Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf Nanny’s November 2010
Wat is een pedagogisch werkplan Een pedagogisch werkplan is een document waarin de werkwijze en procedures van het kinderdagverblijf worden beschreven. Het geeft een goed beeld van hoe het er in het kinderdagverblijf aan toe gaat. Het pedagogisch beleidsplan samen met het pedagogisch werkplan geeft een compleet beeld van kinderdagverblijf Nanny’s. De functie van het pedagogisch werkplan De algemene functie van het pedagogisch werkplan is het verschaffen van informatie. Ten eerste verschaft een pedagogisch werkplan veel informatie die voor ouders van de kinderen belangrijk kan zijn. Zij willen graag weten waar hun kind naar toe gaat en wat er zoal gebeurt. Ten tweede geeft het pedagogisch werkplan ook de mogelijkheid voor nieuwe medewerkers om een goed beeld te krijgen over de werkwijze van Nanny’s. Aanmeldings-‐en afmeldingprocedure Inschrijving van uw kind kan van af het moment dat u zwanger bent. Hiervoor kunt u gebruik maken van een inschrijfformulier bij het informatiesetje. Uiterlijk 2 maanden van te voren weten wij of we uw kind kunnen plaatsen op het kinderdagverblijf. Opzegging van uw kind dient u schriftelijk twee maanden voor data, per 1ste of 15e van de maand. Wenprocedure We vinden het belangrijk dat een kind de kans krijgt goed te wennen bij Nanny’s. Het kind doet veel nieuwe indrukken op en moet vertrouwd kunnen raken met de nieuwe situatie. De eerste keer dat uw kind komt, mag u het eerste uur erbij blijven en vind er een intake gesprek plaats met een van de groepsleiding. Hierbij wordt algemene informatie uitgewisseld en er worden vragen gesteld met betrekking tot het kind. Daarna mag uw kind nog een uurtje alleen blijven. Bij de tweede afspraak blijft uw kind wat langer, ongeveer 3 a 4 uur. Ziekte Wanneer een kind ziek is dienen de ouders en/of verzorgers dit aan de leiding door te geven en kan het kind niet op het dagverblijf komen. Als uw kind een besmettelijke ziekte heeft verzoeken wij u dit gelijk na constatering door te geven bij Nanny’s. In geval van ziekte wordt gewerkt volgens de eisen die zijn gesteld door de GGD. Zie ook onze brochure; het zieke kind Verjaardagen De meeste kinderen vieren hun verjaardag bij Nanny’s, de leidster maakt een feestmuts voor uw kind en uw kind krijgt een cadeautje. Wij stellen geen specifieke eisen aan de traktatie behalve dat het veilig moet zijn voor de leeftijd van de kinderen. De feestelijke activiteiten passen wij aan, aan de landelijke feestdagen, zoals Sinterklaas, Kerstmis, Pasen en Koninginnedag. Ook de jaarlijkse seizoenen worden in de activiteiten betrokken. Leidsters De leidsters op de groep, pedagogisch medewerkers werken allemaal part time, zo zal er tijdens ziekte of verlof van onze medewerkers toch altijd een vertrouwd, bekend gezicht op de groep aanwezig zijn.. Al hoewel er altijd minimaal 2 leidsters op de groep staan zal ook de eigenaresse ingeval van calamiteiten binnen 5 minuten bij ons paraat staan voor eventuele ondersteuning. Het pedagogisch werkplan geeft richting aan het dagelijks handelen van de groepsleiding. Maar vormt tevens de basis voor de inrichting van de omgeving waarin het kind verkeert. Ouders voeden hun kind op; dat is hun verantwoordelijkheid.Een deel van die taak leggen ze bij andere, BV de kinderopvang. Voor de
Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf Nanny’s
2
kinderopvangpartner moet daarom duidelijk zijn hoe met deze verantwoordelijkheid om te gaan. Het is dan ook van groot belang dat ouders en groepsleiding met elkaar in gesprek raken en blijven over de werkwijze waarop ieder kind wordt opgevoed, waar een kind zich goed bij voelt en op welke wijze het kind het beste tot zijn recht komt. In kinderopvang wordt gewerkt met groepen kinderen. In een groep leren kinderen met volwassenen en andere kinderen om te gaan, rekening te houden met elkaar en voor zichzelf op te komen. Binnen een groep is ieder individueel kind uniek en belangrijk. Een belangrijke basis voor vertrouwen tussen ouders en groepsleiding is goede communicatie en samenwerking. Over en weer vullen partijen elkaar aan, en leren van elkaar Voor zowel ouder als kinderen als groepsleiding is de omgang met elkaar een dagelijks avontuur! Verantwoorde kinderopvang is kinderopvang die bijdraagt aan een goede en gezonde ontwikkeling van het kind in een veilige omgeving. Opvoedingsdoelen zijn; - een gevoel van emotionele veiligheid bieden. - Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties bieden - Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties bieden - De kans om zich waarden en normen, de cultuur van een samenleving, eigen te maken; socialisatie Een gevoel van emotionele veiligheid bieden. Er zij drie bronnen van veiligheid te onderscheiden: 1. Vaste en sensitieve verzorgers. De beschikbaarheid van sensitief reagerende opvoeders in de eerste Levensjaren blijken bevorderlijk voor de veerkracht van kinderen, ook op langere termijn. 2. Aanwezigheid van bekende leeftijdsgenootjes. In een vertrouwde groep kunnen kinderen gevoel van Verbondenheid en sociale verantwoordelijkheid ontwikkelen. 3. De inrichting van de omgeving. De inrichting van een ruimte kan een bijdrage leveren aan een gevoel van geborgenheid. Aandachstpunten zijn, akoestiek, licht, kleur en indeling van de ruimte. De ruimte is verdeeld in verschillende hoeken; zoals een poppenhoek, autohoek en aan tafel kunnen de kinderen rustig een puzzel of ander spelletje doen. Ook in de “ontvangst” ruimte kan een kind of een klein groepje kinderen spelen met de treinrails, speeldorpje ed. De muren zijn in een lichte toch warme kleur geverfd en er is altijd veel daglicht wat naar binnen schijnt door ramen en de dakkoepels. Gelegenheid tot het ontplooien van persoonlijke competenties bieden. Met het begrip persoonlijke competities worden persoonlijkekenmerken zoals bv veerkracht, zelfstandigheid en zelfvertrouwen, flexibiliteit en creativiteit bedoeld. Dit stelt een kind in staat om allerlei problemen adequaat aan te pakken en zich goed aan te passen aan veranderende omstandigheden. Bij jonge kinderen zijn exploratie en spel de belangrijkste middelen om greep te krijgen op hun omgeving. Dit kan bevorderd worden door; 1. Inrichting van de ruimte en aanbod van materialen en activiteiten. De inrichting van de ruimte moet zodanig zijn dat een kind zich veilig voelt en met de leeftijd aangepast materiaal kan spelen. 2. Vaardigheden van de leidsters in het uitlokken en begeleiden van spel. Leidsters scheppen condities voor spel door een aanbod van materialen en activiteiten dat aansluit bij het ontwikkeling niveau en de interesse van het kind, zonder het kind het initiatief uit handen te geven.
Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf Nanny’s
3
3.
Aanwezigheid van bekende leeftijdsgenoten. Goede relaties met leeftijdgenoten bevorderen de kwaliteit van hun uitwisselingen en van hun spel. Het streven naar een zo groot mogelijk stabiliteit bij het samenstellen van de groepen verdient prioriteit.
Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competentie bieden. Het begrip “sociale competentie “ omvat een scala aan sociale kennis en vaardigheden zoals zich in een ander kunnen verplaatsen, kunnen communiceren, samenwerken, andere helpen, conflicten voorkomen en oplossen, ontwikkelen van sociale verantwoordelijkheid. De communicatie over en weer met leeftijdsgenoten, het deel zijn van een groep en het deelnemen aan groepsgebeurtenissen biedt kinderen in een leefomgeving voor het opdoen van sociale competities. Het geeft aan kinderen kansen om zich te ontwikkelen tot evenwichtige personen die functioneren in de samenleving. De kans om zich waarden en normen, de cultuur van een samenleving, eigen te maken; socialisatie. Kinderopvang biedt een bredere samenleving dan het gezin, waar kinderen in aanraking komen met andere aspecten van de cultuur en de diversiteit die onze samenleving kenmerkt. De groepssetting biedt daarom in aanvulling op de socialisatie in het gezin, heel eigen mogelijkheden tot socialisatie en cultuuroverdracht.
Pedagogische middelen om deze opvoedingsdoelen te realiseren. 1. De leidster-‐kind interactie 2. De fysieke omgeving 3. De groep 4. Het activiteitenaanbod 5. Het spelmateriaal Het gevoel van emotionele veiligheid 1. In de leidser-‐kind relatie werken wij aan de emotionele veiligheid van een kind. De aanwezigheid van vaste en vertrouwde groepsleiding is basis om een goede relatie tussen kind en leiding te kunnen laten ontstaan. Ook bij ziekte of afwezigheid worden de parttime leidsters ingeschakeld. Een voldoende gevarieerde teamsamenstelling biedt kinderen een scala aan mogelijkheden een relatie op te bouwen met de groepsleiding. Dingen die wij belangrijk vinden bij groepsleiding zijn; De wijze waarop zij een kind benadert en aanspreekt. De dagelijkse omgang zoals plezier maken, grapjes uithalen, stoeien. De wijze waarop zij een kind troost, bevestigen, verzorgen, aanmoedigen, uitleggen. De wijze waarop zij aansluit op de persoonlijke emoties en ervaringen van het kind. De mate waarop zij respect voor het kind toont. 2. Door de wijze waarop wij de (binnen en buiten) ruimte aanbieden creëren wij emotionele veiligheid voor een kind. De kinderen worden opgevangen in een vaste stamgroep, daarbij is onze keuze gevallen op een verticale groep van maximaal 16 kinderen. Hierbij komt het er op neer dat er 1 leidster per 4 aanwezige kinderen tot 1 jaar is 1 leidster per 5 aanwezige kinderen van 1 tot 2 jaar 1 leidster per 6 aanwezige kinderen van 2 tot 3 jaar 1 leidster per 8 aanwezige kinderen van 3 tot 4 jaar. Broertjes en/of zusjes komen bij elkaar in een groep.
Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf Nanny’s
4
3. In en met de groep dragen wij zorg voor de emotionele veiligheid van een kind. De groep heeft een samenstelling wat de veiligheid en de mogelijkheid om vertrouwd te raken met Groepsgenoten. In de opvang is gekozen voor een verticale groepsopbouw waarbij 0 tot 4 jarigen in een groep samen optrekken. Op bepaalde momenten op de dag biedt de stamgroep de mogelijkheid aan kinderen om ook buiten de eigen stamgroep ervaringen op te doen.
4.
Bij het organiseren en aanbieden van activiteiten kiezen wij voor een aanpak die de emotionele veiligheid van een kind waarborgt. De structuur van de opvangdag ligt vast; vaste activiteiten op vaste tijden bieden het kind zekerheid en structuur. Ook vaste rituelen zijn hier onderdeel van zoals bij de maaltijd een liedje zingen, het slapen gaan. Daarnaast biedt het programma ruimte voor het kiezen van eigen activiteiten en/of wel/niet mee doen met de groep. De leidster biedt het kind steun bij activiteiten door actief optreden, passief bewaken, voelbare aanwezigheid uitdagen en stimuleren tot grensverkenning, troostend, helpend en bevestigend.
Het dagritme bij Nanny’s ziet er als volgt uit: 8.00 uur Nanny’s gaat open, de kinderen kunnen vrij spelen, het kind kan zijn ouder(s) met een van de leidsters bij het raam uitzwaaien. 9.30 uur Aan tafel om fruit te eten met de kinderen, voor de kleinste kinderen is er een vers fruithapje en voor de grotere kinderen gaat er een bord rond met stukjes fruit waar het kind steeds een stukje van mag pakken. Na wat gedronken te hebben zingen wij aansluitend liedjes met de kinderen. 10.00 uur Buitenspelen of als het regent mogen de kinderen mee doen aan een thema activiteit zoals een knutselwerkje of een tekening maken. (elke maand hebben wij een nieuw thema zoals de seizoenen of bv feestdagen van die maand) . 11.00 uur Een schone luier (als u kind tussendoor poept wordt deze uitaart eerder verschoond) 11.30 uur Aan tafel voor een boterham, de eerste boterham krijgen de kinderen hartig beleg naar keuze deze eten de kinderen met een vorkje en de volgende boterham(men) mag het kind zoetig beleg uitkiezen, deze boterham mogen de kinderen uit het vuistje eten. Na de boterham krijgen de kinderen melk. 12.30 uur De grote kinderen gaan naar bed. 15.00 uur Kinderen uit bed. 15.15 uur Eten van een snack zoals bv een rijstewafel en aansluitend drinken 15.45 uur Een schone luier. 16.00 uur Een activiteit en/of vrij spelen, binnen of buiten totdat de kinderen worden gehaald. 18.00 uur Nanny’s gaat dicht. NB. Als het weer het toelaat proberen wij zoveel mogelijk buiten te spelen met de kinderen. Bij baby’s houden wij het thuisritme aan betreft voedingen en slaapmomenten 5. Wij gaan met het spelmateriaal om op een wijze die bijdraagt aan de emotionele veiligheid van een kind. In het kinderdagverblijf is ruim voldoende spelmateriaal voor alle leeftijdsgroepen aanwezig. Het materiaal is voor een deel zodanig opgesteld dat de kinderen de mogelijkheid hebben zelf te kiezen en ook zelfstandig te gebruiken. De groepsleiding stimuleert, helpt en adviseert het kind bij het kiezen van nieuw, spannend en/of uitdagend materiaal. De groepsleiding weet waarin het kind goed is, wat hij
Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf Nanny’s
5
leuk vindt, wat zijn mogelijkheden en uitdagingen zijn. Gelegenheid tot het ontwikkelen van de persoonlijke competenties
1.
In de leidster-‐kindinteractie bieden wij de mogelijkheid voor het ontwikkelen van de persoonlijke competities van een kind. De leidster stimuleert een kind door grenzen te ontdekken en te verleggen van wat een kind kan, wil of durft. De leidster maakt het kind bewust van de eigen capaciteiten en kwaliteiten van een kind, speelt in op grapjes, humor en gek doen. Ingaan op initiatieven van een kind, belonen, prijzen en complimenteren zijn wijze van bevestigingen van het kind. 2. Door de wijze waarop wij (binnen en buiten) ruimte aanbieden dragen wij mee aan het ontwikkelen van de persoonlijke competities van een kind. De groepsleiding maakt heldere en begrijpelijke afspraken en instructies over het gebruik van de ruimte. De ruimte is voor kinderen op herkenbare wijze ingedeeld met plaatsen voor rust en actie en Mogelijkheden die aansluiten bij leeftijd en ontwikkelingsstadium van een kind. 3. In en met de groep dragen wij zorg voor het ontwikkelen van de persoonlijke competenties van een kind. De persoonlijke competentie van het kind kan in groepsverband onder de aandacht komen door activiteiten waarmee het kind zich zelf op onderscheidende wijze kan laten zien. De groep is een sociale leefgemeenschap waarin geoefend kan worden met eigen mogelijkheden, grenzen, delen van plezier, gewenst en ongewenst gedrag. 4. Bij het organiseren en aanbieden van activiteiten kiezen wij voor een aanpak die de ontwikkeling van de persoonlijke competentie van het kind stimuleert. De groepsleiding laat ruimte aan het kind voor eigen initiatief en eigen ideeën met betrekking tot het aangaan en uitvoeren van een activiteit. Hierbij worden kansen geboden voor het ontdekken van eigen persoonlijkheidskenmerken zoals zelfvertrouwen, initiatief en interesse maar ook voor zelfoverwinning en zelfredzaamheid. 5. Wij gaan met het spelmateriaal om op een wijze die de ontwikkeling van de persoonlijke competentie van een kind stimuleert. Het spelmateriaal past bij de leeftijd, ontwikkelingsfase, fysieke en geestelijke mogelijkheden van een kind. Het spelmateriaal maakt emoties los van plezier, pret, verassing, verwondering, ongeduld of teleurstelling. De wijze waarop de groepsleiding het spelmateriaal aanbiedt, biedt kansen voor individuele leermomenten, zelfoverwinning, zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Gelegenheid tot het ontwikkelen van de sociale competenties 1. In de leidster-‐kindinteractie bieden wij gelegenheid voor het ontwikkelen van de de sociale competenties van een kind. De leidster stimuleert vriendschap, kameraadschap en samenwerking onder de kinderen onderling. Zij gaan bewust om met conflicten tussen kinderen. Samen delen en samen ervaren binnen situaties waarmee kinderen gezamenlijke betekenisvolle ervaringen op kunnen doen. De rol van de leidster in de interactie tussen kinderen is afhankelijk van de situatie: sturend, ondersteunend, corrigerend, verzorgend, gangmaker, bruggenbouwer. 2. Door de wijze waarop wij de (binnen en buiten) ruimte aanbieden dragen wij mee aan het ontwikkelen van de sociale competenties van een kind. Een vrije ruimte die uitdaagt en stimuleert tot rennen, avontuur en ontdekken is veelal de buiten ruimte. Daarnaast biedt het kinderdagverblijf ruimte met afwisseling in rustige plekken en actieplekken. 3. In en met de groep dragen wij zorg voor het ontwikkelen van de sociale competenties van een kind. Een verticale groep biedt kinderen de mogelijkheid te leren omgaan met de verschillen tussen groepsgenootjes. In de groep worden gebeurtenissen verwoord van betekenisvolle, emotionele gebeurtenissen in de groep, het gezin, het land en de wereld.
Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf Nanny’s
6
4.
5.
Bij het organiseren en aanbieden van activiteiten kiezen wij voor een aanpak die de ontwikkeling van de sociale competenties van een kind stimuleert. In de groep is een duidelijke en vaste verdeling tussen groepsmomenten en momenten die kinderen individueel invullen. Daarnaast worden activiteiten met de hele groep afgewisseld met activiteiten in kleine, wisselende groepen. De sociale inhoud van het spel wordt gestimuleerd door samen spelen, praten, luisteren, plezier hebben, delen, wachten op elkaar, rekening houden met elkaar. Wij gaan met het spelmateriaal om op een wijze die de ontwikkeling van de sociale competentie van het kind stimuleert. Het spelaanbod sluit aan bij de wens om zowel individueel als gezamenlijk spel aan te bieden. Het spelmateriaal is uitdagend, grensverleggend en ontwikkelingsgericht, houdt rekening met de diversiteit in leeftijd, sekse, sociale en culturele achtergrond.
De kans om zich waarden en normen, cultuur van een samenleving, eigen te maken. 1. In de leidster-‐kindinteractie bieden wij gelegenheid voor het socialisatieproces van een kind. Waarden en normen sluiten aan bij de Nederlandse cultuur; Elkaar met de naam aanspreken, op de buurt wachten, niet door elkaar heen praten. 2. Door de werkwijze waarop wij de (binnen en buiten) ruimte inzetten draagt bij het socialisatieproces van een kind. Heldere en duidelijke afspraken over wat kan en mag in alle ruimtes en de wijze waarop men elkaar-‐ kinderen en leidsters-‐ aan de afspraken houdt. 3. In en met de groep dragen wij zorg voor het socialisatieproces van een kind. In de groep wordt met de kinderen gesproken over afspraken en omgangsvormen. Met elkaar afspreken van manieren om elkaar ook aan afspraken te houden maar ook respectvol met elkaar om te gaan, je open te stellen voor elkaar. Doormiddel van verwoorden van wat er gebeurt tijdens sociale interacties zoals samen iets leuks, spannends, akelig, verdrietig of ontroerends beleven. 4. Bij het organiseren en aanbieden van activiteiten kiezen wij voor een aanpak die bijdraagt aan het socialisatieproces van een kind. Door middel van afspraken die stimuleren dat tijdens activiteiten rekening houdt met elkaar, samen deelt en elkaar helpt kan solidariteit ontstaan. 5. Wij gaan met het spelmateriaal om op een wijze die het socialisatieproces van een kind stimuleert. Spelmateriaal biedt de mogelijkheid om rollen uit het allerdaagse leven te oefenen; keukenattributen, bedjes, verkleedkleren. Actualiteit pedagogisch werkplan Een pedagogisch werkplan is iets dat voortdurend kan veranderen door wijzigde inzichten, door de voordstrijdende tijd of door ervaringen. Dit werkplan zal dan ook met regelmaat, opnieuw besproken worden en zonodig bijgesteld worden. Kwalificatie-‐ eis pedagogisch medewerker Voor de functie van pedagogisch medewerker is een opleidingachtergrond vereist conform de volgende punten A) Beroepsopleidingen waarvan het diploma kwalificeert voor de functie van pedagogisch medewerker 1. B) Beroepsopleidingen waarvan het diploma kwalificeert – naast die van opleidingen van onder a en c – indien de functie van pedagogisch medewerker alleen wordt uitgeoefend in de buitenschoolse-‐ of naschoolse opvang (BSO/NSO). 1. C) Beroepsopleidingen waarvan door partijen bij de CAO Kinderopvang is behaald dat een reeds behaald diploma ook kwalificeert voor de functie van pedagogisch medewerker.
Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf Nanny’s
7
D) Een nog niet afgeronde opleiding die kwalificeert voor de functie van pedagogisch medewerker. E) Een buitenlands diploma dat kwalificeert voor de functie van pedagogisch medewerker A) Diploma’s van de volgende beroepsopleidingen kwalificeren voor de functie van pedagogisch medewerker: MBO * Sociaal Pedagogisch Werker 3 ( SPW-‐3) * Sociaal Pedagogisch Werker 4 ( SPW-‐4) * Pedagogisch Werker niveau 3 * Pedagogisch Werker 3 Kinderopvang * Pedagogisch Werker niveau 4 * Pedagogisch Werker 4 Kinderopvang * Pedagogisch Medewerker 3 Kinderopvang * gespecialiceerd pedagogisch medewerker 4 kinderopvang *Onderwijsassistent * Onderwijsassistent PO/SO (Primair Onderwijs/Speciaal Onderwijs) * Sociaal Cultureelwerker SCW HBO * Leraar basisonderwijs (aan hogeschool, PABO, IPABO) *Pedagogiek (HBO bachelor) *Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) *Culturele en maatschappelijke Vorming (CMV) Indien dit diploma bij een een onderwijsinstelling is behaald met inachtneming van de eisen die de wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) of de Wet Hoger en Wetenschappelijk onderwijs (WHW) aan deze opleiding stelt 1.(het ontwikkelplan voor een pedagogisch medewerker in ontwikkeling en de opleiding van een BBL-‐ leerling dan wel duale HBO-‐student dienen gericht te zijn op het behalen van een van de diploma’s onder a of b)
Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf Nanny’s
8