Patiëntenraad Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Jaarverslag 2011
INHOUD Voorwoord............................................................................................................................................... 3 1. Inleiding............................................................................................................................................... 4 1.1 Historie.......................................................................................................................................... 4 1.2 Waar staat de Patiëntenraad voor?............................................................................................... 4 2. Adviesfunctie ....................................................................................................................................... 4 3. Reglement en werkwijze ...................................................................................................................... 5 4. Samenstelling ...................................................................................................................................... 5 5. Ondersteuning ..................................................................................................................................... 7 6. Vergoeding .......................................................................................................................................... 7 7. Verslag werkzaamheden 2011............................................................................................................. 7 7.1 Advisering ..................................................................................................................................... 7 7.1.1 Gevraagde adviezen .............................................................................................................. 7 7.1.2 Ongevraagde adviezen......................................................................................................... 10 7.1.3 Vervolg van ingediende adviezen ......................................................................................... 11 8. Voltallige vergaderingen van de Patiëntenraad .................................................................................. 11 9. Overlegvergaderingen ....................................................................................................................... 11 9.1 Klein Overleg met Raad van Bestuur ........................................................................................... 11 9.2 Overlegvergaderingen met Raad van Bestuur en Raad van Toezicht ........................................... 11 10. Interne contacten met raden, besturen, medewerkers en vrijwilligers van het OLVG......................... 12 10.1 Raad van Toezicht..................................................................................................................... 12 10.2 Ondernemingsraad .................................................................................................................... 12 10.3 Medisch Stafbestuur .................................................................................................................. 12 10.4 Verpleegkundig Stafconvent ..................................................................................................... 12 10.5 Concernstaf ............................................................................................................................... 13 10.6 Afdeling Communicatie en Patiëntenvoorlichting ........................................................................ 13 10.7 Directoraat Services .................................................................................................................. 13 10.8 Financiën, Control en Informatievoorziening (FCI)...................................................................... 14 10.9 Human Resources (HR)............................................................................................................. 14 10.10 Klachtenfunctionarissen........................................................................................................... 14 10.11 Prinsengracht .......................................................................................................................... 14 10.13 OLVG digitaal .......................................................................................................................... 14 10.14 Achtergrondinformatie ten behoeve van adviesaanvragen ....................................................... 14 10.15 Overige door de Patiëntenraad bijgewoonde bijeenkomsten: ................................................... 15 Internet.............................................................................................................................................. 15 11. Externe contacten............................................................................................................................ 15 12. Bijzondere activiteit.......................................................................................................................... 16 Vervolgsessie op de Themadag van 2010 ......................................................................................... 16 13. Beleidsplan 2011- 2015 ................................................................................................................... 16 14. Werkgroepen ................................................................................................................................... 16
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
1
14.1 Werkgroep Achterbanraadpleging ......................................................................................... 16 14.1.1 Patiëntenpanel ......................................................................................................... 16 14.1.2 CQ-index . ................................................................................................................... 17 14.1.3 Klachten ..................................................................................................................... 17 14.2 Werkgroep Communicatie .................................................................................................... 17 14.3 Werkgroep Financiën en Strategisch Beleid .......................................................................... 18 14.4 Werkgroep Kwaliteit en Patiëntveiligheid en Werkgroep Huisvesting en Facilitaire Zaken ..... 18 14.5 Werkgroep Voeding ................................................................................................................... 19 Tot slot .................................................................................................................................................. 20
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
2
Voorwoord De Patiëntenraad van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis geeft met het Jaarverslag 2011 inzicht in zijn activiteiten, beleid en resultaten in 2011. Hierbij staat het belang van patiënten voorop. De Patiëntenraad richt zich niet op individuele patiënten, maar op zaken die van algemeen belang zijn voor patiënten. Voorop staat dat de zorg die de patiënt in het OLVG krijgt, van hoge kwaliteit en veilig moet zijn. Patiënten letten daar zelf ook steeds meer op. Ze maken in toenemende mate eigen keuzen en geven eigen wensen en behoeften aan. Al dan niet in verband met de ziekte kunnen patiënten ook kwetsbaar, onzeker en angstig zijn. Het is voor artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners de uitdaging om daar respectvol op in te spelen. We weten dat het niet altijd eenvoudig is om èn deskundig èn aardig èn meelevend tegen een patiënt te zijn, maar we blijven op het belang daarvan de aandacht vestigen. De belangrijkste taak van de Patiëntenraad is het geven van adviezen aan de leiding van het ziekenhuis. In een topklinisch en complex ziekenhuis als het OLVG is het belangrijk professioneel en planmatig te werken. Daarom heeft de Patiëntenraad onder meer een Beleidsplan opgesteld, waarin staat waar we in de komende jaren onze aandacht aan willen besteden en hoe we dat willen doen. De Patiëntenraad heeft een dagelijks bestuur en verschillende werkgroepen. Elke werkgroep heeft een eigen aandachtsgebied: ‘Achterbanraadpleging’, ‘Communicatie’, ‘Financiën’, ‘Kwaliteit en patiëntveiligheid’, ‘Voeding’ en ‘Huisvesting, facilitaire en logistieke zaken’. Op verzoek van de Raad van Bestuur of op eigen initiatief bereiden deze werkgroepen adviezen voor over onderwerpen die voor patiënten van belang zijn. In 2011 hebben we in totaal elf adviezen verstrekt aan de Raad van Bestuur. De reacties daarop waren overwegend positief. Voor zover die adviezen signalen en suggesties voor gewenste veranderingen betreffen, geeft het voldoening als adviezen worden opgevolgd en leiden tot resultaten waar patiënten baat bij hebben. Dat maakt dat we ons werk met plezier en succes kunnen uitvoeren. Velen hebben ons ook in 2011 geholpen om mee te werken aan onze adviestaak ter verbetering van het beleid in het OLVG. We zijn de betrokkenen daarvoor dank verschuldigd. Dank vooral aan de patiënten uit het patiëntenpanel die ons zinvolle suggesties doorgaven en aan de medewerkers in het OLVG die we raadpleegden. We gaan vol enthousiasme en optimisme voort op de ingeslagen weg.
Hettie Pott-Buter Voorzitter Patiëntenraad OLVG.
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
3
1. Inleiding
1.1 Historie In november 2004 werd door de Raad van Bestuur van het OLVG de Cliëntenraad OLVG ingesteld. In 2005 is de naam Cliëntenraad op verzoek van de raad zelf veranderd in Patiëntenraad OLVG. Bestaansrecht en wettelijke bevoegdheden van cliëntenraden zijn geregeld in de ‘Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen 1996’ (WMCZ). De leden van de Patiëntenraad zijn niet in dienst van het ziekenhuis. Zij nemen een onafhankelijke positie in en zijn zo in staat de wettelijke bevoegdheden uit te voeren.
1.2 Waar staat de Patiëntenraad voor? De Patiëntenraad komt op voor de gemeenschappelijke belangen van de patiënten van het OLVG. Kwaliteit en veiligheid van de medische- en verpleegkundige zorg staat voorop. Daarnaast krijgen bejegening, voeding, huisvesting en het financiële beleid de aandacht. Ook volgt de Patiëntenraad de maatschappelijke ontwikkelingen die van belang zijn voor de positie van het OLVG als ziekenhuis in het centrum van Amsterdam. Het beleid van de rijksoverheid op het gebied van de gezondheidszorg vraagt voortdurende waakzaamheid omdat die ook van invloed is op de manier waarop ziekenhuizen zorg kunnen bieden. Het OLVG streeft er naar toonaangevend te zijn binnen de Nederlandse ziekenhuiszorg en zich te onderscheiden door het aanbieden van excellente, hoogwaardige zorg. Daarnaast wil het OLVG zich onderscheiden door gastvrije laagdrempelige zorg. De patiënt wordt mondiger en gebruikt in zijn dagelijks leven internet en andere media die hem snel adequate informatie op allerlei gebieden kan geven. In de laatste jaren zijn mensen meer gewend geraakt aan comfort en variatie in voeding. Zij verwachten dat ook in ziekenhuizen. Ziekenhuizen kunnen dus niet achterblijven bij de veranderingen in de samenleving. Het OLVG verbetert de basisvoorzieningen aan het bed en verbetert, waar mogelijk, het aanzien van verpleegafdelingen en poliklinieken. Op verschillende terreinen onderzoekt de Patiëntenraad de mening van patiënten - onder meer door middel van een digitaal patiëntenpanel - en adviseert hij het Bestuur. Het adviesrecht is bij wet geregeld.
2. Adviesfunctie De Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (WMCZ) geeft een cliëntenraad – in het OLVG Patiëntenraad genoemd – van een instelling het recht voorstellen te doen over alle onderwerpen die voor patiënten van belang zijn. De raad geeft gevraagd en ongevraagd advies. Over bepaalde onderwerpen
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
4
moet de Patiëntenraad altijd worden geraadpleegd. Dit wordt verzwaard adviesrecht genoemd. Wanneer de zorgaanbieder bij zijn besluit waarvoor het verzwaard adviesrecht geldt, afwijkt van het advies van de Patiëntenraad kan dit besluit worden voorgelegd aan een commissie van vertrouwenslieden. Deze commissie toetst of een besluit zorgvuldig is genomen en kan een besluit laten intrekken of aanpassen. Voert de zorgaanbieder een dergelijk besluit uit zonder advies te vragen, dan kan dit besluit onder bepaalde voorwaarden door de Patiëntenraad nietig worden verklaard. In de WMCZ is geregeld dat de Patiëntenraad over de volgende onderwerpen in de gelegenheid wordt gesteld advies uit te brengen: •
een wijziging van de doelstelling of grondslag van de instelling;
•
samenwerking of fusie met andere organisaties;
•
belangrijke wijziging in de organisatie, inkrimping of uitbreiding van werkzaamheden;
•
(gedeeltelijke) opheffing, verhuizing, ingrijpende verbouwing of nieuwbouw;
•
het benoemen van een lid van de Raad van Toezicht en leden van de Raad van Bestuur;
•
de begroting en de jaarrekening;
•
het algemeen toelatingsbeleid van patiënten en de beëindiging van de zorgverlening.
De Patiëntenraad heeft verzwaard adviesrecht over de onderwerpen: •
het algemeen beleid op het gebied van voeding, veiligheid, de gezondheid, de hygiëne, de geestelijke verzorging of maatschappelijke bijstand en de recreatiemogelijkheden en ontspanningsactiviteiten voor patiënten;
•
de systematische bewaking, beheersing of verbetering van de kwaliteit van de te verlenen zorg;
•
het aanpassen van een regeling over de behandeling van klachten van patiënten en het benoemen van personen die klachten behandelen.
3. Reglement en werkwijze In het Huishoudelijk Reglement beschrijft de Patiëntenraad zijn werkwijze.
4. Samenstelling De Patiëntenraad bestaat uit zeven leden, inclusief de voorzitter. De leden worden benoemd door de Patiëntenraad. De benoeming van de voorzitter vindt plaats in overleg met de Raad van Bestuur. De Patiëntenraad bestaat uit patiënten of familie van patiënten die met regelmaat gebruik maken van de
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
5
dienstverlening van het OLVG en een huisarts die komt uit het verzorgingsgebied van en samenwerkt met het OLVG. De samenstelling van de Patiëntenraad in 2011 was als volgt:
mevrouw dr. H.A. (Hettie) Pott-Buter,
mevrouw drs. H.J.H. (Jet) Mellink
voorzitter vanaf 1 april 2006
lid vanaf 15 december 2007, vicevoorzitter vanaf 1 september 2009
de heer B.W.M. (Bernd) Arents
de heer H.M. (Henk) John
lid vanaf 1 januari 2011
lid vanaf 1 juli 2009
mevrouw drs. M. (Myra) Nods
de heer G.S.P.H. (Peter) Ohm
lid vanaf 1 december 2010
lid vanaf 15 mei 2009
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
6
de heer M.B. (Ben) Ziepzeerder lid vanaf 15 april 2009 en Yvonne van Loon
5. Ondersteuning Mevrouw mr. Y.M. (Yvonne) van Roon is in september 2006 door de Raad van Bestuur benoemd als ambtelijk secretaris van de Patiëntenraad. Zij ondersteunt de Patiëntenraad inhoudelijk en secretarieel.
6. Vergoeding De leden van de Patiëntenraad ontvangen een vaste vergoeding met verantwoording inclusief onkostenvergoeding. Daarnaast is budget beschikbaar voor onder andere het raadplegen van externe deskundigen, zaalhuur, de aanschaf van literatuur en het lidmaatschap van het LSR, Landelijk Steunpunt Medezeggenschap.
7. Verslag werkzaamheden 2011 7.1 Advisering 7.1.1 Gevraagde adviezen De Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht hebben de Patiëntenraad de volgende besluiten voor advies voorgelegd: •
Het voornemen tot samenwerking Medische Microbiologie OLVG en Sint Lucas Andreas Ziekenhuis. Dit advies is in 2010 ingediend en is in 2011 verstrekt. De Patiëntenraad heeft een positief advies uitgebracht onder een aantal voorwaarden. Zo dient de
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
7
nadere uitwerking van de citodiagnostiek voor de patiënten geen nadelige gevolgen te hebben op de duur van de uitslagen van de cito-aanvragen. In de nieuwe situatie moet bij cito-aanvragen uit beide instellingen eenzelfde snelheid van uitslagen worden gegarandeerd als die van vóór de samenwerking. De mensen en de middelen moeten daarvoor toereikend zijn. Ook dient de uitkomst van de businesscase positief te zijn. •
Het voornemen om een raamovereenkomst samenwerking OLVG en Sint Lucas Andreas Ziekenhuis (SLAZ) te ondertekenen. De Patiëntenraad heeft een positief advies uitgebracht. Hij is van mening dat het goed is dat er samenwerking wordt gezocht met een ander Topklinisch ziekenhuis in de regio, in tijden dat in toenemende mate hoge eisen worden gesteld aan volume en kwaliteit. De Patiëntenraad is een voorstander van het concentreren van topklinische zorg in één centrum. Hierdoor kunnen de professionele kwaliteiten ten volle worden aangewend en ontwikkeld voor het leveren van zorg op hoog niveau. Dat de beide ziekenhuizen het belang van een goede samenwerking willen benadrukken door het aangaan van een raamovereenkomst vindt de raad een goede ontwikkeling.
•
Het voornemen om een raamovereenkomst samenwerking OLVG en BovenIJ ziekenhuis te ondertekenen. De Patiëntenraad heeft een positief advies uitgebracht. Concentratie en spreiding van zorg wordt steeds belangrijker. Mede door de eisen die worden gesteld aan volume en kwaliteit en aan de toegankelijkheid van de zorg. Samenwerking tussen topklinische ziekenhuizen en basisziekenhuizen zal in de nabije toekomst steeds meer noodzakelijk worden. De Patiëntenraad ziet in de samenwerking met het BovenIJ kansen. Deze kansen kunnen een positieve uitwerking hebben voor de patiënten op het terrein van kwaliteit, continuïteit en beschikbaarheid van zorg. Een samenwerking die vele vormen kan aannemen, van doorverwijzen tot concentratie of juist spreiding van bepaalde verrichtingen of polikliniek spreekuren.
•
Het voornemen een nieuwe samenwerkingsovereenkomst OLVG met Zorggroep Amsterdam Oost en Amsta aan te gaan. De Patiëntenraad heeft een positief advies uitgebracht met enige opmerkingen ten aanzien van de prestatieovereenkomst en de Service Level Agreement (SLA) 2011. Daarbij is ook geadviseerd om duidelijk in de overeenkomst een verwijzing op te nemen naar de rol van de huisarts. Bij het regelen van vervolgzorg behoort de huisarts in een vroeg stadium om advies te worden gevraagd. De samenwerking richt zich op het realiseren van ketenzorg voor patiënten die na ziekenhuisopname nazorg nodig hebben. Vanuit het patiëntenperspectief vindt de Patiëntenraad deze samenwerking heel belangrijk. Voor patiënten is het van groot belang dat zij die zorg krijgen die zij nodig hebben voor al dan niet volledig herstel. Patiënten moeten ook niet onnodig lang in het ziekenhuis verblijven. In de laatst genoemde situatie sluit de kwaliteit van de zorg niet aan bij de zorgbehoefte van de patiënt. Tevens blijven bedden onnodig bezet die voor andere patiënten ingezet kunnen en moeten
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
8
worden. Daardoor ontstaat tevens een verliespost voor het ziekenhuis. De Patiëntenraad vindt het belangrijk dat er aandacht is voor het bieden van de juiste zorg aan de patiënt en dat de keuze van de patiënt daarbij wordt gerespecteerd. Een voortzetting van de samenwerking met de sector Verpleging & Verzorging wordt dan ook positief gevonden. •
Het voornemen ten aanzien van de businesscase voor het overgaan van de medisch microbiologische activiteiten van het SLAZ naar het OLVG. Deze adviesaanvraag is een vervolg op de adviesaanvraag betreffende het voornemen tot samenwerking Medische Microbiologie OLVG en SLAZ uit 2010. De Patiëntenraad had daarbij onder voorwaarden een positief advies verstrekt. Door deze adviesaanvraag lijkt dat de mogelijkheid wordt geboden om aan de gestelde voorwaarden te voldoen. De raad heeft een positief advies verstrekt met daarbij de voorkeur voor scenario 1: ‘Overnemen en om dit te realiseren de ruimte van de AudioVisuele-dienst betrekken om de capaciteit van de microbiologie in het OLVG uit te breiden.’ Alleen dit scenario is realistisch is en voldoet aan meerdere van de gestelde randvoorwaarden.
•
Het voornemen tot optimalisatie van de beddencapaciteit in het kader van de Missie 4 Miljoen. De Patiëntenraad werd naar tevredenheid in verschillende overlegvormen geïnformeerd over de nieuwe indeling van het beddenhuis. Hiermee zou een inkrimping van 30 bedden (hoofdzakelijk zonder personeel) plaatsvinden. Duidelijk werd dat bij de nieuwe indeling de diverse belangen goed zijn afgewogen. De patiënten moeten geen nadelige gevolgen merken. De Patiëntenraad blijft nog wel bezorgd dat door het verminderen van het aantal bedden toch ingeleverd wordt in flexibiliteit. Hoewel is verteld dat dit niet anders wordt dan in de huidige situatie en dat er bij de indeling goed is gekeken naar de mogelijkheden - ook met betrekking tot de eenpersoonskamers -, zal de praktijk dit uitwijzen. De Patiëntenraad heeft een positief advies verstrekt maar blijft daarbij aandacht vragen voor de volgende aspecten: -
De mogelijkheden voor verpleging op een eenpersoonskamer bij onrust van de patiënt of ernstige ziekte;
-
De mogelijkheden om niet gemengd (dames en heren op één zaal) te worden verpleegd;
-
De lengte van de wachtlijsten;
-
De mogelijkheid van het geïsoleerd verplegen bij het uitbreken van infectieziekten zoals een besmetting met MRSA.
De Patiëntenraad vertrouwt er op dat de kwaliteit van zorg gegarandeerd blijft. Dit door de toezegging dat het personeel goed wordt opgeleid voor en goed wordt begeleid naar de nieuwe situatie. •
Het voornemen tot het aanstellen van mevrouw mr. L. t’Sas tot klachtenfunctionaris Na een gesprek te hebben gevoerd met mevrouw t’Sas, heeft de Patiëntenraad op de voorgenomen benoeming een positief advies uitgebracht. Daarbij heeft de Patiëntenraad gelet op: -
het vermogen tot objectiveren;
-
Het oog hebben voor de belangen van patiënten en de belangen van de hulpverleners;
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
9
-
Het bereid zijn om een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van zorgverlening op basis van de afgegeven signalen van patiënten.
•
Het voornemen van het OLVG en Stichting Huisartsen Dienstenposten Amsterdam tot tekenen van een voorovereenkomst tot het opzetten van een Acute Zorgpost Amsterdam. De Patiëntenraad werd ter bestudering bovenstaand voorgenomen besluit voorgelegd, waarop de Patiëntenraad commentaar heeft gegeven.
•
Advies ten aanzien van het voornemen tot een bestuurlijke fusie OLVG en Sint Lucas Andreas Ziekenhuis. Dit is eind december 2011 aan de Patiëntenraad voorgelegd en wordt in 2012 verstrekt. In het verslag over 2012 zal dit advies worden vermeld.
7.1.2 Ongevraagde adviezen Behalve de gevraagde adviesaanvragen heeft de Patiëntenraad ongevraagde adviezen gegeven. Het betreffen praktische aandachtspunten voor het ziekenhuis waarmee de patiënttevredenheid kan worden verhoogd. •
Advies over het gebruik van vragenlijsten voor patiënten die een eerste polikliniekbezoek afleggen in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis. De Patiëntenraad heeft op basis van tips uit een panelmeting onder patiënten geadviseerd om bij alle units in het OLVG een min of meer gestandaardiseerde vragenlijst ‘eerste polikliniekbezoek’ in te voeren. Deze vragenlijst kunnen patiënten voorafgaand aan hun polikliniekbezoek thuis invullen. Dit om een bezoek aan een arts goed voor te kunnen bereiden en om de informatie-uitwisseling tussen hulpverlener en patiënt te bevorderen. Naast het ontwikkelen en in gebruik nemen van een schriftelijke vragenlijst heeft de Patiëntenraad ook geadviseerd een digitale versie te ontwikkelen.
•
Advies ten aanzien van de veiligheid van de aangewezen rookruimte voor patiënten. Het OLVG beschikt over het zogenoemde ‘rookpleintje’, waar patiënten van het OLVG mogen roken binnen de regels van de Tabakswet. De wet verbiedt roken op plekken die bedoeld zijn voor gemeenschappelijk gebruik of die voor het publiek toegankelijk zijn, Deze voorziening geeft patiënten toch de gelegenheid te roken zonder daarbij de niet-rokers te hinderen. Het OLVG wil het roken bij de hoofdingang ontmoedigen. Naar de mening van de Patiëntenraad moet het rookplein goed zijn aangegeven en zodanig zijn ingericht dat patiënten deze voorziening goed kunnen bereiken en er veilig gebruik van kunnen maken. De Patiëntenraad was van mening dat op het moment van advisering de situatie niet toegankelijk en veilig genoeg was en heeft geadviseerd om hierin verbetering aan te brengen door het nemen van een aantal duidelijke maatregelen.
•
Advies ten aanzien van de modelkamer voor de opknapbeurt van het beddenhuis en het bijbehorend sanitair op afdeling B5. De leden van de Patiëntenraad hebben zoveel mogelijk vanuit patiëntenperspectief gekeken naar de
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
10
modelkamer en het bijbehorende sanitair. Zij hebben een aantal zaken benoemd die hun inziens verbeterd of aangepast moet worden. De Patiëntenraad heeft geadviseerd om hierin verbetering aan te brengen, dan wel de voorstellen bij een volgende verbouwing mee te nemen. •
Opmerkingen, kanttekeningen en aanbevelingen bij de financiële rapportages en begroting OLVG. Conform het wettelijk adviesrecht en het belang voor patiënten van een gezonde financieel economische positie van het OLVG, geeft de Patiëntenraad jaarlijks zijn mening over de begroting en andere ter beschikking gestelde financiële rapportages.
7.1.3 Vervolg van ingediende adviezen Het vervolg van de gegeven adviezen staat regelmatig op de agenda van het overleg met de Raad van Bestuur. Vrijwel alle adviezen zijn verwerkt in de beleidsmaatregelen, zij het soms met enige vertraging.
8. Voltallige vergaderingen van de Patiëntenraad De Patiëntenraad is in 2011 tien keer in vergadering bijeen geweest. Regelmatig zijn in de vergaderingen medewerkers van het OLVG uitgenodigd om een toelichting te geven op bestaande of nieuwe projecten.
9. Overlegvergaderingen 9.1 Klein Overleg met Raad van Bestuur In 2011 heeft acht maal een overleg plaatsgevonden tussen een lid Raad van Bestuur, de voorzitter en een lid van de Patiëntenraad. Dit staat bekend als het ‘klein overleg’. Aanvankelijk heeft vanuit de Raad van Bestuur mevrouw drs. J.C.H.G. Arts het overleg bijgewoond. Vanaf juli heeft de heer drs. P.E. van der Meer dit overgenomen. Als regel heeft de secretaris van de Raad van Bestuur het overleg bijgewoond, evenals de ambtelijk secretaris van de Patiëntenraad. De verslagen van deze vergaderingen werden gemaakt door de ambtelijk secretaris van de Patiëntenraad en aan de Raad van Bestuur en de Patiëntenraad verstrekt.
9.2 Overlegvergaderingen met Raad van Bestuur en Raad van Toezicht De voltallige Patiëntenraad heeft in 2011 drie keer een Groot Overlegvergadering met leden van de Raad van Bestuur gehad, waarbij een lid van de Raad van Toezicht en de voorzitter van de Ondernemingsraad als toehoorder waren uitgenodigd. Tevens is de Patiëntenraad éénmaal uitgenodigd bij de voltallige Raad van Toezicht waarbij ook de Raad van Bestuur aanwezig was.
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
11
Tijdens de vergaderingen wordt relevante en actuele informatie uitgewisseld en toegelicht. In de loop van het jaar wordt de Patiëntenraad regelmatig schriftelijk geïnformeerd ondermeer door middel van de agenda en de besluitenlijst van de vergaderingen van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht.
10. Interne contacten met raden, besturen, medewerkers en vrijwilligers van het OLVG De Patiëntenraad heeft in 2011 met de onderstaande raden en afdelingen de volgende bijeenkomsten bijgewoond en gesprekken gevoerd.
10.1 Raad van Toezicht Naast de overlegvergadering met de voltallige Raad van Toezicht OLVG vond er een nader kennismakingsgesprek plaats tussen de heer A. Nühn MBA, lid Raad van Toezicht en een afvaardiging van de Patiëntenraad.
10.2 Ondernemingsraad Een afvaardiging van de Patiëntenraad heeft een informeel overleg gehad met een afvaardiging van de Ondernemingsraad. In dit overleg werd de financiële situatie van het OLVG besproken. Daarnaast werden de voorzitters van beide raden over en weer uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de overlegvergaderingen met de Raad van Bestuur. Van deze uitnodiging werd van beide kanten gebruik gemaakt. Verder is contact onderhouden over adviesaanvragen en andere zaken met gemeenschappelijke raakvlakken.
10.3 Medisch Stafbestuur In 2011 heeft een overleg plaatsgevonden met het Medisch Stafbestuur en een afvaardiging van de Patiëntenraad. In dit overleg werd van gedachte gewisseld over samenwerking met andere ziekenhuizen, de toekomst van het OLVG en een aantal door de Patiëntenraad verstrekte adviezen. Daarnaast was er contact over de gezamenlijk ontvangen adviesaanvragen.
10.4 Verpleegkundig Stafconvent (VSC) Mevrouw J.L. Klunder, voorzitter VSC, en mevrouw E.M. Valent, lid VSC, verzorgden een presentatie over de Verpleegkundige Visie aan de Patiëntenraad.
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
12
10.5 Concernstaf De Patiëntenraad heeft met diverse medewerkers van de Concernstaf contact gehad. •
Met mevrouw drs. C.J.C. Braam, adviseur Kwaliteit, is regelmatig overleg geweest over de CQ-index. Een afvaardiging van de Patiëntenraad heeft samen met mevrouw Braam een gesprek gehad over de CQ-index bij het Centrum Klantervaring Zorg.
•
Over het meten van de patiënttevredenheid in de Ketenzorg (verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg (VV enT)) heeft overleg plaatsgevonden met mevrouw drs. M.M. Dirkzwager, accountmanager VV en T, en mevrouw drs. J. Emons, Programmamanager Tijdelijke Zorg Zorggroep Amsterdam-Oost en Amsta.
•
Met mevrouw M. Poel, accountmanager Huisartsen en bedrijfsleider Huisartsenpraktijk de Buitenhof, heeft een kennismakingsgesprek plaatsgevonden. Mevrouw Poel gaf een toelichting op de werkzaamheden als accountmanager Huisartsen.
•
De heer R. de Smet MSc, adviseur Concernstaf, ondersteunde bij het gebruik van de enquêtetool MWM2 ten behoeve van het raadplegen van het patiëntenpanel.
10.6 Afdeling Communicatie en Patiëntenvoorlichting Met de medewerkers van Communicatie en Patiëntenvoorlichting vonden regelmatig gesprekken plaats. Die gesprekken gingen ondermeer over: •
Het benutten van de communicatiemiddelen van het OLVG voor het publiceren van informatie over en van de Patiëntenraad;
•
Het beleid ten aanzien van patiëntenfolders;
•
Informatie over voorlichtingsprojecten;
•
Digitale poli.
Daarnaast hecht de Patiëntenraad veel waarde aan het verkrijgen van de informatie uit de door patiënten afgegeven signalen bij het Voorlichtingscentrum. Hiervoor heeft de raad regelmatig informeel contact met de medewerkers van het Voorlichtingscentrum. Een afvaardiging van de Patiëntenraad nam deel aan de brainstormsessie ‘Wat kan beter aan de Entree’ en woonde een presentatie bij van video ABC. 10.7 Directoraat Services Over voeding was er contact met mevrouw A.R. Coers, afdelingsleider Patiëntenvoeding. Met de heer Z. de Lange, manager Veiligheidszaken, vond een kennismakingsgesprek plaats. De heer De Lange gaf een nadere toelichting op de werkzaamheden van de afdeling Veiligheidszaken. Daarnaast vond ook een gesprek over brandveiligheid plaats.
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
13
10.8 Financiën, Control en Informatievoorziening (FCI) Mevrouw drs. I.J. Hissink RC, manager FCI, nam bij het onderwerp Financiën deel aan het overleg tussen de Raad van Bestuur en Patiëntenraad.
10.9 Human Resources (HR) De heer M. Suijkens MMC, manager HR, heeft de vervolgsessie op de themadag van 2010 begeleid.
10.10 Klachtenfunctionarissen Regelmatig is er informeel contact met de klachtenfunctionarissen over de signalen die zij vernemen bij de bemiddeling van klachten van patiënten van het OLVG.
10.11 Prinsengracht De heer drs. H. Homan, projectdirecteur PG, heeft in een bijeenkomst de Patiëntenraad op de hoogte gebracht van de stand van zaken van de vernieuwbouw van de locatie Prinsengracht. Eind oktober zijn de nieuwbouwplannen OLVG-Prinsengrachtziekenhuis door de Raad van Bestuur voornamelijk om financiële redenen stop gezet. 10.12 Unie van Vrijwilligers (UVV) De heer G.J.H. van der Lee, projectmedewerker Prinsengracht en contactpersoon OLVG-UVV, en mevrouw R. Swart, coördinator UVV, hebben een toelichting gegeven op het project ‘ondersteuning bij ontslag’. 10.13 OLVG digitaal De heer dr. L.T. de Wit, algemeen chirurg en voorzitter van de kerncommissie OLVG digitaal, verzorgde een presentatie over de stand van zaken over het project OLVG digitaal. OLVG Digitaal is een verzameling van diverse projecten, die tot doel hebben om het hele OLVG papieronafhankelijk te maken.
10.14 Achtergrondinformatie ten behoeve van adviesaanvragen Met mevrouw J.S. Cohn, bedrijfsleider Cardiothoracale chirurgie en projectleider optimalisatie beddencapaciteit, vonden informatiebijeenkomsten plaats om de adviesaanvraag over de optimalisatie van de beddencapaciteit goed te kunnen beoordelen.
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
14
10.15 Overige door de Patiëntenraad bijgewoonde bijeenkomsten: 3 januari 2011
Nieuwjaarstoespraak Raad van Bestuur.
1 april 2011
Bijwonen 25-jarig jubileum de heer dr. D.J. Hemrika, voorzitter Raad van Bestuur
5 april 2011
Bijwonen introductiebijeenkomst Tele-IC
30 juni 2011
Bijwonen afscheidsreceptie mevrouw drs. J.H.C.G. Arts, lid Raad van Bestuur
21 juli 2011
Bijwonen informatiebijeenkomst schuifplan Missie 4 Miljoen Optimalisatie Beddencapaciteit
29 augustus 2011 Bezichtiging modelkamer op afdeling B5 en vernieuwde afdeling A3 6 oktober 2011
Bijwonen symposium CQI-ziekenhuizen ‘Transparantie in patiëntervaringen: vergelijken leidt tot verbeteren van zorg’
24 oktober 2011
Uitleg werken met DOT (DBC’s op weg naar Transparantie) door mevrouw I.A. de Graaff, bedrijfsleider Longgeneeskunde
24 oktober 2011
Bijwonen presentatie ‘Besturingsmonitor’ door de Raad van Bestuur
9 november 2011
Bijwonen Strategiedag
20 december 2011 Bijwonen mededeling Raad van Bestuur over de intentie tot een bestuurlijke fusie met het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis
Internet Informatie over de Patiëntenraad is te vinden op de website van het OLVG: http://www.olvg.nl/over_het_olvg/patientenraad
11. Externe contacten De Patiëntenraad is aangesloten bij het LSR, landelijk steunpunt medezeggenschap (website: www.hetlsr.nl) en de Vereniging Cliëntenbelang Amsterdam. De ambtelijk secretaris woonde op 16 juni de Netwerkbijeenkomst ambtelijk secretarissen cliëntenraden van het LSR bij. Regelmatig zijn bij de Vereniging Cliëntenbelang Amsterdam de algemene ledenvergaderingen en de vergaderingen van de sector Chronisch Zieken bijgewoond. Op 14 april 2011 vond een kennismakingsbijeenkomst plaats met de Cliëntenraad Sint Lucas Andreas Ziekenhuis waarbij ervaringen werden uitgewisseld.
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
15
12. Bijzondere activiteit
Vervolgsessie op de Themadag van 2010 De Themadag in 2010 had tot doel het bereiken van een doelmatiger werkwijze met een werklastverdeling die zowel ten goede komt aan de opdracht en functie van de Patiëntenraad als aan de mogelijkheden van de leden. In deze vervolgsessie, die wederom werd begeleid door de heer M. Suijkens, manager HR, stond de werkwijze tijdens vergaderingen en procedures van de raad centraal. Tevens werd aangegeven welke bijdragen aan de werkzaamheden van de Patiëntenraad de leden minimaal van elkaar verwachten.
13. Beleidsplan 2011- 2015 Het Beleidsplan 2011-2015 is in 2010 vastgesteld en is als afzonderlijk document te vinden op de website van het OLVG via de volgende link: http://www.olvg.nl/over_het_olvg/patientenraad/jaarverslag_en_werkplan
14. Werkgroepen
14.1 Werkgroep Achterbanraadpleging Leden: Bernd Arents, Henk John, Jet Mellink, Myra Nods Eerst verantwoordelijk: Jet Mellink Wil de Patiëntenraad zijn doelstelling en taken naar behoren kunnen uitoefenen dan is het noodzakelijk dat de raad weet wat er leeft onder zijn achterban. In dat kader: - Raadpleegde de raad zijn patiëntenpanel; - Volgde hij nauwlettend opzet, uitvoering en verslaglegging van de CQ-index en gaf daarop commentaar; - Besteedde hij uitvoerig aandacht aan de klachtenprocedure en -verslaglegging. 14.1.1 Patiëntenpanel Eindverantwoordelijk: Jet Mellink Begin 2010 is de Patiëntenraad gestart met een patiëntenpanel. Met dit panel beschikt de Patiëntenraad over een onderzoeksinstrument waarmee hij zijn achterban snel en regelmatig kan raadplegen. Het OLVG-patiëntenpanel is een digitaal panel dat via internet wordt ondervraagd. De onderzoekspopulatie bestaat uit patiënten en ex-patiënten. Voor goede en veilige zorg moeten artsen weten welke medicijnen patiënten gebruiken. Om te weten te komen hoe het rondom medicatie bij OLVG-patiënten is geregeld, is hierover in juli en augustus 2011 een
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
16
panelmeting gehouden. De resultaten zijn vastgelegd in het rapport ‘Samenvatting resultaten panelmeting Medicatie’. Mede op basis van de resultaten van deze panelmeting heeft de Patiëntenraad de Raad van Bestuur geadviseerd patiënten te stimuleren zelf hun medicatiegegevens actueel te houden. 14.1.2 CQ-index Verantwoordelijken: Hettie Pott en Bernd Arents In 2010 heeft de Patiëntenraad de ontwikkeling en uitvoering van de CQ-index in Santeon-verband nauwlettend gevolgd en van commentaar voorzien. Omdat naar de mening van de raad hier onvoldoende op was gereageerd, is hierover een gesprek gevoerd met het Centrum Klantervaringen in de Zorg en Stichting Miletus. Daar heeft de raad nogmaals zijn standpunten naar voren gebracht. Op 6 oktober 2011 heeft de raad deelgenomen aan het Santeon en Miletus Symposium CQI Ziekenhuizen “Transparantie in Patiëntervaringen: vergelijken leidt tot verbeteren van zorg” in het OLVG. 14.1.3 Klachten Eindverantwoordelijk: Jet Mellink De Patiëntenraad vindt een toegankelijke en laagdrempelige klachtenopvang een groot goed voor patiënten van het OLVG. De raad hecht veel waarde aan een open houding ten opzichte van klachten van alle medewerkers van het OLVG. Dit met het oogmerk om daar iets van te leren en de kwaliteit van zorgverlening te verbeteren. Vanuit deze visie heeft de Patiëntenraad de verslaglegging over de klachtenprocedure gevolgd en in zijn vergadering besproken.
14.2 Werkgroep Communicatie Leden: Henk John, Jet Mellink, Hettie Pott Eerst verantwoordelijk: Henk John Om de communicatiedoelstelling zoals geformuleerd in het beleidsplan 2011-2015 te realiseren heeft de Patiëntenraad in 2011 − Beknopte algemene informatie over doelstelling, samenstelling en aandachtspunten verspreid via de folder ‘Patiëntenraad’ bij het informatiecentrum in de Lichtstraat en via de website van het OLVG; − Het beleidsplan 2011 -2015 van de Patiëntenraad op de OLVG-website gepubliceerd; − De opzet, de doelstelling van het patiëntenpanel en de mogelijkheid om hieraan deel te nemen via “narrow casting”, folders en de OLVG-website bekend gemaakt; − Drie korte artikelen gepubliceerd in ‘Entree’ die achtereenvolgens gingen over de wenselijkheid van een vragenlijst bij een eerste bezoek aan een polikliniek, over ‘mystery’ patiënten en patiëntenpanel, en over de maaltijdservice.
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
17
Hoewel het de bedoeling was in 2011 ook van ons te laten spreken in ‘OLVG Magazine’ is dat in het verslagjaar niet gelukt. Door de volle agenda van de Patiëntenraad is het helaas ook niet mogelijk gebleken om de kennismakingsgesprekken met de medewerkers van de ‘units’ voort te zetten. De raad neemt zich voor in 2012 hiermee verder te gaan.
14.3 Werkgroep Financiën en Strategisch Beleid Leden: Bernd Arents, Hettie Pott, Ben Ziepzeerder Eerst verantwoordelijk: Hettie Pott Een gezonde financieel-economische positie van het OLVG is van groot belang voor de patiënt. De werkgroep financiën van de Patiëntenraad bestudeert daarom alle door de Raad van Bestuur ter beschikking gestelde financiële rapportages. De werkgroep raadpleegt daarbij een externe accountant voor advies. De Patiëntenraad probeert bij de bestudering van de financiële rapportages voornamelijk die onderdelen te becommentariëren die van belang zijn voor de patiënten. Dat wil zeggen dat de Patiëntenraad vooral let op de volgende punten. •
Maatregelen die de kwaliteit en veiligheid van de patiënten verbeteren. In het bijzonder of de
middelen besteed aan die verbeteringen overeenkomen met de plannen zoals verwoord in beleidsdocumenten zoals de Kaderbrief. •
Relatief grote effecten van veranderingen (of afwijkingen) voor de patiënten.
•
Of en waar financiële ruimte beschikbaar is om prioriteit te geven aan de door de Patiëntenraad gewenste ontwikkelingen.
Dit is eenvoudiger gezegd dan gedaan. Bij de nauwgezette bestudering van de rapportages komen nog vele andere vragen naar voren die misschien niet direct, maar wel indirect ook van algemeen belang zijn voor de patiënten. Als regel worden door de werkgroep schriftelijk opmerkingen en vragen aan de Raad van Bestuur opgestuurd en vervolgens tijdens de overleggen besproken, dan wel schriftelijk beantwoord.
14.4 Werkgroep Kwaliteit en Patiëntveiligheid en Werkgroep Huisvesting en Facilitaire Zaken Aangezien er bij deze twee werkgroepen veel overlap van de werkzaamheden is, zijn voor het verslag de werkgroepen samengevoegd. Leden werkgroep Kwaliteit en Patiëntveiligheid: Bernd Arents, Myra Nods, Peter Ohm en Ben Ziepzeerder Eerst verantwoordelijk: Bernd Arents Leden werkgroep Huisvesting en Facilitaire Zaken: Myra Nods, Peter Ohm en Ben Ziepzeerder Eerst verantwoordelijk: Ben Ziepzeerder De leden van de werkgroepen zijn in het verslagjaar zesmaal bijeen geweest.
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
18
De leden hebben aan de hand van de Bewaarkaart Brandveiligheid van het LSR, landelijke steunpunt (mede)zeggenschap, de voor het publiek toegankelijke ruimten in het OLVG bezocht. Daarbij werden enkele situaties aangetroffen die vatbaar zijn voor verbeteringen. Deze punten zijn ter kennis gebracht en vervolgens is met de veiligheidsmanager van het OLVG opnieuw een rondegangdoor het OLVG gemaakt. Ook het ‘rookplein’ werd door de werkgroep bezocht. Het ‘rookplein’ is een, alleen voor het publiek toegankelijke buitenruimte waar roken is toegestaan. Daarmee wil het OLVG ook het roken voor de hoofdingang ontmoedigen. De situatie op het ‘rookplein’ bleek bij bezichtiging niet veilig genoeg. De Patiëntenraad heeft verbeterpunten opgenomen in een ongevraagd advies aan de Raad van Bestuur. De werkgroep is opnieuw begonnen met het verzamelen van signalen van patiënten en bezoekers bij ondersteunende diensten van het OLVG (huismeester, beveiliging, coördinator Unie van Vrijwilligers.) De werkgroep is in 2012 van plan de signalen te analyseren. Als daar aanleiding voor bestaat zal de Patiëntenraad een ongevraagd advies voorleggen aan de Raad van Bestuur. Een delegatie van de Patiëntenraad heeft op uitnodiging de modelkamer B5 met bijbehorend sanitair in het beddenhuis bezocht. Deze modelkamer is het voorbeeld voor de verbouwing van het gehele beddenhuis. Bij de bezichtiging zijn enkele aspecten met betrekking tot de kamerindeling, veiligheid, hygiëne en het gebruiksgemak opgevallen die naar de mening van de Patiëntenraad kunnen worden verbeterd In het sanitair waren aanpassingen wenselijk, waaronder het plaatsen van hendelkranen en het plaatsen van houders voor mobiliteitshulpmiddelen. De bevindingen zijn in een ongevraagd advies aan de Raad van Bestuur gestuurd. Voor zover bouwtechnisch mogelijk, zijn de aanbevelingen overgenomen.
14.5 Werkgroep Voeding Leden: Henk John, Jet Mellink en Hettie Pott Eerst verantwoordelijk: Henk John Als een patiënt in het ziekenhuis wordt opgenomen, wordt zijn voedingspatroon doorbroken. Dat kan door patiënten als problematisch worden ervaren. Vooral als het voedingspatroon thuis heel anders is. Goede en gevarieerde voeding draagt bij aan een snellere en betere genezing. De invloed van de patiënt op de keuze van het menu en de tijden van eten draagt daar ook aan bij. De Patiëntenraad was dan ook blij met het initiatief van de afdeling Patiëntenvoeding in 2010 om de voeding van de patiënten vanuit het belang van de patiënt te herzien. De afdeling organiseerde een aantal besprekingen over de omslag in het denken over voeding en om aan te geven wat de mogelijkheden en grenzen zijn. Die besprekingen gingen van start onder de naam ‘Voedingsconcept Commissie’ waarin op uitnodiging ook een lid van de Patiëntenraad zitting nam. De ‘Voedingsconcept Commissie’ kwam tot juni 2011 met enige regelmaat bijeen. Door omstandigheden kwam het overleg daarna stil te liggen. Aan het eind van 2011 bleek dat er plannen zijn om in 2012
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
19
verder te gaan met de dienstverlening aan het bed, waaronder ook de maaltijdvoorziening. De Patiëntenraad hoopt betrokken te blijven bij de ontwikkeling van de ideeën daarover.
Tot slot Met de publicatie van het jaarverslag over 2011 hoopt de Patiëntenraad patiënten en andere betrokkenen enig inzicht te geven in de werkzaamheden van de raad gedurende het verslagjaar en daardoor de belangstelling te vergroten voor de Patiëntenraad van het OLVG.
JAARVERSLAG 2011 Patiëntenraad – vastgesteld door de Patiëntenraad d.d. mei 2012
20