Programmabegroting 2009
Grave, september 2008
ALGEMEEN
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 3 Aanbiedingsbrief...................................................................................................................................... 5 1. ALGEMEEN......................................................................................................................................... 8 1.1 Vooraf ................................................................................................................................................ 8 1.2 Uitgangspunten begroting ............................................................................................................... 10 1.3 Samenstelling college burgemeester en wethouders ..................................................................... 12 1.4 Organigram...................................................................................................................................... 13 1.5 Beleidssamenvatting ....................................................................................................................... 14 2. BELEIDSBEGROTING...................................................................................................................... 19 2.1 Programmaplan ............................................................................................................................... 19 PROGRAMMA 1: VEILIGHEID EN HANDHAVING .............................................................................. 22 PROGRAMMA 2: WOON- EN LEEFOMGEVING................................................................................. 27 PROGRAMMA 3: VOORZIENINGEN EN SOCIALE SAMENHANG .................................................... 30 PROGRAMMA 4: ECONOMISCHE AANGELEGENHEDEN, TOERISME EN RECREATIE ............... 39 PROGRAMMA 5 DUURZAME RUIMTELIJKE ONTWIKKELING......................................................... 42 PROGRAMMA 6: PUBLIEKE DIENSTVERLENING EN COMMUNICATIE ......................................... 47 PROGRAMMA 7: FINANCIËLE KADERSTELLING EN BEDRIJFSVOERING .................................... 50 2.2 Paragrafen....................................................................................................................................... 53 Paragraaf lokale heffingen..................................................................................................................... 54 Paragraaf weerstandsvermogen ........................................................................................................... 62 Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen................................................................................................ 65 Paragraaf financiering ........................................................................................................................... 71 Paragraaf bedrijfsvoering ...................................................................................................................... 74 Paragraaf verbonden partijen ................................................................................................................ 78 Paragraaf grondbeleid ........................................................................................................................... 91 3. FINANCIËLE BEGROTING............................................................................................................... 92 3.1 Overzicht baten en lasten en toelichting ......................................................................................... 92 3.2 Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting...................................................................... 94 4. BIJLAGEN ....................................................................................................................................... 100 4.1 Kerngegevens ............................................................................................................................... 101 4.2 Landelijke wetgeving ..................................................................................................................... 104 4.3 Personeelssterkte en personeelslasten ........................................................................................ 106 4.4 Overzicht investeringen en kapitaallasten..................................................................................... 107 4.5 Beheerplannen .............................................................................................................................. 109 4.6 Reserves ....................................................................................................................................... 123 4.7 Voorzieningen................................................................................................................................ 125 4.8 Leningen u/g en o/g....................................................................................................................... 127 4.9 Tarieven......................................................................................................................................... 129 4.10 Algemene uitkering...................................................................................................................... 130 4.11 Subsidierelaties ........................................................................................................................... 134 4.12 Relatie programma's - beleidsproducten - beheersproducten .................................................... 136 4.13 Niet meegenomen financiële ontwikkelingen .............................................................................. 141 4.14 Structuur begrotingen .................................................................................................................. 142 4.15 Afkortingenlijst ............................................................................................................................. 143 4.16 Begrippenlijst ............................................................................................................................... 144 Colofon ................................................................................................................................................ 146 RAADSBESLUIT ................................................................................................................................. 147
3
ALGEMEEN
Aanbiedingsbrief
Aanbiedingsbrief Geachte leden van de raad, Inleiding Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2009 aan. Een begroting die gebaseerd is op het 'Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten' (BBV). Als gevolg van het dualisme concentreert u zich op de kaderstellende en controlerende taak. Ter ondersteuning hiervan dient de programmabegroting, waarin per programma één of meer doelstellingen worden vermeld en waarin gelden worden toegewezen en geautoriseerd. Doorontwikkeling begrotingen Ofschoon wij vanuit het oogpunt van transparantie voorstander zijn van gelijkblijvende (deel)programma's gedurende de zittingsperiode van de raad, hebben wij toch gemeend om een wijziging door te voeren met betrekking tot de programma's. Vorig jaar heeft u aangegeven dat de programmabegroting doorontwikkeld zou worden tot een meer strategisch document. Tevens stelt u op grond van de financiële verordening gemeente Grave, ook wel artikel 212-verordening genoemd, alleen de programma's vast. Dit betekent dat in de programmabegroting 2009 de deelprogramma's zijn komen te vervallen. Gezien de diversiteit van sommige programma's zijn in voorkomende gevallen wel taakvelden vermeld. De deelprogramma's overlappen voor 90% de beleidsproducten zoals vermeld in de productenraming. De productenraming is een document dat doorontwikkeld wordt naar een tactisch document door hierin integraal - voor de gehele bestuursperiode - het bestuursakkoord te verwerken. De productenraming wordt door het college van burgemeester en wethouders vastgesteld. Ook is er een nieuwe impuls aan de effect-indicatoren gegeven, waarbij per programma effect-indicatoren zijn vermeld die een beeld geven over het wel of niet bereiken van de doelstellingen. Zie hiervoor ook de opmerkingen hieronder bij het onderdeel Grave 2020. Beheer op orde Voor het jaar 2009 hanteren wij de slogan 'Beheer op orde'. Dit houdt in dat we zaken moeten afwerken waar we mee bezig zijn en concreet aangeven wat we willen bereiken. Dit houdt ook in dat als er sprake is van (noodzakelijk) nieuw beleid, het bestaande beleid hiervoor moet wijken. In het kader van Grave 2020 is een inventarisatie gehouden van direct te behalen financieel resultaat. Deze uitkomst levert bruto ruim € 660.000 op en is integraal opgenomen in de begroting. Ondanks deze uitkomst, staat er nog steeds een grote druk op de financiële positie van de gemeente Grave. We zullen alle zeilen bij moeten zetten om financieel een gezonder klimaat te scheppen. In 2009 zal extra aandacht geschonken worden aan de uitvoering van de beheerplannen en zal een aanvang gemaakt worden met het herzien van de beheerplannen. Conform de financiële verordening worden de herziene beheerplannen in de nieuwe raadsperiode aan u aangeboden. Grave 2020 U heeft aangegeven een vervolg te willen geven aan het project Grave 2020. Eén van de taken die er liggen is het aangeven van waar u naar toe wilt (wat willen we bereiken) met de bijbehorende effectkengetallen. Dit proces vraagt enige voorbereidings- en doorlooptijd. Vooruitlopend op deze discussie, hebben wij in het kader van het doorontwikkelen van de programmabegroting al enkele effectkengetallen vermeld, zonder volledig of juist te willen zijn in de gestelde doelen en de vermelde effectindicatoren. Wat is allemaal verwerkt in deze begroting? Verwerkt zijn (uiteraard onder voorbehoud van goedkeuring door de gemeenteraad): a. De financiële consequenties van het bestuursakkoord ('coalitieprogramma 2006-2010') zoals dat door u is vastgesteld op 22 augustus 2006; b. Begrotingswijzigingen tot en met de maand augustus 2008 (alleen structurele mutaties); c. De bevindingen zoals gesteld in de meicirculaire 2008; d. Het voorgestelde nieuw beleid dan wel intensivering bestaand beleid vanaf 2009. e. De voorgestelde dekkingsmiddelen, zoals de trendmatige verhoging van 6% van een aantal belastingen (niet allemaal, zie paragraaf lokale heffingen). Voor een onderbouwing van de trendmatige verhoging van 6% verwijzen wij u naar onderdeel 3.2 'Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting'.
5
ALGEMEEN
Aanbiedingsbrief
f. De uitkomst van de bestuursrapportage 2008. Deze sloot voor 2009 met een nadelig resultaat van € 42.000. Deze is door u vastgesteld op 23 september 2008; g De septembercirculaire 2008. Conform de beleidsuitgangspunten wordt de mei-circulaire integraal verwerkt in de programmabegroting. De uitkomsten van de septembercirculaire worden meestal afzonderlijk aangeboden middels een begrotingswijziging. De hoogte van de algemene uikering op grond van de septembercirculaire is echter nog verwerkt in deze programmabegroting. Ten opzichte van de mei-circulaire betreft dit een netto voordeel van (afgerond) € 295.000. Dit betreft een voordeel na aftrek van alle taakmutaties. Hier komt nog een voordeel bij van (afgerond) € 53.000 wegens bijstellingen in aantallen. De overige mutaties in stelposten voor loon- en prijsstijgingen zijn niet verder aangepast. Hierbij is nog steeds gebruik gemaakt van de uitkomsten zoals gesteld in de mei-circulaire 2008. Financiën Op grond van artikel 189 Gemeentewet moet de jaarschijf 2009 sluitend zijn. Uitgaande van de huidige voorstellen in deze programmabegroting is de jaarschijf 2009 sluitend. Uiteraard bent u volledig vrij om af te wijken van onze voorstellen en kunt u andere beslissingen nemen (zolang de jaarschijf 2009 maar in evenwicht is). Zoals u in deze programmabegroting kunt lezen, bedraagt het begrotingssaldo na winstbestemming en na het dekkingsvoorstel € 4.600 (voordelig). Ook de meerjarenbegroting 2010-2012 is sluitend. Hiermee hebben wij invulling gegeven aan uw opdracht van 1 juli 2008 om een sluitende begroting te presenteren. Hieronder vindt u een totaaloverzicht van de baten en lasten, waarbij lasten positief en baten negatief zijn vermeld: Tabel 1: Totaaloverzicht baten en lasten Omschrijving
Werkelijk: 2007
2008
Begroot: 2009
2010
27.329.381 -30.020.829
30.030.515 -28.082.213
27.031.300 -26.518.640
26.669.233 -26.474.388
27.055.689 -26.408.061
26.624.480 -26.333.061
Subtotaal Totaal doorbelasting
-2.691.448 0
1.948.302 0
512.660 0
194.845 0
647.628 0
291.419 0
Resultaat voor winstbestemming
-2.691.448
1.948.302
512.660
194.845
647.628
291.419
Totaal mutaties reserves
-1.081.092
-1.948.302
-517.260
-412.650
-721.733
-363.024
Resultaat na winstbestemming
-3.772.540
0
-4.600
-217.805
-74.105
-71.605
Totaal lasten Totaal baten
Meerjarenplanning: 2011 2012
Voor een toelichting op deze tabel verwijzen wij u naar onderdeel 3.1 'Overzicht baten en lasten en toelichting'. Procedure Zoals gebruikelijk vermelden wij de procedure met betrekking tot de behandeling en besluitvorming van deze programmabegroting 2009.
6
ALGEMEEN
Aanbiedingsbrief
Tabel 2: Data behandeling en besluitvorming programmabegroting 2009 1. 2.
3.
4. 5. 6.
Actie Technische toelichting op de programmabegroting 2009 Opstellen en inleveren algemene beschouwingen. Verzenden naar e-mail:
[email protected] Toezenden (digitaal en analoog) van de verzamelde algemene beschouwingen aan de overige raadsleden, collegeleden en mt Opstellen en vaststellen repliek op de algemene beschouwingen Toezending repliek aan raadsfracties
Door Ambtelijke organisatie Raadsfracties
Periode week 41
Uiterste datum donderdag 9 oktober 2008, 19.30 uur woensdag 22 oktober 2008, 8.00 uur
week 40 t/m 43 (3 weken)
Griffier
week 43
woensdag 22 oktober 2008, 15.00 uur
College
dinsdag 4 november 2008
College
week 43 t/m 45 (2 weken) week 45
Behandeling en besluitvorming begroting 2009
Raad
week 46
woensdag 5 november 2008 dinsdag 11 november 2008
Tot slot wensen wij u veel succes bij de voorbereiding van de behandeling van de begroting en de algemene beschouwingen.
Grave, 30 september 2008 BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN GRAVE; De secretaris, De burgemeester, G.J.A.F. Hubers W.J.G. Delissen-van Tongerlo
7
ALGEMEEN
1.1 Vooraf
1. ALGEMEEN Dit hoofdstuk is niet wettelijk verplicht en bestaat uit de onderdelen: 1.1 Vooraf 1.2 Uitgangspunten begroting 1.3 Samenstelling college burgemeester en wethouders 1.4 Organigram 1.5 Beleidssamenvatting
1.1 Vooraf Deze programmabegroting 2009 is qua opzet op een aantal onderdelen gewijzigd ten opzichte van de programmabegroting van vorig jaar. Hieronder volgt een opsomming van deze wijzigingen. Procedureel / administratief Wijziging doorbelasting: Met ingang van 2008 was een verdere administratieve vereenvoudiging aangebracht 1 . Het doorbelasten van de kosten van bedrijfsvoering naar de programma's was niet meer vermeld in de programmabegroting. Dit was gebeurd omdat dit enerzijds het begrotingssaldo niet beïnvloedde en anderzijds omdat het doorbelasten van kosten primair is bedoeld voor het berekenen van kostprijzen en daar is de begroting niet voor bedoeld. Omdat bij een aantal producten wel kosten worden doorberekend en om aansluiting te houden met de andere begrotingen (productenraming en beheersbegroting), stellen wij voor om de doorbelasting bij de diverse programma's afzonderlijk inzichtelijk te maken. Door het afzonderlijk vermelden van de doorbelasting, blijft toch het transparante beeld gehandhaafd wat een programma sec kost (dus ook zonder doorbelasting van bedrijfsvoeringskosten). De tabellen zien er dan als volgt uit: Tabel 3: Voorbeeld tabel baten en lasten per programma Omschrijving
Werkelijk: Begroot: 2007 2008
2009
Meerjarenplanning: 2010 2011
2012
Totaal lasten Totaal baten
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
Subtotaal Totaal doorbelasting
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
Resultaat voor winstbestemming
0
0
0
0
0
0
Totaal mutaties reserves
0
0
0
0
0
0
Resultaat na winstbestemming
0
0
0
0
0
0
Boekwerk / lay-outtechnisch Toegevoegd: a. Bijlagen; Er is één bijlage toegevoegd (bijlage 4.5). Dit betreft het uitvoeringsplan 2009 van de beheerplannen 2006-2010. Door het vermelden van deze informatie kan beter gestuurd worden op de voortgang van de diverse plannen. Het algemene beeld van de diverse beheersplannen vindt u in de paragraaf kapitaalgoederen.
1 In de programmabegroting 2007 was het rentebeleid al vereenvoudigd.
8
ALGEMEEN
1.1 Vooraf
Gewijzigd: b. Paragraaf verbonden partijen; In het Land van Cuijk wordt op diverse terreinen in meer of mindere mate samengewerkt. Gezien de diversiteit van de samenwerkingen, is deze informatie op één plaats verzameld. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat de meeste samenwerkingen in de vorm van een gemeenschappelijke regeling worden gegoten. Om deze reden is de stand van zaken vermeld in de paragraaf verbonden partijen. Vervallen: c. Deelprogramma's; Zoals in de aanbiedingsbrief al is vermeld, zijn vanaf 2009 de deelprogramma's komen te vervallen. Dit is conform de 'Financiële verordening gemeente Grave 2006' en de gestelde doorontwikkeling van de programmabegroting. Lasten of minder baten worden in deze programmabegroting als positieve bedragen weergegeven. Baten of minder lasten worden als negatieve bedragen weergegeven.
9
ALGEMEEN
1.2 Uitgangspunten begroting
1.2 Uitgangspunten begroting Hieronder staan de belangrijkste uitgangspunten voor het opstellen van de begroting. De uitgangspunten gelden voor alle drie de begrotingen, de programmabegroting, de productenraming en de beheersbegroting.
Algemene uitkering De raming van de algemene uitkering wordt in principe gebaseerd op de door het rijk verstrekte gegevens bij de meicirculaire 2008. In deze begroting is de algemene uitkering gebaseerd op de septembercirculaire 2008. Voor de meerjarenplanning is uitgegaan van constante prijzen (dus exclusief inflatie). Dit houdt in dat de kosten ook tegen constante prijzen zijn vermeld.
Toerekening (verdeling) van de apparaatskosten De toerekening van de apparaatskosten (personeelskosten en overhead) aan de directe beheersproducten vindt plaats op basis van één uurtarief voor de gehele gemeentelijke organisatie. Voor de doorbelasting wordt uitgegaan van de door de afdelingen opgegeven geplande tijdsbesteding in het kader van het project Grave 2020.
Loonontwikkeling Voor de loonontwikkeling wordt uitgegaan van het werkelijke salarispeil per april 2008 (inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering) en wordt verhoogd met 4,75%. Dit is conform de loonontwikkeling zoals vermeld in de mei-circulaire van de algemene uitkering.
Prijsontwikkeling Voor prijsstijgingen wordt voor 40% van alle goederen en diensten een stelpost opgenomen van 3%. Dit is conform de prijsontwikkeling zoals vermeld in de mei-circulaire van de algemene uitkering. De werkelijke prijsstijgingen (verhogen budgetten) met betrekking tot goederen en diensten van derden worden verwerkt op basis van feitelijke ontwikkelingen in verband met bijvoorbeeld contractuele afspraken of specifiek prijsbeleid. Dit kan in voorkomende gevallen meer of minder dan 3% zijn. In alle andere gevallen kán een prijsstijging voor 2009 worden meegenomen van maximaal 3%. Gezien de beperkte financiële ruimte stellen wij voor om voor het begrotingsjaar 2009 2/3 deel van de prijsstijging te hanteren, zijnde 2%. Deze prijsstijging is al verwerkt in de budgetten bij de diverse programma's.
Autonome groei Voor het begrotingsjaar en de meerjarenplanning wordt de hoogte van het aantal woningen en inwoners vastgesteld conform de werkelijk gerealiseerde aantallen zoals vermeld in de junispecificatie van de algemene uitkering. Dit is na de verwerking van de mei-circulaire. Omdat de geplande woningbouw een hoge mate van onzekerheid kent, worden woningbouwprognoses niet meegenomen. Dit is geheel in overeenstemming met het voorzichtigheidsprincipe en de algemene regels van verantwoording: lasten nemen zodra ze voorzien zijn en baten nemen zodra ze gerealiseerd zijn.
Vrijval afschrijvingen De eventuele vrijval van afschrijvingen wordt gereserveerd voor (duurdere) vervangingsinvesteringen. Hierdoor ontstaat een vast bedrag aan afschrijvingen. Worden investeringen niet meer vervangen, dan wordt de vrijval gebruikt voor dekking van nieuwe (uitbreidings-)investeringen.
Rente Er wordt alleen fysieke rente verantwoord (werkelijk te betalen of te ontvangen rente). Uitzondering hierop zijn ten eerste de rentetoerekening aan investeringen die verhaald kunnen worden (bijvoorbeeld aanleg riolering/rioolrecht). Hieraan wordt 6% rente toegerekend. En ten tweede wordt rente berekend over de rekening-courantverhouding tussen de algemene dienst (administratieve rentebaten) en de grondexploitatie (administratieve rentelasten). Hieraan wordt 4,5% toegerekend, waarbij de rentebaten voor de algemene dienst worden gecorrigeerd voor eventueel verliesgevende complexen. Er wordt verder niet gerekend met een administratieve renteomslag (renteomslag 0%).
Eigen inkomsten (belastingen) Conform het bestaande beleid wordt de inflatiecorrectie voor de eigen inkomsten voor het begrotingsjaar als volgt berekend: 60% van de loonontwikkeling en 40% van de prijsontwikkeling, gecorrigeerd met mutaties in de loon- en prijsontwikkeling van de voorgaande twee jaren. Een en ander conform de
10
ALGEMEEN
1.2 Uitgangspunten begroting
gegevens zoals vermeld in de mei-circulaire 2008 van de algemene uitkering. De berekende inflatie bedraagt 4% vóór en 6% ná de correctie van de voorgaande twee jaren. Volgens het bestaande beleid wordt voor de eigen inkomsten voor 2009 een inflatiecorrectie van 6% aangehouden. Een gespecificeerde berekening vindt u in het onderdeel 3.2 'Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting'.
Onvoorzien In de begroting wordt hiervoor minimaal een bedrag geraamd van 0,60% en maximaal 1,00% van de hoogte van de algemene uitkering. Voor 2009 bedraagt de algemene uitkering op basis van de septembercirculaire € 9.847.650. In de begroting 2009 is een bedrag van € 65.430 opgenomen en valt binnen de marges.
Overige financieel-technische uitgangspunten raming aantal inwoners per 1 januari 2009 : 12.820 (conform mei-circulaire: opgave specificatie juni 2008 algemene uitkering) Door de meeste verbonden partijen wordt een aantal van 12.800 inwoners aangehouden. raming aantal woonruimten per 1 januari 2009 : 5.619 (conform mei-circulaire: opgave specificatie juni 2008 algemene uitkering)
11
ALGEMEEN
1.3 Samenstelling college burgemeester en wethouders
1.3 Samenstelling college burgemeester en wethouders
mevrouw W.J.G. (Wilma) Delissen-van Tongerlo, Burgemeester Portefeuille Openbare orde en veiligheid, Integrale handhaving, Brandweer, Burgerjaarverslag, Beleidscoördinatie en integriteit, Voorlichting en representatie, Personeel, Burgerzaken, Publieksbalie. Deze portefeuille heeft een relatie met de programma's: 1 Veiligheid en handhaving 6 Publieke dienstverlening en communicatie 7 Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering (alleen personeelsaangelegenheden)
G.J. (Hans) Bos, 1e loco-burgemeester Portefeuille Financieel beleid en beheer, Controlling en bedrijfsvoering, Economische zaken en werkgelegenheid, Toerisme en recreatie, Informatisering en automatisering. Deze portefeuille heeft een relatie met de programma's: 4 Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie 7 Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering (met uitzondering van personeelsaangelegenheden)
H.P.M. (Harry) Opsteegh, 2e loco-burgemeester Portefeuille Sociale zaken, Welzijn en zorg, Werkgelegenheid, Wet maatschappelijke ondersteuning, Sport, Onderwijs en educatie, Wijk- en buurtbeheer, Gezondheidszorg, Doelgroepenbeleid, Reconstructie, Cultuur. Deze portefeuille heeft een relatie met de programma's: 2 Woon- en leefomgeving (onderdeel wijk- en buurtbeheer) 3 Voorzieningen en sociale samenhang J.J.E. (Jacques) van Geest, 3e loco-burgemeester Portefeuille Ruimtelijke ontwikkeling, Water, Monumentenzorg, Beheer openbare ruimte, Milieu, Verkeer, Volkshuisvesting, Grondzaken, Kunst en Erfgoedbeleid. Deze portefeuille heeft een relatie met de programma's: 2 Woon -en leefomgeving (met uitzondering van wijk- en buurtbeheer) 5 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling
G.J.A.F. (Geer) Hubers, gemeentesecretaris De gemeentesecretaris is het hoofd van de ambtelijke organisatie en vormt de schakel tussen het dagelijks bestuur en de ambtelijke organisatie.
12
ALGEMEEN
1.4 Organigram
1.4 Organigram De gemeentelijke organisatie ziet er als volgt uit:
Gemeenteraad
Griffier
Burgemeester en wethouders
Gemeentesecretaris Controller (CT)
Veiligheidsbureau (VB)
Personeelszaken (PZ)
Afd. Inwoners en Zorg (I&Z)
Afd. Bedrijfsvoering (BV)
cluster CBO
cluster IZ/ICT
cluster FBB
cluster ROW
cluster WZB
cluster WO
Afd. Ruimte en Wonen (R&W)
cluster BUZ
cluster SZ
cluster BWZ
cluster PB
Schema 1: Organigram gemeente Grave
De betekenis van de afkortingen vindt u terug in bijlage 4.15.
13
cluster CCT
cluster MIL
cluster BMB
cluster PJB
cluster HV
ALGEMEEN
1.5 Beleidssamenvatting
1.5 Beleidssamenvatting Inleiding Grave leeft... De programmabegroting 2009 is de derde begroting van de raad in de bestuursperiode 2006-2010.
Door de huidige raad is voor een periode van vier jaren het bestuursakkoord ('coalitieprogramma 2006-2010') vastgesteld op 22 augustus 2006. De belangrijkste speerpunten uit dit bestuursakkoord zijn: y een veilig Grave; y een goed woon- en leefklimaat voor iedereen; y een realistische wmo; y minder regels (paarse krokodil); y bevordering van een goed ondernemingsklimaat; y bevordering toerisme en recreatie; y opstellen visie en missiedocumenten met de bevolking; y bevordering 'Samen en toch apart' (SETA).
Zetelverdeling gemeenteraad 2006-2010 SP (2)
CDA (5)*
VVD (3)
PvdA (2)
LPG (3)
* inclusief 2 zetels van 3DP Daarnaast is een zevental onderwerpen benoemd, (vanaf maart 2008 is 3DP opgegaan in het CDA) gerelateerd aan de programma's (zie cijfers tussen haakjes), met een (middel)langetermijnvisie, die nader uitgewerkt zijn in concrete doelstellingen. De onderwerpen zijn: y duurzaam ruimtelijke ontwikkeling (P5); y openbare orde en veiligheid (P1); y voorzieningen, sociale samenhang en wijk- en buurtbeheer (P3); y economie, toerisme en recreatie (P4); y publieke dienstverlening en communicatie (P6); y financiën en bedrijfsvoering (P7); y woon- en leefomgeving (P2).
De speerpunten en onderwerpen/doelstellingen zijn verwerkt bij de diverse programma's. Vanaf de volgende pagina volgt een beknopte samenvatting van de programmabegroting 2009 met de belangrijkste beleidsmatige aandachtspunten.
14
ALGEMEEN
1.5 Beleidssamenvatting
Wat ontvangen we aan middelen? Inkomstenbron Algemene uitkering Belastingen Renteopbrengsten Subsidies/doeluitkering Overige baten Totaal voor winstbestemming
Overige baten (20%)
Bedrag * € 1.000 9.848 4.171 1.275 5.773 5.452 26.519
% 37% 16% 5% 22% 20% 100%
Algemene uitkering (37%)
Subsidies en doeluitkeringen (22%)
Belastingen (16%)
Rente-opbrengsten (5%)
En waar geven we het aan uit? 7 Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering (14%) 6 Publieke dienstverlening en communicatie (3%)
1 Veiligheid en handhaving (6%) 2 Woon- en leefomgeving (11%)
5 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling (23%)
Uitgavenbron (incl. doorbelasting) Programma 1 Programma 2 Programma 3 Programma 4 Programma 5 Programma 6 Programma 7 Toevoeging reserves Totaal voor winstbestemming
Bedrag * € 1.000 1.472 3.075 10.715 812 6.320 923 3.714 0 27.031
3 Voorzieningen en sociale samenhang (40%)
% 6% 11% 40% 3% 23% 3% 14% 0% 100%
4 Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie (3%)
15
ALGEMEEN
1.5 Beleidssamenvatting
Hieronder volgen per programma de belangrijkste (beleidsmatige) ontwikkelingen.
Programma 1 Veiligheid en handhaving - In 2009 invulling geven aan de beoogde samenwerking binnen de brandweerkorpsen Land van Cuijk; - Op lokaal niveau uitvoering gegeven aan het materieelbeheerplan en aan het opleiding- en oefenplan; - Het informeren van de burgers over de brandveiligheid onder andere via foldermateriaal; - Alle vergunningplichtige panden laten voldoen aan de voorwaarden voor een gebruiksvergunning; - Het houden van de veiligheidsscan in 2009. Hierbij wordt aangehaakt bij het landelijke project stroomlijning veiligheidsmonitors; - De Eerste Kamer heeft dinsdag 20 november 2007 ingestemd met het wetsvoorstel een dwangsom in te voeren bij het niet tijdig beslissen van bestuursorganen. De invoering van dit voorstel is waarschijnlijk 2010.
Programma 2 Woon- en leefomgeving - Het opstellen van het groenstructuurplan. Hierbij zullen de gegevens in het beheerpakket geactualiseerd worden om tot een goed structuurplan te komen; - Het tegemoet komen aan specifieke wensen van wijk- en dorpsraden (bijvoorbeeld ondersteuning in opzetten website, plaatsing extra bankjes) is gewenst. Hiervoor zijn structureel budgetten beschikbaar; - Op verzoek van de wijk- en dorpsraden uitwisselen van kennis en ervaring evenals het bevorderen van deskundigheid. Hierop inspelen door het organiseren van bijvoorbeeld een “Dag van de wijken en dorpen” of “Dag voor wijk- en dorpsraden”; - In 2008 is gestart met de opzet van een accommodatiebeleidsplan. Dit jaar zal met uitloop in 2009 een conceptnotitie worden opgesteld.
Programma 3 Voorzieningen en sociale samenhang - Het realiseren van een permanent jongerencentrum blijft een punt van aandacht. De activiteiten van het jongerenwerk die nu in de gemeenschapsaccommodaties plaatsvinden, worden voortgezet in de nieuwbouw Maaszicht. De nieuwbouw Maaszicht voorziet echter niet in een ruimte die specifiek kan worden aangemerkt als jongerencentrum. Vooralsnog wordt een tijdelijke jongerenvoorziening gerealiseerd aan de Landbouwstraat; - Gedurende de periode 2006-2010 worden extra maatregelen getroffen op het terrein van reintegratie van uitkeringsgerechtigden in de vorm van loonkostensubsidies, het werken met behoud van uitkering, het inzetten van uitkeringsgerechtigden bij vrijwilligerswerk, enzovoorts; - In 2009 willen we komen tot een hoogwaardige geïntegreerde professionele samenwerkingsvorm tussen peuterspeelzalen en kinderopvang; - Realisatie van een nieuwe depotruimte en een uitbreiding van het Graafs Museum; - De bestaande urnenmuur op begraafplaats Grave uitbreiden.
Programma 4 Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie - Herstel- en restauratiewerkzaamheden van het historische Stadhuis waaronder reparatie glas in lood, herstellen bordestrap en schilderwerk. - Daarnaast aan het historische Stadhuis voorzieningen aanbrengen om dit “zelfstandig” te kunnen laten functioneren. Dit voor de vestiging van de VVV winkel en de 1e verdieping als trouwlocatie in te richten.
Programma 5 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling - Op het gebied van milieuvergunningen is er een steeds verdergaande verschuiving van vergunningen naar meldingen te zien, met als gevolg een grotere aandacht voor preventiecommunicatie. Meer aandacht voor voorlichting en toezicht; - Op het terrein van afvalinzameling is het de vraag wat de toekomst is van groenafval. Verwacht wordt dat dit een interessante grondstof gaat worden, net als oud papier en textiel. Deze nieuwe grondstof zal waarschijnlijk worden ingezet voor het opwekken van energie; - In het waterplan (onderdeel van het gemeentelijke rioleringsplan) wordt nieuw beleid geformuleerd. Ook is de Europese Kaderrichtlijn Water van toepassing op onder andere de Raam, de
16
ALGEMEEN
1.5 Beleidssamenvatting
Hertogswetering en de Tochtsloot. De Europese Kaderrichtlijn Water is een verfijning van de afspraken van de Reconstructie; - Per 1 januari 2010 treedt de wet algemene bepalingen omgevingsrecht in werking. Bouwvergunningen worden dan onderdeel van de omgevingsvergunning. Vanaf de inwerkingtreding van de Wabo moeten gemeenten en provincies beschikken over bruikbare verordeningen om leges te kunnen heffen voor het behandelen van de aanvraag om een omgevingsvergunning. In de WABO zullen ook meer bouwwerken bouwvergunningvrij worden gemaakt. - Door wijziging van de verordening van de commissie Ruimtelijke Kwaliteitszorg wordt het mogelijk om de kwaliteitstoets te borgen en hebben initiatiefnemers voortaan slechts te maken met één commissie.
Programma 6 Publieke dienstverlening en communicatie - Nieuwe ontwikkelingen op het terrein van Documentaire Informatievoorziening zullen gezamenlijk met de gemeenten Land van Cuijk worden genomen; - Het rijk is voornemens de Gemeentelijke Basisadministratie en de Registers van de Burgerlijke Stand samen te voegen tot een registratie. Daarnaast wil men de administratieve lasten van de burger verminderen; - Per 1 juli 2009 zal het nieuwe paspoort met vingerafdruk worden ingevoerd; - De Eerste Kamer heeft op 22 januari 2008 de wet voor de basisregistraties voor adressen en gebouwen (BAG) aangenomen. Gemeenten moeten op grond van deze wet basisgegevens over gebouwen en adressen bijhouden in één geautomatiseerd systeem. De wet verbetert de dienstverlening van overheden aan burgers en bedrijven.
Programma 7 Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering - Het bestaande beleid gaat ervan uit dat er jaarlijks middelen worden vrijgemaakt om de afhankelijkheid van de structurele rentebaten af te bouwen. Hierdoor kan geblokkeerd eigen vermogen vrijgemaakt worden. Uitgaande van het feit dat 2009 een jaar van 'beheer op orde' wordt, wordt voorgesteld om de renteafhankelijkheid in tien jaar af te bouwen. Concreet betekent dit voor 2009 het opnemen van een buffer van € 53.970 (en vanaf 2010 € 45.000 per jaar) voor niet uit te geven lasten. In de praktijk valt er na vijf jaren (eind 2012) € 5 miljoen vrij aan liquide middelen en geblokkeerd vermogen en na nog eens vijf jaren (eind 2017) weer € 5 miljoen. Het geblokkeerde vermogen wordt dan toegevoegd aan de algemene reserve.
17
ALGEMEEN
1.5 Beleidssamenvatting
Aansluiting met vorig jaar Het begrotingssaldo voor het jaar 2009 bedraagt € 4.600 voordelig. Hierin is per saldo een onttrekking uit de reserves meegenomen van € 517.260. De opbouw vanuit de primitieve begroting van 2008 naar de primitieve begroting van 2009 is als volgt: Tabel 4: Aansluiting begroting 2008-2009
Omschrijving
Lasten
01 Primitieve begroting 02 Mutaties bestaand beleid
26.247.425 309.919
Subtotaal bestaand beleid 03 Mutaties nieuw beleid
26.557.344 454.900
Subtotaal bestaand en nieuw beleid 05 Dekking (algemene uitkering) 05 Dekking (Grave 2020) 05 Dekking (trend belastingen) 05 Dekking (overig dekkingsplan) Subtotaal dekking
27.012.244 570.085 -551.542 0 513 19.056
Totaal voor kostenverdeling 09 Mutaties kostenverdeelstaat
27.031.300 0
Totaal na kostenverdeling
27.031.300
Baten 25.361.713 147.568 25.214.145 50.000 25.164.145 -1.138.525 -111.080 -104.890 0 -1.354.495 26.518.640 0 26.518.640
Mutatie reserves
Doorbelasting
Totaal
-885.712 368.452
0 0
0 825.939
-517.260 0
0 0
825.939 504.900
-517.260 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1.330.839 -568.440 -662.622 -104.890 513 -1.335.439
-517.260 0
0 0
-4.600 0
-517.260
0
-4.600
Voor een toelichting op deze tabel verwijzen wij u naar onderdeel 3.2 'Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting'.
Budget onvoorzien en incidenteel Budget onvoorzien Op grond van het Provinciaal beleidskader moet een redelijk bedrag voor onvoorziene uitgaven in de begroting worden opgenomen. In de begroting 2009 is een post opgenomen van € 65.430. Budget incidenteel In de begroting 2009 is vooralsnog geen afzonderlijk budget incidenteel opgenomen. Incidentele lasten worden gedekt uit de post voor onvoorziene uitgaven. Stelposten In de programmabegroting 2009 zijn de volgende stelposten opgenomen: Tabel 5: Totaaloverzicht stelposten
Omschrijving Stelpost voor nieuw beleid Stelpost voor taakstellende bezuinigingen Stelpost voor loon- en prijsstijgingen (restant) Stelpost voor onvoorziene uitgaven Overige stelposten Totaal stelposten
Bedrag 196.000 -74.100 10.000 65.430 197.300 394.630
Voor een nadere toelichting op het budget onvoorzien, het budget incidenteel en een specificatie van de stelposten verwijzen wij u naar het onderdeel 'Financiële begroting'.
18
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (algemeen)
2. BELEIDSBEGROTING De beleidsbegroting is wettelijk verplicht (art. 7 BBV) en bestaat uit de onderdelen: 2.1 Programmaplan; 2.2 Paragrafen.
2.1 Programmaplan Het programmaplan is wettelijk verplicht (art. 7 juncto art. 8 BBV) en bevat de te realiseren programma's, het overzicht van de algemene dekkingsmiddelen en het bedrag voor onvoorzien. Het programmaplan bevat per programma: - de doelstelling, in het bijzonder de beoogde maatschappelijke effecten; - de wijze waarop ernaar gestreefd zal worden die effecten te bereiken; - de raming van baten en lasten. De programmabegroting 2009 borduurt qua opzet en presentatie in hoofdlijnen voort op de programmabegroting 2008. Het grootste verschil is dat de deelprogramma's op grond van de 'Financiële verordening Grave 2006' zijn komen te vervallen. In voorkomende gevallen zijn taakvelden vermeld. Hierover bent u reeds geïnformeerd in de aanbiedingsbrief. Het programmaplan is ingedeeld naar programma's. Elk programma behandelt een bepaald beleidsveld van de gemeente en geeft de doelstellingen aan die de gemeente op dit beleidsveld wil realiseren. In de themabijeenkomsten van maart 2003 is gekozen voor zeven programma's die waren afgeleid uit het raadsprogramma bestuursperiode 2002-2005. Bij de huidige bestuursperiode 20062010 is hier niet van afgeweken. Voor het begrotingsjaar 2009 worden daarom dezelfde programma's gehanteerd als het vorige begrotingsjaar, te weten: 1. Veiligheid en handhaving; 2. Woon- en leefomgeving; 3. Voorzieningen en sociale samenhang; 4. Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie; 5. Duurzame ruimtelijke ordening; 6. Publieke dienstverlening en communicatie; 7. Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering. Bij elk programma gaat het in de kern van de zaak steeds om drie w-vragen: Wat willen we bereiken? Wat gaan we doen? Wat mag het kosten? Elk van deze vragen wordt hieronder toegelicht. Wat willen we bereiken? De eerste 'w-vraag' luidt: 'wat willen we bereiken?'. Hierbij wordt vermeld welk maatschappelijk effect we willen bereiken. Omdat de programma's in principe per bestuursperiode ongewijzigd blijven en omdat de programmabegroting een strategisch document is, gelden de meeste doelstellingen voor een langere periode. Om te toetsen of een effect daadwerkelijk wordt gerealiseerd, is het noodzaak 2 om deze doelstellingen smart te formuleren, zodat ze ook meetbaar zijn. Meestal kan dit niet direct, dus meten we indirect middels prestatie- en effectindicatoren. Voorbeelden hiervan zijn percentages, trends, rapportcijfers van de burgers, benchmarking, onderzoeksresultaten van derden enzovoorts. Belangrijk is dat wát we meten ook daadwerkelijk gerelateerd is aan de doelstelling. In het kader van het vervolg van het project 'Grave 2020' willen wij met u van gedachten wisselen op welke wijze hier invulling aan gegeven kan worden.
2 Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden
19
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (algemeen)
Wat gaan we doen? In dit onderdeel wordt aangegeven wat we gaan doen om de doelstellingen te bereiken. Dat wil zeggen: welke activiteiten moeten hiervoor verricht worden. Hierbij wordt (met name) het nieuwe beleid aangegeven. Een doelstelling kan ook gerealiseerd worden door uitvoering van bestaand beleid. Om deze reden en omdat alles zich afspeelt binnen een bepaald beleidskader in verband met de rechtmatigheid, is het belangrijkste gemeentelijke beleidskader bij de programma's vermeld. Het algemene landelijke beleidskader is vermeld in een bijlage. Omdat de programmabegroting een strategisch document op hoofdlijnen is, wordt per onderdeel niet meer het kostenplaatje vermeld, zoals voorgaande jaren het geval was. Dit gebeurt nu in totaliteit per programma bij het onderdeel 'Wat mag het kosten?'. Wat mag het kosten? 3 U, als gemeenteraad, autoriseert de baten en de lasten op het niveau van de programma's . De autorisatie op programmaniveau houdt in dat het college voor de overschrijding van de lasten van een programma de goedkeuring van de raad nodig heeft. Binnen de budgetten van de programma's heeft het college een beperkte vrijheid om te schuiven met de middelen. Dat wil zeggen, voor zover de verschuiving van middelen nodig is om de vastgestelde doelen te bereiken, heeft het college de vrijheid. Echter, indien er naar inschatting van het college belangrijke ontwikkelingen zijn betreffende het beleid, doelen, doeltreffendheid, neveneffecten, lasten en dergelijke zal het college de raad raadplegen. Dat kan met een raadsvoorstel, een bestuursrapportage of een andere beleidsnota. Op grond van het BBV wordt onderscheid gemaakt in baten en lasten voor winstbestemming en de winstbestemming zelf, zijnde de mutaties in reserves 4 . Per programma wordt deze indeling toegepast, dus baten, lasten en mutaties reserves. Daarnaast wordt de doorbelasting van de kostenplaatsen afzonderlijk vermeld. Behalve het overzicht van baten en lasten wordt een aansluiting vermeld met de vorige begroting. De eindsaldi van de onderste tabel bij elk programma (tabel met bestaand en nieuw beleid en dekking) sluit één op één aan met de jaarschijf 2009 van de bovenste tabel (baten, lasten en mutaties reserves). De cijfers van de primitieve begroting in de onderste tabel is niet aan te sluiten met de cijfers van 2008 in de bovenste tabel omdat in de mutaties van 2008 ook begrotingswijzigingen van 2008 zijn opgenomen. Voor dit jaar is er per programma ook nog geen aansluiting te maken met het boekwerk van vorig jaar omdat bij de uitwerking van de programma's naar de beleidsproducten en uiteindelijk de beheersproducten er verschuivingen zijn opgetreden (die het eindsaldo overigens niet beïnvloeden). In de begroting van 2010 zal aan deze aansluiting extra aandacht worden geschonken. Uiteraard sluit het eindsaldo wel aan. In de financiële recapitulatie (hoofdstuk 3.2) is een totaaloverzicht opgenomen van dit verloop tussen 2008 en 2009 voor alle programma's.
3 Zie artikel 4 lid 1 van de 'Financiële verordening gemeente Grave 2006'. 4 In tegenstelling tot mutaties in reserves behoren mutaties in voorzieningen wel tot de baten en lasten.
20
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (algemeen)
Schema 2: Overzicht van de programma's
1
Programma Veiligheid en handhaving 2
3
Programma Voorzieningen en sociale samenhang
4
5
6
Programma Woon- en leefomgeving
Programma Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie
Programma Duurzame ruimtelijke ontwikkeling
Programma Publieke dienstverlening en communicatie
7
Programma Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering
21
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 1)
PROGRAMMA 1: VEILIGHEID EN HANDHAVING Portefeuillehouder: mevrouw W.J.G. (Wilma) Delissen-van Tongerlo Inleiding In de maatschappelijke beleving van de burger blijft veiligheid een belangrijke kwestie. Er wordt veel waarde gehecht aan een veilige leefomgeving. Het waarborgen van veiligheid is in het bestuursakkoord ('coalitieprogramma 2006-2010') als speerpunt opgenomen: "1. een veilig Grave". Wij vinden het van belang dat Grave een veilige en schone stad is om in te wonen en te verblijven. Dit kan nader uitgelegd worden als een veilig Grave voor alle inwoners én bezoekers. Nadruk hierbij ligt op het voorkomen dan wel beheersen van onveilige situaties. Dat dit een speerpunt van het college is, komt tot uitdrukking bij het integrale veiligheidsplan dat u heeft vastgesteld. In deze nota wordt op een integrale wijze aangegeven hoe veilig wij Grave vinden, wat er moet verbeteren, hoe we dat willen doen en wie ons daarbij gaan helpen. Veilig wonen en leven vergt samenwerken aan veiligheid. De garantie voor objectieve en subjectieve veiligheid wordt gelegd door het verankeren van de leefbaarheid in de wijken (zie ook programma 2 woon- en leefomgeving). Het welbevinden van de burger hangt nauw samen met de aantasting hiervan. Daar waar de aantasting leidt tot een onacceptabele of ongewenste situatie zal gehandhaafd worden, waarbij het uitgangspunt is dat dit integraal gebeurt, met inachtneming van rechtszekerheid, rechtmatigheid en rechtvaardigheid. Taakvelden Het programma 'Veiligheid en handhaving' omvat taken op het gebied van de brandweer, de openbare orde en veiligheid en op het gebied van integrale handhaving.
Taakveld brandweer Wat willen we bereiken? • Een brandweerorganisatie die in staat is om in alle fasen van de veiligheidsketen aan de wettelijke eisen te voldoen; • Vergroten van de fysieke veiligheid en versterken van een (brand)veilige woonomgeving; • Intensiveren van de hulpverlening voor mens en dier bij branden, ongevallen en rampen. Beleidskader De kaders voor de brandweerzorg worden gevormd door wet- en interne regelgeving. Daarnaast speelt de veiligheidsregio een belangrijke rol bij het beleidskader. y y y y y
2006: Beheerprogramma brandweermaterieel 2006-2010 2006: Brandweerbeleidsplan: Instructie voor de commandant van de gemeentelijke brandweer 2006: Brandweerbeleidsplan: Verordening brandweerzorg en rampenbestrijding 2006: Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord 2007: Verordening brandweerrechten 2008
Wat gaan we daarvoor doen? y In 2009 zal invulling gegeven worden aan de beoogde samenwerking binnen de brandweerkorpsen Land van Cuijk; y Op lokaal niveau wordt uitvoering gegeven aan het materieelbeheerplan en aan het opleidings- en oefenplan; • Het voor 80% van de uitrukken voldoen aan de bestuurlijke vastgestelde normtijden; • Het informeren van de burgers over de brandveiligheid onder andere middels foldermateriaal; • Alle vergunningplichtige panden laten voldoen aan de voorwaarden voor een gebruiksvergunning. Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Opleiding in kader rampenbestrijding (€ 6.000) In verband met trainingen en opleidingen van bestuur en ambtelijke organisatie in het kader van de rampenbestrijding is er voor 2009 een extra budget van € 6.000 noodzakelijk.
22
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 1)
Indicatoren Omschrijving Percentage uitrukken binnen de norm Percentage aanwezigheid bij oefeningen (landelijk 70%) Aantal bereikbaarheidskaarten Aantal uitrukken
Bron
E/P
2007
2008
2009
2010
Managementinformatie Managementinformatie Managementinformatie Managementinformatie
E
78%
80%
80%
80%
78,4%
80%
80%
80%
P
35
35
35
35
P
120
120
120
120
5
Taakveld openbare orde en veiligheid Wat willen we bereiken? • Komen tot een veilige en leefbare gemeente; y Het terugdringen van criminaliteit, het handhaven van de openbare orde en het streven naar een zo hoog mogelijke objectieve en subjectieve veiligheid; y Een breed gedragen besef en verantwoordelijkheid van veiligheid door alle partners in veiligheid. Beleidskader Bij de openbare orde en veiligheid komt de samenhang tot uiting tussen de verschillende beleidsterreinen en vooral in een goede afstemming tussen alle partijen die betrokken zijn in de veiligheidsketen, van burgers, gemeentelijke opsporingsambtenaren, politie, brandweer, maar ook inspectiediensten tot het bestuur aan toe. y y y y y
1996: Verordening binnentreden ter uitvoering van noodverordeningen 2002: Verordening winkeltijden gemeente Grave 2002 2006: Wegsleepverordening gemeente Grave 2006 2007: Algemene plaatselijke verordening 2007: Integraal veiligheidsplan 2007-2010 'Grave, een veilige gemeente'
Wat gaan we daarvoor doen? • Uitvoering geven aan het integraal veiligheidsplan; • Samenwerken in het Veiligheidshuis 2007-2010 (besluit van 6 februari 2007); • Deelnemen aan het regionale Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG); • Naar aanleiding van de uitkomsten van de veiligheidsscan die in 2008 is gehouden, kunnen concrete acties volgen om de veiligheid of het veiligheidsgevoel te verbeteren; • Uitvoering geven aan het beheerplan Openbare verlichting. • Uitvoering geven aan het plan van aanpak jongeren, alcohol, drugs en vandalisme (besluit van 11 december 2007); • Verdere deregulering (minder regels) van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Nazorg aan ex-gedetineerden (€ 6.330) Van gemeenten wordt verwacht dat zij vorm geven aan de coördinatie van de terugkeer uit detentie. In onze regio is ervoor gekozen dit tijdelijk weg te zetten als vierde optionele thema in het Regionaal Veiligheidshuis Maas en Leijgraaf. Met behulp van een provinciale subsidie heeft het Regionaal Veiligheidshuis deze coördinatietaak verder ontwikkeld. Vanaf 2009 wordt gevraagd het thema structureel weg te zetten binnen het Regionaal Veiligheidshuis en financieel bij te dragen. Aan de Gemeente Grave wordt een bedrag van € 6.330 per jaar gevraagd voor de komende twee jaren. Veiligheidsmonitor Voor het houden van de veiligheidsscan wordt aangehaakt bij het landelijke project stroomlijning veiligheidsmonitors. Regionaal is afgesproken dat alle Brabantse gemeenten deelnemen aan de veiligheidsmonitor in 2009. De kosten kunnen betaald worden uit het restant budget van 2008.
5 E = Effect-indicator, P = Prestatie-indicator.
23
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 1)
Hierover vindt nog afzonderlijke besluitvorming plaats. De resultaten van de veiligheidsmonitor 2008 worden medio april 2009 bekend gemaakt. Indicatoren Omschrijving Oordeel burger over aanpak sociale veiligheid (gemiddelde 5,5) Percentage inwoners dat zich (heel) vaak onveilig voelt (gemiddelde 16,1%) Aantal toezichtsuren BOA's
Bron Monitor 6 (SVDG ) Monitor (SVDG) Managementinformatie
E/P E
2007 5,2
2008 5,2
2009 5,5
2010 6,0
E
20,2%
20,2%
15%
15%
P
-
1.100
1.100
1.100
Taakveld integrale handhaving Wat willen we bereiken? • Een samenhangend handhavingsbeleid, met betrekking tot de fysieke veiligheid, waarin de handhavingsactiviteiten binnen de diverse afdelingen of clusters in samenhang worden vastgelegd. • De handhaving laten uitgaan van een integrale benadering, waarbij een proactieve en preventieve opstelling steeds meer de overhand moet krijgen. Beleidskader De kaders voor het handhavingsbeleid worden gevormd door wet- en regelgeving en de afspraken die daarvoor tussen het college en andere handhavingsinstanties worden gemaakt. Het toezicht en de handhaving door de BOA’s is probleemgericht en draagt bij aan de bevordering van de leefbaarheid. Er is sprake van een landelijke heroriëntatie van de politie op kerntaken. Als gevolg hiervan is er in de periode 2006 - 2010 een toenemende vraag naar handhaving in de openbare buitenruimte op gemeentelijk niveau. De handhaving van de regelgeving op het gebied van het omgevingsrecht laat te wensen over. Dat blijkt uit onderzoek. Er is weliswaar sprake van verbeteringen en zowel op rijksniveau (inspecties) als decentraal niveau (onder andere intergemeentelijke diensten) wordt samengewerkt. Ook tussen OM en bestuurlijke instanties zijn afspraken gemaakt. Maar in het licht van enerzijds de verdergaande decentralisatie en integratie van taken en bevoegdheden op dit terrein en anderzijds de toenemende Europeanisering en internationalisering van de omgevingsrechtelijke regelgeving, lijken die initiatieven en afspraken ontoereikend. Daarom heeft de minister van VROM het Onderzoeksteam Herziening Handhavingsstelsel VROM-regelgeving gevraagd onderzoek te doen naar de houdbaarheid van het bestaande stelsel van de handhaving en het toezicht op de naleving van de VROM-regelgeving op de langere termijn (met inbegrip van de huidige bevoegdheidsverdeling) en de aanpassingen die nodig zijn in het belang van een effectieve, efficiënte en doelgerichte handhaving van de VROMregelgeving. In het bijzonder zou moeten worden gekeken naar de deelproblemen ketenhandhaving, afstemming bestuursrecht-strafrecht en domeintoezicht. Er komen nieuwe initiatieven, zoals wellicht zogenaamde omgevingsdiensten aansluitend bij de 25 veiligheidsregio’s. De VNG is hier nog in onderhandeling met het ministerie van VROM. y 2007: Algemene Plaatselijke Verordening y 2008: Handhavingsnota Grave 2008 Wat gaan we daarvoor doen? • Handhaving integraal benaderen, waarbij aspecten van bouwen en wonen, milieu, gebruiksvergunningen en dergelijke op een samenhangende wijze worden benaderd en uitgevoerd.
6 SVDG = Staat van de Gemeente. Dit onderzoek is in het najaar van 2006 gehouden. De gemeente kan zichzelf opgeven om deel te nemen aan dit onderzoek. De resultaten worden per gemeente en per gemeentegrootte bekendgemaakt. Grave valt in de categorie gemeenten tot 25.000 inwoners. De volgende meting zal in 2009 plaatsvinden.
24
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 1)
Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Handhaving In het jaar 2008 is het Activiteitenbesluit van kracht geworden. Dit heeft tot gevolg dat er een verschuiving zal plaatsvinden van vergunningverlening naar controles of de gedane meldingen juist zijn. Verwacht wordt dat dit voor de handhaving ook gevolgen heeft, echter de omvang daarvan is momenteel nog niet duidelijk. Over de financiële gevolgen valt dan ook nog niets te zeggen. Dwangsom De Eerste Kamer heeft dinsdag 20 november 2007 ingestemd met het wetsvoorstel een dwangsom in te voeren bij het niet tijdig beslissen van bestuursorganen. De invoering van dit voorstel is waarschijnlijk 2010. Op dit moment is het nog niet zeker of deze datum gehaald gaat worden. "In elk geval zal er in 2011, bij de periodieke evaluatie van de Algemene wet bestuursrecht, in het bijzonder worden nagegaan of invoering van een dwangsom als instrument in handen van de burger ertoe heeft geleid dat bestuursorganen zich strikter aan beslistermijnen houden dan nu het geval is". Artikel 4:17, lid 1 van het wetsvoorstel 'Wet dwangsom bij niet tijdig beslissen' luidt als volgt: "1. Indien een beschikking op aanvraag niet tijdig is gegeven, en het bestuursorgaan, na schriftelijk in gebreke te zijn gesteld, nalatig blijft een beschikking op de aanvraag te geven, is het bestuursorgaan aan de aanvrager een dwangsom verschuldigd van € 20 per dag voor elke dag dat het in gebreke is. De dwangsom bedraagt niet meer dan € 1.000". Het is dus meer dan noodzakelijk om beschikkingstermijnen te bewaken. In het juridisch overleg in het Land van Cuijk is voorgesteld/afgesproken dat er vóór de inwerkingtreding van deze wet door een externe persoon voorlichting wordt gegeven aan de diverse medewerkers die te maken hebben met beschikkingen op aanvraag. Intern zullen vervolgens nadere afspraken gemaakt worden op welke wijze de termijnen goed bewaakt kunnen worden. Hondenbelasting In de jaren 2004, 2005 en 2006 is door een extern bureau gecontroleerd op de aangifte hondenbelasting. De ervaring heeft geleerd dat met name in het eerste jaar van de controles de opbrengsten omhoog gaan. Iedereen die kennelijk gedacht heeft om geen aangifte te doen is, toen bekend werd dat dit wel gebeurde, snel gaan doen. Daarna is de stijging in opbrengsten enigszins afgevlakt. Regelmatig controleren blijft dus nodig, dit kan ook steekproefsgewijs per straat. Honden en zwerfdieren In het kader van Grave 2020 is de vraag gesteld of de gemeente deze taak wil blijven uitvoeren. Zij heeft echter weinig keus, zij is wettelijk verplicht om te zorgen dat honden en zwerfdieren worden opgevangen. In het afgelopen jaar is gebleken dat vaker dan voorheen honden en andere huisdieren door eigenaren aan hun lot worden overgelaten. De kosten die gemoeid zijn met het opvangen van deze dieren zijn dan ook gestegen. Indicatoren Omschrijving Aantal personen belast met handhaving Aantal opgelegde dwangsommen voor handhaving
Bron Managementinformatie Managementinformatie
25
E/P P
2007 6
2008 6
2009 6
2010 6
P
10
10
10
10
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 1)
Veiligheid en handhaving (totaal) Wat mag het kosten?
Omschrijving
Totaal lasten Totaal baten
Werkelijk: Begroot: 2007 2008
2009
Meerjarenplanning: 2010 2011
2012
497.279 -137.034
562.890 -117.325
566.990 -119.125
483.122 -119.125
464.552 -119.125
474.312 -119.125
Subtotaal Totaal doorbelasting
360.245 0
445.565 0
447.865 905.400
363.997 901.400
345.427 944.800
355.187 895.000
Resultaat voor winstbestemming
360.245
445.565
1.353.265
1.265.397
1.290.227
1.250.187
0
0
-48.289
24.871
30.651
20.891
360.245
445.565
1.304.976
1.290.268
1.320.878
1.271.078
Totaal mutaties reserves Resultaat na winstbestemming
Omschrijving 01 Primitieve begroting 02 Mutaties bestaand beleid Subtotaal bestaand beleid 03 Mutaties nieuw beleid Subtotaal bestaand en nieuw beleid 05 Dekking (algemene uitkering) 05 Dekking (categorie 1) 05 Dekking (trendmatige verhoging) 05 Dekking (overig dekkingsplan) Subtotaal dekking Totaal voor kostenverdeling 09 Mutaties kostenverdeelstaat Totaal na kostenverdeling
Lasten 479.390 91.620 571.010 12.330
Baten -117.325 1.700 -115.625 0
Mutatie reserves 0 -48.289 -48.289 0
Doorbelasting 0 0 0 0
Totaal 362.065 45.031 407.096 12.330
583.340 0 -16.350
-115.625 0 0
-48.289 0 0
0 0 0
419.426 0 -16.350
0 0 -16.350 566.990 0 566.990
-3.500 0 -3.500 -119.125 0 -119.125
0 0 0 -48.289 0 -48.289
0 0 0 0 905.400 905.400
-3.500 0 -19.850 399.576 905.400 1.304.976
26
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 2)
PROGRAMMA 2: WOON- EN LEEFOMGEVING Portefeuillehouders: J.J.E. (Jacques) van Geest en H.P.M. (Harry) Opsteegh Inleiding De kwaliteit van de woon- en leefomgeving is in hoge mate bepalend voor het woongenot van de inwoners van Grave. De kwaliteit van die omgeving, die we ook wel aanduiden als openbare ruimte, wordt niet alleen bepaald door de uitstraling en het niveau van plantsoenen, bestratingen, banken en overig straatmeubilair. Minstens zo belangrijk is de aanwezigheid van allerlei voorzieningen, zoals winkels, een gemeenschapshuis en sportvoorzieningen. Ook het verenigingsleven en een gevarieerd woningaanbod zijn van belang als het gaat om de manier waarop de leef- en woonomgeving wordt ervaren en gewaardeerd. Het programma woon- en leefomgeving vertoont dan ook een grote interne samenhang en kan om die reden ook niet los worden gezien van overige programma's, zoals ‘Veiligheid en handhaving’, ‘Voorzieningen en sociale samenhang’ en ‘Duurzame ruimtelijke ontwikkeling’. Wat willen we bereiken? y Op basis van het Masterplan volkshuisvesting en leefbaarheid 2003 en binnen de gegeven randvoorwaarden vanuit de ruimtelijke ordening realiseren van een woningbouwprogramma, dat in de eerste plaats voorziet in de reële woonbehoefte van de inwoners van Grave, waarbij de kwaliteit en duurzaamheid ankerpunten zijn die steeds aan de orde komen. y De gemeente Grave en Woonmaatschappij Maasland willen de komende jaren de samenwerking een impuls geven en een concrete bijdrage aan het goed wonen in de gemeente leveren. Met prestatie-afspraken geven beide partijen aan waar de samenwerking zich op richt, wie daarin welke rol vervult en wie welke inspanningen daaraan levert. • In stand houden en waar mogelijk verbeteren van de belevingswaarde van natuur en groen in de leefomgeving. • Verbeteren/behoud bereikbaarheid van kernen, in het bijzonder het historische centrum y Het vergroten van de leefbaarheid door minimaal het behoud van bestaande maatschappelijke en sociaal-culturele voorzieningen en accommodaties en het verbeteren van de saamhorigheid in de wijken, buurten en kernen met als spil een wijkraad die werkt vanuit en met draagvlak vanuit de wijk. Beleidskader In het bestuursakkoord ('coalitieprogramma 2006-2010') is voor dit programma het volgende speerpunt opgenomen: "2. een goed woon- en leefklimaat voor iedereen"; Grave moet een plaats blijven waar het prettig is om te wonen voor iedereen, ook voor de meer kwetsbare groepen in onze samenleving. y y y y y y y
Masterplan volkshuisvesting en leefbaarheid Ruimtelijk Toetsingskader Reconstructieplan Peel en Maas Landschapsbeleidsplan 2006: Beheerplan openbaar groen 2006: Beheerplan wegen 2006: Beheerplan meubilair openbare ruimte en civiele objecten
Wat gaan we daarvoor doen? • Het beheren (instandhouden en renoveren) en het omvormen van het openbaar groen. y Binnen het jaarlijks reeds gevoteerde budget voor de uitvoering van reconstructieprojecten worden in deze bestuursperiode tien nieuwe projecten ondersteund. • Uitvoering van het beheerplan openbaar groen: onder andere jaarlijks terugkerende renovaties van groenvoorzieningen en de vervanging van speelvoorzieningen Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Groenstructuurplan Voor het opstellen van het groenstructuurplan zal gebruik worden gemaakt van het eerder opgestelde concept. Daarnaast is het nodig de gegevens in het beheerpakket te actualiseren om tot een goed structuurplan te komen.
27
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 2)
Digitale reizigers informatie systeem De provincie is bezig met het plaatsen van enkele digitale reizigers informatie systeem. Ook de bushalte voor het stadhuis zal met 2 panelen uitgevoerd moeten worden. De provincie verwacht hiervoor een structurele bijdrage van ca. € 500 per jaar. Wijk- en Buurtbeheer Incidentele subsidieverzoeken: Te maken kosten voor realisatie van (extra) wijkvoorzieningen worden niet gesubsidieerd op basis van de beleidsregel "Subsidiering wijk- en dorpsbeheer 2007". Om tegemoet te kunnen komen aan specifieke wensen van wijk- en dorpsraden (bijv. Ondersteuning in opzetten website, plaatsing extra bankjes) is het gewenst om hiervoor structureel een budget ter beschikking te hebben. Een collegevoorstel om hiervoor een gedeelte uit het bestaande budget te oormerken volgt in het najaar van 2008. iDOP: Onderzocht wordt of er belangstelling bestaat voor en/of behoefte is aan een iDOP (integraal DorpsOntwikkelingsPlan). De hiermee gemoeid zijnde kosten kunnen wellicht deels gesubsidieerd worden door derden. Verwacht wordt dat er sprake zal zijn van co-financiering. De hiermee gemoeide kosten zijn vooralsnog niet bekend. Dag van de wijken en dorpen/wijk- en dorpsraden: Vanuit de wijk- en dorpsraden bestaat behoefte tot het uitwisselen van kennis en ervaring evenals het bevorderen van deskundigheid. Hierop kan ingespeeld worden door het organiseren van bijvoorbeeld een “Dag van de wijken en dorpen” of “Dag voor wijk- en dorpsraden”. Plannen hiervoor worden ontwikkeld. Accommodatiebeleid In 2008 is van start gegaan met de opzet van een accommodatiebeleidsplan. Dit jaar zal met uitloop in 2009 een conceptnotitie worden opgesteld. De definitieve notitie zal in 2009 aan de raad ter vaststelling worden aangeboden. Verlichtingsplan (€ 4.000) In 2006 is het beheerplan openbare verlichting vastgesteld. De uitvoering van dit plan vindt plaats in de periode 2007 tot 2010. Het betreft een meerjarenplan voor (achterstallig) onderhoud, vervanging en opwaardering van de openbare verlichting. Vanwege een gebrek aan personele capaciteit zijn we achtergeraakt met de uitvoering van het beheerplan. Getracht zal worden om de achterstand zo snel mogelijk in te lopen. In het kader van Grave 2020 is voorgesteld om te bezuinigen op electrakosten. Gezien een aantal nagezonden facturen van onze electriciteitsleverancier stellen wij voor om deze bezuiniging ongedaan te maken. Indicatoren Omschrijving Rapportcijfer burgerrol Wijkbewoner algemeen (gemiddeld 6,4) Rapportcijfer burgerrol Wijkbewoner onderdeel openbaar vervoer in de gemeente (gemiddeld 5,7) Aantal erkende wijk- en dorpsraden
Bron Monitor (SVDG) Monitor (SVDG)
E/P E
2007 6,2
2008 6,2
2009 6,5
2010 6,5
E
5,0
5,0
5,5
5,5
Managementinformatie
P
6
6
6
7
28
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 2)
wat mag het kosten?
Omschrijving
Werkelijk: Begroot: 2007 2008
2009
Meerjarenplanning: 2010 2011
2012
Totaal lasten Totaal baten
3.216.807 -667.236
1.520.355 -127.250
1.471.435 -93.150
1.457.945 -93.150
1.457.945 -93.150
1.457.945 -93.150
Subtotaal Totaal doorbelasting
2.549.571 0
1.393.105 0
1.378.285 1.603.400
1.364.795 1.596.700
1.364.795 1.672.700
1.364.795 1.585.000
Resultaat voor winstbestemming
2.549.571
1.393.105
2.981.685
2.961.495
3.037.495
2.949.795
0
0
-68.211
-68.211
-68.211
-68.211
2.549.571
1.393.105
2.913.474
2.893.284
2.969.284
2.881.584
Totaal mutaties reserves Resultaat na winstbestemming
Omschrijving 01 Primitieve begroting 02 Mutaties bestaand beleid Subtotaal bestaand beleid 03 Mutaties nieuw beleid Subtotaal bestaand en nieuw beleid 05 Dekking (algemene uitkering) 05 Dekking (Grave 2020) 05 Dekking (trend belastingen) 05 Dekking (overig dekkingsplan) Subtotaal dekking Totaal voor kostenverdeling 09 Mutaties kostenverdeelstaat Totaal na kostenverdeling
Lasten 1.395.355 92.150 1.487.505 4.000
Baten -127.250 -1.960 -129.210 0
Mutatie reserves 0 -68.211 -68.211 0
Doorbelasting 0 0 0 0
Totaal 1.268.105 21.979 1.290.084 4.000
1.491.505 0 -20.070 0 0 -20.070 1.471.435 0 1.471.435
-129.210 0 36.060 0 0 36.060 -93.150 0 -93.150
-68.211 0 0 0 0 0 -68.211 0 -68.211
0 0 0 0 0 0 0 1.603.400 1.603.400
1.294.084 0 15.990 0 0 15.990 1.310.074 1.603.400 2.913.474
29
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 3)
PROGRAMMA 3: VOORZIENINGEN EN SOCIALE SAMENHANG Portefeuillehouders: J.J.E. (Jacques) van Geest en H.P.M. (Harry) Opsteegh Inleiding Een breed scala aan onderwerpen wordt in dit programma behandeld, jongeren, ouderen, minima, onderwijs, vluchtelingen, gemeenschapsaccommodaties, maatschappelijke voorzieningen, kinderopvang, peuterspeelzalen, kunst en cultuur enzovoorts. Eigenlijk allemaal onderwerpen die betrekking hebben op het voorzieningenniveau in onze gemeente, waarvan wij vinden dat het op peil moet blijven en waar mogelijk verbeterd. Niet alles waar de gemeente in investeert is wettelijk verplicht, maar vaak zo gewenst dat de gemeente bereid is daarin te investeren, zeker als het de sociale samenhang in de gemeente kan bevorderen. De lange-termijndoelstelling voor programma 3 luidt als volgt: 'het optimaliseren van het aanbod van sociale, maatschappelijke en sociaal-culturele voorzieningen in Grave, zowel kwantitatief als kwalitatief, zodat inwoners daar maximaal van kunnen profiteren.' Taakvelden Het programma 'Voorzieningen en sociale samenhang' omvat taken op het gebied van doelgroepenbeleid, welzijn, onderwijs en volksgezondheid.
Taakveld doelgroepenbeleid Wat willen we bereiken? y Het bieden van kansen aan jongeren in Grave om zich te ontwikkelen en te ontplooien; y Het organiseren van een sluitende keten op het terrein van opvoed-, opgroei- en gezinsondersteuning in het Land van Cuijk; • Het stimuleren dat uitkeringsgerechtigden zo snel mogelijk weer in hun eigen bestaan kunnen voorzien. Beleidskader y 2004: Verordening Afstemming Wet werk en bijstand y 2004: Verordening Reïntegratie Wet werk en bijstand y 2007: Verordening Wet inburgering gemeente Grave Wat gaan we daarvoor doen? • Uitvoering geven aan het jeugdbeleidsplan 'Opgroeien in Grave 2003 – 2007'. De onderwerpen in dit plan zijn nog actueel en worden ook in 2009 nader uitgewerkt. • Uitvoering plan van aanpak drugsproblematiek jongeren. Hiervoor is een plan van aanpak 'jongeren, alcohol, drugs en vandalisme 2008-2010' opgesteld; • Realiseren van een centrum Jeugd en Gezin, hetgeen een wettelijke verplichting is vanaf 2011. Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Regionaal Maatschappelijk Werk (€ 11.800) Bij het opstellen van de begroting 2008 is rekening gehouden met een structurele last van € 167.000 voor de uitvoering van taken door het Regionaal Maatschappelijk Centrum (RMC). Daarnaast is in 2008 incidenteel een budget opgenomen wegens een stijging van de urenafname voor het jeugdpreventiewerk en het reguliere algemeen maatschappelijk werk. Deze kostenstijging wordt met ingang van 2009 structureel geraamd. Ook wordt er subsidie verstrekt voor het Schoolmaatschappelijk Werk op het Regionaal Opleidingen Centrum (ROC).Per saldo leidt dit tot een subsidiebedrag ad € 178.800, wat als volgt is opgebouwd:
30
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 3)
Budget 2009 1. Algemeen maatschappelijk werk 2. Schoolmaatschappelijk werk 12+ 3. Jeugdpreventiewerk subtotaal correctie JPW/SMW 12+ subtotaal
€ 113.813 € 18.105 € 12.496 € 144.414 -/- € 3.550 € 140.864
4. Schoolmaatschappelijk werk 12€ 5. Schoolmaatschappelijk werk ROC 6. Meldpunt discriminatie € subtotaal indexering 2% conform raamovereenkomst reservering verhoging subsidie meldpunt discriminatie totaal (afgerond) budget 2008 Extra budget voor 2009
26.000 3.976 768 € 171.608 € 3.512 € 3.680 € 178.800 € 167.000 € 11.800 =======
In het kader van de kerntakendiscussie is de stelpost voor de vergoeding van de kosten van inzet van tolken en vertalers ad € 4.000, ter ondersteuning van de maatschappelijk werkers, geschrapt (categorie 1). Ook de vergoeding voor het Meldpunt discriminatie was geplaatst op deze categorie 1-lijst. Het rijk is echter voornemens om gemeenten uiterlijk per 1 juli 2009 bij wet te verplichten de burgers toegang te bieden tot een antidiscriminatievoorziening. Een dergelijke antidiscriminatievoorziening dient te voorzien in 2 taken namelijk het verlenen van bijstand en registratie en beperkt zich niet alleen tot klachten/meldingen met betrekking tot rassendiscriminatie maar heeft ook betrekking op gelijke behandeling van mannen en vrouwen, chronisch zieken en gehandicapten. Voor de uitvoering van deze taken wordt een bedrag beschikbaar gesteld van € 0,35 per inwoner (totaal € 4.450). Gelet op deze verplichting hebben wij het bestaande subsidiebedrag ad € 768 gehandhaafd. Ook wordt een bedrag gereserveerd van afgerond € 3.680 (€ 4.450 -/- € 768) omdat naar verwachting de subsidie verhoogd zal moeten worden om het bestaande meldpunt te kunnen laten voldoen aan de wettelijke verplichting. Ouderenwerk (RIGOM) In 2008 is een bedrag van € 108.025 opgenomen in de begroting voor het Ouderenwerk (uitgevoerd door Rigom). Dit bedrag dateert nog uit 2006. Voor 2009 is er rekening gehouden met de indexering (gemeente Oss bepaalt deze jaarlijks op basis van VNG gegevens voor de zes deelnemende gemeenten in de regio Maasland). Ook de 5% volume groei (5 jaar durende afspraak daterend uit 2005) is meegenomen in de begroting. Het bedrag voor 2009 komt hierdoor op € 125.200. Daarnaast is in het kader van het project Ouderenproof afgesproken dat wanneer de provinciale subsidie stopt eind 2009, de gemeente de kosten van de verankeringgroep op zich neemt per 2009. Jongerencentrum in relatie tot nieuwbouw Maaszicht Het realiseren van een permanent jongerencentrum blijft een punt van aandacht. De activiteiten van het jongerenwerk die nu in de gemeenschapsaccommodaties plaatsvinden, worden voortgezet in de nieuwbouw Maaszicht. De nieuwbouw Maaszicht voorziet echter niet in een ruimte die specifiek kan worden aangemerkt als jongerencentrum. Vooralsnog wordt een tijdelijke jongerenvoorziening gerealiseerd aan de Landbouwstraat. Werkgelegenheid Gedurende de periode 2006-2010 willen we extra maatregelen treffen op het terrein van reïntegratie van uitkeringsgerechtigden (coalitieprogramma 3.7). Voorbeelden hiervan zijn loonkostensubsidies, het werken met behoud van uitkering, het inzetten van uitkeringsgerechtigden bij vrijwilligerswerk, enzovoorts. Ook behoort het verrichten van een onderzoek naar de mogelijkheden van projecten zoals ‘work first’ (direct werk) behoort tot de mogelijkheden. Tevens willen we samen met de andere gemeenten in het Land van Cuijk een visie op de arbeidsmarkt ontwikkelen, waarbij vraag en aanbod beter op elkaar afgestemd worden. Dit onderdeel (werkgelegenheid) heeft een sterke relatie met het beleidsproduct ‘sociale zaken’, waar de uitkeringenadministratie wordt gevoerd. Een kanttekening
31
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 3)
hierbij is dat in het coalitieprogramma een aantal van honderd uitkeringsgerechtigden is genoemd die we aan een baan willen helpen. Dit aantal moet gecorrigeerd worden omdat er “slechts” 104 uitkeringsgerechtigden zijn (wwb, ioaw, ioaz en bbz). Signaleringssysteem Zorg voor Jeugd (€ 10.500) In september 2007 is besloten om over te gaan tot de invoering van het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd. Dit in het kader van de regiefunctie die de gemeente heeft met betrekking tot jeugdbeleid op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Alle gemeenten in de provincie Noord-Brabant hebben inmiddels besloten om over te gaan tot de aanschaf van dit systeem. Voor 2008 zijn de kosten van invoering voldaan uit een tijdelijk overschot van de post jeugdbeleid. Voor 2009 en volgende jaren stellen wij voor om voor de invoering (en bijhouding) van het signaleringssysteem maximaal een bedrag van € 10.500 als nieuw beleid op te nemen. In het kader van de subsidieregeling ‘beleids- en sturingsinformatie Keten Jeugd 2007’ ontvangen we van de Provincie zowel in 2009 als in 2010 een subsidiebedrag van ruim € 1.100 (bestaand beleid). De doorlooptijd is voorlopig drie jaar: 2008, 2009 en 2010. Hierna volgt een evaluatie. De intentie is echter om een langdurig signaleringssysteem te hebben. Om deze reden wordt het bedrag structureel aangevraagd. AZC (€ 25.000) Volgens het bestuursakkoord 2006-2010 vindt in 2009 een haalbaarheidsonderzoek plaats om na beëindiging van het contract in 2010 te bezien welke toekomstmogelijkheden dit object heeft. Indicatoren Omschrijving Percentage uitkeringsgerechtigden Wwb (ten opzichte van totale bevolking) Aantal uitkeringsgerechtigden Wwb+IOAW+IOAZ+BBZ
Bron Managementinformatie Managementinformatie
E/P E
2007 0,73%
2008 0,73%
2009 0,73%
2010 0,70%
P
104
104
100
100
Taakveld cultuur en welzijn Wat willen we bereiken? • Bevorderen dat de inwoners zich kunnen ontplooien en hun vaardigheden kunnen ontwikkelen; y Bevorderen dat alle inwoners aan activiteiten op het gebied van ontmoeting en ontspanning kunnen deelnemen; • Het optimaliseren van het aanbod van sociale, maatschappelijke en sociaal-culturele voorzieningen in Grave, zowel kwantitatief als kwalitatief, zodat inwoners daar maximaal van kunnen profiteren. Beleidskader y 2002: Bijdrageregeling deelname aan Welzijnsactiviteiten 2002 y 2006: Algemene Subsidieverordening gemeente Grave 2007 y 2006: Beleidskader maatschappelijke ondersteuning, welzijn en zorg Wat gaan we daarvoor doen? • Uitvoering geven aan de algemene subsidieverordening en aan het beleidskader maatschappelijke ondersteuning, welzijn en zorg. Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Samenwerking tussen peuterspeelzalen en kinderopvang In 2008 wordt onderzoek gedaan naar mogelijke intensivering van de samenwerking tussen de stichting Kinderopvang Grave en de stichting Peuterspeelzalen Grave. Doel is om in 2009 te komen tot een hoogwaardige geïntegreerde professionele samenwerkingsvorm die meer oplevert dan de som der delen en waar met behoud van functie, het aanbod en de activiteiten van beide organisaties, een gezonde ontwikkeling van het kind centraal staat. Hiermee wordt geanticipeerd op de beoogde harmonisatiewetgeving met ingang van 2010. Inspectie GGD kinderopvangvoorzieningen / Harmonisatiewet Op basis van de Wet kinderopvang dienen de afzonderlijke kinderopvangvoorzieningen jaarlijks door de GGD te worden geïnspecteerd De rijksoverheid wil wet- en regelgeving van voorzieningen voor
32
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 3)
kinderen van 0 tot 4 jaar harmoniseren. Naar verwachting treedt vanaf 2010 de zogeheten Harmonisatiewet in werking. Tot dusver worden peuterspeelzalen slechts één keer per twee jaren geïnspecteerd. Verwacht wordt dat dit aantal inspecties zal verdubbelen met de inwerkingtreding van voornoemde wet. Voorzieningen voor kinderopvang worden namelijk op basis van de Wet kinderopvang jaarlijks geïnspecteerd door de GGD. Werkgroep Culturele Vorming Het in de begroting opgenomen subsidie aan de Werkgroep Culturele Vorming ad € 3.490 voor uitvoering van het kunstprogramma voor leerlingen van het basisonderwijs wordt tot en met 2010 ten laste gebracht van een budget ad € 30.000. Dit budget is beschikbaar gesteld op grond van een amendement (24 april 2007) in verband met de uittreding uit het Centrum voor de Kunsten de Meander Verzekering kunstwerken In de tweede helft van 2008 heeft de stichting Graeft Voort het beheer gekregen over een groot aantal kunstwerken afkomstig uit het voormalige stadhuis (Hofplein). Gemeente Grave blijft eigenaar van de (kunst)werken. De door deze stichting voor onze kunstwerken te betalen verzekeringspremie wordt gecompenseerd door toevoeging van eenzelfde bedrag aan het reguliere subsidie. Restauratie en onderhoud (kunst)werken Een aantal van de aan de stichting Graeft Voort uitgeleende werken dient gerestaureerd/onderhouden te worden. Omdat de werken eigendom zijn van de gemeente Grave komen de kosten voor onze rekening. Uiteraard wordt ook gezocht naar fondsen die hierin bij kunnen dragen. Voorlopig is niet bekend om welk bedrag het gaat: pm-post Uitbreiding Graafs Museum De Stichting Graeft Voort, beheerder van het Graafs Museum, kampt met ruimtegebrek. Uitbreiding van het Graafs Museum is enerzijds noodzakelijk geworden om het Graafs historisch erfgoed op een volwaardige wijze blijvend dan wel wisselend te kunnen exposeren en om de collectie op te kunnen bergen volgens de huidige eisen. Anderzijds komt de ruimte die momenteel als depot wordt gebruikt te vervallen. Bij raadsbesluit van 27 mei 2008 is door de gemeenteraad opdracht gegeven te komen tot een nadere uitwerking van scenario 3. Scenario 3 behelst realisatie van een nieuwe depotruimte en een uitbreiding van het Graafs Museum aan de achterzijde van de Hampoort. Op 23 september 2008 heeft u een voorbereidingskrediet van 10% van € 770.000 = € 77.000 beschikbaar gesteld. Biblioplus (€ 6.520) Er is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met Biblioplus voor vier jaren (periode 2008-2011). In 2010 of 2011 kan een nieuwe overeenkomst worden afgesloten voor de volgende vier jaren (periode 2012-2015). Gebleken is dat de onderhoudskosten van de bibliotheek voor de gemeente komen te vervallen. Er is schriftelijk vastgelegd dat de bibliotheek als eigenaar van het pand verantwoordelijk is voor het groot en klein onderhoud, zowel binnen als buiten. Bibliotheek = Biblioplus. In het subsidiebedrag voor 2009 is vooralsnog een bedrag opgenomen voor voortzetting van het servicepunt Gassel. Eind 2008 vindt hierover een evaluatie plaats of dit servicepunt gehandhaafd blijft. Bij de subsidieverlening voor 2008 is door het college de opdracht meegegeven dat voor 2009 aangegeven moet worden wat schoolcollecties kosten voor de kernen. Een collectie van 750 boeken (een aanbevolen hoeveelheid door biblioplus) kost € 3.260. Als Servicepunt Gassel blijft bestaan, dan wordt voorgesteld een schoolcollectie aan te schaffen voor Escharen en Velp (2 x € 3.260 = € 6.520). Wordt de pilot 'Servicepunt Gassel' niet voorgezet, dan moet ook voor Gassel een schoolcollectie worden aangeschaft. Sportclinics (€ 3.000) In 2008 zijn tot mei twee subsidieverzoeken ingekomen voor het organiseren van sportclinics. Omdat de samenwerking tussen scholen en sportverenigingen nu beter begint te lopen zal het aantal sportclinics in de toekomst toenemen. Vanaf 2009 willen we hier beleid op formuleren. Vooruitlopend hierop een bedrag van € 3.000 opnemen als nieuw beleid.
33
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 3)
Subsidie radio Meander (€ 6.200) De subsidie voor radio Meander betreft al enkele jaren een incidentele subsidie. Vanuit de lokale omroep is het verzoek gekomen om de omroep structureel te subsidiëren. Hierover dient u een besluit te nemen (als onderdeel van het totale nieuwe beleid). Indicatoren Omschrijving Verleende subsidies: jeugdledensubsidie incidentele subsidies integratiesubsidies prestatiesubsidies
Bron Managementrapportage
E/P P
2007
2008
2009
2010
23 10 33 2
26 10 36 2
23 10 40 2
24 10 40 2
Taakveld onderwijs Wat willen we bereiken? y Bevordering en instandhouding van een aanbod basisonderwijs in elke woonkern in de gemeente Grave door middel van planmatig onderhoud en het bieden van ondersteunende voorzieningen; y Bevordering van de ontwikkelingskansen van leerlingen door de verbetering van het binnenmilieu van de scholen (middellange termijn), en subsidiëring van activiteiten gericht op het voorkomen en bestrijding van ontwikkelingsachterstanden; y Intensivering van het toezicht op en de bestrijding van leerplichtverzuim en terugdringing van het aantal voortijdig schoolverlaters van 12 tot 23 jaar. Er wordt naar gestreefd dat iedereen de school verlaat met een diploma/startkwalificatie; y Het aanbieden van cursussen aan volwassenen met als doel volwaardige participatie in de samenleving; y De toegankelijkheid waarborgen van scholen voor basisonderwijs en speciaal (voortgezet) onderwijs door het aanbieden van passend vervoer aan leerlingen die op grond van specifieke beperkingen dan wel op basis van geloofsovertuiging/levensfilosofie zijn aangewezen op scholen buiten de gemeente Grave; y Bevordering redzaamheid leerlingen door subsidiëring van randvoorzieningen (schoolzwemmen en verkeersexamen). Beleidskader y 1999: Verordening overleg lokaal onderwijsbeleid gemeente Grave 1999 y 2003: Verordening leerlingenvervoer gemeente Grave 2004 y 2007: Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Grave 2007 y 2007: Materiele en financiële gelijkstelling onderwijs gemeente Grave Wat gaan we daarvoor doen? y Bij de subsidiëring van de activiteiten in het kader van onderwijsachterstanden zal monitoring nadrukkelijk worden bezien; y Jaarlijks rapporteert het Regionaal Opleidingen Centrum (ROC) over de deelname aan de cursussen voor volwassenen; y Registreren aantal leerlingen dat gebruikt maakt van leerlingenvervoer en klachtenregistratie; y Actieve werving van laaggeletterden in combinatie met een gericht aanbod; y Bij de bouw van scholen of de vervanging van kozijnen nadrukkelijk aandacht besteden aan de kwaliteit dan wel de effecten op het binnenmilieu; y De vorming van een regionaal bureau leerplicht / bestrijding voortijdige schoolverlaters op de schaal van de regio Brabant Noordoost in combinatie met een uitbreiding van de formatie. Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Lasten scholen - Op grond van de wet is de gemeente verplicht de ozb-lasten aan de scholen te vergoeden. In verband met stijging van de ozb-lasten dient het geraamde budget op de post onroerende zaakbelasting eigen objecten vanaf 2009 van € 34.300 verhoogd te worden naar € 39.000. - Momenteel maakt basisschool de Bongerd voor de lessen gebruik van 1 lokaal in gemeenschapshuis de Viersprong. Naar verwachting is deze ruimte per 1-8-2009 niet meer nodig als gevolg van een daling van het leerlingenaantal. De kosten nemen hierdoor, tevens rekening
34
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 3)
houdend met indexering in 2009 met circa € 3.200, af naar € 4.600. Met ingang van 2010 komt deze kostenpost (huurkosten onroerende zaken) te vervallen. De onderhoudsbijdrage voor de gymzaal van Sensis dient wegens indexering van de landelijke normen verhoogd te worden naar € 15.670. Daarnaast is eind juni de brede school in Velp opgeleverd. Deze brede school bevat ook een gymzaal. Voor de exploitatie van deze gymzaal wordt jaarlijks een vergoeding verstrekt van € 2.000. De kosten op de post bijdrage schoolbesturen bijzondere scholen stijgen hierdoor naar € 17.990 (€ 15.670 + 2% indexering + € 2.000). Bovengenoemde kostenuitzettingen worden afgedekt uit de stelpost loon en prijsstijging. Vervoerskosten In het kader van de kerntakendiscussie wordt de post bijdragen in vervoerkosten in 2009 afgeraamd met € 25.000 naar € 193.000 op basis van historische cijfers. Gedurende het schooljaar 2007-2008 constateerden wij echter al een sterke stijging van de kosten ondermeer door enkele afwijkende ritten en de oplopende benzineprijzen. Het schoolvervoer voor het jaar 2008-2009 is inmiddels samen met de andere gemeenten in het Land van Cuijk Europees aanbesteed. Voor 2009 voorzien wij een stijging van de kosten van het vervoer naar € 280.000. Een stijging met circa € 62.000 ten opzichte van de raming 2008 ( € 218.000). De discussie over een hogere bijdrage van de ouders voor leerlingenvervoer zal worden meegenomen bij de wijziging van de verordening leerlingenvervoer, die aan het einde van dit jaar aan de raad zal worden voorgelegd. Lokaal beleid onderwijs Als onderdeel van lokaal beleid worden de kosten van inzet van onderwijsondersteunende bureaus (bijvoorbeeld onderwijsbegeleidingsdienst Giralis) geboekt op deze post. Deze ondersteunende diensten hangen echter samen met het onderwijsachterstandenbeleid. De inzet van deze ondersteunende bureaus zal als uitkomst van de kerntakendiscussie (categorie 1) met ingang van 2009 bekostigd worden uit de doeluitkering onderwijsachterstanden. Leerplicht Momenteel wordt het toezicht op de naleving van de leerplicht voor alle gemeenten in het Land van Cuijk uitgevoerd door de gemeente Cuijk. Daarnaast wordt door de gemeente Cuijk een deel van de taken in het kader van de bestrijding van het voortijdig schoolverlaten uitgevoerd. Eind 2007 hebben de portefeuillehouders onderwijs/educatie in de regio Brabant Noordoost op basis van een onderzoeksrapport het voornemen uitgesproken om te komen tot één regionaal bureau voor 7 de uitvoering van de leerplicht en rmc -taken met drie uitvoeringslocaties (waaronder de huidige locatie in de gemeente Cuijk). Hierdoor wordt de uitvoering van deze taken verder versterkt. Deze opschaling gaat gepaard met een uitbreiding van de formatie voor de uitvoering van deze taken. Voor de formatieomvang wordt aangesloten bij landelijk gehanteerde normen. De omzetting naar een regionaal bureau leerplicht leidt tot een stijging van de kosten van € 24.644 in 2008 (geraamd € 21.500) naar € 29.740 in 2009 en naar het structurele eindniveau van € 31.858 in 2010. Een uitvoerig raadsvoorstel is geagendeerd voor de raadsvergadering van september 2008. Notitie visie huisvesting scholen en gemeenschapsaccommodaties Wij waren voornemens in september 2008 een notitie met betrekking tot de huisvesting van de maatschappelijke voorzieningen (scholen /kinderopvang/peuterspeelzalen en wijkgebonden e voorzieningen gemeenschapshuizen) aan u voor te leggen. Een 1 concept-visienota hebben wij besproken met alle betrokkenen. Hierbij is ons gebleken dat de in de notitie opgenomen voorstellen nog onvoldoende draagvlak genieten met name bij het onderwijsveld. In overleg met betrokkenen zal een nieuw traject voor de visieontwikkeling worden opgesteld. Hierover zullen wij u per nieuwsbrief nader informeren. Grave 2020 (€ 1.650 en € 25.000) Onderwijsbeleid Als onderdeel van lokaal beleid worden de kosten van inzet van onderwijsondersteunende bureaus (bijvoorbeeld onderwijsbegeleidingsdienst Giralis) geboekt op deze post. Deze ondersteunende diensten hangen echter samen met het onderwijsachterstandenbeleid. De inzet van deze
7 Regionaal Meld- en Coördinatiefunctie (voortijdig schoolverlaten).
35
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 3)
ondersteunende bureaus zal als uitkomst van de kerntakendiscussie (categorie 1) met ingang van 2009 bekostigd worden uit de doeluitkering onderwijsachterstanden. De vermeende bezuiniging op lokaal onderwijsbeleid, groot € 1.650, is vervallen omdat deze mutatie al in 2008 als structureel voordeel is verwerkt. Leerlingenvervoer In het kader van de kerntakendiscussie wordt de post bijdragen in vervoerkosten in 2009 afgeraamd met € 25.000 naar € 193.000 op basis van historische cijfers. Gedurende het schooljaar 2007-2008 constateerden wij echter al een sterke stijging van de kosten ondermeer door enkele afwijkende ritten en de oplopende benzineprijzen. Uitgaande van het feit dat de mutaties van het project Grave 2020 (categorie 1) integraal worden doorgevoerd en beschouwd kunnen worden als bestaand beleid, wordt deze € 25.000 weer gecorrigeerd. Het schoolvervoer voor het jaar 2008-2009 is inmiddels, samen met de andere gemeenten in het Land van Cuijk, Europees aanbesteed. Deze Europese aanbesteding pakt zeer ongunstig uit. Voor 2009 voorzien wij een stijging van de kosten van het vervoer naar € 280.000. Een stijging met circa € 62.000 ten opzichte van de raming 2008 ( € 218.000). Hiervan wordt een deel gecompenseerd uit de post loon- en prijsstijgingen. Indicatoren Omschrijving Aantal deelnemers aan cursussen voor volwassenen Aantal basisscholen Rapportcijfer burgerrol Partner onderdeel oordeel burgers over basisscholen (gemiddeld 7,3)
Bron ROC
E/P P
2007 p.m.
2008 15
2009 20
2010 25
Managementinformatie Monitor (SVDG)
P
7
7
7
7
E
7,3
7,5
8,0
8,0
Taakveld volksgezondheid Wat willen we bereiken? • Alle inwoners van Grave in staat stellen om een fysiek en geestelijk gezond leven te leiden; Beleidskader Het beleid op het gebied van volksgezondheid is vastgelegd in de Wet collectieve preventie volksgezondheid (Wcpv). De GGD voert deze taken uit voor de gemeente. Alleen voor de jeugdgezondheidszorg 0-4 jaar ligt de uitvoering bij de Thuiszorgorganisatie STBNO. Daarnaast is de gemeente op basis van de Wcpv verplicht elke vier jaar een nota lokaal gezondheidsbeleid op te stellen. De nota 2008-2011 is in mei door de raad vastgesteld. In deze nota heeft de gemeente Grave de volgende beleidskeuzes gemaakt: - De gemeente Grave wil investeren in gezond gedrag; - De gemeente Grave wil, in navolging van het landelijk beleid, het percentage jongeren onder de 16 jaar dat alcohol drinkt, terugdringen en het alcoholgebruik onder ouderen niet verder laten stijgen; - De gemeente Grave heeft als ambitie het percentage rokers in Grave in de periode 2008-2011 minimaal gelijk te houden aan het landelijk gemiddelde; - De gemeente Grave heeft de ambitie het percentage jongeren dat hard- en softdrugs gebruikt terug te dringen; - De gemeente Grave streeft ernaar, in navolging van de landelijke ambitie, het percentage jongeren met overgewicht te laten dalen en het percentage volwassenen en ouderen met overgewicht niet verder te laten stijgen; - De gemeente Grave wil door middel van de aanpak van overgewicht werken aan de preventie van diabetes en complicaties als gevolg daarvan. Tevens wil de gemeente Grave aandacht besteden aan de landelijke campagne “Kijk op Diabetes” ten behoeve van preventie en vroegsignalering; - De gemeente Grave heeft als ambitie in verband met depressie dat meer mensen dan nu doelmatige preventieve hulp krijgen tegen, en vroege interventie bij depressies, in navolging van de landelijke ambities. Ouderen, volwassenen en jongeren zijn aandachtsgroepen; - Vanuit het perspectief gezondheid streeft de gemeente Grave ernaar eenzaamheid bij ouderen niet verder te laten stijgen; - De gemeente wil aanschaf en goed gebruik van automatische externe defibrillatoren in de gemeente bevorderen;
36
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 3)
- De gemeente spant zich in om een goed binnenklimaat te creëren in onderwijsvoorzieningen. Wat gaan we daarvoor doen? - De GGD en STBNO opdracht te geven het basistakenpakket uit te voeren; - Uitvoeren diverse leefstijlprojecten, zoals Meet, weet en beweeg, Eten en Gymen, Gezonde schoolkantine, regionaal alcohol en drugs project; - Uitvoering diverse andere projecten zoals De ontmoeting, Preventie eenzaamheid, subsidiëring AED’s (voorstel volgt eind 2008). Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Urnenmuur begraafplaats Grave In 2006 is in de notitie met betrekking tot de hoogte van de grafrechten al opgenomen dat in de nabije toekomst het noodzakelijk is dat de op de begraafplaats Grave bestaande urnenmuur wordt uitgebreid. Voor een uitbreiding met 66 urnennissen is een investering van € 35.000 exclusief BTW noodzakelijk. Afschrijving in 30 jaar. Besluitvorming hieromtrent met de exacte berekening moet nog plaatsvinden. De uitbreiding zal in 2009 moeten plaatsvinden. Afschrijvingslasten worden vanaf 2010 opgevoerd (jaar na gereedkomen investering). Jeugdgezondheidszorg (€ 22.000 en € 15.400) Sinds 2003 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) 0-4 jarigen. De gemeenten krijgen voor de uitvoering van de verplichte uniforme taken JGZ 0-4 jarigen een 8 Rijksspecifieke uitkering (RSU) . Daarnaast is in 2003 structureel een bijdrage 'Tijdelijke regeling vroegsignalering' (Trv) in de algemene uitkering van gemeenten gestort voor de uitvoering van maatwerktaken JGZ 0-4 jarigen. Tot en met 2008 is het gebruikelijk geweest om de RSU en de Trv één op één over te maken aan de thuiszorgorganisatie 'Stichting Thuiszorg Brabant Noord-Oost' (STBNO). Afgelopen jaar heeft STBNO opdracht gekregen om haar eigen administratieve organisatie op orde te brengen en te komen met een integrale kostprijs. Op basis hiervan is er bij de gemeenten in Brabant Noord-Oost een begroting/subsidieverzoek ingediend voor 2009. Met betrekking tot de RSU ontvangen de gezamenlijke gemeenten in Brabant Noord Oost in 2009 € 3.944.000. Dit is ongeveer € 200.000 minder aan RSU-gelden dan in 2008, terwijl er tegelijkertijd een uitbreiding van taken heeft plaatsgevonden (prenatale zorg is overgeheveld uit de AWBZ). Verder is de RSU uitkering in 2008 niet geïndexeerd voor CAO loonstijging. Met andere woorden: STBNO vraagt van de gemeenten € 4.454.000 voor de uitvoering van de verplichte basistaken JGZ 0-4 jarigen. Gemeenten ontvangen van het rijk echter maar een bedrag van € 3.944.000. Dit betekent dat de 14 gemeenten in Brabant Noord Oost (afgerond) € 500.000 extra zouden moeten bijdragen aan de Thuiszorg uit eigen middelen. Voor Grave betekent dit extra kosten van € 22.000. Daarnaast is ook de subsidieaanvraag voor het maatwerkdeel JGZ 0-4 2009 meer dan verdubbeld ten opzichte van 2008. Voor Grave betekent dit dat het bedrag van ruim € 10.000 in 2008 stijgt naar ruim € 25.000 in 2009. Dus een extra kostenpost van ruim € 15.000.
8
Tot en met 2007 is sprake van een Rijksspecifieke uitkering (RSU). Per 2008 is het een brede doeluitkering (BDU, onderdeel JGZ). Gemakshalve is in de hele tekst het begrip RSU gehanteerd.
37
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 3)
Voorzieningen en sociale samenhang (totaal) Wat mag het kosten?
Omschrijving
Totaal lasten Totaal baten
Werkelijk: Begroot: 2007 2008
2009
Meerjarenplanning: 2010 2011
2012
6.881.369 -3.995.195
10.333.486 -6.679.345
9.583.873 -6.061.817
9.533.827 -6.061.977
9.526.353 -6.060.847
9.524.851 -6.060.847
Subtotaal Totaal doorbelasting
2.886.174 0
3.654.141 0
3.522.056 1.131.300
3.471.850 1.126.400
3.465.506 1.180.100
3.464.004 1.118.300
Resultaat voor winstbestemming
2.886.174
3.654.141
4.653.356
4.598.250
4.645.606
4.582.304
0
0
0
0
0
0
2.886.174
3.654.141
4.653.356
4.598.250
4.645.606
4.582.304
Totaal mutaties reserves Resultaat na winstbestemming
Omschrijving 01 Primitieve begroting 02 Mutaties bestaand beleid Subtotaal bestaand beleid 03 Mutaties nieuw beleid Subtotaal bestaand en nieuw beleid 05 Dekking (algemene uitkering) 05 Dekking (categorie 1) 05 Dekking (trendmatige verhoging) 05 Dekking (overig dekkingsplan) Subtotaal dekking Totaal voor kostenverdeling 09 Mutaties kostenverdeelstaat Totaal na kostenverdeling
Lasten Baten 7.361.261 -4.226.845 2.153.061 -1.812.557 9.514.322 -6.039.402 127.070 0
Mutatie reserves 0 0 0 0
Doorbelasting 0 0 0 0
Totaal 3.134.416 340.504 3.474.920 127.070
9.641.392 -6.039.402 58.485 -18.885 -116.004 0
0 0 0
0 0 0
3.601.990 39.600 -116.004
0 -3.530 0 0 -57.519 -22.415 9.583.873 -6.061.817 0 0 9.583.873 -6.061.817
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1.131.300 1.131.300
-3.530 0 -79.934 3.522.056 1.131.300 4.653.356
38
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 4)
PROGRAMMA 4: ECONOMISCHE AANGELEGENHEDEN, TOERISME EN RECREATIE Portefeuillehouder: G.J. (Hans) Bos Inleiding Op economisch gebied is een ondernemersvriendelijke gemeente het uitgangspunt. Om samen met de plaatselijke ondernemers, vertegenwoordigers en Kamer van Koophandel randvoorwaarden te creëren, waardoor het weer aantrekkelijk wordt om in de gemeente Grave te vestigen en op deze manier een positieve bijdrage leveren aan de plaatselijke werkgelegenheid. Het is belangrijk om economisch beleid te ontwikkelen in samenwerking met de ondernemers, vertegenwoordigers (Graveon en Horeca vereniging gemeente Grave) en de Kamer van Koophandel. Waar wil ondernemend Grave in 2020 staan? Het doel van dit programma is ook om de gemeente Grave toeristisch en recreatief steviger op de kaart te krijgen. De aantrekkelijkheid van onze vestingstad met haar cultuurhistorische gebouwen, de Maas, de kerkdorpen Escharen, Gassel, Velp en het achterland bieden voldoende mogelijkheden om dit te bewerkstelligen. Ook de samenwerking in het Land van Cuijk door middel van het portefeuillehoudersoverleg toerisme en recreatie, de regio-VVV, de kop van Noord-Limburg en de luchthaven Weeze (Niederrhein) benadrukken de aantrekkelijkheid van ons gebied (Land van Cuijk, kop van Noord-Limburg en een deel van Euregio Rijn-Waal) en bieden volop kansen. Taakvelden Dit programma bestaat uit de taakvelden economische aangelegenheden en toerisme en recreatie.
Taakveld economische aangelegenheden Wat willen we bereiken? - Voorwaarden scheppen en randvoorwaarden creëren voor een gezonde economische ontwikkeling van de gemeente Grave; -Bevorderen aantrekkelijk vestigingsklimaat van winkels, bedrijven en (zorg-)voorzieningen. Beleidskader In het bestuursakkoord ('coalitieprogramma 2006-2010') is als speerpunt opgenomen: "5. bevordering van een goed ondernemingsklimaat". y 1998: Marktverordening gemeente Grave 1998 y 2003: Verordening staangeld Grave 2004 Wat gaan we daarvoor doen? • Het verminderen van de administratieve regels; • Het uitbreiden van het bedrijventerrein De Bons; • Het inzetten van de gemeentelijke contactpersoon voor economische aangelegenheden; • Uitbreiden winkelbestand binnenstad: - uitvoering plan Bijl/Hofplein (winkels) en instelling brancheringscommissie binnenstad; - behouden Arsenaal als economische bestemming; - tegengaan woondoeleinden in winkelpanden door aanpassing Komplan Grave; • Ontwikkeling dan wel nadere studie naar ontwikkeling nieuwe bedrijvenzone Wisseveld; • De resultaten van de SWOT-analyse zullen worden betrokken bij het opstellen van een economisch actieplan. De plaatselijke partijen (ondernemers, Graveon, HvGG en Kamer van Koophandel) worden bij de opstelling betrokken. De SWOT-analyse is verricht in opdracht van de Kamer van Koophandel. Het resultaat is vermeld in het rapport Ondernemend Grave. Dit actieplan op het gebied van economische aangelegenheden is in voorbereiding en zal naar verwachting eind 2008 / begin 2009 gereed zijn; • Optimaliseren mogelijkheden regionale samenwerking gemeenten Land van Cuijk en kop van Noord-Limburg (ontwikkeling regionale marketingstrategie) en Euregio Rijn-Waal; • Bevorderen economische leefbaarheid platteland/kerkdorpen: - mogelijkheden herziening bestemmingsplan Buitengebied benutten;
39
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 4)
- deelname in project Nieuwe Economische Dragers Land van Cuijk. Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Behoudens bovenstaande actiepunten die enkele jaren doorlopen, is er op dit moment geen aanleiding voor nieuw beleid op economisch vlak. Indicatoren Omschrijving Aantal bedrijven Percentage beroepsbevolking Percentage werklozen (van beroepsbevolking)
Bron KvK Provincie* Provincie*
E/P P P P
2007 760 49,85% 5,9%
2008 760 50% 5,9%
2009 770 50%% 5,5%
2010 770 50% 5%
* Sociaal-Economische Kerncijfers 2008, Provincie Noord-Brabant
In 2009 worden de kengetallen voor economische aangelegenheden verder ontwikkeld. Hieraan wordt een jaarlijkse rapportage gekoppeld van de economische ontwikkeling van de gemeente Grave. In deze rapportage worden bijvoorbeeld vermeld het aantal en soort bedrijven, het aantal arbeidsplaatsen, de voortgang van de projecten.
Taakveld toerisme en recreatie Wat willen we bereiken? • Het bevorderen van toerisme en recreatie in de gemeente Grave. Gemeente Grave is stad Grave, de kerkdorpen Velp, Escharen, Gassel en het landelijke gebied. Beleidskader In het bestuursakkoord ('coalitieprogramma 2006-2010') is als speerpunt opgenomen: "6. bevordering toerisme en recreatie". y Toeristisch-recreatief beleidsplan (afgeleid van het Toeristisch Recreatief Ontwikkelingsplan (TROPnota) van de provincie Noord-Brabant. Eind 2008 verschijnt een nieuwe nota. Wat gaan we daarvoor doen? • Er is geen (recent) vastgesteld overkoepelend beleidsdocument beschikbaar op het gebied van recreatie en toerisme. De nadruk ligt op het uitvoeren van concrete actiepunten en projecten zoals bijvoorbeeld gesteld in het bestuursakkoord ("coalitieprogramma 2006-2010"). Daarnaast zal het huidige toeristisch-recreatief beleidsplan (TROP-nota) worden geactualiseerd. Deze is naar verwachting in het vierde kwartaal van 2008 gereed. • Met een extra budgetimpuls van € 50.000 per jaar worden in de periode 2007 tot en met 2010 veel zaken aangepakt, zoals het actualiseren van het toeristisch-recreatief beleidsplan (TROP-nota Grave), verdere professionalisering van de stichting Bezoekersmanagement Grave en van de promotie in samenwerking met de lokale en regionale VVV en de Vereniging Nederlandse Vestingsteden, nieuwe arrangementen, verbeteren overnachtingsmogelijkheden, diverse toeristische routes uitbouwen (waaronder fiets- en wandelpaden), toeristische bewegwijzering verbeteren, autoluw maken binnenstad en/of Markt enzovoorts. • Aanleggen fietspad door de Hampoort en brug over de Raam. Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Herbestemming historisch Stadhuis (€ 190.000) Het historische Stadhuis is een perfecte locatie voor de plaatselijke VVV - winkel, het onderbrengen van het Bezoekersmanagement Grave en om te gebruiken als representatief gebouw voor de gemeentelijke activiteiten. De begane grond kan worden ingericht voor de VVV en het Bezoekersmanagement Grave. De verdieping en de zolder kunnen worden benut door de gemeente. De geraamde investeringskosten zijn als volgt opgebouwd:
40
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 4)
a. Herstel- en restauratiewerkzaamheden waaronder reparatie glas in lood, herstellen bordestrap en schilderwerk. Geraamde kosten € 190.000 (incl. BTW) (prijspeil 2007). Er wordt bekeken in hoeverre deze kosten gedeeltelijk afgedekt kunnen worden met behulp van het beheerplan gebouwen. b. Voorzieningen om het gebouw “zelfstandig” te kunnen laten functioneren (bijv. voor de vestiging van de VVV winkel en de 1e verdieping als trouwlocatie). Het gebouw wordt geheel afsluitbaar gemaakt, voorzien van eigen installaties en er wordt een voorziening aangebracht waardoor het mogelijk wordt dat mindervaliden de eerste verdieping kunnen bereiken. Geraamde kosten € 310.000 (incl. BTW), afschrijving in 15 jaren (vanaf 2010) (prijspeil 2007). Om de effecten te meten van meer inspanning om toerisme en recreatie te ontwikkelen moeten nog kengetallen worden ontwikkeld. Hieraan wordt een jaarlijkse rapportage gekoppeld van de recreatieve en toeristische ontwikkeling van de gemeente Grave. De eerste rapportage verschijnt in het eerste kwartaal van 2009.
Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie (totaal) Wat mag het kosten?
Omschrijving
Werkelijk: Begroot: 2007 2008
2009
Meerjarenplanning: 2010 2011
2012
Totaal lasten Totaal baten
147.423 -2.805.078
138.088 -106.318
358.898 -96.513
184.568 -96.513
184.568 -96.513
184.568 -96.513
Subtotaal Totaal doorbelasting
-2.657.655 0
31.770 0
262.385 452.900
88.055 451.000
88.055 472.600
88.055 447.700
Resultaat voor winstbestemming
-2.657.655
31.770
715.285
539.055
560.655
535.755
0
0
0
0
0
0
-2.657.655
31.770
715.285
539.055
560.655
535.755
Totaal mutaties reserves Resultaat na winstbestemming
Omschrijving 01 Primitieve begroting 02 Mutaties bestaand beleid Subtotaal bestaand beleid 03 Mutaties nieuw beleid Subtotaal bestaand en nieuw beleid 05 Dekking (algemene uitkering) 05 Dekking (categorie 1) 05 Dekking (trendmatige verhoging) 05 Dekking (overig dekkingsplan) Subtotaal dekking Totaal voor kostenverdeling 09 Mutaties kostenverdeelstaat Totaal na kostenverdeling
Lasten 138.088 31.800 169.888 190.000
Baten -106.318 9.805 -96.513 0
Mutatie reserves 0 0 0 0
Doorbelasting 0 0 0 0
Totaal 31.770 41.605 73.375 190.000
359.888 0 -990
-96.513 0 0
0 0 0
0 0 0
263.375 0 -990
0 0 -990 358.898 0 358.898
0 0 0 -96.513 0 -96.513
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 452.900 452.900
0 0 -990 262.385 452.900 715.285
41
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 5)
PROGRAMMA 5 DUURZAME RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Portefeuillehouder: J.J.E. (Jacques) van Geest Inleiding Een duurzame ruimtelijke ontwikkeling wordt gekenmerkt door een lange termijnvisie op de ontwikkelingsrichting van de gemeente. Op de middellange termijn speelt het project 'bouwen binnen strakke contouren'. Deze pilot stelt ons in staat om al onze wensen op het gebied van volkshuisvesting en leefbaarheid, stedelijke vernieuwing en toekomstperspectief voor de kernen integraal te beschouwen en tot medio 2009 versneld in te vullen. Taakvelden Dit programma bestaat uit de taakvelden milieu en ruimtelijke ordening
Taakveld milieu Wat willen we bereiken? Verbeteren van de milieukwaliteit en een bijdrage leveren aan een duurzame leefomgeving; Versterken van natuur- en milieubewust gedrag door het bevorderen van de betrokkenheid, kennis en vaardigheden van en over natuur en milieu; Beleidskader Naast het gemeentelijk beleidskader moeten we ook nog voldoen aan de provinciale milieuverordening en is er op regionaal niveau een meerjarendoelstelling geformuleerd en is er een uitvoeringsprogramma leefomgeving. y 2004: Afvalstoffenverordening regio Land van Cuijk en Boekel y 2005: Verordening verlening van inzamelvergoedingen aan nonprofitinzamelaars van oud papier 2005 y 2005: Destructieverordening gemeente Grave Wat gaan we daarvoor doen? Uitvoering geven aan de wet Milieubeheer (onder andere periodiek ophalen huisvuil); Intensivering van de interne en externe informatie van milieu-informatie; Integreren van milieu- en andere omgevingsbeleidsvelden; Actualiseren milieuprogramma. Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Milieuvergunningen Op het gebied van milieuvergunningen is er een steeds verdergaande verschuiving van vergunningen naar meldingen te zien, met als gevolg een grotere aandacht voor preventiecommunicatie (voorlichting) en repressie (toezicht), een en ander om overtredingen te voorkomen dan wel tijdig te corrigeren om zodoende te voorkomen dat handhaving het enige antwoord is op deze trend. Op het terrein van afvalinzameling is het de vraag wat de toekomst is van groenafval. Verwacht wordt dat dit een interessante grondstof gaat worden, net als oud papier en textiel. Deze nieuwe grondstof zal waarschijnlijk worden ingezet voor het opwekken van energie.Daarnaast wordt in 2009 aandacht besteedt aan zogenaamde lege vergunningen. Wet informatie uitwisseling ondergrondse netten Per 1 juli 2009 loopt de overgangstermijn van de Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten (WION) af. Op dat moment moeten wij in staat zijn om 24 uur per dag 7 dagen per week alle relevante gegevens over de gemeentelijke ondergrondse netten (voornamelijk riolering) binnen 24 uur te leveren aan het Kadaster. Dit zal geautomatiseerd moeten verlopen. De kosten voor de implementatie van de WION zullen in het verbrede gemeentelijk rioleringsplan worden meegenomen.
42
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 5)
Waterplan In het waterplan (onderdeel van het gemeentelijke rioleringsplan) wordt nieuw beleid geformuleerd. Ook is de Europese Kaderrichtlijn Water van toepassing op onder andere de Raam, de Hertogswetering en de Tochtsloot. De Europese Kaderrichtlijn Water is een verfijning van de afspraken van de Reconstructie. Taken grond- en oppervlaktewater Met de wet gemeentelijke watertaken (1 januari 2008) en de aankomende waterwet (verwachting 1 januari 2009) komen meer taken op het gebied van grond- en oppervlaktewater bij de gemeente te liggen. Voorlopig zijn dit taken in de voorlichting en als aanspreekpunt naar de burger toe. Op een latere termijn zal hier meer bij komen. Het gemeentelijke waterplan (reeds in de maak) en het verbrede gemeentelijke rioleringsplan (in voorbereiding) moeten hier handen en voeten aan geven. Door de verbrede rioolheffing moet hier ook dekking voor gevonden worden. Indicatoren Omschrijving Tevredenheid burger over afvalinzameling (gemiddelde 6,9) Tevredenheid burger over openbaar groen (gemiddelde 6,6) Aantal ton opgehaald oud papier (per 1.000 kg)
Bron Monitor (SVDG) Monitor (SVDG) Managementinformatie
E/P E
2007 6,1
2008 6,1
2009 6,5
2010 7,0
E
6,8
6,8
7,0
7,0
P
1.035.
1.000
1.000
1.000
Taakveld ruimtelijke ontwikkeling Wat willen we bereiken? • Van belang vinden wij dat de pilot 'Bouwen binnen strakke contouren' wordt veilig gesteld door het vaststellen van de bestemmingsplannen. Deze pilot liep af op 1 mei 2008, maar is met een jaar verlengd voor een lijst met aangegeven projecten. Daarnaast willen wij verder gaan met de lopende projecten. Hoge prioriteit wordt daarbij gegeven aan de nieuwbouw van Maaszicht en de herontwikkeling van de locatie Bijl-Hofplein. Beide projecten moeten, volgens het bestuursakkoord, in 2010 gerealiseerd zijn. Volgens de meest recente planningen zal deze streefdatum niet gehaald worden. Het project Rabobank Gassel zou volgens het bestuursakkoord eind 2008 gereed zijn. Het plan is echter opgesplitst in twee plannen, te weten een centrumplan Gassel en een herstructureringsplan Gassel. Dit laatste plan is opgestart maar nog niet gereed. Op de langere termijn, in 2009, moet ook gekeken worden naar de toekomstmogelijkheden van het asielzoekerscentrum. Het contract hiermee loopt af in 2010. • Het Ruimtelijk Toetsingskader is een samenhangende en richtinggevende stedenbouwkundige visie op de ontwikkeling van Grave en de kerkdorpen op de korte (tot vijf jaar) en middellange termijn (tot tien jaar). • De vaststelling van het Masterplan Volkshuisvesting en Leefbaarheid (vastgesteld op 16 december 2003) impliceerde de opdracht tot het per kern ontwikkelen van een stedenbouwkundige visie. Het Ruimtelijk Toetsingskader is deze kwalitatieve stedenbouwkundige uitwerking van het Masterplan. Het faciliteert de toekomstige projectgestuurde ontwikkelingsrichting van Grave en is tegelijkertijd een bouwsteen voor de te actualiseren bestemmingsplannen. • Voor de herontwikkeling van het oude stadscentrum (Bijl - Hofplein) is na de sloop van het stadhuis het stedenbouwkundige plan van architect Jo Crepain richtinggevend. • Op basis van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening zijn wij verplicht een structuurvisie op te stellen. Hierin zal het ruimtelijke beleid worden vastgelegd. Het ruimtelijke toetsingskader zal hiervoor als één van de onderleggers dienen. • De doelstelling voor het buitengebied vloeit voort uit het vastgestelde Reconstructieplan (Revitalisering Landelijk Gebied) en omvat de volgende kernpunten: - beheerste en duurzame ontwikkeling van het buitengebied met behoud en/of herstel van landschappelijke waarden en gericht op een duurzame balans tussen natuur en landbouw; - in stand houden van de verscheidenheid in het landschap als drager van de kwaliteit van de leefomgeving;
43
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 5)
- bevorderen van de sociaal-economische vitaliteit, het scheppen van nieuwe economische dragers en passend hergebruik geven aan de vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen; - meewerken aan de overplaatsing van intensieve veehouderijbedrijven uit delen van het buitengebied die als extensiveringgebied zijn aangewezen; - onder de vlag van de reconstructie uitvoeren van projecten die in het landschapsbeleidsplan zijn aangeduid; - herziening van het bestemmingsplan Buitengebied en opstellen van een gebiedsvisie voor de bebouwingsclusters en -linten op basis van de provinciale nota Buitengebied in Ontwikkeling.
•
•
Het in de periode 2003-2008 realiseren van een zo groot mogelijke invulling van het woningbouwprogramma, gebaseerd op de uitkomsten van het masterplan Volkshuisvesting en Leefbaarheid, met aandacht voor kwaliteit en kwantiteit en gericht op een evenwichtige verdeling tussen de kernen. Een en ander budgettair ten minste neutraal. Voor het bereiken van deze doelstelling is een projectorganisatie in het leven geroepen en worden bouwprojecten voorbereid en uitgevoerd door het projectbureau met ondersteuning van onze vakafdelingen. Behoud en ontwikkeling van het Graafsche culturele erfgoed
Beleidskader Het taakveld ruimtelijke ordening opereert voornamelijk onder landelijke wetgeving. Op het gebied van de nieuwe Wet op de ruimtelijke ontwikkeling is het hebben van een structuurvisie voor het gehele grondgebied een vereiste. - Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) met als instrument de omgevingsvergunning (is overigens uitgesteld tot 2010); Daarnaast valt onder het beleidskader het Ruimtelijk Toetsingskader, het Stedenbouwkundig plan J. Crepain, de Welstandsnota, de Monumentennota, de StructuurvisiePlus, het Uitwerkingsplan Land van Cuijk (streekplan) en het Reconstructieplan. y 2003: Monumentenverordening Grave 2003
Wat gaan we daarvoor doen? • Inspelen op de ontwikkelingen met betrekking tot Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) met als instrument de omgevingsvergunning (is overigens uitgesteld tot 2010); • Jaarlijks de grondexploitaties herzien; • Het project nieuwe stadhuis afronden: slopen van het oude stadhuis (gevolgd door de herontwikkeling locatie Bijl/Hofplein tot woningbouw met winkelvoorzieningen); • Een extra impuls geven aan de woningbouw in de kerkdorpen; • Beginnen met de ontwikkeling van het woongebied Wisseveld (Koninginnedijk); • Meer investeren in de ontwikkelkosten van het LOG Graspeel om de Ceressubsidie veilig te stellen; • De streekmanager langer aan het werk zetten (tot 2010); • De landschappelijke inrichting rond de vispassage vormgeven; • Een extra ontsluiting aanleggen achter de Mars om het dorpshart Oud Velp te ontlasten van agrarisch verkeer en tegelijk een Ecologische Verbindingszone (EVZ) realiseren; • Herontwikkeling centrum Velp (1e fase gestart); • Start project Rabobank Gassel - Centrumplan Gassel • Uitvoering en oplevering project Rabobank Gassel - Herstructuringsplan Gassel. Het project is al gestart in 2008; • Nieuwbouw Maaszicht binnen plangebied Koninginnedijk; Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (WABO) Per 1 januari 2010 treedt de WABO in werking. Bouwvergunningen worden dan onderdeel van de omgevingsvergunning. Ook zullen zich de legesinkomsten van de omgevingsvergunning anders gaan verdelen indien er meerdere bevoegde gezagen zullen zijn. Vanaf de inwerkingtreding van de Wabo moeten gemeenten en provincies beschikken over bruikbare verordeningen om leges te kunnen
44
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 5)
heffen voor het behandelen van de aanvraag om een omgevingsvergunning. Naast de noodzaak tot aanpassing van verordeningen speelt ook de wens van de Tweede Kamer om uiterlijk per 1 januari 2010 tot 'transparante afspraken' over legesberekening te komen. In de WABO zullen ook meer bouwwerken bouwvergunningvrij worden gemaakt. Daardoor zullen er in 2010 minder lichte bouwaanvragen worden aangevraagd en zal het accent bij gemeenten meer op het buitentoezicht worden gelegd. Bouwbeleidsplan (€ 20.000 incidenteel) Bouwbeleidsplan: De reacties op calamiteiten, bijvoorbeeld op het terrein van het bouw- en woningtoezicht en de resultaten van de onderzoeken naar deze calamiteiten laten zien dat een consistent doelgericht beleid nodig is. Niet alleen deze situaties vormen de aanleiding voor een beleidsplan, maar ook de wettelijke verplichting die de gemeente per 1 april 2008 heeft om beleid en een programma ten aanzien van de handhaving van de bouwregelgeving te ontwikkelen, maakt dat een beleidsplan noodzakelijk is. Hiervoor dient incidenteel € 20.000 gereserveerd te worden. Welstandsbeleid Welstandsbeleid: Het welstandsbeleid wordt geëvalueerd door de raad. Afhankelijk van de ambities van de raad dient de huidige welstandsbeleid (welstandsnota/interne organisatie) te worden aangepast. Op 30 september 2008 heeft hierover een debat plaatsgevonden met de gemeenteraad. Verbreding taken commissie Ruimtelijke Kwaliteitszorg (integratie welstand) (€ 4.000) Sinds 2005 brengt de commissie Ruimtelijke Kwaliteitszorg advies uit bij ondermeer nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen, beeldkwaliteitplannen en wijzigingen van monumenten of wijzigingen binnen het beschermde stads- en dorpsgezicht. De commissie welstand bracht tot 1 januari 2008 advies uit op de bouwplannen. De welstandsorganisatie is echter veranderd waardoor de commissie welstand geen adviezen meer verstrekt indien er geen gemeentelijk toetsingskader (welstandsbeleid) aanwezig is, zoals bij nieuwe inbreidingsplannen. De gemeente dient eerst het beleidskader vast te stellen. Normaliter komt dit beleidskader met de commissie Ruimtelijke Kwaliteitszorg tot stand. Door wijziging van de verordening van de commissie Ruimtelijke Kwaliteitszorg, door deze commissie de welstandsbevoegdheid toe te kennen, zal het mogelijk worden om genoemde kwaliteitstoets te borgen en hebben initiatiefnemers voortaan slechts te maken met één commissie. Strategische visie vestingwerken Grave (€ 20.000 incidenteel) Op diverse plekken zijn restanten van de voormalige vesting Grave zichtbaar aanwezig. Deze restanten zijn echter onvoldoende als zodanig herkenbaar of worden niet nader aangeduid. Niettemin is de identiteit van de stad Grave onder andere gebaseerd op deze voormalige vestingwerken. Op welke wijze deze vestingwerken onderdeel uit gaan maken van toekomstig beleid dient in een strategische visie te worden bepaald. Kosten worden geraamd op € 20.000. Opstellen archeologiebeleid Sinds 1 september 2007 is de Wet op de archeologische monumentenzorg in werking getreden. Hierdoor zijn gemeenten verplicht elk nieuw bestemmingsplan te zijn voorzien van een archeologie paragraaf, maar hebben gemeenten ook een eigen rol gekregen in het archeologiebeleid. Ondermeer door het opstellen van een archeologische waardenkaart. Met een archeologische waardenkaart kan nader worden geduid waar nader archeologisch onderzoek gewenst is, maar ook waar geen of slechts bij zeer ingrijpende bodemverstoringen archeologisch onderzoek verplicht wordt gesteld. Regionale samenwerking monumenten en archeologiebeleid Monumentenzorg en archeologie zijn onderwerpen die een zeer specialistische kennis vragen. Bij gemeenten met een beperkt aantal monumenten of met een lage verwachtingswaarde ten aanzien van de archeologie zal deze kennis beperkt of niet aanwezig zijn. Door regionale samenwerking is het mogelijk om kennis en werkzaamheden efficiënt in te zetten. Evaluatie monumentenbeleid Het gemeentelijke monumentenbeleid is in 2002 vastgesteld. Inmiddels is voldoende ervaring opgedaan met dit beleid en het subsidiestelsel. Daarnaast zijn er gewijzigde inzichten en landelijke ontwikkelingen die aanleiding geven om het huidige beleid te evalueren. Onder andere is er momenteel meer behoefte aan instandhoudingmaatregelen dan aan restauratie subsidie en is er volop aandacht aan de wederopbouwperiode.
45
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 5)
Indicatoren Omschrijving Aantal verleende bouwvergunningen
Bron Managementinformatie Managementinformatie Managementinformatie
Aantal rijksmonumenten Aantal gemeentelijke monumenten
E/P P
2007
2008
2009
176
170
170
2010 0
P
172
172
172
175
P
134
134
134
140
9
Duurzame ruimtelijke ontwikkeling (totaal) Wat mag het kosten?
Omschrijving
Totaal lasten Totaal baten
Werkelijk: Begroot: 2007 2008
Meerjarenplanning: 2009 2010 2011
2012
7.320.698 -8.251.688
8.872.597 -9.173.590
4.487.039 -5.017.815
4.432.406 -5.017.815
4.430.118 -5.017.815
4.430.234 -5.017.815
Subtotaal Totaal doorbelasting
-930.989 0
-300.993 0
-530.776 1.833.300
-585.409 1.825.500
-587.697 1.912.800
-587.581 1.812.200
Resultaat voor winstbestemming
-930.989
-300.993
1.302.524
1.240.091
1.325.103
1.224.619
0
0
-360.470
-360.470
-360.470
-360.470
-930.989
-300.993
942.054
879.621
964.633
864.149
Totaal mutaties reserves Resultaat na winstbestemming
Omschrijving 01 Primitieve begroting 02 Mutaties bestaand beleid Subtotaal bestaand beleid 03 Mutaties nieuw beleid Subtotaal bestaand en nieuw beleid 05 Dekking (algemene uitkering) 05 Dekking (categorie 1) 05 Dekking (trendmatige verhoging) 05 Dekking (overig dekkingsplan) Subtotaal dekking Totaal voor kostenverdeling 09 Mutaties kostenverdeelstaat Totaal na kostenverdeling
9
Lasten Baten 8.592.597 -9.093.590 -4.126.948 4.101.975 4.465.649 -4.991.615 44.000 0
Mutatie reserves 0 -360.470 -360.470 0
Doorbelasting 0 0 0 0
Totaal -500.993 -385.443 -886.436 44.000
4.509.649 -4.991.615 0 0 -22.610 -9.640
-360.470 0 0
0 0 0
-842.436 0 -32.250
0 -16.560 0 0 -22.610 -26.200 4.487.039 -5.017.815 0 0 4.487.039 -5.017.815
0 0 0 -360.470 0 -360.470
0 0 0 0 1.833.300 1.833.300
-16.560 0 -48.810 -891.246 1.833.300 942.054
Vanaf 2010 zijn bouwvergunningen onderdeel van de omgevingsvergunning. De Wabo treedt dan in werking.
46
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 6)
PROGRAMMA 6: PUBLIEKE DIENSTVERLENING EN COMMUNICATIE Portefeuillehouders: mevrouw W.J.G. (Wilma) Delissen-van Tongerlo Inleiding De visie op publieke dienstverlening en communicatie is het zorgen voor een hoog dienstverleningsniveau. Klanten moet snel, efficiënt, vakkundig en rechtvaardig worden behandeld. De inwoners moeten op de hoogte (kunnen) zijn van het gemeentelijke beleid en wij moeten hen in ruime mate de mogelijkheid bieden te participeren bij beleidsvorming en –uitvoering. We werken continue aan verbetering van het imago van de gemeente. Geregeld zullen wij meedoen aan het onderzoek 'De Staat van de Gemeente', om het imago te meten en waar nodig proberen bij te stellen. Vanaf 2008 wordt gewerkt met het concept 'publieksbalie'. Hier kunnen burgers met al hun vragen terecht. Het streven is dat 80% van de klantvragen op het niveau van de frontoffice worden afgehandeld. De klantcontacten kunnen zich aandienen via de volgende kanalen: balie, telefoon, post, e-mail en internet. Hierbij maken de medewerkers gebruik van vastomlijnde procedures waardoor elke burger met dezelfde vraag op dezelfde manier geholpen wordt. Ook streven wij naar het principe 'klaar terwijl u wacht', wat de klantvriendelijkheid ten goede komt. Wat willen we bereiken? y De gemeentelijke producten en diensten zodanig aanbieden dat de klantvraag integraal benaderd wordt en dat we streven naar "klaar terwijl u wacht". y Objectieve beeldvorming over de gemeente; y Een grotere burgerparticipatie bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Voor wat betreft de controlesystematiek ten aanzien van de te leveren kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening zal binnen de bestaande mogelijkheden van de gemeente Grave in 2009 bepaald worden in hoeverre aansluiting realiseerbaar is met het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING). Deze organisatie wordt vanuit de VNG in het najaar van 2008 formeel opgericht. Zoals ook in de paragraaf bedrijfsvoering is aangegeven zullen de kerntaken van de ambtelijke organisatie voor 2009 zijn: - integraliteit; - kwaliteit, leesbaarheid en tijdigheid; - goed verankerde juridische en financiële control functies; - werken aan integrale veiligheid en handhaving; - ‘klant is koning’.
Beleidskader In het bestuursakkoord ('coalitieprogramma 2006-2010') zijn twee speerpunten opgenomen: "4. minder regels (Paarse krokodil)" en "7. opstellen visie en missiedocumenten met de bevolking". Deze onderwerpen worden nog nader uitgewerkt. Bijvoorbeeld in een herziening (vereenvoudiging) van de Algemene Plaatselijke Verordening. Minder regels heeft niet alleen met publieke dienstverlening te maken, maar werkt ook door naar alle andere programma's. y 2002: Verordening GBA (gemeentelijke bevolkingsadministratie) y 2007: Legesverordening gemeente Grave 2008 Wat gaan we daarvoor doen? y Interactief communiceren met inwoners; y Informeren van inwoners via media (bijvoorbeeld de Graafsche Courant en/of www.grave.nl); y Buurtbeheer beter positioneren; y De bedrijfsvoering anders inrichten om de dienstverlening op een hoger peil te brengen. Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Documentaire Informatievoorziening Nieuwe ontwikkelingen vooral op het terrein van Documentaire Informatievoorziening zullen gezamenlijk met de gemeenten Land van Cuijk worden genomen.
47
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 6)
Vermindering administratieve lasten Het Rijk is voornemens de Gemeentelijke Basisadministratie en de Registers van de Burgerlijke Stand samen te voegen tot een registratie. Daarnaast wil men de administratieve lasten van de burger verminderen. Zo zal het voor een voorgenomen huwelijk waarschijnlijk niet langer noodzakelijk zijn allerlei documenten te overleggen. Dit zal per huwelijk circa € 40, - aan inkomsten schelen. Verder zal door het invoeren van de basisregistraties er minder behoefte zijn aan verschillende uittreksels. Of deze voornemens al in 2009 worden uitgevoerd is op dit moment nog de vraag. Verkiezingen Het is ondertussen algemeen bekend dat vanaf 2009 er weer met potlood en papier zal worden gestemd. Wat hiervan precies de financiële gevolgen zullen zijn is momenteel niet te overzien. Nieuw paspoort Per 1 juli 2009 zal het nieuwe paspoort met vingerafdruk worden ingevoerd. Hiervoor zal het nodig zijn nieuwe apparatuur te gebruiken. Gedeeltelijk zal deze apparatuur kosteloos ter beschikking van de gemeenten worden gesteld. Gezien de vaak grote aanvragen voor identiteitsdocumenten vanuit het in de gemeente Grave aanwezige AZC, zal in 2009 actief bekeken worden of, ter verbetering en uitbreiding van onze dienstverlening, opzet van een gemeenteloket in het AZC zelf een haalbare kaart is. Website In 2009 blijven we, net als in 2008, de landelijke ontwikkelingen volgen voor wat betreft het electronisch aanbieden van goederen en diensten middels de gemeentelijke website. Dit kan variëren van het alleen verstrekken van informatie tot en met het bestellen, afnemen en betalen van goederen of diensten. Publieksbalie In 2009 wordt opnieuw meegedaan aan het onderzoek 'De staat van de gemeente'. Hierdoor kan beoordeeld worden of het invoeren van de publieksbalie zijn vruchten heeft afgeworpen. Het feit dat de burger voor meer zaken bij één publieksbalie terecht kan, moet leiden tot een hoger rapportcijfer. Basisregistratie adressen en gebouwen De Eerste Kamer heeft op 22 januari 2008 de wet voor de basisregistraties voor adressen en gebouwen (BAG) aangenomen. Gemeenten moeten op grond van deze wet basisgegevens over gebouwen en adressen bijhouden in één geautomatiseerd systeem. De wet verbetert de dienstverlening van overheden aan burgers en bedrijven. Het systeem zorgt ervoor dat informatie over een pand snel en eenduidig beschikbaar is voor hulpdiensten en gemeentelijke instellingen. Bedrijven en burgers hoeven door de nieuwe wet gegevens slecht éénmaal te verstrekken. De wet treedt halverwege 2009 in werking. Alle gegevens over adressen en gebouwen uit alle gemeenten worden dan centraal beschikbaar gesteld via het Kadaster. Voor de Gemeente Grave houdt dit onder meer in dat afwijkingen kunnen gaan ontstaan in huidige huisnummeringen, en er conform de BAG aanpassingen gedaan moeten worden, dat wil zeggen hernummerd moet worden. De consequenties en mogelijke aantallen worden nu in kaart gebracht. Op basis daarvan zal een intensief en tijdig communicatieplan in werking gaan treden om betrokkenen te informeren. Conform toezegging aan het ministerie van VROM zal in de Gemeente Grave de BAG in het eerste kwartaal van 2009 implementatiebereid zijn. Indicatoren Omschrijving Rapportcijfer burgerrol KLANT (gemiddelde 6,9) Gemiddelde doorlooptijd afhandeling bezwaarschriften
Bron Monitor (SVDG) Managementinformatie
E/P E
2007 6,5
2008 6,5
2009 7,0
2010 7,0
P
21 weken
21 weken
14 weken
14 weken
In het vierde kwartaal van 2008 zullen we onze servicenormen definiëren voor de verschillende kanalen, te weten: balie, post, telefoon, e-mail en internet.
48
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 6)
Wat mag het kosten? Omschrijving
Totaal lasten Totaal baten
Werkelijk: Begroot: 2007 2008
2009
Meerjarenplanning: 2010 2011
2012
204.973 -230.231
236.070 -214.325
180.340 -214.325
182.340 -214.325
189.165 -214.325
182.340 -214.325
Subtotaal Totaal doorbelasting
-25.258 0
21.745 0
-33.985 742.400
-31.985 739.200
-25.160 774.500
-31.985 733.800
Resultaat voor winstbestemming
-25.258
21.745
708.415
707.215
749.340
701.815
0
-40.000
0
0
0
0
-25.258
-18.255
708.415
707.215
749.340
701.815
Totaal mutaties reserves Resultaat na winstbestemming
Omschrijving 01 Primitieve begroting 02 Mutaties bestaand beleid Subtotaal bestaand beleid 03 Mutaties nieuw beleid Subtotaal bestaand en nieuw beleid 05 Dekking (algemene uitkering) 05 Dekking (categorie 1) 05 Dekking (trendmatige verhoging) 05 Dekking (overig dekkingsplan) Subtotaal dekking Totaal voor kostenverdeling 09 Mutaties kostenverdeelstaat Totaal na kostenverdeling
Lasten 178.170 8.170 186.340 0
Baten -214.325 0 -214.325 0
Mutatie reserves 0 0 0 0
Doorbelasting 0 0 0 0
Totaal -36.155 8.170 -27.985 0
186.340 0 -6.000
-214.325 0 0
0 0 0
0 0 0
-27.985 0 -6.000
0 0 -6.000 180.340 0 180.340
0 0 0 -214.325 0 -214.325
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 742.400 742.400
0 0 -6.000 -33.985 742.400 708.415
49
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 7)
PROGRAMMA 7: FINANCIËLE KADERSTELLING EN BEDRIJFSVOERING Portefeuillehouders: G.J. (Hans) Bos en mevrouw W.J.G. (Wilma) Delissen-van Tongerlo Inleiding Dit programma wordt verwoord in de overige programma's en in de paragrafen. Financiële kaderstelling gaat uit van de financiële verordening Grave 2006 en de bijbehorende kaderstelling in de begroting. Uitgangspunt is een duurzaam sluitende begroting. Voor 2009 wordt voorgesteld om uitvoering te geven aan de uitkomsten van het project Grave 2020, te weten categorie 1. Bedrijfsvoering betreft de sturing en beheersing van de primaire en ondersteunende processen binnen de gemeente Grave. Bij de primaire processen hebben we het over de begrotings- en beleidsprocessen. Ondersteunende processen zijn de processen die veelal worden aangeduid met PIOFHA. Deze afkorting staat voor Personeel, Informatie, Organisatie, Financiën, Huisvesting en Automatisering. De bedrijfsvoeringsaspecten worden verantwoord in de paragraaf bedrijfsvoering. Wat willen we bereiken? y Formulering van een visie op de gemeente Grave en een missie voor de gemeentelijke organisatie, project "Grave 2020"; y Grave blijft een zelfstandige gemeente in de regio; y Waar mogelijk de samenwerking met de regio bevorderen. Beleidskader In het bestuursakkoord ('coalitieprogramma 2006-2010') zijn in het kader van dit programma twee speerpunten benoemd te weten: "7. opstellen visie en missiedocumenten met de bevolking" "8. bevordering SETA (Samen En Toch Apart)" Het opstellen van visie- en missiedocumenten met de bevolking is in 2007 opgestart. In 2008 zijn hierover diverse rapportages verschenen. U heeft aangegeven een vervolg te willen geven aan dit project met externe ondersteuning. De bevordering van de samenwerking binnen het Land van Cuijk is een voortdurend proces. Hiervoor verwijzen wij u naar de paragraaf verbonden partijen. y Nota reserves en voorzieningen 2006 Wat gaan we daarvoor doen? Zie overige programma's en paragrafen Nieuw beleid / ontwikkelingen 2009 Grave 2020 De raad heeft op 1 juli 2008 de visie missie Grave 2020 behandeld. Besloten is om een vervolgtraject te voeren met externe ondersteuning. Gemeentewerf (€ 10.000) Door het verplaatsen van de gemeentewerf naar het bedrijventerrein Generaal de Bons is de gemeente verplicht lid geworden van de Vereniging van Eigenaren van eerdergenoemd bedrijventerrein. De exacte bijdrage is nog niet bekend, maar naar verwachting is een budget van € 10.000 noodzakelijk. Integrale veiligheid De verwachting is dat in 2008/2009 het duidelijk zal worden of er een nieuwe cluster Veiligheid (integrale veiligheid) zal worden opgezet Dit gebaseerd op de verscherpte handhavingstaken en regelgeving cq rampenbestrijding.
50
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 7)
Afbouwen rentebaten Het bestaande beleid gaat ervan uit dat er jaarlijks middelen worden vrijgemaakt om de afhankelijkheid van de structurele rentebaten af te bouwen. Hierdoor kan geblokkeerd eigen vermogen vrijgemaakt worden. De laatste jaren is dit wegens het hoge ambitieniveau niet gerealiseerd. Uitgaande van het feit dat 2009 een jaar van 'beheer op orde' wordt, wordt weer voorgesteld om de renteafhankelijkheid in tien jaar af te bouwen. Concreet betekent dit voor 2009 het opnemen van een buffer van € 53.970 (en vanaf 2010 € 45.000 per jaar) voor niet uit te geven lasten. Bij een blijvend begrotingsevenwicht kan de rentecomponent met hetzelfde bedrag worden afgebouwd. In theorie betekent dit het vrijspelen van € 1 miljoen per jaar. In de praktijk valt er na vijf jaren (eind 2012) € 5 miljoen vrij aan liquide middelen en geblokkeerd vermogen en na nog eens vijf jaren (eind 2017) weer € 5 miljoen. Het geblokkeerde vermogen wordt dan toegevoegd aan de algemene reserve. Ook worden, indien mogelijk, de aan de woonmaatschappij Maasland doorverstrekte leningen vervroegd afgelost. Basisregistratie woz De Tweede Kamer heeft op 24 april 2008 het wetsvoorstel aanvaard waarmee de Basisregistratie woz wordt ingesteld. Het wetsvoorstel regelt niet alleen de Basisregistratie woz, maar ook de Basisregistratie inkomen. Dit zijn beide basisregistraties waarvoor de Staatssecretaris van Financiën verantwoordelijk is. Wanneer deze wetgeving in werking treedt wijzigt de Wet woz, waardoor de regeling van de Basisregistratie opgenomen wordt in de Wet woz. Voor de uitvoering van de Wet woz en het gebruik van de woz-waarden zijn de gevolgen van de Basisregistratie woz beperkt. Immers ook nu zijn gemeenten, waterschappen en belastingdienst verplicht de woz-waarden te gebruiken (verplicht gebruik van basisregistraties door de overheid). Zaken die wel veranderen, wanneer deze wetgeving in werking treedt (naar verwachting per 1 januari 2009) zijn de verplichting om eventuele, door de afnemers geconstateerde, fouten terug te melden en de verplichting voor gemeenten om deze meldingen te onderzoeken. Een tweede effect is het veranderen van de gegevensuitwisseling tussen gemeenten, waterschappen en belastingdienst. Voor deze gegevensuitwisseling wordt een landelijke voorziening woz georganiseerd. De gemeenten gaan leveren aan deze landelijke voorziening. En de afnemers verkrijgen hun gegevens van deze landelijke voorziening. De Eerste Kamer moet zich nog uitspreken over dit wetsvoorstel. Woz-kosten in 2009 naar gemeentefonds De vergoeding van de kosten vindt momenteel plaats door een specifieke uitkering aan elke gemeente. De totale vergoeding wordt daarbij verdeeld via een aantal objectieve maatstaven (vast bedrag, aantal woningen, niet-woningen en objecten in het buitengebied). Per 1 januari 2009 wordt de vergoeding overgeheveld naar het gemeentefonds. Daarbij wordt voor de verdeling zo veel mogelijk aangesloten bij dezelfde verdeelmaatstaven. Een klein deel wordt momenteel uitgekeerd aan de VNG voor de financiering van activiteiten die collectief gefinancierd moeten worden. Bijvoorbeeld actuele taxatiewijzers voor incourante objecten (stations, scholen, windmolens), de verdere uitbouw van het woz-datacenter of de ontwikkeling van het centrale rekenmodel TIOX. In de opstartfase werden deze activiteiten mede gefinancierd door enkele grote gemeenten. Nu deze activiteiten een meer structureel karakter krijgen, is besloten de integrale kosten om te slaan over alle gemeenten. In verband hiermee is het collectief gefinancierde budget verhoogd naar maximaal 1 miljoen euro per 1 januari 2008. In 2011 wordt dit geëvalueerd. Correctie Grave 2020 (€ 117.500) Op onderdelen wordt voorgesteld om de effecten van categorie 1 ongedaan te maken. Dit betreft de volgende zaken: Beleidsontwikkeling en advisering (€ 9.500) Betreft juridische ondersteuning bij personele arbeidsconflicten en externe berekeningen voor pensioenen en wachtgeld en geen, zoals gesteld in categorie 1, ondersteuning voor het managementteam. Herwaarderingskosten (€ 2.000) In categorie 1 is het hele bedrag afgeraamd. Een gedeelte is nog nodig voor structurele tussentijdse herwaarderingen (bijvoorbeeld bij bezwaarschriften of tussentijdse functiewijzigingen).
51
BELEIDSBEGROTING
2.1 Programmaplan (programma 7)
Rechtspositie (€ 20.500) In categorie 1 is het gehele bedrag afgeraamd. Het bedrag is nodig voor financiering van met name het cafetariamodel (aan- en verkoop van vakantiedagen). Verzekeringen (€ 500) In categorie 1 is het gehele bedrag afgeraamd. Een deel is echter te hoog afgeraamd, gezien de werkelijke ontvangsten. Bezuiniging personeelslasten (€ 25.000) In het kader van Grave 2020 is voorgesteld om op de salarislasten extra € 25.000 te bezuinigingen. De personeelslasten worden echter op persoonsniveau berekend aan de hand van de laatst bekende salarisgegevens. Het is dus niet mogelijk om een afzonderlijke taakstellende bezuiniging op te voeren. Kwijtschelding (€ 10.000) Dit vermeende voordeel is reeds in 2008 structureel ingeboekt. Incidenteel (€ 50.000) Dit betrof een ijzeren voorraad van incidentele baten die structureel gemaakt zijn. Dit is echter niet aan de orde, omdat incidentele baten afzonderlijk worden vermeld. Wat mag het kosten?
Omschrijving
Totaal lasten Totaal baten
Werkelijk: Begroot: 2007 2008
2009
Meerjarenplanning: 2010 2011
2012
9.037.320 -3.704.013
10.062.928 -2.706.289
10.382.725 -3.076.325
10.395.025 -2.997.253
10.802.988 -2.973.966
10.370.230 -2.881.936
Subtotaal Totaal doorbelasting
5.333.307 0
7.356.639 0
7.306.400 -6.668.700
7.397.772 -6.640.200
7.829.022 -6.957.500
7.488.294 -6.592.000
Resultaat voor winstbestemming
5.333.307
7.356.639
637.700
757.572
871.522
896.294
0
0
-40.290
-8.840
-323.703
44.766
5.333.307
7.356.639
597.410
748.732
547.819
941.060
Totaal mutaties reserves Resultaat na winstbestemming
Omschrijving 01 Primitieve begroting 02 Mutaties bestaand beleid Subtotaal bestaand beleid 03 Mutaties nieuw beleid Subtotaal bestaand en nieuw beleid 05 Dekking (algemene uitkering) 05 Dekking (categorie 1) 05 Dekking (trendmatige verhoging) 05 Dekking (overig dekkingsplan) Subtotaal dekking Totaal voor kostenverdeling 09 Mutaties kostenverdeelstaat Totaal na kostenverdeling
Lasten Baten 9.798.463 -2.518.289 364.167 -455.496 10.162.630 -2.973.785 77.500 50.000
Mutatie reserves 0 -40.290 -40.290 0
Doorbelasting 0 0 0 0
Totaal 7.280.174 -131.619 7.148.555 127.500
10.240.130 -2.923.785 511.600 -35.040 -369.518 -117.500
-40.290 0 0
0 0 0
7.276.055 476.560 -487.018
0 0 513 0 142.595 -152.540 10.382.725 -3.076.325 0 0 10.382.725 -3.076.325
0 0 0 0 0 513 0 0 -9.945 -40.290 0 7.266.110 0 -6.668.700 -6.668.700 -40.290 -6.668.700 597.410
52
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (algemeen)
2.2 Paragrafen Artikel 9 lid 1 BBV luidt als volgt: "In de begroting worden in afzonderlijke paragrafen de beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen." Het doel van de paragrafen is dat onderwerpen die versnipperd in de begroting (kunnen) staan, worden gebundeld in een kort overzicht, waardoor u een beter inzicht in deze onderwerpen krijgt. Ook is bij deze onderwerpen meestal een groot financieel belang gediend. De paragrafen geven hierdoor extra informatie voor de beoordeling van de financiële positie op de korte en langere termijn. Op grond van het tweede lid van artikel 9 van het BBV bevat de begroting ten minste de navolgende paragrafen (tenzij het desbetreffende onderdeel bij een gemeente of provincie niet aan de orde is): a. lokale heffingen b. weerstandsvermogen c. onderhoud kapitaalgoederen d. financiering e. bedrijfsvoering f. verbonden partijen g. grondbeleid.
53
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (lokale heffingen)
Paragraaf lokale heffingen Wettelijk kader Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de bepalingen in de Financiële verordening gemeente Grave 2006 moeten in de paragraaf lokale heffingen de volgende onderdelen worden vermeld: Onderdeel - de geraamde opbrengsten - het beleid ten aanzien van de lokale heffingen - een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen - een aanduiding van de lokale lastendruk - een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid - de mate van kostendekkendheid van het rioolrecht en de reinigingsheffingen (afvalstoffenheffing en reinigingsrecht)
Op grond van art. 10, letter a BBV art. 10, letter b BBV art. 10, letter c BBV art. 10, letter d BBV art. 10, letter e BBV art. 13 Fin. verordening
Opbouw paragraaf Deze paragraaf bevat informatie en voorstellen over de diverse gemeentelijke belastingen en heffingen en gaat in op de consequenties daarvan voor de inwoners. Deze paragraaf is opgebouwd uit de volgende onderdelen: - Geraamde opbrengsten; - Beleidsmatige uitgangspunten; - Overzicht (op hoofdlijnen) diverse heffingen; - Lokale belastingdruk; - Kwijtscheldingsbeleid; - Artikel 12-beleid; - Ontwikkelingen Wet waardering onroerende zaken (Wet woz); - Samenvatting. Geraamde opbrengsten De baten van de gemeente bedragen voor 2009 ongeveer € 27 miljoen. Daarvan wordt 36% ontvangen van het rijk via de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Van de totale baten in de begroting 2009 vormt het aandeel van de gemeentelijke belastingen en heffingen 16% (2008: 16%). Ook na de afschaffing van het gebruikersdeel voor woningen van de onroerende zaakbelastingen (ozb) per 2006 vormen de gemeentelijke belastingen het belangrijkste deel van de autonome inkomsten van de gemeente. Het bestaande beleid gaat uit van een jaarlijkse indexering van de tarieven, mede om schoksgewijze verhogingen te voorkomen. In de begroting 2009 is, voor wat betreft de belastingen, in principe uitgegaan van een trendmatige verhoging van 6%. Dit percentage wordt jaarlijks berekend aan de hand van de meicirculaire van het gemeentefonds. Voor wat betreft de legesopbrengsten worden door het rijk op onderdelen maximale tarieven vastgesteld. Voor een onderbouwing van de trendmatige verhoging verwijzen wij u naar het onderdeel 3.2 'Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting.
54
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (lokale heffingen)
Tabel 6: Geraamde opbrengst belastingen en heffingen 2009 Product- Belastingsoort Opbrengst Toenummer 2008 name 10
632901 632301 634602 642105 642105 642701 642801 diversen diversen
Hondenbelasting Marktgelden Onroerende zaakbelastingen Afvalstoffenheffing (particulieren) Reinigingsrechten (bedrijven) Rioolrecht Lijkbezorgingrechten Leges Overig Totaal belastingen en heffingen Totaal begroting (bruto)
Opbrengst % van 2009 belast.
% van totaal
61.500 21.800 1.654.700
6% 0% 5,0% 11
65.000 21.800 1.756.000
2% 0% 42%
0% 0% 7%
814.990
0% 12
815.000
20%
3%
23.300
0% 13
23.000
1%
0%
853.900 85.100 518.490 13.325 4.047.105
0% 14 6% 15 6% 16 0%
853.900 88.630 534.980 13.320 4.171.630
20% 2% 13% 0% 100%
3% 1% 2% 0% 16%
26.518.640
100%
In de programmabegroting 2009 is een totale verhoging verwerkt van € 4.171.630 -/- € 4.047.105 = € 124.525. Hiervan is € 104.890 opgenomen bij 'dekking (trend belastingen)', € 19.640 bij 'dekking (Grave 2020)' en € 5 als afronding bij 'mutaties bestaand beleid'. Beleidsmatige uitgangspunten Eén van de beginselen van belastingheffing is het profijtbeginsel. Een belastingplichtige betaalt belasting voor het profijt dat hij trekt van door de gemeente geleverde prestaties (bijvoorbeeld in de vorm van voorzieningen en diensten). Hierbij is het van belang dat de belastingheffing duidelijk en eenvoudig is. Voor de gemeente geldt dat dit gebeurt met zekerheid van ontvangst van gelden tegen zo laag mogelijke kosten. Om deze doelstellingen zo efficiënt en effectief mogelijk te kunnen realiseren, worden de volgende beleidsmatige uitgangspunten gehanteerd: - De gemeentelijke belastingen worden door de gemeente zelf opgelegd en liften niet mee met nutsbedrijven of andere instanties; - Aanslagen worden zo veel mogelijk gecombineerd opgelegd (kostenbesparend). In ieder geval worden gecombineerd opgelegd de onroerende zaakbelastingen, de afvalstoffenheffing, het reinigingsrecht, het rioolrecht en de hondenbelasting. Met ingang van 2005 is ook de woz-waarde op het aanslagbiljet vermeld; - De streefdatum voor het opleggen van het gecombineerde 'aanslagbiljet gemeentelijke belastingen' is eind januari 2009; - Een belastingaanslag moet in principe binnen het kalenderjaar betaald worden; - Het huidige percentage belastingplichtigen dat de gemeente heeft gemachtigd tot automatische incasso bedraagt 70%. Het streefpercentage bedraagt 75%. In de bijsluiter bij het jaarlijkse aanslagbiljet wordt actief gepromoot deel te nemen aan automatische incasso; - Belastingplichtigen die een machtiging afgeven voor automatische incasso krijgen minimaal acht incassotermijnen. Door het opleggen van het gecombineerde 'aanslagbiljet gemeentelijke
10 11 12 13 14 15 16
Dit nummer is van belang voor de financiële administratie en is als hulpmiddel in deze paragraaf vermeld. De opbrengst van € 1.756.000 betreft 5,0% trendmatige verhoging en € 20.000 extra inkomsten naar aanleiding van project Grave 2020, categorie 1. De werkelijke opbrengst van de afvalstoffenheffing inclusief trendmatige verhoging van 6% is lager dan het begrote bedrag. Daarom wordt het begrote bedrag voor 2009 niet verder verhoogd (wel afgerond op € 1.000). De werkelijke opbrengst van het reinigingsrecht inclusief trendmatige verhoging van 6% is lager dan het begrote bedrag. Daarom wordt het begrote bedrag voor 2009 niet verder verhoogd (wel afgerond op € 1.000). Eind 2008 wordt volgens planning het herziene gemeentelijk rioleringsplan aangeboden. Na vaststelling van het herziene GRP worden de tarieven (en baten en lasten) hierop aangepast middels een begrotingswijziging. De trend van 6% is vooralsnog alleen berekend over de inkoop van de grafruimten. Op grond van het 'Onderzoeksrapport kostprijs- en tariefonderzoek' wordt in de periode 2006-2008 een prijsstijging boven de inflatie voorgesteld om de legestarieven meer kostendekkend te maken. Voor 2009 zijn de opbrengsten vooralsnog alleen trendmatig verhoogd. Mede gezien de wettelijke tarieven op reisdocumenten en dergelijke en de werkelijke ontvangsten in 2008 ten opzichte van de begrote bedragen is de trend alleen toegepast bij de bouwleges.
55
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (lokale heffingen)
belastingen' in februari van elk jaar, bedraagt bij deelname aan automatische incasso, het aantal incassotermijnen tien; - Belastingplichtigen die twee achtereenvolgende jaren volledig kwijtschelding hebben gekregen, krijgen in het jaar daarop automatisch kwijtschelding vooraf. Periodiek wordt steekproefsgewijs gecontroleerd of er gewijzigde financiële omstandigheden zijn, waardoor de kwijtschelding herzien kan worden; - Actuele informatie over de belastingen en diverse aanvraagformulieren worden middels internet (gemeentelijke website) beschikbaar gesteld; - Voor de tariefberekening van de rechten wordt de compensabele BTW meegenomen (voor zover wettelijk toegestaan). Overzicht (op hoofdlijnen) diverse heffingen Hieronder wordt een overzicht op hoofdlijnen gegeven van de ontwikkelingen bij de diverse heffingen. Onroerende-zaakbelastingen Afschaffing OZB gebruik De VNG heeft samen met de gemeenten Bunnik en Doetinchem hoger beroep aangespannen tegen het afschaffen van het gebruikersdeel OZB op woningen. Het afschaffen van het gebruikersdeel is volgens de gemeenten in strijd met het Europees Handvest voor de lokale autonomie. De VNG eiste het buiten werking stellen van de afschaffing van het gebruikersdeel OZB op woningen en de OZB-limitering en -maximering met ingang van 1 januari volgend op het rechterlijk vonnis (1 januari 2008). Deze eis is in hoger beroep op 10 juli 2008 afgewezen. De VNG beraadt zich op de vraag of bij de Hoge Raad cassatie wordt ingesteld. Afschaffing limitering tarieven De limitering van OZB-tarieven is per 1 januari 2008 afgeschaft (Stb. 2007, 570). Het kabinet heeft wel het voorbehoud gemaakt dat de opbrengststijging voor de OZB landelijk beperkt moest blijven. Daartoe is een macronorm ingesteld die de maximale opbrengststijging voor een bepaald jaar aangeeft. De macronorm voor 2008 is 3,75%. Dat betekent dat de opbrengststijging voor alle gemeenten in 2008 ten opzichte van 2007 maximaal 3,75% mocht bedragen. Uit de meicirculaire blijkt dat het kabinet zich op het standpunt stelt dat de macronorm voor het jaar 2008 licht (0,15%) is overschreden. Tijdens het bestuurlijk overleg Financiële verhoudingen van 9 april 2008 is afgesproken dat dit niet leidt tot het doorvoeren van een correctie op het gemeentefonds in 2008. De overschrijding in 2008 zal wel meewegen bij het bestuurlijk oordeel over de opbrengstontwikkeling van 2009. De constatering van de lichte overschrijding van de macronorm is gebaseerd op gemeentelijke gegevens, zoals geleverd aan het CBS. Het CBS heeft dus geconcludeerd dat de macronorm voor het jaar 2008 met 0,15% is overschreden (€ 6 miljoen op een totaal van € 2,734 miljard). Het Centrum voor onderzoek van de economie van de lagere overheden van de Rijksuniversiteit Groningen (verder: Coelo) gaat ook uit van de door gemeenten geleverde gegevens maar constateert een gemiddelde stijging van 2,5% voor het jaar 2008. In Grave is in 2008 een opbrengststijging doorgevoerd van 4% ten opzichte van 2007 (en dus een afwijking van 0,25% ten opzichte van de macronorm van 3,75%). De macronorm voor het begrotingsjaar 2009 is 4,99% over € 2,734 miljard. Het percentage van 4,99 is de som van de reële trendmatige groei van het BBP (Bruto Binnenlands Product) van 2% en 2,99% pNB (prijsstijging Nationale Bestedingen) 2009 zoals gepubliceerd in het Centraal Economisch Plan 2008. OZB als percentage van de waarde De OZB wordt vanaf 2009 berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. Tot nu toe werd gewerkt met eenheden van € 2.500. De nieuwe berekeningswijze laat duidelijk zien dat de OZB slechts over een klein percentage wordt geheven. Bijvoorbeeld: het gemiddelde landelijke OZB tarief voor woningen bedroeg in 2007 circa 0,0936% (ter vergelijking: het eigenwoningforfait inkomstenbelasting bedraagt 0,55%). De gemiddelde eigenarenaanslag OZB voor een woning met een gemiddelde waarde van € 233.000 (bron: COELOatlas) bedroeg dus € 218,08 (in Grave € 213,90). Tarieven 2009
56
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (lokale heffingen)
De tarieven worden omgerekend naar een percentage van de waarde en voorlopig verhoogd met de macronorm. Deze bedraagt landelijk gemiddeld 4,99% en is in Grave rekenkundig afgerond op 5%. De herberekening van de ozb-tarieven wordt u aangeboden bij de herziening van de belastingverordeningen in de raadsvergadering van 16 december 2008. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de wijziging van de woz-waarden naar waardepeildatum 1 januari 2008 ten opzichte van de huidige waarden. Tevens wordt de "afrondingswinst" die wordt veroorzaakt doordat niet meer wordt uitgegaan van volle eenheden, verrekend in de nieuwe tariefvaststelling. Reinigingsheffingen Algemeen Ter bestrijding van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan het inzamelen van huishoudelijke afvalstoffen (GFT-, rest- en grof huisafval) kan de gemeente op grond van artikel 15.33 van de Wet Milieubeheer een afvalstoffenheffing instellen. Belastingplichtig zijn gebruikers van percelen waar huishoudelijk afval kan ontstaan. Het is niet van belang of van de gemeentelijke inzameldienst gebruik wordt gemaakt. Het inzamelen van huishoudelijke afvalstoffen is een wettelijke publieke taak. De afvalstoffenheffing kan niet worden geheven voor de inzameling van bedrijfsafvalstoffen, ook al kunnen deze qua samenstelling vergelijkbaar zijn met huishoudelijke afvalstoffen. Voor de inzameling van bedrijfsafvalstoffen wordt in Grave reinigingsrecht geheven op basis van artikel 229 van de Gemeentewet. Het ophalen van bedrijfsafval is geen wettelijke taak van de gemeente; deze treedt hierbij op als ondernemer. Over reinigingsrechten is dan ook omzetbelasting verschuldigd. Tarieven 2009 Het bestaande beleid gaat uit van 100% kostendekking. In de raadsvergadering van 16 december 2008 bieden wij u op basis van de meest actuele informatie een nader uitgewerkt voorstel aan. Rioolrecht Algemeen De bevoegdheid om rioolrecht te heffen is vastgelegd in artikel 229 van de Gemeentewet. Dit recht wordt in Grave geheven van gebruikers van woningen en niet-woningen waarvan de onroerende zaak direct of indirect is aangesloten op de gemeentelijke riolering. Met de opbrengst wordt de gemeentelijke riolering onderhouden en indien nodig vervangen. Verbrede rioolheffing De Eerste Kamer heeft op 26 juni 2007 de Wet gemeentelijke watertaken aangenomen. Deze wet maakt de verbrede rioolheffing mogelijk. Gemeenten krijgen meer regie over regenwater in bebouwd gebied. Daarnaast geeft de wet gemeenten ook een rol in de aanpak van stedelijke grondwaterproblemen. Het gemeentelijke beleid moet in de toekomst komen te staan in het verbrede Gemeentelijk Rioleringsplan. De wet bevat geen verplichting voor gemeenten om afvalwater en regenwater altijd te scheiden. Gemeenten kunnen maatregelen voor de verwerking van regenwater en overtollig grondwater bekostigen uit de verbrede rioolheffing. Met ingang van 1 januari 2010 vervalt de mogelijkheid tot het heffen van rioolrecht en is alleen de verbrede rioolheffing nog mogelijk. Op het moment dat deze paragraaf geschreven wordt is het verbrede Gemeentelijk Rioleringsplan nog niet afgerond. Tarieven 2009 Net als bij reinigingsheffingen gaat het bestaande beleid uit van 100% kostendekking, rekening houdend met de opbrengst verfijningsuitkering riolering van 7% (dus 93% zonder verfijningsuitkering). In de raadsvergadering van 16 december 2008 bieden wij u op basis van de meest actuele informatie een nader uitgewerkt voorstel aan. Dan zal ook duidelijk zijn wat de gevolgen zijn van het al dan niet overgaan tot invoering van de verbrede rioolheffing met ingang van 1 januari 2009. Hondenbelasting Algemeen De bevoegdheid om hondenbelasting te heffen is vastgelegd in artikel 226 van de Gemeentewet. Hondenbelasting is een algemeen dekkingsmiddel dat geheven wordt van de houder van één of meer honden. Medio 2008 is nieuw hondenpoepbeleid vastgesteld. De opbrengst hondenbelasting wordt voor circa 50% aangewend ter bestrijding van de hondenoverlast. De andere helft wordt gebruikt als algemeen dekkingsmiddel.
57
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (lokale heffingen)
Tarieven 2009 Het tarief voor 2009 is verhoogd met de trend van 6%. In de raadsvergadering van 16 december 2008 bieden wij u op basis van de meest actuele informatie een nader uitgewerkt voorstel aan. Lijkbezorgingsrechten Algemeen De bevoegdheid om lijkbezorgingsrechten te heffen is vastgelegd in artikel 229 van de Gemeentewet. Lijkbezorgingsrechten worden geheven voor het gebruik van de gemeentelijke begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats. De geraamde baten mogen de geraamde lasten niet overstijgen. Tarieven 2009 De lijkbezorgingsrechten worden in 2009 alleen trendmatig met 6% verhoogd. De herziene verordening met de aangepaste tarieven bieden wij u aan in de raadsvergadering van 16 december 2008. Het begrote bedrag aan opbrengsten blijft overigens ongewijzigd, omdat de werkelijke opbrengst verhoogd met de trendmatige ontwikkeling beneden het begrote bedrag blijft. Leges Algemeen De bevoegdheid om leges te heffen is vastgelegd in artikel 229 van de Gemeentewet. Leges worden geheven voor specifieke door de gemeente verstrekte individuele diensten. Voorbeelden hiervan zijn: het in behandeling nemen van een aanvraag tot het verstrekken van een paspoort, het voltrekken van een huwelijk en het in behandeling nemen van een aanvraag tot het verstrekken van een bouwvergunning. Het totaal van de geraamde inkomsten van alle leges uit de legesverordening mag het totaal van de geraamde kosten niet te boven gaan. Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) In dit wetsvoorstel worden de toestemmingen samengevoegd die nodig zijn als een burger of een bedrijf op een bepaalde plek iets wil gaan slopen, (ver)bouwen, oprichten of gaan gebruiken. Deze op diverse wetten gebaseerde toestemmingen worden volledig geïntegreerd in de omgevingsvergunning. Minister Cramer heeft bekend gemaakt dat de inwerkingtreding van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) is uitgesteld. De nieuwe richtdatum is 1 januari 2010. Invoering van de Wabo in 2010 vergt voor dat jaar grote wijzigingen van de Legesverordening. In juni 2008 heeft u het onderdeel "Bouwgerelateerde leges" van de tarieventabel bij de Legesverordening al drastisch gewijzigd in verband met de invoering van de Wro (Wet ruimtelijke ordening) per 1 juli 2008. Tarieven 2009 Naar aanleiding van een raadsmotie van 17 december 2002 is een onderzoek verricht naar de hoogte van de legestarieven. Uit dit onderzoek kwam een aantal conclusies en aanbevelingen naar voren die er uiteindelijk toe geleid hebben dat de dekking van de leges in 2008 70% bedraagt. Zie hiervoor ook de commissienotitie AZM van 28 september 2004 inzake 'Uitkomst onderzoek tarieven leges'. De uitkomsten van het onderzoek hebben ertoe geleid dat in de afgelopen jaren de legesbedragen behoorlijk gestegen zijn. Voor 2009 stellen wij voor de leges weer trendmatig te verhogen. Mede gezien de wettelijke tarieven op reisdocumenten en dergelijke zijn de opbrengsten alleen trendmatig verhoogd bij het onderdeel bouwleges. Waar nodig zullen de tarieven anderszins worden aangepast, bij voorbeeld om ze kostendekkend te maken, aan te sluiten bij ontwikkelingen of ter afronding. In de raadsvergadering van 16 december 2008 bieden wij u op basis van de meest actuele informatie een nader uitgewerkt voorstel aan voor wat betreft de exacte legestarieven. Marktgelden Algemeen De bevoegdheid om marktgelden te heffen is vastgelegd in artikel 229 van de Gemeentewet. Onder de naam marktgelden worden rechten geheven voor het tijdens de markt op vrijdag innemen van een standplaats als bedoeld in de marktverordening. Tarieven 2009 De marktgelden worden in 2009 niet verhoogd. De marktgelden zouden in 2009 trendmatig met 6% verhoogd kunnen worden. Het college van burgemeester en wethouders is van mening, gezien de economische belangen, om de tarieven voor 2009 niet te verhogen om hiermee een extra impuls aan de economische bedrijvigheid te geven.
58
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (lokale heffingen)
Lokale lastendruk In onderstaand overzicht wordt een vergelijking gemaakt tussen een aantal Graafse tarieven en de laagste, gemiddelde en hoogste tarieven van alle gemeenten in Nederland. Uiteraard gaat het hier nog over 2008. Het blijkt dat de woonlasten in Grave onder het landelijk gemiddelde liggen. Tabel 7: Tarieven ten opzichte van laagste, gemiddelde en hoogste tarieven van Nederland 2008 Laagst Gemiddeld (a)
Hoogst
Grave
Grave t.o.v. Gemiddeld
0,84
2,34
4,58
2,30
- 1,7%
0,67
3,55
8,05
3,20
- 9,9%
0,84
4,42
10,07
3,88
- 12,2%
Reinigingsheffing (b, c) 24
265
413
146,76
- 44,6%
Rioolrecht/heffing (b, c) 30
153
385
190,56
+ 24,5%
Toeristenbelasting e)
0,34
1,04
4,94
0,00
- 100,0%
Hondenbelasting (d)
17,86
55,31
111
47,76
- 13,7%
Paspoort
34,75
48,19
48,35
48,35
+ 0,3%
Rijbewijs
22,25
39,72
62,00
52,50
+ 32,2%
Uittreksel GBA
0,00
7,71
14,45
9,50
+ 23,2%
OZB woningen
eigenaar
OZB gebruiker woningen
niet-
OZB eigenaar woningen
niet-
(c,
(a) Gemiddelden zijn gewogen naar aantal inwoners. Nultarieven zijn meegerekend; (b) Meerpersoonshuishouden; (c) Wordt niet overal geheven; (d) Tarief voor één hond; (e) Hotelovernachting. Kwijtscheldingsbeleid Bij de beoordeling van een verzoek tot kwijtschelding is de betalingscapaciteit bepalend. Onder betalingscapaciteit wordt verstaan het positieve verschil tussen het netto-besteedbare inkomen en de door het Rijk genormeerde kosten van bestaan. Het netto-besteedbare inkomen is het inkomen dat resteert na de betaling van de huur (na aftrek van huursubsidie) en de premie voor de ziektekostenverzekering. De genormeerde kosten van bestaan bedragen, aldus het Rijk, 90% van de bijstandsuitkering. Het staat de gemeente echter vrij dit percentage te verhogen tot 100%, waarbij ervan uitgegaan wordt, dat van een bijstanduitkering geen gemeentelijke belastingen betaald kunnen worden. In Grave is dit net als in het overgrote deel van de andere gemeenten in Nederland dan ook gebeurd. Indien bij de beoordeling van een kwijtscheldingsverzoek blijkt dat er geen of slechts gedeeltelijk betalingscapaciteit bij de belastingplichtige is, wordt kwijtschelding verleend. Deze gegevens worden doorgegeven aan het waterschap Aa en Maas, zodat de belastingplichtige niet apart kwijtschelding hoeft aan te vragen voor de verontreinigingsheffing en de ingezetenenomslag van deze overheid. Grave hanteert een actief kwijtscheldingsbeleid. Personen die twee aaneengesloten jaren kwijtschelding voor de gemeentelijke belastingen ontvangen, krijgen met ingang van het jaar daarop automatisch kwijtschelding vooraf. Men is verplicht wijzigingen in de financiële situatie aan de gemeente door te geven. Steekproefsgewijs wordt gecontroleerd of de kwijtschelding nog gerechtvaardigd is. Er wordt alleen kwijtschelding verleend voor afvalstoffenheffing en rioolrecht. Wanneer men in aanmerking komt voor kwijtschelding wordt ook een beperkt aantal afvalzakken vergoed.
59
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (lokale heffingen)
De gemeente heeft een samenwerkingsovereenkomst met het Waterschap Aa en Maas waarin staat dat burgers die kwijtschelding krijgen bij de gemeente, automatisch ook in aanmerking komen voor 50% kwijtschelding van de waterschapslasten. In de conceptbegroting van het waterschap is opgenomen dat dit percentage met ingang van 2009 wordt opgetrokken naar 100%. De totale gemeentelijke lasten voor kwijtschelding zijn in 2009 geraamd op € 60.000. Artikel 12-beleid Het normtarief-ozb voor toelating tot artikel 12 van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) bedraagt voor 2009 (afgerond) € 2,80 per € 2.500 woz-waarde. Als het voorstel tot wijziging van de Gemeentewet wordt goedgekeurd door het parlement wordt de toelating tot artikel 12 eveneens uitgedrukt in een percentage van de woz-waarde. Voor 2009 wordt die toelating dan gesteld op 0,1138%. Voor toelating tot artikel 12 moeten gemeenten onder andere voldoen aan het redelijk peil van het zogenoemde belastingpakket. De onroerende-zaakbelastingen (ozb) maken onderdeel uit van dat belastingpakket. Het normtarief van de ozb is voor 2009 gebaseerd op het gewogen gemiddelde van de rekentarieven 2009, met een opslag van 20%. De toelatingseisen met betrekking tot de onderdelen riolering en reiniging blijven, onveranderd, 100% lastendekkend. Een eventuele onderdekking bij riolering en/of reiniging moet worden gecompenseerd door een hoger ozb-tarief. Uit de CBS-cijfers van de gemeentebegrotingen 2008 blijkt dat het rioolrecht 2008 met 6,4% is gestegen ten opzichte van 2007. Het minimumtarief rioolrecht 2009 komt daarmee uit op (afgerond) € 157 per aansluiting. Voor bestaande artikel 12-gemeenten is het niet toegestaan de ozb-opbrengst te verlagen.
Ontwikkelingen Wet waardering onroerende zaken (Wet woz) Algemeen De Wet woz en de werkzaamheden daaromheen zijn volop in ontwikkeling. Van het vierjarige woztijdvak zijn we naar het éénjarige woz-tijdvak gegroeid, waarbij met ingang van 2008 de waardepeildatum slechts één jaar voor het woz-tijdvak ligt. Jaarlijks worden alle objecten gewaardeerd en alle bezwaarschriften afgehandeld, terwijl de lopende processen ook doorgang vinden. De herwaardering vindt grotendeels geautomatiseerd en in eigen huis plaats. Wet Werken aan winst (breder gebruik woz-gegevens) In 2006 is het tarief voor vennootschapsbelasting verlaagd van 29,6% naar 25,5%. Om deze verlaging te kunnen bekostigen, is de mogelijkheid om fiscaal af te schrijven op onroerend goed beperkt. Verhuurders van onroerend goed mogen niet verder afschrijven dan tot de woz-waarde. Voor een bedrijf dat het onroerend goed zelf in gebruik heeft geldt 50% van de woz-waarde als bodemwaarde. Met deze nieuwe vorm van gebruik van de woz-waarde is het totale fiscale belang van de woz-waarde sterk toegenomen. Basisregistratie woz Op 22 juni 2007 is bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend waarin de basisregistratie woz wordt geregeld. Een bestuursorgaan kan in de toekomst het waardegegeven niet meer opvragen bij de burger, maar bij de gemeente of de in te stellen Landelijke Voorziening. Het is de bedoeling dat de basisregistratie woz met ingang van 2009 in werking treedt. Vooringevulde aangifte Met ingang van 2009 heeft iedereen de mogelijkheid om gebruik te maken van vooringevulde aangiftes inkomstenbelasting (aangifte 2008). De beschikbare gegevens zijn inkomensgegevens en de woz-waarde van de eigen woning. Vennootschapsbelasting beleggingsinstellingen (breder gebruik woz-gegevens) Door de wijziging van de Wet op de vennootschapsbelasting kunnen beleggingsinstellingen in aanmerking komen voor de toepassing van een 0%-tarief voor de heffing van vennootschapsbelasting. Volgens de wet is bij investeringen in vastgoed (in ieder geval) sprake van beleggen als de investering in een verbetering of uitbreiding van vastgoed minder bedraagt dan 30% van de woz-waarde. Kostenverdeling De kostenverdeling (rijk 40%; waterschappen 15%; gemeenten 45%) blijft ongewijzigd. De uitvoeringskosten van de Wet woz vertonen een dalende tendens. Het belang bij de Wet woz is de
60
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (lokale heffingen)
laatste jaren gewijzigd doordat gemeenten minder en het rijk meer gebruik maken van de wozgegevens. Het rijk ziet hierin geen aanleiding om de afgesproken verdeelsleutel te wijzigen. Dit mede vanwege de komst van het stelsel van basisregistraties en de voor 2009 voorziene overheveling van de specifieke uitkering woz naar het gemeentefonds. Door deze overheveling komen gemeenten volgens het rijk in een betere positie doordat het bedrag van de vergoeding daarna enerzijds meestijgt met het gemeentefonds en anderzijds eventueel te behalen efficiencyvoordelen geheel ten goede komen aan de gemeenten. Samenvatting De in deze paragraaf genoemde tariefsvoorstellen zijn hieronder puntsgewijs weergegeven: - Ozb Tarieven trendmatig verhogen tot macronorm; - Reinigingsheffingen Tarieven verhogen tot 100% kostendekking; - Rioolrecht Tarieven verhogen tot 100% kostendekking incl. verfijningsuitkering; - Hondenbelasting Tarieven trendmatig verhogen; - Lijkbezorgingsrechten Tarieven trendmatig verhogen; - Marktgelden Tarieven niet verhogen; - Leges Tarieven trendmatig verhogen (toegepast op bouwleges). Op basis van bovenstaande kan het volgende overzicht met voorlopige tarieven worden opgesteld. De definitieve voorstellen worden, rekening houdend met de actuele ontwikkelingen, in de raadsvergadering van 16 december 2008 aan u voorgelegd.
Tabel 8: Voorlopige tarieven 2009 in euro's Belasting Vastgesteld tarief 2008 Onroerende zaakbelastingen: - woningen eigenaar 2,30 Onroerende zaakbelastingen: 3,20 - niet-woningen gebruiker 3,88 - niet-woningen eigenaar - niet-woningen totaal 7,08 Afvalstoffenheffing 146,76 Reinigingsrechten excl. BTW 146,76 190,56 Rioolrecht 0,24 Opslag per m3 vanaf 450 m3 Hondenbelasting 47,76 - 1e hond - 2e hond 71,64 - 3e en volgende hond 95,64 - kennel 159,00 Lijkbezorgingsrechten - recht graf 20 jaar 2.055,00 - verlengen recht graf 10 jaar 1.027,50 - recht nis 20 jaar 1.230,00 - verlengen recht nis 10 jaar 615,00 - begraven in enkeldiep graf 785,00 - begraven in dubbeldiep graf 875,00 - bijzetten asbus of urn 437,50 Marktgelden: - dagplaats 0,43 - vaste plaats 4,91 Leges divers
61
Stijging
Voorlopig tarief 2009
0,11
2,41
0,16 0,19 0,35 9,36 9,36 12,12 0,01
3,36 4,07 7,43 156,12 156,12 202,68 0,25
3,00 4,56 6,12 10,08
50,76 76,20 101,76 169,08
131,00 65,50 78,00 39,00 50,00 56,00 28,00
2.186,00 1.093,00 1.308,00 654,00 835,00 931,00 465,50
0,00 0,00 p.m.
0,43 4,91 p.m.
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (weerstandsvermogen)
Paragraaf weerstandsvermogen Wettelijk kader Het weerstandsvermogen is gedefinieerd als het vermogen van de gemeente om niet-structurele financiële risico's op te kunnen vangen, zodat het gemeentelijke takenpakket onverkort kan worden voortgezet. Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de bepalingen in de Financiële verordening gemeente Grave 2006 moeten in de paragraaf weerstandsvermogen de volgende onderdelen worden vermeld: Onderdeel - Een inventarisatie van de weerstandscapaciteit - Een inventarisatie van de risico's - Het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico's - De solvabiliteit en de gehanteerde berekeningsformule; - De netto schuld per inwoner
Op grond van art. 11, lid 2, letter a BBV art. 11, lid 2, letter b BBV art. 11, lid 2, letter c BBV art. 14 Fin. verordening
Opbouw paragraaf Deze paragraaf is opgebouwd uit de volgende onderdelen: a) Inleiding / toelichting; b) Weerstandscapaciteit; c) Structurele weerstandscapaciteit; d) Incidentele weerstandscapaciteit; e) Risico's (algemeen); f) Risico's (gemeente Grave). a) Inleiding / toelichting De paragraaf weerstandsvermogen geeft aan hoe robuust de begroting is. Het weerstandsvermogen van de gemeente is bedoeld om incidentele tegenvallers op te kunnen vangen, zonder dat dit leidt tot lastenverzwaring voor de burger en/of ombuigingen (bezuinigingen) van bestaand beleid. In technische zin geeft het weerstandsvermogen de relatie weer tussen: a. De middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken (weerstandscapaciteit) en; b. Alle risico's waarvoor geen dekkingsmiddelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. In deze paragraaf wordt een toelichting gegeven op de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt en het beleid dat hieromtrent is geformuleerd. Daarnaast wordt een opsomming weergegeven van alle risico's die bekend zijn binnen de gemeente, maar waarvoor geen dekkingsmaatregelen zijn getroffen (via verzekeringen, voorzieningen of reserves). De omvang van deze risico's en de kans dat ze zich voordoen is redelijkerwijs niet goed in te schatten en daarom is het niet mogelijk specifieke bedragen te reserveren. b) Weerstandscapaciteit Weerstandscapaciteit bestaat uit twee onderdelen, de structurele en de incidentele weerstandscapaciteit. De structurele weerstandscapaciteit is vooral van belang voor het opvangen van optredende risico's die een over de tijd uitgestrekt effect hebben en om de incidentele weerstandscapaciteit aan te vullen na het optreden van risico's. De incidentele weerstandscapaciteit bestaat onder andere uit de algemene reserve die als buffer dient voor het tijdelijk opvangen van negatieve exploitatieresultaten en onvoorzienbare externe ontwikkelingen; dit is het zichtbare eigen vermogen op de balans. c) Structurele weerstandscapaciteit De structurele weerstandscapaciteit omvat de middelen die permanent kunnen worden ingezet zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van begrote taken. In de praktijk betreft dit vooral de onbenutte belastingcapaciteit, de onbenutte capaciteit uit hoofde van overige heffingen en de post onvoorzien in de begroting.
62
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (weerstandsvermogen)
De tarieven voor de ozb, de leges, de lijkbezorgingsrechten en de hondenbelasting stijgen slechts met een trendmatige verhoging. Rioolrechten, afvalstoffenheffing en reinigingsrechten zijn (maximaal) 100% kostendekkend. Gegeven de hoogte van de huidige tarieven is de ruimte voor de structurele weerstandscapaciteit beperkt, voor wat betreft de onbenutte belastingcapaciteit (inclusief heffingen). Blijft over de post onvoorzien in de begroting. Deze bedraagt voor 2009 € 65.430. d) Incidentele weerstandscapaciteit De incidentele weerstandscapaciteit wordt beschouwd als het deel van de reservepositie dat als buffer vrij aanwendbaar is. De omvang van de incidentele weerstandscapaciteit bedraagt per 1 januari 2008 ruim € 32 miljoen (exclusief stille reserves). De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit de volgende onderdelen: y Algemene reserves y Resultaat 2007 y Bestemmingsreserves y Stille reserves Algemene reserves De algemene reserve kan zonder problemen aangewend worden voor dekking van incidentele calamiteiten. Een gedeelte van de algemene reserve is geblokkeerd ter financiering van de geblokkeerde beleggingen in verband met het structureel genereren van rentebaten. Dit gedeelte kan feitelijk niet meegenomen worden in de berekening van de weerstandscapaciteit. Gedurende een looptijd van tien jaren wordt deze blokkering ongedaan gemaakt. Resultaat 2007 / Begroot resultaat 2008 Het voordelig resultaat van 2007 is grotendeels toegevoegd aan de algemene reserve. Naar verwachting zal ook het resultaat van 2008, conform het gangbare beleid van de afgelopen jaren, verrekend worden met de algemene reserve. Bestemmingsreserves De bestemmingsreserves zijn naar hun aard niet vrij besteedbaar omdat, zoals de naam al aangeeft, er een bestemming op rust. Echter op het moment dat een calamiteit zich voordoet, kan de gemeenteraad besluiten om bestemmingsreserves anders in te zetten. Stille reserves De stille reserves (gedefinieerd als het verschil tussen de waarde van de activa in het economisch verkeer en de boekwaarde op de balans) betreffen vooral het gemeentelijk onroerend goed en het grondbezit. e) Risico's (algemeen) De kwaliteit van het gemeentelijk handelen en de daaraan ten grondslag liggende besluitvorming is van groot belang om mogelijke claims en klachten te voorkomen. Een preventiebeleid gericht op het beheersen van risico's in kritische processen binnen de gemeente speelt daarbij een belangrijke rol. Risico's kunnen onderscheiden worden in bedrijfsrisico's (bijvoorbeeld onvoldoende personeel), eigendomsrisico's (bijvoorbeeld schade of verlies van eigendommen), beleidsrisico's (bijvoorbeeld continuïteit maatschappelijke en politiek draagvlak) en aansprakelijkheidsrisico's (bijvoorbeeld procesrisico's). f) Risico's (gemeente Grave) In het voorjaar van 2008 is een concept 'Nota beleid weerstandsvermogen en risicomanagement' opgesteld. Dit document moet bestuurlijk nog vastgesteld worden. Eén van de onderdelen die in deze nota behandeld wordt is het begrip risico voor de paragraaf weerstandsvermogen. Hierbij kan onderscheid gemaakt worden in concrete en latente risico's. Concrete risico's zijn risico's met een grote mate van zekerheid en een goede financiële inschatting. Deze risico's moeten afgedekt worden met voorzieningen. Latente risico's zijn te voorzien maar nog onvoldoende hard voor zowel de financiële omvang als de kans waarop zich dit risico voordoet. Dit zijn de risico's die in aanmerking komen voor de paragraaf weerstandsvermogen. Deze risico's dienen van materiële betekenis te zijn. Wij hanteren een ondergrens van € 10.000. Onder deze grens zijn financiële tegenvallers onderdeel van de reguliere bedrijfsvoering. Risico's die samenhangen met de reguliere exploitatie en frequent terugkeren, zoals aansprakelijkheidsclaims van burgers voor geleden schade, moeten worden
63
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (weerstandsvermogen)
uitgesloten. Dergelijke risico's worden verzekerd of er worden voor deze risico's voorzieningen getroffen. Voor de gemeente Grave zijn de volgende risico's te onderkennen: 1. Thuiszorg JGZ 0-4 jaar Een kwalitatief correcte uitvoering van de JGZ taken staat al enige jaren onder druk. Een werkgroep van ambtenaren uit de regio heeft in samenwerking met de JGZ geprobeerd een sluitende begroting op te stellen voor de wettelijke taken van het bestaande beleid voor 2009. Hierbij is kritisch gekeken naar mogelijke bezuinigingsmaatregelen die de uitvoering niet in gevaar brengen (uitgaande van wettelijke taken en een minimale uitvoering). Van een aantal kwalitatieve beleidskeuzen wordt nog nader onderzocht door de werkgroep in hoeverre deze onvermijdelijk en onuitstelbaar zijn, en of deze wellicht beter bij het maatwerkpakket betrokken kunnen worden. Desondanks is nu al de conclusie getrokken dat uitvoering van de wettelijke verplichte taken niet mogelijk is met alleen de regionale RSU middelen. De werkgroep zal een definitief advies uitbrengen naar de gemeenten over de begroting JGZ 2009. 2. Anti-speculatiebeding Het Arsenaal Op grond van het niet juist opnemen van het anti-speculatiebeding bij de verkoop van het Arsenaal heeft de Dienst der Domeinen de gemeente Grave een boete opgelegd. Eenzelfde situatie heeft zich voorgedaan bij de verkoop van een zeer klein deel van de voor de stadstuin bestemde gronden aan drie particulieren als tuingrond. Hierbij heeft de gemeente Grave het anti-speculatiebeding niet opgenomen. Hiervoor heeft de Dienst der Domeinen de gemeente Grave in relatie tot de opbrengsten een forse boete opgelegd. De gemeente is momenteel in onderhandeling met de Dienst der Domeinen om tot een minnelijke schikking te komen. De uiteindelijke boete zal ten laste worden gebracht van de algemene reserve. 3. Claims meerwerk aannemer aanleg riolering buitengebied Door de aannemer die de aanleg van de riolering buitengebied heeft gerealiseerd zijn door middel van een brief van 19 december 2006 de nodige claims voor meerwerk ingediend. De claims voor meerwerk hebben onder andere betrekking op ITT pompen, extra bouwplaatsen, tekeningen enzovoorts. De afhandeling van deze claims verkeert momenteel in een juridische procedure. Onduidelijk is wanneer de feitelijke afhandeling zal zijn afgerond. 4. Vorming van samenwerkingsverbanden Land van Cuijk De colleges van de vijf gemeenten in het Land van Cuijk hebben op 6 december 2005 een intentieverklaring tot samenwerken SLvC ondertekend. Op basis daarvan worden op diverse terreinen de mogelijkheden tot samenwerking onderzocht. De deelnemende gemeenten worden hierbij geconfronteerd met desïntegratiekosten. Op grond van het advies van Ernst & Young wordt voorgesteld dat iedere gemeenten het probleem van desïntegratiekosten zelf oplost. In de begroting 2009 zijn voor alle taakvelden de bestaande financiële uitgangspunten nog gehandhaafd. Bij de gezamenlijke raadsvoorstellen tot het instellen van een gemeenschappelijke regeling zullen de desïntegratiekosten in beeld worden gebracht. Hierbij zal tevens de dekking worden aangegeven voor deze desïntegratiekosten. Hiermee loopt de gemeente financiële risico's die op dit moment nog niet te kwantificeren zijn. 5. Personeel Binnen de ontwikkelingen in de bedrijfsvoering gaan we ervan uit dat gedurende de laatste helft van 2008 en of begin 2009 extra middelen vrij dienen te worden gemaakt op het gebeid van P&O voor de afronding en de afhandeling van rechtspositionele zaken. De hoogte hiervan is afhankelijk van de voortgang van specifieke trajecten. Deze bedragen zullen in de jaarrekening 2008 of in de jaarrekening 2009 worden verantwoord. 6. Pseudo WW-premie Vanaf 1 januari 2009 vervalt de pseudo ww-premie. Het is nog niet duidelijk welke financiële consequenties dit heeft.
64
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (weerstandsvermogen)
Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen Wettelijk kader Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de bepalingen in de Financiële verordening gemeente Grave 2006 moeten in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen de volgende onderdelen worden vermeld: Onderdeel - Kapitaalgoederen: wegen - Kapitaalgoederen: riolering - Kapitaalgoederen: water - Kapitaalgoederen: groen - Kapitaalgoederen: gebouwen - Het beleidskader - De uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties - De vertaling van de financiële consequenties in de begroting
Op grond van art. 12, lid 1, letter a BBV art. 12, lid 1, letter b BBV art. 12, lid 1, letter c BBV art. 12, lid 1, letter d BBV art. 12, lid 1, letter e BBV art. 12, lid 2, letter a BBV art. 12, lid 2, letter b BBV art. 12, lid 2, letter c BBV
Op grond van de Financiële verordening gemeente Grave 2006 worden geen extra onderdelen toegevoegd aan hetgeen wettelijk al verplicht is te vermelden. Opbouw paragraaf Deze paragraaf is opgebouwd uit de volgende onderdelen: - Inleiding; - Beleidsuitgangspunten; - Beheerplannen 2008-2011; - Toelichting per beheerplan; - Financiën. Inleiding De gemeente heeft de openbare ruimte in beheer. In die ruimte vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Voor die activiteiten bestaat de openbare ruimte uit een aantal zogenaamde kapitaalgoederen. Die kunnen als volgt worden gerubriceerd. •
Infrastructuur (wegen, water en riolering)
•
Voorzieningen (groen)
•
Gebouwen (scholen, sport- en welzijnsaccommodaties, huisvesting gemeente en brandweer)
Al deze kapitaalgoederen dienen te worden onderhouden. Dat is een taak die voortdurend budgettaire middelen vergt. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan zijn bepalend voor het voorzieningenniveau en de (jaarlijkse) lasten. De bedragen die daarmee gemoeid zijn vormen een substantieel onderdeel van de begroting. Voor de in deze paragraaf genoemde kapitaalgoederen vindt egalisatie van de onderhoudskosten plaats op basis van daartoe opgestelde beheerplannen. Het algemeen beleidsuitgangspunt is dat alle beheerplannen één keer in de vier jaar volledig worden herzien en geactualiseerd en wel aan het begin van de zittingsperiode van de gemeenteraad. Hiermee wordt bereikt dat de financiële consequenties voortvloeiende uit deze beleidsnota’s tot uitdrukking komen in de regeerperiode van de raad die de (beleids)uitgangspunten heeft vastgesteld. De beheerplannen zijn in hun aard verschillend. Enerzijds betreft het onderhoud en anderzijds betreft het investeringen, die qua levensduur en te investeren bedrag zeer verschillend zijn. Tot de eerste categorie behoren bijvoorbeeld onderhoud van wegen en gebouwen, terwijl tot de tweede categorie beheerplannen behoren als materiaal brandweer, materieel buitendienst en ICT voorzieningen. Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) heeft zowel een onderhouds- als investeringskarakter. Beleidsuitgangspunten De volgende algemene uitgangspunten worden gehanteerd voor het samenstellen van een beheerplan: • Het niveau van het onderhoud of de vervanging dient realistisch en aanvaardbaar te zijn.
65
BELEIDSBEGROTING •
•
2.2 Paragrafen (weerstandsvermogen)
Methodiek berekening jaarlijkse storting. De structurele lasten van investeringen in investeringsbeheerprogramma's worden berekend op basis van de jaarlijkse afschrijving (is bedrag gedeeld door levensduur). Hierbij is aansluiting gezocht met de 'Regeling waarderings-, rente- en afschrijvingsbeleid 2006'. De jaarlijkse kosten van het beheerplan zijn berekend naar het prijspeil 1 januari 2007. In de beheerplannen is daarom standaard een component voor loon- en prijscompensatie meegenomen.
Beheerplannen 2006-2010 De gemeente Grave bezit in 2009 de volgende beheerplannen: Omschrijving beheerplan
Toelichting
Beheerplan brandweermaterieel 2006-2010
Vastgesteld op 4 juli 2006. Dit beheerplan heeft samen met het beheerplan ICT een afwijkende looptijd. Beheerplan gebouwen 2007-2010 Vastgesteld op 4 juli 2006 Beheerplan openbaar groen 2007-2010 Vastgesteld op 7 november 2006 Beheerplan ICT 2006-2010 Vastgesteld op 3 oktober 2006. Dit beheerplan heeft samen met het beheerplan brandweermaterieel een afwijkende looptijd. Beheerplan vervanging materieel buitendienst 2007- Vastgesteld op 4 juli 2006 2010 Beheerplan meubilair openbare ruimte en civiele Vastgesteld op 7 november 2006 objecten 2007-2010 Beheerplan onderwijshuisvesting 2007-2010 Vastgesteld op 4 juli 2006 Beheerplan openbare verlichting 2007-2010 Vastgesteld op 3 oktober 2006 Beheerplan gemeentelijke riolering 2007-2010 Vast te stellen najaar 2008 Beheerplan wegen 2007-2010 Vastgesteld op 3 oktober 2006
Toelichting per beheerplan Vooraf De geplande werkzaamheden zijn afkomstig uit de jaarschijf 2009 van de diverse plannen. Jaarlijks wordt beoordeeld of uitvoering van deze werkzaamheden daadwerkelijk nodig is. Voor een uitgebreider overzicht verwijzen wij u naar bijlage 4.5 'Beheerplannen'. • Brandweer Het beheerplan materieel brandweer 2006-2010 is door u vastgesteld op 4 juli 2006. In dit beheerplan zijn de noodzakelijke investeringen en vervangingen van klein materieel per jaar in beeld gebracht. Het uitgangspunt van deze vervangingen is, dat de brandweermiddelen in een zodanige goede staat zijn, dat zij zo optimaal mogelijk kan functioneren. Ook wordt met betrekking tot de brandweermiddelen een zo effectief en efficiënt mogelijk materiaalbeleid gevoerd. Ter vervanging van diverse gebruiksgoederen staat voor 2009 gepland: - hulpverlening gereedschap ad. € 18.612; - aanschaf ademlucht ad. € 17.783; - aanschaf takelset ad. € 2.360; - kazernekleding ad. € 5.922; • Gemeentelijke gebouwen De gemeente heeft diverse gebouwen in beheer. Voor al deze objecten zijn plannen en berekeningen gemaakt om inzicht te krijgen in de te verwachten onderhoudsuitgaven voor de periode 2007-2010. U hebt deze vastgesteld op 4 juli 2006. Alle objecten worden hieronder genoemd. Daarnaast staat in hoofdlijnen welk onderhoud voor 2009 noodzakelijk is. Hierin worden alleen de grote uitgaven genoemd.
66
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (weerstandsvermogen)
Object
Onderhoud in 2009
Oude en nieuwe stadhuis Hampoort Kerkje Velp Gemeenschapsaccommodatie Katrien Gemeenschapsaccommodatie de Westhoek Gemeenschapsaccommodatie Velp Gemeenschapsaccommodatie Esterade Openbare bibliotheek Dorpshuis de Viersprong – Gassel Peuterspeelzaal de Bolleboosjes Brandweerkazerne Gemeentewerf Begraafplaatsen Standplaatsen woonwagens en woonwagens
Stelpost Klachtenonderhoud Klachtenonderhoud Geen bijzonderheden Geen bijzonderheden Stelpost Zonwering vervangen Geen bijzonderheden Geen bijzonderheden Geen bijzonderheden Stelpost Stelpost Geen bijzonderheden Bouwkundig klachtenonderhoud
Voor de nieuwe brandweerkazerne, de nieuwe gemeentewerf, het nieuwe stadhuis en de gemeenschapsaccommodatie Velp zijn stelposten opgenomen. Voor deze gemeenschapsaccommodatie zal een nieuw plan voor het onderhoud gemaakt worden. • Openbaar groen Het beheerplan openbaar groen 2007-2010 is door u op 7 november 2006 vastgesteld. In dit beheerplan is een totaaloverzicht van het groen in de gemeente Grave opgenomen. Een onderdeel van het groenbeheerplan wordt ingenomen door speelvoorzieningen. Er is een softwarepakket aangeschaft, waarin alle groenobjecten en speelvoorzieningen administratief en visueel verwerkt zijn. Onder groen vallen grasvelden, grasstroken, bloemperken, plantsoenen met bloemen, planten en struiken, bossen en bomen. In 2009 wordt de Chamillylaan en omgeving aangepakt (vak 2 in het groenbeheerplan 2007-2010). Hier wordt groot onderhoud gepleegd. • ICT Het beheerplan ICT Grave 2006-2010 is door u vastgesteld op 3 oktober 2006. Het bevat de projecten die in deze periode gepland staan. Deze projecten worden vaak geïnitieerd door 'externe ontwikkelingen'. De belangrijkste is wel het actieprogramma 'De Andere Overheid', een kabinetsprogramma met als doel de hele overheid efficiënter en beter te laten werken. Voor ons zijn de belangrijkste actielijnen: - De overheid gaat haar dienstverlening aan de burger verbeteren; - De overheid gaat minder en anders regelen. De uit te voeren activiteiten hebben betrekking op een uitbreiding van de electronische dienstverlening, het invoeren van authentieke basisregistraties, de invoering van de Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen onroerende zaken (WKPB) en de modernisering van het GBA. Er zijn echter ook ontwikkelingen om de 'interne bedrijfsvoering' te verbeteren op het gebied van doelmatigheid en klantgerichtheid. Het gaat hier om een combinatie van 'Document Management' en 'Workflowmanagement'. • Materieel buitendienst Het klein materieel wordt conform het beheerplan aangeschaft. Het betreft hier een trilplaat, kunstmeststrooier, aggregaat en een rijdende bladblazer. Met betrekking tot het groot materieel worden twee Ford wagens vervangen. Verder wordt er in 2009 een combi machine Spragelse en een waterton Welgro aangeschaft. • Meubilair openbare ruimte en civiele objecten Het beheerplan openbare ruimte en civiele objecten 2007-2010 is door u vastgesteld op 7 november 2006. Met behulp van dit beheerplan hebben wij een totaal overzicht van het meubilair (bankjes, hekjes enzovoorts) en civiele objecten (bruggetjes, verkeersborden, kunstwerken enzovoorts) binnen de gemeente Grave. Er is een software-pakket aangeschaft, waarin deze objecten administratief en
67
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (weerstandsvermogen)
visueel verwerkt zijn. In 2009 wordt aan het meubilair in de openbare ruimte en de civiele objecten regulier onderhoud verricht. Tevens is er sprake van kleine vervangingen. • Onderwijshuisvesting In het beheerplan onderwijshuisvesting 2007-2010 staan de onderhoudsactiviteiten aan de schoolgebouwen vermeld voor de periode 2007-2010. De geplande activiteiten vormen een aanname. Het feitelijk onderhoud vindt plaats op basis van de onderhoudsaanvragen die de scholen jaarlijks voor 1 februari indienen. In goed overleg met de schoolbesturen wordt de noodzaak van het aangevraagde onderhoud vastgesteld. Voor het uitvoeringsjaar 2009 zijn de volgende verzoeken ingediend: 1. 2. 3. 4. 5.
Vervangen voegwerk de Sprankel € 1.620; Vervangen voegwerk gevels en voegwerk raamdorpels de Raamdonk € 6.700; Vervangen tegelbestrating en aanbrengen extra zand € 10.200; Huur noodlokalen Merletcollege € 36.000; Onvoorzien ten behoeve van spoedeisende aanvragen € 20.000;
In totaal wordt rekening gehouden met uitgaven tot een bedrag van € 74.520. • Openbare verlichting Het beheerplan openbare verlichting 2007-2010 hebt u vastgesteld op 3 oktober 2006. Het doel van de openbare verlichting is om bij duisternis het openbare leven zo goed mogelijk te laten functioneren: - waarbij men geen gevoel van onveiligheid ervaart; - waarbij de weggebruiker zich op een veilige wijze moet kunnen verplaatsen; - waarbij verlichting de leefbaarheid (herkenbaarheid, sfeer) vergroot en de ruimtelijke inrichting wordt versterkt. Uit deze doelstelling komen de volgende aspecten naar voren: - Sociale veiligheid: een omgeving waar men zich zonder direct gevoel voor dreiging of confrontatie met geweld kan bewegen; - Verkeersveiligheid: een veilige en gepaste afwikkeling van verkeer bij duisternis; - Leefbaarheid: het bevorderen van de herkenbaarheid of sfeer; - Ruimtelijke inrichting: het benadrukken van het bijzondere karakter van de openbare ruimte (bijvoorbeeld het verlichten van een monumentaal bouwwerk). Uit het beheerplan openbare verlichting blijkt dat het verlichtingsniveau in zijn algemeenheid genomen slecht of onvoldoende is ten opzichte van de geldende normen. Een algemene opwaardering naar het minimale niveau is noodzakelijk. Daarnaast is door de slechte staat van onderhoud van de installatie een versnelde aanpak van vervanging van lichtmasten en armaturen onontbeerlijk. De totale kosten over een periode van vier jaren (2007-2010) bedragen € 2 miljoen. Dit bedrag is in twee grote posten te verdelen. In de eerste plaats om de openbare verlichting een kwalitatieve impuls te geven. In de tweede plaats moet een inhaalslag gemaakt worden om noodzakelijk onderhoud te bewerkstelligen. Volgens het uitvoeringsprogramma van het beheerplan openbare verlichting moeten in 2009 diverse werkzaamheden worden verricht. Gezien de hoeveelheid en diversiteit van werkzaamheden verwijzen wij u naar het uitvoeringsprogramma deelplan 2009 van het beheerplan openbare verlichting 20072010. • Gemeentelijke riolering Het huidige 'Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP)' beslaat de periode 1996-2005. Deze zal vervangen worden door het GRP 2008-2017. Het samenstellen van dit rioleringsplan heeft vertraging opgelopen. Deze zal nu naar verwachting in het najaar van 2008 verschijnen. Het GRP is de basis voor het beheerplan gemeentelijke riolering. Het doel van het GRP is om inzichtelijk te maken welke activiteiten verricht moeten worden om een kwalitatief goed rioolstelsel te hanteren én in stand te houden. Deze activiteiten kunnen onderverdeeld worden in: - Normale exploitatie: stroomkosten, schoonhouden en beheer; - Vervangingen: gemiddeld gaat een riool zestig jaar mee; - Investeringen: nodig om het rioolstelsel aan de huidige (wettelijke) eisen te laten voldoen.
68
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (weerstandsvermogen)
De kosten van de riolering komen voor rekening van de burgers van de gemeente Grave door middel van het rioolrecht. Hiermee is het product 'Rioolbeheer' budgettair-neutraal. • Wegen De gemeente Grave beheert ongeveer 728.000 m2 aan verhardingen. Deze is te verdelen in 326.000 m2 asfaltverharding, 387.000 m2 elementenverharding en 15.000 m2 betonverhardingen. Daarnaast is ook nog 26.000 m2 halfverharding aanwezig. Ruim 76% van het verhardingsoppervlak ligt binnen de bebouwde kom, een kleine 24% ligt buiten de bebouwde kom. Het totaal van de asfalt- en elementverhardingen is als volgt te verdelen naar onderdeeltypen: 64% 457.000 m2 • Hoofdrijbaan 2 76.000 m 11% • Parkeerplaatsen 115.000 m2 16% • Voetpaden 22.000 m2 3% • Fietspaden 43.000 m2 6% • Overig Volgens het beheerplan wegen 2007-2011 gemeente Grave, opgesteld door de Grontmij Nederland BV en door u vastgesteld op 3 oktober 2006, is de kwaliteit van de verhardingen in de gemeente Grave goed te noemen. Hierop zijn enkele uitzonderingen. Ongeveer 3% van de verhardingen zijn slecht. Deze hebben alle te maken met achterstallig onderhoud en zullen binnen één à twee jaar hersteld moeten worden. Naast het groot onderhoud van de wegen wordt er jaarlijks ook klein onderhoud uitgevoerd. Het gaat hier om schades die ernstig zijn, maar slechts over een zeer gering oppervlak voorkomen. Uit het beheerplan wegen 2007-2010 wordt voorgesteld jaarlijks € 78.000 te reserveren voor klein onderhoud. Deze reservering is meegenomen in de jaarlijkse kredietvotering. Financiën Qua financiën zijn er drie onderdelen te onderscheiden, namelijk de exploitatiekosten, de jaarlijks te voteren kredieten en de vorming van reserves en voorzieningen Bestemmingsreserve of voorziening In de eerste plaats is de hoogte van de voorziening of bestemmingsreserve van belang. De voorziening of reserve wordt gevuld door een vast bedrag uit de exploitatie en er wordt uit geput door de votering van kredieten. Het bedrag uit de exploitatie is vast, omdat de werkelijke lasten per jaar sterk kunnen fluctueren. Wordt dit niet geëgaliseerd dan is het mogelijk dat er jaarlijks begrotingstekorten of –overschotten ontstaan. De fluctuaties worden in de bestemmingsreserve of voorziening opgevangen. Uitgangspunt is dan ook dat in deze bestemmingsreserve of voorziening voldoende middelen moet zitten om toekomstige kosten te dekken. Schematisch kan één en ander als volgt in beeld worden gebracht. EXPLOITATIE (conform beheerplan: gemiddelde over enkele jaren) Vast bedrag (tabel 5) VOORZIENING OF BESTEMMINGSRESERVE Variabel bedrag (tabel 6) KREDIET (zie beheerplan: jaarlijks door raad te voteren)
Exploitatiekosten De exploitatiekosten geven aan wat er vanuit de exploitatie in de voorziening of bestemmingsreserve wordt gestort. In verband met de hierboven genoemde egalisatie is dit een vast bedrag voor de jaren 2007 tot en met 2010. In onderstaande tabel wordt deze per beheerplan aangegeven.
69
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (weerstandsvermogen)
Tabel 9: jaarlijkse exploitatiekosten Omschrijving beheerplan
Jaarlijkse exploitatiekosten
Beheerplan brandweermaterieel 2006-2010 Beheerplan gebouwen 2007-2010 Beheerplan openbaar groen 2007-2010 Beheerplan ICT 2006-2010 (inclusief egalisatie exploitatie) Beheerplan materieel buitendienst 2007-2010 Beheerplan civiele objecten en meubilair openbare ruimten 2007-2010 (verwerkt in beheerplan gebouwen) Beheerplan onderwijshuisvesting 2007-2010 Beheerplan openbare verlichting 2007-2010 Beheerplan gemeentelijke riolering 2007-2010, wordt eind 2008 herzien Beheerplan wegen 2007-2010 Totaal
Beheerplan
Bezuiniging
Begroting 2009
91.000 277.460 123.400 758.000 100.000 0
0 0 0 0 0 0
91.000 277.460 123.400 758.000 100.000 0
192.000 230.000 0
0 0 0
192.000 230.000 0
236.800 2.008.660
0
236.800 2.008.660
Overigens zijn deze jaarlijkse kosten niet star. Nieuwe ontwikkelingen kunnen aanleiding geven tot wijzigingen in de beheerplannen. Kredieten De budgethouder zal jaarlijks geld moeten kunnen uitgeven voor de activiteiten uit het beheerplan. Vanuit de voorziening of bestemmingsreserve wordt jaarlijks een krediet gevoteerd ter hoogte van de jaarschijf in het beheerplan. In onderstaande tabel wordt deze voor begrotingsjaar 2009 weergegeven. Tabel 10: jaarlijkse kredietvotering bedragen * € 1.000 Krediet Bezuiniging Krediet 2009
Omschrijving beheerplan Beheerplan brandweermaterieel 2006-2007 Beheerplan gemeentelijke gebouwen 2007-2010 Beheerplan openbaar groen 2007-2010 Beheerplan ICT 2006-2010 Beheerplan materieel buitendienst 2007-2010 Beheerplan civiele objecten en meubilair openbare ruimten 2007-2010 (opgenomen in beheerplan gebouwen) Beheerplan onderwijshuisvesting 2007-2010 Beheerplan openbare verlichting 2007-2010 Beheerplan gemeentelijke riolering 2007-2010 (wordt eind 2008 herzien) Beheerplan wegen 2007-2010
85.920 185.734 201.541 712.680 96.300
0 0 0 0 0
85.920 185.734 201.541 712.680 96.300
44.489 539.129
0 0
44.489 539.129
0
0
0
In de bestuursrapportage in 2009 wordt gerapporteerd over de werkelijke uitvoering van de beheerplannen. In de jaarrekening 2009 vindt de eindverantwoording plaats in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen, waarbij ook de exploitatiekosten worden betrokken. Als er afwijkingen zijn, heeft dit invloed op de hoogte van de voorzieningen of de bestemmingsreserve.
70
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (financiering)
Paragraaf financiering Wettelijk kader Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de bepalingen in de Financiële verordening gemeente Grave 2006 moeten in de paragraaf financiering de volgende onderdelen worden vermeld: Onderdeel - De beleidsvoornemens ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille - De schulden met een looptijd korter dan een jaar en het verschuldigde rentepercentage. - De schulden met een looptijd langer dan een jaar en het verschuldigde rentepercentage. - De liquiditeitsplanning en de financieringsbehoefte voor de komende vier jaren - De rentevisie voor de komende vier jaren.
Op grond van art. 13 BBV art. 16 Fin. verordening art. 16 Fin. verordening art. 16 Fin. verordening art. 16 Fin. verordening
Opbouw paragraaf Deze paragraaf is opgebouwd uit de volgende onderdelen: - Algemene interne en externe ontwikkelingen; - Risicobeheer; - Kasbeheer; - Emu-saldo; - Rentevisie. Algemene interne en externe ontwikkelingen De belangrijkste financiële ontwikkeling is de financieringsbehoefte voor de herziening van de beheerplannen en de grondexploitatie. Gezien de hoogte van alle beoogde investeringen de komende jaren is het noodzakelijk om een goede liquiditeitenplanning te hebben. Voor het jaar 2009 is € 10 miljoen langlopend weggezet om structurele rente-inkomsten te genereren. Het is wenselijk om dit vermogen in tien jaren vrij te spelen. Tevens is het wenselijk om alle opgenomen leningen die doorgeleend zijn aan derden zoveel mogelijk af te lossen, voor zover dit volgens de contracten toegestaan is. Het is namelijk niet wenselijk dat de gemeente bankgerelateerde zaken doet. Risicobeheer Dit onderdeel geeft een samenvatting van het verwachte risicoprofiel van de gemeente en is het kernonderdeel van deze paragraaf. Het risicoprofiel wordt uitgedrukt in de kasgeldlimiet, het renterisico op vaste schuld en het kredietrisico. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft aan in welke mate we "rood" mogen staan. Officieel heet dit de "netto vlottende schuld". Dit is het saldo van alle kortlopende schulden minus de kortlopende vorderingen van de gemeente (waarbij kortlopend korter dan één jaar is). De kasgeldlimiet wordt bepaald door een (door het rijk vastgesteld) percentage van de totale begroting aan het begin van het jaar. Bij ruimte onder de kasgeldlimiet (je staat dan nog niet maximaal in het "rood"), hoeft geen actie ondernomen te worden. De gemeente Grave heeft geen netto vlottende schuld en hoeft geen actie te ondernemen. Renterisiconorm De renterisiconorm is een bedrag dat jaarlijks wordt bepaald door een (door het rijk vastgesteld) percentage van de vaste (langlopende) schulden per 1 januari. Het doel hiervan is om tot een zodanige opbouw van de leningenportefeuille te komen, dat het renterisico uit hoofde van rente-aanpassingen en herfinanciering van leningen in voldoende mate wordt beperkt. Als een leningenportefeuille gelijkmatig is opgebouwd, zal ook het renterisico over de vaste schuld in de tijd gelijkmatig zijn verspreid. De limiet geeft feitelijk aan in hoeverre mutaties in de portefeuille met vaste geldleningen zijn toegestaan. Als deze mutaties onder de norm blijven, dan is er sprake van een beheerste dan wel beheersbare en overzienbare situatie.
71
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (financiering)
De gemeente Grave heeft nog 100% ruimte onder de renterisiconorm, omdat alle langlopende leningen doorgeleend zijn aan Woonmaatschappij Mooiland Maasland onder dezelfde condities en één lening tijdelijk is teruggeleend aan de BNG (tegen een hoger rentepercentage). De gemeente Grave loopt dus praktisch geen risico uit hoofde van rente-aanpassingen of herfinanciering van leningen. Een overzicht van alle leningen treft u aan in de bijlage 4.8. Kredietrisico Het kredietrisico geeft inzicht in de omvang en soort uitstaande langlopende leningen (vordering op derden). De gemeente Grave loopt nauwelijks risico, omdat leningen alleen worden verstrekt aan kredietwaardige partijen, al dan niet met garantie of hypothecaire zekerheid. Kasbeheer Het liquiditeitengebruik wordt beperkt door de geldstromen op gemeenteniveau op elkaar en op de liquiditeitenplanning af te stemmen. Het betalingsverkeer wordt zo veel mogelijk elektronisch uitgevoerd (internetbankieren met de BNG). Om de saldi optimaal te beheren wordt gebruik gemaakt van het pakket voor geïntegreerde dienstverlening op het terrein van betalingsverkeer en kredietverlening van de BNG. Op basis van dit arrangement trekt de bank voor de gemeente daggeld aan bij een schuld (boven bepaald bedrag) in rekening-courant en de bank zet daggeldleningen uit bij een tegoed in rekening-courant (boven bepaald bedrag). Het voordeel hiervan is dat de tarieven voor daggeld gunstiger zijn dan de tarieven voor rekening-courant. Door de meerjarige liquiditeitenplanning ontstaat inzicht in de behoefte aan liquide middelen dan wel in het overschot aan liquide middelen. De liquiditeitenplanning wordt jaarlijks bijgesteld als gevolg van de financiële ontwikkelingen bij de gemeente Grave.
Voor 2009 ziet de liquiditeitenplanning er (op hoofdlijnen) als volgt uit (bedragen * € 1 miljoen) 2009
2010
2011
2012
1,7
2,6
1,4
0,0
Bij Ontvangst algemene uitkering 17 Belastingontvangsten Rente-ontvangsten Ontvangsten (rijks)subsidies Overige ontvangsten uit exploitatie Vrijval beleggingen Totaal bij
9,5 4,1 0,9 5,7 2,8 0,0 23,0
9,4 4,1 0,8 5,5 2,8 0,0 22,6
9,3 4,1 0,7 5,5 2,8 0,0 22,4
9,3 4,1 0,7 5,5 2,8 5,0 27,4
Af: Salarissen Subsidies Investeringen Verstrekte leningen / aflossingen Overige goederen en diensten Totaal af
5,8 1,0 1,3 0,0 14,0 22,1
5,8 1,0 3,0 0,0 14,0 23,8
5,8 1,0 3,0 0,0 14,0 23,8
5,8 1,0 3,0 0,0 14,0 23,8
2,6
1,4
0,0
3,6
Stand per 1 januari
Stand per 31 december
17
Op grond van mei-circulaire 2008
72
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (financiering)
Emu-saldo Vanaf de begroting 2009 wordt het emu-saldo ook opgenomen in de begroting. Het emu-saldo is het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven van de collectieve sector (rijk, medeoverheden en sociale fondsen). Om het emu-saldo te kunnen beheersen (om te voorkomen dat er meer uitgaven dan inkomsten zijn), moeten ook gemeenten dit emu-saldo berekenen. De gemeenten werken wettelijk met een stelsel van baten en lasten, het rijk echter hanteert een kasstelsel van inkomsten en uitgaven. Omdat hier een verschil tussen zit, moeten de gemeenten ten behoeve van het emu-saldo hun begroting herrekenen naar kasstelsel. Bijvoorbeeld afschrijvingskosten zijn wel lasten voor de gemeente, maar zijn geen uitgaven voor het emu-saldo. De bijbehorende investeringen daarentegen zijn weer geen lasten voor de gemeente maar zijn wel uitgaven voor het emu-saldo. Omschrijving Exploitatiesaldo vóór winstbestemming Bij: Afschrijvingen ten laste van exploitatie Bij: Dotaties aan voorzieningen Af: Investeringen Totaal emu-saldo
Bedrag * € 1.000 -575 1.703 903 -1.300 731
De gemeente Grave levert een positieve bijdrage aan het landelijke EMU-saldo. Rentevisie Is het goedkoper om nu geld te lenen of toch eerst het spaarbankboekje opmaken en later geld lenen? Of krijg ik later weer inkomsten vanuit de grondverkopen? Voor het afwegen of we tegoeden opmaken of geld gaan lenen zijn twee zaken nodig. Ten eerste een goede meerjarenliquiditeitenplanning en ten tweede een rentevisie. Bij een verwachte rentestijging kan het voordeliger (of minder nadelig) zijn om eerder geld aan te trekken dan eigenlijk nodig is. Bij een verwachte rentedaling is het wellicht verstandig om eerst eigen middelen op te maken en later te lenen. Een rentevisie is onontbeerlijk in een goed financieel beleid en dan wel uitgesplitst naar een rentevisie op korte termijn en een op lange termijn. Gezien de kleinschaligheid van de gemeente Grave en het specialisme en de complexiteit van verwachte rentemutaties is het gebruikelijk om de rentevisie over te nemen zoals opgesteld door de grote(re) banken of andere financiële instellingen. Renteontwikkelingen kapitaalmarkt Vanwege de aanhoudende onrust op de geld- en kredietmarkten, die zijn oorsprong vindt in de problemen op de Amerikaanse huizenmarkt, bevindt de lange rente, de 10-jaarsrente op staatsobligaties, zich al enige tijd in een lichte neerwaartse trend. We vermoeden dat de marktonrust op korte termijn zal aanhouden en gaan er daarom van uit dat de lange rente voorlopig niet zal oplopen. Op de wat langere termijn houden we echter rekening met een hernieuwde stijging van de lange rente. Dit komt omdat we verwachten dat de vooruitzichten voor de Amerikaanse huizenmarkt en economie geleidelijk aan wat zullen verbeteren. Dit zou zich moeten vertalen in een oplopende Amerikaanse, en daarmee Europese, lange rente.
73
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (bedrijfsvoering)
Paragraaf bedrijfsvoering Wettelijk kader Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de bepalingen in de Financiële verordening gemeente Grave 2006 moeten in de paragraaf bedrijfsvoering de volgende onderdelen worden vermeld: Onderdeel - De stand van zaken en de beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering - De omvang, opbouw en ontwikkeling van het personeelsbestand en de loonkosten - De huisvestingskosten - De automatiseringskosten - De budgetten voor de raad, de griffie, de rekenkamer en de accountant
Op grond van art. 14 BBV art. 17 Fin. verordening art. 17 Fin. verordening art. 17 Fin. verordening art. 17 Fin. verordening
Opbouw paragraaf Deze paragraaf is opgebouwd uit de volgende onderdelen: - Beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering; - Bedrijfsvoeringsbudgetten. Beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering Bedrijfsvoering heeft betrekking op de aansturing en beheersing van activiteiten van de gemeentelijke organisatie. De bedrijfsvoering bestaat uit de piofha-functies, te weten personeel, informatie, organisatie, financiën, huisvesting en automatisering. Hieronder worden op hoofdlijnen de beleidsvoornemens vermeld. Personeel Medewerkers zijn het kapitaal van een ondermening dan wel organisatie. De ambtelijke organisatie van de gemeente Grave is kwetsbaar als het gaat over continuïteit en bezetting. Het vinden van de juiste persoon op een specifieke werkplek is in de huidige markt niet eenvoudig. Bij het aantrekken van nieuwe medewerkers, en ook bij het ontwikkelen van huidige medewerkers, staat vakinhoud en kennis alleen niet meer centraal. In het selectiebeleid wordt momenteel zeer nadrukkelijk rekening gehouden met de meerwaarde als persoon voor de organisatie. Teamspelers en medewerkers die vanuit een natuurlijk automatisme actief communiceren binnen de organisatie en mede beeldbepalend zijn voor de organisatie. In de provincie Brabant is dit jaar een vliegende start gemaakt met een intensief trainee programma binnen de gemeenten. Onder begeleiding worden momenteel 40 trainees in de provincie opgeleid voor sleutelposities bij de lokale en provinciale overheid. De gemeente Grave heeft, evenals vrijwel alle gemeenten in Brabant, aangegeven deel uit te willen maken van dit programma. Ten aanzien van het bestaande team van medewerkers zal nadrukkelijk geïnvesteerd worden in trainingen om projectmatig werken, integraal werken, managementkwaliteiten en klantgerichtheid te bevorderen. Daarnaast zal in 2009 een duidelijk oog zijn voor de employability van alle medewerkers binnen de organisatie. In dit verband geldt ook voor 2009 ‘beheer op orde’. Binnen de competenties van de medewerkers wordt het begrip integriteit binnen de organisatie steeds scherper gedefinieerd. Niet dat daar een directe aanleiding toe is, maar de organisatie ziet dit als een van de meest cruciale items binnen het dagelijks handelen van de ambtelijke organisatie. De gemeente Grave is ter ondersteuning van dit thema dan ook vertegenwoordigd in het netwerk integriteitcoördinatoren binnen de gemeenten (BING). Het ziekteverzuim over het eerste halfjaar van 2008 bedraagt 5,65.%. Dit percentage wordt mede bepaald als gevolg van enkele langdurig zieke medewerkers. De organisatie is in 2008 gestart met een actief beleid om uitval als gevolg van ziekte te voorkomen en de termijn van afwezigheid beheersbaar te houden. Dit ingezette beleid zal in 2009 strakker worden ingezet met behulp van
74
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (bedrijfsvoering)
onder meer de bedrijfsarts. Het streven is om in 2009 het ziekteverzuimpercentage met 1% te reduceren. Informatie Bij dit onderwerp gaat het met name om de onderwerpen in het kader van de gehele planning en control cyclus. Dit taakveld zal in 2009 in het teken staan van “beheer op orde”. De afgelopen jaren zijn er vele instrumenten ontwikkeld op dit terrein. Naast de begroting, marap/burap en de jaarrekening moet u hierbij denken aan de budgethoudersregeling, inkoopbeleid, beheerplannen, bedrijfsplan/afdelingsplannen, capaciteitsplanningen en dergelijke. Op zich beschikken we over voldoende instrumenten om de organisatie te beheersen. Er hoeven dus voor de komende tijd geen nieuwe instrumenten ontwikkeld te worden. Eerst dienen de bestaande instrumenten nog eens goed tegen het licht te worden gehouden en stevig weggezet te worden binnen de organisatie. Vandaar eerst “beheer op orde”, dat in 2009 zal worden opgepakt. De bestaande planning en control cyclus op financieel gebied zal herijkt worden. Dit zal in overleg met u gebeuren, omdat, als we weer overgaan tot bijvoorbeeld de invoering van de kader-/voorjaarsnota, dit zal leiden tot een wijziging van de financiële verordening. De bevoegdheid om hiertoe te besluiten berust bij de gemeenteraad. Organisatie De gemeentelijke organisatie is in beweging en zal in 2009 verder in beweging komen. Kijkend naar de directe toekomst zullen de samenwerkingsverbanden Land van Cuijk een significant effect hebben op de organisatie. Daarnaast zijn aanpassingen van wet- en regelgeving te verwachten die de organisatie op natuurlijke wijze forceren zich klaar te maken voor de toekomst. Rode draad in de ontwikkeling zal zijn een integrale en kwalitatieve benadering en ontwikkeling van beleid en de daaruit volgende producten. De gemeentelijke organisatie zal zich in 2009 meer en steviger gaan positioneren in het werk- en speelveld tussen raad, bestuur en bewoners. Leidraad daarbij is onder meer de door de raad te ontwikkelen strategische visie. Mede op basis van deze visie, en mede door genoemde wettelijke ontwikkelingen en samenwerkingsverbanden, kan de gemeentelijke organisatie optimaal worden ingericht. Kerntaken van de ambtelijke organisatie voor 2009 zullen zijn: - integraliteit; - kwaliteit, leesbaarheid en tijdigheid; - goed verankerde juridische en financiële control functies; - werken aan integrale veiligheid en handhaving; - ‘klant is koning’. Daartoe zal de organisatie uitgerust moeten worden met de juiste middelen, kennis en kunde om deze taken waar te maken. Binnen de organisatie zal een stevig evenwicht moeten ontstaan tussen een organisatievorm waarin ‘control’ het hoofdthema is en een organisatie waarin zelfsturing, maakbaarheid en uitdagingen het adagio zijn. Ten aanzien van de financiële cyclus zal in 2009 gewerkt worden aan een aangepaste planning en control cyclus, welke als een automatisme op de daartoe bepaalde termijnen, de resultaten moet opleveren. (kaderstellende voorjaarsnota, jaarrekening en begrotingsdocumenten). Eind 2008 / begin 2009 zal een raadspresentatie plaatsvinden waarmee de raad geïnformeerd zal worden over de wijze waarop de organisatie deze doelen zal moeten gaan realiseren. Financiën Het financiële beleid is erop gericht om duurzaam een sluitende begroting te krijgen. Dit kan zowel met structurele als met incidentele baten en lasten. Tevens is het beleid erop gericht om een goedkeurende verklaring te krijgen bij de jaarrekening, inclusief de rechtmatigheid. Dit wordt gedaan door de volgende uitgangspunten te hanteren: - Het ramen en verantwoorden van baten en lasten moet voldoen aan de richtlijnen zoals gesteld in de externe en interne regelgeving; - De geraamde baten en lasten moeten realistisch zijn, waarbij in principe de nullijn wordt gehanteerd; - Een deel van de algemene uitkering wordt jaarlijks ingezet ter compensatie van loon- en prijsstijgingen gedurende het begrotingsjaar; - Lasten worden genomen zodra ze voorzien zijn (waardoor er dus minder ruimte is voor andere uitgaven en hierop dus bezuinigd moet worden);
75
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (bedrijfsvoering)
- Baten worden genomen zodra ze met voldoende zekerheid gerealiseerd kunnen worden (dus geen mogelijke extra rendementen op beleggingen die niet gegarandeerd zijn); - Structurele lasten moeten gedekt worden door structurele baten; - Incidentele lasten mogen gedekt worden door incidentele baten; - De renteafhankelijkheid en het hierbij behorende geblokkeerde vermogen wordt in tien jaren afgebouwd; - Het politieke ambitieniveau jaarlijks afstemmen met de capaciteit qua financiële middelen en personeel; - Baten en lasten die in de exploitatie thuishoren, daar ook verantwoorden en niet tussentijds doorsluizen naar kredieten in de vorm van vaste activa op de balans, omdat dit tijdelijk lucht geeft in de begroting, maar structureel problemen oplevert; - Het opnemen van een stelpost voor onvoorziene uitgaven; - Niet-transparante methoden zo eenvoudig mogelijk weergeven of zelfs helemaal afschaffen (zoals de renteomslag); - Interne controle toepassen op diverse financiële aangelegenheden, zoals begrotingswijzigingen en financiële verantwoording; - Tussentijds bewaken van de voortgang om financiële tegenvallers tijdig te ontdekken, zodat hierop adequaat gereageerd kan worden. Huisvesting Sinds medio februari 2008 zitten we in het nieuwe stadhuis aan de Arnoud van Gelderweg. Samen met Woonmaatschappij Mooiland/Maasland en het Brabants Historisch Informatie Centrum zitten we in één gebouw. Met het gebruik van dit nieuwe stadhuis zijn de eerste ervaringen opgedaan en die zijn zonder meer positief te noemen. Voor zover de exploitatiekosten van het nieuwe stadhuis bekend zijn, zijn deze opgenomen in de begroting 2009. Op verschillende onderdelen ontbreken nog de ervaringsgegevens. Zo heeft er nog geen jaarafrekening van het energieverbruik plaatsgevonden, moet nog precies uitgezocht worden wat allemaal onder de Vereniging van Eigenaren gaat vallen, is nog niet bekend wat de kosten van verschillende onderhoudscontracten bedragen. Voor deze onderwerpen is in de begroting 2009 gewerkt met aannames. Zo mogelijk zal in de burap 2009 hier nader over worden gerapporteerd. De Samenwerking Land van Cuijk zal invloed hebben op de huisvestingsituatie. Het is de bedoeling dat de centrale afdeling P&O voor het Land van Cuijk in Grave gehuisvest wordt. De onderdelen Sociale Zaken, brandweer, ICT en woz/belastingen zullen in de andere gemeenten in het Land van Cuijk worden gehuisvest. Enerzijds betekent dit dat er werkplekken in het nieuwe stadhuis vrij komen, anderzijds dat er werkplekken bij moeten komen. De kunst is nu om dit zodanig met de vijf gemeenten in het Land van Cuijk op elkaar af te stemmen, dat per saldo de beschikbare werkplekken toch bezet blijven. Met andere woorden dat de kosten voor overhead dan wel de desintegratiekosten voor iedere gemeente worden geneutraliseerd. Hierover vindt binnen het samenwerkingsverband Land van Cuijk overleg plaats. Automatisering Voor wat betreft automatisering wordt eens in de vier jaren een ict-beleidsplan door u vastgesteld waarin alle projecten en kosten worden opgenomen gedurende de bestuursperiode. In bijlage 4.5 vindt u een overzicht van de projecten voor 2009. Uiteraard zal, vóórdat de betreffende projecten gestart worden, bekeken worden of deze uitgevoerd moeten worden. Zo zullen de projecten afgestemd worden op de stand van zaken rond de samenwerking Land van Cuijk (vorming van een Regionaal Diensten Centrum ICT). Ook zal bekeken worden of een leverancier bijvoorbeeld daadwerkelijk met het onderhoud van een pakket is gestopt. In de bestuursrapportage zal over de voortgang van de projecten worden gerapporteerd. Bedrijfsvoeringsbudgetten In onderstaande tabel is een aantal budgetten vermeld behorende bij enkele bedrijfsvoeringsonderwerpen zoals vermeld in de 'Financiële verordening gemeente Grave 2006'. In deze tabel zijn de jaarbudgetten vermeld, dus zowel structurele als incidentele budgetten.
76
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (bedrijfsvoering)
Tabel 11: Bedrijfsvoeringsbudgetten (afgerond op € 1.000) Omschrijving Personeel 18 (betreft het huidige ambtelijke personeel, exclusief bestuur en bijzondere groepen) Huisvestingskosten Automatiseringskosten (beheerplan => gemiddelde kosten) Budgetten voor de raad (inclusief salarislasten) Budget voor de griffie (inclusief salarislasten) Budget voor de rekenkamer Budget voor de accountant (accountantskosten)
18
Zie ook bijlage 4.3 voor de opbouw en het verloop van het personeelsbestand.
77
Budget 2008
Budget 2009
4.949.000
5.136.000
493.000 758.000 119.000 70.000 10.000 56.000
431.000 700.000 115.000 73.000 10.000 51.000
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
Paragraaf verbonden partijen Wettelijk kader Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de bepalingen in de Financiële verordening gemeente Grave 2006 moeten in de paragraaf verbonden partijen de volgende onderdelen worden vermeld: Onderdeel - De visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting - De beleidsvoornemens omtrent verbonden partijen - De naam en vestigingsplaats van de verbonden partij - Het financieel belang van de gemeente - De zeggenschap van de gemeente - Het publiek belang dat wordt gediend met de deelname
Op grond van art. 15, letter a BBV art. 15, letter b BBV art. 18 Fin. verordening art. 18 Fin. verordening art. 18 Fin. verordening art. 18 Fin. verordening
Opbouw paragraaf Deze paragraaf is opgebouwd uit de volgende onderdelen: - Inleiding / toelichting; - Verbonden partijen.
Inleiding / toelichting De paragraaf verbonden partijen geeft de visie op deze partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in het programmaplan. Het aangaan van banden met (verbonden) derde partijen komt altijd voort uit het publiek belang. Verbindingen met derde partijen zijn een manier om een bepaalde publieke taak uit te voeren. Als er bij een derde partij een financieel belang én een bestuurlijk belang aanwezig is, spreken we van een verbonden partij. Met 'bestuurlijk belang' wordt bedoeld een zetel in het bestuur van de verbonden partij of het hebben van stemrecht. Met 'financieel belang' wordt bedoeld dat de gemeente de ter beschikking gestelde middelen kwijt is in geval van een faillissement van de verbonden partij en/of als er in geval van financiële problemen bij de verbonden partij verhaal op de gemeente kan plaatsvinden. De gemeente Grave heeft bestuurlijke en financiële belangen in diverse verbonden partijen. Deze partijen voeren dus beleid uit voor de gemeente. De gemeente blijft uiteraard eindverantwoordelijk voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de uit te voeren programma’s. Als gemeente is het belangrijk aandacht te hebben voor de kaderstellende en controlerende taak. Naast de beleidsmatige verantwoordelijkheid blijft Grave uiteraard ook financiële verantwoordelijkheid houden ten aanzien van de verschillende partijen. De financiële bijdragen aan de verbonden partijen leggen in meer of mindere mate een belangrijk beslag op de begroting. De gemeente Grave heeft geen afzonderlijk beleid voor de verbonden partijen vastgelegd in een aparte beleidsnota. Gezien de veelheid aan verbonden partijen hebben de gemeenten in de regio afgesproken om een verbonden partij te adopteren. Dit houdt in dat deze gemeente de begrotingen en jaarrekeningen van de verbonden partij bestudeert / analyseert en adviezen opstelt die ook door de andere deelnemende gemeenten gebruikt kunnen worden. Dit alles onder het mom van 'het wiel niet opnieuw uitvinden'.
78
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
Verbonden partijen Hieronder volgt een overzicht van alle verbonden partijen waarin Grave een bestuurlijk en financieel belang heeft. 1
Gemeenschappelijke regeling streekgewest Brabant-Noordoost (in liquidatie)
Publiek belang Gemeentelijke taken worden om uiteenlopende redenen in gewestelijk verband uitgevoerd. Bestuurlijk belang Met de opheffing van deze gemeenschappelijke regeling per 1 januari 2002 is het bestuurlijke belang van de gemeente komen te vervallen. Tegelijkertijd is besloten het openbaar lichaam in stand te houden voor zover dat noodzakelijk is voor de vereffening van het vermogen. Burgemeester en wethouders van de gemeente Oss zijn aangewezen als het bestuurlijk orgaan dat belast is met de behartiging van de financiële belangen van het voormalige Streekgewest en in het bijzonder met de vaststelling van de jaarlijkse lasten die uit de liquidatie voortvloeien. Er is een commissie van drie personen uit de deelregio's Oss, Uden-Veghel en Land van Cuijk die het college van Oss adviseert. Namens de regio Land van Cuijk maakt de burgemeester van Boxmeer deel uit van de commissie. Financieel belang De liquidatie bestrijkt meerdere jaren en houdt verband met lopende wachtgeldverplichtingen aan personeel in dienst van het voormalige Streekgewest. Deze liquidatiebijdrage wordt ten laste gebracht van de 'voorziening liquidatie voormalig Streekgewest' en beïnvloedt het resultaat niet. De hoogte van deze voorziening is zodanig, dat daaruit de toekomstige verplichtingen kunnen worden voldaan. Beleidsvoornemens De activiteiten zijn inmiddels afgestoten of verzelfstandigd. De liquidatie vindt nog plaats waarbij de coördinatie is opgedragen aan de gemeente Oss. 2
Gemeenschappelijke regeling Euregio Rijn-Waal te Kleve (Duitsland)
Publiek belang Het bevorderen, ondersteunen en coördineren van de regionale grensoverschrijdende samenwerking van de deelnemers op diverse beleidsterreinen. Hiertoe voert zij projecten uit, zoals bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs, economie, arbeidsmarkt, gezondheidszorg, rampenbestrijding, ruimtelijke ordening en recreatie en toerisme. Zij vraagt en verstrekt middelen van en aan derden en adviseert bij grensoverschrijdende activiteiten en problemen aan meerdere belanghebbenden. Betrokkenen Duitsland: Alpen, Bedburg-Hau, Duisburg, Emmerich, Goch, Hamminkeln, Hünxe, IHK-DuisburgWesel-Kleve , Kalkar, Kevelaer, Kleve, Kranenburg, Kreis Kleve, Kreis Wesel, Landschaftsverband Rheinland, Moers (nieuw), Neukirchen-Vluyn, Rees, Rheinberg, Schermbeck, Sonsbeck, Uedem, Weeze, Wesel, Xanten. Nederland: Arnhem, Bergen, Beuningen, Boxmeer, Cuijk, Druten, Duiven, Gennep, Grave, Groesbeek, Heumen, Kamer van Koophandel voor Centraal Gelderland , Lingewaard, Lith, Mill en Sint Hubert, Millingen aan de Rijn, Montferland, Mook en Middelaar, Nijmegen, Oude IJsselstreek, Overbetuwe, Rheden, Rijnwaarden, Sint Anthonis, Ubbergen, Wageningen, West Maas en Waal, Westervoort, Wijchen, Zevenaar. (bron: www.euregio.org, september 2007) Bestuurlijk belang De gemeente is vertegenwoordigd in de Euregioraad door raadslid Hendriks en wethouder Bos. Als plaatsvervangers zijn respectievelijk aangewezen raadslid Kathagen en burgemeester Delissen. Financieel belang De gemeente draagt jaarlijks bij aan de exploitatie via een bedrag per inwoner. Bij opheffing van de Gemeenschappelijke regeling is de gemeente verplicht om naar rato van de hoogte van haar deelnemersbijdrage een extra bijdrage te verstrekken om te voldoen aan de verplichtingen die resteren na verzilvering van het vermogen. Hieronder vallen ook de verplichtingen die bij derden ontstaan, doordat
79
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
zij personeel ter beschikking hebben gesteld, waarvoor als gevolg van de liquidatie geen werk meer is. De bijdrage voor 2009 is begroot op € 3.600. Beleidsvoornemens Voor het werkgebied van de Euregio Rijn-Waal staan in het afgelopen jaar en de komende vijf jaar € 34 miljoen aan Europese middelen voor Duits-Nederlandse projecten ter beschikking vanuit het Europese stimuleringsprogramma INTERREG 4a. Inclusief de nationale, regionale en private cofinancieringbedragen betekent dit, dat er in totaal zo’n € 72 miljoen in grensoverschrijdende INTERREG-projecten zal worden geïnvesteerd om de Euregio Rijn-Waal een economisch sterke en innovatieve regio te maken. Het accent voor de komende structuurfondsperiode ligt op de thema’s economie, technologie en innovatie, integratie en maatschappij en duurzame regionale ontwikkeling. Voor het eerst bestaat er een gemeenschappelijk INTERREG-programma voor het Nederlands-Duits grondgebied. Dit betekent ook kansen voor de gemeente Grave. Bezien zal worden of de gemeente Grave (in samenwerking met andere partijen) een relevant project kan inbrengen. Aanvullende informatie De gemeente Grave is vanaf maart 1996 aangesloten bij de gemeenschappelijke regeling Euregio Rijn-Waal. Website: www.euregio.org 3
Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord te 's-Hertogenbosch
Publiek belang Artikel 3.1 van de gemeenschappelijke regeling luidt als volgt: "De veiligheidsregio Brabant-Noord behartigt het belang van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde, waar mogelijk integrale, uitvoering van de hulpverlening in het werkgebied alsmede de voorbereiding daarop". De Veiligheidsregio heeft taken op het terrein van de regionale brandweerzorg, op het terrein van de geneeskundige hulpverlening, op het terrein van het gemeenschappelijk meldcentrum en op het terrein van het veiligheidsbureau. Betrokkenen Gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren, Heusden, ’s-Hertogenbosch, Landerd, Lith, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, SintOedenrode, Uden, Veghel en Vught en de politieregio Brabant-Noord. Bestuurlijk belang De voorzitter van de raad (burgemeester Delissen) is lid van het algemeen bestuur. Een wethouder (wethouder Bos) treedt op als plaatsvervangend lid. Financieel belang De gemeente draagt jaarlijks bij aan de exploitatie middels een bedrag per inwoner. In geval van opheffing, op basis van een besluit van het algemeen bestuur, is de gemeente partij in de liquidatie. Voor 2009 bedraagt de bijdrage € 9,84 per inwoner. Op basis van 12.800 inwoners bedraagt de bijdrage € 125.990 (raadsbesluit 18 maart 2008). Beleidsvoornemens Aanvullende informatie Een veiligheidsregio is een gebied waarin besturen en diensten op het terrein van brandweerzorg, rampenbeheersing, crisisbeheersing, geneeskundige hulpverlening bij rampen en handhaving van de openbare orde en veiligheid nauw met elkaar samenwerken. Nederland kent 25 van deze veiligheidsregio’s. De indeling komt overeen met die van de politieregio’s. Brabant is verdeeld in drie veiligheidsregio’s: Veiligheidsregio Brabant-Noord (waar Grave in valt), Veiligheidsregio Midden- & West-Brabant en Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant. Per 1 januari 2003 is de 'Gemeenschappelijke regeling Regionale Hulpverleningsdienst BrabantNoord' (HVD) ontstaan uit een samenvoeging van de Regionale Brandweer en de Geneeskundige
80
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR). De gemeente Grave is vanaf de oprichting aangesloten bij deze gemeenschappelijke regeling. Per 1 juli 2006 is ook het Gemeenschappelijk Meldcentrum Brabant-Noord (GMC) geïncorporeerd in de HVD. Door deze samenvoeging van de HVD en het GMC is de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord ontstaan. De 'oude' gemeenschappelijke regelingen HVD en GMC zijn per die datum opgeheven. Adoptiegemeente : 's-Hertogenbosch Website : www.brabant.nl (menu beleid - veiligheid - rampenbestrijding - veiligheidsregio's) en www.hvd-brabant-noord.nl 4
Stichting Kunsteducatie De Meander te Boxmeer
U heeft besloten om per medio 2008 uit de Meander te treden.
5
Gemeenschappelijke regeling Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) (voorheen Streekarchief Brabant-Noordoost) te 's-Hertogenbosch
Doelstelling / publiek belang Op grond van artikel 2 van de gemeenschappelijke regeling is het doel 'de belangen van de minister, de gemeenten en de waterschappen bij alle aangelegenheden betreffende de archiefbescheiden en collecties die berusten in de rijksarchiefbewaarplaats in de provincie Noord-Brabant en de archiefbewaarplaatsen van de gemeenten en de waterschappen, in gezamenlijkheid te behartigen'. Betrokkenen Het rijk en de gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Haaren, Landerd, Lith, Maasdonk, Mill, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Uden, Veghel en Vught en de waterschappen Aa en Maas en De Dommel. Bestuurlijk belang Het algemeen bestuur bestaat uit zes leden, de minister wijst drie leden aan en de raden van de gemeenten en de algemene besturen van de waterschappen wijzen uit hun midden, de voorzitters van die raden en die algemene besturen inbegrepen, of uit de kring van wethouders, gezamenlijk drie leden aan. De gemeente Grave is niet direct in het algemeen bestuur vertegenwoordigd. Burgemeester Delissen is wel voorgedragen als kandidaat en staat momenteel op de reservelijst. Het is namelijk gewenst dat de gemeente Grave ook vertegenwoordigd is in het Algemeen Bestuur van het BHIC. Tegen het licht van het feit dat een nieuw archiefdepot van het BHIC zich ook in Grave gaat bevinden, is het logisch dat de gemeente Grave ook vertegenwoordigd is in het Algemeen Bestuur van het BHIC. Financieel belang De gemeente draagt jaarlijks bij aan de exploitatie middels een bedrag per inwoner. In geval van opheffing, besluit het algemeen bestuur tot liquidatie en stelt daartoe de nodige regels op. De bijdrage voor 2009 bedraagt € 3,87 per inwoner. Op basis van 12.800 inwoners bedraagt de bijdrage € 49.540 (raadsbesluit 18 maart 2008). Beleidsvoornemens Aanvullende informatie De gemeenschappelijke regeling is op 1 januari 2005 ontstaan uit een fusie van het Streekarchief Brabant-Noordoost, het Streekarchief Langs Aa en Dommel en het Rijksarchief in Noord-Brabant. De huidige locaties zijn 's-Hertogenbosch, Boxtel en Grave. Adoptiegemeenten : Schijndel en Haaren. Website : www.bhic.nl
81
BELEIDSBEGROTING
6
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
Gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningschap Noordoost-Brabant te Oss
Doelstelling / publiek belang De Wsw is een vrijwillige voorziening voor een aparte groep van arbeidsgehandicapten die vanwege de ernst van hun lichamelijke, verstandelijke en/of psychische handicap aangewezen zijn op aangepaste arbeid in het kader van de Wsw, omdat zij duurzaam geen reguliere arbeid kunnen verrichten, ook niet met inzet van reïntegratievoorzieningen. Doel van de Wsw is om aan zoveel mogelijk arbeidsgehandicapten die zijn geïndiceerd voor de Wsw, aangepaste arbeid te bieden die aansluit bij de capaciteiten en mogelijkheden van de Wsw-geïndiceerde. Op grond van artikel 4 van de gemeenschappelijke regeling is het doel 'het continueren van een gemeenschappelijke voorziening ter integrale uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening en de daaruit voortvloeiende en daarmee verband houdende voorschriften en regelingen, alsmede andere vormen van gesubsidieerde arbeid. Met name wordt bevorderd dat inwoners uit de regio Noordoost-Brabant met een grote afstand tot de reguliere arbeidsmarkt hulp wordt geboden bij het verkrijgen van betaald werk'. Betrokkenen Het werkgebied van het werkvoorzieningschap omvat de regio’s Oss/Maasland, Uden/Veghel en het Land van Cuijk. Dit komt overeen met de gemeenten: Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Lith, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Sint Anthonis, Uden en Veghel. Bestuurlijk belang Wethouder Opsteegh neemt deel in het algemeen bestuur. Als plaatsvervanger is aangewezen wethouder Van Geest. Financieel belang De deelnemende gemeenten dragen bij in de bestuurs- en secretariaatskosten, voor zover deze niet op een andere wijze gedekt worden. Ook wordt een mogelijk exploitatietekort in de uitvoering door de IBN-groep (IBN = Integrale Bedrijven Noordoost-Brabant) op de deelnemende gemeenten verhaald. De laatste jaren is dit niet het geval geweest. In geval van opheffing besluit de Raad van Commissarissen tot liquidatie en stelt daartoe de nodige regels op. Het aandeel van de gemeente Grave in de bestuurs- en secretariaatskosten is in de begroting 2009 geraamd op € 0,46 per inwoner. Op basis van 12.800 inwoners bedraagt de bijdrage € 5.890 (raadsbesluit 18 maart 2008). Beleidsvoornemens Per 1 januari 2008 is de nieuwe Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) in werking getreden. Een van de gevolgen van de nieuwe wet is dat de rijskmidddelen voor de uitvoering rechtsreeks naar de gemeente gaan. De aan de gemeenschappelijke regeling deelnemende gemeenten hebben echter afgesproken om de middelen direct door te sluizen naar het Werkvoorzieningschap NoordoostBrabant. Deze blijft belast met de uitvoering van de WSW voor de deelnemende gemeenten. Aanvullende informatie De gemeente Grave neemt deel aan deze gemeenschappelijke regeling vanaf de oprichtingsdatum 1 januari 1998. Per 20 februari 2004 is de naam openbaar lichaam IBN en de gemeenschappelijke regeling Integrale Bedrijven Noordoost-Brabant gewijzigd in Werkvoorzieningschap Noordoost-Brabant. In de praktijk wordt echter de term/naam IBN nog gebruikt. Mede omdat de IBN-groep de uitvoeringsorganisatie is van het Werkvoorzieningschap als het gaat om het bieden van werk onder aangepaste omstandigheden. Bij of via de IBN-groep worden de tot de Wet sociale werkvoorziening toegelaten kandidaten geplaatst. Adoptiegemeente Website
: Oss en St. Anthonis : www.wvs-nb.nl
82
BELEIDSBEGROTING
7
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
Gemeenschappelijke regeling voor de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst 'Hart voor Brabant' te 's-Hertogenbosch
Publiek belang Op grond van artikel 3 van de gemeenschappelijke regeling is het doel 'een bijdrage te leveren aan de openbare gezondheidszorg'. De gemeente Grave heeft daartoe de volgende taken en bevoegdheden overgedragen: algemene gezondheidszorg, jeugdgezondheidszorg, gezondheidsbevordering en ambulancehulp. Betrokkenen Gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Grave, Haaren, 's-Hertogenbosch, Heusden, Hilvarenbeek, Landerd, Lith, Loon op Zand, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oisterwijk, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oendenrode, Tilburg, Uden, Veghel, Vught en Waalwijk. Bestuurlijk belang De gemeente wordt vertegenwoordigd in het algemeen bestuur door wethouder Opsteegh. Als plaatsvervanger is aangewezen wethouder Van Geest. Financieel belang De gemeente draagt jaarlijks bij aan de exploitatie op basis van de af te nemen diensten/producten. In geval van opheffing op basis van een besluit van het algemeen bestuur, is de gemeente partij in de liquidatie. De bijdrage voor 2009 is geraamd op € 14,23 per inwoner. Op basis van 12.800 inwoners bedraagt de bijdrage € 182.150. Beleidsvoornemens Aanvullende informatie De gemeente Grave neemt deel aan deze gemeenschappelijke regeling vanaf januari 2001. Adoptiegemeente: Oss
8
Gemeenschappelijke regeling Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-WestNoord te 's-Hertogenbosch
Publiek belang Op grond van artikel 3 van de gemeenschappelijke regeling is het doel 'het verlenen of doen verlenen van ambulancezorg'. 'Het openbaar lichaam tracht dit doel te bereiken met alle wettelijke toegestane middelen die daaraan naar zijn mening kunnen bijdragen'. Betrokkenen Gemeenten Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op Zoom, Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Breda, Cuijk, Dongen, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Gilze en Rijen, Goirle, Grave, Haaren, Halderberge, 's-Hertogenbosch, Heusden, Hilvarenbeek, Landerd, Lith, Loon op Zand, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Moerdijk, Oisterwijk, Oosterhout, Oss, Roosendaal, Rucphen, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Steenbergen, Tilburg, Uden, Veghel, Vught, Waalwijk, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem, Zundert. Bestuurlijk belang De gemeente is vertegenwoordigd in het algemeen bestuur door de portefeuillehouder Gezondheidszorg of door een collegelid dat reeds lid is van het bestuur van de gemeenschappelijke regeling GGD Hart voor Brabant. Voor Grave is aangewezen wethouder Opsteegh. Als plaatsvervanger is aangewezen wethouder Van Geest.
83
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
Financieel belang De gemeente draagt jaarlijks bij voor het ambulancevervoer op basis van een vast bedrag per inwoner. De bijdrage voor 2009 is geraamd op € 2,02 per inwoner. Op basis van 12.800 inwoners betekent dit een totale bijdrage van € 25.860. Beleidsvoornemens Aanvullende informatie De gemeente Grave neemt vanaf de oprichting (oktober 2005) deel aan deze gemeenschappelijke regeling.
9
Gemeenschappelijke regeling Regionaal Milieubedrijf (RMB) te Cuijk
Doelstelling / publiek belang Volgens artikel 3 van de gemeenschappelijke regeling heeft het RMB als doel 'de behartiging van de gemeenschappelijke belangen op het gebied van milieuzorg'. Dit houdt in doelmatig en milieuvriendelijk inzamelen, afvoeren en verwerken van afval door preventie, hergebruik, nuttige toepassingen, verbranden en storten. Ook ligt er een taak op het gebied van voorlichting, monitoring, beleidsontwikkeling en advisering. Betrokkenen Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Lith, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Sint Anthonis, Sint-Oedenrode, Uden en Veghel. Bestuurlijk belang De gemeente is vertegenwoordigd in het algemeen bestuur door wethouder Van Geest. Als plaatsvervanger is aangewezen wethouder Opsteegh. Financieel belang De gemeente draagt jaarlijks bij aan de exploitatie middels een bedrag per inwoner. De inwonerbijdrage bedraagt voor 2009 totaal € 21.010. In geval van opheffing besluit het algemeen bestuur tot liquidatie en stelt daartoe de nodige regels op.
Beleidsvoornemens Als beleidsintensivering worden aangemerkt de kosten voor het secretariaat van de vereniging van contractanten. Deze vereniging is opgericht nadat de stortplaatsen in Noord-Brabant zijn overgenomen door Essent, en dient als contractpartner van Essent. Doel is onder meer om te beoordelen of de tariefsontwikkelingen voor het verwerken van het afval in overeenstemming zijn met de contracten. Tot 2008 zijn deze kosten gefinancierd uit de afwikkeling van de verkoop van de stortplaatsen Haps en Uden aan Essent. Daar waar sprake is van nieuw beleid en/of extra investeringen heeft het RMB zich tot doel gesteld dat deze slechts kunnen worden gerealiseerd als hiervoor zelf extra middelen worden gegenereerd. Er zal hiervoor dus geen tariefsverhoging worden doorgevoerd of extra gemeentelijke bijdrage worden gevraagd. Aanvullende informatie Adoptiegemeenten: Bernheze en Boxmeer.
84
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
10 Gemeenschappelijke regeling bestuurscommissie Afvalinzameling Land van Cuijk en Boekel te Cuijk Publiek belang Het doel van de bestuurscommissie Afvalinzameling Land van Cuijk en Boekel is het ophalen en verwerken van huishoudelijk afval. Bestuurlijk belang De gemeente is vertegenwoordigd in het bestuur door wethouder Van Geest. Financieel belang De gemeente draagt jaarlijks bij aan de exploitatie onder meer middels een bedrag per inwoner. De inwonerbijdrage bedraagt voor 2009 totaal € 463.750 op basis van 12.783 inwoners (1-1-2008). Daarnaast zijn er de inzamelkosten op basis van contracturen. Deze zijn voor 2009 voor Grave begroot op € 127.110. De totale kosten worden hierdoor geraamd op € 590.860. Beleidsvoornemens De nieuw afgesloten contracten voor de afvalinzameling en de milieustraten hebben een voordeel opgeleverd van € 401.000. De kosten van nieuw beleid bedragen voor 2009 per saldo € 201.500, de kosten voor indexering zijn € 83.000. Nieuwe beleidsvorming vindt plaats ten aanzien van: De duurzame afvalverwerking (lange termijn) c.q. de opwekking van groene stroom/energie/warmte door middel van de verwerking van de groen-afvalstroom; De duurzame groenverwerking op korte termijn, dat wil zeggen het inzamelen van snoeihout als biobrandstof; De herlokalisering van de grote milieustraat Haps vanwege toename van de aangeboden hoeveelheid afvalstoffen, maar ook de uitbreiding van het aantal afvalstoffen dat separaat wordt ingezameld; Optimalisatie van de afvalinzameling: het doen van allerlei onderzoeken als sorteeranalyses en enquetes voor het in 2010 op te stellen Optimalisatierapport; Praktische verbeteringen van inzamelvoorzieningen; Inzameling (kunststof)verpakkingsmateriaal; Intensivering voorlichting KCA-inzameling en toevoeging voorlichting kunststofinzameling. Aanvullende informatie Adoptiegemeenten: Bernheze en Boxmeer.
11 Gemeenschappelijke regeling Samenwerkingsverband kleinschalig collectief vervoer Doelstelling / publiek belang Op grond van artikel 3 van de regeling is het doel: 'het tot stand brengen, ontwikkelen en in stand houden van een stelsel van kwalitatief hoogwaardig kleinschalig vervoer. Betrokkenen Provincie Noord-Brabant en de gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Lith, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Sint-Anthonis, Sint-Oedenrode, Uden en Veghel. Bestuurlijk belang De gemeente is in de gemeenschappelijke regeling vertegenwoordigd in het algemeen bestuur door een lid van de raad of van het college van burgemeester en wethouders. Voor Grave is dit wethouder Opsteegh. Als plaatsvervanger is aangewezen wethouder Van Geest. Financieel belang Jaarlijkse bijdrage aan de vervoerskosten van OV-reizigers, Wmo-pashouders en eventuele andere doelgroepen. Ook betaalt de gemeente een jaarlijkse bijdrage aan het projectbureau van het KCV. Het aandeel in de beheers- en exploitatiekosten voor 2009 is begroot op € 141.880.
85
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
Beleidsvoornemens Mogelijk vindt er een uitbreiding van de doelgroepen KCV (met onder andere leerlingenvervoer; IBNvervoer en AWBZ-vervoer) plaats. Aanvullende informatie Adoptiegemeenten: Mill en Sint Hubert en Landerd.
12 Gemeenschappelijke regeling Welstand Noord-Brabant te 's-Hertogenbosch Doelstelling / publiek belang Artikel 3 van de gemeenschappelijke regeling luidt als volgt: 'Welstandszorg Noord-Brabant heeft tot doel de deelnemende gemeenten bij te staan in hun zorg voor de vormgeving van gebouwen en bouwwerken zowel op zichzelf als in verband met de bestaande omgeving of de te verwachten ontwikkeling daarvan'. Betrokkenen Aalburg, Alphen-Chaam, Asten, Baarle-Nassau, Bergeijk, Bernheze, Bladel, Boxmeer, Boxtel, Cranendonck, Cuijk, Deurne, Dongen, Drimmelen, Eersel, Geertruidenberg, Geldrop, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Goirle, Grave, Haaren, Halderberge, Heeze-Leende, Heusden, Hilvarenbeek, Laarbeek, Landerd, Lith, Loon op Zand, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Morerdijk, Nuenen c.a., Oirschot, Oisterwijk, Reusel-De Mierden, Rucphen, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, SintOedenrode, Someren, Son en Breugel, Steenbergen, Uden, Valkenswaard, Veghel, Waalre, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. (bron: Welstandszorg Noord-Brabant, augustus 2006) Bestuurlijk belang De gemeente is vertegenwoordigd in het algemeen bestuur door wethouder Van Geest. Financieel belang De bijdrage bestaat uit een vaste en een variabele bijdrage. De variabele bijdrage is afhankelijk van het aantal en de omvang van de door de welstandscommissie te beoordelen plannen. De vaste bijdrage is gerelateerd aan het inwoneraantal van de gemeente Grave. De bijdrage voor 2009 is geraamd op € 0,523 per inwoner. Op basis van 12.800 inwoners bedraagt de bijdrage € 6.690 (raadsbesluit 18 maart 2008). Beleidsvoornemens Met het vastgestelde bedrijfsplan Welstand-nieuw van Welstandszorg Noord-Brabant wordt een nieuwe tariefstructuur gehanteerd voor het product welstandsadvisering. Uitgangspunt is dat de tarieven meer variabel worden en dus meer gerelateerd aan de geleverde prestaties. Daarnaast wordt het dienstverleningsconcept geïntroduceerd waardoor per gemeente maatwerk geleverd kan worden en wordt een nieuwe Commissie Ruimtelijke Kwaliteit geïntroduceerd voor het product overige dienstverlening. In de per gemeente af te sluiten dienstverleningsovereenkomst wordt aangegeven welke producten door de gemeente worden afgenomen, hoe vaak de commissie bijeenkomt etc. Belangrijk uitgangspunt van WzNB is dat gemeenten meer zelf doen door uitbreiding van de sneltoetscriteria waardoor alleen de meer complexe plannen nog voorgelegd worden aan de gemeentelijke welstandscommissie ‘nieuwe stijl’. Voor meer informatie over het nieuwe dienstverleningsconcept en tariefstructuur verwijzen wij u naar het bedrijfsplan Welstand-nieuw van Welstandzorg Noord-Brabant. De hierboven genoemde beleidsvoornemens worden eind 2008 behandeld in de Raad. Aanvullende informatie De gemeente Grave neemt deel aan de gemeenschappelijke regeling vanaf 11 april 1995 (datum raadsbesluit). Naast de wettelijk verplichte taken op grond van de Woningwet voert de welstandcommissie ook andere taken uit zoals het desgewenst adviseren over nieuwe plannen en ontwikkelingen. Vanaf mei 2005 heeft de gemeente Grave een vastgestelde welstandsnota. Eén van de verwachtingen hiervan was, dat een aanzienlijk deel van de lichte bouwvergunningen ambtelijk afgehandeld zou kunnen
86
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
worden. In de praktijk blijkt dat, bij het overgrote deel van de gemeenten, niet het geval te zijn. In regionaal verband wordt geprobeerd de toetscriteria dusdanig aan te passen, dat een groter deel van de lichte bouwaanvragen ambtelijk getoetst kan worden. Adoptiegemeente: Sint-Michielsgestel.
13 Gemeenschappelijke regeling toezicht openbaar basisonderwijs Doelstelling / publiek belang Op grond van artikel 3 van de gemeenschappelijke regeling is het doel als volgt verwoord: 'Het gemeenschappelijk orgaan coördineert en oefent de bevoegdheden van de gemeenteraad uit als bedoeld in artikel 48 Wet primair onderwijs en in de statuten van de stichting, met uitzondering van de opheffing van scholen'. In de praktijk betekent dit het belang waarborgen van het openbaar onderwijs bij de betrokken deelnemers. Betrokkenen Gemeenten Bergen, Boxmeer, Cuijk, Gennep, Grave en Mill en Sint Hubert. Bestuurlijk belang De gemeente is vertegenwoordigd in het Gemeenschappelijk Orgaan door de portefeuillehouder onderwijs. Voor Grave is dit wethouder Opsteegh. Financieel belang Voor de uitvoering van het secretariaat van het Gemeenschappelijk Orgaan wordt door elke gemeente € 250 bijgedragen. Beleidsvoornemens Voor 2009 is bij de gemeenschappelijke regeling toezicht openbaar basisonderwijs geen nieuw beleid geformuleerd. Aanvullende informatie De regeling wordt statutair aangehaald als 'Gemeenschappelijke regeling openbaar basisonderwijs gemeenten Bergen, Boxmeer, Cuijk, Gennep, Grave, Mill en St. Hubert'. De gemeente Grave neemt deel aan deze gemeenschappelijke regeling vanaf de oprichting 1 januari 2004.
14 BV Administratiekantoor Gasnetwerk Oost Brabant te Helmond Publiek belang De BV beheert het vermogen en bewaakt de belangen van het Administratiekantoor als juridisch eigenaar van het gasnetwerk (Obragas Net NV). Bestuurlijk belang De stem van de gemeente Grave weegt naar evenredigheid van de deelname in de BV, te weten 2,64% van de aandelen. Financieel belang Het aandelenkapitaal van de BV bedraagt € 23.928 waarin de gemeente Grave voor 2,64% participeert, zijnde € 632. Daarnaast beschikt de BV over een egalisatiereserve van ongeveer € 202.000 (stand per 1-1-2007) ter dekking van de toekomstige kosten van het administratiekantoor. Op basis van een participatie van 2,64% is het aandeel voor Grave € 5.333 Beleidsvoornemens Per 1 juni 2007 is Obragas Net NV door RWE verkocht en overgedragen aan de gemeente Eindhoven. De gemeente Eindhoven onderzoekt momenteel de juridische en financiële vormgeving van het netwerkbedrijf van Obragas en NRE. Een optie daarbij is een eventuele participatie van de oud aandeelhouders in de nieuwe entiteit. Dit traject en de besluitvorming door geïnteresseerde gemeenten is zover gevorderd dat eind 2008/begin 2009 door de gemeente Grave een beslissing kan
87
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
worden genomen over óf uittreding uit de BV Administratiekantoor Gasnetwerk Oost Brabant óf participeren in het nieuwe netwerkbedrijf.
Samenwerkingsverbanden Land van Cuijk
Naast bovenstaande verbonden partijen wordt er in het Land van Cuijk op de volgende gebieden samengewerkt: - Brandweer; - ICT; - Inkoop; - Personeelszaken - Sociale zaken; - Woz/belastingen; - Wabo; - Handhaving/boa's. Hieronder volgt een opsomming van de laatste stand van zaken, zoals bekend op het moment van opmaken van deze begroting. Algemeen De jaargrens van 2008-2009 nadert. Dit betekent dat, mits aan alle randvoorwaarden is voldaan, de samenwerking binnen Land van Cuijk op meerdere werkvelden gestalte krijgt. De Intergemeentelijke sociale dienst, districtbrandweer en personeelsdienst Land van Cuijk zullen samengaan binnen een op te zetten Gemeenschappelijke Regeling. De door alle colleges van B&W gedragen visie tav deze samenwerking, zal in de praktijk zichtbaar en werkbaar moeten gaan worden. Zoals bij alle nieuwe structuren gaan kosten voor de baat uit. Dwz dat er niet met onmiddellijke ingang van de samenwerking een financieel voordeel te behalen is. De initiatiekosten en begrotingstructuur tbv opzet van deze GR zullen transparant aan de raad worden gepresenteerd. Inkoop Eén van de trajecten die is opgestart binnen de Samenwerking Land van Cuijk (SLvC) betreft de inkoop. In het najaar van 2007 is hiervoor een projectgroep gevormd. Deze projectgroep bestaat uit vertegenwoordigers van de gemeenten Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en St. Hubert en Sint Anthonis. De projectgroep heeft zich ten doel gesteld om inkoop in het Land van Cuijk verder te professionaliseren door een stevig beleid en verbetering van de uitvoering. De basis voor een goede samenwerking binnen het Land van Cuijk is in eerste instantie om het beleid van de vijf gemeenten op één lijn te brengen. Daartoe is een “Nota inkoopbeleid – vijf gemeenten Land van Cuijk 2008” opgesteld. Deze nota bestaat uit zes delen. De vaststelling van de nota gebeurt door verschillende bestuursorganen. Dit heeft te maken met de mate waarin een bestuursorgaan kaderstellende dan wel uitvoerende taken heeft. In deel 1 van de nota worden de kaders voor het inkoopbeleid vermeld. De vaststelling van dit (kaderstellende) deel is een bevoegdheid van de gemeenteraad. In de raadsvergadering van 23 september 2008 is dit deel ter vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden. In de delen 2 t/m 6 vindt de verdere uitwerking plaats. De vaststelling en uitvoering van deze delen vallen onder de bevoegdheid van het college van burgemeester en wethouders. Na de vaststelling van de nota zal de organisatiebrede implementatie en toepassing van de nota plaatsvinden. Samenwerking Land van Cuijk op het gebied van WOZ/belastingen Het college van b & w is op 4 maart 2008 akkoord gegaan met het plan van aanpak en de uitgangspunten en beschrijving van de onderzoeksopdracht naar de mogelijkheden van samenwerking. Vier bureaus zijn uitgenodigd om een offerte uit te brengen. Op 26 maart 2008 is openbaar gemaakt dat de gemeente Mill en St. Hubert vooruitlopend op de mogelijke samenwerking tussen de vijf gemeenten alle administratieve werkzaamheden met ingang van 1 januari 2009 al laat uitvoeren door en onderbrengt bij de gemeente Cuijk.
88
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
Het project loopt inmiddels achter op de tijdsplanning zoals opgenomen in het vastgestelde Plan van Aanpak. Het onderzoek zou in de periode maart/april 2008 worden uitgevoerd en de colleges van de vijf gemeenten zouden al in juni 2008 overgaan tot definitieve besluitvorming over de voortgang. Samenwerking Land van Cuijk op het gebied van ICT Vanuit de samenwerking Land van Cuijk op gebied van ICT is het de bedoeling dat het beleid van de 5 gemeenten in het Land van Cuijk op elkaar wordt afgestemd. Hiervoor wordt gezamenlijk het EGEMi traject doorlopen. Dit gebeurt onder aanvoering van de benoemde kwartiermaker voor de opzet van het RDI (Regionaal Dienstencentrum ICT) Land van Cuijk. Afhankelijk van de vaststelling van dit gezamenlijk beleid kan dit een afwijking betekenen van het voor Grave vastgestelde beleid in het beheerplan ICT. Eind 2008 zal hierover meer duidelijkheid zijn. Vorming districtsbrandweer Land van Cuijk Momenteel wordt uitgegaan van de vorming van een districtsbrandweer Land van Cuijk. De beoogde startdatum is 1 januari 2009. De inrichting van voornoemde organisatie is momenteel in volle gang. Stand van zaken samenwerking P&O-dienst Land van Cuijk Momenteel wordt uitgegaan van de vorming van een “P&O-dienst Land van Cuijk". Beoogde datum is 1-1-2009. Er is een Bijzonder Georganiseerd Overleg (BGO) en een Bijzondere Ondernemingsraad (BOR) in oprichting die namens de deelnemende gemeenten bij het reorganisatieproces betrokken worden. Op dit moment zijn diverse werkgroepen (koepelgroep, harmonisatie arbeidsvoorwaarden, functiewaardering, financiën) actief met de voorbereiding op de samenwerking. Sociale Zaken De voorbereidingen om te komen tot een intergemeentelijke sociale dienst zijn in volle gang. In september 2008 zullen de colleges van de 4 gemeenten een zogenaamd voorgenomen besluit nemen, dat ter advisering en instemming aan de Ondernemingsraden en het (B)GO zal worden voorgelegd. In december 2008 is definitieve besluitvorming door de gemeenteraden voorzien. De formele startdatum is voorlopig 1 januari 2009”.
Wabo De samenwerking is voorlopig opgeschort. Om de invoeringstermijn van 1 januari 2009 te kunnen halen heeft elke gemeente een afzonderlijk traject gestart. Inmiddels is de invoeringstermijn doorgeschoven naar 1 januari 2010. Handhaving/boa's Ten aanzien van de samenstelling van een gemeenschappelijke BOA-pool binnen Land van Cuijk heeft het traject het laatste jaar min of meer stil gelegen. Er wordt nu onder aanvoering van de Gemeente Grave een vernieuwd project opgestart. Onderzocht zal in ieder geval gaan worden in hoeverre juridisch de huidige lokale taakvelden van de BOA (of GOA Gemeentelijke Opsporing Ambtenaar) kunnen worden opgerekt naar regionale grenzen, en in hoeverre een BOA-pool kan ressorteren binnen de opgezette GR LvC. Aansturing, borging van lokale kennis en kunde zijn mede aandachtspunten. Daarnaast zal ook bekeken worden of louter inzet in de regio op piekmomenten en ter ondersteuning van collegae een gewenste vorm van samenwerken is. Verwerking in begroting 2009 In de programmabegroting 2009 zijn de betreffende samenwerkingsonderwerpen nog volledig opgenomen. Er is immers nog geen sprake van een formeel vastgesteld samenwerkingsverband in de vorm van een gemeenschappelijke regeling. Op het moment dat aan u wordt voorgesteld om op een bepaald onderwerp binnen het Land van Cuijk te gaan samenwerken en hiervoor een gemeenschappelijke regeling vast te stellen, zullen ook de financiële consequenties van deze samenwerking inzichtelijk gemaakt moeten worden en wat hiervan de consequenties zijn voor de programmabegroting. Bijzondere aandacht zal hierbij besteed moeten worden aan de bij de gemeenten achterblijvende kosten voor overhead en de desïntegratiekosten. Om kostenstijgingen te voorkomen zal het nodig zijn om een zodanige constructie te kiezen dat voor de vijf gemeenten de achterblijvende kosten voor overhead en de desintegratiekosten worden "geneutraliseerd" en budgettair-neutraal verlopen. Hiervoor is het onder meer noodzakelijk dat de
89
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (verbonden partijen)
nieuwe samenwerkingsverbanden hun piofha-ondersteuning verplicht inkopen bij de vijf gemeenten dan wel binnen het nieuwe samenwerkingsverband zelf. Bijvoorbeeld de nieuwe districtelijke brandweer koopt de ondersteuning op het gebied van personeelszaken in bij de centrale afdeling P&O Land van Cuijk. Bij deze laatste afdeling zijn alle huidige medewerkers van de afdelingen personeelszaken van de vijf gemeenten werkzaam. Op deze wijze blijven bij de vijf gemeenten geen bovenformatieve formatieplaatsen achter en kan een en ander op hoofdlijnen budgettair-neutraal verlopen. Hiervoor zal het ook nodig zijn dat de samenwerkingsverbanden over de vijf gemeenten verdeeld worden (zodat ook de werkplekken bezet blijven). Over de opzet en invulling van deze constructie vindt binnen het samenwerkingsverband Land van Cuijk overleg plaats.
90
BELEIDSBEGROTING
2.2 Paragrafen (grondbeleid)
Paragraaf grondbeleid Wettelijk kader Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de bepalingen in de Financiële verordening gemeente Grave 2006 moeten in de paragraaf weerstandsvermogen de volgende onderdelen worden vermeld: Onderdeel - De visie op het grondbeleid - Een aanduiding van de wijze waarop het grondbeleid wordt uitgevoerd - Een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie - Een onderbouwing van de geraamde winstneming - De beleidsuitgangspunten omtrent de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico's voor grondzaken - De verwerving van gronden - De te ontwikkelen en in ontwikkeling genomen projecten
Op grond van art. 16, letter a BBV art. 16, letter b BBV art. 16, letter c BBV art. 16, letter d BBV art. 16, letter e BBV art. 19 Fin. verordening art. 19 Fin. verordening
Opmerking vooraf De gemeentelijke grondexploitatie is thans herijkt en voorzien van courante prognoses ten aanzien van baten en lasten op de onder handen zijnde projecten binnen de gemeente Grave. Conform het BBV dienen zowel positieve als negatieve resultaten van een actuele grondexploitatie voorzien te worden in de begroting. De geactualiseerde grondexploitatie van de gemeente Grave zal in de maand oktober 2008 in de raad besproken worden en dient uiterlijk bij de behandeling van de begroting 2009 (inclusief meerjarenraming) vastgesteld te worden, zodat de resultaten van de grondexploitatie integraal onderdeel uitmaken van de begroting 2009 en de daarop volgende jaren. Tevens zal dan de herziene paragraaf grondbeleid worden aangeboden.
91
FINANCIËLE BEGROTING
3.1 Overzicht baten en lasten en toelichting
3. FINANCIËLE BEGROTING 3.1 Overzicht baten en lasten en toelichting Overzicht van baten en lasten Het overzicht van baten en lasten bevat: - per programma de raming van baten en lasten en het saldo; - het overzicht van de geraamde algemene dekkingsmiddelen en het geraamde bedrag voor onvoorzien; - het geraamde resultaat voor winstbestemming, de mutaties reserves en het geraamde resultaat na winstbestemming. Tabel 12: Overzicht baten en lasten en saldo per programma.
Programma Programma 1 Programma 2 Programma 3 Programma 4 Programma 5 Programma 6 Programma 7
Lasten Baten Doorbelasting 566.990 -119.125 905.400 1.471.435 -93.150 1.603.400 9.583.873 -6.061.817 1.131.300 358.898 -96.513 452.900 4.487.039 -5.017.815 1.833.300 180.340 -214.325 742.400 10.382.725 -3.076.325 -6.668.700
Algemene dekkingsmiddelen
0 11.839.570 27.031.300 26.518.640
Totaal
0 0
Reserve -48.289 -68.211 0 0 -360.470 0 -40.290
Saldo 1.304.976 2.913.474 4.653.356 715.285 942.054 708.415 597.410
0 11.839.570 -517.260
-4.600
Tabel 13: Overzicht baten en lasten op jaarbasis. Omschrijving
Werkelijk: 2007
Begroot: 2008
2009
27.329.381 30.020.829 -2.691.448 0
30.030.515 28.082.213 1.948.302 0
27.031.300 26.518.640 512.660 0
26.669.233 26.474.388 194.845 0
27.055.689 26.408.061 647.628 0
26.624.480 26.333.061 291.419 0
Resultaat voor winstbestemming
-2.691.448
1.948.302
512.660
194.845
647.628
291.419
Totaal mutaties reserves
-1.081.092
-1.948.302
-517.260
-412.650
-721.733
-363.024
Resultaat na winstbestemming
-3.772.540
0
-4.600
-217.805
-74.105
-71.605
Totaal lasten Totaal baten Subtotaal Totaal doorbelasting
Meerjarenplanning: 2010 2011
2012
Toelichting cijfers 2007-2008-2009 Het verschil bij de lasten tussen enerzijds 2007-2008 en anderzijds 2008-2009 (ongeveer € 3 miljoen) wordt veroorzaakt door administratieve tussentellingen. De hogere baten in 2007 worden veroorzaakt door incidentele rentebaten, incidentele vrijval voorzieningen en incidentele onderuitputting kapitaallasten.
92
FINANCIËLE BEGROTING
3.1 Overzicht baten en lasten en toelichting
Algemene dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen zijn middelen die niet toegewezen hoeven te worden aan een bepaald programma omdat, zoals de naam al zegt, het algemene middelen zijn. Tabel 14: Overzicht algemene dekkingsmiddelen
Omschrijving Lokale heffingen, waarvan de besteding niet gebonden is (ozb) Algemene uitkering Dividend Saldo van de financieringsfunctie Saldo tussen de compensabele BTW en de uitkering uit het BTWcompensatiefonds Overige algemene dekkingsmiddelen Totaal
Bedrag (baten) 2009 1.756.000 9.847.600 235.970 0 0 0 11.839.570
Budget onvoorzien Op grond van het Provinciaal beleidskader moet een redelijk bedrag voor onvoorziene uitgaven in de begroting worden opgenomen. In het algemeen werd de norm gehanteerd van 0,6% van de algemene uitkering. Op grond van het nieuwe Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader wordt geen norm meer voor de raming van de post onvoorziene uitgaven gehanteerd. Het Besluit Begroting en Verantwoording bepaalt dat de gemeente in de begroting een raming voor de post onvoorziene uitgaven opneemt, de hoogte van de raming wordt niet aangegeven. Iedere gemeente zal nu op basis van eigen beleid de raming moeten bepalen. De gemeente Grave hanteert een norm van minimaal 0,6% en maximaal 1,0% van de hoogte van de algemene uitkering. De algemene uitkering bedraagt voor 2009 (afgerond) € 9.847.600. In de begroting 2009 is een post opgenomen van € 65.430. Dit is 0,66% en valt binnen de marges. Budget incidenteel In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten wordt gesproken over baten en lasten. De term structureel dan wel incidenteel komt niet voor. Het hebben van een budget voor incidentele uitgaven is dan ook niet wettelijk geregeld. De raad dient jaarlijks bedragen beschikbaar te stellen voor alle taken en activiteiten, alsmede de financiële middelen die naar verwachting kunnen worden ingezet. Dit kunnen dus zowel structurele als incidentele bedragen en middelen zijn. Het beleidsuitgangspunt in de gemeente Grave is dat structurele lasten door structurele baten gedekt worden, om in de toekomst geen financiële problemen te krijgen. Hierdoor ontstaat op termijn een duurzaam sluitende begroting. Incidentele lasten kunnen door incidentele of structurele baten gedekt worden. Per definitie is het onttrekken uit reserves en voorzieningen incidenteel, omdat deze onttrekking begrensd wordt door de hoogte van de reserve of voorziening. In de begroting 2009 is vooralsnog geen afzonderlijk budget incidenteel opgenomen. Incidentele lasten worden gedekt uit de post voor onvoorziene uitgaven.
93
FINANCIËLE BEGROTING
3.2 Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting
3.2 Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting De uiteenzetting van de financiële positie bevat een raming van de financiële gevolgen van het bestaande en nieuwe beleid. Hierbij wordt aandacht besteed aan: - jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume (pensioenvoorzieningen); - de investeringen; - definanciering; - de stand en het verloop van de reserves en de voorzieningen. Voor de financiële positie verwijzen wij u naar de diverse bijlagen achter in de programmabegroting.
Aansluiting vorige begroting De toelichting bevat de gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd (zie hiervoor de uitgangspunten van de begroting) en de ontwikkelingen ten opzichte van het vorige begrotingsjaar. Tabel 15: Aansluiting met vorige begroting
Omschrijving
Lasten
01 Primitieve begroting 02 Mutaties bestaand beleid
26.247.425 309.919
Subtotaal bestaand beleid 03 Mutaties nieuw beleid Subtotaal bestaand en nieuw beleid 05 Dekking (algemene uitkering) 05 Dekking (categorie 1) 05 Dekking (trendmatige verhoging) 05 Dekking (overig dekkingsplan) Subtotaal dekking
26.557.344 454.900
Totaal voor kostenverdeling 09 Mutaties kostenverdeelstaat Totaal na kostenverdeling
27.012.244 570.085 -551.542
Baten 25.361.713 147.568 25.214.145 50.000 25.164.145 -1.138.525 -111.080
0 -104.890 513 0 19.056 -1.354.495 27.031.300 26.518.640 0 0 27.031.300 26.518.640
Mutatie reserves
Doorbelasting
Totaal
-885.712 368.452
0 0
0 825.939
-517.260 0
0 0
825.939 504.900
-517.260 0 0
0 0 0
1.330.839 -568.440 -662.622
0 0 0
0 -104.890 0 513 0 -1.335.439
-517.260 0
0 0
-4.600 0
-517.260
0
-4.600
Stelposten In de begroting zijn diverse stelposten opgenomen voor nieuw beleid, taakstellende bezuinigingen of overige zaken. Hieronder vermelden wij de specificaties van deze stelposten. Het grootste deel van de stelposten is afkomstig uit taakmutaties zoals vermeld in de mei- en septembercirculaire 2008. Over de voortgang van de stelposten wordt in de bestuursrapportages en jaarrekening 2009 gerapporteerd. Stelpost voor nieuw beleid Deze stelpost vloeit voort uit nog niet gedefinieerd nieuw beleid. Als dit niet binnen twee jaren is gerealiseerd komt de stelpost te vervallen ten gunste van het begrotingssaldo. Omschrijving Deelname aan maatschappelijk verkeer: Armoedebestrijding: deelname van kinderen aan het maatschappelijk verkeer (taakmutatie 1 19 ). Lokaal onderwijsbeleid: 19
Bedrag 14.000
13.000
Deze taakmutaties zijn, zoals eerder vermeld, afkomstig uit de mei- en septembercirculaire 2008. Voor de diverse beleidsvelden is door het rijk extra budget beschikbaar gesteld. De gemeente kan hiervoor eigen beleid ontwikkelen.
94
FINANCIËLE BEGROTING
3.2 Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting
Omschrijving Maatschappelijk stages (taakmutatie 2). Wet kinderopvang: Tegemoetkoming kosten kinderopvang inburgeraars (€ 1.200) (taakmutatie 3); Versterking kinderopvang (€ 1.500) (taakmutatie 4); Electronisch kinddossier (€ 3.900) (taakmutatie 12). Ontwikkelingen woz: Betreft onder andere aanpassing rekentarief, areaalontwikkeling (€ 16.000) (taakmutatie 6) en overhevelen woz-kostenregeling (€ 57.000) (taakmutatie 7). Decentralisatie langdurigheidstoeslag (inkomensdeel WWB) (taakmutatie 9): Subsidiebeleid: Wetsvoorstel anti-discriminatievoorzieningen (taakmutatie 11). Uitbreiding scholen: Ingroeiregeling onderwijshuisvesting (taakmutatie 13). WMO ondersteunende begeleiding psycho-sociaal (taakmutatie 15) Uitvoeringskosten inburgering (Integratie-uitkering 2009) (taakmutatie 16) Bouwbeleidsplan: Per 1 april 2008 geldt de wettelijke verplichting om beleid en programma ten aanzien van de handhaving van de bouwregelgeving te ontwikkelen (nieuw beleid) Sportbeleid: Toename aanvraag sportclinics (nieuw beleid).
Bedrag
Totaal
196.000
6.600
73.000
16.000 4.500 1.300 9.600 35.000 20.000
3.000
Stelpost voor taakstellende bezuinigingen Deze stelpost is dwingend van karakter om een gezonde financiële positie te creëren dan wel te behouden. Bij de bestuursrapportages in 2009 en de jaarrekening over 2009 wordt u tussentijds geïnformeerd over de stand van zaken. Omschrijving Reïntegratie: Ketensamenwerking werk en inkomen (taakmutatie 8). Wsw: Wijziging definitie maatstaf uitkeringsontvangers, verrekenen met uitkering wsw (taakmutatie 10). Financiële administratie: Vermindering bestuurskosten in verband met Sisa, verrekenen met diverse budgetten (taakmutatie 14) Kostenplaats inwoners en zorg: Vanaf kadernota 2005: Besparing gezamenlijke backoffice sociale zaken (restant € 20.240) Begroting 2007: Besparing 0,5 fte publieksbalie (€ 17.500) (bestaand beleid). Preparatie: Betreft restant van oorspronkelijke bezuiniging van € 20.000. In 2005 is reeds € 15.440 bezuinigd (bestaand beleid).
Bedrag -13.000
Totaal
-74.100
95
-2.800
-16.000
-37.740
-4.560
FINANCIËLE BEGROTING
3.2 Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting
Overige stelposten: Omschrijving Onvoorzien: Betreft budget voor onvoorziene uitgaven (zie toelichting hierboven bij 'budget onvoorzien' (bestaand beleid). Leningen en beleggingen: Buffer opgenomen voor niet uit te geven lasten, zodat bij blijvend begrotingsevenwicht de rentecomponent met hetzelfde bedrag kan worden afgebouwd => sluitende begroting minder afhankelijk van rente-inkomsten, waardoor geblokkeerd vermogen vrij kan worden gemaakt (hernieuwd bestaand beleid). (vanaf 2010 € 45.000 per jaar extra). Stelpost voor loon- en prijsstijging (bruto € 410.000) Restant: Stelpost Wet maatschappelijke ondersteuning (bestaand beleid). Kan naar aanleiding van kwaliteitsplan bijgesteld worden.
Bedrag 65.430
53.970
10.000 143.330
Totaal
272.730
Overzicht nieuw beleid In onderstaande tabel vindt u een totaaloverzicht van nieuw beleid waarvan de financiële consequenties zijn verwerkt in de begroting 2009. Nieuw beleid zonder financiële consequenties (ontwikkelingen) zijn vermeld in het programmaplan. In totaal is er voor € 504.900 aan nieuw beleid in de programma's verwerkt, waarvan ongeveer de helft structureel en de helft incidenteel is. Tabel 16: Overzicht nieuw beleid 2009 met financiële consequenties
Progr. 1 1 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 5
5 5 7
Omschrijving Opleiding in kader rampenbestrijding Nazorg aan ex-gedetineerden (2009-2010) Correctie Grave 2020 (electrakosten) Onderzoeksbudget asielszoekerscentrum (bestuursakkoord 1.12) Correctie categorie 1, Grave 2020 (leerlingenvervoer) Correctie categorie 1, Grave 2020 (onderwijs) (al verwerkt in 2008) Extra kosten maatschappelijk werk Subsidie radio Meander (Grave 2020, categorie 2) Meer uitgaven t.b.v. uniforme taken (jeugdgezondheidszorg) Subsidieaanvraag maatwerk Invoering zorg voor jeugd Sportclinics Schoolcollecties (biblioplus) Onderhoud historisch stadhuis Bouwbeleidsplan: Per 1 april 2008 geldt de wettelijke verplichting om beleid en programma ten aanzien van de handhaving van de bouwregelgeving te ontwikkelen. Deze post is als stelpost opgenomen. Verbreding taken commissie Ruimtelijke kwaliteitszorg Strategische visie vestingwerken Grave Lidmaatschap VVE (gemeentewerf) Correctie categorie 1, Grave 2020 (specificatie zie volgende pagina bij onderdeel 'Grave 2020')
Totaal
96
STR 0 0 4.000 0
INC 6.000 6.330 0 25.000
25.000 1.650
0 0
11.800 6.200 22.000 15.400 10.500 3.000 6.520 0 0
0 0 0 0 0 0 0 190.000 20.000
4.000 0 10.000 117.500
0 20.000 0 0
237.570
0 267.330
FINANCIËLE BEGROTING
3.2 Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting
Burap 2008 In de bestuursrapportage is voor € 42.000 aan mutaties opgenomen die een structurele doorwerking hebben vanaf het begrotingsjaar 2008, bestaande uit: - budget handhaving - subsidie Quadrant - minder staangeld kermis - minder inkomsten fietsenstalling
€ € € €
5.000; 25.500; 3.500; 8.000.
Daarnaast is in de bestuursrapportage 2008 een aantal ontwikkelingen opgenomen die hun weerslag hebben op 2009 en volgende jaren. In onderstaand overzicht is vemeld welke zaken zijn verwerkt in de begroting. Omschrijving Urnenmuur, investering € 35.000. Afschrijving in 30 jaar Bouwbeleidsplan Nazorg aan ex-gedetineerden Regionaal maatschappelijk werk Basischool De Bongerd Lasten scholen Vervoerskosten Leerplicht 20 Ouderenwerk 21 Nieuw paspoort, investering apparatuur € 10.000, afschrijving 5 jaar Opleiding in kader rampenbestrijding Uitbreiding Graafs Museum, voorbereidingskrediet 10%: € 77.000. Afschrijven in 30 jaar Herbestemming historisch stadhuis, onderdeel onderhoud Herbestemming historisch stadhuis, onderdeel restauratie, investering € 310.000. Afschrijving 15 jaar Verbreding taken commissie Ruimtelijke kwaliteitszorg Strategische visie vestingwerken Grave Grave 2020 (burap: € 50.000)
Bedrag
STR/INC
Verwerkt als
In of vanaf vanaf 2010
1.170
STR
Nieuw beleid
20.000 6.330 11.800 -3.200
INC INC STR STR
in 2009 in 2009 vanaf 2009 vanaf 2009
6.700
STR
Nieuw beleid Nieuw beleid Nieuw beleid In combinatie met lasten scholen Bestaand beleid
8.240 15.010 2.000
STR STR STR
Bestaand beleid Bestaand beleid Nieuw beleid
vanaf 2009 vanaf 2009 vanaf 2010
6.000 2.570
INC STR
Nieuw beleid Nieuw beleid
vanaf 2009 vanaf 2010
190.000
INC
Nieuw beleid
2009
20.670
STR
Nieuw beleid
vanaf 2010
4.000
STR
Nieuw beleid
vanaf 2009
20.000
INC
Nieuw beleid
2009
0
INC
Niet opgenomen
2009
vanaf 2009
Grave 2020 In het kader van Grave 2020 is onderzoek verricht naar lastenverlichting voor de begroting 2009. Hierbij is gebruik gemaakt van drie categorieën. Categorie 1 betrof zaken die direct financieel gewin opleveren. Om aansluiting te houden bij deze uitkomsten is categorie 1 integraal in de begroting verwerkt tot een bedrag van € 662.622. Dit bedrag is vermeld als dekkingsmiddel. Achteraf is gebleken dat enkele posten niet haalbaar waren. Deze posten zijn verwerkt in bovenstaande tabel bij nieuw beleid en zijn hieronder afzonderlijk toegelicht.
Tabel 17: Overzicht van correcties op besparingen categorie 1 Grave 2020 20 21
In de burap 2008 is een bedrag vermeld van € 5.100. Op basis van het geraamde bedrag in 2008 moet echter het budget met € 8.240 verhoogd worden om te komen tot het benodigde budget van € 29.740 in 2009. In de burap 2008 is een eindbedrag vermeld van € 124.200. Dit moet € 125.200 zijn. Hiervoor is extra budget nodig van € 15.010. In de burap was een benodigd bedrag vermeld van € 5.700 op basis van een foutief beginbedrag.
97
FINANCIËLE BEGROTING
Programma 2
3.2 Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting
Omschrijving Ongedaan maken bezuiniging Grave 2020: ID 137. Eneco heeft jaren later rekeningen nagestuurd, die bij controle juist bleken te zijn. Het begrote bedrag in voorgaande jaren bleek dus juist geraamd te zijn. Afboeking is niet realistisch (mede gezien de stijgende electrakosten). Ongedaan maken mutatie Grave 2020: ID 290. Afwijkende ritten en gestegen benzineprijzen Ongedaan maken mutatie Grave 2020: ID 293. Deze correctie is al doorgevoerd in 2008 en werkt al structureel door naar 2009. Betreft externe advieskosten onderwijs. Ongedaan maken mutatie Grave 2020: ID 18. Beleidsontwikkeling en advisering: betreft juridische ondersteuning bij personele arbeidsconflicten + externe berekeningen voor pensioenen en wachtgeld en dus niet een vermeende ondersteuning voor het MT Ongedaan maken mutatie Grave 2020: ID 17. Kosten functiewaardering: deels nodig voor structurele tussentijdse herwaarderingen (bijvoorbeeld bij bezwaarschriften) en kan dus niet geheel vrijvallen. Ongedaan maken mutatie Grave 2020: ID 23. Rechtspositie: nodig voor cafetariamodel en pensioenbijdrage personeel. Ongedaan maken mutatie Grave 2020: ID 166. Werkmaterieelverzekering: Kan niet geheel afgeraamd worden gezien uitgaven 2008 en indexering 2009.
Bedrag 4.000
7
7
3 3
7
7
7
7
7
STR/INC STR
25.000
STR
1.650
STR
9.500
STR
2.000
STR
20.500
STR
500
STR
Ongedaan maken mutatie Grave 2020: ID 22. Besparing salarislasten: vermeende bezuiniging niet onderbouwd. Personeelslasten worden per persoon berekend op basis van werkelijke salarissen voorgaande jaar. Eventuele onderuitputting is voor de inhuur van personeel van derden in verband met de continuïteit van de bedrijfsvoering
25.000
STR
Ongedaan maken mutatie Grave 2020: ID 98. Voordeel kwijtschelding reeds ingeboekt in 2008. Dit werkt structureel door naar 2009 en moet niet nogmaals opgenomen worden. Ongedaan maken mutatie Grave 2020: ID 86. Bij het project Grave 2020 is voorgesteld om van het totaal van de incidentele baten € 50.000 structureel in te zetten. Omdat de incidentele baten jaarlijks sterk wisselen is het niet verantwoord om deze structureel in te zetten. Het hiernaast genoemde bedrag van € 50.000 is de correctie op het voorstel vanuit Grave 2020.
10.000
STR
50.000
STR
Totaal
148.150
Berekening trendmatige verhoging De trendmatige verhoging is afgeleid van de loon- en prijsmutaties zoals vermeld in de mei-circulaire 2008. Als basis wordt genomen de prijsmutaties voor de overheidsconsumptie zoals geraamd door het Centraal Planbureau. Deze mutaties betreffen macro-indicatoren, die een beeld geven van de algemene trendmatige ontwikkeling. Zij zijn met de nodige terughoudendheid toe te passen op individueel gemeentelijk niveau. Het bestaande beleid voor de gemeente Grave betreft het toepassen van de macro-economische factoren, gecorrigeerd met de mutaties in de voorgaande twee jaren in de verhouding 60%-40% voor respectievelijk loon- en prijsmutaties. Het percentage wordt naar beneden
98
FINANCIËLE BEGROTING
3.2 Uiteenzetting van de financiële positie en toelichting
afgerond. De percentages voor de jaren 2007 tot en met 2009 zijn als volgt in de mei-circulaire 2008 opgenomen 22 : Omschrijving Overheidsconsumptie: lonen en salarissen
Circulaire mei 2006 juni 2007 mei 2008
Correctie Overheidsconsumptie: netto materiële consumptie
Correctie
mei 2006 juni 2007 mei 2008
2007 1,25% 4,20% 2,95% 1,00% 1,90% 0,90%
2008
2009
3,75% 3,75% 0,00%
4,75% 4,75%
1,00% 2,25% 1,25%
3,00% 3,00%
Voor 2009 is de berekening als volgt: Stelpost loonstijging: 4,75% Stelpost prijsstijging: 3,00% Stelpost trend 60% van loonontwikkeling en 40% van prijsontwikkeling = 60% van (2,95% + 0,00% + 4,75%) + 40% van 0,90% + 1,25% + 3,00%) = 60% van 7,70% + 40% van 5,15% = 4,62% + 2,06% = 6,68%. Dit betreft een gewogen gemiddelde van 4,05% voor het huidige jaar en een correctie van 2,63% voor de twee voorgaande jaren. Toegepast wordt 6% (naar beneden afgerond). Dit betreft 4% voor het huidige jaar en 2% als correctie van de voorgaande twee jaren.
22 Circulaire gemeentefonds van 20 mei 2008, pagina 45.
99
BIJLAGEN
Algemeen
4. BIJLAGEN Dit hoofdstuk is niet wettelijk verplicht en bestaat uit de volgende onderdelen: 4.1 Kerngegevens; 4.2 Landelijke wetgeving; 4.3 Personeelssterkte en personeelslasten; 4.4 Overzicht investeringen en kapitaallasten; 4.5 Beheerplannen; 4.6 Reserves; 4.7 Voorzieningen; 4.8 Leningen u/g en o/g; 4.9 Tarieven; 4.10 Algemene uitkering; 4.11 Subsidierelaties; 4.12 Relatie programma's - deelprogramma's - beleidsproducten - beheersproducten; 4.13 Niet gehaalde financiële ontwikkelingen 4.14 Structuur begrotingen 4.15 Afkortingenlijst; 4.16 Begrippenlijst.
100
BIJLAGEN
4.1 Kerngegevens
4.1 Kerngegevens Hieronder zijn in tabelvorm de kerngegevens van de gemeente Grave vermeld, al dan niet aangevuld met grafieken. Deze kerngegevens zijn onderverdeeld in de sociale structuur en de fysieke structuur. Voor het aantal inwoners en aantal woonruimten is bij het onderdeel 'Trends' (twee pagina's verder) ook een meerjarige trendlijn opgenomen.
Sociale structuur Aantal inwoners: 13.000 12.900 12.800 12.700 12.600 12.500
Inwoners
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Aantal inwoners gespecificeerd naar leeftijdscategorie 14.000 12.000 10.000 65 jaar en ouder 15-64 jaar 5-14 jaar 0-4 jaar
8.000 6.000 4.000 2.000 0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Aantal inwoners 0 - 4 jaar 5 - 14 jaar 15 - 64 jaar 65 jaar en ouder totaal
1-1-2007 599 1.674 8.749 1.797 12.819
1-1-2008 703 1.650 8.705 1.738 12.796
1-1-2009 700 1.650 8.730 1.740 12.820
1-1-2010 700 1.650 8.730 1.740 12.820
1-1-2011 700 1.650 8.730 1.740 12.820
1-1-2012 700 1.650 8.730 1.740 12.820
Aantal uitkeringsgerechtigden WWB IOAW IOAZ Wmo rolstoel/vervoersvoorziening Wmo huishoudelijke hulp
1-1-2007 107 6 3 422
1-1-2008 91 4 5 415
1-1-2009 95 6 3 415 210
1-1-2010 100 6 3 415 210
1-1-2011 110 5 2 415 210
1-1-2012 110 5 2 415 210
101
BIJLAGEN
4.1 Kerngegevens
Fysieke structuur Omschrijving Oppervlakte gemeente in ha - waarvan binnenwater - waarvan historisch - waarvan openbaar groen (parken en plantsoenen - waarvan bos en natuurterreinen Aantal woonruimten Lengte van verharde wegen in m - binnen bebouwde kom - buiten bebouwde kom Lengte van onverharde wegen Lengte van waterwegen (de Maas) Lengte van recreatieve fiets-, ruiteren wandelpaden
1-1-2007 2.797 63 8
1-1-2008 2.797 63 8
1-1-2009 2.797 63 8
1-1-2010 2.797 63 8
1-1-2011 2.797 63 8
1-1-2012 2.797 63 8
58 138 5.557 91.179 42.606 48.573 20.800 1.574
58 138 5.557 91.179 42.606 48573 20.800 1.616
58 138 5.619 91.200 42.620 48.580 20.800 1.620
58 138 5.619 91.200 42.620 48.580 20.800 1.620
58 138 5.619 91.200 42.620 48.580 20.800 1.620
58 138 5.619 91.200 42.620 48.580 20.800 1.620
9.300
9.300
9.300
9.300
9.300
9.300
102
BIJLAGEN
4.1 Kerngegevens
Trends
12.900 12.800 12.700 12.600 12.500 2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
(+24) (+0) (+0) (+0) (+0) (+0) (+0)
2002
Aantal woonruimten 1-1-2004 5.497 1-1-2005 5.511 1-1-2006 5.522 1-1-2007 5.557 1-1-2008 5.566 1-1-2009 5.619 1-1-2010 5.619 1-1-2011 5.619 1-1-2012 5.619 1-1-2013 5.619 1-1-2014 5.619 1-1-2015 5.619
13.000
2001
Aantal inwoners 1-1-2001 12.647 1-1-2002 12.755 1-1-2003 12.723 1-1-2004 12.858 1-1-2005 12.863 1-1-2006 12.869 1-1-2007 12.819 1-1-2008 12.796 1-1-2009 12.820 1-1-2010 12.820 1-1-2011 12.820 1-1-2012 12.820 1-1-2013 12.820 1-1-2014 12.820 1-1-2015 12.820
5.700
5.650 (+53) (+0) (+0) (+0) (+0) (+0) (+0)
5.600
5.550
5.500 2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
103
BIJLAGEN
4.2 Landelijke wetgeving
4.2 Landelijke wetgeving "Iedere Nederlander wordt geacht de wet te kennen". Ook de gemeente Grave moet voor de uitvoering van haar (wettelijke) gemeentelijke taken voldoen aan wet- en regelgeving. De wet- en regelgeving dient als basis voor het rechtmatig handelen van de gemeente Grave. Bij de deelprogramma's is het beleidskader van de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders opgenomen, omdat dit specifiek voor de gemeente Grave geldt. De landelijke wetgeving geldt niet specifiek voor de gemeente Grave, maar is van toepassing op alle gemeenten. Omdat in de praktijk blijkt dat toch niet iedere Nederlander de wet kent én voor de volledigheid, volgt hieronder een opsomming van de belangrijkste landelijke wet- en regelgeving waaronder de diverse programma's opereren.
Programma 1 Veiligheid en handhaving y 1953 Zondagswet y 1964 Drank- en Horecawet y 1964 Wet op de Kansspelen y 1979 Wet milieubeheer y 1985 Brandweerwet 1985 y 1988 Monumentenwet 1988 y 1991 Wet Geneeskundige Hulpverlening bij ongevallen en rampen y 1993 Politiewet 1993 y 1994 Algemene wet op het binnentreden y 1996 Winkeltijdenwet y 2001 Wet Rampen en Zware Ongevallen y 2004 Wet kwaliteitsbevordering rampenbestrijding y 2006 Wet Ruimtelijke Ordening Programma 2 Woon- en leefomgeving y 1961 Boswet y 2002 Reconstructiewet concentratiegebieden Programma 3 Voorzieningen en sociale samenhang y 1963 Wet op het voortgezet onderwijs y 1968 Leerplichtwet 1969 y 1981 Wet op het primair onderwijs y 1982 Wet op de expertisecentra y 1986 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers y 1987 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen y 1987 Wet collectieve preventie volksgezondheid y 1995 Algemene bijstandswet y 1995 Wet educatie en beroepsonderwijs y 1998 Kaderwet VWS-subsidies y 2004 Wet kinderopvang y 2004 Wet op de jeugdzorg y 2003 Wet werk en bijstand y 2006 Wet maatschappelijke ondersteuning Programma 4 Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie y 1953 Zondagswet y 1964 Drank- en Horecawet y 1996 Winkeltijdenwet y 1998 Flora- en faunawet Programma 5 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling y 1979 Wet geluidhinder y 1979 Wet milieubeheer y 1988 Monumentenwet 1988 y 1991 Woningwet y 2006 Wet Ruimtelijke Ordening
104
BIJLAGEN
4.2 Landelijke wetgeving
Programma 6 Publieke dienstverlening en communicatie y 1984 Rijkswet op het Nederlanderschap y 1989 Kieswet y 1989 Wet conflictenrecht namen y 1991 Wet openbaarheid van bestuur y 1994 Wegenverkeerswet 1994 y 1994 Wet gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens y 1996 Paspoortwet y 2002 Wet conflictenrecht afstamming y 2002 Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens Programma 7 Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering y 1929 Ambtenarenwet y 1959: Algemene wet inzake rijksbelastingen y 1964: Algemene termijnenwet y 1969: Kostenwet invordering rijksbelastingen y 1990: Invorderingswet 1990 y 1992: Algemene wet bestuursrecht y 1992: Gemeentewet y 1994 Wet gemeenschappelijke regelingen y 1994: Wet waardering onroerende zaken y 1996: Financiële-verhoudingswet y 2000: Wet financiering decentrale overheden y 2002 Wet op het BTW-compensatiefonds y 2003: Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten
105
BIJLAGEN
4.3 Personeelssterkte en personeelslasten
4.3 Personeelssterkte en personeelslasten Organisatie-eenheid
Aantal formatieplaatsen
Totaal salarissen en sociale lasten Werkelijk Begroot 2007 2008
Werkelijk 2007
Begroot 2008
Begroot 2009
15 0,89
15 0,89
15 0,89
78.800 67.420
80.900 69.600
81.900 72.800
3,25
3,25
3,25
251.270
256.400
277.200
19,14
19,14
19,14
397.490
406.900
431.900
Veiligheidsbureau afdeling Bedrijfsvoering afdeling Inwoners en Zorg
1,00 1,00 p.m. 6,53
1,00 1,00 2,50 7,25
1,00 1,00 2,50 7,33
71.190 73.250 73.250 279.620
93.300 75.700 75.700 357.600
97.700 76.600 76.600 346.100
22,78 22,35
23,39 23,27
22,50 23,10
1.162.400 1.074.320
1.183.800 1.146.800
1.222.600 1.195.600
afdeling Ruimte en Wonen
35,66
40,53
40,53
1.549.680
2.016.500
2.120.500
Subtotaal ambtelijk apparaat
89,32
98,94
97,96
4.283.710
4.949.400
5.135.700
34 1,72
34 1,00
34 0,00
104.890 78.000 11.910
116.600 80.600 22.200
120.700 0 22.300
35,72 144,18
35,00 153,08
34,00 151,10
182.890
197.200
4.864.090
5.553.500
120.700 5.688.300
-
-
-
81.620 81.620
77.500 77.500
77.500 77.500
144,18
153,08
151,10
4.945.710
5.631.000
5.765.800
-1,5
-0,5
151,58
150,60
23
Raad Griffie College van burgemeester en 24 wethouders Subtotaal Bestuur Secretaris Controller Personeelszaken 25
Vrijwillige brandweer Bijzondere groep Stelpost
26
27
Subtotaal overig Subtotaal huidig personeel Voormalig personeel Subtotaal voormalig personeel Totaal-generaal Taakstellende bezuiniging 28 (6) Netto
23
144,18
Begroot 2009
Betreft niet aantal fte's maar aantal personen.
24 Voor wat betreft het aantal fte's wordt de burgemeester gelijk gesteld aan 1 fte en de wethouders ieder 0,75 fte. 25 26 27 28
Volgens de primitieve begroting 6,64 fte verhoogd met 1 fte, besluitvorming raad van 6 november 2007. Betreft niet aantal fte's maar aantal personen. Stelpost betreft looncomponenten voor beschikbaarheidregelingen. Op het totale personeelsbestand staat nog een taakstellende bezuiniging open van een halve fte. In de begroting 2006 is aangegeven dat er een bezuiniging kan plaatsvinden van € 17.500 in verband met de invoering van de publieksbalie en hiermee het bundelen van taken. Dit betreft een halve fte bij de receptie.
106
BIJLAGEN
4.4 Overzicht investeringen en kapitaallasten
4.4 Overzicht investeringen en kapitaallasten (AW = aanschafwaarde, BW = boekwaarde) Programma
Klasse Klasse-omschrijving
P1 Veiligheid en handhaving
Totaal P1 P2 Woon- en leefomgeving
212
Bedrijfsgebouwen
214 215
Vervoermiddelen Machines, Apparaten en installaties
210 211 212
213 214
Totaal P2 P3 Voorzieningen en sociale samenhang
Afschrijv.
Rente
Kapitaallasten
1.235.756
45.940
0
45.940
906.924
610.785
541.030
69.755
0
69.755
42.945 2.307.306
32.589 1.925.070
27.000 1.803.787
5.589 121.283
0 0
5.589 121.283
Gronden en Terreinen Woonruimten
230.765 308.503
208.446 182.152
193.946 169.372
14.500 12.781
0 12.028
14.500 24.809
Bedrijfsgebouwen Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Maatschappelijk Nut
564.232
506.010
493.457
12.554
0
12.554
1.191.133
926.445
888.579
37.866
0
37.866
96.804
90.478
80.715
9.763
0
9.763
53.400
53.400
37.233
16.167
32.519
26.015
24.389
1.626
0
1.626
1.132.025 3.609.383
964.058 2.957.005
914.658 2.802.349
49.400 154.656
0 12.028
49.400 166.685
53.753 14.993.51 3
36.907 11.006.78 4
36.907 10.620.44 6
0
0
0
386.338
0
386.338
202.227
190.569
181.858
8.711
0
8.711
210
Gronden en Terreinen
212
Bedrijfsgebouwen Machines, Apparaten en installaties
215
BW 31-12-09
1.281.696
226
223
BW 01-01-09
1.357.437
Vervoermiddelen Machines, Apparaten en installaties Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Overige materiele vaste activa Maatschappelijk Nut
215
AW 31-12-09
107
16.167
BIJLAGEN
Programma
4.4 Overzicht investeringen en kapitaallasten
Klasse Klasse-omschrijving 216 223
Totaal P3 P4 Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie Totaal P4 P5 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling
226
215 223 226
Totaal P5 P7 Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering
Totaal P7 Eindtotaal
Overige materiele vaste activa Grond-, weg- en waterbouwkundige werken
AW 31-12-09
BW 31-12-09
Afschrijv.
Rente
Kapitaallasten
142.514
46.877
39.355
7.523
0
7.523
378.847 15.770.85 4
157.402 11.438.54 0
139.002 11.017.56 8
18.400
0
18.400
420.971
0
420.971
35.000 35.000
35.000 35.000
31.500 31.500
3.500 3.500
3.452
2.071
1.726
345
5.984.239
4.543.894
4.456.433
87.461
24.151
19.321
14.491
4.830
6.011.842
4.565.286
4.472.650
164.715
164.715
8.506.350
Overige materiele vaste activa Maatschappelijk Nut Machines, Apparaten en installaties Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Overige materiele vaste activa Maatschappelijk Nut
BW 01-01-09
3.500 3.500 0 273.31 2
345 360.774
92.636
0 273.31 2
4.830 365.949
164.715
0
0
0
7.347.924
7.089.488
258.436
0
258.436
210
Gronden en Terreinen
212
Bedrijfsgebouwen
214
100.001
41.890
37.701
4.189
0
4.189
215
Vervoermiddelen Machines, Apparaten en installaties
1.112.300
1.105.713
999.730
105.984
0
105.984
216
Overige materiele vaste activa
1.731.607
1.581.189
1.376.949
204.240
0
204.240
226
Overige materiele vaste activa
86.574 11.701.54 5 39.435.93 1
69.221 10.310.65 2 31.231.55 2
17.353
51.869
0
51.869
9.685.935 29.813.78 8
624.717
0 285.34 1
624.717
108
1.417.765
1.703.106
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
4.5 Beheerplannen Hieronder volgt een uiteenzetting van de geplande werkzaamheden volgens de diverse beheerplannen. Jaarlijks wordt bekeken of deze werkzaamheden nodig zijn of doorgeschoven worden naar het volgende jaar. Bij de bestuursrapportage wordt u nader geïnformeerd over de voortgang van de diverse beheerplannen.
Beheerplan brandweermaterieel 2007-2010 Tabel 18: Uitvoering jaarschijf 2009 Omschrijving
Aantal
Hulpverleningsgereedschap Hydraulische pomp, draagbaar Hydraulische ram, kort Hydraulische spreider, 16 ton Hydraulische schaar Kuipbrancard Airbag beschermhoes Beschermhoesset HV
1 1 1 1 1 1 1
Verlichting Explosieveilige handlamp
1
Ademlucht Ademluchttoestel (2x9) Ademautomaat (2x10) Maskers (3x18) Klimmateriaal Takelset Persoonlijke veiligheid Kazernekleding Sneeuwstappers Uitruklaarzen Helm
9 10 18
1
30 35 35 35
Basisbedrag (2006) 0 3.626 2.360 4.540 4.250 2.400 622 814 0 0 420 0 0 12.700 2.520 2.684 0 0 2.360 0 0 1.000 497 4.425 12.250 0
Index
Investering
Kapitaallasten
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2%, 3 jaar 2%, 3 jaar 2%, 3 jaar 2%, 3 jaar 2%, 3 jaar 2%, 3 jaar 2%, 3 jaar
2%, 3 jaar
2%, 3 jaar 2%, 3 jaar 2%, 3 jaar
2%, 3 jaar
2%, 3 jaar 2%, 3 jaar 2%, 3 jaar 2%, 3 jaar
109
Klein materieel / onderhoud 0 3.848 2.504 4.818 4.510 2.547 660 864 0 0 446 0 0 13.477 2.674 2.848 0 0 2.504 0 0 1.061 527 4.696 13.000 0
Totale exploitatielasten 0 3.848 2.504 4.818 4.510 2.547 660 864 0 0 446 0 0 13.477 2.674 2.848 0 0 2.504 0 0 1.061 527 4.696 13.000 0
Dekking
Reseve / voorz.
0 3.848 2.504 4.818 4.510 2.547 660 864 0 0 446 0 0 13.477 2.674 2.848 0 0 2.504 0 0 1.061 527 4.696 13.000 0
0 9002001 9002001 9002001 9002001 9002001 9002001 9002001 0 0 9002001 0 0 9002001 9002001 9002001
9002001
9002001 9002001 9002001 9002001
BIJLAGEN
Omschrijving
Voertuigen Boot met aandrijfmotor Speciale kleding Uniformkleding Subtotaal
4.5 Beheerplannen
Aantal
1
35
Basisbedrag (2006) 0 6.000 0 0 17.500 0 80.968
Index
Investering
Kapitaallasten
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
2%, 3 jaar
Investeringen Reeds lopende kapitaallasten van investeringen uit het verleden (conform staat van geactiveerde kapitaallasten) Subtotaal Afronding Totaal
Klein materieel / onderhoud 0 6.367 0 0 18.571 0 85.922
69.680
69.680 69.680
110
-2 85.920
Totale exploitatielasten 0 6.367 0 0 18.571 0 85.922
Dekking
69.680
50.780
9002001
69.680 -2 155.600
50.780 -2 136.700
9002001
0 6.367 0 0 18.571 0 85.922
Reseve / voorz.
9002001
9002001
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
Beheerplan gebouwen 2007-2010 Bij het beheerplan gebouwen wordt jaarlijks het onderhoud vastgesteld. De gemiddelde onderhoudslasten worden gedoteerd aan de voorziening (hoogte voorziening neemt hierdoor toe). Jaarlijks wordt de wisselende jaarschijf aangewend ten laste van de voorziening (hoogte voorziening neemt hierdoor weer af). Tabel 19: Onderhoudslasten en gemiddelde dotatatie per jaar per object ID 1 2 3 4 5 7 8 9 10 25 28 29 30 31 32 33 41 42 71 72 73 74 80
29
Object Oude stadhuis Hampoort Kerkje Velp Gem.acc. Katrien Gem.acc. De Westhoek Gem.acc. Esterade Openbare bibliotheek Dorpshuus De Viersprong - Gassel PSZ De Bolleboosjes Mariakapel Grave Begraafplaats Grave, absoute-plaats Begraafplaats Grave, berging Begraafplaats Grave, terrein Begraafplaats Gassel Bruggen en kunstwerken Havens Standplaatsen Woonwagens Stelpost brandweerkazerne Stelpost gemeentewerf Stelpost gem.acc. Velp Stelpost nieuw stadhuis Uitbesteding gebouwenbeheer Totaal jaarlijkse aanwending / gemiddelde dotatie
Beheersproduct 29 536001 645001 645001 657901 657901 657901 658601 657901 657803 645001 642801 642801 642801 642801 642304 642308 645602 645602 622004 599942 657901 536001 645601
Boekjaar 2007 1.612 43.309 1.810 92.953 23.283 28.058 14.647 9.716 5.774 1.412 59 648 1.209 6.708 59 65 5.260 578 1.500 3.000 2.500 25.000 30.000
Boekjaar 2008 57.393 13.061 19.561 7.622 4.873 21.542 3.465 5.744 2.329 119 59 0 59 59 59 65 5.260 7.544 1.500 3.000 2.500 25.000 30.000
Boekjaar 2009 10.885 9.775 19.392 19.666 10.186 14.653 7.540 13.081 1.285 8.578 446 0 59 59 59 65 7.427 578 1.500 3.000 2.500 25.000 30.000
Boekjaar 2010 15.878 17.392 3.774 77.544 19.662 11.843 28.568 91.479 4.615 2.285 59 2.049 59 918 59 65 64.560 11.313 1.500 3.000 2.500 25.000 30.000
Totaal 85.768 83.537 44.537 197.785 58.004 76.096 54.220 120.020 14.003 12.394 623 2.697 1.386 7.744 236 260 82.507 20.013 6.000 12.000 10.000 100.000 120.000
Gemidd. 21.440 20.890 11.130 49.450 14.500 19.020 13.550 30.010 3.500 3.100 160 670 350 1.930 60 70 20.630 5.000 1.500 3.000 2.500 25.000 30.000
299.160
210.814
185.734
414.122
1.109.830
277.460
Nummer beheersproduct is niet van belang voor de programmabegroting, maar is vermeld voor de aansluiting met de interne beheersbegroting.
111
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
De specificatie van de jaarschijf 2009 ziet er als volgt uit:
Gem.acc. De Westhoek
Gem.acc. Esterade
Openbare bibliotheek
Dorpshuus De Viersprong - Gassel
0 596 0 0 559 1.142 0 0 0 0 0 1.324 14.915 0 401 0 0 0 0 0 200 21
0 1.619 0 0 270 864 270 0 0 0 0 748 11.381 293 208 0 0 0 0 0 246 327
0 648 0 0 0 185 0 0 0 0 0 0 2.670 198 4.485 0 36 297 0 1.485 82 65
0 991 1.366 0 0 9.440 653 0 0 0 0 0 148 275 208 0 0 0 297 0 137 68
0 1.160 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4.075 0 297 0 30 0 743 0 328 129
0 2.838 0 0 776 0 0 64 0 181 0 0 6.943 875 446 0 71 0 71 0 411 209
112
0 79.271 0 275 0 0 0 0 0 0 0 83 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 500 0 0 0 208 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 21
Totaal
Gem.acc. Katrien
0 1.571 0 0 440 524 0 0 0 0 0 0 6.497 482 0 0 0 0 0 0 0 0
Overige gebouwen
Kerkje Velp
0 714 7.783 0 1.452 0 0 0 0 0 0 0 0 760 0 0 0 0 0 0 0 71
PSZ De Bolleboosjes
Hampoort
Omschrijving / object stelpost *) algemene voorzieningen buitenwanden trappen en hellingen daken buitenwandopeningen binnenwandopeningen dakopeningen balustrades / leuningen buitenwandafwerkingen binnenwandafwerkingen vloerafwerkingen schilderwerk dakafwerkingen warmteopwekking afvoeren water warmtedistributie luchtbehandeling regeling klimaat centrale electrische voorziening verlichting
Oude stadhuis
Tabel 20: Specificatie onderhoudslasten jaarschijf 2009
79.271 10.412 9.149 0 3.497 12.238 923 64 0 181 0 2.072 47.129 2.883 6.253 0 137 297 1.111 1.485 1.404 911
Gem.acc. De Westhoek
Gem.acc. Esterade
Openbare bibliotheek
Dorpshuus De Viersprong - Gassel
PSZ De Bolleboosjes
261 0 0 0 0 0
235 0 0 0 0 -1
291 3.148 0 0 0 1
36 0 0 0 0 -1
944 0 0 0 125 1
778 0 0 0 0 0
71 0 0 0 125 0
12 0 0 0 187 -1
10.885
9.775
19.392
19.666
10.186
14.653
7.540
13.081
*) Specificatie stelpost overige gebouwen Gebouw Mariakapel Grave Begraafplaats Grave, absoute-plaats Begraafplaats Grave, terrein Begraafplaats Gassel Bruggen en kunstwerken Havens Standplaatsen Woonwagens Stelpost brandweerkazerne Stelpost gemeentewerf Stelpost gem.acc. Velp Stelpost nieuw stadhuis Uitbesteding gebouwenbeheer Totaal
Bedrag 8.578 446 59 59 59 65 7.427 578 1.500 3.000 2.500 25.000 30.000 79.271
113
Totaal
Gem.acc. Katrien
104 0 0 0 0 1
Overige gebouwen
Kerkje Velp
Totaal
Hampoort
Omschrijving / object beveiliging transport keukenvoorzieningen sanitaire voorzieningen terreinvoorzieningen afronding
4.5 Beheerplannen
Oude stadhuis
BIJLAGEN
0 0 0 0 0 0
2.732 3.148 0 0 437 0
1.285 79.271 185.734
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
Beheerplan openbaar groen Voor het jaarlijkse reguliere onderhoud worden de volgende bedragen uitgetrokken.
ID
Object 1 Onderhoudskosten groen 2 Veiligheidsimpuls speelvoorzieningen 3 Onderhoudskosten speelvoorzieningen Totaal jaarlijkse aanwending / gemiddelde dotatie
Beheersproduct 30 642501 642501 642501
Boekjaar 2007 158.531 110.858 0
Boekjaar 2008 161.702 0 35.887
Boekjaar 2009 164.936 0 36.605
Boekjaar 2010 168.235 0 37.337
Totaal 653.404 110.858 109.829
Gemidd. 163.351 27.715 27.457
269.389
197.589
201.541
205.572
874.091
218.523
Omdat er een beginstand van de voorziening is, is de gemiddelde toevoeging van € 218.523 jaarlijks verlaagd naar € 123.400. De opbouw van het basisbedrag van € 158.531 is als volgt. Beheergroep Bomen Bosplantsoen Heesters Gazon Hagen Bloembak Bielzen Onvoorzien 15% Totaal
Bedrag 20.108 14.534 66.039 18.758 13.285 130 5.000 20.677 158.531
Dit bedrag wordt jaarlijks met 2% geïndexeerd.
30
Nummer beheersproduct is niet van belang voor de programmabegroting, maar is vermeld voor de aansluiting met de interne beheersbegroting.
114
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
De uit te voeren werkzaamheden voor 2009 zijn volgens het beheerplan als volgt: Beheergroep p.m. posten buiten Estersveld Vak 1, Dr. Kanterslaan Vak 2, De Chamilylaan en omgeving Vak 3, Burg. Raijmakerslaan Subtotaal Onderhoud speelvoorzieningen Totaal
Basis-bedrag 15.000 17.528 82.980 43.023 158.531 35.887 194.418
Geïndexeerd bedrag 15.606 18.236 86.333 44.761 164.936 36.605 201.541
De basisbedragen voor het groenonderhoud zijn van 2007 en zijn voor 2009 twee jaren met 2% geïndexeerd. Het basisbedrag voor de speelvoorzieningen is van 2008 en is voor 2009 één jaar met 2% geïndexeerd.
Beheerplan ICT Het beheerplan ICT bevat zowel alle (vervangings-)investeringen als alle bedragen die nodig zijn voor de exploitatie. Het beheerplan ICT wordt geëgaliseerd middels een bestemmingsreserve. De gemiddelde toevoeging aan de reserve bedraagt op grond van het beheerplan 2006-2010 € 758.000. Hierbij moet opgemerkt worden dat vanaf 2007 de software niet meer in één keer afgeschreven mag worden, maar wordt geactiveerd en in meerdere jaren wordt afgeschreven. Dit betekent dat de gemiddelde toevoeging daalt, maar de looptijd langer wordt. De herberekening van het ICT-beleidsplan voor wat betreft de gemiddelde toevoeging wordt verwerkt in het nieuwe beheerplan ICT 2010-2014. Jaarlijks wordt bekeken of de desbetreffende projecten gestart worden, een en ander in samenhang met de stand van zaken rond de samenwerking Land van Cuijk.
115
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
Voor 2009 wordt voorzien in de volgende projecten: Project Gemnet upgrade Registar Office Vervanging Windows server 2003 Vervanging Exchange Vervanging website (technisch) Surfcontrol Jaarschijf 2008, doorgeschoven naar 2009 Digitale camera's AS400 (SAP, vervanging door Windows machine) Uitwijk AS400 MRE/PKO4all GWW Bestek Groen kenmerken basismodule Sesam Webserver en Oracle server Servgate (t.b.v. internetverbinding) Omgevingsvergunning Modernisering GBA Implementatie Zaakafhandeling met DSP Electronische dienstverlening fase 3 Invoering Spatial Database Totaal
31
Investering 6.182 4.500 53.260 11.302 11.195 41.173 31 5.837 3.000 25.333 13.390 21.280 3.870 1.932 1.545 16.000 8.100 201.864 90.052 155.198 71.785 99.331 712.680
Inclusief € 15.840 voor compensatie interne uren. Hiervoor kan personeel van derden worden ingehuurd om tijdens het project de lopende reguliere taken waar te nemen.
116
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
Beheerplan vervanging materieel buitendienst Volgens het beheerplan worden de volgende zaken aangeschaft in 2009. Voordat tot daadwerkelijke uitvoering wordt overgegaan, wordt bekeken of de aanschaf nodig is. Omschrijving
Aantal
Bedrag Geïndexeerd Termijn Afschrijving
Tractie vervoer Ford 75-VF-NF Ford 17-VF-NR
1 1
16.500,00 26.500,00
17.510 28.120
10 10
Wegen Trilplaat/Tegelknipper
1
900,00
960
15
Sportterreinen Sportveldenrol (Schijver)
1
4.300,00
4.560
20
0
Plantsoenen Combi machine Spragelse Waterton Welgro Agregaat Robin Rijdende bladblazer
1 1 1 1
34.000,00 8.000,00 4.200,00 1.900,00
36.080 8.490 4.460 2.010
10 25 20 10
3.608
96.300
102.190
Totaal De gemiddelde toevoeging aan de reserve bedraagt € 100.000.
117
Klein Exploitatie materieel
1.751 2.812
1.750 2.810 960
960
4.560
4.560
1.900
8.490 4.460 2.020
3.610 8.490 4.460 2.020
1.900
14.970
18.580
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
Beheerplan meubilair openbare ruimte en civiele objecten Het beheerplan meubilair openbare ruimte en civiele objecten is afgesplitst van het beheerplan gebouwen. In deze bijlage zijn, om aansluiting te houden met de oorspronkelijke planningen, de bedragen voor het beheerplan meubilair openbare ruimte en civiele objecten nog vermeld bij het beheerplan gebouwen.
Beheerplan onderwijshuisvesting Volgens het beheerplan onderhoud onderwijshuisvesting zijn voor 2009 de volgende bedragen vermeld. Omschrijving Bedrag St. Jozef 1.379 Sensis 25.000 Toezichtskosten 110 Onvoorziene en onverwachte ontwikkelingen 18.000 Totaal 44.489 De gemiddelde storting in de reserve bedraagt € 192.000. Dit is het oorspronkelijke bedrag van € 197.000 -/- € 5.000 voor kosten extern deskundige.
118
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
Beheerplan openbare verlichting In onderstaande tabel is vermeld welke straten in 2009 volgens planning in aanmerking komen voor onderhoud aan de openbare verlichting. Voordat daadwerkelijk onderhoud wordt uitgevoerd, wordt eerst bekeken of dit daadwerkelijk nodig is. Bij de bestuursrapportage wordt u nader geïnformeer over de laatste stand van zaken. De basisbedragen zijn van 2006 en zijn voor 2009 drie jaren met 2% geïndexeerd. Straatnaam Akkerslagen Alenstraat, van Bij de vijvers Burenweg, Anna van Chammilylaan, De Cuykdijk, Jan van Deel, De Drieslag Erf, Het Essinklaan Estersveldlaan Estersveldlaan Kerkhof Gentstraat Goosenslaan, Dkn Heidestraat Hoeve Hofstede Hongerkampseweg Hornestraat, Johan Gr. van Jansvoort, St Julianaplein Kanterslaan, Dokter Machutus, St. Molenakker Nieuweweg Quaylaan, De Raijmakerslaan, Burg. Rechterenlaan, Van Riemsdijcklaan, Van Ruyllaan Schoolstraat Sirtemalaan
Basisbedrag 15.692 5.499 10.260 7.904 13.091 21.802 3.597 2.508 6.556 11.583 46.069 2.123 5.198 20.482 715 20.722 4.793 715 6.502 6.915 10.131 80.030 6.353 8.425 16.510 21.299 67.571 15.692 8.131 7.897 5.198 14.652
119
Bedrag geïndexeerd 16.652 5.836 10.888 8.388 13.892 23.136 3.817 2.662 6.957 12.292 48.889 2.253 5.516 21.736 759 21.990 5.086 759 6.900 7.338 10.751 84.928 6.742 8.941 17.521 22.603 71.707 16.652 8.629 8.380 5.516 15.549
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
Straatnaam Solmslaan, Amalia van Stuartlaan, Maria Veldweg Willem-Alexanderplantsoen Totaal
Basisbedrag 12.524 10.819 7.903 2.172 508.033
Bedrag geïndexeerd 13.291 11.481 8.387 2.305 539.129
De gemiddelde storting in de reserve is gesteld op € 230.000
Beheerplan gemeentelijke riolering Het beheerplan gemeentelijke riolering (GRP) wordt eind 2008 herzien. In de begroting 2009 is vooralsnog uitgegaan van dezelfde bedragen als 2008, waarbij uiteraard wel de kapitaallasten zijn aangepast.
120
BIJLAGEN
4.5 Beheerplannen
Beheerplan wegen Volgens de bijlage bij het beheerplan wegen is in het volgende onderhoud voorzien (niet-geïndexeerde bedragen): Straatnaam Arnould van Gelderweg Beerschemaasweg Bijl Binnenhof Bronkhorstweg Burg. Raijmakersln De Haenstraat Dokter Kanterslaan Dr Braillestraat Dr. Wierstraat Eendenpoel Estersveldlaan Generaal de Bonsweg Henri Dunantsingel Hoofschestraat Hoogeweg Hoplaan Kapellaan Karweg Keerdijk Korhoenderhorst Kranenhofscheweg Maria Stuartlaan Markt Marssingel Mgr Borretweg Oude Maasdijk Overlaat Gassel Pannestaartweg
2007
2008
2009
2010
2011
3.917 629 44.191 4.024 4.196
7.441 12.982
1.462 14.994
3.080 10.490
8.654 4.125 743
118.683 49.444 2.360 701 1.134
1.360 36.715 29.754 12.874
13.827 7.088 829 89.422
1.739 1.493 10.406 8.885 22.729 18.378 95.665
121
Eindtotaal 3.917 629 44.191 4.024 7.441 17.178 1.462 18.074 8.654 14.615 743 118.683 49.444 2.360 701 2.494 36.715 43.581 12.874 7.088 829 89.422 1.739 1.493 10.406 8.885 22.729 18.378 95.665
BIJLAGEN
Straatnaam Paringetweg Pluvierenhorst Scheerestraat Schuttersweg Sirtemalaan Stadhouderslaan Steegschehofseweg Ten Holtweg Tijmlaan Torenstraat Tweehuizerweg Uilenweg Willem van Esterenwe Zwanenhorst Eindtotaal
4.5 Beheerplannen
2007
2008 12.888
2009
2010
2011
1.431 1.426 6.210 2.475 1.176
120.883 61.412 20.434 918
37.259 11.098 2.700 34.907 497.141
125.481
0
4.444 153.286
188.167
De dotatie aan de voorziening wegen bedraagt voor 2009 € 236.800.
122
Eindtotaal 12.888 1.431 1.426 6.210 2.475 122.059 61.412 20.434 918 37.259 11.098 2.700 34.907 4.444 964.075
BIJLAGEN
4.6 Reserves
4.6 Reserves Reserve Algemene reserves 9001000 Algemene reserve (geblokkeerd) 9001001 Algemene reserve (vrij besteedbaar) 9001002 Reserve algemeen weerstandsvermogen 9001500 Algemene reserve grondexploitatie 9001505 Weerstandsvermogen grondexploitatie Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves voor realiseren bepaald doel 9001510 Reserve dekking kredieten niet-grondexpl. 9002008 Huisvesting en onderwijs AZC-scholen 9002016 Jeugdbeleid 9002018 Vervanging stadhuis 9002034 Stadsontwikkeling Grave gebied Sensisterrein/Hampoort 9002501 Gerealiseerde opslag grote werken "De Stoof" 9002505 Voorziening voorzienbare risico's grondexploitatie 9003001 Afkoop woonwagencentra
Bestemmingsreserves voor dekking van investeringen in bedrijfsmiddelen 9002001 Beheerplan vervanging brandweermaterieel 9002010 Beheerplan ICT 9002013 Nog te besteden investeringsbudgetten 9002017 Nieuwbouw Stadhuis 2007 9002021 Beheerplan vervanging inventarissen gemeenschapsaccommodaties 9002022 Beheerplan vervanging materieel buitendienst 9002005 Egalisatiereserve W.V.G./ W.M.O. Bestemmingsreserve voor egalisatie van kosten
9002019 Stimulering deelnemers FPU lokaal niveau
1-1-2008
bij
10.000.000 7.361.953 1.000.000 570.277 1.000.000
44.985 179.605 2.400 836.790
af
0
0
1-1-2009
-1.122.203
-62.183
37.656
10.000.000 6.239.750 1.000.000 570.277 1.000.000
44.985 117.422 2.400 874.446
bij
af
0
-12.328 0
31-12-2009 10.000.000 6.227.422 1.000.000 570.277 1.000.000
44.985 117.422 2.400 913.796
39.350
2.001.043
2.001.043
2.001.043
453.808
453.808
453.808
200.000 9.642
200.000 9.642
200.000 15.962
2.270
-8.590
264.139 1.332.264 722.936 4.796.971 134.368
85.000 758.000 0 0
-112.040 -1.171.082 -2.589 0
237.099 919.182 720.347 4.796.971 134.368
91.000 700.000
-136.700 -659.415 -2.589 -171.845
191.399 959.767 717.758 4.625.126 134.368
192.541 329.833
90.000
-33.066
249.475 329.833
100.000
-129.313
220.162 329.833
2.160
5.280
0
7.440
123
7.440
BIJLAGEN
Reserve 9002025 Inkomensdeel Wet werk en bijstand (Wwb) 9002027 Reconstructie algemeen (v/h Groenfonds) 9003019 Scholing en activering t.b.v. klantmanagement 9003023 Gemeentelijk monumenten 9003025 Opleidingsfonds
4.6 Reserves
1-1-2008 325.833 264.069 57.545 25.000 57.824
bij
af 0
124
-95.000
1-1-2009 325.833 169.069 57.545 25.000 57.824
bij
af
31-12-2009 325.833 169.069 57.545 25.000 57.824
BIJLAGEN
4.7 Voorzieningen
4.7 Voorzieningen Voorziening Verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs in te schatten 9002023 Voorziening Wijk en dorpbeheer 9002024 Liquidatiekosten voormalig Streekgewest 9003002 Voorziening FPU 9003015 Pensioenaanspraken wethouders 9003031 Voorziening voor oninbare vorderingen 9003501 Voorziening bouwrijpmaken afgesloten complex exclusief BTW Op de balansdatum bestaande risico's ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten 9002004 Egalisatievoorziening arbeidsvoorwaarden personeel en opleiding 9002015 Scholing / vorming / training 9003502 Voorziening verliesgevende complexen
Kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt. Mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren 9002009 Onderhoud huisvesting scholen 9003003 Egalisatie afvlakking tarief reinigingsheffing 9003008 Vervanging en onderhoud riolering (rioolbeheersplan) 9003010 Onderhoud gemeentelijke gebouwen (gebouwennota) 9003012 Onderhoud openbare verlichting 9003013 Onderhoud wegen en fietspaden
1-1-2008
bij
af
1-1-2009
16.074 76.573 12.000 133.443 276.197 83.630
0 0
-1.000 -11.054
21.000
0
0
-557
15.074 65.519 12.000 154.443 276.197 83.073
2.025
5.450
7.475
17.888 1.345.140
bij
af
-11.054 36.540
5.450
0
17.888 1.345.140
1.360.242 64.008 5.627.954
163.200
-112.000
91.383
494.672 914.000 597.556
31-12-2009
15.074 54.465 12.000 190.983 276.197 83.073
12.925 17.888 1.345.140
192.000
-53.925
-382.561
1.411.442 64.008 5.336.776
383
-360.470
1.549.517 64.008 4.976.689
235.400
-175.000
555.072
199.910
-185.730
569.252
184.000 247.000
-477.000 -153.000
621.000 691.556
140.000 170.000
-572.080 -147.000
188.920 714.556
125
BIJLAGEN
Voorziening (wegennota) 9003033 Civiele objecten en meubilair openbare ruimte 9003034 Onderhoud groen 9003035 Voorziening voor egalisatie toerisme en recreatie
4.7 Voorzieningen
1-1-2008
bij
af
1-1-2009
bij
af
31-12-2009
40.000
33.000
-51.000
22.000
35.500
-44.840
12.660
273.717 27.381
0
-187.000
86.717 27.381
123.400
-202.270
7.847 27.381
Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden 9003004 Inburgering nieuwkomers (educ.comp.1977) 9003014 Onderwijs achterstanden bestrijding 9003017 Sanering 70+ woningen 9003026 Voorziening werkdeel Wet werk- en bijstand 9003030 Schuldhulpverlening
130.323 180.636 140.015 611.618 -272
130.323 180.636 140.015 611.618 -272
126
130.323 180.636 140.015 611.618 -272
BIJLAGEN
4.8 Leningen u/g en o/g
4.8 Leningen u/g en o/g Leningen u/g (uitgezette gelden = bezittingen = te ontvangen rente) Interne order
0320091 0320092 0320093 0320094 0320097 0320098 0320206 0320207 Totaal
Interne order 0320091 0320092 0320093 0320094 0320097 0320098 0320206 0320207 Totaal
32 33 34 35
Leningnummer (intern) 1001 1828 (91) 1001 2055 (92) 1001 2119 (93) 1001 2405 (94) 40.007 6353 (97) 40.007 6589 (98) 40.008 1693 (206) 50.002 6670 (207)
Geleend aan Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland BNG
Hoofdsom
Geleend aan
Laatste jaar
Saldo per 1-1-2008
Aflossing 2008
Saldo per 1-1-2009
Aflossing 2009
2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 206.923 139.537 1.815.121 574.795
Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland 35 BNG
2032 2032 2032 2033 2011 32 33 2011 2010 34 2040
2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 192.078 130.270 1.525.231 542.359 7.135.750
0 0 0 0 2.244 1.385 32.995 5.773 42.397
2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 189.834 128.885 1.492.236 536.586 7.093.353
0 0 0 0 2.357 1.461 34.932 6.109 44.859
Rente % 5,095 5.36 5,41 4,41 5,03 5,50 5,87 5,82
Saldo per 1-1-2009 2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 189.834 128.885 1.492.236 536.586 7.093.353
Rente 2008 103.608 28.961 57.421 48.977 9.769 7.237 91.361 31.565 378.899
Rente 2009 103.608 28.961 57.421 48.977 9.662 7.165 89.532 31.229 376.555
Rente 2010 103.608 28.961 57.421 48.977 9.549 7.089 87.594 30.874 374.073
Rente 2011 103.608 28.961 57.421 48.977 9.430 7.008 85.544 30.497 371.446
Saldo per 31-122009 2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 187.477 127.424 1.457.304 530.477 7.048.494
Aflossing 2010
Aflossing 2011
Aflossing 2012
0 0 0 0 2.476 1.541 1.457.304 6.465 1.467.786
0 0 0 0 185.001 125.883 0 6.841 317.725
0 0 0 0 0 0 0 7.239 7.239
Rente 2012 103.608 28.961 57.421 48.977 9.306 6.924 0 30.099 285.296
Rente wordt achteraf ontvangen, laatste jaar rente = laatste jaar aflossing + 1 Rente wordt achteraf ontvangen, laatste jaar rente = laatste jaar aflossing + 1 Rente wordt achteraf ontvangen, laatste jaar rente = laatste jaar aflossing + 1 Omdat deze lening is teruggeleend tegen vier punten meer (betalen 5,78%, ontvangen 5,82%), ontvangen we gedurende de looptijd van de lening een klein rentevoordeel
127
BIJLAGEN
4.8 Leningen u/g en o/g
Leningen o/g (opgenomen gelden = schulden = te betalen rente) Interne order
0320091 0320092 0320093 0320094 0320097 0320098 0320206 0320207 Totaal
Interne order 0320091 0320092 0320093 0320094 0320097 0320098 0320206 0320207 Totaal
36 37 38 39
Leningnummer (intern) 1001 1828 (91) 1001 2055 (92) 1001 2119 (93) 1001 2405 (94) 40.007 6353 (97) 40.007 6589 (98) 40.008 1693 (206) 40.007 5259 (207)
Geleend aan Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland BNG
Hoofdsom
Geleend aan
Laatste jaar
Saldo per 1-1-2008
Aflossing 2008
Saldo per 1-1-2009
Aflossing 2009
2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 206.923 139.537 1.815.121 574.795
Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland Maasland BNG 39
2032 2032 2032 2033 36 2011 2011 37 38 2010 2040
2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 192.078 130.270 1.525.231 542.073 7.135.464
0 0 0 0 2.244 1.385 32.995 5.816 42.440
2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 189.834 128.885 1.492.236 536.257 7.093.024
0 0 0 0 2.357 1.461 34.932 6.152 44.902
Rente % 5 5,09 5.36 5,41 4,41 5,03 5,50 5,87 5,78
Saldo per 1-1-2009 2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 189.834 128.885 1.492.236 536.257 7.093.024
Rente 2008 103.608 28.961 57.421 48.977 9.769 7.237 91.361 31.331 378.665
Rente 2009 103.608 28.961 57.421 48.977 9.662 7.165 89.532 30.996 376.322
Rente 2010 103.608 28.961 57.421 48.977 9.549 7.089 87.594 30.640 373.839
Rente 2011 103.608 28.961 57.421 48.977 9.430 7.008 85.544 30.264 371.213
Saldo per 31-122009 2.033.514 540.326 1.061.378 1.110.594 187.477 127.424 1.457.304 530.105 7.048.122
Aflossing 2010
Aflossing 2011
Aflossing 2012
0 0 0 0 2.476 1.541 1.457.304 6.508 1.467.829
0 0 0 0 185.001 125.883 0 6.884 317.768
0 0 0 0 0 0 0 7.282 7.282
Rente 2012 103.608 28.961 57.421 48.977 9.306 6.924 0 29.866 285.063
Rente wordt achteraf betaald, laatste jaar rente = laatste jaar aflossing + 1 Rente wordt achteraf betaald, laatste jaar rente = laatste jaar aflossing + 1 Rente wordt achteraf betaald, laatste jaar rente = laatste jaar aflossing + 1 Omdat deze lening is teruggeleend tegen vier punten meer (betalen 5,78%, ontvangen 5,82%), ontvangen we gedurende de looptijd van de lening een klein rentevoordeel
128
BIJLAGEN
4.9 Tarieven
4.9 Tarieven Voorlopige tarieven 2009 in euro's Belasting Onroerende zaakbelastingen: - woningen eigenaar Onroerende zaakbelastingen: - niet-woningen gebruiker - niet-woningen eigenaar - niet-woningen totaal Afvalstoffenheffing Reinigingsrechten excl. BTW Rioolrecht Opslag per m3 vanaf 450 m3 Hondenbelasting - 1e hond - 2e hond - 3e en volgende hond - kennel Lijkbezorgingsrechten - recht graf 20 jaar - verlengen recht graf 10 jaar - recht nis 20 jaar - verlengen recht nis 10 jaar - begraven in enkeldiep graf - begraven in dubbeldiep graf - bijzetten asbus of urn Marktgelden: - dagplaats - vaste plaats Leges
Vastgesteld tarief 2008
Stijging
Voorlopig tarief 2009
2,30
0,11
2,41
3,20 3,88 7,08 146,76 146,76 190,56 0,24
0,16 0,19 0,35 9,36 9,36 12,12 0,01
3,36 4,07 7,43 156,12 156,12 202,68 0,25
47,76 71,64 95,64 159,00
3,00 4,56 6,12 10,08
50,76 76,20 101,76 169,08
2.055,00 1.027,50 1.230,00 615,00 785,00 875,00 437,50
131,00 65,50 78,00 39,00 50,00 56,00 28,00
2.186,00 1.093,00 1.308,00 654,00 835,00 931,00 465,50
0,43 4,91 divers
0,00 0,00 p.m.
0,43 4,91 p.m.
129
BIJLAGEN
4.10 Algemene uitkering
4.10 Algemene uitkering Onderstaande berekening van de algemene uitkering is gebaseerd op de uitkomsten zoals gesteld in de septembercirculaire gemeentefonds van 19 september 2008. Gemeente:
Grave
Opgave:
B2008 (2008-06) Circulaire 2008-09
Circulaire:
septembercirculaire 2008 (2008-436203 d.d. 19 september 2008
Jaar:
2009
UitkeringsFactor:
Constante prijzen 2009: 1,5920
Uitgezette maatstaven:
2a, 2b, 2c, 6a, 6b, 6c, 15c, 15f, 15g, 17, 20, 26, 27b, 27c, 29, 30, 33, 35, 39a, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 57, 64, 65, 66, 67, 68, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88
Datum afgerond:
24-9-2008
Eigen toelichting: Datum rapport:
30-9-2008 13:03
Totale uitkering:
11.040.735,66
Onderdeel A - Inkomstenmaatstaven Berekende Aantallen
Gewicht / %
Uitkering
10.304.000,00
-0,08840000
-910.873,60
1b Waarde niet-woningen gebruikers
1.512.000,00
-0,09620000
-145.454,40
1c Waarde niet-woningen eigenaren
1.512.000,00
-0,11940000
-180.532,80
Maatstaf 1a Waarde woningen eigenaren
Subtotaal
-1.236.860,80
Onderdeel B - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor van toepassing is Maatstaf
Berekende
130
Gewicht
Bedrag in
BIJLAGEN
4.10 Algemene uitkering
Aantallen 1e OZB waarde niet-woningen
basis
150,50
312,00
46.956,00
12.717,00
129,39
1.645.452,63
253,00
141,95
35.913,35
4 Inwoners < 20 jaar
3.126,00
220,38
688.907,88
5 Inwoners > 64 jaar
1.735,00
80,80
140.188,00
539,00
26,80
14.445,20
1.400,00
87,28
122.192,00
2 Inwoners 3a Eenouder
5a Ouderen 75-85 7 Lage inkomens 7a Lage inkomens (drempel)
838,10
358,38
300.358,28
8 Bijstandontvangers
115,00
1.523,95
175.254,25
0,24731183
112.512,35
27.825,63
10a WWB schaalnadeel 10b WWB schaalvoordeel
62,06
3.715,56
230.585,18
11 Uitkeringsontvangers
946,00
105,35
99.661,10
12 Minderheden
185,00
300,63
55.616,55
13 Klantenpotentieel lokaal
11.660,00
51,20
596.992,00
14 Klantenpotentieel regionaal
3.690,00
15,29
56.420,10
15b Sterke groei leerlingen VO
279,40
221,81
61.973,71
15d Leerlingen (V)SO
390,98
315,82
123.479,30
15e Leerlingen VO
792,00
433,31
343.181,52
16 Oppervlakte land
2.720,00
31,94
86.876,80
18 Oppervlakte land * bodemfactor gemeente
72.950,40
2.720,00
26,82
19 Oppervlakte binnenwater
84,00
37,50
3.150,00
21 Oppervlakte bebouwing
77,00
472,35
36.370,95
22 Oppervlakte bebouwing binnen woonkernen * bodemfactor woonkernen
49,00
3.257,03
159.594,47
23 Oppervlakte bebouwing buitengebied * bodemfactor buitengebied
28,00
1.619,57
45.347,96
24 Woonruimten
5.619,00
170,39
957.421,41
25 Woonruimten * bodemfactor woonkernen
5.619,00
26,46
148.678,74
8,00
3.167,51
25.340,08
2.950,00
14,71
43.394,50
31a ISV (a) stadsvernieuwing
0,00017092 17.656.399,71
3.017,87
31b ISV (b) herstructurering
0,00008753 11.059.052,24
27a Oppervlak historische kernen basisbedrag 28 Historische waterweg
32 Oad 34 Oeverlengte * bodemfactor gemeente
131
967,95
3.208,45
62,60
200.848,91
520,00
6,76
3.515,20
BIJLAGEN
4.10 Algemene uitkering
35a Oeverlengte * bodemfactor gemeente * dichtheidsfactor
2.358,36
3,46
8.159,92
36 Meerkernigheid
3,00
8.900,51
26.701,53
36a Kernen > 500 adressen
1,00
28.180,76
28.180,76
37 Meerkernigheid * bodemfactor buitengebied
3,00
14.688,30
44.064,90
580,00
112,87
65.464,60
1,00
246.359,68
38 Bedrijfsvestigingen 39 Vast bedrag Subtotaal
246.359,68 6.971.809,33
Onderdeel C - Uitkeringsfactor (uf) UitkeringsFactor
1,592
Subtotaal (B x C (=uf))
11.099.120,45
Onderdeel D - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is Maatstaf 51 Rioleringen 52 Monumenten 53 Aanvullende uitkering
Berekende Aantallen
Uitkering
39.463,24
39.463,24
--
--
--
--
53a Overgangsmaatregel ISV (VHROSV)
-8.956,58
-8.956,58
61 Suppletieregeling OZB
11.252,00
11.252,00
-56.373,00
-56.373,00
70 Suppletieregeling wijziging verdeelstelsel 1-1-2008 Subtotaal
-14.614,34
Onderdeel E - Integratie- en decentralisatieuitkeringen waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is Berekende Aantallen
Maatstaf 55 Integratie-uitkering WUW-middelen Gemeentefonds
Uitkering
19.660,35
19.660,35
1.106.725,00
1.106.725,00
63 Amendement De Pater - van der Meer (IU)
17.059,00
17.059,00
69 Bibliotheken (DU)
14.640,00
14.640,00
90 Uitvoeringskosten inburgering (IU)
35.006,00
35.006,00
62 Budget WMO
132
BIJLAGEN
4.10 Algemene uitkering
Subtotaal
1.193.090,35
Onderdeel F - Aanvullingen van de gebruiker Aanvullingen van de gebruiker 98 Behoedzaamheidsreserve Subtotaal
Uitkering
--
---
Totaal uitkering 2009:
Totalen Algemene uitkering Integratie-uitkering Wmo Integratie-uitkering bibliotheek Overige integratie- en doeluitkeringen Totaal integratie- en doeluitkeringen Totaal-generaal
Opgave
11.040.735,66
Recapitulatie 9.847.645 1.106.725 14.640 71.725 1.193.090 11.040.735
133
BIJLAGEN
4.11 Subsidierelaties
4.11 Subsidierelaties ID 3 4 16 17 18 19 20 22 24 25 30 35 36 40 42 43 45 47 48 49 52 53 54 55 59 60 61 69 79
Organisatie Badmintonclub Grave Basketbalvereniging Grave Carnavalsvereniging de Ezels Carnavalsvereniging de Pieperknallers Carnavalsvereniging de Zandkruiers Carnavalsvereniging Pothuusburg Chr. Gemengde Zangvereniging “Cantate Deo” De Bosrakkers Toneelgroep Velp EHBO-vereniging Gemengde Zangvereniging Grave Harmonie Meer Vreugd Gassel Harmonie Stad Grave Stichting Hobbyclub Velp Stichting Folkloristische Kinderactiviteiten Gassel I.V.N.-afdeling Grave Jeugdvereniging "Uutdekluute" VOS (Vrouwen Ontspannen Samen) K.V.O. Escharen Vrouwen Velp Actief (incl. werkgroep Internationale Vrouwendag) KBO Escharen KBO Gassel KBO Grave KBO Velp Blaaskapel 'de Deurdouwers' Muzikaal Jeugdwerk Drummako Gassel Muziekvereniging Eendracht Escharen Passage afdeling Grave Stichting Folkloristische Kinderactiviteiten Grave
Beleidsregel Sport 2007 Sport 2007 Cultuur 2007 Cultuur 2007 Cultuur 2007 Cultuur 2007 Kunstzinnige vorming en Kunstbeoefening door amateurs 2007 Jeugd en Jongeren 2007 Cultuur 2007 Zorg en Gehandicapten 2007 Kunstzinnige vorming en Kunstbeoefening door amateurs 2007 Kunstzinnige vorming en Kunstbeoefening door amateurs 2007 Kunstzinnige vorming en Kunstbeoefening door amateurs 2007 Jeugd en Jongeren 2007
Subsidie 2009 2.090 1.295 350 350 0 1.200 415 1.000 721 1.000 540 5.495 7.710 500
Cultuur 2007 Vorming, Educatie en Media 2007 Jeugd en Jongeren 2007 Vorming, Educatie en Media 2007 Vorming, Educatie en Media 2007
0 2.450 500 0 0
Vorming, Educatie en Media 2007 Ouderen 2007 Ouderen 2007 Ouderen 2007 Ouderen 2007 Cultuur 2007 Kunstzinnige vorming en Kunstbeoefening door amateurs 2007 Kunstzinnige vorming en Kunstbeoefening door amateurs 2007 Vorming, Educatie en Media 2007
1.065 0 0 0 0 1.954 0 4.460 0
Cultuur 2007
1.831
134
BIJLAGEN
ID 82 83 86 88 91 93 103 109 113 114 128 129 999
Organisatie Schuttersgilde St. Jan Scouting Grave (Mgr. De la Geneste) Gymvereniging Atletica Sint Antonius Abt Gilde Escharen Stichting Graeft Voort Stichting Kunst in ‘t Kerkje Tafeltennisvereniging D.N.W. VIGM (Ver. Integratie Gehand. in de Maatschappij) Volleybalvereniging Dynamo Vrijwillige Hulpdienst Grave Stichting Folkloristische Kinderactiviteiten Velp Stichting Folkloristische Kinderactiviteiten Escharen Buffer (ten behoeve van niet aangevraagde subsidies)
4.11 Subsidierelaties
Beleidsregel Cultuur 2007 Jeugd en Jongeren 2007 Sport 2007 Cultuur 2007 Cultuur 2007 Cultuur 2007 Sport 2007 Zorg en Gehandicapten 2007 Sport 2007 Zorg en Gehandicapten 2007 Cultuur 2007 Cultuur 2007
Subsidie 2009 930 5.000 0 0 3.260 2.600 1.650 1.480 3.758 0 926 0 10.320
Totaal
64.850
Vanaf 2009 is er in de begroting een bedrag opgenomen van € 64.850 voor integratiesubsidies. Als in enig jaar een organisatie geen subsidie aanvraagt, wordt het subsidiebedrag toegevoegd aan de buffer.
135
BIJLAGEN
4.12 Relatie programma's - beleidsproducten - beheersproducten
4.12 Relatie programma's - beleidsproducten - beheersproducten Programma (programmabegroting) P1 Veiligheid en handhaving
Beleidsproduct (productenraming) BLP-B20 Brandweer
BLP-B50 Integrale handhaving
BLP-B60 Openbare orde en veiligheid
P2 Woon- en leefomgeving
BLP-Y50 Reconstructie BLP-Y90 Wijk- en buurtbeheer BLP-Z10 Beheer openbare ruimte
BLP-Z70 Verkeer
BLP-Z80 Volkshuisvesting P3 Voorzieningen en sociale samenhang
BLP-Y10 Doelgroepenbeleid
136
Beheersproduct (beheersbegroting) 622001 Preventie en pro-actie 622002 Repressie 622003 Preparatie 622004 Brandweerkazerne 622005 Jeugdbrandweer 632601 Juridische aangelegenheden 632901 Honden en zwerfdieren 663001 Handhaving (integraal) 632001 Rampenbestrijding 632002 Integraal veiligheidsbeleid 632005 Bewaakte fietsenstalling 632006 Gemeentelijke opsporingsambtenaar 632401 Vergunningen 642512 Reconstructie 632003 Wijk- en dorpsbeheer 642501 Openbaar groen en dergelijke 642504 Bossen 642505 Bomen 642304 Wegen 642307 Verlichting 642308 Binnenhavens en waterwegen 642311 Gemeentereiniging 642312 Straatmeubilair 642401 Verkeer 645201 Volkshuisvesting 645602 Beheer woonwagencentrum 654001 Bijzondere bijstand 654002 Bijstandsbesluit zelfstandigen (BBZ) 654003 IOAW 654004 IOAZ
BIJLAGEN
Programma (programmabegroting)
4.12 Relatie programma's - beleidsproducten - beheersproducten
Beleidsproduct (productenraming)
BLP-Y20 Gezondheidszorg
BLP-Y30 Kunst en cultuur (STR) BLP-Y40 Onderwijs en educatie
BLP-Y55 Sociale zaken
137
Beheersproduct (beheersbegroting) 654005 Sociale recherche 654501 Wet werk en bijstand inkomensdeel (alg.) 654502 Algemeen inkomensdeel onder 65 654503 Algemeen inkomensdeel 65 en boven 654504 Langdurigheidstoeslag 658002 Ontwikkelingswerk 658202 Ouderenzorg in Grave 658301 Jeugdbeleid 658501 Lokaal vrijwilligersbeleid 642801 Beheer begraafplaatsen 658101 Gezondheidszorg 658103 Overige zorg 658401 Gehandicaptenzorg beleid 657702 Kunst en cultuur 658601 De bibliotheek 657001 Bestuur en beheer (openb. onderw.) 657101 Uitbreiding scholen 657102 Onderhoud scholen 657103 Schademeldingen scholen 657202 Leerlingenvervoer 657203 Lokaal onderwijsbeleid 657204 Onderwijsachterstandenbestrijding 657205 Onderwijsbegeleiding 657206 Overige voorzieningen 657301 Volwasseneneducatie 657302 Leerplicht 654104 Bijdrageregeling deeln. maatsch. verkeer 654105 Schuldhulpverlening 654201 Wet sociale werkvoorziening (WSW) 654303 Vluchtelingenwerk 654304 Inburgering 654601 Wet werk en bijstand werkdeel (algemeen) 654602 Reïntegratie activiteiten
BIJLAGEN
4.12 Relatie programma's - beleidsproducten - beheersproducten
Programma (programmabegroting)
Beleidsproduct (productenraming)
BLP-Y60 Sport BLP-Y70 Welzijn en zorg BLP-Y80 Wet maatschappelijke ondersteuning BLP-Y90 Wijk- en buurtbeheer P4 Economische aangelegenheden, toerisme en recreatie
BLP-X20 Economische zaken en werkgelegenheid
BLP-X60 Toerisme en recreatie P5 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling
BLP-Z20 Grondzaken BLP-Z40 Milieu
BLP-Z50 Monumentenzorg BLP-Z60 Ruimtelijke ontwikkeling
BLP-Z90 Water
138
Beheersproduct (beheersbegroting) 654603 WIW-banen (aflopend) 654604 I/D-banen (aflopend) 657401 Asielzoekerscentrum 657501 Maatschappelijk werk 657801 Wet Kinderopvang 657803 Peuterspeelzalen 643002 Buitensportaccommodaties 658801 Sportbeleid 657601 Subsidiebeleid 654801 Wet Maatschappelijke Ondersteuning (alg) 657901 Gemeenschapsaccommodaties 632301 Straatmarkten 643001 Gemeentegronden en -schuren 645301 Economische Zaken 645601 Gemeentelijke eigendommen 642601 Volksfeesten (inclusief kermis) 645302 Recreatie en toerisme 645501 Grondexploitatie 642101 Milieu algemeen 642102 Milieu bedrijven 642103 Ruimtelijke ordening en milieu 642104 Bodem- en waterbodembeheer 642105 Afval 642106 Gemeentelijke interne milieuzorg 642108 Klimaatbeleid 642701 Rioolbeheer 645001 Monumenten 642901 Kadaster en (overig) kaartmateriaal 645101 Bestemmingsplannen 645104 Handhaving ruimtelijke ontwikkeling 645401 Bouw- en sloopvergunningen 642712 Waterbeheer
BIJLAGEN
4.12 Relatie programma's - beleidsproducten - beheersproducten
Programma (programmabegroting) P6 Publieke dienstverlening en communicatie
Beleidsproduct (productenraming) BLP-B40 Burgerzaken / Publieksbalie
BLP-B80 Voorlichting en representatie
P7 Financiële kaderstelling en bedrijfsvoering
BLP-B10 Beleidsco÷rdinatie en integriteit
BLP-B70 Personeel
BLP-X10 Controlling en bedrijfsvoering
139
Beheersproduct (beheersbegroting) 652001 Gemeentelijke basisadministratie (GBA) 652002 Burgerlijke Stand 652003 Verkiezingen 652005 Naturalisaties 652101 Reisdocumenten 652102 Rijbewijzen 652103 Overige documenten 632101 Communicatie en voorlichting 632103 Recepties en ontvangsten 632701 Kabinetszaken en officiële ontvangsten 632802 Overige samenwerkingen 611001 Gemeenteraad 611002 College van b&w 611006 Commissie bezwaarschriften 611007 Griffie 515001 Beleidsontwikkeling en advisering 515003 Rechtspositie 515004 Personeelsbeheer 515005 Arbeidsomstandigheden 515009 Ondernemingsraad / Georganiseerd overleg 599010 Kostenplaats gemeentesecretaris 599015 Kostenplaats personeel en organisatie 599020 Kostenplaats Veiligheidsbureau 599030 Kostenplaats afdeling Bedrijfsvoering 599040 Kostenplaats afdeling Ruimte en Wonen 599050 Kostenplaats afdeling Inwoners en Zorg 599070 Kostenplaats Controller 599942 Kpl. cluster Beheer en Milieu Buiten 534106 Ontwikkeling BPW 534107 BTW Compensatiefonds 534108 Adm. organisatie / Interne controle 534109 Consulentschap
BIJLAGEN
Programma (programmabegroting)
4.12 Relatie programma's - beleidsproducten - beheersproducten
Beleidsproduct (productenraming)
BLP-X30 Financieel beleid en beheer (1)
BLP-X35 Financieel beleid en beheer (2) BLP-X50 Informatisering en automatisering
140
Beheersproduct (beheersbegroting) 534201 Financiële administratie 534302 Verzekeringen 534701 Kostenplaats kapitaallasten 536001 Kostenplaats huisvesting 536103 Archief 536106 Facilitaire zaken 538002 Interne organisatie 542001 Kostenplaats beheer materieel (tractie) 615001 Budget onderuitputting 634407 Saldo kostenplaatsen 534101 Begroting 534102 Jaarrekening 534105 Management- en bestuursrapportages 634101 Adm. sluitrekening Planning & Control 634402 Leningen en beleggingen 634502 Waardebeschikking 634602 Heffen 634606 Invorderen 634405 Algemene middelen 634406 Budget incidenteel 534001 Beheer ICT
BIJLAGEN
4.13 Niet meegenomen financiële ontwikkelingen
4.13 Niet meegenomen financiële ontwikkelingen In het kader van Grave 2020 is een aantal ontwikkelingen opgesomd die óf nog een politieke besluitvorming afwachten (categorie 2) of waarvoor op dit moment (nog) geen financiële onderbouwing is (categorie 3). Van categorie 2 is overigens één onderwerp al in deze begroting vermeld. Dit betreft een subsidie voor radio Meander ter grootte van € 6.200. Voor alle overige mogelijke mutaties verwijzen wij u hiervoor naar de uitkomsten van het project Grave 2020. Al deze zaken kunt u terugvinden in de desbetreffende rapportages. Deze liggen voor u ter inzage.
141
BIJLAGEN
4.14 Structuur begrotingen
4.14 Structuur begrotingen Strategisch niveau / lange termijn (Grave 2020) Wat
Wie
Hoe
Bevoegdheden
RAAD
INITIËREND / BESLUITVORMEND
VISIE/MISSIE/POLITIEKE AGENDA
PROGRAMMABEGROTING * COLLEGE
(Programma's)
UITVOEREND / ADVISEREND
Focus: Richting. Interventie op: Koers Bestuursrapportage (burap) het college legt tussentijds
Programmaverantwoording het college legt achteraf
verantwoording af aan de raad
verantwoording af aan de raad
Tactisch niveau / middellange termijn (vier jaren) Wat
Wie
Hoe
Bevoegdheden
COLLEGE
INITIËREND / BESLUITVORMEND
BESTUURSAKKOORD
PRODUCTENRAMING MANAGEMENT
(Beleidsproducten)
UITVOEREND / ADVISEREND
Focus: Inrichting. Interventie op: Organisatie Managementrapportage (marap) het management legt tussentijds
Productenrealisatie het management legt achteraf
verantwoording af aan het college
verantwoording af aan het college
Operationeel niveau / korte termijn (begrotingsjaar) Wat
Wie
Hoe
MANAGEMENT
Bevoegdheden INITIËREND / BESLUITVORMEND
AFDELINGSPLANNEN
BEHEERSBEGROTING MEDEWERKERS
(Beheersproducten)
Focus: Verrichting. Interventie op: Proces
* Formele kaders programmabegroting: BBV, Gemeentewet en Financiële verordening gemeente Grave 2006.
142
UITVOEREND / ADVISEREND
BIJLAGEN
4.15 Afkortingenlijst
4.15 Afkortingenlijst Afkorting Organisatorisch Afd. BV cluster BMB cluster BUZ cluster BWZ cluster CBO cluster CCT cluster FBB cluster HV cluster IZ/ICT cluster MIL cluster PB cluster PJB cluster ROW cluster SZ cluster WO cluster WZB CT I&Z PZ R&W VB
Omschrijving Afdeling (afdeling) Bedrijfsvoering cluster Beheer en milieu buiten cluster Burgerzaken cluster Bouwzaken cluster Communicatie en bestuursondersteuning cluster Civiele techniek en cultuurtechniek cluster Financieel beleid en beheer cluster Handhaving cluster Interne zaken / Informatie- en communicatietechnologie cluster Milieu cluster Publieksbalie Projectbureau cluster Ruimtelijke ontwikkeling cluster Sociale zaken cluster Welzijn en onderwijs cluster Woz en belastingen Controller (afdeling) Inwoners en Zorg Personeelszaken (afdeling) Ruimte en Wonen Veiligheidsbureau
Politieke partijen 3DP CDA LPG PvdA SP VVD
3 DorpenPartij Christen Democratisch Appèl Lokale Partij Grave Partij van de Arbeid Socialistische partij de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
143
BIJLAGEN
4.16 Begrippenlijst Begrip Toelichting Adoptiegemeente
Uit het oogpunt van efficiency wordt de begroting en de jaarrekening van een gemeenschappelijke regeling voorzien van een advies door één of twee gemeenten, de adoptiegemeenten. Dit advies wordt vervolgens doorgegeven aan de overige betrokkenen van de gemeenschappelijke regeling. Hiermee wordt voorkomen dat elke gemeente voor zich een (gelijkluidend) advies moet opstellen.
Algemene uitkering
Jaarlijkse uitkering uit het gemeentefonds (= fonds op de rijksbegroting) om de algemene taken te vervullen (minimaal op het wettelijke niveau) en om het bestuurlijk en ambtelijk apparaat in stand te houden. De besteding is vrij. Er hoeft geen verantwoording afgelegd te worden aan het rijk over de besteding.
Emu-saldo
Het emu-saldo is het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven van de collectieve sector (rijk, medeoverheden en sociale fondsen).
fte
Fulltimer-equivalent(en). Eén fte is één medewerker (m/v) met een voltijds-dienstbetrekking van 36 uren per week. Een persoon die bijvoorbeeld 24 uur per week werkt, is gelijk aan 24/36 = 0,67 fte.
Gemeenschappelijke regeling
Een gemeenschappelijke regeling is een samenwerkingsvorm tussen bestuursorganen van provincies, gemeenten en/of waterschappen die beheerst wordt door de Wet gemeenschappelijke regelingen. Het rijk kan ook aan een gemeenschappelijke regeling deelnemen, evenals andere openbare lichamen als zij daartoe bevoegd zijn.
Integratie-uitkering
Dit is een aparte geldstroom binnen het gemeentefonds (zie bij Algemene uitkering) met een eigen verdeelsystematiek. De reden hiervoor kan zijn dat het om gelden gaat, die niet in de verdeelsystematiek van de algemene uitkering passen, zonder dat er onrechtvaardige herverdeeleffecten optreden. Meestal loopt een integratie-uitkering enkele jaren.
Reserve
Deel van het eigen vermogen benodigd voor de (administratieve) financiering van bijvoorbeeld de vaste activa (bezittingen). Als er een specifieke bestemming op rust, spreken we van de bestemmingsreserve. Een reserve is niet gelijk aan fysiek geld (liquide middelen / beleggingen).
Voorziening
Een voorziening is een gedeelte van het vreemd vermogen dat nodig is als afdekking van voorzienbare en kwantificeerbare risico's of aangegane verplichtingen.
144
AANTEKENINGEN
145
Colofon Uitgave
Gemeente Grave
Postadres
Arnoud van Gelderweg 71 Postbus 7 5360 AA GRAVE www.grave.nl
[email protected]
Productie z/w
Gemeente Grave www.grave.nl oplage 50 stuks
Productie kleur
Gemeente Grave www.grave.nl oplage 20
September 2008
146
RAADSBESLUIT Onderwerp:
Programmabegroting 2009.
DE RAAD VAN DE GEMEENTE GRAVE;
gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d.: 30 september 2008. Gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; Besluit:
1. Instemmen met de kostenuitzettingen bestaand beleid ter grootte van € 826.000; 2. Instemmen met de dekkingsvoorstellen op basis van het project Grave 2020 categorie 1 van € 662.000; 3. Instemmen met het aangegeven nieuwe beleid en ongedaan maken van enkele voorstellen vanuit het project Grave 2020 ter grootte van in totaal € 505.000; 4. Instemmen met de verhoging van de tarieven en de belastingen met € 105.000; 5. Vaststellen van de jaarschijf 2009 van de programmabegroting 2009; 6. De jaarschijven 2010, 2011 en 2012 voor kennisgeving aannemen. Aldus besloten in zijn openbare vergadering van 11 november 2008.
De raad voornoemd, De griffier,
De voorzitter,
J.A.M. Roelofs
W.J.G. Delissen-van Tongerlo
147