Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer

Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer De lijst is aangemaakt op: Gegevens zijn geregistreerd in de maand:

vrijdag 9 december 2005 november 2005

Dit overzicht bevat titels en 'samenvattingen' van berichten, berichtjes, artikelen en publicaties die het terrein van het informatiebeheer raken. Ze zijn gerubriceerd op basis van de ‘lifecycle of documents’ uit het rapport ‘Management of electronic records: Issues and guidelines; Prepared by the Advisory Committee for the Coordination of Information Systems (ACCIS)’, United Nations, New York, 1990. (blz 27-34). Als laatste is een overzicht van termen opgenomen die zijn gerelateerd aan de onderwerpen van de geregistreerde titels. Het begrip 'informatiebeheer' omvat het geheel van de informatievoorziening en het archiefbeheer. Synoniem aan 'Informatiebeheer' is het begrip 'Records management'. De berichtjes etc. zijn binnen de rubrieken gesorteerd op titel.

Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 1 van 39

© Reference manager : R.S. Jonker

Informatiebeheer (overzicht rapporten / artikelen / publicaties)

november 2005

Levenscyclus van gegevens 1

Ontstaan 7126 Akkoord over Burgerzakensysteem behoeft nadere uitwerking Peter Mom (Bericht) Automatisering Gids van 25-nov-2005.

Bevolkingsregister Minister Pechtold (Bestuurlijke Vernieuwing) en voorzitter Deetman van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten hebben eind vorige week een akkoord getekend over de ontwikkeling van een Burgerzakensysteem. Maar wat het voor gemeenten precies gaat betekenen blijft voorlopig nog ongewis. Overige begrippen

GBA; Systeemontwikkeling.

7130 Architect moet kunnen ontwerpen & ontwikkelen Ria van Rijn (Artikel) Automatisering Gids van 25-nov-2005.

Informatie architect Om van een enterprise-architectuur een succes te maken moet de architect meer zijn dan een expert in ontwerpen. Hij moet ook een procesbegeleider zijn. De kans is klein dat er personen rondlopen die beide vaardigheden in huis hebben. Er is een team van architecten nodig. Dit is het vierde artikel in een serie over enterprise architectuur. Overige begrippen

Enterprise architecture; Informatiehuishouding; Procesanalyse.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Iawiki the Information Architect's Wiki ~ http://www.iawiki.net/IAwiki

7066 Compliance bij een zorgverzekeraar; Menzis begint opnieuw Marieke Vos (Interview) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

Compliance De nieuwe Zorgverzekeringswet zorgt voor druk bij de zorgverzekeraars. Menzis vond de komst van de nieuwe wet een goede gelegenheid om te fuseren en de volledige ICT op de schop te nemen, inclusief de inrichting van het beheer. Een ambitieus project met nogal wat onzekerheden. Overige begrippen

ICT.

7085 Computergame meer dan alleen een spelletje Mark Overmars (Artikel) Automatisering Gids van 11-nov-2005.

Systeemontwikkeling De game-industrie is een miljardenmarkt. Deze bedrijfstak houdt zich niet alleen bezig met computerspelletjes, maar ook met onderwijs, marketing en het geven van inzicht in complexe bedrijfsprocessen. Teams van soms meer dan honderd specialisten houden zich bezig met nieuwe toepassingen. Dit is het eerste artikel in een korte serie. Overige begrippen


Bedrijfsproces; Simulatie; Systeemontwerp.

Pagina 2 van 39



november 2005


Ontstaan 7097 Het functioneel ontwerp als instrument in de informatiehuishouding drs. N van Heezik (Artikel) Overheidsdocumentatie, 2005. Jaargang 59, oktober 2005, nr 10

Functioneel ontwerp Het realiseren van een efficiente digitale documenthuishouding is een complex proces. De meeste organisaties verrichten hiervoor een arbeidsintensief en kostbare inspanning. Maar ervaring wijst uit dat de inrichting goed doordacht dient te zijn. Een kritische succesfactor is dat de wens tot digitalisering moet voortkomen uit een functionele behoefte van de organisatie. Het is zaak een dergelijke behoefte consequent te vertalen naar de inrichting van het DMS/RMA. Het instrument dat zich hiervoor bij uitstek leent, is het functioneel ontwerp. Maar wat is een goed functioneel ontwerp en hoe ontstaat het? Overige begrippen

DMS; Documentbeheer; Documenthuishouding; Implementeren; Informatiebehoefte; Informatiehuishouding; RMA; Structuurplan informatiebeheer.

7113 Gesimuleerde karakters grootste opgave; Gebruik natuurlijke taal belangrijkste

sturingsmechanisme Mark Overmars

(Artikel) Automatisering Gids van 18-nov-2005.

Taal Voor het perfectioneren van computergames en simulaties moet nog heel wat wetenschappelijk onderzoek worden gedaan. Toekomstige simulaties en games zullen bijvoorbeeld gebruik maken van een multimodale interface. Gamers zullen warmte, kou of drukgolven kunnen voelen en geuren kunnen opsnuiven. Dit is het tweede artikel in een korte serie over gametechnologie. Overige begrippen

Semantiek; Simulatie.

7096 Interlab: samen aan de weg timmeren Kees Duijvelaar (Interview) Overheidsdocumentatie, 2005. Jaargang 59, oktober 2005, nr 10

Systeemontwikkeling t-let ministerie van Binnenlandse Zaken en I
DMS; PVE; ReMANO.

7069 Kamer wil meer tempo met EMD Esther Schop (Bericht) Automatisering Gids van 4-nov-2005.


Pagina 3 van 39



november 2005


Ontstaan EMD Minister Hoogervorst moet snel met meer duidelijkheid komen rondom de invoering van het elektronisch medicatiedossier (EMD). DeKamer wil dat het tempo wordt opgeschroefd en dat deelname zo snel mogelijk verplicht wordt gesteld. Overige begrippen

Elektronisch medicatiedossier; Elektronisch patiëntendossier; EPD.

7087 P-Direkt valt uit elkaar (Bericht) Automatisering Gids van 11-nov-2005.

Systeemontwikkeling Wij willen nu eindelijk horen wat P-Direkt ge kost heeft, of er verplichtingen zijn aangegaan, en vooral, hoe het nu ver der moet. Het schijnt dat op de depar tementen al mensen vertrokken zijn waarvoor nu weer derden worden in gehuurd. Het ssc HR was het meest concrete project van Andere Overheid, er zou 400 miljoen euro bespaard wor den en het moest de weg effenen voor ssc’s op andere terreinen. Duidelijk is: als de minister verder wil moet er een nieuwe business-case komen. Aldus CDA Kamerlid Eddy van Hijum. Overige begrippen

Personeelsbeheer; Projectmanagement.

7115 Pechtold komt met nieuwe versie P-Direkt (Bericht) Automatisering Gids van 18-nov-2005.

Systeemontwikkeling Minister Pechtold van Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijkrelaties (BVK) komt begin volgend jaar met een nieuw scenario voor een gezamenlijk systeem voor salaris- en personeelsadministratie van de departementen. Overige begrippen

Personeelsbeheer; Projectmanagement.

7105 Persoonsnummer niet tijdig door parlement; Raad van State hekelt overhaaste invoering•

Technisch zijn er geen redenen om niet tot invoering over te gaan Peter Mom (Bericht) Automatisering Gids van 18-nov-2005.

Persoonsnummer De invoering van het BurgerServiceNummer, die gepland stond voor ijanuari, wordt uitgesteld. De wet die het BSN regelt, komt niet tijdig door het parlement. Overige begrippen

BSN; Burger Service Nummer; Identificatie; Privacy.

7062 Race tegen de klok Wijnand Westerveld (Commentaar) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

ICT Bedrijven staan aan de vooravond van een aantal ingrijpende veranderingen. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de nieuwe Zorgverzekering, afschaffing van de VUT, invoering van de levensloopregeling en straks het Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 4 van 39



november 2005


Ontstaan elektronisch patientendossier dwingen maatregelen af. Ook staat een serie nieuwe regels en wetten op stapel die voorschrijven hoe ondernemingen hun interne bedrijfsvoering moeten organiseren. Basel II, de Code Tabaksblat en Sarbanes Oxley (SOX) zijn daarvan de bekendste voorbeelden. Overige begrippen

Authenticiteit; Beveiliging; Borging; Systeembeheer.

7063 Het SOX-team komt naar u toe deze zomer Tanja de Vrede (Artikel) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

Verantwoording Tabaksblat, de zorgverzekering, Sarbanes Oxley, Basel II, afschaffing van de VUT en de invoering van de levensloopregeling en dat alles in of net na 2006, de ICT-afdelingen hebben er hun handen vol aan en moeten het vooral zelf uitzoeken. Overige begrippen

ICT-beheer; Projectmanagement.

7084 Verwarring over GBA-startpakket Peter Mom (Bericht) Automatisering Gids van 11-nov-2005.

GBA Rijk en gemeenten gaan een compleet GRA/Burgerzakensysteem ontwikkelen, is de VNG overeengekomen met minister Pechtold. Er is verwarring over wat de afspraken betekenen. Overige begrippen

1.1

Bevolkingsregister; Systeemontwikkeling.

Definitie 7070 Definitie spyware vastgesteld Geert Kelfkens (Bericht) Automatisering Gids van 4-nov-2005.

Spyware De eerder dit jaar opgerichte Anti-Spyware Coalition (ASC) heeft zijn eindrapport met definities van spionagesoftware en andere potentieel ongewenste technologieën’ gepubliceerd. Dat is gebeurd na een uitgebreide consultatieronde. De ASC is een alliantie van softwarebedrijven, leveranciers van antispyware-producten en consumenten-organisaties. Spyware and Other Potentially Unwanted Technologies Technologies deployed without appropriate user consent and/or implemented in ways that impair user control over: * Material changes that affect their user experience, privacy, or system security; * Use of their system resources, including what programs are installed on their computers; and/or * Collection, use, and distribution of their personal or other sensitive information. Overige begrippen

Beveiligen; Definiering; Trojan horse; Verstoring.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 5 van 39



november 2005

Levenscyclus van gegevens 1.1

Definitie Anti-Spyware Coalition ~ http://www.antispywarecoalition.org/

Anti-Spyware Coalition (definitie) ~ http://www.antispywarecoalition.org/documents/definitions.htm

:-)

7093 The Intellectual Foundation of Information Organization Elaine Svenonius (Publicatie) Cambridge MA: MIT Press. (Digital Libraries and Electronic Publishing), 2001. ISBN 0-26219433-3

Informatiestructuur In this book, information organization means bibliographic organization. The first half of the book discusses the objectives of organization, the character of the objects to be organized, the main devices used to organize, and the principles governing the selection and application of organizing devices. The objects to be organized are bibliographic entities: works and their appearances as documents. The primary organizing device is description using special bibliographic languages, which can be analyzed in terms of vocabulary, semantics, syntax, and pragmatics (terms, meanings, combinations of terms, language application rules). The second half discusses the languages used for organization: work languages, document languages, and subject languages. Work and document languages get a chapter each, subject languages get three chapters (vocabulary, semantics, syntax, but, strikingly, no pragmatics). The aim of the work is to synthesize a body of knowledge that has been developed in the (largely) Anglo-American tradition of library cataloging over the past 150 years: not a summary or outline of codes and thesauri and classification schemes but, rather, a survey of problems to be solved and alternative means of solution. For instance, half of chapter nine concerns the problem of multiple meaning in subject description languages and reviews the alternative ways of disambiguation (e.g., domain specification, parenthetical qualifiers, scope notes, hierarchical displays). This is the kind of information that is of interest far beyond the library, and the book aims to be of interest and use not only to the theorist of bibliographic organization, but also to the designers of information systems generally. Overige begrippen

Bibliografie; Bibliotheek; Catalogus; Definiering; EAC; Index; OAI; Ontologie; Semantiek; Toegankelijkheid; Vindbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Review ~ http://www.ala.org/ala/acrl/acrlpubs/crljournal/backissues2001b/march01/svenoniusbook.htm

Review (Dlib) ~ http://www.dlib.org/dlib/january01/01bookreview.html

7101 Het Nederlands in taal- en spraaktechnologie: prioriteiten voor basisvoorzieningen; Een

rapport in opdracht van de Nederlandse Taalunie Walter Daelemans en Helmer Strik (red.) (Bericht) 1-jul-2002 / Nederlandse Taalunie, 2002.

Taal Om de status van het Nederlands te vrijwaren in een snel evoluerende multilinguale informatiemaatschappij moeten ICT toepassingen snel en adequaat in een Nederlandstalige versie ontwikkeld worden. Een voorwaarde hiervoor is de beschikbaarheid van een digitale taalinfrastructuur, bestaande uit kwalitatief hoogstaande data (lexica, corpora) en softwaremodules die kunnen worden gebruikt in de ontwikkeling van applicaties1. Op dit moment zijn er ernstige lacunes in de beschikbare basismaterialen voor het Nederlands. In dit document wordt een prioriteitenlijst voorgesteld voor de ontwikkeling van dergelijke basismaterialen voor de Taal- en Spraaktechnologie (TST) voor het Nederlands. Overige begrippen


Digitaliseren; Spraakherkenning; Taalspel.

Pagina 6 van 39



november 2005


Definitie Verwijzing (URL of bestandsnaam) Rapport op internet ~ http://taalunieversum.org/taal/technologie/docs/daelemans-strik.pdf

Taalunie ~ http://taalunieversum.org/

1.2

Benoeming informatiesysteem 7122 Information Architecture 2.0 Dan Brown (Artikel) 1-nov-2005 / Copyright © 2005 UXmatters., 2005.

Informatie architectuur The typical information architect thinks about structure—how one item in a group relates to all the other items in the group and how that group relates to all other groups. In the early days of information architecture (IA), groups and their related items tended to be well defined. For example, in the heyday of e-commerce, an information architect translated a product catalog into a storefront on the Web. Today, these problems seem old hat. Modern Web technologies permit greater flexibility in navigation, search, retrieval, and display. At the same time, the quantity of information is growing exponentially, and users expect greater control over content. Beyond the technology, however, Web 2.0 brings with it a shift in mind-set. Today, people trust online content that individuals publish more than they did in the early days of the Web. Many people now willingly share information—like photographs or favorite Web sites or wish lists—freely on the Web and see sharing this information as beneficial. The consequent explosion of content and functionality on the Web and the new ways in which we’re making use of Web content has recast the role of the information architect. This article explores the information architect’s evolving responsibilities in light of the changes we’re experiencing on the Web. Overige begrippen

Informatie architect; Mapping; Metadata; RSS; Semantic web; Toegankelijkheid; Uitwisselbaarheid; Vindbaarheid; Webservices.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Artikel op internet ~ http://www.uxmatters.com/MT/archives/000020.php

Site UX matters ~ http://www.uxmatters.com

7074 SOA is waardevol architectuurprincipe Paul Oude Luttighuis (Artikel) Automatisering Gids van 28-okt-2005.

Service oriented architecture Service Oriented Architecture is populair. Maar waar gaat het over? SOA is geen revolutionaire gedachte maar zij is wel een antwoord op de beperkingen van het gegevensstroomdenken, het werkstroomdenken en het instrumentdenken. Dit is het eerste artikel in een korte serie over enterprise-architectuur. Overige begrippen Aangemaakt : 9-12-2005

Enterprise architecture; Integratie.

Pagina 7 van 39



november 2005


Benoeming informatiesysteem 7073 Topmanagement onderschat belang enterprise architecture Jaap Schekkerman (Artikel) Automatisering Gids van 4-nov-2005.

Enterprise architecture De chief information officer heeft er in korte tijd veel taken bij gekregen. Om zijn werk goed te kunnen doen is een enterprise architectuur van groot belang. Met behulp daarvan krijgt hij meer greep op het gebruik en de kosten van IT. Toch zijn nog maar weinig implementaties succesvol. Dit is het tweede artikel in een serie over enterprisearchitectuur. Een enterprise-architectuur gaat over het begrijpen van alle verschillende ‘elementen’ waaruit de ‘enterprise’ is opgebouwd en hoe deze elementen zich tot elkaar verhouden. ‘Een goede definitie van ‘enterprise’ in deze context is iedere verzameling van organisatievormen die een gemeenschappelijke set van doelen/principes en/of eenzelfde gemeenschappelijk kader delen. In dat opzicht kan een enterprise een heel bedrijf of organisatie zijn, een divisie van een bedrijf, een overheidsorganisatie, een enkel departement, of een netwerk van geografisch op afstand van elkaar staande organisaties die aan elkaar verbonden zijn door gemeenschappelijke doelen. ‘‘Elementen’ omvatten de volgende gebieden: mensen, processen, organisatie/business en technologieën. Voorbeelden van elementen zijn dan: strategieën, business drivers, principes, stakeholclers, eenheden, locaties, kosten, budgetten, clomeinen, functies, activiteiten, processen, services, infor matie, gegevens, communicatie, applicaties, systemen. Infrastructuur. Overige begrippen


Architectuur; DSP; Structuurplan informatiebeheer.

Pagina 8 van 39


november 2005



Waarderen 7124 De gemeentelijke en intergemeentelijke organen over de periode vanaf 1996; Vereniging

van Nederlandse Gemeenten

(Advies) 27-sep-2005 / Raad voor Cultuur, 2005. arc-2005.02518/2

Selectielijst Advies over de ontwerp selectielijst van de gemeenten en intergemeentelijke organen over de periode vanaf 1996. Nieuwe categorie: Bescheiden, noodzakelijk voor het bepalen van de authenticiteit, de volledigheid, de context alsmede voor het beheer van permanent te bewaren archiefbescheiden, te waarderen met B; Overige begrippen

Bewaarbelang; Context; Cultuurhistorische waarde; Metadata.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Advies op de site van de Raad voor Cultuur (PDF) ~ http://www.cultuur.nl/files/pdf/advies/200510041120220.arc-2005.02518-2.pdf

7119 Regionale Politieorganisaties over de periode vanaf 1 april 1994; de korpsbeheerders van

de 25 politieregio's, het Korps Landelijke Politiediensten (Advies) 31-okt-2005 / Raad voor Cultuur, 2005. arc-2005.02633!7

Selectielijst Advies over de ontwerp-selectielijst archiefbescheiden op het beleidsterrein Regionale Politieorganisaties over de periode vanaf 1 april 1994 voor de zorgdragers de korpsbeheerders van de 25 politieregio’s en het Korps Landelijke Politiediensten, gemachtigd door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Citaat: "De Raad zou u in eerste instantie willen adviseren de ontwerp-selectielijst niet vast te stellen. De Raad komt tot dit standpunt op grond van de volgende bezwaren: - Gelet op de kwaliteit van de lijst, vooral voor wat betreft de uitvoering van de politietaak, bestaat het gevaar dat grote hoeveelheden archiefmateriaal, van belang voor de historie, vernietigd zullen worden. - Ook gelet op de kwaliteit van de lijst wordt te veel een opening geboden voor interne interpretaties en dus een intern selectiebeleid zonder dat mogelijkheid van externe toetsing aanwezig is. - De herziening van de Wet Politieregisters zou wel eens tot een ander bewaarbeleid kunnen leiden. Het zou wrang zijn als tussen het vaststellen van deze selectielijst en het vaststellen van die wet de Politieregisters uit de periode 1994-2005 geheel vernietigd zouden worden. Gezien het bewaarbeleid tav, archieven van gemeentelijke politiekorpsen zou dit tot een betreurenswaardige lacune in een zeer interessant bestand leiden, - De herziening van de gehele politieorganisatie zal vanaf 1januari 2008 een geheel nieuwe lijst noodzakelijk maken. De periode tussen nu en die datum zou gebruikt kunnen worden om de kwaliteit van de huidige lijst aanmerkelijk te verbeteren en de lijst aan te passen aan de toekomstige situatie. De Raad heeft er echter begrip voor dat het ontbreken van een selectielijst bezwaarlijk is voor de bedrijfsvoering van de regionale korpsen. De Raad adviseert u daarom de selectielijst slechts vast te stellen voor de rubrieken 1 en 2, met inachtneming van de opmerkingen die gemaakt zijn in dit advies." Overige begrippen

Cultuurhistorische waarde; Dagrapporten; Journaal; Politieregister; Privacy; Waarderen.



Pagina 9 van 39


november 2005



Waarderen 7075 Spreadsheet Nightmare Tan Shong Ye (Artikel) CIO Asia MAGAZINE, 2005. nov 2005

Betrouwbaarheid The CFO knows he has to do something about this problem. The company has invested heavily in technology to support reporting capabilities and access to data has improved tremendously. However, his department is still currently stuck in the daily arduous rut of aggregating and presenting data in a consistent and reliable manner. The root cause is spreadsheet proliferation. In order to aggregate, analyse, manipulate, and present the company’s current and historical data for the company’s shareholders, management and regulators, the finance department has to depend directly or indirectly on more than 20,000 spreadsheets. The data is pulled from multiple sources in different formats. To complicate matters, new spreadsheets are being created everyday due to new business requirements. The situation is getting out of hand and the CFO is not entirely confident on the accuracy of the figures being reported. He is fully aware that disaster can happen anytime; a spreadsheet error by a tax accountant in a large U.S. fund manager caused the financial statement to be off by US$2.6 billion. He is also worried about personnel risks, especially the loss of knowledge of complex formulas embedded in the numerous spread whenever someone leaves the organisation. Overige begrippen

Authenticiteit; Consistentie; Rekenblad; Spreadsheet.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Artikel op internet ~ http://cio-asia.com/ShowPage.aspx?pagetype=2&articleid=3010&pubid=5&issu

CIO Asia MAGAZINE ~ http://cio-asia.com/

2.3

Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid 7106 Gezichtsherkenner heeft al snel grote moeite met veroudering Peter Mom (Bericht) Automatisering Gids van 18-nov-2005.

Gezichtsherkenning Wie straks zonder gedoe langs de gezichtsherkenningscamera wil wandelen, kan er maar beter voor zorgen niet ouder te worden. Bij een anderhalfjaar oud paspoort herkennen geziehtsherkenningssystemen bijna de helft van de personen nier meer aan hun gelaatsscan. Overige begrippen

Betrouwbaarheid; Biometrie.

7080 Papieren Leugens Sjors van Beek (Artikel) Binnenlands Bestuur van 21-okt-2005.

Authenticiteit Identiteitsfraude loont en dus ook het opsporen ervan. Vandaar dat de IND, in samenwerking met onder meer de ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie een systeem ontwikke!t dat brondoumenten als huwelijks- en geboorteakten op echtheid moet controleren.


Pagina 10 van 39



november 2005


Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid Overige begrippen


Akte; Authenticatie; Brondocument; Controleerbaarheid; Echtheid; Oorkondenleer; Verificatie; Verstoring.

Pagina 11 van 39



november 2005


Gebruik, afstemming en toezicht 7065 De Chief lnfo Security Officer?; Hij komt! Tanja de Vrede (Artikel) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

CISO Er zijn er nog niet veel, maar het is een functie in opkomst: Chief Information Security Officer, zeg maar CISO. Volgens marktvorser Gartner is hij de persoon die nu bepaalt of een innovatie inderdaad doorgezet wordt. Daarbij maakt hij een afweging tussen de veiligheidsrisicos van de nieuwe toepassing en de winst die de nieuwe toepassing de organisatie zou opleveren. Overige begrippen

Actor; Beveiliging; Chief Info Security Officer; Compliance; Doelmatigheid.

7066 Compliance bij een zorgverzekeraar; Menzis begint opnieuw Marieke Vos (Interview) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

Compliance De nieuwe Zorgverzekeringswet zorgt voor druk bij de zorgverzekeraars. Menzis vond de komst van de nieuwe wet een goede gelegenheid om te fuseren en de volledige ICT op de schop te nemen, inclusief de inrichting van het beheer. Een ambitieus project met nogal wat onzekerheden. Overige begrippen

3.1

ICT.

Bewaken kosten 7088 Coördinatie is de achilleshiel van Nederlandse overheids-ICT Luc van Peteghem (Artikel) Automatisering Gids van 11-nov-2005. AG-report ICT 2006

Regie De overheid stelt zichzelf te weinig de vraag of haar investeringen in informatie- en communicatietechnologie de moeite lonen, In het geval van open-sourcesoifware moet die vraag dringend aan de orde komen. 'Dat is geen kwestie van religie, maar van strategie’ Overige begrippen

3.2

Kosten; Open source software.

Vaststellen verantwoordelijkheden 7126 Akkoord over Burgerzakensysteem behoeft nadere uitwerking Peter Mom (Bericht) Automatisering Gids van 25-nov-2005.

Bevolkingsregister Minister Pechtold (Bestuurlijke Vernieuwing) en voorzitter Deetman van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten hebben eind vorige week een akkoord getekend over de ontwikkeling van een Burgerzakensysteem. Maar wat het voor gemeenten precies gaat betekenen blijft voorlopig nog ongewis. Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 12 van 39



november 2005


Vaststellen verantwoordelijkheden Overige begrippen

GBA; Systeemontwikkeling.

7068 Documentverwerkers zien brood in wet- en regelgeving; Gat in de markt Edith van Gameren (Artikel) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

Documentbeheer De toenemende wet- en regelegeving waaraan bedrijven en instellingen moeten voldoen bieden kansen aan dienstverleners. De hele keten, van ontwerp tot vernietiging van documenten, kan geoutsourced worden, indusiet de bijbehorende compliancy-zorgen. Overige begrippen

Authenticiteit; Compliance; Uitbesteden; Verantwoordelijkheid.

7090 Een slecht bedrijfsproces wordt niet beter met IT Bas Linders (Artikel) Automatisering Gids van 11-nov-2005. AG-report ICT 2006

Bedrijfsproces Nederland verschilt niet van de rest van de wereld als het om de omgang met IT gaat. Twee adviseurs van Gartner zien wel specifieke Nederlandse trekjes. De business eist te weinig het primaat over lT-innovaties op en de overheid moet zakelijker gaan werken. ‘Ik zou de Algemene Rekenkamer graag willen uitrusten met een goede EDP audit-afdeling." Overige begrippen

Controleerbaarheid; EDP-audit; Toezicht.

7104 Elektronische overheid tobt met versplintering Peter Mom (Bericht) Automatisering Gids van 18-nov-2005.

E-governance De huidige aanpak van de elektronische overheid werkt niet, hebben ondetzoekers van Het Expettise Centrum (HEC) en Capgemini vastgesteld. Ongecoordineerde rijksinitiatieven maken gemeenten gek. Ze willen best, blijkt uit lokale initiatieven die er rook zijn. Maar hoe in dat alles lijn te krijgen? Overige begrippen

E-government; Regie.

7127 Het is droevig gesteld met de bedrijfsvoering van de overheid Jaap Gall (Ingezonden brief) Automatisering Gids van 25-nov-2005.

Systeemontwikkeling Het echec van P-Direct is niet de eerste misser op dit terrein. Het toont eens te meer aan dat het tijd wordt dat de politiek zich voor de bedrijfsvoering van de overheid gaat interesseren. Overige begrippen


Bedrijfsvoering; Personeelsbeheer; Salarisadministratie.

Pagina 13 van 39



november 2005


Vaststellen verantwoordelijkheden 7125 Hoogervorst trekt kar zorg-ICT zelf bas Linders (Bericht) Automatisering Gids van 25-nov-2005.

Elektronisch patiëntendossier Minister Hoogervorst heeft de regie naar zich toegetrokken bij de implementatie van de eerste twee applicaties van het elektronisch patiëntendossier (EPD). De Tweede Kamer en het zorgveld vrezen voor nog meer vertraging. Overige begrippen

EPD; Implementeren; Systeemontwikkeling.

7064 IIM wordt onontbeerlijk Tanja de Vrede (Artikel) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

IIM Integrated IT-management, waarmee IT- managers een duidelijk, samenhangend overzicht krijgen van hun bestaande applicaties, infrastructuur en geplande projecten, is nog maar bij weinig organisaties in gebruik Forrester gelooft dat ‘compliancy een belangrijke impuls is voor de doorbraak van IlM Overige begrippen

Compliance; DSP; ICT-beheer; Integrated IT-Management; Overzicht; Structuurplan informatiebeheer.

7129 Informatiesamenleving blijft bij octrooien mr. V.A. de Pous (Column) Automatisering Gids van 25-nov-2005.

Octrooi Voor het 12 opeenvolgende jaar is IBM de onbetwiste wereldleider in octrooien. Vorig jaar verwierf Big Blue alleen al in de Verenigde Staten meer dan 3200 octrooien. Inmiddels plaatsen steeds meer mensen vraagtekens bij de Amerikaanse praktijk. Maar de kans dat octrooieren van software verdwijnt is nihil. Overige begrippen

Common Public License; GPL; Open source software; Patent.

7132 De jaren van onschuld lopen ten einde Jelle Wijkstra (Artikel) Automatisering Gids van 25-nov-2005.

Verantwoordelijkheid De kans op overheidsregulering wordt reeel nu de ICT-branche zelf niet in staat blijkt om de kwaliteit van ICTproducten te borgen en te standaardiseren. Overige begrippen

Borging; Kwaliteit.

7076 De nieuwe auteurswet; Digitale duurzaamheid en archiefbescheiden Renée Lemaire (Artikel) Informatie professional, 2005. Jaargang 9 november 2005


Pagina 14 van 39



november 2005


Vaststellen verantwoordelijkheden Digitale duurzaamheid In de nieuwe Auteurswet is een artikel opgenomen over het preserveren van werken. Dat onderwerp wordt echter ook behandeld door een andere wet: bepalingen over het bewaren van stukken staan in de Archiefwet. Overige begrippen

Auteursrecht; Beheer; Behoud; Intellectueel eigendom.

7109 Ook Nederlandse pc’s besmet Vincent Dekker (Bericht) Trouw van 17-nov-2005.

Trojan horse Ook veel Nederlandse computers zijn besmet met anti kopieersoftware van Sony die de pc’s kwetsbaar maakt voor virussen. Sony blijkt bovendien al langer een andere versie van de omstreden software op zijn cd’s te gebruiken. Overige begrippen

Backdoor; Beveiliging; Privacy.

7111 Pechtold laat de Andere Overheid stuurloos Bas Linders (Artikel) Automatisering Gids van 18-nov-2005.

Regie Minister Pechtold stuurt wel lijsten naar de kamer met een opsomming van projecten in het kader van de ‘Andere Overheid’, maar de regie is zoek en de prioriteiten ontbreken. Overige begrippen

E-governance; E-government.


ICT Bedrijven staan aan de vooravond van een aantal ingrijpende veranderingen. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de nieuwe Zorgverzekering, afschaffing van de VUT, invoering van de levensloopregeling en straks het elektronisch patientendossier dwingen maatregelen af. Ook staat een serie nieuwe regels en wetten op stapel die voorschrijven hoe ondernemingen hun interne bedrijfsvoering moeten organiseren. Basel II, de Code Tabaksblat en Sarbanes Oxley (SOX) zijn daarvan de bekendste voorbeelden. Overige begrippen

Authenticiteit; Beveiliging; Borging; Systeembeheer.

7086 Regie E-overheid rigoureus anders; Gemeenten nog steeds bedolven onder Haagse

plannen

Peter Mom (Artikel) Automatisering Gids van 11-nov-2005.

Regie De huidige aanpak van de elektronische overheid werkt niet. Eén centrale regisserende instantie is een illusie en gemeenten zijn slecht toegerust om del-laagse e-overheidsplannen uit te voeren. Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 15 van 39


november 2005



Vaststellen verantwoordelijkheden Overige begrippen

Beschikbaarheid; E-governance; E-government.

7121 Richtlijn 2003/98/EG van het Europese Parlement en de Raad van 17 november 2003

inzake het hergebruik van overheidsinformatie

(Wet- en regelgeving) Publicatieblad van de Europese Unie van 31-dec-2003 / Brussel, 2003. L 345/90

Hergebruik De Richtlijn inzake het hergebruik van overheidsinformatie (2003/98/EG) geeft voorschriften over de wijze waarop het hergebruik van overheidsdocumenten door de lidstaten moet worden geregeld, zoals de behandeling van verzoeken om hergebruik, de formaten waarin documenten worden gesteld, en de tarieven die daarvoor kunnen worden berekend. Decentrale overheden zijn belangrijke ´producenten´, samenstellers en bezitters van overheidsinformatie, en staan dicht bij burger en bedrijfsleven. Verspreiding en hergebruik zijn van belang bij het uitoefenen van openbaredienstverplichtingen, en ook gewoon onderdeel van de bestuurlijke en democratische taken. De implementatie van de Richtlijn in de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) heeft inhoudelijk tot gevolg dat er een afzonderlijke bepaling komt waarin wordt geregeld dat informatie die op grond van de Wob openbaar is, kan worden hergebruikt. Dit is vooral van belang voor bedrijven, omdat overheidsinformatie van grote economische waarde kan zijn (denk bijvoorbeeld aan informatie over administratieve pocedures, maar ook aan statistische, geografische en financiële informatie). Vanaf nu gaan in de Europese Unie namelijk dezelfde voorwaarden gelden, waarmee een einde komt aan oneerlijke concurrentie doordat de overheid voor eigen gebruik een ander tarief hanteert dan voor marktpartijen. Op dit moment mogen wetten, besluiten en verordeningen van de overheid al vrijelijk worden gebruikt. Burgers of bedrijven die deze informatie willen hergebruiken mogen dit doen zonder daarvoor toestemming te vragen. De nieuwe hergebruikprocedure hoeft dus alleen gebruikt te worden wanneer een overheidsorgaan informatie openbaar maakt en daarbij aangeeft dat er op die informatie een voorbehoud (bijvoorbeeld auteursrecht) is gemaakt. Overige begrippen

Auteursrecht; Bestuursorgaan; Intellectueel eigendom; Openbaarheid; Overheidsinformatie; Overheidsorgaan; Publiekrechtelijke instelling.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Info over de strekking ~ http://www.europadecentraal.nl/emc.asp?pageId=898

Regeling op internet (PDF) ~ http://europa.eu.int/eur-lex/pri/nl/oj/dat/2003/l_345/l_34520031231nl00900096.pdf

7112 'De samenleving bepaalt de grenzen, niet de techniek' Desiré Crommelin (Interview) Automatisering Gids van 18-nov-2005.

Privacy Iedereen heeft zijn mond vol van innovatie, IT, kenniseconomie, Lissabon-agenda of de Digitale Delta. Maar komt het succes van innovatieve diensten van overheden, semi-overheden, bedrijfsleven, instellingen en verenigingen niet in gevaar door de bescherming van onze privacy? Is die privacy niet het grote struikelblok bij de innovatie van onze samenleving? Mr. Jacob Kohnstamm, sinds zomer 2004 voorzitter van het College Bescherming Persoonsgegevens - het CBP, verwerpt dit verwijt. Het oud-kamerlid voor D’66 en staatssecretaris van Binnenlandse Zaken in het kabinet Kok II weerlegt het fel, maar zorgvuldig formulerend aan de hand van concrete voorbeelden. Overige begrippen Aangemaakt : 9-12-2005

Verantwoordelijkheid. Pagina 16 van 39



november 2005


Vaststellen verantwoordelijkheden 7067 SOX zit Schuitema op de hielen; ‘We moeten het halen’ Tanja de Vrede (Interview) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

Compliance Schuitema moet over anderhalf jaar voldoen aan de eisen van de Amerikaanse wet Sarbanes-Oxley en voldoet nu al aan de code Tabaksblat. Nauwe samenwerking tussen de IT-afdeling en de Corporate Governance-afdeling is hierbij van groot belang. Want: "Een bedrijfsproces zonder IT is geen bedrijfsproces." Overige begrippen

Bedrijfsproces; DSP; Structuurplan informatiebeheer; Transparantie; Verantwoordelijkheid.

7063 Het SOX-team komt naar u toe deze zomer Tanja de Vrede (Artikel) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

Verantwoording Tabaksblat, de zorgverzekering, Sarbanes Oxley, Basel II, afschaffing van de VUT en de invoering van de levensloopregeling en dat alles in of net na 2006, de ICT-afdelingen hebben er hun handen vol aan en moeten het vooral zelf uitzoeken. Overige begrippen

ICT-beheer; Projectmanagement.

7131 Technologie beveiligen cd’s omstreden Jan Libbenga (Bericht) Automatisering Gids van 25-nov-2005.

Beveiligen Platenmaatschappij Sony BMG heeft miljoenen cd’s met een omstreden kopieerslot uit de winkels moeten halen. Het vertrouwen van de consument in digitaal reeheenbeheer heeft opnieuw een forse knauw gekregen. Overige begrippen

Auteursrecht; DRM; Privacy.

7083 Verbazing over lang uitstel EMD Ester Schop (Bericht) Automatisering Gids van 11-nov-2005.

EMD Minister Hoogervorst meldde deze week dat het landelijk elektronisch medicatiedossier niet voor 1 januari 2007 kan worden ingevoerd. De Tweede Kamer en de ICT-leveranciers verbazen zich over de duur van het uitstel. Overige begrippen


Elektronisch medicatiedossier; Elektronisch patiëntendossier; EPD.

Pagina 17 van 39



november 2005


Vaststellen verantwoordelijkheden 7116 Verslag van de rijksarchiefinspectie over het toezicht in 2004 (Verslag) Rijksarchiefinspectie, 2005. SBN 90 77510 13 3 Juni 2005

Archiefinspectie In dit jaarlijks verslag wordt op hoofdlijnen een beeld gegeven van de kwaliteit van het archiefbeheer bij de centrale overheid in 2004. Eén hoofdstuk is gewijd aan het belang van een betrouwbare (digitale) informatievoorziening, waarover eerder het rapport Een dementerende overheid? Is gepubliceerd. Daarnaast besteedt het verslag in twee hoofdstukken aandacht aan de initiatieven van zorgdragers en Nationaal Archief om de achterstanden in de bewerking van archieven bij de centrale overheid weg te werken. Het verslag besluit met een kort hoofdstuk over de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van de Archiefwet. Overige begrippen

Archiefbewerking; Betrouwbaarheid; Overbrengen; Toezicht; Vernietigen.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Info bij de Rijksarchiefinspectie ~ http://www.rijksarchiefinspectie.nl/publicaties/verslag_2004.html

Verslag op de site van de Rijksarchiefinspectie ~ http://www.rijksarchiefinspectie.nl/pdf/JV%202004%20DEF%20141105.pdf

7082 VNO/NCW: Privacy hindert doelmatigheid Bas Linders (Bericht) Automatisering Gids van 11-nov-2005.

Privacy Bedrijven moeten toestemming krijgen het burgerservicenummer (BSN) ook te gebruiken voor eigen doeleinden en niet uitsluitend bij de uitwisseling van gegevens met de overheid, Overige begrippen

3.3

BSN; Burger Service Nummer; Doelmatigheid; Uitwisselbaarheid.

Fysiek beheer 7091 Permanent pixels; Building blocks for the longevity of digital surrogates of historical

photographs

René van Horik (Publicatie) Copyright © 2005 René van Horik.

Digitale duurzaamheid Het proefschrift, getiteld "Permanent Pixels. Building blocks for the longevity of digital surrogates of historical photographs" heeft betrekking op de duurzaamheid van digitale objecten. Archieven, bibliotheken en musea digitaliseren steeds vaker kwetsbare objecten zoals historische fotos om cultureel erfgoed beter toegankelijk te maken via het internet. Om dit historisch materiaal zodanig digitaal te bewaren dat toegang en gebruik in de verdere toekomst gegarandeerd kan worden, moeten specifieke standaarden, protocollen en software worden gebruikt, waarmee zowel het beeld zelf als de begeleidende gegevens worden vastgelegd. Dat is een arbeidsintensief proces, zo blijkt uit het proefschrift. Het proefschrift laat zien hoe recente initiatieven als Open Access en Open Archives de toegang tot gedigitaliseerd beeldmateriaal bevorderen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht zorgt het digitaal vastleggen van beeldmateriaal niet automatisch voor Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 18 van 39


november 2005



Fysiek beheer duurzame toegankelijkheid. Computerbestanden en formaten verouderen, opslagmedia kunnen beschadigd raken, hardware en software raken in onbruik. Bovendien zijn er garanties nodig dat de gedigitaliseerde versie niet alleen een betrouwbare kopie van het origineel is, maar dat deze ook altijd met diezelfde betrouwbaarheid gereproduceerd kan worden, en dat dat laatste ook opgaat voor de gegevens waarmee het betreffende beeld wordt beschreven, de zogenaamde metadata. In zijn onderzoek inventariseert Van Horik onder meer de eisen waaraan een standaard bestandsformaat moet voldoen om toegang voor de lange termijn te kunnen garanderen. Het aloude TIFF-formaat blijkt als enige aan al die eisen te voldoen. De gestandaardiseerde opmaaktaal XML komt als duurzaam uit de bus, onder meer omdat deze onafhankelijk functioneert van media, applicaties en computerplatforms. Het eenduidig vastleggen van de begeleidende (meta-) gegevens blijkt geen eenvoudige opgave. Enerzijds concludeert Van Horik dat daarvoor al een internationale standaard aanwezig is in de vorm van ISO/IEC 11179 van de Internationale Standaardisatie Organisatie, bedoeld om inhoud en betekenis van de gebruikte termen eenduidig te formuleren. Aan de andere kant ziet hij dat die standaard abstract is en daardoor niet geschikt om zonder een zeer arbeidsintensief proces de metadata concreet genoeg vast te leggen voor het nageslacht. Er is nog veel werk nodig om ervoor te zorgen dat de ISO/IEC-standaard in de toekomst makkelijker toepasbaar zal worden, aldus de onderzoeker. Overige begrippen

Digitaliseren; Foto; Metadata; OAIS; Open Archival Information System; Preservation metadata; Systeembeheer; TIFF; XML.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Informatie op de site van DANS ~ http://www.dans.knaw.nl/nl/promotie_ren_van_horik/

Proefschrift op internet ~ https://www.dans.knaw.nl:10091/nl/over_dans/organisatie/rene_van_horik/publicaties/permanentpixels/Permanent_pixels_proefsch rift.pdf

Website DANS (Data Archiving and Networked Services) ~ http://www.dans.knaw.nl/nl

3.4

Integratie 7089 De dood van de database zoals we die kennen Jelle Wijkstra (Artikel) Automatisering Gids van 11-nov-2005. AG-report ICT 2006

Database De database is onlosmakelijk verbonden met de opkomst van de computer. Zonder mechanisme om gegevens vast te eggen en te beheren, zou de computer nooit veel meer geworden zijn dan een rekenmachine. Een krachtige rekenmachine, dat misschien wel, maar ongeschikt voor de ondersteuning en uitvoering van administratieve taken op al die terreinen die de computer de afgelopen vijftig jaar stormenderhand heeft veroverd. Maar de dagen van de database lijken geteld .. .. .. Overige begrippen

Computer; Duurzaamheid; Semantic web; XML.

7081 Enterprise architectuur is groeiproces Jos Vrancken (Artikel) Automatisering Gids van 11-nov-2005.

Enterprise architecture Een enterprise-architectuur streeft naar een architectuur voor de hele organisatie, met als direct gevaar dat men Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 19 van 39


november 2005



Integratie belangrijke details over het hoofd ziet. Het is daarom aan te bevelen te beginnen met deelarchitecturen. En pas daarna te denken aan een koepelarchitectuur. Dit is het derde artikel in een serie over enterprise architectuur. Overige begrippen

:-)

Architectuur; DSP; Layer Cake; Semantic web; Structuurplan informatiebeheer.

7100 Inhoudelijk toegankelijk maken van hybride bibliotheekcollecties; Een verkennend

onderzoek naar huidige opvattingen, recente ontwikkelingen en toekomstverwachtingen Eric Sieverts (Rapport) © Eric G. Sieverts, Amsterdam,, 2004. Versie 2.1, 31 oktober 2004

Knowledge Organisation Systems Onder de term Knowledge Organisation Systems worden alle soorten systemen voor gecontroleerde inhoudelijke ontsluiting gevangen. Naast de klassieke soorten, als classificaties en thesauri, vallen hieronder ook nieuwe als ontologieën en Topic Maps. Classificaties zijn vooral een belangrijk hulpmiddel om de gebruiker, al bladerend door de systematische indeling van categorieën bij de juiste categorie te laten uitkomen. Sinds kort staan ze weer sterk in de belangstelling. Dat is vooral een gevolg van het toenemende belang van het World Wide Web en de daar gebruikte browse- en linkingtechnieken. Klassieke bibliotheekclassificaties moeten wel sterk worden aangepast voor dergelijke toepassingen, om tot voldoende overzichtelijke scherm-presentaties en gemakkelijke bruikbaarheid te komen. Overige begrippen

Classificatie; KOS; Metadata; Ontologie; Ontsluiting; Semantische relatie; Thesaurus; Topic maps.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Rapport op internet ~ http://www.kb.nl/bst/too/rapport-KB.pdf

7094 Introducing Metadata Richard P. smirSmiraglia (Artikel) Cataloging & Classification Quarterly van 9-sep-2005 / The Haworth Press, Inc.. Volume: 40 Issue: 3/4 ISSN: 0163-9374 Pub Date: 9/9/2005

Metadata A learning resource about metadata for catalog librarians and students. It contains introductory, theoretical material, and original research, and instructive material.The point of view of the volume, overall, is that in library and information science there is an ongoing convergence of cataloging and metadata, such that the community will bene- fit from instructional material that demonstrates this convergence. Throughout the volume, readers will find metadata discussed alongside cataloging. The rationale for this is fundamental-resource description. Metadata, in one sense, are nothing new, and yet, in another sense, metadata schemes represent a very exciting forefront in resource de scription. Overige begrippen

DCMES; DTD; EAD; HTML; ISBD; SGML; Standaard; Toegankelijkheid.

7095 Metadata Standards for Archival Control: An Introduction to EAD and EAC Alexander C. Thurman (Artikel) Cataloging & Classification Quarterly van 9-sep-2005 / The Haworth Press, Inc.. Volume: 40 Issue: 3/4 ISSN: 0163-9374 Pub Date: 9/9/2005


Pagina 20 van 39



november 2005


Integratie Metadata This article provides a concise guide to the structure and use of the Encoded Archival Description (EAD) and Encoded Archival Context (EAC) metadata standards. After a brief outline of archival description, the finding aid, and the objectives behind EAD, the structure of EAD is examined in detail. Discussion of all of the important elements in the EAD document-type definition (DTD) will be supplemented with examples of actual finding aids and their encoding, with attention to the common necessity of “reengineering” existing finding aids. The current status of EAD implementation and some issues affecting the widespread adoption of EAD are considered. A close look at the emerging EAC standard closes the article, providing key element definitions from the EAC Tag Library (Beta version, Feb. 2004), and examples of EAC records-including early implementations such as the University College London's LEADERS project. Overige begrippen

:-)

Archival control; DTD; EAC; EAD; ISAAR(cpf); ISAD(g); SGML; Standaard; Structuurplan informatiebeheer; Toegankelijkheid; Uitwisselbaarheid; XML; XML Schema.

7060 Register Kwaliteitsinstrumenten Digitaal Erfgoed Nederland (Website) Website DEN, 2005.

Standaard Het ICT-register laat zien wat de criteria zijn voor een succesvolle inzet van ICT in het erfgoedveld. Het biedt een gestructureerd overzicht van ICT-instrumenten, die erfgoedinstellingen kunnen inzetten. Het register onderscheidt vier kwaliteitsniveaus: 1. Norm: Bij het inrichten van nieuwe of het vernieuwen van bestaande informatiediensten dienen erfgoedinstellingen zich in principe te conformeren aan deze normen. 2. Aanbeveling: een kwaliteitsinstrument dat goed gedefinieerd is, maar nog onvoldoende draagvlak heeft voor vaststelling en nog in voorbeeldprojecten beproefd moet worden. 3. Ontwikkeling: een kwaliteitsinstrument dat veelbelovend is, maar nog goed geëvalueerd en besproken moet worden door een representatieve groep en zich nog in de praktijk moet bewijzen. 4. Aangemelde kwaliteitsinstrumenten: het instrument is ter informatie in het register opgenomen, maar niet speciaal aanbevolen. Het is een voorlopige versie van het ICT-register. Het biedt een gestructureerd overzicht van ICT-instrumenten, die erfgoedinstellingen kunnen inzetten. Overige begrippen

Digitale duurzaamheid; Kwaliteit; Norm; Register; Uitwisselbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Het register ~ http://www.den-register.nl/

Register op internet ~ http://www.den.nl/register/

Register op internet (achtergronden) ~ http://www.den.nl/register/achtergronden/

7074 SOA is waardevol architectuurprincipe Paul Oude Luttighuis (Artikel) Automatisering Gids van 28-okt-2005.

Service oriented architecture Service Oriented Architecture is populair. Maar waar gaat het over? SOA is geen revolutionaire gedachte maar zij Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 21 van 39



november 2005


Integratie is wel een antwoord op de beperkingen van het gegevensstroomdenken, het werkstroomdenken en het instrumentdenken. Dit is het eerste artikel in een korte serie over enterprise-architectuur. Overige begrippen

3.5 :-)

Enterprise architecture; Integratie.

Documentatie 7093 The Intellectual Foundation of Information Organization Elaine Svenonius (Publicatie) Cambridge MA: MIT Press. (Digital Libraries and Electronic Publishing), 2001. ISBN 0-26219433-3

Informatiestructuur In this book, information organization means bibliographic organization. The first half of the book discusses the objectives of organization, the character of the objects to be organized, the main devices used to organize, and the principles governing the selection and application of organizing devices. The objects to be organized are bibliographic entities: works and their appearances as documents. The primary organizing device is description using special bibliographic languages, which can be analyzed in terms of vocabulary, semantics, syntax, and pragmatics (terms, meanings, combinations of terms, language application rules). The second half discusses the languages used for organization: work languages, document languages, and subject languages. Work and document languages get a chapter each, subject languages get three chapters (vocabulary, semantics, syntax, but, strikingly, no pragmatics). The aim of the work is to synthesize a body of knowledge that has been developed in the (largely) Anglo-American tradition of library cataloging over the past 150 years: not a summary or outline of codes and thesauri and classification schemes but, rather, a survey of problems to be solved and alternative means of solution. For instance, half of chapter nine concerns the problem of multiple meaning in subject description languages and reviews the alternative ways of disambiguation (e.g., domain specification, parenthetical qualifiers, scope notes, hierarchical displays). This is the kind of information that is of interest far beyond the library, and the book aims to be of interest and use not only to the theorist of bibliographic organization, but also to the designers of information systems generally. Overige begrippen

Bibliografie; Bibliotheek; Catalogus; Definiering; EAC; Index; OAI; Ontologie; Semantiek; Toegankelijkheid; Vindbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Review ~ http://www.ala.org/ala/acrl/acrlpubs/crljournal/backissues2001b/march01/svenoniusbook.htm

Review (Dlib) ~ http://www.dlib.org/dlib/january01/01bookreview.html

7067 SOX zit Schuitema op de hielen; ‘We moeten het halen’ Tanja de Vrede (Interview) Automatisering Gids van 4-nov-2005. AG-report beheer

Compliance Schuitema moet over anderhalf jaar voldoen aan de eisen van de Amerikaanse wet Sarbanes-Oxley en voldoet nu al aan de code Tabaksblat. Nauwe samenwerking tussen de IT-afdeling en de Corporate Governance-afdeling is hierbij van groot belang. Want: "Een bedrijfsproces zonder IT is geen bedrijfsproces." Overige begrippen


Bedrijfsproces; DSP; Structuurplan informatiebeheer; Transparantie; Verantwoordelijkheid. Pagina 22 van 39



november 2005


Documentatie

3.6

Beschikbaarstellen 7077 Automatische klassering bij SZW; Handmatig beheer zoekregels zorgt voor flexibiliteit Wijnand Kranendonk en Richard Hovinga (Artikel) Informatie professional, 2005. Jaargang 9 november 2005

Klasseren Hoe werkt automatische klassering van documenten in de praktijk? Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid werkt al enige tijd met een systeem om documenten te klasseren voor haar beleidsdossiers. De grote schaal van het ministerie en haar beleidsvelden vraagt daarom. Maar voor het goed functioneren van het systeem, dat werkt met handmatig beheerde zoekregels, blijkt ook een grote schaal nodig. Goede resultaten zijn mogelijk, mits rekening wordt gehouden met enkele valkuilen. Overige begrippen

Taxonomie; Thesaurus; Toegankelijk maken; Toegankelijkheid; Trefwoord; Vindbaarheid.

7103 Digitale nota concurreert met incasso Thijs Doorenbosch (Artikel) Automatisering Gids van 18-nov-2005.

E-factuur Half januari introduceert de Rabobank oamen met TPG Poot als eerste de mogelijkheid acceptgiro’s digitaal te ontvangen in het internetbankiersysteem. Drie andere grote banken volgen enkele maanden later. Vijftien grote facruren verzenders zeggen mee te willen doen. Het grote aantal mensen dat via een automatische incasso betaalt, kan echter massale acceptatie in de weg staan. Overige begrippen

EDI; Nota; Standaard; Uitwisselbaarheid; XBRL; XML.

7072 E-formulierenmachine is technocratische schijnoplossing Joël van der Meer (Artikel) Automatisering Gids van 4-nov-2005.

Formulier Het initiatief van de overheid om alle formulieren onder te brengen in een soort landelijke digitale bibliotheek, lijkt een aanzienlijke verlichting te betekenen voor de administratieve lastendruk. Maar zo'n landelijke e_formulierenmachine niet meer dan een doekje voor het bloeden. De achterliggende dienstverlening blijft nog even versnipperd, onlogisch en ineffectief. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Dienstverlening; Kwaliteit; Transparantie.

7071 Nachtmerrie voor politicus, droomscenario voor de marketeer Peter Lievense (Artikel) Automatisering Gids van 4-nov-2005.

E-governance De Tweede Kamer wil de democratie met ICT een oppepper geven. Het is de vraag of de burger daar trek in heeft.


Pagina 23 van 39


november 2005



Beschikbaarstellen Overige begrippen

Beschikbaarheid; Democratie; Digicratie; E-government; Openbare overheidsinformatie.

7121 Richtlijn 2003/98/EG van het Europese Parlement en de Raad van 17 november 2003

inzake het hergebruik van overheidsinformatie

(Wet- en regelgeving) Publicatieblad van de Europese Unie van 31-dec-2003 / Brussel, 2003. L 345/90

Hergebruik De Richtlijn inzake het hergebruik van overheidsinformatie (2003/98/EG) geeft voorschriften over de wijze waarop het hergebruik van overheidsdocumenten door de lidstaten moet worden geregeld, zoals de behandeling van verzoeken om hergebruik, de formaten waarin documenten worden gesteld, en de tarieven die daarvoor kunnen worden berekend. Decentrale overheden zijn belangrijke ´producenten´, samenstellers en bezitters van overheidsinformatie, en staan dicht bij burger en bedrijfsleven. Verspreiding en hergebruik zijn van belang bij het uitoefenen van openbaredienstverplichtingen, en ook gewoon onderdeel van de bestuurlijke en democratische taken. De implementatie van de Richtlijn in de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) heeft inhoudelijk tot gevolg dat er een afzonderlijke bepaling komt waarin wordt geregeld dat informatie die op grond van de Wob openbaar is, kan worden hergebruikt. Dit is vooral van belang voor bedrijven, omdat overheidsinformatie van grote economische waarde kan zijn (denk bijvoorbeeld aan informatie over administratieve pocedures, maar ook aan statistische, geografische en financiële informatie). Vanaf nu gaan in de Europese Unie namelijk dezelfde voorwaarden gelden, waarmee een einde komt aan oneerlijke concurrentie doordat de overheid voor eigen gebruik een ander tarief hanteert dan voor marktpartijen. Op dit moment mogen wetten, besluiten en verordeningen van de overheid al vrijelijk worden gebruikt. Burgers of bedrijven die deze informatie willen hergebruiken mogen dit doen zonder daarvoor toestemming te vragen. De nieuwe hergebruikprocedure hoeft dus alleen gebruikt te worden wanneer een overheidsorgaan informatie openbaar maakt en daarbij aangeeft dat er op die informatie een voorbehoud (bijvoorbeeld auteursrecht) is gemaakt. Overige begrippen

Auteursrecht; Bestuursorgaan; Intellectueel eigendom; Openbaarheid; Overheidsinformatie; Overheidsorgaan; Publiekrechtelijke instelling.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Info over de strekking ~ http://www.europadecentraal.nl/emc.asp?pageId=898

Regeling op internet (PDF) ~ http://europa.eu.int/eur-lex/pri/nl/oj/dat/2003/l_345/l_34520031231nl00900096.pdf

7114 Wetenschap buit mogelijkheden elektronisch tijdschrift niet uit John Mackenzie Owen (Artikel) Automatisering Gids van 18-nov-2005.

Publiceren Wetenschappers maken weinig gebruik van de digitale mogelijkheden van elektronische tijdschriften. De artikelen die in deze tijdschriften verschijnen, zijn nog steeds traditioneel van aard. Bibliothecarissen en universiteitsmanagers voorspellen al enige tijd een revolutie op dit gebied:multimediagebruik, interactiviteit, dynamische inhoud etcetera. Hier is geen sprake van. Overige begrippen


Beschikbaarheid; Beschikbaarstellen; Multimedia.

Pagina 24 van 39


november 2005



Beveiliging 7107 Controversiële kopieerbeveiliging; Platenmaatschappij Sony BMG is te ver gegaan in zijn

pogingen om cd-piraterij tegen te gaan. Leo van Essen (Artikel) Trouw van 12-nov-2005.

Trojan horse Door gebruik te maken van controversiële technieken om het illegaal kopiëren van cd’s tegen te gaan, heeft Sony nu mogelijk zelfde wet overtreden. De naar kopieerbeveiliging snakkende muziekgigant heeft dit jaar zo’n 20 verschillende cd-albums voorzien van software waarmee een cd niet meer dan drie maal, voor eigen gebruik, gekopieerd kan worden. Om dit voor elkaar te krijgen, kunnen deze cd’s niet worden af gespeeld met een staïidaard mediaplayer zoals op de meeste computers aanwezig is, maar alleen met een speciaal hiervoor op dezelfde cd meegeleverde player. Het installeren van deze player-software doet echter meer dan alleen dat. Het installeert tevens een program ma dat zich diep in het besturingssysteem verbergt om daar de boel in de gaten te houden en opent zelfs een deurtje naar buiten om over internet gegevens uit te wisselen met een centrale computer van Sony. Overige begrippen

Backdoor; Beveiliging.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Are You Infected by Sony-BMG's Rootkit? ~ http://www.eff.org/deeplinks/archives/004144.php

Informatie over XCP van de maker van de software ~ http://www.xcp-aurora.com/

Mark's Sysinternals Blog: Sony, Rootkits and Digital Rights Management Gone Too Far ~ http://www.sysinternals.com/blog/2005/10/sony-rootkits-and-digital-rights.html

7109 Ook Nederlandse pc’s besmet Vincent Dekker (Bericht) Trouw van 17-nov-2005.

Trojan horse Ook veel Nederlandse computers zijn besmet met anti kopieersoftware van Sony die de pc’s kwetsbaar maakt voor virussen. Sony blijkt bovendien al langer een andere versie van de omstreden software op zijn cd’s te gebruiken. Overige begrippen

Backdoor; Beveiliging; Privacy.


ICT Bedrijven staan aan de vooravond van een aantal ingrijpende veranderingen. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de nieuwe Zorgverzekering, afschaffing van de VUT, invoering van de levensloopregeling en straks het elektronisch patientendossier dwingen maatregelen af. Ook staat een serie nieuwe regels en wetten op stapel die voorschrijven hoe ondernemingen hun interne bedrijfsvoering moeten organiseren. Basel II, de Code Tabaksblat en Sarbanes Oxley (SOX) zijn daarvan de bekendste voorbeelden. Overige begrippen Aangemaakt : 9-12-2005

Authenticiteit; Beveiliging; Borging; Systeembeheer. Pagina 25 van 39



november 2005


Beveiliging 7108 Sony blundert bij beveiligen cd’s: remedie erger dan kwaal Vincent Dekker (Bericht) Trouw van 16-nov-2005.

Trojan horse In een poging een probleem met omstreden en gevaarli ke software op te lossen, heeft Sony programmatuur verspreid die volgens deskundigen nog gevaarlijker is dan de kwaal. Overige begrippen


Backdoor; Beveiliging; Privacy; Verstoring.

Pagina 26 van 39



november 2005


Duurzaamheid 7092 DANS - Data Archiving and Networked Services (Website) NIWI / NWO, 2005.

Digitale duurzaamheid DANS is de nationale organisatie die zorgt voor de opslag en blijvende toegankelijkheid van onderzoeksgegevens in de alfa- en gammawetenschappen. DANS werkt daartoe samen met onderzoekers en bevordert samenwerking tussen hen onderling. DANS heeft de vorm van een netwerk, met een centrum dat verantwoordelijk is voor de organisatie van de data-infrastructuur. DANS zal op verschillende manieren aan haar opdracht voldoen. De organisatie neemt deels zelf de opslag en beschikbaarstelling van data op zich. Maar ze stimuleert ook dat andere datacentra dat doen, zodanig dat wordt voldaan aan bepaalde eisen van kwaliteit en duurzame toegang tot de data. Naarmate er meer thematische dataarchieven ontstaan zal de nadruk steeds meer op het netwerk van “trusted data repositories” komen te liggen. Daarmee zijn er betere garanties voor de betrokkenheid van de leveranciers van de gegevens en van de afstemming van de vraag op het aanbod, al blijven centrale faciliteiten en organisatie nodig. Het huidige Internet en de komende generatie van “Data Grids” maken het mogelijk om gedistribueerd opgeslagen databronnen virtueel te verbinden. Overige begrippen

Digitaliseren; Standaard; Uitwisselbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Website DANS (Data Archiving and Networked Services) ~ http://www.dans.knaw.nl/nl/over_dans/

7091 Permanent pixels; Building blocks for the longevity of digital surrogates of historical

photographs

René van Horik (Publicatie) Copyright © 2005 René van Horik.

Digitale duurzaamheid Het proefschrift, getiteld "Permanent Pixels. Building blocks for the longevity of digital surrogates of historical photographs" heeft betrekking op de duurzaamheid van digitale objecten. Archieven, bibliotheken en musea digitaliseren steeds vaker kwetsbare objecten zoals historische fotos om cultureel erfgoed beter toegankelijk te maken via het internet. Om dit historisch materiaal zodanig digitaal te bewaren dat toegang en gebruik in de verdere toekomst gegarandeerd kan worden, moeten specifieke standaarden, protocollen en software worden gebruikt, waarmee zowel het beeld zelf als de begeleidende gegevens worden vastgelegd. Dat is een arbeidsintensief proces, zo blijkt uit het proefschrift. Het proefschrift laat zien hoe recente initiatieven als Open Access en Open Archives de toegang tot gedigitaliseerd beeldmateriaal bevorderen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht zorgt het digitaal vastleggen van beeldmateriaal niet automatisch voor duurzame toegankelijkheid. Computerbestanden en formaten verouderen, opslagmedia kunnen beschadigd raken, hardware en software raken in onbruik. Bovendien zijn er garanties nodig dat de gedigitaliseerde versie niet alleen een betrouwbare kopie van het origineel is, maar dat deze ook altijd met diezelfde betrouwbaarheid gereproduceerd kan worden, en dat dat laatste ook opgaat voor de gegevens waarmee het betreffende beeld wordt beschreven, de zogenaamde metadata. In zijn onderzoek inventariseert Van Horik onder meer de eisen waaraan een standaard bestandsformaat moet voldoen om toegang voor de lange termijn te kunnen garanderen. Het aloude TIFF-formaat blijkt als enige aan al die eisen te voldoen. De gestandaardiseerde opmaaktaal XML komt als duurzaam uit de bus, onder meer omdat deze onafhankelijk functioneert van media, applicaties en computerplatforms. Het eenduidig vastleggen van de begeleidende (meta-) gegevens blijkt geen eenvoudige opgave. Enerzijds concludeert Van Horik dat daarvoor al een internationale standaard aanwezig is in de vorm van ISO/IEC 11179 van de Internationale Standaardisatie Organisatie, bedoeld om inhoud en betekenis van de gebruikte termen Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 27 van 39


november 2005



Duurzaamheid eenduidig te formuleren. Aan de andere kant ziet hij dat die standaard abstract is en daardoor niet geschikt om zonder een zeer arbeidsintensief proces de metadata concreet genoeg vast te leggen voor het nageslacht. Er is nog veel werk nodig om ervoor te zorgen dat de ISO/IEC-standaard in de toekomst makkelijker toepasbaar zal worden, aldus de onderzoeker. Overige begrippen

Digitaliseren; Foto; Metadata; OAIS; Open Archival Information System; Preservation metadata; Systeembeheer; TIFF; XML.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Informatie op de site van DANS ~ http://www.dans.knaw.nl/nl/promotie_ren_van_horik/

Proefschrift op internet ~ https://www.dans.knaw.nl:10091/nl/over_dans/organisatie/rene_van_horik/publicaties/permanentpixels/Permanent_pixels_proefsch rift.pdf

Website DANS (Data Archiving and Networked Services) ~ http://www.dans.knaw.nl/nl

4.2

Bewaren context 7124 De gemeentelijke en intergemeentelijke organen over de periode vanaf 1996; Vereniging

van Nederlandse Gemeenten

(Advies) 27-sep-2005 / Raad voor Cultuur, 2005. arc-2005.02518/2

Selectielijst Advies over de ontwerp selectielijst van de gemeenten en intergemeentelijke organen over de periode vanaf 1996. Nieuwe categorie: Bescheiden, noodzakelijk voor het bepalen van de authenticiteit, de volledigheid, de context alsmede voor het beheer van permanent te bewaren archiefbescheiden, te waarderen met B; Overige begrippen

Bewaarbelang; Context; Cultuurhistorische waarde; Metadata.



Pagina 28 van 39



november 2005


Websites / webpagina's 7092 DANS - Data Archiving and Networked Services (Website) NIWI / NWO, 2005.

Digitale duurzaamheid DANS is de nationale organisatie die zorgt voor de opslag en blijvende toegankelijkheid van onderzoeksgegevens in de alfa- en gammawetenschappen. DANS werkt daartoe samen met onderzoekers en bevordert samenwerking tussen hen onderling. DANS heeft de vorm van een netwerk, met een centrum dat verantwoordelijk is voor de organisatie van de data-infrastructuur. DANS zal op verschillende manieren aan haar opdracht voldoen. De organisatie neemt deels zelf de opslag en beschikbaarstelling van data op zich. Maar ze stimuleert ook dat andere datacentra dat doen, zodanig dat wordt voldaan aan bepaalde eisen van kwaliteit en duurzame toegang tot de data. Naarmate er meer thematische dataarchieven ontstaan zal de nadruk steeds meer op het netwerk van “trusted data repositories” komen te liggen. Daarmee zijn er betere garanties voor de betrokkenheid van de leveranciers van de gegevens en van de afstemming van de vraag op het aanbod, al blijven centrale faciliteiten en organisatie nodig. Het huidige Internet en de komende generatie van “Data Grids” maken het mogelijk om gedistribueerd opgeslagen databronnen virtueel te verbinden. Overige begrippen

Digitaliseren; Standaard; Uitwisselbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Website DANS (Data Archiving and Networked Services) ~ http://www.dans.knaw.nl/nl/over_dans/

:-)

7060 Register Kwaliteitsinstrumenten Digitaal Erfgoed Nederland (Website) Website DEN, 2005.

Standaard Het ICT-register laat zien wat de criteria zijn voor een succesvolle inzet van ICT in het erfgoedveld. Het biedt een gestructureerd overzicht van ICT-instrumenten, die erfgoedinstellingen kunnen inzetten. Het register onderscheidt vier kwaliteitsniveaus: 1. Norm: Bij het inrichten van nieuwe of het vernieuwen van bestaande informatiediensten dienen erfgoedinstellingen zich in principe te conformeren aan deze normen. 2. Aanbeveling: een kwaliteitsinstrument dat goed gedefinieerd is, maar nog onvoldoende draagvlak heeft voor vaststelling en nog in voorbeeldprojecten beproefd moet worden. 3. Ontwikkeling: een kwaliteitsinstrument dat veelbelovend is, maar nog goed geëvalueerd en besproken moet worden door een representatieve groep en zich nog in de praktijk moet bewijzen. 4. Aangemelde kwaliteitsinstrumenten: het instrument is ter informatie in het register opgenomen, maar niet speciaal aanbevolen. Het is een voorlopige versie van het ICT-register. Het biedt een gestructureerd overzicht van ICT-instrumenten, die erfgoedinstellingen kunnen inzetten. Overige begrippen

Digitale duurzaamheid; Kwaliteit; Norm; Register; Uitwisselbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Het register ~ http://www.den-register.nl/

Register op internet ~ http://www.den.nl/register/ Aangemaakt : 9-12-2005

Pagina 29 van 39



november 2005


Websites / webpagina's Register op internet (achtergronden) ~ http://www.den.nl/register/achtergronden/


Pagina 30 van 39



november 2005

De rubrieken Levenscyclus van gegevens 0 Algemeen Engelse term:

1 Ontstaan Ontstaan en identificatie Engelse term:

Creation and identification

1.1 Definitie Definitie van het begrippen als informatiebeheer, archief, archiefbescheiden etc, beschrijving van de toepassing en reikwijdte daarvan. Engelse term:

Defining electronic records

1.2 Benoeming informatiesysteem Begrenzing van het informatiesysteem waarbinnen de gegevens (archiefbescheiden) opgemaakt etc. worden. Engelse term:

Identifying electronic records systems

1.3 Benoemen bestanddeel Begrenzing van de eenheid die als enkelvoudig bestanddeel te beschouwen is (archiefbestanddeel, archiefstuk, item, object, archiefblok, informatie-object). Bijvoorbeeld: Document of registratie. Engelse term:

Identifying electronic records

2 Waarderen Het bepalen van de functie en de waarde van een gegeven of gegevens in een bepaalde context of samenhang en het bepalen van de uiteindelijke bestemming van de archiefbescheiden. Engelse term:

Appraisal

2.1 Bepalen van de waarde Het vaststellen van de waarde van gegevens in een bepaalde context. Engelse term:

Appraising

2.2 Bepalen van de bewaartermijnen Het vaststellen van de bewaartermijnen ten behoeve van overbrenging of vernietiging. Engelse term:

Scheduling

2.3 Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid Het vaststellen van de juridische waarde van de gegevens, garanderen van de authenticiteit en de betrouwbaarheid (volledigheid, juistheid, beschikbaarheid en controleerbaarheid). Engelse term:

Assuring legality

3 Gebruik, afstemming en toezicht Opslag, ontsluiting en beschikbaarstelling van informatie op basis van informatiebehoefte van de organisatie, burgers, politiek, bestuur, controllers, juristen en archiefbewaarplaats. Engelse term:


Control and use

Pagina 31 van 39



november 2005

Levenscyclus van gegevens 3.1 Bewaken kosten Bewaken van de kosten die beheershandelingenmet zich meebrengen. Kosten/baten en risico's. Engelse term:

Controlling costs

3.2 Vaststellen verantwoordelijkheden Bepaling van de organisatieonderdelen, overheidsorganen, die verantwoordelijk zijn voor de gegevens. Dit kan zijn als als eigenaar of houder. Ook bepaling herkomst. Engelse term:

Assigning responsability

3.3 Fysiek beheer Fysieke opslag van de archiefbescheiden en aanwijzing van verantwoordelijken voor het fysiek beheer. Engelse term:

Storing

3.4 Integratie Standaardisatie en uitwisseling. De opslag van gegevens in verschillende formaten mag geen barriere zijn voor de toegankelijkheid en uitwisseling. Engelse term:

Integrating access

3.5 Documentatie Beschrijving van gegevens en systemen (meta-gegevens). Bepaling van standaarden voor documentatie. Ook ten behoeve van het bewaren van de context. Engelse term:

Documenting

3.6 Beschikbaarstellen Het feitelijk gebruik en het vaststellen van regels en afspraken voor het gebruik. Ook beschikbaarheid. Engelse term:

Providing for use

3.7 Beveiliging Het waarborgen van logische en fysieke beveiliging, ten behoeve van de continuiteit van de organisatie, de vertrouwelijkheid van informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Engelse term:

Assuring security

4 Overdragen (of vernietigen) Selectie en vernietiging van de informatie volgens de selectielijst die is vastgesteld in de waarderingsfase. Tevens overbrenging naar de archiefbewaarplaats. Engelse term:

Disposition

4.1 Duurzaamheid Het garanderen van de duurzaamheid van de betrokken gegevensdragers. Engelse term:

Preserving media

4.2 Bewaren context Bewaren van de originele functionaliteit en de documentatie daarover. Ook in geval van conversie. Engelse term:


Preserving functionality

Pagina 32 van 39



november 2005

Levenscyclus van gegevens 999 Websites / webpagina's Interessante websites ofpagina's op websites Engelse term:


Pagina 33 van 39



november 2005

Overzicht termen Archiefinspectie In plaats van :

Inspectie.

Synoniem :

Toezicht op de zorg; Toezicht op het beheer.

Verwant :

Inspectiebezoek.

Authenticiteit Bevat : Onderdeel van :

Authenticatie; Autorisatie; Encryptie; Non-repudiation; Onloochenbaarheid; Onweerlegbaarheid; Vormvereisten. Kwaliteit.

Synoniem :

Authenticity.

Verwant :

Actualiteit; Authentiek; Betrouwbaarheid; Beveiliging; Echtheid; Historiciteit; Valsheid in geschrifte; Waarmerk.

Bedrijfsproces Onderdeel van :

Proces.

Verwant :

Business Process Reengineering; Primair proces; Secundair proces; Werkproces.

Betrouwbaarheid Bevat :

Controleerbaarheid; Juistheid; Tijdigheid; Volledigheid.

Onderdeel van :

Kwaliteit.

Verwant :

Authenticiteit; Betrouwbaar; Beveiliging; Compliance; Consistentie; Opschonen.

Beveiligen Gebruik :

Beveiliging.

Bevolkingsregister Bevat :

Onderdeel van :

GBA; Gezinskaart; Gezinsregister; Persoonskaart; Verhuisbiljet; Verhuiskaart; Vervolginschrijving; Verwijsbericht; Verwijsgegevens; Vestigingsregister; Woningregister. Bevolkingsboekhouding; Register.

Verwant :

Brondocument; Centrale persoonsadministratie; Melderegister; Persoonsregister.

In plaats van :

Chief Info Security Officer.

Onderdeel van :

Actor.

CISO

Compliance Bevat :

Information management compliance.

Verwant :

Best practice; Betrouwbaarheid; Integriteit; Normen; Zorg.

Database Bevat :

Data dictionary; DBMS; DDL; Query base; RDBMS.

Onderdeel van :

Register.

Synoniem :

Databank.

Verwant :

Database administrator; Drie lagen model; Drielagen architectuur; SPARC.

Digitale duurzaamheid


Pagina 34 van 39



november 2005

Digitale duurzaamheid Bevat :

Digitale kluis; Emulatie; MLG.

In plaats van :

E-permanence; Machine readable records/archives.

Onderdeel van :

Duurzaamheid.

Verwant :

Digital preservation; E-archivering.

Documentbeheer Bevat :

Documentbehandeling.

In plaats van :

Documenthuishouding.

Synoniem :

Document Management.

Verwant :

Archiefbeheer.

E-factuur Onderdeel van :

Factuur.

E-governance Bevat :

E-democratie; E-government; Inspraakprocedure.

Onderdeel van :

Governance.

Verwant :

Beschikbaarheid; Besturen; Democratie; Rechtstaat; Virtuele dienstverlening.

Elektronisch patiëntendossier Bevat :

Elektronisch waarneemdossier huisartsen; EMD; E-medicatiedossier; WDH.

In plaats van :

EPD.

Onderdeel van :

Patiëntendossier.

In plaats van :

Elektronisch medicatiedossier.

Onderdeel van :

Elektronisch patiëntendossier.

EMD

Enterprise architecture Bevat :

Service oriented architecture.

Onderdeel van :

Architectuur.

Verwant :

Informatie architectuur.

Formulier Bevat :

Formulierboek; Invoerformulier; Kenniskaart.

Onderdeel van :

Redactionele vorm.

Synoniem :

Form.

Verwant :

Huisstijl; Xforms.

Functioneel ontwerp Bevat :

Elementenlijst; GFO.

Synoniem :

Functional requirements; Functionele eisen.

Bevat :

Aktualiseren; Blokkeren; G-geheel; Opschorten PL; Persoonslijst.

In plaats van :

Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking.

Onderdeel van :

Afkorting; Bevolkingsregister.

GBA


Pagina 35 van 39


november 2005

Informatiebeheer (overzicht rapporten / artikelen / publicaties) GBA Verwant :

Basisadministratie; Brondocumenten; Centrale persoonsadministratie; Houder.

Gezichtsherkenning Onderdeel van :

Beeldherkenning.

Verwant :

Biometrie.

Hergebruik Onderdeel van :

Gebruik.

Verwant :

Datamining.

In plaats van :

Informatie- en communicatietechnologie.

Verwant :

Automatisering.

In plaats van :

Integrated IT-Management.

Onderdeel van :

ICT-beheer.

ICT

IIM

Informatie architect Onderdeel van :

Architect.

Verwant :

IT-architect.

Informatie architectuur Bevat : Onderdeel van :

Common Information Retrieval Broker Architecture; Informatiebeheer; Service oriented architecture. Architectuur.

Verwant :

Architecture Maturity Model; Enterprise architecture.

Informatiestructuur Onderdeel van :

Structuur.

Verwant :

Documentair structuurplan; Gegevensstructuur; Gestructureerde informatie; Informatie-objecten; Informatievoorziening.

Klasseren Onderdeel van :

Beheershandeling.

Verwant :

Classificatie; Classificeren.

Knowledge Organisation Systems Bevat :

Classificatie; Ontologie; Taxonomie; Thesaurus; Topic maps.

In plaats van :

KOS.

Verwant :

Kennismanagement; Semantisch web; Toegankelijk maken.

Metadata Bevat :

In plaats van : Aangemaakt : 9-12-2005

Archivistische beschrijving; Archivistische metadata; Context informatie; Data dictionary; Descriptive Information; Dublin Core Metadata Element Set; Fixity Information; Gegevenswoordenboek; GILS; Information package; Inleiding; ISO 15836:2003(E); Metadata registry; MIReG; Packaging Information; Preservation metadata; Record Profile; Recordkeeping metadata. Meta informatie; Metagegevens. Pagina 36 van 39



november 2005

Metadata Onderdeel van :

Documentatie; Registreren.

Verwant :

Content Information; Data Management Data; Documenting documentation; Fingerprint; Gegevensbankschema; Gestructureerde informatie; Metadataformaat; MODS; OAI-protocol; Procesregistratie; Registratiekenmerken; STEP; Topic maps.

Octrooi Onderdeel van :

Intellectueel eigendom.

Verwant :

Auteursrecht; Beeldrecht; Merkenrecht; Patent.

Privacy Bevat :

P3P.

In plaats van :

Bescherming persoonlijke levenssfeer; Persoonlijke levenssfeer; Privacybescherming. Grondrechten.

Onderdeel van :

Publiceren Onderdeel van :

Beschikbaarstellen.

Verwant :

CBPP; Overheidspublicatie.

Verwant :

Sturing.

Regie

Selectielijst Bevat :

Selectiedocument.

Verwant :

Bewaarlijst; BSD; Categorieënlijst; Stukkenlijst; Vernietigingslijst.

Service oriented architecture In plaats van :

SOA.

Onderdeel van :

Enterprise architecture; Informatie architectuur.

Verwant :

Datawarehouse.

Spyware Onderdeel van :

Verstoring.

Standaard Bevat :


ANSI; ANSI/NISO Z39.85.2001; AS1; AS2; ASCII; Atom; Basic Semantics Register; Blocks Extensible Exchange Protocol; CGM; Character set; CIDOCCRM; Common Communications Format; DDF; Descriptive standards; DIRKS methodology; DOD5015.2; EAD; ebMS; EDI; HTML; Internationale Financiële Rapportage Standaarden; ISAAR(cpf); ISAD(g); ISO 10303; ISO 19005-1:2005; ISO 8211; ISO 8824; ISO 8825; ISO 8879; ISO 8879:1986; ISO 9706; ISO/IEC 10646-1; ISO/IEC 13250:2000; ISO/IEC 8859-1; ISO/IEC 8879; ISO/ISEC 10918; ISO/ISEC 8632-1; ISO/TR 15489-2:2001; ISO-DIS 15489-1; ITIL; ITU; JPEG; METS; MIReG; MODS; MoReq; NEN 2728; NEN 2748; NEN-ISO 154891 (nl); Netwerkprotocol; NPR-ISO/TR 15489-2 (nl); OAI; OAI-protocol; ODA/ODIF; Open Archival Information System; Open standaard; Operationele standaard; OSI-model; PDF; PDF/Archive; ReMANO; RFC3335; RSS; Semantische standaard; SGML; Specificatie; SPOTS; SQL2; STEP; STP; Techische standaard; TIFF; UDC; UML; Universal Preservation Format; XBRL.

Pagina 37 van 39


november 2005

Informatiebeheer (overzicht rapporten / artikelen / publicaties) Standaard Verwant :

AGLS; Archiveringsformaat; DURP; Ethernet; GILS; GPRS; GSM; Inkapselingsformaat; IP; Metadataformaat; MMS; OASIS; SMS; TCP/IP; Topic maps; Uitwisselingsformaat; UMTS; WAP.

Systeemontwikkeling Bevat :

Componentmodel; Rapid application development; SDM.

Verwant :

Informatieanalyse.

Bevat :

Achtervoegsel; Dialect; Grammatica; Informatietaal; Jargon; Modelleertaal; Natuurlijke taal; Objecttaal; Taalmagie; Taalspel; Taalvernieuwing; Terminologie; Vaktaal. Semantisch web.

Taal

Onderdeel van : Verwant :

Chatten; Communicatie; Desinformatie; Semantiek; Semiotiek; Spraaktechnologie.

Trojan horse Verwant :

Backdoor.

Verantwoordelijkheid Bevat :

Budget verantwoordelijkheid.

Onderdeel van :

Gebruik.

Synoniem :

Accountability.

Verwant :

Aansprakelijkheid; Bestuurdersaansprakelijkheid; Common carrier regel; Decharge; Gedraging; Primaat; Tekenbevoegdheid; Verantwoording; Vrijwaring; Zorg.

Verantwoording Bevat : Synoniem : Verwant :


Van begroting tot beleidsverantwoording; Van beleidsbegroting tot beleidsverantwoording; Verantwoording nieuwe stijl. Accountability; Rekenschap. Aansprakelijkheid; Internationale Financiële Rapportage Standaarden; Verantwoordelijkheid.

Pagina 38 van 39



De gegevens komen uit een met behulp van MS-Access ontwikkelde Reference Manager.

november 2005

Inlichtingen over deze lijst bij: Rienk Jonker

Mijn waardering van de publicaties: :-)) = zeer interessant :-) = interessant :-( = matig, maar juist daarom geschikt om op te nemen.

E-mail: Website

[email protected] http://labyrinth.opweb.nl

Eerdere versies zijn aan te treffen op de website van de DIVA onder het kopje 'kennisbank' (http://www.divakoepel.nl/kennisbank ) De overzichten zijn ook beschikbaar op de site van DIGIDIVA via de pagina 'ontmoetingsplaats'. (http://digidiva.amsterdam.nl/ontmoetingsplaats/)


Pagina 39 van 39


Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer

Recommend Documents