Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf De Toverfontein
Augustus 2015
Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan van het kinderdagverblijf De Toverfontein van KMN Kind & Co. Dit pedagogisch werkplan vormt samen met het Algemeen Pedagogisch Beleid één geheel en is bestemd als leidraad voor ons als medewerkers van De Toverfontein. Tevens is dit pedagogisch werkplan bedoeld als informatie voor ouders, zodat zij weten hoe er bij ons op het kinderdagverblijf wordt gewerkt. Zoals u in onze brochure ‘Welkom bij KMN Kind & Co’ kunt lezen, ziet KMN Kind & Co zichzelf als pedagogisch partner. Zijn in het Algemeen Pedagogisch Beleid de vier speerpunten uit de Mission Statement nader toegelicht, in dit pedagogisch werkplan werken wij de vier basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen verder uit: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen KMN Kind & Co werkt volgens een kwaliteitszorgsysteem, dat gebaseerd is op de PDCA cyclus. Dit houdt in dat wij kwaliteit zien als een continu proces. We werken aan de hand van afspraken, die vastgesteld zijn in werkwijzen en procedures. Ons beleid en werkwijzen zijn opgenomen in het kwaliteitshandboek en ondersteunen de pedagogisch medewerkers bij het dagelijks handelen. Jaarlijks wordt middels interne audit, onderzocht of onze werkwijzen en afspraken in de praktijk doeltreffend zijn. Daarbij zijn we tevens alert op mogelijke verbeteringen. Onze locaties worden jaarlijks geïnspecteerd door de GGD. De uitkomsten van een inspectie worden besproken met de pedagogisch medewerkers en de oudercommissie van de locatie. Het inspectierapport is te vinden op onze eigen websitepagina. Het pedagogisch werkplan, wijzigingen in beleid en de invulling van het vierogenprincipe op de locatie, worden jaarlijks besproken met de oudercommissie. Het werkplan wordt minimaal 1 x per 2 jaar bijgesteld en ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie. Mocht u nog informatie missen, dan kunt u hier natuurlijk altijd naar vragen bij de pedagogisch medewerker, senior of clustermanager. Ook is in de brochure ‘Welkom bij KMN Kind & Co’ en op onze website www.kmnkindenco.nl veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden.
Wij wensen u veel leesplezier. Team kinderdagverblijf De Toverfontein in Woerden Datum 4 augustus 2015
PWP Toverfontein
1
Inhoudsopgave Inleiding ....................................................................................................................................... 1 Algemene informatie ..................................................................................................................... 3 Onze accommodatie, groepsruimten en stamgroep...................................................................... 3 Onze buitenruimte ..................................................................................................................... 4 Onze openingstijden .................................................................................................................. 4 Het afnemen van een extra dag(deel)......................................................................................... 4 Onze dagindeling....................................................................................................................... 5 Eten, drinken en slapen ............................................................................................................. 6 Verschonen, zindelijkheid en persoonlijke hygiëne ....................................................................... 7 Oudercontacten: kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden ........................................ 8 De oudercommissie ................................................................................................................... 9 Observeren ............................................................................................................................... 9 Zorgkinderen........................................................................................................................... 10 Ons kinderdagverblijf in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. ..................................... 10 Pedagogische uitgangspunten ...................................................................................................... 10 Het bieden van een (emotionele) veiligheid ............................................................................... 10 De pedagogisch medewerkers .............................................................................................. 10 Achterwacht ........................................................................................................................ 11 Het vierogenprincipe in de praktijk ....................................................................................... 11 Vast dagritme ..................................................................................................................... 12 De groepsruimte ................................................................................................................. 12 De buitenspeelruimte ........................................................................................................... 12 Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties ................................................. 12 Spel & Speelgoed ................................................................................................................ 13 Activiteiten .......................................................................................................................... 13 Uk & Puk ............................................................................................................................ 14 Zelfstandigheid bevorderen .................................................................................................. 15 Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties......................................................... 16 Overdracht van waarden en normen ......................................................................................... 16 Gewenst en ongewenst gedrag ............................................................................................ 17 Afspraken, regels en omgangsvormen .................................................................................. 17 Tot slot ....................................................................................................................................... 19
PWP Toverfontein
2
Algemene informatie Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich kunnen ontplooien in een warme, veilige en stimulerende omgeving. Wij gaan uit van de behoefte van het kind, ingepast in de groep. Daarbij kijken wij vooral naar de mogelijkheden van het kind. Dit betekent dat wij op een positieve en uitnodigende manier met kinderen omgaan. Wij bewaken de kwaliteit van onze opvang en proberen voortdurend deze kwaliteit te verbeteren. Dit doen wij door te werken volgens interne en externe kwaliteitseisen. Wij staan open voor op- en aanmerkingen van ouders. Wij kijken kritisch naar ons zelf en spreken elkaar aan op ons handelen. Onze deskundigheid vergroten wij door het bijwonen van professionaliseringsbijeenkomsten en door collegiale consultatie tijdens onze teambesprekingen. Maar bovenal vergroten wij onze deskundigheid door te blijven kijken naar ieder kind dat aan onze zorg is toevertrouwd.
Onze accommodatie, groepsruimten en stamgroep In onze accommodatie Kinderdagverblijf Toverfontein maakt deel uit van een gebouw waar onder andere restaurant Fabels in is gehuisvest en waar zalen worden verhuurd. Het kinderdagverblijf maakt gebruik van de benedenverdieping. Hier zijn 3 groepen gerealiseerd. Momenteel zijn er twee groepen opengesteld: de Paarse en de Groene druppels. Elke groep heeft haar eigen slaapkamer. Beide groepen staan in verbinding met elkaar door middel van een te openen wand. Hierdoor kunnen de kinderen bij elkaar spelen, het zogenoemde ‘open deurenbeleid’. De ruimten zijn ingedeeld in verschillende speelhoeken waarin verschillende activiteiten kunnen worden aangeboden zoals een poppenhoek en een baby-speelruimte. Iedere groep heeft haar eigen kleuren die terug komen in meubels en op de wanden. De groepen hebben ieder een eigen slaapkamer. De sanitaire ruimte van de beide groepen wordt gedeeld met elkaar en de 3 e groep (nog niet in gebruik) heeft een eigen verschoontafel en toilet. Wel word deze groep gebruikt als extra speelruimte voor de kinderen en worden hier regelmatig activiteiten aangeboden voor verschillende leeftijden. Naast de Paarse groep is een gezamenlijke keuken. Stamgroepen Binnen ons kinderdagverblijf hebben wij de volgende indeling in stamgroepen: Paarse druppels per dag maximaal 12 kinderen in de leeftijd van 10 weken tot 4jaar. Groene druppels per dag maximaal 12 kinderen in de leeftijd van 10 weken tot 4jaar. Beide groepen zijn verticale groepen. Kinderen kunnen tijdelijk in twee stamgroepen worden geplaatst. Bijvoorbeeld omdat er op een bepaalde dag nog geen plek is in de gewenste groep, of omdat er op bepaalde dagen groepen worden samengevoegd. Indien dit aan de orde is, geven ouders hiervoor toestemming op het toestemmingsformulier1. Ook in vakanties kunnen er groepen worden samengevoegd. Ouders worden tijdig geïnformeerd over de samenvoeging van groepen, welke vaste pedagogisch medewerker aanwezig is en waar de kinderen worden opgevangen.
PWP Toverfontein
3
Onze buitenruimte Onze buitenruimte is ingericht om naar hartenlust te kunnen spelen. Er is voor elk wat wils. De buitenruimte van kdv Toverfontein grenst aan twee van de drie groepen die zich bevinden in het pand. Het plein is helemaal betegeld zodat de kinderen alle ruimte hebben om te fietsen, te rennen, te spelen enz. Ook is het plein omheind door hekwerk. Verder staat er op het plein een speeltoestel in de vorm van twee appelbomen met een trapje, een net waar de kinderen overheen kunnen lopen met aan het einde een glijbaan. Om het toestel liggen rubberen tegels voor de veiligheid van de kinderen. Ook is er nog een grote zandbak waar de kinderen kunnen spelen. Omdat het plein het meest van de dag in de zon staat is er ook gedacht om een plek te creëren waar de kinderen zich even terug kunnen trekken in de schaduw. Daarom is er een grote tent geplaatst waar de kinderen onder kunnen spelen en kunnen zitten aan een picknicktafeltje. Naast het plein staan ook bomen die zorgen voor schaduw. Het plein wordt omringt door een hoog hek waar de kinderen niet op kunnen klimmen met aan beide uiteindes een poort waar een ieder uit kan, mocht dat nodig zijn. Zodra het weer het toelaat wordt de buitenruimte minimaal twee keer per dag gebruikt. Als een groepje kinderen binnen blijft, verdelen de pedagogisch medewerkers van de groep zich over de kinderen. Een pedagogisch medewerker blijft binnen en de ander gaat mee naar buiten. De buitenruimte is beveiligd d.m.v. hekken die speciaal zijn zodat de kinderen hier niet overheen kunnen klimmen. Aan de uiteindes van de hekken zit een poort die op slot is en d.m.v. een sleutel open gemaakt kan worden. Die sleutel hangt binnen naast de buitendeur die grenst aan de buitenruimte dus altijd binnen handbereik.
Onze openingstijden Wij zijn vier dagen per week geopend op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag van 7:30 tot 18:30 uur. Tijdens de algemeen erkende feestdagen zijn wij gesloten; zo ook eens in de vijf jaar op bevrijdingsdag. Wij vragen de ouders hun kind tussen 7:30 en 9:00 uur te brengen. Aangezien het ‘dagprogramma' om 9:00 uur start, is het fijn als iedereen dan aanwezig is. Vanaf 16:00 uur is er gelegenheid om de kinderen te komen halen. Mochten ouder(s) later dan 9:00 uur willen brengen of eerder dan 16:00 uur willen halen, dan is dat geen probleem, wel vragen wij dit door te geven aan de pedagogisch medewerkers van desbetreffende groep. Als het kind door iemand anders dan door de ouder(s) wordt opgehaald, dan dienen ouders dat aan ons door te geven, anders geven wij het kind niet mee!
Het afnemen van een extra dag(deel) Wanneer ouders incidenteel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan een pedagogisch medewerker en/of clustermanager van de locatie. Deze bepaalt of het kan. Behalve dat zij hierbij rekening houdt met het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers op de groep, bekijkt zij ook of het goed is voor het welzijn van het kind/de groep. Een toegekende extra- of ruildag(deel), wordt altijd schriftelijk vastgelegd en kan, in overleg met de ouders, op een andere groep plaatsvinden. Wanneer ouders structureel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan de afdeling planning. Deze bepaalt of dit binnen de eigen stamgroep kan.
PWP Toverfontein
4
Als dit niet kan, overlegt de afdeling planning met de clustermanager of het kind (zo lang het nodig is) op een andere groep geplaatst kan worden. Als de clustermanager, in overleg met de pedagogisch medewerker, verwacht dat dit voor het welzijn van het kind en de andere groep geen problemen oplevert, dan wordt (tijdelijke) plaatsing voor desbetreffend dag(deel) aan de ouders voorgesteld.
Onze dagindeling De kinderen worden tussen 7.30 en 9.00 uur gebracht. Bij de jongste kinderen wordt rekening gehouden met het ritme zoals ze dat thuis gewend zijn. Dit geldt dus vooral bij de baby’s. Met de ouders overleggen we hoe ons dagprogramma in elkaar zit. De dreumesen gaan in het algemeen een tot twee keer slapen (al naar gelang wat de ouders aangeven) en de peuters één keer, ofwel slapen of rusten. Om 9.30 uur wordt er met de kinderen een cracker en/of rijstwafel gegeten en water gedronken. Hierna worden de kinderen verschoond of er is een toiletronde, dreumesen gaan dan naar bed. Rond 10.00 uur gaan de kinderen buiten spelen of een activiteit doen. Rond 11.30 uur gaan de kinderen aan tafel voor de lunch. Ze eten dan boterhammen met een beker melk of karnemelk. Rond 12:30 uur gaan de oudste peuters naar bed tot ongeveer 14:30 uur. De dreumesen die twee keer slapen, gaan rond 14.00 uur nogmaals naar bed. Wanneer de kinderen om 14:30 uur uit bed komen, worden ze aangekleed en verschoont. Ze mogen even puzzelen aan tafel of vrij spelen. Wanneer iedereen wakker is (m.u.v. baby’s en dreumes i.v.m. eigen ritme) gaan we fruit eten en water drinken. Daarna is het tijd om vrij te spelen, buiten te spelen of er word een activiteit aangeboden. Om 16:30 uur worden alle kinderen nogmaals verschoond en worden de eerste kinderen opgehaald. Om 17:30 uur eten we met de kinderen die er dan nog zijn een soepstengel Om 18:30 uur is het einde van de dag en moeten alle kinderen opgehaald zijn. Groepsindeling Binnen KDV Toverfontein hebben wij de volgende indeling in stamgroepen: Groep Paarse druppels (verticale groep 0-4 jaar) Groep Groene druppels (verticale groep 0-4 jaar) Deze groepen zijn op woensdag samengevoegd. De kinderen brengen het grootste deel van de opvangtijd in hun eigen stamgroep door, maar we werken ook met “open-deuren”. Dit betekent dat de kinderen aan het begin en het einde van de dag, of voor bepaalde activiteiten naar een andere ruimte –aan elkaar grenzende groepsruimtes - gaan. Ze komen hierdoor andere leeftijdsgenootjes en pedagogisch medewerkers tegen en ze spelen eens in een andere ruimte. Hierdoor leren de kinderen ook de anderen kinderen en pedagogisch medewerkers kennen. Daarnaast biedt het vooral oudere kinderen de mogelijkheid om mee te doen aan een aanbod van activiteiten die specifiek afgestemd zijn op hun ontwikkelingsniveau. Belangrijk aandachtspunt bij het werken in wisselend, samengestelde groepen zijn natuurlijk de veiligheid en overzichtelijkheid voor de kinderen. Pedagogisch medewerkers informeren ouders over het open-deuren beleid tijdens het kennismakingsgesprek.
PWP Toverfontein
5
Eten, drinken en slapen Samen eten is belangrijk. Samen eten is gezellig. Eetmomenten geven structuur aan de dag. Samen eten versterkt het onderlinge contact. Per dag hebben we vaste eet- en drinkmomenten. 9.30 cracker/rijstwafel met water 11.30 brood met melk 15.00 fruit met water en een volkoren koekje 17.30 sap/water met een soepstengel Alle maaltijden doen we gezamenlijk aan tafel op de groep. Het fruit wordt aan tafel klaargemaakt en verdeeld over bakjes voor de kinderen zodat ieder kind een eigen bakje heeft, of het gaat rond op een bord zodat de kinderen zelf een keuze kunnen maken. Voordat er gegeten mag worden, worden er eerst liedjes gezongen, daarna mogen de kinderen eten en drinken. Dit ritueel komt bij iedere maaltijd terug. Tijdens het brood eten wordt het brood aan tafel gesmeerd. De oudere kinderen mogen zelf hun boterham smeren. De kinderen wordt om de beurt gevraagd wat ze op hun boterham willen. De kinderen leren hier te wachten op elkaar en leren om zelf te vragen om een tweede boterham en niet met volle mond praten. Tijdens de eetmomenten is er altijd ruimte voor een gesprekje. Bij het cracker eten wordt de cracker aan tafel gesmeerd. De kinderen mogen zelf kiezen wat ze op hun cracker willen. Ze kunnen kiezen uit smeerworst (vegatarisch), smeerkaas of appelstroop. Hier krijgen ze een beker water bij. Om half zes is er een laatste eet- en drinkmoment. Kinderen die dan nog aanwezig zijn krijgen nog een beker sap/water en een soepstengel. Voor een soepstengel is gekozen omdat dit niet heel erg vult want anders hebben de kinderen moeite met hun avondmaaltijd thuis. Dit moment gebeurt ook weer aan tafel. Tijdens de eet- en drinkmomenten wordt de zelfstandigheid bevorderd d.m.v. het op de juiste manier leren vragen, het wachten op elkaar, de oudere kinderen mogen zelf hun brood of cracker smeren. Maar er is ook ruimte voor de kinderen om met elkaar te praten en te zingen voor het eten. Het slaapritueel gaat voor de kleinere kinderen anders dan voor de oudere peuters. De kleinere kinderen worden door een pedagogisch medewerker naar bed gebracht. Maar eerst worden ze verschoond en klaar gemaakt voor hun slaapje, ze krijgen een slaapzak aan en mogen alvast hun knuffeltje of speen. Dit is ook een mooi moment voor de pedagogisch medewerker om extra aandacht te geven aan het kindje. Daarna gaan ze naar de slaapkamer en worden ze in hun eigen bedje gelegd. Er wordt duidelijk gezegd door de pedagogisch medewerker dat het kindje mag gaan slapen en het kindje wordt welterusten gewenst. Dan gaat het bedje dicht en wordt er een slaapliedje aan gezet. De pedagogisch medewerker verlaat de slaapkamer. Voor de oudere peuters gaat het iets anders. Na de broodmaaltijd gaan de peuters allemaal tegelijk naar bed. De peuters mogen zichzelf uitkleden en hun kleding in hun mandjes doen. Daarna mogen ze naar de badkamer komen om te gaan plassen of voor een schone luier. Dan verzamelen ze zich weer in de groepsruimte zodat de pedagogisch medewerker de knuffels en spenen kan uitdelen en evt. een verhaal kan voorlezen . Daarna gaan alle peuters tegelijk de slaapkamer in en worden ze ieder in een eigen bed gelegd en toegedekt. Er wordt tegen ieder kind welterusten gezegd en voordat de pedagogisch medewerker de slaapkamer uitgaat wordt er een muziekje aan gezet.
PWP Toverfontein
6
De bedjes worden 1 x per week helemaal verschoond en als er tussendoor een bedje vies is, wordt deze tussendoor nog eens verschoond. Als kinderen een bedje delen wordt er tijdens de wisseling van de kinderen het bedje verschoond zodat het andere kindje in een schoon bedje ligt. KMN Kind & Co stelt zich tot doel om een positieve bijdrage te leveren aan een gezonde ontwikkeling én leefstijl van kinderen. Dit komt onder andere tot uiting in ons voedingsbeleid. Meer informatie vindt u op de website en “Mijn KMN Kind & Co”. In ons voedingsbeleid zijn ook richtlijnen voor traktaties opgenomen. Deze richtlijnen worden in overleg met de oudercommissie besproken en verder aangevuld. Vervolgens worden alle ouders over de richtlijnen geïnformeerd tijdens het kennismakingsgesprek. Op het kinderdagverblijf treffen we een aantal preventieve maatregelen zodat jonge kinderen veilig en gezond kunnen slapen op de opvang. Zo leggen we baby’s op hun rug te slapen ter voorkoming van wiegendood. Hele jonge baby’s slapen in hun eigen ritme in een slaapkamer. Bijzonderheden rondom het slapen, zoals een speen, een knuffel of muziekdoosje, worden met ouders bij kennismaking besproken. In de zomer, met mooi weer, kan een baby ook buiten slapen in de kinderwagen. Als kinderen wat ouder worden en minder behoefte aan slaap krijgen, gaan zij in de regel twee maal per dag slapen, ’s ochtends en ’s middags na het eten. Langzamerhand groeien kinderen toe naar eenmaal per dag slapen. Wij houden toezicht in de slaapkamer door 1 keer per 15 minuten te kijken bij de slapende kinderen, regelmatig te kijken door het raam van de slaapkamer en de groep staat altijd in verbinding met de slaapkamer door middel van een babyfoon. Oudere peuters hebben het middagslaapje vaak niet meer nodig. Kinderen die niet slapen, bieden we een rustige activiteit aan, zodat zij wel een rustmoment hebben op de dag.
Verschonen, zindelijkheid en persoonlijke hygiëne Verschonen is een contactmoment tussen het kind en de pedagogisch medewerker. Na iedere maaltijd, voor en na het slapen gaan verschonen wij de kinderen en natuurlijk tussendoor wanneer dit nodig is. De kleinere kinderen worden op het verschoonkussen verschoont zodat de pedagogisch medewerker goed contact kan maken met het kind. De groter peuters worden vaak staand verschoond maar eerst mogen ze, als ze dat willen plassen op het potje of op het kleine toiletje. Als kinderen op het potje of op het toilet hebben geplast gaan ze daarna hun handjes wassen met water en zeep. Dit is belangrijk omdat kinderen dan gelijk wordt aangeleerd om dit te doen vanwege de hygiëne. Er wordt ook gelijk een goede techniek aangeleerd voor het wassen van de handjes zodat ze ook goed tussen de vingers wassen enz. Als een kind eraan toe is om zindelijk te worden, zorgen wij ervoor dat het op een potje en later op de wc leert gaan. Wij doen dit altijd in nauwe samenwerking met de ouders. Het is voor het kind soms spannend, daarom bieden wij dit op een speelse, niet dwingende manier aan.
PWP Toverfontein
7
Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen na wc-gebruik, gebruik van het potje en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld.
Oudercontacten: kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders, zodat wij zoveel mogelijk informatie van hen krijgen. Bovendien kunnen wij dan ook vertellen hoe wij op ons kinderdagverblijf omgaan met de kinderen en informatie met de ouders uitwisselen waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van het kinderdagverblijf en hoe er gewerkt wordt. Daarna is er de gelegenheid om het kind te laten wennen. Het wennen vindt plaats als de plaatsingsovereenkomst is ingegaan. Tijdens het kennismakingsgesprek worden er wenafspraken met de ouder gemaakt. Deze kunnen per kind verschillend zijn. In de regel worden de wenafspraken over twee dagen verdeeld, bijvoorbeeld op dag 1 komt het kind vier uur wennen en op dag 2 zes uur. Met de ouders wordt afgesproken dat zij dan telefonisch bereikbaar zijn, zodat zij zo nodig hun kind kunnen ophalen. De opbouw van de wenperiode wordt tijdens het kennismakingsgesprek genoteerd op het formulier ‘Checklist kennismakingsgesprek’. Om het wennen iets gemakkelijker te laten verlopen, neemt het kind soms iets van huis mee, zoals een knuffel, doekje en/of speen. Overigens heeft elk kind een eigen mandje waarin zijn persoonlijke spullen worden bewaard zoals een setje schone kleding, een overdrachtsschriftje, speen, knuffel en eventueel een fles. Na 3 tot 4 maanden evalueren wij de wenperiode met de ouders. Als een kind overgeplaatst wordt vanuit een andere groep binnen de organisatie, bijvoorbeeld vanuit een ander kinderdagverblijf, is de wenperiode, afhankelijk van het kind, in principe hetzelfde als een wenperiode voor nieuwe kinderen. Het kind wordt dan door de pedagogisch medewerker van de groep waarin het kind op dat moment nog verblijft, naar de nieuwe groep gebracht en opgehaald. Bij een interne wenperiode kan het kind boventallig op de nieuwe groep geplaatst worden gedurende de afgesproken wenmomenten in een periode van maximaal 3 weken. Het nieuwe kindje dat komt wennen, kont op de groep en maakt rustig kennis met de rest van de kinderen van de groep onder begeleiding van een pedagogisch medewerker. De pedagogisch medewerker begeleidt het kind in z’n wenproces door samen met het kindje te zitten en te spelen, als het nieuwe kind daar behoefte aan heeft. Als het nieuwe kind zich nog niet helemaal veilig voelt dan mag het vaak ook wel even z’n speen en knuffel, als ze dit hebben, bij zich houden voor steun. Ieder kind heeft verder bij ons een eigen fles vanuit het kinderdagverblijf. Deze flessen bewaren we in de koelkast. en eventueel een fles. Na 3 tot 4 maanden evalueren wij de wenperiode met de ouders. Als ouders hun kind komen brengen, vragen wij hen om bij het weggaan duidelijk afscheid te nemen. Het kind weet dan waar het aan toe is. Soms is het kind verdrietig, waar wij dan direct op inspelen door het te troosten of af te leiden. Vaak is het verdriet ook snel over, als het kind gewoon even verdrietig mag zijn. Wij vinden een goede overdracht essentieel en nemen hiervoor de tijd. Zo vragen wij de ouders, bij binnenkomst, hoe het met hun kind is en vertellen wij bij het ophalen over hun kind en de belevenissen van de dag. De algemene dingen worden ook op het white-board bij de ingang van de groep beschreven.
PWP Toverfontein
8
Daarnaast schrijven elke dag over het wel en wee op het kinderdagverblijf van ieder kind op het ouderportaal “ Mijn KMN Kind en Co” , ouders ontvangen hier via het hoofdkantoor de inloggevens voor. De ontwikkeling van het kind wordt hierin ook beschreven. Als we foto’s maken bij bijzondere activiteiten, zetten we dit ook hierin. Van de kinderen onder het jaar noteren we het eet- en slaapschema op. Dit gebeurt elke dag. Ook wordt dit op het kaartjesbord in de keuken bijgehouden in de groepsruimte. We proberen 1x per jaar een ouderavond te organiseren. We vinden het belangrijk dat de thema’s van de ouderavonden goed aansluiten bij de vragen van ouders. Dus bijvoorbeeld als er veel vragen over voeding worden gesteld is het misschien slim om een ouderavond te organiseren over voeding met evt. een deskundige op het gebied van voeding. Of bijvoorbeeld een ouderavond die gaat over hoe een dag verloopt op de Toverfontein.
De oudercommissie De mening van de ouders is voor ons een vanzelfsprekende zaak. Wij willen graag hun mening en visie horen. Daartoe hebben wij een oudercommissie opgericht. Deze heeft, ten minste drie keer per jaar, overleg met de clustermanager. De oudercommissie heeft een adviserende functie in onderwerpen, zoals voedingsaangelegenheden, het pedagogisch werkplan en de risico inventarisatie veiligheid en gezondheid. De taken en verantwoordlijkheden van de oudercommissie staan beschreven in het Reglement OC Kindercentrum KMN Kind & Co, dat u kunt vinden op onze website. (
[email protected]). Naast de oudercommissie van De Toverfontein is er nog een overkoepelende centrale oudercommissie (COC). Deze vertegenwoordigt alle oudercommissies binnen KMN Kind & Co, die de COC hebben gemandateerd. Deze centrale oudercommissie adviseert over beleidsmatige onderwerpen (gevraagd en ongevraagd) en over voor ouders belangrijke onderwerpen (
[email protected]).
Observeren Kijken naar kinderen en de groep geeft iedere dag stof tot praten met collega’s en ouders. Om het praten en kijken naar gerichter te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Vanaf het derde levensjaar wordt de observatiemethode Ontluikend Volgsysteem Peuters (OVP) gebruikt. Deze is meer gericht op de diverse ontwikkelingsgebieden. De observatie richt zich zowel op de individuele kinderen als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn en de ontwikkeling van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Ook ouders worden uitgenodigd om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep. Aan de hand van de observaties, vinden één keer per jaar 10-minutengesprekken plaats met de ouders. Als kinderen 3 maanden bij ons op de groep zitten worden ze geobserveerd voor een WA (welbevinden Algemeen; gebruikte observatiemethode is Werken aan Welbevinden). Dan wordt er een afspraak gemaakt met de ouders voor een 10- min gesprek. Dit gebeurt onder werktijd rond 10 uur ’s ochtends en half 4 ’s middags. De ouders krijgen tijdens het gesprek iets te drinken aangeboden en daarna wordt uitgelegd waarom wij observeren en het formulier wordt uitgelegd. Daarna worden de punten besproken die uit de observatie naar voren zijn gekomen. Uiteraard is er ook ruimte voor ouders om te reageren.
PWP Toverfontein
9
1 x per jaar wordt ieder kind geobserveerd voor een WIS (Welbevinden in Situaties, onderdeel van de methode Werken aan welbevinden). Er wordt een avond ingepland waarop alle ouders kunnen komen voor een 10- min gesprek naar aanleiding van deze observatie. Deze gesprekken worden ongeveer hetzelfde vorm gegeven als de gesprekken van de WA.
Zorgkinderen Als wij ons zorgen maken over een kind, zullen wij dat zo snel mogelijk met de ouders bespreken en overleggen hoe hier (met elkaar) mee om te gaan. Als de zorg blijft voortbestaan, kan de clustermanager een van de medewerkers kwaliteit raadplegen om gezamenlijk te overleggen wat mogelijke vervolgstappen zijn, waarbij de procedure ‘Signaleren in de opvang’ gevolgd zal worden. Indien nodig kunnen wij externe hulp inroepen (bijvoorbeeld het Centrum voor Jeugd en Gezin). Ook dit gebeurt bij voorkeur in samenspraak met de ouders. In geval van ernstige zorg over een kind, welke niet gedeeld wordt door de ouders kunnen, na intern overleg vervolgstappen gezet worden en wordt dit meegedeeld aan de ouders. De zorg kan ook gemeld worden in de Verwijs Index Risicojongeren (VIR). Indien nodig, maakt KMN Kind & Co gebruik van de landelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling.
Ons kinderdagverblijf in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. We werken in onze wijk samen met het centrum voor Jeugd en gezin (Jeugdgezondheidszorg, consultatiebureau), met artsen, met het andere kinderdagverblijf (KDV Koters in Kindercentrum Koters) uit de omgeving en met eetcafé Fabels, waarnaast we gehuisvest zijn.
Pedagogische uitgangspunten Binnen KMN Kind & Co werken wij vanuit de vier pedagogische basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen In de volgende paragrafen hebben wij uitgewerkt hoe wij in de praktijk vorm geven aan deze pedagogische basisdoelen.
Het bieden van een (emotionele) veiligheid Het jonge kind ontdekt de wereld door te onderzoeken. Dit zal het alleen doen in een veilige wereld. Daarom hechten wij veel belang aan het scheppen van een zowel fysieke, als emotionele veilige omgeving voor het kind. Wij sluiten aan bij datgene waar het kind mee bezig is, begeleiden het daarin en prikkelen het kind door het in nieuwe situaties te brengen. De pedagogisch medewerkers Om te bereiken dat een kind zich bij ons emotioneel veilig voelt, vinden wij het belangrijk dat vertrouwde personen het kind verzorgen. Wij zorgen er daarom voor, dat elke groep vaste pedagogisch medewerkers heeft en dat elk kind in principe op een vaste groep verblijft. Wij werken, voor zover mogelijk, met vaste invalkrachten. Al onze pedagogisch medewerkers, stagiaires en vrijwilligers zijn in het bezit van een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG).
PWP Toverfontein
10
Wij hechten groot belang aan professioneel, deskundig opgeleid personeel. Om goede zorg te waarborgen, krijgen de pedagogisch medewerkers regelmatig trainingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel interne, als externe deskundigen. Verder zijn wij elkaars coach. Regelmatig zijn er teambijeenkomsten. Ook wordt er 1x per jaar met iedere pedagogisch medewerker een functioneringsgesprek gehouden, waardoor wij onze kwaliteit en de deskundigheid bevorderen en vergroten. KMN Kind & Co is een door Calibris erkend leerbedrijf. Daarom werken er bij ons soms leerlingpedagogisch medewerkers, de zogeheten BBL-ers. Zij worden begeleid door een praktijkbegeleider van KMN Kind & Co. Afhankelijk van het leerjaar en leerproces, is het mogelijk dat een BBL-er binnen de formatie op de groep werkt. Wij hebben ook regelmatig een stagiaire op de groep. Deze werkt boventallig, maar kan incidenteel binnen de formatie worden ingezet, wanneer dit is toegestaan conform de CAO-bepaling. De pedagogisch medewerkers spreken de kinderen aan vanuit een positieve houding. Bij ongewenst gedrag wordt het gedrag afgekeurd (en uitgelegd waarom), maar niet het kind. Van onze pedagogisch medewerkers verwachten wij dat zij: - open staan voor de kinderen en op de juiste manier ingaan op hun signalen en ontwikkeling - persoonlijke betrokkenheid tonen en gericht positieve gevoelens naar de kinderen uiten - de kinderen de ruimte geven zich te ontwikkelen in een veilige context - respect hebben voor de kinderen en hun sociale en culturele achtergrond - de kinderen kunnen en zullen motiveren, stimuleren en instrueren - in staat zijn tot een open communicatie met ouders en collega’s Achterwacht In de Pedagogisch medewerker Kind Ratio (PKR) van de Wet Kinderopvang zijn situaties beschreven waarin één pedagogisch medewerkster op de groep volstaat. In de praktijk zullen we zeker ook kijken of één pedagogisch medewerkster het aankan en of de situatie veilig is. Is dit het geval dan zorgen wij ervoor dat er een andere volwassene in het kantoor aanwezig is. In het kantoor van het kinderdagverblijf is een babyfoon aangesloten. Hiernaast kunnen stagiaires een extra ondersteuning zijn wanneer de kinderen bijvoorbeeld naar buiten gaan. Het vierogenprincipe in de praktijk Het vier-ogen principe houdt wettelijk het volgende in: De houder organiseert de opvang op zodanig
wijze, dat de beroepskracht de werkzaamheden uitsluitend kan verrichten terwijl hij gezien of gehoord kan worden door een ander volwassene. KMN Kind & Co geeft vorm aan het vierogenprincipe door: Een open en professioneel werkklimaat (zie: De pedagogisch medewerkers) Het aan de randen van de dag samenvoegen van stamgroepen (zie : Onze dagindeling) Inrichting van de ruimten en bouwkundige voorzieningen (zie Onze accommodatie en
groepsruimten)
Onze ruimtes zijn voorzien van ramen aan zijkanten en er zijn kijk ramen bij toiletruimtes / badkamer, daarnaast staan deze ruimtes in een open verbinding met de beide groepsruimtes. Bij het verschonen wordt tijdens het openen en sluiten de badkamerdeur opengezet en meldt de pedagogisch medewerker dat zij in de badkamer is. Babyfoons in de slaapkamers, op de groepen en kantoor. Op de woensdag is er één groep open. Er is dan een medewerker of stagiair in het begin van de ochtend en in de middag tot aan het einde van de woensdag aanwezig, zodat de pedagogisch medewerker op deze dagen niet alleen is. Zie ook bij Achterwacht.
PWP Toverfontein
11
Op de overige dagen zijn de pedagogisch medewerkers niet alleen, omdat beide groepen dan open zijn. Bij uitstapjes met een andere bestemming dan het winkelcentrum gaan de pedagogisch medewerkers niet alleen. Uitjes met 1 pedagogisch medewerker is altijd met maximaal 2 kinderen en beperkt zich tot boodschappen doen bij een van de winkels op het Fontaineplein en tot maximaal 30 minuten. VOG’s worden volgens nieuw beleid om de twee jaar gescreend. Zorgvuldige wervings- en selectieprocedure waarbij referenties worden opgevraagd bij voorgaande werkgevers.
Vast dagritme Structuur zorgt voor een gevoel van emotionele veiligheid. Daarom zorgen wij voor een vast dagritme. Dit is op alle groepen in grote lijnen hetzelfde. Zo wennen de kinderen aan de vaste gewoontes en gebeurtenissen van de dag. Ze leren op deze manier te anticiperen op wat er gaat gebeuren en het biedt hen structuur (en dus veiligheid). De kinderen hebben bij ons zoveel mogelijk een vaste slaapplaats. Lekker vertrouwd in een eigen bed, met eventueel een eigen knuffel en speen, komt het kind het beste tot rust. De groepsruimte Wij zorgen ervoor dat alles goed beveiligd is, zoals afdekplaten voor de verwarming, plaatjes op de stopcontacten, beschermstrips voor de scharnieren van de deur, beveiliging in de kasten. Maar ook een beveiliging van de toegangsdeur van onze locatie. Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie uit. Ook registreren wij (kleine) ongevallen om tijdig te anticiperen op eventuele onveilige situaties. Wij houden minimaal 1x per jaar een ontruimingsoefening, met als doel dat wij precies weten wat te doen wanneer er een calamiteit plaatsvindt. Wij zorgen voor veilige groepsruimtes, maar sluiten sommige risico’s bewust niet uit. Wij vinden het namelijk belangrijk om jonge kinderen kennis te laten maken met voor hen spannende en uitdagende situaties, zoals klimmen. Dit stimuleert hun gevoel van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen en is goed voor hun ontwikkeling. De buitenspeelruimte Onze buitenruimte is gelegen aan een parkeerterrein, stoep en fietspad. Er is veel te zien tijdens het buitenspelen. Denk aan winkelende voorbijgangers, fietsers, auto’s en vrachtwagens en zelfs de trein is zichtbaar vanaf onze locatie. De buitenruimte is beveiligd door een gesloten hekwerk eromheen. Er zijn twee uitgangen gemaakt waar je alleen doorheen kunt tijdens een noodsituatie met een sleutel. De kinderen spelen nooit alleen buiten, er gaat altijd een pedagogisch medewerker mee naar buiten. Met mooi weer hangen wij zonnedoeken op en staat er een partytent voor extra schaduw. Ook zorgen wij dat de kinderen zijn ingesmeerd met zonnebrandcrème.
Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon, die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin, door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit.
PWP Toverfontein
12
Spel & Speelgoed Spelen is bij uitstek een manier om de wereld en jezelf te ontdekken. Het is een veel omvattend middel om verschillende aspecten van de persoonlijkheidskenmerken te stimuleren en te ontwikkelen. Denk aan het ontdekken van verschillend aanvoelende materialen, leren hoe speelgoed gebruikt moet worden, hoe je kunt delen, hoe je rekening met elkaar kunt houden, leren op elkaar te wachten. Kortom, spelen stelt het kind in staat te leren hoe materialen en speelgoed, de mensen en de wereld in elkaar steken. Maar niet te vergeten betekent spelen ook plezier maken, samen of alleen! Wij zorgen ervoor dat er afwisselend speelgoed op de groepen is, dat alle ontwikkelingsgebieden stimuleert. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Natuurlijk stimuleren wij een kind dat altijd hetzelfde kiest, om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. We maken geen onderscheid tussen jongens- of meisjesspeelgoed. Zo voetballen de meisjes ook en spelen de jongens met poppen. Speelgoed dat alleen onder begeleiding gebruikt wordt, zoals prikpennen, bepaalde spellen voor 3+ kinderen zoals kralen, hebben wij opgeborgen in een afgesloten kast. Wij zorgen voor uitdagend speelgoed. Dit betekent dat wij daarom voor de baby’s ander speelgoed hebben dan voor de peuters. Het moet aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind en op zijn behoefte om te onderzoeken en ontdekken. Spelen is leuk en daarom moet het niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. De kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om zowel individueel als in groepsverband te spelen. Naarmate het kind ouder wordt, bieden wij steeds meer groepsactiviteiten aan. Omdat er genoeg materiaal aanwezig is, adviseren wij om geen speelgoed en dergelijke mee te geven. Spullen kunnen stuk gaan of kwijt raken. KMN Kind & Co is niet aansprakelijk voor het zoekraken of kapot gaan van eigendommen van kinderen of ouders op de locatie. Activiteiten In onze dagindeling is regelmatig ruimte voor een activiteit. Hierbij letten we naast de thema's die we vanuit de VVE gebruiken, ook heel goed op de behoefte en belevingswereld van de verschillende kinderen op de groepen. Zo kan het zijn dat we bijvoorbeeld vanuit Puk werken met het thema "Ik en mijn familie" maar de kinderen bij het buitenspelen ineens een slak of een spinnetje ontdekken,daar spelen wij dan op in door er aandacht aan te besteden, vragen over te stellen, dingen over te vertellen. Ook kunnen we er een knutselactiviteit aan vastkoppelen,we gaan dan bijvoorbeeld een spinnetje plakken, hoeveel pootjes heeft een spin, zie je dat een slak geen pootjes heeft. Hierbij letten we er goed op dat we de activiteiten aanbieden op het niveau van het kind. Soms heb je dus een klein groepje waar je 3+ activiteiten mee doet(als voorbereidng op de basisschool), een andere keer ben je heel gericht bezig 2 baby's te stimuleren om een speelgoedje te grijpen. Activiteiten zijn er op allerlei gebied, naast de bekende knutselactiviteiten doen we ook kringspelletjes, zingen we veel en dagen we de kinderen uit om net een stapje extra te gaan, kinderen die verlegen zijn proberen we op een speelse ongedwongen manier wat meer in de hoofdrol te zetten tijdens een kringspel bijvoorbeeld. Zo proberen we de verschillende ontwikkelingen te stimuleren.
PWP Toverfontein
13
Ook een uitstapje maken valt onder de activiteiten,hiervoor hebben we natuurlijk wel toestemming nodig van de ouders,dit is in de intakegesprekken al gevraagd en genoteerd. Zo hebben we een duidelijk overzicht van wie er wel/niet mee mag naar een uitstapje. Zo gaan we regelmatig de eendjes eten geven of met een paar oudere kinderen het boodschappenspel doen in de supermarkt, aan de hand van kaartjes met afbeeldingen zoeken we dan onze boodschappen. Het is leuk als een dergelijk uitstapje heeft plaatsgevonden hierover te vertellen aan de ouders! 3+ activiteiten De Toverfontein heeft een derde ruimte ter beschikking die vooralsnog niet wordt gebruikt voor een derde stamgroep. Zolang deze ruimte vrij beschikbaar is, vinden er 3+ activiteiten plaats. Dat zijn activiteiten die speciaal voor peuters vanaf 3 jaar geschikt zijn en die zich richten op de voorbereiding van de basisischool, of Puk activiteiten (bijv. liedjes zingen en verzinnen en actief met woorden uit de woordenlijst aan de slag, waarbij de peuters worden uitgedaagd tot gesprekken en praten) en op expressie en beweging zoals kringspelen, dansactiviteiten (bijv. Knuffeldans bij het Pukthema Knuffels). Aan de tafel worden speciaal op 3+ gerichte knutsel- en spelactiviteiten aangeboden die voorbereiden op de basisschool, zoals spel dat rangschikt van groot naar klein v.v., vormen, puzzels, verbindingen leggen van 1 naar 2 en dergelijke Uk & Puk De taalontwikkeling verdient extra aandacht. Een goede taalontwikkeling houdt direct verband met de intellectuele ontwikkeling van het kind. Bovendien is de taalontwikkeling belangrijk voor het tot uitdrukking brengen van onze emoties en is taal ons belangrijkste communicatiemiddel. Daarom maken wij gebruik van de methode Uk & Puk, zodat de taal in al haar aspecten aan de orde komt. Met behulp van Uk & Puk stimuleren wij niet alleen de taalontwikkeling van het kind, maar ook de sociaal communicatieve vaardigheden, waardoor het kind de overgang naar de basisschool gemakkelijker zal kunnen maken. De pop Puk fungeert ook als intermediair en contactpersoon tussen het kind en ons/de volwassene. Hoe werkt Uk & Puk In de groep van uw kind kunt u, behalve de kinderen en leidsters, ook Puk tegenkomen. Spelen is ontdekken. En spelen is groeien. Daarom staat spelen centraal in Uk & Puk. Puk leert kinderen nieuwe vaardigheden. Door actief bezig te zijn en lekker te spelen. Uk & Puk werkt doelgericht aan de doorgaande ontwikkelingslijnen voor kinderen van 0-4 jaar. Daardoor legt Puk een stevige basis voor het basisonderwijs, er wordt gewerkt aan de brede ontwikkeling van het kind. Kinderen op de groep ontwikkelen zich op een speelse manier met de pop Puk. Puk is een speelkameraadje van de kinderen. Hij maakt altijd wel iets mee wat de kinderen herkennen, zoals ziek zijn. Hij biedt troost en is een vriendje waarbij peuters zich veilig voelen. De pedagogisch medewerkers kunnen per thema diverse activiteiten uitvoeren, waarmee zij de totale ontwikkeling stimuleren. De taal- sociaal/emotionele- en motorische ontwikkeling komen in elk thema ruim aan bod. Bij elk thema zijn er activiteiten in grotere en kleinere groepjes kinderen, maar ook individueel kan het kind aandacht krijgen. De eigen inbreng van het kind is een essentieel onderdeel in elke activiteit. De peuters kunnen op hun eigen manier met de activiteiten. Bijvoorbeeld bij het thema ‘Wat heb jij aan vandaag?’ spelen de kinderen dat de kleren van Puk vies zijn, de peuters mogen dan met oplossingen komen. Wat nu? Uit
PWP Toverfontein
14
de wasmand kunnen dan schone kleren voor Puk gehaald worden en de kleren worden op de groep gewassen. Maar welke kleren passen Puk, zijn ze te groot of soms te klein? Uk & Puk werkt bewust met activiteiten in kleine groepjes. Taal leren is namelijk een sociaal proces dat kinderen pas onder de knie krijgen tijdens interactie met elkaar. Daarnaast krijgen kinderen in een klein groepsverband meer individuele aandacht en is er meer rust in de groep. Inbreng van de ouders: Bij het werken met de methode Uk & PuK hoort bij elk nieuw thema een informatiebrief voor ouders. Hierin staat o.a. welk thema met de kinderen wordt behandeld en welke woorden er centraal staan in de weken dat er aan het thema gewerkt wordt. VVE ( Voor-en Vroegschoolse Educatie) In ons kinderdagverblijf wordt extra aandacht besteed aan taalontwikkeling. Wij bieden een programma dat voldoet aan de VVE . Zoals gezegd: de taalontwikkeling verdient extra aandacht. Een goede taalontwikkeling houdt direct verband met de intellectuele ontwikkeling van het kind. Bovendien is de taalontwikkeling belangrijk voor het tot uitdrukking brengen van onze emoties en is taal ons belangrijkste communicatiemiddel. Daarom maken wij gebruik van de methode Uk & Puk – speciaal ontwikkeld voor kinderdagverblijven - zodat de taal in al haar aspecten en in elke ontwikkelingsfase van het kind van 0-4 jaar, aan de orde komt. Met behulp van Uk & Puk & stimuleren wij niet alleen de taalontwikkeling van het kind, maar ook de sociaal communicatieve vaardigheden, waardoor het kind op den duur de overgang naar de basisschool gemakkelijker zal kunnen maken. De pop Puk fungeert ook als intermediair en contactpersoon tussen het kind en ons/de volwassene. Puk doet bijvoorbeeld mee in de kring met een kringspel, of met eten en drinken. Puk werkt ook troostend voor een kind, als een kind bijvoorbeeld is gevallen of moeder gaat weg en het kind is verdrietig. Bij deze methode horen allerlei thema’s die we dan zelf uitwerken aan de hand van de behoefte van de kinderen. Dus er worden echt thema’s gekozen die op dat moment het beste aansluiten bij de kinderen. De hand pop Puk proberen we bij alle activiteiten te betrekken zodat de kinderen daar door extra gestimuleerd worden om mee te doen. De activiteiten worden voor allerlei doelgroepen aangeboden in verschillende vormen. Met de 3+ kinderen zal een moeilijker activiteit gekozen worden die meer aansluit bij de basisschool dan als we een activiteit doen met de jonge peuters, dreumesen of met de baby’s. Bij een activiteit met baby’s zal je vaker een 1 op 1 activiteit doen of een activiteit in een kleine kring. Hierbij denken we aan tijdens het verschonen praten, dingen aanwijzen of op de mat en dan dingen aanwijzen, vertellen en evt. liedjes zingen die passen bij het thema. Bij de peuters kiezen we voor een grote of kleine kring, afhankelijk van de soort activiteit. Maar het belangrijkste is om te kijken naar de behoefte van het kind en wat er bij hem/ haar speelt. Van sommige activiteiten worden verslagen en foto’s gemaakt om zo de activiteit te evalueren en te bewaren zodat je altijd even terug kan kijken wat je hebt gedaan en hoe dat verliep. Zelfstandigheid bevorderen Constant zijn we bezig met het bevorderen van de zelfstandigheid van de kinderen. Dit doen we door kinderen zelf mee te laten beslissen over bepaalde zaken, laten helpen met klusjes maar vooral het zelf aan en uitkleden, het zelf dingen regelen en zelf dingen vragen vinden wij erg belangrijk. De meeste momenten doen zich voor tijdens het eten waar kinderen zelf mogen bepalen wat ze op hun brood of cracker willen (oudere kinderen smeren zelf en eten met een vork) maar ook voor en na het slapen, dan stimuleren wij de kinderen om zichzelf aan en uit te kleden. Als kinderen merken dat dit zelf lukt worden ze zeker van hun eigen kunnen en dat vinden wij erg belangrijk.
PWP Toverfontein
15
Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties De mens is een sociaal wezen. In de praktijk betekent dit dat een kind al vanaf de geboorte samen met anderen dingen doet, immers zonder de ander (lees: ouder/verzorger) zou het kind niet (kunnen) overleven. Bij het ontwikkelen van de sociale competenties gaat het om samenzijn en samen dingen doen. Kinderen leren veel van wat ze zien, zowel van andere kinderen als van ons. Wij hebben hierin een voorbeeldfunctie en ons sleutelwoord hierbij is ‘wederzijds respect’. In de omgang met baby’s grijpen wij elk individueel contact aan om te spelen met het kind. Dit vindt dus vooral tijdens het verzorgen plaats. We knuffelen en kriebelen, we zingen liedjes, we praten en lachen. Om kinderen al jong in aanraking te laten komen met elkaar, laten wij hen veel bij elkaar in de buurt zijn. Zo plaatsen wij bewust wipstoeltjes tegenover elkaar of leggen wij soms twee baby’s samen in één box. Wij zien dan dat kinderen al heel vroeg op elkaar reageren, zowel verbaal als nonverbaal. Als kinderen opgroeien, vindt de ontwikkeling van de sociale competenties ook op andere manieren plaats. Voorop staat bij ons dat het kind zich kan ontplooien. Wij stimuleren dan ook dat het initiatieven neemt waardoor het zelfvertrouwen kan groeien. Wij zorgen er hierbij voor dat het kind zichzelf en/of een ander geen schade berokkent. De peuter zal steeds meer leren rekening te houden met de ander. Dat betekent dat hij zich meer zal kunnen inleven in de ander. Anderen hebben ook gevoelens. Dus leren wij het kind om te wachten op elkaar, om geen speelgoed af te pakken, om te delen en samen te spelen. Soms leren wij het kind om juist wat meer voor zichzelf op te komen. Wij stimuleren kinderen in het zelf oplossen van conflicten. Lukt dat niet of moeilijk, dan ondersteunen wij hen. De rol van de pedagogisch medewerkers verandert met het stijgen van de kinderleeftijd van zorgen voor, naar steeds meer begeleiden van de kinderen.
Overdracht van waarden en normen Op het kinderdagerblijf maken kinderen deel uit van een groep. Deze is vaak breder en meer divers dan een doorsnee gezin. Dit betekent dat het kind al vroeg kennis maakt met de verscheidene aspecten van de verschillende culturen in de Nederlandse samenleving. Wij vinden het belangrijk om op respectvolle wijze met elkaar om te gaan en dragen er zorg voor dat de kinderen elkaar (leren) respecteren. Wij zijn hun voorbeeld hierin. Dit uit zich onder andere in hoe wij dagelijks met elkaar en met de kinderen omgaan Zo zijn wij in de omgang met elkaar beleefd en noemen elkaar bij de naam. Wij leren het kind om op zijn beurt te wachten, andere kinderen niet te onderbreken, groepsregels na te leven. Maar ook in wat wij doen, zijn wij hun voorbeeld, zoals niet op meubulair gaan staan, voorzichtig met de spullen en het speelgoed omgaan, etc. Kortom, wij leren het kind regels, zodat het kan functioneren in een groep en later in de maatschappij. Wij houden rekening met de eigenheid van ieder kind en met de eigenheid van de cultuur waarin het kind opgroeit. Dat betekent dat wij het kind benaderen als individu, maar ook vragen rekening te houden met de afspraken en regels binnen het kinderdagverblijf.
PWP Toverfontein
16
Gewenst en ongewenst gedrag Wij gaan ervan uit dat gedrag, over het algemeen, aangeleerd is en dat het dus ook weer afgeleerd kan worden. Wij proberen gewenst gedrag te bereiken door het te stimuleren, door daaraan aandacht te schenken en/of te prijzen. Vinden wij gedrag storend (ongewenst), dan wordt dit benoemd en proberen wij dit te voorkomen of om te buigen door grenzen te stellen, te corrigeren of te negeren. Het belonen en stimuleren van gewenst gedrag, heeft meer effect dan het corrigeren van ongewenst gedrag en is daarom een belangrijk uitgangspunt in ons pedagogisch handelen. Soms ontkomen wij er echter niet om in te grijpen. Wij wijzen dan niet het kind af, maar wel het (ongewenste) gedrag. Wij corrigeren het kind dan door het uit de situatie te halen of door het even apart te nemen. Na enkele ogenblikken benaderen wij het kind weer, benoemen de correctie en vragen hem of hij weer verder (mee) wil spelen. Afspraken, regels en omgangsvormen In elke groep zijn regels nodig om het leefbaar te maken en te houden. Daarom hebben ook wij afspraken, regels en omgangsvormen opgesteld, zodat de kinderen op een goede respectvolle manier met elkaar om (leren) gaan. Onze huisregels zijn te vinden in de risicoinventarisatie Veiligheid en gezondheid, tabblad 7 en 13. Verder vertellen we ouders in het intakegesprek overgeldende afspraken en melden we deze ter opfrissing op de deur en/of in de Nieuwsflits. Gedragsregels voor de kinderen vertellen we spelenderwijs aan de kinderen en aan tafel (bijv. korstjes opeten). De algemene regels van KMN Kind & Co, die natuurlijk ook voor ons kinderdagverblijf gelden, staan beschreven in het boekje ‘Welkom bij KMN Kind & Co’. Rituelen Op de Toverfontein zijn er ook allerlei rituelen. Bijvoorbeeld bij verjaardagen, Kerst, Sinterklaas, Pasen en het afscheid van een kindje naar de basisschool. Hoe vieren we dit? Verjaardag Een verjaardag is erg speciaal voor een kind, dus hier proberen we dan veel aandacht aan te besteden. Eerst heten we het kindje die dag welkom en we bereiden hem alvast voor dat we die dag z’n feestje gaan vieren. Het feestje vieren we aan tafel vaak na een maaltijd. Het jarige kindje krijgt een toverstok en de toverdoos en daar mag hij allerlei dingen uit toveren. Eerst z’n muts, dan de taart waar kaarsjes op worden gezet samen met de leeftijd van het kind. Dan worden er liedjes gezongen met alle kinderen die aan tafel zitten. Vervolgens gaat het toveren verder en mag het kindje z’n cadeau en kaart eruit toveren. Als het kindje een traktatie heeft meegenomen mag hij/zij het daarna uitdelen. Tijdens het feestje maken we foto’s die worden doorgestuurd naar de ouders via de Ipad. Kerst De paar weken voor kerst zijn we al druk bezig met allerlei activiteiten die met kerst te maken hebben zoals: het opzetten van een kerstboom, verhalen lezen en allerlei knutsel activiteiten. Het echte kerstfeest vieren we op 1 dag en vaak doen we een kerstlunch met allerlei lekkere broodjes voor de kinderen. Gevolgd door allerlei leuke gezamenlijke activiteiten. Sinterklaas Zodra de Sint weer in het land aankomt gaan we aan de slag met het thema Sint. Dit doen we door allerlei activiteiten te organiseren. De kinderen mogen ook 1 x hun schoen zetten die dan door ons gevuld wordt met wat lekkers.
PWP Toverfontein
17
de Sint viering zelf vieren we rond 5 december en dan komen er sowieso 2 zwarte pieten langs en misschien een Sint. De zwarte pieten worden gespeeld door 2 pedagogisch medewerkers. De Sint en pieten brengen cadeaus mee voor de kinderen, maar ze blijven niet al te lang want het is allemaal erg spannend voor de kinderen. Pasen een paar weken voor Pasen bereiden we de kinderen voor op de viering door allerlei knutselactiviteiten te doen met als thema Pasen. Tijdens de paasviering is er een paaslunch. Afscheid kindje naar de basisschool Het afscheid van een kindje dat naar de basisschool gaat gaat ongeveer hetzelfde als het vieren van een verjaardag. De toverdoos komt weer tevoorschijn waar kinderen dan uit mogen toveren. De kinderen krijgen een plakboek mee met allerlei knutsels van de afgelopen 4 jaar of een diploma.
PWP Toverfontein
18
Tot slot Wij hopen dat u dit pedagogisch werkplan met plezier heeft gelezen en dat voor u duidelijk is hoe wij binnen kinderdagverblijf De Toverfontein werken. Mocht u toch nog vragen hebben, dan zullen onze pedagogisch medewerkers, de senior of de clustermanager hier graag antwoord op geven. Ook tips en adviezen horen wij graag. Dit pedagogisch werkplan zal regelmatig worden besproken binnen de teams en minimaal eens in de twee jaar worden bijgesteld. Met vriendelijke groeten, Team De Toverfontein
PWP Toverfontein
19
