Programmabegroting 2015-2018 Inwoners en gemeente hand in hand de toekomst tegemoet
Begroting 2015 Hollands Kroon | Meerjarenbegroting 2015 - 2018
1
Inhoud Meerjarenbegroting 2015 - 2018
4
Financiële inleiding
9
Leeswijzer
10
Programma 0. Inwoner en bestuur
13
Programma 1. Openbare orde en veiligheid
19
Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat
23
Programma 3. Economische zaken
28
Programma 4. Onderwijs en voorschoolse periode
36
Programma 5. Natuur, cultuur en recreatie
40
Programma 6. Sociaal domein en maatschappelijk werk
45
Programma 7. Volksgezondheid
52
Programma 8. Ruimtelijke ontwikkeling
61
Programma 9. Financiële dekkingsmiddelen
66
Paragraaf 1. Weerstandsvermogen
70
Paragraaf 2. Financiering
77
Paragraaf 3. Lokale heffingen
81
Paragraaf 4. Grondbeleid
89
Paragraaf 5. Kapitaalgoederen
94 Begroting 2015 Hollands Kroon | Meerjarenbegroting 2015 - 2018
2
Paragraaf 6. Verbonden partijen
96
Paragraaf 7. Subsidies
105
Paragraaf 8. Bedrijfsvoering
113
Paragraaf 9. Projecten
118
Bijlage 1 Meerjarenbeeld 2015 – 2018
122
Bijlage 2 Resultaat voor en na bestemming
125
Bijlage 3 Investeringsstaat 2015 – 2018
126
Bijlage 4 Beoogde dotaties en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen
127
Bijlage 5 Overzicht incidentele baten en lasten
130
Bijlage 6 Aangenomen amendementen en moties (na raadsbesluit)
133
Begroting 2015 Hollands Kroon | Meerjarenbegroting 2015 - 2018
3
Meerjarenbegroting 2015 - 2018 Opnieuw flink bezuinigen maar dienstverlening blijft op peil en lasten gaan niet omhoog. Voor u ligt de eerste meerjarenbegroting van de coalitie Senioren Hollands Kroon, Lada, CDA en VVD. De begroting 2015 is een eerste proeve van de nieuwe coalitie, maar tevens de vierde begroting op rij waarin opnieuw flinke structurele bezuinigingen zijn opgenomen. En laten we meteen maar met de deur in huis vallen: we zijn er trots op dat wij deze bezuinigingen kunnen opvangen zonder de dienstverlening te verminderen of de lasten te verhogen. De economie in Nederland trekt licht aan, maar inwoners, bedrijven en instellingen gaan merken dat heel veel bezuinigingen pas in 2015 een (nadelig) effect hebben. Het is voor ons als ‘eerste overheid’ dan ook topprioriteit om de lokale samenleving zo goed mogelijk te ondersteunen, onder andere door de lasten niet te verzwaren. Dienstverlening Het steeds verder verbeteren van de dienstverlening doen wij de komende jaren door fors te investeren in digitalisering, dienstverlening aan huis en samenwerking via onze accountmanagers Economische Zaken, de kernbeheerders Openbare Ruimte en de sociale wijkteams. Wij hebben onze dienstverlening zo ingericht, dat dit verder gaat dan eenduidig ‘u vraagt, wij draaien.’ Wij geloven namelijk dat samenwerking met de mensen binnen Hollands Kroon de kern is van wat de gemeente een gemeenschap maakt. Daarom kiezen wij ervoor om onze medewerkers dienstverleners te maken en hoog in te zetten op participatie. In deze begroting treft u financiële voorstellen aan voor een aantal investeringen in ICT. Samen met investeringen in het opleiden van onze medewerkers maakt dit het mogelijk om voor het vierde achtereenvolgende jaar een flinke stap terug te doen in de personeelsbegroting. Deze investeringen ondersteunen een cultuurverandering waarbij we consequent de verantwoordelijkheid laag in de organisatie leggen, voortdurend investeren in ontwikkeling en waarbij we kiezen voor een ‘radicaal’ meer flexibele organisatie-opzet. Hollands Kroon is als fusiegemeente hiermee landelijk gezien qua efficiency een van de meest effectieve gemeenten.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Meerjarenbegroting 2015 - 2018
4
Daling personeel kosten 2011 (4 gemeenten) tot en met 2015 (Hollands Kroon) 2011 Start fusie Taakstelling personeel Taakstelling inhuur Extra taakstelling 2014 i.v.m. cao uit 2013 Structurele Bezuinigingen Incidenteel extra gerealiseerd Voorgestelde extra structurele bezuiniging 2015 Totaal bezuinigd op personeel vanaf fusie
2012
2013
2014
2015
2016 e.v.
-2.100.000 -500.000 -200.000
-200.000
-200.000
-500.000 -200.000
-250.000 -2.100.000
-2.800.000 -300.000
-3.000.000 -252.000
-3.450.000
-4.150.000
-4.770.000
-620.000 -2.100.000
-3.100.000
-3.252.000
-3.450.000
-4.770.000
-4.770.000
Sociaal domein 2015 Is niet alleen het eerste jaar van de nieuwe coalitie, het is ook het jaar waarin de gemeenten in Nederland verantwoordelijk zijn voor de toegang tot alle nietmedische zorg in de samenleving. Samen met de gemeente Schagen geven wij invulling aan deze integrale toegang tot de zorg via sociale wijkteams, daarbij ondersteund door de gemeenschappelijke backoffice van het Regionaal Administratie en KennisCentrum. Het streven is er op gericht om de transitie voor de mensen die zorg nodig hebben, mensen met een uitkering of jeugd die in de knel zit, zo ‘geruisloos’ mogelijk te laten verlopen. Voor Hollands Kroon en elke andere gemeente in Nederland is dat een enorme opgave. De overdracht van taken maakt namelijk deel uit van een veel fundamentelere overgang in Nederland (de transformatie), die gebaseerd is op het teruggeven van verantwoordelijkheid aan inwoners, gecombineerd met forse bezuinigingen. Het is onze inzet om via slimmer werken, de kosten van de gemeente zoveel mogelijk te beperken en het beschikbare budget ten goede te laten komen aan de mensen die het echt nodig hebben. Onder meer via het zogeheten ‘kindpakket’ maken wij ons sterk voor het ontzien van de echt kwetsbaren in de gemeente. Ook denken wij in het kader van de transformatie verder na hoe wij ons programma van onderwijshuisvesting kunnen gebruiken voor het ondersteunen van de integrale ontwikkeling van jeugd en jongeren binnen de gemeente. De overdracht van nieuwe taken binnen het sociaal domein betekent ook dat de gemeentelijke begroting een stijging vertoont. De gemeentelijke begroting stijgt structureel met een kleine 17 miljoen euro. Deze stijging geeft ook het belang aan van het sociaal domein binnen de gehele gemeentelijke begroting. Begroting 2015 Hollands Kroon | Meerjarenbegroting 2015 - 2018
5
Gemeentelijke begroting(incl. mutaties reserves) zonder nieuwe taken in sociaal domein (2015)
4 gemeenten
HK 2015
91.123.215
82.027.929
Gemeentelijke begroting (incl. mutaties reserves) met nieuwe taken in sociaal domein (2015)
HK 2015
98.548.742
4 gemeenten
91.123.215
Begroting 2015 Hollands Kroon | Meerjarenbegroting 2015 - 2018
6
Verder bouwen Hoewel er in de begroting weinig tot geen ruimte is voor nieuw beleid, geven wij binnen de staande begroting invulling aan het verder realiseren van het coalitieakkoord ‘Verder bouwen aan Hollands Kroon’. Deregulering is een belangrijk onderdeel van deze ambities. Onder meer door het beperken van de Algemeen Plaatselijke Verordening zetten wij nieuwe stappen om inwoners, bedrijven en instellingen meer tegemoet te komen in hun ontwikkelbehoefte. Deze initiatieven staan niet op zichzelf, maar passen in een ontwikkeling van de gemeente Hollands Kroon, die zich actief oriënteert op de toekomst. Door middel van een zeer intensief proces van co-creatie maken we in 2015 de Omgevingsvisie op die uw raad kan vaststellen. Een visie op de toekomst van Hollands Kroon in 2030, waarin we richting geven aan essentiële facetten van het gebied als water, economie, landbouw, natuur en duurzaamheid. Wat betekent de verzilting van het grondwater voor ons, willen en kunnen wij de steeds schaarsere detailhandel sturen, waar liggen de grenzen van ruilverkaveling in het agrarisch gebied, wat is de toekomst van de Ecologische Hoofdstructuur in 2030, hoe gaan wij de zorgbehoevende ouderen ondersteunen die steeds meer thuis blijven wonen? Vele thema’s komen in de omgevingsvisie aan bod. In 2015 spelen er ook vele ontwikkelingen die nu alle aandacht van ons college vergen. De grote bestuurlijke projecten – variërend van het Masterplan Den Oever en het Windpark Wieringermeer tot aan het accommodatiebeleid – kennen alle veel dynamiek het komend jaar. Specifiek noemen we hier twee ontwikkelingen die extra nadruk krijgen. Allereerst de doorontwikkeling van Agriport A7. De komst van Microsoft heeft geleid tot een nieuwe dynamiek binnen het gebied, waarbij wij als gemeente aan de voorkant van de ontwikkelingen willen en zullen zitten. De spin off van de komst van datacentra heeft een directe invloed op de nabije omgeving van Agriport A7. De ontwikkeling van het nieuwe bestemmingsplan, de verkeersontsluiting en het beheer openbare ruimte zijn aspecten waarmee wij de nieuwe ontwikkelingen kunnen stimuleren. Daarnaast maken wij ons sterk voor de krachtiger positionering van het samenwerkingsprogramma ‘De kop werkt!’. Uiteindelijk – zo is onze overtuiging – kan Hollands Kroon alleen sterker worden ontwikkeld als dat in nauwe samenspraak gebeurt met onze buurgemeenten in de Kop van Noord-Holland. Als wij de haven Den Helder sterker maken, heeft dat ook direct effect voor ons. In 2015 leiden we de onderzoeksprogramma’s van de Kop Werkt naar een meer programmatische samenwerking.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Meerjarenbegroting 2015 - 2018
7
Opnieuw bezuinigingen maar gelijkblijvende lasten Naast de genoemde bezuinigingen op personeel en organisatie, bereiken we een deel van het evenwicht in de begroting door het schrappen van doelreserves die niet meer nodig zijn en door een verschuiving binnen de woonlasten van inwoners, bedrijven en instellingen. De rioolheffing kan met 7% omlaag en de onroerende zaak belasting moet met 1,5% inflatiecorrectie omhoog. Per saldo betekent dat voor inwoners iets lagere lasten. Om te komen tot een structurele balans tussen inkomsten en uitgaven is er voor deze begroting voor gekozen om opnieuw met de ‘stofkam’ door alle budgetten te gaan. Deze spendanalyse heeft geleid tot een forse structurele besparing. Dit betekent eveneens een grotere verantwoordelijkheid bij ons college om te komen tot de daadwerkelijke benutting van en sturing op de verschillende budgetten. Alle ruimte is uit budgetten weggenomen. ‘Geen geld, geen Zwitsers’, is het credo binnen de gemeentelijke organisatie. Ten slotte Het is onze ambitie om de komende vier jaar de begroting meer en meer te gebruiken als instrument om te kunnen sturen op maatschappelijke effecten. Dit betekent dat wij scherper dan gebruikelijk doelstellingen en kengetallen formuleren. Tegelijk moeten wij constateren dat deze voorliggende begroting nog onvoldoende tegemoet komt aan deze ambitie. Voor ons lag de focus met deze begroting op het financieel beheer en de nieuwe opzet van budgettering en financieel beheer. Niet eerder dan met de meerjarenbegroting 2016 kunnen wij een nieuwe stap zetten in kwaliteit van de formulering van doelstellingen, effecten en prestatie-indicatoren, zodat uw raad zo goed mogelijk in staat wordt gesteld te kunnen sturen via de begroting. Ten aanzien van het sociaal domein merken we op dat we de nieuwe taken die vanuit het Rijk naar ons toekomen, niet hebben opgenomen in een apart programma. Indachtig onder andere de recente uitspraken van de minister ten aanzien van de ontschotting van taken en budgetten, is juist het aanbrengen van nieuwe schotten daarmee strijdig. Doel van een extra programma is uiteraard het inzichtelijk maken van de resultaten (het realiseren van adequate zorg) en de stand van zaken ten aanzien van de beschikbare middelen. Om die reden ontwikkelen we een sturingsinstrument dat aan dat doel tegemoet komt. Eind van dit jaar komen we met een voorstel.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Meerjarenbegroting 2015 - 2018
8
Financiële inleiding Lasten per programma (excl. mutaties reserves)
7.399.347 11.431.533
1.163.934 5.178.016
4.975.447 10.677.535
337.072 4.281.338
11.809.365 Inwoner en bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs en voorschoolse periode
32.710.975
Natuur, cultuur en recreatie Sociaal domein & maatschappelijk werk Volksgezondheid
Begroting 2015 Hollands Kroon | Financiële inleiding Ruimtelijke9 ontwikkeling Financiële dekkingsmiddelen
Leeswijzer Begrippen Inwoners. Hiermee bedoelen wij naast individuele inwoners ook ondernemers en bedrijven. Hij staat voor mannen én vrouwen. Participatie staat voor inwoners-/burger-/overheidsparticipatie in de meest brede zin. Participatiewet. Als we praten over de Participatiewet bedoelen we alle taken, werkzaamheden en acties in het kader van ‘participatie in het sociaal domein’. De programmabegroting 2015 bestaat uit drie delen, te weten het programmaplan, de paragrafen en de bijlagen. Per deel geven we hierna kort aan hoe deze is opgebouwd en gelezen moet worden. Programmaplan In de begroting 2015 is opnieuw uitgegaan van de functionele indeling. Dat wil zeggen dat er tien programma’s zijn die ook gebruikt worden in overzichten om gemeenten onderling met elkaar te vergelijken. Elk programma start met een missie, gevolgd door trends & ontwikkelingen en kaderstellende nota’s. Vervolgens zijn de beleidsdoelen weergegeven, met de bijbehorende activiteiten. Wanneer er extra budget nodig is voor uitvoering van de activiteiten, wordt dat in de derde kolom vermeld. In alle andere gevallen is budget of formatie beschikbaar. Paragrafen Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) schrijft een aantal paragrafen verplicht voor. Een paragraaf heeft betrekking op een specifieke onderwerp dat verweven door de begroting voor komt. Door het apart te presenteren wordt het inzicht vergroot. Daar waar mogelijk is getracht eenzelfde opzet te hanteren als voor de programma’s. Weergegeven bedragen en mutaties in reserves (tabellen en diagrammen) In de tabellen bij elk programma worden de mutaties in de reserves op een aparte regel weergegeven. Het diagram dat onder de tabel staat geeft de bedragen exclusief mutaties reserves aan. Ook in het diagram in de financiële inleiding zijn de bedragen exclusief mutaties reserves weergegeven. Als we spreken over het Begroting 2015 Hollands Kroon | Leeswijzer
10
totaal van de begroting, bijv. in het diagram in de inleiding op pagina 6 en in de paragraaf financiering wordt uitgegaan van het totaal inclusief mutaties reserves. In bijlage 1 vindt u de mutaties reserves op een aparte regel. Het totaal exclusief mutaties reserves (voor bestemming) is € 90.019.621. Het totaal inclusief mutaties reserves (saldo na bestemming) is € 98.548.742. In alle gevallen geldt dat afronding van getallen kan leiden tot kleine verschillen.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Leeswijzer
11
Programma’s
Begroting 2015 Hollands Kroon | Leeswijzer
12
Programma 0. Inwoner en bestuur Onze missie Met dit programma streeft het bestuur van Hollands Kroon naar een gemeente waarin zelfredzame inwoners, ondernemers en maatschappelijk middenveld actief mee denken en helpen bij het besturen van de gemeente. Hollands Kroon wil de betrokkenheid bij beleidsontwikkeling en - uitvoering en de dienstverlening vergroten. Hollands Kroon versterkt de eigen kracht van haar inwoners onder het motto ‘U vraagt wij helpen’.
Trends en ontwikkelingen
Aandacht voor dienstverlening ’digitaal tenzij‘ in een veranderend medialandschap (van e-mail en eformulieren naar social media, chats en apps) Inwoners en bedrijven stellen steeds hogere eisen aan overheden De gemeente wordt steeds meer het eerste contactpunt voor inwoners en bedrijfsleven met de overheid Participatie en interactieve beleidsontwikkeling is de norm Er is sprake van een verder terugtredende overheid waardoor het bevorderen van zelfstandigheid en zelfredzaamheid van inwoners het speerpunt wordt van overheidshandelen Compactere overheid en grotere bestuurskracht
Kaderstellende beleidsnota’s
Nationaal Uitvoeringsprogramma I-Nup Dienstverleningsvisie Startnotitie Interactieve beleidsvoering
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 0. Inwoner en bestuur
13
Bestuur Beleidsdoel: rekening houdend met het coalitieakkoord is het beleid in hoge mate gericht op een actieve rol van inwoners, maatschappelijke instellingen en bedrijven Beoogd effect Gemeente, inwoners, maatschappelijke instellingen en bedrijven trekken samen op bij het verwezenlijken van beleidsdoelstellingen en de uitvoering hiervan. Ambitie / prestatie-indicator Waar het mogelijk en noodzakelijk is zetten we het middel van participatie in. Activiteiten
Extra benodigde budget
Uitvoering van het coalitieakkoord.
Participatie Beleidsdoel: participatie en interactieve beleidsontwikkeling zijn de norm Beoogd effect Grotere samenwerking met de inwoners, ondernemers en maatschappelijk middenveld bij gemeentelijk beleid en uitvoering. Ambitie / prestatie-indicator De ambitie van het nieuwe college, op het gebied van participatie is groot. We zetten meer in op het beschikbaar krijgen van specifieke kennis en kunde van onze inwoners bij de beleidsprocessen. Activiteiten
Extra benodigde budget
Ondersteunen van het project ‘Partners in beheer’. Ondersteunen van de implementatie van de wijkteams.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 0. Inwoner en bestuur
14
Communicatie Beleidsdoel: aandacht voor communicatie in alle fasen van beleidsvoering, gericht op inwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen Beoogd effect 1 De inwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen zijn tevreden over de inhoudelijke behandeling en afhandeling van hun vragen. Ambitie / prestatie-indicator x% van alle vragen naar tevredenheid beantwoorden en afhandelen (percentage vaststellen na nulmeting). Activiteiten
Extra benodigde budget
De inzet richten op dienstverlenend werken.
Beoogd effect 2 De inwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen zijn tijdig geïnformeerd en betrokken. Ambitie / prestatie-indicator x% van onze inwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen voelt zich tijdig geïnformeerd en betrokken (percentage vaststellen na nulmeting) Activiteiten
Extra benodigde budget
Onderzoek naar de mogelijkheden van effectmeting: hoe meten we dat onze inwoners zich tijdig geïnformeerd en betrokken voelen (en welk percentage).
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 0. Inwoner en bestuur
15
Beleidsdoel: communicatiemiddelen ondersteunen het uitdragen van de gemeentelijke rol Beoogd effect De (nieuwe) communicatiemiddelen dragen bij aan een verbeterde dienstverlening voor interne en externe klanten. Ambitie / prestatie-indicator x% van in- en externe klanten kan gemakkelijker informatie vinden, bewerken en delen (percentage vaststellen na nulmeting). Activiteiten
Extra benodigde budget
Onderzoek naar mogelijkheden effectmeting, 0-situatie vaststellen en daarna streefpercentage vaststellen. Aanschaf en implementeren adequaat meldingen-systeem (dat ook sturingsinformatie oplevert). . Digitale intake sociaal domein implementeren en gebruik ervan stimuleren. ‘Loketloos werken’ voorbereiden door bouwkundige aanpassingen. Pilot ‘bezorgen reisdocumenten’ evalueren en effecten inzichtelijk maken. De gemeentelijke website vernieuwen.
Dienstverlening Beleidsdoel: verbeteren van digitale dienstverlening Beoogd effect Er is één ingang tot de overheid, waarbij inwoners, ondernemers en maatschappelijke instellingen bij voorkeur digitaal, betrouwbaar, eenvoudig, tijdig en eenduidig antwoord krijgen. Ambitie / prestatie-indicator 50 % van de digitale aanvragen wordt niet meer handmatig maar geautomatiseerd afgehandeld. Activiteiten
Extra benodigde budget
Processen doorlopen en verbeteren. Software aanschaffen die het proces van het begin tot het eind digitaal verwerkt. Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 0. Inwoner en bestuur
16
Kengetallen Omschrijving Aantal inwoners Aantal meldingen openbare ruimte Aantal binnenkomende e-mails via
[email protected] Aantal bezoekers Aantal digitale aanvragen via de website
Aantal 2011/2012
Aantal 2012/2013
Bron
47.734 2.400 2.400
47.500 3231 2060
GBA peildatum 31-12-2013 Database Hollands Kroon Database Hollands Kroon
35.000 250
30068 1167
Database Hollands Kroon Database Hollands Kroon
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 0. Inwoner en bestuur
17
Financiën Programma 0 Lasten Baten Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves Saldo na bestemming
2015
2016
2017
2018
5.178.016 837.437
5.088.189 837.437
5.089.004 837.437
5.058.731 837.437
-4.340.579 0 -4.340.579
-4.251.252 0 -4.251.252
-4.251.567 0 -4.251.567
-4.221.294 0 -4.221.294
84.786.546*
5.178.016*
Inwoner en bestuur * exclusief mutaties reserves
Overige programma's
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 0. Inwoner en bestuur
18
Programma 1. Openbare orde en veiligheid Onze missie Met dit programma streeft het bestuur van de gemeente Hollands Kroon naar een gemeente die veilig is, veilig voelt en veilig blijft om in te wonen, te werken en te recreëren.
Kaderstellende beleidsnota’s Trends en ontwikkelingen
Van repressie naar pro-actie en preventie Intensiveren samenwerking met (keten)partners op eenheidsniveau Toenemend gebruik alcohol en drugs onder jongeren Decentralisatie toezicht- en handhavingstaken Toename gestoorde en/of overlast gevende personen Toename burengeschillen
Wet op de Veiligheidsregio’s Strategische visie Hollands Kroon Integraal Veiligheidsbeleid 2014-2018 Uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid 2015 Integraal handhavingsbeleid 2014- 2018 Uitvoeringsprogramma handhaving 2015
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 1. Openbare orde en veiligheid
19
Beleidsdoelen Beleidsdoel: Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing (RPC) inzetten voor bedrijven Beoogd effect In het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing (RPC) werken overheid, politie en ondernemers in Hollands Kroon samen aan de beheersing van criminaliteit. Een duurzame samenwerking staat hierbij centraal. Ambitie / prestatie-indicator Lokale ondernemers ondersteunen om duurzame samenwerking tot stand te brengen waardoor afspraken gemaakt worden om overlast en criminaliteit aan te pakken. Activiteiten
Extra benodigde budget
Projecten op dit gebied ondersteunen en ontwikkelen.
Beleidsdoel: samenwerken op eenheidsniveau Noord-Holland (36 gemeenten) Beoogd effect Een gezamenlijke aanpak heeft geleid tot een betere afstemming van het beleid en integraal werken waardoor er effectiever gewerkt wordt op sociale veiligheid. Ambitie / prestatie-indicator
Stimuleren van samenwerken op eenheidsniveau. Optimaal gebruik maken van kennis om beleid vorm te geven.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Projecten op dit gebied ondersteunen en ontwikkelen.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 1. Openbare orde en veiligheid
20
Beleidsdoel: buurtbemiddeling inzetten om het aantal burengeschillen te verminderen Beoogd effect Rust, balans en stabiliteit in de wijken. Ambitie / prestatie-indicator Waar nodig levert de gemeente een bijdrage in de afname van burengeschillen. Activiteiten
Extra benodigde budget
Projecten op dit gebied ondersteunen, zoals inzet van mediation en buurtbemiddeling
Kengetallen Omschrijving Aangiften bij de politie Woninginbraken Diefstal uit garage/box Overige diefstal Diefstal uit motorvoertuigen Diefstal van motorvoertuigen Diefstal van fietsen Aantal meldingen agressie tegen hulpverleners Aantal incidenten m.b.t. jeugd
2012
2013
2014
Bron Database politie
154 45 260 96 18 87 5 192
134 56 270 93 10 101 3 187
Database politie Database politie
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 1. Openbare orde en veiligheid
21
Financiën Programma 1
Lasten Baten Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves Saldo na bestemming
2015
2016
2017
2018
4.975.447 58.150
4.952.012 58.150
4.946.013 58.150
4.924.421 58.150
-4.917.297 -29.457 -4.946.754
-4.893.862 -29.457 -4.923.319
-4.887.863 -29.457 -4.917.320
-4.866.271 -29.457 -4.895.728
84.989.115*
4.975.447*
Openbare orde en veiligheid * exclusief mutaties reserves
Overige programma's
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 1. Openbare orde en veiligheid
22
Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat
Onze missie Met dit programma streeft het bestuur van Hollands Kroon naar een gemeente die het wegen- en waternet sober en doelmatig beheert, herinricht en waar mogelijk verbetert. Het uitgangspunt hierbij is het voorkomen van kapitaalsvernietiging. Ook streven wij naar voldoende water aan- en afvoer om overlast te voorkomen en een goede kwaliteit van ons oppervlaktewater te garanderen.
Trends en ontwikkelingen
Kaderstellende beleidsnota’s
Verdergaande bezuinigingen door de overheden Klimaatverandering Meer aandacht voor bescherming tegen het water Gezien de leeftijd van kunstwerken in de openbare ruimte hoge(re) onderhouds- en vervangingskosten
Deltaprogramma Strategische visie Hollands Kroon Beheerplan Rijkswateren Handboek Openbare Ruimte Hollands Kroon Kwaliteitsplan Openbare Ruimte Beleidsplan bruggen Gemeentelijke beheerplannen
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat
23
Beleidsdoelen Beleidsdoel: een baggerplan voor alle gemeentelijke wateren Beoogd effect Gemeentelijke wateren voldoen aan de legger van het Hoogheemraadschap. Ambitie / prestatie-indicator Inzichtelijk maken welke financiële middelen er de komende 10 jaar nodig zijn om het gemeentelijke water te laten voldoen aan de eisen van het Hoogheemraadschap. Activiteiten
Extra benodigde budget
Het opstellen van een baggerplan.
Beleidsdoel: toekomstbestendige dijken en kades conform normering vanuit het Hoogwater beschermingsprogramma (HWBP) realiseren Beoogd effect Dijken en kaden zijn bestand tegen een stijgende zeespiegel en extreem hoog water. Ambitie / prestatie-indicator Het land droog houden. De Afsluitdijk wordt op sterkte gebracht met een prognose van 1 overstroming in 10.000 jaar; voor de hoogwaterkering bij Den Oever is deze norm 1:4.000. Activiteiten
Extra benodigde budget
In overleg met Rijkswaterstaat en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier de verschillende dijkversterkingsplannen zodanig op elkaar afstemmen dat dit voor de gemeente Hollands Kroon een optimaal eindresultaat oplevert.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat
24
Beleidsdoel: een wegennet en bruggen die voldoen aan onze zorgplicht, met aandacht voor onze wettelijke taak en aansprakelijkheid Beoogd effect Een wegennet dat voorziet in een goede en veilige bereikbaarheid van het gebied. Ambitie / prestatie-indicator
Daling van het aantal verkeersslachtoffers op gemeentelijke wegen. Het aantal claims terug brengen.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Uitvoering van het technisch noodzakelijke onderhoud. Inventarisatie ten behoeve van extra bestrating voor bermverharding en passeerstroken. Onderzoek categorisering wegen om eventueel snelheden te wijzigen.
Kengetallen Omschrijving Aantal ongevallen op gemeentelijke wegen N.B. Al jaren loopt de registratie van ongevallen sterk terug. Niet alle ongevallen zijn in de registratie opgenomen. Dat komt omdat de politie jarenlang niet heeft geregistreerd. Inmiddels is de registratie door de politie weer opgepakt.
2012 Totaal ongevallen 148 waarvan 2 met dodelijk afloop, 4 ziekenhuis gewonden, 2 licht gewonden (niet opgenomen in ziekenhuis), 140 met uitsluitend materiele schade.
2013 Totaal 136 ongevallen waarvan 1 met dodelijke afloop, 7 ziekenhuis gewonden, 5 licht gewonden (niet opgenomen in ziekenhuis, 123 met uitsluitend
2014
Bron Viastat.nl
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat
25
Omschrijving Aantal schadeclaims Toegewezen Afgewezen Doorverwezen Ingetrokken Gesloten: geen reactie/brief Nog in behandeling Totaal Totaal areaal verharding Kosten regulier onderhoud wegen volgens landelijke norm (CROW) Beschikbaar HK Totaal aantal lichtmasten Kosten regulier onderhoud lichtmast volgens landelijke norm Beschikbaar HK Totaal aantal bruggen Gemiddelde vervangingswaarde per stuk
2012
2013 materiele schade.
2014
Bron Eigen registratie
10 6 2 0 7 0 25
11 11 2 1 2 2 29 ca. 4.000.000 m2 ca. € 0,75/m2 /jaar ca. € 0,50 /m2/jr.
DG dialog DG Dialog / Kwaliteitsplan Begroting 2014
10.500 stuks ca. € 57,-/ st./jaar ca. € 46,-/st./jaar
DG Dialog Beheerplan OV Begroting 2014
180 st. € 270.455
DG Dialog
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat
26
Financiën Programma 2 Lasten Baten Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves Saldo na bestemming
2015
2016
2017
2018
10.677.535 379.009
10.513.262 379.009
10.647.282 379.009
10.498.087 379.009
-10.298.526 1.053.448 -9.245.078
-10.134.253 -30.552 -10.164.805
-10.268.273 -30.552 -10.298.825
-10.119.078 -30.552 -10.149.630
79.287.027* 10.677.535*
Verkeer, vervoer en waterstaat *exclusief mutaties reserves
Overige programma's
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat
27
Programma 3. Economische zaken Onze missie Met dit programma streeft het bestuur van de gemeente Hollands Kroon naar een herkenbare, duurzame en economisch sterke gemeente met een aantrekkelijk en gezond woon- en ondernemersklimaat.
Trends en ontwikkelingen Kaderstellende beleidsnota’s
Regionale aanpak economische ontwikkeling Noordkop/regio Noord-Holland-Noord Een aantrekkelijke markt voor bedrijventerreinen en een uitstekend ondernemersklimaat Bio Based Economy Vraaggerichte onderwijsfaciliteiten Duurzame energie
Strategische visie Hollands Kroon Economische agenda prov. NH Jaarplan Ontwikkelingsbedrijf NHN Regionale bedrijventerreinvisie Regionale detailhandelsvisie Programma Waddenpoort Den Oever
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 3. Economische zaken
28
Beleidsdoelen Beleidsdoel: een duurzaam Hollands Kroon Beoogd effect Het belang van duurzame ontwikkelingen wordt breed gedeeld. Ambitie / prestatie-indicator Verminderen van CO2 uitstoot. Meer lokale ondernemers werken duurzaam (en dat meten). Er wordt optimaal gebruik gemaakt van beschikbare subsidies in dit taakveld. Activiteiten
Extra benodigde budget
Het integraal duurzaamheidsbeleid onderbrengen in de Omgevingsvisie 2015;. Vernieuwing, gericht op duurzaamheid, van het gemeentelijk wagenpark (20 voertuigen in 2015). Het energieverbruik in gemeentelijke gebouwen terugbrengen. Participeren in het duurzaam bouwen loket.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 3. Economische zaken
29
Beleidsdoel: een aantrekkelijk marktgericht vestigingsklimaat voor bedrijven Beoogd effect Hollands Kroon staat bekend als een ondernemersvriendelijke gemeente met een uitstekend vestigingsklimaat. Ambitie / prestatie-indicator
Uitbreiding vestiging datacentre op Agriport A7. Kwalitatief hoogwaardige en aantrekkelijke bedrijventerreinen, waaronder het Regionaal Havengebonden Bedrijventerrein Kooypunt. Gemiddelde verkoop van bedrijventerreinen van 5 ha per jaar. Een adequaat wervings- en lobbytraject leidt daadwerkelijk tot nieuwe bedrijvigheid. De internationale markt is in toenemende mate geïnteresseerd in de vestigingslocatie Hollands Kroon. De werkgelegenheid neemt toe.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Verdergaande samenwerking ontwikkelen op de schaal van Noord-Holland-Noord via het Ontwikkelingsbedrijf NHN en de Boards. Nader onderzoek naar mogelijke overcapaciteit van bedrijventerreinen. Faciliteren van uitvoeringsplannen van Agriport A7 en Greenport Noord-Holland Noord. Ondersteuning bij realisering Regionaal Havengebonden Bedrijventerrein Kooypunt. Tijdig met eventuele herziening van bestemmingsplannen anticiperen op vestiging van bedrijven. Kansen benutten in relatie tot andere voorzieningen, zoals wonen, natuur, recreatie en toerisme.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 3. Economische zaken
30
Beleidsdoel: een gezonde detailhandelsstructuur Beoogd effect Voldoende en gevarieerd aanbod detailhandel. Ambitie / prestatie-indicatoren
Behoud van een gezonde detailhandelsstructuur. Minimale leegstand van winkels is uitgangspunt.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Participeren in nader onderzoek naar de detailhandelsstructuur in de regio Noord-Holland Noord.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 3. Economische zaken
31
Kengetallen Tabel 1: Vestigingen en banen per sector 2013
Sectoren (SBI 2008) A - Landbouw, bosbouw en visserij
Vestigingen aantal
Banen
percentage
aantal
percentage
963
20,1 %
3.140
20,0 %
x
x%
x
x%
249
5,2 %
1.175
7,5 %
D - Energiesector
15
0,3 %
42
0,3 %
E - Watermanagement
14
0,3 %
160
1,0 %
F - Bouwnijverheid
697
14,5 %
1.414
9,0 %
G - Groot- en detailhandel
792
16,5 %
2.785
17,8 %
H - Vervoer en opslag
124
2,6 %
727
4,6 %
I – Horeca
135
2,8 %
508
3,2 %
J - Informatie en communicatie
133
2,8 %
207
1,3 %
K - Financiële instellingen
78
1,6 %
333
2,1 %
L - Onroerend goed
66
1,4 %
174
1,1 %
M - Onderzoek en Advies
526
11,0 %
1.086
6,9 %
N - Overige zakelijke dienstverlening
188
3,9 %
858
5,5 %
5
0,1 %
367
2,3 %
P - Onderwijs
126
2,6 %
779
5,0 %
Q - Gezondheids- en welzijnszorg
245
5,1 %
1.167
7,4 %
R - Cultuur, sport en recreatie
171
3,6 %
357
2,3 %
S - Overige dienstverlening
265
5,5 %
391
2,5 %
- Winning van delfstoffen C - Industrie
O - Openbaar bestuur
Totaal
4.793
15.670
x = onder drempelwaarde
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 3. Economische zaken
32
Tabel 1: Aantal vestigingen totaal 2004-2013 per postcode gemeente Hollands Kroon 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1731 Winkel
242
252
258
271
295
340
345
364
378
384
47
56
54
57
63
87
81
87
84
80
225
243
252
274
283
329
330
348
353
355
37
32
32
38
42
56
56
57
59
54
107
114
114
132
149
183
180
198
199
196
33
36
40
43
42
46
47
57
59
57
1761 Anna Paulowna
372
387
421
431
437
525
538
569
573
562
1764 Breezand
191
204
206
216
224
349
363
387
387
380
1766 Wieringerwaard
122
125
130
136
149
200
208
227
230
231
1767 Kolhorn
73
83
84
85
84
90
96
93
89
86
1768 Barsingerhorn
88
91
92
75
78
91
96
105
108
107
1769 Haringhuizen
x
x
x
15
17
24
23
23
23
23
396
408
411
413
428
552
561
606
622
621
1773 Kreileroord
38
43
40
38
48
41
39
46
45
44
1774 Slootdorp
116
132
136
150
163
258
264
282
283
280
1775 Middenmeer
261
275
298
308
318
423
443
459
470
465
1777 Hyppolytushoef
332
374
376
401
419
466
468
493
497
481
1778 Westerland
70
73
73
76
78
94
99
99
98
93
1779 Den Oever
235
244
241
250
271
287
298
296
307
294
1732 Lutjewinkel 1733 Nieuwe-Niedorp 1734 Oude-Niedorp 1735 t Veld 1736 Zijdewind
1771 Wieringerwerf
Totaal
2.985 3.172 3.258 3.409 3.588 4.441 4.535 4.796 4.864 4.793
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 3. Economische zaken
33
Omschrijving Verdeling economische sectoren (%)
Aantal toeristische overnachtingen in Hollands Kroon
Opgesteld vermogen windmolens in HK
HK Agrarisch 22 handel 17 bouw 14 industrie 6 advies 9 overig 32 Ca. 45.000
167 turbines 169 MW
2012 NED 7 20 10 4 17 42
2013
Bron Kamer van koophandel en CBS
Ca. 75.000 (oorzaak is de harmonisatie; in een deel van HK werd nog geen toeristenbelasting geheven) 167 turbines 169 MW
Hollands Kroon
Hollands Kroon
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 3. Economische zaken
34
Financiën Programma 3 Lasten Baten Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves Saldo na bestemming
89.627.490*
2015
2016
2017
2018
337.072 5.017.118
290.733 347.059
290.011 347.059
290.351 347.059
4.680.046 -3.426.000 1.254.046
56.326
57.048
56.708
56.326
57.048
56.708
337.072*
Economische zaken * exclusief mutaties reserves
Overige programma's
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 3. Economische zaken
35
Programma 4. Onderwijs en voorschoolse periode Onze missie Met dit programma realiseert het bestuur van de gemeente Hollands Kroon huisvesting van de scholen in goede gebouwen. De leerlingen krijgen een veelzijdig onderwijsprogramma, zodat zij goed zijn voorbereid op hun rol in de maatschappij. Hollands Kroon ondersteunt en stimuleert, als ketenpartner, activiteiten in het onderwijs, die gericht zijn op andere beleidsterreinen. Hollands Kroon zet zich in om de ontwikkelingskansen en talenten van jonge kinderen te bevorderen.
Trends en ontwikkelingen
Het rijk wijzigt met ingang van 1-1-2015 de Wet op het Primair onderwijs waardoor het rijksbudget ‘buitenonderhoud schoolgebouwen’ uit het gemeentefonds verdwijnt en rechtstreeks beschikbaar komt voor de schoolbesturen. Door uitstel van de invoering van Passend Onderwijs per 01-08-2014 nog geen inzicht in de gevolgen voor de onderwijshuisvesting en leerlingenvervoer. Herwaardering van een veelzijdig onderwijsaanbod met onder andere kunst, cultuur en geschiedenis. Exploitatie van oude schoolgebouwen wordt voor de schoolbesturen steeds moeilijker; door de realisering van het Onderwijs huisvestingsprogramma 2006-2021 ‘Alle leerlingen goed onder dak’ neemt in Hollands Kroon het aantal oude schoolgebouwen in rap tempo af. De Lokaal Educatieve Agenda wordt ingezet om landelijke ontwikkelingen aan te laten sluiten op lokale ontwikkelingen. Harmonisatie peuterspeelzaalwerk en kinderopvang Het rijk is bezig met het herzien van de bekostigingsstructuur van Voor- en Vroegschoolse Educatie. Het effect op de specifieke uitkering van Hollands Kroon is nog niet bekend.
Kader stellende beleidsnota’s
Strategische visie Hollands Kroon Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Hollands Kroon Statuten Surplus – schoolbestuur openbaar primair onderwijs Koersdocument Bestuurlijk Overleg Jeugd‐ Onderwijs‐Zorg 2011-2015 (BOJOZ) Visiedocument Voor- en Vroegschoolse Educatie
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 4. Onderwijs en voorschoolse periode
36
Beleidsdoelen Beleidsdoel: goede onderwijshuisvesting voor alle leerlingen in Hollands Kroon Beoogd effect Realisering van het Onderwijshuisvestingsprogramma 2006-2021 ‘Alle leerlingen goed onder dak’ door de uitvoering van het vastgestelde nieuwbouwprogramma 2013-2015 en het (in concept) beschikken over het nieuwbouwprogramma 2016-2021. Ambitie / prestatie-indicator
Obs De Snip in Nieuwe Niedorp is op 1 augustus 2015 gehuisvest in een nieuwe school (renovatie en nieuwbouw) en maakt gebruik van een nieuwe sportzaal. Op 31 december 2015 is de bouw van de brede scholen in Hippolytushoef (obs De Kei en rkbs H. Henricus) en Slootdorp (abbs De Meertuin: fusieschool De Zaaier/De Regenboog) in volle gang. Oplevering in 2016.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Het Onderwijshuisvestingsprogramma 2013-2015 uitvoeren. Het Onderwijshuisvestingsprogramma 2016-2021 opstellen. De ‘Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Hollands Kroon 2012’ aanpassen aan de nieuwe wetgeving.
Beleidsdoel: ontwikkelingskansen voor jonge kinderen bevorderen Beoogd effect Kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar hebben een veilige leer- en groei-omgeving. Ambitie / prestatie-indicator De ambities ten aanzien van Integrale Kind Centra (IKC) worden in 2015 geformuleerd. Activiteiten
Extra benodigde budget
In 2015 vindt bestuurlijke besluitvorming over het concept Integrale Kind Centra (IKC) plaats.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 4. Onderwijs en voorschoolse periode
37
Kengetallen Omschrijving
2012
Regierol gemeente Schoolbesturen basisonderwijs 4 Schoolbestuur voortgezet onderwijs 1 Aantal instellingen kinderopvang, peuterspeelzalen en BSO 8 Onderwijshuisvesting Aantal schoolgebouwen basisonderwijs 29 Aantal schoolgebouwen voortgezet onderwijs 2 Aantal brede scholen, Mfa/Mfc, campus of onder één dak 11 Aantal gemeentelijke gymnastiekaccommodaties 11 Aantal niet-gemeentelijke gymnastiekaccommodaties 9 schoolgebouwen met erfpacht 2 Onderwijsinhoud– Lokale Educatieve Agenda / Besturen Overleg Jeugd-Onderwijs-Zorg Aantal scholen basisonderwijs 33 Aantal leerlingen basisonderwijs 4.866 Aantal scholen voortgezet onderwijs 1 Aantal leerlingen voortgezet onderwijs 1.000 Leerlingenvervoer Totaal aantal leerlingen dat gebruik maakt van de regeling Schooljaar 2012-2013: 288 leerlingenvervoer - 238 Aangepast vervoer (gecombineerd taxivervoer) - 39 Eigen vervoer - 11 Openbaar vervoer Verminderen schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten Percentage voortijdig schoolverlaters, leerlingen die het voortgezet of middelbaar beroepsonderwijs verlaten zonder HAVO-, VWO- of MBO-niveau 2 diploma
Voortijdig schoolverlaten=3% Verminderen schoolverzuim=2,7%
2013
Bron Hollands Kroon
4 1 10 Hollands Kroon 25 1 17 10 8 2 30 4.470 1 1.074 Peildatum 15-05-2014: 261 -
Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO)
Hollands Kroon
210 35 16
Voortijdig schoolverlaten=2,6% Verminderen schoolverzuim=2,5%
Intergemeentelijke Sociale Dienst (ISD) Kop van NoordHolland
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 4. Onderwijs en voorschoolse periode
38
Omschrijving Een dekkend en volwaardig aanbod VVE Aantal doelgroepkinderen voor wie een VVE-aanbod beschikbaar is Aantal kinderdagverblijven Aantal peuterspeelzalen
2012
2013
70
62
10 15
12 15
Bron VVE-rapportage 2012 en gewichtenregeling primair onderwijs (DUO)
Financiën Programma 4 Lasten Baten Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves Saldo na bestemming
2015
2016
2017
2018
4.281.338 234.425
4.139.044 234.425
4.351.714 234.425
4.303.352 234.425
-4.046.913 23.777 -4.023.136
-3.904.619 1.088.379 -2.816.240
-4.117.289 1.008.900 -3.108.389
-4.068.927 974.463 -3.094.464
85.683.224*
4.281.338*
* exclusief mutaties reserves
Onderwijs en voorschoolse periode
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 4. Onderwijs en voorschoolse periode
39
Programma 5. Natuur, cultuur en recreatie Onze missie Met dit programma streeft het bestuur van Hollands Kroon naar versterking van de eigen verantwoordelijkheid van inwoners om zelfstandig het sociale, sportieve en culturele leven in stand te houden en daarin actief te zijn. De gemeente ondersteunt kwetsbare doelgroepen. Hollands Kroon staat garant voor een basiskwaliteit beheer van de openbare ruimte, conform het kwaliteitsplan Openbare Ruimte.
Trends en ontwikkelingen
Ontgroening en vergrijzing van de bevolking en afnemende beroepsbevolking in de Kop van NoordHolland Toenemende obesitas en bewegingsarmoede Terugtredende overheid in het sociale domein Stijgende behoefte aan voorzieningen voor ongeorganiseerd bewegen en vrijetijdsbesteding Toenemende overcapaciteit van georganiseerde voorzieningen Sturen op beeldkwaliteit in de openbare ruimte Vraag naar producten die aansluiten bij veranderende vrijetijdsbesteding, die enerzijds bestaat uit een actieve recreatie en anderzijds uit het vermaakt willen worden
Kaderstellende beleidsnota’s
Kadernota subsidiebeleid Kadernota accommodatiebeleid Kadernota gezondheidsbeleid Kwaliteitsplan Openbare Ruimte
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 5. Natuur, cultuur en recreatie
40
Beleidsdoelen Beleidsdoel: overdracht verantwoordelijkheid accommodaties van gemeente naar inwoners en gebruikers Beoogd effect Beheer en eigendom van accommodaties ligt bij inwoners en gebruikers (versterking eigen kracht). Ambitie / prestatie-indicator Geen gemeentelijke verantwoordelijkheid meer voor beheer en exploitatie van accommodaties met uitzondering van brandweerkazernes en een geselecteerd aantal gebouwen met monumentaal karakter of met een primaire publieke taak. Activiteiten
Extra benodigde budget
Uitwerking uitvoeringsprogramma’s accommodatiebeleid. Kostenbesparing bestaande exploitaties. Harmonisatie onderhoudsafspraken buitensport. Voorbereiding verdergaande verzelfstandiging accommodaties. Voorbereiding besluit zwembaden.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 5. Natuur, cultuur en recreatie
41
Beleidsdoel: in samenwerking met partners en met directe inzet van een deel van de toeristenbelasting (€ 0,25 per overnachting) meer recreanten en toeristen naar de Kop van Noord-Holland trekken Beoogd effect De bekendheid van de toeristische aantrekkingskracht en gastvrijheid van Hollands Kroon zijn vergroot. Ambitie / prestatie-indicator Meer overnachtingen en economische spin-off. Activiteiten
Extra benodigde budget
Uitvoeren van activiteiten zoals is aangegeven in de samenwerkingsovereenkomst met de VVV voor 2014 en 2015 Indirecte deelname aan Leisure Board. In overleg met de werkgroep Recreatie en Toerisme van de Ondernemers federatie Hollands Kroon uitvoeren van het Marketingactiviteitenplan 2015. Opstellen regionale visie voor uitbreiden en herbestemmen van verblijfsrecreatieve terreinen.
In het collegebesluit 17 december 2013, nr. 24, is besloten de raad voor te stellen voor 2015 een bedrag van € 33.995,- vast te stellen.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 5. Natuur, cultuur en recreatie
42
Beleidsdoel: inwoners en bedrijven meer betrekken bij zaken die samenhangen met de leefomgeving / openbare ruimte Beoogd effect Inwoners en bedrijven participeren bij de inrichting en het onderhoud van de openbare ruimte en bij het oplossen van problemen die samenhangen met de leefomgeving. Ambitie / prestatie-indicator Een lager percentage bewoners dat vindt dat hun leefomgeving achteruit is gegaan (58% in 2014). Een lager percentage bewoners dat vindt dat er onvoldoende aandacht is voor problemen in hun buurt (69% in 2014). Activiteiten
Extra benodigde budget
De kernbeheerders vervullen een belangrijke rol als aanspreekpunt voor inwoners, met name als het gaat om zaken die samenhangen met het beheer van de openbare ruimte en de leefbaarheid van de kernen. De gemeente faciliteert participatie-initiatieven op dit gebied.
Kengetallen Omschrijving
2012
2013 2
ca. 100 m
2014 2
ca. 100 m
Bron 2
Opp. openbaar groen per woning (binnen de kom)
ca. 100 m
DG dialog
Rapportcijfer eigen woonsituatie
7,1
-
6,9
Percentage bewoners dat vindt dat hun leefomgeving achteruit is gegaan Percentage bewoners dat vindt dat er onvoldoende aandacht is voor problemen in hun buurt Leden bibliotheken (tot 18 jaar gratis lidmaatschap) Aantal uitleningen
46%
-
58%
65%
-
69%
10403
9864
kwaliteitsonderzoek openbare ruimte 2012/2014 kwaliteitsonderzoek openbare ruimte 2012/2014 kwaliteitsonderzoek openbare ruimte 2012/2014 Kopgroep Bibliotheken
416.738
324.829
Kopgroep Bibliotheken
Aantal bezoekers bibliotheek
189.422
172.357
Kopgroep Bibliotheken
Gebruikers bibliobus
745
614
Kopgroep Bibliotheken
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 5. Natuur, cultuur en recreatie
43
Financiën Programma 5 Lasten Baten Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves Saldo na bestemming
2015
2016
2017
2018
11.809.365 909.287
11.590.383 909.287
11.517.642 909.287
11.511.238 909.287
-10.900.078 21.000 -10.879.078
-10.681.096 21.000 -10.660.096
-10.608.355 21.000 -10.587.355
-10.601.951 21.000 -10.580.951
78.155.197* 11.809.365*
Natuur, cultuur en recreatie * exclusief mutaties reserves
Overige programma's
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 5. Natuur, cultuur en recreatie
44
Programma 6. Sociaal domein en maatschappelijk werk Onze missie Met dit programma streeft het bestuur van de gemeente Hollands Kroon naar een zelfredzame samenleving, waarin individuen, groepen en organisaties hun weg weten te vinden en waar nodig elkaar activeren, stimuleren en ondersteunen. De gemeente biedt voorzieningen en ondersteuning om het zelf organiserend vermogen van de lokale gemeenschap te versterken, zodat deze vitaal en veerkrachtig blijft en de sociale cohesie bevorderd wordt. De gemeente biedt een vangnet voor mensen die zich niet of onvoldoende kunnen redden.
Trends en ontwikkelingen
Kaderstellende beleidsnota’s
Toenemende druk op de hulpverlenende instanties als gevolg van economische recessie Decentralisatie binnen het Sociaal Domein (Participatiewet, Jeugdzorg, Wmo/AWBZ) Toenemend beroep op zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid van de inwoners Vergrijzing en ontgroening Regionale samenwerking Sociaal Domein Toenemend beroep op informele zorg (mantelzorg en vrijwilligerswerk)
Strategische Visie Sociaal Domein Regionale sociale agenda 2013 t/m 2016 Kadernota subsidiebeleid Kadernota accommodatiebeleid ‘Voor elkaar/met elkaar’, strategische visie op de drie transities en transformatie binnen het Sociaal Domein Kop van Noord-Holland. ‘Met Kop en schouders’, uitwerking strategische visie op de drie transities en de transformatie binnen het Sociaal Domein Kop van Noord-Holland.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 6. Sociaal domein en maatschappelijk werk
45
Beleidsdoelen Beleidsdoel: inwoners kunnen zo lang mogelijk zelfstandig functioneren en participeren in de samenleving. Beoogd effect
Meer inwoners zijn zelfredzaam en er is meer participatie. Het gebruik van individuele voorzieningen neemt af. De inwoner heeft vertrouwen om problemen zelf op te lossen door middel van eigen kracht, inschakeling van zijn sociale netwerk en het gebruik van algemene voorzieningen. In situaties waarbij eigen kracht niet van toepassing is blijven maatwerkvoorzieningen beschikbaar (vangnet).
Ambitie / prestatie-indicator
Gemiddeld 10 procent minder gebruik van individuele voorzieningen in het sociaal domein in 2015, oplopend in meerjarenperspectief naar 20 procent; het effect is meetbaar door de aantallen individuele voorzieningen jaarlijks te monitoren. Het gebruik van de dienstverlening algemene voorzieningen neemt in 2015 toe en zet zich voort in meerjarenperspectief; het effect is meetbaar door het beroep op algemene voorzieningen. Toename van het aantal ouderen dat thuis woont. Alcohol: beperking van het aantal jongeren dat intensieve begeleiding (2e lijns jeugdzorg) behoeft.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Met instellingen en partners binnen het sociaal domein afspraken maken over de inzet van vrijwilligers bij de algemene voorzieningen. De sociale kaart inzichtelijk en op orde. Repeterende voorlichting/communicatie over de verantwoordelijkheid van de inwoner in het sociaal domein. Inrichten wijkteams. Inrichten RAKC. Gezamenlijke inkoop (bewaken kwaliteit inkopende organisaties). Uitvoeren projecten alcohol en obesitas. Uitvoeren Kadernota gezondheidsbeleid.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 6. Sociaal domein en maatschappelijk werk
46
Beleidsdoel: sterkere positie van de informele zorg en versterking relatie formele en informele zorg. Beoogd effect
Afname van gebruik van individuele voorzieningen. De inwoner heeft vertrouwen om problemen zelf op te lossen door middel van eigen kracht, inschakeling van zijn sociale netwerk en het gebruik van algemene voorzieningen; Toename deelname aan vrijwilligerswerk in de zorg; Ondersteuning van de mantelzorg.
Ambitie / prestatie-indicator
Het aantal vrijwilligers en mantelzorgers in de zorg neemt toe. Het aantal mantelzorgers dat overbelast is daalt. Toename van de leeftijd van ouderen die thuis wonen. Mantelzorgers weten waar zij terecht kunnen voor ondersteuning. Op het moment dat het netwerk en/of de mantelzorger het (tijdelijk) niet kunnen organiseren, is respijtzorg beschikbaar.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Uitvoering Regionale Sociale Agenda op de projecten ‘Regionale ondersteuning vrijwilligerswerk in de zorg en mantelzorg’ en ‘Nieuw concept ouderenzorg’. Samenhang brengen tussen activiteiten en ondersteuning mantelzorg.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 6. Sociaal domein en maatschappelijk werk
47
Beleidsdoel: uitstroom naar reguliere arbeid vergroten Beoogd effect De arbeidsparticipatie neemt toe. Ambitie / prestatie-indicator Inwoners met een ondersteuningsvraag op het gebied van werk begeleiden naar de arbeidsmarkt, bij voorkeur regulier werk; Uitstroom 160 uitkeringsgerechtigden WWB en Wajong. Activiteiten
Extra benodigde budget
Het subregionale Werkplatform i.s.m. werkgevers zorgt voor voldoende banen, ook voor inwoners met een beperking (een werkplek die past bij talent en capaciteit). Het creëren van voldoende participatieplaatsen. Inzet loonkostensubsidie.
Beleidsdoel: participatie van kinderen die opgroeien in armoede Beoogd effect Kinderen die opgroeien in armoede nemen deel aan activiteiten in de samenleving zoals sportieve, maatschappelijke en culturele activiteiten, maar beschikken ook over middelen zoals kleding en vervoer. Ambitie / prestatie-indicator Armoede is geen belemmering voor kinderen om deel te nemen aan het sociaal en maatschappelijk verkeer. Activiteiten
Extra benodigde budget
Ontwikkelen van samenhangend beleid en uitvoering, het zogenaamde Kindpakket, als vangnet voor deelname aan sport, cultuur en onderwijs.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 6. Sociaal domein en maatschappelijk werk
48
Beleidsdoel: het bevorderen, ondersteunen en beschermen van de gezondheid en de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van jeugdigen van 0-23 jaar Beoogd effect Gezonde, veilige en zelfredzame kinderen en gezinnen. Ambitie / prestatie-indicator
Afname gebruik dure jeugdhulp en verschuiving naar eigen kracht, preventie, lichte hulpverlening (‘beweging naar voren’). Toename van zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid kinderen en ouders. Jeugdhulp en ondersteuning inzetten op basis van maatwerk en efficiency; de RTA1-afspraken met jeugdzorgaanbieders 2015 zijn gerealiseerd: een getrapte afbouw van volumeafspraken, ten gunste van 2% innovatie; Versterken veilige leefomgeving door positief opgroeiklimaat in gezinnen, wijken, buurten, scholen en verenigingen.
Activiteiten
1
Extra benodigde budget
Nieuw preventief beleid Sociaal Domein ontwikkelen dat meer recht doet aan preventie, eigen regie en zelfredzaamheid. Zorgen voor uitvoering (verwijs)afspraken binnen sociaal domein. RTA Jeugdhulp & Innovatie-agenda (laten) uitvoeren en monitoren. Ondersteuning dichtbij huis (laten) organiseren. Toegankelijke algemene voorzieningen en jeugdhulp opnemen in de sociale kaart. Inzet vrijwilligers bij gezinnen (formele/informele zorg). 0-meting en registratie en monitoring binnen de drie decentralisaties. Faciliteren van initiatieven gericht op zelfredzaamheid van inwoners.
Regionaal Transitie Arrangement Jeugdzorg
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 6. Sociaal domein en maatschappelijk werk
49
Kengetallen Omschrijving
2012
2013
Bron
I
Aantal cliënten Hulp bij het huishouden
1023
1034
ISD, december 2013
II III IV V VI VII
Rolstoelen Vervoersvoorzieningen Woonvoorzieningen Detacheren en begeleid werken (gedeeltelijke) Uitstroom naar werk Gebruik Kindpakket (wordt gemeten vanaf 1-1-2-15)
549 484 195 20% 125
521 426 163 30% 160
ISD, december 2013 ISD, december 2013 ISD, december 2013 ISD, december 2013 ISD, december 2013
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 6. Sociaal domein en maatschappelijk werk
50
Financiën Programma 6 Lasten Baten Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves Saldo na bestemming
2015
2016
2017
2018
32.710.975 5.658.443
32.362.013 5.658.443
31.731.728 5.658.443
31.504.194 5.658.443
-27.052.532 445.000 -26.607.532
-26.703.570 0 -26.703.570
-26.073.285 0 -26.073.285
-25.845.751 0 -25.845.751
57.253.587*
32.710.975*
Sociaal domein/ maatschappelijkwerk * exclusief mutaties reserves
Overige programma's
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 6. Sociaal domein en maatschappelijk werk
51
Programma 7. Volksgezondheid Onze missie Een gezonde bevolking vormt de basis voor een goed functionerende en productieve samenleving. Gezonde mensen kunnen beter meedoen aan de maatschappij en hebben minder maatschappelijke ondersteuning en langdurige en/of intensieve zorg nodig. Een gezonde leefomgeving is van groot belang voor alle inwoners van Hollands Kroon. De gemeente neemt verantwoordelijkheid voor bescherming van de volksgezondheid en het milieu tegen maatschappelijke aanvaardbare (laagste mogelijke) kosten. Daarnaast streeft de gemeente naar een zo optimaal mogelijke gezonde en evenwichtige ontwikkeling van jeugdigen. Daarmee bevordert zij de gezondheid en de (maatschappelijke) ontwikkeling van kinderen en voorkomt ze dat kinderen tussen de wal en het schip vallen.
Trends en ontwikkelingen
Duurzaam omgaan met water, waaronder het scheiden van schone en vuile waterstromen Samenwerking in de afvalwaterketen Bestuursakkoord Water 2011 (commissie Karla Peijs): op het gebied van water moeten alle betrokken overheden (Hoogheemraadschappen, Gemeenten en Drinkwaterbedrijven) gezamenlijk 12,5% besparen in 2020 t.o.v. de kosten die in 2010 geraamd zijn voor 2020 Relining: uit de benchmark rioleringszorg 2013 komt naar voren dat het toepassen van relining technieken in de toekomst voor besparingen kan zorgen. Een flink aantal riolen is geschikt om d.m.v. deze techniek gerenoveerd te worden zodat een langere levensduur kan worden bereikt Vanaf 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor gebruik van alcohol verhoogd naar 18 jaar; de gemeente is dan verantwoordelijk voor handhaving Implementatie Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) Hergebruik van huishoudelijk afval als grondstof
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 7. Volksgezondheid
52
Toename van obesitas en bewegingsarmoede Toename van alcohol- en drugsgebruik, depressiviteit Het hergebruik van huishoudelijk afval is vastgesteld op 65%
Kaderstellende beleidsnota’s
Gecombineerde verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Meerjarenbeleidsplan GGD Beleidsnotitie in control of alcohol, in control of drugs Strategische visie sociaal domein Kadernota gezondheidsbeleid Hollands Kroon 2013-2016 ‘Voor elkaar/met elkaar’, Strategische visie op de drie transities en transformatie binnen het sociaal domein Kop van Noord-Holland. ‘Met Kop en schouders’, uitwerking van strategische visie op de drie transities en de transformatie binnen het Sociaal Domein Kop van Noord-Holland.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 7. Volksgezondheid
53
Beleidsdoelen Beleidsdoel: een goedkopere afvalwaterketen Beoogd effect Besparing op de afvalwaterketen. Ambitie / prestatie-indicator Gezamenlijk met de gemeenten Schagen, Den Helder en Texel, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en PWN t.o.v. 2010 4,8 miljoen per jaar besparen voor 2020. Activiteiten
Extra benodigde budget
Samenvoeging gegevensbeheer diverse partijen Uitvoeren afspraken bestuursakkoord water, gericht op samenwerking en besparing.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 7. Volksgezondheid
54
Beleidsdoel: een gezonde leefstijl Beoogd effect
Het is voor inwoners vanzelfsprekend het eet- en beweeggedrag in balans te hebben. Het is voor de inwoners vanzelfsprekend de psychische conditie in acht te nemen en zo mogelijk goed op peil te houden. Het is voor inwoners vanzelfsprekend gezondheidsschade door alcohol- en drugsgebruik (en roken) te voorkomen.
Ambitie / prestatie-indicator
Overgewicht/obesitas - beweging: 1. het aantal inwoners van 19 jaar en ouder met overgewicht is gedaald van 48% naar 46 %. Het aantal kinderen van 4-16 jaar met overgewicht is gedaald van 18% naar 16%. 2. Het aantal inwoners van 4-16 jaar met obesitas is gedaald van 3,8% naar 2,5% en inwoners van 19 jaar en ouder met obesitas van 12% naar 11%. 3. Het aantal inwoners dat gebruik maakt van een sport en/of meer beweegt, is gestegen van 29 % naar 32%. 4. Meer inwoners gebruiken gezonde voeding: het aantal inwoners van 19 jaar en ouder dat voldoende groente en fruit gebruikt per dag is gestegen van 25% naar 30% en bij de jeugd tot 19 jaar van 30% naar 35% . Depressie: het aantal inwoners met klachten van depressie/angststoornissen is gedaald van 34% naar 33%. Alcohol- en drugsgebruik: het gebruik van alcohol en drugs is gedaald met 2%.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Uitvoeren, evaluatie en bijstellen werkplan overgewicht/obesitas. Uitvoeren werkplan depressie. Opstellen werkplan bevorderen seksuele gezondheid. Uitvoeren preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet NHN 2014-2016. Uitvoering preventieprogramma In control of alcohol/drugs NHN 2012-2015.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 7. Volksgezondheid
55
Beleidsdoel: verbeteren hergebruik huishoudelijk afval Beoogd effect Duurzaam hergebruik van materialen. Ambitie / prestatie-indicator
65% van het huishoudelijk afval wordt hergebruikt. Door monitoring kan maandelijks resultaat worden gemeten.
Activiteiten
Extra benodigde budget
HVC lanceert het project ‘Inzameling op maat’. Inzet van nieuwe inzamelmiddelen en methoden waarmee materiaalhergebruik wordt vergroot.
Beleidsdoel: Regionale uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord (RUD NHN) Beoogd effect De RUD NHN levert een bijdrage aan het realiseren van het milieubeleid van de aangesloten gemeenten en de provincie en het uitvoeren van verplichtingen uit wet en regelgeving op het gebied van milieu. Ambitie / prestatie-indicator Vergunning verlening en behandeling van meldingen: tijdig afhandelen van milieuvergunningen en meldingen. Toezichthouden: 100 % uitvoeren van handhavingsprogramma. Specialismen en advies: binnen de afgesproken termijn leveren van advies en kwaliteitsniveau. Keten toezicht : onderzoek naar minimaal een keten, te weten grondverzet. Activiteiten
Extra benodigde budget
Opstellen van kwaliteitscriteria om deze prestaties te bereiken Monitoring van prestaties.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 7. Volksgezondheid
56
Kengetallen Omschrijving
Aantal 2011/2012
Rioleringssyteem Vrij verval riolering Drainage Hoofdgemalen Drukgemalen Persleiding Randvoorzieningen
Omschrijving Hollands Kroon Huishoudelijk afvalinzameling Kilogram per inwoner Afval Fijn huishoudelijk restafval GFT afval Papier Glas Textiel KFF (plastic)
316 km 31 km 73 stuks 369 stuks 61 km 8 stuks
Aantal 2012/2013 325 km 31 km 73 stuks 369 stuks 103 km 8 stuks
Streefnorm 2013
Bron Rioleringsbeheersysteem (DG dialog)
Bron
47.729 inwoners
2011 245,7 137,8 geen data geen data 2,7 6,2
2012 240,7 142,1 72,4 16,3 2,2 6,9
2013 229,3 128,7 68,4 18,3 4,6 6,9
landelijke richtlijn nvt 140 95 23 5 nvt
in restafval nav sorteeranalyse nvt Geen gegevens 24 11 10 15
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 7. Volksgezondheid
57
Omschrijving
Aantal 2011/2012
Matig risico op angst en depressie
-
Hoog risico op angst en depressie
-
Overgewicht
-
Obesitas
Lid van sportvereniging
-
Overmatig alcoholgebruik 12-19 jarigen (vijf of meer glazen alcoholhoudende drank) Drinkt weleens alcohol
41% (Noord-Holland Noord 37%) -
Zware drinker
-
Aantal 2012/2013
Bron
19-65 jr (9.800) 34% (regio 33%, landelijk 34%) > 65 jr (2.100) 27% (regio 30%, landelijk 34%) 19-65 jr (230) 0,8% (regio 4,5%, landelijk 6%) > 65 jr (160) 2,1% (regio 2,5%, landelijk 4,3%) 19-65 jr (13.800) 48% (regio 45%, landelijk 46%) > 65 jr (4.700) 61% (regio 55%, landelijk 59%) 19-65 jr (3500) 12% (regio 11%, landelijk 12%) > 65 jr (1200) 15% (regio 13%, landelijk 16%) 19-65 jr (8200) 29% (regio 36%, landelijk -%) > 65 jr (1700) 22% (regio 24%, landelijk -%) Nog niet bekend
Gezondheidsmonitor 2012
19-65 jr (26.500) 92% (regio 88%, landelijk 84%) > 65 jr (6.300) 81% (regio 83%, landelijk 77%) 19-65 jr (4.200) 15% (regio 14%, landelijk 12%)
Gezondheidsmonitor 2012
Gezondheidsmonitor 2012
Gezondheidsmonitor 2012
Gezondheidsmonitor 2012
Gezondheidsmonitor 2012
Gezondheidsprofiel 2011
Gezondheidsmonitor 2012
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 7. Volksgezondheid
58
> 65 jr (300) 3,9% (regio 7,2%, landelijk 5,8%) Omschrijving Aantal AED’s Voormalig Anna Paulowna Voormalig Niedorp Voormalig Wieringen Voormalig Wieringermeer Sterfte aan hart- en vaatziekten
Aantal 2011/2012
Aantal 2012/2013
Bron Database Hollands Kroon
20 18 16 16
12 18 20 23
21,1 per 10.000 inwoners (Noord-Holland Noord 20,9)
Nog niet bekend.
Gezondheidsprofiel 2011
Kinderen in tel, gemiddelde 2007-2012
Rangorde: hoe groter hoe beter (ruim 400 gemeenten) Kindersterfte per 100.000 kinderen van 1-14 jaar Zuigelingensterfte per 1000 levendgeborenen Kinderen voor rechter (% kinderen 12-21 jaar) Werkloze jongeren (% kinderen 16-22 jaar) Kinderen met indicatie jeugdzorg (% kinderen 0-17 jaar) Kind in achterstandswijk (% kinderen 0-17 jaar) Kinderen in uitkeringsgezin (% kinderen 0-17 jaar) Melding kindermishandeling (% kinderen 0-17 jaar) Achterstandsleerlingen (% kinderen 4-12 jaar) Vroegtijdige schoolverlaters (% kinderen 12-22 jaar) Tienermoeders (% kinderen 15-19 jaar)
Noord-Holland
Den Helder
Hollands Kroon
Schagen
Texel
5 van 12 12,5 3,5 3,4 1,0 1,3 15,7 6,3 0,6 14,5 3,8 0,6
15 14,9 3,9 4,3 1,9 2,6 25,5 8,3 1,7 19,1 4,2 1,2
242 16,9 3,8 2,0 0,9 1,1 1,4 2,1 0,7 10,2 2,5 0,6
267 17,7 3,2 2,2 0,9 1,0 0,2 2,2 0,6 7,8 2,6 0,4
308 13,9 1,5 2,7 1,1 0,9 0,0 2,0 0,3 6,1 2,2 0,6
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 7. Volksgezondheid
59
Financiën Programma 7
2015
2016
2017
2018
Lasten Baten
11.431.533 10.146.093
11.445.687 10.214.904
11.352.006 10.279.685
11.400.836 10.279.625
Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves
-1.285.440 112.804
-1.230.783 86.359
-1.072.321 -68.621
-1.121.211 -18.579
Saldo na bestemming
-1.172.636
-1.144.424
-1.140.942
-1.139.790
78.533.029*
11.431.533*
Volksgezondheid * exclusief mutaties reserves
Overige programma's
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 7. Volksgezondheid
60
Programma 8. Ruimtelijke ontwikkeling Onze missie Met dit programma streeft het bestuur van Hollands Kroon naar een ruimtelijke inrichting waarbinnen ieders rollen, verantwoordelijkheden en mogelijkheden duidelijk zijn.
Trends en ontwikkelingen
Veranderende rol en bevoegdheden van de lokale overheden als gevolg van wetgeving Veranderende gezinssamenstelling, naast ontgroening en vergrijzing Structurele toename van de vraag naar huisvesting voor arbeidsmigranten Minder inkomsten ten gevolge van achterblijvende bijdragen vanuit Rijk en de markt Teruglopende legesinkomsten Verduurzaming, waarbij steeds meer aandacht bestaat voor het voorkomen van blijvende ingrepen in natuur en het werken met omkeerbaar gebruik van gronden en gebouwen Tijd en plaats onafhankelijk werken, met (grote) gevolgen voor de inrichting van woonwijken en bedrijventerreinen Stagnatie van de economische ontwikkelingen Aanpassing van wetgeving op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en omgevingskwaliteit
Kaderstellende beleidsnota’s
Grondbeleid Hollands Kroon Lokale en Regionale Woonvisie Van toepassing zijnde nota’s vanuit voormalige gemeenten Bestemmingsplannen Gemeentelijke delegatiebesluiten Wro Publieke uitvoeringsagenda (‘De Kop werkt’ )
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 8. Ruimtelijke ontwikkeling
61
Beleidsdoelen Beleidsdoel: voorkomen van illegale situaties Beoogd effect Er is meer zelfregulering bij inwoners, bedrijven en instellingen binnen de openbare ruimte en ruimtelijke ordening. Ambitie / prestatie-indicator
Het uitvoeringsprogramma integrale handhaving 2014 is uitgevoerd.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Onderzoek naar overtredingen in categorieën hoog en zeer hoog. In behandeling nemen van alle handhavingsverzoeken, ongeacht de risicocategorieën. In behandeling nemen van meldingen die vallen binnen de risicocategorieën of wanneer acuut gevaar dreigt. Voorlichting, toezicht en handhaving op thema’s: Kompas Noordkop en toezicht op de Drank- en Horecawet.
Beleidsdoel: ontwikkelen omgevingsvisie Beoogd effect De gemeente speelt optimaal en flexibel in op maatschappelijke ontwikkelingen. Ambitie / prestatie-indicator
De omgevingsvisie wordt zoveel mogelijk gezamenlijk met betrokkenen ontwikkeld. De omgevingsvisie heeft als horizon een periode van vijftien jaar, dus het jaar 2030. De omgevingsvisie heeft als vertrekpunt de strategische visie van september 2013. De omgevingsvisie wordt voor de zomer van 2015 voor vaststelling aan de raad aangeboden.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Op basis van participatie/co-creatie de ontwerp Omgevingsvisie samenstellen. Zienswijze traject doorlopen met alle belanghebbenden Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 8. Ruimtelijke ontwikkeling
62
Beleidsdoel: De Kop Werkt! Is gericht op het samen creëren van ruimtelijk-economische voorwaarden Beoogd effect Versterken van de regio. Ambitie / prestatie-indicator Een aantrekkelijke regio voor burgers en bedrijven. Activiteiten
Extra benodigde budget
Uitvoering geven aan activiteiten die op voorstel van de Stuurgroep worden bepaald. De inzet is ingebed in de samenwerkingsafspraken met betrekking tot de vijf meest kansrijke economische clusters in de regio.
Beleidsdoel: aanbod woningen kwantitatief en kwalitatief afstemmen op de vraag samen met de regiogemeenten en marktpartijen Beoogd effect Voldoende kwalitatief aanbod van woningen binnen Hollands Kroon. Ambitie / prestatie-indicator Voldoen aan de vraag naar kwalitatief uitstekende, duurzame en levensloopbestendige woningen. Activiteiten
Extra benodigde budget
Regionale afspraken maken over de vraag- en aanbodsituatie van woningbouw met de regiogemeenten, provincie Noord-Holland, corporaties en marktpartijen.; Het maken van prestatieafspraken tussen woningcorporaties en gemeente.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 8. Ruimtelijke ontwikkeling
63
Kengetallen Omschrijving
2012
2014
2013
Bron
I
Aantal bestemmingsplannen
77
30
28
Hollands Kroon
II
Aantal bestemmingsplannen ouder dan 10 jaar Aantal verleende omgevingsvergunningen
53
3
2
Hollands Kroon
518
674
Tot 1/5 109
Hollands Kroon
III
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 8. Ruimtelijke ontwikkeling
64
Financiën Programma 8 Lasten Baten Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves Saldo na bestemming
2015
2016
2017
2018
7.399.347 2.739.758
6.222.632 2.837.054
6.278.557 2.806.533
6.292.409 2.814.064
-4.659.589 3.220 -4.656.369
-3.385.578 3.460 -3.382.118
-3.472.024 3.460 -3.468.564
-3.478.345 3.460 -3.474.885
82.565.215*
7.399.347*
Ruimtelijke ontwikkeling * exclusief mutaties reserves
Overige programma's
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 8. Ruimtelijke ontwikkeling
65
Programma 9. Financiële dekkingsmiddelen Onze missie Met dit programma streeft het bestuur van de gemeente Hollands Kroon naar een gezonde financiële positie en een structureel sluitend meerjarenperspectief, waarbij de lasten voor de inwoners en bedrijven in verhouding zijn met het geboden voorzieningenniveau.
Trends en ontwikkelingen
Kaderstellende beleidsnota’s Minder Algemene Uitkering als gevolg van systematiek ’Samen de trap op, samen de trap af’ Afname van de bouwleges en een toename van de bijstandsuitkeringen Decentralisatie van taken provincie en rijk met minder middelen
Verordeningen 212, 213 en 213a Gemeentewet Treasurystatuut Belastingverordeningen Nota weerstandsvermogen
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 9. Financiële dekkingsmiddelen
66
Beleidsdoelen Beleidsdoel: totale lastendruk voor de gemeente blijft gelijk Beoogd effect Hollands Kroon is een financieel gezonde gemeente. Ambitie / prestatie-indicator
Het weerstandsvermogen is minimaal op niveau C. Woonlasten inwoners stijgen niet meer dan het inflatieniveau.
Activiteiten
Extra benodigde budget
Herindelingsreserve toevoegen aan de algemene reserve. P&C producten tijdig en transparant aanleveren.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 9. Financiële dekkingsmiddelen
67
Financiën Programma 9
2015
2016
Lasten
1.163.934
1.540.811
441.404
346.768
Baten
66.980.194
64.411.186
63.617.525
63.276.844
Saldo
65.816.260
62.870.375
63.176.121
62.930.076
reserve
-1.144.085
1.157.807
659.787
442.821
Saldo na
64.672.175
64.028.182
63.835.908
63.372.897
88.800.628*
2017
2018
1.163.934*
Financiële dekkingsmiddelen * exclusief mutaties reserves
Overige programma's
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 9. Financiële dekkingsmiddelen
68
Paragrafen
Begroting 2015 Hollands Kroon | Programma 9. Financiële dekkingsmiddelen
69
Paragraaf 1. Weerstandsvermogen Inleiding Onder weerstandsvermogen wordt verstaan het vermogen van de gemeente om niet-structurele risico's te kunnen opvangen, zonder dat dit ten koste gaat van de continuïteit in het afgesproken gemeentelijke takenpakket. Door dit weerstandsvermogen hoeft bij een incidentele financiële tegenvaller niet direct tot een bezuiniging overgegaan te worden om de begroting weer sluitend te krijgen. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar, maar ook voor de meerjarenraming. Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) bestaat het weerstandsvermogen uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit, dat wil zeggen de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken en alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie.
Trends & ontwikkelingen Bezuinigingen rijk De bezuinigingen die het rijk uitvoert om het begrotingstekort te verlagen richting begrotingsevenwicht leiden meerjarig tot afnemende uitkeringen uit het gemeentefonds. Decentralisaties De omvangrijke decentralisaties, die de komende jaren naar de gemeenten worden overgeheveld hebben grote invloed op de financiële positie van gemeenten. De risico’s nemen toe aan zowel de lastenkant als de batenkant. De gedecentraliseerde taken dragen dikwijls een open-einde karakter. Grondexploitaties Door de stagnerende vastgoedmarkt hebben gemeenten substantiële afwaarderingen op de voorraden grond moeten toepassen. In de paragraaf grondbeleid worden de (risico’s van) grondexploitaties nader toegelicht. Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 1. Weerstandsvermogen
70
Accommodatiebeleid Het accommodatiebeleid bevat een structurele bezuinigingsmaatregel. Om deze te realiseren worden incidentele middelen ingezet die een drukkend effect hebben op het beschikbare weerstandscapaciteit. Het ratio weerstandsvermogen daalt hierdoor.
Beleid Het beleid ten aanzien van het weerstandsvermogen van de gemeente Hollands Kroon is vastgelegd in de nota Reserves en voorzieningen en de nota Weerstandsvermogen. Wat willen we bereiken? 1. Inzicht in de financiële gevolgen van de decentralisaties en het accommodatiebeleid. 2. Optimaliseren en inbedden van risicomanagement. 3. Het inrichten van projectcontrol.
Wat gaan we er voor doen? 1. Informatiestromen opzetten m.b.t. financiële gevolgen (financiële rapportage ontwikkelen & borgen binnen de planning en control cyclus). 2. Het continu geven van workshops binnen de organisatie. 3. Een paragraaf projecten opnemen in de P&C cyclus en zorgdragen voor actuele en betrouwbare informatie.
Weerstandscapaciteit Hollands Kroon rekent de volgende componenten tot de beschikbare weerstandscapaciteit: Algemene Reserve Reserve Risico Grondexploitaties Stille Reserves Post onvoorzien Onbenutte belastingcapaciteit Reserve vastgoed (in 2014 ontstaan als gevolg van het accommodatiebeleid)
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 1. Weerstandsvermogen
71
Algemene reserve In Hollands Kroon bedraagt de algemene reserve € 20.109. Deze reserve kan worden ingezet voor incidentele onvoorziene, onvermijdelijke en onoverkomelijke uitgaven en om risico’s te kunnen afdekken. In 2015 wordt een dotatie gedaan van 3.4 miljoen (NUON). Reserve Risico Grondexploitaties De stand van de reserve risico grondexploitatie is € 425.016. De reserve wordt gebruikt om risico’s van grondexploitaties af te dekken. Stille reserves Van een stille reserve is sprake wanneer de actuele waarde van een bezitting hoger is dan de boekwaarde die op de balans is opgenomen. Omdat deze hogere waarde niet op de balans opgenomen mag worden, ontstaat een overwaarde die stille reserve wordt genoemd. Dit is vooral bij gebouwen het geval. Daarbij is het goed om te realiseren dat een groot deel van deze gebouwen een maatschappelijke functie hebben. Dit betekent in de praktijk dat een stille reserve op bijvoorbeeld een sporthal of zwembad, niet automatisch kan worden gerealiseerd. Of de stille reserves gerealiseerd kunnen worden, is namelijk afhankelijk van de uitwerkingen van het onlangs vastgestelde accommodatie beleid en de bereidheid van maatschappelijke partners om eventueel een accommodatie over te nemen tegen een bepaald bedrag. Om ervoor te zorgen dat er een reëel beeld ontstaat van de stille reserves is een bepaalde mate van voorzichtigheid toegepast op de waardering van de stille reserves. Uit onderzoek is gebleken dat de stille reserves bij gronden circa € 2 miljoen zijn, voor gebouwen is dit circa € 3,6 miljoen. Vrije ruimte in de belastingcapaciteit De onbenutte belastingcapaciteit is de ruimte die er nog is om de belastingen te verhogen. Dit is gebaseerd op een berekening, waarbij rekening wordt gehouden met de OZB macronorm, de werkelijke tariefstijging OZB en de wijziging van de woningwaarde. Het betreft een bedrag van € 150.000. Dit is exclusief de eventuele stijging van de belastingen 2015. Onvoorziene uitgaven In de begroting wordt jaarlijks een bedrag opgenomen ter dekking van onvoorziene gebeurtenissen. Voor onvoorziene uitgaven is uitgegaan van een raming van € 10.000. Reserve vastgoed Als gevolg van de vaststelling van het accommodatiebeleid is een reserve vastgoed gevormd. De stand van de reserve is € 1.097.071.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 1. Weerstandsvermogen
72
Overzicht van de weerstandscapaciteit van de Gemeente Hollands Kroon
De weerstandscapaciteit (€)
in de exploitatie
in het vermogen
Algemene reserve
20.109*
Reserve risico grondexploitaties
425.016
Stille reserves
5.657.776
Vrije ruimte belastingcapaciteit
150.000
Stelpost onvoorziene uitgaven
10.000
Reserve vastgoed
1.097.071
Totaal
160.000
7.199.972
* in 2015 wordt een dotatie gedaan van 3,4 mln. (nuon)
Meerjarig verloop Algemene Reserve Algemene Reserve
2015
2016
2017
2018
Stand per 1 januari Toevoeging (Nuon) Onttrekking
20.109 3.426.000 200.000
3.246.109
3.246.109
3.074.109
Stand per 31 december
3.246.109
3.246.109
172.000 3.074.109
3.074.109
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 1. Weerstandsvermogen
73
Meerjarig verloop reserve herindeling Reserve Herindeling
2015
2016
2017
2018
Stand per 1 januari Toevoeging Onttrekking
6.714.396 2.565.354 1.435.644
7.844.106
6.292.106
5.382.152
1.552.000
909.954
891.264
Stand per 31 december
7.844.106
6.292.106
5.382.152
4.490.888
Lijst met de tien meest risicovolle onderwerpen / projecten voor 2015. Nr.
Omschrijving
1 Sociaal domein, decentralisaties
2 Uitvoering taakstelling accommodatie Beleid 3 Bedrijventerrein Robbenplaat
4 ’t Veld Noord, uitbreidingslocatie 5 Nieuwbouw De Elshof (300 woningen)
Toelichting Het betreft de decentralisaties Wmo, AWBZ, Jeugdzorg en de participatiewet. Op dit moment worden de lasten begroot conform de uitkering van het Rijk, waarbij het belang van goede zorg voorop staat. Nadat contracten met alle zorgaanbieders zijn gesloten en de uitvoeringsorganisatie operationeel is, kan blijken dat er een bijstelling noodzakelijk is. De Kadernota Accommodatiebeleid is in de raad van 27 juni 2013 vastgesteld. Hierbij wordt rekening gehouden met een taakstellende bezuiniging m.i.v. 2015 van € 630.000. Het risico is aanwezig dat de bezuinigingstaakstelling in 2015 niet volledig wordt gehaald. De uitvoeringsplannen zijn inmiddels gestart. De basis van het project is het Masterplan Robbenplaat. De projectdoelstelling is om alle werkzaamheden voor bouw- en woonrijp af te ronden en alle grond te verkopen op Robbenplaat West. Robbenplaat Zuid maakt deel uit van het totaal maar is een private ontwikkeling waar de gemeente geen invloed op heeft. De ontwikkeling van een uitbreidingslocatie nabij 't Veld. De gronden zijn gewaardeerd op € 10 per m2. De eventuele agrarische waarde bij het definitief niet doorgaan is circa € 5 per m2. Het betreft de ontwikkeling van woningbouw in Anna Paulowna. In de planning ligt om circa 280 woningen te realiseren in het ‘binnengebied’. De wijziging van het bestemmingsplan is vastgesteld.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 1. Weerstandsvermogen
74
Nr.
Omschrijving
Toelichting
6 De Hoop 5 en 6
7 Brede school Den Oever
8 Inkoop 9 Herstructurering Middenmeer
10 Claims -- Overige risico’s
De bouw van 200 woningen in Wieringerwaard. De voormalige gemeente Anna Paulowna heeft de aankoop van de gronden voorgefinancierd. Het risico is klein, maar aanwezig, dat beide contractpartners niet aan de terugbetaal verplichting kunnen voldoen per 1-1-2016. Om dit te beheersen is een concerngarantie afgesloten met de contractpartners. Beide partners zijn verantwoordelijk voor de inlossing van de gehele schuld. Het betreft de ontwikkeling van één huisvesting voor twee scholen, gymlocatie en kinderopvang in Den Oever. Bij de financiering brede school Den Oever is rekening gehouden met een opbrengst van de drie huidige locaties die zullen worden verlaten. Hierbij is rekening gehouden met een opbrengst van € 700.000. Het risico is aanwezig dat de opbrengst niet volledig wordt gehaald. De gemeente is gehouden aan het eigen inkoopbeleid, Nationale en Europese aanbestedingsregelgeving. Projectdoelstelling is het grootschalig renoveren van Middenmeer-West. Het project bevat: - herinrichten vrijkomende locaties - verbeteren huurwoningen - slopen van woningen en vervangen door nieuwbouw - realisatie van een gezondheidscentrum / buurthuis - verbeteren van de infrastructuur. De toename van claims tegen de gemeente (o.a. planschade). Momenteel loopt er een zienswijze procedure bij de RUD over de omvang van de bijdrage van Hollands Kroon aan de RUD.
Ratio weerstandsvermogen Het is mogelijk om de risico’s af te zetten tegen de buffers van gemeente Hollands Kroon. Door de weerstandscapaciteit af te zetten tegen het verwachte financiële gevolg van alle risico’s samen, worden conclusies getrokken over het weerstandsvermogen van de gemeente. Het weerstandsvermogen wordt door middel van een berekening omgezet in een ratio weerstandsvermogen. Een ratio weerstandsvermogen tussen de 1,0 en 1,4 is op dit moment acceptabel en valt onder de kwalificatie ‘voldoende’.
Ratio weerstandsvermogen =
Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 1. Weerstandsvermogen
75
De ratio kan worden gemeten in onderstaande tabel: Waarderingscijfer A
Ratio weerstandsvermogen 2,0 < x
Betekenis Uitstekend
B
1,4 < x < 2,0
Ruim voldoende
C
1,0 < x < 1,4
Voldoende
D
0,8 < x < 1,0
Matig
E
0,6 < x < 0,8
Onvoldoende
F
x < 0,6
Ruim onvoldoende
Gemeente Hollands Kroon heeft waarderingscijfer C vastgesteld als uitgangspunt. Beoordeling ratio De beschikbare weerstandscapaciteit is € 7.359.972 en de benodigde weerstandscapaciteit is € 4.724.888. Dit laatste bedrag is berekend in een risicomodel, waarin alle risico’s zijn gekwantificeerd. Deze kwantificering heeft plaatsgevonden volgens het vastgestelde beleid. Bij het invullen van deze gegevens komt de begrote ratio per 01-01-2015 op 1,56. De ratio voor gemeente Hollands Kroon is hiermee waarderingscijfer ‘B, ruim voldoende’. In de begroting 2014 was de ratio 1,93. De daling wordt voornamelijk veroorzaakt door de verkoop van panden waarvan de stille reserves niet zijn gerealiseerd (denk o.a. aan de realisering van de Cultuurschuur in Wieringerwerf). Daarnaast is de algemene reserve afgenomen. In 2015 wordt hiervoor een aanzienlijk bijdrage (3,4 mln Nuon gelden) verwacht. Dit heeft een positieve invloed op het weerstandsvermogen. Houdt u er rekening mee, dat de ratio de mate aangeeft waarin niet-structurele risico’s kunnen worden opgevangen.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 1. Weerstandsvermogen
76
Paragraaf 2. Financiering Inleiding Voor de inrichting en uitvoering van de treasuryfunctie van decentrale overheden zijn kaders gesteld in de wet Financiering Decentrale Overheden (Fido). Onder de treasuryfunctie vallen onder andere het geldstromenbeheer, het saldobeheer, liquiditeitsbeheer, financiering, uitzetting van gelden en renterisicobeheer. De gemeente Hollands Kroon heeft eigen kaders vastgesteld op het gebied van treasury in het treasurystatuut en de financieringsparagraaf in begroting en jaarverslag. In het treasurystatuut zijn uitgangspunten en kaders opgenomen ten aanzien van het risicobeheer betreffende uitgezette gelden, het renterisicobeheer, het koersrisicobeheer, het kredietrisicobeheer en het intern liquiditeitsbeheer. Vanaf eind 2013 is door het rijk het schatkistbankieren voor lagere overheden ingevoerd. Dit is als wetswijziging in de wet FIDO opgenomen. Schatkistbankieren houdt in dat gemeenten tijdelijk overtollige middelen verplicht beleggen bij het rijk.
Renterisicobeheer Kasgeldlimiet (kort geld) Ter beperking van renterisico’s op de korte schuld dienen de gemeenten te voldoen aan de kasgeldlimiet. Dit betekent dat de korte schuld voor gemeenten maximaal 8,5% van het begrotingstotaal mag bedragen. De korte schuld bestaat uit het opnemen van gelden met een oorspronkelijke rente typische looptijd korter dan één jaar en de schuld in rekening-courant en is bedoeld voor het financieren van lopende uitgaven. De gemeente Hollands Kroon heeft geen kortlopende geldleningen. Kasgeldlimiet (* € 1.000) Totaal jaarbegroting 2015 (lasten) Kasgeldlimiet 8,5%
€ 98.549 € 8.377
Omdat de korte rente lager is dan de lange rente wordt de kasgeldlimiet optimaal benut. Pas als de kasgeldlimiet dreigt te worden overschreden gaan wij een passende langlopende geldlening aan. Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 2. Financiering
77
Renterisiconorm (lang geld) Met behulp van de renterisiconorm wordt bepaald welk renterisico de gemeente loopt op haar vaste schuld (leningen met een looptijd van langer dan één jaar). De renterisiconorm is bepaald op 20% van het begrotingstotaal. Dat wil zeggen dat de jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Hierbij is een minimumbedrag bepaald van € 2,5 miljoen. Het uitgangspunt van de renterisiconorm is het beheersen van de renterisico’s op langlopende schulden. Dit gebeurt door het aanbrengen van spreiding in de looptijden van de leningen. Hiermee wordt voorkomen, dat een groot deel van de leningen tegelijk opnieuw moeten worden afgesloten, met het risico van snel oplopende rentelasten. Renterisiconorm (* € 1.000) Begrotingstotaal 2015 Renterisiconorm 20% Aflossingen en renteherziening 2015
€ 98.549 € 19.710 € 6.260
Kredietrisicobeheer Kredietrisicobeheersing richt zich op de kredietwaardigheid (en dus het risicoprofiel) van door de gemeente aan derden verstrekte leningen en bij derden ondergebrachte beleggingen. (* € 1.000) Overige instellingen (ABN-AMRO garantieproduct)
€ 6.855
Gemeentefinanciering Per 1 januari 2015 heeft de gemeente circa € 53.500.000 aan aangetrokken leningen. Ongeveer € 47.000.000 is voor financiering van gemeentelijke uitgaven en € 6.500.000 betreft de destijds doorgeleende leningen aan woningbouwverenigingen. De liquiditeitsprognose wordt regelmatig herzien door informatie uit de organisatie. Dat stelt ons continu in staat om de financieringsbehoefte van de gemeente te bepalen.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 2. Financiering
78
Debiteuren- en crediteurenbeheer Het debiteurenbeheer van de gemeente behoort tot de normale bedrijfsactiviteiten. Gezien de ervaringen met het debiteurenbeheer is het kredietrisico als laag te kwalificeren. Wel is het merkbaar dat er meer, vooral door belastingdebiteuren, beroep wordt gedaan op schuldsanering als gevolg van de economische crisis. Het crediteurenbeheer is zodanig ingericht dat wij altijd in staat zijn om tijdig aan onze kortlopende verplichtingen te voldoen. Schatkistbankieren Schatkistbankieren houdt in dat tegoeden worden aangehouden bij de rijksoverheid. Dat betekent dat de staat minder geld hoeft te lenen op de financiële markten. Gevolg is dat de staatsschuld daalt. Het principe is dat publiek geld de schatkist niet eerder verlaat dan noodzakelijk is voor de uitvoering van de publieke taak. Volgens het Ministerie van Financiën is dit bevorderlijk voor de doelmatigheid van de bestedingen. Met ingang van 1 januari 2014 zijn decentrale overheden verplicht alle overtollige middelen, boven een drempelbedrag, die ze niet direct nodig hebben voor hun publieke taak in de schatkist aan te houden. Voor de gemeente Hollands Kroon is het drempelbedrag berekend op € 675.000,-. Wet Hof Op grond van het uitgangspunt dat het rijk en de medeoverheden (provincies, gemeenten en waterschappen) gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het beheersen van de Europese normen ten aanzien van de overheidsfinanciën, is de Wet Houdbare overheidsfinanciën (Wet HOf) in het leven geroepen. De Wet Hof moet er voor zorgen dat het Nederlandse begrotingstekort (EMU-saldo) beperkt wordt tot 3%. De gemeente Hollands Kroon blijft vanaf 2015 binnen de gestelde norm. De gemeenten hanteren voor begroting en jaarrekening het baten & lasten stelsel. Binnen dat stelsel is de doelstelling dat de begroting meerjarig sluitend is. Het EMU-saldo is gebaseerd op het door het rijk gehanteerde kasstelsel. Hieronder is de gemeentelijke begroting en meerjarenraming vertaald naar een begroting op kasbasis.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 2. Financiering
79
EMU-saldo Het EMU-saldo (begrotingssaldo) is het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven van de overheid (Rijksoverheid, sociale fondsen en de decentrale overheden) van een bepaald land in een bepaald jaar. Er kan een tekort of een overschot op de begroting zijn. Decentrale overheden moeten het EMU-saldo berekenen, zodat op macro niveau het EMU-saldo voor Nederland kan worden bepaald. Het EMU-saldo van de gemeente Hollands Kroon voor de begroting 2015 is in het volgende overzicht berekend. EMU-saldo (* € 1 +2 +3 -4 +5 +6 -7 +8 -9 -10 -11
Exploitatiesaldo voor toevoeging aan c.q. onttrekking Afschrijvingen t.l.v. exploitatie Bruto dotaties aan voorzieningen t.l.v. exploitatie Investeringen in (im)materiele vaste activa baten uit bijdragen van andere overheden Desinvesteringen in (im)materiele vaste activa aankoop grond (die niet in de exploitatie staan) baten bouwgrondexploitatie (niet verantwoord in expl.) lasten op balanspost voorzieningen lasten i.v.m. transactie derden (niet verantw. In expl.) verkoop effecten berekend EMU-saldo
2015
2016
2017
2018
2.995 5.219 3.124 8.696
-2.258 5.096 3.014 2.767
-1.518 4.497 2.902 2.675
-1.336 4.412 2.902 2.302
1.296
1.214
1.120
1.100
1.346
1.871
2.086
2.576
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 2. Financiering
80
Paragraaf 3. Lokale heffingen
Elke gemeente in Nederland heeft de mogelijkheid om zelfstandig belastingen en heffingen op te leggen. Dat kan zijn voor taken die zij doet in het algemeen belang, maar ook voor specifieke werkzaamheden of levering van diensten. Dit totale pakket van de lokale lasten is vastgelegd in door de gemeenteraad vastgestelde belastingverordeningen. De hoogte van de lokale heffingen wordt deels bepaald door de ambities van de gemeente. Hoe meer ambities er zijn bij het bestuur, des te meer middelen beschikbaar moeten zijn om ze te realiseren. Het verhogen van de inkomsten via lokale heffingen betekent dat de inwoners meer moeten gaan betalen.
Trends & Ontwikkelingen De belangrijkste ontwikkeling in 2015 op het gebied van de lokale belastingen is de afnemende waardeontwikkeling van het onroerend goed. Naar verwachting is de daling minder sterk dan de daling in belastingjaar 2014. De effecten van de financiële crisis op de onroerendgoedmarkt zijn inmiddels zichtbaar geworden in de verkoopcijfers. Het aantal verkopen bevindt zich weer in een stijgende lijn. De herwaardering, die in het najaar plaatsvindt op basis van verkoopcijfers rond de waardepeildatum 1 januari 2014, geeft meer duidelijkheid over de effecten op de WOZ-waarden. Globaal worden daarbij de verkopen betrokken die binnen zes maanden voor of na de peildatum hebben plaatsgevonden.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 3. Lokale heffingen
81
Het gemeentelijke belastingbeleid Het coalitieakkoord bepaalt voor een groot gedeelte de invulling van beleid. Dit beleid is terug te vinden in: de diverse belastingverordeningen de doorberekening van kosten en tarieven van derden het Gemeentelijke Rioleringsplan de programmabegroting In Hollands Kroon worden de volgende belastingen geheven: onroerende zaakbelasting rioolheffing afvalstoffenheffing begraafrechten toeristenbelasting forensenbelasting havengeld leges campergeld staangeld Het uitgangspunt is kostendekkende tarieven in rekening te brengen bij de inwoners, het maatschappelijk middenveld en bedrijven.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 3. Lokale heffingen
82
Onroerende zaakbelasting Onder de naam onroerende zaakbelastingen worden over binnen de gemeente gelegen onroerende zaken twee directe belastingen geheven: 1. een gebruikersbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar een onroerende zaak, zijnde een niet-woning, al dan niet op grond van eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebruikt; 2. een eigenarenbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar van een onroerende zaak het genot heeft op grond van eigendom, bezit of beperkt recht. Er bestaat een tariefdifferentiatie voor woningen en niet-woningen. Op basis van de Wet Waardering Onroerende Zaken (wet WOZ) wordt van elke individuele onroerende zaak de waarde vastgesteld. Deze waardegegevens worden gebruikt door de gemeente (onroerende zaakbelasting), het waterschap (watersysteemheffing) en de belastingdienst (inkomstenbelasting en successierecht). Om een onevenredige stijging van de collectieve belastingdruk in Nederland te voorkomen is er een macronorm vastgesteld. Dit gebeurt onder verantwoordelijkheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en het Ministerie van Financiën. De macronorm voor 2015 is vastgesteld op 3%. Dit betekent dat de opbrengst onroerende zaakbelasting 2015 maximaal met dit percentage mag stijgen ten opzichte van 2014. Bij het bepalen van de opbrengst spelen twee factoren een belangrijke rol: de WOZ-waarden de tarieven De WOZ-waarde wordt jaarlijks vastgesteld. Voor de WOZ-beschikkingen van 2015 is de waardepeildatum 1-1-2014. De definitieve WOZ-waarden zijn nog niet bekend, maar er is wel bekend dat nog steeds sprake is van een daling van de WOZ-waarden. Als de WOZ-waarden dalen en de gemeente minimaal een gelijke opbrengst moet realiseren, dan stijgt het tarief ten opzichte van het vorige jaar. Opbrengst 2015 (* € 1.000) Baten gebruikers
€ 1.274.265
Baten eigenaren
€ 6.903.549 Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 3. Lokale heffingen
83
In het begrotingsjaar 2015 leidt dat tot de volgende tarieven. De tabel wordt nog aangevuld en schetst de voorlopige stand van zaken. Definitieve tarieven worden in raad december vastgesteld. Eigenaar
Gebruiker
Woning
0,1232 %
Woning
Niet-woning
0,1768 %
Niet-woning
Niet van toepassing 0,1372 %
Deze tarieven zijn onder voorbehoud omdat de definitieve WOZ-waarden nog niet bekend zijn. De tarieven zijn berekend op basis van de meest recente dalingspercentages, namelijk 3% voor woningen en 3,5% voor de niet woningen. In december worden de definitieve tarieven in de verordening onroerende zaakbelasting aan de raad ter vaststelling aangeboden.
In de tabellen hieronder is een specificatie van de aanslagen 2014 en 2015 opgenomen.
OZB Woning eigenaar
WOZ- waarde 2014 € 200.000 € 300.000 € 500.000
WOZ-waarde 2015 € 194.000 € 291.000 € 485.000
Aanslag OZB 2014 € 239 € 358 € 597
Aanslag OZB 2015 € 239 € 358 € 597
OZB niet-woning eigenaar
WOZ- waarde 2014 € 200.000 € 400.000 € 600.000
WOZ-waarde 2015 € 193.000 € 386.000 € 579.000
Aanslag OZB 2014 € 332 € 665 € 998
Aanslag OZB 2015 €341 €682 €1.023
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 3. Lokale heffingen
84
Rioolheffing Rioolheffing wordt geheven om de kosten te dekken die verband houden met de aanwezigheid en het gebruik van de gemeentelijke riolering. De rioolheffing is een bestemmingsheffing en is specifiek bestemd voor het beheer, onderhoud, vervanging en verbetering van de bestaande riolering. Gemeenten zijn verplicht op basis van de Wet milieubeheer periodiek een Gemeentelijk Riolering Plan (GRP) op te stellen. Hierin legt de gemeente haar beleid (keuzes, maatregelen, financiering) vast voor een periode van 4 of 5 jaar. De in het GRP opgenomen kostendekkingsberekening verschaft inzicht in de kosten die verband houden met het uitvoeren van de gemeentelijke watertaken. Voor de jaarlijkse financiële consequenties wordt rioolheffing geheven. De tarieven voor de rioolheffing zijn gebaseerd op 100% kostendekking. Opbrengst 2015 Belastingen op producenten Belasting op inkomen van gezinnen
Kostendekkend Kostendekkend
Afvalstoffenheffing De gemeente is verplicht om huishoudelijke afvalstoffen (afkomstig van particulieren) in te zamelen. De gemeente mag de afvalstoffenheffing binnen de gemeentegrens heffen, ook als er geen afval wordt aangeboden. De afvalstoffenheffing wordt opgelegd aan de gebruiker van een object waar huishoudelijk afval ontstaat. Voor afvoeren en verwerken van bedrijfsafval heeft de gemeente geen verplichtingen. Voor de afvalstoffenheffing geldt dat geen winst mag worden gemaakt door de gemeente. De begrote opbrengst van de heffing mag niet hoger zijn dan de begrote kosten, die voor de desbetreffende voorziening worden gemaakt. Het uitgangspunt in Hollands Kroon is een 100% kostendekkende opbrengst. De gemeente Hollands Kroon neemt diensten af van HVC voor het ophalen en verwerken van huishoudelijk afval. Hiervoor is een dienstverleningsovereenkomst gesloten met HVC. Bij de tariefstelling is een onderscheid in een tarief voor een eenpersoonshuishouden, een tarief voor een tweepersoonshuishouden en een tarief voor meerpersoonshuishoudens. Daarnaast is een tarief opgenomen voor het beschikken over een extra afvalcontainer. Opbrengst 2015 Afvalstoffenheffing
Kostendekkend Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 3. Lokale heffingen
85
Lokale lastendruk Om de vergelijking tussen gemeenten op het gebied van belastingen te kunnen maken, wordt vaak de term lokale lastendruk gebruikt. In de regel is de lokale lastendruk opgebouwd uit OZB, riool- en afvalstoffenheffing. Hollands Kroon
Meerpersoonshuishouden Gemiddelde woningwaarde OZB tarief OZB heffing Afvalstoffenheffing Rioolheffing TOTAAL
€ 200.000 0,1232% 246 310 223 779
Vergelijking lastendruk regio 2014
Gemeente
Lasten mph (Coelo 2014)
Lasten eph (Coelo 2014)
rangnummer mph (Coelo 2014)
OZB tarief woningen (Coelo 2014)
OZB tarief nietwoningen (Coelo 2014)
gemiddelde WOZ waarde woningen (CBS 2013)
Nederland (gem) Regionaal Schagen Texel Den Helder Hollands Kroon Langedijk Medemblik Opmeer
643 609 683 779 741 722
608 518 586 669 647 636
77 38 136 322 259 219
0,1251 0,0451 0,1339 0,1195 0,1083 0,0894
0,2878 0,1283 0,5819 0,2982 0,3461 0,2503
234.000 264.000 155.000 217.000 274.000 234.000
752
657
279
0,0976
0,2232
246.000
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 3. Lokale heffingen
86
P10 Opsterland Hulst SchouwenDuiveland Ooststellingwerf Aa en Hunze Hollands Kroon Sluis Bronckhorst Borger-Odoorn Westerveld Berkelland mph = meerpersoons huishouden
689 688
568 587
760 703 660 475 665 606 779 669 702 629 788 666 766 707 767 692 766 625 eph = eenpersoonshuishouden
148 145
0,1166 0,1050
0,2772 0,2368
209.000 186.000
293 103 111 322 173 331 303 305 304
0,1288 0,1052 0,1068 0,1195 0,1085 0,1171 0,1934 0,1013 0,1317
0,2241 0,1235 0,2597 0,2982 0,3085 0,2618 0,3129 0,1726 0,2885
234.000 195.000 240.000 217.000 183.000 271.000 195.000 271.000 217.000
Kwijtschelding Als een belastingplichtige geen of weinig financiële middelen heeft om de gemeentelijke belastingaanslag te voldoen, kan onder bepaalde voorwaarden kwijtschelding worden verleend. Kwijtschelding is mogelijk voor de afvalstoffen- en de rioolheffing. Deze derving van inkomsten mag de gemeente meenemen als kostenpost voor het berekenen van het tarief van de betreffende heffing. Bij de toetsing wordt gebruik gemaakt van de voorwaarden van de Invorderingswet.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 3. Lokale heffingen
87
Andere heffingen en rechten De gemeente Hollands Kroon maakt verder gebruik van de volgende heffingen en belastingen: begraafrechten, toeristenbelasting, forensenbelasting, haven- en liggeld en leges. Opbrengst 2015 Begraafrechten Toeristenbelasting Forensenbelasting Haven- en liggeld Leges
Kostendekkend € 76.000 € 178.971 Niet kostendekkend Kostendekkend
Verder bestaat er voor de gemeente nog de mogelijkheid om reclamebelasting, precariobelasting, hondenbelasting en baatbelasting op te leggen. De uitvoering van het opleggen van deze belastingen is echter behoorlijk arbeidsintensief en ook niet onomstreden. Daarom is afgezien van het heffen van deze belastingen.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 3. Lokale heffingen
88
Paragraaf 4. Grondbeleid Met grondbeleid worden instrumenten ingezet om beleid van onder andere ruimtelijke ordening, wonen, economie en arbeid, maatschappelijke ontwikkeling en verkeer en vervoer te realiseren. Grondbeleid heeft een volgend, dienend karakter voor doelstellingen van andere beleidsvelden. De doelstelling van het gemeentelijke grondbeleid is binnen de gestelde doelen van ruimtelijke ordening en andere beleidssectoren de gewenste verandering van het grondgebruik te realiseren met inzet van juridische en financiële instrumenten. De doelen zijn beschreven in de nota Grondbeleid. Regionaal beleid In 2014 is gestart met het opstellen van een Kwalitatief Woningbouw Programma Kop van Noord-Holland (KWK). De gemeenten Hollands Kroon, Den Helder, Schagen en Texel en de provincie Noord-Holland zijn hierbij betrokken. Het doel is een bouwprogramma voor de Kop van Noord-Holland op te stellen. Gemeentelijk beleid In december 2013 heeft de raad de woonvisie van de gemeente Hollands Kroon vastgesteld. In de woonvisie zijn de initiatieven tot 2020 beschreven. Het woningbouwprogramma is met name gericht op de kernen Anna Paulowna, Hippolytushoef, Nieuwe Niedorp/Winkel en Wieringerwerf. In de overige kernen wordt vraagafhankelijk gebouwd.
Trends & ontwikkelingen
Afnemende woningmarkt Afnemende bedrijvenmarkt Toenemende financieringsmoeilijkheden Verzwarend provinciaal beleid, aangescherpte regelgeving vanuit het Besluit Begroten en Verantwoorden provincies en gemeenten en het Kwalitatief Woningbouw Programma Kop van Noord-Holland Terugtredende overheid die vooral gaat ondersteunen in plaats van zelf ontwikkelen
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 4. Grondbeleid
89
Beleidsdoel Met het grondbeleid geven wij helderheid over de rol en de doelstellingen van de gemeente. Het doel is erop gericht om binnen vier jaar de gemeentelijke grondposities met 50% te hebben verminderd. Dat vindt plaats door verkoop van ontwikkellocaties aan private partijen en door het innemen van een sturende rol. Wat willen we bereiken? De exploitatieresultaten van de gemeentelijke grondexploitaties vanaf 2015 minimaal kostenneutraal te houden/te maken
Wat gaan we er voor doen in 2015 Alle gemeentelijke grondexploitaties doorlichten en herijken Opstellen Meerjaren Prognose Grondexploitaties Voor zover van toepassing afwaarderen van voorraden grond Indien van toepassing het treffen van een voorziening voor verliesgevende exploitaties Onderhandelen met private partijen over verkoop van ontwikkellocaties Geen nieuwe gronden verwerven
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 4. Grondbeleid
90
Wat gaat het kosten? Het grondbeleid kan een grote financiële impact hebben. De eventuele baten, maar vooral ook de financiële risico’s zijn van belang voor de financiële positie van de gemeente. Dat zal de komende jaren voor Hollands Kroon niet anders zijn. Boekwaarde Nog te realiseren 1-jan-14 opbrengsten incl. rente Actief grondbeleid Robbenplaat Industrieweg Hoornseweg Den Oever Zuid II Krakeling Passief grondbeleid Elshof Zuid De Sluis Totaal
Nog te maken Einddatum Resultaat Netto Contante Tussentijdse kosten exploitatie op Waarde per voorziening of incl. rente eindwaarde 31-dec-13 afwaardering
-9.120.070 325.101 -1.336.957 -318.441 -616.306
12.507.422 751.296 2.675.260 2.126.895 1.006.000
3.505.750 426.769 464.867 1.531.753 296.636
1-1-2029 1-1-2017 1-1-2222 1-1-2017 1-1-2018
-2.699.177 680.808 554.917 256.653 33.946
-1.656.123 603.563 469.309 224.220 11.900
588.767
nnb 196.691
nnb 296.000
nnb 1-1-2017
nnb 489.458
nnb 420.523
-10.477.906
19.263.564
6.521.775
-683.395
73.392
1.656.123 0 0 0 0
1.656.123
Lopende projecten Ontwikkeling en uitvoering door de gemeente Ontwikkeling Havenweg in Den Oever Robbenplaat in Wieringerwerf Industrieweg en Hoornseweg in Middenmeer Plan Krakeling in Anna Paulowna Plan Parklaan in Hippolytushoef (voorshands nog uitvoering door gemeente) Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 4. Grondbeleid
91
Ontwikkeling en uitvoering door derden, inbreng gronden door gemeente
Grondexploitatie De Elshof-Zuid in Anna Paulowna Plan De Sluis in Anna Paulowna Plan De Hoop in Wieringerwaard
Ontwikkeling en uitvoering door derden
Plan Groenhof in Breezand
Plan Ansjoviskade in Kolhorn Agriport A-7 Herstructurering Middenmeer Plan Trambaan fase 3.3 in Winkel Plan Muntenerf in Anna Paulowna Plan Kruiswijk III in Anna Paulowna Plan Gilles in Haringhuizen Uitbreiding Winkelhart in Nieuwe Niedorp Bouw appartementen Verhoeffpark in Breezand Ontwikkeling Zwarteweg 8 in ’t Veld
Projecten in voorbereiding (uitvoering door private ontwikkelaars) Regionaal Haventerrein Kooijpunt in Anna Paulowna; Plan De Saegmolen in Kolhorn Uitbreiding Regthuys in Winkel Plan Hein Schilder in Lutjewinkel Bouw appartementen Wallerweg in Breezand Plan Fijnheer in Lutjewinkel Plan Cremers in Wieringerwerf
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 4. Grondbeleid
92
Vastgoed (grond en schoolgebouwen) van vrijgekomen schoolgebouwen Openbare Basis School in Winkel Rooms Katholieke Basis School in Nieuwe Niedorp Openbare Basis School De Tweewegen in Wieringerwaard Oosterlanderschool in Oosterland Openbare Basis School Om de Oost in Den Oever Protestants Christelijke Basis School in Den Oever Rijks Scholen Gemeenschap in Wieringerwerf Momenteel vindt onderzoek plaats naar de mogelijkheden tot herontwikkeling van bovenstaande locaties. Financiële positie In paragraaf 8.2.3 van de nota grondbeleid is beschreven dat de raad jaarlijks inzicht krijgt in de financiële positie van de gemeentelijke grondexploitaties. Winstneming Winst nemen op grondexploitaties wordt beheerst door het voorzichtigheidsbeginsel en het realisatiebeginsel. Het voorzichtigheidsbeginsel brengt met zich mee dat het realiseren van winst wordt uitgesteld tot daarover voldoende zekerheid bestaat. In paragraaf 9 van de nota grondbeleid wordt uitvoerig ingegaan op winstneming uit grondexploitaties. Risico’s Aan de gemeentelijke grondexploitaties zijn risico’s verbonden. Door de economische ontwikkelingen bestaat het risico dat de exploitatie resultaten lager uitvallen dan de prognoses. In de grondexploitaties zitten overigens wel enkele procenten onvoorzien afhankelijk van de kostensoorten. Met name looptijdrisico’s (het duurt langer voordat opbrengsten worden gerealiseerd waardoor rentekosten op al gedane uitgaven hoger worden dan ingerekend), calculatierisico’s (de werkelijke kosten en opbrengsten zullen hoger respectievelijk lager zijn dan de ingerekende kosten en opbrengsten) en afzetrisico’s spelen parten in de grondexploitaties. Afhankelijk van de fase waarin een exploitatie zich bevindt, zijn de bovengenoemde risico’s groter of kleiner. De risico’s nemen af naar mate de uitvoering van de projecten vordert.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 4. Grondbeleid
93
Paragraaf 5. Kapitaalgoederen In de openbare ruimten van Hollands Kroon vinden veel activiteiten plaats zoals wonen, werken en recreëren. Voor deze activiteiten zijn kapitaalgoederen nodig zoals wegen, riolering, kunstwerken, bomen, verlichting, water en gebouwen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud er van zijn bepalend voor het aanzien van onze gemeente en uiteraard voor de benodigde structurele, jaarlijkse lasten.
Trends & ontwikkelingen - Klimaatverandering - Bescherming tegen het water. - Door einde levensduur van diverse elementen in de openbare ruimte (kernen zijn vooral in jaren 60-70 gegroeid en bruggen in Wieringermeer in de jaren 30 gebouwd) worden wij in korte tijd met hoge vervangingskosten geconfronteerd Accommodatiebeleid en onderhoud gemeentelijke gebouwen en accommodaties Voor de gebouwen die in gemeentelijk eigendom en beheer zijn, zijn in 2013 meerjarenonderhoudsplan (MJOP’s) opgesteld. Deze leveren een bijdrage aan het in 2013 vastgestelde accommodatiebeleid om inzage te verkrijgen over de (toekomstige) kosten voor deze gebouwen en het gewenste onderhoudsniveau. Het gaat om gemeentelijke gebouwen, welzijnsaccommodaties, sportaccommodaties en onderwijsgebouwen. De kosten voor de MJOP’s zijn niet in de programmabegroting opgenomen. Vastgoedregistratie en beeldkwaliteit Voor het in stand houden van de kwaliteit van de openbare ruimte en het plannen van het benodigde onderhoud maken we gebruik van een vastgoedregistratiepakket. In dit pakket is digitaal vastgelegd wat en in welke hoeveelheden wij moeten beheren. In combinatie met het kwaliteitsplan vormt dat de basis voor het beheer in onze gemeente. Aan de hand van de gewenste kwaliteit geven wij aan welke onderhoudsmaatregelen moeten worden uitgevoerd en welke kosten dat met zich meebrengt.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 5. Kapitaalgoederen
94
Beleidsdoel(en) Inzicht in de benodigde onderhoudsmaatregelen om onze kapitaalgoederen in de openbare ruimte op een kwalitatief vastgesteld niveau te houden is essentieel. In 2013 zijn diverse meerjarenonderhoudsplannen vastgesteld, zoals het meerjarenplan onderhoud wegen, het onderhoudsplan bruggen en een verlichtingsplan. Deze plannen zijn in 2014 leidend bij het onderhoud en renovatie en worden, indien nodig, tijdig geactualiseerd. Als er op een locatie wordt gewerkt wordt er naar gestreefd om zoveel mogelijk werk tegelijkertijd uit te voeren: ‘werk met werk maken’. Dat houdt in dat de overlast voor de burger tot een minimum wordt beperkt. In de beleidsnota reserves en voorzieningen wordt nader ingegaan op het vormen van voorzieningen en bestemmingsreserves om onder meer kosten voor (groot) onderhoud, renovatie en herinrichtingen meerjarig te kunnen dekken. De basis hiervoor ligt in de meerjarenonderhoudsplannen uit 2013. Wat gaan we wanneer doen? Activiteit Actualiseren meerjarenplannen onderhoud (indien nodig) Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2015 – 2019 (VGRP) opstellen Meerjarenplan water opstellen (inclusief baggerplan) Groenstructuurvisie opstellen
Behandeling raad 4e kwartaal 2015 2015 2016
Vertaling financiële consequenties in de begroting Als de financiële consequenties in beeld zijn gebracht wordt een vertaling gemaakt naar het volgende begrotingsjaar en de bijbehorende meerjarenraming. De Kadernota is hiervoor het geschikte instrument. Dat biedt de raad de mogelijkheid bij uitstek om een afweging te maken tussen alle noodzakelijke en gewenste beleidsprioriteiten. Om al het noodzakelijke onderhoud aan wegen te kunnen uitvoeren is jaarlijks € 500.000,- extra nodig dan de in de programmabegroting opgenomen bedragen voor onderhoud wegen. Een aantal wegen zou moeten worden verbreed om de veiligheid te vergroten. Bermverharding kost per 100 km € 2.000.000,-. Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 5. Kapitaalgoederen
95
Paragraaf 6. Verbonden partijen Definitie verbonden partij Een verbonden partij is een rechtspersoon waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft. Met bestuurlijk belang bedoelen we dat de gemeente een zetel heeft in het bestuur van een rechtspersoon of stemrecht heeft. De burgemeester, een wethouder, raadslid of ambtenaar vervult dan namens de gemeente één of meer van de volgende functies bij die rechtspersoon: - lid van het Algemeen Bestuur; - lid van het Dagelijks Bestuur; - voorzitter; - secretaris; - penningmeester. De gemeente heeft een financieel belang als de middelen die ze ter beschikking stelt, verloren gaan in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Als een gemeentelijke taak wordt uitgevoerd door een verbonden partij, dan blijft de gemeente uiteindelijk wel verantwoordelijk voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s.
Beleidskaders Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de financiële verordening (op basis van artikel 212 Gemeentewet) worden beheersmatige aspecten in paragrafen van de begroting behandeld. Een onderdeel hiervan is de paragraaf Verbonden partijen. De huidige financiële verordening bevat geen bepalingen over de verbonden partijen.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 6. Verbonden partijen
96
Het bestuurlijke en financiële risico van verbonden partijen De risico's, die kleven aan een verbonden partij, zijn onder te verdelen in bestuurlijke en financiële risico's. Het bestuurlijke risico bestaat uit het verder op afstand staan van de gemeente door de overdracht van de taken aan de verbonden partij en de ‘dubbele petten rol’ van de gemeentelijke vertegenwoordiger in het bestuur van een verbonden partij. Door het op afstand staan van de gemeente zijn de informatievoorziening en de beïnvloedingsmogelijkheden voor het gemeentebestuur minder vanzelfsprekend dan bij de eigen gemeentelijke organisatie. De gemeente moet dus meer moeite doen om zijn rol als klant/opdrachtgever waar te maken. Tegelijkertijd is zij als bestuurder/eigenaar wel medeverantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de verbonden partij. Een gemeenschappelijke regeling, waarbij de gemeente alleen in het algemeen bestuur is vertegenwoordigd en niet in het dagelijks bestuur, zet de gemeenschappelijke regeling dus meer op afstand. De directe bestuurlijke invloed vermindert. De maximale participatie in het bestuur van zo'n verbonden partij maakt die afstand kleiner. Die bestuurlijke bemoeienis heeft echter ook een keerzijde, namelijk als de belangen van de verbonden partij niet overeenkomen met de belangen van de gemeente. Het bestuurslid wordt geacht zowel de belangen van de verbonden partij als de belangen van de gemeente die hij vertegenwoordigt te behartigen (de dubbele pet). Dat kan de bestuurder in een moeilijke situatie brengen. Integriteit en transparantie binnen de bestuurlijke rollen en verantwoordelijkheden zijn dan ook van groot belang. De gemeente stelt financiële middelen ter beschikking aan verbonden partijen om de overeengekomen maatschappelijke taken voor de deelnemers uit te voeren. Als die taak niet naar behoren wordt uitgevoerd, dan heeft de gemeente (een deel van) haar middelen ondoelmatig uitgegeven. Als het gaat om gemeenschappelijke regelingen staat de gemeente bovendien samen met de andere deelnemers garant voor eventuele tekorten. Bij vennootschappen draagt de gemeente het risico over het geïnvesteerde kapitaal en het mislopen van eventuele dividendopbrengsten. Een deelneming, die ophoudt te bestaan, resulteert in een eenmalige afboeking van de restant boekwaarde van die deelneming ten laste van de algemene reserve. Omdat de gemeente haar deelnemingen op grond van het BBV moet waarderen tegen verkrijgingsprijs, is de boekwaarde van bijvoorbeeld de aandelen veel lager dan de actuele waarde. Het echte risico zit hem dan ook niet zo zeer in de eenmalige afwaardering van de boekwaarde, maar veel meer in het mislopen van de dividendopbrengsten. Zeker als met deze dividendopbrengsten structureel rekening wordt gehouden in de exploitatie van de begroting. Een structureel lagere of zelfs wegvallende dividendopbrengst leidt dan tot een structureel tekort in de begroting.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 6. Verbonden partijen
97
Stuur- en beheerinstrumentarium De raad heeft ten aanzien van de verbonden partijen een kaderstellende en controlerende rol. De uitgangspunten in dat verband zijn voor de gemeenschappelijke regelingen vastgesteld bij het raadsbesluit van 26 april 2012. De beleidsnotitie ‘Hollands Kroon en Verbonden Partijen’ is vastgesteld bij het raadsbesluit van 28 februari 2013.
Financiële bijdrage aan de verbonden partijen Op de volgende pagina’s is een overzicht opgenomen van de belangrijkste financiële bijdragen aan de verschillende verbonden partijen. In totaal verstrekt de gemeente Hollands Kroon circa 11 miljoen euro aan haar verbonden partijen. Hiervan gaat het overgrote deel naar de ISD, de GGD en de Gesubsidieerde Arbeid c.q. het Werkvoorzieningsschap Noorderkwartier NV. De specifieke doelstellingen en activiteiten worden toegelicht bij de programma’s binnen de begroting.
Naam GR ISD Kop van Noord-Holland GR Gesubsidieerde Arbeid GR Veiligheidsregio Noord-Holland Noord GR GGD Hollands Noorden GR Regionaal Historisch Centrum Alkmaar GR RUD NHN Totaal
Bijdrage 2015 Opheffing per 1-1-2015 3.837.000 3.800.000 1.584.968 166.235 1.655.347 11.043.550
Publiekrechtelijke deelnemingen 1.
Verbonden Partij
GR Intergemeentelijke Sociale Dienst Kop van Noord-Holland gevestigd te Schagen
Beleidsvoornemens, veranderingen
Op 4 maart 2014 heeft de gemeenteraad besloten de Gemeenschappelijke Regeling op te heffen met ingang van 1 januari 2015. Dit houdt verband met de komst van het Regionaal Administratie en Kenniscentrum in het kader van het Sociaal Domein.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 6. Verbonden partijen
98
2.
Verbonden Partij Bestuurlijk belang Financieel belang Doelstellingen
Beleidsvoornemens, veranderingen
3.
Verbonden Partij Bestuurlijk belang Financieel belang Doelstellingen
Beleidsvoornemens, veranderingen 4.
Verbonden Partij Bestuurlijk belang Financieel belang
GR Gesubsidieerd Arbeid gevestigd te Schagen Deelnemers zijn de gemeenten Hollands Kroon , en Schagen. HK is in het AB en DB vertegenwoordigd door de wethouder Samenleving Op basis van de door het AB vastgestelde begroting 2015 geldt voor Hollands Kroon een bijdrage van € 3.837.000 vanuit het Sociaal Deelfonds. Deze is gebaseerd op het verwachtte rijksvergoeding WSW en gemeentelijke bijdrage De GR is aangewezen als bestuurlijk opdrachtgever c.q. aandeelhouder voor de uitvoeringsorganisatie van de Wet Sociale Werkvoorziening Werkzoekenden, te weten Noorderkwartier N.V. met als doel om de WSW taakstelling te realiseren en de WSW wachtlijst te minimaliseren. De voorgenomen invoering van de Participatiewet als onderdeel van de stelselwijziging binnen het sociaal domein heeft nadrukkelijk een relatie met de WSW. De omvang van de WSW wordt fors ingeperkt wat het noodzakelijk maakt om de op termijn uitstromende groep waar mogelijk richting - reguliere- arbeid te begeleiden met gebruikmaking van loondispensatie.
GR Veiligheidsregio Noord-Holland Noord gevestigd te Alkmaar In deze GR nemen 17 gemeenten in Noord-Holland Noord deel. Hollands Kroon is door de burgemeester vertegenwoordigd in het Algemeen Bestuur. Op basis van de door het AB vastgestelde begroting 2015 geldt voor Hollands Kroon een bijdrage van afgerond € 3.800.000. Doel van de regeling is het gezamenlijk behartigen van belangen, die de schaal van de individuele gemeenten te boven gaan, ten behoeve van de veiligheid van de bevolking in het samenwerkingsgebied. De regeling maakt in de gemeentebegroting onderdeel uit van programma 1 Veiligheid. De bijbehorende subdoelstelling is verminderen van onveiligheid en criminaliteit en kans op rampen en crisis. Brandweerzorg is geregeld bij de Veiligheidsregio. Doorontwikkeling regionale crisisorganisatie: bevolkingszorg 8.0. GR Regionaal Historisch Centrum Alkmaar gevestigd te Alkmaar In deze gemeenschappelijke regeling participeren 11 gemeenten in Noord Holland. Hollands Kroon is in het Algemeen Bestuur vertegenwoordigd door de burgemeester. Voor Hollands Kroon geldt voor 2015 een bijdrage van € 166.235
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 6. Verbonden partijen
99
Doelstelling
Beleidsvoornemens, veranderingen
5.
Verbonden Partij Bestuurlijk belang Financieel belang
Doelstelling
Beleidsvoornemens, veranderingen
Doel van het RHC Alkmaar is het in het samenwerkingsgebied vervullen van de functie van regionaal kennis- en informatiecentrum op het gebied van de lokale en regionale geschiedenis door het opbouwen en beheren van een zo breed mogelijke collectie (regionaal) historisch bronnenmateriaal en deze op een zo actief mogelijke wijze dienstbaar maken voor een breed publiek. Door veranderde wetgeving (Wet RGT) zijn er extra taken belegd bij de gemeentelijke archiefinspectie. Ook zijn er veranderingen in de inspectiesystematiek (de invoering van de KPI-systematiek). Daarnaast zal er doordat gemeenten steeds meer digitaal gaan werken, aan de implementatie van een e-depot gewerkt moeten worden.
GR GGD Hollands Noorden gevestigd te Schagen In deze gemeenschappelijke regeling participeren 13 gemeenten in Noord-Holland. Hollands Kroon is in het Algemeen Bestuur vertegenwoordigd door de wethouder Samenleving. Op basis van de door het AB vastgestelde begroting 2015 geldt voor Hollands Kroon een bijdrage van afgerond € 1.585.000 (Basistaak, Jeugdzorg , CJG en OGGZ). Doel van de samenwerking is het gezamenlijk behartigen van belangen, die de schaal van de individuele gemeenten te boven gaan, voor de gezondheid van de bevolking in het samenwerkingsgebied. De GGD bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid en veiligheid van de inwoners van Noord-Holland Noord. De GGD bevordert individueel en collectief gezond gedrag en preventief beleid van de gemeenten en andere spelers in de gezondheidszorg. Naast uitvoering van reguliere taken zijn doelstellingen geformuleerd om de flexibiliteit van de GGD te verhogen, onder andere ter voorbereiding op ondersteuning van gemeenten bij de transitietrajecten. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de vergrijzing, toename van overgewicht en de levensstijl van de jeugd dwingen om tegelijkertijd alert te zijn, mee te bewegen en zich continu te ontwikkelen. Voor de jeugdgezondheidszorg zal een aangepast basistakenpakket in verband met de ontwikkelingen in het jeugdstelsel ontwikkeld worden aan de hand van het rapport Winter. Een belangrijke ontwikkeling in het takenpakket is een extra contactmoment voor adolescenten. Vanwege de gevolgen van de taakstellende bezuinigingen voor de financiële positie is voor de periode 2013-2015 een extra bijdrage van de gemeenten aan de pool boventalligen afgesproken.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 6. Verbonden partijen
100
6.
Verbonden Partij Bestuurlijk belang
Financieel belang Doelstelling
Beleidsvoornemens, veranderingen
GR Regionale Uitvoerings Dienst Noord- Holland – Noord gevestigd te Hoorn In deze gemeenschappelijke regeling zijn de milieudiensten Kop van Noord-Holland, West-Friesland en Kennemerland samengevoegd. In de regeling participeren 19 gemeenten en de provincie Noord- Holland. Hollands Kroon is in het Dagelijks Bestuur vertegenwoordigd door wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling. Op basis van de door het AB vastgestelde begroting 2015 geldt voor Hollands Kroon een bijdrage van afgerond € 1.655.000 Op gebied van Milieu uitvoering te geven aan de opgedragen milieutaken en -bevoegdheden, met inachtneming van het ter zake door de deelnemers gevoerde beleid. De uitvoering van de beleidsdoelstellingen zal gebeuren op grond van het bedrijfsplan dat door de raden van de deelnemende provincie/ gemeenten is vastgesteld. 1 januari 2014 is de Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord operationeel geworden. In 2015 krijgt de verder opbouw vorm.
Privaatrechtelijke deelnemingen Bank Nederlandse Gemeenten De BNG is de bank van en voor overheden en instellingen met een maatschappelijke belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de inwoner. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. De gemeente Hollands Kroon heeft een financieel belang bestaande uit een aandelenpakket en bestuurlijk belang via stemrecht in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Hollands Kroon wordt in aandeelhoudersvergaderingen vertegenwoordigd door de wethouder Financiën. NV Houdstermaatschappij Gasbedrijf Kop NH De gemeente Hollands Kroon heeft aandelen in het Gasbedrijf Kop van Noord-Holland. Door fusies en overnames van het productie-, levering- en netwerkbedrijf is de functie van het Gasbedrijf Kop Noord-Holland nog slechts beperkt tot houdstermaatschappij in de aandelen Nuon. Nuon is in 2009 gesplitst in een productie- en leveringsbedrijf NUON Energy en een netwerkbedrijf Alliander. In 2009 zijn de aandelen NUON Energy verkocht aan het Zweedse energiebedrijf Vattenfall. De levering van de aandelen en de betaling van de koopsom zijn gefaseerd. In 2009 is 49% van de aandelen verhandeld en in 2011 en 2013 15%. In 2015 wordt de laatste 21% verkocht. Daarna zal sprake zijn van liquidatie van NV Houdstermaatschappij GKNH. Hollands Kroon wordt in de aandeelhoudersvergaderingen vertegenwoordigd door de wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 6. Verbonden partijen
101
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord Deze vennootschap heeft als doel het behouden en stimuleren van de groei van het bedrijfsleven in de noordelijke regio van Noord-Holland en het begeleiden van bedrijven bij verplaatsing of uitbreiding en het aantrekken van nieuwe bedrijven in deze regio. De gemeente Hollands Kroon heeft als aandeelhouder zeggenschap via stemrecht op de aandelen en wordt vertegenwoordigd door de wethouder Economische Zaken. NV Huisvuilcentrale Noord-Holland Hollands Kroon is aandeelhouder van de NV Huisvuilcentrale Noord-Holland en staat garant voor de betaling van rente en aflossing van de leningen. De gemeente ontvangt hiervoor jaarlijks een garant-stellingsvergoeding. De Huisvuilcentrale beoogt het voeren van milieuverantwoord afvalbeheer voor aandeelhoudende gemeenten en gemeentelijke samenwerkingsverbanden in Noord-Holland Noord en Flevoland. De gemeente Hollands Kroon wordt in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd door de wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling.
Dividendopbrengsten Onderstaand een overzicht van de actuele boekwaardes en de dividendopbrengsten van onze privaatrechtelijke deelnemingen over de laatste drie jaar. Verbonden Partij
Houdstermij. GKNH
Bank Ned. Gemeenten
Boekwaarde 01-01-2014 131.596
139.050
Dividend 2011 verantw in 2012
Dividend 2012 verantw in 2013
Dividend 2013 verantw in 2014
415.481
328.328 (interim) 228.983 (interim) 3.354.330 89.838
onbekend
69.338
76.573
Structureel in exploitatie
284.925 (2014) 300.593 (2015 e.v.) 89.930
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 6. Verbonden partijen
102
Overige verbonden partijen Vereniging van Waddenzeekustgemeenten Op 14 maart 2005 is als opvolger van het Overleg Orgaan Waddeneilanden het samenwerkingsverband De Waddeneilanden geïnstalleerd: het bestuursorgaan voor alle Waddeneilanden. Aan dit samenwerkingsverband ligt een gemeenschappelijke regeling ten grondslag. De Waddenzeegemeenten werken samen in de in de Vereniging van Waddenzeekustgemeenten. Ook hier wordt al jaren op het gebied van ruimtelijke ordening (bestemmingsplannen) samengewerkt. De Federatie van Waddenzeegemeenten vormt het platform waar het samenwerkingsverband De Waddeneilanden en de Vereniging van Waddenzeekustgemeenten elkaar informeren en waar afspraken gemaakt worden over hun gezamenlijke Waddenzeebeleid. De intergemeentelijke bestemmingsplannen voor het Waddenzeegebied zullen de komende jaren herzien moeten worden. De gemeente Hollands kroon is in de Vereniging Waddenzeekustgemeenten vertegenwoordigd zowel vanuit het college als vanuit de raad. Noorderkwartier N.V. Noorderkwartier voert de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) uit. De gemeente Hollands Kroon heeft een financieel belang bestaande uit een aandelenpakket en daarnaast stemrecht. Als deelnemer aan de gemeenschappelijke regeling Gesubsidieerde Arbeid loopt Hollands Kroon risico voor eventuele exploitatietekorten. Coöperatie parkmanagement Wieringermeer (CPW) U.A. Op het Bedrijventerrein Robbenplaat is parkmanagement van toepassing. Parkmanagement is het middel om het beheer en de exploitatie doelmatig, flexibel en efficiënt uit te voeren in een organisatiestructuur waarin bedrijven met elkaar en met de gemeente samenwerken. In het CPW-bestuur zitten twee afgevaardigden van het bedrijfsleven (gevestigd op Robbenplaat) en namens de gemeente de wethouder Economische Zaken en Financiën. Leden van de CPW zijn eigenaren en huurders van gevestigde bedrijven op Robbenplaat. CPW heeft een overeenkomst afgesloten met Parkmanagement Hoorn, om parkmanagement taken te regelen. De gemeente betaalt de coöperatie jaarlijks een door de gemeente vast te stellen bedrag, dat is gerelateerd aan het beheer en onderhoud voor openbare voorzieningen. Het kwaliteitsniveau van de openbare voorzieningen wordt daarmee een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 6. Verbonden partijen
103
Stichting Regionaal Openbaar Basisonderwijs Surplus Stichting Surplus is verantwoordelijk voor het openbaar primair en voortgezet (speciaal) onderwijs in de gemeenten Hollands Kroon en Schagen. De stichting bestuurt 32 scholen met ruim 4500 leerlingen en 575 personeelsleden. Surplus is op 1 januari 2004 van start gegaan. Per 1 januari 2009 zijn de openbare Schager scholen voor (speciaal) primair en voortgezet speciaal onderwijs daarbij gekomen. Doel van de stichting is het komen tot bestuurlijke schaalvergroting op het gebied van bestuur, management en ondersteuning en het geven van meerwaarde voor de scholen c.q. het onderwijsveld. Alhoewel er geen sprake is van directe bestuurlijke en financiële participatie is deze stichting wel opgenomen in de lijst van verbonden partijen, omdat de gemeente bij het onverhoopt uiteenvallen of faillissement van de stichting de wettelijk vastgelegde plicht heeft te zorgen voor algemeen toegankelijk onderwijs, wat het risico van financiële verplichtingen in zich heeft. Met andere woorden het openbaar onderwijs is een publieke verantwoordelijkheid en blijft dus altijd op het bordje van de gemeente liggen. Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Noord-Holland-Noord De stichting heeft als doel het geven van openbaar onderwijs aan de scholen die onder haar gezag vallen. In Hollands Kroon is dat RSG Wiringherlant in Wieringerwerf. De voor het openbaar basisonderwijs geldende zorgplicht van de gemeente is niet van toepassing op het voortgezet onderwijs. De rol van de gemeente is hier beperkt tot onder meer de bekostiging van nieuwbouw en uitbreiding van de schoolgebouwen en eerste inrichting inventaris op basis van de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Hollands Kroon. Stichting ter verbetering van agrarische structuur (Stivas) de Noordkop Deze stichting is opgericht voor verbetering van de verkavelingstructuur van het platteland. De stichting heeft als doel het bevorderen van de verbetering van de agrarische structuur (bijvoorbeeld door kavelruil) met gelijktijdig aandacht voor natuur, landschap en milieu, om op die manier een bijdrage te leveren aan een vitaal platteland. Het werkgebied van de stichting omvat het grondgebied van de gemeenten Den Helder, Schagen en Hollands Kroon. De gemeente Hollands Kroon wordt bestuurlijk vertegenwoordigd door de wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 6. Verbonden partijen
104
Paragraaf 7. Subsidies De paragraaf subsidies is niet verplicht. De gemeenteraad heeft in de Financiële verordening opgenomen dat de begroting een paragraaf subsidies moet bevatten met daarin een overzicht van de subsidies. Deze paragraaf geeft op hoofdlijnen inzicht in het subsidiebeleid, de ontwikkelingen op het gebied van subsidiebeleid en de voornaamste activiteiten in de uitvoering van het subsidiebeleid. Het overzicht van de subsidies geeft detailinformatie over de verstrekte subsidies en geeft een totaalbeeld van de subsidies die in de begroting op verschillende programma’s zijn opgenomen. Op deze wijze ontstaat een dwarsdoorsnede van de begroting wat betreft de subsidies.
Trends & ontwikkelingen De focus in het verstrekken van subsidies wordt verlegd naar de mate waarin activiteiten en instellingen bijdragen aan het versterken van de eigen kracht van een individu of de gemeenschap. Als het gaat om de kwetsbare doelgroepen in onze gemeente blijft het bestuur een actieve rol spelen. Maar voor zaken, die toch met name de invulling van onze vrije tijd betreffen spreken we de inwoners van Hollands Kroon nu meer aan op hun eigen verantwoordelijkheid om zelfstandig het sociale, sportieve en culturele leven in Hollands Kroon in stand te houden en daarin actief te zijn. Behoud en verdere versterking van deze actieve houding is bovendien essentieel voor de sociale binding van alle inwoners van onze gemeente.
Beleidsdoelen 1. De begroting en de jaarstukken bevatten een paragraaf subsidies met daarin een overzicht van de subsidies. 2. Nieuw subsidiebeleid, waarbij het maatschappelijk effect van subsidies aantoonbaar moet zijn en dat gericht is op activiteiten die bijdragen aan door de gemeenteraad vooraf gestelde beleidsdoelen. 3. Invulling van een taakstellende structurele bezuiniging op de subsidies van € 600.000, waarvan nog € 150.000 in 2015.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 7. Subsidies
105
Activiteiten
1
2
Activiteiten Aan de begroting 2015 wordt een subsidieoverzicht toegevoegd, behorend bij paragraaf 8. In 2015 een structurele besparing van € 150.000,-- op het verstrekken van subsidies realiseren.
Baten en Lasten
In 2014 is structureel € 450.000,-- bezuinigd op het verstrekken van subsidies door de volgende bezuinigingen: subsidies in de sportsector jeugdraad en activiteitenbudget Kern8 activiteitenbudget jeugd recreatieve sport toneel en zang cultuureducatie (gaat naar Lokale Educatieve Agenda) evenementen belangenbehartiging vervallen van subsidies lager dan € 500,- lokale omroep antidiscriminatiebureau taakstelling peuterspeelzaalwerk taakstelling bibliotheekwerk taakstelling CJG-partners In 2015 wordt de resterende taakstelling ingevuld door het uitwerken van het accommodatiebeleid. De taakstelling voor subsidies is toegevoegd aan de taakstelling van € 500.000,-- op het accommodatiebeleid.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 7. Subsidies
106
Concept subsidieplafond 2015 De definitieve vaststelling van de subsidieplafonds voor 2015 ontvangt u in een apart raadsvoorstel. In concept ziet het plafond er als volgt uit: Thema
Plafond
Gezondheid Jeugd Kunst en Cultuur Maatschappelijke voorzieningen en zorg Ouderen Sport, Recreatie en Toerisme
€ € € € € €
200.666 543.640 604.926 509.017 172.556 572.511
Totaal
€
2.603.316
Budget in begroting 2015 Saldo
€ €
2.726.517 123.201
Taakstelling accommodatiebeleid Overboeken naar de Wirg (BeRap) Overboeken van Gezondheid naar CJG
€ € €
32.000 27.815 26.515
Budgettaire ruimte
€
36.871
Het budget dat in de plafonds nodig is, is lager dan het budget dat in de meerjarenbegroting is opgenomen. Op dit saldo moet nog een aantal verplichtingen afgeboekt worden. Per saldo is nog € 32.951 budgettaire ruimte voor de subsidieplafonds. Een voorstel voor de invulling hiervan wordt bij de definitieve vaststelling van de plafonds aan de gemeenteraad voorgelegd. Thema’s waar aan gedacht wordt zijn kernbeheer en aanvullende activiteiten voor sport en beweging.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 7. Subsidies
107
Specificatie subsidieplafond 2015 Thema Gezondheid Gezondheid Gezondheid Gezondheid Gezondheid Gezondheid Gezondheid
Aanvraag 2015
EHBO, afdeling 't Veld-Zijdewind EHBO, afdeling Winkel-Nieuwe Niedorp EHBO, afdeling Wieringermeer EHBO, afdeling Barsingerhorn Stichting AED Hollands Kroon GGD: In control of Alcohol&Drugs GGD: Jeugdgezondheidszorg (maatwerk, aanvullend) Thema
Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd
Organisatie
Organisatie
€ € € € € € €
900 500 2.340 500 12.500 23.807 160.119
Aanvraag 2015
VVN: verkeersregelaars VVN Hollands Kroon VVN afdeling Wieringerland Peuterspeelzalen Wieringermeer (VVE) Peuterspeelzalen Wieringen (VVE) Kappio (VVE) Kinderopvang De Hooijbergh (VVE) Consultatiebureau Speeltuinvereniging Helderse Buurt Buurtvereniging Noordervenne Speeltuinvereniging Dierenvreugd/Kindervreugd Jeugdclub JeeCee Kreileroord Werkgroep Jongeren Niedorp Stichting Jeugdclub 't Veld Stichting Meetpoint Stichting Studio WJN Stichting Studio WJN, project The Band
€ € € € € € € € € € € € € € € € €
335 3.365 500 71.600 14.800 85.500 41.900 1.750 1.750 2.303 1.837 2.000 1.085 1.044 1.500 1.250
Maximale subsidie 2015 € € € € € € €
900 500 2.340 500 12.500 23.807 160.119
Maximale subsidie 2015 € € € € € € € € € € € € € € € € €
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 7. Subsidies
335 1.992 500 71.600 14.800 85.500 41.900 12.352 1.750 1.750 2.303 1.230 2.000 1.085 1.044 1.500 1.250 108
Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd Jeugd jeugd
Stichting Welzijnsbevordering Kern8 Jeugdvereniging Spoorbuurt Soos de Hut Bezoekboerderij "leven van de wind" Peuterspeelzalen Wieringermeer Peuterspeelzalen Wieringen Kappio Kinderopvang De Hooijbergh VVE-kindplaatsen kinderopvang
€ € € € € € € €
168.116 908 1.200 1.750 19.427 36.645 13.321 43.536
€ € € € € € € € €
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 7. Subsidies
168.116 620 1.200 19.427 36.645 13.321 43.536 17.884
109
Thema Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur
Organisatie KopGroep Bibliotheken Comité 4 mei Anna Paulowna Comité 4 mei Niedorp Comité 4 mei Wieringerwaard Comité 4 mei Wieringen Comité 4 mei Wieringerwerf Apollo orkesten Breez' harmony Koninklijke Muziekvereniging "Harmonie" Muziekvereniging Creona Muziekvereniging De Toekomst Muziekvereniging Wieringerwaard Niedorps Fanfare Harmonie De Eendracht Fanfare Samen Voortwaarts Winkel's Harmonie Genootschap voor geschiedenis van W'meer Stichting Culturele Kring Wieringen Stichting Kunst en Cultuur Anna Paulowna Stichting Kunstkring "Meerkunst" Culturele Raad Wieringermeer Dot-Event Kunstskuur Toneelvereniging DEV'77 Stichting Museum De Turfschuur Kolhorn Vereniging "De Wieringer Molens" Vereniging Aak Vereniging Oud Anna Paulowna
Aanvraag 2015 € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
560.000 615 3.500 425 2.011 550 5.000 7.500 1.500 6.920 380 4.000 7.500 750 1.750 2.250 2.000 6.420 1.620 600 1.500 1.200 400 9.000 1.000 753 1.750
Maximale subsidie 2015 € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 7. Subsidies
520.000 615 3.500 425 2.011 550 3.500 7.250 750 3.000 4.000 7.500 750 1.750 2.250 645 3.400 1.620 600 1.200 3.101 1.845 1.000 1.575 110
Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur Kunst en Cultuur
Vereniging Wieringer Eiland Museum Jan Lont Stichting Oudheidskamer Wieringerwaard Stichting Ruïnekerk Oude Niedorp Stichting Moedermavomonument Cultuur Compagnie (CJP) Stichting RTV Noordkop Thema
Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Maatschappelijke voorzieningen en Zorg Thema Ouderen Ouderen Ouderen Ouderen Ouderen
Organisatie
LSBO Hollands Kroon Stichting Graag Gedaan Anna Paulowna Stichting Graag Gedaan Kolhorn e.o. Wmo-adviesraad Woonzorggroep Samen
4.250 1.589 500 2.500 2.802 26.000
Aanvraag 2015
Stichting Voedselbank Kop van Noord Alzheimer Nederland, afd. Noord-Holland Noord FNV Vrouwenbond, afd. Kolhorn De Zonnebloem, afd. Wieringen RCO De Hoofdzaak Stichting Present Hollands Kroon GGZ Noord-Holland Noord GGZ Noord-Holland Noord Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld Slachtofferhulp Nederland Humanitas Art.1 Bureau Discriminatiezaken NHN Mantelzorgcentrum De Wering (maatschappelijk werk) Organisatie
€ € € € € €
€ € € € € € € € € € € € € €
1.334 475 108 575 8.846 5.000 7.277 7.270 9.926 10.958 46.450 17.677 44.256 357.723
Aanvraag 2015 € € € € €
34.675 800 950 14.000 -
€ € € € € €
4.250 1.589 500 25.750
Maximale subsidie 2015 € € € € € € € € € € € € € €
1.334 575 8.846 5.000 7.277 7.720 9.926 10.958 46.450 17.677 44.256 348.998
Maximale subsidie 2015 € € € € €
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 7. Subsidies
22.267 800 950 14.000 5.415 111
Ouderen
Wonen Plus Welzijn Thema
Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme Sport, Recreatie en Toerisme
€ Organisatie
Sportservice Noord Holland Stichting Natuurbad "De Wirg" Stichting Zwembad Anna Paulowna Stichting Zwembad 't Petje Stichting Zwembad Wieringerwaard Sportservice Noord Holland Stichting Niedorphal Zwem- en Waterpolovereniging "Oude Veer" Stichting Sportcentrum Wieringen Stichting Kroondieren Welzijnstichting Wieringerwaard Stichting Nazomer in Niedorp Stichting Bloemendagen Stichting De Nieuwe Horn Stichting Dorpshuis Den Oever (Vikingschip) Recreatievereniging Breezand Recreatievereniging Senioren Kleine Sluis Stichting dorpshuis de Harmonie Stichting Dorpsraad Oude Niedorp Stichting 'Weg van de Vikingen' Cultuur Compagnie Cultuurcompagnie (Westfriese Omringdijk) Cultuurcompagnie (Karavaan)
129.124
Aanvraag 2015 € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
207.480 1.361 178.531 765 13.620 81.380 31.000 6.500 35.852 24.510 1.250 500 3.000 45.000 15.000 1.362 3.140 15.800 1.750 4.200 600 15.000
€
129.124
Maximale subsidie 2015 € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 7. Subsidies
207.480 1.361 169.152 765 13.620 81.380 30.750 6.500 35.852 13.400 500 3.000 875 4.200 600 3.076 -
112
Paragraaf 8. Bedrijfsvoering
Maatschappelijk ondernemen Hollands Kroon wil een actieve bijdrage leveren aan de maatschappij. Dit doen we op verschillende manieren.
Starters op de arbeidsmarkt bieden we een kans via een werkervaringsplaats. Het aantal werkervaringsplaatsen zal met 5% groeien t.o.v. 2014. Bij onze inkopen passen we in de aanbestedingen zo veel mogelijk de criteria van social return toe. Hiermee overbruggen en verkleinen we de afstand tot de arbeidsmarkt voor instromers in in kansarme posities. Deze afstand kan ontstaan zijn door lichamelijke of geestelijke beperkingen, gebrek aan scholing, door (langdurige) ziekte en door taalproblemen. Studenten bieden we de mogelijkheid kennis te maken met de diverse werkvelden, met interessante onderwerpen voor praktijkopdrachten of scripties. Het aantal stageplaatsen zal met 5% groeien t.o.v. 2014. Wij zetten de inzet voort van trainees op diverse werkvelden en projecten Het stimuleren en ondersteunen van deelname aan de actie Serious Ambtenaar. Maatschappelijk betrokken ambtenaren zetten zich daarbij belangeloos in door het uitvoeren van diverse opdrachten die bijdragen aan het bestrijden van een stille ramp HK doet: onze eigen actie om een steentje bij te dragen aan de lokale samenleving. Onze medewerkers zetten zich in voor een goed, en lokaal, doel. Zij staan met hun voeten midden in onze lokale samenleving en weten waar de behoeften liggen. Het continueren van de inzet van mensen met een beperking in de interne facilitaire dienst.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 8. Bedrijfsvoering
113
Juridische kwaliteitszorg Informele aanpak We streven naar minder regels en meer ruimte voor inwoners en bedrijven in Hollands Kroon. En bezwaren met de focus op de mens in plaats van procedure afhandelen is hierbij het uitgangspunt. Daarom nemen we na ontvangst van een bezwaar direct contact op met de bezwaarmakers en gaan in gesprek. Vanuit de kernwaarde contact krijgen onze medewerkers zo meer inhoudelijke betrokkenheid bij individuele zaken. Het geeft ons hierdoor nog beter de mogelijkheid vooraf beter in te schatten waar vragen of problemen vandaan komen. Het kan zijn dat er meer zit achter het ingediende bezwaarschrift. Een inwoner voelt zich bijvoorbeeld onbegrepen of heeft onvoldoende informatie. Emoties als rechtvaardigheid en vertrouwen kunnen ook een rol spelen. Het is niet altijd makkelijk voor de bezwaarmaker deze emoties weer te geven in een bezwaarschrift. In een gesprek met een medewerker is hier ruimte voor. Veelal kan een verdere uitleg of doorverwijzing dan ertoe leiden dat het bezwaarschrift wordt ingetrokken. Ook kan door het gesprek sneller een beslissing worden genomen in het vervolgtraject. Onze ambitie is dat door de informele aanpak het aantal bezwaarschriften dat op deze manier kan worden ingetrokken jaarlijks met 10% stijgt. Regionale samenwerking Voor het afhandelen van bezwaarschriften is een commissie ingesteld. De externe leden van deze commissie geven een onafhankelijk advies aan het gemeentebestuur. Wij streven er naar om het functioneren van de commissie te versterken door het delen van kennis en ervaring in regionaal verband. Ook levert dit kostenefficiëntie op, o.a. door optimalisering van het secretariaat van de commissie. Een ambtelijke projectgroep heeft de opdracht gekregen om dit verder uit te werken, zodat dit doel in 2015 en verder verwezenlijkt kan worden. Dwangsommen Ons streven is om het aantal termijnoverschrijdingen en het verbeuren van dwangsommen jaarlijks met 10% te laten dalen. Dit kan door het strak volgen van de interne procedures. Het actief openbaar maken van gegevens helpt hier aan mee. Dit voorkomt ook dat eventueel kwaadwillende indieners van WOBverzoeken wegens niet tijdig beslissen een dwangsom innen.
Opleidingen Onze medewerkers ontwikkelen zichzelf continu op competenties, gedrag, houding en kennis. Via onze eigen Hollands Kroon Academie (HKA) bieden wij trainingen, workshops, lezingen en cursussen aan, die hen daarbij helpen. Medewerkers maken zelf een keuze uit het brede aanbod en betalen hun opleiding met de zogenaamde kronen (waarde: € 1,--). Zijn hebben jaarlijks 1000 kronen ter beschikking. Door zich in te zetten voor speciale projecten kunnen zij dit budget verhogen. Het streven is om het aantal afgenomen HKA-producten jaarlijks met 15% te verhogen. De raad heeft voor de periode 2013-2015 € 195.000 per jaar extra beschikbaar gesteld. Dit wordt besteed aan opleidingen die specifiek bijdragen aan vakinhoudelijke deskundigheid. Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 8. Bedrijfsvoering
114
Ons nadrukkelijke doel is om ook andere overheidsorganisaties aan te laten sluiten op de HKA. Dit bevordert de onderlinge contacten en biedt mogelijkheden nog efficiënter te werken. In 2015 zullen hiertoe 5 overheidsorganisaties actief benaderd worden.
Formatie Onze ambitie is om de slimste gemeente te worden. Het slimmer werken vertaalt zich in een optimale formatie. Wij streven er naar om 15% minder formatie in te zetten voor het behalen van onze doelen, ten opzichte van gemeentes van vergelijkbare omvang. Bovendien willen we de formatie zoveel mogelijk inzetten voor onze primaire taken. Wij streven er dan ook naar om 20% minder formatie in te zetten op overheadfuncties ten opzichte van vergelijkbare gemeentes. We kiezen voor een slanke en platte organisatie en werken de komende jaren hieraan verder met een zeer beperkt aantal leidinggevenden en met zelfsturende teams. Dit vertaalt zich ook in een lagere gemiddelde bruto loonsom per formatieplaats. Ons streven is om 5% lager uit te komen dan vergelijkbare gemeentes. Onze vaste medewerkers zijn goed opgeleid, werken resultaatgericht, zijn kritisch op kwaliteit, weten wat van hen wordt verwacht en handelen daar naar. Kortdurende inhuur en inhuur op basis van projectmatige aanpak biedt grote mate van flexibiliteit en de mogelijkheid om extra menskracht te kunnen inzetten op (tijdelijke) speerpunten en bij piekmomenten, zonder medewerkers te hoeven ontslaan of tot omscholing te ‘dwingen’. Met een basisorganisatie die beantwoordt aan bovengenoemde eisen, kunnen we met ingehuurde menskracht en specifieke kennis snel schakelen. Groot voordeel hiervan is het feit dat de extra kosten van uitkeringen hiermee zoveel mogelijk worden beperkt (een gemeente is zelf risicodrager en betaalt zelf de uitkeringen van werknemers die moeten afvloeien). Een ander voordeel is dat we met deze ontwikkeling inspelen op de arbeidsmarkt in de zeer nabije toekomst. Jonge medewerkers en aankomende generaties willen steeds meer als ‘kleine zelfstandige’ worden ingehuurd voor klussen en projecten. Een aantal van onze medewerkers zal het gewenste niveau echter niet bereiken of zal zelf constateren niet langer in onze organisatie te kunnen en/of willen passen. Indachtig het principe van goed werkgeverschap zullen we alles in het werk stellen om deze medewerkers van werk naar werk te begeleiden. Intern dan wel extern. Uiteraard vraagt dat investeringen (in inspanningen en financiële middelen).
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 8. Bedrijfsvoering
115
Excellente dienstverlening door procesverbetering Door het optimaliseren van de processen verbeteren we de dienstverlening. Zo hebben we het proces ‘aanvragen reisdocumenten’ gewijzigd. Het aangevraagde document hoeft niet meer opgehaald te worden, maar wordt bezorgd op elke gewenste locatie (uitgezonderd de Waddeneilanden). De aanvrager hoeft dan maar één keer naar het gemeentehuis en bespaart in reistijd en reiskosten. Deze proceswijziging willen we doorvoeren zonder de inwoner te belasten met extra kosten.
Ziekteverzuim We streven er naar om het ziekteverzuim zo laag mogelijk te houden. Het gaat dan vooral om ziekteverzuim met een puur medische oorzaak. De hervattingsdrempel wordt zoveel mogelijk weggenomen zodat niets een succesvolle re-integratie in de weg staat en langdurig verzuim wordt voorkomen. Maatwerk staat hierbij centraal: wat is voor de medewerker de juiste balans tussen belastbaarheid en belasting. Ons doel is om het gemiddelde ziekteverzuim minimaal 15% onder dat van gemeenten van onze grootteklasse uit te laten komen.
Financieel beleid De afgelopen twee jaar heeft de gemeente een strak beleid gevoerd waardoor Hollands Kroon een financieel gezonde gemeente is, maar met weinig spek op de ribben. Het beleid van de afgelopen zetten we voort. Het financieel beleid ondersteunt onze ontwikkeling naar de slimste gemeente van Nederland. Flexibel en kostenefficiënt werken staan hierbij centraal. Onze zelfsturende teams zullen hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Het financiële beleid zal dan ook zo eenvoudig mogelijk en transparant voor deze teams geformuleerd worden. Dit zorgt er voor dat alle teams op dezelfde wijze zelfstandig met het beleid werken. De planning & control cyclus zal met een nieuwe programma indeling gaan werken, die voor het eerst is uitgewerkt in de Begroting 2016. De voorbereidingen en de benodigde aanpassingen hiervoor worden in overleg met de auditcommissie in 2015 uitgevoerd.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 8. Bedrijfsvoering
116
ICT/DIV Bij aanvang van de fusie is met de vier oude raden in mei 2011 afgesproken dat voor de grote investeringen in ICT en digitalisering in de jaren 2012 en 2013 met een apart voorstel toestemming zou worden gevraagd voor de geplande onttrekkingen uit de herindelingsreserve. Dat is in de afgelopen twee jaar niet gedaan. De reden hiervoor is dat bij de start in 2012 de focus is gelegd op de externe dienstverlening; onze inwoners moesten zo weinig mogelijk hinder ondervinden van de fusie. Nu de externe dienstverlening op orde is, verschuift de focus naar de interne dienstverlening. Enerzijds omdat de externe dienstverlening aan onze inwoners alleen op een nog hoger peil te brengen is door middel van ICT investeringen en een forse investering op de digitalisering van alle documenten en werkstromen. Immers, als alle informatie digitaal en 24/7 beschikbaar is voor onze medewerkers, kunnen zij ook 24/7 direct een juist en adequaat antwoord aan onze inwoners geven. Anderzijds hebben we in de afgelopen jaren een forse bezuiniging doorgevoerd op de personeelslasten, en is de formatie flink gereduceerd ten opzichte van het aantal fte in 2011 bij de vier oude gemeenten. Om dezelfde hoeveelheid werk, en daarbij ook nog de extra taken vanuit het Rijk, aan te kunnen is een ICT infrastructuur nodig die dat faciliteert en daar waar het kan taken verlicht of overneemt. Bijkomend voordeel is dat we nu, twee jaar na de fusie, een duidelijke visie hebben waar we als organisatie naartoe willen groeien en daarom ook de ICT eisen goed in beeld hebben. Dat was in 2012 nog niet mogelijk. Voor de digitaliseringsslag zoals bovenbedoeld is een programma opgesteld voor de komende periode. Alle elementen die een rol spelen in het digitaliseringsproces zijn vertaald naar actie. De bevindingen van de Archiefinspectie zijn hierin meegenomen.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 8. Bedrijfsvoering
117
Paragraaf 9. Projecten Met de raad is afgesproken om de komende jaren toe te werken naar een betere inbedding van de prioritaire projecten in de Planning & Control cyclus. Mogelijk leidt dit op termijn tot een afzonderlijk begrotingsprogramma ‘Projecten’, waarmee meteen meerjarige en programma-overschrijdende budgetten geregeld zijn. Voor de begroting 2015 is dit nog niet gerealiseerd. Zaak is om eerst de centrale basisinformatie voor projecten goed op orde te krijgen. Daarvoor wordt door de nieuw gevormde Projectenpit (team met vier projectregisseurs en twee senior projectleiders) in de organisatie in 2015 een digitaal dashboard ontwikkeld. Daarmee wordt een 24/7 voortgangsrapportage mogelijk over de belangrijkste aspecten van de grote projecten van Hollands Kroon. Tot die tijd loopt de voortgangsrapportage richting de raad rechtstreeks vanuit de afzonderlijke prioritaire projecten middels kwartaalrapportages e.d. De nu lopende projecten zijn financieel ingebed in de programmabegroting. Voor zover daar in de begroting van 2015 extra budget voor benodigd is, is dat opgenomen in het begrotingsprogramma waar het project onder valt. Voor de meeste projecten geldt dat het resterende projectbudget eind 2014 wordt overgeheveld naar de begroting van 2015. Dat wordt bij het overhevelingsbesluit begin 2015 verwerkt. Bij het opstellen van de begroting 2015 is nog geen inschatting te geven over de omvang van die overhevelingen. De grote projecten zijn gekoppeld aan de volgende begrotingsprogramma’s: Waddenpoort Den Oever / De Nieuwe Afsluitdijk Onderhoud en vervanging bruggen Omgevingsvisie Hollands Kroon Scholenbouw Uitvoering Accommodatiebeleid Decentralisaties Sociaal Domein De Kop Werkt!
programma 2 programma 2 programma 3/8 programma 4 programma 5 programma 6 programma 8
Daarnaast wordt in de paragraaf weerstandsvermogen ingegaan op de projecten met de grootste financiële risico’s.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 9. Projecten
118
Prioritair project versus prioritair dossier Naast het ontwikkelen van een dashboard met 24/7 basis projectinformatie werken we ook aan een zuiverdere benaming rondom projecten en projectmatig werken. Daarbij speelt een zware rol of de gemeente zelf wel of geen trekker/initiatiefnemer is van een project, initiatief of ontwikkeling. Als de gemeente geen trekker/initiatiefnemer is kan niet gesproken worden over een gemeentelijk project. De gemeente kan hier wel degelijk een belangrijke rol bij spelen, maar dan bijvoorbeeld als coördinator, bemiddelaar, aanjager, facilitator. Dit kunnen ook bestuurlijke prioriteiten betreffen, met zware inzet van gemeentelijke medewerkers en bestuurders. We spreken hierbij over prioritaire dossiers. Onder de prioritaire dossiers vallen: Agriport A7 Windplan Wieringermeer Regionaal Havengebonden Bedrijventerrein Motorcrossterrein Ook over de prioritaire dossiers rapporteren wij apart richting de raad als daar aanleiding toe is. Financieel zijn er voor de begroting van 2015 geen budgettaire wijzigingen.
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 9. Projecten
119
Bijlagen
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 9. Projecten
120
Bijlage 1. Meerjarenbeeld 2015-2018 Bijlage 2. Resultaat voor en na bestemming Bijlage 3. Investeringsstaat 2015-2018 Bijlage 4. Beoogde dotaties en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen Bijlage 5. Overzicht incidentele baten en lasten Bijlage 6. Aangenomen amendementen en moties (na raadsbesluit)
Begroting 2015 Hollands Kroon | Paragraaf 9. Projecten
121
Bijlage 1 Meerjarenbeeld 2015 – 2018 Lasten
2015
2016
2017
2018
0 Burger en bestuur
5.178.016
5.088.689
5.089.004
5.058.731
1 Openbare orde en veiligheid
4.975.447
4.952.012
4.946.013
4.924.421
10.677.535
10.513.262
10.647.282
10.498.087
337.072
290.733
290.011
290.351
4.281.338
4.139.044
4.351.714
4.303.352
5 Natuur, cultuur en recreatie
11.809.365
11.590.383
11.517.642
11.511.238
6 Sociale zaken en maatschappelijk werk
32.710.975
32.362.013
31.731.728
31.504.194
7 Volksgezondheid
11.431.533
11.445.687
11.352.006
11.400.836
8 Ruimtelijke ontwikkeling
7.399.347
6.222.632
6.278.557
6.292.409
9 Financiele dekkingsmiddelen
1.163.934
1.540.811
441.404
346.768
Voor bestemming
89.964.562
88.145.266
86.645.361
86.130.387
Toevoegingen aan reserves
8.584.180
1.183.733
1.174.484
1.165.234
Totaal na bestemming
98.548.742
89.328.999
87.819.845
87.295.621
2 Verkeer, vervoer en waterstaat 3 Economische zaken 4 Onderwijs
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 1 Meerjarenbeeld 2015 – 2018
122
Baten
2015 0 Burger en bestuur
2016
2017
2018
837.437
837.437
837.437
837.437
58.150
58.150
58.150
58.150
379.009
379.009
379.009
379.009
5.017.118
347.059
347.059
347.059
4 Onderwijs
234.425
234.425
234.425
234.425
5 Natuur, cultuur en recreatie
909.287
909.287
909.287
909.287
5.658.443
5.658.443
5.658.443
5.658.443
10.146.093
10.214.904
10.279.685
10.279.625
2.739.758
2.837.054
2.806.533
2.814.064
66.980.194
64.411.186
63.617.525
63.276.844
Voor bestemming
92.959.914
85.886.954
85.127.553
84.794.343
Onttrekkingen aan reserves
5.643.887
3.480.729
2.739.001
2.528.390
Totaal na bestemming
98.603.801
89.367.683
87.866.554
87.322.733
1 Openbare orde en veiligheid 2 Verkeer, vervoer en waterstaat 3 Economische zaken
6 Sociale zaken en maatschappelijk werk 7 Volksgezondheid 8 Ruimtelijke ontwikkeling 9 Financiële dekkingsmiddelen
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 1 Meerjarenbeeld 2015 – 2018
123
Saldo
2015
2016
2017
2018
0 Burger en bestuur
-4.340.579
-4.251.252
-4.251.567
-4.221.294
1 Openbare orde en veiligheid
-4.917.297
-4.893.862
-4.887.863
-4.866.271
-10.298.526
-10.134.253
-10.268.273
-10.119.078
4.680.046
56.326
57.048
56.708
-4.046.913
-3.904.619
-4.117.289
-4.068.927
5 Natuur, cultuur en recreatie
-10.900.078
-10.681.096
-10.608.355
-10.601.951
6 Sociale zaken en maatschappelijk werk
-27.052.532
-26.703.570
-26.073.285
-25.845.751
7 Volksgezondheid
-1.285.440
-1.230.783
-1.072.321
-1.121.211
8 Ruimtelijke ontwikkeling
-4.659.589
-3.385.578
-3.472.024
-3.478.345
9 Financiële dekkingsmiddelen
65.816.260
62.870.375
63.176.121
62.930.076
Voor bestemming
2.995.352
-2.258.312
-1.517.808
-1.336.044
Mutaties binnen reserves
-2.940.293
2.296.996
1.564.517
1.363.156
Totaal na bestemming
55.059
38.684
46.709
27.112
2 Verkeer, vervoer en waterstaat 3 Economische zaken 4 Onderwijs
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 1 Meerjarenbeeld 2015 – 2018
124
Bijlage 2 Resultaat voor en na bestemming 2015
2016
2017
2018
Lasten alle programma's
89.964.562
88.145.266
86.645.361
86.130.387
Baten alle programma's
92.959.914
85.886.954
85.127.553
84.794.343
Saldo voor bestemming
2.995.352
-2.258.312
-1.517.808
-1.336.044
Toevoegingen aan reserves
8.584.180
1.183.733
1.174.484
1.165.234
Onttrekkingen aan reserves
5.643.887
3.480.729
2.739.001
2.528.390
55.059
38.684
46.709
27.112
Eindsaldo
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 2 Resultaat voor en na bestemming
125
Bijlage 3 Investeringsstaat 2015 – 2018 2015
2016
2017
2018
Verkeer, vervoer en waterstaat onderhoud wegen 2015
680.529
onderhoud wegen 2016
430.784
onderhoud wegen 2017
552.776
onderhoud wegen 2018 subtotaal Verkeer, vervoer en waterstaat
381.491 680.529
430.784
552.776
381.491
Volksgezondheid vervanging riolering 2015
2.299.960
vervanging riolering 2016
1.010.813
vervanging riolering 2017
1.297.061
vervanging riolering 2018 subtotaal Volksgezondheid
895.146 2.299.960
1.010.813
1.297.061
895.146
Kostenplaatsen Mobiele telefonie ICT vervanging
200.000 290.000
Randapparatuur vervangen ICT Archief
200.000
800.000
500.000
500.000
175.000
175.000
175.000
50.000
Aanpassing computerruimte
200.000
Tractie en materiaal openbare ruimte
175.741
150.000
150.000
150.000
subtotaal Kostenplaatsen
715.741
1.325.000
825.000
1.025.000
3.696.230
2.766.597
2.674.837
2.301.637
Totaal Investeringen
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 3 Investeringsstaat 2015 – 2018
126
Bijlage 4 Beoogde dotaties en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen Algemene reserve
Algemene reserve
Saldo per 1-1-2015
Vermeerderingen
Verminderingen
Saldo per 31-12-2015
20.108
3.421.500
200.000
3.241.608
Saldo per 1-1-2015
Vermeerderingen
Verminderingen
Saldo per 31-12-2015
Bestemmingsreserves
Herindeling
6.714.396
2.565.354
1.435.644
7.844.106
Onderhoud gemeentegebouwen
2.307.860
403.252
-
2.711.112
Bovenwijkse voorzieningen
832.286
-
-
832.286
Egalisatie kapitaallasten gemeentelijke eigendommen
824.869
-
159.420
665.449
13.703.083
1.815.351
1.013.005
14.505.429
Onderhoud scholen
1.842.876
207.356
1.033.479
1.016.753
Afkoopsom havens
6.559.292
-
1.220.315
5.338.977
Onderhoud wegen
253.000
-
-
253.000
Afvalstoffenheffing
635.628
-
-
635.628
12.285.306
-
79.804
12.205.502
2.418.052
-
21.000
2.397.052
937.080
67.367
-
1.004.447
49.288
-
-
49.288
Egalisatie kapitaallasten scholen
Riolering Openbare voorzieningen Agriport A7 Onderhoud havens Onderhoud kunstwerken
Begroting 2015 Hollands Kroon |
127
Saldo per 1-1-2015 Risico grondexploitaties
Vermeerderingen
Verminderingen
Saldo per 31-12-2015
3.285.369
-
3.220
3.282.149
Realisatie bestemmingsplannen
70.365
-
-
70.365
Begraafplaatsen
33.371
-
33.371
0
Maatschappelijke voorzieningen
445.130
-
445.130
0
Baggeren sloten
323.210
104.000
-
427.210
Re-integratie en arbeidskosten gerelateerde verplichtingen
116.860
-
-
116.860
Regionaal Havengebonden Bedrijventerrein (RHB)
100.000
-
-
100.000
1.097.071
-
-
1.097.071
Saldo per 1-1-2015 20.108
Vermeerderingen 3.421.500
Verminderingen 200.000
Saldo per 31-12-2015 3.241.608
Totaal bestemmingsreserves
54.834.392
5.162.680
5.444.388
54.522.684
Totaal reserves
54.854.500
8.584.180
5.644.388
57.764.292
Vastgoed
Totaal reserves
Totaal algemene reserve
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 4 Beoogde dotaties en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen
128
Voorzieningen
Riolering N241 bijdrage provincie Wegen Bruggen Afkoop onderhoud graven Grondexploitatie Verplichtingen wethouders Voormalig personeel Beklemde gelden tbv derden Totaal voorzieningen
Saldo per 1-1-2015 1.738.806 365.000 1.364.824 800.000 637.072 440.848 1.648.973 809.533 7.059 7.812.115
Vermeerderingen 688.897 1.635.800 800.000 3.124.697
Verminderingen 901.750 53.089 99.169 240.916 41.456 1.336.380
Saldo per 31-12-2015 2.427.703 365.000 2.098.874 1.600.000 583.983 440.848 1.549.804 568.617 - 34.397 9.600.431
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 4 Beoogde dotaties en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen
129
Bijlage 5 Overzicht incidentele baten en lasten Alleen bedragen groter dan € 50.000 zijn hierin opgenomen
Lasten Programma 0 Interactieve beleidsvorming Programma 2 Waddenpoort Den Oever Programma 4 Investeringen school Programma 8 Exploitatie plan Industrieweg Wm Aankoop gronden Den Oever Zuidzijde Havenweg Programma 9 Toevoeging algemene reserve van ontvangen NUON gelden Toevoeging reserve herindeling Toevoeging reserve egalisatie kapitaallasten scholen Toevoeging reserve onderhoud havens Toevoeging reserve baggeren Toevoeging reserve egalisatie kapitaallasten scholen
50.000
100.000
54.000
365.000 562.000
3.426.000 2.565.000 1.659.000 67.367 104.000 156.351 Begroting 2015 Hollands Kroon |
130
Toevoeging reserve onderhoud scholen Toevoeging reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen Toevoeging reserve onderhoud scholen
104.856 403.252 102.500
Kostenplaatsen Opleidingen Achterstallig onderhoud archief
193.189 560.000
Totaal
10.472.515
Baten Programma 3 Ontvangen NUON gelden
4.670.000
Programma 8 Opbrengsten grondexploitatie Industrieweg Wieringermeer Programma 9 Extra uitkering gemeentefonds i.v.m. herindeling Onttrekking reserve herindeling i.v.m. dekking kapitaallasten ICT/huisvesting Onttrekking reserve egalisatie kapitaallasten gem. eigendommen Onttrekking reserve egalisatie kapitaallasten scholen Onttrekking reserve afkoopsom havens Onttrekking reserve egalisatie kapitaallasten scholen Onttrekking reserve onderhoud scholen
468.000
2.565.000 1.436.000 159.000 219.000 136.000 794.000 1.033.000
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 5 Overzicht incidentele baten en lasten
131
Onttrekking reserve gemeentelijk rioleringsplan Onttrekking algemene reserve i.v.m. opleidingsplan Onttrekking reserve afkoopsom havens Onttrekking reserve maatschappelijke voorzieningen Incidentele opbrengst verkopen en aanbestedingsvoordelen
80.000 200.000 1.084.000 445.000 300.000
Kostenplaatsen Transitiebudget
400.000
Totaal
13.989.000
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 5 Overzicht incidentele baten en lasten
132
Bijlage 6 Aangenomen amendementen en moties (na raadsbesluit)
AMENDEMENT Naam gemeenteraadsfractie
PvdA
Datum
23 oktober 2014
Volgnummer
A 2014 19
Behoort bij agendapunt nr.
4
Onderwerp raadsvoorstel
Programmabegroting 2015
Ondergetekende(n) stelt / stellen het volgende amendement voor:
De raad van de gemeente Hollands Kroon in vergadering bijeen op 23 oktober 2014. Besluit: De volgende tekst op bladzijde 62 van de Programmabegroting, onder activiteiten bij beleidsdoel ‘aanbod woningen kwantitatief en kwalitatief afstemmen op de vraag samen met de regiogemeenten en marktpartijen’: Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 6 Aangenomen amendementen en moties (na raadsbesluit)
133
Regionale afspraken maken over de vraag- en aanbodsituatie van woningbouw met de regiogemeenten, provincie Noord-Holland, corporaties en marktpartijen.;
aan te vullen met: Het maken van prestatieafspraken tussen woningcorporaties en gemeente. en gaat over tot de orde van de dag. Toelichting Volgend jaar wordt de herziening van de woningwet inclusief novelle van kracht. Onderdeel daarvan is verbetering van de positie van de gemeente ten opzichte van woningcorporaties bij het maken van prestatieafspraken. Met dit amendement wil onze fractie bewerkstelligen dat de gemeente daadwerkelijk van de nieuwe positie gebruik maakt en prestatieafspraken maakt met de corporaties. Financiële gevolgen en dekking Niet van toepassing
PvdA Fijko van der Laan
Begroting 2015 Hollands Kroon | Bijlage 6 Aangenomen amendementen en moties (na raadsbesluit)
134