Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer De lijst is aangemaakt op: Gegevens zijn geregistreerd tot en met de maand:
dinsdag 6 mei 2008 april 2008
Dit overzicht bevat titels en 'samenvattingen' van berichten, berichtjes, artikelen en publicaties die het terrein van het informatiebeheer raken. Ze zijn gerubriceerd op basis van de ‘lifecycle of documents’ uit het rapport ‘Management of electronic records: Issues and guidelines; Prepared by the Advisory Committee for the Coordination of Information Systems (ACCIS)’, United Nations, New York, 1990. (blz 27-34). Als laatste is een overzicht van termen opgenomen die zijn gerelateerd aan de onderwerpen van de geregistreerde titels. Het begrip 'informatiebeheer' omvat het geheel van de informatievoorziening en het archiefbeheer. Synoniem aan 'Informatiebeheer' is het begrip 'Records management'. De berichtjes etc. zijn binnen de rubrieken gesorteerd op titel.
Een goede en betrouwbare informatiehuishouding is van vitaal belang voor de overheid. Politiek en ambtelijk management gaan echter tamelijk zorgeloos met dit belang om. De aandacht voor een ordentelijke informatiehuishouding schiet structureel te kort. Dit is een oud probleem dat verregaand versterkt wordt door de voortschrijdende digitalisering. Doorgaan op dezelfde weg betekent volgens de Raden onvermijdelijk de aantasting van belangrijke rechtsstatelijke waarden zoals transparantie, zorgvuldigheid, toegankelijkheid, verantwoording en verantwoordelijkheid. Dat is tamelijk zwart-wit gesteld maar over de ordentelijkheid van de informatiehuishouding is nuanceren nu eenmaal niet mogelijk. De overheid moet staan voor de ordentelijkheid van zijn informatiehuishouding, in welk toekomstscenario dan ook. Titelblad Informatie grondstof met toekomstwaarde; Contouren van een visie op de rol en betekenis van informatie Raad voor Cultuur / Raad voor het openbaar bestuur, Den Haag, 2008.
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 1 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 0
Algemeen 8249 100 Year Archive Requirements Survey Michael Peterson en Gary Zasman, Peter Mojica, Jeff Porter (Publicatie) Storage Networking Industry Association (SNIA), 2007. Versie January 2007
Duurzame toegankelijkheid Large organizations faced with retaining and preserving huge amounts of digital information for very long periods of time are at the front edge of a troubling crisis. Digital information1 is actually easier to lose than if it were on paper or film. It is one thing to manage a domain of digital records that an archivist can personally guard and shepherd. It is quite another to meet the archival challenges of today’s enterprise data center. These data centers can be characterized as environments with petabytes of distributed information, high data growth rates, many facilities and many departments with uncoordinated responsibilities and requirements, and lack of business-level budget, interest, and focus on its archives. All these operating challenges are now compounded by high risk. Yes, risk - risk of failure and fines from legal discovery, compliance requirements, or security threats. Add to this, the risk of losing information that may be of great value to the organization and the picture looks pretty daunting. Top Four Ways of Losing Digital Information - Can not read it - Can not interpret it correctly - Can not validate its authenticity - Can not find it .. .. .. The goal of this research was to define requirements from the practitioner’s viewpoint for long term retention solutions. It succeeded. The respondent’s requirement feedback was summarized into four categories corresponding to the classes of needs that solutions or best practices must address. This list now defines the ‘ market requirements’ that will guide the work of the Task Force. - Accommodate the requirements of the critical business drivers behind long-term retention by mitigating legal, compliance, business, and security risk as well as preserving the history of the organization forever. - Overcome the barriers inhibiting adoption of best practices that range from the cost-effectiveness of solutions to stimulating collaborative efforts within the organization. Many of these requirements are organizational issues and fit the profile of best practices. − The most alarming barriers were the warnings that executive management does not really care and that there is no prestige in archive practices within the IT organization. Improve operating practices by providing better management tools, best-practices, job visibility, and education. Solve the technology challenges by: − Solving logical and physical migration − Solving the ability to scale the volume of information − Incorporating metadata into the archival repository − Including databases, email, and legacy information − Providing a full spectrum of information and data services core to the digital information repository that provide for classification, control, discovery, availability, protection, security, integrity, audit, forensics, Overige begrippen
Digitale duurzaamheid.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) 100 Year Archive Task Force - SNIA’s Data Management Forum ~ http://www.snia.org/forums/dmf/programs/ltacsi/100_year/
Tekst op internet (eerst registreren) ~ http://www.snia.org/forums/dmf/programs/ltacsi/100_year/100YrATF_Archive-Requirements-Survey_20070619.pdf
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 2 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 0
Algemeen 8225 Claimgedrag nekt integratie; Claims van Business Intelligence en Enterprise
ContentManagement zijn obstakel voor EIM-oplossing
(Artikel) Automatisering Gids van 4-apr-2008.
Archiefsysteem Enterprise Information Management bedreigt op geen enkele manier het voortbestaan van Business Intelligence of Enterprise Content Management. EIM vraagt alleen om een andere benaderingswijze van het onderwerp informatie. EIM zorgt voor de juiste informatie op het juiste moment voor de juiste afnemer. Overige begrippen
ECM; EIM; Enterprise content management; Enterprise Information Management; Record Keeping System.
8210 Congres ter gelegenheid van '90 jaar Archiefwet'; Toespraak van DGCM Van Kranendonk van Kranendonk (Lezing) 31-mrt-2008 / Ministerie van OCW, Den Haag, 2008. N.B.: Alleen het gesproken woord geldt
Informatiehuishouding Alle inwoners van ons land mogen van de overheid verwachten wat de overheid van hem verwacht. Daarin passen geen ICT-perikelen bij de overheid die tot een vertrouwensbreuk bij burgers kan leiden. Over samenwerking tussen ICT- en archiveringspecialisten kunnen we morgen een heel nieuw congres organiseren. De grootschalige digitaliseringen en de daarmee gepaard gaande enorme hoeveelheid achteraf niet meer goed te duiden informatie eist van ons om reeds in het kiemstadium van informatievorming te selecteren wat we willen behouden en na te denken over de vraag hoe we daarover alle Nederlanders willen informeren. Dat zal ons dwingen om de belangen van de informatiehuishouding en die van het erfgoed, de cultuurhistorie te bundelen. Ik vraag u dan ook uitdrukkelijk om mee te denken hoe deze bundeling het best kan worden gerealiseerd. Overige begrippen
:-)
Informatiebeheer.
8228 Digitale vaardigheden van Nederlandse burgers; Een prestatiemeting van operationele,
formele, informatie en strategische vaardigheden bij het gebruik van overheidswebsites Drs. Ing. Alexander J.A.M van Deursen en Prof. Dr. Jan A.G.M. van Dijk (Rapport) Universiteit Twente, Enschede, 2008. Versie 1.0 / april 2009
Gebruik Overheid overschat internetvaardigheden burgers De overheid moet haar sites beter afstemmen op het zoekgedrag van haar burgers. Die gebruiken internet vaak klakkeloos. En op hogere zoekvaardigheden presteert de digitale generatie niet beter dan ouderen. Voor het eerst in Europa hebben onderzoekers aan de Universiteit Twente burgers in een laboratoriumsituatie getest op het raadplegen van overheidssites. In de zomer van 2007 is een doorsnee van de bevolking in de regio Twente getest op hun vaardigheden bij het raadplegen van overheidssites. Organisaties als CBS en SCP meten vaardigheden door enquêtes te gebruiken. Dit is minder geldig dan het afnemen van prestatietests in een laboratorium, zoals de Universiteit Twente als eerste in Europa gedaan heeft, in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. In een 1,5 uur durende test moesten de proefpersonen negen uitgebreide opdrachten verrichten waarvan de overheid veronderstelt dat burgers ze succesvol kunnen afronden. Strategische internetvaardigheden pover Van de 109 proefpersonen bleken veel burgers niet de benodigde vaardigheden te bezitten. Zij wisten de taken niet met succes af te ronden of deden er heel lang over. Van de vier soorten vaardigheden die werden getest, slaagde men op het onderdeel operationele vaardigheden ('knoppenkennis') gemiddeld voor 80% van de taken. Bij formele internetvaardigheden, de kunst van het oriënteren en navigeren tijdens het surfen, werden de taken voor 72% Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 3 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 0
Algemeen geklaard. Bij informatievaardigheden, het kunnen zoeken, selecteren en evalueren van informatie, slaagde men gemiddeld voor 62%. R ronduit slecht was de score op strategische vaardigheden, met behulp van internet een bepaald doel bereiken, bijvoorbeeld nagaan of het zin heeft in beroep te gaan tegen een overheidsbeschikking. Slechts 25% van de opdrachten waarbij burgers belangrijke financiële informatie moesten vinden of een voorkeur voor een politieke partij moesten uitspreken aan de hand van bepaalde standpunten, werden voltooid. Tussen mannen en vrouwen werd geen enkel verschil aangetroffen. Bij operationele en formele vaardigheden deden hoogopgeleiden en jongeren het beter dan lageropgeleiden en ouderen. Bij informatie en strategische vaardigheden waren de hoogopgeleiden beter, maar de jongeren niet! Digitale generatie scoort niet beter Dit onderzoek is een opsteker voor ouderen. Met een klein zetje in de rug, het opdoen van knoppenkennis en surfvaardigheden scoren zij net zo goed of beter dan jongeren in de 'hogere' vaardigheden van informatie en strategie. De populaire hypothese dat het probleem van de digitale vaardigheden vanzelf verdwijnt met het uitsterven van de oudere generaties blijkt onjuist. Zowel bij jongeren als ouderen zijn er groepen die het internet heel slecht en heel goed kunnen gebruiken. Vooral informatievaardigheden zijn een probleem, ook bij jongeren. Google belangrijker dan overheidssites Opvallend was dat de proefpersonen informatie op het internet klakkeloos voor waar aannemen. Het definiëren van specifieke zoekwoorden en het selecteren van relevante informatie leverde veel problemen op. Ook is Google voor burgers een belangrijker zoekinstrument dan alle hulpsites die de overheid gemaakt heeft. De onderzoekers, Drs. Ing. Alexander van Deursen en Prof. Dr. Jan van Dijk, bevelen de overheid aan haar sites beter in te richten naar het zoekgedrag van burgers. In het onderwijs en daarbuiten dient men meer aandacht te besteden aan informatievaardigheden en het gebruik van zoeksystemen. Ouderen moeten meer hulp en cursussen krijgen bij de toegang tot computer en internet. Overige begrippen
Competentie; Context; Dienstverleningsconcept; E-overheid; Informatiebehoefte; Kennis; Navigatie; Overheidsinformatie; Precisie; Recall; Relevantie; Toegankelijkheid; Vangst; Vindbaarheid; Zoeken.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Het rappor op internet ~ http://www.ictenoverheid.utwente.nl/docs/2008-Digitale_vaardigheden_van_Nederlandse_burgers.pdf
Persbericht ~ http://www.ictenoverheid.utwente.nl/nieuws.php?PHPSESSID=42bfb2ce672545f3a854930591d52ff7 - Digitale_vaardigheden
8229 Implementatie, Gebruik en Effecten van de Electronische Overheid dr. W.E. Ebbers (Column) .ego, 2006. Juli 2006 jaargang 5, editie 3
Dienstverleningsconcept Over de drie pijlers van het onderzoeksprogramma ‘ICT en Overheidsorganisaties’: implementatie, gebruik en effecten van ICT binnen overheidsorganisaties. Overige begrippen
E-overheid; Overheidsinformatie.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Column op internet ~ http://www.ictenoverheid.utwente.nl/docs/2006-Ego_Column_Ebbers.pdf
8263 Informatie-infarct dreigt voor overheid (Bericht) Binnenlands Bestuur van 11-apr-2008.
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 4 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 0
Algemeen Informatie-infarct De informatiehuishouding van de overheid rammelt. Twee adviesraden luiden de noodklok, want het goed functioneren van de overheid bevindt zich in de gevarenzone. Overige begrippen
Informatiehuishouding; Overheidsinformatie.
8211 Informatie-infarct dreigt voor overheid (Bericht) Staatscourant van 1-apr-2008.
Informatiehuishouding overheid structureel tekort. Dit stellen de Raad voor Cultuur en de Raad voor het openbaar bestuur (Rob) in hun gezamelijke advies Informatie: grondstof met toekomstwaarde, dat vandaag aan minister Plasterk (OCW) en staatssecretaris Bijleveld (BZK) is aangeboden. Volgens de raden wordt die falende informatiehuishouding versterkt door de voortschrijdende digitalisering. Een proces dat, als het zich doorzet, zal leiden tot een 'informatie-infarct', vrezen de onderzoekers, die wijzen op een 'onvermijdelijke aantasting' van de transparantie, zorgvuldigheid, toegankelijkheid, verantwoording en verantwoordelijkheid. Het bevreemdt de Rob en de Raad voor Cultuur in ieder geval dat in de huidige visie Informatie op Orde onvoldoende aandacht is voor de rol en betekenis van overheidsinformatie. 'Daardoor verliest de overheid zijn greep op informatie', weten de adviesorganen, die dan ook aandringen op 'acute maatregelen van de regering'. Overige begrippen
Informatiebeheer; Informatie-infarct.
8222 Is de IT van de Belastindienst nog wel te vertrouwen?; Opknappen Belastingdienst mag
geen vijftot tien jaar duren Daan Rijsenbrij (Artikel) Automatisering Gids van 7-mrt-2008.
Overheidsinformatie De nieuwste fout bij de Belastingdienst heeft IT- technisch weinig om de hakken. Wel is er fundamenteel iets grondig mis. Het is een open deur op te merken dat de overheid al vele jaren kampt met een gemiddeld slechte staat van haar IT. De Algemene Rekenkamer heeft op 29 november 2007 een rapport uitgebracht over de miljarden die verspild zijn door mislukte IT-projecten bij de overheid. De reactie van Guusje ter Horst in haar brief aan de Tweede Kamer van 25 februari 2008 geeft mij weinig hoop op een echte verbetering. Daarom hoopte ik tien jaar geleden al op een echte grote IT-ramp bij de overheid. Liefst een bij de Belastingdienst waardoor zij tijdelijk niet meer kan innen. Dan wordt het kabinet getroffen in haar liquiditeitspositie. Wellicht dat dat hen eindelijk zal wakker schudden om het belang van goede IT te waarderen. Wordt het huidige grote tumult rond de Belastingdienst het startschot voor de grote schoonmaak van de overheids-IT? Is dit de wake up cali waardoor de Tweede Kamer echte vragen gaat stellen? Of wachten wij rustig op het volgende IT-drama? Overige begrippen
:-)
Betrouwbaarheid; ICT; Kosten; Projectmanagement; Toezicht.
8205 Leidinggeven aan professionals? Niet doen!; Over kenniswerkers, vakmanschap en
innovatie Mathieu Weggeman (Publicatie) Scriptum management, Schiedam, 2008. ISBN-13: 9789055943524
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 5 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 0
Algemeen Management Door het voortdurend stijgende opleidingsniveau krijgen we steeds meer kenniswerkers in Nederland. De vloeren van onze organisaties worden in toenemende mate bevolkt door professionals en het aantal organisaties dat kennisintensief genoemd mag worden, groeit nog steeds: r&d labs, hightech-, ict- en mediabedrijven, organisaties voor zakelijke dienstverlening, gezondheidszorg- en onderwijsinstellingen, beleidsontwikkelende instanties, et cetera. In al die organisaties moet leiding gegeven worden, zeggen de managers. 'Niet doen', zegt Mathieu Weggeman, 'professionals zijn al gemotiveerd. Ze hebben jaren gestudeerd om eindelijk te mogen doen waar ze zo enthousiast over zijn. Pas op dat u dat enthousiasme niet verprutst! Daar bedoel ik mee: faciliteer de kenniswerkers in plaats van hun werkprocessen alsmaar te plannen en te controleren. Dat betekent: zorg ervoor dat ze niet te veel lastig gevallen worden met formulieren, rapportenschrijverij, regels en procedures, dan komt de productiviteit en kwaliteit vanzelf. Waarom? Omdat echte professionals liever iets goed dan iets fout doen.' 'Natuurlijk horen we de laatste tijd gloedvolle betogen over het afschaffen en verminderen van het aantal regels en procedures, laaien de discussies over de Rijnlandse werkcultuur versus het Anglo-Amerikaanse businessmodel weer op en worden er voortdurend Paarse Krokodillen geïdentificeerd, maar zelden wordt de vraag beantwoord hoe de coördinatie dan wel geregeld moet worden. Mijn antwoord is: door te sturen op een collectieve ambitie.' Het gaat in 'Leidinggeven aan professionals? Niet doen!' over dienend leiderschap, over de kenmerken en eigenaardigheden van professionals, over hun belangrijkste productiefactor: kennis, over een van hun moeilijkste taken: innoveren en over vakmanschap, meesterschap en altijd maar blijven leren. Mathieu Weggeman heeft inmiddels veel boeken en artikelen geschreven over leidinggeven aan professionals, het verzilveren van creativiteit, innovatie en kennismanagement. Dit boek is de accolade. Overige begrippen
Innovatie; Kennis; Kennismanagement.
8232 ‘ Opiniedemocratie is gevaarlijk’ Miro Lucassen (Interview) Binnenlands Bestuur van 14-mrt-2008.
Democratie ‘Kiest u maar’, lijkt de overheid steeds vaker tegen de burger te zeggen, gezien het gestaag groeiende aantal peilingen en polis. Will Tiemeijer schreef een boek over deze ontwikkeling: ‘Beleidsmakers moeten de problemen kennen, maar de overheid moet met oplossingen komen.’ Overige begrippen
:-)
Besturen; Controleerbaarheid; Rechtsstaat.
8230 Overheidsinformatie Op Maat; Online zoekstrategieën van burgers dr. Th. van der Geest en dr. R. Klaassen, dr. J. Karreman (Rapport) 15-dec-2005 / Universiteit Twente, Enschede, 2005.
E-overheid In opdracht van het ICTU is een onderzoek gedaan naar de manier waarop Nederlandse burgers on- line naar overheidsinformatie zoeken. Het onderzoek moest ondermeer dienen ter onderbouwing van een nieuwe editie van de website www.overheid.nl die in juni 2006 de lucht in zal gaan. De belangrijkste conclusie is dat de zoekvaardigheden van burgers niet overschat moeten worden. Er lijkt een flinke kloof te liggen tussen de informatiebehoeften van burgers en de wijze waarop daaraan nu via de bestaande overheidssites wordt getracht tegemoet te komen. Overige begrippen
Aangemaakt : 6-5-2008
Dienstverleningsconcept; Informatiebehoefte; Navigatie; Overheidsinformatie; Persoonlijke internet pagina; PIP; Portaal; Portal; Vindbaarheid; Zoeken.
Pagina 6 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 0
Algemeen Verwijzing (URL of bestandsnaam) Rapport op internet ~ http://www.ictenoverheid.utwente.nl/docs/2005-Overheidsinformatie_op_maat-Rapport.pdf
Rapport op internet (bijlagen) ~ http://www.ictenoverheid.utwente.nl/docs/2005-Overheidsinformatie_op_maat-Bijlage.pdf
8209 Rapport: overheid geen grip op info (Bericht) Friesch Dagblad van 2-apr-2008.
Informatievoorziening Politiek en ambtenaren gaan veel te zorgeloos om met informatievoorziening aan de burger. Als er niks veranderd, ligt een aantasting van de rechtstaat op de loer. Dit zeggen de Raad voor Cultuur en de Raad voor het openbaar bestuur in een gisteren gepresenteerd rapport. Overige begrippen
Betrouwbaarheid; Informatiebeheer.
8248 Toespraak R. Kuipers BZK/DGOBR bij ‘90 jaar Archiefwet’ R. Kuipers (Lezing) 31-mrt-2008 / Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Den Haag, 208.
Archieffunctie De archiefwereld is al in verandering en zal in de komende 10 jaren fors blijven veranderen. Ht is daarom goed om nu op 90 jaar Archiefwet terug te kijken, maar cruciaal om op 10 jaar Archiefwet (of korter, want mogelijk komen er aanpassingen?) vooruit te kijken. Overige begrippen
Grondslag; Informatiebeleid; Informatievoorziening; Overheidsinformatie.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.kvan.nl/nieuwsvervolg.php?id=270
:-)
8253 Die Zukunft der Vergangenheit. Kommunikationsnetzverdichtung und das Archivwesen. dr. Hermann Lübbe (Lezing) 10-okt-2000 / , 2000. Eröffnungsvortrag zum 71. Deutschen Archivtag in Nürnberg, 10. Oktober 2000 (Stand: Feb. 2001)
Cultuur Progressive Selbsthistorisierung prägt die moderne Zivilisation. Jede frühere Gegenwart war ungleich weniger als die unsrige bemüht, sich ihre Vergangenheit zugänglich und so gegenwärtig zu halten. Im harten Exempel heißt das: Unter Urban VIII, das heißt noch im frühen 17. Jahrhundert, wurden restliche Bronzebestände des römischen Pantheon, eines Kuppelbaus aus Hadrianischer Zeit, zur Nutzung für aktuelle künstlerische und militärische Zwecke eingeschmolzen. Überaus wertvolle Relikte der Antike wurden somit recycelt. Wir hingegen konservieren wiederausgegrabene Mauerreste einer Zisterzienserabtei. In den Niederlanden gibt es sogar eine Ziegelei, die die fraglichen Klostersteine, die den EG-Backsteinnormen nicht ganz genügen - sie sind zu groß -, neu brennt, nämlich für Zwecke denkmalspflegerischer Restauration. Overige begrippen Aangemaakt : 6-5-2008
Archivistiek; Geschiedenis; Historiciteit; Waarderen. Pagina 7 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 0
Algemeen Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://web.archive.org/web/20010407011834/http://www.vda.archiv.net/luebbe.htm
Zeit-Erfahrungen. Sieben Begriffe zur Beschreibung moderner Zivilisationsdynamik ~ http://www.sbg.ac.at/hai/neuzeit/gegwart.htm
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 8 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan 8226 Banken hijgen achter IT aan; Backofficesystemen uit vorige eeuw ondermijnen
slagvaardigheid (Artikel) Automatisering Gids van 4-apr-2008.
Legacy systeem Vrijwel alle grote retailbanken zijn nog steeds afhankelijk van infoîmatiesystemen die dateren uit de jaren zestig en zeventig. Decennia lang is vervanging van de op COBOL, PL-i en mainframetechnologie gebaseerde kerninformatiesystemen uitgesteld. Niet zozeer vanwege de kosten, maar vooral vanwege de risico’s van grote migraties. Het gebrek aan flexibiliteit en de steeds hoger oplopende kosten voor onderhoud aan de legacysystemen knellen steeds meer. Om concurrerend te blijven, zullen banken hun kernsystemen op korte termijn moeten vervangen. Overige begrippen
Back-office; COBOL; IT governance; Vervanging.
8221 Beheer: klem tussen manager en professional Jacques Wetzels (Artikel) Automatisering Gids van 28-mrt-2008.
Beheer Procesmodellen zijn belangrijk voor het inrichten van ICT-beheer, maar zeker niet zaligmakend. Het procesdenken geeft overzicht en is vooral een feestje voor managers. Het productdenken moet de processen naar de werkvloer brengen. Daar zitten de technische beheerders die het werk doen. Overige begrippen
Data-atlas; DSP; Overzicht; Proces; Product; Structuurplan informatiebeheer.
8236 Bevolkingsadministratie moet moderner (Bericht) Binnenlands Bestuur van 28-mrt-2008.
GBA De modernisering van de gemeentelijke basisadministratie moet worden voortgezet, vinden rijk, gemeenten en de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB). De kern van het systeem wordt voor alle gemeenten identiek. Overige begrippen
:-)
Bevolkingsregister.
8239 Business classification scheme design Malcolm Todd (Rapport) The National Archives, Kew, Richmond, Surrey, 2003. Version 1.0 October 2003
Classificatieschema The overall purpose of creating, using and managing records is to support the business of government. The business needs of the organisation, the benefits which it expects to gain from a move to electronic working in EDRM, and other relevant external requirements on the organisation are the general determinants of the way in which records should be organised, and the means by which they may be accessed. The EDRM system must support the business change process through which business benefits are delivered, by underpinning and enabling change in operational, administrative and service delivery systems. Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 9 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan The EDRM must support the change management process, supporting innovation and new ways of working, by delivering information to those who need it in the form required. Business needs, for government organisations, include accountability. This can operate in the short term - through supplementing the resource discovery enabled by document level metadata (e.g. in response to FOI requests) - and in the longer term through the preservation of historical electronic records in an archive. Central government departments and agencies are required by the Public Records Acts to identify and safeguard records of historical importance and they shall be transferred to The National Archives not later than 30 years after their creation. The organisation of records should also facilitate the early identification and description of those of archival value. In the electronic environment, this is essential to their long-term survival. Whatever the appraisal criteria, groups of folders in the classification scheme can be scheduled for transfer at either a higher or a lower level and migrated to successor systems including archival preservation systems. Classification scheme metadata captured with the records supports this by maintaining the original arrangement. It also supplements the resource discovery achievable through document level metadata with contextual metadata. Business change and people change will together deliver the benefits set out in the business case which forms the justification for EDRM (although some of these benefits may be delivered at the wider programme level, rather than directly at the EDRM project level). These identified business benefits must therefore broadly determine methods of record organisation and access. External drivers from the wider environment include: - requirements for corporate governance, including information governance - compliance with information policy legislation: Data Protection, FoI, etc - requirements for legal admissibility - government standards - international standards: BS ISO 15489 - cross-cutting developments within the public sector (‘joined-up’ government) The business classification scheme and the actual folders (files) and records classified by that structure comprises what, in the paper environment, was called the ‘fileplan’. Overige begrippen
Classification scheme; DIRKS methodology; DSP; EDRMS; ISO-DIS 15489-1; Ordeningsplan; Overzicht; Structuurplan informatiebeheer; Taxonomie.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Rapport op internet ~ http://www.nationalarchives.gov.uk/documents/bcs_toolkit.pdf
8231 Daadkracht der Verbindingen; Netwerktechnologie voor naleving en handhaving van de
wet in een netwerkmaatschappij Dana Boland (Scriptie) 15-dec-2005 / Universiteit Twente, Amsterdam, 2005. Afstudeerscriptie voor de opleiding Toegepaste Communicatiewetenschap, Universiteit Twente, Enschede
Netwerk Veiligheid en leefbaarheid komen tot stand door norm-conformiteit. Wanneer de burger de maatschappelijke spelregels naleeft, liggen veiligheid en leefbaarheid in het verlengde. Dit vereist voor de veiligheidssector een bepaalde mate van zorg voor naleving en handhaving. Een bepaalde mate, want, de moderne burger vraagt ook om een bepaalde mate van vrijheid: spanningsveld. Optimale vrijheid en maximale veiligheid en leefbaarheid. Op het eerste gezicht lijken dit elkaars inverse. Het doel van dit onderzoek is allereerst een eerste (theoretische) poging tot het vinden van een oplossing om beide Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 10 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan kanten met elkaar te verenigen. Het blijkt dat deze oplossing niet eenvoudig is. Dit onderzoek toont aan dat de oplossing gelegen kan zijn in het toepassen van netwerktechnologie in handhavingen nalevingstrategieën, maar ook in het toepassen van netwerktechnologie zodat de burger zijn eigen steentje kan bijdragen aan veiligheid. Het tweede (praktische) doel is onderzoeken of deze oplossing al door de veiligheidssector is (h)erkend. Sleutelwoorden: netwerktechnologie, burger, handhaving, naleving, veiligheid, verbinding (selectiviteit), boodschap (interactiviteit) en burgerinitiatief. In onze moderne netwerkmaatschappij zijn drie kenmerken in het bijzonder van invloed op het gedrag van de burger: 1. De complexiteit van de maatschappij (de burger ziet de uitwerking van zijn eigen handelen niet meer). 2. De differentiatie en emancipatie (mensen staan zelfstandiger in hun leven). 3. De versplinterde moraal (de gemiddelde burger bestaat niet en kan dus ook niet aangesproken worden op zijn gedrag). Het is gebleken dat de veiligheidssector op een klassieke, centralistische en controlerende wijze reageert op deze kenmerken in de maatschappij, terwijl de burger zich juist nog individueler en meer vrijgevochten opstelt. In de wetenschap wordt dan ook wel gesproken over een paradoxale situatie. De bijbehorende paradox onder het tweede kenmerk (de burger bestaat niet) is bijvoorbeeld de differentiatie paradox. Aan de ene kant impliceert structurele differentiatie een steeds verdergaande splitsing van maatschappelijke eenheden in afzonderlijke delen, waarbij die delen elk een eigen functie krijgen (verzelfstandiging). Maar hierdoor zijn deze delen wel op elkaar aangewezen. De keerzijde van verzelfstandiging is dan ook dat de onderlinge afhankelijkheid groeit. Dit betekent dus dat DE burger niet bestaat, maar dit betekent niet dat de burgers onderling niet afhankelijk van elkaar zijn. De overheid reageert slechts op één van de twee kanten van de paradox (en probeert zoveel mogelijk aan de gemiddelde burger te refereren voor een gevoel van samenhorigheid) en dit brengt spanning met zich mee wanneer de burger zich in de andere kant van de paradox (onafhankelijkheid) nestelt. Echter, een paradoxale situatie impliceert een schijnbare tegenstrijdigheid. Maar meer en meer wordt duidelijk dat deze twee geschetste reacties op differentiatie niet schijnbaar tegenstrijdig zijn, maar dat het gaat om reële tegenstellingen van de moderniteit. Dit onderzoek wil daarom niet meer spreken van een paradoxale situatie maar van een duale situatie. Dit onderzoek onderkent wel het spanningsveld tussen deze twee situaties en probeert dit spanningsveld te reduceren door nieuwe mogelijkheden te ontdekken om op een alternatieve wijze te kunnen reageren op de dualiteit van de geschetste kenmerken. Het toverwoord binnen dit onderzoek is: verbinden. Verbinden van optimale vrijheid en maximale veiligheid, door het zoveel mogelijk reduceren van het spanningsveld in de dualiteit van de drie kenmerken. Deze nieuwe mogelijkheden liggen in het gebruik van netwerktechnologie omdat netwerktechnologie zowel de technologische als sociale aspecten van sociaal-morele gedragsbeïnvloeding met elkaar verbindt. Het technische aspect van netwerktechnologie (verbinding) zorgt ervoor dat de veiligheidssector toch voldoende centraal kan optreden tegen ongewenst gedrag. De sociale component van netwerktechnologie (boodschap) zorgt ervoor dat de burger zich toch voldoende vrijgelaten voelt in zijn gedragingen. Dit onderzoek ziet in netwerktechnologie drie daadkrachten als antwoord op de drie bovengenoemde kenmerken van onze netwerkmaatschappij: 1. Netwerktechnologie kan de complexiteitservaring in de maatschappij reduceren door meso-verbindingen tussen burgers te versterken en een rol te vervullen in de mediatie tussen de burger en de maatschappij. 2. Netwerktechnologie faciliteert zowel de macht van de decentrale eenheden als de macht van het centrum en kan zo tegemoet komen aan de wens van de individuele burger voor meer invloed op het veiligheidsproces en tegelijkertijd de roep om een centrale, leidinggevende overheid. 3. Netwerktechnologie kan door het op bepaalde plaatsen (realtime) beschikbaar stellen van relevante feitelijke informatie utilitair denken bewerkstelligen (zowel voor de groep als voor zichzelf) en daarmee de burger enerzijds sturen in zijn gedrag en anderzijds een bepaald niveau van vrijheid geven. Vanuit wetenschappelijk communicatieperspectief zijn deze hypothesen nog niet voldoende uitgewerkt in de criminologie. Dit onderzoek probeert hier een invulling aan te geven en introduceert daarmee het onderwerp ‘ Crimunicatie’: hoe kunnen we door middel van communicatie crimineel gedrag bestrijden door enerzijds sterk op
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 11 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan handhaving of naleving in te zetten, maar de burger anderzijds toch een bepaalde mate van (gevoel van) vrijheid mee te geven? De oplossing voor de vereniging van het spanningsveld lijkt dus te liggen in netwerktechnologie. De vraag is in hoeverre de veiligheidssector dit al heeft herkend en hier wat mee doet. Het is gebleken, naar aanleiding van het inventariseren van initiatieven in de veiligheidssector, dat in de veiligheidssector een onderverdeling worden gemaakt in de onderstaande burgerrollen in combinatie met de manier hoe de burger wordt aangesproken. 1. De burger als overtreder: zuiver technologische benadering (focus op Verbinding), direct gerelateerd aan opsporen en repressief van aard. (Technische voorzieningen in gestolen goederen, de Catch-ken en het Elektronisch huisarrest) 2. De burger als slachtoffer: wel sprake van een sociale component (boodschap) maar deze is niet interactief (topdown informatieverstrekking). (Smsalarm en de Risicokaart) 3. De burger als verlengstuk van de veiligheidsbranche: voor (repressieve) handhaving en opsporing. Zowel gebruik gemaakt van een Verbinding als van een boodschap. De boodschap is vaak ook interactief, maar het initiatief ligt nog altijd bij de veiligheidsbranche zelf, en niet bij de burger. De burger wordt pas ingezet op het moment dat deVeiligheidsbranche dit nodig acht. (Burgernet, Buurtbeeld, het Voetbalsmsje en Amber Alert) Waar zijn de autonome burgerinitiatieven: bottom-up en preventief van aard? Overige begrippen
Besturen; Handhaving; Leefbaarheid; Veiligheid.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Scriptie op internet ~ http://www.ictenoverheid.utwente.nl/docs/2005-Daadkracht_der_Verbindingen.PDF
8261 E-depot Rotterdam 2: Hoe hoog kun je vliegen? Peter Horsman en René Spork (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nummer 3, april 2008
E-depot Doortastend heid kan het Gemeentearchief Rotterdam niet ontzegd worden. Bouwen we een E-depot, dan bouwen we een ‘Volledig E-depot’. Dat wil zeggen: niet alleen de apparatuur en programmatuur voor betrouwbare opslag van digitate documenten, maar ook functies voor beschrijven, preserveren en beschikbaar stellen. De kernvraag is: aan welke voorwaarden moet een E-depot voldoen voor het veilig en geordend bewaren en beschikbaar stellen van authentieke digitale bestanden? Maar niet minder belangrijk is: hoe zorg je ervoor dat andere instellingen kunnen profiteren van de ontwikkeling van een E-depot? Deel 2 van een serie. Overige begrippen
Beheer; Digitale kluis; Duurzame toegankelijkheid; Metadata.
8251 E-depot Rotterdam: Waarheen? Peter Horsman en René Spork (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nr 2, Maart 2008
E-depot In 2005 verschenen in het Archievenbiad vier artikelen over het project e-depot Rotterdam. Daarna volgde een betrekkelijke radiostilte, althans in de kolommen van dit tijdschrift. Dat betekent geenszins dat er niets is gebeurd en evenmin dat er geen ruchtbaarheid aan het project is gegeven. Herhaaldelijk organiseerde het Gemeentearchief Rotterdam bijeenkomsten die ookvoor collega’s open stonden. De cursus digitaal depot van de Archiefschool was elke keer een dag te gast in Rotterdam en de casus ‘Rotterdam’ is een vast onderdeel geworden van de cursus Informatiestrategie voor archiefmanagers, Na enkele jaren is een duidelijke koers zichtbaar en is het tijd voor reflectie. Vandaar een nieuwe reeks van niet minder dan zeven artikelen waarvan dit het eerste is.
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 12 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan Hoewel het realiseren van het e-depot in engere zin, dat is dus de technische voorziening voor opnemen opslag en beschikbaar stellen van digitale documenten, nog steeds een doel is, is het niet langer het enige doel. Gedurende het project zien medewerkers in dat werkprocessen aangepast moeten worden, dat de huidige applicaties misschien niet helemaal meer voldoen, en vooral dat er de noodzaak is van een duidelijk gedefinieerd einddoel, een visie: een optimaal digitale dienstverlening, zowel wat behouden, beheren, bewerken als beschikbaar stellen betreft. Dat is nogal breed. Daarom wordt er nu gewerkt aan een blauwdruk waarin de verschillende componenten in onderlinge samenhang staan weergegeven. Overige begrippen
Architectuur; Blauwdruk; Digitaal depot.
8240 Functional Classification & Taxonomies; A Presentation to Calgary ARMA Jim Connelly (Presentatie) Connelly Consulting, Alberta, 2007. April 2007
Taxonomie Here is a .pdf from a recently developed seminar on how to build a good taxonomy. With thanks to James Robertson of www.steptwo.com.au for the validation concept. I would also like to acknowledge others on the net who are coming to the sad realization that strict functional taxonomies should be anathema to the profession Overige begrippen
Classificatie; Ontologie.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Presentatie op internet ~ http://www.cccrecords.com/index_files/Microsoft%20PowerPoint%20-%20Calgary%20ARMA%20Part%202%20%20Taxonomies%20-%20Web.pdf
Site Connelly Consulting ~ http://www.cccrecords.com
8254 GovUnited laatste strohalm gemeente Steenwijkerland Peter Mom (Artikel) Digitaal Bestuur van 16-apr-2008.
Digitalisering "Als we nu de stekker van GovUnited aansluiten dan werkt het. Dan hebben we meteen contact met de servers die bij Schiphol staan," zei volgens de Opregte Steenwijker Courant wethouder Peter van der Terp van Steenwijkerland vorige week, toen hij een gemeenteraadscommissie inlichtte over het collegebesluit om met vijf andere gemeenten GovUnited-koploper te worden. Voor de 43.000 inwoners tellende noordwest-Overijsselse gemeente is meedoen in dat samenwerkingsverband de laatste strohalm. Met eerdere pogingen de ICT op orde te krijgen ging al twee miljoen euro heen. Een reconstructie. Overige begrippen
DMS; Projectmanagement; RMA; Systeemontwikkeling; Verstoring.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://digitaalbestuur.nl/db-diep/govunited-laatste-strohalm-gemeente-steenwijkerland
8259 Has EDRMS been a success? The case for the prosecution Steve Bailey (Lezing) Records management futurewatch, 2008. RMS Conference, Edinburgh, 2008
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 13 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan ERMS Zaak tegen EDRMS So instead, I propose to base the prosecution’s case around three indisputable facts. That EDRMS have failed our organisations, have failed our users and have failed the records management profession. But before addressing each of these in more detail, I actually want to come to the aid of the defence for a moment by acknowledging that EDRMS have, indeed, been a success for two key groups: vendors and consultants. We live in a capitalist society, and, as such, companies exist to make money. Vendors, and those largely dependent upon their products, have much to thank the nature of EDRMS technology for. Ask the manufacturer of any commodity and they will confirm that the easiest way to achieving healthy profits is to develop a standard, uniform product and then to sell as many as possible. Producing specialist, bespoke, one-off widgets is a far harder way of making a living – even if the end product is superior. EDRMS certainly conform to the first of these models. They are standard, off-the-shelf products, allowing for the same solution to be sold a thousand times, regardless of the size or nature of the organisation in question. But to return to the case for the prosecution. Let us start with our organisations, and with Exhibit A. During last year’s conference Mark Fresco, a well known expert on EDRMS, made the following remark; and I quote: The actual expenditure noted by the Scottish Executive (for their EDRMS project) was £15m. So I think those of us who think we can implement a system for the odd couple of hundred thousand pound for a few thousand, or even a few hundred, users need to think about the true cost. Overige begrippen
EDRMS; Projectmanagement; Records Management; RMA.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://docs.google.com/View?docid=dc52qjsm_1chn77zdw
Weblog Records management futurewatch ~ http://rmfuturewatch.blogspot.com/2008/04/edrms-case-against.html
8235 Ondergrondse jungle in kaart Henk Leenaers (Artikel) Binnenlands Bestuur van 14-mrt-2008.
Beschikbaarheid Met de nieuwe Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (Wion) moet graafschade aan kabels, riolen en leidingen worden vermeden. Gemeenten moeten binnen een jaar de wirwar in de bodem in kaart brengen. Overige begrippen
Betrouwbaarheid; Bodeminformatie; Registratie; Toegankelijkheid.
8223 Prince2 zorgt dat IT Belastingdienst faalt Jos Keetels (Column) Automatisering Gids van 21-mrt-2008.
Projectmanagement Die falende focus (dubbelzinniger is schier onmogelijk) heeft dus verstrekkende gevolgen. Maar waar komt die focus op falen vandaan? Het antwoord daarop is de projectmanagementmethodiek Prince2. Misschien zijn er enkele afwijkingen maar naar ik heb begrepen hanteert de Belastingdienst de Prince2- rnethodiek bij het management van de projecten. Praktisch alle nieuwe functionaliteit bij de Belastingdienst wordt projectmatig ontwikkeld. De kwaliteit van het projectmanagement en dus de daarbij gebruikte methodiek zijn van doorslaggevende invloed op de kwaliteit van het eindresultaat. Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 14 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan Overige begrippen
Systeemontwikkeling.
8217 Speuren naar abnormaal gedrag; Supercomputer te huur voor analyse datastromen Teus Molenaar (Artikel) Computable van 28-mrt-2008.
Complexiteit Tijden van weleer keren terug: wie bijvoorbeeld kredietrisico’s afgedekt wil zien, kan een Blue Gene huren bij IBM en het antwoord op de vraag als dienst afnemen. Het Fraud & Abuse Management System van Big Blue lost het probleem op. 'We gaan ‘deep computing’ doen; Bill, wat is dat?’ Welnu, dat is het streven van IBM om de meest complexe problemen snel op te lossen. Dat betekent dat je heel snel in staat moet zijn enorm grote aantallen data te verwerken, zoals we had-den gedaan in de schaakwedstrijden.' Overige begrippen
:-)
Deep computing; Model; Statistiek.
8247 Een streepjescode op elk kind; Omstreden kinderdatabank Rudie Kagie (Artikel) Vrij Nederland van 22-mrt-2008.
Elektronisch kinddossier Na zo’n vijftien jaar praten wordt volgend jaar eindelijk het elektronisch kinddossier van kracht. Savanna’s, meisjes van nulde en maasmeisjes moeten zo voorkomen worden. ‘De vrijblijvendheid voorbij’, of ‘absurd, stalinistisch en megalomaan’? Overige begrippen
Betrouwbaarheid; Beveiliging; Bureaucratie; EKD; Hergebruik; Panopticon; Privacy; Veiligheidscommunisme; Vernietigingsbelang.
8258 Technology as a tool; Where is records and document management heading? Frank McKenna (Publicatie)
EDRMS Does technology really have an effect on the way organizations manage records and documents?” Or, “Why has technology failed to make other than a minimal impact on the way we manage records and documents?” Technology has obviously had a major impact on the way we manage factories and produce goods and it has had a major impact on the way we manage information (the Internet and Google for example) and wage war (smart bombs) so why hasn’t it has a significant affect on the way we manage documents and records? Why are most records systems still paper-based? Why are organizations like Iron Mountain still making a fortune from storing paper records? Certainly, we have thousands of customers around the world that use our software and our software (like that of our competitors) has full EDM and imaging capabilities but, most of our customers still maintain paper records even though they could easily implement a paperless office. It is a constant source of puzzlement and frustration. And finally, “Will coming technological changes and improvements finally and fundamentally change the way we manage records and documents?” Overige begrippen
Aangemaakt : 6-5-2008
ERMS; Pervasive computing; RFID; RMA; Standaard; Ubiquitous computing.
Pagina 15 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.knowledgeonecorp.com/news/pdfs/Technology%20as%20a%20Tool.pdf
8262 Het wankele huis van de e-overheid Miro Lucassen (Artikel) Binnenlands Bestuur van 18-apr-2008.
E-overheid ‘Waar ICTU is geweest is iets tot stand gebracht’, met deze slogan brengt het rijk de ict-uitvoeringsorganisatie aan de man. Hoe succesvol is deze elektronische octopus in werkelijkheid? Overige begrippen
Aangemaakt : 6-5-2008
Architectuur; Dienstverleningsconcept; DigId; GBA; Midoffice; Overheidsinformatie.
Pagina 16 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 2
Waarderen 8212 Zonder historisch besef kan het niet (Interview) BinnensteBuiten van 13-feb-2008.
Selectie Marian Pater (37) is sinds 2006 projectleider van het interdepartementale project Wegwerken Archief Achterstanden Rijk (PWAA). Haar kantoor is gevestigd in het Groothandeisgebouw in Rotterdam, Overal staan dozen met papierwerk. ‘Er stond 75 kilometer op de rit, we bewerken er hier twintig.’ Overige begrippen
2.2
Vernietiging; Waarderen.
Bepalen van de bewaartermijnen 8237 Excuses GBA-fout Nijmegen (Bericht) Binnenlands Bestuur van 21-mrt-2008.
Controleerbaarheid De gemeente Nijmegen heeft haar verontschuldiglngeêaangeboden voor het onterecht plaatsen van een kind op de persoonslijst van een Nijmegenaar . Het hoofd van de afdeling burgerzaken erkent dat er door onoplettendheid een fout is gemaakt waard oor een vierjarig kind uit Dordrecht in de gemeentelijke basisadministratie werd gekoppeld aan de Nijmegenaar. '.. .. Het kind op de persoonslljst van de Nijmegenaar is inmiddels onjuist verklaard’. Maar verdwijnt om administratieve redenen nooit helemaal uit zijn historische bestand. Overige begrippen
Aangemaakt : 6-5-2008
Bewaarbelang; Persoonslijst; Verstoring.
Pagina 17 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3 :-)
Gebruik, afstemming en toezicht 8228 Digitale vaardigheden van Nederlandse burgers; Een prestatiemeting van operationele,
formele, informatie en strategische vaardigheden bij het gebruik van overheidswebsites Drs. Ing. Alexander J.A.M van Deursen en Prof. Dr. Jan A.G.M. van Dijk (Rapport) Universiteit Twente, Enschede, 2008. Versie 1.0 / april 2009
Gebruik Overheid overschat internetvaardigheden burgers De overheid moet haar sites beter afstemmen op het zoekgedrag van haar burgers. Die gebruiken internet vaak klakkeloos. En op hogere zoekvaardigheden presteert de digitale generatie niet beter dan ouderen. Voor het eerst in Europa hebben onderzoekers aan de Universiteit Twente burgers in een laboratoriumsituatie getest op het raadplegen van overheidssites. In de zomer van 2007 is een doorsnee van de bevolking in de regio Twente getest op hun vaardigheden bij het raadplegen van overheidssites. Organisaties als CBS en SCP meten vaardigheden door enquêtes te gebruiken. Dit is minder geldig dan het afnemen van prestatietests in een laboratorium, zoals de Universiteit Twente als eerste in Europa gedaan heeft, in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. In een 1,5 uur durende test moesten de proefpersonen negen uitgebreide opdrachten verrichten waarvan de overheid veronderstelt dat burgers ze succesvol kunnen afronden. Strategische internetvaardigheden pover Van de 109 proefpersonen bleken veel burgers niet de benodigde vaardigheden te bezitten. Zij wisten de taken niet met succes af te ronden of deden er heel lang over. Van de vier soorten vaardigheden die werden getest, slaagde men op het onderdeel operationele vaardigheden ('knoppenkennis') gemiddeld voor 80% van de taken. Bij formele internetvaardigheden, de kunst van het oriënteren en navigeren tijdens het surfen, werden de taken voor 72% geklaard. Bij informatievaardigheden, het kunnen zoeken, selecteren en evalueren van informatie, slaagde men gemiddeld voor 62%. R ronduit slecht was de score op strategische vaardigheden, met behulp van internet een bepaald doel bereiken, bijvoorbeeld nagaan of het zin heeft in beroep te gaan tegen een overheidsbeschikking. Slechts 25% van de opdrachten waarbij burgers belangrijke financiële informatie moesten vinden of een voorkeur voor een politieke partij moesten uitspreken aan de hand van bepaalde standpunten, werden voltooid. Tussen mannen en vrouwen werd geen enkel verschil aangetroffen. Bij operationele en formele vaardigheden deden hoogopgeleiden en jongeren het beter dan lageropgeleiden en ouderen. Bij informatie en strategische vaardigheden waren de hoogopgeleiden beter, maar de jongeren niet! Digitale generatie scoort niet beter Dit onderzoek is een opsteker voor ouderen. Met een klein zetje in de rug, het opdoen van knoppenkennis en surfvaardigheden scoren zij net zo goed of beter dan jongeren in de 'hogere' vaardigheden van informatie en strategie. De populaire hypothese dat het probleem van de digitale vaardigheden vanzelf verdwijnt met het uitsterven van de oudere generaties blijkt onjuist. Zowel bij jongeren als ouderen zijn er groepen die het internet heel slecht en heel goed kunnen gebruiken. Vooral informatievaardigheden zijn een probleem, ook bij jongeren. Google belangrijker dan overheidssites Opvallend was dat de proefpersonen informatie op het internet klakkeloos voor waar aannemen. Het definiëren van specifieke zoekwoorden en het selecteren van relevante informatie leverde veel problemen op. Ook is Google voor burgers een belangrijker zoekinstrument dan alle hulpsites die de overheid gemaakt heeft. De onderzoekers, Drs. Ing. Alexander van Deursen en Prof. Dr. Jan van Dijk, bevelen de overheid aan haar sites beter in te richten naar het zoekgedrag van burgers. In het onderwijs en daarbuiten dient men meer aandacht te besteden aan informatievaardigheden en het gebruik van zoeksystemen. Ouderen moeten meer hulp en cursussen krijgen bij de toegang tot computer en internet. Overige begrippen
Competentie; Context; Dienstverleningsconcept; E-overheid; Informatiebehoefte; Kennis; Navigatie; Overheidsinformatie; Precisie; Recall; Relevantie; Toegankelijkheid; Vangst; Vindbaarheid; Zoeken.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Het rappor op internet ~ http://www.ictenoverheid.utwente.nl/docs/2008-Digitale_vaardigheden_van_Nederlandse_burgers.pdf
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 18 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3
Gebruik, afstemming en toezicht Persbericht ~ http://www.ictenoverheid.utwente.nl/nieuws.php?PHPSESSID=42bfb2ce672545f3a854930591d52ff7 - Digitale_vaardigheden
3.1
Bewaken kosten 8220 Eigen onderzoek . Kamer naar ICT bij overheid; Op zoek naar inzicht in de faalfactoren (Bericht) Automatisering Gids van 21-mrt-2008.
Projectmanagement De Tweede Kamer gaat een eigen onderzoek instellen naar ICT-projecten bij de overheid. Naast Algemene Rekenkamer, die zich concentreert op de aansturing, en het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat kosten op een rij tracht te krijgen, wil de Kamer inzoomen op de werkvloer om inzicht krijgen in factoren die daar meespelen het misgaan van projecten. Overige begrippen
Overheidsinformatie.
8222 Is de IT van de Belastindienst nog wel te vertrouwen?; Opknappen Belastingdienst mag
geen vijftot tien jaar duren Daan Rijsenbrij (Artikel) Automatisering Gids van 7-mrt-2008.
Overheidsinformatie De nieuwste fout bij de Belastingdienst heeft IT- technisch weinig om de hakken. Wel is er fundamenteel iets grondig mis. Het is een open deur op te merken dat de overheid al vele jaren kampt met een gemiddeld slechte staat van haar IT. De Algemene Rekenkamer heeft op 29 november 2007 een rapport uitgebracht over de miljarden die verspild zijn door mislukte IT-projecten bij de overheid. De reactie van Guusje ter Horst in haar brief aan de Tweede Kamer van 25 februari 2008 geeft mij weinig hoop op een echte verbetering. Daarom hoopte ik tien jaar geleden al op een echte grote IT-ramp bij de overheid. Liefst een bij de Belastingdienst waardoor zij tijdelijk niet meer kan innen. Dan wordt het kabinet getroffen in haar liquiditeitspositie. Wellicht dat dat hen eindelijk zal wakker schudden om het belang van goede IT te waarderen. Wordt het huidige grote tumult rond de Belastingdienst het startschot voor de grote schoonmaak van de overheids-IT? Is dit de wake up cali waardoor de Tweede Kamer echte vragen gaat stellen? Of wachten wij rustig op het volgende IT-drama? Overige begrippen
3.2
Betrouwbaarheid; ICT; Kosten; Projectmanagement; Toezicht.
Vaststellen verantwoordelijkheden 8237 Excuses GBA-fout Nijmegen (Bericht) Binnenlands Bestuur van 21-mrt-2008.
Controleerbaarheid De gemeente Nijmegen heeft haar verontschuldiglngeêaangeboden voor het onterecht plaatsen van een kind op de persoonslijst van een Nijmegenaar . Het hoofd van de afdeling burgerzaken erkent dat er door onoplettendheid een fout is gemaakt waard oor een vierjarig kind uit Dordrecht in de gemeentelijke basisadministratie werd gekoppeld aan de Nijmegenaar. Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 19 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3.2
Vaststellen verantwoordelijkheden '.. .. Het kind op de persoonslljst van de Nijmegenaar is inmiddels onjuist verklaard’. Maar verdwijnt om administratieve redenen nooit helemaal uit zijn historische bestand. Overige begrippen
Bewaarbelang; Persoonslijst; Verstoring.
8206 Na ov-chip nu ook lek in paspoort; Legio criminele toepassingen Vincent Dekker (Bericht) Trouw van 8-apr-2008.
Chipcard De chip in het nieuwe Nederlandse paspoort en andere passen is ’lek’. Dieven kunnen snel zien of iemand een paspoort bij zich heeft en uit welk land hij komt. "We hoeven alleen maar een foute code naar een paspoort te sturen. In de Icao-regels staat precies hoe een chip in het paspoort moet antwoorden op elke correcte vraag van een officieel leesapparaat, zoals bij de douane. Maar men is vergeten dat ook te regelen voor antwoorden op verkeerde vragen. In de praktijk blijkt dat elk land een eigen manier heeft bedacht om met foute codes om te gaan. Analyseer de foutmelding die je terugkrijgt na het bewust versturen van een verkeerde code en je weet uit welk land het paspoort komt." Overige begrippen
Identiteitsdiefstal; Paspoort; Privacy; RFID; Rijbewijs; Verstoring.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Bericht bij Trouw ~ http://www.trouw.nl/hetnieuws/economie/article960566.ece/Na_ov-chip_nu_ook_lek_in_paspoort
8235 Ondergrondse jungle in kaart Henk Leenaers (Artikel) Binnenlands Bestuur van 14-mrt-2008.
Beschikbaarheid Met de nieuwe Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (Wion) moet graafschade aan kabels, riolen en leidingen worden vermeden. Gemeenten moeten binnen een jaar de wirwar in de bodem in kaart brengen. Overige begrippen
Betrouwbaarheid; Bodeminformatie; Registratie; Toegankelijkheid.
8238 Ongewenst vader door gba-fout Hans Bekkers (Artikel) Binnenlands Bestuur van 14-mrt-2008.
GBA Op de persoonsljst van de kinderloze Hans Bekkers blijkt plotseling een peuter te staan. Een fout in het Nijmeegse gba -systeem. ‘En u weet zeker dat het niet uw kind is?’ Wat onjuist verklaard betekent? vraag ik. ‘0, het kind staat nog wel op uw persoonslijst,maar met de mededeling dat het ‘onjuist’ is verklaard’, zegt de ambtenaar. ‘Geen zorgen hoor. Instanties die een uittreksel opvragen, zien een geschoond uittreksel. Pas bij een laag dieper, staat het kind er op met de mededeling onjuist verklaard. Nee, wij kunnen het kind er niet helemaal afhalen. Dan moeten we in het systeem gaan rommelen, en dat kunnen wij niet.’ '... Mijn collega in Nijmegen heeft op geboortedatum gezocht, de eerste de beste naam aangeklikt' Bekkers is
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 20 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3.2
Vaststellen verantwoordelijkheden waarschijnlijk de eerste die verschijnt en vervolgens, zonder de eerste letters van de naam te checken, op ‘enter’ gedrukt. Als je dat vervolgens gedachteloos een paar keer doet, komt het kind automatisch op uw persoonslijst. Dit heeft met te snel werken te maken. Bij degene die het kind heeft erkend, zal het niet op het document hebben gestaan.' Overige begrippen
Basisadministratie; Betrouwbaarheid; Bevolkingsregister; Controleerbaarheid; Persoonslijst; Verstoring.
8207 Privacywaakhond ’blaft en bijt’ wetsovertreders Vincent Dekker (Interview) Trouw van 3-apr-2008.
Privacy Het College Bescherming Persoonsgegevens heeft zichzelf een nieuwe rol aangemeten, en dat is niet zonder succes gebleven, zo liet Kohnstamm gisteren weten bij de presentatie van zijn jaarverslag. De privacywaakhond 'kwispelt niet meer lief' bij het adviseren van bedrijven en overheden over de privacywet, maar 'blaft en bijt' als die partijen zich niet aan de wet houden. Overige begrippen
Panopticon; Verantwoordelijkheid.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.trouw.nl/hetnieuws/economie/article956523.ece/Privacywaakhond_blaft_en_bijt_wetsovertreders
:-)
8208 Stop de transparantieterreur - we werken toch niet met mensen die we niet vertrouwen? Jos van der Lans (Artikel) NRC van 1-mrt-2008.
Transparantie Minder willen weten, meer vertrouwen en anders verantwoorden - dat zou het motto voor grote publieke organisaties moeten zijn. Doorbreek de cultuur van geformaliseerd wantrouwen. Overige begrippen
Verantwoordelijkheid; Vertrouwensbeginsel.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Teks op internet ~ http://www.intensievemenshouderij.nl/www/2008/03/09/stop-de-transparantieterreur-we-werken-toch-niet-met-mensen-die-weniet-vertrouwen/
:-)
8247 Een streepjescode op elk kind; Omstreden kinderdatabank Rudie Kagie (Artikel) Vrij Nederland van 22-mrt-2008.
Elektronisch kinddossier Na zo’n vijftien jaar praten wordt volgend jaar eindelijk het elektronisch kinddossier van kracht. Savanna’s, meisjes van nulde en maasmeisjes moeten zo voorkomen worden. ‘De vrijblijvendheid voorbij’, of ‘absurd, stalinistisch en megalomaan’? Overige begrippen
Aangemaakt : 6-5-2008
Betrouwbaarheid; Beveiliging; Bureaucratie; EKD; Hergebruik; Panopticon; Privacy; Veiligheidscommunisme; Vernietigingsbelang.
Pagina 21 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3.2
Vaststellen verantwoordelijkheden 8260 Vervanging archiefbescheiden cliëntendossiers Marian van de Wetering (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nummer 3, april 2008
Vervanging In februari 2007 ontving de dienst Inwoners-zaken van de gemeente Arnhem een brief van de gemeentelijke archiefinspecteur waarin werd gevraagd of bij de vervanging van archiefbescheiden met betrekking tot cliëntendossiers, die al vanaf 1995 wordt uitgevoerd, wel de juiste procedures in acht worden genomen. Na een kort onderzoek bleek er in ieder geval nooit een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) tot vervanging van archiefbescheiden te zijn genomen. Overige begrippen
3.3
Authenticiteit; Besluit; Origineel; Substitutie.
Fysiek beheer 8219 Meer data dan opslagcapaciteit Rian van Heur (Bericht) Computable van 28-mrt-2008.
Opslagcapaciteit In 2007 is er zoveel data ge- genereerd dat er meer data dan opslagcapaciteit is. Een groot deel van deze data bestaat echter uit vluchtige data, zoals streaming video. Dit lijkt tegenstrijdig, maar het gaat om alle data, inclusief vluchtige data zoals streaming video of caching. Overige begrippen
3.4
Cache; Data; Video.
Integratie 8265 Europese Commissie zet OOXML-onderzoek voort Diederik Toet (Bericht) Computable van 11-apr-2008.
OOXML Eurocommissarls Neelie Kroes onderzoekt de standaardisatie van OOXML Voor Neelie Kroes is over de standaardisatle van OOXML het laatste woord nog niet gezegd. De Europese Commissaris kijkt of Microsoft zijn bijna monopolie heeft misbruikt om het bestandsformaat te standaardiseren en ondervraagt enkele betrokken organisaties. Overige begrippen
ISO/IEC 29500; Oligopolie; OXML; Standaard.
8252 ISAAR(cpf); de vergeten standaard? Chris Streefkerk (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nr 2, Maart 2008
ISAAR(cpf)
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 22 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3.4
Integratie ISAD(G)’, de algemene standaard voor archiefbeschrijving, is sinds de invoering in 1994 gemeengoed geworden en in Nederland vrij algemeen geaccepteerd. Hetzelfde kan gezegd worden van de coderingsstandaard EAD. Ten aanzien van EAD heeft het Nationaal Archief het voortouw genomen en op het World Wide Web zijn talrijke voorbeelden van het zegenrijk gebruik van EAD en ISAD(G) te zien. Dit kan nog niet gezegd worden van ISAAR(CPF), de standaard voor authority records, nauw verwant aan ISAD(G). Deze standaard werd tijdens een research workshop van ARMReN de ‘vergeten standaard’ genoemd. In Nederland is dit gelukkig niet het geval en wordt met de invoering van ISAAR(CPF) goede vordering gemaakt, met name bij het Gemeentearchief Rotterdam in het kader van het project ‘De Digitale Balie’. Overige begrippen
EAD; ISAD(g); SPOTS.
8227 ISO/IEC DIS 29500 receives necessary votes for approval as an International Standard (Persbericht) Website ISO (International Organization for Standardization), 2008.
ISO/IEC 29500 Office Open XML file formats, has received the necessary number of votes for approval as an ISO/IEC International Standard. Approval required at least 2/3 (i.e. 66.66 %) of the votes cast by national bodies participating in the joint technical committee ISO/IEC JTC 1, Information technology, to be positive; and no more than 1/4 (i.e. 25 %) of the total number of ISO/IEC national body votes cast to be negative. These criteria have now been met with 75 % of the JTC 1 participating member votes cast positive and 14 % of the total of national member body votes cast negative. Overige begrippen
Microsoft Office OpenXML; ODF; Office Open XML; OOXML; Open standaard; Standaard; XML Schema.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Persbericht op internet ~ http://www.iso.org/iso/pressrelease.htm?refid=Ref1123
8224 OOXML is nu een officiële ISO-standaard; Wijzigingen in standaard overtuigen genoeg
landen Freek Blankena (Bericht) Automatisering Gids van 4-apr-2008.
OOXML Office Open XML wordt een officiële ISOstandaard. Na telling van de stemmen over de aanpassingen die Microsoft sinds september in OOXMI. heeft aangebracht, is de 150 tot die conclusie gekomen. De acceptatie gebeurt niet bepaald met algehele stemmen. Overige begrippen
ISO/IEC 29500; Microsoft Office OpenXML; Office Open XML; Open standaard; XML Schema.
8216 OOXML op weg naar eindstemming (Bericht) Computable van 14-mrt-2008.
OOXML Door standaardisatie van OOXML kunnen andere toepassingen gemakkelijker aan bijvoorbeeld MS Office worden gekoppeld. Eind februari vond in Genève overleg plaats over de ISO-standaardisatie van het door
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 23 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3.4
Integratie Microsoft ontwikkelde documentformaat Office Open XML (OOXML). Overige begrippen
Integratie; Microsoft Office OpenXML; Office Open XML; Open standaard; Open XML.
8255 OOXML wordt OXML (Bericht) Automatisering Gids van 21-apr-2008.
OXML Het bestandsformaat OOXML heeft na de standaardisatiebeslissing door de ISO een 'O' verloren. Dat blijkt uit de benaming van de ontwikkelkit voor het formaat, die Microsoft in een laatste bètaversie heeft uitgebracht. Overige begrippen
ISO/IEC 29500; Microsoft Office OpenXML; Office Open XML; OOXML; Open XML.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Bericht op internet ~ http://automatiseringgids.sdu.nl/ag/nieuws/nieuws/toon_nieuwsbericht.jsp?di=412218
8218 XBRL dreigt voor de bloei al te verwelken Arjen Nijdam (Artikel) Computable van 28-mrt-2008.
XBRL De adoptie van XBRL (eXtensible Business Report Language) lijkt het laatste jaar tot stilstand te zijn geko men. De digitale rapportagemethodiek is het antwoord om op een transparante en efficiënte wijze binnen een bedrijf een financiële rapportage te maken. Echter, XBRL is in Nederland meer een praatstuk tussen overheid en bedrijfsleven en dreigt als een bloem in de knop te verwelken. Overige begrippen
Extensible Business Reporting Language; Uitwisselbaarheid.
8264 XBRL komt tot volle bloei (Ingezonden brief) Computable van 11-apr-2008.
XBRL In het artikel 'XBRL dreigt voor de bloei al te verwelkomen’ (computable 28 maart 2008, pagina 17) wordt gesteld dat de adoptie van extenslble Business Reporting Language in Nederland tot stilstand lijkt gekomen. De schrijver is het hier niet mee eens XBRL komt volgens hem juist tot bloei In 2008. Overige begrippen
3.6
Extensible Business Reporting Language; Uitwisselbaarheid.
Beschikbaarstellen
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 24 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3.6
Beschikbaarstellen 8213 CATCH; Digitaal zoeken in meer collecties tegelijk Bennie Mols (Artikel) Informatie professional, 2008. 04/2008
Beschikbaarheid Het wordt voor overheden steeds moeilijker om een slaatje te slaan uit de verkoop aan bedrijven van (met gemeenschapsgeld totstandgekomen) overheidsinformatie. Een gerechtelijke uitspraak en rijksbeleid staan slechts toe ten hoogste verstrekkingskosten in rekening te brengen. Landmark had de gegevens bij Amsterdam opgevraagd met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. De gemeente bracht echter de Databankenwet in stelling. Om daarop met succes een beroep te kunnen doen en voorwaarden aan gegevenshergebruik te kunnen stellen, is het nodig dat de houder van de desbetreffende databank een substantiële risicodragende investering heeft gedaan. Amsterdam had evenwel publieke middelen ter beschikking en ontving voorts een speciale rijksbijdrage, zodat van een risicodragende investering geen sprake is, oordeelt de rechtbank. Daarbij komt dat de databank geen nevenproduct mag zijn van de eigenlijke hoofdactiviteit. De rechter stelde Landmark in het gelijk. Overige begrippen
Databankrecht; Kosten; Openbaarheid.
8250 De digitale archiefinventaris als ingang voor en toegang op archieven Evert Florijn (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nr 2, Maart 2008
Archiefinventaris Het onderzoek betreft het gebruik van digitale archiefinventarissen op het internet. Verschillende onderwerpen passeren de revue, zoals de invloed van digitale inventarissen op archief gebruikers en de vorm en inhoud van digitale inventarissen, De gegevens zijn verzameld door het uitvoeren van een literatuuronder. zoek met aanvullend een experiment waarin gebruikers zoekvragen oplossen in digitate inventarissen van het Nationaal Archief en het Internationaal Instituut voor de Sociale Geschiedenis (IISG). Overige begrippen
EAC; EAD; Gebruiker.
8267 Maak bij wet een leven zonder internet mogelijk Ruben van Luik (Ingezonden brief) Trouw van 24-apr-2008.
Gratis Het gebruik van de computer om toegang te krijgen tot de diensten van de overheid en bedrijven moet een kwestie van eigen keuze blijven. Overige begrippen
Alomtegenwoordige verwerking; Dienstverleningsconcept; DigId; E-overheid; Multichanneling; Om niet; Panopticon; Pervasive computing; Profijtbeginsel; Toegankelijkheid; Ubiquitous computing.
8256 Onvindbare data zijn gemeengoed Jolein de Rooij (Bericht) Computable van 18-apr-2008.
Beschikbaarheid Alhoewel de overgrote meerderheid (89,9%) van de organisaties ict-oplossingen heeft geïmplementeerd om de
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 25 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3.6
Beschikbaarstellen beschikbaarheid van bedrijfskritische informatie te waarborgen, heeft bijna 50% van de ict’ers minimaal één keer in de afgelopen twee jaar te maken gehad met een situatie waarin kritieke informatie niet bijtijds beschikbaar was. Overige begrippen
Verstoring; Vindbaarheid; Vital record.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.computable.nl/artikel/ict_topics/enterprise_content_management/2498061/1277020/onvindbare-data-zijngemeengoed.html
8214 Rechter schept duidelijkheid; Beroep Amsterdam op Databankenwet afgewezen Peter Mom (Bericht) Automatisering Gids van 29-feb-2008.
Beschikbaarheid Het wordt voor overheden steeds moeilijker om een slaatje te slaan uit de verkoop aan bedrijven van (met gemeenschapsgeld totstandgekomen) overheidsinformatie. Een gerechtelijke uitspraak en rijksbeleid staan slechts toe ten hoogste verstrekkingskosten in rekening te brengen. Landmark had de gegevens bij Amsterdam opgevraagd met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. De gemeente bracht echter de Databankenwet in stelling. Om daarop met succes een beroep te kunnen doen en voorwaarden aan gegevenshergebruik te kunnen stellen, is het nodig dat de houder van de desbetreffende databank een substantiële risicodragende investering heeft gedaan. Amsterdam had evenwel publieke middelen ter beschikking en ontving voorts een speciale rijksbijdrage, zodat van een risicodragende investering geen sprake is, oordeelt de rechtbank. Daarbij komt dat de databank geen nevenproduct mag zijn van de eigenlijke hoofdactiviteit. De rechter stelde Landmark in het gelijk. Overige begrippen
3.7
Databankrecht; Intellectueel eigendom; Kosten; Openbaarheid.
Beveiliging 8215 Kraak NXP-chip maakt identiteitsroof mogelijk Marc Witteman (Artikel) Computable van 21-mrt-2008.
Chipcard De ophef rond de Mifare Classic-chip, waarvan Duitse we- tenschappers het encryptie-algoritme zeggen te hebben kraakt, is nog lang niet ten einde. Doordat deze NXP-chip relatief goedkoop is wordt hij overal ter wereld veel gebruikt, onder andere voor de toegang tot gebouwen. Overige begrippen
Hacken; Paspoort; RFID; Rijbewijs; Verstoring.
8206 Na ov-chip nu ook lek in paspoort; Legio criminele toepassingen Vincent Dekker (Bericht) Trouw van 8-apr-2008.
Chipcard De chip in het nieuwe Nederlandse paspoort en andere passen is ’lek’. Dieven kunnen snel zien of iemand een paspoort bij zich heeft en uit welk land hij komt.
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 26 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3.7
Beveiliging "We hoeven alleen maar een foute code naar een paspoort te sturen. In de Icao-regels staat precies hoe een chip in het paspoort moet antwoorden op elke correcte vraag van een officieel leesapparaat, zoals bij de douane. Maar men is vergeten dat ook te regelen voor antwoorden op verkeerde vragen. In de praktijk blijkt dat elk land een eigen manier heeft bedacht om met foute codes om te gaan. Analyseer de foutmelding die je terugkrijgt na het bewust versturen van een verkeerde code en je weet uit welk land het paspoort komt." Overige begrippen
Identiteitsdiefstal; Paspoort; Privacy; RFID; Rijbewijs; Verstoring.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Bericht bij Trouw ~ http://www.trouw.nl/hetnieuws/economie/article960566.ece/Na_ov-chip_nu_ook_lek_in_paspoort
8245 De schokgolf na de ontmanteling; Reconstructie chipkaart (Artikel) VOX van 3-apr-2008. jaargang 8, nummer 15
Hacken De onderzoeksgroep van hoogleraar Bart Jacobs haalde in maart alle kranten nadat ze de geheime sleutel hadden gevonden van een cruciale chip. Die chip, de Mifare Classic, is de afgelopen tien jaar wereldwijd in een miljard pasjes verwerkt, van pasjes voor het openbaar vervoer tot toegangspasjes van overheidsgebouwen of militaire installaties. Een reconstructie van de sneeuwbal die op gang kwam na het eurekamoment. Over een vertegenwoordiger van de chipfabrikant die not amused was, de wekenlange spanning in het zenuwcentrum in het Huygensgebouw, en over twee AIVD’ers die onder de indrukzijn van de Nijmeegse vinding. "Dit is écht ernstig. De knop moet op rood." Overige begrippen
Beveiliging; Chipcard.
8266 Verdeel en heers bij de aanpak van cybercriminaliteit Douwe Leguit en Erik de Jong, Henk Jan van der Molen (Artikel) Computable van 4-apr-2008.
Beveiliging Misbruik van bankrekeningen of verkoop van vertrouwelijke informatie is aan de orde van de dag. Oorzaak Is de groeiende criminele bedrijfstak rondom malware. Dit artikel gaat in op softwarekeuze als beveiligingsmaatregel. Risicospreidlng is, zo stellen de schrijvers, net zo relevant bij het beheren van hardware en software als bij een aandelenportefeuille. Overige begrippen
Exploit; Risicomanagement.
8244 ' We hacken om de boeven voor te blijven’ Vincent Dekker (Artikel) Trouw van 14-apr-2008.
Hacken Keer op keer halen ze het nieuws, dat groepje computerdeskundigen van de Nijmeegse Universiteit. De ovchipkaart kunnen ze inmiddels binnen een paar tellen kraken. "Wij voelen het als onze verantwoordelijkheid om de buitenwereld op gevaren te wijzen." Overige begrippen
Aangemaakt : 6-5-2008
(geen gerelateerde termen opgenomen)
Pagina 27 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 28 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 4
Overdragen (of vernietigen) 8261 E-depot Rotterdam 2: Hoe hoog kun je vliegen? Peter Horsman en René Spork (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nummer 3, april 2008
E-depot Doortastend heid kan het Gemeentearchief Rotterdam niet ontzegd worden. Bouwen we een E-depot, dan bouwen we een ‘Volledig E-depot’. Dat wil zeggen: niet alleen de apparatuur en programmatuur voor betrouwbare opslag van digitate documenten, maar ook functies voor beschrijven, preserveren en beschikbaar stellen. De kernvraag is: aan welke voorwaarden moet een E-depot voldoen voor het veilig en geordend bewaren en beschikbaar stellen van authentieke digitale bestanden? Maar niet minder belangrijk is: hoe zorg je ervoor dat andere instellingen kunnen profiteren van de ontwikkeling van een E-depot? Deel 2 van een serie. Overige begrippen
Beheer; Digitale kluis; Duurzame toegankelijkheid; Metadata.
8251 E-depot Rotterdam: Waarheen? Peter Horsman en René Spork (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nr 2, Maart 2008
E-depot In 2005 verschenen in het Archievenbiad vier artikelen over het project e-depot Rotterdam. Daarna volgde een betrekkelijke radiostilte, althans in de kolommen van dit tijdschrift. Dat betekent geenszins dat er niets is gebeurd en evenmin dat er geen ruchtbaarheid aan het project is gegeven. Herhaaldelijk organiseerde het Gemeentearchief Rotterdam bijeenkomsten die ookvoor collega’s open stonden. De cursus digitaal depot van de Archiefschool was elke keer een dag te gast in Rotterdam en de casus ‘Rotterdam’ is een vast onderdeel geworden van de cursus Informatiestrategie voor archiefmanagers, Na enkele jaren is een duidelijke koers zichtbaar en is het tijd voor reflectie. Vandaar een nieuwe reeks van niet minder dan zeven artikelen waarvan dit het eerste is. Hoewel het realiseren van het e-depot in engere zin, dat is dus de technische voorziening voor opnemen opslag en beschikbaar stellen van digitale documenten, nog steeds een doel is, is het niet langer het enige doel. Gedurende het project zien medewerkers in dat werkprocessen aangepast moeten worden, dat de huidige applicaties misschien niet helemaal meer voldoen, en vooral dat er de noodzaak is van een duidelijk gedefinieerd einddoel, een visie: een optimaal digitale dienstverlening, zowel wat behouden, beheren, bewerken als beschikbaar stellen betreft. Dat is nogal breed. Daarom wordt er nu gewerkt aan een blauwdruk waarin de verschillende componenten in onderlinge samenhang staan weergegeven. Overige begrippen
4.1
Architectuur; Blauwdruk; Digitaal depot.
Duurzaamheid 8257 Koninklijke Bibliotheek maakt e-Depot van honderden terabytes; Levensduur optische
schijf bepaalt archiveringsaanpak Robbert Hoeffnagel (Artikel) Computable van 8-apr-2008.
E-depot De Koninklijke Bibliotheek archiveert ieder in Nederland verschenen boek in zijn e-Depot. Het lijkt vanzelfsprekend dat het daarvoor optische schijven gebruikt. De vraag is echter wel welk type schijf het meest geschikt is en hoe de toegangstijden acceptabel kunnen blijven. Overige begrippen
Aangemaakt : 6-5-2008
Digitaal depot; Optische gegevensdrager.
Pagina 29 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 4.1
Duurzaamheid Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.computable.nl/artikel/achtergrond/2461249/1444691/koninklijke-bibliotheek-maakt-edepot-van-honderdenterabytes.html
:-)
8246 Substitutie van archiefbescheiden; Een onderzoek naar de randvoorwaarden voor
substitutie door digitalisering Jorien Weterings (Scriptie) (c) 2996 Jorien Weterings, Arnhem, 2006. Sciptie masterexamen Versie 31 augustus 2006
Vervanging De probleemstelling van deze scriptie luidt als volgt: onder welke voorwaarden zou substitutie van archiefbescheiden een oplossing kunnen bieden voor de (toekomstige) problematie van de groei van archieven, ruimtegebrek en toegankelijkheid? Ik heb deze vraag proberen te beantwoorden aan de hand van kwalitatieve voorwaarden die moeten gelden voor digitale archiefbescheiden, zowel op basis van de huidige wetgeving als in een bredere context van nationale en internationale archiefwetenschappelijke ontwikkelingen. Het antwoord op de probleemstelling kan kort zijn: de belangrijkste voorwaarde waaronder substitutie van archiefbescheiden een oplossing kan bieden is, dat de ‘nieuwe’ digitale archiefbescheiden voldoen aan de wetgeving en zoveel mogelijk aan nationale en internationale normen en standaarden. Alvorens een ‘artikel 7 procedure’ door middel van digitalisering in te gaan, moet de zorgdrager zich een beeld vormen hoe beantwoord kan worden aan de beschreven voorwaarden. Met die kwaliteitseisen als uitgangspunt kan vervolgens een degelijk plan van aanpak opgesteld worden, dat tevens een basis vormt voor het aanvragen van een machtiging voor substitutie. Ondanks de onzekere toekomst van de technische ontwikkelingen op het gebied van digitaal archiefbeheer, zijn er voldoende mogelijkheden om het behoud van zowel authenticiteit als duurzaamheid en toegankelijkheid van gedigitaliseerde archiefbescheiden te realiseren. Die mogelijkheden zijn voornamelijk gelegen in het correct volgen en documenteren van procedures, het voorzien in toekomstige maatregelen om te reageren op de gevolgen van de technische ontwikkelingen en het gebruik van metadata. Het belang van authenticiteit is gelegen in het feit, dat rekenschap van het handelen van een overheidsorgaan, organisatie of individu alleen afgelegd kan worden, wanneer geen twijfel bestaat over de omstandigheden waaronder zowel het origineel als het substituut tot stand is gekomen. Na vervanging is de ‘papieren’ context niet meer aanwezig en is het dus cruciaal, dat authenticiteitskenmerken uit deze context worden vastgelegd in metadata. Ook dient in metadata te worden vastgelegd hoe het substitutieproces zelf is verlopen en wie er een rol bij hebben gespeeld. De richtlijnen die geformuleerd zijn naar aanleiding van projecten als Pittsburgh, InterPARES, MoReq en ReMANO omschrijven metadata en functionele eisen, waarmee al heel veel mogelijk wordt op het gebied van authenticiteitsgarantie. Maar om een volledige garantie te kunnen geven, is een samenhangend geheel van maatregelen noodzakelijk, op het gebied van techniek, toezicht en procedures en toezicht op de juiste uitvoering daarvan. Door het vervangingsproces uitvoerig te documenteren, kan ook daarover rekenschap worden afgelegd. Vervanging houdt niet op bij de feitelijke digitalisering van de archiefbescheiden en de vernietiging van de oorspronkelijke stukken, maar vereist een continue nazorg. Toekomstige maatregelen ten behoeve van het behoud van de duurzaamheid en toegankelijkheid van de ‘nieuwe’ archiefbescheiden zouden mijns inziens deel moeten uitmaken van het plan van aanpak. Dat betekent dat reeds voor de vervanging vastgelegd is, hoe de kwaliteit van de substituten in de toekomst gecontroleerd en behouden blijft, bijvoorbeeld door tijdig overzetten naar andere dragers. Ook in de toekomstige raadpleegbaarheid van de archiefbescheiden dient te worden voorzien. Daarvoor is men afhankelijk van de beschikbare platforms. Gezien de snelle ontwikkelingen op dat gebied, heeft het weinig zin om daarvoor in de wetgeving bijvoorbeeld bestaande opslagformaten voor te schrijven. Het is juist van belang om eisen te stellen aan die opslagformaten. Zo moeten ze zoveel mogelijk onafhankelijk zijn van bepaalde besturingssystemen, opslag zonder gegevensverlies haalbaar maken, metadata kunnen opnemen, de integriteit van de documenten waarborgen en voor de opslag van archiefbescheiden niet afhankelijk zijn van dragers en apparatuur. Een veel gehoorde opmerking van de kant van de zorgdragers is dat er vrijwel nooit machtigingen afgegeven worden voor substitutie. De verantwoordelijken voor het afgeven van machtigingen zeggen op hun beurt dat er nooit aanvragen binnenkomen. Daaruit wil ik concluderen, dat er onzekerheid en onwetendheid bestaat over de manier waarop een dergelijke procedure afgewikkeld kan worden. Veel overheidsorganen kiezen ervoor om nu al Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 30 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 4.1
Duurzaamheid papieren archiefbestanden te digitaliseren, omdat gedigitaliseerde documenten sneller en makkelijker inzetbaar zijn in een werkproces. Het origineel wordt daarbij niet vernietigd en er is dus (nog) geen sprake van substitutie. Naast deze vorm van digitalisering is er bij de overheid ook sprake van een exponentiële groei van archiefbescheiden die digitaal gevormd worden. Duidelijk is, dat zorgdragers de voordelen van digitalisering inzien en ook op grote schaal maatregelen genomen (zouden moeten) worden om de betrouwbaarheid, duurzaamheid en toegankelijkheid van digitale archiefbescheiden te waarborgen, of het nu gaat om gedigitaliseerd materiaal of digitaal gevormd materiaal. Ik ben van mening, dat wanneer een zorgdrager zijn digitale archiefhuishouding onder de loep neemt, hij ook niet zou moeten aarzelen om substitutie daar een onderdeel van te laten worden. Zeker nu bij veel overheidsorganen al op grote schaal wordt gescand en naast de papieren archiefbescheiden een stroom digitale werkkopieën ontstaat, lijkt het mij efficiënter om in een vroeg stadium te onderzoeken welke van die archiefbescheiden in aanmerking zouden komen voor substitutie. Daarvoor kan dan een doorlopende machtiging worden aangevraagd en een standaardprocedure worden opgesteld. Voor die archiefbescheiden is het niet meer nodig om een papieren archief te handhaven. Vooral bij deze vorm van substitutie ‘aan de bron’ kunnen toekomstige problemen rond selectie en ruimtegebrek worden voorkomen. Ik veronderstel dat uiteindelijk veel voordeel gehaald kan worden door de substitutieprocedure deel uit te laten maken van het gehele digitale archiefbeheersysteem. Vanuit dat oogpunt zou een studie naar organisatorische aspecten alsmede een analyse van de kosten en baten zeker interessant zijn. Overigens is een vergelijkbare opvatting al jaren geleden geformuleerd door de Commissie Nota Archiefbeleid: ‘ Het maak in principieel opzicht geen verschil, wanneer een overheidsorgaan zijn administratie met moderne hulpmiddelen opzet, dan wel later een traditioneel gevormd archief omzet in een systeem van geautomatiseerde gegevensbeheersing.’ Gezien de mate waarin nu al gedigitaliseerd wordt, zonder dat sprake is van substitutie, en de kennelijke onduidelijkheid en onzekerheid over de procedure, lijkt het mij aanbevelenswaardig dat er een landelijke inventarisatie plaatsvindt van de bestaande digitaliseringsprojecten. Bovendien zou ook aandacht besteed moeten worden aan voorlichting over de mogelijkheden en randvoorwaarden van substitutie. Overige begrippen
Authenticiteit; Conversie; Duurzame toegankelijkheid; Imaging; Informatiehuishouding; Migratie; Scanning; Substitutie; Waarderen.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Scriptie internet (PDF) ~ http://www.archiefschool.nl/docs/weterings-substitutie.pdf
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 31 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
De rubrieken Levenscyclus van gegevens 0 Algemeen Engelse term:
1 Ontstaan Ontstaan en identificatie Engelse term:
Creation and identification
1.1 Definitie Definitie van het begrippen als informatiebeheer, archief, archiefbescheiden etc, beschrijving van de toepassing en reikwijdte daarvan. Engelse term:
Defining electronic records
1.2 Benoeming informatiesysteem Begrenzing van het informatiesysteem waarbinnen de gegevens (archiefbescheiden) opgemaakt etc. worden. Engelse term:
Identifying electronic records systems
1.3 Benoemen bestanddeel Begrenzing van de eenheid die als enkelvoudig bestanddeel te beschouwen is (archiefbestanddeel, archiefstuk, item, object, archiefblok, informatie-object). Bijvoorbeeld: Document of registratie. Engelse term:
Identifying electronic records
2 Waarderen Het bepalen van de functie en de waarde van een gegeven of gegevens in een bepaalde context of samenhang en het bepalen van de uiteindelijke bestemming van de archiefbescheiden. Engelse term:
Appraisal
2.1 Bepalen van de waarde Het vaststellen van de waarde van gegevens in een bepaalde context. Engelse term:
Appraising
2.2 Bepalen van de bewaartermijnen Het vaststellen van de bewaartermijnen ten behoeve van overbrenging of vernietiging. Engelse term:
Scheduling
2.3 Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid Het vaststellen van de juridische waarde van de gegevens, garanderen van de authenticiteit en de betrouwbaarheid (volledigheid, juistheid, beschikbaarheid en controleerbaarheid). Engelse term:
Assuring legality
3 Gebruik, afstemming en toezicht Opslag, ontsluiting en beschikbaarstelling van informatie op basis van informatiebehoefte van de organisatie, burgers, politiek, bestuur, controllers, juristen en archiefbewaarplaats. Engelse term:
Aangemaakt : 6-5-2008
Control and use
Pagina 32 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 3.1 Bewaken kosten Bewaken van de kosten die beheershandelingenmet zich meebrengen. Kosten/baten en risico's. Engelse term:
Controlling costs
3.2 Vaststellen verantwoordelijkheden Bepaling van de organisatieonderdelen, overheidsorganen, die verantwoordelijk zijn voor de gegevens. Dit kan zijn als als eigenaar of houder. Ook bepaling herkomst. Engelse term:
Assigning responsability
3.3 Fysiek beheer Fysieke opslag van de archiefbescheiden en aanwijzing van verantwoordelijken voor het fysiek beheer. Engelse term:
Storing
3.4 Integratie Standaardisatie en uitwisseling. De opslag van gegevens in verschillende formaten mag geen barriere zijn voor de toegankelijkheid en uitwisseling. Engelse term:
Integrating access
3.5 Documentatie Beschrijving van gegevens en systemen (meta-gegevens). Bepaling van standaarden voor documentatie. Ook ten behoeve van het bewaren van de context. Engelse term:
Documenting
3.6 Beschikbaarstellen Het feitelijk gebruik en het vaststellen van regels en afspraken voor het gebruik. Ook beschikbaarheid. Engelse term:
Providing for use
3.7 Beveiliging Het waarborgen van logische en fysieke beveiliging, ten behoeve van de continuiteit van de organisatie, de vertrouwelijkheid van informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Engelse term:
Assuring security
4 Overdragen (of vernietigen) Selectie en vernietiging van de informatie volgens de selectielijst die is vastgesteld in de waarderingsfase. Tevens overbrenging naar de archiefbewaarplaats. Engelse term:
Disposition
4.1 Duurzaamheid Het garanderen van de duurzaamheid van de betrokken gegevensdragers. Engelse term:
Preserving media
4.2 Bewaren context Bewaren van de originele functionaliteit en de documentatie daarover. Ook in geval van conversie. Engelse term:
Aangemaakt : 6-5-2008
Preserving functionality
Pagina 33 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Levenscyclus van gegevens 999 Websites / webpagina's Interessante websites ofpagina's op websites Engelse term:
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 34 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Overzicht termen Archieffunctie Bevat : In plaats van :
Archiefsysteem; Beschikbaarstellen; Bewaren; Digitale archieffunctie; DIVfunctie; Registreren; Waarderen. Archiveringsfunctie.
Onderdeel van :
Archivistiek.
Synoniem :
Archival function.
Verwant :
Archiefmanagement; Archivistische regiefunctie; Documentaire informatievoorziening; Records management activities; Regiefunctie.
Archiefinventaris Bevat :
Primaire inventaris.
In plaats van :
Inventaris.
Onderdeel van :
Toegang.
Verwant :
Documentair structuurplan; Dossierinventaris; Register van het archiefsysteem; Structuurplan informatiebeheer.
Archiefsysteem Bevat :
In plaats van :
Classificatiesysteem; DIS; Documentair structuurplan; ECMS; E-depot; Elektronisch berichtenverkeer; Elektronisch documentenverkeer; ERMS; Gegevensmagazijn; I-governance; Metadata systeem; Proces van het archiefsysteem; RMA; Structuurplan Documentaire Informatievoorziening; Structuurplan informatiebeheer; Zakenmagazijn. Archiefbeheersysteem; Archiveringssysteem.
Onderdeel van :
Archieffunctie; Informatiesysteem.
Synoniem :
Record Keeping System.
Verwant :
Archief; Beheersysteem; DOMEA-konzept; Informatiehuishouding; Kwaliteitssysteem; NEN-ISO 15489-1 (nl); NPR-ISO/TR 15489-2 (nl); Record system; Repository.
Beheer Bevat :
Onderdeel van : Verwant :
Administratief beheer; Administratieve organisatie; Archiefbeheer; Bedrijfsvoering; Beheer van vermogenswaarden; Beheersproces; Cultuurbeheer; Customer Relation Management; Dwangdepot; Financieel beheer; Fysiek beheer; Informatiebeheer; Intellectueel beheer; Onderhoud; Personeelsbeheer. Gebruik; Middelen. Back-office; Beheersen; Beheersing; Behoud; Cultural Resource Management; ITIL; Management; Preservation metadata; Preserveringskopie.
Beschikbaarheid Bevat :
Openbaarheid.
Onderdeel van :
Culturele kwaliteit; Duurzame toegankelijkheid; Gebruikskwaliteit.
Synoniem :
Verfügbarkeit.
Verwant :
Access; Bereikbaarheid; Beschikbaarheidstermijn; Beschikbaarstellen; Beveiliging; Dienstverlening; E-gemeente; E-governance; Internet; Loket; Mogelijkheid tot raadpleging; Openbare overheidsinformatie; Virtuele dienstverlening; Waarneembaarheid; Zoeksysteem.
Beveiliging Bevat :
Aangemaakt : 6-5-2008
Autorisatie; Backup; Bewegingsdetector; Camerabewaking; CHAPTA; Checksum; Clean desk; Encryptie; Firewall; Informatiebeveiliging; Infraroodpatroon; Portblocker; Secure Sockets Layer; Steganografie; Veiligheidsverfilming. Pagina 35 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Beveiliging In plaats van :
Beveiligen.
Onderdeel van :
Beheershandeling; Gebruik.
Verwant :
Authenticiteit; Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Datenschutz; Exclusiviteit; Gegevensherstel; Informatie-apartheid; Integriteit van informatie; Noodvernietiging; RFID; Veiligheidscommunisme; Verstoring; VPN.
Chipcard Bevat :
Smartcard; Zorgpas.
In plaats van :
Magneetkaart.
Onderdeel van :
Magnetische gegevensdrager.
Synoniem :
Chipkaart.
Verwant :
Paspoort.
Classificatieschema Bevat :
Rubriek; Toegangsclassifcatieschema.
Onderdeel van :
Classificatiesysteem; Schema.
Synoniem :
Classification scheme.
Verwant :
Archiefschema; Classificatie; Documentair structuurplan; Ordeningsplan; Ordeningstructuur; Taxonomie.
Complexiteit Verwant :
Chaos; Evenwicht; Serendipiteit.
Controleerbaarheid Onderdeel van :
Betrouwbaarheid.
Verwant :
Countervailing power; Traceerbaarheid; Transparantie; Vrije informatievergaring.
Cultuur Bevat :
Verwant :
Anarchie; Conservatisme; Cultureel erfgoed; Democratie; E-cultuur; Emancipatie; Ethiek; Gewoonte; Nationalisme; Onthaasten; Organisatiecultuur; Religie. Beschaving; Canon; Cultuurbeleid; Geschiedenis; Globalisering; Semiotiek.
Democratie Bevat : Onderdeel van : Verwant :
Countervailing power; Digicratie; E-democratie; Inspraak; Medezeggenschap; Referendum; Stemcomputer. Cultuur. Democratisch handelen; Dualisme; E-governance; Grondrechten; Monisme; Openbaarheid; Rechtsstaat; Verkiezingen.
Dienstverleningsconcept Bevat :
B-dossier; Internetloket; Studiezaal; Virtuele studiezaal; Zorgloket.
Onderdeel van :
Andere overheid; Concept.
Digitalisering Bevat :
Imaging; OCR; Scanning.
In plaats van :
Digitaliseren; DIP; Document Image Processing.
Onderdeel van :
Beschikbaarstellen; Preservering.
Verwant :
Automatisering; Informatisering; Toegankelijk maken; Vervanging.
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 36 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Digitalisering Duurzame toegankelijkheid Bevat : In plaats van : Onderdeel van : Verwant :
Beschikbaarheid; Duurzaamheid; Interpreteerbaarheid; Leesbaarheid; Raadpleegbaarheid; Vindbaarheid. Digitale duurzaamheid. Gebruikskwaliteit; Geordende staat; Toegankelijke staat; Vakinhoudelijke kwaliteit. Duurzame transparantie; E-depot.
E-depot Bevat :
DPR; Emulatie; Premis; XENA.
In plaats van :
Digital repository; Repository for Electronic Records.
Onderdeel van :
Archiefsysteem.
Synoniem :
Digitaal depot.
Verwant :
Archiefbeheersysteem; Archiefdepot; Digitale duurzaamheid; Digitale kluis; Duurzame toegankelijkheid; Open Archival Information System; Repository; Storage; TRAC.
EDRMS In plaats van :
Electronic Document and Records Management Systems.
Onderdeel van :
ERMS.
Verwant :
DMS; RMA.
Elektronisch kinddossier In plaats van :
EKD.
Onderdeel van :
Kinddossier.
E-overheid Bevat :
E-gemeente; E-provincie.
In plaats van :
Elektronische overheid.
Synoniem :
Andere overheid.
Verwant :
E-government.
ERMS Bevat :
EDRMS.
In plaats van :
Electronic records management systems.
Onderdeel van :
Archiefsysteem.
Verwant :
DIS; MoReq; RMA.
Bevat : In plaats van :
Aktualiseren; Blokkeren; GBA-V; G-geheel; Landelijk Raadpleegbare Deelverzameling; Opschorten PL; Persoonslijst. Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking.
Onderdeel van :
Bevolkingsregister.
Synoniem :
Basispersonenregistratie.
Verwant :
Basisadministratie; Brondocument; Centrale persoonsadministratie; Dienstenbus; Houder; Registratie Niet Ingezetenen.
GBA
Gebruik
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 37 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Gebruik Bevat :
Onderdeel van :
Beheer; Beschikbaarstellen; Beveiliging; Bruikbaarheid; Gebruikerstypen; Hergebruik; Meervoudig gebruik; Ongeoorloofd gebruik; Raadplegen; Verantwoordelijkheid; Verstoring. Levenscyclus.
Verwant :
Allocatie; Benutten.
In plaats van :
Om niet.
Synoniem :
Kostenloos.
Gratis
Hacken Bevat :
Social engineering; Wardialling.
Onderdeel van :
Beheershandeling.
Informatiehuishouding Bevat :
Archief; Documenthuishouding; ICT-huishouding.
Onderdeel van :
Informatiebeheer.
Verwant :
Archiefsysteem; Bedrijfsarchitectuur; Informatievoorziening; Information ecology; Procesgebonden informatie.
Informatie-infarct Verwant :
Informatiestress.
Informatievoorziening Bevat :
Bestuurlijke informatievoorziening.
Onderdeel van :
Informatiebeheer.
Verwant :
Administreren; Documentaire informatievoorziening; Informatiehuishouding; Informatiestress; Informatiestructuur; Informatisering.
ISAAR(cpf) In plaats van :
Onderdeel van :
International standard archival authority record for corporate bodies, persons and families; Internationale Norm voor Archivistische Geautoriseerde Beschrijvingen Organisaties, Personen en Families. Beschrijvingsstandaard.
Synoniem :
ICA-ISAAR.
Verwant :
AGLS; Descriptive standards; EAC; GILS; ISAD(g); ISIAH; Recordkeeping metadata; ReMANO.
ISO/IEC 29500 Synoniem :
OXML.
Verwant :
ISO/IEC 26300:2006.
Legacy systeem Onderdeel van :
Informatiesysteem.
Synoniem :
Legacy system.
Verwant :
Legacydatabase.
Management
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 38 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Management Bevat :
Verwant :
Calamiteitenmanagement; Communicatiemanagement; Competentiemanagement; CPM; Crisismanagement; Facilitair management; Human Resource Management; Informatiemanagement; Kennismanagement; Procesmanagement; Projectmanagement; Publishingmanagement; Risicomanagement; Supply Chain Management.; Veranderingsmanagement. Actor; Beheer; Bestuur; Kritische succesfactor; Prestatie-indicator.
Netwerk Bevat :
Computernetwerk; Gateway; LAN; Sociaal netwerk; VPN.
Onderdeel van :
Hardware.
Verwant :
GPRS; OSI-model; SAN.
OOXML Gebruik :
OXML.
In plaats van :
Microsoft Office OpenXML; Office Open XML.
Opslagcapaciteit Synoniem :
Storage availability.
Overheidsinformatie Onderdeel van :
Informatie.
Verwant :
Overheidspublicatie.
OXML In plaats van :
OOXML; Open XML.
Onderdeel van :
Standaard; XML Schema.
Synoniem :
ISO/IEC 29500.
Verwant :
Bestandsformaat.
Privacy Bevat :
Medisch geheim; P3P.
In plaats van :
Bescherming persoonlijke levenssfeer; Persoonlijke levenssfeer; Privacybescherming. Grondrechten.
Onderdeel van : Verwant :
Anonieme communicatie; Panopticon; Veiligheidscommunisme; Vernietigingsbelang.
Projectmanagement Onderdeel van :
Management.
Verwant :
Projectgewijze registratie.
Selectie Bevat :
Disposal hold; Steekproefsgewijze selectie.
Onderdeel van :
Expressie; Relationele operatoren.
Verwant :
Filter; Selecteren.
Taxonomie Bevat :
Beschrijvingsniveau; Objectklasse; Sitestructuur; Thesaurus.
In plaats van :
Enkelvoudige hiërarchie.
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 39 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
Taxonomie Onderdeel van :
Knowledge Organisation Systems; Semantisch web.
Synoniem :
Classificatie; Taxonomy.
Verwant :
Bedrijfsencyclopedie; Biologie; Boomstructuur; Classificatieschema; Classificatiesysteem; Folksonomy; Gegevenswoordenboek; Hiërarchisch model; Hiërarchische relatie; Interoperabiliteit; Kennisopslagplaats; Klasse; Metadataschema; Model; Semantische interoperabiliteit; SKOS; Structuurplan informatiebeheer; Systeem; Taxon; Typologie; Woordsysteem.
Transparantie Bevat :
Duurzame transparantie; Toegang; Toegankelijkheid.
In plaats van :
Openheid.
Onderdeel van :
Culturele kwaliteit; Juridische kwaliteit; Technische kwaliteit; Vakinhoudelijke kwaliteit. Controleerbaarheid; Openbaarheid.
Verwant :
Vervanging Bevat : In plaats van :
Conversie; Converteren; Gegevensomzetting; Gegevensoverzetting; Migratie; Migreren; Substitutie; Substitutieverfilming; Transfer; Verdoeken. Vervangen.
Onderdeel van :
Beheershandeling; Preservering.
Verwant :
COLD; COM; Digitalisering; Drie lagen model; Imaging; Refreshing; Reproduceren; Scanning.
In plaats van :
Extensible Business Reporting Language.
Onderdeel van :
Standaard; XML Schema.
Verwant :
EDI; Internationale Financiële Rapportage Standaarden; Open standaard; Xades.
XBRL
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 40 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
april 2008
De gegevens komen uit een met behulp van MS-Access ontwikkelde Reference Manager. Mijn waardering van de publicaties: :-)) = zeer interessant :-) = interessant :-( = matig, maar juist daarom geschikt om op te nemen.
Inlichtingen over deze lijst bij: Rienk Jonker E-mail:
[email protected]
Website http://labyrinth.opweb.nl Del.icio.us http://www.del.icio.us/fbvf
De overzichten staan ook op mijn eigen site (http://labyrinth.opweb.nl/literatuur)
Copyright Creative Commons Licence 3.0 Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Generiek
Aangemaakt : 6-5-2008
Pagina 41 van 41
© Reference manager : R.S. Jonker