Europa / Polen
De ongerepte natuur, de woelige geschiedenis, rijke traditie en de gastvrijheid van Polen vormen de uitgangspunten voor zeer gevarieerde reizen in dit voormailge oostblokland.
land & cultuur
algemeen
Algemeen Feiten en cijfers Oppervlakte: 312.685 km2 (7,5 x Nederland) Hoofdstad: Warschau Inwonertal: 38,2 miljoen Bevolkingsdichtheid: 123 inwoners/km2 Godsdienst: Rooms-katholiek (95%) Taal: Pools Klimatologische gesteldheid: Landklimaat 1
17-6-2016 20:54
Terug naar de natuur Wilt u terug naar de natuur? Dan is Polen dé bestemming. De variatie van prachtige natuurgebieden is enorm. Ook wat betreft oude cultuur heeft het westers georiënteerde Polen veel attracties. Steden, zoals Warschau, Krakau, Gdansk, Torun, Zamosc, zijn ware architectuurmonumenten.
bevolking
Bevolking Polen heeft ongeveer 39 miljoen inwoners. Het grootste gedeelte is van pure Poolse afkomst. 60 procent van de bevolking woont in de steden. De Poolse bevolking staat bekend als zeer gastvrij. Ondanks hun armoede zullen ze iedereen met open armen ontvangen.
gastronomie
Gastronomie De Poolse keuken biedt traditionele gerechten die vergelijkbaar zijn met de Duitse keuken, met een Bourgondische inslag en met exotische elementen die door de Russen zijn toegevoegd. Soep is een verplicht onderdeel. De hoofdmaaltijd bestaat vaak uit vlees. U kunt zelfs een heel gevuld zwijn geserveerd krijgen. In het seizoen kunt u in veel restaurants heerlijke wildgerechten bestellen. Ook de vis is goed te eten. Een typisch Pools gerecht is bigos, een zuurkoolgerecht met verschillende soorten vlees, paddestoelen en worst. Verder staat Polen bekend om zijn wodka, dit blijft dan ook de nationale drank. Het Poolse bier is van uitstekende kwaliteit. Men drinkt ook steeds meer geïmporteerde wijn, vooral uit Hongarije en Bulgarije.
cultuur
Cultuur Polen is door zijn centrale ligging sterk beïnvloed door het westen, maar ook de oosterse culturen hebben er hun sporen nagelaten. De vermenging van deze culturen heeft prachtige monumenten opgeleverd. In de historische steden ziet u de getuigen van tien eeuwen architectuur, schilderkunst, beeldhouwkunst en toegepaste kunsten. Fraaie oude steden De oude stad Warschau is na de verwoestingen tijdens de Tweede Wereldoorlog heropgebouwd of gerestaureerd. De vele historische gebouwen staan op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Krakau is een van de mooiste steden. Het was de Poolse hoofdstad tijdens de Middeleeuwen en de Renaissance, een periode waarin Polen een grote bloei doormaakte. Ook deze binnenstad staat op de Werelderfgoedlijst. Gdansk, ooit een van de machtigste Hanzesteden aan de Oostzee, bestaat al duizend jaar. Daarvan 2
17-6-2016 20:54
getuigen vele historische monumenten. Ook in de andere steden zult u veel oude cultuur aantreffen. Langs toeristische routes liggen de kastelen, landhuizen en paleizen. Sommige zijn opengesteld als museum. In verschillende regio’s kunt u zelfs overnachten in deze historische panden. Een aanrader.
traditie & vooruitgang
Traditie & vooruitgang Toerisme Het toerisme van Polen is na 1989 sterk toegenomen. Internationale hotelketens zitten vooral in de hoofdstad Warschau en de meeste toeristenaccommodaties zijn te vinden aan de kust van de Baltische Zee, in de berggebieden en in het Mazoerië merendistrict. Veel westerse investeerders zijn al actief in Polen, en Nederland neemt op de ranglijst van investeerders in de toeristische sector een belangrijke plaats in. Import en export Polen heeft een chronisch tekort op de handelsbalans. Belangrijkste van Polen exportproducten zijn: steenkool, chemische producten en levensmiddelen. Ingevoerd worden onder andere machinerieën, aardolie, chemische producten en levensmiddelen.
landschap & klimaat
algemeen
Algemeen Polen heeft wel 22 nationale parken. In het noorden liggen de zandstranden van de Oostzee en de fantastische Grote Mazurische Meren. De meren liggen in een bosrijk en heuvelachtig gebied en worden vaak met riviertjes met elkaar verbonden. Ideaal voor prachtige boottochten. Bijzonder is ook de half wilde natuur van de Biesztzady, waar de wisent (Europese bizon) nog vrij loopt. Het woud van Bialowieza is bijzonder omdat hier het laatste oerbos van Europa ligt. In het zuiden geniet u van een zeer afwisselende natuur. Hier ontdekt u het Tatragebergte met rotsige toppen Er is echter nog veel meer. U kunt ook het unieke natuurverschijnsel de wandelende duinen in het Slowinski Nationaal Park bezoeken. En wat denkt u van een houtvlottocht door de bergrivier de Dunajec.
fauna
Fauna De dierenwereld in Polen is zeer divers. Veel diersoorten die u kunt treffen in Polen zullen in andere Europese landen niet voorkomen. In de bossen leven 3
17-6-2016 20:54
dieren als: herten everzwijnen wolven lynxen wilde katten elanden bevers In het merengebied leven veel watervogels. Zo zijn er onder andere wilde ganzen, eenden en reigers.
flora
Flora In het woud van Bialowieza ligt nog het laatste oerbos van Europa. Verder is Polen in totaal voor een kwart bedekt met bos. In deze bossen komt een hoeveelheid van verschillende bosvruchten voor en zijn er meer dan 1500 soorten paddestoelen.
geografie
Geografie Polen is een republiek in Oost-Europa. Met een totale oppervlakte van 312.685 vierkante kilometer is het land daarmee ongeveer 7,5 keer zo groot als Nederland. Het land vormt een overgangsgebied tussen de Noord-Duitse en de Russische laagvlakten. Polen ligt aan de Oostzee en grenst aan: Duitsland Tsjechië Slowakije Litouwen Wit-Rusland Oekraïne Drie delen Polen is in drie gebieden in te delen, dit zijn: De noordelijke kuststrook en de merengebieden Het centraal Poolse gebied De gebergtes in het zuiden van het land
klimaat
Klimaat In Noord- en Oost-Polen heerst een continentaal klimaat. De zomers zijn er warm en droog en worden gekenmerkt door lange periodes met stabiel weer. Op zonnige dagen loopt de temperatuur op tot boven 25 ºC. Op de enkele 4
17-6-2016 20:54
regenachtige dagen kan het kwik bij 15 tot 20 ºC blijven steken. ‘s Nachts daalt de temperatuur tot 10º à 15 ºC.In het noorden en westen van Polen is het klimaat door de invloed van de Atlantische Oceaan wat milder. De temperaturen zijn er overdag wat lager en de kans op neerslag is er iets groter.In het voorjaar en de vroege zomer moet u in de moeras- en merengebieden op muggen rekenen.
reisperiode
Reisperiode De beste reistijd voor Polen is van april tot en met juni en van augustus tot en met november.
grafiek
Grafiek De onderstaande grafiek toont het klimaat in de regio rond Warschau. Voor een exacte weergave van de klimaatgemiddelden op uw reisbestemming kunt u informatie vinden in de uitgebreide reisbeschrijvingen.
ontdekken
feesten & festivals
Feesten & festivals Polen kent in vergelijking met Nederland enkele afwijkende feestdagen. In 2016 zijn dit:
5
17-6-2016 20:54
06 januari: Driekoningen (Epifanie); 01 mei: Dag van de Arbeid; 03 mei: Herdenkingsdag van de Proclamatie van de Grondwet (1791); 09 mei: Dag van Europa (einde Tweede Wereldoorlog; Franse minister Robert Schuman geeft aanzet tot oprichting supranationale Europese organisatie (1950); 26 mei: Sacramentsdag, Corpus Christi (10e dag na Pinksteren); 15 augustus: Maria Hemelvaart; 01 november: Allerheiligen; 02 november: Allerzielen; 11 november: Onafhankelijkheidsdag (teruggave bezette Poolse gebieden na beëindiging Eerste Wereldoorlog). Nationale feestdag; 29 november: Nationale Dag.
adressen
Adressen ANWB zusterorganisatie in Polen De ANWB werkt samen met haar Poolse zusterorganisatie PZM (Poolse site). Vanaf 01 juli 2013 is er ANWB Vakantieradio (via smartphone en tablet). Nederlandse Ambassade in Polen ul. Kalawerii 10 00468 Warszawa, Polen Telefoon: + 48 22 55 91 200 Noodgevallen (buiten kantooruren): + 48 601 220 473 Fax: + 48 22 84 02 638 Website: Ambassade van Nederland E-mail:
[email protected] Openingstijden Ambassade: maandag t/m vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur Openingstijden Consulaire afdeling: maandag en donderdag van 09.00 tot 12.00 uur; dinsdag van 14.00 tot 16.00 uur en vrijdag van 13.00 tot 16.00 uur E-mail:
[email protected] Nederlandse Honorair Consulaten in Polen Er zijn Honorair Consulaten van Nederland in Gdansk en Wroclaw (adressen, telefoonnummers, e-mail, zie de website van de Nederlandse Ambassade).
lezen
6
17-6-2016 20:54
Lezen Interessante literatuurtips zijn:
Poland - Insight Guides Polen - Dominicus Capitool - Polen
Service SNP SNP heeft in samenwerking met de gerenommeerde reisboeken & landkaartenwebshop van De Zwerver een handige bestelservice. De manier om snel en gemakkelijk de juiste reisboeken en kaarten voor uw reis in huis te krijgen. Deze postorderservice en de bijbehorende voorwaarden kunt u via internet gratis raadplegen. Op onze website zoekt u de reis van uw keuze en met twee eenvoudige klikken verschijnt een bestelformulier met de juiste selectie behorende bij uw bestemming. U kiest vervolgens welke boeken of kaarten u wilt bestellen. Normaliter is de levertijd 3 werkdagen. Per verzending wordt va. € 2,95 verzendkosten in rekening gebracht en uw bestelling thuisbezorgd.
souvenirs
Souvenirs Typische Poolse souvenirs zijn: houtsnijwerk, keramiek, barnsteen en kristal. CITES De Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES; 1975) is een internationale overeenkomst tussen overheden. De doelstelling van CITES is de handel in wilde dieren en planten zodanig te reguleren, dat deze door overmatige exploitatie en verlies van hun leefomgeving niet in hun voortbestaan of zelfs met uitsterven worden bedreigd. Ook de handel in dierlijke en plantaardige producten, zoals voedingsmiddelen, huiden, bont, tassen, hout, houten (muziek)instrumenten, toeristische souvenirs en medicijnen van tegenwoordig meer dan 30.000 dieren plantensoorten vallen onder CITES. Invoer souvenirs Kijk voor de meest actuele informatie over CITES, het invoeren van voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke op de website van de Nederlandse douane.
taal & etiquette
Taal & etiquette Het Pools behoort tot de West-Slavische tak van de familie van Baltoslavische talen. Deze taal is verwant aan Tsjechisch, Russisch en Bulgaars. In de grote steden spreken voornamelijk de jongeren ook Engels. 7
17-6-2016 20:54
Ook met Duits kunt u zich op bepaalde plekken wel redden. Fooien Er zijn geen vaste regels voor het geven van fooien, al is een fooi van 10 tot 15 procent van het bestede bedrag wel gebruikelijk. Vooral bij bewaakte garderobes is het gebruikelijk een fooi achter te laten.
van belang Polen
reisdocumenten
Reisdocumenten Voor een verblijf in Polen hebt u een geldig paspoort of een geldige Nationale Identiteitskaart nodig. N.B. Wijziging van bovenstaande informatie is altijd mogelijk! Neemt u daarvoor contact op met de ambassade of een consulaat van Polen (zie nuttige adressen). Ook wanneer u niet de Nederlandse nationaliteit bezit, kunnen afwijkende bepalingen gelden. Medisch paspoort Een Europees Medisch Paspoort (EMP) is geen geldig grensdocument! Maar het is wel erg handig voor mensen die met regelmaat medicijnen (moeten) innemen. Het is verkrijgbaar bij oa. huisarts, apotheek, medisch specialist of GGD. Op het EMP vermeldt de arts gegevens over ziekte en de benodigde medicijnen. Met dit document voorkomt u problemen bij de douane. Meer informatie vindt u op EMP en douane. Voor het meenemen van medicijnen die onder de Opiumwet vallen, is een aparte vergunning nodig (zie medicijnen Opiumwet). Rij- en kentekenbewijs Het Nederlandse rij- en kentekenbewijs wordt in Polen erkend. In Polen is een WA-verzekering verplicht. Kijk op uw groene kaart of uw polis voor Polen geldig is. Is dat niet het geval dan kunt u aan de Poolse grens een kortetermijnverzekering afsluiten. Poolse verzekeraars keren na een aanrijdinmg een relatief laag bedrag uit. U ondervangt dit probleem door een vakantiecasco-verzekering af te sluiten (all-risk).
Visum
Visum Voor een verblijf in Polen hebt u geen visum nodig. N.B. Wijziging van bovenstaande informatie is altijd mogelijk! Neemt u 8
17-6-2016 20:54
daarvoor contact op met de ambassade of een consulaat van Polen (zie nuttige adressen). Ook wanneer u niet de Nederlandse nationaliteit bezit, kunnen afwijkende bepalingen gelden.
gezondheid
Gezondheid Als u op reis gaat, dient u goed uitgerust te zijn en over een goede gezondheid en conditie te beschikken. Hebt u speciale aandoeningen, dan is het zeer aan te raden een codicil/talisman te dragen en een medicatielijst en voldoende medicijnen vanuit Nederland mee te nemen. N.B. Let u daarbij op mogelijke voorwaarden bij de invoer daarvan. Gezondheidszorg N.B. Zorg dat u niet vertrekt zonder een uitgebreide ziektekosten- en/of reisverzekering. EHBO U dient zelf te zorgen voor enkele EHBO-spullen, oa. pijnstillers, pleisters, compeed, jodiumtinctuur, sporttape, rekverband, evenals een reservebril, zonnebrand, zonnebril, ed.
vaccinatie
Vaccinatie Voor een verblijf in Polen zijn geen vaccinaties verplicht. Aanbevolen Bijzonderheden: Laat u informeren u over de risico’s op besmetting met Rabiës (Hondsdolheid), de Ziekte van Lyme en Tekenencephalitis. Teken De Ziekte van Lyme en Tekenencephalitis (Tick-borne Encephalitis; TBE, FSME, RSSE) worden overgedragen door teken. Het verspreidingsgebied van beide aandoeningen komt (nog) niet overeen. De eerste komt vrijwel overal ter wereld voor, de tweede in delen van West-, Midden- en Oost-Europa, Scandinavië en Siberië. Het risico op besmetting is volgens deskundigen beperkt. Door het dragen van bedekkende kleding en insmeren met insectenwerende middelen (DEET) kunnen tekenbeten zoveel mogelijk voorkomen worden. Ook hier geldt: voor een algemeen advies is er de website van het LCR of ITG, een persoonlijk advies (bv. inenting tegen Tekenencephalitis) dient te worden besproken met uw huisarts en/of een arts van een reizigersadviescentrum (GGD Nederland). Algemeen en persoonlijk advies inentingen Voor de meest actuele informatie over verplichte/aanbevolen (herhalings) inentingen per ziekte en per land met bijbehorende, algemene 9
17-6-2016 20:54
beschermingsadviezen verwijzen wij u naar de website van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR) in Nederland of het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) in België. Voor een persoonlijk advies moet u zich 4 tot 6 weken voor vertrek laten adviseren door uw huisarts en/of een arts van een reizigersadviescentrum (GGD Nederland).
veiligheid
Veiligheid Ook in Polen raden we u aan rekening te houden met diefstal. Let daarom, vooral in de grote steden, extra goed op uw geld en waardevolle spullen.
handig
douanebepalingen
Douanebepalingen De douanekantoren aan de belangrijkste routes zijn dag en nacht geopend. Overige kantoren 8.30-22.00 uur, ook op zon- en feestdagen. Invoer van alcohol Vanuit een ander land van de EU mag u een hoeveelheid voor eigen gebruik meenemen: 10 liter sterke drank, 20 liter likeur, 90 liter wijn (waarvan maximaal 60 liter mousserend), 110 liter bier. Van buiten de EU mag u maximaal 1 liter drank met meer dan 22% of 2 liter drank met maximaal 22% alcohol of 2 liter mousserende of likeurwijn en 2 liter en niet-mousserende wijn meenemen. Medicijnen Voor medicijnen die onder de Opiumwet vallen wordt een medisch paspoort aanbevolen (medicijnen Opiumwet). Andere medicijnen: geen problemen mits voor eigen gebruik en beperkte hoeveelheid. In- en uitvoer Voor alle in- en uitvoerbepalingen voor Nederland van oa. wilde dieren en planten en ervan afgeleide producten (CITES), voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke verwijzen wij u naar de website van de Nederlandse douane.
algemeen
Algemeen 10
17-6-2016 20:54
Polen is goed te bereizen. Ten opzichte van Nederland is het iets minder goed ontwikkeld. Toch zult u als toerist hier weinig last van ondervinden, aangezien Polen toch van veel gemakken voorzien is.
communicatie
Communicatie Telefoneren Wilt u vanaf uw vakantiebestemming Polen naar Nederland telefoneren, dan draait u 00 31. De thuisblijvers die vanuit Nederland naar Polen willen bellen, doen dat door eerst 00 48 te draaien. Voor collectgesprekken dient u nr: 00800.311.11.31 te draaien. Post Postzegels kunt u bij het postkantoor halen. Post die u naar Nederland stuurt doet er een paar dagen over om Nederland te bereiken.
eten & drinken
Eten & drinken Kraanwater kan in het hele land zonder problemen gedronken worden. Er wordt gevraagd in de zomermaanden spaarzaam om te gaan met water.
geldzaken
Geldzaken Zloty en Groszy De munteenheid in Polen is de zloty die word onderverdeeld in 100 groszy. Er zijn munten in omloop van 1, 2, 5, 10, 20 en 50 groszy, 1, 2 en 5 zloty en bankbiljetten van 10, 20, 50, 100 en 200 zloty. Creditcards Creditcards zoals Eurocard/Mastercard, Visa, American Express en Diners worden in de grotere steden worden geaccepteerd. Pinautomaten In Polen zijn voldoende geldautomaten aanwezig. Informatie over geldautomaten in een bepaalde plaats kunt u vinden via de website: Mastercard ATM locator Koersinformatie
11
17-6-2016 20:54
openingstijden
Openingstijden Winkeltijden Kleine particuliere winkels openen hun deuren om 8.00 uur, grotere winkels om 9.00 uur en supermarkten pas om 11.00 uur. Ze sluiten om 19 of 20 uur, op zaterdag om 14.00 uur. In de grote steden zijn enkele winkels dag en nacht open. Postkantoren Postkantoren zijn geopend van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 16.00 uur. In grote steden zijn ze soms tot 20.00 uur geopend. Banken Banken zijn geopend van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 16.00 uur.
overig
Electriciteit Voor het type stopcontact, stekker, netspanning en frequentie, zie de website wereldstopcontacten.nl. Tijdsverschil Polen ligt in dezelfde tijdzone als Nederland, er is dus geen tijdverschil. Ook in Polen geldt een zomertijd van april tot oktober.
op reis
per auto
Per auto 12
17-6-2016 20:54
Infrastructuur De infrastructuur in Polen is niet zo goed als hoe wij dat gewend zijn in Nederland. Wel zijn er verbeterplannen en toch kunt u met de auto prima reizen in Polen. De bewegwijzering is summier, dus we raden wel aan een goede wegenkaart mee te nemen. Rij- en kentekenbewijs Het Nederlandse rij- en kentekenbewijs wordt in Polen erkend. In Polen is een WA-verzekering verplicht. Kijk op uw groene kaart of uw polis voor Polen geldig is. Is dat niet het geval dan kunt u aan de Poolse grens een kortetermijnverzekering afsluiten. Poolse verzekeraars keren na een aanrijding een relatief laag bedrag uit. U ondervangt dit probleem door een vakantie-cascoverzekering af te sluiten (all-risk). Uitgebreide informatie over verkeersreglementen in Polen vindt u op de website van de ANWB. Op deze website vindt u tevens actuele verkeersinformatie. NB. Als u lid bent van de ANWB kunt u bij ANWB-kantoren gratis een routekaart ophalen. Autohuur U kunt een auto bespreken via SNP (zie autohuur) of via internationale huurbedrijven. Huren bij lokale firma’s is duurder dan vooraf reserveren in Nederland. Om in Polen te kunnen huren, moet u boven de 21 zijn en ten minste een jaar in het bezit zijn van een rijbewijs en een credit card.
per bus
Per bus In de buurt van de treinstations vindt u ook busstations. Het is belangrijk dat u voor een busrit een plaatsje reserveert. Kaartjes kunt u kopen bij een kiosk of rechtstreeks bij de chauffeur. In steden koopt u kaartjes voor de bussen en trams bij kiosken met het opschrift Ruch. De kaartjes zijn van dun papier en moeten in de bus worden geponst. U moet de kaartjes aan beide zijden stempelen. De meeste bussen worden met een nummer aangeduid. Snelbussen worden aangeduid met een letter en zijn ongeveer twee keer zo duur. Let u op dat de bussen niet altijd even regelmatig rijden en vaak maar tot vroeg in de avond rijden.
per trein
Per trein Ook per trein is Polen goed te bereizen. Wel rijden de treinen minder frequent dan wat wij gewend zijn en is het vaak chaotisch op de stations. Daarom raden we u aan een plaatsbewijs te reserveren. Reserveren is mogelijk in één van de kantoren van Orbis. Het Pools treinstelsel kent stoptreinen ( pociag 13
17-6-2016 20:54
osobowy ), sneltreinen ( pociag pospieszny ) en intercity’s ( pociag expresowy ).
in de stad
In de stad In de stad kunt u gebruik maken van bussen, trams en taxi’s. De vele taxi’s kunt u met de hand aanhouden. Let erop dat de meter aangezet wordt. ’s Avonds en ’s nachts zijn de taxi’s de helft duurder.
14
17-6-2016 20:54
