren hebben twee grote vragen geleid tot ingrijpende veranderingen binnen PWN: de vraag om lagere kosten en de vraag om meer samenwerking in de waterketen . Na enkele jaren van voorbereiding hebben we in 2014 concrete stappen gezet om deze doelen dichterbij te brengen . Een belangrijke ontwikkeling waar we in onze meerjarenplannen rekening mee houden, is de vraag uit de financiële markten om een hogere solvabiliteit . Om in aanmerking te blijven komen voor aantrekkelijke financieringen is het van belang dat onze solvabiliteit groeit van 22% in 2012 naar 30% in 2022 . Dit betekent dat PWN voor de komende jaren haar eigen vermogen naar verhouding sterker moet laten groeien . In onze visie bereiken we dit door scherper te letten op investeringen en uitgaven . Tegelijkertijd laten we, als het maar enigszins kan, het drinkwatertarief ongemoeid . Voor 2015 voegden we de daad bij het woord en verhoogden we het tarief niet . Dit alles maakt dat 2014 in het teken stond van belangrijke kostenbesparingen . Volgens plan bereiken we deze door onze werkprocessen, kantoren en organisatie anders in te richten . In de afgelopen jaren hebben we hier onder de projectnaam PWNext al voorbereidingen voor getroffen, in 2014 zijn de belangrijkste onderdelen van dit programma gereedgekomen . De verbeteringen zorgen niet alleen voor meer efficiency, deze nieuwe manier van werken leidt ook tot een meer wendbare organisatie . Andere mijlpalen in 2014 zijn de samenwerking met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, verregaande digitalisering van het klantcontact en de oplevering van onze nieuwe voorzuivering in Andijk . Ondanks alle besparingen houdt uiteraard de kwaliteit van ons drinkwater de hoogste prioriteit . Niet voor niets is dat ook speerpunt nummer 1 in ons ondernemingsplan . In dit jaarverslag laten we aan de hand van alle zeven thema’s zien hoe PWN heeft gepresteerd .

PWNext: het nieuwe werken in Velserbroek

Opening nieuwe voorzuivering Andijk door minister Schultz

13


Thema 1: Uitstekende drinkwaterkwaliteit en leveringszekerheid handhaven De kwaliteit van ons drinkwater en een hoge leveringszekerheid hebben al jaren onze hoogste prioriteit. Ook in 2014 hebben we hierin fors geïnvesteerd voor in totaal € 30 miljoen. Van deze investeringen is Andijk III de belangrijkste.

Nieuwe voorzuivering in Andijk

Een van de belangrijkste projecten met dit doel is de nieuwe voorzuivering van de waterfabriek in Andijk (Andijk III), die we eind 2014 in gebruik hebben genomen . De oude installatie in Andijk was ruim 50 jaar oud en leverde onvoldoende capaciteit voor de groeiende vraag uit de regio rond Purmerend en Hoorn . Bovendien kan Andijk nu ook aan de rest van Noord-Holland leveren wanneer elders onverhoopt een deel van de watervoorziening uitvalt . Tegelijkertijd vormt de nieuwe zuivering een effectieve barrière tegen alle denkbare microverontreinigingen . Inmiddels hebben we onze bedrijfsvoerders ingewerkt . Tijdens de testfase zijn nog een aantal technische onvolkomenheden aan het licht gekomen, die begin 2015 zijn aangepast . In de loop van 2015 wordt de nieuwe installatie gefaseerd aan het bestaande zuiveringsproces gekoppeld . PWN neemt hiervoor de tijd die nodig is, om belangrijke redenen . In de eerste plaats willen we absoluut zeker weten dat de nieuwe installatie goed draait . In de tweede plaats is het water uit het nieuwe proces zó zuiver, dat eventueel opgehoopte organische stof in de leidingnetten kan loskomen . We houden de effecten dan ook nauwlettend in de gaten . Andijk III is in 2014 afgebouwd, getest en opgeleverd . Uit de eerste resultaten van de testfase blijkt dat de resulterende waterkwaliteit uit de installatie zelfs beter is dan verwacht . Anderzijds zijn er door het innovatieve karakter van het project tijdens de bouw nog nieuwe inzichten opgetreden die we in de praktijk gerealiseerd wilden zien . Dit heeft geleid tot een kostenoverschrijding van het project . We hebben ervan geleerd dat we bij dit soort baanbrekende innovaties de onzekerheidsmarge hoger moeten inschatten . Bovendien hebben we inmiddels onze projectmanagementaanpak gemoderniseerd . Projectmatig werken is bij PWN een belangrijke expertise, die we niet zomaar moeten uitbesteden . PWN is voortaan kritischer op het uitbesteden van dit soort kerncompetenties . Vooral op het gebied van regievoering hebben we mensen aangetrokken die zich op dit terrein bewezen hebben .

Waterkwaliteit en leveringszekerheid

De kwaliteit van het produceerde en geleverde drinkwater voldeed ruimschoots aan de prestatie-eisen . Wel zijn we bezorgd over de constatering van coliformen en enterococcen in het infiltratiegebied, met name in de zomerperiode . Hierdoor hebben we tijdelijk een deel van de productiecapaciteit in het infiltratiegebied preventief uit bedrijf moeten nemen . Als gevolg daarvan heeft PWN meer natuurlijk duinwater gewonnen en hebben we de inkoop bij Waternet tijdelijk verhoogd . We worden bijna elk jaar in de zomer met dergelijke beperkingen geconfronteerd, echter nog niet op de schaal van de afgelopen zomer . Naar de oorzaken van deze herbesmettingsbron loopt een onderzoek . Overigens doorloopt opgepompt water altijd nog een nadesinfectie voordat het ons leidingnet ingaat . Voor de zomer van 2016 vervangen we de huidige nadesinfectie op het pompstation Bergen door UV-licht . Dit maakt dat we aanzienlijk minder kwetsbaar worden voor dergelijke kwaliteitsproblemen . De leverbetrouwbaarheid in termen van Ondermaatse Leveringsminuten (OLM) blijft onverminderd hoog . Wel is er wat zorg over de ontwikkeling van de storingen in het leidingnet, hoewel dit nog niet tot een significante verhoging van de OLM heeft geleid . Om meer grip te krijgen op het storingsniveau, sporen we sinds april 2014 de zwakke plekken in het leidingnet gericht op .

Verder investeren in de ondergrond

Met de oplevering van Andijk III zijn de investeringen bovengronds voor een belangrijk deel voltooid . De komende jaren verschuift onze prioriteit naar investeringen in de ondergrond: het leidingnet . Een groot project hierbij, de Westfrisiaweg, lag in 2014 netjes op schema qua planning en kosten .

14


PWN werkt met modellen om de vervangingsbehoefte van de 10 .000 kilometer ondergrondse leidingen in te schatten . Op basis van deze data zien we de vervangingsbehoefte toenemen, met een piek tussen 2020 en 2030 . Erg succesvol verliep het reguliere vervangingsprogramma van oude leidingen . In totaal heeft PWN in 2014 € 14,6 miljoen uitgegeven voor de reconstructie, sanering en nieuwbouw van leidingen . Dit betreft de netto uitgave, dus inclusief de ontvangen gelden (compensatie/subsidie) van derden . PWN wil doorgroeien naar een jaarlijks vervangingsprogramma van 100 kilometer rond 2020 . Hiervoor is in 2015 netto € 17,9 miljoen voor de reconstructie, sanering en nieuwbouw van leidingen beschikbaar gesteld . In 2014 lagen we met 78 kilometer al goed op schema . Door de werkzaamheden slim te combineren, realiseren we dit tegen lagere kosten dan gebudgetteerd . We passen een nieuwe manier van leidingvervanging toe waarbij we zoveel mogelijk hele woonwijken ineens proberen aan te pakken . Waar mogelijk combineren we onze werkzaamheden met gepland werk aan andere ondergrondse infrastructuur . Dan hoeft een straat maar één keer open en beperken we de overlast voor de bewoners . In 2014 hebben we een vervolg gegeven aan de in 2013 gerepareerde verbinding naar Texel . Deze verbinding blijft kwetsbaar omdat de leiding maar op beperkte diepte in de bodem van het Marsdiep ligt . Daarom hebben we een ontwerp gemaakt voor een ondergrondse leiding naar het eiland die veel dieper onder de zeebodem wordt geboord . Deze zal in 2016 worden gerealiseerd en zorgt voor een robuuste watervoorziening naar Texel .

Project Westfrisiaweg

15


Thema 2: Water en natuur horen bij elkaar Het leveren van zuiver drinkwater gaat niet zonder de natuur. De duinen vormen namelijk een onmisbare schakel in ons waterzuiveringsproces en daarom zijn we er zo zuinig op. Door zorgvuldig en modern beheer van onze natuurgebieden ontstaat vitaliteit en biodiversiteit. Dat levert prachtige duinen op waar onze bezoekers dagelijks van genieten.

Nieuwe Beheernota aangenomen

In 2014 hebben we de nieuwe Beheernota voor de komende tien jaar opgeleverd en aan Provinciale Staten gepresenteerd . Daar kregen we veel waardering voor de manier waarop we zorgdragen voor de aan ons toevertrouwde natuurgebieden . Door Provinciale Staten werd unaniem en met lof voor PWN de nieuwe Beheernota voor de komende tien jaar goedgekeurd . Bijzonder aan de nieuwe nota is dat hij tot stand kwam in samenspraak met alle betrokken belangengroepen . Met al die verschillende groepen hebben we op een constructieve manier contact gehad en het heeft op diverse punten geleid tot betere en vooral beter gedragen plannen . Onder het motto ‘schoon drinkwater, schone bronnen, schone natuur’ leggen we in de nota ons beleid vast voor een nieuwe periode van natuurbeheer in de duingebieden . We trekken de lijn van de vorige beheernota door naar een meer duurzame aanpak . Daarbij gaan we meer uit van de veerkracht van de natuur . De duinen moeten zo robuust worden, dat ze zoveel mogelijk op eigen kracht kunnen herstellen van invloeden van buitenaf . Op die manier moeten ook recreatie, waterwinning en natuur duurzaam samengaan . In ons nieuwe beleid nodigen we iedereen uit om van de natuur te komen genieten én op allerlei manieren bij te dragen aan natuurbehoud . Over 2014 bedroegen de kosten voor het natuurbeheer en recreatievoorzieningen € 6,8 miljoen . € 4,2 miljoen hiervan heeft betrekking op het beheer van de waterwingebieden . Deze gebieden zijn een essentieel onderdeel van ons drinkwaterzuiveringsproces . De kosten van het beheer van de waterwingebieden worden verdisconteerd in het drinkwatertarief . Conform ons kostprijsmodel betekent dit een doorberekening in de variabele drinkwaterprijs van € 0,04 per m3 en € 0,48 in het jaarlijkse vastrechttarief . De resterende kosten worden gefinancierd met externe opbrengsten . De samenhang tussen schone bronnen, schoon drinkwater en schone natuur is steeds duidelijker het richtsnoer in het natuurbeheer van PWN . Deze combinatie is binnen ons bedrijf al ijzersterk gebleken en vormt ook de blauwdruk voor onze inzet op andere terreinen . Bijvoorbeeld bij de beoogde geformaliseerde samenwerking met het Goois Natuurreservaat en bij onze steeds nauwer wordende samenwerking met de waterschappen in ons voorzieningsgebied .

Infiltratiegebied Castricum

16


Noordwest Natuurkern

Partnerschap met Goois Natuurreservaat

In 2014 is gewerkt aan een mogelijk partnerschap met het Goois Natuurreservaat . Het stichtingsbestuur van het Goois Natuurreservaat heeft aan PWN gevraagd om de mogelijkheden tot samenwerking te verkennen . Het is de bedoeling dat PWN als dienstverlener in opdracht van de stichting de natuur in het reservaat gaat beheren, waarbij de stichting haar eigen identiteit behoudt . Voor PWN snijdt het mes aan twee kanten: we zetten onze expertise en beheerapparaat beter in en dragen zorg voor de continuïteit van de bescherming van onze drinkwaterbron in het Gooi . Het onderzoek naar de beoogde samenwerking loopt nog .

Renovatie infiltratiegebieden

De laatste fase van de grote renovatie van onze infiltratiegebieden (Castricum en Kieftenvlak) werd in het eerste kwartaal van 2014 afgerond . De infiltratiekanalen zijn schoongemaakt en ontdaan van organisch materiaal dat de bezinking van water tegenhield . Het project heeft tot goede resultaten geleid dankzij de nauwe samenwerking tussen de PWN-sectoren Drinkwater en Natuur en Recreatie .

Ontwikkeling samen met waterschappen

Op het gebied van natuur en recreatie werkt PWN samen met de verschillende waterschappen in ons voorzieningsgebied . Bij de ontwikkeling van de Noordwest Natuurkern was bijvoorbeeld Hoogheemraadschap Rijnland een belangrijke partner . Rond onze infiltratiegebieden zien we een goede samenwerking ontstaan met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, bijvoorbeeld bij de versterking van de zeewering rondom het infiltratiegebied Kieftenvlak . Door de klimaatverandering zou in theorie een stijgende zeespiegel tot een duindoorbraak kunnen leiden en komt onze drinkwaterproductie in gevaar . Om de infiltratiegebieden in de duinen hiertegen te beschermen, onderzoeken we de mogelijkheid om pal achter de zeereep een veilige duinketen te creëren . In nauwe samenwerking met HHNK hebben we in 2014 een goede oplossing gevonden . Het hoogheemraadschap bracht expertise in op het gebied van veiligheid, PWN op het gebied van natuurwaarden en schoon drinkwater . We hebben van dit gezamenlijke project geleerd dat de veiligheid van Nederland niet ten koste van de natuur hoeft te gaan . Integendeel, juist door met de natuur samen te werken kunnen we mooiere én toekomstbestendiger resultaten bereiken .

17


Regeneratie duinvalleien afgerond

De werkzaamheden om duinvalleien in Zuid-Kennemerland te herstellen (Masterplan regeneratie duinvalleien Zuid-Kennemerland) werden in 2014 nagenoeg afgerond . Daarmee sluiten we een periode van 25 jaar natuurverbetering af . In september begon de laatste fase, die doorloopt tot het broedseizoen in 2015 . Sinds het stopzetten van grondwaterwinning in de duinen van Zuid-Kennemerland, 25 jaar geleden, is het grondwater langzaamaan weer gestegen naar het oorspronkelijke niveau . Daardoor zijn droge duinvalleien weer veranderd in meertjes . Stap voor stap hebben we de duinvalleien ontdaan van overwoekerende vegetatie, zodat de oorspronkelijke natuur weer terug kon keren .

Zorgen om stikstofneerslag

De neerslag van stikstof in de duingebieden is een groter wordend probleem . Het werkt als een kunstmest waardoor gewassen sneller groeien dan in de van oorsprong schrale grond gebruikelijk is . Het Rijk onderkent het probleem van toenemende stikstofconcentraties, zonder dat we weten wat precies de oorzaak is . Met subsidies in het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) wil de Rijksoverheid maatschappelijke krachten bundelen om de negatieve effecten aan te pakken . PWN werkt hierin nauw samen met andere natuurbeheerders . In 2014 hebben we de geplande werkzaamheden gezamenlijk voorbereid .

Thema 3: Vernieuwingskracht voor continue verbetering Van natuurbeheer tot stafafdelingen, van drinkwaterzuivering tot ICT. De laatste jaren speelt PWN een vooraanstaande rol met haar vernieuwende aanpak. Ook in 2014 heeft dit tot bijzondere resultaten geleid.

Technisch vernuft Andijk III

De nieuwe voorzuiveringsinstallaties van Andijk III zijn samen met de collega’s van PWN Technologies in eigen huis ontwikkeld . Jaren van research en testen hebben geleid tot een waterzuivering die in de waterwereld geldt als toppunt van technisch vernuft . De nieuwe installatie moet zorgen voor een nog betere kwaliteit drinkwater en de leveringszekerheid voor 370 .000 inwoners van oostelijk Noord-Holland . Eind november vond de opening plaats, in aanwezigheid van minister Melanie Schultz van Haegen . De minister zei in haar speech dat Nederland trots mag zijn op de mensen van PWN: “U laat zien dat we blijven nadenken over de toekomst, investeren in vernieuwende en aansprekende oplossingen en openstaan voor verandering .” Andijk trekt ook veel bekijks van delegaties uit andere delen van de wereld . Dankzij dit uitgebreide netwerk van contacten zijn wij in staat om onze innovaties op de wereldmarkt aan te bieden . Inmiddels krijgt PWN Technologies veel nieuwe vragen uit alle delen van de wereld . Zo worden er al proefinstallaties ontwikkeld in Australië, de VS, Schotland, Zweden en Zwitserland . Ook is PWN Technologies al heel ver met de verkoop van soortgelijke installaties aan Zuidwest-Engeland en Singapore .

PWNext voor vernieuwing kantoorwerk

Betere prestaties bereiken we als onze medewerkers onafhankelijk van tijd en plaats hun werk kunnen doen . Onder de naam PWNext zijn we daarom hard op weg om onze organisatie hierop aan te passen . Een innovatief programma, dat alle geledingen van PWN raakt . Op basis van ervaringscijfers sturen we op het verbeteren van de productiviteit met 6% tegen 2020 . Om dit te laten slagen hebben we de afgelopen jaren gewerkt op drie sporen tegelijk: een beter kantoorgebouw, betere ICT en een andere cultuur . Alles grijpt uiteindelijk in elkaar: moderne werkplekken en passende kantoorautomatisering, in een cultuur van eigen verantwoordelijkheid en meer zelfsturing . Bij PWNext draait het niet alleen om kostenefficiency, we realiseren vooral onze ambitie voor een organisatie waarin vernieuwing en verbinding verankerd is . Het programma moet leiden tot een klimaat dat dwarsverbanden bevordert en de creativiteit prikkelt . Mensen zullen gemakkelijker buiten de grenzen van hun eigen afdeling of sector samenwerken met anderen . Daarmee wordt onze cultuur opener . De nieuwe werkomgeving draagt daar

18


aan bij, maar daarbovenop is een cultuurtraject nodig om de veranderingen in goede banen te leiden . Dit laatste zal nog tot 2016 doorlopen . De effecten worden gemeten in de jaarlijkse betrokkenheidsonderzoeken . Na jaren van voorbereidingen is eind 2014 een groot deel van de nieuwe aanbouw opgeleverd in Velserbroek . De bijbehorende ondersteunende kantoorautomatisering is vernieuwd en dankzij voortrekkers overal in onze organisatie begint de cultuur langzaam maar zeker te veranderen . Een tegenvaller was dat de verbouwing van ons hoofdkantoor drie maanden vertraging opliep door vandalisme aan het plafond van de aanbouw . De schade is verzekerd en we hebben ervoor gezorgd dat de totale planning van PWNext niet uitliep . Eind 2014 konden we al een groot deel van het vernieuwde kantoor opleveren . Tijdens de verbouwing hebben veel van onze medewerkers in noodlokalen gewerkt . De rest van het kantoor in Velserbroek komt in de loop van 2015 gereed . Dan komen ook de medewerkers uit de locatie Heemskerk hier te werken . Bewust hebben we zoveel mogelijk collega’s bij de veranderingen betrokken . Medewerkers kregen de gelegenheid om in gebruikersgroepen over hun nieuwe werkmethoden mee te denken . Ook hebben groepen PWN’ers bij andere bedrijven rondgekeken om inspiratie op te doen .

ICT maakt PWN wendbaar

Als gevolg van PWNext heeft de kantoorautomatisering bij PWN een grote verandering doorgemaakt . De meeste vernieuwingen zijn in 2014 afgerond . Belangrijke winst is dat onze medewerkers nu op elke denkbare plek kunnen werken: in onze moderne kantooromgeving, thuis of onderweg . Als volgende stap onderzoeken we of ook de bedrijfsapplicaties meer van clouddiensten gebruik kunnen maken . Nieuw in het beheer van bedrijfsapplicaties is de invoering van co-sourcing . Co-sourcing is een samenwerking tussen een opdrachtgever en een leverancier waarbij de uitvoering wordt uitbesteed, maar door de nauwe samenwerking blijft de klant zeer betrokken en behoudt zelf meer verantwoordelijkheid voor het eindresultaat dan bij outsourcing . Deze nieuwe beheermethode hebben we samen met Accenture opgezet en zorgt ervoor dat onze medewerkers hun wensen voor applicaties sneller kunnen doorvoeren . Dit maakt ons minder afhankelijk van externe partijen en zorgt ervoor dat de ICT blijft bijdragen aan een wendbaar en efficiënt PWN . De verbeteringen in onze ICT moeten tegen 2020 voor 30% besparing op IT-kosten zorgen . Ten opzichte van 2013 hebben we daarin al enorm veel bereikt . Een in 2014 uitgevoerde EDP-audit door PWC toonde aan dat de wijzigingen erg goed uitpakken . In onze visie tot 2020 werken we aan verdere verbetering op het gebied van continuïteit, beheer en beveiliging tegen cybercrime .

Opening nieuwe Plaza

19


Efficiënter klantcontact met minder mensen

Onder de naam KM 3 .0 werkt PWN aan verdere automatisering van het klantcontact . Het doel is dat 80% van onze klanten zonder hulp eenvoudige handelingen op de website moet kunnen uitvoeren, zoals gegevens wijzigen of een verhuizing en de watermeterstand doorgeven . Daarmee kan de organisatie van ons klantencontactcentrum krimpen van 80 naar 55 fte . Voor een deel vangen we de reductie op door natuurlijk verloop . Mensen die tussen wal en schip dreigen te raken, begeleidt PWN actief van werk naar werk, wat in veel gevallen al heel succesvol is gebleken . Een van de meest in het oog springende resultaten zal een aanmerkelijke vermindering van het aantal poststukken zijn . Door klanten te verleiden om hun watermeterstand zoveel mogelijk online door te geven, verlagen we onze portokosten met een miljoen euro per jaar . Ter vergelijking: in 2013 was 14% van al het klantencontact digitaal, de komende jaren moet dit stijgen naar 80% . Ook andere vormen van klantcontact zullen steeds verder worden geautomatiseerd . In fase twee zijn verdere vernieuwingen aan de beurt, zoals financiële transacties, flexibel betalen, een duidelijke factuur, betalen met iDeal en real time facturering . De eerste fase van project KM 3 .0 heeft vertraging van een kwartaal opgelopen . Enerzijds bleken de wijzigingen in ICT ingewikkelder dan verwacht, anderzijds kampte de afdeling Informatievoorziening met onderbezetting bij het projectmanagement . De eerste fase van KM 3 .0 is op 22 december opgeleverd . Mijn PWN blijven we continue monitoren en verbeteren . We hebben wensen van onze klanten uitgebreid geïnventariseerd, ook in de zakelijke markt . Ook hebben we best practices in andere sectoren bestudeerd . In de zakelijke markt laat onze klantendatabase ernstig te wensen over . De verbetering hiervan krijgt daarom hoge prioriteit . We willen vooral zorgen dat elke klant met het juiste e-mailadres en telefoonnummer bij PWN bekend is .

Buitendienst experimenteert met ‘scrum’

Onze servicemedewerkers en storingsmonteurs ondervonden in hun werk hinder van een haperende verbinding met het netwerk . We hebben dit op een innovatieve manier opgelost door in zes multidisciplinaire teams geconcentreerd te brainstormen over mogelijke oplossingen . De beste oplossing wordt nu uitgewerkt . Deze scrum-methode is zó goed bevallen, dat we binnen PWN ook andere vraagstukken op deze manier willen oplossen .

Informatiebeveiliging

De Informatiebeveiliging bij PWN wordt op basis van de NEN-ISO 27001/27002 geborgd . Op basis van deze norm is het Informatiebeveiligingsbeleid opgesteld en een Information Security Management Systeem (ISMS) ingericht . Vanuit de Governance is er een proces ingericht dat borgt dat systemen/applicaties standaard langs de meetlat van de Informatiebeveiligingseisen wordt gelegd . Verder is er besloten om de functie van Security Manager in te voeren . Tot slot is, in het verlengde van de informatiebeveiliging, de toegangsverlening van alle PWN-locaties geoptimaliseerd, zodat een gecontroleerde toegang gegarandeerd is .

Vernieuwing in natuurbeheer: ecologische veerkracht

Bij Natuur en Recreatie is vernieuwing al jaren achtereen een belangrijk speerpunt . De PWN-sector heeft in 2014 de eerste paden verkend van een nieuw concept voor natuurbeheer: ecologische veerkracht . Dit is een belangrijk onderdeel van de nieuwe Beheernota . In het kort willen we bereiken dat de natuur als systeem voldoende eigen kracht heeft om zichzelf te herstellen van negatieve invloeden . Daarvoor is het belangrijk dat we de natuur in onze gebieden als een groter geheel gaan beschouwen en ook buiten onze kaders onderzoeken wat er nodig is voor meer veerkrachtige natuur . Samenhang is daarbij essentieel: PWN wil versnippering zoveel mogelijk tegengaan . In dat licht verwachten wij ook veel van de nieuwe ecoducten die de komende jaren onze natuurgebieden in Zuid-Kennemerland gaan verbinden met de Amsterdamse Waterleidingduinen .

20


Wisentenproject

Noordwest Natuurkern

Goede ontwikkelingen voor het wisentenproject

We hebben het in 2014 met veel beleid voor elkaar gekregen dat een deel van onze wisenten naar de Harskamp op de Veluwe gaat en SSB daarmee een start gaat maken van “rewilding” de Veluwe . Ook de proef met gedeeltelijk openstellen van het wisentengebied voor publiek is succesvol . Er is veel belangstelling voor het project, nationaal en internationaal . Helaas hebben de uit Frankrijk geïmporteerde wisentstiertjes het niet gered, maar gelukkig zijn er wel weer kleine kalfjes geboren .

Noordwest Natuurkern oogst complimenten

Behoorlijk innovatief was de Noordwest Natuurkern . In 2013 werd dit plan uitgevoerd door in Zuid-Kennemerland vijf sleuven in de zeereep uit te graven . Het doel van meer verstuiving in de duinen is daarmee ruimschoots bereikt . Iedereen kan nu met eigen ogen zien hoezeer het zo gewenste stuifzand zich door de rest van de duinen begint te verspreiden . Het verstuivingsproces verloopt sneller dan verwacht, maar het is nog te vroeg om de effecten op typische duinsoorten te meten . Zeker is wel dat het helmgras zichtbaar verjongt . Dit is met name goed voor bijzondere insecten en dieren die helmgras eten . Niet alleen de natuur bewijst dat de ingreep de moeite waard is geweest . Bezoekers van het gebied reageren ook enthousiast op de nieuwe oerlandschappen die je hier kunt beleven . Onze boswachters krijgen regelmatig complimenten . Deze innovatie werd bovendien op Europees niveau beloond met een finaleplaats uit 163 inzendingen voor de EU Natura 2000 Award . PWN mocht in Brussel het predicaat ‘excellent’ in ontvangst nemen . Uit metingen en foto’s van het gebied blijkt wel dat nabeheer hoogst nodig blijft om wortelresten en braam te verwijderen . Over de aanpak hiervan maken we plannen met andere natuurbeheerders . Uit het overleg hebben we geleerd dat elk type duin weer ander beheer nodig heeft . De natuurbeheerders proberen uit wat het beste werkt en delen hun ervaringen .

21


Financiële innovatie

Ook op financieel gebied zien we dat PWN innovatief is . Een voorbeeld van vernieuwing is ons incassobeleid . Moderne inzichten tonen aan dat het bij wanbetaling nauwelijks zin heeft om te procederen . De proceskosten wegen niet op tegen de hoogte van de betalingsachterstand . PWN heeft daarom haar debiteurenbeheer geoptimaliseerd, zodat middels een effectieve keuze in communicatiemiddelen per klant goede pilotresultaten worden behaald . De pilot resulteert in een vermindering van het aantal dagen dat een factuur openstaat . Dit betekent: minder kosten voor de klant, minder kosten voor PWN, verlaging van het openstaande debiteurensaldo en kortere doorlooptijden . Het proces wordt transparant, waarbij PWN de incasso afstemt op de specifieke klantsituatie . In 2014 hebben we SEPA ingevoerd voor alle betalingen . De volgende verbeteringsslag wordt het digitaal verwerken van inkomende facturen . Dit project heeft in 2014 vertraging ondervonden en wordt pas in 2015 opgeleverd . Dankzij diverse innovaties heeft PWN haar financiële basis sterk verbeterd op het gebied van boekhouding, controlling, facturering en kostenbewustzijn . De komende tijd zet PWN grote stappen op andere gebieden: efficiëntere financiële processen en een hogere kwaliteit van de stuurinformatie voor het management .

Thema 4: PWN als merk steviger profileren Het lukt steeds beter om PWN op een juiste manier bij onze doelgroepen, onze stakeholders te profileren. Onze naamsbekendheid groeit, en nog belangrijker: mensen krijgen een beter beeld van waar PWN voor staat.

Zoveel mogelijk klanten bereiken

Voor het vierde jaar op rij brachten we magazine PUUR uit, een publieksblad met lezenswaardige verhalen over ons drinkwater en natuurbeheer . Uit onderzoek blijkt dat dit gratis blad goed wordt gelezen . Lezers waarderen het magazine bovendien met een 7,4 . Tegelijkertijd bereiken we 55 .000 consumenten en 24 .000 bedrijven via onze e-mailnieuwsbrieven . Op een heel andere manier is PWN zichtbaar op festivals . We kiezen voor evenementen die qua uitstraling passen bij onze boodschap, zoals Bevrijdingspop en diverse zomerfestivals . De open dag na de officiële opening van Andijk III verdient een speciale vermelding . Er kwamen 5 .000 bezoekers op de dag af, waar we met eenvoudige middelen lieten zien wat er bij de productie van drinkwater komt kijken . Een groot succes . Het sponsorbeleid van PWN loopt t/m 2015 . Binnen dit beleid zijn naamsbekendheid en het versterken van het imago van PWN als drinkwaterbedrijf en natuurbeheerder de belangrijkste doelstellingen . Uit onderzoek bleek dat die doelstellingen ruimschoots zijn behaald voor de grootste evenementen die PWN sponsort, de PWN Egmond Halve Marathon en de PWN Wandel Marathon . De deelnemers weten dat PWN sponsor is en ze zijn hierover positief . Op het gebied van educatie boekten we successen met ons nieuwe Wateravontuur . Een belangrijk onderdeel hiervan is de nieuwe vaste tentoonstelling over drinkwaterzuivering in Bezoekerscentrum De Hoep . Een leerervaring speciaal voor kinderen uit groep 6, 7 en 8 .

Begin gemaakt met stakeholdermanagement

De komende tijd wil PWN zich nadrukkelijker richten op haar stakeholders . We willen weten wat zij in onze communicatie belangrijk vinden . Als eerste stap hebben we daarom in 2014 onze belangrijkste stakeholders in kaart gebracht .

22


Klantcontact moet makkelijker

Gastvriendelijke medewerkers

Klantcontact moet makkelijker

PWN verandert van een procesgerichte organisatie naar een klantgericht bedrijf . Zoveel mogelijk klantcontact willen we digitaal laten verlopen . Daarin hadden we ten opzichte van andere waterbedrijven een achterstand in te halen . In 2014 hebben we hierin grote stappen gezet . We streven ernaar om in 2016 bij de beste klantorganisaties van drinkwaterbedrijven te horen . Met de hoogste klanttevredenheid en gemiddelde kosten ten opzichte van de benchmark .

Gastvriendelijke medewerkers

In 2014 hebben we in onze organisatie hospitality als nieuw gastvriendelijkheidsconcept geïntroduceerd . Medewerkers in dienstverlenende rollen, zoals receptionisten, cateringmedewerkers en relatiebeheerders zijn meer dan ooit het visitekaartje van PWN . Gastvriendelijkheid komt ook terug bij onze sector Natuur en Recreatie, waar PWN-medewerkers steeds meer als gastheren en –vrouwen optreden in het contact met bezoekers .

23


Naamsbekendheid PWN gegroeid

De investeringen van de afgelopen jaren in onze reputatie hebben gaandeweg voor een hogere naamsbekendheid gezorgd, tot 80% in 2014 . Behalve bekendheid vinden we ook een juist beeld bij stakeholders belangrijk . Nog te weinig is bekend dat PWN staat voor water én natuur, en dat PWN als maatschappelijk bedrijf de beste prestaties levert tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten . We willen bereiken dat consumenten volledig vertrouwen op de kennis en kunde van PWN . Bijvoorbeeld dat een storing snel wordt opgelost en dat de kwaliteit van ons drinkwater vanzelfsprekend goed is .

Thema 5: Mvo-activiteiten integreren en verankeren Als producent van drinkwater en natuurbeheerder willen we ons werk zo verantwoord mogelijk doen. Een belangrijke mvo-doelstelling werd in 2014 bereikt: PWN is CO₂-neutraal geworden.

Drinkwater het promoten waard

Drinkwater is een maatschappelijk verantwoord product . Daarom zoeken we steeds naar manieren om mensen bewust te maken van het goede van water uit de kraan . Bijvoorbeeld door in verschillende gemeenten watertaps te plaatsen en door restaurants mooi gestileerde PWN-karaffen aan te bieden . Op Wereldwaterdag is Haarlem uitgeroepen tot de winnaar van de KRNWTR-awards 2014, voor het lekkerste kraanwater van Nederland .

PWN Waterpromotie

CO2-neutraal bedrijf geworden

Het is PWN in 2014 gelukt om CO₂-neutraal te worden . Daarmee is PWN een jaar eerder dan gepland CO₂neutraal . Sinds 2006 gebruikt PWN al voor 100% groene stroom . Daarnaast compenseren we nu ook het restant van onze totale CO₂-uitstoot, dus zowel de CO₂-emissie die PWN zelf veroorzaakt als ook de CO₂-emissie die veroorzaakt wordt door onze leveranciers ten behoeve van PWN .

Andijk III levert mvo-bijdrage

Ook de oplevering van Andijk III heeft PWN een flinke stap dichterbij haar mvo-doelstellingen gebracht . De nieuwe waterzuivering verbruikt voortaan minder energie en chemicaliën . De reststroom is aanmerkelijk verminderd ten opzichte van de oorspronkelijke zuiveringsopzet . De komende drie jaar wordt deze reststroom ondergronds opgeslagen . Intussen wordt gewerkt aan een methode om uit deze stroom 100% herbruikbare stoffen te halen . Dit moet in 2018 gerealiseerd zijn .

24


Maatschappelijk verantwoord inkopen

Onze mvo-inspanningen gaan verder dan alleen de primaire bedrijfsvoering . Onder de term maatschappelijk verantwoord inkopen zorgt PWN ook dat haar toeleveranciers aan de mvo-doelstellingen bijdragen . Zo doet PWN bijvoorbeeld alleen zaken met leveranciers die een duidelijk mvo-beleid voeren .

Educatie belangrijke taak

PWN was in 2014 erg actief in de educatie van met name basisschoolkinderen . We zien dit als een maatschappelijke taak . Met name in onze bezoekerscentra vullen we deze taak in met exposities en excursies . Het nieuwe Bezoekerscentrum De Kennemerduinen trok met ruim 170 .000 bezoekers in 2014 aanzienlijk meer bezoek dan haar voorganger De Zandwaaier (ruim 72 .000 bezoekers) .

Educatie

25


Hoogwaardige kennis delen

Actief delen we onze kennis van waterzuivering met het buitenland . Op commerciële basis via PWNTechnologies, en als ontwikkelingssamenwerking via dochterbedrijf Aquanet . Nederlandse waterbedrijven mogen 1% van hun omzet aan ontwikkelingssamenwerking besteden . Bij PWN was dit in het verslagjaar 0,5% . Zie verderop in dit verslag voor meer informatie over PWN Technologies en Aquanet .

Zinvolle plek voor stagiairs en vrijwilligers

Bij PWN is maatschappelijk verantwoord ondernemen ook in het natuurbeheer vanzelfsprekend . We werken gecertificeerd, creëren stageplaatsen en bieden enkele honderden mensen de gelegenheid zich vrijwillig voor de natuur in te zetten . In 2014 hadden we 450 vrijwilligers werkzaam in de natuur . Zo brengen we mensen uit alle lagen van de bevolking in contact met de natuur . Ook hadden we in totaal 21 stagiaires bij PWN en één werkervaringsplaats bij Mensen en Middelen .

Thema 6: Modern werkgeverschap De nieuwe manier van werken door PWNext brengt ook met zich mee dat er anders naar functies gekeken wordt. PWN wil al het talent benutten en de doorstroom van medewerkers bevorderen.

Organisatieontwikkeling

Onder de naam PWNext hebben we in 2014 zwaar ingezet op organisatieontwikkeling, om de kernwaarden onder medewerkers nog duidelijker in de dagelijkse praktijk te laten opbloeien . Onderdeel van PWNext is ook een nieuw, flexibel ingericht kantoor, ondersteund door de modernste technologie . Met de opening van het vernieuwde kantoor in Velserbroek staat de mens nog meer centraal en hebben we nieuwe manieren gevonden om medewerkers met elkaar te laten verbinden . Een flexibele organisatie, waar samenwerking, kruisbestuiving en creativiteit worden aangemoedigd .

Vooruitkijken op personeelsgebied

Een belangrijk aspect in onze nieuwe bedrijfscultuur is strategisch denken . Ook bij de veranderingen op personeelsgebied kijken we nu verder vooruit . Om ons personeelsbestand met PWNext in de pas te laten lopen, ontwikkelt PWN strategische personeelsplanning . In de hectiek van de organisatorische veranderingen is het management hier in 2014 nog niet aan toegekomen . HR heeft een beter passende methodiek gezocht om het proces te vergemakkelijken . Deze wordt binnen de watersector elders al met succes toegepast . De sectoren Klant en Markt, Mensen en Middelen en Financiën en Informatievoorziening zijn de eerste die daar volgend jaar mee van start gaan .

Persoonlijk leiderschap vergroten

PWN vraagt van haar medewerkers steeds meer initiatief, samenwerking en innovatie . Via teamtrainingen hebben we deze cultuuraspecten in 2014 versterkt . Eind 2015 evalueren we de cultuurverandering . Tegen die tijd is de nieuwbouw in Velserbroek volledig in gebruik genomen en werkt iedereen volgens de werkstijl van PWNext .

Zoveel mogelijk zelf regelen

Modern werkgeverschap is ook: zoveel mogelijk personele aangelegenheden zelf kunnen regelen . Dankzij PWNext kunnen medewerkers binnen en buiten ons kantoor sinds kort zaken eenvoudiger regelen zoals ziekmeldingen doen en verlof aanvragen . Binnenkort willen we ook de HR-cyclus van plannen, beoordelen en belonen aan dit rijtje toevoegen . PWN investeert om mensen mee te nemen in de nieuwe manier van werken .

26


Bedrijfsregelingen vereenvoudigd

In 2014 hebben we een flinke slag gemaakt in de modernisering van onze bedrijfsregelingen . Met instemming van de ondernemingsraad konden we een paar belangrijke regelingen harmoniseren en vereenvoudigen . Een zevental regelingen zijn geschrapt . Bij de nieuwe manier van werken past immers ook dat er meer ruimte komt voor afspraken tussen medewerker en leidinggevende . Uiteindelijk wil PWN daarom af van overbodige regels en onnodige beperkingen .

Ziekteverzuim aan de bron aangepakt

Sinds 2010 werkt PWN met integraal gezondheidsmanagement, een methode om ziekteverzuim bij de bron aan te pakken . Het resultaat hiervan is positief: het ziekteverzuim is sindsdien gedaald en lijkt in 2014 te stabiliseren onder de 4% . De implementatie van YouForce zorgt dat onze HR-medewerkers nu de signalerende taak van de arbodienst kunnen overnemen . Om technische redenen is dat in 2014 nog niet gelukt . We verlengen het contract met de arbodienst daarom met nog een jaar .

Vernieuwing door studenten

PWN wil meer stagiairs inzetten en afstudeerplekken bieden . Dat past bij onze rol als maatschappelijk bedrijf en het vergroot de wisselwerking met nieuwe ideeën en inzichten van buiten . In 2014 hebben we daarom de contacten met universiteiten en hogescholen nauwer aangehaald .

Thema 7: Bijdragen aan een efficiënte waterketen De waterketen is zowel nationaal als internationaal verdeeld over losstaande instanties. Terwijl een keten natuurlijk één geheel is. PWN maakt van samenwerking een speerpunt, voor lagere maatschappelijke kosten en een beter watermilieu.

Vruchtbare samenwerking met HHNK

Na de eerste verkenningen in 2013 heeft PWN in 2014 de banden met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) nauwer aangetrokken . Met deze nieuwe samenwerking onder het motto ‘Doen en denken als ware we één’ beogen we onder andere om de kosten binnen de waterketen te verlagen . We helpen elkaar met asset management . Ook werken de beide HR-organisaties samen aan een gezamenlijke interne arbeidsmarkt . Ondertussen vindt er tussen beide organisaties uitwisseling en kruisbestuiving plaats . Dit leidt tot nieuwe initiatieven in de keten tussen afvalwaterzuivering en drinkwaterproductie . Zo hebben PWN en HHNK in 2014 een studie geïnitieerd naar verdergaande ontharding van het drinkwater . Minder hard water van PWN kan eraan bijdragen dat consumenten minder wasmiddelen hoeven te gebruiken, hetgeen voor de rioolwaterzuivering van HHNK kosten- en milieuvoordeel oplevert . PWN en HHNK werken de komende tijd verder aan synergievoordelen op het gebied van communicatie en educatie . Ook nemen we gezamenlijk het voortouw in de maatschappelijke discussie over het beheer van de ondergrondse infrastructuur . Dit laatste speelt met name bij het rioolbeheer en kabels en leidingen in waterkeringen . Karla Peijs, voorzitter van de Visitatiecommissie Waterketen, toonde zich tevreden met de vooruitgang die partijen in de waterketen hebben gemaakt . Het doel om door samenwerking de maatschappelijke kosten terug te dringen ligt goed op schema . De onafhankelijke visitatiecommissie heeft onderzoek gedaan naar de uitvoering van afspraken over regionale samenwerking in de waterketen, die zijn vastgelegd in het Bestuursakkoord Water 2011 . Dit moet vanaf 2020 landelijk leiden tot een structurele besparing van € 450 miljoen per jaar .

27


Voorbeeld van samenwerking: Westfrisiaweg

De samenwerking met HHNK heeft ertoe geleid dat we bij het project Westfrisiaweg het projectmanagement combineren bij de omlegging van enkele drinkwatertransportleidingen en een rioolpersleiding .

Fusie laboratoria gestrand

In 2014 heeft PWN een katalysatorrol gespeeld bij de voorgenomen fusie tussen Het Waterlaboratorium en Stichting Waterproef . Het fusieproces is gestrand omdat fiscale regels dit blokkeren . De activiteiten van de Stichting Waterproef voor de bij hen aangesloten waterschappen zijn momenteel btw-vrij . Na een fusie vervalt deze vrijstelling en vallen deze diensten onder het hoge tarief van 21% . Dit leidt tot een onaanvaardbare kostenstijging voor deze waterschappen .

Overige ontwikkelingen

PWN heeft overeenstemming bereikt met de Belastingdienst over horizontaal toezicht . Voor de controle op de loonheffingen houden we nu regelmatiger contact in een open en transparante relatie met de Belastingdienst . Dit maakt dat we niet meer voor verrassingen komen te staan na een controle . Tegelijkertijd is de Wet Modernisering VPB-plicht voor Overheidsbedrijven goedgekeurd . Vanaf 2016 is ook PWN verplicht om vennootschapsbelasting af te dragen . In VEWIN-verband bereiden wij onze organisatie hierop voor . Op verzoek van de Inspectie Leefomgeving en Transport is in VEWIN-verband in 2014 een kostprijsmodel ontwikkeld voor drinkwaterbedrijven . Dit geeft inzicht in de opbouw van ons tarief, met name de variabele prijs en het vastrecht draagt bij aan transparantie over de toedeling van overheadkosten aan de waterprijs .

Samenwerking Westfrisiaweg

28


Dochterondernemingen PWN Technologies

PWN heeft alle innovaties in zuiveringstechnologie met SIX/CeraMac ondergebracht bij PWN Technologies . De krachtenbundeling is goed voor de vernieuwingskracht binnen ons concern en maakt het beter mogelijk om de internationale markt te betreden . De eerste resultaten werden in 2014 concreet . • Andijk III PWN Technologies heeft de bouw van de nieuwe voorzuivering van de waterfabriek in Andijk in 2014 afgerond . In mei 2014 werd de nieuwe SIX/CeraMac-installatie internationaal gelanceerd . Dit ging gepaard met een technische conferentie en de opening van het nieuwe R&D Center . In november 2014 vond de officiële opening van de nieuwe voorzuivering plaats . Deze eerste referentie-installatie heeft geleid tot veel interesse in onze technologie . • Pilots, contracten en tenders In 2014 heeft PWN Technologies in het Verenigd Koninkrijk voor South West Water succesvol een pilotproject afgerond en de opdracht gekregen om het ontwerp te maken voor de bouw van de nieuwe zuiveringsinstallatie . Ondertussen sloot het bedrijf in Australië een overeenkomst met Water Corporation of Western Australia voor de levering van een pilotinstallatie en het testen op verschillende locaties . Bij Manitowoc Public Utilities in de VS ging in november een pilotproject van start . In Singapore dingt PWN Technologies mee in de tender voor de bouw van een nieuwe fabriek en in Nederland werd een contract getekend met Evides voor een gezamenlijk onderzoek naar barrières voor organische micro-verontreinigingen . • Omzet, resultaat en organisatie In 2014 is de strategische relatie met METAWATER nog verder geïntensiveerd, wat een positief effect heeft op de omzet . De omzet van PWN Technologies over 2014 bedroeg € 8,1 miljoen en bleef hiermee achter bij de verwachtingen, doordat enkele contracten later worden opgestart dan verwacht . De bruto marge was met 23% ruim hoger dan in 2013 (10%) en hoger dan de verwachtingen voor de middellange termijn . Dit was voornamelijk het gevolg van het inzetten van meer eigen personeel op de projecten . Het operationeel resultaat was 2 miljoen euro negatief tegen 1,1 miljoen negatief in 2013 . Dit was het gevolg van de achterblijvende omzet en eenmalige reorganisatiekosten . Dankzij deze reorganisatie - waarbij helaas afscheid genomen moest worden van enkele medewerkers – is de kostenbasis voor 2015 en volgende jaren fors verlaagd en blijft het gebudgetteerde resultaat in lijn met de lange termijn verwachtingen van het management .

Aquanet

Dochteronderneming Aquanet is opgericht om de ontwikkelingshulp van PWN te combineren met onze kennis van waterzuivering . Het bedrijf werkt als een hefboom . Dankzij de goede reputatie van PWN worden met relatief kleine investeringen extra financieringen van derden aangetrokken . In 2000 hebben de lidstaten van de Verenigde Naties acht concrete millenniumdoelen geformuleerd . Een daarvan richt zich op drinkwater: het aantal mensen zonder toegang tot veilig en betrouwbaar drinkwater moet in 2015 gehalveerd zijn ten opzichte van 1990 . Hoewel hierbij de afgelopen jaren al belangrijke voortuitgang is geboekt, zullen veel landen (met name in Afrika) deze doelstelling niet halen . Als vervolg op de millenniumdoelen zullen de Verenigde Naties in 2015 voor de komende jaren een nieuwe agenda vaststellen met duurzame ontwikkelingsdoelen als leidraad . Hoewel de nieuwe doelen nog niet definitief zijn vastgesteld, valt te verwachten dat “het veiligstellen van de beschikbaarheid en het duurzaam beheren van drinkwatervoorzieningen voor iedereen” hier een onderdeel van zullen zijn .

29


Met haar projecten wil Aquanet hieraan bijdragen door zoveel mogelijk gebruik te maken van de kennis en expertise van PWN-medewerkers . Bijvoorbeeld voor het verbeteren van de bedrijfsvoering van collegadrinkwaterbedrijven in met name Afrika . Deze vorm van kennisdeling werkt ook positief terug op de organisatie van PWN: het levert nieuwe kennis op en het vergroot het innovatief vermogen van onze organisatie . Bovendien dragen de activiteiten bij aan meer ‘organisatietrots’ bij onze medewerkers, klanten en stakeholders . • Activiteiten PWN levert haar bijdrage binnen de daarvoor gestelde wettelijke kaders en stelt jaarlijks ongeveer 0,35% van de omzet beschikbaar voor buitenlandactiviteiten . Aquanet voert deze activiteiten namens PWN uit . Met het door PWN in 2014 aan Aquanet beschikbaar gestelde budget van € 650 .000 trok de PWN-dochter maar liefst € 1,6 miljoen aan additionele financiering aan . In 2014 ondersteunden PWN-medewerkers Aquanet-projecten met in totaal 2 manjaar (0,4% van de personeelscapaciteit van PWN) . Deze 2 fte is begrepen in de eerdergenoemde 0,35% . De omzet van Aquanet over 2014 bedroeg € 2 miljoen . Een van de belangrijkste buitenlandse samenwerkingen is die met de Rwandese dochteronderneming Aquavirunga . De afgelopen jaren hebben dankzij deze inspanningen 400 .000 mensen in Noord-West Rwanda toegang tot veilig en betrouwbaar drinkwater gekregen . Dit samenwerkingsverband heeft de afgelopen zeven jaar de waterkwaliteit weten te garanderen en het drinkwatertarief constant gehouden . Aquanet is medeoprichter en -eigenaar van de Senegalese onderneming SEOH (20% belang) . Vanaf begin 2015 is deze dochteronderneming verantwoordelijk voor de levering van veilig en betrouwbaar drinkwater aan 500 .000 mensen op het Senegalese platteland . Daarnaast is Aquanet betrokken bij projecten in Bolivia, Kenia, Moldavië, Roemenië en Rwanda .

Projecten Aquanet in het buitenland

30


De Kennemer Duincampings

Voor de Kennemer Duincampings (KDC) was 2014 een topjaar . Er werd een mooie plus geboekt, in zowel omzet als resultaat . Deels is dit te danken aan het mooie weer, deels ook aan waarmaken van de Visie 2020 en een reorganisatie in management en kader . Over 2014 boekten we een omzet van € 8,9 miljoen . Ook het resultaat groeide mee, naar 800 duizend euro voor incidentele uitgaven . Voor beheer en onderhoud gaven de campings meer uit dan in 2013 . Er werd extra budget vrijgemaakt om achterstallig onderhoud aan te pakken en materieel te vervangen . Daarnaast kwam er extra budget voor onder meer ontwikkeling van een eigentijdse huisstijl, voor een nieuwe website met module voor online boeken en voor training van personeel . • Reorganisatie Geversduin Een grote bijdrage aan omzet en resultaat leverde camping Geversduin, na een ingrijpende reorganisatie in management en kader . Het managementteam ging van drie naar twee managers en het kader werd een functieschaal lager ingedeeld . Hierdoor daalden de personeelslasten aanzienlijk en schreef Geversduin voor het eerst in het bestaan van KDC zwarte cijfers . Per 1 maart begon de nieuwe campingmanager met aanstekelijk enthousiasme en voortvarendheid . • Jubileumjaar Bakkum Bij camping Bakkum was 2014 een feestjaar: de camping bestond 100 jaar en dat werd uitgebreid gevierd . De feestelijkheden trokken fors meer kampeerders aan dan verwacht . Bovendien ontving de camping van de gemeente Castricum een waarderingsspeld voor de niet aflatende inspanningen om Castricum toeristisch op de kaart te zetten . • Camping de Lakens Camping de Lakens draaide eveneens goed en wist tijdens het hoogseizoen uitstekend om te gaan met bezoekerspieken bij de receptie .

Kennemer Duincampings

31


N.V. Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland

N .V . Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland (WRK) werd in 1952 opgericht door de Provincie NoordHolland en de Gemeente Amsterdam om water voor de drinkwaterbedrijven van Amsterdam en Noord-Holland en de industrie in Velsen uit de Lek te halen . Dit om verdroging van de duinen tegen te gaan . Het zoetwater voor het duingebied bij Castricum, de Amsterdamse Waterleidingduinen en de industrie bij Velsen wordt via het WRK-leidingensysteem aangevoerd . Samen met Tata Steel en Crown Van Gelder zijn PWN en Waternet de klanten van WRK . De vennootschap heeft geen eigen personeel in dienst . De directie berust bij de sectordirecteuren Drinkwater van PWN en Waternet en richt zich op WRK-brede onderwerpen . Dit zijn bijvoorbeeld de dienstverleningsovereenkomsten met Waternet en PWN, de begroting, de jaarrekening en beleidszaken die voor het hele WRK-systeem van belang zijn . In 2003 heeft WRK het beheer over haar systemen overgedragen aan PWN en Waternet . In 2014 zijn de aandelen van de Provincie Noord-Holland en de Gemeente Amsterdam overgedragen aan PWN (50%) en Waternet (50%) . • Nieuwe afspraken, lager tarief Na 2018 zijn de initiële investeringen afgeschreven en kunnen afnemers hun contract met WRK opzeggen . Daarom heeft WRK in 2014 in constructief overleg met haar afnemers nieuwe afspraken gemaakt over de levering van voorgezuiverd water na 2018 . Het perspectief is dan dat er een uniform tarief komt, dat voor PWN beduidend lager ligt . Dit komt met name door het wegvallen van de afschrijvingslasten van de eerder genoemde investeringen . • Resultaat 2014 De financiële structuur van WRK is zodanig dat de contractanten jaarlijks alle kosten via een verdeelsleutel krijgen doorberekend . De vennootschap maakt daardoor in principe geen winst of verlies . Qua waterlevering realiseerde WRK in 2014 een afzet van 147,6 miljoen m³ (2013: 144,4 miljoen) . De hierbij behorende omzet over 2014 bedroeg € 35,4 miljoen .

32


Corporate Governance Algemeen en structuur

N .V . PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland is een naamloze vennootschap waarop het verzwakt structuurregime van toepassing is . De Raad van Commissarissen wordt gevormd door vijf personen, allen op voordracht van de Raad benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders . Alle aandelen zijn in bezit van de provincie Noord-Holland; besluitvorming als aandeelhouder heeft doorgaans plaats in het college van Gedeputeerde Staten . De Raad heeft één commissie uit zijn midden ingesteld, een auditcommissie . De remuneratiecommissie en de selectie- en benoemingscommissie worden ad hoc samengesteld . Het eigen functioneren van de Raad en de relatie met directie, aandeelhouder en externe accountant is in een reglement vastgelegd . Daarnaast is er ook een reglement voor het functioneren van de directie . In principe worden alle uitgangspunten van de Nederlandse Corporate Governance Code toegepast . Waar dit niet gebeurt, wordt dat hieronder aangegeven . De laatste statutenwijziging is in de algemene vergadering van aandeelhouders 7 juni 2012 door de aandeelhouder vastgesteld . PWN is voor 100% aandeelhouder van PWN Technologies B .V ., Aquanet B .V ., PWN International Projects B .V . en De Kennemer Duincampings B .V . PWN is voor 50% aandeelhouder van N .V . Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland . De gekozen constructie via statuten en directiereglement is zodanig dat NV PWN blijvend invloed kan uitoefenen op de activiteiten van haar dochters . • Bestuur De huidige bestuurder heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd . De bepalingen van de WWB-cao zijn voor hem van overeenkomstige toepassing verklaard . De beloning van de directeur bevat geen variabele componenten; bepalingen over opties e .d . zijn niet van toepassing . Bij ontslag geldt voor de bestuurder de WWB-cao . Op de beloning van de bestuurder is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semi publieke sector (WNT) van toepassing . Er is een klokkenluidersregeling vastgesteld die per 1 januari 2011 in werking is getreden . PWN heeft een eenhoofdige mannelijke directie . Hierdoor is een evenwichtige verdeling man/vrouw niet van toepassing . • Raad van Commissarissen Alle commissarissen zijn onafhankelijk . Het aantal zittingsperioden is beperkt tot tweemaal vier jaar . Bij iedere mogelijke herbenoeming wordt grondig bekeken of de beoogde commissaris een toegevoegde waarde heeft voor de Raad en de vennootschap . De Drinkwaterwet sluit uit dat een commissaris aandelen PWN bezit . Bepalingen over one-tier bestuursstructuur zijn niet van toepassing . In de RvC is de verdeling man/vrouw evenwichtig . • Aandeelhouders De wettelijke bepalingen over financiering preferente aandelen zijn niet van toepassing . Aangezien er geen certificering van aandelen heeft plaatsgevonden zijn de bepalingen over certificering niet van toepassing . De bepalingen over informatieverstrekking aan analisten zijn niet van toepassing . Informatieverstrekking aan de enige aandeelhouder gebeurt periodiek . Tweemaal per jaar wordt een algemene vergadering van aandeelhouders gehouden . Daarnaast vindt minimaal vier keer per jaar overleg plaats tussen de bestuurder en de verantwoordelijke gedeputeerde die namens Gedeputeerde Staten de aandeelhoudersrol vervult . Bepalingen over institutionele beleggers zijn niet van toepassing, aangezien de aandelen krachtens de wet slechts in overheidshanden kunnen zijn .

33


Risicomanagement Inleiding

Het stelsel van maatregelen voor risicobeheersing is bedoeld om effectiever om te gaan met onzekerheden, zodat bedreigingen worden ingeperkt en kansen optimaal worden benut . Hierdoor wordt een risicoprofiel verkregen dat aansluit op de doelstellingen van PWN . Het risicomanagementsysteem zorgt ervoor dat risico’s van tevoren worden benoemd en van beheersmaatregelen worden voorzien . Absolute zekerheid dat zich geen verrassingen voordoen, kan echter nooit worden gegeven .

Risicoprofiel Strategische risico’s • Bescherming van drinkwaterbronnen De beschikbaarheid van voldoende water voor het produceren van drinkwater is gebaseerd op twee bronnen: het IJsselmeer en de Rijn . Het IJsselmeer is de belangrijkste bron voor het maken van drinkwater . De kwaliteit van het IJsselmeerwater verdient daarom veel aandacht . In VEWIN- en RIWA-verband, maar ook zelfstandig, praat PWN mee over de inrichting en beheer van dit gebied en het achterliggende stroomgebied van de rivier de Rijn . Daarnaast wordt water uit de Rijn en uit het IJsselmeer geïnfiltreerd in het duingebied bij Castricum . Door het beheer van dit gebied zelf uit te voeren, houden we controle over het gedeeld gebruik van dit gebied voor drinkwaterproductie, natuurvorming en recreatie . Tevens heeft het duingebied een functie als watervoorraad voor enkele maanden . Gestructureerd stakeholdermanagement draagt bij aan het behoud van het IJsselmeer als zoetwatervoorraad, een van de ankers van de PWN-strategie . • Kwaliteit- en leveringszekerheid drinkwater Om de leveringszekerheid te waarborgen is een juiste inschatting van de vraag naar drinkwater op de middellange en lange termijn van groot belang . Het is belangrijk voor het tijdig en juist investeren in de leveringscapaciteit van onze installaties . Samen met enkele collega-waterbedrijven voert PWN op dit gebied regelmatig updates uit . Er is een strategisch plan voor het veiligstellen van de leveringszekerheid voor de komende jaren .

34


• Beheer assets drinkwater Door proactief onderhoud voorkomt PWN dat op de lange termijn het onderhoud aan drinkwaterassets zich gaat ophopen . Daarvoor is een systeem van assetmanagement ingericht, dat gebruikt wordt om investeringsplannen te ondersteunen en het onderhoud te sturen . Het assetmanagementproces is conform de PAS55-norm (in de toekomst ISO 55001) ingericht . • Relatie blauw-groen De combinatie van drinkwatervoorziening en natuurbeheer heeft voor PWN hoge prioriteit . Niet alleen vanwege de rol die natuurbeheer speelt in de drinkwatervoorziening, maar ook door de maatschappelijke waarde die het aanbieden van recreatiemogelijkheden biedt . Waar mogelijk zoekt PWN de samenwerking met andere natuurorganisaties, echter met behoud van de eigen zelfstandige rol op dit gebied . • Invloed op de omgeving De politieke ontwikkelingen ten aanzien van het milieu (van invloed op het natuurbeheer) en de toenemende drukte in de ondergrond (van belang voor het leidingnet) maken dat bekendheid bij en invloed op stakeholders van groot belang is . PWN beschikt over gestructureerd stakeholdermanagement . • ICT-systemen Organisaties als PWN worden meer en meer afhankelijk van ICT en tegelijkertijd zijn de bedreigingen voor de betrouwbaarheid van ICT door o .m . cybercrime groeiende . Om adequaat om te kunnen gaan met de cyberrisico’s gaat PWN maatregelen nemen om dit aandachtsgebied verder te professionaliseren, o .a . door het aanstellen van een security-officer .

Operationele risico’s • Leveringszekerheid bij calamiteiten Als gevolg van een calamiteit bestaat de kans dat er niet voldoende betrouwbaar drinkwater geleverd kan worden . Daarvoor is er een “stand-by” crisisorganisatie ingericht die bij calamiteiten kan optreden om de levering van voldoende en betrouwbaar drinkwater zeker te stellen en overlast voor klanten zo veel mogelijk te beperken . Zij oefent regelmatig, samen met crisispartners, zoals gemeenten, regionale brandweer en veiligheidsregio’s . Hiervoor is, met alle betrokkenen, een oefenplan opgesteld . Installaties zijn beveiligd volgens landelijk geldende regels van onze brancheorganisatie VEWIN en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid .

35


• Leidingnetvervanging Om de kwaliteit van het leidingnet te borgen zijn, op basis van diverse analyses, prognoses gemaakt omtrent de ontwikkeling van de technische staat van het leidingnet . Op basis van deze prognoses is vervolgens een vervangingsprogramma opgesteld . In het meerjareninvesteringsprogramma is voorzien dat jaarlijks het aantal te vervangen kilometers leiding zal worden opgevoerd tot een niveau dat past bij de verwachting . De kennis over de staat van het leidingnet zal de komende jaren worden verdiept, o .a . om de effecten van het vervangingsprogramma te monitoren .

Het vervangen van waterleidingen

36


Financiële risico’s • Vermarkten zuiveringstechnieken PWN vermarkt in eigen beheer ontwikkelde zuiveringstechnieken . De daarmee gepaard gaande financiële risico’s voor PWN worden beperkt doordat deze activiteiten in een aparte dochtermaatschappij zijn ondergebracht . Daarnaast is ook het toezicht op de dochters versterkt door de inrichting van een heldere governancestructuur . • Gezonde financiële huishouding PWN heeft zich tot doel gesteld om in 2022 op een geconsolideerde solvabiliteit uit te komen van 30% . Dit betekent dat PWN voor de komende jaren haar eigen vermogen naar verhouding sterker moet laten groeien dan het vreemd vermogen . Tegelijkertijd laten we, als het maar enigszins kan, het drinkwatertarief ongemoeid . Door scherper te letten op investeringen en uitgaven en een strakke monitoring hierop worden de risico’s op het niet bereiken van deze doelstelling beperkt . • Renterisico PWN wil de invloed van rente op het drinkwatertarief beperken . Om dit renterisico te beheersen zijn diverse maatregelen vastgelegd in het treasurystatuut . Eén van de beheersmaatregelen is het inzetten van rente instrumenten . • Compliance Wijzigingen in weten regelgeving bereiken ons via onze brancheorganisatie VEWIN . Binnen de organisatie is een werkgroep actief van specialisten die veranderingen in weten regelgeving melden, bespreken en communiceren . Op intranet is een opsomming van de voor PWN relevante weten regelgeving in een register vastgelegd . PWN ontwikkelt een formeel complianceproces en heeft daarvoor onder meer een compliance-officer aangesteld .

Risicomanagementsysteem Verankering in de organisatie

Zowel de directie (op strategisch niveau), als de sectoren (op tactisch niveau) houden risicoraamwerken bij, waarin bedrijfsrisico’s zijn benoemd, geanalyseerd en geprioriteerd . Acties uit beleidsplan en jaarplannen worden, om de prioriteit te bepalen, getoetst aan de risicoraamwerken . Er is een werkend monitoringssysteem in de vorm van interne en externe audits .

Interne audit

Een vast team van auditors voert, vanuit het gecertificeerde kwaliteitsmanagementsysteem, volgens een auditprogramma integraal audits uit . Het auditprogramma is geaccordeerd door de auditcommissie van de Raad van Commissarissen en de directie van PWN . Alle bevindingen met hoge prioriteit van zowel interne- als externe audits worden vastgelegd in managementrapportages . Bewaking van de opvolging van acties naar aanleiding van bevindingen is hiermee geborgd . De Raad van Commissarissen krijgt tweemaal per jaar inzage in de bevindingen en de opvolging daarvan .

37


Financiële resultaten Afzet en omzet

De bruto levering van drinkwater over 2014 bedroeg 105,3 miljoen m3 (2013: 105,6 miljoen m3) . Dit is 0,3 miljoen m3 minder dan in 2013 . Deze afname wordt vooral veroorzaakt door de warme en droge zomer in 2013 . In de jaarrekening 2013 werd als voorlopig verbruik over 2013 99,8 miljoen m3 opgenomen . De levering was 105,6 miljoen m3, wat een niet in rekening gebracht verbruik (NIRG) betekende van 5,8 miljoen m3 (5,4%) . Het nu definitief over 2013 afgerekend verbruik is afgenomen tot 99,2 miljoen m3 . Dit leidt tot een gemiddeld percentage NIRG over een periode van 5 jaar van 5,5% . Als met dit laatste percentage rekening wordt gehouden in de gemiddelde NIRG berekening bij het bepalen van de voorlopige drinkwaterafzet voor 2014, komt deze uit op 99,5 miljoen m3 . De bijbehorende drinkwateromzet komt daarmee op € 169 miljoen . De totale geconsolideerde wateropbrengsten bedragen € 177 miljoen . Het totaal aantal administratieve drinkwateraansluitingen bedroeg eind 2014 782 .602 (eind 2013: 779 .248) . Het aantal zakelijke aansluitingen hiervan komt op 8 .770 (eind 2013: 8 .405) . Zakelijk wordt hierbij gedefinieerd als ‘alle aansluitingen met een vastrechttarief anders dan standaard’ . Het verloop van het aantal administratieve aansluitingen wordt hieronder weergegeven: 2014

2013

Administratieve aansluitingen

782 .602

779 .248

Huishoudelijke en kleinzakelijke aansluitingen

773 .832

770 .843

8 .770

8 .405

Grootzakelijke aansluitingen

Financieel resultaat

Het nettoresultaat over 2014 bedraagt € 10 miljoen positief . Het positieve resultaat wordt direct gebruikt ter versterking van het eigen vermogen, dit om ook in de toekomst drinkwaterlevering en behoud van kwaliteit te garanderen . Vanwege de omvang van de investeringen van PWN (voor 2014 uitkomend op € 51,5 miljoen) is externe financiering noodzakelijk . Voor het aantrekken hiervan is PWN aan regels gebonden door de Drinkwaterwet en het bijbehorende Drinkwaterbesluit . De wet bepaalt onder andere dat de kosten die PWN maakt voor zowel het eigen als het vreemd vermogen onder een vastgesteld kengetal (WACC) moeten blijven . Daartoe voert PWN een strak financieel beleid . Daarnaast is het van belang dat PWN tegen een zo gunstig mogelijke rente geld kan lenen om de investeringen mogelijk te maken . Daartoe streven we naar een afgewogen verhouding tussen het eigen- en vreemd vermogen van 30%, te bereiken in 2022 . Het positieve resultaat over 2014 draagt bij aan het realiseren van deze doelstelling . Het positieve resultaat is te danken aan de kostenbesparingen (met name herziene contracten met leveranciers en personeelsreductie) en de vrijval uit hoofde van een rentevoorziening . Daartegenover staan wel hogere afschrijvingen . De vrijval van de rentevoorziening houdt verband met de verjaring van een opgenomen verplichting . De hogere afschrijvingen zijn enerzijds het gevolg van het in productie nemen van Andijk III en anderzijds het gevolg van gedane desinvesteringen . Deze desinvesteringen zijn het gevolg van het opschonen van de activa administratie . De hogere kosten in 2013 waren met name te relateren aan het herstel van de gebroken onderzeese leiding naar Texel en de ongeplande reparatie van een ernstig beschadigd waterreservoir op productiebedrijf Jan Lagrand in Heemskerk .

38


Personeelskosten

De personeelskosten zijn licht toegenomen . Dit houdt vooral verband met de cao verhoging en de toename van de personeelsreserveringen . Het aantal fte per ultimo 2014 bedraagt 616 (2013: 626) . Deze afname houdt met name verband met de inkrimping van het personeelsbestand van PWN als gevolg van het project PWNext . De inkrimping vindt plaats op basis van natuurlijk verloop . Dat de salariskosten niet evenredig afnemen in relatie tot de afname van het aantal fte is mede het gevolg van het activeren van loonkosten onder investeringsprojecten . Bij PWN zelf (vennootschappelijk) is het aantal fte in 2014 met 10 fte afgenomen naar 523 fte ultimo 2014 .

Kasstromen en financieringsbehoefte

De kasstromen uit operationele en financieringsactiviteiten zijn € 53,8 miljoen positief . Die uit investeringsactiviteiten € 47,9 miljoen negatief . Per saldo resteert een positieve kasstroom over 2014 ter hoogte van € 5,9 miljoen . De financieringsbehoefte bedroeg in 2014 € 60 miljoen en had voornamelijk betrekking op herfinanciering van bestaande leningen .

Financiële ratio’s

Conform de afgesproken convenanten met de financiers van PWN stuurt PWN op een drietal ratio’s (convenanten), te weten: solvabiliteit, leverage ratio en interest coverage ratio (ICR) . Verder wordt in de Drinkwaterwet een maximum gesteld aan de vermogenskosten die in rekening mogen worden gebracht door de drinkwaterbedrijven aan de klant . Dit maximum wordt gemeten door de Weighted Average Cost of Capital . PWN heeft in 2014 voldaan aan de financiële ratio’s van haar financiers en de verplichtingen vanuit de Drinkwaterwet . • Solvabiliteit PWN heeft zich tot doel gesteld om in 2022 op een geconsolideerde solvabiliteit uit te komen van 30% . De geconsolideerde solvabiliteit bedraagt per ultimo 2014 24,8% (2013: 23,6%) . • Leverage ratio Naast de solvabiliteit stuurt PWN op de leverage ratio (netto schuldpositie ten opzichte van de operationele cashflow) . Deze verhouding mag conform de huidige convenanten met enkele banken maximaal 7,5:1 zijn . Ultimo 2014 bedraagt deze ratio 6,6:1 (2013: 7,0:1) . • Interest coverage ratio (ICR) Het laatste convenant betreft de ICR . Deze ratio moet minimaal 1 bedragen . Aangezien het bedrijfsresultaat licht is afgenomen en de rentelast iets is toegenomen is de ICR ultimo 2014 afgenomen van 1,6 naar 1,5 . • Weighted Average Cost of Capital (WACC) Voor 2014 is de streefwaarde voor de WACC door de overheid gesteld op een maximum van 4,8% . Ultimo 2014 bedroeg de WACC voor PWN 3,6% (2013: 3,5%) . Deze lagere WACC wordt veroorzaakt doordat het rendement op het eigen vermogen lager is dan toegestaan . Door het tarievenbeleid blijven de rendementen op het eigen vermogen ook de komende jaren ruim onder het thans toegestane rendement .

Tarievenbeleid

PWN heeft voor 2014 een inflatiecorrectie doorgevoerd in het jaarlijkse vastrechttarief . Voor een gemiddeld gezin betekende dit voor 2014 een waterprijs van € 1,82 per m³ . Door voortdurend te blijven werken aan efficiency verbeteringen heeft PWN voor 2015 geen inflatiecorrectie doorgevoerd . De verwachting is dat de komende jaren de kostentoename door inflatie gecompenseerd kan worden door efficiëncy verhogende maatregelen en dat zodoende de drinkwatertarieven niet hoeven te worden verhoogd . Dankzij de reeds gerealiseerde efficiencyverbeteringen gedurende de afgelopen jaren kon PWN dit beleid zelfs een jaar eerder invoeren dan we vorig jaar in onze meerjarenraming verwachtten (toen nog 2016) .

39


Treasury

De treasuryfunctie bij PWN richt zich in belangrijke mate op de financiering en de beheersing van de renterisico’s en -lasten . De contouren waarbinnen besluiten worden genomen op het gebied van treasury zijn vastgelegd in het treasurystatuut . Binnen PWN wordt aan de treasury-activiteiten geen winstverantwoordelijkheid toegekend . De primaire taak van treasurymanagement is het beheren en beheersen van de financiële posities die voortvloeien uit de normale bedrijfsvoering en wel op een zodanige wijze dat:

• • •

de daaraan verbonden risico’s worden beheerst; de daarmee gepaard gaande kosten worden beperkt; de te realiseren opbrengsten worden verhoogd .

De treasurer is verantwoordelijk voor de uitvoering van het door de Raad van Commissarissen vastgestelde Treasurybeleid . De beschikbare middelen worden binnen de eigen organisatie aangewend . Het aangaan van transacties en het afnemen van bancaire diensten geschiedt tegen marktconforme voorwaarden . Offertes worden bij meerdere partijen opgevraagd en overeengekomen tarieven worden objectief gebenchmarkt . Transacties, zoals het kopen van rente-instrumenten, worden uitsluitend aangegaan met kredietwaardige partijen . De kredietwaardigheid van de tegenpartij moet door een onafhankelijke ‘rating agency’ zijn vastgesteld .

Financiële instrumenten

PWN hanteert rente- en valutamanagement ter beheersing van de rente- en valutaresultaten en bescherming van balansverhoudingen tegen de nadelige invloed van rente- en valutabewegingen . In een periode van 12 maanden mag het relatieve renterisico niet meer bedragen dan 20% . Deze eis is vastgelegd in het treasurystatuut . De financiële instrumenten worden alleen gebruikt voor het afdekken van renterisico’s . PWN heeft in 2014 de volgende rente- en valuta-instrumenten toegepast: • Payers swap • Cross-currency swap De acht payers swap instrumenten die PWN heeft, hebben in 2014 een grotere negatieve waarde gekregen als gevolg van de verder gedaalde rente . Doordat PWN deze instrumenten tot einde looptijd aanhoudt (ter dekking van de variabele rente), brengt dit op zichzelf geen risico met zich mee . Dit komt doordat de waarde van deze instrumenten aan het einde van de looptijd nihil is . Vier van deze payers swaps kennen een Mutual Termination Clausule (MTC) . Dit is een bepaling die beide partijen het recht geeft om op de hierin vastgelegde datum, de swap, onder verrekening van de dan geldende marktwaarde, voortijdig te beëindigen . Twee van deze MTC’s hebben een ingangsdatum van 2021 en de overige twee hebben een ingangsdatum van 2022 . PWN heeft in 2015 één MTC van 2021 naar 2024 en één MTC van 2022 naar 2025 verplaatst . Dit heeft PWN gedaan om het bijbehorende liquiditeitsrisico, dat eventueel zou kunnen voorkomen indien de rente laag blijft en de verstrekker het MTC recht uitoefent, beter te spreiden . In de jaarrekening wordt op deze instrumenten een nadere toelichting gegeven .

40


Blik op de toekomst De komende jaren zullen de inspanningen van PWN vooral zijn gericht op versterking van haar maatschappelijke positie in de provincie en de regio . Daartoe zoeken we o .a . de verbinding in de waterketen met waterschappen en gemeenten . Ook in het natuurbeheer willen we steeds meer samenwerken met andere natuurbeheerders in de provincie, zoals we inmiddels laten zien bij het Goois Natuurreservaat . Ook binnen PWN zelf wordt de samenwerking verder versterkt, bijvoorbeeld tussen de collega’s uit de drinkwater- en de natuurorganisatie . De verwachte synergie-effecten zullen de komende jaren toenemen, naarmate PWNext zijn vruchten begint af te werpen . Om tegen 2020 onze kosten daadwerkelijk met de voorspelde 6% te kunnen verlagen moeten we hier de komende jaren goed op sturen . Met name de benodigde cultuurverandering is een zaak van de lange adem . Voor 2015 verwachten wij om met 613 fte, onder normale omstandigheden, uit te komen op een positief resultaat van € 4 miljoen . Het investeringsniveau zal € 68 miljoen bedragen . Hiervoor dienen wij in 2015 voor € 20 miljoen aan externe financiering aan te trekken . De komende jaren staan in het teken van vier belangrijke prioriteiten: topkwaliteit van het drinkwater, verbinding tussen onze organisaties voor drinkwater en natuurbeheer, onze maatschappelijke rol uitdragen en waarmaken van ons innovatieve karakter . We denken dat we dit kunnen versterken door nog meer samen te werken met waterschappen, gemeenten, klanten en natuurorganisaties . PWN verandert daarbij van een proces- naar een klantgerichte organisatie . Daar hoort ook bij dat PWN zich in haar communicatie nadrukkelijker gaat profileren . Steviger en minder bescheiden zoals in het verleden . Die ontwikkeling zetten we de komende jaren door . Medewerkers zullen meer een ambassadeursrol vervullen . Bovendien willen we in onze communicatie meer aanhaken op de actualiteit . Ook krijgt contact met stakeholders hoge prioriteit, met name om op tijd op ontwikkelingen en issues te kunnen inspelen . Als maatschappelijk bedrijf willen we ons de komende jaren onverminderd inzetten om recreatie, waterwinning en natuur duurzaam te laten samengaan . Dit doen we vooral samen en in verbinding met onze omgeving, waarbij wij de verantwoordelijkheid dragen en de regie voeren . Water en natuur zijn bovendien bouwstenen voor een vitaal en gezond leven . Ook daar gaan we de komende tijd meer aandacht voor vragen .

41


Geconsolideerde kerncijfers 2014

2013

2012

782 .602 € 1,208 € 58,80 € 47,70

779 .248 € 1,208 € 55,36 € 44,92

774 .195 € 1,217 € 51,95 € 41,83

616

626

608

88 .280 17 .018 105 .298 10 .211 7 .334

88 .674 16 .929 105 .603 10 .241 7 .334

87 .364 16 .924 104 .288 10 .320 7 .334

Netto-omzet (water) (x 1 .000) Bedrijfsresultaat (x 1 .000) Resultaat voor bijzondere baten en lasten (x 1 .000) Winst voor rente, belastingen en afschrijvingen (x 1 .000) Winstmarge (% van de bedrijfsopbrengsten) (x 1 .000) Rente dekking Kasstroom uit operationele activiteiten (x 1 .000)

€ 177 .104 € 28 .919 € 9 .923 € 83 .076 5,6% 1,5 € 48 .848

€ 180 .296 € 29 .547 € 9 .553 € 78 .086 5,3% 1,6 € 43 .714

€ 178 .986 € 28 .032 € 8 .966 € 77 .289 5,0% 1,5 € 53 .586

Eigen vermogen (x 1 .000) Werkzaam vermogen (x 1 .000) Totaal rentedragende schulden (x 1 .000) Investeringsuitgaven (x 1 .000) Solvabiliteit

€ 198 .967 € 725 .901 € 544 .735 € 51 .506 24,8%

€ 189 .717 € 685 .116 € 538 .445 € 70 .700 23,6%

€ 181 .156 € 638 .961 € 547 .812 € 69 .440 22,5%

nnb

€ 1,71

€ 1,69

nnb nnb nnb nnb

€ 27 € 57 € 137 € 221

€ 32 € 55 € 128 € 215

Klanten

Aantal administratieve aansluitingen Tarief per m3 kleinverbruik Vastrecht per woning eigen watermeter Vastrecht per woning met centrale watermeting Personeel

Aantal medewerkers in actieve dienst ultimo (FTE) Niet-financieel

Eigen productie drinkwater x 1000 m3 Inkoop reinwater x 1000 m3 Afzet drinkwater in eigen voorzieningsgebied x 1000 m3 Lengte hoofdleidingnet drinkwater in km Terreinen in beheer in ha Financieel

Vewin Benchmark*

Kosten per m3 afgeleverd drinkwater Kosten per aansluiting: Vermogenskosten Afschrijvingen Operationele kosten

* Benchmark gegevens 2014 zullen in juli extern worden gepubliceerd door de Vewin .

42

Jaarrekening

2014


1 Geconsolideerde balans Activa

bedragen x € 1 .000

31-12-2014

Noot:

Vaste activa

Materiële vaste activa Financiële vaste activa

10 .1 10 .2

Vlottende activa

10 .3

Voorraden Debiteuren Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen

(na resultaatbestemming)

10 .4

749.421 3.016

1.795 22.960 6.555 20.028

Passiva


Aandelenkapitaal Algemene reserve

10 .5

755 .624 2 .945 752.437

Totaal

Eigen vermogen

31-12-2013

758 .569 2 .954 20 .372 7 .292 14 .151

51.338

44 .769

803.775

803 .338

31-12-2014

31-12-2013

6.795 192.172 198.967

6 .795 182 .922 189 .717

0

298

Aandeel van derden Totaal groepsvermogen

198.967

190 .015

Voorzieningen

10 .6

6.612

10 .366

Langlopende schulden

10 .7

520.322

484 .735

Kortlopende schulden

10 .8

77.874

118 .222

803.775

803 .338

Totaal

44


2 Geconsolideerde winst- en verliesrekening Noot:

2014

2013

Netto-omzet

12 .1

177.104

180 .296

Overige bedrijfsopbrengsten

12 .2

18.533

20 .927


195.637

Som der bedrijfsopbrengsten

Inkoop water Kosten uitbesteed werk, materiaalkosten en andere externe kosten Personeelskosten Afschrijvingen

201 .223

12 .3

6.885

6 .874

12 .4 12 .5 12 .6

66.182 39.494 54.157

77 .560 38 .703 48 .539 166.718

171 .676

28.919

29 .547

(19.140)

(19 .056)

9.779

10 .491

6 138

(148) (790)

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

9.923

9 .553

Resultaat aandeel derden

76

(239)

9.999

9 .314

Som der bedrijfslasten Bedrijfsresultaat

Financiële baten en -lasten

12 .7


Vennootschapsbelasting Resultaat uit deelnemingen

Netto resultaat

45


3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht bedragen x € 1 .000 Bedrijfsresultaat Afschrijvingen Mutatie aandeel derden Effect schattingswijziging consolidatiekring Amortisatie financiële vaste activa Mutatie voorzieningen Veranderingen in werkkapitaal Voorraden Handelsvorderingen Overige vorderingen Handelscrediteuren Overige kortlopende schulden

Noot: 2 12 .6 10 .2 10 .6

10 .3 10 .3 10 .8

54.157 (222) 0 91 (3.754)

1.159 (2.588) 737 (11.802) 277

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

Ontvangen interest Betaalde interest Betaalde belastingen Kasstroom uit operationele activiteiten

Investeringen in financiële vaste activa Desinvesteringen in financiële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa Ontvangen bijdragen van derden

10 .2 10 .2 10 .1 10 .1 10 .1

28.919

29 .547

50.272

(12.217)

48 .539 (22) (7 .056) 92 (3 .642)

(297) (2 .767) (3 .336) 3 .269 (2 .740)

10 .7 10 .7

12 .7

Mutatie geldmiddelen Stand geldmiddelen ultimo boekjaar Stand geldmiddelen primo boekjaar

46

37 .911

(5 .871)

66.974

61 .587

1.677 (19.807) 6

3 .105 (20 .830) (148)

48.850

43 .714 (962) 1 .925 (70 .683) 1 .517 3 .070

(47.865)

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Koers- en omrekeningsverschillen op geldmiddelen

2013

(20) 109 (51.505) 0 3.551

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Ontvangsten uit langlopende schulden Aflossingen langlopende schulden Ontvangsten uit bankkrediet Aflossingen bankkrediet Betaald dividend

2014

60.000 (53.710) 0 0 (1.413)

(65 .133) 115 .000 (91 .890) 0 0 (116)

4.877

22 .994

15

(88)

5.877

1 .487

20.028 14.151 5.877

14 .151 12 .664 1 .487


4 Toelichting op de geconsolideerde balans en winst-en-verliesrekening 4.1 Algemeen

N .V . Provinciaal Waterleidingbedrijf Noord-Holland (PWN), gevestigd op Rijksweg 501 te Velserbroek, is een drinkwaterbedrijf en beheerder van de Noord-Hollandse duinen . PWN produceert, transporteert en levert zuiver drinkwater voor Noord-Holland . Daarnaast beheert PWN bijna 7 .400 hectare natuurgebied . Tevens vermarkt PWN haar kennis en innovatiekracht met betrekking tot waterzuiveringstechnieken .

4.2 Grondslagen voor consolidatie

In de consolidatie worden de financiële gegevens van PWN opgenomen, samen met haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft . Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen waarin PWN direct of indirect overheersende zeggenschap kan uitoefenen doordat zij beschikt over de meerderheid van de stemrechten of op enig andere wijze de financiële en operationele activiteiten kan beheersen . Hierbij wordt tevens rekening gehouden met potentiële stemrechten die direct kunnen worden uitgeoefend op balansdatum . De groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft, worden voor 100% in de consolidatie betrokken . Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt afzonderlijk vermeld . Wanneer er sprake is van een belang in een joint venture, dan wordt het desbetreffende belang proportioneel geconsolideerd tenzij het economisch belang het juridisch belang overstijgt . In het laatste geval wordt een aandeel derden opgenomen . Van een joint venture is sprake indien als gevolg van een overeenkomst tot samenwerking de zeggenschap door de deelnemers gezamenlijk wordt uitgeoefend . Intercompany-transacties, intercompany-winsten en onderlinge vorderingen en schulden tussen groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen worden geëlimineerd, voor zover de resultaten niet door transacties met derden buiten de groep zijn gerealiseerd . Ongerealiseerde verliezen op intercompany-transacties worden ook geëlimineerd tenzij er sprake is van een bijzondere waardevermindering . Waarderingsgrondslagen van groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen zijn waar nodig gewijzigd om aansluiting te krijgen bij de geldende waarderingsgrondslagen voor de geconsolideerde jaarrekening . Aangezien de winst-en-verliesrekening van PWN in de geconsolideerde jaarrekening is verwerkt, is (in de enkelvoudige jaarrekening) volstaan met weergave van een beknopte winst-en-verliesrekening in overeenstemming met art . 2:402 BW . De in de consolidatie begrepen vennootschappen zijn: • PWN Technologies B .V ., te Velserbroek (100%) • PWN PTE Ltd ., te Singapore (100%) • Ceramac Services Singapore PTE Ltd ., te Singapore (100%) • PWN Technologies Personnel B .V ., te Velserbroek (100%) • Ceramac Services B .V ., te Almelo (100%) • PWN International Projects B .V ., te Velserbroek (100%) • Aquanet B .V ., te Velserbroek (100%) • De Kennemer Duincampings B .V ., te Velserbroek (100%) • N .V . Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland (WRK), te Amsterdam (proportionele consolidatie op basis van zeggenschap) De deelneming Aquavirunga Limited (51%) wordt op grond van artikel 2:407 lid 1 BW niet meegeconsolideerd .

47


4.3 Verbonden partijen

PWN kent meerdere verbonden partijen . Het begrip ‘verbonden partij’ wordt gedefinieerd als een partij met beleidsbepalende invloed dan wel invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid van de onderneming . Transacties zijn onder normale marktvoorwaarden aangegaan . In dit kader is er in het verslagjaar sprake geweest van transacties met: • Provincie Noord-Holland Buiten de jaarlijkse dividenduitkering zijn er in het verslagjaar geen transacties met de Provincie Noord-Holland geweest . • Directie en commissarissen Buiten de jaarlijkse beloning zijn er in het verslagjaar geen transacties met directie en commissarissen geweest .

4.4 Acquisities en desinvesteringen van groepsmaatschappijen

Vanaf de overnamedatum worden de resultaten en de identificeerbare activa en passiva van de overgenomen vennootschap opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening . De overnamedatum is het moment dat overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend op de betreffende vennootschap . De verkrijgingsprijs bestaat uit het geldbedrag of het equivalent hiervan dat is overeengekomen voor de verkrijging van de overgenomen onderneming vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten . Indien de verkrijgingsprijs hoger is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva wordt het meerdere als goodwill geactiveerd onder de immateriële vaste activa . Indien de verkrijgingsprijs lager is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva, dan wordt het verschil (negatieve goodwill) als overlopende passiefpost opgenomen . De maatschappijen die in de consolidatie betrokken zijn, blijven in de consolidatie opgenomen tot het moment dat zij worden verkocht; deconsolidatie vindt plaats op het moment dat de beslissende zeggenschap wordt overgedragen .

4.5 Schattingen

Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat de directie van PWN zich over verschillende zaken een oordeel vormt, en dat de directie schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen . Indien het voor het geven van het in art . 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten .

5 Grondslagen voor waardering van activa en passiva 5.1 Algemeen

De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven zijn door de Raad voor de Jaarverslaggeving . De vennootschappelijke winst- en verliesrekening is opgesteld met inachtneming van artikel 402 titel 9 BW2 . Activa en verplichtingen worden, tenzij anders vermeld, gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigings¬prijs of de actuele waarde . Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs . De eerste waardering van financiële vaste activa en schulden vindt plaats tegen reële waarde . In de balans, de winst-en-verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen . Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting . De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar .

48


5.2. Vreemde valuta • 5.2.1 Functionele valuta De posten in de jaarrekening van de groepsmaatschappijen worden gewaardeerd met inachtneming van de valuta van de economische omgeving waarin de groepsmaatschappij haar bedrijfsactiviteiten voornamelijk uitoefent (de functionele valuta) . De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in euro’s; dit betreft zowel de functionele als de presentatievaluta van PWN . • 5.2.2 Transacties, vorderingen en schulden Transacties in vreemde valuta gedurende de verslagperiode zijn in de jaarrekening verwerkt tegen de koers op transactiedatum . Monetaire activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend in de functionele valuta tegen de koers per balansdatum . De uit de afwikkeling en omrekening voortvloeiende koersverschillen komen ten gunste of ten laste van de winst-en-verliesrekening, tenzij hedge-accounting wordt toegepast . Niet-monetaire activa die volgens de verkrijgingsprijs worden gewaardeerd in een vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoers op de transactiedatum . Niet-monetaire activa die volgens de actuele waarde worden gewaardeerd in een vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoers op het moment waarop de actuele waarde werd bepaald . • 5.2.3 Groepsmaatschappijen De activa en passiva van in de consolidatie opgenomen deelnemingen met een functionele valuta anders dan de presentatievaluta, worden omgerekend tegen de koers per balansdatum; de baten en lasten tegen de gemiddelde koersen gedurende het boekjaar . Goodwill en de aanpassingen naar reële waarde van identificeerbare activa en passiva worden gezien als een onderdeel van deze deelnemingen en worden per balansdatum eveneens omgerekend tegen de koers op balansdatum . De hieruit resulterende omrekeningsverschillen worden rechtstreeks ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht in de wettelijke reserve omrekeningsverschillen .

5.3 Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs verminderd met de lineaire afschrijvingen en eventuele subsidies . De van derden ontvangen bijdragen in aanleg leidingen worden geamortiseerd overeenkomstig de afschrijvingstermijn van de aangelegde leiding . Onder aanschaffingsprijs wordt verstaan de verkrijgingsprijs, hetzij de vervaardigingsprijs inclusief toegerekende financieringskosten tijdens de bouwperiode . De afschrijving op de overige materiële vaste activa vindt plaats volgens het lineaire systeem en is gebaseerd op bedrijfseconomisch verantwoord geachte gebruiksduren . Over terreinen en gronden vindt geen afschrijving plaats . De materiële vaste activa in ontwikkeling worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde . • 5.3.1 Groot onderhoud Groot onderhoud wordt geactiveerd wanneer met het onderhoud de levensduur van het actief wordt verlengd en/of de waarde van het actief wordt verhoogd . Voor de toekomstige kosten van groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen is geen voorziening voor groot onderhoud gevormd . De kosten van het onderhoud waarbij de levensduur van het actief niet verlengd en/of de waarde van het actief niet verhoogd wordt, worden rechtstreeks in het resultaat verantwoord . • 5.3.2 Bijzondere waardeverminderingen van materiële vaste activa PWN beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn . Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld . Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroom genererende eenheid waartoe het actief behoort . Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde .

49


5.4 Financiële vaste activa • 5.4.1 Deelnemingen Deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode (nettovermogenswaarde) . Wanneer 20% of meer van de stemrechten uitgebracht kan worden, wordt, tenzij anders vermeld, ervan uitgegaan dat er invloed van betekenis is . De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende beschikbaar is voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming . Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd . Indien en voor zover PWN in deze situatie geheel of gedeeltelijk instaat voor de schulden van de deelneming, dan wel het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt hiervoor een voorziening getroffen . De eerste waardering van gekochte deelnemingen is gebaseerd op de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva op het moment van acquisitie . Voor de vervolgwaardering worden de grondslagen toegepast die gelden voor deze jaarrekening, uitgaande van de waarden bij eerste waardering . Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs . Indien sprake is van een bijzondere waardevermindering vindt waardering plaats tegen de realiseerbare waarde . De afwaardering vindt dan plaats ten laste van de winst-en-verliesrekening . • 5.4.2 Vorderingen op deelnemingen De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen worden initieel gewaardeerd tegen de reële waarde, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen . Vervolgens worden deze vorderingen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs . • 5.4.3 Overige participaties Deze participaties worden initieel gewaardeerd tegen reële waarde . Vervolgens worden participaties gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs . Bijzondere waardeverminderingen worden in mindering gebracht op de geamortiseerde kostprijs en direct verantwoord in de winst-en-verliesrekening . • 5.4.4 Bijzondere waardeverminderingen van financiële vaste activa De vennootschap beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn . Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld . Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde .

5.5 Voorraden

De voorraden gronden hulpstoffen worden gewaardeerd op verkrijgingsprijzen onder toepassing van de FIFOmethode (first in, first out) of lagere opbrengstwaarde, verminderd met afwaardering wegens incourantheid . • 5.5.1 Onderhanden werken Onder de onderhanden werken zijn (acquisitie)kosten van lopende en nog uit te voeren projecten opgenomen . De onderhanden werken worden gewaardeerd tegen kostprijs onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor eventuele niet terug te verdienen kosten .

5.6 Vorderingen

Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie . Handelsvorderingen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs . Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering . De vorderingen hebben een looptijd van korter dan 1 jaar, tenzij anders vermeld .

50


5.7 Liquide middelen

Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden . Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden indien het saldo van alle bij de betreffende bank lopende rekeningen negatief staat . Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde .

5.8 Voorzieningen

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten . De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen . De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde (op basis van een vaste rekenrente van 5%) waarbij, indien van toepassing, rekening wordt gehouden met toekomstige salarisstijgingen . De voorziening uitkeringen aan post-actieven wordt gedeeltelijk berekend tegen de contante waarde van de toekomstige betalingsverplichtingen, waarbij rekening is gehouden met de verwachte salarisstijgingen . Voor het subonderdeel WW en WGA verplichtingen wordt de voorziening nominaal bepaald aan de hand van de ontvangen beschikkingen . De voorziening jubileumuitkeringen wordt berekend tegen de contante waarde van de toekomstige betalingsverplichtingen verbonden aan het aanwezig zijn van een langjarig dienstverband waarbij tevens de verwachting over natuurlijke uitstroom is verdisconteerd, waarbij rekening is gehouden met de verwachte salarisstijgingen . Vanwege de gewijzigde CAO vervalt in 2016 de voorziening jubileumuitkeringen van werknemers die in 2016 jonger zijn dan 55 jaar . De overige voorzieningen worden opgenomen tegen nominale waarde van de voor de afwikkeling van de voorziening naar verwachting noodzakelijke uitgaven .

5.9 Lang- en kortlopende schulden

Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde . Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen . Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten . Het verschil tussen de bepaalde boekwaarde en de uiteindelijke aflossingswaarde wordt op basis van de effectieve rente gedurende de geschatte looptijd van de schulden in de winst-en-verliesrekening als interestlast verwerkt . De kortlopende schulden hebben allen een resterende looptijd korter dan een jaar . De reële waarde benaderd de boekwaarde vanwege het kortlopende karakter ervan . 5.10 Pensioenen Op de pensioenregelingen zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden pensioenpremies betaald door PWN aan het bedrijfstakpensioenfonds ABP . De pensioenen zijn gebaseerd op een middelloonregeling . De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn . Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen . Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen .

5.11 Operationele leasing

Bij PWN zijn er leasecontracten waarbij een groot deel van de voor- en nadelen die aan de eigendom verbonden zijn, niet bij de vennootschap liggen . Deze leasecontracten worden verantwoord als operationele leasing . Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de winst-en-verliesrekening over de looptijd van het contract .

51


6 Grondslagen derivaten en hedge-accounting PWN maakt gebruik van afgeleide financiële instrumenten zoals renteswaps ter afdekking van de gelopen risico’s betreffende de renteschommelingen . Met betrekking tot de financiële instrumenten voldoet PWN aan de voorwaarden van kostprijs hedge-accounting in overeenstemming met RJ 290 . Bij het toepassen van kostprijs hedge-accounting is de eerste waardering en de grondslag van verwerking in de balans en de resultaatbepaling van het hedge-instrument afhankelijk van de afgedekte post . Dit betekent het volgende: • Indien de afgedekte post tegen kostprijs in de balans wordt verwerkt, wordt ook het derivaat tegen kostprijs gewaardeerd . • Zolang de afgedekte post in de kostprijs-hedge nog niet in de balans verwerkt wordt, wordt het hedgeinstrument niet geherwaardeerd . Indien de afgedekte post een monetaire post in vreemde valuta betreft, wordt het derivaat, voor zover het valutaelementen in zich heeft, ook gewaardeerd tegen de contante koers op balansdatum . Indien het derivaat valutaelementen in zich heeft, dient het verschil tussen de contante koers die geldt op het moment van afsluiten van het derivaat en de termijnkoers waartegen het derivaat zal worden afgewikkeld te worden verdeeld over de looptijd van het derivaat, omdat dit verschil hoofdzakelijk een gevolg is van renteverschillen . Indien het derivaat valuta elementen in zich heeft, wordt het verschil tussen de contante koers die geldt op het moment van afsluiten van het derivaat en de termijnkoers waartegen het derivaat zal worden afgewikkeld geamortiseerd over de looptijd van het derivaat . Het ineffectieve deel van de hedge-relatie wordt, indien van toepassing direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt . PWN past kostprijs hedge-accounting toe voor de renteswaps die ervoor zorgen dat bepaalde variabel rentende schulden worden omgezet in vastrentende leningen .

7 Financiële instrumenten en risicobeheersing Wij wijzen op de in het jaarverslag te vermelden doelstellingen en het beleid van PWN inzake risicobeheer . Daarbij wordt aandacht besteed aan het beleid voor de afdekking van risico’s verbonden aan alle belangrijke soorten voorgenomen transacties, en aan de door PWN gelopen prijs-, krediet-, liquiditeits- en kasstroomrisico’s (art . 391 .3 BW) . Zie hiervoor het hoofdstuk risicomanagement .

7.1 Marktrisico • 7.1.1 Valutarisico Het valutarisico voor PWN heeft vooral betrekking op posities en toekomstige transacties in Britse ponden . De directie van PWN heeft op basis van een risicoanalyse bepaald dat een deel van deze valutarisico’s wordt ingedekt . Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een cross currency swap . Dit instrument wordt niet speculatief gebruikt . Voorgaande is vastgelegd in het treasurystatuut . • 7.1.2 Rente- en kasstroomrisico Voor de schulden met variabele renteafspraken loopt PWN risico ten aanzien van toekomstige kasstromen . Om deze risico’s te mitigeren heeft PWN renteswaps gecontracteerd, zodat zij per saldo een vaste rente betaald . Deze instrumenten worden niet speculatief gebruikt . De marktwaarde van de financiële instrumenten is bepaald aan de hand van de waarde in het economische verkeer . Het betreft het bedrag dat de PWN zou ontvangen of betalen wanneer de contracten beëindigd zouden worden .

52


• 7.1.2 Kredietrisico PWN heeft geen significante concentraties van kredietrisico . De liquide middelen staan uit bij banken die minimaal een A-rating hebben . Banken waarmee derivaten worden afgesloten hebben tenminste een A-rating . PWN heeft vorderingen verstrekt aan verbonden partijen en maatschappijen waarin wordt deelgenomen . Bij deze partijen is geen historie van wanbetaling bekend . • 7.1.3 Liquiditeitsrisico PWN stuurt onder andere op de convenanten die door de financiers van PWN worden geëist . Hiermee blijft PWN toegang houden tot de vermogensmarkt . Tevens wordt continu een liquiditeitsplanning van 12 maanden vooruit aangehouden waarbij eventuele risico’s direct worden opgelost . Daarnaast wordt in de kredieten een interne buffer aangehouden waardoor PWN te allen tijde aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen . Verder loopt PWN liquiditeitsrisico uit hoofde van haar derivatenportefeuille . PWN loopt het risico dat een derivatencontract voor einde looptijd wordt beëindigd (break) door de tegenpartij . Op 31 december 2014 waren er geen breakmomenten binnen 1 jaar . Het eerste breakrisico ligt in 2021 .

8 Grondslagen voor bepaling van het resultaat Winsten worden verantwoord in het jaar waarin de goederen zijn geleverd, c .q . de diensten zijn verricht . Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn .

8.1 Netto-omzet

Onder de netto-omzet wordt verantwoord het gefactureerde vastrecht en het gefactureerde waterverbruik met betrekking tot het verslagjaar tot aan de laatste opnamedatum van de individuele watermeters, evenals de raming van het nog te factureren vastrecht en het verbruik over de periode vanaf de laatste opnamedatum van deze meters tot en met het einde van het verslagjaar . De afwijkingen op de ramingen worden in het volgende verslagjaar verantwoord .

8.2 Overige bedrijfsopbrengsten

Onder overige bedrijfsopbrengsten worden verantwoord de opbrengsten vanuit de door de provincie NoordHolland in beheer gegeven duinterreinen en andere provinciale natuur- en recreatieterreinen, de opbrengsten van de Kennemer Duincampings, de verkoop van activa, en overige opbrengsten van nevenactiviteiten .

8.3 Personeelsbeloningen

Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst-enverliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers .

8.4 Geactiveerde productie voor het eigen bedrijf

Onder de geactiveerde productie voor het eigen bedrijf worden de interne loonkosten (uren x tarief) opgenomen . Deze kosten dienen ter vervaardiging van de materiële vaste activa . De geactiveerde kosten worden in mindering gebracht op de personeelskosten .

8.5 Overige kosten

Dit betreffen de kosten die PWN maakt t .b .v . haar exploitatie en bestaan onder meer uit kosten uitbesteed werk, materiaalkosten, en overige externe kosten . Deze kosten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben .

53


8.6 Subsidies

Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de winst-en-verliesrekening in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan . De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen . Subsidies met betrekking tot investeringen in materiële vaste activa worden in mindering gebracht op het desbetreffende actief en als onderdeel van de afschrijvingen verwerkt in de winst-en-verliesrekening .

8.7 Afschrijvingen

De afschrijvingen geschieden tijdsevenredig op basis van de verwachte economische levensduur . De afschrijvingen vangen maximaal 2 maanden na het moment van ingebruikname aan . Boekwinsten en -verliezen met betrekking tot materiële vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen . De van derden ontvangen bijdragen in aanleg leidingen worden geamortiseerd overeenkomstig de afschrijvingstermijn van de aangelegde leiding .

8.8 Financiële baten en lasten

De financiële baten en lasten omvatten de rentebaten en –lasten, de kosten die samenhangen met het aantrekken van vreemd vermogen evenals de eventuele koersverschillen hierop .

8.9 Koersverschillen

Koersverschillen die optreden bij de afwikkeling of omrekening van monetaire posten worden in de winst en verliesrekening verwerkt in de periode dat zij zich voordoen, tenzij hedge accounting wordt toegepast .

8.10 Resultaat deelnemingen

Het resultaat deelnemingen bestaat uit de resultaten van het boekjaar van de in de balans weergegeven deelnemingen .

8.11 Belastingen

Als gevolg van artikel 2 van de Wet op de vennootschapsbelasting zijn waterbedrijven vrijgesteld voor de heffing van vennootschapsbelasting . De weergegeven vennootschapsbelasting heeft volledig betrekking op de deelnemingen van PWN Technologies B .V .

8.12 Resultaat aandeel derden

Het resultaat aandeel derden bestaan uit de resultaten van het boekjaar van de in de balans weergegeven deelnemingen voor het deel waar PWN geen aandeel in houdt .

9 Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode . De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen . Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers . Koersverschillen op geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond . Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest, ontvangen dividenden en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten . Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten . Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen .

54


10 Toelichting op de geconsolideerde balans 10.1 Materiële vaste activa

Voor de balanswaardering zijn de volgende afschrijvingstermijnen gehanteerd . Categorie Bedrijfsgebouwen en terreinen: Machines en installaties: Leidingen: Andere bedrijfsmiddelen:

aantal jaren Bedrijfsgebouwen Gebouwen pompstations Waterwinningsmiddelen en filterinrichtingen Overige machines en installaties Leidingnet distributieleidingen en transportleidingen Leidingnet aansluitleidingen Watermeters Inventaris


40 30 25 5 t/m 10 60 40 4 t/m 20 3 t/m 5

Bedrijfsgebouwen en terreinen

Machines en installaties

Leidingen

Andere vaste bedrijfsmiddelen

Bijdragen derden

Totaal

Aanschafwaarde per 1 januari 2014

265 .813

301 .349

814 .624

101 .577

Cumulatieve afschrijvingen per 1 januari 2014

105 .549

232 .774

325 .667

71 .069

(57 .754)

677.305

Boekwaarde per 1 januari 2014 Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen

160.264 27 .191 (204) (12 .754)

68.575 41 .885 (86) (11 .177)

488.958 17 .832 (617) (20 .326)

30.508 7 .459 (3 .670) (8 .392)

(87.108) (3 .551) 0 3 .068

661.197 90.816 (4.577) (49.581)

Boekwaarde per 31 december 2014

174.497

99.197

485.847

25.905

(87.591)

697.855

Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2014

110 .054

239 .372

337 .572

60 .476

(57 .271)

690.203

Aanschafwaarde per 31 december 2014

284 .551

338 .569

823 .419

86 .381

16 .419 17 .106 (27 .191) 6.334

40 .446 3 .506 (41 .885) 2.067

28 .820 25 .331 (17 .832) 36.319

8 .142 5 .563 (7 .459) 6.246

(144 .862) 1.338.501

(144 .862) 1.388.058

Materiële vaste activa in uitvoering (onderhanden werk) In uitvoering per 1 januari 2014 Investeringsuitgaven 2014 Gereed 2014 In uitvoering per 31 december 2014

Materiële vaste activa in ontwikkeling Totaal boekwaarde materiële vaste activa

0 0 0 0

93.827 51.506 (94.367) 50.966

600

600

181.431

101.264

522.166

32.151

(87.591)

749.421

De investeringsuitgaven van € 52 miljoen hebben met name betrekking op de afronding van de bouw van een nieuwe voorzuivering op het productiebedrijf in Andijk en het project PWNext (o .a . renovatie hoofdgebouw en het nieuwe werken) . Aan de materiële vaste activa in uitvoering wordt bouwrente toegerekend . Deze bouwrente bedroeg in 2014: € 1,6 miljoen (2013: € 2,8 miljoen) .

55


10.2 Financiële vaste activa bedragen x € 1 .000

Deelnemingen

Overige participaties

Vorderingen op deelnemingen

Overige vorderingen

Totaal

Boekwaarde per 1 januari 2014 Investeringen Amortisatie Verstrekte leningen Aflossingen leningen Mutatie voorziening Resultaat deelnemingen

1.901 20 0 0 0 0 91

367 0 (91) 0 0 0 0

677 0 0 137 (86) 0 0

0 0 0 0 (23) 23 0

2.945 20 (91) 137 (109) 23 91


2.012

276

728

0

3.016


31-12-2014

Mutaties

31-12-2013

900 38 20 5

0 0 20 0

900 38 0 5

1.049 0 0 2.012

276 0 (185) 111

773 0 185 1 .901

276 2.288

(91) 20

367 2.268

Deelnemingen en participaties

Gewaardeerd tegen kostprijs: KWR te Nieuwegein (12,3%) Reststoffenunie Waterleidingbedrijven B .V . te Nieuwegein (10,5%) Société d’Exploitation des Ouvrages Hydrauliques (SEOH) (20%) Futuro B .V . (25%) Gewaardeerd tegen netto-vermogenswaarde: Het Waterlaboratorium N .V te Haarlem (33,3%) Aquavirunga te Rwanda (51%) Water Fund Holland B .V . te Nieuwegein (32,9%) Overige participaties

Aandeel in afvoerleiding Wieringermeer Totaal deelnemingen en participaties

Aquanet B .V . heeft in 2014 een 20% belang in SEOH verworven . De mutaties in de deelnemingen en participaties gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde betreft het resultaat boekjaar voor het deel waarvoor PWN aandelen houdt . • Overige participaties De amortisatie betreft de jaarlijkse vrijval van het aandeel in de afvoerleiding Wieringermeer . • Vorderingen De vorderingen hebben een looptijd langer dan 1 jaar . De vorderingen met een looptijd korter dan 1 jaar zijn verantwoord onder de vlottende activa . Omtrent de uitgegeven leningen zijn geen zekerheden verkregen . Voor de entiteiten met geringe liquiditeiten waarop PWN een vordering heeft, heeft PWN voor deze vorderingen een voorziening gevormd . De aflossingen op de leningen betreft het kortlopende deel van de lening aan Het Waterlaboratorium en de aflossing van leningen uit hoofde van de MDG activiteiten van PWN .

56


10.3 Vlottende activa bedragen x € 1 .000

31-12-2014

31-12-2013

312 1.483 1.795

1 .505 1 .449 2.954

Voorraden

Onderhanden werken Materialen Totaal voorraad

De onderhanden werken betreffen (acquisitie)kosten van lopende en nog uit te voeren projecten . De materialen bestaan met name uit leidingen en appendages . bedragen x € 1 .000

31-12-2014

31-12-2013

22.089 4.059 (3.188) 22.960

19 .494 3 .623 (2 .745) 20.372

Debiteuren

Waterdebiteuren Handelsdebiteuren Af: Voorziening oninbare debiteuren Totaal debiteuren

De toename van de waterdebiteuren houdt verband met de afrekendagen . Hierdoor fluctueert het saldo waterdebiteuren . De toename van de voorziening debiteuren houdt verband met de langere doorlooptijd van de gerechtelijke debiteuren . bedragen x € 1 .000

31-12-2014

31-12-2013

99 2.508 43 292 2.942

122 2 .591 1 .191 18 3.922

Vorderingen

Vorderingen op personeel Te vorderen belastingen, pensioenen sociale premies Lening u/g Overige vorderingen Totaal vorderingen

De te vorderen belasting bestaat met name uit de te vorderen BTW . De lening u/g bestaat uit het kortlopende deel van de verstrekte lening aan het Waterlaboratorium . bedragen x € 1 .000

31-12-2014

31-12-2013

374 3.239 3.613

251 3 .119 3.370

Overlopende activa

Vooruitbetaalde kosten Overige overlopende activa Totaal overlopende activa Er zijn geen vorderingen in onderpand gegeven als zekerheid voor verplichtingen . De vlottende activa hebben een looptijd van korter dan één jaar .

57


10.4 Liquide middelen

De liquide middelen staan ter vrije beschikking aan de vennootschap .

10.5 Eigen vermogen

Voor een specificatie en toelichting van het eigen vermogen wordt verwezen naar de vennootschappelijke balans per 31 december 2014 .

10.6 Voorzieningen bedragen x € 1 .000 Voorziening uitkeringen post-actieven Voorziening jubileumuitkeringen Overig Totaal bedragen x € 1 .000 Voorziening uitkeringen post-actieven Voorziening jubileumuitkeringen Overig Totaal

31-12-2014 31-12-2013 4.598 1.467 547 6.612

6 .518 1 .626 2 .222 10.366

31-12-2014

Dotatie

Onttrekking

Vrijval

31-12-2013

4.598 1.467 547 6.612

705 75 4 784

2 .548 234 34 2.816

77 0 1 .645 1.722

6 .518 1 .626 2 .222 10.366

De aangegane verplichtingen inzake uitkeringen aan post-actieven betreffen afspraken met medewerkers op grond van het sociaal plan, dan wel de geactualiseerde en toekomstige verplichtingen van de medewerkers die gebruikmaken van de FUR-suppletieregeling . De dotatie aan de voorziening post-actieven bestaat met name uit rentekosten . De onttrekkingen bestaan met name uit de maandelijkse uitkeerverplichting . De voorziening jubileumuitkeringen heeft betrekking op de toekomstige jubileumuitkeringen van het actieve personeel . Als gevolg van wijziging in de CAO komt de jubileumverplichting vanaf 2016 te vervallen voor werknemers die in 2016 jonger zijn dan 55 jaar . De jubileumuitkeringen worden dan maandelijks verdisconteerd in het loon . De dotatie aan de voorziening jubileumuitkeringen bestaat met name uit rentekosten . De overige voorzieningen bestaan uit een voorziening inzake verwachte verplichtingen uit hoofde van de cao . Het risico inzake renteverplichtingen uit hoofde van lopende en afgewikkelde verplichtingen is ultimo 2014 afgewikkeld . De opgenomen voorziening is derhalve vrijgevallen . De verwachte onttrekking voor de totale post voorzieningen zal voor het komende boekjaar € 1,3 miljoen . bedragen . Een bedrag van € 1,6 miljoen heeft een looptijd van meer dan 5 jaar .

58


10.7 Langlopende schulden bedragen x € 1 .000

31-12-2014

31-12-2013

484 .735 53 .710 0

443 .716 104 .096 (32 .127)

Langlopende schulden Aflossingsverplichting lopend boekjaar Effect schattingswijziging consolidatiekring Totaal begin periode Mutaties Opgenomen leningen Aflossingen Aflossingsverplichting volgend boekjaar Totaal mutaties

60 .000 (53 .710) (24 .413)

538.445

(18.123)

115 .000 (92 .240) (53 .710)

515 .685

(30 .950)

Totaal

520.322

484 .735

Totaal langlopende schulden (incl. kortlopend deel)

544.735

538 .445

De gemiddelde resterende looptijd is 5 jaar (2013: 5,25) . Het gemiddelde rentepercentage over de resterende looptijd van deze leningen beloopt 3,56% (2013: 3,94%) . Een bedrag van € 364 miljoen (2013: € 354 miljoen) heeft een resterende looptijd van meer dan 5 jaar . De marktwaarde van de langlopende schulden bedraagt € 630 miljoen (2013: € 607 miljoen) . • Negatieve pledge clausule PWN heeft in de contracten met de banken een negatieve pledge clausule opgenomen . Hiermee verklaart PWN geen van haar activa te zullen bezwaren ten behoeve van derden zonder voorafgaande toestemming van de geldgever . • Derivaten PWN heeft ultimo 2014 de volgende derivaten in haar portefeuille: • Renteswaps • Cross currency swap PWN past hedge-accounting toe ten aanzien van alle bovengenoemde derivaten . Het effectieve deel van de reëlewaardeverandering van de derivaten wordt direct verantwoord in de winst-en-verliesrekening onder de financiële baten en lasten . PWN documenteert de relatie tussen hedging instrument en onderliggende afgedekte positie in een hedgetabel . In 2014 waren alle hedges effectief . De marktwaarde van de swaps bedraagt per 31 december 2014 € 69,6 miljoen negatief (2013: € 28,1 miljoen negatief) . PWN heeft ten doel de swaps tot einde looptijd aan te houden, waarmee de swaps te zijner tijd kostenneutraal worden afgewikkeld . • Renteswaps Voor hedge accounting doeleinden is het risico van veranderingen in de variabele interest die wordt betaald op financieringen als afgedekte positie aangewezen . De afgesloten, al lopende en toekomstige financieringen zijn aangemerkt als afgedekte positie . Alle renteswaps die PWN heeft afgesloten zijn als hedging instrument aangewezen, daar ze allen het hiervoor genoemde variabele rente risico afdekken . Per 31 december 2014 heeft PWN acht payers swaps met een totale hoofdsom van € 172 miljoen (2013: € 178 miljoen, met negen payer swaps) . De marktwaarde van de swaps bedraagt per 31 december 2014 € 66,9 miljoen negatief (2013: € 23,4 miljoen negatief) .

59


Vier payers swaps kennen een Mutual Termination Clausule (MTC) . Twee van deze payer swaps met een MTC clausule hebben een ingangsdatum in 2021 en hebben een marktwaarde per ultimo 2014 van € 27,5 miljoen negatief (2013: € 7,3 miljoen negatief) . De overige twee swaps met een MTC clausule hebben een ingangsdatum in 2022 en hebben een marktwaarde van € 28,8 miljoen negatief (2013: € 8,5 miljoen negatief) . PWN heeft in 2015 één MTC van 2021 naar 2024 en één MTC van 2022 naar 2025 verplaatst . Dit heeft PWN gedaan om het bijbehorende liquiditeitsrisico, dat eventueel zou kunnen voorkomen, indien de rente laag blijft en de verstrekker het MTC recht uitoefent beter te spreiden . Er is geen CSA afgesloten (Collateral Support Annex) met de tegenpartij, zijnde Deutsche Bank en ING . In een CSA komen partijen overeen om bij tussentijdse verschillen tussen oorspronkelijke en marktwaarde af te rekenen . • Cross-currency swap PWN heeft een cross-currency swap afgesloten ter afdekking van het valutarisico op aflossingen en rentebetalingen van een lening in Britse Ponden . De marktwaarde van de cross-currency swap bedraagt per 31 december 2014 € 2,7 miljoen negatief (2013: € 4,6 miljoen negatief) .

10.8 Kortlopende schulden bedragen x € 1 .000 Aflossingsverplichting langlopende schulden komend boekjaar Voorschotten watergelden Te betalen belastingen, pensioenen sociale premies Schulden aan leveranciers Overlopende passiva Totaal

31-12-2014

31-12-2013

24.413 13.675 5.110 18.382 16.294 77.874

53 .710 13 .003 3 .718 30 .183 17 .608 118.222

De toename van de voorschotten watergelden houdt verband met de afrekendagen in 2014 . De te betalen belastingen bestaan met name uit de af te dragen Belasting op Leidingwater en de af te dragen loonheffing . De afname van de crediteuren houdt verband met eenmalige hogere verplichtingen in 2013 (bijvoorbeeld n .t .b . kosten inzake de Zinker naar Texel en de aankoop van de C200) . De overlopende passiva bestaan met name uit nog te betalen rentekosten en de verplichting inzake het flexibele arbeidsbudget . De vlottende passiva hebben een looptijd van korter dan één jaar .

60


11 Niet uit de balans blijkende verplichtingen 11.1 Financiële verplichtingen

Meerjarige financiële verplichtingen voor de totale looptijd van de verplichtingen ad € 125 miljoen zijn aangegaan uit hoofde van het onderhoud/beheer van installaties, uit hoofde van investeringen en overige activiteiten . De totale looptijd van deze verplichtingen is korter dan 5 jaar . De verplichting korter dan 1 jaar bedraagt € 43 miljoen . In bovenstaande verplichting is een meerjarige financiële verplichting inbegrepen voor de afname van reinwater . De jaarlijkse verwachte last bedraagt € 11 miljoen . De totale operationele leaseverplichting bedraagt € 4 miljoen, met de volgende onderverdeling: Korter dan 1 jaar: € 1 miljoen Tussen 1 en 5 jaar: € 3 miljoen

11.2 Fiscale eenheid

Binnen PWN is sprake van een fiscale eenheid voor de btw . Naast PWN zijn de volgende vennootschappen in de fiscale eenheid opgenomen: • PWN Technologies B .V ., te Velserbroek (100%) • PWN International Projects B .V ., te Velserbroek (100%) • Aquanet B .V ., te Velserbroek (100%) • De Kennemer Duincampings B .V ., te Velserbroek (100%)

61


12 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 12.1 Netto-omzet 2014 m3

2014 €

2013 m3

2013 €

Verkocht drinkwater Verkocht ruwwater WRK Lek- en meetverschillen Totaal

99.475 38.879 5.823 144.177

169.266 6.783

170 .745 8 .442

176.049

99 .900 37 .278 5 .703 142 .881

Vastrecht brandkranen Netto-omzet

144.177

1.055 177.104

142 .881


179 .187 1 .109 180 .296

Voor een toelichting op de ontwikkeling van de omzet wordt verwezen naar het directieverslag .

12.2 Overige bedrijfsopbrengsten bedragen x € 1 .000 Opbrengsten verblijfsrecreatie Opbrengsten natuurbeheer Doorberekende werkzaamheden en diensten Doorberekende administratie- en inningskosten Opbrengst verkoop bedrijfsmiddelen Totaal

2014

2013

8.894 3.109 4.935 1.595 0 18.533

8 .318 2 .577 5 .371 1 .655 3 .006 20 .927

Onder de overige aan derden doorberekende werkzaamheden en diensten zijn voornamelijk begrepen de opbrengsten van derden die worden verkregen uit hoofde van o .a . werkzaamheden aan distributie- en aansluitleidingen en de opbrengsten uit overige nevenactiviteiten . De opbrengst verkoop bedrijfsmiddelen betrof de verkoop van het Logistiek Centrum in Heemskerk in 2013 . De kostprijs van het bedrijfsmiddel is verantwoord onder de kosten .

12.3 Inkoop water bedragen x € 1 .000

2014

2013

Inkoop drinkwater Totaal

6.885 6.885

6 .874 6 .874

62


12.4 Kosten uitbesteed werk, materiaalkosten en andere externe kosten bedragen x € 1 .000 Uitbesteed werk Materiaalkosten Kostprijs verkoop bedrijfsmiddelen Overige externe kosten Vrijval u .h .v . rentevoorziening Totaal

2014

2013

35.387 18.036 0 14.404 (1.645) 66.182

38 .761 18 .712 1 .517 18 .570 0 77.560

De afgenomen kosten uitbesteed werk houden met name verband met het herstel van de gebroken onderzeese leiding naar Texel en de ongeplande reparatie van een ernstig beschadigd waterreservoir op productiebedrijf Jan Lagrand in Heemkerk in 2013 . De afname van de overige externe kosten houdt met name verband met doorgevoerde kostenbesparingen, zoals contractonderhandelingen met leveranciers . In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria ten laste van het resultaat gebracht:

PwC Accountants

Overig PwC netwerk

Totaal PwC netwerk

€

€

€

Controle van de jaarrekening

140

-

140

Andere controlewerkzaamheden

18

-

18

Fiscale advisering

-

-

-

Andere niet-controlediensten

-

75

75

159

75

234

(x1000)

Totaal

Bovenstaande honoraria betreffen de werkzaamheden die bij de vennootschap en de in de consolidatie betrokken maatschappijen zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in artikel 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties) en de in rekening gebrachte honoraria van het gehele netwerk waartoe de accountantsorganisatie behoort .

63


12.5 Personeelskosten 2014

2013

Salarissen (incl . vakantiegeld) Pensioenkosten Overige sociale lasten Af: Geactiveerde produktie eigen bedrijf

35.183 4.335 4.231 (3.179) 40.570

34 .350 4 .412 3 .631 (2 .458) 39 .935

Mutaties in de voorzieningen Mutatie in de reservering verlofdagen

(1.684) 608

(2 .591) 1 .359

Totaal

39.494

38 .703

616

626


Het gemiddeld aantal actieve personeelsleden omgerekend naar een volledige dagtaak per ultimo van het jaar bedroeg

Het aantal fte werkzaam in het buitenland bedraagt ultimo 2014 4 (2013: 8) . De overige fte zijn werkzaam in Nederland . De bezoldiging van de directie en commissarissen wordt vermeld in de toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening .

12.6 Afschrijvingen bedragen x € 1 .000 Afschrijving op materiële vaste activa Amortisatie van bijdragen in aanleg Totaal

2014

2013

57.225 (3.068) 54.157

51 .558 (3 .019) 48 .539

De toename van de afschrijvingen is met name te relateren aan het activeren van de nieuwe voorzuivering Andijk III .

64


12.7 Financiële baten en -lasten 2014

2013

Rentelasten Rentetoerekening aan voorzieningen

20.385 331 20.716

21 .475 516 21 .991

Doorberekend aan investeringswerken Ontvangen interest leningen u/g derden

(1.644) (33) 19.039

(2 .826) (141) 19 .024

Overige interestbaten en -lasten Koersresultaat Totaal

116 (15) 19.140

(56) 88 19 .056


Onder de rentelasten in 2014 is € 5,4 miljoen aan swaplasten verantwoord (2013: € 2,2 miljoen) . Voor een nadere toelichting inzake de derivaten wordt verwezen naar paragraaf 10 .7 .

65


13 Vennootschappelijke balans Activa


31-12-2014

Noot:

Vaste activa

Materiële vaste activa Financiële vaste activa

15 .1 15 .2

Vlottende activa

15 .3

Voorraden Debiteuren Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen

(na resultaatbestemming)

641.521 49.988

1.466 24.295 14.392 17.353

Passiva


Aandelenkapitaal Algemene reserve

15 .4

639 .354 56 .607 691.509

Totaal

Eigen vermogen

31-12-2013

6.795 192.172

Voorzieningen

57.506

695 .961 1 .437 23 .161 15 .949 4 .983

45 .530

749.015

741 .491

31-12-2014

31-12-2013

198.967

6 .795 182 .922

189 .717

6.612

10 .363

Langlopende schulden

15 .5

464.409

438 .538

Kortlopende schulden

15 .6

79.027

102 .873

749.015

741 .491

26,6%

25,6%

Totaal Solvabiliteit

66


14 Vennootschappelijke winst- en verliesrekening 2014

2013

26.133

24 .063

(14.859)

(13 .835)


11.274

10 .228

Resultaat uit deelnemingen

(1.275)

(914)

9.999

9 .314

bedragen x € 1 .000 Bedrijfsresultaat Financiële baten en -lasten


15 Toelichting vennootschappelijk algemeen 15.1 Algemeen De grondslagen van waardering en resultaatbepaling voor de vennootschappelijke jaarrekening zijn gelijk aan de grondslagen die worden vermeld in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening . Geconsolideerde vennootschappen worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde . Het resultaat uit deelnemingen komt overeen met het aandeel in het resultaat van het boekjaar van de desbetreffende vennootschappen . Aangezien de resultaten van de vennootschap zijn betrokken in de consolidatie, is de vennootschappelijke winsten verliesrekening in verkorte vorm opgenomen (conform art . 402 BW 2 titel 9) . Voor zover toelichting ontbreekt, wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winsten verliesrekening .

67


16 Toelichting op de vennootschappelijke balans 16.1 Materiële vaste activa

Voor de balanswaardering zijn de volgende afschrijvingstermijnen gehanteerd . Categorie Bedrijfsgebouwen en terreinen: Machines en installaties: Leidingen: Andere bedrijfsmiddelen:

aantal jaren Bedrijfsgebouwen Gebouwen pompstations Waterwinningsmiddelen en filterinrichtingen Overige machines en installaties Leidingnet distributieleidingen en transportleidingen Leidingnet aansluitleidingen Watermeters Inventaris


40 30 25 5 t/m 10 60 40 4 t/m 20 3 t/m 5

Bedrijfsgebouwen en terreinen

Machines en installaties

Leidingen

Andere vaste bedrijfsmiddelen

Bijdragen derden

Totaal

Aanschafwaarde per 1 januari 2013

227.999

290.121

750.261

87.536

Cumulatieve afschrijvingen per 1 januari 2013

100.747

226.326

322.875

66.259

(57.754)

658.453

Boekwaarde per 1 januari 2014 Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen

127.252 25 .878 (204) (7 .517)

63.795 41 .376 (86) (10 .613)

427.386 16 .348 (617) (12 .519)

21.277 7 .195 (3 .512) (7 .018)

(87.108) (3 .551) 0 3 .068

552.602 87 .246 (4 .419) (34 .599)


145.409

94.472

430.598

17.942

(87.591)

600.830

Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2014

104.525

232.084

334.418

55.237

(57.271)

668.993

Aanschafwaarde per 31 december 2014

249.934

326.555

765.016

73.179

12 .554 15 .519 (25 .878) 2.195

47 .272 2 .031 (41 .376) 7.927

18 .395 22 .654 (16 .348) 24.701

7 .931 4 .532 (7 .195) 5.268

(144.862) 1.211.055

(144.862) 1.269.823

Materiële vaste activa in uitvoering (onderhanden werk) In uitvoering per 1 januari 2014 Investeringsuitgaven 2014 Gereed 2014 In uitvoering per 31 december 2014

Materiële vaste activa in ontwikkeling Totaal boekwaarde materiële vaste activa

0 0 0 0

86 .152 44 .736 (90 .797) 40.091

600

600

148.204

102.399

455.299

23.210

(87.591)

641.521

De investeringsuitgaven van € 45 miljoen hebben met name betrekking op de afronding van de bouw van een nieuwe voorzuivering op het productiebedrijf in Andijk en het project PWNext (o .a . renovatie hoofdgebouw en het nieuwe werken) . Aan de materiële vaste activa in uitvoering wordt bouwrente toegerekend . Deze bouwrente bedroeg in 2014: € 1,6 miljoen (2013: € 2,8 miljoen) .

68


16.2 Financiële vaste activa bedragen x € 1 .000

Deelnemingen

Overige participaties

Vorderingen op deelnemingen

Overige vorderingen

Totaal

4.463 2 .797 0 0 0 0 (1 .276)

367 0 0 (91) 0 0 0

51.777 137 0 0 (8 .186) 0 0

0 0 0 0 (23) 23 0

56.607 2 .934 0 (91) (8 .209) 23 (1 .276)

5.984

276

43.728

0

49.988

Boekwaarde per 1 januari 2014 Investeringen Desinvesteringen Amortisatie Aflossingen leningen Mutatie voorziening Resultaat deelnemingen Boekwaarde per 31 december 2014 bedragen x € 1 .000

Deelnemingen in groepsmaatschappijen

Aquanet B .V . (100%) PWN International Projects B .V . (100%) PWN Technologies B .V . (100%) De Kennemer Duincampings B .V . (100%) N .V . Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland (50%) Totaal deelnemingen in groepsmaatschappijen

31-12-2014

Mutaties

31-12-2013

658 14 432 2.934 320 4.358

265 0 202 620 297 1.384

393 14 230 2 .314 23 2.974

533 38 5

0 0 0

533 38 5

1.050 0 0 1.626

277 0 (140) 137

773 0 140 1 .489

5.984

1.521

4.463

Overige deelnemingen en participaties

Gewaardeerd tegen kostprijs: KWR te Nieuwegein (9,1%) Reststoffenunie Waterleidingbedrijven B .V . te Nieuwegein (10,5%) Futuro B .V . (25%) Gewaardeerd tegen netto-vermogenswaarde: Het Waterlaboratorium N .V . te Haarlem (33,3%) Aquavirunga te Rwanda (51%) Water Fund Holland B .V . te Nieuwegein (29,9%) Totaal:

In 2014 heeft PWN bij PWN Technologies B .V . € 2,5 miljoen aan agio gestort . PWN heeft in 2014 de 50% aandelen van de N .V . Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland van de Provincie Noord Holland overgenomen . De mutaties in de deelnemingen (in groepsmaatschappijen) en participaties gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde betreft het resultaat boekjaar voor het deel waarvoor PWN aandelen houdt . • Overige participaties De amortisatie betreft de jaarlijkse vrijval van het aandeel in de afvoerleiding Wieringermeer .

69


• Vorderingen De vorderingen hebben een looptijd langer dan 1 jaar . De vorderingen met een looptijd korter dan 1 jaar zijn verantwoord onder de vlottende activa . Omtrent de uitgegeven leningen zijn geen zekerheden verkregen . Voor de aan de WRK verstrekte leningen zijn garanties afgegeven . Deze zijn opgenomen in de niet in de balans opgenomen verplichtingen en activa . Voor de entiteiten met geringe liquiditeiten waarop PWN een vordering heeft, heeft PWN voor deze vorderingen een voorziening gevormd . De aflossingen op de leningen betreft het kortlopende deel van de lening aan Het Waterlaboratorium, de aflossing van de verstrekte leningen aan WRK en de aflossing van leningen uit hoofde van de MDG activiteiten van PWN . Voor een toelichting hierop wordt verwezen naar het directieverslag .

16.3 Vlottende activa bedragen x € 1 .000

31-12-2014

31-12-2013

1.466 1.466

1 .437 1 .437

22.089 2.575 2.766 (3.135) 24.295

19 .494 2 .632 3 .734 (2 .699) 23 .161

99 1.545 8.143 292 10.079

122 1 .607 9 .291 18 11 .038

324 627 3.362 4.313

114 702 4 .095 4 .911

Voorraden

Materialen Totaal voorraad Debiteuren

Waterdebiteuren Handelsdebiteuren Vorderingen op groepsmaatschappijen Af: Voorziening oninbare debiteuren Totaal debiteuren Vorderingen

Vorderingen op personeel Te vorderen belastingen, pensioenen sociale premies Lening u/g Overige vorderingen Totaal vorderingen Overlopende activa

Vooruitbetaalde kosten Nog te facturen omzet drinkwater Overige overlopende activa Totaal overlopende activa

De vlottende activa hebben een looptijd van korter dan één jaar .

70


16.4 Eigen vermogen bedragen x € 1 .000

Geplaatst kapitaal

Algemene reserve

Totaal

Saldo per 1 januari 2014

6 .795

182 .922

189 .717

Resultaat boekjaar Dividend Saldo per 31 december 2014

0 0 6.795

9 .999 (749) 192.172

9 .999 (749) 198.967

Het geplaatste aandelenkapitaal bestaat uit 15 .000 gewone aandelen . Alle aandelen worden gehouden door de Provincie Noord-Holland .

16.5 Langlopende schulden bedragen x € 1 .000

31-12-2014

31-12-2013

438 .538 46 .476

375 .015 85 .529

Langlopende schulden Aflossingsverplichting lopend boekjaar Totaal begin periode Mutaties Opgenomen leningen Aflossingen Aflossingsverplichting volgend boekjaar Totaal mutaties

50 .000 (46 .476) (24 .129)

485.014

(20.605)

110 .000 (85 .530) (46 .476)

460 .544

(22 .006)

Totaal

464.409

438 .538

Totaal langlopende schulden (incl. kortlopend deel)

488.538

485 .014

De gemiddelde resterende looptijd is 6,9 jaar (2013: 5,5) . Het gemiddelde rentepercentage over de resterende looptijd van deze leningen beloopt 3,61% (2013: 3,8%) . Een bedrag van € 324 miljoen (2013: € 334 miljoen) heeft een resterende looptijd van meer dan 5 jaar . De marktwaarde van de langlopende schulden bedraagt € 544 miljoen (2013: € 521 miljoen) .

71


16.6 Kortlopende schulden bedragen x € 1 .000 Aflossingsverplichting langlopende schulden komend boekjaar Voorschotten watergelden Te betalen belastingen, pensioenen sociale premies Schulden aan leveranciers Schulden aan groepsmaatschappijen Overlopende passiva Totaal

31-12-2014

31-12-2013

24.129 13.675 5.057 17.819 4.566 13.781 79.027

46 .476 13 .003 3 .223 23 .440 1 .774 14 .957 102 .873

De schulden aan groepsmaatschappijen hebben betrekking op N .V . WRK, Aquanet B .V ., PWN Technologies B .V . en de Kennemer Duincampings B .V . De vlottende passiva hebben een looptijd van korter dan één jaar . Het aantal werknemers in 2014 in fte betrof 523 (2013: 533), waarvan in het buitenland 0 (2013: 0)

17 Niet uit de balans blijkende verplichtingen 17.1 Garanties

PWN heeft een zevental direct gegarandeerde leningen aan de BNG afgegeven . Dit betreffen uitgegeven leningen aan de WRK met een totale waarde van € 75 miljoen per 31 december 2014 .

17.2 Financiële verplichtingen

Voor de toelichting op de financiële verplichtingen wordt verwezen naar de toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening .

18 Bezoldiging en vergoedingen aan bestuurder en commissarissen Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan . Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland van toepassing zijnde regelgeving: Het algemene WNT-maximum Het bezoldigingsmaximum in 2014 voor PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland is € 230 .474 . Het weergegeven toepasselijke WNT-maximum per persoon of functie is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte . Uitzondering hierop is het WNT-maximum voor de leden van de Raad van Commissarissen; dit bedraagt voor de voorzitter 7,5% en voor de overige leden 5% van het bezoldigingsmaximum .

72


18.1 Specificatie van de bezoldiging van de bestuurder bedragen x € 1

M .G .M . den Blanken

M .G .M . den Blanken

Functie(s)

Directeur

Directeur

Boekjaar

2014

2013

Duur dienstverband in boekjaar

1/1 - 31/12

1/1 - 31/12

Omvang dienstverband (in fte)

1

1

Gewezen topfunctionaris?

Nee

Nee

(Fictieve) dienstbetrekking?

Ja

Ja

Beloning

€ 172 .878

€ 170 .968

Belastbare onkostenvergoedingen

-

-

Beloningen betaalbaar op termijn

€ 28 .498

€ 29 .310

Totaal bezoldiging

€ 201.376

€ 200.278

Toepasselijk WNT-maximum

€ 230 .474

€ 228 .599

Motivering indien overschrijding:

N .v .t .

N .v .t .

Bezoldiging

18.2 Specificatie van de bezoldiging van de Raad van Commissarissen bedragen x € 1

Drs . F .J . Bruggen

Mr . S .J .M . Roelofs

C .M . de Lange

Functie(s)

President-commissaris

Commissaris

Commissaris

Duur dienstverband

1/1 - 31/12

1/1 - 30/06

1/1 - 31/12

Beloning

13 .580

5 .351

10 .701


-

-

-


-

-

-

Totaal bezoldiging 2014

13.580

5.351

10.701

Toepasselijk WNT-maximum 2014

17 .286

5 .762

11 .524


13 .419

10 .574

10 .574


17 .145

11 .430

11 .430

Motivering indien overschrijding

N .v .t .

N .v .t .

N .v .t .

Bezoldiging

73


bedragen x € 1

Ir . P .A .E . van Erkelens

Ir . A . van Dam

Drs . H .J . Machielsen

Functie(s)

Commissaris

Commissaris

Commissaris

Duur dienstverband

1/1 - 31/12

1/1 - 31/12

1/1 - 31/12

Beloning

10 .701

11 .524

11 .524


-

-

-


-

-

-


10.701

11.524

11.524


11 .524

11 .524

11 .524


10 .574

11 .430

5 .715


11 .430

11 .430

5 .715

Motivering indien overschrijding

N .v .t .

N .v .t .

N .v .t .

Bezoldiging

In de jaarrekening 2013 is voor alle leden van de Raad van Commissarissen tezamen een te lage bezoldiging verantwoord van in totaal € 6 .089 . De onjuistheid is veroorzaakt doordat een in 2012 overeengekomen aanpassing onterecht niet was meegenomen . In de vergelijkende cijfers over 2013 is het juiste bedrag verantwoord . Tevens zijn de cijfers over 2014 naar de werkelijk te betalen bezoldiging aangepast . In beide jaren is rekening gehouden met de maximumbezoldiging zoals door de WNT wordt voorgeschreven . De gecorrigeerde bezoldigingen vallen binnen de toepasselijke normen voor WNT . Velserbroek, 30 april 2015 De directie,

De Raad van Commissarissen,

Ir . M .G .M . den Blanken, directeur

Drs . F .J . van Bruggen (president-commissaris)

N .V . PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland

Ir . P .A .E . van Erkelens Mevrouw Ir . A . van Dam Drs . H .J . Machielsen Mevrouw C .M . de Lange

74


19 Overige gegevens 19.1 Statutaire resultaatbestemmingsregeling

De resultaatbestemming vindt plaats overeenkomstig artikel 2 van de overeenkomst houdende regelingen en bepalingen naar aanleiding van de verzelfstandiging van het Provinciaal Waterleidingbedrijf van Noord-Holland . Op basis hiervan is het resultaat boekjaar verwerkt in de algemene reserve . In overeenstemming met de statutaire dividendbepaling in artikel 24c is € 749 .000 aan uit te keren dividend ten laste van de algemene reserve gebracht . Dit dividend zal na goedkeuring door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders worden uitgekeerd .

19.2 Belangrijke gebeurtenissen na balansdatum

Er zijn geen belangrijke gebeurtenissen te melden na balansdatum die betrekking hebben op 2014 .

19.3 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant • Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening 2014 van N .V . PWN Waterleidingbedrijf NoordHolland te Velserbroek gecontroleerd . Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2014 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen . • Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en de Beleidsregels toepassing Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) . De directie is ook verantwoordelijk voor het opstellen van het verslag van de directie in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) . De directie is tevens verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die voldoet aan de WNT-eisen van financiële rechtmatigheid, zoals opgenomen in het Controleprotocol WNT van de Beleidsregels toepassing WNT . De directie is voorts verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als de directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die WNT-eisen van financiële rechtmatigheid mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten . • Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle . Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en de Beleidsregels toepassing WNT, inclusief het Controleprotocol WNT . Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat . Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening . De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten . Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan alsmede voor de naleving van de WNT-eisen van financiële rechtmatigheid, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden . Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap . Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en

75


de gebruikte WNT-eisen van financiële rechtmatigheid en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening . Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden . • Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van N .V . PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en de Beleidsregels toepassing WNT . Voorts zijn wij van oordeel dat de jaarrekening 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten voldoet aan de WNT-eisen van financiële rechtmatigheid, zoals opgenomen in het Controleprotocol WNT van de Beleidsregels toepassing WNT . • Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd . Tevens vermelden wij dat het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW . Groningen, 8 mei 2015 PricewaterhouseCoopers Accountants N .V .

Origineel getekend door: A .L . Koops-Aukes RA

76


Bijlagen

Gegevens leden Ondernemingsraad Kelly Hoogeland (voorzitter) John Hollenberg (2de voorzitter) Fabienne van de Vis (secretaris) Marjolein de Haas Berend de Jong Nico Otte Johan Schol Hans Spaans Nico Spaarkogel

77


Personeelsbestand PWN vennootschappelijk Personeelsbestand Totaal aantal medewerkers

Totaal aantal fte

Aantal fte in administratie Aantal fte doorverloond Aantal fte enkelvoudig Voltijdmedewerkers

man vrouw Deeltijdmedewerkers

man vrouw

2014

2013

2012

578

590

589

2014

2013

2012

527 4 523

537 4 533

536 4 532

2014

2013

2012

306 57

307 64

304 67

2014

2013

2012

52 163

47 172

50 168

2014

2013

2012

17

17

15

21 141 83 43 16 63 86 71 54

29 167 89 27 32 92 80 45 28

46 174 57 20 41 84 89 47 42

2014

2013

2012

4,0

3,9

4,2

2014

2013

2012

47

46

46

Man

Vrouw

Totaal

0 3 14 23 29 23 59 87 70 50 358

0 3 20 40 25 29 41 30 19 13 220

0 6 34 63 54 52 100 117 89 63 578

Dienstjaren Gemiddeld aantal dienstjaren Dienstjaren in aantal medewerkers

<1 jaar 1 t/m 5 jaar 6 t/m 9 jaar 10 t/m 14 jaar 15 t/m 19 jaar 20 t/m 24 jaar 25 t/m 29 jaar 30 t/m 34 jaar 35 > jaar 57% van de medewerkers is 10 jaar of langer in dienst bij PWN

Verzuim Gemiddeld verzuimpercentage PWN

Leeftijdsopbouw medewerkers Gemiddelde leeftijd

Leeftijd in aantallen

<19 jaar 19 t/m 24 jaar 25 t/m 29 jaar 30 t/m 34 jaar 35 t/m 39 jaar 40 t/m 44 jaar 45 t/m 49 jaar 50 t/m 54 jaar 55 t/m 59 jaar 60 t/m 64 jaar Eindtotaal

78


In-en uitstroom naar leeftijd in aantallen Leeftijd

instroom

uitstroom

< t/m 18 jaar 19 t/m 24 jaar 25 t/m 29 jaar 30 t/m 34 jaar 35 t/m 39 jaar 40 t/m 44 jaar 45 t/m 49 jaar 50 t/m 54 jaar 55 t/m 59 jaar 60 t/m 64 jaar 65 jaar

0 3 4 2 7 0 5 0 0 0 0

1 0 3 5 5 2 4 4 1 7 1

Totaal 2014

21

33

Totaal 2013 Totaal 2012

19 28

18 39

Schaalindeling naar geslacht in aantallen Schaal

2/B 3/C 4/D 5/E 6/F 7/G 8/H 9/I 10/J 11/K 12/L 13/M 14/N 15/O 16/P Functiecontract Niet ingedeeld Totaal

Mannen

Vrouwen

0 2 8 38 46 83 35 39 50 32 3 5 6 3 1 4 3

0 0 0 0 120 35 14 13 22 10 1 2 2 1 0 0 0

358

220

79


Drinkwaterkwaliteit Totaal overzicht per pompstation 2014

Rein water

Omschrijving

Eenheid

Andijk

Bergen

Mensink

Laren

Leiduin

Weesperkarspel

gemiddelde

gemiddelde

gemiddelde

gemiddelde

gemiddelde

gemiddelde

norm Waterleidingbesluit min

max

Aluminium

µg/l

1

1

<1 .0

2

2

5

200

Arseen

µg/l

<0 .5

0,7

0,6

0,7

1,7

<0 .5

10

Boor

mg/l

0,03

0,03

0,03

<0 .01

0,02

<0 .01

0,5

Calcium

mg/l

38

48

44

49

44

49

-

Chloride

mg/l

117

71

81

38

78

68

150 ** -

Koolstofdioxide

mg/l

1,9

3,2

2,2

2,5

2,1

3,2

EGV (elek . geleid .verm . 20°C)

mS/m

72,7

48,7

54,1

35,0

54,9

48,6

<125

Fluoride

mg/l

0,11

0,09

0,10

0,05

0,12

0,06

1,0

IJzer

mg/l

<0 .01

<0 .01

<0 .01

<0 .01

<0 .01

<0 .01

0,2

Troebeling

FTU

<0 .03

<0 .03

<0 .03

<0 .03

<0 .03

<0 .03

1

afwezig

afwezig

afwezig

afwezig

afwezig

afwezig

Geur (kwalitatief)

****

Waterstofcarbonaat

mg/l

141

151

154

144

175

199

>60

Kwik

µg/l

<0 .02

<0 .02

<0 .02

<0 .02

<0 .02

<0 .02

Totale hardheid

mmol/l

1,46

1,49

1,47

1,40

1,49

1,50

>1 .0 >5 .6

1

Totale hardheid

°Duits

8,2

8,4

8,2

7,8

8,3

8,4

Kleurgetal

mg/l Pt

<1

3

2

<1

<1

2

20

Magnesium

mg/l

12,7

7,1

8,9

4,1

9,5

6,5

-

Mangaan

mg/l

<0 .01

<0 .01

<0 .01

<0 .01

<0 .01

<0 .01

0,05

Natrium

mg/l

107

50

62

26

68

53

150

Ammonium

mg/l NH4

<0 .02

<0 .02

<0 .02

<0 .02

<0 .02

<0 .02

0,2

Nitriet

mg/l NO2

<0 .007

<0 .007

<0 .007

<0 .007

<0 .007

<0 .007

0,1

Nitraat

mg/l NO3

4,70

2,64

4,36

6,47

3,23

5,19

50

Zuurstof, opgelost

mg/l

10,2

9,7

9,6

6,6

8,6

9,9

>2

pH berekend

pH

8,10

7,92

8,08

8,02

8,14

8,04

7,0

Seleen

µg/l

<0 .5

<0 .5

<0 .5

<0 .5

<0 .5

<0 .5

Verzadigingsindex S .I . berekend

pH

0,12

0,12

0,25

0,21

0,36

0,37

afwezig

afwezig

afwezig

afwezig

afwezig

afwezig

****

Sulfaat

mg/l

99

36

45

25

44

4

150

Temperatuur

°C

12,9

12,5

13,3

11,0

13,3

12,7

25

Smaak (kwalitatief)

9,5 10

> -0 .2

Totaal organisch koolstof

mg/l

1,2

1,1

1,0

0,9

1,1

3,4

****

Aeromonas

kvd/100 ml

0

1

0

8

7

17

1000

Clostridium Perfringens

kvd/100 ml

0

0

0

0

0

0

0

Coli 37°C

kvd/100 ml

0

0

0

0

0

0

0

Enterococcen

kvd/100 ml

0

0

0

0

0

0

0

Koloniegetal 22 °C *

kvd/ml

6

1

2

2

15

19

100 ***

Legionella

kvd/l

<8

<8

<8

<8

<8

<8

<100

Koloniegetal 22 °C , geometrisch jaargemiddelde

kvd/ml

1,8

1,2

1,4

1,8

2,1

2,7

100

** norm jaargemiddelde *** norm geometrisch jaargemiddelde **** geen abnormale verandering

80


Natuur en Recreatie Overzicht verkochte duinkaarten Noordhollands Duinreservaat

2014

2013

2012

Toegangskaarten via internet

€ 435 .591

€ 340 .740

€ 244 .753

Toegangskaarten via wederverkopers en overig

€ 501 .226

€ 570 .156

€ 538 .458

Toegangskaarten via kaartautomaten

€ 184 .501

€ 155 .010

€ 137 .644

Parkeeropbrengsten

€ 680 .930

€ 544 .507

€ 586 .524

81


Oppervlakte natuurterreinen (ha) 2014

2013

2012

Totaal PWN-terreinen

7334

7334

7334

Noordhollands Duinreservaat (NHD)

5187

5187

5187

288 88 101 6 18 24 28 20 3

288 88 101 6 18 24 28 20 3

288 88 101 6 18 24 28 20 3

1816 1253 438 33 22 38 1 5 6 8 12

1816 1253 438 33 22 38 1 5 6 8 12

1816 1253 438 33 22 38 1 5 6 8 12

43 8 21 14

43 8 21 14

43 8 21 14

Overige terreinen Noord-Kennemerland

Bergerbos Marquette 1) Krengenbosch weilanden 2) Driehoek van Boreel 3) Tussenduin Noordlob Egmond aan Zee 4) Duinen Wijk aan Zee Vinkenkrocht Terreinen Zuid-Kennemerland

Kennemerduinen Kraansvlak/Noordduinen/Wurmenveld Visscherspad Het Vlakje Vafamil Blondduin Sleutelbosje Pompstation Overveen v .m . terrein camping De Duinrand 5) Zusterduin (v .m . PZ-terrein) Overige terreinen PWN

Bussum Laren Den Helder

1) 2) 3) 4) 5)

Eigendom PNH 89 ha, LNH 12 ha Eigendom LNH 4,81 ha, PNH 1,10 ha Gedeelte verpacht aan agrariërs, gedeelte wordt ontwikkeld als natuurgebied (nog in te meten) Eigendom over te dragen aan PNH door gem . Bergen Eigendom door Gem . Zandvoort aan PNH overgedragen

overige oppervlakten (bron: Fred v .d . Bosch)

82


Global Reporting Initiative Bedrijfsprofiel Indicator

Verslaggevingselement volgens GRI

Bladzijde in Jaarverslag

MVOZelfverklaring

Visie en strategie

1 .1

Visie en strategie, relevantie duurzame ontwikkeling

8/11

10

1 .2

Belangrijke gevolgen, risico's en mogelijkheden

34/37

11

3

Organisatieprofiel

2 .1

Naam

9

2 .2

Merken, producten, diensten

13

2 .3

Operationele structuur

8

2 .4

Locatie Hoofdkantoor

47

2 .5

Aantal landen waar actief

2 .6

Eigendomsstructuur en rechtsvorm

9

2 .7

Afzetmarkten

8

2 .8

Omvang van de organisatie

38

2 .9

Veranderingen in omvang, structuur of eigendom

Nvt

3 4

2 .10 Onderscheidingen

3

4, 13

Verslagprofiel

3 .1

Verslagperiode

2014

3 .2

Datum meest recente verslag

30-4-2015

Eerste versie

3 .3

Verslaggevingscyclus

Jaarlijks

20

3 .4

Contactpunt voor vragen

Jojanneke van Mourik

Reikwijdte en afbakening van het verslag

3 .5

Proces bepalen inhoud

13 t/m 28

20

3 .6

Afbakening verslag

3

3 .7

Beperkingen in reikwijdte

3

3 .8

Basis voor verslaglegging

19

3 .9

Technieken en berekeningsgrondslagen

Standaarden GRI 3 .1

3 .10 Herformulering eerder verstrekte informatie

n .v .t .

3 .11 Veranderingen t .o .v . vorige verslagperiode

n .v .t .

3 .12 GRI-inhoudsopgave

83

3 .13 Beleid rond externe assurance van het verslag

75

83

25


Indicator

Verslaggevingselement volgens GRI

Bladzijde in Jaarverslag

MVOZelfverklaring

Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid

4 .1

Bestuursstructuur van de organisatie

33

4 .2

Heeft voorzitter van hoogste bestuurslichaam een leidinggevende functie?

33

4 .3

Aantal onafhankelijke en/of niet-leidinggevende leden van hoogste bestuurslichaam

33

4 .4

Mechanismen om aanbevelingen / medezeggenschap uit te oefenen op hoogste bestuurslichaam

33

4 .5

Koppeling tussen vergoedingen en prestaties van de organisatie

33

4 .6

Processen waarborging vermijden strijdige processen

33

4 .7

Bepalen kwalificaties en expertise van leden hoogste bestuurslichaam

33

4 .8

Intern ontwikkelde missie- of beginselverklaringen, gedragscodes en uitgangspunten

33/37

4 .9

Procedures hoogste bestuurslichaam om economische, milieugerelateerde en sociale prestaties te overzien

37

4 .10 Evaluatie processen ter evaluatie eigen prestaties van hoogste bestuurslichaam

37

4 .11 Toepassing voorzorgsprincipe

33

8

4 .12 Extern ontwikkelde economische, milieugerelateerde en sociale initiatieven

13

4 .13 Lidmaatschap van verenigingen en/of internationale belangenorganisaties

5

4 .14 Groepen belanghebbenden die de organisatie heeft betrokken

6

4 .15 Basis voor selectie belanghebbenden

6

4 .16 Benadering van belanghebbenden

6

4 .17 Onderwerpen en vraagstukken n .a .v . betrokkenheid belanghebbenden

6

84


Prestaties Indicator

Omschrijving

Eenheid

Waarde 2014

Verwijzing

Blz.

(indien toelichtende tekst in andere rapportage staat)

Toelichting of opmerking 2014

Economische prestaties

EC 1 Directe economische waarden die zijn gegenereerd en gedistribueerd, waaronder inkomsten, operationele kosten, personeelsvergoedingen, donaties en overige maatschappelijke investeringen, ingehouden winst en betalingen aan kapitaalverstrekkers en overheden

€

EC 3 Dekking van de verplichtingen in verband met het vastgestelde uitkeringenplan van de organisatie

Zie Jaarapport 2014

Jaarrapport 2014

44

Onder: “Geconsolideerde winsten verliesrekening”

% 24,7 solvabiliteit

Jaarrapport 2014

42

Onder “Kerncijfers”

EN 1 Totale hoeveelheid gebruikte materialen (naar gewicht of volume)

Ton

25 .932

Grond- & hulpstoffen + leidingmateriaal 2014

EN 3 Direct energieverbruik door primaire energiebron

G Joules

30 .439

Gas, olie & wagenpark (benzine & diesel) 2014

conversiefactoren obv Indicator Protocols Set Environment (EN), 2000-2011 GRI, version 3 .1

EN 4 Indirect energieverbruik door primaire bron

G Joules

277 .933

Stroomverbruik PWN 2014

conversiefactoren obv Indicator Protocols Set Environment (EN), 2000-2011 GRI, version 3 .1

EN 6 Initiatieven energie-efficiënte of duurzame producten of diensten (samengevat)

Aantal lopende initiatieven

5

Programma Duurzaam PWN & project Andijk III

Energiemonitoring, renovatie pompinstallaties, duurzaam inkopen, duurzaam bouwen (huisvestingsplan PWNext, renovatie hoofdkantoor Velserbroek met WKOinstallatie), ingebruikname nieuwe voorzuivering Andijk III .

Milieuprestaties

85


Indicator

Omschrijving

Eenheid

Waarde 2014

Verwijzing (indien toelichtende tekst in andere rapportage staat)

Blz.


Vervolg Milieuprestaties

EN 7 Initiatieven ter verlaging van het indirecte energieverbruik en reeds gerealiseerde verlaging

kwalitatief, 5 kwantitatief

EN 8 Totale wateronttrekking per bron

miljoenen m3/jaar

EN 11

Locatie en oppervlakte van land km2 dat eigendom is, gehuurd wordt, beheerd wordt in of grenst aan beschermde gebieden, en gebieden met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde gebieden .

Energiebemetering installaties uitgebreid . Toepassen LED verlichting bij pompstation Bergen . Besparing door betere controle op lekverlies compressor/ luchtsysteem . Minder gasverbruik door beter inregelen VKV/ luchtdroger (op dauwpunt) in Heemskerk (Lagrand, zie tabblad EN7) . Minder energieverbruik in pompstation Andijk door effectievere voorzuivering waardoor minder intensieve UVdesinfectie nodig is (volledig in bedrijf in loop van 2015) .

110 .580 75,26

86

Tabel

Bronnen gedocumenteerd in tabel Overzicht onderdelen, zie overzicht in tabblad EN 11


Indicator

Omschrijving

Eenheid

Waarde 2014


Blz.



EN 12

Beschrijving van significante gevolgen van activiteiten, producten en diensten op de biodiversiteit in beschermde gebieden en gebieden met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde gebieden .

kwalitatief Diverse (tekst in effectlaatste studies kolom Toelichting)

Omleggen fietspad Koevlak; Natuurherstel Klein Doornen (afronding Masterplan NPZK); Schaapskooi Bergen; Ecoduct spoor Haarlem-Zandvoort; Ecoduct Zeeweg Bloemendaal; Uitbreiding wisentenbegrazing; Afronding herinrichting Ikief; Start onderzoek besmettingen Icas en Ikief na herinrichting winmiddelen; Start revisie Dwat; Start Ikief zeeveilig (samenwerking met HHNK); Diverse gedragscodes voor regulier beheer NR en DW (DW = buiten beschermde gebieden); Herstel duingraslanden Vogelduin (kap 9 ha naaldbos; Natuurherstel Verbrande Vlak; Natuurherstel afronding Reservaat Oost; Realisatie infiltratiepoel tbv behoud vochtige vallei (MER Ikief); Realisatie diverse kleine stuifkuilen (30+ st) in regio Noord en Midden; Onderzoek korstmossen en aanpassing schapenbegrazing Bergen; Uitwerking mitigatie maatregelen verbreding Zeesluis IJmuiden .

EN 13

Beschermde of herstelde habitats

hectares

Zie lijst met locaties en projecten op tab EN13 .

EN 14

Strategieën, huidige maatregelen en toekomstige plannen voor het beheersen van de gevolgen van/ voor de biodiversiteit .

kwalitatief (tekst in laatste kolom Toelichting)

EN 15

Aantal op de rode lijst van aantal de IUCN vermelde soorten soorten en soorten op nationale beschermingslijsten met habitats in gebieden binnen de invloedssfeer van bedrijfsactiviteiten (ingedeeld naar hoogte van het risico van uitsterven)

721,25

Diverse wetten, overeenkomsten en plannen . Zie Bijlage EN14 .

"totaal 30 soorten onderzocht: 21 positief 9 negatief 0 onbekend”

87

“Aan de hand van zgn . Rode lijsten van flora en faunagroepen de biodiversiteit verhogen in Nederland . Onderzoek naar diersoorten geselecteerd op basis van hun bijdrage aan de biodiversiteit op nationale schaal . Zie Bijlage EN15 .”


Indicator

Omschrijving

Eenheid

Waarde 2014


Blz.



EN 16

Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen (naar gewicht)

ton CO2 eq . 0

"Footprint PWN 2014 Incl . compensatie

EN 17

Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen (naar gewicht)

ton CO2 eq . 0

“Footprint PWN 2014 Incl . compensatie

EN 18

Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen en gerealiseerde verlagingen

Aantal lopende initiatieven

9

Programma Duurzaam PWN & project Andijk III

EN 22

Totaalgewicht afval (naar type en verwijderingsmethode)

ton

301

Jaaroverzicht Adrichem 2014

Arbeidsomstandigheden, volwaardig werk

LA 1 Totale personeelsbestand naar type werk, arbeidsovereenkomst en regio

aantal personen

616

Jaarrapport 2014

LA 2 Totaal aantal en snelheid personeelsverloop per leeftijdsgroep, geslacht en regio

aantal personen

"21 in 31 uit”

Jaarrapport 2014

LA 4 Percentage medewerkers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst valt

%

100%

LA 7 Letsel- beroepsziekte- en uitvaldagen- en verzuimcijfers en het aantal werkgerelateerde sterfgevallen per regio

index (zie 5 toelichting)

88

Zie projecten onder EN 6 en EN7 .


Indicator

Omschrijving

Eenheid

Waarde 2014


Blz.


Vervolg Arbeidsomstandigheden, volwaardig werk

LA 11

Programma’s voor competentiemanagement en levenslang leren die de blijvende inzetbaarheid van medewerkers garanderen en hen helpen bij het afronden van een loopbaan


PWN streeft naar een duurzame inzetbaarheid van haar medewerkers en stimuleert een leven-lang-leren . Dit impliceert continu werken aan opleiding en ontwikkeling . In 2011 is gestart met een leiderschapsprogramma en een medewerkersprogramma . De medewerkers is verantwoordelijk voor de eigen ontwikkeling en krijgt steun van de manager . Een breed scala aan leervormen stimuleert hen richting zelfbewustzijn, authenticiteit en autonomie . Er zijn 5 ontwikkelgebieden benoemd: (Feiten)kennis en vaardigheden, Gezondheid en gezinsgeluk, Persoonlijke ontwikkeling, Samenwerken, en PWN in de samenleving . Van leidinggevenden wordt een sectoroverschrijdende blik verwacht in het herkennen en benutten van talenten, resultaatgericht werken (los van plaats en tijd) en het bevorderen van vitaliteit en duurzame inzetbaarheid . Zie Bijlage LA11

Mensenrechten

HR 2

Percentage belangrijke leveranciers en aannemers die getoetst zijn op naleving van de mensenrechten en op getroffen maatregelen

%

80%

89


Indicator

Omschrijving

Eenheid

Waarde 2014


Blz.


Maatschappij

SO 1 Aard, reikwijdte en effectiviteit van alle programma’s en methoden die de effecten van de activiteiten op gemeenschappen bepalen en beheren, waaronder vestiging, activiteiten en vertrek .

kwalitatief

Drinkwater en natuur zijn maatschappelijke producten die veel mensen raken . Dat is de reden dat PWN haar stakeholders regelmatig informeert . Dat doen we onder andere in onze bezoekerscentra waar klanten kunnen ervaren hoe bijzonder het is dat er dag in dag uit schoon water uit de kraan komt en wat de NoordHollandse duinen te bieden hebben . PWN wordt daarin ondersteund door 400 vrijwilligers die de beheertaken van PWN in de duinen ondersteunen . Daarnaast sponsort PWN diverse activiteiten en evenementen die een directe relatie hebben met haar voorzieningsgebied, water, natuur en gezondheid . PWN communiceert dus over de dingen die ze goed doet, maar ook als het mis gaat, laten we van ons horen . De effecten van uitval van drinkwaterlevering kunnen namelijk ingrijpend zijn . PWN en haar omgeving zijn hier gelukkig goed op voorbereid door calamiteitenplannen, voorzieningen (nooddrinkwater) en een crisisorganisatie die samenwerkt en geregeld oefent met veiligheidspartners . Naast informeren vindt PWN het vanuit haar maatschappelijke taak belangrijk om stakeholders steeds meer actief betrekken bij haar activiteiten . We zoeken dan ook regionale samenwerking met o .a . waterschappen, gemeenten en natuurorganisaties . Op deze manier werken we steeds meer vanuit een netwerk . Dat gebeurt ook internationaal . PWN ziet het als haar maatschappelijke plicht om kennis over drinkwaterzuivering te delen en op die manier een bijdrage te leveren aan één van de millenniumdoelstellingen van de Verenigde Naties, namelijk halvering in 2015 van het aantal mensen dat geen toegang heeft tot betrouwbaar drinkwater en sanitaire voorzieningen . Aquanet, een volle dochter van PWN, selecteert de projecten (o .a . in Rwanda) en voert het projectmanagement . PWN biedt ook op afroep noodhulp aan in rampgebieden (Atjeh, Haïti) . Op deze manier deelt PWN haar kennis regionaal, nationaal en internationaal .

90


Indicator

Omschrijving

Eenheid

Waarde 2014

Productverantwoordelijkheid

PR 1 Levensduurstadia waarin de gevolgen van producten en diensten voor gezondheid en veiligheid worden beoordeeld met het oog op verbetering en het percentage van belangrijke producten dienstencategorieën die aan dergelijke procedures onderhevig zijn


PR 5 Beleid ten aanzien van klanttevredenheid, met inbegrip van resultaten van onderzoeken naar de klanttevredenheid

kwalitatief, Geen kwantitatief onderzoek uitgevoerd in 2014

WKI productie: 95,9 WKI distributie: 92,0

91


Blz.


PWN Jaarverslag Inhoud

Recommend Documents