Europa / Portugal
Volgens de Portugezen ligt hun land met het gezicht naar zee en de rug naar Spanje gekeerd. Aan de kust liggen immers alle belangrijke steden. Het vergeten achterland van Portugal is het land van dorpen waar de tijd heeft stilgestaan en van ongerepte natuurgebieden.
land & cultuur
algemeen
Algemeen Feiten en cijfers Oppervlakte: 92.082 km2 (2,2 x Nederland) Hoofdstad: Lissabon (Lisboa) Inwonertal: 10,3 miljoen Bevolkingsdichtheid: 112 inwoners per km² Godsdienst: Rooms-katholiek (97%), Protestant (1%), overige (2%) Taal: Portugees 1
2-7-2016 12:24
Klimatologische gesteldheid: Gematigd maritiem in het noorden, subtropisch in het zuiden.
Portugal, gelegen in het westelijk deel van het Iberisch schiereiland, wordt in het oosten en het noorden begrensd door Spanje en in het westen door de Atlantische Oceaan. De hoofdstad is Lissabon (Lisboa). De Atlantische eilandengroepen de Azoren en Madeira behoren ook bij Portugal. De meest westelijke punt van Europa De maximale noord-zuid lengte is 560 km, de breedte ruim 200 km. Met een oppervlak van 90.000 km2 is het land ruim 2,5 keer zo groot als Nederland. De kaap die ten noordwesten van Lissabon ligt, Cabo da Roca, vormt de meest westelijke punt van Europa. Portugal werd voorheen verdeeld in 11 provincies, die echter op het ogenblik geen politieke betekenis meer hebben. Er zijn nu 18 districten, die naar de desbetreffende hoofdstad genoemd zijn. Grofweg wordt Portugal door de Rio Tejo (de Taag) in een bergachtig noorden en een verhoudingsgewijs vlak zuiden verdeeld. Vanuit het noorden dalen bergruggen af naar de Atlantische Oceaan, waar de grote rivieren, die globaal gezien van oost naar west stromen, in uitmonden. Diversiteit van landschappen In de diversiteit van landschappen schuilt de grote aantrekkingskracht van Portugal. De ruige kuststreek en mooie stranden in het Zuid-Westen, het glooiende kurkeikenlandschap van de Alentejo in het zuiden, de bergen in het midden en noorden van het land, de vallei van de Douro met zijn steile terrassen en natuurlijk de zeer karakteristieke eilanden zijn slechts een paar voorbeelden. Daarnaast heeft Portugal een zeer rijke cultuurhistorie met vele tastbare overblijfselen van onder andere prehistorische, Romeinse, Moorse en middeleeuwse beschaving. Buiten de Algarve is het massatoerisme nog niet in Portugal doorgedrongen en er valt dan ook nog veel te genieten en ontdekken.
bevolking
Bevolking Portugal heeft ruim tien miljoen inwoners. Nog eens drie miljoen Portugezen wonen en werken in het buitenland. Het aantal inwoners is, sinds de Afrikaanse kolonieën (Mozambique, Angola en Guinee) in 1974/1975 zelfstandig werden, sterk toegenomen doordat veel mensen terugkeerden (‘retornados’ ) naar het moederland. Daarvóór nam de bevolking in aantal af, omdat zeer veel Portugezen juist het land verlieten op zoek naar werk. Ongelijke verdeling De bevolking is erg ongelijk verdeeld over het land. Bijna tweederde van de Portugezen leeft in de kustdistricten, terwijl die maar 17% van het landoppervlak beslaan. Lissabon (1.000.000 inwoners) en Porto (350.000 inwoners) zijn de grootste stedelijke centra van Portugal. Afgezien van enkele kleinere stedelijke kernen heeft het binnenland te maken met een forse leegloop en vergrijzing. De jongeren trekken naar de steden en met name de 2
2-7-2016 12:24
oude mensen blijven achter op het platteland. Hartelijk en gastvrij Portugezen zijn van nature hartelijk en gastvrij al zullen ze bij een eerste contact misschien wat terughoudend en passief lijken. Ze staan open voor anderen maar zijn sceptisch tegenover vernieuwingen en koesteren het eigen erfgoed (‘patrimonio cultural’). Familiebanden zijn erg belangrijk in Portugal, zeker op het platteland. De plek waar hij geboren is is belangrijk voor de Portugees en blijft dat zijn hele leven. Het is niet voor niets dat veel emigranten investeren in de bouw van een huis in hun geboortedorp en daar na vele jaren in het buitenland toch weer terugkeren. Sentimentaliteit en een gevoel van weemoedigheid horen bij de Portugees. We vinden deze eigenschappen terug in de Portugese fado, de weemoedige klaagzang over de bitterheid van het levenslot.
gastronomie
Gastronomie Portugal staat niet bekend om zijn verfijnde keuken maar het eten is wel goed en overdadig. De meeste gerechten zijn simpel en direct maar wel maar wel gebaseerd op verse en lokale producten. Vrijwel iedere streek heeft zijn eigen specialiteiten. Vlees en vis zijn een belangrijk onderdeel van de maaltijd en voor vegetariers is het soms lastig om gevarieerd te eten. Smaakmakers Er wordt veel gewerkt met kruiden zoals koriander, oregano en munt wat nog terug te voeren is op een periode van meer armoede waarin deze kruiden de enige smaakmakers van het eten waren. Ook veel van de (maaltijd) soepen stammen nog uit deze tijd. Wijnen Portugal heeft veel verschillende en goede wijnen en de kwaliteit is sterk in opmars. De wijnen uit het Portgebied zijn het meest bekend maar ook andere streken hebben goede wijnen zoals de frisse Vinho Verde uit het Noorden en de rode wijnen uit de Alentejo. Liefhebbers van zoet Portugezen houden veel van zoet en een Portugese maaltijd is niet af zonder nagerecht wat vaak de trots en specialiteit is van het betreffende restaurant. Ook koffie (espresso) hoort bij het dagelijkse consumptiepatroon.
cultuur
Cultuur Het Portugees is een grote taal die buiten Portugal nog wordt gesproken in Brazilië, verscheidene Afrikaanse landen waaronder Angola, Mozambique en Guinee en op enkele plekken in Azië (Timor, Goa). Dit verspreidingsgebied is 3
2-7-2016 12:24
terug te voeren op de periode van ontdekkingsreizen waarin Portugal een vooraanstaande rol speelde. Een Romaanse taal Van oorsprong is het Portugees is een Romaanse taal. Portugees is verwant aan het Castiliaanse dialect dat later werd verheven tot de officiële taal van Spanje. Maar er zijn ook grote verschillen. De basis van het huidige Portugees werd gelegd door de Romeinen die tijdens hun heerschappij over het Iberisch schiereiland naar gewoonten en wetten ook hun taal, het Latijn, aan de oorspronkelijke bewoners oplegden. Dit Latijn werd vermengd met allerlei elementen uit lokale dialecten en er ontstond een soort Volkslatijn dat gesproken werd in het gehele westelijke Iberisch Schiereiland en dat daar alle andere talen en dialecten verdrong. Germanen en Moren In de eeuwen die volgden hebben ook andere vreemde overheersers – zoals Germanen en vooral ook de Moren – nieuwe woorden aan de taal toegevoegd. Portugees en Spaans ondergingen al die invloeden op hun eigen manier en groeiden steeds verder uit elkaar. Het Portugees nam veel over ui het Frans. In de Renaissance kwamen er nieuwe woorden uit het klassieke Latijn bij en in onze tijd worden, zoals in zo veel talen, steeds meer woorden overgenomen uit het Engels en Amerikaans.
traditie & vooruitgang
Traditie & vooruitgang Voor Europese begrippen is Portugal nog altijd een arm land. Tot 1974 leefde het vooral op kosten van zijn koloniën en sinds 1986 na de aansluiting bij de EG is het in een voortdurende strijd gewikkeld met de veel grotere en sterkere partners. De industrie is niet echt productief, veel grondstoffen moeten worden geïmporteerd en ook wat energie betreft is Portugal afhankelijk van het buitenland. Het meest succesvol zijn nog de traditionele industrieën, die textiel-, leer- en keramiekindustrie. Een belangrijk middel van bestaan voor Portugal is van oudsher de visserij. Elk dorpje aan de kust heeft zijn eigen vissersbootjes en op elke markt wordt dagelijks verse vis verhandeld. Veel van de Portugese vis wordt verwerkt voor de export. Achtergebleven landbouw De Portugese landbouw geldt als meest achtergebleven van heel Europa. Er is echter een groot verschil tussen de kleinschalige bedrijfjes (minifundios) in het noorden van het land en de grootschalige herenboerderijen (latifundios) in het zuiden. De grote bedrijven zijn in handen van een kleine, zeer rijke bovenklasse en bieden over het algemeen weinig werkgelegenheid. Vaak zijn het deze bedrijven die het meest van de Europese subsidies profiteren waardoor de kloof tussen arm en rijk in stand blijft. Toerisme Een van de troeven waar de Portugese economie op inzet is het toerisme. De 4
2-7-2016 12:24
Algarve is al decennia lang een populaire bestemming maar langzamerhand komt ook (een andere vormen van) toerisme op gang in de rest van Portugal. Een andere ontwikkeling zijn de buitenlandse investeerders. Veel boeren uit Noord Europa hebben zich in Portugal gevestigd maar ook andere kopen een (vakantie)huis. Anderzijds zijn de geldstromen uit het buitenland van Portugezen die emigreren ook een belangrijke pijler onder de Portugese economie.
landschap & klimaat
algemeen
Algemeen Als gevolg van de diverse klimatologische en geografische omstandigheden is Portugal een land met een grote variatie aan landschappen en flora en fauna. In een recente landschapsstudie zijn maar liefst 128 verschillende landschapseenheden onderscheiden. De meest opvallende contrasten zijn tussen het bergachtige, groene noorden en het droge, glooiende zuiden. Daarnaast is er het contrast tussen de, dichter bevolkte kuststreek met zijn spectaculaire stranden en kliffen en het lege binnenland waar je soms uren kunt wandelen of fietsen zonder iemand tegen te komen. Madeira en de eilandengroep van de Azoren hebben ieder weer hun eigen unieke kenmerken. Beide zijn spectaculaire vulkanische eilanden die uit de oceaan opreizen.
fauna
Fauna Zoogdieren De dierenwereld van Portugal sluit aan bij die van Spanje en wordt in het algemeen gekenmerkt door Zuid-Europese elementen. Bijzonder bij de dierenwereld is vooral het voorkomen van grootwild. Vooral in gebieden die dunbevolkt zijn en waar beperkingen aan de jacht gesteld zijn hebben deze dieren een kans. Voor kleine kudden min of meer wilde paarden, reeën (in Portugal zeldzaam) , wilde zwijnen, vossen, dassen, marters, otters en zelfs wolven zijn de leefomstandigheden in de ruigere gebieden gunstig. Van de wolf komen naar schatting nog zo’n 50 exemplaren voor in het grensgebied met Spanje. Bij het kleinere wild komen we de dieren tegen die wij ook kennen: konijnen, hazen, dassen, vossen, wezels maar ook dieren die wij niet kennen: wildekatten en Genetkatten. De Genetkat is een nachtdier en leeft zeer verborgen. Vogels De vogelwereld van Portugal is erg rijk als gevolg van het grote aantal biotopen in het gebied. Opvallend is het voorkomen van grote roofvogels zoals arenden en gieren. Helaas wordtin Portugal , zoals in zo veel landen rondom de Middellandse zee intensief op vogels gejaagd. Desondanks is de 5
2-7-2016 12:24
vogelwereld de moeite waard, met name in de berggebieden en de reservaten, waar de jacht aan strenge beperkingen is onderworpen. Verder is een aantal plaatsen aan de kust – vooral de riviermondingen – en in het binnenland zeer interessant. Langs de kust is een aantal plaatsen geschikt om de vogeltrek te bekijken, bijvoorbeeld bij Cabo d’Espichel, een kaap gelegen ten zuiden van Lissabon waar sterns, aalscholvers en Jan van Genten passeren. Bijzondere vogels die in het hele land broeden zijn de klapekster, die zijn prooi op dorens spiest, de Bijeneter, een exotisch gekleurde vogel en de Hop met zijn parmantige zwartwitte kuif. De ooievaar is in Portugal een algemene broedvogel. Reptielen Reptielen, zoals hagedissen en slangen komen in Portugal zeker vier keer zoveel voor vergeleken met Nederland. Algemeen zijn de smaragd- en muurhagedissen en de de Algerijnse Zandloper. Aan slangen is in Portugal ook geen gebrek. Enkele slangen zijn giftig. In Portugal zijn dat onder meer de grote en vrij algemene Hagedisslang, de Wipneusadder en de Gewone adder die in Portugal zeldzaam is. Veruit het meest algemeen zijn de Ringslang, in Portugal zónder ring in de nek, en de Adderringslang. Insecten In graslanden lopen kevers en springen de sprinkhanen voor je voeten op, zoals de Roodvleugel? en de Blauwvleugelsprinkhaan. In de struiken geven boomkrekels een voortdurend concert, terwijl de Bidsprinkhaan goed gecamoufleerd en roerloos op zijn prooi wacht. Overal vliegen bijen, wespen, muggen en zweefvliegen. Vlinders in het bijzonder Het mooist zijn wel de vlinders, voorkomende soorten zijn: Oranjetip, het Groot Koolwitje, de Oranje Luzernevlinder. de Kleine Paarlmoervlinder, de IJsvogelvlinder, de Rouwmantel, de Koninginnepage en de Koningspage. Kleinere soorten zijn de zandoogjes, de vuurvlinders, de blauwtjes en de dikkopjes. Van de nachtvlinders is de Grote Nachtpauwoog de meest spectaculaire. Dit dier, dat ook wel overdag te vinden is, kan een spanwijdte van 18 cm bereiken en is daarmee de grootste Europese vlinder.
flora
Flora Bepaalde plantensoorten komen niet overal voor. Deze uitspraak zal niemand verbazen. Alpenplanten vinden wij niet in de Hollandse weilanden en oeverplanten zien we alleen aan de waterkant. Wanneer het verspreidingsgebied van een groot aantal plantensoorten zich beperken tot één bepaald gebied en het gebied ligt niet geïsoleerd, dan wijst dat erop dat zich daar speciale omstandigheden voordoen waaraan de betreffende planten aangepast zijn. Het klimaat en bodem bepalen in de eerste instantie deze milieufactoren. Op grond van deze factoren wordt Europa ingedeeld in een aantal gebieden, floraregio’s genaamd. In zo’n floraregio komen 6
2-7-2016 12:24
plantensoorten voor met een min of meer gelijke verspreiding. Atlantische en Mediterrane floraregio In Portugal kunnen we twee typen kunnen tegenkomen namelijk de Atlantische floraregio en de Mediterrane floraregio. Beide typen regio’s verschillen sterk van elkaar. Er zijn typische Atlantische planten (zoals Dopheide, Hulst en de Zomereik) en typische Mediterrane planten(zoals de Olijfboom en de Kurkeik). Ieder met hun eigen aanpassingen aan het klimaat. Typerend voor Portugal is dat we in een groot deel van het land Atlantische en Mediterrane soorten door elkaar aantreffen. Zo kunnen we in de graslanden in het noorden zowel het Atlantische Rood Zwenkgras als de Mediterrane Tongserapias vinden. In de heidevelden staan zowel de ons zo bekende Struikheide als de onbekende Middellandse Zeeplant Boomdopheide broederlijk naast elkaar. De grenzen tussen deze twee regio’s zijn niet zo scherp als u misschien wel verwacht. Geïntroduceerde soorten Vele planten die mede het landschap van de Middellandse Zee bepalen, zijn in het verleden door de mens geïntroduceerd. Van de vele palmsoorten is alleen de Dwergpalm (Chamaerops humilis) een oorspronkelijke Mediterrane soort. Andere palmen, als de Dadelpalm, Canarische Dadelpalm, Gemberpalm en Livistona komen uit andere subtropische of zelfs tropische gebieden. Cactussen zijn van oorsprong Amerikaans, evenals de agaven. Ook vele cultuurgewassen als citrusvruchten, avocado, en dergelijke zijn geïntroduceerd.
geologie
Geologie Geologisch gezien is Portugal op te delen in drie gebieden. Het Hesperisch Massief in het Noorden, het Taagbekken in het midden en het taffelland van de Alentejo en de Algarve in het zuiden. Het Hesperisch Massief Het noordelijk gedeelte van Portugal bestaat uit een gedeelte van het geerodeerde Hercynische gebergte. Het is het westelijke gedeelte van de Iberische Meseta (hoogvlakte) die naar het westen toe langzaam overgaat in een kustvlakte. Het gebied is bergachtig en vormt in het noordoosten een plateau waarin de rivieren zich diep hebben ingesneden. Het bestaat uit Kristallijne gesteenten: metamorfe gesteenten als schisten en gneizen, maar ook granieten. Het Taagbekken Het Taagbekken ligt ten zuiden van het het Hesperisch massief en is een gebied met veel jongere sedimenten. Tussen beide gebieden loopt een enorme breuk die van Porto via Coimbra doorloopt naar de Spaanse grens. Precies op deze breuk ligt Luso, een kuuroord met mineraalwater. Het Taagbekken is een komvormige structuur die gedurende vele miljoenen jaren een dalend stuk 7
2-7-2016 12:24
aardkorst is geweest wat vervolgens gedurende het Jura, Krijt en Tertiair is opgevuld met sedimenten. Aan de zuidkant van het Taagbekken bevindt zich een stukje aardkorst dat in vrij recente tijd werd opgeheven. Er bevindt zich hier in de ondergrond onder het gesteente een zoutpijler die in de loop der tijd de gesteenten omhoog heeft gedrukt. Het resultaat van deze onderaardse krachten is nu nog aan de oppervlakte zichtbaar in de vorm van het Arrabidagebergte. Alentejo en Algarve In het zuiden bevindt zich het tafelland van de Algarve en Alentejo. Het noordelijk gedeelte van de Alentejo is opgebouwd uit oude gesteenten uit het Precambium of Paleozoicum. De belangrijkste gesteenten van de Baixo Alentejo en het noordelijke gedeelte van de Algarve zijn schisten. Deze schisteuze gesteenten zijn oorspronkelijke sedimenten zoals kleien, zanden en vulkanische afzettingen uit eerdere geologische perioden die later versteend en verplooid zijn. Het zuidelijke gedeelte van de Algarve is opgebouwd uit veel jongere gesteenten. Een groot deel bestaat uit kalk en dolomiet uit de Jura en het Mioceen. Deze kalkzone vormt de overgang tussen de schistgebergten in het noorden en de kustvlakte in het zuiden. De kustvlakte in het uiterste zuiden van de Algarve wordt bedekt met jonge sedimenten uit het Plioceen en het Kwartair. In de omgeving van Faro en Tavira vinden we alluviale afzettingen en duinen die van recente geologische oorsprong zijn.
klimaat
Klimaat Alle gebieden van Portugal kennen een periode van relatieve zomerdroogte. Op grond hiervan wordt heel Portugal wel ingedeeld bij het Mediterrane klimaat, dat gekenmerkt wordt door droge, zonnige zomers en zachte winters. Door de invloed van vochtige luchtstromingen van de Atlantische Oceaan lopen de temperaturen iets minder hoog op en is het droge seizoen korter dan in de Middellandse Zeelanden op dezelfde breedte. Echter, dit is een te simplistisch beeld. De verschillen in temperatuur en neerslag zijn zowel van noord naar zuid als van oost naar west zo groot, dat het beter is verschillende klimaatzones te onderscheiden. Het zuiden Het zuiden van Portugal heeft een echt Mediterraan klimaat met lange, zonnige zomers. Vier tot zes maanden per jaar valt er zeer weinig neerslag. Aan de westkust krijgt het klimaat naar het noorden toe een steeds meer Atlantisch karakter. De zomers worden korter en milder, de jaarlijkse temperatuurschommelingen geringer. De neerslag neemt naar het noorden gaande toe. Lissabon heeft nog vier, Porto slechts twee uitgesproken regenarme maanden per jaar. Het noorden De noordelijke kustprovincie Minho kent een vochtig zeeklimaat. De wolken, aangevoerd door de westenwind, stijgen tegen de bergruggen op en ontladen 8
2-7-2016 12:24
zich. De jaarlijkse neerslag kan oplopen tot 2500 mm (in Nederland 750 mm). De vochtigste maanden zijn november tot en met maart, in december en januari valt verreweg de meeste neerslag. De droogste maanden zijn juli en augustus. Dit geldt overigens voor heel Portugal, aangezien het hogedrukgebied van de Azoren, dat dan vrij stabiel boven de oceaan niet ver van de Portugese kust ligt, alle depressies op grote afstand houdt. De bergen In het bergachtige binnenland van het noorden overweegt een Atlantisch? continentaal overgangsklimaat met strenge winters en warmere, maar kortere zomers vergeleken met de kust. Alleen in het dal van de Douro is de Mediterrane invloed te bemerken. Dit is dan ook het warmste deel van het noorden. In onderstaande tabel staan een aantal klimaatskarakteristieken van plaatsen waar we komen met de verschillende Portugese reizen.
reisperiode
Reisperiode De meest geschikte reisperioden zijn enigszins afhankelijk van het gebied dat u wilt bezoeken. De maanden juli en augustus zijn, met name in het zuiden, meestal erg warm en niet de meest geschikte om te wandelen of te fietsen. Een uitzondering geldt voor de eilandengroep van de Azoren waar het over het algemeen een stuk koeler is en die in die maanden juist en droogste en meest stabiele weer heeft. Ook het uiterste noorden van Portugal (Minho) is het over het algemeen wat koeler en vochtiger dan in de rest van het land en kunt u in de zomer nog goed terecht. Buiten de zomermaanden Buiten de zomermaanden kunt u in Zuid-Portugal eigenlijk het hele jaar terecht. Met name het voorjaar (maart, april, mei) is echter erg spectaculair in verband met de bloemenpracht. Het is in deze maanden ook vaak al zonnig en warm maar nog niet zo heet als in de zomer. Ook het najaar is geschikt gezien het weer, het mooie licht en de oogsttijd van onder ander druiven en vijgen. Vanwege die druivenoogst is Noord Portugal ook in het najaar extra aantrekkelijk. Een bezoek aan de Dourovallei in September is een unieke ervaring maar ook oktober is vaak nog prachtig wanneer de wijngaarden rood en geel kleuren. Madeira Madeira kan vrijwel gedurende het hele jaar bezocht worden al moet u er rekening mee houden dat het in de wintermaanden met name aan de Noordkant van het eiland flink kan rekenen. Het voorjaar is het meest spectaculair in verband met de bloemenrijkdom maar ook de drukst bezochte periode.
grafiek
9
2-7-2016 12:24
Grafiek De onderstaande grafiek toont het klimaat in de regio rond Lissabon. Voor een exacte weergave van de klimaatgemiddelden op uw reisbestemming kunt u informatie vinden in de uitgebreide reisbeschrijvingen.
Toelichting Het klimaat in Portugal is warm, maar niet onaangenaam heet. De wind van de Atlantische Oceaan zorgt immers meestal voor verkoeling. De Douro-vallei is een warme en droge enclave temidden van het vochtigere en koele berggebied van Noord-Portugal. Hier heerst een Mediterraan klimaat. De gemiddelde temperatuur in het voor- en najaar ligt in de vallei rond de 25 ºC tot 20 ºC op de hogere hellingen.
ontdekken
feesten & festivals
Feesten & festivals Portugal kent verder in vergelijking met Nederland enkele afwijkende feestdagen. In 2016 zijn dit:
25 maart: Goede Vrijdag; 25 april: Dag van de Anjerrevolutie (Herdenking val dictatuur Salazar en Caetano en de geboorte democratie (1974). Nationale feestdag; 01 mei: Dag van de Arbeid; 09 mei: Dag van Europa (einde Tweede Wereldoorlog; Franse minister Robert Schuman geeft aanzet tot oprichting supranationale Europese organisatie (1950); 26 mei: Sacramentsdag, Corpus Christi (10e dag na Pinksteren); 10 juni: Nationale Feestdag van Portugal (Dia de Camoes (dichter); 13 juni: St. Antonius (van Padua) Dag; 15 augustus: Maria Hemelvaart; 05 oktober: Dag van de Republiek; afschaffing van de monarchie (1910). 10
2-7-2016 12:24
Nationale feestdag; 01 november: Allerheiligen; 11 november: Sint Maarten, dag waarop de nieuwe wijnen worden geproefd; 01 december: Onafhankelijkheidsdag (begin opstand tegen Spanje voor onafhankelijk koninkrijk Portugal (1640-1668); 08 december: Maria Onbevlekte Ontvangenis.
Tweede Paasdag, tweede Pinksterdag en tweede Kerstdag zijn in Portugal geen officiële feestagen. Plaatselijke feesten Met name in de zomermaanden zijn er in Portugal veel lokale feesten vaak verbonden met de naam- of geboortedag van de plaatselijke heilige. Deze feesten, ook wel Feira’s genoemd, zijn vaak te vergelijken met een soort grote jaarmarkten en kunnen soms dagen of zelfs weken duren. Het zijn vaak grote spektakels, omdat veel emigranten de zomermaanden en deze feesten aangrijpen om hun geboortedorp te bezoeken.
adressen
Adressen ANWB zusterorganisatie in Portugal De ANWB werkt samen met haar zusterorganisatie Automóvel Club de Portugal ACP (Portugese site). Vanaf 01 juli 2013 is er ANWB Vakantieradio (via smartphone en tablet). Ambassade van Nederland in Portugal Avenue Infante Santo 43-5 1399-011 Lisboa, Portugal Telefoon: + 351 21 39 14 900 Noodgevallen (buiten kantooruren): + 351 91 776 53 06 Fax: + 351 21 39 14 950 Website: Ambassade van Nederland E-mail:
[email protected] Nederlandse Honorair Consulaten in Portugal Er zijn Honorair Consulaten van Nederland in Albufeira (Algarve), Funchal (Madeira) en Ponte Delgada (Azoren) (adressen, telefoonnummers, e-mail, zie de website van de Nederlandse Ambassade).
souvenirs 11
2-7-2016 12:24
Souvenirs CITES De Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES; 1975) is een internationale overeenkomst tussen overheden. De doelstelling van CITES is de handel in wilde dieren en planten zodanig te reguleren, dat deze door overmatige exploitatie en verlies van hun leefomgeving niet in hun voortbestaan of zelfs met uitsterven worden bedreigd. Ook de handel in dierlijke en plantaardige producten, zoals voedingsmiddelen, huiden, bont, tassen, hout, houten (muziek)instrumenten, toeristische souvenirs en medicijnen van tegenwoordig meer dan 30.000 dieren plantensoorten vallen onder CITES. Invoer souvenirs Kijk voor de meest actuele informatie over CITES, het invoeren van voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke op de website van de Nederlandse douane.
taal & etiquette
Taal & etiquette De omgangsvormen in Portugal zijn over het algemeen wat formeler dan in Nederland. Beleefdheid en geduld komen goed van pas en worden op prijs gesteld. Tutoyeer mensen niet voordat u ze goed kent. Men stelt het erg op prijs wanneer u een paar woorden Portugees spreekt. Als gevolg van de migratiestromen spreken veel mensen wel enig Frans of Duits, zeker in het noorden van Portugal. Engels is geen vanzelfsprekendheid. Een blote kledingstijl wordt niet op prijs gesteld, zeker niet bij het bezoeken van kerken of monumenten. De inkomsten in Portugal liggen een stuk lager dan in Nederland, ook in de horeca. Het geven van fooien is dan ook zeker niet misplaatst.
van belang Portugal
reisdocumenten
Reisdocumenten Voor Portugal hebt u een geldig paspoort of een geldige Nationale Identiteitskaart nodig. N.B. Wijziging van bovenstaande informatie is altijd mogelijk! Neemt u daarvoor contact op met de ambassade of een consulaat van Portugal (zie nuttige adressen). Ook wanneer u niet de Nederlandse nationaliteit bezit, kunnen afwijkende bepalingen gelden.
12
2-7-2016 12:24
Medisch paspoort Een Europees Medisch Paspoort (EMP) is geen geldig grensdocument! Maar het is wel erg handig voor mensen die met regelmaat medicijnen (moeten) innemen. Het is verkrijgbaar bij oa. huisarts, apotheek, medisch specialist of GGD. Op het EMP vermeldt de arts gegevens over ziekte en de benodigde medicijnen. Met dit document voorkomt u problemen bij de douane. Meer informatie vindt u op EMP en douane. Voor het meenemen van medicijnen die onder de Opiumwet vallen, is een aparte vergunning nodig (zie medicijnen Opiumwet). Rij- en kentekenbewijs Het Nederlandse rij- en kentekenbewijs wordt in Portugal erkend. Een WAverzekering is verplicht en neem ook uw groene kaart mee. U hebt deze nodig als u bij een aanrijding betrokken raakt. De financiële risico’s van het onverzekerd rijden zijn enorm.
gezondheid
Gezondheid Als u op reis gaat, dient u goed uitgerust te zijn en over een goede gezondheid en conditie te beschikken. Hebt u speciale aandoeningen, dan is het zeer aan te raden een codicil/talisman te dragen en een medicatielijst en voldoende medicijnen vanuit Nederland mee te nemen. N.B. Let u daarbij op mogelijke voorwaarden bij de invoer daarvan. Artsen Artsen in Portugal spreken veelal Engels. Ook is er een Brits ziekenhuis in Lissabon (49 Rua Saraiva de Carvalho, tel. 01-602020). In noodgevallen kunt u telefoonnummer 112 bellen. Gezondheidszorg Sluit u ook een goede ziekteverzekering af (door middel van een reisverzekering) want in Portugal bestaat er geen gratis medische behandeling voor niet-Portugezen. Alle rekeningen voor medische zorg dienen contant betaald te worden. Licht bij ziekenhuisopname direct uw verzekeringsmaatschappij in, zodat zij voor betaling kan zorgen. Houdt altijd de gegevens (welk ziekenhuis, welke arts, telefoonnummer e.d.) bij de hand. N.B. Zorg dat u niet vertrekt zonder een uitgebreide ziektekosten- en/of reisverzekering. EHBO U dient zelf te zorgen voor enkele EHBO-spullen, oa. pijnstillers, pleisters, compeed, jodiumtinctuur, sporttape, rekverband, evenals een reservebril, zonnebrand, zonnebril, ed. N.B. Neem tijdens wandelingen bij warm tot zeer warm weer voor de zekerheid 2 liter drinkwater per persoon mee in uw dagrugzak. 13
2-7-2016 12:24
vaccinatie
Vaccinatie Teken De Ziekte van Lyme en Tekenencephalitis (Tick-borne Encephalitis; TBE, FSME, RSSE) worden overgedragen door teken. Het verspreidingsgebied van beide aandoeningen komt (nog) niet overeen. De eerste komt vrijwel overal ter wereld voor, de tweede in delen van West-, Midden- en Oost-Europa, Scandinavië en Siberië. Het risico op besmetting is volgens deskundigen beperkt. Door het dragen van bedekkende kleding en insmeren met insectenwerende middelen (DEET) kunnen tekenbeten zoveel mogelijk voorkomen worden. Ook hier geldt: voor een algemeen advies is er de website van het LCR of ITG, een persoonlijk advies (bv. inenting tegen Tekenencephalitis) dient te worden besproken met uw huisarts en/of een arts van een reizigersadviescentrum (GGD Nederland).
handig
communicatie
Communicatie Wilt u vanaf u vakantiebestemming Portugal naar Nederland telefoneren dan draait u 0031. De thuisblijvers die vanuit Nederland naar Portugal willen bellen doen dat door eerst 00351 te draaien. Voor collect gesprekken vanuit Portugal naar Nederland dient u 800 800 310 te draaien.
eten & drinken
Eten & drinken Kraanwater kan in het hele land zonder problemen gedronken worden. Er wordt gevraagd in de zomermaanden spaarzaam om te gaan met water.
geldzaken
Geldzaken Portugal behoort tot de landen van de eurozone.
overig 14
2-7-2016 12:24
Electriciteit Voor het type stopcontact, stekker, netspanning en frequentie, zie de website wereldstopcontacten.nl. De moderne (platte, ongeaarde) Eurostekker past in Spaanse stopcontacten. Het tv-systeem is PAL; ontvangst van uitzendingen op een Nederlands toestel is dus mogelijk. Tijdsverschil In Portugal en op Madeira is het 1 uur vroeger dan in Nederland. Op de Azoren is het 2 uur vroeger dan in Nederland.
op reis
per auto
Per auto U kunt in Portugal goed rondreizen met de auto. De kwaliteit van de wegen is de laatste 15 jaar sterk verbeterd. Het grote voordeel van het reizen met de auto is dat u gemakkelijk de kleinere, bezienswaardige plaatsen in het binnenland kunt bezoeken. Het snelst en makkelijkst zijn de tolwegen die over het algemeen erg rustig en comfortabel rijden. Op de binnenwegen en in de steden is meer concentratie vereist. De Portugezen hebben een (dubieuze) reputatie op het gebied van verkeersveiligheid maar de controles zijn steeds strenger wat de veiligheid ten goede komt. In de meeste grote plaatsen zijn auto’s te huren. Met name vanuit de Algarve kan het aantrekkelijk zijn om Fly-drives te boeken. Verkeersreglementen Uitgebreide informatie over verkeersreglementen in Portugal vindt u op de website van de ANWB. Op deze website vindt u tevens actuele verkeersinformatie. NB. Als u lid bent van de ANWB kunt u bij ANWB-kantoren gratis een routekaart ophalen. Tolheffing Op de Portugese snelwegen wordt tol geheven. De registratie en betaling van die tol geschiedt uitsluitend elektronisch. Meer informatie hierover is te vinden op de website van de ANWB.
per bus
Per bus De snelste en meest efficiente manier om binnen Portugal te reizen is met de bus. De bussen zijn comfortabel en rijden over het algemeen stipt op tijd. Zelfs de meeste gehuchten in het binnenland hebben in ieder geval een paar 15
2-7-2016 12:24
keer per week wel een verbinding met de grotere plaatsen vanuit waar met grote regelmaat bussen naar Porto en Lissabon gaan. Het busreizen wordt relatief goedkoper naarmate de afstanden groter worden.
per ferry
Per ferry Het is de moeite waard om vanuit Lissabon met de lokale ferry’s de Taag over te steken. Vanaf de Taag heeft u een prachtig zicht op de stad. Eventueel kunt u vanaf de overkant van de Taag uw reis naar het binnenland van Portugal (Evora) vervolgen.
per trein
Per trein Afgezien van de verbindingen tussen Lissabon en Porto en tussen Lissabon en de Algarve is het spoorwegnet in Portugal sterk verouderd. De laatste 15 jaar is aanzienlijk meer geinvesteerd in het wegennet en goede busverbindingen dan in de spoorwegen. Als u dan ook snel wilt reizen kunt u beter van de bussen gebruik maken. Wanneer u echter de tijd heeft is het reizen met de trein wel aan te raden omdat u vaak veel meer van het landschap ziet en het treinreizen heeft wel zijn charme vanwege de ouderwetse treinen in het binnenland en de karakteristieke stationnetjes. De oude stations zijn vaak nog versiert met de traditionele tegeltableaus (azulejos) die lokale geschiedenis of omstandigheden verbeelden. De kosten van het treinreizen zijn relatief laag.
in de stad
In de stad Porto en met name Lissabon beschikken over een uitgebreid systeem van openbaar vervoer met zowel bussen, trams als metro. In de kleinere plaatsen zijn er meestal stadsbussen. Vaak loont het niet om met de auto de stad in te gaan in verband met de verkeerschaos en het doolhof van straatjes en steegjes. De meeste dorpen en steden hebben een zandvlakte aan de rand van de stad waar zo nu en dan markten worden georganiseerd maar die meestal in gebruik zijn als (gratis) parkeerplaatsen.
autohuur
Autohuur All inclusive autohuur Bij SNP willen wij autohuur aanbieden net zoals wij dat gewend zijn bij onze reizen: goed verzorgd en geen of slechts weinig bijkomende kosten. SNP werkt daarom bij het verhuren van auto's samen met Sunny Cars. Zij selecteren ter plaatse goede verhuurbedrijven en bieden u een complete 16
2-7-2016 12:24
autohuur, met alle noodzakelijke verzekeringen zonder eigen risico en zonder bijkomende kosten. Om in Portugal te kunnen huren, moet u boven de 21 zijn en ten minste een jaar in het bezit zijn van een rijbewijs en een credit card. Zie voor meer informatie over autohuur op uw bestemming de uitgebreide beschrijving van de betreffende reis op onze website. Tolheffing Heeft u een auto gehuurd via SNP of is er een huurauto inclusief bij uw reis? Dan kunt u te maken krijgen met de tolheffing op de Portugese snelwegen. De registratie en betaling van die tol geschiedt uitsluitend elektronisch. Dit heeft voor huurauto’s een ietwat gecompliceerde manier voor betaling tot gevolg. Dit staat uitgelegd in de autohuurvoorwaarden die u bij uw reispakket aantreft; leest u deze daarom svp goed door. Meer informatie is ook te vinden op de website van de ANWB.
17
2-7-2016 12:24
