Palliatieve zorg in het nieuws

Palliatieve zorg in het nieuws Deze uitgave geeft een beeld van de palliatieve, terminale, zorg, zoals deze (samengevat) in nieuws- en persberichten aan de orde is gekomen in het jaar 2005. Het is een uitgave van de ZorgMediatheek ten behoeve van het Agora Documentatiecentrum (www.palliatief.nl/documentatiecentrum). De ZorgMediatheek realiseert voor Agora, landelijk ondersteuningspunt voor palliatieve, terminale, zorg een documentatiecentrum Agora. Een centrum waar een uitgebreide en groeiende collectie van relevante boeken, rapporten, nota's en andere documenten beschikbaar wordt gesteld. De Agora collectie bestaat uit zowel Nederlands- als Engelstalige literatuur. Iedereen kan terecht bij het Agora Documetnatiecentrum. De eenvoudigste methode is via de website van Agora, www.palliatief.nl/documentatiecentrum. In de website kan ook de catalogus van het Documentatiecentrum worden geraadpleegd, kunnen titels worden geselecteerd en kan iedereen, na opgave van de gewenste gegevens, verzoeken tot lenen van documenten indienen. Het Agora documentatiecentrum kan ook tijdens kantooruren worden gebeld via 030-6575898 voor zoekvragen, of via [email protected]. Het nieuwsoverzicht biedt het recentste nieuws het eerst.

December 2005 OM: laten inslapen patiënt niet meer vervolgen Artsen die stervende patiënten in slaap brengen en zich daarbij houden aan de nieuwe richtlijn van de artsenorganisatie KNMG zullen door het Openbaar Ministerie voortaan met rust worden gelaten. Dat zegt voorzitter Harm Brouwer van het college van procureursgeneraal. Van alle sterfgevallen in Nederland wordt 4 tot 10 procent voorafgegaan door palliatieve sedatie, zo toonde onderzoek in 2003 aan. Daarbij wordt een patiënt die nog zeer kort te leven heeft in diepe slaap gebracht zodat die het stervensproces en het daarmee gepaard gaande lijden niet meer bewust meemaakt. De KNMG kwam begin deze maand met een richtlijn over palliatieve sedatie waarin onder meer is vastgelegd dat de behandeling louter moet zijn gericht op het verlichten van pijn, benauwdheid en angst. Het versnellen van de dood mag geen doel zijn.

2005

Dit jaaroverzicht is u aangeboden door de ZorgMediatheek, postbus 316, 2740 AH Waddinxveen www.zorgmediatheek.nl

een verpleeghuis waar momenteel 126 cliënten wonen. Het is gericht op de verzorging van lichamelijk beperkte en psychogeriatrische bewoners. Van de 75 nieuwe plaatsen zijn er 4 bestemd voor hospicezorg. bron: Reformatorisch Dagblad 20-12-2005 [krantenknipsel, id-nr 62447]

Ziekenhuis Zwitserland wil suïcide toestaan Een Zwitsers ziekenhuis wil terminaal zieke patiënten de gelegenheid geven om zelfmoord te plegen. Het universitair ziekenhuis in Lausanne moest in het verleden patiënten die wilden sterven naar huis sturen. Het hospitaal wil nu verenigingen die mensen adviseren en begeleiden bij zelfdoding, toegang verlenen tot het ziekenhuis. Hulp bij zelfdoding is legaal in Zwitserland. Actieve euthanasie is echter bij wet verboden. bron: Reformatorisch Dagblad 19-12-2005 [krantenknipsel, id-nr 62422]

Palliatieve zorg blijft groeien Het aantal palliatieve terminale zorg (PTZ)-voorzieningen in Nederland (hospices, bijna-thuis-huizen en palliatieve units in verpleeg- verzorgingshuizen) groeit nog steeds. Ook maken steeds meer patiënten er gebruik van. Er waren in 2004 190 PTZ-voorzieningen, in 2005 waren dat er 250 met minstens 800 bedden. Daarnaast zijn er nog zeker zo’n 50 PTZ-voorzieningen in oprichting. Er is nu ook een landelijk dekkend aanbod van consultatievoorzieningen waar zorgverleners een beroep op kunnen doen. Dat blijkt uit het tweede van een reeks jaarlijkse monitoronderzoeken van onderzoeksinstituut NIVEL. Download: http://www.nivel.nl/systeem/scripts/downloadtracker.asp?downlo ad=http://www.nivel.nl/pdf/Monitor-Palliatieve-Zorg-2005.pdf bron: NIVEL 19-12-2005 [bericht, id-nr 62396]

Terminale patiënt krijgt meer nachtzorg Door de toenemende vraag naar nachtzorg voor terminale patiënten gaat Thuiszorg Noord-Limburg het team met gespecialiseerde verpleegkundigen uitbreiden. Waar de verzorging en verpleging van deze patiënten overdag vaak wordt gedaan door familie, vrienden en bekenden, kunnen de taken 's nachts worden overgenomen door de Thuiszorg, meent zegsman T. Houben.

bron: De Volkskrant 30-12-2005 [krantenknipsel, id-nr 62596]

bron: De Limburger 12-12-2005 [krantenknipsel, id-nr 62231]

Eerste paal voor Barnevelds verpleeghuis

WFG verstrekt peperduur medicijn bij borstkanker

Het protestants-christelijke verpleeghuis Norschoten in Barneveld gaat zijn capaciteit aanzienlijk vergroten. Dinsdagmiddag zou de eerste paal worden geslagen. Norschoten is

Borstkankerpatiënten die het medicijn herceptin nodig hebben, krijgen dit in het Westfries Gasthuis toegediend. Van de patiënten moet 7 à 8 procent na de operatie een kuur van herceptin krijgen. Dit kost 35.000 euro per patiënt en komt pagina 1

Palliatieve zorg in het nieuws volledig voor rekening van het ziekenhuis. Ziektenkostenverzekeraars vergoeden het recept alleen als het wordt verstrekt aan patiënten met uitgezaaide borstkanker. Het medicijn is voor deze vrouwen levensverlengend, maar het zal ze niet genezen. Voor de groep patiënten waar nu commotie om is, kan herceptin het verschil betekenen tussen genezen of - uiteindelijk, sterven aan borstkanker. Juist voor deze groep patiënten is herceptin niet geregistreerd als geneesmiddel en wordt het dus niet vergoed. In het WFG hebben de oncologen kortgeleden besloten om alle patiënten die baat hebben bij herceptin dit medicijn te geven. Het gaat om vrouwen met een agressief type borstkanker (HER2-positief). bron: Noordhollands Dagblad 62230]

12-12-2005 [krantenknipsel, id-nr

Samenwerking Agora - VIKC Beleidsmaatregelen van het ministerie van VWS hebben onder meer geleid tot het instellen van regionale ondersteuningspunten palliatieve zorg bij de Integrale Kankercentra (IKC’s) en tot het instellen van het landelijk ondersteuningspunt palliatieve zorg Agora. Hoewel het vertrekpunt van de IKC’s bij de regionale activiteiten ligt en dat van Agora bij de landelijke, blijkt dat er in de praktijk diverse raakvlakken zijn, soms zelfs een overlap. Agora en de VIKC hebben daarom besloten te gaan samenwerken om zo te komen tot een gebundelde ondersteuning van de palliatieve zorg. De afspraken daarover zijn vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst die op donderdagmiddag 8 december a.s. tijdens eenbijeenkomst voor netwerken palliatieve zorg in Centrum Oudlaen in Utrecht wordt ondertekend. De afspraken worden jaarlijks vastgelegd in een gezamenlijk werkplan. Het eerste terrein waar Agora en de VIKC elkaar gevonden hebben, is de samenwerking rond websites voor netwerken palliatieve zorg. Door een gezamenlijke projectgroep is een opzet ontwikkeld voor een landelijke website, een zogenaamd netwerkenportaal, waaraan de sites van alle aangesloten netwerken worden gekoppeld. Voor de netwerksites zelf wordt een vernieuwd basisontwerp gemaakt, dat op eenvoudige wijze door de netwerken kan worden gevuld. Belangrijk onderdeel van deze opzet is een database van palliatieve zorgvoorzieningen. Verder zal samen gewerkt worden aan extra aandacht voor patiëntengroepen die tot nu toe onderbelicht zijn gebleven in de palliatieve zorg, de zogenaamde doelgroepverbreding. Website: www.palliatief.nl Website: www.ikcnet.nl bron: Agora 8-12-2005 [persbericht, id-nr 62146]

Nieuwe KNMG Richtlijn: Palliatieve sedatie is normaal medisch handelen Palliatieve sedatie is normaal medisch handelen en leidt bij juiste toepassing niet tot versnelling van het overlijden. Palliatieve sedatie is een tijd lang dan ook onterecht in de

2005


hoek van het levensbeëindigend handelen geplaatst. Dat zijn de belangrijkste conclusies van een KNMG-commissie die een richtlijn over palliatieve sedatie heeft opgesteld. Het federatiebestuur van de KNMG heeft het rapport van de commissie als KNMG richtlijn aanvaard. Veel discussie gaat over de criteria en de in acht te nemen voorwaarden, maar ook over de relatie tussen palliatieve sedatie en euthanasie. Daarnaast bestond de denkwijze dat terminale sedatie onder het regiem van de euthanasiewet moest worden gebracht. De richtlijn beschrijft uitvoerig alle inhoudelijke aspecten voor verantwoord medisch handelen. Palliatieve sedatie wordt omschreven als ‘het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase’. Doel is het lijden van de patiënt te verlichten. Het verlagen van het bewustzijn is een middel om dat te bereiken. Het is van groot belang dat palliatieve sedatie op de juiste indicatie, proportioneel en adequaat wordt toegepast. Download de richtlijn http://knmg.artsennet.nl/uli/?uli=AMGATE_6059_100_TICH_L13 15961893&PHPSESSID=2da1aa3cd9bc7674046e8a2265b3517 5 bron: KNMG 7-12-2005 [bericht, id-nr 62110]

Arts mag patiënt niet met morfine laten inslapen Artsen mogen geen morfine meer toedienen om een stervende patiënt te laten inslapen. Artsenorganisatie KNMG wil daarmee voorkomen dat palliatieve sedatie een 'sluiproute' voor euthanasie kan zijn. Palliatieve sedatie is het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase. Het betreft patiënten die ondraaglijk lijden en nog hooguit één of twee weken hebben te leven. Het laten inslapen van een patiënt mag geen doel zijn, stelt de KNMG. Dat is het nu vaak wel. Bijna de helft van de medisch specialisten en eenvijfde van de huisartsen en verpleeghuisartsen zegt wel eens na overleg morfine te gebruiken in de hoop dat een terminale patiënt buiten kennis raakt en snel overlijdt. bron: NRC Handelsblad 7-12-2005 [krantenknipsel, id-nr 62103]

Hospice Breda straalt serene rust uit Nuttige, leuke of interessante informatie vind je vaak dicht bij huis. BN/DeStem belicht wekelijks een Bredase site. Deze week:http://www.hospicebreda.nl. De bezoeker wordt filisofisch welkom geheten: ‘De mens leeft zijn eigen leven en sterft zijn eigen dood.’ Het hospice Breda is een woonhuis waar in een huiselijke sfeer opvang wordt geboden aan iemand die in zijn laatste levensfase zit en die om de een om andere reden niet thuis opgevangen kan worden. Er wordt, afhankelijk van de behoefte, verzorging, verpleegkundige en medische zorg geboden alsook psychosociale en levensbeschouwelijke hulp. Het hospice is in zijn informatrievoorziening duidelijk. Zo krijgt de bezoeker uitleg over zaken als de opnameprocedure, de financiën, het personeel, de initiatiefnemers en de donateurs. Verder biedt de site een contactformulier, een routebeschrijving en links die met sterven te maken hebben. pagina 2

Palliatieve zorg in het nieuws bron: BN/De Stem 6-12-2005 [krantenknipsel, id-nr 62036]

Studiemiddag SAMEN ZORGEN in ziekenhuis Lievensberg De studiemiddag vindt plaats in ziekenhuis Lievensberg op donderdag 8 december en wordt georganiseerd door het regionale netwerk Palliatieve zorg voor zorgverleners uit de regio. Palliatieve zorg wordt in de meeste gevallen geboden door verschillende hulpverleners (professioneel en vrijwilligers). Daarom is gekozen voor het thema “samen zorgen”. Dit onderwerp vindt zijn weerslag in 4 workshops. De bijeenkomst start om 16.30 uur en duurt tot circa 21.00 uur. Het Netwerk Palliatieve Zorg regio Roosendaal, Bergen op Zoom, Tholen heeft tot doel om door samenwerking te komen tot het optimaliseren van de toegankelijkheid en kwaliteit van de palliatieve zorgverlening.

2005


zorgers. Dit zijn enkele conclusies uit de SCP-publicatie De mantelval. Over de dreigende overbelasting van de mantelzorger die op donderdag 1 december jl. is verschenen. In het rapport gaan drs. Joost Timmermans, dr.ir. Alice de Boer en dr. Jurjen Iedema nader in op het gevaar dat mantelzorgers lopen om langzaam maar zeker overbelast te raken door de door hen verleende zorg voor familie en vrienden. Het verlenen van informele zorg is meer belastend naarmate de zorg langer duurt en intensiever van aard is. Ernstig belast zijn vaak ook verzorgers van terminale patiënten en verzorgers van mensen die verschillende soorten hulp nodig hebben (huishoudelijke hulp, persoonlijke verzorging en begeleiding). Mensen die een hulpbehoevende huisgenoot helpen vormen een risicogroep en in mindere mate ook mannen die er helemaal alleen voor staan in de hulp voor hun chronisch zieke partner. Download de publicatie: http://www.scp.nl/publicaties/boeken/9037702457/mantelval.pdf bron: SCP Sociaal Cultureel Planbureau 1-12-2005 [persbericht, id-nr 61922]

bron: Ziekenhuis Lievensberg 6-12-2005 [persbericht, id-nr 62058]

Slaappil maakt euthanasie overbodig Euthanasie zal in Nederland steeds minder worden toegepast. Er komt een nieuwe richtlijn die artsen adviseert pijn en benauwdheid in de laatste levensfase te verlichten met een speciaal slaapmiddel. Op 7 december presenteert de artsenorganisatie KNMG deze richtlijn aan staatssecretaris Ross van Volksgezondheid. Euthanasie blijft toegestaan, maar artsen zullen er de voorkeur aan geven patiënten die ondraaglijk lijden in hun laatste levensfase (meestal een week) in een diepe slaap te brengen, het zogenoemde palliatief sederen. De KNMG beveelt hiervoor het medicijn Dormicum aan. Het sterven wordt door palliatief sederen niet versneld. Daarom hoeft de handeling hoogstwaarschijnlijk niet te worden gemeld bij een toetsingscommissie. Wanneer iemand euthanasie wil om wat artsen noemen ‘existentiële redenen’ (zoals angst voor ontluistering), is palliatieve sedatie geen optie. Formeel blijft het mogelijk om dergelijke redenen euthanasie te krijgen, maar in de praktijk blijkt dat artsen huiverig zijn. bron: De Volkskrant 3-12-2005 [krantenknipsel, id-nr 61993]

November 2005 Palliatieve zorg leidt tot intrekking euthanasieverzoek Bij een kwart van de patiënten met een verzoek om euthanasie of hulp bij zelfdoding bestaan nog mogelijkheden om palliatieve zorg te verlenen. Niet zelden trekken patiënten dan hun verzoek in. Dat stelt Martine Jansen-van der Weide in haar proefschrift, waarop ze vandaag promoveert aan de Vrije Universiteit. Intrekking van het euthanasieverzoek gebeurde in 46 procent van de gevallen dat palliatieve zorg nog mogelijk was. Het feit dat palliatieve zorg het meest voorkomt bij verzoeken die ten slotte zijn afgewezen en het minst bij verzoeken die tot euthanasie hebben geleid, suggereert volgens haar dat huisartsen de beschikbaarheid van palliatieve zorg meenemen in hun besluitvorming, als ze euthanasie of hulp bij zelfdoding overwegen. Los van de beschikbaarheid of effectiviteit van palliatieve zorg, blijft er een groep patiënten die er zeker van wil zijn dat ze kan rekenen op euthanasie of hulp bij zelfdoding, stelt Jansen-van der Weide: bron: Medisch Contact 30-11-2005 [bericht, id-nr 61914]

SCP: Bijna 7% van de mantelzorgers is overbelast Nederland telde in 2001 3,7 miljoen mantelzorgers. Bijna een kwart van de mantelzorgers ervaart de zorgverlening niet als belastend. Bijna 7% van de mantelzorgers voelt zich door hun hulpverplichtingen over belast..De meeste kans op overbelasting bestaat bij verzorgers van huisgenoten, mensen die meer dan drie maanden gedurende meer dan acht uur per week hulp bieden en informele zorgverleners van een terminale patiënt. Bij de professionele ondersteuning van mantelzorgers zou meer rekening moeten worden gehouden met de risicogroepen onder de mantel-

Richtlijn voor terminale sedatie is klaar Artsen hoeven vanaf volgende week niet meer bang te zijn dat ze vervolgd worden als ze stervenden morfine toedienen om hun klachten te verzachten. Op 7 december presenteert artsenorganisatie KNMG de nieuwe richtlijn voor palliatieve sedatie. Voorzitter P. Holland van de KNMG hoopt dat de richtlijn een einde maakt aan de onderzekerheid die is ontstaan door de rechtszaken die de Nijmeegse arts P. Vencken aan zijn

pagina 3

Palliatieve zorg in het nieuws broek kreeg. Vencken diende in 2003 een stervende patiënt van het Amphia Ziekenhuis in Oosterhout een combinatie van morfine en andere medicijnen toe. Afgelopen zomer werd hij door het gerechtshof in Den Bosch vrijgesproken van moord. Palliatieve sedatie is het verminderen van het bewustzijn van patiënten in de laatste levensfase door het toedienen van medicijnen. Het doel is om zo onbehandelbare en ondraaglijke lichamelijke of psychische klachten te verzachten. bron: De Telegraaf-i 30-11-2005 [krantenknipsel, id-nr 61905]

Agora en de VIKC werken samen aan netwerksites Begin 2005 bleek dat er een versnipperde en onduidelijke situatie bestaat rond de mogelijkheden om als netwerken palliatieve zorg informatie op internet te publiceren. Aansluiten bij Palliatief.nl, bij IKCnet, of zelf een website ontwikkelen, er is van alles mogelijk. Agora, landelijk ondersteuningspunt palliatieve terminale zorg en de VIKC (Verenigde Integrale Kankercentra) hebben besloten samen te werken om verbetering te brengen in deze situatie. Er zal een landelijke website, een centraal netwerkenportaal worden gemaakt. Aan dit portaal worden de nieuwe sites van netwerken palliatieve zorg gekoppeld. Voor de netwerksites wordt een eenvoudig te vullen basisontwerp met veel praktische opties gemaakt. Belangrijk onderdeel van de opzet is een database van palliatieve zorgvoorzieningen. De ZorgMediatheek is ingeschakeld om het netwerkenportaal, het ontwerp voor de netwerksites en de database te ontwikkelen. Uitgangspunt daarbij zijn de wensen en behoeften van de netwerken palliatieve zorg. bron: Agora 30-11-2005 [bericht, id-nr 62158]

Besluitvorming bij euthanasie of hulp bij zelfdoding Martine Jansen-Van der Weide deed onderzoek naar de besluitvorming bij verzoeken om euthanasie of hulp bij zelfdoding (EHBZ). Daarvoor beschreef zij drie perspectieven: de arts, de consulent en de patiënt. Beschrijving van de besluitvorming rondom EHBZ blijkt complex door de veranderlijke omstandigheden. Buiten het inwilligen en afwijzen van een verzoek, kan de patiënt overlijden voor de EHBZ is uitgevoerd, of voordat de besluitvorming is voltooid. Ook kan een verzoek worden ingetrokken. Het is wel duidelijk geworden dat artsen hun besluit nemen op grond van hun beoordeling van de patiënt en de zorgvuldigheidseisen. De consultatiekwaliteit van het zogeheten SCEN-project is verbeterd en patiënten ervaren het bezoek van de consulent over het algemen niet als een belasting. bron: VU Medisch Centrum 28-11-2005 [persbericht, id-nr 61811]

2005


Uitvaartverzekeraar betaalt leerstoel palliatieve zorg Medisch socioloog Luc Deliens is per 1 oktober benoemd tot hoogleraar publieke gezondheid en palliatieve zorg aan het VU medisch centrum in Amsterdam. De leerstoel is een initiatief van uitvaartverzekeraar Monuta, die het ook gedeeltelijk betaalt. Deliens gaat zich voornamelijk bezighouden met onderzoek naar stervensprocessen en het ontwikkelen van goede meetinstrumenten. Deliens vindt het niet vreemd dat zijn leerstoel door een uitvaartverzekeraar wordt betaald. “Ik ben volledig onafhankelijk. Monuta heeft geen enkele invloed op het onderzoek of de onderwerpkeuze.” bron: Verpleegkunde Nieuws 28-11-2005 [krantenknipsel, id-nr 61806]

Vrijwilligers opgeleid voor terminale zorg Dronten Een aantal vrijwilligers van het Meldpunt VrijwilligersZorg in Oostelijk Flevoland is zo goed als klaar met de opleiding voor het kunnen bieden van terminale zorg. ‘Het is vrij uniek dat vrijwilligers een opleiding krijgen voor terminale zorg en dat er nu een hele groep beschikbaar komt voor hulpvragen op dit gebeid’, zegt Pohluma Jansen van het Meldpunt VrijwilligersZorg. De opleiding voor vrijwilliger die terminale zorg kan bieden - zes avonden en drie dagen - is intensief. Een deel bestaat uit rollenspellen, op video opgenomen, met daarin een nabootsing van praktijksituaties. bron: De Stentor 21-11-2005 [krantenknipsel, id-nr 61608]

Zorgstichtingen gaan samenwerken De besturen van de stichtingen Hospice Groep LiemeerNieuwkoop en Terminale Zorg Ter Aar gaan hun krachten bundelen. De stichtingen willen op 1 januari 2006 als één organisatie door het leven gaan. De fusie tussen beide vrijwilligersorganisaties voor hulp aan stervenden en hun naasten, is een bestuurlijke fusie. De drie coördinatoren blijven hun werkzaamheden als vanouds voortzetten en de vrijwilligers zullen in twee groepen blijven bestaan. bron: Radio/TV West 15-11-2005 [bericht, id-nr 61464]

Promotie: Wilsverklaring patiënt weinig gevolgd Het is al tien jaar wettelijk erkend: het recht op een 'schriftelijke wilsverklaring'. Daarin geef je bindende instructies over de behandeling die je onder bepaalde omstandigheden niet wilt krijgen, bijvoorbeeld beademing in een vegetatieve staat. Het document wordt van kracht op het moment dat je je wilsbekwaamheid verliest. Toch maken slechts weinig Nederlanders er gebruik van, ontdekte socioloog Cristiano Vezzoni. En de verklaringen die er zijn, hebben nauwelijks pagina 4

Palliatieve zorg in het nieuws effect. Artsen twijfelen nogal eens over vage formuleringen en kiezen er ondanks de wet voor om hun eigen medische oordeel te volgen. Vezzoni promoveert op 28 november 2005 aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn onderzoek bestond onder meer uit telefonische interviews met verpleeghuisartsen, huisartsen en notarissen. De onbekendheid met het fenomeen blijkt alleen al uit verwarring over de terminologie. Vaak hoorde de promovendus spreken over `euthanasieverklaringen'. Maar deze vallen onder een andere wet en zijn bovendien niet bindend. Zelfs notarissen blijken verrassend genoeg lang niet altijd goed op de hoogte. Vezzoni constateert dat de negatieve en passieve houding van artsen ook niet bijdraagt aan het vergroten van de bekendheid. Nederlandse artsen zeggen het principe van zelfbeschikking te ondersteunen, maar als het er op aankomt geven ze er de voorkeur aan om de besluitvorming over wilsonbekwame patiënten te baseren op hun eigen medisch oordeel. Artsen verstrekken bovendien geen informatie aan de patiënt over de mogelijkheid een schriftelijke wilsverklaring op te stellen en tonen weinig betrokkenheid bij het opstellen van schriftelijke wilsverklaringen. Al met al heeft de onbekendheid tot gevolg dat de kwaliteit van schriftelijke wilsverklaringen doorgaans laag is. bron: RUG RijksUniversiteit Groningen 15-11-2005 [persbericht, idnr 61457]

De Cocon zorgt voor waardig afscheid Alhoewel het wat later is dan gehoopt, gaat Hospice De Cocon in Sint Anthonis in het voorjaar van 2006 toch echt de deuren openen. Een zogeheten bijna-thuis-huis. Onder de deskundige begeleiding van vrijwillgers en met professionele zorg van professionals. De laatste hobbel die genomen moet worden, is het tekenen van een huurcontract. Meer informatie:. www.hospicehuis-land-van-cuijk.nl. bron: De Gelderlander 15-11-2005 [krantenknipsel, id-nr 61430]

2005


laatste levensfase, maar op het hele proces van ziek zijn, sterven en rouwverwerking door nabestaanden. „Palliatieve zorg is niet alleen gericht op het bestrijden van pijn.” Moreel gezien is er volgens Zylicz geen verschil tussen euthanasie en palliatieve sedatie. Hij pleit ervoor bij palliatieve zorg naar een balans te zoeken. „Als we in het begin pijn kunnen wegnemen en tegelijk het hersenvermogen intact kunnen laten, verdwijnt de vraag naar euthanasie als sneeuw voor de zon. Wanneer in de laatste levensfase de klachten toenemen willen wij palliatieve sedatie.” bron: Reformatorisch Dagblad 14-11-2005 [krantenknipsel, id-nr 61391]

Kwaliteit terminale zorg in Nederland vrijwel onbekend 'Over de kwaliteit van de zorg voor terminale patiënten in Nederland is weinig bekend. In Nederland ontbreekt systematische informatie over de kwaliteit van leven in de laatste levensfase. Daardoor is het zeer moeilijk om inzicht krijgen in de behoefte in de zorg voor terminale patiënten en waar bijgevolg het beleid corrigerend moet optreden.', aldus Luc Deliens, per 1 oktober 2005 benoemd tot hoogleraar Publieke Gezondheid en Palliatieve Zorg aan VU medisch centrum in Amsterdam. De leerstoel is een initiatief van Monuta Uitvaartzorg en -verzekeringen. Slechts op enkele plekken in de wereld zijn hoogleraren benoemd die zich richten op de transen extramurale zorg voor terminale patiënten. Door de benoeming van Deliens beschikt het VU medisch centrum nu over twee leerstoelen palliatieve zorg, de leerstoel van Luc Deliens gericht op public health en de leerstoel van Wouter Zuurmond gericht op klinische zorg. Beide hoogleraren zijn verbonden aan het Expertise Centrum Palliatieve Zorg i.o. De leerstoel van Deliens is ondergebracht bij het EMGO-instituut en de Afdeling Sociale Geneeskunde van VU medisch centrum. Deliens zal zich richten op drie thema's: behoeften en problemen in de palliatieve zorg, kwaliteit van zorg en tot slot de relatie tussen palliatieve zorg en medische beslissingen rond het levenseinde. Vanuit de leerstoel wordt gewerkt aan het initiëren en stimuleren van maatschappelijke discussies over de kwaliteit van sterven. bron: VU Medisch Centrum 10-11-2005 [persbericht, id-nr 61294]

Spreeuwenberg: Afgrenzing sedatie met euthanasie nodig De afgrenzing van palliatieve sedatie (het in diepe slaap brengen van terminale patiënten met veel pijn) en euthanasie is absoluut noodzakelijk. „Euthanasie is geen normaal medisch handelen.” Dat zei prof. dr. C. Spreeuwenberg, gezondheidswetenschapper aan de Universiteit Maastricht, zaterdag op een symposium. De Maastrichtse hoogleraar is niet optimistisch gestemd over het antwoord op de vraag hoe huisartsen met palliatieve zorg omgaan. „Huisartsen werken te veel als solist en niet als team. Bovendien is er sprake van een afnemend zelfreinigend vermogen van deze beroepsgroep”,. Volgens dr. B. Zylicz, internist-oncoloog en palliatief consulent, is de praktijk van palliatieve sedatie in Nederland gekleurd door euthanasie. „Daarom gaan wij zo nerveus met palliatieve sedatie om.” Zylicz betrekt palliatieve zorg niet alleen op de

Bundeling van plannen voor hospice in Enschede Voor de realisering van een ‘sterfhuis’ op de Wesselerbrink bundelt de Stichting Beheer Hospice Enschede de krachten met Humanitas en de Stichting Leendert Vriel. In dit hospice is iedere terminale zieke welkom, ongeacht de achtergrond, levensbeschouwing, huidskleur of aard. Met dit gemeenschappelijke initiatief haalt Enschede een primeur in huis. In Nederland is er nog geen hospice, waarbinnen meerdere geestelijke stromingen verantwoordelijk zijn voor het welzijn van de gasten. Tot voor kort was er sprake van twee initiatieven. Ze zijn van mening dat er in een stad als Enschede slechts ruimte is voor één hospice. En dat zo’n voorziening een breed maatschappelijk draagvlak moet hebben. Het nieuw te bouwen hospice moet plaats bieden aan zes tot acht gasten. pagina 5

Palliatieve zorg in het nieuws Alle inspanningen moeten leiden tot een hospice, waar hoogwaardige zorg 24 uur per dag gecombineerd wordt met een huiselijk verblijf. bron: Twentsche Courant Tubantia 8-11-2005 [krantenknipsel, id-nr 61257]

Enschede krijgt hospice Enschede krijgt een hospice als de bezwaren van omwonenden ongegrond worden verklaard. De instelling gaat 1,2 miljoen euro exclusief btw kosten. Een woordvoerder van Stichting Beheer Hospice Enschede heeft dat maandag laten weten. Het huis gaat ruimte bieden aan zes tot acht patiënten. Ook bestaat er de gelegenheid voor een tijdelijke opname. Doel is om te komen tot een zogenaamde high-care hospice bron: Reformatorisch Dagblad 61220]


Stagnerende sterfteafname onder Nederlandse ouderen niet uniek De sterfteafname onder Nederlandse ouderen (tachtig plussers) stagneert sinds 1980. Dit blijkt niet uniek binnen Europa. Het is ook niet een teken dat de limiet is bereikt aan de gemiddelde levensduur van de mens. De stagnatie komt vooral door ongunstige ontwikkelingen op eerdere leeftijden van deze generaties ouderen. Dit concludeert Fanny Janssen in haar proefschrift 'Determinanten van sterfteontwikkelingen onder ouderen. Vergelijkende studies in zeven Europese landen in de periode van 1950 tot 1999', waarvoor zij onderzoek deed aan het Erasmus MC in Rotterdam. Voor haar onderzoek bestudeerde Janssen de ontwikkelingen in sterfte tussen 1950 en 1999 in zeven Europese landen: Denemarken, Engeland en Wales, Finland, Frankrijk, Nederland, Noorwegen en Zweden. In Engeland en Wales en vooral in Frankrijk bleek de sterke sterfteafname onder ouderen echter te continueren. Deze landen hadden in de jaren tachtig eenzelfde sterftecijfer als Nederland. Janssen concludeert daarom dat een verdere toename van de levensverwachting in Nederland nog goed mogelijk is. bron: Erasmus MC 1-11-2005 [persbericht, id-nr 61087]

Oktobber 2005

2005


Drie maanden terminale zorg niet altijd voldoende Niet alle stervenden hebben genoeg aan drie maanden hulp. Maar de organisatie die deze zogenoemde palliatieve zorg toekent, het CIZ, doet dat wel slechts voor een periode van drie maanden. Staatssecretaris Ross-Van Dorp gaat dat veranderen, zo schreef ze vrijdag naar de Tweede Kamer. Bedoeling is dat het CIZ vanaf 1 januari 2006 voortaan de inzet van zorg toekent voor een onbepaalde tijd. Daarnaast trekt ze 1 miljoen euro extra uit voor de coördinatie van vrijwilligers die terminale zorg verlenen. Verder laat ze onderzoeken hoe het komt dat er een aantal plekken in het land zijn waar geen palliatieve zorg beschikbaar is en hoe het komt dat een aanzienlijk deel van de instellingen voor palliatieve zorg financiële problemen heeft. bron: Spits 31-10-2005 [bericht, id-nr 60958]

Palliatieve Terminale Zorg In de laatste 10 jaar is er meer en meer belangstelling gekomen voor palliatieve zorg; zorg die niet meer specifiek op genezing gericht is, maar op het behoud van kwaliteit van leven bij ziekte in een (ver) gevorderd stadium. Er zijn specifieke voorzieningen ontstaan, zoals consultatieteams en netwerken palliatieve zorg, zelfstandige hospices en palliatieve units in verpleeg- en verzorgingstehuizen. In een recent verschenen eindrapport van de Toetsingcommissie COPZ wordt geconstateerd dat ondanks deze ontwikkelingen de aandacht voor o.a. de specifieke doelgroep verstandelijk gehandicapten nog enigszins onderbelicht is gebleven. AGORA het landelijk ondersteuningspunt palliatieve terminale zorg heeft daarom besloten een netwerk op te zetten om deze doelgroep meer aandacht te geven. Werveling is gevraagd om aan dit netwerk deel te nemen,en heeft inmiddels daarin zitting genomen. Doel van het netwerk: * een eerste indruk van ‘wat er speelt’ en ‘wie waar al mee bezig is’ * inventarisatie van mogelijke problemen, taxatie van de ernst of spcificiteit; * mogelijke oplossingsrichtingen (specifiek project/kennis halen bij anderen; * formuleren van actiepunten op verschillende niveaus; * een globaal plan van aanpak op korte en langere termijn. bron: ZetWeb.nl 29-10-2005 [bericht, id-nr 60941]

Hospice Apeldoorn krijgt drie jaar subsidie Het CDA zorgde al voor een eenmalige gemeentelijke subsidie van 35.000 euro, op verzoek van de christen-democraten heeft het college van burgemeester en wethouders besloten drie jaar lang 25.000 euro uit te trekken voor Hospice Apeldoorn. Bij het Hospice begeleiden ruim vijftig vrijwilligers vijf mensen in de laatste maanden van hun leven. bron: De Stentor 28-10-2005 [krantenknipsel, id-nr 60914]

pagina 6

Palliatieve zorg in het nieuws

2005


Hulp voor hospice van Vrienden in Hellendoorn

mensen in hun omgeving die voor hen zorgen (mantelzorgers) worden ook ouder en hebben vaak zelf ook meer ziekten. Hierdoor neemt de behoefte aan palliatieve zorg ook binnen instellingen toe, stelde Willems.

De Stichting Vrienden van hospice Noetsele gaat het Hellendoornse sterfhuis financieel steunen. Dat is ook wel nodig, omdat het hospice onvoldoende geld krijgt van de overheid en de zorgverzekeraars om de kosten te dekken. En aangezien het hospice geen extra bijdrage wil vragen van de mensen die er de laatste weken van hun leven doorbrengen, moeten de Vrienden uitkomst brengen. De Vrienden op hun beurt zijn afhankelijk van giften van particulieren, kerken en bedrijven. Het hospice is nu gevestigd in het koetshuis van verpleeghuis Krönnenzommer, maar op termijn wordt gestreefd naar een volledig zelfstandige huisvesting. Voorzitter van de Vrienden is Hellendoorns burgemeester J.J. van Overbeeke.

bron: Spits 20-10-2005 [bericht, id-nr 60662]

bron: Twentsche Courant Tubantia 25-10-2005 [krantenknipsel, idnr 60797]

Miljoenen mensen lijden onnodig pijn Bijna 33 miljoen mensen in de hele wereld lijden onnodig pijn, omdat ze geen adequate palliatieve zorg krijgen. Eenderde daarvan woont in de westerse wereld. Door de palliatieve zorg te verbeteren, wordt het leven van hun familieleden die voor hen zorgen ook beter. Dat stelde dr. J. Stjernswärd, voormalig WHO-specialist vrijdag tijdens het Europese congres over palliatieve zorg in Belgrado. Volgens Stjernswärd kan met relatief weinig middelen het leven van honderd miljoen mensen verbeterd worden. Zo is het mogelijk om met morfine 90 procent van de pijn van kankerpatiënten te bestrijden. „Morfine is niet duurder dan een asperine”, benadrukte hij. „Het is tijd voor actie, we hebben genoeg ervaring en weten hoe het moet”, beaamde P. Mierzewski van de gezondheidsafdeling van de Raad van Europa. bron: De Telegraaf-i 21-10-2005 [krantenknipsel, id-nr 60708]

Niet stoppen met uitbreiding palliatieve zorg Het is nog te vlug om al te zeggen dat zevenhonderd bedden speciaal voor palliatieve (leedverzachtende) zorg in bijvoorbeeld verpleeg- of ziekenhuizen in Nederland voldoende is. Dat was wel de conclusie van een onlangs in opdracht van staatssecretaris Ross verschenen monitor. Daaruit bleek dat de bezetting van deze speciaal gereserveerde bedden 70 procent bedraagt. Hoogleraar medische ethiek D. Willems wees er donderdag op een congres over palliatieve zorg in Belgrado echter op dat er ook wachtlijsten zijn. De spreiding is niet goed, er zijn nog steeds plekken in Nederland waar te weinig voorzieningen zijn. Willems vindt het daarom beter nu nog geen stop in te voeren voor nieuwe plaatsen. Het aantal oude mensen neemt toe, ze worden allemaal ook steeds ouder. De

Populaire pijnpleisters vaak fout gebruikt Pijnpleisters of patches, de jongste tijd bijzonder populair bij pijnbestrijding, worden vaak foutief gebruikt of voorgeschreven. Het gaat vooral om veel te hoge doseringen die kunnen leiden tot concentratieverlies, suf- en verwardheid of zelfs ademhalingsproblemen met de dood tot gevolg. Dat zeggen professor Wim Distelmans en dokter Jacky Botterman, beide oncoloog en diensthoofd palliatieve zorgen, respectievelijk aan het AZ-VUB in Brussel en het Sint-Lucasziekenhuis in Gent. Volgens de twee pijnspecialisten ligt de oorzaak voor het probleem bij de gebrekkige kennis van artsen inzake pijnbestrijding. bron: Het Belang van Limburg 12-10-2005 [krantenknipsel, id-nr 60409]

Zeeuws-Vlaanderen krijgt hospice Zeeuws-Vlaanderen krijgt een eigen hospice. Dat is een tehuis waar terminale patiënten in een huiselijke omgeving kunnen sterven. Een speciaal opgerichte stichting onderhandelt met de gemeente Terneuzen over een pand in het centrum. Het hospice moet aan zes patiënten plaats gaan bieden en hoopt eind volgend jaar de deuren te openen. Na Middelburg, SintAnnaland, 's-Heer Arendskerke en Zierikzee gaat het om het vijfde hospice in Zeeland. bron: Omroep Zeeland 11-10-2005 [bericht, id-nr 60379]

Plek voor doodziek kind Naar een hospice komen mensen om te sterven. Er bestaat nu ook een kinderhospice.Wilma Stoelinga, directeur van dit bijzondere huis, het Kinderhospice De Glind bij Barneveld, heeft geen twijfel. „De ervaring leert dat kinderen hier opleven”, zegt ze overtuigd. Tweeënhalf jaar geleden nam de Rudolphstichting het initiatief tot dit eerste kinderhospice van Nederland. Inmiddels begint het een vaste plaats te veroveren in de Nederlandse zorg. Aan de medewerkers in een hospice worden hoge eisen gesteld. Stoelinga: „We proberen professionals te zijn zonder koud en kil te zijn. Ook dat laatste is weer een kwestie van professionaliteit. Het kan je kracht, maar ook je valkuil zijn.” In een hospice voor volwassenen komen mensen om te sterven. Daarin wijkt Kinderhospice De Glind nadrukkelijk af. Stoelinga: „De associatie met terminale zorg is logisch, en die geven we ook wel, maar hier gaat het veel vaker om wat wij noemen ’respijtzorg’. Stoelinga kan zich kwaad maken over ziekenhuizen die veel te lang doorbehandelen: „Als kinderen hier vanuit het ziekenhuis komen zijn ze soms in heel slechte conditie. Het is moeilijk dat in de laatste fase nog goed te pagina 7

Palliatieve zorg in het nieuws maken. Dan denken wij: had toch eerder een palliatief beleid ingezet." Ook ouders van wie het kind op sterven ligt, logeren hier. Doordat het hospice de zorg overneemt, krijgen de ouders de rust om samen met het kind naar het einde toe te groeien. Zo’n proces is pijnlijk, maar mooi tegelijk, zegt Stoelinga. bron: Trouw 7-10-2005 [krantenknipsel, id-nr 60265]

Intensieve terminale zorg niet alleen voor rijken Sinds vijftien jaar zijn in Nederland ongeveer 250 hospices, bijna-thuis-huizen en andere voorzieningen voor hulp aan stervenden uit de grond geschoten. Toch weten veel mensen nog niet dat de vorm van hulpverlening aan stervenden bestaat. Diverse betrokken organisaties houden zaterdag 8 oktober daarom voor het eerst in Nederland de Dag van de Palliatieve Zorg. Veel Nederlanders denken dat patiënten een dikke portemonnee moeten hebben om in aanmerking te komen voor de intensieve verzorging. Maar dat is niet waar, zegt Corry van Tol van het Netwerk Palliatieve Zorg Terminale Patiënten in Nederland. "Palliatieve zorg is voor iedereen." Per jaar verblijven ongeveer 5000 zieken in de tehuizen. Van Tol verwacht dat de komende jaren pas op de plaats wordt gemaakt. Ze vindt het belangrijk dat de verschillende organisaties die betrokken zijn bij de palliatieve zorg zoals patiënten- en artsenorganisaties, ziekenhuizen, en de KWF kankerbestrijding werken aan uniforme richtlijnen waar de tehuizen zich aan houden. Daarbij moet volgens haar de voorlichting aan de patiënten worden verbeterd. De verschillende organisaties hebben een gids samengesteld met informatie over de voorzieningen op het gebied van de terminale zorg. Staatssecretaris Ross van Volksgezondheid neemt die gids vrijdag in Den Haag in ontvangst. bron: Zibb.nl 7-10-2005 [bericht, id-nr 60262]

Dag van Palliatieve Zorg op Flevoland Netwerk Palliatieve Zorg Noord - en Oost - Flevoland staat stil bij de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg (zaterdag 8 oktober). In het kader daarvan zijn er tal van activiteiten deze maand. Noord- en Oost-Flevoland houdt in het kader van de dag vrijdag een symposium, voor professionele palliatieve zorgverleners in de regio. ‘Steun en toeverlaat, keuzes in de psychosociale zorg’ is het thema van die middag. Zaterdag was er in Lelystad een themadag, gericht op een ieder met belangstelling voor palliatieve zorg. Informatie daarover, en een speciaal voor de Internationale Dag vervaardigde folder met de mogelijkheden op het gebied van palliatieve zorg in Flevoland zijn te verkrijgen via het netwerk (0320-271261). De Flevolandse Bibliotheken richten deze week een ‘thematafel Palliatieve Zorg’ in.

2005


Meer vrijwilligers actief bij begeleiding stervenden Steeds vaker nemen vrijwilligers een deel van de zorg op zich voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn. Steeds vaker ook melden zich vrijwilligers voor de palliatieve zorg. Dat stelt G. van der Lee, coördinator van het overkoepelende Netwerk Palliatieve zorg in de regio Den Bosch. In de regio Den Bosch, Boxtel, Schijndel en de Bommelerwaard zijn zeven vrijwilligersorganisaties die zich bezig houden met palliatieve zorg. Al deze organisaties zijn aangesloten bij het Netwerk Palliatieve Zorg, dat onder meer contacten onderhoudt met ziekenhuizen en artsen. Volgens coördinator Van der Lee is een van de belangrijkste oorzaken van het groeiend aantal vrijwilligers aan het bed van stervenden dat er steeds minder tijd is in zorginstellingen. Ook de ontwikkeling dat mensen steeds vaker thuis sterven maakt dat er meer en meer een beroep wordt gedaan op vrijwilligers. Eenzaamheid speelt ook een rol. Andersom zijn er, zo meldt coördinator Van der Lee, steeds meer mensen die zich melden als vrijwilliger omdat ze graag meer inhoud willen geven aan hun leven. „In de palliatieve zorg gaat het niet alleen om geven, mensen krijgen er ook iets voor terug. Ze worden er rijker van.“ Zaterdag is het de internationale dag van de palliatieve zorg. bron: Brabants Dagblad 5-10-2005 [krantenknipsel, id-nr 60188]

Internationale dag van de palliatieve zorg Op 8 oktober wordt de eerste Internationale Dag van de Palliatieve Zorg gehouden. In Nederland willen de initiatiefnemers (1) mensen bewust maken van het feit dat patiënten die niet meer beter worden zelf keuzes kunnen maken als het om hun laatste verzorging gaat. Want, populair gezegd: je gaat maar één keer dood. Om een beeld te krijgen van wat in die laatste fase mogelijk is, worden er in het hele land tal van activiteiten georganiseerd. Uit recent onderzoek van Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) blijkt dat 73% ervoor kiest om thuis te sterven. Voor veel mensen is echter onduidelijk wanneer sterven thuis mogelijk is en wat andere voorzieningen kunnen bieden, omdat thuis niet onder alle omstandigheden het beste hoeft te betekenen. De praktijk laat zien dat een op de drie mensen uiteindelijk in een ziekenhuis sterft (bron: CBS,2004). Staatssecretaris Ross aanwezig bij de nationale aftrap. De nationale aftrap vindt plaats op vrijdag 7 oktober in Perscentrum Nieuwspoort te Den Haag, waar staatssecretaris Clémence Ross om 09.30 uur de vernieuwde Keuzewijzer in ontvangst zal nemen. De Keuzewijzer, ontwikkeld door KITTZ (KwaliteitsInstituut voor Toegepaste ThuisZorgvernieuwing), heeft als doel patiënten de weg te wijzen binnen het aanbod van palliatieve voorzieningen. Zie ook www.dagvandepalliatievezorg.nl bron: Agora 4-10-2005 [persbericht, id-nr 60150]

bron: De Stentor 5-10-2005 [krantenknipsel, id-nr 60190]

pagina 8

Palliatieve zorg in het nieuws Drie euroton voor hospices De drie hospices in oprichting in Drenthe krijgen een bijdrage van in totaal 300.000 euro. Dat heeft het college gedeputeerde staten gisteren besloten. Volgend jaar moeten er hospices in Hoogeveen, Assen en Emmen openen. Die bieden gezamenlijk ruimte voor tien patiënten. Het geld is afkomstig van het Drentse Instituut voor Volksgezondheid en Maatschappelijke Ontwikkeling (IVOM), dat in 2002 werd opgeheven. De instelling had na de afwikkeling van de financiën nog een positief saldo in kas, waarvoor een bestemming werd gezocht. bron: Dagblad van het Noorden 60163]


Transmuraal Zorgbureau DWO 8 oktober: Dag van de Palliatieve Zorg Onder het motto 'Er is altijd een keuze' wordt aanstaande zaterdag 8 oktober de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg gehouden. De bedoeling van deze dag is een breed publiek inzicht te bieden in de mogelijkheden om ook de laatste levensfase kwaliteit te geven. Keuzes ten aanzien van waar mensen willen sterven (thuis met ondersteuning van thuiszorg en vrijwilligers, in een hospice/bijna-thuis-huis, ziekenhuis of op de palliatieve unit van een verzorgings- of verpleeghuis), maar ook op het gebied van verzorging op medisch, verpleegkundig, psychosociaal en spiritueel vlak. Op zaterdag 8 oktober zijn er de volgende activiteiten: Informatiestand in het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft, Open middag Hospice Delft, en Open dag palliatieve unit de Oever bron: Transmuraal Zorgbureau Delft Westland Oostland DWO 3-102005 [persbericht, id-nr 60115]

Spreekuur op dag van de palliatieve zorg Zorgorganisatie Savelanden en Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) houden zaterdag 8 oktober een open spreekuur. Dit in het kader van de internationale dag van de palliatieve zorg. In Bergen op Zoom, Steenbergen en Ossendrecht kan iedereen van 10.00 uur tot 11.00 uur met een deskundige van gedachten wisselen over hoe om te gaan met de laatste levensfase. In verschillende verpleeghuizen zullen vragen omtrent dit onderwerp beantwoord worden. bron: BN/De Stem 1-10-2005 [krantenknipsel, id-nr 60074]

2005


Raalter hospice ademt huiselijke sfeer Sallanders die hun laatste levensfase graag in een huiselijke omgeving willen doorbrengen maar waarvoor het eigen huis niet haalbaar is, kunnen voortaan in Raalte terecht in het Hospice Midden - Salland. Er is plaats voor twee gasten en hun familie. Voor specialistische hulp kunnen ze terecht bij de eigen huisarts, een verpleeghuisarts of de thuiszorg. Het is mede te danken aan het Raalter echtpaar Marsman dat graag een hospice zag opgericht in de eigen woonplaats en daar ook een flink bedrag voor schonk. bron: De Stentor 1-10-2005 [krantenknipsel, id-nr 60070]

September 2005 Activiteiten rondom 8 oktober, de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg in gemeente Beuningen In geheel Nederland worden op 8 oktober activiteiten georganiseerd gericht op alle vormen van zorg aan mensen in de laatste fase van een ongeneeslijke ziekte. Doel van deze dag is om het algemene publiek bekend te maken met de verschillende vormen van palliatieve zorg. Het Netwerk Palliatieve Zorg Zuid Gelderland heeft diverse activiteiten georganiseerd in de regio Zuid Gelderland. Op zaterdag 8 oktober staat er van 10.00-13.00 uur een informatiestand in de bibliotheek van Beuningen. Deze stand wordt bemand door een professionele hulpverlener en een vrijwilliger palliatieve zorg. U kunt bij de informatiestand terecht voor informatie en vragen. Ook verschijnt er op zaterdag 8 oktober een groot artikel in dagblad de Gelderlander over keuzemogelijkheden in de palliatieve zorg. bron: Gemeente Beuningen 26-9-2005 [bericht, id-nr 59870]

Hospice Zwijndrecht bij zorgcentrum Lichtkring Zwijndrecht krijgt een eigen hospice. Het huis voor de verzorging van ongeneeslijk zieke mensen die nog maar kort te leven hebben wordt gevestigd in een vleugel van de nieuwbouw van woon- en zorgcentrum De Lichtkring. In het hospice De Cirkel komen vier eenpersoonskamers voor de terminale gasten, logeerkamers voor hun naasten, kantoren en gemeenschappelijke ruimten. bron: Radio Rijnmond Nieuws 23-9-2005 [bericht, id-nr 59831]

pagina 9

Palliatieve zorg in het nieuws Ouders kinderen open rug boos op Ross De instelling van een toetsingscommissie voor actieve levensbeëindiging van zeer zieke pasgeboren baby’s zal onherroepelijk leiden tot de dood van meer baby’s die geboren zijn met een open ruggetje (Spina Bifida). De belangenorganisatie BOSK van mensen die Spina Bifida hebben of ouder zijn van een kind met een open rug, zijn daar faliekant tegen, schrijven ze in een open brief die donderdag is gepubliceerd. BOSK vindt dat artsen tot het uiterste moeten proberen de kinderen te behandelen. Als behandeling technisch–medisch niet meer mogelijk is, moeten de kinderen volgens de belangenorganisatie palliatief worden behandeld zodat ze op een menswaardige manier kunnen overleven of sterven. bron: Reformatorisch Dagblad 59792]


Hospices in de Vallei zetten de deur open De internationale Dag van de Palliatieve Zorg op 8 oktober grijpen de hospices in de Vallei aan om aan het grote publiek uit te leggen wat ze doen. Het begrip palliatieve zorg, de verzorging van mensen die niet meer beter worden, is volgens de landelijke organisatie in Utrecht nog niet ingeburgerd genoeg. Initiatiefnemers zijn onder meer de Kankerbestrijding en de Vrijwilligers Palliatieve Terminale zorg. Op zaterdag 8 oktober, op de Dag van de Palliatieve Zorg zelf, houdt Hospice Bennekom op de Boerhaavelaan van elf tot twee uur een informatiemarkt. Hospice De Wingerd aan de Koenestraat in Amerongen legt op 5 oktober uit wat het voor werk doet. Deze bijeenkomst start om half acht en is bedoeld voor iedereen. bron: De Gelderlander 22-9-2005 [krantenknipsel, id-nr 59760]

Eerste hoogleraar palliatieve zorg benoemd Bij het Universitair Medisch Centrum St Radboud in Nijmegen wordt per 1 oktober de eerste Nederlandse hoogleraar palliatieve zorg aangesteld. Het gaat om de voorheen in België werkende anesthesioloog Kris Vissers. De universiteit heeft er ruim drie jaar over gedaan een juiste persoon te vinden. bron: Zibb.nl 22-9-2005 [bericht, id-nr 59771]

Twee stichtingen voor terminale zorg in Oosterhout De stichting VTO (Vrijwillige Thuiszorg Oosterhout) houdt zich al twaalf jaar bezig met precies die hulp die de nieuwe stichting VTT (Vrijwilligershulp bij Terminale Thuiszorg) ook

2005


gaat bieden. „Ik zou bijna zeggen dat de nieuwe stichting geen bestaansrecht heeft,“ zegt Boyd Meeus, de voorzitter van de VTO. Net als bij de VTT houden vrijwilligers van de VTO terminale patiënten thuis gezelschap en helpen ze bij de eenvoudige lichamelijke verzorging om mantelzorgers te ontlasten. „We doen precies hetzelfde.“ Jannie Verkaik, coördinator van de VTT, ziet toch redenen om een eigen stichting op te starten. „Wij richten ons alleen op de terminale thuiszorg, de VTO houdt zich ook bezig met psycho-geriatrische zorg (voor dementerenden) en algemene zorg.“ Verkaik zegt ook te weten dat de VTO soms vrijwilligers tekort komt om alle aanvragen voor terminale thuiszorg te kunnen honoreren. Meeus ontkent dat zijn stichting vrijwilligers tekort komt. De VPTZ (Vereniging Palliatieve Terminale Zorg), een landelijke koepelorganisatie voor vrijwilligersstichtingen in de terminale thuiszorg, heeft al gehoord over de bijna identieke organisaties in Oosterhout. De vereniging hoopt dat de twee stichtingen zich kunnen verenigen. bron: BN/De Stem 17-9-2005 [krantenknipsel, id-nr 59592]

Patiënt kan keuzes maken in laatste levensfase Onder het motto 'Er is altijd een keuze' wordt op 8 oktober de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg gehouden. De bedoeling van deze dag is een breed publiek inzicht te bieden in de mogelijkheden om ook de laatste levensfase kwaliteit te geven. Keuzes ten aanzien van waar mensen willen sterven (thuis met ondersteuning van thuiszorg en vrijwilligers, in een hospice/bijna-thuis-huis, ziekenhuis of op de palliatieve unit van een verzorgings- of verpleeghuis), maar ook op het gebied van verzorging op medisch, verpleegkundig, psychosociaal en spiritueel vlak. Deze dag is niet alleen bedoeld voor familie en vrienden van ongeneeslijk zieke mensen, maar voor iedereen die zich wil laten informeren over de mogelijkheden op het gebied van palliatieve zorg. In de regio Delft Westland Oostland (DWO) is volop aandacht voor de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg. Dit gebied bestaat uit de gemeenten Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs, Bleiswijk, Delft, Westland, Midden-Delfland en Pijnacker/Nootdorp. Er is op 8-10 onder meer een informatiestand in het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft, een Open middag Hospice Delft; en een Open dag palliatieve unit de Oever. bron: Reinier de Graaf Groep 14-9-2005 [persbericht, id-nr 59498]

Bouw hospice van start na sloopwerkzaamheden De sloopwerkzaamheden in en om de Pius X kerk in Alkmaar zijn praktisch afgerond. Vanaf vandaag gaan de heipalen de grond in voor de hospice, dat in het gebouw zal worden ondergebracht. Een deel van de huidige kerk behoudt zijn kerkelijke functie. De hospice heeft jarenlang naar een geschikte plek gezocht. Momenteel is het sterfhuis ondergebracht in zorghotel De Palatijn, waar zeven gasten kunnen worden ondergebracht. Dat worden er tien. bron: Noordhollands Dagblad 13-9-2005 [krantenknipsel, id-nr 59461]

pagina 10

Palliatieve zorg in het nieuws Zorgkantoren te strikt voor hospices Zorgkantoren weigeren soms vergoedingen aan de hospices voor terminale zorg. De AWBZ-functie 'verblijf' zou voor hospices niet mogelijk zijn. Staatssecretaris Ross van VWS weerspreekt dit en gaat weigerachtige zorgverzekeraars daarop aanspreken, zo heeft zij de Kamer beloofd. 'Een hospice kan een AWBZ-instelling zijn en kan dus ook de functie verblijf leveren. Het kan niet zo zijn dat zorgkantoren afwijken van deze regeling, de uitvoering moet overal gelijk zijn.' bron: Staatscourant 8-9-2005 [krantenknipsel, id-nr 59337]

Extra geld voor zorg aan terminale patiënten taatssecretaris Ross van Volksgezondheid stelt de komende jaren in totaal 2,5 miljoen euro beschikbaar voor intensieve zorg aan terminale patiënten. Ze heeft dat donderdag in de Tweede Kamer bekendgemaakt. De laatste jaren zijn er veel instellingen voor de palliatieve zorg bijgekomen. Ross wil dat het geld wordt besteed aan verbetering van de coördinatie. De subsidie loopt tot en met 2009. In Nederland zijn nu ongeveer 191 palliatieve voorzieningen. Meestal zijn het speciale tehuizen, soms gaat het om aparte afdelingen in verpleeghuizen. Per jaar verblijven er ongeveer 5000 mensen. Er zijn in de sector ongeveer 4500 vrijwilligers actief die helpen bij de verzorging en begeleiding. De financiering van de hospices is vaak zeer bureaucratisch geregeld. Zo krijgen ze soms geld uit vijf of zes verschillende bronnen. De Tweede Kamer wil dat de regels eenvoudiger worden.

2005


behandelen.'' Slechts een enkele keer vindt bij kinderen euthanasie plaats. Volwassenen lijden niet anders dan kinderen, baby's en ouderen. Het enige verschil is dat volwassenen nadrukkelijk, schriftelijk kenbaar kunnen maken dat ze dood willen. Baby's kunnen dat zeker niet, kinderen soms, maar moeten in ieder geval twaalf jaar zijn én toestemming hebben van de ouders. bron: NRC Handelsblad 7-9-2005 [krantenknipsel, id-nr 59286]

Dood kind vaak na beslissing arts De dood van een kind wordt in Nederland een op de drie keer voorafgegaan door de medische beslissing het leven van dat kind te beëindigen. Dit blijkt uit de eerste landelijke studie naar medische beslissingen rond het levenseinde bij ernstig zieken van een tot zeventien jaar. In de meeste gevallen werd bij het kind pijn- en symptoombestrijding toegepast, waarna het mogelijk eerder is komen te overlijden. Ook werden kinderen therapieën onthouden die het leven zouden kunnen verlengen. Bij minder dan 3 procent van de kinderen die gedurende de onderzoeksperiode overleden, was sprake van actieve levensbeëindiging. In 2001 overleden 619 kinderen van een tot en met zeventien jaar. Het onderzoek betreft 129 kinderen die in de laatste vier maanden van dat jaar overleden. De kinderen stierven als gevolg van ongevallen, kanker, neurologische afwijkingen, aangeboren afwijkingen en infectieziekten. Het onderzoek van A. Vrakking van het Erasmus MC wordt vandaag gepubliceerd in het Amerikaanse wetenschappelijke tijdschrift Archives of Pediatrics en Adolescent Medicine. bron: NRC Handelsblad 6-9-2005 [krantenknipsel, id-nr 59250]

bron: AD 8-9-2005 [krantenknipsel, id-nr 59329]

ZonMw inventarisatie t.a.v. onderzoek in de palliatieve zorg

Kind lijdt niet anders dan volwassene

ZonMw heeft op verzoek van het ministerie van VWS een eerste inventarisatie uitgevoerd naar nog bestaande lacunes binnen de palliatieve zorg in Nederland. In dit rapport staan de resultaten van dit onderzoek. Download rapport: http://www.minvws.nl/images/juli05-definitieve-versie-rapportinventarisatie_tcm10-69677.pdf

Onderzoekers keken hoe artsen omgaan met terminale kinderen. ,,Er wordt minder snel dan bij volwassenen besloten niet meer te behandelen.'' Eigenlijk gaat het onderzoek van Astrid Vrakking niet over overleden kinderen. Het gaat over artsen. Het is een van de onderzoeken onder supervisie van de hoogleraren Van der Wal en Van der Maas die laten zien hoe artsen omgaan met lijdende, terminale patiënten. Uit het onderzoek blijkt dat bij ruim een op drie kinderen (36 procent) die in Nederland doodgaan, de arts vooraf een medische beslissing heeft genomen waardoor de dood mogelijk is versneld, bijvoorbeeld door af te zien van behandeling, of door met medicatie het bewustzijn te verlagen. Bij volwassenen gaat aan 42 procent van alle sterfgevallen zo'n medische beslissing vooraf, bij baby's is dat 68 procent. Vrakking: ,,Bij kinderen wordt minder snel dan bij volwassenen besloten niet meer te

bron: Ministerie VWS 6-9-2005 [bericht, id-nr 59237]

VWS stelt 2,45 miljoen euro beschikbaar voor vervolgprogramma Palliatieve Zorg De zorg voor specifieke doelgroepen in de palliatieve zorg heeft nader onderzoek en ontwikkeling nodig. Dat is een van de conclusies van een inventarisatierapport van ZonMw naar de stand van onderzoek in de palliatieve zorg in Nederland. Tot nu toe is de meeste aandacht uitgegaan naar palliatieve zorg voor oncologische patiënten. Voor andere patiëntengroepen, zoals dementerenden en kinderen en ziektegerelateerde groepen, pagina 11

Palliatieve zorg in het nieuws zoals patiënten in de psychiatrie en neurologie (MS en ALS), is nog minder aandacht. Volgens Sophieke van Ginkel, programmasecretaris Palliatieve Zorg van ZonMw, kan de inhoud van zorg verbeterd worden, zoals de medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandeling in de terminale fase. Een ander onderzoeksgebied relevant voor verpleegkundigen is de psychosociale zorg. VWS stelt daarom een bedrag van 2,45 miljoen euro beschikbaar, zodat ZonMw een vervolgprogramma Palliatieve Zorg kan starten. ZonMw gaat daarmee in het najaar van start. bron: Nursing 6-9-2005 [bericht, id-nr 59256]

Augustus 2005 Hospice houdt begroting sluitend met kerstactie voor ondernemers De vereniging Vrienden van Hospice Berkenstein wil met een kerstkaartenactie voor ondernemers, de begroting van het nieuwe hospice sluitend maken. De andere inkomstenbron zijn de gelden die binnen komen via lidmaatschappen. De jaarlijkse kosten voor de exploitatie à minimaal 50.000 euro, bestaan uit de huur, gas-water-licht, de telefoon, TV abonnementen en de kosten voor de parttime coördinator. De rest van de kosten worden vermeden door de inzet van 50 vrijwilligers, die allen hun dienst meedraaien in het begeleiden van de gasten, en hun familie, die in Berkenstein verblijven. Deze week vindt het Veenendaalse bedrijfsleven een folder in de post waarin wordt geinformameerd over deze actie en de kaarten worden getoond. bron: Veenendaalse Krant 26-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58940]

Uitvaartbedrijf geeft geld aan hospice De hospice van Wassenaar heeft 3050 euro gekregen van uitvaartbedrijf Monuta Van der Luit. Met dit bedrag wordt de familie/stiltekamer ingericht. Het Monuta Charity Fund betaalt een slaapbank, stoelen, bijzettafeltjes en boekenplanken. Het bedrag is toegekend door het bestuur van het fonds, dat bestaat uit onder anderen Erica Terpstra en Mies Bouwman.

2005


Hospice Soest gaat medio 2006 open Het hospice aan de Julianalaan 88 in Soest gaat waarschijnlijk kort voor de zomer van 2006 open. Dat zegt voorzitter Marjan Haak. De komende maanden zijn nodig voor de verbouwing, het opleiden van vrijwilligers en het opzetten van een Club van Honderd. De stichting Hospice Soest-Baarn hoopte eerst om rond de jaarwisseling klaar te zijn voor de opening. ,,Maar toen zijn we met een zorgdeskundige door het huis gaan lopen, en die raadde ons toch een wat ingrijpender verbouwing aan." Die tijd kan mooi worden gebruikt om de fondsenwerving voort te zetten. Want jaarlijks zal naar schatting dertigduizend euro nodig zijn. bron: Gooi en Eemlander 24-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58860]

Hospice en Noaberhulp op weg naar fusie Het hospice Brummen (met concrete verhuisplannen naar Zutphen) en Noaberhulp Zutphen gaan nauw samenwerken. Doel is uiteindelijk te komen tot een fusie. De vrijwilligers organisaties willen zo komen tot een sluitend netwerk dat zich richt op de begeleiding van terminale patienten. Zowel in de thuissituatie als in het hospice. Het hospice Brummen bestaat inmiddels acht jaar en in die tijd heeft het ‘bijna-thuis-huis’ voor velen zijn waarde bewezen. bron: De Stentor 24-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58846]

Lacunes in onderzoek naar palliatieve zorg geïnventariseerd ZonMw heeft op verzoek van het ministerie van VWS een eerste inventarisatie uitgevoerd naar nog bestaande lacunes binnen de palliatieve zorg in Nederland. Op 27 juli jongstleden bood ZonMw het rapport aan VWS aan. De eindrapporten van de Toetsingscommissie COPZ en de ZonMw werkgroep Palliatieve Zorg in de Terminale Fase, beide uitgebracht in mei 2004, vormden aanleiding voor de inventarisatie. De inventarisatie heeft een diversiteit aan lacunes opgeleverd. De lacunes zijn gegroepeerd in vier brede invalshoeken: inhoud van zorg, kwaliteit van zorg, organisatie van zorg en methodologie. Ook de aard van de lacunes is divers. Er is sprake van kennisvragen, evaluatievragen, ontwikkelvragen en implementatievragen. Download: Rapport 'Lacunes in de Palliatieve Zorg': http://www.zonmw.nl/fileadmin/cm/kwaliteit_en_doelmatigheid/d ocumenten/juli05_definitieve_versie_rapport_inventarisatie.pdf bron: ZonMW 23-8-2005 [bericht, id-nr 58817]

bron: Haagsche Courant 25-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58898]

Hospice Wassenaar in september open Wassenaar krijgt een hospice voor uitbehandelde zieken uit Voorschoten, Wassenaar en Den Haag-Noord. De opening is op pagina 12

Palliatieve zorg in het nieuws 24 september. Op het ogenblik worden vijf gastenkamers, een woonkamer, een familiekamer en een aparte kamer voor de dienstdoende verpleegkundige ingericht op de bovenste verdieping van een nieuw gebouw naast het Sophieke Huis. De nieuwe stichting 'Hospice Wassenaar' had aanvankelijk de voorkeur voor een 'gewoon' woonhuis. Maar door een actie van omwonenden, die een hospice in hun buurt niet zagen zitten, heeft het bestuur besloten een nieuwbouw topetage te huren. Het hospice biedt straks onderdak aan vijf gasten. Zij krijgen een 'bijna-thuis-huis' geboden. bron: Leidsch Dagblad 16-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58637]

Ross: Zorg door allochtonen is voorbeeldig Autochtone Nederlanders kunnen veel leren van de manier waarop allochtonen voor elkaar zorgen. Autochtonen stappen makkelijk naar de thuiszorg, terwijl allochtonen daar vanwege hun cultuur terughoudender in zijn. Dat schrijft staatssecretaris Ross van Volksgezondheid in een brief aan de Tweede Kamer. Ze reageert met die brief op een onderzoek van Nivel naar terminale thuiszorg voor Turken en Marokkanen. Die maken niet veel gebruik van professionele thuiszorg en palliatieve zorg. Dat ligt vooral aan de cultuur van allochtonen bron: Nederlands Dagblad 12-8-2005 [bericht, id-nr 58553]

Artsen moeten dood bespreken met allochtone patiënten Ook al is de dood geen onderwerp dat in allochtone kring gemakkelijk aan de orde wordt gesteld, artsen moeten hem toch noemen omdat mensen deze informatie nodig hebben om de zorgtaken goed te kunnen regelen. Dit schrijft staatssecretaris Ross-van Dorp deze week aan de Tweede Kamer in een reactie op het Nivel-rapport over de terminale thuiszorg voor Turken en Marokkanen. Het Nivel concludeerde eind mei dat bijna de helft van de huisartsen die een terminale Turkse of Marokkaanse patiënt niet naar de thuiszorg heeft verwezen, daar achteraf spijt van heeft. De huisartsen denken dat thuiszorg de mantelzorgster ontlast zou hebben en dat de verzorging van de stervende beter zou zijn verlopen. Het Nivel constateerde dat allochtonen grote moeite hebben hun weg te vinden naar zorginstellingen. bron: Medisch Contact 12-8-2005 [bericht, id-nr 58560]

Terminale zorg is een vak apart De Stichting Terminale Zorg (in Arnhem) zoekt dringend naar vrijwilligers. Vrijwilligster Marijna Reitsma wil dat anderen meer openstaan voor dit werk, zodat patiënten in hun vertrouwde omgeving kunnen sterven. Mensen die weten dat ze op korte termijn sterven, willen het liefst in een vertrouwde omgeving zijn, zegt de 55-jarige Reitsma uit Arnhem. "De verzorging van een naaste patiënt is een zware

2005


en emotionele opgave. Voor de familie of naaste is het soms niet vol te houden. In die situaties staan wij als vrijwilligers voor die mensen klaar. We maken de zorg weer draaglijk." In de praktijk bestaat het werk van Marijna Reitsma uit een praatje, een goed gesprek. Soms blijft het bij zetten van een kop koffie of even kijken wat de patiënt nodig heeft. "Op die manier geef je de partner even ruimte weg te gaan om bijvoorbeeld boodschappen te doen." Families en de patiënten reageren positief op vrijwilligers van TVZ. De vrijwilligers worden door de stichting geselecteerd en volgen een cursus. De regio Arnhem telt 24 vrijwilligers. Zij hebben in 2004 29 stervende mensen geholpen. Reitsma zou graag zien dat meer vrijwilligers zich aanmelden bij de stichting. bron: De Gelderlander 11-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58509]

Vrijwilligers hospicehuis op 'wachtlijst' Het Veenendaalse hospicehuis Berkenstein, dat in oktober de deuren opent, kan nu al rekenen op meer dan vijftig vrijwilligers. Er zijn zelfs meer vrijwilligers dan dat er in eerste instantie nodig zijn om het hospice te kunnen draaien. "Ik wil niet spreken van een wachtlijst, maar een aantal vrijwilligers moet tot januari wachten om de benodigde cursus te volgen", zegt coördinator Margreet Hagelstein van de Vrijwillige Intensieve Thuiszorg (VIT). Uit het aantal aangemelde vrijwilligers, de interesse voor de voortgang en het hele voortraject waarin in korte tijd met inzamelingsacties veel geld bijeen werd gebracht voor het hospice, blijkt dat er een breed draagvlak is in Veenendaal voor Berkenstein. bron: De Gelderlander 5-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58386]

Hospice Bergen op Zoom weer een stapje dichterbij De realisatie van het beoogde hospice aan de Stationsstraat is weer een stapje dichterbij gekomen. B en W wijzen de bezwaren tegen het plan af. Een paar omwonenden uit de Stationsstraat vrezen dat hun woongenot wordt aangetast door de komst van het hospice. B en W hebben van de week besloten de bezwaren van omwonenden af te wijzen. Dat is op zich niet zo vreemd, want eerder al had het college zich volledig achter de plannen geschaard. Nu is het vervolgens aan de gemeenteraad om het oordeel van het college al dan niet over te nemen. Aangezien de raad in eerder stadium al instemde met de aankoop van het gebouw ten bate van het hospice, zal ook dat geen probleem zijn. De omwonenden vinden eigenlijk dat een dergelijke voorziening niet in het centrum van de stad thuis hoort. De initiatiefnemers, Savelanden (ABG) en Soomland vinden juist wél dat een hospice in de stad thuis hoort. bron: BN/De Stem 4-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58341]

pagina 13

Palliatieve zorg in het nieuws Vrijwilligers helpen 29 mensen thuis sterven Dankzij de mensen van de Stichting Vrijwilligers Terminale Zorg Arnhem (VTZ) hebben in 2004 29 mensen hun wens om thuis te sterven in vervulling zien gaan. De vrijwilligers brachten 1083 uur aan het bed van een stervende door, wat neerkomt op drie uur per dag. Aldus Gerard Dirksen, secretaris van VTZ.. In 2004 namen 51 mensen contact op met VTZ Arnhem. Tien keer ging het alleen om informatie en kwam het niet tot verder contact. 41 keer volgde een intakegesprek, 32 van hen waren 65 jaar of ouder. Aan 29 mensen werd feitelijk hulp verleend. In de overige situaties was inzet van vrijwillige medewerkers niet meer nodig, omdat de zieke overleed, werd opgenomen in een hospice, verpleeghuis of ziekenhuis of omdat een andere oplossing werd gevonden. bron: De Gelderlander 3-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58312]

2005


Thuiszorginstellingen proberen daarmee een antwoord te vinden op verschillende ontwikkelingen: vergrijzing, strengere indicaties, sneller ontslag uit het ziekenhuis en de wens zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, gestimuleerd door de overheid. Alle thuiszorginstellingen streven inmiddels naar uitbreiding van geplande nachtzorg, omdat het iets is dat de mensen graag willen. Als het CIZ het goed vindt, verdelen ze de hun toegewezen zorg zelf over de dag en de nacht. Stichting De Markenlanden in Zevenbergen en Kruiswerk Mark en Maas in Oosterhout richtten in mei een team op van tien vrouwen dat gezamenlijk het zuidelijk deel van het Baroniegebied bedient. Eind 2005 denken ze het hele Baroniegebied met dergelijke teams te bestrijken. De stichting Thuiszorg Maasmond in Raamsdonksveer hoopt voor 1 oktober samen met Mark en Maas een gezamenlijk team paraat te hebben, terwijl Thuiszorg Breda er in januari van dit jaar al mee begon. Stichting Thuiszorg West-Brabant wil de bereikbaarheidsdiensten eveneens uitbreiden, maar denkt nog na over de veiligheidsaspecten. bron: BN/De Stem 30-7-2005 [krantenknipsel, id-nr 58238]

Taken Leonardus Hospice naar Carint Het Leonardus Hospice in Hengelo sluit zich aan bij Carint. Binnenkort vindt er een bestuurlijke overdracht plaats. De overdracht naar Carint heeft weinig gevolgen voor de mensen die in het hospice verblijven. Wel zal de eigen bijdrage die de gasten betalen, omlaag gaan naar 15 euro per dag. Dat was maximaal 45 euro per dag. Het tarief is aangepast om aan te sluiten bij vergelijkbare hospices in de regio, aldus directeur J. Meijer van Carint Hengelo Noordoost. Het hospice draagt de taken van het bestuur over aan de Raad van Bestuur van Carint. De medische zorg in het Leonardus Hospice blijft in handen van de eigen huisarts. De verpleegkundige zorg wordt verleend door de thuiszorg.

Meer steun terminale patiënten Bommelerwaard Familieleden van ernstig zieke bewoners van Het Zonnelied of De Lindeboom die nog een beperkte tijd te leven hebben, kunnen voortaan beroep doen op vrijwilligers. De extra steun aan bewoners van Het Zonnelied en De Lindeboom is mogelijk, doordat de stichting die zich in de Bommelerwaard bezighoudt met stervensbegeleiding door vrijwilligers, de VPTZ, nauwer gaat samenwerken met de twee zorginstellingen. Vrijwilligers van die stichting, de Stichting Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Bommelerwaard (VPTZ) kunnen vanaf nu worden ingezet bij de zorg voor ernstig zieke bewoners van Het Zonnelied en De Lindeboom. De hulp wordt gegeven in de terminale fase. bron: Brabants Dagblad 28-7-2005 [krantenknipsel, id-nr 58192]

bron: Twentsche Courant Tubantia 1-8-2005 [krantenknipsel, id-nr 58277]

Juli 2005 Steeds meer vraag naar nachtzorg Thuiszorg ‘s nachts werd tot voor kort geregeld met bereikbaarheidsdiensten. Wie hulp nodig had bij verpleging of lichamelijke verzorging kon hulp inroepen van Thuiszorg. Een korte periode was ‘s nachts ook aanwezigheidszorg mogelijk voor zowel hoogbejaarden als chronisch zieken, maar die zorgvorm is verdwenen. Intensieve nachtzorg voor terminale zieken bestaat nog wel, al is die gebonden aan maximum van drie maanden. Dit jaar deed in West-Brabant de zogeheten planbare nachtzorg zijn intrede.

Britse undercover-verpleegkundige maakt onthullende beelden Het Britse televisieprogramma Panorama heeft schokkende beelden uitgezonden over de zorg in een Brits ziekenhuis. De verpleegkundige en journaliste Margaret Haywood werkte drie maanden als uitzendkracht in het ziekenhuis en maakte in die tijd stiekem televisieopnames. Ze werkte op een afdeling waar vooral oudere mensen liggen. In de uitzending was te zien hoe verpleegkundigen het eten van patiënten opaten, terwijl de patiënten niet zelfstandig konden eten. Ook leden terminale patiënten onnodig veel pijn, omdat ze onvoldoende pijnmedicatie toegediend kregen. Daarnaast moesten patiënten lange perioden wachten voordat ze naar het toilet mochten. Het ziekenhuis (Royal Sussex County Hospital in Bristol) erkent dat er eind vorig jaar nog problemen waren op de betreffende afdeling. Na een aantal klachten is er begin 2005 een nieuwe manager aangesteld en zijn er andere verbeteringen

pagina 14

Palliatieve zorg in het nieuws doorgevoerd. Maar volgens het BBC-programma heeft dat niets geholpen: de problemen bleven voortbestaan tot aan de opnames in mei. Voor de uitzending van Panorama kun je hier klikken: http://news.bbc.co.uk/1/hi/programmes/panorama/4655929.s tm# en voor het dagboek van Margaret Haywood kun je hier klikken: http://news.bbc.co.uk/1/hi/programmes/panorama/4701651.s tm

2005


Woordvoerder Henk Jolink van Sofia Core weigert in te gaan op de oorzaak van het faillissement: "Ik wil alleen zeggen dat we in contact zijn met een andere stichting. We zitten nog in een overlegfase, maar we denken dat het gaat lukken." In Sofia Core worden zes é zeven mensen in de laatste fase van hun leven begeleid. Er waren een paar jaar geleden acht beroepskrachten en een vijftiental vrijwilligers werkzaam. bron: De Gelderlander 12-7-2005 [krantenknipsel, id-nr 57820]

bron: Verpleegkunde Nieuws 28-7-2005 [bericht, id-nr 58193]

Gelijk zijn in hun anders zijn Humanitas wil meer stervenden helpen De meeste organisaties kampen met een voortdurend gebrek aan vrijwilligers. Bij de humanistische hulporganisatie Humanitas in Den Helder is het precies andersom. Er staat een hele groep mensen klaar om stervenden te helpen, maar vraag is er nauwelijks. Omdat veel mensen te lang wachten voor ze aan de bel trekken, denkt Humanitas. De schouders van de mantelzorgers zijn lang niet altijd sterk genoeg om de last te dragen. Heel normaal, vindt R. Vink van Humanitas. De nachtrust kan er bij de mantelzorger bij inschieten omdat de patiënt onrustig is of hulp behoeft en emoties en zorgen hun tol eisen. Bovendien kan een stervensproces langer duren dan voorzien. De vrijwilligers van Humanitas zijn er om de mantelzorgers te ontlasten. Gezien de ervaringen elders in het land, twijfelt Humanitas er niet aan dat er behoefte is aan de ondersteuning. Maar de ervaring leert dat mantelzorgers vaak erg lang wachten. bron: Noordhollands Dagblad 58005]

Waar kunnen mensen met een verstandelijke beperking terecht als zij in de terminale fase verkeren. En wat weten wij eigenlijk over hun behoeften als ze in deze fase verkeren? Ria Bosch, Anita Groot Obbink en Anita Maengkom zijn hiermee aan de slag gegaan. Het resultaat is het rapport Gelijk zijn in hun anders zijn, palliatieve terminale hulpverlening aan mensen met een verstandelijke beperking. Met dit rapport hopen zij een landelijke impuls te geven aan de terminale zorg rondom deze doelgroep. Het rapport kunt u downloaden op de site van Agora. Het onderzoeksrapport is in boekvorm te bestellen voor € 8,excl. verzendkosten bij Anita Groot Obbink, e-mail: [email protected]. Of download PDF via http://www.palliatief.nl/nationaal/index.htm?mid=251&anchor=pi d5016 bron: Nieuwsbrief Agora 11-7-2005 [bericht, id-nr 57816]

Juni 2005


Stichting neemt failliet Sofia Core Ochten over Het palliatief care centrum Sofia Core in Ochten is gered. De stichting Woonzorgdiensten de Betuwe heeft het pand aan de Beukenlaan overgenomen. Daarmee is de werkgelegenheid van achttien personeelsleden gered. Sofia Core kwam enige tijd geleden in de rode cijfers en onlangs is het faillissement uitgesproken. John Deighton, voorzitter Raad van Bestuur van de landelijke organisatie Woonzorg: "We hebben het pand gekocht, zodat de zorg kan doorgaan. We kunnen spreken van een volledige overname. Het kostte veel geld, maar we vinden het heel belangrijk dat dergelijke voorzieningen blijven bestaan." bron: De Gelderlander 14-7-2005 [krantenknipsel, id-nr 57890]

Sofia Core failliet maar gaat toch door Het Palliatief Care Centrum Sofia Core in Ochten is failliet. Eind jaren negentig is gestart met het centrum en daarna is het verbouwd. Toch gaan de activiteiten en de zorg door.

Kennis uitwisselen over palliatieve zorg ZO Brabant Veel initiatieven in de palliatieve zorg in Zuidoost-Brabant functioneerden los van elkaar. Zorgverleners wisselden nauwelijks structureel kennis en ervaring met elkaar uit. In 2001 is het project ‘Kennis- en consultatie-netwerk Zuidoost-Brabant’ gestart om de initiatieven te bundelen en gezamenlijk de palliatieve zorg te verbeteren. Achttien organisaties sloten daartoe een overeenkomst. Centraal staan kennisuitwisseling en relatieopbouw tussen zorgverleners. Daarnaast gaat het om betere mogelijk-heden voor advies en consultatie. Iedereen die betrokken is bij de palliatieve zorg, is uitgenodigd voor de casuïstiekbesprekingen. In totaal zijn 19 besprekingen georganiseerd, met gemiddeld 25 deelnemers. De meest voorkomende onderwerpen zijn delier, voedselen vochttoediening, euthanasie en pijn. De meeste casussen betreffen oncologie, soms gaat een casus over hartfalen of COPD. Uit de evaluatie blijkt dat de deelnemers meer deskundigheid hebben verkregen, een beter contact met andere zorgverleners en meer zicht op elkaars mogelijkheden en onmogelijkheden. De deelnemers zijn tevreden over de besprekingen en 80 procent van hen kan het geleerde direct gebruiken. De bevindingen worden ondersteund door resultaten van eerdere onderzoeken van netwerken. Vanwege het succes

pagina 15

Palliatieve zorg in het nieuws wordt deze activiteit voortgezet binnen het Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost-Brabant. De uitkomsten worden verspreid via de website IKCnet (www.ikcnet.nl). Daarnaast zijn er consultatieteams in de IKZ-regio actief waarmee een link kan worden gelegd. Drs. A. van de Molengraft is projectleider kennis- en consultatienetwerk en Prof.dr. J.F.A. Pruyn is de onderzoeker van het Instituut voor Gezondheidsen Omgevingsvraagstukken (IGO). bron: Medisch Contact 30-6-2005 [krantenknipsel, id-nr 57591]

Steeds meer vragen over zorg aan stervenden Het aantal vragen van zorgverleners over zorg aan stervenden die bij de Integrale Kankercentra (IKC) binnenkomen is in een jaar tijd bijna verdubbeld tot 5289. Vooral huisartsen maken er vaak gebruik van. Dat blijkt uit het jaarverslag over 2004 van de Consultatieafdelingen van de IKC’s. Staatssecretaris Ross (Volksgezondheid) is tevreden over deze ontwikkeling. Maar ze vindt wel dat er nog meer gewerkt moet worden aan de kwaliteit van de consulten. Hoe het daarmee staat, valt niet uit het jaarverslag op te maken, schrijft de staatssecretaris dinsdag aan de Tweede Kamer. Ook moeten de IKC’s nog duidelijker afspreken wat ze wel en niet bij een consult vinden horen. bron: Reformatorisch Dagblad 28-6-2005 [bericht, id-nr 57495]

Zorgnetwerk voor ongeneeslijk zieken Hulpverleners in Zuidwest Friesland hebben een netwerk voor palliatieve zorg opgericht. Intensieve samenwerking moet uiteindelijk leiden tot betere zorg voor ongeneeslijk zieken. In het netwerk werken onder meer huisartsen, ziekenhuis, ouderen - en thuiszorg, het Hospice Zuidwest Friesland en het patiëntenplatform met elkaar samen. Er is inmiddels een sociale kaart ontwikkeld met daarop alle hulpverlenende instanties die iets voor ongeneeslijk zieken kunnen betekenen. Daarnaast komt er een palliatief adviesteam, waarop hulpverleners een beroep kunnen doen, wanneer ze tegen problemen aanlopen of advies willen. bron: Leeuwarder Courant 28-6-2005 [krantenknipsel, id-nr 57467]

Behoefte aan hospices groeit in Parkstad In Parkstad is op korte termijn behoefte aan een tweede en derde hospice. Het eerste hospice wordt in september geopend aan de Pijnsweg 38 in Heerlen en heet De Mantelhof. Deze telt zes kamers. Het stichtingsbestuur verwacht dat de vraag snel toeneemt, gezien de vergrijzende bevolking in Parkstad. De financiering van het Heerlense hospice is voor de eerste jaren geregeld. De provincie Limburg stelde in 2003 al een bedrag van 75.000 euro voor dit doel beschikbaar. Via andere bronnen kwam ook geld

2005


binnen. Woningcorporatie Beter Wonen heeft het pand aan de Pijnsweg aangekocht en verhuurt het op niet-commerciële, kostendekkende basis. De exploitatiekosten voor het eerste jaar zijn het hoogst, bijna 120.000 euro. Dat komt omdat het pand ingericht moet worden. Mensen die in aanmerking willen komen voor verpleging in het hospice, hebben een indicatie nodig. De Thuiszorg OZL staat 24 uur per dag garant voor professionele verpleegkundige begeleiding. De eigen huisarts blijft de eindverantwoordelijke. De verpleging en behandeling worden vergoed door de zorgverzekeraar of de AWBZ. Vanaf november 2004 is het stichtingsbestuur bezig met het werven van vrijwilligers. bron: De Limburger 27-6-2005 [krantenknipsel, id-nr 57418]

Meulenbelt: hospice-unit met vier kamers MeulenbeltZorg is in verpleeghuis Het Meulenbelt in Almelo begonnen met een zogeheten hospice-unit. Er is plek voor vier mensen. In een hospice kunnen mensen terecht in de laatste fase van hun leven. Ze kunnen er tot het eind verzorgd worden op basis van palliatieve zorg. De nieuwe unit in Het Meulenbelt is binnen het verpleeghuis een afzonderlijke, herkenbare plek met een eigen ingang, eigen huiskamer en vier éénpersoonskamers met eigen sanitair. Reggeland Zorgvoorzieners heeft nog in beraad of ze in één van haar vestigingen ook een hospice-unit met vier bedden zal vestigen. Er is voor de financiering al wel een aanvraag ingediend bij het Zorgkantoor. Bij de hospice van Het Meulenbelt werkt een palliatief consultatieteam dat niet alleen verpleegkundige en medische zorg biedt, maar ook een functie heeft bij levensbeschouwelijke en psychosociale vraagstukken. bron: Twentsche Courant Tubantia 57280]


Steeds meer intensieve zorg aan huis Van de productiestijging bij Thuiszorg West-Brabant (TWB), is die van de intensieve 24-uurszorg het meest opmerkelijke. In samenspraak met de regionale ziekenhuizen (Franciscus en Lievensberg) wordt deze zorg verder uitgebreid. Patiënten die op een wachtlijst staan voor een opname in een verpleeghuis of die terminaal zijn, kunnen op dergelijke intensieve zorg rekenen. TWB heeft er momenteel drie teams voor in Roosendaal, Rucphen en Halderberge. Straks wordt dat aantal uitgebreid. In 2004 zijn hebben 48 cliënten intensieve thuiszorg gekregen. Een vaste zorgcoördinator is het aanspreekpunt voor de patiënt en zijn familieleden. bron: BN/De Stem 20-6-2005 [krantenknipsel, id-nr 57213]

pagina 16

Palliatieve zorg in het nieuws Erasmus MC opent Kenniscentrum over laatste levensfase bij hoofd-hals kanker Het Erasmus MC opent op 24 juni a.s. het Kenniscentrum palliatieve zorg hoofd-hals oncologie. Het centrum beoogt betere zorg te bieden aan patiënten met een tumor in het hoofd-halsgebied in de laatste levensfase. Els Borst-Eilers, voorzitter van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) opent het centrum tijdens het symposium "Palliatieve Zorg Hoofd-Hals Oncologie". De afdeling KNO van het Erasmus MC ziet jaarlijks 550 nieuwe patiënten met een hoofd-halstumor en is daarmee een van de grootste hoofd-hals oncologische centra van Europa. Ongeveer de helft van de patiënten sterft binnen vijf jaar, waarvan het grootste gedeelte aan deze ziekte. bron: Erasmus MC 20-6-2005 [bericht, id-nr 57218]

Omwonenden hospice stappen naar provincie Omwonenden van de Bernadettekerkin Rijswijk wenden zich tot de provincie, omdat zij ontevreden zijn over de besluitvorming rond de komst van een hospice bij de kerk aan de Sir Winston Churchilllaan. De boze buurtbewoners willen dat de provincie de beslissingen die tot nog toe zijn genomen over de hospice toetst op mogelijk onrechtmatig handelen. Zo zou de Stichting Hospice de buurtbewoners verkeerd hebben voorgelicht. bron: Haagsche Courant 14-6-2005 [krantenknipsel, id-nr 57064]

2005


Veertien aanmeldingen voor hospice Het gaat goed met het aantal vrijwilligers in hospice Noetsele. Oproepen voor vrijwilligers in diverse media hebben geleid tot veertien nieuwe aanmeldingen, zegt coördinator Gerry Fransen van ZorgAccent. Het hospice is een onderdeel van verzorgingstehuis De Blenke. Het hospice, dat sinds vorig jaar bestaat, kampt al een tijd met een exploitatietekort, reden voor ZorgAccent om meer beroep te doen op vrijwilligers. Fransen is blij met de veertien nieuwe aanmeldingen. bron: Twentsche Courant Tubantia 56913]


Hospice in Zutphen richt zich op Achterhoek Het Hospice Brummen, dat binnenkort verhuist van Brummen naar Zutphen, gaat zich ook richten op de Achterhoek. Het hospice wordt geleid door de Stichting Vrijwillige Terminale Zorg. Gezien de grote behoefte die er is aan een ‘bijna-thuishuis’ wordt de Brummense woning te klein en daarnaast is de doelgroep ‘verschoven’. Met de komst van een tweede hospice in Apeldoorn komen er minder gasten van de Veluwe. In Zutphen kan beter worden ingespeeld op de vraag uit de regio Achterhoek, waar nog geen voorziening is. Het hospice neemt zijn intrek in (kerk)centrum De Brug in Zutphen. De twee coördinatoren Marja Leertouwer en Alice Tijmes zijn zich ervan bewust dat er heel wat werk verzet moet worden om de warme sfeer van het Brummense Hospice in het Zutphense gebouw te benaderen. De vriendelijke woning aan de Houtwal in Brummen herbergt van nature al warmte, centrum De Brug oogt daarentegen vrij koel en zakelijk.

Plan voor hospice in Groenlo van de baan

bron: Twentsche Courant Tubantia 56798]

De Stichting Heel, die mensen hulp biedt in tijden van crises, had twee jaar geleden reeds het plan opgevat een hospice te openen. De rustplaats voor uitbehandelde patiënten, zou een onderdeel vormen van een multifunctioneel centrum. Gesprekken met Humanitas, de Stichting De Lichtenvoorde, de Stichting Marga Klompé (van het verzorgingshuis De Molenbergen) en de woningcorporatie De Woonplaats, waren al in een vergevorderd stadium. Maar een onderzoek onder vrijwillige terminale zorginstellingen opende de ogen van initiatiefnemer F. Eijsink Op steeds meer locaties in deze regio willen diverse organisaties plekken inrichten als laatste rustplaats. Liefst 25 bedden voor terminale patiënten zouden er volgens het onderzoek bijkomen. Voor de Stichting Heel het sein om de plannen in de ijskast te parkeren.

Hospice Hellendoorn zet in op meer vrijwilligers

bron: Twentsche Courant Tubantia 10-6-2005 [krantenknipsel, id-nr 56953]


Bezuinigingen noodzaken het hospice Noetsele er toe meer taken over te laten aan vrijwilligers. Alleen als zich meer vrijwilligers aanmelden voor de stervensbegeleiding in het hospice bij het Hellendoornse verzorgingshuis De Blenke. Het hospice biedt plaats aan drie terminaal zieken die nog maximaal drie weken te leven hebben. Hospice Noetsele kampt al sinds de opening afgelopen jaar met een exploitatietekort. Veranderingen in Algemene Wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) zorgden voor lagere subsidies dan vooraf ingeschat en ook is sprake van strengere regelgeving. Het Hellendoornse hospice liep bovendien een provinciale subsidie van 10.000 euro mis omdat de aanvraag te laat was ingediend. Inmiddels is bekend dat de provincie alsnog over de brug wil komen als het hospice Noetsele komend najaar verhuist. Die eventuele verhuizing is echter nog niet concreet. Het hospice wordt gerund door beroepskrachten met de hulp van vrijwilligers. Door de

pagina 17

Palliatieve zorg in het nieuws inzet van meer vrijwilligers wil ZorgAccent de exploitatiekosten omlaag zien te brengen. bron: Twentsche Courant Tubantia 6-6-2005 [krantenknipsel, id-nr 56797]

Univé schenkt inrichting gastenkamers Hospice Den Helder In Den Helder is eind mei de Hospice Den Helder geopend. Univé Verzekeringen heeft een bedrag van ruim € 24.000,geschonken voor de inrichting van de gastenkamers. De Hospice biedt volledige zorg en ondersteuning aan mensen die in de laatste fase van hun leven verkeren. Door de opzet van de Hospice als “bijna thuishuis” is het mogelijk om een huiselijke, heel persoonlijke sfeer te creëren waarbinnen iemand op een waardige manier kan sterven. Coördinator mevrouw A. Hoedjes van de Hospice Den Helder is heel blij met dit gebaar van Univé. bron: Univé Verzekeringen 2-6-2005 [persbericht, id-nr 56685]

Mei 2005 Internationale dag van de palliatieve zorg 8-10 Op 8 oktober 2005 wordt de eerste Internationale Dag van de Palliatieve Zorg (IDPZ) gehouden. In verband hiermee is een website gemaakt: www.dagvandepalliatievezorg.nl. Hier zal informatie te vinden zijn over lokale, regionale, landelijke en internationale activiteiten die naar aanleiding van de IDPZ worden georganiseerd. Via de website kan ook een informatiepakket worden besteld over het deelnemen aan de dag. Op 29 juni a.s. organiseert de projectorganisatie in Bunnik een bijeenkomst voor alle deelnemers aan de dag. bron: Nieuwsbrief Agora 28-5-2005 [bericht, id-nr 56509]

Terminale Turkse en Marokkaanse patiënten gebruiken nauwelijks thuiszorg Turkse en Marokkaanse terminale patiënten krijgen maar zelden thuiszorg. Bijna altijd is de, soms maandenlange, zorg voor de stervende in handen van één vrouwelijke familielid. Die raakt daardoor vaak overbelast. Huisartsen en thuiszorgmedewerkers zien taal- en cultuurbarrières als oorzaak voor het karige thuiszorggebruik. Naasten van de stervenden geven aan dat hun voorkeur voor zorg door de eigen familie de belangrijkste barrière is. Dat blijkt uit

2005


onderzoek van het NIVEL. NIVEL onderzoeker Fuusje de Graaf: “Huisartsen, transferverpleegkundigen en indicatiestellers zouden niet direct van zorg af moeten zien als de Turkse en Marokkaanse mannen zeggen dat thuiszorg niet nodig is. Ze moeten eerst bekijken of de vrouw die de zorg gaat geven daarbij misschien ondersteuning nodig." Wat een rol speelt is onder meer het gebrek aan inzicht in het ziektebeloop bij de naasten van de patiënt en de verwachting (zowel bij de familie als bij de huisarts) dat de familie alle zorg kan en wil leveren. Download rapport: http://www.nivel.nl/systeem/scripts/downloadtracker.asp?downlo ad=http://www.nivel.nl/pdf/thuiszorg-voor-terminale-turkse-enmarokkaanse-patiënten-2005.pdf bron: NIVEL 26-5-2005 [bericht, id-nr 56462]

Hospice streeft ook in Zutphen naar band met de buurt Nu de verhuizing van Hospice Brummen van de Stichting Vrijwillige Terminale Zorg naar (kerk)centrum De Brug in Zutphen zeker is, krijgen de verhuisplannen steeds meer vorm. Naar verwachting beginnen in januari de bouwactiviteiten die nodig zijn voor de nieuwe bestemming van het gebouw. Het bestuur heeft de omwonenden inmiddels schriftelijk op de hoogte gesteld van die activiteiten. Zodra de plannen inhoudelijk helemaal duidelijk zijn, komt er een informatie-avond. Coördinator Marja Leertouwer beklemtoont het belang van een goede relatie met de buurt. e verhuizing van Brummen naar Zutphen is ingegeven door twee oorzaken. Gezien de grote behoefte die er is aan een ‘bijna-thuis-huis’ wordt de Brummense woning te klein en daarnaast is de doelgroep ‘verschoven’. Met de komst van een tweede hospice in Apeldoorn komen er minder gasten van de Veluwe. In Zutphen kan beter worden ingespeeld op de vraag uit de regio Achterhoek, waar nog geen voorziening is. bron: De Stentor 25-5-2005 [krantenknipsel, id-nr 56418]

Nederlanders sterven 't liefst thuis Mensen die ongeneeslijk ziek zijn, sterven het liefst thuis. Bijna niemand wil in een verpleeghuis sterven, terwijl zogeheten bijnathuis-huizen en hospices gewenster zijn. Dat is vandaag gebleken uit een onderzoek van het Instituut voor beleidsonderzoek en advies (IVA) onder 1804 ongeneeslijk zieke mensen. Volgens het IVA geven mensen tussen de 35 en 64 jaar vaker de voorkeur aan thuis sterven, dan ouderen (respectievelijk 75 procent en 65 procent). Als mensen niet thuis kunnen sterven, kiest 58 procent volgens het onderzoek voor een bijna-thuis-huis. 18 Procent kiest voor een hospice. Slechts 2 procent van de mensen wil in een ziekenhuis sterven. In realiteit sterft 35 procent van de mensen daar. bron: Algemeen Dagblad 25-5-2005 [krantenknipsel, id-nr 56402]

pagina 18

Palliatieve zorg in het nieuws Leven met de dood in het zicht Leven met een snel naderende dood in het vooruitzicht. Het is en blijft een zeer beladen onderwerp, weet Nelleke de Mulder, één van de organisatoren van het symposium 'Kanker: als je weet dat je niet meer beter wordt' dat zaterdag wordt gehouden. De groep uitbehandelde patiënten heeft volgens De Mulder het idee nergens terecht te kunnen. De medische wereld is gericht op beter worden, de literatuur stopt bij het onderwerp terminaal en voor patiëntenverenigingen is het onderwerp vaak ook te beladen. Het symposium moet het taboe op dit onderwerp doorbreken, zo hoopt de Borstkankervereniging Nederland. Volgens therapeute Van Steen is vooral een goede communicatie belangrijk om te kunnen genieten van de laatste levensfase. ,,Patiënten hebben vaak schuldgevoelens over het verdriet dat zij de omgeving aandoen. Ze willen daarom niemand belasten met hun eigen angst. Ze praten zo min mogelijk over hun ziekte en sluiten zo de omgeving buiten. Dat is zwaar voor de patiënt, maar ook voor de naasten." Het lukt niet iedereen om de laatste periode zinvol te maken. Het vaststellen van een ongeneeslijke ziekte leidt in 25 procent van de gevallen tot een depressie bij de patiënt. Dat concludeert Elsbeth Voogt, psycholoog bij het Erasmus MC in Rotterdam. Elsbeth Voogt, psycholoog bij het Erasmus MC in Rotterdam, doet sinds 2001 onderzoek bij 128 patiënten met een ernstige vorm van kanker waarvoor veelal geen behandeling meer mogelijk is of was. De belangrijkste conclusie van het onderzoek is dat patiënten te veel verwachten van behandeling. Voogt: ,,Zolang patiënten worden behandeld is er nog hoop. Maar de verwachtingen moeten wel reëel zijn. Behandelingen zijn gericht op verlenging van het leven en niet op beter worden. Het is de vraag of patiënten zich dat altijd realiseren." ,,De ernst van de situatie dringt vaak pas tot patiënten door als klachten in de laatste maanden verergeren. Als ze eerder hadden beseft dat hun lot onomkeerbaar is, zouden ze wellicht geen kostbare tijd hebben verspild aan zware behandelingen.'' bron: Algemeen Dagblad 24-5-2005 [krantenknipsel, id-nr 56373]

Hospice houdt deuren nog gesloten Eigenlijk zouden de eerste bewoners gisteren al worden opgenomen in de hospice aan de Duinroosstraat in Den Helder. Toch heeft de stichting besloten dat niet te doen en de rechtszaak van vandaag af te wachten. Omwonenden vragen de rechter vandaag alle activiteiten van dit 'thuishuis' voor terminale patiënten stop te zetten. Er wordt overlast verwacht, onder meer door extra verkeer. Aanvankelijk dachten burgemeester en wethouders dat voor het hospice geen planologische procedure nodig was, maar bij nader inzien wordt die nu toch gevoerd. Via deze procedure hebben omwonenden hun bezwaren kenbaar maken. In afwachting van de rechtszaak wil de hospice geen mensen opnemen, al is er wel een wachtlijst. bron: Noordhollands Dagblad 56344]

2005


Fototentoonstelling “De Dood Verbeeld” in ziekenhuis Zierikzee Op woensdag 1 juni 2005 wordt om 15.00 uur de fototentoonstelling “De Dood Verbeeld” in ons ziekenhuis in Zierikzee geopend. De tentoonstelling is een initiatief van de Vereniging van Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Nederland (VPTZ). Met de tentoonstelling “De Dood Verbeeld” wordt visueel gemaakt, wat moeilijk in woorden uit te drukken is. De kunstwerken die gefotografeerd zijn; zijn een tastbare herinnering voor een dierbare die is overleden. Ze zijn gemaakt door ernstig zieke mensen of dierbaren van ernstig zieken. Vrijwilligers bieden een belangrijke ondersteuning bij de verzorging van terminale patiënten en ze zijn voor naasten ook belangrijk in de nazorg. De fototentoonstelling geeft een ontroerend beeld van zeer persoonlijke ervaringen. bron: Oosterscheldeziekenhuis 23-5-2005 [persbericht, id-nr 56339]

Bridgen voor Hospice Breda Hospice Breda bestaat vijf jaar en heeft voor volgende week een aantal activiteiten georganiseerd om dat feit te vieren. Komende dinsdag van 14.00 tot 17.00 uur en donderdag van 19.00 tot 20.00 uur zijn er bridgedrives in gemeenschapshuis Erasmus aan de Erasmusweg. De kosten bedragen 20 euro per koppel Dat geld kan iedere dag van de week betaald worden aan de deur van het Hospice Breda. bron: BN/De Stem 20-5-2005 [krantenknipsel, id-nr 56253]

Ook met een stervende kun je lachen ,,Het is niet alleen maar somber en triest. Soms hebben we gewoon de slappe lach’’, vertelt stervensbegeleidster Tina Kempenaar uit Wijnjewoude. De 57-jarige vrouw is een van de zestien vrijwilligers van Stichting Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg in Drachten. Deze organisatie zet sinds tien jaar vrijwilligers in bij terminale patienten. Het doel: de familie ontlasten. De stichting werd in 1995 opgericht op verzoek van het ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten. Het kwam geregeld voor dat een terminale patiënt die thuis wilde sterven, in het ziekenhuis moest blijven omdat de familie de zorg thuis niet kon opbrengen. Veel mensen zijn slecht op de hoogte van het bestaan van de stichting, merken de vrijwilligers. ,,Wij horen vaak: hadden we maar geweten dat jullie bestonden. Bij veel huisartsen zijn we niet goed bekend’’, aldus Kempenaar. bron: Friesch Dagblad 18-5-2005 [krantenknipsel, id-nr 56186]


pagina 19

Palliatieve zorg in het nieuws Inleiding door Marinus van den Berg over "Aspecten van verlies" in Chrysanthemum

2005


De Thuiszorg Costa Blanca opent nieuw hoofdkantoor

Op donderdag 26 mei aanstaande organiseert De Zellingen de themabijeenkomst "Aspecten van verlies". Geestelijk verzorger Marinus van den Berg uit Rotterdam verzorgt vanuit zijn ervaring een inleiding over verlies en rouw. Het rouwproces rondom overlijden van een naaste is een aspect, maar ook het verlies dat iemand ervaart wanneer de partner door ziekte een ander mens wordt. Na de lezing is er gelegenheid voor discussie en het stellen van vragen. De themabijeenkomst is van 20.00 uur tot 22.00 uur in Zorgcentrum Chrysanthemum, Nieuwerkerk aan den IJssel. Ontvangst vanaf 19.30 uur. Vrijwilligers, mantelzorgers en andere belangstellenden zijn van harte welkom. Deelname is gratis. Vooraf aanmelden via 0180-333 777 is wel gewenst.

De ambassadeur van Nederland in Madrid, Spanje, de heer Schelto Baron van Heemstra verricht op vrijdag 6 mei, tussen 17.00 en 20.00 uur de officiële opening van het nieuwe kantoor van De Thuiszorg Costa Blanca in Benidorm. De Thuiszorg Costa Blanca (TZCB) is een Spaanse thuiszorgorganisatie, opgezet naar het Nederlandse model van een Kruisvereniging, onder leiding van een Nederlandse directie en met merendeels Nederlandstalig personeel. Ook beschikt men over specialisten voor stoma en wondzorg, diabetes, COPD, en voor psychosociale klachten en begeleiding. In tien jaar tijd is TZCB uitgegroeid tot de grootste thuiszorgorganisatie aan de Costa Blanca. Met zestig medewerkers biedt ze zorg aan chronisch zieken, ouderen met specifieke zorgbehoeften, gehandicapten, post-operatieven en cliënten met een terminale ziekte. www.thuiszorgspanje.com

bron: De Zellingen 13-5-2005 [persbericht, id-nr 56108]

bron: De Thuiszorg Costa Blanca 4-5-2005 [persbericht, id-nr 55888]

Hospice opent eind september de deuren

Consultatienetwerk Palliatieve Terminale Zorg Haaglanden

De hospice van Wassenaar hoopt eind september de eerste gasten te ontvangen die hier de laatste fase van hun leven willen doorbrengen. Er is veel belangstelling van vrijwilligers die de bewoners hierbij willen bijstaan. Volgens Karin Lansbergen, die samen met haar echtgenoot Gabrie nauw is betrokken bij de oprichting van zo'n 'Bijna-thuishuis', is het voor velen een uitdaging om hier vrijwilligerswerk te doen.

Onlangs is de Rapportage en Evaluatie van het Project Informatie- en Consultatienetwerk ten behoeve van de palliatieve terminale zorg in de regio Haaglanden verschenen. In deze rapportage wordt de ontwikkeling van het consultatienetwerk beschreven. In oktober 2003 werd de eerste periode van het Project Informatie- en Consultatienetwerk ten behoeve van de palliatieve terminale zorg in de regio Haaglanden afgesloten met een inventarisatieverslag. De afgelopen periode van het project is besteed aan het oprichten van de Helpdesk voor Palliatieve Terminale Zorg en het Consultatieteam Haaglanden. Daarnaast is gewerkt aan verbetering van de informatievoorziening via de website www.palliatief.nl/haaglanden en is een informatiemap voor zorgvragers samengesteld. De rapportage kan via de stichting opgevraagd worden; tel 070-3795093, [email protected]

bron: Haagsche Courant 10-5-2005 [krantenknipsel, id-nr 56005]

Hospice bij kerk Soester Julianalaan Soest Buurtbewoners zijn absoluut niet huiverig voor de komst van het hospice in de villa aan de Julianalaan 88 in Soest. ,,Ons hele gezin vindt het geweldig. Natuurlijk, je zal zo nu en dan rouwauto's zien staan, maar dat is toch niet erg? Hoort bij het leven'', reageert buurtbewoonster Mechteld Schram. De stichting Hospice Soest-Baarn heeft de omwonenden direct na het sluiten van de koop, schriftelijk geïnformeerd. Het vrijstaande huis naast de Christelijk Gereformeerde Kerk dateert uit 1926 en beschikt over zeven kamers, een lange achtertuin en staat vlakbij het evenemententerrein aan de Soesterengweg. Het hospice biedt plek aan vier terminaal zieke mensen uit zowel Soest als Baarn, met een levensverwachting van hooguit drie maanden. Vrijwilligers nemen een belangrijk deel van de hulp op hun schouders. Voor de professionele zorg hebben de bewoners hun eigen huisarts en wil de stichting samenwerken met het Soester verpleeghuis Daelhoven. bron: Gooi en Eemlander 6-5-2005 [krantenknipsel, id-nr 55919]

bron: Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. 3-5-2005 [besluit, id-nr 55868]

Zorgcentrum voor "rijken" bij Scheemda Vortex Architecten uit Groningen en de Stichting Ouderen Initiatiefgroep Hestia uit Paterswolde willen een woonzorgcomplex bouwen in of rond Scheemda voor de 'vermogende burger'. Ook zorgketen Oosterlengte heeft plannen in die richting. Het gebouw van Vortex en Hestia moet plaats bieden aan twaalf tot achttien mensen en biedt zorg tot het eind, dus inclusief terminale zorg. Die groep heeft zorgketen Oosterlengte ook in beeld. In de stad Groningen is de stichting Hestia al enkele jaren actief op dit gebied. De stichting is in gesprek met woningcorporaties en zorginstellingen om op twee plaatsen in de stad een woon-zorgcomplex neer te zetten. bron: Dagblad van het Noorden 3-5-2005 [krantenknipsel, id-nr 55839]

pagina 20

Palliatieve zorg in het nieuws April 2005 Palliatieve afdeling bij Sonnevanck Verpleeghuis Sonnevanck in Harderwijk heeft gisteren een afdeling voor palliatieve terminale zorg in gebruik genomen. Op deze afdeling is plaats voor vier mensen in hun laatste levensfase. Sonnevanck is het eerste verpleeghuis op de noordelijke Veluwe die een dergelijke voorziening biedt. De nieuwe afdeling heeft de naam Jasmijn gekregen en bestaat uit vier eenpersoons kamers. De mensen op de afdeling worden bijgestaan door een team van hulpverleners in tal van disciplines. Er is psychosiciale ondersteuning, aandacht voor geestelijke verzorging en er is paramedische en verpleegkundige zorg, onder meer meer voor pijn- en symptoombestrijding. bron: De Stentor 29-4-2005 [krantenknipsel, id-nr 55738]

Professionele krachten verlenen zorg De regio Eemland telt één highcare hospice voor volwassenen: Hospice Dôme in Amersfoort. Hier wordt de zorg verleend door professionele krachten. Verder is er in De Glind een high care kinderhospice. Daarnaast zijn er diverse low care hospices, waar de zorg onder meer in handen is van vrijwilligers. Deze zijn te vinden in Nijkerk (Hospice Arkemheen) en in de toekomst -mogelijk 2006- in Soest. In Woudenberg is er in Zorgcentrum Groenwoude een speciale afdeling waar terminaal zieken verzorgd kunnen worden. bron: Utrechts Nieuwsblad 26-4-2005 [krantenknipsel, id-nr 55632]

Zorgnetwerk voor stervenden Friesland Zorginstellingen in Fryslân gaan samenwerken op het gebied van palliatieve zorg. Tot nu toe hebben zorginstellingen elk hun eigen manier van werken met terminale zorg, terwijl ze veel aan elkaar zouden kunnen hebben. Aldus de provinciaal coördinator van het samenwerkingsproject, W. Hoek. Belangrijkste winstpunt van de samenwerking is dat organisaties van elkaar leren wat er mogelijk is. ,,Tot dusver gebeurt het nog geregeld dat stervenden lang in het ziekenhuis blijven, omdat de medewerkers daar niet weten wat de mogelijkheden voor de thuiszorg op palliatief gebied zijn. Als ze wel op de hoogte waren geweest had de patiënt veel eerder naar huis of naar een hospice gekund’’, vertelt Hans Konst, voorzitter van het netwerk en verpleeghuisarts in De Batting in Harlingen. De zorginstellingen gaan per

2005


regio samenwerken. Het eerste netwerk dat wordt opgezet is Noordwest-Fryslân, het werkgebied van ziekenhuis MCL. Volgende week wordt het samenwerkingscontract ondertekend. De andere Friese ziekenhuizen volgen zo snel mogelijk met hun eigen netwerk. In het netwerk wordt ook de positie van mantelzorgers beter geregeld. ,,Nu worden vrijwilligers wel eens in gezet als vervanging van de professionele zorg. Dat moet niet. Daarmee wordt het ook ‘eng’ om vrijwilliger bij een hospice te zijn. De taken van de vrijwilligers worden nu duidelijk omschreven’, zegt Konst. bron: Friesch Dagblad 19-4-2005 [krantenknipsel, id-nr 55373]

Hostels draaien al jaren in het geheim Het is al jaren nagenoeg geheimgehouden. Maar in de Grevelingenstraat in De Rivierenwijk en aan de Topaaslaan in Hoograven openden in 1999 de eerste begeleide opvanghuizen voor verslaafde daklozen in Utrecht. Het pand in de Grevelingenstraat telt nu nog twee bewoners. De adressen zijn nooit bekendgemaakt uit angst voor reacties uit de wijk, zegt divisiemanager Berndsen van Stichting Beschermende Woonvormen Utrecht die de bewoners begeleidt. De omwonenden en bewonersvereningen werden hier wél intensief bij betrokken. Het waren in Utrecht de eerste opvanghuizen waar binnenshuis gebruikt mocht worden. Het ging en gaat om terminale, verslaafde, met aids besmette daklozen die dringend hulp nodig hebben. De GD & GD begeleidt hen medisch. Pas in 2001 ging het eerste grootschalige hostel De Hoek aan de Sarteweg open voor 25 bewoners. De proef in een portiekflat aan de Topaaslaan mislukte na drie jaar. De buurt had te veel overlast van de vier bewoners die vaak ongewenste gasten meenamen. bron: Utrechts Nieuwsblad 19-4-2005 [krantenknipsel, id-nr 55353]

Ross: "Iedere AWBZ-cliënt een eigen omslagpunt" Ross wil een duidelijke omslagpuntenregeling voor de AWBZ per 1 januari 2007. Dat stelt staatssecretaris Ross vandaag voor in haar brief aan de Tweede Kamer. Zodra de zorgkosten thuis duurder uitvallen dan in een instelling, moet een AWBZ-cliënt die thuis wil blijven wonen de meerkosten zelf betalen. Ross wil dat iedere cliënt per 2007 een individueel omslagpunt krijgt dat afhankelijk is van zijn indicatiebesluit. Echter, ‘tot een bepaald bedrag mag zorg thuis geen probleem zijn’, schrijft Ross. Het drempelbedrag moet ze nog vaststellen. Verder hecht de staatssecretaris aan heldere regels voor uitzonderingen op de omslagpuntenregeling. Ze denkt daarbij aan de terminale zorg of 24-uurs beademing. Ross vraagt het College voor zorgverzekeringen binnenkort om een uitvoeringstoets te doen op de omslagpuntenregeling. Het omslagpunt wordt berekend door de kosten van extramurale zorg voor een individuele cliënt te vergelijken met die van intramurale zorg (zonder de huisvestingskosten). Zodra de zorg binnen en buiten de instelling even duur zijn, is het omslagpunt bereikt. Op dit moment hanteren de intramurale en extramurale zorg nog pagina 21

Palliatieve zorg in het nieuws andere rekeneenheden: de extramurale zorg rekent in AWBZ-functies en –klassen, de intramurale zorg gaat per 1 januari 2007 over op deze bekostigingssystematiek. Pas als de intramurale zorg ook in termen van zorgzwaarte wordt bekostigd (te beginnen via intramurale zorgarrangementen (IZA’s)), kan het omslagpunt per persoon worden bepaald.

2005


J.Zanders-Kar is het de bedoeling dat in het klooster maximaal zes mensen worden verpleegd gedurende de laatste maanden van hun leven voor wie thuiszorg te zwaar wordt. bron: De Limburger 8-4-2005 [krantenknipsel, id-nr 55047]

bron: Ministerie VWS 13-4-2005 [bericht, id-nr 55189]

Maart 2005 Alles klaar voor bouw hospice Met de bouwvergunning voor het bijna-thuishuis in Zierikzee op zak, is de Stichting Hospice SchouwenDuiveland begonnen met de voorbereidende werkzaamheden voor de bouw van deze voorziening. De bouwcommissie van de Stichting Hospice SchouwenDuiveland legt samen met bouwkundig bureau Jonker in Zierikzee de laatste hand aan het bestek. Volgens voorzitter W. Obbink- Bulsing zal binnenkort contact gezocht worden met enkele aannemers voor een inschrijving op uitnodiging. Het hospice wordt door geen enkele overheidsinstantie gesubsidieerd. De organisatie is afhankelijk van giften, sponsoring en donaties. De afgelopen tijd werden diverse acties voor het hospice op touw gezet. bron: PZC 12-4-2005 [krantenknipsel, id-nr 55150]

Symposium in kinderhospice Kinderhospice De Glind wil met het symposium ‘Het Leven gaat door’ de aandacht vestigen op de wijze waarop zij zorg geeft aan ongeneeslijk zieke kinderen. Het symposium wordt op 12 april georganiseerd, te Ede. Kinderhospice De Glind is een kleinschalig huis waar een team van kinderverpleegkundigen, huisartsen en vrijwilligers 24 uur complexe zorg biedt aan ernstig zieke kinderen. Het Kinderhospice neemt een plaats in tussen het (academisch) ziekenhuis en thuis. Het Kinderhospice werkt met een team van kinderverpleegkundigen die complexe verpleegtechnische zorg kunnen geven. De huisarts stemt, zo nodig, het palliatieve beleid van het kind af met de hoofdbehandelaar. Zie www.kinderhospicedeglind.nl. bron: Barneveldse Krant 31-3-2005 [krantenknipsel, id-nr 54844]

Palliatief Consultatieteam ondersteunt zorgverleners Op 11 april is het Palliatief Consultatieteam Delft-WestandOostland (DWO) gestart. Het consultatieteam ondersteunt zorgverleners bij de zorg en behandeling van patiënten in hun laatste levensfase. Deze patiënten hebben soms vragen of problemen waar geen standaardoplossingen voor zijn. Zorgverleners kunnen dan contact opnemen met het consultatieteam. Het consultatieteam is een initiatief van het Palliatief Netwerk DWO. De zorgverleners van het consultatieteam hebben, naast hun werkervaring in palliatieve zorg, een specialistische opleiding in dit vakgebied afgerond. Het team bestaat uit gespecialiseerd verpleegkundigen, huisartsen, verpleeghuisartsen, medisch specialisten, een apotheker en geestelijk verzorger. Het Integraal Kankercentrum West ondersteunt het consultatieteam inhoudelijk en financieel. bron: Transmuraal Zorgbureau Delft Westland Oostland DWO 11-42005 [persbericht, id-nr 55112]

Projectenbank palliatieve zorg online Vanaf 1 maart heeft Agora, landelijk ondersteuningspunt palliatieve terminale zorg, de landelijke Projectenbank Palliatieve Zorg online geopend. Deze databank geeft een overzicht van lopende en afgeronde onderzoeksprojecten op het gebied van palliatieve zorg in Nederland. Het gaat hierbij om de gehele range van kleinschalige afstudeerprojecten tot aan meerjarige promotieonderzoeken. Zie www.palliatief.nl (kies: Documentatiecentrum | Onderzoeksprojecten). De ZorgMediatheek heeft Agora hierbij geholpen door het ontwerp en realiseren van een web-applicatie, die online is te raadplegen en te beheren. Ook heeft ZorgMediatheek gezorgd voor de inbreng van de gegevens in de applicatie. De ZorgMediatheek vervult de functie van Documentatiecentrum voor Agora. Zowel op inhoudelijk gebied als met de inzet van webdiensten kon de ZorgMediatheek behulpzaam zijn. bron: ZorgMediatheek 30-3-2005 [persbericht, id-nr 54761]

Venlose stichting wil hospice in Mariaweide Er is een stichting opgericht die ijvert voor de vestiging van een hospice in het klooster Mariaweide aan de Nieuwstraat in Venlo. De stichting heeft de gemeente Venlo en de provincie om startsubsidie gevraagd. Het klooster van de paters dominicanen staat te koop. De stichting, die is aangesloten bij de landelijke Vereniging Vrijwillige Terminale Zorg, wil het pand huren. Volgens stichtingvoorzitter

Eigen website VriendenZGV.nl voor Vrienden Ziekenhuis Gelderse Vallei Mies Bouwman lanceert donderdag 31 maart om 16.00 uur de nieuwe website www.vriendenzgv.nl van de Stichting Vrienden Ziekenhuis Gelderse Vallei. Het feestelijke ‘knippen van het virtuele lint’ vindt plaats in het ziekenhuis in Ede. Sinds 1997 is

pagina 22

Palliatieve zorg in het nieuws de Stichting Vrienden Ziekenhuis Gelderse Vallei actief om het verblijf van kleine en grote patiënten in het ziekenhuis zo prettig mogelijk te maken. De stichting probeert op alle mogelijke manieren een hart onder de riem te steken van patiënten in de Gelderse Vallei en streeft ernaar het verblijf in het ziekenhuis te verlichten. Daarnaast steunt de stichting de palliatieve zorg in de regio. Zo steunden de Vrienden onder andere het kinderhospice in De Glind en de palliatieve zorg voor ouderen in zorgcentrum Elim in Amerongen. bron: Ziekenhuis Gelderse Vallei 54661]

24-3-2005 [persbericht, id-nr

Vijfentwintig jarig bestaan van Vrijwilligers Terminale Zorg Op 2 april is het vijfentwintig jaar geleden dat de eerste Nederlandse organisatie van vrijwilligers in de palliatieve terminale zorg is opgericht. Deze werd opgericht in Enschede na het overlijden van de 35-jarige Leendert Vriel die aan kanker leed. Zijn vrouw heeft hem thuis verzorgd samen met familie en vrienden. Om dit voor andere mensen mogelijk te maken, hebben ze de Stichting Leendert Vriel opgericht die in Enschede en omstreken aan terminale patiënten ondersteuning biedt. Al snel werd dit voorbeeld in andere plaatsen overgenomen en in 2005 zijn er in Nederland meer dan 210 organisaties die thuis of in een hospice ondersteuning bieden aan patiënten in de laatste levensfase. Ruim 6000 vrijwilligers en 400 coördinatoren geven deze ondersteuning. Om het belang van vrijwilligers in de terminale zorg te benadrukken, zullen er verschillende activiteiten plaatsvinden rondom het vijfentwintig jaar bestaan. bron: VTZ Nederland 24-3-2005 [persbericht, id-nr 54655]

Hospice Noetsele kampt met exploitatietekort Hospice Noetsele heeft te maken met een exploitatietekort. Vraag is er wel naar plaatsen waar terminale patiënten rustig kunnen sterven, de begroting wil echter maar niet sluitend worden. Afgelopen week greep ZorgAccent ook nog eens naast een provinciale subsidie. In heel Nederland hebben hospices het moeilijk, legt adjunct-directeur en hoofd verpleging en verzorging E. Vuurboom van ZorgAccent uit. ‘Van de hospices kan 70 tot 75 procent niet rondkomen met de exploitatie.’ Reden hiervoor is volgens hem makkelijk aan te geven: veranderingen in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) zorgen voor lagere subsidies dan vooraf was ingeschat en ook worden bestaande regels strenger gehanteerd dan voorheen. Voor iedere klant krijgt het hospice 300 euro van het zorgkantoor van Thuiszorg Noord-West Twente en ZorgAccent. ‘Dat is dekkend bij een bezetting van gemiddeld zo’n 60 procent. Dat halen wij echter niet.’ Vuurboom wil niet vooruitlopen op de zaken en doet beslist geen uitspraak over de vraag hoe lang deze situatie nog kan voortduren. ‘De stekker eruit trekken is niet aan de orde’, geeft hij aan.

2005 bron: Twentsche Courant Tubantia 54578]



Kwart terminale Vlamingen kiest voor palliatieve zorg Het aantal terminale Vlamingen dat een beroep doet op palliatieve zorg, blijft spectaculair toenemen. In 2001 waren het er 11.000, in 2003 liep het aantal op tot meer dan 16.000. "In 2003 telden we 4.749 patiënten in de thuiszorg, 3.174 in de zorgeenheden en 8.000 in de ziekenhuizen", zegt Trudie van Iersel, coördinator van het palliatief netwerk Noord WestVlaanderen. "Het aantal in de ziekenhuizen moet zeker hoger liggen, want we hebben slechts van de helft van de ziekenhuizen gegevens gekregen." bron: Belga Persdienst 18-3-2005 [bericht, id-nr 54478]

Koningin woont viering bij van het 25-jarig bestaan van Stichting Leendert Vriel in Enschede Hare Majesteit de Koningin woont zaterdag 2 april in Enschede de viering bij van het 25-jarig bestaan van de Stichting Leendert Vriel in Enschede. Leendert Vriel is een organisatie van vrijwilligers in de palliatieve terminale zorg die als eerste in Nederland werd opgericht. Leendert Vriel is een pseudoniem voor een man die op 35-jarige leeftijd stierf aan kanker. Hij had de wens om thuis te sterven. Zijn vrouw heeft dit samen met familie en vrienden mogelijk gemaakt. Om meer mensen in staat te stellen thuis te sterven of in een omgeving die hier zoveel mogelijk op lijkt, heeft zij in 1980 de Stichting Leendert Vriel opgezet. Dit initiatief is sindsdien door vele mensen overgenomen. De landelijke vereniging Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) en de Stichting Leendert Vriel willen op 2 april het belang van vrijwilligers in de terminale zorg laten zien. bron: Koninklijk Huis 11-3-2005 [persbericht, id-nr 54256]

Hospice deze zomer in gebruik In Raalte wordt medio deze zomer een Bijna Thuis Huis in gebruik genomen. In dit huis kunnen mensen uit heel Salland terecht die in de laatste fase van hun leven verkeren. Het Bijna Thuis Huis biedt gasten de mogelijkheid om in een huiselijke omgeving op een waardige manier te sterven. Vrijwilligers zorgen voor de nodige hulp en begeleiding. Aanvullend kan er professionele zorg zoals thuiszorg worden ingeschakeld. Dit gebeurt net als thuis op basis van een indicatie door het Centrum Indicatiestelling Zorg. Een huis, dat wordt gehuurd van woningbouwvereniging BWS, wordt momenteel verbouwd. De verwachting is dat het Bijna Thuis Huis in juli in gebruik kan worden genomen. Dit is overigens een tijdelijke locatie. Uiteindelijk komt er een zelfstandig draaiend Bijna Thuis Huis op het terrein van verpleeghuis de Hartkamp. bron: De Stentor 9-3-2005 [krantenknipsel, id-nr 54185]

pagina 23

Palliatieve zorg in het nieuws Dementerenden en peuters in Dorpzicht: 'Uniek in Nederland' In en rond de voormalig woonboerderij Dorpzigt uit 1862 in Zuid-Beijerland wonen volgend jaar senioren, dementerende ouderen en mensen die in de laatste fase van hun leven zitten. Maar ook kinderen zullen er hun dagen doorbrengen in de peuterspeelzaal of de bij kinderopvang. En de bibliotheek wordt in de boerenschuur ondergebracht. Het voormalig akkerbouwbedrijf Dorpzigt wordt verbouwklaar gemaakt. In het woonhuis moet over een jaar het Hospice Hoeksche Waard met vier bedden zijn intrek nemen. In de schuur komen op de begane grond de bibliotheek, een consultatiebureau van de Zorg en Welzijngroep en het onderkomen van de stichting Stimulans. Hoofdmoot op deze etage vormen de zes woningen voor psychogeriatrische patiënten, ofwel dementerende ouderen. bron: Rotterdams Dagblad 8-3-2005 [krantenknipsel, id-nr 54122]

"Arts pleegde geen actieve euthanasie op moeder" De huisarts uit Neede die vrijdag werd aangehouden omdat hij zijn moeder om het leven zou hebben gebracht, heeft geen actieve euthanasie gepleegd. Dat zegt advocaat Coonen van zijn cliënt, die hangende het onderzoek op vrije voeten is gesteld. Volgens Coonen heeft de huisarts stervensbegeleiding toegepast op zijn moeder. De hoogbejaarde vrouw lag sinds kort in een verpleeghuis in Haaksbergen en verkeerde in de terminale fase. Volgens Coonen heeft de huisarts zijn moeder pijnstillende middelen toegediend om zonder angst en pijn te kunnen sterven. ,,Het verpleeghuis was op de hoogte en heeft daar schriftelijk mee ingestemd." bron: Dagblad van het Noorden 54088]


Bouw hospice Zierikzee kan doorgaan De plannen voor een hospice in Zierikzee kunnen worden uitgevoerd. Het dagelijks provinciebestuur heeft dinsdag toestemming voor de bouw gegeven. Aanvankelijk was er veel tegenstand tegen het sterfhuis in de Frederik Hendriklaan, maar nu hebben de inititiatiefnemers van het hospice goed contact met de buurt. De initiatiefnemers hopen dat het hospice tussen mei en september 2006 open kan gaan bron: Omroep Zeeland 1-3-2005 [bericht, id-nr 53958]

2005


Februari 2005 Terminale patiënt mag niet roken De familie van de doodzieke boer Harmsen is ziedend op Ziekenhuis Rijnstate. Hun vader heeft hoogstens nog twee maanden te leven. Toch weigert Rijnstate hem een zuurstofapparaat. Omdat vader nog rookt, zegt zoon Jan. "Het is logisch als een ziekenhuis geen zuurstofapparaat levert aan een rokende jongere van twintig, maar dat ze het niet aan een terminale patiënt van 74 jaar geven, is belachelijk." Evert Jan Harmsen is één van de oprichters van de Boerenpartij. Boer Harmsen uit Hoenderloo lijdt aan long-, darm- en prostaatkanker. Dagelijks steekt het oud- Tweede-Kamerlid nog de brand in vier sigaren. Harmsen bood aan te stoppen met roken. Hij werd weggestuurd met een recept voor nicotinepleisters en het verzoek zes weken later nog eens terug te komen. En dat voor een man die nog twee maanden wordt gegeven, zegt Jan Harmsen. In een brief aan het ziekenhuis eiste hij vorige week excuses. Volgens ziekenhuis Rijnstate is er echter geen noodzaak om boer Harmsen van een zuurstofapparatuur te voorzien. "Deze zuurstoffles helpt helemaal niet. Daarom gaf de longarts geen medisch attest. Volgens hem kun je het vergelijken met iemand die gewurgd wordt. Daar helpt een zuurstofapparaat ook niet bij. Ik denk dat de familie ten einde raad is, door koste wat kost die apparatuur te eisen" bron: De Gelderlander 24-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53817]

Vertraging hospice valt slecht De vrijwilligers die het Veenendaalse hospicehuis gaan bemannen voelen zich gedupeerd door de trage gang van zaken bij de gemeente. Opnieuw worden ze geconfronteerd met maanden uitstel. De restauratie van een oud boerderijtje tot hospice (laatste thuis voor stervenden) kost de gemeente een kleine vier ton. Begin deze maand maakten burgemeester en wethouders bekend dat ze de beslissing over de restauratiekosten even uitstellen. Ze willen eerst de mening van de gemeenteraad horen. Daarmee is het besluit uitgesteld tot na de raadsvergadering van 17 maart. Pas daarna kan de verbouwing beginnen. Het hospice kan niet voor de zomer klaar zijn, iets dat het bestuur van de Vrijwilligers Intensieve Thuiszorg (VIT) verwachtte. Het ziet er naar uit dat ze er pas in september of later terecht kunnen. bron: De Gelderlander 22-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53742]

Toch nog procedure nodig voor vestiging van hospice (Den Helder) Schilders en tegelzetters zijn er druk aan het werk. Ze verbouwen de villa aan de Duinroosstraat in Den Helder tot een

pagina 24

Palliatieve zorg in het nieuws prachtig hospice, een mooie plaats voor mensen die in een huiselijke omgeving willen sterven. Dat werk kan gewoon doorgaan, maar de gemeente moet voor het sterfhuis wel alsnog een planologische procedure voeren. Op advies van de bezwarencommissie. Binnenkort start voor het hospice een artikel 19-procedure. Daarmee wordt het mogelijk in de villa aan de Duinroosstraat een sterfhuis te maken, ondanks de huidige bestemming 'eengezinshuizen'. Het gemeentebestuur besloot enige tijd geleden, na herhaaldelijk van inzicht te zijn veranderd, dat voor de vestiging van het hospice geen planologische procedure nodig zou zijn. Hoewel aanvankelijk veel buurtbewoners protesteerden legden zij zich uiteindelijk allemaal neer bij de komst van het hospice, op één bewoner na. Hij vreest overlast. Dit protest kwam terecht bij de gemeentelijke bezwarencommissie, die van het besluit van burgemeester en wethouders niets heel liet. De commissie constateert dat het gebruik van de villa als hospice niet beschouwd kan worden als 'gewoon' wonen en dus strijdig is met het bestemmingsplan. En dus had er een planologische procedure gevoerd moeten worden. bron: Noordhollands Dagblad 53611]


2005


Verbetering palliatieve zorg door samenwerking Om palliatieve zorg -dit is zorg voor een persoon die in zijn of haar laatste levensfase verkeert- te verbeteren, slaat een groot aantal regionale instellingen in Delft-Westland-Oostland de handen ineen. Het doel van de samenwerking in het netwerk is om de laatste levensfase van een ziek persoon zo draaglijk en waardig mogelijk te laten verlopen. Onlangs is het Palliatief Netwerk DWO van start gegaan met een bijeenkomst voor de betrokken zorgverleners. Het netwerk van zorgverleners bestaat uit verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg, huisartsen, de hospice, vrijwilligersorganisaties en het Delftse ziekenhuis. Het gaat om 22 instellingen. Het doel is om te komen tot o.m. Afspraken omtrent de coördinatie van zorg en goede voorlichting over de keuzemogelijkheden in het zorgaanbod voor de patiënt. Het Palliatief Netwerk in regio Delft Westland Oostland wordt gecoördineerd door mevrouw M. van Dijk van het Transmuraal Zorgbureau. In april start een Palliatief Consultatieteam, waar hulpverleners terechtkunnen met vragen over palliatieve zorg. Tevens is er op de website www.palliatief.nl/dwo informatie te vinden. bron: Reinier de Graaf Groep 11-2-2005 [persbericht, id-nr 53442]

Veel vrijwilligers willen helpen in hospice Helden De stichting Hospice Voorbode in Helden heeft al ruim dertig aanmeldingen binnen, van mensen die graag vrijwillig willen werken in het hospice. Initiatiefneemster T. van Klooster is blij met de belangstelling. De stichting, het Zorgkantoor, Wonen Helden en de gemeente Helden zijn al een tijd bezig met de oprichting van een hospice. Van Klooster. ,,Verder blijven we zoeken naar financiële middelen. En mensen die goede ideeën hebben, kunnen ook altijd aankloppen.'' bron: De Limburger 16-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53580]

Hospice wil naar Zutphen Het Hospice Brummen van de Stichting Vrijwillige Terminale Zorg, verhuist van Brummen naar Zutphen. Het Hospice is sinds 1997 gevestigd aan de Houtwal 46 in Brummen. In een zo huiselijk mogelijke sfeer (‘bijna-thuis-huis’) begeleiden vrijwilligers uit Brummen en omgeving mensen, in hun laatste levensfase. Het Hospice voorziet al jaren in een behoefte. In Brummen zijn drie gastenkamers; gemiddeld zijn twee van de drie gastenkamers in gebruik. Aan het Hospice in Brummen zijn zo’n zestig vrijwilligers verbonden; van hen zijn er zo’n veertig actief. Een belangrijke reden voor de Stichting om van Brummen naar Zutphen te verhuizen is het feit dat in Zutphen het ‘aanbod’ van vrijwilligers ruimer zal zijn. De vrijwilligers zijn onmisbaar voor de continuïteit. bron: De Stentor 12-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53483]

Netwerk Palliatieve Zorg in regio Gorinchem van start Het Netwerk Palliatieve Zorg, dat zich richt op de zorgverlening aan ongeneeslijk zieke mensen die zich in hun laatste levensfase bevinden, heeft zich behalve in Dordrecht nu ook in Gorinchem georganiseerd. Doel is deze mensen zo lang mogelijk zorg aan huis te verlenen. Coördinator is Els Prikker. Het netwerk wordt ondersteund door vertegenwoordigers van zorgvragers en door professionals van zorgaanbieders, zoals huisartsen, medisch specialisten en verpleegkundigen uit ziekenhuis, verzorgings- en verpleeghuizen, hospice en thuiszorg. bron: Rivas Infomail 8-2-2005 [bericht, id-nr 53311]

Ophef over vergoeding dieet zieken Zorgverzekeraars weigeren op grote schaal dieetvoeding te vergoeden die artsen of diëtisten hun patiënten voorschrijven. Daardoor komen jaarlijks ongeveer 16.000 vaak ernstig zieke patiënten in de knel. Dat blijkt uit een inventarisatie van de Stichting Patiëntenbelang Vergoeding Dieetpreparaten (SPVD). Deze patiëntenvereniging bereidt nu stappen voor tegen zorgverzekeraar Agis. Volgens de SPVD wijzen veel zorgverzekeraars de vergoeding ten onrechte af. „Ook zijn er verzekeraars die eisen dat de patiënt meewerkt aan extra medisch onderzoek waardoor de vergoeding onnodig wekenlang vertraging oploopt”, zegt A.Evertse, voorzitter van de SPVD en huisarts in Oud Beijerland. Hij gaat er overigens vanuit dat er eerder sprake is van onwetendheid dan van kwade opzet. Evertse vindt dat de zorgverzekeraars niet op de stoel van de

pagina 25

Palliatieve zorg in het nieuws huisarts mogen gaan zitten. „Patiënten hebben recht op de behandeling die hun arts het beste acht. Als huisartsen handelen volgens de wet en besluiten dat een patiënt een dieetpreparaat nodig heeft, mogen zorgverzekeraars daarbovenop niet nog eens extra eisen gaan stellen.” bron: Eindhovens Dagblad 7-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53280]

Ziekenhuis fout in zaak voeding stervende man Zorgverzekeraar Agis treft geen blaam in het niet verstrekken van speciale voeding aan de terminaal zieke Zwanenburger Dirk Gijzen. De fout ligt bij het Spaarne Ziekenhuis. Dat is gisteren gebleken in een gesprek tussen het ziekenhuis en de zorgverzekeraar. Gijzen werd twee weken geleden uit het ziekenhuis ontslagen en naar huis gestuurd. Hij had net te horen gekregen dat hij nog maar een paar maanden te leven heeft als gevolg van vergevorderde darm- en maagkanker. Omdat de man niet meer kon eten, had hij speciale infuusvoeding nodig. Die kreeg hij in het ziekenhuis verstrekt. Zijn behandelend arts stelde dat hij die ook thuis kon krijgen, maar dat bleek niet het geval. De voeding werd in het ziekenhuis afgekoppeld en de stervende man ging met drie zakken suikerwater naar huis. Dat zou zijn aanvankelijke levensverwachting van twee tot drie maanden aanzienlijk verkorten naar hooguit een paar weken. Omdat een woedende mantelzorger dat niet pikte en de media bestookte met emails werd de kwestie toch opgelost. bron: Haarlems Dagblad 5-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53270]

Bouw van hospice in Veenendaal vertraagd Pas in de herfst zal het verpauperde monumentale boerderijtje aan de Vondellaan heropenen als het hospice van Veenendaal. Die mededeling is een kleine tegenvaller voor Margreet Hagelstein, coördinator van de Vrijwilligers Intensieve Thuiszorg. Zij ging er tot nu toe van uit dat het laatste thuis voor drie terminale patiënten rond de zomer werd opgeleverd. Maar het college van burgemeester en wethouders wil de restauratiekosten (376.700 euro) en de verkoop van een belendend stuk grond, eerst voorleggen aan de gemeenteraad. bron: De Gelderlander 3-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53198]

Richtlijn voor palliatieve sedatie in de maak Een commissie van artsenorganisatie KNMG werkt aan een landelijke richtlijn voor palliatieve sedatie. Dat heeft E. van Wijlick van de organisatie donderdag laten weten. Palliatieve sedatie is het verminderen van het bewustzijn van patiënten in de laatste levensfase door het toedienen van medicijnen. Het doel is op die manier onbehandelbare en ondraaglijke

2005


lichamelijke of psychische klachten te verzachten. Juist toegepaste sedatie verkort het leven niet. Dat is anders bij euthanasie. Huisarts W. Suis, die als SCEN-arts, artsen die met een euthanasieverzoek bijstaat, signaleert een afname van euthanasieconsultaties. "Het lijkt wel alsof palliatieve sedatie de plaats van euthanasie heeft ingenomen" , schrijft hij in het vakblad Medisch Contact dat vrijdag verschijnt. Het valt de arts op hoe onhandig sommige artsen met het einde van ernstig zieke patiënten omspringen. Ze vragen soms pas heel laat om advies en hebben dan te maken met een patiënt die alleen nog maar dood wil. Hoewel er telefonische helpdesks bestaan waar artsen met vragen over palliatieve sedatie terecht kunnen, pleit Suis ervoor om de taak van SCEN-artsen uit te breiden. bron: De Telegraaf-i 3-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53220]

Restauratie hospice eindelijk begonnen De restauratie van de ruïne aan de Vondellaan in Veenendaal waar het hospice van de VIT gevestigd gaat worden, is daadwerkelijk begonnen. De aannemer heeft een week na het kerstreces een start gemaakt met de omvangrijke klus, door te starten met het slopen van de delen die op instorten stonden. Daarna zal het herstel en de restauratie beginnen die, als de winter uitblijft, in de zomer zal worden afgerond. De VIT, de vrijwilligers intensieve thuiszorg, hoopt dan na de zomer het hospice daadwerkelijk te kunnen openstellen. Er is een vaste coördinator aangesteld in de persoon van Margreet Hagelstein. Zij is met name bezig met het werven van vrijwilligsters en het trainen van hen. Maar daarnaast moet er nog veel werk worden verzet voordat het hospice als low-care huis van start kan. Lowcare wil zeggen, dat er geen professionele kracht in huis is, maar dat er 24 uur per dag wel een beroep kan worden gedaan op de thuiszorg. Hagelstein kan nog altijd vrijwilligsters inschrijven voor de zorg in het hospice. Zie daarvoor ook www.vitveenendaal.nl. bron: Veenendaalse Krant 2-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53167]

‘t Gasthuis begeleidt stervenden Verpleeghuis ’t Gasthuis in Middelburg heeft een nieuwe afdeling geopend: voor mensen die stervende zijn, maar niet thuis kunnen sterven. De vier eenpersoonskamers zijn nu een maand in gebruik. De afdeling moet een alternatief bieden aan mensen die een verplaatsing naar het hospice als te definitief ervaren. Juist dat aspect onderscheidt de afdeling van het hospice, stelt directeur F. Bordui van de Stichting voor Regionale Zorgverlening (SVRZ). "Mensen willen de hoop vasthouden, praten soms nog over beter worden. Die link naar het leven biedt het verpleeghuis nog. De cliënten van de palliatieve terminale unit gaan ook gewoon naar de huiskamer, als hun conditie dat toelaat.“ Ook verpleeghuis Ter Valcke in Goes en De Schutse in Sint-Annaland hebben zo’n palliatieve voorziening. Steeds meer mensen verlaten het ziekenhuis zodra de medische behandeling stopt en er geen genezing meer mogelijk is, duidt Bordui. Wie thuis niet verzorgd kan worden omdat de omgeving dat niet aankan of als de ruimte niet geschikt is, kan kiezen voor het verpleeghuis of het hospice als pagina 26

Palliatieve zorg in het nieuws laatste verblijfplaats. Een aantal van de verplegenden en verzorgenden van ’t Gasthuis is speciaal opgeleid voor de verzorging van terminale cliënten. Verdere bijstand en ondersteuning komt van vrijwilligers van de stichting Vrijwilliger Thuiszorg Walcheren. bron: PZC 2-2-2005 [krantenknipsel, id-nr 53153]

Voldoende hospices in Nederland Waren er in 1997 nog 37 palliatieve terminale zorgvoorzieningen verspreid over het land, nu zijn dat er bijna 200, met nog een vijftigtal in oprichting. Ook zijn er overal consultatievoorzieningen waar elke zorgverlener advies kan krijgen over de zorg voor terminale patiënten. Die inspanningen van het Ministerie van VWS hebben succes gehad. Zo is negentig procent van de PTZ-voorzieningen onderdeel van een netwerk palliatieve zorg. Dat blijkt uit het eerste van een reeks jaarlijks monitoronderzoeken die het NIVEL uitvoert in opdracht van het Ministerie van VWS. Het onderzoek volgt gedurende drie jaar het aanbod, het gebruik, de organisatie en de financiering van de palliatieve terminale zorgvoorzieningen, de consultatievoorzieningen, en de afdelingen palliatieve zorg bij de Integrale Kankercentra. Volgens de norm van Zorgverzekeraars Nederland is er nu landelijk gezien genoeg capaciteit voor terminale zorg, maar er zijn grote regionale verschillen. Ongeveer 70% van de bedden van palliatieve terminale zorgvoorzieningen is bezet. Ondanks de financiële steun van het Ministerie van VWS, geeft driekwart van de palliatieve terminale zorgvoorzieningen aan nog steeds financiële problemen te ondervinden. Hoe dat komt is nog onduidelijk. Download http://www.nivel.nl/pdf/monitor-palliatieve-zorgrapport: 2004.pdf bron: NIVEL 1-2-2005 [bericht, id-nr 53115]

Januari 2005

2005


Evean hoopt op medewerking verzekeraars Het Rode Kruis en Evean Oostergouw hopen dat het initiatief om terminale bedlegerige patiënten te laten vervoeren door vrijwilligers van het Rode Kruis, verzekeraars wakker schudt. Wie gebruikmaakt van de diensten die het Rode Kruis aanbiedt aan Oostergouw, betaalt daarvoor de kostprijs, die kan oplopen tot vijftig euro. Maar liever iets meer, zodat ook mensen zonder geld vervoer kan worden geboden. Een wettelijke vergoeding is er niet voor het vervoer zonder medische reden. Het gebrek in de vervoersregeling bleek rond de kerst, toen een patiënt niet naar de crematie van haar echtgenoot kon. Er was geen medische noodzaak, dus een rit met de ambulance was uitgesloten. Tenzij Oostergouw of de vrouw de kosten zelf voor haar rekening zou nemen. Zo'n rit kost ongeveer vijfhonderd euro. Vervoer volgens de regels van de WVG voldoet in zo'n situatie niet omdat dat niet op tijd rijdt en zoveel mogelijk ritten combineert. bron: Noordhollands Dagblad 26-1-2005 [krantenknipsel, id-nr 52957]

Galadiner voor hospice Apeldoorn De bepaald niet rooskleurige financiële positie van de hospices in Apeldoorn en Deventer - het laatste moet nog worden gebouwd - krijgt een flinke injectie. Twee particuliere bedrijven uit Diepenveen en Twello houden in februari drie avondvullende gala - diners waarvan de opbrengst geheel ten goede zal komen aan beide instellingen voor stervensbegeleiding. De initiatiefnemers verwachten 18.000 euro netto te kunnen binnenhalen. Hospice Apeldoorn (met vijf bedden voor mensen in de laatste fase van hun leven) en het toekomstige Deventer Hospice De Winde kunnen het geld goed gebruiken. Onlangs werd bekend dat de Apeldoornse instelling dit jaar 70.000 euro tekort komt. Voor de zomer denkt Zorggroep Solis in Deventer te kunnen starten met de bouw van een geheel nieuwe accommodatie op het terrein van verpleeghuis P.W. Janssen aan de Hermelijn in Colmschate. Er komt plaats voor tien bedden. bron: De Stentor 24-1-2005 [krantenknipsel, id-nr 52904]

Hospice Zierikzee steeds dichterbij De bouw van het Hospice in Zierikzee komt steeds dichterbij. Het bestuur denkt in maart op zoek te kunnen naar een aannemer omdat dan de bouwvergunning rond is. Ook de financiën voor de bouw en inrichting van het sterfhuis zijn zo goed als rond. Een bioloog moet nog kijken of er geen bijzondere diersoorten leven in de bomen en struiken op het bouwterrein, maar dit zal naar verwachting geen vertraging opleveren. (gehele bericht) bron: Omroep Zeeland 26-1-2005 [bericht, id-nr 52980]

Ondanks bezwaren optimisme over hospice De bouw van hospice De Winde bij het PW Janssen Verpleeghuis in Colmschate is vertraagd door problemen met de financiën. Ook zijn er bezwaren gerezen vanuit de buurt. Ondanks dat verwacht zorggroep Solis nog voor de zomer aan te kunnen vangen met de bouw, aldus Arbout Siegelaar van Solis. Hospice De Winde krijgt in totaal tien bedden en heeft een regionale functie. Zorggroep Solis voert het project uit. Het was de bedoeling dat de zorgvoorziening al eerder, in 2004, de deuren zou openen. Vanuit de buurt zijn bezwaren gerezen tegen het hospice. Deze richten zich met name op de bouwhoogte en het verkeer. Siegelaar: ‘We willen een mooie

pagina 27

Palliatieve zorg in het nieuws villa neerzetten, met een huiselijke uitstraling. Juist om te voorkomen dat het aan een ziekenhuis doet denken." bron: De Stentor 20-1-2005 [krantenknipsel, id-nr 52817]

2005

spreken. Dat is dat de gemeente Oldenzaal voor dit jaar geen subsidie beschikbaar stelt. ‘En daar begrijpen we dus helemaal niets van...’ bron: Twentsche Courant Tubantia 52571]

Hospice krijgt 10.000 euro van provincie Terminaal zieke mensen kunnen vanaf vandaag terecht in het nieuwe hospice in Oldenzaal. In hospice Holos. Holos biedt plaats aan maximaal drie gasten. De provincie Overijssel heeft een subsidie van 10.000 euro beschikbaar gesteld voor de inrichting van het hosipce en de aanschaf van verpleegartikelen, zoals een rolstoel en een tillift. Het hospice valt onder het woonzorgcentrum De Molenkamp, maar is wel een zelfstandig onderdeel. bron: Twentsche Courant Tubantia 14-1-2005 [krantenknipsel, id-nr 52659]

Terminaal zieke mensen krijgen hospice in Oldenzaal Het hospice valt onder het woonzorgcentrum De Molenkamp, maar is wel een zelfstandig onderdeel. Zo kan er een huiselijke sfeer gecreëerd worden. Het hospice Holos is beschikbaar voor terminaal zieke mensen uit de regio Noordoost-Twente. Met de financiële bijdrage wil de provincie nieuwe vormen van zorg ondersteunen en een goede spreiding van het bestaande zorgaanbod waarborgen. Vorig jaar augustus heeft de provincie een subsidie beschikbaar gesteld voor de oprichting van een hospice in Enschede. Naar verwachting is deze hospice medio 2005 gereed. Dit 'huis' biedt dan plaats aan zes tot acht gasten. (gehele bericht) bron: Provincie Overijssel (GS) 13-1-2005 [persbericht, id-nr 52609]

Hospice: kwaliteit van leven én sterven Noordoost-Twente krijgt morgen zijn eerste hospice: Holos. Een eigen plek in het Oldenzaalse zorgcentrum De Molenkamp waar terminale patiënten de laatste weken van hun leven kunnen doorbrengen. Ineke Prick-van Buren is de projectleider van het hospice. Niet alleen de huiskamer, bedoeld voor gasten en familie, is inmiddels volledig ingericht. Dat geldt ook voor de twee zogeheten gastenkamers. De term patiënt wordt bewust niet gebruikt. ‘Want’, zegt de projectleidster, ‘de mensen zijn hier vooral welkome gasten.’ Een televisie, een grote fauteuil, een kamerkoelkast, een tafel met stoelen, sfeervolle lampen en een tweezitsbank zorgen voor een welhaast huiselijk gevoel. Ineke Prick: ‘Dat moet ook, de kamer moet warmte en gezelligheid uitstralen. Om het vertrouwde gevoel te versterken mogen de mensen ook spullen van thuis meenemen." Financieel is bij de start van het hospice alles rond. Over één ding is Ineke Prick echter allesbehalve te



Zonder vrijwilligers geen palliatieve zorg Vrijwilligers vormen een onmisbare schakel in de palliatieve terminale zorg. Deze boodschap staat centraal binnen de nieuwe organisatie Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) die is voortgekomen uit Vrijwilligers Terminale Zorg (VTZ) en Vrijwilligers Hospicezorg Nederland (VHN). Vrijwilligers geven ondersteuning door middel van tijd, aandacht en persoonlijke betrokkenheid. Volgens Hans Bart, directeur van het Landelijk Steunpunt VPTZ, wordt het voortbestaan van deze zorg door vrijwilligers bedreigd. ’Organisaties waarin kleinschaligheid en inzet van vrijwilligers het middelpunt vormen, worden niet op hun waarde geschat binnen onze gezondheidszorg." Nog te vaak krijgt VPTZ Nederland berichten van de aangesloten organisaties dat er niet wordt doorverwezen naar een VPTZ organisatie terwijl dit veel had kunnen betekenen voor de mantelzorgers en de stervende. Bij de nieuwe vereniging VPTZ Nederland zijn 210 organisaties aangesloten met ruim 6000 vrijwilligers. Het Landelijk Steunpunt VPTZ te Bunnik vertegenwoordigt de organisatie en ondersteunt de lokale organisaties op het gebied van training, kwaliteitsbevordering, regionale samenwerking en voorlichting. bron: Vrijwilligers Terminale Zorg 11-1-2005 [persbericht, id-nr 52529]

Antonius IJsselmonde splitst zich op in verschillende huizen Verpleeghuis Antonius IJsselmonde gaat zijn werkzaamheden verdelen over de wijken Groot IJsselmonde en Lombardijen. Op verschillende plekken komen nieuwe panden waar groepen patiënten worden ondergebracht. Binnenkort wordt de eerste paal geslagen voor een regionaal Palliatief Centrum, waar mensen met een terminale ziekte worden ondergebracht en begeleid. Ook komt er een zorghotel waar overwegend senioren revalideren na bijvoorbeeld een operatie, een beroerte of een valpartij. ,,Antonius IJsselmonde is in 1970 gebouwd, in een tijd dat men het nog gewoon vond om met vier man op een kamer te liggen,'' schetst directeur Hans Stravers. Dat gebouw wordt afgebroken. Antonius verzon een list. ,,We onderscheiden binnen onze doelgroep vier categorieën cliënten,'' vertelt Stravers. ,,Er zijn mensen die hier korter dan een jaar zijn om te revalideren. Er zijn mensen met een terminale ziekte die hier komen om te sterven. We hebben mensen die na een revalidatieperiode niet naar huis gaan, maar een aangepaste woning nodig hebben. En er zijn mensen die bijvoorbeeld in coma liggen of heel erg dement zijn en de regie over hun leven zijn kwijtgeraakt.'' Alle vier de categorieën worden straks in aparte gebouwen ondergebracht. bron: Rotterdams Dagblad 11-1-2005 [krantenknipsel, id-nr 52515]

pagina 28

Palliatieve zorg in het nieuws Subsidie toegekend voor projectvoorstel "Zorg rond levenseinde" Het ministerie van VWS heeft subsidie toegekend voor een project over zorg en besluitvorming rond het levenseinde. Het gaat om een projectvoorstel dat gezamenlijk is ingediend door de Nederlandse Vereniging van Verpleeghuisartsen (NVVA), Sting en de AVVV. Het project heeft tot doel te komen tot een gemeenschappelijke terminologie, waarna zorgvuldigheidseisen kunnen worden vastgesteld. De discussie over versterven, terminale sedatie en levensbeëindigend handelen bij wilsonbekwame patiënten was de aanleiding voor het projectvoorstel ‘Begrippen en zorgvuldigheidseisen met betrekking tot besluitvorming rond het levenseinde’. De directie Verpleging, Verzorging en Ouderenbeleid (VVO) van het ministerie van VWS heeft de verpleeghuisartsen (NVVA) en de beroepsgroepen van verpleegkundigen en verzorgenden (AVVV en Sting) om een projectvoorstel verzocht. Op 1 november 2004 werd het onderzoeksrapport ‘De rol van verpleegkundigen bij medische beslissingen rond het levenseinde’ van de Universiteit van Maastricht overhandigd aan staatssecretaris Ross van VWS. Uit het rapport bleek dat één op de tien verpleegkundigen die betrokken zijn bij euthanasie, uitvoerende handelingen verricht die door de wetgever expliciet aan de arts zijn voorbehouden. Deze verpleegkundige is dus in beginsel strafbaar. In tegenstelling tot de artsenorganisatie KNMG, vindt de AVVV dat verpleegkundigen vooralsnog geen voorbereidende handelingen moeten verrichten. bron: AVVV Algemene Vergadering Verpleegk. en Verzorg. 2005 [bericht, id-nr 52460]

2005


wordt gedicht’, zegt bestuurslid Wim Koelemij. De stichting, die zich bezighoudt met stervensbegeleiding, krijgt geen subsidie voor de huisvesting en verzorging van de gasten. Wel is er een subsidiepotje voor de vier betaalde medewerkers en de reiskosten van de vrijwilligers. De financiële situatie is ineens penibel geworden omdat de huisvestingslasten veel zwaarder dan voorheen op de instelling drukken, aldus bestuurslid Wim Koelemij. Tot juli afgelopen jaar was Hospice Apeldoorn ‘bijna voor nop’ ondergebracht bij verpleeghuis Hullenoord in Beekbergen. Nu is het gevestigd in een voormalig kerkgebouw aan de Polkastraat in Apeldoorn. Er moest een lening worden afgesloten, onder meer voor de verbouwing van het pand. Meer informatie over het Hospice: www.hospiceapeldoorn.nl. bron: De Stentor 4-1-2005 [krantenknipsel, id-nr 52356]

8-1-

Stichting geeft 50.000 euro voor bouw van Soester hospice Het geld voor een hospice in Soest blijft binnenstromen. De stichting Nuts Ohra doneert 50.000 euro. Nuts Ohra is een stichting die via subsidies projecten op het gebied van de gezondheidszorg steunt. Daarmee is de stichting, die ijvert voor een hospice in Soest er nog lang niet. Voor een pand is 850.000 euro nodig. Er is op dit moment 250.000 euro binnen. Wellicht zal een deel van het bedrag geleend moeten worden. Voor de inrichting is 150.000 euro nodig. Dit bedrag is inmiddels gedekt door toezeggingen van fondsen. Inmiddels hebben 72 vrijwilligers zich aangemeld als medewerker. bron: Utrechts Nieuwsblad 4-1-2005 [krantenknipsel, id-nr 52359]

Hospice kampt met fors tekort Hospice Apeldoorn zit voor dit jaar met een financieel tekort van 70.000 euro opgezadeld. De nood is hoog. ‘We moeten er nog maar niet aan denken wat er gebeurt als het gat niet

pagina 29

Palliatieve zorg in het nieuws

Recommend Documents