Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer De lijst is aangemaakt op: Gegevens zijn geregistreerd tot en met de maand:
zondag 9 maart 2008 februari 2008
Dit overzicht bevat titels en 'samenvattingen' van berichten, berichtjes, artikelen en publicaties die het terrein van het informatiebeheer raken. Ze zijn gerubriceerd op basis van de ‘lifecycle of documents’ uit het rapport ‘Management of electronic records: Issues and guidelines; Prepared by the Advisory Committee for the Coordination of Information Systems (ACCIS)’, United Nations, New York, 1990. (blz 27-34). Als laatste is een overzicht van termen opgenomen die zijn gerelateerd aan de onderwerpen van de geregistreerde titels. Het begrip 'informatiebeheer' omvat het geheel van de informatievoorziening en het archiefbeheer. Synoniem aan 'Informatiebeheer' is het begrip 'Records management'. De berichtjes etc. zijn binnen de rubrieken gesorteerd op titel.
"Het nut van een opvatting is zelf een kwestie van opvatting; even betwistbaar, even vatbaar voor twijfel, en evenzeer discussie vereisend, als die opvatting zelf." citaat: overgenomen uit:
Aangemaakt : 9-3-2008
John Stuart Mill ’On Liberty’ (1859), Gelijn Molier, Wilders; Een filmpje van twaalf minuten, Trouw van 23-feb-2008.
Pagina 1 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 0
Algemeen 8169 New skills for a digital era; Colloquium Richard Pearce-Moses en Susan E. Davis (Verslag) Society of American Archivists, 2008.
Competentie What are the skills that information professionals must have to work with e-books, electronic records, and other digital materials? Find out in the proceedings from the "New Skills for a Digital Era" colloquium, held May 2006 in Washington, DC, which brought together information professionals, educators, managers, and technologists. Overige begrippen
Archivistiek; Data ecology; Informatiehuishouding; Informatieprofessional; Information ecology; Kennis.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Site Society of American Archivists ~ http://www.archivists.org/
Tekst op internet ~ http://www.archivists.org/news/NewSkillsForADigitalEra.pdf
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 2 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan 8150 Digitaal depot; Eerste ervaringen en conclusies uit de casus Rotterdam Peter Horsman (Artikel) Archiefbeheer in de praktijk, 2007. versie maart 2007 (5765)
E-depot De uiteindelijke conclusie, die uit het project bij het Gemeentearchief Rotterdam blijkt, is dat in technische zin een e-depot zeker maakbaar is, maar dat de inpassing in de bestaande informatiearchitectuur en de aanpassing van werkmethoden een grote inspanning vergt. De daarmee te behalen winst is echter veel groter dan de bouw van het depot zelf. Nog meer winst is te behalen door samenwerking met instellingen, binnen en buiten het erfgoedveld. Overige begrippen
Archiefbeheer; Digitaal depot; Informatie architectuur.
8160 Eerst twee keer denken en dan pas doen Chris Verhoef (Column) Automatisering Gids van 15-feb-2008.
Systeemontwerp Het is altijd beter om niet meteen in technische oplossingen te denken, maar eerder in dilemma’s, (on)mogelijkheden, abstracties, eisen en wensen van stakeholders, en vooral waar het nu werkelijk om te doen is. Dat wordt te weinig gedaan. "De oorspronkelijke opzet van het EKD is een konijn- kanon. Je gaat 100 procent digitaliseren om in die hooiberg de drie procent te vinden, oftewel een konijn met een kanon doodschieten." Overige begrippen
EKD; Elektronisch kinddossier; Hergebruik; Informatieanalyse; Informatiebehoefte; Privacy; RFID.
8190 Kinddossiers: terug bij af Sandra Oltshoorn (Artikel) Binnenlands Bestuur van 1-feb-2008.
Elektronisch kinddossier Na jaren overleggen, tegenstrjdige adviezen van dure consultants en een dramatisch verlopen aanbestedingsprocedure, is er nog altijd geen elektronisch kinddossier. Reconstructie van een ‘besmet’ dossier. Overige begrippen
EKD; Projectmanagement; Systeemontwikkeling; Verstoring.
8191 Kostenexplosie zet rem op moderne persoonsregistratie
(Bericht) Binnenlands Bestuur van 25-jan-2008.
GBA Uit de hand gelopen kosten voor het moderniseren van de Gemeentelijke Basisadministratie dwingen staatssecretaris Bijleveld een deel van haar plannen voor onbepaalde tijd uit te stellen. Overige begrippen
Aangemaakt : 9-3-2008
Basisregistratie; Bevolkingsregister; Projectmanagement; Systeemontwikkeling; Verstoring.
Pagina 3 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 1 :-)
Ontstaan 8154 MoReq2, Model requirements for the management of electronic records; Appendic 9 to the
Moreq2 specification: Metadata model (Publicatie) Office for Official Publications of the European Communities, Bruxelles- Luxembourg, 2008. Version 1.0 February 2008, Update and extension, 2008
MoReq2 The MoReq2 metadata model has two, closely related, purposes: ¨ to define the metadata needed to allow exchange of records between ERMSs with no loss of MoReq2-related mandatory functionality, subject to the following exclusions below; ¨ to define such metadata sufficiently to allow the production development and use of a MoReq2 XML schema. This metadata model includes the metadata necessary to define the user access rights model. However, this aspect of the metadata model has the following limitations: ¨ User identities are not generally transportable between systems, and so cannot be meaningfully included here; ¨ It does not include a scheme to represent the different functions for which access can be granted or denied, as this is not transportable between systems (that is, it does not model the access control matrix in section 13.4); ¨ It does model the security categories and other requirements of the optional section 10.13. Due to its focus on records, the metadata model does not include metadata for documents that are not considered records. Metadata for documents can easily be added to this model, preferably by using the records metadata as a basis and supplementing it with document-specific elements (in particular those related to version control and checkout/check/in). The metadata model is described in terms of a minimum set of metadata 'elements'. These 'elements' are those that the ERMS must be able to export, import, and process. An 'elements', referred to as 'field' in the past, is the variable used to hold a metadata 'value'. Overige begrippen
Metadata; Metadatamodel; Metadataschema; MoReq; RMA; RMS; Standaard.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Het model op internet ~ http://www.cornwell.co.uk/moreq2/MoReq2_appendix_9_v1.0.pdf
:-)
8153 MoReq2, Model requirements for the management of electronic records; MoReq2
Specification (Publicatie) Office for Official Publications of the European Communities, Bruxelles- Luxembourg, 2008. Version 1.0 February 2008, Update and extension, 2008
MoReq2 MoReq2 is destined to become the guiding principle used by ERM system suppliers and developers to provide required functionality, and by outsourced records management service providers to define their service offerings. This ‘de facto’ standard also promises to revolutionise ERM procurement, auditing and training schemes around the globe. It will be used by a broad spectrum of public sector and commercial organisations when preparing requests for proposals, evaluating existing systems and preparing records management training materials. It will also provide a valuable teaching resource for educators. Overige begrippen
Aangemaakt : 9-3-2008
MoReq; NEN 2082; Records Management; Records Management Applicatie; Records management services; ReMANO; RMA; RMS.
Pagina 4 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan Verwijzing (URL of bestandsnaam) Moreq Downloadpagina ~ http://www.moreq2.eu/downloads.htm
Rapport op internet ~ http://www.cornwell.co.uk/moreq2/MoReq2_body_v1_0.pdf
Site Moreq2 ~ http://www.moreq2.eu/
Via DLM Netwerk ~ http://www.DLM-Network.org
Via het onderdeel The archival policy of the European Commission ~ http://ec.europa.eu/transparency/archival_policy
8165 Nieuwe kaders voor (documentaire) informatievoorziening; NORA-DIV en baseline Kees Duijvelaar (Artikel) Overheidsdocumentatie, 2008. Jaargang 62 / januari 2008 nummer 1
Documentaire informatievoorziening De overheid verandert van een traag in zichzelf gekeerd apparaat in een efficiënte, transparante, dienstverlenende organisatie. In de Troonrede werd deze belofte (opnieuw) gedaan. In afspraken tussen het kabinet en (onder andere) gemeenten ligt vast hoe deze belofte wordt waargemaakt. Een nieuwe set van minimumeisen, een baseline, zal een nieuwe balans aangegeven tussen wat eigenlijk bewaard moet blijven en wat in redelijkheid duurzaam toegankelijk kan zijn. [Datgene wat bewaard moet blijven moet toch voor de hele bewaartermijn duurzaam toegankelijk zijn?] Overige begrippen
Andere overheid; DIV; E-overheid; NORA.
8175 Staat de Wiki al in uw bedrijf? Edo Immink (Artikel) Intellectueel Kapitaal, 2008. Zevende jaargang, nummer 1, 2008
Wiki Het installeren van de Wiki alleen is echter pas het begin van het proces waarin kennisdelen en samenwerken tot stand kan komen. En de vraag is eigenlijk of het installeren van de Wiki wel het begin zou moeten zijn, of dat daar nog een proces aan vooraf gaat. Naar mijn mening is het neer-zetten van een Wiki zonder vooraf nagedacht te hebben over een aantal zaken een verloren wedstrijd. Overige begrippen
1.1
Informatiebehoefte; Kennismanagement; Systeemontwikkeling.
Definitie 8156 Metadata: Standaardenstrijd? Erik Bouwer (Artikel) Intellectueel Kapitaal, 2007. Zesde jaargang, Nummer 6, 2007
Metadata Digitalisering vergroot de uitdaging voor informatiespecialisten aanzienlijk: ze krijgen met steeds meer aspecten te maken, Welke ordeningsstructuur moet worden gekozen, hoe kunnen bewaar- en vernietigingsregimes worden Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 5 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 1.1
Definitie bepaald, welke regels gelden er voor verschillende soorten autorisaties, hoe worden procedures bewaakt en welk regime wordt gehanteerd als het gaat om aanbrengen van metadata? Standaardisatie van metadata wordt de komende jaren een belangrijk onderwerp. Overige begrippen
Aangemaakt : 9-3-2008
Ordening; Structuurplan informatiebeheer; Toegankelijkheid; Vindbaarheid.
Pagina 6 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 2
Waarderen 8188 Gewaardeerd verleden Charles Jeurgens (Lezing) Archievenblad, 2008. jaargang 112, nummer 1, februari 2008
Waarderen Op 23 november 2007 presenteerde de Commissie Waardering en Selectie tijdens een symposium haar eindrapport Gewaardeerd verleden. Bouwstenen voor een nieuwe waarderingsmethodiek voor archieven. Commissievoorzitter Charles Jeurgens hield bij de presentatie van de resultaten een lezing, waarin hij de denkbeelden van de commissie uiteenzette. Hieronder volgt een ingekorte versie van zijn verhaal. "De ontwikkelde methodiek is voor een belangrijk deel nog een theoretisch bouwwerk. Sommige elementen zijn (in binnen- of buitenland) beproefd, maar andere onderdelen van de ontwikkelde methodiek en sommige voorgestelde instrumenten zijn nieuw. De commissie stelt voor om vooral te beginnen met het uitvoeren van een aantal pilots om te zien wat wel en wat niet werkt en de resultaten van deze pilots vooral te gebruiken om de voorgestelde systernatiek verder te verfijnen. De commissie doet in haar rapport een aantal concrete aanbevelingen. Het Nationaal Archief is begin 2008 begonnen met de pilotfase, waarvan de eerste resultaten omstreeks de zomerperiode kunnen worden verwacht." Overige begrippen
Methode; PIVOT; Selectie.
8189 " Kom het maar halen!"; De presentatie van het rapport van de Commissie Jeurgens Monica de Bruijn. en Nienke Broekema (Verslag) Archievenblad, 2008. jaargang 112, nummer 1, februari 2008
Waarderen Afgelopen 23 november overhandigde prof. dr. Charles Jeurgens in sociëteit De Witte in Den Haag het rapport Gewaardeerd verleden aan (toen nog net) algemeen rijksarchivaris dr. Maarten van Boven. Onder de aanwezigen bevonden zich representanten van het Nationaal Archief, verschillende ministeries, het historische veld en de archiefbewerking. Vol vragen, verwachtingen en tegenstellingen. Overige begrippen
Acquisitie; PIVOT; Selectie.
8173 Pivot in de revisie? Anne Wijers en Peter Brand (Artikel) Overheidsdocumentatie, 2008. Jaargang 62, februari 2008, nummer 2
PIVOT PIVOT heeft het archiefbeheer bij de Rijksoverheid hoger op de agenda gezet. Maar de praktijk wijst uit dat de PIVOT-methode te arbeidsp en kostenintensief is: zowel het vaststellingstraject als de PIVOT-methode zijn aan een herziening toe. Een voorstel voor een nieuwe werkwijze waarbij de werkprocessen in de organisatie centraal staan. Overige begrippen
2.3
Bedrijfsproces; Procesgebonden informatie; Selectie; Vernietiging; Waarderen.
Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 7 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 2.3
Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid 8152 The Impossible Art of Deciphering Manuscripts; How to decipher a authors handwriting Megan Marshall (Website) Slate website, Washington, 2008. Geraadpleegd 12 februari 2008
Transcriptie Het maken van transscripties van oude handschriften valt niet mee: "But now the notebook transcriptions appear to be riddled with errors that made Frost look like "a dyslexic and deranged speller," who often "made no sense," according to poet William Logan, a professor at the University of Florida who compared sections of the published version with manuscript originals from the archives at Dartmouth College. " .. The mistakes that have come to light in The Notebooks of Robert Frost speak to the challenges that all such toilers after the truth encounter in learning to read and represent in print a difficult or archaic "hand." And Frost's, cramped and crabbed like the man himself, is certainly one of them." Overige begrippen
Betrouwbaarheid; Handschrift; Paleografie.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.slate.com/id/2183903/
8161 Jericho Forum is overbodig Rob van der Staaij. (Artikel) Automatisering Gids van 15-feb-2008.
Beveiliging Het Jericho Forum kan hooguit als trendwatcher worden gezien. En dan ook nog een die te hard loopt. De elf geboden van het forum met betrekking tot beveiliging zijn grotendeels algemene statements. Tot nu toe heeft het forum nog geen enkel concreet handvat geboden. Overige begrippen
Authenticiteit; Betrouwbaarheid; Communicatie.
8166 Pulp wordt Fiction!; Provincie Zuid-Holland krijgt substitutie (Interview) Overheidsdocumentatie, 2008. Jaargang 62 / januari 2008 nummer 1
Vervanging Op 25 september 2007 kreeg de Provincie Zuid-Holland (PZH) een machtiging tot substitutie door digitalisering. Er kwam heel wat kijken bij het verkrijgen van de machtiging. Overige begrippen
:-)
Substitutie.
8167 Record-Keeping Systems David Bearman (Artikel) Archivaria, the journal of the Association of Canadian Archivists, 1993. nr 36, Autumn 1993
Record Keeping System Record-keeping systems are the locus of the evidential significance of records; therefore, their management is critical to the preservation of evidential meaning. Understanding record keeping systems is critical to formulating
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 8 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 2.3
Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid archival functional requirements for management of electronic records, defining archival documentation standards, and designing archival control systems. The author argues that record-keeping systems--rather than fonds, record groups, or record series--should be accepted as the fundamental locus of provenance. Recordkeeping systems are preferred to these other concepts because they have concrete boundaries and definable properties, solve the problems identified with the concepts of fonds, record groups, and series in Canadian, American, and Australian archival practices, and give archivists new tools with which to play an active role in the electronic age. In addition, the focus on functional requirements for record-keeping systems allies archivists with auditors, administrative security personnel, freedom of information and privacy officers, lawyers, and senior managers--all of whom have a responsibility for corporate memory and its management. The author argues that this alliance is both strategically critical and intellectually desirable Overige begrippen
Archiefsysteem; Archiveringssysteem; Evidential value; Herkomstbeginsel; Provenance; RKS.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Artiikel op de site van Archivaria ~ http://journals.sfu.ca/archivar/index.php/archivaria/article/view/11932/12886
8158 Spoor illegale kopieën op met 'fingerprrnts' Robbert Hoeffnagel (Artikel) Document Manager, 2008. Februari 2008
Fingerprint Eigendomsrechten op digitale content is op internet lastig af te dwingen. Toch krijgt vrijwel edere organisatie vroeger of later te maken met situates waarbij een andere partij op zijn minst de schijn wekt dat documenten of andere content zonder toestemming is overgenomen. Overige begrippen
Auteursrecht; Authenticatie; Beveiliging; Waarmerk; Watermerk.
8185 Een stap vooruit; Vaststelling beleidsregel vervanging Noor Schreuder (Artikel) Archievenblad, 2008. jaargang 112, nummer 1, februari 2008
Vervanging Als er al sprake is van een digitale revolutie in de informatiehuishouding, dan heeft de minister van OCW deze onlangs een stapje verder gebracht. Met het vaststellen van de beleidsregel voor de aanvraag van een machtiging voor vervanging versoepelt de minister de overgang van papier naar digitaal. De beleidsregel maakt deel uit van het programma Informatie op Orde, Kabinetsvisie op vindbare en toegankelijke overheidsinformatie. Overige begrippen
:-)
Beleidsregel; Dynamisch archief; Imaging; Scanning; Substitutie.
8155 Trustworthy Repositories Audit & Certification: Criteria and Checklist (Publicatie) CRL, The Center for Research Libraries, OCLC Online Computer Library Center, Inc., Chicago, Illinois, Dublin, Ohio, 2007. Version 1.0 February 2007
TRAC This document is meant for those who work in or are responsible for digital repositories seeking objective measurement of the trustworthiness of their repository. Some institutions may also choose to use this checklist
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 9 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 2.3
Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid during a design or redesign process for their digital repository. Some repositories may seek to be certified against its requirements. The requirements touch on every level of a repository’s functions, so the document will be relevant to staff with many different roles within a repository and the organization of which it is part. The organization’s senior management and policy makers will need to be aware of at least the requirements of section A of the audit and certification criteria. Systems and network staff, who may be responsible for many parts of infrastructure other than those specific to the repository, will have an interest in section C, which is also of relevance to those responsible for matters such as building security and fire protection. Whether producers of material or consumers of it, those who deal with external users will find information relevant to their work in sections A and B. The document is expected to be of interest to a wider community, however. Organizations planning repositories, and repositories that do not expect to seek certification but are, for example, themselves part of a chain of preservation, or are unsure of its relevance to them, are still likely to find much that is of interest here. The analysis of a repository’s functions, the itemized requirements, and the explanations of how they can be tested can all help a repository plan and review its working practices. This may reassure the repository that it is operating in accordance with recognized best practice, it may help staff and users understand the repository’s actions, and it can help an organization focus limited resources where they will best ensure that digital resources will survive. Both producers of digital material that will be preserved for long periods and users of this material will find much useful information here to help them understand what to expect from the repositories they deal with. It may help some producers streamline their interactions with the repositories that take long term responsibility for their materials. Even in the absence of any formal certification process, this document will help organizations considering outsourcing some or all aspects of digital preservation by showing how they can ensure that the organizations they contract with are carrying out the task of digital preservation in a way that deserves trust. Overige begrippen
Audit; Authenticiteit; Betrouwbaarheid; Certificeren; Digitale duurzaamheid; Duurzame toegankelijkheid; E-depot; Trustworthy Repositories Audit & Certification.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Site rlc ~ http://www.crl.edu/content.asp?l1=13&l2=58&l3=162&l4=91
Tekst op internet ~ http://www.crl.edu/PDF/trac.pdf
8174 Wetenschapsonderzoek of onderzoekswetenschap? Erik Bouwer (Interview) Intellectueel Kapitaal, 2008. Zevende jaargang, nummer 1, 2008
Onderzoek Wat gebeurt er met een antropoloog die zich online in de wereld van games begeeft? Observeert de onderzoeker of gaat de onderzoeker deel uitmaken van zijn eigen onderzoek? En kan internet behulpzaam zijn in het bijeenbrengen van elkaar beconcurrerende scholen binnen het sociaalwetenschappelijk onderzoek? Over kennisdelen bij wetenschappers, vertrouwen en online samenwerken. Overige begrippen
Aangemaakt : 9-3-2008
Objectiviteit; Sociaal netwerk; Subjectiviteit; Wetenschap.
Pagina 10 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3
Gebruik, afstemming en toezicht 8159 Migreren is iets anders dan verhuizen; Zelfs grote IT-serviceproviders lopen bij grote
mgraties vaak vast Fred Ottenhof (Artikel) Automatisering Gids van 15-feb-2008.
Migratie Het op orde brengen van de IT-huishouding stellen bedrijven vaak uit. Totdat er een fusie, standaardisatie of centralisatie voor de deur staat en er op grote schaal migraties moeten plaatsvinden. Een overzicht van de problemen die dan ontstaan. Slimme beheersoftware en slimme IT-oplossingen zijn niet voldoende. Overige begrippen
Complexiteit; Conversatie; Vervanging.
8162 Open source van hype naar realiteit Zack Urlocker (Artikel) Team 23, 2008. Januari/februari 2008
Open source Open source technologie is één van de meest interessante trends van de afgelopen twintig jaar. De voorspellingen zijn dat deze manier van ontwikkelen uiteindelijk het einde gaat betekenen van de manier waarop software al jaren gedistribueerd wordt. Net zoals de personal computer het einde inluidde van de minicomputer en een initiatief als Salesforce.com aan de stoelpoten van bijvoorbeeld Siebel en andere CRM-softwareleveranciers knabbelt. Ze zijn allemaal begonnen in een kleine nichemarkt die vervolgens steeds groter werd. Overige begrippen
3.1
GPL; Licentie; Open standaard.
Bewaken kosten 8179 Clinger-Cohen Act voorbeeld voor de Nederlandse overheid Gregor Petri (Artikel) Automatisering Gids van 22-feb-2008.
Projectmanagement Wat kan de Nederlandse overheid bij de aanpak van IT-projecten leren van de Amerikaanse Clinger-Cohen act? In de VS is door deze wet het inzicht in het rendement va IT enorm toegenomen. In het bijzonder door de voorgeschreven portfoliebenadering. In Nederland is nu ook de tijd rijp voor een dergelijk meer centraal gestuurde aanpak. Overige begrippen
Portfolio; Systeemontwikkeling.
8191 Kostenexplosie zet rem op moderne persoonsregistratie (Bericht) Binnenlands Bestuur van 25-jan-2008.
GBA Uit de hand gelopen kosten voor het moderniseren van de Gemeentelijke Basisadministratie dwingen staatssecretaris Bijleveld een deel van haar plannen voor onbepaalde tijd uit te stellen. Overige begrippen Aangemaakt : 9-3-2008
Basisregistratie; Bevolkingsregister; Projectmanagement; Systeemontwikkeling; Pagina 11 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.1
Bewaken kosten Verstoring.
3.2
Vaststellen verantwoordelijkheden 8183 Escrow-regeling garandeert bedrijfscontinuïteit (Artikel) Computable van 1-feb-2008.
Escrow Een escrow-depot is een soort kluis voor software. Een bedrijf is voor een deel afhankelijk van zijn ict-omgeving. Een escrow-regeling biedt een verzekering tegen softwareleveranciers die opeens de ondersteuning staken of hun tarieven sterk verhogen. Of, erger nog, failliet gaan. Overige begrippen
Beveiliging.
8149 Evaluatie privacygedragscode particuliere recherchebureaus drs. J. Bos en drs. S. Dekkers, drs. G.H.J. Homburg (Rapport) regioplan beleidsonderzoek, Amsterdam, 2007. Versie oktober 2007
Privacy http://sargasso.nl/archief/2008/02/04/kstn-particuliere-recherche-en-privacy/ Overige begrippen
Democratie; Ethiek; Onderzoek; Panopticon; Rechtstaat; Strafrecht.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Opmerkingen bij Sargasso ~ http://sargasso.nl/archief/2008/02/04/kstn-particuliere-recherche-en-privacy/
Rapport op internet ~ http://www.geencommentaar.nl/parlando/index.php?action=doc&filename=BLG14725.pdf
8161 Jericho Forum is overbodig Rob van der Staaij. (Artikel) Automatisering Gids van 15-feb-2008.
Beveiliging Het Jericho Forum kan hooguit als trendwatcher worden gezien. En dan ook nog een die te hard loopt. De elf geboden van het forum met betrekking tot beveiliging zijn grotendeels algemene statements. Tot nu toe heeft het forum nog geen enkel concreet handvat geboden. Overige begrippen
Authenticiteit; Betrouwbaarheid; Communicatie.
8184 Ministerie van bedrijfsvoering (Ingezonden brief) Binnenlands Bestuur van 25-jan-2008.
Transparantie Nu al is het zo dat veel ambtenaren, werknemers in de zorg en andere werknemers geen ver- antwoordelijkheid Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 12 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.2
Vaststellen verantwoordelijkheden meer hebben en ervaren voor (de kwaliteit van) hun werk. De machtswellust van veel leidinggevenden, die menen dat zij de wijsheid in pacht hebben, is daar een oorzaak van. De doorgeslagen verplichting om verantwoording te moeten afleggen voor iedere handeling die wordt verricht, is een andere oorzaak. Een en ander heeft al geleid tot het doorknippen van de band tussen beleid en uitvoering, en het instellen van onder meerde verfoeilijke calIcenters, waardoor de beleids- makers zelfbijna niet meer aan de telefoon te krijgen zijn. Hier- door worden zij, de beleidsmakers dus, ook niet meer rechtstreeks geconfronteerd met de gevolgen van hun beleid. Overige begrippen
Controleerbaarheid; Handhaving; Verantwoording.
8193 Onduidelijke rechten bij sourcing; Intellectueel eigendom software vaak bron van
problemen bij uitbestedingen Elisabeth Thole (Bericht) Automatisering Gids van 1-feb-2008.
Intellectueel eigendom Bij sourcingcontracten zijn de rechten van de erschiIlende partijen lang niet altijd goed geregeld. Wie bezit bijvoorbeeld het auteursrecht op de software? In dit artikel belangrijkste vragen die in dit verband gesteld moeten worden om tot duidelijke afspraken te komen. Overige begrippen
Auteursrecht; Licentie.
8194 Orkest van ‘Titanic’-GBA speelde ongehinderd door; Gordiaanse knoop (Artikel)
GBA GBA-modernisering heeft blijkens twee recente doorlichtingen veel weg van een Titanic, waarvan het orkest onverdroten doorspeelt. Maar dan zonder dirigent, die eer het schip naar de kelder gaat nog weet weg te komen. Meer sleutelfiguren zochten op een opmerkelijk tijdstip ander werk. Overige begrippen
Bevolkingsregister; Projectmanagement; Verantwoordelijkheid; Verstoring.
8157 Rigide regels verstoren complexe systemen Jurgen Appelo (Artikel) Computable van 8-feb-2008.
Verantwoordelijkheid ‘Minder regels’ is een kreet die vaak gebruikt wordt in een politieke context. Men komt steeds vaker tot de conclusie dat rigide regels ontwikkelingen flink in de weg kunnen zitten Ook binnen software engineering heeft men vergelijkbare inzichten gekregen. Rigide processen zitten de dagelijkse gang van zaken binnen complexe systemen vaak in de weg. De oplossing is te vinden in minder regels van bovenaf en meer verantwoordelijkheid bij de deelnemers. Overige begrippen
Chaos; Complexiteit; Zelfregulering.
8180 Tester is onzorgvuldig met klantgegevens Pim van der Beek (Bericht) Computable van 18-jan-2008. Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 13 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.2
Vaststellen verantwoordelijkheden Beveiliging Bij het testen van applicaties worden vaak de gegevens uit een bestaande database gebruikt. Deze data kan gevoelige informatie bevatten, bijvoorbeeld betalingsgegevens van klanten. Bijna tweederde van de ict-bedrijven maakt bij het ontwikkelen en testen van applicaties gebruik van privacygevoelige klantgegevens zonder die informatie te versleutelen. Zo ontstaat een beveiligingsrisico. Dat blijkt uit een onderzoek van Compuware en het Ponemon Institute. Overige begrippen
Testen; Vertrouwelijkheid.
8178 Wapengekletter over eigendom software; Intellectueel eigendom software kwetsbaar
onderdeel bij verkoop onderneming (Artikel) Automatisering Gids van 22-feb-2008.
Intellectueel eigendom Bij een fusie of beursgang komen ondernemingen er nogal eens achter dat niet duidelijk is wie de eigenaar is van de software. Er liggen geen goede contracten. En dat kan veel geld kosten. Zes praktische tips aan softwareleveranciers om het auteursrecht op software goed te organiseren. 1 Zorg voor een geldige overdracht 2 Houd intellectueel eigendom in de hand 3 Stel volledige dossiers samen 4 Sluit contracten die geen afbreuk doen 5 Treed op tegen inbreuk 6 Bewaar intellectueel eigendom op een veilige plek Overige begrippen
Auteursrecht; Escrow; Licentie.
8174 Wetenschapsonderzoek of onderzoekswetenschap? Erik Bouwer (Interview) Intellectueel Kapitaal, 2008. Zevende jaargang, nummer 1, 2008
Onderzoek Wat gebeurt er met een antropoloog die zich online in de wereld van games begeeft? Observeert de onderzoeker of gaat de onderzoeker deel uitmaken van zijn eigen onderzoek? En kan internet behulpzaam zijn in het bijeenbrengen van elkaar beconcurrerende scholen binnen het sociaalwetenschappelijk onderzoek? Over kennisdelen bij wetenschappers, vertrouwen en online samenwerken. Overige begrippen
3.4
Objectiviteit; Sociaal netwerk; Subjectiviteit; Wetenschap.
Integratie 8186 EAD en EAC - grensoverschrijdend en grensverleggend Marion Karsch en Jan Keuning (Artikel) Archievenblad, 2008. jaargang 112, nummer 1, februari 2008
EAD De ontwikkelingen in automatisering en digitalisering bieden nieuwe mogelijkheden voor het bijeenbrengen van Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 14 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.4
Integratie beschrijvingen van documentaire bronnen. Om de beschrijvingen op het web in metacatalogi doorzoekbaar en uitwisselbaar te maken en flexibel te presenteren, zijn standaarden noodzakelijk. Voor archivistische beschrijvingen zijn onder andere Encoded Archival Description (EAD) en Encoded Archival Context (EAC) ontwikkeld. Hogeschool Archivistiek B. De scriptie is in PDF-formaat beschikbaar op het web-adres: http://www.stadsarchiefdeventer.nl/?method=c.dsp_ead_and_eac Voor contact met de auteurs: [email protected] Overige begrippen
EAC; E-depot; Encoded Archival Context; Encoded archival description; ISAAR(cpf); ISAD(g); Standaard; XML Schema.
8187 EAD en EAC - grensoverschrijdend en grensverleggend; Het converteren van
archivistische toegangen naar XML-standaarden Marion Karsch en Jan Keuning (Scriptie) Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek, Deventer, 2007. Afstudeerscriptie Informatie en Media / Archivistiek B 13 augustus 2007 / herzien 9 oktober 2007
EAD De ontwikkelingen in automatisering en digitalisering bieden nieuwe mogelijkheden voor het bijeenbrengen van alle beschrijvingen van documentaire bronnen ter wereld. Het web vormt de infrastructuur voor zo’n informatiesysteem. Initiatieven om de elementen van beschrijvingen op het web in metacatalogi doorzoekbaar en uitwisselbaar te maken en flexibel te presenteren, zijn in hoge mate afhankelijk van standaarden. Voor archivistische beschrijvingen zijn onder andere Encoded Archival Description (EAD) en Encoded Archival Context (EAC) ontwikkeld. Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek (SAB) heeft het voornemen de toegangen volgens deze standaarden digitaal beschikbaar te stellen op het web. Dit betekent dat de bestaande toegangen retrospectief moeten worden gecodeerd volgens de beschrijvingsstandaarden. Dit onderzoek wil aan de hand van literatuurstudie en interviews een antwoord geven op de vraag: "Hoe kan EAD/EAC in kleine en middelgrote archiefdiensten worden toegepast bij digitalisering van toegangen, om deze op een gestandaardiseerde wijze te kunnen presenteren?" EAC biedt de mogelijkheid tot het delen van beschrijvingen en het combineren en aanvullen van archivistische informatie met informatie uit bronnen buiten de archiefwereld. Een ander voordeel is de mogelijkheid beschrijvingen van archiefvormers - los van archieven - te gebruiken als afzonderlijke informatiebron. Gaande het onderzoek bleek dat EAD inmiddels een de facto standaard is geworden, terwijl EAC nog in ontwikkeling is. Het is om deze reden dat EAC in het onderzoeksverslag relatief weinig ruimte heeft gekregen.
Er zijn veel redenen om EAD te omarmen. Als archiefdiensten zich niet willen isoleren en hun (potentiële) gebruikers willen bereiken dan zullen ze de instrumenten moeten inzetten die die gebruikers verwachten. Het web is de plaats waar archiefinstellingen hun bezit toegankelijk moeten maken. Er is geen alternatief voor EAD. EAD-conversieprojecten zijn omvangrijke operaties, die forse financiële investeringen en inzet van medewerkers vereisen.Veel factoren zijn van invloed op de methodiek, de kwaliteit en de duur van een EAD-conversietraject. Ervaringscijfers van de conversiefasen zijn maar beperkt beschikbaar en moeilijk te vergelijken, waardoor het vaststellen van gemiddelden moeilijk is. Uit het onderzoek blijkt dat voor de uitvoering van een conversietraject gerekend moet worden met een tijdsinvestering van 40 60 minuten per pagina van een toegang. Kleine en middelgrote archiefdiensten hebben in het algemeen minder ontwikkelingskracht - kennis, personeel, financiën dan grote instellingen. Het is geen toeval dat grote instellingen de ‘early adopters’ waren. Hoewel er gebruikersvriendelijkere instrumenten zijn ontwikkeld en er meer informatie en ondersteuning beschikbaar is, lijkt voor kleine en middelgrote archiefinstellingen een in eigen huis opgezet EAD-conversietraject geen doelmatige aanpak, tenzij er sprake is van gunstige omstandigheden zoals aanwezigheid van EAD/ISAD(G)-kennis en een adequate ICT ondersteuning. Aansluiting bij initiatieven zoals het project Zuid-Hollandse Collecties Digitaal zou een belangrijke ondersteuning kunnen betekenen. Het (deels) uitbesteden van een EAD-conversie en/of het
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 15 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.4
Integratie participeren in gezamenlijke projecten is een alternatief voor een volledige ‘in-huis aanpak’. Het online beschikbaar stellen van archieftoegangen vraagt om een andere manier van presenteren dan het beschikbaar stellen van papieren toegangen in de studiezaal. De website, het archievenoverzicht en alle zoekfuncties moeten voldoen aan een aantal eisen met betrekking tot functionaliteit en gebruikersvriendelijkheid. Een van de belangrijkste voorwaarden is dat er een mogelijkheid moet zijn voor contact met een archivaris, bijvoorbeeld via chat of e-mail. Bij het uitwisselen van informatie met andere systemen en voor het algemene begrip bij gebruikers is standaardisatie van presentatie van belang. Ook voor de dienstverlening heeft het online aanbieden van de toegangen gevolgen. Het aantal vragen aan de archivaris lijkt toe te nemen. Verder zal de verwachting van veel gebruikers dat het mogelijk is op afstand (digitale) kopieën te bestellen, de archiefdienst dwingen erover na te denken of en hoe deze dienstverlening kan worden geïmplementeerd. Overige begrippen
EAD; Encoded Archival Context; Encoded archival description; Interoperabiliteit; Standaard; Uitwisselbaarheid.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) De tekst op de site van Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek (SAB) ~ http://resolver.sabinfo.nl/?sid=sab:essays&pid=stitle:eadeneac
Info op de site van Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek (SAB) ~ http://www.stadsarchiefdeventer.nl/?method=c.dsp_ead_and_eac
8195 Loskoppeling via ODF is essentieel Michiel Leenaars (Column) Automatisering Gids van 1-feb-2008.
ODF Met ODF is de loskoppeling van Office-toepassingen en bestandsformaten eindelijk een feit. De klant krijgt de keuzevrjheid om aItijd voor de beste oplossing te kiezen Keuzevrijheid om met een solide standaard als basis naar behoefte eigen elementen toe te voegen aan toekomstvaste bestandsformaten. Gegarandeerde toegang tot de eigen informatie, los van tijd, ruimte en beschikbare software. Overige begrippen
Digitale duurzaamheid; Duurzame toegankelijkheid; Kantoorautomatisering; Standaard; XML Schema.
8176 ' XBRL-golf is onafwendbaar’; Verplichting XBRL-rapportage in VS dit jaar verwacht Freek Blankena (Artikel) Automatisering Gids van 22-feb-2008.
XBRL Het doorploegen van financiële persberichten en jaarcijfers door investeerders die gespitst zijn op mogelijke foutjes en interpretatieverschillen, is helemaal niet nodig. Dat wil de Amerikaanse beursautoriteit SEC (Security and Exchange Commission) laten zien met een nieuwe open sourcetool op zijn website, waarmee de cijfers van 74 bedrijven bij wijze van proef op dezelfde grafische wijze zijn te presenteren. XBRL (eXtensible Business Reporting Language) maakt die automatische vertaling mogelijk. Overige begrippen
Aangemaakt : 9-3-2008
Betrouwbaarheid; Extensible Business Reporting Language; Interoperabiliteit; Standaard; Uitwisselbaarheid; XML Schema.
Pagina 16 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.5
Documentatie 8177 Eindelijk: een formele taal voor ‘de business’; Nieuwe OMG-standaard SBVR zou kloof
tussen IT en management kunnen overbruggen Freek Blankena (Artikel) Automatisering Gids van 22-feb-2008.
SBVR Zakelijke wensen vertalen in een softwaresysteem valt niet mee. De weg van de hoofden van managers die ‘iets willen’ naar de schermen van programmeurs ligt bezaaid met misverstanden. De Object Management Group (OMG) denkt samen met een aantal IT-bedrijven die kloof te hebben over- wonnen met een nieuwe standaardtaai: Semantics of Business Vocabulary and Rules (SBVR). In fundamentele zin heeft SBVR weinig met IT te maken. Het is een van de vele manieren om de werkelijkheid vast te leggen. Maar wat SBVR zo bijzonder maakt, is dat de taal zowel door ‘gewone mensen’ is te begrijpen als - dat is tenminste uiteindelijk de bedoeling - door gereedschappen waarmee software wordt gegenereerd. Software modelleren in natuurlijke taal - in een uitbreidbaar en uit- wisselbaar standaardformaat - wordt zo voor het eerst mogelijk. Overige begrippen
:-)
Metataal; Natuurlijke taal; Ontologie; Selectielijst; Semantics of Business Vocabulary and Rules; Semantiek; Standaard.
8154 MoReq2, Model requirements for the management of electronic records; Appendic 9 to the
Moreq2 specification: Metadata model (Publicatie) Office for Official Publications of the European Communities, Bruxelles- Luxembourg, 2008. Version 1.0 February 2008, Update and extension, 2008
MoReq2 The MoReq2 metadata model has two, closely related, purposes: ¨ to define the metadata needed to allow exchange of records between ERMSs with no loss of MoReq2-related mandatory functionality, subject to the following exclusions below; ¨ to define such metadata sufficiently to allow the production development and use of a MoReq2 XML schema. This metadata model includes the metadata necessary to define the user access rights model. However, this aspect of the metadata model has the following limitations: ¨ User identities are not generally transportable between systems, and so cannot be meaningfully included here; ¨ It does not include a scheme to represent the different functions for which access can be granted or denied, as this is not transportable between systems (that is, it does not model the access control matrix in section 13.4); ¨ It does model the security categories and other requirements of the optional section 10.13. Due to its focus on records, the metadata model does not include metadata for documents that are not considered records. Metadata for documents can easily be added to this model, preferably by using the records metadata as a basis and supplementing it with document-specific elements (in particular those related to version control and checkout/check/in). The metadata model is described in terms of a minimum set of metadata 'elements'. These 'elements' are those that the ERMS must be able to export, import, and process. An 'elements', referred to as 'field' in the past, is the variable used to hold a metadata 'value'. Overige begrippen
Metadata; Metadatamodel; Metadataschema; MoReq; RMA; RMS; Standaard.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Het model op internet ~ http://www.cornwell.co.uk/moreq2/MoReq2_appendix_9_v1.0.pdf Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 17 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.5
Documentatie
3.6
Beschikbaarstellen 8181 Computers houden niet van mensentaal; Verbetering huidige zoektechnologie duurt nog
vijf tot tien jaar Jorge Groen (Artikel) Computable van 18-jan-2008.
Zoektaal Mens en computer staan vaak loodrecht tegenover elkaar bij het intikken van een vraag. Waar het brein een logische vraag formuleert, verlangen databases query-taal en zoekmachines zoekstrings. Taalbegrip en herkenning door computers zou een stap voorwaarts betekenen, maar Natural Language heeft al jaren het predikaat ‘eeuwige belofte’. Lost het Nederlandse bedrijf Q-Go die belofte in? Overige begrippen
Natuurlijke taal; Semantiek; Taal; Taalherkenning.
8192 Digitale deur milieu op een kier Henk Jan Lenaerts (Interview) Binnenlands Bestuur van 25-jan-2008.
Beschikbaarheid Slechts één op de tien gemeenten voldoet aan de verplichtingen uit het Verdrag van Aarhus om milieu-informatie openbaar te maken. Zo doe je dat dus, milieu-informatie beschikbaar maken voor burgers. Alle gegevens over de kwaliteit van bodem, water en lucht zet je netjes bij elkaar in een digitaal systeem. En niet te vergeten: alle milieuregels en milieuvergunningen van bedrijven. Je voegt er nog een topografische kaart en een recente luchtfoto aan toe. Daar kunnen gebruikers zelf de straat, het bedrijf ofd e wijk op aanwijzen waarover ze meer willen weten. Dan noem je het een milieu-atlas, zet je het hele zaakje op het internet en open je tot slot de poorten van de gemeentelijke milieu-archieven. De situatie in Nijmegen. Overige begrippen
Geografische informatie; Milieu-atlas; Openbaarheid; Toegankelijkheid.
8163 RSS-feeds, een belangrijk hulpmiddel voor inforrnatiewerkers? (Artikel) Overheidsdocumentatie, 2008. Jaargang 62 / januari 2008 nummer 1
RSS RSS-feeds maken een einde aan het ongericht naar een website gaan om te kijken of er iets nieuws te vinden is. RSS-feeds zenden bij een update van een website telkenseen kort berichtje (push). Dit kan een hoop tijd besparen. Overige begrippen
Atom; Syndicatie.
8182 Zoekmachines leren lezen; ‘Zoeken met woordjes is uitontwikkeld’ Christian Jongeneel (Artikel) Computable van 1-feb-2008.
Zoekmachine
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 18 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.6
Beschikbaarstellen Zoekmachines kunnen de aanwas van informatie niet bijhouden. Gericht naar informatie zoeken wordt steeds moeilijker. Een nieuwe generatie zoekmachines leert daarom de structuur van teksten te begrijpen om betere resultaten op te leveren, vaak door kennis op te bouwen van een specifiek gebied. Het Nederlandse project Phasar bouwt zo’n zoekmethode voor bio-informatici. Overige begrippen
3.7
Kennismanagement; Ontologie; Zoektaal.
Beveiliging 8164 Identiteitsfraude in Nederland: Tijd om de oogkleppen af te doen Nicole van der Meulen (Artikel) Team 23, 2008.
Identiteitsfraude Ook Europese landen krijgen steeds meer met identiteitsfraude te maken. Desondanks blijken betrokkenen nog steeds te denken dat het allemaal wel zal meevallen. Een kortzichtige gedachte. Er worden steeds creatievere en effectievere manieren ontwikkeld om persoonsgegevens aan burgers te ontfutselen. Recente berichten vanuit Zweden, België en Nederland geven aan hoe internetbankieren zelfs binnen deze landen niet geheel veilig is. Om identiteitsfraude beperkt te houden of zelfs te reduceren, is het belangrijk kwetsbaarheden binnen onze maatschappij in kaart te brengen. Dit artikel wil een overzicht geven van deze kwetsbaarheden, van de maatregelen die reeds etroffen zijn in bijvoorbeeld de Verenigde Staten en in hoeverre deze van toepassing kunnen zijn op de Nederlandse situatie. Overige begrippen
Beveiliging; Identiteitsdiefstal; Phishing; Social engineering; Verstoring.
8161 Jericho Forum is overbodig Rob van der Staaij. (Artikel) Automatisering Gids van 15-feb-2008.
Beveiliging Het Jericho Forum kan hooguit als trendwatcher worden gezien. En dan ook nog een die te hard loopt. De elf geboden van het forum met betrekking tot beveiliging zijn grotendeels algemene statements. Tot nu toe heeft het forum nog geen enkel concreet handvat geboden. Overige begrippen
Authenticiteit; Betrouwbaarheid; Communicatie.
8158 Spoor illegale kopieën op met 'fingerprrnts' Robbert Hoeffnagel (Artikel) Document Manager, 2008. Februari 2008
Fingerprint Eigendomsrechten op digitale content is op internet lastig af te dwingen. Toch krijgt vrijwel edere organisatie vroeger of later te maken met situates waarbij een andere partij op zijn minst de schijn wekt dat documenten of andere content zonder toestemming is overgenomen. Overige begrippen
Aangemaakt : 9-3-2008
Auteursrecht; Authenticatie; Beveiliging; Waarmerk; Watermerk.
Pagina 19 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.7
Beveiliging 8180 Tester is onzorgvuldig met klantgegevens Pim van der Beek (Bericht) Computable van 18-jan-2008.
Beveiliging Bij het testen van applicaties worden vaak de gegevens uit een bestaande database gebruikt. Deze data kan gevoelige informatie bevatten, bijvoorbeeld betalingsgegevens van klanten. Bijna tweederde van de ict-bedrijven maakt bij het ontwikkelen en testen van applicaties gebruik van privacygevoelige klantgegevens zonder die informatie te versleutelen. Zo ontstaat een beveiligingsrisico. Dat blijkt uit een onderzoek van Compuware en het Ponemon Institute. Overige begrippen
Aangemaakt : 9-3-2008
Testen; Vertrouwelijkheid.
Pagina 20 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 4 :-)
Overdragen (of vernietigen) 8155 Trustworthy Repositories Audit & Certification: Criteria and Checklist (Publicatie) CRL, The Center for Research Libraries, OCLC Online Computer Library Center, Inc., Chicago, Illinois, Dublin, Ohio, 2007. Version 1.0 February 2007
TRAC This document is meant for those who work in or are responsible for digital repositories seeking objective measurement of the trustworthiness of their repository. Some institutions may also choose to use this checklist during a design or redesign process for their digital repository. Some repositories may seek to be certified against its requirements. The requirements touch on every level of a repository’s functions, so the document will be relevant to staff with many different roles within a repository and the organization of which it is part. The organization’s senior management and policy makers will need to be aware of at least the requirements of section A of the audit and certification criteria. Systems and network staff, who may be responsible for many parts of infrastructure other than those specific to the repository, will have an interest in section C, which is also of relevance to those responsible for matters such as building security and fire protection. Whether producers of material or consumers of it, those who deal with external users will find information relevant to their work in sections A and B. The document is expected to be of interest to a wider community, however. Organizations planning repositories, and repositories that do not expect to seek certification but are, for example, themselves part of a chain of preservation, or are unsure of its relevance to them, are still likely to find much that is of interest here. The analysis of a repository’s functions, the itemized requirements, and the explanations of how they can be tested can all help a repository plan and review its working practices. This may reassure the repository that it is operating in accordance with recognized best practice, it may help staff and users understand the repository’s actions, and it can help an organization focus limited resources where they will best ensure that digital resources will survive. Both producers of digital material that will be preserved for long periods and users of this material will find much useful information here to help them understand what to expect from the repositories they deal with. It may help some producers streamline their interactions with the repositories that take long term responsibility for their materials. Even in the absence of any formal certification process, this document will help organizations considering outsourcing some or all aspects of digital preservation by showing how they can ensure that the organizations they contract with are carrying out the task of digital preservation in a way that deserves trust. Overige begrippen
Audit; Authenticiteit; Betrouwbaarheid; Certificeren; Digitale duurzaamheid; Duurzame toegankelijkheid; E-depot; Trustworthy Repositories Audit & Certification.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Site rlc ~ http://www.crl.edu/content.asp?l1=13&l2=58&l3=162&l4=91
Tekst op internet ~ http://www.crl.edu/PDF/trac.pdf
4.1
Duurzaamheid
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 21 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 4.1
Duurzaamheid 8195 Loskoppeling via ODF is essentieel Michiel Leenaars (Column) Automatisering Gids van 1-feb-2008.
ODF Met ODF is de loskoppeling van Office-toepassingen en bestandsformaten eindelijk een feit. De klant krijgt de keuzevrjheid om aItijd voor de beste oplossing te kiezen Keuzevrijheid om met een solide standaard als basis naar behoefte eigen elementen toe te voegen aan toekomstvaste bestandsformaten. Gegarandeerde toegang tot de eigen informatie, los van tijd, ruimte en beschikbare software. Overige begrippen
Aangemaakt : 9-3-2008
Digitale duurzaamheid; Duurzame toegankelijkheid; Kantoorautomatisering; Standaard; XML Schema.
Pagina 22 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 999
Websites / webpagina's 8152 The Impossible Art of Deciphering Manuscripts; How to decipher a authors handwriting Megan Marshall (Website) Slate website, Washington, 2008. Geraadpleegd 12 februari 2008
Transcriptie Het maken van transscripties van oude handschriften valt niet mee: "But now the notebook transcriptions appear to be riddled with errors that made Frost look like "a dyslexic and deranged speller," who often "made no sense," according to poet William Logan, a professor at the University of Florida who compared sections of the published version with manuscript originals from the archives at Dartmouth College. " .. The mistakes that have come to light in The Notebooks of Robert Frost speak to the challenges that all such toilers after the truth encounter in learning to read and represent in print a difficult or archaic "hand." And Frost's, cramped and crabbed like the man himself, is certainly one of them." Overige begrippen
Betrouwbaarheid; Handschrift; Paleografie.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.slate.com/id/2183903/
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 23 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
De rubrieken Levenscyclus van gegevens 0 Algemeen Engelse term:
1 Ontstaan Ontstaan en identificatie Engelse term:
Creation and identification
1.1 Definitie Definitie van het begrippen als informatiebeheer, archief, archiefbescheiden etc, beschrijving van de toepassing en reikwijdte daarvan. Engelse term:
Defining electronic records
1.2 Benoeming informatiesysteem Begrenzing van het informatiesysteem waarbinnen de gegevens (archiefbescheiden) opgemaakt etc. worden. Engelse term:
Identifying electronic records systems
1.3 Benoemen bestanddeel Begrenzing van de eenheid die als enkelvoudig bestanddeel te beschouwen is (archiefbestanddeel, archiefstuk, item, object, archiefblok, informatie-object). Bijvoorbeeld: Document of registratie. Engelse term:
Identifying electronic records
2 Waarderen Het bepalen van de functie en de waarde van een gegeven of gegevens in een bepaalde context of samenhang en het bepalen van de uiteindelijke bestemming van de archiefbescheiden. Engelse term:
Appraisal
2.1 Bepalen van de waarde Het vaststellen van de waarde van gegevens in een bepaalde context. Engelse term:
Appraising
2.2 Bepalen van de bewaartermijnen Het vaststellen van de bewaartermijnen ten behoeve van overbrenging of vernietiging. Engelse term:
Scheduling
2.3 Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid Het vaststellen van de juridische waarde van de gegevens, garanderen van de authenticiteit en de betrouwbaarheid (volledigheid, juistheid, beschikbaarheid en controleerbaarheid). Engelse term:
Assuring legality
3 Gebruik, afstemming en toezicht Opslag, ontsluiting en beschikbaarstelling van informatie op basis van informatiebehoefte van de organisatie, burgers, politiek, bestuur, controllers, juristen en archiefbewaarplaats. Engelse term:
Aangemaakt : 9-3-2008
Control and use
Pagina 24 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 3.1 Bewaken kosten Bewaken van de kosten die beheershandelingenmet zich meebrengen. Kosten/baten en risico's. Engelse term:
Controlling costs
3.2 Vaststellen verantwoordelijkheden Bepaling van de organisatieonderdelen, overheidsorganen, die verantwoordelijk zijn voor de gegevens. Dit kan zijn als als eigenaar of houder. Ook bepaling herkomst. Engelse term:
Assigning responsability
3.3 Fysiek beheer Fysieke opslag van de archiefbescheiden en aanwijzing van verantwoordelijken voor het fysiek beheer. Engelse term:
Storing
3.4 Integratie Standaardisatie en uitwisseling. De opslag van gegevens in verschillende formaten mag geen barriere zijn voor de toegankelijkheid en uitwisseling. Engelse term:
Integrating access
3.5 Documentatie Beschrijving van gegevens en systemen (meta-gegevens). Bepaling van standaarden voor documentatie. Ook ten behoeve van het bewaren van de context. Engelse term:
Documenting
3.6 Beschikbaarstellen Het feitelijk gebruik en het vaststellen van regels en afspraken voor het gebruik. Ook beschikbaarheid. Engelse term:
Providing for use
3.7 Beveiliging Het waarborgen van logische en fysieke beveiliging, ten behoeve van de continuiteit van de organisatie, de vertrouwelijkheid van informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Engelse term:
Assuring security
4 Overdragen (of vernietigen) Selectie en vernietiging van de informatie volgens de selectielijst die is vastgesteld in de waarderingsfase. Tevens overbrenging naar de archiefbewaarplaats. Engelse term:
Disposition
4.1 Duurzaamheid Het garanderen van de duurzaamheid van de betrokken gegevensdragers. Engelse term:
Preserving media
4.2 Bewaren context Bewaren van de originele functionaliteit en de documentatie daarover. Ook in geval van conversie. Engelse term:
Aangemaakt : 9-3-2008
Preserving functionality
Pagina 25 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Levenscyclus van gegevens 999 Websites / webpagina's Interessante websites ofpagina's op websites Engelse term:
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 26 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Overzicht termen Beschikbaarheid Bevat :
Openbaarheid.
Onderdeel van :
Culturele kwaliteit; Duurzame toegankelijkheid; Gebruikskwaliteit.
Synoniem :
Verfügbarkeit.
Verwant :
Access; Bereikbaarheid; Beschikbaarheidstermijn; Beschikbaarstellen; Beveiliging; Dienstverlening; E-gemeente; E-governance; Internet; Mogelijkheid tot raadpleging; Openbare overheidsinformatie; Virtuele dienstverlening; Waarneembaarheid; Zoeksysteem.
Beveiliging Bevat :
In plaats van :
Autorisatie; Backup; Bewegingsdetector; Camerabewaking; CHAPTA; Checksum; Clean desk; Encryptie; Firewall; Informatiebeveiliging; Infraroodpatroon; Portblocker; Secure Sockets Layer; Steganografie; Veiligheidsverfilming. Beveiligen.
Onderdeel van :
Beheershandeling; Gebruik.
Verwant :
Authenticiteit; Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Datenschutz; Exclusiviteit; Gegevensherstel; Informatie-apartheid; Integriteit van informatie; Noodvernietiging; RFID; Veiligheidscommunisme; Verstoring; VPN.
Competentie Verwant :
Kennis.
Documentaire informatievoorziening Bevat :
Documentbeheer; Registratuur.
In plaats van :
Digitale informatievoorziening; DIV.
Verwant :
Archieffunctie; Documentair informatiemodel; Documentaire informatie; Informatievoorziening.
Bevat :
EAD2002.
In plaats van :
Encoded archival description.
Onderdeel van :
DTD; Standaard; XML Schema.
Verwant :
Archivistisch kenmerk; Descriptive standards; EAC; ISAD(g); SGML; Toegankelijkheid.
EAD
E-depot Bevat :
DPR; Emulatie; Premis; XENA.
In plaats van :
Digital repository; Repository for Electronic Records.
Onderdeel van :
Archiefsysteem.
Synoniem :
Digitaal depot.
Verwant :
Archiefbeheersysteem; Archiefdepot; Digitale duurzaamheid; Digitale kluis; Duurzame toegankelijkheid; Open Archival Information System; Repository; Storage; TRAC.
Elektronisch kinddossier In plaats van :
EKD.
Onderdeel van :
Kinddossier.
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 27 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Escrow Onderdeel van :
Onderhandse akte.
Fingerprint Bevat :
Key fingerprint.
Onderdeel van :
Waarmerk.
Verwant :
Identificatie; Metadata; Profiel.
Bevat : In plaats van :
Aktualiseren; Blokkeren; GBA-V; G-geheel; Landelijk Raadpleegbare Deelverzameling; Opschorten PL; Persoonslijst. Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking.
Onderdeel van :
Bevolkingsregister.
Synoniem :
Basispersonenregistratie.
Verwant :
Basisadministratie; Brondocument; Centrale persoonsadministratie; Dienstenbus; Houder; Registratie Niet Ingezetenen.
GBA
Identiteitsfraude Bevat :
Identiteitsdiefstal; Phishing.
Onderdeel van :
Fraude; Verstoring.
Intellectueel eigendom Bevat : Onderdeel van : Verwant :
Auteursrecht; Beeldrecht; Copyleft; Handelsmerk; Merkenrecht; Octrooi; Patent; Portretrecht; Reprorecht. Eigendom. Digital Rights Management; Industrieel eigendom; Intellectueel eigendomsrecht; Rechten.
Metadata Bevat :
In plaats van :
Administratieve metadata; Administrative metadata; Archivistische beschrijving; Archivistische metadata; Context informatie; Contextuele metadata; Data dictionary; Descriptive Information; Descriptive metadata; Element; EXIF; Fixity Information; Gegevenswoordenboek; GILS; Information package; Inleiding; ISO 15836:2003; Metadata description; Metadata registry; Metadata stub; Metadatabibliotheek; Metadataset; MIReG; Namespace; Packaging Information; Preservation metadata; Record Profile; Recordkeeping metadata; Sleutelgegevens; Structural metadata; Webmetadata; Zaakgegeven. Meta informatie; Metagegevens.
Onderdeel van :
Documentatie; Metadatamodel; Registreren; Schema.
Verwant :
Beschrijvingsstandaard; Content Information; Context Objects in Spans; Data Management Data; Documenting documentation; Fingerprint; Gegevensbankschema; Gestructureerde informatie; Metadataformaat; OAIprotocol; OpenURL; Procesregistratie; Registratiekenmerk; STEP; Subject gateway; Topic maps.
Migratie In plaats van :
Migreren.
Onderdeel van :
Vervanging.
Synoniem :
Gegevensoverzetting; Migration.
Verwant :
Conversie; Emulatie; Encapsulatie; Gegevensomzetting; Refreshing; Taalconversie; Technology Preservation.
MoReq2
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 28 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
MoReq2 In plaats van :
Model Requirements for the Management of Electronic Records; MoReq.
Onderdeel van :
MIReG; Standaard.
Verwant :
DOD5015.2; DOMEA-konzept; NEN 2082; RMS.
In plaats van : Onderdeel van :
OASIS Open Document Format for Office Applications; Open Document Format for Office Applications. Standaard; XML Schema.
Synoniem :
ISO/IEC 26300:2006.
Verwant :
Bestandsformaat.
ODF
Onderzoek Bevat : Verwant :
Archiefonderzoek; Enquête; Forensisch onderzoek; Institutioneel onderzoek; Vooronderzoek; Walk through. DOP; Quick scan.
Open source In plaats van :
Open source software; OSS.
Onderdeel van :
Software.
Verwant :
CBPP; CPL; GPL; Licentie.
PIVOT Bevat :
RIO.
In plaats van :
Project Invoering Verkorting Overbrengingstermijn.
Onderdeel van :
Archiefprogramma.
Verwant :
BSD; Institutionele selectie; Logisch model.
Privacy Bevat :
Medisch geheim; P3P.
In plaats van :
Bescherming persoonlijke levenssfeer; Persoonlijke levenssfeer; Privacybescherming. Grondrechten.
Onderdeel van : Verwant :
Anonieme communicatie; Panopticon; Veiligheidscommunisme; Vernietigingsbelang.
Projectmanagement Onderdeel van :
Management.
Verwant :
Projectgewijze registratie.
Record Keeping System Bevat :
Documentaire infrastructuur; Filing system; Records management services; RMA.
In plaats van :
RKS.
Onderdeel van :
Records system.
Synoniem :
Archief; Archiefsysteem; Archiveringssysteem.
Verwant :
Administratieve organisatie; DIRKS methodology; DOMEA-konzept.
Bevat :
RDF Site Summary; Realy Simple Syndication; Rich Site Summary.
Onderdeel van :
Standaard; Uitwisselingsformaat.
RSS
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 29 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
RSS Verwant :
Aggregator; Atom; Mashup; Ping; Syndicatie; Web 2.0; XML.
In plaats van :
Semantics of Business Vocabulary and Rules.
Onderdeel van :
Metataal.
Verwant :
UML.
SBVR
Systeemontwerp Bevat :
Functioneel ontwerp; Technisch ontwerp.
Onderdeel van :
Ontwerp; Systeemontwikkeling.
Verwant :
DIRKS methodology; Pdca-model; Systeemanalyse.
In plaats van :
Trustworthy Repositories Audit & Certification.
Verwant :
E-depot; Specificatie.
TRAC
Transcriptie Onderdeel van :
Afschrift.
Verwant :
Vertaling.
Transparantie Bevat :
Duurzame transparantie; Toegang; Toegankelijkheid.
In plaats van :
Openheid.
Onderdeel van :
Culturele kwaliteit; Juridische kwaliteit; Technische kwaliteit; Vakinhoudelijke kwaliteit. Controleerbaarheid; Openbaarheid.
Verwant :
Verantwoordelijkheid Bevat :
Budget verantwoordelijkheid.
Onderdeel van :
Gebruik.
Synoniem :
Accountability.
Verwant :
Aansprakelijkheid; Bestuurdersaansprakelijkheid; Common carrier regel; Decharge; Gedraging; Primaat; Tekenbevoegdheid; Verantwoording; Vrijwaring; Zorg.
Vervanging Bevat : In plaats van :
Conversie; Converteren; Gegevensomzetting; Gegevensoverzetting; Migratie; Migreren; Substitutie; Verdoeken. Vervangen.
Onderdeel van :
Beheershandeling; Preservering.
Verwant :
COLD; COM; Digitalisering; Drie lagen model; Imaging; Refreshing; Reproduceren; Scanning.
Waarderen Bevat :
In plaats van :
Aard van de gegevens; Archiefanalyse; Bewaarbelang; HMA; HMA-plus; Primaire waarde; Secundaire waarde; Symbolische en emotionele waarde; Vernietigen; Vernietigingsbelang; Waardebepaling. Waardering.
Onderdeel van :
Archieffunctie; Beheershandeling.
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 30 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
Waarderen Verwant :
Criteria; Documentbehandeling; Institutioneel onderzoek; Logisch model; Selectiecriteria; Verwerving.
Onderdeel van :
Website.
Verwant :
CBPP; Weblog.
In plaats van :
Extensible Business Reporting Language.
Onderdeel van :
Standaard; XML.
Verwant :
EDI; Internationale Financiële Rapportage Standaarden; Open standaard; Xades.
Wiki
XBRL
Zoekmachine Bevat :
LSP.
Onderdeel van :
Internet; Zoekinstrument.
Verwant :
Surfen; Webbrowser; Zoeken.
Zoektaal Bevat :
SRU.
Onderdeel van :
Metataal.
Verwant :
Booleaanse operator; CQL; Zoekprotocol.
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 31 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
februari 2008
De gegevens komen uit een met behulp van MS-Access ontwikkelde Reference Manager. Mijn waardering van de publicaties: :-)) = zeer interessant :-) = interessant :-( = matig, maar juist daarom geschikt om op te nemen.
Inlichtingen over deze lijst bij: Rienk Jonker E-mail:
[email protected]
Website http://labyrinth.opweb.nl Del.icio.us http://www.del.icio.us/fbvf
De overzichten staan ook op mijn eigen site (http://labyrinth.opweb.nl/literatuur)
Copyright Creative Commons Licence 3.0 Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Generiek
Aangemaakt : 9-3-2008
Pagina 32 van 32
© Reference manager : R.S. Jonker