Pedagogisch Werkplan Kinderdagverblijf Liedekeijn - Zuidlaren
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 1 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
Inhoud
Inleiding Hoofdstuk 1.
Visie op kinderopvang
Hoofdstuk 2.
Beleid in ons dagelijks werk
Hoofdstuk 3.
Pedagogische opvoedingsdoelen
Hoofdstuk 4.
Speerpunten in pedagogisch handelen
Hoofdstuk 5.
Protocollen en wet- en regelgeving
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 2 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
Inleiding
In dit pedagogisch werkplan staan de uitgangspunten voor onze dagelijkse omgang met de kinderen binnen ons kindercentrum. In het pedagogisch werkplan staat beschreven wat wij doen en waarom wij dat zo doen. We beschrijven onze pedagogische uitgangspunten, wat onze specifieke visie is en hoe we werken. Dit plan biedt dus inzicht in onze werkwijze en is een praktische uitwerking van onze uitgangspunten. Dit pedagogisch werkplan is niet voor altijd. Omdat ons werk voortdurend in ontwikkeling is, de maatschappij verandert en inzichten in de loop van de tijd kunnen veranderen, houden wij ons werkplan regelmatig up-todate. De huidige versie is geschreven n.a.v. recente veranderingen in de wet- en regelgeving en vernieuwingen op ons kindercentrum. Mocht u opmerkingen of vragen hebben over onze werkwijze, ons kindercentrum of dit pedagogisch werkplan dan nodigen wij u van harte uit om met ons daarover in gesprek te gaan! Regiomanager, locatiecoördinator en pedagogisch medewerkers van kindercentrum Liedekeijn.
Juli 2013
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 3 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
Hoofdstuk 1. Visie op kinderopvang
1.1 Het kind staat centraal skidkinderopvang onderschrijft de visie dat ieder kind de drang heeft om zich te ontwikkelen tot een zelfstandig persoon. Ieder kind doet dat op zijn eigen wijze op basis van zijn aanleg en temperament. De pedagogisch medewerkers begeleiden het kind in deze ontwikkeling. We leren kinderen zelf keuzes maken, we proberen zelfstandigheid van de kinderen te bevorderen en leren kinderen om rekening te houden met elkaar. Kinderen zijn in onze ogen volwaardige, zelfstandig voelende en denkende mensen met een eigen identiteit. We nemen kinderen serieus in hun gevoelens en hun handelen. We benaderen kinderen positief. Ieder kind wordt in zijn waarde gelaten en wij tonen respect voor de autonomie van het kind. Wij bieden kinderopvang waarbij het kind centraal staat. Als aanvulling op thuis krijgt het kind bij ons de mogelijkheid zijn vaardigheden te ontwikkelen en te versterken.
1.2 Openheid en respect Wij benaderen ieder mens met openheid en respect. Wij bieden kinderen en ouders een stabiele en open opvoedingssituatie aan, waar klein en groot zich thuis voelen. Er is veel aandacht voor een goede communicatie en samenwerking tussen pedagogisch medewerkers onderling, tussen pedagogisch medewerkers en kinderen, tussen pedagogisch medewerkers en ouders en tussen kinderen onderling. Een goede communicatie tussen groepsleiding en ouder(s) is vooral in deze eerste periode van groot belang. In het eerste levensjaar van het kind worden dagelijks de gebeurtenissen van die dag opgeschreven in een schriftje. We vinden het belangrijk dat ook de ouders daarin schrijven. Er wordt veel aandacht besteed aan de sociale contacten tussen de kinderen onderling. Dit gebeurt door gerichte activiteiten als samen praten, zingen en groepsactiviteiten als spelletjes en creatieve activiteiten. De kinderen worden gestimuleerd samen oplossingen te vinden. Hierin speelt het respect hebben voor elkaar een belangrijke rol.
1.3 Gedeelde verantwoordelijkheid en wennen op de groep Ouders kunnen hun kind bij ons met een gerust hart achterlaten. Wederzijds vertrouwen en een goede samenwerking tussen de opvang en thuis is essentieel voor het kunnen bieden van verantwoorde opvang. Om te zorgen dat het kindercentrum een veilige en vertrouwde plek voor kinderen wordt, is het belangrijk dat de eerste kennismaking goed verloopt. Wennen op het kindercentrum is voor het kind van groot belang. Groepsleiding, kinderen en ouders krijgen hierbij de gelegenheid om vertrouwd met elkaar te raken. Er zit een opbouw in het wennen. Doorgaans is het zo dat 1 à 2 bezoekjes gepland worden waarbij het kind steeds langer zelfstandig op de groep blijft. Wel is de ouder telefonisch bereikbaar. De eerste keer kunnen, indien gewenst, de ouder(s) samen met hun kind de groep bezoeken. Ouders krijgen dan ook een indruk van de dagelijkse gang van zaken op de groep. Dit eerste bezoek duurt 1 à 1½ uur. Wat in de wenperiode voor een kind belangrijk is zal afhankelijk zijn van leeftijd, aard en ervaring met onbekende dingen. Baby’s Wennen voor baby’s betekent: een andere omgeving met nieuwe geuren en kleuren, onbekende gezichten die hen verzorgen en knuffelen. Voor ouders van baby’s betekent het voor de eerste keer afstand nemen van je kind en de verzorging aan een ander overlaten. Oudere kinderen Oudere kinderen zullen moeten wennen aan de nieuwe gezichten, vaak andere regels en gewoonten dan thuis. En ervaren dat ze altijd weer opgehaald worden door hun ouders.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 4 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
1.4 Inspirerende omgeving Wij vangen de kinderen op in een veilige, vertrouwde, maar vooral ook inspirerende omgeving, waarbij het kind centraal staat en als aanvulling op thuis de mogelijkheid krijgt zijn vaardigheden te ontwikkelen en te versterken. Met het creëren van diverse hoekjes in de groepsruimte kunnen we zorgen voor een leeftijdsadequaat aanbod voor de verschillende leeftijden in de groep. Ook biedt het kinderen de mogelijkheid zich terug te trekken en een plekje voor zichzelf te zoeken. In onze prachtige tuin hebben kinderen volop de gelegenheid om zich te ontwikkelen. De pedagogisch medewerkers maken keuzes in het aanbieden van spelmateriaal. Voor de oudere kinderen is er volop ruimte om te klimmen en klauteren, graven en glijden, te rollen of zich te verstoppen. Wij gaan elke dag naar buiten, ook bij minder goed weer.
1.5 Leren door middel van ervaren Er is veel ruimte voor ervaringsleren. Kinderen krijgen binnen de verantwoordelijkheid van het kindercentrum volop de gelegenheid dingen uit te proberen, te ervaren en hiervan te leren. Wij vinden het belangrijk om ons te richten op de ontwikkeling van zelfredzaamheid en weerbaarheid. Hierin past het leren maken van eigen keuzes zoals: Wil ik binnen of buiten spelen? Wil ik in mijn eigen groep of op een andere groep of in de speelhal spelen? Doe ik mee aan een aangeboden activiteit? Het opdoen van ervaringen is het belangrijkst, resultaat is hierbij ondergeschikt. Wij respecteren de autonomie van elk kind hierin. Het kind wordt individueel benaderd. Per kind wordt door de groepsleiding samen met de ouders bekeken welke aanpak past bij het kind; stimuleren of afremmen, zelfstandig of onder begeleiding. Hierbij staat de veiligheid en geborgenheid voor elk kind voorop.
1.6 Het stellen van grenzen en structuur bieden Om kinderen de gelegenheid te geven zich in een veilige, vertrouwde en inspirerende omgeving te ontwikkelen, wordt er aan de ene kant veel ruimte, maar aan de andere kant ook structuur geboden. We geven kinderen houvast door vaste gewoontes, een vaste dagindeling en terugkerende “rituelen” in de dag. Voorspelbare relaties met de leiding waarbij het kind weet waar het aan toe is, geven veiligheid aan het kind. Ook het feit dat er met een vast team van 4 à 5 pedagogisch medewerkers gewerkt wordt, draagt hieraan bij. Kinderen weten welke leidster ze op welke dag op de groep zullen aantreffen.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 5 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
Hoofdstuk 2. Beleid in ons dagelijks werk
2.1 Gebouw Kinderdagverblijf Liedekeijn is gehuisvest in het kindercentrum aan de Schipborgerweg 2 in Zuidlaren. KDV Liedekeijn bestaat uit 4 groepen. Iedere groep heeft de beschikking over een eigen groepsruimte met eigen slaapkamers. Centraal in het gebouw bevindt zich een grote speelhal, waar ruimte is voor de kinderen om te fietsen, te rennen, te klimmen en te klauteren. De 4 kinderdagverblijfgroepen hebben directe toegang tot de tuin, die rondom het gebouw is gesitueerd. Een tuin met terras, zandbak en grasveld met speeltoestellen, een moestuintje, paadjes om te kunnen fietsen etc. In het gebouw zijn ook ruimtes die in de middagen (en in de vakanties de hele dag) door de jongste (4-7 jarige) BSO kinderen van BSO Drakensteijn worden gebruikt. Voor het kinderdagverblijf is parkeerruimte zodat ouders veilig met hun kinderen kunnen in- en uit stappen. Liedekeijn is geopend op werkdagen van 7.30 uur tot 18.00 uur.
2.2 Indeling groepen Binnen skidkinderopvang wordt er bij voorkeur gewerkt met verticale groepen. Dat betekent dat er maximaal 12 kinderen in de leeftijd van 10 weken tot 4 jaar in een groep opgevangen worden. Er wordt gestreefd naar een evenwichtige leeftijdsopbouw. Het werken met verticale groepen heeft als voordeel dat kinderen 4 jaar lang vanuit dezelfde stamgroep spelen met een vast team van groepsleidsters en vaste groepsgenootjes. De jongste kinderen kunnen leren van de oudere kinderen en de oudere kinderen kunnen de door hen al aangeleerde vaardigheden toepassen in de interactie met de jongere kinderen. Alle kinderen hebben een eigen stamgroep en op elke groep werken vaste pedagogisch medewerkers. Zij werken in principe altijd op de groep van uw kind. Toch kan het zijn dat zij afwezig zijn door ziekte, verlof of een cursus. Op die momenten worden zij vervangen door één van onze vaste invalmedewerkers. Bij alle groepen hangt een bord waarop wordt aangegeven welke medewerker op welke dag werkt. De eigen groepsruimte is de veilige basis van waaruit kinderen op onderzoek kunnen gaan en elkaar en de wijdere wereld kunnen ontdekken. Daarom staan op Liedekeijn de deuren soms open. Op een aantal momenten zijn de deuren dicht, zodat de kinderen rustig in hun groep kunnen eten of een activiteit kunnen doen. Binnen verticale groepen is het belangrijk er voor te zorgen dat de verschillende leeftijdsgroepen een afgestemd activiteiten aanbod krijgen. Soms worden er activiteiten aangeboden gericht op de peuters uit de verschillende groepen, bijv. een voorleesochtend in de bibliotheek, voorbereidende activiteiten voor de basisschool etc. We werken volgens de wettelijk vastgestelde leidster-kind ratio, wat betekent dat één pedagogisch medewerker aanwezig is voor: vier kinderen in de leeftijd tot één jaar; vijf kinderen in de leeftijd van één tot twee jaar; zes kinderen in de leeftijd van twee tot drie jaar; acht kinderen in de leeftijd van drie tot vier jaar. 3-uursregeling: Conform het convenant kwaliteit is het toegestaan per dag gedurende maximaal drie uur af te wijken van de beroepskracht-kind-ratio. Dit mag op de volgende tijden: voor 9.30 uur, tussen 12.30 en 15.00 uur en na 16.30 uur. Voor een deel van de ‘onderbezette’ uren aan het begin en eind van de dag zullen de aanwezige kinderen in een centrale ruimte gezamenlijk worden opgevangen door pedagogisch medewerkers. Deze gezamenlijke opvang duurt bij voorkeur niet langer dan 30 minuten maar maximaal 1 uur per keer.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 6 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
Op Liedekeijn is ook een stamgroep die speciaal bedoeld is voor peuters. Deze peutergroep is elke dag, behalve de woensdagmiddag, geopend. In de groep worden peuters die gebruik maken van de kinderopvang vanaf 3 jaar opgevangen, samen met peuters die gebruik maken van de peuteropvang (voormalig peuterspeelzaalwerk vanaf 2 jaar). Deze peuters worden begeleid door vaste leidsters, die het activiteitenaanbod goed kunnen aanpassen aan de behoeftes van deze leeftijdsgroep. Er wordt gewerkt aan de hand van wisselende thema’s, en met een vaste dagindeling. Op die manier krijgen de peuters een aanbod dat hen al een beetje voorbereidt op de overgang naar de basisschool. Flexibele opvang Naast reguliere opvang biedt kindercentrum Liedekeijn ook flexibele opvang. Deze kinderen worden e opgevangen in groep Nijntje. Wanneer er op een dag veel flexkinderen zijn wordt hier een 3 pedagogisch medewerker ingezet. Dit bepalen we per week omdat de ervaring leert dat niet alle ouders ver van te voren hun flexibele dagdelen kunnen aangeven. Extra dagdelen Wanneer een ouder structureel of incidenteel een extra dag(deel) opvang aanvraagt, kan het voorkomen dat er op dat moment op de vaste stamgroep van het kind geen plaats is. In dat geval wordt het kind tijdelijk voor de betreffende dag (deel), in een andere stamgroep geplaatst. Dit met toestemming van de ouders, hetgeen e geregeld wordt via het toestemmingformulier opvang in een 2 stamgroep . Samenvoegen van groepen Soms komt het voor dat we groepen samenvoegen, bijvoorbeeld aan het begin of eind van de dag, tijdens vakanties en op dagen dat de bezetting laag is. De stamgroep wordt dan in zijn geheel samengevoegd met een andere groep. Kinderen maken gedurende een week ten hoogste gebruik van twee stamgroepruimtes. 2.3 Dagindeling Op ons kinderdagverblijf werken we met een aantal herkenbare momenten op een dag. Door een regelmatig dagpatroon met rustige momenten willen we bewerkstelligen dat kinderen zich bij ons veilig en vertrouwd voelen.De jongste kinderen hebben nog hun eigen dagritme. Dit ritme stemmen wij af met de ouders. Naarmate ze ouder worden, worden kinderen steeds meer bij de groep betrokken. De dagindeling ziet er globaal als volgt uit: 07.30-09.00 uur We ontvangen kinderen en ouders en hebben een mondelinge overdracht. 09.30 uur Alle kinderen zijn present en samen wordt er wat gedronken. Natuurlijk hoort daar iets te eten bij. Gedurende de gehele dag wordt er door de kinderen gespeeld, individueel maar ook in groepsverband. Er worden groepsactiviteiten aangeboden, zoals tekenen, zingen, voorlezen, plakken, toneelspelen of een spelletje. We stimuleren de kinderen om mee te doen, maar alleen spelen mag ook. We spelen elke dag buiten. We hebben daarvoor volop ruimte in onze prachtige tuin. We vragen ouders in de herfst- en wintermaanden voldoende warme en reserve kleren voor hun kind(eren) mee te geven. Kinderen mogen lekker vies worden bij ons; ook het buitenspelen bij regen of sneeuw vinden wij belangrijk in de ontwikkeling van de kinderen. Daarnaast zorgen we er altijd voor dat kinderen ook hun rustmomenten krijgen. Uitgangspunt bij alles wat we doen is goed te kijken en te luisteren naar de behoefte van het individuele kind zonder het groepsbelang uit het oog te verliezen. Kinderen die (nog) een luier dragen worden gedurende de gehele dag regelmatig verschoond, anderen gaan op gezette tijden en naar behoefte naar het toilet. Voor elke maaltijd en na het toiletbezoek worden er handen gewassen. 11.30 uur We gaan aan tafel voor de broodmaaltijd. 12.30–13.00 uur Haal- en brengtijd: de kinderen die alleen in de ochtend zijn geplaatst, worden gehaald, de kinderen die alleen in de middag komen, worden gebracht. Als er van groepsleiding gewisseld wordt, vindt nu de overdracht tussen de collega’s plaats.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 7 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
Na de maaltijd gaan veel kinderen naar bed. We houden bij het slapen zoveel mogelijk rekening met de behoefte van de kinderen en de ‘slaaptijden’ van thuis. We beschikken ook over buitenslaaphuisjes. Evenals ’s morgens spelen de kinderen. Wanneer veel kinderen op dit moment slapen en het rustig is op de groep wordt deze tijd vaak gebruikt om in klein verband een extra of bijzondere activiteit te doen. 16.00uur Aan tafel drinken we sap met iets te eten erbij. We vinden het belangrijk dat de kinderen gedurende de dag voldoende te drinken krijgen. En in alle bedrijvigheid biedt dit ook even weer een kort rustmoment. Wanneer we met zijn allen aan tafel zitten zingen we liedjes, wordt er wat verteld of worden er spelletjes gedaan. 16.30 -18.00 uur Ouders kunnen vanaf dit tijdstip hun kinderen halen. We nemen de tijd om met de ouders te praten en afscheid te nemen.
2.4 Contacten met ouders en mentorschap Alle kinderen hebben een vaste mentor. Dit is een van de vaste pedagogisch medewerkers van de stamgroep. De mentor volgt de ontwikkeling van uw kind en voert de jaarlijkse observaties uit. Voor een optimale opvang van kinderen is het belangrijk dat ouders en groepsleiding de manier van omgang met de kinderen op elkaar afstemmen. Uitwisselen van informatie is daarbij essentieel en vindt zowel mondeling als schriftelijk plaats. Mondeling tijdens de haal- en brengmomenten, het mentorgesprek en de jaarlijkse ouderavond die wordt georganiseerd. Schriftelijk via de schriftjes, waarin voor de kinderen tot 1,5 jaar dagelijks wordt geschreven. Voor de kinderen van 1,5 tot 4 jaar wordt in de schriftjes geschreven door de eigen mentor. Daarnaast krijgen ouders het observatieverslag tijdens het mentorgesprek 1 x per jaar. Wij maken regelmatig foto’s van alledaagse gebeurtenissen, om de ouders zoveel mogelijk deelgenoot te maken van de wereld van hun kind bij ons. Wilt u niet dat uw kind door ons wordt gefotografeerd, dan kunt u dit bij het intakegesprek kenbaar maken. 2.5 Ongelukken en calamiteiten Wij hebben een protocol dat aangeeft hoe te handelen bij ongelukken en calamiteiten. Als uw kind zich verwondt tijdens het verblijf bij ons, bekijkt een pedagogisch medewerker met een kinder-EHBO diploma uw kind en beslist of hij of zij door een arts gezien moet worden. Wij nemen altijd contact met u op zodat u kunt beslissen of u zelf met uw kind naar de huisarts wilt gaan. Indien wij u niet kunnen bereiken gaat één van de pedagogisch medewerkers met uw kind naar de huisarts. 2.6 Ons team Alle pedagogisch medewerkers op ons kindercentrum hebben een kindgerichte opleiding en zijn gekwalificeerd om te werken in de kinderopvang. Zij worden ondersteund door de locatiecoördinator die verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken op het kindercentrum, en de regiomanager die de beleidsmatige leiding heeft. Daarnaast hebben wij vaste invalkrachten. Zij kennen de kinderen en vaak ook de ouders. Soms maken wij gebruik van invalmedewerkers die skid breed werken. Wij vinden het van belang om aankomende pedagogisch medewerkers bij ons ervaring te laten opdoen. Daarom werken wij ook met stagiaires van kindgerichte opleidingen. Een van de medewerkers van de groep is verantwoordelijk voor de begeleiding van stagiaires. 2.7 Achterwacht Kindercentrum Liedekeijn is dermate groot, dat er in de praktijk nooit een medewerker alleen in het gebouw aanwezig is. Bovendien huisvest het gebouw ook nog de groepen van BSO Drakensteijn, waar collega’s aan het werk zijn. Indien slechts 1 beroepskracht in kinderdagverblijf Liedekeijn wordt ingezet, bij een lage bezetting (er wordt steeds uitgegaan van de vastgestelde leidster-kind ratio), dan is de ondersteuning van deze beroepskracht door een andere volwassene in geval van calamiteiten geregeld. Kinderdagverblijf ’t Hobbelpaard, eveneens in Zuidlaren, fungeert als achterwacht. Deze collega’s zijn telefonisch bereikbaar en binnen 15 minuten aanwezig.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 8 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
Hoofdstuk 3. Pedagogische Opvoedingsdoelen
3.1 Het bieden van een gevoel van emotionele veiligheid Jonge kinderen moeten zich veilig en beschermd voelen. Zich veilig voelen is een basisbehoefte. Als een kind zich onveilig voelt, staat het niet open voor verdere ontwikkeling en het aanleren van vaardigheden. Het gevoel van veiligheid wordt bepaald door de groepsleiding, de ruimte en het contact met andere kinderen. Pedagogisch medewerkers proberen de kinderen zo goed mogelijk emotioneel te ondersteunen. Zij geven troost bij verdriet en lachen mee bij plezier. Wij zijn van mening dat je als opvoeder niet altijd hoeft in te grijpen of oplossingen hoeft te bedenken. Kinderen zijn vaak heel goed in staat zelf problemen op te lossen. Door kinderen zelf oplossingen te laten vinden, stimuleer je de zelfstandigheid en ontwikkelen ze een positief gevoel van eigenwaarde. 3.2 Gelegenheid bieden tot het ontwikkelen van de persoonlijke competentie Kinderen zijn in onze ogen volwaardige, zelfstandig voelende en denkende mensen met een eigen identiteit. We nemen kinderen serieus in hun gevoelens en hun handelen. Er wordt ruim aandacht geschonken aan hun ontwikkeling in al haar facetten. Uitdaging en spanning zijn belangrijk voor kinderen, mits binnen de grenzen van veiligheid en vertrouwen. Wij stimuleren kinderen om zelf op verkenning te gaan en zo zelfvertrouwen op te bouwen zichzelf daardoor verder te ontwikkelen. Kinderen zijn vrij in hun keuze mee te doen aan het aangeboden spel of de activiteit. Het resultaat is hierbij ondergeschikt. Het gaat om de ervaring die wordt opgedaan. Activiteiten die worden aangeboden komen tot stand door het volgen van de seizoenen, feestdagen en actuele gebeurtenissen. Er wordt geluisterd naar wat kinderen bezig houdt en daarop wordt ingespeeld met het aanbieden van activiteiten.
3.3 Gelegenheid bieden tot het ontwikkelen van de sociale competentie De mens is in aanleg een sociaal wezen. Daarom vinden wij het belangrijk dat kinderen, al van baby af aan, de mogelijkheid geboden wordt met andere kinderen en volwassenen om te gaan. Kinderen leren ook dat iedereen anders is en dat wij rekening houden met die verschillen. Zo zijn er bijvoorbeeld verschillen in de wensen ten aanzien van eten. Iedereen brengt iets eigens met zich mee en daar houden we rekening mee. De medewerkers zorgen er in dit licht ook voor dat kinderen oog krijgen voor het verdriet van een ander kind. Dat doen ze door de kinderen te betrekken bij het troosten van het verdrietige kind en te benoemen wat er gebeurt. De pedagogisch medewerkers leren de kinderen om op hun beurt te wachten, speelgoed te delen en elkaar te helpen.
3.4 Gelegenheid bieden om zich normen en waarden, de cultuur van een samenleving eigen te maken. Ieder mens, groot en klein, probeert uit te vinden in hoeverre zijn/haar gedrag acceptabel is voor de omgeving; leeft vanuit een aantal normen en waarden. Ook de groepsleiding werkt vanuit haar eigen waarden en normen. Zij is zich hiervan bewust en stelt zich open voor reflectie op haar handelen en dat van haar collega’s. Kinderen benaderen we positief. Ieder kind wordt in zijn waarde gelaten. Eventueel ongewenst gedrag van kinderen zullen we proberen om te buigen. We leggen aan het kind uit wat er gebeurt wanneer ze dat gedrag vertonen en we belonen positief gedrag. We leren de kinderen respect te hebben voor elkaar en alles wat leeft. Het opdoen van ervaringen met de natuur in al haar facetten neemt een belangrijke plaats in. Er zijn daarom ook een aantal ongeschreven regels op het kinderdagverblijf Liedekeijn; je mag een ander geen pijn doen, samen delen, om de beurt….Aan de kinderen wordt geleerd om te functioneren in een groter geheel; in de groep en in de maatschappij.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 9 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
Hoofdstuk 4. Speerpunten in pedagogisch handelen
Het pedagogisch werkplan is een praktische uitwerking van het Algemeen Pedagogisch Beleidsplan en dus uitgangspunt bij de dagelijkse gang van zaken. Per vestiging zijn de beschreven algemene uitgangspunten uitgewerkt waarbij specifieke kenmerken benadrukt worden. Aan de hand van de volgende speerpunten kunnen we ons pedagogisch handelen kritisch volgen. Deze speerpunten staan regelmatig op de agenda van het werkoverleg. Jaarlijks worden de pedagogische uitgangspunten besproken in een gezamenlijk teamoverleg. Eventueel worden ze bijgesteld.
4.1
Flexibiliteit
We houden in ons handelen rekening met de leeftijd, ontwikkelingsfase en aard van elk kind. De opeenvolging van verschillende activiteiten tijdens de dag passen we hierbij aan.
Leeftijd: Baby’s: Bij baby’s volgen we voor 100 % het eigen dagritme. Dreumesen: Een dreumes volgt gedeeltelijk het vaste dagprogramma van de groep. Maar sommige dreumesen slapen bijv. nog 2 keer op een dag. Peuters: Peuters gaan over het algemeen aardig mee met het dagritme van de groep. Zij kunnen zich ook al beter aanpassen.
De groepsleiding stelt zich flexibel op in haar houding naar ouders, kinderen en collega’s.
4.2 Individualiteit Er is binnen de groep aandacht voor het individu. Activiteiten die worden aangeboden zijn aangepast aan de leeftijd, de ontwikkelingsfase en de aard van het kind. Individuele verschillen in de ontwikkeling bestaan al sinds de geboorte. We richten ons dan ook op het eigene van het kind en houden daar terdege rekening mee.
4.3 Stimuleren We bieden de kinderen bewust en doelgericht, op zowel een directe als op een indirecte manier allerlei prikkels aan; rekening houdend met de aard en leeftijd van het kind.
4.4 Structureren Kinderen hebben structuur nodig om zich veilig te kunnen voelen. Wij bieden structuur door: • te werken met een aantal vaste momenten op een dag, zoals gezamenlijk eten en drinken; • een overzichtelijke en duidelijke indeling van de ruimte/huiskamer; • kinderen zoveel mogelijk duidelijkheid te bieden in het stellen van regels en grenzen; • zoveel mogelijk consequent te handelen; • een activiteit aan te bieden via een duidelijke opeenvolging van verschillende stappen;
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 10 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
4.5 Zelfstandigheid We vinden het belangrijk dat kinderen de gelegenheid krijgen op te groeien tot zelfstandige mensen met een positief gevoel van eigenwaarde. Dit proberen we te bereiken door kinderen de kans te geven: • zelf handelingen te verrichten • zelf dingen uit te laten denken en uit te voeren 4.6 Bewegingsvrijheid Elk kind heeft bewegingsvrijheid nodig en de mogelijkheid om te experimenteren binnen een ruimte die dat toelaat om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. We bieden de kinderen de mogelijkheid om op een speelse manier de grove en fijne motoriek te ontwikkelen. Onze buitenruimte is daarbij een belangrijk middel. Hier kunnen kinderen naar hartenlust ontdekken, klimmen, klauteren en kennis maken met de natuur.
4.7 Veiligheid We zorgen ervoor dat kinderen zich in een veilige omgeving weten door de inrichting van het gebouw en de tuin aan te passen. De in gebruik zijnde materialen worden regelmatig nagekeken op mankementen. Ook worden er vanuit de groepen voorstellen aangedragen voor een veiliger leefomgeving voor de kinderen. Per vestiging zijn meerdere pedagogisch medewerkers aanwezig, die in het bezit zijn van het diploma BHV (bedrijfshulpverlening). Medewerkers met een vast contract hebben een cursus kinder- EHBO gevolgd. De GGD controleert jaarlijks of kindercentrum Liedekeijn voldoet aan de wettelijke eisen en bekijkt onze risico inventarisatie. Het rapport van de GGD ligt ter inzage op kantoor en wordt op de website geplaatst.
4.8 Samenwerking met ouders Voor ouders is het belangrijk vertrouwen te hebben in de opvang van hun kind. Voldoende informatie over het kind in het kinderdagverblijf draagt hieraan bij. Het gedrag van een kind ontstaat vanuit de wisselwerking tussen het kind en zijn omgeving. Naast de haal- en breng momenten zijn er een aantal vaste contactmomenten met ouders gedurende de periode dat hun kind in de opvang verblijft. Deze gesprekken worden door de mentor van het kind gevoerd. Hieronder worden deze beschreven. • Kennismakingsgesprek en intakegesprek In deze gesprekken maken de ouders kennis met kindercentrum en het reilen en zeilen op de opvang. Als een kind geplaatst wordt volgt er een intakegesprek met de mentor van het kind. Doel van dit gesprek is enerzijds een beeld te schetsen van de groep waar het kind komt, anderzijds informatie te krijgen vanuit de thuissituatie. Voor dit intakegesprek zijn richtlijnen en formulieren ontwikkeld die op alle groepen gebruikt worden. In dit gesprek worden ook afspraken gemaakt over de wenperiode. • Haal- en brengcontacten Bij het brengen en halen van de kinderen vindt er overdracht plaats tussen ouders en pedagogisch medewerkers. • Evaluatiegesprek na 3 maanden Drie maanden na de start van de opvang van het kind volgt er een gesprekje aan de hand van een evaluatieformulier. Tijdens dit gesprek wordt de eerste periode op de opvang geëvalueerd en kunnen gemaakte afspraken bijgesteld worden. • Mentorgesprek Minimaal één keer per jaar biedt de mentor de ouders een gesprek aan. Dat kan op verzoek van beide kanten ook vaker plaats vinden. De mentor heeft van tevoren een observatieverslag geschreven Doel van het mentorgesprek is om de thuissituatie en de opvang op elkaar af te stemmen en zo een optimale situatie voor het kind te creëren. Na het gesprek wordt het observatieverslag eventueel aangevuld en na die tijd krijgen de ouders een kopie mee naar huis.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 11 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
• Ouderavonden Eens per jaar wordt er een ouderavond georganiseerd door de groepsleiding en regiomanager. Aan de hand van een thema kunnen ouders en groepsleiding dan met elkaar van gedachten wisselen over de opvoedings- en opvangsituatie. Soms komt er een spreker die wat vertelt over een bepaald onderwerp. • Feest Eens per jaar wordt er een feest georganiseerd door de pedagogisch medewerkers voor de kinderen en de ouders. Onder het genot van een hapje en een drankje worden er eventueel spelletjes gedaan en is er de mogelijkheid om als ouders en pedagogisch medewerkers informeel bij te praten.
• Eindgesprek Wanneer de opvang beëindigd wordt, wordt aan de ouders de mogelijkheid van een eindgesprek aangeboden om de opvangsituatie af te sluiten. Het kind dat het kinderdagverblijf verlaat, krijgt een afscheidscadeautje, een map met werkjes en een persoonlijk verslag.
4.9 Oudercommissie Ons kindercentrum heeft een oudercommissie waarin ouders plaats kunnen nemen. Deze commissie behartigt de belangen van ouders op locatieniveau en heeft een adviserende rol. Er wordt zitting genomen door zowel ouders van KDV Liedekeijn als BSO Drakensteijn en BSO Buiten-spel. Ouders die belangstelling hebben om lid te worden kunnen contact opnemen met de voorzitter van de oudercommissie. De vergaderingen zijn openbaar evenals de notulen. Bij de ingang hangt op het informatiebord een overzicht van de leden van de OC. Er staat ook een OC brievenbus in de gang.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 12 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
Hoofdstuk 5 Protocollen en wet- en regelgeving
5.1 Klachtenregeling Het kan voorkomen dat ouders een klacht hebben. Wij vragen ouders om dit in eerste instantie altijd met de betreffende persoon of de locatiecoördinator of regiomanager te bespreken. Onze procedure schrijft voor dat wij altijd uw klacht registreren en de klacht in behandeling nemen. Mocht dit niet tot een bevredigende oplossing leiden dan staat de externe klachtenprocedure open. Dit neemt niet weg dat u zich ook rechtstreeks kunt wenden tot de Stichting Klachten Kinderopvang (SKK). Een oudercommissie kan een klacht indienen bij de landelijke klachtenkamer. Deze regeling heeft betrekking op geschillen tussen ondernemer en OC inzake de bevoegdheden van de OC. De regeling is na te lezen op onze website.
5.2 Privacy reglement Informatie over het kind en de thuissituatie blijft binnen het kindercentrum en mag alleen worden uitgewisseld tussen medewerkers onderling als dat in het belang van het kind is. Afspraken hierover zijn vastgelegd in het privacy reglement. Dit is op de vragen bij de regiomanager.
5.3 Vier ogen principe Het vierogen en -oren principe betekent dat er altijd minimaal twee volwassenen, in enige vorm, toezicht moeten houden op kinderen in kinderdagverblijven. skidkinderopvang heeft over het algemeen locaties waar goed toezicht is te houden. Er zijn tussendeuren die open staan. Personeelsbezetting Kindercentrum Liedekeijn is een relatief grote locatie, waardoor er elke dag veel medewerkers aanwezig zijn. De inzet van stagiaires vergroot deze aanwezigheid van ogen en oren. Specifieke situaties Hieronder beschrijven wij de situaties waarbij het kan voorkomen dat een medewerker alleen is met de kinderen en hoe wij hiermee omgaan met inachtneming van het vier ogen en orenprincipe. Beschrijving situaties: •
Halve groepen met 1 pedagogisch medewerker. Een halve groep bestaat uit 1 pedagogisch medewerker en het aantal kinderen volgens de beroepskracht-kindratio of minder: - Maximaal 6 kinderen in een verticale groep - Maximaal 7 peuters in een peutergroep
Bij meerdere halve groepen worden deze (indien mogelijk) in hun geheel samengevoegd zodat er 2 pedagogisch medewerkers op de groep aanwezig zijn. Waar mogelijk wordt gekeken naar de inzet van een stagiaire. Bij 1 halve groep is de deur met de buurgroep de gehele dag geopend, daarnaast wordt er onverwacht binnengelopen bij de halve groep door collega’s of coördinator, en natuurlijk in de ochtend en avond tijdens de breng- en haalmomenten door de ouders. Wij beschikken ook over babyfoons. • Breng,- en haal momenten tijdens de 3 uursregeling.
Drie uur per dag alleen op de groep staan bij brengen en halen en pauzetijden, is bij regelgeving geregeld. In de praktijk worden de kinderen van verschillende groepen enige tijd samen in de hal opgevangen door pedagogisch medewerkers (het vroege begin, 7.30-8.30 uur en het late eind van de dag, 17- 18 uur). Na en voor het gezamenlijk opvangen in de hal is de pedagogisch medewerker een half uur tot een uur alleen in de groep tot de 2e collega begint of de 1e collega naar huis gaat (rooster). Tijdens deze drukke ‘verkeersuren’ is er een voortdurende inloop door ouders, zijn tussendeuren tussen de groepen open. Het onvoorspelbare karakter van de haal- en brengsituaties verkleint het risico dat iemand zich onbespied of niet gecontroleerd zou kunnen voelen.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 13 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
• De vroege middag / Slaapruimte Wanneer een pedagogisch medewerker alleen in de slaapruimte verblijft met kinderen, bv bij het naar bed brengen of uit bed halen, staat de slaapkamerdeur open en er wordt tijdelijk een babyfoon gebruikt. Kortdurend alleen op de groep wordt opgelost door de tussendeur naar de buurgroep open te zetten, te melden dat jij of je collega even weg bent/is. Momenten waarvoor deze afspraken gelden zijn bv toiletbezoek of even naar de keuken. Open aanspreekcultuur Van groot belang is een open aanspreekcultuur binnen de professionele organisatie van skidkinderopvang. Een open aanspreekcultuur betekent dat medewerkers zich vrij voelen om elkaar aan te spreken op grensoverschrijdend gedrag ten opzichte van de kinderen. Seksueel getinte uitingen tegen kinderen of het isolement zoeken met een kind vallen onder gedrag waarop medewerkers elkaar kunnen aanspreken. Soms zal het niet mogelijk zijn om het gedrag met de betreffende collega te bespreken. Dan moet het tot de bedrijfscultuur horen om de mening of gevoelens over het gedrag van een collega vertrouwelijk aan de leidinggevende of een ander (vertrouwens)persoon in de organisatie te melden. skidkinderopvang wil een open aanspreekcultuur bereiken door: •
De veiligheid en het welbevinden van de kinderen als enige drijfveren te benoemen voor het aanspreken van de collega of een derde persoon. Daarbij moet expliciet vermeld worden dat het niet gaat om 'klikken'. Duidelijk moet zijn dat de zorg voor de veiligheid van alle kinderen de eerste taak is van alle pedagogisch medewerkers.
•
Het thema te verbreden. Het verzoek om elkaar aan te spreken op vermoedens van (seksueel) misbruik is een te smalle en beladen basis. Het is beter om het thema te verbreden naar meer vormen van grensoverschrijdend gedrag, zoals schreeuwen tegen de kinderen, gebrek aan zorg voor de kinderen of juist overbezorgdheid. Het moet wel duidelijk zijn dat ook seksueel overschrijdend gedrag hierbij hoort.
•
Het recht op weerwoord te benadrukken. Een medewerker die wordt aangesproken op grensoverschrijdend gedrag moet altijd de gelegenheid krijgen om uitleg of een andere mening te geven over het betreffende voorval.
•
Het recht om je te vergissen te benadrukken. Het kan gebeuren dat de uitgesproken zorg bij nader inzien onterecht was. Dit hoeft niet erg te zijn als het goed wordt uitgesproken, waarbij benadrukt wordt dat het gebeurde vanuit de zorg voor de veiligheid van de kinderen.
•
Vertrouwelijkheid te garanderen. Meldingen over een collega aan de leidinggevende worden in eerste instantie vertrouwelijk behandeld. De medewerker die zijn zorg over een collega heeft geuit zal niet worden genoemd als hij dat niet wil. Pas als er sprake is van ernstige vermoedens waarmee de leidinggevende naar buiten moet treden, kan de vertrouwelijkheid niet meer worden gehandhaafd.
•
Open communicatie over seksualiteit te bevorderen. Met elkaar praten over seksueel misbruik kan alleen als je ook in staat bent om over seksualiteit in het algemeen te praten en een goed inzicht hebt in normaal seksueel gedrag. De pedagogisch medewerkers en de leidinggevenden moeten zich op hun gemak voelen met het onderwerp en voldoende kennis hebben over de gezonde seksuele ontwikkeling van kinderen.
•
Gelegenheid te geven om te oefenen in het geven van feedback. Bijvoorbeeld met een rollenspel over het aanspreken van elkaar op grensoverschrijdend gedrag. En door zelf het goede voorbeeld te geven.
•
Ook het geven van positieve feedback aan elkaar te bevorderen en onderdeel te maken van de open aanspreekcultuur.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 14 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013
5.4 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling De meldcode van skidkinderopvang is gebaseerd op de meldcode voor de kinderopvang, ontwikkeld in opdracht van de Brancheorganisatie Kinderopvang, in samenwerking met BOinK, Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang, MOgroep Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening en het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland. Deze verplichte meldcode beschrijft hoe te handelen in geval van vermoeden van huiselijk geweld en kindermishandeling. Via een stappenplan organiseert skidkinderopvang de aanpak bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling. Dit stappenplan is opgenomen in het kwaliteitshandboek. Naast dit stappenplan is ook een aandachtsfunctionaris aangesteld en is continue scholing een speerpunt.
Pedagogisch werkplan skidkinderopvang KDV Liedekeijn - Zuidlaren
Pagina 15 van 15 Revisiedatum: 1-7-2013