Programmabegroting 2015
Gemeente Alphen-Chaam d.d. 14-10-2014
Programmabegroting 2015
2
Gemeente Alphen-Chaam
Inhoudsopgave Leeswijzer......................................................................................................................................................... 5 Aanbieding ....................................................................................................................................................... 7
1.Programmaplan .......................................................................................................................................... 19 Programma 1: Burger en bestuur ................................................................................................................. 21 Programma 2: Veiligheid ............................................................................................................................ 25 Programma 3: Maatschappelijke ondersteuning en voorzieningen ............................................................. 29 Programma 4: Ruimte en wonen ................................................................................................................. 35 Programma 5: Verkeer en vervoer............................................................................................................... 37 Programma 6: Natuur en milieu .................................................................................................................. 41 Programma 7: Economie, landbouw, recreatie en toerisme ........................................................................ 45 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien ............................................................................................... 47
2. Paragrafen .................................................................................................................................................. 49 Paragraaf A: Lokale heffingen .................................................................................................................... 51 Paragraaf B: Weerstandsvermogen ............................................................................................................. 57 Paragraaf C: Onderhoud kapitaalgoederen .................................................................................................. 59 Paragraaf D: Financiering............................................................................................................................ 63 Paragraaf E: Bedrijfsvoering ....................................................................................................................... 67 Paragraaf F: Verbonden partijen.................................................................................................................. 77 Paragraaf G: Grondbeleid ............................................................................................................................ 79 Paragraaf H: Bezuinigingen, ruimtescheppende maatregelen en ................................................................ 83 budgetbijstellingen ...................................................................................................................................... 83
3. Financiële positie ....................................................................................................................................... 87 3.1 Toelichting overzicht baten en lasten .................................................................................................... 89 3.2 Overzicht baten en lasten....................................................................................................................... 93 3.3 Toelichting financiële positie ................................................................................................................ 97 3.4 Financiering ........................................................................................................................................... 99 3.5 Reserves en voorzieningen .................................................................................................................. 101 3.6 Investeringsplan ................................................................................................................................... 105 3.7 EMU-saldo .......................................................................................................................................... 107
Programmabegroting 2015
3
Gemeente Alphen-Chaam
4. Toelichting per programma.................................................................................................................... 109 Programma 1: Burger en bestuur ............................................................................................................... 111 Programma 2: Veiligheid .......................................................................................................................... 113 Programma 3: Maatschappelijke ondersteuning en voorzieningen ........................................................... 115 Programma 4: Ruimte en wonen ............................................................................................................... 119 Programma 5: Verkeer en vervoer............................................................................................................. 121 Programma 6: Natuur en milieu ................................................................................................................ 123 Programma 7: Economie, recreatie, landbouw en toerisme ...................................................................... 125 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien ............................................................................................. 127
Programmabegroting 2015
4
Gemeente Alphen-Chaam
Leeswijzer 1. Programmaplan Per programma wordt ingegaan op de volgende vragen: •
Wat willen we bereiken? Dit doen we door het programmadoel (beoogd maatschappelijk effect) te formuleren en de beleidsdocumenten op te sommen waarin het beleid met betrekking tot dit programma is vastgelegd. Daarna volgt eventueel een korte toelichting over de inhoud van, en de samenhang tussen deze documenten.
•
Wat doen we daarvoor? Hier zijn de prioriteiten benoemd en toegelicht die voortvloeien uit de vraag “Wat willen we bereiken?”. Dit is echter niet de enige bron waaruit de prioriteiten gedestilleerd worden; externe ontwikkelingen, kerntakendiscussies, maar ook politiek relevante zaken kunnen aanleiding zijn om prioriteiten te stellen. Naast prioriteiten kunnen ook nog overige ontwikkelingen opgenomen zijn waarvan het college het belangrijk vindt dat uw raad daar kennis van neemt. Deze leiden echter niet tot SMART-doelstellingen.
•
Wat mag het kosten? Hier worden de lasten en baten per programma voor bestemming aangegeven. De kosten van nieuw beleid en de investeringen worden apart genoemd.
2. Paragrafen De paragrafen handelen met name over een aantal belangrijke beheersmatige onderwerpen. Ze geven een dwarsdoorsnede van de programmabegroting bezien vanuit een bepaald perspectief. Er is een relatie, en daarmee ook enige mate van overlapping, met de programma’s. De raad dient de beleidslijnen met betrekking tot deze paragrafen vast te stellen. Daarvoor zijn of worden, evenals bij de programma’s, beleidsnota’s opgesteld. 3. Financiële positie De verschillende onderdelen van dit hoofdstuk geven in hun samenhang een beeld van de financiële positie van de gemeente. Voor de raad is het in verband met haar kaderstellende rol van belang, inzicht te hebben in de financiële positie gedurende de periode van de meerjarenbegroting. 4. Financiële toelichtingen per programma Per programma wordt het volgende overzicht gegeven: de lasten, baten en het saldo de incidentele lasten en baten het geraamde resultaat voor bestemming de beoogde toevoegingen en onttrekkingen aan reserves het geraamde resultaat na bestemming Dit overzicht bevat een viertal kolommen met het gerealiseerde bedrag van het voorvorig begrotingsjaar, het geraamde bedrag van het vorig begrotingsjaar na wijziging, het geraamde bedrag van het begrotingsjaar en de verschillen tussen het begrotingsjaar en het vorig begrotingsjaar na wijziging. Daarnaast wordt per programma een toelichting gegeven op de verschillen tussen de begroting 2014 na wijziging en de begroting 2015.
Programmabegroting 2015
5
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
6
Gemeente Alphen-Chaam
Aanbieding 1. Begroting 2015: Bestuurlijke duiding Hierbij bieden wij u de concept Programmabegroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 aan. Bij de aanbieding van de Perspectiefnota 2015 maakten wij al melding van “grote uitdagingen en verstrekkende beslissingen” waar de nieuwe raad voor staat. Begin 2014 stelden wij u de zgn. “Miljoenennota” ter beschikking, een ambtelijk document waarin een breed scala aan bezuinigingsopties in beeld was gebracht, met de bedoeling ervoor te zorgen dat er “wat te kiezen” zou zijn voor de gemeenteraad. Toen was al bekend dat er aanzienlijke ombuigingen aan de orde zouden zijn. Immers de meerjarenraming 2015 toonde destijds een tekort van € 790.000. Nu, medio oktober 2014, moeten wij vaststellen dat de druk op onze gemeentelijke financiën nog zwaarder is dan aanvankelijk gedacht. Zo leverden de mei- en septembercirculaires voor het jaar 2015 per saldo een nadeel op voor de Algemene Uitkering van ruim € 400.000. Dat betekent dat de keuzemogelijkheden voor de raad ook veel beperkter zijn: nagenoeg alle opties uit de miljoenennota moeten worden ingezet om te kunnen komen tot het vereiste resultaat. Daarbij zij nog aangetekend dat we in overleg met uw raad gekozen hebben voor een sluitende meerjarenraming 2018 in plaats van een sluitende begroting 2015. Dit omdat sommige bezuinigingsmaatregelen pas vanaf 2016 kunnen worden ingezet. In de overzichten hieronder staat aangeduid langs welke weg wij – sinds de perspectiefnota – tot een sluitende meerjarenraming 2018 zijn gekomen. Dat is een proces geweest, waarin wij als college regelmatig te maken kregen met nieuwe informatie en zelf de behoefte voelden om te “ijken en te herijken”. Zo bleek een aantal bij de perspectiefnota voorgestelde bezuinigingen toch te “grofmazig” bekeken. Dat leidt er toe dat de in deze aanbieding opgenomen 1ste begrotingswijziging aanpassingen bevat op eerder in beeld gebrachte bezuinigingsbedragen. Een belangrijk punt van herijking betreft het bibliotheekwerk. Daarop voorzien wij enerzijds een aanzienlijke bezuiniging, maar deze begroting geeft anderzijds tevens steun aan continuering van de bibliotheekfunctie richting de basisscholen. Een belangrijk nieuw element in de voorstellen is ook de voorgenomen verkoop van het raadhuis te Chaam. Wij hebben u daarover in de raadsvergadering van september geïnformeerd en van u de ruimte gekregen voor het treffen van voorbereidende acties. Die voorbereidingen zijn aangevangen, maar komen pas echt in een formele fase na de begrotingsbehandeling: wij voorzien behandeling van de waarderingsmatrix, die in het kader van de verkoop wordt opgesteld, in de raadsvergadering van 20 november a.s.. Dat betekent dat de principiële afweging “wel of niet verkopen raadhuis?” alsnog integraal onderdeel uit kan maken van de begrotingsbehandeling. Duidelijk is dat vandaag de dag de gemeenten nog steeds de vrijheid hebben om allerlei voorzieningen in stand te houden. Alleen wenst de rijksoverheid er niet meer voor te betalen. Dat levert lastige vraagstukken op en vraagt veel van de bestuurlijke inzet en vaardigheden van raads- en collegeleden: het nemen van moeilijke besluiten en het verantwoorden van die besluiten. Grofweg zijn er drie handelingsperspectieven: 1. de gemeente houdt de taak in stand en betaalt ervoor; consequentie: lastenverhoging voor de burgers. In de voorliggende begroting stijgen de woonlasten ten opzichte van 2014 met ruim 4%; 2. de gemeente schrapt de taak; consequentie: verschraling van het voorzieningenniveau; 3. burgers pakken de taak/voorziening zelf op, al dan niet gefaciliteerd door de gemeente. Naar onze overtuiging verdient de derde optie in de voorliggende periode op veel terreinen verkenning, waarbij overigens duidelijk is dat de gemeente op een aantal terreinen (bijvoorbeeld de zorg) altijd aanspreekbaar zal moeten zijn op een basisniveau in dienstverlening. De 3 decentralisaties krijgen in 2015 hun beslag. Met complimenten aan de betreffende medewerkers in onze organisatie kunnen wij melden dat wij “naar omstandigheden” goed voorbereid zijn op de transities. De samenwerking in de regio is goed geregeld, wij hebben de doelgroepen goed in beeld en we liggen goed op schema met het zekeren van de werkprocessen die in de nieuwe situatie aan de orde zijn. Dat neemt niet weg dat we met complicaties geconfronteerd zullen worden en dat we op onderdelen onder nog onzekere (ook financiële) randvoorwaarden moeten werken. Maar wij zijn er van overtuigd dat wij onze slagvaardigheid als Programmabegroting 2015
7
Gemeente Alphen-Chaam
kleine organisatie goed gekoppeld hebben aan samenwerkingsverbanden die een voldoende continuïteit voor de langere termijn kunnen waarborgen. De ombuigingen in deze concept programmabegroting zijn fors. In de primaire begroting 2015 wordt ten opzichte van de oude meerjarenraming 2015 voor € 923.000 omgebogen, bestaande uit: 1. bezuinigingen ad € 477.000, met name op programma 3 (gymzaal Alphen, peuterspeelzalen en bibliotheek Chaam; deze laatste wordt middels de 1e begrotingswijziging v.w.b. 2015 weer teruggedraaid), programma 5 (voorziening onderhoud wegen) en programma 6 (groenonderhoud); 2. ruimte scheppende maatregelen ad € 183.000, met name op programma 4 (leges omgevingsvergunning) en algemene dekkingsmiddelen (onroerende zaak- en toeristenbelasting); 3. budgetbijstellingen ad € 263.000, met name op kostenplaatsen (informatiserings- en automatiseringskosten) en programma 3 (woonvoorzieningen en combinatiefunctionaris) In de 1e begrotingswijziging worden nog aanvullende ombuigingen voorgesteld. Als er zulke zware ombuigingen aan de orde zijn, ligt het voor de hand (andermaal) de vraag te stellen of extra bezuinigingen in de bedrijfsvoering denkbaar zijn. Wij gaan die discussie niet uit de weg. Wij zullen u tijdig voor de begrotingsbehandeling een notitie toezenden waarin wij nog eens in beeld brengen wat er de afgelopen jaren gerealiseerd is aan ombuigingen op het gebied van de bedrijfsvoering. De beperking van de externe inhuur maakt daar een belangrijk onderdeel van uit. Het op dit moment opnemen van een nieuwe taakstelling bedrijfsvoering achten wij om een aantal redenen niet realistisch: • al gerealiseerde bezuinigingen zetten de organisatie onder druk; • nieuwe taken komen op ons af; de voorbereiding daarop en de feitelijke uitvoering moeten plaatsvinden met budgetten waarop de rijksoverheid aanzienlijke kortingen heeft toegepast; • wij zien met vertrouwen de samenwerking in de fusieorganisatie ABG tegemoet. Die nieuwe organisatie zal in 4 tot 6 jaar de investering groot € 2,1 mln. moeten terugverdienen. Naar huidige inzichten zou het opleggen van een hogere (efficiency-) taakstelling aan de fusieorganisatie een te zware hypotheek op de samenwerking leggen. Deze begroting voorziet ook in een aantal investeringen. Concreet gaat het om: • opbouw van de samenwerking Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen; • ontwikkeling van een nieuwe TOPtakenwebsite; • borging van de veiligheid; • implementatie van de 3 decentralisaties; • reconstructie van de aansluiting N639 met Geersbroekseweg; • reconstructie van de Ulicotenseweg; • renovatie van Nieuwstraat en Engelbertstraat; • bijdrage aan de realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur Markdal. Met deze investeringen bewijzen we ook onder moeilijke omstandigheden te doen wat nodig is om de belangen van onze kernen naar de toekomst toe naar behoren te behartigen. Wij hebben er vertrouwen in dat de burgers van Alphen-Chaam de veerkracht hebben om zich aan te passen aan de nieuwe omstandigheden. Wij zullen ze daarbij naar vermogen ondersteunen. Burgemeester en wethouders van Alphen-Chaam, 14 oktober 2014.
Programmabegroting 2015
8
Gemeente Alphen-Chaam
2. Van Perspectiefnota naar Primaire Begroting: de wijzigingen gespecificeerd In de programmabegroting 2015 zijn tal van bezuinigingen, ruimtescheppende maatregelen en budgetbijstellingen opgenomen. Om te kunnen bepalen of een bepaalde post een bezuiniging, een ruimtescheppende maatregel of een budgetbijstelling is, zijn de volgende criteria gehanteerd: Bezuinigingen:
Er moet sprake zijn van maatregelen die direct leiden tot lagere kosten waarbij de gevolgen van de maatregelen ook merkbaar zijn voor de burgers, ambtenaren of raadsleden (bijvoorbeeld minder dienstverlening of lagere kwaliteit).
Ruimtescheppende maatregelen:
Er moet sprake zijn van maatregelen die direct leiden tot hogere opbrengsten waarbij de gevolgen van de maatregelen, meestal, ook merkbaar zijn voor de burger (bijvoorbeeld een tariefsverhoging).
Budgetbijstellingen:
Er moet sprake zijn van lagere kosten of hogere opbrengsten die niet het gevolg zijn van maatregelen maar die worden veroorzaakt door andere (externe) factoren. Voor de inwoners van de gemeenten heeft dit geen gevolgen (bijvoorbeeld hogere opbrengsten als gevolg van areaaluitbreiding of lagere kosten door een efficiencyslag).
Programmabegroting 2015
9
Gemeente Alphen-Chaam
In de volgende tabel worden de wijzigingen in het financieel beeld ten opzichte van de Perspectiefnota 2015 aangeduid en vervolgens kort toegelicht. Tabel 1: Wijzigingen primaire begroting 2015 ten opzichte van perspectiefnota 2015 (bedragen x € 1.000) Prog.
Begr. 2015
Omschrijving Saldo aangeboden perspectiefnota juni 2014
Begr. 2016
423 N
Begr. 2017
Begr. 2018
246 N
269 N
274 N
K K K K K K K 1 1 2 2 3 3 3 3 3 3 3 4 6 6 7 AD AD AD
Budgetbijstellingen Afschrijvingen Rente opgenomen geldleningen Salariskosten Vergoedingen raadsleden + wethouders Inhuur t.b.v. informatie- en gegevensbeheer Onderhoud software Kantoorbenodigdheden Juridische advieskosten Onderhoud begraafplaatsen Toezicht drank- en horecawet OZB brandweerkazernes + gemeentewerf Fraudebestrijding Sociale Zaken Aanpassing woonvoorzieningen Dotatie voorziening onderhoud schoolgebouwen Flankerend ouderenbeleid WMO-raad / WMO-beleidsplan Subsidie muziekscholen Combinatiefunctionarissen Leges bouwvergunningen Advies en voorlichting inzake klimaatbeleid BTW-nadeel exploitatie afvalstoffen Gebruiksvergoeding kadaster Nivelleren stijging OZB (+€ 100.000) woningen Nivelleren stijging OZB (+€ 100.000) niet-woningen Toeristenbelasting Subtotaal
0 -15 42 39 -21 2 -3 -6 -6 -15 3 -3 -24 -5 -5 -8 -1 -20 -25 -5 5 -2 -62 58 -28 -105
V V N N V N V V V V N V V V V V V V V V N V V N V V
-11 -15 57 39 -21 2 -3 -6 0 -15 3 -3 -24 -5 -5 -8 -1 -20 -25 -5 5 -2 -64 58 -28 -97
V V N N V N V V V V N V V V V V V V V V N V V N V V
-11 -15 58 40 -21 2 -3 -6 0 -15 3 -3 -24 -5 -5 -8 -1 -21 -25 -5 5 -2 -66 59 -29 -98
V V N N V N V V V V N V V V V V V V V V N V V N V V
-11 -14 58 40 -22 2 -3 -6 0 -15 3 -3 -25 -5 -5 -8 -1 -21 -26 -5 5 -2 -68 60 -29 -101
V V N N V N V V V V N V V V V V V V V V N V V N V V
K 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 5 6 6
Bezuinigingen Kopieerkosten Subsidie Stichting Vluchtelingenwerk Leerlingenvervoer Incidentele subsidies aan vereningen, stichtingen etc. Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Subsidie Instituut Maatschappelijk Werk (IMW) Subsidie Stichting Den Heuvel Subsidie Stichting Taxandria WMO, Hulp Bij Huishouden (HBH) Subsidie Hulp en Ondersteuning Op Maat (HOOM) Subsidie Bibliotheek Chaam Openbare Verlichting (OV) Onderhoud bomen Dotatie voorziening groen Subtotaal
-7 -5 -14 -5 -6 -6 0 -3 -10 -3 -30 -5 -25 -15 -134
V V V V V V V V V V V V V V V
-7 -5 -14 -5 -6 -6 0 -3 -10 -3 0 -5 -36 -15 -115
V V V V V V V V V V V V V V V
-7 -5 -14 -5 -6 -6 -2 -3 -10 -3 0 -5 -36 -15 -117
V V V V V V V V V V V V V V V
-7 -5 -14 -5 -6 -6 -2 -3 -10 -3 0 -5 -36 -15 -117
V V V V V V V V V V V V V V V
-3 -10 -3 0 -16
V V V V V
-3 -10 -3 -7 -23
V V V V V
-3 -10 -3 -14 -30
V V V V V
-3 -10 -3 -22 -38
V V V V V
3 3 7 AD
Ruimtescheppende maatregelen Huurinkomsten schoolgebouwen Onderhoudskosten De Leeuwerik Leges APV / Leges evenementen OZB niet woningen (tariefstijging 1% > 2%) Subtotaal Saldo programmabegroting (excl. 1e begr. wijz.)
Programmabegroting 2015
168 N
10
11 N
24 N
18 N
Gemeente Alphen-Chaam
•
Budgetbijstellingen Afschrijvingen In het investeringsplan 2015 is een bedrag van € 75.000 opgenomen voor de vervanging van het financieel pakket. Betreffende investering zal betaald worden uit het door de drie gezamenlijke gemeenten (Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen) beschikbaar gestelde krediet ten behoeve van de ambtelijke fusie (voordeel € 15.000). Het in het investeringsplan 2014 opgenomen krediet “Software Beheer Openbare Ruimte (BOR)” wordt verhoogd met € 20.000 tot een bedrag van € 70.000 (nadeel € 4.000). Rente opgenomen geldleningen In 2014 is een lening afgesloten van € 1.000.000, voor 25 jaar tegen een rentepercentage van 2,39%. Omdat in de perspectiefnota nog rekening was gehouden met een rentepercentage van 4% leidt dit tot een voordeel. Salariskosten In het budget voor de salarissen was voor 2015 rekening gehouden met een verhoging van 1%. In de onlangs vastgestelde CAO is echter een structurele verhoging opgenomen van 1% per 1 oktober 2014 en een verhoging van € 50,00 per maand per 1 april 2015. Met deze laatste verhoging was nog geen rekening gehouden. Vergoeding raadsleden + wethouders De onkostenvergoedingen voor raadsleden en wethouders zijn per 1 juli 2014 verruimd. Inhuur ten behoeve van informatie- en gegevensbeheer Het hiervoor bestemde budget is gedurende de periode 2011 tot en met 2013 nooit volledig aangewend. Dit gegeven, in combinatie met de mogelijkheid een en ander gezamenlijk op te pakken met de gemeente Gilze en Rijen en Baarle-Nassau, heeft geleid tot een neerwaartse bijstelling van het budget met ingang van 2015. Onderhoud software In verband met de geplande aanschaf van een softwarepakket “Beheer Openbare Ruimte” nemen ook de onderhoudskosten software toe. Kantoorbenodigdheden Omdat een nieuwe (goedkopere) overeenkomst, voor de aankoop van kantoorbenodigdheden, is aangegaan kan het budget neerwaarts bijgesteld worden. Juridische advieskosten Het hiervoor bestemde budget is gedurende de periode 2011 tot en met 2013 nooit volledig aangewend. Het budget kan daarom neerwaarts bijgesteld worden. Onderhoud begraafplaatsen Het eenmalig geraamde budget in 2015 voor extra ruimingen van graven komt te vervallen. Betreffende ruimingen kunnen uitgevoerd worden binnen het reguliere onderhoudsbudget van 2014. Toezicht drank- en horecawet In de begroting 2014 is voor het eerst een budget geraamd voor toezicht in verband met uitvoering van de drank- en horecawet. Omdat destijds nog geen ervaringscijfers beschikbaar waren betreft het een indicatief budget. Een besparing op dit budget wordt haalbaar geacht. OZB brandweerkazernes en gemeentewerf In verband met een naar boven toe bijgestelde WOZ-waarde is het budget ten behoeve van de onroerende zaakbelasting verhoogd. Fraudebestrijding Sociale Zaken Het hiervoor bestemde budget is gedurende een aantal jaren niet volledig aangewend. Het budget kan daarom neerwaarts bijgesteld worden.
Programmabegroting 2015
11
Gemeente Alphen-Chaam
Aanpassing woonvoorzieningen Het hiervoor bestemde budget is gedurende een aantal jaren niet volledig aangewend. Het budget kan daarom neerwaarts bijgesteld worden. Dotatie voorziening onderhoud schoolgebouwen Omdat gemeenten met ingang van 2015 niet meer verantwoordelijk zijn voor het onderhoud aan de schoolgebouwen komt de dotatie aan de voorziening te vervallen. Flankerend ouderenbeleid Het hiervoor bestemde budget is sinds 2013 niet aangewend. Het voorstel is hier in 2015 en verder dan ook geen uitvoering meer aan te geven. WMO-raad / WMO-beleidsplan In 2013 zijn alleen ten behoeve van de WMO-raad nog kosten gemaakt, deze zijn echter beperkt. Het budget voor de WMO-raad is daarom neerwaarts bijgesteld en het budget ten behoeve van het WMO-beleidsplan is komen te vervallen. Subsidie muziekscholen Het hiervoor bestemde budget is gedurende een aantal jaren niet volledig aangewend. Het budget kan daarom neerwaarts bijgesteld worden. Combinatiefunctionarissen Het hebben van combinatiefunctionarissen is niet wettelijk verplicht. De raad heeft op 8 mei 2014 besloten de in 2013 hiervoor ontvangen middelen niet te reserveren. Ook de middelen, die in 2015 via de algemene uitkering worden ontvangen, worden niet specifiek aangewend voor het aanstellen van combinatiefunctionarissen (buurtsportcoaches). Leges bouwvergunningen Op basis van de ontvangen leges gedurende de afgelopen jaren kan het geraamde budget met ingang van 2015 structureel verhoogd worden. Met name de legesopbrengsten als gevolg van agrarische bouwaanvragen blijken de laatste jaren structureel van aard te zijn. Advies en voorlichting inzake klimaatbeleid Het hiervoor bestemde budget wordt in 2014 slechts voor een klein deel aangewend. Het voorstel is hier in 2015 en verder dan ook beperkt uitvoering aan te geven. BTW-nadeel exploitatie afvalstoffen Omdat het budget “verhogen serviceverlening afval” is verlaagd in 2015 kan ook minder BTW gecompenseerd worden. Als gevolg van deze bezuiniging daalt de opbrengst afvalstoffenheffing met het bezuinigde bedrag inclusief de BTW over dit bedrag. De in de exploitatie opgenomen kosten dalen alleen met het bezuinigde bedrag (exclusief de BTW). Gebruiksvergoeding kadaster Met ingang van 2015 worden voor het raadplegen van het kadaster geen kosten meer in rekening gebracht. Voor de financiering van het kadaster is een korting op het gemeentefonds toegepast. Nivelleren stijging OZB woningen / niet-woningen (+ € 100.000) De gemeenteraad heeft bij de behandeling van de perspectiefnota de wens uitgesproken, de door het college voorgestelde verhoging van de OZB voor niet-woningen (+ € 100.000), procentueel gelijkmatig te verdelen over de woningen en niet-woningen. Door de tarieven met eenzelfde percentage te laten stijgen ontstaat een klein positief afrondingsverschil ten gunste van de exploitatie. Toeristenbelasting Naar aanleiding van de definitieve opbrengsten toeristenbelasting over 2013 en de verwachte opbrengsten over 2014, wordt het geraamde budget voor 2015 naar boven toe bijgesteld.
Programmabegroting 2015
12
Gemeente Alphen-Chaam
•
Bezuinigingen Kopieerkosten Door middel van halvering van het aantal multifunctionals ingaande 2015 en het terugdringen van het aantal afdrukken met 25% is het mogelijk op deze post een bezuiniging te realiseren. Subsidie Stichting Vluchtelingenwerk Met ingang van 2015 wordt de subsidie aan deze stichting structureel verlaagd. Leerlingenvervoer Op basis van de nog aan te passen verordening wordt nog slechts een vervoersvoorziening toegekend aan VSO-leerlingen die wegens hun handicap niet of niet zelfstandig van het openbaar vervoer gebruik kunnen maken. Incidentele subsidies aan verenigingen, stichingen etc. Met ingang van 2015 worden deze subsidies niet meer verstrekt. Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Voor- en vroegschoolse educatie is bestemd voor jonge kinderen die een grotere kans hebben om een onderwijsachterstand op te lopen. Met ingang van 2015 wordt minder budget beschikbaar gesteld waardoor minder kinderen (5 in plaats van 10) gebruik kunnen maken van deze voorziening. Subsidie Instituut Maatschappelijk Werk (IMW) Met ingang van 2015 wordt de subsidie structureel verlaagd. Subsidie Stichting Den Heuvel Met ingang van 2017 wordt de subsidie aan deze stichting structureel verlaagd. Subsidie Stichting Taxandria Met ingang van 2015 wordt de subsidie aan deze stichting structureel verlaagd. WMO, Hulp Bij Huishouden (HBH) In verband met aangescherpt beleid kan een besparing op het onderdeel Zorg In Natura (ZIN) gerealiseerd worden. Subsidie bibliotheek Chaam Per 1 september 2015 ontvangt de Bibliotheek in Chaam geen subsidie meer. Openbare Verlichting (OV) Met ingang van 2015 worden armaturen en lantaarnpalen minder snel vervangen. Onderhoud bomen Het onderhoudsniveau van de bomen wordt verlaagd (minder snoeien). Dotatie voorziening groen Door de renovatie- en omvormingsplannen van de groenvoorzieningen te vertragen kan een besparing gerealiseerd worden. Het onderliggende plan zal hierop aangepast moeten worden.
Programmabegroting 2015
13
Gemeente Alphen-Chaam
•
Ruimtescheppende maatregelen Huurinkomsten schoolgebouwen In verband met verhuur van een ruimte in de Matheusschool aan SKO Het Groene Lint worden huurinkomsten ontvangen. Onderhoudskosten De Leeuwerik Omdat het restantsaldo in de voorziening schoolgebouwen in 2015 vrij beschikbaar komt kan dit worden toegevoegd in een nieuw te vormen bestemmingsreserve “Onderhoud De Leeuwerik”. Op deze wijze kan het onderhoud de komende 10 jaar vanuit deze bestemmingsreserve gefinancierd worden. Leges APV / Leges Evenementen Om tot een hogere dekking van de kosten te komen, worden de legestarieven verhoogd. Dit leidt onder andere tot een tariefsverhoging voor middelgrote en grote evenementen. OZB niet-woningen (tariefsverhoging 1% > 2%) Door ook de OZB-tarieven voor niet-woningen na 2015 met 2% te verhogen worden meer opbrengsten gegenereerd. In de perspectiefnota is nog uitgegaan van 1% omdat voor niet-woningen al een extra tariefsverhoging was voorzien (+ € 100.000). Nu deze verdeeld wordt over zowel de woningen als de niet-woningen wordt ook de tariefsverhoging na 2015 voor beide categorieën gelijkgesteld.
3. Toelichting 1e begrotingswijziging Na het opstellen van de conceptbegroting heeft nog een aantal wijzigingen/ontwikkelingen plaatsgevonden die financiële gevolgen hebben. Deze zijn samengevat in onderstaande tabel. Betreffende financiële gevolgen worden meegenomen in de 1e begrotingswijziging. Deze wijzigingen zijn cijfermatig niet verwerkt in deze programmabegroting. De raad wordt dus gevraagd naast de primaire programmabegroting, ook onderstaande 1e begrotingswijziging vast te stellen. Tabel 2: Overzicht 1e begrotingswijziging (bedragen x € 1.000) Prog. Omschrijving
2015
Saldo meerjarenraming 2015 - 2018
2016
2017
2018
168 N
11 N
24 N
18 N
0 V 0 V
-82 V 10 N
-82 V 10 N
-82 V 10 N
-20 V 30 N
-20 V
-20 V
-21 V
30 N
30 N
30 N
6 N 3 N
6 N
6 N
6 N
3 N
3 N
3 N
7 N 11 N
7 N
7 N
7 N
11 N
11 N
11 N
5 N
5 N
5 N
30 N 5 N
30 N 5 N
30 N 5 N
1e begrotingswijziging: K
Verkoop raadhuis
K
Vervangende vergader- en kantoorruimte
3
Onderhoud sportvelden
3
Subsidie bibliotheek
3
subsidie IMW
3
subsidie HOOM
3
Jeugdbeleid, jongerenwerker
4
Leges aanlegvergunningen
4
Leges monumenten
6
onderhoud bomen
7
Doorbelasting electriciteitskosten kermissen
7
Bevordering recreatie en toerisme (cittaslow)
AD
5 N 20 N 5 N -8 V 0 V
Inflatiecorrectie 2017 - 2018 (1% > 0,5%)
AD
Effect september-circulaire
AD
OZB-opbrengsten v.a. 2016: 2% > 2,5%
131 N 0 V
-8 V
-8 V
0 V
-38 V
-76 V
171 N
130 N
89 N
-10 V
-20 V
-30 V
169 N
93 N
-3 V
-131 V
Onttrekking bestemmingsreserve algemene uitkering Saldo MJR 2015 - 2018 (incl. 1e BW)
Programmabegroting 2015
-8 V
227 N
14
Gemeente Alphen-Chaam
Verkoop raadhuis Wanneer de raad besluit tot verkoop van het raadhuis komen de jaarlijkse exploitatielasten te vervallen. Vervangende vergader- en kantoorruimte Bij verkoop van het raadhuis zal voor een alternatieve vergaderlocatie gezorgd moeten worden. Vooralsnog wordt hiervoor een bedrag geraamd van € 15.000. Onderhoud sportvelden Het budget voor het onderhoud van de sportvelden is ten opzichte van 2014 in eerste instantie opgehoogd met een bedrag van € 25.000. De verhoging is gebaseerd op het door bureau R.I.E.T opgesteld onderhoudsplan. Hierop is in een later stadium weer een besparing doorgevoerd van € 5.000 zodat per saldo sprake was van een verhoging van het onderhoudsbudget met € 20.000. Al bij het opstellen van de perspectiefnota is besloten dat gezien het begrotingstekort beide mutaties niet doorgevoerd konden worden. Abusievelijk is deze laatste aanpassing financieel gezien niet verwerkt in de begroting. Subsidie bibliotheek De voorgenomen sluiting van de bibliotheek per 1 september 2015 wordt opgeschoven naar 1 januari 2016. Het geraamde subsidiebudget tot 1 september 2015 van € 60.000 wordt daarom opgehoogd met € 30.000 naar een bedrag van € 90.000. Met ingang van 2016 wordt structureel een subsidie verstrekt van € 30.000 voor bibliotheekvoorzieningen voor de kinderen in het basisonderwijs evenals de kinderen in de voorschoolse periode (kinderopvang / peuterspeelzaalwerk). Subsidie Instituut Maatschappelijk Werk (IMW) De voorgenomen korting op de subsidie met ingang van 2015 wordt niet doorgevoerd. Op basis van een toename in het aantal aanvragen wordt deze korting niet haalbaar geacht. Subsidie Hulp en Ondersteuning Op Maat (HOOM) De voorgenomen korting op de subsidie met ingang van 2015 wordt niet doorgevoerd. Wanneer minder beroep kan worden gedaan op deze voorziening als gevolg van de korting leidt dit waarschijnlijk tot hogere uitvoeringskosten van de WMO. Jeugdbeleid, jongerenwerker De voorgenomen korting op het jeugdbeleid, waardoor voor de gemeente geen jongerenwerker meer beschikbaar zou zijn, wordt niet doorgevoerd. Leges aanlegvergunningen De in de perspectiefnota opgenomen maatregel uit de miljoenennota, om deze leges kostendekkend te maken blijkt achteraf gezien toch niet haalbaar. Vooralsnog wordt een tariefsverhoging van maximaal 100% haalbaar geacht. Leges monumenten De in de perspectiefnota opgenomen maatregel uit de miljoenennota, om deze leges kostendekkend te maken blijkt achteraf gezien toch niet haalbaar. Vooralsnog wordt een tariefsverhoging van maximaal 100% haalbaar geacht. Onderhoud bomen De voorgenomen bezuiniging op het onderhoud aan de bomen wordt beperkt. Waar eerder een bezuiniging van € 35.000 voor 2015 en € 45.000 met ingang van 2016 was voorzien, is deze nu teruggebracht tot een bedrag van € 15.000 met ingang van 2015. Doorbelasting elektriciteitskosten kermissen Deze maatregel zal naar verwachting leiden tot hogere prijzen van de diverse attracties. Omdat dit effect niet gewenst is, wordt de maatregel niet doorgevoerd.
Programmabegroting 2015
15
Gemeente Alphen-Chaam
Bevordering recreatie en toerisme (cittaslow) Het betreft hier een administratieve correctie aangezien de kosten abusievelijk dubbel in de begroting waren opgenomen. Inflatiecorrectie 2017 - 2018 (1% > 0,5%) Ter compensatie van de loon- en prijsinflatie is in de programmabegroting rekening gehouden met de in onderstaande tabel opgenomen procentuele verhogingen. Omschrijving Salarissen, goederen en diensten Algemene uitkering (o.b.v. mei en septembercirculaire)
2015 1% 1,25%
2016 1% 0,75%
2017 1% 0,5%
2018 1% 0,5%
Indien voor de jaren 2017 en 2018, voor het salarisbudget en het budget voor de goederen en diensten, dezelfde percentages gehanteerd worden als voor de algemene uitkering, kunnen deze neerwaarts bijgesteld worden. Effect september-circulaire Onderstaande tabel geeft de financiële gevolgen van de septembercirculaire weer: Algemene uitkering meicirculaire 2014 Algemene uitkering septembercirculaire 2014 Totale mutatie
2014 V/N 2015 V/N 2016 V/N 2017 V/N 2018 V/N 7.761.300 10.499.791 10.660.744 10.644.518 10.600.328 7.818.856 10.391.540 10.350.461 10.374.383 10.370.465 57.556 V 108.252- N 310.283- N 270.136- N 229.863- N
Effect taakmutaties op begroting Individuele studietoeslag Extra middelen voor WSW Verlaging WMO nieuwe taken budget Re-integratiebudget Koopkrachttegemoetkoming Totaal taakmutaties
N N N N 24.883- N 24.883- N
Totaal effect op de begroting
32.673 V
41.2408.023 10.335
N N V V
1.47041.240172.029 10.335
N N V V
1.31441.240172.029 10.335
N N V V
68641.240172.029 10.335
N N V V
22.883- N
139.653 V
139.809 V
140.438 V
131.134- N
170.630- N
130.326- N
89.426- N
De begroting 2015 is gebaseerd op de ‘Algemene uitkering meicirculaire 2014’, in de 1e begrotingswijziging wordt de begroting zodanig aangepast dat tevens het effect van de septembercirculaire 2014 meegenomen wordt. In bovenstaande tabel zijn onder meer meegenomen: - het invoeren van het objectieve verdeelmodel voor de WMO nieuwe taken; - de accressen uit de septembercirculaire; - het groot onderhoud van het gemeentefonds; - de integratie-uitkering sociaal domein; - de verlaging van de WMO uitkering voor huishoudelijke hulp als gevolg van de bezuiniging; - de koopkrachttegemoetkoming in 2014; - het vervallen van de bommenregeling voor veelgebruikers. Extra verhoging OZB met ingang van 2016 Een extra jaarlijkse verhoging van de OZB met een half procent met ingang van 2016, levert jaarlijks € 10.000 aan extra opbrengsten op. Onttrekking bestemmingsreserve algemene uitkering Conform het huidige beleid worden eventuele tekorten als gevolg van de septembercirculaire onttrokken aan de hiervoor gevormde bestemmingsreserve.
Programmabegroting 2015
16
Gemeente Alphen-Chaam
Lange termijnprognose algemene reserve 2015 - 2018 nr. Omschrijving stand per 01 januari
1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43
Claims per 31-12-2013 (op basis van besluiten) herinrichting openbare ruimte Willibrordstraat strategische oriëntatie op samenwerking bijdrage nieuwbouw dierenopvangcentrum fietssuggestiestroken Chaam - Ulicoten (i.s.m. Baarle-Nassau) herinrichting Galderseweg / St. Jacobsstraat ruilverkaveling Baarle-Nassau + herinricht. Ulvenhout-Galder-BN (Meerjaren)begroting bestemming rekeningresultaat 2013 resultaat jaarrekening samenwerking Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Gilze en Rijen inburgering (resterende kosten i.v.m. afloop regeling) gereedschapskist P&O tijdelijke formatie lerlingenvervoer, WWB en WMO decentralisaties (tegenvaller AWBZ, jeugdzorg, participatiewet) opstellen totaalvisie entreegebied sportvelden woningmarktonderzoek internationale cittaslow assembly uitvoering project "veilig recreëren" handhaving permanente bewoning actualisatie belevingsconcept (beleidsnota Toerisme en recreatie) reconstructie wegen (Rielseweg) reconstructie wegen (1e fase Fransebaan) reconstructie wegen (2e fase Fransebaan) positief resultaat Den Brabander, fase 2 positief resultaat Middeltiend II positief resultaat De Ligt III positief resultaat Den Brabander, terpen positief resultaat De Ligt II, fase 2 + 3 positief resultaat Dorpshart Galder positief resultaat Gemeentewerf verkoop pand St. Janstraat 10 +12 verkoop 't Zand (saldo opbrengsten versus kosten) * aanvulling saldo bestemmingsreserve riolering (raadsbesluit VGRP) herinrichting openbare ruimte Engelbertstraat / Nieuwstraat herinrichting openbare ruimte Blokkenweide herinrichting openbare ruimte Zandstraat / Chaamseweg herinrichting openbare ruimte Withagen herinrichting 2018 (n.n.b. vanuit het VGRP) afboeking boekwaarde gymzaal Alphen BTW-herziening nieuwbouw brandweerkazernes (Alg.res. > Best.res.) faciliteren LOG sanering weidebad benoemingsprocedure burgemeester Intergas (verkoop) stand per 31-12 (afgerond) = beschikbare weerstandscapaciteit
44 benodigde weerstandscapaciteit (voor 2014 o.b.v. 90% zekerheid op basis van jaarrekening 2013) 45 weerstandsvermogen (ratio) kwalificatie
*
2014
2015
2016
2017
2018
1.831.863
2.400.936
2.282.804
2.570.235
3.585.266
-108.000 -19.000 -32.000 -200.000 -10.000
-167.000 -14.000 -2.500
-10.000 -440.900
PM -200.000
PM -100.000
PM
PM
-69.000 pm -20.350 -15.000 -15.000 -50.000 -10.000 -10.000 -315.000 -435.000 -860.000 300.000 100.000 100.000
29.062 48.036 88.739
700.000
500.000 213.358
400.000
952.582 432.449
17.781 415.000 -200.000 -197.000 -78.000 -147.000 -55.000 n.n.b. -29.427 -60.000 PM -25.000 -15.000
-29.427 PM -125.000
PM
PM
PM
120.000 2.401.000
2.283.000
2.570.000
3.585.000
2.185.000
1.300.000
1.700.000
1.700.000
1.700.000
1.700.000
1,85
1,34
1,51
2,11
1,29
ruim voldoende
voldoende
ruim voldoende
uitstekend
voldoende
Omdat met betrekking tot de verkoop nog onvoldoende duidelijkheid bestaat, worden vooralsnog ook geen opbrengsten meer opgenomen in bovenstaand overzicht.
Programmabegroting 2015
17
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
18
Gemeente Alphen-Chaam
1. Programmaplan
Programmabegroting 2015
19
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
20
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 1: Burger en bestuur Het programma Burger en bestuur omvat de producten bestuursorganen, bestuursondersteuning, juridische zaken, communicatie en voorlichting, bevolkingsadministratie en burgerlijke stand, reisdocumenten en rijbewijzen, verkiezingen en de begraafplaatsen.
Wat willen we bereiken? Programmadoel (beoogd maatschappelijk effect) - een democratisch bestuur dat effectief, efficiënt en transparant is - een goede externe dienstverlening waarbij de burger centraal staat Beleidsdocumenten - Nota juridische kwaliteitszorg (2002 ) - Missie en visie van de gemeente Alphen-Chaam ‘Kijken door de ogen van de burger’ (2008) - Dienstverleningsconcept 2008-2011 (2008) - EGEM-i realisatieplan ‘Dienstverlening, routeplanner 2009-2012’(2008) - Alpen-Chaam 2020: agenda van de toekomst (2009) - Bestuursakkoord Alphen-Chaam 2010-2014 (2010) - Audit Cittaslow 2010 - Communicatieplan ‘Kijken door de ogen van de burger en luisteren met een gewillig oor’ (2011) - Strategische Agenda regio West-Brabant 2012-2020 (2011) - Bestuurlijk Statement ‘Samenwerking Gilze en Rijen / Alphen-Chaam, omdat het ertoe doet’ (2013) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) - Raadsbesluit kaders voor de ambtelijke fusie (2014) Nota juridische kwaliteitszorg Met juridische kwaliteitszorg, inclusief de Legal Audit wordt beoogd de risico’s op juridische fouten tot een minimum te beperken. Missie en visie van de gemeente Alphen-Chaam ‘Kijken door de ogen van de burger’ De organisatieontwikkeling, die in 2008 zijn beslag heeft gekregen, beoogt meer dan ooit de burger centraal te zetten. ‘Kijken door de ogen van de burger’ is het thema van de missie en visie, dat begin 2009 in zijn definitieve vorm is vastgesteld. Wij willen als gemeentelijke organisatie naar buiten kijken, naar de burger: ‘wij willen uw vragen en wensen begrijpen vanuit uw belevingswereld, niet vanuit bureaucratische structuren en regels’. Het doel is om de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren. Kernkwaliteiten daarbij zijn openheid, betrokkenheid, bereikbaarheid, betrouwbaarheid, resultaatgerichtheid en flexibiliteit. Dienstverleningsconcept Voor de organisatie van onze dienstverlening is gekozen voor een concept waarbij alle zogenaamde 1-op-1producten worden geleverd vanuit de afdeling Publiekszaken. De eenvoudige, meer standaard producten komen in de front office, de publieksbalie, tot stand; de complexere producten binnen de back office. Binnen Publiekszaken is inmiddels gestart met gedeeltelijk geïntegreerde dienstverlening, dat wil zeggen dat de loketten vooralsnog ‘verticaal’ worden bemenst. Het doorgroeitraject houdt in dat alle frontofficemedewerkers op termijn kennis hebben van burgerzakenproducten, aangevuld met kennis van de producten van hetzij zorg en welzijn, dan wel van vergunningverlening. Medio 2012 is het dienstverleningsconcept opnieuw tegen het licht gehouden. In het kader van de ABG-samenwerking wordt de visie op dienstverlening en het dienstverleningsconcept opnieuw aangescherpt.
Programmabegroting 2015
21
Gemeente Alphen-Chaam
EGEM-i realisatieplan ‘Dienstverlening, routeplanner 2009-2012’ De routeplanner is nog steeds de vertaling van de algemene visie van onze gemeente op dienstverlening en informatiemanagement in een tastbare aanpak. Daarnaast vormt het een groeimodel om de landelijke wettelijke verplichtingen én de eigen geformuleerde ambities te verwezenlijken. De realisatie van fase 3 van het Antwoord©-model in 2012 is niet haalbaar gebleken; thans wordt gekoerst op 1 januari 2015. Alphen-Chaam 2020: agenda van de toekomst De toekomstvisie is geen dichtgetimmerd verhaal en evenmin een lijvig boekwerk. Het heeft het karakter van een ‘agenda van de toekomst’ waarin hoofdthema’s de globale richting aangeven. Binnen die hoofdthema’s is ruimte voor het maken van keuzen. De ‘agenda van de toekomst’ geeft daarmee de contouren aan van het gemeentelijk beleid tot 2020 en biedt kaders voor de bestuurlijke en ambtelijke organisatie. Audit Cittaslow Sinds juni 2010 is Alphen-Chaam Cittaslowgemeente. De auditrapportage bevat sterke en ontwikkelpunten om het predicaat Cittaslow naar de toekomst toe met recht te kunnen blijven voeren. Cittaslow is een ‘manier van leven en denken’ die aansluit bij het karakter van de gemeenschappen van Alphen-Chaam, maar die naar de toekomst toe ook vanuit die gemeenschappen mede gevoed moet worden. Communicatieplan ‘Kijken door de ogen van de burger en luisteren met een gewillig oor’ Dit beleidsplan geeft de communicatiekaders aan waarbinnen de gemeente Alphen-Chaam optreedt en handelt. Professionele communicatie betaalt zich terug in termen van communicatie-effectiviteit en heeft daarmee een toegevoegde waarde: namelijk het versterken van de identiteit en het imago (reputatie) van de gemeente Alphen-Chaam. Communicatie is vooral een houding; communiceren doe je vooral met je oren. De werkwijze die de gemeente Alphen-Chaam voorstaat, is niet eerst beleid maken en er dan pas over informeren/communiceren, maar éérst informeren en communiceren om vervolgens communicerend beleid te maken. Strategische Agenda regio West-Brabant 2012-2020 De Strategische Agenda regio West-Brabant bevat een visie op de gewenste ontwikkeling van West-Brabant op het gebied van ruimte, economie, ecologie en leefbaarheid. In 2011 is gewerkt aan de realisering van een geactualiseerde Strategische Agenda voor de periode 2012-2020. Daarin wordt gekoerst op samenwerking als gezamenlijke gemeenten (Overheid) met Ondernemers en Onderwijs. De Strategische Agenda is voorzien van een Uitvoeringsprogramma. Bestuurlijk Statement ‘Samenwerking Gilze en Rijen / Alphen-Chaam, omdat het ertoe doet’. Dit statement is eind mei/ begin juni 2013 overeengekomen tussen colleges en raden van Gilze en Rijen en Alphen-Chaam en in november 2013 bekrachtigd door Baarle-Nassau. Het statement staat aan de basis van een fusie van de beide ambtelijke organisaties, te realiseren uiterlijk eind 2015. Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ Het coalitieakkoord geeft richting aan het handelen van het college. Bij de behandeling van de Perspectiefnota 2015 is aangegeven dat het coalitieakkoord in het kader van de bezuinigingsnoodzaak ook door de coalitiepartijen ter discussie wordt gesteld. Raadsbesluit kaders voor de ambtelijke fusie In dit voorstel zijn de bestuurlijke kaders waarbinnen de fusie gerealiseerd moet worden aangeduid, inclusief de financiële inspanningen die de drie gemeenten zich getroosten om de fusie met succes waar te maken.
Programmabegroting 2015
22
Gemeente Alphen-Chaam
Wat gaan we daarvoor doen? PRIORITEITEN 1.1 Samenwerking: ‘groter worden om klein te blijven’ In 2013 hebben de gemeentebesturen van Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen elkaar gevonden in een afspraak om een ambtelijke fusie te realiseren per 1 januari 2016. Een samenwerking in het groene gebied tussen de steden Breda en Tilburg levert bestuurskracht op vanuit een landelijk-gebied-perspectief. De provincie heeft bij herhaling steun betuigd aan het initiatief, het laatst bij monde van de Commissaris bij de Koning bij gelegenheid van de overhandiging van de profielschets voor de nieuwe burgemeester. In juni 2014 hebben de gemeenteraden de kaders voor de ambtelijke fusie vastgesteld, inclusief de daarmee gemoeide investeringen. In het najaar 2014 wordt de visie op de organisatie vastgesteld. De gemeenteraad wordt in de aanloop naar de fusie onder meer betrokken bij • vaststelling van het dienstverleningsconcept, • besluitvorming over de bestuurlijke aansturing (‘governance’) • uitgangspunten I&A, • uitgangspunten huisvesting, • zienswijze begroting 2016. Uiterlijk 1 januari 2016 is ook de borging van de samenwerking tussen beide Baarles gerealiseerd. 1.2 Raadhuis Chaam (zie 1e begrotingswijziging) Gelet op de onvermijdelijkheid van vergaande bezuinigingen is de verkoop van het raadshuis verwerkt in deze begroting. Bij verkoop van het raadhuis zal vervangende vergaderruimte moeten worden gehuurd. Daarbij zij aangetekend dat naar huidige inzichten de ABG-samenwerking niet per 1 januari 2016 leidt tot het afstoten van één van de drie betrokken gemeentekantoren.
OVERIGE ONTWIKKELINGEN 1.3 Basisregistratie Personen De invoering van een modernere GBA (mGBA) is een verplichting vanuit de rijksoverheid. De planning was dat we in 2015 aangesloten zouden zijn op de landelijke database. Medio mei 2013 is de projectleider begonnen. Inmiddels is er op landelijk niveau vertraging ontstaan. We hebben de activiteiten stil gezet. De projectleider maakt geen uren meer en brengt geen kosten in rekening. Zodra duidelijk is wat de nieuwe planning is, zullen we tijdig weer beginnen.
Programmabegroting 2015
23
Gemeente Alphen-Chaam
1.4 Content Management Systeem (website) In het raadsvoorstel ‘de kaders voor de ambtelijke fusie Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen’ wordt gesteld dat de kwaliteit van de dienstverlening minimaal gehandhaafd blijft of wordt verbeterd door gebruik te maken van moderne digitale hulpmiddelen. De website speelt daarin een cruciale rol. De moderne overheidswebsite wordt niet langer gezien als een informatiekanaal, maar meer als een modern digitaal middel voor dienstverlening. De organisatie staat niet meer centraal, maar (dienstverlening aan) de burger. De huidige website www.alphen-chaam.nl voldoet niet meer volledig aan de verplichte webrichtlijnen voor overheidswebsites en ook niet aan de actuele inzichten voor (het gebruik van) overheidswebsites. De website moet daarom worden vervangen door een nieuwe website: een toptakenwebsite. Veel gebruikers van een website willen zo snel mogelijk doen waarvoor ze naar de website komen. Zo snel mogelijk een taak afronden. Een nieuw paspoort aanvragen of een parkeervergunning. Controleren wanneer de kliko aan de straat mag. Daarom richten steeds meer gemeenten de website in volgens het toptakenprincipe: niet zoveel mogelijk informatie ontsluiten, maar de gebruiker zo goed mogelijk helpen een taak af te ronden. Met een nieuwe toptaken website is optimale dienstverlening aan de burgers mogelijk en loopt AlphenChaam weer helemaal in de pas. Landelijk, maar ook met onze ambtelijke fusiepartners Baarle-Nassau en Gilze en Rijen. Zowel Baarle-Nassau als Gilze en Rijen gaan een toptakenwebsite bouwen. Het traject kan dus gezamenlijk doorlopen worden, waardoor zowel wat betreft kosten als wat betreft personeel voordelen behaald kunnen worden. Nu zowel als in de toekomst. Er wordt geopteerd voor het content management systeem (CMS) TYPO3. Dit CMS wordt in overheidsland zeer veel gebruikt en er is een grote gebruikerscomunity (Typo3 gem met 51 deelnemende gemeenten) waarop een beroep kan worden gedaan voor hulp en advies. Baarle-Nassau heeft dit CMS sinds ruim een jaar naar volle tevredenheid in gebruik voor haar website. Inmiddels heeft Gilze en Rijen besloten óók te kiezen voor dit CMS. Dan ligt het voor de hand dat wij eenzelfde keuze maken. Hierdoor kunnen tijdens en na de fusie synergieeffecten gerealiseerd worden, zoals onderlinge hulp en uitwisseling van redactie- en beheermedewerkers en van kennis en ervaring.
BEZUINIGINGEN, RUIMTESCHEPPENDE MAATREGELEN EN BUDGETBIJSTELLINGEN (aanvullend op de perspectiefnota en groter dan € 5.000)
1.5 Algemeen juridisch advies Het hiervoor bestemde budget is gedurende de jaren 2011 tot en met 2013 nooit volledig aangewend. Het budget kan daardoor met € 6.000 neerwaarts bijgesteld worden. 1.6 Onderhoud begraafplaats Alphen Het eenmalig geraamde budget in 2015 voor extra ruimingen van graven komt te vervallen. Betreffende ruimingen kunnen uitgevoerd worden binnen het reguliere onderhoudsbudget van 2014.
Wat gaat het kosten? Totaal lasten Totaal baten Totaal saldo
Begroot 2014 1.886.424 203.968 1.682.456
Tabel te bereiken resultaten en effecten: Nr. BK Omschrijving prioriteit 2.1. 85 Gemeentelijke samenwerking
Programmabegroting 2015
Begroot 2015 2.110.479 233.980 1.876.499
Verschil 224.055 30.012 194.043
Meetbare doelstellingen 2015 • Besluit over governance-structuur • Besluit over regionale samenwerking • vaststelling dienstverleningsconcept • vaststelling organisatievorm • vaststelling reorganisatieplan • harmonisering van beleid en werkprocessen • begroting fusie-organisatie 2016 24
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 2: Veiligheid Het programma Veiligheid omvat de producten op het gebied van rampenbestrijding, politie en brandweer.
Wat willen we bereiken? Programmadoel (beoogd maatschappelijk effect) Een veilige gemeente Alphen-Chaam voor iedereen. Beleidsdocumenten - Nota evenementenbeleid (2006 ) - Rampenplan Magazijngroep Alphen (2007) - Beleidsvisie externe veiligheid (2010) - Audit Cittaslow (2010) - Regionaal Crisisplan (2012) - Kadernota integraal veiligheidsbeleid (2012) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) Nota evenementenbeleid Voor Alphen-Chaam is het evenementenbeleid van belang. De nota evenementenbeleid en de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) vormen de aanknopingspunten voor besluiten in concrete situaties. Beleidsvisie externe veiligheid Naast een beleidsvisie wordt het risicoregister, waarin alle risicovolle bedrijven en situaties in kaart worden gebracht, actueel gehouden. Verder worden in de diverse bestemmingsplannen veiligheidscontouren verankerd. Tevens wordt een registratie van kwetsbare objecten uitgevoerd. Audit Cittaslow Waar de veiligheid de leefbaarheid raakt zijn er raakvlakken met Cittaslow. Als Alphen-Chaam zich wil profileren als gemeente waar het in alle opzichten goed vertoeven is, dienen bewoners én bezoekers zich veilig te kunnen voelen. Dat betekent dat de criminaliteit laag gehouden moet worden en dat sociale veiligheid belangrijk is.
Regionaal Crisisplan en Rampenplan Magazijngroep Alphen Landelijke onderzoeken maken duidelijk dat gemeenten en andere instanties nog een lange weg te gaan hebben in de voorbereiding op de bestrijding van rampen. Met het gemeentelijke plan crisismanagement en het rampenplan Magazijngroep Alphen heeft de gemeente daar een basis voor gelegd. Een belangrijke voorwaarde voor een adequaat niveau van rampenbestrijding en crisismanagement is een gedegen samenwerking op regionaal niveau. Het streven is gericht op eenduidigheid in aanpak, poolvorming en onderlinge ondersteuning. Het Regionaal Crisisplan (RCP) vervangt sinds 2012 het Plan Crisismanagement van 2011 en is daarmee de nieuwe basis voor de gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie. De verantwoordelijkheden en taken van de gemeente bij grootschalige incidenten, crises, calamiteiten, zware ongevallen en rampen worden erin beschreven. In regionaal verband vindt verdere uitwerking plaats. Onze draaiboeken en beleidsstukken moeten aan dit nieuwe plan worden aangepast.
Programmabegroting 2015
25
Gemeente Alphen-Chaam
Kadernota integraal veiligheidsbeleid Aan de hand van een herijking van de veiligheidsanalyse heeft de gemeenteraad prioriteiten gekozen die in de periode 2012-2016 extra aandacht krijgen op het gebied van veiligheid. De kadernota is onderdeel van een beleidscyclus die bestaat uit de onderdelen: - Kadernota (gemeenteraad): meerjarenbeleidsplan - Veiligheidsprogramma (college van b&w): uitvoeringsprogramma - Actieplannen (coördinator veiligheid & organisatie): concrete uitvoeringsplannen per onderdeel - Evaluatie acties en analyse van veiligheidsinformatie (coördinator veiligheid): basis voor nieuwe kadernota Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ Het coalitieakkoord voorziet in continuering en versterking van de aandachtspunten op gebied van veiligheid. De projecten veilig recreëren en veiligheid ’t Zand worden in een beheersfase gebracht en er wordt geïnvesteerd in buurtpreventie en buurtbemiddeling.
Wat gaan we daarvoor doen? PRIORITEITEN 2.1 Veiligheid Wij willen de veiligheid waarborgen voor onze burgers, maar ook voor het veelvoud aan gasten dat ons in het toeristisch seizoen bezoekt. Een goede samenwerking met diverse partners (waaronder ondernemers en politie) vraagt van de gemeente zelf ook de nodige inspanningen. Gelet op het coalitieprogramma investeren wij concreet in: • Preventie: wij bieden de burgers aanknopingspunten om zelf hun eigen veiligheid te vergroten. Buurtpreventie is een voorbeeld. We ondersteunen ook de dorpsraden bij initiatieven op dit punt. Kosten voor een projectmanager (6 uur per week) bedragen structureel € 14.000. • Veilig en gastvrij recreëren: wij gaan door met integrale veiligheidsonderzoeken en – rapportages over de recreatieparken en zetten de handhavingstrajecten m.b.t. illegale permanente bewoning voort. Daartoe is structurele inzet van capaciteit vereist; lasten: € 18.500. In de loop van 2015 komt in beeld of deze taak onderdeel kan uitmaken van de basisformatie veiligheid in de fusieorganisatie. • Veiligheid ’t Zand: wij zorgen voor continuïteit in de veiligheidsmaatregelen op en rond recreatiegebied ’t Zand. Kosten van inzet BOA’s en parkeermaatregelen worden gecompenseerd uit parkeerinkomsten. Resterende – structurele- lasten betreffen de ambtelijke coördinatie van de samenwerking met politie, recreatiebedrijven en andere partners bij het onderhouden en uitvoeren van het draaiboek € 18.500. • Buurtbemiddeling: spanningen tussen inwoners onderling kunnen leiden tot gevoelens van onveiligheid en in extreme situaties ook tot feitelijke onveiligheid. Buurtbemiddeling kan oplossingen bieden. Kosten worden op jaarbasis geraamd op € 9.000. • Bijzondere aandacht gaat ook uit naar de verkeersveiligheid, met name op de provinciale weg die door Chaam loopt. Een aanpassing van de aansluiting op de Geersbroekseweg/N639 kost € 150.000. Van de gemeente wordt een bijdrage van € 50.000 verwacht. Dat bedrag is opgenomen in het Investerings-plan 2015-2018. Zie ook programma 5.
OVERIGE ONTWIKKELINGEN Niet van toepassing.
Programmabegroting 2015
26
Gemeente Alphen-Chaam
BEZUINIGINGEN, RUIMTESCHEPPENDE MAATREGELEN EN BUDGETBIJSTELLINGEN (aanvullend op de perspectiefnota en groter dan € 5.000) 2.2 Toezicht op naleving drank- en horecawet Vorig jaar is een inschatting gemaakt van de benodigde uren voor toezicht door de gemeente op de drank- en horecawet. Het toezicht door de buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA) drank- en horecawet wordt ingehuurd vanuit de regio West-Brabant. Op basis van de inmiddels opgedane ervaring is de oorspronkelijke planning van de BOA-toezichturen geactualiseerd. Hieruit blijkt dat een besparing van € 15.000 op het geraamde budget Toezicht drank- en horecawet mogelijk is.
Wat gaat het kosten? Totaal lasten Totaal baten Totaal saldo
Begroot 2014 1.076.167 10.000 1.066.167
Begroot 2015 1.003.130 12.500 990.630
Verschil -73.037 2.500 -75.537
Tabel te bereiken resultaten en effecten: Nr. 2.1 2.2
BK nvt 25
Omschrijving prioriteit Uitvoering beleid integrale veiligheid Project Veiligheid ‘t Zand
2.2
83
Project “Gastvrij en veilig recreëren”
Programmabegroting 2015
Meetbare doelstelling 2015 Realisatie doelen politie in 2015 Continuiteit in draaiboek en samenwerkingsafspraken Continuiteit in onderzoeken
27
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
28
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 3: Maatschappelijke ondersteuning en voorzieningen Het programma Maatschappelijke ondersteuning en voorzieningen omvat de producten inkomensvoorziening, sociale zorg, minimabeleid, werkgelegenheid, wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), Wonen Zorg en Service in de Wijk (WZSW), participatiebeleid, opvang en begeleiding asielzoekers/statushouders, inburgering van onderwijshuisvesting, lokaal onderwijsbeleid, schoolbegeleiding, leerplicht, leerlingenvervoer, volwasseneneducatie, subsidiebeleid, kinderopvang, peuterspeelzalen, algemeen maatschappelijk werk, sociaal-cultureel werk, jeugd- en jongerenwerk, ouderenwerk, vrijwilligerswerk, huishoudelijke verzorging, leefbaarheid, amateuristische kunstbeoefening, volkscultuur, kunstbeleid, bibliotheekwerk, basis gezondheidszorg, algemene gezondheidszorg en beheer sportaccommodaties.
Wat willen we bereiken? Programmadoel (beoogd maatschappelijk effect) Mogelijkheden scheppen voor een volwaardige participatie van de inwoners van Alphen-Chaam. Dit doet de gemeente door het versterken van de eigen kracht en identiteit van de inwoners, het verbinden van partijen en het bieden van voorzieningen. Beleidsdocumenten - Nota jeugdbeleid (2001) - Beleidsplan gemeenschapshuizen (2004) - Masterplan brede school 2003-2018 (2004) - Nota maatschappelijke ondersteuning (2005) - Kadernota Regionaal Project WMO (2006) - Nota harmonisatie beleid buitensportaccommodaties (2006) - Lokaal Onderwijsbeleidsplan 2008-2011 (2007) - Nota Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2008-2011 (2007) - Nota ouderenbeleid 2007-2011 (2007) - Notitie kunst en cultuur (2007) - Verordening huisvestingsvoorzieningen primair onderwijs 2007 - Nota subsidiebeleid 2009-2012 (2008) - Beleidsplan vrijwilligerswerk (2008) - Regionaal beleid prestatievelden 7-8-9 WMO (2008) - Nota educatie (2008) - Kadernota WZSW - Verordening Leerlingenvervoer 2010 - Handhavingsbeleid Kinderopvang 2011-2016 (2011) - Projectplan RAVI 2012-2014 (2011) - Themanota Werk, Inkomen, Integratie (2012) - Verordening, besluit en beleidsregels inzake voorzieningen WMO (2012 - 2017) - Themanota Leefbaarheid en Ondersteuning (2013) - Nota Burgerschap, Participatie en Eigen Kracht 2013 - 2018; met uitvoeringsprogramma IPA en project Proeftuin Investeren en Ontwikkelen Participatie (PION) - Gezond en Vitaal in Alphen-Chaam, gezondheidsnota 2014-2017 (2013) - Peuterbeleid 2015-2018 (2014) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) Bovenstaande beleidsdocumenten beogen in samenhang invulling te geven aan de vermelde doelstelling, rekening houdend met enerzijds de landelijke en provinciale wet- en regelgeving en anderzijds de lokale situatie en ontwikkelingen. In het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning zal zoveel mogelijk gezocht worden naar samenhang tussen de diverse beleidsvelden.
Programmabegroting 2015
29
Gemeente Alphen-Chaam
Wat gaan we daarvoor doen? PRIORITEITEN 3.1 Decentralisatie Participatiewet, Jeugdzorg en AWBZ Naast het uitvoeren van de bekende gemeentetaken, komen er vanaf 1 januari 2015 nieuwe taken bij. De overheidsuitgaven op de zorg zijn de afgelopen jaren extreem opgelopen en dreigen onbeheersbaar te worden. De decentralisaties op de terreinen van de Participatiewet, Jeugdzorg en AWBZ (3 D’s) moeten uitkomst bieden. Ze worden per 1-1-2015 geëffectueerd op basis van de resultaten van de diverse aanbestedingen in 2014. Bij de uitvoering hiervan werken we samen met de regio’s West- en MiddenBrabant. Belangrijk is dat de gemeentelijk gelden worden besteed op een wijze die bij Alphen-Chaam past. In de samenwerking met de regio’s willen we dus een duidelijke stem houden. We bepalen lokaal onze richting en zetten een integrale koers uit. Uitgangspunt is dat we binnen de budgetten moeten blijven die de rijksoverheid hiervoor geeft. Het lokale beleidskader voor de 3 D’s is begin 2014 vastgesteld. Wij zullen dat beleid efficiënt uitvoeren en een beroep doen op de eigen kracht en de eigen sociale netwerken van de inwoners. We zullen zoveel mogelijk verbindingen leggen tussen de 3 D’s. Wat betreft de toegang tot de 3 decentralisaties is afgesproken om uit te gaan van een groeimodel. Er zal zoveel mogelijk worden uitgegaan van de situatie per 1-9-2014 om die vervolgens aan te passen op basis van ontwikkelingen in 2015. Voorts zal hierbij zoveel mogelijk afstemming worden gezocht met de gemeenten Baarle-Nassau en Gilze en Rijen. Wij onderkennen het risico dat de beoogde budgettaire neutraliteit (we geven niet meer uit dan we krijgen van het rijk) in 2015 niet volledig haalbaar is: 2015 is een overgangsjaar waarin bestaande rechten op zorg niet direct kunnen worden afgebouwd en het gewenste effect van preventieve maatregelen niet meteen wordt gehaald. Met het risico van dergelijke (incidentele) tegenvallers wordt in het weerstandsvermogen rekening gehouden. Bij de Participatie-decentralisatie werken we samen met Gilze en Rijen, Baarle-Nassau, de Diamantgroep en de arbeidsmarktregio Midden-Brabant. We onderzoeken welke participatie-vormen in onze gemeente het beste werken. Bij de Jeugdzorg-decentralisatie werken we samen met de regio West-Brabant Oost (WBO) en met Breda als centrumgemeente. Waar nodig geven wij een lokale invulling. Met de regio zetten wij in op het versterken van de 1elijns zorg (preventie en lichte zorg door generalisten), waardoor er minder vaak een beroep zal worden gedaan op de duurdere specialistische jeugdzorg (2elijns zorg). In 2015 zal de uitvoering van de 3 decentralisaties gemonitord worden. Rapportages hieromtrent zullen in 2015 ter kennisgeving van de gemeenteraad worden gebracht. Bij de AWBZ-decentralisatie werken wij samen met Breda en Baarle-Nassau. Uitgangspunt voor de toegankelijkheid van de burgers is herkenbaarheid, vertrouwd en laagdrempelige toegang..
OVERIGE ONTWIKKELINGEN 3.2 Wet Werk en Bijstand (WWB) Wij verwachten dat het aantal klanten voor de WWB zal blijven stijgen in 2015. In elk geval niet zal dalen. Dat betekent dat de hogere kosten in 2014 zullen doorlopen in 2015 en mogelijk nog hoger worden. Als kleine gemeente geeft dat niet veel extra uitgaven omdat wij voor alle kosten meer dan 110% van het voor WWB uitkeringen ontvangen budget in aanmerking voor een Incidenteel Aanvullende Uitkering (IAU). Deze IAU komt met ingang van 2015 te vervallen. In plaats daarvan komt staatsecretaris Klijnsma met een nieuw ‘vangnet’. Hoe dat vangnet eruit gaat zien, wordt uitgewerkt in overleg met de VNG, Divosa, enkele gemeenten en de raad voor de financiële verhoudingen. Vooralsnog is de 110% regeling in de begroting gehandhaafd in afwachting van het nieuwe ‘vangnet’. De personele kosten stijgen echter door het toegenomen werk met € 20.000. Omdat met het oog op de ambtelijke fusie de personele formatie per 1 januari 2014 is bevroren, zal tot aan 1 januari 2016 tijdelijk in deze extra behoefte aan personele capaciteit worden voorzien. Dekking hiervan zal plaatsvinden vanuit de algemene reserve. Programmabegroting 2015
30
Gemeente Alphen-Chaam
3.3 Wet maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Sinds 2012 werken wij “gekanteld”. Dat wil zeggen dat we uitgaan van de integrale problematiek (welke belemmeringen ervaart de klant) en dat we uitgaan van Eigen Kracht. Dat wil zeggen dat we nagaan wat de klant nog zelf kan, welke bijdrage de sociale omgeving kan leveren en welke algemeen toegankelijke voorzieningen een oplossing kunnen bieden. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke besparing op de uitgaven van de WMO (20%) in 2014. Op deze manier werken is echter arbeidsintensiever. De personele kosten, om de bereikte besparing te realiseren, zijn dus hoger dan voorheen. Dit komt neer op € 19.000. Omdat met het oog op de ambtelijke fusie de personele formatie per 1 januari 2014 is bevroren, zal tot 1 januari 2016 tijdelijk in deze extra behoefte aan personele capaciteit worden voorzien. Dekking hiervan zal plaatsvinden vanuit de algemene reserve. Dit alles staat los van de kosten die voortvloeien uit de decentralisatie van de AWBZ. 3.4 Onderhoud en renovatie voetbalvelden (zie 1e begrotingswijziging) De raad is in de vergadering van 27 februari 2014 geïnformeerd over het onderhoud en het beheer van de buitensportaccommodaties in de gemeente. De basis hiervoor was het door adviesbureau R.I.E.T. opgestelde “Beheer- en beleidsplan sportvelden en terreininrichting”. Vanwege de financiële situatie zijn in de begroting géén extra middelen opgenomen voor het onderhoud van de voetbalvelden; dit was aanvankelijk wel de bedoeling. Hiermee zou een meer acceptabel basisniveau worden bereikt waardoor investeringen in renovaties niet vroegtijdig of eventueel minder ingrijpend nodig zijn. In 2015 dient de renovatie van veld 3 van Viola in Alphen plaats te vinden. Het hiervoor benodigde bedrag is geraamd op € 24.500 (excl. BTW). Daarnaast dient de verlichting van de velden 2 en 3 en van het oefenveld te worden vervangen. Hiervan bedragen de kosten € 39.200 (excl. BTW). Totaal is hiervoor een krediet nodig van € 63.700. 3.5 Huisvesting Onderwijs Per 1-1-2015 wordt het onderhoud voor de schoolgebouwen overgedragen aan de schoolbesturen. Hierdoor wordt het noodzakelijk om in 2015 de verordening huisvesting onderwijs primair onderwijs te herzien op basis van de nog resterende verantwoordelijkheid van de gemeenten voor de huisvesting van het primair onderwijs.
BEZUINIGINGEN, RUIMTESCHEPPENDE MAATREGELEN EN BUDGETBIJSTELLINGEN (aanvullend op de perspectiefnota en groter dan € 5.000) 3.6 Aanpassing woonvoorzieningen Dit budget is met € 24.000 neerwaarts bijgesteld op basis van de ervaringscijfers van de afgelopen jaren. 3.7 Schoolgebouwen Omdat gemeenten met ingang van 2015 niet meer verantwoordelijk zijn voor het onderhoud aan de schoolgebouwen komt de jaarlijkse dotatie van € 5.000 aan de voorziening te vervallen. 3.8 Ouderenbeleid Sinds 2013 zijn er nauwelijks uitgaven geweest op de post flankerend ouderenbeleid. Hierdoor kan het budget met € 5.000 worden verlaagd. 3.9 WMO raad en WMO-beleid Op de kosten van de WMO-raad kan € 3.000 worden bezuinigd aangezien de kosten al jaren lager zijn. Tevens kan op het budget voor beleid € 5.000 worden bezuinigd aangezien dit wordt meegenomen in het kader van de drie transities.
Programmabegroting 2015
31
Gemeente Alphen-Chaam
3.10 Combinatiefunctionaris De gemeente heeft in 2012 ingetekend op het programma Sport en Bewegen in de Buurt. De regeling is bedoeld voor de financiering van combinatiefunctionarissen. Een haalbaarheidsonderzoek om te beoordelen wat lokaal de invulling kan zijn is niet afgerond. Er is voor gekozen de (te) ontvangen rijksmiddelen voor andere doelen in te zetten. De stimuleringsregeling is tijdelijk van aard en resulteert in een structurele uitkering in het gemeentefonds als de inzet van de combinatiefunctionarissen is gerealiseerd. De (te) ontvangen uitkering, in 2015 € 40.040, hoeft niet te worden terugbetaald. Ten opzichte van de perspectiefnota 2015 is een aanvullende bezuiniging van € 20.000 ingeboekt. 3.11 Subsidie Vluchtelingenwerk Bezuiniging van € 5.000 op subsidiebedrag ad € 15.500. Aanvankelijk was het subsidiebedrag 18.000. Door een lagere instroom is dit teruggebracht tot 15.500 door het inloopspreekuur te bekorten. Inmiddels is in 2014 de instroom helaas weer aanzienlijk verhoogd. Gevolg van deze verdergaande bezuiniging is dat er bij een hogere instroom veel minder ondersteuning kan worden gegeven aan de vergunninghouders (asielzoekers) en dat dit nadelige effecten heeft voor de participatie van de vergunninghouders en tot een hogere werkbelasting van de casemanager WWB kan leiden. 3.12 Leerlingenvervoer De stijging van het aantal te vervoeren kinderen bracht de aanvankelijk raming voor het leerlingenvervoer op € 210.000. In relatie tot de wet Passend onderwijs wordt de verordening leerlingenvervoer aangepast. Verwacht wordt een beperkte daling door de uitsluiting van het vervoer of door een overgang naar het OVvervoer. Om deze reden komt de bijgestelde raming uit op € 196.000. Voor de advisering en inzet door MEE is eenmalig een budget van € 4.000 nodig. Deze lasten worden betaald vanuit de post onvoorziene lasten. De personele kosten stijgen door het toegenomen werk met € 5.000. Omdat met het oog op de ambtelijke fusie de personele formatie per 1 januari 2014 is bevroren, zal tot aan 1 januari 2016 tijdelijk in deze extra behoefte aan personele capaciteit worden voorzien. Dekking hiervan zal plaatsvinden vanuit de algemene reserve. 3.13 Subsidies Het subsidiebeleid voor vrijwilligersorganisaties wordt herijkt. De nieuwe subsidiebedragen gaan in met ingang van 2016. In relatie hiertoe is een taakstellende bezuiniging opgenomen van € 5.200. De hoogte van dit bedrag is afgeleid van het beschikbare budget voor projectsubsidies. Om de beoogde bezuiniging met ingang van 2015 te kunnen realiseren worden in 2015 geen projectsubsidies beschikbaar gesteld. Bij de herijking wordt vervolgens overwogen of en voor welk bedrag een budget voor projectsubsidie vanaf 2016 eventueel wel beschikbaar moet zijn. Inwoners die muziekonderwijs volgen komen in aanmerking voor een kleine financiële tegemoetkoming. Het gebruik van deze regeling is beperkt. Reden waarom het budget is verminderd van € 1.200 naar € 200. 3.14 Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Bezuiniging van € 5.500 op het aanbieden van een extra dagdeel. Een extra VVE dagdeel kost € 800 per kind, dus halveren van 10 naar 5 kinderen levert € 4.000 op in de begroting. Het is geen harde bezuiniging, want alle geïndiceerde kinderen hebben recht op voorschoolse educatie. 3.15 Instituut Maatschappelijk Werk (IMW) en HOOM (deze bezuiniging wordt in de 1e begrotingswijziging ongedaan gemaakt) IMW: We nemen nu 16 uren per week af van het IMW. Met minder uren is er volgens IMW geen verantwoord aanbod meer. Het aantal trajecten is gestegen van 70 in 2012 naar 96 in 2013. De stijging komt mede door het Veiligheidshuis waardoor er sneller wordt doorverwezen bij signalen van huiselijk geweld. De spreekuren zijn op dit moment al minimaal en hier wordt alleen het eerste contact gelegd. Verder verloopt alles op afspraak. Bezuiniging van € 6.000 op het IMW als een taakstellende bezuiniging op het totale budget van € 46.000.
Programmabegroting 2015
32
Gemeente Alphen-Chaam
HOOM: Om gekanteld te kunnen werken heb je mantelzorgers en vrijwilligers hard nodig. Als HOOM de inzet van informele zorg kan verbeteren en vergroten, bespaart het de gemeente zorgkosten. Bezuiniging van € 3.000 op HOOM als taakstellend op totale budget van € 26.000. 3.16 Subsidie Taxandria en Den Heuvel Stichting Taxandria ontvangt een subsidie voor het onderhoud aan het gebouw. Vanaf 2015 wordt het hiervoor beschikbare budget met € 3.000 verlaagd. Met de stichting wordt overlegd om tot hiervoor passende afspraken te komen. Hetzelfde geldt voor Stichting Den Heuvel waarbij vanaf 2017 het budget met € 2.000 wordt verlaagd. Dat nog recent, in 2013, met Den Heuvel afspraken zijn gemaakt rechtvaardigt dat het budget de komende jaren in takt blijft. 3.17 WMO-Hulp bij de huishouding Door een aanpassing van het beleid wordt een besparing van € 10.000 op het budget voor de hulp bij de huishouding mogelijk geacht. 3.18 Subsidie bibliotheekwerk (in de 1e begrotingswijziging wordt deze aanvullende bezuiniging ongedaan gemaakt, daarnaast wordt er structureel € 30.000 beschikbaar gesteld voor de schoolbibliotheken/bibliotheken in school) Vanuit de behandeling van de perspectiefnota ontstond de ruimte om tot stopzetting van de subsidie aan Theek 5 te komen. Aanvankelijk is gekozen voor een stopzetting per 1 januari 2016. Het college heeft zich genoodzaakt gevoeld deze bezuiniging nog te vervroegen tot 1 september 2015 (voordeel € 30.000) en de bezuiniging ook als zodanig aangekondigd aan Theek 5. Met Theek 5 is in overleg getreden over de impact van de bezuiniging. 3.19 Onderhoud De Leeuwerik Vanaf 2015 zal jaarlijks € 8.000 worden gestort in de onderhoudsreserve voor het Dorpshuis de Leeuwerik te Galder. Aangevangen zal worden met een storting in de onderhoudsreserve voor het Dorpshuis van € 100.000. Dit is het resterende bedrag uit de onderhoudsvoorziening voor schoolgebouwen waarvoor de gemeente niet langer verantwoordelijk is. Deze € 100.000 zal de eerste 10 jaren gebruikt worden om de jaarlijkse storting met € 10.000 te verlagen waardoor niet jaarlijks € 18.000 (=de ontvangen huur) maar € 8.000 gestort hoeft te worden.
Programmabegroting 2015
33
Gemeente Alphen-Chaam
Wat gaat het kosten?
Totaal lasten Totaal baten Totaal saldo
Begroot 2014 6.447.097 1.910.430 4.536.667
Begroot 2015 8.750.061 2.193.873 6.556.188
Verschil 2.302.964 283.443 2.019.521
Tabel te bereiken resultaten en effecten: Nr. 3.1
BK div.
Omschrijving prioriteit Transities AWBZ, Jeugdzorg en Participatiewet
Programmabegroting 2015
Meetbare doelstelling 2015 Monitoren van de uitvoering van de 3 decentralisaties. Tussenrapportage ter kennisgeving aanbieden aan de gemeenteraad.
34
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 4: Ruimte en wonen Het programma Ruimte en wonen omvat de producten ruimtelijke ordening, bouwen en wonen, dorpsvernieuwing, bouwgrondexploitaties, beheer gemeentegronden, volkshuisvesting en monumentenzorg. Wat willen we bereiken? Programmadoel (beoogd maatschappelijk effect) - Een aantrekkelijk woonklimaat en een groene uitstraling van Alphen-Chaam - Leefbare kernen met een goed voorzieningenniveau - Goede en betaalbare woningen voor onze inwoners, met speciale aandacht voor starters en ouderen Beleidsdocumenten - Bestemmingsplannen (diverse jaren) - Welstandsnota (voor onbepaalde tijd geen toets aan huidige welstandsnota, eind 2014 wordt een nieuwe welstandsnota vastgesteld) - Centrumvisie Chaam (2001) - Dorpsvisie van de kern Galder (2003) - Integrale Handhavingsnotitie (2005) - Nota Erfgoedbeleid 2008-2012 (2008) - Belevingsconcept Toerisme en Recreatie (2008) - Notitie Inbreidingslocaties (2008) - Masterplan Centrum Alphen (2008) - Milieubeleidsplan (2008) - Nota Grondprijsbeleid (2009) - Integraal Dorpsontwikkelingsplan Galder Strijbeek - Masterplan Centrum Chaam, fase 2 (2009) - Audit Cittaslow (2010) - Beleidsnota integrale handhaving Gemeente Alphen-Chaam en Gemeente Baarle-Nassau 2010-2014 (2010) - Structuurvisie Wonen (2011) - Actualisatie van woningbouwprogramma (2012) - Gebiedsvisie oude dorpshart Galder (2013) - Nota Grondbeleid (2014) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) Bovenstaande beleidsdocumenten geven in hun samenhang een uitwerking van het beleid voor ruimte en wonen in de breedste zin. De hoofdlijnen daarvan geven aan dat Alphen-Chaam streeft naar een duurzame groene woonomgeving voor haar inwoners. Hierbij past een voorzieningenniveau dat aansluiting vindt bij het lokale niveau en een bijdrage levert aan de leefbaarheid van onze gemeente. Voor dit programma is tevens het planologisch beleid van de provincie van belang. Provinciale Staten hebben de Verordening ruimte Noord-Brabant vastgesteld.
Wat gaan we daarvoor doen? PRIORITEITEN 4.1 Centrumplan Alphen Medio 2015 wordt naar verwachting fase 2 opgeleverd, zijnde ca. 400 m² commerciële ruimte, 2 appartementen en 1 á 2 bovenwoningen. De openbare ruimte zal woonrijp worden gemaakt en eveneens medio 2015 worden opgeleverd. De start van de bouw van 4 grondgebonden koopwoningen aan de Poolsestraat is afhankelijk van de verkoop van deze woningen. Deze woningen worden in aanbouw genomen als 3 van de 4 woningen verkocht zijn. Het woonrijp maken van een deel van de Poolsestraat is afhankelijk van de bouw van deze woningen.
Programmabegroting 2015
35
Gemeente Alphen-Chaam
4.2 Centrum Chaam fase 2 Als vast is komen te staan dat de plannen voor de locatie Dorpsstraat 41 tot en met 49 en Kapelstraat 1 tot en met 3 voor de ontwikkelaar haalbaar zijn, zal in 2015 een exploitatieovereenkomst gesloten worden en kan de planologische procedure starten. Het programma bestaat (op dit moment) uit de realisatie van 46 appartementen in de huur- en in de koopsector, ca. 1.940 m² commerciële ruimte, een parkeerkelder, de uitbreiding van het Brouwerijplein en een parkeervoorziening aan de zijde van de Kapelstraat. 4.3 Oude Dorpshart Galder In 2015 wordt uitvoering gegeven aan de gebiedsvisie Oude Dorpshart Galder die in 2013 met een ateliergroep tot stand is gekomen en is vastgesteld. Het voorkeursmodel gaat uit van de realisatie van een buurtsuper in het bestaande pand. Als met een partij overeenstemming wordt bereikt dan worden er nadere afspraken gemaakt over de verwezenlijking van de plannen. Onderdelen daarvan zijn het sluiten van een overeenkomst en het vertalen van de plannen in een bestemmingsplan.
OVERIGE ONTWIKKELINGEN 4.4 Woningbouw en Woningmarktonderzoek In de afgelopen periode is in alle kernen een inhaalslag gemaakt met woningbouw. Wij maken ons sterk om ook in de toekomst de continuïteit in de woningbouw te bewaken en daarmee de leefbaarheid in alle kernen op een hoog niveau te houden. Het laatste volledige woningmarktonderzoek dateert uit 2008. Daarna is in 2010 nog een quick scan uitgevoerd in samenwerking met de gemeente Baarle-Nassau. De woningmarkt komt langzaam weer op gang en het is daarom wenselijk om een nieuw onderzoek te gaan uitvoeren in 2015. Het plan was om dit samen met Gilze en Rijen en Baarle-Nassau op te pakken. Gilze en Rijen is echter al in een afrondende fase met haar eigen woningmarktonderzoek. Momenteel kijken we naar de mogelijkheden om in 2015 samen met de gemeente Baarle-Nassau en woningstichting Leystromen een onderzoek uit te voeren. Voor het opstellen van een woningmarktonderzoek is een eenmalig budget van € 15.000 nodig.
BEZUINIGINGEN, RUIMTESCHEPPENDE MAATREGELEN EN BUDGETBIJSTELLINGEN (aanvullend op de perspectiefnota en groter dan € 5.000) 4.5 Leges omgevingsvergunning Op basis van het aantal (agrarische) bouwaanvragen in de afgelopen jaren, kunnen de verwachte legesopbrengsten naar boven toe bijgesteld worden. De meeropbrengst wordt geraamd op € 25.000.
Wat gaat het kosten? Totaal lasten Totaal baten Totaal saldo
Begroot 2014 2.346.677 2.043.887 302.790
Tabel te bereiken resultaten en effecten: Nr. BK Omschrijving prioriteit 4.1 111 Centrumplan Alphen 4.2
16
Centrum Chaam fase 2
4.3
157
Het oude dorpshart Galder
Programmabegroting 2015
Begroot 2015 2.728.142 2.362.516 365.626
Verschil 381.465 318.629 62.836
Meetbare doelstelling 2015 Realisatie bouwplan en inrichting openbare ruimte. Exploitatieovereenkomst en planologische procedure starten Overeenkomst sluiten en planologische procedure starten
36
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 5: Verkeer en vervoer Het programma Verkeer en Vervoer omvat de producten wegverhardingen, straatmeubilair en bewegwijzering, openbare verlichting en verkeersveiligheid. Wat willen we bereiken? Programmadoel (beoogd maatschappelijk effect) In Alphen-Chaam kan veilig aan het verkeer worden deelgenomen over goed begaanbare wegen en paden voor alle soorten verkeer. Beleidsdocumenten - Gemeentelijke Verkeers- en Vervoersplan (2011) - Beleidsplan Openbare Verlichting (2012) - Wegbeheerplan 2015-2019 (2014) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) Bovenstaande beleidsdocumenten geven in hun samenhang een uitwerking van het beleid voor verkeer en vervoer. De gemeente werkt toe naar een duurzaam veilig verkeer- en vervoersysteem in de gemeente.
Wat gaan we daarvoor doen? PRIORITEITEN 5.1 Aansluiting N639 met Geersbroekseweg Naar aanleiding van een dodelijk ongeval op de N639, ter plaatse van de aansluiting met de Geersbroekseweg, heeft de provincie een verkeerskundig onderzoek uitgevoerd. Op basis van dit onderzoek is de provincie voornemens een middengeleider aan te leggen om de herkenbaarheid en oversteekbaarheid van de kruising te verbeteren. De kruising zal beter zichtbaar zijn voor automobilisten en fietsers kunnen de weg in twee fasen oversteken. De uitvoeringswijze zal door de provincie in 2014/2015 nader worden uitgewerkt. Van de gemeente wordt een bijdrage verwacht in 1/3 deel van de kosten omdat de aansluiting van de Geersbroekseweg in beheer en onderhoud is bij de gemeente. De aanpassing is niet verplicht maar, als in onderling overleg wordt besloten dat een dergelijke aanpassing er komt, is de afspraak dat de provincie 2/3 deel betaalt en wij 1/3 deel. De totale kosten zijn geraamd op € 150.000, zodat de kosten voor AlphenChaam € 50.000 bedragen. 5.2 Reconstructie Ulicotenseweg In 2015 zal de Ulicotenseweg worden gereconstrueerd en voorzien van fietssuggestiestroken. In het investeringsplan 2012 is hiervoor al een bedrag opgenomen van € 10.000. De kosten van de reconstructie ad € 450.000 worden betaald uit de voorziening wegen.
OVERIGE ONTWIKKELINGEN 5.3 Laadpalen voor elektrische voertuigen Het is te verwachten dat het gebruik van elektrische auto’s gaat toenemen. Niet iedere automobilist kan de auto echter op eigen terrein opladen. De provincie wil daarom dat het in iedere gemeente mogelijk is om op een openbaar terrein elektrische voertuigen op te laden. De provincie heeft financiële middelen beschikbaar gesteld om binnen iedere gemeente laadpalen te plaatsen. De middelen voor de laadpalen worden verstrekt als een bezitter van een elektrische auto deze bij de gemeente aanvraagt. Bij toekenning vraagt de provincie van de gemeente een bijdrage van € 500. Een dergelijke laadpaal kost ongeveer € 6.500. Automobilisten die hun auto opladen betalen met een pasje. Er zijn geen energiekosten voor de gemeente. Voorlopig wordt uitgegaan van één laadpaal per kern. Totaal moet dan rekening worden gehouden met een bijdrage van € 1.500. Programmabegroting 2015
37
Gemeente Alphen-Chaam
5.4 Glasvezelnetwerk Door de hoeveelheid en intensiteit van het tegenwoordige dataverkeer voldoet het huidige netwerk niet meer. Het dataverkeer van nu verlangt een glasvezelnetwerk of een volwaardig alternatief hiervan. Voor veel ondernemers is een aansluiting op een glasvezelnetwerk een noodzaak. In die zin kan dataverkeer door een glasvezelnetwerk worden gezien als een voorziening van algemeen nut. Het aanleggen van een glasvezelnetwerk in de kernen Alphen en Chaam is geen probleem. Diverse partners willen hier graag instappen. Het probleem is het relatief dunbevolkte buitengebied te voorzien van glasvezel. Dit is niet goed te exploiteren voor een telecomaanbieder. Er zijn diverse gesprekken geweest met diverse aanbieders. Zij willen tot nu toe echter geen totaalpakket bieden voor heel de gemeente. Als wij vooraf de kernen laten voorzien van glasvezel (ook breedband genoemd) dan is het interessantste deel vergeven en dan is het zeker dat het buitengebied en Galder hier niet meer voor in aanmerking komen. Er zijn meer gemeenten met een groot buitengebied die met dit probleem worden geconfronteerd. Daarom is door de provincie een zgn. Breedbandfonds opgezet. Het breedbandfonds verstrekt leningen tegen zachte voorwaarden. Een aanvraag moet worden gedaan door marktpartijen (netwerkbeheerders), corporaties en stichtingen. Het initiatief moet worden gesteund door de gemeente. In 2015 zal worden onderzocht of het breedbandfonds voor ons een interessante optie is. Wellicht worden er toch grote investeringen van ons verwacht of moet hier minstens garant voor worden gestaan. Tevens moet worden onderzocht of het goed is om te investeren in glasvezel. Ook de huidige manier van datadistributie (door de koperdraad) is aan een evolutie bezig. En dan is er nog de mogelijkheid van datadistributie door de lucht. Beide systemen zijn nog in ontwikkeling en kunnen zich nu nog niet meten met datadistributie door glasvezelkabel. Maar het grote voordeel hiervan is wel dat er geen extra infrastructuur hoeft te worden aangelegd. 5.5 Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) Alphen-Chaam is een afnemende gemeente van de Stichting GBKN - Zuid, dit wil zeggen dat de GBKN door deze organisatie wordt bijgehouden. Elk kwartaal wordt door de Stichting GBKN - Zuid een nieuw bestand opgeleverd, dat de gemeente downloadt bij het Kadaster om de kaart in diverse systemen te gebruiken bij onze dagelijkse werkzaamheden. De huidige GBKN bestaat uit losse lijnen. De BGT vereist dat er gegevens gekoppeld worden aan de topografie door gebruik te maken van objecten en inrichtingselementen, die de bronhouder(s) op één locatie in één systeem geografisch beheren. Hierdoor zijn er geen verschillen meer tussen de verschillende beheerdisciplines. De kosten voor het bijhouden van de BGT zijn volledig voor de bronhouder. Dit in tegenstelling tot de huidige situatie, waarbij externe partijen, met name nutsbedrijven, 70% van de kosten betalen. Tot 1 januari 2016 blijven de kosten voor het bijhouden van de GBKN gewoon doorlopen. Het betreft hier een jaarlijks bedrag van circa € 7.000. Met ingang van 2016 bedragen de jaarlijkse kosten circa € 35.000 (voor bijhouden € 30.000 en voor onderhoud € 5.000). 5.6 Provinciale subsidie verkeersveiligheid Met ingang van 2015 wordt een lager bedrag aan provinciale subsidie ontvangen ten behoeve van het nemen van mensgerichte maatregelen in het kader van de verkeersveiligheid. Aangezien het aantal projecten en acties met betrekking tot mensgerichte maatregelen afneemt door een bezuiniging op het onderhoudsbudget wegen, neemt ook de provinciale subsidie af.
Programmabegroting 2015
38
Gemeente Alphen-Chaam
5.7 Onderhoud wegen In de perspectiefnota is voorgesteld dat op de jaarlijkse toevoeging aan de voorziening onderhoud wegen ad € 600.000 met ingang van 2015 een bedrag van € 100.000 wordt bezuinigd. In het eind 2014 nog vast te stellen wegbeheerplan zal met deze bezuiniging rekening worden gehouden. We sluiten het kleine onderhoud aan de wegen niet uit van bezuinigingen maar hebben wel bijzondere aandacht voor specifieke situaties, waar de verkeersveiligheid zich niet verdraagt met versobering van het onderhoud. Hierbij is er speciale aandacht voor de wegen in het buitengebied van Alphen.
BEZUINIGINGEN, RUIMTESCHEPPENDE MAATREGELEN EN BUDGETBIJSTELLINGEN (aanvullend op de perspectiefnota en groter dan € 5.000) 5.8 Openbare verlichting Er wordt € 5.000 bezuinigd op de openbare verlichting. Voor het vervangen van de armaturen en lantaarnpalen was een budget beschikbaar van € 25.000 per jaar. Door dit budget af te ramen met € 5.000 zal de vervanging meer getemporiseerd worden uitgevoerd met het risico dat op termijn toch nog een inhaalslag nodig kan zijn. Wat gaat het kosten? Totaal lasten Totaal baten Totaal saldo
Begroot 2014 1.952.113 13.419 1.938.694
Tabel te bereiken resultaten en effecten: Nr. BK Omschrijving prioriteit 5.1 Aansluiting N639 met Geersbroekseweg 5.2
Verschil -203.783 -1.965 -201.818
Meetbare doelstelling 2015 Aanleg midden geleider door provincie en bijdrage van de gemeente ad € 50.000 Aanleg van de fietssuggestiestroken
Reconstructie Ulicotenseweg
Programmabegroting 2015
Begroot 2015 1.748.330 11.454 1.736.876
39
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
40
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 6: Natuur en milieu Het programma Natuur en milieu omvat de producten groenvoorziening landschappelijk, natuur en landschap, riolering, milieubeheer, afvalinzameling en de milieustraat. Wat willen we bereiken? Programmadoel (beoogd maatschappelijk effect) - Een aantrekkelijk woonklimaat en een groene uitstraling van Alphen-Chaam - Een schone en duurzame leefomgeving en verminderen van de belasting voor het milieu. - Bescherming van de volksgezondheid en het milieu door de inzameling en het transport van het stedelijke afvalwater en hemelwater. - Voorkomen (voor zover mogelijk) dat grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert. - Verbeteren van de kwaliteit van vergunningverlening, toezicht en handhaving op het gebied van milieu Beleidsdocumenten - Beleidsplan Sanering ongerioleerde afvalwaterlozingen in het buitengebied (2000) - Beleidsrapportage ‘Afval in zicht’ (2000) - Beheerovereenkomst Bossen en Natuurterreinen 2011 - 2022 - Landschapsontwikkelingsplan Alphen-Chaam (2008) - Milieubeleidsplan 2008-2012 (2008) (actualisatie eind 2014) - Verbreed Gemeentelijk Rioleringplan (VGRP) 2014-2018 (2013) - Groenvisie (2013) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) Bovenstaande beleidsplannen geven in samenhang een invulling aan de vermelde doelstellingen waarbij rekening wordt gehouden met wet- en regelgeving en lokale ontwikkelingen. In de gemeente wordt aandacht besteed aan het investeren in landschappelijke elementen die karakteristiek zijn voor het buitengebied en een duurzaam milieubeleid. In het Landschapsontwikkelingsplan staat de visie van de gemeente op het landschap. De visie is vertaald in tien concrete beheer- en uitvoeringsplannen.
Wat gaan we daarvoor doen? PRIORITEITEN 6.1 Renovatie Nieuwstraat en Engelbertstraat Het nieuw Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (VGRP) voor de periode 2014-2018 is in de raadsvergadering van 27 februari 2014 vastgesteld. In het uitvoeringsplan en bijbehorend investeringsschema zijn voor 2015 de uitvoering van de Nieuwstraat en Engelbertstraat in Alphen gepland. De voorbereiding van het project is in 2014 opgestart. Zoals de laatste jaren gebruikelijk is, wordt het definitieve inrichtingsplan van de openbare ruimte en alles wat daarmee samenhangt op een interactieve wijze opgesteld. Bewoners, ondernemers en gebruikers van de betreffende straten zullen hierbij nadrukkelijk worden betrokken. Het doel van deze werkwijze is een zo breed mogelijk gedragen projectresultaat.
Programmabegroting 2015
41
Gemeente Alphen-Chaam
OVERIGE ONTWIKKELINGEN 6.2 Markdal De vereniging Markdal - duurzaam en vitaal heeft de provincie Noord-Brabant een voorstel gedaan om de Ecologische Hoofdstructuur in het Markdal te realiseren. De provincie is hierop ingegaan en heeft hiervoor een subsidie verstrekt. In totaal is er ongeveer € 11,5 miljoen mee gemoeid. Een voorwaarde van de provincie is de medewerking van de betrokken gemeenten Breda en Alphen-Chaam. In de begroting van de vereniging Markdal zijn financiële opgaven voor beide gemeenten opgenomen. Deze opgaven betreffen concrete uitvoeringsactiviteiten zoals het aanleggen van paden en bruggetjes ten behoeve van recreatie en een bijdrage aan de proceskosten. Voor de concrete uitvoeringsactiviteiten is € 315.000 begroot en voor de proceskosten € 455.000. De kosten worden verdeeld over Breda en Alphen-Chaam waarbij de gemeente Breda een verdeling van 60/40 heeft voorgesteld. Hierover zijn nog geen definitieve afspraken gemaakt. Beide bijdragen kunnen worden gefinancierd uit het fonds Kwaliteitsverbetering buitengebied. Het fonds wordt gevoed met bijdragen vanwege de verplichte kwaliteitsverbetering bij ruimtelijke projecten.
BEZUINIGINGEN, RUIMTESCHEPPENDE MAATREGELEN EN BUDGETBIJSTELLINGEN (aanvullend op de perspectiefnota en groter dan € 5.000) 6.3 Klimaatbeleid Het aantal uit te voeren maatregelen in relatie tot het klimaatbeleid zal in 2015 nog maar beperkt zijn waardoor het budget met € 5.000 naar beneden toe kan worden bijgesteld.. 6.4 Afvalstoffen Met ingang van 2015 zal een bedrag van € 23.000 bezuinigd worden op de post “verhogen serviceverlening afval” (dit betreft o.a. het inzamelen van snoeihout en het plaatsen van bladkorven). Deze bezuiniging heeft direct effect op de hoogte van de tarieven afvalstoffenheffing. Een bijkomend nadeel voor de exploitatie is dat minder BTW gecompenseerd kan worden (+/- € 5.000). 6.5 Groenonderhoud In de 1e begrotingswijziging wordt de hieronder genoemde extra bezuiniging op het onderhoud van de bomen met € 20.000 (2016 met € 30.000) teruggedraaid. We profileren ons op toeristisch-recreatieve aantrekkelijkheid en als groene gemeente. Toch staan we voor een grote bezuiniging op groenonderhoud. Aanvullend op de perspectiefnota worden de volgende extra bezuinigingen op het groenonderhoud doorgevoerd: -
Onderhoud bomen Toevoeging aan de voorziening groen
€ 25.000 (met ingang van 2016 € 35.000) € 15.000 (minder budget omvormingsplannen)
Om de totale bezuiniging (€ 89.000) op het totale groenbudget (340.000) te kunnen realiseren stoppen we met inboet. Bomen worden niet meer vervangen en de kwaliteit van het onderhoud wordt lager. Dit leidt mogelijk tot een C-kwaliteit, wat inhoud meer onkruid in de beplanting, kale plekken, meer zwerfvuil. Op termijn moet de beplanting gerooid worden, omdat deze niet meer beheersbaar is. Voor het bomenonderhoud loopt de bezuiniging in 2016 (€ 45.000) op naar meer dan 50 % van het huidige budget (€ 81.000). Dit betekent dat we minder onderhoud kunnen doen. Om de kosten van het bomenonderhoud beheersbaar te houden moeten keuzes gemaakt worden. Dit betekent een deel van de bomen rooien, minder bomen in nieuwbouwplannen en minder herplanting in geval van zieke, onveilige of onevenredig dure bomen. Ook de VTA (Visual Tree Assesment), de periodieke boomcontrole om te voldoen aan de wettelijke zorgplicht komt hierdoor onder hoge druk te staan. De eigenaar heeft zorgplicht voor zijn bomen en kan aansprakelijk worden gesteld voor schade door bomen en takken van bomen.
Programmabegroting 2015
42
Gemeente Alphen-Chaam
In de vastgestelde Groenvisie zijn diverse omvormingsplannen beschreven. De bezuiniging ad € 15.000 op het budget voor omvormingsplannen zal leiden tot een verlenging van de realisatie van de uitvoeringsplannen van circa 6 jaar naar circa 12 jaar. De in 2013 vastgestelde Groenvisie zal deels moeten worden bijgesteld aangezien door deze bezuinigingen het beschreven ambitieniveau voor het groen niet kan worden gerealiseerd. Het gevolg is tevens dat burgers de openbare ruimte zullen ervaren als versoberd en op plekken eventueel als verwaarloosd. Dit brengt tevens het risico met zich mee dat er meer meldingen over het groenonderhoud worden ingediend.
Wat gaat het kosten? Totaal lasten Totaal baten Totaal saldo
Begroot 2014 3.232.783 2.095.836 1.136.947
Tabel te bereiken resultaten en effecten: Nr. BK Omschrijving prioriteit 6.1 Renovatie Nieuwstraat en Engelbertstraat
Programmabegroting 2015
Begroot 2015 3.272.125 2.178.110 1.094.015
Verschil 39.342 82.274 -42.932
Meetbare doelstelling 2015 Renovatie Nieuwstraat en Engelbertstraat project gereed en opgeleverd in 2015
43
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
44
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 7: Economie, landbouw, recreatie en toerisme Het programma Economie, landbouw, recreatie en toerisme omvat de producten recreatieve voorzieningen, bevordering van recreatie en toerisme, economische zaken en landbouw. Wat hebben we bereikt? Programmadoel (beoogd maatschappelijk effect) - Een aantrekkelijke gemeente met goede recreatieve mogelijkheden voor onze eigen inwoners en Toeristen. - Een gunstig ondernemingsklimaat in de kernen en de landbouw- en recreatieve sector. - Een sterke, gedifferentieerde economische structuur met behoud en bevordering van lokale werkgelegenheid. Beleidsdocumenten - Structuurvisie Plus (2001) - Kadernota ‘Waar gaan we heen?: de Tuin van de Baronie’ (2004) - Reconstructieplan (2005) - Belevingsconcept Toerisme en Recreatie (2008) - Structuurvisie Buitengebied in Ontwikkeling (2009) - Audit Cittaslow (2010) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) Bovenstaande beleidsdocumenten geven in hun samenhang een uitwerking van het beleid voor economie, landbouw, recreatie en toerisme. De gemeente wil een aantrekkelijke gemeente zijn voor zowel agrarische bedrijven als recreatieondernemers. Dit kan door het bevorderen van een gunstig ondernemersklimaat, het stimuleren van de lokale werkgelegenheid en behoud van natuur en landschap. Het in 2008 vastgestelde Belevingsconcept Toerisme en recreatie biedt het kader waarbinnen nieuwe ontwikkelingen door ontwikkelaars en ondernemers vorm kunnen krijgen. In 2010 is de gemeente gecertificeerd als Cittaslow-gemeente.
Wat hebben we daarvoor gedaan? PRIORITEITEN 7.1 Belevingsconcept Ruimte voor ondernemen Het belevingsconcept is als opvolger van de beleidsnota Toerisme en Recreatie (2001) vastgesteld in 2008. In 2010 is de gemeente gecertificeerd als Cittaslow. Oorspronkelijk stond de evaluatie en herijking van het beleid en de aanpak op het gebied van toerisme en recreatie gepland voor 2015, maar deze wordt doorgeschoven naar 2016. Voor de actualisatie van het belevingsconcept ramen we een bedrag van € 10.000.
OVERIGE ONTWIKKELINGEN 7.2 ‘t Zand In verband met het aflopen van de looptijd van de samenwerkingsovereenkomst (SOK) van ‘t Zand overlegt het college met de huidige pachter van de camping om te komen tot een nieuwe overeenkomst. Het betreft de huidige gronden van de camping en de gewenste uitbreidingsgronden. Hierbij zal tevens worden onderzocht of verlaging van de onderhoudskosten en/of verhoging van de inkomsten van het dagrecreatieterrein mogelijk is.
Programmabegroting 2015
45
Gemeente Alphen-Chaam
7.3 Recreatie en toerisme Cittaslow Omdat de hieronder genoemde bijdragen, ten bedrage van € 8.000, ook zijn begroot onder de post “Landbouw” wordt in de 1e begrotingswijziging € 8.000 op dit budget in mindering gebracht In de begroting 2014 is een bedrag van € 17.500 opgenomen voor uitgaven ten behoeve van de bevordering van toerisme en recreatie in de gemeente. In dit bedrag is € 8.000 opgenomen voor bijdragen aan het streeknetwerk LandStad De Baronie, een bijdrage aan een streekmanager en een bijdrage aan het kleine projectenfonds. In het kader van de Perspectiefnota is op het overige deel van dit budget (€ 17.500 -/- € 8.000 = € 9.500) € 5.000 gevonden aan bezuinigingsmogelijkheden. Hierbij wordt in aanmerking genomen dat het Fonds Kwaliteitsverbetering in relatie tot de in februari 2014 vastgestelde Structuurvisie AlphenChaam mogelijkheden biedt om eenmalige investeringen op het gebied van de bevordering van toerisme en recreatie te financieren.
BEZUINIGINGEN, RUIMTESCHEPPENDE MAATREGELEN EN BUDGETBIJSTELLINGEN (aanvullend op de perspectiefnota en groter dan € 5.000) Niet van toepassing.
Wat heeft het gekost? Totaal lasten Totaal baten Totaal saldo
Begroot 2014 862.653 86.936 775.717
Tabel te bereiken resultaten en effecten: Nr. BK Omschrijving prioriteit 7.1 Belevingsconcept Ruimte voor ondernemen
Programmabegroting 2015
Begroot 2015 811.352 289.473 521.879
Verschil -51.301 202.537 -253.838
Meetbare doelstelling 2015 Actualisatie van het Belevingsconcept in 2015
46
Gemeente Alphen-Chaam
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Beleidsdocumenten - Nota reserves en voorzieningen (2009) - Nota waarderings- en afschrijvingsbeleid (2011) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ Nota reserves en voorzieningen De belangrijkste doelstelling van de nota is het (continue) herijken van de reserves en voorzieningen van de gemeente Alphen-Chaam. De nota maakt de uitgangspunten helder voor het vormen van reserves en voorzieningen, trekt het formele onderscheid tussen de verschillende fondsen nog weer eens scherp en definieert, waar nodig, de bevoegdheden opnieuw. Omdat de gemeente Alphen-Chaam weinig financiële ruimte heeft voor nieuw beleid zal de allocatie van schaarse (financiële) middelen gepaard moeten gaan met een integrale belangenafweging. Deze nota moet hieraan bijdragen. Nota waarderings- en afschrijvingsbeleid In deze nota zijn allereerst de bedrijfseconomische uitgangspunten nader toegelicht. Vervolgens is aangegeven wat onder investeren wordt verstaan: wanneer valt een uitgave onder het reguliere onderhoud en wanneer is sprake van een investering? Welke kosten worden aan een investering toegerekend en op welke wijze worden deze kosten op de balans gewaardeerd? Hoe worden afschrijvingstermijnen vastgesteld en volgens welke afschrijvingsmethode wordt een investering afgeschreven? Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ Het coalitieakkoord spreekt uit dat de ontwikkelingen in de Algemene Uitkering onduidelijk zijn, net zoals de netto-effecten van de 3 decentralisaties per 1 januari 2015. Lokale middelen waarvan de besteding niet gebonden is Onroerende zaak belasting (OZB) Zie voor de OZB paragraaf A Lokale Heffingen. Toeristenbelasting Zie voor de toeristenbelasting paragraaf A Lokale Heffingen. Forensenbelasting Zie voor de forensenbelasting paragraaf A Lokale Heffingen. Dividend In 2015 zal geen dividend worden ontvangen. Algemene Uitkering Gemeentefonds In de meicirculaire 2014 is duidelijkheid gegeven inzake de herverdeling van het gemeentefonds met ingang van 2015. De gemeente Alphen-Chaam komt als voordeel gemeente uit de herverdeling. Dit voordeel wordt in 2015 deels tenietgedaan door een negatieve suppletie-uitkering (voordelen van de ene gemeente worden gebruikt om nadelen bij andere gemeenten te dekken). Vanaf 2016 komt het hele voordeel ten goede aan de gemeente Alphen-Chaam. Vanaf 2015 worden er middelen voor de drie decentralisaties beschikbaar gesteld aan de gemeenten via het gemeentefonds via de integratie-uitkering sociaal domein. Deze middelen komen zonder bestedingsverplichting beschikbaar. Het kabinet en de VNG delen het belang om de middelen in te zetten voor de uitvoering van de nieuwe gedecentraliseerde taken in het sociaal domein, zodat gemeenten op tijd klaarstaan en kunnen voorkomen dat burgers tussen wal en schip belanden.
Programmabegroting 2015
47
Gemeente Alphen-Chaam
Saldo van de financieringsfunctie Onder het saldo van de financieringsfunctie wordt verstaan het saldo van de betaalde rente over de aangegane leningen en de aangetrokken middelen in rekening-courant enerzijds en de ontvangen rente over de uitzettingen anderzijds. Naar verwachting zal het ook in 2015 goedkoper zijn om geld op de geldmarkt aan te trekken in plaats van op de kapitaalmarkt. Het beleid is er dan ook op gericht de in 2015 benodigde middelen zoveel mogelijk met kort geld te financieren, uiteraard binnen de vigerende wetgeving. Overige algemene dekkingsmiddelen Bij het opstellen van de begroting wordt een aantal stelposten opgenomen en vindt een aantal interne renteverrekeningen plaats. Daarnaast worden de volgende posten geraamd: • kosten vanwege opleggen/invorderen van belastingaanslagen • netto waarderingskosten • rentekosten van het geactiveerde aandelenkapitaal • kosten in verband met de uitvoering van het treasurybeleid • uitkering HNG • beheerskosten van de algemene uitkering Onvoorziene uitgaven Voor onvoorziene uitgaven wordt jaarlijks een bedrag geraamd op de stelpost ‘onvoorziene lasten’. De hoogte van deze post is bepaald op een bedrag van € 80.000. Gedurende het begrotingsjaar wordt deze stelpost aangewend op de programma’s waar onvoorziene uitgaven plaatsvinden. Provinciaal financieel toezicht en sluitende begroting Structureel en reëel evenwicht In artikel 203 van de Gemeentewet is gesteld dat ‘de begroting de goedkeuring van de toezichthouder (provincie) behoeft, indien naar zijn oordeel de begroting niet in evenwicht is en blijkens de meerjarenraming niet aannemelijk is dat in de eerstvolgende jaren een evenwicht tot stand zal worden gebracht’. Als een begroting niet in evenwicht is geldt het zogenaamde preventief toezicht: de begroting en begrotingswijzigingen in de loop van het jaar moeten ter goedkeuring aan de toezichthouder worden voorgelegd. Als de begroting in evenwicht is geldt het repressief (terughoudend) toezicht. Het begrip ‘evenwicht’ is uitgewerkt in het Gemeenschappelijk financieel Toezichtkader (GTK) waarin is aangegeven dat geen sprake mag zijn van een zogenaamd ‘opschuivend meerjarenperspectief’. Dit is het geval als gedurende enkele jaren de begroting van het komende jaar niet in evenwicht is, maar de meerjarenbegroting wel. De toezichthouder zet dan namelijk vraagtekens bij de realiteitswaarde van de meerjarenbegroting. Concreet betekent dit dat de begroting van Alphen-Chaam sluitend moet zijn in 2015 of in 2016 én 2017 én 2018. Bij een (meerjaren)begroting die pas in 2016 én 2017 én 2018 sluitend is worden de volgende voorwaarden gesteld: • • •
ramingen moeten realistisch zijn, zo mogen er bijvoorbeeld geen stelposten met “nog te bezuinigen” bedragen zijn opgenomen, deze moeten concreet zijn ingevuld, bezuinigingen die pas ingaan vanaf 2015 of later worden niet geaccepteerd, en stijgingspercentages van OZB-ramingen moeten gedurende de meerjaren gelijk zijn, dus bijvoorbeeld 44-4-4 en niet 2-2-8-8.
In mei 2014 heeft de gemeenteraad, bij de vaststelling van de uitgangspunten van het financieel beleid voor de meerjarenbegroting 2015 - 2018, besloten dat de begroting 2015 structureel sluitend moet zijn en dat gestreefd moet worden naar een sluitende meerjarenbegroting in 2016, 2017 en 2018. Dit uitgangspunt kan problemen opleveren doordat enkele ruimtescheppende maatregelen pas vanaf 2016 geëffectueerd kunnen worden. Later in het begrotingsproces is gebleken dat het sluitend krijgen van 2015 niet langer realistisch is. Het college heeft daarom besloten om een begroting aan te bieden die pas in 2018 sluitend is. Incidentele lasten en baten Kosten die zich gedurende maximaal 3 jaar voordoen worden als incidenteel beschouwd en mogen met incidentele middelen (bijvoorbeeld de algemene reserve) worden gedekt en komen dus niet (meer) ten laste van de reguliere exploitatie. Overigens is het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) per 1 januari 2013 gewijzigd waardoor meer informatie over incidentele en structurele lasten en baten in de begroting moet worden opgenomen. De begroting 2015 voldoet aan deze nieuwe regelgeving. Programmabegroting 2015
48
Gemeente Alphen-Chaam
2. Paragrafen
Programmabegroting 2015
49
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
50
Gemeente Alphen-Chaam
Paragraaf A: Lokale heffingen Algemeen In het jaar 2015 zal ongeveer 23 % van de inkomsten van de gemeente Alphen-Chaam afkomstig zijn uit lokale heffingen. Deze paragraaf geeft een overzicht van de diverse lokale heffingen en belastingen op hoofdlijnen. Hiermee ontstaat inzicht in de lokale lastendruk, wat van belang is voor de integrale afweging tussen enerzijds beleid en anderzijds inkomsten. Tevens wordt weergegeven welk beleid de gemeente in het begrotingsjaar zal voeren ten aanzien van de lokale heffingen en de (eventuele) kwijtschelding hiervan. Beleidsdocumenten - Nota lokale heffingen 2007-2012 (2007) - Nota invorderingsbeleid 2012 (2011) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) Nota lokale heffingen 2007-2012 Deze nota gaat in op de samenstelling van het pakket aan gemeentelijke belastingen en heffingen, de verdeling van de belastingdruk, de kostendekkendheid van de heffingen, het kwijtscheldingsbeleid en het tarievenbeleid. Nota invorderingsbeleid 2012 Omdat ingaande 1 januari 2012 de werkzaamheden met betrekking tot de Wet Onroerende Zaakbelasting (WOZ) evenals de heffing en inning van de onroerende zaakbelasting (OZB), de toeristen- en de forensenbelasting (en ingaande belastingjaar 2013 ook nog de afvalstoffen- en de rioolheffing) aan de nieuwe gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking West-Brabant zijn uitbesteed, is deze nota in 2011 geactualiseerd. Het doel van de nota is binnen de gemeente Alphen-Chaam expliciet duidelijkheid te verschaffen over de gewenste procesgang van invorderingsactiviteiten, over de belangrijkste termijnen en de beleidsregels die hierbij in acht dienen te worden genomen. Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ Het coalitieakkoord spreekt uit dat inspanningen zullen worden gedaan om de woonlasten te beheersen. Lokale heffingen en belastingen Onderstaande tabel geeft weer hoeveel inkomsten we uit de diverse posten zullen genereren. Tabel 1: Overzicht opbrengsten uit lokale heffingen en belastingen (bedragen * € 1.000) Werk. Begr. Begr. Inkomstenbron 2013 2014 2015 Onroerende Zaakbelastingen woningen (eig.) 1.068 1.110 1.208 Onroerende Zaakbelastingen niet-woningen (eig.) 386 410 440 Onroerende Zaakbelastingen niet-woningen (gebr.) 237 235 252 Afvalst.heffing, reinig.recht, stortgelden en grofvuil 989 1.030 1.053 Rioolheffing 1.019 1.063 1.122 Leges GBA, burg. stand, reisdocumenten en rijbew. 170 148 195 Grafrechten en afkoopsommen 37 56 39 Leges ruimtelijke ordening 53 39 50 Leges bouw- en welstandstoezicht 318 283 315 Marktgelden 10 10 10 Toeristenbelasting 114 148 154 Forensenbelasting 33 34 34 Overigen 14 16 24 Totaal: 4.448 4.582 4.896
Programmabegroting 2015
51
% Totaal 25% 9% 5% 22% 23% 4% 1% 1% 6% 0% 3% 1% 0% 100%
Gemeente Alphen-Chaam
Ontwikkeling lokale lasten A ONROEREND ZAAKBELASTING Volgens bovenstaande tabel 1 levert de onroerende zaakbelasting (OZB) de hoogste lokale belastingopbrengst op. Tariefdifferentiatie De OZB kent gedifferentieerde tarieven. De gemeente is voor het heffen van de OZB gebonden aan de afbakening van het object conform de Wet Waardering Onroerende Zaken (Wet WOZ). Nadat deze afbakening heeft plaatsgevonden, wordt beoordeeld of het object een woning of een niet-woning is. Indien de waarde van de woondelen van een onroerende zaak minder dan 70% uitmaakt van de totale waarde van die onroerende zaak, is in zijn geheel sprake van een niet-woning. Indien sprake is van een nietwoning wordt dit object belast met de tarieven van een nietwoning. Ten behoeve van de berekening van de gebruikersbelasting in geval van een niet-woning wordt de WOZ-waarde van een eventueel woondeel eerst op de totaalwaarde in mindering gebracht. Immers voor woningen wordt al sinds enige jaren geen gebruikersbelasting meer geheven. Het voor een niet-woning gehanteerde tarief is hoger dan dat van een woning. Daar staat tegenover dat het woondeel van een niet-woning veel lager wordt gewaardeerd dan in het geval het een zelfstandig object zonder bedrijfsgedeelte zou zijn. Macronorm De limitering van OZB-tarieven is per 1 januari 2008 afgeschaft (Stb. 2007, 570). Het kabinet heeft daarbij het voorbehoud gemaakt dat de opbrengststijging voor de OZB landelijk beperkt moest blijven. Daartoe is een macronorm ingesteld die de maximale opbrengststijging voor een bepaald jaar aangeeft. De macronorm voor het begrotingsjaar 2015 is op 3,0% gesteld. Dat wil zeggen dat de baten uit OZB voor geheel Nederland met maximaal 3,0% mogen stijgen. Het rapport evaluatie systematiek macronorm OZB is vastgesteld in het Bestuurlijk overleg financiële verhoudingen (Bofv) van 10 september 2014 en aan de Tweede Kamer toegezonden. In het rapport concludeert de werkgroep dat de macronorm onroerende zaakbelasting (OZB) geen effectief beheersingsinstrument is gebleken. Om die reden heeft de werkgroep voorgesteld deze norm af te schaffen. De werkgroep heeft een aantal mogelijke alternatieven geschetst. Het kabinet vindt de alternatieven in het rapport nog onvoldoende uitgewerkt om reeds nu te besluiten tot aanpassing of afschaffing van de huidige norm. Derhalve wordt de macronorm OZB in 2015 nog gehandhaafd als instrument. De macronorm 2015 komt uit op 3%. Vooral met het oog op de omvangrijke decentralisaties per 2015 heeft het kabinet besloten om dat jaar met een schone lei te beginnen. Dat betekent dat de overschrijding van de macronorm OZB in 2014 met € 11 miljoen niet in mindering wordt gebracht op de nieuwe macronorm voor 2015. Het kabinet is daarnaast voor 2016 en verder voornemens om samen met de VNG te komen tot een woonlastennorm. Daartoe zal door de werkgroep die het evaluatierapport over de macronorm OZB heeft opgesteld de variant van woonlastennorm verder worden uitgewerkt ten behoeve van besluitvorming in het voorjaar 2015. Berekeningsmethodiek De gemeente bepaalt de OZB-aanslag op basis van de getaxeerde waarde van de onroerende zaak (de WOZwaarde). Deze waarderingsgrondslag wordt telkens (vanaf 2008 jaarlijks) middels hertaxatie, volgens de regels in de Wet Waardering Onroerende Zaken (Wet WOZ), vastgesteld. Het beleid tot nu toe is altijd geweest dat de OZB-opbrengst niet beïnvloed wordt door de hertaxaties van het onroerend goedbestand. Met andere woorden: als de totale waarde van het onroerend goedbestand daalt, als gevolg van lagere taxatiewaarden, zullen de OZB-tarieven extra stijgen zodat de totale opbrengst gelijk blijft. Net als in voorgaande jaren is ook voor 2015 dit beleidsuitgangspunt gehanteerd.
Programmabegroting 2015
52
Gemeente Alphen-Chaam
Tarieven 2015 De werkelijke tarieven 2015 zijn nog niet bekend, omdat bij het schrijven van deze informatie de WOZwaarden met waardepeildatum 1-1-2014 nog niet bekend zijn. Naar verwachting zullen net als in de voorbije paar jaar de tarieven in 2015 procentueel meer moeten stijgen dan de daarmee beoogde stijging van de totale OZB-opbrengst. Dit om te compenseren voor de op de waardepeildatum 1 januari 2014 verwachte waardedaling van het onroerend goedbestand. Tabel 2: Tarieven Onroerend Zaakbelasting
Woning - zakelijk recht (=eigenaar) Niet woning - zakelijk recht (= eigenaar) Niet woning - gebruiker
2014 % van waarde 0,1030% 0,1304% 0,0952%
2015 % van waarde
OZB-opbrengst 2015 In de begroting 2015 is voor de komende jaren de volgende procentuele stijging van de OZB-opbrengsten geraamd. Tabel 3: Stijging OZB-opbrengsten woningen en niet-woningen Jaar Woningen Niet-woningen 2015 7,5% 7,5% 2016 2% 2% 2017 2% 2% 2018 2% 2% In de begroting 2015 gaan wij uit van een OZB-opbrengst van € 1,9 miljoen. In de algemene uitkering worden wij op basis van de totale WOZ-waarde van de woningen en niet-woningen gekort voor € 1,4 miljoen. Per saldo levert de OZB ons € 0,5 miljoen op.
Woonlastenvergelijking Jaarlijks presenteert COELO de gemeentelijke woonlasten. In hun berekening gaan zij per gemeente uit van de OZB-opbrengst op basis van het vastgestelde OZB-tarief en de gemiddelde woningwaarde in de betreffende gemeente. Onze gemeente heeft een relatief hoge gemiddelde WOZ-waarde. Dit werkt voor de netto-opbrengst nadelig uit. Onderstaande tabel laat zien hoeveel een gemeente met een relatief hoge WOZ-waarde meer moet halen bij de woningbezitters dan een gemeente met een lagere WOZ-waarde. Tabel 4: OZB opbrengsten Omschrijving woz-waarde tarief
ozb
Opbrengst Korting Netto-opbrengst
250.000,00 0,1036% € 200.000,00 -0,1135% € €
258,95 -227 31,95
Opbrengst Korting Netto-opbrengst
225.000,00 0,1050% € 180.000,00 -0,1135% € €
236,25 -204,3 31,95
Bovenstaand voorbeeld laat zien dat de gemeente met de hogere gemiddelde WOZ-waarde € 22,70 (=9,6%) meer belasting bij de woningbezitters moet heffen om uiteindelijk een even hoge netto-opbrengst te genereren.
Programmabegroting 2015
53
Gemeente Alphen-Chaam
B AFVALSTOFFENHEFFING In de loop van 2015 is het voornemen, alle recreatiewoningen (buiten de parken) ook daadwerkelijk aan te slaan voor de afvalstoffenheffing. Hiervoor dienen betreffende recreatiewoningen te worden voorzien van containers voor huishoudelijk afval. Dit is conform hetgeen gesteld wordt in de Wet Milieubeheer. Tot heden heeft de eigenaar van een recreatiewoning, op basis van een B&W besluit, nog de keuze tussen wel of geen gebruik maken van containers. Recreatiewoningen aan onverharde wegen, die moeilijk of niet bereikbaar zijn, worden uiteraard uitgezonderd. Met betrekking tot de afvalstoffenheffing is het beleid dat de tarieven kostendekkend dienen te zijn. De tarieven voor 2015, voor één- en meerpersoonshuishoudens, zijn ten opzichte van 2014 met respectievelijk 2,84% en 2,78% gestegen. Tabel 5: Tarieven afvalstoffenheffing voor huishoudens 2014 tarief eenpersoonshuishoudens € 176,00 tarief meerpersoonshuishoudens € 252,00
2015 Stijging € 181,00 2,84% € 259,00 2,78%
Kostendekkendheid afvalstoffenheffing: Afvalstoffenheffing: 100%
C RIOOLHEFFING Met het van kracht worden van de Wet Gemeentelijke Watertaken per 1 januari 2008 heeft de gemeente naast de zorg voor het afvalwater en hemelwater ook de zorgplicht voor het grondwater gekregen. Als gevolg van de verbrede zorgplicht kunnen bepaalde kosten niet meer verhaald worden via het rioolrecht. Met ingang van 1 januari 2010 zijn gemeenten daarom wettelijk verplicht overgeschakeld op een systeem van rioolheffing. Gemeenten kunnen met de rioolheffing meer kosten verhalen dan onder het oude systeem van rioolrecht. Het belangrijkste verschil tussen rioolrecht en rioolheffing is dat er bij rioolheffing geen sprake meer is van een individuele tegenprestatie. Met andere woorden, er is geen direct verband meer met het gebruik of het profijt dat men heeft. De tarieven in 2015 zijn ten opzichte van 2014 met 3,5% gestegen. Tabel 6: Tarieven rioolheffing
woning met eenpersoonshuishouden woning met meerpersoonshuishouden niet-woning (hoeveelheid afgevoerd water t/m 500 m³) niet-woning (hoeveelheid afgevoerd water 501 m³ - 3.500 m³) niet-woning (hoeveelheid afgevoerd water vanaf 3.500 m³) recreatiebedrijf (per m³)
€ € € € € €
2014 213,12 264,84 264,84 468,96 2.893,20 0,56
€ € € € € €
2015 221,00 275,00 275,00 487,00 3.003,00 0,58
Kostendekkendheid rioolheffing: Rioolheffing: 100,00%
D OVERIGE TARIEVEN • Leges GBA, burgerlijke stand, reisdocumenten en rijbewijzen. De tarieven reisdocumenten worden op basis van art.6 van het Besluit Paspoortgelden gemaximeerd.
Kostendekkendheid leges: Bevolkingsadministratie: 4,71% Burgerlijke stand: 113,69% Reisdocumenten: 90,35% Rijbewijzen: 51,7%
Programmabegroting 2015
54
Gemeente Alphen-Chaam
•
Grafrechten Het uitgangspunt van de tariefstelling in de verordening is dat de tarieven kostendekkend zijn. Ten opzichte van 2014 stijgen de tarieven met 2,0%, dit betreft enkel de algemene indexatie. Kostendekkendheid grafrechten: Grafrechten: 67,12% (inclusief onttrekking bestemmingsreserve begraafplaats Alphen)
•
Leges ruimtelijke ordening Het uitgangspunt van de tariefstelling in de verordening is dat de tarieven kostendekkend zijn. Kostendekkendheid leges: Ruimtelijke ordening: niet te bepalen
•
Leges Bouwvergunningen en -meldingen Het uitgangspunt van de tariefstelling in de verordening is dat de tarieven kostendekkend zijn. Kostendekkendheid leges: Bouwen en wonen: 69,94%
•
Marktgelden Het tarief is gebaseerd op het aantal m². Kostendekkendheid leges: Marktgelden: 74,4%
•
Toeristenbelasting Sinds het belastingjaar 2008 vormt de verblijfsvergoeding de basis voor de belastingheffing. In 2010 is met de toeristische sector deze maatstaf van heffing van de toeristenbelasting geëvalueerd. Op basis van de uitkosten van deze evaluatie heeft de raad besloten om de verblijfsomzet als heffingsmaatstaf te handhaven. Verder heeft de raad besloten dat de tarieven in de periode 2011-2014 niet verder zullen stijgen. Voor 2015 stijgt het tarief met 10% naar een tarief van 3,60% van de verblijfsvergoeding. Als Cittaslow-gemeente zal het gemeentebestuur de komende jaren investeren in het verhogen van de kwaliteit van het toeristisch-recreatief profiel van de gemeente. Budgetbijstelling Naar aanleiding van de definitieve opbrengsten toeristenbelasting over 2013 en de verwachte opbrengsten over 2014, wordt het geraamde budget voor 2015 met € 28.000 verhoogd.
•
Forensenbelasting In de begroting 2015 is een stijging van de opbrengst forensenbelasting van 1% (=inflatiecorrectie) opgenomen. Tabel 7: Jaartarieven forensenbelasting 2015 Ondergrens Bovengrens € 0 € 40.000 € 40.000 € 100.000 € 100.000 € 166.000 € 166.000 Of meer
Programmabegroting 2015
€ € € €
55
Tarief 265,00 345,00 451,00 581,00
Gemeente Alphen-Chaam
In onderstaande tabel wordt voor een meerpersoonshuishouden met een eigen woning het effect van diverse maatregelen op de woonlasten weergegeven gedurende de periode 2015-2018. Tabel 8: Ontwikkeling woonlastendruk Woonlasten
2013
2014
2015
2016
2017
2018
Onroerende Zaak Belasting * Afvalstoffenheffing** Rioolheffing ***
€ € €
281 250 256
€ € €
287 252 265
€ € €
308 259 275
€ € €
314 262 305
€ € €
321 215 308
€ € €
327 217 311
Totaal
€
787
€
804
€
842
€
881
€
844
€
855
€
17
€
38
€
39
€
37- €
11
Stijging (absoluut) Stijging (relatief)
2,11%
4,79%
4,65%
-4,20%
1,35%
* Gebaseerd op een tariefstijging van 7,5% in 2015, 2% in 2016, 2% in 2017 en 2% in 2018. ** De verlaging van de afvalstoffenheffing in 2017 ten opzichte van 2016 wordt veroorzaakt door de nieuwe aanbesteding van de afvalinzameling. *** Gebaseerd op het Gemeentelijk Riolering Plan 2014 – 2018
Kwijtscheldingsbeleid Huishoudens met een inkomen op minimumniveau komen in de gemeente Alphen-Chaam in aanmerking voor kwijtschelding van afvalstoffenheffing en van rioolheffing. Kwijtschelding wordt verleend op basis van 100% van de bijstandsnorm waarbij een vermogenstoets, in het gunstige geval gevolgd door een inkomenstoets, plaatsvindt. Afhankelijk van de uitkomst hiervan worden de woonlasten, met uitzondering van de onroerende zaakbelasting (OZB) geheel of gedeeltelijk kwijtgescholden. In de begroting 2015 is € 10.100 aan kwijtschelding opgenomen. Vanaf 2010 wordt niet langer kwijtschelding achteraf verleend, maar gedurende het jaar.
Tabel te bereiken resultaten en effecten Nr.
BK
Omschrijving prioriteit
Meetbare doelstelling
A.1
118
Kostendekkendheid leges
Legestarieven zijn kostendekkend
Programmabegroting 2015
56
Gemeente Alphen-Chaam
Paragraaf B: Weerstandsvermogen Algemeen In de paragraaf weerstandsvermogen wordt inzicht gegeven in de actuele risico’s voor onze gemeente afgezet tegen het beschikbare vermogen om deze risico’s op te kunnen vangen. Beleidsdocumenten - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ Voorlopig moeten we alert zijn op de dekkingsrisico’s. Dat betekent dat we zuinig omspringen met de Algemene Reserve en ons weerstandsvermogen bewaken. Risicoprofiel Het risicoprofiel bestaat uit het totaal van alle geïnventariseerde risico’s. Door aan elk risico een score toe te kennen zijn risico’s te rangschikken en te prioriteren om te managen. De risicoscore wordt bepaald door de formule kans x geldgevolg. In deze paragraaf zijn de tien risico’s met de hoogste score gepresenteerd waarbij de risico’s van de bouwgrondexploitaties niet zijn meegenomen, aangezien hiervoor al een aparte risicoreserve is gevormd waarmee die risico’s zijn afgedekt. De tien grootste risico’s 1. Lagere algemene uitkering uit het gemeentefonds door wijziging maatstaven en/of bezuinigingen bij het rijk leidt tot structureel lagere inkomsten. 2. Verkoop van bouwkavels stagneert waardoor opbrengsten uit het grondbedrijf niet of later dan gepland worden gerealiseerd wat leidt tot minder geldmiddelen die vanuit de reserve grondbedrijf. kunnen worden overgeheveld naar de algemene reserve. 3. Overheveling van taken en budgetten jeugdzorg van de provincie naar gemeenten leidt tot budgetoverschrijdingen. 4. Naheffing van Attero afvalverwerking. 5. Bestekken zijn niet juist of niet volledig. 6. Instelling is niet in staat de aan haar verstrekte geldlening terug te betalen. 7. Gebrekkige kwaliteit van wegen leidt tot schadeclaims. 8. Arbeidsongeschiktheid (ex) bestuurders. 9. Door teveel initiatieven tegelijk komen belangrijke werkzaamheden en ambities onder druk te staan. 10. Financiële tekorten van verbonden partijen komen voor rekening van de deelnemende gemeenten. Uit strategische overwegingen worden bij de tien gepresenteerde risico’s geen bedragen of percentages vermeld.
Berekening weerstandsvermogen De benodigde weerstandscapaciteit is het bedrag dat nodig is om alle risico’s op te kunnen vangen. Dit bedrag is bepaald op € 1,7 miljoen door een kansberekening uit te voeren op alle in kaart gebrachte risico’s (risicoprofiel). Met dit bedrag worden met 90% zekerheid alle risico’s afgedekt. De beschikbare weerstandscapaciteit is de financiële buffer om tegenvallers op te vangen en bestaat uit vrije reserves waar geen verplichtingen tegenover staan. Concreet is de algemene reserve minus de daarop gelegde claims. De beschikbare weerstandscapaciteit bedraagt op 31-12-2015 naar verwachting € 2,3 miljoen.
Programmabegroting 2015
57
Gemeente Alphen-Chaam
Het weerstandsvermogen wordt berekend door de beschikbare weerstandscapaciteit te delen door de benodigde weerstandscapaciteit. Het geprognosticeerde weerstandsvermogen per 31-12-2015 is dan € 2,3 miljoen / € 1,7 miljoen = 1,4. Volgens de hierna opgenomen waarderingstabel is een weerstandsvermogen van 1,4 voldoende. In de nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen is door de raad bepaald dat het weerstandsvermogen tenminste voldoende moet zijn. Waarderingstabel Waarderingscijfer A B C D E F
Ratio weerstandsvermogen > 2,00 1,40 < x ≤ 2,00 1,00 < x ≤ 1,40 0,80 < x ≤ 1,00 0,60 < x ≤ 0,80 ≤ 0,60
Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende
Ontwikkelingen Benodigde weerstandscapaciteit Het financiële beeld voor gemeenten is erg onzeker vanwege de economische situatie, de situatie op de woningmarkt, het kabinetsbeleid en taken van het rijk en provincie die met bijbehorende (gekorte) budgetten overgeheveld worden (decentralisaties). Beschikbare weerstandscapaciteit De belangrijkste geprognosticeerde stortingen in de algemene reserve voor de jaren 2015-2018 zijn: - overheveling vanuit het grondbedrijf € 2,7 miljoen De belangrijkste geprognosticeerde onttrekkingen zijn: - reconstructie wegen € 1,6 miljoen - herinrichting openbare ruimte € 0,3 miljoen - ambtelijke samenwerking € 0,3 miljoen Tabel te bereiken resultaten en effecten Nr. BK Omschrijving prioriteit
Meetbare doelstelling
B.1
Weerstandsvermogen minimaal voldoende in 2015
nvt
Voldoende weerstandsvermogen
Programmabegroting 2015
58
Gemeente Alphen-Chaam
Paragraaf C: Onderhoud kapitaalgoederen Algemeen Het doel van deze paragraaf is meer inzicht te verkrijgen in het onderhoud van de gemeentelijke kapitaalgoederen. Vooral omdat met het onderhoud van de kapitaalgoederen een substantieel bedrag van de begroting is gemoeid. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in de kapitaalgoederen wegen, riolering, water, groen en gebouwen. In deze paragraaf zal per onderwerp worden ingegaan op het beleidskader, de voornemens voor het komend jaar en welke financiële consequenties eraan verbonden zijn. De gemeente Alphen-Chaam heeft een grondoppervlakte van 9.363 hectare. Naast wonen, werken en recreëren heeft de gemeente de zorg voor het beheer van de openbare ruimte en gemeentelijke eigendommen op haar grondgebied. Hiervoor zijn de bovengenoemde kapitaalgoederen nodig. De kwaliteit van deze kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is mede bepalend voor het beeld van het voorzieningenniveau en de jaarlijkse lasten.
Beleidsdocumenten Het beleid en beheer van de gemeente Alphen-Chaam voor het onderhoud van de kapitaalgoederen is opgenomen in de volgende documenten: - Landschapsontwikkelingsplan (2008) - Gemeentelijk Verkeer- en Vervoer Plan (GVVP) (2010) - Wegbeheerplan 2010-2014 (2010) - Bosbeleidsvisie geïntegreerd bosbeheer (2011) - Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan Alphen-Chaam 2014-2018 (VGRP) (2013) - Groenvisie (2013) - Meerjarig onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen 2014-2023 (2014) Wegbeheerplan Omschrijving beleidskader In 2014 zal het Wegbeheerplan 2015-2019 vastgesteld worden. Uitgangspunt hierbij is om voor het onderhoudsniveau van de wegen de C.R.O.W.1 Kwaliteit (minimale technische kwaliteit) te bereiken c.q. te behouden. Bij de opstelling van het jaarlijkse uitvoeringsprogramma zal afstemming plaatsvinden met het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan, het Rioleringsplan en het Groenbeheerplan. Beleidsvoornemen Net als in 2014 zal in 2015 het planmatig onderhoud aan de wegen plaatsvinden op basis van recente visuele inspecties en het door de Raad vastgestelde Wegbeheerplan 2015-2019. Het groot onderhoud van de Fransebaan zal pas na 2016 in 2 fasen zal worden uitgevoerd. Tot die tijd zullen noodreparaties worden uitgevoerd om de veiligheid van het verkeer te waarborgen. Met ingang van 2015 zal bespaard worden op de jaarlijkse dotatie aan de voorziening wegen, echter in die mate, dat er voldoende middelen beschikbaar blijven om op een verantwoorde wijze het groot onderhoud aan de wegen te kunnen blijven uitvoeren. Het Wegbeheerplan zal hierop afgestemd worden. Voortgang gepland onderhoud of eventueel achterstallig onderhoud Zoals verwoord in het wegbeheerplan is sprake van achterstallig onderhoud (volgens de CROW normen). Dit achterstallig onderhoud zal in 2019 deels zijn weggewerkt.
1
Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek
Programmabegroting 2015
59
Gemeente Alphen-Chaam
Financiële consequenties In 2015 zullen de volgende werkzaamheden plaatsvinden; - onderhoud asfaltverhardingen (algemeen) - onderhoud betonverhardingen (algemeen) - onderhoud elementenverhardingen (algemeen) - calamiteitenonderhoud - inspectie, voorbereiding, toezicht
€ 1.138.000 (voorziening)
- herinrichting Willibrordstraat - herinrichting Galderseweg/St. Jacobsstraat - overig onderhoud asfalt- beton- en elementenverhardingen - onderhoud zandwegen en semi-verhardingen
€ € € €
108.000 (algemene reserve) 440.900 (algemene reserve) 42.000 (exploitatie) 13.000 (exploitatie)
Vanuit de exploitatiebegroting zal in 2015 een bedrag van € 500.000 aan de voorziening wegen worden toegevoegd.
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Omschrijving beleidskader Het Verbreed Gemeentelijke Rioleringsplan (VGRP) is de neerslag van de wettelijke verplichting dat gemeenten dienen te beschikken over een nota waarin de gemeentelijke zorgplicht voor het stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater is vastgelegd. Deze nota bepaalt de normen voor de kwaliteit van het milieu en het onderhoud. Beleidsvoornemens Het beheer en (groot)onderhoud van het gemeentelijk rioleringsstelsel zal in 2015 binnen de kaders van het nieuwe VGRP 2014-2018 worden uitgevoerd. Uit efficiencyoverwegingen worden toekomstige rioolvervangingen integraal (riolering, wegen en groen) voorbereid. Om te voorkomen dat schoon water naar de rioolwaterzuivering wordt afgevoerd zal bij de uitvoering van deze projecten, daar waar dit mogelijk en financieel verantwoord is, verhard oppervlak worden afgekoppeld. Voortgang gepland onderhoud of eventueel achterstallig onderhoud Per 1 januari 2015 is geen sprake van achterstallig onderhoud. Voor al het in 2015, in het VGRP, geplande onderhoud geldt dat telkens bekeken zal worden of het onderhoud noodzakelijk is of dat bepaalde werkzaamheden verantwoord kunnen worden doorgeschoven. Financiële consequenties In 2014/2015 zijn voor de voorbereiding en uitvoering van diverse projecten de volgende bedragen geraamd: - vervanging riolering Engelbertstraat / Nieuwstraat € 688.150 (activeren) Water Omschrijving beleidskader Het beleidskader van het beleidsveld water is opgenomen in het nieuwe VGRP. In het VGRP zijn de doelen en maatregelen met betrekking tot gezamenlijke waterthema’s uit het Waterplan, de Stedelijke wateropgave en de Kader Richtlijn Water (KRW) gebundeld en vastgelegd. Beleidsvoornemens Het gemeentelijk waterbeleid zal er op zijn gericht, overeenkomstig de Europese normen, de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater in 2015 op orde te hebben en gezamenlijk met de andere waterpartners uitvoering te geven aan de in het VGRP opgenomen projecten. Voortgang gepland onderhoud / eventueel achterstallig onderhoud Niet van toepassing Financiële consequenties Niet van toepassing.
Programmabegroting 2015
60
Gemeente Alphen-Chaam
Meerjarig onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen Omschrijving beleidskader Het beleidskader voor het onderhoud van de diverse gemeentelijke gebouwen is het in 2014 vastgestelde meerjaren onderhoudsplan 2014-2023. Beleidsvoornemens In 2015 zal het planmatig onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen worden uitgevoerd op basis van het meerjaren onderhoudsplan 2014-2023. Voortgang gepland onderhoud / eventueel achterstallig onderhoud Voor al het in 2015, conform het meerjaren onderhoudsplan, geplande onderhoud geldt dat telkens wordt bekeken of het onderhoud noodzakelijk is of dat bepaalde werkzaamheden doorgeschoven kunnen worden. (Het in 2013 ontstane achterstallig onderhoud zal in 2014 worden uitgevoerd.) Financiële consequenties Op basis van het meerjaren onderhoudsplan zijn de totale kosten voor groot onderhoud in 2015 geraamd op een bedrag van € 86.600. Aan de voorziening groot onderhoud zal in 2015 een bedrag van € 102.300 worden toegevoegd. Groenstructuur- en groenbeheerplan Omschrijving beleidskader Het beleidskader is de in 2013 vastgestelde Groenvisie (zijnde een groenbeleids-, groenstructuur- en groenbeheerplan). De vastgestelde Groenvisie zal door de voorgestelde bezuinigingen moeten worden bijgesteld omdat de voorgestelde omvormingsplannen ten behoeve van een duurzaam, kosten efficiënt groenbeheer niet haalbaar is om dit te kunnen realiseren voor 2017. Beleidsvoornemens Vanaf 2015 wordt er 25% bezuinigd op het totale groenbudget en in 2016 wordt er 50% bezuinigd op het bomenbudget, de werkwijze en kwaliteit zal er vanaf dat moment anders uitzien als in voorgaande jaren. Ook klachten en aansprakelijkheid zullen toenemen. Als benodigd groenbudget in de kernen, inclusief areaaluitbreiding, zou in 2015 een bedrag van € 165.000 nodig zijn. Door een bezuinigingstaak van € 25.000, is er maar een bedrag van ruim € 140.000 ter beschikking. Dit betekent bijvoorbeeld, dat er in de plantvakken niet meer wordt ingeboet, het onderhoudsniveau wordt teruggebracht naar B kwaliteit, al dan niet naar C kwaliteit (afhankelijk nieuwe aanbesteding), graskanten steken van 2 naar 1 onderhoudsbeurt en het niet meer verwijderen van zwerfvuil. Daarnaast zullen omvormingsplannen gedoseerd worden uitgevoerd. Door middel van bewonersbijeenkomsten krijgen inwoners de gelegenheid om beperkt te reageren op de te ontwikkelen plannen. De nieuwe plannen zullen meer sober, eentonig en zonder franje worden aangelegd. Voor burgerparticipatie om de schade te kunnen verzachten en te beperken, blijkt ook weinig interesse bij de bewoners te bestaan; waar nodig kunnen burgerinitiatieven worden ingezet voor bijvoorbeeld zwerfvuilacties. Tevens zal het integraal afstemmen van cultuurtechnische en civieltechnische werken worden voortgezet en verbeterd. Vooral bij projecten waar nieuwe groenrenovaties (beplanting) worden voorgesteld is een goede integrale afstemming met de reconstructie van wegen en riolering noodzakelijk. Voortgang gepland onderhoud / eventueel achterstallig onderhoud Het werkplan dat op basis van de in juni 2013 vastgestelde Groenvisie is gemaakt, zal door de bezuinigingen leiden tot vertraging van de uitvoeringsplannen van circa 6 jaar naar circa 12 jaar.
Programmabegroting 2015
61
Gemeente Alphen-Chaam
Financiële consequenties In 2015 zullen de volgende projecten worden uitgevoerd: - uitvoeren diverse groenrenovaties
€
33.000
Regulier jaarlijks onderhoud: - onderhoud bomen en VTA-inspectie - onderhoud plantsoenen - gazon’s - overige groenvoorzieningen
€ € € €
46.000 141.500 21.900 8.700
(voorziening)
(exploitatie) (exploitatie) (exploitatie) (exploitatie)
Vanuit de exploitatiebegroting zal in 2015 een bedrag ad € 33.000 aan de voorziening groen worden toegevoegd.
Tabel te bereiken resultaten en effecten Nr. C.1
BK nvt
Omschrijving prioriteit Onderhoud wegen
Meetbare doelstelling Onderhoud wegen in 2015 conform planning
C.2
nvt
Riolering
Onderhoud/vervanging riolering conform VGRP in 2015
C.3
nvt
Openbaar groen
De beeldkwaliteit in de gehele gemeente zal worden teruggebracht naar beeldkwaliteit B al dan niet naar beeldkwaliteit C in 2015 met de insteek om kapitaalvernietiging zoveel mogelijk te beperken
Programmabegroting 2015
62
Gemeente Alphen-Chaam
Paragraaf D: Financiering Algemeen Treasury is het besturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. Meer concreet gaat het om: • financiering van het beleid tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden; • het te allen tijde zorgen voor voldoende liquide middelen, waarbij een tijdelijk overschot tegen een zo hoog mogelijk rendement wordt belegd; • het afdekken van met name rente- en kredietrisico’s. Beleidsdocumenten - Treasurystatuut (2010) Treasurystatuut In de loop van 2008 bleek dat sommige van de financiële ondernemingen waarbij decentrale overheden gelden hadden uitgezet niet (meer) volledig aan hun verplichtingen konden voldoen. Naar aanleiding hiervan is in het voorjaar van 2009 de nationale wetgeving rondom treasury aangepast. Het treasurystatuut van de gemeente Alphen-Chaam is hierop in 2010 aangepast. In 2014 zal het treasurystatuut opnieuw geactualiseerd worden als gevolg van de invoering van het schatkistbankieren. Ingaande 5 april 2009 gelden de volgende bepalingen: • Gelden mogen alleen worden uitgezet bij financiële ondernemingen waarvan het land van vestiging tot de Europese Economische Ruimte behoort (EU + Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) en het betreffende land een minimale credit-landenrating van AA heeft, toegekend door minimaal twee van de drie gerenommeerde ratingbureaus. • Uitzettingen langer dan 3 maanden mogen alleen bij een financiële onderneming worden uitgezet met een rating van AA minus, toegekend door minimaal twee van de drie gerenommeerde ratingbureaus. • Uitzettingen tot en met 3 maanden mogen bij financiële ondernemingen worden uitgezet die een A rating bezitten, toegekend door minimaal twee van de drie gerenommeerde ratingbureaus. • Het is expliciet verboden om gelden te lenen met het enkele doel de middelen tegen een hoger rendement uit te zetten. • Tijdelijk overtollige gelden van aangetrokken leningen voor projectfinanciering mogen uitsluitend worden uitgezet bij de financiële onderneming waar de leningen zijn aangegaan. Hiervoor kan een netting-overeenkomst worden gesloten, zodat bij het niet nakomen van verplichtingen, vorderingen en schulden tegen elkaar kunnen worden weggestreept. Indien een dergelijke overeenkomst niet is afgesloten, moet de financiële onderneming voldoen aan de rating vereisten voor het uitzetten van middelen.
Verplicht schatkistbankieren vanaf december 2013 De wijziging van de Wet financiering decentrale overheden in verband met het rentedragend aanhouden van liquide middelen in ’s Rijks schatkist (verplicht schatkistbankieren) is door de Tweede Kamer op 4 juli 2013 aangenomen. De regeling schatkistbankieren voor decentrale overheden is in juli 2013 ter consultatie aangeboden aan het IPO, de VNG en de Unie van Waterschappen. Na behandeling in de Ministerraad is de wetgeving in december 2013 ingegaan. Schatkistbankieren houdt in dat publieke instellingen al hun liquide middelen boven een bepaalde grens (voor de gemeente Alphen-Chaam alle middelen boven € 250.000) aanhouden bij het ministerie van Financiën. Ze doen dat in de vorm van een rekening-courant, zoals bij een bank. Decentrale overheden hebben de mogelijkheid om termijndeposito’s aan te houden. Over de aangehouden middelen wordt een voor de Staat marktconforme rente vergoed, dat wil zeggen een rente die gelijk is aan de rentes waartegen de Staat zich financiert op de financiële markten.
Programmabegroting 2015
63
Gemeente Alphen-Chaam
Decentrale overheden hebben toegang tot 3 producten, waarvan 1 verplicht is (de rekening-courant) en 2 optioneel (roodstand en depositofaciliteit). 1
2
3
De rekening-courant (RC) - Binnen de systematiek van schatkistbankieren staan de liquide middelen van een decentrale overheid als het ware op een eigen rekening-courant bij het ministerie van Financiën. Over het saldo ontvangt de decentrale overheid de interbancaire daggeldrente (EONIA = Euro Overnight Index Average). Roodstandfaciliteit - Een decentrale overheid heeft in beginsel de mogelijkheid om tijdelijk rood te staan op de rekening-courant. De debetrente is gelijk aan EONIA. Er zijn geen kosten verbonden aan het ter beschikking stellen van een roodstandfaciliteit. Er zal een beperking worden gesteld aan de mate waarin een decentrale overheid rood mag staan, teneinde te voorkomen dat de roodstandfaciliteit als structurele kredietopname wordt gebruikt en om kredietrisico’s te beperken. Deposito - Een instelling kan middelen die overtollig zijn in één of meerdere deposito’s aanhouden. De rentetarieven zijn gelijk aan de inleenrentes van de Staat.
De rekening-courant die een decentrale overheid heeft bij Financiën wordt gekoppeld aan de betaalrekening(en) die een decentrale overheid heeft bij de huisbank(en). Het betalingsverkeer blijft via deze betaalrekeningen lopen. Aan het einde van iedere dag worden de betaalrekeningen op nul gezet: - bij een negatief saldo wordt de betaalrekening aangezuiverd t.l.v. de rekening-courant; - bij een positief saldo wordt de betaalrekening afgeroomd t.g.v. de rekening-courant.
Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet FIDO) In 2001 is de Wet FIDO in werking getreden. Deze wet schept een bindend kader voor een verantwoordelijke en professionele inrichting van de treasuryfunctie bij decentrale overheden. Het belangrijkste uitgangspunt daarbij is het beheersen van risico’s. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet heeft betrekking op financieringsvormen met een looptijd tot maximaal 1 jaar. De kasgeldlimiet bepaalt het bedrag dat maximaal met kort geld mag worden gefinancierd en wordt berekend op basis van een vast percentage (8,5%) van het begrotingstotaal. Op basis van de begroting 2015 is de kasgeldlimiet voor de gemeente Alphen-Chaam voor 2015 geraamd op € 1,84 miljoen. Naar verwachting zal de kasgeldlimiet in 2015 in één of meerdere kwartalen worden overschreden.
Renterisiconorm De renterisiconorm is direct gerelateerd aan het budgettaire risico. De renterisiconorm heeft als doel om het renterisico bij herfinanciering te beheersen. De renterisiconorm houdt in, dat de jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Tabel renterisico en renterisiconorm Basisgegevens renterisiconorm 1 Renteherzieningen op vaste schuld 2 Aflossingen Renterisico (1+2)
Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil 1.066.667 1.146.667 80.000 1.066.667 1.146.667 80.000
3 Begrotingstotaal 4 Het bij ministeriël regeling vastgestelde percentage Renterisiconorm (3 x 4)
18.698.069 20% 3.739.614
21.681.551 20% 4.336.310
2.983.482 596.696
Toets renterisiconorm 5 Ruimte (+) c.q. overschrijding (-) 2.672.947 3.189.643 516.696 Bovenstaande tabel laat zien dat de renterisiconorm voor de begroting 2015 € 4.336.310 bedraagt. Gezien het renterisico van € 1.146.667 kan gesteld worden dat de renterisiconorm naar verwachting niet zal worden overschreden.
Programmabegroting 2015
64
Gemeente Alphen-Chaam
Leningsbehoefte en leningenportefeuille In de begroting 2015 loopt de leningsbehoefte met € 1.600.000 op tot € 3.600.000. Van dit bedrag zal € 2.000.000 opgevangen worden met een langlopende lening; € 1.600.000 zal worden gedekt door middel van de rekening courantfaciliteit. Tabel te bereiken resultaten en effecten Nr.
BK
Omschrijving prioriteit
Meetbare doelstelling
D.1
nvt
Kasgeldlimiet
Kasgeldlimiet maximaal twee opeenvolgende kwartalen overschrijden in 2015
D.2
nvt
Renterisiconorm
Renterisiconorm niet overschrijden in 2015
Programmabegroting 2015
65
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
66
Gemeente Alphen-Chaam
Paragraaf E: Bedrijfsvoering Algemeen Deze paragraaf gaat in op het gemeentelijk beleid inzake de zogenaamde PIOFACH-functies: personeel, informatie(voorziening), organisatie, financiën, automatisering, communicatie en huisvesting. Beleidsdocumenten - Notitie ‘groei naar rechtmatigheid’ (2006) - Nota Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC) (2007) - Nota budgetbeheer 2008 (beperkt geactualiseerd in 2014) - Bestuursakkoord 2010-2014 (2010) - BHV-ontruimingsplan ‘Voor uw eigen veiligheid’ (2011) - Financiële verordening, Controleverordening en Verordening onderzoek doelmatigheid en doeltreffendheid (2011) - Informatiebeveiligingsbeleid 2012-2015 (2013) - Inkoop- en aanbestedingsbeleid 2013-2016 (2013) - Handboek Inkoop (2013) - Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ (2014) - Informatiebeveiligingsplan 2014-2015 (in ontwikkeling) - Informatiebeleidsplan 2014-2016 (in ontwikkeling) Notitie ‘groei naar rechtmatigheid’ De accountantscontrole van de gemeentelijke jaarrekening is met ingang van de jaarrekening 2004 veranderd. De accountant geeft naast een oordeel over het getrouwe (goede) beeld van de financiële situatie ook een oordeel over de rechtmatigheid. Rechtmatig houdt in dat gehandeld is binnen de relevante wet- en regelgeving. Deze notitie vormt de aanzet voor de verdere beeldvorming omtrent rechtmatigheid en interne controle (IC), de in het kader van dit project uit te voeren werkzaamheden, de huidige situatie in AlphenChaam en de te maken keuzes. Nota Administratieve Organisatie en Interne Controle(AO/IC) Administratieve Organisatie/Interne Controle (AO/IC) is een instrumentarium dat zich richt op de interne beheersing van een organisatie met als doel de betrouwbaarheid van de informatie zoveel mogelijk te waarborgen. Met betrouwbare informatie kan het bestuur en management op een verantwoorde wijze sturing geven aan de organisatie en verantwoording afleggen over het gevoerde beleid en beheer. Met een systeem van AO/IC wordt een link gelegd met andere instrumenten op het gebied van de bedrijfsvoering die al ingevoerd of in ontwikkeling zijn zoals de college-onderzoeken naar doelmatigheid en doeltreffendheid, het beschrijven van werkprocessen en het risicomanagement. Zodoende ontstaat een beheersinstrumentarium waarmee de organisatie zoveel mogelijk ‘in control’ is en blijft. Nota budgetbeheer 2014 Een budgetbeheersysteem is te definiëren als een geheel van mensen, procedures, gegevens en (geautomatiseerde) hulpmiddelen voor de beheersing en sturing van de geldstromen en activiteiten. Hierbij gaat het in feite om overdracht van bevoegdheden op financieel gebied. Een budgetbeheersysteem is een managementinstrument dat wordt toegepast binnen de grenzen van de toewijzing van middelen voor bepaalde doeleinden. Bestuursakkoord 2010-2014 In het Bestuursakkoord zijn geen zaken opgenomen die rechtstreeks een relatie hebben met de paragraaf Bedrijfsvoering.
Programmabegroting 2015
67
Gemeente Alphen-Chaam
BHV-ontruimingsplan ‘Voor uw eigen veiligheid’ Dit plan, als onderdeel van het totale BHV-gebeuren (bedrijfshulpverlening), is in mei 2011 door het college vastgesteld. Het bevat ondermeer de namen en taken van de BHV-ers en het hoofd BHV en de te volgen procedures bij calamiteiten. Afhankelijk van de oorzaak van de (dreigende) onveilige situatie zullen zij de oorzaak en ernst trachten in te schatten en eerste hulp verlenen en zo nodig de aanwezigen evacueren. Tevens bepalen zij of er andere hulpdiensten zoals politie, brandweer of ambulance bij betrokken moeten worden. Er wordt in principe jaarlijks geoefend om eventuele knelpunten te inventariseren en de kennis van de eveneens jaarlijkse herhalingslessen te kunnen testen en in de praktijk. Financiële verordening, Controleverordening en Verordening onderzoek doelmatigheid en doeltreffendheid In 2011 zijn deze 3 verordeningen geactualiseerd. De belangrijkste wijzigingen betreffen: • verlenging van de looptijd van diverse beleidsnota’s van 4 naar 6 jaar; • vervallen van enkele beleidsnota’s; • vervallen opstellen overzicht ‘lasten en baten per prioriteit’; • beperken van het aantal collegeonderzoeken tot één per jaar; • uitbreiden van het aantal risicovolle budgetten dat gedurende het jaar getoetst wordt en de gemeenteraad daarover driemaal per jaar informeren. Informatiebeveiligingsbeleid 2012-2015 Een aantal belangrijke kwaliteitsaspecten, dat hoort bij een klantgerichte organisatie, heeft te maken met informatiebeveiliging. Afhankelijk van de informatiesystemen en -diensten wordt de gemeente steeds kwetsbaarder voor bedreigingen op het gebied van informatiebeveiliging. De veiligheid, die met de technische middelen kan worden bereikt, is begrensd en dient te worden ondersteund met passend beheer en procedures. Naast het treffen van technische maatregelen spelen ook zachte aspecten een rol. Er is aandacht vereist voor het persoonlijk handelen van medewerkers aangezien dit, door de steeds complexer wordende informatieprocessen, een grote en soms zelfs doorslaggevende rol speelt. In het vastgestelde Informatiebeveiligingsbeleid wordt op strategisch/tactisch niveau beschreven welke uitgangspunten gelden ten aanzien van onze informatiebeveiliging. Samen met de technische beveiligingsmaatregelen en de procedures die in het Informatiebeveiligingsplan zullen worden vastgelegd zal dit voor de organisatie een adequaat niveau van beveiliging moeten opleveren waardoor de beschikbaarheid, integriteit, vertrouwelijkheid, politieke gevoeligheid en controleerbaarheid van de gegevens binnen de organisatie is geborgd. De gemeente Alphen-Chaam is sinds dit jaar aangesloten bij de IBD (informatiebeveiliginsdienst) die door de landelijke overheid in het leven is geroepen. Het informatiebeveiligingsplan is gebaseerd op de landelijk uitgegeven Baseline voor beveiliging waardoor wij ons conformeren aan een landelijke standaard. Inkoop- en aanbestedingsbeleid 2013-2016 Het hoofddoel van het inkoop- en aanbestedingsbeleid is het juridisch, maatschappelijk en inkooptechnisch verantwoord verwerven van de benodigde producten, diensten en werken in de benodigde kwaliteit tegen de meest optimale prijs/kwaliteitverhouding. Dit hoofddoel is uit te splitsen in een aantal subdoelstellingen: • efficiënt omgaan met beschikbare middelen en capaciteit; • naleven van Europese, nationale en eigen regelgeving; • waarborgen van de integriteit zowel op bestuurlijk/ambtelijk niveau als bij de opdrachtnemer; • oog voor duurzaamheid; • oog voor lokaal en regionaal ondernemerschap; • oog voor specifieke doelgroepen; • oog voor samenwerking; • oog voor goed opdrachtgeverschap.
Programmabegroting 2015
68
Gemeente Alphen-Chaam
Handboek Inkoop De gemeente koopt voor een groot deel van de begroting in bij externe partijen. De gemeente is daarom aan haar burgers, maar ook aan haar zelf, verplicht om deze gelden zo efficiënt en zo effectief mogelijk in te zetten. De inkoop- en aanbestedingsprocessen dienen om dat te bereiken professioneel uitgevoerd worden. De drie grondbeginselen van de Europese aanbestedingsrichtlijn zijn transparantie, objectiviteit en nondiscriminatie. De per 1 april 2013 in werking getreden nieuwe Aanbestedingswet introduceert in Nederland proportionaliteit als extra, vierde beginsel. Deze beginselen dient de gemeente op al haar inkopen en aanbestedingen toe te passen. Om te borgen dat alle van toepassing zijnde regelgeving en beleid op de juiste wijze wordt toegepast is een tweetal instrumenten ontwikkeld, te weten een inkoopformulier en een inkoopstappenplan. Het Handboek Inkoop geldt hierbij als een naslagwerk, waarin dieper op zaken wordt ingegaan. Coalitieakkoord 2014-2018 ‘voor de toekomst!’ In het coalitieakkoord is opgenomen dat met regelmaat aan de raad wordt gerapporteerd over de wijze waarop in de bedrijfsvoering op de ambtelijke fusie wordt geanticipeerd. En dat onze financiële huishouding aan een extra onderzoek zal worden onderworpen, waarbij kritisch gekeken wordt hoe kosten toegerekend worden en hoe de grip van de raad op het financieel beleid kan worden versterkt. Informatiebeveiligingsplan 2014-2015 In het Informatiebeveiligingsplan wordt aangegeven op welke wijze het beleid uitgevoerd zal worden. De kernelementen in het Informatiebeveiligingsplan zijn: • beschrijving van het huidige niveau van informatiebeveiliging; • beschrijving van recente ontwikkelingen (bijv. het in productie nemen van een nieuw informatiesysteem of technische infrastructuur en de gevolgen daarvan voor het beveiligingsniveau). Voor het bepalen van afhankelijkheden en risico's heeft er voor de bedrijfsprocessen ten opzichte van de ICT-omgeving een analyse plaatsgevonden. Naar aanleiding van deze analyse zijn minimaal de volgende aandachtspunten voor het plan onderkend: • risico’s die onvoldoende af te dekken zijn door maatregelen; • risico’s gerelateerd aan de kritische bedrijfsprocessen en/of (informatie)systemen; • een jaarlijks geactualiseerd overzicht van verbeterpunten; • beschrijving van een periodiek controle- en evaluatieproces; • overzicht van de aanwezige bedrijfskritische (informatie)systemen. In de loop van 2015 zal een eerste gezamenlijk informatiebeveiligingsplan voor de samenwerkende gemeenten Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen worden opgesteld. Informatiebeleidsplan 2014-2016 Op dit moment wordt er gewerkt aan het informatiebeleidsplan voor de samenwerkende gemeenten AlphenChaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen. Dit plan bevat de visie op de informatievoorziening van de samenwerkende gemeenten. We willen de dienstverlening dicht bij de burger brengen en waar het kan digitaal. Natuurlijk geven we ook uitvoering aan de wettelijke taken op het terrein van digitalisering van de informatiehuishouding. Door verder te digitaliseren zijn wij in staat om plaats- en tijdonafhankelijk te werken. Met minder meerkosten moeten we op deze manier de dienstverlening van de toekomst kunnen realiseren. Informatiebeleid is strategisch zeer belangrijk. Ons informatiebeleid heeft invloed op onze bedrijfsvoering. We ontwikkelen en implementeren onderdelen van de bedrijfsvoering, vooral waar het gaat om ICT, in gezamenlijkheid met SSC ICT Equalit van de gemeente Oosterhout. 1. Communicatie Zie voor communicatie en voorlichting: programma 1 Burger en bestuur.
Programmabegroting 2015
69
Gemeente Alphen-Chaam
2. Personeel en Organisatie 2A PERSONEEL Personeelsformatie en salarislasten Tabel 1: Omvang, opbouw en ontwikkeling van de personeelsformatie Totaal
Man
Vrouw
Vacatures
01-01-14 01-01-15 01-01-14 01-01-15 01-01-14 01-01-15 01-01-14 01-01-15 Aantal personen: t/m 34 jaar
5
5
3
3
2
2
35 t/m 44 jaar
16
13
9
7
7
6
45 t/m 54 jaar
32
31
10
9
22
22
55 jaar en ouder
28
31
14
16
14
15
Onbekend (vacatures)
6
8
Totaal aantal personen Totaal aantal fte
6
8
87
88
36
35
45
45
6
8
64,20
65,13
30,83
31,25
32,44
32,25
0,93
1,63
Ontwikkeling van de personeelsformatie In 2014 is de personeelsformatie iets uitgebreid. De eisen van het Rijk ten aanzien van modernisering van de gemeentelijke dienstverlening, alsook de uitbreiding van taken in het kader van de decentralisaties, hebben voor onze organisatie personele gevolgen. In dat kader is in 2014 invulling gegeven aan beheer van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) en toezicht op de uitvoering van de drank- en horecawet . De formatie is tevens iets uitgebreid ten behoeve van de beheersing van de digitale documentenstroom, hieraan wordt in 2015 verdere invulling gegeven. De basisformatie is echter compact en ook op de flexibele schil zijn we heel kritisch. Er worden in 2015 geen medewerkers in vaste dienst aangenomen in verband met de aankomende ambtelijke fusie. Voorkomende vacatures zullen bij voorkeur ingevuld worden door eigen medewerkers of medewerkers van de fusiepartners. Indien invulling met eigen medewerkers niet mogelijk blijkt wordt tijdelijk ingehuurd. De fusiegemeenten hebben met elkaar afgesproken dat er geen formatiewijzigingen meer zullen plaats vinden in 2015. Tabel 2: Opbouw salarislasten
College, griffier en raadsleden Ambtelijk apparaat Ambtenaren Burgerlijke Stand totale salarislasten
Begroting 2014 376.384 3.830.380 6.000 4.212.764
begroting 2015 413.827 3.918.293 6.700 4.338.820
Per saldo nemen in 2015 de salarislasten met 3% toe ten opzichte van de begroting 2014. Deze toename wordt veroorzaakt door: - hogere inschaling € 12.000 N - uitbreiding uren € 3.700 N - gratificaties € 3.700 N - nieuw CAO-akkoord per 01-04-2015 € 42.100 N - nieuwe onkostenregeling raadsleden per 01-07-2014 € 35.400 N - verhoging salarissen + sociale lasten € 29.100 N €
Programmabegroting 2015
70
126.000 N
Gemeente Alphen-Chaam
Nieuwe CAO-afspraken Op 11 september 2014 is de nieuwe CAO Gemeenten 2013-2015 bekrachtigd door de VNG. De VNG is van mening dat de nieuwe CAO evenwichtig is en recht doet aan de uitdagingen voor gemeenten en de bijdrage van medewerkers daaraan. De belangrijkste onderdelen van het akkoord: - Loonparagraaf o oktober 2014 eenmalige uitkering van € 350,- bruto o structurele salarisverhoging van 1% miv 1 oktober 2014 o structurele salarisverhoging van €50,- bruto miv 1 april 2015. - Modernisering arbeidsvoorwaarden De CAO bevat afspraken over een nieuw beloningshoofdstuk, een individueel keuzebudget en een redactionele vereenvoudiging van de CAR-UWO. - Investeren in werk Partijen hebben afgesproken dat gemeenten een inspanningsverplichting aangaan om binnen de looptijd van de COA 1500 jongeren aan een baan te helpen binnen de sector. Partijen roepen gemeenten op om de mogelijkheden van een generatiepact te benutten, waarmee ruimte komt voor aanstelling van jongeren. - Werk en zekerheid Er komt een onderzoek naar de doorgeschoten flexibiliteit, COA-partijen gaan kritisch kijken naar vormen van flexibele arbeidsrelaties. - Overige afspraken In de CAO zijn overige afspraken gemaakt over vakantie bij ziekte, vakbondsverlof en artikel 10d:33 lid 3 over de duur van de na-wettelijke uitkering bij begeleiding van werk-naar-werk. Inhuur derden Onze gemeente werkt met mensen die we niet zelf in vaste dienst hebben. Deels worden we daartoe gedwongen, deels kiezen we daar bewust voor. De afgelopen jaren is de externe inhuur aanzienlijk afgenomen voornamelijk doordat de ambities naar beneden zijn bijgesteld en vaker wordt gekozen voor de rol van regie voeren. Daarnaast door het kritischer afwegen van de opties en slim in te huren zodat de tarieven zo laag mogelijk zijn. Daarmee wordt wel extra druk gecreëerd op de flexpot. Als het werk toch gedaan moet worden, zullen de eigen medewerkers (extra) overuren moeten maken. Voor 2014 is de prognose voor externe inhuur € 400.000. Naar verwachting zal in 2015 de externe inhuur van vergelijkbare omvang zijn. Ontwikkeling personeelsinstrumenten Begeleiding van de voorgenomen ambtelijke fusie In de aanloop naar de samenwerking met de gemeente Gilze en Rijen en de gemeente Baarle-Nassau zal het personeelsbeleid en de uitwerking van de diverse personeelsinstrumenten naast elkaar gelegd en vergeleken worden. De ontwikkeling van nieuwe onderwerpen zoals strategisch personeelsplanning en leeftijdsfasebewust personeelsbeleid wordt met de samenwerkende gemeenten opgepakt. Bij het ontstaan van de nieuwe organisatie zal vanuit P&O vooral aandacht besteed worden aan het sociaal statuut, het moderniseren en harmoniseren van de arbeidsvoorwaarden, het samenstellen van een functieboek en de plaatsing van medewerkers binnen de nieuwe structuur. Bij het tot stand komen van de operationele samenwerking zal vanuit P&O geadviseerd worden op de diverse keuzes die gemaakt moeten worden op het gebied van ontwikkeling van medewerkers, mobiliteit, flexibiliteit, cultuur, effectiviteit en efficiency. Invoering van regelingen De werkkostenregeling wordt in 2015 van kracht. In de administratie zal een koppeling gemaakt worden die de vergoedingen helder en snel in beeld brengt. In verband met de ambtelijke fusie zullen geen wijzigingen meer worden aangebracht in de bestaande regelingen en vergoedingen. Er wordt een afspraak gemaakt met de belastingdienst voor het jaar 2015. Arbo-zaken en bedrijfshulpverlening (BHV) In 2014 is door de Arbo-werkgroep op structurele wijze gewerkt aan alle Arbo-onderwerpen. Toegewerkt wordt naar een nieuwe Arbo-dienstverlening die met ingang 01-01-2015 operationeel zal zijn. In 2015 wordt ook op Arbo-gebied zoveel mogelijke de samenwerking gezocht met de fusiepartners in praktische zaken en in de voorbereidingen van de nieuwe organisatie. Programmabegroting 2015
71
Gemeente Alphen-Chaam
2B ORGANISATIE Organisatieontwikkeling Realisatie van de ambtelijke fusie In 2015 zal de organisatieontwikkeling in het teken staan van de ambtelijke fusie. De sturingsfilosofie en het dienstverleningsconcept zullen een vertaling vinden in een proces dat moet leiden tot een nieuwe organisatie. De nieuwe organisatie is dus niet zomaar een kwestie van “bij elkaar zetten van bestaande organisatieonderdelen”. Er zal sprake zijn van een vervlechting van de drie bestaande organisaties, waaruit een moderne, nieuwe organisatie voortkomt. Dit proces zal zorgvuldig ontworpen en doorlopen worden in samenwerking met onder meer de ondernemingsraden en het Bijzonder Georganiseerd Overleg. Het is die zorgvuldigheid die ook ruimte moet scheppen om tijdens het proces naar 1 januari 2016 op allerlei terreinen gezamenlijke projecten, experimenten en “voorlopige” samenwerkingsactiviteiten te kunnen ontwikkelen. Verwachting is dat het nodige “laaghangend fruit” geplukt kan worden: dat er taakgebieden zijn waar al op korte termijn voordelen in termen van kwaliteit en continuïteit behaald kunnen worden. We zetten in op een goede mix van een gedegen formeel traject enerzijds en een creatief, organisch proces anderzijds. Eén van de motieven voor de samenwerking is het besef dat de arbeidsmarkt verandert en dat we als samenwerkende gemeenten daarop moeten anticiperen.
3. Huisvesting Huisvestingskosten Vergelijking van de gebudgetteerde huisvestingskosten 2015 met die van 2014 levert het volgende beeld: Gemeentekantoor 2014 € 200.000 2015 € 186.000 Raadhuis 2014 € 86.000 2015 € 82.000 4. Informatie( voorziening ) en Automatisering 4A INFORMATIE(VOORZIENING) Nieuw Informatiebeleidsplan 2014-2016 Op dit moment wordt er gewerkt aan het informatiebeleidsplan voor de samenwerkende gemeenten AlphenChaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen. Dit plan bevat de visie op de informatievoorziening van de samenwerkende gemeenten. We willen de dienstverlening dicht bij de burger brengen en waar het kan digitaal. Natuurlijk geven we ook uitvoering aan de wettelijke taken op het terrein van digitalisering van de informatiehuishouding. Door verder te digitaliseren zijn wij in staat om plaats- en tijdonafhankelijk te werken. Met minder meerkosten moeten we op deze manier de dienstverlening van de toekomst kunnen realiseren. Informatiebeleid is strategisch zeer belangrijk. Ons informatiebeleid heeft invloed op onze bedrijfsvoering. We ontwikkelen en implementeren onderdelen van de bedrijfsvoering, vooral waar het gaat om ICT, in gezamenlijkheid met SSC ICT Equalit van de gemeente Oosterhout. Lopende projecten De projectenlijst die uitgewerkt gaat worden in het nieuwe Informatiebeleidsplan 1. zaakgericht werken, 2. proces- en projectvormen voor de nieuwe organisatie, 3. opbouw en implementatie basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), 4. modernisering van de gemeentelijke basisadministratie (mGBA) tot basisregistratie Personen (BRP), 5. aansluiting op de basisregistratie Nieuw Handelsregister (NHR), 6. informatiebeveiliging en autorisatie, 7. actualisatie van gegevens- en applicatiebeheer, 8. doorontwikkeling van het WABO-proces, 9. doorontwikkeling van het klantcontactcentrum (KCC),. 10. actualisatie van het content management (webrichtlijnen en webformulieren), en 11. digitale besluitvorming en raadsinformatie.
Budget Programmabegroting 2015
72
Gemeente Alphen-Chaam
De raad heeft eind 2008 een meerjarig krediet beschikbaar gesteld voor de uitvoering van ons EGEM-i realisatieplan ‘Dienstverlening, routeplanner 2008-2011’. De besteding van dit krediet wordt regelmatig gemonitord, waarbij in enkele gevallen is besloten tot bijstelling van de deelkredieten. Deze aanpassing kan betreffen het doorschuiven van een deelkrediet hetzij in de tijd, hetzij het deels verschuiven van een krediet van het ene project naar het andere. Wel worden we geconfronteerd met investeringen in het kader van routeplanner en i-NUP, die in 2008 nog niet (te) voorzien waren. Vooralsnog biedt het beschikbaar gestelde totaalkrediet inclusief een stelpost onvoorzien voldoende dekking, zij het dat de stelpost onvoorzien nagenoeg is opgebruikt. Voor de implementatie van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is binnen het routeplannerkrediet een budget ad € 125.000 vrijgespeeld. De back log scanwerkzaamheden, om een deel van het vergunningenarchief digitaal te ontsluiten, lopen op dit moment; hiervoor was een bescheiden budget beschikbaar. Voor de implementatie van de nieuwe website is aanvullend krediet beschikbaar gesteld. Het grootste deel van de thans nog af te ronden routeplannerprojecten zal in de loop van 2015 overgeheveld worden naar de nieuwe samenwerkingsorganisatie. De budgetten voor de nieuwe gestandaardiseerde omgeving zullen dan deels komen uit het transitiekrediet. De kredieten voor de basisregistraties blijven onveranderd aan de verschillende gemeenten verbonden in verband met de autonomie van de gemeenten. 4B AUTOMATISERING Werken onder architectuur Platform voor de voorgenomen ambtelijke fusie Sinds onze aansluiting in 2010 bij het SSC ICT Equalit investeren wij in samenwerken op de primaire processen met de andere in Equalit deelnemende gemeenten. Zo heeft in het najaar van 2013 oriëntatie plaatsgevonden op mogelijke samenwerking op het terrein van de gemeentelijke basisadministratie (GBA). Voor een beheersbare toekomstbestendige informatiehuishouding werken gemeenten zelf, als ook met ketenpartners, steeds meer onder architectuur. Het concept van het ‘gemeentelijk fundament’ biedt hiervoor een richtinggevende handreiking. Daarvoor is het wel noodzakelijk om de architectuur onder de applicaties zoveel mogelijk tussen de Equalit gemeenten onderling op elkaar afgestemd te hebben en te houden. Deze ‘bodemplaten’ zijn inmiddels definitief vastgelegd. In 2015 staan we voor de uitdaging om de informatiearchitectuur van Alphen-Chaam , Baarle-Nassau en die van Gilze en Rijen tot één architectuur om te vormen.. De ambtelijke fusie vereist dat voor alle drie de gemeenten wordt gewerkt op basis van één en dezelfde bodemplaat.
Zaaksysteem/Mid-office Dit systeem koppelt applicaties in de front office aan applicaties in de back office. Het zaaksysteem vormt samen met de onderdelen van het Verbindend Fundament van Equalit het mid-office, waarin relevante zaken voor processen en dossiers worden vastgelegd. Het Verbindend Fundament betreft : • documentengenerator (Smart Documents), • e-formulierengenerator (Kodision), • broker, • digikoppeling, -levering en –melding. Door als Equalit-gemeenten voor deze gezamenlijke, generieke oplossing te kiezen worden investeringsuitgaven en toekomstige beheers- en onderhoudskosten bespaard. Daarenboven zullen we moeten investeren in de onderdelen die het mid office compleet maken: • gegevensmagazijn, • zakenmagazijn, en • systeem voor workflow management. De keuze voor het zakenmagazijn is inmiddels in Equalitverband gemaakt. De keuze voor het gegevensmagazijn zal dit jaar in samenwerking met de Equalit gemeenten worden gemaakt. De aanvullende keuzes worden tot slot gemaakt door de drie samenwerkende gemeenten.
Programmabegroting 2015
73
Gemeente Alphen-Chaam
Budget De structurele automatiseringskosten zijn in 2014 begroot op € 620.000 en in 2015 op € 595.000. De kosten bestaan uit: Omschrijving de deelnemersbijdrage die jaarlijks aan Equalit moet worden voldaan onderhoudskosten software overige automatiseringskosten (incl. kapitaallasten) Totaal
2014 € 364.000 € 135.000 € 121.000 € 620.000
2015 € 347.000 € 143.000 € 105.000 € 595.000
In verband met de toename van het aantal softwarepakketten nemen ook de jaarlijkse onderhoudskosten toe. De overige automatiseringskosten nemen af met name doordat niet langer gebruik wordt gemaakt van de SAP-server van de gemeente Goirle.
5. Financiële functie 5A INKOOP EN AANBESTEDING In het jaar 2014 is bij de uitvoering van de inkooptrajecten veel aandacht besteed aan het werken volgens de nieuwe aanbestedingswetgeving. Het bleek in de praktijk niet altijd makkelijk te zijn om op EMVI criteria te gunnen. EMVI staat voor Economisch Meest Voordelige Inschrijving en dit betekent dat naast prijs ook kwalitatieve aspecten benoemd en beoordeeld dienen te worden. De Aanbestedingswet schrijft als uitgangspunt ook EMVI voor, tenzij goed gemotiveerd aangegeven kan worden waarom op laagste prijs wordt gegund. In 2014 is werk gemaakt van het mogelijk verlengen van bestaande overeenkomsten in het licht van de aanstaande ambtelijke fusie tussen Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen. In 2015 zal hier nog meer aandacht aan gegeven worden en zal gekeken worden waar gezamenlijk optrekken in aanbestedingen wenselijk of zelfs noodzakelijk is. Hiervoor zal inzicht verkregen moeten worden in alle bestaande overeenkomsten die er binnen de gemeenten zijn en wanneer deze expireren. Ook zal bij gezamenlijke trajecten meer aandacht worden besteed aan het contractbeheer en het contractmanagement. Binnen het Inkoopbureau wordt momenteel de dienst Contractmanagement verder ontwikkeld zodat deze dienst aangeboden kan worden aan de deelnemende gemeenten. Ook de positionering van de inkoopfunctie binnen de ambtelijke fusie is een aandachtspunt voor 2015. 5B PLANNING & CONTROL Naast de reguliere werkzaamheden zal 2015 met name in het teken staan van de aanstaande ambtelijke fusie tussen Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen. De planning & control cyclus en de daarbij horende documenten en werkwijzen moeten zoveel mogelijk op elkaar worden afgestemd. Dat geldt ook voor andere zaken die onderdeel uitmaken van het systeem van planning & control zoals de administratieve organisatie, interne controle, rechtmatigheidstoetsen, risicomanagement, procesmanagement, budgetbeheer etc.
6. Diverse budgetten Raad 2014 € 65.000 (indirecte kosten) 2015 € 64.000 (indirecte kosten) Accountant 2014 € 17.500 2015 € 17.700 Griffie 2014 € 85.000 2015 € 86.000 Rekenkamer 2014 € 7.500 2015 € 7.600
Programmabegroting 2015
74
Gemeente Alphen-Chaam
7. Bezuinigingen, ruimtescheppende maatregelen en budgetbijstellingen -Inhuur derden € 21.000 budgetbijstelling in verband met aframen budget gegevensbeheer -Kopieerkosten € 6.500 bezuiniging in verband met minder printen op nieuwe multifunctionals
Tabel te bereiken resultaten en effecten Nr.
BK
Omschrijving prioriteit
Meetbare doelstelling
Voorbereiden van de ambtelijke fusie
Gefuseerde ambtelijke organisatie per 1-1-2016
Investeringen: Automatiseringsplan
Programmabegroting 2015
€ 10.000
75
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
76
Gemeente Alphen-Chaam
Paragraaf F: Verbonden partijen Algemeen Soms kunnen gemeenten taken gezamenlijk met andere gemeenten effectiever en efficiënter uitvoeren dan alleen. In de loop der jaren is dan ook een groot aantal samenwerkingsverbanden ontstaan die gemeentelijke taken overnemen maar waarvoor de afzonderlijke gemeenten wel verantwoordelijk blijven. Niet elk samenwerkingsverband is een verbonden partij. Bij een verbonden partij heeft de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang. Een bestuurlijk belang wil zeggen dat zij een zetel in het bestuur of stemrecht heeft. Een financieel belang wil zeggen dat de gemeente geldmiddelen ter beschikking stelt aan de verbonden partij.
Beleidsdocumenten -
Nota verbonden partijen (2012)
Nota verbonden partijen Deze is in grote lijnen gelijk aan de nota die de regiogemeenten in West-Brabant hebben vastgesteld zodat het beleid en de spelregels op een uniforme zijn vastgelegd. Dat maakt het makkelijker om als deelnemende gemeenten gezamenlijk afspraken te maken over bijvoorbeeld het vergroten van de financiële beheersbaarheid. In 2015 zal de nota in regionaal verband worden geactualiseerd. Visie De gemeente Alphen-Chaam heeft een positieve houding ten aanzien van samenwerken met andere gemeenten en organisaties. Samenwerkingsverbanden kunnen belangrijke voordelen opleveren met betrekking tot kosten, doelmatigheid en kwaliteit van de te leveren producten. Individuele gemeenten zijn soms te klein om kwalitatief goede producten tegen een acceptabele kostprijs te leveren. Samenwerking kan zich uitstrekken over alle beleidsterreinen (programma’s) en op het gebied van de bedrijfsvoering en kan daarbij diverse vormen aannemen (openbaar lichaam, gemeenschappelijke regeling, centrumgemeente etc.). Soms zijn verbonden partijen wettelijk voorgeschreven zoals de veiligheidsregio. Voor het aangaan van een verbonden partij moet aan de volgende criteria worden voldaan: 1. Er is sprake van een publiek belang. 2. Het publieke belang kan niet goed behartigd worden door middel van subsidies, regelgeving, toezicht of het inkopen van diensten of producten. 3. Een verbonden partij is de beste organisatievorm om de taken uit te voeren. 4. De (financiële) risico’s die gepaard gaan met het aangaan van een verbonden partij staan in een redelijke verhouding tot het te dienen publieke belang. Overzicht verbonden partijen In het Besluit Begroten en Verantwoorden is voorgeschreven dat gemeenten in de paragraaf verbonden partijen een overzicht van de verbonden partijen opnemen met een aantal gegevens. Hierbij treft u dit overzicht aan. Nog niet alle gegevens zijn beschikbaar. Naar verwachting zal dat in het jaarverslag 2014 wel het geval zijn.
Programmabegroting 2015
77
Gemeente Alphen-Chaam
nr naam
vestigingsplaats
eigen eigen vreemd vreemd bijdrage vermogen vermogen vermogen vermogen 2015 per per per per 1-1-2015 31-12-2015 1-1-2015 31-12-2015
1 GR Regio West-Brabant
Etten-Leur
2 GR Veiligheidsregio Midden- en West Brabant
Breda
536.182 14.284.293
8.984.293 45.271.199 59.289.311
0
3 GR Openbare Gezondheidszorg West Brabant
Breda
190.634
1.673.000
1.101.000 23.004.000 23.711.000
0
4 GR Regionale Ambulance Voorziening Brabant Midden West Noord 5 GR Diamant groep Tilburg
Den Bosch
0
8.922.000
8.922.000
5.900.000
0
Tilburg
851.095
3.000.000
2.800.000 12.300.000 11.500.000
0
6 OVK Milieustraat Baarle-Nassau / Hertog / Alphen-Chaam
Baarle-Nassau
111.100
7 GR Belastingsamenwerking West-Brabant
Etten-Leur
138.000
0
8 GR Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant
Tilburg
160.385
-514.000
9 GR Programma schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten
Breda
34.819
10 GR Nazorg gesloten stortplaatsen Bavel-Dorst en Zevenbergen Breda
0
1.673.636
1.673.636
0
0
0
11 Intergas Holding B.V.
Oosterhout
0
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
12 Brabant water N.V.
Den Bosch
0
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
50.904
230.000
209.000
0
0
9.880.000
1.345.000
resultaat 2015
0 -21.000
2.030.000
0
-23.000 16.604.000 15.690.000 596.000 0
Naast verbonden partijen participeert Alphen-Chaam nog in diverse andere samenwerkingsverbanden die echter niet voldoen aan het hiervoor beschreven criterium van een verbonden partij (bestuurlijk en financieel belang).
Ontwikkelingen Op 1 januari 2016 moet de ambtelijke fusie voltooid zijn. De nieuwe fusieorganisatie wordt waarschijnlijk een gemeenschappelijke regeling en dus een verbonden partij. In de loop van 2015 zal hierover besluitvorming plaatsvinden.
Tabel te bereiken resultaten en effecten Nr. BK Omschrijving prioriteit F.1
Nvt
Meetbare doelstelling
Financiële positie verbonden partijen Geen financiële tekorten verbonden partijen in 2015
Programmabegroting 2015
78
Gemeente Alphen-Chaam
Paragraaf G: Grondbeleid Algemeen Het grondbeleid heeft een grote financiële impact. Naast grote uitgaven kan sprake zijn van grote financiële risico’s. Het grondbeleid heeft grote invloed op het terrein van de ruimtelijke ordening binnen de gemeente maar kan tevens als instrument worden ingezet bij andere gemeentelijke beleidsprogramma’s zoals bij de programma’s Ruimte en wonen, Verkeer en vervoer, Natuur en milieu en Economie, landbouw, recreatie en toerisme. Op grond van de grondexploitatiewet, die per 1 juli 2008 van kracht is geworden, hebben gemeenten meer instrumenten gekregen om publiekrechtelijk kosten te verhalen. In plaats van een bevoegdheid is vanaf 1 juli 2008 sprake van een gemeentelijke plicht om de grondexploitatiekosten te verhalen. Dit kan middels overeenkomsten of door middel van het exploitatieplan. Beleidsdocumenten - Nota grondbeleid (2014) Nota Grondbeleid (2014) De belangrijkste uitgangspunten van de nota Grondbeleid zijn: • Een actieve grondpolitiek, vooral voor gebieden waarbij kansen zijn voor het behalen van een positief exploitatieresultaat en waarbij publieke doelen aan de orde zijn die zonder overheidsingrijpen niet of niet volledig kunnen worden gerealiseerd. • In andere situaties zal een meer faciliterende grondpolitiek aan de orde zijn en kan via een overeenkomst of een exploitatieplan kostenverhaal worden toegepast waarbij tevens locatie-eisen aan de wijze van realisatie kunnen worden gesteld. • De omvang van het weerstandsvermogen zal periodiek worden herijkt en moet meer worden afgestemd op het op dat moment bestaande risicoprofiel van het grondbedrijf. Dit kan een verhoging van het weerstandsvermogen betekenen waardoor de omvang van het vrij besteedbare deel van de gemeentelijke reserves afneemt. Weerstandscapaciteit grondbedrijf (2013) In 2012 heeft een risicoanalyse plaatsgevonden met betrekking tot het gemeentelijk grondbedrijf. Op basis hiervan is een risicoreserve benodigd van € 570.000. Prognose resultaten grondbedrijf Bij de grondexploitatie van een aantal complexen zal bij de afronding in 2015, of later, een verlies op eindwaarde optreden. Op basis van de actualisatie in maart 2014 betreft het de complexen “Woongebied Galder/De Leeuwerik”, “Centrumplan Alphen” en “Keizershof”. Conform de regelgeving vanuit het BBV is voor de verliesgevende exploitaties een voorziening gevormd. Deze verliezen hebben dan ook geen invloed meer op het saldo van de algemene reserve bouwgrondexploitaties. De exploitaties “Woongebied Galder/De Leeuwerik” en “Centrumplan Alphen” worden in 2015 afgesloten en de exploitatie “Keizershof“ in 2016. Winstneming Het uitgangspunt bij de ontwikkeling van locaties is te komen tot een minimaal sluitende grondexploitatie. Bij een eventueel positief resultaat komen de volgende vragen aan de orde: - Wanneer wordt eventueel gerealiseerde winst daadwerkelijk genomen? - Welke bestemming wordt hieraan gegeven? Het beleid is om positieve resultaten toe te voegen aan de Algemene reserve grondbedrijf.
Programmabegroting 2015
79
Gemeente Alphen-Chaam
In 2015 worden vijf exploitaties met winst afgesloten. Dit betreft: “De Ligt III”, “Den Brabander fase 2”, “Middeltiend II”, “Dorpshart Galder” en “Den Brabander, fase 3”, Op basis van de in maart 2014 geactualiseerde exploitaties gelden de volgende winstverwachtingen:
Complex
Verwacht resultaat
Jaar afsluiting
In exploitatie De Ligt II, fase 2 + 3 * De Ligt III Centrumplan Alphen Den Brabander, fase 2 Den Brabander, terpen Gemeentewerf Chaam Middeltiend II Woongebied Galder/De Leeuwerik Dorpshart Galder Bollemeer
€ € -/- € € € € € -/- € € €
2.177.000 193.000 695.000 341.000 953.000 18.000 152.000 544.000 213.000 780.000
2017 2015 2015 2015 2017 2016 2015 2015 2015 2025
Particuliere ontwikkelingen (in exploitatie) Keizershof Den Brabander, fase 3
-/- € €
9.000 22.000
2016 2015
Niet in exploitatie Nieuwstraat 27 Brouwerij, fase 3 Heerebeemd, fase 2
n.n.b. n.n.b. n.n.b.
Saldo verliesgevende complexen (t.l.v. voorzien.)
€
Totaal
n.n.b. n.n.b. n.n.b.
1.248.000
€ 4.849.000
* In verband met tussentijdse winstneming wordt minder rente bijgeschreven en zal het verwachte resultaat op eindwaarde lager uitvallen.
In 2015 zullen de volgende complexen in exploitatie zijn: - De Ligt II, fase 2 +3 - De Ligt III - Centrumplan Alphen
- Den Brabander, fase 2 - Den Brabander, terpen - Gemeentewerf
- Middeltiend II - Woongeb. Galder/De Leeuwerik - Dorpshart Galder - Bollemeer
Nieuwe complexen In 2015 wordt Brouwerij fase 3 (Chaam) in exploitatie genomen.
Programmabegroting 2015
80
Gemeente Alphen-Chaam
Reserves grondbedrijf De Algemene reserve grondbedrijf dient in de huidige opzet als weerstandscapaciteit ter dekking van de algemene risico’s vanuit de grondexploitatie. Het saldo van de algemene reserve van het grondbedrijf bedraagt per 1 januari 2015 naar verwachting € 570.000. In juni 2013 heeft de raad besloten om de maximale hoogte van het weerstandscapaciteit te bepalen op € 570.000. Indien het saldo van de Algemene reserve grondbedrijf hoger is dan € 570.000 vindt overheveling van middelen naar de algemene reserve van de gewone dienst plaats. Het saldo van de algemene reserve grondbedrijf kan op enig moment lager zijn dan € 570.000 omdat bepaalde risico’s tot afboeking hebben geleid. De raad heeft dan ook besloten geen minimaal saldo voor de algemene reserve grondbedrijf vast te stellen. Daarnaast beschikt de gemeente over een reserve bovenwijkse voorzieningen. Deze reserve heeft als doel de uitgaven- en inkomstenstromen te spreiden die betrekking hebben op activiteiten die het niveau van een complexexploitatie overstijgen. Deze reserve wordt gevoed door in de diverse grondexploitaties hiervoor dotaties op te nemen. Deze reserve heeft per 1 januari 2015 een verwacht saldo van € 406.000. Na de in 2015 geraamde toevoegingen en onttrekkingen bedraagt het verwachte saldo van deze reserve per 31 december 2015 € 154.000. Naast bovengenoemde reserves bestaan nog twee reserves ten behoeve van natuurcompensatie en beeldende kunst/archeologie. De geraamde stand van deze reserves per 31 december 2015 bedraagt respectievelijk € 100.000 en € 20.000. Tabel te bereiken resultaten en effecten Nr. BK Omschrijving prioriteit
Meetbare doelstelling
G.1
Risicoreserve grondbedrijf bedraagt op 31-12-2015 € 570.000
nvt
Financiële beheersbaarheid
Programmabegroting 2015
81
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
82
Gemeente Alphen-Chaam
Paragraaf H: Bezuinigingen, ruimtescheppende maatregelen en budgetbijstellingen Algemeen In de programmabegroting 2015 zijn tal van bezuinigingen, ruimtescheppende maatregelen en budgetbijstellingen opgenomen. Om te kunnen bepalen of een bepaalde post een bezuiniging, een ruimtescheppende maatregel of een budgetbijstelling is, zijn de volgende criteria gehanteerd: Bezuinigingen:
Er moet sprake zijn van maatregelen die direct leiden tot lagere kosten waarbij de gevolgen van de maatregelen ook merkbaar zijn voor de burgers, ambtenaren of raadsleden (bijvoorbeeld minder dienstverlening of lagere kwaliteit).
Ruimtescheppende maatregelen:
Er moet sprake zijn van maatregelen die direct leiden tot hogere opbrengsten waarbij de gevolgen van de maatregelen, meestal, ook merkbaar zijn voor de burger (bijvoorbeeld een tariefsverhoging).
Budgetbijstellingen:
Er moet sprake zijn van lagere kosten of hogere opbrengsten die niet het gevolg zijn van maatregelen maar die worden veroorzaakt door andere (externe) factoren. Voor de inwoners van de gemeenten heeft dit geen gevolgen (bijvoorbeeld hogere opbrengsten als gevolg van areaaluitbreiding of lagere kosten door een efficiencyslag).
Financieel Voor alle posten die in de tabel zijn opgenomen geldt dat deze leiden tot lagere lasten of hogere baten en dus een positief financieel effect hebben op de exploitatiebegroting van de gemeente. De budgetten, zoals die zijn opgenomen bij de jaarschijf 2015 in de meerjarenraming 2014-2017, vormen de basis voor het kwantificeren van de financiële effecten. Het totale positieve financiële effect van alle in de tabel opgenomen posten op de exploitatiebegroting bedraagt € 923.000,00. Bezuinigingen Ruimtescheppende maatregelen Budgetbijstellingen Totaal
€ € € €
477.000 183.000 263.000 + 923.000
Het financiële effect ten opzichte van de jaarschijf 2015 (MJR 2014-2017) is in een aantal gevallen anders dan het financiële effect ten opzichte van de begroting 2014. Dit doet zich voor bij onderstaande posten:
• • • •
Subsidie peuterspeelzalen: Omdat in de jaarschijf 2015 al rekening is gehouden met een bezuiniging ten opzichte van 2014, is het financiële effect ten opzichte van 2014 hoger (€ 108.000 versus € 57.000). Subsidie bibliotheek Chaam: Omdat in de jaarschijf 2015 al rekening is gehouden met een bezuiniging ten opzichte van 2014, is het financiële effect ten opzichte van 2014 hoger (€ 70.000 versus € 35.000). WMO HBH: Omdat in de jaarschijf 2015 al rekening is gehouden met indexatie ten opzichte 2014, is het financiële effect ten opzichte van 2014 lager (€ 5.000 versus € 15.000). Leges bouwvergunningen: Omdat in de jaarschijf 2015 al rekening is gehouden met een afname in het aantal aanvragen ten opzichte 2014, is het financiële effect ten opzichte van 2014 lager (-/- € 8.000 versus € 22.000).
Voor een tweetal posten in de tabel geldt dat hierop na 2015 nog een bezuiniging wordt doorgevoerd. Het betreft hier de subsidieverstrekking aan Stichting Den Heuvel waarop met ingang van 2017 een korting wordt doorgevoerd van +/- € 2.000 waarna de subsidie nog € 15.000 bedraagt. Tevens wordt op de onderhoudskosten van de bomen met ingang van 2016 nog een extra bedrag bezuinigd van € 10.000.
Programmabegroting 2015
83
Gemeente Alphen-Chaam
1e begrotingswijziging Een aantal posten in onderstaande tabel is in het blauw weergegeven. Voor deze posten geldt dat deze worden gewijzigd door middel van de 1e begrotingswijziging. Omschrijving
Budget jaarschijf 2015
RuimteBudget Budgetscheppende begroting bijstellingen maatregelen 2015
Bezuinigingen
(MJR 2014-2017)
Kostenplaatsen Rente opgenomen geldleningen (€ 1 mln. per 23-07-14 / 4% > 2,39%) Geneeskundige zorg (overgang naar goedkopere arbodienst) Automatiseringskosten (financieel pakket van server Goirle naar Equalit) Inhuur t.b.v. informatie- en gegevensbeheer (via samenwerking ABG) Kosten mobiele telefoon (overgang naar andere provider) Porti- en vrachtkosten (inschakelen lokale postbezorgingsdienst) Kopieerkosten (terugdringen multifunctionals, meer digitaal) Verbruiksgoederen (koffie, thee enz. > kritische inkoop bij groothandel) Kantoorbenodigdheden (nieuwe goedkopere overeenkomst) Doorbelasting 50% van de exploitatiekosten aan B-N (auto BOA) Programma 1 Burger en bestuur Vergaderkosten (koffie, thee enz. >kritische inkoop bij groothandel) Algemene juridische advieskosten Publicaties (stoppen met publicatie gemeentepagina in huis aan huiskrant) Leges GBA (€ 7,80 > € 13,45) Leges huwelijken (ma-vr € 305,35 > € 470,65 / za € 477,65 > € 515,10) Leges rijbewijzen Onderhoud begraafplaatsen, voorlopig geen renovaties en aanpassingen Programma 2 Veiligheid Bestuurlijke boetes Toezicht drank- en horecawet Programma 3 Maatschappelijke ondersteuning en voorzieningen Fraudebestrijding Minimabeleid (opzeggen abonnement LIAAN) Bijzondere bijstand (stoppen met warme maaltijdvoorziening) Subsidie vluchtelingenwerk Aanpassing woonvoorzieningen Toevoeging voorziening onderhoud schoolgebouwen Incidentele subsidies Uitvoering wet OKE, Voor en Vroegschoolse Educatie (VVE) Subsidie peuterspeelzalen + maatregelen wet OKE Subsidie Instituut voor Maatschappelijk Werk (IMW) Subsidie Den Heuvel Flankerend ouderenbeleid (budget niet aangewend) WMO HBH (lagere kosten Zorg In Natura door aangescherpt beleid) Subsidie HOOM WMO raad + beleidsplan Subsidie muziekscholen (budget wordt voor een deel niet aangewend) Subsidie bibliotheek Chaam Bijdrage GGD (ook in de toekomst geen plusproducten afnemen) Gezondheidszorg preventie (vermindering van het aantal aanvragen) Combinatiefunctionarissen (niet inzetten) CJG (opzeggen ovk met B-N > contacten met hangjongeren vervallen) Onderhoud sportcomplex Galder, tennis (budget wordt niet aangewend) Gymnastieklokaal Alphen (geen nieuwbouw)
Programmabegroting 2015
39.290 10.714 56.447 62.781 14.045 13.046 44.363 12.081 8.947 3.060 264.774 5.390 9.199 14.045 -9.728 -30.172 -21.145 24.029 -8.382 0 40.800 40.800 9.547 0 74.052 18.000 75.109 5.000 5.197 10.612 90.963 45.916 16.424 5.202 471.240 25.856 10.200 1.250 94.858 5.119 4.904 40.841 71.840 717 45.000 1.127.847
84
-15.814 -5.664 -25.804 -21.615 -3.945 -2.946 -20.563 -1.981 -3.087 -26.227
-1.545 -1.545
-75.192 -1.350 -6.090
-13.534
-6.958 -2.815 -9.029 -26.242
4.040 3.109 2.798 -11.046 -49.346 -23.960 15.000 -59.405
0
-2.500 -15.400 -17.900
-2.500 25.400 22.900
-3.093
6.454 0 65.751 10.500 50.372 0 0 5.000 33.600 40.000 16.424 0 456.620 23.000 2.000 250 60.000 0 1.010 0
-11.247 -1.318 -12.216
-11.247
0
0 -8.301 -7.500 -24.737 -5.000 -5.197 -5.612 -57.363 -5.916 -5.202 -14.620 -2.856 -8.200 -1.000 -34.858 -5.119 -3.894 -40.841 -7.775 -717 -45.000 -200.200
23.476 5.050 30.643 41.166 10.100 10.100 23.800 10.100 5.860 1.515 161.810
0
-92.601
64.065 0 0 835.046
Gemeente Alphen-Chaam
Omschrijving
Budget jaarschijf 2015
RuimteBudget Budgetscheppende begroting bijstellingen maatregelen 2015
Bezuinigingen
(MJR 2014-2017)
Programma 4 Ruimte en wonen Leges aanlegvergunningen (€ 278,80 > € 557,60) Leges bouwvergunningen (tarief +15%) Leges m.b.t. monumenten (€ 182,05 > € 364,10)
-1.137 -250.000 -108 -251.245
Programma 5 Verkeer en vervoer Vegen en borstelen (1 veegronde minder + 1 t.l.v. expl. riolering) Toevoeging voorziening wegen (groot onderhoud) Papierbakken en banken gedeeltelijk niet meer vervangen Straatnaamborden minder frequent vervangen Onderhoudskst. openb. verlicht. (budget wordt niet geheel aangewend) Openbare verlichting: minder snel vervangen armaturen en lantaarnpalen Schade openb. verlicht.+verkeersborden (budget wordt niet aangewend) Verkeersveiligheid: minder attenties verkeersbrigadiers + minder acties + budget BVL scholen laten vervallen Verkeersveiligheid: lagere subsidie i.v.m. bezuiniging op de kosten Subsidie Stg. Verkeersbrigadiers laten vervallen Onderhoud software regionaal verkeersmodel (wordt amper gebruikt) Diverse kleine posten (budgetten worden niet aangewend) Programma 6 Natuur en milieu Drukriolering (selectief reinigen gemalen) Drukriolering (budget afvalverwijdering wordt niet aangewend) Advieskosten riolering (minder uitbesteding gegevensbeheer) Onderhoud bomen Onderhoud plantsoenen Onderhoud gazons Stoppen met het leasen van 5 bloembakken Hondentoiletten (budget wordt niet aangewend) Onderhoud bermen: aflagen, onderhoud, stortkosten maaisel Onderhoud bermsloten: herprofileren, stortkosten maaisel Onderhoud landschappelijke beplanting (struweel, bosplantsoen, evz's) Kleinschalige groenrenovaties (uitvoering vertragen) Toevoeging voorziening groen (omvorming/vervanging groen) Subsidies beëindigen (Brabants Landschap, Mark en Leij, Ambrosius) Advies en voorlichting inz. klimaatbeleid Verlagen serviceniveau afvalinzameling (snoeihout, bladkorven)
13.399 600.000 2.351 2.284 59.520 25.500 7.348
-1.228 -100.000 -1.033 -1.033
8.037 -6.430 515 569 1.688 714.781
-4.735 3.788 -515 -569
12.363 77 8.160 82.098 158.248 27.205 4.341 389 24.816 20.577 14.267 14.173 58.000 1.799 5.100 46.818 478.431
Programma 7 Economie, landbouw, recreatie en toerisme Doorbelasting elektriciteitskosten kermissen Leges APV, evenementen en drank- en horecavergunningen verhogen Gebruiksvergoedingen kadaster (financiering via algemene uitkering) Algemene dekkingsmiddelen Onroerende Zaak Belasting (eigenaren woningen) Onroerende Zaak Belasting (eigenaren niet-woningen) Onroerende Zaak Belasting (gebruikers niet-woningen) Toeristenbelasting
Controle:
Programmabegroting 2015
0
0 -6.240 7.289 1.049
-12.614 -40.761 -5.049 -58.424
-21.739 -2.317
-7.348
-1.688 -14.966
3.302 -2.642 0 0 0 588.990
-3.613
-110.825
0
-2.212
-18.431
10.151 0 5.050 46.000 141.547 21.889 0 0 16.492 13.306 12.108 8.726 33.000 0 0 23.000 331.269
-7.289 -7.289
-4.700 -9.500 0 -14.200
-77 -3.110 -36.098 -16.701 -5.316 -4.341 -389 -2.500 -2.000
-5.824 -5.271 -2.159
-5.447 -25.000 -1.799 -5.100 -23.818 -128.731
0 -4.700 -3.260 -7.960
-1.156.000 -418.000 -239.000 -150.960 -1.963.960
0
-52.000 -22.000 -13.000 -14.000 -101.000
404.095
-477.230
-182.463
-13.751 -312.500 -5.157 -331.408 9.854 500.000 1.318 1.251 55.907 20.000 0
-5.500
0
85
-21.739
-1.208.000 -440.000 -252.000 10.960 -154.000 10.960 -2.054.000 -263.400
-518.998
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
86
Gemeente Alphen-Chaam
3. Financiële positie
Programmabegroting 2015
87
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
88
Gemeente Alphen-Chaam
3.1 Toelichting overzicht baten en lasten Resultaat begroting In het overzicht lasten en baten zijn de bedragen per programma opgenomen van de jaarrekening 2013, de begroting 2014 inclusief de verwerkte begrotingswijzigingen t/m augustus 2014 en de begrotingsramingen voor 2015 t/m 2018. De meerjarenramingen voor 2015 t/m 2018 geven een indicatie van de financiële situatie voor de komende jaren, gebaseerd op de huidige inzichten en uitgangspunten. In deze cijfers is nog geen rekening gehouden met het financiële effect van de septembercirculaire. Het Besluit Begroting en Verantwoording schrijft voor dat een resultaat vóór en ná bestemming wordt gepresenteerd. Een resultaat ná bestemming wil zeggen dat daarin de voorgestelde onttrekkingen of toevoegingen aan reserves zijn verwerkt. De reden hiervoor is dat gemeenten bij de begroting moeten kunnen bepalen of ze reserves willen vormen voor de toekomst en/of bestaande reserves willen aanwenden. De primaire meerjarenbegroting 2015-2018 is niet sluitend. Voor 2015 wordt een negatief resultaat verwacht van € 168.000, voor 2016 een negatief resultaat van € 11.000, voor 2017 een negatief resultaat van € 24.000 en voor 2018 een negatief resultaat van € 18.000. In de meerjarenbegroting 2015-2018 is rekening gehouden met een stijging van de OZB zoals in onderstaande tabel is weergegeven.
Omschrijving Eigenaren woningen Eigenaren niet-woningen Gebruikers niet-woningen
2015 +7,5% +7,5% +7,5%
2016 +2% +2% +2%
2017 +2% +2% +2%
2018 +2% +2% +2%
Uitgangspunten De raad is door middel van de Perspectiefnota 2015 geïnformeerd over de uitgangspunten van het financiële beleid waarop de begroting 2015 is gebaseerd. Deze uitgangspunten zijn in sommige opzichten van algemene aard waardoor een aanvullende toelichting hier op zijn plaats is. De ramingen van 2015 zijn, waar mogelijk, gebaseerd op actuele gegevens (aantallen en (contractuele) prijzen). De salariskosten voor het jaar 2015 zijn gebaseerd op de salarisschalen conform de Cao Gemeenten 20132015 (looptijd 01-01-2013 t/m 31-12-2015). Ter compensatie van de loonontwikkeling is voor 2016 t/m 2018 rekening gehouden met een jaarlijkse stijging van 1% (zie 1e begrotingswijziging). De overige budgetten zijn voor de jaren 2015 tot en met 2018 verhoogd met 1% ter compensatie van de prijsontwikkeling (zie 1e begrotingswijziging). Bij de berekening van het totale gemeentefonds is voor het jaar 2015, ter compensatie van de loon- en prijsontwikkeling, rekening gehouden met 1,25%, voor 2016 met 0,75% en voor de jaren 2017 en 2018 met 0,5%. In afwijking van de door de raad vastgestelde nota subsidiebeleid, is voor een aantal subsidies gedurende de jaren 2015 t/m 2018 de 0-lijn gehanteerd. Op basis van de nota zouden de subsidies, gedurende de jaren 2015 tot en met 2018, telkens met 1% verhoogd moeten worden, ter compensatie van de loon- en prijsontwikkeling. Voor enkele subsidies geldt dat deze wel zijn gecorrigeerd voor de inflatie. Daarnaast is bij een aantal subsidies een korting doorgevoerd. Voor de interne rentetoerekening aan de vaste activa wordt een percentage van 5% gehanteerd. Daarnaast wordt, voor een aantal activa, een vast rentepercentage gehanteerd. Het betreft hier de activa die deel uit maken van gesloten exploitaties (grondbedrijf 4% en riolering 4%). Voor nieuw aan te trekken geldleningen is een rentepercentage van 4% gehanteerd. De stortingen in de (onderhouds)voorzieningen zijn gebaseerd op de meest recente beheerplannen.
Programmabegroting 2015
89
Gemeente Alphen-Chaam
Incidentele baten en lasten Met ingang van de begroting 2014 zijn de stelposten “eenmalige middelen” en “onvoorzien” samengevoegd tot één nieuwe stelpost “onvoorziene lasten”. De stelpost kan zowel aangewend worden voor incidentele als structurele lasten waarmee in het begrotingsjaar geen rekening is gehouden. Zoals in tabel 1 wordt aangegeven, is in 2015 nog een bedrag van € 76.000 vrij beschikbaar. Tabel 1 Stelpost “onvoorziene lasten” Omschrijving
Bedrag
Raming primaire begroting 2015
€ 80.000
- eenmalig onafhankelijk advies + inzet MEE (leerlingenvervoer)
€
Restantbudget
4.000 -
€ 76.000
In tabel 2 wordt een overzicht gegeven van de eenmalige lasten en baten zoals deze in de meerjarenbegroting zijn opgenomen. Deze worden onttrokken of toegevoegd aan een reserve. In Tabel 3 worden de posten weergegeven die invloed hebben op het uiteindelijke structurele begrotingssaldo, zoals dat door de provincie bepaald wordt in het kader van het financieel toezicht. Tabel 2 Eenmalige lasten en baten t.l.v. of t.g.v. reserves Omschrijving
P
Incidentele lasten t.l.v. reserves Tijdelijke formatie (leerlingenvervoer, WWB, WMO) Programma Andere Overheid (uitvoering n.n.b.) Ambtelijke samenwerking (ABG) Kunstwerk komtraverse Alphen Kunstwerk Dorpshart Galder Social sofa's Kunstwerk De Ligt Kunstwerk Den Brabander Kapitaallasten gymzaal Alphen Opstellen totaalvisie entreegebieden sportvelden Actualiseren bestemmingsplannen bebouwde kom Actualiseren bestemmingsplannen buitengebied Woningmarktonderzoek Project "Herinrichting St. Jacobsstraat/Galderseweg" Project "Herinrichting Withagen" Project "Reconstructie Fransebaan" Project "Herinrichting Blokkenweide" Project "Herinrichting Zandstraat/Chaamseweg" Project "Reconstructie Rielseweg" Watertappunt Alphen Infrastructurele maatregelen verkeersveiligheid Project "Uitloopgebieden dorpsranden" Weidebad Chaam (sanering) Project "Fietssuggestiestroken Chaam-Ulicoten" Actualisatie belevingsconcept Bijdrage groen-blauwe diensten
K K 1 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5 5 6 7 7 7 7
Totaal: Incidentele baten t.g.v. reserves Verkoopopbrengst aandelen Intergas
€ € € € € €
€ € € € €
€ € € € € €
2016
69.000 999 200.000 € 8.500 7.000 7.000 € € 29.427 € 25.000 50.000 € 15.000 440.900
5.000 23.083 25.000 € 125.000 10.000 € 20.000 €
€ 1.060.909 €
AD Totaal:
Programmabegroting 2015
2015
2017
2018
Dekking
100.000
7.000 7.000 20.350 € 10.000 €
25.000
€ 55.000 € 435.000 € € € €
860.000 78.000 147.000 315.000
25.000
20.000
10.000 20.000 € 20.000 209.350 € 520.000 € 1.425.000
€ 120.000 €
- €
90
Algemene reserve Bestemmingsreserve Algemene reserve Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve Algemene reserve Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve Algemene reserve Algemene reserve Algemene reserve Bestemmingsreserve Algemene reserve Algemene reserve Algemene reserve Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve Bestemmingsreserve Algemene reserve Algemene reserve Algemene reserve Bestemmingsreserve
- € 120.000 €
Algemene reserve -
Gemeente Alphen-Chaam
Tabel 3 Lasten en baten met bijzondere dekking Omschrijving
2015
2016
2017
2018
Dekking
Begrotingssaldo meerjarenraming
€
167.900- €
10.800- € 23.900- €
17.600-
Incidentele lasten met structurele dekking Onafhankelijk advies leerlingenvervoer + inzet MEE 3 Project "samen sterk in het buitengebied" 4 Stelpost onvoorziene lasten (50% incidenteel) AD Subtotaal:
€ € € €
4.000 7.500 € 36.000 € 47.500 €
7.600 40.000 € 40.000 € 47.600 € 40.000 €
Exploitatiebegroting Exploitatiebegroting 40.000 Exploitatiebegroting 40.000
€ €
16.60016.600- €
€ € €
1.400 € 60.000 10.000
1.400
€
71.400 €
1.400 €
- €
-
€ €
40.000 51.500 €
3.000 €
€ 3.000 €
40.000 3.000
€
91.500 €
3.000 €
3.000 €
43.000
€
157.100- €
Incidentele baten Teruggaaf Veiligheidsregio MWB
2
Structurele lasten (aflopend a.g.v. bezuinigingen) Subsidie Stichting Den Heuvel Subsidie openbare bibliotheek Chaam Onderhoud bomen
3 3 6
Subtotaal: Onderuitputting kapitaallasten Rente nieuwe geldleningen (half jaar) Afschrijvingen nieuwe investeringen (lineair)
AD K Subtotaal:
Structureel begrotingssaldo meerjarenraming
Exploitatiebegroting - €
- €
Exploitatiebegroting Exploitatiebegroting Exploitatiebegroting
35.200 € 13.100 €
20.600-
Tabel 3a Lasten en baten met bijzondere dekking inclusief 1e begrotingswijziging Omschrijving
2015
2016
2017
2018
Dekking
Begrotingssaldo meerjarenraming
€
227.000- €
169.000- € 93.000- €
Incidentele lasten met structurele dekking Onafhankelijk advies leerlingenvervoer + inzet MEE 3 Project "samen sterk in het buitengebied" 4 Stelpost onvoorziene lasten (50% incidenteel) AD Subtotaal:
€ € € €
4.000 7.500 € 36.000 € 47.500 €
7.600 40.000 € 40.000 € 47.600 € 40.000 €
€ €
16.60016.600- €
€ €
1.400 € 60.000
1.400
€
61.400 €
1.400 €
- €
-
€ €
40.000 51.500 €
3.000 €
€ 3.000 €
40.000 3.000
€
91.500 €
3.000 €
3.000 €
43.000
€
€ - €
171.000 € 130.000 € 171.000 € 130.000 €
89.000 89.000
€
226.200- €
48.000 € 74.000 €
89.000
Incidentele baten Teruggaaf Veiligheidsregio MWB
2
Structurele lasten (aflopend a.g.v. bezuinigingen) Subsidie Stichting Den Heuvel Subsidie openbare bibliotheek Chaam Onderhoud bomen
3 3 6
Subtotaal: Onderuitputting kapitaallasten Rente nieuwe geldleningen (half jaar) Afschrijvingen nieuwe investeringen (lineair)
AD K Subtotaal:
Septembercirculaire Financieel effect septembercirculaire (niet verplicht)
Structureel begrotingssaldo meerjarenraming
Programmabegroting 2015
91
3.000
Exploitatiebegroting Exploitatiebegroting 40.000 Exploitatiebegroting 40.000
Exploitatiebegroting - €
- €
Exploitatiebegroting Exploitatiebegroting Exploitatiebegroting
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
92
Gemeente Alphen-Chaam
3.2 Overzicht baten en lasten Nr. Prog.
1. Burger en bestuur
O mschrijving
Begr. 2016
Be gr. 2017
Be gr. 2018
1.847.010 208.252
1.852.424 203.968
1.910.479 233.980
1.904.794 236.320
1.899.911 238.683
1.916.521 241.070
L B
incidenteel incidenteel
119.276
34.000
200.000
100.000
0
0
voor bestemming
1.758.034
1.682.456
1.876.499
1.768.474
1.661.229
1.675.451
toevoeging reserve onttrekking reserve
18.963
38.000
203.000
102.000
1.000
0
1.739.071
1.644.456
1.673.499
1.666.474
1.660.229
1.675.451
1.003.130 12.500
1.023.193 12.625
1.033.048 12.751
1.042.916 12.879
L B
structureel structureel
958.387 14.857
994.167 10.000
L B
incidenteel incidenteel
82.867
82.000
voor bestemming
1.026.397
1.066.167
990.630
1.010.568
1.020.297
1.030.037
toevoeging reserve onttrekking reserve
97.549
159.000
68.516
68.516
68.516
68.516
na bestemming
928.848
907.167
922.114
942.052
951.781
961.521
L B
L B
structureel structureel
5.950.687 2.070.736
6.304.567 1.910.430
8.694.134 2.193.873
8.648.012 2.196.422
8.659.352 2.198.978
8.638.971 2.201.543
L B
incidenteel incidenteel
111.334 26.650
142.530
55.927
14.000
0
0
voor bestemming
3.964.635
4.536.667
6.556.188
6.465.590
6.460.374
6.437.428
toevoeging reserve onttrekking reserve
81.417
102.344
61.927
24.000
10.000
10.000
na bestemming
3.883.218
4.434.323
6.494.261
6.441.590
6.450.374
6.427.428
L B
structureel structureel
1.280.484 454.644
1.283.141 393.939
1.246.844 432.928
1.243.465 432.922
1.246.579 432.799
1.245.183 433.708
L B
incidenteel incidenteel
28.434 545.076
7.500 415.000
97.500 0
52.925 0
10.000 0
25.000 0
voor bestemming
309.198
481.702
911.416
863.469
823.780
836.475
toevoeging reserve onttrekking reserve
407.500 13.200
415.000 0
5.000 90.000
5.000 45.350
5.000 10.000
5.000 25.000
na bestemming
703.498
896.702
826.416
823.119
818.780
816.475
L B
4. Ruimte en wonen
Begr. 2015
structureel structureel
na bestemming
3. Maatschapp. ondersteun. & voorzieningen
Begr. 2014
L B
L B
2. Veiligheid
Rek. 2013
L B
Programmabegroting 2015
93
Gemeente Alphen-Chaam
Nr. Prog. 4. Grondexploit.
O mschrijving
Rek. 2013 1.407.665 1.638.384
Begr. 2014 1.056.036 1.234.948
Begr. 2015 1.383.798 1.929.588
Begr. 2016 412.880 880.256
Be gr. 2017 185.966 1.620.592
Be gr. 2018 46.657 57.203
voor bestemming
-230.719
-178.912
-545.790
-467.376
-1.434.626
-10.546
toevoeging reserve onttrekking reserve
258.792 28.073
281.912 103.000
928.790 383.000
467.376 0
1.434.626 0
10.546 0
0
0
0
0
0
0
L B
structureel structureel
L B
incidenteel incidenteel
L B
na bestemming
5. Verkeer en vervoer
L B
structureel structureel
1.339.104 27.283
1.390.463 13.419
1.279.347 11.454
1.283.329 11.568
1.288.974 11.684
1.293.398 11.801
L B
incidenteel incidenteel
164.920 13.000
561.650
468.983
0
490.000
1.400.000
voor bestemming
1.463.741
1.938.694
1.736.876
1.271.761
1.767.290
2.681.597
toevoeging reserve onttrekking reserve
144.050
561.650
468.983
0
490.000
1.400.000
na bestemming
1.319.691
1.377.044
1.267.893
1.271.761
1.277.290
1.281.597
L B
structureel structureel
3.207.327 2.063.304
3.212.783 2.095.836
3.247.125 2.178.110
3.240.942 2.327.857
3.266.071 2.379.387
3.342.655 2.406.704
L B
incidenteel incidenteel
63.599
20.000
25.000
20.000
0
0
voor bestemming
, 1.207.622
1.136.947
1.094.015
933.085
886.683
935.951
toevoeging reserve onttrekking reserve
314.139
185.397
224.264
70.373
18.442
62.666
na bestemming
893.483
951.550
869.751
862.712
868.241
873.285
L B
structureel structureel
526.659 131.577
483.328 80.936
456.352 89.473
464.430 89.972
465.841 90.476
464.303 90.986
L B
incidenteel incidenteel
168.821 53.520
379.325 6.000
355.000 200.000
30.000 0
20.000 0
0 0
voor bestemming
510.383
775.717
521.879
404.458
395.365
373.317
toevoeging reserve onttrekking reserve
170.383
378.128
0 155.000
0 30.000
0 20.000
0 0
na bestemming
340.000
397.589
366.879
374.458
375.365
373.317
L B
6. Natuur en milieu
L B
7. Economie, landbouw, recreatie en toerisme
L B
Programmabegroting 2015
94
Gemeente Alphen-Chaam
Nr. Prog. Algem. dekk.midd. onvoorzien
O mschrijving L B
structureel structureel
Rek. 2013 777.088 10.538.594
L B
incidenteel incidenteel
25.700
L
onvoorzien voor bestemming
L B
toevoeging reserve onttrekking reserve na bestemming
totaal L B
Begr. 2014 197.883 10.711.292
Begr. 2015 248.142 12.452.775
Begr. 2016 168.356 12.565.450
Be gr. 2017 169.208 12.699.943
Be gr. 2018 210.834 12.645.074
60.360
76.000
80.000
80.000
80.000
-9.787.206 -10.453.049 -12.128.633 -12.317.094 -12.450.735 -12.354.240 844.468 1.053.680
60.000 215.782
0 124.281
0 54.282
120.000 47.393
0 37.282
-9.996.418 -10.608.831 -12.252.914 -12.371.376 -12.378.128 -12.391.522
voor bestemming
222.085
986.389
1.013.080
-67.065
-870.344
1.605.470
toevoeging reserve onttrekking reserve
1.510.760 1.921.454
756.912 1.743.301
933.790 1.778.971
472.376 394.521
1.559.626 665.351
15.546 1.603.464
na bestemming
-188.609
0
167.899
10.790
23.931
17.552
Programmabegroting 2015
95
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
96
Gemeente Alphen-Chaam
3.3 Toelichting financiële positie Begrotingsevenwicht Volgens artikel 203 van de Gemeentewet dient de gemeentebegroting in evenwicht te zijn. Een begroting in evenwicht is een begroting waarbij de structurele lasten en de structurele baten met elkaar in evenwicht zijn (ook wel structureel evenwicht genoemd). Bij het structurele evenwicht geldt tevens (nog) de bepaling dat dit evenwicht uiterlijk in het derde daaropvolgende jaar in de meerjarenraming tot stand dient te komen. Dit betekent dus dat de begroting voor 2015 niet in evenwicht hoeft te zijn als maar aannemelijk is dat dit evenwicht in 2018 wel bereikt wordt. Bestaand en nieuw beleid Nieuw beleid in de programmabegroting 2015 betreft nieuwe activiteiten (met financiële gevolgen) die niet in de jaarschijf 2015 van de meerjarenbegroting 2014 - 2017 zijn opgenomen en die in 2014 ook niet ter besluitvorming aan de raad zijn voorgelegd. Voor wat betreft de budgetten wordt er een onderscheid gemaakt in (structurele) exploitatiebudgetten die in hun geheel ten laste van de exploitatie komen en (incidentele) investeringsbudgetten die, afhankelijk van de dekking (reserves of activeren), niet of gedeeltelijk ten laste van de exploitatie in 2015 komen. Het nieuw beleid is volledig doorgerekend in de meerjarenramingen. Tabel: nieuw beleid opgenomen in de meerjarenramingen Omschrijving
2015
exploitatiebudgetten veiligheid (inhuur t.b.v. preventie, veilig recreëren, veiligheid 't Zand en buurtbemiddeling) inhuur t.b.v. uitvoering WWB, WMO en leerlingenvervoer woningmarktonderzoek bijdrage aanpassing aansluit. Geerbroekseweg/N639 opstellen totaalvisie entreegebieden sportvelden actualisatie belevingsconcept dekking t.l.v. algemene reserve/bestemmingsreserve
60.000
2016
2017
60.000
2018
60.000
60.000
60.000
60.000
69.000 15.000 50.000
Totaal
-134.000
20.350 10.000 -30.350
60.000
60.000
Aan arbeidskosten gerelateerde verplichtingen Met ingang van 1 januari 2004 wordt voor deze verplichtingen geen voorziening meer opgenomen op de balans. De reden hiervan is dat hiervoor structureel bedragen zijn opgenomen in de begroting. Het betreft hier de volgende verplichtingen: - vakantiegeld - wachtgeldverplichtingen oud-wethouders
Programmabegroting 2015
€ 248.000 € 38.000 + € 286.000
97
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
98
Gemeente Alphen-Chaam
3.4 Financiering Dekking Te activeren investeringen Op basis van de activastaat 2015 en het overzicht grondexploitaties 2015 bedraagt het totaalbedrag te activeren investeringen € 3.954.000. Dit bedrag kan als volgt uitgesplitst worden: •
• •
Nog uit te voeren investeringen uit investeringsplannen voorgaande jaren Uitgaven grondbedrijf Investeringsplan 2015
€
196.000
€ 2.358.000 € 125.000 + € 2.679.000
Investeringen ten laste van de reserves Vanwege het karakter van bepaalde investeringen worden deze niet geactiveerd maar ten laste gebracht van de reserves. Deze investeringen zijn verantwoord als uitgaven binnen de reguliere exploitatie. In 2015 betreft het een totaalbedrag van € 1.145.000. Dit bedrag wordt dus niet geactiveerd en genereert derhalve ook geen kapitaallasten. Voor een toelichting op deze investeringsuitgaven wordt verwezen naar paragraaf 3.5 “reserves en voorzieningen”. Financieringsoverschot Naast bovengenoemde te activeren investeringen vinden er in 2015 ook grondverkopen plaats die van invloed zijn op de financieringsbehoefte. Indien alle investeringen en grondverkopen doorgang vinden is over 2015 sprake van een financieringstekort van € 1.603.000. De onzekere factor hierin betreft het tempo waarin geplande investeringen en geplande grondverkopen ook daadwerkelijk gerealiseerd worden. Op basis van deze gegevens en het verwachte financieringstekort per 1 januari 2015 (€ 0,56 mln), is het uitgangspunt in 2015 € 2.000.000 lang geld aan te trekken en het restant met kort geld te financieren. Om de financieringsbehoefte in 2015 te kunnen bepalen wordt het volgende model gehanteerd:
toename financieringsmiddelen: afschrijvingen + aflossingen toevoeging reserves toevoeging voorzieningen Subtotaal: afname financieringsmiddelen: aflossingen geldleningen onttrekking reserves onttrekking voorzieningen Subtotaal: Saldo: nieuwe investeringen in 2015 (waarvan eigen geactiveerde uren) Subtotaal:
€ 2.784.000
staat van opgenomen geldleningen staat van reserves en voorzieningen staat van reserves en voorzieningen
€ 1.241.000 € 1.779.000 € 2.524.000 € 5.544.000€ 2.760.000-
staat van vaste activa/grondexpl.
€ 2.679.000 € 275.000 € 2.404.000-
des-investeringen/grondverk. in 2015 € 3.561.000 Subtotaal: € 3.561.000 Saldo: mutatie financieringsbehoefte 2015
Programmabegroting 2015
staat van vaste activa staat van reserves en voorzieningen staat van reserves en voorzieningen
€ 828.000 € 1.049.000 € 907.000
voorraad grondexploitatie € 1.157.000 € 1.603.000 -
99
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
100
Gemeente Alphen-Chaam
3.5 Reserves en voorzieningen Voor de bestemming van de reserves en voorzieningen, evenals de uitgangspunten waarop de stortingen en onttrekkingen zijn gebaseerd, wordt verwezen naar de nota “reserves en voorzieningen 2009 gemeente Alphen Chaam”.
algemene reserves Ten laste van de algemene reserve worden in 2015 de volgende onttrekkingen geraamd: • • • • • • • •
Uitbreiding tijdelijke formatie (WWB, WMO, Leerlingenvervoer) Ambtelijke samenwerking (ABG) Afboeking boekwaarde gymzaal Alphen Herinrichting Galderseweg/St. Jacobsstraat Herinrichting Willibrordstraat Woningmarktonderzoek Sanering weidebad Fietssuggestiestroken Chaam-Ulicoten
€ € € € € € € € €
69.000 200.000 29.000 441.000 108.000 15.000 125.000 10.000 997.000
eenmalig eenmalig eenmalig eenmalig eenmalig eenmalig eenmalig eenmalig
Ten gunste van de algemene reserve worden in 2015 de volgende stortingen geraamd:
•
Overheveling algemene reserve grondbedrijf
€ €
879.000 eenmalig 879.000
bestemmingsreserves Ten laste van de bestemmingsreserves worden in 2015 de volgende onttrekkingen geraamd: • • • • • • • • • • •
Programma Andere Overheid (nog niet bekend) opleidingen arbo gerelateerde trainingen incidentele arbo-aanpassingen afschrijvingslasten nieuwbouw brandweerkazernes/gemeentewerf uitbreiding begraafplaats Alphen (t.b.v. kostendekkendheid) onderhoud De Leeuwerik exploitatie riolering exploitatie afval (i.v.m. verlaging tarief) compensatie vervallen uitkering HNG actualiseren bestemmingsplannen verkeersveiligheid
€ 1.000 (routeplanner) € 10.000 1) € 7.000 1) € 69.000 2) € 3.000 3) € 10.000 4) € 167.000 5) € 32.000 6) € 37.000 7) € 75.000 8) € 23.000 9) € 434.000
1. De van het IZA terugontvangen liquidatiegelden zijn gestort in een bestemmingsreserve. Door deze gelden aan te wenden voor arbo-gerelateerde zaken worden ze indirect teruggegeven aan het personeel. 2. De afschrijvingslasten van de nieuwe brandweerkazernes en de gemeentewerf worden ten laste gebracht van de, speciaal hiervoor gecreëerde, bestemmingsreserve. 3. De exploitatie van de begraafplaats Alphen is op dit moment nog niet kostendekkend. De komende jaren zullen de tarieven stijgen totdat een kostendekkend niveau bereikt is. Tot die tijd vindt jaarlijks een onttrekking ten laste van de bestemmingsreserve plaats. 4. De voorziening schoolgebouwen is per 1 januari 2015 komen te vervallen. Het resterende saldo wordt in de bestemmingsreserve “MFA De Leeuwerik” gestort. Een deel van het jaarlijks groot onderhoud wordt aan deze reserve onttrokken. 5. De bestemmingsreserve riolering wordt ingezet om de lasten en baten binnen de exploitatie riolering jaarlijks in evenwicht te brengen. 6. Als gevolg van de positieve resultaten binnen de exploitatie afval in de afgelopen jaren, bedraagt het saldo van de egalisatiereserve per 1 januari 2015 ongeveer € 55.000. Middels een tariefsverlaging in
Programmabegroting 2015
101
Gemeente Alphen-Chaam
2009 wordt dit voordeel teruggegeven aan de burgers. Om toch een kostendekkende exploitatie te hebben vindt een onttrekking plaats ten laste van de bestemmingsreserve. 7. De tot en met 2020 te ontvangen dividenduitkeringen van het HNG zijn in zijn geheel als baat verantwoord in de jaarrekening 2009. Ter compensatie van de wegvallende baten is een bestemmingsreserve gevormd. 8. De bestemmingsplannen moeten eens in de 10 jaar geactualiseerd worden. De kosten hiervan worden onttrokken aan de hiervoor gevormde bestemmingsreserve. 9. In 2015 worden extra maatregelen genomen in het kader van de verkeersveiligheid. Hiervoor zijn de overschotten op het budget “infrastructurele maatregelen verkeersveiligheid” uit voorgaande jaren toegevoegd aan de bestemmingsreserve. Ten gunste van de bestemmingsreserves worden in 2015 de volgende stortingen geraamd:
• •
Restantsaldo voorziening “onderhoud schoolgebouwen” Actualiseren bestemmingsplannen
€ € €
115.000 eenmalig 5.000 jaarlijks 120.000
reserves grondbedrijf Ten laste van de reserves grondbedrijf worden in 2015 de volgende onttrekkingen geraamd: • • • • • • •
Kunstwerk De Leeuwerik Kunstwerk komtraverse Alphen Social sofa’s (Alphen, Chaam + Galder) Watertappunt CP Alphen LOP, uitloopgebieden dorpsranden Bijdrage groen-blauwe diensten Parkeervoorziening centrumplan Alphen
€ € € € € € € €
7.000 9.000 7.000 5.000 25.000 20.000 275.000 348.000
Ten gunste van de reserves grondbedrijf worden in 2015 de volgende stortingen geraamd:
• • •
storting exploitatie “De Ligt II, fase 2 + 3” storting exploitatie “Den Brabander, terpen storting exploitatie “Bollemeer”
Programmabegroting 2015
€ € € €
102
7.000 32.000 11.000 50.000
Gemeente Alphen-Chaam
voorzieningen Ten laste van de voorzieningen worden in 2015 de volgende onttrekkingen geraamd: • • •
onttrekking voorziening “nazorg archief” onttrekking voorziening “onderhoud schoolgebouwen” onttrekking voorziening “wegen” Specificatie onttrekking voorziening wegen: onderhoud asfaltverhardingen onderhoud betonverhardingen onderhoud elementenverhardingen € 776.000 calamiteitenonderhoud inspectie, voorbereiding, toezicht Willibrordstraat € 24.000
€ € €
5.000 115.000 800.000
•
onttrekking voorziening “groenstructuurplan” op basis van de groenvisie voor de uitvoering van groenprojecten onttrekking voorziening “onderhoud gebouwen” onttrekking voorziening “kwaliteitsverbetering buitengebied” onttrekking i.v.m. afsluiting “exploitatie CP Alphen” onttrekking i.v.m. afsluiting “exploitatie De Leeuwerik” onttrekking voorziening “pensioenen voormalige wethouders”
€
33.000
• • • • •
€ 87.000 € 215.000 € 695.000 € 544.000 € 30.000 € 2.524.000
Ten gunste van de voorzieningen worden in 2015 de volgende stortingen geraamd:
• • • •
storting in de voorziening “nazorg archief” storting in de voorziening “wegen” op basis van het Wegbeheerplan 2010 - 2014 (inclusief prijscompensatie) storting in de voorziening “openbaar groen” storting in de voorziening “onderhoud gebouwen” op basis van het Meerjarige Onderhoudsplan gebouwen 2014 - 2023 (MOP) Specificatie storting MOP: Brandweerkazerne/gemeentewerf Chaam Brandweergarage Alphen begraafplaats Alphen jeugdhonk “ons hol” streekmuseum Alphen sportcomplex Alphen; voetbal sportcomplex Chaam; voetbal sportcomplex Galder; voetbal gymnastieklokaal Alphen gymnastieklokaal Chaam kerktoren Alphen kiosk EHBO ’t Zand toiletgebouw ’t Zand gemeentehuis Chaam gemeentekantoor Alphen veldwachterwoning
Programmabegroting 2015
103
€ € € € € € € € € € € € € € € € €
€ €
5.000 500.000
€ €
33.000 102.000
9.000 7.000 1.000 2.000 6.000 6.000 4.000 2.000 9.000 7.000 3.000 1.000 1.000 2.000 11.000 28.000 3.000
Gemeente Alphen-Chaam
• • • • •
Storting in de voorziening “kwaliteitsverbetering buitengebied” Storting in de voorziening “pensioenen voormalige wethouders” rentebijschrijving voorziening “Keizershof” deze voorziening is gewaardeerd tegen de contante waarde rentebijschrijving voorziening “woongebied Galder” deze voorziening is gewaardeerd tegen de contante waarde rentebijschrijving voorziening “centrumplan Alphen” deze voorziening is gewaardeerd tegen de contante waarde
Programmabegroting 2015
104
€ € €
200.000 18.600 400
€
21.000
€ 27.000 __________ € 907.000
Gemeente Alphen-Chaam
3.6 Investeringsplan G ep l and e i nvest er i ng sui t g aven / eenmal i g e ui t g aven
nr.
1
o mschri j vi ng
P
Kr ed i et
2 0 15
2 0 16
2 0 17
D ekki ng B est emmi n A l g emene V o o r z i eni n g sA ct i ver en r eser ve g R eser ve
2 0 18
Sub si d i e/ b i jd r ag en
A f s. .
Invest eringen IP 2015 (aut orisat ie begroting 2015)
1.1 automat iseringsplan 2015
10.000
10.000
1.2
uit breiding t ijdelijke f ormat ie (SOZA, WM O, Leerlingenvervoer) K
K
69.000
69.000
1.3
opleidingen ARBO-gerelat eerde t rainingen
K
10.000
10.000
10.000
1.4
incident ele ARBO-aanpassingen
K
7.000
7.000
7.000
1.5
vervanging f inancieel pakket (t .l.v. krediet ambtelijke fusie) K
0
0
0
5
1.6
Renault M ast er
42.000
42.000
42.000
8
1.7
aanschaf + implement at ie soft ware mGBA
K
pm
5
1.8
af schrijvingslast en brandweerkazernes + gemeent ewerf
2
1.9
renovat ie veld 3 VV Viola
K
pm
10.000
pm
68.516
5
69.000
68.516
68.516
3
24.500
24.500
24.500
15
1.10 vervanging verlicht ing veld 2 + 3 + oef enveld
3
39.200
39.200
39.200
15
1.11 af schrijving gymzaal Alphen rest erende gebruiksduur
3
9.500
10
3 ) 1.12 decent ralisat ies (t egenvaller AWBZ, jeugdzorg, part icipat iewet
29.427 pm
29.427
29.427
pm
pm
1.13 opst ellen woningmarkt onderzoek
4
15.000
15.000
1.14 actualiseren best emmingsplannen
4
75.000
75.000
15.000 75.000
1.15 bijdrage aanpassing aansluiting Geerbroekseweg/ N639
5
50.000
50.000
50.000
1.16 speelt oest ellen 2015
6
9.500
9.500
1.17 bijdrage groen/blauwe dienst en
6
20.000
20.000
20.000
1.18 egalisat ie exploit at ie begraaf plaats Alphen 2015
8
3.000
3.000
3.000
1.19 exploit atie riolering 2015
8
167.264
167.264
167.264
1.20 exploit atie af valst of f en 2015
8
32.000
32.000
32.000
1.21 HNG 2015
8
37.282
37.282
70 8 .6 8 9
70 8 . 6 8 9
2.
37.282 0
0
0
10.000
113 . 4 2 7
4 70 . 0 6 2
0
12 5. 2 0 0
0
I nvest er i ng en I P 2 0 16 - 2 0 18
2.1 automat iseringsplan
K
30.000
10.000
10.000
2.2 opleidingen ARBO-gerelat eerde t rainingen
K
17.000
10.000
7.000
2.3 incident ele ARBO-aanpassingen
K
10.111
7.000
3.111
2.4 af schrijvingslast en brandweerkazernes + gemeent ewerf
2
205.548
68.516
68.516
30.000
5
17.000 10.111 68.516
2.5 welzijnsaccommodat ies
3
pm
pm
pm
pm
2.6 beheerplan buitensport accommodat ies
3
pm
pm
pm
pm
2.7 opst ellen t ot aalvisie ent reegebied sport velden
4
2.8 actualiseren best emmingsplannen 2.9 reconst ruct ie Fransebaan 1e f ase 2.10 reconst ruct ie Fransebaan 2e f ase
205.548 pm pm
20.350
20.350
20.350
4
60.000
25.000
5
805.000
5
860.000
860.000
860.000
315.000
315.000
10.000
25.000
805.000
60.000 435.000
370.000
2.11 reconst ruct ie Rielseweg
5
315.000
2.12 onderzoek doorgaand vracht verkeer Ch. (uit gest eld)
5
0
2.13 speelt oest ellen
6
28.500
9.500
2.14 hoge druk rioolreiniger
6
17.000
17.000
17.000
10
2.15 sanering ret ent iebassin Alphen
6
32.101
32.101
32.101
60
21.000
2.16 extra aansluit ing BBB Alphen
6
21.000
2.17 riolering Wit hagen
6
247.250
2.18 riolering Zandstraat / Chaamseweg
6
1.008.250
2.19 vervanging riol. / herinricht . Blokkenweide (voorb. €14.000)6 2.20 riolering overige project en 2.21 bijdrage groen/blauwe dienst en
0 9.500
10
21.000
60
9.000
183.250
60
1.008.250
147.000
156.800
704.450
60
478.300
478.300
78.000
34.800
365.500
60
6
499.550
499.550
499.550
60
6
40.000
20.000
20.000
10.000
2.23 exploit atie riolering
8
108.194
27.086
2.24 exploit atie af valst of f en
8
23.287
23.287
2.25 egalisat ie exploit at ie begraaf plaats Alphen
8
3.000
2.000
1.000
2.26 HNG
8
111.846
37.282
37.282
Programmabegroting 2015
28.500
55.000
247.250
2.22 actualisatie belevingsconcept (beleidsnot a Toer en Recr) = 7uit gesteld 10.000
t o t aal
9.500
40.000 10.000
18.442
62.666
108.194 23.287 3.000
37.282
111.846
4 . 9 51. 2 8 7
0
3 4 0 . 12 2
1. 2 3 7. 10 1 3 . 3 74 . 0 6 4
1. 9 2 0 . 3 50
578 . 9 8 6
570 . 6 0 0
1. 8 8 1. 3 51
0
5. 6 59 . 9 76
70 8 . 6 8 9
3 4 0 . 12 2
1. 2 3 7. 10 1 3 . 3 74 . 0 6 4
2 . 0 3 3 . 777
1. 0 4 9 . 0 4 8
570 . 6 0 0
2 . 0 0 6 . 551
0
105
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
106
Gemeente Alphen-Chaam
3.7 EMU-saldo 2014 x € 1000,-
Omschrijving
2015 x € 1000,-
2016 x € 1000,-
Volgens realisatie Volgens begroting tot en met sept. 2015 2014, aangevuld met raming resterende periode
1
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)
2
Volgens meerjarenraming in begroting 2015
-1.165
-1.559
-400
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie
744
694
690
3
Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie
837
907
659
4
Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd
3.278
321
219
5
Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4
6
Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord
1.437
1.457
462
2.997
2.322
1.436
1.106
1.285
838
7
Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)
8
Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord
9
Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen
10
Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten
11 a b
Verkoop van effecten: Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) Zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?
Berekend EMU-saldo
Programmabegroting 2015
936
nee
nee
-1.472
107
nee
-699
866
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
108
Gemeente Alphen-Chaam
4. Toelichting per programma
Programmabegroting 2015
109
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
110
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 1: Burger en bestuur Alle bedragen X € 1.000 Realisatie 2013 1.847
Begroting 2014 na wijziging 1.852
Baten
208
Saldo
Lasten
Incidentele lasten Incidentele baten Onvoorziene lasten Resultaat voor bestemming Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves Resultaat na bestemming
Begroting 2015
Verschil begroting 2015-2014
1.910
V / N 58 N
204
234
-30 V
1.639
1.648
1.676
28 N
119 0 0
34 0 0
200 0 0
166 N 0 0
1.758
1.682
1.876
194 N
19
38
203
-165 V
1.739
1.644
1.673
29 N
Toelichting op het resultaat na bestemming:
De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2014 na wijziging en de begroting 2015 zijn: Lasten: Taakstellende bezuiniging op advertentiekosten conform de -11 Miljoenennota. Dit betreft het stopzetten van de publicatie van een gemeentepagina in de wekelijkse huis-aan-huiskrant. Hogere kapitaallasten in 2015 door een investering in een nieuwe 6 toptaken website. Lagere kapitaallasten in 2015 door volledig afgeschreven -18 investeringen inzake gemeentelijke basisadministratie in 2014. Hogere afdrachten rijksleges paspoorten door uitgave van nieuwe 12 paspoorten in 2014. Hogere afdrachten rijksleges identiteitskaarten door uitgave van 15 nieuwe identiteitskaarten in 2014. Taakstellende bezuiniging op onderhoud begraafplaats conform -8 de Miljoenennota. Er worden de komende jaren geen renovaties en aanpassingen op de begraafplaats voorzien. Hogere doorbelasting op product bestuursorganen doordat als 35 gevolg van de invoering van een nieuwe onkostenregeling raadsleden meer kosten worden toegerekend. Hogere doorbelastingen doordat als gevolg van een stijging in de 27 indirecte kosten aan de producten op dit programma meer kosten worden toegerekend. Nadeel op de lasten: 58 Baten: Met als doel meer opbrengsten te genereren, worden conform de Miljoenennota met ingang van 2015 de huwelijksleges verhoogd. Met ingang van 09-03-2014 zijn nieuwe paspoorten ingevoerd met een geldigheidsduur van tien jaar (enkel voor volwassenen). Met de uitgave van de nieuwe paspoorten zijn ook de tarieven aangepast. Dit heeft een hogere legesopbrengst paspoorten tot gevolg. Programmabegroting 2015
111
-20 -9
Gemeente Alphen-Chaam
Met ingang van 09-03-2014 zijn nieuwe identiteitskaarten ingevoerd met een geldigheidsduur van tien jaar (enkel voor volwassenen). Met de uitgave van de nieuwe identiteitskaarten zijn ook de tarieven aangepast. Dit heeft een hogere legesopbrengst identiteitskaarten tot gevolg. De grafrechten zijn in 2014 per abuis te hoog geraamd. Bij de zomernota 2014 wordt dit aangepast. Voor 2015 is nu het juiste bedrag in de begroting opgenomen. Diverse kleine verschillen. Voordeel op de baten: Nadelig saldo lasten en baten:
Incidentele lasten in 2014: Benoemingsprocedure burgemeester Ambtelijke samenwerking Totaal incidentele lasten 2014: Incidentele lasten in 2015: Ambtelijke samenwerking Totaal incidentele lasten 2015: Nadelig saldo incidentele lasten: Nadelig resultaat voor bestemming: Onttrekking aan reserves in 2014: Benoemingsprocedure burgemeester Ambtelijke samenwerking Begraafplaats Alphen Totaal onttrekking aan reserves 2014: Onttrekking aan reserves in 2015: Ambtelijke samenwerking Begraafplaats Alphen Totaal onttrekking aan reserves 2015: Voordelig saldo onttrekking reserves: Nadelig resultaat na bestemming:
Programmabegroting 2015
112
-18
16
1
-30 28
15 19 34
200 200
166 194
15 19 4 38
200 3 203
-165 29
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 2: Veiligheid Alle bedragen X € 1.000 Realisatie 2013 Lasten
958
Begroting 2014 na wijziging 994
Baten
15
Saldo Incidentele lasten Incidentele baten Onvoorziene lasten Resultaat voor bestemming Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves Resultaat na bestemming
Begroting 2015
Verschil begroting 2015-2014
1.003
V / N 9 N
10
12
-2 V
943
984
991
7 N
83 0 0
82 0 0
0 0 0
-82 V 0 0
1.026
1.066
991
-75 V
97
159
69
90 N
929
907
922
15 N
Toelichting op het resultaat na bestemming:
De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2014 na wijziging en de begroting 2015 zijn: Lasten: Met ingang van 2015 worden, om de veiligheid voor de burgers 60 te waarborgen en de veelvoud aan gasten dat onze gemeente in het toeristisch seizoen bezoekt, structureel middelen opgenomen voor preventie, veilig en gastvrij recreëren, veiligheid ’t zand en buurtbemiddeling. Op basis van verwachte uitgaven in 2014 wordt het begrote -15 bedrag voor toezichthouder drank- en horecawet voor 2015 verlaagd. Conform een nieuw vastgesteld kostenverdeelmodel gaat de -38 gemeente minder betalen aan de regionale brandweer. Daarnaast zit in de bijdrage een teruggaaf over 2012 van € 16.600. Diverse kleine verschillen. 2 Nadeel op de lasten: 9 Baten: Conform de Miljoenennota wordt met ingang van 2015 in de begroting een bedrag aan inkomsten opgenomen inzake te innen verkeersboetes met als doel dat burgers zich beter aan de regels houden in de openbare ruimtes. Diverse kleine verschillen. Voordeel op de baten: Nadelig saldo lasten en baten: Incidentele lasten in 2014: Veilig recreëren Bijdrage Stichting Dierenasiel Breda Totaal incidentele lasten 2014: Voordelig saldo incidentele lasten: Voordelig resultaat voor bestemming:
Programmabegroting 2015
113
-3
1
-2 7
50 32 82
-82 -75
Gemeente Alphen-Chaam
Onttrekking aan reserves in 2014: Veilig recreëren Handhaving permanente bewoning Bijdrage Stichting Dierenasiel Breda Afschrijvingslasten nieuwbouw brandweerkazernes Totaal onttrekking aan reserves 2014: Onttrekking aan reserves in 2015: Afschrijvingslasten nieuwbouw brandweerkazernes Totaal onttrekking aan reserves 2015: Nadelig saldo onttrekking reserves: Nadelig resultaat na bestemming:
Programmabegroting 2015
114
50 10 32 67 159
69 69
90 15
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 3: Maatschappelijke ondersteuning en voorzieningen Alle bedragen X € 1.000 Realisatie 2013 Lasten
5.951
Begroting 2014 na wijziging 6.304
Baten
2.071
Saldo Incidentele lasten Incidentele baten Onvoorziene lasten Resultaat voor bestemming Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves Resultaat na bestemming
Begroting 2015 8.694
Verschil V begroting / 2015-2014 N 2.390 N
1.910
2.194
-284 V
3.880
4.394
6.500
2.106 N
111 27 0
142 0 0
56 0 0
-86 V 0 N 0
3.964
4.536
6.556
2.020 V
0 81
0 102
0 62
40 N
3.883
4.434
6.494
2.060 N
Toelichting op het resultaat na bestemming:
De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2014 na wijziging en de begroting 2015 zijn: Lasten: Verhoging kosten Tilburg voor voeren administratie SOZA 16 Verhoging van de te verstrekken uitkeringen SOZA wordt 225 grotendeels gecompenseerd door rijksbijdragen BUIG Verlaging van bijzondere bijstand zelfstandigen op basis van -7 ervaringscijfers Verhoging van bijzondere bijstand als gevolg van de 10 intensivering van het armoedebeleid. Compensatie wordt ontvangen via de algemene uitkering Verlaging van de bijzondere bijstand als gevolg van het -6 afschaffen van de maaltijdservice Verlaging van de kosten van inburgering als gevolg van het -44 vervallen van gemeentelijke taken Verhoging bijdrage aan de Diamantgroep als gevolg van 16 verhoogde rijksbijdrage WSW Verlaging kosten WMO vervoersvoorzieningen op basis van de -10 de lagere uitgaven vorig jaar. Verlaging kosten woonvoorzieningen op basis van resultaten in -23 voorgaande jaren. Vervallen toevoeging voorziening onderhoud schoolgebouwen -5 Verlening contract leerplicht en overboeking salariskosten -13 Hogere lasten leerlingenvervoer 29 Bezuiniging op projectsubsidies -6 Bezuiniging op voorschoolse en vroegtijdige educatie -6 Bijdrage aan gebruikers kinderopvang ipv kinderopvangtoeslag 34 Bezuiniging op subsidie peuterspeelzalen -139 Bezuiniging subsidie Instituut Midden en Kleinbedrijf -6 Verlaging subsidie Taxandria -3 Bezuiniging flankerend ouderenbeleid -5 Kosten extramuralisering ZZP en maatwerkvoorzieningen -50 opgenomen in reguliere budgetten
Programmabegroting 2015
115
Gemeente Alphen-Chaam
Inflatiecorrectie en verlaging kosten HBH Kosten decentralisatie AWBZ Bezuiniging bibliotheek Inkoop E-books via landelijk punt Bezuiniging combinatiefunctionaris Verlaging budget collectieve preventie Vervallen contactmoment (hang)jongeren Kosten decentralisatie Jeugdzorg Hogere onderhoudskosten voetbalvelden Lagere toevoeging onderhoudsvoorzieningen Diverse kleine verschillen Nadeel op de lasten:
Baten: Verhoging rijksbijdrage WSW, doorbetaling aan de Diamantgroep Huuropbrengsten SKO het groene lint in Willibrordusschool en Mattheusschool en bijdrage onderhoud Mattheusschool Verhoging eigen bijdragen WMO op basis van de stijgende tendens van voorgaande jaren Lagere huuropbrengsten GGD Rijksbijdrage BUIG voor WWB/IOAW uitkeringen Diverse kleine verschillen
-5 1.184 -65 -5 -40 -4 -6 1.323 20 -9 -10
2.390
-16 -15 -45 7 -205 -10
Voordeel op de baten: Nadelig saldo lasten en baten: Incidentele lasten in 2014: Transitiekosten AWBZ 2014 Bijdrage Pebbles Schoolbegeleiding zorgleerlingen Jeugd- en jongerenwerk algemeen Kunstwerken Transitiekosten Jeugdzorg 2014 Kapitaallasten gymzaal Alphen Totaal incidentele lasten 2014: Incidentele lasten in 2015: Kunstwerken Kapitaallasten gymzaal Alphen Eenmalig onafhankelijk advies + inzet MEE Totaal incidentele lasten 2015: Voordelig saldo incidentele lasten:
-284 2.106
67 3 12 3 19 9 29 142
23 29 4 56
-86
Nadelig resultaat voor bestemming: Onttrekking aan reserves in 2014: Zorgleerlingen Inburgering nieuwkomers Decentralisatie jeugdzorg Kunstwerken Transitiekosten AWBZ 2014 Kapitaallasten gymzaal Alphen Totaal onttrekking aan reserves 2014:
Programmabegroting 2015
116
2.020
12 14 3 19 25 29 102
Gemeente Alphen-Chaam
Onttrekking aan reserves in 2015: Onderhoud de Leeuwerik Kunstwerken Kapitaallasten gymzaal Alphen Totaal onttrekking aan reserves 2015: Nadelig saldo onttrekking reserves: Nadelig resultaat na bestemming:
Programmabegroting 2015
117
10 23 29 62
40 2.060
Gemeente Alphen-Chaam
Programmabegroting 2015
118
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 4: Ruimte en wonen Alle bedragen X € 1.000 Realisatie 2013 1.281
Begroting 2014 na wijziging 1.283
1.246
V / N -37 V
Baten
455
394
433
-39 V
Saldo
826
889
813
-76 V
Incidentele lasten Incidentele baten Onvoorziene lasten
28 545 0
8 415 0
98 0 0
90 N 415 N 0
Resultaat voor bestemming
309
482
911
429 N
Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves
408 13
415 0
5 90
-410 V -90 V
Resultaat na bestemming
704
897
826
-71 V
Lasten
Begroting 2015
Verschil begroting 2015-2014
Toelichting op het resultaat na bestemming:
De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2014 na wijziging en de begroting 2015 zijn: Lasten: Diverse kleine budgetbijstellingen op product ruimtelijke -7 ordening conform de Miljoenennota. Met ingang van 2014 is de voorziening bestemmingsplannen -5 komen te vervallen en is hiervoor een bestemmingsreserve gevormd. De investering BAG realiseren en beheer inregelen 2010 is in -6 2014 volledig afgeschreven. De investering Wabo: procesvereenvoudiging en opleiding -4 casemanagers 2010 is in 2014 volledig afgeschreven. In 2014 zijn drie grondpercelen volledig afgeschreven. -2 Het geactualiseerde meerjarenonderhoudsplan gebouwen leidt tot -2 een lagere toevoeging aan de voorziening onderhoud gebouwen (kerktoren + kiosk). Lagere doorbelastingen doordat als gevolg van een daling in de -3 indirecte kosten aan de producten op dit programma minder kosten worden toegerekend. Diverse kleine verschillen. -8 Voordeel op de lasten: -37 Baten: Met als doel meer opbrengsten te genereren, worden conform de Miljoenennota met ingang van 2015 de leges voor aanlegvergunningen verhoogd (100% kostendekkendheid). Met als doel meer opbrengsten te genereren, worden conform de Miljoenennota met ingang van 2015 de leges voor omgevingsvergunningen voor een bouwactiviteit verhoogd (100% kostendekkendheid). In verband met de verkoop van het pand St. Janstraat 10 + 12 in maart 2014, komen de huuropbrengsten te vervallen.
Programmabegroting 2015
119
-13
-32
6
Gemeente Alphen-Chaam
Met als doel meer opbrengsten te genereren, worden conform de Miljoenennota met ingang van 2015 de leges voor monumenten verhoogd (100% kostendekkendheid). Diverse kleine verschillen. Voordeel op de baten: Voordelig saldo lasten en baten:
Incidentele lasten in 2014: Project samen sterk in buitengebied Totaal incidentele lasten 2014: Incidentele lasten in 2015: Actualiseren bestemmingsplannen bebouwde kom Actualiseren bestemmingsplannen buitengebied Woningmarktonderzoek Project samen sterk in buitengebied Totaal incidentele lasten 2015: Nadelig saldo incidentele lasten: Incidentele baten in 2014: Verkoop pand St. Janstraat 10 + 12 Totaal incidentele baten 2014: Nadelig saldo incidentele baten: Nadelig resultaat voor bestemming: Toevoeging aan reserves in 2014: Verkoop pand St. Janstraat 10 + 12 Totaal toevoeging aan reserves 2014: Toevoeging aan reserves in 2015: Actualiseren bestemmingsplannen Totaal toevoeging aan reserves 2015: Voordelig saldo toevoeging reserves: Onttrekking aan reserves in 2015: Actualiseren bestemmingsplannen bebouwde kom Actualiseren bestemmingsplannen buitengebied Woningmarktonderzoek Totaal onttrekking aan reserves 2015: Voordelig saldo onttrekking reserves: Voordelig resultaat na bestemming:
Programmabegroting 2015
120
-5
5
-39 -76
8 8
25 50 15 8 98
90
415 415
415 429
415 415
5 5
-410
25 50 15 90
-90 -71
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 5: Verkeer en vervoer Alle bedragen X € 1.000 Realisatie 2013 1.339
Begroting 2014 na wijziging 1.390
Baten
27
Saldo
Lasten
Incidentele lasten Incidentele baten Onvoorziene lasten Resultaat voor bestemming Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves Resultaat na bestemming
Begroting 2015 1.279
Verschil V begroting / 2015-2014 N -111 V
13
11
2 N
1.312
1.377
1.268
-109 V
165 13 0
562 0 0
469 0 0
-93 V 0 0
1.464
1.939
1.737
-202 V
0 144
0 562
0 469
0 93 N
1.320
1.377
1.268
-109 V
Toelichting op het resultaat na bestemming:
De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2014 na wijziging en de begroting 2015 zijn: Lasten: Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op vegen en -3 onkruidbestrijding door één veegronde te laten vervallen. Nadeel als gevolg van verhoging Watersysteemheffing door 13 Brabantse Delta. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op wegen -100 overig door de storting in de voorziening “groot onderhoud wegen” te verlagen. Aanvullende bezuiniging op de miljoenennota door armaturen en -5 lantaarnpalen minder snel te vervangen. Op basis van historische gegevens is het budget voor onderhoud -3 openbare verlichting met ingang van 2015 verlaagd. Op basis van historische gegevens is het budget voor niet -3 verhaalbare schade aan de openbare verlichting met ingang van 2015 verlaagd Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op -3 verkeersveiligheid door minder uit te geven aan presentjes voor ouders en schoollieren die helpen bij het oversteken. Op basis van historische gegevens is het budget voor niet -4 verhaalbare schade aan verkeersborden met ingang van 2015 verlaagd. Diverse kleine verschillen. -3 Voordeel op de lasten: -111 Baten: Verlaging subsidie Provincie door minder uitgaven voor mensgerichte maatregelen. Diverse kleine verschillen. Nadeel op de baten: Voordelig saldo lasten en baten:
Programmabegroting 2015
121
4 -2
2 -109
Gemeente Alphen-Chaam
Incidentele lasten in 2014: Voorterrein De Leeuwerik Herinrichting Willibrordstraat Herinrichting Engelbertstraat/Nieuwstraat Herinrichting Galderseweg/St.Jacobsstraat/Gaarshof/ Leeuwkesdries Infrastructurele maatregelen verkeersveiligheid Totaal incidentele lasten 2014: Incidentele lasten in 2015: Project “Herinrichting St. Jacobsstraat/Galderseweg” Watertappunt Alphen Infrastructurele maatregelen verkeersveiligheid Totaal incidentele lasten 2015: Voordelig saldo incidentele lasten: Voordelig resultaat voor bestemming: Onttrekking aan reserves in 2014: Voorterrein De Leeuwerik Herinrichting Willibrordstraat Herinrichting Engelbertstraat/Nieuwstraat Herinrichting Galderseweg/St.Jacobsstraat/Gaarshof/ Leeuwkesdries Infrastructurele maatregelen verkeersveiligheid Totaal onttrekking aan reserves 2014: Onttrekking aan reserves in 2015: Herinrichting St. Jacobsstraat/Galderseweg Watertappunt Alphen Infrastructurele maatregelen verkeersveiligheid Totaal onttrekking aan reserves 2015: Nadelig saldo onttrekking reserves: Voordelig resultaat na bestemming:
Programmabegroting 2015
122
130 8 197 200 27 562
441 5 23 469
-93 -202
130 8 197 200 27 562
441 5 23 469
93 -109
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 6: Natuur en milieu Alle bedragen X € 1.000 Realisatie 2013 Lasten
3.207
Begroting 2014 na wijziging 3.213
Baten
2.063
Saldo
3.247
V / N 34 N
2.096
2.178
-82 V
1.144
1.117
1.069
-48 V
64 0 0
20 0 0
25 0 0
5 N 0 0
1.208
1.137
1.094
-43 V
Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves
0 314
0 185
0 224
0 -39 V
Resultaat na bestemming
894
952
870
-82 V
Incidentele lasten Incidentele baten Onvoorziene lasten Resultaat voor bestemming
Begroting 2015
Verschil begroting 2015-2014
Toelichting op het resultaat na bestemming:
De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2014 na wijziging en de begroting 2015 zijn: Lasten: Conform het nieuwe VGRP hogere kosten onderhoud riolering. 34 Conform het nieuwe VGRP eenmalige kosten digitaliseren kabels 25 en leidingen. Aanvullende bezuiniging op de miljoenennota door lager -35 onderhoudsniveau bomen. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota door lager -14 onderhoudsniveau plantsoenen. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenenota op gazons -5 door de maaibeurten terug te brengen van 24 naar 16 keer per jaar. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op -4 bloembakken door dit budget weg te bezuinigen. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op aflagen -5 bermen. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op -5 herprofileren bermsloten en waterlopen. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op -5 groenvoorziening overig door kleinschalige groenrenovaties en dergelijke minder snel uit te voeren. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op -25 groenvoorziening overig door de storting in de voorziening “groen” te verlagen. Nadeel diverse doorbelastingen doordat er in 2015 abusievelijk 42 meer is doorbelast voor milieubeheer dan in 2014. Met ingang van 2015 moet de gemeente Milieubelasting betalen 28 aan het Rijk voor het verbranden van restafval. Verlagen serviceverlening voor snoeihout en bladafval. -23 Extra bijdrage GR Nazorg stortplaatsen Bavel-Dorst. 12
Programmabegroting 2015
123
Gemeente Alphen-Chaam
Hogere kosten afvalinzameling doordat er meer afval wordt verwacht. Diverse kleine verschillen. Nadeel op de lasten:
Baten: Conform het nieuwe VGRP hogere opbrengst rioolheffing. Door stijging van de kosten voor afvalinzameling is een hogere opbrengst afvalstoffenheffing geraamd. Diverse kleine verschillen. Voordeel op de baten: Voordelig saldo lasten en baten: Incidentele lasten in 2014: Project Uitloopgebieden dorpsranden Totaal incidentele lasten 2014: Incidentele lasten in 2015: Project Uitloopgebieden dorpsranden Totaal incidentele lasten 2015: Nadelig saldo incidentele lasten: Voordelig resultaat voor bestemming: Onttrekking aan reserves in 2014: Vrijverval overschot riolering Onttrekking ten behoeve van gesloten exploitatie riolering LOP, uitloopgebieden dorpsranden Verlaging tarief afvalstoffenheffing Totaal onttrekking aan reserves 2014: Onttrekking aan reserves in 2015: Onttrekking ten behoeve van gesloten exploitatie riolering LOP, uitloopgebieden dorpsranden Verlaging tarief afvalstoffenheffing Totaal onttrekking aan reserves 2015: Voordelig saldo onttrekking reserves: Voordelig resultaat na bestemming:
Programmabegroting 2015
124
8 6
34
-59 -25 2
-82 -48
20 20
25 25
5 -43
35 98 20 32 185
167 25 32 224
-39 -82
Gemeente Alphen-Chaam
Programma 7: Economie, recreatie, landbouw en toerisme Alle bedragen X € 1.000 Realisatie 2013 Lasten
527
Begroting 2014 na wijziging 483
Baten
132
Saldo
Begroting 2015
Verschil begroting 2015-2014 456
V / N -27 V
81
89
-8 V
395
402
367
-35 V
Incidentele lasten Incidentele baten Onvoorziene lasten
169 54 0
379 6 0
355 200 0
-24 V -194 V 0
Resultaat voor bestemming
510
775
522
-253 V
Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves
0 170
0 378
0 155
0 223 N
Resultaat na bestemming
340
397
367
-30 V
Toelichting op het resultaat na bestemming:
De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2014 na wijziging en de begroting 2015 zijn: Lasten: Het geactualiseerde meerjaren onderhoudsplan gebouwen leidt -4 tot een verlaging van de voorziening “onderhoud gebouwen”. Budget voor streekmanager is voorheen abusievelijk dubbelop -5 begroot. Met ingang van 2015 alleen op 658000 landbouw. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op kadaster -7 door geen luchtfoto’s meer te laten maken. Daarnaast worden er voor raadpleging van het kadaster geen kosten meer in rekening gebracht. Taakstellende bezuiniging conform de miljoenennota op -5 landbouw door te stoppen met lindeluisbestrijding. Diverse kleine verschillen -6 Voordeel op de lasten: -27
Baten: Met als doel meer opbrengsten te genereren worden conform de miljoenennota de leges voor evenementen verhoogd. Daarnaast is het bedrag op basis van historische gegevens verhoogd. Conform de miljoenennota worden met ingang van 2015 de elektra kosten doorbelast aan de kermisexploitanten. Voordeel op de baten: Voordelig saldo lasten en baten: Incidentele lasten in 2014: Exploitatiekosten Weidebad Chaam Sanering Weidebad Chaam Fietssuggestiestroken Chaam-Ulvenhout Uit te betalen sloopsubsidies Internationale assembly citaslow
Programmabegroting 2015
-3
-5
-8 -35
157 25 10 142 15
125
Gemeente Alphen-Chaam
Ruilverkaveling Baarle-Nassau Bijdrage groen-blauwe diensten
Totaal incidentele lasten 2014: Incidentele lasten in 2015: Bijdrage ruimte voor ruimte kavel Weidebad Chaam (sanering) Fietssuggestiestroken Chaam-Ulicoten Bijdrage groen-blauwe diensten Totaal incidentele lasten 2015: Voordelig saldo incidentele lasten: Incidentele baten in 2014: Huuropbrengsten Weidebad Totaal incidentele baten 2014: Incidentele baten in 2015: Bijdrage ruimte voor ruimte kavel Totaal incidentele baten 2015: Voordelig saldo incidentele baten: Voordelig resultaat voor bestemming: Onttrekking aan reserves in 2014: Exploitatiekosten Weidebad Chaam Sanering Weidebad Chaam Fietssuggestiestroken Chaam-Ulicoten Cittaslow Uit te betalen sloopsubsidies Ruilverkaveling Baarle-Nassau Bijdrage groen-blauwe diensten Totaal onttrekking aan reserves 2014: Onttrekking aan reserves in 2015: Sanering Weidebad Chaam Fietssuggestiestroken Chaam-Ulicoten Bijdrage groen-blauwe diensten Totaal onttrekking aan reserves 2015: Nadelig saldo onttrekking reserves: Voordelig resultaat na bestemming:
Programmabegroting 2015
126
10 20 379
200 125 10 20 355
-24
6 6
200 200
-194 -253
156 25 10 15 142 10 20 378
125 10 20 155
223 -30
Gemeente Alphen-Chaam
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Lokale middelen waarvan de besteding niet gebonden is De gemeente Alphen-Chaam kent de volgende niet bestedingsgebonden gemeentelijke heffingen: Gemeentelijke belasting (opbrengsten)
Onroerende Zaak Belasting
Rekening 2013
Begroting 2014 na wijziging
Begroting 2015
Verschil begroting 2014 / 2015
N/V
1.690.900
1.755.000
1.900.000
-145.000
V
Toeristenbelasting
114.300
148.000
154.000
-6.000
V
Forensenbelasting
32.700
34.000
34.300
-300
V
0
0
0
0
1.837.900
1.937.000
2.088.300
-151.300
Incidenteel Totaal
V
Ten opzichte van de begroting 2014 zijn zowel de OZB-opbrengsten voor woningen (+ € 83.000) als de OZB-opbrengsten voor niet-woningen (+ € 48.000) met 7,5% verhoogd. Daarnaast nemen de opbrengsten toe als gevolg van areaaluitbreiding (+ € 14.000). De opbrengsten toeristenbelasting zijn gebaseerd op de werkelijke opbrengsten in 2013 (€ 140.000) waarbij voor 2015 rekening is gehouden met een tariefsverhoging van 10% en een gelijkblijvende omzet.
Dividend Rekening 2013
Begroting 2014 na wijziging
Begroting 2015
Verschil begroting 2014 / 2015
Dividend Intergas N.V.
0
0
0
0
Incidenteel
0
0
0
0
Totaal
0
0
0
0
N/V
In de begroting 2014 en 2015 zijn geen dividendopbrengsten geraamd.
Programmabegroting 2015
127
Gemeente Alphen-Chaam
Algemene uitkering Rekening 2013
Alg. uitkering Alg. uitkering (oude jaren)
Begroting 2015
Verschil begroting 2014 / 2015
7.506.300 13.700
7.905.400 0
9.596.900 0
-1.691.500 0
0
0
0
0
7.520.000
7.905.400
9.596.900
-1.691.500
Incidenteel Totaal
Begroting 2014 na wijziging
N/V
V
V
De toename van de algemene uitkering ten opzichte van de begroting 2014 wordt onder andere veroorzaakt door de volgende factoren: Specificatie van verschillen begroting 2014 - 2015 De begroting 2015 is gebaseerd op de meicirculaire 2014. In deze circulaire heeft de herijking van het gemeentefonds plaatsgevonden. Hierdoor zij bijna alle maatstaven gewijzigd waardoor een vergelijk tussen 2014 en 2015 op maatstafniveau nietszeggend meer is. In onderstaand overzicht worden de meest in het oog springende afwijkingen weergegeven: Daling uitkeringsfactor met 57 punten Wijzigingen maatstaven (mede in verband met de herijkingen) Daling WMO uitkering voor HBH Overgangsregeling herijking gemeentefonds Hogere korting op algemene uitkering wegens WOZ waardes Wegvallen vergoeding invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg in 2014 Opname decentralisatie Jeugd Opname decentralisatie AWBZ TOTAAL Saldo financieringsfunctie saldo financieringsfunctie
toegerekende rente invest. rente nieuwe lening renteomslag rente financieringstekort rente financieringsoverschot bespaarde rente reserves + voorzieningen saldo financieringsfunctie
Rekening 2013
Begroting 2014 na wijziging
Begroting 2015
€ 315.000 € 150.000 € 222.000 € 98.000 € 21.000 € 9.000 € 1.323.000 € 1.184.000 € 1.692.000
Verschil begroting 2014 / 2015
Nadeel Nadeel Nadeel Nadeel Nadeel Nadeel Voordeel Voordeel Voordeel
N/V
-1.177.900 -3.100 134.400 10.500
-1.269.300 -19.000 173.400 137.800
-1.220.600 -40.000 172.700 37.700
-48.700 21.000 700 100.100
V N N N
640.700
557.700
557.100
600
N
-395.400
-419.400
-493.100
73.700
N
Het nadeel op het saldo van de financieringsfunctie (= werkelijke rentelasten minus de werkelijke rentebaten) ten opzichte van de begroting 2014 bedraagt € 73.700. Dit wordt geheel veroorzaakt door de rentelasten op de langlopende geldleningen.
Programmabegroting 2015
128
Gemeente Alphen-Chaam
Overige algemene dekkingsmiddelen Overige algemene dekkingsmiddelen
- opleggen en invorderen aanslagen belastingen - waarderingskosten - toevoeging voorzieningen - rentekosten aandelen - kosten treasury - toe te rek. rente invest. - kosten algem. uitkering - FPU/voormalig personeel - algemene lasten - algemene baten - voorziening debiteuren stelposten: - eenmalige middelen - nog te voteren kap. last. - inkoopvoordeel - taakst. besp. bedr.voering - herziening btw-mengperc. - toev. voorz. oh gebouwen - activering uren - saldo calculatieverschillen op de kostenplaatsen Totaal
Rekening 2013
Begroting 2014 na wijziging
Begroting 2015
Verschil begroting 2014 / 2015
N/V
-32.400
-37.800
-39.200
1.400
N
-131.700 -96.000 -3.800 -4.800 1.177.900 -4.800 -20.200 -6.200 28.000 -81.300
-102.900 -45.700 -3.800 -4.800 1.269.300 -4.800
-107.500 -48.000 -3.800 -4.800 1.220.600 -4.800
4.600 2.300 0 0 48.700 0 0 0 0 0
N N
0 0 0 0 0 0 0 0
-33.600
824.700
1.090.400
0 -8.500 0 38.000 0 25.000 0 -33.600
-8.500 38.000 25.000
1.012.500
77.900
N
V N N V
N
Toelichting op de verschillen tussen de begroting 2014 na wijziging en de begroting 2015: De bijdrage aan de Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking West-Brabant, voor het waarderen van de diverse objecten en het opleggen en invorderen van de aanslagen, is ten opzichte van 2014 toegenomen. In verband met de resultaten van de verliesgevende complexen “Keizershof”, “Woongebied Galder/De Leeuwerik” en “Centrumplan Alphen”, wordt aan de hiervoor bestemde voorzieningen, rente toegerekend. Ten opzichte van 2014 is sprake van een beperkte stijging. Het financieringstekort ten opzichte van de begroting 2014 is afgenomen door het aantrekken van langlopende geldleningen. Omdat deze leningen tegen een lager rentepercentage zijn aangetrokken dan waar in de begroting 2014 rekening mee is gehouden, wordt ook minder rente toegerekend aan de vaste activa. De ramingen op de diverse stelposten veroorzaken ten opzichte van de begroting 2014 per saldo een nadeel. De stelposten tussen de begroting 2014 en de begroting 2015 kunnen niet met elkaar worden vergeleken omdat op de stelposten uit de begroting 2014 reeds een aantal wijzigingen heeft plaatsgevonden. Een toelichting op het nadeel is dan ook niet relevant.
Programmabegroting 2015
129
Gemeente Alphen-Chaam
Onvoorzien Rekening 2013
onvoorzien
Begroting 2014 na wijziging 0
-60.400
Begroting 2015
-76.000
Verschil begroting 2013 / 2014 15.600
N/V
N
Met ingang van de begroting 2014 zijn de stelposten “eenmalige middelen” en “onvoorzien” samengevoegd. Voor 2015 is nog een bedrag van € 76.000 vrij beschikbaar ten behoeve van onvoorziene lasten. Op de stelpost onvoorzien in de begroting 2014 heeft al een aantal begrotingswijzigingen plaatsgevonden.
Totaaloverzicht algemene dekkingsmiddelen + onvoorzien voor bestemming en na bestemming Rekening 2013
Begroting 2014 na wijziging
Begroting 2015
Lokale heffingen Dividend Algemene uitkering Saldo financieringsfunctie Overige algemene dekk. midd. onvoorzien
1.837.900 0 7.520.000 -395.400 824.700 0
1.937.000
2.088.300
7.905.400 -419.400 1.090.400 -60.400
Totaal alg. dekkingsmidd. + onvoorzien voor bestemming
9.787.200
10.453.000
toev. alg. res. toev. bestem. res. (kazerne Alp.) onttrekk. alg. res. (sept. circ.) onttrekk. eenm. midd. onttrekk. BCF onttrekk. alg. res. grondbedrijf onttrekk. tbv vervallen uitk. HNG onttrekk. alg. res. (kazerne Alp.) onttrekk. kostenplaatsen
-844.500
Totaal alg. dekkingsmidd. + onvoorzien na bestemming
Programmabegroting 2015
9.596.900 -493.100 1.012.500 -76.000
-151.300 0 -1.691.500 73.700 77.900 15.600
V N N N
12.128.600
-1.675.600
V
37.300 60.000 30.500
37.300 87.000
0 -60.000 82.000 0 6.000 0 0 60.000 -56.500
10.608.800
12.252.900
-1.644.100
-60.000 82.000 120.000 16.000 844.500 37.300
9.960.500
Verschil N/V begroting 2014 - 2015
6.000
130
V
V N N
N V
V
Gemeente Alphen-Chaam