Overzicht artikelen en publicaties over informatiebeheer De lijst is aangemaakt op: Gegevens zijn geregistreerd tot en met de maand:
donderdag 7 augustus 2008 juli 2008
Dit overzicht bevat titels en 'samenvattingen' van berichten, berichtjes, artikelen en publicaties die het terrein van het informatiebeheer raken. Ze zijn gerubriceerd op basis van de ‘lifecycle of documents’ uit het rapport ‘Management of electronic records: Issues and guidelines; Prepared by the Advisory Committee for the Coordination of Information Systems (ACCIS)’, United Nations, New York, 1990. (blz 27-34). Als laatste is een overzicht van termen opgenomen die zijn gerelateerd aan de onderwerpen van de geregistreerde titels. Het begrip 'informatiebeheer' omvat het geheel van de informatievoorziening en het archiefbeheer. Synoniem aan 'Informatiebeheer' is het begrip 'Records management'. De berichtjes etc. zijn binnen de rubrieken gesorteerd op titel.
Problems cannot be solved within the same mindset as within which they were created Albert Einstein
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 1 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 0
Algemeen 8393 In perspectief; Geslaagd KVAN-symposium inhet Utrechts Archief Chaja Beck en Hans Berende, Jac. Biemans, Dick Deuzeman, Tamara Tesselaar-Groot, Roelof Braad (Verslag) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nr 6, juli 2008
Archiefbeheer Vanuit het hele (and waren meer dan 220 archivaris- sen twee dagen bijeen om in de Utrechtse binnenstad collega's te ontmoeten, te netwerken en kennis bij te spijkeren. Op zoek naar perspectieven? Daar ging het op 3 en 4 juni allemaal om. De symposium- commissie onder aanvoering van Klaartje Pompe stelde drie thema’s centraal in de inleidingen en presentatielijnen: de zichtbaarheid van archieven voor de buitenwereld, good governance (de controle over digitale informatie en e-overheid) en bestel en professionaliteit (het vak van archivaris). Overige begrippen
Archiefwezen; Beroep; Beschikbaarstellen; Good governance.
8398 Klassieke teksten voor iedere archivaris Eric Ketelaar (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nr 6, juli 2008
Archivistiek Vijf van de zes tot nu toe verschenen S@P jaarboeken bevatten, naast de voor het jaarboek geschreven artikelen, ook herdrukken van Engelse klassieke teksten. Het jaarboek Paradigma (1999) zette de trend met artikelen van Terry Cook, Adrian Cunningham, Sue McKemmish, Eric Ketelaar en Jan van den Broek. In de volgende jaarboeken werden nog negen andere ‘classics’ herdrukt. Het S@P-bestuur kwam op het idee om nu eens een heel jaarboek met dergelijke klassieke teksten te vullen. Overige begrippen
Aangemaakt : 7-8-2008
Archiefwetenschap; Informatiewetenschap; Vakgebied; Vakwetenschap.
Pagina 2 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan 8391 Cramer stelt Wabo uit tot 2010
(Bericht) Binnenlands Bestuur van 11-jul-2008.
Omgevingsvergunning Een van de redenen om de Wabo uit te stellen, is dat minister Cramer het niet met de VNG eens kan worden over de financiële kant van de zaak, De gemeenrekoepel meent dat Cramer onderschat hoeveel kosten de Wabo met zich meebrengt. Jan-jaap Eikelboom, namens de minister: ‘Het is waar dat de Wabo forse investeringen vergt, ook voor de gemeenten. Dan gaat het om veranderingen in organisatie, processen en ict. Overige begrippen
Kosten.
8409 Het blijft tobben met modernisering van GBA (Bericht) Automatisering Gids van 25-jul-2008.
GBA Nog steeds is onduidelijk hoe het verder moet met de GBA-modernisering, waartoe de stoot werd gegeven met de aanvraag van een advies (commissie-Snellen) in februari 2000. Bijleveld wil eerst alles nog eens zeer grondig bekijken. Besloten heeft ze al wel het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) van de klus af te halen. Haar ministerie (Binnenlandse Zaken) gaat het zelf doen, schrijft ze de Kamer, "zodat BPR zich geheel kan concentreren op zijn kerntaak namelijk het beheer". Het programmabureau voor de GBA modernisering komt bij het directoraat-generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties, sinds vorig najaar geleid door oud- politica Andrée van Es. Overige begrippen
Bevolkingsboekhouding; GBA-V.
8402 Midoffice struikelblok Peter Mom (Bericht) Automatisering Gids van 6-jun-2008.
Midoffice Het betreft de implementatie van een midofficesuite en een documentmanagementsysteem. Dat moest gebeuren op het Microsoft-plafform, met name SharePoint en BizTalk, waarover de gemeente al beschikt. Op een eerste aanbesteding in februari kwam geen enkele offerte binnen. Eind april startte de gemeente een ‘versnelde onderhandelingsprocedure’, waarin bedrijven zich als gegadigde konden aanmelden. Op basis van referenties, cv’s en antwoorden op vijfvragen zouden drie aanbieders orden geselecteerd om aan de hand van een sterk afgeslankt programma van eisen te offreren. Leveranciers verbazen zich over de aanpak van Amersfoort. De gemeente laat zich begeleiden door M&I/Argitek, het bureau van Wouter Keller, dat ook midofficeaanbestedingen regelt van ANDEZ en GovUnited, waarin gemeenten samen optreden. Het Amersfoortse bestek was opgesteld volgens het ANDEZ-model, wat volgens een aanbieder inhoudt dat eisen en wensen in algemene termen zijn gesteld, grote inspanning moet worden geleverd om een dito hoeveelheid vragen te beantwoorden en de aangeboden oplossing zich in een ‘proof of concept’ moet bewijzen. Voor één gemeente is dat te risicovol, aldus een leverancier. . Overige begrippen
Aangemaakt : 7-8-2008
DMS; Proof of concept; RMA.
Pagina 3 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 1
Ontstaan 8392 Een proeve van nieuwe toetsingseisen Dick Bunskoeke en Chido Houbraken (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nr 6, juli 2008
E-depot Tijdens de KVAN-studiedagen werd op 4juni het eerste exemplaar van ED3 (Eisen Duurzaam DigitaaL Depot) aangeboden aan de directeur van het Nationaal Archief, Martin Berendse. Binnen de context van de Nederlandse archiefwetgeving is het een eerste poging om de beheersomgeving van blijvend te bewaren digitale informatie toetsbaar te maken. Overige begrippen
Controleerbaarheid; Duurzaam; Duurzame toegankelijkheid; Specificatie.
8407 Software roert in subsidiebrij; Overheden scheppen orde in de chaos door aanpasbaar
subsdiesysteem Anne van Veenstra (Bericht) Computable van 18-jul-2008.
Subsidie Gemeenten en provincies hebben nauwelijks overzicht over de meer dan 1500 subsidieaanvragen die ze gemiddeld per jaar verwerken. Adviesbureau H&P en TU Delft bouwen aan een softwarepakket dat orde in de chaos brengt. De modulaire opzet en het gebruik van webservices zorgt voor een beter beheer. Overige begrippen
Proces; Product.
8386 VNG heroverweegt steun aan Wabo (Bericht) Binnenlands Bestuur van 4-jul-2008.
Omgevingsvergunning De VNG is bang dat de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) leidt tot te veel ‘bestuurlijke spaghetti’, overbodige rompslomp en meer fouten. Overige begrippen
Complexiteit.
8388 Zicht op elke korenwolf Miro Lucassen (Artikel) Binnenlands Bestuur van 11-jul-2008.
Registratie De Gegevensautoriteit Natuur (GuN) tuigt een nieuwe landelijke databank op. Vanaf 2010 moet direct duidelijk zijn waar korenwolf hazelworm en modderkruiper een belemmering zijn voor bouwplannen. Eerdere pogingen te komen tot zo’n databank mislukten, gaat het nu wel lukken? Overige begrippen
1.1
Archiefvorming; Databank.
Definitie
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 4 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 1.1 :-)
Definitie 8374 De betekenis van Web 3.0 en het semantic web Peter Bekel (Webpagina) 11-apr-2008 / FrankWatching, 2008.
Semantisch web Het semantic web (of "Web 3.0″) is hot. Specialist op het gebied van content TextWise biedt een miljoen dollar voor het beste semantische concept. Reuters biedt een gratis webservice aan die teksten semantisch maakt. Yahoo kondigt semantic web support aan. Technology visionair Nova Spivack voorspelt tijdens de laatste The Next Web conferentie in Amsterdam dat in 2010 het semantic web gemeengoed zal zijn. Maar, wat is het semantic web eigenlijk? Het semantic web geeft betekenis aan entiteiten in webpagina’s en relaties tussen entiteiten Overige begrippen
Betekenis; Semantiek; Syntax; Web 2.0; Web 3.0.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.frankwatching.com/archive/2008/04/11/de-betekenis-van-web-30-en-het-semantic-web/
8394 E-depot Rotterdam 5: Hoe hard kun je lopen? Peter Horsman en René van Spork (Artikel) Archievenblad, 2008. Jaargang 112, nr 6, juli 2008
E-depot In het grotere geheel van de informatiearchitectuur van een archiefdienst is een E-depot een module met interfaces naar andere modules, zoals beschrijven of raadplegen (digitale balie, digitale studiezaal). De module E-depot kan zelf ook weer verder onderverdeeld worden in de functies opnemen, opslag en beschikbaar stellen. De parallel met een depot voor fysieke documenten dringt zich op. De kernfunctie van het depot is het opslaan, veilig en geordend. De bestanden moeten vanzelfsprekend het depot in kunnen - dat is de opneemfunctie, waaraan een quarantaine-periode voorafgaat. Want we moeten voorkomen dat er schimmels of virussen het depot in komen. En ten slotte moeten voor raadpleging of bewerking de documenten eruit gehaald kunnen worden. Door deze inperking kunnen de bouwactiviteiten van het E-depot gescheiden worden van het ontwerpen en realiseren van digitale studiezalen,nieuwe toegangen of applicaties voor archiefbeheer. Het E-depot kan het best worden gedefinieerd als ‘een voorziening bestaande uit apparatuur en programmatuur voor het veilig opsLaan en bewaren van digitale informatie-objecten.’ Overige begrippen
:-)
Archiefdepot; Digitale balie; Digitale studiezaal; Open Archival Information System.
8375 De klassieke benadering van Web 3.0 Peter Bekel (Webpagina) 9-jun-2008 / FrankWatching, 2008.
Semantisch web Het is tijd om de droom van het semantic web te verwezenlijken. Dat is de mening van grondlegger van het web Sir Tim Berners-Lee. Volgens hem liggen de bouwstenen klaar voor het maken van intelligente semantische webapplicaties. Die bouwstenen maken deel uit van wat wel bekend staat als de klassieke benadering van Web 3.0. Wat houdt die benadering precies in? RDF is het belangrijkste concept. Het staat voor Resource Description Framework. Met RDF beschrijf je entiteiten en hun relaties. Het idee van RDF is heel simpel en lijkt veel op hoe westerse talen zijn opgebouwd: subject predicaat - object. Het subject is datgene dat je wilt beschrijven, je onderwerp dus. Het predicaat is een eigenschap Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 5 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 1.1
Definitie van het onderwerp die echter tevens iets zegt over het object. Subject en object zijn entiteiten, het predicaat vormt de relatie tussen beide entiteiten. Samen vormen subject, predicaat en object een zogenaamde RDF-triple. Voorbeelden van triples zijn: * Max (subject) houdt van (predicaat) computers (object). * Tijn loopt naar school. * Bram kent Lieke. Overige begrippen
Gleaning Resource Descriptions from Dialects of Languages; GRDDL; Ontologie; OWL; RDF; RDF-triple; Semantiek; SPARQL; SPARQL Protocol and RDF Query Language; Syntax; Taxonomie; Triple; URI; Web 2.0; Web 3.0.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.frankwatching.com/archive/2008/06/09/de-klassieke-benadering-van-web-30/
8380 Redefining the Library: glossary (Webpagina) British Library, 2008.
Glossarium We are redefining the Library to meet the opportunities and responsibilities offered by the upsurge of digital information. Technological innovation has created new words and given old ones new meaning. Throughout this document we have used words that are part of the new vocabulary of information science and technology. Some of these words haven’t yet been captured and defined by the lexicographers - but we’re responding to the changes they entail even as they’re coined. Overige begrippen
Begrip; Definiering; Glossary; Termen.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Glossary ~ http://www.bl.uk/aboutus/stratpolprog/redeflib/glossary/index.html
8403 Standaard IT Governance Tanja de Vrede (Bericht) Automatisering Gids van 6-jun-2008.
IT governance Norm wil management op verantwoordelijkheid wijzen. Een duidelijke uitleg van de principes van IT Governance, helderheid over de gebezigde terminologie vormen de hoofdmoot van ISO 38500. "Het gaat niet om de IT-processen, maar om een beschrijving van het gewenste menselijke gedrag binnen een organisatie. De IT-manager op zijn beurt kan in deze standaard lezen wat de Organisatie van hem verwacht." Overige begrippen
Aangemaakt : 7-8-2008
ISO 38500; Standaard.
Pagina 6 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 1.1 :-)
Definitie 8372 Woordsystemen; Theorie en praktijk van thesauri en trefwoordsystemen H. Magrijn en S.A. Th. M. Pontzen, G.J.A. Riesthuis, J.D. Schipper, G.J. Wijnands (Publicatie) NBLC uitgeverij, Den Haag, 1997. ISBN 90-5483-129-4
Woordsysteem De theorie en praktijk van thesauri en trefwoordensystemen als een geïntegreerd geheel komt hier aan de orde. Overige begrippen
Aangemaakt : 7-8-2008
Thesaurus; Trefwoordensysteem.
Pagina 7 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 3
Gebruik, afstemming en toezicht 8399 Studiebeursdata goed beschermd in Groningen; Achter de schermen bij de IB-groep Marie-José Klaver (Artikel) Informatie professional, 2008. 07/08 2008
Informatiebeheer De IB-Groep in Groningen staat bekend als de verstrekker van de studiefinanciering en studentenleningen. Maar behalve studenten rekent zij ook inburgeraars, ouders, terugbetalers en ketenpartners zoals onderwijsinstellingen tot haar klanten. Hoe heeft deze kennisintensieve organisatie haar gegevensinfrastructuur geregeld en beveiligd? Overige begrippen
3.1
Administratie; Gegevensinfrastructuur; Kennisintensieve organisatie.
Bewaken kosten 8391 Cramer stelt Wabo uit tot 2010 (Bericht) Binnenlands Bestuur van 11-jul-2008.
Omgevingsvergunning Een van de redenen om de Wabo uit te stellen, is dat minister Cramer het niet met de VNG eens kan worden over de financiële kant van de zaak, De gemeenrekoepel meent dat Cramer onderschat hoeveel kosten de Wabo met zich meebrengt. Jan-jaap Eikelboom, namens de minister: ‘Het is waar dat de Wabo forse investeringen vergt, ook voor de gemeenten. Dan gaat het om veranderingen in organisatie, processen en ict. Overige begrippen
3.2
Kosten.
Vaststellen verantwoordelijkheden 8384 Eigenzinnig Rekenkamerrapport breekt lans voor ‘polderIT’ Rolf Zaal (Bericht) Automatisering Gids van 27-jun-2008.
IT governance Ondanks gesignaleerde uitglijders in ‘s Rijks IT-governance raadt de Rekenkamer aan vast te houden aan typisch Nederlandse verhoudingen, waarbij politiek, organisatie en techniek er in goed gezamenlijk overleg uit moeten zien komen. De voorgestelde maatregelen lijken er op gericht afstemming te faciliteren zonder daarbij al te veel procedures, middelen of werkwijzen dwingend op leggen. De weinige minimumeisen die het rapport bepleit ten aanzien van de IT-governance bij de departementen, betreffen randvoorwaarden, zoals een mandaat voor de CIO, business case gedreven portfoliomanagement en een rijksbrede begripsbepalingen en uniforme indeling in kostensoorten. Inhoudelijk kan de centrale sturing wat de Rekenkamer betreft worden beperkt tot het aangeven van standaarden, voor systeemkoppelingen en het stellen van kaders voor zaken als beveiliging, projectbeheersing en kwaliteitbewaking. Overige begrippen
Aangemaakt : 7-8-2008
Beveiligen; Business case; Koppelen; Kwaliteitsbeheersing; Projectmanagement; Standaard; Sturing.
Pagina 8 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 3.2
Vaststellen verantwoordelijkheden 8396 ICT’er bekijkt stiekem vertrouwelijke informatie Heleen van Roon (Bericht) Computable van 4-jul-2008.
Beveiliging Werkgevers maken het de ict’er wel erg makkelijk. Informatie is slecht beveiligd en wachtwoorden worden weinig veranderd. Daarvan maakt de nieuwsgierige automatiseerder graag gebruik. Overige begrippen
Systeembeheer; Verstoring; Vertrouwelijkheid.
8385 ' Ik weet dat er niet is geluisterd'; VoorzitterAlgemene Rekenkamer heeft vertrouwen in
IT nog niet verloren Rolf Zaal (Interview) Automatisering Gids van 27-jun-2008.
IT governance Een van de taken van de departementale CIO zou moeten zijn, te zorgen voor een heldere demarcatie van politiek, Organisatie en techniek. Daarmee worden condities gecreëerd waaronder de technici hun vakmanschap kunnen bewijzen. Overige begrippen
Verantwoordelijkheid.
8373 Openbaarheid van archieven: wet- en regelgeving in de dagelijkse praktijk B.J. Meiboom (Scriptie) (c) B.J. Meiboom, 2006. Media-, Informatie- en Communicatiemanagement & Archivistiek B, Hogeschool van Amsterdam & Archiefschool
Openbaarheid Deze scriptie bevat de neerslag van mijn onderzoek in wet- en regelgeving en de dagelijkse praktijk naar de openbaarheid van overgebrachte overheidsarchiefbestanddelen in openbare archiefbewaarplaatsen. Dit onderzoek werd door mij verricht tien jaar na de invoering van de Archiefwet 1995 (ingevoerd 1-1-1996). Met name het gebied betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, ingebed in wet- en regelgeving en de praktijk werden onderzocht. Voor dit onderzoek werd literatuur en brononderzoek gedaan. Onder 35 openbare archiefbewaarplaatsen werd een anonieme webbased enquête uitgezet. De respons op deze enquête was 60%. Op basis van dit onderzoek kan niet anders geconcludeerd worden dan dat de openbaarheid van overgebrachte overheidsarchiefbestanddelen in de praktijk overeenkomt met de eisen die daaraan door wet- en regelgeving worden gesteld. Het onderzoek vond plaats in de jaren 2005-2006. Overige begrippen
Dispensatie; Ontheffing; Overbrengen; Privacy; Vrijstelling.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Scriptie internet (PDF) ~ http://www.nationaalarchief.nl/images/3_11994.pdf
8410 Rekenkamer: ‘We zitten in beginfase van ICT’ Jolein de Rooij (Interview) Computable van 4-jul-2008.
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 9 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 3.2
Vaststellen verantwoordelijkheden IT governance "Vanwege het tempo waarmee de ict zich ontwikkelt hebben we nu even wat frictIes!" Dat zegt Saskia Stuiveling, president van de Algemene Rekenkamer over de ict-problemen bij de overheid. Dat is altijd zo aan het begin van een technologische revolutie. Dan denkt iedereen dat de techniek het wel zal oplossen." Overige begrippen
Projectmanagement; Systeemontwikkeling.
8387 Wmo-administraties niet op orde (Bericht) Binnenlands Bestuur van 25-jul-2008.
Administratie De thuiszorg-administraties zijn in veel gemeenten een rommeltje. Zestig procent zegt ‘geen grip’ of ‘matig grip’ te hebben op leveranciers van thuiszorg. ‘De WMO moest nu eenmaal met stoom en kokend water worden ingevoerd.’ Overige begrippen
3.3 :-)
Archiefvorming; Controleerbaarheid; Factuur.
Fysiek beheer 8404 Gebruik bestandformaten voor de opslag voor lange termijn onderzocht; Planets maakt
GAP-analyse Sara van Bussel en Frank Houtman (Artikel) Informatie professional, 2008. 07/08 2008
Bestandsformaat Het project Planets moet een systeem opleveren dat de langetermijnbewaring en permanente toegankelijkheid van digitale informatie mogelijk maakt. Daartoe wordt onder meer geïnventariseerd welke bestandsformaten er door instituten uit de erfgoed- en uit de wetenschapsector voor de lange termijn worden opgeslagen. Een tussenstand van deze zogenaamde Gap-analyse. Overige begrippen
Digitale duurzaamheid; Duurzame toegankelijkheid; E-depot.
8395 Voordeel data-deduplicatie vaak zwaar overtrokken; Rationele aanpak vereist voor
ontdubbeling storage Robbert Hoeffnagel (Bericht) Computable van 4-jul-2008.
Ontdubbelen Software voor het dedupliceren van data kan interessante voordelen opleveren in een storage-omgeving. De claims die aanbieders hierbij hanteren zijn vaak echter nogal over- dreven. Het is van groot belang om in de rekensommen alle relevante factoren mee te nemen en te testen op basis van eigen datasets. Overige begrippen
Aangemaakt : 7-8-2008
Deduplicatie; Vernietigen.
Pagina 10 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 3.5
Documentatie 8397 Duitse migratiehandleiding biedt uitkomst; Duits document helpt Nederlandse
overheidsorganisaties bij de overstap naar open systemen Bart Knubben en Piet Hein Minnecré (Artikel) Automatisering Gids van 25-jul-2008.
Migratie Overheidsorganisaties moeten overstappen op nieuwe, meer open systemen. Bij een dergelijk migratietraject doen zich allerlei problemen voor. Om de doelstellingen van het actieplan ‘Nederland Open in Verbinding’ te kunnen realiseren, is het goed om naar onze oosterburen te kijken. Nederlandse overheidsorganisaties kunnen veel leren van de Duitse Migrationsleitfaden. Overige begrippen
Open source; Open standaard; Vervanging.
8406 Iso vraagt geld voor PDF-specificaties Diederik Toet (Bericht) Computable van 18-jul-2008.
PDF Adobe heeft begin juli 2008 het beheer over PDF, het veelgebruikte documentformaat, officieel overgedragen aan de internationale standaardiseringsorganisatie ISO. Daarmee is het formaat voor iedereen toegankelijk geworden. ISO neemt de verantwoordelijkheid voor publicatie van alle specificaties, het actüaliseren van het formaat en de verdere ontwikkeling ervan. Overige begrippen
3.6
Bestandsformaat; ISO 19005-1:2005; ISO 32000; PDF 1.7; PDF/A; Standaard.
Beschikbaarstellen 8373 Openbaarheid van archieven: wet- en regelgeving in de dagelijkse praktijk B.J. Meiboom (Scriptie) (c) B.J. Meiboom, 2006. Media-, Informatie- en Communicatiemanagement & Archivistiek B, Hogeschool van Amsterdam & Archiefschool
Openbaarheid Deze scriptie bevat de neerslag van mijn onderzoek in wet- en regelgeving en de dagelijkse praktijk naar de openbaarheid van overgebrachte overheidsarchiefbestanddelen in openbare archiefbewaarplaatsen. Dit onderzoek werd door mij verricht tien jaar na de invoering van de Archiefwet 1995 (ingevoerd 1-1-1996). Met name het gebied betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, ingebed in wet- en regelgeving en de praktijk werden onderzocht. Voor dit onderzoek werd literatuur en brononderzoek gedaan. Onder 35 openbare archiefbewaarplaatsen werd een anonieme webbased enquête uitgezet. De respons op deze enquête was 60%. Op basis van dit onderzoek kan niet anders geconcludeerd worden dan dat de openbaarheid van overgebrachte overheidsarchiefbestanddelen in de praktijk overeenkomt met de eisen die daaraan door wet- en regelgeving worden gesteld. Het onderzoek vond plaats in de jaren 2005-2006. Overige begrippen
Dispensatie; Ontheffing; Overbrengen; Privacy; Vrijstelling.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Scriptie internet (PDF) ~ http://www.nationaalarchief.nl/images/3_11994.pdf
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 11 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 3.6
Beschikbaarstellen 8405 Zoeken in plaatjs en praatjes; CATCH Bennie Mols (Artikel) Informatie professional, 2008. 07/08 2008
CATCH Wat zou het handig zijn als je net zo snel kunt zoeken in beeld- en geluidcollecties als dat nu al kan in teksten. Informatici hebben inmiddels de eerste demonstratieversies ontwikkeld om te zoeken in historische audiofragmenten en in afbeeldingen van archeologische vondsten. Overige begrippen
3.7
Afbeelding; Audio; Video; Zoeken.
Beveiliging 8396 ICT’er bekijkt stiekem vertrouwelijke informatie Heleen van Roon (Bericht) Computable van 4-jul-2008.
Beveiliging Werkgevers maken het de ict’er wel erg makkelijk. Informatie is slecht beveiligd en wachtwoorden worden weinig veranderd. Daarvan maakt de nieuwsgierige automatiseerder graag gebruik. Overige begrippen
Aangemaakt : 7-8-2008
Systeembeheer; Verstoring; Vertrouwelijkheid.
Pagina 12 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 4.1 :-)
Duurzaamheid 8404 Gebruik bestandformaten voor de opslag voor lange termijn onderzocht; Planets maakt
GAP-analyse Sara van Bussel en Frank Houtman (Artikel) Informatie professional, 2008. 07/08 2008
Bestandsformaat Het project Planets moet een systeem opleveren dat de langetermijnbewaring en permanente toegankelijkheid van digitale informatie mogelijk maakt. Daartoe wordt onder meer geïnventariseerd welke bestandsformaten er door instituten uit de erfgoed- en uit de wetenschapsector voor de lange termijn worden opgeslagen. Een tussenstand van deze zogenaamde Gap-analyse. Overige begrippen
Digitale duurzaamheid; Duurzame toegankelijkheid; E-depot.
8379 A Generic XML Language for Characterising Objects to Support Digital Preservation Christoph Becker en Andreas Rauber. Volker Heydegger, Jan Schnasse, Manfred Thaller (Artikel) Technische Universität Wien, Institut für Softwaretechnik und interaktive Systeme, Wien, 2008.
XCL The dominance of digital objects in today’s information land- scape has changed the way humankind creates and exchanges information. However, it has also brought an entirely new problem: the longevity of digital objects. Due to the fast changes in technologies, digital documents have a short lifes- pan before they become obsolete. Digital preservation, i.e. actions to ensure longevity of digital information, thus has become a pressing challenge. Different strategies such as migration and emulation have been proposed; however, the decision between available tools for format migration is very complex. Preservation planning supports decision makers in reaching accountable decisions by evaluating potential strategies against well-defined requirements. Especially the evaluation of different migration tools for digital preserva- tion has to rely on validating the converted objects and thus on an analysis of the logical structure and the content of documents. This paper presents the eXtensible Characterisation Languages (XCL) that support the automatic validation of document conversions and the evaluation of migration quality by hierarchically decomposing a document and representing documents from different sources in an abstract XML language. We present the context of the development of these languages and tools and describe the overall concept and features of the languages and how they can be applied to the evaluation of digital preservation solutions. Overige begrippen
Conversie; Duurzame toegankelijkheid; Emulatie; eXtensible Characterisation Description Language; eXtensible Characterisation Extraction Language; eXtensible Characterisation Language; Informatieobject; Migratie; Origineel; PLANETS; PLATO; Verschillentabel; Vervanging; XCL; XML.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Paper op internet ~ http://www.ifs.tuwien.ac.at/~becker/pubs/becker_sac08.pdf
Technische Universität Wien, Institut für Softwaretechnik und interaktive Systeme (drupal site) ~ http://www.ifs.tuwien.ac.at
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 13 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 999
Websites / webpagina's
:-)
8374 De betekenis van Web 3.0 en het semantic web Peter Bekel (Webpagina) 11-apr-2008 / FrankWatching, 2008.
Semantisch web Het semantic web (of "Web 3.0″) is hot. Specialist op het gebied van content TextWise biedt een miljoen dollar voor het beste semantische concept. Reuters biedt een gratis webservice aan die teksten semantisch maakt. Yahoo kondigt semantic web support aan. Technology visionair Nova Spivack voorspelt tijdens de laatste The Next Web conferentie in Amsterdam dat in 2010 het semantic web gemeengoed zal zijn. Maar, wat is het semantic web eigenlijk? Het semantic web geeft betekenis aan entiteiten in webpagina’s en relaties tussen entiteiten Overige begrippen
Betekenis; Semantiek; Syntax; Web 2.0; Web 3.0.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.frankwatching.com/archive/2008/04/11/de-betekenis-van-web-30-en-het-semantic-web/
:-)
8375 De klassieke benadering van Web 3.0 Peter Bekel (Webpagina) 9-jun-2008 / FrankWatching, 2008.
Semantisch web Het is tijd om de droom van het semantic web te verwezenlijken. Dat is de mening van grondlegger van het web Sir Tim Berners-Lee. Volgens hem liggen de bouwstenen klaar voor het maken van intelligente semantische webapplicaties. Die bouwstenen maken deel uit van wat wel bekend staat als de klassieke benadering van Web 3.0. Wat houdt die benadering precies in? RDF is het belangrijkste concept. Het staat voor Resource Description Framework. Met RDF beschrijf je entiteiten en hun relaties. Het idee van RDF is heel simpel en lijkt veel op hoe westerse talen zijn opgebouwd: subject predicaat - object. Het subject is datgene dat je wilt beschrijven, je onderwerp dus. Het predicaat is een eigenschap van het onderwerp die echter tevens iets zegt over het object. Subject en object zijn entiteiten, het predicaat vormt de relatie tussen beide entiteiten. Samen vormen subject, predicaat en object een zogenaamde RDF-triple. Voorbeelden van triples zijn: * Max (subject) houdt van (predicaat) computers (object). * Tijn loopt naar school. * Bram kent Lieke. Overige begrippen
Gleaning Resource Descriptions from Dialects of Languages; GRDDL; Ontologie; OWL; RDF; RDF-triple; Semantiek; SPARQL; SPARQL Protocol and RDF Query Language; Syntax; Taxonomie; Triple; URI; Web 2.0; Web 3.0.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Tekst op internet ~ http://www.frankwatching.com/archive/2008/06/09/de-klassieke-benadering-van-web-30/
8380 Redefining the Library: glossary (Webpagina) British Library, 2008.
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 14 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 999
Websites / webpagina's Glossarium We are redefining the Library to meet the opportunities and responsibilities offered by the upsurge of digital information. Technological innovation has created new words and given old ones new meaning. Throughout this document we have used words that are part of the new vocabulary of information science and technology. Some of these words haven’t yet been captured and defined by the lexicographers - but we’re responding to the changes they entail even as they’re coined. Overige begrippen
Begrip; Definiering; Glossary; Termen.
Verwijzing (URL of bestandsnaam) Glossary ~ http://www.bl.uk/aboutus/stratpolprog/redeflib/glossary/index.html
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 15 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
De rubrieken Levenscyclus van gegevens 0 Algemeen Engelse term:
1 Ontstaan Ontstaan en identificatie Engelse term: Creation and identification
1.1 Definitie Definitie van het begrippen als informatiebeheer, archief, archiefbescheiden etc, beschrijving van de toepassing en reikwijdte daarvan. Engelse term:
Defining electronic records
1.2 Benoeming informatiesysteem Begrenzing van het informatiesysteem waarbinnen de gegevens (archiefbescheiden) opgemaakt etc. worden. Engelse term:
Identifying electronic records systems
1.3 Benoemen bestanddeel Begrenzing van de eenheid die als enkelvoudig bestanddeel te beschouwen is (archiefbestanddeel, archiefstuk, item, object, archiefblok, informatie-object). Bijvoorbeeld: Document of registratie. Engelse term: Identifying electronic records
2 Waarderen Het bepalen van de functie en de waarde van een gegeven of gegevens in een bepaalde context of samenhang en het bepalen van de uiteindelijke bestemming van de archiefbescheiden. Engelse term:
Appraisal
2.1 Bepalen van de waarde Het vaststellen van de waarde van gegevens in een bepaalde context. Engelse term: Appraising
2.2 Bepalen van de bewaartermijnen Het vaststellen van de bewaartermijnen ten behoeve van overbrenging of vernietiging. Engelse term: Scheduling
2.3 Bepalen van de grondslag en de betrouwbaarheid Het vaststellen van de juridische waarde van de gegevens, garanderen van de authenticiteit en de betrouwbaarheid (volledigheid, juistheid, beschikbaarheid en controleerbaarheid). Engelse term:
Assuring legality
3 Gebruik, afstemming en toezicht Opslag, ontsluiting en beschikbaarstelling van informatie op basis van informatiebehoefte van de organisatie, burgers, politiek, bestuur, controllers, juristen en archiefbewaarplaats. Engelse term:
Aangemaakt : 7-8-2008
Control and use
Pagina 16 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 3.1 Bewaken kosten Bewaken van de kosten die beheershandelingenmet zich meebrengen. Kosten/baten en risico's. Engelse term: Controlling costs
3.2 Vaststellen verantwoordelijkheden Bepaling van de organisatieonderdelen, overheidsorganen, die verantwoordelijk zijn voor de gegevens. Dit kan zijn als als eigenaar of houder. Ook bepaling herkomst. Engelse term:
Assigning responsability
3.3 Fysiek beheer Fysieke opslag van de archiefbescheiden en aanwijzing van verantwoordelijken voor het fysiek beheer. Engelse term: Storing
3.4 Integratie Standaardisatie en uitwisseling. De opslag van gegevens in verschillende formaten mag geen barriere zijn voor de toegankelijkheid en uitwisseling. Engelse term: Integrating access
3.5 Documentatie Beschrijving van gegevens en systemen (meta-gegevens). Bepaling van standaarden voor documentatie. Ook ten behoeve van het bewaren van de context. Engelse term:
Documenting
3.6 Beschikbaarstellen Het feitelijk gebruik en het vaststellen van regels en afspraken voor het gebruik. Ook beschikbaarheid. Engelse term: Providing for use
3.7 Beveiliging Het waarborgen van logische en fysieke beveiliging, ten behoeve van de continuiteit van de organisatie, de vertrouwelijkheid van informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Engelse term:
Assuring security
4 Overdragen (of vernietigen) Selectie en vernietiging van de informatie volgens de selectielijst die is vastgesteld in de waarderingsfase. Tevens overbrenging naar de archiefbewaarplaats. Engelse term:
Disposition
4.1 Duurzaamheid Het garanderen van de duurzaamheid van de betrokken gegevensdragers. Engelse term: Preserving media
4.2 Bewaren context Bewaren van de originele functionaliteit en de documentatie daarover. Ook in geval van conversie. Engelse term: Preserving functionality
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 17 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Levenscyclus van gegevens 999 Websites / webpagina's Interessante websites ofpagina's op websites Engelse term:
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 18 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Overzicht termen Administratie Bevat : Onderdeel van : Verwant :
Hulpadministratie; Ledenadministratie; Projectadministratie; Salarisadministratie; Subadministratie. Administratieve organisatie. Administreren; Archief; Back-office; Boekhouding; Boekhoudplicht; Bureaucratie; Documentaire infrastructuur; Electronische Heerendiensten; Financieel Informatiesysteem.
Archiefbeheer Bevat :
Archiefmanagement; Depotbeheer.
Onderdeel van :
Beheer; Informatiebeheer.
Synoniem :
Archival administration; Archivverwaltung; Custody; Record keeping.
Verwant :
Collectiebeheer; Cultuurbeheer; Documentbeheer; Informatiemanagement; Physical control; Records Management; Tienjarenblok.
Archivistiek Bevat :
In plaats van :
Actor; Archieffunctie; Beheershandeling; Herkomstbeginsel; Kwaliteit; Moment; Object van zorg; Oorkondenleer; Ordeningsmethode; Paleografie; Pertinentiebeginsel; Restauratiebeginsel. Archiefwetenschap.
Onderdeel van :
Informatiewetenschap.
Verwant :
Informatica; Vakwetenschap.
Bestandsformaat Bevat :
GIF; JPEG; MPEG; Open XML; PDF; TIFF; XPS.
In plaats van :
Bestandstype; Documentformaat; Opslagformaat.
Onderdeel van :
Formaat.
Synoniem :
File format.
Verwant :
ASCII; CDF; ODF; OXML; Specificatie; Unicode; UOF; XCL; XML.
Beveiliging Bevat :
In plaats van :
Autorisatie; Backup; Bewegingsdetector; Camerabewaking; CHAPTA; Checksum; Clean desk; Encryptie; Firewall; Informatiebeveiliging; Infraroodpatroon; Portblocker; Secure Sockets Layer; Steganografie; Veiligheidsverfilming. Beveiligen.
Onderdeel van :
Beheershandeling; Gebruik.
Verwant :
Authenticiteit; Beschikbaarheid; Betrouwbaarheid; Datenschutz; Exclusiviteit; Gegevensherstel; Informatie-apartheid; Integriteit van informatie; Noodvernietiging; RFID; Veiligheidscommunisme; Verstoring; VPN.
CATCH Bevat :
CHORAL; STITCH.
In plaats van :
Continuous Access to Cultural Heritage.
Onderdeel van :
Programma.
E-depot Bevat :
DPR; Emulatie; Premis; XENA.
In plaats van :
Digital repository; Repository for Electronic Records.
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 19 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
E-depot Onderdeel van :
Archiefsysteem.
Synoniem :
Digitaal depot.
Verwant :
Archiefbeheersysteem; Archiefdepot; Digitale duurzaamheid; Digitale kluis; Duurzame toegankelijkheid; Open Archival Information System; Repository; Storage; TRAC.
Bevat : In plaats van :
Aktualiseren; Blokkeren; GBA-V; G-geheel; Landelijk Raadpleegbare Deelverzameling; Opschorten PL; Persoonslijst. Gemeentelijke BasisAdministratie bevolking.
Onderdeel van :
Bevolkingsregister.
Synoniem :
Basispersonenregistratie.
Verwant :
Basisadministratie; Brondocument; Centrale persoonsadministratie; Dienstenbus; Houder; Register niet ingezetenen; Registratie Niet Ingezetenen.
GBA
Glossarium Onderdeel van :
Woordsysteem.
Synoniem :
Glossary.
Verwant :
Lexicon; Terminologie; Trefwoordensysteem; Vocabularium; Woordenboek.
Informatiebeheer Bevat :
In plaats van :
Archiefbeheer; Business Intelligence; Collectiebeheer; Dossierbeheer; ECM; EIM; Electronische documentaire infrastructuur; ICT-beheer; Informatiehuishouding; Informatiemanagement; Informatievoorziening; Procesmanagement; Records continuum. Beheer van Informatie.
Onderdeel van :
Beheer; Informatie architectuur.
Synoniem :
Records Management.
Verwant :
Cultuurbeheer; Information Lifecycle Management; Information management; Informatisering.
IT governance Bevat :
ISO 38500.
Onderdeel van :
Governance.
Verwant :
ICT-beheer; I-governance.
Midoffice Onderdeel van :
ICT-architectuur.
Verwant :
Back-office; Business process management; ESB; Front-office; Gegevensmagazijn; Koppelvlak; Referentiemodel midoffice.
Migratie In plaats van :
Migreren.
Onderdeel van :
Vervanging.
Synoniem :
Gegevensoverzetting; Migration.
Verwant :
Conversie; Emulatie; Encapsulatie; Gegevensomzetting; Refreshing; Taalconversie; Technology Preservation.
Omgevingsvergunning
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 20 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
Omgevingsvergunning Bevat :
In plaats van :
Aanlegvergunning; Binnenplanse ontheffing; Bouwvergunning; Gebruiksvergunning; Intritvergunning; Kapvergunning; Mijnbouwmilieuvergunning; Milieuvergunning; Onttrekkingsvergunning; Reclamevergunning; Sloopvergunning; Splitsingsvergunning; Tijdelijke ontheffing bestemmingsplan; Uitritvergunning. VROM-vergunning.
Onderdeel van :
Vergunning.
Ontdubbelen Onderdeel van :
Vernietigen.
Synoniem :
Deduplicatie.
Openbaarheid Bevat : Onderdeel van : Verwant :
Actieve openbaarheid; Full disclosure; Inzagerecht; Openbaarheid van bestuur; Openbare overheidsinformatie; Passieve openbaarheid; Responsible disclosure. Beschikbaarheid; Culturele kwaliteit; Juridische kwaliteit; Vakinhoudelijke kwaliteit. Access; Beperking openbaarheid; Democratie; Derubriceren; Embargo; Informatieplicht; Informatievrijheid; Rights management metadata; Rubriceren; Transparantie; Uitzonderingscriteria; Uitzonderingsgrond.
PDF Bevat :
ISO 32000; PDF 1.7; PDF/A; PDF/E; PDF/UA; PDF/X.
In plaats van :
Portable Document Format.
Onderdeel van :
Bestandsformaat; Standaard.
Verwant :
ISO 19005-1:2005; XPS.
Registratie Bevat : Verwant :
Basisregistratie; Bezoekersregistratie; Dossierregistratie; Persoonsregistratie; Procesregistratie; Projectgewijze registratie. Kenniskaart; Neerslag; Register; Registreren; Structuurplan informatiebeheer.
Semantisch web Bevat : Onderdeel van :
Alomtegenwoordige verwerking; Layer Cake; Ontologie; Pervasive computing; Protocol; Schema; Taal; Taxonomie; Thesaurus. Internet.
Synoniem :
Semantic net; Semantic web.
Verwant :
Interoperabiliteit; Knowledge Organisation Systems; RDF; RDF/XML; Semantiek; Semantische standaard; Ubiquitous computing; Web 2.0; Web 3.0; XML.
Woordsysteem Bevat :
Glossarium; Thesaurus; Trefwoordensysteem.
Onderdeel van :
Onderwerpsontsluiting.
Verwant :
Classificatie; Taxonomie.
Bevat :
XCDL; XCEL.
In plaats van :
eXtensible Characterisation Language.
Onderdeel van :
XML.
Verwant :
Bestandsformaat; Mapping; PLANETS; Verschillentabel; Vervanging.
XCL
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 21 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
Aangemaakt : 7-8-2008
juli 2008
Pagina 22 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker
Informatiebeheer - overzicht
juli 2008
De gegevens komen uit een met behulp van MS-Access ontwikkelde Reference Manager. Mijn waardering van de publicaties: :-)) = zeer interessant :-) = interessant :-( = matig, maar juist daarom geschikt om op te nemen.
Inlichtingen over deze lijst bij: Rienk Jonker E-mail:
[email protected]
Website http://labyrinth.opweb.nl Del.icio.us http://www.del.icio.us/fbvf
De overzichten staan ook op mijn eigen site (http://labyrinth.opweb.nl/literatuur)
Copyright Creative Commons Licence 3.0 Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Generiek
Aangemaakt : 7-8-2008
Pagina 23 van 23
© Reference manager : R.S. Jonker