Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer

Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer De lijst is aangemaakt op: Gegevens zijn geregistreerd in de maand:

dinsdag 4 mei 2004 april 2004

Dit overzicht bevat titels en 'samenvattingen' van berichten, berichtjes, artikelen en publicaties die het terrein van het informatiebeheer raken. Ze zijn gerubriceerd op basis van de ‘lifecycle of documents’ uit het rapport ‘Management of electronic records: Issues and guidelines; Prepared by the Advisory Committee for the Coordination of Information Systems (ACCIS)’, United Nations, New York, 1990. (blz 27-34). Als laatste is een overzicht van termen opgenomen die zijn gerelateerd aan de onderwerpen van de geregistreerde titels. Het begrip 'informatiebeheer' omvat het geheel van de informatievoorziening en het archiefbeheer. Synoniem aan 'Informatiebeheer' is het begrip 'Records management'. De berichtjes etc. zijn binnen de rubrieken gesorteerd op titel.

Tehutti, Seeker of lost treasure in Onu-Metru! (zie nr. 6173)

Aangemaakt : 4-5-2004

Pagina 1 van 39

© Reference manager : R.S. Jonker

Informatiebeheer (overzicht rapporten / artikelen / publicaties)

april 2004

Levenscyclus van gegevens 0 *

Algemeen 6230 The Art of Management dr. M.A. Nieuwenhuis (Website) Apeldooorn, 2002. ISBN 90-806665-1-3

Management Eenvoud en samenhang

Procesgericht werken, INK, ISO, strategic alignment, effectief leiderschap, competentiemanagement, balanced scorecard, kennismanagement. Als we de stortvloed aan managementliteratuur moeten geloven lijkt het alsof management elk jaar over iets anders gaat. De doelstelling van The Art of Management is om in deze ogenschijnlijke chaos de eenvoud en samenhang weer terug te vinden. Eenvoud, door op zoek te gaan naar de essentie achter managementmodellen en begrippen. Samenhang, door deze essentiële inzichten in een overkoepelend kader te plaatsen en tenslotte op een overzichtelijke wijze te visualiseren. Het materiaal waaruit The Art of Management is opgebouwd, verschijnt in digitale en schriftelijke publicaties. De veelheid aan ideeën, teksten en platen doet momenteel dienst als fundament voor grootschalige organisatie herontwerptrajecten bij de Belastingdienst en de Nederlandse Politie. Deze praktische toepassing zorgt voor een permanente ontwikkeling. Op deze site vindt u steeds het meest recente digitale materiaal en de voorpublicaties van het boek dat in 2003 verschijnt. Het voorwoord: 'Kennis is wat je nog weet nadat je alle feiten bent vergeten.' Een opvallende uitspraak uit de mond van de beroemde Amerikaanse geleerde Howard Gardner, hoogleraar cognitieve psychologie en onderwijskunde aan de Harvard Universiteit. Als auteur van zestien boeken en honderden wetenschappelijke artikelen over intelligentie en onderwijs zou je hem abusievelijk kunnen scharen onder de intellectuelen die steen en been klagen over het gebrek aan feitenkennis bij velen. Maar Gardner doet juist het omgekeerde. Hij wijst nadrukkelijk op het gevaar om feitenkennis hoger te waarderen dan inzicht en begrip. 'Ik heb liever dat bezoekers van het Anne Frank Huis leren inzien en begrijpen hoe erg het is om te moeten onderduiken, dan dat zij zich later precies herinneren wanneer de familie Frank is verraden en opgepakt. Die datum valt altijd nog op te zoeken. Inzicht en begrip daarentegen niet.' (vrij naar: Elsevier 2001–4) Wanneer we de bestaande literatuur op het gebied van management bezien, lijkt het alsof dit besef daar nog niet is doorgedrongen. Talloze vuistdikke boeken richten zich op het bundelen van zoveel mogelijk feiten. Weinigen streven naar eenvoud en overzichtelijkheid. Dat is overigens ook geen makkelijke opgave. In tegenstelling tot wat oudere wetenschappen als wiskunde of biologie lijken weinigen zich te bekommeren over een standaard begrippenkader waar iedereen het over eens is. Een gevolg daarvan is dat er een veelheid van begrippen circuleert, die in essentie eigenlijk over hetzelfde gaat (bijvoorbeeld begrippen als output, outcome, resultaat, product en dienst). Een ander probleem is dat kennis vaak fragmentarisch wordt gepresenteerd. Er is sprake van vele subdisciplines die vaak zonder nadere afstemming binnen hun eigen kaders door-ontwikkelen, terwijl de domeinen in hoge mate met elkaar verwant zijn (bijvoorbeeld informatiemanagement, kennismanagement, communicatiemanagement en human resource management). Toch bestaat er bij veel managers een grote behoefte aan een eenvoudig, samenhangend en consistent beeld van de belangrijkste fundamenten van het managementvak. Waarbij het niet gaat om een veelheid van losse feiten, maar om goed toegankelijke en direct toepasbare kennismodules. Deze publicaties beogen te voorzien in deze behoefte. In een wereld waarin mensen –en zeker managers– steeds minder tijd hebben om te lezen en kennis te verwerven, hanteren we bij de opzet een aantal uitgangspunten. Het gaat ons primair om de eenvoud. We streven er steeds naar dingen zo eenvoudig mogelijk te maken, waarbij we er overigens wel voor hoeden dingen niet te eenvoudig voor te stellen. Daarnaast werken we vanuit samenhang. We gebruiken zoveel mogelijk –bekende en erkende– modellen als samenhangend referentiekader. Verder kiezen we voor een sterk grafische opzet. Een goede plaat of afbeelding is vaak een zeer krachtig middel om de essentie gecomprimeerd weer te geven.


Pagina 2 van 39


april 2004


Levenscyclus van gegevens 0

Algemeen Bijzonder aan de opzet van deze publicaties is de combinatie met het medium internet. Naar onze mening zijn boeken en internet aparte media met elk eigen sterktes. Zij sluiten elkaar niet uit, maar vullen elkaar juist aan. Een boek zoals voor u ligt is groot en overzichtelijk, is makkelijk mee te nemen en ‘leest’ comfortabel. Internet is dat niet. Internet bevat daarentegen veel meer informatie, is veelal sneller en actueler en is beter als naslag en zoekinstrument voor specifieke details. Om beide sterktes te benutten is ook deze site ingericht. De site is op dezelfde wijze gerangschikt als de hoofdstukken van het boek. Ten slotte moet The Art of Management niet be–leren maar inspireren. Het zijn vaak niet de knapste leraren die het beste les geven, maar zij die hun leerlingen weten te inspireren. 'Onderwijs is geen vat vullen, maar een vlam ontsteken', wordt daarom weleens gezegd. We hopen dat deze publicaties een lichtpuntje kan zijn in de turbulente wereld van de hedendaagse manager. Overige begrippen

Balanced Scorecard; Beheer; Communicatiemanagement; Competentiemanagement; Human Resource Management; Informatiebeheer; Informatiemanagement; ISO; Kennismanagement; Personeelsbeheer; Projectmanagement.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Website ~ http://www.the-art.nl/

6173 BIONICLE - Tehutti; Seeker of lost treasure in Onu-Metru! (Advertentie) Lego website, 2004.

Archivaris Seeker of lost treasure in Onu-Metru! In the time before time, Metru Nui, city of legends, faces danger unlike any it has known before. A mysterious and powerful menace threatens the city, striking from the shadows and then disappearing, leaving rubble in its wake. Six Matoran hold the keys to its defeat, but they have disappeared! Worse, one of them has been touched by darkness and plots against all of Metru Nui. Tehutti has worked in the Onu-Metru Archives for years, and dreams of finding a treasure that will bring him fame and fortune. But will his dream bring danger to the city of Metru Nui? Includes disk launching action and collectible Kanoka disk. Overige begrippen

Beheerder.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Op de website van Lego ~ http://shop.lego.com/product.asp?p=8609

6236 Frysk praten met Limburgers; Adviesbureau Zenc: samenwerking provincies op ict-

gebied is lonend Rik Sanders (Artikel) Computable van 23-apr-2004.

E-provincie Het Ictu-programma E-Provincies onderzoekt de haalbaarheid van een gezamenlijk computercentrum voor provincies. Samenwerking op it-gebied is namelijk lonend, blijkt uit het onderzoek ‘Winst met ict. Goede praktijkvoorbeelden bij provincies’. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Best practice; E-overheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam)


Pagina 3 van 39



april 2004


Algemeen Publicaties op de site van Zenc ~ http://www.zenc.nl/publicaties/index2004.htm

6199 De macht van monopolisten; ‘Overstappen naar andere leverancier maakt vergaarde

kennis op slagwaardeloos’ Hans Bekkers (Artikel) Binnenlands Bestuur van 2-apr-2004.

Monopolie De machtspositie van de soft waregiganten Centric en PinkRoccade op de gemeentelijke automatiseringsmarkt is onaantastbaar. Hoewel in gemeentelijke automatiseringsmarkt veel wordt gemopperd, is de loyaliteit aan de leveranciers groot. Overige begrippen

Monocultuur; Oligopolie; Open source software; Open standaard; Standaard; Uitwisselbaarheid.

6200 Samen sterk Jos Moerkamp (Artikel) Binnenlands Bestuur van 2-apr-2004.

Kwetsbaarheid Snelle technologische ontwikkeling en een groeiende afhankelijkheid van ICT maakt vooral de kleine gemeenten, met de spreekwoordelijke anderhalve man en een paardenkop op de automatiseringsafdelïng, kwetsbaar. Overal kruipen de gemeenten bij elkaar om gezamenlijk de lCT te organiseren De vorm waarin dat gebeurt verschilt nogal Overige begrippen

Automatisering; ICT; Standaard.

6246 Utrechts archiefbeleid niet op orde (Persbericht) 16-apr-2004 / Rekenkamercommissie, Utrecht.

Archiefzorg Het College van B&W schiet tekort in de vervulling van zijn wettelijke zorgplicht voor het gemeentelijk archiefbeheer. Omdat ook de gemeentelijke archiefinspectie haar toezichtstaak niet goed uitoefent, is het risico van gebrekkige archieven groot. Dit concludeert de Rekenkamercommissie in haar verschenen rapport Gaten in het Geheugen. Overige begrippen

Archiefbeheer; Informatiebeheer; Inspectie; Toezicht.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Persbericht ~ http://www2.utrecht.nl/smartsite.dws?id=13092&mw=997&w=18;150;109&p=892;49750&parFrom=892&infFrom=49750

Rapport op de site van de RaaRekenkamercommissie Utrecht ~ http://www2.utrecht.nl/images/Secretarie/Rekenkamer/Gaten in het geheugen (Def).pdf

Website Rekenkamercommissie Utrecht ~ http://www.rekenkamer.utrecht.nl


Pagina 4 van 39



april 2004


Algemeen 6195 ' We moeten leren denken in één overheid’ Hans Bekkers en Henk Bouwmans (Interview) Binnenlands Bestuur van 2-apr-2004.

E-governance ICT is hét instrument voor een totaal andere organisatie van de overheid. Ambtenaren hebben dat al begrepen Nu de bestuurders en politici nog, meent bijzonder hoogleraar ICT en openbaar bestuur, Arre Zuurmond . Iedereen hamert op autonomie, maar dat is een begrip voor oude professionals. Overige begrippen


Autonomie; Bereikbaarheid; Beschikbaarheid; E-government; E-overheid; Openbaar bestuur; Openbaarheid; Standaard; Uitwisselbaarheid.

Pagina 5 van 39



april 2004


Ontstaan 6198 Automatisering als een tikkende tijdbom; ‘Automatisering blijft mensenwerk’ Mark Houben en Erik van der Walle (Bericht) NRC van 21-feb-2004.

Verstoring Automatiseringsprojecten mislukken dikwijls. Toch hebben topbestuurders er weinig aandacht voor. "De gemiddelde IT’er is helemaal geen IT’er." Overige begrippen

Automatisering; Competentie; Gullability-virus; Kennis; Kwaliteit; Projectmanagement.

6238 Bekritiseerd BPR hult zich in zwijgen (Artikel) Automatisering Gids van 23-apr-2004.

GBA Het agentschap van Binnenlandse Zaken dat de GBA moet moderniseren, werd vorige week in deze krant neergezet als een gesloten, incompetente organisatie die belabberd wordt geleid. Hoe reageert de hoogste manager? Overige begrippen

Bevolkingsregister; Projectmanagement; Systeemontwikkeling.

6220 ' BPR brengt GBA project in gevaar’ (Bericht) Automatisering Gids van 16-apr-2004.

GBA De modernisering van de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA) dreigt stuk te lopen op de projectaanpak. Dat zegt Rien Hekman, die begin jaren negentig de GBA totstand bracht, in een interview met Automatisering Gids. Zijn kritiek heeft hem in conflict ebracht met zijn opdrachtgever. Overige begrippen

Projectmanagement; Verantwoordelijkheid.

6244 Bureaucratisering in het onderwijs; Suggesties voor de beleidsagenda (Rapport) Onderwijsraad, Den Haag, 2004. Nr. 20040166/753, april 2004. ISBN 90-77293-19-1

Bureaucratie De raad constateert een toenemende twijfel over de bureaucratiebeheersing en kostendoelmatigheid in het onderwijs. Politici, onderwijsbestuurders en vakbonden mengen zich in de discussie over de vraag of het klopt dat een steeds groter deel van de onderwijseuro niet meer bestemd is voor ‘de handen in de klas’ (het primaire onderwijsleerproces), maar gaat naar beleid, organisatie, formulieren en dergelijke (secundaire processen). Overige begrippen

Administratie; Administratieve organisatie; Archiefvorming; Onderwijs.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Publicatie op internet ~ http://www.onderwijsraad.nl/pdfdocs/website_bureaucratisering.pdf

Samenvatting ~ http://www.onderwijsraad.nl/main.php?p=&summaryid=336 Aangemaakt : 4-5-2004

Pagina 6 van 39



april 2004


Ontstaan Website onderwijsraad ~ http://www.onderwijsraad.nl

*

6229 Cultureel erfgoed digitaal; leidraad bij projecten (Website) Vereniging Digitaal Erfgoed Nederland; Mondriaan Stichting, Den Haag / Amsterdam, 2004.

Digitaliseren Deze website is een aanvulling op de gedrukte uitgave en bevat de meest recente informatie over het digitaliseren van cultureel erfgoed. Publicatie: Cultureel Erfgoed digitaal; leidraad bij projecten. Copyright 2004, Vereniging Digitaal Erfgoed Nederland, Den Haag; Mondriaan Stichting, Amsterdam. Redactie: Else Laura Rademaker, Vereniging Digitaal Erfgoed Nederland; Coby Reitsma, John de Vos, Mondriaan Stichting. ISBN: 90-9017753-1. Overige begrippen

Imaging; Programma van eisen; Projectmanagement; Standaard.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Inhoud leidraad ~ http://www.den.nl/Leidraad/h0inhoud.htm

Website DEN ~ http://www.den.nl

Website publicatie ~ http://www.den.nl/Leidraad/leidraad.html

6177 Grondlegger Ferguson: Prince of Pino Hans van Thiel (Artikel) Computable van 2-apr-2004.

Projectmanagement 'Prince II is voor elk project geschikt, maar moet wel steeds op maat worden gesneden', betoogt Chris Ferguson. Na de uitgebreide discussie in Computable over deze methode voor projectmanagement een interview met een van de grondleggers ervan, die tevens managing director van het Engelse Novare Consulting is. Prince II (projects in controlled environments) is een methode voor projectmanagement die gebaseerd is op processen en deelprocessen. Er zijn acht hoofdprocessen gedefinieerd, waaronder project starten, een project dirigeren, een fase beheren, management van de productoplevering en een project afsluiten. Op www.prince2.com worden als belangrijkste elementen genoemd: - een zakelijke rechtvaardiging vanuit de staande organisatie voor alle kosten; - gedefinieerde organisatiestructuur voor het projectmanagementteam; - een op producten gebaseerde benadering van planning; - onderverdeling van het project in beheersbare en controleerbare managementfasen; - flexibel en geschikt voor elke omgeving en elk type project. Een basisprincipe van Prince II is ‘beheer door afwijking’ ofwel ‘management by exception’. Dit betekent dat je voortdurend anticipeert op afwijkingen van de doelstellingen en dat je tegenmaatregelen neemt voordat die afwijkingen optreden Overige begrippen

Project.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Prince 2 op internet Aangemaakt : 4-5-2004

Pagina 7 van 39



april 2004


Ontstaan ~ http://www.prince2.com

6216 ' Mister GBA’ heeft weinig fiducie in slagen modernisering Peter Mom (Artikel) Automatisering Gids van 16-apr-2004.

GBA Gemeenten praten met minister De Graaf over modernisering van de Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens. Sinds De Graafs voorganger Van Boxtel de GBA vernieuwing met de commissie-Snellen inluidde, zijn vier jaar heengegaan. Rien Hekman was van 1984 tot 1994 betrokken bij de ontwikkeling van de GBA, vijf jaar als projectleider. Eind 2002 zei hij, aangekondigd als ‘Mister GBA’, op een GBA klantendag: "Deze modernisering lukt niet." Sinds november is hij betrokken bij de modernisering, als deelprojectleider, en heeft er nog steeds weinig fiducie in. Overige begrippen

1.2 **

Basisadministratie; Bevolkingsregister; Digitale kluis; Systeemontwikkeling.

Benoeming informatiesysteem 6205 Indian Bureaucrats Jan Banning (Foto) World Press Photo, 2004.

Bureaucratie Jan Banning, the Netherlands, Laif Photos for M Magazine/NRC Handelsblad Indian Bureaucrats World Press Photo: 1st prize stories Caption: India's weighty bureaucracy is an inheritance from British colonial times. Some 6,500 civil servants are employed at state level in Patna, the capital of Bihar. An estimated 45 per cent of bureaucratic positions in Patna are currently vacant due to economic restrictions. Serie van 11 mooie foto's Overige begrippen

Archiefvorming; Documentaire informatie.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Fotos op internet ~ http://www.worldpressphoto.nl/contest/story.jsp?category=183&prize=36527&wid=37149

Site World Press Photo ~ http://www.worldpressphoto.nl

6174 Nederland laat rfid lopen; Lage innovatiepeil oorzaak van uitblijven spraakmakende

proeven Sytse van der Schaaf (Bericht) Computable van 2-apr-2004.

RFID Het overgrote deel van het bedrijfsleven is te behoudend om te experimenteren met elektronische productidentificatie door radiotechnologie. Aangemaakt : 4-5-2004

Pagina 8 van 39



april 2004

Levenscyclus van gegevens 1.2

Benoeming informatiesysteem Overige begrippen

1.3

Identificatie; RadioFrequentie Idenficatie.

Benoemen bestanddeel 6187 Douane dwingt tot digitaal aangifte doen; Wegens bezuinigingen belanden papieren

aangiften, vooruitlopend op Europese regelgeving, onderop de stapel (Bericht) Automatisering Gids van 2-apr-2004.

Aangifte De douane dwingt bedrijven feitelijk om de aangifte van hun in- en uitvoer langs elekfronische weg te doen. Datbleek Utrecht tijdens het congres ‘Douaneaangifte en uitbreiding van de Europese Unie’. Overige begrippen


Belastingen; E-overheid.

Pagina 9 van 39


april 2004



Bepalen van de bewaartermijnen 6193 Beheer e-mails overheid chaotisch (Bericht) Binnenlands Bestuur van 2-apr-2004.

E-mail De archivering van zakelijke e mails door ambtenaren laat ernstig te wensen over. Een op de vijf ambtenaren bewaart niets. Overige begrippen

Bewaring; Illegale vernietiging; Vernietiging; Verstoring; Waarderen.

6194 E-mail mores in het stadhuis Marijke Bovens (Artikel) Binnenlands Bestuur van 2-apr-2004.

E-mail Het gebruik van email heeft zich als een olievlek verspreid door de overheid. Uil de scan die Binnenlands Bestuur hield onder 1545 ambtenaren blijkt dat inmiddels 97 procent een eigen e-mailadres - naam heeft. De digitale post is ingeburgerd. Nu de digitale zeden en gewoonten nog. Overige begrippen

2.3

Archief; Bewaring; Gedragscode; Illegale vernietiging; Records Management Applicatie; Vernietiging; Waarderen.

Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid 6178 Authenticity of Electronic Records: A Report by ICA to UNESCO Claes Granstrom en Torbjorn Hornfeldt, Gary M. Peterson, Maria Pia Rinaldi Mariani, Udo Schafer, Josef Zwicker (Publicatie) ICA, 2002. November 2002, ICA Committee on Archival Legal Matters ICA Study 13-1

Authenticiteit To enable wider access to the current thinking and recommendations for future studies and projects concerning electronic records of the International Council on Archives (ICA), it has been decided to make this report available as an ICA Study. The report is the work of the ICA Committee on Archival Legal Matters. It identifies the issues that archivists and records keepers must keep in mind to ensure the authenticity of electronic records, and formulate recommendations for further studies and concrete projects in this matter with a view to establishing legal and technical procedures for ensuring the legal evidence of electronic documents in the case of migration of these materials---and in the case of transfer to archival institutions. Overige begrippen

Betrouwbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Publicatie op internet ~ http://www.ica.org/biblio.php?pdocid=92

Website ICA ~ http://www.ica.org


Pagina 10 van 39


april 2004



Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid 6180 Authenticity of Electronic Records: A Report Prepared for UNESCO and the

International Council on Archives Laura Millar (Publicatie) ICA, 2004. January 2004, (ICA Study 13-2)

Authenticiteit This report, prepared for UNESCO and the International Council on Archives (ICA) by Laura Millar representing the International Records Management Trust, extends the analysis and recommendations of the 2002 ICA report to UNESCO on authenticity of electronic records, especially with regard to developing countries. To enable wider access to its findings, ICA has decided to publish this report as an ICA Study. The central question addressed by this report is: what measures are necessary for records and archives professionals, especially in developing countries, to ensure the authenticity of electronic records and so ensure the preservation of, and continued access to, society’s documentary memory? Overige begrippen

Betrouwbaarheid; Records Management.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Publicatie op internet ~ http://www.ica.org/biblio.php?pdocid=127

Website ICA ~ http://www.ica.org

6182 Controle op stemmachines Sytse van der Schaaf (Bericht) Computable van 9-apr-2004.

Controleerbaarheid De Ierse ophef over de stemmachines van de Nederlandse producent Nedap is overgeslagen naar ons land. De Tweede Kamer wil van minister Remkes weten of de Nederlandse stemmachines aan de wettelijke eisen voldoen Overige begrippen

Democratie; Stemcomputer; Stemgeheim.

6189 Elektronische financiële verslaglegging moet vertrouwen in bedrijven herstellen; Open

standaard XBRL kan uitwisseling van gegevens enorm vereenvoudigen Frank Koppejan (Artikel) Automatisering Gids van 2-apr-2004.

Jaarverslag Steeds meer ondernemingen moeten erkennen dat er grove fouten zijn gemaakt met het vastleggen van de financiële cijfers. Het vertrouwen heeft een flinke deuk opgelopen. Er is meer inzicht nodig in de gepresenteerde cijfers. Elektronische financiële verslaglegging is een stap in de goede richting. Negen stellingen: 1 Met behulp van elektronische verslaglegging kunnen financiële gegevens transparanter en sneller worden geleverd. 2 Elektronische verslaglegging kan de flexibiliteit en efficiëntie bevorderen, zowel voor de afzonderlijke onderneming als voor de keten. 3 De beschikbaarheid van mogelijkheden om snel en betrouwbaar elektronisch te rapporteren kan het aansprakelijksheidsrisico voor bestuurders en commisarissen vergroten. 4 Elektronische verslaglegging kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verlichten van administratieve lasten van ondernemers. Aangemaakt : 4-5-2004

Pagina 11 van 39


april 2004



Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid 5 Het grootschalig gebruik van een eenduidige waarderings grondslag is een belangrijke bouwsteen voor elektronische financiële verslaglegging. 6 De ontwikkeling van eXtensible Business Reporting Language (XBRL) is een belangrijke katalysator voor elektronische financiële verslaglegging. 7 De elektronische handtekening is een noodzakelijke randvoorwaarde om de herkomst van financiële gegevens betrouwbaar vast te stellen en om aan het juridisch vereiste van ondertekening te voldoen. 8 Het gebruik van de combinatie IAS/IFRS en XBRL leidt tot een vergaande transparantie en eenduidigheid van financiële gegevens. 9 Financiële instellingen en overheidsorganisaties moeten hun vrees overwinnen en tot actie overgaan. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Elektronische handtekening; Extensible Business Reporting Language; Jaarrekening; Onweerlegbaarheid; Open standaard; Rekening; Schema; Standaard; Uitwisselbaarheid; XBRL; XML.

6247 Gaten in het geheugen; Een onderzoek naar het Utrechtse archiefbeleid en de casus

parkeergarage Lepelenburg (Rapport) Rekenkamercommissie, Utrecht.

Archiefzorg Archiveren is in het algemeen niet een onderwerp dat zich in een brede belangstelling mag verheugen. Ook de gemeentelijke archieffunctie staat niet hoog op de politiek bestuurlijke agenda. Soms echter wordt ineens het belang van een goed archief duidelijk: als aan het licht komt dat belangrijke documenten aan een archief ontbreken. Archieven vormen het geheugen van een organisatie. Voor overheidsorganen is goede archivering in het bijzonder van betekenis voor de democratische controle. Overheidsorganen moeten verantwoording kunnen afleggen over hun handelen tegenover politiek en samenleving. Ook in Utrecht kwam de archieffunctie eind 2002 op de politieke agenda. De Raad had signalen ontvangen dat het projectarchief rond de bouw van de parkeergarage Lepelenburg onvolledig was. Dit was aan het licht gekomen tijdens de behandeling van een verzoek van een actiecomité om inzage te krijgen in documenten op basis van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). De raadsfracties verzochten de Rekenkamercommissie onderzoek te doen naar de archiefvorming en het archiefbeheer bij de Dienst Stadsontwikkeling, in het bijzonder met betrekking tot het project parkeergarage Lepelenburg. De Rekenkamercommissie ging in op het verzoek. Zij betrok bij het onderzoek tevens het gemeentelijk archiefbeleid, als kader voor het archiefbeheer. Ook onderzocht zij de rol van de provinciale en gemeentelijke toezichthouders bij de gemeentelijke archiefzorg en het archiefbeheer. De Rekenkamercommissie wil met dit rapport een bijdrage leveren aan de verbetering van het archiefbeleid en het archiefbeheer van de gemeente Utrecht. Zo kan de democratische controle door de Raad en door burgers worden versterkt. Overige begrippen

Archiefbeheer; Archiefbeleid; Archiefinspectie; Cultuurhistorische waarde; Financiële waarde; Informatiebeheer; Informatiebeleid; Juridische waarde; Toezicht.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Rapport op de site van de RaaRekenkamercommissie Utrecht ~ http://www2.utrecht.nl/images/Secretarie/Rekenkamer/Gaten in het geheugen (Def).pdf



Pagina 12 van 39


april 2004



Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid 6248 Het moeras der geleidelijkheid (2) Jelte Verhoeff (Ingezonden brief) Computable van 30-apr-2004.

Authenticatie Een cruciaal element binnen Andere Overheid is de centrale ontwikkeling van authenticatiemiddelen. Of de inmiddels geboren 'liefdesbaby van de grote instituties nog wil groeien, of dat het kindje ten dode is opgeschreven, moeten we maar even afwachten' Overige begrippen

Authenticiteit; E-overheid.

6243 Niet achterblijven bij Wehkamp olaf Schuwer en Robert V. Schuwer (Artikel) VNG Magazine van 23-apr-2004.

Rechtshandeling Binnen niet al te lange tijd wordt de Algemene wet bestuursrecht uitgebreid met een onderdeel ‘elektronisch bestuurlijk ver keer’. Eindelijk is er dan een wettelijke basis voor het langs elektronische weg verrichten van juridische handelingen tussen burger en bestuur. Overige begrippen

Authenticiteit; Bestuursrecht; Elektronische handtekening; Integriteit; PKI; Transactie.

6209 Stemmachines controversieel Sytse van der Schaaf (Bericht) Computable van 16-apr-2004.

Stemcomputer De huidige stemmachines die bij Nederlandse verkiezingen gebruikt worden, zijn oncontroleerbaar. Het intellectueel eigendom op de software is in handen van de fabrikanten. Overige begrippen

Betrouwbaarheid; Broncode; Controleerbaarheid; Open standaard.

6213 Stemmachines laten achterste van hun tong niet zien; Stemproces oncontroleerbaar

wegens geheime broncode systse van der Schaaf (Artikel) Computable van 16-apr-2004.

Stemcomputer De broncode van de stemmachines en kiescomputers, die sinds een aantal jaren bij Nederlandse verkiezingen in gebruik zijn, is niet openbaar. Ditmaakt het stemproces oncontroleerbaar voor de kiezer. Overige begrippen


Betrouwbaarheid; Controleerbaarheid.

Pagina 13 van 39



april 2004

Levenscyclus van gegevens 3 *

Gebruik, afstemming en toezicht 6231 Beheerst beheren; Beheer van ICT voorzieningen uit managementoptiek Theo Thiadens en Herman Spanjersberg (Publicatie) Stichting Het Expertise Centrum, Den Haag, 2000. 1e druk december 2000 ISBN 90-75239-12-2

Beheer De meeste organisaties van nu kunnen niet werken zonder gebruik te maken van ICT: zij zijn afhankelijk geworden van het functioneren van ICT-applicaties en -infrastructuren. Interne processen zijn soms direct met elkaar verbonden via ICT. In andere organisaties wordt ICT ingezet bij de contacten met klanten en leveranciers. In weer andere organisaties is naast de oude functionele organisatiestructuur een nieuwe virtuele structuur ontstaan met dwarsverbanden en projectcommunicatie op basis van e-mail dwars door de formele hiërarchie heen. Kortom: zonder responsieve en beschikbare inzet van ICT kan men geen product of dienst meer leveren. Achterstallig onderhoud heeft een vervelende, ongeplande investeringsimpuls tot gevolg. Het invoeren van innovatieve toepassingen met ICT zonder aandacht te geven aan beveiligingsaspecten brengt het risico met zich mee dat kritische informatie op straat ligt. Het uitbesteden van ICT hoeft niet te betekenen dat de ICTvoorzieningen dan op elk moment volledig beschikbaar zijn, zelfs niet als er een doortimmerd service level management contract is afgesloten. Gebrekkige beschikbaarheid van ICT-voorzieningen veroorzaakt achterstanden, dwingt tot inhaalslagen en soms tot het verlenen van voorschotten. Drie voorbeelden van problemen waar de manager mee zal worden geconfronteerd als hij - of zij - niet systematisch aandacht schenkt aan het beheer van ICT-voorzieningen. Beheerst beheren gaat over dit onderwerp, waarbij onder beheer wordt verstaan: het up to date houden en exploiteren van ICT-infrastructuren en -applicaties en het inrichten en sturen van de organisatie om dit te realiseren. Het boek is geschreven vanuit een managementoptiek. Steeds staat in dit boek centraal aan welke onderwerpen het algemeen management en de lijnmanager aandacht moeten geven als zij geconfronteerd worden met beheer van ICT. Bij de behandeling van de verschillende onderwerpen komen het belang van en de opties voor sturing van beheer naar voren. Overige begrippen

Applicatiebeheer; Functioneel beheer; ICT; Management; Systeembeheer; Technisch beheer.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Publicatie op internet ~ http://www.hec.nl/docs/beheerstbeheren.pdf

Verwijzing bij HEC ~ http://www.hec.nl/Publicaties/1372.htm

Website van het exertise centrum (HEC) ~ http://www.hec.nl

6206 Grootschaligheid is altijd duur (Artikel) Automatisering Gids van 9-apr-2004.

Kennismanagement Hoe voorkomen we een gegevenschaos? Het aantal gegevensbestanden groeit explosief, de beheerbaarheid ervan neemt af. Het vernieuwen van systemen is een nog groter probleem. Een ander nadelig effect is dat de overhead toeneemt naarmate de systemen groter worden. We streven naar perfecte kennis, maar dat is een illusie, zegt emeritus hoogleraar Xander Verrijn Stuart. ‘Kleinschalig kennismanagement blijft efficiënter dan een grootschalige opzet.’ Overige begrippen


Chaos; Informatiebeheer; Informatiestress; Kwetsbaarheid; Procedure; Standaard; Uitwisselbaarheid; Verstoring. Pagina 14 van 39



april 2004


Gebruik, afstemming en toezicht

6190 Linux leren van een vrouw Herbert Blankesteijn (Column) NRC van 25-feb-2004.

Besturingssysteem Overal ter wereld overwegen overheden, bedrijven en particulieren over te stappen op Linux, het alternatieve besturingssysteem voor de pc. Schwabisch Hall heeft eind 2002 besloten zijn 400 computers te laten werken met Linux. De redenen waren de kosten, de veiligheid en het feit dat de gemeente er genoeg van had telkens nieuwe versies opgedrongen te krijgen. De 'migratie' is intussen achter de rug. Manager van het project Horst Brauner vertelde op het congres dat hij in de voorbereiding mensen gunstig wist te stemmen door ze Linux-T-shirts of knuffelpinguins te geven (de pinguin is de mascotte van Linux). Toen bleek dat veel ambtenaren het nieuwe systeem te moeilijk vonden, zette Brauner zijn geheime wapen in. De vrouw. Niet de vrouw als lustobject - gewild in computerreclames en bij de vrijetijdsbesteding van veel mannen op internet - maar de vrouw als wezen waarvoor de man niet wenst onder te doen. De voorzitter van de ondernemingsraad, een dame, werd bereid gevonden het nieuwe systeem ten overstaan van alle werknemers te demonstreren. Volgens Brauner was er daarna bij de gemeente niemand meer te vinden, zeker geen man, die durfde zeggen dat Linux te moeilijk was. Hij zou daarmee toegeven iets niet te kunnen wat een vrouw wel kon. Probleem opgelost. Overige begrippen

3.1

Besturingsprogrammatuur; Cultuur; Open source software.

Bewaken kosten 6244 Bureaucratisering in het onderwijs; Suggesties voor de beleidsagenda (Rapport) Onderwijsraad, Den Haag, 2004. Nr. 20040166/753, april 2004. ISBN 90-77293-19-1

Bureaucratie De raad constateert een toenemende twijfel over de bureaucratiebeheersing en kostendoelmatigheid in het onderwijs. Politici, onderwijsbestuurders en vakbonden mengen zich in de discussie over de vraag of het klopt dat een steeds groter deel van de onderwijseuro niet meer bestemd is voor ‘de handen in de klas’ (het primaire onderwijsleerproces), maar gaat naar beleid, organisatie, formulieren en dergelijke (secundaire processen). Overige begrippen

Administratie; Administratieve organisatie; Archiefvorming; Onderwijs.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Publicatie op internet ~ http://www.onderwijsraad.nl/pdfdocs/website_bureaucratisering.pdf

Samenvatting ~ http://www.onderwijsraad.nl/main.php?p=&summaryid=336

Website onderwijsraad ~ http://www.onderwijsraad.nl


Pagina 15 van 39



april 2004


Bewaken kosten 6240 Financiering nieuw GBA ter discussie; VNG wil namens leden geen ‘blanco cheque’

afgeven; Afnemers willen alleen betalen als ze er beter van worden (Bericht) Automatisering Gids van 23-apr-2004.

GBA De financiering van de modernisering van de Gemeentelij/ee Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) is nog lang niet rond. Gemeenten en gegevensafnemers hebben grote reserves. Overige begrippen

Afnemer; Bevolkingsboekhouding.

6188 Helft MKB loopt virusschade op; Kleine bedrijven kunnen zich geen aparte specialist in

virusbestrijding permitteren (Artikel) Automatisering Gids van 2-apr-2004.

Virus Meer dan de helft Van de bedrijven in het midden- en kleinbedrijf is niet opgewassen tegen de gevaren van de openbare infrastructuur. Veel ondernemingen hebben te lijden van virussen, waardoor productieverlies wordt geleden. Overige begrippen

Beveiligen; DoS; Verstoring.

6179 Minder administratieve rompslomp bij bedrijven; Maatregelen leiden tot een besparing

van drie mijard euro (Bericht) Metro van 9-apr-2004.

Administratie Bedrijven kampen met een onnodig grote papierwinkel rond onder andere jaarrekeningen, warenwet, milieuvergunningen, te ingewikkelde loonbelasting, sociale verzekeringen en arbowet. Dat moet niet alleen verminderen door regels te schrappen, maar ook door slimmer gebruik te maken van de computer in het berichtenverkeer tussen overheid en bedrijven. Dat voorkomt niet alleen veel ergernis, maar is ook goed voor de economie. Overige begrippen

3.2

Basisadministratie; Communicatie; Standaard; Uitwisselbaarheid.

Vaststellen verantwoordelijkheden 6198 Automatisering als een tikkende tijdbom; ‘Automatisering blijft mensenwerk’ Mark Houben en Erik van der Walle (Bericht) NRC van 21-feb-2004.

Verstoring Automatiseringsprojecten mislukken dikwijls. Toch hebben topbestuurders er weinig aandacht voor. "De gemiddelde IT’er is helemaal geen IT’er." Overige begrippen


Automatisering; Competentie; Gullability-virus; Kennis; Kwaliteit; Projectmanagement. Pagina 16 van 39



april 2004


Vaststellen verantwoordelijkheden

6193 Beheer e-mails overheid chaotisch (Bericht) Binnenlands Bestuur van 2-apr-2004.

E-mail De archivering van zakelijke e mails door ambtenaren laat ernstig te wensen over. Een op de vijf ambtenaren bewaart niets. Overige begrippen

Bewaring; Illegale vernietiging; Vernietiging; Verstoring; Waarderen.

6220 ' BPR brengt GBA project in gevaar’ (Bericht) Automatisering Gids van 16-apr-2004.

GBA De modernisering van de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA) dreigt stuk te lopen op de projectaanpak. Dat zegt Rien Hekman, die begin jaren negentig de GBA totstand bracht, in een interview met Automatisering Gids. Zijn kritiek heeft hem in conflict ebracht met zijn opdrachtgever. Overige begrippen

Projectmanagement; Verantwoordelijkheid.

6194 E-mail mores in het stadhuis Marijke Bovens (Artikel) Binnenlands Bestuur van 2-apr-2004.

E-mail Het gebruik van email heeft zich als een olievlek verspreid door de overheid. Uil de scan die Binnenlands Bestuur hield onder 1545 ambtenaren blijkt dat inmiddels 97 procent een eigen e-mailadres - naam heeft. De digitale post is ingeburgerd. Nu de digitale zeden en gewoonten nog. Overige begrippen

Archief; Bewaring; Gedragscode; Illegale vernietiging; Records Management Applicatie; Vernietiging; Waarderen.

6247 Gaten in het geheugen; Een onderzoek naar het Utrechtse archiefbeleid en de casus

parkeergarage Lepelenburg (Rapport) Rekenkamercommissie, Utrecht.

Archiefzorg Archiveren is in het algemeen niet een onderwerp dat zich in een brede belangstelling mag verheugen. Ook de gemeentelijke archieffunctie staat niet hoog op de politiek bestuurlijke agenda. Soms echter wordt ineens het belang van een goed archief duidelijk: als aan het licht komt dat belangrijke documenten aan een archief ontbreken. Archieven vormen het geheugen van een organisatie. Voor overheidsorganen is goede archivering in het bijzonder van betekenis voor de democratische controle. Overheidsorganen moeten verantwoording kunnen afleggen over hun handelen tegenover politiek en samenleving. Ook in Utrecht kwam de archieffunctie eind 2002 op de politieke agenda. De Raad had signalen ontvangen dat het projectarchief rond de bouw van de parkeergarage Lepelenburg onvolledig was. Dit was aan het licht gekomen tijdens de behandeling van een verzoek van een actiecomité om inzage te krijgen in documenten op basis van de Aangemaakt : 4-5-2004

Pagina 17 van 39



april 2004


Vaststellen verantwoordelijkheden Wet openbaarheid van bestuur (Wob). De raadsfracties verzochten de Rekenkamercommissie onderzoek te doen naar de archiefvorming en het archiefbeheer bij de Dienst Stadsontwikkeling, in het bijzonder met betrekking tot het project parkeergarage Lepelenburg. De Rekenkamercommissie ging in op het verzoek. Zij betrok bij het onderzoek tevens het gemeentelijk archiefbeleid, als kader voor het archiefbeheer. Ook onderzocht zij de rol van de provinciale en gemeentelijke toezichthouders bij de gemeentelijke archiefzorg en het archiefbeheer. De Rekenkamercommissie wil met dit rapport een bijdrage leveren aan de verbetering van het archiefbeleid en het archiefbeheer van de gemeente Utrecht. Zo kan de democratische controle door de Raad en door burgers worden versterkt. Overige begrippen

Archiefbeheer; Archiefbeleid; Archiefinspectie; Cultuurhistorische waarde; Financiële waarde; Informatiebeheer; Informatiebeleid; Juridische waarde; Toezicht.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Rapport op de site van de RaaRekenkamercommissie Utrecht ~ http://www2.utrecht.nl/images/Secretarie/Rekenkamer/Gaten in het geheugen (Def).pdf


6215 Gebrek aan privacy kan mensenlevens kosten Michel Capel (Artikel) Automatisering Gids van 16-apr-2004.

Privacy Banken en verzekeraars weten donders goed wat er allemaal mogelijk is met hun gegevens via internet. Het wordt hoog tijd dat zij de neiging loslaten een overdaad aan vaak onnodige gegevens op te slaan. Zij moeten hun ‘ingebakken’ nieuwsgierigheid meer in toom houden. Zonder al te veel problemen kunnen heel wat gaten worden gedicht. Overige begrippen

Bescherming persoonlijke levenssfeer; Redundante gegevens.

6217 ICT-beveiliging is taak directeur! (Bericht) Automatisering Gids van 16-apr-2004.

Beveiliging Een Amerikaanse ‘taskforce’ voor ‘cyber security’ vindt dat het algemeen management de verantwoordelijkheid voor ICT beveiliging moet nemen. In Nederland dringt dit besef heel langzaam door. Overige begrippen

Verantwoordelijkheid.

6241 Microsoft-patent op FAT aangevochten; Amerikaanse actiegroep vindt octrooi op

bestandsindeling voor de hand liggend en strijdig met het algemeen belang (Bericht) Automatisering Gids van 23-apr-2004.

Patent Een Amerikaanse actiegroep wil patenten van Microooft op het bestandsoysteem FAT ongeldig laten verklaren. De octrooien zouden indruisen tegen het algemeen belang. Overige begrippen Aangemaakt : 4-5-2004

Antitrust; Auteursrecht; Besturingssysteem; Licentie. Pagina 18 van 39



april 2004



6181 Minister bindt in met consumenten-spam; Zelfregulering voor zakelijke mailadressen (Bericht) Computable van 9-apr-2004.

Spam Tot nu toe is er in de anti-spamwet alleen een verbod gepland op ongevraagde mailreclame aan consumenten. Brinkhorst blijft bij zijn standpunt dat zelfregulering het spamprobleem bij bedrijven moet oplossen, om geen vertraging op te lopen bij de invoering van de antispam-wet. Overige begrippen

E-mail; Verantwoordelijkheid.

6227 Nederland tapland weer op politieke agenda Tonie van Ringelestijn (Artikel) 9-apr-2004 / Netkwesties, 2004. Edititie 90

Aftappen De Tweede Kamer praat weer over het aftappen van internet en telefoons, dat in Nederland een grote vlucht heeft genomen - als we justitie zelf mogen geloven. Het parlement eist opnieuw opheldering over toezicht op de Israëlische leverancier van tapkamers. Overige begrippen

Afluisteren; Authenticiteit; Betrouwbaarheid; Bewijskracht; Inlichtingendiensten; Privacy; Toezicht; Verantwoordelijkheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.netkwesties.nl/editie90/artikel1.php

6207 Een nieuwe Auteurswet Wilma Mossink (Bericht) Informatie professional, 2004. 2004 [8]

Auteursrecht Op 19 februari jongstleden is in de Tweede Kamer gestemd over het wetsvoorstel tot aanpassing van de Auteurswet. Het wetsvoorstel is met algemene stemmen aangenomen. Overige begrippen

Gebruikskopie; Preserveringskopie; Raadpleegkopie; Verantwoordelijkheid.

6224 Op de barricaden voor Michael Moore's Stupid White Man Hans Veen (Bericht) Informatie professional, 2004. [8] 2004

Vrijheid van meningsuiting Naar aanleiding van de problemen om in de Verenigde Staten na 11/9 een kritisch boek uit te geven is een bibliothecaris in actie gekomen omdat ‘...dit wijdverspreide klimaat van censuur en onderdrukking niet alleen mij aanging. Dat iedereen daar last van had. Door een nieuw wetsartikel, genaamd USA Patriot Act, mochten bibliothecarissen sinds kort geen verzoeken van de politie meer weigeren, als die inzage wilde hebben in wat iemand las.’ Overige begrippen Aangemaakt : 4-5-2004

Censuur; Democratie; Openbaarheid. Pagina 19 van 39


april 2004




6223 Op kousenvoeten Jan Ewout van der Putten (Bericht) Informatie professional, 2004. [8] 2004

Vrijheid van meningsuiting T he American Library Association opposes any use of governmental power to suppress the free and open exchange of knowledge and information, or to intimidate individuals exercising free inquiry.’ De Amerikaan se bibliotheken hebben krachtig stelling genomen tegen de uitwassen van de nationale psychose na 11 september 2001. Ze zijn ook bezig de wet (Patriot Act) veranderd te krijgen. De overheid sluipt in onze Europese democratie in dit soort zaken op kousenvoeten en is op veel punten dichter bij dan je denkt. Overige begrippen

Censuur; Ethiek; Openbaarheid; Verantwoordelijkheid.

6233 Open uitnodiging; Microsoft verbaast vriend en vijand met open broncode programma kim Loohuis (Bericht) Computable van 23-apr-2004.

Open standaard Microsoft heeft de broncode van zijn Windows Installer XML (Wix) vrijgegeven op de website Sourceforge.net. Wix wordt aangeboden onder de Common Public License (CPL), een open broncode-licentie die ooit door IBM werd ontworpen. De CPL werd in mei 2001 goedgekeurd door het Open Source Initiative (OSI). Overige begrippen

Broncode; Common Public License; CPL; Licentie; Open source software.

6222 De pats-pats reflex jos van Dijk (Column) Informatie professional, 2004. [8] 2004

Vrijheid van meningsuiting Vrijheid van meningsuiting leek in Nederland een vanzelfsprekende waar de. Bij nader inzien moet je daar toch vraagtekens bij zetten. De vrijheid is altijd vanzelfsprekend voor degene die zijn mening wil geven. Maar die vanzelfsprekendheid gaat kennelijk niet meer op als het er om gaat een mening in alle openheid te ontvangen. Zeker niet als het om een uiting gaat die men liever niet hoort of ziet. De gulden regel van de wederkerigheid (wat gij niet wilt dat u geschiedt...) zorgt ook op dit gebied voor ongemakkelijke gevoelens. Overige begrippen

Cultuur; Openbaar bestuur; Openbaarheid; Repressie.

6239 Privacydiscussie gaat voorbij aan voordelen traceerbaarheid Thijs Doorenbosch (Artikel) Automatisering Gids van 23-apr-2004.

Traceerbaarheid Locatiegebaseerde diensten en RFID, de slimme variant van de streepjescode, zorgen voor ongerustheid over de toenemende traceerbaarheid in de samenleving. Voorstelbaar, maar onterecht? . Overige begrippen Aangemaakt : 4-5-2004

Privacy; RFID; Vindbaarheid. Pagina 20 van 39



april 2004



6203 Technische mogelijkheden zetten privacy onder druk Peter Mom (Artikel) Automatisering Gids van 9-apr-2004.

Privacy Volgens sommige politici en politiechefs staat privacybescherming fraude-, criminaliteits- en terrorismebestrijding in de weg. Maar dat grondrecht zomaar opzijzetten leidt tot een hellend vlak. Overige begrippen

Grondrechten.

6246 Utrechts archiefbeleid niet op orde (Persbericht) 16-apr-2004 / Rekenkamercommissie, Utrecht.

Archiefzorg Het College van B&W schiet tekort in de vervulling van zijn wettelijke zorgplicht voor het gemeentelijk archiefbeheer. Omdat ook de gemeentelijke archiefinspectie haar toezichtstaak niet goed uitoefent, is het risico van gebrekkige archieven groot. Dit concludeert de Rekenkamercommissie in haar verschenen rapport Gaten in het Geheugen. Overige begrippen

Archiefbeheer; Informatiebeheer; Inspectie; Toezicht.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Persbericht ~ http://www2.utrecht.nl/smartsite.dws?id=13092&mw=997&w=18;150;109&p=892;49750&parFrom=892&infFrom=49750

Rapport op de site van de RaaRekenkamercommissie Utrecht ~ http://www2.utrecht.nl/images/Secretarie/Rekenkamer/Gaten in het geheugen (Def).pdf


6226 Vacature nr. 28.218: Registrator Gemeentelijke Publiekrechtelijke Beperkingen; Wet

Kenbaarheici Pubhekrechtelijke Beperkingen Onroerende Zaken (WKBP) en de gevolgen voor de gemeentelijke administratieve organisatie en informatievoorziening Kato Vierbergen-Schuit (Artikel) Doxis Info Management, 2004. nr 1. maart 2004

Publiekrechtelijke beperkingen Bij koop of vekoop is het heel belangrijk om te weten welke beperkingen op een perceel rusten en wat bijvoorbeeld de buurman mag opslaan of bouwen op zijn perceel. Op 25 april 2002 is een wetsvoorstel met algemene stem aangenomen door de Tweede Kamer, dat het registreren verplicht stelt van: het in het leven roepen, wijzigen of intrekken van alle publiekrechtelijke overheidsbeperkingen op onroerende zaken. De schriftelijke voorbereiding van de wetgevingprocedure van de Eerste Kamer is in volle gang. De afkondiging en inwerkingtreding wordt in de loop van 2004 verwacht. Voor de gemeentelijke administratieve organisatie betekent dit, dat ze de verantwoordelijkheden en bevoegdheden met betrekking tot het besluitvormingsproces roch de verschillende beperkingen goed in beeld moeten brengen. Gemeenten worden namelijk verplicht zelf een systematische registratie op te zetten van alle door hen opgelegde publiekrechtelijke beperkingen. Dit register wordt dan via een rechtstreekse dataverbinding toegankelijk gemaakt voor het Kadaster en haar klanten. Overige begrippen


Communicatie; Kadaster; Onroerende zaken; Openbaar register; Openbare overheidsinformatie; Registratie; Uitwisselbaarheid.

Pagina 21 van 39



april 2004


Vaststellen verantwoordelijkheden 6185 Verwaarlozing privacy kost geld; Bescherm persoonsgegevens via technologie en

systeemontwerp Jeroen de Rooij (Bericht) Computable van 9-apr-2004.

Privacy De hoeveelheid persoonsgegevens die organisaties verwerken blijft groeien. Deze data en de verwerking ervan zijn noodzakelijk voor een succesvolle bedrijfsvoering. Wel kleven aan onzorgvuldige omgang ermee grote risico’s. Op het niet naleven van ‘opt-in’ afspraken met klanten en prospects bijvoorbeeld staan boetes die kunnen oplopen tot 450 duizend euro. ‘Privacy versterkende technologieën’ en ‘privacy door ontwerp’ kunnen die risico’s verminderen. Overige begrippen

Opt-in regeling; Opt-out regeling; Persoonsgegeven; PET; Privacy-enhancing technologie; Verwerking van gegevens.

6232 XML-systemen als eigendom martin Healey (Column) Computable van 23-apr-2004.

XML De Extended Mark-up Language (XML) is gedefinieerd door het World Wide Web Consortium (W3C) als een open standaard. W3C was verantwoordelijk voor alle Internet-gerelateerde standaarden, maar nu zijn er andere consortiums die hun eigen varianten van ‘standaarden’ uitbrengen, en sommige daarvan zijn een stuk meer open dan andere! De meeste consortia hebben een hoofdsponsor, die iets terug wil voor de gedane investeringen. Dit leidt onvermijdelijk tot conflicten als er twee of meer op elkaar lijkende, maar incompatibele standaarden ontstaan Overige begrippen

3.3

Markup language; Open standaard.

Fysiek beheer 6234 My SQL is groot gegroeid Rik van der Lans (Circulaire) Computable van 23-apr-2004.

Open source software My SQL met NDB als ‘storage engine’ is een combinatie die zich steeds beter kan meten met de grote jongens. Het product moet zich nog in de praktijk gaan bewijzen, maar een schamper lachje over de kleinste in de klas, is niet meer terecht. Het kleintje is sterk gegroeid. Overige begrippen

3.4

Database; RDBMS; SQL.

Integratie 6235 Archivaris zonder vlees en bloed René Rippen (Bericht) Computable van 23-apr-2004.


Pagina 22 van 39



april 2004


Integratie Toegankelijkheid In het Europese onderzoekscentrum van Xerox in Grenoble is software ontwikkeld die automatisch documenten scant en rubriceert. De software is bedoeld om bedrijven te helpen bij het opslaan en ordenen van elektronische documenten. Overige begrippen

Classeren; OCR; Ordenen; Rubriceren.

6208 CBS wil Xbrl maar krijgt Excel; Nieuwe aanlevermethode slaat niet aan bij gemeenten Sytse van der Schaaf (Bericht) Computable van 16-apr-2004.

Uitwisselbaarheid De nieuwe aanlevermethode van gemeentelijke financiële informatie aan het CBS is nog geen succes. Het overgrote deel van de Nederlandse gemeenten houdt vast aan de bestaande werkwijze. Overige begrippen

Open standaard; Statistiek; XBRL; XML.

6189 Elektronische financiële verslaglegging moet vertrouwen in bedrijven herstellen; Open

standaard XBRL kan uitwisseling van gegevens enorm vereenvoudigen Frank Koppejan (Artikel) Automatisering Gids van 2-apr-2004.

Jaarverslag Steeds meer ondernemingen moeten erkennen dat er grove fouten zijn gemaakt met het vastleggen van de financiële cijfers. Het vertrouwen heeft een flinke deuk opgelopen. Er is meer inzicht nodig in de gepresenteerde cijfers. Elektronische financiële verslaglegging is een stap in de goede richting. Negen stellingen: 1 Met behulp van elektronische verslaglegging kunnen financiële gegevens transparanter en sneller worden geleverd. 2 Elektronische verslaglegging kan de flexibiliteit en efficiëntie bevorderen, zowel voor de afzonderlijke onderneming als voor de keten. 3 De beschikbaarheid van mogelijkheden om snel en betrouwbaar elektronisch te rapporteren kan het aansprakelijksheidsrisico voor bestuurders en commisarissen vergroten. 4 Elektronische verslaglegging kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verlichten van administratieve lasten van ondernemers. 5 Het grootschalig gebruik van een eenduidige waarderings grondslag is een belangrijke bouwsteen voor elektronische financiële verslaglegging. 6 De ontwikkeling van eXtensible Business Reporting Language (XBRL) is een belangrijke katalysator voor elektronische financiële verslaglegging. 7 De elektronische handtekening is een noodzakelijke randvoorwaarde om de herkomst van financiële gegevens betrouwbaar vast te stellen en om aan het juridisch vereiste van ondertekening te voldoen. 8 Het gebruik van de combinatie IAS/IFRS en XBRL leidt tot een vergaande transparantie en eenduidigheid van financiële gegevens. 9 Financiële instellingen en overheidsorganisaties moeten hun vrees overwinnen en tot actie overgaan. Overige begrippen Aangemaakt : 4-5-2004

Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Elektronische handtekening; Extensible Pagina 23 van 39



april 2004


Integratie Business Reporting Language; Jaarrekening; Onweerlegbaarheid; Open standaard; Rekening; Schema; Standaard; Uitwisselbaarheid; XBRL; XML.

6199 De macht van monopolisten; ‘Overstappen naar andere leverancier maakt vergaarde

kennis op slagwaardeloos’ Hans Bekkers (Artikel) Binnenlands Bestuur van 2-apr-2004.

Monopolie De machtspositie van de soft waregiganten Centric en PinkRoccade op de gemeentelijke automatiseringsmarkt is onaantastbaar. Hoewel in gemeentelijke automatiseringsmarkt veel wordt gemopperd, is de loyaliteit aan de leveranciers groot. Overige begrippen

Monocultuur; Oligopolie; Open source software; Open standaard; Standaard; Uitwisselbaarheid.

6179 Minder administratieve rompslomp bij bedrijven; Maatregelen leiden tot een besparing

van drie mijard euro (Bericht) Metro van 9-apr-2004.

Administratie Bedrijven kampen met een onnodig grote papierwinkel rond onder andere jaarrekeningen, warenwet, milieuvergunningen, te ingewikkelde loonbelasting, sociale verzekeringen en arbowet. Dat moet niet alleen verminderen door regels te schrappen, maar ook door slimmer gebruik te maken van de computer in het berichtenverkeer tussen overheid en bedrijven. Dat voorkomt niet alleen veel ergernis, maar is ook goed voor de economie. Overige begrippen

Basisadministratie; Communicatie; Standaard; Uitwisselbaarheid.

6202 PDF’s als basis voor bedrijfsprocessen; Adobe probeert zich met XML-platform te

ontworstelen aan pakket-imago (Artikel) Automatisering Gids van 9-apr-2004.

PDF Door zijn alomtegenwoordige PDP’s ‘infelligenf’ en op afstand beheerbaar te maken ontpopt ADOBE als een echte bedrijfspeler. Maar zijn Photosho en Acrobat imago speelt het bedrijf parten. Overige begrippen

3.5

Bedrijfsproces; Bestandsformaat; Documentbehandeling; Standaard; Uitwisselbaarheid; XML.

Documentatie


Pagina 24 van 39



april 2004


Documentatie 6184 Metadata management als zakelijk hulpmiddel; Wet- en regelgeving verbreedt gebruik

van puur technisch hulpmiddel Robert Hoeffnagel (Artikel) Computable van 9-apr-2004.

Metadata Metadata was lange tijd een hulpmiddel dat vooral voor technische doeleinden werd toegepast. Met dank aan Basel II en bijvoorbeeld de Amerikaanse Sarbanes-Oxley Act is het voor veel bedrijven inmiddels van belang om precies te kunnen aangeven hoe bepaalde gegevens tot stand zijn gekomen. Gebruik van ‘data over data’ maakt het onder andere mogelijk om de ontstaansgeschiedenis van aan belastingdienst of ministerie van Financiën verschafte gegevens vast te leggen en inzichtelijk te maken. De belangstelling voor metadata management groeit daarom. Overige begrippen

3.6

Bedrijfsencyclopedie; Context informatie; Controleerbaarheid; Documentair structuurplan; Informatiebeheer; Intellectueel eigendom; Structuurplan informatiebeheer.

Beschikbaarstellen 6225 Europa wil overzicht Peter Waters (Artikel) Doxis Info Management, 2004. nr 1. maart 2004

Beschikbaarheid Als gevolg van een nieuwe Europese richtlijn zal de Nederlandse overheid straks verplicht zijn om elektronisch bekend te maken welke openbare documenten beschikbaar zijn voor commerciële exploitatie. De richtlijn verplicht overheden onder heldere condities openbare informatie aan burgers en bedrijven beschikbaar te stellen. Die kunnen daar niet alleen de overheid mee controleren, maar er ook commerciele producten van maken. Neer het zich laat aanzien heeft de richtlijn betrekking op zowel databases als documenten. Wat betekent dat voor uw organisatie? En welke kansen levert deze richtijn u op om de bedrijfsvoering en het informatiemanegement in uw organisatie te verbeteren, Overige begrippen

Basisadministratie; Beschikbaarstellen; Document; Openbaar register; Openbaarheid; Openbare overheidsinformatie; Publiekrechtelijke beperkingen; Registratie.

6218 Fiscus: ‘Kinderziektes zijn onvermijdelijk’ (Bericht) Automatisering Gids van 16-apr-2004.

Aangifte Eind februari vertoonde de gestroomlijnde automatiseringstak van de fiscus een hapering. De verwerking van voorlopge teruggaven en voorlopige aanslagen van ca duizend belastingplichtigen liep vertraging op. Overige begrippen

Automatisering; Belastingen; Verstoring.

6221 De fragmentatiebom ontmanteld John van de Pas (Bericht) Informatie professional, 2004. [8] 2004


Pagina 25 van 39


april 2004



Beschikbaarstellen Vindbaarheid De digitale revolutie fungeert als fragmentatiebom’. Doordat de techniek om informatie te publiceren binnen ieders bereik is gekomen, komen er voortdurend nieuwe informatiebronnen bij. Omdat elke nieuwe bron een eigen niche bedient, worden die bronnen specialistischer. Het gevolg: vergruizing van het aanbod over steeds meer aanbieders. Overige begrippen

Toegankelijkheid; Vinden; Zoeken; Zoekmachine.

6236 Frysk praten met Limburgers; Adviesbureau Zenc: samenwerking provincies op ict-

gebied is lonend Rik Sanders (Artikel) Computable van 23-apr-2004.

E-provincie Het Ictu-programma E-Provincies onderzoekt de haalbaarheid van een gezamenlijk computercentrum voor provincies. Samenwerking op it-gebied is namelijk lonend, blijkt uit het onderzoek ‘Winst met ict. Goede praktijkvoorbeelden bij provincies’. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Best practice; E-overheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Publicaties op de site van Zenc ~ http://www.zenc.nl/publicaties/index2004.htm

6214 Marktplaats voor geodata Guido van den Heuvel (Artikel) Binnenlands Bestuur van 19-apr-2004.

Geogafische informatie Neder is een datarijk land. Bij honderden instellingen liggen gegevens opgeslagen die elke overheid wat graag in handzame digitale kaartjes bij beleidsnota en adviezen voegt. Een kaartje zegt meer dan vele woorden. Probleem is de toegankelijkheid van de geögrafische informatie. Met twintig miljoen euro en een vers plan werken partijen nu samen aan een keten van virtuele loketten. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Beschikbaarstellen; Openbare overheidsinformatie; Toegankelijkheid.

6237 Het moeras der geleidelijkheid; Elektronische dienstverlening overheid vraagt om

ingrijpende maatregelen Jelte Verhoeff (Ingezonden brief) Computable van 23-apr-2004.

E-dienstverlening Na lezing van het actieplan Andere Overheid met zijn mooie doelstellingen niet blijft niet het gevoel achter dat het het kabinet nu echt menens is. Overheidsorganisaties en uitvoeringsinstellingen zouden kunnen doorgaan met het eindeloos rondpompen van informatie of ervoor kiezen de efficiëntie te verhogen en de informatieset van de burger tot uitgangspunt van het eigen handelen te maken, meent Jelte Verhoeff in dit eerste van twee verhalen. Overige begrippen


Beschikbaarheid; Beschikbaarstellen; E-governance; E-government.

Pagina 26 van 39



april 2004


Beschikbaarstellen 6212 De schatkamer van de internetjungle; IBM’s Webfountain neemt zoekmachine een stap

verder kim Loohuis (Artikel) Computable van 16-apr-2004.

Datamining Op internet circuleert waardevolle data. Niet noodzakelijkerwijs gevat in één enkel document of op dezelfde website. De waarde ligt hem vaak in de combinatie van informatie. IBM wil de kluwen data op internet ontwarren met zijn Webfountain, een combinatie van hardware en software die een betekenis geeft aan zoekresultaten. Overige begrippen

Vindbaarheid; Zoekmachine.

6219 Tweede Kamer wil wel digitale kluis; VVD bezorgd over modernisering GBA (Bericht) Automatisering Gids van 16-apr-2004.

Digitale kluis Bij de modernisering van de Gemeentelijke BasisAdministratie persoonsgegevens (GBA) dreigt de wens van de Tweede Kamer om de elektronische dienstverlening aan burgers te verbeteren, op het tweede plan te raken. Overige begrippen

Bevolkingsregister; Dienstverlener; E-governance; E-overheid; GBA.

6226 Vacature nr. 28.218: Registrator Gemeentelijke Publiekrechtelijke Beperkingen; Wet

Kenbaarheici Pubhekrechtelijke Beperkingen Onroerende Zaken (WKBP) en de gevolgen voor de gemeentelijke administratieve organisatie en informatievoorziening Kato Vierbergen-Schuit (Artikel) Doxis Info Management, 2004. nr 1. maart 2004

Publiekrechtelijke beperkingen Bij koop of vekoop is het heel belangrijk om te weten welke beperkingen op een perceel rusten en wat bijvoorbeeld de buurman mag opslaan of bouwen op zijn perceel. Op 25 april 2002 is een wetsvoorstel met algemene stem aangenomen door de Tweede Kamer, dat het registreren verplicht stelt van: het in het leven roepen, wijzigen of intrekken van alle publiekrechtelijke overheidsbeperkingen op onroerende zaken. De schriftelijke voorbereiding van de wetgevingprocedure van de Eerste Kamer is in volle gang. De afkondiging en inwerkingtreding wordt in de loop van 2004 verwacht. Voor de gemeentelijke administratieve organisatie betekent dit, dat ze de verantwoordelijkheden en bevoegdheden met betrekking tot het besluitvormingsproces roch de verschillende beperkingen goed in beeld moeten brengen. Gemeenten worden namelijk verplicht zelf een systematische registratie op te zetten van alle door hen opgelegde publiekrechtelijke beperkingen. Dit register wordt dan via een rechtstreekse dataverbinding toegankelijk gemaakt voor het Kadaster en haar klanten. Overige begrippen

Communicatie; Kadaster; Onroerende zaken; Openbaar register; Openbare overheidsinformatie; Registratie; Uitwisselbaarheid.

6195 ' We moeten leren denken in één overheid’ Hans Bekkers en Henk Bouwmans (Interview) Binnenlands Bestuur van 2-apr-2004.

E-governance ICT is hét instrument voor een totaal andere organisatie van de overheid. Ambtenaren hebben dat al begrepen Nu de bestuurders en politici nog, meent bijzonder hoogleraar ICT en openbaar bestuur, Arre Zuurmond . Iedereen hamert op autonomie, maar dat is een begrip voor oude professionals. Aangemaakt : 4-5-2004

Pagina 27 van 39



april 2004


Beschikbaarstellen Overige begrippen

3.7

Autonomie; Bereikbaarheid; Beschikbaarheid; E-government; E-overheid; Openbaar bestuur; Openbaarheid; Standaard; Uitwisselbaarheid.

Beveiliging 6210 Bescherm bij voorbaat; Traditionele antivirus-oplossingen voldoen niet meer Peter van Ruiten (Artikel) Computable van 16-apr-2004.

Beveiliging De meeste organisaties maken tegenwoordig gebruik van één of meerdere antivirusoplossingen. Hoe kan het dan dat steeds meer organisaties problemen ondervinden door virusaanvallen, ondanks hun ‘gedegen’ beveiliging met een gerenommeerde antivirus-scanner? De opzet van de traditionele remedies volstaat niet meer. Overige begrippen

Verstoring; Virus.

6201 Forrester: ‘Linux is niet veiliger dan Windows’ (Bericht) Automatisering Gids van 9-apr-2004.

Beveiligen Linux en Windows ontlopen elkaarweinig op het gebied van veiliglseidslekken en de problemen die daardoor ontstaan. Overige begrippen

Besturingsprogrammatuur.

6188 Helft MKB loopt virusschade op; Kleine bedrijven kunnen zich geen aparte specialist in

virusbestrijding permitteren (Artikel) Automatisering Gids van 2-apr-2004.

Virus Meer dan de helft Van de bedrijven in het midden- en kleinbedrijf is niet opgewassen tegen de gevaren van de openbare infrastructuur. Veel ondernemingen hebben te lijden van virussen, waardoor productieverlies wordt geleden. Overige begrippen

Beveiligen; DoS; Verstoring.

6217 ICT-beveiliging is taak directeur! (Bericht) Automatisering Gids van 16-apr-2004.

Beveiliging Een Amerikaanse ‘taskforce’ voor ‘cyber security’ vindt dat het algemeen management de verantwoordelijkheid voor ICT beveiliging moet nemen. In Nederland dringt dit besef heel langzaam door. Overige begrippen Aangemaakt : 4-5-2004

Verantwoordelijkheid. Pagina 28 van 39



april 2004


Beveiliging

6211 Wachtwoord wekt illusies; Pki garandeert minder complexe maar betere beveiliging Henk Kloepping (Artikel) Computable van 16-apr-2004.

PKI edereen heeft wel eens van pki (public key infrastructure) gehoord, maar slechts weinigen weten hoe je het moet implementeren en gebruiken. Daarom blijven we werken met ontoereikende technieken als authenticatie per site op basis van een gedeeld ‘geheim’: de combinatie gebruikersnaam en wachtwoord. Toch hoeft pki niet complexer te zijn, terwijl het wel veiliger is. Overige begrippen


Beveiliging; Verstoring; Wachtwoord.

Pagina 29 van 39



april 2004

Levenscyclus van gegevens 4.1 *

Duurzaamheid 6229 Cultureel erfgoed digitaal; leidraad bij projecten (Website) Vereniging Digitaal Erfgoed Nederland; Mondriaan Stichting, Den Haag / Amsterdam, 2004.

Digitaliseren Deze website is een aanvulling op de gedrukte uitgave en bevat de meest recente informatie over het digitaliseren van cultureel erfgoed. Publicatie: Cultureel Erfgoed digitaal; leidraad bij projecten. Copyright 2004, Vereniging Digitaal Erfgoed Nederland, Den Haag; Mondriaan Stichting, Amsterdam. Redactie: Else Laura Rademaker, Vereniging Digitaal Erfgoed Nederland; Coby Reitsma, John de Vos, Mondriaan Stichting. ISBN: 90-9017753-1. Overige begrippen

Imaging; Programma van eisen; Projectmanagement; Standaard.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Inhoud leidraad ~ http://www.den.nl/Leidraad/h0inhoud.htm

Website DEN ~ http://www.den.nl

Website publicatie ~ http://www.den.nl/Leidraad/leidraad.html

6228 Nestor -Network of Expertise in long-term STOrage and availability of digital Ressources

in Germany; Network of Expertise in Digital Preservation (Website) Das Bundesministerium für Bildung und Forschung, 2004.

Digitale duurzaamheid The project's objective is to create a network of expertise in digital preservation for Germany. As the perspective of current and future archive users is central to the project, the emphasis is put on long-term accessibility of digital resources and not that much on pure preservation aspects. Within the project among other things the following offers will be created: a web-based information forum with information on different aspects of long-term archiving and long-term accessibility of digital resources in Germany, a platform for information and communication, criteria for trusted digital repositories, recommendations for certification procedures of digital repositories, recommendations for collecting guidelines and selection criteria of digital resources to be archived, guidelines and policies for the long-term preservation of digital resources, the concept for a permanent organisation form of the “network of expertise in digital preservation” and its information forum in Germany, a detailed plan laying out the distributed responsibilities and the workflow between the network’s participating institutions. The long-term goal is a permanent distributed infrastructure for long-term preservation and long-term accessability of digital resources in Germany comparable e.g. to the Digital Preservation Coalition in the UK Overige begrippen

Archiveren.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Website Nestor ~ http://www.langzeitarchivierung.de


Pagina 30 van 39



april 2004

De rubrieken Levenscyclus van gegevens 0 Algemeen Engelse term:

1 Ontstaan Ontstaan en identificatie Engelse term: Creation and identification

1.1 Definitie Definitie van het begrippen als informatiebeheer, archief, archiefbescheiden etc, beschrijving van de toepassing en reikwijdte daarvan. Engelse term: Defining electronic records

1.2 Benoeming informatiesysteem Begrenzing van het informatiesysteem waarbinnen de gegevens (archiefbescheiden) opgemaakt etc. worden. Engelse term: Identifying electronic records systems

1.3 Benoemen bestanddeel Begrenzing van de eenheid die als enkelvoudig bestanddeel te beschouwen is (archiefbestanddeel, archiefstuk, item, object, archiefblok, informatie-object). Bijvoorbeeld: Document of registratie. Engelse term: Identifying electronic records

2 Waarderen Het bepalen van de functie en de waarde van een gegeven of gegevens in een bepaalde context of samenhang en het bepalen van de uiteindelijke bestemming van de archiefbescheiden. Engelse term: Appraisal

2.1 Bepalen van de waarde Het vaststellen van de waarde van gegevens in een bepaalde context. Engelse term: Appraising

2.2 Bepalen van de bewaartermijnen Het vaststellen van de bewaartermijnen ten behoeve van overbrenging of vernietiging. Engelse term: Scheduling

2.3 Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid Het vaststellen van de juridische waarde van de gegevens, garanderen van de authenticiteit en de betrouwbaarheid (volledigheid, juistheid, beschikbaarheid en controleerbaarheid). Engelse term: Assuring legality

3 Gebruik, afstemming en toezicht Opslag, ontsluiting en beschikbaarstelling van informatie op basis van informatiebehoefte van de organisatie, burgers, politiek, bestuur, controllers, juristen en archiefbewaarplaats. Engelse term: Control and use


Pagina 31 van 39



april 2004

Levenscyclus van gegevens 3.1 Bewaken kosten Bewaken van de kosten die beheershandelingenmet zich meebrengen. Kosten/baten en risico's. Engelse term: Controlling costs

3.2 Vaststellen verantwoordelijkheden Bepaling van de organisatieonderdelen, overheidsorganen, die verantwoordelijk zijn voor de gegevens. Dit kan zijn als als eigenaar of houder. Ook bepaling herkomst. Engelse term: Assigning responsability

3.3 Fysiek beheer Fysieke opslag van de archiefbescheiden en aanwijzing van verantwoordelijken voor het fysiek beheer. Engelse term: Storing

3.4 Integratie Standaardisatie en uitwisseling. De opslag van gegevens in verschillende formaten mag geen barriere zijn voor de toegankelijkheid en uitwisseling. Engelse term: Integrating access

3.5 Documentatie Beschrijving van gegevens en systemen (meta-gegevens). Bepaling van standaarden voor documentatie. Ook ten behoeve van het bewaren van de context. Engelse term: Documenting

3.6 Beschikbaarstellen Het feitelijk gebruik en het vaststellen van regels en afspraken voor het gebruik. Ook beschikbaarheid. Engelse term: Providing for use

3.7 Beveiliging Het waarborgen van logische en fysieke beveiliging, ten behoeve van de continuiteit van de organisatie, de vertrouwelijkheid van informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Engelse term: Assuring security

4 Overdragen (of vernietigen) Selectie en vernietiging van de informatie volgens de selectielijst die is vastgesteld in de waarderingsfase. Tevens overbrenging naar de archiefbewaarplaats. Engelse term: Disposition

4.1 Duurzaamheid Het garanderen van de duurzaamheid van de betrokken gegevensdragers. Engelse term: Preserving media

4.2 Bewaren context Bewaren van de originele functionaliteit en de documentatie daarover. Ook in geval van conversie. Engelse term: Preserving functionality


Pagina 32 van 39


april 2004


Overzicht termen Aangifte Verwant :

Politieregister; Strafvordering.

Administratie Bevat :

Hulpadministratie; Salarisadministratie; Subadministratie.

Onderdeel van :

Administratieve organisatie.

Verwant :

Administreren; Archief; Back-office; Boekhouding; Bureaucratie; Documentaire infrastructuur; Electronische Heerendiensten; Financieel Informatiesysteem.

Aftappen Onderdeel van :

Opsporing.

Verwant :

Afluisteren; Telefoontap.

Archiefzorg Gebruik :

Zorg.

Archivaris Onderdeel van :

Informatiebeheerder.

Synoniem :

Archiefbeheerder; Archivist.

Verwant :

Archiefmedewerker; Recordkeeper.

Auteursrecht Bevat : Onderdeel van :

Citaatrecht; Klankrecht; Plagiaat. Intellectueel eigendom; Recht.

Synoniem :

Copyright.

Verwant :

Beeldrecht; Copyleft; Databankrecht; Informatievrijheid; Lesser General Public Licence; Merkenrecht; Octrooi.

Authenticatie Bevat :

Fixity Information; Grafologisch onderzoek.

In plaats van :

Authentificatie.

Onderdeel van : Synoniem :

Authenticiteit. Authentication.

Verwant :

Authentication certificate of trusted third party; Certificaat; Digitaal certificaat; Handtekening; Key fingerprint; Signeren; Special sign; Waarmerken; Wachtwoord.

Authenticiteit Bevat : Onderdeel van :

Authenticatie; Autorisatie; Encryptie; Non-repudiation; Onweerlegbaarheid; Vormvereisten. Kwaliteit.

Synoniem :

Authenticity.

Verwant :

Actualiteit; Authentiek; Betrouwbaarheid; Beveiliging; Echtheid; Historiciteit; Valsheid in geschrifte; Waarmerk.

Beheer Bevat :

In plaats van : Aangemaakt : 4-5-2004

Administratief beheer; Administratieve organisatie; Archiefbeheer; Bedrijfsvoering; Beheer van vermogenswaarden; Beheersproces; Customer Relation Management; Financieel beheer; Fysiek beheer; Informatiebeheer; Intellectueel beheer; Onderhoud; Personeelsbeheer. Beheersen. Pagina 33 van 39



april 2004

Beheer Onderdeel van :

Gebruik; Middelen.

Verwant :

Back-office; Beheersing; Behoud; Cultural Resource Management; Management; Preservation metadata; Preserveringskopie.

Beschikbaarheid Onderdeel van :

Kwaliteit.

Verwant :

Access; Bereikbaarheid; Beschikbaarstellen; Beveiliging; Dienstverlening; Egemeente; E-governance; Internet; Openbare overheidsinformatie; Virtuele dienstverlening; Waarneembaarheid; Zoeksysteem.

Besturingssysteem In plaats van : Onderdeel van :

Besturingsprogrammatuur. Platform.

Synoniem :

Operating system.

Beveiligen Gebruik :

Beveiliging.

Beveiliging Bevat :

In plaats van : Onderdeel van : Verwant :

Autorisatie; Backup; Checksum; Clean desk; Cyclical Redundancy Check; Encryptie; Firewall; Informatiebeveiliging; Infraroodpatroon; Portblocker; Steganografie; Veiligheidsverfilming. Beveiligen. Beheershandeling; Gebruik. Authenticiteit; Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Datenschutz; Exclusiviteit; Gegevensherstel; Informatie-apartheid; Integriteit van informatie; RFID; Verstoring.

Bureaucratie Bevat :

Administratief- industrieel complex.

Verwant :

Administratie.

Controleerbaarheid Bevat :

Transparantie.

Onderdeel van :

Betrouwbaarheid.

Verwant :

Vrije informatievergaring.

Datamining Verwant :

Common Information Retrieval Broker Architecture; Datawarehouse; Hergebruik; Legacydatabase.

Digitale duurzaamheid Bevat :

Digitale kluis; Emulatie; MLG.

In plaats van :

E-permanence; Machine readable records/archives.

Onderdeel van :

Duurzaamheid.

Verwant :

Digital preservation; E-archivering.

Digitale kluis In plaats van :

Digikluis; E-depot.

Onderdeel van :

Digitale duurzaamheid.

Synoniem :

Digitaal depot.

Verwant :

Digitale bibliotheek; E-identificatie.


Pagina 34 van 39



april 2004

Digitale kluis Digitaliseren Gebruik :

Digitalisering.

Onderdeel van :

Preserveren.

E-dienstverlening Bevat :

E-studiezaal.

In plaats van :

Virtuele dienstverlening.

Onderdeel van :

Dienstverlening.

E-governance Bevat :

E-democratie; E-government; Inspraakprocedure.

Onderdeel van :

Governance.

Verwant :

Beschikbaarheid; Besturen; Democratie; Rechtstaat; Virtuele dienstverlening.

In plaats van :

Electronic Mail Message; Electronisch postbericht.

Onderdeel van : Verwant :

Brief. Attachment; Bericht; Communicatie; Defense Message System; Instant messaging; Mailbombers; POP3; SMPT; Spam; Telegram; Transmission Data.

E-mail

E-provincie Onderdeel van :

E-overheid.

Bevat :

Aktualiseren; Blokkeren; G-geheel; Opschorten PL; Persoonslijst.

In plaats van :

Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking.


Bevolkingsregister. Basisadministratie; Brondocumenten; Centrale persoonsadministratie; Houder.

GBA

Geogafische informatie Onderdeel van :

Informatie.

Verwant :

GIS.

Jaarverslag Onderdeel van :

Jaarstukken; Verslag.

Verwant :

Verantwoording nieuwe stijl.

Kennismanagement Onderdeel van :

Management.

Synoniem :

Knowledge management.

Verwant :

Informatiemanagement; Kennis; Kennissysteem.

Kwetsbaarheid Bevat :

Monocultuur.

Onderdeel van :

Kwaliteit.

Verwant :

Instabiliteit.

Management


Pagina 35 van 39



april 2004

Management Bevat :

Verwant :

Competentiemanagement; Human Resource Management; Informatiemanagement; Kennismanagement; Procesmanagement; Projectmanagement; Risicomanagement. Actor; Beheer; Bestuur; Veranderingsmanagement.

Metadata Bevat :

In plaats van :

Archivistische beschrijving; Archivistische metadata; Context informatie; Data dictionary; Descriptive Information; Dublin Core Metadata Element Set; Fixity Information; Gegevenswoordenboek; GILS; Information package; Inleiding; ISO 15836:2003(E); Metadata registry; MIReG; Packaging Information; Preservation metadata; Record Profile; Recordkeeping metadata. Meta informatie; Metagegevens.

Onderdeel van :

Documentatie; Registreren.

Verwant :

Content Information; Data Management Data; Documenting documentation; Fingerprint; Gegevensbankschema; Gestructureerde informatie; Metadataformaat; MODS; OAI-protocol; Procesregistratie; Registratiekenmerken; STEP; Topic maps.

Monopolie Verwant :

Antitrust; Monocultuur; Oligopolie.

Open source software In plaats van : Onderdeel van :

OSS. Software.

Verwant :

CPL; GPL; Licentie.

Open standaard Onderdeel van :

Standaard.

Verwant :

Copyleft; OSS; XBRL.

Onderdeel van :

Intellectueel eigendom.

Verwant :

Merkenrecht; Octrooi.

In plaats van :

Portable Document Format.

Onderdeel van :

Bestandsformaat; Standaard.

Gebruik :

Public Key Infrastructure.

Patent

PDF

PKI

Privacy Bevat : In plaats van : Onderdeel van :

P3P. Bescherming persoonlijke levenssfeer; Persoonlijke levenssfeer; Privacybescherming. Grondrechten.

Projectmanagement Onderdeel van :

Management.

Publiekrechtelijke beperkingen Onderdeel van : Aangemaakt : 4-5-2004

Publiek recht. Pagina 36 van 39



april 2004

Publiekrechtelijke beperkingen Verwant :

Publiek belang; Zakelijk recht.

Rechtshandeling Bevat :

Bezwaren; Overeenkomst.

Onderdeel van :

Handeling.

In plaats van :

RadioFrequentie Idenficatie.


Identificatie. Bar code; Beveiliging; ISO 15693.

Onderdeel van :

Verstoring.

Verwant :

E-mail; Hoax; Mailbombers.

RFID

Spam

Stemcomputer Onderdeel van :

Computer; Democratie.

Toegankelijkheid Bevat :

Beschrijven; Indiceren.

Onderdeel van :

Integriteit van informatie; Kwaliteit.

Verwant :

Access; EAC; EAD; Gestructureerde informatie; Ontsluiting; Reference; Vindbaarheid; Vinden; Zoeken; Zoeksysteem.

Uitwisselbaarheid In plaats van :

Interoperatibiliteit.

Onderdeel van :

Kwaliteit.

Synoniem : Verwant :

Interoperatibility. Cross Walk; DURP; RDF; STUF; Trackback.

Verstoring Bevat :

Onderdeel van :

Backdoor; Brand; Bug; Calamiteit; Computercriminaliteit; Corruptie; Cybercrime; Denial of Service; Diefstal; Exploit; Fraude; Hoax; Illegale vernietiging; Inktvraat; Mailbombers; Millenniumprobleem; Misbruik; Programmeerinsluiting; Repressie; Schimmel; Spam; Spyware; Storing. Gebruik.

Verwant :

Affaire; Beveiliging; Defacement; Hacker; Ongeoorloofd gebruik; Portblocker.

Vindbaarheid Onderdeel van :

Kwaliteit.

Verwant :

Toegankelijkheid; Vinden; Zoeken; Zoeksysteem.

Onderdeel van :

Cybercrime.

Verwant :

Hoax; Worm.

Virus

Vrijheid van meningsuiting Verwant :

Vrije informatievergaring.

XML


Pagina 37 van 39



april 2004

XML Bevat :

In plaats van :

Chess ML; DTD; ebXML; Geography Markup Language; ISO/IEC 13250:2000; Math ML; RDF/XML; Scalable Vector Graphics; SOAP; Topic maps; Voice XML; XBRL; XDR; Xforms; Xhtml; XML MI; XML Schema; XML Schema Definition; XML-container; XML-wrapper; XSL; XTM. Extensible Markup Language.

Onderdeel van :

Markup language; Metataal; SGML.

Verwant :

CPXe; EAD; EDI; Resource Description Framework; Semantic web; UML; WAP.


Pagina 38 van 39


april 2004


De gegevens komen uit een met behulp van MS-Access ontwikkelde Reference Manager.

Mijn waardering van de publicaties: ** = zeer interessant * = interessant -- = matig, maar juist daarom geschikt om op te nemen.

Inlichtingen over deze lijst bij: Rienk Jonker E-mail:

[email protected]

Website (proef)

http://text4you.tk

Eerdere versies zijn aan te treffen op de website van de DIVA onder het kopje 'informatie' (http://www.divakoepel.nl )


Pagina 39 van 39


Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer

Recommend Documents