Nummer 35 I 8 oktober 2009 I Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie
Pagina 3 Multitool, hoofdlamp en ‘smock’ jas zetten toon
Pagina 4 Een innovatief concept
Pagina 5 Spitsroeden lopen in Tac Blaze
Pagina 6 Nationale Taptoe met tic
JSF-programma ligt op schema DEN HAAG - Het JSF-programma ligt volledig op schema en ook van de prijs hoeft Nederland niet wakker te liggen. Met die boodschap kwamen topman Tom Burbage van Lockheed Martin en generaal-majoor C.D. Moore, de opvolgend directeur van het f-35 Lightning-ii programma in Arlington, deze week naar ons land. Tijdens een briefing in Den Haag stelden zij dat het in principe ook niet veel uitmaakt hoeveel toestellen de Koninklijke Luchtmacht zal afnemen. “Nederland is een belangrijke partner, ook waar het de industrie betreft, en dat zal, neem ik aan, zo blijven”, zei Burbage. De prijs ligt volgens Moore “hoog in de veertig miljoen”. De eerste testtoestellen vliegen al enkele jaren en die hebben, zegt de generaal, geprofiteerd van het f-22 programma. Als voormalig vlieger op de f-16 en testpiloot van de Raptor is hij toch verast door de snelheid waarmee de f-35 wordt ontwikkeld. “Er zijn nauwelijks problemen en zeker geen grote. Dat heeft te maken met al het voorwerk dat al is gedaan.” Het ligt in de bedoeling dat in 2014 al 130 JSF’s de fabriek uit rollen en drie jaar later moet dat zijn toegenomen tot 230. In totaal verwacht Lockheed Martin zo’n 3300
toestellen te verkopen aan de vs en de acht partners. Daarnaast zijn onder meer Japan, Finland, Griekenland en Zuid-Korea geïnteresseerd in het vliegtuig van de vijfde generatie. Bij de productie is ook de Nederlandse industrie nadrukkelijk betrokken. Dinsdagmorgen werd bekend dat Stork Fokker een grote order heeft binnengehaald voor de fabricage van onderdelen voor de jsf. Het bedrijf gaat de vleugelonderdelen leveren voor de besturing van de Lightning-II. De eerste vijf jaar verschaft dat zeker aan honderd man werk en zo’n 140 miljoen euro aan omzet. Als Nederland partner in het programma blijft, kan dat oplopen tot een miljard dollar. Ook toeleveringsbedrijven profiteren mee, wat nog eens tweehonderd banen kan opleveren. “In deze tijden van economische crisis mag dat een factor van betekenis zijn”, aldus Burbage.●
Discussieforum over nieuwe NAVO-strategie BRUSSEL - De navo vraagt het publiek mee te denken over haar rol, taak en strategie in de 21ste eeuw. Het belang van een aangepaste kijk op de veiligheidssituatie in de wereld werd 30 september nog eens onder de aandacht gebracht tijdens een informeel eu-beraad van Defensieministers in het Zweedse Göteburg. Een expertgroep onder voorzitterschap van de voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Madeleine Albright, moet het zogenoemde herzieningsproces van de alliantie in goede banen leiden. Behalve het publiek wil secretaris-generaal Anders Fogh Rasmussen alle bondgenoten, de externe partners van de navo (de landen van het Partnerschap voor Vrede, de Mediterrane Dialoog en het Istanbul SamenwerkingsInitiatief, maar ook Rusland en internationale organisaties, zoals de eu en vn) bij het proces betrekken. Daarvoor is een discussieforum geopend op een speciale
Foto: Julius Delos ReyesUSAF
Van Uhm bij troepen in Afghanistan TARIN KOWT - Commandant der Strijdkrachten generaal Peter van Uhm heeft vorige week de troepen in Afghanistan bezocht. De reis begon in Kabul waar militairen werkzaam zijn in de logistieke ondersteuning en op het hoofdkwartier van isaf. Met een Hercules c-130 transportvliegtuig van de Koninklijke Luchtmacht vloog hij vervolgens naar Tarin Kowt. Daar werd gelijk na de landing stilgestaan bij het 10.000ste vlieguur van deze Hercules. Vanuit Tarin Kowt deed de cds naast Kamp Holland diverse patrouillebases aan. In Deh Rawod bezocht hij een controlepunt van een Afghaanse politie-eenheid. In Chora werd een korte patrouille gelopen door de
Secretaris-generaal Anders Fogh Rasmussen Foto: NAVO
website van de navo http:// natostratcon.info. Jeroen van der Veer, voormalig bestuursvoorzitter van Shell, maakt deel uit van de twaalfkoppige expertgroep van de navo. Die speelt een belangrijke rol in de eerste twee stadia van het herzieningsproces: de reflectiefase, waarin nu ook het publiek inspraak heeft, en de consultatiefase, waarin overleg met de afzonderlijke navo-landen plaatsvindt. Tot slot volgt er
‘green’. Daar is het de afgelopen maanden bestuurlijk onrustig geweest, waardoor de invloed van de Taliban begon toe te nemen. Dankzij adequaat ingrijpen van het provinciale bestuur lijken de verhoudingen nu weer hersteld. Sinds deze zomer maken eenheden van het Korps Mariniers deel uit van de battlegroup van Task Force Uruzgan. Vanuit de buitenpost Tabar voeren zij samen met het Afghaanse leger operaties uit in West Deh Reshan. Generaal Van Uhm kreeg hier een toelichting op de meest recente acties. Die gaan hand in hand met opbouwactiviteiten. Vorige week nog werd een belangrijke brug over de Deh Rashan rivier geopend, de Kowtwal Crossing, die de
Eenheden van de Australische Reconstruction Task Force realiseerden de Kowtal Crossing na een jaar van bouwwerkzaamheden. Foto: Jan-Kees de Meester
oost en west met elkaar verbindt. De reis eindigde met een bezoek aan Kandahar Airfield. Hier is het grootste gedeelte van de luchtmacht gestationeerd en wordt de missie in Afghanistan op diverse manieren logistiek
ondersteund. Naast het voeren van diverse gesprekken bezocht de cds de counter ied-lane. Hij sprak zijn waardering uit voor het goede werk van de Nederlandse militairen. “Op alle fronten is duidelijk vooruitgang te zien, dat doet mij deugd.”●
MRC’ers genieten van zeilrace een opstellings- en onderhandelingsfase, waarna in het najaar van 2010 een conceptdocument op tafel moet liggen. De tekst, die de huidige strategie uit 1999 moet vervangen, wordt niet alleen een geschrift voor de navo. Hij dient ook als leidraad voor de deelnemende landen om hun eigen defensiestructuur en -mogelijkheden aan te passen aan de navo-taak in de 21ste eeuw.●
BRESKENS - Even hing het erom, maar de windverwachting op de Westerschelde was niet zo ernstig dat de zeilrace naar Antwerpen er zaterdag 3 oktober onder hoefde te lijden. Voor het eerst nam daaraan een club, veertien man, van het Militair Revalidatie Centrum (mrc) Aardenburg deel. “En het was meteen een enorm succes”, meldt fysiotherapeut Ko Poot. Wat heet, ze wonnen de eerste prijs. En dat in een deelnemersveld van rond de driehonderd boten! Aan deze proef deden tien zeilfanaten De beginselen van de zeilsport kregen de deelnemers aan boord uitgelegd.
van het MRC mee, die mede door de speciaal aangepaste zeilpakken nauwelijks hinder van hun beperkingen ondervonden. “Het is soms wat lastig om zonder benen van de kant op de schommelende boot te komen. De zeilers hebben echter voortreffelijk geholpen en voelden prima aan wat iemand wel of niet kan”, omschrijft Poot. Deelnemer Ronald van Ingen reageert zo mogelijk nog positiever. Hij bekent aanvankelijk net als de anderen gezien de stormachtige wind te hebben gevreesd voor zeeziekte. Lees verder op pagina 2
8 oktober I Pagina 2
NIMH en Week van de Geschiedenis
DEN HAAG - Ook dit jaar neemt het Nederlands Instituut voor Militaire Geschiedenis (nimh) deel aan de Week van de Geschiedenis. Het thema voor 2009 is Oorlog en Vrede. Tijdens de aftrap, op zaterdag 17 oktober, houdt het nimh de jaarlijks terugkerende boekenmarkt, worden twee militair-historische lezingen gegeven en bestaat de mogelijkheid een kijkje te nemen in de depots van het instituut. Deze dag staat ook in het teken van het zogenoemde Sweepproject. In het kader daarvan wordt materiaal van Indië-veteranen ingezameld, zoals fotoalbums, dagboeken, foto’s, brieven, films en onderdeelsbladen. Er is een speciale (foto-)expositie te zien met de eerste topstukken uit het project. Martin Elands van het Veteraneninstituut verzorgt een lezing met als titel ‘Het beeld van de Indië-veteraan in de Nederlandse samenleving’ en nimhmedewerker Ben Schoenmaker vertelt over unifil. De rondleidingen door de depots van het nimh beginnen om 11.00 uur, 12.00 uur, 13.00 uur en 14.00 uur. Het beginpunt is steeds de hal van gebouw 204. De gebouwen van het nimh op de Alexanderkazerne in Den Haag zijn die dag van 10.00 uur tot en met 17.00 uur geopend. Dat geldt ook voor de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief aan het Prins Willem-Alexanderhof in Den Haag. nimh-historicus drs. Rolf de Winter geeft een lezing over de militaire luchtvaart en Den Haag. De directeur van het Rijksbureau Kunsthistorische Documentatie, Rudi Ekkart, behandelt het lot van kunstwerken in de Tweede Wereldoorlog. Op zaterdag 24 oktober houden ruim twintig Haagse culturele en historische instellingen de jaarlijkse Dag van de Haagse
Eerste exemplaar kledinglijn voor CDS
...lezing over optreden van de Bijzondere Bijstands Eenheid in Den Haag en daarbuiten... Foto: Archief Defensiekrant
Geschiedenis. Zij presenteren zich ieder met een stand in de Grote Kerk in Den Haag van waaruit ze diverse activiteiten ondernemen. Kaartjes zijn ‘s ochtends tussen 11.00 uur en 12.00 uur verkrijgbaar in De Grote Kerk. Het nimh doet dit jaar mee met twee activiteiten: om 12.00 uur en om 15.00 uur draait het om ‘Haagse terreur’. Drs. Christiaan van der Spek geeft in de Salon van het Haags Historisch Museum een lezing over
het optreden van de Bijzondere Bijstands Eenheid (bbe) in Den Haag en daarbuiten. Om 12.00 en om 13.30 uur is het mogelijk onder leiding van een nimhmedewerker langs een aantal belangrijke militair-historische locaties in en rondom het centrum van Den Haag te fietsen. Voor rijwielen wordt gezorgd. Er kunnen maximaal tien personen per tour deelnemen. Voor verdere informatie: Laura Almagor: tel. 070 - 316 55 10 of www.nimh.nl●
DEN HAAG - Commandant der Strijdkrachten generaal Peter van Uhm heeft afgelopen dinsdag het eerste exemplaar in ontvangst genomen van een bijzondere kledinglijn. Het bedrijf Oger Fashion bv putte bij het ontwerp inspiratie uit de Nederlandse krijgsmacht. De kledinglijn bevat bestaande beeldkenmerken van krijgsmachtonderdelen en zal vanaf de zomer van 2010 worden verkocht onder de naam Dutch Forces Collection. Martijn Lusink, creatief directeur van Oger Fashion BV, overhandigde het eerste exemplaar aan de cds en gaf daarbij uitleg over de ambities die Oger met de collectie heeft. De Dutch Forces Collectie bestaat uit sport- en vrijetijdskleding plus een klassieke lijn en zal te koop zijn in diverse waren- en modehuizen. Ze is geïnspireerd op de marine, de landmacht en de luchtmacht. In de sport en casual lijn is bijvoorbeeld gewerkt met de opvallende kleuren van de verschillende onderdelen van de strijdkrachten. De diverse blauwtinten gecombineerd met wit van de Koninklijke Marine, de camouflage en groentinten van de Koninklijke Landmacht en het metaalgrijs en blauw van de Koninklijke Luchtmacht. Maar ook de kenmerkende nummers, badges en afkortingen van de krijgsmachtonderdelen zijn terug te vinden in de collectie. Deze is na de zomer van 2010 te koop
Reservisten domineren kaartleeskampioenschap WEERT - Kapitein F. Vermeij en eerste luitenant P. van Reeuwijk van het Korps Nationale Reserve hebben afgelopen weekeinde op het terrein van de Koninklijke Militaire School in
Hindoefeest Divali DEN HAAG - Divali is een belangrijk feest voor Hindoes, bestemd voor allen die zich willen verlossen van het kwade en uiteindelijk op wensen te gaan in het eeuwig schijnend licht. De feeststemming komt onder meer tot uiting in het versieren van gebouwen, het aansteken van diya’s (aarden lampjes) en soms met vuurwerk. Wie Divali op 14 okto ber van 13.30 tot 16.30 uur wil bijwonen, kan zich aanmelden bij mw C.R. Goerdajal via fax: 070 - 316 67 91, tel: 316 67 34 of e-mail:
[email protected]. De viering vindt plaats in gebouw 146 van de Frederikkazerne aan de Van der Burchlaan 31, 2509 LS Den Haag.●
Weert het jaarlijkse Defensiekampioenschap Kaartlezen van de Militaire Commissie voor Automobiel- en Motorwedstrijden (mcam) gewonnen. Eerder dit jaar, in april, schreven ze in de gevorderdenklasse al het eerste deel van het evenement op hun naam, de achttien-uursrit. Met het winnen van de kaartlees titel mogen ze zich nu Defensiekampioen in deze tak van sport noemen. Daarmee onttroonden Vermeij en Van Reeuwijk, in 2007 en 2005 eveneens de besten, burgerwerknemer P. de Veer
van de Defensie Materiaalorganisatie en luitenant-kolonel A. Backhuijs van de Marechaussee, die dit keer als tweede finishten. Dankzij sergeant 1 P. Staats en soldaat 1 A. Groot deed de Nationale Reserve het sowieso goed bij het Defensie kaartleeskampioenschap. Dit koppel namelijk pakte het brons. Foto’s, uitslagen van de ritten en meer informatie op www.mcam.info● Vermeij (rechts) en Van Reeuwijk, opnieuw de beste kaartlezers van Defensie.
Commando’s geven judoka’s opkikker ROOSENDAAL - Om de wedstrijdmentaliteit een impuls te geven, waren zo’n 25 judoka’s van Top Judo Henkido uit Zegveld onlangs twee dagen te gast bij het Korps Commandotroepen. Op de stormbaan van de Engelbrecht van Nassaukazerne (Roosendaal) en in het tentenkamp Bakhuis Roozenboom (Rucphen) werd het uithoudings- en door-
zettingsvermogen van de Nederlandse jeugdselectie (rond de 14 jaar) danig op de proef gesteld. Trainer Henk Graafland keek toe terwijl instructeurs van het kct zijn pupillen aan een fysiek en mentaal zwaar programma onderwierpen. Ondanks dat er op dag één al de nodige knakmomentjes waren, haalden vrijwel alle judoka’s de eindstreep.●
en bestaat volledig uit mannenkleding. Voor latere seizoenen wordt ook gewerkt aan een damescollectie. Zegt Van Uhm: “Wij zijn een eigentijdse, moderne organisatie met een gerichte taak. Jonge mensen spreken we ook op die manier aan. Deze kleding weerspiegelt de trots en traditie van onze krijgsmachtonderdelen en plaatst ons waar we zichtbaar willen zijn; midden in de samenleving. Ik waardeer het zeer dat Oger dit gevoel op stijlvolle wijze aan een breed publiek wil overbrengen.”
Voor Lusink vormt het militaire uniform een mooie combinatie van een rijk verleden en de beelden van iedere dag. “Daarnaast geniet de Nederlandse krijgsmacht een geweldig aanzien. Kortom, een bron van inspiratie voor mij als ontwerper. Een bron die alleen maar groter werd na overleg met het ministerie van Defensie. Ongelooflijk hoeveel grafische elementen, kleuren en symbolen er zijn waar we mee mogen werken. Die vind je straks terug op bijvoorbeeld sweatshirts, trainingspakken, vesten, jeans, jacks en colberts.” Foto: Peter Wizoreck●
MRC’ers genieten
De groep van MRC Aardenburg moest vroeg op voor de start van de race.
Vervolg van pagina 1 BRESKENS - “Maar vanaf het moment dat we in de boot zaten, zijn we bezig geweest. Je hebt niet eens de tijd om eraan te denken.” De militair, gewond geraakt door een explosief in Afghanistan, heeft veel waardering gekregen voor zeilers en mag na de ervaring van zaterdag als een nieuwe liefhebber worden beschouwd. “Dit is helemaal voor herhaling vatbaar.” Het idee om veteranen aan
een zeiltocht te laten meedoen, is uit Engeland komen overwaaien, weet Poot. “En ook hier in Nederland lijkt het goed aan te slaan, iedereen heeft zich uitstekend vermaakt. Ik wil dan ook gaan proberen dit evenement uit te bouwen, zodat we volgend jaar met meer mannen en vrouwen van het mrc aan de start verschijnen.” Van Ingen zal daar zeker weer proberen bij te zijn. “Zonder uitzondering heeft iedereen het geweldig gevonden.” Foto’s: Jan Schram-AVDD●
8 oktober I Pagina 3
Nieuwe uitrusting voor militairen in aantocht
‘Multitool’, hoofdlamp en ‘smock’jas zetten toon SOESTERBERG - Een leger marcheert op zijn maag. Maar een professionele garderobe is minstens even belangrijk. Die voorziet echter niet altijd in door het personeel verlangde artikelen, reden waarom veel mensen hun ‘smock’jas, fleecevest, ‘multitool’ en bergschoenen zelf kopen. Na een ‘gedoogbeleid’ van jaren wil Defensie daar vanaf en heeft daarom de Commissie Flexibel Operationeel Assortiment Militairen (foam) ingesteld. Die inventariseert kledingwensen en gaat na welke attributen moeten worden aangeschaft of vervangen. “Dat voorkomt dat militairen ze zelf in een buitensportwinkel kopen”, zeggen voorzitter kolonel b.d. ir. Ronald van Woudenberg en luitenant-kolonel John Weijers, accountmanager Landstrijdkrachten bij het Kleding- en Persoonsgebonden Uitrustingbedrijf (kpu) in Soesterberg. is een start gemaakt met de verwerving van eerste 25 zogeheten ‘prioriteitsartikelen’. Met de smockjas met veel opbergmogelijkheden als favoriet bij uitstek, De eerste tastbare resultaten van het te leveren in een woestijn- (desert) en werk van de commissie zijn er. Na tests groene kleur (Woodland). Het idee hierbij tno en een prijs-kwaliteitsvergelijvoor waaide over van buitenlandse krijgsking krijgt de militair om te beginnen machten die de jas wel in hun pgu-assoreen handzame multitool . Dat is een schroevendraaier, tang en mes in één timent hebben zitten. “De Nederlanders voor bijvoorbeeld het doorknippen van schaften hem tot nu toe niet zelf aan om een draad en het openen van een zak. er ‘peppie’ uit te zien, maar puur om Dat aan onder meer dit attribuut grote functionele redenen. Met een praktische behoefte bestaat, bleek tijdens een onjas functioneer je gewoon beter”, aldus derzoek door de commissie foam bij 11 Van Woudenberg. De verstrekking van de eerste 12.000 Luchtmobiele Brigade Air Assault, 13 smockjassen loopt op volle toeren. Bij het en 43 Gemechaniseerde Brigade en het Operationeel Ondersteuningscommankpu zijn ook de eerste vierduizend van do Land. Gesproken werd met in totaal in totaal twaalfduizend bestelde hoofdtachtig militairen die hun wensen over lampen voor operaties in het donker gede Persoonsgebonden Uitrusting (pgu) arriveerd. Ze bevatten een rood en wit ledlampje, waarbij vooral de eerste naar kenbaar konden maken. Van Woudenverwachting vaak zal worden gebruikt berg: “We luisterden niet alleen scherp omdat gedempt licht bij nachtelijke manaar de ingebrachte wensen en ideeën, maar wezen de geïnterviewden er tegelij- noeuvres van levensbelang is. “Dankzij de hoofdlamp kan de militair grotenkertijd op dat de verwerving van pgu veel deels zonder zaklantaarn en heeft hij de tijd kost en artikelen niet al morgen op handen tijdens een operatie vrij”, vertelt de plank liggen. Zo is bijvoorbeeld het Weijers. Hij laat weten dat het kpu-bedrijf vertalen van de wensen naar een pakket van kwaliteits- en technische eisen zeer graag van het gebruikers hoort hoe de artijdrovend, evenals de beproevingen van tikelen bevallen. “Dan kunnen we in de het materiaal. Daarnaast moeten er bij toekomst verbeteringen meenemen.” bedrijven in heel Europa offertes worden Eveneens hoog genoteerd op het veraangevraagd.” langlijstje stond het uit vochtregulerend en zacht materiaal samengestelde under armoured shirt met lange mouwen. BePraktische jas doeld voor de zomer en te dragen onder De gesprekken leverden een lijst met het zware scherfwerende vest. Van Wouvijftig fel begeerde spullen op. Intussen denberg spreekt van een ‘super t-shirt’ met veel draagcomfort. “De stof schuurt niet en heeft vlamvertragende en -werende eigenschappen. De huidige, zelf gekochte exemplaren, waren van mindere kwaliteit.” Er komt ook een snugjas voor onder meer koude nachten in bijvoorbeeld de woestijn. Deze is van vederlicht materiaal, kan om camouflageredenen binnenstebuiten worden gedraVan Woudenberg, voorzitter van de Commissie Flexibel Operationeel gen (groen aan de ene, bruin aan de Assortiment Militairen. “Voorkomen dat militairen hun uitrusting andere kant) en zelf in de winkel kopen.” TEKST: JACK OOSTHOEK FOTO’S: SIMONE VAN ES
Weijers, met in zijn handen de nieuwe, verstelbare ‘cap’ die hoog op het verlanglijstje met PGU-artikelen staat.
bestaat uit een brandvertragende stof. En hij valt eenvoudig op te vouwen in de bijgeleverde zak. Om geen al te hoge verwachtingen te wekken: snugjas en under armoured shirt gaan alléén naar militairen van een Battle Group. Daarom zijn er slechts 2.500 gekocht, die naar verwachting eind 2009 binnenkomen. Nog een belangrijk attribuut op het prioriteitenlijstje vormt de baseball cap in woestijnkleur met Nederlandse vlag op de voorzijde. Eveneens ‘gejat’ uit het buitenland, want het momenteel in Uruzgan gangbare exemplaar is namaak. Dankzij een speciale binnenrand past de pet iedereen, demonstreert Weijers. De eerste levering telt vierduizend stuks (voor Uruzgan), gevolgd door twee aparte zendingen van nog eens evenzoveel exemplaren. Groene tuinbroek
Bij de aanbesteding van de artikelen uit het foam-assortiment, is ook aan de inwendige mens gedacht. Zo zijn vierduidend stuks Sporken aangeschaft, een uit titanium vervaardigde bestekset met een snij-, vork en lepelkant. Onbreekbaar, licht, eenvoudig schoon te maken en mee te nemen. Overigens wordt de Spork, samen met de multitool, een helmhaak, de pet, de hoofdlamp en een sportbroek (voor onder het gevechtspak om schuren zoveel mogelijk te voorkomen) op korte termijn in één pakket, de grab bag, geleverd. Aan de militairen in Uruzgan welteverstaan. en afhankelijk van de functie. Nog meer handigheidjes die in het vat zitten: een groene ‘tuinbroek’ met veiligheidsschoenen voor de zomer (voor monteurs), een harde riem, badslippers, handschoenen van Kevlar. Al met al loopt het pgu-project in de papieren, naar verwachting ongeveer 2,2 miljoen euro. Toch kan Defensie er ondanks de bezuinigingen niet omheen, laat Van Woudenberg doorschemeren. “Het personeel in het veld moet een goede uitrusting hebben.”● Wat het KPU-bedrijf betreft, komt er deze maand een intranetpagina met meer informatie over de ontwikkelingen rond de artikelen uit het pakket van de Commissie Flexibel Operationeel Assortiment Militairen.●
8 oktober I Pagina 4
Links: Uitzicht op het gigantische helidek van de Holland.
TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO’S: HERMAN ZONDERLAND
Rechts: Qua afmetingen doet een OPV niet veel onder voor een doorsnee fregat.
Bouw patrouilleschepen Holland klasse verloopt gestaag
Een innovatief concept VLISSINGEN - De recente kiellegging van de Zeeland was voor de Defensie Materieel Organisatie misschien een mijlpaal. Maar waar dit schip nog slechts bestaat uit een verzameling losse secties, is het casco van de Holland bijna af. De naamdrager van de klasse zal volgende maand even opdrijven en omgekeerd het dok van Damen Schelde Naval Shipbuilding invaren voor montage van de schroefassen. Daarna volgt in Vlissingen de doop en afbouw. Hij doet alsof de constructie van vier Ocean Going Patrol Vessels (opv) de gewoonste zaak van de wereld is. Maar het enthousiasme waarmee ir. Rob Zuiddam over zijn project spreekt, verraadt een grote trots. Begin 2013 mag het Commando Zeestrijdkrachten het eerste vaartuig inzetten. De opv’s zijn bestemd voor taken laag in het geweldspectrum en de bewapening is daarop afgestemd. Het zwaarste zijn een 76 mm en een 30 mm Oto Melara snelvuurkanon, met daarnaast twee op afstand bediende .50 mitrailleurs. Verder telt een opv zes affuiten voor handbediende mag mitrailleurs en een waterkanon. Dit arsenaal steekt wat magertjes af tegen wat een luchtverdedigingsen commando- (lcf) of een mfregat aan boord heeft. Maar een opv is dan ook niet berekend op het bestrijden van onderzeeboten of vliegtuigen. Voor het uitvoeren van boardings, humanitaire operaties, patrouilles of het bestrijden van piraterij wel. Loopt de situatie volledig uit de hand, dan schiet een grotere broer te hulp. Nou ja, grotere. Qua afmetingen doet een opv niet onder voor een fregat. Hij is zelfs breder, wat mede komt door het helidek, dat plaats biedt aan een nh90 boordheli. Opmerkelijk is ook het bescheiden dok in het achterschip voor een interceptor. Dit nieuw model rhib (Rigid Hull Inflatable Boat) wordt achterwaarts te water gela-
brandingsgassen uit de schoorstenen om het middenschip slaan. Een breed schuin vlak voor de brug moet dit tegengaan. “En het oog wil ook wat.” Eveneens opmerkelijk is dat aan boord van de opv’s gezamenlijk wordt gegeten. De gescheiden messen verdwijnen; de dagverblijven niet, maar de bakker wel. Brood wordt voortaan afgebakken en niet meer dagelijks vers gemaakt. Verder zijn alle verblijven ruim van opzet. Per slaapvertrek is er één ‘natte cel’ met douche, toilet en wastafel. Manschappen slapen met vier man in een hut. Officieren met maximaal twee.
ten. Na afloop van een boarding vaart de groot formaat rubberboot met hoge snelheid weer naar binnen en sluit het waterdichte luik zich. Een tweede rhib gaat met behulp van davits over bakboord te water. Pantserglas
Deze draagarmen ontbreken op de Holland nog, net als vele andere uitrustingsstukken. Wel werden de twee diesels voor de hoofdvaart en twee elektromotoren voor de kruisvaart (tot 10 mijl per uur) geplaatst, evenals enkele warmtewisselaars en andere grote onderdelen. Mede gelet op de afmetingen en het gewicht is het verstandig deze machines tijdens de assemblage van het casco aan boord te zetten. “Vaste prik bij de bouw van een schip”, aldus Zuiddam. Personeel van de werf legt zich momenteel toe op het monteren van het bijbehorende leidingwerk en de bekabeling Zodra de Holland begin volgend jaar aan de kade ligt, wordt het machinepark meteen uitgeprobeerd. Is dat gebeurd, dan hoeft in principe niemand onderdeks controle op de boordsystemen en voortstuwing te houden. Zowel de machinekamer als de tc zijn onbemand. Laatstgenoemde is geïntegreerd in de gecombineerde brug-commando-technische centrale. “Dit is het eerste schip waarop we dit concept toepassen”, aldus Zuiddam. Door centralisatie blijft de
Bouwtekeningen
kernbemanning beperkt tot vijftig man. Tegelijkertijd dwingt dat geringe aantal een hogere mate van automatisering af. Zo ontvangen de technici foutmeldingen via een Personal Digital Assistant. Ook innovatief is het schot met pantserglas tussen de brug en de centrales, dat op en neer kan. Mocht de brug kapotgeschoten zijn,
Het hele schip wordt vanaf tekening gebouwd.
dan kan de bevelvoering worden voortgezet vanuit de belendende centrale. Het ontwerp van de Hollandklasse is uitgebreid getest op rookhinder. De mast veroorzaakt vaak een zog, waardoor de ver-
Volgens de planning wordt de Holland begin februari gedoopt. De proefvaart staat geboekt voor volgend jaar september. Eind 2010 levert de werf het schip op. Overigens gebeurt de proefvaart zonder mast. Die komt pas in 2011. Voor de hierin geplaatste sensoren (communicatie-, antenne- en satellietsystemen) smile (radar voor luchtbeeld) Seastar (radarbeeld wateroppervlak) en het
Lasnaden worden gladgeschuurd om een goede hechting van de vele op te brengen coatings te verzekeren. Links: Ir. Rob Zuiddam is namens de DMO aangesteld als bouwmeester.
Gatekeeper (infrarood/daglicht camerasysteem) schrijft cams Force Vision eerst de software. Het Marinebedrijf zorgt voor de installatie van de mast. Dan zijn we er nog niet, want met de inbedrijfstelling gaat ook een half jaar heen. In die periode staan helibeproevingen en een koud-en warmweertest op het programma. Al met al is nummer één eind 2012 operationeel inzetbaar. Naarmate Damen Schelde meer ervaring met het opv opdoet, loopt men per schip op de bouwtijd vier weken in. “Gelet op het traject van voorbereiding en bouw is dat niet zoveel”, relativeert Zuiddam. Volgens de bouwmeester verloopt de constructie van de Friesland (nummer 3) voorspoedig. Evenals de Groningen (nummer 4) wordt die niet in Vlissingen geassembleerd, maar in het Roemeense Galati. Die werkzaamheden zijn al in gang gezet. De plaatsing van wapens en de mast op beide schepen vindt wel in het zuiden van Nederland plaats. Besluit Zuiddam: “Dat werkje vereist veel expertise en daarvoor is Vlissingen de aangewezen plek.”●
8 oktober I Pagina 5
Overleven tussen radargeleide- en infrarood luchtverdedigingssystemen
Spitsroeden lopen in Tac blaze Links: Chinook gebruikt flares tegen hittezoekende raketten. Arcieffoto
Rechts: De kapiteins Thijs (li) en zijn landmachtcollega Mark van de White Cell boven de kaart van de ‘Electronic Warfare and Tactics Facility’ Spadeadam waar tientallen radargeleide en infrarood luchtverdedigingssystemen staan opgesteld.
TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: ARNOUD SCHOOR AVDD
Dat het niet van een leien dakje zou gaan was natuurlijk voorspelbaar. Twee weken lang trainen vier transporthelikopters - drie Cougars en één Chinook - evenals drie Apache gevechtstoestellen om raketten zoals een sa-6 te ontwijken terwijl zij opdrachten uitvoeren. Niet alleen een sa-6, maar ook allerlei ander afweergeschut probeert hen daarbij uit de lucht te plukken. De vliegers moeten dus weten hoe te handelen tijdens deze tac blaze in het Noord-Engelse Carlisle. Daar ligt iets verder de zes bij tien kilometer tellende Electronic Warfare and Tactics Facility Spadeadam. Smokey sam’s simuleren hier verschillende types afgevuurde raketten om een scenario zo realistisch mogelijk te maken. Kapitein vlieger Guusje, met meer dan tien jaar ervaring op de Apache, geeft toe nog steeds behoorlijk te schrikken zodra zo’n nepprojectiel haar kant op komt. Ook voor een routinier als zij blijkt een tac blaze wel degelijk van nut. “Systemen kunnen jou detecteren. Dan weet je dat je mogelijk gelockt wordt. Als je niets doet, ben je er geweest”, legt ze uit. “Je leert Een SA-6 als deze vormt op de ‘Electronic Warfare and Tactics Facility’ Spadeadam een van de bedreigingen tijdens tac blaze.
Luitenant-kolonel Giliam Bresser: “Het gaat nu vooral om tactisch manoeuvreren en goed reageren op radarsystemen en afweergeschut.”
opnieuw de puntjes op de i te zetten en opereert weer eens low level en stationair. Voor mij is het een opfrissing, maar voor een beginnende vlieger een belangrijke erva-
CARLISLE (GB) - Een belangrijke sleutelfiguur van een terroristische organisatie houdt zich schuil in de omgeving. “De man moet levend gepakt worden”, luidt de opdracht. Apaches voeren een verkenning uit. Daarna vertrekken transporthelikopters naar de bewuste locatie om mariniers te droppen. Zij nemen het object in, zuiveren het pand en gaan op zoek naar de verdachte. Onzichtbaar op de achtergrond houden de gevechtshelikopters de wacht. Klaar om tot actie overgaan, mochten de grondtroepen in gevaar komen. Maar dan wordt de vijandelijke luchtafweer wakker...
ring”, vertelt ze, eraan toevoegend dat je wél met zijn tweeën in een gevechtshelikopter zit, wat de reactie van de ander niet onbelangrijk maakt.
zelfs over am (Apache Module) ase, die de helikopter 360 graden rondom voorziet van zelfbescherming. “Daar zijn we heel blij mee”, geeft de detachementcommandant, tevens oefenleider, luitenant-kolonel vlieger Giliam Bresser aan. Maar goed ook, want Bresser kocht het systeem als behoeftesteller in een eerdere functie zelf aan.
Chaff en flares
White Cell
Als het even mogelijk is, benut een Apache de omgeving door bijvoorbeeld achter een heuvel te gaan hangen of zich tussen bosschages te verstoppen. De gevechtshelikopter heeft het bij eventuele dreiging een stuk makkelijker dan de Cougar of Chinook. Waar de Apache zich kan verdedigen, maken de transporthelikopters zich vooral snel uit de voeten, zilverpapierachtige snippers chaff uitstrooiend tegen radargeleide raketten of flares tegen hittezoekende projectielen. De transportkisten zijn op elke hoek uitgerust met Aircraft Survivability Equipment (ase), die infrarood- en radarsignalen opvangt en daarop automatisch de verdediging activeert. De Apaches beschikken
Hoewel menigeen denkt dat tac blaze als voorbereiding dient op een uitzending naar Afghanistan, is niets minder waar. “Optreden moet je overal kunnen”, verklaart Bresser. “Natuurlijk houd je tijdens deze missie rekening met projectielen, maar nu gaat het eveneens om tactisch manoeuvreren en goed reageren op radarsystemen en afweergeschut. Afhankelijk van de dreiging moet je zomaar ineens snel naar links of rechts uitwijken. In een formatievlucht moet je ook op de andere helikopters letten, anders loop je kans op een botsing.” De realistische scenario’s waarin uiteraard de laatste lessons learned zijn verwerkt, worden bedacht door de white cell. Zo’n acht man, onder wie kapitein Minne, stem-
Sergeant 1 Chris Zegers houdt de boel in de gaten terwijl vliegtuigonderhoudspecialisten in spé een elektrische cilinder in de horizontale stabilisator van een Apache vervangen.
men er mensen, middelen en trainingsdoelen op elkaar af. Minne: “Wij hebben kennis van de vijand, weten hoe die opereert en waarmee. Dat gebruiken we in combinatie met wat de vliegers willen oefenen.” leuke leermomenten
Er zijn bijna dertig man van 1 Mariniersbataljon mee, die dan weer als oefenvijand fungeren, dan weer de te verplaatsen troepen vormen. Overigens levert hun aanwezigheid niet alleen voordeel voor de vliegers op. Zelf leren ze volgens pelotonscommandant eerste luitenant der mariniers Donald ook van alles. “Dit is voor ons een hele mooie ervaring. De training kent niet alleen leuke leermomenten, maar geeft ook de kans eens in de keuken van de luchtmacht te kijken. Zo weten we nu dat een vlieger bij voorkeur tegen de wind wil opstijgen. Maar ook bij het landen moet je rekening houden met het in- en uitstappen. Want je kunt wel een mooi plan hebben, maar als een helikopter ineens met zijn neus de andere kant opstaat, loopt het toch anders. Dat besef je pas goed als je het zelf een keer meemaakt.”
Het vliegveld van Carlisle vanaf waar de Apaches, Cougars en Chinook opereren.
Nieuwe spelers
Ondanks dat er uitgerekend op de dag dat de Defensiekrant in Carlisle is vanwege de beroerde weersomstandigheden niet wordt gevlogen, toont majoor Wil van Rijn zich tevreden over de inzet van de helikopters. Soms kampt een toestel met een mankement, maar volgens het hoofd Gereedstelling en Onderhoud is ook dat weer leerzaam. “Er zijn altijd andere spelers”, zegt hij doelend op de instroom van veel nieuw technisch personeel, zoals de sergeanten Sam Carpay en André Backer. De vliegtuigonderhoudspecialisten in spé vervangen onder toeziend oog van sergeant 1 Chris Zegers een elektrische cilinder in de horizontale stabilisator van een Apache. “Ik ben heel blij met de aanwas. Dat verlicht onze uitzenddruk”, merkt Zegers op. Iedereen hoopt dan ook van harte dat het technische personeel bij de helikoptersquadrons blijft hangen, want het duurt maar liefst zeven jaar voor een td’er genoeg ervaring heeft om een toestel vrij te geven.●
8 oktober I Pagina 6
Aziatische militaire muziekcultuur geeft Nationale Taptoe een tic
Koreanen verfrissend anders ROTTERDAM - Die uniformen, die instrumenten en vooral die muziek. De Korean Ministry of Defense Traditional Band klonk absoluut anders. Tijdens de vorige week in het Rotterdamse Ahoy gehouden Nationale Taptoe vormde het Koreaanse optreden een zeer verfrissende kennismaking met een heel andere muziekcultuur. TEKST: ANDRÉ TWIGT - FOTO’S: PETER WIEZORECK
Manshoge drums, zeldzame blaasinstrumenten, buitenissige kledij, veel hoge tonen en een overweldigend applaus achteraf. Met luitenant-kolonel der mariniers Pieter Jansen aan het roer is de taptoe heel divers geworden. Het derde militaire muziekspektakel van de wereld staat bekend als vernieuwend, maar de Inspecteur Militaire Muziek Krijgsmacht ging ook dit keer een stapje verder. Het optreden van de Zuid-Koreaanse Traditional Band betekende een kennismaking met muziek van heel ver weg. Met een ovatie liet het publiek weten die koers te waarderen. Dirigent majoor Char Lee Hyung maakte dan ook een diepe buiging voor alle lof. Nou is hij wel wat gewend, gelet op de vele buitenlandse optredens van de afgelopen tijd. Wie eveneens op waardering kon rekenen, was het Trompetterkorps der Koninklijke Marechaussee. De basis van iedere taptoe bestaat steevast uit een optreden van de Nederlandse orkesten en dit jaar mocht de militaire politie als eerste losbranden. Dat gebeurde met veel bombarie. Een half pelotonnetje mobiele eenheid en zes motoren met optische en geluidsignalen gingen de trompetters bij het betreden van de arena vooraf. Dat operationele tintje kreeg een vervolg halverwege de show, toen een louche figuur waggelend het gezelschap van kapitein Erik Janssen opzocht. Nog voordat hij de dirigent kon benaderen, werd hij ingerekend door twee marechaussees uit een aangestormde patrouillewagen. Aan de reacties op de tribune viel te merken dat sommige bezoekers niet doorhadden dat de ordeverstoring in scene was gezet.
The New Guard America: adembenemend.
Al vele malen vormde het topensemble, met roots die teruggaan tot de bevrijding van Zuid-Nederland, de kern voor gezamenlijke optredens. Dit keer was de Red Hackle Pipe Band uit Antwerpen de gelukkige. Danseressen van de Scottish Highland Dance Company uit Edinburgh maakten het geheel compleet. De muzikaliteit van de Kapel van de Koninklijke Luchtmacht loog er ook niet om. Met soepel in elkaar overvloeiende composities brachten de mannen en vrouwen het thema ‘Vrijheid’ tot uiting. De Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’ vormde een team met de Regimentsfanfare ‘Garde Grenadiers en Jagers’. Laatstgenoemde assisteerde tevens de Flying Grandpa’s, (Hamburgse politie) muzikaal bij hun gymnastiekact. Luchtige optredens blijven
Duo
Tijdens de taptoe gaan novitei ten hand in hand met traditie. De Dutch Pipes and Drums uit Tilburg ontbraken ook dit jaar niet.
De finale.
een onderdeel van de Nationale Taptoe, maar wel minder dan voorheen. Voortaan ligt het accent meer op de muziek. Het optreden van de New Guard America paste overigens heel goed binnen het stramien van de taptoe. Dit Amerikaanse exercitieteam demonstreerde welke kunsten je met een vierenhalve kilo wegend m1903-3 geweer (met opgestoken bajonet) kunt uithalen. Daarmee zijn de twee burgers dertienmaal Guiness World Recordhouder. De specialiteit, het op zes zeer gewaagde manieren overgooien van de wapens, lukte feilloos. Grappig zijn hun subtiele moonwalk en gestileerde wijze van salueren. Initiatief
Publiekslieveling de Mariniers kapel der Koninklijke Marine met de Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers gooide het over een klassieke boeg. In een ode aan
de grote Russische componisten sprong de mooie March of the Minesweepers van Semione Tchernezky, in een arrangement van G.D. Buitenhuis, eruit. Hoe anders zijn de klanken van het Gebirgsmusikkorps uit Garmisch Partenkirchen. In een gezamenlijk optreden met de Alphorngruppe wist dirigent luitenant-kolonel Martin Kötter bij menigeen het ‘Ricola-gevoel’ (met Alpenkruiden) op te roepen. Het ensemble uit Beieren verzorgt per jaar zo’n 160 optredens en bezocht onlangs de troepen in onder meer Uzbekistan en Afghanistan. De taptoe van 2010 staat in het teken van de Koninklijke militai re muziek. Daaraan werken de Nederlandse militaire orkesten uiteraard aan mee en ook zijn er contacten gelegd met bands uit Jordanië, Zweden, Argentinië en Suriname. Dat belooft volgend jaar weer heel veel moois.●
De Dutch Pipes and Drums uit Tilburg tijdens een gezamenlijk optreden met de Red Hackle Pipe Band uit Antwerpen.
De Alphorngruppe van het Gebirgsmusikkorps uit Garmisch Partenkirchen in volle actie.
8 oktober I Pagina 7
TK Survival Run TARIN KOWT - Op de vroege zondagochtend vorige week verschenen er meer dan 130 deelnemers aan de start van de tk Survival Run. In koppels of individueel liepen ze de zeven kilometer lange route met meer dan twintig hindernissen. Verscheidene nationaliteiten, onder wie Australiërs, Amerikanen en Slowaken, renden zwoegend en zwetend langs de diverse objecten. Het parcours bestond uit veel touwwerk, sjouwen met materiaal, en natuurlijk klimmen en klauteren over obstakels. Hoogtepunt in de droge en dorre omgeving van Tarin Kowt was een heuse waterbak. Aan het einde van het circuit zorgde de brandweer nog voor wat verfrissing voor de militairen. De deelnemers toonden zich enthousiast over het parcours en de organisatie, die handen was van sergeant 1 Jasper, en iedereen ontving aan de finish het verdiende tk Survival Run T-shirt.
Dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of
[email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd. Uw gegevens, zoals telefoonnummer en adres, kunnen door zoekmachines worden gevonden.
Foto’s: Jan-Kees de Meester●
WONINGEN
IN HET KORT de Einsatzmedaille der Bundeswehr (isaf) in Bronze ontvangen. De Duitse defensieattaché, Fregattenkapitan Lars Stellmann, speldde hem de versierselen op. Dat gebeurde in Den Haag op de Julianakazerne. Van Berkum, nu werkzaam bij de Defensie Wapenbeheersingsorganisatie, werkte van oktober 2004 tot februari 2005 bij een Duitse verbindingseenheid in Kabul. Vanwege drukke werkzaamheden kon de uitreiking nu pas plaatsvinden. Overste Stellmann roemde de inzet van de adjudant en zijn kennis van HF-registratie en technische analyse. “Adjudant Van Berkum toonde zich een uitstekend militair leider en collega en slaagde er zo in het Nederlandse team in de compagnie te integreren. Hij toonde zich daarmee een uitstekend ambassadeur van zijn land en de Nederlandse krijgsmacht.” Foto: Arnaud Roelofsz - AVDD●
EOD ruimt picrinezuur
Onderofficier trekt aandacht Servië
WEERT - Een Servische delegatie van de Generale Staf (zie foto) heeft eind vorige maand een bezoek gebracht aan de kms in Weert. Dit vanwege een overeenkomst tussen Nederland en Servië om Servië te helpen bij de omvorming van de krijgsmacht tot een modern en professioneel leger. In dat kader bekijkt men ook de rol van de onderofficier opnieuw. Naar aanleiding van eerdere bezoeken van vertegenwoordigers van de kms aan Belgrado, waarbij de positie en opleiding van de Nederlandse onderofficier uit de doeken werd gedaan, is besloten ons land als voorbeeld te nemen. Tijdens het bezoek aan de kms kon de Servische delegatie van dichtbij aanschouwen hoe de Nederlandse onderofficier in het leger is ingebed. De uitwisseling kwam tot stand door tussenkomst van de defensieattaché in Belgrado. Voor 2010 staat verdere samenwerking op het programma.●
Nyenrode Universiteit, over ‘Integriteit en de uitoefening van geweld. Definities, spanningsvelden en borging’. Ook gingen de deelnemers in groepen met elkaar in discussie over het onderwerp.●
LEIDEN - De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (eod) heeft deze week op diverse scholen in het land explosief picrinezuur geruimd. Een school in Leiden meldde de aanwezigheid van het gevaarlijke goedje, waarna opleidingsinstanties in onder meer Apeldoorn en Heerenveen volgden. Het bewuste zuur werd vroeger gebruikt in biologie- en scheikundelessen, maar staat in veel gevallen al jaren in de kast. De eod haalt het na een melding via de politie op en brengt het op een veilige plaats tot ontploffing.●
Geschikte studenten
Informatiemanagement hoeksteen
BREDA - Rob van As, Semma Merison, Matthijs Verschuur, Eveline Stoop en Ruud van Ostaa van de opleiding Vrede en Veiligheid 3 aan het Bredase Vitalis College hebben een persoonlijke bedankbrief ontvangen van de staatssecretaris van ocw Marja van Bijsterveldt-Vliegenthart. De manier waarop de studenten hielpen bij het ongeluk met de goederentreinen en de passagierstrein (waarmee zij reisden) bij Barendrecht, bleef in Den Haag niet onopgemerkt. In de brief bedankt de staatssecretaris hen voor hun optreden. “De manier waarop jullie direct na de botsing gehandeld hebben en veel mensen hulp hebben geboden, is fantastisch. Niet iedereen is in staat om in zo’n situatie kalm te blijven en om de anderen tot rust te bedaren.” Van Bijsterveldt zegt door dit voorval nog trotser dan normaal te zijn op het beroepsonderwijs. “Als er vijf mensen geschikt zijn voor de landmacht en de marine dan zijn jullie het wel.”●
ENSCHEDE - Generaal-majoor Ton van Loon was vorige week de bijzondere spreker bij de afsluiting van de nato cimic Staff Course op het cimic Centre of Excellence in Enschede. Hij sprak over zijn ervaringen als bataljonscommandant in Kosovo en als commandant van het Regional Command South in Afghanistan. De definitie van ‘vijand’ is volgens hem op een ingrijpende manier veranderd. Commandanten hebben nu binnen de Effects Based Approach te maken met economische en politieke zaken. “Informatiemanagement vormt de hoeksteen van moderne oor-
Kijkje op springterrein
Juridische brevetten
EDE - Brigadegeneraal mr. Jost van Duurling heeft namens de cds eind vorige maand in Ede het brevet Militair Juridische Vorming Krijgsmacht uitgereikt aan de luitenant-kolonels Frans Kooloos, Marcel Hoedeman en Joris Legein. Behalve een afgeronde studie Nederlands Recht legden de officieren van de mjd zes extra examens aan de uva af en sloten zij de mdv met goed gevolg af. ltza 1 Martin Fink kreeg eerder deze maand het brevet. Hij kon vanwege zijn plaatsing in Napels niet aanwezig zijn.●
NIME Symposium
BREDA - Zo’n tachtig Defensiemedewerkers woonden op 29 september het eerste grote nime Symposium bij. Het Nederlands Instituut voor Militaire Ethiek is een expertisecentrum voor militaire ethiek en aanverwante vakgebieden. Het werkt vanuit de Faculteit Militaire Wetenschappen van de Nederlandse Defensie Academie en legt een verbinding tussen theorie en praktijk. Het nime biedt de mogelijkheid om onderzoek te vertalen in beleid en in onderwijs en trainingen. Op deze wijze kan een belangrijke bijdrage geleverd worden aan het ontwikkelen en stimuleren van de morele professionaliteit van militairen op alle niveaus binnen de Defensieorganisatie. Tijdens het symposium sprak dr. Edgar Karssing, als onderzoeker en senior trainer verbonden aan de
SCHAIK - Voor omwonenden is 3 oktober op het springterrein in Schaijk een informatiebijeenkomst gehouden. De landmacht had deze georganiseerd om de buurtbewoners inzicht te geven in hoe militairen zich voorbereiden op het omgaan met explosieven. Er waren dan ook diverse demonstraties op het instructie- en springterrein, zoals met mijn- en springmiddelen. Het publiek kreeg de kans ook zelf mijnen te zoeken met metaaldetectors en prikstokken. Vertegenwoordigers van een aantal humanitaire organisaties vertelden over hun werk in oorlogs- en rampgebieden en welke gevaren allerlei projectielen vormen voor bevolking en hulpverleners. Wie nogal last heeft van het geluid waarmee het springen van explosieven gepaard gaat, kon zien dat daar wat aan wordt gedaan. De bouw van een geluidswal vordert immers gestaag.●
Duitse eer voor adjudant
DEN HAAG - Adjudant Herold van Berkum heeft vorige week
Te koop: Apeldoorn, Socratesstraat 118, drive-in woning met oprit. Ind: hal, toegang garage, toilet, tuinkmr. 1e verd.: woonkeuken, woonkmr. 2e verd.: slpkmr, studeerkmr, logeerkmr, badkmr met inloopdouche, 2e toilet en design radiator. Voll. v.v. dubbel glas, elektr. screens , kunststof kozijnen & gevelbekleding. Inf: 06 - 411 631 54. Zie www.funda.nl Te koop: Apeldoorn, Sumatralaan 11, karakteristiek, vrijstaand woonhuis met berging, oprit en tuin op ZW. In ‘de Indische buurt’, loopafst. schouwburg en centrum. Ind.: hal, toilet, l-vorm. woonkmr met erker, gas-inzethaard, keuken v.v. inb.app., kelder, badkmr met toilet/ligbad, atelierruimte 25m². 1e verd.: 4 slpkmrs. Vr.pr.: F 349.500,- k.k.. Zie www.Bisterbosch.nl Te koop: Arnhem, Ridderhof 49, goed ondrh. Woonhuis. Opp. 110m². Ind.: hal, keuken (2007), woonkmr met open haard, toilet. Ruime tuin op zw door schuur afgesloten. 1e verd.: 3 slpkmrs, badkmr, cv inst. (2007). Vr.pr. F 179.000,- k.k. Zie www.funda.nl of www. hendriks.nl Te koop: Boxtel, Kasteellaan 7, goed onderh. hoekwoning met garage. Op 1e verd. 3 slpkmrs. Zolder: 4e slpkmr met dakkapel. Loopafst. nsstation. Kaz. Oirschot op 15 km, Kaz. Vught 10 km. Vr.pr. F 269.000,- k.k. Info 0411 - 67 80 11. Zie www.funda.nl Te koop: Den Helder, Lauwerszeestraat 10, 2/1kapwoning. Vrij uitzicht. Gelegen op loopafstand duingebied en het Marsdiep. Inf.: 0223 - 661 64 00 of zie www.vankeulenmakelaars.nl Te koop: Hoogerheide, Buys Ballotstr 17, on derhoudsvrije hoekwoning met gagage. Vlb Woensdrecht op 5 min. Ind.: hal, sfeervolle woonkmr. open inb.keuken, toiletruimte. 1e verd.: 3 slpkmrs, badkmr. 2e verd.: bergzolder, 4e slpkmr. Zie www.woonhuis-zwh.nl of mail:
[email protected] Te koop: Kampen (nabij Wezep en ‘t Harde), Waterkers 22, royale appartementwoning met 3 woonlagen, 2 balkons, aparte berging en eigen parkeerplaats in rustige buurt. Vr.pr. F 169.500,k.k. Ideale starterswoning. Inl.: 06 - 519 504 54 of zie www.funda.nl. Open Huizendag 10 oktober.
DIVERSEN
logvoering, samen met het analyseren en delen van informatie.” Van Loon ziet een grote toekomst voor Information Operations and Civil Military Cooperation. “De g9 (cimic) is de g3 (Operaties) van vandaag.”●
’Onze’ C-17 vliegt voor ISAF
MAZAR E SHARIF - De Heavy Airlift Wing (haw), gestatio neerd op het Hongaarse Pápa, heeft met een Boeing c-17 Globemaster iii de eerste isaf-gerelateerde vlucht in Afghanistan gemaakt. Het betrof vervoer van materieel naar Zweedse troepen in het noordelijk gelegen Mazar-e Sharif. Staatssecretaris Jack de Vries betitelde het als “een prachtig voorbeeld van bundeling van internationale krachten om zo tegemoet te komen aan de schaarste in militaire luchttransportcapaciteit.” Hij zei, terwijl hij op Pápa werd rondgeleid, ook stiekem een beetje trots te zijn dat er bij deze eerste operationele isaf vlucht een Nederlandse vlieger aan de stuurknuppel zat. Drie jaar geleden werd het idee gelanceerd drie c-17’s te verwerven om te kunnen voldoen aan de eisen voor Strategic Airlift Capability van de deelnemende landen. De eerste sac c-17 arriveerde 27 juli. Op 21 september volgde de tweede en de derde komt deze maand. Nederland is ‘eigenaar’ van vijfhonderd c-17 vlieguren. Andere deelnemende landen zijn: Bulgarije, Estland, Finland, Hongarije, Litouwen, Noorwegen, Polen, Roemenië, Slovenië, Zweden en de Verenigde Staten.●
Te koop: Defensiekranten uit de beginperiode, 1977-1983. Staat maakt niet uit. gertjanschut@ gmail.com. Te koop: Zangeres. Semi akoestische popband wil op termijn weer gaan optreden in de regio Den Haag. Oefenruimte en zanginstallatie reeds aanwezig. Info M. Doornik 06 - 516 027 01 of D. Jenner 06 - 515 557 13. Te koop: Defensieboeken: Willem Bevaart, De Gouden Zon 1868-1992; 50 jaar Regiment van Heutz 1950-2000; Het Korps Commando Troepen 1942-1997; 250 jaar Genietroepen 1748-1998; Zonder vrees en zonder blaam, 175 jaar Kon. Marechaussee; Het Korps Mariniers 1942-heden; Het Korps Rijkspolitie 1945-1994. T.e.a.b. Tel.: 06 - 2501 5047 of mail beerenh@ xs4all.nl
REÜNIE De Marinekazerne Vlissingen herdenkt op 20 november het feit dat zij 40 jaar bestaat met een reünie van 15.00 - 20.00 uur in geb. Schelde, Oosterhavenweg 10. Bedoeld voor alle militairen die de afgelopen 40 jaar gediend hebben bij mkvlis. U wordt verzocht vóór 1 november het aanmeldformulier in te leveren. Opvragen via
[email protected]. Inf.: 0118 - 424 201.●
8 oktober I Pagina 8
LEZEN & GAMEN
Heroes over Europe Met alle beschouwingen over de Tweede Wereldoorlog kun je een aardige biblio theek vullen, maar nu lijkt het aantal ga mes dat allemaal te gaan overtreffen. Ubisoft bracht nog niet eens zo lang geleden Blazing Angels (Secret Missions of wwii) op de markt en sinds een week ligt Heroes over Europe in de schappen. Dit vervolg op Heroes Of The Pacific biedt weer een flink arsenaal aan dogfights met realistische vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog en drie verschillende piloten. Er valt te kiezen uit veertig types, zoals natuurlijk de Supermarine Spitfire die zijn belangrijkste vijand in de Slag om Engeland, de Messerschmitt bf109, bestrijdt, maar ook bommenwerpers. Hoewel de graphics zeker niet top zijn, valt er vliegend boven Londen heel wat aan bekende gebouwen te herkennen en dat maakt het wel zo leuk. De game biedt genoeg vertier voor een paar uur plezier, al kan de tijdslimiet voor de missies in het begin behoorlijk frustrerend zijn. Wie er geen genoeg van kan krijgen, schakelt over naar de online multiplayer waar mogelijk zestien mede-heroes zitten te wachten op een sortie. Nieuw is het allemaal zeker niet en dat terwijl het spel moet concurreren met het ook zeer prettige il-2 Sturmovik van 505 Games. Heroes over Europe is verkrijgbaar voor alle bekende consoles. Voor de pc-versie hoeft het minst te worden neergeteld, (circa dertig euro), die voor de ps-3 en de xbox-360 kost rond de zestig euro. Tekst: Evert Brouwer●
Speurtocht naar rode baretten 54 jaar na het einde van de Slag om Arnhem stuitte journalist Haks Walburgh Schmidt, als vrijwilliger van het Airborne Museum in Oosterbeek, op de notities van sergeant Morley Williams, die op 18 september als copiloot van een Horsa zweefvliegtuig bij Wolfheze landde. Aan boord bevonden zich 23 man van 13 Platoon, b Company, 1st Battalion, Border Regiment. Zodra het toestel tot
stilstand was gekomen, spoedden zij zich naar hun opgegeven doelen en verloor Morley hen uit het oog. Ruim een halve eeuw later vroeg hij zich tijdens een persoonlijke ontmoeting met Walburgh Schmidt af wat er van hen was geworden. Zo begon een intensieve speurtocht, die ruim zes jaar zou duren en waarvan de neerslag is vastgelegd in het boek No return flight - 13 Platoon at Arnhem 1944. Wie een klassiek oorlogsboek verwacht, komt dus bedrogen uit. In de eerste 120 pagina’s wijdt de auteur vooral uit over zijn queeste en voert hij de leden van het peloton met hun voorgeschiedenis ten tonele. Pas in het op bladzij 123 beginnende Deel 3 gaat Operatie Market Garden van start. Voor het 13de peloton enigszins verlaat, want tijdens de heenvlucht op zondag 17 september raakten de motoren van het sleepvliegtuig oververhit en moesten ze een noodlanding maken in Engeland. Maandag kwam de herkansing en dit keer verliep alles vlekkeloos. Tijdens de Slag om Arnhem speelde 13 Platoon een belangrijke rol in de verdediging van de Westerbouwing, een strategisch gelegen gebied, dat onbelemmerd uitzicht bood over de Neder-Rijn. Na veertig pagina’s hevig strijdgewoel volgen we de overlevenden tijdens de evacuatie vanuit Oosterbeek over de rivier of gedurende hun verblijf in een krijgsgevangenkamp. Deel 4 richt zich op de naoorlogse periode en de manier waarop de mannen de draad in de burgermaatschappij weer oppikten. ‘No return flight’ is een paperback van uitgeverij Aspekt. Het boek bevat menige zwart-wit foto en telt, inclusief epiloog en appendix, 260 pagina’s. De prijs: F 24,95. isbn: 9789059118812. Tekst: Wiebren Tabak●
Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink Eindredactie: Wiebren Tabak (070 - 339 - 78 05)
...naast het bereiken van de sportieve doelgroep wordt tevens geprobeerd het opleidingsverloop terug te brengen... Foto: Archief Defensiekrant
Samenwerking met sportschoolketen AMSTERDAM - Een sportschool vormt een voor de hand liggende plek voor het werven, binden en boeien van militairen burgerpersoneel. Om deze reden is het DienstenCentrum
Een wapen tegen terreur Terrorisme is van alle tijden en alle plaatsen. In de wereld na 11 september 2001 wordt maar al te vaak vergeten dat ook Nederland een relatief lange geschiedenis kent als het gaat om terrorisme en terrorismebestrijding. Al in 1972 besloot de Nederlandse regering drie gespecialiseerde antiterreureenheden op te richten. In ‘Een wapen tegen terreur. De geschiedenis van de Bijzondere Bijstandseenheid Krijgsmacht 1972-2006’ staat de historie van één ervan, de bbek, centraal. Aan de hand van deze relatief onbekende elite-eenheid geeft het boek, geschreven door Christiaan van der Spek, een helder overzicht van de terrorismebestrijding in Nederland. De bbek is opgericht in 1972 naar aanleiding van het gijzelingsdrama tijdens de Olympische Spelen in München. Ze vormde tot aan de oprichting van de Dienst Speciale Interventies (medio 2006) samen met de Bijzondere Bijstandseenheid Mariniers en de Bijzondere Bijstandseenheid Politie de kern van het Nederlandse antiterreurstelsel. Bestaande uit de beste precisieschutters van de krijgsmacht, heeft ze zich tijdens de verschillende terroristische acties van de jaren zeventig onmisbaar weten te maken. Keer op keer lagen de scherpschutters van de bbek in de voorste linie. Door hun gedetailleerde observaties verstrekten zij de autoriteiten een schat aan informatie over zowel terroristen als gijzelaars. Met hun getrainde blik waren ze letterlijk de ogen van de overheid. De enige keer dat de bbek daadwerkelijk precisievuur heeft afgegeven, was ter beëindiging van de treinkaping bij De Punt. Waar het in Deil (1973), Den Haag (1974)
en Wijster (1975) nog lukte om de gijzelingsacties vreedzaam af te ronden, besloot de regering in 1977 dat na bijna drie weken vruchteloos onderhandelen de maat vol was. De Bijzondere Bijstandseenheden moesten met geweld ingrijpen. De bbek speelde in de uiteindelijke bevrijdingsactie een cruciale en vaak onderschatte rol. Niet de aanstormende mariniers of de overvliegende straaljagers, maar de schutters van de bbek schakelden de meeste kapers uit. Mede dankzij hun inzet kon de bevrijdingsactie een succes worden genoemd. Met haar aandeel in de beëindiging van de treinkaping bij De Punt heeft de bbek een plaats in de geschiedenisboeken verdiend. ‘Een wapen tegen terreur’ is een paperback van uitgeverij Boom. Het full colour boek telt 156 pagina’s en bevat de nodige illustraties. De prijs bedraagt: F 19,90. isbn: 987 90 850 6824 2.●
PersoneelsVoorziening een eenjarig samenwerkingsverband aangegaan met de sportschoolketen Fit For Free. Fit For Free domineert als sportschoolketen een groot deel van de Nederlandse markt. Door de formule ‘betaal alleen voor wat je gebruikt’, zijn de abonnementen scherp geprijsd en trekt Fit For Free een breed en sportief publiek aan dat voor de defensieorganisatie zeer aantrekkelijk is. In de komende periode organiseren verschillende afdelingen van het DienstenCentrum PersoneelsVoorziening allerlei activiteiten in een aantal vestigingen van Fit For Free. Daarin worden onder meer exclusieve defensie-groepslessen aangeboden. Daarnaast kunnen leden van Fit For Free met behulp van de Fitness Quicktest hun algemene fysieke gesteldheid testen. Sinds juli 2009 krijgen alle militaire collega’s tijdens hun arbeidsvoorwaardengesprek een sportpas uitgereikt. Met deze pas kunnen ze tot het moment dat ze met de Algemene Militaire Opleiding beginnen op kosten van Defensie sporten in één van de vestigingen van Fit For Free. Alle defensieactiviteiten in en om de vestigingen worden ondersteund door commercials, posters en tickertape-boodschappen. Door middel van dit samenwerkingsverband kunnen de leden van Fit For Free op actieve wijze kennis maken met Defensie. Naast het bereiken van een sportieve doelgroep wordt tevens geprobeerd hiermee het opleidingsverloop terug te brengen.●
DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: (8 en) 9 oktober: Vliegerinfodagen, Vliegbasis Leeuwarden (8 en) 9 oktober: Vliegshow F-16 demoteam tijdens Vliegerinfodagen, Vliegbasis Leeuwarden 9 oktober: Concert Marinierskapel, Hardenberg 10 oktober: Sound of Freedom, orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Kerkdriel
11 oktober: Racing Team Koninklijke Landmacht, Formido Finaleraces, Zandvoort 17 oktober: Tekenworkshop voor kinderen in het Mariniersmuseum, Rotterdam 17 t/m 25 oktober: Week van de geschiedenis in het Mariniersmuseum, Rotterdam 17 oktober: Lezing in Museum Bronbeek: Ooggetuigen spreken over de Bersiaptijd, Arnhem 18 oktober: Lezing in Museum Bronbeek: De parels en de kroon, de monarchie en de koloniën, Arnhem
20 oktober: Schilderworkshop in het Mariniers museum, Rotterdam 21 oktober: Tekenworkshop voor kinderen in het Mariniersmuseum, Rotterdam 21 oktober: Lezing in Museum Bronbeek: Wayang Revolusi, propaganda met een schimmenspel, Arnhem 22 oktober: Schilderworkshop in het Mariniers museum, Rotterdam
Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Activiteiten.●
Redactie: Evert Brouwer (070 - 339 78 04) Jack Oosthoek (070 - 339 78 01) Monique van Rijen-Bos (070 - 339 78 03) André Twigt (06 - 109 465 44) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Defensiesite: www.defensie.nl E-mail:
[email protected] Bezoekadres: Binckhorsthof Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag Postadres: Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MPC 58L De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 41.000 Abonnementen: Per jaar H 13,61. Voor het buitenland H 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0900 - 226 52 63 of www. aboland.nl, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics Zoetermeer BV, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808