Zorgmogelijkheden in de palliatieve zorg
Inleiding Met deze brochure informeren we u graag over de mogelijkheden in de palliatieve zorg. Palliatieve zorg kan verleend worden op verschillende plaatsen: In het ziekenhuis, op een palliatieve eenheid, thuis of in een woonzorgcentrum. De ene zorgmogelijkheid sluit de andere niet uit. Eerst en vooral nodigen we u uit om uw wensen te formuleren. Vraag ook aan de mensen uit uw naaste omgeving hoe zij het zien en ga daarover samen in gesprek. Daarna kan u met uw wensen terecht bij de zorgverleners. We gaan samen na wat de mogelijkheden zijn en hoe we de eventuele praktische moeilijkheden kunnen aanpakken. Bij het organiseren van de verdere zorg kan u hulp krijgen van medewerkers van het ziekenhuis, verpleegkundigen, artsen, de sociale dienst, het palliatief supportteam, de dienst zingeving en spiritualiteit en de dienst psychologie.
Inhoud Inleiding Verzorging in het ziekenhuis Verzorging op een palliatieve eenheid Verzorging thuis Verzorging woonzorgcentrum Belangrijk om te weten Meer informatie Nuttige links
2 2 4 5 6 7 8 8
2
Verzorging in het ziekenhuis In az groeninge kunnen we op elke afdeling palliatieve zorg verlenen. Daarnaast kan u voor verder advies ook een beroep doen op het palliatief supportteam. Indien gewenst, kunnen we een opname op de palliatieve eenheid overwegen.
Het palliatief supportteam (PST) van az groeninge is een advies- en begeleidingsdienst ten dienste van de palliatieve patiënt en zijn familie/vrienden en voor de hulpverleners van het ziekenhuis. Het palliatief supportteam van az groeninge is een mobiel, multidisciplinair team dat op alle campussen van het ziekenhuis werkt, met een centraal bureau op campus loofstraat. Het team bestaat uit 4 artsen, 4 verpleegkundigen en een psycholoog. Er zijn ook 3 vrijwilligers gekoppeld aan het PST. Het palliatief supportteam van az groeninge biedt advies bij onder andere pijn, ongemakken en de verzorging van de patiënt en zijn familie communicatie- en verwerkingsmoeilijkheden van de patiënt en zijn familie in alle fasen van het ziekteproces psychosociale begeleiding van de patiënt en zijn familie opvang en ondersteuning van kinderen en kleinkinderen alle mogelijke vragen naar informatie en/of ondersteuning van het verpleegkundige team naar aanleiding van de verzorging van ernstig zieke patiënten ontslag naar huis met eventuele begeleiding van palliatieve thuiszorg transfer naar een palliatieve eenheid alle vragen in verband met de opmaak van een wilsverklaring en/of euthanasie.
Wil u kennismaken met een medewerker van het palliatief supportteam, bespreek dat dan gerust met de verpleegkundigen en/of behandelende arts van uw afdeling. U kan ook rechtstreeks contact opnemen: t. 056 63 69 30 (op werkdagen van 8 tot 16.30 uur) of per mail naar
[email protected].
3
Verzorging op een palliatieve eenheid Een palliatieve eenheid richt zich naar patiënten die ongeneeslijk ziek zijn, geen behandeling meer krijgen en die een korte levensverwachting hebben. Soms kan de patiënt door de aard en de ernst van zijn problemen niet langer thuis blijven en is een klassieke ziekenhuisopname niet meer wenselijk of aangewezen. Een opname in een palliatieve eenheid kan dan een oplossing bieden met deskundige, professionele zorg in een thuisvervangende omgeving. Het team is multidisciplinair en bestaat uit een verantwoordelijke arts, verpleegkundigen, een psycholoog, een sociaal assistent, een kinesitherapeut en een pastor of een lekenconsulent. Naast deze professionele medewerkers biedt een grote groep vrijwilligers ondersteuning op allerlei vlakken. Een opname op een palliatieve eenheid kan vanuit het ziekenhuis of vanuit de thuissituatie geregeld worden. In het ziekenhuis regelt het palliatief supportteam een opname na overleg met de behandelende arts. Vanuit de thuissituatie gebeurt een opname via de huisarts of de palliatieve thuiszorg in overleg met de huisarts. Door het beperkte aantal bedden is het mogelijk dat u rekening moet houden met een wachtlijst. Elke provincie biedt verschillende palliatieve eenheden. In Kortrijk bevindt de palliatieve eenheid “ten oever” zich op de campus reepkaai van az groeninge. De eenheid biedt 10 éénpersoonskamers. Elke kamer beschikt over eigen sanitair, een koelkast, een tv … De patiënt kan zijn kamer een persoonlijke toets geven met eigen spulletjes. De centraal gelegen woonkamer is de ontmoetingsplaats voor patiënten, familie en vrienden. Palliatieve eenheid ten oever az groeninge campus reepkaai Reepkaai 4 8500 Kortrijk t. 056 63 29 30 Verantwoordelijke arts: dr. André Boel Afdelingshoofd: An Derijcke Informatie over andere palliatieve eenheden in uw buurt kan u gerust vragen aan uw verpleegkundige of het palliatief supportteam.
4
Verzorging thuis Wanneer u thuis in uw vertrouwde omgeving wil verzorgd worden, spelen mantelzorgers (familie en vrienden) een heel belangrijke rol. De zorg thuis kan ook worden ondersteund door professionele zorgverleners (zie verder). De dienstverlening
De huisarts staat in voor de medische opvolging thuis en is eveneens een belangrijke gesprekspartner. Bespreek uw situatie en verwachtingen met uw huisarts. Vraag wanneer hij/zij bereikbaar is, ook buiten de consultatie-uren. Uw huisarts krijgt ook de informatie van de medewerkers van het ziekenhuis en het ziekenhuis biedt steeds de mogelijkheid tot overleg.
De thuisverpleging neemt de verpleegkundige zorg op en kan meerdere keren per dag langskomen. De keuze van een thuisverpleegkundige is volledig vrij. De huisarts en de sociale dienst van het ziekenhuis kunnen u helpen bij deze keuze. De sociale dienst van az groeninge kan voor u contact opnemen met een thuisverplegingsdienst.
Thuis kan u samen met uw familie ondersteund worden door een netwerk palliatieve zorg. Het palliatief thuiszorgteam is een aanvulling op en een ondersteuning van de bestaande zorgverlening. Tijdens de huisbezoeken en in nauw overleg met de huisarts en alle andere betrokkenen gaat het palliatief thuiszorgteam na welke noden u hebt en zoekt samen met u en uw naasten naar een oplossing. Het team komt niet in de plaats van andere betrokken zorgverleners en neemt hun taken niet over. De dienstverlening van het netwerk palliatieve zorg is gratis. Via een wachtsysteem is het netwerk 24 op 24 uur telefonisch bereikbaar. U kan het netwerk inschakelen via het palliatief supportteam van az groeninge of via uw huisarts. U kan de dienst palliatieve thuiszorg in de regio Kortrijk bereiken via het telefoonnummer t. 056 63 69 50. Voor informatie over andere regio’s kan u terecht bij uw huisarts of bij het palliatief supportteam van az groeninge.
Gezinshulp of schoonmaakhulp kan georganiseerd worden als de huishoudelijke taken te zwaar worden. De financiële bijdrage is afhankelijk van uw inkomen. Voor meer informatie kan u terecht bij de sociale dienst van het ziekenhuis of van uw ziekenfonds.
5
Enkele praktische zaken
Het materiaal Om thuis goede zorg te kunnen toedienen, zijn vaak een aantal praktische hulpmiddelen nodig zoals een ziekenhuisbed, rolstoel, looprekje, toiletstoel, aspiratietoestel … De meeste materialen kan u huren of aankopen bij de uitleendienst van uw ziekenfonds of via een andere instelling. De sociale dienst van het ziekenhuis kan u hierbij helpen.
Medicatie Bij uw ontslag uit het ziekenhuis overloopt de verpleegkundige samen met u en uw familie de medicatielijst. U krijgt ook de nodige voorschriften voor medicatie. De medewerker van de sociale dienst zorgt indien nodig voor de levering aan huis van zuurstof.
Vervoer Als vervoer met uw eigen wagen bij ontslag uit het ziekenhuis niet is aangewezen, kan u gebruik maken van ziekenvervoer. Informeer bij uw ziekenfonds voor een eventuele terugbetaling van dat vervoer. Een verpleegkundige van de afdeling waar u verblijft, kan het ziekenvervoer voor u regelen.
Verzorging in een woonzorgcentrum Ook woonzorgcentra beschikken over medewerkers met een specifieke deskundigheid op vlak van palliatieve zorg. Op vraag van de bewoner, zijn familie of de hulpverleners staan ze in voor advies en ondersteuning.
6
Belangrijk om te weten Palliatieve premie Bij uw ziekenfonds kan u terecht voor informatie over een mogelijke tegemoetkoming in de kosten voor geneesmiddelen, verzorgingsmiddelen en hulpmiddelen. Sommige gemeenten (vb. Kuurne en Anzegem) geven ook een palliatieve thuiszorgtoelage. Palliatief verlof Palliatief verlof is een vorm van tijdskrediet om te zorgen voor een ongeneeslijk zieke persoon. Elke werknemer in de privé- en openbare sector heeft het recht om de loopbaan hiervoor te onderbreken, ook al is hij geen familielid van de zieke. Een werknemer kan in totaal twee maanden verlof nemen voor palliatieve ondersteuning, te beginnen met een maand en verlengbaar met een maand. Het verlof kan zowel voltijds als deeltijds worden opgenomen. Om een onderbrekingsuitkering te ontvangen, dient u een aanvraag in bij de dienst loopbaanonderbrekingen van de RVA. Het aanvraagformulier moet vergezeld zijn van een attest van de behandelende geneesheer van de persoon die palliatieve zorg nodig heeft. Verlof in het kader van medische bijstand Verlof voor medische bijstand is een specifieke vorm van loopbaanonderbreking, bedoeld om een ernstig ziek gezinslid (tot de tweede graad) bij te staan of te verzorgen. De loopbaanonderbreking kan volledig of gedeeltelijk zijn. Meer info en de nodige aanvraagformulieren voor palliatief verlof of verlof in het kader van medische bijstand vindt u op www.rva.be onder de rubriek loopbaanonderbreking. Ook het Vlaams gewest voorziet in een aanmoedigingspremie. Meer info vindt u op de website van het Vlaams gewest www.werk.be. De personeelsdienst van uw werkgever, het palliatief supportteam of de sociale dienst van az groeninge kunnen u de nodige informatie verstrekken.
7
Meer informatie We hopen dat deze brochure u een stukje op weg kan helpen en een antwoord biedt op een aantal vragen. De brochure is uiteraard niet volledig. Als u bijkomende informatie wenst, aarzel dan niet om een verpleegkundige, arts, medewerker van de sociale dienst of van het palliatief supportteam te contacteren. Wij zoeken graag met u naar de beste oplossingen en antwoorden. De sociale dienst van az groeninge kan u bereiken via een verpleegkundige van uw afdeling. Het palliatief supportteam van az groeninge kan u bereiken via een verpleegkundige of via het telefoonnummer t. 056 63 69 30 of via
[email protected]
Nuttige links www.azgroeninge.be www.palliatief.be www.pzwvl.be (website palliatieve zorg van provincie West-Vlaanderen) www.leif.be (levenseinde informatieforum) www.rva.be
vzw az groeninge zetel: Pres. Kennedylaan 4 | 8500 Kortrijk t. 056 63 63 63 | f. 056 63 63 69 | www.azgroeninge.be vu: Jan Deleu, Pres. Kennedylaan 4 | 8500 Kortrijk doc. 54625 - april 2013 ziekenhuis internationaal erkend door JCI voor veilige zorg en kwaliteit: www.azgroeninge.be/kwaliteit
8