Programmabegroting 2009
Programmabegroting 2009
Inhoudsopgave Leeswijzer
5
1. Algemeen Samenstelling bestuur Kerngegevens
9 11
2. Missive
13
3. Programmaplan Overzicht van baten en lasten 23 3.1 Bestuur 24 3.2 Veiligheid 31 3.3 Horeca 38 3.4 Groen en dierenwelzijn 43 3.5 Milieu 48 3.6 Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling 53 3.7 Welzijn, zorg, sport en diversiteit 72 3.8 Water 86 3.9 Onderwijs en jeugd 90 3.10 Cultuur en creatieve economie 101 3.11 Economie, werkgelegenheid en toerisme 106 3.12 Verkeer en parkeren 114 3.13 Inrichting en beheer openbare ruimte 122 3.14 Monumenten 146 4. Algemene dekkingsmiddelen 4.1 Inleiding 4.2 Toelichting op de lasten van de algemene dekkingsmiddelen 4.3 Toelichting op de baten van de algemene dekkingsmiddelen 4.4 Reservemutaties 4.5 Recapitulatie voorstellen algemene dekkingsmiddelen
153 155 155 158 159
5. Paragrafen 5.1 Lokale heffingen 163 5.2 Weerstandsvermogen 176 5.3 Onderhoud kapitaalgoederen 185 5.4 Financiering 188 5.5 Bedrijfsvoering 189 5.6 Verbonden partijen 200 5.7 Grondbeleid 200 6. Financiële positie en meerjarenraming 6.1 Inleiding 205 6.2 Overzicht financieel meerjarenkader 205 6.3 Ontwikkeling bij bestaand beleid 206 6.4 Nieuw beleid ten laste of ten gunste van de algemene middelen 209 6.5 Verplichtingen gerelateerd aan de jaarlijks terugkerende arbeidskosten 210 6.6 Stand van de reserves en voorzieningen 211 6.7 Investeringen 213 6.8 Ontwikkeling specifieke middelen 214
Inhoudsopgave
Bijlage 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Reserves 219 Voorzieningen 220 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen 221 Prioriteiten ten laste van de algemene middelen 222 Bestedingsvoorstel parkeergelden 2008 225 ISV 230 Verklarende woordenlijst 233 Trefwoordenregister 239
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Leeswijzer
Leeswijzer Algemeen De begroting van het stadsdeel bestaat uit twee bestuurlijke documenten: ■ De programmabegroting (inclusief de wettelijk verplichte paragrafen) voor de deelraad, die inhoud geeft aan de controlerende en kaderstellende functie van de deelraad; ■ De productenraming voor het dagelijks bestuur, gericht op de uitvoerende, bestuurlijke taak van het dagelijks bestuur. De deelraad stelt de (financiële) uitgangspunten voor het beleid vast in deze programmabegroting (met een meerjarenraming) en het dagelijks bestuur voert deze uit aan de hand van de productenraming. De producten raming (werkbegroting van het dagelijks bestuur) wordt aan de deelraad ter kennisneming aangeboden. De programmabegroting 2009 is de derde begroting in deze bestuursperiode. Wederom staan de doelstellingen uit het programakkoord hierbij centraal. Bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2008 is een stand van zaken gegeven van de uitvoering van het programakkoord. Hierbij is ook aangegeven welke zaken nog gerealiseerd moeten worden en welke bijstellingen noodzakelijk zijn. De uitkomsten van dit voorjaarsnotadebat zijn opgenomen in deze begroting. In de raadsvoordracht is aangegeven op welke wijze dit is gebeurd en welke gevolgen dit heeft gehad voor de bijstelling van het meetbaar programakkoord. Indeling programmabegroting De vertrouwde indeling van het boekwerk is gehandhaafd. De programmabegroting bestaat uit de volgende onderdelen: ■ een algemeen deel met de samenstelling van het bestuur en de kerngegevens van ons stadsdeel; ■ de missive; ■ de beleidsbegroting: het programmaplan, een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen en de verplichte paragrafen; ■ de financiële begroting: de financiële positie en de meerjarenraming en ■ enkele (financiële) bijlagen. Hieronder worden de belangrijkste onderdelen verder toegelicht. Programmaplan (hoofdstuk 3) Het programmaplan omvat de beleidsmatige en financiële toelichting op de programma’s. Leidraad voor de inrichting en de totstandkoming van de begroting vormt het geldende programakkoord. De programma-indeling is ongewijzigd. In tegenstelling tot eerdere jaren worden de coördinatieportefeuilles niet in een apart hoofdstuk behandeld. Deze onderwerpen zijn opgenomen onder de relevante programma’s. De programma’s hebben een vaste opzet. Het eerste deel van het programma gaat in op de vraag: “wat willen we bereiken?”. In dit onderdeel komen de programmaonderdelen en de daaraan gekoppelde doelstellingen aan de orde die prioriteit hebben. Deze doelstellingen zijn voorzien van effectindicatoren waar voor het jaar 2009 een verwachte uitkomst wordt gegeven. Het tweede deel van een programma “wat gaan we er voor doen?” bespreekt de voorstellen voor het jaar 2009. Per programma worden de afspraken en de resultaatsindicatoren beschreven en voorzien van een verwachte uitkomst voor 2009. Het programakkoord is hierbij het kader, maar ook het bestuursakkoord is meegenomen. Afspraken uit het bestuursakkoord zijn in de tabel aangeven met de afkorting BA. De beleidsteksten in het programmaplan zijn zo opgesteld dat achteraf kan worden vastgesteld of de beoogde doelen en resultaten daadwerkelijk behaald zijn. Daarnaast worden ook de grote projecten en de voorstellen voor nieuw beleid of een beleidsintensivering beschreven.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Bij ■ ■ ■ ■ ■ ■
de voorstellen voor nieuw beleid zijn per programma opgenomen: prioriteiten ten laste van de algemene middelen; bezuinigingen en inkomstenverhogingen; voorstellen die samenhangen met de kostendekkendheid van heffingen; projecten reserve Parkeergelden; grotestedenbeleid III 2005-2009 (waaronder ISV- en SIV-middelen); waterbouwkundige projecten, zoals bruggen en kademuren, die door de centrale stad gefinancierd worden (quotum onrendabel).
Wat betreft de investeringen stedelijke vernieuwing, de projecten ten laste van de reserve Parkeergelden en het quotum onrendabel geldt dat de opgenomen voorstellen de verdeling betreft van de voor 2009 beschikbare middelen. Het jaar van daadwerkelijke uitvoering kan na 2009 liggen. Het derde deel “wat mag het kosten?” geeft de totale baten en lasten van het programma weer, uitgesplitst naar de producten. Hierbij wordt de raming 2009 afgezet tegen de raming 2008 en de jaarrekeningcijfers 2007. Ten aanzien van de begroting bij bestaand beleid worden de boeken gesloten in april. Dit betekent dat (financiële) ontwikkelingen nadien niet meer verwerkt zijn in de cijfers. Een uitzondering vormt de raming van de stadsdeelfondsuitkering. Deze wordt herzien op basis van de juni-circulaire. Algemene dekkingsmiddelen (hoofdstuk 4) Voor alle programma’s geldt dat de lasten de baten overtreffen. Deze programmatekorten worden bekostigd uit de algemene dekkingsmiddelen. De belangrijkste inkomstenbron voor het stadsdeel is de uitkering uit het stadsdeelfonds, maar ook belastinginkomsten kunnen ingezet worden om programmadoelstellingen te realiseren. In het hoofdstuk Algemene dekkingsmiddelen wordt inzicht geboden in deze eigen middelen. Het totaal van programma’s en algemene dekkingsmiddelen leidt tot een sluitende begroting. Paragrafen (hoofdstuk 5) In deze paragrafen worden de beleidsuitgangspunten van beheersmatige activiteiten behandeld. Het gaat om: lokale heffingen, weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financieringsparagraaf, bedrijfsvoering, verbonden partijen en grondbeleid. De paragrafen geven op deze manier een dwarsdoorsnede van de begroting volgens de programma-indeling in hoofdstuk 3. Financiële positie en meerjarenraming (hoofdstuk 6) In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de financiële positie van het stadsdeel en de meerjarige ontwikkelingen. Hierbij komen onder andere aan de orde: de meerjarenraming, de verplichtingen gerelateerd aan de jaarlijks terugkerende arbeidskosten, de stand van de reserves en voorzieningenen, en de investeringen. Bijlagen In de bijlagen zijn onder meer opgenomen: overzichten van de reserves en voorzieningen en van de verdelingen van het ISV en de parkeergelden.
Leeswijzer
Algemeen
Samenstelling van het bestuur
Samenstelling van het bestuur Deelraad stadsdeel Centrum De samenstelling van de deelraad is per 30 juni 2008: PvdA Leden: ■ Caroline van Dooijeweert ■ Jelle Houtsma ■ Gijs Korthof ■ Winfred van de Put ■ Roeland Rengelink ■ Wanneke Sabatino ■ Luud Schimmelpennink Duoleden: ■ Tineke Koopman ■ Marten van der Krieke (burgerlid) ■ Sonja Robben ■ Ger Rolsma VVD Leden: ■ Aart Jan Hoolsema ■ Jan-Sebastian van Lissum ■ Olga de Meij ■ Hans Mensink ■ Bernadette van Pampus ■ Mirjam Kramer GroenLinks Leden: ■ Dingeman Coumou ■ Fred Kramer ■ Fjodor Molenaar ■ Esther van Schagen ■ Bob van Schijndel ■ Sarien Zijlstra (voorzitter deelraad) Duoleden: ■ Zeeger Ernsting ■ Liesbeth Reurts ■ Friduwih Riemersma
SP Leden: ■ Marnix Bruggeman ■ Nelly Duijndam ■ Andrea Niessen ■ Erica Wever Duolid: ■ Femke Reudler Talsma D66 Leden: ■ Yellie Alkema ■ Joris van Vuure Duoleden: ■ Gerrit Brunink ■ Rick ten Have ■ Bruno van Moerkerken Amsterdam Anders/De Groenen Leden: ■ Lydia Geijtenbeek ■ Joost Kircz Duoleden: ■ Rodrigo Fernandez ■ Ivo Stumpe Opheffen.nu Lid: ■ Robert Sandelowsky Fractie Lahaise Lid: ■ Joop Lahaise Burgerlid: ■ Michiel Wetzer
Raadsgriffier ■ Mechtild Rietveld
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Dagelijks bestuur Stadsdeel Centrum De samenstelling en portefeuilleverdeling van het dagelijks bestuur is als volgt: Voorzitter dagelijks bestuur Els Iping (PvdA) De portefeuille van Els Iping bevat de volgende onderwerpen: ■ Algemeen Bestuurlijke & Juridische Zaken ■ Veiligheid ■ Bouwen en Wonen ■ Stedelijke Ontwikkeling ■ Horeca ■ Huisvesting ■ Evenementen ■ Communicatie en P&O Dagelijks bestuurder Erik Koldenhof (VVD) De portefeuille van Erik Koldenhof bevat de volgende onderwerpen: ■ Openbare Ruimte ■ Verkeer en Parkeren ■ Groen ■ Dierenwelzijn ■ Economie en Toerisme ■ Water Dagelijks bestuurder Wil Codrington (GroenLinks) De portefeuille van Wil Codrington bevat de volgende onderwerpen: ■ Financiën ■ Onderwijs ■ Welzijn ■ Sport ■ Wet Maatschappelijke Ondersteuning ■ Diversiteit ■ Creatieve economie ■ Cultuur ■ Milieu Stadsdeelsecretaris Hanneke Groensmit ■ Hoofd ambtelijke organisatie
Samenstelling van het bestuur
10
Kerngegevens stadsdeel Centrum Aantal inwoners (stand per 1 januari 2008) 2008 2007 2006 2005 2004 2003 77.000
78.000 77.500
79.000 78.500
80.000
81.000
79.500
80.500
82.000 81.500
82.500
Percentage inwoners naar leeftijd (stand per 1 januari 2008) 65 jaar en ouder 50 - 64 jaar 35 - 49 jaar 20 - 30 jaar 0 - 19 jaar 0
5
15
10
20
25
30
35
Huishoudens naar huishoudentypen (stand per 1 januari 2008) alleenstaande (on)gehuwd samenwonend zonder kinderen (on)gehuwd samenwonend met kinderen eenoudergezin overig 0
5.000
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
40.000
11
Woningvoorraad (stand per 1 januari) 2008 2007 2006 2005 2004 2003 44.500
45.000
46.000
45.500
46.500
47.000
47.500
48.000
48.500
Werkzame personen (stand per 1 januari) 2008 2007 2006 2005 2004 2003 80.000
82.000
84.000
86.000
90.000
88.000
92.000
Werkloosheidspercentage (stand per 1 januari) 2008 2007 2006 2005 2004 2003 0
1
2
Kerngegevens stadsdeel Centrum
3
4
5
6
7
8
12
Missive
Aan de deelraad van stadsdeel Centrum Algemeen Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2009 aan, met daarin ook de meerjarenraming tot en met 2012. Het jaar 2009 is het laatste volledige jaar van deze bestuursperiode. In de afgelopen drie jaar is er al veel van ons programakkoord gerealiseerd. In 2009 willen wij een aantal doelstellingen verwezenlijken om uiteindelijk tot een goed en mooi resultaat te komen, zowel voor de bewoners als ondernemers en bezoekers in ons stadsdeel. Wij zijn van mening dat deze begroting daarvoor een solide financiele basis biedt. Dit is mede te danken aan een jarenlang volgehouden prudent financieel beleid waarmee ons stadsdeel zich heeft gewapend tegen mogelijke risico’s en tegenvallers. Nu er sprake is van een voldoende niveau van het weerstandsvermogen en de reservepositie goed is, biedt de solide financiele basis ons de verdiende kans om tal van zaken in het stadsdeel te verwezenlijken. Dienstverlening Een van de belangrijkste doelstellingen voor 2009 is het verder verbeteren van de dienstverlening. De afgelopen twee jaar zijn daar belangrijke stappen in gezet. Het is echter een continu proces en krijgt in 2009 ook weer volop aandacht. We werken hierbij intensief samen met andere stadsdelen en gemeentelijke diensten. Er is een gezamenlijke visie op dienstverlening vastgesteld: ‘Amsterdam=1’. Om deze gezamenlijkheid vorm te geven is een dienstverleningsregisseur voor de stadsdelen aangesteld. Uitgangspunt voor de verbetering is de Servicecode Amsterdam. De Servicecode geeft aan wat de burger van de gemeente mag verwachten op het gebied van afhandeling van brieven en e-mail, het opnemen van de telefoon en de digitale dienstverlening. Om de opgaande lijn vast te houden en te versterken is in 2009 een intensief communicatie- en leertraject nodig. Veiligheid Wij zullen ons dit jaar extra inzetten voor de aanpak drugsoverlast in het Wallengebied. Wij nemen hier de regierol op ons, vastgelegd in het contract Zorg en Veiligheid 2007-2010. Door een combinatie van repressie en zorg wordt de overlast bestreden en de veiligheid vergroot en worden de verslaafden begeleid naar huisvesting en dagbesteding. Opvang blijft niet in het Wallengebied geconcentreerd, maar vindt ook buiten het stadsdeel plaats. De ontwikkelingen in het Wallengebied in combinatie met het project 1012 zorgen voor veel vragen vanuit de binnen- en buitenwereld. Wij hebben daarom in het najaar 2008 het Buurt Informatie Centrum (BIC) op de Wallen geopend, voorlopig voor twee jaar. Met de vestiging van het BIC bieden wij de bewoners, ondernemers en bezoekers een informatie- en adviescentrum dicht bij huis en werk. Een centrum waar de buurt informatie kan halen, maar ook brengen over alles wat er in de buurt speelt. Met het instellen van het BIC kan het stadsdeel, naast de versterkte voorlichting, haar rol in de hele aanpak duidelijk profileren. Coalitieproject 1012 In het postcodegebied 1012 gaat het stadsdeel in nauwe samenwerking met de centrale stad de strijd aan tegen criminaliteit en verloedering. Het aantal criminogene en vaak overlastgevende functies wordt teruggedrongen. Daarvoor in de plaats moet een gastvrij stadscentrum komen waar Amsterdammers weer trots op kunnen zijn. Met een Rode Loper die als entree van de stad grootstedelijke kwaliteit uitstraalt, een Oudekerksplein dat echt recht doet aan de culturele historie van de Wallen en straten met een leuk en aantrekkelijk uitgaansmilieu, zoals dat nu bij de Zeedijk het geval is. Wij blijven daarbij investeren in de zichtbare kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte en de aanpak van de overlast op straat. Horeca In 2009 ligt het accent op de uitvoering van het vastgestelde Horecabeleid, namelijk de vergunningverlening en handhaving. Digitalisering van de horecadossiers in 2009 gaat bijdragen aan een doelmatige en integrale uitvoering van het beleid. Toezicht en handhaving zijn daartoe nodig. De meer intensieve controles zullen ondernemers aanzetten tot een beter nalevingsgedrag en uiteindelijk tot minder klachten en overtredingen. Groen en dierenwelzijn Goede zorg voor groen draagt bij aan een ecologisch sterkere stad. Wij streven naar meer groen in de binnen stad, langs het water, de zo succesvolle geveltuintjes en in bestaande of nieuw aan te leggen postzegelparkjes. Nieuw in 2009 is het stimuleren van groen op de daken. Het nieuwe groenactieplan wordt in 2009 uitgevoerd. Groen is ook prominent opgenomen in de herinrichting van het Rembrandtplein en de Marnixstraat.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
15
Milieu Aandacht voor luchtkwaliteit en klimaatbeleid wordt de komende jaren alleen maar belangrijker en dus geïntensiveerd. Wij nemen deel aan het stedelijk Actieplan Luchtkwaliteit Amsterdam om in 2010 aan de Europese normen te voldoen. Het in 2008 afgeronde plan van aanpak energiebesparing en –verduurzaming krijgt een vervolg. Eén van de acties betreft ‘duurzame hotels’, de focus is nu gericht op de 3 sterren-hotels. Ook volgen wij de landelijke ambitie van duurzame inkoop en verankeren dit op heldere wijze in de inkoopprocessen. Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling De uitvoering van de Woonvisie stadsdeel Centrum tot 2012 wordt in 2009 ter hand genomen. Aandachtspunten zijn de controle op de aanbiedingsafspraken, woningen voor middeninkomens, woningen en woonzorg voor ouderen, woningruil “van groot naar beter”, de actie Zoeklicht, en de Gedragscode splitsen Amsterdam. De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) die in januari 2010 in werking treedt, geeft de kaders aan van de nieuwe omgevingsvergunning: één geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, ruimte, natuur en milieu via één loket of digitaal. De Wabo moet leiden tot een betere dienstverlening door de overheid aan burgers en bedrijven. De bodemsanering van het Touwenterrein is in september 2008 afgerond. De start bouw zal uiterlijk in november 2008 plaatsvinden. Naar verwachting zullen de opleveringen begin 2010 plaats vinden. Na de goedkeuring van het krediet voor N43 op de hoek van de Cruquiuskade en de Czaar Peterstraat in maart 2008 door de deelraad en in juni 2008 door de gemeenteraad, is begonnen met onderhandelingen met de NS over de aankoop van grond. De grond zal in 2009 volledig gesaneerd zijn. Naar verwachting start begin 2010 de bouw van 115 levensduurbestendige woningen (waarvan 30 in de sociale sector en de overige in de vrije sector). Het Blaauwlakenblok wordt onder verantwoordelijkheid van De Key verder afgemaakt. De verwachting is dat het blok in 2010 klaar is. Het project Nieuwe Oostenburgerstraat omvat de renovatie van 219 woningen in 29 panden, allen in de sociale huur of met huren voor middeninkomens. De start is in voorjaar 2009. Met het coalitieproject Wibaut aan de Amstel wordt een relatie gelegd tussen ruimtelijke en verkeerskundige verbeteringen van de Wibautas en de stedenbouwkundige ontwikkelingen in de omgeving van het centrumdeel van de Wibautas, zoals het Roeterseiland, de Hermitage en de campus van de Hogeschool van Amsterdam. Ook biedt het project de mogelijkheid de ambities van ontwikkeling en ontsluiting van centrum-oost vorm te geven. Monumenten De ruim 7.000 monumenten in de binnenstad maken Amsterdam uniek en vormen het tastbare hart van Amsterdam. In 1999 is de binnenstad uitgeroepen tot beschermd stadsgezicht en vervolgens genomineerd voor de Wereld erfgoedlijst van Unesco. De voorbereiding voor de aanvraag is in samenwerking met Bureau Monumenten en Archeologie en de Rijksdienst voor Archeologie Cultuurlandschap en Monumenten medio 2006 gestart. In 2009 zal het besluit hierover vallen. Welzijn, zorg, sport en diversiteit Amsterdam wil een stad zijn waar bewoners betrokken zijn bij de samenleving en bij hun buurt. Zij regelen voor het grootste deel hun zaakjes zelf. Als dat niet kan of gebeurt springt de overheid in op een moderne en klant gerichte manier. Zo zien wij het sociale domein. Wij hebben daarvoor toegankelijke sociale voorzieningen nodig. Om die te realiseren is meer samenwerking nodig met de instellingen in het maatschappelijk middenveld. Het is nodig om het sociaal domein helder en zakelijk te organiseren met een goede taakverdeling tussen instellingen en overheid. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) is gericht op het bevorderen van participatie en het ondersteunen van burgers waar nodig om te kunnen participeren. Voor ons stadsdeel zal de aandacht liggen bij mantelzorg en vrijwilligersbeleid, het bevorderen van sociale participatie, onder andere door het instellen van Huizen van de Buurt en de realisatie van woonservicebuurten. Het vrijwilligers- en mantelzorgbeleid krijgt in 2009 vorm door de invoering van een basispakket voor mantelzorgers, het ondersteunen van lotgenotencontacten en het uitreiken van een vrijwilligersprijs.
Hoofdstuk 2 | Missive
16
In het Huis van de Buurt werken instellingen samen en worden diensten onder één dak aangeboden. Wij kunnen met enige trots melden dat het eerste Huis van de Buurt (als samenwerkingsverband) in de oostelijke binnenstad in 2008 is geopend. Ook in de westelijke binnenstad en in het stadshart komt in de huidige bestuurperiode een Huis van de Buurt als samenwerkingsverband tot stand. Daarnaast komt in de westelijke binnenstad nog een fysiek Huis van de Buurt. Water Gestaag komt er meer orde en kwaliteit op het water, doordat de afgelopen jaren duidelijk regels en kaders zijn gesteld. In 2009 wordt een facetbestemmingsplan voor het water vastgesteld. We willen een versnelde uitvoering van het Steigerplan. Er zijn met name extra middelen nodig om op- en afstap voorzieningen te realiseren. In 2009 wordt gestart met de uitvoering van het welstandsbeleid op het water. Onderwijs en Jeugd Een breed en positief jeugdbeleid richt zich op deelname van alle jongeren aan de samenleving. Het jeugdbeleid schept voorwaarden waardoor de jeugd, in overeenstemming met de competenties die bij iedere leeftijdsfase horen, aan de samenleving kan deelnemen. Centraal in het jeugdbeleid staat dat jongeren worden geactiveerd en gestimuleerd om hun talenten te ontwikkelen. Niet alleen ter verrijking van zichzelf maar gericht op de hen omringende samenleving. Naar aanleiding van een burgerinitiatief is een voorstel gedaan om de onderwijsuitbreiding van de 14e Montessorischool de Jordaan te koppelen aan een kindercampusmodel. Opvang en naschoolse activiteiten worden dan gekoppeld aan de uitbreiding van onderwijscapaciteit. Na een groot aantal voorstellen zijn wij akkoord gegaan met een tijdelijke en definitieve oplossing in één keer. De buurtvereniging Ons Genoegen krijgt een nieuwe lokatie voor de uitvoering van de naschoolse opvang. De peuterspeelzaal Claverhuis wordt herplaatst. Ook na de verzelfstandiging van het bestuur van het openbaar onderwijs blijft het onze verantwoordelijkheid de schoolgebouwen goed te onderhouden, waarbij nieuwe achterstanden moeten worden voorkomen. Er zijn inmiddels drie brede scholen waar een divers aanbod van activiteiten voor kinderen wordt ontwikkeld, zowel binnen- als buiten schooltijd, aanvullend op en in samenhang met het lesprogramma van de betreffende school. In 2009 komen hier nog drie brede scholen bij: Het Gebouw (De Kleine Reus), Breedbeeld (Parel/Pool) en de Burght. De brede schoolactiviteiten zijn bedoeld om de talenten van de kinderen te ontwikkelen. Ze zijn een speerpunt in het beleidsplan Jong Amsterdam. Cultuur en creatieve economie De stad Amsterdam is een centrum voor kunst en cultuur en voor de creatieve industrie. Het stadsdeel, als hoeder van dit cultureel erfgoed, wil dit centrum niet alleen behouden, maar wil het culturele karakter van dit centrum waar nodig blijvend versterken. Wij stimuleren culturele initiatieven die een meerwaarde hebben voor het stads deel en culturele activiteiten die ten goede komen aan het sociale domein. Daarnaast willen wij de twee buurt theaters een meer prominente plek geven. Er is een actieprogramma vastgesteld met concrete acties om het vestigings- en ontmoetingsklimaat van de creatieve economie te stimuleren. Wij zetten extra middelen in voor de creatieve industrie om eigen vastgoedbezit als kleinschalige bedrijfsruimte te ontwikkelen. Economie, werkgelegenheid en toerisme Ons economisch beleid richt zich op het bevorderen van economische variëteit en kwaliteit en het levendig houden van het centrum. Ondersteuning en advies voor het midden- en kleinbedrijf (vooral voor winkels in de buurt en bedrijven die werkzaam zijn in de creatieve sector), het stimuleren van starters en nieuwe bedrijvigheid en het bevorderen van de ontmoetingsfunctie van de binnenstad zijn hierin zeer belangrijk. De binnenstad is nog steeds zeer geliefd als vestigingslocatie voor hotelondernemers. Door de sterk gestegen vraag naar hotelkamers is uitbreiding noodzakelijk. Alleen zo kan Amsterdam blijven concurreren op de inter nationale markt van bijvoorbeeld grote evenementen, congressen en stedelijk toerisme. Het beleid is dan ook gericht op een gecontroleerde en gespreide groei van maximaal 1000 kamers in 2011. Een goede dienstverlening aan ondernemers is van belang voor het vestigingsklimaat. Het stadsdeel kent vier accountmanagers voor ondernemers. Zij kunnen door ondernemers direct worden aangesproken. Stadsdeel Centrum participeert daarnaast samen met de stadsdelen Oost-Watergraafsmeer en Zeeburg in het Ondernemershuis Groot Oost. In 2009 wordt ook de uitbreiding van de straatmanagers voortgezet.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
17
De markt op het Waterlooplein loopt terug als het gaat om het aantal kooplieden en verkoopactiviteiten. Het Waterlooplein verliest daardoor aan aantrekkelijkheid, terwijl het juist een belangrijke attractie is, met name voor toeristen. In 2009 komt er een plan van aanpak om tot verbetering te komen. Verkeer en Parkeren Het beleid van de afgelopen jaren heeft zijn vruchten afgeworpen. De bereikbaarheid van de binnenstad is inmiddels redelijk tot goed te noemen. Er komen minder bezoekers in de binnenstad met de auto. Dit betekent dat meer ruimte vrijkomt voor vergunninghouders. In het kader van het Actieplan autoparkeren worden in 2009 concrete maatregelen ter verbetering uitgevoerd om de wachtlijst terug te dringen. Ook willen wij het fietsparkeren in Centrum, met name bij publiekstrekkende bestemmingen sterk verbeteren, met minder overlast in de openbare ruimte. In 2009 wordt het actieplan fietsparkeren uitgevoerd. Om de verkeersveiligheid te verbeteren zullen de ‘black spots’ in de binnenstad versneld worden aangepakt. Ook willen we nog in deze bestuursperiode het Mr. Visserplein reconstrueren en verkeersveiliger maken. In 2009 zal worden voortgegaan met reserveringen voor het garagefonds. Uit de fondsbijdrage zullen vooralsnog vooral voorbereidingskosten worden gedekt voor de vier garages die in ontwikkeling zijn: onder of nabij de Geldersekade, onder de Singelgracht bij het Marnix én bij Bellevue en onder het Westeinde. In het kader van het Programakkoord 2006-2010 zullen aan uw raad nadere voorstellen ter besteding worden gedaan. Inrichting en Beheer Openbare Ruimte Wij werken aan een schone, hele en veilige openbare ruimte. Extra aandacht gaat in 2009 naar het schoonhouden van de Noordelijke Burgwallen. Wij doen in 2009 een proef met het plak- en kladvrij houden van particuliere panden. Deze proef concentreert zich op het 1012 gebied en start in de Warmoesstraat. Ook wordt het wildplassen aangepakt door plaatsing van uriliften en toiletten in plaats van plaskruizen. Wij hebben de ambitie om nog in deze bestuursperiode de grote pleinen aan te pakken. Met de vastgestelde nieuwe inrichting van het Rembrandtplein wordt het plein overzichtelijker, meer een verblijfs plein en sluit het goed aan bij de ontwikkelingen in de stad. Het doel van het project is een aantoonbaar veiliger, schoner en mooier Rembrandtplein en omgeving. We willen een kleine waterpartij op het Rembrandsplein realiseren ter verhoging van de aantrekkelijkheid. De opgave voor de Leidsebuurt/Leideseplein is om in de gebiedsgerichte aanpak samenhang te brengen van allerlei ontwikkelingen en activiteiten in de buurt, zoals bouwprojecten en andere ingrepen in de gebouwde omgeving en herprofilering van de openbare ruimte. Het uiteindelijke doel is om het gebied beter te laten functioneren als ontmoetingsplek en als cultureel centrum van Amsterdam. Om de gebiedsgerichte aanpak in goede banen te leiden is samenwerking tot stand gekomen tussen gemeente, stadsdeel, culturele instellingen, horeca, andere ondernemers en bewoners. Er ligt een bestuurlijk vastgestelde en door het maatschappelijk veld gedragen visie en plan van aanpak voor dit gebied. Wij gaan de komende tijd door met drie projecten; het verkeers- en inrichtingsplan, het veiligheidsonderzoek en het lichtplan. In 2009 wordt ook het Amstelveld aangepakt en vindt besluitvorming plaats over de nieuwe inrichting van het Haarlemmerplein.
Het dagelijks bestuur van het stadsdeel Centrum
Hanneke Groensmit secretaris
Hoofdstuk 2 | Missive
Els Iping voorzitter
18
Begroting 2009 In de begroting 2009 wordt in totaal voor 229 miljoen euro aan baten en lasten geraamd. Dit is inclusief reserve mutaties. Hoe deze baten en lasten zijn verdeeld over de programma’s bIijkt uit onderstaande diagrammen. Lasten programmabegroting 2009 (totaal € 229 mln.)
Bestuur: 6% Veiligheid: 1% Verkeer: 13% Horeca: 1% Groen: 1% Welzijn: 5% Milieu: 0% Bouwen en wonen: 14% Water: 0% Onderwijs: 5% Cultuur: 1% Economie: 2% Openbare ruimte: 30% Monumenten: 1% Alg. dekkingsmiddelen: 20%
Baten programmabegroting 2009 (totaal € 229 mln.)
Water: 0% Openbare ruimte: 19% Monumenten: 0% Alg. dekkingsmiddelen: 57% Bestuur: 1% Veiligheid: 0% Onderwijs: 0% Horeca: 0% Verkeer: 13% Groen: 0% Bouwen en wonen: 9% Welzijn: 0% Economie: 1%
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
19
Hoofdstuk 2 | Missive
20
Programmaplan
Overzicht van baten en lasten Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Bestuur -10.677 -11.094 -12.621 -1.527 Veiligheid -1.845 -1.926 -1.701 225 Horeca -2.026 -2.517 -3.021 -504 Groen en dierenwelzijn -1.932 -2.133 -2.467 -334 Milieu -177 -260 -276 -16 Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling -37.033 -32.255 -30.966 1.289 Welzijn, zorg, sport en diversiteit -11.126 -10.132 -12.319 -2.187 Water -714 -744 -786 -42 Onderwijs en jeugd -21.022 -9.488 -11.870 -2.382 Cultuur en creatieve economie -744 -759 -1.210 -451 Economie, werkgelegenheid en toerisme -2.805 -2.824 -3.446 -622 Verkeer en parkeren -27.412 -27.953 -27.320 633 Inrichting en beheer openbare ruimte -64.977 -65.968 -66.189 -221 Monumenten -3.307 -2.224 -1.699 525 Resultaat op apparaatslasten 0 0 0 0 Algemene dekkingsmiddelen -2.074 -1.412 -3.916 -2.504 Totaal lasten -187.871 -171.689 -179.807 -8.118 Baten Bestuur 2.934 3.061 3.194 133 Veiligheid 517 230 0 -230 Horeca 738 799 832 33 Groen en dierenwelzijn -2 25 97 72 Milieu 42 0 0 0 Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling 28.661 22.574 19.480 -3.094 Welzijn, zorg, sport en diversiteit 1.504 399 699 300 Water 607 586 623 37 Onderwijs en jeugd 12.701 646 1.090 444 Cultuur en creatieve economie 12 0 0 0 Economie, werkgelegenheid en toerisme 1.697 1.624 1.933 309 Verkeer en parkeren 2.437 1.447 872 -575 Inrichting en beheer openbare ruimte 31.344 31.390 27.024 -4.366 Monumenten 2.741 1.509 845 -664 Resultaat op apparaatslasten 516 -1.938 0 1.938 Algemene dekkingsmiddelen 113.179 112.602 114.224 1.622 Totaal baten 199.628 174.954 170.913 -4.041 Saldo exclusief reserves 11.757 3.265 -8.894 -12.159 Mutatie in de reserves Toevoegingen -52.919 -52.721 -49.156 3.565 Onttrekkingen 49.401 49.794 58.050 8.256 Saldo inclusief reserves 8.239 338 0 -338
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
23
3.1 Bestuur 3.1.1 Omschrijving van het programma Het programma beoogt het bevorderen van het contact tussen burger en bestuur, alsmede het actief informeren van burgers, ondernemers en bezoekers en het bevorderen van de kwaliteit van de dienstverlening. Tevens worden bezwaar- en beroepsprocedures behandeld als bedoeld in de Algemene wet bestuursrecht en worden taken uitgevoerd op het gebied van burgerlijke stand en bevolkingszaken. Over de beleidsvoornemens vindt voorlichting plaats. Ter ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
realisatie van dit programma worden de volgende producten geleverd: Algemeen bestuur; Bestuursakkoord; Bezwaar en beroep; Burgerlijke stand en bevolking; Publieksvoorlichting; Dienstverlening; Evenementen.
1.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect 1. Een breder draagvlak voor het stadsdeelbestuur 2. Een open, resultaatgericht en collegiaal bestuur 3. Een sterke kaderstellende rol van de raad 4. Meer samenwerking met bewoners en ondernemers 5. Een uitnodigende en doelmatige dienstverlening Effectindicatoren 1.1
1.2
1.3
Effectindicator Percentage bewoners dat het eigen stadsdeelbestuur goed vindt functioneren
Tevredenheid bij bewoners en ondernemers over de samenwerking
Klanttevredenheid over de dienstverlening per telefoon
Klanttevredenheid over de dienstverlening via internet
BA 1.4
1.5 BA
Tevredenheid laatste contact met ambtenaar
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Klanttevredenheid over de Nulmeting dienstverlening aan de fysieke loketten B2009 (stadhuis) Doel 2010
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Uitkomst 22% 22% 30% 30% 30% 73% >6,5 >6,5 >7,0 6,9 7,1 7,2 7,4 7,5 7,1 7,0 7,4 7,5 74% 72% 76% 78% Bereiken van de normen uit de Servicecode Amsterdam 7,4 7,5
24
Vastgesteld beleid Voor dit programma zijn tal van rijkswetten van belang (bijvoorbeeld Gemeentewet, Wet Gemeentelijke Basisadministratie en Algemene wet bestuursrecht). Wat betreft het beleid binnen de gemeente en het stadsdeel vallen te noemen: ■ Referendumverordening Gemeente Amsterdam: verordening met de criteria voor referenda op gemeentelijk niveau; ■ Verordening op het burgerinitiatief en referendum, deelraad 16 december 2004; verordening met de criteria voor burgerinitiatieven en referenda op stadsdeelniveau. ■ Regeling op de fractieondersteuning 2006, deelraad 2 november 2006, raadsbesluit over verdeelsleutels fractiebudgetten en verantwoordingsvereisten; ■ Nota van Uitgangspunten voor het communicatiebeleid van het stadsdeel Amsterdam-Centrum, deelraad 24 juni 2004: communicatievisie van de deelraad en het dagelijks bestuur; ■ Bestuursakkoord, een set van afspraken tussen stad en stadsdelen over acht gezamenlijke politiek urgente ambities; ondertekend door de burgemeester en de voorzitters van de stadsdeelbesturen op 2 april 2007. 1.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren 1a
1b
Afspraak Jaarlijkse publieke bijeenkomst ter verantwoording over het gevoerde beleid
Indicator Aantal publieke bijeenkomsten
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Organisatie Clipperdag, Stadsdeeldag, binnenstadsgesprekken, wijkveiligheidsavonden e.d.
Waardering bijeenkomsten (aan de hand van enquêtes en/of evaluaties)
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
1c
Visie 1-loket in stadsdeel centrum: voor bewoners en ondernemers meer logische clustering van fysieke producten en diensten per loket.
Vastgestelde visie en stappen uitvoering
Nulmeting B2009
Doel 2010 BA 1d
Maximale wachttijden loketten stadsdeelbreed van 20 minuten, deze norm wordt minder dan 1% overschreden
Wachttijden diverse loketten
Nulmeting B2009 Doel 2010
BA 1e
Telefonische bereikbaarheid minimaal 95%
Telefonische bereikbaarheid
BA 1
Nulmeting (jaarrekening 2005) R20071 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 0 0 1 1 Tot 2010 minimaal één bijeenkomst per rayon met één vervolgbijeenkomst, in totaal acht bijeenkomsten Clipperdag was een positief gewaardeerde bijeenkomst Positief gewaardeerde bijeenkomsten Positief gewaardeerde bijeenkomsten Positief gewaardeerde bijeenkomsten Neen Vastgestelde visie (uitwerking visie Dienstverlening Amsterdam = 1) Vastgestelde visie en start realisatie De gemiddelde wachttijd is tien minuten Maximale wachttijd loket 30 minuten Maximale wachttijden loket van 20 minuten 90,24% (eigen contactcenter)
77% (Antwoord) 92% 93% 95%
Gebaseerd op percentage oproepen dat binnen 20 seconden wordt beantwoord. De telefonische bereikbaarheid was 93%.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
25
1f
Afspraak
Indicator
Uitkomst
75% van de producten die digitaal geleverd kunnen worden, worden digitaal geleverd
Percentage beschikbare digitale producten dat door stadsdeel Centrum ook digitaal geleverd wordt
Nulmeting
Aankoop uittreksels bevolkingsregister + ca. 25 formulieren op internet 48% Voor Burgerzaken minimaal 10 van de 22 producten verkrijgbaar via E-loket 60% 10-15 extra producten die door Centrum digitaal geleverd moeten worden. 66% 75,5% 80% 80% 80% 44% 49% 70% 70% 70% 85% 85% 85% 0% Sinds juli 2007 100% 100% 100% 100% 2008 70% 80% 2008 85% 90%
R2007 B2008
B2009 Doel 2010 bijgesteld BA 1g
1h
1i
1j BA 1k
BA 1l
BA 1m
BA 1n BA 1o
BA
Kamer algemeen: 80% van de binnengekomen bezwaarschriften binnen tien weken afgehandeld
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Bouwkamer: 80% van de Percentage afgehandelde Nulmeting binnengekomen bezwaarschriften bezwaarschriften binnen tien R2007 binnen tien weken afgehandeld weken B2008 B2009 Doel 2010 Van 85% van de beslissingen Percentage van de beslissingen op Nulmeting op bezwaar wordt geen beroep bezwaar waartegen geen beroep B2009 ingesteld. wordt aangetekend Doel 2010 100% van de nieuwe inwoners Percentage nieuwe bewoners Nulmeting van het stadsdeel krijgen een dat een pakket heeft ontvangen R2007 informatie- en welkomst-pakket voor desbetreffende deel van het B2008 centrum (oost, west en stadshart) B2009 Doel 2010 Servicecode Amsterdam: % Telefoon en e-mailcontacten en Nulmeting vriendelijk, open en beleefde brieven in steekproef die voldoen B2009 benadering aan de ‘Stijl van Amsterdam’ Doel 2010 Servicecode Amsterdam: afzenders % brieven dat binnen zes weken Nulmeting brieven binnen 5 werkdagen een beantwoord is of bericht heeft B2009 ontvangstbevestiging en binnen 6 ontvangen; % binnengekomen Doel 2010 weken antwoord of bericht. brieven waarvoor ontvangstbevestiging gestuurd is Servicecode Amsterdam: % e-mail waarvan de afzender Nulmeting afzenders e-mail binnen 24 uur binnen vijf werkdagen antwoord B2009 een ontvangstbevestiging en heeft gekregen of bericht heeft Doel 2010 binnen vijf werkdagen antwoord of ontvangen bericht. Servicecode Amsterdam: % meldingen binnen twee Nulmeting meldingen openbare ruimte werkdagen afgehandeld B2009 worden voor 95% direct in Doel 2010 behandeling genomen, waarvan 80% binnen twee werkdagen wordt afgehandeld. Servicecode Amsterdam: % klachten binnen zes weken Nulmeting klachtafhandeling binnen 6 weken. afgehandeld B2009 Doel 2010 Servicecode Amsterdam: onze steekproef eenduidigheid Nulmeting informatie is eenduidig, duidelijk, productinformatie op website, B2009 volledig en actueel kennisbank Antwoord, digitaal Doel 2010 Loket Amsterdam
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Percentage afgehandelde bezwaarschriften binnen tien weken
2008 85% 90%
2008 80% 80%
2008 85% 90% 2008 80% 90%
26
Beleidstoelichting Bezwaar en beroep Voor de kamer Algemeen is het doel dat “80% van de zaken is binnen 10 weken afgehandeld” in zicht. De kamer Bouwen is verder van het doel, dat voor deze kamer op 70% is gesteld, verwijderd. Daaraan liggen verschillende oorzaken ten grondslag. Bouwzaken zijn vaak complex en herstel van een besluit in de bezwaarfase kost vaak extra tijd doordat er bijvoorbeeld nieuwe adviezen van de welstandscommissie voor nodig zijn, of eerst vrijstelling moet worden verleend. Daarnaast is gebleken dat juist in bouwzaken de informatie-uitwisseling tussen verschillende betrokken afdelingen en de bezwaarschriftencommissie regelmatig teveel tijd kost. Aan de oplossing van dit probleem wordt gewerkt. Sinds medio 2008 worden de bezwaarschriften in politiek en publicitair zware zaken behandeld door een bezwaarschriftencommissie met een externe voorzitter. Dienstverlening Het verbeteren van de dienstverlening aan bewoners en ondernemers is een van de belangrijkste doelstellingen van het dagelijks bestuur. Stadsdeel Centrum werkt hierbij steeds intensiever samen met andere stadsdelen en gemeentelijke diensten. In 2007 hebben de dagelijks besturen van de stadsdelen en het college van B&W een gezamenlijke visie op dienstverlening vastgesteld: ‘Amsterdam=1’. Uitgangspunten van deze visie zijn: gericht persoonlijk maatwerk waar mogelijk en nodig, efficiënte en snelle levering, het optimaal benutten van de diverse kanalen en schaalniveaus waarop diensten worden aangeboden. Eén van de speerpunten is het gezamenlijk verbeteren van de digitale dienstverlening. Om deze gezamenlijkheid vorm te geven is een dienstverlenings regisseur voor de stadsdelen aangesteld. De ‘1-loket gedachte’ wordt voor stadsdeel Centrum in 2009 verder uitgewerkt binnen de uitgangspunten van de gezamenlijke visie. Uitgangspunt voor de verbetering is de Servicecode Amsterdam. De Servicecode geeft aan wat de burger van de gemeente mag verwachten. Om hier als bestuur op te kunnen sturen hebben wij de belangrijkste normen uit de Servicecode Amsterdam opgenomen in de programmabegroting. Ook in 2009 zetten we in op verder verbetering van de afhandeling van brieven, e-mail, telefoon. We letten hierbij zowel op de termijnen als de vorm van afhandeling. Om de opgaande lijn vast te houden en te versterken wordt extra ingezet op interne communicatie. Communicatie met bewoners en ondernemers Het is geen eenvoudige opgave om een breder draagvlak voor het stadsdeelbestuur en verbetering van de beeldvorming van het bestuur te realiseren. Dat blijkt uit jaarlijkse opiniepeilingen. Om de noodzakelijke positieve wending tot stand te brengen zal het dagelijks bestuur blijven doorgaan en nog meer inzetten op verbetering van de communicatie met bewoners en ondernemers. Het actief informeren, verklaren en transparant maken van voorgenomen en vastgesteld beleid via de vrije pers en de eigen media van stadsdeel Centrum blijft een continue en steeds te verbeteren proces. Het dagelijks bestuur gaat op bijeenkomsten in wijken met bewoners en ondernemers in gesprek om in direct contact problemen en zaken te bespreken. Bij deze bijeenkomsten zijn de wijkcentra betrokken. Voor de nieuwjaarsbijeenkomst in 2009, die in de plaats komt van de zogenoemde Clipperdag 2008, houdt het dagelijks bestuur open huis voor bewoners, onder nemers en andere relaties om contacten te versterken. Implementatie van de aanbevelingen van de werkgroep Carrousel leiden tot verbetering van de werkwijze van raad, dagelijks bestuur en ambtelijke organisatie. Rollen en taken worden duidelijker en het bestuurlijk proces meer transparant. De raad neemt ook initiatieven om commissievergaderingen op een andere wijze te organiseren om het politieke debat en de besluitvorming directer en interessanter te maken. Landelijke ontwikkelingen burgerzaken In 2009 wordt het huidige systeem van de gemeentelijke basisadministratie vervangen door een nieuw systeem. Alle medewerkers burgerzaken moeten hiervoor een opleiding volgen. Er zullen per transactie meer handelingen moeten worden verricht. Vanaf juni 2009 zullen alle balies worden voorzien van scanapparatuur. De paspoorten zullen vanaf dat moment in de chip ook een vingerscan gaan bevatten. Verwacht wordt dat dit zal bijdragen aan een verlenging van de afhandelingstijd. In juni 2009 zal iedereen voor de scanapparatuur een cursus volgen. Stedelijke ontwikkelingen burgerzaken De besluitvorming omtrent verandering in aantal loketten/organisatievorm voor burgerzaken in Amsterdam is nog volop aan de gang. Na het maken van een keuze zal uitgewerkt moeten worden welke veranderingen/ verbeteringen nodig zijn. Vanaf januari 2009 zullen alle stadsdelen overgaan tot het maken van digitale afspraken. Kwaliteit van processen en procedures blijft ook hoog op de agenda en zal in 2009 extra tijd in beslag nemen.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
27
Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Afkoop verlofdagen Burgerzaken -40 0 0 0 b Implementatie Documentum: digitale informatievoorziening -90 0 0 0 c Servicecode Amsterdam -219 -95 -95 -95 d Uitbreiding digitaal loket -25 0 0 0 e Verhoging klantgerichtheid -200 0 0 0 f Versnellen afhandelen bezwaarschriften -150 -150 0 0 Totaal -724 -245 -95 -95 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen g Servicecode Amsterdam 0 67 67 67 Totaal 0 67 67 67
Prioriteiten a. Afkoop verlofdagen Burgerzaken € 40.000 incidenteel In de afgelopen jaren is bij medewerkers van Burgerzaken door regelmatig terugkerende momenten van verhoogd aanbod en bezettingsproblemen bewust niet actief gestuurd op het opnemen van verlof. Dat zou immers leiden tot onvoldoende bezetting en daardoor een verslechtering van de dienstverlening. Een aanzienlijk aantal medewerkers beschikt over meer dan 1,5 keer het jaarrecht aan verlofuren. Het lukt niet de opgebouwde verlofuren naar 1,5 keer het jaarrecht te verlagen i.v.m. de hoeveelheid verlofuren die nog aanwezig is en het werk dat moet gebeuren. De bedrijfsvoering en de dienstverlening moeten op niveau blijven. Met de invoering van het Servicehuis Personeel kan per 1 januari 2009, conform de ARA-regels, enkel 1,5 keer het jaarrecht aan verlofdagen worden meegenomen. Bij Burgerzaken worden de opgebouwde verlofuren afgekocht. b. Implementatie Documentum: digitale info aan bewoners, ondernemers en bezoekers € 90.000 incidenteel In 2006 is besloten Documentum aan te schaffen als stadsdeelbreed documentmanagementsysteem (DMS) voor het digitaliseren van werkprocessen en archieven. Het uitgangspunt van de aanschaf én implementatie van Documentum is dat alle digitale documentaire informatie op één plek wordt opgeslagen: in Documentum. De stappen voor de verdere implementatie vallen uiteen in diverse onderdelen. In het laatste onderdeel wordt de digitale informatievoorziening beschikbaar gesteld aan de bewoners, ondernemers en bezoekers. Tevens zal de integratie met de geografische kaart worden gerealiseerd. c. Servicecode Amsterdam € 124.000 incidenteel en € 95.000 structureel Het project “Dienstverlening fysieke loketten verbeteren” heeft als doel de wachttijden aan alle loketten in het stadhuis maximaal 20 minuten te laten zijn. Dit is een gevolg van de Servicecode Amsterdam die stadsbreed is afgesproken. In 2007 is het stadsdeel, door stedelijke afspraken, over gegaan op een andere wijze van meting van de klanttevredenheid. Vanaf 2007 sluiten we aan bij de landelijke benchmark van de VNG. Uit het bench markonderzoek van 2007 is gebleken dat de klanttevredenheid over de dienstverlening aan de balie een 7,3 krijgt als gemiddelde waardering. Als gevolg van de nieuwe methode vallen deze cijfers stadsbreed lager uit dan voorheen (methode O&S). De beoogde klanttevredenheid is daarop aangepast (7,5 in 2010). Uit het klant tevredenheidsonderzoek blijkt dat de grootste mogelijkheid tot verbetering ligt in het verminderen van de wachttijd aan onze loketten. Daarvoor is nodig: uitbreiding loketten, aanpassing op het nieuwe registratiesysteem Q-matic voor alle loketten, een werkverdelingspakket, meer werken op afspraak, investeren in opleidingen, versterking receptiefunctie en management van Burgerzaken om tegelijkertijd de veiligheidsnormen voor het beheer van de waardedocumenten te halen. Met deze investeringen die samen leiden tot doeltreffendheid en doelmatigheid, levert dit in 2010 een vermindering van 1,5 formatieplaats op. d. Uitbreiding digitaal loket € 25.000 incidenteel Het stadsdeel werkt aan het verbeteren van de digitale dienstverlening via internet. De digitale informatievoor ziening over de diverse producten is al sterk verbeterd. Nu gaat het er om steeds meer producten ook daadwer kelijk digitaal te leveren. Het doel is in 2010 een digitaal productaanbod van 75% van de digitaal leverbare producten te hebben. Dit betekent dat de klant online de belangrijkste producten en diensten kan aanvragen en betalen. Dat kan door nieuwe interactieve formulieren voor het digitaal loket te ontwikkelen en te implementeren. Om dit digitale productaanbod te realiseren, is voor de duur van een half jaar incidenteel extra capaciteit nodig.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
28
e. Verhoging klantgerichtheid € 200.000 incidenteel Het verbeterprogramma dienstverlening richt zich tot nu toe vooral op technische ontwikkelingen en het beter bewaken van (en versnellen van) de afhandeling van brieven, e-mail, opnemen van de telefoon en digitale dienstverlening. Om in de beleving van de burger meer dienstverlenend te zijn is ook een verandering van stijl en toonzetting nodig. Om dit in de organisatie te helpen ontwikkelen is in 2009 een intensief communicatie- en leertraject nodig. Het gaat om themabijeenkomsten, het ontwikkelen van een dienstverleningsfilm om klant gerichtheid in beeld te brengen en het inrichten van een ‘ervaringsruimte’ waar medewerkers de gewenste veranderingen kunnen beleven. Daarnaast worden diverse interne bijeenkomsten georganiseerd en rapportages ontwikkeld om medewerkers periodiek inzicht te geven in klantgerichtheidsindicatoren. f. Versnellen afhandeling bezwaarschriften € 150.000 incidenteel in 2009 en 2010 Behandeling van een bezwaarschrift binnen tien weken is praktisch gesproken alleen - en dan ook nog maar net - haalbaar als alle deelfasen in het proces in de minimale tijd die ervoor staat worden afgerond. Dat is bij lange na niet altijd mogelijk (bijvoorbeeld als er nader onderzoek moet worden gedaan, als een derde belanghebbende verhinderd is voor de geplande zitting, als er een piek in werkdruk is, of simpelweg als een dossier veel complicaties kent). Temeer niet omdat een kleine afwijking al snel een overschrijding van de termijn tot gevolg heeft. Niet al deze vertragende factoren zijn oplosbaar. Maar extra, flexibel in te zetten ondersteuning van de bezwaarschriftencommissie maakt het mogelijk om daar waar zich pieken voordoen of dreigen voor te doen, deze op te lossen. Bij de kamer Bouwen speelt daarnaast nog dat er behoefte is aan ketenregie. Bij ketenregie gaat het om communiceren, verantwoordelijkheid nemen, transparante processen organiseren (inclusief afspraken over wie wat doet), verbindingen tussen mensen leggen, informatie-uitwisseling faciliteren en het gedrag van de klant kennen en hierop inspelen. Dit laatste zal naar verwachting eerst een extra piek in het werk bij de kamer Bouwen met zich brengen, maar die zwakt daarna weer af. Bezuinigingen en inkomstenverhogingen g. Servicecode Amsterdam € 67.000 structureel vanaf 2010 Zie de toelichting bij prioriteit c. 1.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Algemeen bestuur -4.145 -4.101 -4.246 -145 Bezwaar en beroep -905 -828 -1.203 -375 Burgerlijke stand en bevolking -2.967 -3.374 -3.813 -439 Publieksvoorlichting -1.094 -1.094 -1.281 -187 Dienstverlening -700 -618 -948 -330 Evenementen -866 -1.034 -1.057 -23 Bestuursakkoord 0 -45 -73 -28 Totaal lasten -10.677 -11.094 -12.621 -1.527 Baten Algemeen bestuur 59 35 37 2 Bezwaar en beroep 0 0 0 0 Burgerlijke stand en bevolking 2.057 2.091 2.198 107 Publieksvoorlichting 78 45 69 24 Dienstverlening 0 0 0 0 Evenementen 740 890 890 0 Bestuursakkoord 0 0 0 0 Totaal baten 2.934 3.061 3.194 133 Saldo programma exclusief reserves -7.743 -8.033 -9.427 -1.394 Onttrekkingen aan reserves Bestuursakkoordgelden 2002-2006 54 0 0 0 Totaal onttrekkingen 54 0 0 0 Saldo programma inclusief reserves -7.689 -8.033 -9.427 -1.394
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
29
Toelichting De toename van het beslag op de algemene middelen in 2009 met € 1.394.000 wordt veroorzaakt door: + € 724.000 door de prioriteiten zoals hiervoor nader toegelicht. De ontwikkelingen op het gebied van de verbeterde dienstverlening brengen met name incidentele kosten met zich mee. Er wordt vooral incidenteel geïnvesteerd in de personele capaciteit voor de introductie van nieuwe systemen en werkwijzen; + € 670.000 als gevolg van kostenverdeelstaat-effecten en nominale ontwikkelingen. De toename van de kosten wordt veroorzaakt door de toegerekende salaris- en overheadkosten, die in de begroting 2009 zijn opgenomen. Enkele grote wijzigingen worden hieronder afzonderlijk toegelicht. Bezwaar en beroep De toename van de kosten wordt deels verklaard door de prioriteit ‘Versnellen afhandeling bezwaarschriften’ van € 150.000. Het andere deel van de verklaring is technisch van aard en heeft te maken met de stijging van de kosten van de afdeling Bestuurlijke en Juridische Zaken en het aandeel van de totale kosten die toegerekend worden naar het product bezwaar en beroep. De kosten van deze afdeling zijn enerzijds gestegen door de nominale stijging van de lonen en overheadkosten. Anderzijds is ook de formatie voor de administratieve ondersteuning van de bezwaarschriftencommissie uitgebreid door in te leveren op de formatie voor de administratieve ondersteuning van het management. Het aandeel van de kosten, dat toegerekend wordt naar het product bezwaar en beroep, bedraagt in 2009 65%. Het overig deel wordt via de kostenverdeelstaat door versleuteld naar andere producten als bijdrage in de kosten voor juridische ondersteuning en kwaliteitszorg. In 2008 is ten onrechte uitgegaan van de verhouding 56/44. Burgerlijke stand en bevolking Bij het product Burgerlijke stand en bevolking nemen de lasten met € 439.000 toe. Dit wordt voor een groot deel verklaard door de hiervoor toegelichte prioriteit voor Verbetering digitale dienstverlening fysieke loketten à € 219.000. Daarnaast is sprake van een toename van de doorberekening van de huisvestingslasten met € 70.000, veroorzaakt door een gemeentelijke uniformering van de toerekening van deze lasten. De nominale ontwikkeling zorgt voor een toename met € 150.000. Publieksvoorlichting De toename van de kosten bij het pandenarchief wordt veroorzaakt door de toegerekende salaris- en overhead kosten, die in de begroting 2009 zijn opgenomen. In begroting 2008 moet deze toerekening van apparaats lasten nog verwerkt worden. De legesopbrengsten zijn verhoogd om beter aan te sluiten bij de realisatiecijfers. Bestuur Algemeen bestuur Bezwaar en beroep Burgerlijke stand en bevolking Publieksvoorlichting Dienstverlening Evenementen Bestuursakkoord 0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
3.500
4.000
4.500
( x c 1.000 ) Lasten
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Baten
Toevoeging
Onttrekking
30
3.2 Veiligheid 3.2.1 Omschrijving van het programma Het leveren van bijdragen aan het handhaven van de openbare orde, alsmede het verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid in de binnenstad door het instandhouden en uitbouwen van een integraal veiligheidsbeleid. Dit gebeurt in nauw overleg met de Burgemeester en Wethouders. Daarnaast is intensief ambtelijk overleg nodig met andere beleidssectoren binnen het stadsdeel en buiten het stadsdeel met onder andere de Bestuursdienst, politie, justitie, GGD en de Dienst Zorg en Samenleven. Ter verhoging van de kwaliteit van het beleid vindt voor het opstellen van de wijkveiligheidsplannen jaarlijks overleg plaats met (groeperingen van) bewoners en onder nemers van de binnenstad, in het bijzonder gericht op verhogen van het gevoel van veiligheid. Ter realisatie van dit programma wordt het volgende product geleverd: ■ Veiligheid en leefbaarheid. 3.2.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Een veilige binnenstad is een schone, hele, goed verlichte stad, met een duidelijke regierol voor het stadsdeel binnen de keten van politie, justitie, hulpverleningsinstanties, GGD en centrale stad. Effectindicatoren 2.1
2.2
Effectindicator Objectieve veiligheidsindex bewoners (afname=verbetering)
Regie pakken voor een gezamenlijke visie op veiligheid (en de uitvoering hiervan), waarbij de burgemeester verantwoordelijk blijft voor de politie
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 118 117 108 109 106 Vastgesteld Veiligheidsplan 20072010 en regie op drugsgerelateerde overlast: contract Zorg en Veiligheid Wallengebied 2007-2010. Er is een integraal veiligheidsplan waarin de regie staat uitgewerkt. Er is een integraal veiligheidsplan waarin de regie staat uitgewerkt. In 2008 is er een integraal veiligheidsplan waarin de regie staat uitgewerkt.
Vastgesteld beleid ■ Wet Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) ■ Naar een Veiliger Samenleving (veiligheidsprogramma, Ministerie van Justitie, 2002): Programma van maat regelen van het kabinet waarin doelstellingen tot 2006 worden nagestreefd om Nederland veiliger te maken. Er is nog geen vervolgprogramma vastgesteld. ■ Actieprogramma Wijkveiligheid 2009 Veiligheidsplannen die zijn gemaakt op basis van input van maatschappelijke –en belangenorganisaties, bewoners en ondernemers. ■ Veiligheidsplan Centrum 2007-2010, dagelijks bestuur, 16 januari 2007: Integraal veiligheidsplan van alle veiligheidspartners met doelgroepgerichte en gebiedsgerichte aanpak. ■ Kadernotitie Veiligheidsplan Amsterdam 2007-2010, college van B&W, 27 maart 2007: Hoofdlijnen veiligheidsbeleid (doelgroepgerichte en gebiedsgerichte aanpak) dat wordt vastgesteld door het College van B&W en dat met de ketenpartners wordt uitgewerkt in actieprogramma’s.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
31
■
■
Bestuursakkoord en Bedrijfsvoeringsakkoord 2006-2010, stad en stadsdelen, 2 april 2007: In het Bestuurs akkoord zijn acht politiek urgente ambities benoemd, waaronder huiselijk geweld, WMO (maatschappelijke opvang dak- en thuislozen) en aanpak overlastgevende jongeren. Deze onderwerpen hebben betrekking op het veiligheidsbeleid. Kaderwet WMO (juli 2006)
3.2.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren 2a
Afspraak Het organiseren van thema/ buurtgerichte multidisciplinaire toezicht /handhavingsacties.
Indicator Succesvolle handhaving in het Wallengebied: uitvoering resultaten-matrix kerndoelen Coördinatieteam Wallen (CTW)
Nulmeting
R2007
B2008
B2009
Doel 2010
2b
Terugdringen mensenhandel, gedwongen prostitutie en minderjarigen in de prostitutie
Ontwikkelen, vaststellen en uitvoeren prostitutiebeleid, i.s.m. centrale stad en politie
Nulmeting R2007
B2008
B2009
Doel 2010
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Uitkomst Bij handhavingsacties in het Wallengebied worden in bijna 100% van de gevallen overtredingen geconstateerd bij bedrijven Uitgevoerd: tien themagerichte acties uitgevoerd in het kader van het convenant vrijplaatsen; zes straten integraal gecontroleerd door multidisciplinair stadsdeel-handhavingsteam Voortzetten programma integrale handhaving (tien acties per jaar); reductie van overtredingen wordt zichtbaar Voortzetten programma integrale handhaving (tien acties per jaar); reductie van overtredingen wordt zichtbaar 100% handhaving. In 2010 is 100% teruggebracht tot minder dan 50% van de gevallen (in 2015 in nog maximaal 20% van de gevallen) Prostitutiebeleid in ontwikkeling Wet Bibob en uitvoering prostitutievergun ningenbeleid conform werkplan uitgevoerd. Nota prostitutie-beleid vastgesteld. Afgesproken in samen-werking met centrale stad een uitvoeringsparagraaf op te stellen In samenwerking met de jeugden zedenpolitie worden integrale handhavingsacties bij prostitutiebedrijven georganiseerd. M.i.v. januari 2008 start uitvoering escortvergunningenbeleid In samenwerking met de jeugd- en zedenpolitie worden integrale hand havingsacties bij prostitutiebedrijven georganiseerd. Voortzetten uitvoering escortvergunningenbeleid Vermindering mensenhandel, gedwongen prostitutie en minderjarigen in de prostitutie
32
2c
Afspraak Consequente handhaving conform Nota Handhaving
Indicator Terugdringen overlast en klachten en adequate afhandeling klachten.
Nulmeting R2007
B2008
B2009
Doel 2010 2d
2e
Schrijven integraal Veiligheidsplan
Uit Veiligheidsplan voortvloeiende
Veiligheidsplan onder-schreven door partners die een inspanningsverplichting op zich nemen. Acties uit
acties oppakken
Veiligheidsplan
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008
B2009 Doel 2010 Wijkveiligheids plannen
Nulmeting R2007 B2008
B2009 Doel 2010 2f
Analyse veiligheids-problematiek Leidseplein en Rembrandtplein opstellen
Analyse opgesteld in samenwerking met de politie
Nulmeting R2007 B2008 B2009
Doel 2010
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Uitkomst Concretisering vastgelegd in de nota. Integrale handhaving door stadsdeelhandhavers opgestart; zes straten doorlopen. Bestuursrechtelijk stappenplan toegepast op overlast rond bordelen Beleid wordt voortgezet met voortdurend aandacht voor eventuele nieuwe vormen van overlast en klachten Beleid wordt voortgezet met voortdurend aandacht voor eventuele nieuwe vormen van overlast en klachten Aantal klachten en meldingen is met de helft verminderd Veiligheidsplan Centrum 2007-2010 is vastgesteld. Veiligheidsplan is gerealiseerd Veiligheidsplan is gerealiseerd Realisatie Veiligheidsplan Niet van toepassing in 2007 Acties die uitgevoerd worden: - cameratoezicht - Veiligheidsschouwen in Kleur - Wijkveiligheid - regie overlast: project Zorg en Veiligheid - veiligheidsanalyse Rembrandtplein en Leidseplein - Jeugd & Veiligheid - prostitutie Voortzetten van de acties die in het veiligheidsplan staan. Oppakken acties uit het veiligheidsplan, o.m. project Zorg & Veiligheid Wijkveiligheidsplan wordt jaarlijks vastgesteld en uitgevoerd. Wijkveiligheidsplan 2008 wordt naar verwachting in 2008 vastgesteld Vastgesteld wijkveiligheidsprogramma 2008 conform nieuwe opzet wijkveiligheidsavonden Uitgevoerd wijkveiligheidsplan 2009. Vastgesteld wijkveiligheidsplan 2010 Vaststellen en uitvoeren wijkveiligheidsplannen Analyse is in februari 2008 afgerond Uitvoeren aanbevelingen veiligheidsanalyse Rembrandtplein en Leidseplein. Uitvoeren aanbevelingen veiligheidsanalyse Rembrandtplein en Leidseplein onder regie van stadsdeel Centrum. Analyse beschikbaar in 2008 en indien van toepassing acties uit analyse uitgevoerd.
33
2g
Afspraak Onderzoeken van de mogelijkheid juridische ondersteuning bij schadeverhaal.
Indicator Uitvoeren onderzoek.
Nulmeting R2007 B2008
Nulmeting
Uitkomst Niet van toepassing in 2007 Uitvoeren van de besluiten in door db vast te stellen notitie Verder uitvoeren van de besluiten in notitie, zoals eind 2008 vastgesteld. Afhankelijk van de te nemen besluiten. Plan van aanpak in ontwikkeling, samen met de centrale stad Implementeren afspraken door meldpunt (preventie & signalering). Realiseren plan van aanpak ‘Huiselijke geweld de deur uit”, (zie onder 7k) Dadergerichte/ slachtoffergerichte aanpak met samenhang preventie, signalering, hulpverlening en nazorg
R2007
Niet van toepassing in 2007
B2008
In gesprek met woningcorporaties
B2009
In gesprek met woningcorporaties
Doel 2010
Uitgevoerd en voortgang gemonitord
B2009
2h
Aanpak huiselijk geweld
Ontwikkelen visie, beleid en aanpak Huiselijk Geweld centrale stadstadsdelen
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009
BA
Doel 2010
2i
Aanspreken woningcorporaties Bespreken met op maatregelen om inbraak in woningcorporaties corporatiewoningen te voorkomen of en hoe er maat regelen getroffen kunnen worden om inbraak in corpo ratiewoningen te voorkomen
Beleidstoelichting Onder regie van het daartoe opgerichte Coördinatieteam Wallen (CTW) wordt langs een drietal thema’s vorm en inhoud gegeven aan de bestuurlijke aanpak van de georganiseerde misdaad. De thema’s zijn: 1. Intensiveren en verbreden van de handhaving. 2. Toepassen van de wet Bibob. 3. Strategisch adviseren op aankoop van panden. Ad 1 Intensiveren en verbreden van de handhaving. ■ Organiseren van multidisciplinaire handhavingsacties. Met deze werkvorm wordt op basis van het Convenant Vrijplaatsen en Emergo in samenspraak met diverse partners als Politie, Justitie, Belastingsdienst, Arbeids inspectie, Voedsel en Warenautoriteit jaarlijks een gezamenlijk jaarprogramma opgesteld. Het betreft dan 8 tot 10 acties per jaar. Per actie wordt een thema of gebied in kaart gebracht en wordt ter plaatse een gezamenlijk bezoek gebracht. Zonodig volgen handhavingsacties, die afhankelijk van de aangetroffen situatie in de lijnen van de partners worden uitgevoerd. De voortgang wordt gemonitord door het CTW. ■ Organiseren van acties specifiek gericht op handhaving van bestemmingsplannen, specifieke op de Wallen. Deze acties worden uitgevoerd door de inspecteurs van de sector Bouwen en Wonen en worden programmatisch uitgevoerd. ■ Organiseren van buurtschouwen. Deze schouwen zijn gericht op overtredingen van de Reclamerichtlijnen, overtredingen in de openbare ruimte en eventuele overlastsituaties. De schouwen worden uitgevoerd door de inspecteurs van de sector Bouwen en Wonen, de gebiedsbeheerders en de reiningsagenten van de sector openbare ruimte en de buurtregisseurs van de wijkteams. ■ Organiseren van de aanpak mensenhandel. Door het CTW is een expertisegroep opgezet, die is samengesteld uit vertegenwoordigers van de politie (justitie), Belastingdienst en inspecteurs van Bouwen en Wonen (die toezicht houden op de bordelen). In deze groep worden vanuit de deelnemers signalen uitgewisseld, geanalyseerd en verwerkt in een concrete aanpak. Het CTW monitort de resultaten.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
34
Ad 2. Toepassen van de wet Bibob Het toepassen van de wet Bibob is in de praktijk een probaat middel gebleken om criminele invloeden in (de exploitatie) van het vastgoed te voorkomen. Op basis van de beleidslijnen Prostitutie en Horeca en inmiddels de beleidslijn Bouw zijn/worden alle aanvragen die betrekking hebben op voor criminaliteit gevoelige functies getoetst. Het CTW levert hierbij expertise en ondersteuning en fungeert als aanspreekpunt voor het Van Traateam van de Bestuursdienst. Ad 3 Strategisch adviseren op aankoop van panden. Strategische aankoopadviezen. Veel van de aankopen in het 1012 gebied zijn tot stand gekomen na advisering door het CTW, zoals de Geerts panden en onlangs een aantal bordelen aan het Oudekerksplein. Veiligheidsplan 2007-2010: Eind 2006 hebben de partners op het gebied van veiligheid gezamenlijk een Veiligheidsplan Centrum 2007-2010 opgesteld. Deze partners zijn naast het dagelijks bestuur van Centrum, de politie, het Openbaar Ministerie en de centrale stad (Openbare Orde en Veiligheid en de dienst Zorg en Samenleven). In dit plan worden gezamenlijk prioriteiten benoemd qua doelgroepen en gebieden en er wordt aangegeven welke acties de verschillende partners vanuit de eigen verantwoordelijkheid zullen uitvoeren. Er wordt extra aandacht besteed aan buurten die ondermaats scoren op het gebied van veiligheid: de Oude en Nieuwe Burgwallen en de Nieuwmarkt. Het project Veiligheidsschouwen in Kleur dat de (drugsgerelateerde) overlast in het gebied meet is eind 2008 afgerond. Op basis van een evaluatie wordt het project in 2009 in een gewijzigde vorm voortgezet. Met het project Zorg en Veiligheid heeft het dagelijks bestuur de regie genomen om de balans tussen repressie en zorg te versterken, om samenhang te verbeteren en om een intensivering aan te brengen voor het gebied. De actieprogramma’s die in een contract zijn vastgelegd worden in 2009 voortgezet. Het cameratoezicht in het Wallengebied is eind 2008 geëvalueerd. Op basis daarvan heeft de raad besloten over continuering van het project en loopt het al dan niet door in 2009. Voor het Rembrandtplein en Leidseplein is in 2007/2008 een veiligheidsanalyse opgesteld. De acties die hieruit voortkomen voor alle partijen worden opgepakt onder regie van het stadsdeel. In 2009 wordt het wijkveiligheidsprogramma 2009 uitgevoerd en een plan voor 2010 opgesteld. Huiselijk geweld is onder programma Welzijn, zorg, sport en diversiteit verder uitgewerkt. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Aanpak huiselijk geweld -45 -45 0 0 b Buurtinformatiecentrum -55 -55 0 0 c Vervanging camera’s en camerakasten -6 -6 -6 -6 d Project Zorg & Veiligheid -50 0 0 0 Totaal -156 -106 -6 -6 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen e Cameratoezicht 185 0 0 0 Totaal 185 0 0 0
Prioriteiten a. Aanpak huiselijk geweld € 45.000 incidenteel voor 2009 en 2010 Aanpak huiselijk geweld is een van de acht onderwerpen uit het bestuursakkoord 2006-2010. Het bestuurs akkoord benoemt hierbij als belangrijkste taken voor de stadsdelen: regie voeren over de uitvoering van plannen van aanpak die slachtofferschap moeten voorkomen of beperken. Het kaderstellend model “Huiselijk geweld de deur uit” legt de basisafspraken vast tussen stad en stadsdelen in de aanpak van huiselijk geweld. Het Portefeuille houdersoverleg Sociaal Domein, deel Zorg, heeft op 6 februari 2008 ingestemd met het kadermodel. Op basis van het uitvoeringsplan zal per stadsdeel een plan van aanpak geformuleerd worden. Van de stadsdelen wordt verwacht dat zij in hun begroting voor de duur van het uitvoeringsprogramma (2008-2010) minimaal € 45.000 reserveren voor ambtelijke capaciteit en uitvoering van activiteiten. Dit bedrag is conform stedelijke afspraken, voortvloeiend uit het Bestuursakkoord. Het plan van aanpak wordt in de loop van 2008 vastgesteld. Het zal in ieder geval omvatten: versterking Meldpunt Zorg en Overlast, versterking ambtelijke (beleids)capaciteit en voorlichtingsactiviteiten.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
35
b. Buurtinformatiecentrum € 55.000 incidenteel voor 2009 en 2010 De gebiedsgerichte aanpak op de Wallen wordt de aankomende jaren flink versterkt. De aandacht en belangstelling voor het gebied zal sterk toenemen. Naast de gebiedsgerichte aanpak en intensieve aanpak van de overlast en criminaliteit zullen grote projecten gerealiseerd worden in de buurt of net daar buiten (Coalitieproject 1012). Deze ontwikkelingen zorgen voor veel vragen vanuit de binnen- en buitenwereld. Dit vereist extra aandacht voor goede communicatie met en naar de buurt. Eén van de instrumenten om dit te realiseren is de vestiging van een Buurtinformatiecentrum (BIC) op de Wallen. Voorlopig in de vorm van een pilot voor de duur van twee jaar. Met de vestiging van het BIC biedt stadsdeel Centrum de bewoners, ondernemers en bezoekers een informatieen adviescentrum dicht bij huis en werk. Een centrum waar de buurt informatie kan halen, maar ook brengen over alles wat er in de buurt speelt. Met het instellen van het BIC kan het stadsdeel, naast de versterkte communicatie door Voorlichting, haar rol in de hele aanpak duidelijk profileren. c. Vervanging camera’s en camerakasten € 6.000 structureel In 2009 dienen de eerste camera’s en camerakasten van het cameratoezicht te worden vervangen. De eerste aanschaf van deze apparatuur is à fonds perdu gefinancierd. Bij de vervanging wordt uitgegaan van activering van de kosten. Bij een vervangingstempo van acht camera’s en vijf camerakasten per jaar bedragen de extra lasten vanaf 2010 gedurende vijf jaar jaarlijks € 6.400 (totale kapitaallasten € 12.775, waarvan de helft door de centrale stad wordt gecofinancierd). d. Project Zorg en Veiligheid € 50.000 incidenteel Uit het Veiligheidsplan Centrum 2007-2010 vloeit een aantal activiteiten voort die het stadsdeel voor haar rekening neemt. Eén daarvan betreft de regie die het stadsdeel op zich neemt voor de aanpak van de drugsoverlast in het Wallengebied. Daartoe is in 2008 het contract Zorg en Veiligheid 2007-2010 ondertekend door alle partners. Door maatregelen op het gebied van zowel repressie als zorg wordt de overlast bestreden en de veiligheid vergroot. Om de afspraken uit het contract te begeleiden werd in 2008 een projectorganisatie opgezet, waarvoor een bestuurlijk adviseur werd aangetrokken. In 2009 zullen de meeste werkzaamheden zijn ingebed in de reguliere organisatiestructuur waarbij een geringe extra hoeveelheid capaciteit (inhuur van een bestuurlijk adviseur en een projectsecretaris voor 0,4 fte) noodzakelijk zal zijn als het gaat om bestuurlijk advisering en projectondersteuning. Voor dit laatste is in totaal € 50.000 nodig. Alle overige kosten worden binnen bestaande begroting (Veiligheidsplan) gefinancierd. Bezuinigingen en inkomstenverhogingen e. Cameratoezicht € 185.000 incidenteel Het cameratoezicht op de Wallen en de Nieuwendijk wordt in 2009 gecofinancierd door de centrale stad. Per saldo valt daardoor in 2009 € 185.000 vrij. Deze vrijval is onder voorbehoud van het besluit van de deelraad over de voortzetting van het cameratoezicht, op basis van een evaluatie, eind 2008. De verwachte kosten voor cameratoezicht in 2009 zijn € 470.000. De bijdrage van de centrale stad is € 210.000, zodat het stadsdeel €260.000 zelf moet betalen. Het beschikbare budget is hiervoor toereikend. 3.2.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Veiligheid en leefbaarheid -1.845 -1.926 -1.701 225 Totaal lasten -1.845 -1.926 -1.701 225 Baten Veiligheid en leefbaarheid 517 230 0 -230 Totaal baten 517 230 0 -230 Saldo programma exclusief reserves -1.328 -1.696 -1.701 -5 Onttrekkingen aan reserves UNA-gelden 25 143 0 -143 Totaal onttrekkingen 25 143 0 -143 Saldo programma inclusief reserves -1.303 -1.553 -1.701 -148
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
36
Toelichting De toename van het beslag op de algemene middelen in 2009 met € 148.000 wordt veroorzaakt door: ■ Prioriteiten ten bedrage van € 156.000 zoals hiervoor nader toegelicht. De prioriteiten zijn incidenteel van aard en bestaan uit verschillende kleinere projecten zoals het buurt informatie centrum Zeedijk, project Zorg & Veiligheid en Huiselijk geweld; ■ Bezuiniging van € 185.000 in verband met cofinanciering cameratoezicht. Als gevolg van een andere financieringsconstructie (afschrijving in plaats van een eenmalige investering) van dit project, kan een deel van de financiering vrijvallen ten gunste van de ontwikkeling van andere projecten binnen het programma veiligheid; ■ Vervallen van een incidentele prioriteit en bezuiniging 2008, kostenverdeelstaat-effecten en nominale ontwikkelingen (in totaal € 177.000).
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
37
3.3 Horeca 3.3.1 Omschrijving van het programma Het uitvoeren en handhaven van regelgeving en beleid van de decentrale taken en bevoegdheden op het gebied van horeca. Ter realisatie van dit programma wordt het volgende product geleverd: ■ Horecabeleid en uitvoering Dit product bestaat uit de onderdelen vergunningverlening, handhaving en beleid. 3.3.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Een evenwichtig, buurtgericht horecabeleid dat: ■ ruimte biedt voor vernieuwende activiteiten en diversiteit; ■ draagvlak heeft onder de bewoners en ondernemers van de binnenstad, omdat zij betrokken worden bij de vormgeving ervan; ■ veiligheid, gezondheid en deelname van alle Amsterdammers, ongeacht hun achtergrond, mogelijk maakt. Effectindicatoren Nr. 3.1
3.2
3.3
3.4
Naam indicator Tevredenheid bewoners over de uitvoering van het horecabeleid
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Aantal klachten horeca Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Tevredenheid horecaondernemers over Nulmeting dienstverlening R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Aantal vernieuwende initiatieven Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 6,5 6,5 (nulmeting) 7,0 7,2 7,5 967 802 887 850 822 in 2010 (15% minder t.o.v. 2006) 5,7 5,7 (nulmeting) 6,2 6,5 6,7 Er is één initiatief gefaciliteerd 2 2 Faciliteren van minimaal twee initiatieven per jaar (voorzover aanwezig)
Vastgesteld beleid Landelijk: ■ Wet op de Kansspelen ■ Wet Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) ■ Drank en Horecawet Centraal stedelijk: ■ Algemene Plaatselijke Verordening (APV), met name aanpassing openingstijden horecazaken (Burgemeester en Wethouders, 3 maart 2005) ■ Aanpassing Stappenplannen Handhaving APV (Burgemeester en Wethouders en het dagelijks bestuur, 31 augustus 2004)
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
38
■ ■
Opheffing vergunningenstopgebieden (Haarlemmerbuurt, Leidse- en Weteringbuurt en Zeedijk, (besluit van burgemeester, 20 juli 2005) Opheffing overconcentratiegebieden binnenstad (Burgemeester, december 2006).
Eigen beleid: ■ Horecanota (2003): Dit is een kaderstellende nota voor het horecabeleid. ■ Beleidsplan Integrale Handhaving plus Sectorale Uitwerking (2005): Het handhavingsbeleid is gebaseerd op de risicoanalyse. Gelet op de grote werkvoorraad worden er prioriteiten gesteld. Naast het stellen van prioriteiten worden maatregelen genomen zodat de uitvoering doelmatiger zal zijn. ■ Nota Mengformules (2006): Het is mogelijk om in een klein gedeelte van een winkel onder voorwaarden een horecagedeelte te exploiteren. Hiervoor is wel vrijstelling van het bestemmingsplan en een exploitatie vergunning vereist. ■ Pilot horeca ‘Van Leidsebuurt naar Centrum’. Eindrapport over Loket en vergunningverlening, toezicht en handhaving (dagelijks bestuur 8 mei 2007): Deze pilot leidt tot vorming van één loket en invoering van integrale vergunningverlening én handhaving. ■ Terrassennota 2008: De oude beleidsregels uit 1992 en draaiboeken terrashandhaving uit 1995 en 1996 zijn vernieuwd. De nieuwe nota heeft tot doel duidelijkheid en eenduidigheid te creëren. ■ Horecabeleidsplan 2008: Met de vaststelling van het Horecabeleidsplan is gebiedsgericht beleid bepaald met als achterliggende gedachte: waar is uitbreiding (onder ander van sluitingstijden) van horeca mogelijk? Per gebied, buurt of zelfs straat is duidelijk gemaakt waar en hoe verruiming van horeca mogelijk is. Hierbij is rekening gehouden met de gevolgen voor het woon- en leefklimaat, en openbare orde en veiligheid. 3.3.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren Nr. 3a
3b
Afspraak Naam indicator Vaststellen terrassen-beleid Door stadsdeelraad Nulmeting vastgesteld beleid R2007
Vaststellen Horecabeleidsplannen
B2008 B2009 Doel 2010 Door stadsdeelraad Nulmeting vastgesteld beleid R2007 B2008 B2009 Doel 2010
3c
Vaststellen mengformules
3d
Vorming van één Horecaloket
3e
Regulier contact met Kon. Horeca Nederland
Door stadsdeelraad Nulmeting vastgesteld beleid R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Opzetten één loket Nulmeting voor alle vragen R2007 m.b.t. horeca. B2008 B2009 Doel 2010 Frequentie overleggen
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst Beleid is in concept gereed en de inspraak is afgerond Vastgesteld beleid Doelstelling gerealiseerd in 2008 Vastgesteld beleid in 2008 Beleid is in concept gereed voor informele bijeenkomsten met de buurt. Alle rayons: vastgesteld in voorjaar 2008 Doelstelling gerealiseerd in 2008 Vastgesteld horecabeleid rayons, oorspronkelijke planning: - 2007: West en Oost - 2008: Zuid en Stadshart
Beleid is geëvalueerd Doel is behaald Doel gerealiseerd in 2008 Vastgesteld beleid in 2008 Loket is gerealiseerd Doel is behaald Doelstelling is gerealiseerd in 2007 Eén loket in 2007 zowel digitaal, telefonisch als feitelijk Vier x per jaar overleg Er is ieder kwartaal overleg geweest Eens per kwartaal Eens per kwartaal Vier x per jaar overleg
39
Nr. 3f
3g
3h
Afspraak Invoeren van integrale vergunningverlening
Invoeren van integraal toezicht en handhaving
Verruimde sluitingstijden ten opzichte van 2008 in elk rayon gerealiseerd
Naam indicator Integrale behandeling en afgifte van horeca gerelateerde vergunningen in samenhang met de omgevings vergunning De horecacontroles integraler uitvoeren
Verruimde sluitingstijden
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst Onderzoek en proef in 2007 Horeca 1 formulier is ingevoerd Integrale behandeling wordt ingebed in de organisatie Integrale behandeling in samenhang met invoering Wabo Integrale behandeling en afgifte in 2008 Onderzoek en proef in 2006 Integrale handhaving is ingevoerd Integrale behandeling wordt ingebed in de organisatie Zie B2008 en beleidstoelichting. Invoering integraal toezicht en handhaving in 2007 Verruimde sluitingstijden opgenomen in de vergunningen Verruimde sluitingstijden opgenomen in de vergunningen
Beleidstoelichting Het kaderstellende beleid ten aanzien van de horeca is in de jaren 2006 – 2008 na overleg met bewoners en ondernemers vastgesteld. Bovendien zijn de werkprocessen en de dienstverlening aangepast. In 2009 ligt het accent op de uitvoering: vergunningverlening en handhaving. Horecabeleid Met de vaststelling van de Terrassennota en het Horecabeleidsplan is in 2008 belangrijke vooruitgang geboekt om de doelstelling van het horecabeleid te realiseren. In het horecabeleidsplan zijn per gebied de mogelijk heden tot verruiming (van onder meer de openingstijden) opgenomen. Beide nota’s hebben geleid tot meer eenduidigheid in regelgeving. Dit is bij bewoners en ondernemers onder de aandacht gebracht. De Rekenkamer Amsterdam-Centrum heeft het onderzoek “Horecavergunningen. Verlening en handhaving” in mei 2007 gepubliceerd. Verschillende verbeterpunten zijn opgepakt. Over de uitvoering wordt halfjaarlijks aan het dagelijks bestuur en de raad gerapporteerd. Vergunningverlening In 2008 zijn voor de doelgroep horeca vergunningmanagers gestart, die zorgen dat verlening van de diverse vergunningen gecoördineerd plaatsvindt. Daarnaast zijn de vergunningmanagers de passende gesprekspartner voor horecaondernemers die een nieuw bedrijf willen starten en/of ondernemers die een initiatief willen ontwikkelen waarvoor meerdere vergunningen vereist zijn. De vergunningmanager kan de ondernemer hierover informatie verstrekken en aangeven waarmee rekening gehouden dient te worden. Digitalisering van de horecadossiers is een voorwaarde voor doelmatige en integrale uitvoering van de vergunning verlening. In 2008 is gewerkt aan de inrichting van het systeem. In 2009 zal gestart worden met de feitelijke digitalisering van de papieren documenten. In februari 2008 is de Algemene Plaatselijke Verordening aangepast en zijn escortbemiddelaars voortaan ook vergunningplichtig. De uitvoering hiervan is, om redenen van opgebouwde ervaring en expertise met de screening van de prostitutiebranche, voor de gehele gemeente Amsterdam belegd bij stadsdeel Centrum. In 2008 is met name tijd besteed aan het ontwikkelen van werkwijzen, het aanschrijven van reeds bekende escortbemiddelaars om zodoende aanvragen te genereren, het toetsen van de ingekomen aanvragen en het ontwikkelen van handhavingsinstrumenten Tevens is een beeld opgebouwd van de totale escortbranche en de exploitanten. In 2009 zullen de ontwikkelde instrumenten volop ingezet worden.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
40
Over de gecombineerde vergunningverlening in het kader van de invoering van de Wabo is in het programma Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling een toelichting opgenomen. Handhaving In 2008 is een prioriteit opgenomen voor terrassenhandhaving waardoor toezicht en handhaving een stringentere rol heeft gekregen. Door een intensievere controle is in 2008 het aantal overtredingen en opgelegde stappen in het kader van het stappenplan toegenomen. De verwachting is dat deze intensivering in 2009 zijn vruchten afwerpt, de ondernemers aanzet tot een beter nalevingsgedrag en uiteindelijk tot minder klachten en overtredingen zal leiden. In mei 2007 heeft het dagelijks bestuur ingestemd met het eindrapport van de pilot ‘Van Leidsebuurt naar Centrum’. Dit rapport gaat over een nieuwe doelgroepgerichte aanpak van de horeca. De kern van de werkwijze die hierin besproken wordt, is een periodieke integrale controle op horecazaken overdag en in de avond/nacht en integrale informatie en vergunningverlening. Wat betreft het avond/nachttoezicht zijn in 2008 voorstellen ontwikkeld om aan de integrale controles gedurende de avond/nacht vorm te geven. Uitgangspunt hierbij is geweest dat wat overdag gecontroleerd kan worden ook overdag gecontroleerd wordt. Een aantal aspecten inzake gebruik en gedrag kan echter slechts worden gecontroleerd als de onderneming in bedrijf is en moet dus vooral ’s avonds of ’s nachts gecontroleerd worden. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Administratieve ondersteuning Horecatoezicht -30 0 0 0 b Kostendekkendheid Horeca -200 -200 0 0 c Punaises terrassen -300 0 0 0 d Terrassenhandhaving -100 0 0 0 Totaal -630 -200 0 0 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen e Kostendekkendheid Horeca 200 200 200 200 Totaal 200 200 200 200
Prioriteiten a. Administratieve ondersteuning horecatoezicht € 30.000 incidenteel Ten behoeve van de integrale horecacontroles is in 2008 een incidentele prioriteit van € 50.000 gehonoreerd voor een fulltime medewerker voor de administratieve ondersteuning. In drie jaar tijd worden alle horecainrichtingen één maal gecontroleerd. Dit vergt in deze hele periode extra inzet omdat alle dossiers van diverse afdelingen en andere diensten samengevoegd moeten worden. Verder moeten per kwartaal de horecaklachten worden geregistreerd en gemonitord. Tenslotte zullen in 2009 ook nachtcontroles administratief worden voor bereid. Inmiddels is gebleken dat voor het takenpakket niet een fulltime medewerker nodig is. Voorgesteld wordt om in 2009 en eventueel 2010 0,6 fte beschikbaar te stellen. Nadat in drie jaar alle horeca-inrichtingen een keer zijn gecontroleerd en de dossiers zijn samengevoegd kunnen de werkzaamheden worden opgevangen in de vaste formatie. b. Kostendekkendheid Horeca € 200.000 incidenteel in 2009 en 2010 Uit de meerjarenraming bij de begroting 2008 kwam de doelstelling om de kostendekkendheid van de verlening van horecavergunningen met € 200.000 te verhogen. Deze doelstelling zou moeten worden bereikt door de kosten te verlagen. Dit blijkt op dit moment niet mogelijk. Er is juist sprake van een kostenverhoging door de intensivering van het werk samenhangend met de Bibob-toets en met ingang van 2009 worden de legestarieven van de verschillende stadsdelen geüniformeerd. Voor de horecavergunningen in stadsdeel Centrum betekent dat een neerwaartse bijstelling. Op grond hiervan wordt voorgesteld de taakstelling van € 200.000 niet in 2009 uit te voeren, maar deze (vooralsnog) te verschuiven naar 2011.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
41
c. Punaises terrassen € 300.000 incidenteel Van de 1.750 horecavestigingen in Centrum hebben een kleine 900 een terrasvergunning. Bewoners en bezoekers maken graag gebruik van terrassen, maar ze zorgen soms ook voor overlast. Het dagelijks bestuur hecht aan duidelijke afspraken en goede handhaving om de overlast aanvaardbaar te houden, met als uiteindelijk doel dat wonen, werken en recreëren in alle buurten van stadsdeel Centrum naast elkaar mogelijk is. In de vergunning verlening en handhaving bij terrassen werken de sectoren Bouwen en Wonen en Openbare Ruimte nauw samen. Bouwen en Wonen verstrekt de vergunningen en verzorgt de handhaving, volgens het vastgestelde Amsterdamse stappenplan. Openbare Ruimte zorgt voor gemaatvoerde terrastekeningen, advies over de situatie ter plekke en verzorgt het toezicht op straat. Het gaat om een kleine 900 terrassen, die allemaal op eenduidige wijze een afbakening van hun afmeting op de stoep zullen krijgen. Om de naleving van de afmeting van het terras beter te waarborgen, wordt voorgesteld alle 900 terrassen met zogenaamde punaises af te bakenen. Per terras wordt ingeschat dat dit circa € 330 kost (incluis voorbereiding en toezicht). Incidenteel worden al punaises geplaatst. Die punaises werken redelijk goed, maar hebben als nadeel dat ze makkelijk de grond uit kunnen. Er zijn gevallen bekend van ondernemers die eigenhandig de punaises verplaatsen. Bij grootschalige toepassingen zal de bevestiging van de pin moeten worden verstevigd. d. Terrassenhandhaving € 100.000 incidenteel In april 2008 is de terrassennota vastgesteld. Daarmee is de doelstelling vastgelegd om alle terrassen in het Centrum wekelijks te controleren en zo nodig de regelgeving te handhaven. Met het budget van € 147.000 in 2009 is dat thans niet mogelijk. Momenteel concentreert de handhaving zich op het Leidseplein, het Rembrandt plein en de Nieuwmarkt. Door een verhoging van het budget met € 100.000 is het mogelijk alle terrassen in het stadsdeel wekelijks te controleren. Bezuinigingen en inkomstenverhogingen e. Kostendekkendheid Horeca € 200.000 structureel Zie de toelichting onder prioriteit b. 3.3.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Horecabeleid en -uitvoering -2.026 -2.517 -3.021 -504 Totaal lasten -2.026 -2.517 -3.021 -504 Baten Horecabeleid en -uitvoering 738 799 832 33 Totaal baten 738 799 832 33 Saldo programma exclusief reserves -1.288 -1.718 -2.189 -471
Toelichting De hogere kosten worden voor het grootste deel veroorzaakt door de prioriteit voor de afbakening van terrassen van € 300.000. Daarnaast heeft de prioriteit voor de administratieve ondersteuning horecatoezicht een financieel effect. In 2008 was hiervoor € 50.000 vrijgemaakt en in 2009 nog slechts € 30.000; per saldo dus een verlaging van de kosten met € 20.000. Het resterend deel van de kostenstijging van € 124.000 wordt veroorzaakt door de nominale ontwikkeling van de kosten. Dat deze stijging relatief hoog is (bijna 5% op dit programma) heeft als voornaamste bron de personeels kosten. Voor de personeelskosten is de stijging ten opzichte van 2008, als gevolg van loonstijging door de nieuwe CAO en verschillende premie-ontwikkelingen, 6,23%. Gecombineerd met de stijging voor materiële uitgaven van 3,25% leidt dit tot een verhoging van € 124.000. De baten op dit programma bestaan voor een groot deel uit leges. De stijging met € 30.000 wordt veroorzaakt door de indexering hiervan met 5,24%.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
42
3.4 Groen en dierenwelzijn 3.4.1 Omschrijving van het programma Het bijdragen aan een prettig en leefbaar stadsklimaat door herinrichting en onderhoud van plantsoenen en bomen in de binnenstad. Ook dierenwelzijn hoort hierbij. Ter ■ ■ ■
realisatie van dit programma worden de volgende producten geleverd: Inrichting groen. Beheer en onderhoud groen. Dierenwelzijn.
3.4.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Groen speelt een belangrijke rol in de verbetering van het stadsklimaat en is van essentieel belang voor het wel bevinden van bewoners, ondernemers en bezoekers van de binnenstad. Respect voor het leven van dieren, bomen en planten hoort erbij, bomen zijn vaak beeldbepalend. In een stedelijke en stenige omgeving is de aanwezigheid van groene plaatsen letterlijk en figuurlijk een verademing. Goed groenbeheer in wijken en straten in samenspraak met en zo mogelijk door zelfwerkzaamheid van bewoners en ondernemers is van groot belang. Goede zorg voor groen draagt bij aan een ecologisch sterkere stad. Het dagelijks bestuur streeft naar meer groen in de binnenstad, op daken, langs het water, voor gevels, in bestaande of nieuw aan te leggen postzegelparkjes, op pleinen en langs de straat. De binnentuinen en hofjes die nu openbaar toegankelijk zijn, moeten dat blijven. Effectindicatoren 4.1
Effectindicator Tevredenheid bewoners over groenvoorzieningen
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 - huidige afspraken
Uitkomst 5,9 6,6 6,1 6,5 6,3
Vastgesteld beleid De belangrijkste beleidsdocumenten voor de openbare ruimte zijn: ■ Handboek inrichting Openbare Ruimte, 2000. Standaard ontwerpdetails voor standaardsituaties in de openbare ruimte om een uniforme hoge kwaliteit van inrichting te verkrijgen. ■ Handboek Beheer en Onderhoud, 2002. Definiëring onderhoudskwaliteitsnormen op basis waarvan onderhoudsbegroting openbare ruimte wordt opgesteld. ■ Kapverordening 1964 gewijzigd in 1969, 1986, 1989 en 1994. Regelgeving wordt eind 2008 aangepast in de Bomenverordening ■ Nota “Dieren in de Binnenstad”, deelraad 25 maart 2004. Beleidsnota op grond waarvan het stadsdeel bevoegdheden en verantwoordelijkheden ten aanzien van het welzijn van dieren in de stad worden beschreven. ■ Groenaktieplan
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
43
3.4.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsafspraken Nr. 4a
4b
4c
4d
4e
4f
4g
Afspraak Meer goed ingericht en goed onderhouden groen via Uitvoeren projecten Groenactieplan
Meer gevarieerd groen door: - samenwerking met bewoners/ ondernemers - zelfbeheer door bewoners/ ondernemers Meer gevarieerd groen door: - samenwerking met bewoners/ ondernemers - zelfbeheer door bewoners/ ondernemers
Naam indicator % van de projecten uit het Groenactieplan uitgevoerd
Aantal nieuwe grote zelfbeheer projecten
Aantal nieuwe geveltuinen
Nulmeting R2007 B2008
B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
B2008 B2009 Doel 2010 Meer (éénjarige) sierbeplanting op Aantal nieuwe Nulmeting gezichtbepalende locaties gezichts-bepalende R2007 locaties B2008 B2009 Doel 2010 Aanplant extra bomen Aantal bomen Nulmeting bij herinrichtings- en R2007 onderhoudsprojecten en door B2008 aanhelen bomenstructuur
Goede zorg voor monumentale bomen via het evalueren project monumentale bomen, het monitoren bomen-bestand en op basis van evaluatie en monitoren maatregelen nemen Ter financiering van het Groenactieplan wordt een Groenfonds ingesteld
Aantal monumentale bomen
Vastgesteld bomenbeleidsplan en herziene kapvergunning
bomenbeleidsplan en kapvergunning
Instellen Groenfonds
B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Uitkomst 0% Er zijn twee projecten uitgevoerd 6,6% Vijf projecten (16,6%) geprogrammeerd op basis van beschikbaar budget (€ 100.000 prio + € 60.000 onderhoud en € 200.000 uit Parkeergelden) 10% (3 projecten) versneld uitvoeren 50% 0 2 2 8 Minimaal 100 (precieze cijfers nog niet bekend) ca. 100 ca. 100 ca. 400 Minimaal 2 (precieze cijfers nog niet beschikbaar) 2 2 8 +/- 9.100 Niet van toepassing in 2007 Aantal afhankelijk van definitieve planning projecten, nog niet bekend bij opstellen begroting 50 Tenminste 200 extra bomen t.o.v. 2006 +/- 250 Niet van toepassing in 2007 Notitie Bomenbank en Keurtuinen Aantal blijft minimaal gelijk Aantal monumentale bomen is minimaal gelijk gebleven t.o.v. 2006 Groenfonds is ingesteld Gereed Gereed Groenfonds is ingesteld Vastgesteld bomenbeleidsplan en herziene kapvergunning Vastgesteld bomenbeleidsplan en herziene kapvergunning
44
Beleidstoelichting Het beleid wordt ongewijzigd voortgezet. Zoals de inzet om meer geveltuinen aan te leggen. Die inzet is zo succesvol dat in 2009 het beschikbare budget mogelijk onvoldoende is om alle aanvragen te honoreren. In dit geval zal worden geprobeerd in de begroting van 2010 extra budget op te nemen. De uitvoering van de projecten uit het Groenactieplan verloopt conform de planning. Ook zijn nieuwe projecten in voorbereiding en uitvoering die niet in het actieplan stonden opgenomen. De verwachting is dat de Kastanjebloedziekte en de nieuwe ‘Platanenziekte’ ook in 2009 tot extra werkzaamheden noodzaken. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Calamiteit platanenziekte -30 0 0 0 b Duiventil -35 -10 -10 -10 c Groenactieplan 0 -300 0 0 Totaal -65 -310 -10 -10 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen d Calamiteit platanenziekte (dekking) 30 0 0 0 Totaal 30 0 0 0 Parkeergelden e Groenfonds -200 0 0 0 Totaal -200 0 0 0
Prioriteiten a. Calamiteit platanenziekte € 30.000 incidenteel In het stadsdeel Centrum is de plataan, na de Iep, de belangrijkste grote boom. Veel platanen zijn monumentaal. Het zijn vooral deze bomen die door ziekte worden aangetast. Recentelijk is ook in ons stadsdeel de platanen ziekte (Massaria) geconstateerd. Ten gevolge van deze ziekte kunnen binnen twee maanden (gestel)takken gedeeltelijk tot geheel afsterven. Indien zomers deze takken volzitten met blad kunnen deze spontaan afbreken en vormen zij een acuut gevaar voor de omgeving. In het boombeheerdersoverleg van de stadsdelen is afgesproken gezamenlijk actie te ondernemen en de mate van aantasting in kaart te brengen. Hiertoe wordt momenteel een quick-scan uitgevoerd en zal er tevens onderzoek gedaan moeten worden naar de intensiteit van de ziekte en de te treffen maatregelen. Bij een geconstateerde aantasting zullen takken uitgesnoeid moeten worden. Controlerend personeel wordt via een spoedcursus getraind om de symptomen te herkennen en een snelle bestrijding mogelijk te maken. b. Duiventil € 25.000 incidenteel en € 10.000 structureel Uit de evaluatie van de pilot met 1 duiventil op het parkeerdek van de Bijenkorf komt dat de duiventil succesvol is, maar alleen een duurzame bijdrage levert aan de doelstellingen als er nog één a twee tillen in de omgeving van de Dam geplaatst kunnen worden. De til kon niet op de huidige plek blijven en is per 4 februari 2008 verwijderd. Het stadsdeel heeft een bijzondere inspanning verricht eind 2007, begin 2008 om een nieuwe plek te vinden. Pandeigenaren zijn via een brief benaderd en rechtstreeks per telefoon. Er is publiciteit gezocht en er is een advertentie in het Parool geplaatst. Er is één serieuze gegadigde. Op het dak van het pand Warmoesstraat 147-153 (Studentensociëteit van het ASC/AVSV) is ruimte voor twee tillen. Er is schriftelijk toestemming van de eigenaar om die tillen daar te plaatsen. De bouwvergunning procedure zou, na behandeling van de evaluatie in het dagelijks bestuur, gestart kunnen worden indien er een betaalde coördinator is aangesteld door de Dierenbescherming of Sophia Vereniging. Het omzetten van een pilot met één duiventil op het parkeerdek van de Bijenkorf, naar een definitieve plaatsing van twee duiventillen op het dak van Warmoesstraat brengt de volgende kosten met zich mee: ■ € 20.000 voor aanpassing van het dak en de toegang tot het dak. Raming op basis van onderzoek door de bouwinspecteur (kosten stadsdeel);
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
45
■ ■
€ 5.000 voorbereidings- en plaatsingskosten; € 10.000 structureel voor het aanstellen van een betaalde coördinator voor de vrijwilligers bij de Dieren bescherming of Sophia vereniging. Deze vergoeding past bij het langdurige karakter van het werk en de toename van het werk omdat er straks twee tillen zijn.
c. Groenactieplan € 300.000 incidenteel in 2010 In 2005 is het Groenactieplan vastgesteld. Mede op basis van het actieplan is een Meerjarenprogramma Groen opgesteld. Met de uitvoering van dit meerjarenprogramma worden de kwaliteit en de omvang van het groen in de binnenstad vergroot. Bij de begroting 2008 is besloten een Groenfonds in te stellen en ten laste van het Parkeerfonds jaarlijks € 200.000 aan het Groenfonds te doteren. Samen met € 160.000 uit de rompbegroting is hiermee jaarlijks €360.000 voor groenprojecten beschikbaar. Het dagelijks bestuur werkt aan een actualisatie van het Groenactieplan. In de jaren 2008 en 2009 worden zoveel projecten uitgevoerd dat er voor 2010 zonder een incidenteel bedrag van € 300.000 geen nieuwe plannen geprogrammeerd kunnen worden. Het dagelijks bestuur is voornemens om de actualisatie gereed te hebben voor de vaststelling van de begroting 2009. Bezuinigingen en inkomstenverhogingen d. Calamiteit platanenziekte € 30.000 incidenteel Om de prioriteit calamiteit platanenziekte te kunnen dekken zal een aanvraag ingediend worden bij het groen fonds van de centrale stad. Als deze toegekend is, kan met de werkzaamheden die nodig zijn gestart worden. Parkeergelden e. Groenfonds € 200.000 incidenteel Bij de begroting 2008 is besloten een Groenfonds in te stellen en ten laste van het Parkeerfonds jaarlijks € 200.000 aan het Groenfonds te doteren. Samen met € 160.000 uit de structurele begroting is hiermee jaarlijks €360.000 voor groenprojecten beschikbaar. De doelstelling is om in deze bestuursperiode de helft van de projecten benoemd in het Groenactieplan uit te voeren. Met ingang van 2009 is er ook weer co-financiering mogelijk uit het centrale Groenfonds bij de dienst Ruimtelijke Ordening. 3.4.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Groen en dierenwelzijn -1.932 -2.133 -2.467 -334 Totaal lasten -1.932 -2.133 -2.467 -334 Baten Groen en dierenwelzijn -2 25 97 72 Totaal baten -2 25 97 72 Saldo programma exclusief reserves -1.934 -2.108 -2.370 -262 Toevoegingen aan reserves Groenfonds -160 -360 -360 0 Totaal toevoegingen -160 -360 -360 0 Onttrekkingen aan reserves Groenfonds 44 310 310 0 Parkeergelden 156 224 440 216 Totaal onttrekkingen 200 534 750 216 Saldo programma inclusief reserves -1.894 -1.934 -1.980 -46
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
46
Toelichting De lasten nemen toe als gevolg van een aantal prioriteiten, zoals de duiventil € 35.000, platanenziekte € 30.000, het verwijderen van incidentele prioriteit van 2008 € 100.000 (achterstallig onderhoud bomen) en de aanpassingen in verband met jaarlijkse wisselende projectplanning. De baten nemen toe doordat enerzijds de plantanenziekte gedekt wordt uit het Groenfonds van de centrale stad en anderzijds hebben aanpassingen in de projectplanning een positief effect op de baten in 2009. De toevoeging aan de reserves wordt verklaard door de jaarlijks toevoeging aan het Groenfonds Binnenstad met een bedrag van € 360.000. Voor het uitvoeren van een aantal projecten vanuit het Groenaktieplan wordt een bedrag van € 327.000 uit het Groenfonds Binnenstad onttrokken. Vanuit de reserve parkeergelden zijn onttrekkingen begroot voor groenfonds, Appeltjesmarkt en Frederiksplein.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
47
3.5 Milieu 3.5.1 Omschrijving van het programma Het milieubeleid richt zich op inpassing van milieuaspecten op de onderwerpen geluid, luchtkwaliteit, energie verbruik, veiligheid en bodem(sanering) in het totaalbeleid voor de leefomgeving. Dat betekent een integrale besluitvorming met inachtneming van al deze aspecten met als doel een veilig, duurzaam en schoon leefmilieu. Milieuaspecten worden zo veel mogelijk in de diverse programma’s integraal meegenomen. Zo staat het thema Afval in het programma Inrichting en Beheer Openbare Ruimte en staan de meeste maatregelen over lucht kwaliteit in het programma Verkeer en Parkeren. In dit programma zijn de hoofdonderdelen de wettelijk verplichte milieubeleidscyclus en de bedrijfscontroles die door het stadsdeel uitbesteed zijn aan de Dienst Milieu en Bouwtoezicht (DMB). Voor milieu geldt dat volgens de Wet milieubeheer jaarlijks (naast de planning en controlcyclus) een apart programma en een apart verslag moeten worden vastgesteld door de deelraad respectievelijk het dagelijks bestuur. Daarnaast is in 2008 op verzoek van het dagelijks bestuur een Meerjarenvisie Milieu 2008-2010 ontwikkeld en door de deelraad vastgesteld. Ter realisatie van dit programma wordt het volgende product geleverd: ■ Milieubeleid en -uitvoering 3.5.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Een leefbaar, duurzaam en veilig milieu voor iedereen. Dit houdt in dat de volgende doelstellingen worden beoogd: ■ Minder overlast van geluid en stank; ■ Betere (brand)veiligheidsvoorzieningen; ■ Kleinere kans op gezondheidsschade als gevolg van onder andere uitstoot; ■ Voorkomen van uitputten van grondstoffenvoorraden; ■ Door energiebesparing en verduurzaming bestrijden van oorzaken klimaatverandering. Effectindicatoren Het Klimaatbureau Amsterdam onderzoekt op dit moment in samenwerking met de dienst Onderzoek en Statistiek goede effectindicatoren op het gebied van energie- en klimaatbeleid. Bij de ontwikkeling hiervan worden de stadsdelen betrokken, zo ook stadsdeel Centrum. Gekeken wordt welke effecten stadsdeel Centrum zou willen meten en in hoeverre dit (technisch) haalbaar is. Vastgesteld beleid Landelijk ■ Wet milieubeheer ■ Wet bodembescherming, Circulaire bodemsanering, Besluit Bodemkwaliteit (juli 2008, vervangt het Bouwstoffenbesluit) en Besluit Uniforme Saneringen ■ Besluit Luchtkwaliteit 2005 ■ Wet Geluidhinder ■ Activiteiten AmvB (1 januari 2008) Centraal Stedelijk beleid ■ Algemeen Plaatselijke Verordening ■ Bestuursovereenkomst milieuhandhaving Noord-Holland 2005-2011, dagelijks bestuur 21 juni 2005 ■ Stedelijk Actieplan Luchtkwaliteit, gemeenteraad, 2 maart 2006: Actieplan met 50 acties met als doel in 2010 Amsterdam aan de Europese normen voor luchtkwaliteit te laten voldoen. ■ Rapport Luchtkwaliteit 2005, Gemeente Amsterdam, B&W september 2006: Rapportage die Amsterdam jaarlijks moet maken op grond van het Besluit Luchtkwaliteit. Bevat de resultaten van de berekeningen van de luchtkwaliteit in 2005 van de gemeente.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
48
■
■
Amsterdams Handhavingsprogramma 2007, vastgesteld in het Portefeuillehoudersoverleg Leefomgeving 22 februari 2007: Op basis van het Noord-Hollands Samenwerkingsprogramma 2007-2008 zijn tijdens de bestuurlijke conferentie Milieuhandhaving 3 en 4 oktober 2006 voorgestelde projecten voor Amsterdam overgenomen in het Amsterdams Handhavingsprogramma 2007. Het programma bevat o.a. landelijke en gezamenlijke provinciale prioriteiten en laat zien op welke projecten er wordt samengewerkt. Milieubeleidsplan Amsterdam 2007- 2010, gemeenteraad 4 juli 2007: Dit plan is een actualisatie van de hoofd punten van de Integrale Milieuvisie Amsterdam 1994-2015 en dient als leidraad voor de milieuprogramma’s van de stadsdelen
Eigen beleid ■ Plan van Aanpak voor Energiebesparing en –verduurzaming 2004-2007, dagelijks bestuur 13 juli 2004 (Plan van Aanpak voor Energiebesparing en –verduurzaming 2008-2011, planning eind 2008) :Plan ten behoeve van een actief energiebeleid voor stadsdeel Centrum met als hoofddoel vermindering van de CO2-emissie. ■ Bodembeheerplan stadsdeel Centrum, met bijbehorende bodemkwaliteitskaart, dagelijks bestuur 23 november 2004: Het bodembeheerplan beschrijft de mogelijkheden grond te gebruiken, in of op de bodem, binnen het stadsdeel Centrum. De bodemkwaliteitskaart verschaft inzicht in de algemene bodemkwaliteit. ■ Milieuprogramma 2006, deelraad 2 maart 2006. ■ Meerjarenvisie Milieu 2008-2010 en Milieuprogramma 2007-2008, deelraad, september 2008- 2007): De deelraad is volgens de Wet milieubeheer verplicht jaarlijks een milieuprogramma vast te stellen. In dit programma wordt zichtbaar gemaakt welke activiteiten op milieugebied het dagelijks bestuur van plan is uit te voeren. Op verzoek van het dagelijks bestuur is voor de jaren 2008 tot en met 2010 een duidelijke visie ontwikkeld. ■ Bestuursovereenkomst Decentrale Financiering Milieutaken, dagelijks bestuur 28 maart 2006: Overeenkomst tussen centrale stad en stadsdelen waarin akkoord wordt gegaan met de voorwaarden voor financiële decentralisatie van de wettelijke milieutaken. ■ Milieuverslag 2006-2007, dagelijks bestuur, planning september 2008. Wettelijk verplicht verslag over de voorgenomen activiteiten van de jaren 2006 en 2007. 3.5.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsafspraken 5a
Afspraak Uitvoering ‘Adequaat niveau’ vergunningverlening, toezicht en handhaving Wet milieubeheer door Dienst Milieu- en Bouwtoezicht
Indicator De aanwezigheid van een actueel vergunningen bestand
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Toezicht volgens Nulmeting vastgestelde cyclus R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Het doen van Nulmeting passende R2007 handhavingstappen bij overtredingen B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst n.v.t. Actueel vergunningenbestand Actueel vergunningenbestand Actueel vergunningenbestand Actueel vergunningenbestand n.v.t. Uitgevoerde controles: 544 Circa 550 integrale controles per jaar Circa 700 integrale controles per jaar Circa 700 integrale controles per jaar n.v.t. Bij overtredingen volgen passende handhavingstappen Bij overtredingen volgen passende handhavingstappen Bij overtredingen volgen passende handhavingsstappen1 Bij overtredingen volgen passende handhavingstappen
1 Vanaf 2008 zijn de handhavingsstappen aanzienlijk verminderd door de invoering van het Activiteitenbesluit per 1 januari 2008.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
49
5b
5c
Afspraak Bevorderen van duurzaamheid bij 800 bedrijven op thema’s energie, water, afval en vervoermanagement
Actief energiebeleid als bijdrage aan bestrijding broeikaseffect
Indicator Aantal gecontroleerde bedrijven in het kader van de Verruimde reikwijdte Wet milieubeheer Vaststellen beleid 2008-2011
Nulmeting
Uitkomst n.v.t.
R2007
60 bedrijven zijn gecontroleerd
B2008
602
B2009
Niet meer van toepassing3
Doel 2010
60 per jaar
Nulmeting R2007 B2008
Nulmeting
n.v.t. Zie boekwerk Jaarverantwoording 2007 Uitvoering van acties uit Plan van Aanpak Energiebesparing en -verduurzaming 2008-2011 Uitvoering van de acties uit het PvAE 2008-2011 (incl. overgebleven acties uit het PvAE 2004-2007) 50% van de acties uit het Plan van Aanpak Energiebesparing en -verduurzaming 2008-2011 is uitgevoerd n.v.t Van de 22 acties zijn er 9 geheel afgerond, 5 in uitvoering, 1 opgepakt door de Provincie, 6 nader onderzocht op mogelijke uitvoering, 1 stopgezet 100% van de acties uit het PvA Energie besparing en -verduurzaming 2004-2007 is uitgevoerd De overgebleven acties zijn meegenomen in het PvAE 2008-2011) 100% van de acties uit het PvA Energie besparing en -verduurzaming 2004-2007 is uitgevoerd n.t.b.
R2007
nog niet gemeten
B2008
nog niet gemeten
B2009
40%
Doel 2010
50%
B2009
Doel 2010
Aantal uitgevoerde Nulmeting acties van de 22 R2007 uit het Plan van Aanpak (PvA) Energiebesparing en –verduurzaming B2008 2004-2007 B2009 Doel 2010
5d
Er wordt meer duurzaam ingekocht Percentage van de bestelbiljetten waarop wordt aangegeven dat rekening is gehouden met duurzaam inkopen
2 Het aantal van 60 bedrijven was opgenomen in de primaire begroting 2008. Het definitief te ramen aantal is afhankelijk van het uitvoeringsplan dat DMB in samenspraak met stadsdeel Centrum opstelt. 3 Vanaf 2009 worden de controles op duurzaamheid meegenomen in de bestaande integrale controles (5Asub2) voor de D-E-F-bedrijven.
Beleidstoelichting Uitvoering taken Wet milieubeheer In de binnenstad zijn circa 4.000 bedrijven gevestigd die onder de werking van de Wet milieubeheer vallen. Vergunningverlening, toezicht en handhaving zijn conform stedelijke afspraken (verplicht) door het stadsdeel gemandateerd aan de Dienst Milieu en Bouwtoezicht (DMB). Over de uitvoering worden door het dagelijks bestuur jaarlijks afspraken met de DMB gemaakt. De basis van deze afspraken is uitvoering van een gedefinieerd ‘adequaat niveau’ wat inhoudt dat DMB haar bedrijvenbestand actueel moet houden, vergunningen tijdig moet verlenen, toezicht moet houden volgens vastgestelde, van de milieuzwaarte van het bedrijf afhankelijke cycli, en dat bij geconstateerde overtredingen passend wordt gehandhaafd. De wettelijke milieutaken worden gefinancierd door de centrale stad en overgemaakt aan de Milieudienst. Deze manier van financiering staat al enige jaren ter discussie. Het is de bedoeling om deze financieringsstroom via de stadsdelen te laten verlopen, die dan vervolgens (verplicht) de Milieudienst inschakelen. Het ontwikkelen van een verdeelsleutel om de milieugelden aan de stadsdelen te decentraliseren loopt al enige jaren en moet
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
50
volgens planning in 2009 zijn beslag krijgen. Het is niet zeker of dit wordt gehaald. Het te decentraliseren bedrag is nog niet definitief bekend. In deze begroting zijn (nog) geen gedecentraliseerde milieugelden opgenomen. Ten opzichte van voorgaande jaren zijn er inhoudelijk weinig grote wijzigingen in het milieubeleid van centrale stad en stadsdeel. Uitgebreide aandacht voor de thema’s luchtkwaliteit en klimaatbeleid bestond al. De acties en projecten voor deze thema’s worden de komende jaren alleen maar belangrijker en dus geïntensiveerd. Op een aantal onderwerpen worden de projecten uitgebreid. Luchtkwaliteitbeleid De doelstelling van het gemeentebestuur is dat Amsterdam in 2010 aan de Europese normen voor luchtkwaliteit voldoet. Omdat op een groot aantal plaatsen in Amsterdam de normen voor luchtkwaliteit worden overschreden heeft de gemeenteraad op 2 maart in 2006 het Actieplan Luchtkwaliteit Amsterdam vastgesteld. Het dagelijks bestuur deelt de zorg om de luchtkwaliteit en onderschrijft het Actieplan. Bij een aantal acties wordt om deelname van het stadsdeel gevraagd. Waar mogelijk levert het dagelijks bestuur zijn bijdrage. Ten aanzien van verkeersmaatregelen is het stadsdeel betrokken geweest bij het opstellen van het actieplan ‘Voorrang voor een gezonde stad’, wat zich voornamelijk richt op beperking van het autoverkeer in de omliggende stadsdelen binnen de ring A10, maar wat wel gevolgen kan hebben voor het centrum. Sinds 1996 geldt in de binnenstad de regeling Stedelijke Distributie. Deze heeft als doel de hinder van vracht verkeer te verminderen, daarmee de leefbaarheid in de binnenstad te vergroten en tegelijkertijd de bereikbaarheid voor goederenstromen te verbeteren. Het stadsdeel participeert in de ontwikkeling van het Actieplan Goederen vervoer en zal daarmee het eigen ontheffingensysteem aanpassen. Om tot een alternatief transportsysteem van vrachtvervoer per tram te komen is door de Centrale Stad een convenant gesloten met het bedrijf City Cargo. Langs de ring A10 moeten overslaglocaties komen waar goederen vanuit vrachtwagens worden overgeslagen in containers, die verder de stad in vervoerd worden via het bestaande tramspoor. Het stadsdeel neemt deel aan dit omvangrijke project. Klimaatbeleid Het Plan van Aanpak Energiebesparing en -verduurzaming 2004-2007 is in 2008 afgerond en de acties die niet of niet helemaal uitgevoerd zijn, zijn meegenomen in het Plan van Aanpak Energiebesparing en –verduurzaming 2008-2011. De acties uit deze plannen dragen bij aan de bestrijding van klimaatverandering door het broeikas effect. Een van de acties uit dit plan ‘duurzame hotels’ krijgt een vervolg in het nieuwe (tweede plan) en dan voor de 3 sterren-hotels. Het plan voor de periode 2008-2011 is geënt op het stedelijk Milieubeleidsplan 2007-2010 en de landelijke uitkeringsregeling van VROM (‘DULK’). De samenwerking met de centrale stad en de andere stadsdelen in de vorm van het energiebureau ‘Amsterdam Reduceert CO²’ wordt ook in 2009 voortgezet. Duurzaam inkoopbeleid Het beleid van stadsdeel Centrum om duurzaam in te kopen wordt voortgezet en waar mogelijk uitgebreid. Het stadsdeel streeft ernaar dat in 2010 50% van de inkoop duurzaam zal zijn. Het stadsdeel heeft al in 2006 voor de eigen organisatie een scan over het wel of niet systematisch inkopen binnen de organisatie uitgevoerd. Op basis van de in 2007 centraal stedelijk vastgestelde Leidraad Duurzaam Inkopen is het stadsdeel begonnen met een pilot duurzaam inkopen binnen de eigen organisatie. In 2008 is de pilot tussentijds geëvalueerd en is op basis hiervan besloten om duurzaamheid op meer robuuste wijze in de inkoopprocessen te verankeren. Hiervoor wordt goede afstemming gezocht met alle sectoren van de organisatie en met Senter Novem. 3.5.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Milieubeleid- en uitvoering -177 -260 -276 -16 Totaal lasten -177 -260 -276 -16 Baten Milieubeleid- en uitvoering 42 0 0 0 Totaal baten 42 0 0 0 Saldo programma exclusief reserves -135 -260 -276 -16
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
51
Toelichting Het financiële verschil tussen de begroting 2008 en 2009 is een gevolg van de nominale aanpassing van personeelsen materiele kosten. Financieel inhoudelijk zijn er geen wijzigingen. De aan de stadsdelen te decentraliseren milieugelden voor de uitvoering van wettelijke taken (zie ook de beleidstoelichting) zijn niet in de voorliggende primaire begroting 2009 opgenomen. Indien deze decentralisatie doorgang vindt, is er een bedrag van circa € 2 miljoen mee gemoeid.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
52
3.6 Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling 3.6.1 Omschrijving van het programma Dit programma bestaat uit vier hoofdonderdelen: wonen, bouwtoezichtelijk beleid, vastgoed en stedelijke ontwikkeling. Ter ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
realisatie van dit programma worden de volgende producten geleverd: Vergunningen Bouwen en Wonen (vergunningen bouw en vergunningen gebruik) Handhaving en toezicht Exploitatie onroerend goed Vastgoedregistratie Beleid gebouwde omgeving Stedelijke ontwikkeling Projecten Bouwen en Wonen Grondexploitatie Projecten Bouwen en Wonen Bestuurshulp ISV Stedelijke ontwikkeling
3.6.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Wonen Het dagelijks bestuur wil dat de binnenstad zijn gemengde bevolking behoudt en dat alle leeftijdsgroepen, ongeacht hun inkomen, er kunnen wonen. De mix aan bewoners van jong en oud, arm en rijk en alles wat daar tussen in zit, is één van de belangrijke krachten van de binnenstad. Het behouden van woningen voor lage inkomensgroepen, het realiseren van woningen voor middeninkomensgroepen en het realiseren van woningen geschikt voor ouderen en andere huishoudens met een zorgbehoefte staan voorop. Deze doelstellingen zijn in een woonmarkt in beweging ambitieus te noemen: het behoud van de goedkope huurwoningenvoorraad staat onder druk, de middeninkomensgroepen vallen buiten de boot en er is een grote behoefte aan woningen voor ouderen door de veranderende keuzen van zowel bewoner als overheid: zo lang mogelijk zelfstandig wonen. Bouwtoezichtelijk beleid Amsterdam heeft een eeuwenoude, gaaf gebleven, wereldwijd geroemde stadskern. Het kader van het beleid wordt gevormd door de aanwijzing tot beschermd stadsgezicht, de Welstandsnota 2006 en de Nota Wonen. Het uitgangspunt is behoud en herstel van de historische binnenstad. De bestaande bebouwing in de binnen stad dient behouden te blijven door het wegnemen van achterstanden op het gebied van bouwkundige kwaliteit. Vastgoed Het dagelijks bestuur heeft naast haar publiekrechtelijke taak ook een verantwoordelijkheid als eigenaar van een vastgoedportefeuille. De opbrengst van het bezit dient tenminste kostendekkend te zijn, aangezien de gemeenschap niet mag opdraaien voor tekorten die ontstaan uit hoofde van het eigenaarschap. De vastgoed portefeuille wordt strategisch aangewend voor doelgroepen die op de onroerend goed markt moeilijk een positie verwerven, zoals bijvoorbeeld startende (creatieve) ondernemers, kunstenaars of voor sociaal-culturele initiatieven. Stedelijke Ontwikkeling Op het terrein van stedelijke ontwikkeling hebben de Wallen, de Leidsebuurt, de Oostelijke binnenstad en de Rode Loper prioriteit. Voor deze vier gebieden wordt de gebiedsgerichte aanpak gecontinueerd. Daarnaast wordt in deze bestuursperiode de vernieuwingsoperatie bestemmingsplannen voltooid.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
53
Effectindicatoren 6.1
Effectindicator Aanbiedingsafspraken conform Bouwen aan Nulmeting de Stad/ Beleidsovereenkomst Wonen 2007- B2009 2011 Doel 2010
6.2
Aanbiedingsafspraken conform Bouwen aan de Stad/ Beleidsovereenkomst Wonen 2007-2011 Woonvisie stadsdeel Centrum
Nulmeting B2009
Doel 2010
6.3
Aantal panden in slechte of matige staat
6.4
Kostendekkendheid van de vastgoedportefeuille (exclusief en inclusief erfpachtuitgifte van woningen)
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009
Doel 2010
Uitkomst N.v.t. Van de vrijkomende corporatiewoningen wordt 65% verhuurd aan de primaire doelgroep (= laagste inkomens) binnen Marktgebied 11 Van de vrijkomende corporatiewoningen wordt 65% verhuurd aan de primaire doelgroep (= laagste inkomens) binnen Marktgebied 1 N.v.t. Van de vrijkomende corporatiewoningen wordt 20% verhuurd aan de inkomensgroep tot de voormalige Ziekenfondsgrens binnen Marktgebied 1 Van de vrijkomende corporatiewoningen wordt 20% verhuurd aan de inkomensgroep tot de voormalige Ziekenfondsgrens binnen Marktgebied 1 Verwachtingswaarde tussen 3.500 en 4.000 panden 375 panden zijn opgeknapt 375 panden worden opgeknapt 425 panden worden opgeknapt Totale vermindering 2007 t/m 2010: 1.600 panden 94,8% (exclusief); 99,4% (inclusief) 99,8% (inclusief) 94,5% (exclusief); 99,5% (inclusief) 95% (exclusief de woningen, inclusief grootstedelijke cultuurpanden) 99,5% (inclusief de woningen en inclusief de grootstedelijke cultuurpanden) 100% (exclusief); 100% (inclusief)
1 Marktgebied 1: stadsdelen Centrum, Oud-West, Oud-Zuid, Zuider-Amstel en Zeeburg (Oostelijk Havengebied). Primaire doelgroep: huishoudensinkomen tot € 1.120 (netto op prijspeil 1-1-2007). Secundaire doelgroep: inkomen tot € 1.930,- (netto op prijspeil 1-1-2007).
Vastgesteld beleid Landelijk: ■ Huisvestingswet (1993) ■ Wet Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur –BIBOB- (2003) ■ Bouwbesluit (2005) ■ Woningwet (2007) ■ Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen (2007) ■ Wet Ruimtelijke Ordening (2008) ■ Grondexploitatiewet –onderdeel van WRO- (2008) Centraal stedelijk: ■ Wijziging van de Huisvestingsverordening 2003 (gemeenteraad, juni 2006) ■ Bouwverordening 2006 (gemeenteraad, oktober 2006) ■ Jaarlijks vaststellen categorieën splitsen woningen. Jaarlijks krijgt het stadsdeel een contingent toegewezen van de centrale stad. ■ Grondprijsbeleid (periodieke actualisatie) Eigen beleid: ■ Welstandsnota stadsdeel Amsterdam-Centrum (deelraad, januari 2006): Deze nota bevat een inzichtelijk toetsingskader voor de architectonische kwaliteit van bouwplannen. ■ Procedureregeling planschadevergoeding stadsdeel Amsterdam-Centrum (dagelijks bestuur, april 2006): In deze nota wordt de procedure voor planschadevergoeding beschreven. ■ Nota Mengformules (deelraad, juli 2006): Het is nu mogelijk om in een klein gedeelte van een winkel onder voorwaarden een horecagedeelte te exploiteren. Hiervoor is wel vrijstelling van het bestemmingsplan en een exploitatievergunning vereist.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
54
■
■
■ ■ ■
■ ■ ■
Nota Wonen met zorg en dienstverlening (deelraad, september 2006): In deze nota wordt invulling gegeven aan het uitgangspunt dat ouderen en mensen met een zorgbehoefte zo lang mogelijk zelfstandig moeten kunnen leven. Wijziging van de partiele huisvestingsverordening, houdende regels over onttrekking: samenvoegingen en omzetting van woonruimte (deelraad, september 2006): Verordening over het onttrekken, samenvoegen en het omzetten van woonruimte. Bestemmingsplan Weesperbuurt (deelraad, november 2006): Bestemmingsplan van de Weesperbuurt. Nota Wonen (deelraad, mei 2004): Dit is een kaderstellende nota op het gebied van wonen. Beleidsplan Integrale Handhaving plus Sectorale Uitwerking (dagelijks bestuur, september 2005): Het handhavingsbeleid van stadsdeel Amsterdam-Centrum is gebaseerd op de risicoanalyse. Gelet op de grote werkvoorraad worden er prioriteiten gesteld. Naast het stellen van prioriteiten worden maatregelen genomen zodat de uitvoering doelmatiger zal zijn. Notitie Richtlijnen sloop/nieuwbouw van orde 2 panden (dagelijks bestuur 14 juni 2005) Subsidieverordening Stedelijke vernieuwing 2005 stadsdeel Amsterdam-Centrum (deelraad, januari 2006): Deze verordening gaat over de richtlijnen voor subsidie in het kader van stedelijke vernieuwing. Strategische positie onroerend goed portefeuille 2004 (deelraad, december 2004): Dit is een kaderstellende nota voor het beheer van de vastgoedportefeuille. Deze notitie is begin 2008 door het dagelijks bestuur geëvalueerd. De notitie en de evaluatie vormen input voor het nieuw uit te werken vastgoedbeleid.
3.6.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren 6a
6b
6c
6d
6e
Afspraak Vaststellen van nieuw woningonttrekkingsbeleid
Indicator Door stadsdeelraad vastgesteld beleid
Uitkomst - Beleid is vastgesteld Afgerond Zie B2008 Vastgesteld beleid in 2007 Oplevering van Aantal nieuwbouwwonin nieuwbouwwoningen gen, met percentage voor 260 woningen, waarvan 45 (17,3%) sociale huur sociale huur 200 woningen, waarvan ≥ 15% sociale huur 200 woningen, waarvan ≥ 15% sociale huur 700 woningen, waarvan ≥ 15% sociale kernvoorrraad + (cumulatief) Herontwikkeling van Aantal herontwikkelde Nulmeting Inventarisatie in 2006 gereed leegstaande kantoren (naar kantoren naar woningen R2007 studie afgerond woningen met gemengde B2008 Doel wordt gehaald doeleinden; zie ook 11g) B2009 Herontwikkeling Vijzelhof en voortgang tweede pand (zie beleidstoelichting) Doel 2010 Herontwikkeling van twee kantoorpanden naar woningen met gemengde doeleinden (cumulatief) Realisatie van woningen Aantal woningen voor deze Nulmeting 294 rolstoelwoningen (rowo’s) en woningen in voor ouderen en doelgroep een beschermde omgeving (wibo’s) huishoudens met een zorgbehoefte R2007 2 B2008 60 B2009 60 Doel 2010 Realisatie van 150 nieuwe woningen voor deze doelgroepen (cumulatief) Wonen boven bedrijven Aantal woningen boven Nulmeting 40 per jaar bedrijven R2007 34 B2008 40 B2009 40 Doel 2010 Realisatie van tenminste 150 woningen (cumulatief)
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
55
6f
Afspraak Aanschrijven
Indicator Aantal aanschrijvingen actief
Aantal aanschrijvingen passief
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 60 per jaar 50 100 90 240 (cumulatief) 150 per jaar 112 150 150 600 (cumulatief) 160 per jaar 141 160 200 640 (cumulatief) 400 per jaar 347 400 400 1.600 (cumulatief) 10 per jaar 7 10 10 40 verstrekte subsidies behoud en herstel (cumulatief) Nulmeting N.v.t.
6g
Verstrekking van vergunningen reclame en welstand
Aantal vergunningen
6h
Handhaving reclame en welstand
Aantal handhavingszaken
6i
Verstrekking subsidies
Aantal verstrekte subsidies Behoud en Herstel (eenheden)
6j
Plan van aanpak nieuwe overgangsbepalingen reclame en welstand
Percentage van de gevelreclame in het gebied 1012 dat voldoet aan de B2009 verbeterde beleidsregels Doel 2010
6k
6l
Panden grootstedelijke cultuurinstellingen worden ofwel overgedragen aan centrale stad ofwel verhuurd conform het huurbeleid. Er komt een visie op de ontwikkeling van het Oosterdok
% van de panden van grootstedelijke cultuurinstellingen die zijn overgedragen danwel die conform huurbeleid worden verhuurd
25% Nulmeting + 40%
Nulmeting n.t.b.
B2009
100% van de 11 cultuurpanden zijn overgedragen aan de centrale stad. Doel 2010 100% Visie bestuurlijk vastgesteld Nulmeting Neen B2009 Visie in ontwikkeling Doel 2010 Visie bestuurlijk vastgesteld
Beleidstoelichting Wonen In 2007 is de Beleidsovereenkomst Wonen 2007-2011 afgesloten tussen de gemeente Amsterdam, de corporaties, de stadsdelen en de Huurdersvereniging Amsterdam. Integraal onderdeel van de Beleidsovereenkomst is de overeenkomst Bouwen aan de Stad, die in januari 2007 is afgesloten tussen de centrale stad en de corporaties. In plaats van afspraken over bijvoorbeeld 33% sociale kernvoorraad(+) woningen gelden voortaan aanbiedings afspraken per marktgebied. Stadsdeel Centrum zit samen met Oud-Zuid, Oud-West en Zuideramstel en Oostelijk Havengebied in één marktgebied. Bij aanbiedingsafspraken gaat het om vrijkomende woningen. Afgesproken is dat van de vrijkomende woningen 65% verhuurd wordt aan de primaire doelgroep (huishoudens met een laag inkomen, die in aanmerking komen voor een goedkope woning) en 20% aan de secundaire doelgroep (huishoudens met een inkomen tot de voormalige ziekenfondsgrens). Als het mogelijk is volgens het woningwaarderingsstelsel mag 5% duurder worden verhuurd. Voor de hele stad is afgesproken dat voor deze 15% het grootste deel wordt verhuurd aan middeninkomensgroepen voor een huur tussen de € 620 en € 950.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
56
Andere belangrijke afspraken in de Beleidsovereenkomst voor stadsdeel Centrum zijn: ■ de uitbreiding van het aantal in heel Amsterdam tot 2016 te verkopen woningen met 12.000 stuks; ■ het beperken van de CO² uitstoot door energiebesparing. In 2008 zal de Nota Wonen worden geactualiseerd. Volgens de nieuwe beleidsovereenkomst moeten de stadsdelen een woonvisie opstellen. De centraalstedelijke woonvisie vormt daarbij het kader. Bij discrepantie tussen de woonvisies van de stadsdelen en de voornemens van de corporaties heeft de centrale stad overigens een doorslaggevende rol. De Woonvisie stadsdeel Centrum tot 2012 zal in het najaar van 2008 door de deelraad worden vastgesteld. Tevoren zijn de corporaties en huurders- en bewonersorganisaties geconsulteerd. De conceptversie heeft vervolgens voor schriftelijke inspraak ter visie gelegen. Aandachtspunten voor het stadsdeel zijn: controle op de aanbiedingsafspraken, woningen voor middeninkomens, woningen en woonzorg voor ouderen (woonservicebuurten), woningruil “Van groot naar beter”, actie Zoeklicht, de Gedragscode splitsen Amsterdam. De implementatie van de woonvisie zal in 2009 worden ingevuld. Bouwtoezichtelijk Beleid Wet administratieve bepalingen omgevingsrecht (Wabo) In december 2007 heeft de Tweede Kamer ingestemd met de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). De planning in het wetgevingsproces was gericht op invoering van deze wet per 1 januari 2009. Nu de Eerste Kamer het wetsvoorstel niet voor het zomerreces 2008 plenair heeft behandeld, treedt de wet op zijn vroegst op 1 januari 2010 in werking. De voorbereiding hierop zal in 2009 moeten worden afgerond. De Wabo geeft de kaders aan van de nieuwe omgevingsvergunning: één geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, ruimte, natuur en milieu. De Wabo moet leiden tot een betere dienstverlening door de overheid aan burgers en bedrijven. Bij de omgevingsvergunning gaat het om één aanvraag bij één loket met één beslissing na één procedure met één beroepsgang en één toezichthouder. Het overgrote gedeelte van deze omgevingsvergunningen zal verleend worden door de gemeente. De vernieuwing van het vergunningstelsel leidt niet tot nieuwe of afwijkende toetsingscriteria. Tot de vergunningen die door de Wabo worden geïntegreerd, behoren in elk geval de bouwvergunning, de monumentenvergunning, de sloopvergunning, de gebruiksvergunning, de milieuvergunning en de kapvergunning. Voor de invoering van de Wabo in stadsdeel Centrum is een plan van aanpak vastgesteld. In ieder geval zal voldaan moeten worden aan de vereisten die door de Wabo aan gemeenten gesteld worden: ■ De gemeente moet één loket hebben ingericht voor de omgevingsvergunning. ■ De gemeente moet een aanvraag digitaal kunnen ontvangen. ■ De gemeente moet één vergunning kunnen afgeven voor de in de Wabo geïntegreerde of aangehaakte beschikkingen. ■ De gemeente moet gecoördineerd toezicht kunnen organiseren. ■ De gemeente moet kunnen optreden als één bestuursrechtelijk handhavingsorgaan. De Wabo geeft niet aan hoe deze eisen moeten worden ingevuld. De pilot ervaringen met de omgevings vergunning maken duidelijk dat dé aanpak voor de implementatie van de Wabo niet bestaat. De wijze waarop de omgevingsvergunning wordt ingevoerd in de eigen situatie, hangt af van hoe de gemeente nu haar zaken heeft georganiseerd en welke visie zij heeft op dienstverlening. Dit wordt in het stadsdeel op basis van het plan van aanpak uitgewerkt in een implementatieplan, in samenhang met een stedelijk project waarin de invoering van de Wabo wordt begeleid.
Overige Wetswijzigingen De bouwregelgeving is behoorlijk in beweging. In 2007 is de Woningwet (Ww) gewijzigd en daarnaast is op 1 juli de eerste tranche van de Wet kenbaarheid publiekrechtelijke bepalingen (Wkpb) ingegaan. Naar verwachting treedt op 1 oktober 2008 het Gebruiksbesluit in werking. De gebruiksvergunning wordt grotendeels vervangen door algemene regels op het gebied van de brandveiligheidsregels. Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening (Wro) van kracht geworden. Deze laatste wetsverandering heeft gevolgen voor de procedures rond de voormalige vrijstellingsbesluiten. Ook is met
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
57
deze wetswijziging de grondexploitatiewet van belang geworden, wat met name in de projectontwikkeling in stadsdeel Centrum gevolgen heeft (zie ook de paragraaf grondbeleid). In 2009 zal de tweede tranche van de Wet kenbaarheid publiekrechtelijke bepalingen worden ingevoerd. In 2009 zal er tot slot ook een nieuwe Wet Basisgegevens worden ingevoerd. Behoud en herstel Eind 2005 is het aantal panden in matige tot slechte staat geschat op 3500 tot 4000. In het meetbaar program akkoord 2006 -2010 is als doelstelling opgenomen om het aantal panden in matige tot slechte staat te verminderen naar een totaal van 2.000 tot 2.500. Het geschatte panden in matige tot slechte staat is gebaseerd op de resultaten van een in 1996 uitgevoerd globaal onderzoek. Om over een betrouwbaarder beeld te kunnen beschikken is in september 2007 gestart met een inventariserend onderzoek naar de kwaliteit. De opnames in het kader van dit onderzoek zijn per 1 juli 2008 afgerond. Uit de inventarisatie blijkt dat er vrijwel geen zeer slechte panden (code 4) aanwezig zijn. De resterende code 4 panden zijn meestal in planvorming opgenomen of de verbetering is al in uitvoering genomen. Ten aanzien van de panden die op basis van gemeten zetting en vervorming code 5 hebben gekregen wordt voorgesteld de programmering van het uitgebreide bouwtechnisch onderzoek (CFO-onderzoek) te baseren op monitoring door de buitendienst inspecteurs van het Bouwtoezicht. Daarbij worden panden welke doorgaand zettingsgedrag vertonen met voorrang geprogrammeerd. Panden waar dit niet het geval is, blijven gemonitord worden. Om de aanpak tot het verminderen van het aantal slechte panden in 2008 al te kunnen intensiveren, is in de stadsdeelbegroting 2008 geld vrijgemaakt om één van de instrumenten, het actief aanschrijven, te kunnen verdubbelen van 80 naar 160 stuks. In de voorliggende begroting 2009 zijn prioriteiten vrijgemaakt om 120 actieve aanschrijvingen in 2009 te kunnen financieren. Dit betreft casco-funderingsonderzoeken en personele capaciteit. Op basis van de inventarisatie en een keuze uit de mogelijke instrumenten (subsidie, leningen, begeleiding, etc.) zal eind 2008, begin 2009 besluitvorming plaats moeten vinden over de verdere aanpak van de behoud en herstel opgave. Handhaving Op 1 april 2007 zijn de Woningwet (Ww) en op 1 juli 2008 de Wet op de Ruimtelijke Ordening (Wro) gewijzigd. In beide wetten is de verplichting opgenomen dat iedere gemeente (stadsdeel) jaarlijks een handhavingsnota moet hebben over het werkingsgebied van de genoemde wetten. De bestaande handhavingsnota (sectorale uitwerking) is in 2008 geëvalueerd. Op basis van de evaluatie is een handhavingsprogramma voor de sector Bouwen en Wonen voor de jaren 2008 en 2009 gemaakt. De evaluatie en het programma worden in het najaar van 2008 vastgesteld. In 2009 zal het programma voor 2010 moeten worden vastgesteld. Procesbeschrijving Medio 2008 is de beschrijving van de belangrijkste procedures en werkprocessen voor het werkveld van de afdeling Vergunning en Handhaving (vergunningverlening en handhaving voor bouw en horeca) afgerond. De proces beschrijvingen zijn een hulpmiddel om de toetsing van bouwvergunningen gerichter en meer eenduidig uit te voeren. Landelijk is een toetsingsprotocol ontwikkeld. Naar verwachting zal de invoer van alle nu beschreven procedures in het procesmanagementsysteem voor de zomer van 2009 gereed zijn. Digitalisering pandenarchief Om het pandenarchief te ontsluiten voor verschillende gebruikers zullen de bouwdossiers worden gedigitaliseerd. Dit biedt nieuwe kansen op het gebied van digitale dienstverlening. De loketfunctie kan hierdoor gedeeltelijk verschuiven van het fysieke loket naar de internetsite van het stadsdeel. Het is een omvangrijk archief van 900 strekkende meter en bestaat uit archiefstukken die teruggaan tot het jaar 1900. Het is het streven de digitalisering in 2008 af te ronden. Hiermee is een investering van € 2,7 miljoen gemoeid, die in tien jaar wordt afgeschreven. Een uitvoeriger beschrijving van de hiermee samenhangende werkzaamheden is te lezen in het hoofdstuk bedrijfsvoering. Vastgoed Culturele instellingen In mei 2004 heeft het College van Burgemeester & Wethouders besloten dat onderzocht dient te worden of accommodaties met een grootstedelijke of bovenstedelijke cultuurfunctie- die nu eigendom zijn van de centrale stad en stadsdelen- anders gepositioneerd kunnen worden. De dienst Maatschappelijke Ontwikkeling en het
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
58
stadsdeel hebben hierop in 2005 een gezamenlijke bestuursopdracht geformuleerd met een overzicht van de in aanmerking komende panden. De expliciete uitwerking van deze bestuursopdracht is in een stroomversnelling geraakt door de ontwikkelingen rond de positionering van de Beurs van Berlage in de eerste helft van 2007 en het door het College van Burgemeester & Wethouders ingezette beleid vervat onder de noemer “Cultuur onder Dak”. De Beurs van Berlage is per 31 december 2007 overgedragen aan de centrale stad. Ten aanzien van elf andere accommodaties met een grootstedelijke cultuurfunctie bestaat het streven om deze per 31 december 2008 aan de centrale stad over te dragen. Het dagelijks bestuur heeft na intensief overleg met de wethouder Cultuur medio 2008 het principebesluit tot overdracht genomen; naar verwachting besluiten het College van Burgemeester & Wethouders en het dagelijks bestuur in het derde kwartaal 2008 definitief over de overdracht, waarna de beide raden hun instemming kunnen geven. Beheer en ontwikkeling onroerendgoedportefeuille Eind 2004 heeft de deelraad de nota ‘Strategische positie onroerendgoedportefuille’ vastgesteld. Hiermee is ondermeer een huurprijsbeleid vastgesteld. In het eerste kwartaal van 2008 heeft het dagelijks bestuur de evaluatie van deze nota vastgesteld. Naar aanleiding van deze evaluatie, het onderzoek van de Rekenkamer naar het vigerend beleid, het onderzoek van de deelraad naar de mogelijkheden van het stadsdeel als ontwikkelaar op de vastgoedmarkt, diverse ingediende raadsnotities én de wens van de deelraad om een strategisch aankoop beleid, streeft het dagelijks bestuur er naar om in 2008 nieuw vastgoedbeleid voor te stellen. Afstoten deel van het permanent bezit Ook in 2009 zal doorgegaan worden met het in erfpacht uitgeven van de woningen die de afdeling Vastgoed in bezit heeft. Dit is het gevolg van het raadsbesluit van 2004, waarin een taakstelling met betrekking tot de uitgifte van woningen is afgesproken. In 2007 is deze taakstelling door de deelraad verlengd tot en met 2009. Stedelijke Ontwikkeling Vernieuwingsoperatie bestemmingsplannen Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening in werking getreden. Voor 1 juli 2013 moeten alle bestemmingsplannen volgens de nieuwe wet zijn geactualiseerd. In 2009 zal het bestemmingsplan Oostelijke eilanden worden vastgesteld. Met de voorbereiding van het bestemmingsplan Plantage / Kadijken wordt gestart. Omzetten van kantoorpanden naar woningen In 2007 is een inventarisatie gehouden van de leegstaande kantoorpanden. Hieruit blijkt dat de dynamiek in grote kantoorpanden op dit moment in stadsdeel Centrum groot is en de markt is aangetrokken. Het grootste deel van de leegstaande en leegkomende kantoorpanden wordt opnieuw verhuurd. Er is geen structurele leegstand. Voor een aantal leegstaande kantoorpanden zijn bovendien ontwikkelingen in gang gezet om deze (gedeeltelijk) om te zetten in woningen. Deze zijn: ■ Voormalige Openbare Bibliotheek Prinsengracht ■ Noorderstraat 8 – 42 ■ Prins Hendrikkade 173 ■ Rokin 69 ■ Damrak 28 – 30 ■ Vijzelstraat 66 – 80 (Duijntjer) Het gebouw Duijntjer aan de Vijzelstraat 66-80 is met 24.000 m² bruto vloeroppervlakte het grootst van deze projecten en ook het verst in ontwikkeling. Van deze ruimte zal 12.000 m² worden ingezet voor werken (plint en etages) en ook 12.000 m² (etages) voor wonen. Naar het zich laat aanzien zal dit project in 2009 tot uitvoering worden gebracht. Andere grote panden Als het gaat om leegstaande andere grote panden, dan geldt voor de meeste panden dat (net als bij de leegstaande grote kantoorpanden) reeds een nieuwe invulling met kantoor- en/of andere niet-woonfuncties bekend of in ontwikkeling is. Ten aanzien van de leegkomende andere grote panden geldt bovendien dat veel van deze panden pas op termijn leegkomen. Ook hier is de structurele leegstand dus zeer beperkt. Een ontwikkeling waar de komende jaren actief op moet worden ingespeeld, is de huisvesting van de Universiteit van Amsterdam. De Universiteit werkt al geruime tijd aan het herplaatsen van verschillende faculteiten. Het ziet er naar uit dat verschillende panden in Amsterdam-Centrum betrokken zijn bij de herschikking van de Universiteit. Naar verwachting gaat het overgrote deel van de herschikking in 2010 en 2011 van start. Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
59
Grote projecten Haarlemmerplein De bouw is gestart in november 2006 en is per juli 2008 zo gevorderd dat de ondergrondse werkzaamheden vrijwel zijn afgerond. In afwachting van de uitspraak in de bodemprocedure die tegen de bouwvergunning was aangespannen bij de Raad van State kon doorgebouwd worden, omdat herhaaldelijk ingediende schorsings verzoeken steeds werden afgewezen. Op 2 juli 2008 heeft de Raad van State de appellanten echter deels in het gelijk gesteld. Dit betekent dat het stadsdeel de ingediende bezwaren opnieuw moet beoordelen en een nieuwe beslissing op bezwaar moet nemen. De Raad van State heeft in december 2006 het goedkeuringsbesluit met betrekking tot het bestemmingsplan vernietigd, omdat onvoldoende duidelijk was of het voldeed aan de eisen inzake luchtkwaliteit. Gedeputeerde Staten (GS) zouden het bestemmingsplan met een aangepast luchtkwaliteitsrapport in 2007 opnieuw goedkeuren. Tegelijkertijd vond een landelijke discussie plaats over de normen inzake luchtkwaliteit. Daardoor kon de nieuwe aanvraag om goedkeuring door GS pas in 2008 in behandeling worden genomen. Inmiddels had de Raad van State over andere bestemmingsplannen zeer strenge uitspraken gedaan met betrekking tot de luchtkwaliteit die van invloed waren op de uitspraak van de GS. Daardoor durfde GS ondanks het nieuwe rapport het niet aan het bestemmingsplan alsnog goed te keuren. Er komt nu een nieuw bestemmingsplan dat in augustus 2008 ter inzage zal worden gelegd. De luchtkwaliteit levert dan geen problemen meer op doordat de nieuwe wet Luchtkwaliteit op dit bestemmingsplan van toepassing is. In deze wet is de norm versoepeld. Ook de andere omstreden punten uit het bouwplan worden in het nieuwe bestemmingsplan aangepast. Het is mogelijk dat de bezwaarhebbenden opnieuw een procedure tegen dit bestemmingsplan zullen starten, maar bepalend voor de voortgang is of eventuele schorsingsverzoeken worden gehonoreerd. Voor de inrichting van het plein, waarvan de kosten worden meegenomen in de grondexploitatie van het plan, is in 2008 een nieuwe Nota van Uitgangspunten gemaakt. Een deel van de buurtbewoners heeft namelijk gevraagd niet het meest recente pleinontwerp, maar het destijds voor het bioscoopplan ontwikkelde ontwerp alsnog te realiseren. Er wordt nu opnieuw bekeken aan welke eisen het plein moet voldoen. De nieuwe Nota van Uitgangs punten wordt in september 2008 voor het eerst met de buurt besproken. Schievink De panden aan de Rozengracht 69 t/ 75 worden gerestaureerd ten behoeve van zeven sociale huurwoningen, twee vrije sector koopwoningen en winkelruimten op de beganegrond. De panden aan de Rozenstraat 64 t/m 76 worden gesloopt om plaats te maken voor 15 koopwoningen bestemd voor ouderenhuisvesting (55+). Het jaar 2008 is benut om al de benodigde vergunningen te verkrijgen. Tegen al de vergunningen zijn bezwaar, beroep en hoger beroepprocedures gevoerd. In de zomer van 2008 worden uitspraken van de Raad van State verwacht. Als dit geen aanleiding geeft tot vervolg procedures, kan in het najaar van 2008 gestart worden met slopen en saneren en kan in 2009 gestart worden met de bouw. De buurt is hiervan in juni 2008 op de hoogte gesteld door middel van een informatiebijeenkomst. Wiener Er wordt naar gestreefd om het bestemmingsplan Oostelijke Eilanden begin 2009 ter visie te leggen. De ontwikkeling Wiener maakt deel uit van dit plan. In deze periode zal ook de grondexploitatie aan de stadsdeelraad worden aangeboden. In het kader van de nieuwe grondexploitatiewet zullen de ontwikkelkosten bij de ontwikkelaar in rekening worden gebracht. Indien het niet mogelijk is om hierover een anterieure overeenkomst te sluiten met de ontwikkelaar Heijmans IBC zal aan het bestemmingsplan een exploitatieplan gekoppeld worden. Blaauwlakenblok In 2007 heeft de overdracht van het Blaauwlakenblok aan De Key plaatsgevonden. Dit jaar en volgende jaren zullen nog uitgaven plaatsvinden als gevolg van het feit dat afgesproken is dat het stadsdeel de kosten voor zijn rekening neemt van: het woonrijpmaken (sloop en de kosten ten behoeve van het kaal opleveren van te renoveren monumenten) en de renovatie van de infrastructuur. Deze kosten zijn opgenomen in de grondexploitatie. Het Blaauwlakenblok wordt voor rekening en risico door De Key verder afgemaakt. De verwachting is dat het blok in 2010 klaar is. Met het afronden van dit project is een stuk middeleeuwse stad in het centrum van Amsterdam opgeknapt. Het Blaauwlakenblok is in samenspraak met de betrokken bewoners opgeknapt
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
60
zodat - op de grens met de Wallen en tussen de bedrijvigheid van de grootstedelijke functies op de Dam en in de Kalverstraat – wonen en werken in een sociale en culturele omgeving gerealiseerd is. Het is een uitstekend voorbeeld van het behoud van functiemenging in de binnenstad. Cluster ARM Het gebied rond de Oudezijds Armsteeg wordt herontwikkeld en opgeknapt. Samen met partners als Stadsherstel, de Algemene Woningbouwvereniging en het Leger des Heils wordt dit opgepakt. De restauratie van het gemeente monument Oudezijds Voorburgwal 28 (Veilinghuisje) is in 2008 opgeleverd. Er is door Stadsherstel een bouw aanvraag ingediend voor de locatie van de door het stadsdeel aangekochte en gesloopte panden aan de Oudezijds Armsteeg 6-14. De start van de bouw wordt eind 2008 verwacht. Bijzonder is dat in dit plan en in het Veilinghuisje een kleine ambachtelijke brouwerij komt van Stichting de Prael met bijbehorende horeca en winkel. Het Leger des Heils ontwikkelt een plan voor zijn panden aan de Oudezijds Armsteeg 13-33. Medio 2008 is er overeenstemming bereikt met de eigenaar van Oudezijds Armsteeg 9-11, waardoor dit perceel in het plan kan worden meegenomen. Dit opent de mogelijkheid meer publieksgerichte functies op de begane grond te realiseren. Museum Amstelkring (Ons’ Lieve Heer op Solder) ontwikkelt een plan om het museum te verbeteren en de voorzieningen te geven die tegenwoordig van een modern museum verwacht mogen worden. In 2008 wordt het plan gepresenteerd. Haringpakkerstoren De ontwikkeling van het plan heeft vertraging opgelopen. Halverwege 2008 heeft de Welstandscommissie verklaard dat zij akkoord is met de plannen. Dit was een voorwaarde voor de ter visie legging van het bestemmingsplan. Naar verwachting wordt eind 2008 het plan ter visie gelegd zodat na het zomerreces 2009 het plan kan worden vastgesteld in de deelraad. In de eerste helft van 2009 zal een grondexploitatie worden opgesteld. Nog niet duidelijk is of al in 2009 begonnen kan worden met het daadwerkelijk bouwrijpmaken van het terrein. Artis (3e fase uitbreiding) Artis wil in de loop van 2009 starten met de uitvoering van de derde fase van de uitbreiding. Hiertoe dient het bestemmingsplan rechtskracht te krijgen; naar verwachting zal deze nog in 2008 worden goedgekeurd door Gedeputeerde Staten. Artis draagt zelf zorg voor de bouwplanontwikkeling en de financiering van de 3e fase (met behulp van de centrale stad). Het stadsdeel zal zorgdragen voor de woonbootverplaatsing vanuit het Entrepotdok. De procedure hiervoor is in 2008 gestart, de feitelijke verplaatsing zal in 2009 plaatsvinden naar de Oostenburgervaart. De kosten hiervan worden in de 3e fase exploitatie van Artis opgenomen en komen dus niet ten laste van het stadsdeel. Touwenterrein De bouwvergunning voor Touwen is in december 2007 verleend; in april 2008 heeft het dagelijks bestuur van stadsdeel Centrum besloten de bezwaren tegen de verleende bouwvergunning ongegrond te verklaren. De bodemsanering is in september 2008 afgerond. De start van de bouw zal uiterlijk in november 2008 plaatsvinden. Naar verwachting zullen de opleveringen begin 2010 plaats vinden. N43 Na de goedkeuring van het krediet voor N43, Cruquiuskade/Czaar Peterstraat in maart 2008 door de deelraad en in juni 2008 door de gemeenteraad, is er begonnen met de onderhandelingen met NS over de aankoop van grond. De aangekochte grond zal in 2009, samen met de grond die reeds van het stadsdeel is, volledig gesaneerd zijn. Als overeenstemming is bereikt over de aankoop van de grond en de vereiste juridische planologische procedures zijn doorlopen, zal naar verwachting begin 2010 begonnen worden met de bouw van de 115 levensduurbestendige woningen (waarvan 30 in de sociale sector en de overige in de vrije sector gepland), de half verdiepte supermarkt en de ondergrondse parkeergarage (die deels voor bezoekers en deels voor bewoners is gereserveerd). Eveneens zullen een grand café, een openbare bibliotheek en enkele winkelruimtes ontwikkeld worden. De eerste fase van de grondsanering is overigens in mei 2008 al afgerond. Voordat begonnen wordt met het door architectenbureau Kollhoff ontworpen gebouw, zal in 2009 het diepriool verplaatst zijn, een oplossing gevonden zijn voor de locatie van het transformatorhuisje en het gasregelstation en de laagwaterkering. Op zijn vroegst staat voor eind 2009 de bodemsanering van het tweede deel gepland. Hiervoor is ruim € 750.000 begroot. Tevens zullen in het kader van de grondexploitatie nog wat kleine werken worden uitgevoerd. Hiervoor is een bedrag van € 350.000 begroot in de grondexploitatie.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
61
N41 2e fase De panden Czaar Peterstraat 97-171, Lijndenstraat 20-28 en Conradstraat 140 zijn in 2006 op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst. Deze plaatsing betekent dat de voorgenomen aanpak van sloop-nieuwbouw weinig kans van slagen heeft. Daarom is aan Eigen Haard gevraagd een behoud en herstelplan te ontwikkelen. Eigen Haard heeft echter medio 2006 een aantal huurcontracten met een duur van vijf jaar afgesloten voor bedrijfs ruimten in de plint van dit blok. Dit betekent dat de uitvoering van behoud en herstel van het grootste deel (het middenstuk) op zijn vroegst in 2011 van start kan gaan. Voor de aanpak van de beide koppen van het blok heeft Eigen Haard een bouwplan in voorbereiding. Medio 2008 zal voor dit deel een peildatum worden aangevraagd. Tijdelijke Ouderenhuisvesting Groenmarktkade Het dagelijks bestuur heeft op in januari 2006 ingestemd met het voorstel om de Groenmarktkade aan te wijzen als locatie waar de Osira groep interim-huisvesting mag realiseren voor vijf jaar. De Osira groep heeft deze locatie nodig voor de tijdelijke huisvesting van de bewoners van het verzorgingshuis Bernardus, dat vervangen gaat worden door nieuwbouw. De start van de bouw is afhankelijk van de planning van de nieuwbouw van Bernardus (de tijdelijke periode mag beslist niet langer dan vijf jaar duren). Naar verwachting zal eind 2008 een bouwaanvraag worden ingediend. Op zijn vroegst zal daarom eind 2009 met de bouw van de tijdelijke huisvesting kunnen worden begonnen. Voorafgaand aan de start bouw zal het terrein worden gesaneerd. De bodemvervuiling is ontstaan ten gevolge van de voormalige gasfabriek die op de Appeltjesmarkt heeft gestaan. Zie ook de risicoparagraaf. Nieuwe Oostenburgerstraat e.o. Het project bestaat uit renovatie van 219 woningen in 29 panden. Van deze 29 panden zijn 27 een gemeentelijk monument. In 1985 hebben deze panden een kleine beurt gehad. De Alliantie ontwikkelt nu een renovatieplan voor ongeveer 160 woningen met funderingsherstel, en herindeling en samenvoeging van woningen. De peildatum voor de uitplaatsingen is rond oktober 2007 vastgesteld. Alle gerenoveerde woningen blijven in de sociale huur en huren voor de middeninkomens. De start van de bouw wordt in maart 2009 verwacht; eind 2009 de eerste oplevering en 2011 de laatste oplevering. Op de zuidelijke koppen van de twee bouwblokken aan de Nieuwe Oostenburgerstraat is de mogelijkheid om de gesloopte panden weer terug te bouwen mits de bandenboot een andere plek kan krijgen. In september 2007 is het SPvE in de inspraak geweest. Bestuurlijke besluitvorming over het SPvE ligt stil omdat eerst duidelijk moet zijn of de bandenboot verplaatst kan worden. Pas dan kan een definitief plan (SpvE) gemaakt worden voor de openbare ruimte . Elandsstraat 44 Op basis van het ingediende plan van Kennemerland Beheer zijn de onderhandelingen over de erfpachtaanbieding in een afrondende fase. Medio april 2007 is een bouwaanvraag ingediend voor twaalf woningen, één parkeergarage (tien parkeerplaatsen), circa 400 m² broedplaats en circa 420 m² tijdelijke leslokalen. Dit zou onder normale omstandigheden geleid hebben tot start van de bouw in het tweede kwartaal van 2008 en oplevering in het derde kwartaal van 2009. In april 2007 heeft echter de medezeggenschapsraad van de 14e Montessorischool een burgerinitiatief aangekondigd. De initiatiefgroep wilde dat het voormalige schoolgebouw en het nu onbebouwde terrein gelegen aan de Elandsstraat, tussen 42 en 68, geheel beschikbaar komt voor de school. De initiatiefgroep wil hiermee ruimte creëren voor naschoolse opvang en de mogelijkheid krijgen een gymnastieklokaal te realiseren. In mei 2008 heeft de Stadsdeelraad de raadsvoordracht met betrekking tot het burgerinitiatief vastgesteld. Dit besluit betekent het uitvoeren van een bouwproject op de locatie Elandsstraat 101. De aldaar gevestigde buurtvereniging wordt tijdelijk gehuisvest in het voormalige PPI-gebouw (Elandsstraat 44). De uitvoering van het project “Elandsstraat 44” van Kennemerland wordt daardoor circa drie jaar vertraagd. De optopping van de school vindt plaats door en in opdracht van het schoolbestuur. De herontwikkeling voor Ons Genoegen en de school zal worden uitgevoerd in nauwe samenspraak met de toekomstige gebruikers van het gebouw. Coalitieproject 1012 Het coalitieproject 1012 is een samenwerkingsverband tussen stadsdeel centrum en de centrale stad. Uit de zeer intensief opgepakte bestuursrechtelijke handhaving op malafide praktijken – vanuit de gebiedsgerichte aanpak van het noordelijk Wallengebied - is een beeld naar voren gekomen dat heeft geleid tot de conclusie dat er sprake is van een criminele infrastructuur in het postcodegebied 1012. Door een bundeling van de bestuurlijke krachten wordt actief ingezet op het verder ontmantelen van de criminele infrastructuur. Naast het terugdringen van de malafide praktijken wordt ook ingezet op een vermindering van het aantal criminogene functies, op locaties waar momenteel sprake is van een monocultuur. De bestuurlijke Hoofdstuk 3 | Programmaplan
62
samenwerking is bij besluit van het dagelijks bestuur van 4 december 2007 geformaliseerd. Vervolgens is gewerkt aan het strategiebesluit, waarin de uitgangspunten van de bestuurlijke samenwerking worden geconcretiseerd. Het strategiebesluit bevat een ruimtelijk-programmatisch toekomstperspectief voor het gebied met een verwervingsstrategie en een financiële paragraaf. Na de zomer van 2008 wordt het strategiebesluit voorgelegd aan het dagelijks bestuur en het college van Burgemeester & Wethouders om vrij te geven voor maatschappelijke consultatie. In het najaar van 2008 en begin van 2009 zal uitgebreid gesproken worden met het maatschappelijk veld. 2009 staat vanzelfsprekend in het teken van maatschappelijke consultatie en definitieve besluitvorming door zowel de deelraad als de gemeenteraad. Ondertussen worden lopende kansen, die passen in de uitgangspunten van het 1012-project benut. Het betreft het verwerven van aangeboden vastgoed door onze partners. Hiermee is in 2008 een start gemaakt en dit wordt in 2009 gecontinueerd. Het verwerven van vastgoed is immers een essentiële schakel bij de transitie van het gebied. Daarnaast is een aantal sleutelprojecten benoemd, die tot doel hebben om de transitie te bewerkstelligen. Deze sleutelprojecten fungeren als motor van de transitie van 1012. Voorbeelden van sleutelprojecten zijn de Rode Loper, ontwikkeling van het Beursplein, ontwikkeling van het Oudekerksplein en de ontwikkeling van het Fortisgebouw. Tevens worden alle bestuursrechtelijke instrumenten zo effectief mogelijk ingezet. Te denken valt aan het handhaven van bestemmingsplannen, het strikt toepassen van de wet Bibob en andere bestuursrechtelijke instrumenten. Onderzocht wordt of een nieuw bestemmingsplan voor het gebied kan bijdragen tot de noodzakelijke afname van criminogene functies zoals coffeeshops, telefoneerinrichtingen, minisupermarkten en andere functies. In het strategiebesluit zal kenbaar gemaakt worden welke planologisch-juridische instrumenten exact ingezet zullen worden. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Aankoop- en ontwikkelfunctie Vastgoed -155 -155 0 0 b Aanpak 1012 -200 -200 0 0 c Bijdrage aan stedelijk project regelgeving en handhaving -43 -35 0 0 d Casco funderingsonderzoeken -275 -275 0 0 e Dotatie onderhoudsreserve onroerend goed -1.000 0 0 0 f Implementatie Documentum: dossiers pandenarchief -300 0 0 0 g Implementatie Documentum: inrichting deelprojecten -111 0 0 0 h Implementatie Documentum: scannen dossiers -79 0 0 0 i Implementatie Documentum: tijdelijke extra capaciteit -86 0 0 0 j Invoeren processen in BWT4all -60 0 0 0 k Invoering gebruiksbesluit -94 -94 -94 -94 l Loodsfunctie -65 -65 -65 -65 m Proceskosten Wibaut aan de Amstel -125 0 0 0 n Uitvoering nieuwe wet op de ruimtelijke ordening -70 0 0 0 o Versnellen verbetering bouwkundige kwaliteit -223 0 0 0 p Vervolg project verbetering vastgoedregistratie -100 0 0 0 q Wetswijzigingen, vastgoedregistraties en applicatiebeheer -75 -75 -75 -75 Totaal -3.061 -899 -234 -234 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen r Afstoten erfpachttaken aan OGA 0 0 60 60 s Beleidsrust 0 0 0 0 t Besparing door digitalisering 0 180 180 180 u Bezuiniging ivm afronding project zuidelijke IJ-oevers 0 0 0 45 v Invoeren processen in BWT4all (dekking) 60 0 0 0 w Loodsfunctie (dekking) 65 65 65 65 x Minder projectmanagement en -ondersteuning 0 35 35 75 Totaal 125 280 340 425
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
63
Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Heffingen y Extra capaciteit Vergunningen Bouw -305 -305 -305 -305 z Kostenstijging Brandweercontract -110 -110 -110 -110 Totaal -415 -415 -415 -415 ISV-middelen aa Subsidie behoud en herstel -300 0 0 0 ab Versnelling verbetering bouwkundige kwaliteit (FUDO) -300 0 0 0 ac Visie op het Oosterdok -50 0 0 0 Totaal -650 0 0 0
Prioriteiten a. Aankoop en ontwikkelfunctie Vastgoed € 155.000 incidenteel Het stadsdeel heeft in 2004 een doelgroepgericht huurbeleid ingevoerd voor de huisvesting van groepen die op de markt niet of onvoldoende aan bod komen. Dit zijn ateliers voor kunstenaars, bedrijfsruimten voor starters en voor culturele instellingen. Het huidige vastgoedaanbod van het stadsdeel is plaatselijk nog onvoldoende om alle gewen ste doelgroepen te huisvesten. Op die manier is het lastig om overal een gewenste functiemenging te realiseren. Het huisvestingsaanbod voor doelgroepen kan vergroot worden door als stadsdeel een actiever aankoop -en ontwikkelingsbeleid uit te voeren. Hiervoor zal een uitvoeringsvoorstel worden opgesteld en zal capaciteit worden aangetrokken waar op dit moment niet in wordt voorzien: een profiel van makelaar, ontwikkelaar, vastgoedrekenaar en kostendeskundige. Bij het aantrekken van voldoende capaciteit wordt eveneens rekening gehouden met het project 1012. Naar verwachting nemen de aankopen in dit projectgebied de komende jaren toe. Voor het opstarten van de ontwikkel- en aankoopfunctie wordt voor de duur van twee jaar een prioriteit van jaarlijks € 155.000 gevraagd. Het is de bedoeling dat deze functie zich over twee jaar terugverdient. b. Aanpak 1012 € 200.000 incidenteel Het coalitieproject 1012 is in januari 2008 formeel ingesteld. Daarbij is een aantal uitgangspunten geformuleerd ten aanzien van de gewenste opwaardering van het postcodegebied 1012. Criminogene functies moeten worden bestreden en er moet een economische transitie van het gebied plaatsvinden. De beleidsvorming om dit ook daadwerkelijk te realiseren is in volle gang. In het “Strategiebesluit” worden de exacte beleidsdoelen en de daarbij behorende organisatorische gevolgen beschreven. Naar verwachting vindt de besluitvorming hierover, na consultatie met het maatschappelijk veld, nog in 2008 plaats. Vooruitlopend op dit besluit is het realistisch om te veronderstellen dat er ruimtelijk-planologisch extra inzet nodig zal zijn als gevolg van noodzakelijke bestemmingsplanwijzigingen. Dit houdt concreet in dat er minimaal een bestemmingsplanjurist, een steden bouwkundige en een bouwrechtjurist nodig zullen zijn. Hiervoor wordt incidenteel voor de duur van twee jaar € 200.000 aangevraagd. c. Bijdrage stedelijk project regelgeving en handhaving € 43.000 en € 35.000 incidenteel in 2009/2010 Eén van de ambities uit het bestuursakkoord tussen centrale stad en stadsdelen is het opzetten van een stedelijk (actie)programma Regelgeving & Handhaving voor de periode 2007 - 2010. Voor de programmaorganisatie is gedurende deze vier jaar jaarlijks een vast budget nodig. Daarnaast moeten al naar gelang de thematiek van het jaar jaarlijkse werkbudgetten worden vrijgemaakt. Voor 2009 bedraagt de bijdrage van stadsdeel Centrum € 43.000 en voor 2010 € 35.000. d. Casco-funderingsonderzoeken € 275.000 incidenteel In het meetbaar programakkoord 2006 – 2010 is één van de doelstellingen het terugbrengen van het aantal panden in slechte of matige staat van 3.500 tot 4.000 naar een totaal van 2.000 tot 2.500. Om deze vermindering te bereiken worden verschillende instrumenten ingezet. In 2009 wordt vanuit de algemene middelen € 275.000 vrijgemaakt voor de casco-funderingsonderzoeken en vanuit het ISV (zie punt ab) € 300.000. Met deze middelen kunnen 115 inspectieputten (€ 5.000 per stuk) worden gegraven. Op basis van de resultaten van de inspecties wordt vervolgens een aanschrijvingsprogramma opgesteld. e. Toevoeging reserve Onderhoud onroerend goed € 1.000.000 incidenteel Op 16 december 2004 is door de deelraad de notitie “Strategische positie onroerendgoedportefeuille stadsdeel Amsterdam-Centrum” vastgesteld. Daarin wordt aangegeven dat een (onderhouds-)reserve van € 3 miljoen
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
64
nodig is. Eind 2007 was de reserve leeg. Bij de bestemming van het jaarresultaat 2007 is € 2 miljoen aan de reserve toegevoegd. Met het voorstel om nog € 1 miljoen toe te voegen aan de reserve, bereikt deze zijn gewenste niveau. f. – i. Implementatie Documentum In 2006 is besloten Documentum aan te schaffen als stadsdeelbreed documentmanagementsysteem (DMS) voor het digitaliseren van werkprocessen en archieven. Het uitgangspunt van de aanschaf én implementatie van Documentum is dat alle digitale documentaire informatie op één plek wordt opgeslagen. De stappen voor de implementatie vallen uiteen in diverse onderdelen. f. Dossiers pandenarchief op de werkvloer € 300.000 incidenteel Bij het opstellen van de kredietaanvraag voor de digitalisering van de bouwdossiers is geen rekening gehouden met de dossiers op de werkvloer van de sector Bouwen en Wonen. Het gaat om circa 100 meter archief. De kosten voor het voorbewerken ten behoeve van de scanleverancier en het scannen van de bouwdossiers bedragen € 300.000. g. Inrichting deelprojecten € 111.000 incidenteel De implementatie van Documentum is in 2007 gestart met ondermeer de deelprojecten digitalisering van de bouw, gebruiks- en exploitatievergunningen van de sector Bouwen en Wonen. Voor de inrichting van archieven en documentstromen is in de begroting uitgegaan van € 192.000. De Europese aanbesteding voor de deelprojecten van de sector Bouwen en Wonen is € 111.000 hoger uitgevallen. Het verschil moet nog gefinancierd worden. h. Scannen van dossiers € 79.000 incidenteel De Europese aanbesteding van de scanleverancier is in 2008 afgerond. In de loop van 2009 kan gestart worden met het scannen van de gebruiks- en exploitatievergunningen van de sector Bouwen en Wonen. De kosten voor het scannen van deze dossiers zijn begroot op € 79.000. i. Tijdelijke extra capaciteit € 86.000 incidenteel Voor het digitaliseringsproject, het inrichten van processen in een digitale omgeving en het begeleiden van de schoning van de archieven is tijdelijk extra capaciteit benodigd. Het is een omvangrijk project. De kosten voor de extra capaciteit zijn begroot op € 86.000. j. Invoeren processen in BWT4all € 60.000 incidenteel In 2007 en 2008 zijn de procesbeschrijvingen voor de afdeling Vergunning en Handhaving voltooid. In 2008 is eveneens een quick scan gedaan naar de inrichting en het gebruik van BWT4all. Dit heeft geleid tot aanbevelingen. Het is de bedoeling deze aanbevelingen gelijk mee te nemen bij het invoeren van de processen in BWT4all. Ook worden dan checklists en vernieuwde brieven ingevoerd. Voorgesteld wordt om hiervoor een projectleider aan te trekken, zodat de aandachtspunten techniek, bedrijfsvoering en werkcultuur evenredige aandacht krijgt. De kosten zijn geraamd op € 60.000. k. Invoering gebruiksbesluit € 94.000 structureel Met ingang van 2009 zal het nieuwe Gebruiksbesluit landelijk worden ingevoerd. Het Gebruiksbesluit heeft tot doel om de regels op het gebied van brandveiligheid te uniformeren. Dit houdt in dat het stelsel van gebruiksvergunningen grotendeels vervangen wordt door algemene regels. Volgens het Ministerie van VROM zullen 80 tot 90% van alle gebruiksvergunningen komen te vervallen en worden deze vervangen door een melding. Voor stadsdeel Centrum wordt verwacht dat na invoering van het Gebruiksbesluit 70% van de gebruiksvergunningsplichtige panden komt te vervallen. Dit leidt tot een evenredige daling van de opbrengst uit leges; structureel € 94.000. Het samenhangende werk wordt verschoven van vergunningverlening naar handhaving ter plaatse. l. Loodsfunctie € 65.000 structureel Om vraag en aanbod op de vastgoedmarkt beter op elkaar te laten aansluiten, wordt voorgesteld in het stadsdeel een loodsfunctie in het leven te roepen. In de huidige situatie komen initiatiefnemers her en der bij stadsdeel en gemeente binnenvallen met vragen. Dat is niet te voorkomen. Er is echter behoefte aan één persoon die bij al die “binnenval-adressen” informatie verzamelt. Deze coördinator onderhoudt ook contacten met mensen binnen en buiten de gemeente die kennis hebben van locaties en de markt. Voorgesteld wordt om de loodsfunctie structureel in de formatie te verankeren. Dekking van deze € 65.000 kan worden gevonden binnen de formatie van de afdeling Vastgoed (punt. w., zie hieronder).
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
65
m. Proceskosten Wibaut aan de Amstel € 125.000 incidenteel Het in 2001 vastgestelde Masterplan Wibautas is tot op heden niet uitgevoerd. Vanwege verschillende ontwikkelingen aan de Wibautas is bij het college van Burgemeester & Wethouders en het stadsdeelbestuur van Oost/-Watergraafsmeer een sterke behoefte gegroeid om meer ruimtelijke samenhang en kwaliteit aan en in de omgeving van de Wibautstraat te creëren. Besluitvorming hierover vindt nog in 2008 plaats. Het Masterplan Wibautas en het coalitieproject Wibaut aan de Amstel strekken zich ook uit tot op het grondgebied van stadsdeel Centrum; met name Weesperstraat, Weesperplein en het mr.Visserplein. De stedenbouwkundige en verkeerskundige samenhang van de ontwikkelingen in de omgeving van het centrumdeel van de Wibautas, (herontwikkeling Roeterseiland, Masterplan Artis, Hermitage, mogelijke bouw stadsdeelkantoor, campus Hogeschool van Amsterdam, herinrichting mr. Visserplein, initiatief stichting Groot Waterloo) maken afstemming en samenwerking met het coalitieproject wenselijk. Tevens biedt het project de gelegenheid de ambities voor wat betreft ontwikkeling en ontsluiting van de oostelijke binnenstad, in het kader van de bestuursopdracht Centrum Oost, vorm te geven en te ontwikkelen. Voorgesteld wordt om voor het projectmanagement en het uitvoeren van deelonderzoeken in 2009 € 125.000 vrij te maken. n. Uitvoering nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening € 70.000 incidenteel Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening (Wro) in werking getreden. Deze heeft een incidenteel capaciteitsbeslag tot gevolg: het vervallen van de procedures artikel 19.1 en 19.2 leidt ertoe dat nieuwe bestemmingsplannen moeten worden opgesteld en er geanticipeerd moet worden op de striktere termijn in de wet. Voorts wordt in 2009 een facetbestemmingsplan conform de nieuwe Wro gemaakt waarin alle bestemmingswijzigingen voortvloeiend uit het horecabeleidsplan worden opgenomen. Het gaat hier met name om het omzetten van en het toevoegen van nieuwe horecacategorieën. Tenslotte vergt de nieuwe Wro incidenteel extra tekencapaciteit als gevolg van de wettelijke verplichting alle bestemmingsplannen te digitaliseren. Verwacht wordt dat met incidentele capaciteit voor € 70.000 deze taken kunnen worden ingevuld. o. Versnellen verbeteren bouwkundige kwaliteit € 223.000 incidenteel In het meetbaar programakkoord 2006 – 2010 is één van de doelstellingen het terugbrengen van het aantal panden in slechte of matige staat van 3.500 tot 4.000 naar een totaal van 2.000 tot 2.500. Om dit te bereiken worden verschillende instrumenten ingezet. Voor casco-funderingsonderzoeken wordt € 575.000 vrijgemaakt (zie punt ab). Verder wordt als incidentele prioriteit € 222.750 vrijgemaakt. Deze prioriteit is bestemd voor de selectie en begeleiding van de onderzoeken én voor het verhogen van het aantal actieve aanschrijvingen van 80 naar 115-120 panden. Realisatie zal plaatsvinden door inhuur van personeel van derden of uitbesteding aan een bouw- en constructiebureau. p. Vervolg project verbetering vastgoedregistratie € 100.000 incidenteel In 2008 is een bedrag van € 200.000 toegekend voor de uitvoering van het project verbetering vastgoedregistratie. Dit heeft in 2008 al de nodige successen opgeleverd, de administratieve oplevering van 75 woningen, het oplossen van spookadressen alsmede het aanpassen en afstemmen van databestanden met andere diensten. Het blijkt nodig het project in 2009 met een half jaar voort te zetten. De kosten hiervan bedragen € 100.000. q. Wetswijzigingen, vastgoedregistraties en applicatiebeheer € 75.000 structureel Als gevolg van nieuwe wetten en wetswijzigingen (WKPB, WABO, Burgerservicenummer, Woningwet, WRO, Basisregistraties en Gebruiksbesluit) is aanpassing van de informatiesystemen en werkprocessen noodzakelijk. Daarnaast zal op grond van verbetering van dienstverlening aan de burger sneller en betere informatie gepresenteerd moeten worden. Dit betreft ondermeer: ■ Het digitaal ontsluiten van (bron)informatie voor de frontoffice en bewoner ■ Het verder ontwikkelen en bijhouden van het geografisch informatiesysteem ■ Het invoeren en bijhouden van een digitaal bouwloket Aangezien een groot deel van deze taken structureel in de organisatie moet worden belegd, wordt voorgesteld hiervoor een structurele prioriteit van € 75.000 vrij te maken. Bezuinigingen en inkomstenverhogingen r. Afstoten erfpachttaken aan het OGA € 60.000 structureel m.i.v. 2011 Zoals hiervoor aangegeven worden de taken op het gebied van erfpachtbeheer gecentraliseerd. Het voorstel is om 1,0 fte aan te wenden als dekking voor de loodsfunctie (l) en de resterende 0,95 fte, oftewel € 60.000, met ingang van 2011 te bezuinigen.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
66
s. Beleidsrust € 33.000 incidenteel De in 2008 opgevoerde bezuiniging op beleidscapaciteit van € 33.000 blijkt niet uitvoerbaar. Er is integendeel sprake van een allengs groter tijdsbeslag dat vanuit verschillende geledingen op de beleidscapaciteit wordt gelegd (rekenkameronderzoeken, artikel 213 A-onderzoeken, rapportages in het kader van de P&C-cyclus, bijdragen aan verschillende projecten en pré-advisering moties en amendementen). Om deze reden wordt voorgesteld de voorgenomen bezuiniging niet te effectueren. t. Besparing door digitalisering Bouwen en Wonen € 180.000 structureel m.i.v. 2010 De doelstellingen van digitalisering zijn enerzijds om te voldoen aan de archiefwetgeving en anderzijds om een betere dienstverlening te realiseren. Bovendien is de verwachting dat door de digitalisering van de archieven de werkprocessen worden bekort. Tegenover de investeringen in de implementatie Documentum wordt een besparing verwacht bij de sector Bouwen en Wonen van € 180.000, oftewel drie voltijds formatieplaatsen. u. Bezuiniging ivm afronding project zuidelijke IJ-oevers € 45.000 structureel m.i.v. 2012 De projecten Westerdoks -en Oosterdokseiland zijn eindig. Naar verwachting is de overdracht ultimo 2011 zo ver gevorderd dat het niet meer nodig is hiervoor drie dagen per week een functionaris vrij te houden. Voorgesteld wordt deze 0,6 fte met ingang van 2012 te bezuinigen. v. Dekking invoeren processen in BWT4all € 60.000 incidenteel Hiervoor is de prioriteit beschreven met betrekking tot de invoering van werkprocessen en de aanbevelingen voortkomend uit de quick-scan van BWT4all. Deze post dient als dekking voor de prioriteit. De dekking komt voort uit de vrijval van kapitaallasten van BWT4all. Het systeem is namelijk financieel afgeschreven en nog niet vervangen. w. Dekking loodsfunctie € 65.000 structureel De taken op het gebied van erfpachtbeheer worden weer gecentraliseerd en ondergebracht bij het Ontwikkelings bedrijf. In de organisatiestructuur van Vastgoed is 1,95 fte medewerker verwerving en erfpacht ondergebracht. Met het afstoten van taken op het gebied van erfpachtbeheer kan ook deze formatie anders worden ingezet. Voorgesteld wordt om 1,0 fte te gebruiken als dekking voor de in te stellen loodsfunctie. x. Minder projectmanagement en ondersteuning € 35.000 vanaf 2010, € 75.000 vanaf 2012 Het aantal actief te begeleiden projecten in het kader van grondexploitaties en bodemsaneringen neemt al een aantal jaar af. Daarvoor in de plaats worden projecten ondersteund die primair een taak van de markt zijn en waarvoor het stadsdeel een verantwoordelijkheid heeft in het kader van bouwregelgeving en toetsing aan het bestemmingsplan. Het ondersteunen van marktinitiatieven is niet een primaire taak van de overheid. Voorgesteld wordt om 0,5 fte projectmanagement en 0,5 fte assistent-projectmanagement te bezuinigen. Heffingen y. Extra capaciteit voor de afdeling Vergunningen Bouw € 305.000 structureel dekking leges Het aantal bouwaanvragen is de afgelopen jaren gestegen met ongeveer 10% per jaar. Tot nu toe is dat niet gepaard gegaan met een formatieve uitbreiding van de afdeling. Wel worden ieder jaar inhuurkrachten ingezet om de aanvragen in behandeling te nemen. Dit wordt dan met begrotingswijziging gedekt uit de hogere opbrengsten uit bouwgerelateerde leges. In 2007 is een quick-scan gedaan naar het functioneren van de afdeling. Op basis van de volume-effecten en dit onderzoek wordt voorgesteld de afdeling uit te breiden met drie fte bouwplantoetsers en 2,5 fte secretariaatsfunctie. Deze laatste functionarissen zullen ondermeer worden ingezet om de administratieve taak van de bouwplantoetsers te verlichten. Evenals de inhuurkrachten in de afgelopen jaren wordt de formatieve uitbreiding gedekt uit leges. z. Kostenstijging Brandweercontract € 110.000 structureel dekking leges Met ingang van 2007 betaalt het stadsdeel voor de kosten van de Brandweer op het gebied van advisering op vergunningverlening (verschillende vergunningen) en toezicht en controle op gebruiksvergunningsplichtige objecten. Hiervoor is in 2007 een jaarcontract afgesloten. De werkelijke urenbesteding van de Brandweer lag in 2007 boven het afgesloten contract. Op basis hiervan is voor 2008 een nieuw jaarcontract opgesteld. De totale kosten van het contract in 2008 liggen € 110.000 boven de budgetten die hiervoor in 2007 zijn vrijgemaakt. Het is de verwachting dat deze extra kosten ook in 2009 en latere jaren zullen worden gemaakt. De stijging is structureel en op grond van het verplicht afnemen van de taken van de Brandweer ook onvermijdelijk. Alle meerkosten hebben betrekking op de advisering in het kader van vergunningverlening. De kosten behoren dus in de tariefstelling van de leges te worden meegenomen en daaruit te worden gedekt.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
67
ISV-middelen aa. Subsidie behoud en herstel € 300.000 incidenteel In het meetbaar programakkoord 2006 – 2010 is één van de doelstellingen het terugbrengen van het aantal panden in slechte of matige staat van 3.500 tot 4.000 naar een totaal van 2.000 tot 2.500. Om deze vermindering te bereiken worden verschillende instrumenten ingezet. Eén van die instrumenten is het subsidie-instrument. Op grond van de subsidieverordening Stedelijke Vernieuwing stadsdeel Amsterdam-Centrum 2005 kunnen eigenaren van aanschrijvingswaardige panden een aanvraag om een bijdrage indienen. Dit is vigerend beleid. Voorgesteld wordt om voor 2009 hiervoor uit het ISV een bedrag van € 300.000 vrij te maken. Bij de herijking van het beleid inzake behoud en herstel (naar alle waarschijnlijkheid begin 2009) zal worden nagegaan of het subsidie-instrument voldoende effectief is. ab. Versnelling verbetering bouwkundige kwaliteit FUDO € 300.000 incidenteel Een ander middel dat ter verbetering van de bouwkundige kwaliteit van panden wordt ingezet is het cascofunderingsonderzoek. Hiervoor wordt uit de algemene middelen € 275.000 vrijgemaakt. Zie hiervoor onder d. Dit bestedingsvoorstel van € 300.000 ten laste van het ISV heeft dezelfde inhoud, alleen de financiering is anders. Gecombineerd leveren beide bestedingen voldoende financiële ruimte om 115 inspectieputten te graven. ac. Visie op het Oosterdok € 50.000 incidenteel Op dit moment is de ontwikkeling van het Oosterdokseiland in volle gang. De verwachting is dat eind 2011 het gebied wordt overgedragen aan stadsdeel Centrum. De kaders voor de huidige plannen zijn weliswaar uitgewerkt, maar er ontbreekt een samenhangend toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen en initiatieven voor het Oosterdok (water en aangrenzende kades). Bovendien ontbreekt er een visie op de samenhang tussen het Oosterdokseiland en de huidige stadsdeelgrenzen en dan met name de Prins Hendrikkade en de aansluiting op de oostelijke binnenstad. In samenhang met de omgeving zal een breed gedragen visie voor het Oosterdok worden ontwikkeld. De kosten hiervan zijn geraamd op € 50.000. 6.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Vergunningen bouwen en wonen -6.222 -6.111 -6.987 -876 Bouwtoezicht -2.653 -2.980 -3.521 -541 Exploitatie onroerend goed -13.271 -8.063 -8.040 23 Vastgoedregistratie -883 -843 -736 107 Beleid gebouwde omgeving -674 -527 -584 -57 Stedelijke ontwikkeling -1.243 -1.446 -1.163 283 Projecten bouwen en wonen -2.797 -3.402 -3.497 -95 ISV Stedelijke ontwikkeling -2.315 -2.064 -923 1.141 Grondexploitatie projecten bouwen en wonen -6.457 -6.106 -4.841 1.265 Bestuurshulp -518 -713 -674 39 Totaal lasten -37.033 -32.255 -30.966 1.289 Baten Vergunningen bouwen en wonen 6.230 6.387 6.096 -291 Bouwtoezicht 274 178 178 0 Exploitatie onroerend goed 13.336 7.330 7.330 0 Vastgoedregistratie 93 25 26 1 Beleid gebouwde omgeving 0 0 0 0 Stedelijke ontwikkeling 113 28 30 2 Projecten bouwen en wonen 543 456 56 -400 ISV Stedelijke ontwikkeling 2.315 2.064 923 -1.141 Grondexploitatie projecten bouwen en wonen 5.757 6.106 4.841 -1.265 Bestuurshulp 0 0 0 0 Totaal baten 28.661 22.574 19.480 -3.094 Saldo programma exclusief reserves -8.372 -9.681 -11.486 -1.805
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
68
Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Toevoegingen aan reserves Grondexploitaties -31 0 0 0 Onderhoud onroerend goed -231 -2.000 -1.000 1.000 Verevening onroerend goed -3.995 0 0 0 Woningonttrekking -279 0 0 0 Totaal toevoegingen -4.536 -2.000 -1.000 1.000 Onttrekkingen aan reserves Grondexploitaties 700 0 0 0 Onderhoud onroerend goed 1.873 0 0 0 UNA-gelden 239 0 0 0 Verevening onroerend goed 1.621 400 400 0 Woningonttrekking 13 0 0 0 Totaal onttrekkingen 4.446 400 400 0 Saldo programma inclusief reserves -8.462 -11.281 -12.086 -805
Toelichting Lasten Vergunningen bouwen en wonen De stijging van de lasten met € 876.000 wordt veroorzaakt door de prioriteiten voor digitalisering (totaal 576.000) en de uit de heffingen te dekken extra capaciteit voor de afdeling Vergunningen Bouw (€ 305.000) en de kosten stijging van het Brandweercontract (€ 110.000). Hiertegenover staat dat de apparaatskosten in vergelijking met de begroting 2008 na eerste wijziging lager zijn. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat de kosten van uitzend krachten in de primaire begroting 2009 lager zijn. Bouwtoezicht De stijging van de lasten ter grootte van € 541.000 komt vooral voort uit de prioriteiten ten laste van de algemene middelen op het gebied van casco-funderingsonderzoeken (€ 275.000) en de versnelling van de verbetering van de bouwkundige kwaliteit (€ 222.750). Daarnaast heeft de nominale ontwikkeling van met name de loonkosten ook een effect op dit product. Exploitatie onroerend goed De begroting van dit product is in vergelijking tot de gewijzigde begroting 2008 nauwelijks aangepast. Dit houdt in dat de begroting is afgestemd op het permanent beheer van vastgoed exclusief de beurs van Berlage, maar inclusief de elf eventueel aan de centrale stad over te dragen cultuurpanden. Indien de cultuurpanden in 2008 of 2009 worden overgedragen, zal de begroting worden aangepast. Het verschil van € 23.000 tussen de begrotingen 2008 en 2009 wordt overigens veroorzaakt doordat een deel van de kosten van Vastgoed voor het eerst in 2009 aan het product beleid gebouwde omgeving worden toegerekend. Vastgoedregistratie Het grootste verschil op dit product is dat in 2008 voor de inhaalslag vastgoedregistratie een prioriteit van € 200.000 is vrijgemaakt en dat in 2009 voor het afronden van deze inhaalslag nog slechts € 100.000 benodigd is. Het overige verschil van € 7.000 wordt veroorzaakt doordat in 2008 een incidentele prioriteit voor software in verband met wetswijzigingen gedeeltelijk aan dit programma werd doorbelast en in 2009 niet meer. Beleid gebouwde omgeving De stijging van de lasten wordt per saldo veroorzaakt door dalende kosten op het gebied van ruimtelijk beleid en bouwtoezicht en nieuw begrote kosten op het terrein van beleidsontwikkeling Vastgoed.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
69
Stedelijke ontwikkeling De daling van de kosten wordt enerzijds veroorzaakt doordat in de begroting 2008 een amendement van € 100.000 is verwerkt om initiatieven ter verbetering van de toegankelijkheid voor mensen met een functie beperking te stimuleren. Van dit amendement is € 85.000 aan het product stedelijke ontwikkeling toegevoegd. Anderzijds is daling van capaciteitsinzet op het gebied van stedelijke ontwikkeling (subsidies, rayonmanagement) debet aan de lagere kosten. Deze tendens is al enige jaren aan de gang. De tijdsbesteding verschuift naar vergunningverlening en handhaving. Projecten Bouwen en Wonen De kostenstijging wordt veroorzaakt door vrijgemaakte prioriteiten voor het project 1012 (€ 200.000) en Wibaut aan de Amstel (€ 125.000), een stijging als gevolg van nominale ontwikkelingen en een wijziging van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) waardoor een opbrengst voor het project Zeedijk en Warmoesstraat niet langer via de exploitatie aan de voorziening met dezelfde naam wordt gedoteerd. Hiermee is € 390.000 gemoeid. Zie ook de baten. ISV stedelijke ontwikkeling De wijziging van de BBV heeft ook en in sterkere mate betrekking op het ISV. In de begroting 2008 werd de ISV-bijdrage van de centrale stad bij de baten en lasten begroot en werden de afzonderlijke bestedingen rechtstreeks verantwoord op de voorziening ISV. Als gevolg van de wijziging BBV wordt dit omgedraaid. De bijdrage van de centrale stad wordt rechtstreeks op de voorziening ISV geboekt en de bestedingen worden zichtbaar in de lasten. Dit houdt ook in dat afzonderlijke ISV-bestedingen op verschillende programma’s worden begroot. Onder het product ISV stedelijke ontwikkeling komen alleen omzetramingen van ISV-projecten terecht die betrekking hebben op het programma Bouwen en Wonen. Voor de volledigheid: deze kunnen ook betrekking hebben op bestedingsvoorstellen uit voorgaande jaren. Grondexploitatieprojecten Van de grondexploitatieprojecten wordt jaarlijks een omzetraming gemaakt. Deze is per definitie kostendekkend. Voor 2009 wordt een substantiële omzet (> € 750.000) verwacht voor de projecten: ■ Haarlemmerplein ■ Schievink ■ Cluster Konijn en ■ Blaauwlakenblok Bestuurshulp De kosten voor bestuurshulp zijn in 2009 iets lager geraamd dan in 2008 door een lagere urenraming voor bezwaar en beroep beschikkingen door de inhoudelijk behandelende afdelingen. Baten Vergunningen Bouwen en Wonen De begrote baten in 2009 zijn lager doordat: ■ de leges gebruiksvergunningen voor een bedrag van € 94.000 zijn afgeboekt; ■ bij suppletoire wijziging in 2008 een incidentele bijdrage van € 100.000 van het Coördinatieteam Wallen is begroot; ■ de opbrengst uit bouwvergunningen in 2009 per saldo € 97.000 lager zijn begroot dan in 2008. Projecten Bouwen en Wonen De begrote baten zijn vooral neerwaarts bijgesteld omdat de bijdrage van de centrale stad ten behoeve van het project Zeedijk en Warmoesstraat niet meer zijn begroot. Conform de gewijzigde BBV worden deze opbrengsten ad € 390.000 rechtstreeks ten gunste van de voorziening werkgelegenheidsimpuls Zeedijk en Warmoesstraat geboekt. Er worden overigens geen uitgaven meer ten laste van dit project verwacht en dus ook geen onttrekking aan de voorziening. Het activum Zeedijk en Warmoesstraat is ultimo 2008 afgeschreven. ISV Stedelijke Ontwikkeling De baten van ISV zijn gelijk aan de lasten. Bij de lasten is het verschil in omzet al uitgelegd.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
70
Grondexploitatieprojecten De baten van grondexploitatieprojecten zijn per definitie gelijk aan de lasten. De omzetraming 2009 is lager dan 2008. Er zijn de afgelopen jaren meer projecten afgesloten dan geopend. Toevoegingen aan reserve Onderhoud onroerend goed In de begroting 2009 is een incidentele prioriteit opgenomen om € 1 miljoen toe te voegen aan de reserve Onderhoud onroerend goed. Deze toevoeging zou de reserve op een omvang van € 3 miljoen brengen.
Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling Vergunningen bouwen en wonen Bouwtoezicht Exploitatie onroerend goed Vastgoedregistratie Beleid gebouwde omgeving Stedelijke ontwikkeling Projecten bouwen en wonen ISV Stedelijke ontwikkeling Grondexploitatie projecten bouwen en wonen Bestuurshulp 0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
8.000
9.000
10.000
( x c 1.000 ) Lasten
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Baten
Toevoeging
Onttrekking
71
3.7 Welzijn, zorg, sport en diversiteit 3.7.1 Omschrijving van het programma Het tot stand brengen en onderhouden van een vraaggericht aanbod aan voorzieningen voor de doelgroepen ouderen, gehandicapten en bewoners van stadsdeel Centrum die een economische of sociaal zwakkere positie hebben, op het terrein van welzijn en zorg, ongeacht sekse, leeftijd, geaardheid en herkomst. Het tot stand brengen en onderhouden van een vraaggericht aanbod aan voorzieningen op het terrein van participatie in de zin van bewonersbetrokkenheid en informatie en advies. Tevens meer mensen, met name jongeren en ouderen, stimuleren tot meer beweging. Ter ■ ■ ■ ■ ■
realisatie van dit programma wordt de volgende producten geleverd: Anti-armoedebeleid Participatie/sociale cohesie Zorg (o.a. Wet maatschappelijke ondersteuning en Ouderen) Diversiteit Sport
De producten worden mede gerealiseerd door welzijnsinstellingen en organisaties die een subsidie ontvangen van het stadsdeel. De aansturing van welzijnsinstellingen en organisaties is onderdeel van het programakkoord 2006-2010. 3.7.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Iedereen neemt aan de samenleving deel en kan actief aan de samenleving bijdragen: zelfstandig en actief, thuis en buitenshuis, vandaag en morgen. Deelnemen en bijdragen aan de samenleving kan worden belemmerd door armoede, door een functiebeperking, door een gebrek aan voorzieningen of door een gebrek aan passend aanbod. Deelnemen aan de samenleving kan ook worden belemmerd door een gebrek aan respect voor elkaar of voor elkaars levensstijl of levensvisie. Het stadsdeelbestuur spant zich actief in om voor Amsterdammers van alle groepen en gezindten een veilige haven te zijn, waar niemand wordt uitgesloten of gediscrimineerd. Sport is gezond en een sociaal bindmiddel. Het dagelijks bestuur moet zorgen dat mensen zich lopend en fietsend door de binnenstad kunnen bewegen. Het dagelijks bestuur moet de fysieke en financiële mogelijkheid tot sportdeelname aan alle bewoners garanderen en stimuleren. Effectindicatoren 7.1
7.2
Effectindicator Geen wachtlijst voor schuldhulpverlening (aantal personen op wachtlijst voor schuldhulpverlening)
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 82 (gemiddelde 2005, gemiddelde wachttijd 10,9 weken) 0 0 0 0
Gemiddeld gebruik aantal inkomensvoorzieningen door minima (bron: Amsterdamse Armoedemonitor)
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
1,58 1,56 1,77 1,77 1,89 (Amsterdams gemiddelde van 2004)
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
72
7.3
Effectindicator Aanbod van welzijnzorg-, woon- en mobiliteitsvoorzieningen via loketten Zorg en Samenleven
Nulmeting R2007 B2008
B2009 Doel 2010
7.4
Aanbod van welzijnszorg-, woon- en mobiliteitsvoorzieningen via Huizen van de Buurt
Nulmeting R2007 B2008
B2009 Doel 2010
7.5
Bereikbaarheid voorzieningen van woonservicebeurt voor ouderen en mensen met een functionele beperking.
Nulmeting R2007 B2008
B2009
Doel 2010 7.6
Tevredenheid ouderenvoorzieningen
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
7.7
Jaarverslagen gesubsidieerde instellingen voldoen aan herziene subsidieverordening
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Uitkomst Geen aanbod via loketten Zorg en Samenleven Een loket is gerealiseerd Verdere implementatie van loket Zorg en Samenleven op basis van de stedelijk gevoerde eindbeelddiscussie over de invulling van het loket Verbeteren bekendheid, toegankelijkheid en bereikbaarheid van de loketten in afstemming met stedelijke afspraken Via Loketten Zorg en Samenleven: Transparant aanbod van de productketen lopend van preventieve inzet tot en met individuele voorzieningen voor wat betreft de Openbare Geestelijke Gezondheidszorggroep, jeugd, ouderen en gehandicapten Geen aanbod via loketten Huizen van de Buurt Een loket is gerealiseerd Verdere implementatie van loket Zorg en Samenleven op basis van de stedelijk gevoerde eindbeelddiscussie over de invulling van het loket Verbeteren bekendheid, toegankelijkheid en bereikbaarheid van de loketten in afstemming met stedelijke afspraken Via Huizen van de buurt: Transparant aanbod van de productketen lopend van preventieve inzet tot en met individuele voorzieningen voor wat betreft de Openbare Geestelijke Gezondheidszorggroep, jeugd, ouderen en gehandicapten Geen woonservicebuurt. Niet van toepassing in 2007 Realisatie nieuwe voorzieningen als gevolg van Woonservicebuurt, met als effect dat mensen met een functiebeperking langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Dienstencentrum en kleinschalig groepswonen in de Czaar Peterstaat wordt gebouwd. Implementatieplannen voor Jordaan/-Haarlemmerbuurt en Plantage/ Weesperbuurt worden uitgevoerd. Indicator dient voldoende te zijn. Evaluatie van gerealiseerde voorzieningen Hoog (Welzijnsmonitor 2007) Niet van toepassing in 2007 Tevredenheid dient voldoende te zijn Tevredenheid dient voldoende te zijn Tevredenheid dient voldoende te zijn. Evaluatie van gerealiseerde voorzieningen. Beschikkingen die onder herziene verordening vallen, worden op basis van deze verordening beoordeeld. De jaarverslagen over het jaar 2007 worden in 2008 beoordeeld op basis van de Subsidieverordening Welzijn Stadsdeel Centrum 2007. Jaarverslagen van grootste gesubsidieerde instellingen voldoen aan de nieuwe subsidieverordening De jaarverslagen van de gesubsidieerde instellingen voldoen aan de (herziene) subsidieverordening
73
7.8
Effectindicator Indicator diversiteit: afhankelijk Nulmeting van te schrijven beleidsnota R2007 B2008
B2009
7.9
Bezettingsgraad sportaccommodaties
7.10 Aantal scholen dat meedoet aan grootstedelijke sportprojecten.
% van leerlingen van scholen voortgezet onderwijs dat meedoet aan Topscore
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
7.11 Deelname doelgroepen aan sportactiviteiten: 6-18 jaar
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
Deelname doelgroepen aan sportactiviteiten: 55-74 jaar
B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
Deelname doelgroepen aan sportactiviteiten: mensen met functionele beperking
7.12 Aantal meldingen van huiselijk geweld
BA
B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst Nog te bepalen. Niet van toepassing in 2007 In 2007 is een nota diversiteit vastgesteld op basis waarvan het beleid wordt uitgevoerd. Gaat om flankerend beleid. Diversiteit wordt thema binnen alle beleidsterreinen en bij afspraken met instellingen. Overeenkomstig besluitvorming in 2008 wordt het diversiteitbeleid uitgevoerd. Indicator dient voldoende te zijn. 70% Marnix-bad 85%, Marnix-zaal 80%, Oostenburg 85%, Parkschouwburg 60% 80% 90% m.u.v. Parkschouwburg Verbetering t.o.v. 2006 3 Niet van toepassing in 2007 10 11 Alle scholen primair onderwijs zijn gestimuleerd mee te doen aan één of meer grootstedelijke projecten; 4,7% doet structureel mee, 31% doet mee aan promotieles 70% 50% 70% 38% 74% (stedelijk cijfer, er is geen meting op stadsdeelniveau beschikbaar) 50% 50% 50% 16% 50% (stedelijk cijfer, er is geen meting op stadsdeelniveau beschikbaar) 20% 30% 30% Nulmeting niet uitgevoerd Geen meting beschikbaar 20% 30% 40% 4620 Implementeren afspraken door meldpunt (preventie & signalering). Implementeren plan van aanpak ‘Huiselijk geweld de deur uit’ Afname aantal meldingen
Vastgesteld beleid Algemeen: ■ Nota Kiezen voor kansen, visie op lokaal sociaal beleid, deelraad, 17 november 2005:in deze nota zijn, ter voorbereiding van de invoering van de WMO, de hoofdlijnen van het lokaal welzijnbeleid geschetst met een aangepaste werkwijze m.b.t. subsidieverstrekking.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
74
■ ■ ■ ■ ■
Besluit Huis van de Buurt, dagelijks bestuur, 24 januari 2006: Plan waarin de inhoudelijke en organisatorische samenwerking tussen wijkcentra, Blankenbergstichting en Stichting Welzijn Binnenstad is beschreven. Spoorboekje Huis van de Buurt, dagelijks bestuur, 13 februari 2007: Ontwikkelingsplan voor de realisering van drie huizen van de buurt. Wet Maatschappelijke Ondersteuning: Wmo-programma Stadsdeel Centrum, april 2008 Nota vrijwilligers- en mantelzorgbeleid Centrum: ”Vrijwilligers en mantelzorgers; de stille kracht van buurten”, januari 2008. Nota armoedebeleid Centrum, februari 2008.
Sociale activering ■ Wet Werk en Bijstand, 9 oktober 2003. Burgers kunnen een bijstandsuitkering aanvragen als zij onvoldoende inkomen of vermogen hebben om in hun levensonderhoud te voorzien en geen andere uitkering kunnen krijgen. Dit is vastgelegd, inclusief rechten en verplichtingen, in de Wet Werk en Bijstand. ■ Beleidskader Werk, participatie en Integratie 2006 (Dienst Werk en Inkomen) september 2005: Dit is de Amsterdamse vertaling van de Wet Werk en Bijstand. Wijkopbouwwerk ■ Startnotitie wijkopbouwwerk & budgetfinanciering, dagelijks bestuur, 22 april 2003: Hierin wordt het beleids kader neergelegd voor (de invoering van een) systeem van budgetfinanciering van het wijkopbouwwerk. Inburgering ■ Wet Inburgering, 30 november 2006: Iedereen die zich permanent in Nederland wil vestigen moet verplicht een inburgeringsprogramma volgen en dit, binnen maximaal drie jaar, afsluiten met een onderwijscertificaat dat getuigt van een basale kennis van de Nederlandse taal en samenleving. Voor sommigen die al langer in Nederland wonen en hier niet zijn geboren, geldt ook een verplicht inburgeringsprogramma. Dit is onder meer afhankelijk van inkomen en opleidingsniveau. In de Wet Inburgering worden rechten en verplichtingen beschreven. ■ Wijziging Uitvoeringsregeling brede doeluitkering sociaal, integratie en veiligheid, Ministerie voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties 12 december 2006 ■ Verordening Inburgering Amsterdam, gemeenteraad, 25 april 2007: Dit is de Amsterdamse vertaling van de Wet Inburgering. Ouderenvoorzieningen ■ Regiovisie Ouderenbeleid Amsterdam/Diemen 2001 – 2005: Betrokkenen, waaronder stadsdelen, geven vanuit hun eigen verantwoordelijkheid samen vorm aan de uitvoering van het beleid. ■ Basispakket Thuiswonende Ouderen, november 2001: Convenant stadsdelen en centrale stad afgesloten op 1 maart 2002 voor de periode 2002 – 2005. ■ Nota Wonen met zorg en dienstverlening, deelraad, 28 september 2006: De nota gaat in op de gevolgen van de modernisering en extramuralisering van de verzorgings- en verpleeghuizen, landelijk en op stadsdeelniveau, en schetst mogelijke toekomstscenario’s. Maatschappelijke dienstverlening ■ Schuldhulpverlening: onderdeel van de centraal-stedelijke nota Armoedebeleid (Gemeenteraad, 14 februari 1998). Bureau Schuldhulp Centrum is gebaseerd op de notitie Schuldhulpverlening in Amsterdam-Centrum, vastgesteld door het college van B&W in september 1998. ■ Wet maatschappelijke ondersteuning, rijksbeleid, ingangsdatum 1 januari 2007, vervangt de Welzijnswet, de Wet voorzieningen gehandicapten en delen uit de AWBZ. Sport ■ Nota Sportstimulering, Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO), september 2003; ■ Sportnota Grenzeloos sporten en bewegen in Amsterdam-Centrum, deelraad, 13 oktober 2005; ■ Raamovereenkomst verzelfstandiging beheer en exploitatie Sportbedrijf Amsterdam-Centrum, dagelijks bestuur, 12 december 2006; verzelfstandiging afdeling sport naar de stichting SpACe. ■ Integratie team Sportstimulering bij Sciandri Sportmanagement, dagelijks bestuur, 26 juni 2007; Uitplaatsing van het onderdeel sportstimulering bij een externe partij.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
75
3.7.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren Afspraak 7a
7b
Subsidieverlening aan buro schuldhulp verlening
Indicator Aantal behandelde dossiers cliënten schuldhulp verlening
Nulmeting R2007
B2008 B2009 Doel 2010 Aantal formu Nulmeting Door inzet formulierenbrigade lierenbrigades R2007 B2008 en jaarlijkse infor B2009 matiecampagne Doel 2010 toename gebruik Jaarlijkse Nulmeting inkomens informatie R2007 voorzieningen campagne B2008 door minima B2009 Doel 2010 Aantal loketten Nulmeting Aanbod van Vraagwijzer in R2007 de WMO is op de rayons buurtniveau bereikbaar B2008
B2009
Huizen van de Buurt in de rayons
Ontwikkelen beleidsnota Mantelzorg
Aantal huizen van de buurt
Beleidsnota Vrijwilligers-en mantelzorg
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
BA 7c
Onderzoek naar eenzaamheid en formuleren acties ter bestrijding van eenzaamheid onder ouderen
Actie programma bestrijding eenzaamheid Aantal ontmoetings plekken voor ouderen
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 834 behandelde dossiers (in 2006 waren dat er 855). Er was geen wachtlijst in 2007 waardoor toename niet aan de orde was. Handhaven niveau 2007 Handhaven niveau Toename van aantal behandelde dossiers t.o.v. 2006 0 1 1 1 Eén formulierenbrigade 0 Eén informatiecampagne Eén informatiecampagne Eén informatiecampagne Eén informatiecampagne 0 Loket is gerealiseerd in de Laurierhof. Vestigingen van de Blankenberg Stichting in Centrum en Oost werken conform werkwijze loket. Verdere implementatie van loket Zorg en Samenleven op basis van de stedelijk gevoerde eindbeelddiscussie over de invulling van het loket Op drie locaties is het loket Zorg en Samenleven goed herkenbaar, toegankelijk en bereikbaar. Drie loketten gerealiseerd 0 In 2007 is gestart met het realiseren van één Huis van de Buurt in rayon West. Oplevering gepland in zomer 2009. Realisatie Huis van de Buurt in West en start in Stadshart Realisatie Huis van de Buurt in West en start in Stadshart Realisatie van twee huizen van de buurt. Beleidsnota Mantelzorg nog op te stellen Nota is oktober 2007 besproken met maatschappelijk middenveld en wordt in 2008 vastgesteld. Uitvoering van aan het beleid gekoppelde actieprogramma. Uitvoering van aan het beleid gekoppelde actieprogramma Uitbreiding met 50% van huidige inzet aan middelen voor uitvoering Nota Vrijwilligers- en Mantelzorgondersteuning Actieprogramma is nog niet opgesteld Wordt in 2008 voorbereid. Onderzoek naar eenzaamheid wordt voorbereid in 2008. Uitvoering onderzoek en opstellen actieprogramma. Actieprogramma is opgesteld Drie plekken Niet van toepassing in 2007 Drie plekken Afronden haalbaarheidsonderzoek vierde ontmoetingsruimte. Vier plekken
76
Afspraak Indicator Realisatie volgende Aantal woon woonservicebuurt servicebuurten (wsb)
Nulmeting R2007 B2008 B2009
Basispakket voorzieningen voor zelfstandig wonende ouderen ter beschikking stellen 7d
Het dagelijks bestuur voert regie over welzijnsbeleid opdracht formulering aan en resultaatsafspraken met instellingen
Het dagelijks bestuur voert regie over welzijnsbeleid opdracht formulering aan en resultaatsafspraken met instellingen Meerjarige subsidierelaties voor basisvoorzieningen welzijnswerk
Faciliteren/ subsidiëren Basispakket
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009
Doel 2010 % opdracht Nulmeting formulering R2007 aan instellingen B2008 met een struc turele subsidie B2009
% resultaats afspraken met instellingen met een structurele subsidie
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009
Doel 2010 % Meerjarige Nulmeting subsidierelaties R2007 aangegaan B2008 B 2009
Er komt een bonus/ malusregeling voor welzijnsinstellingen
Subsidie verordening bevat mogelijk heid van bonus/malusregeling
Vóór maart 2010 besluit over aanbesteding
Raadsbesluit m.b.t. aanbesteding
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009
Doel 2010
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Uitkomst Eén wsb in ontwikkeling, twee wsb’s in stadium van voorbereidende planvorming Voor twee project-gebieden: Jordaan-/Haarlemmerbuurt en Plantage/Weesperbuurt is ontwikkeling gestart. Woonservicebuurten Jordaan/ Haarlemmerbuurt en Plantage/ Weesperbuurt zijn gestart (meerjarig traject). De implementatieplannen voor woonservicebuurt Jordaan/ Haarlemmerbuurt en Plantage/Weesperbuurt worden uitgevoerd. Eén wsb gerealiseerd, twee in voorbereiding Basispakket voorzieningen voor ouderen wordt gesubsidieerd Uitgevoerd conform afspraken Herijking maaltijdservice thuiszorg, centrale inkoop stedelijk, herijking alarmering Maaltijdservice en maaltijden in wijkrestaurants zijn herijkt. Buurtbus vervoer is anders georganiseerd. Voortzetting regulier beleid 0% Opdrachtformulering voor 2009 is in ontwikkeling Er wordt aangesloten bij het stedelijk programma ter verbetering van aansturing van de welzijnsorganisaties (deelname pilot productenboek, besluitvorming stedelijke verordening) 100%. Voor alle grote instellingen is een opdracht geformuleerd. Voor de Blankenberg stichting, IJsterk, de wijkcentra, Sciandri en Space zijn vraagformuleringen opgesteld. Contracten met deze instellingen worden opgesteld conform deze vraagformulering. 100% 100% Is inmiddels staand beleid 100%. Met alle grote instellingen worden contracten afgesloten waarin resultaatsafspraken zijn opgenomen Afspraken met grote instellingen zijn gemaakt op basis van het Productboek Lokaal Sociaal Beleid en het stedelijk dienstenboek Maatschapplijke dienstverlening 100% 0% Besluitvorming over meerjarige contracten wordt voorgelegd aan de stadsdeelraad I.h.k.v.voortgang en evaluatie van Subsidiehuis II wordt besluitvorming voorbereid over aanbesteding/ bonusmalusregeling en meerjarige subsidies 100% Subsidieverordening bevat geen bonus/malus regeling Niet gerealiseerd Besluitvorming in de deelraad wordt voorbereid I.h.k.v.voortgang en evaluatie van Subsidiehuis II wordt besluitvorming voorbereid over aanbesteding/ bonusmalusregeling en meerjarige subsidies Subsidieverordening bevat een bonus/malus regeling Niet van toepassing in 2007 Besluitvorming in de deelraad wordt voorbereid I.h.k.v.voortgang en evaluatie van Subsidiehuis II wordt besluitvorming voorbereid over aanbesteding/ bonusmalusregeling en meerjarige subsidies Er is een raadsbesluit genomen over aanbesteding
77
7e
Afspraak Keuzes maken over richting beleid ten aanzien van Diversiteit
Indicator Raadsbesluit over beleidskeuzes
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
7f
7g
7h
7i
Doelmatiger gebruik van de sport accommodaties
Doelmatig Nulmeting gebruik sport B2009 accommodaties Doel 2010
Kostenbewuster sporten
Tarieven voor volwassenen activiteiten
Verbeteren
Aantal sport
functionaliteit en kwaliteit sport accommodaties i.h.k.v. de Nota grenzeloos Sporten Toename aantal schoolsportclubs
accommodaties R2007 op kwalitatief B2008 goed niveau B2009
Promotie van bewegings activiteiten, met actieve benadering van doelgroepen
Promotiecampagne(s) en Actieve benadering doelgroepen
Producten en diensten worden via de loketten Zorg en Samenleven aangeboden
Zie 7b1: aantal loketten Zorg en Samenleven in de rayons
Aantal school sportclubs
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting
Doel 2010
3
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
0 1 in oprichting 2e in oprichting 1 Promotiecampagnes en actieve benadering van doelgroepen hebben plaatsgevonden Er is sprake van promotiecampagnes en van een actieve benadering van doelgroepen Er is sprake van promotiecampagnes Er is sprake van promotiecampagnes 0 Loket is gerealiseerd in de Laurierhof. Vestigingen van de Blankenberg Stichting in Centrum en Oost werken conform werkwijze loket. Verdere implementatie van loket Zorg en Samenleven op basis van de stedelijk gevoerde eindbeelddiscussie over de invulling van het loket Op drie locaties is het loket Zorg en Samenleven goed herkenbaar, toegankelijk en bereikbaar. Drie loketten gerealiseerd Eén wsb in ontwikkeling, twee wsb’s in stadium van voorbereidende planvorming Voor twee project-gebieden: Jordaan-/Haarlemmerbuurt en Plantage/Weesperbuurt is ontwikkeling gestart. Woonservicebuurten Jordaan/ Haarlemmerbuurt en Plantage/ Weesperbuurt zijn gestart (meerjarig traject). De implementatieplannen voor woonservicebuurt Jordaan/ Haarlemmerbuurt en Plantage/Weesperbuurt worden uitgevoerd. Eén wsb gerealiseerd, twee in voorbereiding
B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
B2008
B2009
7j
Elk stadsdeel heeft aantal woon ten minste één servicebuurten woonservicewijk; (wsb) het totale basispakket is herijkt
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Uitkomst Beleidsnota Diversiteit in 2008 in commissie. Overeenkomstig besluitvorming in 2007 wordt het diversiteitbeleid uitgevoerd. Overeenkomstig besluitvorming in 2008 wordt het diversiteitsbeleid uitgevoerd. Er zijn keuzes gemaakt over de uitvoering van het diversiteitbeleid en deze zijn ook uitgevoerd. Accommodaties in beheer bij stadsdeel. Met de uitwerking van Subsidiehuis II is de subsidie verder verzakelijkt. Met het besluit tot verzelfstandiging van de sportaccommodaties is de rol van het stadsdeel beperkt tot regie en sturing. Door middel van subsidieafspraken is een zakelijke relatie ingezet. Tarieven niet budget-neutraal Tarieven licht verliesgevend Tarieven volwassenen activiteiten budgetneutraal Tarieven zijn licht verliesgevend Tarieven zijn licht verliesgevend 1
78
7k
BA 7l
Afspraak Ontwikkelen integrale aanpak huiselijk geweld en verschillende onderdelen van aanpak huiselijk geweld op elkaar afstemmen Stijging aantal hulp verleningstrajecten
Indicator Plan van aanpak
Nulmeting R2007
B2008 B2009 Doel 2010 Aantal Nulmeting hulpverlenings R2007 trajecten B2008
7m
BA 7n
B2009 Doel 2010 Gezamenlijk traject Aantal Nulmeting stad en stadsdelen cliëntcontacten R2007 wordt momenteel vormgegeven. B2008 O.b.v. Kaderstellend model Aanpak Huiselijk Geweld Aanvullend beleid dak- en thuislozen/ verslaafden/ prostitutiesector
aantal extra dagbeste dingen + aantal extra personen in duurzame opvang boven op reguliere zorg
Uitkomst 0 Meldpunt Zorg en Overlast is ingericht op meldingen van Huiselijk Geweld. Steunpunt Huiselijk Geweld voor samenwerkende stadsdelen is gerealiseerd. Implementeren afspraken door meldpunt (preventie & signalering). Realiseren Plan van Aanpak ‘Huiselijk geweld de deur uit’ Integrale aanpak gerealiseerd 526 Meldpunt Zorg en Overlast is ingericht op meldingen van Huiselijk Geweld. Steunpunt Huiselijk Geweld voor samenwerkende stadsdelen is gerealiseerd. Implementeren afspraken door meldpunt (preventie & signalering). Realiseren Plan van Aanpak ‘Huiselijk geweld de deur uit’ Stijging aantal hulpverleningstrajecten 2.712 Meldpunt Zorg en Overlast is ingericht op meldingen van Huiselijk Geweld. Steunpunt Huiselijk Geweld voor samenwerkende stadsdelen is gerealiseerd.
B2009 Doel 2010 Nulmeting
Implementeren afspraken door meldpunt (preventie & signalering). Realiseren Plan van Aanpak ‘Huiselijk geweld de deur uit’ Stijging aantal cliëntcontacten n.v.t
R2007
-
B2008
-
B2009
n.t.b.
Doel 2010
Aanvullend beleid dak- en thuislozen/verslaafden/ prostitutiesector
Beleidstoelichting Moderne stad, moderne overheid Amsterdam wil een moderne stad zijn. In een moderne stad zijn de bewoners betrokken bij de samenleving en bij hun buurt. Ze regelen voor het grootste deel hun eigen zaakjes zelf. Daar waar mensen dat niet zelf kunnen, springt de overheid in. Op een moderne, klantgerichte manier. Zo ziet het dagelijks bestuur het sociale domein, in het ideale geval, voor zich. Willen we daar komen dan hebben we toegankelijke, gestroomlijnde voorzieningen nodig. Voorzieningen die bijdragen aan de zelfredzaamheid van de buurt. En die tegelijkertijd het vangnet vormen voor hen die dat nodig hebben. Om dat voor elkaar te krijgen is het van cruciaal belang dat de verschillende instellingen in het maatschappelijk middenveld in het centrum meer gaan samenwerken. Samen werken aan de ons voor ogen staande sociale voorzieningen. Het is ook nodig dat we het sociale domein helder en zakelijk organiseren. Zonder een goede organisatie is er geen slagvaardigheid en worden er geen resultaten geboekt. Dat begint met een heldere verdeling van taken tussen maatschappelijke instellingen en overheid. De democratisch gelegitimeerde overheid bepaalt de kaders, de instellingen voeren uit. De overheid bepaalt het ‘wat’, de instellingen het ‘hoe’. Ten slotte hoort bij een moderne stad een open overheid. We dicteren de kaders niet maar we komen ertoe in dialoog. De oplossingen zitten in de samenleving; de overheid heeft de wijsheid niet in pacht. Deze overwegingen bepalen onze agenda voor 2009. Op die agenda hebben de volgende onderwerpen een prominente plek:
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
79
Wet Maatschappelijke Ondersteuning In 2009 gaan wij verder met de invoering en uitvoering van de WMO. De WMO ligt helemaal in de hierboven geschetste lijn. Bevorderen van participatie (meedoen!) en waar nodig ondersteuning van burgers. Bij de invoering van de WMO werkt het dagelijks bestuur nauw samen met centrale stad en andere stadsdelen. Uw vergadering heeft in april 2008 het WMO-programma Centrum vastgesteld. Loketten Zorg en Samenleven Volgend uit de WMO zijn stedelijk afspraken gemaakt om in de hele stad loketten Zorg en Samenleving. Dit is inmiddels gerealiseerd. Deze loketten moeten de voorzieningen zo toegankelijk mogelijk maken. In Centrum wordt het loket uitgevoerd door de Blankenbergstichting. Om de bekendheid, bereikbaarheid en toegankelijk heid van de loketten te verbeteren zal de communicatie en voorlichting versterkt worden. Waar nodig wordt de fysieke toegankelijkheid verbeterd. In afstemming met centrale stad en overige stadsdelen zal bezien worden in hoeverre het loket verder doorontwikkeld wordt tot een breed sociaal loket. Mantelzorgers en vrijwilligers In januari 2008 heeft de deelraad de nota vrijwilligers- en mantelzorgbeleid vastgesteld. Vrijwilligers en mantel zorgers zijn belangrijk voor de beoogde zelfredzaamheid van de samenleving. De komende periode zullen de diverse acties worden uitgevoerd, zoals de invoering van een basispakket voor mantelzorgers, ondersteunen van lotgenotencontacten en het uitreiken van een vrijwilligersprijs. Een deel van de invoering van het basispakket voor mantelzorgers wordt gefinancierd uit stedelijke middelen. Huis van de Buurt Het Huis van de Buurt is bedoeld om de voorzieningen op het gebied van bewonersondersteuning helder en toegankelijk te laten zijn en instellingen te laten samenwerken. In het Huis van de Buurt verzorgen de instellingen gezamenlijk de gewenste voorzieningen, onder één dak. Deze bestuursperiode is de doelstelling drie Huizen van de Buurt te realiseren. Eén in de westelijke binnenstad, één in het stadshart en één in de oostelijke binnenstad. Het gaat daarbij om Huizen van de Buurt in de zin van de onderlinge samenwerking. Daarnaast komt er één fysiek Huis van de Buurt, namelijk in de westelijke binnenstad. Het eerste Huis van de Buurt is er al, namelijk in de oostelijke binnenstad, waar op 1 juni 2008 op feestelijke wijze de samenwerking tussen het Wijkcentrum oostelijke binnenstad en IJsterk werd gevierd. De andere twee Huizen van de Buurt moeten in de loop van 2008 en 2009 hun beslag krijgen, het fysieke Huis van de Buurt in de westelijke binnenstad moet in 2009 open. Woonservicewijken Woonservicewijken hebben als doel om mensen die zorg nodig hebben, toch zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen. Een wijk is een woonservicewijk als er voldoende zelfstandige woningen zijn, een toereikend en samenhangend aanbod van zorg en welzijn, en een goed toegankelijke openbare ruimte. De stadsdeelraad heeft op 28 september 2006 de nota Wonen met Zorg en Dienstverlening vastgesteld. Op basis hiervan heeft het stadsdeelbestuur in het Programakkoord 2006 - 2010 het beleid uitgewerkt voor woonservice buurten. Er komen drie woonservicewijken in het centrum. De eerste is de Czaar Peterbuurt. Deze zal in 2010 voltooid worden. Daarnaast komt er één in de Plantage/Weesperbuurt en één in de Jordaan/Haarlemmerbuurt. De manier waarop deze woonservicewijken tot stand komen past wat ons betreft typisch in de door ons voorgestane moderne manier van werken. Het stadsdeel voert regie en leidt het ertoe dat een veelheid van partijen (corporaties, zorg- en welzijnsinstellingen en het stadsdeel zelf) tot een gezamenlijk plan komen en dat ook uitvoeren. Deze samenwerking heeft onder meer geleid tot meer activiteiten op het gebied van vrijwilligers en mantelzorg en zal verder worden uitgebreid naar de terreinen van OGGZ en cultuur en creatieve economie. Project Subsidiehuis II Doel van het project Subsidiehuis II is het verhelderen van taakverdeling tussen stadsdeel en instellingen. Daartoe wordt de onderlinge subsidierelatie verzakelijkt. Deze relatie kenschetst zich als een opdrachtgever-, opdrachtnemerrelatie. Het stadsdeel bepaalt (in dialoog) het ‘wat’; de instellingen (eveneens in dialoog) het ‘hoe’. Het stadsdeel moet als opdrachtgever beter in staat zijn te beoordelen of de maatschappelijk effecten (het ‘wat’), waarvoor de subsidie is verstrekt, zijn bereikt. Hiervoor wordt de methodiek van beleidsgestuurde contractfinanciering in de subsidiecyclus, geïmplementeerd, zoals die is ontwikkeld in het project Subsidiehuis I.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
80
Bij het project Subsidiehuis II worden de grote instellingen betrokken, te weten: Stichting IJsterk, Blankenberg stichting, de Wijkcentra, Sciandri en Space. Met deze organisaties is afgesproken dat 2009 het eerste jaar wordt dat volledig met de nieuwe systematiek wordt gewerkt. 2009 wordt daarom als een ontwikkelingsjaar beschouwd. Voor het buurthuiswerk, jeugdvoorzieningen, de maatschappelijke dienstverlening, wijkopbouwwerk, sport stimulering en het beheer- en de exploitatie van sportaccommodaties zijn voor het jaar 2009 vraagformuleringen opgesteld. De betreffende instellingen zullen naar aanleiding van deze vraagformulering een offerte indienen waarin meetbare prestaties en producten voorzien van kostprijzen zijn opgenomen (het ‘hoe’). Op basis van deze offertes zal vervolgens onderhandeld worden en contracten afgesloten worden. Armoedebestrijding Armoedebestrijding is een voorbeeld van de overheid in de rol van vangnet. In februari 2008 heeft de deelraad de nota armoedebeleid vastgesteld. Hierin worden de visie en ambities neergelegd op het gebied van armoede bestrijding, inclusief een actieprogramma, waarin accenten worden gelegd voor de besteding van de middelen vanaf 2008 en verder. De komende periode zullen de diverse acties worden uitgevoerd, zoals instelling van een beleidsplatform, investeren in deskudigheidsbevordering bij professionele en niet-professionele instellingen en versterking van de formulierenbrigade. Inburgering Ook dit beleidsveld is een voorbeeld van de overheid als vangnet. Gebrek aan inburgering is een belemmering om mee te doen. In 2008 is de aanbesteding afgerond voor de Taalwijzer, waarbij Centrum samenwerkt met stadsdeel Oud-West. Door externe oorzaken is de afgelopen jaren veel vertraging opgelopen bij de uitvoering van de Inburgeringswet. In afstemming met Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling wordt door middel van actieve communicatie en voorlichting een inhaalslag gemaakt om in 2009 zoveel mogelijk trajecten uit te voeren. Sport In 2008 is stedelijk het sportplan opgesteld. Eind 2008 is de uitwerking voor het stadsdeel aan de stadsdeelraad ter besluitvorming aangeboden. Dit vormt het nieuwe kader waarbinnen het sportbeleid wordt uitgevoerd. In 2008 is gestart met een haalbaarheidsonderzoek naar herontwikkeling van sporthal Oostenburg en sportpark Parkschouwburg. Op basis van dit onderzoek zal nadere besluitvorming plaatsvinden. Afhankelijk daarvan, in combinatie met de beschikbaarheid van voldoende financiële middelen, wordt in 2009 de planvoorbereiding gestart zodat in 2010 de uitvoering kan plaatsvinden. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Begeleiding initiatief 4e ouderenontmoetingsruimte -20 0 0 0 b Buurtverenigingen -62 -62 -62 -62 c Cofinanciering BOS-Impuls -20 0 0 0 d Huurproblemen kleine instellingen -250 0 0 0 e Kindercampus 14e Montessori De Jordaan -1.293 0 0 0 f Spin-off ‘Vroeg-er-op-af’-project -20 0 0 0 g Uitbreiding ontmoetingsruimte SOOP -17 -17 -17 -17 h Extra capaciteit Welzijn, Jeugd & Onderwijs en Accommodatiebeleid -231 -231 -231 -231 Totaal -1.913 -310 -310 -310 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen i Beleidsrust 0 0 0 0 j Buurtbus 33 33 33 33 k Buurtverenigingen 62 62 62 62 l Dekking extra capaciteit uit WMO-middelen 0 0 100 100 m Herijking taken nav welzijnsvisie 0 200 200 200 n Stichting Space 55 0 0 0 o Vrijval ID-banen 90 90 90 90 p Vrijval sportbegroting 50 50 50 50 Totaal 290 435 535 535 ISV-middelen q Huis van de buurt -300 0 0 0 Totaal -300 0 0 0
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
81
Prioriteiten a. Begeleiding initiatief 4e ouderenontmoetingsruimte € 20.000 incidenteel Bestrijding van eenzaamheid onder ouderen is één van de doelstellingen in het ouderenbeleid. Ontmoetingsruimten kunnen een bijdrage leveren aan dit beleid. Drie locaties zijn actief, georganiseerd door vrijwilligers. Een vierde locatie zou mogelijk een zinvolle uitbreiding zijn. Op dit moment is echter niet duidelijk welke groep ouderen het initiatief steunt en de organisatie van de ontmoetingsruimte op zich zou willen nemen. Ook een locatie en exploitatiekosten zijn niet in beeld. Om dit uit te zoeken is een (beperkt) haalbaarheidsonderzoek nodig. b. Buurtverenigingen € 62.000 structureel In opdracht van de deelraad heeft de portefeuillehouder met alle besturen gesproken van de verenigingen. Zij zijn bereid mee te denken en te helpen in het kader van dagarrangementen, in de vorm van ruimtebieding en naschoolse en tussenschoolse activiteiten voor basisschoolkinderen in de buurt (denk aan knutselen, muziek maken, judo, tekenen etc). Ook sportactiviteiten behoren tot de mogelijkheden als de buurtvereniging beschikt over een sportlocatie. Mede gezien het grote aantal ingezette vrijwilligersuren en het bereik van binnenstad bewoners, wordt voorgesteld de voorgenomen bezuiniging uit de begroting 2008 ongedaan te maken. c. Cofinanciering BOS-Impuls (Buurt Onderwijs Sport) € 20.000 incidenteel De BOS-impuls, een regeling van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), wil jongeren met achterstanden op het gebied van bijvoorbeeld gezondheid, welzijn of onderwijs een steuntje in de rug geven. Laagdrempelige sport- of bewegingsactiviteiten kunnen deze jongeren stimuleren tot een gezondere levensstijl en probleemgedrag terugdringen. Het dagelijks bestuur werkt daarvoor samen met welzijns-, onderwijs- en sportorganisaties in een project dat loopt van 2005 tot en met 2009. Er wordt samengewerkt met de basis scholen De Parel, De Pool en de basisschool Oosterlijke Eilanden, met Sciandri, een basketbalvereniging en een voetbalvereniging. Stadsdeel Centrum heeft samen met de stadsdelen Oost-Watergraafsmeer en Zeeburg in 2006 een subsidie ontvangen van het ministerie van VWS in het kader van de BOS-impuls. Voorwaarde is dat de stadsdelen 50% financieren. In 2007 en 2008 is de bijdrage geleverd. Voor de uitvoering van het project is verlenging gevraagd tot en met schooljaar 2009/2010. d. Huurproblemen kleine instellingen € 250.000 incidenteel De oplossing van het huurprobleem van de sociaal-culturele instellingen dient niet gezocht te worden in het huurbeleid. Het huurbeleid dient eenduidig en transparant te zijn. Indien een specifieke huurder meer financiële ondersteuning van het stadsdeel verdient, dan is daarvoor subsidie van de desbetreffende portefeuille de aangewezen weg (bijv. Welzijn, Cultuur, Creatieve economie). Voor 2009 wordt voorgesteld een bedrag van € 250.000 incidenteel te reserveren. e. Kindercampus 14e Montessorischool De Jordaan € 1.293.000 incidenteel Naar aanleiding van het Burgerinitiatief is een voorstel gedaan om de onderwijsuitbreiding van de 14e Montessori school de Jordaan te koppelen aan een kindercampusmodel; de opvang en naschoolse activiteiten worden dan gekoppeld aan de uitbreiding van de onderwijscapaciteit. Na een groot aantal voorstellen heeft het dagelijks bestuur gekozen voor een tijdelijke en definitieve oplossing in één keer. De kosten voor de welzijnsaccomodaties zijn separaat in het project geraamd. Zo zal de buurtvereniging Ons Genoegen een nieuwe lokatie toegewezen krijgen voor de uitvoering van de naschoolse opvang, de peuterspeelzaal Claverhuis wordt herplaatst en er komen nieuwe ruimtes en een gymzaal voor uitbreiding van de naschoolse opvang. De detailbeschrijving van het project en de verdere uitvoer is ondergebracht in programma Jeugd en Onderwijs. f. Spin-off van het “Vroeg-er-op-af”-project € 20.000 incidenteel In het kader van het armoedebeleid is afgesproken tussen stad en stadsdelen dat aandacht zal worden gegeven aan het voorkomen van woningontruimingen. Uit de ervaringen met het Vroeg-Eropaf-experiment in een aantal stadsdelen, blijkt dat huisbezoeken in een vroegtijdig stadium een effectief middel is om het oplopen van huurachterstanden en ontruimingen te voorkomen. Essentieel is de deelname van het stadsdeel in een toezicht houdende rol wat inhoudt dat de gemaakte werkafspraken met woningbouwcorporaties (die klanten moeten aanmelden) over reactietermijnen van terugrapportages, worden nageleefd. De Vroeg-Eropaf-methodiek is in de hele stad ingevoerd. De uitvoering wordt in 2008 en 2009 uit stedelijke middelen bekostigd. Stadsdelen dienen echter rekening te houden met zogeheten spin-off-kosten als gevolg van de huisbezoeken die worden afgelegd. De kosten hebben betrekking op (extra) te leveren dienstverlening door instellingen voor maatschappelijke dienstverlening.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
82
g. Uitbreiding ontmoetingsruimte SOOP € 17.000 structureel De ontmoetingsruimte SOOP, voor en door ouderen in de oostelijke binnenstad, heeft te kampen met ruimte gebrek. Het aantal bezoekers is sinds 1998 met ruim 2000 per jaar toegenomen. De deelname aan activiteiten blijft op peil of is de loop der jaren gestaag omhoog gegaan. Het gevolg daarvan is dat het eens zo ruime onderkomen van SOOP te krap wordt. Naast de Gelagkamer, heeft men voor alle activiteiten slechts twee huiskamerformaat-ruimtes plus (het kinderkamerformaat) een computerlokaaltje. Hierdoor wordt SOOP beperkt in de mogelijkheden en zijn er activiteiten niet realiseerbaar door het ruimtegebrek. Het stadsdeel is eigenaar van het pand en kan aan SOOP ook de tweede en derde verdieping verhuren. Dit komt tegemoet aan de wens van de SOOP. Het beleid van het stadsdeel is dat de huurprijs kostendekkend dient te zijn; een huursverhoging is dus noodzakelijk. Om de gestegen huurprijs te kunnen financieren is een aanvullend subsidiebudget van € 17.000 nodig. In de begroting 2008 is hiervoor al incidenteel budget beschikbaar gesteld. h. Extra capaciteit Welzijn, Jeugd & Onderwijs en accommodatiebeleid € 231.000 structureel Verzakelijking subsidierelaties/project Zorg en veiligheid Het voeren van de regie over welzijnsbeleid d.m.v. opdrachtformulering aan en resultaatsafspraken met de instellingen (resultaatsafspraak 7d) is een arbeidsintensief proces, dat uiterst zorgvuldig en rechtmatig moet worden gedaan. Dit blijkt ook uit rapporten van de Rekenkamer Amsterdam en Bureau Integriteit Gemeente Amsterdam over subsidiëring uit april 2008. Ook neemt door het groeiend aantal subsidierelaties, de wens om de subsidierelaties met de instellingen zakelijker en transparanter te maken en de eisen die in het kader van rechtmatigheid aan subsidieverstrekking worden gesteld de werklast toe. Om de ambities van het stadsdeel te realiseren is extra formatie nodig bij de adviseurs en de financieel-administratieve ondersteuning in het brede sociale domein. Daarnaast is het wenselijk dat een deel van project ‘Zorg en Veiligheid op de Wallen’ structureel inbedding krijgt binnen het stadsdeel. Dit project is in 2007 en 2008 incidenteel gefinancierd uit programma Veiligheid. Een van de lessen van het project is dat het stadsdeel tot nu toe te weinig is aangehaakt bij het beleidsveld van daklozen opvang, drugsproblematiek etc. vanuit het perspectief van zorg en welzijn, terwijl de consequenties voor het stadsdeel groot zijn. Daarvoor is het nodig dat een medewerker van Welzijn en Zorg dit taakveld op zich neemt, in nauw overleg met de Veiligheidscoördinator. Geconstateerd is dat het niet mogelijk is bovengenoemde extra taken binnen de bestaande formatie op te pakken, gezien de hoge ambities van het stadsdeel in het reeds vastgestelde beleid en gezien de stedelijke ontwikkelingen in het sociale domein. Deze stedelijke ontwikkelingen en wettelijke taken brengen soms extra uitvoeringsgelden met zich mee, maar de ambtelijke voorbereiding en begeleiding drukken op de reguliere formatie. Aangezien in 2008 alleen incidenteel middelen beschikbaar zijn gesteld voor capaciteitsuitbreiding sociaal domein, wordt hierin voorzien door tijdelijke (inhuur)krachten. Dit is een relatief dure oplossing die bovendien niet voorziet in continuïteit. Dit alles tezamen maakt dat structurele formatie-uitbreiding essentieel is. In totaal gaat het om een uitbreiding met drie formatieplaatsen. Capaciteitsuitbreiding welzijnsaccommodatiebeleid Onderzoek naar de onderwijsaccommodaties in stadsdeel Centrum concludeerde dat het onderwijsaccommodatie beleid meer beleidsrijk moest worden en dit beleid te verbreden tot welzijnsaccommodatiebeleid, maar dat de formatie daarvoor te krap is. Om de beleidscapaciteit voor onderwijshuisvesting uit te breiden en tegelijkertijd de functie te verbreden met beleidstaken ten behoeve van de welzijnsaccommodaties is een uitbreiding met 0,5 fte nodig. Dit draagt bij aan het realiseren van kwalitatief goede accommodaties voor onderwijsinstellingen, brede scholen, dagarrangementen, huizen van de buurt en andere maatschappelijke instellingen. Bezuinigingen en inkomstenverhogingen i. Beleidsrust € 33.000 De uit de vorige meerjarenraming voortvloeiende bezuiniging blijkt niet realiseerbaar (zie prioriteit h). Voorgesteld wordt deze bezuiniging niet te effectueren. j. Buurtbus € 33.000 structureel De Blankenbergstichting voert in stadsdeel Centrum, in het kader van het basispakket zelfstandig wonende ouderen, de buurtbusvoorziening uit. Deze vorm van aangepast vervoer, met name bedoeld voor ouderen, heeft te kampen met teruglopende belangstelling. De Blankenberg Stichting heeft begin 2008 aangegeven
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
83
de buurtbusvoorziening niet meer te willen exploiteren. Vrijwel alle stadsdelen hebben de buurtbus voorziening stedelijk ondergebracht bij het Aanvullend Openbaar Vervoer (AOV). Dit is in handen van de Dienst Zorg en Samenleven (DZS) wat betreft de beleidscoördinatie, financiering en uitvoering. Uit de ervaringen van andere stadsdelen blijkt dat deze overdracht niet heeft geleid tot structurele problemen én niet gepaard is gegaan met een overdracht van stadsdeelmiddelen. Het AOV wordt namelijk volledig gefinancierd uit WVG-middelen. Met inachtneming van het voorgaande heeft het dagelijks bestuur besloten per 1 januari 2009 de buurtbusvoorziening over te dragen aan de DZS. Het totale bedrag is €48.000. Hiervan wordt €33.000 afgebouwd in 2009 en €15.000 blijft behouden om de overdracht naar DZS vorm te geven en eventuele knelpunten op te lossen. k. Buurtverenigingen € 62.000 structureel De meerjarige bezuiniging wordt tenietgedaan met opgevoerde prioriteit als gevolg van een wijziging in de taken van de buurtvereniging. l. Dekking extra capaciteit uit WMO-middelen € 100.000 vanaf 2011 Vanaf 2011 kan de capaciteitsuitbreiding (prioriteit h) gedekt worden uit beschikbare WMO-middelen. m. Herijking taken n.a.v. welzijnsvisie € 200.000 stuctureel vanaf 2010 Het programakkoord stelt nieuwe en andere eisen aan de activiteiten die binnen het sociaal domein worden uitgevoerd. Deze veranderingen zijn al ingezet in de nota Kiezen voor Kansen, waarin het stadsdeel kiest voor specifieke doelgroepen. Met het programakkoord wordt dit beleid onderschreven maar daarnaast worden ook andere accenten gelegd. Dit zal leiden tot een andere opdracht aan de instellingen. Het accent komt als gevolg van het programakkoord meer te liggen op specifiek beleid, zoals armoede-, diversiteits- en vrijwilligersbeleid en minder op algemeen toegankelijke voorzieningen. De invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning versterkt die verschuiving in activiteiten. Ook hier komt de nadruk meer te liggen op activiteiten voor specifieke doelgroepen, die zonder hulp van de overheid of hun omgeving niet in staat zijn deel te nemen aan de samenleving Met de invoering van het Huis van de Buurt is een efficiencyslag beoogd. Ook dit heeft tot gevolg dat activiteiten anders worden georganiseerd en de opdracht aan de instellingen wordt gewijzigd. Met het oog hierop is het essentieel dat de bezuiniging van € 200.000 voor herijking welzijnstaken pas ingaat per 2010. Dit geeft de instellingen de tijd om in een huis van de buurt te vormen als samenwerkingsconcept en geeft het stadsdeel de tijd als regisseur aan te geven wat wij van de gezamenlijke instellingen, de Huis van de Buurt partners, vragen met inachtneming van de herijking van de welzijnstaken (de bezuinigingsdoelstelling wordt hierin dus meegenomen). Dit is reëel omdat het subsidiejaar 2009 het oefenjaar wordt voor het werken met vraagformulering en offerte, het werken met productenboeken en kostprijzen. Tot slot is de subsidierelatie met de instellingen verzakelijkt. Die verzakelijking zal nog verder worden doorgevoerd. In de toekomst zal het stadsdeel op basis van een opdrachtformulering aan de instellingen afspraken maken over de uitvoering van activiteiten en de beoogde resultaten. Op basis van bovengenoemde ontwikkelingen vindt er een verdere herijking van taken plaats binnen het sociaal domein. n. Stichting Space € 55.000 incidenteel Er is een vrijval van € 55.000 vanwege een verrekening met de stichting Space in verband met een te hoge stand van de reserve die bij de subsidievaststelling 2006 werd geconstateerd. o. Vrijval ID-banen € 90.000 structureel De vraag naar financiële middelen ten behoeve van ID-banen structureellager dan totnutoe begroot. p. Vrijval sportbegroting € 50.000 structureel Als gevolg van de verzelfstandiging van de sportaccommodaties en de uithuisplaatsing van sportstimulering is de rol van het stadsdeel van uitvoerder overgegaan tot regievoerder. Gevolg hiervan is dat kosten van de functie van hoofd sport zijn komen te vervallen. Tevens zijn de eerste financiële effecten waarneembaar als gevolg van de verzelfstandiging van de sportaccommodaties. Hierdoor kan € 50.000 structureel vrij vallen en ten goede komen aan andere activiteiten in het programma sport.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
84
ISV-middelen q. Huis van de Buurt € 300.000 incidenteel Een inhoudelijke toelichting op het project Huis van de Buurt is gegeven in de beleidstoelichting hierboven. De gebouwen waarin het Huis van de Buurt ondergebracht zal worden, zullen moeten worden verbouwd om de gewenste functionaliteit en uitstraling te verkrijgen. De nog te dekken verbouwingskosten bedragen € 300.000. 7.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Participatie/sociale cohesie -4.441 -4.297 -6.152 -1.855 Anti-armoedebeleid -1.018 -941 -762 179 Zorg -1.556 -1.674 -1.841 -167 Sport -3.923 -3.029 -3.384 -355 Diversiteit -188 -191 -180 11 Totaal lasten -11.126 -10.132 -12.319 -2.187 Baten Participatie/sociale cohesie 359 0 300 300 Anti-armoedebeleid 70 0 0 0 Zorg 7 0 0 0 Sport 1.014 399 399 0 Diversiteit 54 0 0 0 Totaal baten 1.504 399 699 300 Saldo programma exclusief reserves -9.622 -9.733 -11.620 -1.887 Onttrekkingen aan reserves Bestuursakkoordgelden 2002-2006 26 0 0 0 Totaal onttrekkingen 26 0 0 0 Saldo programma inclusief reserves -9.596 -9.733 -11.620 -1.887
Toelichting De toename van het beslag op de algemene middelen in 2009 met € 1.479.000 wordt veroorzaakt door: ■ Prioriteiten ten bedrage van € 1.663.000 zoals hiervoor nader toegelicht. Het grootste beslag op de algemene middelen wordt veroorzaakt door de incidentele investering in de welzijnsaccommodatie voor de brede school en de uitbreiding van de personele capaciteit ten behoeve van intensivering van het sociale domein en de verzakelijking van de subsidierelaties; ■ Vrijval in de sportbegroting en het het beleggen van de taken van de buurtbus, zoals hiervoor nader toegelicht (positief effect van € 290.000); ■ Vervallen van incidentele prioriteiten 2008, kostenverdeelstaateffecten en nominale ontwikkelingen (in totaal negatief effect van € 106.000). Welzijn, zorg, sport en diversiteit Participatie/sociale cohesie Anti-armoedebeleid Zorg Sport Diversiteit 0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
( x c 1.000 ) Lasten
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Baten
Toevoeging
Onttrekking
85
3.8 Water 3.8.1 Omschrijving van het programma Ter realisatie van dit programma worden de volgende producten geleverd: ■ Orde en kwaliteit op het Water. 3.8.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect De vele grachten in de zeventiende-eeuwse stad dragen in belangrijke mate bij aan de aantrekkelijkheid van de openbare ruimte in de binnenstad en zijn een grote trekpleister voor bezoekers. Water heeft een positief effect op het stadsklimaat. Het water heeft naast een belangrijke woonfunctie ook een recreatieve en een vervoerfunctie. De reeds aangenomen Visie op het Water van de binnenstad en de nog te behandelen nieuwe welstandsnota voor het water van de binnenstad bepalen het beleid in de komende bestuursperiode, met als doel orde en kwaliteit op het water, het oplossen van knelpunten en een heldere welstandstoets. Er komen meer mogelijkheden voor transport van goederen en personen en om op en langs het water te genieten en te recreëren. Effectindicatoren 8.1
Effectindicator Oplossen knelpunten op het water en verbetering van openbare waterruimte
Nulmeting
R2007 B2008 B2009 Doel 2010
8.2
Meer openbare op- en afstap voorzieningen voor passagiers- en goederenvervoer
Nulmeting R2007
B2008 B2009
Doel 2010
Uitkomst Dertien woonboten die zouden moeten worden verplaatst ter verbetering van de doorvaart; twee woonboten bij werven die moeten worden verplaatst wegens veiligheid; twaalf woonboten die moeten worden verplaatst ter verbetering van de openbare ruimte Voor één woonboot is het voornemen gepubliceerd. Voor een andere wordt dit in de loop van 2008 gedaan (Amstel bij de Hermitage). Er worden drie woonboten verplaatst, waarvan één naar een tijdelijke locatie Er worden drie woonboten verplaatst. Drie gerealiseerde oplossingen van knelpunten en verbeteringen van de openbare waterruimte Beginaantal is ongeveer 100 In de Nieuwe Keizersgracht is een sobere op- en afstapvoorziening gerealiseerd. Bij de molen (Funen) is de voorbereiding voor een op- en afstapvoorziening in volle gang. Eén nieuwe voorziening bij de Hermitage zal in afrondende fase zijn en er zal één voorziening bij het Anne Frankhuis in een bezwaar- en beroepsprocedure zijn. De steiger bij de Hermitage zal afgerond zijn, de voorziening bij het Anne Frankhuis wordt meegenomen bij de geplande walmuurrenovatie 2009/2010. Tevens zullen er ongeveer 8-10 voorzieningen beter geschikt worden gemaakt voor op- en afstappen en/of nieuw gerealiseerd zijn Tien gerealiseerde op- en afstapvoorzieningen
Vastgesteld beleid ■ Visie op het water van de binnenstad, vastgesteld in de deelraad 26 januari 2006: De visie op het water van de binnenstad beoogt het historische karakter van de binnenstad te versterken, het nautisch gebruik en het beheer van de grachten te reguleren en structuur te bieden voor nieuwe ontwikkelingen. ■ Afmeerbeleid voor pleziervaartuigen in de binnenstad 10 april 2007 en bijgesteld op 2 oktober 2007. Hierin staat het beleid voor het afmeren van pleziervaartuigen verwoord. ■ Uitvoeringsnotitie voor het bedrijfsvaartuigenbeleid in de binnenstad vastgesteld op 11 december 2007 Beschrijving van het bestaande beleid voor bedrijfsvaartuigen en een plan van aanpak om de thans liggende bedrijfsvaartugien ofwel van een vergunning te voorzien ofwel om deze op kortere of langere termijn te laten verwijderen. ■ Steigerplan voor de binnenstad van 22 januari 2008. Hierin staan beleidsvoornemens voor het realiseren van een netwerk van op- en afstapvoorzieningen; zoeken van samenwerking met marktpartijen en beleid voor het verhuren van water voor watergebonden bedrijfsactiviteiten.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
86
3.8.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren 8a
8b
8c
Afspraak Verplaatsing, in overleg met BOB, van 27 woon boten ten behoeve van oplossen van knelpunten en verbeteren openbare ruimte (aanleg op- en afstapvoorzieningen) Gefaseerde uitvoering van steigerplan (stimulering vervoer van personen en goederen over water)
Opstellen van een facetbestemmingsplan
Indicator Aantal te verplaatsen woonboten
Het in gang zetten van procedures voor het rea liseren van op- en afstap voorzieningen
Facetbestem mingsplan
8d
Welstandsnota vaststellen
Welstands nota te water vastgesteld door de deelraad
8e
Uitvoeringsnota voor bedrijfsvaartuigen voortvloeiend uit de visie op het water
Uitvoerings nota vastgesteld door dagelijks bestuur
8f
Uitvoeringsnota Kade- en oevergebruik voortvloeiend uit de visie op het water
8g
Uitvoeringsnota afmeerbeleid voor de pleziervaart voortvloeiend uit de visie op het water Afspraken maken over overlast op het water
Uitvoerings nota vastgesteld door dagelijks bestuur Uitvoerings nota vastgesteld door deelraad Contract per 1 januari 2007
8h
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Uitkomst Nulmeting Er zijn 27 woonboten die verplaatst moeten worden R2007 Voor één woonboot is het voornemen gepubliceerd, voor een andere wordt dit in de loop van 2008 gedaan (Amstel bij de Hermitage): ruimte maken voor een steiger voor passagiersvervoer. B2008 Drie verplaatst, waarvan één tijdelijk B2009 Drie verplaatst,. waarvan één tijdelijk Doel 2010 3 Nulmeting Bestaande aantal openbare op- en afstapvoorzieningen, thans ongeveer 100 R2007 In de Nieuwe Keizersgracht is een sobere op- en afstapvoorziening gerealiseerd. Bij de molen (Funen) is de voorbereiding voor een op- en afstapvoorziening in volle gang. B2008 Eén nagenoeg afgerond en één in bezwaar en beroepsprocedure B2009 8 extra op- en afstapvoorzieningen (geschikt gemaakte bestaande voorzieningen en nieuwe voorzieningen) Doel 2010 Tien gerealiseerde op- en afstapvoorzieningen Nulmeting R2007 Met het opstellen van het facetbestemmingsplan wordt per januari 2008 gestart. Voor de personele inzet is geld gereserveerd op de begroting. B2008 start met de activiteiten B2009 oktober 2009: vastgesteld plan Doel 2010 Vastgesteld plan Nulmeting Huidige beleid R2007 Aangehouden in de raadscommissie in afwachting van een hoofdstuk over historische schepen B2008 Uitvoering nieuw vastgestelde beleid B2009 Uitvoering van het in oktober 2008 vastgestelde beleid Doel 2010 Vastgestelde welstandsnota te water (medio 2007) en uitvoering ervan Nulmeting Ontbreken van beleid, vergunningen worden niet verleend in afwachting van uitvoeringsnota. R2007 Uitvoeringsnota beleidsvaartuigen in de binnenstad vastgesteld door het dagelijks bestuur op 18 december 2007 B2008 Nota wordt uitgevoerd B2009 Nota wordt uitgevoerd Doel 2010 Vastgestelde uitvoeringsnota in 2007 Nulmeting Nota Kade- en oevergebruik (1997) R2007 Wordt in de loop van 2008 mee gestart Nota wordt vastgesteld en uitgevoerd B2008 B2009 Nota wordt vastgesteld en uitgevoerd Doel 2010 Vastgestelde uitvoeringsnota in 2007 en uitvoering ervan Nulmeting Huidig beleid: overal afmeren waar dat niet verboden is R2007 Vastgesteld door het dagelijks bestuur op 10 april 2007 B2008 Nota wordt uitgevoerd B2009 Nota wordt uitgevoerd Doel 2010 Vastgestelde uitvoeringsnota in 2007 Nulmeting Contract 2003-2007 R2007 De afspraken zijn gemaakt in het nieuwe contract B2008 Doel is behaald. In het kader van het contract voert BBA activiteiten uit samen met de Politie te water om overlast tegen te gaan. B2009 BBA gaat door met handhaving op het water samen met regiopolitie Doel 2010 Gesloten contract vóór 1 januari 2007
87
Beleidstoelichting Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Afmeervoorzieningen pleziervaart -60 -60 -10 -10 b Leges woonboten -6 -8 -8 -8 c Uitvoering steigerplan -75 0 0 0 d Verplaatsing twee woonboten -100 0 0 0 Totaal -241 -68 -18 -18
Prioriteiten a. Afmeervoorzieningen pleziervaarten € 50.000 incidenteel en € 10.000 structureel Het extra aanbrengen van 200 haalkommen per jaar (gedurende drie jaar € 50.000 per jaar vanaf 2008). Hiervoor kunnen in totaal 600 extra haalkommen worden aangebracht. Dit betekent dat er ongeveer 600 plezier vaartuigen zonder schade aan openbare eigendommen en volgens de regels kunnen afmeren. Eventueel ook in grachten waar feitelijk nu niet kan worden afgemeerd omdat alle objecten op en aan de walmuur zijn verwijderd. In veel grachten meren pleziervaartuigen nu af aan walmuren, bomen, parkeerhekjes, balustrades, lantaarnpalen en fietsenrekken/nietjes. De investering in extra afmeervoorzieningen wordt op termijn terugverdiend, doordat er minder schade optreedt aan de gemeentelijke eigendommen. Structureel moet ten behoeve van het beheer en het onderhoud van de 3 x 24 uurslocaties en het voorbeeld project het onderhoudsbudget water worden opgehoogd met € 10.000 per jaar. b. Leges woonboten € 6.000 in 2009 en € 8.000 vanaf 2010 Met het aangenomen amendement 15a heeft de raad besloten om de leges voor verbouwen van woonboten en bedrijfsvaartuigen alleen nominaal te verhogen. Het dagelijks bestuur heeft er op gewezen, dat een dergelijk besluit een financieel risico voor de raad met zich mee kan brengen. Het zou kunnen zijn dat de centrale stad bij het niet-kostendekkend vaststellen van een legestarief zou kunnen korten op de bijdrage die jaarlijks wordt gegeven voor de uitvoering van de watertaken. Tot nu toe heeft de centrale stad een dergelijke korting niet doorgevoerd, dus treedt het financieel risico niet op. c. Uitvoering steigerplan € 75.000 incidenteel In de begroting van 2008 is incidenteel € 25.000 toegekend voor het realiseren van een op- en afstapvoorziening. In de voorjaarsnota 2008 wordt uitgegaan van vier op- en afstapvoorzieningen. Om deze te kunnen financieren is totaal ongeveer € 100.000 nodig. Dat bedrag is voldoende voor een sobere en doelmatige op- en afstapvoorziening. Een gemiddelde sobere voorziening van twee palen met een plankje en twee afmeerpalen kost ongeveer € 20.000. Omdat per locatie de situatie anders kan zijn is per voorziening € 5.000 onvoorzien opgenomen. Er wordt met de marktpartijen overlegd of er een samenwerking mogelijk is om (versneld) op- en afstapvoor zieningen te realiseren. Er is nog niet te voorzien of deze kans van slagen heeft. Daarom wordt in ieder geval het bedrag voor nog drie te realiseren voorzieningen opgevoerd. In de voorjaarsnota 2008 is een versnelde uitvoering van het Steigerplan voorzien. Hiervoor is dan € 75.000 extra nodig om in plaats van de ene op- en afstapvoorziening uit het meetbaar programakkoord, vier voorzieningen te realiseren. d. Verplaatsing twee woonboten € 100.000 incidenteel Per te verplaatsen woonboot is een gemiddeld bedrag nodig van ongeveer € 50.000. In de Notitie uitvoerings instrumenten van de Visie op het water van de binnenstad is dit bedrag verder uitgelegd: ongeveer € 15.000 is nodig voor het ongedaan maken van de oude voorzieningen bij de te verlaten ligplaats en ongeveer € 35.000 is nodig voor het realiseren van nieuwe voorzieningen op de nieuwe ligplaats. Daarbij is uitgegaan van bovengrondse nutskasten op de nieuwe ligplaats. Als er gekozen zou worden voor ondergrondse nutskasten komt er nog eens € 25.000 per ligplaats bij. Het facetbestemmingsplan voor het water zal in de loop van 2009 in zover stadium zijn, dat er mogelijk al vooruit gelopen kan worden met de uitvoering. Aangezien het wenselijk is om op termijn ongeveer nog 24 woonboten te verplaatsen op basis van de Visie op het water van de binnenstad, wordt voor 2009 vast een bedrag van € 100.000 geraamd voor verplaatsing van twee woonboten.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
88
3.8.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Waterbeleid -714 -744 -786 -42 Totaal lasten -714 -744 -786 -42 Baten Waterbeleid 607 586 623 37 Totaal baten 607 586 623 37 Saldo programma exclusief reserves -107 -158 -163 -5
Toelichting In de begroting 2009 is een budget van € 175.000 opgenomen voor uitvoering steigerplan en verplaatsen van woonboten. Vanuit de meerjarenraming zal in 2009 ook € 60.000 aan afmeervoorzieningen pleziervaarten uitgegeven kunnen worden. Op deze manier kan de uitvoering van de Visie op het Water van de Binnenstad gestaag doorgaan. Het bedrag is opgenomen in de cijfers van programma inrichting en beheer openbare ruimte vanwege het uitvoerende karakter.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
89
3.9 Onderwijs en jeugd 3.9.1 Omschrijving van het programma Het aanbieden van kwalitatief voldoende openbaar basisonderwijs en het zorgen voor voldoende voorzieningen voor het openbaar en bijzonder basisonderwijs in stadsdeel Centrum en het tot stand brengen en onderhouden van een preventief en actief vraaggericht aanbod aan voorzieningen voor de jeugd van stadsdeel Centrum. Ter ■ ■ ■
realisatie van dit programma worden de volgende producten geleverd: Lokaal onderwijsbeleid Openbaar onderwijs Jeugd
3.9.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect De verzelfstandiging van de openbare schoolbesturen wordt afgerond. Het dagelijks bestuur voert periodiek overleg met de schoolbesturen over de kwaliteit van het onderwijs. Het onderhoud van de schoolgebouwen blijft voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen, waarbij nieuwe achterstanden worden voorkomen. Meer aandacht voor de Brede School, in het bijzonder voor kwaliteitsverbetering van de tussen- en naschoolse opvang (Dagarrangementen en Combinatiefuncties) en de samenwerking tussen onderwijs, opvang en zorg, evenals verbreding van de samenwerking op het gebied van sport. Effectindicatoren 9.1
9.2
9.3
Effectindicator Door het Decentraal Lokaal Overleg (DLO) vastgesteld Decentraal Onder wijs en Jeugdplan (DOJP) 2006-2010
Nulmeting R2007 B2008
B2009 Doel 2010 Schoolgebouwen voldoen aan daaraan Nulmeting gestelde kwaliteitseisen: percentage R2007 scholen dat geen onderhoud heeft dat B2008 langer dan één jaar achterstallig is B2009 Doel 2010 Schoolgebouwen voldoen aan daaraan Nulmeting gestelde kwaliteitseisen: percentage R2007 scholen waarop onderwijskundige B2008 vernieuwingen doorgevoerd zijn B2009 Doel 2010 In elk rayon een brede school. Nulmeting R2007 B2008
B2009
Doel 2010 9.4
Tevredenheid speelmogelijkheden kinderen (% bewoners dat tevreden is over speelmogelijkheden)
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst Concept DOJP 2006-2010 Vastgesteld DOJP (Jong Amsterdam in het Centrum) Uitvoering DOJP (Jong Amsterdam) projectplan en werkplan; monitoren Jong Amsterdam 2007 Monitoring Jong Amsterdam 2008 Resultaatsafspraken uit Jong Amsterdam zijn verwezenlijkt. 100% 100% 100% 100% 100% 56% 85% 100% 100% 100% Twee brede scholen Drie brede scholen en samenwerkingsovereenkomst dagarrangementen Verdere uitwerking Dagarrangementen en Combinatiefuncties op alle scholen met een inhoudelijke uitwerking naar brede school op een drietal scholen. Pilot wijkarrangement in Centrum Oost met 3 scholen. Uitwerking project Vijzelhof en start project 14e Montessori school. Alle scholen hebben een dagarrangement. Alle basisscholen hebben dag-arrangementen en een viertal scholen hebben zich tot brede scholen ontwikkeld 44% 50% 52% 55% 55%
90
9.5
9.6
Effectindicator Verlaging aantal First Offenders
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Uitvoering vastgesteld plan van aanpak Nulmeting Jong Amsterdam Centrum B2009 Doel 2010
Uitkomst 144 N.n.b. 115 85 (excl. Seponeerde zaken) 100 (2009, GSB-convenant) Vastgesteld plan van aanpak Jong Amsterdam Centrum Uitvoering Jong Amsterdam (7 speerpunten) Uitgevoerd plan van aanpak Jong Amsterdam Centrum
Vastgesteld beleid Algemeen ■ Bestuursakkoord stad en stadsdelen 2006-2010. Lokaal onderwijsbeleid ■ Lokaal Onderwijs- en Jeugdplan 2006-2010 (LOJP), B & W, juni 2006; Actiepunten t.b.v. jeugd in Amsterdam ■ Algemene Maatregel van Bestuur Onderwijsachterstanden 2006 – 2010; regelingen inzake bekostiging van achterstandsleerlingen; ■ Integraal Huisvestingsplan, dagelijks bestuur, 16 december 2003; voornemens m.b.t. huisvesting basisscholen; ■ Verordening op het leerlingenvervoer, deelraad 6 oktober 2003; regels voor de financiering van ouders voor het vervoer van hun kinderen naar de school van hun keuze ■ Grotestedenbeleid (GSB) III, convenant stad-stadsdelen, 14 juli 2005 ■ Jong Amsterdam in het Centrum, dagelijks bestuur, 13 februari 2007; specifiek voor de jeugd in AmsterdamCentrum geformuleerde actiepunten; ■ Regeling verhuur en medegebruik schoolgebouwen, dagelijks bestuur, 24 juni 2008. Openbaar onderwijs ■ Verordening bestuurscommissie openbaar primair onderwijs Stadsdeel Amsterdam-Centrum, deelraad, 24 juni 2004; verordening samenhangende met de oprichting van de bestuurscommissie OPOC ■ Verordening materiële en financiële gelijkstelling (MFG) onderwijs stadsdeel Amsterdam-Centrum, deelraad 4 oktober 2007 ■ Besluit inzake Verdere verzelfstandiging en bestuurlijke schaalvergroting van het openbaar primair onderwijs in de stadsdelen Amsterdam-Centrum, Oud Zuid en ZuiderAmstel per 1 januari 2008, inclusief bruidsschatregeling, deelraad 20 december 2007. Jeugd ■ Verordening Wet Kinderopvang Amsterdam-Centrum december 2004: vervanging vanwege rijkswetgeving van de Verordening Kinderopvang Amsterdam-Centrum. ■ Verordening peuterspeelzaalwerk Amsterdam-Centrum, deelraad, 1 september 2005: idem. ■ Regeling Ouderbijdragen Peuterspeelzalen Amsterdam-Centrum, deelraad, 1 september 2005 ■ Opvoedingsondersteuning: project “spelen aan huis” (B&W nr. 01/9883); project ter vervanging van ‘Opstap”, t.b.v. achterstandpeuters en - kleuters ■ Nota Opgroeien in de grote stad, deelraad, 28 april 2005; beleidslijnen ten behoeve van kinderen en jongeren in stadsdeel Centrum ■ Nota Jeugd en Veiligheid, dagelijks bestuur 13 juni 2006; overzicht van de genomen maatregelen en visie op de toekomst. ■ Nota: Buitenruimte voor de Jeugd, raadsvergadering 27 maart 2008. Jeugdgezondheidszorg; onderdelen zijn: ■ Jeugdgezondheidszorg, inclusief schoolgezondheidszorg: wettelijke taak per 1 januari 2003, in samenwerking met de GGD; uitvoering consultatiebureau voor baby’s en peuters en het vervolg van de zorg op de scholen; totaal voor de 0-19 jarigen. ■ OuderKindCentra (OKC): Bestuursakkoord centrale stad-stadsdelen, 2002-2006 en 2006-2010; Stedelijke en stadsdeelvorming van centra t.b.v. ouders en kinderen op het gebied van gezondheid (verloskundigen, consultatiebureaus), ontwikkeling, en opvoeden (opvoedingsondersteuning). Tevens spil van en naar jeugdzorg en medische indicaties. ■ Jeugdzorg: stadsdeel voert regie over de partners in de jeugdzorg, in afstemming met ROA en DMO.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
91
3.9.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren 9a
9b
9c
Afspraak Meerjaren onderhoudsplan (MOP) buitenkant schoolgebouwen (effect 9.2)
Indicator Percentage scholen met een onderhoudsplan.
Verzelfstandiging openbaar basisonderwijs is afgerond
Bestuur van de openbare R2007 basisscholen in Centrum is B2008 overgedragen aan Doel 2010 een stichting. Nulmeting R2007
Brede school: het samenbrengen van partners en (doen) opstellen van een uitvoeringsnotitie
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting
B2008 B2009
9d
Uitbreiding van toezicht in de speeltuinen in de zomer Speeltoestellen voldoen aan veiligheidsnormen
Veilige en voldoende speelmogelijkheden in de openbare ruimte voor alle leeftijdsgroepen, door planning en uitvoering speelruimteplannen en kindlinten
Meer jongeren nemen deel aan JOSactiviteiten
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Uitvoering van een Nulmeting speelruimteplan in R2007 ieder rayon Aantal uren toezicht speeltuin in de weekeinden van mei t/m oktober Percentage toestellen dat veilig is
B2008 B2009 Doel 2010 Aantal Nulmeting uitgevoerde R2007 kindlinten B2008 B2009 Doel 2010 Aantal deelnemers Nulmeting R2007
Aantal plekken
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 100% 100% en een nieuw MOP is in de maak 100% 100% 100% Neen Verzelfstandiging is door de deelraad geaccordeerd (20 december 2007) Verzelfstandiging en schaalvergroting is een feit Verzelfstandiging is gerealiseerd. Neen Een intentieverklaring wordt uitgewerkt voor alle betrokken organisaties bij de uitwerking van brede school Het Gebouw (Vijzelhof). Daarnaast gaat in de uitwerking van de dag-arrangementen de brede school in de vorm van wijkarrangementen, steeds meer vorm krijgen. Aanbevelingen zijn uitgevoerd Pilot wijkarrangementen Centrum Oost; 14e Montessorischool en alle scholen een dagarrangement Implementatie vier brede scholen Vijf uur op één dag in het weekeinde Vijf uur op één dag in het weekeinde Vijf uur toezicht op elke dag van het weekeinde. Vijf uur toezicht op elke dag van het weekeinde. Vijf uur op beide dagen in het weekend 97% (in de praktijk is hoogst haalbare veiligheidsniveau 97%) 97% (maximaal haalbare) 97% 97% 97% 0 Beleidsnotitie is in alle rayons besproken en kan worden vastgesteld. Uitwerking per rayon voor 1 april 2008, start in Centrum Oost Elk rayon krijgt een speelruimteplan Elk rayon heeft een speelruimteplan Elk plan wordt per rayon begroot en uitgevoerd 0 Wordt meegenomen in uitwerking per rayon 2à4 2à4 6 tot 8 11.000 12.000 deelnemers; vijf plekken inclusief tussenschoolse opvang in het kader van dagarrangementen op een aantal scholen 12.500 18.000 20.000 5 5 Vijf plus tussenschoolse opvang (twee scholen) 8 10
92
9e
9f
Afspraak Uitvoering Jeugdveiligheidsplan (GSBIII): Jaarlijks nemen 70 risicojongeren deel aan een traject op weg naar onderwijs of arbeid of een leerwerkof zorgtraject Uitvoering Jeugd veiligheidsplan (GSBIII): 75% van de risicojongeren die deelnemen aan een traject wordt succesvol toegeleid naar onderwijs, arbeid, leerwerk- of zorgtraject Uitvoering Jeugd veiligheidsplan (GSBIII): Jeugdgroepenaanpak: voor minimaal 75% van de prioritaire hinderlijke en overlastgevende groepen wordt een plan van aanpak uitgevoerd Aanbieden van dag arrangementen en combinatiefuncties op de basisscholen.
9g
Uitbreiding tienerhuiskamers
9h
Kinderen die zorg nodig hebben worden tijdig en snel toegeleid naar zorg.
9i
BA 9j
De ouder-kind-centra bereiken 98% van alle kinderen in de leeftijd van -9 maanden tot en met 12 jaar Alle professionals in jeugdgezondheidszorg, kinderopvang, welzijn en onderwijs zijn in staat opvoed- en groei problemen, inclusief kindermishandeling, te signaleren en te verwijzen
Indicator Aantal trajecten per jaar voor risicojongeren
Uitkomst Nulmeting 0 (meting 2004) R2007
89
B2008
75
B2009
75
Doel 2010
70 (prestatieafspraken d.d. 2005; stedelijke bijstelling ambitieniveau in 2007)
Aantal succesvolle Nulmeting Nog niet bekend (uitvoering gestart in december 2005) toeleidingen R2007 67 B2008
67 trajecten worden succesvol afgerond.
B2009
67 trajecten worden succesvol afgerond.
Doel 2010
53 (prestatieafspraken d.d. 2005; stedelijke bijstelling ambitieniveau in 2007)
Percentage Nulmeting Nog niet bekend (uitvoering gestart in 2006) groepen waarvoor R2007 Voor 100% van de geprioriteerde groepen is een plan van plan van aanpak is aanpak opgesteld en uitgevoerd uitgevoerd B2008 100%
Aantal basisscholen waarop dagarrangementen en combinatie functies wordt aangeboden Aantal tienerhuiskamers Een samenhangend programma met een basispakket dat wordt uitgevoerd Bereik OuderKindCentra
Percentage professionals, betrokken bij ouders, dat werkt met opvoedpro gramma Triple P
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
B2009
100%
Doel 2010
100%
Nulmeting Op alle basisscholen is gestart met dagarrangementen. B2009
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting
Alle basisscholen bieden dagarrangementen aan en hebben een combinatiefunctie Op alle basisscholen worden dagarrangementen en combinatiefuncties aangeboden. 2 3 4 Geen samenhangend programma met een basispakket dat wordt uitgevoerd. Invoering van een samenhangend programma met een basispakket dat wordt uitgevoerd Er is een samenhangend programma met een basispakket dat wordt uitgevoerd. 95% 95% 97% 98% 98% 0%
R2007
60%
B2008
70%
B2009
90%
Doel 2010
100%
Doel 2010 Nulmeting B2009 Doel 2010 Nulmeting B2009 Doel 2010
93
Afspraak Gezinnen met meervoudige problematiek ontvangen een combinatie van zorg voor kinderen en ouders/opvoeders.
Indicator Sluitende opvang voor gezinnen met meervoudige problematiek
9l
Per jaar worden 100 kinderen met overgewicht opgespoord, bij 40% volgt interventie
Meet- en weeggegevens alle kinderen basisscholen
9m
Terugdringen van het aantal problematische jeugdgroepen met 50% ten opzichte van de geconstateerde groepen bij de nulmeting in 2005 (119) Een sluitende ketenaanpak voor alle problematische jeugdgroepen in Amsterdam
Aantal actieve problematische jeugdgroepen
9k
9n
Percentage plannen van aanpak voor geprioriteerde groepen.
Nulmeting R2007 B2008
Uitkomst Geen sluitende opvang nvt alle gezinnen met meervoudige problematiek in beeld en start project in Centrum B2009 Idem o.l.v. procesmanager Doel 2010 Er is sluitende opvang van gezinnen met meervoudige problematiek; 20% ontvangt een combinatie van zorg, voor kind en opvoeder Nulmeting 0 R2007 Drie scholen gemeten: 84 kinderen met overgewicht geconstateerd B2008 Deze 84 kinderen in interventie B2009 8 van de 13 scholen zijn in het meet- en weegprogramma opgenomen. Doel 2010 Alle 4.000 kinderen zijn gemeten en gewogen; interventie bij 40%. Nulmeting 16 R2007
n.v.t.
B2008
8
B2009
8
Doel 2010
8
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
50% 100% 100% 100%
Beleidstoelichting Algemeen Het jeugdbeleid schept voorwaarden waardoor jeugdigen, in overeenstemming met de competenties die ze in iedere leeftijdsfase hebben, actief aan de samenleving kunnen deelnemen. Het realiseren van hoogwaardige basisvoorzieningen voor de jeugd van 9 maanden tot 23 jaar wordt dan ook voortgezet in 2009. Daar waar nodig is een sluitende aanpak van de zorg. Tegelijkertijd krijgen alle kinderen en jongeren de kans om hun talenten te ontwikkelen. Niet alleen verrijkt dit jongeren zelf, ook de samenleving als geheel plukt daar de vruchten van. Samenwerking tussen instellingen die zich bezighouden met opgroeiende kinderen is essentieel om problemen en talenten te signaleren en wordt daarom gestimuleerd. Verzelfstandiging openbaar onderwijs De verzelfstandiging van het openbaar onderwijs is afgerond op 1 januari 2008. Het onderhoud van de school gebouwen blijft de verantwoordelijkheid van het stadsdeel en blijft voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen, waarbij nieuwe achterstanden worden voorkomen. Buitenruimte In maart 2008 is het beleidskader Buitenruimte voor de Jeugd aangenomen door de deelraad. Er worden speel ruimteplannen ontwikkeld in de vier rayons van het stadsdeel. In Centrum Oost is geschouwd met kinderen, politie en de gebiedsbeheerder Openbare Ruimte. In de zomer van 2008 zal dit plan klaar zijn. In het najaar van 2008 zal voor de andere drie rayons een speelruimteplan worden opgesteld. Ouder Kind Centra (OKC) Onder leiding van een bestuurlijk koppel Jeugd en Gezin (onderdeel ‘sluitende aanpak zorg’) wordt er een basispakket OKC ingesteld waarbij onderdelen uit de WMO (gemeentelijke verplichting) op OKC-niveau worden toegesneden. Het is de bedoeling dat alle stadsdelen dit basispakket gaan invoeren per 2009. Allereerst voor de doelgroep 0-4 jaar (OKC niveau 1), tegelijkertijd met invoering van de doelgroep 4-12 jaar voor deze bestuursperiode (OKC niveau 2). In de volgende bestuursperiode dient de doelgroep te worden uitgebreid
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
94
naar 19 jaar (niveau 3), waarbij bijvoorbeeld de informatie en adviesfunctie een plek krijgt binnen het OKC, en er meer specialistische hulp in het OKC (niveau 3) aanwezig is voor de doelgroepen. Deze laatste vorm kan stadsdeeloverstijgend zijn. In 2009 stelt ons stadsdeel zich ten doel twee operationele OKC’s op niveau 2 te laten functioneren, onder leiding van een OKC-manager volgens stedelijk profiel. Jong Amsterdam De zeven speerpunten voor het Centrum worden uitgevoerd en gemonitord. Eind 2008 zal gekeken worden naar de juiste prioritering van de speerpunten. Brede school/Dagarrangementen Het eerste wijkarrangementen wordt ontwikkeld in Centrum Oost met drie basisscholen en twee opvangorganisaties en buurtwerk. Voor brede school Het Gebouw en basisschool De Kleine Reus wordt de Vijzelhof in 2009 aangekocht en verbouwd. Met alle betrokkenen is in 2008 een beheerplan, communicatieplan en samenwerkingsovereenkomst ontwikkeld en zal na de architectkeuze en de instelling van een bouwcommissie verder worden gewerkt aan de implementatie van het “bredeschoolconcept”. Jeugd en Veiligheid Uit de jaarlijks evaluatie Jeugd en Veiligheid blijkt dat de groepsaanpak goed functioneert. Er worden jaarlijks circa 180 risicojongeren aangemeld bij het uitvoerend netwerk waarvan 50% wordt toegeleid naar hulpverlening en zinvolle vrijetijdsbesteding. Jaarlijks worden circa 75 voortijdige schoolverlaters of werkloze jongeren zonder startkwalificatie toegeleid naar school of werk. De afgesproken resultaten in het kader van grote stedenbeleid worden daarmee gehaald. Er is nog onduidelijkheid over de opvolging van het GSB III. Indien er geen middelen van de centrale stad komen, is er geen dekking meer voor dit beleidsterrein in de opvolgende jaren 2010 en verder. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Afbouw Muziekluisterlessen -29 -29 -29 0 b Brede school: coördinatie en activiteiten -100 -100 -100 -100 c Combinatiefuncties -195 0 0 0 d Jeugd en Veiligheid: ambulant jongerenwerk -76 0 0 0 e Jeugd en veiligheid: mentoraten primair en voortgezet onderwijs -14 -14 0 0 f Jeugd Op Straat (JOS) -61 -41 -41 -41 g Meidenlounge en tienerwerk -135 -135 0 0 h Onderhoud scholen -141 -141 -141 -141 i Uitbreiding 14e Montessori De Jordaan -1.446 0 0 0 j Uitbreiding zorgcoördinatie ketenunit -11 0 0 0 k Uitvoering speelruimteplannen -200 -150 0 0 Totaal -2.408 -610 -311 -282 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen l Jeugd en Veiligheid: lokale trajectbegeleiding 40 40 40 40 m Vrijval OPOC na verzelfstandiging 100 100 100 100 Totaal 140 140 140 140 ISV-middelen n Multifunctionele ruimtes dagarrangementen -300 0 0 0 o Renovatie/nieuwbouw speeltuin en verenigingsgebouw De Waag -150 0 0 0 Totaal -450 0 0 0 Grote stedenbeleid (SIV-middelen) p Uitvoering Jeugd en Veiligheid -283 pm pm pm q Voorschool -250 0 0 0 Totaal -533 0 0 0
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
95
Prioriteiten a. Afbouw muziekluisterlessen € 29.000 incidenteel voor 2009 t/m 2011 In het stedelijke Portefeuillehoudersoverleg Sociaal domein is besloten de bestaande muziekluisterlessen af te bouwen en een nieuwe opzet te ontwikkelen. De met de afbouw gemoeide frictiekosten worden verdeeld over de stadsdelen. Deze kosten treden op vanwege arbeidsrechtelijke verplichtingen jegens de docenten die de lessen verzorgden. Het risico van deze frictiekosten wordt afgekocht bij de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling. In dit besluit hebben de stadsdelen gegarandeerd dat het bestaande budget wordt gehandhaafd voor de nieuwe opzet van de (muzikale) cultuureducatie. Vandaar dat bovengenoemde frictiekosten niet uit dit budget kunnen worden betaald. b. Brede school coördinatie en activiteiten € 100.000 structureel Uitvoering van drie brede scholen in 2009: Breedbeeld (Parel/Pool), Het Gebouw (de Kleine Reus) en de Burght. Vanaf 2009 zal ook een start gemaakt worden met een vierde brede school (de 14e Montessorischool), die in het kader van Dagarrangementen zich als brede school zal gaan ontwikkelen. In de drie bestaande Brede Scholen wordt al een divers aanbod van activiteiten voor kinderen ontwikkeld, zowel binnen- als buiten schooltijd, aanvullend op en in samenhang met het lesprogramma van de betreffende school. De brede schoolactiviteiten zijn bedoeld om de talenten van de kinderen te ontwikkelen. Ze zijn een speerpunt in het beleidsplan Jong Amsterdam. Er wordt samengewerkt tussen onderwijs, welzijnsinstellingen, opvang en sport. De coördinatie is in handen van IJsterk. In Centrum Oost wordt ingezet op het wijkarrangement, zowel de Parel en de Pool als de Basisschool Oostelijke eilanden zullen in samenspraak met IJsterk, eventueel Partou, Sciandri en buurtwerk een samenhangend aanbod ontwikkelen in het kader van brede school/Dagarrangementen en Combinatiefuncties. Brede school en dagarrangementen bieden kinderen een rijkere omgeving aan ervaringen en keuzes in de wereld. Voorwaarden daarvoor zijn: meer samenwerking tussen instellingen (preventie), betrokken professionals zowel in onderwijs als daarbuiten (opvang, cultuur, sport) hebben een vollediger beeld van de kinderen (integratie) en bieden op basis hiervan een betere ondersteuning (talentontwikkeling). Al zes jaar worden de brede scholen incidenteel bekostigd (o.a. uit het Bestuursakkoord). Voor de continuïteit en kwaliteit is het belangrijk dat de subsidie structureel wordt. Voorgesteld wordt structureel €100.000 voor de drie brede scholen, waarvan de helft voor personeelskosten (twee coördinatoren en beheer) en de andere helft voor uitvoering (activiteitenaanbod en overhead). c. Combinatiefuncties € 195.000 incidenteel In het kader van het landelijke en stedelijke project Dagarrangementen & Combinatiefuncties moeten er combinatiefuncties worden gerealiseerd tussen onderwijs, welzijn en opvang. Voor 2008 heeft de deelraad ingestemd met een incidentele subsidie combinatiefuncties. Om deze personen een reguliere aanstelling te kunnen geven, is voor 2009 ook een financiële bijdrage noodzakelijk. Dit wordt een tripartite oplossing: schoolbesturen en de stichting IJsterk dan wel een opvangorganisatie financieren samen twee derde van de personeelslasten en het stadsdeel het overige deel. In het kader van Dagarrangementen, een nieuwe verantwoordelijkheid voor basisscholen om voor-, tussen- en naschoolse opvang te realiseren, is het van het grootste belang dat er extra fysieke ruimte wordt gecreëerd in scholen en verenigingsgebouwen om aan de extra vraag aan opvang en activiteiten te kunnen voldoen. De vraag naar opvang is verdubbeld en neemt nog steeds toe. Schoolbesturen gaan contracten aan met aanbieders; waar mogelijk wordt ook ruimte binnenschools beschikbaar gesteld. De kinderopvang moet voldoen aan de eisen uit de Wet Kinderopvang. Voor de 13 basisscholen in stadsdeel Centrum is per school één (parttime) combinatiefunctie nodig. Loonkosten zijn gemiddeld € 45.000, dus de bijdrage van het stadsdeel (zie bovenstaande) is € 15.000 per combinatiefunctie, totaal € 195.000. d. Jeugd en Veiligheid, uitbreiding ambulant jongerenwerk € 76.000 incidenteel De afspraken voor de aanpak van jeugdgroepen zijn verder aangescherpt in het Bestuursakkoord 2006-2010, en wel tot het terugdringen tot 50% van het aantal in 2005. Bij de uitvoering van de aanpak van de jeugdgroepen is het werk op straat door ambulant jongerenwerk en straathoekwerk essentieel. Zij leggen contacten, spreken jongeren aan op gedrag en zorgen voor begeleiding naar (zinvolle) tijdsbesteding of hulp. Door het vroegtijdig contact leggen met groepen jongeren wordt preventief ingezet op de doorgroei naar problematische jeugdgroepen. Ook bij de aanpak van de problematische jeugdgroepen is het ambulant jongerenwerk en het straathoekwerk van belang om te kunnen voldoen aan de stedelijke ambities. Deze jongeren worden aangesproken op gedrag; er worden afspraken gemaakt over wat wel kan en niet. En er vindt begeleiding naar trajecten plaats. Het voornemen is wederom aan Stichting IJsterk de opdracht te continueren voor uitbreiding
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
96
van het ambulant jongerenwerk gericht op tienermeiden naar de Westelijke binnenstad en het Stadshart. Overigens is in 2006, 2007 en 2008 reeds op incidentele basis uitbreiding gerealiseerd. De afgelopen jaren heeft het ambulant jongerenwerk haar nut bewezen, het ambulant jongerenwerk onderhoudt contact met 15 groepen en circa 350 jongeren kennen en worden gekend door de ambulant jongerenwerkers. e. Jeugd en Veiligheid, mentoraten primair/voorgezet onderwijs € 14.000 incidenteel voor 2009 en 2010 In het convenant Grotestedenbeleid III en het Bestuursakkoord 2006-2010 zijn afspraken gemaakt over de aanpak van jeugdgroepen en de preventie uitval risicojongeren. Deze afspraken zijn onderdeel van het vastgestelde Jeugd- en Veiligheidsplan 2005-2009. De overgang van primair naar voortgezet onderwijs is voor sommige kinderen risicovol. Om de overgang goed te laten verlopen kunnen kinderen, op indicatie van de scholen, een mentor toegewezen krijgen. De mentor begeleidt het kind van groep 8 tot de overgang naar de tweede klas van het voortgezet onderwijs. Hiermee wordt schooluitval voorkomen. In de praktijk is gebleken dat de kinderen die begeleiding hebben gekregen overgaan naar de tweede klas van het voortgezet onderwijs. In 2006 zijn gemiddeld zes kinderen begeleid door een mentor. Begin 2007 is gebleken dat de basisscholen inmiddels goed op de hoogte zijn van de mogelijkheid van mentorschappen voor kwetsbare kinderen; Hierdoor zijn de aanmeldingen verveelvoudigd. Voor 2008 tot en met 2010 wordt daarom voorgesteld het mentoraat uit te breiden naar 18 kinderen. f. Jeugd Op Straat (JOS) € 41.000 structureel en € 20.000 incidenteel JOS, Jeugd op Straat, is al jaren een succesformule in het centrum. Aan de vraag naar activiteiten tussen de middag en na schooltijd kan lang niet voldaan worden. Door meer stagiaires aan te trekken kan het bereik van JOS vergroot worden. Daarvoor is echter begeleiding nodig. Ook uitbreiding van het materiaal is dan vereist. JOS werkt samen met Sciandri en meer bewegen voor de jeugd (Sport) en kan aanvullend werken op de Dagarrangementen. Alleen bij uitbreiding kan het aantal plekken waar JOS wordt aangeboden, van vijf naar acht gaan en kan het bereik van 12.000 kinderen naar 18.000 kinderen, en uiteindelijk 20.000 kinderen in 2010 groeien. Daarvoor is structureel € 41.000 en voor uitbreiding van het materiaal eenmalig € 20.000 nodig. g. Meidenlounge en tienerwerk € 135.000 incidenteel voor 2009 en 2010 In 2008 is een motie aangenomen voor € 85.000 om in Centrum Oost een meidenlounge te starten specifiek voor meiden in dit deel van de stad. Er zijn ongeveer 80 meiden in de leeftijd 12 tot 18 jaar die afgelopen tijd door het ambulante meidenwerk zijn gesignaleerd en die behoefte hebben aan een eigen plek. De meiden lounge zal medio 2008 zijn gerealiseerd, voorkeur was een aparte ruimte maar de meiden hebben zelf aangegeven te willen starten op de zolder van jongerencentrum de Clutch. Ook worden er contacten gelegd met de woningbouwverenigingen en gekeken of zij willen ondersteunen in de vraag naar ruimte voor dergelijke activiteiten. Echter de financiering is incidenteel. Continuering is voorwaarde in 2009; daarom stellen wij voorl de komende twee jaar budget beschikbaar te stellen voor activiteiten, begeleiding en beheer/huur. Op het Westerdokseiland wordt eind 2008 voor 900 gezinnen woonruimte opgeleverd. Voor de kinderen, met name tieners, is er ook ruimte gecreëerd. Zaak is dat er ook begeleiding voor vooral de tieners en jongeren komt. Daarvoor wordt financiering voorgesteld voor activiteitenbegeleiding en materiaalkosten. h. Onderhoud scholen € 141.000 structureel Op basis van een meerjarenonderhoudsplan (MOP) is de stadsdeelbijdrage voor onderhoud aan de Bestuurs commissie Openbaar Primair Onderwijs Amsterdam-Centrum (OPOC) in 2007 met € 135.000 verhoogd. Het bedrag is in 2007 vooralsnog incidenteel in de begroting opgenomen omdat de structurele financiering onderdeel was van de te maken afspraken over de definitieve verzelfstandiging van het schoolbestuur. Uitgangspunten bij die gesprekken waren het instandhouden van de stadsdeelbijdrage en het principe “schoon door de poort.”. Daarom wordt nu voorgesteld de bijdrage voor onderhoud binnenkant structureel te maken. In verband met de doorvergoeding aan het bijzonder onderwijs dient daarvoor in totaal met een bedrag van € 270.000 gerekend te worden. Door aanwending van het voor 2008 en verder nog niet bestemde deel van de Asschergelden voor onderwijshuisvesting, is reeds voor € 129.000 aan dekking aanwezig. Hiermee resteert een prioriteit ten laste van de algemene middelen van € 141.000. i. Uitbreiding 14e Montessorischool De Jordaan incidenteel € 1.446.000 Voor de onderwijshuisvesting van de 14e Montessorischool de Jordaan is zowel tijdelijke en definitieve uitbreiding van het aantal klaslokalen noodzakelijk evenals het realiseren van een gymnastieklokaal. Naar aanleiding van het Burgerinitiatief is een voorstel gedaan om de onderwijsuitbreiding te koppelen aan een kindercampusmodel. De opvang en naschoolse activiteiten worden dan gekoppeld aan de uitbreiding van de onderwijscapaciteit. Na een groot aantal voorstellen heeft het db gekozen voor een tijdelijke en definitieve oplossing in één keer: er
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
97
wordt een laag bovenop de huidige locatie Elandsstraat 99 gebouwd waardoor zowel de tijdelijke als definitieve onderwijshuisvesting wordt opgelost met uitbreiding van vier klaslokalen. In de zomer van 2009 kunnen dan de tijdelijk gehuisveste vier groepen die nu in de Passeerdersgracht zitten terug naar de Elandsstraat 99. Tijdens de werkzaamheden zullen ook de zes groepen uit Elandsstraat 99 vervangende huisvesting moeten krijgen; gedacht wordt aan de Passeerdersgracht. Zodra de bouw is afgerond zal er ook in 2009 een start gemaakt worden met de herontwikkeling van de locatie Elandsstraat 101 waarin nu Buurtvereniging Ons Genoegen is gehuisvest. Ons Genoegen neemt tijdens deze bouw haar intrek op Elandsstraat 44. Ook zullen daar nog tijdelijk op de binnenplaats noodlokalen geplaatst worden voor de uitbreiding van twee groepen. De bouw van de gymzaal, nieuwe locatie Ons Genoegen, twee onderwijslokalen, herplaatsen peuterspeelzaal Claverhuis en nieuwe ruimte voor uitbreiding van de Naschoolse opvang (NSO), gaat naar verwachting twee jaar duren (medio 2011-2012). Het deel financiering van de welzijnsaccommodatie (€ 1. 293.000) is opgenomen in programma Welzijn, zorg, sport en diversiteit. j. Uitbreiding zorgcoördinatie ketenunit € 11.000 incidenteel Vanuit de GSB III middelen is verplicht vanuit het GSB-convenant een zorgcoördinator aangesteld voor één dag per week in de ketenunit. Vanaf 2007 is jaarlijks incidenteel de functie uitgebreid naar twee dagen omdat de hoeveelheid werk niet uit te voeren was in één dag. De zorgcoördinator is de vertegenwoordiger van het stadsdeel in de ketenunit en draagt zorg voor het meenemen van de zorg bij de strafbepaling van criminelen jongeren. Vanuit het Openbaar Ministerie wordt 50% in de kosten van de zorgcoördinator bijgedragen. k. Uitvoering speelruimteplannen € 200.000 voor 2009 incidenteel en € 150.000 voor 2010 incidenteel Nu de beleidsnotitie Buitenruimte voor de Jeugd is vastgesteld door het db kan er gestart worden met de uitwerking van de speelruimteplannen per rayon. Voor Centrum Oost is er al een reservering gedaan voor 2008, voor de andere rayons niet. In die plannen dient de centrale vraag beantwoord te worden hoe ervoor gezorgd kan worden dat er voor alle leeftijdsgroepen voldoende en veilige speelruimte is. Door per rayon de huidige speelruimtesituatie te analyseren, zullen naast positieve elementen ook knelpunten aan het licht komen. Vervolgens kunnen aanbevelingen ter verbetering worden opgesteld. Het gaat hier om uitvoering van nieuwe of vervangen van materialen en speeltoestellen op speelplekken in de openbare ruimte. Aanpassingen die gedaan worden op basis van een inventarisatie door het en buurtbewoners en jeugd (via schouwen, scholen en tieneren jongerencentra). Maar ook het zoeken naar mogelijkheden om nieuwe speelplekken te creëren. Bezuinigingen l. Jeugd en Veiligheid, lokale trajectbegeleiding € 40.000 structureel In de begroting 2008 is voor lokale traject begeleiding, bovenop hetgeen gefinancierd wordt vanuit de GSB III middelen (uitvoering jeugd en veiligheid), een structurele prioriteit toegekend. Op basis van de onderhandeling die zijn gevoerd met de uitvoerder is het extra budget niet nodig: jaarlijks kunnen 70 jongeren uit de doelgroep begeleid worden. m. Vrijval OPOC na verzelfstandiging € 100.000 structureel Per 1 januari 2008 is het bestuur van het openbaar basisonderwijs in stadsdeel Centrum opgegaan in de Stichting Openbaar Onderwijs aan de Amstel. Deze verdere verzelfstandiging van het bestuur van het openbaar onderwijs vanaf 2009 leidt tot een structurele besparing op de bestuurskosten. Deze besparing gaat niet ten koste van de bijdrage aan het onderwijs zelf. ISV-middelen n. Multifunctionele ruimtes dagarrangementen (aanpassingen onderwijsruimtes) € 300.000 Vanuit het samenwerkingsverband Centrum waarin stadsdeel, schoolbesturen, welzijn en kinderopvanginstellingen zijn vertegenwoordigd is geconstateerd dat er veel aanpassingen in en buiten scholen noodzakelijk zijn om activiteiten en opvang mogelijk te maken. Hiervoor wordt ISV- budget aangevraagd. Drie scholen hebben gevraagd een onderwijsruimte multifunctioneel te verbouwen, zodat in de school ook opvang kan worden geboden. Echter deze ruimtes moeten voldoen aan de Wet Kinderopvang én daarnaast multifunctioneel kunnen worden gebruikt. Daarnaast is er een aantal buurtverenigingsgebouwen die aangepast moeten worden om officieel aan buitenschoolse opvang en activiteiten te kunnen voldoen. Voor nieuwe initiatieven, als de schoolboot van de Burghtschool, kan een subsidie in cofinanciering met het schoolbestuur en particulieren, voor haalbaarheidsonderzoek worden toegekend.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
98
o. Renovatie/nieuwbouw speeltuin en verenigingsgebouw De Waag € 150.000 In het kader van veilig spelen en het project Dagarrangementen & Combinatiefuncties (D&C) wordt voorgesteld het verouderde verenigingsgebouw op speeltuin de Waag te vervangen. Het gebouw is te klein, behoeft veel onderhoud, is afgeschreven en er is veel te weinig daglicht. Er dient een nieuw, multifunctioneel gebouw te komen, sober maar wel volgens de eisen uit de Wet Kinderopvang zodat er buitenschoolse activiteiten kunnen plaatsvinden en scholen deze gebouwen ook kunnen inzetten in het kader van dagarrangementen en combinatie functies. Nadat het gebouw zal zijn opgeleverd, behoeft de speeltuin een opknapbeurt. Dit mede in het kader van ‘elk jaar een eigentijdse oplevering van een speeltuin in stadsdeel Centrum’ zoals al eerder zijn gerealiseerd Piramide, Wittenburg, Noorder en Ons Genoegen. Grote stedenbeleid p. Uitvoering Jeugd en Veiligheid € 283.000 In het convenant Grotestedenbeleid III en het Bestuursakkoord 2006-2010 zijn afspraken gemaakt over de aanpak van jeugdgroepen en de preventie uitval risicojongeren. Deze afspraken zijn onderdeel van het vastgestelde Jeugd- en Veiligheidsplan 2005-2009. Om deze afspraken na te komen is een coördinator aangesteld en wordt een zorgcoördinator binnen de Ketenunit, ambulant jongerenwerk, lokale trajectbegeleiding en diverse (mentoraat)projecten ingezet. De volgende afspraken zijn opgenomen in het convenant GSB III: ■ signalering en toeleiding risicojongeren naar trajecten scholing/werk (verminderen schooluitval) (GSB: 70 jongeren op traject); ■ vangnet risicojongeren en een casuïstiek uitvoerend netwerk 12+ (opzetten sluitende keten); ■ aanpak van jeugdgroepen (terugdringen van het aantal hinderlijke, overlastgevende en criminele groepen) (Bestuursakkoord 2006-2010: tot 50% van het aantal in 2005); ■ terugdringen jeugdcriminaliteit (daling first offenders in 2009 met 20-25%). In het kader van GS BIII ontvangt het stadsdeel tot en met 2009 voor Jeugd en Veiligheid € 282.990 van de centrale stad. Vanuit de GSB III middelen wordt de basis van Jeugd en Veiligheid gefinancierd, hiermee wordt de coördinator binnen het stadsdeel voor het Jeugd en veiligheidsbeleid, de groepsaanpak en het vangnet risicojongeren en de administratieve ondersteuning, het ambulant jongerenwerk, lokale trajectbegeleiding, de zorgcoördinator, schoolbezoeken en de jaarlijkse werkconferentie gefinancierd. Voor een goede uitvoering van jeugd en veiligheid zijn de GSB III middelen niet voldoende, aanvulling vanuit algemene middelen is noodzakelijk. Omdat nog geen zekerheid bestaat over de toekomst van het grotestedenbeleid is voor de jaarschijven 2010 en verder geen rekening gehouden met deze inkomsten. q. Voorschool € 250.000 Uitvoering van drie voorscholen (Bonbini/de Parel, de Witte Boei/de Pool, de Kraai/de Boe). Elke voorschool heeft een peuterspeelzaal. Zowel op de peutergroepen als op de kleutergroepen is een tweede leidster of leerkracht voor intensieve begeleiding. Elke leidster/leerkracht wordt geschoold in een specifiek voorschoolprogramma. Daarnaast bestaat de voorschool uit een oudercomponent. Hiervoor is bij elke voorschool een contactouder aange steld die de ouderbetrokkenheid vormgeeft. Tevens heeft elke voorschool een ouderkamer voor ouderactiviteiten. Dit wordt door het stadsdeel bekostigd. Het kleutergedeelte wordt door de schoolbesturen bekostigd. Zij krijgen hiervoor rechtstreeks van het ministerie geld. In 2009 zal het peutergedeelte met een groep worden uitgebreid bij de Kraai. De totale projectkosten: bedragen €250.000 (€210.000 voor vier peutergroepen, €40.000 extra incidentele middelen voor de uitbreiding: inrichting en scholing). Ten aanzien van vroeg- en voorschoolse educatie (VVE) zijn zowel stedelijk als landelijk prestatieafspraken gemaakt. Het stadsdeel heeft zich verplicht uiterlijk eind 2009 een taakstelling van 47 doelgroeppeuters te hebben behaald. De financiering vanuit GSB III is hierop gebaseerd (€5.500 per doelgroeppeuter). Het gaat om geoormerkt geld. Als het stadsdeel deze taakstelling niet haalt zal (een deel van) de subsidie (met terugwerkende kracht) teruggaan naar de centrale stad/het rijk. De taakstelling van 47 is een realistische taakstelling. Het stadsdeel heeft eind 2007 een resultaat van 32 doelgroeppeuters. Met de uitbreiding van een vierde groep peuters wordt de realisatie 40 tot 44, is de schatting. Dit betekent waarschijnlijk dat er nog een extra peutergroep/voorschool zal moeten komen. De resterende ruimte in de GSB III middelen is nodig om de overige doelgroeppeuters in 2009 te bereiken.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
99
3.9.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Lokaal onderwijsbeleid -4.313 -5.270 -6.542 -1.272 Openbaar onderwijs -12.807 0 -61 -61 Jeugd -3.902 -4.218 -5.267 -1.049 Totaal lasten -21.022 -9.488 -11.870 -2.382 Baten Lokaal onderwijsbeleid 815 107 107 0 Openbaar onderwijs 11.243 0 0 0 Jeugd 643 539 983 444 Totaal baten 12.701 646 1.090 444 Saldo programma exclusief reserves -8.321 -8.842 -10.780 -1.938 Toevoegingen aan reserves Reserves OPOC -298 0 0 0 Totaal toevoegingen -298 0 0 0 Onttrekkingen aan reserves Bestuursakkoordgelden 2002-2006 4 0 0 0 Lokale overheidstaken onderwijs 420 0 0 0 Reserves OPOC 477 0 0 0 Totaal onttrekkingen 901 0 0 0 Saldo programma inclusief reserves -7.718 -8.842 -10.780 -1.938
Toelichting De toename van het beslag op de algemene middelen in 2009 met € 1.876.000 wordt veroorzaakt door: ■ Prioriteiten ten bedrage van € 2.408.000 zoals hiervoor nader toegelicht. De grootste beslaglegging wordt veroorzaakt door de incidentele investering voor het project brede school (ook deel in programma Welzijn opgenomen); ■ Bezuinigingen ten bedrage van € 140.000, zoals hiervoor nader toegelicht; ■ Vervallen van incidentele prioriteiten 2008, kostenverdeelstaat-effecten en nominale ontwikkelingen (totaal positief effect van € 392.000).
Onderwijs en jeugd Lokaal onderwijsbeleid Openbaar onderwijs Jeugd 0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
( x c 1.000 ) Lasten
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Baten
Toevoeging
Onttrekking
100
3.10 Cultuur en creatieve economie 3.10.1 Omschrijving van het programma Het mogelijk maken van een wijkgericht en laagdrempelig, samenhangend en herkenbaar aanbod van kunst en cultuur van en voor de bewoners van stadsdeel Centrum. Voor grootstedelijke culturele voorzieningen en cultureel klimaat in de binnenstad (zie programma Bouwen wonen en stedelijke ontwikkeling). Het bieden van een pakket maatregelen en diensten (verwoord in het werkprogramma Creatieve Binnenstad) die de binnenstad van Amsterdam versterken als vestigingslocatie en ontmoetingsplek voor de creatieve bedrijvigheid. Ter realisatie van dit programma worden de volgende producten geleverd: ■ Cultuur ■ Creatieve economie 3.10.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect De binnenstad is versterkt als drager van de culturele identiteit van Amsterdam en als ontmoetingsplek van de creatieve industrie. Amsterdammers zijn trots op en voelen zich medeverantwoordelijk voor de historische binnenstad. Een kleinschalig cultureel aanbod in de buurten maakt cultuur toegankelijk en bevordert de sociale samenhang tussen de binnenstadbewoners. Effectindicatoren Effectindicator 10.1 Aantal mensen dat aan kleinschalige culturele evenementen deelneemt
10.2 Aantal ateliers in bezit
10.3 % kinderen dat toegang heeft tot cultuureducatie op school
10.4 Aantal personen in de binnenstad werkzaam in de creatieve sector
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Nulmeting 2006
R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 21 (koffie) concerten 8 lezingen 2 literaire ontmoetingen 6 culturele buurtfeesten 2 festivals 2 voorstellingen kindertheater 3 open atelier routes 6 exposities Nog niet bekend Niveau 2006+10% Niveau 2006+15% Niveau 2006+20% 124 162 157 157 160 Nulmeting moet nog uitgevoerd worden. Nog niet bekend 100% 100% 100% 11.633 12.134 12.400 12.400 > 11.633
101
Effectindicator 10.5 Mening van creatieve ondernemers over vestigingsklimaat en ontmoetingsfunctie van de binnenstad (rapportcijfer)
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst Nog niet uitgevoerd, zie toelichting. Nulmeting in 2008 Rapportcijfer moet hoger zijn dan in 2007. Uitvoering meting1 Er moet een stijgende lijn waar te nemen zijn ten opzichte van 2007; cijfer moet in elk geval voldoende zijn.
1 Tijdens de tweede expertmeeting Creatieve Binnenstad op 16 maart 2008 is een poging gedaan een nulmeting te houden. Daarbij bleek dat deze effectindicator niet te meten is, omdat de termen ‘vestigingsklimaat’ en ‘ontmoetingsfunctie’ niet helder zijn omschreven. Het dagelijks bestuur zal eind 2008 een korte en simpele enquête houden met concrete vragen over bv. kwantiteit en – kwaliteit van het vastgoedaanbod in de binnenstad, dienstverlening van het stadsdeel, imago. Om deze reden kan het dagelijks bestuur geen uitkomst voor 2009 ramen.
Vastgesteld beleid ■ Notitie Kunst & cultuur in de wijken/Binnenstad, op 25 juni 1999 vastgesteld door het college van Burgemeester & Wethouders; ■ Cultuurnota Binnenstad, deelraad, 17 november 2005: Deze nota geeft aan wat de betekenis is van kunst en cultuur voor het functioneren van de binnenstad. Mede op basis van de langetermijnvisie cultuur van het College geeft het dagelijks bestuur aan welke accenten het daar voor de eigen visie uit destilleert. ■ Nota Economie “Centrum met Hart voor de Zaak”, stadsdeelraad, 28 april 2005: In deze nota geeft het dagelijks bestuur aan wat de betekenis is van de binnenstad voor de economie van Amsterdam, waar de uitdagingen liggen voor de economie in de binnenstad en hoe het dagelijks bestuur daar samen me andere partijen zo doeltreffend mogelijk op in wil spelen om deze kansen ten volle te benutten. ■ Nota Creatieve Binnenstad vastgesteld door de deelraad op 25 september 2008. In dit actieprogramma wordt aangegeven wat het belang van de creatieve industrie is voor de binnenstad en wat de waarde is van de binnenstad voor de creatieve industrie in Topstad Amsterdam. Er worden acties voorgesteld die het vestigings- en ontmoetingsklimaat voor creatieve(n) (bedrijven) moeten stimuleren. 3.10.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren Nr. 10a
Afspraak Het organiseren van kleinschalige kunst & cultuur evenementen
Indicator Aantal evenementen
Nulmeting
R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Uitkomst 21 (koffie) concerten 8 lezingen 2 literaire ontmoetingen 6 culturele buurtfeesten 2 festivals 2 voorstellingen kindertheater 3 open atelier routes 6 exposities Nog niet bekend Niveau 2006 + 10% Niveau 2006 Handhaving niveau 2006
102
Nr. 10b
Afspraak Aanstellen van een stadsdichter
Indicator Aantal stadsgedichten
Aantal literaire evenementen
Aantal literaire plaquettes aan gevels
10c
Kunst & cultuur zichtbaar maken
Evenementen in openbaar gebied of in culturele monumenten; Zichtbaarheid culturele instellingen
10d
Stimuleren vernieuwende culturele activiteiten i.h.k.v. de Cultuurnota
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Aantal kunstwerken Nulmeting in openbaar R2007 gebied B2008 B2009 Doel 2010 - huidige afspraken Stimulering Nulmeting kleinschalige vernieuwende B2009 culturele activiteiten Doel 2010 – nieuwe indicator
Uitkomst 9 18 27 34 32 stadsgedichten 2 4 6 (4+2) 8 8 literaire evenementen 2 0 4 4 6 literaire plaquettes 6 12 12 24 24 Geen informatieborden Niet van toepassing in 2007 Nog niet bekend Nog niet bekend Alle musea en attracties hebben een informatiebord. 82 94 Wordt bepaald in Verdeelvoorstel Cultuur 2008. Wordt bepaald in Verdeelvoorstel Cultuur 2009 102
Geen stimulering kleinschalige vernieuwende culturele activiteiten Kleinschalige vernieuwende culturele activiteiten worden gestimuleerd Kleinschalige vernieuwende culturele activiteiten worden gestimuleerd
Beleidstoelichting Uitvoering cultuurnota Het dagelijks bestuur vindt kunst en cultuur van belang voor het functioneren van de binnenstad. De stad Amsterdam is een centrum voor kunst en cultuur en voor de creatieve industrie. Het stadsdeel, als hoeder van dit cultureel erfgoed, wil dit centrum niet alleen behouden, maar wil het culturele karakter van dit centrum waar nodig blijvend versterken. Het dagelijks bestuur wil dit bereiken door ondersteuning in voorwaardenscheppende zin en door initiëring en (financiële) ondersteuning van projecten. Om dit streven te kunnen realiseren heeft het dagelijks bestuur vier speerpunten van cultuurbeleid geformuleerd: ■
■
Speerpunt 1: Amsterdam Centrum versterken als drager van de culturele identiteit van Amsterdam Wij willen ervoor zorgen dat Amsterdam Centrum deze rol blijvend kan vervullen. Speerpunt 2: Amsterdam Centrum versterken als ontmoetingsplek voor de creatieve industrie Wij willen zorgen voor de randvoorwaarden waardoor veel (beginnende en gelauwerde) kunstenaars, culturele ondernemers en hun publiek elkaar kunnen ontmoeten en inspireren in Amsterdam Centrum.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
103
■
■
Speerpunt 3: Aandeelhoudersschap Wij willen ervoor zorgen dat Amsterdammers trots worden, zijn en blijven op de historische binnenstad door ze mede-eigenaar te maken van en medeverantwoordelijk te voelen voor dit culturele centrum. Speerpunt 4: Toegankelijkheid van cultuur voor binnenstadbewoners, bevorderen sociale samenhang Wij willen zorgen voor een kleinschalig cultureel aanbod voor de bewoners van Amsterdam Centrum in de eigen buurt ter aanvulling op het aanbod in de gevestigde theaters en instellingen, ter versterking van het buurtgevoel en om een brugfunctie te kunnen vervullen naar de grote kunst en cultuur.
Voor de uitvoering hiervan is vanaf 2007 structureel een bedrag gereserveerd van € 120.000. Kunst in openbaar gebied Het dagelijks bestuur wil meer en structurele aandacht voor kunst in openbaar gebied. Deze vorm van kunst verhoogt de kwaliteit van de openbare ruimte en geeft de omgeving een lokale identiteit. Vanaf 2007 wordt, op incidentele basis 1% van de herinrichtingsgelden Parkeerfonds hiervoor gereserveerd. Het dagelijks bestuur wordt geadviseerd op de terreinen van realisatie, onderhoud en behoud van kunst in openbaar gebied door een ambtelijke werkgroep, waar vertegenwoordigers van alle sectoren zitting in hebben. Buurttheaters Het dagelijks bestuur streeft er naar drie tot vier buurttheaters te realiseren in dit stadsdeel. Een buurttheater is een podium voor buurtbewoners en basisscholen waar ze niet alleen in contact kunnen komen met kunst, maar waar ze ook zelf actief kunnen deelnemen aan kunst. In ons stadsdeel functioneren al twee buurttheaters (in buurtcentrum Boomspijker en de bredeschool NL9/Max). Realisatie van de Roode Bioscoop is gepland in 2008. In Centrum Oost zal de realisatie van een buurttheater afhankelijk zijn van de realisatie van een Huis van de Buurt. Werkgroepen Kunst & cultuur in de wijken Conform de notitie Kunst & cultuur in de wijken/Binnenstad, dragen de werkgroepen Kunst & cultuur in de wijken zorg voor kleinschalige manifestaties die uitsluitend worden uitgevoerd in de binnenstad en primair gericht zijn op de bewoners van dit stadsdeel. Creatieve economie Stadsdeel Centrum kent met 12.134 creatieve werknemers op 1 januari 2007 een sterke concentratie van creatieve werkgelegenheid (37% van de totale Amsterdamse werkgelegenheid in deze sector). De creatieve sector is daarmee belangrijk voor de economie van het stadsdeel, maar ook voor die van Amsterdam en de regio. Daarnaast is de binnenstad voor de hele stad belangrijk voor creatieven als ontmoetingsplek en uitgaans gebied. In het actieprogramma Creatieve Binnenstad worden concrete acties ter stimulering van het vestigingsen ontmoetingsklimaat van de creatieve economie voorgesteld. Daarnaast is er jaarlijks subsidie beschikbaar voor initiatieven die de binnenstad versterken als vestigings- en ontmoetingsplek voor creatieven. Om het actie programma zo doeltreffend mogelijk te laten zijn, wordt bij de uitvoering ervan waar mogelijk samengewerkt met het programma Topstad. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Impuls creatieve economie -400 -600 0 0 b Verhoging budget Cultuurnota -40 -40 0 0 Totaal -440 -640 0 0
Prioriteiten a. Impuls Creatieve Economie € 400.000 in 2009 en € 600.000 in 2010 In het actieprogramma Creatieve Binnenstad worden concrete acties ter stimulering van het vestigings- en ontmoetingsklimaat van de creatieve economie voorgesteld. Het Actieprogramma Creatieve Binnenstad is specifiek gericht op de kansen in Centrum Oost. Het dagelijks bestuur wil hier graag het gebied 1012 aan toevoegen. Extra inzet kan worden gebruikt om eigen vastgoedbezit als kleinschalige bedrijfsruimte te ontwikkelen, samenwerking te zoeken met betrouwbare partijen die kunnen optreden als hoofdhuurder en/of ontwikkelaar en voor de kansen die voortkomen uit het coalitieproject 1012. Het dagelijks bestuur zal de extra inzet ook benutten om extra middelen te verkrijgen uit het gemeentelijke Basisprogramma Economie en de Europese EFRO-programma.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
104
b. Verhoging budget Cultuurnota incidenteel € 40.000 voor 2009 en 2010 Dit cultuurbudget wordt ingezet voor: ■ nieuwe (innovatieve) culturele initiatieven te stimuleren die een meerwaarde hebben voor het stadsdeel; ■ conform de Wmo, culturele activiteiten te stimuleren die ten goede komen aan het sociale domein (participatie en civil society); ■ de twee bestaande buurttheaters een prominentere plek te geven in stadsdeel Centrum. 3.10.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Cultuur -620 -657 -703 -46 Creatieve economie -124 -102 -507 -405 Totaal lasten -744 -759 -1.210 -451 Baten Cultuur 12 0 0 0 Creatieve economie 0 0 0 0 Totaal baten 12 0 0 0 Saldo programma exclusief reserves -732 -759 -1.210 -451 Onttrekkingen aan reserves Algemene reserve 10 0 0 0 Bestuursakkoordgelden 2002-2006 3 0 0 0 Parkeergelden 0 0 0 0 Totaal onttrekkingen 13 0 0 0 Saldo programma inclusief reserves -719 -759 -1.210 -451
Toelichting De toename van het beslag op de algemene middelen in 2009 met € 451.000 wordt grotendeels veroorzaakt door de prioriteiten voor een impuls creatieve economie (€ 400.000) en voor de verhoging van het budget cultuurnota, zoals hiervoor nader toegelicht.
Cultuur en creatieve economie Cultuur Creatieve economie 0
100
200
300
400
500
600
700
800
( x c 1.000 ) Lasten
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Baten
Toevoeging
Onttrekking
105
3.11 Economie, werkgelegenheid en toerisme 3.11.1 Omschrijving van het programma ■
■
Actualiseren van beleid, onderzoeken van nieuwe ontwikkelingen en deze vertalen in economisch beleid, alsmede het begeleiden en loodsen van initiatieven en het bevorderen van de interne communicatie hierover. Opbouwen en onderhouden van contacten met het bedrijfsleven, verstrekken van adviezen over economische zaken, benutten van kansen als Amsterdam Topstad en versterken van de positie van het midden- en kleinbedrijf. Ambulante handel. Het verbreden van het aanbod en aantrekken van kwaliteitstoerisme door in het oostelijke deel van de binnenstad de, bij toeristen nog onbekende, musea bekendheid te geven. Dit leidt tevens tot spreiding van het toerisme in de binnenstad. Het bevorderen van de werkgelegenheid.
Ter ■ ■ ■ ■ ■ ■
realisatie van dit programma worden de volgende producten geleverd: Beleidsontwikkeling Accountmanagement EZ-subsidies Marktzaken Toerisme Werkgelegenheid
■
■ ■
3.11.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Economie Een positieve ontwikkeling van de economie. Toerisme Aantrekkelijker maken van de oostelijke binnenstad voor toeristen, het verhogen van het herhalingsbezoek en het verlengen van de verblijfsduur van toeristen (waarderingsbepalende factoren hierbij zijn het culturele en tolerante toeristische klimaat en de kwaliteit van het toeristisch aanbod). Effectindicatoren Effectindicator 11.1 Tevredenheid van ondernemers over dienstverlening
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
11.2 Vestigingsklimaat voor startende vooral creatieve ondernemers: gevestigde creatieve ondernemers per 1 januari B2008 B2009 Doel 2010 Vestigingsklimaat voor startende Nulmeting vooral creatieve ondernemers: R2007 startende ondernemers per 1 januari B2008 B2009 Doel 2010
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Uitkomst 6,0 Nulmeting eind 2007: 6.0 Afhankelijk van een nieuwe monitor wordt ambitieniveau bepaald. 6,5 7,0 2.797 1.269 startende ondernemers waarvan 229 creatieve ondernemers 2.950 3.025 3.125 1.015 1.269, waarvan 229 creatieve ondernemers 1.015 1.015
106
Effectindicator 11.3 Verminderen administratieve lastendruk
Nulmeting R2007 B2008
11.4 Ondersteunen internationale samenwerking
B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
11.5 Herhalingsbezoek verhogen
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
11.6 Aantal bezoekers aan Centrum-Oost
Nulmeting B2009 Doel 2010
Uitkomst Voorlopige nulmeting (eind 2007): €1.941.335. €1.941.335 Inventarisatie van de te reduceren administratieve lasten is medio 2007 gemaakt: in 2008 10% minder 15% minder tov de nulmeting 25% minder administratieve lastendruk. Project reinigingsrechten in Accra (Ghana) is gestart Afhankelijk van ingediende aanvragen en mogelijkheden Afhankelijk van ingediende aanvragen en mogelijkheden Op aanvraag is ondersteuning ver leend aan bestuurlijk gewenste projecten op het gebied van inter nationale samenwerking aan derden 56% (periode 2006 – 2007, gemeten door ATCB Nog niet gemeten Niveau 2007 Niveau 2007 handhaven Ten opzichte van de nulmeting een verhoging, meting in 2011 beschikbaar 2.403.705 2,5 miljoen 2,7 miljoen
Vastgesteld beleid ■ Strategische Visie Amsterdamse binnenstad (gemeenteraad, 28 februari 2002): deze visie geeft de richting aan hoe de binnenstad zich zou moeten ontwikkelen tot 2010. ■ Nota “Centrum met Hart voor de Zaak” (deelraad, 28 april 2005): In deze nota staat wat de betekenis is van de binnenstad voor de economie van Amsterdam, waar de uitdagingen liggen voor de economie in de binnenstad en hoe het dagelijks bestuur daar samen met andere partijen zo doeltreffend mogelijk op in wil spelen om deze kansen ten volle te benutten. ■ Visie Toeristische Ontwikkeling in de Oostelijke Binnenstad (deelraad, 26 januari 2006): De Visie schetst de kansen, mogelijkheden en speelruimte voor toerisme in het gebied. ■ Hotelbeleid 2004 - 2007 (deelraad, 22 april 2004): In deze nota staat dat het aantal kamers met maximaal 600 mag worden uitgebreid vooral in Centrum Oost en daar waar het een kwaliteitsimpuls is. Een aantal lopende aanvragen is ingediend onder dit ‘oude’ Hotelbeleid. ■ Hotelbeleid Binnenstad 2008-2011 (deelraad, 29 mei 2008): In deze nota staat dat er in de binnenstad voor het einde van 2011 een doelstelling van 1000 extra hotelkamers moet worden gehaald. Hierbij wordt vooral gespreid naar de zogenaamde voorkeursgebieden. ■ Grotestedenbeleid (GSB) III 2005-2009, stadsdeelconvenant, 14 juli 2005. ■ Convenant Veilig Ondernemen Binnenstad (ondertekend 25 oktober 2007 door dagelijks bestuur, Politie Amsterdam-Amstelland, Arrondissementsparket Amsterdam en Vereniging Amsterdam City). Dit convenant regelt de samenwerking tussen de partijen en geeft aan welke acties tijdens de contractperiode worden uitgevoerd. ■ Subsidieverordening Stedelijke Vernieuwing 2005 (deelraad, 15 december 2005). Deze verordening is het kader voor aanvragen van ondernemers voor subsidie voor het verbeteren van bedrijfsruimte en compensatie van schade ten gevolge van stadsvernieuwingsactiviteiten. ■ Notitie Chinatown Amsterdam (dagelijks bestuur, 6 mei 2008) ■ Centrale verordening op de straathandel (B&W besluit ingaande 2001) ■ Bedrijfsplan marktzaken (B&W besluit ingaande 2001) ■ Beleid voor eigen materiaal (dagelijks bestuur, 7 september 2004)
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
107
■ ■ ■
Nota BOB naar de markten (dagelijks bestuur, 9 november 2004) Koffieventen op de markten (dagelijks bestuur, 19 december 2002) Marktverordening van de centrale stad ( gemeenteraad besluit 23 april 2008)
3.11.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren 11a
Afspraak Informatie en producten via internet leverbaar
Indicator Verstrekte informatie via internet
Nulmeting R2007 B2008
Nulmeting
Uitkomst 47.5% wordt geleverd 25% van de producten die via internet geleverd kunnen worden, op die manier aanbieden 60% 75% van de producten die via internet geleverd kunnen worden, op die manier aangebieden 0% 0% 20%; uitvoeren plan van aanpak in samenwerking met Kamer van Koophandel en Vereniging Amsterdam City 25% 100% 12 17 18, waarvan 16 uit het budget straatmanagement en 2 uit incidentele projectmiddelen 18 16 Het contant geld is van de markt. Op het Haarlemmerplein is op proef een nieuwe themamarkt gestart Nieuwe verordening op de straathandel treedt in werking Plan van aanpak opwaardering Waterlooplein Alle acties uit het plan en de nota gerealiseerd Verhuurbare m² van project Petersburg
R2007
100% van Petersburg is verhuurd
B2008
100% van Petersburg is verhuurd
B2009 Doel 2010
11b
11c
11d
Samen met partners aanbieden Welkomstpakket aan ondernemers
Uitbreiden straatmanagement en steun voor oprichten ondernemersverenigingen
Uitvoering van het vastgesteld bedrijfsplan Marktzaken en de nota “De BOB naar de markten”.
% aan startende Nulmeting ondernemers R2007 verstrekte B2008 welkomstpakketten
Aantal straatmanagers
Uitvoering van de concrete acties die in het plan en de nota zijn opgenomen
B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008
B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
B2008 B2009 Doel 2010
11e
11f
Inzetten eigen vastgoed voor startende ondernemers, mits kostendekkend en doorstroming gegarandeerd is
Ondersteuning door Ondernemershuis Groot-Oost
Aantal verhuurde m² van het aantal geschikte m² die volgens het stads deel in aanmerking komen. Aantal ondersteunde startende ondernemers
B2009
100% van Petersburg is verhuurd
Doel 2010
Afhankelijk van kadernotitie
Nulmeting R2007
100% van de startende een beroep doen 100% van de startende een beroep doen 100% van de startende een beroep doen 100% van de startende een beroep doen
B2008 B2009 Doel 2010
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
ondernemers kon ondernemers kan ondernemers kan ondernemers kan
108
11g
Afspraak Herontwikkeling langdurig leegstaande kantoren. Zie ook 6c.
Indicator Aantal herontwikkelde kantoren naar bedrijfsruimte Leegstand kantoorpanden (frictieleegstand)
11h
11i
11j
Ondersteunen van activiteiten nachtcultuur en nachtburgemeester
Opleving / hogere waardering nachtleven
Inperken regelbestand en slimmer handhaven (onderzoek doen bestaande hinderlijke regels en invloed uitoefenen op totstandkoming nieuw beleid) Internationale samenwerking
Aantal regels; Vergunningen beleid en hand having horeca
11k
Bijdragen aan informatie aan toeristen over cultureel en creatief Amsterdam via uitvoeren cultuurnota i.s.m. organisaties, opstellen van een marketingplan.
11l
Bijdragen aan plannen invulling Chinatown d.m.v. overleg met betrokkenen
11m Het vloeit voort uit het Veiligheidsplan 2007-2010: Visie over de toekomst van het Waterlooplein en Verbeteren van de markt en omgeving. 11n Het geplande aantal nieuwe hotelkamers neemt toe met 1.000
Te concretiseren aan de hand van projecten waar het stadsdeel ondersteuning op wil bieden Marketingplan Oostelijke binnenstad
Planvorming Chinatown
Veranderplan Waterlooplein en omgeving
Aantal geplande kamers waaraan het dagelijks bestuur meewerkt
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting
Nulmeting
Uitkomst 0 m² Niet van toepassing in 2007 0 m² 0 m² 2 gebouwen 7,4% Nog niet bekend 9% 11% 8% Te bepalen aan de hand van gesprek met nachtburgemeester en ondernemers Twee manifestaties Twee manifestaties Twee manifestaties Opleving / hogere waardering nachtleven Niet van toepassing in 2007 10% minder administratieve lastendruk 15% minder administratieve lastendruk 25% minder administratieve lastendruk Per project te bepalen Project reinigings-rechten in Accra (Ghana) is gestart Per project te bepalen. Per project te bepalen. Succesvolle projecten Verwerken van indicatoren in marketingplan. Marketingplan vastgesteld Vooronderzoek voor marketingplan vastgesteld Uitgevoerd marketingplan Geen planvorming Expertmeeting 21 juni 2007 Uitvoeren visie en plan van aanpak 2007 Uitvoeren notitie Cinatown Amsterdam Nader te bepalen deel van uitvoeringsprogramma is uitgevoerd Geen veranderplan
B2009
Opstellen vergaderplan
Doel 2010
Veranderplan voor het Waterlooplein is vastgesteld
Nulmeting
0
B2009
100
Doel 2010
1.000 hotelkamers
R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Beleidstoelichting Economisch beleid Het economisch beleid van het stadsdeel richt zich op het bevorderen van economische variëteit en kwaliteit en het levendig houden van het centrum. Instrumenten hierbij zijn ondersteuning en advies voor het middenen kleinbedrijf (vooral voor winkels in de buurt en bedrijven werkzaam in de creatieve sector); het stimuleren
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
109
van starters en nieuwe bedrijvigheid en het bevorderen van de kraamkamer- en ontmoetingsfunctie van de binnenstad. Ook maatregelen in de openbare ruimte en voor bereikbaarheid zijn belangrijk. Voorbeelden zijn het herinrichten van winkelstraten en het maken van garages voor auto’s en fietsen. Het dagelijks bestuur zet de vele gesprekken met individuele ondernemers, het georganiseerde bedrijfsleven en kennisinstellingen, zoals de Universiteit van Amsterdam en de hogescholen, voort. Die gesprekken kunnen leiden tot (gezamenlijke) nieuwe projecten die de aantrekkelijkheid van de binnenstad als vestigingslocatie en ontmoetingsplek voor creatieve en dienstverlenende bedrijven verder stimuleren. Het dagelijks bestuur wil hiermee aansluiten bij de ambities van Amsterdam Topstad. Hotelbeleid Een belangrijke nieuwe doelgroep vormen de hotels. De binnenstad is nog steeds zeer geliefd als vestigings locatie voor hotelondernemers. Door de sterk gestegen vraag naar kamers is uitbreiding noodzakelijk. Alleen zo kan Amsterdam blijven concurreren op de internationale markt van bijvoorbeeld grote evenementen, congressen en stedelijk toerisme. Het beleid is dan ook gericht op een gecontroleerde en gespreide groei van maximaal 1.000 kamers in 2011. Dienstverlening aan ondernemers Een goede dienstverlening aan ondernemers heeft invloed op het vestigingsklimaat. Het stadsdeel kent vier accountmanagers voor ondernemers. Zij kunnen door ondernemers direct worden aangesproken. Stadsdeel Centrum participeert daarnaast samen met de stadsdelen Oost-Watergraafsmeer en Zeeburg in het Ondernemers huis Groot Oost. Dit ondernemershuis is sinds 2007 gevestigd in ons stadsdeel en alle startende ondernemers, niet alleen uit de oostelijke binnenstad, kunnen hierop een beroep doen voor advies en training. Via betere, professionele dienstverlening wil het stadsdeel het bedrijfsleven faciliteren. Er wordt gewerkt aan de uitbouw en verbetering van het digitale Loket Amsterdam en er is een project gestart met als doel de “red tape”, waaronder reductie van administratieve lasten, te verminderen. De aandacht van het stadsdeel verschuift van het maken van beleid naar uitvoering van projecten in samenwerking met ondernemers. Door het verstrekken van subsidies en het opzetten en uitvoeren van diverse projecten ondersteunt het dagelijks bestuur de economische/toeristische functie van Centrum Oost. Deze projectgewijze manier wordt ook ingezet bij de ontwikkeling van de Leidsebuurt en het Wallengebied. Nieuwe ontwikkelingen en kansen zijn te verwachten rond het tracé van de Noord/Zuidlijn, in het gebied van het project Wibaut aan de Amstel en in postcodegebied 1012. De samenwerking tussen het dagelijks bestuur en de centrale stad in deze gebieden is uitgebouwd en zal verder worden versterkt. Bijzonder is ook de goede samenwerking met eigenaren, ondernemers, Economische Zaken en Amsterdam Topstad rond het Rembrandtplein. Het plan voor herinrichting gaat samen met uitvoering van een plan van aanpak, waarbij eigenaren en ondernemers hun verantwoordelijkheid nemen voor een mooier en beter functionerend plein. Hiervoor sluiten wij aan bij de nieuwe wetgeving voor Bedrijfsgerichte Gebiedsverbetering. Het stadsdeel gaat door met investeringen in de openbare ruimte, de inzet van winkelstraatmanagers, subsidies aan ondernemers in stadsvernieuwingsprojecten, subsidies die het economisch en toeristisch functioneren van de binnenstad een impuls geven en subsidies die het innovatieve en creatieve karakter van de binnenstad versterken. Daarnaast wordt het initiëren van projecten in het kader van veilig ondernemen en tegengaan van winkeldiefstal voortgezet. Voorbeelden zijn het samenwerkingsproject van ondernemers van de Nieuwendijk en Kalverstraat met een beveiligingsbedrijf en een viertal Keurmerk Veilig Ondernemen in de binnenstad. Europese subsidies Op het gebied van het aanvragen van Europese subsidies, vooral het EFRO-programma, en het Basisprogramma Economie, wordt succesvol samengewerkt met de stadsdelen Oost-Watergraafsmeer en Zeeburg Ontwikkeling Waterlooplein Het aantal kooplieden en verkoopactiviteiten op het Waterlooplein loopt terug. Het Waterlooplein verliest daardoor aan aantrekkelijkheid, terwijl het juist een belangrijke attractie is voor bezoekers, met name toeristen. Omdat alle aspecten van markt en omgeving belangrijke invloed op elkaar hebben, vraagt het om een integrale visie en aanpak. Het komt neer op het onderzoeken van de kansen en bedreigingen van het Waterlooplein vanuit het oogpunt van economische & toeristische aantrekkelijkheid, leefbaarheid & veiligheid en beheer & inrichting openbare ruimte. Aansluitend het uitwerken van een visie met een plan van aanpak om tot verbetering te komen.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
110
Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Bijdragen midden- en kleinbedrijf -50 -50 -50 -50 b Ondernemershuis Groot Oost -75 -75 -75 -75 c Stichting Plantage aan het water -50 0 0 0 d Visie waterlooplein -25 0 0 0 e Welkomstpakket nieuwe bedrijven -10 -10 -10 -10 f Wittenburgerplein als evenemententerrein -113 0 0 0 Totaal -323 -135 -135 -135 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen g Kostendekkendheid marktzaken 19 19 19 19 Totaal 19 19 19 19 ISV-middelen h Programmamanagement Doelstelling 2 -10 0 0 0 i Subsidies voor ondernemers -200 0 0 0 Totaal -210 0 0 0
Prioriteiten a. Bijdragen midden- en kleinbedrijf € 50.000 structureel Het stadsdeel steunt jaarlijks circa tien initiatieven, die het midden- en kleinbedrijf stimuleren. Het gaat om incidentele subsidies. De subsidies worden aangevraagd door vooral ondernemersverenigingen. Het betreft aanvragen om de interne structuur van de verenigingen te verbeteren, nieuwe activiteiten te ontplooien of ondersteuning te bieden aan gemeentelijke plannen. Ondersteuning leidt tot het beter functioneren van het organisatievermogen van het midden-en kleinbedrijf. Het bedrijfsleven, vertegenwoordigd door de Vereniging Amsterdam City en ondernemers- en winkeliers verenigingen, is positief over de voortzetting van de steun voor initiatieven van het midden- en kleinbedrijf. b. Ondernemershuis Groot Oost € 75.000 structureel Sinds 2007 is het Ondernemershuis Groot Oost gevestigd aan de Conradstraat in de Czaar Peterbuurt. De gekozen werkwijze van het Ondernemershuis bleek sinds de oprichting in 2003 zeer waardevol voor de buurteconomie en voor bewoners die voor zichzelf wilden beginnen. Het Ondernemershuis streeft naar meer, omvangrijkere en winstgevende bedrijven. Het Ondernemershuis biedt individuele bedrijfsadvisering, hulp bij het opstellen van een ondernemingsplan, cursussen en workshops, achtergrondinformatie en ondersteuning bij het verkrijgen van bedrijfsruimte en bedrijfsmiddelen. Inmiddels kunnen bijna alle ondernemers in Amsterdam gebruik maken van een Ondernemershuis. De portefeuillehouders Economische Zaken van de deelnemende stadsdelen (Centrum, Oost/Watergraafsmeer en Zeeburg) hebben afgesproken dat het Ondernemershuis gezamenlijk wordt gefinancierd. Ook de dienst Economische Zaken en de dienst Werk en Inkomen dragen bij. Daarmee strekt het verzorgingsgebied van het Ondernemershuis zich nu uit over de hele binnenstad en niet alleen over het D2-gebied Groot Oost. Met de drie andere ondernemershuizen in Amsterdam is nagenoeg het gehele gebied van de gemeente gedekt. De drie deelnemende stadsdelen hebben afgesproken gezamenlijk 50% van de begroting van € 450.000 per jaar voor hun rekening te nemen, oftewel € 225.000, hetgeen neerkomt op € 75.000 per stadsdeel per jaar. Economische Zaken Amsterdam betaalt de overige 50% van de lasten. De dienstverlening van het Ondernemershuis dient over de totale contractperiode van drie jaar te resulteren in tenminste 25 gestarte bedrijven per jaar. Van de tenminste 75 bedrijven die met begeleiding van het Ondernemershuis na drie jaar zijn gestart, dient aan het eind van de contractperiode in 2010 minstens 90% van de bedrijven langer dan één jaar te bestaan. In totaal moeten 400 personen per jaar gebruik maken van de intakegesprekken van het Ondernemershuis. c. Stichting Plantage aan het Water € 50.000 incidenteel Stichting Plantage aan het Water is een samenwerkingsverband van vijftien culturele instellingen in en rondom de Plantagebuurt. Het samenwerkingsverband is opgericht in 2002 met als doel meer bezoekers naar de culturele instellingen in Centrum Oost te trekken. In 2007 is het ondermeer door de nieuwe gids gelukt een gezicht te geven aan de samenwerking van de vijftien instellingen en aan de buurt. Voor 2008 en 2009 is het doel dat de Plantage aan het Water daadwerkelijk een tweede museumkwartier wordt.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
111
Het toerisme concentreert zich sterk op het centrum van de stad. Om verdere groei van het aantal inter nationale gasten mogelijk te maken wil Amsterdam de rond het centrum gelegen stadsdelen aantrekkelijker maken voor toeristisch bezoek. Naast het stimuleren van productontwikkeling buiten het centrum is ook een extra marketinginspanning gewenst om potentiële bezoekers te wijzen op hetgeen bepaalde delen van de stad te bieden hebben. De oostelijke binnenstad wordt in het Basisprogramma Economie Amsterdam 2007-2010 genoemd als één van die gebieden met grote toeristische potentie. De centrale stad stelt medefinanciering ter beschikking voor de extra marketinginspanning die wordt geleverd door de Stichting Plantage aan het Water in Centrum Oost in 2009. d. Visie Waterlooplein € 25.000 incidenteel De markt op het Waterlooplein loopt terug in aantal kooplieden en verkoopactiviteiten. Het Waterlooplein verliest daardoor aan aantrekkelijkheid, terwijl het juist een belangrijke attractie is voor bezoekers, met name toeristen. Omdat de markt en omgeving een belangrijke invloed op elkaar hebben, vraagt het om een integrale visie en aanpak. Het komt neer op het onderzoeken van de kansen en bedreigingen van het Waterlooplein vanuit het oogpunt van economische en toeristische aantrekkelijkheid, de leefbaarheid en veiligheid en beheer en inrichting van de openbare ruimte. Aansluitend wordt een visie en een plan van aanpak opgesteld om tot verbetering te komen. Het bedrag is nodig voor het in de arm nemen van een projectleider en kosten zoals voor het houden van bijeenkomsten. e. Welkomstpakket nieuwe bedrijven € 10.000 structureel In het Programakkoord is vastgelegd dat aan nieuwe ondernemingen in het stadsdeel een welkomstpakket wordt aangeboden (i.s.m. de partners Kamer van Koophandel en de Vereniging Amsterdam City). Het stadsdeel telt ongeveer 14.000 bedrijven, dit bestand is permanent aan veranderingen onderhevig, per jaar vestigen ongeveer 2.500 ondernemingen zich in het stadsdeel, en de laatste jaren vertrekt een iets lager aantal naar elders. Voor de ontwikkeling van het pakket, aanschaf, aankoop adressenbestanden worden de kosten per pakket voor het stadsdeel geschat op € 4 per pakket. Bij 2.500 nieuwe bedrijven is dit € 10.000. f. Wittenburgerplein als evenemententerrein € 113.000 incidenteel “Evenementen zorgen voor een economische spin-off en voor aantrekkingskracht op creatievelingen en zij die op zoek zijn naar vernieuwing.” (bron: Buitenevenementen in de binnenstad). Het Wittenburgerplein heeft met subsidie in het kader van Doelstelling 2 een nieuwe inrichting gekregen, die geschikt is voor evenementen, markten en in de winterperiode een ijsbaan. Het plein is echter nog onbekend als evenementenlocatie. Evenementen die geschikt zijn voor het plein (het plein ligt midden in een woonbuurt): buitenbioscoop, beachvoetbal, operaconcert, openlucht theater, ijsbaan, culturele en sportieve evenementen die overdag of vroeg in de avond plaatsvinden en evenementen waar innovatie, creativiteit, ondernemen en netwerken centraal staan. Een “eventmanager” zal in 2009 op het Wittenburgerplein twee evenementen en de tijdelijke ijsbaan organiseren. De “eventmanager” is het (af)sluitende onderdeel van de integrale aanpak stedelijke vernieuwing. Het doel is in totaal 1.500 bezoekers te trekken (500 bezoekers per evenement). Bezuinigingen en inkomstenverhogingen g. Kostendekkendheid marktzaken € 19.000 structureel In 2007 is besloten de gebruiksrechten (marktgelden) in drie jaarlijkse stappen kostendekkend te maken. Om in drie jaar tijd tot kostendekkendheid te komen worden de tarieven met ongeveer 3% bovennominaal verhoogd. Vanaf 2009 is het tarief kostendekkend en wordt rekening gehouden met structurele meerinkomsten van € 19.000. ISV-middelen h. Programmamanagement Doelstelling 2 € 10.000 incidenteel Het stadsdeel neemt deel aan het programma Doelstelling 2 Stedelijk Luik van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Voor de organisatie en uitvoering is met de stadsdelen Oost-Watergraafsmeer en Zeeburg gezamenlijk programmamanagement ingevoerd. Het programma loopt officieel tot eind 2008. De afronding van het totale programma loopt echter door tot 1 juni 2009. Het programma Doelstelling 2 is nodig voor uitvoering van de Bestuursopdracht Centrum Oost. De afspraak met de stadsdelen Zeeburg en Oost/Watergraafsmeer is dat stadsdeel Centrum 15% van de totale kosten (€67.000) voor haar rekening neemt.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
112
i. Subsidies voor ondernemers € 200.000 incidenteel Ondernemers kunnen bij het stadsdeel subsidie aanvragen voor het noodzakelijke verbouwen van bedrijfs- en kantoorruimte en een tegemoetkoming in de kosten bij schade in het kader van projecten stadsvernieuwing. De subsidie vloeit voort uit de Subsidieverordening Stedelijke Vernieuwing 2005. Met deze subsidie wordt bijgedragen aan een gevarieerd en gedifferentieerd midden- en kleinbedrijf. In de afgelopen tien jaar zijn meer dan 200 aanvragen ontvangen. De meeste aanvragen komen uit de Jordaan, De 9 Straatjes, Haarlemmerbuurt, Utrechtsestraat en de Czaar Peterbuurt. Mede vanwege de gebiedsgerichte aanpak van het wallengebied en de Czaar Peterbuurt worden in 2009 circa 20 aanvragen verwacht voor een gemiddelde subsidie van € 20.000 3.11.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Beleidsontwikkeling -417 -594 -617 -23 Accountmanagement -387 -287 -296 -9 EZ subsidies -93 -54 -512 -458 Marktzaken -1.763 -1.776 -1.855 -79 Bevordering toerisme -145 -113 -166 -53 Totaal lasten -2.805 -2.824 -3.446 -622 Baten Beleidsontwikkeling 0 0 0 0 Accountmanagement 173 0 0 0 EZ subsidies -29 0 210 210 Marktzaken 1.541 1.624 1.723 99 Bevordering toerisme 12 0 0 0 Totaal baten 1.697 1.624 1.933 309 Saldo programma exclusief reserves -1.108 -1.200 -1.513 -313 Onttrekkingen aan reserves Bestuursakkoordgelden 2002-2006 59 0 0 0 Totaal onttrekkingen 59 0 0 0 Saldo programma inclusief reserves -1.049 -1.200 -1.513 -313
Toelichting De toename van het beslag op de algemene middelen in 2009 met € 313.000 wordt veroorzaakt door: ■ Prioriteiten ten bedrage van € 323.000 zoals hiervoor nader toegelicht. De prioriteiten betreffen deel incidentele investeringen voor stimuleringsactiviteiten in Centrum Oost. De structurele activiteiten, €135.000 in totaal, zijn gericht op ondersteuning van kleinere en startende ondernemers in ons stadsdeel; ■ De hogere kostendekkendheid bij Marktzaken, zoals hiervoor nader toegelicht (positief effect van € 19.000); ■ Overige effect door het vervallen van een incidentele prioriteit 2008, kostenverdeelstaateffecten en nominale ontwikkelingen. Economie, werkgelegenheid en toerisme Beleidsontwikkeling Accountmanagement EZ subsidies Marktzaken Bevordering toerisme 0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
1.800
2.000
( x c 1.000 ) Lasten
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Baten
Toevoeging
Onttrekking
113
3.12 Verkeer en Parkeren 3.12.1 Omschrijving van het programma Verkeer, Vervoer en Parkeren is een veelomvattend en complex programma. De keuzes die moeten worden gemaakt hebben veelal rechtstreekse gevolgen voor de leefbaarheid, verkeersveiligheid, bereikbaarheid en economische en culturele vitaliteit. Het programma is te onderscheiden in tal van deelonderwerpen: parkeer beleid, garagebeleid, verkeerscirculatie, stedelijke distributie, actieplan goederenvervoer en touringcarbeleid, de aanpak van black spots en de routes van en naar school. Het instrumentarium is al even omvangrijk: het uitwerkingsbesluit van de parkeerverordening, normen voor inpandige parkeerplaatsen, de wijze van inrichting van de openbare ruimte, het vaststellen van venstertijden, de voorzieningen om te laden en te lossen, voorzieningen voor invaliden en autodeelplaatsen, voorschriften voor inpandige fietsenstallingen, lengte- en gewichtscriteria en toegestane routes voor vrachtverkeer enzovoort. In de uitvoering van het beleid en de keuzes die hieraan vooraf gaan, dient rekening te worden gehouden met wet- en regelgeving, en beleidskaders die niet onder de verantwoordelijkheid van het stadsdeel vallen. Voorbeelden zijn de Euronormen voor dieselmotoren (Europese regelgeving), de taxiwet en richtlijnen voor de inrichting voor de weginfrastructuur zoals ‘Duurzaam Veilig’ (Rijksbeleid), de parkeerverordening, de wegsleep verordening (bevoegdheid van de centrale stad) en het Besluit luchtkwaliteit. Tot slot valt op te merken dat de beleidsvoorbereiding en -uitvoering noodzaakt tot veel overleg en samen werking, goede communicatie: met bewoners en ondernemers, de centrale gemeentelijke diensten als de Dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer en de Dienst Ruimtelijke Ordening, de diverse belangenorganisaties zoals die van distributeurs en touringcaroperators, de Kamer van Koophandel en private marktpartijen. Ter realisatie van dit programma worden de volgende producten geleverd: ■ Verkeer en parkeren ■ Bereikbaarheid 3.12.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Luchtkwaliteit Een schone leefomgeving is belangrijk. Vervuiling van lucht, water en grond wordt zoveel mogelijk voorkomen. Het verbeteren van de luchtkwaliteit heeft prioriteit. De grote concentraties fijnstof en stikstofoxide moeten teruggedrongen worden. Mobiliteit en bereikbaarheid Het verbeteren van de bereikbaarheid en de leefbaarheid van het stadsdeel is uitgangspunt. Een goede bereikbaar heid van de binnenstad is voor bewoners, ondernemers en bezoekers van vitaal belang. Het niet-noodzakelijke autogebruik moet worden ontmoedigd. Een integraal pakket van maatregelen dient de mobiliteit in goede banen te leiden. Hierbij blijft de Nota Bereikbaarheid Binnenstad 2004-2009 de leidraad. Verkeersveiligheid Om de verkeersveiligheid te verbeteren zullen de blackspots in de binnenstad versneld worden aangepakt. Doelstelling is dat het gemiddeld aantal verkeersslachtoffers wordt teruggebracht tot maximaal 335 per jaar in 2010.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
114
Parkeren Het parkeerbeleid van het stadsdeel is gebaseerd op het mobiliteitsbeleid (Nota Bereikbaarheid Binnenstad 2004-2009). Bovengronds parkeren legt veel beslag op de (schaarse) openbare ruimte. Aan de andere kant veroorzaakt schaarste aan parkeerplaatsen in delen van de binnenstad zoekverkeer op dat het binnenstadsmilieu extra belast. De lange wachttijd voor een parkeervergunning vormt een belemmering voor de vestiging van bewoners en ondernemers in de binnenstad. Er wordt verder gegaan met de voorbereiding van de bouw van parkeergarages. Effectindicatoren Effectindicator 12.1 Het dagelijks bestuur moet voldoen aan de grenswaarden gesteld in het Besluit Luchtkwaliteit
12.2 Verminderen automobiliteit met 25% gemeten in Singelgrachtpassages
12.3 Terugdringen lengte wachtlijst (aantal “wachtlijsters”)
12.4 Verbeteren verkeersveiligheid (aantal verkeersslachtoffers met letsel; voortschrijdend gemiddelde over een periode van drie jaar)
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B 2008 B 2009 Doel 2010
Uitkomst Eigen acties nog niet uitgevoerd Restant in voorbereiding Eigen acties uitgevoerd Eigen acties uitgevoerd Eigen acties uitgevoerd 1991: 64.779 1993: 59.557 47.131 ≥ 25% ≥ 25% ≥ 25% 3.508 3.100 3.100 3.050 3.000 359 blackspots worden aangepakt 335
Vastgesteld beleid ■ Nota Bereikbaarheid Binnenstad 2004-2009, deelraad, 2005. Deze nota is de beleidsmatige vertaling van landelijk, provinciaal, regionaal en gemeentelijk beleid naar stadsdeelniveau. ■ Garageverordening, deelraad, 2005, in werking getreden op 1 juni 2005. De garageverordening reguleert het gebruik van inpandige parkeerplaatsen in relatie tot het parkeervergunningensysteem op straat onder andere in verband met de wachtlijsten. In april 2007 is de uitvoering van de garageverordening door het dagelijks bestuur opgeschort. Naar verwachting wordt een nieuwe verordening eind 2008 of begin 2009 vastgesteld.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
115
3.12.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren 12a
Afspraak Verbeteren luchtkwaliteit door - schoner maken eigen wagenpark - milieucriteria bij uitbesteden van werken
Indicator Aantal schone voertuigen / aantal met roetfilter
B2008 B2009 Doel 2010 Opnemen in aan bestedingscriteria
12b
12c
Het verbeteren van de bereikbaarheid en de leefbaarheid door nieuwe Nota Bereik-baarheid 2009-2014
Verkeersdeelnemers kunnen zich veilig door binnenstad verplaatsen door: tijdmelders bij verkeerslichten meer veilige herkenbare vrijliggende fietsroutes
12d
Stimuleren fietsgebruik door substantieel uitbreiden van het aantal fietsparkeerplekken
12e
Stimuleren autodelen. Plan van Aanpak
Nulmeting R2007
Nota door stadsdeel-bestuur vastgesteld
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
B2008 B2009 Doel 2010 Vastgestelde Nulmeting criteria B2008 voor wel of niet B2009 autoluw maken Doel 2010 straten – nieuwe indicator Uitbreiding aantal Nulmeting tijdmelders R2007 B2008 B2009 Doel Realisatie fietsroute Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Aantal Nulmeting fietsparkeerplekken R2007 in de openbare B2008 ruimte B2009 Doel 2010 Nieuwe overeenkomsten met de exploitanten
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Uitkomst Neen Alle eigen voertuigen zijn voorzien van roetfilter Alle eigen voertuigen zijn voorzien van roetfilter (2007) Neen Criteria ontwikkeling Criteria opgenomen Criteria opgenomen Criteria opgenomen Neen Er komt geen nota bereikbaarheid, wel een visie notitie autovrij/autoluw waarin opgenomen alternatieve straatinrichting Nota is vastgesteld Vastgestelde visie autoluw/autovrij Startnotitie (2007). Vastgestelde nota (2008) n.v.t n.v.t. Nota maken Vastgestelde notitie
10 10, uitbreiding in studie bij centrale stad 10 10 15 Delen aangelegd In voorbereiding Besluitvorming Voorbereiding Uitvoering fietsroute Leliegracht 7.519 10.241 (telling eind 2007) 7.700 Alle fietsparkeerknelpunten aanpakken en 11.000 bovengrondse fietsparkeerplekken Neen Ja N.v.t. Verder stimuleren n.a.v. Voorrang voor een gezonde stad Ja
116
12f
Afspraak Terugdringen wachttijd parkeervergunning door -stimuleren deeltijd-vergunningen -reguliere admini-stratieve controles
Indicator Besluit over haalbaarheid deeltijdvergunningen Koppeling tot stand brengen tussen Dienst Stadstoezicht en overzicht Garagevergunningen
12g
Nieuwe parkeer-garages door: Raadsbesluit - starten met (één of meer) nieuwe kleinschalige (lift-) parkeergarages onder een gracht, straat of plein voor vergunninghouders in de buurt - organiseren expert-meeting publiek-private samenwerking (PPS) voor parkeergarages op concrete locatie
12h
12i
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
B2008 B2009 Doel 2010
Expertmeeting gehouden
Nulmeting R2007
Flankerend Beleid door: - inzet wielklem
Evaluatie wielklem vastgesteld
B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007
- door meewerken aan gastvrije en klant-vriendelijke innovaties,
B2008 B2009 Doel 2010 Vernieuwd contract Nulmeting met dienst R2007 Stadstoezicht B2008 B2009 Doel 2010 Besluitvorming Nulmeting B2009 Doel 2010
Parkeergarage Gelderskade Sleutelproject 1012
Uitkomst Neen Niet van toepassing in 2008 Besluitvorming Ja Neen Ligt stil i.v.m. heroverweging Garageverordening Automatische koppeling tot stand gebracht Verder koppeling tot stand brengen, o.a. RDW Koppeling tot stand gebracht Neen Het dagelijks bestuur heeft vier voorkeurs locaties aangewezen. Bestuursopdrachten voor haalbaarheidsstudies worden in 2008 genomen In uitvoering Financieringsvoorstel gereed voor 2 locaties Definitieve go/no go beslissing genomen door deelraad voor de vier locaties Neen Expertmeeting gehouden, resultaten worden meegenomen bij garageontwikkeling Doel is behaald Expertmeeting in 2007 Neen Evaluatie in voorbereiding, kan 2008 naar bestuur Doel is behaald Vastgestelde evaluatie in 2007 Neen Nieuw contract afgesloten Doel is behaald Vernieuwd contract in 2007 Haalbaarheidsstudie gereed besluitvorming is definitief
Beleidstoelichting Hoofdlijnen De stadsdeelraad heeft de Nota Bereikbaarheid Binnenstad 2004-2009 vastgesteld. In deze nota zijn de beleidsvoornemens op het gebied van verkeer, vervoer, parkeren en bereikbaarheid voor de periode 2004-2009 opgenomen. De nota bereikbaarheid Binnenstad blijft onverminderd leidend in de periode na 2009. Wel wordt ter aanvulling een visie autoluw/autovrij vastgesteld, waarin criteria worden opgenomen over het al dan niet autoluw/autovrij inrichten van straten. Het beleid van de afgelopen jaren heeft zijn vruchten afgeworpen. De bereikbaarheid van de binnenstad is inmiddels redelijk tot goed te noemen en het aantal verkeersslachtoffers is flink gedaald. Als hoofdpunten van het nieuwe beleid wil het dagelijks bestuur vier ondergrondse parkeergarages (mede)realiseren en de overgebleven gevaarlijke kruispunten versneld aanpakken.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
117
De compacte historische binnenstad functioneert momenteel in al haar facetten goed. Er is balans bereikt tussen alle gebruikers van de openbare ruimte en alle soorten van vervoer. Dit evenwicht is nodig om de verdeling tussen wonen, werken en recreëren in stand te houden. Het bereikte evenwicht is wel buitengewoon kwetsbaar en dient bewaakt te worden. Daarom wordt het volgende beleid voortgezet: 1. Afname van het autoverkeer met 25% in 2005 (ten opzichte van 1991) en daarna handhaving van de automobiliteit op dit niveau. 2. Verdere mobiliteitsgroei bij voetganger, fiets en openbaar vervoer. 3. Bevordering van de doorstroming van het verkeer. Bereikbaarheid De doelstelling om ten opzichte van 1991 25% minder autoverkeer te hebben is gehaald in 2005. De doelstelling voor 2009 blijft handhaving van het automobiliteitniveau van 2006. Gezien de verwachte (en in het verleden geconstateerde) grote toename van de automobiliteit in de omgeving van het stadsdeel, is handhaving van het niveau 2006 al een hele opgave. Er wordt meer gefietst en van het openbaar vervoer gebruik gemaakt. Daarnaast is de overlast van zwaar vrachtverkeer dankzij het Stadsdistributiebeleid afgenomen en wordt actief meegewerkt aan innovatieve ontwikkelingen zoals CityCargo. Bij grote grootstedelijke projecten worden omgevingsmanagers ingezet. Zij zien toe dat de onvermijdelijke overlast zoveel mogelijk wordt beperkt. De leefbaarheid moet merkbaar verbeteren door een verdere afname van het autoverkeer en het terugdringen van sluipverkeer en ‘zoekverkeer’ naar parkeerplaatsen en door herinrichting van de openbare ruimte conform het Handboek Inrichting Openbare Ruimte. Parkeren Minder bezoekers komen met de auto naar de binnenstad. Dit betekent dat meer ruimte vrijkomt voor vergunninghouders wat tot uiting komt in de vaststelling van de vergunningplafonds voor parkeervergunningen. Het dagelijks bestuur heeft een tweeledig belang ten aanzien van vergunninghouders. Enerzijds is het aantal uit te geven parkeervergunningen een instrument om de parkeerdruk op straat niet boven de 90% (streefnorm voor peilmomenten overdag) uit te laten komen. Anderzijds vindt het dagelijks bestuur de lange wachtlijsten voor parkeervergunningen zeer onwenselijk. Er bestaat dan ook een streven om de bestaande wachtlijsten te doen verminderen of de mensen op de wacht lijsten tegemoet te komen met alternatieven. Het opschonen van de vergunningen en de wachtlijsten heeft constante prioriteit. Ook wordt de parkeerdrukverdeling bewaakt en waar nodig worden verbetervoorstellen uitgewerkt en geïmplementeerd. In verband met de verbetering van de luchtkwaliteit binnen de ring A10 wordt gewerkt aan implementatie van het verkeersplan ‘Voorrang voor een gezonde stad’. De maatregelen uit dit plan zullen naar verwachting gaan leiden tot minder autokilometers binnen de ring A10. Parkeergarages Om straks bewoners en ondernemers tegen een redelijk tarief in parkeergarages te kunnen laten parkeren is een Garagefonds ingesteld. Hiermee kunnen de onrendabele toppen van deze garages worden gefinancierd. Het Garagefonds wordt gevuld met de extra opbrengsten van de per 1 januari 2006 doorgevoerde verhoging van de parkeervergunningtarieven en het geïntroduceerde A+ tarief in het stadshart Verkeersveiligheid In het kader van de gebiedsgerichte aanpak Leidseplein en omgeving is in 2006 onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om de verkeerssituatie op het plein te verbeteren en de ruimtelijke mogelijkheden te vergroten. Het gaat hierbij om aanpassingen die bijdragen aan de ambitie om de verkeersveiligheid te verbeteren en het plein als ontmoetingsplek voor iedereen en als cultureel centrum van Amsterdam op de kaart te zetten. Om de verkeersveiligheid te verbeteren zullen de zogenaamde blackspots in de binnenstad versneld worden aangepakt. Een blackspot is een ongevallenlokatie waar in een periode van drie jaar zes of meer letselongevallen hebben plaatsgevonden. Het doel is dat het gemiddelde aantal verkeersslachtoffers wordt teruggebracht tot maximaal 335 per jaar in 2010. Het dagelijks bestuur wil deze bestuursperiode het Mr. Visserplein reconstrueren en verkeersveiliger maken. Over de voortgang moet in 2008 duidelijkheid zijn. Tot slot heeft de verkeersveiligheid baat bij de inzet van extra onderhoudsgeld om de kwaliteit van voet- en fietspaden te verbeteren.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
118
Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Actieplan Autoparkeren -100 0 0 0 b Lagere legesopbrengsten nieuwe garageverordening -50 -50 -50 -50 Totaal -150 -50 -50 -50 Parkeergelden c Beleidstaken verkeer, vervoer en parkeren -380 0 0 0 d Bereikbaarheidsmanagement -215 0 0 0 e Buurtfietsenstallingen -10 0 0 0 f Fietsparkeren -195 0 0 0 g Garagefonds -2.032 0 0 0 h Verkeersveiligheidsprojecten -300 0 0 0 Totaal -3.132 0 0 0
Prioriteiten a. Actieplan autoparkeren € 100.000 incidenteel Het streven is om voor de vaststelling van de ontwerpbegroting 2009 een concept-actieplan gereed te hebben. Voor de uitvoering van het actieplan wordt € 100.000 gereserveerd. b. Lagere legesopbrengsten nieuwe garagesverordening € 50.000 structureel In 2007 is de uitvoering van de garagesverordening door het dagelijks bestuur opgeschort. Naar verwachting wordt een nieuwe verordening eind 2008 of begin 2009 vastgesteld. In de nieuwe verordening zal geen sprake zijn van een verplichting tot aanvraag van de vergunning een keer per vijf jaar, maar hoeft de vergunning per garage eenmalig te worden aangevraagd. Daarnaast zal voor sommige garages de vergunningplicht komen te vervallen. Bovendien zal de tariefstelling van de leges aanzienlijk lager zijn dan op grond van de huidige verordening het geval is. De structureel lagere legesopbrengsten worden geraamd op € 80.000. De formatieve bezetting voor het opbouwen van het garagebestand en het verlenen van vergunningen kan als gevolg van de nieuwe verordening met 0,5 fte worden verminderd. De formatiereductie levert een besparing op van € 30.000. Per saldo heeft de nieuwe verordening een nadelig van € 50 .000. Parkeergelden c. Beleidstaken verkeer, vervoer en parkeren € 380.000 Onderdeel van het verkeersbeleid is de uitvoering van zogenaamd flankerend beleid. Dat is beleid met betrekking tot touringcars, stadsdistributie, autodate, taxi’s, fietstaxi’s, brommobielen, garagemanagement voor zover binnen de bevoegdheden van het stadsdeel liggend en datgene wat zich gedurende het jaar aandient. Het bedrag is voor een klein deel bestemd voor beleidsvoorbereidende activiteiten en voor het grootste deel voor uitvoering van maatregelen op straat (markeringen, borden, aanleg van halteplaatsen, etc.). d. Bereikbaarheidmanagement € 215.000 Verkeer en parkeren vormen speerpunten in het beleid van het stadsdeel; bereikbaarheid is een van de speer punten in het programakkoord. Zoals reeds bij eerdere begrotingen is aangegeven, wordt de beleidsvoorbereiding structureel uit het parkeerfonds gedekt. Het gaat om Rayonmanagement Beleid, Vervoer en Verkeer, dat onder andere opereert als aanspreekpunt en partner van het centraal stedelijke Bureau Stadsregie, de dienst Infra structuur, Verkeer en Vervoer en collega stadsdelen. e. Buurtfietsenstallingen € 10.000 De subsidie voor buurtfietsenstallingen is door de centrale stad sinds 1 januari 2008 stopgezet. De stadsdelen worden geacht hier zelf verantwoordelijk voor te zijn. De oude subsidieregeling van de centrale stad voorzag in een financiële ondersteuning die kon variëren van een paar duizend euro tot tienduizenden euro’s. Er zijn op dit moment ongeveer negen particuliere stallingen in de binnenstad bekend bij het stadsdeel. De afgelopen jaren heeft dIVV, de dienst verantwoordelijk voor de subsidieregeling, geen verzoeken gehad uit Centrum. Er is dus geen goed beeld welke financiële ondersteuning door particulieren aan het stadsdeel gevraagd zal gaan worden. Wel is het zo dat er nu meer contact gezocht wordt met het stadsdeel door particulieren die iets met buurtstallingen willen. Dit heeft nog niet geleid tot concrete verzoeken, maar het is niet ondenkbaar dat dat wel gaat gebeuren.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
119
f. Fietsparkeren € 195.000 In de raadsvergadering van 31 januari 2008 is het preadvies op de raadsnotitie van GroenLinks ‘Fietsparkeren in hoeken en gaten’ vastgesteld. In dit preadvies is toegezegd dat het dagelijks bestuur in 2008 een Plan van Aanpak Fietsparkeren zal vaststellen. Het Plan zal worden gekenmerkt door een hoog uitvoeringsgehalte met als doel concreet resultaat te behalen. Het plan streeft naar een slimme mix van maatregelen (onderzoek, inrichting, handhaving, communicatie etc.) voor de belangrijkste fietsparkeerknelpunten voor de korte- en langere termijn. In 2008 is een aantal korte termijn-maatregelen reeds getroffen op de Jodenbreestraat en Muntplein en omgeving. De te verwachten kosten van € 195.000 hebben betrekking op de mix van de uit te voeren maatregelen die daarop volgen en benoemd worden in het definitieve Plan van Aanpak. De ambitie van het dagelijks bestuur is dat het fietsparkeren in de binnenstad, met name bij publiekstrekkende bestemmingen, sterk verbeterd wordt met minder overlast in de openbare ruimte. Het stadsdeel kan door zichtbaar en actief inzet te plegen op het fietsparkeren op langere termijn bijdragen aan een mentaliteitsverandering ten aanzien van fietsparkeren bij de burgers, ondernemers en bezoekers. g. Garagefonds € 2.032.000 In 2009 zal worden voortgegaan met de vulling van het garagefonds conform het gestelde in de toelichting op de programmabegroting 2006. Uit de fondsbijdrage zullen vooralsnog vooral voorbereidingskosten worden gedekt voor garages die in ontwikkeling zijn. Aan uw raad zullen nadere voorstellen ter besteding worden gedaan. h. Verkeersveiligheidprojecten € 300.000 Verkeersveiligheidsverbetering is één van de speerpunten van het openbare ruimtebeleid van het stadsdeel. Ook de centrale stad en het ROA hechten er veel waarde aan en stellen in het kader van de cofinanciering daarvoor geld beschikbaar. In overleg met de centrale stad is een programma opgesteld voor het oplossen van verkeersknelpunten, black spots, het afmaken van het 30-km-regime en het verbeteren van de zogenaamde schoolhuisroutes, waarvoor de commissie Inrichting Openbare Ruimte een plan heeft goedgekeurd. 12.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Verkeer en parkeren -25.732 -26.696 -26.475 221 Bereikbaarheid -1.680 -1.257 -845 412 Totaal lasten -27.412 -27.953 -27.320 633 Baten Verkeer en parkeren 1.187 527 372 -155 Bereikbaarheid 1.250 920 500 -420 Totaal baten 2.437 1.447 872 -575 Saldo programma exclusief reserves -24.975 -26.506 -26.448 58 Toevoegingen aan reserves Garagefonds -1.489 -1.939 -2.032 -93 Totaal toevoegingen -1.489 -1.939 -2.032 -93 Onttrekkingen aan reserves Garagefonds 0 705 0 -705 Parkeergelden 26.162 27.544 28.016 472 UNA-gelden -1 0 0 0 Totaal onttrekkingen 26.161 28.249 28.016 -233 Saldo programma inclusief reserves -303 -196 -464 -268
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
120
Toelichting De lasten zullen in 2009 ten opzichte van 2008 dalen. Dit wordt o.a. verklaard door het verwijderen van incidentele begrotingsposten uit 2008, te weten Projectleider parkeergarages en de Onderzoekskosten parkeergarages voor een bedrag. € 780.000. De verlaging van de lasten worden verder veroorzaakt door een bedrag van € 104.000 in verband met jaarlijkse wisselende projectplanning verkeersveiligheidsprojecten. Dit leidt ook tot een neerwaartse bijstelling aan de batenkant. De lasten van het contract met de Dienst Stadstoezicht en de afdracht aan het centraalstedelijke mobiliteitsfonds zijn met € 461.000 toegenomen. Deze lasten worden gedekt uit de reserve parkeergelden. Het brutobedrag van de parkeerbelastingopbrengsten is opgenomen als algemene dekkingsmiddel. Van het product bereikbaarheid zijn de lasten naar beneden toe bijgesteld omdat door de centrale stad voor omgevingsmanagement en de projecten IJ-oevers en Noord-Zuid lijn minder geld beschikbaar gesteld wordt. Dit leidt ook tot een bijstelling aan de batenkant. De toename van de kosten van de Dienst Stadstoezicht en de afdracht aan het centraalstedelijke mobiliteitsfonds worden gedekt door een hogere onttrekking aan de reserve Parkeergelden. De lagere onttrekking aan het garagesfonds wordt veroorzaakt door het vervallen van incidentele begrotingsposten 2008.
Verkeer en parkeren Verkeer en parkeren Bereikbaarheid 0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000 ( x c 1.000 )
Lasten
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Baten
Toevoeging
Onttrekking
121
3.13 Inrichting en beheer openbare ruimte 3.13.1 Omschrijving Er zijn bij stadsdeel Centrum veel mensen dagelijks bezig om de openbare ruimte, die van alle bewoners, bezoekers en ondernemers is, te beheren. Dat gebeurt door het schoonhouden, toezien op gebruik, inrichten en onderhouden van straten, pleinen en groene gebieden in het stadsdeel. Goed onderhoud van de openbare ruimte is van groot belang. Op de meldingen over urgente gebreken wordt binnen 24 uur gereageerd. Gebreken die minder urgent zijn worden meegenomen in de gebiedsgerichte aanpak van het onderhoud. In deze hele programakkoordperiode is het wegwerken van de onderhoudsachterstand, veroorzaakt door het jarenlang minder geld en aandacht kunnen besteden aan onderhoud, leidend. Het wegwerken van de achterstand gebeurt onder meer door een buurtgerichte, cyclische aanpak van het onderhoud. Voor het vijfde achtereenvolgende jaar wordt deze vorm van onderhoud uitgevoerd om het niveau van de bestrating in de binnenstad geleidelijk naar ‘basisniveau’ te tillen. De effecten van deze aanpak zijn inmiddels duidelijk zichtbaar in de openbare ruimte. Herinrichting gebeurt als een hele straat van gevel tot gevel, een heel grachtenrak of een heel plein moet worden vernieuwd. Dat is nodig als de straat, gracht of plein technisch is afgeschreven (40 jaar) en in slechte staat verkeert, als er sprake is van belangrijke functiewijziging, of als er een maatschappelijke of politieke wens is een straat op te waarderen. De inrichting gebeurt volgens het Handboek Inrichting Openbare Ruimte. Het handboek stelt dat de inrichting duurzaam, bruikbaar (functioneel) en visueel aantrekkelijk moet zijn, waarbij visueel aantrekkelijk wordt omschreven als schoon, mooi en ruimtelijk. De planning van herinrichtingen gebeurt in een Meerjarenprogramma, dat drie jaar vooruit kijkt. De herinrichtingen dragen in belangrijke mate bij aan de doelstelling om in 2010 70% van de bestrating op basis onderhoudsniveau te hebben. Communicatie met gebruikers van de openbare ruimte over heel en schoon zal ook in 2009 centraal staan. Het dagelijks bestuur is eerst verantwoordelijke voor het beheer van de openbare ruimte, maar ook burgers, ondernemers en bezoekers hebben hierin verantwoordelijkheden. Zonder medewerking van deze partijen wordt het beheer van de openbare ruimte een onmogelijke en (te) dure taak voor de overheid. Het intensieve gebruik van de openbare ruimte maakt het noodzakelijk om veel aandacht te geven aan het schoonhouden van de openbare ruimte. Met name de toeristische routes vereisen als prioriteit voortdurend een extra inspanning om schoonheidsgraad 8 te halen. De huisvuilinzameling en straatreiniging moeten op een doelmatige en doeltreffende manier geregeld zijn. Daarop zullen de inspanningen in 2009 nadrukkelijk zijn gericht. Tevens is er een anti plak- en kladprogramma en wordt de regelgeving actueel gehouden en gehandhaafd. Ter ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
realisatie van dit programma worden de volgende producten geleverd: Beheer openbare ruimte Gebruik openbare ruimte Huisvuilinzameling Bedrijfsvuilinzameling Gladheidbestrijding Plak- en kladverwijdering Straatreiniging Inrichting openbare ruimte.
3.13.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Een goed ingerichte, overzichtelijke, schone en mooie openbare ruimte draagt bij aan het gevoel van veiligheid en daarmee aan de kwaliteit van het leven; een publieke ontmoetingsplaats met voetgangersvriendelijke gebieden in de middeleeuwse stad en een gebruiksvriendelijk verkeerscirculatieplan ten bate van veilige en aangename wandel- en fietsroutes, een prettig (winkelstraat) klimaat voor bezoekrs uit binnen en buitenland en bereikbaarheid
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
122
van de binnenstad conform de nota Bereikbaarheid Binnenstad 2004-2009. Aan revitalisering van winkelstraten is de afgelopen periode hard gewerkt in samenwerking met de dienst Economische Zaken en de centrale stad. De komende bestuursperiode zal opnieuw nadrukkelijk de samenwerking met dienst Economische Zaken, de centrale stad en corporaties gezocht worden waar het gaat om revitalisering. Ook bedrijvigheid, speelplaatsen, terrassen, bankjes, openbaar groen, fonteinen en kunstwerken dragen bij aan een prettige verblijfsomgeving en verhogen de kwaliteit en uitstraling van de openbare ruimte voor bewoners, ondernemers en bezoekers. Om dit te bereiken wordt gewerkt volgens Het Handboek Inrichting Openbare Ruimte, het Handboek Beheer en Onderhoud, het Handboek Ondergrondse Infrastructuur en het Handboek Schoon. Een goed ingerichte, onderhouden en mooie openbare ruimte wordt bereikt door herinrichtingen en onderhoud. Effectindicatoren Effectindicator 13.1 Het op basisniveau zijn van de openbare ruimte (% van de openbare ruimte dat minimaal op basisniveau is)
13.2 Adequaat reageren op meldingen over gebreken openbare ruimte
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
13.3 Schoonheidsgraden (schoonheidsgraadindicator veegvuil)
13.4 Perceptie verloedering naar buurt (rapportcijfer Staat van de Stad)
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 54% 66% 58% 68% 70% Voor burgers is het mogelijk om 24 uur per dag meldingen te doen In 2007 zijn 3428 meldingen binnengekomen. Deze meldingen zijn volgens afspraak afgehandeld. Burgers kunnen meldingen 24 uur doorgeven Doel 2010 bereikt Meldingen, die betrekking hebben op calamiteiten worden binnen 24 uur verholpen. Andere meldingen worden afgehandeld via het gebiedsgericht onderhoud. 7,9 8,1 8,0 8,0 8,0 5,0 5,0 (2006) 4,8 4,8 4,5
Vastgesteld beleid De belangrijkste beleidsdocumenten voor de openbare ruimte zijn: ■ Kade en Oevergebruik in de binnenstad van Amsterdam, 1995: beschrijft het gebruik van wallenkanten bij woon- en bedrijfsvaartuigen en beoogt privatisering tegen te gaan of te reguleren. ■ Ruimte voor Kwaliteit, 1997: De beleidsnota waarin de kwaliteitscriteria voor inrichting en gebruik van de openbare ruimte zijn vastgelegd in de begrippen duurzaamheid, visuele aantrekkelijkheid en bruikbaarheid; schoon, ruimtelijk en mooi. ■ Reclame in de Openbare Ruimte in de binnenstad van Amsterdam, 1997: hierin worden de uitgangspunten van beleid beschreven op grond waarvan reclame-uitingen op straat worden gereguleerd. ■ Handboek inrichting Openbare Ruimte, 2000: standaard ontwerpdetails voor standaardsituaties in de openbare ruimte om een uniforme hoge kwaliteit van inrichting te verkrijgen. ■ Handboek Beheer en Onderhoud, 2002: definiëring onderhoudskwaliteitsnormen op basis waarvan de onderhoudsbegroting openbare ruimte wordt opgesteld. ■ Handboek Schoon, 2003: Handboek Schoon beschrijft de methodiek op grond waarvan kwaliteitsnormering schoon plaatsvindt (schoonheidsgraden). ■ Handboek Ondergrondse Infrastructuur, 2000: geeft de spelregels weer waaraan kabel- en leidingenleggers in de openbare ruimte zich moeten houden. ■ Kapverordening 1964 gewijzigd in 1969, 1986, 1989 en 1994: de regelgeving wordt in 2008 aangepast in de Bomenverordening. ■ Reclame in openbare ruimte: actualisatie huidige regelgeving is voorzien voor 1 maart 2009.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
123
3.13.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren Afspraak 13a Een bruikbare, duurzame en mooie ingericht openbare ruimte door:
Indicator
Nulmeting R2007
Doel 2010 Nulmeting
Uitkomst Opgave uit tweejaarlijkse visuele weginspectie Er zijn wat verschuivingen in de projecten te constateren. Vooral walmuurvernieuwingen hebben wat vertraging opgelopen. De meeste projecten zijn voorbereid, uitgevoerd of gestart met de uitvoering 15 projecten zullen in 2008 in uitvoering komen en van 12 projecten wordt de uitvoering gestart. 15 projecten zullen in 2009 in uitvoering zijn en van 6 projecten wordt de voorbereiding gestart. Aantal projecten volgens het MJP 2006-2010 Situatie 2006 Er is een Nota van Uitgangspunten gemaakt In voorbereiding Nota van Uitgangspunten besloten en voorbereiding eerste herinrichting, conform planning in NvU Het project Rode Loper is gestart Staand beleid
R2007
Wordt standaard gedaan.
B2008
-
B2009
Staand beleid wordt voortgezet
Doel 2010
Staand beleid wordt voortgezet
Nulmeting
Nulmeting
Er is een boekje met wandelroutes in de Oostelijke Binnenstad en oude stad Aan dit project is in 2007 geen prioriteit gegeven Er komen geen nieuwe wandelroutes. De bewegwijzering wordt simpeler en duidelijker. Afspraken met dIVV over aangepaste toeristische bewegwijzering Nieuwe wandelroutes Voorzieningen Lindengracht en Nieuwmarkt zijn gerealiseerd. Start uitvoering is voorzien begin mei 2008. De uitvoering zal een maand in beslag nemen. Aanbrengen van marktvoorzieningen is uitgevoerd Alle markten voorzien van infrastructuur voor electra en water en vuilwaterafvoer 54%
R2007
66%
B2008
58%
B2009
68%
Doel 2010
70%
-h et op basis van het MJP jaarlijks vaststellen van een voorstel onderhoud en inrichting openbare ruimte
Aantal te realiseren projecten op basis van het B2008 voortschrijdend MJP 2006-2010 B2009
- v oorbereiding Rode Loper met centrale stad
Start van de realisatie van het project de Rode Loper
In elk project voorstel wordt een paragraaf opgenomen waarin aangegeven staat hoe met minder validen rekening is gehouden - onderzoek te doen naar waar Onderzoek naar wandelroutes mogelijk zijn waar wandelroutes mogelijk zijn
-b ij herinrichtingen nadrukkelijk rekening te houden met minder-validen
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009
R2007 B2008 B2009
-h et aanbrengen van elektra, Aantal markten water en vuilwaterafvoer op pleinen voor evenementen en markten
Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
13b Een goed onderhouden openbare ruimte op basis van Handboek Beheer en Onderhoud via een krachtige inhaalslag waarbij in tien jaar tijd de gehele openbare ruimte op minimaal basisniveau gebracht is.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
Minimaal basisniveau voor de gehele openbare ruimte
124
Afspraak 13c Een zo schoon mogelijke openbare ruimte waarbij de reiniging in handen blijft van het stadsdeel.
Indicator Schoonheids graden
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
Uitkomst 6.5 8,1 7,0 8,0 7,1
Graden veeg schoon/overdag
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting
7,9/5,9 7,3 8/6,0 8/6,0 8/6,0 7,9
R2007
6,8
B2008
8,0
B2009
7,0
Doel 2010
8,0
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010
6,9 6,2 6,6 7,0
Veegvuil O&S rapportage over de mate waar in de binnenstad schoon wordt gehouden Glas- en papier bakken
Afvalbakken
Hondenpoep
Schoonheids graden APK: gemeentelijke objecten Schoonheids graden APK: nietgemeentelijke objecten Aantal ondergrondse bakken
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting R2007 B2008 B2009
Doel 2010
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
8,0 7,0 7,5 6,5 7,5 7,5 8,8 8,8 8,8 8,0 8,0 8,8 9,0 8,8 8,0 8,0 6,8 cijfer niet bekend 6,9 6,9 7,0 8 Zie boekwerk Jaarverantwoording 2007 Realisatie van 112 ondergrondse bakken in centrum-oost In april 2008 heeft de commissie openbare ruimte besloten niet verder te gaan met ondergrondse restafvuilinzameling m.u.v. de nieuwbouwwijken Funen en Westerdokseiland Nader te specificeren aan de hand van resultaatrapportage ondergrondse inzameling 2007
125
Afspraak 13d Juist gebruik van de openbare ruimte waarbij naleven van regels door een ieder die gebruik maakt van de openbare ruimte en handhaving centraal staan via: -d e privatisering tegengaan, vergrendelde stegen en straatjes weer openbaar maken.
Indicator
Nulmeting R2007
B2008 Aantal afgesloten stegen
B2009
Doel 2010 -h andhaven op vervuiling en handhaven op illegaal beslag op openbare ruimte ook in de avond en nacht
Aantal uren toezicht in openbare ruimte na 22.00 uur (reinigingspolitie)
Nulmeting R2007 B2008 B2009
Doel 2010 13e Schone panden dragen bij aan Pilot om in het een schonere openbare ruimte 1012 gebied alle en een veiliger gevoel. plak en klad in de openbare ruimte te verwijderen inclusief panden van particulieren 13f Alle plaskruizen uit het Plaatsen van 14 straatbeeld te verwijderen uriliften en 4 en voldoende uriliften en MVG´s een aantal MVG toiletten te plaatsen. 13g Pleinen versterken als Herprofilering ontmoetingsplek Rembrandtplein
Nulmeting
Uitkomst Ongeveer 36 afgesloten stegen Bestuursopdracht is in 2007 geformuleerd en vastgesteld. In de begroting 2008 is geld beschikbaar gesteld om een begin te kunnen maken. Juridisch kader helder en tenminste twee stegen overdag geopend Onder voorbehoud van bestuurlijke besluitvor ming 2008 dagopening van een eerste tranche van 5 stegen. Na evaluatie van de effecten hier van verdere besluitvorming om al dan niet door te gaan met verdere dagopening. Waar mogelijk overdag open en ’s avonds dicht (indicatief aantal: 20) 0 Het rooster van de reinigingspolitie is aangepast, meer toezicht in het weekend en avond. Uitbreiding aantal uren met drie menskrachten Het rooster van de reinigingspolitie is aangepast, de uitbreiding van personeel is gerealiseerd, er is avondtoezicht op zondag en nachttoezicht in twee nachten per week. Avondtoezicht op zondag en nachttoezicht in twee nachten in de week -
B2009
Proef uitvoeren met nieuwe, actieve aanpak, in de Warmoesstraat.
Doel 2010
Als gekozen nieuwe methode haalbaar is, uitbreiden naar de rest van het centrum.
Nulmeting
Proef met één urilift op het Rembrandtplein en één MVG toilet op Waterlooplein
B2009
Tien uriliften en vier MVG’s
Doel 2010
14 uriliften en 4 MVG toiletten
Nulmeting B2009 Doel 2010
Neen Start uitvoering herprofilering Rembrandtplein Herprofilering gereed
Beleidstoelichting Schoon Voor 2009 zijn er vier speciale aandachtspunten bij het onderdeel schoon. Deze zijn ook voor een deel terug te zien in de prioriteiten. Het betreft het extra schoonhouden van de Noordelijke Burgwallen. Hier wijzen de schoonheidsgradenmetingen uit dat de gemiddelde schoonheidsgraad op een onvoldoende uitkomt en dat al jaren het onderhoudsniveau niet gehaald wordt. Het wildplassen wordt, na de proef in 2007 en 2008, aangepakt door plaatsing van uriliften en man/vrouw/ gehandicapten toiletten in plaats van plaskruizen. Er zal in 2009 een proef plaatsvinden met een actievere rol van het stadsdeel bij het plak- en kladvrij houden van particuliere panden. Deze proef concentreert zich op het 1012-gebied en start in de Warmoesstraat. Het dagelijks bestuur benadrukt de gedeelde verantwoordelijkheid voor het schoonhouden van de binnenstad. Niet alleen het stadsdeel moet ervoor zorgen dat het schoon is, alle burgers moeten hieraan bijdragen. Veel kan gewonnen worden met een efficiënte communicatie.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
126
Heel Het inlopen van de onderhoudsachterstand is de belangrijkste beleidsdoelstelling op het gebied van Heel. Dat vraagt goed gepland en uitgevoerd gebiedsgericht onderhoud, groot onderhoud, en herinrichtingen. Daarnaast vraagt het om actief toezicht en vergunningverlening en schadeverhaal bij opbrekingen. Juist Gebruik Toezicht op het naleven van de regelgeving is zeer belangrijke in onze volle binnenstad. In 2009 controleert de Reinigingspolitie van het stadsdeel op de objecten en opbrekingen, plak en klad, terrassen, markten, sampling en afval. Grote projecten Wallen/Coalitieproject 1012 Het programakkoord borduurt voort op de integrale aanpak zoals ingezet vanaf 30 november 2004, toen het dagelijks bestuur het plan van aanpak voor de noordelijke burgwallen heeft vastgesteld. Op 6 februari 2007 heeft het dagelijks bestuur een geactualiseerd plan van aanpak vastgesteld waarin een aantal meetbare doelstellingen is geformuleerd. Wat de openbare ruimte betreft is de stand van zaken medio 2008 de volgende. De herprofilering van de Oudezijds Voorburgwal (oneven zijde) is vrijwel afgerond, net als die van de Kloveniersburgwal. De herinrichting van de zijstraten tussen de Nieuwmarkt en de Oudezijds Achterburgwal is in uitvoering. Op basis van een evaluatie van de autoluwe Wallen is een voorstel voor een autoluwe Zeedijk in de inspraak gebracht. Naar aanleiding van een oude toezegging zijn eind augustus bewoners en ondernemers van de Zeedijk geënquêteerd, waarna een definitief besluit wordt genomen over de herprofilering. De herprofilering van de Oudezijds Voorburgwal (even zijde, noordelijk deel, tot aan het Oudekerksplein) is in voorbereiding, net als de herinrichting van de Nieuwe Doelenstraat en van de Oudezijds Achterburgwal (tussen Oude Hoogstraat en Molensteeg, incl. walmuurvernieuwing). Het Oudekerksplein wordt in 2010 aansluitend opnieuw ingericht. De regie die het stadsdeel heeft genomen op het project Zorg en Veiligheid levert aantoonbaar goede resultaten. Het succesvolle project ‘veiligheidsschouwen in kleur’ wordt in elk geval tot eind 2008 voortgezet. Op een aantal plekken is de verlichting aangepast en is het cameratoezicht uitgebreid. In 2009 wordt een anti-graffiti-project gestart in de Warmoesstraat. De panden worden gratis een jaar schoongehouden. Tegelijkertijd wordt geprobeerd de eigenaren op die manier te verleiden een onderhoudscontract te nemen. Daarnaast wordt juridisch onderzocht of onwelwillige eigenaren via een aanschrijving op basis van de Woningwet gedwongen kunnen worden hun pand zelf schoon te houden. De derde en laatste fase van het Blaauwlakenblok is gestart. De ontwikkeling van Cluster Arm loopt voorspoedig. De restauratie van de monumenten is vrijwel afgerond, de nieuwbouw gaat binnenkort van start. Museum Ons’ Lieve Heer op Solder heeft een art. 19 Wro-procedure aangevraagd om de Heintje Hoekssteeg te onderkelderen en zo de nodige uitbreiding en betere logistiek binnen het museum te realiseren. Ook de integrale handhavingacties en screening van exploitatie- en bouwvergunningen op basis van de wet Bibob worden voortgezet op basis waarvan overtredingen, misstanden en ondoorzichtige bedrijfsvoeringen kunnen worden aangepakt. De intensieve handhaving en de Bibobscreening hebben veel betekend voor de informatie positie van het stadsdeel. Het dagelijks bestuur is tot de conclusie gekomen dat er sprake is van een concentratie van criminogene bedrijfstakken, dat wil zeggen van ondernemingen, die gevoelig zijn voor criminele invloeden. Gesteld wordt dat er grenzen zijn aan de handhaving en dat er, naast het blijvend inzetten van een actieve handhaving op alle fronten, ingegrepen dient te worden in de functiebalans. Deze analyse geldt niet alleen voor het Wallengebied maar voor grote delen van het postcodegebied 1012, het gebied tussen grofweg Singel en Kloveniersburgwal. Een en ander heeft geleid tot het coalitieproject 1012, vernoemt naar het postcodegebied 1012. Het stadsdeel gaat in nauwe samenwerking met de centrale stad de strijd aan tegen criminaliteit en verloedering. Het aantal laagwaardige en vaak overlastgevende functies wordt teruggedrongen. Daarvoor in de plaats moet een bruisend stadscentrum komen waar Amsterdammers weer trots op kunnen zijn, met een Rode Loper die als entree van de stad daadwerkelijk kwaliteit uitstraalt, een Oudekerksplein dat echt recht doet aan de culturele historie van de Wallen en straten met een leuk en hip uitgaansmilieu, zoals dat nu bij
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
127
de Zeedijk het geval is. Het stadsdeel blijft daarbij investeren in de zichtbare kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte, zoals de herinrichting van de Rode Loper en de aanpak van de overlast op straat. De concrete aanpak wordt in het najaar van 2008 met het Strategiebesluit 1012 gepresenteerd en vrijgegeven voor maatschappelijke inbreng. In het kader van de bestuursopdracht Rode Loper, inmiddels onderdeel van het Project 1012, is het dagelijks bestuur voortgegaan met het verder preciseren van de uitgangspunten waaraan een voorlopig ontwerp voor het tracé van de Noord/Zuidlijn moet voldoen. Wat in 2006 nog ‘Masterplan’ heette, is na de bestuurswisseling omgedoopt tot Nota van Uitgangspunten. Deze nota is gereed en door het dagelijks bestuur geaccordeerd voor vrijgave voor inspraak. Deze toestemming moet ook nog worden verleend door het college van Burgemeester & Wethouders. De verwachting is dat een besluit door het college eind 2008 zal zijn genomen, waarna de Nota van Uitgangspunten de inspraak in kan. Gebiedsgerichte aanpak Leidsebuurt De opgave voor dit gebied is om met de gebiedsgerichte aanpak samenhang te brengen in allerlei ontwikkelingen en activiteiten in de buurt, zoals bouwprojecten en andere ingrepen in de gebouwde omgeving en herprofilering van de openbare ruimte. Het uiteindelijke doel is om het gebied beter te laten functioneren als ontmoetingsplek en als cultureel centrum van Amsterdam. Om de gebiedsgerichte aanpak in goede banen te leiden is samen werking tot stand gekomen tussen gemeente, stadsdeel, culturele instellingen, horeca, andere ondernemers en bewoners. Het Leidsebuurtoverleg (ILO) is het platform waar de belangrijkste actoren van de Leidsebuurt met het dagelijks bestuur overleggen. Regelmatig komt het ILO bijeen. Er ligt een bestuurlijk vastgestelde en door het maatschappelijk veld gedragen visie en plan van aanpak voor dit gebied. Het dagelijkse bestuur gaat door met de drie projecten; het verkeers-en inrichtingsplan, het veiligheidsonderzoek en het lichtplan. Het zeer gedegen en uitgebreide Verkeerskundig onderzoek is in maart 2007 afgerond. Deze visie is vertaald in een concept-Nota van Verkeerskundige Uitgangspunten. Deze is op 24 april 2007 door het dagelijks bestuur vastgesteld voor verdere uitwerking. Aan de hand van deze nota is gestart met het omzetten van genoemde visie naar de gewenste concrete verkeerskundige inrichting. Deze concrete inrichting is op 27 mei 2008 door het dagelijks bestuur vastgesteld en vrijgegeven voor inspraak. Op 19 juni 2008 is een uitgebreide informatieavond gehouden over de gehele gebiedsgerichte aanpak. De inspraak over de verkeerskundige inrichting is in september 2008 gepland. Na een uitgebreide selectieprocedure is in juli 2007 opdracht gegeven aan een extern bureau om een veiligheids analyse te maken. De opdracht wordt begeleid door een groep, waarin ook de Belangenvereniging Horeca Leidsebuurt is vertegenwoordigd. Inmiddels is een concept veiligheidsanalyse gereed. Deze is in september 2008 is in de raadscommissie Algemene Zaken besproken. Op 6 december 2007 is opdracht verleend aan een bureau voor lichtontwerp om een visie te maken over kleine welstand en licht in brede zin: de samenhang tussen reclame, verlichting van gebouwen en de openbare verlichting. De analysefase is nu afgerond en gaande weg komen concrete projecten in beeld. Naast deze drie projecten gaan de bouwactiviteiten gestaag door en worden in goede samenwerking met het stadsdeel uitgevoerd. In maart 2007 is de grootste concertzaal van de Melkweg, The MAX, geopend. De bouw van de nieuwe zaal van de Stadsschouwburg vordert gestaag; oplevering is begin 2009. Ook de bouw van de la Mar Theaters en de verbouwing van de bioscoop City is in volle gang. De eerste globale raming voor uitvoering van het uiteindelijke maaiveldontwerp (inclusief de bouw van een centrale ondergrondse fietsenstalling) is € 35,4 miljoen. In 2007 heeft de deelraad besloten om de komende jaren een bedrag van € 20 miljoen in te zetten voor de uit voering van delen van het toekomstige maaiveldontwerp in de Leidsebuurt. De centrale stad heeft € 6 miljoen ter beschikking gesteld om vooral het Leidseplein en het Kleine-Gartmanplantsoen te herprofileren. Hiernaast heeft de centrale stad de intentie uitgesproken om de bouw van genoemde centrale fietsenstalling te financieren. Herinrichting Rembrandtplein In 1983 is het Rembrandtplein voor het laatst grondig aangepakt. In 1998 zijn er plannen ontwikkeld om het plein groots op te knappen. In die tijd waren er drie varianten in bespreking. Een uitwerking daarvan is er
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
128
nimmer gekomen omdat er toen andere bestuurlijke prioriteiten werden gesteld. Vanaf 2006 zijn er opnieuw plannen voor een herinrichting in ontwikkeling. Op 24 juni 2008 heeft het dagelijks bestuur ingestemd met het definitieve ontwerp voor herinrichting van het Rembrandtplein. In september 2008 is het plan door de raadscommissie Openbare Ruimte besproken. Met de nieuwe inrichting wordt het een plein met allure; het wordt overzichtelijker en meer een verblijfsplein. Bovendien sluit het goed aan bij de ontwikkelingen in de stad. Het herinrichtingsplangebied bestaat uit de openbare ruimte van het Rembrandtplein van noordgevel tot zuidgevel en van de trambaan aan de oostzijde tot aan de westgevel. Vanuit functionele eisen, ruimtelijke kwaliteit en technische noodzaak zijn aanpassingen aan de openbare ruimte gewenst. Het doel van het project is een aantoonbaar veiliger, schoner en mooier Rembrandtplein en omgeving. De binnenstad kent meerdere pleinen en bijzondere plekken met elk een eigen sfeer, gebruik en inrichting. Het Handboek Inrichting Openbare Ruimte (HIOR) geeft aan dat het Rembrandtplein zo een bijzondere plaats is. Daarom kent dit plein enerzijds een globale denkrichting met betrekking tot het ontwerp en anderzijds een programma van eisen, bestaande uit: ■ ■ ■ ■ ■ ■
Creëren van een openbare centrale verblijfplaats en deze verblijfplaats geschikt maken voor intensief gebruik. Vergroten van de openheid door het creëren van zicht- en looplijnen en het herstellen van samenhang in het plangebied. Toepassen van hoogwaardig bestratingsmateriaal, straatmeubilair en groenmateriaal. Opschonen of clusteren van objecten, bijvoorbeeld bebording en palen. Het verbeteren van de verlichting door het uitvoeren van een verlichtingsplan. Het middenplein vrijmaken van (horeca)uitbaters. Hierbij uitvoering gevend aan een wijziging van het bestemmingsplan Rembrandtplein uit het jaar 2000
Op 16 april 2008 is het plan voorgelegd aan het maatschappelijke veld. Het plan is over het algemeen goed ontvangen. De centrale stad wil het project mede financieren mits de ondernemers en vastgoedeigenaren ook een bijdrage leveren in het beheer van het plein. Daartoe is een beheerplan nodig. Dit is gemaakt en er is in beeld gebracht wat er nodig is om het nieuwe plein op de fronten schoon, heel, juist gebruik en veiligheid e.d. doelmatig te kunnen beheren. De ondernemers en pandeigenaren van het plein hebben aangegeven mee te willen betalen om het beheer van het plein op een hoger niveau te krijgen. De samenwerkingsvorm is in uitwerking. Dat betekent dat er op dit moment geen concrete uitspraak kan worden gedaan over de exacte bijdrage van de ondernemers. Parallel aan de ontwikkeling en uitvoering van het herinrichtingsplan vindt de ontwikkeling plaats van een paviljoen op het middenplein, op de lokatie waar nu Café Teters is gevestigd. Dit gebouwtje is eigendom van het stadsdeel. De huur is opgezegd en de uitbater dient het pandje op 1 januari 2009 leeg op te leveren. Hierbij wordt uitvoering gegeven aan een wijziging van het bestemmingsplan Rembrandtplein uit het jaar 2000, waarbij er voor “Horeca” geen plaats meer is op het middenterrein. Het is de intentie om hier een goed servicepunt op/voor het plein te realiseren met een man-vrouw-gehandicaptentoilet, een politiepost en een A.T.C.B.servicepunt. Dit paviljoentje is het sluitstuk van de herprofilering. Centrum Oost In mei 2005 is de bestuursopdracht Economie en Toerisme Centrum Oost vastgesteld. Daarin worden ambities voor de toeristische en economische ontwikkeling benoemd. Herinrichting van de openbare ruimte moet een bijdrage leveren aan het realiseren van die ambities. Het jaar 2009 wordt in dit verband belangrijk vanwege de opening van de Hermitage. Hermitage aan de Amstel Wanneer het museum medio 2009 zijn deuren opent, is de openbare ruimte rond het museum opnieuw ingericht en is voor het museum, in de Amstel, een grote steiger geplaatst. Ook de binnentuin van de Hermitage en de aanliggende tuin van de Diaconie hebben een nieuwe inrichting gekregen. Funen In 2009 wordt gestart met de inrichting van de Funenparkstrook. Op de in de parkstrook gelegen funderingsresten van bolwerk Zeeburg wordt een bijzonder attractie gemaakt.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
129
Wertheimpark en omgeving In 2009 wordt de planvorming voortgezet. De planvorming richt zich op het samenvoegen van het Wertheim park en sportpark Schouwburg tot een groengebied. Dit gebeurt door de sportinrichting aan te passen, het GVB-gebouwtje weg te halen en het groengebied te vergroten om zo een stadsparkje te creëren. Mogelijk dat in 2009 de Plantage Middenlaan tussen Wertheimpark en de Hortus al een nieuwe inrichting krijgt. Die nieuwe inrichting is nodig vanwege de voorgenomen plannen met het Mr. Visserplein waarbij het doorgaand autoverkeer verdwijnt uit de Muiderstraat. Eilandenboulevard Indien in 2008 de uitgangspunten voor een aanpak van de Eilandenboulevard worden vastgesteld zal in 2009 een concept(her)inrichtingplan worden opgesteld. Wibaut aan de Amstel Voor het gebied tussen het Weesperplein en het Mr. Visserplein is in 2008 een bestuursopdracht vastgesteld. Aanleiding is onder andere het Masterplan Roeterseiland en de ontwikkeling van de Campus van de Universiteit van Amsterdam in Oost-Watergraafsmeer. Het Weesperplein is een belangrijk (knel)punt tussen de twee universiteitsgebieden en een aanpak van het plein zal in het kader van de bestuuropdracht bijzondere aandacht krijgen. Kadijksplein In 2007 is het Kadijksplein opgeknapt. Conform de ambitie heeft dit gezorgd voor levendigheid en bedrijvigheid door de extra terrasruimte die is gecreëerd. De horeca aan het plein floreert. Of in 2009 de planvorming voor het pleindeel voor het Zeemanshuis zal worden voortgezet, hangt af van de medewerking om de functie van het Zeemanshuis te wijzigen in bijvoorbeeld een hotel of theater. Dijksgracht Naar verwachting zal het college van Burgemeester & Wethouders in 2008 een Stedenbouwkundig Plan vaststellen voor de herinrichting van de Dijksgracht, inclusief ‘de kop’ bij het Oosterdok. Het project kampt met ernstige vertraging en het is de vraag of in 2009 met de uitvoering wordt gestart. Oostenburgereiland In 2008 wordt het Masterplan, inclusief basisontwerp voor het maaiveld vastgesteld. Afhankelijk van het bouwtempo zullen in 2009 delen van de (toekomstige) openbare ruimte worden ingericht. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Beheer waterpartij Rembrandtplein -10 -10 -10 -10 b Calamiteiten plak en klad -38 -38 -38 0 c Gebiedsuitbreiding Funen 0 -153 -153 -153 d Gebiedsuitbreiding Westerdokseiland -267 -267 -267 -267 e Implementatie Documentum: inrichting deelprojecten -35 0 0 0 f Inrichting Rode Loper, voeding Bestemmingsreserve -1.000 0 0 0 g Klein/cyclisch onderhoud -100 0 0 0 h Kunstonderdoorgang Korte Prinsengracht 100 0 0 0 i Marnixstraat: aanpassingen groen -100 0 0 0 0 0 0 j Pilot anti-plak en -klad: aanpak Damrak/Rokin/Wallen -279 k Prioriteitsgebied wallen -237 -237 -237 -30 l Rode Loper -100 0 0 0 m Wandelroutes -100 0 0 0 n Wertheimpark / Park Schouwburg -50 0 0 0 Totaal -2.326 -705 -705 -460 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen o Beleidsrust 0 0 0 0 p Rode Loper (dekking via reserve Rode Loper) 100 0 0 0 Totaal 100 0 0 0
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
130
Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Heffingen q Dekking gat begroting reiniging (egalisativoorziening afvalstoffenheffing) 298 298 298 298 r Extra inkomsten glas/papier 260 260 260 260 s Extra kosten straatreiniging en wijkverzorging -798 -798 -798 -798 t Gevolgen WIW (Project Pantar) 0 -490 -490 -490 u Personeelskosten anti-plak en –klad -61 -61 -61 -61 v Reductie personeel huisvuilinzameling 170 170 170 170 w Reductie personeel van derden reiniging 80 80 80 80 x Uitbreiding ploegcoördinator (commerciële dekking) -74 -74 -74 -74 y Verbeteren aanbiedgedrag (egalisatievoorziening afvalstoffenheffing) -300 0 0 0 z Verlaging budget gladheidbestrijding 50 50 50 50 aa Vervanging ondergrondse papier- glascontainers (egalisativoorziening afvalstoffenheffing) -80 0 0 0 Totaal -455 -565 -565 -565 ISV-middelen ab Eilandenboulevard -50 0 0 0 ac Lijnbaansgracht / Melkweg -150 0 0 0 ad Looproutes woonservicewijken -100 0 0 0 ae Parkstrook Funen -250 0 0 0 af Paviljoen Rembrandtplein -50 0 0 0 ag Wertheimpark / Park Schouwburg -50 0 0 0 ah Zelfbeheer en buurtklussengroepen -110 0 0 0 Totaal -760 0 0 0 Parkeergelden ai Amstel: bouw steiger (Hermitage) -550 0 0 0 aj Amstelveld tussen Kerkstraat en Prinsengracht: groot onderhoud -800 0 0 0 ak Appeltjesmarkt: herinrichten groen -140 0 0 0 al Beeldende kunst in de openbare ruimte -50 0 0 0 am Blokmakerstraat, Hollandse tuin, Ketelmakerstr., Touwslagerstr. en Zeilmakerstr.: profielwijziging -500 0 0 0 an Dijksgracht ten oosten van de Mariniersbrug: profielwijziging -25 0 0 0 ao Entrepotdoksluis oostzijde en westzijde -220 0 0 0 ap Frederiksplein, 3e fase -550 0 0 0 aq Funen: herinrichting parkstrook -1.000 0 0 0 ar Herengracht oneven zijde tussen Blauwburgwal en Brouwersgracht: profielwijziging -200 0 0 0 as Herenstraat en Prinsenstraat: profielwijziging -300 0 0 0 at Hoogte Kadijk tussen Entrepotdoksluis en Tussen Kadijken: voorbereiding profielwijziging -25 0 0 0 au Inrichting Rode Loper, voeding Bestemmingsreserve -1.000 0 0 0 av Laagte Kadijk: herinrichting pleintje Terlingen terrein -60 0 0 0 aw Leefmilieu Reinigingspolitie -715 0 0 0 ax Lepelstraat: voorbereiding herinrichting -25 0 0 0 ay Lijnsbaansgracht tussen Leidsegracht en Leidseplein: profielwijziging -505 0 0 0 az Marnixstraat tussen Korte Marnixstraat en Rozengracht: diverse aanpassingen -250 0 0 0 ba Marnixstraat tussen Leidsegracht en Leidseplein: profielwijziging -100 0 0 0 bb Mr. Visserplein en Muiderstraat: profielwijziging -500 0 0 0 bc Nieuwe Doelenstraat: profielwijziging -360 0 0 0 bd Nieuwe Kerkstraat tussen Amstel en Weesperstraat: voorbereiding profielwijziging -25 0 0 0 be Onderhoud wegen incl. kwaliteitszonering en BOA -3.220 0 0 0
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
131
Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 bf Oostenburgerstraat en Oostenburger(dwars)straat: voorbereiding -25 0 0 0 bg Oudezijds Voorburgwal even zijde tussen Nieuwe Brugsteeg en Oudekerksbrug -300 0 0 0 bh Palenbeheer contract Stadstoezicht -255 0 0 0 bi Plantage Parklaan tussen Plantage Middenlaan en Plantage Doklaan: voorbereiding herinrichting -100 0 0 0 bj Prinsengracht even zijde tussen Spiegelgracht en Vijzelgracht: profielwijziging -800 0 0 0 bl Prinsengracht even zijde tussen Westerstraat en Egelantiersgracht: profielwijziging -470 0 0 0 bm Sint Antoniebreestraat en Jodenbreestraat: profielwijziging -1.550 0 0 0 bn Spiegelgracht even zijde: profielwijziging -450 0 0 0 bo Zeedijk: herinrichting -40 0 0 0 bp Zeedijk: herinrichting -340 0 0 0 bq Lauriergracht even zijde tussen Prinsengracht en 2e Laurierdwarsstraat: profielwijziging -50 0 0 0 Totaal -15.500 0 0 0 Quotum Onrendabel br Herengracht oneven zijde nabij Koningsplein: vernieuwen walmuur -900 0 0 0 bs Herengracht oneven zijde tussen Blauwburgwal en Brouwersgracht: profielwijziging -1.800 0 0 0 bt Korte Prinsengracht even- en oneven zijde tussen Haarlemmer Houttuinen en Haarlemmerdijk/straat: herinrichting -600 0 0 0 bu Kruispunt Herengracht / Leliegracht: renovatie brug -100 0 0 0 bv Kruispunt Lijnbaansgracht / Elandsgracht: vernieuwen brug -1.900 0 0 0 bw Kruispunt Marnixplein / Westerstraat: brug vernieuwen, voorbereiding -150 0 0 0 bx Prinsengracht evenzijde nabij Looiersgracht : walmuur vernieuwen, voorbereiding -100 0 0 0 by Singel even zijde Oude Leliestraat en Raadhuisstraat: walmuur vernieuwen, voorbereiding -100 0 0 0 bz Singel oneven zijde tussen Lijnbaanssteeg en Stromarkt: profielwijziging -100 0 0 0 Totaal -5.750 0 0 0
Prioriteiten a. Beheer waterpartij Rembrandtplein € 10.000 structureel In het herinrichtingsplan voor het Rembrandtplein is voorzien in een waterpartij. Ten behoeve van het beheer van deze waterpartij is een structureel budget van € 10.000 benodigd. b. Calamiteiten plak en klad € 38.000 De afdeling plak en klad maakt objecten die in beheer zijn van het Centrum vrij van plak en klad. Onderdeel van deze taak is ook het verwijderen van leuzen en racistische/opruiende teksten. Deze teksten worden binnen 24 uur na melding verwijderd. Hiervoor is een budget beschikbaar van € 7.000 op jaarbasis. Dit budget is echter onvoldoende gebleken. In 2007 is reeds in opdracht van de politie/calamiteitendienst en na meldingen voor € 38.000 aan kosten gemaakt. Verwacht wordt dat deze kostenpost structureel is. Voorgesteld wordt daarom € 38.000 voor calamiteiten plak en klad op te nemen. c. Gebiedsuitbreiding Funen € 153.000 vanaf 2010 Het nieuwbouwproject het Funenpark is ontwikkeld. De nieuwbouwlokatie ligt tussen de Czaar Peterstraat en de Cruquiusstraat. Tussen het Funenpark en de bestaande Czaar Peterstraat komt een parkstrook van ongeveer 45 meter breed die niet bebouwd wordt. De 550 woningen worden gebouwd in een parkachtige omgeving,
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
132
Het Funen moet groen, rustig en autovrij worden. Het gebied heeft een hoogwaardige uitstraling door een bijzondere, zelfs unieke inrichting van de openbare ruimte. De bijzondere inrichtingselementen van de openbare ruimte vragen een toegespitst beheer en onderhoud. De structurele extra beheerslasten worden geraamd op € 153.000. d. Gebiedsuitbreiding Westerdokseiland € 267.000 structureel Het dagelijks bestuur heeft op 26 juni 2007 de financiële doorrekening van Westerdokseiland behandeld. In dat stuk is inzichtelijk gemaakt welke structurele beheerkosten de overdracht van dit gebied met zich mee brengt voor de openbare ruimte voor de periode 2007-2012. De beheerkosten zijn geraamd op basis van ervaringscijfers van de openbare ruimte. Er is rekening gehouden met de kosten van wegen, waterbouw, straatmeubilair, speeltoestellen, groen en onderdelen reiniging (straatreiniging, wijkverzorging, huisvuilinzameling en plak en kladverwijdering).In het stuk wordt aangegeven dat de kosten (exclusief herprofilering) en de verhoging van de stadsdeelfondsuitkering ongeveer met elkaar in evenwicht zijn. De ongedekte kosten van de herprofilering kunnen worden ingepast in de reserve parkeergelden en het quotum onrendabel. e. Implementatie Documentum: Inrichtingdeel projecten € 35.000 incidenteel De implementatie van Documentum is in 2007 gestart met de deelprojecten van de bouw-, gebruiks- en exploitatie vergunningen van de sector bouwen en wonen en de workflow projecten in de sector openbare ruimte. Voor de inrichting van archieven en documentstromen van deze projecten is in de begroting uitgegaan van € 192.000. De Europese aanbesteding voor de levering van de diensten is gegund voor een bedrag van € 338.000. Het verschil van € 146.000 moet nog gefinancierd worden waarvan voor het deel van openbare ruimte een bedrag van € 35.000 nodig is. f. Inrichting Rode Loper, voeding bestemmingsreserve € 1.000.000 incidenteel Door de bouw van drie stations voor de Noord/Zuidlijn in stadsdeel Centrum is het nodig om de openbare ruimte rond die nieuwe stations opnieuw in te richten. Die nieuwe inrichting is nodig vanwege de verandering van functie en de slijtage van de openbare ruimte door de vele werkzaamheden. De Noord/Zuidlijn heeft slechts geld gereserveerd om de stenen terug te leggen. De uitstraling van de omgeving van de stations is van groot belang voor de stad. Een hoogwaardig ingerichte openbare ruimte past bij de centrale plek van de metrostations in de stad en het naar verwachting intensieve gebruik. Bovendien is ook toegezegd aan bijvoorbeeld de ondernemers vereniging Rokin dat de openbare ruimte opnieuw zal worden ingericht. Het stadsdeel verwacht van de centrale stad een substantiële bijdrage in de kosten, meer dan er nu is gereserveerd. Onder die conditie heeft het dagelijks bestuur toegezegd om, te starten in 2005, gedurende zeven jaar € 1 miljoen te reserveren voor de herinrichting van Rokin, Damrak, Vijzelstraat en Vijzelgracht. g. Klein/cyclisch onderhoud € 100.000 incidenteel Het plaatsen van straatmeubilair wordt veelal in een herinrichtingproject bepaald en betaald. Voor het vervangen van ondergrondse glas- en papierbakken wordt geld geput uit de egalisatievoorziening afvalstoffenheffing. Er zijn al afvalbakken vervangen in de binnenstad: de deels ondergrondse, mechanisch te legen prullenbakken, zijn vervangen door nieuwe standaard bakken, die groter zijn dan de huidige bovengrondse. Het dagelijks bestuur wil doorgaan met vervanging van afvalbakken om te komen tot één type afvalbak in de hele binnenstad. Voor de volgende tranche heeft het dagelijks bestuur een plan in voorbereiding dat uitgaat van vervanging gekoppeld aan herprofilering met eventueel medeneming van het aangrenzende rak of een omliggende straat, om het beeld te harmoniseren. Voor deze operatie volgt nog een plan en een financieel perspectief. h. Kunst onderdoorgang Korte Prinsengracht € 100.000 incidenteel Er ligt een initiatief onderdoorgang van de Korte Prinsengracht naar het Westerdokseiland aangenamer (sociaal veiliger) te maken voor voetgangers. Voor het spoorweggedeelte is er inmiddels een plan met verlichting uitgewerkt in de vorm van een filmset wat naar het zich laat aanzien betaald zal worden door de dienst IVV (totaal € 150.000). Voor het weggedeelte zijn de plannen nog niet uitgewerkt. Het idee is dit idee door plafondschildering of muurschildering ook onderdeel te laten zijn van “filmset aan het IJ”. Uit de wijkveiligheidsmiddelen 2008 is € 10.000 beschikbaar gesteld waaruit het projectmanagement voor het project “Filmset aan het IJ” betaald wordt en maatregelen tegen de duivenoverlast. Uit particuliere fondsen is inmiddels € 50.000 toegezegd. Het Projectmanagementbureau draagt € 20.000 bij. Vanuit het stadsdeel wordt ook een bijdrage verwacht om ook van het weggedeelte een aangenamere doorgang te maken.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
133
i. Marnixstraat aanpassingen groen € 100.000 incidenteel De herinrichting van de Marnixstraat wordt gefinancierd uit de parkeergelden. Bij het ontwerp van de Marnixstraat is rekening gehouden met een afzonderlijk groenvoorstel inclusief financiering. Hiertoe wordt € 100.000 gereserveerd. j. Pilot APK aanpak Darmrak/Rokin/ Wallen € 279.000 incidenteel Vanaf 2005 is in het stadsdeel Centrum actief gewerkt aan de aanpak van graffiti en wildplak. Bedrijven en bewoners van daarvoor aangewezen gebieden (veelal kernwinkelgebied) konden gebruik maken van een gratis nulbeurt, mits daarna het schoonhouden van objecten en panden zou worden gegarandeerd door het afsluiten van een jaarcontract. Begin 2008 heeft de evaluatie van de campagne plaatsgevonden. Helaas is gebleken dat zelfs met een gratis nulbeurt maar een klein deel van de eigenaren is te bewegen om hun bezittingen vrij te houden van plak en klad. Geconcludeerd is dat een projectmatige én vrijblijvende aanpak niet werkt. Om het probleem definitief en structureel aan te pakken is een voorstel ontwikkeld een pilot uit te voeren waarbij alle vervuiling door de afdeling plak en klad wordt verwijderd en waarbij de eigenaar wordt verplicht om aan het schoonmaken en houden van zijn eigendom mee te werken. Om de medewerking positief te stimuleren wordt echter zowel het schoonmaken als het schoon houden in de pilotperiode volledig vergoed. Het stadsdeel wil op deze wijze ervaring op doen en bewijzen dat het mogelijk is een gedeelte van het centrum vrij te houden van plak en klad. Voor deze pilot is een bedrag van € 279.000 noodzakelijk. k. Prioriteitsgebied Wallen € 237.000 structureel Al twee jaar wordt met groot succes stadsdeelbreed volop aandacht gegeven aan een verbetering van de leef omgeving van de Wallen. Voor deze aanpak zijn extra middelen beschikbaar gesteld, echter niet voor extra reiniging. Het Wallengebied is schoon als de Reiniging is langsgeweest. Verder wordt extra inzet gepleegd in het 1012 gebied om het “schoon” ook op niveau te houden. Deze inzet is echter te beperkt om ook in het Wallengebied een hogere schoonheidsgraad te behalen en vast te houden. Regelmatig worden scores als 1,0 gemeten waar 6,0 de afgesproken ondergrens is. Om het aanzien van de Wallen op het gebied van schoon te verbeteren wordt voorgesteld twee extra ploegen op weekbasis in te zetten. Deze ploegen werken zeven dagen per week van 12.00 tot 22.30 uur in het hoogseizoen (april t/m september). De kosten van deze extra inzet bedragen inclusief materieel € 237.000. l. Rode Loper € 100.000 incidenteel Na vaststelling van de Nota van Uitgangspunten door dagelijks bestuur, College, deelraad en gemeenteraad, zullen deeluitwerkingen en definitieve ontwerpen worden gemaakt. De verantwoordelijkheid voor de voortgang van het project, het procesmanagement en de financiering zal voor een belangrijk deel bij de centrale stad (dienst IVV) komen te liggen. Het gaat dan vooral om het verkeersgedeelte. De inrichtingsaspecten die het ambitieniveau uitdrukken (materiaalgebruik, straatmeubilair, de inrichting van de verblijfsgebieden) kortom de projectonderdelen die specifiek de verantwoordelijkheid van het stadsdeel zijn, zullen door het stadsdeel verder moeten worden ontwikkeld. Ook het maatschappelijk overleg zal door het stadsdeel verder worden gevoerd. Om deze projectonderdelen in goede banen te kunnen leiden, om nader onderzoek te kunnen doen en overleg te kunnen voeren, wordt een bedrag van € 100.000 ontrokken aan de reserve De Rode Loper. m. Wandelroutes € 100.000 incidenteel In stedelijk verband dient te worden besproken waar de ambities liggen voor een stedelijk wandelhoofdnet. Voorgesteld wordt om als stadsdeel te investeren in de route rond het Oosterdok. In de visie van het dagelijks bestuur op het Oosterdok is een wandel- en fietsroute zeer passend. Een tweede mogelijkheid is een route rond de oostelijke eilanden, langs ondermeer de Muiderstraat, het Wertheimpark, de Eilandenboulevard en het Funenpark. Het is nog niet duidelijk wat het in praktische zin betekent om die routes aan te leggen. Daarover zullen in een later stadium voorstellen aan de deelraad worden voorgelegd. Wel is duidelijk dat er enkele fysieke barrières geslecht moeten worden. Hiertoe wordt een bedrag gereserveerd van € 100.000. n. Wertheimpark/ Park Schouwburg € 50.000 incidenteel In 2009 start de reconstructie van het Mr. Visserplein. In de voorgenomen plannen wordt ook de Muiderstraat heringericht waarbij het doorgaande autoverkeer uit deze straat verdwijnt.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
134
Met deze ingreep wordt de Plantage Parklaan de doorgaande autoroute naar de Valkenburgerstraat. Dit dwingt tot een herinrichting van de Plantage Middenlaan ter hoogte van de Hortus, van de kruising met de Plantage Parklaan en van de Plantage Parklaan. Midden in het gebied ligt het Wertheimpark met direct daarnaast sportpark Schouwburg. De noodzaak de openbare ruimte rond het gebied aan te pakken, maakt het wenselijk ook een plan te maken voor het Wertheimpark en sportpark Schouwburg. Omdat de aanpassing van de openbare ruimte al in 2009 gaat plaatsvinden, is het wenselijk dat ook de plan vorming voor het Wertheimpark en sportpark Schouwburg kan worden voortgezet. Inzet daarbij is om met behoud van de huidige sportfuncties het sportpark en Wertheimpark tot een groengebied samen te voegen en het gebied te vergroten. Hiertoe wordt een bedrag gereserveerd van € 100.000. De helft hiervan wordt gedekt uit ISV-middelen. Bezuinigingen en inkomstenverhogingen o. Beleidsrust 33.000 incidenteel De voorgenomen bezuiniging uit de begroting 2008 blijkt niet realiseerbaar. Voorgesteld wordt deze niet te effectueren. p. Rode Loper € 100.000 incidenteel In 2009 wordt €100.000 uitgetrokken voor de Rode Loper, waarvan wordt voorgesteld om dit bedrag te dekken uit de reserve De Rode Loper. Heffingen q. Dekking gat begroting reiniging € 298.000 structureel Een deel van de extra kosten straatreiniging en wijkverzorging (€ 798.000) worden in 2009 eenmalig gedekt uit de egalisatievoorziening afvalstoffenheffing. Hiermee wordt in 2009 een negatief resultaat op de activiteit Huisvuilinzameling voorkomen. Met ingang van 2010 komen deze kosten ten laste van de heffingen. r. Extra inkomsten glas/papier € 260.000 structureel In 2007 heeft de inzameling van papier en karton een meeropbrengst opgeleverd. Verwacht wordt dat ook in 2008 en 2009 een positief resultaat kan worden behaald. Daarnaast wordt voor het ingezamelde glas vanaf 2008 ook een vergoeding ontvangen evenals voor de assistentie bij huisuitzettingen. In totaal betreft dit € 260.000. s. Extra kosten straatreiniging en wijkverzorging € 798.000 In 2007 zijn extra maatregelen genomen om het in het programakkoord vastgelegde niveau van schoonheids graden te kunnen behalen. Om dezelfde kwaliteit te kunnen blijven behalen zullen deze maatregelen een structureler karakter moeten krijgen. De extra kosten zijn als volgt opgebouwd: 1. Straatreiniging: de inzet van materieel (€ 75.000) en hogere verwerkingkosten, als gevolg van toename zwerfvuil door gebiedsuitbreiding en algehele toename veegvuil (€ 100.000); Op vier doordeweeksedagen moet er een ploeg van vier man plus machines ingehuurd worden, bovenop de dage lijkse bezetting. Dit is nodig om het totale veegproces goed te laten aansluiten op de vuilnisinzameling. Voor het vegen in de avonddienst was uitgegaan van twee veegploegen om aan de schoonheidsgraden te kunnen voldoen. Door toename van het gebruik van de openbare ruimte, is het noodzakelijk om een extra ploeg gedurende zeven dagen in te huren om deze schoonheidsgraden te halen. Totale extra kosten bedragen € 175.000. 2. Wijkverzorging: de inhuur van extra personeel (€ 440.000) Om de schoonheidsgraad en het legen van afvalbakken beheersbaar te maken is in 2006 en 2007 het aantal wijken stapsgewijs verhoogd van 16 naar 34. Per wijk is een wijkverzorger (en materieel) actief, het team wordt aangevuld met deelnemers uit de werkgelegenheidsprojecten. Dit is noodzakelijk omdat de productietijden (zeven dagen per week) en de werktijden (ploegendiensten) de inzet per medewerker van 36 uur per week niet voldoende gedekt kunnen worden. Tot nu toe is dit met inhuur van zowel personen als voertuigen opgevangen. Nu wordt een structurele prioriteit voorgesteld om deze kosten structureel te kunnen dekken. De extra kosten van inhuur voor straatreiniging en wijkverzorging bedragen € 440.000.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
135
3. Correctie salarisbegroting (€ 183.000). Halverwege 2004 is gestart met een nieuwe methodiek van de salarisbegroting. Bij de wijkverzorging is uitgegaan van salarisgroep 4 € 34.753 terwijl de salarisschaal 4 op basis van organigram nieuw € 39.690 had moeten zijn. Dit levert voor 37 medewerkers een tekort op van € 183.000. Dit is niet eerder opgevallen, omdat de overschrijding gedekt werd uit de onderschrijding bij het proces huisvuil-bedrijfsvuilinzameling. t. Gevolgen WIW (project Pantar) € 490.000 structureel De afgelopen tien jaar, waarvan de laatste zes jaar op basis van een overeenkomst met Maatwerk, heeft de Reiniging een opleidingstraject aangeboden aan kansarmen op de arbeidsmarkt. Tijdens het WIW (Wet Inschakeling Werklozen) project zijn er bij de Reiniging 25 medewerkers opgeleid, die na het voltooien van hun opleiding reiniging nu via Pantar structureel worden ingezet. Deze categorie medewerkers is te goed om in de WW terug te vallen, maar voldoet niet aan de eisen om in een reguliere baan in te stromen. Deze groep heeft wel materieel en extra aansturing nodig om te kunnen functioneren. Hierin is nu niet voorzien. Daarnaast is er begin 2008 een overeenkomst getekend met DWI met als doel een opleidingstraject te bieden voor kansarmen op de arbeidsmarkt, waarbij maximaal 25 deelnemers gelijktijdig in opleiding kunnen zijn. Een deel van het traject bestaat uit een praktijkopleiding. Voor beide groepen is materieel, materiaal en begeleiding nodig. De kosten daarvan worden geraamd op € 490.000 per groep. In de loop van 2008/2009 moet duidelijk worden hoe en in welke omvang de Reiniging mogelijkheden blijft bieden voor de doelgroep, c.q. hoe de samenwerking met Pantar in de toekomst verder vormgegeven kan worden. In 2009 kan dekking incidenteel plaatsvinden uit de reserve WiW. Vanaf 2010 zal een structurele oplossing moeten worden gevonden. u. Personeelskosten Anti-plak en -klad € 61.000 structureel Medio 2004 is gestart met een nieuwe methodiek voor de salarisbegroting. Bij de afdeling Anti Plak en Klad is uitgegaan van salarisgroep 3 € 33.029 terwijl de salarisschaal 3 op basis van organigram nieuw € 37.721 had moeten zijn. Dit levert voor 13 medewerkers een tekort op van € 61.000. Dit is niet eerder opgevallen, omdat de overschrijding gedekt werd uit de onderschrijding bij het proces huisvuil-bedrijfsvuilinzameling. Aangezien ook daar formatieplaatsen zijn ingeleverd is de ruimte beperkt. v. Reductie personeel Huisvuilinzameling € 170.000 structureel Het is in de uitvoering van de inzameling doelmatig en doeltreffend gebleken een deel van de taken met flexpersoneel in te vullen. Voor 2009 wordt daarom ten gunste van de reingingsheffingen een posterioriteit voorgesteld van drie formatieplaatsen. Inclusief organisatiekosten, toeslagen en materieel is hiermee een bedrag van € 170.000 gemoeid. w. Reductie personeel derden reiniging € 80.000 structureel In 2007 heeft bij de afdeling Reiniging een reorganisatie plaatsgevonden. De organisatie wordt sindsdien procesgericht aangestuurd. Hierdoor is het mogelijk het inzamelproces doelmatiger uit te voeren hetgeen een besparing oplevert in de inzet van personeel. Voorts zal ook de inhuur van flexpersoneel doelmatiger kunnen verlopen. Verwacht wordt dat op de begrotingspost voor uitzendkrachten € 80.000 kan worden bezuinigd. x. Uitbreiding Ploegcoördinator € 74.000 structureel Het afgelopen jaar is er een forse toename geweest van de activiteiten met betrekking tot de commerciële vuilnisinzameling. Om de gevolgen voor de logistiek en capaciteitsplanning van deze ontwikkelingen bij de inzameling op te kunnen vangen wordt voorgesteld de afdeling commerciële inzameling uit te breiden met één ploegcoördinator. De uitbreiding van de ploegcoördinator zal gedekt worden uit de meeropbrengst commerciële vuilnisinzameling y. Verbetering aanbiedgedrag € 300.000 structureel Het stadsdeel benadrukt de gedeelde verantwoordelijkheid voor afvalinzameling. Niet alleen de Reiniging moet ervoor zorgen dat het stadsdeel schoon is, iedereen moet hieraan bijdragen. Veel kan gewonnen worden met een efficiënte communicatie. Dit kan leiden tot beter aanbiedgedrag, minder zwerfvuil, betere scheiding van afvalstoffen. In de afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in een optimale infrastructuur voor de afvalinzameling. Grote verbeteringen kunnen nog bereikt worden als de bewoners en bedrijven zich bij het aanbieden van afval beter aan de regels houden. Als de regels beter opgevolgd worden, wordt ook de inzameling en het schoonmaken minder duur.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
136
Jaarlijks worden een aantal stadsbrede campagnes gehouden. Het is de bedoeling dat elk stadsdeel daarbij aansluit. Hiervoor zijn geen middelen vrijgemaakt in de begroting. In 2007 is aangesloten bij campagnes van het platform, er is een kleine campagne gehouden voor ‘beter aanbieden’. Dit had succes. Omdat gekozen is voor het voortzetten van de huidige inzameling, is stimulering van beter aanbiedgedrag nodig. Er is € 300.000 nodig om bij de gezamenlijke campagnes aan te sluiten, waardoor de communicatie veel efficiënter wordt. Het bedrag voor communicatie afvalinzameling zal gedekt kunnen worden uit de egalisatievoorziening afvalstoffenheffing. z. Verlaging budget gladheidbestrijding € 50.000 structureel In 2007 is een nieuw systeem van gladheidsbestrijding ingevoerd. Door middel van “natstrooien” wordt het milieu minder belast en kan er efficiënter gewerkt worden. Hoewel de winters de afgelopen jaren zachter zijn geweest, geeft dat niet echt een garantie voor de toekomst. Ook bij kwakkelwinters met lichte vorst dient in het centrum gestrooid te worden. Het budget voor deze taak kan echter zonder gevaar voor de weggebruikers worden verlaagd met € 50.000. aa. Vervanging ondergrondse glas en papiercontainers € 80.000 structureel Voor de vervanging van de containers is een Europese aanbesteding noodzakelijk. In het najaar van 2008 worden de voorbereidingen getroffen om deze aanbesteding in gang te zetten. Er is een onderzoek gestart naar de staat van de containers. Deze zijn gefotografeerd en onderzocht wordt wat de technische staat is. Het is al zeker dat veel van de containers in slechte staat verkeren. Op basis van het onderzoek zal er een voorstel komen tot vervanging van de glas- en papiercontainers. De kosten worden bepaald op basis van recente ervaringen van andere stadsdelen. Begin 2008 is in de kwartaalrapportage gemeld dat het project plaatsen ondergrondse restafvalbakken wordt stopgezet. Uit onderzoek was gebleken dat het vrijwel niet haalbaar is om in ons stadsdeel ondergronds te gaan. In de begroting van 2008 is echter al rekening gehouden met de plaatsing, in totaal voor een bedrag van € 420.000. Voorgesteld wordt om dit budget in te zetten voor de vervanging van de glas- en papierbakken in 2009. Het dan nog niet gedekte deel van € 80.000 kan worden onttrokken aan de egalisatievoorziening Afvalstoffenheffing. ISV-middelen ab. Eilandenboulevard € 50.000 De Eilandenboulevard bestaat uit Kattenburger-, Wittenburger- en Oostenburgergracht. Het is een verbindings route vanaf het stadshart/Centraal Station langs de eilanden naar de Czaar Peterbuurt. Vroeger was het een echte boulevard. Nu vooral verkeersgebied. Het zicht op het water is de afgelopen decennia verdwenen. Er staan metershoge schuttingen en andere illegale bouwwerken op de kade. De ventweg heeft zijn functie verloren. De Oosterkerk, een markant punt op de route, staat met de rug naar de gracht en heeft geen functie die bijdraagt aan de gewenste ontwikkeling van de route. Vanuit toeristisch en economisch oogpunt is het wenselijk de Eilandenboulevard opnieuw in te richten. Het moet een aantrekkelijke route worden met nieuwe winkels en horeca en een bijdrage leveren aan het spreiden van het (toeristisch)bezoek en het trekken van nieuwe bezoekers naar de oostelijke binnenstad. In 2007 is een studie/visie gemaakt naar de mogelijkheden om de Eilandenboulevard her in te richten. Voor de uitwerking van de studie is in 2008 € 25.000 beschikbaar. Voor de verdere planvorming, het opstellen van een in fasen uit te voeren Masterplan, wordt € 50.000 gevraagd. Het Masterplan omvat een basisontwerp en een aantal deelontwerpen, een plan om de woonboten te her schikken (zicht op het water) en een plan voor een doorvaart voor rondvaartboten naar de Wittenburgervaart. De planvorming heeft betrekking op verscheidene programma’s: Economie & Toerisme; Openbare Ruimte, Water (bereikbaarheid en functie aan/op het water), Bouwen en Wonen (functiewijziging Oosterkerk). ac. Lijnbaansgracht/Melkweg € 150.000 Herinrichting Lijnbaansgracht bij Melkweg/Stadsschouwburg (tussen Leidsegracht en Leidseplein) Na de bouw van de vlakke vloer zaal van de Stadsschouwburg en uitbreiding van de Maxzaal Melkweg moet het stuk van de Lijnbaansgracht, gezien het zeer intensieve gebruik, hoogwaardig aangepakt worden. Het grootste deel is regulier onderhoud (meerjarenprogramma openbare ruimte), maar om het ambitieniveau van de “Gebiedsgerichte aanpak Leidsebuurt” te halen (en als voorbeeld voor de rest van de aanpak van het gebeid) is een extra budget nodig. De start van de uitvoering staat gepland voor het eerste kwartaal 2009.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
137
ad. Looproutes woonservicewijken € 100.000 De deelraad heeft op 28 september 2006 de nota Wonen met Zorg en Dienstverlening vastgesteld. Op basis hiervan heeft het stadsdeelbestuur in het Programakkoord 2006 - 2010 het beleid uitgewerkt voor woonservice buurten. In deze bestuursperiode wil het stadsdeel naast de Woonservicebuurt Czaar Peter nog twee woon servicebuurten realiseren. Het stadsdeel geeft hiermee invulling aan de afspraken die in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning( WMO) zijn gemaakt. In het bestuursakkoord stad - stadsdelen 2006 - 2010 is vastgelegd dat alle stadsdelen Woonservicewijken inrichten. Een woonservicewijk richt zich op de beschikbaarheid van voldoende zelfstandige woningen, een toereikend, samenhangend in de buurt beschikbaar aanbod van zorg en welzijn en een goed toegankelijke openbare ruimte. Het stadsdeel streeft ernaar het aantal woningen voor ouderen en voor huishoudens met een specifieke zorg behoefte uit te breiden met 150 wibo’s (wonen in een beschermde omgeving), rolstoelwoningen en geclusterde zorgwoningen. Daarnaast wil het een groot aandeel vrije sector seniorenwoningen realiseren. Afgelopen jaar zijn twee intentieverklaringen ondertekend door een veelheid van partijen voor ontwikkeling van een woonservicebuurt in de Plantage/Weesperbuurt en in de Jordaan/Haarlemmerbuurt. In vervolg hierop zijn in projectgroepverband, samen met alle partijen, voor deze buurten implementatieplannen opgesteld. In de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning worden regietaken op dit vlak bij de gemeenten (stadsdelen) neergelegd. Voor de realisatie van de woonservicewijken zijn verschillende partijen actief: de instellingen voor het welzijns- en zorgaanbod, de corporaties voor de aangepaste woningen en het stadsdeel voor de openbare ruimte. Het gaat hier met name om de straten (looproutes) tussen de belangrijkste voorzieningen en de aange paste woningen. Hier dienen de obstakels voor rollators en rolstoelen weggenomen te worden en de veiligheid vergroot te worden. Bij onderhouds- en herprofileringsplannen worden deze maatregelen op basis van het Handboek Inrichting Openbare Ruimte meegenomen. De overblijvende knelpunten in de genoemde looproutes worden in 2008 geïnventariseerd. Vooruitlopend hieraan zijn al enkele knelpunten in beeld gebracht waar een budget van € 100.000 voor wordt aangevraagd. ae. Parkstrook Funen € 250.000 Grenzend aan de Czaar Peterbuurt is de nieuwe woonwijk het Funen in aanbouw. Tussen de nieuwe wijk en de bestaande bebouwing van de Czaar Peterbuurt wordt een parkstrook aangelegd. De strook is ongeveer 500 meter lang en 45 meter breed. De aanleg van de parkstrook is van grote invloed op de leefbaarheid van de Czaar Peterbuurt en het Funen. Het park is onderdeel van de stadsvernieuwingsoperatie in het gebied en van het realiseren van een woonzorgbuurt: een wijk waar je jong kunt zijn en oud kunt worden. De parkstrook ligt deels op gemeentegrond en deels op grond in eigendom bij Heijmans en NS Vastgoed. De kosten voor de inrichting van het deel op gemeentegrond zijn geraamd op € 1.250.000,- Deze kosten komen voor rekening van het stadsdeel. Ten laste van ISV 2009 wordt een bijdrage van € 250.000 gevraagd. Het overige deel, € 1.000.000 wordt ten laste van het Parkeerfonds 2009 aangevraagd. De kosten voor de aanpak van bolwerk Zeeburg vormen geen onderdeel van het gevraagde bedrag. Dit geldt ook voor een deel van de aanlegkosten van een in de parkstrook te maken skatevoorziening. Deze onderdelen worden (deels) apart gefinancierd. Met de uitvoering zal in 2009 worden gestart. De inrichting van het op NS Vastgoed gelegen deel is gekoppeld aan de bouw van N43 en gaat naar verwachting eind 2010 van start. af. Paviljoen Rembrandtplein € 50.000 De openbare ruimte van het Rembrandtplein wordt eind 2008, begin 2009 opnieuw ingericht. Aan de westzijde staat een voormalig toiletgebouw, dat al vele jaren als caféruimte wordt gebruikt. Dit gebouw dient gesloopt te worden en vervangen door een nieuwe toiletvoorziening voor vrouwen, gehandicapten en mannen. Een deel van het nieuwe gebouwtje is bestemd voor een traforuimte, een ruimte voor de politie en een ruimte voor bijv. het ATCB. De stichtingskosten, ad € 50.000 zijn niet opgenomen in het herinrichtingsplan en het gebouwtje is niet kostendekkend te exploiteren. ag.Wertheimpark/Parkschouwburg € 50.000 Zie prioriteit n. ah. Zelfbeheer en buurtklussengroep € 110.000 De kosten voor de aanleg en het beheer van de geveltuinen en grotere zelfbeheerprojecten zijn voor 2009 begroot op € 190.000. De kosten voor inzet van buurtklussengroepen op € 65.000. Totaal € 255.000 Hiervan wordt € 145.000 gefinancierd uit het reguliere budget. Evenals voorgaande jaren wordt een bijdrage gevraagd van € 110.000 uit de ISV gelden.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
138
Parkeergelden ai. Amstel: bouw steiger (Hermitage) € 550.000 Voorjaar 2009 gaat het nieuwe museum de Hermitage open. In het kader van de toeristische ontwikkeling van de binnenstad en ter stimulering van vervoer over water, is het wenselijk een steiger te maken voor het museum. De steiger, met een afmeting van 20 x 9 meter, moet een nieuw concentratiepunt van stedelijk leven vormen en relatie tussen oever en rivier verbeteren. De steiger is een van de voorbeeldprojecten uit de in 2002 vastge stelde nota Stad aan de Amstel. Het inrichtingplan voor de oever en steiger is door het bestuur vastgesteld en positief besproken in de raadscommissie openbare ruimte. De kosten van de steiger bedragen € 550.000 en ter dekking van dit bedrag wordt een beroep gedaan op de reserve parkeergelden. aj. Amstelveld tussen Kerkstraat en Prinsengracht: groot onderhoud € 800.000 De bestrating is in zeer slechte staat. Kosten, aanpak en exacte uitvoeringsplanning is afhankelijk van het uitvoerings plan, waarover overleg is met de buurt. Nadat het definitieve plan in 2008 is vastgesteld zal er in het eerste kwartaal van 2009 met de uitvoering worden gestart. Dan is ook bekend wat de uiteindelijke raming zal zijn. ak. Appeltjesmarkt: herinrichten groen € 140.000 De waterkant langs de Singelgracht zou een mooie plek aan het water kunnen zijn. Het is er echter enigzins verwaarloosd en ligt vanwege de barakken naast de parkeergarage uit zicht. Dit leidt weer tot bezoekers die niet bij iedereen in de smaak vallen. De Appeltjesmarkt maakt onderdeel uit van het Plan van Aanpak Jordaan. al. Beeldende kunst in de openbare ruimte € 50.000 Bij de begrotingsbehandeling 2005 in de deelraad is een motie aangenomen inhoudende dat bij herinrichtings voorstellen in de openbare ruimte 1% van het projectenbudget besteed moet worden aan kunst. Effectief wordt uit de resever parkeergelden ongeveer vijf miljoen euro per jaar aan herinrichtingsprojecten uitgegeven. am. Blokmakerstraat, Hollandse Tuin, Ketelmaker-, Touwslager-, en Zeilmakerstraat: profielwijziging € 500.000 Woonstichting de Key is bezig met de renovatie van de wooncomplexen. Na deze werkzaamheden zal de omgeving worden heringericht, waarbij de woonstichting de Key een bijdrage doet in de uitvoeringskosten voor de realisatie van de levensloopwoningen op de begane grond van de wooncomplexen en de daarmee samenhangende toegankelijkheid. an. Dijksgracht ten oosten van de Mariniersbrug: profielwijziging € 25.000 De gehele Dijksgracht is in het kader van de ontwikkeling van de IJ-oevers `groot stedelijk gebied’. Het Projectmanagementbureau trekt het project dat de oostoever, de westoever en ‘de kop’ bij het Oosterdok omvat. Voor de begeleiding van het project vanuit het stadsdeel en ter financiering van beheersmaatregelen wordt € 25.000 gevraagd. ao. Entrepotdoksluis oostzijde en westzijde € 220.000 De kademuren en de oever zijn in slechte staat. De omgeving is de afgelopen jaren hoogwaardig heringericht. De walmuren worden door dienst IVV vernieuwd. Voor de inrichting van de oever is in 2007 € 240.000 beschikbaar gesteld. Hiervan is € 90.000 vrijgevallen omdat het project niet in 2007 is uitgevoerd als gevolg van vertraging van de werkzaamheden van de dienst IVV. Inmiddels is gebleken dat ook de aanliggende brughoofden bij de Hoogte Kadijk aan Entrepotdok onderhoud behoeven en er extra werk moet worden verricht aan kabels en leidingen. ap. Frederiksplein, 3e fase € 550.000 In 2009 zal fase 3 starten van het groot onderhoud aan het Frederiksplein. Het is een vervolg op eerdere werkzaamheden uit 2007 en 2008. De focus ligt op groenonderhoud aan de buitenranden en het centrale deel. aq. Funen: herinrichting parkstrook € 1.000.000 Op het voormalige van het Van Gend & Loos-terrein komen 550 nieuwe woningen, bedrijfsruimten en kantoren, mogelijk een hotel, winkels en andere voorzieningen. Langs het spoor komt een nieuwe weg. Tussen de nieuw bouw en de bestaande bebouwing van de Czaar Peterbuurt wordt een parkstrook aangelegd. Een bijzonder element in de parkstrook is het voormalig Bolwerk Zeeburg. Het grootste deel van het gebied is in eigendom bij een projectontwikkelaar. Het stadsdeel is eigenaar van een smalle strook langs de bestaande bebouwing van de Czaar Peterbuurt. De kosten van de inrichting van dit deel komt voor rekening van het stadsdeel. De kosten, exclusief bolwerk en een eventueel te maken skatebaan, bedragen € 1,5 miljoen. Ten laste van de parkeergelden wordt € 1 miljoen gedekt (en € 250.000 ten laste van ISV).
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
139
ar. Herengracht oneven zijde tussen Blauwburgwal en Brouwersgracht: profielwijziging € 200.000 Op dit deel van de Herengracht wordt een combinatie van walmuurvernieuwing en profielwijziging voorgesteld. De voorbereiding is gestart in 2006 en de uitvoering is in 2008. as. Herenstraat en Prinsenstraat: profielwijziging € 300.000 Voor de Herenstraat is lang geleden al een ontwerp gemaakt. Voor beide straten wil dienst Economische Zaken cofinancieren. Het ontwerp van de 9 straatjes kan bij deze twee winkelstraten als blauwdruk dienen. at. Hoogte Kadijk tussen Entrepotdoksluis en Tussen Kadijken: voorbereiding profielwijziging € 25.000 In 2008 start de renovatie van de Sibbelpanden aan de Hoogte Kadijk. In aansluiting op dit werk en het reeds heringerichte eerste deel van de straat, dient ook de rest van de Hoogte Kadijk te worden opgekapt. Ter voorbereiding wordt € 25.000 gevraagd. au. Inrichting Rode Loper, voeding bestemmingsreserve € 1.000.000 Zie punt f. av. Laagte Kadijk: herinrichting pleintje Terlingen terrein € 60.000 Op het zogenaamde Terlingenterreintje worden negen atelierwoningen gebouwd. Aansluitend wordt de openbare ruimte heringericht, waarbij onder andere de huidige geveltuin opnieuw wordt ingepast. Om de geveltuin goed te kunnen inpassen en extra bomen en (zelfbeheer)groen te kunnen toevoegen, dient het profiel van de Laagte Kadijk te worden gewijzigd. De totale kosten van de aanpak bedragen € 200.000. Aan budget is € 140.000 beschikbaar, waarvan € 90.000 van de ontwikkelaar van de atelierwoningen. Met deze aanvraag is de dekking rond. aw. Leefmilieu Reinigingpolitie € 715.000 Om de inzet van de reinigingspolitie te waarborgen is een bijdrage van € 715.000 vereist. Dit is een structurele bijdrage vanuit de reserve parkeergelden. ax. Lepelstraat: voorbereiding herinrichting € 25.000 Eind 2009 gaat woningcorporatie De Key hun woningbestand in de Lepelstraat renoveren. Hierbij wordt een aantal garages omgezet naar woningen, wat dwingt tot aanpassing van de voetpaden. Omdat de staat van onderhoud van de straat, waaronder een speelpleintje, slecht is, is het wenselijk om in aansluiting op de renovatie de straat op te knappen. De kosten van de opknapbeurt zijn geraamd op € 250.000. Ter voorbereiding wordt € 25.000 gevraagd. ay. Lijnbaansgracht tussen Leidsegracht en Leidseplein: profielwijziging € 505.000 Dit stuk Lijnbaansgracht is onderdeel van de gebiedsgerichte aanpak Leidsebuurt. De gracht is technisch in slechte staat. Ook functioneel is de gracht verre van ideaal. Na de verbouwing aan de Stadsschouwburg start in het eerste kwartaal van 2009 de herprofilering. az. Marnixstraat tussen Korte Marnixstraat en Rozengracht: diverse aanpassingen € 250.000 Verbetering van de verkeersveiligheid door de aanleg van een fietsstrook en de aanpak van de blackspots. Ook de OV‑haltes worden verbeterd, wat de verkeersveiligheid ten goede komt. ba. Marnixstraat tussen Leidsegracht en Leidseplein: profielwijziging € 100.000 Dit stuk Marnixstraat is onderdeel van de gebiedsgerichte aanpak Leidsebuurt. Op bovengenoemd gedeelte van de Marnixstraat vinden renovaties en ver/nieuwbouwprojecten plaats aan/rond de Stadsschouwburg en aan de theatercombinatie Bellevue/Nieuwe de la Mar Theater. Hierna zal dit gedeelte van de Marnixstraat in 2010 worden geherprofileerd. Voor 2009 is voorbereidingsbudget nodig. bb. Mr. Visserplein en Muiderstraat: profielwijziging € 500.000 Vanuit de buurt komt de wens om het plein aan te pakken. Dit project is onderdeel van het dIVV- project Wibautas. Dienst IVV wil in de zomer van 2009, wanneer de IJ-tunnel wegens werkzaamheden voor verkeer wordt afgesloten, de verkeersinfrastructuur aanpakken. De bijdrage van het stadsdeel bestaat uit de kwalitatief hoogwaardige inrichting van de openbare ruimte van het Mr. Visserplein, de Muiderstraat, het J.D. Meijerplein en de Nieuwe Amstelstraat. De verschillende onderdelen kunnen gefaseerd worden uitgevoerd, na inspraak en bestuurlijke besluitvorming. Voor de totale financiering zal in volgende jaren ook geld uit de reserve parkeergelden worden aangevraagd.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
140
bc. Nieuwe Doelenstraat: profielwijziging € 360.000 Deze straat trekt veel bezoekers en dient als ontsluiting van de Zuidelijke Burgwallen. De straat ziet er slecht uit en is technisch slecht. De wens bestaat al lang om te herprofileren. Nu Waternet een diepriool moet aanleggen naar het bergbezinkbassin Rokin, kan meteen daarna de straat heringericht worden. bd Nieuwe Kerkstraat tussen Amstel en Weesperstraat: voorbereiding profielwijziging € 25.000 De Nieuwe Kerkstraat is onderdeel van het hoofdnet fiets en vormt een drukke route tussen Amstel en Weesperstraat. De straat heeft een zeer rommelige aanblik, is in matige staat van onderhoud en het ontbreekt aan voldoende ruimte voor voetgangers. Ter voorbereiding van een herinrichting in 2010 wordt € 25.000 gevraagd. be. Onderhoud wegen inclusief kwaliteitszonering en BOA € 3.220.000 Een deel van het onderhoud (gebiedsgericht, geprogrammeerd en groot onderhoud wegen en straatmeubilair) wordt structureel ten laste van de reserve parkeergelden gebracht. Op basis van de kwaliteitseisnormering van het Handboek Beheer en Onderhoud wordt jaarlijks in het najaar het Uitvoeringsplan Heel vastgesteld. bf. Oostenburgerstraat en Oostenburger(dwars)straat: voorbereiding € 25.000 In 2009 start woningcorporatie De Alliance met funderingsherstel en renovatie van twee grote woonblokken aan de Oosterburgerdwarsstraat en Nieuwe Oostenburgerstraat. Dit dwingt om in aansluiting op deze werkzaamheden de openbare ruimte (in 2010) opnieuw in te richten. Ter voorbereiding van de herinrichting wordt € 25.000 gevraagd. bg. Oudezijds Voorburgwal evenzijde tussen Nieuwe Brugsteeg en Oudekerksbrug € 300.000 Dit project is onderdeel van de gebiedsgerichte aanpak Wallen. Het onderhoud is zeer noodzakelijk, Waternet gaat hier de riolering aanpakken. De start van de uitvoering is in 2009. In het Parkeerfonds 2007 is al € 800.000 gehonoreerd. bh. Palenbeheer contract stadstoezicht € 255.000 Dienst Stadstoezicht is voor het stadsdeel dagelijks bezig met het in- en uitplaatsen van de palen waarmee straten zijn afgesloten buiten de venstertijden en het openen en sluiten van speeltuinen en voetbalkooien (voor het programma Welzijn). In 2006 is een bezuiniging gerealiseerd op het contract van € 200.000; alle palen en routes zijn toen onder de loep genomen. In 2009 wordt de dienstverlening grosso modo gehandhaafd op het bereikte niveau, waarvoor de kosten € 255.000 bedragen. bi. Plantage Parklaan tussen Plantage Middenlaan en Plantage Doklaan: voorbereiding herinrichting € 100.000 In 2009 start de reconstructie van het Mr. Visserplein. In de voorgenomen plannen wordt ook de Muiderstraat heringericht waarbij het doorgaande autoverkeer uit deze straat verdwijnt. Met deze ingreep wordt de Plantage Parklaan de doorgaande autoroute naar de Valkenburgerstraat. Dit dwingt tot een herinrichting van de Plantage Middenlaan ter hoogte van de Hortus, en van de kruising van de Plantage Middenlaan met de Plantage Parklaan. De kosten van de ingreep zijn geraamd op € 1 miljoen en worden gedekt uit het Mr. Visserpleinbudget op basis van een sober en doelmatige ingreep. Omdat vanuit het stadsdeel extra kwaliteit wordt gevraagd en bij de ingreep, indien mogelijk, een vergroting van het Wertheimpark betrokken wordt, is stadsdeelbudget ter hoogte van € 250.000 nodig. Voor 2009 is € 100.000 nodig. bj. Prinsengracht even zijde tussen Spiegelgracht en Vijzelgracht: profielwijziging € 800.000 De Dienst Waternet heeft aangegeven dat men in 2010 een rioleringsbuis gaat vervangen op bovengenoemd traject. Hier is de kans om middels werk met werk weer een stuk gracht aan te pakken conform het Handboek Inrichting Openbare Ruimte. Aandachtspunt is de planning in combinatie met de bereikbaarheid van buurt/ binnenstad. Er zijn vele projecten in de omgeving en met name de ontwikkeling van de Noord‑Zuidlijn zal leidend moeten zijn. Voor 2009 is een budget aangevraagd zodat dan de voorbereidingen t.b.v. de uitvoering zal worden gestart. bl. Prinsengracht evenzijde tussen Westerstraat en Egelantiersgracht: profielwijziging € 470.000 Dit betreft het aanstraten / herinrichten van de Prinsengracht na rioleringswerkzaamheden. bm. Sint Anthoniebreestraat en Jodenbreestraat: profielwijziging € 1.550.000 De straat is onveilig voor fietsers, het profiel is lelijk en de buurt wenst een opknapbeurt. Het gaat hier om het laatste deel in de geherprofileerde Nieuwmarkt en Waterloopleinbuurt. In de voorstellen voor de aanpassing van de verkeerscirculatie van het stadshart krijgt de Sint Antoniebreestraat een omgedraaide rijrichting.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
141
Deze omkering is ook gewenst vanwege de veranderende verkeers-infrastructuur rond het Mr. Visserplein. Herprofilering is dan ook noodzakelijk, omdat anders de fietsstrook en de parkeervakken aan de verkeerde kant van de weg liggen. bn. Spiegelgracht evenzijde: profielwijziging € 450.000 Dit stuk gracht is de laatste jaren door toedoen van diensten en bedrijven in zeer matige staat geraakt. Het is technisch te slecht voor groot onderhoud. De uiteindelijke uitvoering van de herprofilering, vanaf september 2009, moet in afstemming zijn met de vele openbare ruimte werkzaamheden in de omgeving. bo/bp. Zeedijk: herinrichting € 380.000 De uitvoering start in 2008. Er is € 800.000 gereserveerd in het Parkeerfonds 2008, maar de kosten vallen hoger uit, omdat er meer verzinkbare palen geplaatst worden dan voorzien. Daarnaast wordt het project uitgebreid met aanliggende zijstraten/stegen. bq. Lauriersgracht evenzijde tussen Prinsengracht en 2e Lauriersdwarsstraat: profielwijziging € 50.000 Net als bij de Lauriergracht onevenzijde tussen de Hazenstraat en Prinsengracht zijn de straat en parkeervakken in zeer slechte staat door problemen met de boomwortels. Dit probleem kan alleen met een herinrichting worden opgelost. Beide delen van de Lauriergracht worden samen voorbereid en aansluitend op elkaar uitgevoerd. Quotum Onrendabel br. Herengracht oneven zijde nabij Koningsplein: vernieuwen walmuur De walmuur moet versneld worden vernieuwd. Er zijn grote scheuren zichtbaar en de walmuur is van zijn fundering aan het afschuiven bs. Herengracht oneven zijde tussen Blauwburgwal en Brouwersgracht: profielwijziging Op dit deel van de Herengracht wordt een combinatie van walmuurvernieuwing en profielwijziging voorgesteld. De uitvoering wordt voorzien in 2010. bt. Korte Prinsengracht even en oneven zijde tussen Haarlemmer Houttuinen en Haarlemmerdijk/straat: herinrichting De walmuur moet versneld worden vernieuwd. Er zijn grote scheuren zichtbaar en de walmuur is van zijn fundering aan het afschuiven. Aansluitend op de werkzaamheden wordt de openbare ruimte opnieuw ingericht in het kader van werk met werk maken. bu. Kruispunt Herengracht / Leliegracht: renovatie brug De bruggen op het Kruispunt Herengracht / Leliegracht zijn toe aan renovatie. Een van de bruggen is onderdeel van de mogelijke fietsroute ‘Leliegracht ‑ Bloemgracht / Nieuwe Leliestraat ‑ 2e Hugo de Grootstraat’. bv. Kruispunt Lijnbaansgracht / Elandsgracht: vernieuwen brug De brug is technisch gezien aan een reconstructie toe. De start van de uitvoering is voorzien in 2009 bw Kruispunt Marnixplein / Westerstraat: brug vernieuwen, voorbereiding Deze brug zal in 2008/2009 worden onderzocht om na te gaan of de brug gerenoveerd of vernieuwd moet worden. In 2010 zullen de werkzaamheden plaatsvinden. Eerdere uitvoering van de werkzaamheden is vanwege andere projecten in de omgeving niet mogelijk. bx. Prinsengracht evenzijde nabij Looiersgracht : walmuur vernieuwen, voorbereiding Walmuurvernieuwing, waarna de straat opnieuw zal worden ingericht. by. Singel even zijde Oude Leliestraat en Raadhuisstraat: walmuur vernieuwen, voorbereiding Walmuurvernieuwing met aansluitend een profielwijziging. bz. Singel tussen Lijnbaanstraat en Stromarkt: profielwijziging Walmuurvernieuwing en herprofilering aansluitend op het deel dat gedaan is in 2007. Het betreft hier voorbereidingskosten. Start uitvoering is gepland in 2010.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
142
3.13.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Beheer openbare ruimte -13.236 -14.941 -15.899 -958 Gebruik openbare ruimte -5.311 -5.485 -5.706 -221 Huisvuilinzameling -10.686 -9.341 -9.888 -547 Bedrijfsvuilinzameling -6.655 -6.841 -6.963 -122 Gladheidbestrijding -173 -200 -58 142 Plak- en kladverwijdering -1.224 -1.062 -1.787 -725 Schoon straatreiniging -14.934 -13.634 -13.256 378 Inrichting openbare ruimte -12.758 -14.464 -12.632 1.832 Totaal lasten -64.977 -65.968 -66.189 -221 Baten Beheer openbare ruimte 1.459 1.797 1.495 -302 Gebruik openbare ruimte 1.185 1.099 1.301 202 Huisvuilinzameling 10.225 9.505 9.888 383 Bedrijfsvuilinzameling 7.255 7.047 6.781 -266 Gladheidbestrijding 0 9 9 0 Plak- en kladverwijdering 759 601 618 17 Schoon straatreiniging 1.630 2.237 703 -1.534 Inrichting openbare ruimte 8.831 9.095 6.229 -2.866 Totaal baten 31.344 31.390 27.024 -4.366 Saldo programma exclusief reserves -33.633 -34.578 -39.165 -4.587 Toevoegingen aan reserves Achterstallig onderhoud wegen -155 0 0 0 Beheer/onderhoud VvE werf reiniging 0 -527 -105 422 De rode loper -1.589 -1.000 -2.000 -1.000 Degeneratievergoeding -75 0 0 0 Groot onderhoud reiniging 0 0 0 0 Leidseplein 0 -3.730 -2.000 1.730 WIW afdeling reiniging -565 -565 -565 0 Totaal toevoegingen -2.384 -5.822 -4.670 1.152 Onttrekkingen aan reserves Algemene reserve 135 0 0 0 Achterstallig onderhoud wegen 274 0 0 0 De rode loper 1.078 700 100 -600 Degeneratievergoeding 359 0 0 0 Groenfonds 16 0 0 0 Groot onderhoud reiniging 620 0 0 0 Parkeergelden 9.154 11.584 13.876 2.292 UNA-gelden 107 0 0 0 WIW afdeling reiniging 714 592 592 0 Totaal onttrekkingen 12.457 12.876 14.568 1.692 Saldo programma inclusief reserves -23.560 -27.524 -29.267 -1.743
Toelichting Afwijkingen in zowel de lasten en baten zijn het gevolg van jaarlijkse wisselende projectplanningen en omzetten. De afdeling Reiniging hanteert een kostenverdeelstaat voor het doorbelasten van de eigen overhead (staf en Onderhoud en Beheer Materieel) naar de producten. Gebleken is dat deze verdeelstaat niet tot een reële verdeling leidt. Om die reden is de verdeelsleutel herzien. Binnen de producten van de afdeling Reiniging (reinigingspolitie, huisvuilinzameling, bedrijfsvuilinzameling, gladheidbestrijding, plak en kladverwijdering en schoon straatreiniging) geeft dat een verschuiving van kosten.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
143
Bij het product Beheer openbare ruimte wordt de toename van de lasten veroorzaakt doordat met ingang van 2009 de werkzaamheden voor klein onderhoud wegen en straatmeubilair voor een deel uitbesteed worden. Verder is er budget opgenomen voor het beheren van het Westerdokseiland (gebiedsuitbreiding wegens functiewijziging). Bij het opstellen van de omzetraming is het de verwachting dat in 2009 meer geld bij groot onderhoud uitgegeven zal worden. Verder zijn opgenomen een prioriteit van € 235.000 voor uitvoering van het steigerplan, het verplaatsen van woonboten en het realiseren van op- en afstapvoorzieningen (zie programma Water). Er is een bijstelling van de omzet op het product herstel wegopbrekingen diensten en bedrijven. Bij het product Gebruik openbare ruimte wordt de toename van de lasten veroorzaakt door ISV-projecten die door nieuwe regelgeving in de exploitatie moeten worden opgenomen. Hierdoor neemt ook de batenkant toe. Bij het product Huisvuilinzameling heeft een wijziging plaatsgevonden in het doorbelasten van de overhead (staf en onderhoud beheer en materieel) naar de producten, welke meer aansluit bij de realiteit. Daarnaast worden de lasten verhoogd als gevolg van het verhoogde aandeel straatreiniging € 298.640, de vervanging van onder grondse containers voor papier en glas € 390.000 en de communicatie over afvalinzameling € 300.000. Bij het product bedrijfsvuilinzameling (reinigingsrecht) wordt de toename van de lasten veroorzaakt door de invoering van een gewijzigde kostenverdeelstaat. Daarnaast is er sprake van een uitbreiding van de formatie met een medewerker. Ten aanzien van de baten wordt de afname enerzijds veroorzaakt door de afname van afnemers van de dienstverlening van de Reiniging die overgestapt zijn naar andere inzamelaars en anderzijds door een verschuiving van bedrijven van hoog tarief naar laag tarief. Bij het product gladheidbestrijding wordt de afname van de lasten veroorzaakt door een bezuiniging van € 50.000 (zie punt z. onder heffingen) en de invoering van een gewijzigde kostenverdeelstaat. Bij het product plak en kladverwijdering wordt de toename van de lasten veroorzaakt door de invoering van een gewijzigde kostenverdeelstaat en een pilot ad € 278.500 waarin het stadsdeel een actievere rol speelt bij het uitvoeren van plak- en kladvrij houden van particuliere panden. Deze proef concentreert zich op het 1012 gebied en start in de Warmoesstraat. Tenslotte wordt een aanpassing van de post salariskosten met € 60.000 en extra kosten voor calamiteiten € 38.000 geraamd. Bij het product straatreiniging wordt de toename van de kosten veroorzaakt door de invoering van een gewijzigde kostenverdeelstaat. Dekking voor de toegenomen kosten is gevonden in een structurele prioriteit van € 798.000 ten laste van de heffingen voor het opvangen van de tegenvallers bij straatreiniging en wijkverzorging. Hiermee kunnen de kosten van de inzet van voertuigen en personeel en de verwerkingskosten gedekt worden. Er is een extra dekking voor het prioriteitsgebied Wallen ad. € 237.000 om de hogere personele kosten op het product schoon te dekken. De afname van de baten wordt veroorzaakt door het vervallen van incidentele posten uit 2008. De reserve Leidseplein neemt af door het verwijderen van de begrotingswijziging ‘toevoeging aan de reserve Leidseplein’, voortkomende uit de bestemmingsvoorstellen rekeningresultaat 2007. De reserve beheer/onderhoudskosten VVE werf Reiniging neemt af door het verwijderen van een incidentele begrotingswijziging 2008 (omzetten voorziening in een reserve volgens het laatst vastgesteld handboek reserves en voorzieningen). De reserve Rode Loper neemt af omdat een incidentele begrotingswijzing 2008 verwijderd is omdat deze wijziging betrekking had op verwachte uitgaven 2008 in relatie tot het project.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
144
Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling Beheer openbare ruimte Gebruik openbare ruimte Huisvuilinzameling Bedrijfsvuilinzameling Gladheidbestrijding Plak- en kladverwijdering Schoon straatreiniging Inrichting openbare ruimte 0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
14.000
16.000
18.000
( x c 1.000 ) Lasten
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Baten
Toevoeging
Onttrekking
145
3.14 Monumenten 3.14.1 Omschrijving van het programma Dit programma omvat vier hoofdterreinen: beleid, vergunningen, handhaving en subsidies. Het beleid heeft tot doel het actualiseren en realiseren van beleid, ondermeer in de vorm van projecten en de plaatsing van objecten op de (gemeentelijke) monumentenlijst, alsmede het genereren van accurate en actuele informatie voor beleidsontwikkeling en het nemen van (beleidsmatig) verantwoorde besluiten. Vergunningen en handhaving heeft betrekking op het handhaven van de bouwkundige kwaliteit van monumenten en het waarborgen van het wettelijke kwaliteitsniveau. De subsidies betreffen het afwikkelen van diverse soorten aanvragen (Rijks, Behoud en Herstel, alsmede aanvragen in het kader van de Subsidieverordening Monumenten en Beeldbepalende Panden). Ter realisatie van dit programma wordt het volgende product geleverd: ■ Beschermd stadsgezicht en monumenten. 3.14.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect Het stimuleren van behoud en herstel van gemeentelijke en rijksmonumenten in het beschermd stadsgezicht door een samenhangend pakket van maatregelen. De ambitie is om de kwaliteit van deze gebouwen bouwkundig en aantoonbaar te verbeteren. Effectindicatoren Effectindicator 14.1 Kwaliteit monumenten
14.2 Waarderingscijfer voor beschermd stadsgezicht - A. waarderingscijfer onderhoud monumenten - B. waarderingscijfer monumentenbeleid
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Nulmeting
Uitkomst Start in 2006 De inventarisatie is gestart Intensiveren aanpak achterstallig onderhoud, o.a. door aanschrijven Op basis van de inventarisatie het verhogen van de aanpak achterstallig onderhoud monumenten1. Verbetering t.o.v. 2006 A: 7,3; B: 6,8
R2007
De enquête/ nulmeting heeft in 2007 plaatsgevonden
B2008
Geen meting
B2009
> 7,3
Doel 2010
A: > 7,3; B: > 6,8
1 De totale aanpak van het aantal op te knappen panden bedraagt met inbegrip van de intensivering 375 panden per jaar. Deze doelstelling is opgenomen onder effectindicator 6.3 van het programma Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling. Na afronding van de inventarisatie kan een onderscheid worden aangebracht in de aanpak voor monumenten en overige panden.
Vastgesteld beleid Landelijk ■ Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten (Brim, in werking per 1 februari 2006) ■ Wijziging Monumentenwet 1988 (o.a. Aanwijzings- en vergunningprocedure Rijksmonumenten) ■ Wet op de archeologische Monumentenzorg (onderdeel van Monumentenwet 1988, in werking per 1 september 2007) Centraal stedelijk beleid: ■ Ruimte voor geschiedenis, beleidsnota Monumenten en Archeologie 2005-2010 (gemeenteraad 13 april 2005) ■ Monumentenverordening 2005 (Raadsbesluit, 22 december 2005) ■ Verordening Commissie Welstand en Monumenten 2005 (aanwijzing van de Commissie voor Welstand en Monumenten als adviescommissie monumentenzorg, Raadsbesluit, 22 december 2005) Eigen beleid: ■ Welstandsnota stadsdeel Amsterdam-Centrum 2006, (deelraad 26 januari 2006): Deze nota bevat een inzichtelijk toetsingskader voor de architectonische kwaliteit van bouwplannen.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
146
■
Aanwijzen van de Commissie voor Welstand en Monumenten als Adviescommissie Monumentenzorg (deelraad 26 januari 2006): Na het opheffen van de Amsterdamse Raad voor de Monumentenzorg per 1 januari 2006 heeft het stadsdeel de Commissie voor Welstand en Monumenten aangewezen als haar adviesorgaan inzake monumenten Evaluatie Quickscanprocedure (dagelijks bestuur, 14 februari 2006): Het middel Quick Scan (een eerste snelle inventarisatie van eventuele monumentale waarden) heeft zich in de praktijk bewezen en het dagelijks bestuur heeft besloten de Quick Scan te blijven inzetten. Handleiding voor de Selectiecriteria van gebouwen en ensembles voor de gemeentelijke monumentenlijst (dagelijks bestuur, 19 juni 2007): Met deze handleiding heeft het dagelijks bestuur zich de selectiecriteria voor gemeentelijke monumenten die in 1997 door de centrale stad zijn vastgelegd eigen gemaakt. Notitie Sloop herbouw van orde 2 panden (dagelijks bestuur 14 juni 2005): In deze notitie is vastgelegd onder welke voorwaarden sloop/herbouw van een orde 2 pand mogelijk is. Evaluatie spoedprocedure tot plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst (dagelijks bestuur 5 juli 2005): Het middel spoedprocedure (alternatief voor voorbescherming) heeft zich in de praktijk bewezen en het dagelijks bestuur heeft besloten de spoedprocedure te blijven inzetten. Monumentenverordening stadsdeel Amsterdam-Centrum 2005 (deelraad 29 september 2005): In deze verordening wordt o.a. de aanwijzing van gemeentelijke monumenten en de gemeentelijke monumentenvergunning geregeld. 1e Wijziging van de Monumentenverordening 2005 (deelraad 26 januari 2006): Hiermee wordt expliciet gemaakt dat ook de belanghebbende burger een verzoek om een spoedprocedure kan indienen.
■
■
■ ■
■
■
3.14.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren Nr. 14a
Afspraak Naam indicator Afronden Gemeentelijk Aantal op GMP-lijst Monumentenproject (GMP) te plaatsen panden (cumulatief)
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel 2010 Aantal Nulmeting handhavingszaken R2007 bouwen zonder B2008 vergunning B2009 Doel 2010 Aantal Nulmeting aanschrijvingen, R2007 actief B2008 B2009 Doel 2010 Aantal Nulmeting aanschrijvingen, R2007 passief B2008 B2009 Doel 2010 Aantal Nulmeting aanmeldingen R2007 bij het Openbaar B2008 Ministerie B2009 Doel 2010 Aantal verstrekte Nulmeting subsidies behoud R2007 en herstel monu B2008 menten (stadsdeel) B2009 (eenheden) Doel 2010
14b
Bestrijden illegale verbouw/ sloop
14c
Aanschrijven (op basis van totaal aantal slechte monumenten)
14d
Strafrechtelijke aanpak
14e
Subsidies
Uitkomst 515 163 (project afgerond) Project gereed in 2007 930 panden aangewezen, project gereed in 2007 150 per jaar 290 150 150 600 (cumulatief) 20 per jaar 35 20 30 80 (cumulatief) 50 per jaar 149 50 50 200 (cumulatief) Twee á drie per jaar 01 2à3 2à3 Minimaal 12 in deze bestuursperiode Vijf per jaar 8 5 5 20 (cumulatief)
1 In 2007 is geen melding gedaan bij het Openbaar Ministerie voor strafrechtelijke vervolging. De geconstateerde overtredingen waren hiervoor niet ernstig genoeg. De strafrechtelijke aanpak zal deel uitmaken van de evaluatie “Bescherming monumenten” die in 2008 wordt afgerond.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
147
Beleidstoelichting Werelderfgoedlijst De ruim 7.000 monumenten in de binnenstad maken Amsterdam uniek en vormen het tastbare hart van Amsterdam. In 1999 is de binnenstad uitgeroepen tot beschermd stadsgezicht en vervolgens genomineerd voor de werelderfgoedlijst van Unesco. De voorbereiding voor de aanvraag is in samenwerking met Bureau Monumenten en Archeologie (BMA) en de Rijksdienst voor Archeologie Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) medio 2006 gestart. De voordracht met het bijbehorend gebiedsdocument is in 2007 gereed gekomen. In de zomer van 2007 is echter pas gemeld dat een Managementplan onderdeel moet uitmaken van de voordracht. Dit managementplan zal in 2008 in overleg met BMA en de RACM worden ontwikkeld en aan het kabinet in september 2008 worden aangeboden. Daarmee schuift de totale planning één jaar op. Archeologiebeleid Op 1 september 2007 is de Wet op de archeologische monumentenzorg (Wamz) in werking getreden. Gemeenten hebben op grond hiervan verschillende bevoegdheden en verplichtingen gekregen. Het is nodig dat gemeenten eigen archeologiebeleid ontwikkelen en vaststellen. Het was de bedoeling al in 2006 beleid te formuleren. Het opstellen van de nota is vervolgens verschoven naar 2007, omdat dan de modelverordeningen en modelbeleidsnota’s van de VNG en Monumentenzorg Noord-Holland voor archeologie beschikbaar zouden komen. Het VNG-model is onlangs pas gereedgekomen. Het stadsdeel is, vooruitlopend daarop, in overleg met Bureau Monumenten & Archeologie bezig een erfgoedverordening en een format voor een archeovriendelijk bestemmingsplan op te stellen. Het (ontwerp)bestemmingsplan Groot Waterloo is in 2007 het eerste bestemmingsplan dat “archeoproof” is gemaakt. In genoemde erfgoedverordening wordt het onderdeel archeologie opgenomen. Behoud en Herstel In het kader van de aanpak Behoud en Herstel wordt de algemene kwaliteit van de panden in de binnenstad verbeterd. Vanzelfsprekend is een aanzienlijk deel van deze panden een monument. De aanpak wordt in deze programmaperiode geïntensiveerd tot het opknappen van 375 panden per jaar. In 2008 wordt de inventarisatie van de bouwkundige kwaliteit van de panden afgerond. Op basis hiervan wordt een samenhangend pakket aan maatregelen opgesteld. De kwaliteit van monumenten zal door deze aanpak ook verbeterd worden. Grote projecten Inventarisaties Joods Cultureel Erfgoed en Van Houtenpanden De inventarisatie van het Joods Cultureel Erfgoed is eind 2007 afgerond, de rapportage opgesteld door Bureau Monumenten & Archeologie (BMA) komt in 2008 gereed. De rapportage inclusief eventuele vervolgacties wordt in 2008 bestuurlijk vastgesteld. BMA heeft eveneens in 2007 de inventarisatie van de Van Houtenpanden ter hand genomen. De bedoeling was de inventarisatie in 2007 klaar te hebben. Dat is niet gelukt. De inventarisatie wordt nu in 2008 afgerond. Over de vervolgacties vindt overleg met BMA en de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap & Monumenten plaats. Subsidieverlening voor monumenten Op grond van de stedelijke “Regeling bijdragen aan eigenaren van monumenten en beeldbepalende panden” (1999) ontvangt het stadsdeel subsidieaanvragen en beoordeelt deze. In overleg met de gemeentelijke budgetbeheerder, het Bureau Monumenten en Archeologie (BMA), wordt vervolgens de subsidie beschikt en afgerekend. Tussen het moment van toekenning en van afronding van een project kunnen enkele jaren verschil zitten. Deze systematiek is in beweging. BMA is inmiddels bezig een stadsbreed Revolving Fund te ontwikkelen (het Amsterdams Revolving Fund). Het voorstel voor een ARF is onlangs positief ontvangen door het College B & W en ter kennisname naar de gemeenteraad gezonden. De wethouder Monumenten heeft in het kader van de gemeentebegroting 2009 een prioriteit aangevraagd. De volgende subsidieprojecten zullen volgens planning en conform de bestaande systematiek in 2009 worden afgewikkeld: ■ Verbouwing kerk De Zaaier tot moskee aan de Rozengracht 144-150 ■ Verbouwing voormalig bejaardenhuis tot museum Hermitage aan de Nieuwe Herengracht 14 ■ Restauratie van vier panden aan de Brouwersgracht 43, Rozengracht 99, Dijkstraat 49 en Gelderse kade 50.
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
148
Van deze projecten zijn de Hermitage en de Gelderse kade 50 voor het eerst in een omzetraming opgenomen. De overige projecten zijn doorgeschoven uit 2008. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Unesco werelderfgoed -100 0 0 0 Totaal -100 0 0 0
a. Nominatie Grachtengordel op Unesco werelderfgoedlijst € 100.000 incidenteel In samenwerking met de centrale stad wordt de aanwijzing van de Amsterdamse Grachtengordel tot UNESCOwerelderfgoed voorbereid. Opname op de werelderfgoedlijst wordt gezien als een soort ‘Michelinster’ voor historische steden en locaties. Het betekent een impuls voor toerisme en economie en zet Amsterdam inter nationaal nog meer op de kaart van historische plaatsen van grote importantie. Daarnaast wordt het onderhoud van het gebied - in UNESCO-termen de ‘property’ - als het ware onder Europese supervisie geplaatst. Hiertoe is een omvangrijk nominatiedossier opgesteld. Na instemming van Dagelijks Bestuur en het college van B&W, wordt het managementplan samen met het gebiedsdocument (beiden onderdeel van het nominatiedossier) aan het kabinet voorgelegd en na instemming naar het UNESCO-comité in Parijs gezonden. De beslissing over de nominatie wordt in 2010 genomen. De kosten zijn tot dusverre vooral gedragen door de Centrale Stad respectievelijk gedekt uit de lopende begroting van het stadsdeel. Voor wat betreft de stadsdeelbijdrage blijkt dit niet voldoende. De rapportages die voor de nominatie geleverd moeten worden en de benodigde communicatiemiddelen die daarbij moeten worden ingezet, gaan de reguliere capaciteit te boven. Bovendien moeten nog een tweetal haalbaarheidsonderzoeken worden gedaan naar de taken en eventueel de organisatorische inbedding van een Bureau werelderfgoed indien de Grachtengordel op de werelderfgoedlijst wordt geplaatst. De bijdrage van het stadsdeel aan deze ontwikkelingen is geraamd op € 100.000 in 2009. 3.14.4 Wat mag het kosten? Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Beschermd stadsgezicht en monumenten -3.307 -2.224 -1.699 525 Totaal lasten -3.307 -2.224 -1.699 525 Baten Beschermd stadsgezicht en monumenten 2.741 1.509 845 -664 Totaal baten 2.741 1.509 845 -664 Saldo programma exclusief reserves -566 -715 -854 -139
Toelichting De grootste financiële wijziging op dit programma is het geleidelijk afnemende financieel volume van de centraal-stedelijke subsidiëring van monumenten (waarvan het stadsdeel de uitvoering en uitbetaling voor zijn rekening neemt). In 2008 werd de subsidiëring begroot op € 1.408.000 en in 2009 op € 739.000. Het verschil is € 669.000. Aangezien de centraal-stedelijke subsidiëring gefinancierd wordt uit het ISV en dit budget geleidelijk afneemt, is hier waarschijnlijk sprake van een trend. De lagere lasten van subsidiëring worden enigszins gecompenseerd door iets hogere uitgaven op het gebied van vergunningverlening, handhaving en beleidsontwikkeling. De stijging van de uitgaven bedraagt in totaal € 44.000. Hier ligt de nominale aanpassing van de personeelskosten (+ 6,23%) en van de materiële kosten (+ 3,25%) aan ten grondslag. De daling van de baten wordt voor eveneens € 669.000 veroorzaakt door een afnemend stedelijk subsidievolume. Hiertegenover staat een stijging van de verwachte opbrengst uit leges met € 5.000.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
149
Hoofdstuk 3 | Programmaplan
150
Algemene paragrafen Verplichte dekkingsmiddelen
4 Algemene dekkingsmiddelen 4.1 Inleiding De algemene dekkingsmiddelen zijn vrij besteedbare middelen en vormen een belangrijke deel van de financiële basis van de begroting. Onder de algemene dekkingsmiddelen vallen de inkomsten waarvan de besteding niet gebonden is aan een bepaald programma. Deze inkomsten worden daarom niet als baten bij de diverse programma’s opgenomen, maar afzonderlijk opgenomen in dit hoofdstuk. Voorbeelden hiervan zijn de Stadsdeelfondsuitkering, precariobelasting en de rente op de rekening-courant. Middelen waarvan de besteding wel gebonden is aan de uitvoering van een bepaald programma zijn bijvoorbeeld leges, de afvalstoffenheffing en gelden uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV). Dergelijke middelen worden op de desbetreffende programma’s verantwoord als baten. In onderstaand figuur wordt één en ander nader verduidelijkt: Financiële middelen stadsdeel Algemene dekkingsmiddelen niet-specifieke uitkeringen o.m. - Stadsdeelfondsuitkering
Programmagebonden middelen niet-programmagebonden eigen inkomsten o.m. - precariobelasting - rente inkomsten - parkeerbelasting
programmagebonden eigen inkomsten o.m. - leges - afvalstoffenheffing - huren
specifieke uitkeringen o.m. - ISV-gelden - onderwijsmiddelen
Vastgesteld beleid Het voor de algemene dekkingsmiddelen vastgesteld beleid omvat: ■ Verordening op het stadsdeelfonds (gemeenteraad, 26 maart 2003); in deze verordening wordt geregeld op welke wijze de gemeentefondsuitkering wordt verdeeld tussen de stad en stadsdelen. ■ Verordening op de heffing en invordering van precariobelasting stadsdeel Amsterdam-Centrum (deelraad, 15 december 2005); in deze verordening worden de essentialia behandeld ten aanzien van belasting ter zake van het hebben van voorwerpen onder, op of boven de voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond. ■ Verordening op de heffing en invordering van reclamebelasting Amsterdam 2005 (gemeenteraad, 15 december 2004); in deze verordening worden de essentialia behandeld ten aanzien van belasting ter zake van openbare aankondigingen die zichtbaar zijn vanaf de openbare weg. ■ Verordening parkeerbelastingen 2008 (gemeenteraad 2007); ■ Verordening op het Centraal Mobiliteitsfonds Amsterdam en de Stadsdeelparkeerfondsen Amsterdam 2008, regelende de instelling, de voeding, het beheer en de besteding van fondsen voor parkeerinkomsten (gemeenteraad 12 december 2007); ■ Nota Weerstandsvermogen (deelraad, 30 november 2006). Hieronder volgt een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen, welke door het stadsdeel worden ontvangen.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
153
Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Lasten Algemeen -1.037 -500 -2.788 -288 BCF-opslag 52 0 0 0 Inflatiecorrectie ISV -381 -250 -450 -200 Perceptiekosten belastingen -637 -504 -520 -16 Stadsdeelfonds -71 0 0 0 Onvoorzien 0 -158 -158 0 Totaal lasten -2.074 -1.412 -3.916 -2.504 Baten Algemeen 2.775 32 32 0 BCF-opslag 1.524 3.947 1.026 -2.921 Rente rekening-courant 2.200 1.234 2.783 1.549 Belastingen 47.580 45.369 45.803 434 Stadsdeelfonds 59.100 62.020 64.580 2.560 Totaal baten 113.179 112.602 114.224 1.622 Saldo programma exclusief reserves 111.105 111.190 110.308 -982 Toevoegingen aan reserves Algemene reserve -232 -232 0 232 BTW-compensatiefonds -3.709 -1.661 0 1.661 Rode loper 0 0 0 0 Garagefonds 0 0 0 0 Parkeergelden -40.111 -40.707 -41.094 -387 Verrekening aangifte verrekenbare BTW 0 0 0 0 Totaal toevoegingen -44.052 -42.600 -41.094 1.506 Onttrekkingen aan reserves Algemene reserve 1.502 6.062 1.261 -4.801 Bestuursakkoordgelden 2002-2006 285 0 0 0 BTW-compensatiefonds 1.834 1.530 8.686 7.156 Degeneratievergoeding 0 0 0 0 Parkeergelden 827 0 2.214 2.214 Sociale vernieuwing 22 0 0 0 UNA-gelden 9 0 2.155 2.155 Verrekening aangifte verrekenbare BTW 580 0 0 0 Totaal onttrekkingen 5.059 7.592 14.316 6.724 Saldo programma inclusief reserves 72.112 76.182 83.530 7.348
Algemene dekkingsmiddelen Algemene baten en lasten Geldleningen Belastingen Stadsdeelfonds Onvoorzien BCF-opslag 0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
60.000
70.000
( x c 1.000 ) Lasten
Hoofdstuk 4 | Algemene dekkingsmiddelen
Baten
Toevoeging
Onttrekking
154
4.2 Toelichting op de lasten die deel uitmaken van de algemene dekkingsmiddelen Algemeen Dit bestaat uit een structurele toevoeging aan de voorzieningen dubieuze debiteuren ten bedrage van € 0,5 miljoen, alsmede uit een stelpost inzake ondernemers-BTW ad € 288.000. Deze laatste post is bij de kwartaalrapportage 2008 reeds vrijgevallen. Dit is een structurele correctie, die in de begroting 2009 en verder nog dient te worden doorgevoerd. Dit zal gebeuren bij de eerste begrotingswijziging 2009. Voorts is hier de stelpost opgenomen inzake de te verwachten kosten van de nieuwe huisvesting. Hiermee is een bedrag gemoeid van € 2 miljoen. Voor een verdere toelichting zie paragraaf 5.5.3 onder de nieuwe voorstellen ten aanzien van de bedrijfsvoering. Inflatiecorrectie ISV Dit betreft de inflatiecorrectie ten behoeve van de reeds besloten ISV-projecten, die nog niet tot besteding zijn gekomen. Het begrote bedrag voor 2009 bedraagt € 450.000. Zie tevens paragraaf 6.7. Perceptiekosten De post belastingen ten bedrage van € 520.000 betreft de lasten voor heffing en inning van de belastingen (perceptiekosten). Hiervoor worden de diensten van de Dienst Gemeentebelastingen aangewend. Post Onvoorzien In de begroting is een structureel bedrag ter hoogte van € 158.000 opgenomen voor onvoorziene uitgaven. Deze post is opgenomen onder de algemene dekkingsmiddelen. Deze post kan worden aangesproken wanneer er zich gedurende het jaar een calamiteit voordoet waarmee niet eerder rekening is gehouden en ook niet op een andere wijze kan worden ondervangen. De post wordt gedurende het jaar niet aangesproken en vormt op deze wijze een weerstandscapaciteit om tegenvallers in de jaarrekening (deels) te kunnen opvangen. De post onvoorzien wordt samen met de algemene reserve gerekend tot de weerstandscapaciteit van het stadsdeel. Het weerstandsvermogen van het stadsdeel wordt uitgebreid behandeld in de paragraaf Weerstandsvermogen (5.3). Wanneer de post onvoorzien niet aangesproken wordt, valt het bedrag vrij ten gunste van het rekeningsresultaat 2009. 4.3 Toelichting op de baten die deel uitmaken van de algemene dekkingsmiddelen Algemeen Jaarlijks worden gelden ontvangen van het Verzekeringsbedrijf Groot Amsterdam (VGA) onder de noemer winstaandeel, dit betreft echter geen dividend. Als gevolg van de gedwongen winkelnering geeft VGA een deel van haar winst terug aan de centrale stad, deze verdeelt die winst vervolgens over de stadsdelen, volgens een bepaalde verdeelsleutel (afhankelijk van betaalde premies). In de begroting 2009 wordt structureel rekening gehouden met een bedrag van bijna € 32.000. Het stadsdeel heeft overigens geen aandelen in het VGA in bezit. BCF-opslag Ten opzichte van de begroting 2008 is deze post nu gesplitst opgenomen. Het ene deel bevindt zich onder de baten (€ 1.026.000) en het andere deel is verwerkt bij de onttrekkingen aan de reserves, waarbij de voornaamste een onttrekking aan de reserve parkeergelden ad € 2,2 miljoen betreft. Daarnaast is er een evaluatie geweest van het realiseerbare niveau van de BCF-opslag. Dit onderzoek gaf aan dat deze post met een bedrag van € 0,9 miljoen naar beneden diende te worden bijgesteld. Dit is tevens verwerkt in de begroting 2009.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
155
Rente rekening-courant De ontvangen rentebaten op de rekening-courant wordt eveneens in deze paragraaf opgenomen. Deze worden voor de begroting 2009 geraamd op € 2,8 miljoen . Voor 2008 lag deze raming op € 1,2 miljoen. De stijging is voor € 1,1 miljoen structureel en voor € 0,5 miljoen incidenteel. Belastingen Belastingen worden gerekend tot de vrij besteedbare middelen van een gemeente. De onroerende zaakbelasting (OZB), de hondenbelasting en de toeristenbelasting worden door de centrale stad geheven en ontvangen en maken dus geen onderdeel uit van de algemene dekkingsmiddelen van het stadsdeel. De inkomsten uit de onroerende zaakbelasting worden overigens gedeeltelijk toegevoegd aan het stadsdeelfonds. De precariobelasting, de reclamebelasting, de parkeerbelasting en de liggelden, worden wel ontvangen door het stadsdeel. In onderstaande tabel zijn de ramingen voor 2009 afgezet tegen de raming uit 2008 en de jaarrekeningcijfers van 2007. Omschrijving Rekening Begroting Begroting Verschil (bedragen x € 1.000) 2007 2008 2009 2009/2008 Precariobelasting 2.334 2.328 1.882 -446 Liggeld 488 480 648 168 Reclamebelasting 1.851 1.851 2.180 329 Parkeerbelasting 39.875 40.707 41.094 387 Totaal 44.548 45.366 45.804 438
In de raming van de baten uit liggelden en precario- en reclamebelasting 2009 is rekening gehouden met een verhoging van de tarieven met het indexeringspercentage van 5,24%. De verschillen met begroting 2008 zijn terug te voeren op een tussentijdse wijziging van de begroting 2008, die nog niet kon worden verwerkt in de begroting 2009. Dit zal bij de eerste kwartaalrapportage van 2009 alsnog gebeuren. De stijging van de parkeerbelastingopbrengsten 2009 komt voort uit de (jaarlijkse) prijsontwikkeling die gevolgd wordt ten aanzien van de naheffingsaanslagen en de parkeervergunningen. Een overzicht van alle lokale heffingen en een uitgebreidere toelichting daarop wordt gegeven in de paragraaf Lokale heffingen, in hoofdstuk 5. Ontwikkeling stadsdeelfondsuitkering In de eerste kwartaalrapportage 2008 is de structurele uitkering bijgesteld naar € 62,18 miljoen. Dit is de basis voor de raming van de uitkering in 2009. Ontwikkelingen stadsdeelfonds 2008 Na de eerste kwartaalrapportage 2008 is de volgende informatie beschikbaar gekomen, die aanleiding geeft tot bijstelling van de uitkering 2008. Maartcirculaire Gemeentefonds In de maartcirculaire blikt de beheerder van het Gemeentefonds terug op het verslagjaar 2007. Het accres over 2007 wordt in deze circulaire definitief vastgesteld en vergeleken met het geraamde accres. Het werkelijke accres over 2007 viel fors tegen. Dit was het gevolg van achterblijvende rijksuitgaven, met name bij belangrijke infrastructurele projecten. Het lagere accres heeft een structureel nadelig effect op onze stadsdeelfondsuitkering. Deze moet vanaf 2008 naar beneden worden bijgesteld met € 0,15 miljoen. Meicirculaire Gemeentefonds De meicirculaire stelt de omvang en verdeling van het Gemeentefonds in 2008 bij op grond van de laatste ontwikkelingen bij het Rijk. Het belangrijkste gegeven is de bijstelling van het accres. Hoewel de accres licht positief wordt bijgesteld, komt deze na inhouding van de behoedzaamheidsreserve (die door het tegenvallende accres in 2007 geheel is aangesproken) neer op een verlaging van onze uitkering met € 0,27 miljoen.
Hoofdstuk 4 | Algemene dekkingsmiddelen
156
Een tweede belangrijk gegeven betreft het schrappen van een eerdere uitname uit het Gemeentefonds vanwege de invoering van de bestuurlijke boete. De wetswijziging, die de bestuurlijke boete mogelijk had moeten maken, is niet door de Eerste Kamer gekomen. Het aandeel van stadsdeel Centrum in de uitname betrof een bedrag van € 0,19 miljoen structureel . Dit bedrag is nu weer aan onze uitkering toegevoegd. Een derde belangrijke ontwikkeling betreft het toegenomen gewicht van de gemeente Amsterdam in het gemeentefonds. Hieraan ligt een landelijke daling van bijstandsontvangers ten grondslag. De uitkering van stadsdeel Centrum profiteert hiervan voor een bedrag van € 0,46 miljoen. In de meicirculaire zijn voorts een aantal taakmutaties genoemd, die ook van invloed zijn op de stadsdeel fondsuitkering. De individuele mutaties zijn echter marginaal en het totaal aan taakmutaties heeft per saldo nauwelijks een structureel effect. Zij zijn daarom buiten de bijstelling van de raming gelaten. Ontwikkelingen stadsdeelfonds 2009 Met betrekking tot het uitkeringsjaar 2009 is de volgende informatie gebruikt voor de raming van de stadsdeelfondstuitkering. Financieel meerjarenperspectief 2009-2012 Jaarlijks stelt de centrale stad een financieel meerjarenperspectief op, waarin onder andere wordt gekeken naar de ontwikkeling van de onroerendzaakbelasting en de erfpachtinkomsten. Beide zijn een voedingsbron voor het stadsdeelfonds. Met name als gevolg van de ontwikkeling van de ozb wordt een kleine afname verwacht van onze uitkering: € 0,01 miljoen structureel. Meicirculaire Gemeentefonds Ook voor het uitkeringssjaar 2009 bevat de meicirculaire belangrijke informatie. Het belangrijkste gegeven is wederom het accres. Voor 2009 wordt een fors accres verwacht, waarin het aandeel van ons stadsdeel € 3,0 miljoen bedraagt. Hierbij moet worden aangetekend, dat het hoge accres voor een groot deel wordt veroorzaakt door prijsstijgingen. Het accres zal daarom voor een deel moeten worden aangewend om ook de stijging van salarissen en materiële kosten, waarvoor ons stadsdeel zich geplaatst zal zien, op te vangen. Voorts leidt de stijging van de uitkeringsfactor van het Gemeentefonds tot een toename van onze uitkering met € 0,17 miljoen structureel. Overige mutaties Bij het opstellen van de begroting 2009 is de evaluatie van het BTW-compensatiefonds wat betreft stad/ stadsdelen in concept gereed voor advisering. Op grond van de concept-rapportage zou stadsdeel Centrum aanvullend worden gekort op de stadsdeelfondsuitkering. Wanneer de definitieve uitkomst van de evaluatie bekend is, zal op het effect op de stadsdeelfondsuitkering worden teruggekeerd. Daarnaast is rekening gehouden met een stijging van de uitkering vanwege de opgeleverde woningen op het Westerdokseiland in 2007. Samenvatting De bovenstaande ontwikkelingen in het stadsdeelfonds leiden samenvattend tot de volgende geraamde uitkering voor 2009:
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
157
Bedragen x € 1 Structureel Basis: raming 2008 na eerste begrotingswijziging 2008 62.180.000 Ontwikkelingen uitkering 2008 Maartcirculaire 2008 Structurele doorwerking accres 2007 -150.000 Meicirculaire 2008 Bijstelling accres 2008 -271.000 Schrappen bestuurlijke boete 190.000 Ontwikkeling uitkeringsbasis 460.000 Ontwikkelingen uitkering 2009 Financieel Meerjarenperspectief 2009-2012 Ontwikkeling OZB en erfpacht -10.000 Meicirculaire 2008 Accres 3.000.000 Stijging uitkeringsfactor 171.000 Overige mutaties -992.000 Geraamde uitkering 2009 64.578.000
4.4 Reservemutaties Algemene reserve Een bedrag van € 1,26 miljoen wordt onttrokken aan de algemene reserve voor een sluitende begroting. In paragraaf 5.2 wordt dit uitgebreid toegelicht. Reserve BTW-compensatiefonds In 2002 hebben de Staten-Generaal de Wet op het BTW-compensatiefonds (BCF) goedgekeurd. De invoeringsdatum werd bepaald op 1 januari 2003. De doelen van de wet zijn: ■ Het bevorderen van een zuivere afweging bij gemeenten tussen zelf doen en uitbesteden; ■ Het voorkomen van ongewenste BTW-constructies; ■ Het vereenvoudigen van de uitvoering van de BTW-regelgeving (onder andere bij grondexploitaties en inhuur personeel). Sinds de invoering van het BCF heeft het stadsdeel reserveringen getroffen met het oog op evaluaties van het BCF-systeem en de verwachte negatieve financiële gevolgen. Deze evaluaties zijn indertijd zowel landelijk als gemeentelijk afgesproken. De landelijke evaluatie waarbij zowel de omvang als de verdeling van de korting is beschouwd, is inmiddels afgerond. Dit heeft geleid tot een hogere korting van het Gemeentefonds (en daarmee van het stadsdeelfonds); dit is inmiddels in de begroting verwerkt. Hierbij was sprake van een structureel en van incidenteel deel. Het incidentele deel van de korting (€ 790.000) is in de jaren 2007, 2008 en 2009 te dekken door een onttrekking aan de BCF-reserve (zie hieronder). Wat betreft de Amsterdamse evaluatie (van zowel verdeling tussen stadsdelen onderling en tussen stad en stadsdelen) worden de uitkomsten eerst eind 2008 verwacht. Dan zal ook pas bekend zijn wat de definitieve korting op het Stadsdeelfonds wordt en hoeveel reserve het stadsdeel bijgevolg nodig heeft. De noodzaak van deze bestemmingsreserve, alsmede het toevoegen van de overblijvende gecompenseerde BTW is derhalve nog steeds aanwezig. Aangezien de uitkomsten van de evaluatie dermate lang op zich (hebben) laten wachten is er ten behoeve van de begroting 2009 een eigen inschatting gecalculeerd van welk bedrag zeker nodig is en welk bedrag bijgevolg kan vrijvallen.
Hoofdstuk 4 | Algemene dekkingsmiddelen
158
Dit leidt tot de volgende ontwikkelingen: ■ Een structureel nadelig effect van € 0,4 miljoen op basis van een inschatting van de verschillende evaluaties; ■ Een groot deel van de reserve valt vrij ten gunste van de algemene middelen. Het gaat hierbij om een incidenteel bedrag van € 7,1 miljoen. Daarnaast valt er voorts nog vrij: ■ In het begrotingsboekwerk van 2007 is, op basis van de eerste contouren van de evaluaties, geoordeeld dat een bedrag van € 3 miljoen uit de reserve kan vrijvallen. Dit bedrag wordt in vier incidentele tranches van elk € 750.000 betrokken bij de begrotingsjaren 2007-2010. In ieder van deze jaren wordt afzonderlijk beoordeeld of voortschrijdend inzicht niet leidt tot een andere beslissing. Voor het begrotingsjaar 2009 bestaat geen aanleiding om anders te oordelen, waardoor derhalve voor de derde maal een bedrag van € 750.000 uit de reserve kan vrijvallen; ■ ter dekking van het incidentele deel van de korting vanwege de landelijke evaluatie op het SDF is in de jaren 2007, 2008 en 2009 de incidentele korting te dekken we via BCF-reserve voor een bedrag van € 790.000. In totaal valt er in de begroting 2009 dus een bedrag van € 8.686.000 vrij. Reserve parkeergelden Zie de toelichting in paragraaf 4.5 onder punt d. Una-reserve Na de toekenning van de tranche 2005 (€ 2.840.000) aan Una-gelden is door de deelraad besloten om de reserve te gebruiken om de risico’s bij de Beurs van Berlage op te vangen. Aangezien de beurs inmiddels is overgedragen aan de centrale stad kan deze reserve nu vrijvallen. 4.5 Recapitulatie voorstellen algemene dekkingsmiddelen In onderstaand overzicht worden alle nieuwe voorstellen weergegeven, die van invloed zijn op (het saldo van) de algemene dekkingsmiddelen. Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Gebiedsuitbreiding Westerdokseiland 0 -171 -206 -370 Totaal 0 -171 -206 -370 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen b Vrijval post toevoeging algemene reserve 231 231 231 231 Totaal 231 231 231 231 ISV-middelen c BTW compensatiefonds -200 0 0 0 Totaal -200 0 0 0 Parkeergelden d BTW-compensatiefonds -2.214 0 0 0 Totaal -2.214 0 0 0
Prioriteiten a. Gebiedsuitbreiding Westerdokseiland € 171.000 in 2010 Naar verwachting zal het in beheer komen van het gebied Westerdokseiland ingaande 2010 vooralsnog met een toenemende lastenverzwaring gepaard gaan. Dit bedrag is gebaseerd op de groei van de stadsdeelfonds uitkering als gevolg van de ontwikkeling van het Westerdokseiland in combinatie met de extra lasten.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
159
Bezuinigingen en inkomstenverhogingen b. Vrijval post toevoeging algemene reserve € 231.000 structureel Ingevolge het in de deelraad van 26 juni 2008 aangenomen amendement nr. 16 inzake de post toevoeging algemene reserve is er sprake van een structurele vrijval ten bedrage van € 231.000. Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing c. BTW-compensatiefonds ISV € 200.000 incidenteel De invoering van het BTW-compensatiefonds leidt ertoe dat bij de overheidstaken de externe baten (waaronder de ISV-middelen) bruto in de begroting worden opgenomen, terwijl de lasten netto (dus exclusief BTW) worden opgenomen. Het ‘voordeel;’dat hierbij ontstaat bij de besteding van de ISV-gelden is bedoeld ter dekking van de korting op de stadsdeelfondsuitkering als gevolg van de invoering van het BTW-compensatiefonds. Reserve Parkeergelden d. BTW-compensatiefonds Parkeergelden € 2.214.000 incidenteel De invoering van het BTW-compensatiefonds leidt ertoe dat bij de overheidstaken de externe baten (waaronder de parkeermiddelen) bruto in de begroting worden opgenomen, terwijl de lasten netto (dus exclusief BTW) worden opgenomen. Het ‘voordeel;’dat hierbij ontstaat bij de besteding van de parkeergelden is bedoeld ter dekking van de korting op de stadsdeelfondsuitkering als gevolg van de invoering van het BTWcompensatiefonds.
Hoofdstuk 4 | Algemene dekkingsmiddelen
160
Verplichte paragrafen Paragrafen
5.1 Lokale heffingen 5.1.1 Inleiding In deze paragraaf zijn alle heffingen opgenomen die in het stadsdeel Centrum worden geheven. Hierbij dient een onderscheid gemaakt te worden tussen de heffingen die het stadsdeel int en ontvangt en de heffingen die door de centrale stad of het waterschap worden geheven en ontvangen. Ondanks dat de tarieven voor sportaccommodaties geen heffing zijn, zullen deze voor de volledigheid ook in deze paragraaf worden behandeld. Het uitgangspunt blijft om lastenverzwaringen voor burgers en bedrijven zo beperkt mogelijk te houden. Een zo hoog mogelijke kostendekkendheid leidt tot een zo laag mogelijk beslag op de algemene middelen. Het stadsdeel ontvangt de volgende lokale heffingen: ■ afvalstoffenheffing ■ reinigingsrecht ■ precariobelasting ■ liggeld ■ leges ■ marktgeld ■ reclamebelasting ■ parkeerbelasting Met uitzondering van de parkeer- en reclamebelasting worden de verordeningen door de deelraad vastgesteld. De verordeningen voor de parkeer- en reclamebelasting worden door de gemeenteraad vastgesteld. De centrale stad heft en ontvangt daarnaast een aantal heffingen die niet door het stadsdeel worden ontvangen. Ook de verordeningen hiervoor worden door de centrale stad vastgesteld. Het betreft de volgende heffingen: ■ onroerende-zaakbelasting (OZB) en roerende-ruimtebelasting (RRB) ■ rioolrecht ■ watergeld ■ hondenbelasting ■ toeristenbelasting ■ binnenhavengeld ■ vermakelijkheidsretributie te water Van de OZB en de RRB wordt een deel door de centrale stad toegevoegd aan het stadsdeelfonds. Naast de gemeentelijke heffingen zijn er nog de volgende waterschapsbelastingen: verontreinigingsheffing, ingezetenenomslag en omslag gebouwd en ongebouwd voor eigenaren. In de volgende paragrafen wordt per heffing een korte toelichting gegeven. Dit betreft een vereenvoudiging van de wettelijke regels. Voor de officiële teksten en bedragen wordt verwezen naar de betreffende verordeningen of wetten.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
163
5.1.2 Heffingen van het stadsdeel De lokale heffingen die door het stadsdeel Centrum rechtstreeks worden ontvangen staan in de volgende tabel weergegeven. Lokale heffingen Rekening 2006 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 (bedragen x € 1.000) Afvalstoffenheffing 8.748 8.851 9.162 9.839 Reinigingsrecht 3.549 3.562 4.112 4.593 Precariobelasting 2.100 2.334 2.328 1.882 Liggeld 650 488 480 648 Leges 9.320 9.833 9.775 9.807 Marktgeld 999 1.001 1.119 1.196 Reclamebelasting 1.950 1.851 1.851 2.180 Parkeerbelasting1 37.954 39.876 37.442 41.094 Totaal 65.270 67.796 66.269 71.239 1 Bruto parkeeropbrengsten voor aftrek van kosten voor Dienst Stadstoezicht en voor afdracht aan het centrale Mobiliteitsfonds, de netto bedragen staan in paragraaf 6.7.
a. Afvalstoffenheffing Op grond van de Wet milieubeheer is een gemeente wettelijk verplicht tot het ophalen van huishoudelijke afvalstof fen. De afvalstoffenheffing dient ter dekking van de huisvuilinzamelingskosten en mag wettelijk gezien alleen worden ingezet ter dekking van de kosten van huisvuilinzameling en –verwerking, er mag geen winst op worden gemaakt. In de afvalstoffenheffing worden verder een deel van de kosten van straatreiniging en een deel van de kosten van de reinigingspolitie verwerkt. De belastingwetgeving kent geen specifieke regeling over de mogelijke doorbelasting van deze kosten. Op basis van een uitspraak van het gerechtshof Arnhem uit 1994 wordt tot op heden beredeneerd dat sommige kosten van de straatreiniging kunnen worden doorbelast in de afvalstoffenheffing. Als kan worden vastgesteld welk deel van de kosten van straatreiniging kan worden aangemerkt als afkomstig van particuliere huishoudens, kunnen de kosten van het verwijderen van dat deel worden meegenomen in de afvalstoffenheffing. Ook is in de afvalstoffenheffing rekening gehouden met een opslag als gevolg van het BTW-compensatiefonds. Deze opslag is bedoeld om de korting op de stadsdeelfondsuitkering als gevolg van het BTW-compensatiefonds te compenseren. De totaal geraamde opbrengst van de afvalstoffenheffing voor 2009 bedraagt € 9.839.000 (exclusief compensabele btw). Hierin zijn de nieuwe voorstellen voor het programma Inrichting en beheer openbare ruimte meegenomen (zie voor een toelichting paragraaf 3.13). Hieronder staan de voorstellen die ten laste of ten gunste van de heffingen komen. De meeste voorstellen worden verdeeld over afvalstoffenheffing en reinigingsrecht naar rato van 2:1 Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Ten laste van heffingen (afvalstoffenheffing/ reinigingsrecht) Extra kosten straatreiniging en wijkverzorging -797 -797 -797 -797 Extra inkomsten glas en papier 260 260 260 260 Vermindering personeel huisvuilinzameling 170 170 170 170 Gevolgen WIW (Project Pantar) 0 -490 -490 -490 Vermindering personeel derden reiniging 80 80 80 80 Personeelskosten anit-plak en klad -61 -61 -61 -61 Verlaging budget gladheidbestrijding 50 50 50 50 Dekking egalisatievoorziening Afvalstoffenheffing voor extra kosten straatreiniging en wijkverzorging 298 0 0 0 Subtotaal 0 -788 -788 -788 Dekking uit egalisatievoorzieningen reinigingsheffingen Extra kosten straatreiniging en wijkverzorging -298 0 Vervanging ondergrondse glas- en papiercontainers -80 0 Verbeteren aanbiedgedrag -300 0 Subtotaal -678 0 Totaal -678 -788
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
0 0 0 0 -788
0 0 0 0 -788
164
In verband met de extra kosten voor straatreiniging en wijkverzorging, de vervanging ondergrondse glas en papiercontainers en het verbeteren van aanbiedgedrag, zal in 2009 een beroep gedaan worden op de egalisatievoorziening afvalstoffenheffing ten bedrage van € 678.000. Na 2009 zal een structurele dekking gevonden moeten worden voor € 788.000 waaronder de kosten van het WiW project Pantar (€ 490.000). In 2009 kan nog incidenteel dekking gevonden worden in de reserve WiW. Overwogen zal moeten worden of in 2010 opnieuw een beroep op de egalisatievoorziening moet worden gedaan of dat er met ingang van 2010 een tariefsverhoging moet plaatsvinden. In de hiernavolgende tabel wordt een overzicht geboden van de ontwikkeling van het tarief van de afvalstoffenheffing over de afgelopen jaren. Afvalstoffenheffing 2005 2006 2007 2008 Eenpersoonshuishouden € 192,00 € 205,20 € 209,76 € 212,52 Meerpersoonshuishouden
€ 256,20
€ 273,60
€ 279,72
€ 283,32
b. Reinigingsrecht Het reinigingsrecht heeft betrekking op het inzamelen en verwerken van bedrijfsvuil. Het inzamelen van bedrijfsvuil valt onder de juridische noemer van reinigingsrechten waarbij een recht in rekening gebracht mag worden door de overheid voor het verstrekken van een dienst in de vorm van het ophalen van bedrijfsvuil of voor het mogen gebruiken van een gemeentelijke minicontainer. Op grond van artikel 229 lid 1 van de Gemeentewet geldt hier het principe dat, als sprake is van een dienstverlening, door de overheid een vergoeding gevraagd kan worden die maximaal kostendekkend mag zijn. Het reinigingsrecht is dus een recht waarvoor een individuele tegenprestatie van de gemeente vereist is. Daarbij geldt voor het ophalen van het bedrijfsafval geen wettelijke inzamelplicht voor de gemeente of het stadsdeel. Dit in tegenstelling tot de huishoudelijke afvalstoffen waarbij op grond van de Wet milieubeheer deze verplichting wettelijk is vastgelegd. De maximale hoeveelheid aan te bieden bedrijfsafval bedraagt op grond van de verordening van het stadsdeel maximaal negen huisvuilzakken, ofwel ten hoogste vier hectoliter per week. Voor hoeveelheden daarboven dient een particulier contract afgesloten te worden. Dit soort contracten kan ook met particuliere bedrijfsvuilophalers worden afgesloten. Aangezien het aangaan van particuliere contracten een bedrijfsmatige activiteit betreft, mag op die activiteit wel winst gemaakt worden. De totaal geraamde opbrengst reinigingsrecht voor 2009 bedraagt € 4.593.000. Hierin zijn de nieuwe voorstellen voor het programma Inrichting en beheer openbare ruimte meegenomen (zie voor een toelichting paragraaf 3.13 en punt a. hierboven). Voor het reinigingsrecht is de opslag in verband met het BTW-compensatiefonds niet van toepassing. De bedrijfsvuilinzameling is een bedrijfsmatige activiteit die onder het reguliere BTW-regime valt. Met ingang van 2005 is besloten om een lager tarief in te voeren voor (kleine) bedrijven die ten hoogste vier vuilniszakken (176 liter) aanbieden. Ook is besloten om bedrijven een tarief in rekening te brengen als deze een contract hebben met een particuliere inzamelaar waarbij geen glas, karton, papier en/of kleding wordt ingezameld. Tarieven reinigingsrecht 2005 2006 2007 2008 Maximaal 176 liter per week1 € 256,20 € 273,60 € 279,72 € 288,00 Maximaal 396 liter per week € 546,00 € 582,48 € 617,52 € 636,60 Bedrijven met privaat contract, waarbij geen glas, karton, papier en/of kleding wordt ingezameld1 € 96,00 € 97,44 € 103,80 € 106,91 1 Met ingang van 2005 ingevoerd tarief
Voor 2009 zullen de tarieven nomimaal worden verhoogd verhoogd met 5,24%. c. Precariobelasting Op grond van de Precariobelastingverordening wordt precariobelasting geheven voor het hebben van voor werpen onder, op of boven gemeentegrond. Er wordt onderscheid gemaakt naar enkele soorten voorwerpen, zoals bijvoorbeeld gestalde bouwmaterialen, winkeluitstallingen en terrassen. Daarnaast wordt voor enkele
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
165
soorten voorwerpen een onderscheid gemaakt naar gebied. Er zijn twee gebieden in het stadsdeel: A en B. Het A-gebied kent een hoger tarief en omvat de gehele binnenstad, met uitzondering van de oostelijke eilanden. Met ingang van 2005 geldt het A-gebied alleen nog voor terrassen en toonkasten, uitstalkasten en dergelijke. Voor alle overige zaken geldt het B-tarief. De inning van precariobelasting geschiedt door de Dienst Belastingen Amsterdam tegen vergoeding van perceptiekosten, dit zijn kosten van administratie en inning. De opbrengsten precariobelasting (exclusief liggelden) zijn geraamd op afgerond € 1,9 miljoen in 2009, dit is inclusief een nominale stijging van 5,24%. De relatieve daling is te verklaren door de begrotingswijziging die begin 2008 is doorgevoerd waarin de opbrengsten van o.a. precario zijn geactualiseerd. De opbrensten voor precario zijn daarbij neerwaarts bijgesteld. In onderstaande tabel wordt voor de periode 2005-2008 de ontwikkeling van tarieven van de precariobelasting weergegeven: Precariobelasting 2005 2006 2007 2008 Algemeen tarief per m² per jaar: gebieden A en B € 33,39 € 34,37 € 34,68 € 35,20 per week: gebieden A en B € 1,31 € 1,35 € 1,36 € 1,38 Liggelden (jaar) Woonschepen per m² € 6,25 € 8,12 € 8,19 € 8,31 pleziervaartuigen per m € 15,24 € 15,70 € 16,00 € 16,30 Overdekt terras per m² (jaar) gebied A € 150,81 € 162,33 € 163,79 € 166,25 gebied B € 90,49 € 97,40 € 98,28 € 99,75 Onoverdekt terras per m² (seizoen) gebied A € 75,09 € 80,83 € 81,56 € 82,78 gebied B € 44,93 € 48,36 € 48,80 € 49,53 NB: Bovenstaande opsomming betreft een selectie uit de tarieventabel bij de verordening.
d. Liggelden Voor het in gebruik nemen van de openbare ruimte (water) door woonschepen en pleziervaartuigen dient liggeld te worden betaald, afhankelijk van de afmetingen en de ligduur. Het tarief voor woonschepen is vastgelegd in de precariobelastingverordening. Het tarief voor woonschepen per m² per jaar bedraagt in 2008 € 8,31 (€ 8,19 in 2007). Voor pleziervaartuigen geldt een tarief van € 16,30 per strekkende meter per jaar (€ 16,00 in 2007). Het tarief voor pleziervaartuigen vormt overigens onderdeel van de Verordening Binnenhavengeld voor de pleziervaart, dat wordt geïnd door de centrale stad. De totale opbrengsten uit liggelden voor woonschepen wordt voor 2009 geraamd op afgerond € 0,7 miljoen. De relatieve stijging ten opzichte van de begroting 2008 is te verklaren door de begrotingswijziging die begin 2008 is doorgevoerd waarin de opbrengsten van o.a. liggeld zijn geactualiseerd. De opbrengsten voor liggeld zijn hierbij naar boven bijgesteld. e. Leges Leges zijn de vergoedingen voor het genot door of vanwege het stadsdeelbestuur verstrekte diensten. Het gaat dan bijvoorbeeld om het behandelen van verzoeken om verlening van een vergunning en het verstrekken van een paspoort of rijbewijs. Bij vergunningverlening wordt niet zozeer de afgifte van de vergunning als belastbaar feit aangemerkt, alswel het in behandeling nemen van de aanvraag. De belastingplicht ontstaat dan op het moment dat het stadsdeel begint met de werkzaamheden, zodat ook leges kunnen worden berekend als de vergunning wordt geweigerd. Het stadsdeel heeft dan immers al een inspanning geleverd. In bepaalde gevallen, in de Legesverordening omschreven, wordt bij weigering van de vergunning een deel van de betaalde leges gerestitueerd. Project Uniformering tarieven In het bestuursakkoord 2006-2010 is de opdracht opgenomen om binnen de gemeente Amsterdam te komen tot vergelijkbare tariefsoorten en tariefhoogten. Het project Vergelijkbare tarieven is in juni 2007 van start gegaan, onder leiding van een bestuurlijke stuurgroep, samengesteld uit een aantal portefeuillehouders Financiën. Men is aan de slag gegaan met voorstellen voor standaard kostentoerekening, een uniforme methode voor tariefberekeningen en een uniforme opzet van de tarieventabel. De uniformering van de tarieven geldt uitsluitend voor de leges en de afvalstoffenheffing. De deelraad heeft op 25 september 2008 besloten tot het uniformeren van de tarieven, met inachtneming van de volgende afwijkingen:
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
166
■ het ■ ■ ■ ■
benutten van de tijdelijke toegestane bandbreedtes en een extra tarief in verband met het beschermd stadsgezicht bij de bouwleges; h et hanteren van een afwijkend tarief bij de afvalstoffenheffing voor inzameling met zakken, ten opzicht van het uniforme tarief wat geldt voor inzameling met containers; de huwelijksleges op grond van aantoonbare eigenheid; de garagevergunningen op basis van onze eigen Garageverordening. de subsidieleges.
In het vervolg zullen in november van elk jaar de tarieven centraal worden opgesteld. De legestarieven die betrokken zijn bij de uniformering worden voor 2009 verhoogd met de nominale indexering van 5,24%. Voor de burgerzaken-taak worden, met uitzondering van de huwelijkstarieven, al langere tijd in de gehele gemeente Amsterdam voor dezelfde verrichtingen dezelfde tarieven geheven. Hierover bestaat een afspraak tussen de stadsdelen en de Dienst Persoonsgegevens. Bewoners zijn voor deze diensten (onder meer paspoorten, rijbewijzen, identiteitskaarten en uittreksels) niet gebonden aan hun eigen stadsdeelkantoor. Jaarlijks wordt door een ambtelijke werkgroep van hoofden burgerzaken een voorstel opgesteld voor de tarieven van het volgende jaar. Een tweede onderdeel van de opdracht tot uniformering is de herstructurering van de tarieven op basis van een standaard kostentoerekening over de stadsdelen. Inmiddels is hiermee een start gemaakt wat zich al gedeeltelijk vertaalt in de begroting 2009. Uiteindelijk zal voor de begroting van 2010 inzichtelijk zijn wat de kostendekkendheid is van de nieuwe uniforme tarieven. Met een standaard kostentoerekening komt er meer inzicht komen in de daadwerkelijke kosten per tariefgroep en per vergunning. Op stadsdeelniveau zal vervolgens blijken of dit veel of weinig afwijkt van de uniforme tarieven. Het streven is op termijn een 100% kostendekkendheid te realiseren bij tariefberekeningen. De totale legesopbrengsten zijn voor 2009 geraamd op € 9.807.000. Totale legesopbrengsten Legesgroep Rekening Begroting Begroting (bedragen x € 1.000) 2008 2009 2007 Burgerzaken Huwelijken 314 518 545 Rijbewijzen, paspoorten, uittreksels, etc. 1.655 1.517 1.597 Totaal Burgerzaken 1.969 2.035 2.142 Horeca en prostitutievergunningen Horeca 550 609 639 Prostitutie 31 23 24 Totaal Horeca en prostitutievergunningen 581 632 663 Bouwen, Wonen en stedelijke ontwikkeling Bouwaanvragen en gerelateerde vergunn. 5.522 4.960 5.430 Gebruiksvergunningen/Gebruiksbesluit 158 134 47 Pandenarchief 78 45 69 Totaal BWSO 5.758 5.139 5.546 Monumenten Monumentenvergunningen 113 101 106 Verkeer en Parkeren Vergunningen Garageverordening 62 116 72 Openbare Ruimte Vergunningen openbare ruimte 1.008 986 925 Marktzaken Vergunningen marktzaken 343 332 353 Eindtotaal 9.834 9.107 9.807
Horeca en prostitutievergunningen Op het gebied van horeca –en prostitutievergunningen is de belangrijkste ontwikkeling in 2009 de stedelijke uniformering van tarieven, zoals hiervoor beschreven. De legesopbrengst in 2009 is begroot op € 663.000. Bouwgerelateerde vergunningen In vergelijking met de primaire begroting 2008 is de begrote legesopbrengst uit bouwgerelateerde vergunningen in 2009 hoger. Dit heeft de volgende oorzaken: ■ Dekking prioriteit extra capaciteit voor de afdeling Vergunningen Bouw € 305.000 ■ Dekking prioriteit kostenstijging brandweercontract € 110.000 ■ Nominale ontwikkelingen € 290.000
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
167
Voorts zal door volume-effecten een deel van de begrote meeropbrengst worden gerealiseerd. Daarnaast zullen de tarieven van de vergunningen moeten worden aangepast om huidige kostendekkendheid te behouden. Een onderwerp binnen de bouwgerelateerde vergunningen dat in 2009 afzonderlijk aandacht verdient, zijn de gebruiksvergunningen. Door de invoering van het Gebruiksbesluit (uiterlijk per 1 januari 2009) zullen in stadsdeel Centrum ongeveer 70% van de thans vergunningplichtige objecten komen te vervallen. Hiervoor volstaat vanaf 2009 een melding (en vervolgens handhavingsinspecties ter plaatse). Onder het programma Bouwen, Wonen & Stedelijke Ontwikkeling is een prioriteit opgenomen aangezien de legesopbrengst uit gebruiksvergunningen met € 94.000 verminderen. Het pandenarchief verleent inzage en verstrekt kopieën van in het archief berustend bouwdossiers aan interne (binnengemeentelijk) en externe klanten. Voor deze dienstverlening wordt een tarief in rekening gebracht. De raming van de opbrengsten voor 2009 zijn vanwege de aanpassing van de tarievenstructuur in 2008 bijgesteld. De tarieven zijn meer in lijn gebracht zodat deze het niveau van kostendekkendheid bereiken. Dit betekent dat sommige tarieven naar beneden zijn bijgesteld en anderen naar boven. Garagevergunningen In april 2007 is de uitvoering van de garageverordening door het dagelijks bestuur opgeschort. Naar verwachting wordt een nieuwe verordening eind 2008 of begin 2009 vastgesteld. In de nieuwe verordening zal geen sprake zijn van een verplichting tot aanvraag van de vergunning één keer per vijf jaar, maar hoeft de vergunning per garage slechts éénmalig te worden aangevraagd. Daarnaast zal voor sommige garages de vergunningplicht komen te vervallen. Bovendien zal de tariefstelling van de leges aanzienlijk lager zijn dan op grond van de huidige verordening het geval is. Op grond hiervan is de opbrengst uit leges garagevergunningen in de begroting met € 50.000 verminderd. Monumentenvergunningen De verwachte opbrengst uit leges monumentenvergunningen is in de begroting 2009 uitsluitend nominaal bijgesteld. f. Marktgeld Marktgelden worden geheven voor het innemen van een plaats op de als markt aangewezen gemeentegrond of gemeentewater, voor de verkoop van goederen waarvoor de desbetreffende markt bestemd is. Er bestaan schone en vuile markten waardoor de tarieven per markt kunnen verschillen. Bij vuile markten is een bijdrage voor het schoonmaken van de markt door het stadsdeel na markttijd verdisconteerd in de tarieven. De mogelijkheid bestaat om als sollicitant, voorkeurskaarthouder en vaste plaatshouder een plaats in te nemen. Een sollicitant betaalt het marktgeld per dag contant aan de marktmeester. De voorkeurskaart- en de vaste plaatshouder ontvangen van het stadsdeel een kwartaalnota, die alleen per giro of bank voldaan kan worden. De vaste plaatshouder heeft een vaste plaats op de markt en moet tenminste drie dagen per week aanwezig zijn. Een voorkeurskaarthouder is een toekomstige vaste staanplaatshouder en moet aan dezelfde voorwaarde voldoen, maar heeft alleen recht op een plaats op de markt. De Verordening Marktgelden bestaat uit een verordeningsgedeelte waar de voorwaarden zijn omschreven onder welke voorwaarden markt-, staanplaats- en ventgelden kunnen worden geïnd en een bijbehorende tabel waar de tarieven voor het aangegeven jaar per markt gespecificeerd worden vermeld. Op 23 april 2008 heeft de gemeenteraad de nieuwe Verordening op de staathandel 2008 aangenomen. Deze verordening is de basis voor de werking van de ambulante handel in geheel Amsterdam. De Verordening Marktgelden is sinds 2005 niet aangepast en dient aan te sluiten bij de nieuwe termen en de gewijzigde artikelnummers van de nieuwe verordening. Dit heeft geleid tot de aanpassing van de verordeningstekst van de marktgelden. Verhoging kostendekkendheid Vanaf 2007 wordt de beheertaak ook voor het overige kostendekkend gemaakt, opdat het tekort in 2009 geheel is opgelost. Het niet-kostendekkende gedeelte bedroeg € 55.000. Om in drie jaar tijd tot kostendekkendheid te komen worden de tarieven met ongeveer 3% bovennominaal verhoogd. In 2007 is het al verhoogd met € 18.000. In 2008 is er nogmaals dit bedrag begroot en voor 2009 wordt er rekening gehouden met extra opbrengsten van € 19.000. De totale marktgelden voor 2009 worden begroot op € 1,2 miljoen.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
168
De marktgeldtarieven worden in 2009 met een nominaal percentage van 5,24% verhoogd. De laatste stap naar kostendekkendheid resulteert in een verhogingspercentage van 1,77%. Twee jaar geleden zijn elektra- en watervoorzieningen op de markten Nieuwmarkt, Noordermarkt en Lindengracht aangelegd. In augustus 2008 is begonnen met de aanleg van deze voorzieningen van de markt op de Westerstraat. De onderhouds- en beheerkosten voor deze nutsvoorzieningen voor de markt Westerstraat bedragen structureel € 10.000 vanaf 2009. Dit bedrag zal een tariefsverhoging van 0,98% voor de markten geven. De totale tariefsverhoging bestaat uit de nominale verhoging van 5,24%, de prioriteiten van de reinigingskosten (kostendekkendheid) van 1,77% en de aanleg van nutsvoorzieningen op de markt in de Westerstraat van 0,98%. Dit geeft een verhoging van in totaal 7,99%. Voor week- en dagmarkten wordt nog een incidentele verhoging bij de kwartaaltarieven doorgevoerd. Deze tarieven worden respectievelijk met 3% en 1% extra verhoogd om de scheef gegroeide verhoudingen van de kwartaaltarieven met de daggelden recht te trekken. g. Reclamebelasting Reclamebelasting wordt geheven over openbare aankondigingen in letters en symbolen zichtbaar vanaf de openbare weg. Aankondigingen die vlak tegen de gevel zijn bevestigd, onverlicht zijn en kleiner dan een meter zijn hiervan vrijgesteld. De verordening op de reclamebelasting wordt door de centrale stad vastgesteld. Stadsdelen kunnen de centrale stad verzoeken om wijzigingen. De centrale stad kan vervolgens beslissen deze verzoeken al dan niet over te nemen. In de begroting is er rekening mee gehouden dat de centrale stad de tarieven zal aanpassen met een inflatiepercentage van 3,25%. De reclamebelasting kent evenals de precariobelasting een differentiatie van het tarief naar gebieden. Daarnaast is er een differentiatie naar verlicht of onverlicht, waarbij verlichte reclame zwaarder wordt belast. Stadsdeel Centrum is aangemerkt als A-gebied, met uitzondering van de oostelijke eilanden waar het B-tarief geldt. De totale opbrengsten aan reclamebelasting voor het stadsdeel worden in 2009 op € 1,2 miljoen geraamd. De verschillen met begroting 2008 zijn terug te voeren op een tussentijdse wijziging van de begroting 2008, die nog niet kon worden verwerkt in de begroting 2009. Dit zal bij de eerste kwartaalrapportage van 2009 alsnog gebeuren. h. Parkeerbelasting Het dagelijks bestuur wil de bereikbaarheid van de binnenstad voor alle categorieën verkeer verder verbeteren en zet zich ook in om de kwaliteit van de openbare ruimte te verhogen door ruimte te winnen op de op straat geparkeerde auto. Het streven blijft om de winst die de afgelopen jaren is geboekt op het terrein van het terugdringen van de automobiliteit te behouden. Dit gebeurt op verschillende manieren; onder andere door het stimuleren van inpandig parkeren als vervanging van straatparkeren. De extra opbrengsten naar aanleiding van de invoering van het A+ tarief en de verhoging van de vergunning tarieven komen ten goede van een per 1 januari 2006 ingesteld Garagefonds. Gelden uit dit Garagefonds worden uitsluitend aangewend voor inpandige parkeergarages die de bereikbaarheidsdoelstelling van het dagelijks bestuur en de deelraad dienen. Zie ook paragraaf 6.7 voor de meerjarige raming van de afdracht aan het Garagefonds. De deelraad heeft op 24 februari 2005 de nota Bereikbaarheid Binnenstad 2004-2009 vastgesteld. In deze nota staan de hierboven beschreven uitgangspunten en bijbehorende beleidskeuzes beschreven die onder andere betrekking hebben op de bezoekers- en vergunningtarieven en de daarbij behorende parkeergebieden in de binnenstad. De hieronder beschreven bouwstenen voor de Verordening parkeerbelastingen, die wordt vastgesteld door de gemeenteraad, zijn gebaseerd op dit vastgestelde beleid. Bezoekerstarieven In 2006 is het nieuwe A+ tarief ingevoerd in het oude stadshartgebied. In de rest van het stadsdeel geldt het A tarief, met uitzondering van de oostelijke eilanden waar het B tarief geldt. Het A+ tarief blijft ook in 2009 gehandhaafd. De invoering van dit tarief heeft de intentie om de nog te hoge parkeerdruk in dit gebied het hoofd te bieden. Voor de rest van de binnenstad heeft het dagelijks bestuur in 2005 reeds gesteld dat de huidige parkeertarieven hoog genoeg zijn. Zeker omdat het prijsbeleid zijn vruchten afwerpt door de geconstateerde afname van automobiliteit. Immers de bezoekersaantallen die de auto in de binnenstad parkeren, zijn de afgelopen jaren gedaald. Er is geen noodzaak gebleken om de bezoekerstarieven, als
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
169
sturingsinstrument, verder te verhogen. In 2008 zijn alle bestaande (bezoekers)tarieven naast correctie voor de inflatie, extra door de centrale stad verhoogd. Dit betekende een stijging van € 0,20 voor het A+ en A tarief en € 0,10 voor het B tarief. Parkeerbelastingtarieven per uur in stadsdeel Amsterdam-Centrum 2004 2005 2006 2007 2008 A+ tarief n.v.t. n.v.t. € 4,40 € 4,60 € 4,80 A tarief € 3,20 € 3,40 € 3,40 € 3,60 € 3,80 B tarief
€ 1,90
€ 2,00
€ 2,00
€ 2,10
€ 2,20
Vergunningtarieven Het dagelijks bestuur is van mening dat, gelet op de schaarse (parkeer)ruimte in de binnenstad en de hoogte van de uurtarieven, de huidige vergunningentarieven onder de ‘werkelijke waarde’ worden aangeboden. In de nota Bereikbaarheid Binnenstad 2004-2009 is besloten de vergunningtarieven de komende jaren te laten stijgen en met de extra opbrengsten (samen met de extra inkomsten uit het A+ tarief) middelen te genereren om betaalbare parkeerplaatsen in bestaande en nieuwe parkeergarages voor bewoners te realiseren. In de onderstaande tabel staat concreet welke tarieflijn het dagelijks bestuur wil volgen, met de kanttekening dat dit uitgaat van ongewijzigd beleid tot 2009. De wethouder Parkeren van de centrale stad is verzocht de vergunningtarieven zoals beschreven voor 2009 te verwerken in de Verordening parkeerbelastingen 2009. Vergunningtarieven voor bewoners en bedrijven bij ongewijzigd beleid (bedragen in €) 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Vergunninggebied Centrum bewonersvergunning per 6 mnd 102,18 107,28 109,38 150,00 157,50 165,30 173,70 182,39 bedrijfsvergunning per 6 mnd 163,50 171,60 174,96 240,00 252,00 264,48 277,92 291,82 Vergunninggebied Oostelijke eilanden bewonersvergunning per 6 mnd 60,90 63,90 65,16 90,00 94,50 99,30 104,40 109,62 bedrijfsvergunning per 6 mnd
97,50
102,24
104,22
144,00
151,20 158,88
167,04 175,39
NB: Voor 2010 is uitgegaan van een verhoging van 5%, hierover zal in 2009 verdere besluitvorming moeten plaatsvinden.
De tarieven voor bedrijfvergunningen zijn, zoals vastgelegd in de Verordening Parkeerbelastingen, 1,6 keer zo hoog als het bewonersvergunningtarief. De totale parkeeropbrengsten worden voor 2009 geraamd op € 41.094.000 Dit zijn de bruto parkeeropbrengsten, vóór afdrachten aan het centrale mobiliteitsfonds en Stadstoezicht. 5.1.3 Heffingen van de centrale stad a. Onroerende zaakbelasting & Roerende ruimte belasting (OZB & RRB) De onroerende zaakbelasting wordt geheven op onroerende zaken, de roerende ruimte belasting heeft betrekking op woonboten, kiosken, bedrijfsvaartuigen en dergelijke. Beide heffingen worden door de centrale stad geheven, een deel vloeit via de stadsdeelfondsuitkering terug naar het stadsdeel. Inkomsten uit onroerende zaakbelasting en roerende ruimte belasting hangen af van de waardeontwikkeling van de betreffende zaken alsmede van de tarieven. Tarieven Onroerende zaakbelasting en Roerende ruimtebelasting 2004 2005 2006 2007 2008 Woningen gebruikersdeel € 1,78 € 1,15 - - eigenaarsdeel € 2,22 € 1,44 € 1,60 € 1,63 € 1,45 Niet-woningen gebruikersdeel € 2,99 € 2,94 € 3,28 € 3,34 € 3,21 eigenaarsdeel € 3,73 € 3,67 € 4,10 € 4,17 € 4,01 NB: met ingang van 2006 geldt het tarief per € 2.500 in plaats van € 2.268
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
170
De WOZ-waarde op het aanslagbiljet bepaalt de hoogte van de aanslag OZB en RRB. Sinds 1 januari 2007 wordt de WOZ waarde jaarlijks aangepast. Evenals in voorgaande jaren zal de stijging van de WOZ-waarden niet leiden tot een toename van de gemeentelijke belastingopbrengsten, omdat de waardestijging wordt gecompenseerd door een verlaging van de tarieven. b. Rioolheffing Het rioolrecht, dat vanaf 2008 rioolheffing wordt genoemd, is een heffing van en voor de centrale stad die eigenaren van woningen, woonboten en bedrijfspanden betalen voor de aansluiting op het rioolstelsel. Waternet (de fusie van het Waterleidingbedrijf Amsterdam en de Dienst Waterbeheer en Riolering) is verantwoordelijk voor de riolering. Het rioolrecht wordt geheven per zelfstandige woning of bedrijfspand, grootte is niet van belang. Het tarief bedraagt in 2008 € 131,93 (in 2007 € 115,42). c. Watergeld Waternet levert drinkwater aan alle huishoudens in Amsterdam en aangrenzende gemeenten. Gefaseerd krijgt elk huishouden in Amsterdam een watermeter, zodat betaald gaat worden voor het werkelijke waterverbruik. Dit is eerlijker en stimuleert eveneens waterbesparing. Huishoudens die nog geen watermeter hebben betalen volgens het eenhedentarief. Als eenheid geldt een vertrek van 6 m2 of groter, een keuken, een tuin groter dan 65 m2, een badkuip en een garage. Waternet brengt maximaal negen eenheden in rekening. Het tarief vanaf 1 juli 2008 bedraagt € 43,82 per eenheid per jaar. Dit bedrag is exclusief 6% BTW en de belasting op drinkwater (BOL) van € 0,151 per m³. Er worden maximaal 9 eenheden per woning in rekening gebracht. Men betaalt watergeld vooraf. Het watergeld wordt indirect aan Waternet via de woningbouwvereniging of woningbeheerder betaald. Voor woningen met een watermeter bedraagt het tarief vanaf 1 januari 2008 € 44,37 vastrecht per jaar en € 1,33 per 1.000 liter. Beide bedragen zijn exclusief waterbelasting en BTW. d. Hondenbelasting Iedereen die één of meer hond(en) in Amsterdam houdt, is belastingplichtig. Voor honden die uitsluitend dienen om blinden te geleiden of lichamelijk gehandicapten bij te staan, hoeft geen belasting te worden betaald. Sinds 1999 heeft iedere hondenbezitter een nieuwe duurzame hondenpenning ontvangen, deze dient voor retournering van zoekgeraakte honden en meer doeltreffende belastingheffing. De hondenbelasting wordt geheven en behouden door de centrale stad. Tarieven Hondenbelasting 2005 2006 2007 2008 Per hond per jaar € 91,80 € 93,00 € 94,68 € 96,34 Kenneltarief per jaar € 349,03 € 353,50 € 360,00 € 366,30
e. Toeristenbelasting Toeristenbelasting wordt geheven ter zake van het houden van verblijf met overnachten binnen de gemeente tegen vergoeding. Het gaat daarbij voornamelijk om hotels, pensions, appartementen en kampeeronderkomens. Het tarief bedraagt een percentage van de vergoeding voor de overnachting, vanaf 2002 is dit 5%. Deze belasting wordt geheven en volledig behouden door de centrale stad. f. Binnenhavengeld De dienst Binnenwaterbeheer Amsterdam (BBA) bedient de bruggen en sluizen in Amsterdam, houdt toezicht op het water, heft en int het binnenhavengeld voor de plezier- en beroepsvaart en verleent vergunningen voor woon boten en voor evenementen op het water. Het gebied waarin BBA opereert omvat alle wateren binnen de gemeente Amsterdam met uitzondering van de havens en het IJ. De stadsdelen hebben hun eigen bevoegdheden en kunnen diensten van BBA inhuren voor het beheer in hun stadsdeel. Stadsdeel Centrum maakt hier gebruik van. Voor het in gebruik nemen van de openbare ruimte wordt daarnaast liggeld geheven. Dit valt onder de bevoegdheden van het stadsdeel (zie 5.1.2, onder c).. g. Vermakelijkheidsretributie te water De vermakelijkheidsretributie te water gaat uit van het principe dat degenen die tegen betaling amusement, verstrooiing, ontspanning of vermaak op het water aan hun passagiers presenteren, meebetalen aan het onderhoud van de stad Amsterdam. Het tarief bedraagt voor 2009 net als de vier vorige jaren € 0,55 per passagier/bezoeker, voor bijvoorbeeld rondvaartboten. Een gereduceerd tarief van € 0,27 per passagier/ bezoeker geldt voor waterfietsen en stationerende vaartuigen.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
171
5.1.4 Waterschapsbelastingen Het centrum valt onder het hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht, waarvan de taken worden uitgevoerd door Waternet. Inwoners van het hoogheemraadschap hebben te maken met verschillende waterschapsbelastingen: verontreinigingsheffing, ingezetenenomslag en omslag gebouwd en ongebouwd voor eigenaren. Verontreinigingsheffing Alle huishoudens en bedrijven die in het gebied van het hoogheemraadschap afvalwater lozen, betalen jaarlijks verontreinigingsheffing. Het maakt daarbij niet uit of het afvalwater in de riolering of direct op het oppervlaktewater wordt geloosd. Ingezetenenomslag De ingezetenenomslag wordt geheven voor het onderhoud aan dijken en het beheersen van het waterpeil. Bij deze aanslag gaat het om bewoners van woonruimten zoals huizen, woonboten en wooncaravans. Het aantal bewoners en de waarde van de woonruimte hebben geen invloed op de hoogte van de aanslag. Omslag gebouwd en ongebouwd voor eigenaren Ook de omslag gebouwd en ongebouwd wordt geheven voor het onderhoud aan dijken en het beheersen van het waterpeil. Deze heffing is voor eigenaren. Eigenaren van gebouwde onroerende goederen zoals gebouwen, huizen (met tuin), kantoren en bedrijven krijgen een aanslag voor de omslag gebouwd. Eigenaren van onbebouwde grond betalen de omslag ongebouwd. Landbouwgrond, sportvelden en natuurgebieden kunnen hieronder vallen. De tarieven verschillen per gebied. De waardestijging van de WOZ-beschikkingen heeft geleid tot een evenredige daling van de WOZ afhankelijke tarieven, zoals ook de omslag gebouwd. De tariefsontwikkeling van de afgelopen jaren staat in navolgende tabel opgenomen. Omslag voor eigenaren Tarieven Waterschapsbelastingen 2004 2005 2006 2007 2008 Verontreinigingsheffing Eenpersoonshuishouden € 54,00 € 55,80 € 58,08 € 60,48 € 63,00 Meerpersoonshuishouden € 162,00 € 167,40 € 174,24 € 181,44 € 189,00 Ingezetenenomslag € 22,31 € 30,79 € 35,52 € 39,08 € 42,47 Omslag voor eigenaren gebouwd per € 2.500 waarde € 0,18 € 0,13 € 0,14 € 0,17 € 0,17 ongebouwd per hectare € 6,39 € 13,31 € 14,66 € 16,50 € 18,45
5.1.5 Kwijtschelding Gemeenten kunnen – met inachtneming van de Invorderingswet 1990 – kwijtschelding verlenen van gemeentelijke heffingen. Daarbij gaat het met name om de woonlasten heffingen OZB, rioolrecht en afvalstoffenheffing. De meerderheid van de gemeenten en waterschappen voert een (vorm van) kwijtscheldingsbeleid. Ook in Amsterdam komen personen met een inkomen op bijstandsniveau, die niet beschikken over vermogen, in aanmerking voor kwijtschelding van de afvalstoffenheffing door het stadsdeelbestuur. Dit geldt eveneens voor de verontreinigingsheffing en ingezetenenomslag die door het waterschap wordt geïnd en de OZB/RRB die door de centrale stad wordt geïnd. Voor de kwijtschelding van de afvalstoffenheffing wordt in heel Amsterdam een gelijke solidariteitsbijdrage in de tarieven verwerkt. Dit dient ter dekking van de gederfde inkomsten als gevolg van de kwijtschelding. De gemeenteraad bepaalt de hoogte van de bijdrage en vult de gederfde inkomsten die niet gedekt worden uit de solidariteitsbijdrage aan. De voorlopige solidariteitsbijdrage ten behoeve van de kwijtschelding bedroeg voor het heffingsjaar 2008 € 33,84 voor een meerpersoonshuishouden.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
172
5.1.6 Woonlastendruk ontwikkeling Hieronder volgt een overzicht van de lastendruk bij één- en meerpersoonshuishoudens bij bewoning van een eigen huis. Het betreft hier een overzicht waarin ook heffingen van de centrale stad en het waterschap worden getoond, teneinde een overzicht te verstrekken van de belangrijkste woonlasten in Centrum en eveneens om een vergelijking met overige gemeenten te kunnen maken. Voor huurders geldt in het algemeen dat bijvoorbeeld het OZB-eigenaarsdeel en watergeld door de huiseigenaar wordt voldaan. Deze berekent op zijn beurt de kosten al dan niet door aan de huurder. Van onderstaande heffingen wordt alleen de afvalstoffenheffing door het stadsdeel bepaald. Overzicht woonlastendruk 2005-2008 Eénpersoonshuishouden Meerpersoonshuishouden 2005 2006 2007 2008 2005 2006 2007 2008 Afvalstoffenheffing 192,00 205,20 209,76 212,52 256,20 273,60 279,72 283,32 Onroerende zaakbelasting1 -gebruikersdeel 153,13 0,00 0,00 0,00 153,13 0,00 0,00 0,00 -eigenaarsdeel 190,41 193,28 196,90 176,54 190,41 193,28 196,9 176,54 Rioolrechten 107,49 110,19 115,42 131,93 107,49 110,19 115,42 131,93 Verontreinigingsheffing 55,80 58,08 60,48 63,00 167,40 174,24 181,44 189,00 Ingezetenen omslag 30,79 35,52 39,08 42,47 30,79 35,52 39,08 42,47 Omslag gebouwd v. eig. 17,31 18,64 20,54 18,45 17,31 18,64 20,54 18,45 Watergeld2 110,24 110,70 113,92 119,48 165,52 166,22 170,80 179,04 Totaal 857,17 731,61 756,10 764,39 1.088,25 971,69 1003,90 1020,75 5,2% -14,6% 3,3% 1,1% 5,2% -10,7% 3,3% 1,7% 1 Per 1 januari 2006 betalen gebruikers/ huurders van woningen geen OZB meer. Per 1 januari 2006 is `daarnaast de rekeneenheid gewijzigd van € 2.268 naar € 2.500. Per ingang van 1 januari 2008 geldt een nieuwe WOZ-waarde, met als waardepeildatum 1 januari 2007. De vorige gemiddelde WOZ-waarde gold voor 2007 en was gebaseerd op de waardepeildatum 1 januari 2005. De gemiddelde WOZ-waarde naar de waardepeildatum 1 januari 2007 van het WOZ-areaal in stadsdeel Centrum bedraagt € 304.387. 2 Bij driekamerwoning met een keuken, excl. belasting (vier eenheden) o.b.v indirecte afdracht (geen eigen watermeter).
5.1.7 Kostendekkendheid heffingen In 2004 en 2005 hebben uitgebreide onderzoeken naar de kostendekkendheid van heffingen plaatsgevonden. Op 24 juni 2004 heeft de deelraad kennisgenomen van Nota inzake de kostendekkendheid van de heffingen Vervolgens hebben in 2005 vervolgonderzoeken plaatsgevonden, welke in de raadscommissies Algemene Zaken (april en juni 2005) en Bouwen en Wonen (juni 2005) zijn behandeld. Uit de vervolgonderzoeken bleek dat de kostendekkendheid op een groot aantal fronten is verbeterd. Dit is bereikt door zowel kosten te verlagen als door opbrengsten te verhogen. De geraamde kostendekkendheid van de heffingen voor 2009 is in onderstaande tabel opgenomen. Voor de meeste tarieven geldt dat het niveau van kostendekkendheid redelijk benaderd wordt. Voor een aantal categorieën geldt echter dat dit niet of nog niet haalbaar is. De kostendekkendheid van de leges is ten opzichte van de begroting 2008 (83%) afgenomen. Dit heeft een aantal oorzaken. Het beeld wordt enerzijds geflatteerd door het feit dat het proces van de uniformering nog in de ontwikkelingsfase verkeert en voor de opstelling van de begroting 2009 niet is afgerond. In de begroting wordt vooralsnog alleen uitgegaan van een nominale verhoging (bij marktzaken bovennominaal) van de opbrengsten. Anderzijds is al wel een start gemaakt met het inregelen van de uniforme kostentoerekening van de tarieven, waardoor in sommige gevallen de toe te rekenen kosten al stijgen. Tenslotte staan er veel digitaliseringtrajecten voor 2009 gepland waardoor de kosten incidenteel extra stijgen. Verwacht wordt dat de kostendekkendheid van de leges als gevolg van de uniformering zal verbeteren.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
173
Kostendekkendheid van heffingen (bedragen x € 1.000) Toe te rekenen kosten Afvalstoffenheffing 10.128 Reinigingsrecht
4.593
Begroting 2009 Heffings- opbrengsten 9.839
Geraamde kostendekkendheid 97%
4.593
100%
Marktgeld 1.303 1.196 92% Leges 13.161 9.807 74% Huwelijken 619 545 88% Rijbewijzen, paspoorten, uittreksels, etc. 2.998 1.597 53% Totaal Burgerzaken 3.617 2.142 58% Horeca 1.198 639 53% Prostitutie 138 24 17% Totaal Horeca en Prostitutie 1.336 663 50% Bouwaanvragen en gerelateerde vergunn. 6.156 5.429 88% Gebruiksvergunningen/Gebruiksbesluit 311 47 15% Pandenarchief 69 69 100% Totaal Bouwen en Wonen 6.536 5.545 85% Vergunningen Garageverordening 154 72 47% Monumentenvergunningen Vergunningen openbare ruimte Vergunningen Marktzaken Totaal heffingen
137
106
78%
1.028
925
90%
353 29.185
353 25.435
100% 87%
N.B. Zowel de kosten als de baten zijn exclusief de compensabele btw.
Toelichting Burgerzaken Bij Burgerzaken is sprake van een toename van de lasten. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door de nominale ontwikkeling en anderzijds door de prioriteit Verbetering digitale dienstverlening fysieke loketten à € 219.000, waarvan € 191.000 incidenteel en de prioriteit Afkoop verlofdagen à € 40.000 incidenteel. Daarnaast is sprake van een toename van de doorberekening van de huisvestingslasten met € 70.000, ontstaan door de gemeentelijke uniformering van de toerekening van deze lasten, waardoor de huisvestingslasten binnen het stadsdeel anders verdeeld worden. Horeca –en prostitutievergunningen Eén van de categorieën waar kostendekkendheid niet benaderd wordt, betreft de horeca- en prostitutie vergunningen. De kostendekkendheid van deze vergunningen is van 2004 tot en met 2008 geleidelijk afgenomen tot 48%. Dit is ondermeer veroorzaakt door de aanvankelijk nieuwe en hoge kosten voor de Bibobtoets en door het toerekenen van de kosten van controle op vergunningen. Hierdoor is de kosten dekkendheid niet verder gedaald, maar iets gestegen tot afgerond 50%. De tariefsstelling vindt, in het kader van de uniformering van tarieven, inmiddels plaats in stedelijk verband. In de meerjarenraming vanaf 2011 is voor de verbetering van de kostendekkendheid een bedrag van € 200.000 ingeboekt. De kostendekkendheid zal daarmee in de buurt van de 60% komen te liggen. Een verdere verbetering van de kostendekkendheid lijkt op korte termijn niet haalbaar. Bouwgerelateerde vergunningen Begrotingsgewijs kwam de kostendekkendheid van de bouwgerelateerde vergunningen in 2008 uit op afgerond 100%. In de begroting 2009 zijn zowel de kosten als opbrengsten gestegen door twee prioriteiten, uitbreiding afdeling vergunningen bouw en kostenstijging brandweercontract, die uit de heffingen gefinancierd worden.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
174
De stijging van de kosten van de overhead is niet in de begrote legesopbrengst verdisconteerd. Bovendien zijn incidentele prioriteiten voor digitalisering gehonoreerd die gedeeltelijk betrekking hebben op de bouwgerelateerde vergunningen. Hierdoor is de kostendekkendheid gedaald naar 88%. Naar alle waarschijnlijkheid is dit effect in deze omvang éénmalig: de prioriteiten voor digitalisering zijn incidenteel. Zonder de incidentele component van digitalisering zou de kostendekkendheid zijn uitgekomen op 94%. De bouwgerelateerde vergunningen maken ook deel uit van de stedelijke uniformering van tarieven. In 2009 is nog een afwijking van de voorgestelde tarieven mogelijk van 15% boven of onder het stedelijk tarief. Aangezien het werken in een beschermd stadsgezicht ook een kostenverhogend effect op de vergunningverlening met zich meebrengt, zullen de tarieven in stadsdeel Centrum hoger zijn dan het gemiddelde in Amsterdam, doch naar verwachting niet boven de huidige tarieven uitstijgen. Een vergunningsoort die in 2009 extra aandacht verdient is de gebruiksvergunning. Met de invoering van het Gebruiksbesluit (en het afboeken van € 94.000 aan opbrengsten) komt de kostendekkendheid van deze vergunning uit op 15%. Dit is geflatteerd laag. Voor de digitaliseringprojecten wordt in 2009 incidenteel € 95.000 aan de gebruiksvergunningen toegerekend. Bovendien zijn alle kosten van controle van gebruiksvergunningen toegerekend zoals dat in 2008 het geval was. In het kader van het Gebruiksbesluit komt echter 70% van de vergunningplichtige objecten te vervallen. Daar staat echter tegenover dat de controle in het kader van het gebruiksbesluit juist geïntensiveerd wordt. Een exacte toerekening zal bij de begroting 2010 aan de hand van ervaringcijfers kunnen worden opgesteld. Bij de berekening van de kostendekkendheid van de tarieven voor het pandenarchief wordt rekening gehouden met de toerekening van salaris-, overhead-, repro- en bewakingskosten. In de begroting van 2008 waren de indirecte- en bewakingskosten nog niet meegenomen. Hierdoor zijn de toe te rekenen kosten gestegen, maar wordt als gevolg van de gestegen opbrengsten kostendekkendheid bereikt . Garagevergunningen De kostendekkendheid van garagevergunningen is gedaald van 64% in 2008 naar 47% in 2009. Dit wordt veroorzaakt door de herziening van de verordening en de daarmee gepaard gaande verwachting (prioriteit) dat van de opbrengsten € 50.000 moet worden afgeboekt. De kostendekkendheid wordt overigens positief beïnvloed doordat minder kosten (namelijk € 27.000) aan het product zijn toegerekend. Dit komt voort uit de verwachting dat onder de nieuwe verordening (vast te stellen rond de jaarwisseling 2008/2009) niet voor iedere garage een vergunning hoeft te worden aangevraagd. Monumentenvergunningen De monumentenvergunningen vallen voor een groot deel in hetzelfde stramien als de bouwgerelateerde vergunningen, maar kennen ook een categorie die betrekking heeft op de leges uit de monumentensubsidie. Hierdoor worden er ook afwijkende kosten aan toegerekend. De kostendekkendheid in 2009 komt uit op 78%. In 2008 werden de monumentenvergunningen niet als afzonderlijke vergunningsoort gepresenteerd.
5.1.8 Tarieven sportaccommodaties De tarieven voor sportaccommodaties vallen niet onder de heffingen en zijn ook niet begrensd door een maximum van 100% kostendekkendheid. Voor 2006 werden de tarieven nog door het dagelijks bestuur vastgesteld. In 2006 is het beheer van de sportaccommodaties echter overgedragen aan de Stichting Sportbedrijf Amsterdam Centrum (SpACe). Onder dit beheer valt ook de bevoegdheid tot het vaststellen van de tarieven. Daarover is in de afspraken met SpACe vastgelegd dat SpACe het gemeentelijke beleid dient te volgen en ook eventuele afspraken tussen de centrale stad en het stadsdeel Centrum. Het gemeentelijke beleid gaat ervan uit dat bij het vaststellen van de tarieven voor het gebruik van de gemeentelijke basissportvoorzieningen zoveel mogelijk uniformiteit wordt nagestreefd. In het kader van dit beleid verstrekt de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling jaarlijks een advies voor de vaststelling van de tarieven sportaccommodaties. Voor 2009 is het advies de centraalstedelijk tariefstijging van 3,25% te hanteren.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
175
5.2 Weerstandsvermogen 5.2.1 Beoordeling weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is het vermogen van ons stadsdeel om financiële tegenslagen op te vangen. Dit vermogen kan worden bepaald door enerzijds een inventarisatie van risico’s en anderzijds een inventarisatie van de beschikbare middelen om deze risico’s op te vangen. Beleid De wijze waarop ons stadsdeel met dit onderwerp omgaat, is vastgelegd in de nota weerstandsvermogen. Deze nota is door de deelraad vastgesteld op 30 november 2006. De algemene reserve vormt onze belangrijkste capaciteit om tegenvallers op te vangen. In de nota is bepaald dat deze reserve een omvang van € 6 miljoen dient te hebben voor een adequaat niveau van het weerstandsvermogen. Dit bedrag is vastgelegd als de normomvang van de reserve. Verschillen tussen de werkelijke en de normomvang worden betrokken bij de voorstellen van de eerstvolgende begroting. Jaarlijks wordt getoetst of de normomvang nog toereikend is. De normomvang is immers gebaseerd op een momentopname. Naar gelang de actuele risico’s kan de behoefte aan weerstandscapaciteit variëren. Desondanks is afgesproken dat de normomvang gedurende de bestuursperiode niet aan de jaarlijkse toets wordt bijgesteld. Deze afspraak dient ter voorkoming van storende schommelingen in de algemene reserve en daarmee van een storende invloed op onze begrotingen. Enkel als de jaarlijkse toets een grote afwijking laat zien tussen de benodigde capaciteit en de normomvang, wordt deze laatste eventueel bijgesteld. Beoordeling weerstandsvermogen In de Jaarverantwoording 2007 is het weerstandsvermogen beoordeeld aan de hand van de toen geïnventariseerde risico’s. Er is geconstateerd dat de normomvang van de algemene reserve nog steeds volstaat voor een voldoende niveau van de weerstandscapaciteit. Er is geen aanleiding om de normomvang bij te stellen. Het bedrag in de algemene reserve boven de € 6 miljoen wordt betrokken bij de nieuwe voorstellen. Het gaat om een bedrag van € 4,42 miljoen, dat als volgt is berekend. Werkelijke stand algemene reserve aan het begin van 2008 Mutaties in 2008 Bestemming (deel) van het rekeningresultaat 2007 Begrote onttrekking in 2008 Geraamde stand algemene reserve aan het eind van 2008 Normomvang algemene reserve Te betrekken bij de nieuwe voorstellen
8.239.000
+ 4.309.000 -/- 2.132.000 10.415.000 6.000.000 4.415.000
In de berekening is geen rekening gehouden met de in 2008 begrote toevoeging aan de algemene reserve van € 232.000. Deze toevoeging heeft namelijk het karakter van een post onvoorzien en dient om eventuele tegenvallers in 2008 op te vangen. De toevoeging is overigens met ingang van de begroting 2009 vervallen naar aanleiding van een aangenomen motie in de deelraad van 26 juni 2008. Overigens wordt in de begroting 2009 niet het volledige bedrag van € 4,42 miljoen betrokken bij de nieuwe voorstellen. Een bedrag van € 1,26 miljoen wordt onttrokken aan de algemene reserve voor een sluitende begroting. Het overige bedrag is als ruimte opgenomen, verspreid over de begrotingsjaren 2010-2012. De eerstvolgende beoordeling van het weerstandsvermogen vindt plaats in de Jaarverantwoording 2008. De risico’s zullen dan ook worden gekwantificeerd. In de volgende paragraaf zijn de actuele risico’s beschreven.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
176
5.2.2 Risicoparagraaf Programma Bestuur Kosten referendum/burgerinitiatief Lopend In de begroting is geen bedrag opgenomen voor referenda en burgerinitiatieven. Het aantal en het feit of er überhaupt een referendum of burgerinitiatief in enig jaar wordt gehouden, staat vooraf niet vast. Gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens Nieuw Als gevolg van de betreffende wet heeft de dienst Persoonsgegevens tariefwijzigingen voor 2009 aangekondigd. Op moment van schrijven zijn de gevolgen daarvan nog niet volledig te overzien. Tevens wordt er een nieuw systeem ingevoerd voor het ontsluiten van gegevens uit de gemeentelijke basisadministratie. Het is nog niet in te schatten hoeveel extra handelingen dit met zich meebrengt en wat de gevolgen voor de bedrijfsvoering zijn. Grotestedenbeleid vanaf 2010 Nieuw In het kader van het grotestedenbeleid (GSB) ontvangt stadsdeel Centrum ISV-middelen en SIV-middelen (sociaal, integratie, veiligheid). Over de GSB-middelen vanaf 2010 (GSB-IV) wordt op landelijk niveau met het Rijk gediscussieerd. GSB III houdt na 2009 op te bestaan. Het rijk zet in op voortzetting van een stedenbeleid (conform regeerakkoord). Zowel rijk als gemeenten hechten aan voortzetting van samenwerking voor de aanpak van stedelijke problematiek. Hoofdlijnen nieuwe stedenbeleid: ■ Uitvoeren Actieplan wijkaanpak ■ Themagerichte aanpak via partnerschap rijk-lokale partners; ■ Behoud van verworvenheden GSB (decentralisatie); ■ Derde tranche ISV met decentralisatie naar gemeentefonds Betekenis voor Amsterdam: ■ Betrokkenheid rijk bij stedelijke problematiek; ■ Voortzetting van een vorm van stedenbeleid met meer gedecentraliseerde budgetten, maar wel doelgericht; ■ Afspraken op hoofdlijnen, geen gedetailleerde prestatieafspraken; ■ Selectiviteit blijft in zekere mate gehandhaafd (investeren waar nodig): Risico wat betreft de financiële middelen: ■ ISV wordt voortgezet, echter er is mogelijk sprake van halvering per 2012. Dit is echter geen gelopen race. De minister erkent het belang van meerjarige zekerheid en een toereikend budget. Zij zal zich inzetten voor het behoud van het ISV budget op het huidige niveau. De minister vraagt hierbij uitdrukkelijk om de steun van steden; ■ Wegvallen BDU Economie. De vier grote steden (G4) komen met een pleitnotitie inzake het belang van economische investeringen; ■ Afname budgetten SIV. Ook hier komen de steden met een onderbouwing van de doeltreffendheid van investeringen op het terrein van veiligheid en de risico’s wanneer deze budgetten teruglopen. Programma Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling Beheer cultuurpanden Lopend Het stadsdeel heeft gebouwen in beheer van een grootstedelijk of bovenlokaal cultureel kaliber. Er wordt sinds een bestuursopdracht uit 2004 gesproken over de wenselijkheid van het onderbrengen van deze gebouwen bij de centrale stad. De expliciete uitwerking van deze bestuursopdracht is in een stroomversnelling geraakt door de ontwikkelingen rond de positionering van de Beurs van Berlage (overgedragen per 31 december 2007) en het door het College van Burgemeester & Wethouders ingezette beleid vervat onder de noemer “Cultuur onder Dak”. Het dagelijks bestuur had als uitgangspunt dat de feitelijke overdracht van deze panden uiterlijk per 1 januari 2008 een feit had moeten zijn, maar heeft dat op verzoek van de centrale stad verschoven naar 1 januari 2009. Naar verwachting vindt de binnengemeentelijke overdracht van de elf cultuurpanden plaats per 31 december 2008. Het stadsdeel dient in de tussentijd vijf huurcontracten met culturele huurders te vernieuwen.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
177
Onverkort zal het huurbeleid van het stadsdeel (nogmaals) van toepassing worden verklaard en uitgevoerd. Mocht dit om juridische, bestuurlijke of andere redenen op problemen stuiten én de cultuurpanden zijn nog niet overgedragen, dan loopt het stadsdeel in 2009 tenminste € 200.000 aan extra huurinkomsten mis. Dit is namelijk het verschil tussen huidige huurprijshoogte en de vastgestelde beleidshuur van de aan te passen contracten in deze categorie. De inkomstenderving komt ten laste van de begrotingspost exploitatie onroerend goed. Opgave behoud en herstel Lopend In stadsdeel Centrum voldoen, volgens opgave gebaseerd op een kwaliteitsonderzoek in de jaren 1994/1996, circa 3.500 tot 4.000 panden niet aan de kwaliteitseisen van het bouwbesluit. Om deze “slechte voorraad” te verminderen is in het programakkoord 2006 – 2010 de ambitie opgenomen om binnen de lopende bestuursperiode het aantal slechte en matige panden met 1.500 te verminderen. Een daartoe ingestelde projectgroep heeft in 2007 een plan van aanpak opgesteld. Binnen deze projectgroep is vastgesteld dat de resultaten van het globale kwaliteitsonderzoek uit 1994/1996 thans onvoldoende betrouwbaar zijn om op basis hiervan werkprogramma’s voor de komende jaren te destilleren. Op grond van deze conclusie is in 2007 en 2008 een nieuw inventariserend onderzoek gehouden. De verwerking van de gegevens uit deze kwaliteitsmonitor is op dit moment van schrijven (juni 2008) nog niet volledig bekend, maar zal de basis vormen voor de programmering van de aanpak in de komende jaren. Om de aanpak voort te zetten en te intensiveren is in de voorliggende begroting 2009 incidenteel extra geld beschikbaar gesteld voor funderingsonderzoeken, actief aanschrijven en subsidiëring. Dit betreft achtereenvolgens incidentele bijdragen van € 575.000 (algemene middelen en ISV), € 225.000 (algemene middelen) en € 300.000 (ISV). Door een structurele taak op incidentele basis te financieren, bestaat het risico dat de vermindering van het aantal “slechte panden” bij afnemende financiële ruimte (ISV) niet wordt gerealiseerd. Dit levert een financieel risico op voor de doelstelling uit het meetbaar programakkoord 2006 – 2010 en ook voor de aanpak in de jaren daarna. Planschade herziening / vrijstelling bestemmingsplannen Lopend Bestemmingsplan Prinseneiland (herziening 1998) - Bij de herziening van het bestemmingsplan Prinseneiland is de maximale bouwhoogte van een pand verlaagd van 15 naar negen meter. Door deze herziening kon de eigenaresse een voorgenomen uitbreiding van haar pand niet realiseren. De schadeclaim is € 282.615. De claim is ingediend in 2000. De Planschadecommissie adviseerde op 27 mei 2003 om niets uit te betalen omdat er geen sprake van planschade zou zijn. Aansluitend kwam de eigenaresse met met een eigen deskundigenrapport , waarin wordt gesteld dat er wel degelijk planschade wordt geleden. In reactie hierop heeft de Commissie Bouwen en Wonen op 11 februari 2004 om een derde opinie gevraagd. Het verzoek om planschadevergoeding is toen in handen gesteld van de Stichting Advisering Onroerende Zaken. De stichting heeft in februari 2005 haar advies aan het dagelijks bestuur gestuurd. De stichting adviseert de eigenaresse van het pand Prinseneiland 40-42 € 303.000 uit te keren (exclusief wettelijke rente). Dit advies is vervolgens om commentaar naar de planschadecommissie Amsterdam gestuurd, omdat het verschil tussen beide adviseurs wel erg groot is. De planschadecommissie houdt vast aan haar eerdere oordeel dat er geen schade is. De deelraad heeft op 2 maart 2006 het verzoek om planschade –conform het advies van de planschadecommissie – afgewezen. Tegen dit besluit is beroep ingesteld bij de rechtbank. De rechtbank heeft vervolgens advies gevraagd aan de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak (StAB). De StAB acht een schadevergoeding van € 220.000 (exclusief wettelijke rente) redelijk. Van de kant van het stadsdeel is naar aanleiding van het advies van de StAB opgemerkt, dat er enige feitelijke onjuistheden in het rapport van de StAB voorkomen. De rechtbank heeft nu besloten de zitting te hervatten op 8 september 2008. Bestemmingsplan Westelijke Grachtengordel (herziening 2002) ■ De eigenaar van het perceel Keizersgracht 170 heeft op 9 juni 2004 een verzoek om planschade ingediend, die hij zou hebben geleden door de vaststelling van het bestemmingsplan Westelijke Grachtengordel. De planschade wordt begroot op € 69.750. Het verzoek is op 10 februari 2005 om advies in handen gesteld van de Planschadecommissie van de gemeente Amsterdam. De planschadecommissie heeft op 16 mei 2006 een concept-advies uitgebracht, waarin de commissie de schade waardeert op € 25.000. De schadebeoordelingscommissie heeft op 27 augustus 2007 zijn definitieve advies uitgebracht, dat gelijkluidend is aan het concept-advies. De deelraad heeft op 28 augustus 2007 besloten conform dit advies. Verzoeker heeft bezwaar gemaakt tegen dit besluit en stelt thans de planschade op € 50.000. De bezwaarschriftencommissie van de deelraad heeft het bezwaarschrift beoordeeld en zal de deelraad voorstellen het bezwaarschrift ongegrond te verklaren. Het voorstel wordt behandeld in de vergadering van de deelraad 26 juni 2008.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
178
■
De eigenaren van de appartementen Leliegracht 38 I/II en Leliegracht 38 III hebben op 8 september 2004 een verzoek om planschade ingediend, die zij zouden hebben geleden door de vaststelling van het bestemmings plan Westelijke Grachtengordel. De planschade wordt begroot op € 50.000. De planschadecommissie van de gemeente Amsterdam heeft op 16 mei 2006 en concept-advies uitgebracht, waarin de commissie tot het oordeel komt, dat de appartementsrechten van verzoekers niet door de planologische mutaties in waarde zijn gedaald. Op dit conceptadvies is door het dagelijks bestuur op 12 juli 2006 gereageerd. De schade beoordelingscommissie heeft op 27 augustus 2007 zijn defintieve advies uitgebracht dat gelijk is aan het concept-advies. De deelraad heeft op 28 november 2007 besloten conform dit advies en heeft het verzoek om planschade afgewezen. Tegen dit besluit is door verzoekster bezwaar ingediend. De bezwaarschriftencommissie van de deelraad heeft het bezwaarschrift beoordeeld en zal de deelraad voorstellen het bezwaarschrift ongegrond te verklaren. Het voorstel wordt behandeld in de vergadering van de deelraad van 26 juni 2008.
Bestemmingsplan Jordaan (herziening 1999) - De eigenaar van het pand Noordermarkt 10a heeft op 15 augustus 2002 een verzoek om planschade ingediend, die hij zou hebben geleden door de vaststelling van het bestemmingsplan Jordaan 1999. De schade wordt begroot op € 82.066. Dit verzoek is in eerste instantie door de deelraad afgewezen, maar dit besluit is door de rechter vernietigd. De deelraad heeft op 26 januari 2006 besloten het verzoek om planschade – conform de uitspraak van de rechtbank - om advies in handen te stellen van de planschadecommissie. Dit is op 7 maart 2006 gebeurd. Het wachten is op het conceptadvies van de planschadecommissie. Vrijstelling artikel 19, lid 1 WRO t.b.v. de uitbreiding Stadsschouwburg - Op 12 augustus 2005 heeft de eigenaar van het appartement Leidsegracht 115 sous een verzoek om planschade ingediend, voor de schade die hij zou hebben geleden door het verlenen van vrijstelling ex artikel 19, lid 1 Wet RO ten behoeve van de uitbreiding van de Stadsschouwburg. Bij dit verzoek is geen schade begroot. Het verzoek is op 21 maart 2006 om advies naar de planschadecommissie gezonden. De planschadecommissie heeft op 2 april 2008 een ontwerprapport uitgebracht, waarin de commissie tot de conclusie komt dat er geen sprake is van schade in de zin van art. 49 Wet RO. Gebruiksbesluit Afgerond Door de invoering van het gebruiksbesluit nemen de legesinkomsten uit de gebruiksvergunning af. In de voorliggende begroting 2009 is als structurele prioriteit voor het afboeken van deze leges € 94.000 vrijgemaakt. Het risico is daarmee afgewikkeld. Sanering Groenmarktkade-Appeltjesmarkt Lopend Vroeger heeft op de Appeltjesmarkt een gasfabriek gestaan. De bodemvervuiling die daardoor is ontstaan moet gesaneerd worden. De centrale stad heeft toegezegd dat alle locaties in Amsterdam waar een gasfabriek voor bodem verontreiniging heeft gezorgd ( Westergasfabriek, Oostergasfabriek en Appeltjesmarkt) voor het jaar 2016 zijn gesaneerd. De centrale stad (2/3) zal de sanering samen met het Rijk (1/3) betalen. Vooruitlopend moet het profiel van de vervuiling worden bepaald en moet een plan van aanpak worden gemaakt en een kostenraming. In september 2008 is door het Dienst Milieu en Bouwtoezicht (DMB) een claim bij de centrale stad en het Rijk neergelegd. Nadat beide partijen zich bereid verklaard hebben de kosten op zich te nemen, kan gestart worden met de voorbereiding en uitvoering in de periode 2010-1015. Voor onderzoek, plan van aanpak en kostenraming is reeds € 330.000 gereserveerd en ondergebracht in de begroting van de DMB. Naar verwachting is dit voldoende om alle voorbereidingskosten te dekken. Overschrijding van die kosten is echter niet uitgesloten. Vooralsnog zullen de onderzoekskosten en de kosten van een plan van aanpak voorgefinancierd moeten worden door het stadsdeel. Trekkingsrecht op de € 330.000 ontstaat als begonnen wordt met de sanering. De Groenmarkt kan vooruitlopend op de grote sanering van de Appeltjesmarkt reeds gesaneerd worden. Sanering van de Groenmarkt op korte termijn is noodzakelijk omdat op deze locatie de tijdelijke huisvesting van bejaardenhuis Bernardus gepland is. De sanering van de Groenmarktkade kan worden gezien als start van de sanering van het totale gebied. De Grondbank (van het Ontwikkelingsbedrijf) neemt naar verwachting de kosten ad € 1.800.000 van deze sanering voor zijn rekening onder voorwaarde dat de kosten opgenomen worden in een nieuwe grondexploitatie herontwikkeling Groenmarkt. Het is de bedoeling om op korte termijn voor deze locatie een stedenbouwkundig plan en een Grondexploitatie te maken. Mocht de grondexploitatie niet worden goedgekeurd dan is het niet mogelijk om de saneringskosten onder te brengen in de stelpost Bodemsanering van de centrale stad en zal het stadsdeel voor de keuze komen te staan om de sanering al of niet voorlopig voor eigen rekening te nemen zodat de tijdelijke huisvesting van Bernardus gerealiseerd kan worden. Voor zover nu kan worden overzien, bedraagt het risico maximaal € 2.100.000 plus rente, minus de netto huuropbrengst van de grond die wordt verhuurd in het kader van de tijdelijke huisvesting Bernardus.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
179
Eerste controle na verlening bouwvergunningen Lopend Met het vaststellen van een nieuw handboek reserves en voorzieningen in 2007, zijn de spelregels veranderd om te onttrekken of te doteren aan de egalisatievoorziening leges. Werd voorheen geëgaliseerd op basis van het gerealiseerde saldo versus het begrote saldo, na vaststelling van het nieuwe handboek wordt nog uitsluitend geëgaliseerd op basis van het gerealiseerde saldo. Als gevolg van deze nieuwe systematiek is de voorziening per ultimo 2007 volledig onttrokken. Hierdoor is specifiek bij de bouwvergunningen (en in mindere mate bij de horecavergunningen) een financieel probleem ontstaan. In de berekening van de bouwleges is namelijk een component opgenomen voor eerste controle van het bouwwerk. Dit bedrag wordt door middel van de leges in rekening gebracht, maar de daadwerkelijke controle vindt pas achteraf plaats (bij grote bouwwerken meer dan een jaar later). Op jaarbasis is met de eerste controle van bouwwerken een bedrag van ruim € 1,1 miljoen gemoeid. Tot 2007 bestond hiervoor dekking uit de egalisatievoorziening leges. Deze dekking bestaat inmiddels niet meer. Tekorten die zich in deze context gaan voordoen, zullen dus ten laste van de algemene middelen afgewikkeld moeten worden. Voordracht grachtengordel voor Unesco Werelderfgoedlijst Nieuw Met de voordracht voor de Unesco Werelderfgoedlijst neemt de gemeente Amsterdam (centrale stad en stadsdeel Centrum) de verantwoordelijkheid op zich de grachtengordel voor toekomstige generaties te behouden en te beschermen. Dit betekent dat bij iedere verandering aan deze grachtengordel de gevolgen getoetst moeten worden. Daarbij gaat het om het behoud van de stedenbouwkundige structuur, een zorgvuldig beheer van de openbare ruimte en een zorgvuldige omgang met de bebouwing. Dit geldt ook voor het beschermde stadsgezicht van de binnenstad, dat is aangemerkt als een zogenaamde bufferzone. Het behoud van dit werelderfgoed dient daartoe in relevante beleidsdocumenten, verordeningen en bestemmingsplannen van het stadsdeel en de centrale stad te worden opgenomen. Daarnaast dient de staat van het werelderfgoed voortdurend gemonitord te worden. De financiële implicaties zijn nog niet duidelijk. Om daarover meer duidelijkheid te krijgen zullen twee haalbaarheidsonderzoeken worden gedaan. Het betreft een onderzoek naar de oprichting van een Bureau Werelderfgoed en van een Heritage Center. Door Unesco kunnen (ongewenste) ontwikkelingen ten aanzien van de grachtengordel niet worden tegenhouden. Het behoud is de verantwoordelijkheid van Nederland als lidstaat en de gemeente Amsterdam zelf. Ernstige bedreigingen van werelderfgoed kunnen wel leiden tot een vermelding op de List of World Heritage in Danger door het Werelderfgoedcomité. Programma Welzijn, zorg, sport en diversiteit Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) Lopend Per 1 januari 2007 is de Wmo gefaseerd ingevoerd. Als gevolg van invoering van die wet worden taken overgeheveld van het rijk naar de gemeente. Een aantal taken en bijbehorende budgetten zijn reeds door de centrale stad overgedragen aan het stadsdeel. Maar er zijn nog een aantal taken in het sociale domein dat nog moet worden overgedragen, zoals de aanpak voor de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg en het mantelzorg- en vrijwilligersbeleid. Het is nog niet duidelijk welke budgetten hiermee zijn gemoeid. Programma maatschappelijke investeringen - Huis van de Buurt Lopend Voor de investering in het Huis van de Buurt wordt bij de centrale stad een aanvraag gedaan in het kader van het Meerjarig investeringsprogramma sociale accommodaties (MIPSA) van de centrale stad. Eén pand voor het Huis van de Buurt voldoet waarschijnlijk niet aan de criteria van het MIPSA, waardoor het risico van een tekort in de dekking bestaat. In dat geval kan de uitvoering van de plannen voor het Huis van de Buurt worden vertraagd en dienen alternatieve financieringsbronnen te worden gezocht. Marnix Lopend De huurder van het pand heeft gebreken geconstateerd welke naar de mening van het stadsdeel onder de garantie door de aannemer vallen. Als de aannemer in rechte kan aantonen dat het niet onder de garantiebepalingen valt, is er sprake van een extra last. Sociaal domein 80-20 Nieuw Binnen het sociaal domein wordt in Amsterdam gelijkvormigheid nagestreefd. Het voornemen is 80% van het sociaal domein op gelijk niveau te stellen binnen de gehele stad. De stadsdelen kunnen 20% naar eigen idee en beleid invullen. Over de invulling van de 80% is nog geen overeenstemming bereikt en dit kan een mogelijk risico met zich meebrengen.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
180
Programma Water Woonbootverplaatsingen derde fase uitbreiding Artis Lopend Het dagelijks bestuur maakt in opdracht van de centrale stad een Stedenbouwkundig Programma van Eisen voor de derde fase uitbreiding Artis (het huidige parkeerterrein). Onderdeel van de projectopdracht is tevens het verplaatsen van de elf woonboten aan het Entrepotdok. Het verplaatsen van deze woonboten is noodzakelijk om de derde fase uitbreiding mogelijk te maken. Het dagelijks bestuur onderzoekt hiervoor de mogelijkheden en de kosten. Voor de verplaatsing zijn centraalstedelijk geen gelden gereserveerd. Het dagelijks bestuur heeft daarom een brief gestuurd aan de centrale stad met het verzoek tot financiering hiervan, gezien de subsidierelatie van de centrale stad met Artis. Mocht de centrale stad het verzoek niet honoreren, dan zou Artis het stadsdeel hierop aan kunnen spreken. In hoeverre dit een risico voor de begroting van het stadsdeel is, is op dit moment nog moeilijk te schatten. Schadeclaims uitvoering Visie op het Water Lopend Bij de uitvoering van de Visie op het Water van de binnenstad loopt het stadsdeel risico verwikkelt te raken in juridische procedures, die schadeclaims tot gevolg kunnen hebben. Programma Onderwijs en jeugd Redesign leerplicht Afgerond In het kader van de redesign leerplicht wordt de leerplichtfunctie centraal aangestuurd en ondergebracht in een centraal bureau leerplicht. Dit heeft tot gevolg dat de leerplichtambtenaren naar het stedelijke centraal bureau zullen worden gedetacheerd. Met de stadsdelen worden afspraken gemaakt over de uitvoering van de leerplichtfunctie. De stadsdelen blijven wel verantwoordelijk voor het leveren van voldoende formatie leerplicht, overeenkomstig de norm van de vereniging van leerplichtambtenaren. Stadsdeel Centrum voldoet aan die norm. Op grond van recente informatie blijkt echter dat de kosten voor management en administratie niet zijn meegenomen in het proces. De totale kosten van deze operatie - de totale leerplichtformatie inclusief management en administratie – waren lange tijd nog niet duidelijk voor het stadsdeel. Uit nader onderzoek blijkt dat de financiele gevolgen betrekking beperkt zijn. Programma Verkeer en parkeren Omgevingsmanagement Lopend In verband met de werkzaamheden aan de Noord/Zuidlijn, Stationseiland en het Oosterdokseiland worden door het dagelijks bestuur omgevingsmanagers ingezet om de werkzaamheden die betrekking hebben op de openbare ruimte in goede banen te leiden, om de overlast voor bewoners, bedrijven en bezoekers zo klein mogelijk te houden. Net als bij Omgevingsmanagement komt ook het beheer van de openbare ruimte t.a.v. “schoon” rond de Noord/Zuidlijn onder druk te staan. Indien de opdracht voor extra inzet van personeel sterk afneemt of zelfs vervalt, kan het huidige kwaliteitsniveau niet meer worden gewaarborgd. Het risico betreft de continuïteit voor 2009 en de daaropvolgende jaren. Passagiersterminal Amsterdam (PTA) Lopend De bouw van de PTA zou voldoende parkeergelegenheid gaan bieden voor de touringcars. Het dagelijks bestuur heeft een financiële bijdrage van € 907.560 geleverd. Inmiddels is gebleken dat de oorspronkelijke plannen niet worden geëffectueerd. Voorlopig zijn er tijdelijke parkeervoorzieningen getroffen tot 2008. Na 2008 dient de bouw van de PTA geheel klaar te zijn waardoor het parkeerprobleem voor touringcars opgelost zou moeten zijn. Het risico blijft bestaan dat de bouw van de PTA uitloopt. Haven Amsterdam heeft in de loop van 2007 het stadsdeel Centrum een brief gestuurd waaruit naar voren is gekomen dat het stadsdeel nog een tweede financiële bijdrage van € 794.115 zou dienen te leveren uit het parkeerfonds Binnenstad 2000. Dit is in de besluitvorming van de dienst Binnenstad 2000 evenwel niet terug te vinden. Positionering dienst Stadstoezicht Lopend Het gezamenlijke besluit van centrale stad en stadsdelen over de herpositionering van de dienst Stadstoezicht, houdt in dat de parkeerhandhaving per 1 januari 2009 zal worden ondergebracht in een overheids-BV en daarna (het voornemen is per 1 januari 2011) zal worden geprivatiseerd. De invoering van een marktconforme CAO en het doorvoeren van een technologie-impuls, waardoor het aantal parkeerhandhavers fors zal worden verminderd, brengt frictiekosten met zich mee. Deze zijn berekend op totaal € 41 miljoen. Het positieve resultaat van deze maatregelen is berekend op € 10 miljoen per jaar vanaf 2011. De frictiekosten en de resultaatsverbetering zullen 50-50 worden
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
181
verdeeld tussen centrale stad en stadsdelen. De verdeling tussen de stadsdelen onderling is inmiddels bepaald. De frictiekosten laten zich nu beter overzien dan de resultaatsverbetering die op langere termijn moet worden behaald. Hierin schuilt dus een risico. Overname delen van het Hoofdnet Auto Lopend In het Beleidskader Hoofdnetten is een nieuw Hoofdnet Auto bepaald. Het ligt in de bedoeling om in 2008 de overdracht van wegen uit het Hoofdnet Auto uit te voeren. De volgende wegen worden overgedragen aan het stadsdeel: ■ Rozengracht ■ Raadhuisstraat ■ Vijzelgracht/Vijzelstraat ■ Haarlemmer Houttuinen ■ Amstel ■ Waterlooplein Het areaal van het stadsdeel wordt dan uitgebreid met 90.000 m2. Het risico is dat deze wegen worden overgedragen, alvorens er concrete afspraken zijn gemaakt met de dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer over meekomende budgetten voor onderhoud en herinrichting van de wegen gerelateerd aan de afschrijvingstermijnen van de desbetreffende wegvakken. Programma Inrichting en beheer openbare ruimte Handboek Beheer en onderhoud openbare ruimte Lopend Als het stadsdeel de openbare ruimte, zoals die door de centrale stad is overgedragen, wil brengen op het ‘basisniveau’ uit het Handboek Beheer en Onderhoud is een totale investering van circa € 30 miljoen nodig. Dit geld heeft het stadsdeel niet. Inrichting Rode Loper na aanleg Noord/Zuidlijn Lopend Het dagelijks bestuur is in het begrotingsjaar 2005, met instemming van de raad, begonnen om zeven jaar lang uit de parkeergelden een spaarpot op te bouwen van € 1 miljoen per jaar om bij te dragen aan de allure die de as centraal station-Weteringcircuit verdient. Daarnaast zal van de centrale stad een aanzienlijke bijdrage moeten komen om daadwerkelijk tot kwalitatief hoogwaardige herinrichting over de gaan. Daartoe is de motie Flos aangenomen in de gemeenteraad en zijn toezeggingen gedaan. Declaratie UNA-gelden Reguliersbreestraat, Reguliersdwarsstraat en omgeving Lopend Het stadsdeel heeft van de dienst Ruimtelijke Ordening (DRO) een opdracht gekregen om bovenstaand project uit te voeren met de UNA-gelden als cofinanciering. DRO is beheerder van de UNA-gelden. Eind november 2004 moest de declaratie met bijbehorende accountantsverklaring opgesteld zijn. Over het niet halen van deze termijn is regelmatig overleg geweest tussen DRO en stadsdeel Centrum. In die periode is er ook een brief uitgegaan, waarbij aangegeven werd door dat een deel van het UNA-budget kon vrijvallen, als gevolg van het niet doorgaan van een van de deelprojecten (Amstelbogen). Per abuis is door DRO tevens het deel wat nog betrekking had op de declaratie van het project Reguliersbreestraat, Reguliersdwarsstraat en omgeving in de vrijval meegenomen. Het stadsdeel heeft een voorschotnota van 50% uitgekeerd gekregen. De eindfactuur wordt nu niet door DRO betaald, omdat DRO niet meer over het toegekende budget beschikt. Het stadsdeel gaat de vordering voorleggen aan de Commissie binnengemeentelijke vorderingen, die een bindende uitspraak zal doen voor het stadsdeel en DRO. Het risico bedraagt maximaal € 461.898 en minimaal € 0. Rechtszaak Versatel over tarieven dichtstratingen Lopend Op 6 december 2006 is de gemeente Amsterdam door Versatel voor het gerecht gedaagd. Versatel beschuldigt de gemeente niet te handelen conform de telecommunicatie wet bij het verlenen van instemming om te mogen werken in de openbare ruimte en vervolgens dat de hersteltarieven die de gemeente Amsterdam hanteert niet marktconform zijn. Samen met de dienst IVV hebben we Nauta Dutilh ingeschakeld om dit aan te vechten. Vooralsnog ziet het er gunstig uit voor de gemeente Amsterdam maar indien de rechter Versatel in het gelijk stelt kan dit vergaande gevolgen hebben voor ons stadsdeel. Dit omdat Versatel de betaalde facturen met terugwerkende kracht vanaf 2005 kan terug vorderen.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
182
Werkgelegenheidsproject Dienst Werk en Inkomen Lopend Al jaren biedt het stadsdeel gelegenheid aan langdurig werklozen om zich binnen de afdeling Reiniging te ontwikkelen. De laatste jaren was dat binnen een contract met Maatwerk, later Pantar. Het stadsdeel bood een opleidingstraject van twee jaar waarin verschillende vaardigheden werden ontwikkeld. Het project was kostendekkend, de deelname varieerde van ca. 60 tot 100 personen per jaar. Tijdens de opleiding waren deelnemers ook deels productief. Het contract liep af op 31 december 2006. Met de Dienst Werk en Inkomen is een voortzetting van deze activiteit in afgeslankte vorm overeen gekomen. Er kunnen nu maximaal 25 deelnemers gelijktijdig in opleiding zijn. Er is bij de Reiniging een afdeling op leidingen ingericht ten behoeve van begeleiding, materiaal en materieel. Veel van de kosten van deze afdeling betreffen vaste kosten. Met DWI is afgesproken dat wordt afgerekend op basis van werkelijk gemaakte kosten. Het risico: er is niet of nauwelijks instroom in het project. Dat betekent dat er wel kosten worden gemaakt maar dat er geen deelnemers worden opgeleid. Het risico zit erin dat DWI niet tot vergoeding van deze kosten wil overgaan als er geen of nauwelijks deelnemers zijn opgeleid. Een tweede risico is dat er ook geen deelnemers beschikbaar zijn om tijdens de opleiding in de processen in te zetten. (training on the job) Beide risico’s kunnen incidenteel worden opgevangen uit de bestemde reserve die is ingesteld om de gevolgen van het wegvallen van gesubsidieerde arbeid op te vangen, maar dat zal niet structureel kunnen. Omzetkorting Afval Energie Bedrijf Lopend Jaarlijks verstrekt het Afval Energiebedrijf (AEB) een omzetkorting aan de stadsdelen. Begin 2008 berichtte het AEB dat er een lagere omzetkorting over 2007 zal worden gegeven. Voor de stadsdelen was dit een laat en onaangenaam bericht. Er is dan ook bezwaar gemaakt. Tussen AEB en de stadsdelen is nog geen overeenstemming bereikt over de hoogte van de omzetkorting. De lagere omzetkorting is niet verwerkt in de jaarrekening 2007. De korting wordt namelijk pas verrekend in de tariefstelling van het volgende jaar. De omzetkorting 2007 is dus in de begroting 2008 verwerkt. Dit risico kan zich op dezelfde manier ook in 2009 voordoen. Programma Monumenten Rijkssubsidiëring van monumenten Afgerond Op voorstel van stadsdeel Centrum heeft het College van Burgemeester & Wethouders op 27 mei 2008 besloten om ter compensatie van vervallen rijkssubsidie voor monumenten, een bedrag van € 1.177.299 toe te kennen aan de NV Stadsherstel. Het risico en eventuele gevolgschade voor het stadsdeel is hiermee afgewikkeld. Subsidie Saskiahuis Lopend In februari 1996 is een subsidieaanvraag voor het Saskiahuis ingediend. In december 1998 is op basis van de Subsidieverordening Stadsvernieuwing 1994 een bijdrage van ƒ 661.539 toegekend. Tegen de vaststelling van de subsidiabele kosten, als grondslag voor het subsidiebedrag, is destijds bezwaar gemaakt en opnieuw vastgesteld op ƒ 2.021.876. In de daaropvolgende bezwaar- ,beroeps- en hoger beroepsprocedure is de gemeente aangezegd opnieuw te beslissen op het oorspronkelijke bezwaar. Tijdens de verschillende procedures zijn de subsidiabele kosten telkens verhoogd in het voordeel van de aanvrager. Tegen de laatste uitspraak van de rechtbank is de aanvrager wederom in beroep gegaan. Als dit hoger beroep wordt toegekend, zal een vaststellingsbeschikking verleend moeten worden voor een extra bedrag van maximaal € 200.000. Het is op dit moment niet duidelijk door welk gemeentelijk onderdeel en uit welke begrotingspost een eventueel benodigd extra bedrag gefinancierd zal worden. Bedrijfsvoering Servicehuis Personeel Lopend Sinds 5 juli 2006 is het Servicehuis Personeel (SHP) gestart met een Shared Service Center op het gebied van personeel en organisatie, waaraan alle diensten en stadsdelen deelnemen. Om tot de gewenste efficiencywinst te komen, zal in vergaande mate geautomatiseerde systemen worden ingevoerd. Dit heeft een bezuiniging op het personeel van het stadsdeel tot gevolg. Naar verwachting zal dit vanaf 2010 resulteren in een beperkte kostenbesparing voor het stadsdeel. Een dergelijk groot project met een omvangrijke ICT component brengt ondanks de voorzichtige businesscase- echter een mogelijk financieel risico met zich mee. Dit betreft met name een stijging van het SHP tarief, onvoorziene kosten in de vorm van maatwerk en de inzet van extra capaciteit voor medewerkers bij de Reiniging, die geen computer tot hun beschikking hebben.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
183
WW-rechten Lopend Als gevolg van het terugdringen van de inhuur van externen en de wens om tijdelijke projecten, zoals huisvesting, door eigen personeel uit te laten voeren, loopt het stadsdeel het risico om op de middellange termijn geconfronteerd te worden met hogere kosten voor WW uitkeringen. Hier komt nog bij dat per 1 juli 2008 de bovenwettelijke WW uitkering is gewijzigd in duur en hoogte. Het stadsdeel is zelf risicodrager. Het risico wordt overigens wel kleiner door een aantrekkende economie. De kans om een andere baan te vinden in een krappe arbeidsmarkt is dan groter. FPU en FWS Lopend Medewerkers, die geboren zijn voor 1 januari 1950, kunnen gebruik maken van het overgangsrecht voor de Flexibele Pensioen Uitkering (FPU) en de Functionele Werktijd Stop (FWS). Beide regelingen voor vervroegde uittreding zijn per 1 januari 2006 vervangen door de levensloopregeling. In theorie kunnen ca. 107 medewerkers nog gebruik maken van de overgangsregeling FPU. Het is vooraf niet duidelijk hoeveel mensen daadwerkelijk van de overgangsregeling gebruik gaan maken en wat het beslag op de algemene middelen zal zijn. De ca. 17 medewerkers (stratenmakers), die nu nog recht hebben om gebruik te kunnen maken van de FWS regeling, vallen niet onder het overgangsrecht (na 1950 geboren). Dat betekent, dat er een strafheffing loonbelasting van 26% (oplopend naar 52% in 2011) wordt berekend over het fiscale loon dat de stratenmakers op grond van de regeling ontvangen. Er zijn in 2008 ca. acht medewerkers voor wie de strafheffing van toepassing is. Omdat de FPU-regeling is weggevallen zal het stadsdeel ook voor de periode van 62 tot 65 jaar de loonkosten moeten doorbetalen voor de medewerkers die gebruik gaan maken van de FWS regeling. Er wordt in overleg met de vakbonden bekeken op welke manier een mouw gepast kan worden aan het gat dat het afschaffen van de FPU slaat in deze FWS regeling. Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) Afgerond Met ingang van 2006 is de WIA van kracht. Bij dit nieuwe arbeidsongeschiktheidstelsel hanteert het kabinet het uitgangspunt dat mensen met arbeidsbeperkingen moeten worden aangesproken op wat zij nog wel kunnen in plaats van op wat zijn niet meer kunnen. In aansluiting op de invoering van de WIA wil de rijksoverheid dit principe ook op de huidige arbeidsongeschikten toepassen en is daarom gestart met een herkeuringsoperatie. Werknemers die (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt zijn en daarvoor een WAO-uitkering ontvangen, worden opnieuw gekeurd. Vrijgesteld zijn mensen die op 1 juli 2004 ouder waren dan 45 jaar. Uit de herbeoordeling kan voortkomen dat betrokkene meer arbeidsgeschikt is. Indien betrokkene nog een dienstverband heeft, moet de werkgever instemmen met een verzoek om de arbeidsuren uit te breiden. Daarnaast kunnen WAO’ers die uit dienst zijn, (gedeeltelijk) uit de WAO gaan, maar als zij geen baan vinden, komen ze in de WW. De (bovenwettelijke) WW-kosten zijn voor rekening van de werkgever. De herkeuringsoperatie van oude WAO-gevallen (vóór 2005 arbeidsongeschikt) is afgerond door het UWV. Nieuwe instroom van bovenwettelijke WW in relatie tot WAO valt daarom niet meer te verwachten. Omdat de WAO en de WIA regelingen elkaar “bijten”, blijven deze medewerkers vallen onder de WAO regeling en worden zij niet overgezet naar de nieuwe WIA regeling. Medewerkers die na 2005 arbeidsongeschikt zijn geraakt of zullen raken zullen worden gekeurd naar de strengere WIA richtlijnen. Hierbij dient opgemerkt te moeten worden dat stadsdeel Centrum als onderdeel van gemeente Amsterdam een reïntegratieverplichting heeft binnen gemeente Amsterdam en door deze strengere WIA-eisen wellicht de kosten voor reïntegratieactiviteiten zullen toenemen. Daar staat tegenover dat de uitstroom door arbeidsongeschiktheid zal afnemen. Met ingang van 1 juli 2008 gaat er een wetswijziging plaatsvinden waarbij de werkgever een medewerker die gedeeltelijk arbeidsongeschikt is in plaats van twee jaar drie jaar moet bemiddelen naar ander werk. Huisvesting Lopend Huurverhoging - Op 25 april 2006 hebben Burgemeester en Wethouders besloten over de wijziging van de grondslag en van het huurtarief van kantoorruimte in het stadhuis. Het huurtarief wordt verhoogd met 21%. Door de wijziging in de grondslag komt daarbij nog een verhoging van 52%. De huurlasten voor het stadsdeel stijgen hierdoor met ingang van 1 januari 2007 met € 1.002.000. Hoewel de begroting daarin voorziet, gaat het stadsdeel niet akkoord met de huurverhoging, met als reden dat een dergelijke aanpassing alleen mogelijk is wanneer beide partijen hier overeenstemming over hebben bereikt. Het geschil is voorgelegd aan de arbitragecommissie. In de voorbereiding op de behandeling van deze zaak is afgesproken dat eerst de besluitvorming over de nieuwe huisvesting moet plaatsvinden. Daarna wordt in een laatste bestuurlijk overleg het geschil behandeld.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
184
Nieuwe huisvesting - Zoals bekend biedt het stadhuis te weinig ruimte om alle kantoorfuncties in te kunnen onderbrengen. Thans zijn al organisatieonderdelen buiten het stadhuis ondergebracht. Daarnaast voldoet de kantoorruimte op de begane grond niet aan de arbo-eisen. De oplossingen voor het huisvestingsprobleem brengen hoe dan ook meerkosten met zich mee. Het uitgangspunt hierbij is ongedeelde huisvesting, het voldoen aan Arbo-wet en de uitstraling van het stadsdeel. De begroting is ten dele structureel verhoogd om hieraan tegemoet te komen. Factuur indikoperatie stadhuis - Van het Facilitair Bedrijf Amsterdam (FBA), de beheerder van het stadhuis, ligt er een factuur voor verbouwingskosten (en meubilair ten behoeve van de Bestuursdienst) van € 415.220 van december 2002. Deze factuur hangt samen met de indikoperatie die het stadsdeel in opdracht van Burgemeester en Wethouders heeft moeten uitvoeren. Daarom is het dagelijks bestuur van mening dat deze kosten ten laste dienen te komen van de centrale stad. In oktober 2004 is deze kwestie aanhangig gemaakt bij de Commissie voor Binnengemeentelijke Decentralisatie. Alvorens de commissie daadwerkelijk te laten samenkomen is overleg georganiseerd tussen de Bestuursdienst, het FBA en het stadsdeel. Dit overleg heeft nog niet geleid tot een oplossing. Er is besloten om dit geschil te behandelen in het bestuurlijk overleg inzake de huurverhoging. Het FBA heeft vooruitlopend op de besluitvorming een openstaande vordering ad. € 200.000 verrekend met de factuur. Het stadsdeel heeft overigens ook een vordering op de Bestuursdienst van € 7.293 in verband met deze zelfde indikoperatie. BCF-declaratie 2003 Lopend De belastingdienst heeft in 2007 een controle uitgevoerd op de in 2003 gedeclareerde compensabele BTW. De fiscus heeft een foutfractie van 1,9162 geconstateerd, wat leidt tot een correctie op de declaratie 2003 van € 114.972. De gevolgen van de correcties uit 2003 voor de jaren 2004-2007 zijn nog onzeker aangezien er nog een discussie gaande is over de uitgangspunten voor een eventuele extrapolatie. Voorzichtigheidshalve heeft het dagelijks bestuur een reservering voor de correcties in de declaraties 2003-2006 opgenomen van € 284.444 inclusief heffingsrente. Dit bedrag is in 2007 onttrokken aan de reserve BTW-compensatiefonds.
5.3 Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding Deze paragraaf gaat met name in op de onderhoudstoestand en de kosten van wegen, riolering, gebouwen, kunstwerken en dergelijke. Onderhoud van kapitaalgoederen beslaat een aanzienlijk deel van de begroting. Een goed overzicht is daarom van belang voor een juist inzicht in de financiële positie. Onderhoud gebouwen Stadsdeel Centrum heeft een, naar stadsdeelmaatstaven, relatief grote onroerend goed portefeuille. In 2004 is de notitie Strategische positie onroerendgoedportefeuille vastgesteld, waarin ondermeer uiteengezet is hoe het stadsdeel zijn onroerendgoed wenst in te zetten om bepaalde doelgroepen en voorzieningen een onderkomen te bieden waar de markt niet of onvoldoende in voorziet. Uitgangspunt in de notitie is dat de onroerend goed portefeuille in zijn totaliteit kostendekkend uitgebaat wordt, maar dat er tegelijkertijd voor benoemde doelgroepen een huurprijs mogelijk kan worden gemaakt die hen in staat stelt in de binnenstad te blijven. Het uitgangspunt van kostendekkendheid is dat niet alleen de vaste lasten en de kosten van klein onderhoud uit de opbrengsten kunnen worden gegenereerd, maar ook het groot of planmatig onderhoud. Om fluctuaties in het groot onderhoud op te kunnen vangen is de reserve Onderhoud onroerend goed ingesteld. Bij de vaststelling van de hierboven genoemde notitie is bepaald dat die reserve tot € 3 miljoen zou moeten groeien. Eind 2007 is, conform nieuwe beleidsregels, een deel van de inmiddels voor onderhoud gedane investeringen ten laste gebracht van de reserve Onderhoud onroerend goed, in plaats van ze te activeren. Het resultaat hiervan is dat het saldo van deze reserve per ultimo 2007 nihil is. Om deze ongewenste situatie te bestrijden, heeft de deelraad in vergadering van 26 juni 2008 besloten om uit het rekeningresultaat 2007 € 2 miljoen toe te voegen aan de reserve Onderhoud onroerend goed. Bovendien wordt in de voorliggende begroting 2009 een voorstel gedaan om de reserve met € 1 miljoen aan te vullen tot het gewenste peil van € 3 miljoen. Voor 2009 is in de begroting aan onderhoud aan onroerend goed een bedrag opgenomen van in totaal € 3.855.000.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
185
De reserve Onderhoud onroerend goed is een van de pijlers van het planmatig en gestructureerd uitvoeren van groot onderhoud, zoals is vastgesteld in de notitie Strategische positie onroerend goed portefeuille. Een andere pijler daarvan is het jaarlijkse (meerjaren) onderhoudsprogramma. In 2007 is het programma voor 2008-2009 door het dagelijks bestuur vastgesteld. Dit programma dient echter geactualiseerd te worden. Als gevolg van de beperkte omvang van de reserve in de eerste helft van 2008, kon een flink deel van het in 2008 voorziene onderhoud niet uitgevoerd worden. Een deel is doorgeschoven naar 2009. Volgens planning zal een geactualiseerd onderhoudsprogramma 2008-2009 in de tweede helft van 2008 worden vastgesteld. Het stadsdeel en de centrale stad spreken overigens al geruime tijd over de binnengemeentelijke overdracht van grootstedelijke cultuurpanden. De verwachting is dat zowel het college van burgemeester en wethouders als het dagelijks bestuur in 2008 besluiten over de overdracht per 31 december 2008, waarna de beide raden hun instemming kunnen geven. In de nog vast te stellen geactualiseerde Onderhoudsplanning 2008 – 2009 zal hier zo goed mogelijk rekening mee worden gehouden. In de toekomst zal, na de implementatie van een nieuw onroerendgoed beheersysteem, een meerjarenplanning opgesteld kunnen worden die een langer tijdsbeslag kent dan twee jaar. Voor de onroerendgoedportefeuille gelden verder in 2009 dezelfde financiële doelstellingen als in voorgaande jaren. In de begroting 2007 is tot en met 2009 een taakstelling uit de erfpachtuitgifte van woningen van € 400.000 vastgesteld. Deze taakstelling is feitelijk de voortzetting van de taakstelling van gelijke omvang uit de jaren 2004 t/m 2006. Daarnaast is het resultaat van de begroting exploitatie onroerend goed met ingang van 2007 met € 300.000 verbeterd omdat een financiële taakstelling is ingevuld. Onderhoud wegen Voortdurend wordt getracht om de hele binnenstad tenminste op het basisniveau, zoals vastgelegd in het Handboek Beheer en Onderhoud, te krijgen en te houden. Voor het wegwerken van het achterstallig onderhoud van het totaal areaal in de binnenstad is een bedrag van circa € 30 miljoen nodig. Periodiek wordt de openbare ruimte geïnspecteerd, waarna de gegevens in speciaal ontwikkelde beheersystemen worden ingevoerd en in prioriteitsvolgorde gerangschikt. Deze ordening gebeurt op basis van landelijke normen van het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek. Op deze wijze worden technische prioriteitslijsten opgesteld. De uitkomst van deze schouw vormt de primaire basis van de openbare ruimte voor het Meerjarenprogramma Projecten OR en het jaarlijkse Uitvoeringsplan HEEL. Aan het resultaat van de technische prioritering worden toegevoegd de projecten die het resultaat zijn van afgesloten contracten en al eerder geplande werken. Vervolgens worden naast de technische factor de wegingscriteria maatschappelijke waardering, functionaliteit, veiligheid, economisch en cultureel belang en bereikbaarheid ingezet. Elk van deze criteria ontvangen een urgentie: hoog, middel, laag. Dit alles resulteert uiteindelijk in een meerjarenprogrammering Het totaal te onderhouden areaal van de binnenstad bestaat uit ca. 2.150.000 m2 verhardingen, inclusief 476.000 m2 hoofdnet auto (alleen het dagelijks onderhoud), 254 verkeersaanduidingen, 43.153 antiparkeermaatregelen, 10.756 fietsenrekken en 1.749 afvalbakken en 150 glas- en papierbakken. De gegevens over het areaal straatmeuilair zijn uit 2007, deze worden vierjaarlijks opnieuw geïnventariseerd. .In de begroting van 2009 is net als in 2008 een bedrag van ca. € 5,1 miljoen opgenomen dat wordt besteed aan het uitvoeren van het dagelijks beheer en onderhoud van wegen en straatmeubilair. Voor groot onderhoud is jaarlijks gemiddeld € 1,225 miljoen beschikbaar. In het Beleidskader Hoofdnetten is een nieuw Hoofdnet Auto bepaald. Het was de bedoeling om in 2007/2008 de overdracht van wegen uit het Hoofdnet Auto uit te voeren. De volgende wegen worden overgedragen: ■ Rozengracht ■ Raadhuisstraat ■ Vijzelgracht/Vijzelstraat ■ Haarlemmer Houttuinen ■ Amstel ■ Waterlooplein
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
186
Het areaal van het stadsdeel wordt dan uitgebreid met 90.000 m2. Deze wegen zijn nog niet overgedragen, omdat met dIVV over de meekomende budgetten voor het onderhoud en herinrichting van de wegen gerela teerd aan de afschrijvingstermijnen van de betreffende wegvakken concrete afspraken moeten worden gemaakt. Onderhoud openbaar groen In de binnenstad zijn 117 plantsoenen en ongeveer 9.100 bomen, waarvan 206 met een monumentale status, in de openbare ruimte. Het beleid is gericht op het goed beheren, in stand houden en uitbreiden van de waardevolle bomenstand. In de begroting van 2009 is net als in 2008 voor het uitvoeren van bovenvermelde taken een bedrag van circa € 1,44 miljoen beschikbaar gesteld. Een bomenverordening is eind 2007 vrijgegeven voor inspraak. Op basis van de inspraak is afgesproken dat we eerst een bomenbeleidplan opstellen en daarna een nieuwe bomenverordening. Het beleidsplan zal naar verwachting in het 4e kwartaal 2008 in de raadscommisie behandeld worden. De bomenverordening is het juridisch kader voor het verlenen of weigeren van kapvergunningen. In 2006 is door het dagelijks bestuur het Groenactieplan vastgesteld. In het plan worden voorstellen gedaan voor het verbeteren van de inrichting van het groen en het daarmee samenhangende beheer. De begroting kent geen apart budget voor (her)inrichting van groenplekken. Dankzij het Groenfonds van de centrale stad was het de afgelopen jaren toch mogelijk een aantal projecten te realiseren. Het Groenfonds van de centrale stad is in de nieuwe bestuursperiode gecontinueerd, echter met minder middelen. Met de instelling van het Groenfonds vanaf 2007 wordt nu jaarlijks een structureel bedrag van € 360.000 toegevoegd. Op basis van het meerjarenprogramma worden de groenprojecten in 2009 uitgevoerd. Onderhoud oevers, bruggen en wallen Het waterbouwkundige areaal bestaat uit 65 kilometer kade-, walmuren en glooiingen, 30 steigers en 173 bruggen. Voor het bepalen van onderhoudsmaatregelen wordt gebruik gemaakt van een beheersysteem voor bruggen en oevervoorzieningen. Jaarlijks wordt groot onderhoud en projectmatig werk verricht aan walmuur, brug of steiger. Voor het beheer en onderhoud is in de begroting van 2009 een bedrag van ca. € 2,4 miljoen begroot. Voor het wijzigen en vernieuwen van walmuren en bruggen wordt jaarlijks een beroep gedaan op het centrale Quotum onrendabel. Voor 2009 bedraagt de aanvraag ca. € 6,5 miljoen (bruto). Hiermee zijn wij in staat de historische en monumentale waarde van de walmuren en bruggen bij restauratiewerkzaamheden te waarborgen. Als gevolg van de vastgestelde nota Visie op het water zijn er in 2009 twee incidentele prioriteiten opgevoerd. Bij de midtermreview is afgesproken om een versnelde uitvoering van het steigerplan te realiseren waardoor er vier op- en afstapvoorzieningen aangelegd zullen worden. Hiervoor is een bedrag van € 100.000 nodig. Het facetbestemmingsplan voor het water zal in de loop van 2009 in zover stadium zijn, dat er mogelijk al vooruitgelopen kan worden met de uitvoering. Aangezien het wenselijk is om op termijn ongeveer nog 24 woonboten te verplaatsen op basis van de Visie op het water van de binnenstad (januari 2006), wordt voor 2009 vast een bedrag van € 100.000 gevraagd voor verplaatsing van twee woonboten. Onderhoud objecten Het onderhoud aan monumenten, gedenktekens, kunstwerken, speelplaatsen, openbare urinoirs en fonteinen bestaat uit een cyclische deel en een deel dat jaarlijks projectmatig wordt ingevuld. Het cyclisch onderhoud bestaat uit bijvoorbeeld het graffitivrij houden van de objecten, gedenkttekens en kunstwerken, water- en energiekosten en het in- en uit bedrijf nemen van pompinstallaties van fonteinen. Speciale aandacht wordt besteed aan het onderhoud van monumenten waar herdenkingen plaatsvinden. Jaarlijks wordt aandacht besteed aan het uitvoeren van reparaties en vervanging van speeltoestellen, verhardingen en hekwerken om te kunnen voldoen aan de wettelijke veiligheidsbesluiten. Voor speelplaatsen/speeltuinen en kunstwerken/monumenten is een uitgebreid instrumentarium (beheersysteem) beschikbaar voor kwalitatief en kwantitatief beheer. Voor het onderhoud van objecten is in 2009 een bedrag van circa € 0,4 miljoen beschikbaar gesteld. Onderhoud onderwijsgebouwen primair onderwijs Het stadsdeel is verantwoordelijk voor de financiering van het onderhoud van de buitenkant van alle gebouwen voor het primair onderwijs in het stadsdeel, in totaal 23 gebouwen. De schoolbesturen zijn verantwoordelijk voor de financiering van het onderhoud aan de binnenkant en voor uitvoering van het totale onderhoud. De taken en bevoegdheden van het stadsdeel als schoolbestuur van het openbaar basisonderwijs zijn in 2004 overgedragen aan de stichting “openbaar onderwijs aan de Amstel”.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
187
Een beleidsvisie op de onderwijsgebouwen is terug te vinden in het Integraal Huisvestingsplan (IHP), dat het dagelijks bestuur 16 december 2003 heeft vastgesteld. Eind 2008 is een nieuw IHP vastgesteld voor een nieuwe periode van vijf jaar. Hierin wordt een lange termijnvisie gegeven, met inzicht in de kwaliteit van de gebouwen, mede in het licht van de toekomstige behoeften, en worden tevens de financiële gevolgen geschetst. Als vervolg op het IHP 2003 zijn meerjarenonderhoudplannen voor de buitenkant opgesteld, wat eind 2004 was afgerond. Het onderhoudsniveau van de scholen zal in 2009 op 100% gehouden worden met dien verstande dat er geen achterstallig onderhoud mag zijn wat langer dan één jaar achterstallig is. In het Huisvestingsprogramma 2009 voor de gebouwen van het primair basisonderwijs in het stadsdeel is een bedrag van € 553.000 voor onderhoudswerkzaamheden opgenomen. Gedetailleerde gegevens daarover staan in paragraaf 6.6, Investeringen, in de tabel onder programma Onderwijs en Jeugd. Onderhoud sportvoorzieningen Het onderhoud van de sportaccommodaties is overgedragen aan de Stichting Sportbedrijf Amsterdam Centrum (SpACe). De stichting SpACe krijgt een onderhoudsverplichting en moet periodiek een door een onafhankelijk bureau opgestelde rapportage overleggen over de onderhoudssituatie.
5.4 Financiering De financieringsparagraaf is een verplicht onderdeel van de begroting en heeft tot doel inzichtelijk te maken hoe het risicobeheer van de financieringsportefeuille geregeld is. Het aantrekken van externe financieringsmiddelen en het uitzetten van liquiditeiten is binnen de gemeente Amsterdam echter voorbehouden aan de centrale stad. Stadsdelen mogen niet opereren op de geld- en kapitaalmarkt. Het is stadsdelen dus evenmin toegestaan om te beleggen in aandelen en derivaten. De bevoegdheden zijn feitelijk beperkt tot het debiteuren- en crediteurenbeheer. De risico’s die het stadsdeel loopt vanuit de financieringsfunctie zijn daarom klein. De werkwijze binnen de Gemeente Amsterdam is als volgt. De centrale stad is de ‘bank’ van de stadsdelen. Door middel van het Leningfonds wordt voorzien in de kapitaalbehoefte van de stadsdelen. Met als verrekendatum 1 januari van enig jaar wordt vanuit het Leningfondskapitaal verstrekt ter hoogte van de boekwaarde van de investeringen. De jaarlijkse afschrijvingen op de investeringen worden gebruikt voor het aflossen van de verstrekte lening. De rentekosten worden bepaald door het Leningfondspercentage, dat elk jaar wordt vastgesteld. Deze omslagrente is voor 2009 vastgesteld op 3,75% (In 2008: 3,50%). De rente over de kapitaalschuld is verschuldigd op 1 juli van het jaar waarover de rente berekend is. De reserves en voorzieningen zijn als liquiditeiten aanwezig op de betaalrekening van het stadsdeel. Ze worden niet, in tegenstelling tot wat bij gemeenten wel gebruikelijk is, gebruikt voor het doen van investeringen, behalve als overbruggingskrediet tussen het moment dat uitgaven worden gedaan voor investeringsprojecten en het verstrekken van de geldlening uit het Leningfonds per 1 januari. Het stadsdeel beschikt over een rekening-courant faciliteit die de gemeente Amsterdam heeft afgesloten met de Postbank. De lopende uitgaven dienen te worden gedekt uit de lopende inkomsten. Liquiditeitstekorten, die zich voordoen als gevolg van asynchroon lopende inkomsten en uitgaven, worden door de faciliteit geëgaliseerd. Over het saldo in rekening-courant op de Postbankrekening wordt rente berekend tegen een percentage dat jaarlijks door de centrale stad wordt vastgesteld. Het voorlopige percentage is vastgesteld op 4,75% (In 2008: 4,50%). De afrekening vindt plaats tegen het werkelijk gemiddelde 1 maands Euribor percentage van dat jaar. Deze rente wordt valuta 31 december van het betreffende jaar in rekening gebracht of vergoed.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
188
5.5 Bedrijfsvoering 5.5.1 Omschrijving van het programma De paragraaf bedrijfsvoering dient inzicht te geven in de stand van zaken en de beleidsvoornemens over de interne sturing en beheersing van primaire en ondersteunende processen; met het oog op het uitvoeren van de programma’s in het programmaplan en met het oog op de continuïteit van de stadsdeelorganisatie. Onder de bedrijfsvoering hangen de volgende producten: ■ Advisering en ondersteuning P&O beleid; ■ Beheer en controle P&O; ■ Informatie en automatisering; ■ Interne zaken; ■ Juridische ondersteuning en kwaliteitszorg; ■ Communicatieadvies ■ Financiële administratie; ■ Managementinformatie en applicatiebeheer; ■ Administratieve organisatie en interne controle. 5.5.2 Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect ■ Doelmatige en doeltreffende informatievoorziening gericht op een optimale dienstverlening aan de burger, ondernemers en bewoners. ■ Goed gekwalificeerd personeel op de juiste plek, dat zijn/haar talenten optimaal benut. ■ Open, integere, resultaatgerichte, klantvriendelijke op samenwerking ingestelde organisatie, waarbij interne processen op elkaar aansluiten. ■ Een afgewogen en afgestemde interne dienstverlening (kwalitatief en kwantitatief). Effectindicatoren Effectindicator
Uitkomst
1.1
Percentage waarmee de doorlooptijd van werkprocessen is verkort
Nulmeting R2007 B2008 B2009
1.2
Percentage waarmee de structureel begrote formatie is gewijzigd
Geen nulmeting in 2007 uitgevoerd 0% in afwachting afronding digitaliserings-projecten Proces factuurafhandeling: nulmeting -5% Proces in- en uitgaande post: nulmeting -5% Nulmeting -10% Structureel begrote formatie per 1 januari 2007 is: 879,98 fte incl. Space Toename van 0,5% 0% 0% 0% In de Voorjaarsnota 2007 is het beleid helder over het voetlicht gebracht. Midterm review programakkoord (PAK) In 2009 wordt de basis gelegd voor de eindverantwoording 20062010. Dit einddocument wordt behandeld in de deelraad van januari 2010. Verantwoording uitvoering PAK kort voor de verkiezingen 98,8% 87% 90% 90%
1.3
Inzicht in doeltreffendheid van het beleid door gebruik adequate indicatoren
Doel Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel Nulmeting R2007 B2008 B2009
2
Percentage van de gehouden beoordelings-gesprekken met als totaal oordeel “functioneert volgens c.q. (ruim) boven de gestelde eisen”
Doel Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
189
3.1
3.2
4
Effectindicator Goedkeurende accountantverklaring voor rechtmatigheid
Reflectie op de eigen werkprocessen door gebruik van Comm’ant (systeem voor administratieve organisatie)
Klanttevredenheid over de interne dienstverlening
Nulmeting R2007 B2008 B2009 Doel Nulmeting
Uitkomst Goedkeurende verklaring o.b.v. de eisen voor 2005 Goedkeurende verklaring Goedkeurende verklaring o.b.v. de eisen voor 2008 Goedkeurende verklaring o.b.v. de eisen voor 2009 Goedkeurende verklaring o.b.v. de eisen voor 2010 Beperkte integratie in de organisatie van reflectie op processen
R2007
De reflectie op de eigen werkprocessen is nog teveel afhankelijk van de interesse daarvoor van de managers. Matige integratie in de organisatie van reflectie op processen Matige integratie in de organisatie van reflectie op processen Volledige integratie in de organisatie van reflectie op processen Interne Zaken: 6,6 I&A: 7,7 (cijfers uit 2005) Nulmeting uitgevoerd Waardering afdeling BJZ 7,8; I&A 7,5; P&O 6,8; DIV 6,7; FA 6,5 en IZ-FU 6 7,0 7,3 > 7,5
B2008 B2009 Doel Nulmeting R2007
B2008 B2009 Doel
Vastgesteld beleid Voor de bedrijfsvoering zijn landelijke en centraalstedelijke wet- en regelgeving van belang (bijvoorbeeld Gemeentewet, Algemene wet bestuursrecht, Wet Basisregistratie, Besluit Begroting en Verantwoording, Archiefwet 1995, Arbowet, Verordening op de stadsdelen, Nota inkoop en aanbesteding en Ambtenarenreglement Amsterdam). Wat betreft het beleid, dat door de deelraad is vastgesteld, vallen te noemen: ■ Financiële verordening 2008 (art. 212 Gemeentewet), vastgesteld op 28 juni 2007. Hierin worden de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede de regels voor het financieel beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie van het stadsdeel weergegeven. ■ Bedrijfsvoeringsakkoord d.d. 27 februari 2007. Tussen de stadsdeelsecretarissen en de Gemeentesecretaris zijn naast een bedrijfsvoeringstoets over een aantal inhoudelijke onderwerpen, doelstellingen geformuleerd voor de samenwerking op de gemeentelijke bedrijfsvoering. Hierbij staan centraal de invoering van de gemeenschappelijke basisregistraties en daarmee samenhangend informatiebeleid, gezamenlijke inkoop, stroomlijning van de planning- en controlcyclus en invoeren van een standaard voor financiële systemen, gezamenlijke juridische kwaliteitszorg en gezamenlijk mobiliteitsbeleid ■ Programma van eisen voor de accountantscontrole 2008, vastgesteld op 21 februari 2008. Hierin zijn de rapporteringtolerantie, goedkeuringstolerantie en de reikwijdte van de accountantscontrole opgenomen. ■ Handboek Reserves en Voorzieningen 2007, vastgesteld op 6 december 2007. In dit handboek is per reserve en voorziening het beleidskader aangegeven. ■ Notitie ICT beleid. Hierin worden op hoofdlijnen suggesties gegeven voor het verbeteren van de dienstverlening en het optimaliseren van de bedrijfsvoering. ■ Verordeningen ingevolge art. 213 en 213a van de Gemeentewet. Deze verordeningen betreffen de controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie respectievelijk het onderzoek doelmatigheid en doeltreffendheid van het door het dagelijks bestuur van het stadsdeel gevoerde bestuur.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
190
5.5.3 Wat gaan we ervoor doen? Resultaatsindicatoren Informatievoorziening Afspraak 2007 -2010 a. Implementatie wet basisregistratie
b. Digitalisering processen en documentstromen
c. Uitvoering nota ‘Visie dienstverlening 2006-2010
d. Uitvoering informatiebeveiliging, incl. audit
e. Meer inzicht in doeltreffendheid van beleid
Uitkomst 2009 Begin 2009 voldoet ons stadsdeel aan de principes, uitgangspunten en richtlijnen van de Wet Basisregistratie. Het informatiemanagement is in 2009 ingevoerd in alle sectoren. Daarnaast wordt in 2009 een informatiearchitectuur opgesteld. In 2009 kunnen alle betrokken medewerkers de digitale dossiers t.a.v. horeca en projecten openbare ruimte raadplegen en worden nieuwe dossiers digitaal gevormd tijdens het proces. Alle post- email- en dossiergegevens worden éénmalig via DORA geregistreerd en gearchiveerd op een dusdanige manier dat in principe iedereen deze documenten en dossiers in de organisatie kan raadplegen. 85% van de brieven en e-mail wordt binnen de vastgestelde termijn afgehandeld. 75% van de digitaal leverbare producten worden in 2009 digitaal geleverd. De externe telefonische bereikbaarheid in 2009 is 85%. In 2009 voldoet ons stadsdeel aan de Gemeentelijke Informatie Beveiligingsnorm (GIBN). In 2009 wordt uitvoering gegeven aan het in 2008 opgestelde informatiebeveiligingsplan. In 2009 zijn de bestaande beleidsregels van stadsdeel Centrum opgenomen in het Amsterdams Regelgeving Register. De metingen van effect- en resultaatsindicatoren zijn betrouwbaar, blijkend uit publicatie op Internet. De bestuurlijke termijnagenda is een sturingsinstrument om regie te voeren over de bestuurlijke planning en besluitvorming.
Beleidstoelichting In het informatiebeleidsplan ‘Richting en Samenhang in Informatievoorziening – Informatiebeleid 2007-2010’ wordt een beeld geschetst van de landelijke en stedelijke ontwikkelingen die zich nu en de komende jaren afspelen en de invloed hiervan op de informatievoorziening van het stadsdeel. Denk hierbij aan de Wet Basisregistratie, de invoering van de Omgevingsvergunning, het verder digitaliseren van processen en documentstromen, en de ontwikkeling van een gemeentebrede “Midoffice” ten behoeve van een betere – digitale – dienstverlening. Er is voor de komende jaren behoefte aan samenhang en coördinatie tussen al deze initiatieven en projecten op het gebied van informatievoorziening binnen de organisatie en binnen de hele gemeente. Alleen dan kunnen we een informatiehuishouding realiseren die aansluit op de organisatiedoelstellingen. Eén van de speerpunten uit het informatiebeleidsplan 2007-2010 is de invoering van informatiemanagement. Het informatiebeleidsplan doet echter geen concrete voorstellen over de invoering van het informatiemanagement binnen het stadsdeel. Hier wordt in 2009 verder invulling aan gegeven. Hierbij moet vermeld worden dat voor effectief informatiemanagement een vastgestelde en gedragen informatiearchitectuur een voorwaarde is. Deze wordt ook in 2009 opgesteld, rekening houdend met alle ontwikkelingen binnen de gemeente. a. Implementatie wet basisregistratie In 2008 hebben we maatregelen getroffen zodat we, conform de wetgeving, gebruik maken van (in de basisregistratietermen: aangesloten zijn op) de basisregistraties Personen en Vastgoed. In 2009 zullen naar verwachting de verschillende processen en ICT-onderdelen verder aangepast en verfijnd moeten worden. Daarnaast zal in 2009 begonnen worden met een vooronderzoek voor het aansluiten op o.a. de Basisregistratie Bedrijven.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
191
b. Digitalisering processen en documentstromen In 2007 is begonnen met de voorbereiding op fase 2 van de implementatie van het documentmanagementsysteem Documentum. Fase 2 omvat de digitalisering van de documentstromen binnen de processen vergunningen bouw, vergunningen horeca en de projecten openbare ruimte en de bijbehorende reeds aanwezige archieven. Deze deelprojecten zullen conform de planning eind 2008 worden opgeleverd. Een uitzondering vormt het project digitaliseren van het pandenarchief (1.800 meter bouwdossiers). Dit project wordt eind 2009 opgeleverd. In de loop van 2009 worden alle binnenkomende facturen gescand en digitaal verwerkt in de financiële administratie. Het Documenten Registratiesysteem Amsterdam (DORA), de nieuwe registratie- en archiefapplicatie van het stadsdeel is eind 2008 100% geïmplementeerd in de organisatie. Dat betekent dat in 2009 alle post-, email- en dossiergegevens éénmalig worden geregistreerd en gearchiveerd op een dusdanige manier dat in principe iedereen deze documenten en dossiers in de organisatie kan raadplegen. Maandelijks worden voortgangsrapportgages gemaakt over de status van de binnengekomen post met een afhandelingtermijn van zes weken. De organisatie heeft hiermee een instrument om de concerndoelstelling binnengekomen post binnen de gestelde afhandelingtermijnen te behalen en te bewaken. c. Uitvoering nota ‘Visie dienstverlening 2006-2010 De doelstelling om 75% van de digitaal leverbare producten in 2009 digitaal te leveren, betekent dat er tien tot vijftien nieuwe producten digitaal worden aangeboden. Onder de externe telefonische bereikbaarheid wordt verstaan de externe telefonische oproepen die rechtstreeks bij het stadsdeel binnenkomen en het doorverbindverkeer van Contactcenter Antwoord 14020. In 2008 is de bereikbaar heidsrapportage telefonie in de organisatie ingevoerd. Hiermee is op afdelingsniveau inzichtelijk gemaakt waar de problemen t.a.v. de telefonische bereikbaarheid zich in de organisatie bevinden en kan door de managers gericht gestuurd worden op verbetering. Tevens wordt in 2008 een plan van aanpak vastgesteld om de norm van 85% in 2009 en 90% 2010 te behalen. Een belangrijk onderdeel van dit plan is het herijken van het bereikbaarheidsconcept om te komen tot een eenduidig telefoniebeleid, dat in de hele organisatie leidend en bekend is. d. Uitvoering audit informatiebeveiliging Door de kwetsbaarheid van onze organisatie als gevolg van de grotere afhankelijkheid van de informatievoorziening, is een goede informatiebeveiliging noodzakelijk. In 2009 wordt uitvoering gegeven aan het in 2008 opgestelde informatiebeveiligingsplan. Om te beoordelen of we met onze maatregelen en inrichting van de informatiehuishouding voldoen aan de binnen de gemeente gestelde normen moeten we periodiek een audit laten uitvoeren op (een deel van) onze informatiehuishouding. e. Meer inzicht in doeltreffendheid van beleid In het meetbaar Programakkoord is de afspraak opgenomen dat het dagelijks bestuur kort voor de deelraadsverkiezingen van maart 2010 een verantwoording zal uitbrengen over de uitvoering van programakkoord in de jaren 2006-2010. In 2009 zal daarvoor de basis worden gelegd, opdat de deelraad in januari 2010 deze eindverantwoording kan behandelen. Hiermede kan dan door het dagelijks bestuur en de deelraad aan de bewoners en ondernemers van het stadsdeel worden getoond wat er van de gemaakte afspraken is terecht gekomen en of de doelen zijn bereikt.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
192
Personeelsvoorziening Afspraak 2007-2010 a. Strategische personeelsplanning opgesteld
b. Personeelsontwikkeling
Uitkomst 2009 De acties en wensen met betrekking tot de strategische personeelsplanning 2009 zijn opgenomen in de planning en controlcyclus. Het strategisch opleidingsplan 2009 is uitgevoerd. Alle medewerkers met een kantoorfunctie hebben één of meer opleidingen gevolgd om een kwaliteitsslag te maken in het omgaan met alle digitale ontwikkelingen.
Beleidstoelichting Om alle taken genoemd in de begroting te kunnen uitvoeren is goed toegerust personeel noodzakelijk. Mede hierdoor is het mogelijk om een groot deel van de bestuurlijke ambities te realiseren met de huidige formatie. Echter voor sommige taken is het niet mogelijk is om deze te realiseren met de beschikbare capaciteit. Om de bestuurlijke ambities toch te realiseren is het aantrekken van extra incidenteel en/of structureel personeel in deze gevallen noodzakelijk. a. Strategische personeelsplanning opgesteld Met het oog op de opgave voor de organisatie voor goed gekwalificeerd personeel op de juiste plek, nu en in de toekomst, wordt de personeelsvoorziening strategisch opgepakt. Het doel is, mede met het oog op de krapper wordende arbeidsmarkt, uiteindelijk een personeelsbestand op orde te hebben dat kan voldoen aan de genoemde opgave. De belangrijkste instrumenten voor strategische personeelsplanning (SPP) zijn mobiliteitsbeleid, stagebeleid, functionerings- en beoordelings-gesprekken en competentiemanagement. De kaders voor de strategische personeelsplanning zijn in 2007 voorbereid en uitgewerkt. In mei 2008 is per afdeling in kaart gebracht welke kwalitatieve en kwantitatieve personele bezetting nodig is voor de (nabije) toekomst. Hierbij is expliciet aandacht geschonken aan het mobiliteitsbeleid door middel van een gericht actieplan ondersteund door de P&O-adviseur op basis van de verwachte in-, door- en uitstroom van zijn afdeling. Andere onderdelen van deze inventarisatie zijn: specifieke doelstellingen per afdeling (bijvoorbeeld het aantal stagiaires op een afdeling of het terugdringen van het ziekteverzuim) en de gewenste ondersteuning vanuit personeelsmanagement (opleiding, beleid, instrumenten, advies, functionerings- en beoordelingsgesprekken). De in kaart gebrachte wensen en actiepunten worden opgenomen in de planning en controlcyclus. Voor de afdeling P&O is binnen de SPP een substantiële ondersteunende en adviserende rol weggelegd. Verscheidene P&O-instrumenten moeten in samenhang met elkaar verder worden vormgegeven, dan wel geactualiseerd. b. Personeelsontwikkeling Personeelsontwikkeling is zeer belangrijk om aan te sluiten bij veranderingstrajecten die zowel in- als extern op de organisatie afkomen. Hiervoor wordt elk jaar een strategisch opleidingsplan vastgesteld door het managementteam waarin twee tot drie functie- en werkinhoudelijk gerelateerde opleidingen zijn opgenomen die concernbreed worden georganiseerd. Voor 2008 zijn dat de trainingen: a) telefonie en e-mail in de huisstijl van Amsterdam (Dienstverlening); b) versterking rol budgethouders; c) bestuurlijke procedures en communicatie met politiek en burgers. Voor 2009 is dat in ieder geval de training opdrachtgevers/opdrachtnemers. Daarnaast worden, met het oog op de steeds verdergaande digitalisering, medewerkers verder opgeleid om de gedigitaliseerde werkprocessen goed te kunnen uitvoeren. In de sectorplannen wordt rekening gehouden met deze opleidingen en wordt via de kwartaalrapportage verantwoording afgelegd over de bereikte resultaten.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
193
Organisatieontwikkeling Afspraak 2007-2010 a. Ordening van de middelenfuncties b. Kwaliteitsverhoging integraal management
c. Samenwerking met centrale stad en stadsdelen d. Uitvoering vastgesteld P&O beleid
e. Rechtmatig handelen mede o.b.v. risicoanalyses
f. Reflectie op de eigen werkprocessen
Uitkomst 2009 In 2009 nemen alle sectoren de organisatievisie op in hun sectorplannen en hoe deze te bereiken. In 2009 is de integraal manager in staat te sturen op de doelstellingen uit het PAK en de bedrijfsvoerings-doelstellingen, doordat de indicatoren helder zijn doorvertaald naar sector- en afdelingsplannen. Doorvertaling resultaten van de samenwerkingsprojecten Middelenakkoord naar de eigen stadsdeelorganisatie De norm voor verzuim van 4,8% wordt gehaald. De sectoren geven in hun sectorplannen aan hoe zij dit gaan realiseren. 90% van de functionerings- en beoordelingsgesprekken wordt gevoerd. Begin 2009 liggen er criteria voor de kwaliteit van de beoordelingsen functioneringgesprekken. Over 2009 en 2010 wordt per afdeling één leergesprek dilemma en integriteit gevoerd. Alle inkoop is ondergebracht in samenhangende inkooppakketten. Voor ieder pakket bestaat een inkoopstrategie. 97% van alle inkoop is correct uitgevoerd. Aantal procesbeschrijvers: 16. 70% van de verbetertrajecten wordt uitgevoerd en vastgelegd met gebruik van Comm’ant. Het aantal raadplegingen van Comm’ant door eindgebruikers neemt met 10% toe t.o.v. 2006
Beleidstoelichting Bij organisatieontwikkeling speelt het integraal management een belangrijke en faciliterende rol. Integraal management gaat uit van de gedachte dat de manager naast verantwoordelijkheid voor de inhoud ook verantwoordelijk is voor de bedrijfsvoeringmiddelen om het product tot stand te brengen. a. Ordening van de middelenfuncties In 2008 heeft het managementteam een organisatievisie vastgesteld. De sectoren nemen bij het opstellen van hun sectorplannen 2009 deze visie over en geven aan hoe zij bijdragen aan het realiseren ervan. b. Kwaliteitsverhoging integraal management Een kwaliteitsimpuls van het integraal management wordt bereikt door in de sectorplannen voor 2009 een concrete relatie te leggen tussen indicatoren en de activiteiten van de sector. Hierdoor is de integraal manager beter in staat om zich te richten op de doelstellingen uit het Meetbaar Programakkoord en de bedrijfsvoeringsdoelstellingen. De kwaliteitsimpuls wordt ondersteund door persoonlijke managementdoelstellingen, themalunches, managementconferenties en een inwerkprogramma voor nieuwe leidinggevenden. c. Samenwerking met centrale stad en stadsdelen In het Bedrijfsvoeringsakkoord en Middelenakkoord zijn samenwerkingsafspraken gemaakt tussen de veertien stadsdelen en de centrale stad over onderwerpen op het gebied van planning en control, informatievoorziening, inkoop, juridische zaken en personeelszaken (mobiliteit). Het stadsdeel neemt deel aan een aantal samenwerkingsprojecten voor gezamenlijke ontwikkeling en uniformering. Het stadsdeel maakt deel uit van de startgroep van het Servicehuis Personeel (SHP), dat het personeelsbeheer en de informatievoorziening voor alle organisaties van het concern Amsterdam gaat uitvoeren. In 2008 worden de eerste drie e-HRM processen, verzuim, verlof en declaraties ingevoerd. De processen in en uit dienst, werving en selectie, cafetaria, salarisadministratie en beheer persoonsgegevens, belonen, beoordelen en opleiden volgen kort daarna (afronding in 2009). Op basis van de shared service gedachte werken de eigen financiële bedrijfsadministraties van het stadsdeel Zeeburg en ons stadsdeel op één gemeenschappelijke applicatie.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
194
d. Uitvoering vastgesteld P&O beleid In 2008 is het niet ondenkbaar dat de herijkte Verbaannorm, 4,8% voor de gehele organisatie, nog niet gehaald wordt. Om de verzuimaanpak en daling van het verzuim een extra impuls te geven, is in 2008 in alle sectoren weer een structureel Sociaal Medisch Team-overleg ingevoerd. Verder is in 2008 een gerichte analyse van het verzuim uitgevoerd door de bedrijfsarts. Op basis van de uitkomsten hiervan worden voor 2009 per sector/afdeling nadere acties en verbeterpunten geformuleerd, gericht op preventie en terugdringen van verzuim. Daarnaast speelt de vraag of de herijkte Verbaannorm wel geheel toepasbaar is op de organisatie. De norm rekent met twee variabelen (leeftijd en opleidingniveau) terwijl bijvoorbeeld zwaarte van het werk eveneens een belangrijke component is. Het A&O-fonds hanteert een ruimere norm (5,2%). Tevens wordt door de gezamenlijke Reinigingsdiensten een onderzoek gedaan naar de toepasbaarheid van de norm voor fysiek belastende functies. Deze onderzoeken kunnen leiden tot eventuele bijstelling van het streefcijfer, maar laat uiteraard de gerichte aanpak en aandacht voor verzuimpreventie onverlet. In 2008 wordt aandacht besteed aan de kwaliteit van de functionerings- en beoordelingsgesprekken, door het aanpassen van de beschikbare instrumenten. De laatste jaren is voornamelijk gestuurd op het realiseren van de kwantitatieve doelstelling van 90%. De kwaliteitscriteria worden verder uitgewerkt om ook de kwaliteit van en de opbrengst uit deze gesprekken te laten toenemen. In 2009 moet niet alleen de kwantitatieve doelstelling van 90% gehaald zijn maar ook de kwalitatieve doelstelling. Begin 2009 zullen de instrumenten dusdanig zijn gewijzigd dat deze doelstelling ook gerealiseerd kan worden. De afdeling Reiniging continueert de ‘Persoonlijke Ontwikkelgesprekken’ in hun cyclus. In het kader van het bestaand integriteitsbeleid, dat bijdraagt aan de doelstelling van een open en integere organisatie, zijn diverse activiteiten gepland. Nieuwe medewerkers zullen een training morele oordeelsvorming volgen. In 2009 zal verder worden gegaan met het trainen van leidinggevenden in het managen van integriteit. Alle leidinggevenden houden in 2009 tenminste één leeroverleg. Ook zal een start worden gemaakt met het verankeren van integriteit in het P&O-instrumentarium, onder andere bij werving- en selectie en in de beoordelingscyclus. In 2008 is de gemeentebrede “Kaderrichtlijn Agressie en Geweld” vastgesteld. Het stadsdeelbeleid zal in overeenstemming gebracht worden met deze richtlijn. Dit betekent dat op punten het bestaande beleid wordt aangescherpt en aangevuld. Inmiddels hebben medewerkers van de afdelingen Burgerzaken en Vergunning en Handhaving trainingen gevolgd en specifieke protocollen ontwikkeld. Overige afdelingen volgen in 2009 en verder. Aandachtspunt blijft het doen van aangifte. Dit kan niet anoniem of namens het stadsdeel, hetgeen de drempel voor het doen van aangifte hoger maakt. Onderzocht zal worden of hier een passender oplossing voor gevonden kan worden. e. Rechtmatig handelen mede op basis van risicoanalyses Naast het bestaand beleid om jaarlijks een plan van aanpak voor rechtmatigheid en risicoanalyse per sector op te stellen en daar uitvoering aan te geven, is er aandacht voor correct uitgevoerde inkoop. Correct (conform beleid en regelgeving) uitgevoerde inkoop kan grote besparingen met zich brengen en vermindert het risico op aansprakelijkstellingen. Om de inkoop goed uit te kunnen voeren is het van belang dat alle vormen van inkoop door het stadsdeel worden ingedeeld in samenhangende inkooppakketten. Vanuit het overzicht dat daardoor ontstaat kunnen passende inkoopstrategieën worden vastgesteld en kan worden bewerkstelligd en transparant gemaakt dat de inkoop daadwerkelijk op correcte wijze plaatsvindt. f. Reflectie op de eigen werkprocessen Reflectie op de werkprocessen is te beschouwen als een voorwaarde voor organisatieontwikkeling en de permanente communicatie die daarvoor nodig is. De mate van reflectie wordt afgemeten aan de capaciteit die permanent beschikbaar is voor het ondersteunen van die reflectie, aan de energie die wordt besteed aan de vastlegging van verbeteringen en aan de communicatie die via de procesbeschrijvingen plaatsvindt. Aangezien het onzeker is of de doelstellingen voor 2008 gehaald zullen worden zijn voor 2009 dezelfde doelstellingen geformuleerd als voor 2008.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
195
Professionalisering middelenfuncties Afspraak 2007-2010 a. H uisvesting: uitwerking structurele oplossing huisvesting b. Financiële administratie: verbetering managementinformatie
c. J uridische kwaliteitszorg: versterking kennismanagement (kennisdeling en kennisoverdracht binnen de middelenfuncties)
d. Communicatie: verbetering contact staf/lijn
Uitkomst 2009 In 2009 wordt uitvoering gegeven aan het in 2008 genomen besluit over de huisvesting van het stadsdeel. De Financiële Administratie levert de benodigde en relevante financiële informatie aan de sectoren, dusdanig dat de sectoren hun eigen rapportages kunnen maken. De samenwerking tussen de bedrijfsbureaus in de sectoren en de financiële administratie is sterk verbeterd. Dit wordt zichtbaar gemaakt door: - minder fouten in de administratie - snellere verwerking van de financiële gegevens - verbetering van de aanlevering van de informatie. Het verloop van het proces van de jaarrekening 2008 wordt op éénzelfde manier geëvalueerd als bij de jaarrekening 2007 en wordt minimaal beoordeeld met het cijfer 7. Iedere actor in het proces van de jaarrekening weet in 2009 wat hij moet doen en doet dit vervolgens ook. Hierdoor verloopt het jaarrekeningproces doelmatig en zijn de gegevens waarover verantwoording wordt afgelegd 100% betrouwbaar. In 2009 hebben alle integrale managers de managementinformatie die zij nodig hebben om te kunnen sturen. In het kader van de Wet Dwangsom en Beroep bij niet tijdig beslissen wordt in 2009 elke verordening tegen het licht gehouden op de beslistermijnen. De verordeningen met de aangepaste beslistermijnen worden voorgelegd aan de raad. In 2009 zijn alle contracten geïnventariseerd en is het beheer van de contracten, waaronder fatale termijnen, binnen iedere sector duidelijk belegd. Alle originele contracten zijn in 2009 centraal gearchiveerd. Elke medewerker heeft in 2009 de juridische kennis en vaardigheid in relatie tot zijn of haar functie. Dit blijkt uit trainingen en functioneringsgesprekken. De interne communicatie is in 2009 substantieel verbeterd. Hiertoe ontwikkelt elke integrale manager een plan van aanpak voor verbetering van die werkprocessen waarbij de communicatie/ samenwerking met andere afdelingen/sectoren nog onvoldoende is.
Beleidstoelichting Alle stafafdelingen zijn bezig de professionaliteit te verhogen. Het accent ligt daarbij met name op de vaardigheden en het verhogen van doeltreffend gedrag richting de interne klant. Belangrijke thema’s hierbij zijn: huisvesting, juridische kwaliteitszorg, financiële administratie en interne communicatie. a. Huisvesting In de tweede helft van 2008 is een besluit genomen over de toekomstige huisvesting van het stadsdeel. De uitkomst van de bestuurlijke afweging is bepalend voor de inzet van middelen en het ontwikkeltraject dat in 2009 gevolgd wordt. Op het moment van het opstellen van de programmabegroting 2009 moet de bestuurlijke afweging nog worden gemaakt. b. Financiële administratie, managementinformatie en applicatiebeheer De Financiële administratie verzorgt de verwerking van de facturen in de financiële applicatie en zorgt voor de betaling daarvan. Daarnaast vindt de facturering aan derden plaats. De financiële administratie draagt ook zorg voor de benodigde en relevante financiële informatie aan de sectoren. De regie voor de jaarrekening ligt bij de Financiële administratie. Sectorspecifieke werkzaamheden worden door de verschillende bedrijfsbureaus uitgevoerd.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
196
In 2008 is aandacht besteed aan de versterking van de rol van de budgethouder (o.a. door trainingen). Daarnaast is gewerkt aan een verbetering van de samenwerking tussen de bedrijfsbureaus en de Financiële administratie (o.a. door het beschrijven van de werkprocessen) en aan de verbetering van de presentatie van de financiële managementinformatie. Een groot deel van deze acties lopen door in 2009. Deze acties hebben tot gevolg dat in 2009 alle budgethouders de managementinformatie krijgen die zij nodig hebben om te kunnen sturen, het jaarrekeningproces efficiënt verloopt en de financiële gegevens betrouwbaar zijn. c. Juridische ondersteuning en kwaliteitszorg In het kader van de juridische kwaliteitszorg komt jaarlijks een aantal aspecten extra in het voetlicht te staan. Voor 2009 zijn dat de gevolgen van de wet Dwangsom en Beroep bij niet tijdig beslissen en contractbeheer. Om hun taken optimaal te kunnen verrichten moeten ook de niet-juridische medewerkers van het stadsdeel beschikken over een zekere juridische basiskennis, bijvoorbeeld over de Algemene wet bestuursrecht. In samenwerking met de andere stadsdelen is een langjarig cursusprogramma ontwikkeld speciaal voor nietjuridisch medewerkers bij de stadsdelen. d. Communicatie Verbetering van de interne communicatie is nodig om beleidsdoelstellingen te realiseren. Interne kwaliteitsverbetering gaat vooraf aan externe. Met name de doelstellingen om de dienstverlening aan bewoners en ondernemers te verbeteren vereist een extra inzet van interne communicatie voor 2010. Dat geldt ook voor invoering van de wet basisregistratie, het project etalage en de invoering van de Wabo. Om sectoren en afdelingen in staat te stellen doelstellingen waar te maken, wordt tijdelijk iemand speciaal belast met de taak interne communicatie. Nieuwe voorstellen Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2009 2010 2011 2012 Prioriteiten a Huisvesting -2.000 -500 -500 -500 b Implementatie Documentum: hardware, licenties en audit -105 0 0 0 c Implementatie Documentum: tijdelijke extra capaciteit -34 0 0 0 d Samenwerking stad-stadsdelen -20 0 0 0 e Samenwerkingsagenda Middelenakkoord -30 -30 0 0 f Tweejarig personeelsfeest -20 20 -20 20 Totaal -2.209 -510 -520 -480 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen g Besparing door digitalisering Middelen 0 60 60 60 h Vrijval kapitaallasten OneWorld 195 0 0 0 Totaal 195 60 60 60
Prioriteiten a. Huisvesting € 2.000.000 incidenteel, 500.000 structureel. In 2008 is de zoektocht naar nieuwe, ongedeelde huisvesting die voldoet aan de arbo-eisen en aan onze nieuwe eisen ten aanzien van dienstverlening, afgerond. In 2009 start de voorbereiding op de realisatie. Op het moment van het verschijnen van dit boekwerk is de besluitvorming nog niet afgerond. Parallel aan de begrotingsvaststelling wordt de besluitvorming over de (her)huisvesting verwacht. Om geen tijd te verliezen wordt in deze begroting gepreludeerd op een voor het stadsdeel positieve afloop van dit gecompliceerde proces. De eenmalige investeringskosten worden op dit moment begroot op € 2 miljoen. Vanzelfsprekend wordt het definitieve besluit inclusief het complete overzicht van de financiële consequenties, investeringen en exploitatie aan de deelraad ter goedkeuring voorgelegd, voordat bestedingsvoorstellen zullen worden ingediend. Afgezien van de investeringen die gemoeid zijn met de realisatie van de nieuwe huisvesting wordt voorzien dat de huisvestingskosten de komende jaren zullen gaan stijgen. Dit geldt dus ook voor de situatie waarin het stadsdeel onveranderd in het stadhuis gehuisvest zal blijven. Om die reden wordt voorgesteld om vanaf 2010 de post huisvesting structureel met € 0,5 miljoen te verhogen.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
197
b en c Implementatie Documentum: hardware licenties en audit, € 105.000 incidenteel in 2009 en tijdelijk extra capaciteit, € 34.000 incidenteel in 2009 In 2006 is besloten Documentum aan te schaffen als stadsdeelbreed documentmanagementsysteem (DMS) voor het digitaliseren van werkprocessen en archieven. Het uitgangspunt van de aanschaf èn implementatie van Documentum is dat alle digitale documentaire informatie op één plek wordt opgeslagen: in Documentum. De stappen voor de verdere implementatie vallen uiteen in diverse onderdelen. Door de snelle groei van de digitale bestanden is dubbele uitvoering van kritische systeemonderdelen zeer wenselijk. Hiervoor zijn een (extra) A nul scanner, de uitbreiding van back-up faciliteiten en extra opslag i.v.m. de groei van digitale bestanden (kosten € 60.000 incidenteel) noodzakelijk. Daarnaast neemt het aantal licenties in 2009 toe van 150 naar ongeveer 250 licenties (€ 30.000 incidenteel). Om zorg te dragen voor continuïteit is het noodzakelijk dat de inrichting van de documentstromen en archiefinrichting van de horeca- en gebruiksvergunningen, de bouwvergunningen en de projecten openbare ruimte door een derde onafhankelijke partij wordt beoordeeld door een audit (kosten € 15.000 incidenteel). Bij het opstellen van de kredietaanvraag voor de digitalisering van de bouwdossiers is geen rekening gehouden met de dossiers op de werkvloer van de sector Bouwen en Wonen. Het gaat om circa 100 meter archief. De afdeling DIV van de sector Middelen heeft extra capaciteit nodig om de Bouwen en Wonen dossiers die van de werkvloer komen in te kunnen voegen in het pandenarchief en het gebruiks- en exploitatievergunningenarchief. d. Samenwerking stad en stadsdelen, € 20.000 incidenteel in 2009 Het middelenprogramma wordt jaarlijks bijgesteld en bevat een financiële paragraaf. Voor het financieren van gezamenlijke initiatieven is afgesproken dat er per stadsdeel € 50.000 wordt gereserveerd. Gezien het feit dat er al € 30.000 in de begroting is opgenomen is de prioriteit voor 2009 € 20.000. Zowel in het bestuurs- als bedrijfsvoeringsakkoord tussen stad en stadsdelen wordt ingezet op een intensieve samenwerking om doelmatiger, uniform en doeltreffender te kunnen werken. Deze samenwerking heeft al geresulteerd in de inrichting van een inkoopbureau voor stadsdelen, het uniformeren van tarieven en het professionaliseren van de ICT functie. e. Samenwerkingsagenda middelenakkoord, € 30.000 incidenteel in 2009 en 2010 Deze post vloeit voort uit de meerjarenraming 2008-2010. De uitgaven voor de uitvoering van de samenwerkingsagenda (het middelenprogramma) bestaan uit proces- en ontwikkelkosten. Deze kosten worden verdeeld over de stadsdelen (en gedeeltelijk centrale stad) op basis van een financieel model voor alle uitgaven/ inkomsten in het kader van het Bedrijfsvoeringsakkoord en Middelenakkoord. Voor de bijdrage van stadsdeel Centrum is een bedrag van € 30.000 opgenomen. f. Tweejarig personeelsfeest, € 20.000 incidenteel in 2009 en 2011 Deze post volgt uit de meerjarenraming 2007-2010. Er wordt om de twee een personeelsfeest georganiseerd, zodat het budget ad. € 20.000 in het ene jaar bespaard wordt. Dit bedrag wordt dan gereserveerd voor het jaar wanneer het feest plaatsvindt. In 2009 is er weer een personeelsfeest. Het budget moet dus met € 20.000 opgehoogd worden naar € 40.000. Bezuinigingen en inkomstenverhogingen g. Besparing door digitalisering middelen € 60.000 structureel vanaf 2010 Deze post vloeit voort uit de meerjarenraming 2008-2010. Door het pandenarchief te digitaliseren zal er minder capaciteit nodig zijn voor het beheren van de dossiers. Denk hierbij aan samenstellen, zoeken en opbergen van dossiers. De informatie wordt straks op één plek op een uniforme wijze aangeboden volgens het uitgangspunt: eenmalige opslag, meervoudig gebruik. Hierdoor is het mogelijk om vanaf 2010 een besparing op de formatie bij de afdeling Documentaire informatievoorziening één formatieplaats te realiseren. h. Vrijval kapitaallasten OneWorld, € 195.000 incidenteel in 2009 Deze post vloeit voort uit de meerjarenraming 2008-2010. Het budget voor afschrijving en rente voor de financiële applicatie OneWorld kan in 2009 vrijvallen, omdat dit systeem in 2008 volledig is afgeschreven.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
198
5.5.4 Wat mag het kosten? Hieronder volgt een overzicht van de indirecte lasten. Bedragen x € 1.000 Rekening 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Verschil 2009/2008 Centrale budgetten Automatisering -1.382 -1.716 -1.484 232 Huisvesting -4.574 -4.842 -5.002 -160 Ondernemingsraad -17 -36 -38 -2 Personeelvoorzieningen -1.725 -1.200 -1.965 -765 Totaal centrale budgetten -7.698 -7.794 -8.489 -695 Sector Middelen Sectorhoofdbudget -161 -161 -185 -24 Bedrijfsbureau middelen -236 -251 -244 7 Personeel en organisatie -1.062 -1.383 -1.417 -34 Financiële administratie -2.456 -1.844 -1.629 215 Interne zaken -874 -905 -1.243 -338 Informatie en automatisering -867 -1.030 -1.067 -37 Bestuurlijke en juridische zaken -1.006 -1.154 -1.230 -76 Totaal sector middelen -6.662 -6.728 -7.015 -287 Concerncontrol Staf en Administratieve Organisatie/Interne Controle -389 -347 -366 -19 Planning & Control -298 -349 -373 -24 Totaal concerncontrol -687 -696 -739 -43 Lijnsectoren Sector Publiek Welzijn en Economie -6.136 -5.188 -5.715 -527 Sector Openbare Ruimte -31.668 -33.199 -33.255 -56 Sector Bouwen en Wonen -13.269 -14.641 -14.790 -149 Bestuurs- en managementondersteuning -1.017 -1.147 -1.051 96 Coördinatieteam Wallen -308 -312 -269 43 Totaal lijnsectoren -52.398 -54.487 -55.080 -593 Totaal indirecte lasten -67.445 -69.705 -71.323 -1.618
Toelichting De toename van de indirecte lasten met € 1,61 miljoen wordt voor een groot deel verklaard door de nominale ontwikkelingen op de salarissen en materiële uitgaven van in totaal € 1,86 miljoen en aan de andere kant een daling van de kapitaallasten. Voor het verwerken van de nominale ontwikkelingen volgt het stadsdeel de jaarplancirculaire van de centrale stad. Voor de stijging van de prijzen van de materiële uitgaven hanteert de centrale stad de prijsmutatie van de Nationale Bestedingen. Ten opzichte van de begroting 2008 is de verwachting dat de inflatiecorrectie 3,25% bedraagt, hetgeen een toename van € 0,53 miljoen op de apparaatslasten tot gevolg heeft. Het stijgingspercentage van de lonen en salarissen wordt berekend aan de hand van het CAO voor het gemeentepersoneel (looptijd: 1 juni 2007 tot 1 juni 2009) en de mutaties in de percentages van de sociale premies. Uit deze berekening volgt dat de lonen in 2009 ten opzichte van het voorgaand jaar met 6,23% stijgen, waarvan 3,48% een bijstelling is van het stijgingspercentage dat bij de primaire begroting 2008 is gehanteerd. In de eerste wijziging van de begroting 2008 zijn de lonen al met 3,48% verhoogd (€ 1,73 miljoen). Hierdoor bedraagt de toename van de lonen in 2009 € 1,33 miljoen (2,75%). Het verschil tussen de toename van de apparaatslasten en de nominale ontwikkelingen bestaat uit een bate van € 0,26 miljoen door de vrijval van kapitaallasten bij Automatisering en de Financiële administratie. De wijziging in de begrote lasten kan per sector nogal variëren. Dit wordt enerzijds verklaard door de nieuwe begrotingsvoorstellen en de onvermijdelijke ontwikkelingen. Zo daalt het budget van Automatisering doordat er per saldo € 255.000 minder nodig is voor de Wet basisregistraties en licenties. Bij Personeelsvoorzieningen wordt het budget met € 150.000 verhoogd voor het personeelsfeest en de verwachte toename van het aantal medewerkers dat gebruik gaat maken van de Functionele Werk Stop regeling. Bij Interne zaken wordt het
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
199
budget met € 331.000 verhoogd door de digitalisering van het pandenarchief en het wegvallen van de taakstelling op de formatie. Voor een nadere toelichting voor dit soort mutaties bij de lijnsectoren verwijzen wij naar de nieuwe voorstellen bij de diverse programma’s. De toename bij de sector PWE wordt voor meer dan de helft verklaard door de intensivering van het programma dienstverlening en de daarvoor benodigde incidentele personele capaciteit. Het resterende deel van de toename wordt verklaard door de uitbreiding van de personele capaciteit bij Welzijn en Onderwijs. Een andere verklaring voor de grote spreiding heeft te maken met verschuiving van budgetten tussen sectoren onderling enerzijds en verschuiving van budgetten tussen indirecte lasten en directe lasten anderzijds. Zo wordt € 571.000 van de toename van het budget bij Personeelsvoorzieningen verklaard door de overboeking van het budget ‘kosten voormalig personeel’ bij de 1e wijziging van de begroting 2008 naar de sector Openbare Ruimte en het dagelijks bestuur. Bij het Bedrijfsbureau middelen en Personeel en organisatie is een gedeelte van de formatie voor managementondersteuning ad. € 34.000 overgeboekt naar Bestuurlijke en juridische zaken voor de administratie ondersteuning van de bezwaarschriftencommissie. Bij de sector Openbare Ruimte is € 689.000 van het budget voor extern personeel overgeboekt naar het product ‘Beheer openbare ruimte’.
5.6 Verbonden partijen De paragraaf verbonden partijen gaat in op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen uit programmaplan. Verbindingen met partijen zijn een manier om een bepaald beleidsvoornemen uit te voeren. Het aangaan van verbindingen met derde partijen dient altijd voort te komen uit het publiek belang. In het Besluit Begroting en Verantwoording wordt het begrip ‘verbonden partij’ omschreven als ‘een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft’. Een financieel belang houdt in dat het stadsdeel middelen ter beschikking heeft gesteld die het kwijt is in geval van faillissement of indien financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op het stadsdeel. Overdrachten (subsidies) worden niet gezien als een financieel belang. Een bestuurlijk belang betekent dat het stadsdeel op enigerlei wijze zeggenschap heeft, hetzij omdat het stadsdeel een zetel in het bestuur heeft, hetzij omdat het mee kan stemmen. Een benoemingsrecht of een voordrachtsrecht wordt echter niet gezien als een bestuurlijk belang. Het stadsdeel kent geen verbonden partijen op grond van deze definitie. Het stadsdeel zelf wordt overigens – evenals de andere stadsdelen - door de centrale stad wel als verbonden partij beschouwd.
5.7 Grondbeleid In deze paragraaf wordt het grondbeleid toegelicht. Het grondbeleid staat ten dienste aan de realisatie van doelstellingen zoals beschreven in programma Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling. Het grondbeleid draagt bij aan het behoud van het stadsbeeld en aan het stimuleren van economische, maatschappelijke en culturele ontwikkelingen. Een specifiek speerpunt is de oplevering van 700 woningen in de periode 2006-2010. Het grondbeleid betreft voornamelijk de uitgifte in erfpacht van grond bij planontwikkeling. In het stadsdeel Centrum is veel grond in particulier eigendom. Voor deze gronden moeten andere middelen worden ingezet om de doelstellingen van het programma te bereiken. Wet –en regelgeving Kaderstellend voor het grondbeleid is de centraalstedelijk vastgestelde Nota Grondprijsbeleid, de besluiten die genomen zijn in het kader van de Grote Vereenvoudiging (2006)en de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (ingangsdatum 1 juli 2008).
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
200
Voor het grondbeleid bij de ontwikkeling van projecten op locaties die eigendom zijn van de gemeente is het stadsdeel afhankelijk van de richtlijnen en regels van de centrale stad. Deze worden door het Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam (OGA) opgesteld en door de gemeenteraad vastgesteld. Indien het stadsdeel van deze regels wil afwijken, dan komen de kosten daarvan voor eigen rekening. Aan de ontwikkeling van nieuwe locaties en projecten die ontwikkelaars op particuliere grond willen realiseren moet en kan het stadsdeel ,op grond van de artikelen uit de nieuwe Wro (afdeling 6.4) en het Besluit ruimtelijke ordening in een aantal gevallen meer eisen en voorwaarden stellen dan voorheen. In veel gevallen zal dit neerkomen op privaatrechtelijke overeenkomsten (de zogenaamde anterieure overeenkomsten) die het stadsdeel zal sluiten met ontwikkelaars. Door middel van een of meerdere voorlichtingsbijeenkomsten zult u kennis kunnen nemen van deze ontwikkeling in de wetgeving. In het kader van de Grote Vereenvoudiging zijn de regels aangescherpt. Het planproces is vereenvoudigd en financiële risico’s worden eerder in kaart gebracht. Uitgangspunt is dat het saldo van kosten en opbrengsten van een grondexploitatie niet negatief mag zijn. Mogelijk zal in bijzondere gevallen, waarin aangetoond kan worden dat het plan is geoptimaliseerd (lagere kosten, hogere opbrengsten) en de noodzaak tot uitvoering van het plan duidelijk is, voor het stadsdeel Centrum wel een negatief saldo worden aanvaard. In dit soort plannen is de beleidsvrijheid van het stadsdeel echter zeer beperkt. Uitvoeringsplannen en toetsing De vaststelling van een grondexploitatie vindt plaats door middel van een zogenaamd fase-3 besluit. Deze besluitvorming vindt in het stadsdeel plaats in de stadsdeelraad en wordt vervolgens voorgelegd aan het College van Burgemeester & Wethouders. Na het fase-3 besluit komen de financiële verantwoordelijkheid en de financiële risico’s bij het stadsdeel te liggen, tenzij er sprake is van autonome ontwikkelingen zoals inflatie en rentestijging, nieuw algemeen beleid, specifiek voor het betreffende plan genomen centraalbestuurlijke besluiten en een grondprijsadvies van het OGA. Mocht er geen sprake zijn van een autonome ontwikkeling dan zal het stadsdeel zelf de extra kosten voor zijn rekening moeten nemen. Voor de volgende drie plannen geldt dit nieuwe financiële regime (bouwportemonnee): het Haarlemmerplein, het Touwenterrein en het project N43. Voor de plannen die nog onder het oude regime zijn ontwikkeld en waarvan een fase 3 besluit met een negatief saldo is vastgesteld, worden nog negatieve saldi aanvaard. In het kader van het Resultaat Actieve Grondexploitatiegebieden (RAG) worden de grondexploitaties halfjaarlijks geactualiseerd. In oktober van het lopende jaar het herfst-RAG en in maart het lente–RAG. Het lente-RAG geeft de stand van zaken weer per 31 december van het voorgaande jaar. De financiële bestanden worden gekoppeld en er wordt afgerekend met de centraalstedelijke beheerder van het Vereveningsfonds, het OGA. Op basis van het lente-RAG worden de geactualiseerde grondexploitaties elk jaar aangeboden aan het College van Burgemeester & Wethouders. Indien nodig worden de geactualiseerde grondexploitaties opnieuw vastgesteld. Financiële context Het laatst vastgestelde lente-RAG, waarin opgenomen de uitgaven, inkomsten en het saldo van de grondexploitaties over het boekjaar 2007, is in maart 2008 aan het OGA verzonden. De volgende uitgaven en inkomsten heeft het stadsdeel in het stedelijke Vereveningsfonds over het boekjaar 2006 en 2007 afgewikkeld: Uitgaven 2006 € 3.120.098
Inkomsten 2006 Saldo 2006 € 5.301.568 -€ 2.181.470
Uitgaven 2007 € 4.602.942
Inkomsten 2007 € 868.487
Saldo 2007 € 3.734.455
De raming voor de uitgaven en inkomsten van in totaal 18 grondexploitatieprojecten in 2009 bedraagt: Uitgaven 2009 € 4.988.000
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Inkomsten 2009 € 4.396.000
€
Saldo 2009 592.000
201
De omzet wordt vooral veroorzaakt door de projecten Haarlemmerplein, Konijn, Schievink, Blaauwlakenblok en N43. Voor een toelichting op deze grote projecten wordt verwezen naar de tekst in deze begroting bij het programma Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling. Het financieel resultaat van de grondexploitaties is gekoppeld aan de bestemmingsreserve grondexploitaties. In het Handboek reserves en voorzieningen is opgenomen dat aan deze reserve wordt gedoteerd of onttrokken indien een exploitatie met een positief of negatief resultaat wordt afgesloten. Bij het afsluiten van een grondexploitatieplan met een kosten –en opbrengstenniveau van meer dan € 500.000 is hiervoor centrale plantoetsing door het Ontwikkelingsbedrijf noodzakelijk. Het saldo van de bestemmingsreserve grondexploitaties bedraagt per ultimo 2007 € 694.162 positief. Op dit saldo rust een reservering van € 175.000 ten behoeve van het project Touwen (besluitvorming april 2006). Stadsdeelplannen In de raming voor 2009 zijn vooralsnog geen stadsdeelplannen opgenomen. Stadsdeelplannen zijn grond exploitatieplannen met een kosten en opbrengstenniveau van minder dan € 500.000. Voor de vaststelling en afsluiting van dergelijke plannen is geen centraal-stedelijke goedkeuring vereist. In 2007 zijn een viertal van deze projecten in de adminstratie geopend. Inmiddels wordt gewerkt aan een procedure om deze projecten ook bestuurlijk en door de deelraad vast te laten stellen. Het ligt in de planning om deze procedure nog in 2008 vast te laten stellen. Afsluiten oude plannen en openen nieuwe Volgens planning wordt nog in 2008 één grondexploitatieplan afgesloten. Dat is het project N41 aan de Czaar Peterstraat. In 2009 zullen twee projecten, Twin en de Nieuwe Wever, worden afgesloten. Voor de volgende plannen loopt de voorbereiding of de onderhandeling: Wiener, Huis v/d Buurt, Haringpakkerstoren, Plantage Muidergracht, Schipperstraat, Molen de Gooijer, N 53 uitbreiding, Oostenburg, Foelieblokken, N 41 2e.fase. Deze plannen zullen naar verwachting alle tussen 2009 en 2011 tot besluitvorming (meestal een fase-3 besluit) leiden.
Hoofdstuk 5 | Paragrafen
202
Financiële positie Verplichte paragrafen en meerjarenraming
6.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de financiële positie van het stadsdeel in meerjarenperspectief. Het gaat hierbij in de eerste plaats om de ontwikkelingen bij bestaand beleid (paragraaf 6.2) en de effecten van het nieuwe beleid (paragraaf 6.3). Ook wordt inzicht geboden in de verplichtingen voortkomend uit jaarlijks terugkerende arbeidskosten (paragraaf 6.4). Voor een goed inzicht op de financiële positie van het stadsdeel is naast de raming van baten en lasten ook de voorgenomen investeringen en de ontwikkeling van reserves en voorzieningen van belang. Deze komen aan de orde in respectievelijk paragraaf 6.5 en 6.6. In paragraaf 6.7 wordt aandacht besteed aan de ontwikkeling van de specifieke middelen Deze middelen zijn geoormerkt voor specifieke doeleinden en hebben om deze reden geen directe invloed op het saldo van de begroting. De ontwikkeling van deze specifieke middelen is echter wel relevant voor de financiële positie van het stadsdeel.
6.2 Overzicht financieel meerjarenkader De meerjarenraming van het stadsdeel bestaat uit twee componenten. Dit is in de eerste plaats de actualisatie en doorrekening van de begroting bij bestaand beleid. Hierbij gaat het om de ontwikkeling van het financiële kader wanneer er geen nieuw beleid wordt geformuleerd voor 2009. De begroting bij bestaand beleid geeft een raming van de ontwikkelingen waarbij geen bestuurlijke afweging mogelijk is. De tweede component is het totaal aan nieuwe voorstellen voor 2009 en verder. Het gaat hierbij zowel om nieuw beleid of beleidsintensiveringen alsmede bezuinigingen en inkomstenverhogingen. Een deel van de voorgestelde posten volgt uit de, reeds in de begroting 2008 gepresenteerde, meerjarenraming 2009-2011. Aangezien de deelraad steeds één jaarschijf vaststelt dienen deze voorstellen tezamen met de voorliggende begrotingsvoorstellen 2009 alsnog te worden besloten. De bedragen voor 2010 en verder dienen in deze begroting zijn daarom wederom ter kennisneming.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
205
Omschrijving Startsaldo 2009
2009 -0,7
2010 0,1
2011 0,1
2012 0,1
4,8 0,8 0,2
5,9 0,0 0,8
6,7 0,0 0,6
7,9 0,0 0,6
-2,4 -1,3 -0,6 0,8
-4,7 0,0 0,0 0,0 0,0
-5,9 0,0 0,0 0,0 0,0
-7,2 0,0 0,0 0,0 0,0
Onvermijdelijke ontwikkelingen
0,4
-0,3
-0,3
-0,2
Kapitaallasten
0,3
0,3
0,3
0,3
BTW-compensatiefonds raming structureel effect evaluaties incidentele vrijval (n.a.v. evaluatie) incidentele vrijval (over de periode 2007-2010)
-0,4 7,1 0,8
-0,4 0,0 0,8
-0,4 0,0 0,0
-0,4 0,0 0,0
Mutatie algemene reserve Rekeningresultaat 2007 Toevoeging reserve OG (begroot in 2008) Leidseplein (begroot in 2008) Veiligheidskleding Reiniging (begroot in 2008) Overschot op basis van stand per 31/12/2007 Vrijval in 2009 van de structurele storting 2008 Dekking tekort 2010 Spreiding overschot
8,2 -2,0 -1,7 -0,2 0,1 0,2 -1,6 -1,8
0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,6 0,6
0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,6
0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,6
2,2 0,0
0,0 -0,4
0,0 -0,4
0,0 -0,4
-14,7 1,5 0,0
-5,0 1,4 0,6
-2,6 1,6 0,2
-2,5 1,7 0,6
Stadsdeelfonds SDF ontwikkeling Compensatie uit BCF-reserve vanwege SDF-korting (t/m 2009) Westerdokseiland Nominale ontwikkelingen personeel materieel subsidies tarieven
Overige mutaties MJR vrijval una reserve verkoop woningen 07-09 stopt m.i.v. 2010 Post/pri Prioriteiten Posterioriteiten Saldo - algemene middelen
6.3 Ontwikkeling bij bestaand beleid Startsaldo 2009 Het startsaldo van de algemene middelen voor 2009-2012 bij bestaand beleid begint met de verwijdering van de incidentele posten uit de begroting 2008. Verwijdering van deze incidentele baten en lasten uit 2008 levert een structureel nadeel op van € 0,5 miljoen. Daarnaast is wat betreft het startsaldo rekening gehouden met het vervallen van een welzijnsbezuiniging als gevolg van een raadsbesluit. Hierdoor is er nog een extra negatief effect van € 0,2 miljoen, waarmee het totaal effect voor 2009 grotendeels is verklaard.
Hoofdstuk 6 | Financiële positie en meerjarenraming
206
Stadsdeelfondsuitkering De begroting en meerjarenraming van de stadsdeelfondsuitkering is gebaseerd op de volgende aannames en informatie: a. De berekening van de stadsdeelfondsuitkering in 2009-2012 is gebaseerd op de meicirculaire 2008 van het Rijk en het financieel meerjarenperspectief 2009-2012 van de centrale stad. b. Op basis van de verwachte en gerealiseerde oplevering van woningen op het Westerdokseiland is de corresponderende groei in de uitkering geraamd. c. Tot slot zou de centraalstedelijke evaluatie van de implementatie van het BTW-compensatiefonds kunnen leiden tot een korting op de uitkering. De definitieve uitkomst van de evaluatie is nog onbekend. Evenmin is bekend wanneer hier duidelijkheid over ontstaat. Het meerjarig beeld ziet er als volgt uit: Bedragen x € 1 miljoen 2008 actualisatie inc. str. tot. inc. Stadsdeelfondsuitkering -0,2 1,7 1,5 0,8 BCF-evaluatie en Westerdokseiland Totaal -0,2 1,7 1,5 0,8
2009 str. 4,8 -1,0 3,8
2010 2011 2012 tot. 5,6 5,9 6,7 7,9 -1,0 -0,4 -0,6 -0,6 4,6 5,5 6,1 7,3
Nominale ontwikkeling 2009-2012 Voor de verwachte prijsontwikkeling voor 2009 worden de stijgingspercentages gehanteerd van het Concern Amsterdam. Ten behoeve van de meerjarenraming 20010-2012 wordt uitgegaan van de geraamde prijsontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product. Dit is overeenkomstig de gehanteerde methode in de septembercirculaire 2007 van het Gemeentefonds. De stijgingspercentages in de begroting 2009 en in de meerjarenraming 2010-2012 zijn als volgt: Nominale ontwikkelingen Nominaal personeel Nominaal materieel Nominaal subsidies Nominaal tarieven
2009 6,23% 3,25% 5,24% 5,24%
2010 1,56% 1,56% 1,56% 1,56%
2011 1,53% 1,53% 1,53% 1,53%
2012 1,53% 1,53% 1,53% 1,53%
De effecten van de nominale ontwikkelingen op de begroting en de meerjarenraming zijn weergeven in onderstaande tabel. Effecten cumulatief 2009 2010 2011 2012 bedragen * € 1.000 Nominaal personeel -2.378 -3.011 -3.641 -4.280 Nominaal materieel -1.277 -1.891 -2.521 -3.161 Nominaal subsidies -630 -817 -1.014 -1.213 Nominaal tarieven 775 1.006 1.248 1.493 Totaal cumulatieve effecten -3.510 -4.713 -5.928 -7.161
Onvermijdelijke ontwikkelingen Ontwikkelingen worden als onvermijdelijk beschouwd wanneer er geen keuzemogelijkheid bestaat ten aanzien van wijze waarop met deze ontwikkeling dient te worden omgegaan en hiermee de financiële omvang dus ook vaststaat. Voor 2009 wordt rekening gehouden met een per saldo positief effect van € 453.000. Dit positieve effect wordt veroorzaakt door een verwachte stijging van de rente-inkomsten op de rekening-courant. Omdat deze stijging gedeeltelijk incidenteel is, laat de meerjarenraming per saldo een negatief effect zien.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
207
Omschrijving (bedragen x € 1.000) Onderwijs en jeugd a. Consensusvoorzieningen Bedrijfsvoering b. Digitalisering Pandenarchief c. Afwaardering actief pandenarchief d. Functiegebouw e. Kosten voormalig personeel f. Pseudo premie voor de WW g. Rente Rekening-courant h. Wet Basisregistratie i. Antwoord Totaal
inc. 0 -100 -148 0 0 0 500 -100 0 152
2009 2010 2011 2012 struc tot. -51 -51 -51 -51 -51 0 -100 -389 -389 -389 0 -148 0 0 0 -276 -276 -276 -276 -276 -212 -212 -212 -212 -212 -260 -260 -260 -260 -260 1.100 1.600 1.100 1.100 1.100 0 -100 -100 -100 0 -63 -63 -63 -63 -63 238 390 -251 -251 -151
a. Consensusvoorzieningen Op alle basisscholen worden door de gemeente voorzieningen aangeboden zoals schoolzwemmen, kunstkijkuren en verkeersexamens. De werkwijze is dat deze voorzieningen onder de verantwoordelijkheid van de centrale stad worden uitgevoerd en bekostigd worden door de stadsdelen. De stadsdelen zijn immers verantwoordelijk voor de lokale onderwijstaak. De centrale stad heeft de tarieven voor deze zogenaamde consensusvoorzieningen verhoogd met percentages variërend tussen de 11% en 59%, wat in totaal neerkomt op een stijging van de lasten met € 51.000 structureel. b. Digitalisering pandenarchief Het digitaliseren van het pandenarchief is sinds 2004 een speerpunt van beleid. In de periode 2004-2005 zijn hiertoe voorbereidende werkzaamheden verricht door bouwdossiers toegankelijker, beheersbaar en compleet te maken. In de periode 2008-2009 wordt het pandenarchief daadwerkelijk gedigitaliseerd. De deelraad heeft hiertoe in 2007 het besluit genomen een krediet beschikbaar te stellen van € 2,9 miljoen. In de vorige meerjarenraming 2008-2011 was reeds rekening gehouden met de hieruit voortvloeiende kapitaallasten. Aangezien de deelraad steeds één jaarschijf vaststelt dient dit besluit formeel betrokken te worden bij de begroting 2009. c. Afwaardering actief pandenarchief De voorbereidingskosten ten behoeve van het digitaliseren van het pandenarchief (zie hierboven) zijn destijds geactiveerd. Het definitief overgaan naar een digitaal archief maakt het volledig afwaarderen van dit actief noodzakelijk. Bij het kredietvoorstel digitalisering pandenarchief, dat in 2007 is aangeboden aan de deelraad, is deze afwaardering abusievelijk niet meegenomen. De boekwaarde van dit actief bedraagt eind 2009 € 148.000. d. Functiegebouw In 2003 heeft het College van Burgemeester & Wethouders besloten dat het geheel van functietyperingen en de daarbij behorende waarderingen, het zogenaamde functiegebouw, vernieuwd wordt. Uitgangspunt was modernisering, transparantie en uniformering. Verondersteld werd dat het totaal aan nieuwe functiewaarderingen geen financieel effect zou hebben ten opzichte van de oude waarderingen. De implementatie van dit functiegebouw is ook binnen het stadsdeel Centrum ter hand genomen, maar uiteindelijk gestaakt. De reden is dat de centrale uitgangspunten van transparantie en uniformiteit niet behaald worden. Doordat een volledige renovatie van het functiegebouw nu niet meer in de planning staat, zullen inverdieneffecten door lager gewaardeerde functies zich niet meer voordoen. e. Kosten voormalig personeel De kosten voor voormalig personeel bestaan uit flexibele pensioenuitkeringen (FPU), functioneel werktijdstop (FWS), wachtgeld, suppletie-, bovenwettelijk en wettelijke WW uitkeringen, ziektekostenvergoeding gepensioneerden en wachtgeld dagelijks bestuur leden. In het CAO-akkoord voor gemeenteambtenaren worden daarnaast afspraken gemaakt voor de bovenwettelijke sociale zekerheid (aanvullende uitkeringen bij FPU, FWS, werkloosheid en arbeidsongeschiktheid). Deze kosten zijn voor 2009 en verder gestegen. Deze stijging wordt met name veroorzaakt door de toename van het aantal FWS-ers in de loop van 2008 en 2009. Daarnaast wordt op een deel van de FWS uitkeringen een strafheffing loonbelasting opgelegd. Er zijn in 2009 tien medewerkers voor wie de strafheffing van toepassing zal zijn. Ook is het aantal wachtgelduitkeringen van voormalig DB-leden gestegen.
Hoofdstuk 6 | Financiële positie en meerjarenraming
208
f. Pseudo-premie voor de WW In 2007 is het pseudo-premiepercentage voor de WW verlaagd van 5,2% naar 3,85%. De reden voor deze verlaging is de landelijke ontwikkeling waarbij een daling gesignaleerd wordt van het aantal werklozen in de gemeentelijke branche. Een lagere pseudo-premie voor de WW heeft een ongunstig effect op de werkgeverslasten, omdat er minder inkomsten binnen komen. In de begroting 2008 is voor deze onvermijdelijke ontwikkeling incidenteel een bedrag van € 260.000 opgenomen in afwachting van de officiële raming van de premies voor 2008. Het pseudo-premiepercentage voor de WW bedraagt in 2008 3,50%. Het ziet er niet naar uit dat er in de komende jaren een bijstelling naar boven gaat plaatsvinden. Dit betekent dat de geraamde daling van de inkomsten van de pseudo-premie voor de WW meerjarig structureel verwerkt moet worden. g. Rente Rekening-courant De rentebaten van de rekening-courant zijn in 2008 begroot op € 1,2 miljoen, waarvan € 250.000 als incidenteel is opgenomen. Uitgaande van de gemiddelde saldi over 2007, kunnen de inkomsten verhoogd worden met € 1.6 miljoen. Hiervan wordt voorzichtigheidshalve € 500.000 incidenteel opgenomen. h. Wet Basisregistratie In 2009 wordt de wet Basisregistraties van kracht. Uitgangspunt in deze wet is dat voor een betere dienstverlening en een doelmatige bedrijfsvoering veelgebruikte gegevens eenmalig worden geregistreerd en op verscheidene plaatsen binnen de overheid te gebruiken zijn. Deze set van gegevens (over personen, vastgoed, bedrijven en dergelijke) gaan als zogenaamde “basisregistratie” fungeren. Dat betekent kort gezegd dat aan burgers en ondernemers geen gegevens meer (mogen) worden gevraagd die al binnen de overheid beschikbaar zijn. Overheidsorganisaties zijn wettelijk verplicht deze basisregistraties te gebruiken in hun primaire processen (vergunningen, handhaving, etc.). Het aansluiten op de basisregistraties is ingewikkeld en veelomvattend. Insteek van het stadsdeel is dan ook om het traject zoveel mogelijk gezamenlijk met andere stadsdelen te doen. In 2008 is de aansluiting gerealiseerd op de persoonsregistraties en de vastgoedregistraties, inclusief gebruik nieuwe software, opleidingen en aanpassingen van de werkprocessen. Voor de jaren 2009, 2010 en 2011 wordt rekening gehouden met een jaarlijks bedrag van € 100.000. Deze kosten zijn voor de verdere stroomlijning tussen de stadsdelen, aansluiting op eventuele “nieuwe” basisregistraties, het optimaliseren van de oplossingen en nazorg. i. Antwoord Stadsdeel Centrum neemt deel aan Antwoord, het algemene informatienummer van de gemeente Amsterdam. Vanuit de centrale stad wordt een tariefsverhoging doorgevoerd van € 1 per oproep. Bij het huidige aantal van 63.000 oproepen betekent dit een lastenstijging van € 63.000.
6.4 N ieuw beleid ten laste of ten gunste van de algemene middelen In onderstaande tabel zijn de financiële effecten weergegeven van de nieuwe voorstellen zoals opgenomen in deze begroting. In bijlage 3 en 4 zijn totaaloverzichten opgenomen van de nieuwe voorstellen ten gunste of ten laste van de algemene middelen. De deelraad stelt uitsluitend de eerstkomende jaarschijf vast (de begroting). De meerjarenraming is ter kennisname. Om deze reden zijn onder de nieuwe voorstellen 2009 eveneens opgenomen de voorstellen uit de meerjarenraming van de begroting 2008. Bedragen x € 1.000 B’2009 inc. Bezuinigingen en inkomstenverhogingen 425 Prioriteiten -13.061 Totaal -12.636
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
B’2009 struc. 1.090 -1.684 -594
B’2009 totaal 1.515 -14.635 -13.120
MJ’2010 1.432 -4.760 -3.328
MJ’2011 1.592 -2.601 -1.009
MJ’2012 1.677 -2.451 -774
209
6.5 V erplichtingen gerelateerd aan de jaarlijks terugkerende arbeidskosten In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is geregeld dat voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume geen voorzieningen gevormd mogen worden. Hierbij valt te denken aan vakantiedagen, wachtgelden en pensioenen van dagelijks bestuurders. Deze jaarlijks terugkerende verplichtingen zijn in de begroting en de meerjarenraming opgenomen en maken derhalve al onderdeel uit van de financiële positie. Voor verplichtingen waarvan het bedrag oploopt moet wel een voorziening worden gevormd. Hierbij valt te denken aan wachtgeldverplichtingen bij reorganisaties waarbij sprake is van personele krimp. Wachtgelden e.d. ambtenaren en dagelijks bestuurders Binnen het stadsdeel Centrum is sprake van een viertal soorten uitkeringen: Wachtgelden ambtenaren Per 2001 vallen ambtenaren ook onder de werkloosheidswet. Voor die tijd vielen ambtenaren onder een specifieke wachtgeldregeling. Het beroep op het wachtgeld is daardoor afgenomen van € 95.000 in 2005 naar circa € 33.000 in 2009. Uitkeringen voormalig personeel Per 2001 vallen ambtenaren onder de werkloosheidswet. Ambtenaren die werkloos worden kunnen een uitkering aanvragen. De uitvoeringsorganisaties brengen de kosten van de (boven)wettelijke werkloosheiduitkering of suppletie-uitkering in rekening bij het stadsdeel. In 2008 is de noodzaak voor het aanhouden van een voorziening komen te vervallen. Er wordt jaarlijks een raming gemaakt van de bestaande verplichtingen. De kosten voor 2009 zijn begroot op € 268.000 (2008: € 261.000). Nieuwe verplichtingen moeten opgevangen worden binnen de bestaande budgetten. FPU en FWS Medewerkers die eerder dan hun pensioengerechtigde leeftijd willen stoppen met werken konden gebruik maken van een flexibele pensioenuitkering (FPU). Voor deze regeling spaarden de medewerkers zelf en betaalde de werkgever mee. De gemeente Amsterdam had in de CAO op deze regeling aanvullende afspraken gemaakt. Het stadsdeel heeft ook nog de verplichting om de ziektekostenvergoeding voor gepensioneerden en FPUers te betalen. Per 1 januari 2006 is de Flexibele pensioenuitkering (FPU) komen te vervallen als gevolg van nieuwe wetgeving. Dit geldt ook voor de Functioneel Leeftijdontslag (FLO), voorheen functionele werktijdstop (FWS), voor sommige groepen medewerkers zoals stratenmakers. De levensloopregeling vervangt deze regelingen. Er is sprake van overgangsrecht. In theorie kunnen ca. 107 medewerkers gebruik maken van het overgangsrecht voor de FPU regeling en 17 medewerkers van het overgangsrecht voor de FWS regeling. Omdat er sprake is van een vrijwillige vertrekregeling is moeilijk precies te voorspellen wat de kosten bedragen (zie ook 5.3.4 Risicoparagraaf onder bedrijfsvoering). Jaarlijks wordt op basis van bestaande verplichtingen en verwachte mutaties in 2009 de kosten voor FPU en FWS uitkeringen begroot. De kosten voor 2009 zijn begroot op een bedrag van € 1.253.000 (2008: € 1.027.000). Wachtgeld dagelijks bestuurders Jaarlijks wordt op basis van bestaande verplichtingen en verwachte mutaties in 2009 een raming gemaakt van de kosten voor wachtgeld dagelijks bestuurders. Onvoorziene mutaties moeten gedurende het boekjaar binnen de bestaande begroting worden opgevangen. De uitbetaling en berekening van het wachtgeld voor dagelijks bestuurders wordt uitbesteed omdat het huidig salarissysteem daarin niet voorziet. Pensioenen dagelijks bestuurders De pensioenvoorziening van de dagelijks bestuurders is ondergebracht bij Loyalis (een onderdeel van het ABP). De jaarlijkse lasten hiervoor bedragen ongeveer € 44.000.
Hoofdstuk 6 | Financiële positie en meerjarenraming
210
Opgebouwde vakantierechten Elke maand bouwen medewerkers vakantiegeld. In mei wordt het vakantiegeld uitbetaald. Het vakantiegeld dat wordt opgebouwd in de maanden juni t/m december worden in mei het jaar daarop uitbetaald. Omdat het in elk jaar om ongeveer een even groot bedrag gaat hoeft geen balanspost te worden geschapen.
6.6 Stand van de reserves en voorzieningen Reserves In deze paragraaf wordt een toelichting gegeven op de in 2009 begrote toevoegingen en onttrekkingen aan reserves. In bijlage 1 is het overzicht van het verloop van de reserves opgenomen. Algemene reserve De begrote onttrekking aan de algemene reserve bedraagt € 1,26 miljoen. De onttrekking aan de algemene reserve is gebaseerd op de beoordeling van het weerstandsvermogen (zie paragraaf 5.2 Weerstandsvermogen). Uit deze beoordeling blijkt dat de huidige stand van de algemene reserve een onttrekking van € 4,42 miljoen toestaat. Het dagelijks bestuur heeft ervoor gekozen om de resterende ruimte verspreid in te zetten in de begrotingsjaren 2010-2012. Reserve Beheer en onderhoud vereninging van eigenaren werf reiniging Onze begroting bevat een structurele post van € 105.000 als bijdrage aan de vereniging van eigenaren van de werf. Dit bedrag wordt voorlopig aan de reserve toegevoegd, omdat de jaarlijkse bijdrage nog niet is vastgesteld. BTW-compensatiefonds (BCF) Er wordt € 8,69 miljoen onttrokken aan de reserve BTW-compensatiefonds. Deze onttrekking bestaat uit drie elementen. Het grootste element is een onttrekking van € 7,15 miljoen. In de afgelopen jaren is de reserve BTWcompensatiefonds opgebouwd in afwachting van de landelijke en stedelijke evaluaties van het BCF. Nu deze evaluaties zijn afgerond, kan worden geconstateerd dat de reserve meer dan voldoende dekking biedt voor de financiële consequenties ervan. Het genoemde bedrag kan derhalve vrijvallen. Voorts wordt een bedrag van € 0,75 miljoen onttrokken aan de reserve. In het begrotingsboekwerk 2007 is, op basis van de eerste contouren van de evaluaties, geoordeeld dat een bedrag van € 3,0 miljoen uit de reserve kon vrijvallen. Dit bedrag wordt in vier incidentele tranches van elk € 0,75 miljoen betrokken bij de begrotingsjaren 2007-2010. Tot slot wordt een bedrag van € 0,79 miljoen aan de reserve onttrokken. Als gevolg van de landelijke evaluatie naar de invoering van het BCF wordt het stadsdeelfonds in de jaren 2007 tot en met 2009 incidenteel gekort. Deze korting, ter hoogte van het genoemde bedrag, wordt opgevangen door deze onttrekking van gelijke omvang aan de reserve BCF. Rode Loper Aan de reserve wordt in 2009 een bedrag van € 2 miljoen toegevoegd. Voor de helft wordt deze toevoeging gedekt uit parkeerinkomsten. De andere helft bestaat uit algemene middelen. Voorts wordt een onttrekking van € 100.000 begroot ter dekking van de kosten van een prioriteit in programma Inrichting en beheer openbare ruimte. Dit bedrag wordt ingezet ten behoeve van het ontwikkelen van definitieve ontwerpen van deelgebieden van de Rode Loper. Garagefonds Een bedrag van € 2,03 miljoen wordt toegevoegd aan de reserve Garagefonds. Deze toevoeging bestaat uit parkeerinkomsten. Groenfonds Het Groenfonds is ingesteld om de inrichting van het groen te verbeteren. Jaarlijks wordt daarvoor een bedrag aan deze reserve toegevoegd. De toevoeging bestaat uit structureel € 160.000 vanuit de algemene middelen. Verder is in het verdeelvoorstel van de parkeergelden een voeding van € 200.000 opgenomen. De geraamde onttrekking van € 310.000 betreft de aanwending ten behoeve van groenprojecten.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
211
Leidseplein Sinds de begroting 2008 wordt jaarlijks een bedrag van € 2 miljoen gespaard ten behoeve van het Leidseplein. De kosten van de toekomstige herinrichting zullen deels uit deze reserve worden gedekt. Onderhoud onroerend goed In de begroting is een toevoeging van € 1 miljoen opgenomen aan deze reserve. Bij de bestemming van het rekeningsresultaat over 2007 heeft de raad reeds € 2 miljoen in deze reserve opgenomen. Tezamen met de nu begrote toevoeging komt de reserve op de gewenste stand van € 3 miljoen. Parkeergelden De geraamde parkeeropbrengsten in 2009 bedragen € 41,09 miljoen. Dit bedrag wordt toegevoegd aan de reserve Parkeergelden, van waaruit diverse projecten in de openbare ruimte worden gefinancierd. Het verdeelvoorstel (zie bijlage 6) geeft aan hoe de inkomsten verdeeld worden over welke projecten. De onttrekking aan de reserve betreft de geraamde omzet van deze projecten in 2009. Tevens bevat het de kosten van de dienst Stadstoezicht en de afdracht aan de centrale stad ten behoeve van het centrale Mobiliteitsfonds. Ook de geraamde omzet op de projecten is opgenomen in bijlage 6. UNA-gelden Van de reserve UNA-gelden valt een bedrag van € 2,15 miljoen vrij ten gunste van de nieuwe voorstellen in de begroting 2009. De reserve heeft eind 2007 een stand van € 2,62 miljoen. Het verschil van € 0,47 miljoen is geoormerkt voor de projecten Gebiedsgerichte aanpak Leidseplein en Burgwallen. Naar verwachting worden deze twee projecten afgerond in 2008, waardoor de reserve in 2009 geheel zal zijn onttrokken. Verevening onroerend goed Aan de reserve wordt € 0,4 miljoen onttrokken. Dit betreft de jaarlijkse bijdrage aan de algemene middelen uit verkoop van woningen. Deze bijdrage is in 2009 voor het laatst in de begroting opgenomen. WIW afdeling reiniging Aan de reserve wordt een bedrag van € 0,57 miljoen jaarlijks toegevoegd om de afbouw van de subsidieregeling voor de Wiw’ers bij de afdeling Reiniging te kunnen opvangen. Jaarlijks wordt een bedrag van € 0,59 miljoen onttrokken om de salariskosten van de vaste medewerkers te kunnen dekken. Hierbij zijn niet inbegrepen de kosten ad € 490.000 ten aanzien van het project Pantar, toegelicht in programma Inrichting en beheer openbare ruimte, onder prioriteit t. Deze begrotingswijziging zal in 2009 aangeboden worden aan de raad. Voorzieningen In deze paragraaf wordt een toelichting gegeven op de in 2009 begrote toevoegingen aan de voorzieningen en de bestedingen die ten laste van de voorzieningen worden gebracht. In bijlage 2 is het overzicht van het verloop van de voorzieningen opgenomen. Egalisatie leges In de begroting 2008 is een driejarige prioriteit opgenomen, waarbij jaarlijks € 70.000 wordt besteed voor een vergunningmanager voor de horeca. Deze prioriteit wordt jaarlijks ten laste gebracht van de voorziening Egalisatie leges. In 2009 zal dit voor de tweede maal gebeuren. Vervanging / onderhoud reinigingswerf Jaarlijks wordt een bedrag van € 330.000 toegevoegd aan deze voorziening. Dit bedrag is gebaseerd op het meerjarenonderhoudsprogramma voor de werf. In 2009 wordt een besteding van € 165.000 ten laste van de voorziening verwacht. Ook dit bedrag is gebaseerd op het onderhoudsprogramma. Egalisatievoorziening Afvalstoffenheffing huisvuilinzameling Ten laste van de egalisatievoorziening wordt een bedrag van € 678.000 gebracht. Dit bedrag betreft de hogere kosten voor straatreiniging en wijkverzorging (€ 298.000), het verbeteren van aanbiedgedrag (€ 300.000) en het vervangen van ondergrondse papier- en glasbakken (€ 80.000). In programma Inrichting en beheer openbare ruimte is hier een nadere toelichting op gegeven.
Hoofdstuk 6 | Financiële positie en meerjarenraming
212
Meerjarige specifieke uitkeringen Investeringsbudget stedelijke vernieuwing Een uitgebreid overzicht van de bestedingen ten lasten van het ISV is opgenomen in bijlage 6.. Vooruitontvangen subsidies Er zijn geen mutaties geraamd. Werkgelegenheid Zeedijk en Warmoesstraat Er zijn geen mutaties geraamd.
6.7 Investeringen Een investering is een uitgave waarvan het nut zich uitstrekt over verscheidene jaren. Om ook de kosten van een investering over verscheidene jaren te verdelen wordt een investering geactiveerd op de balans, waarna er jaarlijks op het activum wordt afgeschreven. De afschrijvingskosten worden jaarlijks opgenomen in de begroting en de jaarrekening. Naast de afschrijvingskosten leiden investeringen ook tot rentekosten. Het investerings bedrag leidt immers tot een uitgave en dus een lager banksaldo of een debetstand op de rekening-courant met de centrale stad. De financiering van een investering door middel van een krediet leidt dus tot afschrijvings- en rentekosten, samen worden deze kapitaallasten genoemd. Aangezien elke investering gedekt dient te zijn, moet er voor iedere investering een kapitaallastenbudget aanwezig zijn. Dit budget is in de regel structureel, omdat de investeringen meestal weer vervangen dienen te worden. De voornaamste soorten vaste activa van het stadsdeel zijn: ■ Onroerend goed; schoolgebouwen, sportvoorzieningen, marktloodsen, de reinigingswerf en panden die behoren tot de strategische vastgoedportefeuille; ■ ICT; hard- en software, infrastructuur; ■ Inventaris; waaronder ook eerste inrichtingen van scholen. Het wagenpark voor de reiniging wordt geleast. Deze kosten worden om deze reden niet geactiveerd. Voorgenomen investeringen 2009 In de begroting worden voorstellen gedaan voor nieuwe investeringen. De deelraad kan besluiten deze kredieten te autoriseren met vaststelling van deze begroting of aangeven dat er separate besluitvorming over dient plaats te vinden. In de begroting 2009 is slechts een nieuwe investering opgenomen: Investeringen waarover besloten wordt in het kader van de begroting 2009 Programma Veiligheid Vervanging camera’s en camerakasten
bedrag renteperc. afschr. termijn kapitaallasten € 57.500 4,5% 5/8 € 12.775
Vervanging camera’s en camerakasten In 2009 dienen de eerste camera’s en camerakasten van het cameratoezicht te worden vervangen. De eerste aanschaf van deze apparatuur is à fonds perdu gefinancierd. Bij de vervanging wordt uitgegaan van activering van de kosten. Bij een vervangingstempo van acht camera’s en vijf camerakasten per jaar bedragen de extra lasten vanaf 2010 gedurende acht jaar jaarlijks € 6.400 (totale kapitaallasten € 12.775, waarvan de helft door de centrale stad wordt gecofinancierd). Investeringsplan onderwijshuisvesting 2009 Daarnaast wordt jaarlijks het investeringsplan voor onderwijshuisvesting vastgesteld door de deelraad. In de begroting 2009 is vooruitlopend op deze besluitvorming rekening gehouden met onderstaande investeringsbedragen en de hieruitvolgende kapitaallasten. Hierover zal nog separaat besluitvorming plaatsvinden.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
213
Investeringen waarover separaat besluitvorming zal plaatsvinden bedrag renteperc. afschr.termijn kapitaallasten Programma Onderwijs en Jeugd Investeringsplan onderwijshuisvesting 2009 ASVO: Onderwijskundige aanpassingen € 223.278 4,5% 40 € 15.629 De Pool: Onderwijskundige aanpassingen € 161.683 4,5% 40 € 11.318 De Oostelijke Eilanden: Herstel scheurvorming vloeren en wanden € 9.000 4,5% 40 € 630 Theo Thijssen: Vervanging dakbedekking hoofdgebouw € 158.221 4,5% 40 € 11.075 Totaal investeringsplan onderwijshuisvesting 2009 € 552.182 € 38.653
6.8 Ontwikkeling specifieke middelen Parkeergelden De Dienst Stadstoezicht doet de inning van de parkeerbelasting. De kosten van de Dienst Stadstoezicht worden uit de opbrengsten gedekt. Daarnaast gaat een deel van de opbrengsten naar het centrale mobiliteitsfonds. De resterende opbrengsten worden in de reserve parkeergelden en het garagefonds gestort. De ontwikkeling van de parkeerinkomsten voor de periode 2008-2012 wordt als volgt geraamd: Bedragen in € 1.000 B’2008 B’2008 B’2009 MJ’2010 MJ’2011 MJ’2012 actual. Bruto parkeerinkomsten 37.442 40.708 41.094 41.497 41.919 42.360 Af: Kosten Stadstoezicht -14.397 -13.683 -13.957 -14.236 -14.521 -14.811 Af: Afdracht centraal mobiliteitsfonds -9.406 -10.289 -10.477 -10.578 -10.684 -10.796 Af: Afdracht Garagefonds -1.939 -1.939 -2.032 -2.130 -2.233 -2.350 Saldo parkeerinkomsten 11.700 14.797 14.628 14.553 14.481 14.403 Af: Negatief effect opheffen parkeerplaatsen p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. Af: Negatief effect van afschaffen wielklem per 1 juli 2008 p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. Bij: Overschot 2007 (2.795-1.000) 2.529 1.795 Bij: Vrijval 2005 (2.903-880) 0 2.023 Totaal te verdelen 14.229 18.615 14.628 14.553 14.481 14.403 Af: reeds verdeeld 14.229 14.229 0 0 0 0 Te bestemmen parkeerinkomsten 0 4.386 14.628 14.553 14.481 14.403
Actualisatie begroting 2008 Ten opzichte van de primaire begroting 2008 zijn de volgende wijzigingen verwerkt: ■ De begroting 2008 is geactualiseerd op basis van de afdracht over 2007 van de dienst Stadstoezicht. ■ In 2007 zijn meer parkeeropbrengsten gerealiseerd dan begroot. Dit wordt voornamelijk verklaard door de hoge opbrengst Parkeer en Bel en naheffingsaanslagen. Dit levert in 2007 een incidentele meevaller op van € 2.795.000. Bij de behandeling van de herinrichting van het Rembrandtplein in de deelraad (april 2008) is besloten € 1 miljoen van deze meeropbrengsten te reserveren voor de uitvoering van dit project. Het resterende bedrag € 1.795.000 maakt onderdeel uit van het te bestemmen bedrag in de begroting 2009 ■ De totale vrijval is € 2.903.000. Het betreft het totaal van onderbestedingen op projecten uit het jaar 2005 en de vrijval door afgeronde projecten over 2006 en 2007. In het kader van de jaarverantwoording 2007 is besloten € 880.000 opnieuw te bestemmen. Dit betreft aanvullende dekking voor een aantal lopende projecten. Het resterende bedrag van € 2.023.000 maakt onderdeel uit van het te bestemmen bedrag in de begroting 2009. ■ De storting vanuit de parkeerinkomsten aan het Garagefonds wordt afgetrokken van de bruto parkeerinkomsten en maakt dus niet langer onderdeel uit van het jaarlijkse verdeelvoorstel.
Hoofdstuk 6 | Financiële positie en meerjarenraming
214
De herziene begroting 2008 leidt tot een extra te bestemmen bedrag in de begroting 2009 ten bedrage van € 4.386.000. Begroting 2009 en meerjarenraming 2010-2012 Bij het opstellen van de begroting 2009 en meerjarenraming 2010-2012 van de parkeerbelastingen zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: ■ De prognose van de dienst Stadstoezicht is gebruikt als input, waarbij als basis de voorlopige werkelijke gerealiseerde opbrengsten 2007 dienden; ■ In de meerjarenraming is rekening gehouden met een dusdanige ontwikkeling van het autoverkeer dat de parkeeropbrengsten uit de parkeerautomaten, parkeer en bel, dag-, week- en maandkaarten en kraskaarten geen groei vertonen. Er is geen rekening gehouden met het feit dat toekomstige ontwikkelingen zoals het uitbreiden van het A+ tarief gebied en het plan Voorrang voor gezonde stad van invloed kunnen zijn op de parkeeropbrengsten. Op de inkomsten uit naheffingsaanslagen wordt rekening gehouden met een jaarlijkse prijsontwikkeling van 2% en op de parkeervergunningen van 5%. ■ De kosten van de dienst Stadstoezicht worden met 2% inflatiecorrectie verhoogd ■ Eventuele effecten van het afschaffen van de wielklem zijn buiten beschouwing gelaten. ■ Ook financiële effecten veroorzaakt door het opheffen van straatparkeerplaatsen zijn niet meegenomen in de berekening. De begroting van het te verdelen bedrag uit de reserve Parkeergelden 2009 bedraagt € 14.628.000. Samen met de actualisatie van 2008 ad € 4.386.000 is er dus een totaalbedrag te bestemmen van € 19.014.000. Quotum Onrendabel bruggen en walmuren Bij de besluitvorming over de aanhaking van het stadsdeel aan het stadsdeelfonds is door het college van Burgemeester & Wethouders vastgesteld dat de kosten van waterbouwkundige werken(bruggen en walmuren) in de binnenstad voor rekening van de centrale stad een structurele post in de begroting vrijgemaakt. Voor 2009-2011 wordt rekening gehouden met een structureel bedrag waarvoor de werkzaamheden aan bruggen en walmuren kunnen worden uitgevoerd van € 7,1 miljoen. Bedragen x € 1.000 2009 Herengracht oneven zijde nabij Koningsplein: vernieuwen walmuur -900 Herengracht oneven zijde tussen Blauwburgwal en Brouwersgracht: profielwijziging -1.800 Korte Prinsengracht even- en oneven zijde tussen Houttuinen en Haarlemmerdijk/straat: herinrichting -600 Kruispunt Herengracht / Leliegracht: renovatie brug -100 Kruispunt Lijnbaansgracht / Elandsgracht: vernieuwen brug -1.900 Kruispunt Marnixplein / Westerstraat: brug vernieuwen, voorbereiding -150 Prinsengracht evenzijde nabij Looiersgracht : walmuur vernieuwen, voorbereiding -100 Singel even zijde Oude Leliestraat en Raadhuisstraat: walmuur vernieuwen, voorbereiding -100 Singel oneven zijde tussen Lijnbaanssteeg en Stromarkt: profielwijziging -100 Totaal -5.750
Grotestedenbeleid Grotestedenbeleid III De derde periode van uitvoering van het grotestedenbeleid (GSB III) loopt van 2005 tot 2009. Het grotestedenbeleid is een instrument van het Rijk voor de middelgrote en grote steden in Nederland om de stedelijke ontwikkeling in den brede een impuls te geven. Tussen het Rijk en Amsterdam is een convenant opgesteld met prestatieafspraken en middelen op de volgende terreinen: fysiek (bouwen/wonen/openbare ruimte), economisch, sociaal/integratie en veiligheid, tezamen genoemd: de drie pijlers van het grotestedenbeleid. Eenzelfde convenant is opgesteld tussen de gemeente Amsterdam en de stadsdelen. Hierin staan de prestatieafspraken en de middelen voor het stadsdeel beschreven. De GSB III-budgetten die van de gemeente Amsterdam worden ontvangen, worden toegekend en zijn bestemd voor het realiseren van de afgesproken ambities per pijler. Aan deze brede doeluitkering zijn de volgende spelregels verbonden:
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
215
1. De brede doeluitkering is vrij besteedbaar ten behoeve van de ambities binnen de pijler. 2. Er staat een sanctie op het niet-behalen van de afgesproken ambities. Het kan zijn dat het vervolgbudget voor het stadsdeel door de gemeente Amsterdam wordt verminderd als de resultaten achterblijven. 3. Over de besteding van het budget en het realiseren van de prestaties wordt volgens speciale voorschriften van de interne accountantsdienst (ACAM) geadministreerd en verantwoord in een bijlage van de jaarrekening. Het Grotestedenbeleid III bestaat uit de volgende geldstromen ■ ISV-sleutelgeld, bedoeld voor de fysieke, sociale en economische aspecten van stedelijke vernieuwing; ■ Sociaal-Integratie-Veiligheid (SIV) middelen; ■ Basisprogramma Economie/ Amsterdam Topstad ISV-middelen In 2009 is totaal € 2.580.000 beschikbaar aan ISV-middelen uit sleutelgeld 2009, alsmede uit vrijval vorige jaren en extrasleutelgeld 2008. Tevens is rekening gehouden met een inflatiecorrectie. SIV-middelen In de begroting 2009 is voor totaal € 539.000 aan SIV-middelen opgenomen. Het betreft uitgaven in het kader van de voorschool (€ 250.000) en het project Jeugd en veiligheid (€ 289.000). Een uitgebreidere toelichting is opgenomen bij het programma Onderwijs en Jeugd in hoofdstuk 3. Basisprogramma Economie/Amsterdam Topstad De Hermez-systematiek (Het Economisch Resultaat Moet Er Zijn) is met ingang van 2007 komen te vervallen. Vanaf 2008 kunnen aanvragen gedaan worden op grond van het Basisprogramma Economie en de nota Amsterdam Topstad van de gemeente Amsterdam. In de begroting 2009 wordt vooralsnog geen rekening gehouden met deze specifieke middelen. Toekomst van het grote stedenbeleid: GSB-IV GSB III houdt na 2009 op te bestaan. Over de GSB-middelen vanaf 2010 (GSB-IV) wordt op landelijk niveau met het Rijk gediscussieerd. Het rijk zet in op voortzetting van een stedenbeleid (conform regeerakkoord). Zowel rijk als gemeenten hechten aan voortzetting van samenwerking voor de aanpak van stedelijke problematiek. Er bestaat echter onzekerheid ten aanzien van de ontwikkeling van de specifieke middelen. ISV Het ISV wordt voortgezet, maar er is mogelijk sprake van halvering per 2012. Het Rijk erkent het belang van meerjarige zekerheid en een toereikend budget en zal zich inzetten voor het behoud van het ISV budget op het huidige niveau. Voor het stadsdeel Centrum betekent dit dat waar in de begroting 2008 nog rekening gehouden werd met € 1,0 miljoen aan sleutelgeld voor 2012 in de meerjarenraming, er wordt nu uitgegaan van € 0,5 miljoen: Bedragen x € 1.000 2009 2010 2011 2012 ISV-sleutelgeld 2.580 1.000 1.000 500
SIV-middelen Ook ten aanzien van de SIV-middelen wordt een mogelijke afname van de budgetten voorzien. De steden zullen met een onderbouwing komen van de effectiviteit van investeringen op het terrein van veiligheid en de risico’s wanneer deze budgetten teruglopen. Een mogelijke consequentie voor het stadsdeel is dat het project Jeugd en Veiligheid (lokale trajectbegeleiding) geheel of gedeeltelijk uit eigen middelen dient te worden bekostigd. Ecomische pijler De brede doeluitkering Economie zal komen te vervallen. De vier grote steden (G4) komen met een pleitnotitie inzake het belang van economische investeringen.
Hoofdstuk 6 | Financiële positie en meerjarenraming
216
Verplichte paragrafen Bijlagen
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
219
794 67.884 52.721 49.794
Deze begrotingswijziging zal in 2009 aangeboden worden aan de raad.
1 Hierbij zijn niet inbegrepen de kosten ad € 490.000 ten aanzien van het project Pantar, toegelicht in programma 13 onder prioriteit t.
Woningonttrekking Totaal
794 70.811 49.156 58.050
794 61.917
Bedragen x € 1.000 Werkelijke Begroting 2008 Raming Begroting 2009 Raming beginstand 2008 Toevoeging Onttrekking eindstand 2008 Toevoeging Onttrekking eindstand 2009 Algemene reserve Algemene reserve (incl. rekeningresultaat 2007) 16.477 232 6.062 10.647 0 1.261 9.386 Bestemmingsreserves Beheer/onderhoud VvE werf reiniging 0 527 527 105 632 Behoud en herstel 344 344 344 BTW-compensatiefonds 15.751 1.661 1.530 15.882 8.686 7.196 De rode loper 2.170 1.000 700 2.470 2.000 100 4.370 Garagefonds 3.249 1.939 705 4.483 2.032 6.515 Groenfonds 100 360 310 150 360 310 200 Grondexploitaties 695 695 695 Leidseplein 0 3.730 3.730 2.000 5.730 Lokale overheidstaken onderwijs 989 989 989 Onderhoud onroerend goed 0 2.000 2.000 1.000 3.000 Parkeergelden 20.654 40.707 39.352 22.009 41.094 44.546 18.557 UNA-gelden 2.624 143 2.481 2.155 326 Verevening onroerend goed 2981 400 2.581 400 2.181 WIW afdeling reiniging 1.056 565 592 1.029 565 5921 1.002
Reserves
Bijlage 1
Bijlagen
220
Bedragen x € 1.000 Werkelijke Begroting 2008 Raming Begroting 2009 Raming beginstand 2008 Toevoeging Onttrekking eindstand 2008 Toevoeging Onttrekking eindstand 2009 Verplichtingenvoorzieningen Overschrijding bijzonder primair onderwijs 1.688 1.688 1.688 Egalisatievoorzieningen Egalisatie leges 210 70 140 70 70 Vervanging/onderhoud reinigingswerf 859 330 1.189 330 165 1.354 Egalisatie afvalstoffenheffing huisvuilinzameling 3.269 470 2.799 678 2.501 Egalisatie reinigingsrecht bedrijfsvuilinzameling 197 184 13 13 Meerjarige specifieke uitkeringen Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 9.471 2.314 4.062 7.723 2.938 4.785 Vooruitontvangen subsidies 2.078 2.078 2.078 Werkgelegenheid Zeedijk en Warmoesstraat 65 390 455 455 Totaal 17.837 3.034 4.786 16.085 330 3.851 12.564
Voorzieningen
Bijlage 2
Bijlage 3 Bezuinigingen en inkomstenverhogingen Bedragen x € 1.000 B’2009 B’2009 B’2009 MJ’2010 MJ’2011 MJ’2012 inc. struc. totaal Bestuur Servicecode Amsterdam 0 0 0 67 67 67 Veiligheid Cameratoezicht 185 0 185 0 0 0 Horeca Kostendekkendheid Horeca 0 200 200 200 200 200 Groen en dierenwelzijn Calamiteit platanenziekte (dekking) 30 0 30 0 0 0 Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling Afstoten erfpachttaken aan OGA 0 0 0 0 60 60 Beleidsrust 0 0 0 0 0 0 Besparing door digitalisering 0 0 0 180 180 180 Bezuiniging ivm afronding project zuidelijke IJ-oevers 0 0 0 0 0 45 Invoeren processen in BWT4all (dekking) 60 0 60 0 0 0 Loodsfunctie (dekking) 0 65 65 65 65 65 Minder projectmanagement en -ondersteuning 0 0 0 35 35 75 Welzijn, zorg, sport, diversiteit Beleidsrust 0 0 0 0 0 0 Buurtbus 0 33 33 33 33 33 Buurtverenigingen 0 62 62 62 62 62 Dekking extra capaciteit uit WMO-middelen 0 0 0 0 100 100 Herijking taken nav welzijnsvisie -200 200 0 200 200 200 Stichting Space 55 0 55 0 0 0 Vrijval ID-banen 0 90 90 90 90 90 Vrijval sportbegroting 0 50 50 50 50 50 Onderwijs en jeugd Jeugd en Veiligheid: lokale trajectbegeleiding 0 40 40 40 40 40 Vrijval OPOC na verzelfstandiging 0 100 100 100 100 100 Economie, toerisme en werkgelegenheid Kostendekkendheid marktzaken 0 19 19 19 19 19 Inrichting en beheer openbare ruimte Beleidsrust 0 0 0 0 0 0 Rode Loper (dekking ) 100 0 100 0 0 0 Algemene dekkingsmiddelen Vrijval post toevoeging algemene reserve 0 231 231 231 231 231 Bedrijfsvoering Besparing door digitalisering Middelen 0 0 0 60 60 60 Vrijval kapitaallasten OneWorld 195 0 195 0 0 0 Totaal 425 1.090 1.515 1.432 1.592 1.677
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
221
Bijlage 4 Prioriteiten ten laste van de algemene middelen Bedragen x € 1.000 B’2009 B’2009 B’2009 MJ’2010 MJ’2011 MJ’2012 inc. struc. totaal Bestuur Afkoop verlofdagen Burgerzaken -40 0 -40 0 0 0 Implementatie Documentum: digitale informatievoorziening -90 0 -90 0 0 0 Servicecode Amsterdam -124 -95 -219 -95 -95 -95 Uitbreiding digitaal loket -25 0 -25 0 0 0 Verhoging klantgerichtheid -200 0 -200 0 0 0 Versnellen afhandelen bezwaarschriften -150 0 -150 -150 0 0 Veiligheid Aanpak huiselijk geweld -45 0 -45 -45 0 0 Buurt Informatie Centrum -55 0 -55 -55 0 0 Kapitaallasten cameratoezicht 0 -6 -6 -6 -6 -6 Project Zorg & Veiligheid -50 0 -50 0 0 0 Horeca Administratieve ondersteuning Horecatoezicht -30 0 -30 0 0 0 Kostendekkendheid Horeca -200 0 -200 0 0 0 Punaises terrassen -300 0 -300 0 0 0 Terrassenhandhaving -100 0 -100 0 0 0 Groen en dierenwelzijn Calamiteit platanenziekte -30 0 -30 0 0 0 Duiventil -25 -10 -35 -10 -10 -10 Groenactieplan 0 0 0 -300 0 0 Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling Aankoop- en ontwikkelfunctie Vastgoed -155 0 -155 -155 0 0 Aanpak 1012 -200 0 -200 -200 0 0 Bijdrage aan stedelijk project regelgeving en handhaving -43 0 -43 -35 0 0 Casco funderingsonderzoeken -275 0 -275 -275 0 0 Dotatie onderhoudsreserve onroerend goed -1.000 0 -1.000 0 0 0 Implementatie Documentum: dossiers pandenarchief -300 0 -300 0 0 0 Implementatie Documentum: inrichting deelprojecten -111 0 -111 0 0 0 Implementatie Documentum: scannen dossiers -79 0 -79 0 0 0 Implementatie Documentum: tijdelijke extra capaciteit -86 0 -86 0 0 0 Invoeren processen in BWT4all -60 0 -60 0 0 0 Invoering gebruiksbesluit 0 -94 -94 -94 -94 -94 Loodsfunctie 0 -65 -65 -65 -65 -65 Proceskosten Wibaut aan de Amstel -125 0 -125 0 0 0 Uitvoering nieuwe wet op de ruimtelijke ordening -70 0 -70 0 0 0 Versnellen verbetering bouwkundige kwaliteit -223 0 -223 0 0 0 Vervolg project verbetering vastgoedregistratie -100 0 -100 0 0 0 Wetswijzigingen, vastgoedregistraties en applicatiebeheer 0 -75 -75 -75 -75 -7
Bijlagen
222
Bedragen x € 1.000 B’2009 B’2009 B’2009 MJ’2010 MJ’2011 MJ’2012 inc. struc. totaal Welzijn, zorg, sport, diversiteit Begeleiding initiatief 4e ouderenontmoetingsruimte -20 0 -20 0 0 0 Buurtverenigingen 0 -62 -62 -62 -62 -62 Cofinanciering BOS-Impuls -20 0 -20 0 0 0 Huis van de buurt 0 0 0 0 0 0 Huurproblemen kleine instellingen -250 0 -250 0 0 0 Kindercampus 14e Montessori De Jordaan -1.293 0 -1.293 0 0 0 Spin-off ‘Vroeg-er-op-af’-project -20 0 -20 0 0 0 Uitbreiding ontmoetingsruimte SOOP 0 -17 -17 -17 -17 -17 Extra capaciteit Welzijn, Jeugd & Onderwijs en Accomodatiebeleid 0 -231 -231 -231 -231 -231 Water Afmeervoorzieningen pleziervaart -50 -10 -60 -60 -10 -10 Leges woonboten -6 0 -6 -8 -8 -8 Uitvoering steigerplan -75 0 -75 0 0 0 Verplaatsing twee woonboten -100 0 -100 0 0 0 Onderwijs en jeugd Afbouw Muziekluisterlessen -29 0 -29 -29 -29 0 Brede school Het Gebouw 0 0 0 0 0 0 Brede school: coördinatie en activiteiten 0 -100 -100 -100 -100 -100 Combinatiefuncties -195 0 -195 0 0 0 Jeugd en Veiligheid: ambulant jongerenwerk -76 0 -76 0 0 0 Jeugd en veiligheid: mentoraten primair en voortgezet onderwijs -14 0 -14 -14 0 0 Jeugd Op Straat (JOS) -20 -41 -61 -41 -41 -41 Meidenlounge en tienerwerk -135 0 -135 -135 0 0 Onderhoud scholen 0 -141 -141 -141 -141 -141 Uitbreiding 14e Montessori De Jordaan -1.446 0 -1.446 0 0 0 Uitbreiding zorgcoordinatie ketenunit -11 0 -11 0 0 0 Uitvoering speelruimteplannen -200 0 -200 -150 0 0 Cultuur en creatieve economie Impuls creatieve economie -400 0 -400 -600 0 0 Verhoging budget Cultuurnota -40 0 -40 -40 0 0 Economie, toerisme en werkgelegenheid Bijdragen midden- en kleinbedrijf 0 -50 -50 -50 -50 -50 Ondernemershuis Groot Oost 0 -75 -75 -75 -75 -75 Stichting Plantage aan het water -50 0 -50 0 0 0 Visie waterlooplein -25 0 -25 0 0 0 Welkomstpakket nieuwe bedrijven 0 -10 -10 -10 -10 -10 Wittenburgerplein als evenemententerrein -113 0 -113 0 0 0
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
223
Bedragen x € 1.000 B’2009 B’2009 B’2009 MJ’2010 MJ’2011 MJ’2012 inc. struc. totaal Verkeer en parkeren Actieplan Autoparkeren -100 0 -100 0 0 0 Lagere legesopbrengsten nieuwe garageverordening 0 -50 -50 -50 -50 -50 Inrichting en beheer openbare ruimte Beheer waterpartij Rembrandtplein 0 -10 -10 -10 -10 -10 Calamiteiten plak en klad 0 -38 -38 -38 -38 0 Gebiedsuitbreiding Funen 0 0 0 -153 -153 -153 Gebiedsuitbreiding Westerdokseiland 0 -267 -267 -267 -267 -267 Implementatie Documentum: inrichting deelprojecten -35 0 -35 0 0 0 Inrichting Rode Loper, voeding Bestemmingsreserve -1.000 0 -1.000 0 0 0 Klein/cyclisch onderhoud -100 0 -100 0 0 0 Kunstonderdoorgang Korte Prinsengracht -10 0 -10 0 0 0 Marnixstraat: aanpassingen groen -100 0 -100 0 0 0 Pilot anti-plak en -klad: aanpak Damrak/Rokin/Wallen -279 0 -279 0 0 0 Prioriteitsgebied wallen 0 -237 -237 -237 -237 -30 Rode Loper -100 0 -100 0 0 0 Wandelroutes -100 0 -100 0 0 0 Wertheimpark / Park Schouwburg -50 0 -50 0 0 0 Monumenten Unesco werelderfgoed -100 0 -100 0 0 0 Algemene dekkingsmiddelen Gebiedsuitbreiding Westerdokseiland 0 0 0 -171 -206 -370 Bedrijfsvoering Huisvesting -2.000 0 -2.000 -500 -500 -500 Implementatie Documentum: hardware, licenties en audit -105 0 -105 0 0 0 Implementatie Documentum: tijdelijke extra capaciteit -34 0 -34 0 0 0 Samenwerking stad-stadsdelen -20 0 -20 0 0 0 Samenwerkingsagenda Middelenakkoord -30 0 -30 -30 0 0 Tweejarig personeelsfeest -20 0 -20 20 -20 20 Totaal -13.061 -1.684 -14.745 -4.760 -2.601 -2.451
Bijlagen
224
Bijlage 5 Bestedingsvoorstel parkeergelden 2008 Verdeelvoorstel parkeergelden 2009 Project Projectbudget Groen en dierenwelzijn Groenfonds 200.000 Verkeer en parkeren Bereikbaarheidsmanagement 215.000 Verkeersveiligheidsprojecten 300.000 Beleidstaken Verkeer, parkeren en vervoer 300.000 Beleidstaken Verkeer, etc. Garagemanager 80.000 Buurtfietsenstallingen 10.000 Fietsparkeren 195.000 Inrichting en beheer openbare ruimte Leefmilieu / Reinigingspolitie 715.000 Groot Onderhoud 1.307.000 Gebiedsgericht onderhoud 1.863.000 Dichtstratingen (BOA en nulmetingen) 50.000 Palenbeheer, contract stadstoezicht 255.000 Kunst in de openbare ruimte 50.000 Inrichting Rode Loper na Noord /Zuid-lijn 1.000.000 Funen, bolwerk uitvoering 1.000.000 Spiegelgracht evenzijde. 450.000 Oudezijds voorburgwal evenzijde tussen Nieuwe Brugsteeg en brug 206 300.000 Mr Visserplein 500.000 Entrepotdoksluis oostzijde en westzijde 220.000 Amstel onevenzijde ter hoogte van huisnr. 51( Hermitage) steiger 550.000 Dijksgracht 25.000 Lijnbaansgracht 505.000 Amstelveld 800.000 Prinsengracht evenzijde tussen Spiegelgracht en Vijzelgracht 600.000 Prinsengracht evenzijde tussen Westerstraat en Egelantiersgracht 470.000 Marnixstraat tussen Korte Marnixstraat en Rozengracht 250.000 Herenstraat en Prinsenstraat 300.000 Appeltjesmarkt 140.000 Herengracht onevenzijde tussen Blauwburgwal en Brouwersgracht 200.000 Lauriergracht 50.000 Nieuwe Doelenstraat 360.000 Frederiksplein, 3 fase parkverharding 550.000 Zeedijk, herinrichting 380.000 St Antoniebreestraat en Jodenbreestraat 1.550.000 Prinsengracht evenzijde tussen Spiegelgracht 200.000 Blokmakerstraat, Hollandsche Tuin, ketelmstr 500.000 Marnixstraat tussen Leidseplein: profielwijzigingen 100.000 Laagte Kadijk tegenover huisnr. 143: herinrichting pleintje 60.000 Lepelstraat: herinrichting 25.000 Oosterburgerdwarssttr, Nieuwe Oostenburgerstraat 25.000 Hoogte Kadijk tussen Entrepotdoksluis en Tussen Kadijk 25.000 Nwe Kerkstraat tussen Amstel en Weesperstraat 25.000 Plantage Parklaan tussen Plantage Middenlaan en Plantage Doklaan 100.000 Algemene dekkingsmiddelen BTW-Compensatiefonds 2.214.000 Totaal 19.014.000 Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
225
Omzetraming 2009 Project Verwachte beginstand 2009 Omzetraming 2009 Verdeelvoorstel 2009 Bereikbaarheidsmanagement 215.000 215.000 Verkeersveiligheidsprojecten 300.000 300.000 Beleidstaken Verkeer, parkeren en vervoer 300.000 300.000 Beleidstaken Verkeer, etc. Garagemanager 80.000 80.000 Toevoeging Garagefonds 2.032.000 2.032.000 Leefmilieu / Reinigingspolitie 715.000 715.000 Groot Onderhoud 1.307.000 1.307.000 Gebiedsgericht onderhoud 1.863.000 1.863.000 Dichtstratingen (BOA en nulmetingen) 50.000 50.000 Groenfonds 200.000 200.000 Palenbeheer, contract stadstoezicht 255.000 255.000 Kunst in de openbare ruimte 50.000 50.000 Inrichting Rode Loper na Noord /Zuid-lijn 1.000.000 1.000.000 Buurtfietsenstallingen 10.000 10.000 Fietsparkeren 195.000 195.000 Funen, bolwerk uitvoering 1.000.000 100.000 Spiegelgracht evenzije 450.000 300.000 Oudezijds Voorburgwal evenzijde tussen Nieuwe Brugsteeg en brug 206 300.000 300.000 Mr Visserplein 500.000 100.000 Entrepotdoksluis oostzijde en westzijde 220.000 220.000 Amstel onevenzijde ter hooge van huisnr 51( Hermitage) steiger 550.000 550.000 Dijksgracht 25.000 25.000 Lijnbaansgracht 505.000 300.000 Amstelveld 800.000 200.000 Prinsengracht evenzijde tussen Spiegelgracht en Vijzelgracht 600.000 60.000 Prinsengracht evenzijde tussen Westerstraat en Egelantiersgracht 470.000 235.000 Marnixstraat tussen korte Marnixstraat en Rozengracht 250.000 75.000 Herenstraat en Prinsenstraat 300.000 300.000 Appeltjesmarkt 140.000 140.000 Herengracht onevenzijd tussen Blauwburgwal en Brouwersgracht 200.000 20.000 Lauriergracht 50.000 50.000 Nieuwe Doelenstraat 360.000 36.000 Frederiksplein, 3 fase parkverharding 550.000 100.000 Zeedijk, herinrichting 380.000 100.000 St Antoniebreestraat en Jodenbreestraat 1.550.000 155.000 Prinsengracht evenzijde tussen Spiegelgracht 200.000 20.000 Blokmakerstraat, Hollandsche Tuin, ketelmstr 500.000 150.000 Marnixstraat ts Leidseplein: profielwijzigingen 100.000 10.000 Laagte Kadijk tegenover huisnr 143: herinriching pleintje 60.000 30.000 Lepelstraat: herinrichting 25.000 25.000 Oosterburgerdwarssttr, Nieuwe Oostenburgerstr 25.000 25.000 2053 - Hoogte Kadijk tussen Entrepotdoksluis en Tussen Kadijk 25.000 25.000 Nwe Kerkstraat ts Amstel en Weesperstraat 25.000 25.000 Plantage Parklaan tussen Plantage Middenlaan en Plantage Doklaan 100.000 50.000 BTW-Compensatiefonds 2.214.000 0 Subtotaal 21.046.000 12.298.000
Bijlagen
226
Project Verwachte beginstand 2009 Omzetraming 2009 Verdeelvoorstel 2008 Spiegelgracht evenzijde 5.000 5.000 Hoogte Kadijk -3.547 Leidsegracht 39.614 20.000 Lijnbaansgracht 22.500 10.000 Kloveniersburgwal evenzijde tussen Oude Hoogstraat en Nieuwe Doelenstraat 38.612 5.000 Amstel onevenzijde tussen Nieuwe Keizersgracht en Nieuwe Herengracht 6.678 Rembrandtplein, profielwijziging 820.000 400.000 Utrechtsestraat tussen Herengracht en Frederiksplein 600.000 450.000 Blokmakerstraat, Hollandsche tuin en omgeving 316.866 160.000 Amstel 4e fase. Voorbereiding 24.109 24.109 Oude Turfmarkt tussen Nieuwe doelenstraat en Brug 202 670.000 50.000 Nieuwe Passeerdersstraat, voorbereiding 9.500 5.000 Nieuwe Keizersgracht onevenzijde tussen Weesperstraat en Amstel 225.000 225.000 Nieuwe Herengracht evenzijde tussen Amstel en Weesperstraat 347 Palmgracht: groot onderhoud 698.643 70.000 Nieuwe Doelenstraat 17.695 17.695 Oudezijds Achterburgal onevenzijde tussen Oude Hoogstraat en Molensteeg 250.000 250.000 Zeedijk, herinrichting 588.953 628.953 Bereikbaarheidsmanagment -60.307 Verkeersveiligheidsprojecten 89.738 96.143 Beleidstaken Verkeer, parkeren en vervoer 4.972 4.310 Kunst in de openbare ruimte 5.000 5.000 Onderhoud wegen -141.692 194.779 BTW-compensatiefonds 333.000 Middenterreinen Westerstraat 150.000 Dijksgracht 50.000 Oosterburgerseiland 50.000 Plantage Muidergracht, Roeterseiland 75.000 Professor Tulpstraat 100.000 Fortuinstraat 25.000 Fietsvoorzieningen (amendement 40a) 40.000 Rembrandtplein 1.000.000 Subtotaal 6.050.681 2.620.989 Verdeelvoorstel 2007 Bereikbaarheidsmanagement 19.692 Beleidstaken Verkeer, parkeren en vervoer 14.353 Egelantiersgracht onevenzijde tussen 1e Leliedwarsstraat en Prinsengracht 200.000 Egelantiersgracht onevenzijde tussen 2e en 1e Leliedwarsstraat 200.000 Egelantiersgracht onevenzijde tussen Lijnbaansgracht en 2e Leliedwarsstraat 95.000 200.000 Herengracht onevenzijde tussen Thorbeckeplein en Vijzelstraat 4.581 4.581 Herenstraat en Prinsenstraat 81.827 81.827 Huddekade en Prof. Tulpstraat 64.458 64.458 Kunst in de openbare ruimte 10.000 Lauriergracht onevenzijde tussen Prinsengracht en Hazenstraat 428.086 428.085 Leidsekruisstraat 23.655 23.655
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
227
Project Verwachte beginstand 2009 Omzetraming 2009 Leidseplein en omgeving 15.000 Lijnbaansgracht tussen Leidsegracht en Leidseplein 4.015 4.015 Lijnbaansgracht tussen Vijzelgracht en Reguliersgracht 3 Marnixkade 2e fase tussen 1e Marnixplantsoen en Marnixplein 228.767 Onderhoud wegen 565.716 449.000 Oudezijds Voorburgwal evenzijde tussen Nieuwe Brugsteeg en brug 206 465.314 461.056 Palenbeheer, contract stadstoezicht 7.974 Palmgracht 210.862 50.000 Projectbegeleiding IJ - oevers 736 Projectbegeleiding Oostenburg/Czaar Peterstraat 6.838 4.259 Spiegelgracht onevenzijde tussen Lijnbaansgracht en Prinsengracht 1.887 1.887 Utrechtsestraat tussen Herengracht en Frederiksplein 0 20.363 Verkeersveiligheidsprojecten 47.157 38.960 Wittenburgerplein 3e fase 60.000 Voorbereidingskosten autoluwe herinrichting straatjes Jordaan, Zeedijk en Nes 9.999 10.000 Czaar Peterstraat, N43, N44, inrichting openbare ruimte na nieuwbouw 25.000 25.000 Prinsengracht evenzijde tussen Spiegelgracht en Vijzelgracht, profielwijziging 1.064 1.064 Prinsengracht evenzijde tussen Westerstraat en Egelantiersgracht, profielwijziging 997 997 Prinsengracht evenzijde tussen Rozengracht en Elandsgracht, profielwijziging 983 983 Amstel oez ts Nieuwe Herengracht en Waterlooplein incl. brug 237, herinrichting 18.552 18.552 Utrechtsestraat tussen Herengracht en Frederiksplein, groot onderhoud en renovatie bruggen 20.363 Subtotaal 2.832.878 1.888.742 Verdeelvoorstel 2006 Verkeersveiligheidsverbetering -10.812 7.614 Beleidstaken Verkeer, parkeren en vervoer -31.751 Opzetten parkeerbedrijf 25.000 Autovrije zondag 37.668 Toevoeging aan Garagefonds -49.679 Onderhoud wegen 64.508 112.000 Knelpunten 2005, te besluiten in 2005 188.686 Amstel onevenzijde tussen Nieuwe Herengracht en Nieuwe Keizersgracht (Hermitage), voorbereiding -60.847 Leidsegracht ter hoogte van Singelgracht bouw fietsbrug 91.449 Marnixkade tussen Eerste Marnixplantsoen en Marnixplein, profielwijziging, voorbereiding 302.550 Muiderstraat, profielwijziging 228.887 50.000 Mr. Visserplein, profielwijziging dubbele T-kruising 219.999 150.000 Professor Tulpplein, tegenover Amstel Hotel, voorbereiding 20.335 20.335 Reguliersdwarsstraat tussen Koningsplein en Vijzelstraat, profielwijziging 697.825 370.000 Max Euweplein -49 Herengracht evenzijde tussen Leidsestraat 84.512 Eerste Marnixplantsoen 3.817 Bullebaksluis (postzegelpark) 69 Subtotaal 1.812.166 709.949
Bijlagen
228
Project Verwachte beginstand 2009 Omzetraming 2009 Verdeelvoorstel 2005 Verkeersveiligheidsprojecten Marnixstraat 62.500 62.500 Fietsenstalling Beursplein 88.658 20.000 Onderzoek Blackspots 75.000 75.000 Groot/klein onderhoud: verschuiving tussen algemenemiddelen en parkeergelden 27.243 Inlopen tekort saldo Parkeerfonds voorgaande jaren 66.318 Funen, Sporenboog/Keerwal inrichting 7.031 7.031 Glas-papierbakken 4e fase -7.449 Negen Straatjes herprofilering 279.097 Reguliersdwarsstraat 15.694 Wittenburgerplein, herinrichting 7.786 7.785 Subtotaal 621.878 172.316 Verdeelvoorstel 2004 Marnixstraat onevenzijde tussen 65 15.001 15.000 Lijnbaansgracht tussen Bloemgracht 4.036 3.813 Geldersekade, verkeersonderzoek -6.054 Ondergrondse fietsenstalling Beursplein 19.893 19.893 Egelantiersgracht onevenzijde 51.279 49.700 Vijzelgracht Parkeergarage 25.000 Diverse projecten vrijval parkeerfonds besluit deelraad 24 juni 2004 14.967 Herengracht onevenzijde Thorbeckeplein 23.578 Subtotaal 147.700 88.406 Verdeelvoorstel 2003 Oudezijds Achterburgwal onevenzijde stegen 265.861 St.Antoniebreestraat 4.656 4.656 Subtotaal 270.517 4.656 Verdeelvoorstel 2002 Rembrandtplein 136.000 136.000 Subtotaal 136.000 136.000 Verdeelvoorstel 2001 Rembrandtplein 193.083 193.083 Oudezijds Voorburgwal 212.121 Subtotaal 405.204 193.083 Totaal
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
33.323.024
18.112.141
229
Bijlage 6 ISV Verdeelvoorstel ISV 2009 Project Projectbudget Groen en dierenwelzijn Zelfbeheer 110.000 Bouwen, wonen en stedelijke ontwikkeling Subsidie behoud en herstel 300.000 Funderingsonderzoek 300.000 Visie op het oosterdok 50.000 Welzijn, zorg, sport en diversiteit Huis van de buurt 300.000 Onderwijs en jeugd Multifuntionele ruimtes dagarrangementen 300.000 Speeltuin en verenigingsgebouw de Waag 150.000 Economie, werkgelegenheid en toerisme Doelstelling 2 10.000 Subsidie voor ondernemers 200.000 Inrichting en beheer openbare ruimte Lijnbaansgracht / Melkweg 150.000 Paviljoen Rembrandtplein 50.000 Parkstrook Funen 250.000 Eilandenboulevard 50.000 Wertheimpark / Park Schouwburg 50.000 Looproutes woonservicewijken 100.000 Algemene dekkingsmiddelen BTW-compensatiefonds 200.000 Totaal 2.570.000
Bijlagen
230
Omzetraming 2009 Project Verwachte beginstand 2009 Omzetraming 2009 Verdeelvoorstel 2009 Subsidie behoud en herstel 300.000 Funderingsonderzoek 300.000 Lijnbaansgracht / Melkweg 150.000 Zelfbeheer 110.000 110.000 Doelstelling 2 10.000 10.000 Multifuntionele ruimtes dagarrangementen 300.000 300.000 Huis van de buurt 300.000 300.000 Subsidie voor ondernemers 200.000 200.000 Paviljoen Rembrandtplein 50.000 Parkstrook Funen 250.000 250.000 Eilandenboulevard 50.000 50.000 Wertheimpark / Park Schouwburg 50.000 50.000 Visie op het oosterdok 50.000 Looproutes woonservicewijken 100.000 Speeltuin en verenigingsgebouw de Waag 150.000 150.000 BTW-compensatiefonds 200.000 200.000 Subtotaal verdeelvoorstel 2009 2.570.000 1.620.000 Verdeelvoorstel 2008 Kleine Welstand 300.000 Nieuwe aanpak kleine welstand 150.000 Wonen boven bedrijven 250.000 Versnelling verbetering bouwkundige kwaliteit 300.000 250.000 Gebiedsgerichte aanpak Leidsebuurt 100.000 Ontmoetingsruimte Civil Society Westerdokseiland 75.000 Huis van de Buurt 250.000 Wonen met zorg en dienstverlening (woonservicebuurten) 35.000 Dagarrangementen basisschool Oostelijk Eilanden 17.000 Dagarrangementen en combinatiefuncties 50.000 Herinrichting speeltuin Ons Genoegen 100.000 Speelruimteplannen en kindlinten 85.000 Eilandenboulevard 25.000 Kadijksplein 25.000 Wertheimpark/Parkschouwburg 25.000 Subsidie voor ondernemers 25.000 Initiatieven MKB 5.000 Zelfbeheer en inzet buurtklussengroepen 23.855 23.855 Rembrandtplein 138.000 50.000 Ontsluiten stegen 50.000 50.000 BTW-compensatiefonds 232.000 Subtotaal verdeelvoorstel 2008 2.260.855 373.855
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
231
Project Verwachte beginstand 2009 Omzetraming 2009 Verdeelvoorstel 2007 Funderingsonderzoek 118.334 Gevelreclame en verlichtingsplan Leidsebuurt 121.600 121.600 Haalbaarheidsonderzoeken 165.000 71.750 Kleine welstand 71.750 50.000 Subsidie Behoud en Herstel 216.080 129.920 Wonen boven bedrijven 750.000 Huis van de buurt 324.000 Huisvesting de Kleine Reus 280.000 Aanpak jeugdgroepen 20.000 Ruimte voor kinderen 50.000 Op- en afstapvoorzieningen oostelijke binnenstad 12.333 Infrastructuur markten 350.000 Gebiedsgerichte aanpak leidsebuurt 39.281 Herinrichting omgeving Haarlemmerbuurt 236.045 Herinrichting Weteringcircuit 100.000 Openbare ruimte Weteringcircuit 260.344 30.000 Wittenburgerplein: 3e fase 230.000 50.000 Zelfbeheer openbare ruimte 15.730 15.730 Subtotaal verdeelvoorstel 2007 3.360.497 469.000 Verdeelvoorstel 2006 Actief aanschrijven 17.532 Subsidie behoud en herstel 339.000 Onderzoek fietsenstalling leidseplein 50.000 Inrichting haarlemmerplein 134.740 134.740 Revitalisering Petersburg 15.566 Eilandenboulevard 1.876 1.876 Voetgangersbrug Petersburg 13.912 13.912 Sanering milieuhinderlijke bedrijven 147.086 Wonen boven bedrijven 470.432 300.000 Oudezijds armsteeg 190.000 Subtotaal verdeelvoorstel 2006 1.380.144 450.528 Verdeelvoorstel 2005 Zelfbeheer openbare ruimte 17.082 Mr. Visserplein 43.721 Beeldende kunst in openbaar gebied 21.751 21.751 Subtotaal verdeelvoorstel 2005 82.554 21.751 Verdeelvoorstel 2004 Beeldende kunst in openbaar gebied 2.686 2.686 Subtotaal verdeelvoorstel 2004 2.686 2.686 Totaal
Bijlagen
9.656.736
2.937.820
232
Bijlage 7 Verklarende woordenlijst Accountant Externe deskundige die bevoegd is verklaringen af te geven over administratieve rapporten, zoals de jaarrekening en de declaraties, waarin hij een uitspraak doet over de juistheid en rechtmatigheid en die het stadsdeel ter zake adviseert. Activeren Het als bezitting opnemen (activa) op de balans en in de investeringsstaat, waarbij de lasten over de gebruiksduur (> 1 jaar) van het activum worden gespreid. Administratieve organisatie Het geheel van organisatorische maatregelen, gericht op het goed doen functioneren van de administratie in ruime zin. Door interne en maatschappelijke ontwikkelingen en veranderingen van geldstromen, wordt het verkrijgen van inzicht in de eigen processen, sturing en beheersbaarheid belangrijker. Afschrijving Het bedrag dat in de boekhouding tot uitdrukking wordt gebracht als waardevermindering van een duurzaam productiemiddel (activa). Afvalstoffenheffing Een vergoeding in de vorm van een belasting die gemeenten of stadsdelen kunnen heffen op grond van de Wet milieubeheer voor het dekken van de kosten die zijn verbonden aan het inzamelen en verwerken van huishoudelijke afvalstoffen. Algemene uitkering Uitkering uit het Gemeentefonds of Stadsdeelfonds, die elke gemeente of stadsdeel elk jaar ontvangt en die wordt berekend naar objectieve algemene verdeelmaatstaven. Balans De balans geeft de grootte en de samenstelling van het vermogen weer aan het einde van een periode. Baten en lasten (stelsel van) Stelsel waarbij de uitgaven (lasten) en inkomsten (baten) toegerekend worden aan en over de periode van het dienstjaar waarop zij betrekking hebben. Begroting De begroting is het document dat een volledig overzicht geeft van het voorgenomen gemeente- of stadsdeelbeleid in de vorm van een financiële vertaling van alle taken en activiteiten (lasten en baten) voor een bepaald jaar. Deze begroting is in de praktijk veelal de eerste schijf van de meerjarenraming en moet zodanig zijn opgesteld dat de inzichtelijkheid gewaarborgd is. Begroting bij ongewijzigd beleid. De begroting ‘ongewijzigd beleid’ is gelijk aan de begroting van het voorafgaande jaar, met dien verstande dat daarin a) de uitgaven en inkomsten zijn aangepast aan het verwachte salaris en/of prijspeil (de zogenoemde nominale ontwikkeling), b) de incidentele bezuinigingen en extrabudgetten van het voorgaande jaar zijn verwijderd, c) de actuele kapitaallasten en d) de onvermijdelijke ontwikkelingen zijn verwerkt. Begrotingswijziging Een formeel besluit van het bestuur tot wijziging van de begroting, zoals die eerder door de raad was vastgesteld. Besluiten tot wijziging van de begroting kunnen worden genomen tot uiterlijk het einde van het begrotingsjaar.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
233
Belastingen Belastingen zijn gedwongen bijdragen van particuliere huishoudingen aan de overheid waar tegenover geen rechtstreekse individuele tegenprestatie van de overheid staat en die krachtens algemene regelen worden gevorderd. Belastingverordening De algemene regeling krachtens welke de heffing en invordering van een belasting geschiedt. Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Dit zijn bij Koninklijk Besluit uitgevaardigde voorschriften voor de inrichting van begroting en de jaarrekening en het jaarverslag van de gemeente. Budgetcyclus Reeks van de informatievoorziening van een gemeente of stadsdeel met als bouwstenen: het programakkoord, de voorjaarsnota, de meerjarenraming, de begroting, de tussentijdse financiële rapportage en de jaarrekening en het jaarverslag. Budgetrecht De bevoegdheid van de raad om de jaarlijkse begroting vast te stellen. Het budgetrecht is een van de belangrijkste instrumenten voor de raad om het gemeente- of stadsdeelbeleid te bepalen. Budgetsubsidiëring Bekostigingswijze waarbij sprake is van periodieke betaling van een tevoren tussen subsidiënt en gesubsidieerde overeengekomen bindend budget. Crediteur Persoon of instelling die een geldelijke vordering heeft op het stadsdeel. Debiteur Persoon of instelling die een financiële verplichting heeft aan het stadsdeel. Directe lasten Betreffen die lasten die rechtstreeks aan een programma/product zijn toe te rekenen. Doelmatigheid De mate waarin prestaties worden gerealiseerd met een zo beperkt mogelijke inzet van middelen. Doeltreffendheid De mate waarin de gewenste prestaties en beoogde maatschappelijke effecten van het beleid daadwerkelijk worden behaald. Financiering De wijze waarop wordt voorzien in de kostendekking van een (meerjarige) investering in samenhang met de levensduur. Frictie-uitgaven Dit zijn incidentele of kortlopende uitgaven die onvermijdelijk gemaakt moeten worden om een ombuiging te realiseren. Functies Wijze van groepering van de lasten en baten naar onderwerpen van gemeentelijke zorg. Er zijn ruim 80 functies door het BBV voorgeschreven. Bijvoorbeeld: hoofdfunctie 4 is onderwijs, functie 420 is openbaar basisonderwijs. Gemeentefonds Fonds waarin een deel van de opbrengst van de meeste rijksbelastingen wordt gestort en waaruit elk jaar de algemene uitkering aan de gemeenten wordt verstrekt.
Verklarende woordenlijst
234
Incidenteel Eenmalig, werkt niet door naar volgende jaren. Indirecte lasten Betreffen de doorberekende apparaatslasten aan een programma c.q. product. Inkomsten De financiële middelen van een gemeente die kunnen worden aangewend ter dekking van uitgaven. De inkomsten bestaan uit: a. Tarieven; b. Belastingen en retributies; c. Algemene uitkering; d. Specifieke uitkeringen; e. Overig. Interne controle Handelingen binnen de administratieve organisatie gericht op de beheersing van risico’s. Investering Uitgave ter verwerving van een of meer goederen of voor het bereiken van een doel waaraan een nuttigheid (gebruiksduur) kan worden toegekend van langer dan een jaar. Jaarrekening De rekening is het document waarin de uitvoering van de begroting, zoals die wordt geregistreerd in de administratie, tot uitdrukking komt na afloop van het dienstjaar. De rekening met de werkelijke cijfers van het dienstjaar is te beschouwen als het sluitstuk van de financiële gebeurtenissen. De jaarrekening bestaat uit: - de programmarekening en de toelichting - de balans en de toelichting Jaarverantwoording De jaarverantwoording bestaat uit: - de programmaverantwoording - de paragrafen Kapitaallasten De jaarlijkse lasten van afschrijving en rente over de geactiveerde uitgaven. Kengetallen Gekwantificeerde grootheid die iets zegt over de organisatie (bijvoorbeeld personeelsbestand, aantal inwoners, kosten per inwoner enzovoort). Het gebruik van kengetallen maakt vergelijking met andere gemeenten en vergelijking in de tijd mogelijk. Een kengetal heeft een signaalfunctie. Kostenplaats Een verzameling kosten met betrekking tot een organisatorische eenheid die niet rechtstreeks aan een product toe te rekenen is. De totale uitgaven van een kostenplaats worden via verdeelsleutels doorbelast naar andere kostenplaatsen en/of functies. Om de kostenplaatsen in evenwicht te brengen, worden de doorbelastingen naar andere kostenplaatsen en/of functies als inkomsten op die kostenplaatsen verantwoord. Kostenverdeelstaat De kostenverdeelstaat laat zien hoe de kosten die zijn verzameld op de kostenplaatsen, worden verdeeld naar andere kostenplaatsen en/of producten/programma’s. Leasing Huurovereenkomst die bepalingen kan bevatten over eigendomsoverdracht, de financiering en het onderhoud van het gehuurde.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
235
Leges Door de Gemeentewet bepaalde retributies als vergoeding van administratieve diensten aan de burger. Meetgegevens Indicatoren die in kwantitatieve of kwalitatieve zin de resultaten aangeven van (overheids)activiteiten. Ombuiging Maatregel om het begrotingssaldo in positieve richting te wijzigen door middel van het niet aanwenden van begrotingsruimte, van bezuinigen of van het verhogen van inkomsten. Bij het begrip ombuigen wordt vaak gedacht aan een verband met het scheppen van ruimte voor nieuw beleid. Onvoorziene uitgaven Begrotingspost die standaard wordt opgenomen op elke begroting voor de dekking van uitgaven die bij de vaststelling van begroting nog niet waren voorzien. Paragrafen (verplichte) Een verplichte paragraaf geeft een dwarsdoorsnede van de begroting op financiële aspecten. Het gaat dan om de beleidslijnen van beheersmatige aspecten die belangrijk zijn, financieel, politiek of anderszins. De paragrafen zijn onderdeel van zowel de beleidsbegroting als het jaarverslag. Posterioriteiten Verlaging van uitgaven dan wel budgetten, of verhoging van inkomsten op grond van bewuste beslissingen, al dan niet in samenhang met beleidsaanpassingen. Precariobelasting Gemeentelijke belasting die geheven kan voor het hebben van voorwerpen onder, op of boven gemeentegrond een precariobelasting geheven. Prioriteit Verhoging van uitgaven dan wel budgetten of verlaging van inkomsten op grond van bewuste beslissingen, al dan niet in samenhang met beleidsaanpassingen. Productenraming De productenraming wordt opgebouwd vanuit de programmabegroting en geeft alle activiteiten weer in termen van producten. De productenraming is het begrotingsdocument van het dagelijks bestuur en heeft met name een beheersfunctie voor de uitvoering van de begroting. Programma Een samenhangende verzameling van producten, activiteiten en geldmiddelen gericht op het bereiken van vooraf bepaalde maatschappelijke effecten, waaraan idealiter indicatoren gekoppeld kunnen worden. Programmabegroting Een programmabegroting is een typering voor de huidige begroting doordat de programma’s in de begroting centraal staan. Het kenmerk van de begroting is dat de begroting is onderverdeeld in programma’s, daarom wordt er naar de begroting volgens de voorschriften ook wel verwezen als programmabegroting. Een programmabegroting bestaat idealiter uit 10–15 programma’s. Het stadsdeel is vrij in de keuze van de programma’s en in het aantal. Raad voor de Stadsdeelfinanciën Adviesorgaan ingesteld door de Gemeenteraad, dat adviseert over de werking van het Stadsdeelfonds. Rechtmatigheid De accountant moet een oordeel geven over de rechtmatigheid van de uitvoering. In dit kader is rechtmatigheid het overeenstemmen van de financiële beheershandelingen en de vastlegging daarvan met de begroting en de relevante wet- en regelgeving.
Verklarende woordenlijst
236
Reinigingsrecht Reinigingsrecht is een retributie uit de kracht van de Gemeentewet die wordt geheven voor het inzamelen en verwerken van afval. Rente De prijs die moet worden betaald voor het beschikbaar stellen (uitlenen) van geld uitgedrukt in een percentage van het uitgeleende bedrag op jaarbasis. Reserves Afgezonderde vermogensbestanddelen die als eigen vermogen zijn aan te merken al of niet met het oog op het realiseren van vooraf bepaalde doelen. Reserves (algemeen) Reserves zonder oormerk. Reserve (bestemmings-) Een reserve die met het oog op het realiseren van een vooraf bepaald doel is ingesteld. Retributie Een prijs voor een door de gemeente aan een individuele afnemer geleverde prestatie, welke prijs wordt gevorderd als het ware een belasting. Risicoparagraaf Voorgeschreven opsomming in de toelichting op de jaarstukken, van redelijk voorzienbare risico’s (= het gevaar voor schade en/of verlies door interne en/of externe omstandigheden), waarvoor geen voorzieningen kunnen worden gevormd, omdat de omvang onzeker en niet taxeerbaar is. Er ontstaat dan een beter fundament voor de beoordeling van de financiële positie. Specifieke uitkering Uitkering van een hogere overheid waarvan de bestedingsrichting vooraf is aangegeven of die wordt verstrekt voor de dekking van de kosten van bepaalde taken of activiteiten. Stadsdeelfonds Fonds dat analoog aan het Gemeentefonds algemene uitkeringen aan de stadsdelen doet, in overeenstemming met de autonomie van de stadsdelen. Stadsdeelfondsuitkering De algemene uitkering aan een stadsdeel van het Stadsdeelfonds volgens een sleutel die gebaseerd is op objectieve verdeelmaatstaven. De uitkering uit het Stadsdeelfonds wordt bepaald aan de hand van een formule X euro x aantal vierkante meters + Y euro x aantal uitkeringsgerechtigden + Z euro x aantal jongeren enzovoorts. Structureel Niet eenmalig, werkt door naar volgende jaren. Subsidie (algemeen) Het bestuursinstrument waarmee aan derden op grond van vooraf bepaald beleid (direct en indirect) financiële steun uit de gemeentekas wordt verleend. Subsidie (verordening) Een raadsbesluit waarin, overzichtelijk geordend, bepalingen en voorwaarden zijn opgenomen, aan de hand waarvan subsidieverzoeken worden getoetst (formeel, procedurerecht), dan wel subsidietoekenning wordt geregeld (materieel recht). Tarief Bij belastingen en retributies is dit het bedrag per eenheid van een belast feit danwel een geleverde prestatie. Bij retributies is het tarief gemaximaliseerd op de gemaakte kosten.
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
237
Toezicht Bij de gemeente wordt financieel toezicht uitgeoefend door het ministerie van Binnenlandse Zaken dat in hoofdzaak uitgevoerd wordt door Gedeputeerde Staten. Voor het stadsdeel wordt deze functie overgenomen door de centrale stad, zij het dat bijvoorbeeld bij het goedkeuren van kredieten het stadsdeel indirect met de provincie te maken heeft. Tussentijdse financiële rapportage (Managementrapportages) Een instrument dat het informatiegat vult tussen de tijdstippen van begrotingsvaststelling en rekeningaanbieding. Uitgaven De in financiële termen vertaalde inspanningen ter realisering van het noodzakelijke of gewenst geachte voorzieningenniveau. Vereniging van Nederlandse Gemeenten Een samenwerkingsverband van de Nederlandse gemeenten en daarmee te vergelijken publiekrechtelijke organen. Doel van de vereniging is belangenbehartiging van haar leden in de meest ruime zin van het woord. De vestigingsplaats is ‘s-Gravenhage. Voorzieningen Voorzieningen zijn afgezonderde vermogensbestanddelen, die zijn getroffen indien het gaat om kwantificeerbare financiële verplichtingen of risico’s. Elke voorziening moet de omvang hebben van de betreffende verplichting of het betreffende risico. Welzijnsvoorziening Een voorziening die bijdraagt aan het welzijn van de bewoners, bijvoorbeeld een buurthuis.
Verklarende woordenlijst
238
Trefwoordenregister 1012 (Coalitieproject) 15, 18, 35, 36, 56, 62, 63, 64, 70, 104, 110, 117, 126, 127, 128, 134, 144, 222 Afvalstoffenheffing 137, 164, 165, 173, 174, 212, 233 Amstel 16, 54, 63, 66, 70, 86, 87, 98, 110, 129, 130, 131, 139, 141, 172, 182, 186, 187, 222, 225, 226, 227, 228 Amstelveld 18, 131, 139, 225, 226 Appeltjesmarkt 47, 62, 131, 139, 179, 225, 226 Armoede
Dam 45, 61 Degeneratievergoeding 143, 154 Dienstverlening 15, 24, 25, 27, 28, 29, 80, 110, 138, 193 Dierenwelzijn 10, 43 Dijksgracht 130, 131, 139, 225, 226, 227 Diversiteit 10, 72, 74, 78, 85 Drank en Horecawet
72
Duiventil 45, 222 Egelantiersgracht 132, 141, 225, 226, 227, 228, 229 Elandsgracht 132, 142, 215, 228 Evenementen 10, 24, 29, 103, 112 Funen 86, 87, 125, 129, 130, 131, 132, 133, 138, 139, 224, 225, 226, 229, 230, 231 Garagefonds 118, 119, 120, 154, 169, 211, 214, 219, 226, 228 Gebruiksbesluit 57, 65, 66, 167, 168, 174, 175, 179 Geldersekade 18, 229 Gevelreclame
Artis 61, 66, 181 Bereikbaarheidsmanagement 119, 225, 226, 227 Beurs van Berlage 59, 159, 177 Bezwaar en beroep 24, 27, 29, 30 Binnenhavengeld 166, 171 Blaauwlakenblok 16, 60, 70, 127, 202 Bloemgracht 142, 229 BOS-impuls 82
Brede school 92, 95, 96, 223 Brouwersgracht 131, 132, 140, 142, 148, 215, 225, 226 BTW-compensatiefonds 154, 157, 158, 159, 160, 164, 165, 185, 206, 207, 211, 219, 227, 230, 231 Burgerzaken 26, 28, 167, 174, 195, 222 Burgwallen 18, 35, 126, 141, 212 Buurtinformatiecentrum 35, 36 Camera 35, 36, Cameratoezicht 35, 36, 221 Cultuurnota 102, 103, 104, 105, 223 Cultuurpanden 54, 56, 59, Czaar Peterstraat 16, 61, 62, 132, 202, 228
38
232
Groenactieplan 44, 45, 46, 187, 222 Groenfonds 44, 45, 46, 47, 143, 187, 211, 219, 225, 226
Grondbeleid 2, 200 Grondexploitaties 69, 219 Grotestedenbeleid 91, 97, 99, 107, 177, 215, 216 Haalbaarheidsonderzoeken 232
Haarlemmerplein 18, 60, 70, 108, 201, 202 Haringpakkerstoren 61, 202 Herengracht 131, 132, 140, 142, 148, 215, 225, 226, 227, 228, 229
Programmabegroting 2009 stadsdeel Centrum
Huis van de buurt 81, 223, 230, 231, 232 Huisvesting 10, 184, 196, 197, 199, 224, 232 Inburgering 75, 81 Jeugdgroepenaanpak 93
Jongeren 17, 32, 72, 82, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99 Jordaan 17, 73, 77, 78, 80, 81, 82, 95, 97, 113, 138, 139, 179, 223, 228 JOS 92, 95, 97, 223 Kadijksplein 130, 231 Keizersgracht 86, 87, 178, 227, 228 Kleine Reus 17, 95, 96, 232 Kloveniersburgwal 127, 227 Kostendekkendheid 41, 42, 54, 111, 112, 173, 174, 221, 222 Lauriergracht 132, 142, 225, 226, 227 Leges 88, 164, 166, 174, 223, 236 Leidsebuurt 18, 39, 41, 53, 110, 128, 137, 140, 231, 232
Leidsegracht 131, 137, 140, 179, 227, 228 Leidseplein 33, 35, 42, 118, 128, 131, 137, 140, 143, 144, 206, 212, 219, 225, 226, 228 Liggelden 166
Lijnbaansgracht 131, 132, 137, 140, 142, 215, 225, 226, 227, 228, 229, 230, 231 Loodsfunctie 63, 65, 221, 222 Luchtkwaliteit 16, 48, 51, 60, 114, 115 Markten 10, 112, 124, 127, 168, 1619 232 Marktgeld 164, 168, 174 Marnix 9, 18, 74, 180
239
Marnixstraat 15, 130, 131, 134, 140, 224, 225, 226, 229
Meidenlounge 95, 97, 223 Mengformules 39, 54 Midden- en kleinbedrijf 17, 106, 111, 113, 123 Montessorischool 17, 62, 82, 90, 92, 96, 97 N43 16, 61, 138, 201, 202, 228 Nieuwmarkt 35, 42, 124, 127, 141, 169 Noord/Zuidlijn 110, 128, 133, 181, 182 Ondernemershuis 17, 108, 110, 111, 223 Onderwijshuisvesting 83, 97, 98, 213, 214 Oostenburgereiland 130
Oosterdok 56, 64, 68, 130, 134, 139 OPOC 91, 95, 97, 98, 100, 221 Oudekerksplein 15, 35, 63, 127 Ouderenbeleid 75
Oudezijds Voorburgwal 61, 127, 132, 141, 226, 228, 229 Palmgracht 227, 228 Pandenarchief 167, 174, 208 Parkeerbelasting 156, 169 Parkeergarage 117, 229 Precariobelasting 156, 164, 165, 166, 236 Prinsengracht 59, 130, 131, 132, 133, 139, 141, 142, 215, 224, 225, 226, 227, 228 Publieksvoorlichting 24, 29, 30 Rechtmatigheid 236
Reclamebelasting 156, 164, 169 Reinigingspolitie 127, 131, 225, 226 Reinigingsrecht 164, 165, 174, 237
Trefwoordenregister
Rembrandtplein 15, 18, 33, 35, 42, 110, 126, 128, 129, 130, 131, 132, 138, 214, 224, 227, 229, 230, 231 Risicojongeren 93, 95, 97, 99 Rode Loper 15, 53, 63, 124, 127, 128, 130, 131, 133, 134, 135, 140, 144, 182, 211, 221, 224, 225, 226 Rokin 59, 130, 133, 134, 141, 224 Schievink 60, 70, 202 Schuldhulpverlening 75
Servicecode 15, 24, 26, 27, 28, 29, 221, 222 Singel 127, 132, 142, 215 Singelgracht 18, 139, 228 Spiegelgracht 132, 141, 142, 225, 226, 227, 228 Stationseiland
Wertheimpark 130, 131, 134, 135, 138, 141, 224, 230, 231
Westerdokseiland 97, 125, 130, 133, 144, 157, 159, 206, 207, 224, 231 Westerstraat 132, 141, 142, 169, 215, 225, 226, 227, 228
Wibo 55, 138 Wiener 60, 202 Wijkveiligheid 31, 33 Wittenburgerplein 111, 112, 223, 228, 229, 232 Woningonttrekkingsbeleid 55
Woonservicebuurt 73, 138 Zeedijk 15, 37, 39, 70, 127, 128, 132, 142, 213, 220, 225, 226, 227, 228
181
Steigerplan 17, 86, 88 Tussenschoolse opvang 92
UNA-gelden 36, 69, 120, 143, 154, 182, 212, 219 Unesco 16, 148, 149, 180, 224 Utrechtsestraat 113, 227, 228 Veiligheidsplan 31, 33, 35, 36, 97, 99, 109 Verkeersveiligheid 114, 118 Vijzelstraat 59, 133, 182, 186, 227, 228 Voorschool 95, 99 Vraagwijzer 76
Vrijwilligers 75, 76, 80 Wallen 15, 32, 34, 36, 53, 61, 70, 83, 127, 130, 134, 141, 144, 199, 224 Watergeld 171
Waterlooplein 18, 108, 109, 110, 112, 126, 182, 186, 228
240
Bezoekadres Stadhuis Amstel 1 1011 PN Amsterdam Postbus 202 1000 AE Amsterdam Telefoon 14 020
[email protected] www.centrum.amsterdam.nl