Persvoorstelling van 'Ivo Cornelis. een der Vlaamse groten in Kerk en samenleving'
Ivo Cornelis is voor zeer velen zeker geen onbekende. Zijn nÍurm roept meteen de herinnering op Íum zijn levenswerk: het Jongenstehuis, dat in Mechelen begonnen is en dat verdere uitbreiding heeft gekend in verschillende tehuizen in het Vlaamse land. Ook in Weelde-statie heeft hij een Jongenstehuis gesticht, waar zijn broer Edgard nog de verantwoordelijke was. Het boek dat hier vandaag voorgesteld wordt onder de titel: 'Ivo Cornelis. een der Vlaamse groten in Kerk en samenleving' wil op de eerste plaats een GETUIGENIS njn en zelfs meer dan een getuigenis over IVO CORNELIS en over de JONGENSTEHUIZEN, die hij opgericht heeft. Belangrijke data en feiten uit zijn leven en eigenschappen van zijn persoonlijkheid komen zeker aan bod, alsook heel wat gebeurtenissen uit het leven in de Jongenstehuizen.
Ivo Cornelis werd geboren in Niel op 14 okÍober 1887 in een dokÍersgezin bestaande uit l0 kinderen: 4 meisjes en 6 jongens. Van die 6 jongens werden er later 3 dokter en 3 priester. Ivo was een zeer verstandige jongen. Hij was telkens de eerste van zijn klas en werd op het einde dan ook als 'primus perpetuus' gevierd. Hij besloot priester te worden en ging hiervoor naar het seminarie te Mechelen. Na een jaar stuurde kardinaal Mercier hem naar het Belgisch Pauselijk College te Rome en aan de Pauselijke Universiteit Gregoriana promoveerde hij tot doctor in de filosofie en doctor in de theologie. Op 24 september I 9 1 0 werd Ivo Cornelis priester gewij d. In l9I2 werd hij benoemd tot leraar te Basse-Wavre in de 3 hoogste humanioraklassen. Als een zeer goede leraar, ondermeer van Nederlands, had hij een diepgaande invloed op zijn Franstalige leerlingen en kon hij hen zelfs voor Vlaamse ideeën warÍn maken. De Waalse directeur kon dit echter niet aanvaarden en meldde dit aan de kardinaal en reeds in 1913 werd lvo Cornelis benoemd tot onderpastoor van de Sint-Romboutsparochie te Mechelen onder het alziend oog van de kardinaal. Die parochie werd grotendeels bevolkt door arme mensen met een goed hart, maar met weinig of geen verlangens naar God en Kerk. Ivo Cornelis was echter een sociaal bewogen man en een begrijpend persoon voor mensen uit de volksbuurt en hij zette zich ten volle in voor de vele taken van een onderpastoor. Op zekere dag in februari 1921 - het vroor dat het kraakte - bezocht hij een moeder, die op sterven lag in een zolderkamertje. Twee kinderen, totaal uitgehongerd, lagen onder haar bed op wat lompen te slapen. Van de vrouw vernam hij dat haar man een dronkaard was. Zelfs nu zathij in de kroeg. De wouw smeekte de onderpastoor om voor haar twee kinderen te zorgen en Ivo Corneli_s. diep ontroerd. belooftle dit. Toen de vader enkele uren later dronken thuis kwam, was zijn wouw al gestorven en waren zijn kinderen met de onderpastoor vertrokken. Zijn huishoudster was niet weinig verrast, toen hij haar vroeg voor de twee jongens te zorgen. En het bleef niet bij twee. Zijn priesterhart was niet bestand tegen de miserabele dingen, die hij dagelijks meemaakte en er volgden nog vele jongens uit arme en verwÍnrloosde gezinnen. Het Jongenstehuis was reboren. Door de geregelde toename van het aantal jongens en zelfs van het aantal jongenstehuizen moest Ivo Cornelis zich inspannen om het nodige geld bijeen te zoeken. Altijd maar bedelen om de vele schulden te kunnen betalen. Hij had echter een groot vertrouwen in de Goddelijke Voorzienigheid. Nu kan men dat nai'ef noemen, maar meerdere keren heb ik zelf in het Jongenstehuis ervaren dat hij op dringende momenten onverwachts het nodige bedrag als gift ontving van iemand die plots aanbelde. Gewoonlijk ging het dan om grote bedragen en het moment is toch minstens verrassend te noemen. Zoals Ivo Cornelis een onverwoestbaar vertrouwen had in de Goddelijke Voorzienigheid, zo had hij ook een onverwoestbaar vertrouwen in elke mens. VERTROUWEN in God en in de medemens is het meest tvperend kenmerk van zijn persoonlijkheid. Uiteraard werd soms van
zijn vertÍouwen misbruik gemaakt, mÍur hij bezat tevens een onuitputtelijk GEDULD. Voeg daarbij dan nog zijn daadwerkelijke LIEFDE tot God en tot de naasten; vooral voor degenen o'Wie een vandeze kleinen opneemt, neemt Mijzelf op". waarvan Jezus gezegd heeft: Van in zijn jeugd was Ivo Cornelis ook een overtuigde VLAMING zonder radicaal te zijn in zijn opvattingen. Als leraar in Basse-Wavre maakte hij een duidelijk onderscheid tussen de Vlaamse realiteit en het extremisme en hij legde dit ook aan z\njongens uit. Toch werd hij omwilie van zijn Vlaamsgezinciheid en zijn invloeci op de Waalse leerlingen ai na een jaar overgeplaatst. Kardinaal Mercier had over Ivo Comelis gezegd: "C'est un saint prêtre. mais un flamingant." Tussen katholiek ziin en Vlaming zi-in was er voor Ivo Cornelis een nauw verband. Hij vond het vanzelfsprekend dat hij flamingant was, aangezien hij als Vlaming geboren was en zo behoorde tot een volksgemeenschap met een eigen taal en cultuur. Een volksgemeenschap zag hij als een natuurlijk gegeven en de natuur als Gods werk. Hij vond het ook vanzeifsprekend dat hij katholiek was, aangezien hij door zijn doopsel in de katholieke kerk was opgenomen en zich als priester geroepen wist om zichinte zetten voor kerk en samenleving. Zí1n katholieke en Vlaamse levensvisie heeft het opvoedingsklimaat in de Jongenstehuizen ook sterk beïnvloed. Katholiek geloof en Vlaams bewustzijn waren dan ook twee kenmerken van de groepsqeest in de Jongenstehuizen. Ivo Cornelis schreef de achteruitstelling van de Vlamingen toe aan de taalmiskenning en aan het verfranste Belgische regime. Zijn stem trilde en was snijdend als een scheermes wanneer hij de onderwerping van het Vlaamse volk aan de kaak stelde. Hij vond het ook pijnlijk dat het Vlaamse volk zijn eigen cultuur verloochende. Als onderpastoor is Ivo Cornelis steeds de dienende priester geweest van zljn volk en wel tot de laatste dag van zijn leven op de Vlaamse feestdag 11juli 1958. Dat is dit jaar 55 jaar geleden. In de kerkelijke hiërarchie heeft deze doctor in wijsbegeerte en godgeieerdheid het nooit verder gebracht dan tot onderpastoor. Maar deze man met een groot vaderhart voor
honderden verwaarloosde kinderen en met een rotsvast Godsvertrouwen en een bovenmenselijk geduld was als een van de 'petits vicaires': EEN VLAAMSE GROTE IN K-ERK EN SAMENLEVING. Enkele maanden voor zijn dood kreeg hij van een Hongaarse jongen, die hij nog maÍlr oniangs onderdal< verleend had, een slag op zijn hoofd, terwijl hij in zijn bed lag. Na verzorging in het ziekenhuis zou hij nooit meer dezelfde worden. Hij heeft die jongen vergiffenis geschonken. Op zijn kist staat in kruisvorm: AVV-VVK. Het vat heel goed samen waarvoor deze Vlaamse grote en held van de christelijke naastenlieftle tot op de Vlaamse feestdag geleefd had: Alles voor Vlaanderen - Vlaanderen voor Christus. Als vruchten van ziin levenswerk vermelden we: bekwame vaklui en arbeiders, artiesten in de muzikale kunst, voorbeeldige huisvaders, apothekersassistenten, onderwijzers en opvoeders, maatschappelijke werkers, enkele broeders en een priester, Jan Van Kerckhoven. Jan kwam als 14-jarige uit een arbeidersgezin van V/illebroek in het Jongenstehuis terecht. Zíjn vader was overtuigd socialist en antiklerikaal. Ook Jan deelde toen die levensvisie. Ivo Cornelis had hem laten studeren en de persoonlijkheid van Ivo Cornelis heeft Jan geïnspireerd om priester te worden. In februari 1958 enkele maanden voor de dood van Ivo Cornelis werd hij in het Jongenstehuis benoemd als adjunct en na diens dood uiteraard als de verantwoordeiijke. Mei zijn schrandere geest en zijn vooruitziende biik was lvo Cornelis op meerdere vlakken een pionier die zijn tijd voor was. Ook nu heeft hij ons iets te zeggen, aI zíjn de omstandigheden totaal verschillend. HtJ was en bliift.'a man-for all seasons' . Het leven van Ivo Cornelis bevat een les. Alle oplossingen, hoe goed bedoeld ook, zullen onmachtig blijken de kwaal te verhelpen of het probleem op te lossen, indien zíj niet geinspireerd zijn door waarachtiee lieftle en volhardend eeduld en steunen op een groot vertrouwen. Moge zijn voorbeeld en zijn geest het geweten van velen wakker schudden.
IVO CORNELIS, EEN DER VLAAMSE GROTEN IN KERK EN SAMENLEVING
ïl'
*'L1
S1..'
ït,
TÍ
".$
Ë-i
t-
""Yl-.t l
I -.** lÉt
Een der Vlaamse groten in Kerk
en samenleving De auteur van dit boek: Mark Cornelis, licentiaat in de theologie en neef van lvo Cornelis, werd priester gewijd te Mechelen in 1956. Hij was achtereenvolgens parochiepriester te Evere en Leuven, jeugdpastor, godsdienstleraar en legeraalmoezenier. Hij was de stichter van de 'lnitiatiefgroep Priesters en Religieuzen voor Cerechtigheid en Vrede'. Van 1959 tot 1985 was hij aalmoezenier van de oud-leden der longenstehuizen lvo Cornelis.
{ Dit boek is verkrijgbaar: Mark Cornelis M i n derbroedersstraat 9 / 2 I 3000 Leuven E-mailadres: n el i s. m ark@te I e n et. be Tel.: 016-796305
cor
Prijs en rekeningnummer: Boek €
t*,4 ,t Z
3
eventueel verzendi ngskosten : € f;OO Rek. nr.: BE67 00OO lOBI 4587
