Europa / Frankrijk
Geen land met zo uiteenlopende landschappen als Frankrijk. Vele gemarkeerde wandel- en fietspaden doorkruisen ‘la Douce France’, waar het goede leven vanzelfsprekend is. U bent te gast in gemoedelijke dorpshotelletjes of vermaarde klassehotels. Goede wijn behoeft geen krans en dat geldt zeker voor de Franse keuken.
land & cultuur
algemeen
Algemeen Feiten en cijfers Oppervlakte: 547.030 km2 (16 x Nederland) Hoofdstad: Parijs Inwonertal: 60 miljoen (2003) Bevolkingsdichtheid: 112 inwoners per km2 Godsdienst: rooms-katholiek 83-88%; protestant 2%; joods 1%; moslim 51
4-7-2016 4:22
10%; overig 4% Taal: Frans (regionale talen en dialecten: Provencaals, Bretons, Elzassisch, Baskisch, Corsicaans, Catalaans, Vlaams) Klimatologische gesteldheid: gematigd; mediterraan in het zuiden
Er zijn weinig landen die zo’n grote aantrekkingskracht op ons uitoefenen als Frankrijk. De rijkdom aan historische monumenten, de diversiteit van het landschap, het aangename klimaat en de culinaire traditie vormen een ideale combinatie voor een onvergetelijke vakantie. Het aardige van een reis door Frankrijk is dat je van alles meemaakt. U rijdt bij zonsondergang door golvende wijngaarden en belandt in een dorpsherberg waar u een echt streekgerecht krijgt voorgezet, zoals kersverse forel uit de rivier of poulet en casserole, waar u de plaatselijke wijn drinkt en waar u een praatje maakt met de patron. U woont een son-et-lumière-spel bij in een sprookjesachtig verlicht kasteel in het Loire-dal of u bezoekt een Romaanse kerk in de Pyreneeën terwijl daar net een festival van middeleeuwse muziek gaande is. U ontwaakt in een chalet op de met dennenbomen begroeide hellingen van de Dauphin Alpen, waar de lucht zo heerlijk fris is, en rijdt dan kilometers lang voorbij de oude, slaperige dorpen van de Haute-Provence om tenslotte in een totaal andere wereld terecht te komen: de mondaine badplaatsen aan de Rivièra. Dat en nog veel meer is Frankrijk.
bevolking
Bevolking Frankrijk dankt zijn gevarieerde karakter zowel aan de mensen als aan het landschap. Het bestaat uit een mengelmoes van allerlei volkeren en culturen. Niet alle Fransen zijn Latijnen: er wonen ook Kelten, Germanen, Basken en Vlamingen. Bretons De Bretons in het noordwesten vormen de Keltische bevolkingsgroep van Frankrijk. Het zijn godsdienstige zeelui, met mystieke, zelfs grillige neigingen. Ze handhaven trots hun eigen tradities en feesten. Sommigen van hen spreken nog Bretons. Elzassers De Elzassers in het oosten zijn Germaans, neven van de Zwaben en de Zwitser-Duitsers. De Elzas is het minst “Franse” deel van Frankrijk. Gebouwen, gerechten, dranken, kleding en dialect doen er zo Duits aan dat het vaak moeilijk te geloven is dat je niet ten oosten van de Rijn bent. Toch hebben de Elzassers laten merken liever Frans dan Duits te zijn: de Elzas werd in de 20e eeuw twee keer door Duitsland geannexeerd, maar de inwoners ontpopten zich toen als fiere Franse patriotten. Basken In het uiterste zuidwesten wonen de 120000 Franse Basken, de broers van de veel talrijkere Basken aan de overkant van de Spaanse grens. Ze hebben een groot zelfbewustzijn en gaan prat op hun eigen sporten, volksdansen, 2
4-7-2016 4:22
klederdracht, vlag en hun vreemde oude taal met z’n vele x’en en z’en. Vlamingen In het noorden rond Lille, is een kleine minderheidsgroep van Vlaamse Fransen. Ook binnen de Latijnse bevolkingsgroep zijn grote verschillen. Het belangrijkste is dat tussen noordelingen en zuiderlingen. Corsicanen Een vurige, grillige Corsicaan of zelfs een Provencaal heeft qua temperament en traditie meer gemeen met een Italiaan dan met een bedachtzame Normandiër (wier verre voorvaderen Scandinaviërs waren). Zo is ook de sfeer in een wispelturige en opgewekte stad als Toulouse heel anders dan in het gereserveerde, nijverige Lyon.
gastronomie
Gastronomie Eten en drinken: misschien wel het beste dat het land te bieden heeft. Want Frankrijk is een walhalla voor lekkerbekken: verse producten in overvloed, een rijke keuken en heerlijke wijnen. Fransen gebruiken alleen pure ingrediënten van goede kwaliteit. Vinaigrette bijvoorbeeld is altijd bereid met de lekkerste olijfolie en wijnazijn. Verse vruchten en groenten die s’ochtends op de markt worden gehaald liggen dezelfde avond nog op het bord. En natuurlijk wijn: die is er in Frankrijk in overvloed. Niet alleen om te drinken, maar ook om mee te koken. Beroemde gerechten met rode wijn zijn bijvoorbeeld coq au vin en boeuf bourguignon. Maar denk ook aan rode- en witte wijnsaus, of verse zoetwatervis gestoofd in witte wijn. Een Franse kok zal in gerechten met alleen wijn van goede kwaliteit verwerken. En wilt u er een wijntje bij drinken? Dezelfde wijn in en bij het eten is een ideale combinatie. Al in de prehistorie at de mens slakken. Dat blijkt uit de slakkenhuisjes die in de nederzettingen zijn gevonden. Slakken komen in grote getale voor op de Franse wijngaarden en behoren tot Frankrijks’ belangrijkste culinaire specialiteiten. Het bekendst zijn escargots à la Bourguignonne, slakken met kruidenboter. Het koele noorden en het warme zuiden Er zijn duidelijk verschillen tussen de streken en men verdedigt trots en vol vuur de eigen streek. In het koele noorden, met veel zuivelproducten, vormen boter, room en kaas de basis van de rijke keuken. Zuidwaarts reizend worden kastjanes, walnoten en truffels belangrijk, gebraden in eenden- en ganzenvet. De Provence en de Côte d’Azur, die negen maanden van het jaar door de zon worden gekoesterd, bieden een hoorn des overvloeds van mediterraan voedsel. Op de terrassen groeien talrijke knoestige olijfbomen en wijnstokken, de valleien brengen veel fruit en groente voort, in de zee wemelt het er van de vis en de heuvels zijn rijk aan wild. In de lucht hangt de zoete geur van kruiden, tijm, salie, basilicum en niet te vergeten knoflook, de belangrijkste smaakmaker van dit gebied en heel Frankrijk. Het is gebruikelijk om ter afsluiting van een diner een kaasplateau met brood te serveren. Na een zwaar hoofdgerecht zijn dat kazen met een frisse smaak zoals geitenkaas en 3
4-7-2016 4:22
roomkaas en na een lichte maaltijd juist romige kazen zoals brie en camembert. De Fransen hebben plezier in lekker eten!
cultuur
Cultuur De Fransen voelen zich Europeaan, maar op de eerste plaats Frans, al leiden ze niet meer zo’n geïsoleerd bestaan als in de dagen van De Gaulle. In de jaren na de dood van De Gaulle kwam er een eind aan hun aanmatigende weigering om iets anders te spreken dan de eigen taal. Toen ze merkten dat het Frans als wereldtaal totaal werd overvleugeld door het Engelse kozen ze eieren voor hun geld. Om de handel en diplomatie niet te laten verkommeren moesten ze zich wel gaan bedienen van de nieuwe mondiale taal. In het onderwijs boekte het Engels enorme terreinwinst, zowel op scholen als in de vorm van cursussen voor volwassenen. Niettemin blijft de Fransman trots op zijn taal en wanneer een buitenlander hem daarin aanspreekt zal hij enthousiast reageren, Wie meer dan zomaar een toerist wil zijn en erop uit is de Franse levensstijl tot in de finesses te leren kennen moet op zijn minst een mondjevol Frans praten.
traditie & vooruitgang
Traditie & vooruitgang De naoorlogse economische opleving in de provincies heeft, net als in anderen delen van Europa, geleid tot een wedergeboorte van de streekculturen en tot een opleving van het regionaal bewustzijn. De Fransen houden van tradities maar sinds de bevrijding zijn ze, merkwaardig genoeg, ook verzot op nieuwigheden. Die twee tref je overal naast elkaar aan. De hoogconjunctuur van de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw stimuleerde de nieuwbouw enorm. Sommige architectonische nouveautés zijn opzienbarend, bijvoorbeeld de futuristische bouwprojecten langs de kust van de Languedoc (met name de piramiden van La Grande Motte) en de Manhatten-achtige reeksen wolkenkrabbers van La Défense in Parijs. Maar het oude pittoreske Frankrijk is nog springlevend: het Frankrijk van de oude mannetjes die nog domino spelen in het dorpscafé, van de markten op oude stadspleinen, van boeren die op weg zijn naar in stille dalen verborgen Romaanse kerken waar ze de mis gaan bijwonen.
landschap & klimaat
algemeen
Algemeen De diversiteit van het landschap is typerend voor Frankrijk. Meer dan enig ander land behoort Frankrijk zowel tot Noord- als Zuid-Europa. Parijs is een 4
4-7-2016 4:22
Latijnse stad, een beetje verdwaald tussen een halfnoorderlijk klimaat. Frankrijk heeft enige van de hoogste bergen van Europa – de Alpen langs de Zwitserse en Italiaanse grenzen en de aan Spanje grenzende Pyreneeën. Het bezit ook een paar van de beste Atlantische stranden (ten westen en zuiden van de Bordeaux) en enkele van de meest uitgestrekte tarwegebieden (rondom Parijs). Het kale rotsachtige, door Atlantische stormen gebeukte bergland van Bretagne wijkt totaal af van het Provençaalse landschap met zijn kreken waarachter pijn- en olijfbossen liggen. De wijngaarden in de Elzas worden geflankeerd door de beboste berghellingen van de Vogezen, die in Languedoc rijzen sierlijk uit boven een kustvlakte onder een verzengende zon. Normandië doet door zijn appekboomgaarden, hagen en boerderijen met betimmerde gevels denken aan Kent of Sussex. De bezoeker van de Provence zou zich in Toscane kunnen wanen en wie in de Jura of Savoy reist ziet een Zwitsers landschap . De streek rond Lille maakt een Belgische indruk en de overweldigende hooglanden van het Centraal Massief hebben iets weg van de Schotse hooglanden.
fauna
Fauna Het binnenland De dierenwereld van Frankrijk is hetzelfde als die van West-, Midden- en Zuid-Europa. In het Franse binnenland komen de ook bij ons bekende diersoorten voor, variërend van everzwijnen, edelherten, reeën, dassen en vossen tot kleine roof- en knaagdieren en insecteneters. Zuidelijke vogelsoorten met een fraai uiterlijk zijn de Hop, de Bijeneter en de Scharrelaar. Vermeldenswaardig zijn de flamingo’s in de Camargue. Het Massif Central is landschappelijk gevarieerd en doorsneden door meerdere rivieren. Op de warme kalkplateaus (causses) komen verschillende soorten hagedissen en slangen voor. De laatste zijn het menu voor de Slangenarend. De in de Cevennen uitgezette, op thermiek rondcirkelende vale gieren weten zich hier goed te handhaven. De beken en rivieren zijn rijk aan insectenlarven, amfibieën en vissoorten, eveneens het leefgebied van grote gele kwikstaarten, waterspreeuwen, ijsvogels, bevers en de zeldzame Visotter. De oeverbossen zijn het domein van boomkikkers en zangvogelsoorten, buizerds en haviken komen voor in de brede rivierdalen en zwarte en rode wouwen aan de benedenloop. Hooggebergte, eilanden en kust Speciale faunagebieden zijn de Alpen, de Pyreneeën, Corsica en de kust. In het hooggebergte is het aantal diersoorten beperkt, maar sommige zijn voor ons bijzonder. Zo komen er in de Alpen gemzen, steenbokken, alpenmarmotten en ook steeds meer wolven voor. Vogelsoorten als steen- en slangenarenden, rots- en alpengierzwaluwen, alpenkraaien en –kauwen, waterspreeuwen, rotsmussen, sneeuwvinken en sneeuwhoenders, rots- en beflijsters zijn regelmatig waar te nemen. In de Franse Pyreneeën zijn enkele bruine beren uitgezet, nadat ze uitgestorven waren. De Wolf breidt zich van nature hier steeds verder westwaarts uit. Verder leven er de Pyreneese 5
4-7-2016 4:22
Antilope (‘isards’), een gemzensoort, de Pyreneese Desman of Watermol en Pyreneese Beeksalamander, endemische soorten met een klein, geïsoleerd leefgebied, en heel speciaal de algemenere Vale Gier en de zeldzamere Lammergier. De dierenwereld op Corsica is door de verscheidenheid aan leefgebieden, van kust tot hooggebergte, groot met mediterrane en ook hier endemische soorten, zoals de Corsicaanse Vuursalamander, de Corsicaanse Ringslang of de Zwartkopboomklever. Insecten, reptielen en amfibieën zijn rijk vertegenwoordigd. Het bekendste zoogdier is de moeflon, dat hier van oorsprong voorkomt. De rotskusten van Bretagne vormen het broedgebied van zeevogels: alken, aalscholvers, zeekoeten, papegaaiduikers en Jan van Genten. Verder zijn er in westelijk Frankrijk veel pleisterplaatsen te vinden voor trekvogels op weg van noord naar zuid en vice versa. Langs de Atlantische kust leven zeehonden, bruinvissen en tuimelaars.
flora
Flora De grote afwisseling van landschappen levert een gevarieerde flora op met ruim 4000 plantensoorten. Door klimaatverschillen zijn deze in te delen in vier grote floraregio’s: de Atlantische, Midden-Europese, Mediterrane en de Alpiene. In het hooggebergte volgen van laag naar hoog de montane, Alpiene (boven de boomgrens) en nivale zône (rond de sneeuwgrens) elkaar op. Een kwart van het land is nog bedekt met bos. Eiken-berkenbossen groeien op de armere, drogere gronden. Beuken- en eiken-haagbeukenbossen staan op de rijkere gronden en warmere plaatsen, essen-, iepen- en elzenbossen in de nattere rivierdalen. In de Atlantische en Midden-Europese floraregio zijn het bladverliezende loofbossen. In de Mediterrane floraregio heeft het altijd groene steeneikenbos dat nagenoeg verdwenen is, plaatsgemaakt voor maquis- en garriguevegetaties. Maquis is een enkele meters hoog, ondoordringbaar, doornig en stekelig struikgewas, dat zich vooral op Corsica ontwikkeld heeft. Garrigue is een open vegetatie met laaggroeiende kermeseiken, geurende tijm- en rozemarijnstruikjes, lavendel en orchideeën. Kalkvegetaties Verspreid over het land komt kalkgesteente voor. In het voorjaar zijn op de kalkplateaus (causses) volop uitbundig bloeiende sleutelbloemen, anemonen, zonneroosjes en orchideeën te vinden. Op hellingen staan soortenrijke struwelen met Slee- en Meidoorn, Jeneverbes, Buxus en Boomhei. In bossen bestaat de ondergroei uit bosanemonen, Daslook, aronskelken en kamperfoelies. In het noorden komen veel ook ons bekende soorten voor, in het zuiden springen onbekendere soorten als aardbei- en mastiekbomen, bokken- en bijenorchissen, drie- en zilverdistels en vedergrassen in het oog. In middelgebergten als de Vogezen, de Morvan en het Massif Central, waar de ondergrond anders is, groeien onderaan de helling bossen van elzen en zachte berken, gevolgd door eiken met haagbeuken of en tamme kastanjes met hazelaars en lijsterbessen. Weer hogerop staan beukenbossen met bosbessen, Zevenster, Klaverzuring en Adelaarsvaren. In struwelen en open 6
4-7-2016 4:22
vegetaties komen soorten voor als Wolverlei, Adderwortel en Bergvlier. Boven 1500 m komt in de Auvergne geen bos voor, maar grasland met blauwe en roze gentianen, voorjaarsanemonen en monnikskappen. Hooggebergte In de Franse Alpen groeien onderaan in de montane zône eikenbossen, hogerop gevolgd door beuken-zilversparbossen en tegen de alpiene zône aan fijnsparrenbossen. De afgelegen, natte alpenweiden staan vol wollegrassen, Parnassia en Vetblad, de droge met klavers, gentianen, lelies, orchideeën en rapunzels. Bijzonder voor de nivale zône zijn het Alpenleeuwenbekje, Edelweiss en Gletsjerranonkel. In de Pyreneeën zijn 160 endemische plantensoorten te vinden, die hier door isolatie ontstaan of overgebleven zijn en dus maar in een beperkt gebied voorkomen. De bergweiden staan vol met akeleien, kievitsbloemen,Turkse lelies, affodils, narcissen en orchideeën. In de nivale zône groeien de Pyreneese Boterbloem, Alpenkwastjesbloem en sleutelbloemen. Kuststreken Vermeldenswaard zijn de Atlantische heidevegetaties, moerassen en venen, duinen en kwelders. Van droog via vochtig naar nat worden pijpestrootjes, Struik- en dophei vervangen door Beenbreek, Zonnedauw, wollegrassen en veenmossen. Langs waterkanten groeien rietkragen met lisdoddes en Egelskop. Indrukwekkend zijn de zeedennenbossen op de duinen aan de westkust van Aquitanië en Les Landes. De zee overstroomt regelmatig de kwelders. Toch kunnen Zeekraal, Zeeweegbree, Lamsoor en Zeeaster, het zout verdragen. Corsica Het ‘Île de la Beauté’ kent een grote verscheidenheid aan landschappen van kwelders, stranden en rotskusten tot hooggebergte. Door de 30 miljoen jaar lange, geïsoleerde ligging konden ook hier endemen ontstaan. Het wemelt dan ook van typisch Corsicaanse plantensoorten: Corsicaanse Den, Crocus en Dovenetel, Corsicaans Nieskruid, Bonekruid en Walstro, enz.
geografie
Geografie De totale oppervlakte van Frankrijk is 547.030 km2 en is daarmee naar oppervlakte het op één na grootste land van West-Europa. De meeste grenzen van Frankrijk zijn natuurlijk. In het westen ligt de Atlantische Oceaan, in het noordwesten het Nauw van Calais en Het Kanaal, in het oosten de Rijn, het Jura-gebergte en de Alpen, in het zuiden de Middellandse Zee en de Pyreneeën. Verder grenst Frankrijk in het noorden aan België (620 km) en Luxemburg (73 km), in het oosten aan Duitsland (451 km), Zwitserland (573 km), Italië (488 km) en Monaco (4,4 km) en in het zuiden aan Spanje (623 km) en Andorra (57 km). 7
4-7-2016 4:22
Corsica Het Franse eiland Corsica ligt in de Middellandse Zee en wordt ook wel “Ile de Beauté” genoemd, eiland van de schoonheid. Het eiland ligt ter hoogte van Toscane op 83 km van de Italiaanse kust en 170 km ten zuiden van de Franse Rivièra. Het Italiaanse eiland Sardinië ligt maar op twaalf kilometer afstand ten zuiden van Corsica. De Straat van Bonifacio (Bouches de Bonifacio) scheidt beide eilanden. Ten noorden van Corsica ligt de Ligurische Zee, ten oosten ligt de Tyrrheense Zee en ten westen ligt de Middellandse Zee. De totale oppervlakte van het eiland bedraagt 8680 km2 en dat is ongeveer een kwart van de oppervlakte van Nederland. Het is het vierde eiland van het Middellandse Zeegebied na Sicilië, Sardinië en Cyprus. De afstand van noord naar zuid is maximaal 183 kilometer en van west naar oost maximaal 85 kilometer. Overzeese departementen De Franse staat omvat naast ‘Europees Frankrijk‘ de volgende overzeese departementen: Guadeloupe, Frans Guyana, Martinique en La Réunion, de "collectivités territoriales" Îles Saint-Pierre et Miquelon en Mayotte en vier overzeese territoria: Nieuw-Caledonië, Vanuatu, Frans Polynesië en Wallis en Futuna. Verder maakt Frankrijk ook nog aanspraak op een deel van Antarctica: Adélieland. Ook Nieuw-Caledonië heeft sinds 1 januari 2000 een nieuwe status. De overzeese departementen (DOM) tellen ca. 1,7 miljoen inwoners en de overzeese territoria (TOM) en Nieuw-Caledonië telt iets meer dan 435.000 inwoners.
geologie
Geologie Frankrijk bestaat vnl. uit vijf grote geologische eenheden: het Cadomisch orogeen, het Variscisch orogeen, het Alpine orogeen, het Bekken van Parijs en het Bekken van Aquitanië. Het Cadomisch orogeen is ontsloten in het Armorikaans Massief. Sedimentatie en vulkanisme vonden plaats tijdens het laatste gedeelte van het Precambrium; de plooiing is van vroeg-cambrische ouderdom. Gedeelten van het Variscisch orogeen vindt men op vele plaatsen in Frankrijk. Gesteenten, gevormd of geplooid tijdens de Variscische orogenese, komen voor in de Ardennen, Vogezen, Bretagne, Massif Central (Centraal Massief), Pyreneeën en in de alpine centrale massieven als Mont Blanc, Aiguilles Rouges, Belledonne, Mont Pelvoux en Argentera. Behalve de Ardennen bestaan de meeste Variscische gesteenten uit kristallijne schisten en intrusieve granieten. Niet-gemetamorfoseerde paleozoïsche sedimenten komen betrekkelijk weinig voor, behalve in de Pyreneeën en Bretagne. Al deze gebieden, in de ondergrond verbonden, vormen een uitgebreid gebied van metamorfe en intrusieve gesteenten. De Alpen Het alpine gebergte vormt in Oost-Frankrijk de West-Alpenboog; daarnaast vindt men alpine geplooide gesteenten aan de noordrand van de Pyreneeën. Ofschoon intensieve plooiing en regionale metamorfose eveneens in de Alpen 8
4-7-2016 4:22
voorkomen, is dit gebergte toch van geheel andere aard dan het Variscische. Men onderscheidt verscheidene zones in het Franse deel van de Alpen, en wel: a. de Jura, bestaande uit geplooid Mesozoïcum dat over de Trias anhydriet is afgeschoven (decollement); b. de Helvetische zone, die in tegenstelling tot deze zone in Zwitserland niet uit dekbladen, maar uit autochtone plooien bestaat, en c. de Penninische zone, die wel uit dekbladen bestaat en waar de meeste gesteenten in regionaal metamorfe toestand voorkomen. Variscische centrale massieven worden tot de Helvetische zone gerekend. Daarnaast bestaat het alpine gebergte in Frankrijk grotendeels uit mesozoïsche gesteenten. Gesteenten van dezelfde ouderdom vindt men in de Bekkens van Parijs en Aquitanië, waar zij evenwel vrijwel ongeplooid zijn. Deze bekkens vormen de epicontinentale bedekking van het Variscisch grondgebergte, waarop zij dus discordant liggen. In de Alpen is het Variscisch gebergte gedeeltelijk meegeplooid tijdens de alpine orogenese. Geologen zijn het erover eens dat het Corso-Sardijnse micro-continent (nu Corsica en Sardinië) ca. 30 miljoen jaar geleden is losgerukt van de Franse Provence.
klimaat
Klimaat Frankrijk vertoont een grote variatie in klimatologische omstandigheden, die vooral samenhangen met de naar het oosten afnemende invloed van de Atlantische Oceaan, de invloed van de Middellandse Zee in het zuidoosten en de aanwezigheid van gebergten als de Alpen en de Pyreneeën. Frankrijk ligt over het algemeen in de stroming van westenwinden en daardoor heeft het overgrote deel van het land een gematigd zeeklimaat. Temperatuur De temperaturen nemen geleidelijk toe van noord naar zuid. Frankrijk kent vier verschillende klimaten. Langs de kust van de Middellandse Zee en in het zuidelijk deel van het Rhônedal heerst een Middellandse Zeeklimaat waar de zomers droog en warm zijn en de winters zacht en vochtig. In het westen heerst een gematigd zeeklimaat met naar verhouding niet zo’n grote verschillen tussen zomer- en wintertemperaturen. De gemiddelde jaartemperatuur bedraagt in deze regio 11°C. Neerslag Neerslag valt er in alle seizoen, al telt de herfst de meeste regendagen. In het oosten heerst een landklimaat met koude winters; het aantal vorstdagen bedraagt gemiddeld 83. ’s Zomers is de temperatuur gemiddeld 19°C en er valt relatief weinig neerslag. In het midden van Frankrijk heerst een overgangsklimaat met eigenschappen van zowel een zee- als een landklimaat. Vergeleken met het gematigd zeeklimaat zijn de temperatuursverschillen tussen zomer en winter groter, terwijl de gemiddelde neerslag minder is.
reisperiode
9
4-7-2016 4:22
Reisperiode Gezien de gevarieerdheid van het landschap en het klimaat hangt de reisperiode geheel af van de bestemming. Over het algemeen is het weer tussen april en oktober het aangenaamst. Juli en augustus zijn het warmst. Augustus is echter de vakantiemaand van de Fransen en kunt u deze reisperiode het best vermijden; vooral de kustgebieden zijn dan druk. In juli is het minder druk dan in augustus. Met aangename temperaturen en niet al te druk bezette accommodaties zijn de maanden mei, juni, september en oktober uitstekende reisperiodes. Het is dan ideaal fiets- en wandelweer in de Provence, Corsica en Zuid Frankrijk. De kuststreken zijn dan ook lekker rustig. De lente is wat het weer betreft nog wat onvoorspelbaar, maar wat de bloei betreft de mooiste reisperiode. Maar hou wel de feestdagen in deze periode in de gaten, dan kan het behoorlijk druk zijn! De herfst is ook een heerlijke tijd. Hoewel de dagen korter zijn, is de temperatuur nog aangenaam. Tevens is dan de druivenpluk in volle gang; een ontzettend leuke, bedrijvige tijd in bijvoorbeeld Bourgogne en Bordeaux. In de Dordogne zijn de herfstkleuren werkelijk spectaculair te noemen. De winters zijn over het algemeen koud en nat, uiteraard zijn de wintersportgebieden in de Alpen en de Pyreneeën een uitzondering!
grafiek
Grafiek De onderstaande grafiek toont het klimaat in de regio rond Parijs. Voor een exacte weergave van de klimaatgemiddelden op uw reisbestemming kunt u informatie vinden in de uitgebreide reisbeschrijvingen.
ontdekken 10
4-7-2016 4:22
feesten & festivals
Feesten & festivals Frankrijk kent in vergelijking met Nederland enkele afwijkende feestdagen.
06 januari: Driekoningen (Epifanie); 01 mei: Dag van de Arbeid; 08 mei: Herdenking Wapenstilstand 1945 (Fête de la Victoire); 09 mei: Dag van Europa (Einde Tweede Wereldoorlog; Franse minister Robert Schuman geeft aanzet tot oprichting supranationale Europese organisatie (1950)); 21 juni: Fête de la Musique, Midzomernachtsfeest op pleinen en straten in heel Frankrijk; 14 juli: Nationale feestdag (Quatorze Juillet, bestorming van de Bastille in 1789); 15 augustus: Maria Hemelvaart; 01 november: Allerheiligen; 11 november: Wapenstilstand 1918; 21 november: Dag van de eerste Beaujolais primeur; Goede Vrijdag en Tweede Kerstdag zijn geen vrije feestdagen.
adressen
Adressen ANWB Alarmcentrale, Steunpunt Frankrijk (Lyon) Bezoekadres: Parc des Tuileries F-69760 Limonest (bij Lyon) Telefoon: + 33 4 72 17 12 12 Fax: + 33 4 72 17 12 93 Website: ANWB Steunpunt Frankrijk Bereikbaarheid: 24 uur/dag, 7 dagen/week, gedurende het hele jaar telefonisch bereikbaar Openingstijden balie: op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur Ambassade van Nederland in Frankrijk 7-9, Rue Éblé F-75007 PARIS Telefoon: + 33 1 40 62 33 00 Fax: + 33 1 40 62 34 56 Website: Ambassade van Nederland E-mail:
[email protected] Openingstijden Ambassade: maandag t/m vrijdag van 09.00 tot 13.00 uur en van 14.30 tot 18.00 uur (bij voorkeur op afspraak) Openingstijden Consulaire afdeling: maandag t/m vrijdag van 11.00 tot 16.00 uur (alleen op afspraak) Telefoon: + 33 1 40 62 34 00 (maandag t/m vrijdag van 09.30 tot 10.30 uur) 11
4-7-2016 4:22
Fax: + 33 1 40 62 34 62 E-mail:
[email protected] Nederlandse consulaten in Frankrijk Er zijn Nederlandse consulaten in Ajaccio (Corsica), Bordeaux, Brest, Calais, Le Havre, Lille, Lyon, Marseille, Monaco, Montpellier, Nantes, Nice, Perpignan, Strasbourg en Toulouse (voor adressen, telefoonnummers, e-mail, zie de website van de Nederlandse Ambassade).
souvenirs
Souvenirs Als grootste wijnproducent ter wereld is Frankrijk dé referentie op het gebied van wijn. Franse wijnen onderscheiden zich door hun kwaliteit en hun verscheidenheid. Kleur, wijngrond en wijnjaar biedt, als ze worden gecombineerd, een indrukwekkend palet aan smaken. Alleen moet u nog kiezen welke … Wijn is in de grotere wijngebieden overal te koop. Loop eens een cave de dégustation binnen, proef een wijn en maak een keuze. Wijn heeft ervoor gezorgd dat het een Frans souvenir is geworden. De rijke keuken nodigt uit om wijnen en (verse) ingrediënten uit te proberen en op uw reis mee terug te nemen naar Nederland. Andere typisch Franse souvenirs zijn parfums, sieraden en de haute-couture. CITES De Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES; 1975) is een internationale overeenkomst tussen overheden. De doelstelling van CITES is de handel in wilde dieren en planten zodanig te reguleren, dat deze door overmatige exploitatie en verlies van hun leefomgeving niet in hun voortbestaan of zelfs met uitsterven worden bedreigd. Ook de handel in dierlijke en plantaardige producten, zoals voedingsmiddelen, huiden, bont, tassen, hout, houten (muziek)instrumenten, toeristische souvenirs en medicijnen van tegenwoordig meer dan 30.000 dieren plantensoorten vallen onder CITES. Invoer souvenirs Kijk voor de meest actuele informatie over CITES, het invoeren van voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke op de website van de Nederlandse douane.
taal & etiquette
Taal & etiquette Voor de Fransen is élégance een van de grootste complimenten die er bestaan. Wie in Frankrijk iets wil bereiken moet avec élégance handelen. Bij het binnenkomen van een winkel groet u met “bonjour” (goedendag) of 12
4-7-2016 4:22
“bonsoir” (goedenavond). Bij het verlaten van een winkel zegt u “au revoir” (tot ziens), “bonne journée” (fijne dag) of “bonne soirée” (fijne avond). Tutoyeren Spreek onbekenden aan met Monsieur / Madame / Mademoiselle (bij twijfel Madame) zonder de achternaam erbij te noemen. In de omgang zult u merken dat men vrij formeel is. Zo zal iemand die u nog niet kent, u in eerste instantie met “vous” aanspreken. Ga niet te snel over op het minder formele “tu”! Dit is in Frankrijk niet gebruikelijk. Wacht op het initiatief van de ander om over te gaan tot “tutoyeren”. Kussen op de wangen is onder vrienden gebruikelijk, maar vreemden geven alleen een hand.
van belang Frankrijk
reisdocumenten
Reisdocumenten Voor een verblijf in Frankrijk hebt u een geldig paspoort of een geldige Nationale Identiteitskaart nodig. Medisch paspoort Een Europees Medisch Paspoort (EMP) is geen geldig grensdocument! Maar het is wel erg handig voor mensen die met regelmaat medicijnen (moeten) innemen. Het is verkrijgbaar bij oa. huisarts, apotheek, medisch specialist of GGD. Op het EMP vermeldt de arts gegevens over ziekte en de benodigde medicijnen. Met dit document voorkomt u problemen bij de douane. Meer informatie vindt u op EMP en douane. Voor het meenemen van medicijnen die onder de Opiumwet vallen, is een aparte vergunning nodig (zie medicijnen Opiumwet). Rij- en kentekenbewijs Het Nederlandse rij- en kentekenbewijs wordt in Frankrijk erkend. Een WAverzekering is verplicht en neem ook uw groene kaart mee. U hebt deze nodig als u bij een aanrijding betrokken raakt. De financiële risico’s van het onverzekerd rijden zijn enorm.
gezondheid
Gezondheid Als u op reis gaat, dient u goed uitgerust te zijn en over een goede gezondheid en conditie te beschikken. Hebt u speciale aandoeningen, dan is het zeer aan te raden een codicil/talisman te dragen en een medicatielijst en voldoende medicijnen vanuit Nederland mee te nemen. Let u daarbij op mogelijke voorwaarden bij de invoer daarvan. NB. Zorg dat u niet vertrekt zonder een uitgebreide ziektekosten- en/of 13
4-7-2016 4:22
reisverzekering. Neem tijdens wandelingen bij warm tot zeer warm weer voor de zekerheid 2 liter drinkwater per persoon mee in uw dagrugzak. EHBO U dient zelf te zorgen voor enkele EHBO-spullen, oa. pijnstillers, pleisters, compeed, jodiumtinctuur, sporttape, rekverband, evenals een reservebril, zonnebrand, zonnebril, ed.
vaccinatie
Vaccinatie Teken De Ziekte van Lyme en Tekenencephalitis (Tick-borne Encephalitis; TBE, FSME, RSSE) worden overgedragen door teken. Het verspreidingsgebied van beide aandoeningen komt (nog) niet overeen. De eerste komt vrijwel overal ter wereld voor, de tweede in delen van West-, Midden- en Oost-Europa, Scandinavië en Siberië. Het risico op besmetting is volgens deskundigen beperkt.Door het dragen van bedekkende kleding en insmeren met insectenwerende middelen (DEET) kunnen tekenbeten zoveel mogelijk voorkomen worden. Ook hier geldt: voor een algemeen advies is er de website van het LCR of ITG, een persoonlijk advies (bv. inenting tegen Tekenencephalitis) dient te worden besproken met uw huisarts en/of een arts van een reizigersadviescentrum (GGD Nederland).
veiligheid
Veiligheid De politie dwingt in Frankrijk nog respect af. Als u door de politie een vraag wordt gesteld, beantwoord deze dan geduldig en beleefd. De Franse politie is zeer streng wat veiligheid betreft, zeker op luchthavens. Ze zijn serieus als het gaat om onbeheerde bagage. Verdachte pakketjes worden zonder excuus opgeblazen. Zoals in de rest van Europa zijn de regels streng op het gebied van rijden onder invloed. Het alcoholpromillage mag niet meer zijn dan 0,05% en wie deze regel overtreed kan een fikse boete en gevangenisstraf boven het hoofd hangen. Ook het bezit van (soft) drugs wordt streng gestraft. De jacht De jacht is in Frankrijk een sociaal gebeuren, waar op grote schaal aan meegedaan wordt. Het jachtseizoen is geopend tussen september en februari. Als u in het bos loopt en borden ziet waarop staat ’chasseurs’ of ’chasse gardé’ let dan op en volg de aanwijzingen van de jagers.
14
4-7-2016 4:22
handig
communicatie
Communicatie Wilt u vanaf uw vakantiebestemming Frankrijk naar Nederland telefoneren, dan draait u 0031. De thuisblijvers die vanuit Nederland naar Frankrijk willen bellen, doen dat door eerst te draaien 0033. Voor collect-gesprekken dient u vanuit Frankrijk nr: 0800.99.0031 te draaien (zg. Pais Directe); u kunt via dat nummer zonodig ook met een Nederlands spekende operator praten. Een Franse operator krijgt u door 12 te draaien ("Renseignements").
eten & drinken
Eten & drinken Kraanwater kan in het hele land zonder problemen gedronken worden. Er wordt gevraagd in de zomermaanden spaarzaam om te gaan met water. Bij fonteintjes en bronnetjes staat vaak een bordje “eau potable” (drinkbaar water) of “eau non-potable” (niet drinkbaar water).
geldzaken
Geldzaken Frankrijk behoort tot de landen van de eurozone.
overig
Electriciteit Voor het type stopcontact, stekker, netspanning en frequentie, zie de website wereldstopcontacten.nl.
op reis
per auto
Per auto Frankrijk bezit een fantastisch uitgebouwd verkeersnet, dat wat spoorwegen en wegen betreft radiaal naar Parijs gericht is. Het wegennet omvat 964.000 km, waarvan ca. 8.600 km autosnelweg (met veelal tolbetaling) en 29.000 km hoofd- en nationale wegen. Het grootste deel van de autosnelwegen in 15
4-7-2016 4:22
Frankrijk bestaat uit tolwegen. De tol kan zowel contant als met een creditcard worden betaald. Voor korte trajecten dient u voldoende kleingeld bij u te hebben. De kwaliteit van de tolwegen is zeer goed. Benzinestations en rustplaatsen zijn volop aanwezig. Geen tol wordt geheven op de trajecten in en rond de grote steden: Luxemburg-Nancy (A31), Bordeaux-Bayonne (N10), Vierzon-Brive (A20) en Clermont-Ferrand-Millau (A75). Uitgebreide informatie over verkeersreglementen in Frankrijk vindt u op de website van de ANWB. Op deze website vindt u tevens actuele verkeersinformatie. NB. Als u lid bent van de ANWB kunt u bij ANWB-kantoren gratis een routekaart ophalen. Autohuur U kunt een auto bespreken via SNP (zie autohuur) of via internationale huurbedrijven. Lokale firma’s kunnen goedkoper zijn dan de internationale, maar bieden minder zekerheid. Om in Frankrijk te kunnen huren, moet u boven de 21 zijn en ten minste een jaar in het bezit zijn van een rijbewijs en een credit card.
per bus
Per bus Omdat het Franse openbare vervoer voornamelijk is gericht op het door de Franse staat beheerde railnet (de SNCF), heeft het een redelijk mager aanbod van verbindingen per bus. Binnen het departement is het systeem redelijk ontwikkeld en betrouwbaar, maar de verbindingen tussen de departementen is niet goed. Een uitzondering zijn gebieden met relatief weinig spoor, bijvoorbeeld Bretagne en Normandië. Bepaalde onrendabele treintrajecten zijn vervangen door SNCF bussen, deze zijn toegankelijk voor mensen met een treinkaartje.
per ferry
Per ferry Frankrijk kent vele ferry verbindingen van uitstekende kwaliteit. Wij raden u aan de ferry-overtocht van tevoren te reserveren, de tarieven zijn dan vaak voordeliger dan dat u dat ter plaatse doet. De bekendste routes zijn die van Nice en Toulon naar Corsica en Sardinië en van Calais en Le Havre naar Dover en Portsmouth (Groot Britannië).
per trein
Per trein Het uitstekende spoorwegnet wordt beheerd door het staatsbedrijf SNCF. Het omvat ca. 35.000 km spoor waarvan bijna 1300 kilometer deel uitmaakt van het TGV-netwerk en is vooral in Noord-Frankrijk vrij dicht. Sinds 1981 rijdt de 16
4-7-2016 4:22
supersnelle TGV die steden als Lyon, Bordeaux en Nice, maar ook Brussel en Amsterdam op korte afstand van Parijs brengt. Er zijn uitbreidingen voorzien via Straatsburg naar Duitsland en naar Spanje en Italië. In 1987 werd begonnen met de bouw van de Kanaaltunnel, die Frankrijk met Engeland verbindt. De Kanaaltunnel loopt tussen het Franse Calais en het Britse Folkestone, is door Franse en Britse ingenieurs ontworpen en werd in 1994 geopend. Het is een 50 kilometer lange spoortunnel die onder het Nauw van Calais doorloopt. De overtocht tussen de twee landen vergt nu nog maar 35 minuten. De rit Parijs-Londen duurt 2.30 uur, Brussel-Londen 2.40 uur. Indien u per trein naar een bestemming in Frankrijk reist dient u vaak over te stappen in Parijs. Meestal gaat u dan per metro van het ene naar het andere treinstation. Metrokaartjes zijn te koop in de Thalys, op weg naar Parijs.
in de stad
In de stad De Franse grote steden hebben een uitstekend openbaar vervoer systeem zoals de metro in Parijs, Lyon, Marseille Lille en Tolouse en de moderne trams in Parijs, Nantes, Strasbourg en Grenoble. Wij raden u aan zoveel mogelijk gebruik te maken van het openbaar, gezien de drukte en de hoge parkeertarieven. Franse taxi’s zijn duur, zeker buiten de grote steden. Alle grote en midden-grote treinstations hebben een taxistand. De meeste taxi’s rekenen voorrijkosten en soms ook kosten voor het vervoer van stuks bagage.
17
4-7-2016 4:22
