Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer

Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer De lijst is aangemaakt op: Gegevens zijn geregistreerd in de maand:

maandag 1 maart 2004 februari 2004

Dit overzicht bevat titels en 'samenvattingen' van berichten, berichtjes, artikelen en publicaties die het terrein van het informatiebeheer raken. Ze zijn gerubriceerd op basis van de ‘lifecycle of documents’ uit het rapport ‘Management of electronic records: Issues and guidelines; Prepared by the Advisory Committee for the Coordination of Information Systems (ACCIS)’, United Nations, New York, 1990. (blz 27-34). Als laatste is een overzicht van termen opgenomen die zijn gerelateerd aan de onderwerpen van de geregistreerde titels. Het begrip 'informatiebeheer' omvat het geheel van de informatievoorziening en het archiefbeheer. Synoniem aan 'Informatiebeheer' is het begrip 'Records management'. De berichtjes etc. zijn binnen de rubrieken gesorteerd op titel.

Veiligheid Those who would give up essential Liberty to purchase a little temporary Safety, deserve neither Liberty nor Safety [Uitspraak Benjamin Franklin] Marijke Verstappen, Big Brother Bush , Informatie professional, 2004, 2004 [8] 2.

Aangemaakt : 1-3-2004

Pagina 1 van 42

© Reference manager : R.S. Jonker

Informatiebeheer (overzicht rapporten / artikelen / publicaties)

februari 2004

Levenscyclus van gegevens 1

Ontstaan 6050 Afscheid van autonomieën; ‘Balkenendes bananenschil is het denken over sleutels’ René Veldwijk (Artikel) Computable van 13-feb-2004.

E-overheid De overheid zit al jaren in een spagaat. Lokale autonomie, efficiëntie, privacy en legacy strijden met elkaar om voorrang. Databasespecialist René Veldwijs geeft de overheid ongevraagd beleidsadvies omtrent de omgang met persoonsnummers. Zoals: ‘Haal de Sofi-nummers uit de administraties van de werkgevers en de salarisadministrateurs.’ Tweede en laatste deel van een artikel over overheid en ict. Het vorige deel verscheen op 6 februari. Overige begrippen

Basis gegevens; Basisadministratie; E-government; GBA; Integratie; Persoonsgegeven; Privacy.

6055 Een koninkrijk van eilanden; De tragiek van registratie van persoonsgegevens heet

versnippering René Veldwijk (Artikel) Computable van 6-feb-2004.

Privacy Sinds Prinsjesdag 2003 weten we dat onze regering grootse plannen heeft met ict in het algemeen en met het opzetten van een gegevensinfrastructuur rond de burgers in het bijzonder. In het centrum van dat voor ict’ers opwindende beleid staat iets heel saais: het persoonsnummer. De gang van zaken rond die persoonsnummers dreigt helaas alle mooie plannen te versjteren. In een tweedelig artikel schetst René Veldwijk de bestaande problematiek en draagt hij oplossingen aan vanuit de database-wereld. Overige begrippen

E-overheid; Gegevensstructuur; Persoonsgegeven; Verwerking van gegevens.

6017 Maatwerk bij projectmanagement Robert van der Veer (Bericht) Computable van 16-jan-2004.

Projectmanagement Velen zullen bij het implementeren van projectmanagement in hun organisatie gelijk denken aan Prince II. Bijna elke organisatie heeft echter behoefte aan maatwerk. Overige begrippen

Project.

6016 Methode is niet heilig Maarten Zijlstra (Ingezonden brief) Computable van 16-jan-2004.

Projectmanagement "Door de tijden heen zijn er steeds nieuwe methoden bedacht om grip te krijgen op mensen en middelen gemoeid met de uitvoering van werkzaamheden." Overige begrippen


Procesmanagement.

Pagina 2 van 42



februari 2004


Ontstaan

6040 Ontwikkelaars kunnen leren van open source (Bericht) Automatisering Gids van 16-jan-2004.

Open source software De massa’s toegankelijke gegevens die open source-ontwikkelprojecten genereren zijn een welkome bron van informatie voor wetenschappers. Voorzichtig zetten ze nu oude ontwikkelwetten op de helling. Overige begrippen

Programmeren; Systeemontwikkeling.

6041 Opnieuw uitstel centrale GBA-bevraging; Landelijk Raadpleegbare Deelverzameling

blijkt moeilijker te realiseren dan vooraf gedacht (Bericht) Automatisering Gids van 23-jan-2004.

GBA Centrale raadpleging van persoonsgegevens zal op z’n vroegst in september mogelijk zijn, blijkt uit een nieuwe planning van het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR). Overige begrippen

Bevolkingsregister; Persoonsgegeven.

6000 Standaarden in de gemeentelijke uitvoeringspraktijk; Inventarisatie van standaarden in

gegevens, werkprocessen en uitwisselingsformaten drs. Y. Bommeljé en drs. S.D. Schaap, ir. R. Vergeer (Publicatie) SGBO Onderzoeks- en Adviesbureau van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Den Haag, 2003. oktober 2003

Standaard Uit het voorwoord: Een presterende gemeente is gebaat bij standaarden: voor gegevens, voor processen en voor uitwisselingsformaten. Dit roept in de gemeentelijke wereld, die haar autonomie koestert, al gauw een schrikreactie op. In de gemeentelijke wereld wordt dan ook weinig met standaarden gewerkt. Maar het gebruik van standaarden hoeft die gemeentelijke autonomie, de wijze waarop ze haar burgers diensten verleent en de kwaliteit die ze in de communicatie met de burger vormgeeft, niet in de weg te staan. Standaarden maken het juist mogelijk de dienstverlening te verbeteren. Zonder afspraken over begrippen en uitwisselingsformaten van gegevens kan de ene afdeling niet met de andere praten; bij handhaving en rampenbestrijding toch hoogst noodzakelijk. Afspraken over begrippen, uitwisselingsformaten, de precieze procesinrichting en de overdrachtsmomenten daarin zijn onmisbaar bij de ketendienstverlening, waar de gemeente een schakel is in de dienstverlening aan de burger. Denk aan de dienstverlening aan bijstandscliënten, rampenbestrijding en de indicatiestelling voor de zorg. Standaarden zijn noodzakelijk bij automatisering ter ondersteuning van de dienstverlening. Dit rapport laat zien hoe veelvormig de gemeentelijke uitvoeringspraktijk is: bij welke taken standaarden worden toegepast, op welke terreinen initiatieven tot standaardisering zijn geslaagd of gestrand en waar standaarden zijn vergeten. Het rapport laat gelukkig ook zien dat het veld, de mensen uit de gemeentelijke uitvoeringspraktijk, steeds meer behoefte krijgt aan standaarden en dat er zelfs wordt gevraagd om verplichte standaarden. Egem heeft opdracht gegeven tot dit onderzoek, om een indruk te krijgen waar ze ondersteuning kan bieden bij standaardisatieprojecten. De begeleidingscommissie van dit onderzoek, waarin Egem, ICTU, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) waren vertegenwoordigd, heeft vastgesteld dat er minder standaarden zijn dan werd verondersteld en dat de roep om standaarden groter is dan verwacht. Er ligt dus een groot terrein braak. Overige begrippen Aangemaakt : 1-3-2004

Communicatie; GFO; Proces; Product; Risico; STUF; Termen; Uitwisselbaarheid. Pagina 3 van 42



februari 2004


Ontstaan

6068 Strop dreigt voor Mybenefitz.org; Weinig interesse bij ziekenhuizen om webapplicatie

over te nemen Koen Stegeman (Bericht) Computable van 20-feb-2004.

Systeemontwikkeling De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) heeft iets te enthousiast geïnvesteerd in Mybenefitz.org, een interactieve webapplicatie voor de NVZ-leden voor het beheer van arbeidsvoorwaarden. Er is geen draagvlak bij de ziekenhuizen. Daardoor dreigt een financieel fiasco van 3 à 4 miljoen euro. Overige begrippen

1.2

Communicatie; Implementeren; Integratie; Koppelen; Webservices.

Benoeming informatiesysteem 6026 Dossier Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen (Website) Ministerie van VROM, Den Haag, 2003. Onderdeel van de website van het ministerie van VROM

DURP Kaartbeelden die bij ruimtelijke plannen horen (bijvoorbeeld bestemmingsplannen of streekplannen), worden van oudsher met de hand getekend en aan het papier toevertrouwd. Digitale tekentechnieken maken het sinds lange tijd echter mogelijk deze kaartbeelden ook op de computer te vervaardigen. Nog een stap verder gaat het als deze digitale kaartbeelden conform een algemeen geldende standaard worden vervaardigd, waardoor ze ook onderling uitwisselbaar worden. Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen worden dan een instrument voor een meer efficiënte ruimtelijke ordening. Het maken en herzien van plannen wordt een stuk eenvoudiger. En het verkeer tussen overheden onderling en met instanties die gegevens leveren, gaat sneller en foutloos. Ruimtelijke plannen kunnen dan ook worden gekoppeld aan andere informatie, bijvoorbeeld voor burgers aan het digitale loket. Uiteindelijk zullen alle plannen in de ruimtelijke ordening (en de data hiervoor) digitaal kunnen worden gepresenteerd en uitgewisseld. Het project Digitaal Uitwisselbare Ruimtelijke Plannen (DURP) wil de ontwikkeling van digitale ruimtelijke plannen vooruit helpen. Het doel van DURP is om gemeenten, provincies en het Rijk te stimuleren om hun ruimtelijke plannen digitaal te gaan vervaardigen, toegankelijk te maken en uit te wisselen. DURP is een stimuleringsprogramma van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer in samenwerking met vijf andere organisaties: het Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting (NIROV), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO), de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedenbouwkundigen en Planologen (bnSP) en het overlegorgaan voor geo-informatie, de RAVI. Overige begrippen

Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen; Ruimtelijke plannen; Uitwisselbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Website DURP ~ www.digitale-plannen.nl/


Pagina 4 van 42



februari 2004

Levenscyclus van gegevens 1.2

Benoeming informatiesysteem 6087 Kamer dwingt De Graaf tot actie; Eén pasje en eenmalige gegevensregistratie uiterlijk in

2007 (Bericht) Automatisering Gids van 27-feb-2004.

Persoonsgegeven Met ruime meerderheid heeft de Tweede Kamer vorige week twee moties aangenomen waarin minister De Graaf van Bestuurlijke Vernieuwing wordt opgeroepen ervoor te zorgen dat burgers uiterlijk op 1 januari 2007 beschikken over één pas voor alle overheidsdiensten. Zij moeten niet meer dan één keer hun gegevens hoeven te verstrekken aan de overheid. Overige begrippen

Basisadministratie; GBA; Identiteitsbewijs; Paspoort.

6046 Kamer ontevreden over ict-aanpak De Graaf;

Motie dwingt minister eenduidig pasjessysteem in te voeren Sytse van der Schaaf (Bericht) Computable van 13-feb-2004.

E-government Volgende week dreigt de Tweede Kamer Thom de Graaf, minister van Bestuurlijke vernieuwing en Koninkrijksrelaties, door middel van een motie te dwingen een begin te maken met het invoeren van niet meer dan één pasje voor iedere burger. Dit is het gevolg van de voor de Tweede Kamer onbevredigende uitkomst van het debat over De Graafs nota Andere overheid. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Bevolkingsregister; E-governance; E-overheid; GBA; Identiteitsbewijs; Paspoort.

6072 Mensen moeten eigen logistieke processen vormgeven; Standaard modellen belemmeren

zicht op communicatie en interactie Cees van Heijkoop (Artikel) Computable van 20-feb-2004.

Procesontwerp 'Veel logistieke processen mislukken omdat de samenwerking gemodelleerd en gestuurd wordt volgens ‘standaard’ modellen', stelt zelfstandig consultant Martin Pagie. Om te weten te komen hoe het anders kan heeft hij met zijn collega Ton Voogt geprobeerd een methode te vinden voor het beoordelen en sturen van de samenwerking in logistieke ketens. Overige begrippen

Model; Procesmanagement; Standaard.

6005 Normering van Records Management Applicaties Geert-Jan van Bussel (Artikel) Facto Magazine, 2004. nummer 1/2 2004

Remano De Nederlandse markt voor informatie- verwerking en informatiebeheer wordt de afgelopen jaren, onder invloed van de Amerikaanse en Australische records management theorie, geconfronteerd met het verschijnsel Records Management Application (RMA): specifieke software voor het archiveren van documenten. Overige begrippen


Archiefsysteem; DOD5015.2; MoReq; NEN-ISO 15489-1 (nl); NPR-ISO/TR 154892 (nl); RMA. Pagina 5 van 42


februari 2004



Benoeming informatiesysteem

6023 De praktische inzet van kennistechnologie; En dan lopen alle processen wel in één keer

goed? drs. M.R. Stevens (Artikel) Overheidsdocumentatie, 2003. Jaargang 57 nummer 2 Februari 2003

Kennismanagement Vandaag de dag is de beschikbaarheid en toegankelijkheid van kennis voor overheidsorganisaties van levensbelang. Iedere medewerker dient daarom eenvoudig over de benodigde kennis en informatie te kunnen beschikken om zijn of haar taak optimaal te kunnen uitvoeren. Snelle toegang tot kennis stelt overheidsorganisaties in staat om hun klanten slagvaardig en met kennis van zaken te kunnen bedienen . Nu bij de meeste overheidsorganisaties de automatisering van administratieve taken voldoende vorm heeft gekregen, rijst de vraag hoe kennisintensieve taken beter ondersteund kunnen worden. De uitvoering van deze kennisintensieve taken kunnen grotendeels ondersteund worden door middel van de inzet van kennistechnologie. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Kennis; Kennissysteem.

6027 Van DURP naar DORP; Van uitwisseling naar online ontsluiting van ruimtelijke plannen (Rapport) Ministerie van VROM, Den Haag, 2003. In opdracht van: VROM - Directoraat Generaal Ruimte, januari 2003

DURP Ten behoeve van de ruimtelijke ordening in Nederland worden op alle bestuursniveaus plannen ontwikkeld. Deze plannen moeten er gezamenlijk voor zorgen dat doelmatig met ruimte wordt omgegaan en alle ruimtevragende functies zodanig worden geaccommodeerd dat er sprake is van ruimtelijke kwaliteit. Om deze doelstelling te kunnen waarborgen is een goede afstemming van al deze plannen noodzakelijk. Binnen het ruimtelijke ordeningsproces wordt dan ook veel informatie uitgewisseld tussen overheden onderling en tussen overheden, bedrijven, instellingen en burgers. Informatie die nog voornamelijk wordt overgedragen in de vorm van papieren rapporten en kaarten. Veel organisaties hebben een eerste stap gezet om hun ruimtelijke plannen digitaal te maken en uit te wisselen. Daar waar ruimtelijke plannen digitaal worden uitgewisseld gebeurt dit meestal in het NEN1878 uitwisselingsformaat, per cd-rom of e-mail. Nieuwe technologieën maken het mogelijk om ruimtelijke informatie van andere organisaties via het internet te bekijken zonder de bestanden fysiek naar je toe te halen. We spreken dan van raadplegen in plaats van uitwisselen. Het coördinatiepunt DURP wil weten wat de technische en inhoudelijke mogelijkheden zijn voor het uitwisselen van digitale ruimtelijke plannen en heeft daarvoor de volgende onderzoeksvraag neergelegd bij het NCGI (National Clearinghouse Geo Information). In bijlage 3 wordt een beschrijving van het NCGI gegeven. Het onderzoek is door Geodan namens het NCGI uitgevoerd. Overige begrippen

Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen; Portaal; Ruimtelijke plannen; Standaard; Uitwisselbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Rapport op internet ~ http://www.vrom.nl/docs/digitaleplannen/Van_DURP_naar_DORP.pdf

Website DURP ~ www.digitale-plannen.nl/


Pagina 6 van 42



februari 2004


Benoeming informatiesysteem 6074 Zorg denkt te weinig; ‘Andere organisatie noodzakelijk’ Teus Molenaar (Interview) Computable van 20-feb-2004.

Proces Wie bij automatisering in de ziekenzorg niet de processen als uitgangspunt neemt, verzandt in oeverloos geklets. ‘Open’ programmatuur, op basis van een overeen te komen architectuur, is de oplossing, meent Bert de Moes, projectmanager selectie patiënt data management systeem. Overige begrippen


Elektronisch patiëntendossier; EPD; Medicatiedossier; Pakketselectie; Programma van eisen; Systeemontwerp.

Pagina 7 van 42


februari 2004



Waarderen 6001 PIVOT: grondslag met twijfel Robert. Wetting en Arjen Piersma (Artikel) Handboek kennismanagement, 2003. Hfd 5.22 aflevering 14, december 2003

PIVOT Kanttekeningen bij de RIO's en BSD's . - De tendens is steeds meer werkprocessen te beschrijven op basis van bronnen die achteraf niet meer te controleren zijn. - Dezelfde handelingen komen in meerdere RIO's voor - Europese richtlijnen moeten opgenomen worden zolang de richtlijn nog niet is verwerkt in nationale regelgeving - Er moet meer regie komen Overige begrippen

BSD; Controleerbaarheid; Handeling; RIO; Standaard; Structuurplan informatiebeheer; Werkproces.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Handelingenbank ~ http://www.handelingenbank.nl

2.1

Bepalen van de waarde 6075 Particulier taalarchief per ongeluk in papiervernietiger (Bericht) Dagblad van het Noorden van 12-feb-2004.

Vernietigen Een kaartsysteem met daarop in Winschotens-Bargoens geschreven uitdrukkingen en woorden is zo goed als zeker in een papiervernietiger terecht gekomen. Het kaartsysteem is gemaakt door de zanger/muzikant/tekstschrijver Bé Dijk-meijer en was opgeslagen in zijn woning aan de Hereweg in Groningen. Overige begrippen

2.2

Kaartsysteem; Taal; Woordenboek.

Bepalen van de bewaartermijnen 6029 Verzet tegen opslag verkeersgegevens; Informatici bepleiten aanpassing voorstel EU-

richtlijn (Bericht) Automatisering Gids van 30-jan-2004.

Verkeersgegeven Europese verenigingen van informatici hebben ernstige bezwaren geuit tegen de voorgestelde bewaarplicht van verkeersgegevens in de EU. Overige begrippen

2.3

Bewaarplicht; Common carrier regel; Privacy.

Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid


Pagina 8 van 42


februari 2004



Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid 6086 Digitaal factureren vereist stuurmanskunst Friso de Jong (Artikel) Automatisering Gids van 20-feb-2004.

E-factuur De administratieve lastendruk voor ondernemingen moet verminderen. Digitaal factureren is daarvoor een goed middel. Ook Economische Zaken spant zich hiervoor in. Maar er zit een adder onder het gras. Ondernemers moeten wel de toelichting bij de wetswijziging lezen, anders krijgen ze alsnog problemen met de fiscus. Overige begrippen

Authenticiteit; Belastingen; Betrouwbaarheid; EDI; Standaard; Uitwisselbaarheid; Uitwisselingsformaat; XML.

6078 Hoe veilig is digitaal patîëntendossier?; Ziekenhuizen zijn huiverig voor elektronische

uitwisseling van gegevens Michel Brandsma (Artikel) Dagblad van het Noorden van 21-feb-2004.

Elektronisch patiëntendossier Veel medische fouten ontstaan door een slechte overdracht van informatie. Een elektronisch patiëntendossier lijkt de oplossing en kan levens redden. Maar hoe veilig zijn de gegevens op het Internet? Overige begrippen

Betrouwbaarheid; Beveiligen; Controleerbaarheid; Integriteit van informatie; Privacy; Uitwisselbaarheid; Verstoring.

6077 De patiënt moet in de computer; Papieren medische dossiers oorzaak van onnodig veel

fouten (Bericht) Trouw van 20-feb-2004.

Elektronisch patiëntendossier Er moet haast worden gemaakt met de invoering van een elektronisch patiëntendossier. De zorgsector loopt ernstig achter op ict-gebied, waardoor te veel onnodige medische fouten ontstaan. Overige begrippen


Betrouwbaarheid; Controleerbaarheid; EPD; Integriteit van informatie; Verstoring.

Pagina 9 van 42



februari 2004


Gebruik, afstemming en toezicht 6051 E-mail ondermijnt sociaal contact op de werkvloer; Effect ict op sociale cohesie in kleine

organisaties groot Kim Loohuis (Artikel) Computable van 13-feb-2004.

E-mail Het gebruik van ict binnen een organisatie heeft een (indirect) negatief effect op de sociale samenhang in kleine groepen binnen een organisatie. Het effect op de cohesie binnen grote groepen is daarentegen positief. Dit concludeert Marianne Simons in haar proefschrift ‘Wired Attraction, Effects of ICT use on Social Cohesion in Organizational Groups’ waarmee ze onlangs promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam. Overige begrippen

3.1

Intranet; Organisatie.

Bewaken kosten 6036 Aansprakelijkheid speelt op bij lekken Windows broncode (Bericht) 13-feb-2004 / Netkwesties.

Verstoring De broncode van de besturingspakketten Windows 2000 en Windows NT zou in zijn geheel zijn gelekt. Dit kan desastreuze gevolgen hebben en belangrijke kwesties aangaande aansprakelijkheid van Microsoft teweegbrengen. Met name beursgenoteerde ondernemingen ondervinden een nieuw, tot nu toe genegeerd risico. Overige begrippen

Aansprakelijkheid; Exploit.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) De onthulling ~ http://www.neowin.net/comments.php?id=17509&category=main

Securitydatabase ~ http://www.securitydatabase.net/forum/viewtopic.php?t=6260

Statement from Microsoft Regarding Illegal Posting of Windows Source Code ~ http://www.microsoft.com/presspass/press/2004/Feb04/02-12windowssource.asp

Tekst op internet ~ http://www.netkwesties.nl/editie82/artikel4.php

6082 Apart zorgnummer kost 55 miljoen; Verzekeraars willen koppeling sofinummer niet kwijt (Bericht) Automatisering Gids van 20-feb-2004.

Zorgidentificatienummer De invoering van een apart identificatienummer voor de zorg (ZIN) in plaats van het sofinummer kost de zorgverzekeraars 55 miljoen euro. Overige begrippen


Koppelen; Sofi nummer; ZIN.

Pagina 10 van 42



februari 2004


Bewaken kosten 6080 Check en dubbelcheck Hans Bekkers (Artikel) Binnenlands Bestuur van 13-feb-2004.

Toezicht Toezicht door de provincies kan voorkomen dat gemeenten echt in de financiële problemen raken. Het aantal toezichtsambtenaren blijkt niet alleen beperkt, het ministerie van Binnenlandse Zaken betwijfelt ook of provincies wel voldoende machtsmiddelen hebben om in te grijpen als het nodig is. Overige begrippen

Archiefinspectie; Audit; Control.

6032 E-government raakt in zwang; Nederland blijft achter bij het aanbieden van volledig

online af te handelen overheidsdiensten (Bericht) Automatisering Gids van 30-jan-2004.

E-government De beschikbaarheid van publieke diensten via internet in de landen neemt nog steeds toe, maar hef accent ligt op diensten die geld opleveren en niet op terugdringing van administratieve lasten. Overige begrippen

Administratieve organisatie; Beschikbaarstellen; Dienstverlening; Kosten.

6030 ' Energiesector moet gegevens bundelen’ (Bericht) Automatisering Gids van 30-jan-2004.

Basis gegevens De energiebedrijven moeten hun klanten meetgegevens onderbrengen in een gezamenlijk register. Anders leidt de te verwachten extra administratielast van de liberalisering niet tot lagere kosten voorde klant, stelt Cap Gemini Ernst & Young. Overige begrippen

Administratieve organisatie; Basisadministratie; Kosten.

6037 Is informatietechnologie wel ergens goed voor? Viktor Frölke (Bericht) NRC van 5-feb-2004.

ICT Wat maakt informatietechnologie uit voor de arbeidsproductiviteit? Veel zegt de een. Weinig zegt de ander. Waarschijnlijk profiteert de IT-sector zelf nog het meest. Overige begrippen

Arbeidsproductiviteit; Effectiviteit; Efficiency; Informatietechnologie; Kosten; Productiviteit.

6048 Kostenramingen zijn onnodig onbetrouwbaar Jos Sanders (Bericht) Computable van 13-feb-2004.


Pagina 11 van 42



februari 2004


Bewaken kosten Kosten Schattingen van kosten en doorlooptijden van systeemontwikkeltrajecten zijn vaak onnauwkeurig en onbetrouwbaar, vooral doordat het totstandkomen ervan niet gestandaardiseerd is. Daar is wat aan te doen, al is het gemakkelijker de onvoorspelbaarheid als een hogere natuurwet te beschouwen en op de oude voet door te gaan. Overige begrippen

3.2

Complexiteit; Kostprijsberekening; Planning; Projectmanagement.

Vaststellen verantwoordelijkheden 6061 Achteloosheid van surfers ondemijnt internet Thijs Doorenbosch (Bericht) Automatisering Gids van 13-feb-2004.

Verantwoordelijkheid Een groot deel van de computergebruikers voelt zich niet verantwoordelijk voor de vloed aan virussen en spam die de toekomst van internet bedreigt. Overheidscampagnes hebben daar tot nog toe geen verandering in gebracht. Overige begrippen

*

Gullability-virus; Verstoring.

6002 Big Brother Bush Marijike Verstappen (Artikel) Informatie professional, 2004. 2004 [8] 2

Privacy Luttele weken na 9-11 nam het Amerikaanse Congres de PATRIOT Act aan. Daarmee werden de mogelijkheden voor elektronische controle van burgers enorm verruimd. Hoe heeft deze wetgeving uitgepakt voor met name de bibliotheken? Overige begrippen

Bibliotheek; Democratie; Grondrechten; Openbaarheid; Vrijheid van meningsuiting.

6080 Check en dubbelcheck Hans Bekkers (Artikel) Binnenlands Bestuur van 13-feb-2004.

Toezicht Toezicht door de provincies kan voorkomen dat gemeenten echt in de financiële problemen raken. Het aantal toezichtsambtenaren blijkt niet alleen beperkt, het ministerie van Binnenlandse Zaken betwijfelt ook of provincies wel voldoende machtsmiddelen hebben om in te grijpen als het nodig is. Overige begrippen

Archiefinspectie; Audit; Control.

6086 Digitaal factureren vereist stuurmanskunst Friso de Jong (Artikel) Automatisering Gids van 20-feb-2004.


Pagina 12 van 42



februari 2004


Vaststellen verantwoordelijkheden E-factuur De administratieve lastendruk voor ondernemingen moet verminderen. Digitaal factureren is daarvoor een goed middel. Ook Economische Zaken spant zich hiervoor in. Maar er zit een adder onder het gras. Ondernemers moeten wel de toelichting bij de wetswijziging lezen, anders krijgen ze alsnog problemen met de fiscus. Overige begrippen

Authenticiteit; Belastingen; Betrouwbaarheid; EDI; Standaard; Uitwisselbaarheid; Uitwisselingsformaat; XML.

6020 Duo Wessling-Nas op de bres voor privacy (Artikel) Automatisering Gids van 14-mrt-2003.

Privacy Sinds een jaar of drie trekt Maurice Wessling ten strijde tegen aanslagen op de digitale burgerrechten en de privacy. Zijn eenmansclub Bits of Freedom kreeg onlangs versterking van Sjoera Nas. Ze waren allebei spreekbuis van provider XS4ALL. Bits of Freedom kan de verdubbeling van menskracht goed gebruiken, want de persoonlijke levenssfeer wordt volgens het duo op vele fronten bedreigd. Overige begrippen

DRM; Grondrechten; Rechtstaat.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Bits of Freedom ~ http://www.bof.nl

6054 E-handtekening ontmoet onbegrip mr. F.W. de Jong (Artikel) Computable van 6-feb-2004.

Elektronische handtekening 'Jantje zag eens pruimen hangen, als appels zo groot'. 'Ik denk dat dit een goede beschrijving is van de problematiek van de rechtsgeldige digitale handtekening (als onderdeel van de elektronische handtekening), die ik in Computable (10 oktober 2003) heb beschreven. Zeker gezien de reactie van H.J. Hendriks (‘Certificaat PKI- Overheid biedt voordelen’'. Overige begrippen

Certificaat; Digitale handtekening; E-handtekening; PKI.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Certificaat PKI- Overheid biedt voordelen ~ www.computable.nl/artikels/archief3/d47hb3tv.htm

6012 Europa talmt met drm-regels; Zonder ‘digital rights management’ blijft BSA invallen

doen Philippe van Wijnen (Artikel) Computable van 23-jan-2004.

Auteursrecht Het opsporingsbeleid van de BSA houdt er geen rekening mee dat er sporen van illegale software op computersystemen kunnen zitten zonder dat de eigenaar zich schuldig heeft gemaakt aan piraterij. Toch ontkomen we niet aan de invalpraktijken van deze organisatie zolang de Europese Commissie niet overgaat tot verplicht ‘digital rights management’. Overige begrippen Aangemaakt : 1-3-2004

Digital Rights Management; DRM. Pagina 13 van 42



februari 2004


Vaststellen verantwoordelijkheden

6064 Geen hokjesgeest; Business intelligence vereist een open informatiecultuur Freek Blankena (Artikel) Automatisering Gids van 13-feb-2004.

Informatiemanagement De haperende economie en de roep om transparantie dwingen bedrijven meer dan ooit tot het bovenhalen van zinvolle en eenduidige informatie uit de eigen gelederen. Maar voor een slimme en betrouwbare bedrijfsvoering moet wel eerst iedereen dezelfde taal spreken. Op de Gartner Business Intelligence Summit maakten analisten duidelijk dat eigen agenda’s en de zucht naar spreadsheets nogal eens roet in het eten gooien. Overige begrippen

Informatiebeheer; Kennismanagement; Ontologie; Standaard; Structuurplan informatiebeheer; Taxonomie; Thesaurus.

6066 Kamerlid bepleit onderzoek naar overheids-ict rik Sanders (Bericht) Computable van 20-feb-2004.

Aanbesteding Staf Depla, Tweede Kamerlid voor de PvdA, ijvert voor een parlementair onderzoek naar grote, uit de hand gelopen advies- en automatiseringsprojecten. Overige begrippen

Projectmanagement; Verstoring.

6006 Misschien met wat lijdelijk verzet .. Nol Verhagen (Artikel) Informatie professional, 2004. 2004 [8] 2

Privacy Het is inderdaad nogal wrang dat ter bescherming van de democratie gegrepen wordt naar maatregelen die juist een ernstige bedreiging van de democratie vormen. Want democratie betekent niet alleen dat iedereen deel heeft aan het bestuur en dat de meerderheid uitmaakt wat er moet gebeuren. Het betekent ook dat de burgers aan een overheid vergaande bevoegdheden toekennen om hen te rege ren en dat zij bij wijze van spreken vooraf beloven dat zij zich bij besluiten van die overheid zullen neerleggen; dat die overheid zelfs bevoegd is hun gehoorzaamheid met geweld af te dwingen. Daarom is bescherming van de rechten van minderheden, en ook de bescherming van rechten van een individu juist in een democratie van levensbelang. Overige begrippen

Democratie; Grondrechten; Openbaarheid; Rechtstaat.

6052 Ook legaal kopieren wordt moeilijker Herbert Blankesteijn (Artikel) Volkskrant van 21-jan-2004.

Digital Rights Management Het digitaal beheren van auteursrechten op muziek en video is in opmars. Het legaal copieren wordt dan ook onmogelijk. - Pas op met fabrikanten waar van bekend is dat ze aan drm doen. Vraag uw geld terug als een apparaat niet doet wat je zou mogen verwachten, en als een beperking niet van tevoren is duidelijk gemaakt. Aangemaakt : 1-3-2004

Pagina 14 van 42



februari 2004


Vaststellen verantwoordelijkheden - Houd de ontwikkelingen in de gaten en koop tijdig producten zonder drm. - Kies bij het ‘rippen’ van cd’s en dvd’s voor bestandsvormen die zich niet lenen voor drm, zoals mp3 (muziek), mpg en divx (video). - In een wereld waarin drm regeert is het beter muziek en video gratis te downloaden via internet. Overige begrippen

Auteursrecht; Digitale duurzaamheid; DivX; DRM; DVD; Kopie; MP3; MPEG.

6062 Opslaan bel- en surfgegevens bedreigt privacy Joop van den Burg (Bericht) Automatisering Gids van 13-feb-2004.

Verkeersgegeven Met het opslaan van informatie over het bel en surfgedrag wordt een grens overschreden. De technoloog die kennis ontsluit, botst met ethiek en met het maatschappelijk belang en dat moet aan de kaak gesteld worden. Het zijn niet misdadigers die het hardst roepen, maar technologen die hun verantwoording nemen. De Nederlandse burgers die menen dat informatici die zich roeren crimineel zijn, doen er verstandig aan zich eens te verdiepen in de gevolgen van opslag van informatie over dataverkeer. Pas dan kunnen ze met een afgewogen oordeel komen. Overige begrippen

Cultuur; Ethiek; Persoonsgegeven; Privacy; Verwerking van gegevens.

6042 SCO verandert van strategie in strijd met IBM om Linux (Bericht) Automatisering Gids van 23-jan-2004.

Open source software De SCO Group lijkt in de rechtszaak tegen IBM aan te sturen op een veroordeling wegens contractbreuk in plaats van inbreuk op het auteursrecht. Overige begrippen

Auteursrecht; Licentie; Wanprestatie.

6093 Softwareprofeet Stallman zet Waag op stelten (Artikel) 26-feb-2004 / Netkwesties. Editie 84

Open source software De discussie in De Waag over softwarepatenten en auteursrechten voorspelde een eentonige avond. Maar de bijeenkomst met 'free software-goeroe' Richard Stallman en 'online boek-evangelist' Michael Hart bracht onverwacht drama. Een verslag van een avond met de begaafde en licht autistische profeet der nerds. Overige begrippen

GPL; Licentie; Octrooi; Open standaard; Patent; Software.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Free Software-beweging ~ http://www.fsf.org

Netkwesties ~ http://www.netkwesties.nl Aangemaakt : 1-3-2004

Pagina 15 van 42


februari 2004



Vaststellen verantwoordelijkheden Project Gutenberg ~ http://www.gutenberg.org

Stichting Vrijschrift ~ http://www.vrijschrift.org

Tekst op internet ~ http://netkwesties.nl/editie84/artikel1.php

6084 Terughoudendheid zorgsector bij e-patientendossier heeft zijn prijs Stefan Van Mierlo (Bericht) Automatisering Gids van 20-feb-2004.

Elektronisch patiëntendossier Patiënten willen wel een elektronisch toegankelijk dossier, maar artsen en ziekenhuizen zijn, mede vanwege wetgeving, nogal terughoudend, bleek deze week uit een stroom onderzoeken. Met soms ernstige gevolgen. Overige begrippen

EPD; Persoonsgegeven; Privacy; Verwerking van gegevens.

6076 Verantwoord voyeurisme Jannie Groen (Artikel) Volkskrant van 9-feb-2004.

Privacy Veel burgers lijken niet veel te geven om de eigen privacy. Alles mag, zolang het de veiligheid bevordert. Pas schrikken wordt het als gegevens aan elkaar worden gekoppeld. ‘Tegen je dokter zeg je wat anders dan tegen je werkgever.’ Overige begrippen

3.3

Biometrie; Grondrechten; Koppelen; Uitwisseling.

Fysiek beheer 6025 De derde weg; Markt gemeente automatisering open te breken via internetstandaarden Harry Gooskens (Artikel) Computable van 14-mrt-2003.

Standaard Momenteel werkt nagenoeg elke gemeente wet de erp-suite van Pinkroccade of Centric, en dat knelt omdat er geen echte marktwerking meer is. Maar gemeenten zullen zich ook aan deze nieuwe wurggreep ontworstelen door de internetstandaarden bepalend te maken voor verdere investeringen. De centrale overheid kan dit proces versnellen met gerichte stimulansen, zodat keuzemogelijkheden binnen handbereik van gemeenten komen. Overige begrippen

Open source software; Open standaard; Uitwisselbaarheid.

6019 De digitale vergetelheid H.J.A. Hofland (Column) NRC van 14-mrt-2003.


Pagina 16 van 42



februari 2004


Fysiek beheer Digitale duurzaamheid Stel je een Swiftiaanse beschaving voor, een eigentijds Laputa, waar de geleerden iedere vijf jaar een nieuwe taal ontwerpen, met een nieuw alfabet, woorden, begrippen, syntaxis en dat de mensen die zich modern willen handhaven, telkens nieuw schrijfgereedschap krijgen. Dat ze voor deze prestatie geweldig worden geprezen, de rijkste mensen van het land worden. Dan kun je je ongeveer het eindpunt voor stellen van deze ontwikkeling die nu haar ouverture beleeft. Overige begrippen

Duurzaamheid; Taal.

6071 ' Het begint een jongensboek te worden’; Omnext kan met softwarerenovatie strijd met

lage lonen landen aanbinden Kim Loohuis (Artikel) Computable van 20-feb-2004.

Software renovatie Het doel van renovatie is het bestuderen van het systeem door het maken van een specificatie op een hoger abstract niveau, waarbij nieuwe functionaliteit aan deze specificatie wordt toegevoegd en een compleet nieuw systeem wordt ontwikkeld op basis van het origineel door het gebruik van ‘forward engineering’-technieken. Overige begrippen

Emulatie; Uitwisselbaarheid; UML.

6009 Kiezen voor My SQL Guy Kindermans (Artikel) Computable van 23-jan-2004.

Open source software Oracle, IBM en Microsoft moeten nog niet echt vrezen voor hun database-activiteiten, maar het My SQL-gebruik steeg vorig jaar wel gevoelig. Overige begrippen

Open standaard; RDBMS.

6057 ' Linux haalt Microsoft in’; Ex-Suse cto Nalbach: ‘Binnen twee jaar dominant

serverbesturingssysteem’ Gijs Hillenius (Bericht) Computable van 6-feb-2004.

Open source software Linux is binnen twee jaar het meest gebruikte besturingssysteem voor servers. Dat zegt Boris Nalbach, de voormalige cto van Linux-distribiteur Suse. 'Microsoft zal zich snel aan Linux moeten aanpassen. Doet het dat niet, dan zal het concurrentienadelen ondervinden.' Overige begrippen

Besturingssysteem; Oligopolie.

6014 Open source databases Rik van der Lans (Column) Computable van 16-jan-2004.

Open source software Het lijkt het erop dat velen de open source databases niet serieus nemen. Aangemaakt : 1-3-2004

Pagina 17 van 42



februari 2004


Fysiek beheer Overige begrippen

RDBMS.

6027 Van DURP naar DORP; Van uitwisseling naar online ontsluiting van ruimtelijke plannen (Rapport) Ministerie van VROM, Den Haag, 2003. In opdracht van: VROM - Directoraat Generaal Ruimte, januari 2003

DURP Ten behoeve van de ruimtelijke ordening in Nederland worden op alle bestuursniveaus plannen ontwikkeld. Deze plannen moeten er gezamenlijk voor zorgen dat doelmatig met ruimte wordt omgegaan en alle ruimtevragende functies zodanig worden geaccommodeerd dat er sprake is van ruimtelijke kwaliteit. Om deze doelstelling te kunnen waarborgen is een goede afstemming van al deze plannen noodzakelijk. Binnen het ruimtelijke ordeningsproces wordt dan ook veel informatie uitgewisseld tussen overheden onderling en tussen overheden, bedrijven, instellingen en burgers. Informatie die nog voornamelijk wordt overgedragen in de vorm van papieren rapporten en kaarten. Veel organisaties hebben een eerste stap gezet om hun ruimtelijke plannen digitaal te maken en uit te wisselen. Daar waar ruimtelijke plannen digitaal worden uitgewisseld gebeurt dit meestal in het NEN1878 uitwisselingsformaat, per cd-rom of e-mail. Nieuwe technologieën maken het mogelijk om ruimtelijke informatie van andere organisaties via het internet te bekijken zonder de bestanden fysiek naar je toe te halen. We spreken dan van raadplegen in plaats van uitwisselen. Het coördinatiepunt DURP wil weten wat de technische en inhoudelijke mogelijkheden zijn voor het uitwisselen van digitale ruimtelijke plannen en heeft daarvoor de volgende onderzoeksvraag neergelegd bij het NCGI (National Clearinghouse Geo Information). In bijlage 3 wordt een beschrijving van het NCGI gegeven. Het onderzoek is door Geodan namens het NCGI uitgevoerd. Overige begrippen

Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen; Portaal; Ruimtelijke plannen; Standaard; Uitwisselbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Rapport op internet ~ http://www.vrom.nl/docs/digitaleplannen/Van_DURP_naar_DORP.pdf

Website DURP ~ www.digitale-plannen.nl/

3.4

Integratie 6047 Besturingssysteem wordt bibliothecaris; Microsoft bouwt zoekmachine in en dwarsboomt

Google daarmee Gijs Hillenius (Artikel) Computable van 13-feb-2004.

Besturingssysteem Microsoft doet verwoede pogingen om het terugvinden van gegevens in te bouwen in besturingssysteem Windows. Het experimenteert daarvoor met een handvol zoektechnologieën. Google, nu de mestgebruikte zoekmachine op internet, krijgt het nog zwaar. Overige begrippen


Besturingsprogrammatuur; Monopolie; Oligopolie; Zoeken; Zoekmachine.

Pagina 18 van 42



februari 2004


Integratie 6067 Bijstand voor de Bijstand; Inlichtingenbureau geeft HP opdracht voor bouw sectorloket Rik Sanders (Bericht) Computable van 20-feb-2004.

Integratie HP bouwt voor het Inlichtingenbureau het Sectorloket. Dit moet uitgroeien tot het elektronisch distributieknooppunt van gegevens die gemeentelijke sociale diensten uitwisselen met andere instellingen op het vlak van ‘werk en inkomen’. Overige begrippen

EDIFACT; Uitwisselbaarheid; XML.

6026 Dossier Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen (Website) Ministerie van VROM, Den Haag, 2003. Onderdeel van de website van het ministerie van VROM

DURP Kaartbeelden die bij ruimtelijke plannen horen (bijvoorbeeld bestemmingsplannen of streekplannen), worden van oudsher met de hand getekend en aan het papier toevertrouwd. Digitale tekentechnieken maken het sinds lange tijd echter mogelijk deze kaartbeelden ook op de computer te vervaardigen. Nog een stap verder gaat het als deze digitale kaartbeelden conform een algemeen geldende standaard worden vervaardigd, waardoor ze ook onderling uitwisselbaar worden. Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen worden dan een instrument voor een meer efficiënte ruimtelijke ordening. Het maken en herzien van plannen wordt een stuk eenvoudiger. En het verkeer tussen overheden onderling en met instanties die gegevens leveren, gaat sneller en foutloos. Ruimtelijke plannen kunnen dan ook worden gekoppeld aan andere informatie, bijvoorbeeld voor burgers aan het digitale loket. Uiteindelijk zullen alle plannen in de ruimtelijke ordening (en de data hiervoor) digitaal kunnen worden gepresenteerd en uitgewisseld. Het project Digitaal Uitwisselbare Ruimtelijke Plannen (DURP) wil de ontwikkeling van digitale ruimtelijke plannen vooruit helpen. Het doel van DURP is om gemeenten, provincies en het Rijk te stimuleren om hun ruimtelijke plannen digitaal te gaan vervaardigen, toegankelijk te maken en uit te wisselen. DURP is een stimuleringsprogramma van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer in samenwerking met vijf andere organisaties: het Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting (NIROV), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO), de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedenbouwkundigen en Planologen (bnSP) en het overlegorgaan voor geo-informatie, de RAVI. Overige begrippen

Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen; Ruimtelijke plannen; Uitwisselbaarheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Website DURP ~ www.digitale-plannen.nl/

6021 ' Enterprise application integration is nu een zaak voor de directie’ Freek Blankena (Bericht) Automatisering Gids van 14-mrt-2003.

Enterprise Application Integration Enterprise application integration (EAI) staat al enkele jaren prominent op de IT-agenda. De noodzaak de vele aangeschafte toepassingen aan elkaar te knopen werd echter vooral ervaren door de IT-afdeling. Die moest maar zorgen dat de orders uit het nieuwe verkoopsysteem werden doorgestuurd naar het ERP-systeem. Strakke ITbudgetten, fusieperikelen en de behoefte aan real-time informatie en flexibiliteit maken van EAI nu een directiezaak. Aangemaakt : 1-3-2004

Pagina 19 van 42



februari 2004


Integratie Overige begrippen

Communicatie; EAI; ERP; Uitwisselbaarheid.

6013 Ifrs: de deadline nadert Luuk Danneman (Bericht) Computable van 23-jan-2004.

Ifrs "2005: de deadline komt met de dag dichterbij, maar over de ‘Internationale Financiële Rapportage Standaarden’ (Ifrs) bestaat nog steeds veel onzekerheid". Overige begrippen

Financiën; Internationale financiele rapportage standaarden; Standaard.

6056 De nieuwe diensten van de keizer; Webservices: bestaande technologie kan extra zakelijke

functie krijgen Dick Raman (Artikel) Computable van 6-feb-2004.

Webservices Als we de leveranciers van zakelijke software mogen geloven, vormen webdiensten hét antwoord op al onze problemen. Hiermee zouden we eindelijk wél elektronisch zaken met elkaar kunnen doen. Het lijkt het allemaal verdacht veel op het sprookje ‘De nieuwe kleren van de keizer’. Webdiensten kunnen bepaalde zakelijke problemen oplossen, maar we moeten er geen hype van maken. Overige begrippen

E-handel; Integratie; Uitwisselbaarheid.

6043 Open source komt er niet in bij het Rijk (Bericht) Automatisering Gids van 6-feb-2004.

Open source software Innovatieve open-source bedrijven komen niet aan de bak bij het Rijk door de buitensporige eisen bij de aanbestedingsprocedure. Van de voorkeursbehandeling die in een Kamermotie werd geëist komt niets terecht. GroenLinks wil nu een meer dwingende motie. Overige begrippen

Aanbesteding; Licentie.

6045 Open source vaak nog proeftuin; Brede kennis van Linux en support van grote partijen is

nu aanwezig. (Bericht) Automatisering Gids van 6-feb-2004.

Open source software ‘Open source’ is zowel bij de overheid als het bedrijfsleven de experimenteerfase nog niet voorbij. In uiteenlopende productieomgevingen wordt vooral in de vorm van ‘pilots’ gewerkt met het besturingssysteem Linux, waarvan de broncode vrij beschikbaar is. Overige begrippen


Auteursrecht; Broncode; Licentie.

Pagina 20 van 42



februari 2004


Integratie 6073 ' Proberen tot implementeren te komen’; Nictiz wil in 2006 landelijk medicatiedossier in

zorgsector operationeel hebben Bas Vlugt (Artikel) Computable van 20-feb-2004.

Medicatiedossier De afgelopen jaren is veel overleg gevoerd over specificaties en standaarden die een landelijk elektronisch patiëntendossier mogelijk moeten maken. Nu is de tijd gekomen om de handen uit de mouwen te steken en zo’n systeem echt te bouwen. Dat betoogt Reinier van der Hoek, projectleider bij Nictiz en één van de sprekers op het congres Zorg & ICT. Overige begrippen

Elektronisch patiëntendossier; EPD; Implementeren; Standaard.

6089 Semantisch web niet voor de massa; Onderzoekbureau Gartner signaleert trends op

gebied van kennisverwerking Erik Vlietinck (Artikel) Automatisering Gids van 27-feb-2004.

Semantic web Onderzoekbureau Gartner voorziet een toenemend gebruik van rfid (radio frequency identification), ‘tekstdelving’, XML en virtuele gemeenschappen. Ondertussen groeien de databases onder invloed van de stroom informatie. De toekomst brengt ons ook een semantisch web: een vergaarbak, waarbij alle gegevens in een voor mens en computer begrijpelijke en bruikbare vorm worden weergegeven. Helaas is dit web moeilijker te realiseren dan verwacht. Overige begrippen

Legacy systeem; Ontologie; Protocol; RFID; Taxonomie; Thesaurus; XML.

6000 Standaarden in de gemeentelijke uitvoeringspraktijk; Inventarisatie van standaarden in

gegevens, werkprocessen en uitwisselingsformaten drs. Y. Bommeljé en drs. S.D. Schaap, ir. R. Vergeer (Publicatie) SGBO Onderzoeks- en Adviesbureau van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Den Haag, 2003. oktober 2003

Standaard Uit het voorwoord: Een presterende gemeente is gebaat bij standaarden: voor gegevens, voor processen en voor uitwisselingsformaten. Dit roept in de gemeentelijke wereld, die haar autonomie koestert, al gauw een schrikreactie op. In de gemeentelijke wereld wordt dan ook weinig met standaarden gewerkt. Maar het gebruik van standaarden hoeft die gemeentelijke autonomie, de wijze waarop ze haar burgers diensten verleent en de kwaliteit die ze in de communicatie met de burger vormgeeft, niet in de weg te staan. Standaarden maken het juist mogelijk de dienstverlening te verbeteren. Zonder afspraken over begrippen en uitwisselingsformaten van gegevens kan de ene afdeling niet met de andere praten; bij handhaving en rampenbestrijding toch hoogst noodzakelijk. Afspraken over begrippen, uitwisselingsformaten, de precieze procesinrichting en de overdrachtsmomenten daarin zijn onmisbaar bij de ketendienstverlening, waar de gemeente een schakel is in de dienstverlening aan de burger. Denk aan de dienstverlening aan bijstandscliënten, rampenbestrijding en de indicatiestelling voor de zorg. Standaarden zijn noodzakelijk bij automatisering ter ondersteuning van de dienstverlening. Dit rapport laat zien hoe veelvormig de gemeentelijke uitvoeringspraktijk is: bij welke taken standaarden worden toegepast, op welke terreinen initiatieven tot standaardisering zijn geslaagd of gestrand en waar standaarden zijn vergeten. Het rapport laat gelukkig ook zien dat het veld, de mensen uit de gemeentelijke uitvoeringspraktijk, steeds meer behoefte krijgt aan standaarden en dat er zelfs wordt gevraagd om verplichte standaarden. Egem heeft opdracht gegeven tot dit onderzoek, om een indruk te krijgen waar ze ondersteuning kan bieden bij standaardisatieprojecten. De begeleidingscommissie van dit onderzoek, waarin Egem, ICTU, de Vereniging van Aangemaakt : 1-3-2004

Pagina 21 van 42



februari 2004


Integratie Nederlandse Gemeenten (VNG) en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) waren vertegenwoordigd, heeft vastgesteld dat er minder standaarden zijn dan werd verondersteld en dat de roep om standaarden groter is dan verwacht. Er ligt dus een groot terrein braak. Overige begrippen

Communicatie; GFO; Proces; Product; Risico; STUF; Termen; Uitwisselbaarheid.

6060 Tweede fase voor Elektronische Provincie; Inrichting shared service center is speerpunt

in nieuwe agenda, maar concrete plannen ontbreken nog (Bericht) Automatisering Gids van 13-feb-2004.

E-overheid Onder de naam E-Provincies, gaat het Programma Electronische Provincies (PEP) haar tweede fase in. Op de agenda staan shared services , documentontsluiting, elektronische dienstverlening en ketenaanpak. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Dienstverlener; E-government; E-provincie; Ontsluiting; Proces.

6031 Workflowsoftware gebruikt om status quo te stroomijjnen (Bericht) Automatisering Gids van 30-jan-2004.

Workflow Het verwerken van de documentenstroom is het belangrijkste bedrijfsproces van administratief getinte organisaties. De automatisering daarvan blijkt echter niet zo rigoureus aangepakt te worden als bij ERPimplementaties. Overige begrippen

Bedrijfsproces; Documentbehandeling; Documentflow; ERP; RMA.

6011 ' Zuivere’ XML-server is op sterven na dood; Contentmanagement heeft capaciteiten

‘Extensible Markup Language’ nodig Erik Vlietinck (Artikel) Computable van 23-jan-2004.

XML Ondanks de hype die leveranciers zelf rond hun producten hebben gecreëerd is de afgelopen twee jaar gebleken dat de XML-server- en -databasetechnologie niet voldoende overredingskracht heeft om de markt te overtuigen. Waar doet XML-servertechnologie er dan nog toe? Bij ‘contentmanagement’ ofwel inhoudsbeheer. Overige begrippen

3.6

CMS; Content management; Standaard; Uitwisselbaarheid.

Beschikbaarstellen 6044 De Graaf krijgt onvoldoende; Actieprogramma ‘Andere Overheid’ van kabinet blijkt

vooral aanzet tot discussie (Bericht) Automatisering Gids van 6-feb-2004.


Pagina 22 van 42



februari 2004


Beschikbaarstellen E-government Het Actieprogramma ‘Andere Overheid’ waarmee minister De Graaf van Bestuurlijke Vernieuwing poogt de zelfredzaamheid van burgers en bedrijven te vergroten, is nog verre van af, zo erkende de minister. Overige begrippen

Beschikbaarheid; E-governance; E-overheid.

6038 Digitale recherche steeds belangrijker; Meer tijdrovende en complexe onderzoeken in

2003 (Bericht) Automatisering Gids van 16-jan-2004.

Opsporing Het werk van de Bureaus Digitale Expertise (BDE) van de recherche is in 2003 complexer, breder en tijdrovender geworden. Digitale sporen leiden bovendien steeds vaker naar de oplossing van niet computer gerelateerde misdrijven. Overige begrippen

Betrouwbaarheid; Misdrijf; Recherche; Strafproces.

6092 Dossiers kindermoorden zoek; Opsporingsteam: Zaken letterlijk bij het vuilnis

weggehaald Malika el Ayadi (Bericht) Trouw van 25-feb-2004.

Vernietiging Bijna de helft van de dossiers van onopgeloste moorden en vermissingen is zoek of onvolledig. Teamleider T. Vermeulen van het Landelijk Team Kindermoorden, dat sinds 2000 onderzoek doet naar onopgeloste zaken, zegt dat dossiers 'letter lijk bij het vuilnis zijn weggehaald'. De divisie wordt in juli opgeheven. Overige begrippen

Dossier; Illegale vernietiging; Opsporing; Proces Verbaal; Verstoring.

6032 E-government raakt in zwang; Nederland blijft achter bij het aanbieden van volledig

online af te handelen overheidsdiensten (Bericht) Automatisering Gids van 30-jan-2004.

E-government De beschikbaarheid van publieke diensten via internet in de landen neemt nog steeds toe, maar hef accent ligt op diensten die geld opleveren en niet op terugdringing van administratieve lasten. Overige begrippen

Administratieve organisatie; Beschikbaarstellen; Dienstverlening; Kosten.

6064 Geen hokjesgeest; Business intelligence vereist een open informatiecultuur Freek Blankena (Artikel) Automatisering Gids van 13-feb-2004.

Informatiemanagement De haperende economie en de roep om transparantie dwingen bedrijven meer dan ooit tot het bovenhalen van zinvolle en eenduidige informatie uit de eigen gelederen. Maar voor een slimme en betrouwbare bedrijfsvoering Aangemaakt : 1-3-2004

Pagina 23 van 42


februari 2004



Beschikbaarstellen moet wel eerst iedereen dezelfde taal spreken. Op de Gartner Business Intelligence Summit maakten analisten duidelijk dat eigen agenda’s en de zucht naar spreadsheets nogal eens roet in het eten gooien. Overige begrippen

Informatiebeheer; Kennismanagement; Ontologie; Standaard; Structuurplan informatiebeheer; Taxonomie; Thesaurus.

6039 ICT vaker de sleutel bij oplossen misdrijf (Bericht) Automatisering Gids van 16-jan-2004.

Opsporing Het digitale recherchewerk wordt veel omvattender en professioneler.Het accent verschuift bovendien van de rand naar de kern van het tactisch recherche onderzoek, signaleert teamchef Olie van het Bureau Digitale Expertise Rotterdam-Rijnmond. Overige begrippen

Betrouwbaarheid; Misdrijf; Recherche; Strafproces.

6034 Intranet steeds meer gebruikt in werkprocessen (Bericht) IP Online Nieuws van 11-feb-2004.

Intranet Voor de derde keer in vijf jaar heeft de Intranet Monitor van Twynstra Gudde de ontwikkeling van intranet binnen Nederlandse organisaties onderzocht. De toekomstverwachtingen zijn hooggespannen. Overige begrippen

CMS; Content management systeem; Werkproces.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Persbericht van Twynstra Gudde ~ http://www.twynstragudde.nl/Nieuws/Persberichten/moduleitem1938.html

Tekst op internet ~ http://www.informatieprofessional.nl/nieuws/index.php?op=details&id=1214

Twynstra Gudde ~ http://www.twynstragudde.nl/

6035 Intranet steeds meer gebruikt in werkprocessen: toekomstverwachtingen hooggespannen (Bericht) Twijnstra Gudde, 2004.

Intranet Intranet is niet meer weg te denken uit het merendeel van de Nederlandse organisaties. Het raadplegen van intranet is een onlosmakelijk onderdeel van het werk geworden. Toppers in intranetgebruik zijn de bedrijfsactualiteiten en informatie over personeelszaken (e-HRM). Kostenbesparing en concurrentievoordelen zijn, naast actualiteit en snelheid van informatie, belangrijke drijfveren voor het installeren van intranet. Overige begrippen

Communicatie; HRM; Werkproces.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.twynstragudde.nl/Nieuws/Persberichten/moduleitem1938.html Aangemaakt : 1-3-2004

Pagina 24 van 42



februari 2004


Beschikbaarstellen Twynstra Gudde ~ http://www.tg.nl/

6028 Jean-Pierre Raffarin veut développer l'administration électronique (Bericht) Le Monde van 9-feb-2004.

E-government Le premier ministre a présenté, lundi 9 février à Lyon, un programme pluriannuel de 140 mesures qui devraient permettre de rapprocher l'usager des services publics en simplifiant ses démarches grâce au développement, d'ici à 2007, de l'administration électronique. Overige begrippen

E-governance; E-overheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Le Monde op internet ~ http://www.lemonde.fr

6015 Kennissystemen worden niet gebruikt; Directe communicatie en technische eenvoud

stimuleren het delen van informatie Hein van Steenis (Artikel) Computable van 16-jan-2004.

Kennissysteem Vrijwel alle kennissystemen worden met veel moeite ontwikkeld en vervolgens niet meer gebruikt, omdat ze alleen de toch al bestaande kennis bevatten. Nieuw is de trend naar een systeem waarin mensen direct met elkaar kunnen communiceren. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Kennismanagement.

6083 Kwaliteit overheidssites gaat vooruit; - WebwtjzerAwards voorDongen en Roermond

- Volledigheid van informatie en vraaggerichtheid blijven zorgenkindjes (Bericht) Automatisering Gids van 20-feb-2004.

Beschikbaarheid De kwaliteit van de websites van de Nederlandse gemeenten gaat omhoog, constateert de jury die de jaarlijkse ‘WebwijzerAwards’ heeft toegekend. Maar ruimte voor verbetering is er zeker. Overige begrippen

Beschikbaarstellen; Vindbaarheid; VIND-catalogus; Vraaggericht.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Overheid.nl ~ http://www.overheid.nl

6058 Microsoft oogt naar Google; Zoektechniek wordt verwerkt in besturingssysteem Gijs Hillenius (Bericht) Computable van 6-feb-2004.


Pagina 25 van 42


februari 2004



Beschikbaarstellen Zoekmachine Microsoft wil een groter deel van de zoekopdrachten over het eigen portaal leiden. Het bindt de strijd aan met Google, dat nu zo’n 80 procent van alle internetzoekopdrachten afhandelt. Het overweegt zoektechnologie in te bouwen in nieuwe versies van Windows. Overige begrippen

Monopolie; Portaal.

6090 Patiënt krijgt nog niet zijn zin; Psychiatrie Noord-Holland kiest webportaal McKesson Ton Smit (Artikel) Automatisering Gids van 27-feb-2004.

Elektronisch patiëntendossier Van Heiloo tot Den Helder gaat nog dit jaar een webportaal voor de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) in de lucht. GGZ Noord-Hollandnoord heeft het product Horizon van McKesson gekozen als basis voor een regionaal elektronisch patiëntendossier. Via Horizon komen alle medische patiëntgegevens beschikbaar op zo’n dertig locaties in dat werkgebied. Op zijn vroegst in 2006 komt het door de overheid geplande zorgidentificatienummer (zin). Overige begrippen

EPD; Privacy; ZIN; Zorgidentificatienummer.

6023 De praktische inzet van kennistechnologie; En dan lopen alle processen wel in één keer

goed? drs. M.R. Stevens (Artikel) Overheidsdocumentatie, 2003. Jaargang 57 nummer 2 Februari 2003

Kennismanagement Vandaag de dag is de beschikbaarheid en toegankelijkheid van kennis voor overheidsorganisaties van levensbelang. Iedere medewerker dient daarom eenvoudig over de benodigde kennis en informatie te kunnen beschikken om zijn of haar taak optimaal te kunnen uitvoeren. Snelle toegang tot kennis stelt overheidsorganisaties in staat om hun klanten slagvaardig en met kennis van zaken te kunnen bedienen . Nu bij de meeste overheidsorganisaties de automatisering van administratieve taken voldoende vorm heeft gekregen, rijst de vraag hoe kennisintensieve taken beter ondersteund kunnen worden. De uitvoering van deze kennisintensieve taken kunnen grotendeels ondersteund worden door middel van de inzet van kennistechnologie. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Kennis; Kennissysteem.

6059 Rijp en groen, alles kan op de politieke web log Peter Mom (Artikel) Automatisering Gids van 13-feb-2004.

Weblog Gemeenteraadsleden hoeven niet meer naar de kroeg of de markt om te weten wat onder hun kiezers leeft. Steeds meer lokale volksvertegenwoordigers ontdekken de digitale dorpspomp en sturen hun oprispingen, soms zonder nadenken, het web op. Overige begrippen


Beschikbaarheid; Dagboek; Journaal.

Pagina 26 van 42



februari 2004


Beschikbaarstellen 6093 Softwareprofeet Stallman zet Waag op stelten (Artikel) 26-feb-2004 / Netkwesties. Editie 84

Open source software De discussie in De Waag over softwarepatenten en auteursrechten voorspelde een eentonige avond. Maar de bijeenkomst met 'free software-goeroe' Richard Stallman en 'online boek-evangelist' Michael Hart bracht onverwacht drama. Een verslag van een avond met de begaafde en licht autistische profeet der nerds. Overige begrippen

GPL; Licentie; Octrooi; Open standaard; Patent; Software.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Free Software-beweging ~ http://www.fsf.org

Netkwesties ~ http://www.netkwesties.nl

Project Gutenberg ~ http://www.gutenberg.org

Stichting Vrijschrift ~ http://www.vrijschrift.org

Tekst op internet ~ http://netkwesties.nl/editie84/artikel1.php

6053 Vierhonderd miljoen A-viertjes uit de printstraat; Zwaarbeveiligde salarisfabriek in

Apeldoorn kent iedere tweede en derde week van de maand topdrukte Gert-Jan van Teeffelen (Artikel) Volkskrant van 26-jan-2004.

Salarisadministratie Een op de drie werkenden krijgt zijn salarisstrookje van de firma Raet. Met hulp van PinkRoccade worden maandelijks miljarden financiële gegevens berekend, geprint en verzonden. Overige begrippen

Persoonsgegeven; Verwerking van gegevens.

6063 Websites overheid slecht beveiligd (Bericht) Automatisering Gids van 13-feb-2004.

Beveiliging Vrijwel geen enkele website van de overheid is goed toegankelijk voor mensen met een handicap. Voorts worden persoonsgegevens in 8 procent van de gevallen zonder beveiliging verwerkt. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Leesbaarheid; Verwerking van gegevens.

6081 Zoekt en ruim de helft vindt niet; Overheidswebsites hebben weinig oog voor de klant, de

meeste bezoekers worden niet bediend (Artikel) Automatisering Gids van 20-feb-2004.


Pagina 27 van 42



februari 2004


Beschikbaarstellen Vindbaarheid Overheden die met hun websites broddelwerk leveren worden te kijk gezet in ‘Overheid.nl Maar helpt het ook? Voor de vijfde keer kwam het jaaroverzicht uit. Het gaat beter met het één, met het ander wil het niet vlotten. Het rapport bevat Zelfs ‘een alarmerend signaal’. Overige begrippen

Beschikbaarheid; Beschikbaarstellen; Overheidsinformatie; Website; Zoeken.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Overheid.nl ~ http://www.overheid.nl

3.7

Beveiliging 6036 Aansprakelijkheid speelt op bij lekken Windows broncode (Bericht) 13-feb-2004 / Netkwesties.

Verstoring De broncode van de besturingspakketten Windows 2000 en Windows NT zou in zijn geheel zijn gelekt. Dit kan desastreuze gevolgen hebben en belangrijke kwesties aangaande aansprakelijkheid van Microsoft teweegbrengen. Met name beursgenoteerde ondernemingen ondervinden een nieuw, tot nu toe genegeerd risico. Overige begrippen

Aansprakelijkheid; Exploit.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) De onthulling ~ http://www.neowin.net/comments.php?id=17509&category=main

Securitydatabase ~ http://www.securitydatabase.net/forum/viewtopic.php?t=6260

Statement from Microsoft Regarding Illegal Posting of Windows Source Code ~ http://www.microsoft.com/presspass/press/2004/Feb04/02-12windowssource.asp

Tekst op internet ~ http://www.netkwesties.nl/editie82/artikel4.php

6061 Achteloosheid van surfers ondemijnt internet Thijs Doorenbosch (Bericht) Automatisering Gids van 13-feb-2004.

Verantwoordelijkheid Een groot deel van de computergebruikers voelt zich niet verantwoordelijk voor de vloed aan virussen en spam die de toekomst van internet bedreigt. Overheidscampagnes hebben daar tot nog toe geen verandering in gebracht. Overige begrippen

Gullability-virus; Verstoring.

6004 Bescherm uw informatie!; Voorkomen is beter dan genezen Mieke Borgers en Jim van der Zon (Artikel) Facto Magazine, 2004. nummer 1/2 2004


Pagina 28 van 42



februari 2004


Beveiliging Beveiligen Informatie is binnen een bedrijf vaak cruciaal maar ook erg kwetsbaar. Ook u kunt getroffen worden door een aanval van een hacker of virus. Door een gestructureerde aan pak van informatiebeveiliging kunt u zich wapenen tegen deze gevaren. Overige begrippen

Beveiligingsplan; Informatiebeleid; Verstoring.

6049 Dagboek van een virus Deborah Dupaix (Artikel) Computable van 13-feb-2004.

Virus Mydoom.A is de kwaadaardige code die zich sneller dan ieder ander computervirus verspreidt en daarmee de grootste epidemie ooit op zijn geweten heeft. Wereldwijd zijn naar schatting meer dan een half miljoen computers besmet geraakt, waaronder duizenden zakelijke systemen. De ‘inbus’ van de redactie van Computable bijvoorbeeld raakte eind vorige week in één dag overstroomd met maar liefst 1998 in quarantaine gezette virusmails. Antivirus bedrijf Panda Software hield een dagboek van de epidemie bij. Overige begrippen

Verstoring.

6022 ECP. NL wil veiligheid internet liefst zonder overheid regelen; Betrokken partijen vrezen

dat wetgeving averechts zal werken (Bericht) Automatisering Gids van 14-mrt-2003.

Beveiligen De Nederlandse surfers voelen zich niet altijd veilig op internet en ook hebben ze geen hoge pet op van de betrouwbaarheid van het wereldwijde netwerk. Overheid en bedrijfsleven zijn druk doende dit situatie te verbeteren. Overige begrippen

Betrouwbaarheid.

6070 Gelekte code ‘oud maar gevaarlijk’; Eerste root-exploit aangetroffen in Microsofts

webbrowser Gijs Hillenius (Artikel) Computable van 20-feb-2004.

Beveiliging Het lekken van een deel van de broncode van Microsoft Windows is ‘redelijk gevaarlijk’. Dat zegt de Nederlandse virusexpert Richard Zwienenberg. De eerste exploit werd na twee dagen gemeld op een publieke mailinglijst. Microsoft bevestigt het veiligheidslek. Overige begrippen

Backdoor; Exploit; Hacker; Verstoring.

6078 Hoe veilig is digitaal patîëntendossier?; Ziekenhuizen zijn huiverig voor elektronische

uitwisseling van gegevens Michel Brandsma (Artikel) Dagblad van het Noorden van 21-feb-2004.


Pagina 29 van 42


februari 2004



Beveiliging Elektronisch patiëntendossier Veel medische fouten ontstaan door een slechte overdracht van informatie. Een elektronisch patiëntendossier lijkt de oplossing en kan levens redden. Maar hoe veilig zijn de gegevens op het Internet? Overige begrippen

Betrouwbaarheid; Beveiligen; Controleerbaarheid; Integriteit van informatie; Privacy; Uitwisselbaarheid; Verstoring.

6065 Lekken broncode ‘geen ramp’ Gijs Hillenius (Bericht) Computable van 20-feb-2004.

Broncode Dat een deel van de broncode van Microsoft Windows sinds een week openbaar is, lijkt geen ramp. Die mening overheerst bij analisten. Forrester-analist Steve Hunt: 'Over het algemeen is het uitlekken van code geen ramp.' Overige begrippen

ASN.1; Beveiligen; Hacker; Verstoring.

6088 De posthoorn des overvloeds; De techniek van spamming en het antwoord van filters Gijs Hillenius (Artikel) Automatisering Gids van 27-feb-2004.

Spam De voorlaatste computerworm Mydoom lijkt ontworpen voor spammers. De worm zet een achterdeur in Windowscomputers open, installeert een mailserver en begint met spammen. Het duidt op de verdere professionalisering van deze vermaledijde overlastveroorzakers. In dit artikel: de techniek van spam en zelflerende filters om spam te stoppen. Binnenkort meer over de gevolgen van spam voor bedrijven en wat ze eraan doen. Overige begrippen

Backdoor; Beveiligen; Filter; Verstoring; Worm.

6033 Systeem beheerders worden doelwit van criminelen Jan Libbenga en Jelle Wijkstra (Bericht) Automatisering Gids van 30-jan-2004.

Beveiligen Criminelen proberen volgens de KLPD steeds vaker in bedrijfsnetwerken in te breken door systeembeheerders om te kopen of te bedreigen. Aanwijzingen dat dit al op grote schaal gebeurt, zijn er echter nog niet. Overige begrippen

Opsporing; Recherche; Systeembeheer; Verstoring.

6085 Uitlekken Windows-code voor beveiliging een zegen op termijn Geert Kelfkens (Artikel) Automatisering Gids van 20-feb-2004.

Broncode De meningen over de gevolgen van het uitlekken van Windows-broncode zijn sterk verdeeld. Sommige experts voorspellen een sterke toename van het aantal virussen en ‘hacks’. Anderen menen dat de meeste lekken al waren gedicht. Overige begrippen Aangemaakt : 1-3-2004

Beveiligen; Exploit; Hacker; Verstoring; Virus. Pagina 30 van 42



februari 2004


Beveiliging

6079 Van ontwijken naar uitwijken dr. M.E.M. Spruit en ir. P. Wielaard (Brochure) Het exptertisecentrum, Den Haag, 2004.

Uitwijken Een handvat, om zelf het nut en de noodzaak van uitwijkmogelijkheden voor uw organisatie kunt inschatten. Hoewel veel organisaties één of meer rampenplannen hebben die beschrijven hoe er gereageerd moet worden op calamiteiten, voorzien deze plannen meestal onvoldoende in reacties op calamiteiten die betrekking hebben op de informatievoorziening. Juist nu steeds meer organisaties steeds afhankelijker worden van hun informatievoorziening is een dergelijke lacune zeer risicovol. Organisaties dienen rekening te houden met calamiteiten die alleen, of met name de informatievoorziening treffen. Om de continuïteit van de informatievoorziening na een calamiteit zeker te kunnen stellen, kan gebruik gemaakt worden van de maatregel uitwijken, oftewel het terugvallen op een reservefaciliteit als de eigen faciliteit niet meer beschikbaar is. In het Engels wordt uitwijken ook wel aangeduid met de term ‘disaster recovery’. Overige begrippen

Beveiligen; Beveiligingsplan; Disaster recovery; Recovery; Verstoring.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Ankeiler ~ http://www.hec.nl/Publicaties/1859.htm

De brochure op het internet ~ http://www.hec.nl/docs/Papernote_15.pdf

Website van het Expertisecentrum ~ http://www.hec.nl

6091 Voor strijd tegen spam is méér nodig! Rejo Zenger (Ingezonden brief) Automatisering Gids van 27-feb-2004.

Spam De ‘eigen verantwoordelijkheid’ die het kabinet Balkenende zo hoog in het vaandel heeft staan, is ook een kernbegrip in de beleidsvisie van minister Brinkhorst inzake spam. Tot ongenoegen van de Stichting Spamvrij.nl, die een brandbrief aan de minister stuurde. Overige begrippen

Beveiligen; Verantwoordelijkheid.

Verwijzing (URL of bestandsnaam) Stichting Spamvrij ~ http://www.spamvrij.nl

6063 Websites overheid slecht beveiligd (Bericht) Automatisering Gids van 13-feb-2004.

Beveiliging Vrijwel geen enkele website van de overheid is goed toegankelijk voor mensen met een handicap. Voorts worden persoonsgegevens in 8 procent van de gevallen zonder beveiliging verwerkt. Overige begrippen


Beschikbaarheid; Leesbaarheid; Verwerking van gegevens.

Pagina 31 van 42



februari 2004


Beveiliging 6069 Wordt Windows open-broncode software? Fred van der Molen (Commentaar) Computable van 20-feb-2004.

Broncode De openbaarheid van de broncode bij Linux en andere ‘open source’ software wordt nooit als veiligheidsrisico aangemerkt. Dus waarom nu wel bij Windows? Microsoft zet - zij het onvrijwillig - de eerste stap naar open broncode software. Overige begrippen

Beveiligen; Hacker; Open source software; Open standaard.

6024 Zagen aan de wortels van stam certificaten Pascal de Koning (Ingezonden brief) Computable van 14-mrt-2003.

Certificaat Het gebruik van digitale certificaten met Microsoft Internet Explorer vormde - zoals vorig jaar bleek- geen garantie voor veilig internetverkeer. Over het wel en wee van certificaten, Overige begrippen


Beveiligen; Elektronische handtekening; PKI.

Pagina 32 van 42



februari 2004


Duurzaamheid 6071 ' Het begint een jongensboek te worden’; Omnext kan met softwarerenovatie strijd met

lage lonen landen aanbinden Kim Loohuis (Artikel) Computable van 20-feb-2004.

Software renovatie Het doel van renovatie is het bestuderen van het systeem door het maken van een specificatie op een hoger abstract niveau, waarbij nieuwe functionaliteit aan deze specificatie wordt toegevoegd en een compleet nieuw systeem wordt ontwikkeld op basis van het origineel door het gebruik van ‘forward engineering’-technieken. Overige begrippen

Emulatie; Uitwisselbaarheid; UML.

6052 Ook legaal kopieren wordt moeilijker Herbert Blankesteijn (Artikel) Volkskrant van 21-jan-2004.

Digital Rights Management Het digitaal beheren van auteursrechten op muziek en video is in opmars. Het legaal copieren wordt dan ook onmogelijk. - Pas op met fabrikanten waar van bekend is dat ze aan drm doen. Vraag uw geld terug als een apparaat niet doet wat je zou mogen verwachten, en als een beperking niet van tevoren is duidelijk gemaakt. - Houd de ontwikkelingen in de gaten en koop tijdig producten zonder drm. - Kies bij het ‘rippen’ van cd’s en dvd’s voor bestandsvormen die zich niet lenen voor drm, zoals mp3 (muziek), mpg en divx (video). - In een wereld waarin drm regeert is het beter muziek en video gratis te downloaden via internet. Overige begrippen


Auteursrecht; Digitale duurzaamheid; DivX; DRM; DVD; Kopie; MP3; MPEG.

Pagina 33 van 42



februari 2004

De rubrieken Levenscyclus van gegevens 0 Algemeen Engelse term:

1 Ontstaan Ontstaan en identificatie Engelse term: Creation and identification

1.1 Definitie Definitie van het begrippen als informatiebeheer, archief, archiefbescheiden etc, beschrijving van de toepassing en reikwijdte daarvan. Engelse term: Defining electronic records

1.2 Benoeming informatiesysteem Begrenzing van het informatiesysteem waarbinnen de gegevens (archiefbescheiden) opgemaakt etc. worden. Engelse term: Identifying electronic records systems

1.3 Benoemen bestanddeel Begrenzing van de eenheid die als enkelvoudig bestanddeel te beschouwen is (archiefbestanddeel, archiefstuk, item, object, archiefblok, informatie-object). Bijvoorbeeld: Document of registratie. Engelse term: Identifying electronic records

2 Waarderen Het bepalen van de functie en de waarde van een gegeven of gegevens in een bepaalde context of samenhang en het bepalen van de uiteindelijke bestemming van de archiefbescheiden. Engelse term: Appraisal

2.1 Bepalen van de waarde Het vaststellen van de waarde van gegevens in een bepaalde context. Engelse term: Appraising

2.2 Bepalen van de bewaartermijnen Het vaststellen van de bewaartermijnen ten behoeve van overbrenging of vernietiging. Engelse term: Scheduling

2.3 Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid Het vaststellen van de juridische waarde van de gegevens, garanderen van de authenticiteit en de betrouwbaarheid (volledigheid, juistheid, beschikbaarheid en controleerbaarheid). Engelse term: Assuring legality

3 Gebruik, afstemming en toezicht Opslag, ontsluiting en beschikbaarstelling van informatie op basis van informatiebehoefte van de organisatie, burgers, politiek, bestuur, controllers, juristen en archiefbewaarplaats. Engelse term: Control and use


Pagina 34 van 42



februari 2004

Levenscyclus van gegevens 3.1 Bewaken kosten Bewaken van de kosten die beheershandelingenmet zich meebrengen. Kosten/baten en risico's. Engelse term: Controlling costs

3.2 Vaststellen verantwoordelijkheden Bepaling van de organisatieonderdelen, overheidsorganen, die verantwoordelijk zijn voor de gegevens. Dit kan zijn als als eigenaar of houder. Ook bepaling herkomst. Engelse term: Assigning responsability

3.3 Fysiek beheer Fysieke opslag van de archiefbescheiden en aanwijzing van verantwoordelijken voor het fysiek beheer. Engelse term: Storing

3.4 Integratie Standaardisatie en uitwisseling. De opslag van gegevens in verschillende formaten mag geen barriere zijn voor de toegankelijkheid en uitwisseling. Engelse term: Integrating access

3.5 Documentatie Beschrijving van gegevens en systemen (meta-gegevens). Bepaling van standaarden voor documentatie. Ook ten behoeve van het bewaren van de context. Engelse term: Documenting

3.6 Beschikbaarstellen Het feitelijk gebruik en het vaststellen van regels en afspraken voor het gebruik. Ook beschikbaarheid. Engelse term: Providing for use

3.7 Beveiliging Het waarborgen van logische en fysieke beveiliging, ten behoeve van de continuiteit van de organisatie, de vertrouwelijkheid van informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Engelse term: Assuring security

4 Overdragen (of vernietigen) Selectie en vernietiging van de informatie volgens de selectielijst die is vastgesteld in de waarderingsfase. Tevens overbrenging naar de archiefbewaarplaats. Engelse term: Disposition

4.1 Duurzaamheid Het garanderen van de duurzaamheid van de betrokken gegevensdragers. Engelse term: Preserving media

4.2 Bewaren context Bewaren van de originele functionaliteit en de documentatie daarover. Ook in geval van conversie. Engelse term: Preserving functionality


Pagina 35 van 42



februari 2004

Overzicht termen Aanbesteding In plaats van :

Procurement.

Verwant :

Offerte.

Auteursrecht Bevat :

Citaatrecht; Klankrecht; Plagiaat.

Onderdeel van :

Intellectueel eigendom; Recht.

Synoniem :

Copyright.

Verwant :

Beeldrecht; Copyleft; Databankrecht; Informatievrijheid; Lesser General Public Licence; Merkenrecht; Octrooi.

Basis gegevens Onderdeel van : Verwant :

Gegevens. Basisadministratie; Basisregistratie.

Beschikbaarheid Onderdeel van :

Kwaliteit.

Verwant :

Access; Bereikbaarheid; Beschikbaarstellen; Beveiliging; Dienstverlening; Egemeente; E-governance; Internet; Openbare overheidsinformatie; Virtuele dienstverlening; Waarneembaarheid; Zoeksysteem.

Besturingssysteem In plaats van :

Besturingsprogrammatuur.

Onderdeel van :

Platform.

Synoniem :

Operating system.

Beveiligen Gebruik :

Beveiliging.

Beveiliging Bevat :

In plaats van :

Autorisatie; Backup; Checksum; Clean desk; Cyclical Redundancy Check; Encryptie; Firewall; Informatiebeveiliging; Infraroodpatroon; Portblocker; Steganografie; Veiligheidsverfilming. Beveiligen.

Onderdeel van :

Beheershandeling; Gebruik.

Verwant :

Authenticiteit; Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Datenschutz; Exclusiviteit; Gegevensherstel; Informatie-apartheid; Integriteit van informatie; RFID; Verstoring.

Broncode Onderdeel van :

Software.

Certificaat Bevat : Verwant :

Authentication certificate of trusted third party; Digitaal certificaat; Gekwalificeerd certificaat; Stamcertificaat. Authenticatie; Chirograaf; Encryptie; Waarmerk.

Digital Rights Management In plaats van :

DRM.

Onderdeel van :

Copyright.


Pagina 36 van 42



februari 2004

Digital Rights Management Verwant :

Intellectueel eigendom.

Digitale duurzaamheid Bevat :

Digitale kluis; Emulatie; MLG.

In plaats van :

E-permanence; Machine readable records/archives.

Onderdeel van :

Duurzaamheid.

Verwant :

Digital preservation; E-archivering.

In plaats van :

Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen.

Verwant :

Ruimtelijke plannen; Standaard; Uitwisselbaarheid.

DURP

E-factuur Onderdeel van :

Factuur.

E-government Onderdeel van :

E-governance; Government.

Verwant :

E-gemeente; E-overheid; MIReG; Openbaar bestuur.

Elektronisch patiëntendossier In plaats van :

EPD.

Onderdeel van :

Patiëntendossier.

Elektronische handtekening Bevat : In plaats van :

Electronic signature; Geavanceerde handtekening; Gekwalificeerde handtekening; Key; XML Signature. Digitale handtekening.

Onderdeel van : Synoniem :

Handtekening. Digital signature.

Verwant :

Digitale identificatie; Electronic seal; RSA; Signature.

In plaats van :

Electronic Mail Message; Electronisch postbericht.

Onderdeel van :

Brief.

Verwant :

Attachment; Bericht; Communicatie; Defense Message System; Instant messaging; Mailbombers; POP3; SMPT; Spam; Telegram; Transmission Data.

E-mail

Enterprise Application Integration In plaats van :

EAI.

Onderdeel van :

Grid computing.

Verwant :

Enterprise Information Integration; Integratie; Webservices.

E-overheid Bevat :

E-gemeente; E-provincie.

Verwant :

E-government.

Bevat : In plaats van :

Aktualiseren; Blokkeren; G-geheel; Opschorten PL; Persoonslijst. Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking.

Onderdeel van :

Bevolkingsregister.

GBA


Pagina 37 van 42



februari 2004

GBA Verwant :

Basisadministratie; Brondocumenten; Centrale persoonsadministratie; Houder.

In plaats van :

Informatie- en communicatietechnologie.

Verwant :

Automatisering.

ICT

Informatiemanagement Onderdeel van :

Informatiebeheer.

Verwant :

Archiefbeheer; Archiefmanagement; Control; Inspectie; Risicomanagement; Toezicht.

Integratie Verwant :

Enterprise Application Integration; Enterprise Information Integration; Interdepartementale informatiesystemen.

Intranet In plaats van :

Company Wide Web.

Onderdeel van :

Internet.

Verwant :

Extranet; Virtuele secretarie.

Kennismanagement Synoniem :

Knowledge management.

Verwant :

Kennis; Kennissysteem.

Kennissysteem Onderdeel van :

Informatiesysteem.

Verwant :

Expertsysteem; Kennis; Kennismanagement.

Kosten Bevat : Verwant :

Variabele kosten. Aanschafwaarde; Prijs.

Medicatiedossier Onderdeel van :

Dossier.

Verwant :

Patiëntendossier.

Open source software In plaats van :

OSS.

Onderdeel van : Verwant :

Software. GPL; Licentie.

Opsporing Bevat :

Afluisteren; Aftappen; Rasterfahndung; Slepnetzfahndung; Tapbevel.

Verwant :

Telefoontap.

Persoonsgegeven Bevat :

Patiëntgegevens; Zorgidentificatienummer.

Verwant :

Persoonsidentificatie.

PIVOT Aangemaakt : 1-3-2004

Pagina 38 van 42



februari 2004

PIVOT Bevat :

Rapport Institutioneel Onderzoek.

In plaats van :

Project Invoering Verkorting Overbrengingstermijn.

Onderdeel van :

Archiefprogramma.

Verwant :

BSD; Institutionele selectie.

Privacy Bevat :

P3P.

In plaats van : Onderdeel van :

Bescherming persoonlijke levenssfeer; Persoonlijke levenssfeer; Privacybescherming. Grondrechten.

Bevat :

Bedrijfsproces; Werkproces.

Verwant :

Handeling; Procedure; Procesregistratie; Workflow; Zaak.

Proces

Procesontwerp Bevat :

Capability Maturity Model; Granulariteitsbepaling.


Procesmanagement. Pdca-model.

Projectmanagement Onderdeel van :

Management.

Remano In plaats van :

Records Management Applicaties voor de Nederlandse overheid.

Onderdeel van :

NPR-ISO/TR 15489-2 (nl); Standaard.

Verwant :

DOD5015.2; MoReq; Programma van eisen; RMA.

Salarisadministratie Onderdeel van :

Administratie.

Semantic web Bevat :

Layer Cake; Ontologie; Schema; Thesaurus.

Onderdeel van :

Internet.

Verwant :

RDF; RDF/XML; Semantiek; XML.

Software renovatie Verwant :

Onderhoud.

Onderdeel van :

Verstoring.

Verwant :

E-mail; Hoax; Mailbombers.

Spam

Standaard


Pagina 39 van 42


februari 2004

Informatiebeheer (overzicht rapporten / artikelen / publicaties) Standaard Bevat :

Verwant :

ANSI; ANSI/NISO Z39.85.2001; ASCII; Basic Semantics Register; Blocks Extensible Exchange Protocol; CGM; Character set; Common Communications Format; DDF; Descriptive standards; DIRKS methodology; DOD5015.2; EAD; EDI; HTML; ISAAR(cpf); ISAD(g); ISO 10303; ISO 8211; ISO 8824; ISO 8825; ISO 8879; ISO 8879:1986; ISO/IEC 10646-1; ISO/IEC 13250:2000; ISO/IEC 8859-1; ISO/IEC 8879; ISO/ISEC 10918; ISO/ISEC 8632-1; ISO/TR 154892:2001; ISO-DIS 15489-1; ITU; JPEG; METS; MIReG; MODS; MoReq; NENISO 15489-1 (nl); Netwerkprotocol; NPR-ISO/TR 15489-2 (nl); OAI-protocol; ODA/ODIF; Open Archival Information System; Open standaard; OSI-model; PDF; Remano; SGML; Specificatie; SQL2; STEP; STP; TIFF; UDC; UML; Universal Preservation Format; XBRL. AGLS; Archiveringsformaat; DURP; Ethernet; GILS; GPRS; GSM; Inkapselingsformaat; IP; Metadataformaat; MMS; OASIS; SMS; TCP/IP; Topic maps; Uitwisselingsformaat; UMTS; WAP.

Systeemontwikkeling Bevat :

Componentmodel; Rapid application development; SDM.

Verwant :

Informatieanalyse.

Toezicht Bevat : Synoniem : Verwant :

Accountancy; Audit; Betreding ruimten; Schouw; Toezicht op de zorg; Toezicht op het beheer. Inspectie. Accountantsverklaring; Archiefmanagement; Beheersing; Control; Controlling; Informatiemanagement; Middelen; Observatie.

Uitwijken Synoniem :

Disaster recovery.

Verantwoordelijkheid Bevat :

Budget verantwoordelijkheid.

Onderdeel van :

Gebruik.

Synoniem : Verwant :

Accountability. Aansprakelijkheid; Bestuurdersaansprakelijkheid; Common carrier regel; Decharge; Gedraging; Primaat; Tekenbevoegdheid; Verantwoording; Zorg.

Verkeersgegeven Onderdeel van :

Gegeven.

Verwant :

Audit trail; Communicatie; Telecommunicatie; Track.

Vernietigen Bevat :

Selecteren; Verwijderen.

Gebruik : Onderdeel van :

Vernietiging. Beheershandeling; Proces van het archiefsysteem; Waarderen.

Verwant :

Disposition.

Vernietiging Bevat : In plaats van :

Destroy inactive records; Feitelijke vernietiging; Illegale vernietiging; Schoning; Voorselectie. Vernietigen.

Onderdeel van :

Afstoten; Beheershandeling.

Synoniem : Verwant :

Delete. Afstemmen; Muteren; Wissen.


Pagina 40 van 42



februari 2004

Verstoring Bevat :

Onderdeel van :

Backdoor; Brand; Bug; Calamiteit; Computercriminaliteit; Corruptie; Cybercrime; Denial of Service; Diefstal; Exploit; Fraude; Hoax; Illegale vernietiging; Inktvraat; Mailbombers; Millenniumprobleem; Misbruik; Programmeerinsluiting; Repressie; Schimmel; Spam; Spyware; Storing. Gebruik.

Verwant :

Affaire; Beveiliging; Defacement; Hacker; Ongeoorloofd gebruik; Portblocker.

Vindbaarheid Onderdeel van :

Kwaliteit.

Verwant :

Toegankelijkheid; Vinden; Zoeken; Zoeksysteem.


Cybercrime. Hoax; Worm.

Virus

Weblog Onderdeel van :

Dagboek.

Verwant :

Blog; Egodocument.

Webservices Onderdeel van :

Grid computing.

Verwant :

Enterprise Application Integration; Meta computing; Peer to peer; SOAP; Supercomputing.

Workflow Bevat :

Workflow-enabling; Workflowmanagement.

In plaats van :

Werkstroomfunctionaliteit.

Verwant :

Dataflow; Documentflow; Proces; Procesmodel; Zaak.

Bevat :

In plaats van :

Chess ML; DTD; ebXML; Geography Markup Language; ISO/IEC 13250:2000; Math ML; RDF/XML; Scalable Vector Graphics; SOAP; Topic maps; Voice XML; XBRL; XDR; Xforms; Xhtml; XML MI; XML Schema; XML Schema Definition; XML-container; XML-wrapper; XSL; XTM. Extensible Markup Language.

Onderdeel van :

Markup language; Metataal; SGML.

Verwant :

CPXe; EAD; EDI; Resource Description Framework; Semantic web; UML; WAP.

XML

Zoekmachine Onderdeel van :

Internet; Zoeksysteem.

Verwant :

Surfen; Webbrowser; Zoeken.

Zorgidentificatienummer In plaats van :

ZIN.

Onderdeel van :

Persoonsgegeven.

Verwant :

Persoonsidentificatie.


Pagina 41 van 42


februari 2004


De gegevens komen uit een met behulp van MS-Access ontwikkelde Reference Manager.

Mijn waardering van de publicaties: ** = zeer interessant * = interessant -- = matig, maar juist daarom geschikt om op te nemen.

Inlichtingen over deze lijst bij: Rienk Jonker E-mail:

[email protected]

Website (proef)

http://text4you.tk

Eerdere versies zijn aan te treffen op de website van de DIVA onder het kopje 'informatie' (http://www.divakoepel.nl )


Pagina 42 van 42


Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer

Recommend Documents