Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer

Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer De lijst is aangemaakt op: Gegevens zijn geregistreerd in de maand:

8 december 2002 november 2002

Dit overzicht bevat titels en 'samenvattingen' van berichten, berichtjes, artikelen en publicaties die het terrein van het informatiebeheer raken. Ze zijn gerubriceerd op basis van de ‘lifecycle of documents’ uit het rapport ‘Management of electronic records: Issues and guidelines; Prepared by the Advisory Committee for the Coordination of Information Systems (ACCIS)’, United Nations, New York, 1990. (blz 27-34). Als laatste is een overzicht van termen opgenomen die zijn gerelateerd aan de onderwerpen van de geregistreerde titels. Het begrip 'informatiebeheer' omvat het geheel van de informatievoorziening en het archiefbeheer. Synoniem aan 'Informatiebeheer' is het begrip 'Record Keeping'. De berichtjes etc. zijn binnen de rubrieken gesorteerd op titel.

Vrijheid van interpretatie is een grondrecht van de archiefgebruiker; elk ontsluitingsbeleid zou dat grondrecht als uitgangspunt en toetsteen moeten nemen.

Uit: Theo Thomassen, De veelvormigheid van de archiefontsluiting en de illusie van de toegankelijkheid, Stichting Archiefpublicaties, 's Gravenhage, 2002. In: Toegang. Ontwikkeling in de ontsluiting van archieven, SAP Jaarboek 2001

Aangemaakt : 08-12-2002

Pagina 1 van 33

© Reference manager : R.S. Jonker

Informatiebeheer (overzicht rapporten / artikelen / publicaties)

november 2002

Levenscyclus van gegevens 0

Algemeen 5120 Bruggen slaan in e-government; De overheidsdienstverlening moet worden vereenvoudigd Stefan van Mierlo (Interview) Automatisering Gids van 15-nov-2002.

E-government De overheid moet goedkoper en efficiënter werken. Een overkoepelende architectuur voor elektronische overheidsdiensten moeten daarbij helpen. "wij willen de prestaties van de overheid verhogen keer naar dienstverlening aan burgers en bedrijfsleven", zegt Jan Moelker, hoofd Afdeling Infrastructuur en Continuiteit bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en koninkrijks relaties (BZK). Overige begrippen

Beschikbaarheid; Beschikbaarstellen; Communicatie; Dienstverlening; Egovernance; Virtuele dienstverlening.

5138 Gemeenten schreeuwen om leiding in e-government Stefan van Mierlo (Bericht) Automatisering Gids van 8-nov-2002.

E-government Regie, regie en nog eens regie is nodig om de elektronische overheid in Nederland goed van de grond krijgen. Dit bleek tijdens het congres van de vereniging van coördinatoren informatievoorziening en automatisering in Nederlandse Gemeenten (VIAG). Overige begrippen


Afstemmen; E-gemeente; Informatievoorziening; Regie.

Pagina 2 van 33


november 2002



Ontstaan 5096 Burgerservicenummer vertraagd Peter Mom (Bericht) Computable van 1-nov-2002.

Persoonsidentificatie Iedere Nederlander krijgt een nieuw algemeen persoonsnummer, het 'Burgerservicenummer'. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bereidt een uitgifte- en beheerstructuur voor. De plannen worden in betrekkelijke stilte uitgebroed. Overige begrippen

Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking; Identificatie; Nummer; Privacy.

5174 CPA reële optie voor GBA-2; Decentrale aanpak duur, complex en traag Peter Mom (Bericht) Computable van 29-nov-2002.

Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking De GBA is ontstaan nadat in de jaren tachtig plannen voor een CPA (Centrale Persoonsadministratie) waren afgeblazen. Nu de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens gemoderniseerd moet worden, duikt in discussies centrale opslag van gegevens over burgers weer op. Centrale opslag sluit decentraal gegevensbeheer niet uit., dus gemeenten kunnen een spilfunctie blijven vervullen. Overige begrippen

Bevolkingsregister; Centrale persoonsadministratie; CPA; GBA; Systeemontwerp.

5140 CPO waarborgt flexibiliteit; EAI-methodologie moet beperkingen datagerichte systemen

opheffen Nick Leyland en Jochum Huff (Artikel) Computable van 1-nov-2002.

Integratie Veel bestaande systemen zijn gebouwd op het fundament van lokale datamodellen. Deze raken echter steevast met elkaar in conflict. Enterprise Application Integration (EAI) biedt een oplossing. Tegelijkertijd kan de Chief Process Officer (CPO ) beginnen met het invoeren van een procesgerichte infrastructuur en daarmee samenhangende methoden en instrumenten voor ontwikkeling en beheer. Overige begrippen

Archival bond; Functioneel beginsel; Informatiearchitect; Legacy system; Procesgebonden informatie; Procesontwerp.

5173 ' GBA-modernisering lukt niet' Peter Mom (Bericht) Computable van 29-nov-2002.

Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking Na Het Expertise Centrum uiten ook andere deskundigen ernstige twijfels over de haalbaarheid van plannen voor GBA-modernisering en het startpakket. Overige begrippen


Bevolkingsregister; GBA; Systeemontwikkeling.

Pagina 3 van 33



november 2002


Ontstaan 5154 Hoezo, gedateerde datamodellen? Jan Eckhart (Ingezonden brief) Computable van 15-nov-2002.

Systeemontwikkeling Bij het ontwikkelen van informatiesystemen zijn de invalshoeken 'gegevensgericht' en 'procesgericht' beide essentieel. De schrijver introduceert een derde: inzicht in applicatiearchitectuur. Overige begrippen

Datamodel; Informatiesysteem; Procesgebonden informatie.

5121 Leven na het Zorgpas-debacle Ton Smit (Artikel) Automatisering Gids van 15-nov-2002.

Systeemontwikkeling Na 3,5 ze jaar geploeter is de zorgpas afgedankt. Niet eerder werd een ICT project in de zorgsector zo breed gedragen. Formeel althans, want elke koepelorganisatie deed mee, maar er werd allerminst eendrachtig samengewerkt. De belangentegenstellingen lagen vanaf de start als tijdbom onder het megaproject Overige begrippen

Chipkaart; Identificatie; Identiteitsbewijs; Programma van eisen; Standaard; Zorgidentificatienummer.

5132 Proef met zorgpas mislukt; ICT in de zorgsector is nu weer jaren achterop (Bericht) Automatisering Gids van 8-nov-2002.

Systeemontwikkeling de zorgpas, het paradepaardje van de Nederlandse zorg ICT is na zes jaar proefdraaien gesneuveld. De zorgverzekeraars zagen uiteindelijk te weinig baat in de online controle op rechts of verzekering een hebben de financiële stukken eruit getrokken. Overige begrippen

Chipkaart; Identificatie; Identiteitsbewijs; Programma van eisen; Standaard; Uitwisseling; Zorgidentificatienummer.

5149 Zie het groot en begin klein; HEC bepleit verplichte invoering van beperkt startpakket

nieuwe GBA door alle gemeenten Peter Mom (Artikel) Computable van 1-nov-2002.

Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking De nieuwe GBA (Gemeentelijke Basisadministratie bevolking) kan er wel eens heel anders gaan uitzien dan de commissie Snellen, oud minister van Boxtel en, tot nu toe, het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) hebben geschetst. Na een audit van de moderniseringsaanpak plaatst Het Expertise Centrum, hoewel gecharmeerd van het beoogde eindresultaat, fundamentele vraagtekens bij de haalbaarheid. Overige begrippen


Audit; Basisregistratie; Bevolkingsregister; GBA; Standaard.

Pagina 4 van 33



november 2002

Levenscyclus van gegevens 1.1

Definitie 5104 Engelstalige archieftermen in het Nederlands verklaard Peter Horsman (Artikel) Stichting Archiefpublicaties, 's Gravenhage, 2002. In: Toegang. Ontwikkeling in de ontsluiting van archieven, SAP Jaarboek 2001

Termen Het eerste jaarboek bevatte een lijst van archieftermen die in de Engelstalige artikelen voorkwamen, voorzien van een verklaring in het Nederlands en eventueel een Nederlandstalig equivalent. Hoewel deze lijst in een duidelijke behoefte bleek te voorzien, moest het tweede jaarboek het zonder terminologie stellen, vooral omdat voor het enige Engelstalige artikel de lijst uit het eerste jaarboek voldoende was. De in dit derde jaarboek opgenomen artikelen van Eric Ketelaar, Luciana Duranti en Chris Hurley bevatten echter een aantal termen die niet in de eerste lijst voorkomen. Deze worden in de nu volgende lijst verklaard; termen die wel in de lijst uit het eerste jaarboek zijn opgenomen, zijn opnieuw opgenomen, om heen en weer zoeken te voorkomen. Verscheidene definities zijn ontleend aan standaardterminologieen als de Dictionary of Archival Terminology (1), de begrippenlijst uit Keeping Archives (2), de definities van ISAD (3) en het Nederlandse Lexicon (4). 1 Dictionary of Archival Terminology (DAT-3). Paris; International Council on Archives. http://staff-www.uni-marburB.de/-mennehar/datiii/engterm.html 2 Judith Ellis, Keeping Archives. 2nd edition. Port Melobourne: Thorpe/Australian Society of Archivists, 1993. 3 ISAD(G): General International Standards for Archivaï Description. Paris: International Council on Archives, 2000. 4 Lexicon van Nederlandse archieftermen. 's-Gravenhage: Stichting Archiefpublikaties, "1983. Overige begrippen

Archivistiek; Begrip; Glossarium.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Dictionary of Archival Terminology (DAT-3) ~

1.2

http://staff-www.uni-marburB.de/-mennehar/datiii/engterm.html

Benoeming informatiesysteem 5170 Architectuur moet systeem binden aan organisatie Louis Stevens (Artikel) Automatisering Gids van 22-nov-2002.

Informatiearchitectuur Als een nieuw informatiesysteem aansluit bij de bedrijfsdoelstellingen is zijn succes verzekerd. Die afstemming is alleen lastiger dan men denkt. Overige begrippen

1.3

Afstemmen; Procesgebonden informatie; Programma van eisen; Systeemontwikkeling.

Benoemen bestanddeel 5152 Blogmania Jeroen Bosman (Artikel) Informatie professional, 2002. nummer 6


Pagina 5 van 33



november 2002


Benoemen bestanddeel Weblog Weblogs of Blogs zijn publieke internetdagboeken. In de VS hoor je menigeen verzuchten dat het niet leuk meer is omdat iedereen er een heeft. Het is nog niet zo erg als met de tulpenbollen mania rond 1630, maar blogs zijn duidelijk in opkomst, Wim de Bie ziet het als een even goede uitlaatklep als zijn televisieprogramma's. En de betere bloggers hebben al snel enige tienduizenden pagina's die naar hen linken. Overige begrippen


Dagboek; Egodocument.

Pagina 6 van 33



november 2002


Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid 5145 Bestanden overheid deugen niet; Adresvervuiling maakt koppelen lastig Merijn Rengers (Bericht) Volkskrant van 6-nov-2002.

Juistheid Bijna eenderde van de adressenbestanden die overheden gezamenlijk willen gebruiken klopt niet. De gewenste koppelingen van gegevensbestanden is daardoor veel lastiger dan gedacht. Bovendien is er een levendige handel in postadressen. Voor 50 tot 150 Euro per maand kunnen bijvoorbeeld studenten en illegalen probleemloos een inschrijfadres huren om zo controles te omzeilen. Overige begrippen

Betrouwbaarheid; Koppelen; Privacy; Uitwisseling.

5178 Digitale overheid beter te controleren (Persbericht) 28-nov-2002 / Erasmus Universiteit, Rotterdam, 2002.

E-overheid Digitale bewaarplaatsen vervangen in hoog tempo de papieren archieven van de overheid. In de afgelopen jaren is grote zorg ontstaan over de vluchtigheid van deze digitale informatie. De digitale overheid zou aan geheugenverlies lijden en de mogelijkheden voor democratische controle zouden afnemen. Deze zorg is echter niet terecht, concludeert Albert Meijer in zijn proefschrift De doorzichtige overheid. De digitalisering creëert juist grote mogelijkheden voor parlementaire en juridische controle. Sterker nog: de toegenomen ‘doorzichtigheid’ van de overheid maakt in het informatietijdperk directe controle door burgers mogelijk. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Controleerbaarheid; Digitalisering; E-governance; Verantwoording.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Persbericht ~

**

http://www.eur.nl/nieuws/2002/event_360.html

5182 De doorzichtige overheid; Parlementaire en juridische controle in het informatietijdperk Albert Meijer (Publicatie) Uitgeverij Eburon, Delft, 2002.

Controleerbaarheid Binnen overheidsorganisaties worden gegevens steeds vaker digitaal vastgelegd, bewaard en ontsloten. De vraag is welke gevolgen die heeft voor parlementaire en juridische controle op de overheid. Kunnen controleurs eenvoudiger besluiten en handelingen reconstrueren? Of neemt de controleerbaarheid van de overheid af door de vluchtigheid van digitale gegevens? Deze publicatie geeft een beschrijving hoe overheidsorganisaties meestal op succesvolle digitale geheugens ontwikkelen. Parlementaire en juridische controleurs kunnen gebruik maken van deze digitale geheugens voor waarheidsvinding. Ondanks het ontbreken van waarborgen voor de authenticiteit van digitale gegevens worden de contouren van een doorzichtige overheid zichtbaar. Overige begrippen


Archieffunctie; Authenticiteit; Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Controleerbaarheid; Digitale archiefbescheiden; Juridische waarde.

Pagina 7 van 33



november 2002


Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid 5124 Vrij baan voor e-overheidsdienst (Bericht) Automatisering Gids van 15-nov-2002.

E-overheid Gemeenten kunnen ook nu daar nog geen wetgeving voor is elektronisch ingediende aanvragen van burgers gaan verwerken. Overige begrippen

Authenticatie; Betrouwbaarheid; Controleerbaarheid; PKI; Virtuele dienstverlening; Waarmerk.

5118 Winkelier komt maar niet van mega-aanslag af Cees Vellekoop (Bericht) Dagblad van het Noorden van 29-okt-2002.

Integriteit van informatie Een typefout bij het invoeren van gegevens in het WOZ-systeem van de gemeente Groningen leidt tot fouten waardebeschikking voor een winkel. Het handmatig herstellen wil maar niet lukken. Overige begrippen


Authenticatie; Betrouwbaarheid; Bezwaarschrift; Juistheid; Verstoring.

Pagina 8 van 33



november 2002


Bewaken kosten 5126 Gemeentesite kan subsidie kwijtraken (Bericht) Automatisering Gids van 15-nov-2002.

Website Tussen de 70 en 80 procent van de Nederlandse gemeenten die een subsidie ontvingen voor het online toegankelijk maken van de productencatalogus met gemeentelijke diensten, voldoet niet aan de technische eisen die daaraan door Binnenlandse Zaken zijn gesteld. Overige begrippen

Kosten; Productencatalogus; Programma van eisen; Subsidie.

5131 ICT-kosten gemeenten stijgen fors (Bericht) Binnenlands Bestuur van 8-nov-2002.

Kosten De kosten voor ICT bij gemeenten blijken voor het eerst de huisvestingskosten te overstijgen. Zij bedragen respectievelijk 31 en 28 procent van de totale facilitaire uitgaven. Overige begrippen

3.2

E-gemeente; ICT.

Vaststellen verantwoordelijkheden 5148 @; Digitaal dossier Marie-José Klaver (Column) NRC van 18-nov-2002.

Privacy Het Amerikaanse ministerie van Defensie is onder leiding van admiraal Pointdexter, bekend van Irangate, begonnen met het ontwerpen van een systeem, Total Information Awareness (TIA), waarmee toegang verkregen wordt tot alle digitaal vastgelegde informatie van burgers. Het gaat om e-mail berichten, telefoongesprekken, financiële transacties, reisdocumenten, schoolcijfers etc, Overige begrippen

Datamining; Inlichtingendiensten; Systeemontwikkeling.

5128 Clickfonds-officier vernietigde zijn gespreknotities (Bericht) Volkskrant van 19-nov-2002.

Aantekening Voormalig Officier van Justitie Henk de Graaff, de regisseur van operatie Clickfonds heeft gespreksnotities vernietigd. Het gaat om de gesprekken die hij heeft gevoerd in de beursfraudezaak, derde grootste onderzoek naar financiële fraude uit de Nederlandse geschiedenis. Overige begrippen


Archiefbescheiden; Illegale vernietiging; Recordness; Vernietiging.

Pagina 9 van 33



november 2002


Vaststellen verantwoordelijkheden 5163 Digitale nieuwsvoorziening: uitdaging of worsteling; Verbod op digitaal scannen en

produceren Kees Westerkamp (Artikel) ARCHOS Magazine, 2002. nummer 11, 2002

Auteursrecht Vroeger of later moest het ervan komen, een rechtszaak rondom auteursrechten. knipseldiensten en elektronische attendering. De uitspraak kwam dan ook niet als een verrassing. De rechter gaf de uitgevers gelijk: knipseldiensten moeten het digitaal scannen en produceren van knipselkranten staken. Voor een groot aantal bibliotheken en documentatiecentra een probleem. Wat zijn de alternatieven? Of toch maar weer terug naar de papieren knipselkrant? Overige begrippen

Documentatie.

5151 Geheimhoudingszaak tot op de bodem uitgezocht Leo Mudde (Artikel) VNG Magazine van 8-nov-2002.

Rubriceren Het Amsterdamse Gerechtshof vat de zaak nietl lichtvaardig op. Twee zittingen heeft het hof al besteed aan de vraag of het Houtense raadslid Wouter van Kouwen zich schuldig heeft gemaakt aan schending van de geheimhoudingplicht. De zitting wordt in januari 2003 voortgezet. Overige begrippen

Controleerbaarheid; Democratie; Geheim; Openbaar bestuur; Openbaarheid; Uitzonderingsgrond; Vertrouwelijkheid.

5139 Privacy bedreigt veiligheid niet P.J. Hustinx (Ingezonden brief) NRC van 5-nov-2002.

Privacy Wie het recht op privacy onderuithaalt omdat minder privacy meer veiligheid zou opleveren, zaagt aan de poten van de rechtstaat. Overige begrippen

Rechtstaat.

5143 VS werken aan grote informatiecomputer Frank Kools (Bericht) Trouw van 22-nov-2002.

Privacy Het Amerikaanse ministerie van defensie werkt aan een gigantische computer-systeem dat supersnel uit enorme databases met privé-gegevens van burgers verdachte patronen kan halen. Zo'n systeem moet snel tot de ontdekking van terroristen leiden. Overige begrippen


Datamining; Inlichtingendiensten.

Pagina 10 van 33



november 2002


Vaststellen verantwoordelijkheden 5118 Winkelier komt maar niet van mega-aanslag af Cees Vellekoop (Bericht) Dagblad van het Noorden van 29-okt-2002.

Integriteit van informatie Een typefout bij het invoeren van gegevens in het WOZ-systeem van de gemeente Groningen leidt tot fouten waardebeschikking voor een winkel. Het handmatig herstellen wil maar niet lukken. Overige begrippen

3.3

Authenticatie; Betrouwbaarheid; Bezwaarschrift; Juistheid; Verstoring.

Fysiek beheer 5160 AIIM international and NPES partner to standardize use of Pdf for document archive and

preservation; New Standard Addresses Growing Importance to Electronically Archive Documents to Ensure Preservation of Content for an Extended Time Period (Persbericht) 26-aug-2002 / Web site AIIM.

PDF A new joint activity has been initiated between NPES The Association for Suppliers of Printing, Publishing and Converting Technologies, and the Association for Information and Image Management, International (AIIM International) to develop an international standard that defines the use of the Portable Document Format (PDF) for archiving and preserving documents. The project, currently referred to as PDF/A, will address the growing need to electronically archive documents in a way that will ensure preservation of their contents over an extended period of time, and will further ensure that those documents will be able to be retrieved and rendered with a consistent and predictable result in the future. This need exists in a growing number of international government and industry segments, including legal systems, libraries, newspapers, regulated industries, and others. The work will address the use of PDF for multi-page documents that may contain a mixture of text, raster images and vector graphics. It will also address the features and requirements that must be supported by reading devices that will be used to retrieve and render the archived documents. This joint committee formed under AIIM and NPES will identify issues to be addressed, as well as proposed solutions, and will develop a draft document that will then be presented to a Joint Working Group of the International Organization for Standardization (ISO) for development and approval as an International Standard. Overige begrippen

Bestandsformaat; Standaard.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) PDF/A op de site van AIIM ~

http://www.aiim.org/standards.asp?ID=25013

Persbericht ~

http://www.aiim.org/documents/standards/press_release-pdfa-aug02-2.pdf

Website van de AIIM ~

http://www.aiim.org/

5165 Behoud van digitale documenten en bestanden; Eigenschappen en mogelijkheden voor

duurzame opslag drs. G.J. van Bussel (Artikel) ARCHOS Magazine, 2002. nummer 11, 2002


Pagina 11 van 33



november 2002


Fysiek beheer Digitale duurzaamheid Digitale documenten en bestanden moeten om duurzaam te zijn een aantal verplichte eigenschappen blijven behouden: ze moeten in ieder geval leesbaar, identificeerbaar, inkapselbaar, opvraagbaar, herstelbaar en begrijpbaar zijn. Wat houden deze eigenschappen in? Welke mogelijkheden zijn er om duurzaamheid te realiseren Overige begrippen

Beschikbaarheid; Duurzaamheid; Encapsulatie; Identificatie; Interpreteerbaarheid Opvraagbaarheid; Standaard.

5111 Beknopte inleiding Encoded Archival Description 2002 (EAD2002) Yvo Zandhuis (Rapport) Nationaal Archief, Den Haag, 2002. Versie: 26 september 2002

EAD Encoded Archival Description (EAD) is een SGML of XML-standaard voor het markeren van toegangen. Onlangs is onder de naam EAD2002 de nieuwe versie van EAD gepubliceerd. Dit artikel beoogt duidelijk te maken hoe EAD2002 in elkaar zit en welke concepten de grondslagen vormen voor de standaard. Dit document gaat bij haar beschrijving alleen uit van de XML-variant van EAD. SGML biedt meer mogelijkheden voor het structureren van tekst en is om die reden veel ingewikkelder. XML daarentegen is eenvoudiger en biedt daarom minder mogelijkheden. Er zijn rond XML echter nieuwe, krachtige standaarden (zoals de stylesheet-taal XSL en de schema-taal XSchema) en software-toepassingen (zoals editors en publicatiesoftware) ontwikkeld die dit nadeel ruimschoots compenseren. Deze overwegingen hebben ertoe geleid dat XML hier als uitgangspunt is genomen. Natuurlijk is het in de beperkte omvang van dit document niet mogelijk tevens een inleiding te geven in XML. Globale kennis over XML wordt daarom bekend verondersteld. Overige begrippen

DTD; EAD2002; Encoded archival description; SGML; Standaard; XML; XML Schema; XSL.

5190 GroenLinks presenteert plan Open Software (Persbericht) Website GroenLInks, 2002.

Open source software Op 19 november is het plan 'Software open u!' waarin GroenLinks de minister van Economische Zaken voorstelt om het voortouw te nemen bij het doorbreken van de machtspositie van softwareleveranciers. Dat kan de overheid bereiken door zélf het goede voorbeeld te stellen en als 'launching-customer' van open software op te treden. De publieke sector is goed voor 12,5 procent van de software markt. Hiervoor is een duidelijke en ambitieuze doelstelling nodig waar leveranciers zich op kunnen richten: Vanaf 2006 gebruikt de overheid alleen nog maar software die voldoet aan open standaarden. Software met een openbare broncode (open source software) heeft bij openbare aanbesteding de voorkeur. De publieke sector moet daarnaast ook zelf actief open source software ontwikkelen, o.a. via een stimuleringsfonds voor de publieke sector (zorg, onderwijs, overheden). Tot slot komt er een kenniscentrum dat de toepassing van open software stimuleert. Kees Vendrik (GroenLinks woordvoerder ICT) benadrukt dat de kostenbesparing niet de voornaamste reden is om over te schakelen op open software. 'Het belangrijkste is dat de publieke sector optimaal gebruik kan maken van de mogelijkheden die software biedt. De publieke sector moet baas over de eigen bits worden. Door het gebrek aan concurrentie blijven nu kansen van ICT voor de samenleving ongebruikt. De almacht van een handjevol commerciële aanbieders is ook onverenigbaar met democratische waarden als toegankelijkheid en transparantie.' GroenLinks heeft enthousiaste reacties ontvangen op haar plan. - Maurice Wessling van Bits of Freedom: 'De Nederlandse overheid laat nu kansen liggen op het gebied van Aangemaakt : 08-12-2002

Pagina 12 van 33



november 2002


Fysiek beheer netwerk veiligheid en kostenbesparing door open source software nog niet vol in te zetten.' - Joost Helberg, voorzitter van de Vereniging Open Source Nederland: 'Het beleidsvoorstel van Groen Links is van groot belang voor het IT-gebruik in Nederland. Het gebruik van open standaarden is een goed begin om zich uiteindelijk van de 'de-facto' door de overheid aangemoedigde commerciële monopolies te ontdoen. De voorbeeldfunctie die de overheid op dit terrein heeft kan maatschappelijk grote gevolgen hebben.' Eerder dit jaar luidde de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) de noodklok over de 'wurggreep' waar de leveranciers haar leden in houdt. Nu heeft de VNG bij monde van dhr van Veen, Hoofd Informatiebeleid, haar steun uitgesproken: 'De VNG is het eens met het voorstel van GroenLinks omdat het de positie van de overheid ten opzichte van dominante softwareleveranciers vergroot.' Overige begrippen

Open standaard.


http://www.groenlinks.nl/partij/2dekamer/nieuws/4001428.html

Publicatie ~

http://www.groenlinks.nl/partij/2dekamer/publikaties/SoftwareOpenU!.htm

Website GroenLinks ~

http://www.groenlinks.nl

5093 Heeft Philips het wonderkastje van Jan Sloot gekraakt? (Bericht) Computable van 25-okt-2002.

Compressie Philips heeft een optisch mini-schijfje ontwikkeld met een compressie ratio die lijkt op het compressiesysteem van Jan Sloots. Overige begrippen

CD-rom; DVD; Gegevensdrager; Opslag.

5136 KB heeft zijn virtuele dependance Stefan van Mierlo (Bericht) Automatisering Gids van 8-nov-2002.

Digitale kluis De koninklijke bibliotheek moest inspelen op de sterke groei van het aantal uitsluitend digitaal beschikbare boeken en tijdschriften. De bibliotheek heeft immers als belangrijkste doelstelling zoveel mogelijk uitgaven voor het nageslacht te bewaren. IBM heeft de eigendom van het nieuwe elektronische depot overgedragen aan de KB. Overige begrippen

Bibliotheek; Depot; Digitale duurzaamheid.

5146 KB ontwikkelt systeem voor digitale opslag (Bericht) Volkskrant van 20-nov-2002.

Digitale kluis Op 12 december wordt het e-depot door IBM aan de KB opgeleverd. Overige begrippen Aangemaakt : 08-12-2002

Digitale duurzaamheid; E-depot. Pagina 13 van 33



november 2002


Fysiek beheer

5175 Open overheid? Gijs Hillenius (Commentaar) Computable van 29-nov-2002.

Open source software Eindelijk komt de Nederlandse ambtelijke molen met beleid voor het gebruik door en voor zich zelf van open standaarden. Overige begrippen

OSS; Standaard.

5172 Rijk steunt open source Gijs Hillenius (Bericht) Computable van 29-nov-2002.

Open source software De overheid gaat ontwikkelaars van open source software ondersteunen. De uitwisseling van software wordt gefaciliteerd via een speciale website. Er komen opleidingen voor beheer en ondersteuning. Ook wil de overheid open source pakket- en maatwerkleveranciers certificeren. Het plan gaat veel minder ver dan het voorstel van Groenlinks kamerlid Kees Vendrik. Hij wil dat in 2006 alle software in de publieke sector aan open standaarden voldoet. Dat plan is te ambitieus, zo stellen bronnen bij EZ. Overige begrippen

Certificaat; OSS; Standaard.

5191 Software open u!; Plan van aanpak ter stimulering van open software

(open standaarden en open source software) Kees Vendrik en Rens van Tilburg (Publicatie) GroenLinks Tweede Kamerfractie, Den Haag, 2002. October 2002

Open source software GroenLinks wil dat de minister van economische zaken het voortouw neemt bij het doorbreken van de machtspositie van softwareleveranciers. Door het gebrek aan concurrentie blijven kansen van ICT voor de samenleving ongebruikt. De almacht van een handjevol commerciële aanbieders is bovendien onverenigbaar met democratische waarden als toegankelijkheid en transparantie. De publieke sector kan zich aan de wurggreep van de leveranciers ontworstelen door software te gebruiken die voldoet aan open standaarden. De overheid moet daarnaast actief de ontwikkeling van open source software ondersteunen. Overige begrippen

Continuiteit; Controleerbaarheid; General Public License-software; Open standaard.


http://www.groenlinks.nl/partij/2dekamer/nieuws/4001428.html

Publicatie ~

http://www.groenlinks.nl/partij/2dekamer/publikaties/SoftwareOpenU!.htm

Website GroenLinks ~


http://www.groenlinks.nl

Pagina 14 van 33



november 2002

Levenscyclus van gegevens 3.3 *

Fysiek beheer 5144 Uitdagingen bij het scannen van archieven Geert-Jan van Bussel (Artikel) ARCHOS Magazine, 2002. nummer 10

Scanning Digitale beelden van teksten, beeldmateriaal of anderzijds, worden vaak aangeduid als 'images', die tot stand komen door middel van een scanproces. Procedures daarvoor worden bepaald door de aard van het materiaal en het doel dat met digitalisering wordt nagestreefd. De beslissingen hangen voor een deel af van wat de potentiële gebruikers met de images willen doen, hoe ze het materiaal willen gebruiken, welke mogelijkheden het materiaal zelf biedt en welke beperkingen het materiaal oplegt. Overige begrippen

3.4

Digitalisering; Image; Imaging; JPEG; Standaard; Substitutie; TIFF; Veiligheidsverfilming; Vervanging.

Integratie 5150 Kostenbesparende operatie; Webservices geen hype maar mogelijke oplossing voor

applicatie-integratue Eric Roijen (Artikel) Computable van 25-okt-2002.

Webservices In deze magere tijden vooor de it-industrie, lijkt menig leverancier zich nmet de moed der wanhoop op een nieuw fenomeen te storten: webservices. Het evolg is een niet aflatende stroom berichten over webservices waardoor velen de bomen het bos niet meer zien. Een webservice is een is een doorgeefluik tussen applicaties. Webservices gebruiken dezelfde infrastructuur als een webbrowser. Ze zijn bedoeld om functies en gegevens die binnen applicaties bestaan voor de buitenwereld beschikbaar te stellen. Ze kunnen een oplossing bieden voor kostenverslindende applicatie integratie. Overige begrippen

Integratie; Legacy system; Protocol; Transport; UDDI; Uitwisseling; XML.

5153 Lijn in de zorg; 'Server based computing' biedt oplossing voor legacy-toepassingen Hein van Steenis (Artikel) Computable van 15-nov-2002.

Server based computing Vanwege fusies en gebrek aan geld voor investeringen in de IT loopt een deel van de zorgsector achter bij nieuwe ontwikkelingen. Functioneel voldoen DOS-toepassingen nu nog prima. Maar ze passen niet bij de gang naar nieuwe technologie. 'Server based computing' , vroeger 'thin-client computing' genoemd, biedt een uitweg. Overige begrippen

Integratie; Legacy system; Webservices.

5110 Richtlijnen voor het gebruik van Encoded Archival Description op het Nationaal Archief;

(EAD-richtlijnen) Hennie van Schie en Yvo Zandhuis (Rapport) Nationaal Archief, Den Haag, 2002. Versie 8 november 2002


Pagina 15 van 33



november 2002


Integratie EAD Encoding Archival Description (EAD) is op veel verschillende manieren toepasbaar. Het is noodzakelijk afspraken te maken voor het gebruik van bepaalde elementen en attributen om correcte verwerking te kunnen garanderen. Dergelijke afspraken zijn in dit document expliciet geformuleerd. Binnen het Nationaal Archief vormen deze afspraken een standaard voor het gebruik van EAD. Overige begrippen

DTD; EAD2002; Encoded archival description; SGML; Standaard; XML.

5167 Telefoonnummer krijgt rol als uniform internetadres; E-mail en websites van

particulieren en bedrijven makkelijker te vinden (Bericht) Automatisering Gids van 22-nov-2002.

Adres De overheid kondigde een proef aan die de bruikbaarheid van het telefoonnummer als uniforme adressering op internet moet aantonen. Het Enum-protocol dat de adressering op internet koppelt aan de telefoonnummerdatabases breekt een grote markt aan toepassingen open, menen ingewijden. Overige begrippen

Identificatie; IP-adres; Koppelen.

5168 Vreemdelingenketen wordt waterdicht (Bericht) Automatisering Gids van 22-nov-2002.

Biometrie Justitie werkt aan een waterdicht registratie- en volgsysteem voor alk vreemdelingen. Biometrische identificatie maakt er deel van uit. Eendrachtige samenwerking door negen nogal uiteenlopende instanties is cruciaal. Overige begrippen

3.6

Persoonsregister.

Beschikbaarstellen 5106 Advies inzake de beleidsverkenning 2002-2005 'Geschiedenis binnen handbereik' van het

Nationaal Archief (Advies) 7-nov-2002 / Raad voor Cultuur, 's Gravenhage, 2002. Nummer: arc-2002.4452/2

Archiefdienst Het streven van het Nationaal Archief in Den Haag om meer publiek te trekken, mag niet ten koste gaan van zijn kerntaken. Bij de verwerving van nieuwe archieven moet niet de publieksvraag, maar het belang van archieven als bron voor de reconstructie van de nationale geschiedenis voorop blijven staan. Overige begrippen

Acquisitie; Beheer; Beschikbaarstellen; Conservering; Cultureel erfgoed.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Website van de Raad voor Cultuur ~


http://www.cultuur.nl/

Pagina 16 van 33



november 2002


Beschikbaarstellen 5166 Alles kwaliteit wat de klok slaat; Culturele sector zet in op kwaliteit voor het publiek Ankie Overmars (Artikel) ARCHOS Magazine, 2002. nummer 11, 2002

Kwaliteit Samenwerking tussen archieven, bibliotheken en musea is een nieuwe trend. Er moeten culturele netwerken komen die zorgen voor een integraal publieksaanbod. Tijdens een bijeenkomst georganiseerd door de NBLC over culturele netwerken bleek dat toch eenvoudiger gezegd dan gedaan. Archieven, bibliotheken en musea kennen het brede publiek nog niet en weten dan ook niet wat ze samen aan het publiek zouden moeten aanbieden. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Beschikbaarstellen.

5115 Archief gaat met de tijd mee Maarten van Boven (Ingezonden brief) NRC van 15-nov-2002.

Archiefbeheer Het Nationaal Archief kiest duidelijk voor een meer eigentijdse visie op zijn taken. Met het verwerven, behouden en weer van het nationale, historische erfgoed gaat het nationaal archief gewoon door. Overige begrippen

Acquisitie; Archiefdienst; Beschikbaarstellen; Cultureel erfgoed; Erfgoed.

5147 ' Archief kiest te sterk voor publiekstaat'; Kritiek Raad voor Cultuur (Bericht) NRC van 8-nov-2002.

Archiefbeheer De Raad voor Cultuur is bezorgd over de nieuwe koers van het Nationaal Archief. Te veel aandacht voor publieksbereik dreigt ten koste te gaan van de kerntaken, waarschuwt de Raad. Overige begrippen

Acquisitie; Archiefdienst; Beschikbaarstellen; Cultureel erfgoed; Erfgoed.

5123 E-overheid Nederland toereikend (Bericht) Automatisering Gids van 15-nov-2002.

E-overheid Nederlands is volgens het ministerie van BZK geen hekkensluiter op het gebied elektronische overheid. Overige begrippen

Dienstverlening; E-government; Virtuele dienstverlening.

5162 Erfgoedsector mist digitale visie (Bericht) Automatisering Gids van 23-nov-2002.


Pagina 17 van 33



november 2002


Beschikbaarstellen Beschikbaarheid De beheerders van het nationale erfgoed hebben geen visie als het gaat om de digitalisering van hun collecties. Overige begrippen

Beschikbaarstellen; Cultureel erfgoed; Dienstverlening; Digitalisering; Informatiearchitectuur; Integratie; Standaard; Virtuele studiezaal.

5158 Erfgoedsector mist visie voor het digitale tijdperk (Persbericht) 14-nov-2002 / Telematica Instituut, Enschede.

Beschikbaarheid Het ontbreekt de erfgoedsector aan visie met betrekking tot het digitaliseren en toegankelijk maken van nationale erfgoedcollecties. Als erfgoedinstellingen hun collecties digitaliseren en ontsluiten dan gebeurt dat zelden met het oog op duurzame toegang en toekomstig gebruik. Dat concludeert het Telematica Instituut na een onderzoek dat in opdracht van het Ministerie van OCenW werd uitgevoerd. Uit het onderzoek blijkt dat er duidelijker normen en kwaliteitscriteria moeten worden gesteld opdat het onderwijs, onderzoekers en het grote publiek ook op de lange termijn snel en eenvoudig kunnen zoeken in, en werken met het nationale erfgoed. Overige begrippen

Beschikbaarstellen; Dienstverlening; Informatiearchitectuur; Infrastructuur; Standaard; Virtuele dienstverlening; Virtuele studiezaal.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Het rapport op het internet (PDF) ~

https://doc.telin.nl/dscgi/ds.py/Get/File-26880/

Persbericht op de site van van het Telematica Instituut ~

http://www.telin.nl/Nieuws/cbericht27.htm

Website van het Telematica Instituut ~

http://www.telin.nl

5126 Gemeentesite kan subsidie kwijtraken (Bericht) Automatisering Gids van 15-nov-2002.

Website Tussen de 70 en 80 procent van de Nederlandse gemeenten die een subsidie ontvingen voor het online toegankelijk maken van de productencatalogus met gemeentelijke diensten, voldoet niet aan de technische eisen die daaraan door Binnenlandse Zaken zijn gesteld. Overige begrippen

*

Kosten; Productencatalogus; Programma van eisen; Subsidie.

5159 Inventarisatie Infrastructuur Digitaal Erfgoed; Een onderzoek naar visie, belemmeringen

en oplossingen. Daan Velthausz en Eelco Bruinsma (Rapport) Telematica Instituut, Enschede, 2002.

Beschikbaarheid Dit rapport beschrijft de resultaten van een onderzoek naar de wensen en voorwaarden voor een ondersteunende infrastructuur voor de digitalisering van cultureel erfgoed. Het onderzoek levert een beeld op van de in de toekomst noodzakelijke samenstelling van menselijk kapitaal bij erfgoedinstellingen en de wenselijkheid van een daarmee samenhangende ondersteunende fysieke en Aangemaakt : 08-12-2002

Pagina 18 van 33



november 2002


Beschikbaarstellen organisatorische infrastructuur. Dit beeld kan als basis dienen voor effectiever beleidsmatige en financiële investeringen in kennis en competenties bij erfgoedinstellingen en in de ontwikkeling van een infrastructuur zoals hieronder geschetst. Naast een korte karakterisering van het beleidskader rondom het digitale culturele erfgoed wordt ook aandacht besteed aan de huidige stand van zaken, de gesignaleerde knelpunten en de relevante ontwikkelingen. Verder worden visies met betrekking tot het toekomstige gebruik van digitaal erfgoed beschreven. Dit gebeurt op basis van scenario’s en analyses van de wensen en behoeften van het veld. Het beeld wordt afgerond met suggesties voor specifieke stimulansen, punten waar structurele verbeteringen gewenst zijn en hoe deze vormgegeven en gerealiseerd kunnen worden. Voorts worden er aanbevelingen gedaan die ter harte kunnen worden genomen door beleidsmakers en beslissers binnen de erfgoedsector. Overige begrippen

*

Beschikbaarstellen; Dienstverlening; Informatiearchitectuur; Infrastructuur; Integratie; Standaard; Systeemontwikkeling; Virtuele dienstverlening; Virtuele studiezaal.

5122 'De juiste kennis vind je niet met trefwoorden'; Geldermalsense start-up maakt bij FBI,

Nature en in medische wereld naam met zoek technologie (Artikel) Automatisering Gids van 15-nov-2002.

Zoeken De software zoekt niet op basis van een enkele zoektermen die een gebruiker doorgaans vrij arbitrair verzint, maar gebruikt hele documenten (artikelen, boeken, projectbeschrijvingen, webpagina's) als uitgangspunt. Overige begrippen

Biosemantiek; Datamining; Fingerprint; Semantiek; Thesaurus.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Project dat basis is voor Collexis ~

http://www.shared.de

5097 De meeste kamerleden beantwoorden hun e-mail niet (Bericht) Trouw van 22-okt-2002.

Bereikbaarheid Uit een onderzoekje blijkt dat niet alle kamerleden even trouw hun e-mail beantwoorden. Overige begrippen

Beschikbaarheid; E-mail.

5157 Ministeries hebben lak aan digitale burger Martijn Hoogeveen (Column) Computable van 8-nov-2002.

Beschikbaarheid Websites van ministeries scoren onvoldoende volgens een onderzoek van de Universiteit van Wageningen, University van Illinois en de Open Universiteit. Voor een volgend kabinet ligt hier een mooie taak. Overige begrippen

Beschikbaarstellen; Transactie; Website.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) iBooz-evaluatie Aangemaakt : 08-12-2002

Pagina 19 van 33


november 2002



Beschikbaarstellen ~

http://www.ibooz.nl

5105 Streven naar meer publiek mag kerntaken op termijn niet aantasten (Persbericht) 7-nov-2002 / Raad voor Cultuur, 's Gravenhage, 2002.

Archiefbeheer Het streven van het Nationaal Archief in Den Haag om meer publiek te trekken, mag niet ten koste gaan van zijn kerntaken. Bij de verwerving van nieuwe archieven moet niet de publieksvraag, maar het belang van archieven als bron voor de reconstructie van de nationale geschiedenis voorop blijven staan. Dat schrijft de Raad voor Cultuur in zijn advies aan demissionair Staatssecretaris van Leeuwen. Overige begrippen

Acquisitie; Archiefdienst; Cultureel erfgoed; Erfgoed.


http://www.cultuur.nl/nieuws.persbericht.phtml?id=51

Website van de Raad voor Cultuur ~

http://www.cultuur.nl

5141 De veelvormigheid van de archiefontsluiting en de illusie van de toegankelijkheid Theo Thomassen (Artikel) Stichting Archiefpublicaties, 's Gravenhage, 2002. In: Toegang. Ontwikkeling in de ontsluiting van archieven, SAP Jaarboek 2001

Toegankelijkheid Over de achtergronden en concepten van archiefontsluiting en toegankelijkheid. Overige begrippen

Archivistiek; Ontsluiting; Ordenen en beschrijven.

5108 Verordening baatbelasting onverbindend wegens gebreken aan bekendmaking (Alkmaar);

Hof Den Haag 20-3-02 nr.01/00947 / FED 2002/465 (Arrest) VNG Jurisprudentieoverzicht, Den Haag, 2002.

Bekendmaking Behalve dat het formele kader van belang is, is ook de daadwerkelijke verkrijgbaarheid, inzage en het de mogelijkheid tot het maken van afschriften van besluiten door de burger een essentieel onderdeel van de bekendmakingsprocedure. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Beschikbaarstellen; Besluit; Betrouwbaarheid; Controleerbaarheid; Openbaarheid; Openbare overheidsinformatie; Tijdigheid.

5130 Wel digitaal, nauwelijks interactief (Bericht) Binnenlands Bestuur van 8-nov-2002.

Beschikbaarheid Aangemaakt : 08-12-2002

Pagina 20 van 33


november 2002



Beschikbaarstellen Het digitaal informatie verstrekken heeft de rijksoverheid inmiddels redelijk onder de knie. Maar de burger via het net daadwerkelijk betrekken bij de beleidsvorming is voor den haag nog een stap te ver. Overige begrippen

Beschikbaarstellen; E-governance; E-government; E-overheid.

5109 De WOB en bijzondere openbaarmakingsregelingen mr. L. Kooman en mr. R. Th. J. van 't Zelfde (Artikel) De Gemeentestem van 4-okt-2002. Gst 2002, 7171, 152e Jaargang

Bekendmaking Op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) heeft de burger een recht om in documenten neergelegde informatie op te vragen over bestuurlijke aangelegenheden. In dit artikel wordt ingegaan op de vraag hoe de VVob zich verhoudt tot openbaarmakingsregelingen in andere wetgeving. Deze verhouding is geregeld in artikel 2 Wob. De nadruk in dit artikel wordt, gezien de rechtsgebieden waar de Gemeentestem zich op concentreert, gelegd op de verhouding tussen de Wob. de Algemene wet bestuursrecht ('Awb') en de Gemeentewet. Ook actuele ontwikkelingen. zoals de inwerkingtreding van de Wet dualisering gemeentebestuur en de incorporatie van de Wob in de Awb zoals voorgesteld in het voorontwerp van wet 'Aanvulling van de Algemene wet bestuursrecht (vierde tranche Algemene wet bestuursrecht)'. komen aan de orde. De vraag is wanneer een bijzondere openbaarmakingsregeling derogeert aan en uitputtend is ten opzichte van de Wob. In het verlengde hiervan ligt de vraag of de beperkingen op het recht van de burger op informatie moeten worden opgenomen in een algemene openbaarmakingsregeling zoals de Wob of in een bijzondere openbaarmakingsregeling. Overige begrippen

3.7

Openbaarheid; Openbare overheidsinformatie; Uitzonderingsgrond.

Beveiliging 5095 Agenten in actie tegen Ddos; Experst van Symantec en Checkpoint niet verrast door

aanval op Internet Rene Rippen (Artikel) Computable van 1-nov-2002.

Beveiligen Beveiligingsexperts zijn niet verbaasd over de dDos aanvalop de internetbackbone. "Dit wordt al veel langer voorspeld. Nu is het dan gebeurd. Wij schrikken niet zo gauw meer; er zijn kennelijk geen grenzen aan de creativiteit", zegt Patrick Dalvinck, regionaal directeru Benelux van Symantec. Branchegenoot Peter Sandkuijl, technical manager Benelux bij Check Point: "Hier kon je op wachten. We weten al veel langer dat dit een van de kwetsbaarste delen is van internet. Alles is immers gebaseerd op DNS. Overige begrippen

Cybercrime; dDoS; Denial of Service; Distributed Denial of Service; DNS; Domain Name System; DoS; Hacker; IP-adres.

5114 ' Alleen met een rijbewijs het internet op'; Nederlandse markt cruciaal voor russische

virusbestrijder Kapersky Peter van Ammelrooy (Interview) Volkskrant van 12-nov-2002.

Virus Kaperskyis van mening dat internet gebruikers een soort rijbewijs moeten hebben. Dat moet de digitale hooligans zoals de inwoner van Sneek die vorig jaar gaan als schiep met het Kournikova virus, tegenhouden.


Pagina 21 van 33



november 2002


Beveiliging Overige begrippen

Cybercrime; Hacker.

5177 ' At your webservice'; Maatregelen ter beveiliging van webservices op drie verschillende

niveaus Meint Post en Hans Klunder (Artikel) Computable van 29-nov-2002.

Webservices Een veilige implementatie van webservices vraagt om een gedegen afweging van de te nemen beveiligingsmaatregelen waarbij de organisatorische invulling evenveel aandacht vraagt als de technische inrichting. Dankzij de beschikbare toolkits en ontwikkelomgevingen hoeft de technische complexiteit geen struikelblok te zijn voor de inrichting van een goede beveiliging. In dit artikel worden een aantal maatregelen genoemd die genomen kunnen worden ter beveiliging van webservices. De beschreven technologieën zijn alle gebaseerd op open standaarden. Overige begrippen

Authenticiteit; Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Beveiligen; Integriteit van informatie; Open standaard; XML; XML Encryption; XML Signature.

5125 Fundamentele aanval op internet is kansrijk (Bericht) Automatisering Gids van 15-nov-2002.

Distributed Denial of Service De aanval het DNS-systeem van het internet kan makkelijk herhaald worden, met grote kans op succes. Overige begrippen

Cyberterrorisme; dDoS; Denial of Service; DoS; Hacker.

5176 Klein gebrek wel bezwaar; Hoogleraar Edo Roos Lindgreen: ' Accountant moet verstand

van ICT hebben' Cok de Zwart (Interview) Computable van 29-nov-2002.

Accountancy Accountants wordt uitgelegd hoe belangrijk ict en informatiebeveiling zijn. Overige begrippen

Betrouwbaarheid; Beveiliging; Borging; Controleerbaarheid; Verstoring.

5142 Leusdense hacker trekt aandacht van jusitie VS (Bericht) Trouw van 21-nov-2002.

Hacker Een Nederlandse hacker zou hebben ingebroken op een computer voor een bedrijf dat voor het Pentagon werkt. Overige begrippen


Cybercrime; Verstoring.

Pagina 22 van 33



november 2002


Beveiliging 5164 Sesam open u; Liever zakkenrollers dan hackers Wessel Zweers (Artikel) ARCHOS Magazine, 2002. nummer 11, 2002

Beveiliging Verreweg de meeste vormen van beveiliging werken met wachtwoorden en toegangscodes. Uit onderzoek blijkt dat computergebruikers daar schrikbarend slordig mee omspringen. Wat kan er allemaal misgaan met wachtwoorden en is er iets tegen te doen? Overige begrippen

Bewustwording; Hacker; Wachtwoord.

5137 ' Veilig gevoel vaak ten onrechte' (Artikel) Automatisering Gids van 8-nov-2002.

Beveiligen "gebruikers vertellen me vaak dat ze geen last hebben van een veiligheidsprobleem, omdat 'ze nog nooit iets hebben gemerkt van een inbraakpoging'. Dat is een als gevoel van veiligheid, helaas", zegt Claudia Natanson van British Telecom. Overige begrippen

Gedraging.

5094 Wie heeft de grootste aanval op internet uit de geschiedenis gemist? (Bericht) Computable van 1-nov-2002.

Distributed Denial of Service OP 21 oktober vond een gecoordineerde ddos-aanval op alle 13 domeinservers (dns) plaats. De aanval werd met gemak afgeslagen. Overige begrippen


Cybercrime; Cyberterrorisme; dDoS; Denial of Service; DNS; Domain Name System; Domeinnaam; DoS; Hacker.

Pagina 23 van 33



november 2002


Duurzaamheid 5160 AIIM international and NPES partner to standardize use of Pdf for document archive and

preservation; New Standard Addresses Growing Importance to Electronically Archive Documents to Ensure Preservation of Content for an Extended Time Period (Persbericht) 26-aug-2002 / Web site AIIM.

PDF A new joint activity has been initiated between NPES The Association for Suppliers of Printing, Publishing and Converting Technologies, and the Association for Information and Image Management, International (AIIM International) to develop an international standard that defines the use of the Portable Document Format (PDF) for archiving and preserving documents. The project, currently referred to as PDF/A, will address the growing need to electronically archive documents in a way that will ensure preservation of their contents over an extended period of time, and will further ensure that those documents will be able to be retrieved and rendered with a consistent and predictable result in the future. This need exists in a growing number of international government and industry segments, including legal systems, libraries, newspapers, regulated industries, and others. The work will address the use of PDF for multi-page documents that may contain a mixture of text, raster images and vector graphics. It will also address the features and requirements that must be supported by reading devices that will be used to retrieve and render the archived documents. This joint committee formed under AIIM and NPES will identify issues to be addressed, as well as proposed solutions, and will develop a draft document that will then be presented to a Joint Working Group of the International Organization for Standardization (ISO) for development and approval as an International Standard. Overige begrippen

Bestandsformaat; Standaard.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) PDF/A op de site van AIIM ~

http://www.aiim.org/standards.asp?ID=25013

Persbericht ~

http://www.aiim.org/documents/standards/press_release-pdfa-aug02-2.pdf

Website van de AIIM ~

http://www.aiim.org/

5165 Behoud van digitale documenten en bestanden; Eigenschappen en mogelijkheden voor

duurzame opslag drs. G.J. van Bussel (Artikel) ARCHOS Magazine, 2002. nummer 11, 2002

Digitale duurzaamheid Digitale documenten en bestanden moeten om duurzaam te zijn een aantal verplichte eigenschappen blijven behouden: ze moeten in ieder geval leesbaar, identificeerbaar, inkapselbaar, opvraagbaar, herstelbaar en begrijpbaar zijn. Wat houden deze eigenschappen in? Welke mogelijkheden zijn er om duurzaamheid te realiseren Overige begrippen

Beschikbaarheid; Duurzaamheid; Encapsulatie; Identificatie; Interpreteerbaarheid Opvraagbaarheid; Standaard.

5136 KB heeft zijn virtuele dependance Stefan van Mierlo (Bericht) Automatisering Gids van 8-nov-2002.


Pagina 24 van 33



november 2002


Duurzaamheid Digitale kluis De koninklijke bibliotheek moest inspelen op de sterke groei van het aantal uitsluitend digitaal beschikbare boeken en tijdschriften. De bibliotheek heeft immers als belangrijkste doelstelling zoveel mogelijk uitgaven voor het nageslacht te bewaren. IBM heeft de eigendom van het nieuwe elektronische depot overgedragen aan de KB. Overige begrippen

Bibliotheek; Depot; Digitale duurzaamheid.

5146 KB ontwikkelt systeem voor digitale opslag (Bericht) Volkskrant van 20-nov-2002.

Digitale kluis Op 12 december wordt het e-depot door IBM aan de KB opgeleverd. Overige begrippen


Digitale duurzaamheid; E-depot.

Pagina 25 van 33



november 2002

De rubrieken Levenscyclus van gegevens 0 Algemeen Engelse term:

1 Ontstaan Ontstaan en identificatie Engelse term: Creation and identification

1.1 Definitie Definitie van het begrip archiefbescheiden, de toepassing en reikwijdte daarvan. Engelse term: Defining electronic records

1.2 Benoeming informatiesysteem Begrenzing van het informatiesysteem waarbinnen de gegevens (archiefbescheiden) opgemaakt etc. worden. Engelse term: Identifying electronic records systems

1.3 Benoemen bestanddeel Begrenzing van de eenheid die als enkelvoudig bestanddeel te beschouwen is (archiefbestanddeel, archiefstuk,object). Bijvoorbeeld: Document of registratie. Engelse term: Identifying electronic records

2 Waarderen Het waarderen en het bepalen van de uiteindelijke bestemming van de archiefbescheiden. Engelse term: Appraisal

2.1 Bepalen van de waarde Het vaststellen van de waarde van gegevens in een bepaalde context. Engelse term: Appraising

2.2 Bepalen van de termijnen Het vaststellen van de bewaartermijnen ten behoeve van overbrenging of vernietiging. Engelse term: Scheduling

2.3 Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid Het vaststellen van de juridische waarde van de gegevens, garanderen van de authenticiteit en de betrouwbaarheid (volledigheid, juistheid, beschikbaarheid en controleerbaarheid). Engelse term: Assuring legality

3 Gebruik, afstemming en toezicht Opslag, ontsluiting en beschikbaarstelling van informatie op basis van informatiebehoefte van de organisatie, burgers, politiek, bestuur, controllers, juristen en archiefbewaarplaats. Engelse term: Control and use

3.1 Bewaken kosten Bewaken van de kosten die beheershandelingenmet zich meebrengen. Kosten/baten en risico's. Engelse term: Controlling costs


Pagina 26 van 33



november 2002

Levenscyclus van gegevens 3.2 Vaststellen verantwoordelijkheden Bepaling van de organisatieonderdelen, overheidsorganen, die verantwoordelijk zijn voor de gegevens. Dit kan zijn als als eigenaar of houder. Ook bepaling herkomst. Engelse term: Assigning responsability

3.3 Fysiek beheer Fysieke opslag van de archiefbescheiden en aanwijzing van verantwoordelijken voor het fysiek beheer. Engelse term: Storing

3.4 Integratie Standaardisatie en uitwisseling. De opslag van gegevens in verschillende formaten mag geen barriere zijn voor de toegankelijkheid en uitwisseling. Engelse term: Integrating access

3.5 Documentatie Beschrijving van gegevens en systemen (meta-gegevens). Bepaling van standaarden voor documentatie. Ook ten behoeve van het bewaren van de context. Engelse term: Documenting

3.6 Beschikbaarstellen Het feitelijk gebruik en het vaststellen van regels en afspraken voor het gebruik. Ook beschikbaarheid. Engelse term: Providing for use

3.7 Beveiliging Het waarborgen van logische en fysieke beveiliging, ten behoeve van de continuiteit van de organisatie, de vertrouwelijkheid van informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Engelse term: Assuring security

4 Overdragen (of vernietigen) Selectie en vernietiging van de informatie volgens de selectielijst die is vastgesteld in de waarderingsfase. Tevens overbrenging naar de archiefbewaarplaats. Engelse term: Disposition

4.1 Duurzaamheid Het garanderen van de duurzaamheid van de betrokken gegevensdragers. Engelse term: Preserving media

4.2 Bewaren context Bewaren van de originele functionaliteit en de documentatie daarover. Ook in geval van conversie. Engelse term: Preserving functionality


Pagina 27 van 33


november 2002


Overzicht termen Aantekening Onderdeel van :

Redactionele vorm.

Synoniem :

Kanttekening.

Verwant :

Annotation; Annoteren; Notitie.

Accountancy Onderdeel van :

Toezicht.

Verwant :

Accountantsverklaring; Accountantsverslag.

Synoniem :

Verzoekschrift.

Verwant :

Uniform Resource Locator.

Adres

Archiefbeheer Bevat : Onderdeel van :

Archiefmanagement; Depotbeheer; Dynamisch archief; Semi-statisch archief; Statisch archief. Beheer; Informatiebeheer.

Synoniem :

Archival administration; Custody; Record keeping.

Verwant :

Collectiebeheer; Documentbeheer; Informatiemanagement; Physical control; Records Management; Tienjarenblok.

Archiefdienst Bevat :

Archiefbewaarplaats.

Synoniem :

Archiefautoriteit; Archiefinstelling.

Verwant :

Achives; Archiefgebouw; Archives.

Auteursrecht Bevat :

Citaatrecht; Klankrecht; Plagiaat.

Onderdeel van :

Intellectueel eigendom; Recht.

Synoniem :

Copyright.

Verwant :

Beeldrecht; Databankrecht; Informatievrijheid; Lesser General Public Licence; Merkenrecht; Octrooi.

Bekendmaking Bevat :

Advertentie; Affiche; Annonce; Notificatie; Proclamatie.

Onderdeel van :

Redactionele vorm.

Synoniem :

Publicatie.

Verwant :

Plakkaat.

Bereikbaarheid Onderdeel van :

Kwaliteit.

Verwant :

Beschikbaarheid.

Beschikbaarheid Onderdeel van :

Kwaliteit.

Verwant :

Access; Bereikbaarheid; Beschikbaarstellen; Beveiligen; Dienstverlening; Egemeente; E-governance; Internet; Openbare overheidsinformatie; Virtuele dienstverlening; Waarneembaarheid; Zoeksysteem.


Pagina 28 van 33



november 2002

Beveiligen Bevat :

In plaats van :

Autorisatie; Backup; Checksum; Clean desk; Cyclical Redundancy Check; Encryptie; Firewall; Informatiebeveiliging; Infraroodpatroon; Portblocker; Steganografie; Veiligheidsverfilming. Beveiliging.

Onderdeel van :

Beheershandeling; Gebruik.

Verwant :

Authenticiteit; Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Datenschutz; Exclusiviteit; Gegevensherstel; Informatie-apartheid; Integriteit van informatie; Verstoring.

Beveiliging Verwant :

Wachtwoord.

Zie :

Beveiligen.

Biometrie Bevat :

Irisscan; Netvliesherkenning; Stemherkenning; Vingerafdruk.

Onderdeel van :

Waarmerk.

Verwant :

Autorisatie; Gezichtsherkenning.

Compressie Verwant :

Opslagformaat.

Controleerbaarheid Onderdeel van :

Betrouwbaarheid.

Digitale duurzaamheid Bevat :

Digitale kluis; Emulatie; MLG.

In plaats van :

E-permanence; Machine readable records/archives.

Onderdeel van :

Duurzaamheid.

Verwant :

Digital preservation.

Digitale kluis In plaats van :

Digikluis; E-depot.

Onderdeel van :

Digitale duurzaamheid.

Synoniem :

Digitaal depot.

Distributed Denial of Service In plaats van :

dDoS.

Onderdeel van :

Denial of Service.

Bevat :

EAD2002.

In plaats van :

Encoded archival description.

Onderdeel van :

DTD.

Verwant :

Archivistisch kenmerk; EAC; ISAD(g); SGML; Standaard; Toegankelijkheid; XML.

EAD

E-government Onderdeel van :

E-governance; Government.

Verwant :

E-gemeente; E-overheid; Openbaar bestuur.

E-overheid Aangemaakt : 08-12-2002

Pagina 29 van 33



november 2002

E-overheid Verwant :

E-government.

Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking Bevat :

Aktualiseren; Blokkeren; G-geheel; Opschorten PL; Persoonslijst.

In plaats van :

GBA.

Onderdeel van :

Bevolkingsregister.

Verwant :

Basisadministratie; Brondocumenten; Centrale persoonsadministratie; Houder.

Hacker Bevat :

Cracker; Cypherpunk; Hacktivist.

Onderdeel van :

Gebruiker.

Verwant :

Backdoor; Verstoring.

Informatiearchitectuur Bevat :

Common Information Retrieval Broker Architecture.

Onderdeel van :

Architectuur.

Verwant :

Architecture Maturity Model.

Integratie Verwant :

Interdepartementale informatiesystemen.

Integriteit van informatie Bevat :

Context; Entiteitintegriteit; Fixity; Inhoud; Toegankelijkheid.

Onderdeel van :

Kwaliteit.

Synoniem :

Information integrity.

Verwant :

Beveiligen; Consistentie.

Juistheid Onderdeel van :

Betrouwbaarheid.

Kosten Bevat :

Variabele kosten.

Verwant :

Aanschafwaarde; Prijs.

Kwaliteit Bevat :

Onderdeel van :

Actualiteit; Authenticiteit; Bereikbaarheid; Beschikbaarheid; Bestaanbaarheid; Bestaansvereiste; Betrouwbaarheid; Bruikbaarheid; Continuiteit; Duurzaamheid; Exclusiviteit; Geordende staat; Goede staat; Historiciteit; Instabiliteit; Integriteit van informatie; Kwetsbaarheid; Narrativiteit; Nauwkeurigheid; Normen; Objectiviteit; Oorspronkelijkheid; Openbaarheid; Opvraagbaarheid; Overdraagbaarheid; Raadpleegbaarheid; Rechtmatigheid; Toegankelijke staat; Toegankelijkheid; Uniciteit; Vindbaarheid. Archivistiek.

Verwant :

Kwaliteitseisen; Vage normen.

Open source software In plaats van :

OSS.

Onderdeel van :

Software.

Verwant :

GPL; Licentie.


Pagina 30 van 33


november 2002

Informatiebeheer (overzicht rapporten / artikelen / publicaties) PDF In plaats van :

Portable Document Format.

Onderdeel van :

Bestandsformaat.

Verwant :

Standaard.

Persoonsidentificatie Onderdeel van :

Identificatie.

Verwant :

Identiteit; Identiteitsbewijs; Paspoort; Persoonsgegeven; Zorgidentificatienummer.

Privacy Bevat :

P3P.

In plaats van :

Bescherming persoonlijke levenssfeer; Persoonlijke levenssfeer; Privacybescherming. Grondrechten.

Onderdeel van :

Rubriceren Antoniem :

Derubriceren.

Bevat :

Confidentieel; Geheim; Vertrouwelijk; Vertrouwelijkheid.

Onderdeel van :

Beheershandeling.

Verwant :

Herrubriceren; Openbaarheid.

Scanning Onderdeel van :

Digitalisering.

Verwant :

Imaging; Vervanging.

Systeemontwikkeling Bevat :

Componentmodel; Rapid application development; SDM.

Verwant :

Informatieanalyse.

Termen Verwant :

Terminologie.

Zie :

Term.

Toegankelijkheid Bevat :

Beschrijven; Indiceren.

Onderdeel van :

Integriteit van informatie; Kwaliteit.

Verwant :

Access; EAC; EAD; Ontsluiting; Reference; Vindbaarheid; Vinden; Zoeken; Zoeksysteem.

Onderdeel van :

Cybercrime.

Verwant :

Hoax; Worm.

Virus

Weblog Onderdeel van :

Dagboek.

Verwant :

Blog; Egodocument.

Webservices Verwant :


SOAP.

Pagina 31 van 33



november 2002

Website Onderdeel van :

Internet.

Verwant :

Domeinnaam.

Zoeken Verwant :


Browser; Toegankelijke staat; Toegankelijkheid; Vindbaarheid; Vinden; Zoekmachine; Zoeksysteem.

Pagina 32 van 33



De gegevens komen uit een met behulp van MS-Access ontwikkelde Reference Manager.

Inlichtingen over deze lijst bij:

Mijn waardering van de publicaties: ** = zeer interessant * = interessant -- = matig, maar juist daarom geschikt om op te nemen.

E-mail:

november 2002

Rienk Jonker [email protected]

Eerdere versies zijn aan te treffen op de website van de DIVA onder het kopje 'informatie' (http://www.divakoepel.nl )


Pagina 33 van 33


Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer

Recommend Documents