PROFIELSCHETS Lid Raad van Toezicht Profiel Vastgoed & Vastgoedfinanciering Woningstichting Servatius, Maastricht
PublicSpirit De heer dr. José M.A. Coenen senior consultant Amersfoort, 4 januari 2016
Organisatie Woningstichting Servatius is als maatschappelijke onderneming actief op de regionale woningmarkt in Maastricht en Eijsden-Margraten met meer dan 11.000 verhuureenheden. Servatius staat dichtbij huurders, biedt passende en kwalitatief duurzame huisvesting met betaalbare woonlasten voor huishoudens die zijn aangewezen op de sociale huursector. Huurders kunnen kiezen uit een divers woningaanbod en kunnen binnen het woningaanbod doorgroeien. In buurten waar Servatius veel woningen bezit, stimuleert de woningstichting dat huurders samen met gemeente, welzijn- en zorgaanbieders de kwaliteit van wonen en leven verbeteren. De bewoners bepalen de buurt. Servatius biedt maatschappelijk verantwoord wonen en vastgoed. Naast professioneel woningbeheer investeert Servatius in sociale samenhang in buurten en wijken. De medewerkers combineren professionaliteit met sociale betrokkenheid in een informele werksfeer. De lokale samenleving vormt het belangrijkste verantwoordingskader. En dat betekent een veranderende kijk op het hedendaagse wonen. Servatius krijgt hierdoor een ander karakter. Niet als het gaat om de primaire doelstelling: het aanbieden van passende huisvesting voor de maatschappelijk zwakkeren in onze samenleving, maar wel in de wijze waarop die belangrijke doelstelling wordt bereikt. De organisatie is volop in beweging. Flexibel, vastberaden en klaar voor nieuwe uitdagingen. De organisatie is financieel – ook in meerjarenperspectief – gezond. Woningstichting Servatius heeft een RvB/RvT model met een eenhoofdige Raad van Bestuur. De huidige Raad van Toezicht van Servatius is merendeels aangetreden in 2010 en bestaat uit vijf leden, inclusief de voorzitter. Conform wet- en regelgeving zal in de periode 2016 – 2018 een groot deel van de zittende Raad van Toezicht van Servatius worden vernieuwd. Teneinde de continuïteit van het toezicht in deze periode zoveel mogelijk te waarborgen, zal de vernieuwing van de Raad gefaseerd plaatshebben. Good Governance conform de Governance code woningcorporaties 2015 vormt de leidraad voor bestuur, toezicht en verantwoording binnen Woningstichting Servatius. Leden van de Raad van Toezicht van Woningstichting Servatius stemmen in met de Aedescode en de genoemde governancecode van de sector. De werkwijze van de Raad van Toezicht is vastgelegd in het Reglement, dat een verbijzondering is van de statutaire positie van de Raad van Toezicht van Woningstichting Servatius. Voor meer achtergrondinformatie wordt verwezen naar de website van Woningstichting Servatius: www.servatius.nl, waar onder andere het jaarverslag 2014, het ondernemingsplan 2015 – 2017, diverse reglementen en een visitatieverslag uit 2011beschikbaar zijn.
Toezicht en Bestuur De nieuwe Governancecode woningcorporaties 2015 zegt over het interne toezicht onder andere: “De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het bestuur en op de algemene gang van zaken in de woningcorporatie. De Raad van Commissarissen fungeert als klankbord voor het bestuur en weegt binnen zijn toezichthoudende functie zelfstandig het maatschappelijk belang af tegen de financiële continuïteit van de corporatie. De Raad van Commissarissen beslist over benoeming, beoordeling, beloning, schorsing en ontslag van bestuurders. De Raad van Commissarissen is verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen functioneren.” De code kent de volgende vijf principes:
2 van 9
Principe 1: Leden van bestuur en RvC hanteren waarden en normen die passen bij de maatschappelijke opdracht Voor bestuur en RvC staat het behalen van maatschappelijke resultaten voorop. Dat vraagt om organisaties met een integere en open cultuur waarbinnen ruimte is voor reflectie en tegenspraak. Bestuur en RvC vervullen daarbij een voorbeeldfunctie voor zowel hun eigen corporatie als voor de gehele sector. Principe 2: Bestuur en RvC zijn aanspreekbaar en leggen actief verantwoording af Het bestuur is aanspreekbaar op en legt verantwoording af over de maatschappelijke en financiële prestaties van de woningcorporatie als geheel, alsmede over de gemaakte strategische keuzes. De RvC is aanspreekbaar op en legt verantwoording af over het gehouden toezicht. Principe 3: Bestuur en RvC zijn geschikt voor hun taak Het vervullen van de maatschappelijke opdracht van woningcorporaties vraagt om deskundige bestuurders en toezichthouders, die permanent investeren in hun kennis en kunde. Daartoe moeten bestuur en RvC zodanig zijn samengesteld dat de leden elkaar aanvullen en scherp houden. Principe 4: Bestuur en RvC gaan in dialoog met belanghebbende partijen De maatschappelijke doelen van de corporatie worden in samenspraak met primair (vertegenwoordigers van) bewoners, en secundair de gemeenten, vastgesteld en neergelegd in prestatieafspraken. Daarnaast hebben corporaties oog voor andere belanghebbende partijen en staan open voor feedback en discussie over de keuzes die zij maken over de inzet van maatschappelijke middelen. Principe 5: Bestuur en RvC beheersen de risico’s verbonden aan hun activiteiten Woningcorporaties hebben te maken met grote (financiële) risico’s. Het bestuur is verantwoordelijk voor goede risicobeheersing en de RvC houdt hierop toezicht. Het gaat daarbij niet alleen om de harde beheersmaatregelen maar ook maatregelen die appelleren aan het risicobesef en de moraal binnen de corporatie. De nieuwe Woningwet 2015 voegt daar nog het volgende aan toe:
De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken in de toegelaten instelling en de door haar in stand gehouden onderneming. Hij staat het bestuur met raad ter zijde. Bij de vervulling van hun taak richten de commissarissen zich naar het belang van de toegelaten instelling en de door haar in stand gehouden onderneming, naar het te behartigen maatschappelijke belang en naar het belang van de betrokken belanghebbenden. De Raad van Toezicht voorziet in het behouden en ontwikkelen van de kennis en de vaardigheden die met inachtneming van het bij en krachtens deze wet bepaalde noodzakelijk zijn voor het geschikt blijven van personen voor het lidmaatschap van de Raad van Toezicht.
De volgende aspecten van professioneel toezicht zijn van belang:
Beoordeling: de Raad van Toezicht beoordeelt (de kwaliteit van) beleid en besluiten van de Bestuurder in het licht van de uitvoering van de strategische koers. Kritische distantie: toezicht houden is wezenlijk iets anders dan besturen.
3 van 9
Actief toezicht: voor een adequaat toezicht is het noodzakelijk dat de Raad van Toezicht naast de informatie van de Bestuurder openstaat voor signalen van cq zich laat informeren door bijvoorbeeld MT, OR, accountant, huurdersorganisatie, externe partijen etc. Onafhankelijkheid: een functioneel kritische houding moet altijd mogelijk zijn. De onafhankelijkheid van partijen waarmee de woningstichting zakelijke relaties heeft, is evident. Advies: binnen het kader van anticiperend toezicht geeft de Raad van Toezicht zowel gevraagd als ongevraagd advies.
Daarnaast heeft de Raad van Toezicht een aantal statutaire bevoegdheden (goedkeuring jaarrekening, benoeming accountant, goedkeuring vastgoedprojecten en aankopen) en fungeert hij als werkgever van de Bestuurder.
Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van Woningstichting Servatius bestaat uit vijf leden, inclusief de voorzitter. De aanstelling van leden van de Raad geschiedt voor een periode van vier jaar. Leden zijn maximaal eenmaal herbenoembaar voor eenzelfde periode van vier jaar. De Raad kent vier commissies: een Remuneratiecommissie, een Auditcommissie, een Vastgoedcommissie en een Agendacommissie. De Raad komt circa 6 – 8 keer per jaar in het bijzijn van de Bestuurder in vergadering bijeen, afgezien van commissievergaderingen een strategie dag en een bijeenkomst waarin de zelfevaluatie centraal staat. Twee toezichthouders worden op bindende voordracht van de Huurdersvereniging benoemd. Uitgangspunt voor de bezetting van de Raad van Toezicht van Woningstichting Servatius is dat alle leden generalisten zijn die gezamenlijk een multidisciplinair team vormen. Elk lid van de Raad moet de benodigde kwaliteiten bezitten om verschillende aspecten van professioneel toezicht integraal af te wegen, gericht op het belang van Woningstichting Servatius als geheel Voor de integrale besluitvorming zijn leden nodig die beschikken over een helikopterview. Daarnaast is het streven de Raad zodanig samen te stellen, dat verschillende deskundigheden en aandachtsgebieden goed vertegenwoordigd zijn. Dit is nodig om op de verschillende terreinen als klankbord en adviseur van de directie te functioneren. Binnen de Raad moeten onderstaande kennisgebieden vertegenwoordigd zijn:
volkshuisvesting, stedelijke ontwikkeling, ruimtelijke ordening; financiën, bedrijfsvoering en risicomanagement; bedrijfskunde; HRM & organisatieontwikkeling; juridisch, bestuurlijk; governance; vastgoed(beheer), projectontwikkeling.
Het is steeds het streven dat ieder van bovengenoemde kennis- en ervaringsgebieden bij minstens twee leden van de Raad aanwezig is. Bij de spreiding van de maatschappelijke werkkring wordt gedacht aan kandidaten met een bestuurlijke toerusting in één of meer van de genoemde sectoren/werkvelden, die relevant zijn voor Woningstichting Servatius.
4 van 9
Om de taken adequaat te kunnen uitoefenen moet de Raad van Toezicht maatschappelijk breed geïnformeerd zijn. Servatius kiest nadrukkelijk voor een maatschappelijk betrokken Raad van Toezicht; een betrokkenheid die vorm kan krijgen door middel van actieve participatie in maatschappelijk georiënteerde gremia, met als doelstelling dat betrokkenen contact kunnen houden met voor Servatius relevante partijen en andere stakeholders (in de regio). Elk lid van de Raad moet de benodigde kwaliteiten bezitten om verschillende aspecten integraal af te wegen, gericht op het (maatschappelijke) belang van Woningstichting Servatius als geheel.
Vacature Lid Raad van Toezicht Vooruitlopend op het reglementair terugtreden van een van de leden van de Raad van Toezicht per 1 april 2017, wordt de Raad per 1 april 2016 tijdelijk uitgebreid met een lid met als aandachtsgebied Vastgoed & Vastgoedfinanciering. Het betreffende lid is tevens lid van de Vastgoedcommissie van de Raad van Toezicht. Naast deze vacature is er per 1 april 2016 een vacature voor een lid met als aandachtsgebied Financiën, bedrijfsvoering & risicomanagement; een van beide vacatures betreft een bindende voordrachtzetel van de Huurdersvereniging.
Algemene Profieleisen leden Raad van Toezicht -
-
Academisch denk- en werkniveau; Bestuurlijke ervaring in combinatie met toezichthoudende kwaliteiten; Affiniteit met volkshuisvesting; Affiniteit met financiën; Beschikking over een actief bestuurlijk netwerk; maatschappelijk actief; Inzicht in de verdeling van taken en rollen tussen Raad van Toezicht en de Bestuurder; bekendheid met de issues van corporate governance; Beschikking over een juist evenwicht tussen betrokkenheid en bestuurlijke afstand; Vermogen om de adviserende en toezichthoudende rol in teamverband te kunnen uitoefenen; Vermogen om op strategisch niveau te kunnen acteren door zich op hoofdlijnen een oordeel te kunnen vormen over door de Bestuurder voorgelegde aangelegenheden en om het organisatiebeleid te kunnen toetsen; Vermogen en attitude om inhoud te kunnen geven aan de klankbordfunctie met de Bestuurder; Integriteit, verantwoordelijkheidsgevoel en een onafhankelijke opstelling; Beschikken over een aantal voor de woningstichting relevante netwerken op strategisch niveau; Voldoende beschikbaarheid en energie om zich in te zetten voor een adequate invulling van de functie; Binding met Zuid-Nederland geldt als een pre.
5 van 9
Competenties In het “Ontwerpbesluit toegelaten instellingen Volkshuisvesting 2015” is een bijlage opgenomen met de competenties waar de toekomstige commissaris aan moet voldoen: Authenticiteit Is consistent in denken en doen (gedrag en houding) onder verschillende omstandigheden. Maakt zichtbaar wat hij/zij werkelijk belangrijk vindt en waar hij/zij voor staat. Dit betekent ook het open communiceren van intenties, ideeën en gevoelens, het uitnodigen tot openheid en eerlijkheid naar diverse betrokken partijen. Juiste informatie geven over de werkelijke situatie en het tijdig erkennen van risico’s, uitdagingen en problemen naar de bestuurders. Bestuurlijk inzicht Kan ingewikkelde materie snel overzien, heeft realiteitszin en een gezond boerenverstand. Heeft oog voor de ontwikkelingen, machtsverhoudingen en gevoelens binnen de toegelaten instelling. Kan schakelen op bestuurlijk niveau, weet complexiteit van het aansturen van een organisatie in al zijn aspecten te duiden en kan goed klankbord zijn voor de bestuurder. Helikopterview Kan gegevens en mogelijke handelswijzen tegen elkaar afwegen en tot een logisch oordeel komen. Onderzoekt/herkent/begrijpt de essentiële vraagstukken. Kan over de eigen portefeuille heen kijken, vooral als problemen de continuïteit van de toegelaten instelling in gevaar kunnen brengen. Integriteit en moreel besef Oefent de functie adequaat en zorgvuldig uit, met inachtneming van regels en verantwoordelijkheden. Oordeelt en handelt op moreel verantwoorde wijze, op basis van algemeen aanvaarde sociale en ethische normen. Is hierbij aanspreekbaar op eigen gedrag en spreekt ook anderen hierop aan. Vertoont goed voorbeeldgedrag voor de eigen organisatie en de sector. Maatschappelijke (omgevings)sensitiviteit en verantwoordelijkheid Onderkent de specifieke rol van de toegelaten instelling als maatschappelijke onderneming en bewaakt binnen de visie en missie van de toegelaten instelling de invulling daarvan. Laat blijken goed geïnformeerd te zijn over (de veranderende) maatschappelijke, politieke en andere ontwikkelingen in de omgeving van de toegelaten instelling alsook over de belangen van belanghouders. Kan dit vertalen naar de volkshuisvesting en deze kennis effectief benutten. Kan omgaan met diverse belanghouders en daarin tot een weloverwogen balans komen voor keuzes en handelen en verantwoordt zich daarover. Onafhankelijke oordeelsvorming Moet de lastige vragen durven blijven stellen (ook als hij/zij daar aanvankelijk alleen in staat), in durven grijpen als dat nodig is en een ‘rechte rug’ hebben bij moeilijke beslissingen. Moet in staat zijn tot onafhankelijke oordeelsvorming. Kan de goede vragen stellen en durft door te vragen.
6 van 9
Teamspeler Heeft oog voor het groepsbelang en levert een bijdrage aan het gemeenschappelijke resultaat. Is tevens in staat in collegiaal verband te functioneren en geen pleitbezorger te zijn van individuele belangen. Visie Heeft een voldoende realistische visie op toekomstige ontwikkelingen en kan deze vertalen in lange termijn doelstellingen en een strategische planning ter verwezenlijking daarvan. Houdt hierbij goed zicht op risico’s en uitdagingen die de instelling loopt en neemt bijhorende beheermaatregelen. Zelfreflectie Staat open voor en neemt actief deel aan kritische discussie over het functioneren van de raad en zichzelf als lid c.q. voorzitter. Heeft daarbij inzicht in interne en externe invloeden op zijn/haar functioneren en kan hierover verantwoording afleggen. Toont lerend vermogen en beseft dat zijn/haar handelen invloed heeft op het functioneren van de raad, en omgekeerd. Kan (persoonlijke) leerpunten benoemen en van gedachten wisselen over het vormgeven van het eigen leerproces.
Specifieke Profieleisen U versterkt de Raad van Toezicht van Woningstichting Servatius op het gebied van Vastgoed & Vastgoedfinanciering. Bij dit profiel gaat het in eerste instantie om de bedrijfsmatige processen van Woningstichting Servatius voor wat betreft vastgoedbeheer en strategisch voorraadbeleid en –in mindere mate- om vastgoedprojectontwikkeling. Kandidaten beschikken over een financieel-economische achtergrond mét vastgoedervaring die hen in staat stelt een goede verbinding te maken tussen de ambities van Servatius op volkshuisvestelijk gebied en de daaraan verbonden risico’s. Zij weten de organisatie scherp te houden met betrekking tot de risico’s en een goede beheersing daarvan. Daarnaast zijn deskundigheid en brede kennis van de ‘markt’ kant van vastgoed vereist om portefeuillestrategie, strategisch voorraadbeleid, vastgoedbeheer en ontwikkelingen op de woningmarkt adequaat te kunnen inschatten. Inzicht in vraagstukken betreffende de financiële continuïteit van kapitaalintensieve ondernemingen (bij voorkeur van woningcorporaties) is van belang, naast kennis om investeringsbeslissingen te beoordelen op risico’s. Kandidaten hebben voorts een scherpe visie op het lange termijn perspectief van de waardeontwikkeling en -rendement van het vastgoed en de korte en lange termijn financiering daarvan. Kennis van financiële aspecten van projectontwikkeling, juridische en financieringsconstructies, inclusief het daaraan gekoppelde risicomanagement behoren eveneens tot hun professionele bagage.
Onafhankelijkheid en onverenigbaarheid De leden van de Raad van Toezicht zijn onafhankelijk, ook ten opzichte van elkaar. Ze handelen vanuit het belang van Woningstichting Servatius en vertegenwoordigen geen deelbelangen. De leden zijn bij voorkeur nog werkzaam in en afkomstig uit een professionele, maatschappelijke werkomgeving of het bedrijfsleven.
7 van 9
Conform de nieuwe herzieningswet toegelaten instellingen volkshuisvesting gelden de volgende onverenigbaarheden: a. het lidmaatschap van een bestuur van een toegelaten instelling; b. het eerdere lidmaatschap van het bestuur van de toegelaten instelling of haar directe rechtsvoorganger; c. het eerdere lidmaatschap van de raad van toezicht van een toegelaten instelling of haar directe rechtsvoorganger, indien ten tijde van dat lidmaatschap in verband met een ondeugdelijke bedrijfsvoering aan die toegelaten instelling een aanwijzing is opgelegd; d. het lidmaatschap van enige raad van toezicht, raad van commissarissen of dienovereenkomstige andere toezichthoudende instantie, indien een ander lid van de raad van toezicht van de betrokken toegelaten instelling zitting heeft in die zodanige raad of instantie; e. het lidmaatschap van een orgaan van, en een functie bij, een andere rechtspersoon of vennootschap die op het maatschappelijke belang gerichte werkzaamheden verricht, indien een bestuurder van de toegelaten instelling bestuurder is van die rechtspersoon of vennootschap; f. het lidmaatschap van een college van burgemeester en wethouders van een gemeente waar de toegelaten instelling haar woonplaats heeft of feitelijk werkzaam is, of van een orgaan van een organisatie die zich ten doel stelt de belangen van gemeenten te behartigen; g. het lidmaatschap van een college van gedeputeerde staten van een provincie waar de toegelaten instelling haar woonplaats heeft of feitelijk werkzaam is, of van een orgaan van een organisatie die zich ten doel stelt de belangen van provincies te behartigen; h. het lidmaatschap van een dagelijks bestuur van een waterschap waar de toegelaten instelling haar woonplaats heeft of feitelijk werkzaam is, of van een orgaan van een organisatie die zich ten doel stelt de belangen van waterschappen te behartigen, en i. een functie als ambtenaar bij het Rijk, een provincie, een gemeente of een waterschap en enige andere functie, indien de aan die functie verbonden werkzaamheden meebrengen dat een betrokkenheid ontstaat of kan ontstaan bij de werkzaamheden van de toegelaten instelling of bij de ontwikkeling of de uitvoering van het overheidsbeleid op het terrein van de volkshuisvesting.
Honorering De vergoeding voor een lid van de Raad van Toezicht van Servatius is (conform de Adviesregeling Honorering VTW) vastgesteld en conform de voor corporaties geldende staffel binnen de WNT.
Procedure PublicSpirit verricht de voorselectie en draagt op 17 februari 2016 een aantal potentieel geschikte kandidaten voor deze vacature voor aan de ingestelde selectiecommissie vanuit de Raad van Toezicht, de Huurdersvereniging en de Ondernemingsraad van Woningstichting Servatius. Vervolgens wordt een aantal kandidaten uitgenodigd voor een gesprek met de selectiecommissie, waarbij ook de bestuurder is betrokken op maandag 22 februari 2016. Daarnaast volgt er een gesprek met de voltallige Raad van Toezicht op maandag 29 februari 2016. Aansluitend doet de selectiecommissie een voordracht aan de Raad van Toezicht, die het benoemingsrecht uitoefent. Alvorens het benoemingsrecht uit te oefenen dient het voorgenomen besluit voorgelegd te worden aan de Minister, waarbij aan de hand van onderzoek door de Autoriteit Woningcorporaties getoetst wordt op geschiktheid en 8 van 9
betrouwbaarheid / integriteit van de beoogde kandidaat. Ook een pre-employment screening maakt onderdeel uit van deze procedure.
Meer informatie Voor inhoudelijke vragen over de vacature kunt u contact opnemen met de heer dr. José M.A. Coenen, senior consultant. Heeft u vragen over de procedure, dan kunt u terecht bij zijn managementassistente Franka Vroom, bereikbaar via telefoonnummer (033) 445 9443. Meer informatie over Servatius is te vinden op: www.servatius.nl.
Solliciteren Uw sollicitatie, voorzien van een motivatie en een uitgebreid curriculum vitae, kunt u bij voorkeur indienen via onze website www.publicspirit.nl, ter attentie van de heer dr. José M.A. Coenen, senior consultant, onder vermelding van referentienummer 5534.
9 van 9
