Programmabegroting 2008

Programmabegroting 2008

2

Voorwoord Voor u ligt de Programmabegroting 2008. We zijn verheugd u wederom een sluitende begroting te kunnen aanbieden. Het financieel meerjarenperspectief blijft echter nadrukkelijk aandacht vragen, mede in relatie tot de toekomstige onzekerheden waarmee onze gemeente geconfronteerd wordt. Een terughoudende opstelling bij het leggen van extra claims op zowel financiële- als personele middelen is gewenst. Daar waar nieuwe wensen toch aan de orde zijn, dienen de noodzakelijke middelen hiervoor bij voorkeur gevonden te worden door het herprioriteren van bestaande activiteiten (‘oud voor nieuw’). Hiermee willen we al een begin maken door het opnemen van een taakstellend ombuigingsbedrag in deze begroting van € 150.000,structureel. Ook staat het uw raad natuurlijk vrij om extra ambities te realiseren door te kiezen voor het verhogen van de, relatief lage, woonlasten van de burger in Stein. Bij de Kadernota 2007 heeft uw raad ingestemd met de door ons college voorgestelde prioriteiten voor de begroting 2008. Eveneens is daarbij aandacht gevraagd voor het begrip ‘oud voor nieuw’ en zijn er een aantal terreinen benoemd die mogelijk kunnen bijdragen aan het genereren van ruimte voor nieuw beleid. In hoofdstuk 4 van deze begroting wordt hierop nader ingegaan. Deze begroting kent op hoofdlijnen dezelfde opzet als de vorige begroting. Wel is getracht op onderdelen de informatie in begroting verder te optimaliseren en af te stemmen op de rol van de raad. Zo is er bijvoorbeeld extra aandacht geschonken aan het beter in kaart brengen van mogelijke (toekomstige) risico’s, als eerste aanzet voor een adequaat risicomanagement in de organisatie. Verder is in deze begroting meer aandacht geschonken aan de kwaliteit van het financieel meerjarenperspectief. Middels onze brief van 10 september 2007 hebben wij uw raad geïnformeerd over onze zienswijze ten aanzien van de door uw raad ingebrachte wensen rondom het Raadsprogramma 2008. In dit schrijven hebben wij ook gepleit voor het verder verbeteren van de aansluiting tussen het traject raadsprogramma en het proces rondom de Kadernota. We hopen samen met uw raad dit voornemen bij de Kadernota 2008 te kunnen realiseren. Ook hebben wij destijds aangegeven dat er géén doorontwikkeling plaats vindt op het gebied van de zgn. prestatie-indicatoren, als gevolg van de eerdere besluitvorming rondom het rapport “Bouwen aan resultaten”. Daarom is er voor gekozen om in deze begroting géén indicatoren op te nemen.

Het college van burgemeester en wethouders

3

4

Inhoudsopgave ALGEMEEN 1

INLEIDING .........................................................................................................................9

1.1 1.2 1.3 1.4

Leeswijzer ..................................................................................................9 Autorisatie begroting.................................................................................10 Algemeen begrotingsbeeld.......................................................................10 Beslispunten.............................................................................................11

2

BESTUUR EN ORGANISATIE .................................................................................13

2.1 2.2 2.3 2.4

Gemeenteraad .........................................................................................13 Portefeuilleverdeling college van burgemeester en wethouders ..............13 Ambtelijke organisatie ..............................................................................15 Organogram gemeentelijke organisatie....................................................16

3

STRATEGISCH KADER .............................................................................................17

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5

Missie .......................................................................................................17 Visie..........................................................................................................17 Coalitieprogramma ...................................................................................18 Raadsprogramma 2005............................................................................18 Besturingsmodel.......................................................................................19

4

PRIORITEITEN...............................................................................................................21

4.1 4.2 4.3

Inleiding ....................................................................................................21 Prioriteiten 2008 .......................................................................................21 Ombuigingen; ‘oud voor nieuw’ ................................................................23

BELEIDSBEGROTING 5

PROGRAMMA’S............................................................................................................29

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.11

Programma ‘Bestuur: Gemeenteraad’ ......................................................29 Programma ‘Bestuur: College van B&W’..................................................33 Programma ‘Regionale samenwerking’ ....................................................37 Programma ‘Publiekszaken’ .....................................................................39 Programma ‘Maatschappij’ .......................................................................43 Programma ‘Ruimte’.................................................................................51 Programma ‘Werk, Inkomen en Zorg’.......................................................61 Programma ‘Vergunningen en handhaving’ .............................................65 Programma ‘Beheer’.................................................................................69 Programma ’Steinerbos’ ...........................................................................77 Programma ‘Brandweer’...........................................................................83

6

ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN .....................................................................87

7

PARAGRAFEN ..............................................................................................................93

7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8

Paragraaf ‘Lokale heffingen’....................................................................93 Paragraaf ‘Weerstandsvermogen’ ............................................................97 Risico’s ...................................................................................................101 Paragraaf grondbeleid ............................................................................109 Paragraaf ‘Onderhoud kapitaalgoederen’...............................................113 Paragraaf ‘Financiering’..........................................................................115 Paragraaf ‘Bedrijfsvoering’ .....................................................................119 Paragraaf ‘Verbonden partijen’...............................................................123 5

7.9

Paragraaf BTW Compensatiefonds (BCF). ............................................125

FINANCIELE BEGROTING 8

FINANCIELE BEGROTING ...................................................................................1199

8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.5

Uitgangspunten begroting 2008 .............................................................129 Overzicht van baten en lasten (exploitatie).............................................131 Uiteenzetting financiële positie ...............................................................122 Mutaties exploitatie.................................................................................132 Investeringsplan .....................................................................................144 Reserves en voorzieningen ....................................................................150

9

FINANCIEEL MEERJARENPERSPECTIEF ......................................................153

9.1 9.2

Inleiding ..................................................................................................153 Financieel meerjarenperspectief 2009-2011 ..........................................153

BIJLAGEN Bijlage I Bijlage II Bijlage III Bijlage IV

: Investeringsplan 2008-2011 ....................................................................... : Formatie .................................................................................................... : Begrippenlijst .............................................................................................. : Lijst van afkortingen....................................................................................

6

ALGEMEEN

7

8

1

INLEIDING

1.1

Leeswijzer

In het eerste deel van deze programmabegroting treft u algemene informatie aan over bestuur en organisatie (hoofdstuk 2), een aantal visiedocumenten (hoofdstuk 3) en de hiervan afgeleide prioriteiten (hoofdstuk 4). De programmabegroting 2008 volgt de wettelijke voorschriften en is daartoe verder opgebouwd uit een ‘beleidsbegroting’ en een ‘financiële begroting’. De beleidsbegroting omvat de programma’s (hoofdstuk 5), de algemene dekkingsmiddelen (hoofdstuk 6) en de paragrafen (hoofdstuk 7). De financiële begroting treft u aan in hoofdstuk 8. Tenslotte wordt in hoofdstuk 9 ingegaan op het financieel meerjarenperspectief. Centraal in de programmabegroting staan de volgende vragen: o Wat willen we bereiken? o Waar staan we nu? o Wat doen we daarvoor? o Wat gaat het kosten? Deze zgn. ‘W-vragen’ zijn als leidraad gebruikt voor de beschrijving van de opgenomen programma’s. Wat willen we bereiken? Het antwoord op deze vraag is vormgegeven via een kernachtig geformuleerde hoofddoelstelling en onderliggende subdoelstellingen. Bij de subdoelstellingen is, waar wenselijk, gebruik gemaakt van onderliggende werken taakvelden. Waar staan we nu? Hierbij wordt kort ingegaan op de stand van zaken op dit moment op de betreffende beleidsvelden. Tevens worden de navolgende items kort aangegeven: o Ontwikkelingen; o Wet- en regelgeving; o Vastgesteld beleid; Wat doen we daarvoor? Het antwoord op deze vraag wordt gegeven in de vorm van de uitvoeringsmaatregelen die in het jaar 2008 zullen worden opgepakt. Elke maatregel wordt vervolgens kort toegelicht. Wat gaat het kosten? Hierbij worden schematisch de financiële middelen die verbonden zijn aan de uitvoering van een programma op hoofdlijnen zichtbaar gemaakt. Daarbij worden de financiële middelen op programmaniveau op een aantal dimensies getoond. Meer uitgebreide informatie over de financiële middelen treft u aan in hoofdstuk 6 ‘Algemene dekkingsmiddelen’, hoofdstuk 8 ‘Financiële begroting’. Paragrafen In hoofdstuk 7 worden paragrafen beschreven. In tegenstelling tot de programma’s, waarbij in eerste instantie de beleidsmatige invalshoek centraal staat, worden in de paragrafen een aantal meer beheersmatige aspecten beschreven, die dwars door de programma’s heen lopen. Een groot aantal van de paragrafen zijn wettelijk voorgeschreven op basis van het ‘Besluit Begroting en Verantwoording’.

9

1.2

Autorisatie begroting

Middels de voorliggende programmabegroting autoriseert de gemeenteraad de financiële middelen (exploitatie- en investeringsbudgetten) welke zijn verbonden aan de programma’s. De raad geeft hiermee mede inhoud aan zijn kaderstellende rol. Deze autorisatie vindt daarom plaats op programmaniveau, zoals geregeld in de wet Dualisering Gemeentebestuur. Het college van burgemeester en wethouders is daarmee bevoegd uitvoering te geven aan de doelstellingen van de betreffende programma’s. In dit kader wordt het hoofdstuk ‘Algemene dekkingsmiddelen’ (hoofdstuk 6) gelijk gesteld met een programma. Voor zover het college binnen de door de raad per programma aangegeven budgetten blijft (en uiteraard met inachtneming van de te bereiken resultaten) hoeft het college géén begrotingswijzingen aan de raad voor te leggen. Via voortgangsrapportages (de huidige bestuursrapportages) en de programmarekening legt het college verantwoording af aan de raad over de uitvoering van de programma’s en dus ook over de besteding van de middelen en de bereikte resultaten. Het schuiven van budgetten tússen verschillende programma’s kan slechts plaatsvinden via een begrotingswijziging die aan de raad ter goedkeuring wordt voorgelegd.

1.3

Algemeen begrotingsbeeld

De basis voor de voorliggende programmabegroting wordt gevormd door de jaarschijf 2008 uit de begroting 2007. Deze basis is vervolgens geactualiseerd op basis van de actuele ontwikkelingen en inzichten. De mutaties die hieruit voortvloeien zijn onderverdeeld in de navolgende categorieën: • Budgettair neutraal • Onontkoombaar, onuitstelbaar en onvoorzien (O,O&O) • Autonoom Budgettair neutraal Dit betreft mutaties die géén invloed hebben op het exploitatiesaldo. Tegenover de op te nemen lasten (baten) staan baten (lasten) van gelijke omvang.

O, O & O Het begrip ‘O, O & O’ staat voor de criteria waaraan zaken in deze categorie moeten voldoen; onontkoombaar, onuitstelbaar en onvoorzien. Feitelijk betekent dit dat in deze categorie alleen die zaken opgenomen worden waarvan aantoonbaar is dat deze noodzakelijkerwijs opgenomen móeten worden in de begroting. Autonoom Deze categorie is een verzameling van allerlei wensen, behoeften en dergelijke waarbij een eigen, autonome keuze mogelijk is. Er ontstaat een soort ‘wensenlijst’ die steeds afgewogen wordt tegen de beschikbare financiële- en personele middelen. Bij een tekort aan middelen worden deze zaken daarom niet gehonoreerd. Onderstaand treft u op hoofdlijnen het algemene begrotingsbeeld aan voor het jaar 2008. Een nadere specificatie van de mutaties treft u aan in hoofdstuk 8.

10

Algemeen begrotingsbeeld € 1.000

Primitieve begroting 2007 (saldo na bestemming) Honorering A-lijst begroting 2007 Begrotingswijziging De Ster Mutaties berap 2007-I Saldo ná Berap 2007-I Mutaties begroting 2008: Exploitatie Kapitaallasten Saldo Begroting 2008

2008 426 -144 -6 -154 122 -248 296 170

Voor informatie over het financieel meerjarenperspectief 2009-2011 verwijzen wij u naar hoofdstuk 9.

1.4

Beslispunten

Aan uw raad wordt voorgesteld om: 1. in te stemmen met de voorliggende begroting 2008; 2. in te stemmen met de opgenomen mutaties voor het jaar 2008; 3. in te stemmen met de geraamde investeringen voor het begrotingsjaar 2008; 4. in te stemmen met de vorming van een voorziening ‘Pensioenverplichtingen (oud)wethouders’ ad. € 140.000 ten laste van de algemene reserve.

11

12

2

BESTUUR EN ORGANISATIE

2.1

Gemeenteraad

De raad van de gemeente Stein is als volgt samengesteld: DOS : 5 zetels CDA : 5 zetels CMB : 4 zetels PvdA : 3 zetels SPV : 3 zetels VVD : 1 zetel ---------------------------Totaal : 21 zetels

Zetelverdeling Raad 6 5 4 3 2 1 0 DOS

CDA

PvdA

CMB

SPV

VVD

De gemeenteraad heeft vier adviescommissies ingesteld, te weten: • Adviescommissie Openbare werken en milieu (OWM) • Adviescommissie Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening (VRO) • Adviescommissie Maatschappelijke zaken (MZ) • Adviescommissie Middelen en bestuurlijke zaken (MBZ) Deze commissies hebben tot taak om op de verschillende vakgebieden de gemeenteraad te ondersteunen en te adviseren. Dit doet de commissie onder andere door het aan de orde stellen van onderwerpen, het aanhoren en meewegen van belangen van insprekers in commissievergaderingen en het geven van advies aan de gemeenteraad.

2.2

Portefeuilleverdeling college van burgemeester en wethouders

De portefeuilles zijn binnen het college van burgemeester en wethouders als volgt verdeeld: ♦ Burgemeester A.C. Barske: o algemeen bestuurlijke aangelegenheden o bestuurlijke coördinatie o intergemeentelijke Samenwerking o voorlichting o openbare orde en veiligheid o burgerlijke stand en verkiezingen o personeel, organisatie en informatisering o dienstverleningsconcept ( publiekszaken) o archief 13

♦ Wethouder L. W.A. Feij (DOS) o ouderenbeleid o jeugd- en jongerenbeleid o bibliotheken, musea, kunst en cultuur o werkgelegenheid, economische zaken en bedrijven o sportbeleid o recreatie en toerisme o subsidiebeleid o openbare werken en groen o Vixia ♦ Wethouder E. Gorissen (CDA) o verkeer en vervoer o volkshuisvesting (incl. woonwagenzaken, excl. woonvisie) o bouwvergunningen en handhaving o leefbaarheid kleine kernen o externe veiligheid, risicocontouren ♦ Wethouder H.P.N. Govers (CDA) o milieu, afvalstoffenheffing, riolering ruimtelijke ordening en bestemmingsplannen (incl. ontwikkelingen A2 op ROgebied) o projecten structuurschets o Steinerbos o Stads- en dorpstoezicht o Bouw- en woningtoezicht ♦ Wethouder J.A. Ie (PvdA) o sociale zaken ( WWB: arbeidsmarktbeleid, uitkeringen en reïntegratie) o WMO (incl: maatschappelijk werk, minderheden, emancipatie, gezondheidsbeleid, gehandicaptenzorg, vrijwilligerswerk en welzijn) o onderwijs, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk o vluchtelingenwerk o jeugdgezondheidszorg o Wonen-welzijn-zorg incl. wijksteunpunt Urmond ♦ Wethouder W.M. Janssen (DOS) o financiën ( incl. belastingen); o vastgoedbeheer (onderhoud gebouwen, accommodatiebeleid, grondexploitaties, Eris en vastgoed GIS); o grondbeleid; o inkoopbeleid o sportaccommodaties (kleedlokalen Ster, binnenterrein Scouting Stein, Overmunthe). o Cultuuraccommodaties (MFC Stein, MLC Elsloo, bibliotheekvestigingen Urmond, Stein, Elsloo, volksuniversiteit)

14

2.3

Ambtelijke organisatie

De ambtelijke organisatie van de gemeente Stein is gebaseerd op het zgn. ‘Directiemodel’. Er is een tweehoofdige directie bestaande uit secretaris en adjunct-gemeentesecretaris. De secretaris fungeert als Algemeen directeur. De adjunct-secretaris heeft als aandachtsveld de bedrijfsvoering. De gemeentelijke organisatie bestaat uit de volgende afdelingen/werkeenheden. Per onderdeel worden de taken kort toegelicht. o

Afdeling Publiekszaken (Puza) Binnen de afdeling zijn zoveel mogelijk alle taken geconcentreerd die te maken hebben met baliewerk, de eerste klantcontacten. De afdeling Publiekszaken zorgt voor de uitbreiding van het klanteninformatiecentrum, de ontwikkeling van de website en overige moderne media met de burger.

o

Afdeling vergunningen, handhaving en heffingen (VH&H) Alles wat direct te maken heeft met het aanvragen van een vergunning of de handhaving ervan is geconcentreerd op één afdeling VH&H.

o

Afdeling werk & inkomen (W&I) In dit organisatieonderdeel zijn sociale zaken en wet voorzieningen gehandicapten samengevoegd.

o

Afdeling maatschappelijk en ruimtelijk beleid (MRB) Op deze afdeling zijn alle beleidsfuncties geconcentreerd van welzijn, onderwijs en onderwijshuisvesting, accommodatiebeleid, sport en ruimtelijke ordening, gronden pachtzaken, ruimtelijke ordening, volkshuisvesting en openbare werken.

o

Afdeling beheer openbare ruimte en accommodaties (BORA) De afdeling zorgt voor alle onderhoud van de gemeentelijke eigendommen op het gebied van groen, wegen, verlichting, rioleringen, accommodaties en gebouwen, exclusief het Steinerbos.

o

Afdeling Bedrijfs- en managementondersteuning (BMO) Deze afdeling ondersteunt bij het kunnen realiseren van de (strategische) bedrijfsvoering en zorgt er voor dat de organisatiedoelen en de behoeften van de medewerkers zoveel mogelijk worden geïntegreerd.

o

Afdeling facilitaire dienstverlening (FD) Deze afdeling levert producten en diensten die door de overige afdelingen gebruikt worden om te kunnen produceren of om hun productiemiddelen te kunnen onderhouden. O.a. kantinediensten, interne huisvesting, financiële, administratieve en technische services, postafhandeling etc.

o

Concerncontroller (CC) De concerncontroller ziet toe op het functioneren van de planning- en controlcyclus en de kwaliteit van de in deze cyclus gebruikte documenten. De controlfunctie bewaakt hiertoe de naleving van beheersmaatregelen, waaronder de budgethoudersregeling, de administratieve organisatie en diverse instrumenten ten behoeve van zaken als opdrachtverstrekking en externe subsidiëring.

15

o

Steinerbos (SB) Recreatiepark Steinerbos is een onderdeel van de gemeentelijke organisatie. Het bestaat uit een binnenbad en een buiten recreatie gedeelte.

o

Brandweer (BW) De brandweer wordt rechtstreeks gepositioneerd onder Burgemeester en Wethouders. De brandweer bestaat uit een brandweercommandant in dienst van de gemeente Stein. De andere taken worden uitgevoerd door vrijwilligers.

2.4

Organogram gemeentelijke organisatie

Gemeenteraad

Griffie

College B&W Brandweer Directie Concerncontroller Steinerbos

Publiekszaken

front-office

Vergunningverlening, handhaving & heffingen mid-office

Werk & Inkomen

Maatsch. en ruimtelijk beleid

Beheer openbare ruimte & accomm.

back-office beleid

back-office beheer

16

Bedrijfs-en managem. ondersteun.

intern

Facilitaire dienstverlening

3

STRATEGISCH KADER

3.1

Missie

De missie van de gemeente Stein luidt als volgt: “Stein wil zich profileren als een kwalitatief hoogwaardige, groene woongemeente met leefbare kernen”. Met dit profiel wil Stein niet alleen een optimale woonomgeving bieden aan zijn eigen bevolking maar ook nadrukkelijk een herkenbare positieve positie innemen binnen de regio. Profilering als woongemeente is een bewuste keuze die het hoofddoel in de toekomstige ontwikkeling vormt. Uiteraard wordt ook de positieve ontwikkeling van andere functies binnen de gemeente van harte ondersteund. Daarbij wordt als uitgangspunt gehanteerd dat de kwaliteit van het wonen mede wordt bepaald door de kwaliteit van de werkgelegenheid, de bereikbaarheid en de voorzieningen. In deze missie staan drie begrippen centraal: • een groene woongemeente; • leefbare kernen; • kwaliteit. Het zijn van een groene woongemeente betekend, dat we onze landschappelijke en recreatieve mogelijkheden weten te benutten en verder ontwikkelen. Dat we zorg dragen voor een adequate afstemming tussen vraag, aanbod en spreiding van huisvestingsmogelijkheden en voorzieningen over de gemeente en haar kernen. Het betekent ook dat we samen werken aan de kwaliteit van de woon- en leefomgeving en de inwoners daar in een vroeg stadium bij betrekken. Het betekent ook dat we de openbare ruimte inrichten en beheren gericht op kwaliteit, die acceptabel is voor de inwoners, maar ook dat we de regelgeving voor de woon- en leefomgeving handhaven. Dit alles met oog op inkomen, economie en bedrijvigheid. Immers, ook bedrijven moeten, tot ons aller welzijn, een gezonde economische ontwikkeling kunnen doormaken. Het is de gemeente die daarvoor voorwaarden schept. De uitdagende missie van Stein geeft in vele opzichten aan waar Stein ook de komende jaren verder mee aan de slag gaat.

3.2

Visie

De gemeente Stein heeft haar langetermijnvisie op het gebied van ruimte, welzijn en economie vastgelegd in het document ‘Structuurschets: Stein op weg naar 2015’. Hierin worden de hoofdlijnen geschetst van het gemeentelijk beleid voor de komende jaren. Juist vanwege haar lange termijn karakter is de structuurschets een schets op hoofdlijnen waarbij de doelen worden benoemd die het gemeentebestuur tracht te bereiken en een indicatie wordt gegeven van de termijn waarop die doelen gerealiseerd worden. De schets is dus geen blauwdruk met een exacte opgave van maatregelen en tijdstippen waarop die maatregelen getroffen worden. Wel vormen de doelstellingen uit de structuurschets, in combinatie met het coalitieprogramma, de basis voor de jaarlijks vast te stellen begroting en meerjarenperspectief. Hierin worden de lange termijndoelstellingen nader geprioriteerd en van (financiële) middelen voorzien. Op deze wijze wordt de langetermijnvisie verankerd in de gemeentelijke planning & controlcyclus Op basis van de hiervoor aangegeven missie zijn de navolgende doelstellingen geformuleerd: •

een gedifferentieerd woningaanbod van goede en gevarieerde kwaliteit, afgestemd op de toekomstige woonbehoefte; 17

• • • • • • • • • • • •

3.3

een mooie, tot de verbeelding sprekende stedenbouwkundige vormgeving en inrichting van de openbare ruimte; een waar mogelijk gespreid en waar nodig geconcentreerd winkel- en dienstverleningsapparaat met een optimale bereikbaarheid; een breed en gevarieerd aanbod van educatieve faciliteiten voor alle leeftijden; niet alleen op de gebruikelijke onderwijsterreinen maar ook op het gebied van natuur en milieu, verkeer en gezond gedrag; een goed gespreid, breed en gevarieerd aanbod van sociaal-culturele, recreatieve, culturele en sport- en sp(e)elfaciliteiten, binnen en buiten; kwalitatief goed groen, openbaar en particulier, binnen en buiten de kernen, waarbij de kernen meer op het omringende landschap betrokken dienen te worden; duurzame inrichting van de buitengebieden, gericht op behoud en versterking van de waarden van landschap, natuur en ecologie; leefbare wijken, waar de bewoners zorg hebben voor hun wijk en waar onderlinge betrokkenheid en dienstbetoon bestaan; een (verkeers)veilige en beschermend gevoel gevende woonomgeving; goede en goed bereikbare (gezondheids)zorg voor in het bijzonder ouderen en gehandicapten; een aan de lokale behoeften aangepast vervoerssysteem, dat goed aansluit op het openbaar vervoernetwerk binnen en buiten de regio; voldoende werkgelegenheid voor de beroepsbevolking naast en in aansluiting op het regionale aanbod; een voldoende gedifferentieerde en stabiele economische structuur is daarvoor een voorwaarde; een integraal milieubeleid, mede gericht op het terugdringen van de bestaande milieuhinder.

Coalitieprogramma

De samenwerking binnen de coalitie vindt plaats op basis van het coalitieprogramma ‘Kwaliteit en Ambities in Balans’ dat de partijen D.O.S., C.D.A. en P.v.d.A. in 2006 hebben opgesteld. Het college heeft aangegeven het bestaande beleid in grote lijnen te onderschrijven, waarbij een aantal hoofdpunten uitdrukkelijk nadere aandacht behoeven: • het verbeteren van de planning- en controlcyclus; • de ontwikkeling van een Vastgoed Beheerbeleid; • de uitwerking van de sociale structuurschets met als thema leefbaarheid; • de burger staat centraal en een aantal actiepunten dat daaruit voortvloeit; • een geactualiseerde woonvisie, met een relatie naar de herstructureringsprojecten en de vergrijzing; • het verstevigen van de banden met het lokale bedrijfsleven.

3.4

Raadsprogramma 2005

De algehele prioriteiten die de gemeente zich stelt zijn aangegeven in vier thema’s die de raad eerder in het raadsprogramma 2005 heeft vastgesteld en zoals deze ook in de begroting 2006 en 2007 waren opgenomen: ♦ leefbaarheid in de kernen; ♦ jeugd en jongeren; ♦ vergrijzing; ♦ actualisering van de structuurschets.

18

Onderstaand worden de hoofduitgangspunten per thema kort benoemd. Leefbaarheid in de kernen: o Binnen de kernen Elsloo, Stein, Meers, Urmond en Berg/Nattenhoven zullen hoogwaardige pleinen worden ingericht. o In de kernen dienen concentratiepunten te worden opgericht voor de voorzieningen (incl. een dorpsservicecentrum). o De pleinen dienen sfeervol te worden ingericht, pleinen waar de bewoners elkaar kunnen ontmoeten en met elkaar activiteiten kunnen ondernemen. o In Stein is het concentratiepunt van de voorzieningen voor geheel Stein. o In een complete wijk/kern liggen de basisvoorzieningen binnen handbereik. o Kernen incl. de bijbehorende wijken dienen hun eigen fysieke uitstraling (wonen, groen, infrastructuur etc.) te behouden. Dit vormt een randvoorwaarde bij de toekomstige bestemmingsplannen. Meer aandacht dient te worden besteed aan de integrale inrichting van de openbare ruimte. o Het voorzieningenniveau van alle kernen dient op niveau te worden gehouden. Jeugd en jongeren: o Vergroten betrokkenheid van de jeugd. o Goede gezondheidstoestand van de jeugd. o Goed peuterspeelzaalwerk. o Wegwerken van onderwijsachterstanden. o Tegengaan van jongerenoverlast. Vergrijzing: o Actief betrekken van ouderen bij de totstandkoming en uitvoering van ouderenbeleid. o Realiseren van een veilige leefomgeving voor ouderen met een volwaardig pakket Wonen, Welzijn en Zorg. o Ondersteunen van mantelzorgers, zeker met de komst van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Actualisering van de structuurschets: o Het uitvoeren van diverse gebiedsgerichte projecten.

3.5

Besturingsmodel

Het besturingsmodel gaat in op de verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden in de organisatie. In 2004 is een organisatieveranderingstraject in gang gezet dat moest leiden tot een andere gemeentelijke organisatie. Met de organisatieverandering beogen we om te komen tot een organisatie die: o extern gericht is en gemakkelijk inspeelt op vragen uit de omgeving; o mee gaat met belangrijke (continue) ontwikkelingen m.b.t. dienstverlening en organisatiemodel; o resultaatgericht, proactief en efficiënt werkt; o investeert in medewerkers waarbij medewerkers ook investeren in de organisatie vanuit een veilige, vertrouwde omgeving.

19

De belangrijkste uitgangspunten uit het besturingsmodel: o één loket visie (klantgericht, onder verantwoordelijkheid frontoffice) o regie afhandeling product in frontoffice o beleids- en productontwikkeling in backoffice o toegroeien naar cultuur met: - taakvolwassen medewerkers - oog voor externe en interne klantgerichtheid - het elkaar aanspreken op gemaakte afspraken - respect voor elkaars besluiten o Platte organisatiestructuur o Scheiding frontoffice-midoffice-backoffice. Met het dienstverleningsconcept beogen we om: o de dienstverlening te verbeteren door het creëren van een centrale publieksbalie/ frontoffice; o de efficiency te verbeteren door de werkzaamheden van frontoffice, midoffice en backoffice te scheiden en de werkprocessen te beschrijven; o integrale dienstverlening binnen bereik te brengen; o het gemeentelijke imago te versterken. Met het Stein’s inrichtingsconcept beogen we: o een transparante werkomgeving en versterking van een inzichtelijke dienstverlening: ambtenaren en burgers zien wat er gebeurt; o de effectiviteit en efficiëntie van de organisatie te vergroten doordat mensen en kennis beter toegankelijk zijn; o de samenwerking en kennisdeling te verbeteren doordat we beter vindbaar en meer aanspreekbaar zijn; o meer flexibiliteit in het gebruik van het gebouw waardoor we ons als organisatie nog beter kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden; o een kwalitatief hoogwaardige, duurzame en fijne plek om te werken: dit versterkt de bedrijfstrots en de motivatie.

20

4

PRIORITEITEN

4.1

Inleiding

Zoals al in de vorige begroting is aangegeven ontstaat meer en meer een noodzaak om als bestuur van de gemeente prioriteiten te stellen en duidelijke keuzes te maken. Dit wordt mede ingegeven door diverse externe (financiële) ontwikkelingen en de behoefte aan nieuw te ontwikkelen eigen, autonoom beleid. Naast het stellen van prioriteiten is mede van belang om aan te geven op welke (beleids)terreinen mogelijk de financiële ruimte voor nieuw beleid gevonden kan worden. In de Kadernota 2007 is een eerste aanzet hiervoor gegeven, waarbij een aantal prioriteiten voor de begroting 2008 zijn vastgesteld. Tevens zijn een aantal terreinen aangegeven waar mogelijk ruimte voor de nieuwe prioriteiten kan worden gevonden. Om aanzet verder te concretiseren is in deze begroting een structurele ombuigingstaakstelling opgenomen van € 150.000,-. Bij de Kadernota 2008 zullen wij aan de raad een nadere invulling van dit bedrag voorleggen, mede op basis van de eerder uitgangspunten.

4.2

Prioriteiten 2008

In de Kadernota 2007 is op hoofdlijnen richting gegeven aan de begroting 2008 door het vaststellen van een aantal prioriteiten: • Afd. Publiekszaken • Contactfunctionaris bedrijven • Sociale structuurschets; opstellen beleidsplan en plan van aanpak implementatie • Onderzoek m.b.t. beleid gemeentelijke bezit/accommodaties • Herijking gemeentelijk belastingbeleid • Opstellen milieubeleidsplan • Uitvoering parkeerbeleid

Onderstaand wordt per prioriteit aangegeven op welke wijze deze nader worden geconcretiseerd. Afd. Publiekszaken Het op het gewenste niveau brengen van de afdeling Publiekszaken is bij collegebesluit van 8.5 2007 aangemerkt als hoogste prioriteit. Met name het fysiek, telefonisch en digitaal bereikbaar zijn tijdens de openingsuren en het leveren van routinematige producten via de diverse kanalen worden opgepakt. De bedrijfsvoeringprocessen die inherent zijn aan Publiekszaken zullen in dat kader mee worden genomen. Voor de uitvoering zie het programma “ Publiekszaken” in de Bestuursrapportage en Begroting. Contactfunctionaris bedrijven (operationeel, 0,5 fte) Is opgenomen als begrotingsmutatie 2008. Het betreft vooralsnog een meer strategische functie. Het hiervoor benodigde budget wordt geraamd op € 50.000 voor 2008 (0,5 Fte). Gedurende 2008 zal verder gekeken worden naar het takenpakket en continuering ná 2008.

21

Sociale structuurschets; opstellen beleidsplan en plan van aanpak implementatie (Leefbaarheid) Het door uw raad gewenste beleidsplan leefbaarheid zal worden opgesteld door een aan te stellen projectcoördinator leefbaarheid. De daarmee samenhangende kosten zijn opgenomen in het hoofdstuk mutaties onder autonome kosten. Na besluitvorming door uw raad zal enige tijd gemoeid zijn met werving en ontwikkeling van het genoemde beleidsplan. Dit betekent, dat een concreet Plan van Aanpak naar verwachting in het 3e kwartaal van 2008 kan worden gepresenteerd. Onderzoek m.b.t. beleid gemeentelijke bezit/accommodaties (onderzoek Vastgoedbeleid) Dit onderzoek werd door het college in de Kadernota 2007 tot prioriteit bestempeld. Behandeling in de raad staat gepland voor het laatste kwartaal van 2008. Het betreft een intern onderzoek met alleen ambtelijke uren.

Herijking gemeentelijk belastingbeleid In 2008 zullen de mogelijkheden en onmogelijkheden onderzocht worden op basis waarvan middelen verkregen zouden kunnen worden. Hierbij kan gedacht worden aan: 1. Onroerende-zaakbelasting onbebouwde percelen. Dit is een rijksverplichting en als zodanig dan ook opgenomen in onze administratie. In 2008 zal deze aanslag worden opgelegd als onderdeel van de gemeentelijke belastingaanslagen. De (naar verwachting geringe) extra opbrengst hiervan zal in 1e bestuursrapportage 2008 worden vermeld. 2. Reclame-uitingen op gemeentegrond (billboards/reclamezuilen. Het Nationaal Adviesbureau buitenreclame (NABB) begeleid ons bij de aanbesteding van abri’s, billboards en informatiezuilen en heeft in dat verband, op basis van analyse, visuele verkenning van de gemeente en de aanwezige marktkennis, een rapport opgesteld dat inzicht geeft in de buitenreclamemarkt, de financiële en operationele kansen van de bestaande buitenreclameobjecten en de kansen voor nieuwe buitenreclameproducten. Deze marktinventarisatie zal onder andere de input zijn voor het opstellen van een (buiten)reclamebeleid. In dit beleid zal worden opgenomen de soorten reclames, de juridische kaders en de wenselijkheid (zowel financieel als planologisch) van soorten reclames in Stein, en dit beleid zal in het 2e kwartaal van 2008 ter vaststelling wordt aangeboden. 3. Precariobelasting. De (on)mogelijkheden en capaciteit op hoofdlijnen worden onderzocht en meegenomen in het hiervoor genoemde reclamebeleid. 4. Verhoging OZB-tarief. Vanaf 2007 vindt in het kader van de wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ) jaarlijks de herwaardering plaats. De uitkomsten van deze hertaxaties zijn vereist om de gepaste tarieven te kunnen berekenen. Deze zijn op zijn vroegst begin november pas bekend en een concreet voorstel omtrent de verordening OZB 2008 wordt dan ook in december aan de raad voorgelegd. Dan worden op basis van de uitkomsten van de hertaxaties de tarieven OZB voor het jaar 2008 berekend met inachtneming van de voorgestelde beleidslijn dat het opbrengstvolume van de onroerende zaakbelastingen met 1,75% stijgt, terwijl hierin tevens de verrekening van de meeropbrengst over 2007 wordt meegenomen. Het wetsvoorstel tot wijziging van de Gemeentewet in verband met de afschaffing van de maximering van de OZB-tarieven is op 4 september 2007 ingediend bij de Tweede Kamer. De regering streeft ernaar dat de gewijzigde Gemeentewet uiterlijk op 1 december 2007 in werking treedt. Dit betekent dat de gemeenten dan niet meer zijn gelimiteerd in de vaststelling van hun OZB-tarief. Normaliter wordt het gewenste opbrengstvolume gedeeld door het aantal WOZ-eenheden en volgt daaruit het OZB-tarief.

22

Dit tarief kan echter vanaf 2008 verhoogd worden waardoor extra financiële middelen gegenereerd worden. Op het moment dat de WOZ-eenheden bekend zijn (begin november) kan worden berekend wat een extra verhoging van het tarief oplevert. Opstellen milieubeleidsplan Met de Raad is afgesproken dat in 2008 een Milieubeleidsplan wordt ontwikkeld (Raad: 2e helft 2008). De IMD zal hierin de leidende en sturende rol vervullen. Daarnaast is er met de Raad afgesproken in 2009 lokaal geluidsbeleid zal worden ontwikkeld; dit zal in 2009 eveneens door de IMD worden opgepakt en geïntegreerd worden in het dan bestaande milieubeleidsplan.

Uitvoering parkeerbeleid In nota parkeerbeleid is beschreven dat parkeerproblemen in de zogenaamde 60-er jarenbuurten nader worden onderzocht mits de bevolking met een concreet voorstel komt. In de begroting 2008-2011 is op initiatief van de bewoners krediet opgevoerd voor het oplossen van de parkeerproblematiek in de Pastoor Daemenstraat. Daarnaast wordt de parkeerproblematiek in Oud Stein opgepakt in het verkeersarrangement Oud Stein. De verwachting is dat meerdere verzoeken hieromtrent uit buurten van de gemeente zullen worden aangeboden.

4.3

Ombuigingen; ‘oud voor nieuw’

Om ruimte te scheppen voor toekomstig nieuw beleid is eveneens in de Kadernota 2007 bepaald dat mogelijke extra ruimte gevonden moet gaan worden op de navolgende terreinen: • Subsidies professionele instellingen • Interne dienstverlening • Inhuur/werken derden • Onderwijshuisvesting • Onderhoud groen en infrastructuur • Onderhoud accommodaties Het financieel voordeel dat als gevolg van vorenstaande maatregel vrijvalt, kan ter (gedeeltelijke) dekking van de taakstelling van € 150.000,-- worden aangewend.

Onderstaand wordt per onderdeel een korte toelichting gegeven over welke activiteiten in het begrotingsjaar 2008 zullen worden opgestart c.q. hoe hiermee zal worden omgegaan. Subsidies professionele instellingen Alle professionele instellingen zijn in 2007 aangeschreven om aan te kondigen dat m.i.v. 1 januari 2008 de budgetten zullen worden bevroren (geen verhoging en geen indexering). Enkele van deze instellingen hebben hierop een goed onderbouwd bezwaarschrift ingediend, waarop de aangekondigde bevriezing voor deze instellingen is ingetrokken. Instellingen waarvoor de maatregel nog geldt, zijn: Biblionova, muziekschool en PIW, en voor de GGD en TWM enkel voor de plusproducten. Wij gaan ervan uit dat zij de bevriezing in hun begroting verwerken.

23

Interne dienstverlening In het kader van de ombuigingen: oud voor nieuw zal medio mei 2008 binnen de afdeling FD een update plaatsvinden m.b.t. de gehouden takeninventarisatie. Waarop vervolgens gekeken zal worden naar het vergroten van de flexibele inzetbaarheid van medewerkers binnen de afdeling FD. De uitgangspunten hierbij zullen zijn het maken van een efficiëntieslag binnen de bedrijfsvoering, als mede het aanbrengen van de tweesplitsing tussen algemene- / basiswerkzaamheden en vakspecialisme binnen een functie, gerelateerd aan desbetreffende inschaling. Naar verwachting zal hierdoor de bedrijfsvoering van de afdeling FD efficiënter, transparanter en klantgerichter worden. Naast bovengenoemde zal er binnen de afdeling FD een interne facility scan worden gehouden. Begin 2008 zal bepaald worden binnen welk cluster(s) van FD dit zal gebeuren. Door deze scan kan inzichtelijk worden gemaakt welke diensten, en in welke hoeveelheid, afgenomen dienen te worden (De Ist situatie zal worden aangepast aan de Soll situatie). Het bepaalt de facilitaire behoefte van de organisatie en daarmee een analyse van specifieke behoefte van de klant en dit wordt vertaald in een pakket diensten op maat. Een van de doelen van een dergelijke scan is het realiseren van een kostenbesparing, deze scan geeft aan waar de besparingen te behalen zijn. Deze scan zal onder leiding van de manager FD intern worden uitgevoerd. De eerste bevindingen c.q. uitkomsten van beide genoemde uitstaande acties zullen in de eerste bestuursrapportage benoemd worden. Inhuur/werken derden Gebruikelijk is het bestekschrijvende bureau ook de werken voor directie- en toezicht te gunnen (D&T-taken). Doch uit oogpunt van marktwerking en ervaring zal worden onderzocht om dit te splitsten. Ook zal worden onderzocht of inzet van één- of tweemans ondernemingen deze taken goedkoper kunnen uitoefenen. Daar deze ondernemingen geen forse overhead meetorsen in hun uurtarief moet een reductie van 50% op deze taak realistisch worden ingeschat. Onderhoud groen/infra en accommodaties: A. Energie(leveranties). De energiemarkt is eveneens fors in beweging. Energie wordt vaak met dagaanbiedingen aanbevolen bij de gemeenten. In het bijzonder voor de grootverbruikers als openbare verlichting, pompen en gemalen, doch ook de diverse accommodaties kan dit een behoorlijk voordeel opleveren. De mogelijkheden zullen worden onderzocht. B. Risicovoller begroten/ramen. Ramingen bij investerings- en beheersprojecten zijn veel grof. Door deze meer marktconform te begroten wordt een lagere claim gelegd op de doorberekening van de meerjarige kapitaallast. Vaak een zwaarwegend thema bij het sluitend krijgen van de jaarlijkse begroting. Derhalve dat vanuit de ervaring en kengetallen zeker 30% reductie mogelijk moet zijn op de ramingen. C. Voorbereidingskosten. Veelal zal bij de majeure projecten tussen start en einde een termijn liggen van 2 jaar. Eén jaar voorbereiding, één jaar uitvoering. Tot nu is het gebruikelijk het volledige budget in één jaar te ramen. Beoordeeld zal worden in hoeverre bijvoorbeeld ten behoeve van voorbereiding in het eerste 10% budget wordt opgevoerd en voor de uitvoer het jaar volgend 90%. Zo wordt de verdisconteerde kapitaallast verbreed. D. Beheerskosten. Te overwegen is om taakstellend binnen diverse beheerskosten voor de openbare ruimte 5% inspanningsverplichting op te leggen. Gespiegeld t.o.v. de jaarrekeningen van de voorbije jaren zal een haalbaarheidsanalyse hieromtrent plaatsvinden.

24

Onderwijshuisvesting Toekomstige huisvestingsvraagstukken zullen in een breder perspectief worden beoordeeld. Niet alleen voor wat betreft de oplossingsrichting, maar ook waar het gaat om de financiering. In het verlengde hiervan zal de huisvestingssituatie van basisschool De Avonturijn in Berg a/d Maas worde bezien in relatie tot de ontwikkelingen rondom de beide scholen in de kern Urmond. Dit is gecommuniceerd met de beide schoolbesturen (Focus en prooSes).

25

26

BELEIDSBEGROTING

27

28

5

PROGRAMMA’S

5.1

Programma ‘Bestuur: Gemeenteraad’

Programma Portefeuillehouder Manager

BESTUUR: GEMEENTERAAD Presidium Griffier

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling:

De Raad vergadert effectief De Raad bezoekt verenigingen De Raad informeert in duidelijke/begrijpelijke taal Klantgerichtheid Verbetering intergemeentelijke samenwerking

Waar staan we nu? De gemeenteraad staat voor een goede vertegenwoordiging van de belangen van de burgers door vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid, gezamenlijk met het college van burgemeester en wethouders de gemeente te besturen. De gemeenteraad heeft in de gemeentelijke organisatie drie hoofdtaken: • de gemeenteraad is de direct gekozen volksvertegenwoordiging; • de gemeenteraad stelt op hoofdlijnen de beleidskaders vast; • de gemeenteraad controleert het door het college gevoerde beleid. Aan de volksvertegenwoordigende en kaderstellende taken is de laatste jaren handen en voeten gegeven in bijeenkomsten met vertegenwoordigers van het maatschappelijke middenveld. Om zijn werk zo goed mogelijk te doen heeft de gemeenteraad 4 adviescommissies ingesteld die vooraf de raad adviseren over alle onderwerpen waarover de raad besluiten moet nemen of die om andere redenen voor de Raad interessant zijn: • Adviescommissie Openbare werken en milieu (OWM) • Adviescommissie Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening (VRO) • Adviescommissie Maatschappelijke zaken (MZ) • Adviescommissie Middelen en bestuurlijke zaken (MBZ) De gemeenteraad wordt in het uitvoeren van zijn taken bijgestaan door de griffie, die bestaat uit 2 fulltime medewerkers. De griffie draagt onder verantwoordelijkheid van de griffier zorg voor: • een optimale dienstverlening aan de raad; • het ondersteunen van de Raad bij de uitvoering van zijn taken.

29

Ontwikkelingen: ° Er zijn voor 2008 geen ontwikkelingen te melden die relevant zijn voor deze begroting.

Wet- en regelgeving: ° Grondwet ° Gemeentewet ° Wet gemeenschappelijke regelingen ° Algemene wet bestuursrecht

Vastgesteld beleid: ° Financiële verordening (november 2003) ° Controle verordening (november 2003) ° Verordening op de collegeonderzoeken (november 2003) ° Verordening op de rekenkamercommissie (november 2005) ° Verordening op het onderzoeksrecht van de raad (december 2005) ° Reglement van orde voor de gemeenteraad (april 2006) ° Reglement van orde voor de raadscommissie (april 2006) ° Verordening ambtelijke bijstand en fractieondersteuning (juni 2006) ° Verordening Rechtspositie Raads- en Commissieleden (september 2007)

Wat gaan we ervoor doen? Onderstaand wordt ingegaan op de activiteiten die in de planning staan om in 2008 te worden uitgevoerd c.q. te worden gestart.

Uitvoeringsmaatregelen: ° Verbeteren Vergaderdiscipline Raad ° Opleiding ‘effectief vergaderen’ voor raadsleden ° Intercollegiale raadpleging/feedback ° Actief opinie van het publiek vragen (o.a. kijkerspanel) ° Bezoek raad aan verenigingsactiviteiten ° Participatie verenigingen bij samenstelling Raadsprogramma ° Organiseren verenigingscontactdagen ° Vergaderen op locatie ° Themabijeenkomsten met raden omliggende gemeenten

Verbeteren Vergaderdiscipline Raad De Raad heeft aangegeven de vergadertijd van Raadsvergadering in 2008 te willen gaan beperken tot 3 uren. De Raad wil dat bereiken door herhaling van standpunten te voorkomen, bespreekstukken op de raadsagenda (zogenaamde B-stukken) alleen onder voorwaarden te bespreken, een verplichte cursus ‘effectief vergaderen’ voor alle Raadsleden en de rol van de voorzitter te versterken Opleiding ‘effectief vergaderen’ voor raadsleden Er zal door alle Raadsleden een cursus ‘effectief vergaderen’ worden gevolgd. Intercollegiale raadpleging/feedback Dit punt kan onderdeel uitmaken van het verbeterproces dat de Raad wil opstarten. Door het maken van onderlinge afspraken en het geven van feedback aan elkaar kan aan deze uitvoeringsmaatregel gestalte worden gegeven.

30

Actief opinie van het publiek vragen (o.a. kijkerspanel) Om vast te kunnen stellen of de gemeenteraad ook inderdaad helder en duidelijk communiceert met zijn inwoners en wat de inwoners van het functioneren van de Raad vinden, wordt periodiek een onderzoek gedaan, waarvan een vorm een kijkerspanel is. Bezoek raad aan verenigingsactiviteiten Aan het begin van elk jaar geven de verenigingen, daartoe uitgenodigd, aan welke belangrijke activiteit(en) in dat jaar word(t)en gevierd; hieruit wordt voor en door de Raad een jaarprogramma opgesteld; bij elke geplande verenigingsactiviteit is minimaal 25 % van de Raadsleden vertegenwoordigd; elk raadslid is verplicht om bij minimaal 25 % van de geplande verenigingsactiviteiten acte de présence te geven. Participatie verenigingen bij samenstelling Raadsprogramma In zijn inbreng voor de begroting 2008 heeft de Raad aangegeven de bevolking jaarlijks te willen (blijven) betrekken bij het opstellen van raadsprogramma’s en verantwoording af te willen leggen over bereikte resultaten. Invoering verenigingscontactdagen De Raad wil enkele keren per jaar zogenaamde verenigingscontactdagen houden. Op die dagen laten deelnemende verenigingen gedurende een aantal uren de raadsleden kennismaken met de leden en de activiteiten van de vereniging. Vergaderen op locatie De Raad heeft aangegeven in 2008 elke adviescommissie eenmaal op een andere locatie dan het gemeentehuis te willen laten vergaderen. Themabijeenkomsten met raden omliggende gemeenten Intergemeentelijke samenwerking: tenminste 1x per jaar de Raden van een of meerdere buurgemeenten (ook Maasmechelen) rond gemeenschappelijke onderwerpen bijeen brengen.

Wat gaat het kosten? In zijn vergadering van 18 april jl. heeft het Presidium een helder besluit genomen over de raadsondersteuning door de griffie(r). Dit besluit houdt in dat het Presidium er voor gekozen heeft de griffie het in het betreffende voorstel genoemde basistakenpakket te laten uitvoeren en geen formatieve uitbreiding ter beschikking te stellen om andere door de Raad gewenste ondersteuningswerkzaamheden (z.g. plus-taken) uit te laten voeren. Geen van de hierboven genoemde wensen van de Raad passen binnen het basispakket zoals het Presidium dat heeft vastgesteld. In onderstaande tabel zijn de wensen van de Raad uitgedrukt in benodigde financiële en personele middelen. Daarbij is waar mogelijk uitgegaan van uitbesteding van werkzaamheden aan derden en zijn de uren van de griffie voornamelijk beperkt tot begeleiding van het proces en het verrichten van een beperkt aantal ondersteunende administratieve werkzaamheden.

31

Activiteit

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Verbeteren vergaderdiscipline raad Opleiding ‘effectief vergaderen’ voor raadsleden Intercollegiale raadpleging/feedback Actief opinie van het publiek vragen (o.a. kijkerspanel) Bezoek raad aan verenigingsactiviteiten Participatie verenigingen bij samenstelling Raadsprogramma Organiseren verenigingscontactdagen Vergaderen op locatie (commissies) Themabijeenkomsten met raden omliggende gemeenten TOTAAL

Benodigd aantal uren 0 60 0 20 40 80 80 20 20 320

Benodigd budget €0,€10.000,€0,€10.000,€0,€15.000,€1.500,€6.000,€7.500,€50.000,-

Voor de invulling van het benodigde aantal van 320 uren is een bedrag van €20.000,benodigd. In de urenplanning 2008 van de griffie is 100 uur beschikbaar voor ondersteuning van de Raad anders dan in de reguliere cycli (zoals bijvoorbeeld auditcommissie, jongerenwerkgroep e.d.). Dit aantal uren kan eventueel in 2008 aangewend worden voor realisering van een aantal Raadsspeerpunten. Inzet van deze uren betekent echter wel dat in de loop van 2008 geen uren meer beschikbaar zijn voor het oppakken van dergelijke (nieuwe) zaken (zoals de genoemde raadswerkgroepen). Zonder beschikbaarstelling van aanvullende financiële en personele middelen is het niet mogelijk alle door de Raad geuite wensen in vervulling te laten gaan. Uw Raad dient daarom in dit programma wensen tegen elkaar af te wegen, keuzes te maken en de bij die keuzes horende financiële en personele consequenties te aanvaarden.

De cijfers van zowel de gemeenteraad als college van B&W zijn in totaliteit in de begroting opgenomen. Daarom wordt verwezen naar de tabellen onder het programma Bestuur: college van B&W.

32

5.2

Programma ‘Bestuur: College van B&W’


BESTUUR: COLLEGE VAN B&W Burgemeester A. Barske Secretaris / adjunct-secretaris

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Het verbeteren van de relatie met de burger en het zorgdragen voor een goed dagelijks bestuur van de gemeente ”

Waar staan we nu? De samenleving is voortdurend in ontwikkeling en de burger verwacht steeds meer van haar overheid. Het college besteedt veel aandacht aan de relatie met de burger en wil dat op een aantal elementen versterken en/of verbeteren. Ontwikkelingen: ° De provincie initieert in 2008 een vervolg op de bestuurskrachtmonitor ° De Ambtenarenwet is gewijzigd waardoor de plicht is ontstaan aandacht te besteden aan integriteit ° Over 2006 is geen goedkeurende verklaring op rechtmatigheid van de accountant ontvangen ° De gemeente is eigenrisicodrager voor de pensioenvoorziening van voormalige wethouders Wet- en regelgeving: ° Ambtenarenwet ° Gemeentewet ° Wet APPA Vastgesteld beleid: ° Verordening artikel 212ev. Gemeentewet (juni 2006) ° Coalitieprogramma “Kwaliteit en Ambitie in Balans”(april 2006)


Uitvoeringsmaatregelen: ° Bestuurskrachtmonitor ° Integriteit ° Verbetering van sturing en controle op de gemeente ° Pensioenvoorziening gewezen wethouders

33

Bestuurskrachtmonitor De provincie heeft aangekondigd voor de gemeenten in Zuid-Limburg in 2008 de vervolgmonitor bestuurskracht te willen doorvoeren. Door middel van dit instrument kan systematisch inzichtelijk worden gemaakt waar gemeenten staan in termen van bestuurskracht. De provincie vindt de bestuurskrachtmonitor een product van en voor gemeenten en gaat om die reden uit van een cofinanciering van de monitor door de gemeenten voor een bedrag van € 10.000 per gemeente. Wij zullen actief aan de bestuurskrachtmonitor 2008 deelnemen. Integriteit Eind 2007 hebben we de noodzakelijke regels ingevoerd. Deze juridische kaders zullen dienen als basis voor het gedrag en de integriteit van medewerkers en bestuur. Uw raad zal hierover in 2008 nader worden geïnformeerd. Verbetering van sturing en controle op de gemeente Verwezen wordt naar paragraaf 7.6 bedrijfsvoering. Pensioenvoorziening gewezen wethouders De (toekomstige) pensioenrechten van de (oud) wethouders is bij Wet geregeld in de Wet APPA (Algemene Pensioenwet voor Politieke Ambtsdragers). De uitvoering van deze pensioenregeling berust bij de gemeente Stein, wat betekent dat de gemeente eigen risicodrager is ten aanzien van deze pensioenrechten. Dit houdt in dat de gemeente Stein de opgebouwde pensioenrechten, over de periode dat de politieke ambtsdrager actief was evenals over de wachtgeldperiode, zelf dient uit te betalen en de daarmee samenhangende risico’s zelf draagt. Op dit moment worden alleen de wethouders – en/of weduwepensioenen begroot die al jaarlijks dienen te worden betaald aan de desbetreffende oud-wethouder of diens weduwe die de leeftijd van 65 jaar hebben bereikt. Het Besluit Begroting en Verantwoording 2004 (BBV) eist echter een deugdelijke voorziening van de totale actuariële pensioenverplichtingen (dus ook voor de thans actieve wethouders, de oud-wethouders met wachtgeld en de oud-wethouders zonder wachtgeld, inclusief een eventueel nabestaandenpensioen). Dit mede omdat voor wethouders die op 1 januari 1998 wethouder waren of dit daarna zijn geworden, de mogelijkheid bestaat om het pensioenkapitaal dat bij de gemeente Stein is opgebouwd, in te brengen in een andere pensioenregeling. Medio 2007 heeft het college besloten met ingang van 1 januari 2008 in deze pensioenvoorziening te voorzien.

Wat gaat het kosten? Baten en lasten * € 1.000

Lasten Baten Resultaat voor bestemming Toevoeging reserves (=lasten) Onttrekking reserves (=baten) Resultaat na bestemming

Rekening 2006 4.076 73 -4.003 1.009 774 -4.238

34

Begroting 2007 3.991 0 -3.991 729 838 -3.882

Begroting 2008 4.394 0 -4.394 60 10 -4.444

Specificatie kostensoort * € 1.000

Rekening 2006

Lasten: Uren Kapitaallasten Toevoegingen reserves Toevoegingen voorzieningen Directe lasten Baten: Onttrekking reserves Directe baten Resultaat na bestemming

Begroting 2007

Begroting 2008

1.963 7 1.009 111 1.995

1.744 0 729 139 2.108

1.680 8 60 140 2.566

774 73

838

10

-4.238

-3.882

-4.444

Verschillenanalyse Er volgt nu een analyse van aanmerkelijke verschillen tussen het begrotingsjaar 2008 en het begrotingsjaar 2007. + = verhoging van het saldo 2008 - = verlaging van het saldo 2008

Product

Oorzaak verschil

Raad en commissies

1. De incidentele lasten voor het uitvoeren van het raadsprogramma 2008 bedragen € 72.000. 2. Voor inzet van ambtelijke uren bij de onderzoeken door de rekenkamer is in 2008 € 42.000 geraamd. In 2007 waren geen uren geraamd. 1. De bijdrage 2008 aan de voorziening wachtgeld gewezen wethouders bedraagt € 140.000 (nadelig) 2.De wachtgelduitkeringen aan voormalige wethouders zijn in 2008 lager begroot dan in 2007 als gevolg van neveninkomsten en aanvaarding van nieuwe dienstbetrekkingen elders. ( voordelig € 90.000) 1.In 2007 is € 229.000 geraamd voor inzet van ambtelijke uren door het projectenbureau. In de loop van 2007 is het projectenbureau opgeheven. 2. In de loop van 2007 wordt het project planning en control afgerond. In 2008 is de inzet van ambtelijke uren berekend op basis van de reguliere inzet voor de budgetcyclus. Dit resulteert in circa € 180.000 lagere lasten. 3. Voor het uitvoeren van de vervolg bestuurskrachtmonitor in 2008 is € 54.000 opgenomen. 1. De lagere salarislasten in 2007 voor de organisatieontwikkeling. ( nadelig € 177.000) . 2. Een hogere inzet van ambtelijke uren in 2008 voor o.a. administratieve organisatie en interne controle en planning en controle (nadelig € 208.000) 3. In 2007 zijn een aantal personele stelposten ( o.a. tijdelijke personeel voor vervanging tijdens ziekte en toepassing cafetaria regeling) inmiddels functioneel op de betreffende programma verantwoord. In 2008 staan deze stelposten nog volledig op dit programma ( nadelig € 148.000) 4. In 2008 is een bedrag opgenomen voor loopbaanbegeleiding bij outplacement. ( nadelig € 60.000). 5. Per saldo is in 2007 een onttrekking uit de reserve personele knelpunten, van € 110.000. Voor 2008 is per saldo een storting ten laste van de exploitatie geraamd van € 50.000. ( in totaal nadelig € 160.000) Extra storting in 2007 in de voorziening 55+ regeling ter dekking van de doorgevoerde indexeringen van het ABP

B en W

Algemene bestuursopdrachten

Bedrijfsvoering

Voormalig personeel

* € 1.000

35

-119

-50

355

-753 131

Investeringsschema Omschrijving

Begroting 2008

* € 1.000

N.v.t. Totaal Reserves * € 1.000

Reserve personele knelpunten Totaal

1 januari 2008

toevoeging 351 351

onttrekking

60 60

31 januari 2008

10 10

401 401

Voorzieningen * € 1.000

Voorziening outplacement gewezen wethouders Voorziening wachtgeld gewezen wethouders Voorziening 55+ regeling Voorziening APPA oud wethouders en actieve wethouders Totaal

1 januari 2008

toevoeging

onttrekking

31 januari 2008

30

0

0

30

27 2.082

0 83

12 497

15 1.668

2.139

140 223

509

140 1.853

36

5.3

Programma ‘Regionale samenwerking’


REGIONALE SAMENWERKING Burgemeester A. Barske Secretaris

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Een sterke stad met een sterk ommeland die de regio op de kaart van Zuid-Limburg zet en houdt”

Waar staan we nu? Veel problemen waar gemeenten tegenaan lopen houden niet op bij de gemeentegrens. Juist door bundeling van krachten worden vaak meer effecten bereikt. Ontwikkelingen: ° Regio’s spelen een steeds grotere rol voor andere overheden. Wet- en regelgeving: ° Wet Gemeenschappelijke Regelingen ° Europese en provinciale subsidieregelingen Vastgesteld beleid : ° Regionaal Ontwikkelingsprogramma Regio Westelijke Mijnstreek 2007-2013 (mei 2007) ° Samenwerkingsovereenkomst Regio Westelijke Mijnstreek 2007-2013 (mei 2007)

Wat gaan we ervoor doen? Uitvoeren van de 17 regionale projecten. Nadat de projecten definitief zijn vastgesteld zullen deze voortvarend worden opgepakt. De gemeente Stein zal daaraan veelal een actieve bijdrage leveren. Zodra nieuwe projecten zich voordoen zullen deze zodra in financiering en capaciteit is voorzien en aan de uitgangspunten van het Regionaal ontwikkelingsprogramma voldoen, kunnen worden opgestart. Het college wenst zich echter primair de focussen op de huidige 17 projecten. Daarbij zullen de ambassadeurs per programmalijn actief betrokken worden en de verantwoording over die projecten in 2008 verder worden vormgegeven.

37


Rekening 2006

Begroting 2007

Lasten Baten Resultaat voor bestemming Toevoeging reserves (= lasten) Onttrekking reserves (= baten) Resultaat na bestemming

32 0 -32 0 0 -32

Begroting 2008 32 120 88 0 0 88

67 0 -67 0 0 -67


Rekening 2006

Lasten: Uren Kapitaallasten Toevoegingen reserve Toevoeging voorzieningen Directe lasten Baten: Onttrekking reserves Directe baten Resultaat na bestemming

Begroting 2007

Begroting 2008

5 0 0 0 27

5 0 0 0 27

14 0 0 0 53

0 0

0 120

0 0

-32

88

-67


Product

Oorzaak verschil

Regionale samenwerking

1. In 2007 is de liquidatie-uitkering van het Streekgewest van - € 119.000 verantwoord 2. Strategische samenwerking Regio Westelijke Mijnstreek in 2008 – € 27.000

*€ 1.000

Investeringen, reserves en voorzieningen n.v.t..

38

-146

5.4

Programma ‘Publiekszaken’


PUBLIEKSZAKEN Burgemeester A. Barske Hoofd afd. Publiekszaken

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Goed en snel behandelen van alle publieksvragen, zowel telefonisch, als voor bezoekende burgers als via internet. Optreden als effectieve voorpost voor de vakafdelingen met behoud van een goede dienstverlening”

Subdoelstelling - Zorgloket: “Het laagdrempelig bieden van informatie en advies m.b.t. wonen, welzijn en zorg”

Subdoelstelling – Burgerzaken: “Uitvoering van wettelijk opgelegde taken t.a.v. burgerzaken”.

Subdoelstelling – Bouwen, wonen en APV: “Het toetsen van vergunningaanvragen aan geldende regelgeving”

Subdoelstelling – Eerste lijn en Voorlichting: “Eerste opvang van alle publieksvragen (ongeacht het medium) en het beantwoorden van alle eenvoudige standaardvragen. Standaardvoorlichting via gedrukte media.

Waar staan we nu? De afdeling Publiekszaken is volop in ontwikkeling. Diverse ontwikkelingen moeten ervoor zorgen dat de afdeling als vooruitgeschoven post van de vakafdelingen het visitekaartje van de gemeente wordt. Hiervoor zijn een aantal randvoorwaarden nodig: goed opgeleid personeel, ondersteuning van de dagelijkse werkzaamheden door de juiste techniek en processen, voldoende personeel om de wachttijden laag te houden. Deze onderwerpen worden de komende jaren verder uitgewerkt om tot een volwaardige afdeling Publiekszaken te komen Ontwikkelingen: ° Doorontwikkeling implementatie frontoffice ° Veranderingen in het productenpalet gemeente ° Doorontwikkeling telefonie ° Uitbouw website ° Optimaliseren informatievoorzieningenbeleid Wet- en regelgeving: ° BAG ° WABO ° Modernisering GBA

39

Vastgesteld beleid: ° Dienstverleningsconcept (2005) ° Rapport Bouwen aan resultaten (2007) ° Uitwerking Bouwen aan Resultaten, B&W-besluit 8 mei 2007


Uitvoeringsmaatregelen: ° Doorontwikkeling implementatie frontoffice ° Veranderingen in het productenpalet gemeente ° Doorontwikkeling telefonie ° Uitbouw website ° Optimaliseren informatievoorzieningenbeleid

Doorontwikkeling implementatie frontoffice. - Het huidige dienstverleningsconcept is in 2004 opgesteld en beschrijft de ontwikkelingen van 2004 t/m 2006. Door omstandigheden zijn een aantal items uit dit dienstverleningsconcept nog niet uitgevoerd. De koers van het dienstverleningsconcept wordt vooralsnog (tot 2010) voortgezet. - De eerstelijns medewerkers volgen in 2007/2008 een intensief opleidingstraject. In 2008 volgt een opleidingstraject voor de overige medewerkers van Publiekszaken. Doel: onderlinge vervangbaarheid binnen de verschillende clusters (cluster burgerzaken, cluster bouwen-wonen-juridisch en cluster 1e lijn) zodat de afdeling minder kwetsbaar is. Veranderingen in het productenpalet gemeente - De eerste lijnsmedewerkers volgen in 2007/2008 een intensief opleidingstraject. Na deze opleiding wordt bekeken of deze medewerkers voor een (beperkt) aantal veelgevraagde en eenvoudige producten inzetbaar zijn (paspoort, verhuizing, uittreksel GBA). Door deze producten te spreiden over meerdere medewerkers kunnen de wachttijden bij de balie omlaag. - In 2008 wordt onderzocht of in de toekomst een verbreding en verdieping van de producten bij Publiekszaken tot de mogelijkheden behoort. Het betreft dan het verleggen van de knip per product, producten met een publieksaspect vanuit de afdeling naar Publiekszaken doen. Hierbij wordt het tempo bepaald door dat wat de organisatie aan kan. Doorontwikkeling telefonie: Meer aandacht voor telefonische dienstverlening, zowel kwalitatief als kwantitatief. Door het opleiden van de eerstelijns medewerkers zal de telefonische dienstverlening kwalitatief verbeteren. Door de telefonische bereikbaarheid van het gemeentehuis periodiek in beeld te brengen kan worden gestuurd op verbetering van deze dienstverlening. Uitbouw website: De gemeente Stein krijgt in 2008 een vernieuwde website. Door de website als communicatiemiddel met de burger in te zetten zal de dienstverlening verbeteren. De website is organisatorisch gesitueerd bij de afdeling BMO.

40

Optimaliseren informatievoorzieningenbeleid Het informatievoorzieningenbeleid wordt in 2008 verder vorm gegeven. Er worden lijnen uitgezet waar de gemeente Stein en de afdeling Publiekszaken de komende jaren naar toe wil m.b.t. de informatievoorziening in brede zin. Omdat de afdeling BMO voor dit beleid kartrekker is zijn de Investeringen hiervoor meegenomen bij de begroting van de afdeling BMO.

Wet –en regelgeving: Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG): In 2008 wordt de basisregistratie voor Adressen en Gebouwen verder vormgegeven. Ook Puza heeft hier een taak in. Zie planning BMO Wetsvoorstel Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO): In 2008 zal gestart gaan worden met de implementatie van de WABO. Planning: zie VH&H Modernisering GBA: in 2008 zal de modernisering van de Gemeentelijke Basis Administratie verder vorm krijgen. Planning is afhankelijk van de ontwikkelingen bij de deelnemers (rijksoverheid, NVVB, gemeenten).



Rekening 2006 1.401 1.183 -217 0 0 -217

Begroting 2007 1.391 1.118 -273 0 0 -273

Begroting 2008 1.651 1.132 -519 0 0 -519


Rekening 2006

Begroting 2007

Lasten: Uren Kapitaallasten Toevoegingen reserves Toevoegingen voorzieningen Directe lasten Baten: Onttrekking reserves Directe baten

Begroting 2008

893 48 0 0 459

777 47 0 0 567

1.100 47 0 0 504

1.183

1.118

0 1.132

-217

-272

-519

Resultaat na bestemming

41


Product

Oorzaak verschil

Eerste lijns ondersteuning Burgerzaken

Actualisering doorberekening kostenplaatsen ( € 291.000 nadelig)

Bouwen, wonen en juridisch

* € 1.000

-291

1. Actualisering doorberekening kostenplaatsen ( € 24.000 nadelig). 2. In 2007 zijn de kosten voor de 2e kamerverkiezingen geraamd. In 2008 zijn er geen verkiezingen. ( € 26.000 voordelig) 3. Verwachte meeropbrengst van leges in 2007 ten opzichte van 2008 als gevolg van de invoering van het nieuwe rijbewijs in 2007. ( € 65.000 nadelig). 1. Actualisering doorberekening kostenplaatsen ( € 48.000 voordelig) 2. Hogere bouwleges door een verwachte stijging van het aantal bouwaanvragen ( € 78.000 voordelig)


* € 1.000

Urnenmuur Stein Totaal

-65

+128

Begroting 2008 25 25

Reserves en voorzieningen n.v.t.

42

5.5

Programma ‘Maatschappij’


MAATSCHAPPIJ Wethouders J. Ie, W. Janssen, L. Feij, A. Barske, E. Gorissen Hoofd afd. MRB

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Iedereen van elke leeftijd zonder of met beperking kan volwaardig en in alle facetten meedoen in een veilige samenleving”.

Subdoelstelling – Wet Maatschappelijke Ondersteuning: “Het bieden van een samenhangends stelsel van voorzieningen voor de inwoners die niet goed in staat zijn zelf of samen met anderen oplossingen te realiseren en daarbij niet kunnen terugvallen op hun sociale omgeving”.

Subdoelstelling - Leefbaarheid: “Het bieden van collectieve voorzieningen ter bevordering van de participatie van inwoners aan de samenleving”.

Subdoelstelling – Doelgroepen: “Het bieden van individuele voorzieningen die doelgroepen in staat stelt volwaardig aan de maatschappij te kunnen deelnemen”.

Waar staan we nu? Per 1 januari 2007 is de Wmo een feit. Eind 2007 is het 4 jarig Wmo beleidsplan ’08–’11 gereed. In april ’07 is de nota peuterspeelzaalbeleid ’07-’10 vastgesteld. De projectaanvraag voor de BOS-impuls is door VWS gehonoreerd voor de jaren ’07 en ’08. Uit het RAR onderzoek door de Mondriaan Zorggroep is gebleken dat het druggebruik onder jongeren in de gemeente Stein weliswaar niet afwijkt van dat van omliggende gemeenten, maar dat het toch gaat om een niet te ontkennen probleem. Op 01 januari ‘05 is de Wet op de jeugdzorg in werking getreden. Gemeenten en provincie hebben hierbij een gemeenschappelijk doel: het versterken van de algemene voorzieningen voor jeugdigen. Hierdoor kunnen jeugdigen en ouders in deze voorzieningen vroegtijdig worden opgevangen en wordt instroom in de jeugdzorg (zo veel mogelijk) voorkomen. Afstemming en samenwerking tussen lokaal jeugdbeleid en jeugdzorg is van groot belang. De GGD Zuid Limburg is bestuurlijk-juridisch een feit. De GGD voert een aantal taken uit in het kader van het lokale gezondheidsbeleid. De gemeenten hebben geen beleidsvrijheid als het om het uniforme deel van het Basistakenpakket gaat. Wat en hoe dit uitgevoerd moet worden, is wettelijk omschreven. Over het maatwerkdeel hebben de gemeenten wel zeggenschap. In september 2007 wordt de visienota Sport en Bewegen vastgesteld. De nota Accommodatiebeleid 2007-2012 wordt in december 2007 aangeboden aan de Raad. 43

In het kader van het Ouderenbeleid wordt o.m. een Zorgtafeloverleg opgezet waar op basis van casuïstiek sprake is van zorgcoördinatie. Tevens wordt in het najaar 2007 een beleidsnetwerk opgezet dat zich richt op de realisatie van een samenwerkingsverband tussen diverse partners. In de kern Urmond wordt gestart met sociaal culturele activiteiten en een zogenaamde Open Eettafel. Op 9 januari 2007 is de 9e actualisatie van het Integraal Huisvestingsplan voor de schoolgebouwen in Stein vastgesteld. Inmiddels is ook de nieuwe leerlingenprognose beschikbaar die als basis zal dienen voor de 10e actualisatie van het IHP. Naar aanleiding van de discussie tijdens de begrotingsbehandeling 2007 is besloten de eerste brede school in de kern Stein (smalle variant) te realiseren bij basisschool De Brök. Voor wat betreft de huisvesting heeft de raad op 24 mei 2007 in principe besloten te opteren voor nieuwbouw. Definitieve besluitvorming zal plaatsvinden zodra de financiële consequenties aan de raad ter besluitvorming worden voorgelegd. Dit is voorzien in de raadsvergadering van december 2007. Aan de hand van de eindrapportages van de drie werkgroepen (Doorgaande ontwikkelingslijn, Zorgstructuur en Verlengde schooldag) is een notitie vastgesteld die als basis dient voor de praktische vertaling van het brede schoolconcept in de kern Stein. Deze nota zal ook worden gebruikt om het brede schoolconcept in de overige kernen van de gemeente Stein vorm en inhoud te gaan geven. Inmiddels hebben een groot aantal gesprekken plaatsgevonden met vertegenwoordigers van de diverse instellingen. De uitbreiding van S.G. Groenewald is bij aanvang het schooljaar 2007/2008 in gebruik genomen. Op 28 juni 2007 heeft de raad besloten het nog beschikbare aanbestedingsvoordeel aan te wenden voor het realiseren van een zogenaamd atrium, om zodoende binnen het schoolgebouw over meer leefruimte te kunnen beschikken. De verwachting is dat in november 2007 de officiële opening zal plaatsvinden. Met de schoolbesturen voor primair onderwijs hebben diverse overleggen plaatsgevonden over de invulling van de educatieve agenda voor het schooljaar 2007/2008. Een en ander bevindt zich momenteel in de afrondende fase. In december 2007 wordt op basis van een evaluatie over de afgelopen planperiode een meerjarig programma Onderwijsachterstandsbeleid aan de raad gepresenteerd. De herijking van het gemeentelijke subsidiebeleid is met 1 jaar uitgesteld tot 1 januari 2009. Dit vanwege de integratie van de nota sportbeleid binnen dit herijkingproces. Ook de koppeling met het in het kader van de WMO vast te stellen WMO-beleidsplan maakte het noodzakelijk dit proces uit te stellen. Op 5 april 2007 is de Verordening Wet Inburgering gemeente Stein vastgesteld. Inmiddels zijn ook diverse beleidsregels op het terrein van de informatieverstrekking, de geprioriteerde doelgroepen en de handhaving vastgesteld. De afdeling Werk & Inkomen is verantwoordelijk voor de uitvoering van de wet.

44

Ontwikkelingen: ° Met de invoering van de Wmo en het vaststellen van Wmo beleidsplan, dient nu uitvoering aan dat plan te worden gegeven. Mede t.b.v. de verantwoording dienen monitoring, prestatiemetingen en klanttevredenheidsonderzoeken plaats te (blijven) vinden. ° Het vastgestelde peuterspeelzaalbeleid heeft gevolgen voor o.a. het aantal, de locaties, het ambitieniveau en het VVE aanbod op peuterspeelzalen. Dit wordt in ’08 verder uitgewerkt. ° De gewijzigde regelgeving Onderwijsachterstandsbeleid per 1-8-2006 heeft geleid tot een evaluatie van de bestaande projecten en activiteiten gedurende het overgangsjaar 2006-2007 en een voorstel tot beleidsherziening per 1-12008. ° T.b.v. de BOS-impuls dient ook in ’08 de WhoZnext-activiteit te worden uitgevoerd, waarmee in ’07 is gestart, en verantwoording te worden afgelegd aan VWS. ° Naar aanleiding van de aanbevelingen die voortkwamen uit het RARonderzoek, worden enkele projecten/activiteiten uitgevoerd ter preventie van (problematisch) druggebruik onder jongeren. ° Ter versterking van de algemene voorzieningen voor jeugdigen en daarmee het zoveel mogelijk voorkomen van instroom in de jeugdzorg, hebben de colleges van B&W van de gemeenten Beek, Schinnen, Sittard-Geleen en Stein en het college van GS voor het eerst gezamenlijk een Bestuursakkoord 2004-2007 opgesteld. Voor de periode 2008-2010 is opnieuw een Bestuursakkoord opgesteld, met daaraan gekoppeld een uitvoeringsprogramma. ° Om m.b.t. het maatwerkdeel van de GGD duidelijk regie te voeren, gaan wij werken op basis van beleidsgestuurde contractfinanciering: gemeenten bepalen vooraf, mede op basis van door de Jeugdgezondheidszorg aangeleverde gegevens, welke producten van de GGD worden afgenomen in het kader van het maatwerkdeel. ° Herstructurering Vixia, Plan van aanpak Turn Around, arbeidsmarktbeleidsplan met visie over structuur Wsw na 1 januari 2008. ° Nieuwe Wet sociale werkvoorziening m.i.v. 2008 die financiële verantwoordelijkheid voor Wsw volledig bij gemeenten neerlegt ° Deelakkoord VNG en ministerie van SZW over arbeidsparticipatie, maatschappelijke participatie, armoede/schulden en ondernemerschap ° Uitvoering geven aan armoedebeleidsplan met accentverschuiving van curatief naar preventief ° Uitvoering geven aan reïntegratiebeleidsplan met als doelstelling om uitkeringslasten budgettair neutraal te laten verlopen ° Op basis van de vastgestelde visienota Sport en Bewegen zal er een uitvoeringsprogramma opgesteld dienen te worden met daarin concrete actiepunten ten aanzien van sportbeleid. ° Implementatie van de notitie accommodatiebeleid 2007-2012 in de vorm van een uitvoeringsprogramma. ° De totstandkoming van lokaal sociale structuurschetsen in alle woonkernen van Stein noopt tot vaststelling van een Kadernota Leefbaarheid in het najaar 2007.

45

Wet- en regelgeving: ° Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) ° Wet collectieve preventie volksgezondheid (Wcpv) ° Wet op de Jeugdzorg ° Wet sociale werkvoorziening ° Wet werk en bijstand ° Wet maatschappelijke ontwikkeling ° Wet Kinderopvang ° Onderwijswetgeving

Vastgesteld beleid: ° Wmo beleidsplan ’08-’11 (dec. ’07) ° Verordening Wmo-WWB-raad (juni 2007) ° Nota peuterspeelzaalbeleid ’08-’10 (april ’07) ° Regionale prioriteiten volksgezondheid Zuid-Limburg ’07-’11 (dec. ’07) ° Nota jeugd- & jongerenbeleid 0-23 jaar (dec. ’05) ° Armoedebeleidsplan (april 207) ° Reïntegratiebeleidsplan (juni 2007) ° Arbeidsmarktbeleidsplan inclusief de Wsw (okt/nov 2007) ° Visienota sport en bewegen ( sept. 07) ° Accommodatiebeleid 2007-2012 (dec. 07) ° Lokaal onderwijsbeleid gemeente Stein (1997) ° Brede schoolvisie kern Stein (2 februari 2006) ° Plan Educatie Westelijke Mijnstreek 2007 (9 januari 2007) ° Integraal Huisvestingsplan voor schoolgebouwen in de gemeente Stein 2006-2015 (9 januari 2007) ° Inhoudelijke uitwerking brede schoolvisie kern Stein (6 maart 2007) ° Verordening Wet Inburgering gemeente Stein (5 april 2007) ° Beleidsregels Wet Inburgering gemeente Stein (7 augustus 2007) ° Kadernota Welzijn Stein 2006-2009 ° Cultuurbeleid 2006-2009 ° Beleidsnotitie Vrijwilligerswerk (april 2003) ° Kunstenplan 2004-2007

Wat gaan we ervoor doen? Onderstaand wordt ingegaan op de activiteiten die in de planning staan om in 2008 te worden uitgevoerd c.q. te worden gestart

Uitvoeringsmaatregelen: ° WMO - Uitvoering geven aan Wmo beleidsplan - Monitoren van de uitvoering Wmo - Uitvoeren klanttevredenheidsonderzoek - Naast bewaking van het kwalitatieve aspect de financiële middelen die hiervoor noodzakelijk zijn beheersbaar trachten te houden. - Ervoor zorgen dat zoveel mogelijk geld daadwerkelijk bij de zorg komt en zo min mogelijk wegvloeit naar bureaucratische procedures. - De samenwerking met de WMO-clientenraad verder vormgeven. ° Uitvoering geven aan de vastgestelde nota peuterspeelzaalbeleid. ° WhoZnext activiteit uitvoeren, evalueren, verantwoording afleggen aan VWS ° Uitvoering geven aan aanbevelingen RAR-rapport: o.a. project ‘Dopeloos Stein’. ° Uitvoering geven aan het Bestuursakkoord Jeugdzorg-Preventief Jeugdbeleid ’08-’11. ° Regie voeren over het maatwerkdeel van de GGD ZL, door te werken op basis van beleidsgestuurde contractfinanciering. 46

° ° ° ° ° ° ° ° ° ° ° ° ° ° ° ° ° ° °

Implementatie nieuwe Wet sociale werkvoorziening Uitvoering geven aan herstructureringsplan Vixia en arbeidsmarktbeleidsplan Uitvoering geven aan armoedebeleidsplan 2007-2008, mede op basis van 1e evaluatie 1e kwartaal 2008, en invoering compensatieregeling chronisch zieken en gehandicapten Regionale aanbesteding hulpmiddelen Wmo. Geïntegreerd horecabeleid Uitvoering geven aan het sportbeleid Uitvoering geven aan het accommodatiebeleid 2007-2012 Uitvoering geven aan het ouderenbeleid o.a. door een Zorgtafeloverleg en een beleidsnetwerk-overleg op te starten en een Open eettafel te initiëren. 10e actualisatie Integraal Huisvestingsplan voor schoolgebouwen in Stein Brede schoolvisie kern Stein in relatie tot de huisvestingssituatie van de R.K.-scholen in de kern Stein. Brede school De Brök. Uitbreiding Scholengemeenschap Groenewald (atrium). Educatieve agenda (onderwijsverzorging). Uitvoering geven aan het Onderwijsachterstandsbeleid Herijking gemeentelijk subsidiebeleid. Plan Educatie Westelijke Mijnstreek 2008. Toekomstige huisvesting R.K. basisschool De Avonturijn, Berg a/d Maas. Subsidies professionele instellingen. Uitvoering geven aan de Kadernota Leefbaarheid.

Wet Maatschappelijke ontwikkeling. Uw raad stelt in december 2007 het WMO-beleidsplan 2008-2011 vast. Voor de speerpunten van het beleid verwijzen wij u kortheidshalve naar het plan, dat via monitoring en uitvoering van een evaluatieplan geheel 2008 op de agenda blijft staan.

Sociale werkvoorziening Ondanks de onzekerheid over de invoeringsdatum van de nieuwe Wet sociale werkvoorziening is hierop wel al geanticipeerd middels het opstellen van een arbeidsmarktbeleidsplan, dat uw raad eind 2007 vaststelt. Uw raad zal daarnaast in het kader van de gewijzigde wetgeving in 2008 nog een tweetal verordeningen vaststellen, te weten een verordening cliëntparticipatie WSW en een verordening PGB-verstrekking aan WSW-ers. De herstructurering van Vixia, waarover uw raad in het najaar van 2007 ook nog een besluit neemt, is een belangrijke voorwaarde voor een succesvolle invulling van de nieuwe wetgeving en verdere uitwerking van de rol van Vixia in het arbeidsmarktbeleid. Uitvoering geven aan het Bestuursakkoord Jeugdzorg-Preventief Jeugdbeleid ’08-’11. Aan het Bestuursakkoord ’08-‘11 wordt een uitvoeringsprogramma gekoppeld. Het uitvoeringsprogramma wordt jaarlijks dan wel 2-jaarlijks bijgesteld, door de 5 gemeenten en de provincie. Nieuw zijn de projecten “Centra voor Jeugd en Gezin”, “Dekkende zorgstructuur 0-12 jarigen”, “Kwaliteitsimpulsen professioneel jongerenwerk”,“Bestrijding kindermishandeling” en “ Jongerenparticipatie” . Van dit laatste project is de gemeente Stein regionaal de kartrekker. Uitvoering geven aan de nota Accommodatiebeleid In december 2007 wordt de nota Accommodatiebeleid vastgesteld. In 2008 zal op basis van deze visienota een uitvoeringsprogramma opgesteld worden.

47

Onderwijsachterstandsbeleid. De nieuwe wettelijke taken in de Wet OAB richten zich vooral op de gemeentelijke regierol, de voorschoolse educatie, het onderwijs aan anderstaligen. Het beleid wordt voor de komende periode vastgelegd in een meerjarig kaderplan. Subsidies professionele instellingen. Wij hebben besloten de subsidierelatie met de schoolbegeleidingsdienst, Stichting Consent, per 1 januari 2008 te beëindigen. Uiteraard met inachtneming van een afbouwregeling. De in de meerjarenraming opgenomen middelen dienen te worden gehandhaafd ter uitvoering van de zogenaamde educatieve agenda. Dit ook met het oog op het traject dat met de schoolbesturen voor primair onderwijs in gang is gezet. Van belang is immers dat de scholen verzekerd blijven van een goede ondersteuning om zo garant te kunnen staan voor kwalitatief goed onderwijs. Alle professionele instellingen zijn in 2007 aangeschreven om aan te kondigen dat m.i.v. 1 januari 2008 de budgetten zullen worden bevroren (géén verhoging en géén indexering). Voor de instellingen die geen bezwaar hebben aangetekend kunnen we ervan uitgaan dat zij akkoord zijn dan wel de bevriezing in hun begroting verwerken. Een aantal instellingen heeft bezwaar aangetekend en hieruit is gebleken dat er lopende contracten en afspraken zijn waardoor bevriezing per 1 januari 2008 juridisch niet haalbaar is. In 2008 zal een plan van aanpak worden opgesteld om te bezien welke producten bezuinigd c.q. niet meer afgenomen zullen worden. Bestuurlijke Aanpak Georganiseerde Criminaliteit (BA) Ook in Limburg wordt door criminele activiteiten verkregen financiële middelen in toenemende mate geïnvesteerd in panden en bedrijven die vervolgens worden benut voor in beginsel legale activiteiten. BA is erop gericht om middels een preventieve werkwijze, gericht op externe en interne integriteit van het overheidshandelen, te voorkomen dat de overheid zelf meewerkt aan de innesteling van de onderwereld in de bovenwereld. Indien de gemeente Stein niet participeert, bestaat het risico dat criminelen binnen Stein in vastgoed investeren (zwart geld witwassen) en zich daar vestigen om van daaruit criminele activiteiten te ontplooien w.o. handel in drugs met als gevolg alle daaraan gerelateerde overlast, illegale prostitutie, toename van hennepplantages. Uitvoering kaderplan leefbaarheid. Voor deze nieuwe taak is zowel voor het voeren van de regie (het projectleiderschap), de externe coördinatie met de klankbordgroepen en de interne afstemming met mensen in de gemeentelijke organisatie, structurele uitbreiding van de personeelsformatie nodig.



Rekening 2006

Begroting 2007

Begroting 2008

5.231 936 -4.295

5.490 976 -4.514

5.630 830 -4.800

45 -4.250

71 -4.443

44 -4.756

48

Specificatie kostensoort

Rekening 2006

* € 1.000

Lasten: Uren Kapitaallasten Toevoegingen reserves Toevoegingen voorzieningen Directe lasten

Begroting 2008

1.271 828 0 133 2.999

1.165 853 0 136 3.336

1.405 945 0 136 3.144

45 936

71 976

44 830

-4.250

-4.443

-4.756

Baten: Onttrekking reserves Directe baten Resultaat na bestemming

Begroting 2007


Product

Oorzaak verschil

Openbare orde en veiligheid

1. Actualisering doorberekening kostenplaatsen ( € 27.000 nadelig) 2. Kosten deelname project Bestuurlijke Aanpak Georganiseerde Criminaliteit ( € 30.000 nadelig) 1. Actualisering kapitaallasten investering huisvesting Groenewald ( € 84.000 nadelig) 2. Actualisering doorberekening kostenplaatsen ( € 14.000 nadelig) Actualisering doorberekening kapitaallasten ( € 110.000 nadelig)

Onderwijs Sociaal cultureel werk

*€ 1.000

-57 -96 -110

Investeringsschema

Omschrijving

Begroting 2008

* € 1.000

Aankoop autosloperij Keulers Starterslening Totaal

27 46 73

Reserves * € 1.000

Reserve kunstaankopen Reserve realiseren kinderopvangplaatsen Reserve realiseren kinderopvang Totaal

1 januari 2008

toevoeging

onttrekking

31 januari 2008

57

0

0

57

276

0

41

235

28 361

0 0

3 44

25 317

49


Voorziening onderhoud buitenkant scholen Totaal

1 januari 2008

toevoeging 8 448

136 136

50

onttrekking 65 65

31 januari 2008 79 519

5.6

Programma ‘Ruimte’


RUIMTE Wethouders H.Govers, W.Janssen, E. Gorissen Hoofd afd. MRB

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Het ordenen en inrichten van de ruimte ten behoeve van een goed woon- en leefmilieu”

Subdoelstelling - Woningbehoefte: “Voldoen aan de woningbehoefte van alle doelgroepen conform de vastgestelde Woonvisie”.

Subdoelstelling - Bestemmingsplannen: “ Zorgen voor een actueel bestand aan bestemmingsplannen als ontwikkelings-, toetsings- en beheersinstrument”

Subdoelstelling - Grensmaasgebied: “Een nieuwe herkenbare landschappelijke structuur voor het Grensmaasgebied middels aanleg Rivierenpark in combinatie met inrichting omliggende cultuurlandschap”

Subdoelstelling - Uitloopgebieden: “Het realiseren van voldoende uitloopgebieden en een samenhangend ecologisch raamwerk met de regio”

Waar staan we nu? In het programma ‘ruimte’ neemt het actualiseren van bestemmingsplannen een belangrijke plaats in. Verder wordt voortvarend meegewerkt aan de uitwerking van de structuurschets. Het College verleent in ruime mate haar medewerking aan de uitvoering van de diverse projecten. Ook de Groenstructuurvisie wordt verder in concrete projecten uitgewerkt. In 2008 zal o.a. het opzetten van een gemeentelijk vastgoedbeleid (dit ook in relatie tot het accommodatiebeleid van programma Maatschappij) prioriteit krijgen. Dit beleidsaspect zal in de tweede helft van 2007 verder uitgewerkt worden. Het Woningbouwprogramma t/m 2010 is vastgesteld en zal halfjaarlijks in overleg met betrokken partijen worden geactualiseerd. In de woonvisie is het Uitvoeringsprogramma Wonen-Welzijn-Zorg opgenomen (Programma Maatschappij). Ook wordt in dit kader gewerkt aan de ontwikkeling van de Woonmilieuvisie.

51

Ontwikkelingen: ° Op 1 juli 2008 treedt de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro), inclusief de Grondexploitatiewet in werking ° Op grond van de Grondexploitatiewet zal een exploitatieplan en een kostensoortenlijst moeten worden opgesteld, waarin onder de te verhalen kosten bij een exploitatieovereenkomst zijn opgenomen ° Op 1 januari 2008 dienen de digitale bestemmingsplannen uitwisselbaar te zijn tussen de verschillende overheden ° Op 1 juli 2008 dienen de digitale bestemmingsplannen raadpleeg te zijn voor de burgers ° Continueren van het actualisatiebeleid bestemmingsplannen ° Implementatie Wet op de archeologische monumentenzorg en werkprocessen

Wet- en regelgeving: ° (huidige) Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) ° Nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) ° (huidige) Besluit op de ruimtelijke ordening ° Nieuwe Besluit ruimtelijke ordening ° Nieuwe Wet op archeologische monumentenzorg (Wamz) ° Grondexploitatiewet (integraal opgenomen in de Wro) ° Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg) ° Onteigeningswet ° Exploitatieverordening ° Provinciaal Omgevingsplan Limburg Vastgesteld beleid: ° Uitwerking Structuurschets “Stein op weg naar 2015” (september 2004) ° Actualisatie Woningbouwprogramma tot en met 2010 (juni 2007) ° Nota Grondbeleid (februari 2006) ° Nota ERIS – uitgifte groen en restpercelen (september 2006) ° Verordening Startersregeling in Stein (februari 2007) ° Structuurplan Bramert-Noord (februari 2007)

Wat gaan we ervoor doen? Onderstaand wordt ingegaan op de activiteiten die in de planning staan om in 2008 te worden uitgevoerd c.q. te worden gestart Uitvoeringsmaatregelen: ° Actualiseren bestemmingsplannen ° Uitwerking structuurschets - Centrumontwikkeling Stein - Kanaalboulevard - Bramert-Noord - Kattekop in Urmond - Mergelakker ° Groenstructuurvisie - Landschapspark Urmond-Stein - Afschermingszone BPS - Wandeltrap ecologie A76 - Integraal project Beek/Catsop - Ecologisch beheer Scharberg-Grensmaas - Ontwikkelingszone Heideveld - Inrichtingsvisie Landgoed Elsloo - Landinrichting Grensmaas - Groenmetropole ° Herziening Structuurschets 52

° ° °

° ° ° ° °

Grensmaas - Langsparkeerplaatsen Maasbanderkerkweg - Begeleiding Grensmaasproject Archeologiebeleid Volkshuisvesting - Prestatieafspraken met corporaties - Actualisatie woningbouwprogramma - Starterslening - Woonmilieuvisie Grondexploitatiewet en nieuwe wet WRO Vastgoedbeleid Milieubeleidsplan Externe Veiligheid Bedrijvencontactfunctionaris

Actualiseren bestemmingsplannen In 2008 zullen de bestemmingsplannen voor de kernen Meers en Berg-Urmond én de herziening van het Kernplan Elsloo ter vaststelling worden aangeboden. Verder zullen de integrale herzieningen van de bestemmingsplannen Buitengebied en Bedrijventerrein Sanderboutlaan en de herziening van het bestemmingsplan Grensmaas aan de raad worden voorgelegd. Verder zal een start worden gemaakt met het opstellen van bestemmingsplannen voor het Bedrijventerrein Kerensheide en de locatie Hoek Industrieweg-Heerstraat Stein. Uitwerking structuurschets ° Centrumontwikkeling Stein De acties voor 2008 in het kader van de centrumontwikkeling Stein zijn afhankelijk van de besluitvorming voor de Raad met betrekking tot het einddocument samenwerking ontwikkeling centrumplan Stein. Bij een positieve besluitvorming door de raad in oktober 2007 zijn voor 2008 de navolgende acties gepland: 1e kwartaal 2008: - Uitwerking einddocument tot een realiseringsovereenkomst; - Civieltechnische uitwerking van de openbare ruimte; - Start bestemmingsplanfase centrumgebied; - Ontwerpfase MFC 2e kwartaal 2008: - Afronding concept realiseringsovereenkomst; - Afronding civieltechnische uitwerking openbare ruimte; - Besluitvorming raad inzake beheer en exploitatie MFC; 3e kwartaal 2008: - Planning bouwstart ondergrondse parkeergarage; 4e kwartaal 2008: - Vaststelling bestemmingsplan centrumgebied Stein Op basis van de voor 2008 genoemde actiepunten is de bouwstart voor de 1e fase commerciële ruimten en woningen evenals het MFC gepland voor 2009. Door middel van halfjaarlijkse tussenrapportages zal de raad over de voortgang in kennis worden gesteld. °

Kanaalboulevard De realiseringfase die in het 2e halfjaar van 2007 is gestart zal in 2008 voor de tweede bouwfase zijn vervolg krijgen. De fasen zijn in overeenstemming met het door de raad vastgestelde meerjarenwoningbouwprogramma en worden halfjaarlijks met de initiatiefnemers geëvalueerd.

°

Bramert-Noord

53

2008 staat voor het plangebied Bramert-Noord in het teken van het opstellen en van het ontwerpbestemmingsplan, inclusief de daarbij behorende onderzoeken. Volgens de vigerende planning zal het voorontwerp omstreeks het eerste en tweede kwartaal van 2008 ter inspraak worden voorgelegd. Het ontwerpbestemmingsplan wordt vervolgens in het derde kwartaal van 2008 ter visie gelegd. In verband met het opstellen van het bestemmingsplan dient vóór 4 april 2008 door de Raad opnieuw een voorbereidingsbesluit op grond van art. 21 WRO genomen moeten worden. Tevens zal in het vierde kwartaal van 2008 begonnen worden met de voorbereidingen in verband met het bestendigen van het gevestigde voorkeursrecht vóór 15 februari 2009. Gedurende 2008 zal eveneens uitvoering worden gegeven aan de beleidslijn met betrekking tot het te voeren grondbeleid in het plangebied Bramert-Noord. °

Kattekop in Urmond Dit project bevindt zich in de realisatiefase, waarin de WSU de regierol heeft. De gemeente faciliteert o.a. op het gebied van ruimtelijke ordening en civiele techniek. Verder wordt het project actief gevolgd om te verzekeren dat contractafspraken op het gebied van o.a. programma, kwaliteit openbaar gebied worden gerealiseerd.

°

Mergelakker Begin 2008 wordt een uitwerking van het plan met een geactualiseerde financiële uitwerking aan de raad voorgelegd. Dit leidt tevens tot een voorstel ten behoeve van dit project een begrotingswijziging door te voeren. Daarna komt het project in de uitvoeringsfase. De planning is om 2008 de een start te maken met de realisatie van de sportvoorzieningen en met een marktpartij een overeenkomst te hebben over de realisatie van woningbouw.

Groenstructuurvisie ° Landschapspark Urmond-Stein (Heidekamppark) Voor dit gebied is een inrichtingsplan gemaakt en een kostenraming opgesteld. Om tot uitvoering te komen is naast subsidies van derde een investering door de gemeente nodig. Er wordt een voorstel gedaan om dit in de begroting van 2008 te verwerken. In 2008 zullen subsidies moeten worden verkregen om daarmee de financiële basis onder het plan zeker te stellen. Tevens dient de bestemmingsplanprocedure te worden gestart. Andere projectactiviteiten zijn grondverwerving en eerste fase uitvoeringswerkzaamheden. °

Afschermingszone BPS Eind 2007/begin 2008 is aanleg bomen en struweel voorzien.

°

Wandeltrap A 76 Maatregel is onderdeel van project Ecologisch Beheer Scharberg Grensmaas. Om tot uitvoering te kunnen komen is investering van gemeente gewenst en evt. subsidie van derden. Terzake zal eerst constructietekening ontworpen moeten worden. Tevens is Wbr-vergunning nodig van Rijkswaterstaat.

°

Integraal project Beek / Catsop De gemeenten Beek en Stein willen gezamenlijk een ecologische verbindingszone realiseren. Het gebied sluit aan op de verbreding A2 en heeft groot potentieel voor verbindingen voor plant en dier en is cruciaal voor ecologische en visueel aantrekkelijke aantakking op het Geleenbeekdal (Schinnen-Spaubeek) en de Grensmaas. DLG zal starten met planaanpak, rapportages en opstellen projectnota.

54

°

Ecologisch beheer Scharberg-Grensmaas Betreft gezamenlijk project van Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en gemeente. Project is in voorbereiding. Staatsbosbeheer ziet grote meerwaarde bij het in beheer overnemen van het Scharberggebied van Rijkswaterstaat. Er zijn goede kansen voor het versterken van de (toeristisch-) recreatieve samenhang in combinatie met duurzaam natuurbeheer. Maatregelen betreffen recreatief pad langs Maas, ecologische beheer taluds, verbeteren recreatieve paden brug, bewegwijzering, wandel- en fietstrap A76, houtwal A76. In 2008 is planuitwerking voorzien met financiële consequenties.

°

Ontwikkelingszone Heideveld Betreft landbouwgebied zuidelijk van Nieuwdorp en begrensd door bedrijventerrein BPS en de Steinderweg. Deelgebied is onderdeel van Groene Ring rondom Stein en sluit aan op uitloopgebied van Pasveersloot/Urdal. Gebiedsinrichting afstemmen op huidig gebruik. Inrichtingsvisie is gereed. Gedacht wordt aan aanleg hagen, hoogstamboomgaarden en poelen. In 2008 uitwerking planaanpak IKL, overleg grondeigenaren, grondtransacties, verplaatsen paardenactiviteiten, opstellen projectplan en aanvraag subsidies. In 2009 vergunningen en uitvoering.

°

Inrichtingsvisie Landgoed Elsloo In verband met verplaatsing van het tennisbanen uit het kasteelpark Elsloo ontstaan mogelijkheden voor herstel van de landschappelijke en natuurlijke waarden. Er is een visie opgesteld (rapport Geluksklaver)voor de gewenste inrichting en ontwikkeling van het tennispark en naaste omgeving. Uitgangspunt is om de vier klaverbladen (tennispark, hertenwei, ronde wei en weilanden) te versterken met o.a. bosaanplant, bloemrijk grasland met solitaire bomen, meidoornhagen, verbetering en uitbreiden padenstructuur. In 2008 opstellen projectplan met kostenbegroting en indienen subsidieaanvraag Platteland In Uitvoering. Wijziging bestemmingsplan Beschermd Dorpsgezicht. Realisatie in de loop van 2009.

°

Landinrichting Grensmaas Betreft integraal project Meers-Roosteren. Herinrichting agrarisch cultuurlandschap wordt afgestemd op de grindwinning per uitvoeringscluster. De Gebiedscommissie bekijkt nog in welke mate herinrichting wordt ingezet. Landinrichting Stein beperkt zich tot gebied tussen Oud- Urmond en Maasband.

°

Groenmetropole Binnen Stein zijn twee toeristische routes aangegeven die verwijzen naar het gemeenschappelijke steenkoolverleden van de Groenmetropool (grensoverschrijdend project Euregio Maas-Rijn). Realisatie bewegwijzering in 2008 door Westelijke Mijnstreek.

55

Herziening structuurschets De structuurschets uit 2004 heeft een actualisering nodig waarbij rekening wordt gehouden met actuele inzichten op het gebied van krimp, logistiek, mobiliteit, landschap, ecologie etc. Eerste kwartaal 2008 wordt een startnotitie voorgelegd om de uitgangspunten voor de herziening vast te stellen.

Grensmaas ° Langsparkeerplaatsen Maasbanderkerkweg Ter voorkoming van te hoge toeristische verkeersdruk in Meers/Maasband moeten bij oostelijke entrees (bruggen) naar het Grensmaasgebied afleidende parkeervoorzieningen worden getroffen. Stein heeft als eerste stap een plan ontwikkeld dat voorziet in aanleg 34 langsparkeerplaatsen door derden. Gemeentelijke bijdrage bedraagt € 5.000 ten laste van exploitatie. °

Begeleiding Grensmaasproject Er is groen licht voor realisering Grensmaas. In 2007 is gestart in uitvoeringscluster Meers. Werkzaamheden in 2008 betreffen: advisering bestuur betreffende rapportages/plannen van Nederlandse en Vlaamse overheid. Procedurele afronding herziening bestemmingsplan Grensmaas. Voortgangsrapportages. Overlegsituaties Consortium, klankbordgroep, De Maaswerken, Denktank.

Archeologiebeleid Voor de implementatie van de nieuwe Wet op de archeologische monumentenzorg in de organisatie moet archeologische expertise worden ingehuurd. De Steinse onderzoeksprioriteit ligt onverkort bij het vergaren van ontbrekende kennis van de Bandkeramische Cultuur. Leidraad hierbij is de uitvoering van het woningbouwprogramma. Volkshuisvesting ° Prestatieafspraken met corporaties Op basis van de door de VNG/Aedes uitgebrachte rapport “Van Woonvisie tot prestatieafspraken” zal er een andere opzet gekozen worden voor deze afspraken. Samen met de corporaties zal gestreefd worden naar een document waarin visie en beleid centraal staan (voor een meerjarentermijn). Het is duidelijk dat het opstellen van de Woonmilieuvisie hierop invloed zal hebben. Deze visie is namelijk mede de basis voor de nieuwe prestatieafspraken. De behandeling in de raad zal gepland zijn voor het 1e kwartaal van 2008. Daarnaast wordt periodiek overleg gevoerd met de corporaties over de huidige prestatieafspraken. °

Actualisatie woningbouwprogramma In de raadsvergadering van 28 juni 2007 is het geactualiseerde woningbouwprogramma voor de periode 2007-2010 vastgesteld. Monitoring en evaluatie van het bouwprogramma vindt halfjaarlijks in overleg met alle betrokken partijen plaats. Eind 2007 zal dit wederom gaan plaatsvinden. Aangezien de vaststelling van de Woonmilieuvisie ook zal gaan gebeuren in de zelfde periode (voorzien Raad 1e kwartaal 2008; zie “Woonmilieuvisie”), en de Woonmilieuvisie de basis vormt voor het nieuwe woningbouwprogramma, zullen beide zaken gekoppeld gaan worden.

°

Starterslening In de raadsvergadering van 15 februari 2007 is de VROM-verordening Startersregeling vastgesteld. In 2008 zal het resterend budget gestort gaan worden en in het 4e kwartaal van 2008 zal er een evaluatie aan de Raad worden aangeboden.

56

°

Woonmilieuvisie Het regioproject woonmilieuvisie dat door de projecten stuurgroep in het 4e kwartaal van 2007 in concept wordt afgerond zal als beleidsdocument aan de gemeentebesturen van de deelnemende gemeenten Sittard-Geleen, Stein, Beek en Schinnen ter vaststelling worden aangeboden. De beleidsvisie richt zich in concreto op de gewenste toekomstige woonmilieuontwikkeling en is als zodanig een kaderstellend instrument. Gelet op het belang van een kwalitatieve en kwantitatieve verankering van de Woonmilieuvisie met het meerjaren woningbouwprogramma wordt de besluitvorming door de raad voorzien voor het 1e kwartaal van 2008.

Nieuwe Wet ruimtelijke ordening (inclusief Grondexploitatiewet) en DURP Volgens de huidige planning zal op 1 juli 2008 de nieuwe Wet ruimtelijk ordening (Wro) worden ingevoerd. Hiermee gepaard gaat de invoering van de Grondexploitatiewet. Tevens zullen vanaf 1 juli 2008 de digitale bestemmingsplannen raadpleegbaar moeten zijn voor de burgers (Digitaal Uitwisselbare Ruimtelijke Plannen). De gevolgen van de Wro (inclusief de Grondexploitatiewet en DURP) zullen in het eerste kwartaal van 2008 aan de Raad kenbaar worden gemaakt. Onderzoek Vastgoedbeleid Dit onderzoek werd door het college in de Kadernota 2007 tot prioriteit bestempeld. Doel van dit onderzoek is om alle vastgoed (gebouwen en grond) van de gemeente in kaart te brengen en beleid te ontwikkelen betreffende het gebruik hiervan. In het derde kwartaal van 2007 is dit onderzoek aangeboden aan het college. Behandeling in de raad staat gepland voor het laatste kwartaal van 2008. Milieubeleidsplan Met de Raad is afgesproken dat in 2008 een Milieubeleidsplan wordt ontwikkeld (Raad: 2e helft 2008). De IMD zal hierin de leidende en sturende rol vervullen. Daarnaast is er met de Raad afgesproken in 2009 lokaal geluidsbeleid zal worden ontwikkeld; dit zal in 2009 eveneens door de IMD worden opgepakt en geïntegreerd worden in het dan bestaande milieubeleidsplan. Extern Veiligheidsbeleid Het project “Verantwoorde leefomgeving” zal naar verwachting in 2008 in gewijzigde vorm opnieuw worden opgestart, onder regie van de Provincie Limburg. Het project “Veiligheidsvisie en Risicozonering Chemiecluster Westelijk Mijnstreek” kan op basis van het te wijzigen artikel 14 van het BEVI worden voortgezet, in samenwerking met de gemeenten Beek en Sittard-Geleen evenals Chemelot en de provincie Limburg. In dat kader is inmiddels een tweetal deelprojecten in het leven geroepen: de door VROM gefinancierde pilot “Gebiedsgerichte groepsrisicobenadering Chemelot” en het project “Databasebeheer Personendichtheden Westelijke Mijnstreek”. Bedrijvencontactfunctionaris Door het college van B&W is in de kadernota 2007 aangegeven dat het onderzoek naar en bedrijvencontactfunctionaris prioriteit heeft voor de begroting 2008. In het tweede deel van 2007 wordt bekeken wat het takenpakket (en de kosten) van deze functionaris zou kunnen gaan inhouden; vooralsnog wordt gedacht aan een meer strategische functie. Het hiervoor benodigde budget wordt geraamd op € 50.000 voor 2008 (0,5 Fte). Gedurende 2008 zal verder gekeken worden naar het takenpakket en continuering ná 2008.

57



Rekening 2006

Begroting 2007

3.325 2.078 -1.247 169 393 -1.023

Begroting 2008

4.480 2.952 -1.527 412 1.488 -452

2.389 1.335 -1.054 350 47 -1.358


Rekening 2006

Begroting 2007

Begroting 2008


776 204 169 253 2.092

695 319 411 865 2.590

1.153 325 350 0 911

Baten: Onttrekking reserves Directe baten

393 2.078

1.488 2.952

47 1.335


-1.023

-452

-1.358

Verschillenanalyse Er volgt nu een analyse van aanmerkelijke verschillen tussen het begrotingsjaar 2008 en het begrotingsjaar 2007.

+ = verhoging van het saldo 2008 - = verlaging van het saldo 2008

Product

Oorzaak verschil

Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Bouwgrondexploitaties

Actualisering doorberekening kostenplaatsen

* € 1.000

-237 Actualisering doorberekening kostenplaatsen -41 In 2007 heeft op basis van de vastgestelde Nota Reserves en voorzieningen een overheveling plaatsgevonden van het saldo van de reserve egalisatie grondprijzen naar de algemene reserve. Per saldo heeft deze overheveling voor de exploitatie geen gevolgen.


* € 1.000

Pilot wijksteunpunt kanaalboulevard Totaal

-568

Begroting 2008 89 89

58


1 januari 2008

Reserve bovenwijkse voorzieningen Afkoopsom geldelijke steun woonwagenstandplaatsen Reserve oostelijke ontsluitingsweg Totaal

toevoeging

onttrekking

31 januari 2008

61

36

35

130

11

119

47

700 844

350 541

350 350


Voorziening ‘dubieuze vorderingen op woonwagenbewoners’ Voorziening verwachte verliezen grondexploitaties Voorziening planschades Totaal

1 januari 2008

toevoeging

onttrekking

31 januari 2008

123

0

10

113

841 438 1.402

0 0 0

0 0 10

841 438 1.392

59

60

5.7

Programma ‘Werk, Inkomen en Zorg’

Programma WERK, INKOMEN EN ZORG Portefeuillehouder Wethouder J. Ie Manager Hoofd afd. W&I

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Het bewerkstelligen van de reïntegratie van uitkeringsgerechtigden, inclusief sociale activeringsactiviteiten en het zo efficiënt mogelijk verlenen van woon-, leef- en zorgvoorzieningen”

Subdoelstelling – Uitkeringen: “Het verstrekken van uitkeringen in slechts uiterste noodzaak”

Subdoelstelling – Bijzondere bijstand: “Uitkeringsgerechtigden optimaler laten profiteren van Bijzondere bijstand”

Subdoelstelling – Fraudebestrijding: “Het voorkomen dat aan mensen ten onrechte een uitkering wordt verstrekt”

Subdoelstelling - Zorg: “Het verlenen van voorzieningen teneinde mensen zo lang mogelijk in hun eigen omgeving te kunnen laten wonen en zo lang mogelijk (zelfstandig) mobiel te laten zijn”

Waar staan we nu? De afdeling WenI is inmiddels over de volle breedte op sterkte. De structureel beschikbare formatie is volledig ingevuld. Met name bij de WMO-medewerkers is nog wel sprake van medewerkers die groei binnen hun vakgebied (moeten) doormaken. Op het gebied van de WWB staat de afdeling voor de uitdaging om, na twee jaren met hoge uitstroompercentages en dus concentratie van de uitkeringsgerechtigden tot de harde kern van het bestand, uitstroom van steeds moeilijker plaatsbare cliënten te realiseren. Het economische tij is gunstig wat perspectieven biedt, maar de aansluiting van de vraag vanuit de markt op het aanbod vanuit ons bestand is moeizaam en vergt investering in de mensen en bovenal maatwerk. De WMO medewerkers, in 2007 meermalen aangevuld met tijdelijk personeel, streven onverminderd naar beheersbare werkvoorraad en snelle en adequate dienstverlening aan de cliënt. Daarenboven staan zij voor de uitdaging om met beperkte middelen een grote doelgroep van hulp en voorzieningen te voorzien. Vooral voor cliënten die onder het oude regime van de AWBZ gewend zijn aan de toen gebruikelijke ruimhartige toebedeling van zorg, valt de toekenning van zorg strikt conform de indicatiestelling, zoals nu onder de WMO gebruikelijk, soms tegen. Een objectief adequaat zorgaanbod onzerzijds wordt dan door de cliënt toch ervaren als teleurstellend. De aan de gemeente toebedeelde middelen t.b.v. uitvoering van de WMO zijn echter beperkt en nemen nog verder af. Aan het vastgestelde beleid wordt dan ook strikt de hand gehouden en de toekenningen zullen zich blijven beperken tot wat op grond van de beperkingen van de cliënt objectief wordt geïndiceerd. Ontwikkelingen:

61

°

Invoering Wet eenmalige gegevensuitvraag.

Wet- en regelgeving: ° Wet Maatschappelijke Ondersteuning ° Wet Werk en Bijstand ° Wet Inburgering ° Wet sociale werkvoorziening Vastgesteld beleid: ° Verordening Maatschappelijke Ondersteuning gemeente Stein 2007 (sept. 2006) ° Besluit nadere regelen Maatschappelijke Ondersteuning (dec. 2006) ° Reintegratiebeleidsplan WWB 2007-2008 (juni 2007) ° Verordening Wet inburgering gemeente Stein (april 2007)

Wat gaan we ervoor doen? Onderstaand wordt ingegaan op de activiteiten die in de planning staan om in 2008 te worden uitgevoerd c.q. te worden gestart

Uitvoeringsmaatregelen: ° Herindicering overgangsklanten WMO Huishoudelijke Zorg ° Uitvoering uitkeringsregelingen ° Regionale aanbesteding hulpmiddelen Wmo

Herindicering overgangsklanten Huishoudelijke Zorg WMO. Klanten die voor 1 januari 2007 Huishoudelijke Zorg ontvingen op grond van de AWBZ behouden tot ten hoogste 1 jaar na de inwerkingtreding van de WMO hun oude rechten en plichten. Vanuit het Ministerie van VWS, het CIZ en de VNG is in 2007 de landelijke “Operatie herindicatie” opgestart waar ook wij aan deelnemen. Hoewel het streven is deze herindiceringsactie voor 2008 afgerond te hebben wordt landelijk ingeschat dat dit niet in alle gevallen mogelijk zal blijken te zijn. Dit zal betekenen dat een deel van de herindiceringen nog begin 2008 zal moeten worden uitgevoerd. Het financiële effect van de herindiceringsactie is nog niet te ramen. Landelijk beeld dat we ook in Stein terugzien is dat in een groot deel van de gevallen sprake is van een besparing voor de gemeente doordat een verschuiving optreedt van Plus- naar Basiszorg. Uitvoering uitkeringsregelingen De in 2007 gestarte projecten volgens het Reïntegratiebeleidsplan 2007-2008 lopen ook nog door in 2008. Een eerste prognose van het voorlopige budget voor het Inkomensdeel duidt op een stabilisatie van de inkomsten. In 2008 zullen wij dan ook inkomsten en uitgaven kritisch blijven volgen met de doelstelling dat de regelingen budgettair neutraal uitgevoerd worden. Mogelijk zijn nog nadere aanvullende maatregelen nodig i.v.m. de nog te verwachten concretisering van de afspraken uit het bestuursakkoord tussen VNG en SZW betreffende landelijke taakstelling bestandsdaling en meerjarige budgettering van Werk- en Inkomensdeel.

62

Regionale aanbesteding hulpmiddelen Wmo Nadat een aanbesteding op Zuid-Limburgse schaal niet haalbaar is gebleken en gelet op de looptijd van het bestaande contract is het in 2008 noodzakelijk om een aanbesteding van de hulpmiddelen (rolstoelen en scootmobielen) te laten plaatsvinden. Discussies over koop/terugkoop of huur en het aantal te contracteren leveranciers zullen begin 2008 gevoerd moeten worden om een goed bestek op te kunnen zetten. Dit project wordt regionaal uitgevoerd.

Wat gaat het kosten? * € 1.000


Rekening 2006 8.314 5.216 -3.099 -3.099

Begroting 2007 11.646 5.229 -6.417 1.700 425 -7.692

Begroting 2008 10.781 4.829 5.952 100 75 5.977

Begroting 2007

Begroting 2008


Rekening 2006


1.803 0 0 10 6.501

1.633 0 1.700 24 9.989

1.662 0 100 47 9.072


0 5.216

425 5.229

75 4.829


-3.099

-7.692

-5.977


Product

Oorzaak verschil

Wet Werk en Bijstand

1. In 2007 zal per saldo een storting in de reserve WWB inkomensdeel plaatsvinden van € 75.000. Voor dit bedrag is in 2008 over deze reserve beschikt. ( voordelig €150.000) 2. In 2007 wordt beschikt over de voorziening rijksgeld werkdeel WWB ter dekking van de stijging van de lasten voor flexibele loonkostensubsidie en trajecten ( nadelig € 342.000) 3. Lagere lasten flexibele loonkostensubsidie in 2008 in verband met afloop éénjarige gesubsidieerde banen ( voordelig € 99.000)

Sociale

* € 1.000

Lagere lasten trajecten in 2008 in verband met afloop éénjarige reintegratieprojecten en teruglopende inkoop losse trajecten vanwege bestandsdaling klanten( voordelig € 296.000) 1. In 2007 wordt een reserve gevormd voor het turnaroundplan van 63

+ 203 +1.525

Product

Oorzaak verschil

werkvoorziening

WMO

* € 1.000

Vixia. ( voordelig € 1.000.000) 2. In 2007 zijn éénmalige lasten geraamd voor het opschonen van wachtlijsten WSW bij Vixia in het kader van het arbeidsmarktbeleidsplan ( voordelig € 49.000) 3. In 2007 is de bijdrage in het exploitatietekort van Vixia verhoogd op basis van de bijgestelde begroting. In 2008 is geen bijdrage in het exploitatietekort van Vixia geraamd in afwachting van besluitvorming over het turnaroundplan. Voor de bijdrage 2008 zal beschikt worden over de in 2007 gevormde reserve. ( voordelig € 476.000 ) 1. Hogere lasten huishoudelijke verzorging in 2008 in verband met de bovengemiddelde stijging van de zorg in deze regio ( nadelig € 103.000) en de toerekening met ingang van 2008 van uren van de kostenplaats W&I ( nadelig € 147.000) 2. In 2007 wordt € 200.000 en in 2008 € 100.000 gestort in de nieuwe reserve WMO ( voordelig € 100.000)


-150

Begroting 2008

* € 1.000

N.v.t. Totaal Reserves * € 1.000

Reserve WWB inkomensdeel Reserve WSW Reserve WMO Totaal

1 januari 2008

toevoeging

75 1.000 200 1.275

onttrekking

31 januari 2008

75 100 100

75

0 1.000 300 1.300


Voorziening dubieuze debiteuren W&I Voorziening werkdeel WWB Totaal

1 januari 2008

toevoeging 251 41 292

20 27 47

64

onttrekking

31 januari 2008

0

271 78 349

5.8

Programma ‘Vergunningen en handhaving’

Programma VERGUNNINGEN EN HANDHAVING Portefeuillehouder H. Govers, L. Feij, E. Gorissen Manager Hoofd afd. VH&H

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Het bevorderen van de leefbaarheid en veiligheid in de gemeente Stein binnen de daartoe gestelde wettelijke kaders”

Subdoelstelling – Vergunningverlening en Handhaving: “Het zorgdragen voor een correcte uitvoering en naleving van wet en regelgeving”

Subdoelstelling – Uitvoering programma ‘Maatschappij’ “Bevorderen van de leefbaarheid en maatschappelijke participatie binnen de gemeente Stein”.

Waar staan we nu? De inhaalslag met betrekking tot gebruiksvergunningen is in 2007 afgerond en er is nu een beheerssituatie ontstaan. In deze beheerssituatie wordt, in samenwerking met het Brandweerbureau Westelijke Mijnstreek structureel gecontroleerd op de naleving van de vergunningen en adequaat gereageerd op wijzigingen in het gebruik van gebouwen. De inhaalslag handhaving ruimtelijke regelgeving, waarbij de luchtfoto’s van 1999 en 2003 zijn vergeleken, zal ook in 2008 nog doorlopen. De verwachting is dat eind 2008 ook deze inhaalslag nagenoeg zal zijn afgerond. In nauw overleg met de afdeling MRB, cluster Ruimte, worden de gevolgen van de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening in beeld gebracht en geïmplementeerd. Ontwikkelingen ° De nieuwe Wro, welke meer uitvoeringsgericht is en voorziet in kortere en snellere procedures, treedt naar verwachting op 1 juli 2008 in werking. Hiervoor wordt verwezen naar het programma “Ruimte”. ° De invoeringsdatum van de Wabo, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, ofwel de omgevingsvergunning, schuift op naar 1 januari 2009. ° Herijking subsidieverordening. Hiervoor wordt verwezen naar het programma “Maatschappij”.

Wet- en regelgeving: ° Ruimtelijke regelgeving ° Drank- en Horecawet ° Wet op de Kansspelen ° Wegen- en wegenverkeerswet ° Wet op het primair onderwijs ° Wet op de expertisecentra

65

Vastgesteld beleid: ° Algemene Plaatselijke Verordening (februari 2006) ° Bouwverordening (juli 2005, laatste wijziging juni 2007) ° Handhavingsnota (maart 2005) ° Subsidieverordening (december 2001) ° Verordening op het leerlingenvervoer (december 2001) ° Kermisverordening (1992) ° Marktverordening (december 2004) ° Welstandsbeleid en loketcriteria (mei 2004)


Uitvoeringsmaatregelen: ° Plan van aanplak implementatie omgevingsvergunning (+ evaluatie) ° Wijziging Algemene Plaatselijke Verordening ° Wijziging Welstandsbeleid en loketcriteria ° Reclamebeleid

Implementatie omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning, zoals vervat in de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht, is één geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu, die moet leiden tot minder administratieve lasten voor bedrijven en burgers, betere dienstverlening door de overheid aan bedrijven en burgers, kortere procedures en op elkaar afgestemde voorschriften. Inhoudelijke wijzigingen zijn vooralsnog niet te verwachten. Voor de bedrijfsvoering heeft dit tot gevolg dat op het procesmatige vlak wijzigingen zullen plaatsvinden. In dat kader ligt er een duidelijke relatie naar het DVC en de afdeling Publiekszaken. De invoeringsdatum van de omgevingsvergunning is bepaald op 1 januari 2009. Binnen de gemeente Stein wordt op basis van het eind 2007 geschreven visiedocument een plan van aanpak geschreven m.b.t. de implementatie van de omgevingsvergunning (staat gepland voor juni 2008). Er is dan voldoende tijd aanwezig om de omgevingsvergunning daadwerking binnen de organisatie te implementeren en ermee proef te draaien. Eind 2008 zal ten slotte een evaluatie plaatsvinden. Met betrekking tot de IMD vindt momenteel overleg plaats met de gemeente Nuth en Beek om tot een uniforme werkwijze te komen. Wijziging Algemene Plaatselijke Verordening. De APV is in 2006 voor het laatst aangepast. Dit zal in de eerste helft van 2008 weer gebeuren. Hierbij wordt ook rekening gehouden worden met het in 2007 geformuleerde handhavingsbeleid en zullen overbodige regels, in het kader van deregulering worden geschrapt. Wijziging Welstandsbeleid en loketcriteria In het “Jaarverslag gemeente Stein en jaarverslag Ruimtelijke Kwaliteit Rayon Beek, Meerssen, Schinnen en Stein verslagperiode 1 juli 2005 – 31 december 2006” zoals door uw raad vastgesteld is o.a. vermeld dat de toetsingskaders in de welstandsnota op een aantal punten aanpassing verdiend, een en ander gebaseerd op de opgedane ervaringen met de welstandsnota. Het secretariaat van de welstandscommissie is medio 2007 neergelegd bij de technische medewerkers van VH&H en zij zullen over een periode van een jaar de criteria monitoren zodat eind 2008 het welstandsbeleid en de loketcriteria kunnen worden aangepast.

66

Reclamebeleid Het Nationaal Adviesbureau buitenreclame (NABB) begeleid ons bij de aanbesteding van abri’s, billboards en informatiezuilen en heeft in dat verband, op basis van analyse, visuele verkenning van de gemeente en de aanwezige marktkennis, een rapport opgesteld dat inzicht geeft in de buitenreclamemarkt, de financiële en operationele kansen van de bestaande buitenreclameobjecten en de kansen voor nieuwe buitenreclameproducten. Deze marktinventarisatie zal onder andere de input zijn voor het opstellen van een (buiten)reclamebeleid. In dit beleid zal worden opgenomen de soorten reclames, de juridische kaders en de wenselijkheid (zowel financieel als planologisch) van soorten reclames in Stein, en dit beleid zal in 2008 ter vaststelling wordt aangeboden. Hierin zal tevens worden meegenomen de (on)mogelijkheden en capaciteit op hoofdlijnen terzake invoering van precariobelasting, e.e.a. zoals vermeld in de paragraaf prioriteiten 2008.



Rekening 2006

Begroting 2007

2.923 652 -2.271 0 0 -2.271

Begroting 2008

2.450 235 -2.215 0 0 -2.215

2.461 246 -2.215 0 0 -2.215



Rekening 2006

Begroting 2007 1.108 33 0 452 1.331

1.083 31 0

1.067 22 0

1.336

1.372

0 652

0 235

0 246

-2.271

-2.215

-2.215


Begroting 2008

67

Verschillenanalyse Er volgt nu een analyse van aanmerkelijke verschillen tussen het begrotingsjaar 2008 en het begrotingsjaar 2007.

+ = verhoging van het saldo 2008 - = verlaging van het saldo 2008

Product

Oorzaak verschil

* € 1.000

Geen aanmerkelijke verschillen Investeringen, reserves en voorzieningen n.v.t.

68

5.9

Programma ‘Beheer’


BEHEER Wethouders H. Govers, L. Feij, E. Gorissen en W. Janssen Hoofd afd. BORA

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Het bevorderen van de leefbaarheid en gezondheid voor en van onze inwoners, door middel van de instandhouding van de openbare ruimte en gebouwen, vanuit de deelgebieden, openbare werken, accommodaties, geo-informatie en grondzaken”

Subdoelstelling – Openbare werken: “Het aanleggen, beheren, onderhouden en reinigen van openbare, boven- en ondergrondse infrastructuur en openbare ruimten”

Subdoelstelling - Accommodaties: “Het beheren, onderhouden en reinigen van openbare gebouwen en voorzieningen”

Subdoelstelling - Grondzaken en Geo-informatie: “Het beheren en ontsluiten van eigendomsgegevens (intern en extern), het beheren (aan- en verkoop, verhuur e.d.) van gemeentelijke gronden buiten exploitatiegebieden”

Waar staan we? Binnen de afdeling BORA zijn alle beheerstaken van de gemeente met betrekking tot de openbare ruimten gecentraliseerd. De afdeling is hierdoor in staat beheerstaken integraal te kunnen oppakken. Hierbij kan gedacht worden aan de Gebieds Gewijze Aanpak (GGA) van openbare werken of de verkoop van gronden vanuit de Eigendom Registratie en Informatie Systeem (ERIS).

Openbare werken Voor wegen en groen zijn de beheersplannen op orde en volgtijdelijk geactualiseerd. In de beheersplannen is de door de raad in 2005 gewenste kwaliteit uitgewerkt. Door het college is besloten om het GRP in 2008 te vervaardigen. In dit nieuwe meerjarenplan worden alle nieuwe ontwikkelingen, zoals Kader Richtlijn Water (KRW), Waterbeheer 21e eeuw (WB21) en verbrede rioolheffing meegenomen. Accommodaties Het meerjaren onderhoudsplanning bouwkundig onderhoud is in 2007 geactualiseerd. De resultaten van deze actualisatie en financiële beslaglegging zullen begin 2008 aan de Raad worden voorgelegd.

69

Ontwikkelingen: ° Uitbreiding gemeentelijke watertaken ° Invoering ‘verbrede rioolheffing’ ° Grondroerdersregeling (kabels en leidingen) ° Wet Kenbaarheid Publiekrechterlijke Beperkingen (Wet Puber) Wet- en regelgeving: ° Wet Milieubeheer ° Wegenverkeerswet ° Wegenwet ° Wet verontreiniging oppervlaktewater (riool- en regenwateroverstorten) ° Wet Bodembescherming (panden buitengebied) ° Wet op de Waterhuishouding ° Bouwstoffenbesluit ° Arbo-wet ° Wet verontreiniging oppervlaktewater (riooloverstorten) ° Wet drinkwatervoorziening (legionella) ° Attractiebesluit (speeltoestellen) ° Telecomverordening ° Burgerlijk Wetboek ° Pachtwet ° Flora en faunawet ° DOB besluit voor onkruidbestrijding op verhardingen Vastgesteld beleid: ° BOR-studie, Beheer openbare ruimte groen en wegen (juli, 2005) ° Gemeentelijk rioleringsplan (december, 2003) ° Gemeentelijk verkeers- en vervoersplan (maart, 1997) ° Nota ERIS (september, 2006) ° Nota Grondbeleid 2005 (februari 2006) ° Accommodatienota ° Beleidsplan Openbare Verlichting (juli, 2003) ° Nota parkeerbeleid (november, 2006) ° Structuurschets “Stein op weg naar 2015” middels gebiedsgewijze aanpak (september 2004).


Uitvoeringsmaatregelen: ° Gebiedsgewijze aanpak Nieuwdorp, Kerensheide en Kattekop ° Verminderen inhuur derden ° Bijstellen kwaliteitsniveau groen ° Eikenprocesssierups ° Nieuwe gebiedsgerichte aanpak en effect gevolgen wegbeheer ° Implementatie kader Richtlijn en effect op verbrede rioolheffing ° Uitvoering maatregelen parkeerbeleid ° Verkeersarrangement Oud Stein ° Grondroerdersregeling ° Regionalisering afvalinzameling

70

Gebiedsgewijze aanpak Nieuwdorp, Kerensheide en Kattekop Het gebied Nieuwdorp is in 2007 uitgevoerd. De onderhoudstermijn van deze werken loopt nog tot najaar 2008. Met de voorbereiding van het gebied Kerensheide is gestart in september 2007. De aanbesteding van het gebied Kerensheide is naar verwachting in het 3e kwartaal van 2008. De uitvoering kan dan starten in het 4e kwartaal van 2008. De afronding van de werkzaamheden: eind 2009. Kattekop wordt in het najaar bouwrijp gemaakt, de Bergstraat wordt bij het woonrijpmaken ook gereconstrueerd, inclusief rioolvervanging. Verminderen inhuur derden Binnen de afdeling BORA wordt relatief veel gebruik gemaakt van externe capaciteit. Met name de inhuur van directie en toezicht op uitvoeringswerken kan sterk worden gereduceerd door het aanstellen van een gemeentelijke directievoerder/toezichthouder. Binnen de afdeling BORA is er structureel voldoende directie en toezicht werk om een vaste medewerker van werk te voorzien. Formatie uitbreiding wordt gedekt uit de kostenbesparing van inhuur derden. Overige inhuur capaciteit van derden is lastiger te realiseren omdat dit vaak inhuur betreft van diversiteit aan expertise die niet in huis is. De omvang van de inhuur vanwege capaciteitsgebrek tevens te gering van omvang is, waardoor dit niet structureel kan worden opgelost door het aanstellen van een nieuwe medewerker. Vandaar enkele andere opties die nader zullen worden beoordeeld: • Via raamcontract scherpere tarieven voor inhuur directie en toezicht bedingen. • In regionaal verband bij buurgemeenten daar waar mogelijk tijdelijke expertise inhuren. • In plaats van directie en toezicht diensten via de grote(re) adviesbureaus af te nemen, gebruik te maken van één- en tweemans bedrijven (fors lagere overhead, tot 50% goedkoper). Bijstellen kwaliteit groen Door de kwaliteitseisen van het groenonderhoud naar beneden bij te stellen kan er structureel budget ten gunste van de exploitatie worden vrijgemaakt. In het najaar van 2008 zullen hiertoe concrete voorstellen worden gepresenteerd aan de raad. Eiken-processierups In 2007 is er voor het eerst sprake geweest van een redelijk grote plaag binnen onze gemeentegrenzen. De bestrijding zal beleidsmatig voorbereid dienen te worden. We gaan er hierbij van uit dat via de hogere overheden voor komend jaar m.b.t. de bestrijding richtlijnen gegeven zullen worden. Voor 2008 wordt een plan van aanpak opgesteld. Nieuwe gebiedsgerichte aanpak en effect gevolgen wegbeheer In 2008 zal aan de Raad een aantal nieuw geformuleerde gebieden worden gepresenteerd, welke gebiedsgericht kunnen worden aangepakt. Binnen deze gebieden kan daaraan worden gekoppeld hoe om te gaan met het wegonderhoud. Door bijvoorbeeld in de aanloop naar gebiedsgerichte aanpak het wegonderhoud te minimaliseren kan budget worden gegenereerd ten gunste van de exploitatie. Implementatie kader Richtlijn en effect op verbrede rioolheffing Om het totaal van de kosten voor afvalwater over de periode van 20 jaar te dekken wordt momenteel de jaarlijkse rioolheffing met een vast bedrag verhoogd (raadsbesluit november 2006). Momenteel is er sprake van een lichte kostenverhoging van de beheerskosten die voornamelijk samenhangen met de uitbreiding van het rioolstelsel (nieuwe gemalen buitengebied en nieuwe bergbezinkbassins). In het nieuwe Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) welke in 2008 vervaardigd wordt, wordt nader ingegaan op de toekomstige kostenontwikkelingen. Momenteel wordt voorgesteld om vooruitlopend op het nieuwe GRP de door de raar vorig jaar vastgestelde stijging rioolheffing niet aan te passen. Daarna zullen enkele varianten aan de raad voorgelegd over de toekomstige opbouw van de rioolheffingen. Uitvoering maatregelen parkeerbeleid. 71

In nota parkeerbeleid is beschreven dat parkeerproblemen in de zogenaamde 60-er jarenbuurten nader worden onderzocht mits de bevolking met een concreet voorstel komt. In de begroting 2008-2011 is op initiatief van de bewoners krediet opgevoerd voor het oplossen van de parkeerproblematiek in de Pastoor Daemenstraat. Daarnaast wordt de parkeerproblematiek in Oud Stein opgepakt in het verkeersarrangement Oud Stein. Verkeersarrangement Oud Stein. Problematiek rond verkeersveiligheid en leefbaarheid van de Kapelaan Berixstraat, onderzoek naar mogelijkheden verbeteren parkeersituatie Oud Stein, reconstructie Havenstraat en problematiek rond de verbindingsweg Havenweg-Havenstraat is d.m.v. een verkeersarrangement integraal en op interactieve wijze aangepakt. Eind 2007 zal de uitkomst van het arrangement aan de Raad worden aangeboden, met de voor 2008 voorgestelde maatregelen Grondroerdersregeling De Tweede Kamer heeft op 26 juni 2007 het voorstel van de "Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten" aangenomen. Deze wet, ook wel grondroerdersregeling genoemd, verplicht iedere leidingbeheerder zijn ondergrondse netten digitaal nauwkeurig beschikbaar te hebben en aan te leveren aan het Kadaster. Deze dienst zorgt voor de informatie uitwisseling bij graafwerkzaamheden. De gemeente Stein is eigenaar en beheerder van de gemeentelijke riolering. Wat de gevolgen van de wetswijziging en welke maatregelen genomen moeten worden zullen in 2008 op een rij gezet worden.

Regionalisering afvalinzameling Op regionaal niveau is eind 2007 gestart met een onderzoek rondom regionale afvalinzameling (naar voorbeeld van Rd4 in regio Parkstad) Nadere uitwerking en informatie hiervan volgt in 2008.


Lasten Baten Resultaat voor bestemming Toevoeging reserves (=lasten) Onttrekking reserves (= baten) Resultaat na bestemming

Rekening 2006 9.376 4.437 -4.939 40 -4.979

72

Begroting 2007 10.147 4.946 -5.201 450 26 -5.626

Begroting 2008 11.015 5.434 -5.581 10 26 -5.565


Rekening 2006

Begroting 2007

Begroting 2008


1.834 2.131 40 720 4.691

1.822 2.524 450 423 5.378

2.095 2.879 10 130 5.911

Baten: Onttrekking reserves Vrijval voorziening Directe baten

0

26

4.437

4.946

26 250 5.184


-4.979

-5.626

-5.565


Product

Oorzaak verschil

Afval incl. milieupark Wegen

De stijging van de opbrengst van de afvalstoffenheffing 2008.

Verkeer

Riolen

Kasteel Elsloo en Stein Overige

* € 1.000

75 1. Hogere vrijval van de voorziening groot onderhoud wegen in 2008 tov. de vrijval in 2007 (voordelig € 200.000) 2. Incidenteel groot onderhoud asfaltverhardingen en leuningen in 2008 aan bruggen van rijkswaterstaat ( nadelig € 79.000) 3. Hogere kapitaallasten in 2008 van investeringen o.a. gebiedsgewijze aanpak en reconstructies wegen. ( nadelig € 87.000) 4. Uitvoering van de 2-jaarlijks inspectie wegen in 2008 ( nadelig € 30.000) 1. Opstellen van het GVVP in 2008. ( nadelig € 20.000) 2. Hogere kapitaallasten in 2008 van investeringen o.a. duurzaam veilig, schoolomgeving en aanpassen fietsoversteekplaatsen. ( nadelig € 19.000) 3. Hogere doorberekening van ambtelijke uren in 2008 ( nadelig € 70.000) 1. Hogere kapitaallasten in 2008 van investeringen o.a. aanleg/ vervangen riolen, vervangen pompgemalen, uitbreiding/aanleg bergingsbassins en bestrijden wateroverlast ( nadelig € 185.000) 2. Hogere doorberekening van ambtelijke uren in 2008 ( nadelig € 132.000) 3. De kosten in 2008 van het opstellen van het GRP 2009-2013 (nadelig € 21.000) en van het uitvoeren van het plan van aanpak RIE cf. onderhoudscontract rioolgemalen WBL (nadelig € 22.000) 4. Hogere opbrengst van de rioolrechten in 2008 ( voordelig € 71.000) 5. Hogere beschikking in 2008 over de voorziening ter egalisatie van de rioolrechten ( voordelig € 127.000) Het bouwkundig onderhoud aan het kasteel Elsloo is in 2008 € 219.000 lager geraamd dan in 2007. De in 2007 opgenomen stelpost voor onderuitputting van bouwkundig onderhoud gebouwen is € 171.000 hoger dan in 2008.

73

-99

-106

-159 219 171

Investeringsschema Begroting 2008

Omschrijving * € 1.000

Aanpassing verlichting conform de norm Reguliere vervanging armaturen Reguliere vervanging lichtmasten Aanpassing bergingsbassin ‘t Broek Vervangen pompgemalen Maatregelen erosie Uitvoering duurzaam veilig Vervanging speelvoorzieningen Legionella aanpassing VV Haslou Legionella aanpassing IVS Legionella aanpassing VV Urmondia Bijdrage renovatie podiumvoorziening MLC Bijdrage geluidswerende voorzieningen trefcentrum Kerensheide Integrale gebiedsgewijze aanpak Kerensheide Reconstructie Havenstraat Nieuwbouw LTV Elsloo Bouw MFC Stein centrum Gebiedsgewijze aanpak Bestrijding wateroverlast Aanleg groen gebiedsgewijze aanpak Nieuwdorp Rioolvervanging gebiedsgewijze aanpak Kerensheide Heidekamppark Overige investeringen < € 25.000 Totaal

65 42 31 498 25 30 65 33 66 45 41 200 160 507 640 200 50 36 200 80 433 100 133 3.680


Reserve openbare verlichting Reserve LTV Elsloo Reserve uitbreiding sporthal Stein Reserve sporttechnisch onderhoud Reserve groot onderhoud Totaal

1 januari 2008

toevoeging 470 110

onttrekking

10 0

408 45 440 1.473

0 0 10

31 januari 2008 0 6

480 104

20

388

0 0 26

45 440 1.457


Voorziening groot onderhoud gemeenschapshuizen en fanfarezalen Voorziening groot onderhoud wegen Voorziening onderhoud kunstwerken en viaducten Voorziening dubieuze vorderingen belastingen Voorziening tariefstelling rioolrechten Voorziening kleine monumenten

1 januari 2008

toevoeging

onttrekking

31 januari 2008

47

50

14

83

250

0

250

0

192

37

31

198

117

30

23

124

1.627

2

291

1.408

0

0

42

42

74

* € 1.000

Voorziening speeltoestellen openbaar onderwijs Totaal

1 januari 2008

toevoeging

127 2.402

29 148

75

onttrekking 43 652

31 januari 2008 113 1.968

76

5.10

Programma ’Steinerbos’

Programma STEINERBOS Portefeuillehouder H. Govers Manager Hoofd Steinerbos

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Het aanbieden van recreatieve producten, waaronder recreatieve (dag)arrangementen in het recreatiepark en zwemvoorzieningen voor zwemsport en zwemrecreatie in de zwembaden, voor de inwoners van Stein en de toeristen”

Subdoelstelling – Recreatiepark (incl. buitenbad): “Het verbeteren van product-marktcombinaties, met name voor jonge gezinnen uit Stein en de regio”

Subdoelstelling - Binnenbad: “Het toegankelijker maken van het overdekte zwembad voor recreatief gebruik en doelgroepen door de inwoners van Stein”

Waar staan we nu? De ontkoppeling 2007 is het laatste jaar vóór de grote verandering. Dat is te merken aan veel voorbereidingen op het organisatorische vlak. De voorbereidingen op die ontkoppeling raken bijna de gehele ambtelijke organisatie. Onderling is men duidelijk naar elkaar nu bekend is hoeveel uren het ambtelijke apparaat inzetbaar is voor het Steinerbos en wat het Steinerbos voortaan zelf doet. De onderlinge verhoudingen blijven in tact, maar het vakspecialisme staat vanaf 2008 voorop en de dienstverlening moet afdwingbaar zijn. Zonder pretentieuze bedoelingen, is de organisatie Steinerbos intussen gewend geraakt aan een zelfstandige(re) toekomst. Door de tijdsdruk en het belang is het proces van de ontkoppeling geen zachtzinnige kwestie. De interim manager voert kwalitatief hogere eisen door en appelleert aan de inbreng van het personeel. Het is onvermijdelijk dat niet iedereen dit tempo kan volgen en aan de hogere eisen kan voldoen, maar daarvoor is ook een circuit op gang gekomen met veel aandacht voor de personele ontwikkeling. De ontkoppeling maakt het personeel zelfbewust en organisatiebewust. De toekomst van het park en bijgevolg de carrière van het personeel staan op het spel. De voorbereidingen in 2007 hebben de organisatie weerbaar(der) gemaakt voor teleurstellingen, maar ook zakelijker en genuanceerd tegenover meevallers. Samengevat is men ervan overtuigd dat de goede weg is ingeslagen, maar ook dat er geen weg meer terug is. Het is niemand ontgaan wat de toekomstbedoelingen zijn van het Steinerbos. Of het nu de inwoners van het gemeentelijke verzorgingsgebied zijn, of de gemiddelde bezoeker, maar in ieder geval voor de vereniging is duidelijk dat “de lucht” boven het Steinerbos betrekt. De verenigingen zijn ervan doordrongen dat het zwembad niet langer een exclusief voorrecht is. Verder weet iedereen dat de weersinvloeden de doorslag geven om het park te moderniseren om definitieve sluiting te voorkomen.

77

Ontwikkelingen: ° Onderzoek naar toekomstige exploitatie Steinerbos

Wet- en regelgeving: ° Milieuwet ° Speeltoestellen ° Huis- en gezelschapsdieren ° Arbo-wet ° Horecawet Vastgesteld beleid: ° Strategisch bedrijfsplan Steinerbos ° Beleidsuitgangspunten, gericht op bedrijfseconomische verbeteringen ° Het in tact laten van de toegankelijkheid

Wat gaan we ervoor doen? Voordat we ingaan op enkele belangrijke uitvoeringsmaatregelen voor 2008 vraagt het college uw aandacht voor de kostenstructuur van het Steinerbos. De Kostenstructuur Sinds de raadsvergadering van 25 januari 2007 is uitdrukkelijk toegezegd om de kosten voor het Steinerbos te reduceren. Dat is ook gebeurd en wel door de kostenstructuur te veranderen. Ofwel veel uitgaven zijn omgebogen en sommige uigaven zijn gesaneerd en die sanering gaat door in 2008. Daarbij maken wij de aantekening dat de kostenreductie op zich (nog) geen financieel voordeel heeft gebracht. Door de structurele ombuigingen zijn de vrijgekomen middelen anders besteed en wel zodanig dat er meer inkomsten te verwachten zijn uit meer betalende bezoekers. De voorwaarden zijn gecreëerd om het bezoek te verhogen en om aan die voorwaarden te voldoen is (ook) geld uitgegeven. Kortweg was het geld beperkt om die voorwaarden te bekostigen, maar er is helemaal geen geld om de alsmaar oplopende tekorten te financieren. De exploitatietegenslag van het afgelopen seizoen is wel zo ongeveer bekend. Wat dat aangaat is het bewijsmateriaal over de kostenreductie nauwelijks overtuigend. Toch heeft het Steinerbos een serie maatregelen aangemaakt om tegemoet te komen aan het decreet van de Raad Personeelskosten Als het zelfbewustwordingsproces op 25 januari 2007nog niet is doorgedrongen, is dat wel het geval vanaf het nieuwe seizoen. Alle activiteiten zijn ingeroosterd met besteding van uren per functiesoort. Daardoor vallen uren vrij. Door het automatiseren van het kassacontrolesysteem begint de herschikking van personeel. Die herschikking heeft effect op de gehele organisatie Steinerbos. Die carrousel eindigt niet in een ontslag, maar in de herpositionering van personeel. Het ontwikkelingstraject hiervoor (€ 18.000,-) is een van de weinige mogelijkheden om de inkomstenproductiviteit per soort functie te verhogen. Onderhoudskosten In financieel opzicht is alleen het hoogst noodzakelijke onderhoud uitgevoerd en dat beleid is ook voor 2008 het uitgangspunt. Het onderhoudsteam is aangevuld met twee extra oproepkrachten. Daartegenover saneert het Steinerbos op de contracten voor cultuur technisch onderhoud, schoonmaken en andere onderhoudsuitbestedingen. Nog belangrijker misschien is dat door de eigen personeelsinzet de onderhoudskwaliteit sterk is verbeterd. De (personeels)kosten wegen niet alleen op tegen de (externe) uitgaven maar de kostenontwikkeling van “eigen” personeel verloopt gunstiger dan uitbesteding.

78

De bijdrage in de exploitatiekosten Door de gewijzigde kostenstructuur gaat de jaarlijkse bijdrage in de exploitatiekosten omlaag. Toch wordt benadrukt dat ongeacht de ontkoppeling van het Steinerbos, elke exploitatietegenvaller niet is te verhalen op de organisatie zelf. Zolang er geen private organisatie het exploitatierisico aanvaardt, is een vaste “verwijderingsbijdrage” nog fictie. Horeca omzet Vanaf de opening van het seizoen (eind april) was de omzet van de horeca uitzonderlijk goed. Alleen was die periode kort en daarna is het niet meer goed gekomen. Nog een enkel weekend was uitzonderlijk, met omzetten boven alle verwachtingen en boven alle voorspellingen, maar het waren te weinig weekenden! Het is wel duidelijk dat op zonnige dagen de gemiddelde besteding per bezoeker boven de aanname ligt. Het perspectief op een gunstige afloop op de aankoop van de horeca is daarmee wel aantoonbaar gemaakt. Een ander gunstige maatregel is de reductie van kosten van horecapersoneel. Door de hoge aanvangsresultaten is (en dat wordt toegegeven) de bezetting ook hoger geweest. Intussen is met de uitzendorganisatie een kosteffectiever contract van toepassing, wat er op neer komt dat de overhead op inhuurpersoneel is teruggebracht. Ook de openstelling van het restaurant is beperkter dan aan het begin van het seizoen. Een andere maatregel is de verhoogde verkoop van uiteenlopende arrangementen (familiefeesten en dergelijke) Openstelling zwembad en park Voor het zwembadgebruik geldt dat de activiteiten moeten indikken en de verenigingen moeten inschikken. Dat is geen dankbaar proces, maar er is ook geen ander weg als het zwembad het product “recreatie” moet verkopen. Ook voor 2008 zijn de voorwaarden al bekend waaronder vereniging tijd moet inleveren. Verenigingen huren het zwembad voor sportspecifiek gebruik en niet voor recreatie. Daarvoor zijn alternatieven voor handen die in 2008 verder worden doorgevoerd. Het blijft impopulair, maar het is ook onterecht dat de gemeenschap opdraait voor “besloten” recreatief gebruik ver onder de kostprijs. Het recreatiepark gaat volgend jaar langer open en er is weer meer te doen voor de jeugd. Ook in de vakantieperioden buiten het hoogseizoen (de herfst en kerstperiode) is het park open en zijn er allerlei activiteiten. De successen met de vakantieboekjes voor schooljeugd, het entertainment en de spelmiddagen maken structureel onderdeel uit van het nieuwe seizoen 2008. De combinaties van (binnen)zwemmen met het parkbezoek gaat in 2008 meer bezoek trekken, omdat de weersafhankelijkheid door die combinatie afneemt, maar vooral omdat het tarievenstelsel hierop is aangepast. Tarievenstelsel Vanaf 2008 schakelt het Steinerbos over op individuele abonnementen en aanvullende entreecombinaties (knipkaarten). Het hele systeem is gebaseerd op herhalingsbezoek. Belangrijk is dat de prijsstelling van de abonnementen gunstiger afsteekt ten opzichte van 2007. Dit stimuleert de aanschaf van abonnementen en het herhalingsbezoek. Het blijkt dat het herhalingsbezoek veel gunstiger is voor de continuïteit en de horeca omzet in vergelijking met het impuls bezoek op zomerse dagen. Voor zomerse dagen is de knipkaart weer een probaat middel om het bezoek vaker te laten komen. Communicatie Vooropgesteld is communicatie een kostenpost, maar zonder dat loopt het bezoek terug, zoveel is duidelijk. Voor 2008 staan veel reclamecampagnes gepland. Bovendien gaan de publicaties eerder in het seizoen en nog gerichter naar de basisscholen. Het Steinerbos geeft dit najaar een speciale krant uit in een groot verzorgingsgebied, zodat de nieuwe openingstijden, de tarieven, de activiteiten en vooral de toekomstplannen bekend zijn. Soms afzonderlijk, maar meestal in combinatie met het Steinerbos publiceert het restaurant haar specialismen. Dat zijn in ieder geval familiefeesten, verjaardagspartijtjes, recepties, maar ook kaartspecialiteiten zoals lunches, diners en zo meer.

79

De Toekomstvisie De selectie van architectencombinaties is met succes afgerond. De selectiecommissie heeft uit de vijf inzendingen een keus gemaakt voor een zeer ervaren consortium (landschapsarchitect + zwembadarchitect). Het boeiende deel van de selectiefase was tegelijkertijd het dilemma voor de selectiecommissie. Samenvattend was de keus tussen een vrij toegankelijk park tegenover een meer besloten park. Uiteindelijk is de keus gevallen op een model met net voldoende vrij toegankelijke ruimten en een behoorlijk besloten (betaald)deel. Het motto is om het Steinerbos “terug te geven”aan de bevolking. De architectencombinatie heeft voor het zwembad een beproefd concept gepresenteerd, waar nog voldoende ambities in herkenbaar zijn, maar functionaliteit staat voorop. De selectiecommissie meent dat dit concept geen benedenmaats compromis is. Met de instemming van de Raad start binnenkort de ontwerpfase. Medio 2008 is het ontwerp voor het park en het zwembad zover gereed dat de Raad een definitief besluit kan nemen over de toekomst van het Steinerbos. Dat raadsbesluit is feitelijk de bekrachtiging van het principiële besluit van 25 januari 2007, maar met het budget erbij. Private partijen In de achterliggende periode hebben enkele private partijen zich gemeld, vanwege de publicatie van de architectencombinatie voor het uitwerken van de toekomstvisie. Om die belangstelling te regisseren is een informatiepakket opgesteld en verzonden aan enkele belangstellenden. Tot november 2007 is gelegenheid geboden om te reageren of die belangstelling betrouwbaar is. Het informatiepakket is daarover nogal eenduidig. De aanwijzing dat zonder een private inbreng van minimaal € 5 miljoen er weinig kans is dat interesse serieus genomen wordt, is indicatief voor het gemeentestandpunt. De reacties worden afgewacht. Nu al is duidelijk dat de “markt” zijn beperkingen ervaart. Dat laat onverlet dat er een enkele partij is die wel aan de hoge eisen kan voldoen. Interim management Het interim management is nog noodzakelijk, zolang de status over de zelfstandigheid onbeslist blijft. In 2008 is de zelfstandigheid vooral een administratieve verzelfstandiging. Voor het geval private partijen de interesse waarmaken in 2008, treedt ook het interim management terug. De kosten van interim management zijn doorbelast en worden gedekt uit de vacatureruimte Seinerbos die sinds 2005 nog openstaat en niet is ingevuld. Tot slot De financiële vertaling van de doelstelling van het Steinerbos 2008 zijn specifiek in een afzonderlijke begroting gepresenteerd. De financiële hoofdstructuren zijn duidelijker traceerbaar. Het model heeft koppelingen met het kassacontrolesysteem als ook met de begroting van de gemeente Stein. Het financiële centrum en de budgetbewaking zijn overgeheveld naar het Steinerbos. De financiële posten zijn herleidbaar tot de gemeentelijke systematiek. Onderstaand wordt ingegaan op de activiteiten die in de planning staan om in 2008 te worden uitgevoerd c.q. te worden gestart.

Uitvoeringsmaatregelen: ° Implementatie resultaten van onderzoek toekomstscenario´s ° Herinrichten rooster zwembad

Implementatie resultaten van onderzoek toekomstscenario´s In 2007 is hiervoor verder richting gegeven. In 2008 vindt verdere concretisering plaats van het gekozen toekomstscenario. Herinrichten rooster zwembad Het gebruiksrooster wordt efficiënter en effectiever gemaakt.

80


Rekening 2006

Lasten Baten Resultaat voor bestemming Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat na bestemming

Begroting 2007

Begroting 2008

1.442 725 -717

1.537 785 -752

2.118 1.061 -1.057

-717

-752

-1.057


Rekening 2006


Begroting 2007

Begroting 2008

1.412 0 0 0 30

1.515 0 0 0 23

1.459 0 0 0 660


0 725

0 785

0 1.061


-717

-752

-1.057


Product

Oorzaak verschil

Steinerbos

Hogere doorberekening van ambtelijke uren in 2008 Hogere kapitaallasten in 2008 als gevolg van investeringen in 2007 (o.a afkoop exploitatierechten restaurant,inventaris restaurant en kassasysteem ) Hogere lasten personeel van derden in 2008 als gevolg van aanstellen toezichthouders en medewerker onderhoud Hogere lasten energie horeca in 2008 op basis van ervaringsgegevens 2007 Hogere lasten horeca en zwembad in 2008 in verband met indexering diverse kosten en extra kosten voor de dagelijkse bedrijfsvoering

* € 1.000

-111 -126 -33 -11 -25

Investeringsschema Omschrijving * € 1.000

Legionella aanpassing restaurant Steinerbos Uitwerking plannen Steinerbos Aanschaf minicars Steinerbos Aanschaf gereedschap onderhoud Totaal

Begroting 2008 25 250 15 15 325

Reserves en voorzieningen n.v.t. 81

82

5.11

Programma ‘Brandweer’


BRANDWEER Burgemeester A. Barske Brandweercommandant

Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling: “Het waarborgen van de veiligheid van burgers, bedrijven en instellingen van Stein en het voorkomen van ongewenste inbreuken hierop. Dit in nauwe samenwerking met lokale en regionale partners”

Subdoelstelling - Repressie: “Het binnen de gestelde normtijd zorgdragen voor de brandweerzorg ter voorkoming van slachtsoffers en schade”

Subdoelstelling - Preventie: “Het preventief treffen van maatregelen ter voorkoming van slachtoffers en schade”

Subdoelstelling – Preparatie: “Het zorgdragen voor een adequaat voorzieningenniveau ten aanzien van brandweerpersoneel en -matrieel”

Subdoelstelling - Rampenbestrijding: “Het zorgdragen voor een gestructureerde aanpak ingeval van rampen en de coördinatie van de inzet van hulpverleners”

Waar staan we nu? De raad heeft op 5 april 2007 besloten tot de repressieve samenwerking in het district Westelijke Mijnstreek. De implementatie van dit besluit is gestart in 2007 en zal in 2008 een vervolg krijgen. De budgetten van de gemeentelijke brandweer zijn overgedragen aan de Brandweer Westelijke Mijnstreek, die zorg draagt voor een adequate brandweerzorg in de Westelijke Mijnstreek en dus ook voor de gemeente Stein. Ontwikkelingen: ° Op basis van het concept “Wet op de Veiligheidsregio’s” worden de voorbereidingen getroffen om te komen tot één korps brandweer Zuid-Limburg. ° De regio Zuid-Limburg is landelijk één van de koplopers om te komen tot een Veiligheidsregio. In dit kader is het ministerie van Binnenlandse Zaken voornemens een convenant af te sluiten met het Veiligheidsbestuur ten einde de verdere ontwikkeling te stimuleren. ° Voornoemd convenant heeft niet alleen betrekking op de brandweer, doch zal ook elementen bevatten om te komen tot een verdere samenwerking van de gemeenten in het kader van de rampenbestrijding

83

Wet- en regelgeving: ° Brandweerwet ° Wet Rampen en zware ongevallen ° (Concept) wet op de Veiligheidsregio’s ° Gesloten convenant van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg met het ministerie van Binnenlandse Zaken. Vastgesteld beleid: ° Besluit raad d.d. 5 april 2007 betreffende samenwerking repressieve samenwerking brandweerzorg Westelijke Mijnstreek (Samen Sterk) ° Beleidsplan Brandweerzorg en hulpverlening ° Rapport Vurig verlangen (samenwerking op regionaal niveau)


Uitvoeringsmaatregelen: ° Implementatie samenwerking Brandweer Westelijke Mijnstreek ° Regionalisering brandweerzorg en rampenbestrijding Zuid Limburg

Implementatie samenwerking Brandweer Westelijke Mijnstreek De samenwerking op het niveau van de Westelijke Mijnstreek impliceert een andere spreiding van het brandweermaterieel. Het korps Stein zal in dit kader worden belast met de uitvoering van de grootschalige hulpverlening. Aangezien hierbij gewerkt zal moeten worden met specialistisch materieel zal in het kader van de opleiding en training van de korpsleden hier bijzondere aandacht besteed moeten worden. Bezien wordt of de uitvoering van de grootschalige hulpverlening aangemerkt kan of moet worden als een specialisme. Regionalisering brandweerzorg en rampenbestrijding Zuid Limburg. De regionalisering heeft betrekking op zowel de brandweerzorg als de rampenbestrijding. Voor de brandweerzorg zal dit uiteindelijk leiden tot het realiseren van één brandweerkorps in Zuid Limburg. Voor de rampenbestrijding zal ook een verdere regionalisering gaan optreden om de slagkracht van de gemeenten te vergroten. Zowel de commandant van de brandweer als de beleidsmedewerker rampenbestrijding zullen in het kader van de vorming van de Veiligheidregio moeten participeren in diverse regionale projectgroepen.


Lasten Baten Resultaat voor bestemming Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat na bestemming Specificatie kostensoort

Rekening 2006 1.076 93 -983

Begroting 2007 1.127 57 -1.070

Begroting 2008 1.036 0 -1.036

-983

-1.070

-1.036

84

* € 1.000

Rekening 2006


Begroting 2007 606 81 0 0 389

619 78 0 0 430

193 72 0 0 771

0 93

0 57

0 0

-983

-1.070

-1.036


Begroting 2008


Product

Oorzaak verschil

* € 1.000

Geen aanmerkelijke verschillen Investeringen, reserves en voorzieningen n.v.t.

85

86

6

ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN

Inleiding In dit hoofdstuk worden baten en de daaraan gerelateerde lasten toegelicht, die géén directe relatie hebben met de diverse programma’s. De onderstaande tabel geeft een totaaloverzicht van de algemene dekkingsmiddelen.

Algemene dekkingsmiddelen * € 1.000

Rekening 2006

Lokale heffingen Algemene uitkering Opbrengst uit beleggingen BTW compensatiefonds Saldo financieringsfunctie Overige algemene dekkingsmiddelen Baatbelasting Post onvoorzien

3.732 16.685 1.507 -162 53 1.225 3 0 23.040

Begroting 2007 3.669 20.024 3.755 0 -24 -1.052 0 0 26.372

Begroting 2008 3.735 20.826 1.413 0 0 984 0 -104 26.854

Lokale heffingen waarvan bestedingen niet gebonden is De gemeentelijke belastingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente. Meer informatie over de lokale heffingen treft u aan in de paragraaf ‘Lokale heffingen’ (par. 7.1).

Lokale heffingen * € 1.000

Rekening 2006

OZB gebruikers OZB eigenaren Hondenbelasting Toeristenbelasting Baatbelasting

450 2.984 213 88 -3 3.732

Begroting 2007 444 2.923 212 90 0 3.669

Begroting 2008 452 2.974 217 92 0 3.735

Algemene uitkering Het gemeentefonds is een fonds op de Rijksbegroting waaruit de gemeenten jaarlijks een algemene uitkering krijgen. Met dat geld moeten de gemeenten hun algemene taken vervullen, minimaal op het niveau zoals dit door de wet wordt voorgeschreven. Ook houden zij met dit geld het bestuurlijke en ambtelijke apparaat in stand. Van de verschillende ministeries krijgen gemeenten ook specifieke uitkeringen om specifieke taken te vervullen. Denk hierbij aan de middelen voor het verstrekken van bijstandsuitkeringen welke van het ministerie van Sociale Zaken en werkgelegenheid worden ontvangen .

87

In de besteding van de algemene uitkering is gemeente vrij, er staan echter wel wettelijke taken tegenover. Over de besteding hoeft geen verantwoording aan het Rijk te worden afgelegd. De algemene uitkering is voor gemeenten de belangrijkste vrij besteedbare inkomstenbron. De omvang van het gemeentefonds wijzigt van jaar tot jaar. Twee factoren bepalen de omvang, te weten: het zogenaamde ‘accres’ en de wijzigingen in taken, ‘taakmutaties’ genoemd. Het accres geeft de algemene groei of krimp van de totale hoeveelheid geld in het gemeentefonds aan. De omvang daalt of stijgt met de uitgaven van het Rijk volgens een koppeling, het zgn. “samen de trap, samen de trap af principe”. Als het Rijk meer uitgeeft leidt dit tot een voordelig effect op de algemene uitkering en indien door het Rijk minder wordt uitgegeven heeft dit een nadelig effect. De definitieve uitkering van de algemene uitkering over enig jaar is afhankelijk van de definitieve gecorrigeerde rijksuitgaven in dat jaar. Als het Rijk minder uitgeeft dan begroot, zouden de gemeenten geld terug moeten storten. Om dit te voorkomen is de zogenaamde behoedzaamheidsreserve ingevoerd. Bij definitieve vaststelling van de gemeentefondsuitkering in maart van het volgende jaar wordt ook bepaald of de ingehouden behoedzaamheidsreserve kan worden uitbetaald. In de begroting is voorzichtigheidshalve, conform de voorschriften van de provincie, rekening gehouden met een behoedzaamheidsreserve van 50%. Jaarlijks worden we door het Rijk over de ontwikkeling van de uitkering geïnformeerd via de junicirculaire, de septembercirculaire en de maartcirculaire. De meest recente informatie die is opgenomen in deze begroting is de septembercirculaire 2007. Accres: De ingezette positieve ontwikkeling aan van het accres ontwikkeling zet zich volgens de juni- en septembercirculaire 2007 verder door. Herverdeling: In de junicirculaire 2007 zijn we verder geïnformeerd een herverdeling van het gemeentefonds. De totale omvang van het gemeentefonds wijzigt niet, maar de verdeling per gemeente wijzigt wel. Deze herverdeling leidt tot zgn. herverdeeleffecten. Voor de ene gemeente is dit voordelig, voor de ander een nadelig. Voor de gemeente Stein is deze herverdeling zeer ongunstig, in totaal betekent dit dat we op termijn € 640.000 minder aan algemene uitkering zullen ontvangen. Vooral de invoering van het objectieve verdeelmodel WMO heeft voor de gemeente Stein een groot negatief herverdeeleffect. Omdat een herverdeling nooit een effect mag hebben dat groter is dan € 15 per inwoner, zal er een zgn. suppletie-uitkering worden ontvangen. De effecten van de herverdeling zullen zo niet in 1 keer worden gerealiseerd, maar komen in 3 stappen tot stand. 1/3 deel van het effect wordt gerealiseerd in 2008, 2/3 in 2009 en het volledig. Deze herverdeling heeft voor 2008 een negatief effect van ruim € 200.000. Voor het effect in meerjarig perspectief verwijs ik u naar paragraaf 9.2. Onderstaand is de specificatie van de opbouw van de algemene uitkering opgenomen.

88

Algemene uitkering gemeentefonds € x 1.000

Sociaal Functie Fysiek Vast bedrag Totaal uitgavenmaatstaven Uitkeringsfactor Uitgavenmaatstaf x uitkeringsfactor AF: inkomstenmaatstaf Subtotaal Integratie-uitkering (excl. WMO) WMO Overige uitkering (o.a. suppletie-uitkering) Afrekening voorgaande jaren Subtotaal Behoedzaamheidsreserve Totaal

Rekening 2006 7.766 2.002 3.793 259 13.820 1.322 18.270 -1.982 16.288 -4 418 16.702 0 16.702

Begroting 2007 7.366 2.059 3.720 218 13.363 1.375 18.374 -2.071 16.303 2 3.171 318 97 19.891 133 20.024

Begroting 2008 7.594 2.000 3.671 248 13.513 1.450 19.594 -2.106 17.488 38 2.529 636 20.691 135 20.826

Opbrengst uit beleggingen De gemeente heeft aandelen in vennootschappen. Door enkele vennootschappen wordt dividend uitgekeerd. In onderstaand overzicht een specificatie van de belangrijkste opbrengsten uit beleggingen. Opbrengst uit beleggingen € x 1.000

Essent N.V. Bank Nederlandse Gemeenten N.V. Afkoopsom SNS bank Overige Rentelasten beleggingen Totaal

Rekening 2006 809 219 504 0 -25 1.507

Begroting 2007 3.015 208 504 55 -27 3.755

Begroting 2008 907 30 504 0 -28 1.413

Essent: In hoge dividendopbrengst in 2007 is het gevolg van het uitkeren van extra dividend als gevolg van de verkoop Essent Kabelcom BV € 1.846.000 en eenmalig buitengewoon dividend over 2006 op basis van resultaten uit bijzondere posten van € 262.000. Het reguliere dividend over 2007 is € 907.000. Vanaf 2008 wordt als dividendopbrengst van Essent aangesloten bij het reguliere dividend over 2007(dit in overleg met de Provincie). BNG: De BNG keert in 2006 en 2007 incidenteel een hoger dividend uit, aangezien de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van de BNG heeft besloten om in beide jaren een gedeelte van de reserves uit de keren aan de aandeelhouders. Het reguliere dividend in de jaren. Het reguliere dividend in 2007 is lager dan in 2006 en de verwachting voor 2008 is nog iets somberder.

89

Afkoopsom SNS bank: Jaarlijks ontvangt de gemeente Stein een afkoopsom van de SNS bank als gevolg van de in 1993 verkochte aandelen van het Bouwfonds Limburgse gemeenten. Deze afkoopsom van € 504.000 loopt tot en met 2012. Om geleidelijk vooruit te lopen op het wegvallen van deze baten worden er vanaf 2007 posten toegevoegd aan de algemene reserve. Overige: De gemeente Stein had aandelen van de vereniging Gebaltram. De vereniging is in 2007 ontbonden en de aandelen zijn verkocht. De opbrengst van deze aandelen bedraagt € 54.000. De nominale waarde van deze aandelen was € 8.790.

Rentelasten investeringen: De aandelen van de diverse beleggingen zijn opgenomen op de balans. Deze activa genereren ook rentelasten.

Saldo van de financieringsfunctie Dit betreft voornamelijk het saldo van de rente over de eigen financieringsmiddelen en het saldo van de toegerekende rente aan de producten.

Saldo compensabele BTW en uitkering BTW- compensatiefonds De budgetten in de begroting 2008 zijn exclusief declarabele en/of verrekenbare BTW geraamd. BTW kan verrekenbaar zijn via de Wet op de Omzetbelasting dan wel compensabel via Wet op het BTW compensatiefonds. Gedurende de periode 2003-2006 was een overgangsregeling van kracht. Deze hield in dat gemeenten een gegarandeerde minimumuitkering in het kader van het BTW compensatiefonds van het Rijk ontvingen. Deze werd gefinancierd door een korting op de declaratie van alle gemeenten. Het verantwoorde bedrag in 2006 heeft hierop betrekking, vanaf 2007 is dit niet meer van toepassing.

Overige algemene dekkingsmiddelen Dit betreft voornamelijk de stelposten, de saldi van kostenplaatsen en de bespaarde rente van de reserves en voorzieningen.

Overige algemene dekkingsmiddelen Rekening 2006 Stelposten 0 Saldo kostenplaatsen 870 Bespaarde rente 356 Totaal 1.226

Begroting 2007

Begroting 2008 -52 165 436 549

157 246 581 984

Onder de stelposten zijn opgenomen: In 2008 zijn dit 3 stelposten: ° Een stelpost taakstellende structurele ombuigingen voor € 150.000, zie voorwoord van deze begroting. ° Een stelpost algemene uitkering taakmutaties. Deze stelpost die is gevormd voor de taakmutaties die voortvloeien uit de septembercirculaire 2007. De gemeente heeft er taken bij gekregen en hiervoor geld ontvangen. Er moet nog bekeken worden of hier uitgaven tegenover staan (- € 43.000). ° Een stelpost onderuitputting kapitaallasten van € 50.000. Deze is gevormd omdat het gewenste investeringsniveau achterblijft bij de werkelijk gerealiseerde investeringen in enig jaar. 90

In 2007 is de stelpost taakmutaties algemene uitkering opgenomen voor een bedrag van -€ 53.000. Bespaarde rente: Het eigen vermogen dient als financieringsbron. De beschikbaarheid van het eigen vermogen vermindert de behoefte aan rentedragend vreemd vermogen waardoor de rentekosten kunnen worden verlaagd. De bespaarde rente is berekend over de reserves en voorzieningen per 1 januari van het desbetreffende jaar.

Post ‘onvoorzien’ Voor de post onvoorzien wordt de door provincie Limburg opgestelde beleidslijn gevolgd. Deze beleidslijn heeft als uitgangspunt een normstelling van 0,6 % van het genormeerde uitgavenniveau van de Algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Ontwikkelingen bij de algemene uitkering hebben daarom gevolg voor de hoogte van de post onvoorzien. In de begroting 2008 is een bedrag voor onvoorziene uitgaven opgenomen van € 104.000,- De post onvoorzien maakt deel uit van de paragraaf ‘weerstandsvermogen’ (zie 6.2).

Saldo baten en lasten vóór bestemming Bij deze functie is het saldo van de rekening van baten en lasten opgenomen, exclusief de mutaties in de reserves. Het resultaat voor bestemming bedraagt voor het begrotingsjaar 2008 € 179.000

Mutaties reserves Op basis van het Besluit Begroting en Verantwoording dienen de baten en lasten vóór en ná bestemming inzichtelijk gemaakt worden. Het verschil hier tussen betreft de mutaties in de reserves, welke verantwoord moeten worden bij de baten en lasten, op de speciaal hiervoor ingestelde functie 980.

Mutaties reserves Rekening 2006 Toevoeging aan reserves (=lasten) Onttrekking aan reserves (=baten) Saldo

Begroting 2007

Begroting 2008

2.002

7.569

729

1.736 266

5.519 -2.050

720 -9

Er volgt nu een overzicht van de reserves die niet aan een programma zijn gekoppeld.

Reserves Algemene reserve Reserve knelpunten gemeentelijke organisatie Reserve BTW compensatiefonds Reserve doorgeschoven posten Totaal

1 januari 2008 2.869

toevoeging

242

31 januari 2008 2.836

1.427

37

1.390

598

299

299

0 578

84 4.609

209

84 4.978

0 209

Saldo baten en lasten ná bestemming

91

onttrekking

Dit is het saldo van de baten en lasten van de exploitatie, inclusief de mutaties in de reserves. Het resultaat ná bestemming bedraagt voor het begrotingsjaar 2008 € 170.000.

Investeringen niet gekoppeld aan programma’s Onderstaand zijn de investeringen weergegeven welke niet gekoppeld zijn aan een programma.


* € 1.000

Aanschaf software Bouw aanschaf raadsinformatie Vervanging PC Notebooks en overig hardware Vervangen overige hardware Buitenterrein gemeentehuis Nieuw meubilair gemeentehuis Installaties nieuw gemeentehuis Bouwkosten nieuw gemeentehuis GBA Modules Basisregistratie WFM VROM vergunning Vervanging DB stem en tape unit Nieuw ICT i.v.m. herhuisvesting Vervanging citrix server Totaal

Begroting 2008 49 25 39 54 603 13 32 45 31 70 40 20 40 23 6 1.090

92

7

PARAGRAFEN

7.1

Paragraaf ‘Lokale heffingen’

De belangrijkste (gemeentelijke) belastingen zijn de onroerende zaakbelastingen (OZB), de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Daarnaast worden nog hondenbelasting en toeristenbelasting geheven. Onder de naam “leges” worden diverse rechten geheven in verband met een door de gemeente verstrekte dienst. De belangrijkste leges zijn de leges bouwvergunningen en de leges burgerzaken. Daarnaast worden nog vergoedingen van de burgers gevraagd voor onder meer de volgende diensten: rioolaanleg en –aansluiting, huwelijksrechten, begraafrechten, aanleg inritten en milieuvoorziening. De redactionele en technische wijzigingen van de belastingverordeningen worden via afzonderlijke voorstellen aan de raad voorgelegd. Dit zal gebeuren in de raadsvergadering van november waarin ook de begroting wordt behandeld.

Kwijtscheldingsbeleid Voor de inwoners van de gemeente met de laagste inkomens bestaat de mogelijkheid van kwijtschelding van (een deel) van de aanslag gemeentelijke belastingen. Kwijtschelding kan worden verleend voor de aanslagen onroerende-zaakbelastingen, rioolrecht, afvalstoffenheffing (alleen het vastrecht) en de hondenbelasting (alleen voor 1 hond). Het normbedrag voor kwijtschelding is gerelateerd aan 100% van de bijstandsnorm. Ons beleid is daardoor het meest ruime wat wettelijk is toegestaan. Bij het verlenen van kwijtschelding is de gemeente namelijk wettelijk verbonden aan de regelgeving conform de zogenaamde “Uitvoeringsregeling invorderingswet 1990”. Het aantal verzoeken voor kwijtschelding, dat worden gehonoreerd bedraagt jaarlijks circa 260 stuks.

Overzicht belastingen en heffingen Onderstaand volgt een overzicht van de opbrengsten van de gemeentelijke belastingen:

x € 1.000

Rekening 2006

OZB eigenaren woningen

Begroting 2007

Begroting 2008

2.335

2.370

2.411

OZB eigenaren niet-woningen

649

553

562

OZB gebruikers niet-woningen

450

444

452

Afvalstoffenheffing

2.305

2.572

2.689

Rioolrecht

1.279

1.282

1.353

Hondenbelasting

213

210

215

Toeristenbelasting

88

90

92

7.319

7.487

7.655

Saldo

93

De tarieven in het jaar 2008 bedragen: OZB

Vaststelling in vergadering raad december

(2007 € 2,80) (2007 € 5,32) (2007 € 4,27)

Afvalstoffenheffing

Vastrecht € 166,00 Bedrag per kg € 0,18

(2007 € 148,80) (2007 € 0,18)

Rioolrecht

€ 113,63

(2007 € 108,28)

€ 85,92 € 127,32

(2007 € 83,76) (2007 € 124,20)

€ 1,54

(2007 €

De tarieven zijn nog gebaseerd op de waarden voor hertaxatie.

Hondenbelasting

Eigenaar woning Idem niet-woning Gebruiker niet-woning

Een hond Tweede e.v. hond

Toeristenbelasting per overnachting

1,50)

Als gevolg van implementatie van de hondenpoepmaatregelen (+ € 37.500) plus de verhoging van de inzamelkosten van de diverse afvalstromen (doorbelaste brandstofkosten, CAO-consequenties inzameldienst, hogere verwerkingskosten en het effect van het vrije groen aanbod op het milieupark) resulteren in de voorgestelde tariefstijging van € 1,43 per maand.

Onroerende zaakbelastingen Met ingang van 2006 is binnen de onroerende zaakbelasting de gebruikersbelasting op woningen afgeschaft en is de ontwikkeling van de overige OZB-tarieven gelimiteerd. Het rijk heeft destijds een grens gesteld aan het tempo waarin de werkelijke tarieven naar een maximum mogen toe groeien. Hiertoe waren door het rijk drempeltarieven geïntroduceerd. Het effect hiervan was dat het gemeentelijk belastinginstrumentarium drastisch was ingeperkt. In het bestuursakkoord tussen Rijk en gemeenten van 4 juni 2007 is echter vastgelegd dat de huidige limitering van de onroerende-zaakbelastingen vervalt per 1 januari 2008. Dit is dan nog wel afhankelijk van parlementaire goedkeuring van de hiervoor benodigde wetgeving. In het kader van de maatregelen om de meerjarenbegroting 2009-2011 structureel in evenwicht te brengen is het onder meer noodzakelijk het opbrengstvolume van de onroerende-zaakbelastingen meerjarig extra te verhogen. Voorgesteld wordt voor de komende vier jaren te rekenen met een stijging van jaarlijks 1,75%. Dit percentage bestaat voor 0,75% uit de eerder door het rijk vastgestelde tariefstijging en voor 1% uit de geraamde inflatie van de nationale bestedingen. Met klem wordt thans gesproken van het opbrengstvolume. De tarieven OZB voor woningen en niet-woningen kunnen thans niet aan uw raad worden voorgelegd. Volledig inzicht in de uitkomsten van de hertaxaties onroerende zaken is immers vereist om de gepaste tarieven te kunnen berekenen. Vanaf 2007 vindt namelijk een jaarlijkse herwaardering plaats. In de periode mei/juni 2007 zijn bijna 550 bezwaarschriften ontvangen. Deze bezwaarschriften zullen allemaal eind oktober zijn afgehandeld. Op dat moment zijn pas de WOZ-eenheden bekend en kan het OZB-tarief worden berekend. Vaststelling van dit tarief zal plaatsvinden in de vergadering van december. Om het WOZ-bestand perfect te krijgen zouden alle 11.000 objecten individueel getaxeerd moeten worden. Dit is echter niet doenlijk, zowel qua ambtelijke belasting alsmede qua kosten voor taxateurs. In 2007 zijn in dat verband wel alle bezwaarschriften inhoudelijk behandeld, ook de bezwaarschriften die onder het wettelijk drempelbedrag lagen. Op deze wijze kunnen wij de juiste objectkenmerken in ons systeem opnemen waardoor een kwaliteitsverbetering optreedt. In 2008 zal bij de behandeling van de bezwaarschriften wél rekening worden gehouden met het wettelijk drempelbedrag en zullen de bezwaarschriften die daaronder zitten ongegrond worden verklaard. 94

Afvalstoffenheffing De gemeente Stein hanteert al geruime tijd het systeem van gewogen afvalinzameling, het zogenaamde diftar-systeem. Hierbij wordt een vastrecht per huishouden en een bedrag per aangeleverde kilo afval in rekening gebracht. Het uitgangspunt bij de afvalstoffenheffing is dat de tarieven 100% kostendekkend zijn. Dit houdt in dat de voor de gemeente veelal niet te beïnvloeden kosten van de afvalverzameling en –verwijdering ten volle worden doorberekend aan de burgers. De tarieven worden bij de begroting vastgesteld. Mocht blijken dat er in enig jaar een overschot of een tekort ontstaat op de afvalstoffenheffing, dan wordt dit in principe gestort c.q. onttrokken aan speciaal hiervoor gevormde reserves ter egalisatie van de tarieven. Aangezien de reserve t.b.v. het egaliseren van het afvalstoffenrecht momenteel nihil is zal een tekort ten laste van de exploitatie van het betreffende jaar worden gebracht. Zoals uit het voorgaande overzicht blijkt neemt het vastrecht in 2008 t.o.v. 2007 toe met € 17,20. Het bedrag per kilogram blijft in 2008 hetzelfde als in 2007 (€ 0,18). Conform de Wet op het BTW compensatiefonds dienen bij de berekening van de kostendekkende tarieven de relevante lasten inclusief BTW te worden genomen.

Rioolrechten Evenals bij de afvalstoffenheffing is het uitgangspunt bij het rioolrecht dat de tarieven 100% kostendekkend zijn. Dit houdt in dat de kosten ten volle worden doorberekend aan de burgers. De tarieven worden bij de begroting vastgesteld. Mocht blijken dat er in enig jaar een overschot of een tekort ontstaat op het rioolrecht, dan wordt dit in principe gestort c.q. onttrokken aan een speciaal hiervoor gevormde reserve ter egalisatie van de tarieven. Volgens de jaarrekening 2006 bedraagt de reserve t.b.v. het egaliseren van het rioolrecht per 1 januari 2007 € 1.828.000. Het rioolrecht neemt t.o.v. 2007 toe met € 5,35 of 5% (conform raadsbesluit 7 november 2006). Conform de Wet op het BTW compensatiefonds dienen bij de berekening van de kostendekkende tarieven de relevante lasten inclusief BTW te worden genomen.

Hondenbelasting Voor de opbrengst en de tarieven wordt verwezen naar de bovenstaande overzichten. Medio 2002 tot begin 2003 heeft er een gemeentebrede controle op hondenbezit plaatsgevonden. Wanneer en op welke wijze weer een controle plaatsvindt, zal blijken uit de organisatiebrede nota handhaving die in december 2007 door ons wordt vastgesteld (verwezen wordt naar het programma Vergunningen en Handhaving). De hondenbelasting is een algemene belasting. Dit wil zeggen dat de middelen die uit de hondenbelasting worden verkregen niet ingezet hoeven te worden voor bijvoorbeeld hondenoverlast maar vrij inzetbaar zijn (algemene middelen). Bij de tarieven is conform de meerjarenbegroting 2008 t/m 2011 voor het jaar 2008 uitgegaan van een stijging van 2,5% per jaar.

95

Toeristenbelasting Bij de tarieven van de toeristenbelasting is conform de meerjarenbegroting 2008 t/m 2011 voor het jaar 2008 uitgegaan van een stijging van 2,5% per jaar.

Diverse leges en heffingen Evenals bij de afvalstoffenheffing en het rioolrecht is het uitgangspunt bij de marktgelden dat de tarieven 100% kostendekkend zijn. Dit houdt in dat de kosten ten volle worden doorberekend. De tarieven voor de binnensportaccommodaties worden verhoogd met 2,5%. De tarieven voor de buitensportaccommodaties en de tarieven van het zwembad en het recreatieoord Steinerbos, voor zover niet anders contractueel bepaald, worden eveneens verhoogd met 2,5%. Idem voor de jaren t/m 2011. De tarieven van de overige leges zijn in het algemeen voor het jaar 2008 eveneens verhoogd met 2,5%. Voor de jaren daarna is ook stijging gehanteerd van 2,5%. Dit voor zover niet gebonden aan extern gestelde maxima. Gestreefd wordt naar het (op termijn) zoveel als mogelijk kostendekkend maken van de diverse tarieven.

96

7.2

Paragraaf ‘Weerstandsvermogen’

Inleiding Het weerstandsvermogen is gedefinieerd als ´het vermogen van de gemeente om nietstructurele financiële risico´s op te kunnen vangen teneinde haar taken te kunnen voortzetten´. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de “gezondheid” van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar en voor het meerjarenperspectief.

Weerstandscapaciteit Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen weerstandscapaciteit (zijnde de middelen waarover de gemeente beschikt c.q. kan beschikken om niet begrote kosten te dekken) en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen voor zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de “gezondheid” van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar, maar ook voor de meerjarenraming. Het eigen vermogen, de reserves van de gemeente, heeft, naast de financieringsfunctie, ten doel om als weerstand voor tegenslagen in de toekomst te dienen. Schommelingen in het resultaat van de exploitatierekening als gevolg van incidentele tegenvallers moeten kunnen worden opgevangen door de algemene reserve en eventueel door de stille reserves. Het is daarom gewenst om een deel van de algemene reserve te bestemmen voor de dekking van specifieke incidentele risico's die de gemeente loopt. Het is dus nodig aan te geven welke omvang van het eigen vermogen minimaal noodzakelijk is om ook bij incidentele financiële tegenslagen de gemeentelijke taken voort te kunnen zetten. Deze minimale omvang van de algemene reserve wordt aangeduid met "weerstandsvermogen". Onderscheid moet hierbij worden gemaakt in incidentele en structurele tegenvallers. Uitgangspunt is dat structurele tegenvallers in de regel binnen de ruimte van de begroting moeten worden opgevangen. Bij de beoordeling van het financiële weerstandsvermogen is het dan ook van belang om te kijken naar de eventuele (structurele) ruimte die nog in de (meerjaren)begroting aanwezig is. Tevens is een belangrijke indicator voor de mogelijke opvang van structurele tegenvallers de nog aanwezige ruimte in de belastingcapaciteit en eventueel de (structurele) post onvoorzien. Het eigen belastinggebied van de gemeente heeft onder meer de functie van buffer voor het opvangen van (structurele) tegenvallers. Dit impliceert dat de nog aanwezige ruimte in het eigen belastinggebied een belangrijk aspect is van het financiële weerstandsvermogen van de gemeente. Door de afschaffing van de OZB voor gebruikers van woningen en de maximering van de overige tarieven van de OZB is voor de gemeente geen onbenutte belastingcapaciteit meer aanwezig. In het bestuursakkoord tussen Rijk en gemeenten van 4 juni 2007 is echter vastgelegd dat de huidige limitering van de onroerende-zaakbelastingen vervalt per 1 januari 2008. Dit is dan nog wel afhankelijk van parlementaire goedkeuring van de hiervoor benodigde wetgeving. Definitieve besluitvorming heeft tot op dit moment (medio september 2007) nog niet plaatsgevonden. Bij de bepaling van het weerstandsvermogen is de mogelijk onbenutte belastingcapaciteit dan ook niet meegenomen. Het rioolrecht en de afvalstoffenheffing zijn bij de gemeente Stein gebaseerd op 100% kostendekkendheid. Hier is dus ook geen ruimte meer. Bij de bepaling van het weerstandsvermogen speelt naast de (structurele) ruimte in de (meerjaren)begroting en de eventueel aanwezige onbenutte belastingcapaciteit ook nog een rol de aanwendbaarheid van de reserves. De gemeente Stein brengt, met uitzondering van de voorziening 55+, de bespaarde rente over de reserves en de voorzieningen (als baten) ten gunste van de exploitatie. De consequentie hiervan is dat bij aanwending van deze reserves en/of voorzieningen de rentebaten wegvallen uit de exploitatie. Het gevolg 97

hiervan is dat er in de begroting extra dekking moet worden gezocht voor de wegvallende rentebaten. De voorziening 55+ is gewaardeerd tegen contante waarde. Bij waardering tegen contante waarde dient jaarlijks ten laste van de exploitatie rente te worden toegevoegd aan de voorziening om deze op het gewenste niveau te houden. Naarmate de bedrijfsactiviteiten en de daarbij behorende risico's toenemen, zal het weerstandsvermogen uit bedrijfseconomisch oogpunt ook moeten toenemen. De omvang van het weerstandsvermogen dient dus steeds te worden geactualiseerd op basis van de ontwikkelingen. Harde normen voor de minimale omvang van de algemene reserve zijn niet beschikbaar. De door de provincie aangehouden norm voor de hoogte van de algemene reserve voor de gemeente Stein bedraagt circa € 1,9 miljoen. De algemene reserve per 1 januari 2008 bedraagt circa € 3,7 miljoen. Tevens moeten de stille reserves hierbij worden betrokken. In het kader van de beleidsnota ERIS wordt de omvang van de stille reserves onderzocht. (zie paragraaf ‘grondbeleid’). In de begroting is tevens een (verplichte) raming voor onvoorziene uitgaven opgenomen van € 104.000,-. In 2005 van de algemene reserve € 1.552.000 ingezet voor de vorming van de voorziening 55+. Zoals uit bovenstaand overzicht blijkt vloeien de voordelen die ontstaan door de 55+regeling terug naar de algemene reserve. Als gevolg van de regelgeving is het toegestaan om 1/30 deel van de algemene reserve in te zetten ter dekking van de (structurele) exploitatie. Gezien het lage saldo van de algemene reserve wordt hiervan geen gebruik gemaakt. Dit om de algemene reserve weer zo snel mogelijk op het gewenste niveau te krijgen. Van de SNS Banken Holding NV wordt jaarlijks (gedurende twintig jaar) een bedrag van € 504.000 ontvangen in verband met de overname door deze bank van de activiteiten van het Bouwfonds Limburgse gemeenten (BLG). De gemeente Stein had een belang in het BLG. Dit bedrag wordt voor het laatst ontvangen in het jaar 2012. Om al geleidelijk vooruit te lopen op het wegvallen van deze baten zijn m.i.v. het jaar 2007 posten opgenomen. Tot het jaar 2013 worden deze posten toegevoegd aan de algemene reserve, te weten in 2007 € 84.000, 2008 € 168.000, 2009 € 252.000, 2010 € 336.000, 2011 € 420.000 en 2012 € 504.000. De totale toevoeging bedraagt € 1.764.000. Het per saldo budgettaire voordeel als gevolg van de organisatieverandering en de uitstroom als gevolg van de 55+-regeling zal ook vanaf het jaar 2011 worden toegevoegd aan de algemene reserve. In 2007 is het saldo van de algemene reserve aanzienlijk gestegen. Dit is enerzijds het gevolg van het rekeningsaldo 2006 dat is toegevoegd aan de algemene reserve en anderzijds door de vaststelling van de nota reserves en voorzieningen 2007, In deze nota is het voorlopige rekeningsaldo 2007 toegevoegd aan de algemene reserve. Dit saldo is voornamelijk het gevolg van de extra incidentele dividenduitkering van Essent die we in 2007 hebben ontvangen.

98

Recapitulatie De weerstandscapaciteit van Stein bestaat uit de volgende componenten: o Algemene reserve, geraamde stand ultimo 2007 € 2,9 miljoen o (Structurele) post onvoorzien 0,1 miljoen ---------------------Totaal: € 3,0 miljoen Bij de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen moet rekening worden gehouden met de risico’s die de gemeente loopt. De risico’s zullen zich natuurlijk niet allemaal en niet gelijktijdig en niet tot aan het maximale bedrag manifesteren. Gelet op het hiervoor vermelde is het weerstandsvermogen ter dekking van de incidentele tegenvallers naar verwachting toereikend. Er moet echter wel rekening mee worden gehouden dekking van incidentele risico’s uit (geblokkeerde) reserves leidt tot extra rentelasten in de exploitatie. Rente ° Rente voorzieningen: Uitgangspunt is dat elke voorziening toereikend moet zijn. Daarom wordt er aan de voorzieningen geen rente toegevoegd. De voorzieningen worden als intern financieringsmiddel gebruikt. Er wordt rente over berekend. De rentelasten worden doorberekend in de kapitaallasten van investeringen en als rentebaten in de exploitatie opgenomen (de zgn. ‘bespaarde rente’). Bij aanwending van de voorziening dient er aanvullende dekking te worden gezocht voor de wegvallende rentebaten. Vandaar dat de bespaarde rente alleen in te zetten is voor incidentele lasten. Nagegaan dient te worden wat de consequenties zijn als de rente over de voorzieningen alleen nog maar wordt aangewend voor dekking van incidentele lasten. Overigens moet opgemerkt worden dat er in elke begroting natuurlijk ook incidentele lasten zijn begrepen die gedekt zijn door structurele middelen. °

Rente reserves: In Stein wordt rente berekend over de reserves. Er vindt geen bijschrijving van deze rente op de reserves plaats. De rente over de reserves (de zgn. ‘bespaarde rente’) wordt als dekkingsmiddel aangemerkt. Zolang niet wordt beslist de reserves aan te wenden, blijft de hieraan verbonden rente in stand. Onderscheid kan hier nog gemaakt worden tussen de algemene reserve en de overige reserves. Bij het aanwenden van de reserves zullen de budgettaire consequenties in kaart gebracht moeten worden. Als er sprake is van een structurele inzet van de bespaarde rente wordt gesproken van "geblokkeerde" reserves. Aanwending van dergelijke reserves heeft dus altijd budgettaire consequenties voor de begroting. Indien de bespaarde rente op de reserves wordt bijgeschreven of als deze rente in de begroting wordt ingezet als dekkingsmiddel voor incidentele uitgaven, wordt gesproken van een "nietgeblokkeerde reserve". Deze reserves kunnen dus worden aangewend zonder dat dit budgettaire consequenties heeft voor de begroting. Bij de gemeente Stein zijn alle reserves als "geblokkeerd" te beschouwen. Nagegaan kan worden hoe op een gefaseerde wijze gekomen kan worden tot (gedeeltelijke) deblokkering van de reserves. Dit zal moeten gebeuren door middel van een geleidelijke afbouw. De hiermee gepaard gaande negatieve invloed op de exploitatie, zal structureel moeten worden opgevangen.

99

100

7.3

Risico’s

Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording dient in de begroting aandacht te worden geschonken aan de (nog) niet in de begroting voorzienbare risico’s, waarvoor geen voorzieningen zijn gevormd, maar die wezenlijke invloed kunnen hebben op de financiële positie van de gemeente. De beschrijving van de risico’s vormt normaliter een onderdeel van de paragraaf ‘weerstandsvermogen’. Gelet op het belang hiervan en om goed inzicht te krijgen in mogelijke risico’s is ervoor gekozen om de risico’s in een aparte paragraaf onder te brengen. Het begrip ‘risico’ omvat de kans op c.q. het gevaar voor schade of verlies door interne of externe omstandigheden. In veel gevallen zijn dergelijke risico’s nog niet reëel in te schatten, zowel qua omvang als qua impact. Milieuvervuiling (afd. MRB) Er zijn binnen de gemeente een aantal verontreinigingen geconstateerd, te weten: o Bodemverontreiniging Heidekampweg (Urmond) oude stortplaatsen en gipsberging. o Bodemverontreiniging Het Broek Stein. o Bodemverontreiniging slikvijvers Urmond. o Bodemverontreiniging natte gedeelte haven Stein o Loodroutes Stein. De oude stortplaatsen aan de Heidekampweg worden door de Provincie Limburg gecontroleerd op uitloging (verontreiniging van het grondwater). Als dit niet (meer) het geval blijkt te zijn is geen afdichting aan de bovenkant. De eerste resultaten waren positief. De sanering herinrichting van de gipsdeponie komt voor rekening van DSM. De beperkte restverontreiniging in het Broek dient alleen te worden gesaneerd in geval van een functiewijziging of bij bebouwing. Dit wordt niet voorzien. De slikvijvers Urmond zijn grotendeels afgewerkt door DSM. Na schriftelijke instemming van GS zullen de overige afspraken hierover worden nagekomen. Eigendom en beheer worden mogelijk aan Nazorg Limburg overgedragen. In dat geval worden privaatrechtelijk beperkingen gesteld t.a.v. het gebruik zodat geen sanering noodzakelijk is. Op termijn is het uitdiepen van de binnenhaven Stein noodzaak. In dat kader zal de sanering van het natte gedeelte van de haven zijn beslag krijgen. Op dit moment is niet duidelijk welke financiële gevolgen dit voor de gemeente heeft. Vast staat wel dat Rijkswaterstaat zich hier niet verantwoordelijk voor acht omdat de binnenhaven niet tot de eigenlijke vaarweg behoort en sanering dus niet noodzakelijk is voor het reguliere scheepvaartverkeer. De sanering van de loodroutes te Stein, voor rekening van de rijksoverheid, is afgerond: Evaluatie moet nog plaatsvinden. De resultaten van een door de landsadvocaat ingesteld onderzoek naar de mogelijkheden de kosten op de gemeentelijke overheid te verhalen zijn nog niet bekend. Vooralsnog wordt er van uitgegaan dit geen kosten voor de gemeente zal opleveren. Eigendomsoverdracht woonwagenstandplaatsen (afd. MRB) Op basis van de gesloten beheersovereenkomst voor de Steinse woonwagenlocaties vond de overdracht aan de corporaties Maaskant Wonen en Woningstichting Urmond per 1 januari 2005 plaats. Het feitelijke beheer wordt door Maaskant Wonen uitgevoerd. De gesloten overeenkomst voorziet in een beheersovername voor 3 jaar, dit betekent dat per 1 januari 2008 eigendomsoverdracht is voorzien. Voor de beheersperiode 2005 t/m 2007 zijn de beheersmatige werkzaamheden evenals de financiële verhouding tussen de gemeente en de corporaties vastgesteld. 101

Ter voorbereiding op de eigendomsoverdracht en de afgesproken optimalisering van de beheersmatige aspecten, komen de lasten gedurende de 3-jarige beheersperiode geheel voor rekening van de gemeente Stein. In het coördinatieoverleg woonwagenzaken vormt de beheersoverdracht een vast agendapunt. In dit overleg is naast de eigendomsoverdracht aan de corporatie(s) de optie verkoop van standplaatsen aan de huurders van standplaatsen aan de orde gesteld. Het coördinatieoverleg adviseert beide opties uit te werken en ter besluitvorming aan de gemeenteraad voor te leggen. Beide opties hebben zowel pro’s als contra’s en deze zijn in onderstaande overzichten verwerkt. Eigendomsoverdracht standplaatsen aan corporaties: Pro’s Contra’s - Uitvoering raadsbesluit en - Eenmalige exploitatiebijdrage. beheersovereenkomst. Raming voor Stein € 555.000. (referentieprojecten: - Huurstandplaatsen blijven integraal € 15.000 per standplaats) voor de doelgroep zigeuners - Eenmalige afschrijving van de behouden. - Corporatie verhuurt en beheert boekwaarde standplaatsen (duurzaam) de standplaatsen in de 01.01.2008 ad € 345.479. sociale sector. Totaal: € 900.479. - Gemeente Stein: beëindiging directe exploitatielasten. Ter indicatie: nadelig exploitatiesaldo woonwagenlocaties 2008 en 2009: 2008: € 159.446 2009: € 145.300 De ruimte die ontstaat door het vervallen van deze lasten kan worden ingezet ter dekking van € 900.479. Verkoop standplaatsen aan huurders: Pro’s - Geen eenmalige exploitatiebijdrage ad € 555.000. - Verkoopopbrengsten standplaatsen: Raming: 37 standplaatsen € 564.172,30. (Prijspeil 2006: € 14.876,00, prijs 2007: index 2,5%: € 15.247,90 per standplaats) - De verkoopopbrengst is meer dan toereikend voor de dekking van de vervroegde afschrijving. - In overeenstemming met geldend raadsbeleid, - Bevordering verantwoordelijkheidsbesef van de doelgroep woonwagenbewoners voor de eigen woonruimte en woonomgeving. Maaskant Wonen is in principe bereid tot continuering van het beheer gedurende het verkooptraject.

102

Contra’s - Eenmalige afschrijving van de boekwaarde standplaatsen 01.01.2008 ad € 345.479. - Voor de integrale verkoop van de standplaatsen zal een gemeentelijke garantiestelling voor de hypothecaire geldleningen noodzakelijk zijn. (Raadsbesluit) - Banken/hypothecaire instellingen dienen medewerking te verlenen. - Standplaatsen zullen naar verwachting gefaseerd worden verkocht. Gefaseerde beëindiging gemeentelijke exploitatielasten. - Verlies aan huurstandplaatsen.

Zowel de eigendomsoverdracht aan de corporaties als de verkoop aan de huurders van standplaatsen zijn arbeidsintensieve processen. Als referentie is de interne voorbereiding voor de beheersoverdracht in 2004 als uitgangspunt genomen. De voor beide trajecten uit te voeren werkzaamheden zijn geïnventariseerd en betreffen: o Overdrachtsoverleg met corporaties t.b.v. overdrachtsdocument; o (Gezamenlijke) berekening gemeentelijke afkoopsom/exploitatiebijdrage; o Afwikkeling financieel gemeentelijk beheer; o Overleg met banken / hypothecaire instellingen; o Integraal raadsvoorstel / besluit; o Afhandeling verkopen standplaatsen en huurwoonwagens; o Incassobreed overleg; o Coördinatieoverleg woonwagenzaken. In de outputplanning 2007 is de eigendomsoverdracht doorgeschoven naar 2008. In de outputplanning 2008 is dit traject opgenomen voor het 1e halfjaar en behandeling in de raad van september 2008. In dit raadsvoorstel zullen de financiële consequenties integraal worden verwerkt. Wet sociale werkvoorziening (afd. MRB) In het najaar van 2007 liggen de navolgende stukken voor aan de gemeenteraad ter besluitvorming: ° ° °

Plan van Aanpak Turn Around, een nadere uitwerking van de strategienota 20072010 van de Raad van Commissarissen Bijgestelde begroting 2007 Ontwerpbegroting 2008

De invloed van het Turn Around-plan op de gemeentelijke bijdrage voor exploitatie- en projectkosten is pas te becijferen als de gemeenteraden hun fiat hebben gegeven aan de nieuwe koers van Vixia en de hiermee gemoeide investeringen geaccordeerd zijn. Uitgaande van het meest negatieve turn around-scenario, het opbouwen van een weerstandsvermogen en het afwaarderen van de boekwinst van de gebouwen en het bijdragen in de exploitatietekorten gedurende de turnaround-periode 2007-2011 bedraagt het risico voor de gemeente Stein enkele miljoenen. Het college stelt daarom voor de reserve WSW te verhogen met € 700.000 naar € 1.000.000. De gemeenten zullen bovendien nog EFRO- en ESF-subsidie gaan aanvragen, ter compensering van de kosten van de herstructurering van Vixia en ter verkleining van het financiële risico. De going-concern kosten van Vixia op basis van hun bijgestelde begroting 2007 zijn wel verwerkt in de begroting. Het is nog steeds de verwachting dat met ingang van 1 januari 2008 de nieuwe Wet sociale werkvoorziening zal ingaan. Deze heeft tot gevolg dat financiering en taakstelling per gemeente worden bepaald en niet meer via Vixia verlopen. Eind 2007 worden echter pas de budgetten en individuele taakstellingen bekendgemaakt en worden mogelijke herverdeeleffecten zichtbaar. Het streven zal zijn een en ander budgettair neutraal te laten verlopen maar hierover kan op dit moment nog geen zekerheid geboden worden.

103

BTW-teruggaaf Omnibuzz (afd. MRB) Het beroep dat door Omnibuzz is aangetekend tegen de afgewezen vordering loopt nog en zal pas naar verwachting eind 2008 tot een uitspraak leiden. De procedure gaat over de BTW-teruggaaf van het gehandicaptenvervoer over de periode 1-1-1995 tot 30-9-2005. Mocht deze procedure door de Omnibuzz verloren worden dan zal dan pas een afrekening gemaakt worden van de gemaakte proceskosten. De Omnibuzz zet zelf een incidentele meevaller in ter dekking van deze kosten waardoor het risico mogelijk tot een minimum beperkt wordt. Temeer daar ook een plafond is gesteld aan de kosten die Omnibuzz bereid is in deze procedure te steken. Risico Groen (afd. Bora) Er dient rekening te worden gehouden dat op enig moment het wettelijk niet meer toelaatbaar zal zijn om de plantsoenen en bestratingen chemisch vrij te houden van onkruid. Voor het jaar 2008 is er nog beperkte toestemming voor het gebruik van dit middel. Niet chemisch bestrijden van kruiden op verhardingen leidt tot een structurele kostenverhoging. Accommodaties (afd. Bora) De actualisatie van het bouwkundige onderhoudsplan (BOP) plus financiële beslagname zal eind 2007 zijn gerealiseerd. Deze actualisatie is daarom nog niet verwerkt in de meerjarenbegroting 2008 e.v. In voornoemd geactualiseerd onderhoudsplan zijn (nog) niet opgenomen het nieuwe gemeentehuis (afspraken onderhoudscontracten bij aanbesteding bouw), het Socio-centrum Stein (tijdelijk huisvesting tot realisatie MFC Stein)) en pand Dassen (tijdelijk karakter) Voor deze drie panden zullen op basis van voorliggende onderhoudscontracten en het in te schatten calamiteitenonderhoud afzonderlijk onderhoudsbedragen worden geraamd. Op basis van de eind 2007 af te ronden actualisatie van het onderhoudsprogramma, de toelichting (medio oktober 2007) aan de commissie Maatschappelijke Zaken en de gedachtewisseling over vorm en inhoud van het toekomstig onderhoud zal e.e.a. begin 2008 aan de Raad ter besluitvorming worden voorgelegd. Waterhuishouding.(afd Bora): De Europese Kaderrichtlijn Water (= KRW), maar ook het waterkwaliteitsspoor, verplicht de lokale overheid om in aanvulling op de al geleverde basisinspanning maatregelen te nemen voor verdere verbetering van de waterkwaliteit. Momenteel wordt de Optimalisatiestudie Afvalwatersysteem Stein (=OAS) op initiatief van en in samenwerking met WBL aangevuld met de effecten van de KRW. Het is nog niet in detail bekend wat deze (incl. financiële paragraaf) voor Stein zullen betekenen. De vernieuwde studie OAS(KRW) zal in het nieuwe gemeentelijk rioleringsplan (=GRP) ter besluitvorming worden opgenomen. Afwegingen zullen gedaan moeten worden tussen kosten en gewenste milieueffecten. De verbrede rioolheffing dient uiterlijk binnen vijf jaar na inwerkingtreding van de wet te worden ingevoerd. In het nieuwe GRP zullen de consequenties hiervan dienen te worden uitgewerkt en ter besluitvorming aan de raad worden voorgelegd. Het GRP 2009-2013 wordt in het najaar 2008 aan de raad aangeboden. Bij het handhaven van het huidige kwaliteitsniveau van beheer en onderhoud van de riolering Stein en bij vasthouden aan het huidige regime van vervangingsinvesteringen, zullen bovenstaande nieuwe ontwikkelingen in de gemeentelijke zorgplicht betreffende afvalwater, hemelwater en grondwater onherroepelijk leiden tot kostenstijgingen en daarmee tot verhoging van het rioolrecht. In een nieuw op te stellen rioolkostendekkingsplan zullen de verschillende scenario’s van baten, lasten, egalisatiefonds en de daarbij horende rioolheffing(en) worden gepresenteerd. De raad zal in najaar 2008 hierover dienen te besluiten. In de vorige begroting en in de kadernota is al vermeld dat door een aannemer bij de gemeente een schadeclaim is ingediend ad ca € 368.000. Dit i.v.m. het feit dat hij een aangenomen werk niet conform de planning heeft kunnen uitvoeren en als gevolg hiervan de hiervoor gereserveerde productiecapaciteit niet heeft kunnen inzetten. De claim is door de gemeente volledig afgewezen. De aannemer heeft mondeling aangegeven niet van de claim af te zien. Gezien het feit dat de aannemer bijna 2 jaar wacht met het nemen van juridische vervolgstappen, gaan wij ervan uit dat deze schadeclaim niet mee wordt ingediend door de aannemer. Extra kosten groenaanbestedingsprocedure 104 (afd. BMO)

Het bedrijf Kanters BV te Erp heeft de gemeente Stein gedagvaard en eist schadevergoeding vanwege het gegeven dat in het kader van de groenaanbestedingsprocedure 2000 fouten zijn gemaakt. Als gevolg hiervan diende een geheel nieuwe aanbestedingsprocedure doorlopen te worden en is de opdracht uiteindelijk niet aan bedoeld bedrijf gegund. Het bedrijf meent op grond van de eerste aanbestedingsprocedure recht te kunnen doen gelden op de groenopdracht. De rechtbank Maastricht heeft in januari 2004 het door het bedrijf ingestelde beroep ongegrond verklaard. Het bedrijf heeft tegen de uitspraak van de rechtbank hoger beroep ingesteld bij het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch. Het bedrijf vordert schadevergoeding, nader op te maken bij staat. Een concreet schadebedrag is door het bedrijf dus nog niet genoemd. Uitgaande van de omvang van de opdracht kan het maximale risico voor de gemeente Stein worden geraamd op circa € 150.000,--. Als voorzorgsmaatregel is het bedrijf dat de eerste aanbestedingsprocedure begeleidde in de procedure in vrijwaring geroepen. Het Gerechtshof te ‘s-Hertogenbosch zal naar verwachting begin 2008 arrest wijzen. De gemeente Stein wordt in deze procedure vertegenwoordigd door advocaat mr. J.F.E. Kikken (Rauh & Kikken Advocaten te Hoensbroek). Schadeclaim omgevallen hoogspanningsmast (afd. BMO) De gemeente Stein vordert van Essent-MEGA en/of aannemersbedrijf Visser/Smit BV en/of de Staat der Nederlanden een bedrag van circa € 500.000 te vermeerderen met rente en kosten ter zake geleden schade na het omvallen van een hoogspanningsmast in Elsloo in maart 2004. De betreffende hoogspanningsmast viel bij herstelwerkzaamheden om en raakte een kerosineleiding van de Staat der Nederlanden (Ministerie van Defensie) en het daar gelegen spoorwegtracé van ProRail. De uitstroom van kerosine heeft tot een aanzienlijke bodemverontreiniging geleid. De gedagvaarde partijen ontkennen elke verantwoordelijkheid zodat voor de gemeente Stein geen andere mogelijkheid restte dan de gang naar de rechter. De rechtbank Maastricht zal naar verwachting in deze raadsperiode geen einduitspraak doen. Na de einduitspraak van de rechtbank Maastricht staat voor partijen de mogelijkheid van hoger beroep (bij het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch) en eventueel ook nog cassatie (bij de Hoge Raad der Nederlanden te Den Haag) open. De gemeente Stein wordt in deze procedure vertegenwoordigd door mevrouw mr. M.C.G. Nijssen (Thuis & Partners Advocaten te Heerlen). Voor de volledigheid wordt nog opgemerkt dat de gemeente Stein tevens betrokken is in een tweetal vrijwaringprocedures in beroepszaken, welke naar aanleiding van dezelfde calamiteit aanhangig zijn gemaakt door ProRail en De Staat der Nederlanden.

105

WW-rechten (BMO) In een organisatie met een veranderde structuur en veranderende cultuur wordt van medewerkers verwacht dat zij zich flexibel en proactief opstellen. In gevallen waar medewerkers dit niet kunnen en/of willen zal in voorkomende gevallen afscheid van deze medewerkers genomen moeten worden. Dit kan middels outplacement (hiervoor is in de begroting 2008 een bedrag opgenomen) of via zogenaamd functieongeschiktheid ontslag. Deze ontslagverlening is eervol wat concreet impliceert dat aan de werknemer een WW-conforme uitkering dient te worden toegekend. Deze uitkering komt ten laste van de werkgever (het zgn. eigen risicodragerschap). In de begroting 2007 en 2008 is hiervoor geen bedrag geraamd. Voor zover thans overzien kan worden, zijn er geen concrete financiële risico’s te verwachten. In de kadernota 2008 zal, op basis van de inzichten van dat moment, een voorstel worden gedaan voor het vormen van een eventuele voorziening terzake. Budget Inkomensdeel WWB (afd. W&I) In 2007 heeft de gemeente Stein een forse verlaging van het inkomensdeel te verwerken gehad. In totaal is het budget Inkomensdeel met ruim € 800.000,- gedaald. In 2007 wordt het risico dat hierdoor ontstaat opgevangen met de reserve Inkomensdeel. Het is wel mogelijk om een aanvullende uitkering van het ministerie te ontvangen als het netto-tekort op het Inkomensdeel meer dan 10% bedraagt en aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Voor 2007 lijkt het dat we juist onder deze grens blijven en dus het tekort voor eigen rekening komt De voorlopige budgetten voor de uitkeringen in 2008 worden pas eind oktober 2007 bekend gemaakt. Een eerste prognose wijst op een stabilisatie van het Inkomensdeel t.o.v. 2007 maar de uitkeringsbudgetten worden pas eind 2008 definitief vastgesteld. Ook dan pas kan beoordeeld worden of een beroep gedaan kan worden op een aanvullende uitkering van het ministerie. Daarnaast is nog onduidelijk hoe de afspraken uit het bestuursakkoord tussen SZW en VNG (een landelijke taakstellende daling van het uitkeringsbestand, een ontschotting van het Werkdeel en meerjarige budgettering van het Inkomensdeel) gemeentelijke budgetten en uitstroomtaakstellingen zullen gaan beïnvloeden. WMO totaalbeeld 2007/2008 (afd. W&I) Voor het jaar 2008 wordt voor de WMO nog een overschot geraamd. Gezien de informatie uit de septembercirculaire en wetende dat de demografische gegevens in onze gemeente zeer aannemelijk maken dat de komende jaren sprake zal zijn van een groei van de vraag naar zorg, wordt ingeschat dat de jaren na 2008 sprake zal zijn van een jaarlijks terugkerend tekort op de uitvoering van de WMO. Ook in 2008 wordt daarom een bedrag toegevoegd (€ 100.000,--) aan de in 2007 gevormde reserve WMO. De aldus gevormde reserve zal toereikend kunnen zijn voor de eerste tekortjaren. De ontwikkelingen rond de WMO zullen nauwlettend gevolgd worden. Op basis van het daarmee toenemend inzicht zal worden overwogen of aanvullende voeding van deze reserve noodzakelijk en mogelijk is. Vorming Regionale Brandweer Zuid Limburg (Brandweer) In het kader van de vorming van de Regionale Brandweer Zuid-Limburg is een vergelijking gemaakt tussen de huidige kosten voor de brandweerzorg en de kosten die voor de gemeente voortvloeien uit de vorming van de regionale brandweer Zuid-Limburg. Door meerdere factoren is thans nog niet concreet aan te geven welke kosten gemoeid zullen zijn met de regionalisering. Hierdoor is nog niet aan te geven welke bijdrage door de gemeente Stein geleverd dient te worden. Medio 2008 wordt hieromtrent meer duidelijkheid verwacht. De gemeentelijke bijdragen aan de regionalisering zullen tot 2013 gefaseerd stijgen. Gelet op het feit dat de start van de regionale brandweer Zuid-Limburg is gepland per 1 januari 2009 dient op basis van de thans voor handen zijnde gegevens rekening te worden gehouden met een bijdrage van € 1.198.000 (2009), oplopend naar € 1.510.000 in 2013. In de begroting 2007 jaarschijf 2008 is voor de brandweerzorg een totaal bedrag opgenomen van € 1.029.000. De onderhandelingen over het ontvlechtingsdocument, dat 106

de basis zal vormen voor het vaststellen van de bijdrage voor de gemeente Stein, zijn nog gaande. Rampenbestrijding Zuid-Limburg is één van de koplopers inzake het tot stand brengen van de Veiligheidsregio. Het ministerie van Binnenlandse Zaken is voornemens om – tegen deze achtergrond – de ingezette ontwikkelingen te stimuleren door een convenant te sluiten. In het kader van het convenant zullen waarschijnlijk gelden ter beschikking komen voor de regionale elementen in de rampenbestrijding, waaronder de poolvorming. Indien het convenant voorziet in een financiële bijdrage voor de poolvorming, zal dit leiden tot lagere kosten voor de begroting 2008.

107

108

7.4

Paragraaf grondbeleid

Algemeen Het begrip “grondbeleid” is als beste als volgt te omschrijven: “een activiteit van de lokale overheid waarbij op een uitvoeringsgerichte wijze sturing wordt gegeven aan de ruimtelijke ordening ten einde een goede en evenwichtige inrichting van de ruimte te verkrijgen, waarbij ook die voorzieningen kunnen worden gerealiseerd die niet door de particuliere sector worden ontwikkeld (zoals sociale woningbouw, sociaal-culturele voorzieningen, openbaar vervoer, infrastructuur en dergelijke)”. Bovendien is grondbeleid een beleidsveld waar de lokale overheid politieke doelen op kan realiseren. Het politieke beleid is in Nederland deels verankerd in de ruimtelijke ordeningswetgeving (Wet op de Ruimtelijke Ordening en Besluit op de Ruimtelijke Ordening) en op specifieke regelingen zoals onder andere de Onteigeningswet en de Wet Voorkeursrecht Gemeenten. De grondpolitiek in Nederland is een belangrijk beleidsveld om dat (bouw)grond in Nederland schaars is. Het is belangrijk op te merken dat grondbeleid geen doel op zichzelf is. Grondbeleid is aan te merken als een middel om doelen te realiseren, die buiten het grondbeleid zijn gelegen. Deze functies kunnen onder andere zijn wonen, werken en recreëren. Het grondbeleid wordt uitgevoerd middels de in de begroting (onder de diverse programma’s) vermelde projecten.

Huidig beleid Op 2 februari 2006 werd de Nota Grondbeleid 2006 door de gemeenteraad vastgesteld. Mede gele op de ruimtelijke ambities van publieke en private partijen en het aantal partijen dat zich op de grondmarkt begeeft, bestaat meer dan ooit de noodzaak om via het grondbeleid op die dynamiek in te spelen en waar mogelijk daarop te anticiperen om van gemeentewege en duidelijke regie te kunnen blijven voeren. Hiervoor wil de gemeente Stein dan ook een ACTIEF grondbeleid voeren. Immers de maximale regie over ruimtelijke veranderingsprocessen wordt bereikt door de eigendom van grond. Dat heeft bijvoorbeeld geresulteerd in de vestiging van de Wet Voorkeursrecht Gemeenten in het toekomstige woningbouwgebied Bramert Noord en de aankoop van een pand aan de Kruisstraat te Stein.

Planning Begroting 2008 Implementatie Grondexploitatiewet Volgens de huidige planning zal op 1 juli 2008 de nieuwe Wet ruimtelijk ordening (Wro) worden ingevoerd. Hiermee gepaard gaat de invoering van de Grondexploitatiewet. De nieuwe Grondexploitatiewet regelt vooral het kostenverhaal met particuliere partijen en zal een andere werkwijze ten aanzien van grondexploitaties van de gemeentelijke organisaties vergen. Mogelijk dat dit aanpassingen behoeft van de Nota Grondbeleid. De gevolgen van de Wro (inclusief de Grondexploitatiewet) zullen in het eerste kwartaal van 2008 aan de Raad kenbaar worden gemaakt.

109

Financiële positie Reserves Het geraamde verloop van de reserves Grondbedrijf is als volgt: Reserves grondbedrijf

Stand 1 januari 2007

Mutaties 2007-2010

(x € 1.000)

Reserve Bovenwijkse Voorziening Reserve Oostelijke Hoofdontsluitingsweg Reserve Egalisatie grondprijzen Totaal

Stand per 31-122010

90

-134

-44

0

700

700

1429

-1429

0

1.519

-863

656

Het totale saldo van de grondreserves in de Begroting 2007-2010 (per 31.12.2010) bedroeg ruim € 2,6 miljoen. Reserve Bovenwijkse voorzieningen De te verwachten onttrekkingen in de periode 2007-2010 bedraagt € 134.000 wat voornamelijk veroorzaakt wordt door een beschikking over de reserve t.g.v. de dekking van de kapitaallasten van de investeringen Structuurschets en Parallelroute A2. Met ingang van 2010 is deze reserve niet meer toereikend voor deze beschikking. De gevolgen hiervan zullen in de herziening van de Nota Reserves en Voorzieningen worden meegenomen (medio 2008). Reserve Oostelijke Hoofdontsluitingsweg Dit betreft de bijdrage in deze weg vanuit de grondexploitatie Kanaalboulevard. Deze reserve is met ingang van 2007 gevormd en dient om de financiering van de Oostelijke hoofdontsluitingsweg te bekostigen. De grondexploitatie Bramert Noord zal ook gaan bijdragen aan deze reserve. Reserve Egalisatie Grondprijzen Met de vaststelling van de Nota Reserves en Voorzieningen (raad juni 2007) is deze reserve vervallen. Alle risico’s m.b.t. de grondexploitaties worden afgedekt door de Voorziening Te verwachten Grondexploitaties (zie hieronder). Conform raadsbesluit is het saldo van deze reserve deels overgeheveld naar de voorziening (ruim € 860.000) en het overtollige saldo (€ 568.000) is ten gunste van de Algemene Reserve gebracht. Voorziening risico’s Ruimtelijke ontwikkelingen zijn trajecten die meerdere jaren duren en continue onderhavig zijn aan tal van risico’s (afzetproblemen, conjunctuur, milieuproblematiek, planschade, verwervingsproblemen, etc.). Het is dan ook zaak om continue risicoanalyses uit te voeren. Op 28 juni 2007 werd de Nota Reserves en Voorzieningen vastgesteld. Na vaststelling van deze nota worden alle risico’s binnen de grondexploitaties afgedekt door de voorziening ‘te verwachten verliezen grondexploitaties’. Periodiek wordt bekeken welke omvang deze voorziening moet hebben.

110

Het saldo wordt als volgt bepaald: 1. De boekwaarde van alle complexen per 1 januari van het lopende jaar, gecorrigeerd met de te verwachten inkomsten/uitgaven in het komende jaar (of komende jaren) 2. Dit bedrag wordt verminderd met het aanwezige vastgoed (grond/gebouwen) in de grondexploitatie. Om een verkooprisico van dit vastgoed af te dekken wordt 15% van de waarde hiervan als “verkooprisico” meegenomen in de berekening van de omvang van de voorziening. Dit heeft ertoe geresulteerd dat de omvang van de voorziening volgens de berekening uit de Nota Reserves en voorzieningen (Raad 28-06-2007) in totaal € 861.000 moet zijn. Deze berekening zal bij de herziening van deze nota (samen met de Kadernota) in het voorjaar van 2008 worden geactualiseerd en zal het niveau van de voorziening worden aangepast.

Grondcomplexen in exploitatie In 2008 zijn een aantal exploitaties in Kanaalboulevard, Centrum Stein en Kattekop.

uitvoering,

waaronder

Belgenstraat,

Belgenstraat Het betreft de uitgifte van een tweetal bouwkavels inclusief het bouwen woonrijp maken. Verwacht tekort exploitatieberekening (raad maart 2003) is € 38.000,=. Eén kavel is inmiddels verkocht en de koper is begonnen met de bouw van de woning. De andere kavel wordt in het derde kwartaal van 2007 verkocht, waarna in 2008 de civieltechnische afwerking kan plaatsvinden. Verwacht negatief saldo exploitatieberekening is nu € 15.000,= (2008). Kanaalboulevard De realiseringfase die in het 2e halfjaar van 2007 is gestart zal in 2008 voor de tweede bouwfase zijn vervolg krijgen. De fasen zijn in overeenstemming met het door de raad vastgestelde meerjarenwoningbouwprogramma en worden halfjaarlijks met de initiatiefnemers geëvalueerd. Verwacht positief saldo exploitatieberekening is € 120.000,= (2010). Kattekop Dit project bevindt zich in de realisatiefase, waarin de WSU de regierol heeft. De gemeente faciliteert o.a. op het gebied van ruimtelijke ordening en civiele techniek. Verder wordt het project actief gevolgd om te verzekeren dat contractafspraken op het gebied van o.a. programma, kwaliteit openbaar gebied worden gerealiseerd. Verwacht positief saldo exploitatieberekening is € 3.000,= (2010). Bramert Noord 2008 staat voor het plangebied Bramert-Noord in het teken van het opstellen en van het ontwerpbestemmingsplan, inclusief de daarbij behorende onderzoeken. Volgens de vigerende planning zal het voorontwerp omstreeks het eerste en tweede kwartaal van 2008 ter inspraak worden voorgelegd. Het ontwerpbestemmingsplan wordt vervolgens in het derde kwartaal van 2008 ter visie gelegd. In verband met het opstellen van het bestemmingsplan dient vóór 4 april 2008 door de Raad opnieuw een voorbereidingsbesluit op grond van art. 21 WRO genomen moeten worden. Tevens zal in het vierde kwartaal van 2008 begonnen worden met de voorbereidingen in verband met het bestendigen van het gevestigde voorkeursrecht vóór 15 februari 2009.

111

Mergelakker Oost Begin 2008 wordt een uitwerking van het plan met een geactualiseerde financiële uitwerking aan de raad voorgelegd. Dit leidt tevens tot een voorstel ten behoeve van dit project een begrotingswijziging door te voeren. Daarna komt het project in de uitvoeringsfase. De planning is om 2008 de een start te maken met de realisatie van de sportvoorzieningen en met een marktpartij een overeenkomst te hebben over de realisatie van woningbouw. Centrum Stein De acties voor 2008 in het kader van de centrumontwikkeling Stein zijn afhankelijk van de besluitvorming voor de Raad met betrekking tot het einddocument samenwerking ontwikkeling centrumplan Stein. Bij een positieve besluitvorming door de raad in oktober 2007 zijn voor 2008 de navolgende acties gepland: 1e kwartaal 2008: ° Uitwerking einddocument tot een realiseringsovereenkomst; ° Civieltechnische uitwerking van de openbare ruimte; ° Start bestemmingsplanfase centrumgebied; ° Ontwerpfase MFC 2e kwartaal 2008: ° Afronding concept realiseringsovereenkomst; ° Afronding civieltechnische uitwerking openbare ruimte; ° Besluitvorming raad betreffende beheer en exploitatie MFC; 3e kwartaal 2008: ° Planning bouwstart ondergrondse parkeergarage; 4e kwartaal 2008: ° Vaststelling bestemmingsplan centrumgebied Stein Op basis van de voor 2008 genoemde actiepunten is de bouwstart voor de 1e fase commerciële ruimten en woningen evenals het MFC gepland voor 2009. Door middel van halfjaarlijkse tussenrapportages zal de raad over de voortgang in kennis worden gesteld. Kruisstraat Stein Het betreft de aankoop van een pand aan de Kruisstraat in Stein (voormalig kantoorgebouw). Op dit moment wordt dit pand gebruikt als tijdelijke huisvestingsplaats (als gevolg van de centrumontwikkeling in Stein). Mogelijk dat met het gereedkomen van het centrum in Stein hier ruimte beschikbaar zal komen en dan kan gekeken worden naar een andere ontwikkeling in dit gebied. In 2008 zal wel de sanering van het achterterrein en sloop van de oude woning gaan plaatsvinden. De verwachte boekwaarde van de grondexploitaties per ultimo 2008 is volgens de huidige berekening € 4.282.000 (Begroting 2007 € 3.993.000,=)

ERIS In 2006 is al deels gekeken naar de onderbouwing van Geen Bepaald Complex in relatie tot de boekwaarde hiervan (met name de inbreng van gemeentelijke gronden in toekomstige grondexploitaties). Deze verklaring was in eerste instantie voldoende voor de accountant. Het verdere onderzoek van ERIS zal deel uitmaken van het onderzoek naar het Vastgoedbeleid. Doel van dit onderzoek is om alle vastgoed (gebouwen en grond) van de gemeente in kaart te brengen en beleid te ontwikkelen omtrent het gebruik hiervan. Dit hangt ook nauw samen met de herziening van de Nota Accommodatiebeheer en de onlangs vastgestelde Nota Reserves en Voorzieningen. Een eerste aanzet van een startnotitie Vastgoedbeleid is voor de vakantie besproken met de verantwoordelijke wethouder en zal in het vierde kwartaal van 2007 verder worden uitgewerkt en worden aangeboden in het college. Vaststelling door de Raad zal in de tweede helft van 2008 kunnen gebeuren. 112

7.5

Paragraaf ‘Onderhoud kapitaalgoederen’

Inleiding Binnen de openbare ruimte van de gemeente Stein vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Voor al die activiteiten bestaat de openbare ruimte uit een aantal kapitaalgoederen, die als volgt gerubriceerd kunnen worden: • Infrastructuur (wegen, riolering, kunstwerken); • Voorzieningen (groen, verlichting, sportfaciliteiten); • Gebouwen. Al deze kapitaalgoederen dienen onderhouden te worden. Gezien de duurzaamheid van de kapitaalgoederen is dat een taak die structurele budgettaire middelen vergt. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan zijn bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard de (jaarlijkse) lasten. Het beleid van de gemeente Stein voor het onderhoud kapitaalgoederen is opgenomen in de nota’s/documenten zoals verwoord in programma Beheer (§ 5.8):

Openbare werken Buitenreclame Het bedrag van de provisie of vergoeding voor verleende diensten van het NABB in het kader van aanbesteding en sluiten contracten van reclameobjecten in gemeentegrond is afhankelijk van de hogere opbrengsten in de komende 10 jaar. De hogere opbrengsten van de verhuur grond voor reclameobjecten is nog niet bekend. De aanbesteding en het sluiten van contracten is gepland voor het 4e kwartaal van 2007. Zodra de exacte opbrengsten en de vergoeding aan NABB bekend zijn kunnen deze in de eerste bestuursrapportage 2008 worden verwerkt. Riool Een nieuw GRP en rioolkostendekkingsplan met looptijd van 5 jaar wordt eind 2008 aan de raad aangeboden. Openbare Verlichting In 2008 wordt, aan de hand van het geactualiseerde OV bestand van Essent Lighting, een herberekening gemaakt van de kosten voor de reguliere vervangingen. Bruggen en viaducten Het onderhoud aan de gemeentelijke bruggen en viaducten wordt uitgevoerd conform het meerjaren onderhoudsplan. Grondzaken Voor 2008 zal voor grondzaken de nadruk liggen op het uitvoeren van Eigendom Registratie en Informatie Systeem (ERIS), waarbij gronden zonder maatschappelijk/openbaar nut actief te koop worden aangeboden.

113

114

7.6

Paragraaf ‘Financiering’

Algemeen De financieringsparagraaf is samen met het treasurystatuut voorgeschreven in de wet Financiering Decentrale Overheden (FIDO). In deze wet worden de kaders gesteld voor de inrichting en uitvoering van de treasuryfunctie van de decentrale overheden. Het treasurystatuut geeft de bestuurlijke/beleidsmatige infrastructuur voor de uitvoering van de treasuryfunctie. Het gaat om de beleidsmatige vaststelling van de uitgangspunten, de doeleinden, de organisatorische en financiële kaders, de informatievoorziening en de administratieve organisatie. De paragraaf financiering in de begroting dient om de uitvoering van de financieringsfunctie te volgen. De paragraaf dient onder meer de algemene ontwikkelingen en de concrete beleidsplannen binnen de kaders van het treasurystatuut te bevatten.

Rentebeleid Bij de berekening van de rente over de eigen financieringsmiddelen en het financieringstekort boven de kasgeldlimiet (zie hierna) is voor het jaar 2008 en verder conform advies van de Provincie uitgegaan van 4,5 %. Voor het financieringstekort tot de kasgeldlimiet is eveneens uitgegaan van een rentevoet van 4,5%.

Rentevisie De Europese Centrale Bank (ECB) heeft tijdens de vergadering van 6 juni 2007 besloten het percentage voor de kortlopende rente met 0,25% te verhogen. Dit besluit werd genomen naar aanleiding van de vigerende opwaartse risico’s voor de prijsstabiliteit op de middellange termijn. Het rentepercentage van langlopende leningen is als gevolg daarvan licht gestegen. Daarom zijn bovengenoemde percentages ook in meerjarenperspectief gehanteerd. Hoewel de voorspelbaarheid van de rente zeker op langere termijn gering is kan het toch wenselijk zijn tendensen aan te geven die als basis kunnen dienen voor het sluiten van transacties. Daarbij worden een aantal vuistregels gehanteerd: • • • • •

De rente van vaste leningen is door de lange looptijd financieel van groter belang dan de rente van leningen met een korte looptijd. Bij een verwachte daling van de lange rente wordt het aantrekken van vaste/langlopende leningen zoveel mogelijk uitgesteld tot de rentedaling is ingetreden. Bij een verwachte stijging van de lange rente vindt consolidatie plaats van korte schuld (korte schuld wordt omgezet in langlopende leningen). Bij een te verwachten stabiele renteontwikkeling wordt in de actuele financieringsbehoefte voorzien met de financieringsvormen die absoluut gezien de laagste rente dragen. Dit alles uiteraard binnen de mogelijkheden die de regelgeving biedt.

Leningportefeuille. Hiervan is het volgende overzicht te geven: Opgenomen leningen (exclusief doorverstrekte leningen per 01.01.2008) € 43.584.000 Reguliere aflossingen in 2008 -/- € 2.935.000 Raming leningschuld per 31.12.2008 € 40.649.000 ========== 115

Er is nog geen rekening gehouden met het aantrekken van nieuwe leningen ter dekking van de geraamde financieringsbehoefte. Deze behoefte zal toenemen door realisatie van de geraamde (investerings)kredieten, waarbij ook desinvesteringen betrokken zullen worden. De bepaling van de financieringsbehoefte gebeurt integraal (totaalfinanciering) waarbij alle kasstromen worden betrokken. De gewogen gemiddelde rentevoet van de aangegane leningen (exclusief woningbouw) bedraagt per 1 januari 2008 4,3%. De herfinancierings- en renteherzieningsmomenten vertonen een goede spreiding in de tijd waardoor het renterisico beperkt blijft. In de komende jaren laten de aflossingsbedragen een dalend verloop zien van € 3 miljoen in 2009 tot 2,4 miljoen in 2011.

Resultaat uitzettingen De gemeente beschikt niet over permanent overtollige geldmiddelen waarover een bepaald rendement moet worden behaald. Derhalve is het niet opportuun om hier in deze paragraaf aandacht aan te schenken. Mochten zich op enig moment toch overtollige middelen manifesteren (denk bijvoorbeeld aan een mogelijke verkoop van aandelen of bezittingen) dan zal gehandeld worden binnen de randvoorwaarden van het treasurystatuut.

Risicobeheer De wet Fido geeft een tweetal richtlijnen voor het beperken van de renterisico's. Het gaat hierbij in de eerste plaats om de kasgeldlimiet en in de tweede plaats om de renterisiconorm. De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd tot maximaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd langer dan 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de wet Fido is te voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente grote schokken optreden in de hoogte van de door de gemeente te betalen rente. De normen beperken de budgettaire risico’s. De provincie toetst beide normen uit hoofde van het financieel toezicht. Kasgeldlimiet. De kasgeldlimiet geeft de limiet aan voor de vlottende (kortlopende) schuld van de gemeente. Deze limiet wordt bepaald door een ministerieel vastgesteld percentage (8,5%) van de netto begroting. Dus financiering met geldleningen met een looptijd van korter dan één jaar en schulden in rekening courant is toegestaan tot een hoogte van 8,5% van de netto begroting aan het begin van het jaar. Deze kasgeldlimiet bedraagt voor het jaar 2008 circa € 3,5 miljoen. Momenteel wordt in de financieringsbehoefte voorzien met financieringsvormen die absoluut gezien de laagste rente hebben. Met de huisbankier is een rentecompensabel stelsel overeengekomen. Dit wil zeggen dat overschotten en tekorten op de verschillende bankrekeningen als een geheel worden gezien waarop de renteberekening wordt gebaseerd. Renterisiconorm. Met het stellen van een renterisiconorm wordt een kader geschapen om tot een zodanige opbouw van de leningportefeuille te komen, dat het renterisico uit hoofde van renteaanpassingen en herfinanciering van geldleningen in voldoende mate wordt beperkt. Deze norm houdt in dat maximaal 20% van de langlopende leningen per jaar in aanmerking mag komen voor herfinanciering en renteherziening. Deze norm beoogt dus een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd. We onderscheiden in deze primaire en secundaire renterisico's. Primaire renterisico's betreft het gevaar van een ongunstige stand van de rente op het moment dat nieuwe leningen afgesloten moeten worden. Secundaire renterisico's betreft het niet kunnen profiteren van gunstige renteontwikkelingen. Risico's loopt men dan ook bij een onevenwichtige verdeling van de portefeuille wat betreft de looptijden. 116

Een portefeuille met overwegend kortlopende leningen kent een hoog primair risico, een overwegend lange portefeuille een hoog secundair risico. De komende vier jaren blijft het renterisico ruim binnen de norm.

EMU-saldo In het verdrag van Maastricht is afgesproken dat het begrotingstekort (het zogenaamde EMU-tekort) van de totale Nederlandse overheid niet groter mag zijn dan drie procent van het Bruto binnenlands product (BBP). Het EMU-saldo van de lokale overheid telt mee voor het EMU-saldo van de totale Nederlandse overheid. Begin 2004 bleek dat een in 2003 opgetreden EMU-tekort mede was veroorzaakt door een hoger dan verwacht EMU-tekort bij de lokale overheden. De tekorten waren hoger dan in ramingen van het Centraal Plan Bureau was voorzien. Oorzaken voor het ontstaan van dit tekort liggen met name in de oplopende netto grondaankopen van gemeenten en in de investeringen van gemeenten, provincies en waterschappen. In 2004 is vervolgens overleg gevoerd over de mogelijkheden om het EMU-saldo van de lokale overheid te beheersen. Er is sprake van een gezamenlijk probleem dat gezamenlijk opgelost moet worden. Duidelijk is echter dat de lokale overheid geen blaam treft en handelt binnen de eisen van een sluitende begroting in baten-lastentermen. De afspraken zijn gericht om de informatievoorziening over het EMU-saldo van de lokale overheid te verbeteren, het tekort te beheersen en gezamenlijk te zoeken naar oplossingen in de sfeer van publiekprivate samenwerkingen en het grondbedrijf. Alle gemeenten, provincies, en waterschappen zijn inmiddels gevraagd op basis van hun begroting een berekening te maken van het te verwachten EMU-saldo in 2005. De lokale overheden dienen met ingang van de begroting 2006 hun EMU-saldo op te nemen. Het EMU-saldo is het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven van de overheid (Rijk, lagere overheden en sociale fondsen) van een bepaald land in een bepaald jaar. Over de hoogte van het EMU-tekort zijn binnen Europa afspraken gemaakt die zijn neergelegd in het Verdrag van Maastricht en het Stabiliteits- en Groeipact. Zo mag het EMU-tekort van een land niet boven de 3% BBP uitkomen. De gemeente Stein maakt als lagere overheid hier deel van uit. Het berekend EMU saldo laat het aandeel van de gemeente Stein zien in het EMU saldo van de totale Nederlandse overheid.

117

Hieronder volgt, conform artikel 19 van het BBV, een berekening van dit saldo. 2007 resterende realisatie raming (x eur (x eur 1.000) 1.000)

Berekening EMU-saldo

1

Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves

+2

Afschrijvingen ten laste van de exploitatie

+3

Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie

2008

2009

raming (x eur 1.000)

raming (x eur 1.000)

0

2.102

180

-15

1.288

1.693

2.925

3.129

0

735

526

541

4.685

5.135

5.197

6.747

84

167

5

0

0

1.900

0

0

0

1.413

0

0

-6b

Uitgaven aan investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd De in mindering op onder 4 bedoelde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van het Rijk, de Provincies, de Europese Unie en overigen Verkoopopbrengsten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs) Boekwinst op desinvesteringen in (im)materiële vaste activa

-7

Uitgaven aan aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d.

667

2.359

1.226

1.226

+8a

Verkoopopbrengsten van grond (tegen verkoopprijs)

854

2.414

1.234

1.234

-8b

Boekwinst op grondverkopen 0

-9

-15

0

-9

Betalingen ten laste van de voorzieningen 550

1.221

1.205

1.205

0

0

0

0

0

0

0

0

-3.676

-1.108

-2.743

-4.289

-4

+5

+6a

-10

11b

Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves worden gebracht en die nog niet vallen onder één van de andere genoemde posten Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en aandelen

Berekend EMU-saldo

118

7.7

Paragraaf ‘Bedrijfsvoering’

Inleiding De paragraaf bedrijfsvoering heeft tot doel om inzicht te geven in de stand van zaken en de beleidsvoornemens op het gebied van de bedrijfsvoering aangezien een goede bedrijfsvoering van belang is voor een succesvolle uitvoering van de beschreven programma’s. Onder bedrijfsvoering wordt daarbij verstaan Organisatieontwikkeling in algemene zin, Communicatie, Personeel en Organisatie, Informatievoorziening, Planning & Control, juridische zaken en inkoop.

Bouwen aan resultaten 2010 Om het perspectief op de integrale dienstverlening en daarmee versterking van het gemeentelijke imago te realiseren (conform besluit rondom Bouwen aan Resultaten 2010) zijn voor 2008 de volgende speerpunten geformuleerd: - het verder optimaliseren van de afdeling Publiekszaken; - opstarten cultuurtraject - het optimaliseren van relevante ondersteunende processen; - waaronder het verder implementeren en daar waar nodig optimaliseren van de werkprocessen bij de front- en midoffice en het in kaart brengen van de werkprocessen in de back-office. Vanaf september 2007 is het management weer op sterkte. Er wordt vooral ingezet op het zorgdragen dat het voltallige management op elkaar ingespeeld raakt opdat de organisatie ook steeds beter ingespeeld raakt en steeds beter in staat is toegesneden faciliteiten aan te reiken om te komen tot het doelgericht realiseren van de plannen en ambities.

Communicatie In 2007 is vooral gewerkt aan het opnieuw aanbesteden van de kalender, gemeentegids en plattegrond. In 2008 wordt gekeken naar een nieuwe opmaak voor deze uitgaven. Met het invullen van de vacature adviseur digitale communicatie einde 2007 kunnen de estafette stokjes die nog tussen BMO/Communicatie en PuZa/voorlichting bestaan definitief doorgegeven worden. Intern moeten beide afdelingen in de markt gezet worden zodat voor iedereen duidelijk wordt waar en waarvoor men terecht kan. Voor 2008 zijn de volgende beleidsvoornemens geformuleerd op het gebied van Communicatie: ° het actualiseren van het communicatiebeleid. Het huidige beleidsplan is nog geënt op de oude organisatiestructuur. Het moet aangepast worden aan het dienstverleningsconcept en de nieuwe manier van werken; ° het formuleren van een duidelijke strategie voor de website nu en een blik in de toekomst; ° het omgaan met interactieve beleidsvoering en met de media ° advisering bij projecten en het opstellen van communicatieplannen etc.

119

Personeel en organisatie De organisatieontwikkelingen die in 2006 en 2007 zijn ingezet worden in 2008 verder gestimuleerd en gefaciliteerd. Speerpunten voor 2008 zijn daarbij: - het opstellen van een notitie HRM-beleid als paraplu voor het totale personeelsbeleid ; - het implementeren van de HRM-cyclus, door middel van verdere implementatie van resultaat- en competentiegericht werken; - met een daarop afgestemd wervings- en selectiebeleid - ontwikkelen van een visie op opleidings- en mobiliteitsbeleid met als doel de prestaties en kwaliteit van de medewerkers te optimaliseren; - implementatie van de ontwikkelde visie op Leeftijdsbewust personeelsbeleid; - uitrollen plan van aanpak RI&E ; - blijvende aandacht voor de beheersing van ziekteverzuim; - vervolgstappen nemen voor verdere implementatie van Integriteitsbeleid; - actualisatie rechtspositieregelingen.

Informatievoorziening Speerpunt van beleid is de ontwikkeling van de gemeentelijke dienstverlening. Voor de informatievoorziening betekent dit voor 2008 hoofdzakelijk aandacht voor de ontwikkeling en invoering van instrumenten voor de verbetering van de dienstverlening. Uitgangspunt is dat diensten worden geleverd via meerdere kanalen aan burgers en bedrijven. Centraal staan de activiteiten die gericht zijn op: - het verder verbeteren van de informatievoorziening en de procesafhandeling aan de fysieke balie, - het uitbouwen van het Telefonisch Informatie Centrum (TIC) naar een Klant Contact Centrum (KCC) in 2010, - het digitaal aanbieden van diensten via de gemeentelijke website. In 2008 zal de gemeentelijke website een nieuwe vormgeving kennen. Tegelijkertijd wordt een nieuwe versie van de productencatalogus ingevoerd. Deze catalogus stelt de burger in staat op eenvoudige wijze digitaal kennis te nemen van alle gemeentelijke producten in hun onderlinge samenhang. Daarnaast zal een aanvang gemaakt worden met het ontwikkelen van diensten die gehele digitaal kunnen worden afgehandeld. Het verbeteren van de dienstverlening wordt mede succesvol door een goede informatievoorziening. Door digitalisering van de processen en de informatie verloopt de dienstverlening via de verschillende kanalen beter en sneller. Bovendien sluit de gemeentelijke digitaliseringplannen aan bij de landelijke ontwikkelingen rondom het beschikbaar stellen van Ruimtelijke plannen en milieu-informatie, de invoering van de basisregistraties Personen, Adressen en Gebouwen, het opbouwen en uitwisselen van digitale (klant-)dossiers en de omgevingsvergunning (WABO). Belangrijk hierin is de bewaking van de samenhang tussen de verschillende onderdelen in de informatievoorziening. Deze samenhang wordt beschreven in het informatiebeleidsplan 2005 in een vooruitblik tot 2008. In het begrotingjaar 2008 zal dan ook een actualisatie van het plan plaats vinden aan de hand van de laatste ontwikkelingen en de nieuwste inzichten

120

Inkoop In het jaar 2008 zullen in het kader van een verdere optimalisering van het in 2007 opnieuw vastgestelde inkoopbeleid, een aantal uitgangspunten en de daaruit voortvloeiende activiteiten geconcretiseerd worden. Enerzijds hebben deze activiteiten een intern klantgericht karakter, zoals het implementeren van het nieuwe beleid, door ondermeer de introductie van een Handboek Inkoop en het geven van instructies aan vakafdelingen. Anderzijds zijn deze activiteiten erop gericht om uitvoering te geven aan de conclusies van het in 2007 uitgevoerde kwalitatieve Inkooponderzoek en het vastgestelde inkoopactieplan. Zo zal naast het uitvoeren van een aantal nieuwe inkoopacties (aanbestedingen) ook aandacht geschonken worden aan de ontwikkeling van inkoop hulpmiddelen, en wordt mede in het kader van rechtmatigheid en juridische kwaliteitszorg in samenwerking met het cluster BMO-AJZ invulling gegeven aan een contractmanagementsysteem. Verder wordt gevolg gegeven aan de behoefte in de organisatie aan een centraal kennispunt op het gebied van (EU)aanbestedingsregels en standaardisatie van inkoopprocessen. Zo worden de komende periode zoveel mogelijk procedures, checklisten en standaard documenten opgenomen in een Digitale Toolkit Inkoop. Deze digitale informatiebank stelt de interne klant in staat om beter, sneller en efficiënter de inkoopprocedures te doorlopen, wat zal leiden tot een beter inkoopresultaat. Professionalisering van de inkoopfunctie zal de komende jaren aandachtspunt blijven. Hiervoor wordt ook over de gemeentelijke grenzen gekeken als het gaat om het vergroten van kennis en wordt benchmarking gepleegd op het gebied van mogelijke inkoopcombinaties. Medio 2008 zal een evaluatiemoment plaatsvinden over het verloop van het proces bewustwording, veranderingen en resultaten - vanaf 2007. De bevindingen zullen met het college en de raad worden teruggekoppeld waarbij tevens zal worden gekeken naar 2009, daar waar het gaat om de structurele invulling van taken en uitvoering van de gecoördineerde inkoopfunctie binnen onze organisatie. Vanwege het gegeven dat de organisatie het tempo bepaald waarin nieuwe (bedrijfs-) voeringsinstrumenten worden ontwikkeld en geïmplementeerd, geven wij nu nog geen concrete bedragen aan in de begroting welke bezuinigd kunnen worden door professionalisering van inkoop. Wel nemen wij de gerealiseerde bedragen mee in de evaluatie en leggen wij op het einde van het jaar verantwoording af over de behaalde resultaten.

Juridische control Op het gebied van juridische zaken ligt het accent met name op juridische kwaliteitszorg binnen de organisatie. Een onderdeel daarvan is het op een gestructureerde wijze bewaken en optimaliseren van de juridische kwaliteit van gemeentelijke producten en diensten, teneinde risico’s (te denken valt aan imagoverlies door rechterlijke vernietiging van gemeentelijke besluitvorming en schadeclaims door gedupeerden) zoveel mogelijk te voorkomen. Zwakke schakels in de bedrijfsvoering worden opgespeurd en worden – in overleg met de verantwoordelijke afdelingsmanager – opgelost. Verder zullen in het jaar 2008, in het kader van juridische kwaliteitszorg, een aantal concrete activiteiten worden opgepakt. Enerzijds zullen deze activiteiten een intern gericht karakter hebben. Te denken valt aan de actualisatie van het mandaatbesluit, het redigeren van een nieuw organisatiebesluit en het updaten van het emailprotocol. Anderzijds zullen deze activiteiten extern gericht zijn. Zo zal in overleg met de afdelingsmanagers een werkplanning worden opgesteld om te komen tot deregulering. Daarbij worden verordeningen en beleidsregels gescreend op voor burgers, bedrijven en instellingen ‘overbodige bepalingen’. 121

De insteek van de afdeling BMO daarbij zal tweeledig zijn: °

°

materiele deregulering: overbodige, onnodig belastende bepalingen worden geschrapt; formele deregulering: procedures die onnodig lang of onnodig gecompliceerd zijn worden verkort.

Expliciet zij opgemerkt dat aangehaakt zal worden bij het project deregulering van de VNG, zulks teneinde de beschikbare personele capaciteit op zo efficiënt mogelijke wijze in te zetten. In het verlengde van het vorenstaande worden de gemeentelijke verordeningen en beleidsregels gedigitaliseerd en op het internet geplaatst. Zoals bekend is het streven van de landelijke overheid erop gericht dat gemeentelijke regelgeving uiterlijk op 1 januari 2010 digitaal raadpleegbaar is. Hier ligt tevens een actiepunt voor de nieuwe medewerker , die per 1 september 2007 in dienst is getreden. Kortom, vanuit de bedrijfsvoering zijn wij voornemens de samenhang en integratie van de verschillende stappen in onze organisatieontwikkeling, voortkomend uit de besluitvorming rondom BaR 2010, te bewaken en te bevorderen.

122

7.8

Paragraaf ‘Verbonden partijen’

Inleiding In verband met bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en mogelijk hiermee samenhangende risico’s is het gewenst dat in de begroting aandacht wordt besteed aan rechtspersonen waarmee de gemeente een bestuurlijke en financiële band heeft. Het criterium is gelegd bij die partijen waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan een zetel in het bestuur of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op de gemeente.

Overzicht verbonden partijen De gemeente Stein heeft bestuurlijke en financiële belangen in de volgende partijen. Deze partijen voeren beleid uit voor de gemeente. De hiermee verbonden lasten zijn in de begroting opgenomen. • • • • • • •

GGD Zuid Limburg IGOM. Sociaal werkvoorzieningschap Vixia. Intergemeentelijke milieudienst Beek-Stein. Regionale brandweer Zuid-Limburg. Regionaal Brandweerbureau Westelijke Mijnstreek. Rampenbestrijding en Crisisbeheersing

De gemeenschappelijke regelingen voeren het beleid en het beheer uit op bepaalde terreinen. De hiermee verbonden lasten zijn in de begroting opgenomen. In het algemeen wordt voor een gemeenschappelijke regeling gekozen als de gemeente dit beleid niet alleen of beter in een samenwerkingsverband kan uitvoeren.

Deelname in vennootschappen De gemeente heeft aandelen in de volgende vennootschappen: Instelling Bank Nederlandse Gemeenten N. V. Essent Waterleidingmaatschappij Limburg N.V. Theodora LIOF

Aantal aandelen 19.266

Nominale waarde in € 48.165

460.350 9

460.350 40.840

219 10

99.378 3.403

De deelname in het aandelenkapitaal van de meeste vennootschappen vloeit voornamelijk voort uit de van oudsher maatschappelijke belangen die door deze vennootschappen werden/ worden nagestreefd. De verhandelbaarheid van de meeste aandelen is beperkt. De gemeente is enig aandeelhouder van de NV Theodora. Het eigen vermogen van deze NV bedroeg per 31 december 2006 € 390.454.

123

Met uitzondering van Waterleidingmaatschappij Limburg en NV Theodora wordt van deze deelnemingen dividend (winstuitkering) ontvangen. Dit (structurele) dividend is een belangrijke inkomstenbron van de gemeente. Voor meer informatie over het dividend wordt verwezen naar de paragraaf 5.4 opbrengsten uit beleggingen. Het financiële risico van de gemeente is beperkt tot de omvang van het gemeentelijke aandelenkapitaal. De aandelen zijn in de gemeentelijke administratie gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs. Als de aandelen worden gerelateerd aan het behaalde rendement (dividend) hebben deze een aanzienlijk hogere waarde.

124

7.9

Paragraaf BTW Compensatiefonds (BCF).

Met ingang van 1 januari 2003 maken gemeenten gebruik van de Wet op het BTW Compensatiefonds (BCF). Deze wet maakt het mogelijk om betaalde BTW op een groot aantal activiteiten waarbij een overheidstaak wordt uitgevoerd, terug te vragen via het BCF van de Belastingdienst. De operatie verloopt voor de rijksoverheid landelijk gezien budgettair neutraal. Zoals gezegd kan de betaalde BTW op overheidsactiviteiten door gemeenten worden verhaald op het BCF, met als direct gevolg dat de exploitatielasten dalen. Aan de andere kant past het Rijk een korting toe op de algemene uitkering van het Gemeentefonds. Dit (genormeerd) bedrag is voor de gemeente Stein € 57 per inwoner. Een en ander leidt ertoe dat individuele gemeenten het risico lopen dat er géén sprake is van budgettaire neutraliteit. Na een paar jaar is het BTW compensatiefonds geëvalueerd en daarbij is gebleken dat gemeenten meer BTW declareren dan verwacht. Dat betekent dat er in feite te weinig uit het gemeentefonds is gehaald. Daarom is besloten tot een aanvullende uitname. In 2007 zal er landelijk 595 miljoen uit het gemeentefonds worden gehaald, in 2008 en 2009 520 miljoen en in de jaren daarop volgend 300 miljoen structureel. De reserve BTW compensatiefonds is bij de invoering van het BCF gecreëerd om de budgettaire problemen als gevolg van de invoering van het BCF op te vangen. Het gedeelte van de extra uitname dat structureel kan worden aangemerkt zal binnen de begroting moeten worden opgevangen. De uitname die incidenteel van aard is zal via de reserve BTW compensatiefonds worden opgevangen.

In 2008 zal er voor een bedrag van € 299.000 uit de reserve BTW compensatiefonds worden gehaald om de extra korting op te vangen.

125

126

FINANCIELE BEGROTING

127

128

8 FINANCIELE BEGROTING Algemeen De financiële begroting beoogt het inzicht in de gemeentelijke financiën te vergroten en biedt daartoe een samenhangend inzicht in de ontwikkeling van de exploitatie en de belangrijkste vermogensbestanddelen. De financiële begroting bestaat uit: • de uitgangspunten begroting 2008 (par. 8.1) • een overzicht van baten en lasten (par. 8.2) • een uiteenzetting van de financiële positie (par. 8.3) • de investeringen (par. 8.4) • de reserves en voorzieningen (8.5)

8.1

Uitgangspunten begroting 2008

Bij de samenstelling van de begroting 2008 is rekening gehouden met de uitgangspunten zoals opgenomen in de door de raad vastgestelde Kadernota 2007. Onderstaand worden deze kort toegelicht. Algemeen De begroting 2008 is samengesteld op basis van bestaand beleid. Daarnaast worden de aanpassingen op de begroting onderverdeeld in de categorieën ‘O, O& O’ en ‘autonoom’. Budgetten zijn, voor zover mogelijk, onderbouwd met kwantitatieve en kwalitatieve gegevens (de zgn. APK’s). Ramingen zijn gebaseerd op realistische inschattingen. De begroting heeft een reëel ambitieniveau. Nog niet functioneel toe te rekenen bedragen worden via een stelpost inzichtelijk gemaakt. De ramingen van zowel exploitatielasten als investeringsbedragen die betrekking hebben op BTW compensabele posten en BTW plichtige posten zijn exclusief de te verrekenen BTW opgenomen. Loon- en prijsinflatie Het loonkostenpeil per 1 februari 2007 geldt als basisniveau Het basisniveau wordt verhoogd met: o stijgingen in verband met toe te kennen periodieke verhogingen, structurele toelagen en dergelijke. o een verwacht percentage loonkostenstijging als gevolg van nieuwe CAO’s in de komende jaren. Vooralsnog zal, in afwachting van CAO onderhandelingen, voor de jaren 2008 t/m 2011 rekening worden gehouden met verhogingen van 2% cumulatief per jaar. Een eventueel verschil tussen de geraamde loonkostenstijgingen en de compensatie zoals opgenomen via de algemene uitkering uit het gemeentefonds wordt in een stelpost tot uitdrukking gebracht. Het percentage prijsinflatie is gebaseerd op actuele gegevens vanuit de circulaires m.b.t. de algemene uitkering gemeentefonds.

129

Belastingen en tarieven De opbrengststijging van de OZB voor 2008 bedraagt 1,75%. Dit bestaat uit de door het Rijk vastgesteld tariefstijging van 0,75% en een geraamde stijging van de nationale bestedingen (conform junicirculaire 2007) van 1%. Het gaat om een stijging van de opbrengst, niet om de stijging van het tarief. Voor een nadere toelichting verwijs ik u naar de paragraaf lokale heffingen (§ 7.1). De afvalstoffenheffing en het rioolrecht zijn gebaseerd op 100% kostendekking. Onder- of overdekking wordt verrekend met de egalisatievoorziening De kostendekkende tarieven zijn berekend inclusief BTW, conform de Wet op het BTW compensatiefonds. De tarieven van de hondenbelasting en de toeristenbelasting worden vooralsnog voor de jaren 2008 t/m 2011 jaarlijkse verhoogd met 2,5%. De tarieven van leges worden vooralsnog voor de jaren 2008 t/m 2011 verhoogd met jaarlijks 2,5%. Dit voor zover niet gebonden aan wettelijk gestelde maxima. De kwijtscheldingsnorm bedraagt 100%. De entreetarieven voor de sportaccommodaties, het zwembad en het recreatieoord Steinerbos zijn vanaf 2008 jaarlijks verhoogd met 2,5%. Dit voor zover niet anders contractueel is bepaald. Bij de marktgelden wordt uitgegaan van een kostendekkend tarief. Kapitaallasten Afschrijving op investeringen vindt voor het eerst plaats in het jaar ná het jaar van ingebruikname/investeren. Er vindt dus géén afschrijving plaats in het jaar van investeren. Voor de berekening van kapitaallasten wordt het gemiddelde investeringsmoment gesteld op 1 juli van het jaar. Daarom wordt in het jaar van investeren een half jaar rente als last in de begroting opgenomen. Bij de berekening van kapitaallasten wordt voor 2008 een rentepercentage van 4,5% gehanteerd en voor 2009 en later eveneens 4,5%, conform de provinciale richtlijnen. Voor bestaande activa wordt de rente berekend op basis van de zgn. ‘renteomslag. Dit percentage zal bij de begroting 2008 opnieuw berekend worden. Berekening vindt plaats op basis van de boekwaarde aan het begin van het begrotingsjaar. Jaarlijks wordt in de begroting een stelpost ‘onderuitputting kapitaallasten’ opgenomen ter hoogte van € 50.000,-. Hiermee wordt op voorhand reeds rekening gehouden met enige vertraging bij de uitvoering van investeringen. Inwoners, woningen en woonruimten In de nieuwe begroting worden de onderstaande aantallen als uitgangspunt genomen. In deze begroting zijn de onderstaande aantallen als uitgangspunt genomen. De gegevens van woningen en woonruimten zijn geactualiseerd. In 2006 zijn er meer woningen gesloopt van gebouwd, hierdoor ontstaat er een daling per 1 januari 2007. Peildatum

1 jan. 2006 1 jan. 2007 1 jan. 2008 1 jan. 2009 1 jan. 2010 1 jan. 2011

Aantal inwoners 26.656 26.331 26.151 25.998 25.847 25.703

Aantal woningen 11.443 11.410 11.555 11.700 11.846 11.992

130

Aantal woonruimten 11.331 11.623 11.768 11.913 12.059 12.205

8.2

Overzicht van baten en lasten (exploitatie) Werkelijk 2006 Baten Saldo

* € 1.000 Lasten Programma Bestuur Regionale samenwerking Publiekszaken Maatschappij Ruimte Werk, Inkomen en zorg Vergunningen en handhaving Beheer Steinerbos Brandweer Totaal programma’s Algemene dekkingsmiddelen Lokale heffingen Algemene uitkering Dividend Saldo financieringsfunctie Compensabele BTW en uitkering BTW compensatiefonds Overige algemene dekkingsmiddelen Totaal algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoegingen/ onttrekkingen reserves Bestuur Ruimte Maatschappij Beheer W&I Algemene dekkingsmiddelen Mutaties reserves Resultaat na bestemming

Begroting 2007 Baten Saldo

Lasten

Begroting 2008 Lasten Baten Saldo

4.076

73

-4.003

3.991

0

-3.991

4.394

0

-4.394

32 1.401 2.923 8.314 3.325

0 1.183 652 5.216 2.078

-32 -217 -2.271 -3.099 -1.247

32 1.391 5.490 4.480 11.646

120 1.118 976 2.952 5.229

88 -273 -4.514 -1.528 -6.417

67 1.651 5.630 2.389 10.781

0 1.132 830 1.335 4.829

-67 -519 -4.800 -1.054 -5.952

5.230 9.376 1.442 1.076 37.195

936 4.437 725 93 15.393

-4.294 -4.939 -717 -983 -21.802

2.450 10.147 1.537 1.127 42.291

235 4.946 785 57 16.418

-2.215 -5.201 -752 -1.070 -25.873

2.461 11.015 2.118 1.036 41.542

246 5.434 1.061 0 14.867

-2.215 -5.581 -1.057 -1.036 -26.675

0 0 27

3.732 16.685 1.534

3.732 16.685 1.507

0 0 27

3.669 20.024 3.782

3.669 20.024 3.755

0 0 28

3.735 20.826 1.441

3.735 20.826 1.413

5.351

5.404

53

19

0

-19

0

0

0

0

-162

-162

0

0

0

0

0

0

20.028

21.473

1.225

28.502

29.048

546

26.873

27.857

984

25.626

48.666

23.040

28.547

56.523

27.975

26.901

53.859

26.958

0

0

0

0

0

0

104

0

-104

62.821

64.059

1.238

70.839

72.941

2.102

68.547

68.726

179

1.009 169 0 40 0

774 393 45 0 0

-235 224 45 -40 0

729 412 0 450 1700

839 1.487 71 20 425

110 1.075 71 -430 -1.275

60 350 0 10 100

10 47 44 26 75

-50 -303 44 16 -25

748 2.002

524 1.736

-260 -266

4.278 7.569

2.678 5.520

-1602 -2.051

209 729

518 720

309 -9

64.958

65.930

972

78.407

78.458

51

69.276

69.446

170

131

8.3

Uiteenzetting financiële positie

Belangrijk hierbij is dat het bij de financiële positie nadrukkelijk gaat om het beeld van de financiën over het begrotingsjaar en de daaropvolgende jaren. De financiële positie speelt een belangrijke rol in het kader van een adequaat en integraal afwegingsproces betreffende de te varen koers op de korte, maar vooral op de middellange termijn. Op basis van uitgangspunten uit paragraaf 8.2 ontstaat het navolgende financiële beeld voor het jaar 2008. € 1.000

2008

Primitieve begroting 2007 (saldo na bestemming) Honorering A-lijst begroting 2007 Begrotingswijziging De Ster Mutaties berap 2007-I Berap 2007-I

426 -144 -6 -154 122

Mutaties begroting 2008: Exploitatie Kapitaallasten Begroting 2008

-248 296 170

In de navolgende paragrafen worden de mutaties in de begroting 2008 nader uiteengezet. In hoofdstuk 9 wordt ingegaan op het financieel meerjarenperspectief 2009-2011.

8.4

Mutaties exploitatie

De basis voor de voorliggende programmabegroting wordt gevormd door de jaarschijf 2008 uit de begroting 2007. Deze basis is vervolgens geactualiseerd op basis van de actuele ontwikkelingen en inzichten. De mutaties die hieruit voortvloeien zijn onderverdeeld in de navolgende categorieën: • Budgettair neutraal • Onontkoombaar, onuitstelbaar en onvoorzien (O, O&O) • Autonoom

8.4.1

Budgettair neutraal

Dit betreft mutaties die géén invloed hebben op het exploitatiesaldo. Tegenover de op te nemen lasten (baten) staan baten (lasten) van gelijke omvang.

Omschrijving 1 2 3 4

Uitvoeringskosten inburgering Uitvoeringskosten onderwijskansenbeleid Inkomensdeel WWB, BBZ, IOAW en IOAZ Actualisering lasten en baten werkdeel WWB

132

1 Uitvoeringskosten inburgering Raming 2008 is gebaseerd op de rijksbijdrage voor 2007. Zodra rijksbijdrage Wet Inburgering definitief bekend is zal aanpassing plaatsvinden. 2 Uitvoeringskosten onderwijskansenbeleid Raming 2008 moet worden verlaagd tot € 308.344. Dit op basis van de hoogte van de rijksbijdrage educatie 2007 en de in 2007 verschuldigde bijdrage aan de gemeente Sittard-Geleen. Zodra rijksbijdrage educatie 2008 definitief bekend is zal aanpassing plaatsvinden. 3 Inkomensdeel WWB,BBZ,IOAW en IOAZ De inkomsten met betrekking tot het inkomensdeel WWB, Bbz, Ioaw en Ioaz, zijn door het Rijk verlaagd voor 2007 met ruim € 900.000,00. De uitgaven daarentegen worden voor 2007 tevens verlaagd, door een bestandsdaling van ruim 10%, met ruim € 500.000,00. Hierdoor ontstaat er een tekort van € 425.000,00. Vanuit voorgaande jaren is er een reserve gecreëerd van € 500.000,00. Het bedrag van € 425.000,wordt onttrokken aan de reserve. Het restant van de reserve ad. € 75.000,- wordt ingezet ter gedeeltelijke dekking van het tekort op de uitkeringen voor 2008. Hiermee is de reserve leeg en wordt het restant tekort van € 300.000,- in 2008 ten laste gebracht van de exploitatie. 4 Actualisering lasten en baten werkdeel WWB De uitgaven met betrekking tot het Werkdeel WWB bestaan grofweg uit twee grote posten, te weten enerzijds de flexibele loonkostensubsidies en anderzijds de uitgaven m.b.t. de trajecten voor cliënten. Beide posten zijn aanzienlijk toegenomen doordat er veel cliënten geplaatst zijn met behulp van loonkostensubsidies en tegelijkertijd ook veel trajecten zijn ingekocht. Tevens is pas medio 2007 de eindafrekening van Vixia Kans bv. en het Groenproject van Vixia ontvangen. Dit heeft eenmalig tot een verhoging van de uitgaven geleid met een bedrag van ruim € 200.000. Per saldo zijn de uitgaven voor 2007 ruim € 300.000 hoger dan de inkomsten die van het Rijk zijn ontvangen. Dit bedrag wordt onttrokken aan de voorziening Werkdeel WWB. In 2008 zullen de kosten aanzienlijk lager uitvallen, doordat een aantal projecten is beëindigd. Verwacht wordt dat er in 2008 sprake zal zijn van een budgettair neutrale uitvoering.

8.4.2

O, O & O

Het begrip ‘O, O & O’ staat voor de criteria waaraan zaken in deze categorie moeten voldoen; onontkoombaar, onuitstelbaar en onvoorzien. Feitelijk betekent dit dat in deze categorie alleen die zaken opgenomen worden waarvan aantoonbaar is dat deze noodzakelijkerwijs opgenomen móeten worden in de begroting. Omschrijving * € 1.000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Mutaties salarisbegroting Doorschuiven uitvoering project GVVP 2007 naar 2008 Energieverbruik accommodaties Sport- en cultuurtechnisch onderhoud accommodaties Minder huuropbrengst sport/gymzalen en ‘t Ledderken Vrijval voorziening groot onderhoud wegen 2-jarige inspectie wegen Prijsstijging huur brandkranen en controle brandkranen Gemeentelijke bijdrage aan brandweerbureau WM Onderhoudsbudgetten ICT Aframen diverse stelposten Aframing dividend BNG i.v.m. gematigde winstverwachting Aanpassing algemene uitkering gemeentefonds juni en septembercirculaire 2007 Hogere lasten verzekeringen Toerekening uren aan investeringen 133

2008 -277 -20 -14 -17 -20 250 -15 -13 -28 -15 -52 -5 228 -3 124


16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Diverse concernmutaties Vergoeding computerfaciliteiten aan raadsleden Stopzetting toerekening rente aan ‘geen bepaald complex’ Lagere gemeentelijke bijdrage IMD Aanpassing bestemmingsplannen Correctie afsluiten bouwgrondexploitaties Exploitatie begraafplaatsen Reisdocumenten en rijbewijzen Gemeentelijke bijdrage aan bestuurskrachtmonitor Provincie Inhuur externe ondersteuning bestuurskrachtmonitor Lagere onderhoudskosten Steinerbos (o.a. energie) Hogere kosten uitvoering wet WOZ en inning lokale heffingen Lagere lasten huishoudelijke verzorging Lagere lasten en baten woningaanpassingen Vorming nieuwe reserve WMO Inkomensdeel WWB, BBZ, IOAW en IOAZ

2008 13 -6 -73 5 -22 10 -45 -89 -10 -40 10 -88 569 50 -100 -300 7

1 Mutaties salarisbegroting In de primaire begrotingen 2007 is er van uit gegaan dat de sociale lastendruk gelijk zou zijn aan die van het begrotingsjaar 2006. De werkelijkheid heeft geleerd dat de premiedruk sociale lasten is toegenomen. Door invoering van de Gedifferentieerde premie WGA , welke mede afhankelijk is van de arbeidsongeschiktheidslasten over de jaren 2000 tot en met 2004, stijgen de sociale lasten met 0.86 procent punt. Daarnaast daalt de werkeloosheidspremie met 1.35 procent punt. Deze daling betekent dat er minder premie bij de werknemer wordt berekend. Binnen de gemeente komt de ingehouden premie ten gunste van de loonkosten. Nu de inhouding bij de werknemer afneemt, betekent dit dat er minder premie ten gunste komt van de directe loonkosten. Daarnaast zijn de uitkeringen gestegen omdat er een stijging heeft plaats gevonden van het aantal ww-gerechtigden. Deze toename is het gevolg van het feit dat het aantal werkeloosheidsgerechtigde oud werknemers met 3 personen is toegenomen. Gezien het feit dat alle gemeentes eigen risico drager zijn, moeten de uitkeringen van deze oud medewerkers betaald worden door de gemeente Stein zelf. 2 Doorschuiven uitvoering project 2007 GVVP naar 2008 Project GVVP wordt in 2008 uitgevoerd. . 3 Energieverbruik accommodaties De recent genomen maatregelen in het kader van de legionellabestrijding resulteren in een hoger energieverbruik. Als gevolg van het frequent doorspoelen van de waterleidingen met water van minimaal 60 graden Celsius betekent dat een behoorlijke impact op stroom- en gas leveranties.

134

4 Sport- en cultuurtechnisch onderhoud accommodaties Door herbeoordeling van het plan SOP dienen er wijzigingen te worden aangebracht. Ook was cultuurtechnische onderhoud abusievelijk op sporttechnisch onderhoud gebudgetteerd 5 Minder huuropbrengst sport/gymzalen en 't Ledderke Door het uitbreiden van de sporthal met een sportzaal is het avondgebruik gewijzigd. Omdat verder een 2 tal gymnastieklokalen geen huurinkomsten genereren zijn de totaal inkomsten naar rato aangepast. Tot slot vervallen de huuropbrengsten van de gebruikers van ‘t Ledderke. 6 Vrijval voorziening groot onderhoud wegen De voorziening wordt per 1 januari 2008 opgeheven (zie Nota reserves en voorzieningen 2007). Het saldo valt in 2008 vrij. 7 Twee-jaarlijkse inspectie wegen Het is verantwoord om niet meer jaarlijks alle wegen te inspecteren op noodzakelijk onderhoud, doch elke 2 jaar. Er wordt afdoende inzicht gegenereerd uit de inspectierapporten dat deze een bruikbaarheid hebben van 2 jaar. 8 Prijsstijging huur brandkranen en controle brandkranen Brandkranen blijft een lokale verantwoordelijkheid. De middelen in de begroting worden niet overgedragen aan de Brandweer Westelijke Mijnstreek. De kosten zijn bijgesteld op basis van de prijsverhoging zoals deze door de WML wordt doorgevoerd per 1-7-2007. Aangezien uitsluitend de WML zorgdraagt voor de waterlevering en de verhuur van de brandkranen bestaat geen mogelijkheid om dit van anderen te verkrijgen. 9Gemeentelijke bijdrage aan Brandweerbureau WM ( GBWM) Door de raad is in de vergadering van 5 april besloten tot de repressieve samenwerking Brandweer Westelijke Mijnstreek. De budgetten zijn geactualiseerd c.f. de vastgestelde begrotingen t/m 2008 10 Onderhoudsbudgetten ICT Actualisering onderhoudsbudgetten, huur- en leasecontracten en het opnemen van een structurele kostenpost “betaald onderhoud” voor de kosten van door de leverancier uitgevoerde aanpassingen van applicaties als gevolg van wetswijzigingen. Dit zijn wijzigingen aan de bestaande kernapplicaties en kunnen enkel worden uitgevoerd door de desbetreffende leverancier. 11 Aframing diverse stelposten Deze post valt uiteen in diverse stelposten - bij de primaire begroting 2004 waren de A en B lijsten opgenomen in een stelpost. Tot op dit moment is er een post blijven staan, dit betreft gelden ten behoeve van reactiveren dorpsraden. Er is geen aanspraak gedaan op deze middelen. De stelpost wordt nu ingetrokken - in het coalitieakkoord 2003-2006 is er nieuw beleid opgesteld. Dit is verantwoord op een stelpost. Op het moment dat er uitvoering werd gegeven aan de voorgenomen zaken is de stelpost voor dat gedeelte afgeraamd en is het bedrag op de desbetreffende functie verantwoord. Er was een post nog blijven staan en dit betreft een bedrag voor onderhoud en vandalisme. Er is nooit aanspraak gedaan op deze middelen. De stelpost komt nu te vervallen. - bij het ontvangen van een circulaire van het rijk ten behoeve van het gemeentefonds, worden er vaak gelden ter beschikking gesteld voor nieuwe taken. Op het moment dat we deze middelen ontvangen, maar nog niet precies duidelijk is of hier ook lasten tegenover staan, wordt er in eerste instantie een stelpost opgevoerd. Op het moment dat duidelijk wordt of hier lasten tegenover staan wordt de stelpost afgeraamd. In de bestuursrapportage en de primaire begroting 2008 zijn nieuwe taken uit de meicirculaire 2006 afgeraamd - in het gemeentefonds ontvangen we geld ter compensatie van de verwachte loonen prijsstijgingen. Indien de baten voor loonen prijsstijging niet gelijk zijn aan de lasten wordt er voor het verschil een stelpost gevormd. In de 2e bestuursrapportage 135

en de begroting 2008 zijn de baten en lasten aan elkaar gelijk en komt de stelpost te vervallen. 12 Extra uitkering BNG en verkoop aandelen Gebaltram Dit is een aframing van het reguliere dividend van de BNG i.v.m. een lagere winstverwachting. 13 Aanpassing algemene uitkering gemeentefonds juni- en septembercirculaire Aanpassing op basis van de juni- en septembercirculaire 2007, voor een toelichting zie onderdeel algemene uitkering bij de paragraaf algemene dekkingsmiddelen 14 Hogere lasten verzekeringen De hogere lasten is het gevolg van twee nieuwe verzekeringen. Voor het restaurant Steinerbos inclusief twee verkooppunten en de opstal verzekering van het Socio gebouw. Verder is er geld opgenomen voor de taxatie van de inventarissen van gemeentelijke eigendommen. Deze taxatie dient om de 3 jaar plaats te vinden. In 2003 heeft deze taxatie voor de laatste keer plaatsgevonden. 15 Toerekening ambtelijke uren aan investeringen, exploitaties e.d. In de begroting worden indirecte kosten opgenomen op kostenplaatsen. Deze kostenplaatsen worden met verdeelsleutels verdeeld over de programma’s, waardoor de kosten terechtkomen op de programma’s waar deze thuishoren. Als gevolg van het toerekenen van uren op bovenvermelde (niet-exploitatie) posten worden deze belast met het aantal uren vermenigvuldigd met het nieuwe tarief van de betreffende kostenplaats. In de kadernota 2008 zal, ten aanzien van het nog te ontwikkelen beleid, bij het onderdeel ‘ uitgangspunten van de begroting 2009’ hier verder op ingegaan worden. 16 Totaal diverse concernmutaties Jaarlijks vindt er een nieuwe berekening plaats van het rente omslagpercentage. Met dit nieuwe percentage worden de totale rentekosten verdeeld over de producten die gerelateerd zijn aan de gerealiseerde investeringen. Als gevolg van aanpassing van dit percentage worden de producten ook belast met de opnieuw berekende rente. Als gevolg van het later investeren en goedkopere financiering dan waar oorspronkelijk mee gerekend is kunnen rentekosten afgeraamd worden. In 2003 is het BTW compensatiefonds geïntroduceerd. Het BTW compensatiefonds is geëvalueerd en daarbij is gebleken dat gemeenten meer BTW declareren dan verwacht. Dit betekent dat er te weinig uit het gemeentefonds is gehaald. Daarom is besloten tot een extra uitname. Dit heeft enerzijds een structurele en anderzijds daarbovenop een incidentele korting. Om deze incidentele korting in 2007 t/m 2009 op te vangen wordt de reserve BCF ingezet. 17 Vergoeding computerfaciliteiten aan raadsleden Op basis van hun rechtspositieregeling kunnen Raadsleden aanspraak maken op een computervoorziening of een vergoeding daarvoor. Omdat meer Raadsleden dan verwacht van de gemeente een vergoeding wensen te ontvangen i.p.v. een feitelijke computervoorziening, dient hierin voorzien te worden. Gelet hierop kan met een kleinere investering in computers worden volstaan. De ruimte die ontstaat door de lagere kapitaallasten voor deze investering wordt gebruikt om de vergoedingen te bekostigen. Deze vergoedingen zijn hier opgenomen. De investering in computers is in het investeringsoverzicht opgenomen. 18 Stopzetting toerekening rente aan 'geen bepaald complex' Vervallen van de rentebeschrijving aan grondexploitatie “Geen Bepaald Complex”. Rentelasten mogen van de accountant niet langer toegeschreven worden naar de boekwaarde (onderdeel van de balans) maar komen ten laste van de exploitatie. 19 Lagere gemeentelijke bijdrage Intergemeente Milieudienst Aanpassing kosten IMD n.a.v. begroting 2008 IMD doordat eindafrekening over 2006 is ontvangen. 20 Aanpassing bestemmingsplannen 136

Het budget voor 2007, incl. het restant budget van 2006, is/wordt aangewend voor de kernplannen Urmond/Berg en Elsloo (herziening) en de bestemmingsplannen Bedrijventterrein Sanderboutlaan en Buitengebied. De vaststelling van deze plannen is in 2008 voorzien. Verder zullen in 2008 de bestemmingsplannen Heidekamppark en Grensmaas (herziening) evenals het kernplan Meers aan de Raad worden voorgelegd, en zal worden gestart met het opstellen van actuele plannen voor het Bedrijventerrein Kerensheide en de locatie Linders/Lidl. De totale plankosten voor 2008 worden geraamd op € 55.000. In verband met de omvang van de kosten 21 Correctie afsluiting bouwgrondexploitaties De mutatie betreft een correctie op de begrotingswijziging Nota Reserves en Voorzieningen. 22. exploitatie begraafplaatsen De kosten voor de exploitatie van de begraafplaatsen zijn gestegen. Oorzaken hiervoor zijn de gestegen energiekosten (verlichting) en hogere kosten van het groenbeheer. In het verleden zijn de gestegen kosten niet doorberekend in de leges. Tegelijkertijd is er een afname is de opbrengsten te zien. Dit komt door: - Lagere inkomsten van grafrechten omdat steeds meer mensen de grafrechten niet meer willen verlengen. - Steeds meer mensen kiezen voor crematie, aangezien dit aanzienlijk goedkoper is dan begraven. Het aantal begrafenissen neemt dus af. Om de kosten beheersbaar te houden kunnen er verschillende maatregelen worden genomen; - Versobering van het (groen)onderhoud van de begraafplaatsen - Driejaarlijkse cyclus van de ruimingen van de graven verhogen naar 4-jaarlijks - Bijdrage gaan vragen aan rechthebbenden voor het ruimen van de graven (nu nog kosteloos) - Verhogen van de kosten van bijzetting na crematie - Verhoging van de grafrechten In 2008 worden deze aspecten verder uitgewerkt in aanvullend beleid Toename opbrengsten: Door de in gebruik name van de nieuwe urnenmuur stijgen de grafrechten structureel met een bedrag van € 7.930. 23. Reisdocumenten en rijbewijzen Voor de begroting van 2008 zijn in 2007 lagere prijzen berekend t.a.v. de afdracht aan het Ministerie (voor identiteitskaarten, paspoorten, naturalisaties) en RDW (rijbewijzen). Beide instanties hebben in 2006 hun rijksleges aanzienlijk verhoogd. Landelijk is er een bandbreedte afgesproken wat gemeenten mogen vragen voor deze producten. Omdat Stein bovenin de bandbreedte zit (hoge leges) kan deze verhoging van rijksleges niet doorberekend worden aan de klant en zal de gemeente dus in de toekomst minder inkomsten genereren. 24 Gemeentelijke bijdrage aan bestuurskrachtmonitor Provincie De provincie vraagt aan gemeenten een eigen bijdrage van € 10.000 vervolgmonitor bestuurskracht die in 2008 plaatsvindt.

voor de

25 Inhuur externe ondersteuning bestuurskrachtmonitor Voor de ondersteuning bij de uitvoering willen wij externe hulp inhuren. De kosten daarvan worden geraamd op € 40.000.

137

27 Hogere kosten uitvoering wet WOZ en inning lokale heffingen - Aanpassing i.v.m. hogere portokosten. Vanwege het spoedeisende karakter van de aanslagoplegging is gekozen voor een 24-uurs bezorging i.p.v. 48-uurs dienst. - Aanpassing omdat meerdere aanvullende kohieren nodig blijken te zijn. - Aanpassing i.v.m. hogere portokosten en bankkosten. - Aanpassing i.v.m. een nog op te leggen aanvullend kohier - Aanpassing i.v.m. meer inzet taxateur omdat alle bezwaarschriften inpandig zijn opgenomen in het kader van zorgvuldige afweging van de bezwaren. Bijkomend voordeel is bestandsverbetering, hetgeen essentieel is bij een (jaarlijkse) modelmatige waardebepaling. Ook is aanpassing nodig omdat taxateur en administratieve ondersteuning nodig is geweest teneinde aan de wettelijke verplichting te voldoen om de ongebouwde percelen in de administratie op te nemen. Voor 2008 e.v.j. is inzet van een of meerdere taxateurs jaarlijks nodig omdat de Wet WOZ uitgaat van een jaarlijkse herwaardering i.p.v. een tweejaarlijkse. - Aanpassing aan definitieve tariefstelling 2007 en meerjarenbegroting 2007-2010 - Aanpassing i.v.m. toename aantal woz-objecten. Zie brief Min BZK 20 febr 2007. - Aanpassing i.v.m. resultaat van de bezwaarschriften. Ook rekening houdende dat nog een aanvullend kohier moet worden opgelegd. 28 Lagere lasten huishoudelijke verzorging Op grond van de werkelijk bij de gemeente in rekening gebrachte kosten op het gebied van de huishoudelijke verzorging over de eerste zes maanden van 2007, rekening houdend met de trends die we in de door de gemeente te verstrekken huishoudelijke zorg zien en voorzien, heeft een doorrekening plaatsgevonden naar het volledige jaar 2007. Deze doorrekening geeft een voordeel te zien t.o.v. de eerdere raming welke gebaseerd waren op de berekeningen door Radar die zich daarbij op hun beurt baseerden op de cijfers over de jaren voorafgaand aan de invoering van de WMO. Factoren en trends die een rol spelen bij deze uitkomst zijn vooral: - minder uitgaven voor externe advisering doordat een veel groter deel van de aanvragen kan worden afgehandeld zonder externe advisering; - meer aanvragers dan verwacht kiezen voor een PGB in plaats van zorg in natura. Dit is per saldo voor de gemeente voordelig; - de werkelijke uren verleende zorg in natura in de eerste twee kwartalen van 2007 blijken lager te liggen dan waar op basis van eerdere prognoses van Radar tot nu toe van is uitgegaan; - zowel bij nieuwe aanvragen als bij herindiceringen blijkt in veel minder gevallen recht op hulp bij het huishouden plus te bestaan dan waar voorafgaand aan de invoering van de WMO van is uitgegaan. Hoewel de cijfers over de eerste zes maanden van 2007 bekend zijn en de maanden juli en augustus nog geen aanleiding geven om te twijfelen aan de juistheid van de raming mag niet uit het oog verloren worden dat hierbij een aantal aannames zijn gemaakt en het geheel dus toch met de nodige voorzichtigheid moet worden gehanteerd. Zo zal o.a. de inhaalslag die is ingezet om de achterstanden weg te werken deze cijfers nog gaan beïnvloeden. Daar het hier zowel nieuwe aanvragen als herindiceringen betreft en dit dus zowel stijgingen als dalingen van de uitgaven op klantniveau zal veroorzaken is het effect hiervan op dit moment niet te ramen. Gezien de korte duur van daadwerkelijke uitvoering van deze voor de gemeente nieuwe regelgeving en onzekerheden rond de bij deze berekening gemaakte aannames zal e.e.a. nauwlettend worden gevolgd en waar nodig in toekomstige bestuursrapportages worden aangepast. Ter toelichting dient hier te worden vermeld dat het hier slechts één belangrijk onderdeel van prestatieveld 6 van de WMO betreft. De totale WMO bestaat uit 9 prestatievelden. Het overschot dat op dit onderdeel ontstaat moet, wanneer naar de totale uitgaven en inkomsten betreffende de gehele WMO wordt gekeken, worden gerelativeerd. Vooral waar het de uitvoeringskosten betreft is sprake van een forse stijging van de uitgaven door formatie-uitbreiding, uitbesteding van werk, inhuur van uitvoerend tijdelijk personeel én een tijdelijke projectleider. Het totale effect van de invoering van de WMO zit dus 138

verweven door de gehele bestuursrapportage en Begroting. Inschatting is dat de jaren 2007 en 2008 nog wel overschotten op de totale WMO te zien geven, maar dat in de jaren nadien sprake zal zijn van een toenemend tekort. De overschotten op de WMO vloeien in de algemene middelen. Gezien de verwachtte tekorten na 2008 wordt vanuit de algemene middelen in 2007 en 2008 een reserve gevormd met in 2007 € 200.000,-- en in 2008 € 100.000,-- maakt totaal € 300.000,-- t.b.v. de toekomstige nadeeljaren

29 Lagere lasten en baten woningaanpassingen De kosten van woningaanpassingen zijn aan grote fluctuaties onderhevig en vormen de hoofdmoot van deze begrotingspost. Zowel het aantal woningaanpassingen per jaar als de kosten per woningaanpassing wisselt sterk. Gezien het werkelijke kosten over 2006 (€ 192.402,--) en het gegeven dat 2007 ten opzichte van 2006 nu nog achter blijft wordt ondanks dat in de tweede helft van 2007 een inhaalslag wordt verwacht ingezet op een bijstelling naar beneden. In 2007 wordt nog t.b.v. 1 grote woningaanpassing een vergoeding ontvangen van het Rijk. Vanaf 2008 vervalt de mogelijkheid van compensatie voor deze kosten op declaratiebasis. Ter compensatie is een bedrag toegevoegd aan het gemeentefonds. 30 Vorming nieuwe reserve WMO Nu de ramingen overschotten te zien geven op de uitvoering van de WMO over de jaren 2007 en 2008 terwijl prognoses laten zien dat na 2008 de kosten van uitvoering van de WMO beduidend hoger zullen uitvallen dan de baten, wordt vanuit de algemene middelen een reserve WMO gevormd van totaal € 300.000,--, waaruit op een later tijdstip kan worden geput voor verwachte tekorten. De werkelijke omvang van de tekorten op de totale WMO in de jaren na 2008 is op dit moment nog niet goed te ramen. De gegevens uit de septembercirculaire gespiegeld aan de doorrekening van de ramingen voor de totale WMO voor 2008 geven wel enig inzicht in de omvang van het probleem. Voor 2008 werd tot voor het verschijnen van de septembercirculaire rekening gehouden met een voordeel van circa € 100.000,--. De septembercirculaire resulteert in een stijging van de WMO middelen voor 2008 met afgerond € 157.000,--. Daarmee zou het voordeel over 2008 moeten uitkomen op € 250.000,--. Voor 2009 is sprake van een daling van de inkomsten met ruim € 200.000,--. Een budgettair neutrale uitvoering zou uitgaande van de raming voor 2008 dan mogelijk moeten zijn. Gezien de volgende factoren ligt het echter voor de hand dat de komende jaren rekening moet worden gehouden met stijging van de uitgaven: - de gemeente Stein kent een sterkere vergrijzing dan gemiddeld wat de komende jaren een verdere toename te zien zal geven. - De toename van de zorgvraag in onze gemeente is bovengemiddeld. - Er is nu al een bovengemiddeld tekort aan verzorgd wonen en de vraag hiernaar zal bovengemiddeld stijgen. - Het gemiddelde inkomen in onze regio ligt onder het Nederlandse gemiddelde zodat ook in de toekomst veel burgers op ondersteuning door de overheid aangewezen zullen zijn. Dit in ogenschouw nemend zal dus in 2009 vermoedelijk sprake zijn van een tekort. Voor 2010 wordt nogmaals een daling van de inkomsten aangekondigd met ruim € 200.000 en zal er dus sprake zijn van een sterke toename van het tekort. Na 2010 is sprake van een geringe stijging van de inkomsten (€ 39.000) welke verwaarloosbaar lijkt t.o.v. de verwachte stijging van de uitgaven. Ook na 2010 moet dus rekening gehouden worden met een tekort van € 200.000 per jaar of meer op de totale WMO. Alles overziend moeten we uitgaan van tot forse omvang oplopende tekorten op de totale WMO-uitvoering in de jaren na 2008. De nu te vormen reserve zal hooguit toereikend zijn voor de jaren 2009 en 2010. Bij het opstellen van de jaarrekening over 2007 zal worden overwogen of meer toevoegingen aan deze reserve mogelijk zijn. 139

31 Inkomensdeel WWB,BBZ,IOAW en IOAZ De voorlopige budgetten voor de uitkeringen in 2008 worden pas eind oktober 2007 bekend gemaakt. Een eerste prognose wijst op een stabilisatie van het Inkomensdeel t.o.v. 2007. Ook dan pas kan beoordeeld worden of een beroep gedaan kan worden op een aanvullende uitkering van het Ministerie. Daarnaast is nog onduidelijk hoe de afspraken uit het bestuursakkoord tussen SZW en VNG (een landelijke taakstellende daling van het uitkeringsbestand, een ontschotting van het Werkdeel en meerjarige budgettering van het Inkomensdeel) gemeentelijke budgetten en uitstroomtaakstellingen zullen gaan beïnvloeden. Ondanks dat de verwachting is dat er sprake blijft van een verdere bestandsdaling wordt op dit moment uitgegaan van een tekort op de uitkeringen van € 300.000,-. Dit tekort wordt ten laste gebracht van de exploitatie. Zowel de inkomsten als de uitgaven met betrekking tot het inkomensdeel zijn moeilijk te voorspellen. Zoals gezegd beslist het Rijk pas eind 2007 hoeveel de bijdrage m.b.t. het inkomensdeel zal bedragen. Voor de prognose van 2008 is uitgegaan van een gelijkblijvend budget, maar dit is nu nog niet met zekerheid te zeggen. Gezien de forse kortingen op dit budget in 2007, is de verwachting dat dit niet nog verder zal dalen in 2008. Daarbij zijn de uitgaven met betrekking tot de uitkeringen in 2008 afhankelijk van diverse factoren die eveneens moeilijk te voorspellen zijn. Ten eerste is het onvoorspelbaar hoeveel aanvragen de gemeente zal ontvangen. Dit is namelijk ook weer sterk afhankelijk van de (regionale) economische situatie. Tegelijkertijd zijn de uitgaven ook sterk afhankelijk van het aantal uitkeringsgerechtigden dat uitstroomt uit de uitkering. Onze taakstelling was een uitstroompercentage van 10% voor het jaar 2007. In de eerste helft van 2007 hebben we al een uitstroompercentage van 10 gerealiseerd. Bij het opstellen van de Berap2 zijn we uitgegaan van een verdere daling met nog eens 5%. De verwachting was dus een bestandsdaling van 15% voor het hele jaar 2007. Voor 2008 zijn we uitgegaan van een verdere daling van het bestand van 10%. Indien we gelijkblijvende inkomsten houden en een bestandsdaling van 10% in 2008, resteert er desondanks een tekort van € 300.000. Inmiddels hebben we op 1 oktober 2007 een bestandsdaling gerealiseerd van maar liefst 16%! Onze bestandsdaling is dus op 1 oktober al hoger dan verwacht voor het hele jaar 2007. Het is echter niet te verwachten dat we in 2008 nogmaals een dergelijk forse daling kunnen realiseren en wij achten een daling van 10% het maximaal haalbare. De uitkeringsgerechtigden die nu nog in ons bestand zitten, zijn namelijk steeds moeilijker te bemiddelen vanwege de grote afstand tot de arbeidsmarkt.

8.4.3 Autonoom Deze categorie is een verzameling van allerlei wensen, behoeften en dergelijke waarbij een eigen, autonome keuze mogelijk is. Er ontstaat een soort ‘wensenlijst’ die steeds afgewogen wordt tegen de beschikbare financiële- en personele middelen. Bij een tekort aan middelen worden deze zaken daarom niet gehonoreerd. Omschrijving

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Appa Oud wethouders en actieve wethouders Onttrekking aan algemene reserve t.b.v. APPA wethouders Leegmaken extra hondenbakken Inhuur bijzondere opsporingsambtenaar (BOA) Hogere opbrengsten afvalstoffenheffing Hogere beschikking over voorziening ‘rioolrechten’ Onderhoud en ondersteuning ICT Bijraming representatiekosten Incidentele verhoging opleidingsbudget 2008 raad Wensen Raad programma 2008 e.v. + VNG congres Extra capaciteit voor uitvoering wensen raad 2008 e.v. Gemeentelijke bijdragen projecten jeugdzorg140

* € 1.000

2008 -200 140 -18 -16 41 41 -20 -15 -10 -42 -20 -30


13 14 15 16 17 18 19 20 21

Formatie-uitbreiding t.b.v. leefbaarheid Formatie-uitbreiding t.b.v. sportbeleid Formatie-uitbreiding bedrijvencontactfunctionaris BIBOB-Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit Incidentele subsidies Inhuur tijdelijk personeel WMO Graffiti-bestrijding Lokale werkgroep Maaskentj (toerisme) Parkeervoorziening Grensmaas

2008 -65 -33 -50 -30 -5 -48 -10 -10 -5 -405

1 en 2 APPA Oud wethouders en actieve wethouders De toekomstige pensioenrechten van de (oud) wethouders is bij Wet geregeld in de Wet APPA (Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers). De uitvoering van deze regeling berust bij de gemeente Stein, wat betekent dat de gemeente eigen risicodrager is ten aanzien van deze toekomstige pensioenrechten. Concreet betekent dit dat de gemeente Stein de opgebouwde pensioenrechten, over de periode dat de politieke ambtsdrager (wethouder) actief was evenals over de wachtgeldperiode, zelf dient uit te betalen en de daarmee samenhangende risico’s (tussentijds opnemen ten behoeve storting andere pensioenverzekeraar of overlijden) zelf draagt. Dit vanwege het feit dat wethouders die op 1 januari 1998 wethouder waren of daarna zijn geworden, de mogelijkheid bestaat om het pensioenkapitaal dat bij de gemeente Sten is opgebouwd, in te brengen in een andere pensioenregeling. Het Besluit Begroting en Verantwoording 2004 (BBV) eist een deugdelijke voorziening van de totale actuariële pensioenverplichtingen (actieve wethouders, oud-wethouders met wachtgeld en oud-wethouders zonder wachtgeld, inclusief een eventueel nabestaandenpensioen). In de begroting 2008 is daarom een bedrag opgenomen van € 200.000 welk is bedoeld om te voorzien in de toekomstige pensioenverplichtingen. Hiervoor zal jaarlijks (vanaf 2008) een bedrag van € 60.000 (middels te betalen premie) worden ingezet om de toekomstige pensioenrechten te verzekeren van de actieve wethouders en de oudwethouders met wachtgeld. De resterende € 140.000 worden in een voorziening gestort en worden aangewend voor het realiseren van een deel van de verplichting ten aanzien van de verstreken diensttijd van de actieve wethouders, de oud-wethouders met wachtgeld en de oud-wethouders zonder wachtgeld. Voor de begroting 2009 e.v. wordt het benodigde resterende bedrag, op basis van de dan bestaande situatie, geraamd. Zo kan het treffen van deze voorziening voor de zgn. verstreken diensttijd, fasegewijs worden gerealiseerd. 3 Leegmaken extra hondenbakken Bedoeld in deze zijn de additionele kosten voor de ledigings- en verwerkingskosten van 100 extra hondenpoepbakken. 4 Inhuur Bijz. Opsporingsambtenaar (BOA) In relatie tot bovengenoemd aspect is ’n intensivering van handhaving door de in te huren BOA-ambtenaar noodzakelijk.

141

7 Onderhoud en ondersteuning ICT Preventief en correctief onderhoud, op basis van zowel contracten als incidenteel bij problemen in de ICT-infrastructuur, voor zover niet vallend onder bestaande dienstverleningsovereenkomsten. Het betreft voortzetting van contracten en de inhuur van specifieke ICT-expertise in de derdelijnsondersteuning. Feitelijk betreft het achtervang voor technisch (systeem-)beheer daar waar wij de materiekennis niet in huis hebben. Met deze achtervang kunnen nog sneller en adequater problemen opgelost. Incidentele inhuur expertise voor de functionele aanpassing van applicaties. Op basis van ervaringen van de laatste 2 jaar is een inhuur van minstens 5 dagen per jaar aan externe applicatie-expertise noodzakelijk. Het betreft bijvoorbeeld snel in kunnen spelen op problemen bij het GBA (BAR/PuZa). Voorgesteld wordt om hiervoor structureel € 5.000,-te ramen. 8 Bijraming post 'representatiekosten' Structurele stijging door onvoldoende faciliteiten binnen het nieuwe gemeentehuis om activiteiten te organiseren (o.a. Inhuur van derden). 9 Incidentele verhoging opleidingsbudget 2008 raad en punt 10 Wensen raad programma 2008 e.v. + VNG congres en punt 11 Extra capaciteit voor uitvoering wensen raad 2008 e.v. De Raad heeft als input voor de begroting 2008 een wensenlijstje neergelegd, bestaande uit volgende zaken: Activiteit 1 2

Verbeteren vergaderdiscipline raad Opleiding ‘effectief vergaderen’ voor raadsleden

3 4

Intercollegiale raadpleging/feedback Actief opinie van het publiek vragen (o.a. kijkerspanel) Bezoek raad aan verenigingsactiviteiten Participatie verenigingen bij samenstelling Raadsprogramma Organiseren verenigingscontactdagen Vergaderen op locatie (commissies) Themabijeenkomsten met raden omliggende gemeenten TOTAAL

5 6 7 8 9

Benodig d budget €0,€10.000, €0,€10.000, €0,€15.000, €1.500,€6.000,€7.500,€50.000, -

12 Gemeentelijke bijdragen projecten jeugdzorg De gemeente Stein is regionaal kartrekker op het gebied van de jeugdzorg. Er zijn landelijke ontwikkelingen gaande om delen van de jeugdzorg over te hevelen naar de gemeente. Hiervoor zijn zowel door rijk als provincie stimuleringsmaatregelen aangekondigd. De gemeenten hebben zich opnieuw verenigd om op deze ontwikkelingen in te spelen en een aantal meerjarige activiteiten en projecten vast te leggen in een bestuursconvenant met de provincie. Hoofddoelstelling van de convenant is om met de ketenpartners in de zorg meerjarige afspraken te maken over de efficiënte(re), meer klantgerichte inzet van middelen. Door ketensamenwerking moet worden gekomen tot integrale afstemming van de beleidsvelden jeugd, educatie en arbeidsmarktbeleid. Hierdoor worden overlappingen, dus het weglekken van middelen, voorkomen en worden bestaande witte vlekken ingevuld. Om dit laatste te bereiken is een strakke regie nodig in de regio. Door de provincie zijn al (eenmalig) bijdragen aan de regio toegekend van respectievelijk € 20.000 en € 23.960 voor respectievelijk “jongerenparticipatie” en de ontwikkeling van een dekkende “zorgstructuur 0-4 jarigen”. Voorwaarde voor deze bijdrage is dat de regiogemeenten financieel participeren in de projecten. 142

De bijdrage van Stein aan deze projecten wordt geraamd als volgt: a. voor continuering van de huidige regisseursfunctie (incidenteel) € 5.000 b. voor het project Jongerenparticipatie (incidenteel) € 3.470 beide projecten zijn inmiddels gestart en eindigen in 2008 c. het project “dekkende zorgstructuur” € 13.038 d. het project kwaliteitsimpuls professioneel jongerenwerk € 8.492 Het project onder c is een continuering van het al lopende project “zorgen op school”, waarbij de zorg beperkt is tot de basisschoolleerlingen; het nieuwe project behelst uitbreiding van de doelgroep met de 0-4 jarigen. Het project onder d. betreft uitbreiding van de personeelsformatie jongerenwerk bij de welzijnsinstellingen in verband met preventieve aanpak overlast hangjeugd. Beide projecten zullen separaat in de raad worden gebracht gelijktijdig met de gemeenten Beek en Schinnen. 13 Formatie-uitbreiding t.b.v. leefbaarheid 1,0 FTE t.b.v. projectcoördinator leefbaarheid. Deze functionaris ontwerpt binnen het gemeentelijk vastgesteld beleidskader leefbaarheid een projectplan, communiceert met de wijkklankbordgroepen op basis van een samen opgemaakt afsprakenconvenant, maakt met deze groepen leefbaarheidprogramma’s op en voert deze uit en coördineert een medewerkerspool, die het leefbaarheidprogramma mede vormgeeft. 14 Formatie-uitbreiding t.b.v. sportbeleid 0,5 FTE t.b.v. sportbeleid. Visienota sportbeleid wordt vastgesteld in de raad van september. 15 Formatieuitbreiding bedrijvencontactfunctionaris 0,5 FTE formatie-uitbreiding t.b.v. bedrijvencontactfunctionaris. 16 BIBOB-Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit Structureel: € 24.000,-Voor deelname aan “Bestuurlijke Aanpak Georganiseerde Criminaliteit” (BA) Het Bureau biedt hiervoor o.m.:opzetten infostraat open/halfopen bronnen, ondersteuning opzetten structuur lokaal projectteam, Bibobondersteuning, Kwalitatief/kwantitatief, juridische ondersteuning Bibobprocedures, Financieel-Economische expertise bij beoordeling vergunningaanvragen. Incidenteel: € 5.500,-Voor inhuren expertise bij de gemeente Maastricht voor het op orde maken van de privacyverordening voor wat betreft de bestanden waaruit in het kader van BA het meest wordt geput. Aan het bovenstaande ligt een geaccordeerde collegenota d.d. 28 augustus 2007 ten grondslag. 17 Incidentele subsidies College heeft op 7 augustus 2007 besloten voor 2008 e.v.jaren een extra subsidie op te nemen van € 5.000,-- voor incidentele subsidies 18 Inhuur tijdelijk personeel WMO De uitvoering van de WMO is voor de gemeente een nieuwe taak, wat maakt dat het exact ramen van het hiermee gepaard gaande tijdsbeslag en dus de benodigde formatie niet eenvoudig is en noodgedwongen wordt onderbouwd met een aantal aannames. Onze ervaringen in 2007 zijn dat meermalen sprake is geweest van noodzaak tot inhuren van tijdelijke ondersteuning. Van de ten behoeve van WenI gemaakte kosten van inhuur in 2007 kan een bedrag van € 112.500,-- worden toegerekend aan uitvoering van de WMO. De kans dat wij ook in 2008 tijdelijk extra personeel nodig zullen hebben achten wij zeker aanwezig. Het betreft hier de noodzaak aan formatieve flexibiliteit die eigen is aan de invoering van veelomvattende nieuwe regelgeving en daarmee implementatiekosten, wat een eigen budget voor deze kosten rechtvaardigt.

143

19. Graffiti-bestrijding Op diverse plaatsen binnen de gemeente ontsiert graffiti muren, banken, elektriciteitskastjes, speeltoestellen enz. Soms met aanstootgevende teksten. Soms zijn de bekladde voorwerpen gemeente-eigendom, vaak ook niet. Vanuit het JIT zijn de graffitilocaties in kaart gebracht en zal er een plan van aanpak worden opgesteld, om ontsierende graffiti eenduidig en structureel te verwijderen/weren. 20. Lokale Werkgroep Maaskentj (toerisme) Een aantal ondernemers uit Stein, de VVV en de gemeente Stein gaan in een lokale werkgroep een aantal initiatieven (wandel- en fietsroutes, arrangementen, folder, samenwerking Steinerbos) nader uitwerken. Per activiteit zal er naast een bijdrage van de gemeente ook een bijdrage van de betrokken ondernemers geraagd worden.

8.5

Investeringsplan

Begripsbepaling Investeringen kunnen omschreven worden als een uitgave van enige omvang, waarvan het nut zich over meerdere jaren uitstrekt. Omdat het goed gedurende meerdere jaren wordt gebruikt, worden de lasten (de waardevermindering / afschrijvingslast en de rentecomponent) niet in een keer ten laste van de begroting gebracht, maar verspreid over meerdere jaren. Deze lasten worden verspreid over meerdere jaren afhankelijk van de levensduur van het aangeschafte goed. In het Besluit Begroting en Verantwoording is de verplichting opgenomen dat alle na 1 januari 2004 te plegen investeringen worden ingedeeld naar economisch of maatschappelijk nut.

Investeringen met een economisch nut Onder investeringen met een economisch nut wordt verstaan alle investeringen die bijdragen aan de mogelijkheid middelen te verwerven, bijvoorbeeld door het vragen van rechten, heffingen, leges of prijzen en/of doordat deze verhandelbaar zijn. Het gaat hierbij nadrukkelijk om de mogelijkheid middelen te verwerven dan wel de mogelijkheid tot het verhandelen. Dit betekent onder andere dat alle gebouwen een economisch nut hebben, er is namelijk een markt voor gebouwen. Investeringen met een maatschappelijk nut in de openbare ruimte Onder investeringen met een maatschappelijk nut in de openbare ruimte wordt verstaan investeringen welke geen middelen genereren c.q. niet verhandelbaar zijn, maar wel duidelijk een publieke taak vervullen. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld investeringen in wegen, water en pleinen. Deze investeringen behoeven niet geactiveerd te worden, omdat ze als zodanig geen bijdrage leveren aan het genereren van middelen c.q. niet te verhandelen zijn. De voorkeur is dat investeringen in de openbare ruimte met een meerjarig maatschappelijk nut niet geactiveerd worden. Het mag wel. Beleid Onderstaand de belangrijkste beleidsmatige uitgangspunten welke gehanteerd worden bij de investeringsplanning: • als waarderingsgrondslag wordt de historische kostprijs (c.q. vervaardigingsprijs) gehanteerd • alle investeringen met een meerjarig ‘economisch nut’ worden geactiveerd. • afschrijvingstermijnen worden gehanteerd op basis van het activabeleid en zoals opgenomen in de ‘Financiële Verordening’ (art. 212 Gemeentewet) • afgeschreven wordt op lineaire basis • op gronden en terreinen wordt niet afgeschreven • investeringen onder € 10.000,- worden niet geactiveerd, maar in een keer ten laste gebracht van de exploitatie. • afschrijvingen vinden voor het eerst plaatst in het jaar ná investeren c.q. ingebruikname. Investeringen welke 144 meerdere jaren omvatten.

•

het gemiddelde investeringsmoment is bepaald op 1 juli van het jaar. Dit betekent dat er in het jaar van investeren rekening wordt gehouden met een half jaar rente.

Overzicht investeringen Onderstaand treft u de investeringen groter dan € 25.000 aan welke zijn gepland voor het begrotingsjaar 2008. Er is een onderscheid gemaakt in de investeringen met economisch nut en de investeringen met een maatschappelijk nut. Een totaaloverzicht van de investeringen 2008-2010 treft u aan in bijlage ..

Omschrijving

* € 1.000

2008

Investeringen met een economisch nut

7000800 Aanschaf software 7000802 Bouw aanschaf raadsinformatie 7000804 Vervanging PC notebooks en overige hardware 7000805 Vervangen overige hardware 7000851 Aanpassing bergingsbassin t Broek 7000856 Vervangen pompgemalen 7000860 Aankoop autosloperij Keulers 7000888 Vervangen speelvoorzieningen 7000902 Legionella aanp restaurant Steinerbos 7000909 Legionella aanp VV Haslou 7000910 Legionella aanp IVS 7000911 Legionella aanp VV Urmondia 7000913 Pilot wijksteunpunt kanaalboulevard 7000944 Nieuw gemeentehuis bouwkosten 7000945 Installaties nieuwe gemeentehuis 7000954 Reconstructie Havenstraat 7000958 Nieuwbouw LTV Elsloo 7000959 Bouw MFC Stein centrum 7001006 Buitenterrein gemeentehuis 7001010 Bestrijding wateroverlast 7001015 GBA Modules 7001018 Basisregistratie 7001020 WFM 7001023 Vervanging DB stem+tape unit 7001031 Starterslening 7001036 Rioolvervanging gebieds gewijze aanpak Kerensheide 7001050 Uitwerking plannen Steinerbos 7001051 Urnenmuur Stein 7001059 Heidekamppark Overige investeringen met een economisch < € 25.000

49 25 39 54 498 25 27 33 25 66 45 41 89 45 32 640 200 50 603 200 31 70 40 40 46 433 250 25 100 142 3.963

Totaal investeringen met economisch nut

145

Investeringen met een maatschappelijk nut

7000821 Aanpassen verlichting conform norm 7000822 Reguliere vervanging armaturen 7000823 Reguliere vervanging lichtmasten 30 7000859 Maatregelen erosie 7000862 Uitvoering duurzaam veilig 7000924 Bijdrage renovatie podium voorz MLC 7000934 Bijdrage geluidwerende voorzieningen trefcentrum K 7000953 Integrale gebiedsgewijze aanpak Kerensheide 7000997 Gebiedsgewijze aanpak 7001014 Aanleg groen gebiedsgewijze aanpak Nieuwdorp Overige investeringen met een maatschappelijk nut < € 25.000

65 42 31 30 65 200 160 507 36 80 101 1.317 5.280

Totale investeringen 2008

Aan de geplande investeringen met een economisch nut verbonden kapitaallasten bedragen € 87.000, aan de geplande investeringen met een maatschappelijk nut verbonden kapitaallasten, bedragen € 30.000. Dit zijn uitsluitend rentelasten. Nu volgt er een korte toelichting op bovengenoemde geplande investeringen 2008: Toelichting investeringen met een economisch nut ≥ € 25.000 7000800 Aanschaf software Aanschaf kleine software pakketten en mogelijke uitbreiding softwarelicenties in verband met vervanging van DB-server (7001023). Verder zullen er voorzieningen worden getroffen voor het opzetten van een (wettelijk verplicht) Digitaal Klantdossier en de verdere invoering van functionaliteiten voor de uitvoering van de WMO. 700802 Bouw aanschaf raadsinformatie Directe relatie met verdere invoering van Corsa en digitalisering. Geen prioriteit in 2007. Opnieuw opvoeren in 2008 7000804 Verv PC notebooks en overige hardware Geplande vervanging van de werkplekken door Thin stations. Hardwarevervanging gedeelte centrale servers, met name als vervanging van de AS400-legacy machine. 7000805 Vervangen overige hardware Vervangen laatste gedeelte 15” TFT schermen 7000851 Aanpassing bergingsbassin t Broek Dit budget ad € 498.000 wordt doorgeschoven van 2007 naar 2008. Door nieuw beleid o.a. KRW (optimalisatie OAS) en aangrenzende problematiek (retentievoorziening) dat door WRO nu wordt onderzocht, ligt een gezamenlijke aanpak voor de hand. 7000856 Vervangen pompgemalen Betreft investeringen ter vervanging van de electro / mechanische installatie van pompgemalen inclusief investeringen die volgen uit een maatregelenpakket dat door een RIE (Risico Inventarisatie en Evaluatie) en inspectie NEN3140 wordt opgesteld. Deze onderzoeken worden nu in opdracht van gemeente door WBL verricht. 7000860 Aankoop autosloperij Keulers Na afronding van de gemeentelijke sloop en asbestsanering in het 4e kwartaal 2007 kan de resterende bodemsanering door de verkoper worden uitgevoerd. De financiële afwikkeling van het provinciale stads- en dorpsvernieuwingsubsidies zal in het 1e kwartaal 2008 plaatsvinden waarmede dit project kan worden afgesloten. 146

Na dit traject zal de besluitvorming ter zake de herontwikkeling van het terrein worden gestart. 7000888 Vervangen speelvoorzieningen Speeltoestellen worden conform plan ABOS vervangen. 700902 Legionella aanpassing restaurant Steinerbos De voor 2007 geplande legionellatechnische aanpassingen in het restaurant en de opstallen Steinerbos zijn in afwachting van de uitkomsten van de toekomstvisie Steinerbos uitgesteld en vooralsnog doorgeschoven naar 2008 7000909 Legionella-aanpassing VV Haslou De geplande legionellatechnische aanpassingen vormen een onderdeel van de in het plan Mergelakker-Oost voor S.V. Haslou beoogde nieuwbouw. Bij een niet realiseren van het plan zullen deze aanpassingen alsnog in de huidige accommodatie gerealiseerd moeten worden. 7000910 Legionella-aanpassing VV IVS De legionellatechnische aanpassingen in de kleed-/doucheruimten en kantine conform planning worden uitgevoerd.

zullen

7000911 Legionella-aanpassing VV Urmondia De legionellatechnische aanpassingen in de kleed-/doucheruimten en kantine zullen conform planning worden uitgevoerd. 7000913 Pilot wijksteunpunt kanaalboulevard Op dit moment worden er nog onderhandelingen gevoerd met de woningstichting Urmond en stichting Vivantes m.b.t. de exploitatie van de bibliotheek en het wijksteunpunt. Het streven is om een voorziening te realiseren die multifunctioneel van opzet is en waar de volgende functies in worden ondergebracht:WWZ-steunpuntfunctie voor breng -en haaldiensten voor de woonservicezone, een bibliotheekfunctie en een servicewinkel. De combinatie van functies zal niet alleen leiden tot een efficiënt ruimtegebruik maar ook tot een algemene kostenbesparing. De plannen worden verder uitgewerkt en het streven is om in 2008 een start te maken met de realisatie van het wijksteunpunt. Dit is de reden dat het budget wordt doorgeschoven van 2007 naar 2008. 7000944 en 7000945 Aanpassingen nieuwbouw gemeentehuis Het betreft hier door diverse gebouwgebruikers aangevraagde optimalisatiepunten m.b.t. het nieuwe gemeentehuis. 7000954 Reconstructie Havenstraat Doorschuiven uitvoeringsbudget ad € 637.000 van 2007 naar 2008. Inspraak opgenomen in verkeersarrangement; aanbesteding vermoedelijk eind 2007 7000958 Nieuwbouw LTV Elsloo De nieuwbouw voor de LTV Elsloo vormt onderdeel van het plan Mergelakker-Oost. Bij een niet realiseren van het plan zal het huidige clubgebouw, uitgevoerd als een tijdelijke voorziening, alsnog bouwkundig moeten worden aangepast naar een permanente voorziening. 7000959 MFC kern Stein: Het krediet van 2 miljoen is gebaseerd op eerste lokatie- en behoefteonderzoek. Recentelijk is een verdiepingsslag gemaakt naar functionaliteit en m2 ruimtebeslag. Op basis van externe toetsing van de investeringskosten van het MFC dient een investeringsbedrag van € 1.270.000 bijgeraamd te worden. 7001006 Buitenterrein gemeentehuis De voltooiing van het terrein in samenhang met de toekomstige ontwikkeling van het Steinerbos. 7001010 Bestrijding wateroverlast 147

Projecten Brugstraat en Steinderweg zijn momenteel in uitvoering. Restant projecten worden in najaar uitgevoerd. Naar verwachting zijn alle door de raad vastgestelde locaties dit jaar uitgevoerd, behoudens de locaties in Kerensheide welke in de gebiedsgerichte aanpak Kerensheide worden meegenomen (2008 en 2009) en de Steeg omdat hier eerst de waterleiding door de WML wordt gesaneerd. 7001015 GBA Modules In verband met vertraging invoering plannen modernisering GBA geen uitvoering in 2007, waarschijnlijk in 2008. 7001018 Basisregistratie Invoering wet BAG (Basisregistratie adressen en gebouwen). In 2007 is gestart met de voorbereiding. Het jaar 2008 zal worden aangewend voor de uitvoering. 7001020 WFM Als gevolg van bijstelling prioriteiten uitvoering digitalisering werkprocessen uitgesteld. Krijgt gezien (externe) ontwikkelingen een vervolg in 2008. Budget doorschuiven naar 2008 7001023 Verv. DB stem+tape unit Vervangen van Oracle database server en toebehoren 7001031 Starterslening De investering Starterslening, betreft het gemeentelijke aandeel in de VROMstartersleningen. Starters op de woningmarkt kunnen - onder bepaalde voorwaarden - een aanvullende hypotheek (starterslening) krijgen voor de financiering van hun woning. Het betreft een lening bovenop de eerste hypotheek voor de financiering van de (eerste) koopwoning. Provincie en rijk dragen hier ook aan bij en al deze bedragen worden beheerd door het SVN (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten). Zij beheert het fonds en verstrekt de leningen. 7001036 Rioolvervanging gebiedsgewijze aanpak Kerensheide Deze werkzaamheden zijn een onderdeel van het project Integrale gebiedsgewijze aanpak Kerensheide. Uitvoering gefaseerd in de periode eind 2008-eind 2009. 7001050 Uitwerking plannen Steinerbos In de begroting van 2007 was voor de verdere uitwerking van de plannen voor het Steinerbos een investering van € 140.000,- opgenomen. Van deze investering wordt in 2007 een bedrag van € 70.000,- benut. Het restant van € 70.000,- wordt doorgeschoven naar 2008. Voor 2008 is een investering voor de verdere uitwerking van de plannen van € 250.000,- benodigd. Nog beschikbaar van de investering van 2007 is een bedrag van € 70.000,-. zodat in 2008 een aanvullend budget van € 180.000,- (€ 250.000,- -/- € 70.000,-) benodigd is. De investering is opgebouwd uit kosten voor de architect (verdere uitwerking structuurvisie Steinerbos) en kosten voor de externe projectleider die niet worden gedekt vanuit de reserve knelpunten personeel. 7001051 Urnenmuur Stein De urnenmuren op de gemeentelijke begraafplaats Stein zijn vol. Om in de toekomst ruimte te bieden voor het bijzetten van urnen, zal uitbreiding van de huidige 4 urnenmuren noodzakelijk zijn. Uitgaande van de huidige behoefte aan urnenmuren is berekend dat met de realisering van 1 muur met 21 nissen tot 2011 voldoende capaciteit op de begraafplaats Stein aanwezig is.

148

Toelichting investeringen met een maatschappelijk nut ≥ € 25.000 7001059 Heidekamppark Het project Heidekamppark heeft tot doel de stortlocatie “Gipsdeponie” en omgeving tussen Urmond en Stein te transformeren in een parklandschap van formaat met plaats voor recreatie en natuur. Chemelot blijft eigenaar van het gedeelte van de voormalige gipsdeponie. De gemeente investeert in de aanleg van de randzone maximaal € 300.000,, waarvan € 100.000,- voor 2008 en € 200.000,- voor 2009 als investering in de begroting wordt opgenomen. Daarnaast worden de mogelijkheden onderzocht voor externe financiering in de vorm van subsidies en/of bijdragen van derden. Daarnaast zal er een areaaluitbreiding plaatsvinden. Uitgaande van realisatie van het park in 2008 en 2009 is dit een bedrag van € 50.000,- structureel per jaar, ingaande per 2010. 7000821 Aanpassen verlichting cf norm lichtmasten De eventuele extra OV projecten groot € 65.356,-, kunnen niet meer in de uitvoeringsplanning 2007 van Essent Lighting worden ingepast. De uitvoering zal in 2008 plaatsvinden. 7000822 Reguliere vervanging armaturen Betreft de vervanging van armaturen welke in het betreffende jaar 15 jaar oud zijn 7000823 Reguliere vervanging lichtmasten Betreft de vervanging van lichtmasten welke in het betreffende jaar 30 jaar oud zijn 7000859 Maatregelen erosie Door de gemeente dient nog 1 kleine buffer in Catsop te worden aangelegd. Deze werkzaamheden worden meegenomen in een bestek van meerdere buffers in de regio van het waterschap. Vanwege grondverwervingproblemen is de buffer nog niet aangelegd. Het budget groot € 30.000 is doorgeschoven van 2007 naar 2008. 7000862 Uitvoering duurzaam veilig Doorschuiven uitvoering duurzaam veilig Kerensheide van 2007 naar 2008 i.v.m. gelijktijdige uitvoering gebiedsgewijze aanpak. 7000924 Bijdrage renovatie podium voorz MLC Bijdrage onderhoud en renovatie van de podiumvoorziening van het Maaslandcentrum 7000934 Bijdrage geluidwerende voorziening Trefcentrum Kerensheide In het najaar 2007 zal directiebegroting gereed zijn. Op basis hiervan zal besluitvorming plaatsvinden over noodzaak geluidsisolerende voorzieningen. Uitvoering vindt in 2008 plaatst, na besluitvorming. 7000953 Integrale gebiedsgewijze aanpak Kerensheide Met de voorbereiding van het gebied Kerensheide is gestart in september 2007. De aanbesteding van het gebied Kerensheide is naar verwachting in het 3e kwartaal van 2008. De uitvoering kan dan starten in het 4e kwartaal van 2008. De afronding van de werkzaamheden: eind 2009. 7000997 Gebiedsgewijze aanpak Betreft uren te besteden aan vastleggen nieuwe gebieden gebiedsgerichte aanpak. 7001014 Aanleg groen gebiedsgewijze aanpak Nieuwdorp In 2008 zal de uitvoering van het groenplan van het gebied Merodestraat-Kinskeystraat worden afgerond.

149

8.5

Reserves en voorzieningen

Begripsbepaling

‘Reserves’ zijn vermogensbestanddelen die als eigen vermogen zijn aan te merken en die bedrijfseconomisch gezien vrij zijn te besteden. Tegenover een reserve staat géén direct aanwijsbare verplichting. ‘Voorzieningen’ hebben het karakter van een ‘verplichting’ en behoren tot het vreemd vermogen). Voorzieningen worden gevormd ten behoeve van concrete of specifieke risico’s of om te kunnen voldoen aan verplichtingen en ter dekking van verliezen die op de balansdatum daadwerkelijk bestaan. Voorzieningen worden gevormd ten laste van het resultaat (resultaatbepaling) Beleid De nota reserves en voorzieningen 2008 is op 28 juni 2007 vastgesteld door de raad en vormt het uitgangspunt waarop de reserves en voorzieningen in deze begroting zijn opgenomen. Reserves 2008


Storting 2008

Onttrekking 2008

2.869

209

182

Stand 31 december 2008 2.896

1.427 598 84 351 57 28 276 61

0 0 0 60 0 0 0 0

37 299 0 10 0 3 41 36

1.390 299 84 401 57 25 235 25

130 350 75 1.000 200 470 110 388 45 440 8.959

0 350 0 0 100 10 0 0 0 0 729

11 0 75 0 0 0 6 20 0 0 720

119 700 0 1.000 300 480 104 368 45 440 8.968

* € 1.000

Algemene reserve Reserve knelpunten gemeentelijke huisvesting Reserve BTW compensatiefonds Reserve doorgeschoven posten 2006 Reserve personele knelpunten Reserve kunstaankopen Reserve realiseren kinderopvang Reserve kinderopvang Reserve bovenwijkse voorzieningen Reserve afkoopsom geldelijke steun woonwagen standplaatsen Reserve oostelijke hoofdontsluitingsweg Reserve WWB inkomensdeel Reserve WSW Reserve WMO Reserve openbare verlichting Reserve LTV Elsloo Reserve uitbreiding sporthal Reserve sporttechnisch onderhoud Reserve voorziening onderhoud Totaal

Er volgt nu een korte toelichting op de belangrijkste stortingen en onttrekkingen in 2008 Algemene reserve: De toevoeging aan de algemene reserve hebben enerzijds betrekking op de ingroeiregeling als gevolg van het wegvallen van de BLG gelden (€ 168.000) en anderzijds een toevoeging als gevolg van de organisatieaanpassing cfrm het raadsbesluit van 7 7 2005 (€ 41.000) Er is € 140.000 onttrokken voor de vorming van de voorziening APPA en € 42.000 is onttrokken voor de uitbreiding DIV conform 17e begrotingswijziging 2005. Reserve BTW compensatiefonds Zie paragraaf BTW compensatiefonds 150

Reserve personele knelpunten: Diverse aanpassingen in het kader van personele mutaties Reserve oostelijke ontsluitingsweg Dit betreft de bijdrage in deze weg vanuit de grondexploitatie Kanaalboulevard. Deze reserve is met ingang van 2007 gevormd en dient om de financiering van de Oostelijke hoofdontsluitingsweg te bekostigen. De grondexploitatie Bramert Noord zal ook gaan bijdragen aan deze reserve. Reserve personele knelpunten: Diverse aanpassingen in het kader van personele mutaties Reserve kinderopvang: Dit betreft het exploitatietekort 2007 van deze regeling. Reserve realiseren kinderopvangplaatsen De vrijval t.g.v. de exploitatie betreft het exploitatietekort 2007 van de bovengenoemde regeling Reserve WWB inkomensdeel Deze reserve wordt ingezet omdat er in 2008 een gedeelte van het tekort op de inkomsten WWB inkomensdeel op te vangen Reserve WMO Deze reserve is gevormd om de verwachte tekorten van de komende jaren op te vangen. Reserve uitbreiding sporthal De reserve wordt ingezet ter dekking van de kapitaallasten van de sporthal Merode Voorzieningen 2008

* € 1.000

Voorziening outplacement gewezen wethouders Voorziening wachtgeld gewezen wethouders Voorziening 55+ regeling Voorziening APPA (oud)wethouders Voorziening onderhoud buitenkant scholen Voorziening dubieuze vorderingen woonwagenbewoners Voorziening verwachte verliezen grondexploitaties Voorziening planschades Voorziening dubieuze debiteuren sociale zaken Voorziening werkdeel WWB Voorziening groot onderhoud gemeenschapshuizen fanfarezalen Voorziening groot onderhoud wegen Voorziening onderhoud kunstwerken (bruggen ed) Voorziening dubieuze vorderingen belastingen Voorziening kleine monumenten Voorziening t.b.v. tariefstelling rioolrechten Voorziening onderhoud speeltoestellen openbaar onderwijs en kinderdagverblijven Totaal

Stand 1 januari 2008 30 27 2.082 0 8

Storting 2008 0 0 83 140 136

0 12 497 0 65

Stand 31 december 2008 30 15 1.668 140 79

123 841 438 251 41

0 0 0 20 27

10 0 0 0 0

113 841 438 271 68

47 250 192 117 42 1.627

50 0 37 30 0 2

14 250 31 0 0 291

83 0 198 147 42 1.338

127 6.243

29 554

43 1.213

113 5.584

Er volgt nu een korte toelichting op de belangrijkste mutaties in 2008. 151

Onttrekking 2008

Voorziening 55+ regeling: Dit betreft de voorziening voor uitgestroomde medewerkers in het kader van de zogenaamde 55+ regeling. De toevoeging is de rentetoevoeging aan de voorziening omdat er gebruik wordt gemaakt van een contante waardeberekening. De onttrekking betreft de te betalen bedragen aan de deelnemers Voorziening APPA (oud) wethouders: De toekomstige pensioenrechten van de (oud) wethouders is bij Wet geregeld in de Wet APPA (Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers). Voor het realiseren van een deel van de verplichting ten aanzien van de verstreken diensttijd van de actieve wethouders, de oud-wethouders met wachtgeld en de oud-wethouders zonder wachtgeld, is deze voorziening gevormd. Voorziening onderhoud buitenkant scholen: De toevoeging aan deze voorziening is gebaseerd op het onderliggende onderhoudsplan. Voorziening groot onderhoud wegen: Deze voorziening wordt per 1 januari 2008 opgeheven (cfrm besluit nota reserves en voorzieningen 2007) Voorziening t.b.v. tariefstelling rioolrechten: Deze voorziening is gevormd om te komen tot een egalisatie van het rioolrechttarief. In 2008 wordt er een bedrag onttrokken uit de voorziening, omdat in 2008 de lasten hoger zijn dan de baten. .

152

153

9 FINANCIEEL MEERJARENPERSPECTIEF 9.1

Inleiding

De werkwijze rondom de samenstelling van het financieel meerjarenperspectief is gewijzigd. Voorheen kwam het meerjarenperspectief tot stand op basis van een meerjarenraming van alle budgetten, zowel aan de lasten- als aan de batenkant. Van alle budgethouders – en beheerders werd daarom verwacht dat zij in staat waren hun lasten en baten niet alleen voor het komende begrotingsjaar zo volledig mogelijk te ramen, maar ook voor de drie jaren daarna. Dat daarbij de kwaliteit van de ramingen – en dus de ‘hardheid’ van het gepresenteerde meerjarenperspectief - afnam naarmate verder in de toekomst gekeken werd, moge duidelijk zijn. Een nadeel was daarbij dat toekomstige begrotingen gebaseerd werden op de jaarschuiven uit de eerdere begroting, hetgeen de kwaliteit van de nieuwe begroting niet ten goede kwam. Ook bleek een heldere analyse van het gepresenteerde verloop van het financieel perspectief nagenoeg onmogelijk. Met ingang van het begrotingsjaar 2008 is besloten om een andere werkwijze te hanteren bij de samenstelling van het meerjarenperspectief. De basis wordt niet langer gevormd door het meerjarig ramen van alle budgetten, maar komt tot stand door de grotere verschuivingen op de lopende begroting in beeld te brengen. Het resultaat is een grofmazige indicatie van het te verwachten begrotingssaldo in de komende jaren, op basis van de huidige inzichten. Het inzicht in de verstoringen in financiële zin wordt hierdoor vergroot, waardoor het beter mogelijk wordt hierop tijdig. Het voorgaande betekent tevens dat de lopende begroting voortaan de basis gaat vormen voor het opstellen van een nieuwe begroting en niet langer de jaarschijven uit het meerjarenperspectief. Uiteraard is sprake van een groeimodel. Op basis van de opgedane ervaringen zal het meerjarenperspectief de komende jaren in kwaliteit moeten toenemen.

9.2

Financieel meerjarenperspectief 2009-2011

Het navolgende financieel meerjarenperspectief is samengesteld op basis van de volgende uitgangspunten: Het jaar 2008 is het basisjaar; de aangegeven bedragen in de jaren 2009-2011 zijn daarom de mutaties t.o.v. het begrotingssaldo 2008 Bouwgrondexploitaties zijn buiten beschouwing gelaten, omdat deze voor de exploitatie in budgettair neutraal karakter hebben Toegerekende uren aan bouwgrondexploitaties zijn van gelijk volume als 2008 Toegerekende uren aan investeringen zijn van gelijk volume als 2008 Gehanteerd percentage voor prijsinflatie 2009-2011 is conform junicirculaire

154

- = nadelig t.o.v. 2008 + = voordelig t.o.v. 2008

BASIS = saldo begroting 2008 MUTATIES

2009

SALDO 2008 ná berap 2007-II

169

2010

2011

169

169

LONEN Indexering Mutatie WAO Afname uitkering gewezen personeel/wethouders Formatie mutatie

-50 -190 40 50 50

-200 -380 50 80 50

-260 -570 70 100 140

PRIJZEN Indexering regulier lasten goederen en diensten

-110 -110

-230 -230

-350 -350

KAPITAALLASTEN Vrijval KL bestaande activa per 31/12/2006 Investeringen 2007-2011

-185 329 -514

-209 511 -720

-69 804 -873

ONDERHOUD Sporttechnisch onderhoud Bouwkundig onderhoud Areaaluitbreiding Heidekamppark (zie investeringsplan)

-548 -73 -450 -25

-448 27 -450 -25

-435 40 -450 -25

RESERVES / VOORZIENINGEN Algemene reserve Reserve personele knelpunten Reserve BTW compensatiefonds Lasten heffen rioolrechten Vrijval voorziening groot onderhoud wegen Vorming nieuwe reserve WMO in 2008 Inzet reserve bouwkundig onderhoud

-270 -240 15 0 -15 -250 100 120

-640 -370 25 -300 35 -250 100 120

-790 -460 0 -300 0 -250 100 120

70 70 0

180 120 60

230 170 60

279 10 20 15 52 22 -10 -10 40 10 42 20

279 10 20 15 52 22 -10 -10 40 10 42 20

279 10 20 15 52 22 -10 -10 40 10 42 20

48

48

48

STELPOSTEN loon/prijsstijging Loopbaanbegeleiding outplacement INCIDENTELE LASTEN Bijdrage aan provincie voor bestuurskrachtmonitor Provincie Uitvoering project GVVP 2 jaarlijkse inspectie wegen Diverse stelposten Aanpassing bestemmingsplannen Correctie afsluiten bouwgrondexploitaties Lagere onderhoudskosten Steinerbos Inhuur externe ondersteuning bestuurskrachtmonitor Incidentele verhoging opleidingsbudget 2008 raad Wensen raad programma 2008 e.v. + VNG congres Extra capaciteit voor uitvoering wensen raad 2008 e.v. Inhuur tijdelijk personeel WMO

155

MUTATIES

2009

Graffitie Lokaal VVV-initiatief

2010

2011

10 10

10 10

10 10

BELASTINGEN EN LEGES Belastingopbrengsten OZB Afvalstoffenheffing Belastingopbrengsten riool Bouwleges

240 60 30 70 80

170 120 50 140 -140

470 180 70 220 0

ALGEMENE UITKERING Circulaire gemeentefonds

360 360

925 925

1.390 1.390

-214

-173

465

-45

-4

634

Saldo mutaties t.o.v. 2008 Meerjarenperspectief

Onderstaand worden de verwachte ontwikkelingen per onderdeel nader toegelicht. Lonen Voor de begroting 2008 en de meerjarenraming 2009 -2011 wordt uitgegaan van de door het college gewenste en vastgestelde personeelsformatie in de betreffende jaren. Voor de meerjarenraming 2009 -2011 wordt er rekening gehouden met een indexering van de loonkosten met 2% per jaar. Dit komt overeen met een jaarlijkse stijging van ongeveer € 200.000. De overige wijziging in de lonen in de jaren 2009 en 2010 worden voornamelijk veroorzaakt door: - een wijziging in de formatie - mutatie WAO - afname in de uitkering gewezen wethouders/personeel Prijzen Dit is de prijsinflatie voor de komende jaren. Het hier gehanteerde percentage prijsinflatie van 1,5% is gebaseerd op de gegevens uit de junicirculaire gemeentefonds 2007. Kapitaallasten Vrijval kapitaallasten bestaande activa: De gerealiseerde investeringen, zoals opgenomen in de jaarrekening 2006 per 31-122006, genereren voor 2009-2011 vrijval in kapitaallasten. Dit betekent dat er jaarlijks een verlaging van de totale kapitaallasten ontstaat, dit is enerzijds het gevolg van minder afschrijvingen omdat activa volledig zijn afgeschreven en anderzijds lagere rentelasten omdat de boekwaarde van de bestaande activa daalt (als gevolg van afschrijven) en daardoor de berekende rente lager is.

Kapitaallasten voorgenomen investeringen: De voorgenomen investeringen 2007 e.v. genereren voor het meerjarenperspectief 2009-2011 kapitaallasten. In het jaar van investeren bestaan de kapitaallasten uitsluitend een half jaar rentelasten, vanaf het jaar volgend op de investeringen worden er ook afschrijvingen berekend. Bij de berekening van de kapitaallasten van de investeringen 2007 e.v. is rekening gehouden met een rentepercentage van 4,5%, conform provinciale richtlijnen.

156

Onderhoud Hieronder is opgenomen het begrote sporttechnisch en bouwkundig onderhoud. Dit is in de theoretische benadering meerjarig gezien een sterk fluctuerende post. Door het hanteren van een sporttechnische onderhoudsplanning waarvan de vervangingstermijnen sterk fluctueren, kan het zijn dat er bepaalde jaren veel en andere jaren minder budget noodzakelijk is. Doch in streven naar een financieel perspectief in balans zal finetuning en afstemming (zowel intern als met de gebruikers) plaatsvinden. De actualisatie en verdere verfijning van het bouwkundig onderhoudsprogramma is nog niet voltooid. Daarnaast dienen nog een aantal nieuwe gebouwen te worden opgenomen. In afwachting van deze actualisatie en de daarop te baseren onderhoudsvisie (ambtelijk en politiek) zijn de bedragen in meerjarig perspectief vooralsnog gebaseerd op de "oude meerjaren onderhoudsplanning. Naast bovengenoemde exploitatielasten is er in 2007 een reserve bouwkundig onderhoud gevormd van € 440.000. Deze zal afhankelijk van de bevindingen uit de nota accommodatiebeleid, doch ook de SOP en BOP rapportages worden ingezet voor onderhoudsmaatregelen. Afvalstoffenheffing Dit tarief dient conform de richtlijnen100% kostendekkend te zijn. Het vaste tarief zal voor 2008 echter stijgen naar € 166,00 per jaar. Als gevolg van implementatie van de hondenpoepmaatregelen (+ € 37.500) plus de verhoging van de inzamelkosten van de diverse afvalstromen (doorbelaste brandstofkosten, CAO-consequenties inzameldienst, hogere verwerkingskosten en het effect van het vrije groen aanbod op het milieupark) resulteren in de voorgestelde tariefstijging van € 1,43 per maand. Reserves: De reserves waarvan de toevoegingen of onttrekkingen in meerjarig perspectief afwijken van de toevoegingen en onttrekkingen in 2008 zijn: Algemene reserve: Deze hogere jaarlijkse storting in de algemene reserve is het gevolg van de storting van de BLG-gelden en anderzijds de voordelen vanuit de 55+ regeling. Reserve BTW compensatiefonds: De reserve BTW compensatiefonds is bij de invoering van het BCF gecreëerd om de budgettaire problemen als gevolg van de invoering van het BCF op te vangen. Er heeft een evaluatie van het BTW compensatiefonds plaatsgevonden en dit heeft geresulteerd in een extra verlaging van de algemene uitkering in de jaren 2007 tot en met 2009 van € 300.000. Dit is incidenteel. Om dit incidentele nadeel op te vangen wordt er geld onttrokken uit de reserve BTW compensatiefonds. Vanaf 2010 moeten de structurele nadelen van de invoering van het BTW compensatiefonds via de begroting worden opgevangen. Overige: Onder overige zijn diverse zijn opgenomen een onttrekking aan de reserve lasten heffen rioolrechten opgenomen van € 30.000 en een onttrekking aan de reserve personele knelpunten van € 30.000.

157

Stelposten In de begroting zijn een paar stelposten opgenomen. Twee stelposten veranderen in meerjarig perspectief ten opzichte van de begroting 2008. Dit zijn de stelpost loonen prijsstijging en de stelpost loopbaanbegeleiding outplacement. De stelpost loonen prijsstijging is gevormd omdat aan de baten- en lastenkant van hetzelfde loonen prijsniveau is uitgegaan. De baten voor loonen prijsontwikkeling is een onderdeel van de totale inkomsten van de algemene uitkering. De andere stelpost die is opgenomen in bovenstaand overzicht is de stelpost loopbaanbegeleiding outplacement. In 2009 is hiervoor een bedrag opgenomen. Vanaf 2010 komt deze post te vervallen. Incidentele lasten Voor het begrotingsjaar 2008 zijn incidentele lasten opgenomen. De hier opgenomen bedragen vormen dan ook voor het meerjarenperspectief 2009-2011 een voordeel ten opzichte van 2008. Algemene uitkering De algemene uitkering uit het gemeentefonds wijzigt van jaar tot jaar. Een stijging ten opzichte van het voorgaande jaar wordt veroorzaakt door een bedrag dat we ontvangen voor loonen prijsontwikkeling, het ontwikkeling van het accres en de ontwikkelingen binnen de gemeente zoals inwoners, woonruimten, WOZ waarden etc. Het accres ontwikkelt zich positief in de komende jaren, het rijk geeft meer uit en daar profiteren de gemeenten mee (samen de trap op, samen de trap af). In het huidige meerjarenperspectief zijn buiten de bovengenoemde zaken nog een aantal belangrijke ontwikkelingen aan de orde. Deze zullen even nu even kort worden toegelicht. WMO: In 2007 is de WMO ingevoerd. De gemeente Stein ontving hiervoor in 2007 3,1 mln euro. Vanaf 2008 heeft men besloten om de gelden die beschikbaar zijn voor de WMO volgens een zgn. objectief verdeelmodel, opnieuw te verdelen. De totale beschikbare middelen veranderen nauwelijks, maar de manier waarop de middelen per gemeente worden verdeeld wel. Voor de gemeente Stein pakt deze nieuwe verdeling zeer ongunstig uit. Omdat een gemeente er per jaar niet meer dan €15 per inwoner op achteruit mag gaan is er een zgn. suppletie-uitkering gekomen. Zo ontstaat er feitelijk een soort afbouwregeling voor de gelden die wij ontvangen voor de WMO. In 2008 krijgen we als gevolg van dit nieuwe model € 240.000 minder voor de WMO, in 2009 € 480.000 en vanaf 2010 structureel € 720.000. In het meerjarig perspectief is rekening gehouden met deze lagere opbrengsten. Of dit ook gevolgen zal hebben voor de uitgaven, is nog onduidelijk. De uitgaven 2009 en volgende zijn gebaseerd op de uitgaven 2008. BTW compensatiefonds: Bij de toelichting op de reserves is hier ook al kort iets over geschreven. Vanaf 2010 stijgt de algemene uitkering met € 300.000 ten opzichte van de voorgaande jaren. De extra uitname in de jaren 2007 en 2009 is vanaf dat moment niet meer aan de orde. De in de meicirculaire 2006 aangekondigde verlaging van de algemene uitkering als gevolg van de evaluatie van het BTW compensatiefonds. In de jaren 2008 en 2008 is er ruim € 700.000 uitgenomen uit de algemene uitkering, vanaf 2010 is er sprake van een structurele verlaging van € 400.000.

158

Belastingen en leges OZB: Om de meerjarenbegroting 2009-2011 structureel in evenwicht te brengen is het onder meer noodzakelijk het opbrengstvolume van de onroerende-zaakbelastingen meerjarig extra te verhogen. Voorgesteld wordt voor de komende vier jaren te rekenen met een stijging van jaarlijks 1,75%. Dit percentage bestaat voor 0,75% uit de eerder door het rijk vastgestelde tariefstijging en voor 1% uit de geraamde inflatie van de nationale bestedingen Afvalstoffenheffing en rioolrecht: Momenteel is er sprake van een lichte kostenverhoging van de beheerskosten die voornamelijk samenhangen met de uitbreiding van het rioolstelsel (nieuwe gemalen buitengebied en nieuwe bergbezinkbassins).In het nieuwe Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) welke in 2008 vervaardigd wordt, wordt nader ingegaan op de toekomstige kostenontwikkelingen. De Europese Kaderrichtlijn Water, maar ook het waterkwaliteitsspoor, verplicht de lokale overheid om in aanvulling op de basisinspanning maatregelen te nemen voor verbetering van de waterkwaliteit. Het is nog niet bekend wat dit voor Stein zal betekenen. In het GRP 2008-2012 zal dit worden uitgewerkt. De verbrede rioolheffing dient de komende jaren te worden ingevoerd. In het nieuwe GRP zullen de consequenties hiervan worden uitgewerkt en ter besluitvorming aan de raad worden voorgelegd. Het GRP 2008-2012 wordt in het najaar 2008 aan de raad aangeboden. Kortom er gaan zaken op rioolgebied veranderen echter wat de financiële consequenties hiervan zijn is nu nog niet in te schatten. Vanaf 2011 is het wel het plan om de afvalinzameling via een gezamenlijk bedrijf op schaal westelijke mijn streek op te halen. Of dit meer of minder gaat kosten is op dit moment nog niet bekend. De bouwleges zijn opgenomen op basis van de laatste versie van de woonvisie. Het bedrag aan bouwleges in 2011 is gelijkgesteld aan 2008 aangezien in de laatste versie van de woonvisie 2011 nog niet is meegenomen. Het resultaat in 2011 is derhalve 0 aangezien er een vergelijking plaatsvindt ten opzichte van 2008 . Bovenstaande mutaties leiden tot het volgende meerjarig perspectief per programma: Overzicht Baten en Lasten (exploitaties) 2009 2010 Lasten Saldo Baten Lasten Saldo Baten € x 1.000 Baten Bestuur 0 4.291 -4.291 0 4.324 -4.324 0 Regionale Samenwerking 0 67 -67 0 67 -67 0 Publiekszaken 1.132 1.662 -530 1.132 1.680 -548 1.132 Maatschappij 828 5.672 -4.844 828 5.711 -4.883 828 Ruimte 1.335 2.403 -1.068 1.335 2.427 -1.092 1.335 Werk, Inkomen en Zorg 4.829 10.769 -5.940 4.829 10.821 -5.992 4.829 Vergunningen en 246 2.474 -2.228 246 2.495 -2.249 246 handhaving Beheer 5.184 11.688 -6.504 5.184 11.663 -6.479 5.184 Steinerbos 1.061 2.140 -1.079 1.061 2.164 -1.103 1.061 Brandweer 0 1.043 -1.043 0 1.050 -1.050 0 Totaal programma's 14.615 42.208 -27.593 14.615 42.402 -27.787 14.615 Algemene dekkingsmiddelen

54.528

26.950

Resultaat voor bestemming Mutaties reserves Resultaat na bestemming

27.578

55.133

26.950

-15

2.506 -2.260 11.600 -6.416 2.177 -1.116 1.051 -1.051 42.429 -27.814

28.183 55.948 26.950

396

954

984

-30

999

1.399

70.097

70.142

-45

70.747

70.751

159

2011 Lasten Saldo 4.345 -4.345 68 -68 1.689 -557 5.704 -4.876 2.429 -1.094 10.860 -6.031

-400

28.998

1.184 939

1.489

-550

-4 71.502 70.868

634

Reserves en voorzieningen: Er volgt nu nog een overzicht van het verloop van de diverse reserves en voorzieningen in meerjarig perspectief Reserves 2009-2011

* € 1.000

Algemene reserve Reserve knelpunten gemeentelijke huisvesting Reserve BTW compensatiefonds Reserve doorgeschoven posten 2006 Reserve personele knelpunten Reserve kunstaankopen Reserve realiseren kinderopvang Reserve kinderopvang Reserve bovenwijkse voorzieningen Reserve afkoopsom geldelijke steun woonwagen standplaatsen Reserve oostelijke hoofdontsluitingswe g Reserve WSW Reserve WMO Reserve openbare verlichting Reserve LTV Elsloo Reserve uitbreiding sporthal Reserve sporttechnisch onderhoud Reserve voorziening onderhoud Totaal

Stand 1 januari 2009 2.896

Mutatie 2009

Stand 31 december 2009 413 3.309

Mutatie 2010

Stand 31 december 2010 537 3.846

Mutatie 2011 630

Stand 31 december 2011 4.476

1.390

-37

1.353

-37

1.316

-37

1.279

299

-299

0

0

0

0

0

84

0

84

0

84

0

84

401

35

436

25

461

50

511

57

0

57

0

57

0

57

25

0

25

0

25

0

25

235

-41

194

-41

153

-41

112

25

0

25

0

25

0

25

119

-35

84

-35

49

-25

24

700 1.000 300

0 0 0

700 1.000 300

0 0 0

700 1.000 300

0 0 0

700 1.000 300

480 104

10 -6

490 98

10 -6

500 92

10 -6

510 86

368

-20

348

-20

328

-20

308

45

0

45

0

45

0

45

440 8.968

-120 -100

320 8.868

-120 313

200 9.181

-120 441

80 9.622

Voorzieningen 2009-2011

160

* € 1.000

Voorziening outplacement gewezen wethouders Voorziening wachtgeld gewezen wethouders Voorziening 55+ regeling Voorziening APPA (oud)wethouder s Voorziening onderhoud buitenkant scholen Voorziening dubieuze vorderingen woonwagenbew oners Voorziening verwachte verliezen grondexploitatie s Voorziening planschades Voorziening dubieuze debiteuren sociale zaken Voorziening werkdeel WWB Voorziening groot onderhoud gemeenschapsh uizen fanfarezalen Voorziening onderhoud kunstwerken (bruggen ed) Voorziening dubieuze vorderingen belastingen Voorziening kleine monumenten Voorziening


Mutatie 2009

Stand 31 december 2009

Mutatie 2010

Stand 31 december 2010 0

30

0

15

0

15

1.668

-422

1.246

0

70

-10

15

0 15

-383

863

-325

0

140

0

219

70 289

149 93

-10 83

103 0

841

0

841

438

0

438

271

20

291

68

27

95

83

36

119

198

6

204

147

7

154

42 1.338

0 -304

42 1611.034

538

140

140

-10 113

0 30

70 79


30 0

140

30

Mutatie 2011

841

0 841

0

438

0

20

311

20

438

331 27

122

27

36

155

36

149

191 6

210

6 216

7

161

7

0

42

0

168 42 491

* € 1.000

t.b.v. tariefstelling rioolrechten Voorziening onderhoud speeltoestellen openbaar onderwijs en kinderdagverblij ven Totaal


113 5.584

Mutatie 2009

-14 -584


99 5.000

162

Mutatie 2010


Mutatie 2011

-254

780

-289

-14

85

-14

-495

4.505

-472


71 4.033

BIJLAGEN

163

164

Bijlage I: Investeringsplanning 2008-2011 Investeringsbedrag

Omschrijving Aanschaf software Raadsinformatiesystemen Verv. PC's, notebooks en ov. hardware Verv. PC's, notebooks en ov. hardware Vervangen speelvoorzieningen Opwaardering grootschalige basiskaart Inhalen achterstand armaturen 15 jr Inhalen achterstand armaturen 30 jr Aanpassen verlichting cf norm 15 jr Aanpassen verlichting cf norm 30 jr Reguliere vervanging armaturen Reguliere vervanging lichtmasten Verv. lichtmasten a.g.v. schade/vernieling Verv. armaturen a.g.v. schade/vernieling Reconstructie Havenstraat Techn.install. Unielocatie Groenewald Bouwkosten Unielokatie Groenewald Bijdrage geluidswerende voorz Pater Kolbe Aanpassen bergingsbassin 't Broek Rioolvervangingen Riolering buitengebieden Vervangen pompgemalen Maatregelen erosie Aankoop autosloperij Keulers

Afschr in jr. 5 5 4 5 10 10 15 30 30 30 15 30 30 15 25 20 40 50 50 60 45 15 15 1

2007 103 39 54 16 23 4 42 71 54 9 4 3 8 212 848 71 35 -26 25 124

2008 49 25 39 54

7 2 20 65 42 31 4 3

Lasten exploitatie

2009 20

2010 20

25 50

25 50

63 5 4 3

57 14 4 3

2011

2007 2 1 1

36

1 1 1

4 17 1 498 17 25 30 27

165

442 25

25

25

1 -1 1

2008 26 1 12 14 2 3

2009 37 6 23 26 1 2 3

2010 40 6 22 31 8 2 3

2011 43 6 21 36 14 2 3

4 7 7 1

4 10 12 3

1 19 54 4 11 2 -2 3 1

1 1 19 54 4 32 13 -2 6 3 23

5 10 18 4 1 1 1 18 53 4 32 30 -2 9 3 27

4 10 24 4 1 1 1 18 53 4 32 30 -2 11 3

Investeringsbedrag

Omschrijving Uitvoering duurzaam veilig Uitbreiding bassin Kapellerweg Bergingsbassin kasteel Elsloo Vervanging speelvoorzieningen Legionella aanp. Restaurant Steinerbos Legionelle aanpassing VV Haslou Legionelle aanpassing IVS Legionella aanpassing Urmondia Pilot wijksteunpunt Kanaalboulevard Gebiedsgewijze aanpak Nieuwdorp Gebiedsgewijze aanpak Nieuwdorp Gebiedsgewijze aanpak Kattekop Veilige schoolomgeving fase 2 Bijdr geluidswerende voorz Pater Kolbehuis Bijdrage renovatie podiumvrz.Maaslandctm Schoolomgeving fase 3 Bijdrage geluidw.voorz. Trefcentrum K'heide Vervangen gesloten bus Vervangen pick-up onderhoud Vervangen pick-up verkeer Vervangen rioolreiniger Inrichting 60 km zones Vervanging citrixserver Nieuwe ICT ivm herhuisvesting Gebiedsgewijze aanpak Kerensheide Reconstructie havenweg Nieuwbouw LTV Elsloo Bouw MFC Stein centrum

Afschr in jr. 25 50 50 10 13 6 15 15 40 30 60 60 25 10 15 25 10 6 6 6 6 25 5 5 60 25 40 40

2007 193 53 150 48

45 1.812 8 18 144

2008 65

33 25 66 45 41 89 6 12

2009

68

Lasten exploitatie

2010

40

2011

2007 4 1 3 1

1 37 110 3

200 121

2 160

19

2008 17 3 9 8 1 1 1 1 2 3 73 1 1 20 5 10 4 4

19 19

4 10

3 27 44 19 25

50 6 23 507 640 200 50

166

1.616

1.670

925

1

7 14 15 5 2

2009 21 3 9 13 3 14 5 5 6 3 103 4 1 20 22 10 23 4 4 4 2 1 1 12 70 56 14 41

2010 20 3 9 22 3 13 5 4 6 3 102 8 1 19 22 9 22 4 4 4 2 4 1 11 133 55 14 100

2011 20 3 9 26 3 13 5 4 6 3 101 8 1 18 21 9 22 4 4 4 2 4 1 11 131 54 14 186

Investeringsbedrag

Omschrijving Bouw MFC Stein centrum Digitalisering bestemmingsplan Laptops raadsleden Maatregelen inzake overlast hondenpoep Kosten revitalisering Kerensheide Noord Gebiedsgewijze aanpak Reconstructie Houterend Stein Reconstructie Heirstraat Elsloo Aanleg nieuw riool Kattekop Aanpassen terrein scouting Stein 2 Douche/kleedruimten voetbal t Hetjen Buitenterrein gemeente fase 2 Weghalen achterstand groen Reconstructie Vermeerstraat Wateroverlast bestrijding Bouwk uitbr pers ruimte - aula Groenewald Techn inst pers ruimte - aula Groenewald Aanleg Wadi Merodestraat Aanleg groengebiedswijze aanpak Nieuwdorp GBA Modules Blackberry Basisregistratie Balie/burgerstraat WFM VROM vergunning Aanpassing website Vervangen DB Stem + tape unit

Afschr in jr. 20 5 5 10 25 60 60 60 60 25 25 25 15 50 40 20

15 5 5 5 5 5 5 5 5

2007 30 22 4 -81 12

2008

2009

Lasten exploitatie

2010 600

0

23

23

6

2011

2007

2008 1

-2 36 5 3

586 24 149

12 3 603

241 50 1.537 34 9 48 90 15 10 30

200

5 1 32 1

2009 1 5 1 -6 1 1

8 5 4 -6 2 1

2010 14 12 5 5 -6 2 1

2011 57 12 5 4 -6 2 1

33 2 12 14 26

33 2 12 51 25

32 2 11 50 24

32 2 11 49 24

66 2 1

106 2 1

104 2 1

102 2 1

11 1 4 4 7 1

18 8 3 20 7 10 5 3 10

18 7 3 19 7 9 5 3 9

17 7 3 18 6 9 5 3 9

1 80 31

2

70 1 40 20

15 40

167

4 1

Investeringsbedrag

Omschrijving Vervanging citrixservers Storageserver/ISS server/beheersservers Midoffice server Fietsoversteek Steinderweg/Mich.Ruyterstr Starterslening Aanleg parkeerplaatsen Oud Stein Afkoop expl.rechten restaurant Stbos Oplossen wateroverlast Praatstraat Rioolvervanging geb gew aanp Nieuwdorp Rioolvervanging geb gew aanp Kerensheide Oplossen wateroverl gebgew Kerensheide Keukenapparatuur restaurant-verkooppunt Pompen vis- en roeivijver Terrasmeubilair restaurant-verkooppunt Inventaris restaurant-verkooppunten Kassasysteem Parkeerplaats scouting Stein Vervangen bus (landmeten) Vervangen pick-up (reiningin) Vervangen bestelauto (acc/beh) Vervanging cisco netwerkcomponenten Uitwerking plannen Steinerbos Urnenmuur Stein Taxatie opstallen Aanschaf minicars Steinerbos Aanschaf gereedschap voor onderhoud Aanschaf abonnementensysteem Heidekamppark

Afschr in jr. 5 5 5 25 25 5 50 60 60 50 5 8 5 5 5 25 5 5 5 5 5 20 6 5 5 5 20

2007

2008

2009 50

Lasten exploitatie

2010

2011

2007

2008

2009

4 9 2 82 28 61 54 10 12 4 4 4 6 1

2010 12 2 1 4 9 2 80 28 142 54 27 11 4 4 4 6 1

1

7

1 100 50

50 184 25 354 480

1 4 1 7 11

46

433

1.857

970

21

4 8 2 84 29 10 55

420 51 25 16 17 28 11

1 1

1

12 4 4 4 7 1

21 30 11 50 70

250 25

1

22 1

76 2

2

4 4 5 9

11 15 15 20 100

168

200

1 75 2 2 4 4 5 29

2011 12 25 12 4 9 2 76 28 138 53 27 11 4 3 4 6 1 5 7 3 12 72 2 2 3 3 5 28

Investeringsbedrag

Omschrijving Nieuw meubilair gem.huis Nieuwbouw gemeentehuis bouwkosten Nieuwbouw gemeentehuis w en e TOTAAL

Afschr in jr. 10 25 40

2007

9.573

2008 13 45 32 5.280

169

2009

6.748

Lasten exploitatie

2010

1.995

2011

61

2007

189

2008 1 1 824

2009 2 3 3 1476

2010 2 3 3 1796

2011 2 3 3 1946

Bijlage II : Formatie 2007 Omschrijving

FTE

2008

Pers.

FTE

Pers.

Directie

1,50

2

1,50

2

Concerncontroll

2,00

2

2,00

2

Projectbureau

2,00

2

0,00

0

Vrijwillige Brandweer ( ambtelijke)

1,00

1

0,00

0

Vrijwillige Brandweer

40,00

40

40,00

40

Steinerbos

10,57

20

10,57

20

Puza

14,09

22

14,09

22

2,21

4

2,21

4

VH&H

14,30

15

14,30

15

W&I

17,90

23

17,90

23

MRB

11,58

12

13,58

14

Bora Binnen

14,00

15

14,00

15

Bora Buiten

12,00

12

12,00

12

BMO

14,01

15

14,01

15

FD huisvesting en interne diensten

13,01

15

13,01

15

FD Fin. Adm. Automatisering Secr.onderst .

18,15

21

18,15

21

Babsen

0,30

3

0,30

3

Organisatieontwikkeling

5,03

0

5,03

0

Raadsleden

21,00

21

21,00

21

College B&W

5,00

6

5,00

6

Griffie

2,00

2

2,00

2

18,00

18

18,00

18

239,64

271

238,64

270

Zorgloket

Commissies Totaal Gewezen Wethouders

Totaal per kosten plaats

170

Bijlage III: Begrippenlijst B Balans

is een onderdeel van de jaarrekening. De balans geeft een overzicht van de bezittingen, vreemd en eigen vermogen (activa en passiva) van de gemeente.

Baten en lasten (stelsel van)

is een begrotingssysteem waarin alle ontvangsten en uitgaven worden toegerekend aan het begrotingsjaar waarop zij betrekking hebben. Dit ongeacht het jaar waarin zij zijn ontvangen of betaald.

Begroting

is een overzicht van beleidsvoornemens, hoeveel middelen daarmee zijn gemoeid en uit welke bronnen die middelen afkomstig zijn. Het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten 2004 (BBV), onderscheidt een beleidsbegroting en een financiële begroting.

Behoedzaamheidsreserve

is een gedeelte van de algemene uitkering uit het gemeentefonds dat het Rijk reserveert voor de uitlichting uit het gemeentefonds wegens verwachte onderuitputting van de rijksuitgaven.

Beleidsbegroting

is een onderdeel van de begroting waarin volgens het BBV met name ingegaan wordt op de programma's en via de zogenoemde paragrafen op de belangrijke onderdelen van het beheer. De beleidsbegroting bestaat uit: 1. het programmaplan; 2. de paragrafen.

Bestemmingsreserve

is een reserves waaraan een specifieke bestemming is gegeven

Bestuurlijk belang

heeft een gemeente wanneer ze een zetel heeft in het bestuur van een derde rechtspersoon of als ze stemrecht heeft.

C Categoriale indeling

Comptabiliteitsvoorschriften

D Deelnemingen Doelmatigheid (efficiency)

Programmabegroting 2008

is een indeling van baten en lasten naar voorgeschreven soorten zoals salarissen, rente en belastingen. Het BBV stelt verplicht dat gemeenten de begroting converteren naar categorieën in een apart document. Dit document wordt naar de toezichthouder en CBS gezonden. zijn de wettelijke bepaalde voorschriften voor de inrichting van de gemeentelijke begroting en rekening. Sinds het begrotingsjaar 2004 zijn de nieuwe voorschriften volgens het Besluit Begroting en Verantwoording van kracht. zijn privaatrechtelijke rechtspersonen waarin de gemeente risicodragend participeert. is de mate waarin een maximale hoeveelheid producten en prestaties

171

is gerealiseerd met een minimale hoeveelheid middelen of een hogere kwaliteit wordt bereikt bij een gelijkblijvende hoeveelheid middelen. Onderzoek naar doelmatigheid richt zich vooral op de verbetering van de bedrijfsvoering. Doeltreffendheid (effectiviteit)

is de mate waarin de geleverde producten en prestaties bijdragen aan het realiseren van de gestelde (beleids)doelen. Onderzoek naar doeltreffendheid richt zich op de vergelijking van het gerealiseerde en gewenste effect.

Doeluitkering

is een door een ministerie aan de gemeente verstrekte gelden ter uitvoering van een specifieke taak. Een doeluitkering is dus niet vrij besteedbaar.

Dualisering

is de ontvlechting van de taken en bevoegdheden tussen de gemeenteraad en het college. De raad richt zich primair op de kaderstellende en controlerende functie, het college op de uitvoerende functie. De wethouders zijn geen lid van de raad.

E Economische categorie F Financieel belang:

kostensoort; aanduiding van de soort kosten en opbrengsten naar bedrijfseconomisch gezichtspunt. van financieel belang is sprake als de gemeente de middelen die ze ter beschikking stelt verloren gaan in geval van faillissement van de verbonden partij (een derde rechtspersoon) en / of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente.

Financiële begroting:

gaat volgens het BBV vooral in op de budgettaire aspecten en op de financiële gevolgen van de beleidsbegroting. De financiële begroting bestaat uit: 1. het overzicht van de baten en de lasten en toelichting; 2. de uiteenzetting van de financiële positie en toelichting.

Financiële positie

is een onderdeel van de financiële begroting, tevens de tegenhanger van de balans. De financiële positie van een gemeente geeft de grootte en samenstelling van het vermogen in relatie tot de baten en lasten.

Financiële rechtmatigheid

hiermee wordt bedoeld dat de financiële beheershandelingen in overeenstemming met de geldende weten regelgeving zijn uitgevoerd.

Functie:

is een onderdeel en afgeleide van een hoofdfunctie. Een functie komt overeen met een onderdeel van het gemeentelijk takenpakket en geeft een globale groepering van inkomsten en uitgaven per taakveld. Het BBV laat de indeling van de begroting aan de gemeente vrij, maar stelt verplicht dat gemeenten de begroting converteren naar voorgeschreven functies in een apart document t.b.v. het CBS.

172

G Gemeenschappelijke regeling Gemeentefonds

K Kapitaallasten Kostenplaatsen

L Leges O Overzicht van baten en lasten:

P Paragrafen:

is het publiekrechtelijk juridische kader waarbinnen twee of meer gemeentebesturen kunnen samenwerken. uitkering van het Rijk die de gemeenten in principe vrij mogen besteden. Dit ter onderscheid van doeluitkeringen met een gebonden besteding. afschrijving en toegerekende rente op activa. op een kostenplaats worden lasten verzameld die niet direct aan een product kunnen worden toegerekend. De verzamelde lasten van een kostenplaats worden vervolgens op basis van geleverde prestaties toegerekend naar de producten. worden geheven ter dekking van de kosten van gemeentelijke dienstverlening. Leges mogen maximaal kostendekkend zijn. is het onderdeel van de financiële begroting dat een overzicht geeft van alle baten en lasten die in de programma's zijn opgenomen. geven volgens het BBV een dwarsdoorsnede van de begroting op financiële aspecten. Het gaat dan om de beleidslijnen van beheersmatige aspecten die belangrijk zijn, financieel, politiek of anderszins. De paragrafen zijn onderdeel van zowel de beleidsbegroting als het jaarverslag.

Planning- en controlcyclus

de jaarlijks terugkerende werkzaamheden die samenhangen met het opstellen, bespreken, bewaken, bijstelen en verifiëren van budgetten.

Prestatie-indicator

kwantitatieve en kwalitatieve gegevens die inzicht geven in de resultaten van het gevoerde beleid van de gemeente.

Product:

is het resultaat van samenhangend handelen, zoveel mogelijk meetbaar gemaakt in de tijd, geld en kwaliteit. Een product wordt ruim geïnterpreteerd. Het kan zijn: een voorziening, een dienst, een goed of een activiteit. Een kern is dat er taakstellende afspraken aan verbonden kunnen worden.

Productenraming:

wordt volgens het BBV opgebouwd vanuit de programmabegroting en geeft alle gemeentelijke activiteiten weer in termen van producten. De productenraming is het begrotingsdocument van het college en heeft

173

met name een beheersfunctie voor de uitvoering van de begroting. Programma:

is een samenhangende verzameling van producten, activiteiten en geldmiddelen gericht op het bereiken van vooraf bepaalde maatschappelijke effecten.

Programmabegroting:

is de typering voor de begroting waarin de programma's centraal staan. Een gemeente is vrij in de keuze van de programma's en in het aantal.

R Raadsprogramma:

De raad geeft in een raadsprogramma een agendering van de onderwerpen die in de raadsperiode aan de orde moeten komen. Het gaat als regel met name om de onderwerpen die in de visie van de raad politiek relevant zijn. Het raadsprogramma is de basis voor de planning en control van de raad. In een dualistisch stelsel kunnen alle raadsfracties een raadsprogramma ondertekenen.

Rekening:

overzicht van de in een jaar gerealiseerde kosten en opbrengsten. De jaarrekening dient ter verantwoording. Tevens wordt in een jaarrekening de stand van de gemeentelijke vermogenspositie opgemaakt.

Reserve

bedrag dat is gereserveerd voor toekomstige uitgaven, zonder dat de aard en de omvang van deze uitgaven al bekend zijn.

Risicoparagraaf

is een door het college verstrekt overzicht van alle bekende risico’s tot het moment van aanbieden van de begroting.

T Treasury V Verbonden partij: W Weerstandscapaciteit:

is het geheel van activiteiten in verband met de financiering. is een partij waarmee de gemeente een bestuurlijke relatie onderhoudt en waarin zij een financieel belang heeft. is het geheel van geldmiddelen (zoals de algemene reserve) waaruit tegenvallers eventueel bekostigd kunnen worden, zonder dat de begroting en het beleid (direct) aangepast behoeven te worden.

Weerstandscapaciteit incidenteel:

is het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat dit invloed heeft op de hoogte van het voorzieningenniveau van de programma's.

Weerstandscapaciteit structureel:

met de structurele weerstandscapaciteit worden die middelen bedoeld die permanent ingezet kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de programma's.

174

Bijlage IV: Lijst van afkortingen A ABWZ AJZ APV CC

Algemene wet bijzondere ziektekosten Algemene juridische zaken Algemene plaatselijke verordening Concerncontroller

B BAG BBP BBV Bbz BCF Berap Wet BIBOB BLG BMO BNG BOA BOP BORA BOS BRW

Basisregistraties Adressen en Gebouwen Bruto binnenlands product Besluit begroting en verantwoording Besluit bijstandsverlening zelfstandigen BTW compensatiefonds Bestuursrapportage Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur Bouwfonds Limburgse Gemeenten Bedrijfs- en management ondersteuning Bank Nederlandse gemeenten Buitengewoon opsporingsambtenaar Bouwkundig onderhoudsplan Beheer openbare ruimte en accommodaties Buurt onderwijs en sport Brandweer

C CAK CIZ

Centraal administratie kantoor Centrum Indicatiestelling zorg

D DMS

Document management systeem

E ECB Eris EMU ESF

Europese centrale bank Eigendom registratie en informatie systeem Economische en monetaire unie Europees Sociaal Fonds

F FD FIDO

Facilitaire dienstverlening Wet financiering decentrale overheid

G GBA GGA GGD GIS GRP

Gemeentelijke basis administratie Gebiedsgewijze aanpak Geneeskundige gezondheidsdienst Geografisch Informatie Systeem Gemeentelijk rioleringsplan

175

I ICT IGOM IHP IKL IMD IOAW

ISD

Informatie en communicatietechnologie Intergemeentelijk overleg voor mobiliteitsvraagstukken Integraal huisvestingsplan voor schoolgebouwen in Stein Instandhouding Kleine Landschapselementen in Limburg Intergemeentelijke milieu dienst Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte Werkeloze Werknemers Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen Intergemeentelijke sociale dienst

J JIT JPP

Jeugd interventie team Jeugd preventie platform

K KRW

Kaderrichtlijn Water

M MFC MRB

Multifunctioneel centrum Maatschappelijk ruimtelijk beleid

N NVVB

Nederlandse vereniging voor Burgerzaken

O OZB

Onroerende zaak belasting

P P&C PIW PB PGB PPS PuZa

Planning en control Partners in Welzijn Projectenbureau Persoonsgebonden budget Publiek private samenwerking Publiekszaken

R RO

Ruimtelijke Ordening

S SMART SOP

Specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden Sporttechnische onderhoudsplanning

V VNG VH&H VROM

Vereniging van Nederlandse gemeenten Vergunningverlening, handhaving en heffingen Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer

W Wamz Wabo

Wet op archeologische monumentenzorg Wet algemene bepalingen omgevingsrecht

IOAZ

176

W&I Wcpv WGA WGR WKPB WMO WOZ WSW WVG WWB

Werk en inkomen Wet collectieve preventie volksgezondheid Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten Wet gemeenschappelijke regeling Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen Wet maatschappelijke ondersteuning Waardering onroerende zaken Wet sociale werkvoorziening Wet voorziening gehandicapten Wet werk en bijstand

177

Programmabegroting 2008

Recommend Documents