Ontwikkelingskansen voor ieder kind!
Kiki en de egel
Kiki en de egel
voor ouders
Kansen in kinderen
Voorwoord Dit thema gaat over de herfst. In dit seizoen zien we weer allerlei nieuwe dieren die we in de andere seizoenen niet tegen kwamen. De egel is ook zo’n dier. We zien de egel misschien maar af en toe, toch is hij prominent aanwezig in de herfst. Omdat de egel overdag slaapt, zien we hem niet zo vaak. Hierdoor is hij voor de kinderen misschien nog een onbekend diertje. We leren aan de hand van de egel dat iedereen op een andere manier leeft. Wij wonen in een huis. De mol woont onder de grond en de spin in een web. De egel maakt een holletje, soms zelfs in de achtertuin! We willen dat de egel het naar zijn zin heeft en dat hij zich veilig voelt. We zorgen daarom goed voor de egel. Samen duiken we in de wereld van de egel en maken we kennis met dit kleine, stekelige dier. Door goed voor de egel te zorgen, leren we dat het fijn is om lief te zijn voor elkaar en om respect te hebben voor elkaars gewoonten. We leren door samen te werken meer te bereiken. Door elkaar een kans te geven voelt iedereen zich veilig en geliefd. We wensen jullie veel plezier met dit nieuwe thema! Een berenknuffel,
Kiki
NB. Waar we in dit programma spreken over ‘hij’ of ‘zijn’, kan ook ‘zij’ of ‘haar’ worden gelezen. Waar we in dit programma spreken over ouder(s), kan ook verzorger(s) worden gelezen. Waar we in dit programma spreken over gastouder(s), kan ook Pedagogisch medewerker(s) worden gelezen.
2
Kiki en de egel Kansen in kinderen
Woordlijst en Woordkaarten Spraak- en taalontwikkeling 0-2,5 jaar De baby leert de namen van de verschillende natuurlijke materialen die in dit seizoen voorkomen, herkennen. Door veel liedjes te zingen en in activiteiten gebruik te maken van de woordkaarten worden voorwerpen beeldend gemaakt. De baby hoort de klanken uit de natuur en van de gastouder. Hij zal proberen de geluiden en mimiek na te bootsen. Denk hierbij aan het geluid van fluitende vogels en blaten van schapen. Ook voelt hij wind en regen. 2,5 -4 jaar De kinderen maken kennis met de verschillende weerstypen van de herfst. Door de woorden beeldend te maken met bijvoorbeeld de woordkaarten gaat het kind de verschillende beelden in zijn omgeving herkennen en leert het kind de beelden te benoemen.
Kansen in kinderen
de egel
Kansen in kinderen
de kastanje Kiki en de egel
Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
de paraplu 3
Activiteiten bij de gastouder Tijdens dit thema gaan we veel naar buiten, op zoek naar herfstmaterialen. Daar hebben we natuurlijk wel kleding voor nodig die tegen een stootje kan. Kaplaarzen en misschien een poncho of regenjas zijn dan onmisbaar. Ook als het regent kunnen we makkelijk naar buiten! Het ervaren van regen terwijl we regenkleding aanhebben en dus lekker in de plassen kunnen stampen is heerlijk! In dit thema nemen we een kijkje in het leven van een nieuw vriendje, de egel. De egel komt in de herfst tevoorschijn en we zien de egel eigenlijk heel weinig omdat de egel erg op zijn
4
rust gesteld is. De kinderen gaan in de opvang alles samen doen, want hoe doe je dat eigenlijk? Samenwerken is voor kinderen soms erg moeilijk en dat hoort ook bij hun leeftijd en ontwikkeling. Als we samenwerken kunnen we zo veel moois maken en het is ook nog eens heel gezellig ook! Als het buiten even te guur is, maken we het binnen lekker knus. Boekjes lezen en samen allerlei leuke activiteiten doen die met de egel te maken hebben, tot rust komen van een druk weekend of gewoon even lekker spelen met de thematafel. Het wordt een heerlijke periode!
Kiki en de egel Kansen in kinderen
Liedjes die passen bij het thema “Kiki en de egel” Onder de bomen in het bos onder de bomen in het bos ligt een egeltje, ligt een egeltje onder de bomen in het bos ligt een egeltje te slapen (opgerold liggen) soms snurkt hij hard (hard snurken) soms snurkt hij zacht (zacht snurken) hij slaapt overdag en niet in de nacht onder de bomen in het bos ligt een egeltje te slapen. (opgerold liggen) http://www.youtube.com/ watch?v=rqd0SFw9Bnk Zagen, zagen, wiedewiedewagen Zagen, zagen, wiedewiedewagen Jan kwam thuis om een boterham te vragen Moeder was niet thuis, Vader was niet thuis, Piep zei de muis in het voorhuis!
Herfst, wat heb je te koop? Herfst, herfst, wat heb je te koop? Duizend kilo bladeren op een hoop. Zakken vol met wind, Ja mijn kind ‘k Weet niet of jij dat aardig vindt. Herfst, herfst, wat heb je te koop? Paddenstoelen, honderd op een hoop. ‘k Zet ze voor je neer Heus meneer Dat doe ik alle jaren weer Herfst, herfst, wat heb je te koop? Dikke grijze wolken op een hoop Alles in de stad Gooi ik nat Koop je van mijn zo’n regenbad. Schuitje varen, theetje drinken Schuitje varen, theetje drinken, Varen we naar de Overtoom. Drinken we zoete melk met room Zoete melk met brokken, Kindje mag niet jokken. Blaadjes In onze straat staat een mooie boom Kijk ik naar buiten, lijkt het of ik droom Vrolijke kleuren, rood, geel en bruin Dwarrelen in onze achtertuin Er valt één blaadje (laat 1 blaadje vallen) Er vallen twee blaadjes (laat nog een blaadje vallen) Er vallen drie blaadjes (laat nog een blaadje vallen) Wel honderdduizend blaadjes op de grond! http://www.youtube.com/watch?v=ejlIYOqF9lM
Kiki en de egel Kansen in kinderen
5
Hoe kunt u thuis aansluiten bij het thema “Kiki en de egel”? De natuur is 1 grote speeltuin, dus lekker naar buiten en er op uit! Jullie kunnen samen woorden oefen door naar buiten te kijken en te benoemen wat er allemaal is. Neem lekker samen de tijd hiervoor, sta eens stil tijdens een wandeling en neem de omgeving in je op. Niet alleen voor het kind lekker, ook voor jezelf. Even tot rust komen in de natuur na een drukke werkweek en samen de natuur bekijken en dingen benoemen is heerlijk. We kunnen van alles met de natuur in de herfst, we kunnen er mee knutselen en heerlijk buitenspelen. Maak samen een holletje voor de egel van alle bladeren in de tuin. Nu alle bladeren in de tuin vallen kunnen we die samen gaan opharken. Lekker bezig zijn in de buitenlucht is voor iedereen lekker! Leuke boeken om samen te lezen zijn: ͳͳ Kan ik er ook nog bij? ͳͳ Het grote boek van Beer en Egel ͳͳ Noten ͳͳ Eegje Egel
6
Deze boeken sluiten aan op het thema, de gastouder kan deze boeken ook gebruiken. Bekijk samen met uw kind het boek van voor tot achter. Wat zie je allemaal op de kaft? Welke kleuren, wat gebeurd er? En hoe heet het boek? Samen lees je op deze manier het hele boek. Op iedere bladzijde gebeurd er zo veel! Jullie kunnen kijken naar de kleuren, tellen en benoemen. Misschien kunnen jullie het verhaal ook nadoen, zoals het boek “noten” van P. Gerritsen. Verzamel alle spullen die in het verhaal voorkomen en maak er jullie eigen theaterspel van! Er zijn verschillende egelopvangplekken door heel Nederland heen. Hier kunnen jullie samen een kijkje gaan nemen. Er is van alles te leren over de egel en in het echt een egel zien is ook wel heel erg bijzonder! Ga naar www.egelopvang.nl voor de verschillende locaties in Nederland!
Kiki en de egel Kansen in kinderen
Activiteit voor thuis, herfstslinger Doel De herfst is een seizoen waar veel sfeer bij komt kijken. De gekleurde bladeren die van de bomen vallen, de verschillende soorten dieren die tevoorschijn komen en het is een tijd waarbij kaarsen aangaan en de woonkamer weer een stuk knusser wordt. Om het nog feestelijker te maken en om kennis te maken met alles wat de natuur in dit seizoen met zich meebrengt, maken we een herfstslinger. Kern Activiteit voor kinderen van 0 tot 2,5 jaar Samen gaan jullie op pad. Kaplaarzen aan en lekker het bos of het park in. Onderweg bekijken we al het moois wat de herfst met zich meebrengt. Benoem alles wat je zelf ziet en kijk of je kan kijken door de ogen van het kind, waar kijkt het kind naar en wat is er verwonderlijk aan? Op die manier kunnen jullie de verwondering voor een natuurverschijnsel delen en zitten jullie echt op 1 lijn. Voor de allerkleinsten is het heerlijk dat jij lekker tegen ze kletst en verteld wat je allemaal ziet. Benoem alles wat je onderweg tegenkomt en blijf er even bij stilstaan. Zo komen jullie in gesprek. Als we bergen bladeren verzameld hebben gaan we naar huis. Bekijk thuis jullie vondst nog eens goed, zie je alle kleuren van de bladeren? Niet 1 blad is hetzelfde. De bladeren hebben allemaal verschillende maten en kleuren. Met een stompe naald, breinaald of met een satéprikker prik je gaatjes door de bladeren. Samen rijgen jullie de bladeren aan wol of een stuk touw.
is het straks als we weer binnenkomen, warme chocomel erbij en even doorwarmen. Er zijn een heleboel verschillende bladeren die op de grond vallen, van verschillende bomen of een andere kleur. Grote bladeren en kleine bladeren. Voor een kind van deze leeftijd is het 1 groot spel om eerst bladeren van de eik te zoeken en vervolgens bladeren van een beukenboom. Bekijk samen de verschillen, misschien heb je zelf wat kennis van bladeren en kan je het kind vertellen van welke boom de bladeren komen. Het ene blad is groter dan de andere, de kleuren zijn anders en welke kleuren hebben de bladeren allemaal? Als we binnenkomen prikken we eerst met een stompe naald, breinaald of satéprikker gaatjes in de bladeren. Doe dit samen, laat aan het kind zien wat je doet en laat het kind vervolgens zelf onder jouw toezicht proberen. Samen rijgen jullie de bladeren aan een stuk touw of wol, misschien wel op kleur of om en om. Maak er iets moois van samen! Afsluiting Bekijk samen jullie kunstwerk, wat is het mooi geworden! Benoem nog eens alle kleuren die je ziet, misschien kan het kind zelf de kleuren al opnoemen. Ondersteun het kind hier emotioneel in “wat goed van jou, dat blad is geel!” geef het samen een mooi plekje en geniet er van samen!
Activiteit voor kinderen van 2,5 tot 4 jaar Als eerste gaan we naar buiten! Dus allemaal de kaplaarzen aan, ook al regent het. Met een paraplu of een regenjas komen we een heel eind en kunnen we toch naar buiten. Des te knusser
Kiki en de egel Kansen in kinderen
7
Maandonderwerp, ik ben jaloers! Wat is jaloezie? Ieder kind is wel eens jaloers, zelfs wij volwassenen zijn wel eens jaloers. Jaloezie houdt eigenlijk in dat we onzeker zijn over de situatie. Waar zijn we nu aan toe? Denk bijvoorbeeld eens aan een situatie waarin een verandering optreedt en je niet meer weet wat je plekje is in het gezin of binnen de opvang. Er komt een baby’tje bij en ineens moet je de aandacht die je kreeg van papa, mama en de gastouder delen met de baby. Dat is even minder leuk en daar moet je aan wennen. Een kind is gewend geraakt aan de aandacht die hij altijd kreeg. Nu ineens is die aandacht verdwenen. Hoe gaat een kind daar mee om? En ook belangrijk; hoe ga je daar als verzorger mee om? Woede bij jaloezie Je loopt met een kind in het winkelcentrum. Jullie gaan boodschappen doen. In de wagen ligt het zusje en ze huilt. Jij buigt over de wagen om haar te troosten. Ondertussen vraagt ook het andere kind om jouw aandacht op de drempel van een speelgoedwinkel. “Oohh deze auto vind ik mooi, die wil ik echt heel erg graag hebben.” Je probeert het zusje te troosten en tegelijkertijd probeer je het kind met de auto de aandacht te geven die het vraagt. “We gaan nu geen auto’s kopen, Thijmen. We moeten boodschappen doen en dan naar huis. Thuis mag je met de auto’s spelen.” Het kind stort zich op de grond en daar sta je dan. Een huilende baby, een spartelende, boze peuter die ligt te gillen. Het bovenstaande beschrijft een voor iedere ouder herkenbare situatie. Hoe ga je er mee om? Toegeven en de auto kopen, gaat tegen je principes in. De baby laten huilen, is ook geen optie. Communiceren met kinderen werkt het beste als je op ooghoogte bent met hen. De baby heeft net de aandacht gehad; je bent
8
boven de wagen gaan hangen om de baby te troosten. Ook de baby moet soms even wachten. Ga op je hurken bij het kind zitten en kijk samen even naar de auto. “Dat is wel een hele mooie auto, hè? Ik begrijp je helemaal. Ik snap ook dat je hem graag wil hebben. Alleen dat kan even niet. Weet je wat, we gaan nu boodschappen doen en als we thuis komen gaan wij samen met de auto’s spelen.” Je hebt nu het kind de aandacht gegeven die het graag wilde en je hebt jezelf gered van de aankoop van ‘auto nummer zoveel’. Er blijven zich altijd situaties voordoen waarin het kind zich alsnog op de grond werpt en gaat liggen stampen. Focussen op positief gedrag Focus je op het positieve gedrag wat het kind vertoont. Het kind heeft zekerheid nodig en jouw positieve bevestigingen van positief gedrag laten zijn zelfverzekerdheid groeien. Een situatie als hierboven is geschetst, is een situatie waarbij je het kind op zijn gedrag zou willen aanspreken. Bekijk de situatie eens van een afstandje. Het kind ligt in woede op de grond te spartelen. Denk je dat je tot hem doordringt of dat hij je überhaupt hoort? Het kost je zelfs veel energie die je beter kunt gebruiken om later samen met het kind één op één te spelen met de auto’s. Jaloerse gevoelens zijn onterecht Het is in zo’n situatie beter om het kind uit te leggen dat het gedrag wat hij vertoont niet acceptabel is. Leg uit dat het niet nodig is om zo boos te worden. Jij vindt het kind lief, net zoals je de baby lief vindt. Je laat zo het kind weten dat je hem wel serieus neemt en je geeft hem het gevoel dat hij belangrijk voor jou is en dat je van hem houdt. Een gevoel waar het kind op zo’n moment over twijfelt. Plan tijd in voor het kind.
Kiki en de egel Kansen in kinderen
Neem, zodra de baby op bed ligt, bijvoorbeeld de tijd om met het kind te spelen. Ook tijdens de uren dat de baby wakker is, ben je er voor het kind. Dit kan al met kleine dingen door bijvoorbeeld tijdens het fles drinken samen met het kind een boekje te lezen. Je leest zo eigenlijk twee kinderen tegelijkertijd voor terwijl het kind het gevoel zal hebben dat je hem alleen voorleest. Een jaloers kind wil graag bevestiging. “Ik vind je lief!”
Kiki en de egel Kansen in kinderen
9
Kiki en de egel
Kiki en de egel Dit thema gaat over de herfst en de egel. We zien de egel misschien maar af en toe, toch is hij prominent aanwezig in de herfst. De egel slaapt namelijk overdag en daarom zien we hem zo weinig. We leren aan de hand van de egel dat iedereen op een andere manier leeft. Wij wonen in een huis. De mol woont onder de grond en de spin in een web. De egel maakt een holletje, soms zelfs in de achtertuin!
Copyright © 2013, Kiki-s, Bunschoten-Spakenburg
Kansen in kinderen
Kiki Training en Coaching
T: 033 - 711 06 95
Hoekstraat 21
E:
[email protected]
3751 AL Spakenburg
www.kiki-s.nl
Volg ons op Twitter: @vvekiki FaceBook: gastouderprogramma Kiki
