provinsje fryslân provincie fryslân
d) postbus 20120 8900 hm leeuwarden tweebaksmarkt 52 telefoon: (058) 292 59 25 telefax: (058) 292 51 25
www.fryslan.nl provmcie Wfryslan.nl www.twitter.com/provfryslan
Provinciale Staten van de Provincie Fryslân Postbus 20120 8900 HM LEEUWARDEN
Leeuwarden, 16september2014 Verzonden, 16 5, O14 Ons kenmerk : 01158871 Afdeling : Beleid Behandeld door : A.J. Swart Ranshuysen /(058) 292 55 02 of a.j.swartranshuysen ©fryslan.nl Uw kenmerk : Steatemerk en Statencommissie op 3 en 10 september 2014 Bijlage(n) : 2 Onderwerp
: Toezending Memorie van Toelichting Uitvoeringsprogramma Zorgeco nomie 201 4-2020 “lnnoveren en verbinden met zorg” -
Geachte Statenleden, Op 3 september jl. heeft de eerste Steatemerk plaatsgevonden waarbij u de gelegenheid had om technische vragen te stellen over het Uitvoeringsprogramma Zorgeconomie. Op 10 sep tember heeft u over dit thema in de commissie gesproken. Naar aanleiding van de hier ge stelde vragen en uw advies, hebben wij besloten om een Memorie van Toelichting op te stel len om deze vragen te verhelderen en daarmee eventuele onduidelijkheden voor de besluit vorming in de vergadering van 24 september a.s. weg te nemen. Aanleiding Uitvoeringsprogramma Tijdens de discussies kwam naar voren wat de aanleiding is geweest voor dit Uitvoerings programma. Zoals genoemd in hoofdstuk 1 komt dit Uitvoeringsprogramma voort uit de be leidsnota Economie ‘groen, slim en grensverleggend’ (2012). De insteek is dan innovatiebe vordering in het MKB die toegepast kan worden in de zorgsector. Uw Staten hebben verder de opdracht gegeven om geen apart zorgbeleid meer op te stellen, maar dit inclusief beleid te maken binnen de kerntaken. Economie is hier één van. Betrokkenheid veld bij Uitvoeri ngsprogramma Dit Uitvoeringsprogramma is opgesteld mede in overleg met het veld. Zoals gesteld in het Uitvoeringsprogramma (pagina 8) heeft er op 21 maart 2014 een succesvolle werkconferen tie plaatsgevonden met een brede vertegenwoordiging van partijen. Genodigden betroffen vertegenwoordigers uit de zorg, MKB, kennisinstellingen, onderwijsveld, gemeenten en an dere sectoren zoals Zorgbelang, Partoer, Landschapsbeheer en Keunstwurk. De uitkomsten van deze conferentie hebben gediend als input voor de ambities, de programmalijnen en de
-
1/5
-
Ons kenmerk: 01158871
provinsj e fryslân provincie fryslân
b
gevraagde rol van de provincie. De werkconferentie heeft al geleid tot succesvolle samen werking tussen het MKB en de zorg, zoals bijvoorbeeld tussen Coolminds (virtual reality) en Reik (voormalig Tjallingahiem). Als bijlage is de deelnemerslijst toegevoegd. In de bijlage van het Uitvoeringsprogramma staat het verslag van de werkconferentie (zie bijlage III). Er zijn aparte gesprekken gevoerd met de belangrijkste stakeholders van de afzonderlijke programmalijnen (onder meer HANNN, Springboard, Venturaplus, VFG, zorgverzekeraar). De genodigden van de werkconferentie hebben daarnaast de mogelijkheid gehad om op diverse conceptversies te reageren via het door de provincie opgezette digitaal platform Yammer. Een aantal partijen hebben hiervan gebruik gemaakt (zoals de Kring Huisartsen Friesland, HANNN, Coolminds, Zorgbelang, VFG, etc.) Daar waar mogelijk zijn deze opmer kingen meegenomen. Lopende initiatieven Het Uitvoeringsprogramma Zorgeconomie start vanaf een rijdende trein. Insteek van het Uit voeringsprogramma is om enerzijds partijen bij elkaar te brengen door te makelen en te schakelen en anderzijds kwalitatief goede projecten te subsidiëren. U gaf aan dat er in uw beleving projecten op de plank liggen die direct uitgevoerd kunnen worden. Op dit moment lopen al meerdere bestaande Europese, landelijke en provinciale fondsen waar projecten voor ingediend kunnen worden (zie pag. 43). De ambtelijke inzet is er nu al op gericht dit proces verder aan te jagen door partijen op deze mogelijkheden te wijzen en te ondersteu nen om te komen tot volwaardige subsidieaanvragen. Op dit moment staat Fryslân Fernijt IV open. Deze regeling biedt al ruimte voor zorgecono mische projecten. In totaal is hiervoor 5 miljoen euro beschikbaar. Looptijd van deze regeling is 1 april 2014 tot en met december 2017. Dit betreft een ontschot budget, wat ook beschik baar is voor andere economische speerpunten. Daarnaast wordt er in noordelijk verband ingezet op projectverwerving uit Interreg VA middelen (i.s.m. Duitsland, schatting ruim 100 miljoen beschikbaar). Op 2 oktober a.s. wordt hiervoor een partnersearch bijeenkomst geor ganiseerd, waarbij diverse Friese partijen aanhaken. Daarnaast biedt het rijk via ZonMw mo gelijkheden voor zorginnovatieprojecten. Deze regeling is met name interessant voor de zorgpartijen in Fryslân. Vanaf 2015 komen er ook nieuwe OP-EFRO middelen beschikbaar. De omschreven middelen willen wij graag in Fryslân laten landen. Daarom hebben we met diverse partijen al overleggen gevoerd over projecten en financieringsmogelijkheden, onder andere met Zorgbelang, gemeente Dongeradeel, Venturaplus, Limis, GGZ Friesland, Plantein, Living Foods, Mobilea, etc.. Het Healthy Ageing Netwerk Noord-Nederland (HANNN), medegefinancierd door de drie noordelijke provincies voor 2014 (en mogelijk 2015) heeft tevens als opdracht om projecten aan te jagen. Met hun expertise en kennis wordt gericht ingezet op de verwerving van Eu ropese subsidiemiddelen, zoals Horizon 2020, AAL en EIP AHA voor zowel MKB als zorgin stellingen. Voor de opdracht aan HANNN vanuit de provincie refereren we aan de bijlage van het UP (bijlage 1). Om lopende initiatieven aan elkaar te verbinden en informatie te delen is het digitaal platform Zorgeconomie op Yammer opgericht. Dit platform heeft op dit moment al 45 deelnemers. Hierbij kunt u denken aan informatie over de openstelling diverse subsidiestromen en over best practices. Hiermee is al gestart met één van de genoemde actiepunten uit het Uitvoe ringsprogramma.
-2/5
Ons kenmerk: 01158871
provinsj e fryslân provincie fryslân Tot slot zijn in de voorgaande periode van de innovatiestimuleringsregeling Fryslën Fernijt III ook al diverse projecten op het gebied van zorgeconomie gesubsidieerd. Concreetheid In het Uitvoeringsprogramma is onder meer sprake van het organiseren van themabijeenkomsten. Deze bijeenkomsten gaan verder dan alleen praten, maar zijn gericht op thematische projectontwikkeling. Het idee is om partijen uit bijv. de voedingssector of gamingsector aan tafel te plaatsen bij partijen uit de zorgsector met de vraag om project ideeën / -wensen uit te wisselen. Juist deze interactie, die er vanuit de dagelijkse werkpraktijk niet is, biedt ruimte voor het ontstaan van vraaggestuurde innovatieve projecten. Met de opbrengst van zo’n bijeenkomst, wordt gekeken wat er nodig is om de gegenereerde projectideeën verder te brengen, bijvoorbeeld naar een geschikte subsidieregeling, extra partners toevoegen zoals kennisinstellingen etc.. Randvoorwaarde voor provinciale subsidie hierbij is wel dat dit past binnen onze rol en doelstellingen. Over de uitvoering van het UP, zoals de opbrengst van deze themabijeenkomsten, zal jaarlijks worden gerapporteerd aan Ps. De aanpak in het Uitvoeringsprogramma is beschreven als bottom-up: de plannen komen uit het veld, wij faciliteren en jagen aan en geven mogelijk cofinanciering. Deze aanpak verschilt wezenlijk van karakter in vergelijking met een rol waarbij de provincie als primaire partij een wettelijke verantwoordelijkheid heeft, zoals bijvoorbeeld het aanleggen van een tunnel, waarbij wij als initiatiefnemer zelf projecten opstarten en begroten. We willen nogmaals benadrukken dat de stakeholders tijdens de werkconferentie en andere gelegenheden nadrukkelijk hebben gevraagd om een provinciale rol die gericht is op het bijelkaar brengen van de partijen. Vanwege de bottom-up benadering en de keuze om eerst de mogelijkheden van de be staande ontschotte budgetten te verkennen, kunnen wij nu geen concreter beeld schetsen. Onderscheid variant B en C Variant C verschilt van B met een verdubbeling van het aantal bijeenkomsten en projecten. Daarnaast is er in variant C financiële ruimte gecreëerd voor: de aanstelling van een projectverwerver/-aanjager, bovenop de ambtelijke inzet en de inzet van clusterorganisatie Healthy Ageing Noord Nederland (HANNN); meer procesgeld, wat besteed kan worden aan lobby, aanjagen, verbinden en meer pro jectontwikkeling.; een hoger communicatiebudget, waarmee we partijen in Fryslân kunnen informeren over lopende ontwikkelingen die met elkaar verbonden kunnen worden; ruimte voor een intensievere monitoringsinspanning via jaarlijkse monitoring naast een be gin- en eindmonitor. -
-
-
-
Wij hebben gekozen voor variant B, omdat er op dit moment al voorzien is in meerdere f i nanciële stromen om innovatie te stimuleren, zowel Europees, landelijk, in noordelijk verband als provinciaal. Alsook vanwege de rol van de provincie zoals beschreven door de stakehol ders tijdens de werkconferentie. Door de stakeholders is ook aangegeven dat de provincie niet zelf moet uitvoeren maar gebruik moet maken van de al bestaande (en gesubsidieerde) netwerken. Op basis van de ervaringen over de periode 2014-2016 en de actualisatie van programma, willen we bekijken hoever het staat met de behaalde resultaten en of een grote re inzet van de provincie vereist is.
-
3/5
-
Ons kenmerk: 01158871
çl •
CJ)
provinsje fryslân provincie fryslân
t
Begrotingswijzigi ng transitiemiddelen sociaal beleid De bijgevoegde begrotingswijziging heeft betrekking op programmalijn 3 ‘Procesinnovatie in de zorg’. Hierbij is geen sprake van een overheveling van de middelen van het sociale do mein naar het MKB. Deze middelen zijn destijds gereserveerd voor de uitvoering van het plan van aanpak transitie sociaal beleid voor onder meer een injectie van sociale kwaliteit in beleid en sociale interventies in de kerntaken.
Het overhevelen van een deel van dit budget voor programmalijn 3 past in onze ogen in het “invlechten” van de zorg (inclusief beleid) in de kerntaak van economie. Programmalijn 3, is in tegenstelling tot programmalijnen 1 en 4 namelijk nadrukkelijk georiënteerd vanuit de behoeften in de zorgsector en de gemeenten. Het budget is bijvoorbeeld bedoeld voor experi menteren en implementeren van nieuwe werkwijzen in de zorg en derhalve een rechtmatige inzet van met de beschikbaar gestelde transitiemiddelen zorg inclusief beleid te laten zijn. We vinden de inzet van een deel van de transitiemiddelen voor deze programmalijn dan ook zeer legitiem. Deze zorgvernieuwing biedt daarmee kansen voor business development en een optimale aansluiting onderwijs arbeidsmarkt. Hierbij kan worden ingespeeld op de gevolgen van de diverse decentralisaties en nieuw rijksbeleid (zoals de nieuwe rol van de wijkverpleegkundi ge, langer thuis blijven wonen etc.). Gedacht kan worden aan projecten a la Frieslab en de uitrol van succesvolle Frieslabprojecten. Daarnaast kan gedacht worden om dit budget in te zetten voor de implementatie van het advies van de Commissie Kaljouw in Fryslân. Fryslân is voor 2015-2017 ook nog broedplaats om het advies aan de minister te implementeren. Hierover vindt regelmatig overleg met de Commissie plaats. Het advies van commissie Kal jouw wordt voorjaar 2015 verwacht. Mochten uw Staten niet akkoord gaan met de begrotingswijziging dan is er naast de huidige bestaande budgetten (zoals Fryslân Fernijt, Interreg) geen budget voor de uitvoering van programmalijn 3. Bovengenoemde project ideeën komen naar alle verwachting niet in aan merking voor subsidie uit de meer economisch georiënteerde beschikbare budgetten. Monitoring U heeft aangegeven inzicht te willen in de nulsituatie om de vorderingen te kunnen monito ren. In het UP (hoofdstuk 6) hebben we aangegeven hoe we de monitoring willen uitvoeren. In 2014 willen we een nulmeting gaan opstellen. Hierover is ook al overleg gevoerd met de provinciale afdeling BGI. Afhankelijk van de variant die gekozen wordt, zal er een nul- en eindmeting worden uitgevoerd (variant B) danwel jaarlijks worden gemonitord (variant C). flnnin+niflnt
LJLiIOLIIII IJ
,,.-,.,
VI 1
n 4 ,-
Ll
n-,nni+nrinrq in nrn In It’iiL,’nn in knn int-vn rln nrnnnkrn inn nrninn+nn nn nr’+i ,i_ 1 Cl.t..,LI V 1 IZ JI II L rIJrI 1 II 1 1 I’J V I 1 JI 1 It..I II V I 1 JI JJtV.. .tI 1 II ILiI II L’.JI II I
teiten zijn behaald en een bijdrage hebben geleverd aan de opgestelde doelen per pro grammalijn. Hiervoor verwijzen we u naar de omschrijvingen per programmalijn. Werkgelegenheid Er is diverse malen gevraagd naar werkgelegenheidsdoelstellingen. Omdat wij als provincie geen primaire partner zijn in het domein van de zorgeconomie kunnen wij geen uitspraak doen over het effect op de werkgelegenheid. Onze activiteiten zijn aanvullend op die van de primaire partners, zoals het MKB en de zorg.
Uit divers onderzoek blijkt dat het MKB fungeert als vliegwiel voor economische groei. Daar om is het algemeen uitgangspunt van de in 2012 vastgestelde beleidsnota Economie ‘groen, slim en grensverleggend’ het stimuleren van innovatie (en export) bij het MKB. Uit ander on
-
4/ 5
-
Ons kenmerk: 01158871
•
—Il
provinsje fryslân provincie frys1.n derzoek is gebleken dat het MKB op diverse onderdelen in de innovatieketen ondersteuning kan gebruiken om de gewenste innovatie (en dus een stimulering van de werkgelegenheid) te realiseren. Hier wordt in het Uitvoeringsprogramma Zorgeconomie op ingezet. Wat betreft de werkgelegenheid in de zorg, deze staat onder druk door de gevolgen van de decentralisaties, bezuinigingen en rijksbeleid. Dit blijkt ook uit de gegevens van Venturaplus (zie bijlage II van het Uitvoeringsprogramma). Echter, ook hierbij geldt dat de provincie geen primaire partij is. De verantwoordelijkheid ligt bij het Rijk, gemeenten, Zorgverzekeraar/ zorgkantoor en de zorginstellingen zelf. Venturaplus speelt hierin ook een belangrijke rol. Wat we vanuit het Uitvoeringsprogramma willen doen is, in afstemming met Venturaplus aan te haken bij de uitkomsten van Commissie Kaljouw. Op deze manier willen we een bijdrage leveren aan het aanbod van voldoende en voldoende gekwalificeerd personeel in de zorg op basis van de zorgbehoefte. Zie verder de uitwerking van programmalijn II op pagina 35. In de monitoring kan via de gegevens uit het werkgelegenheidsregister Lisa wel inzicht worden gegeven in de werkgelegenheidscijfers in de zorg en aanpalende organisaties.
Begroti ngsaanpassing Er is via een mail aan de woordvoerders (9 september 2014) een aangepaste versie van de begrotingsvarianten gestuurd waarin een optelfout bij begrotingsvariant C is hersteld. Deze optelfout had betrekking op het jaar 2016. Het gaat om de optelling van de totale en onge dekte kosten. Hier stond bij de totale kosten € 688.000. Dit moet zijn € 1.288.000. Hierdoor komt het deel ongedekt in plaats van € 288.000 op € 888.888. De genoemde bedragen wa ren correct, maar door een formulefout in excell was de € 600.000 bij Programmalijn 2 on derwijs en arbeidsmarkt niet meegeteld. De aangepaste begroting is toegevoegd. Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Gedeputeerde Staten van Fryslân,
J.A. Jorritsma, voorzitter
den Berg, secretaris
-5/5-
Ons kenmerk: 01158871
i
