Pedagogisch werkplan – kinderdagverblijf Uit de Kunst Versie april 2014 Dit werkplan geeft een specifieke beschrijving van onze locatie. Het vormt een onlosmakelijk geheel met het Pedagogisch beleid kinderdagverblijven. A.
De locatie
Kinderdagverblijf Uit de Kunst is onderdeel van kindercentrum Uit de Kunst. Uit de Kunst bevindt zich op de begane grond van kindercentrum Uit de Kunst. Op de bovenverdieping bieden wij opvang aan kinderen in de basisschoolleeftijd in bso Paal 8. Kindercentrum Uit de Kunst (in Vathorst) en kinderdagverblijf Tuijl (in Hooglanderveen) vallen onder verantwoordelijkheid van één manager kinderopvang. Op kinderdagverblijf Uit de Kunst bieden we opvang aan maximaal 64 kinderen per dag. Kindercentrum Uit de Kunst is onderdeel van ICOON. ICOON staat in het centrum van Vathorst bij het winkelcentrum en het station. Andere gebruikers van ICOON zijn de bibliotheek, het Vathorstcollege en Scholen in de Kunst. In het pand zijn ook een theater, een sporthal en een horecagelegenheid gevestigd. Wij bieden ruimte voor snuffelstagiaires van het Vathorst College. En wij lenen regelmatig kinderboeken uit de bibliotheek over een relevant onderwerp. Reggio Emilia Op kinderdagverblijf Uit de Kunst laten wij ons inspireren door de pedagogische visie van Reggio Emilia. Reggio Emilia is een stad in Italië waar een stelsel van voorzieningen van voorschoolse educatie is ontwikkeld. De kindercentra zijn zodanig ingericht en georganiseerd dat kinderen worden gestimuleerd hun omgeving te verkennen en zich uit te drukken door middel van hun natuurlijke expressiemiddelen, zoals woorden, bewegen, tekenen, schilderen, bouwen, muziek, collages en drama. Ook wel genoemd ‘de honderd talen van een kind’. De naam van ons kinderdagverblijf is daarom niet voor niets ‘Uit de Kunst’: het legt de verbinding met de kunstuitingen van kinderen. We gaan uit van de nieuwsgierigheid en leergierigheid van kinderen. De pedagogisch werkers luisteren en kijken goed naar hen, verwonderen zich samen met hen, gaan samen met hen op onderzoek uit. Wij sluiten aan bij de wat de kinderen aan het onderzoeken zijn en bieden hen de ruimte en materialen. We zullen ons steeds weer afvragen wat de kinderen bezighoudt in plaats van dat wij de kinderen bezighouden. Om te ontdekken wat de kinderen bezig houdt, kijken en luisteren we goed en maken we verslagjes en foto’s van wat wij zien en horen van de kinderen. Overleg en afstemming buiten de groep Om de visie Regio Emilia goed vorm te geven en kinderen te ondersteunen in hun ontwikkeling, werken we vanuit de methode Startblokken. Voor meer informatie over Startblokken kunt u kijken op: http://www.nji.nl. Het thema waar me mee werken, laten we een nieuw thema ontstaan op basis van wat we zien dat de kinderen bezig houdt. Hierbij bereiden we activiteiten voor binnen alle ontwikkelingsgebieden. Elke maand vindt overlegmoment plaats. De ene maand is dit het specialistenoverleg (pedagogisch specialisten en manager kinderopvang). De andere maand is dit het kernteamoverleg (alle kernfunctionarissen: pedagogisch specialisten, kdv-coördinator, manager kinderopvang). Op het specialistenoverleg staat de pedagogische afstemming en borging centraal. Op het kernteamoverleg staat, naast pedagogiek ook andere praktische zaken, zoals PDCA onderdelen, facilitaire zaken,
organisatorische zaken etc. centraal. Van het kernteamoverleg worden notulen gemaakt in de vorm van een memo aan het hele team.. Elke 8 weken vindt er een unitoverleg plaats (hele team). Cyclus Week 1: Specialistenoverleg: vaststellen van nieuw thema. De pedagogisch specialisten informeren van te voren welke richting een nieuw thema op zou kunnen gaan, wat betreft het team. Het team brengt themasuggesties in. Op het specialistenoverleg wordt vervolgens een nieuw thema gekozen. Week 2: Bekend maken van nieuw thema op de units en invullen van het webmodel. De pedagogisch specialisten informeren hun unit over het nieuwe thema en delen lege webmodellen uit, zodat alle collega’s die individueel kunnen invullen. Week 3: Unitoverleg: samenkomst individuele webmodellen. De pedagogisch specialisten ontvangen de webmodellen van iedereen tijdens het unitoverleg. De pedagogisch specialisten bundelen de ideeën tot één webmodel dat de basis vormt voor beide units. Tevens stellen zij het startmoment vast en de gezamenlijke overdracht naar ouders. Het webmodel met alle activiteiten is voor ouders, collega’s en kinderen te bekijken in de speelstraat op de locatie. +/- week 4: Van start met het laten ontstaan van het nieuwe thema. Verdere invulling en aanvulling op het webmodel kan op de units ontstaan en kan per unit verschillen. Week 4 t/m 8: Er wordt met het thema gewerkt. In week 5 vindt het kernteamoverleg plaats. Na week 8 begint de bovenstaande cyclus opnieuw.
Inrichting Wij passen de aankleding steeds aan het seizoen of onze thema’s aan, wat ook bijdraagt aan een warme en gezellige sfeer. We hebben duidelijk afgescheiden hoeken met een herkenbare functie (bouwhoek, huishoek enzovoort). Er zijn verschillende hoekjes en plekjes waar kinderen zich terug kunnen trekken als ze even alleen of zonder direct toezicht willen spelen. Op elke groep is een met een hekje afgescheiden deel te vinden, waar baby’s en dreumesen rustig en veilig kunnen liggen, rollen, kruipen en ontdekken, zonder gestoord te worden door het spel van grotere kinderen. We noemen dit ‘de babytuin’. Wij vinden het belangrijk om het werk van de kinderen en foto’s van het creatieve proces zichtbaar tentoon te stellen. Het eindresultaat is niet zo belangrijk; het gaat om de ervaring, het ontdekken en het lekker bezig zijn met verschillende materialen. De kinderen zien hun eigen werk en foto’s terug, wat zorgt voor herkenbaarheid en een. ‘thuisgevoel’. De kinderen bekijken samen de foto’s en delen ervaringen. Ze kunnen ook zelf aan hun ouders laten zien wat ze gemaakt hebben en krijgen hierdoor de mogelijkheid om er thuis ook mee verder te gaan. Voor de ouders is meteen zichtbaar wat hun kind heeft gedaan op die dag. Spelen en speelgoed Op het kinderdagverblijf bieden we uiteenlopende activiteiten en zeer divers speelgoed aan. We bieden het speelgoed gedoseerd aan, zodat het overzichtelijk blijft voor de kinderen. Daarnaast leren zij delen en op hun beurt wachten of samenspelen. Baby’s spelen nog niet samen, maar kopiëren wel graag gedrag van andere baby’s. Daarom hebben we vaak meerdere stuks van hetzelfde soort speelgoed voor baby’s. Regelmatig schaffen we nieuw speelgoed aan, ruilen we tijdelijk met de andere units of zetten we speelgoed een tijdje weg, zodat het daarna weer interessant is om mee te spelen. De kinderen kunnen zelf kiezen waarmee ze willen spelen. Om te zorgen dat kinderen al jong mee kunnen helpen/kunnen leren opruimen, werken we met foto’s op bakken en plankjes van het speelgoed wat daar hoort.
We hebben veel kosteloos materiaal en ‘echte’ spullen, zoals pannen, een telefoon ect. Kosteloos materiaal biedt veel uitdaging en stimuleert tot spel en onderzoek. Ook baby’s bieden wij onder begeleiding kosteloos materiaal aan, waarbij de zintuiglijke ervaring wordt gestimuleerd. De ‘echte’ spullen biedt andere mogelijkheden aan de kinderen, het daagt uit tot imitatie en fantasiespel en hierdoor leren ze kennismaken met de ‘echte wereld’. Baby’s We prikkelen de zintuigen van de baby’s op diverse manieren met verschillende voel- en ontdekspelletjes, bijvoorbeeld met verf en scheerschuim. We bieden ook muziek en zintuigelijk materiaal aan. Voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel laten we jonge kinderen veel op een vlakke ondergrond liggen waar zij kunnen bewegen en voelen. Met speeltjes lokken we bewegingen uit. Op het speelkleed krijgen ze spelenderwijs aandacht voor elkaar. We gebruiken wipstoeltjes en kinderstoeltjes tijdens voedingsmomenten, maar daarbuiten zo min mogelijk. Deze beperken kinderen in hun bewegingsvrijheid die zo belangrijk is voor de sensomotorische ontwikkeling van jonge kinderen. We zetten kinderen pas in een stoeltje als het zelfstandig kan gaan zitten. Creativiteit Bij het aanbieden van de diverse activiteiten laten we ons ook ondersteunen door de andere gebruikers van het ICOON, met name op cultureel en creatief gebied. Onder creativiteit verstaan wij ook muzikale experimentjes met de stem of klanken, verkleden en poppenkast spelen, avontuur in de natuur, proeven, ruiken, bewegen en dans. Naar buiten Buitenspelen is gezond! Dit doen we dan ook dagelijks in onze ontdektuin. We bieden de kinderen hiermee een leerrijke speelomgeving. We vragen ouders passende kleding, van regenlaars tot zonnehoed, mee te geven. Op het kdv zijn een aantal laarsjes aanwezig. Er is ook een buiten-speel-pak voor baby’s die op avontuur gaan. In de tuin komen kinderen allerlei elementen en materialen tegen die uitnodigen tot het opdoen van zintuigelijke ervaringen en stimuleren tot beweging. Voor verschillende leeftijden zijn hier speel- en ontdekplekken te vinden. Vaak kiezen we ervoor om met kosteloos materiaal of zonder speelgoed naar buiten te gaan. We zien dat kinderen ontdekken en spelen met dingen die in de tuin en daarbuiten van nature aanwezig zijn. Er is bewust voor de beplanting gekozen. We volgen de seizoenen aan de hand van het weer en door te bestuderen wat er groeit en bloeit en leeft in de tuin. Dit doen we ook door te werken in onze moestuin. Hier wordt gezaaid, verzorgd en geoogst! We verzamelen natuurlijke materialen en gebruiken ze om te onderzoeken en beeldend mee te kunnen werken. Door toevoeging van verschillende losse elementen in de tuin blijft er altijd iets te ontdekken en doen. We trekken er graag op uit met de bolderkar, de bakfiets en/of wandelwagens om te kijken in de wijk. We doen een boodschapje, bezoeken het station of een van de vele speeltuintjes in de wijk. We gaan ook regelmatig naar de (kinder)boerderij tot groot plezier van de kinderen. Eigen bakje De kinderen hebben een eigen bakje, voorzien van een foto, waarin ze werkjes, briefjes/tekeningen en andere spulletjes van die dag kunnen bewaren. Feest en verjaardagen We besteden aandacht aan de verschillende feestdagen in het jaar. De interesses en de beleving van het kind zijn het uitgangspunt is voor de activiteiten die we aanbieden. De ene keer vieren we een feestje met alle kinderen van de unit, een andere keer kiezen we ervoor het feestje op de eigen groep te vieren.
Verjaardag Voor verjaardagen hebben we een terugkerend ritueel, waarbij we het jarige kindspeciale aandacht geven en met zijn allen stil staan bij deze belangrijke gebeurtenis. Kinderen weten dan ook precies wat er gaat gebeuren. Wil een kind die belangstelling niet, dan zullen we dit ook niet opdringen. Niet alle kinderen willen bijvoorbeeld een verjaardagsmuts op het hoofd. We maken dan wel een mooie muts, maar deze staat op tafel. De jarige mag ook trakteren en krijgt een cadeautje. Aan het einde van de dag krijgt het kind een collage met foto’s van de dag mee. Afscheid nemen Het afscheid nemen van het kinderdagverblijf is ook een belangrijk ritueel. We maken een afscheidskalender, zodat we er samen naar toe kunnen leven. Elk kind versiert een eigen afscheidsdoos: aan de buitenkant van de doos hangt haar of zijn eigen foto. Alle kinderen kunnen in deze doos dingetjes stoppen die zij mee willen geven als afscheid. Behalve hun eigen werk en foto van hun eigen bakje kunnen er ook tekeningen, brieven, speeltjes, foto’s etc. in. Tijdens het afscheid kijken we hier samen naar en delen we de ervaringen. Bij voorkeur vieren wij een afscheid aan het eind van de middag, zodat de pedagogisch werkers en de kinderen ‘het gezin’ met z’n allen kunnen uitzwaaien. Dit gebeurt in afstemming met de ouders
B. De stamgroep en de unit Uit de Kunst bestaat uit twee units van elk maximaal 32 kinderen. Elke unit bestaat uit twee stamgroepen. De stamgroepen van een unit zijn verbonden door een glazen wand en deur van glas. ’s Ochtends is er ruimte voor maximaal zestien kinderen en ’s middags is er ruimte voor maximaal twaalf kinderen per stamgroep. Wij ontvangen de kinderen op hun eigen stamgroep en de deur is tijdens de breng- en haalmomenten, afhankelijk van hoe druk het is, open of dicht. Vanaf kwart voor 9 gaat een aantal peuters naar de peuterwerkplaatsruimte. Om uiterlijk 9.00 uur gaan de overige kinderen naar hun eigen stamgroep. Rond 9 uur vindt er een kort afstemmingsoverleg plaats tussen de pedagogisch werkers van de unit. Er wordt afgesproken wie er die ochtend welke kinderen begeleidt. Na het afstemmingsmoment sluiten we de deur tussen de stamgroepen en wordt er samen met de kinderen van de stamgroep opgeruimd. Daarna gaan we aan tafel om samen fruit te eten en wat te drinken. De rest van de ochtend staat de deur weer open. Elke pedagogisch werker begeleidt binnen de unit een groepje baby’s, dreumesen of peuters. De kinderen lunchen op hun eigen stamgroep met de deur gesloten in verband met de rust. Om 13.00 uur slapen de meeste kinderen of ze rusten inin één van de beide stamgroepruimtes. Alle kinderen van de unit die niet rusten tussen de middag, spelen in de andere stamgroepruimte. Rond 13.00 uur overleggen de pedagogisch werkers van de unit kort over planning van de rest van de middag.
C. Het team Het team van Uit de Kunst bestaat uit tien pedagogisch werkers. Als een medewerker afwezig is, bijvoorbeeld in verband met ziekte of vrije dagen, dan zetten wij pedagogisch flexwerkers in. Pedagogisch flexwerkers zijn in dienst van de SKA en worden zo veel mogelijk op dezelfde locatie of in dezelfde wijk ingezet. Wij geven regelmatig stagiairs de gelegenheid praktijkervaring bij ons op te doen. Achterwacht bij calamiteiten en vierogenprincipe Er zijn altijd minimaal twee volwassenen in het pand aanwezig. Als er in verband met het aantal kinderen maar één pedagogisch werker wordt ingezet, kan de tweede volwassenen een meerderjarige stagiair, of bijvoorbeeld de administratief medewerker of de manager zijn. Als er onvoorzien of door een calamiteit maar één medewerker op de locatie aanwezig is, wordt de manager hierover telefonisch ingelicht. Wanneer de medewerker naar huis gaat of zodra er een tweede medewerker arriveert, wordt de manager hier ook weer telefonisch over geïnformeerd. Uit de Kunst is een erg transparant gebouw doordat er tussen alle ruimtes ramen en glazen wanden zijn. Als de deur tussen de twee stamgroepen gesloten is, hebben pedagogisch werkers zicht op de andere groep door de
glazen wand tussen de twee groepen. Ook vanuit de badkamer is er zicht op de groepen. Op stamgroep oranje 1 blijft de deur tijdens het gebruik van de badkamer openstaan, omdat er geen raam in de deur zit. Als er in verband met het aantal kinderen op beide units maar één pedagogisch werker werkt, zorgen wij er verschillende manieren voor dat er altijd twee volwassenen zijn die de kinderen kunnen zien of horen. We vangen de kinderen van beide units samen op in één van de units , of we vangen de kinderen op hun eigen unit op in de stamgroepruimte die grenst aan het binnenpleintje. De groepsruimtes die aan het binnenpleintje grenzen zijn namelijk door de ramen zichtbaar vanuit de andere unit. Bovendien zorgen de medewerkers dat ze allebei een telefoon bij de hand hebben en dat ze elkaar kunnen horen via de babyfoon. Via de buitendeuren kunnen de medewerkers elkaar makkelijk bereiken. Op bso Paal 8 zijn medewerkers aanwezig vanaf 13:30 uur. In geval van calamiteiten, kunnen medewerkers naar de bso bellen en de hulp inroepen van een collega. Daarnaast is de manager (of haar achterwacht) telefonisch bereikbaar en indien nodig snel ter plaatse.
