Ontwikkelingskansen voor ieder kind!
Kiki en de huisdieren
Kiki en de huisdieren
voor ouders
Kansen in kinderen
Voorwoord
Woordenlijst en woordkaarten
Huisdieren en kinderen gaan prima samen en kinderen beleven plezier aan dieren. Elk huisdier kan iets leuks: een hond kan goed met een tak spelen, een poes kan goed achter de muisjes rennen, een konijn kan goed worteltjes eten en een vis kan goed zwemmen. Tijdens dit thema maken de kinderen kennis met verschillende huisdieren. Het wordt een gezellige beestenboel met een huisdierenhoek compleet met voer en hokken. En natuurlijk is het leuk voor beer Kiki dat er dit keer zoveel dieren in de opvang zijn!
Woorden die tijdens het thema Kiki en de huisdieren centraal staan:
De meeste dieren en voorwerpen zijn ‘alsof’, echte dieren in hokken dat gaat nu eenmaal niet. Toch wordt het een heel levendig thema, daar zorgen de kinderen voor. Ze komen volop in beweging met een rollenspel, kat en muisspel, een verstopspel met dierengeluiden, liedjes met gebaren, geluiden en bewegingen. Bij de activiteit huisdierengym strekken en rollen ze zich als katjes en apporteren ze als een hond. Ze zoeken holletjes als een knaagdier en ze kronkelen over de vloer als een goudvis in een aquarium. De dierenhoek zelf wordt steeds levendiger omdat de muur telkens verder wordt gevuld met foto’s van de beestenboel. Soms komen er levende dieren aan te pas. Er zijn vast kinderen die thuis zelf een huisdier hebben. Misschien mag een kind zijn huisdier wel meebrengen om te laten bekijken? De kinderen brengen een bezoek aan een dierenwinkel en heel misschien wel aan een dierenasiel. De kinderen kunnen dieren dan ook echt zien en aanraken. Samen ontdekken de kinderen wat de dieren eten, welk geluid ze maken en hoe ze verzorgd moeten worden. De kinderen gaan beseffen dat een dier gevoel heeft en net als zijzelf sommige dingen fijn vindt en sommige dingen niet. De jongste kinderen mogen heel veel bewegen, voelen en ervaren. Kruipen in een holletje, de vacht voelen van een lief poesje. Zooo lekker warm en zacht……….
0 tot 2,5 jaar
2,5 tot 4 jaar
Extra woorden
de hond
de hond
verzorgen
de poes
de poes
aaien
het konijn
het konijn
spinnen
de hamster
de hamster
knorren
de cavia
de cavia
de snorharen
de goudvis
de goudvis
hooi
de riem
stro
de mand de vissenkom de mand de voerbak de drinkfles Woordkaarten in de bijlage:
Hester Baars heeft als moeder en als gastouder ervaring met huisdieren en ze weet nog heel goed hoe blij ze als kind was toen een lief klein dakloos poesje onverwacht bij haar thuis kwam wonen. Je leest er alles over in het maandonderwerp dat dit keer helemaal aansluit bij het thema. Wilt u uw kind een foto van hun huisdier of van een ander lievelingsdier mee te nemen? Dan kunnen we hierover praten, en de foto’s aan elkaar laten zien. Wij wensen je heel veel plezier met deze beestenboel! Met vriendelijke groet en een dikke berenknuffel, Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
Kiki
NB. Waar we in dit programma spreken over ‘hij’ of ‘zijn’, kan ook ‘zij’ of ‘haar’ worden gelezen. Waar we in dit programma spreken over ouder(s), kan ook verzorger(s) worden gelezen.
2
de hond
Kiki en de huisdieren
de goudvis Kiki en de huisdieren
Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
de voerbak 3
Liedjes die passen bij het thema
Versjes die passen bij het thema
Poesje kom maar snel (melodie van olifantje in het bos) Poesje kom maar snel in huis (wenk de poes) op de zolder zit een muis (maak met je handen een dak) En nu wilde ik jou vragen (wijs naar de poes) om dat muisje weg te jagen (maak een wuivende beweging) Poesje wil jij dat gaan doen (kijk de poes aan) dan krijg jij van mij een zoen. (blaas een handkus)
Thuis heb ik een hondje, ik vind hem heel erg leuk. Begint ie te springen en te blaffen, dan lig ik in een deuk. Eet ie uit z’n bak, dan smult ie snel z’n prakkie. Soms krijgt ie een koekje of drinkt stiekem de kat z’n melk (miauw ). Doe de hond na en spits nu je oren, doe de hond na en snuffel met je neus. Doe de hond na en doe woef woef, doe de hond na en kwispel met je staart. blaf- en kefgeluiden
Doe de hond na Doe de hond na en spits nu je oren, doe de hond na en snuffel met je neus. Doe de hond na en doe woef woef, doe de hond na en kwispel met je staart. blaf- en kefgeluiden Thuis heb ik een hondje, dat hondje is van mij. Kom ik dan weer thuis, dan is ie heel erg blij. Gaan we naar het bos, dan loopt ie lekker los. Gooi ik dan een stok, dan gaat ie heel hard rennen, rennen!
Visje, visje in het water. Visje, visje in het water. Visje, visje in de kom. Visje, visje, kan niet praten. Visje, visje, draai je om. Visje gaat naar boven… hapje eten…weg vis!
(liedje van Dirk Scheele)
Mijn hamster Mijn hamster zo lief en klein Mijn hamster is klein maar fijn mijn hamster weet je wat zij verdiend Een kus want mijn hamster is mijn beste vriend! Cavia, wat ben je lief. Cavia, wat ben je lief Je bent mijn kleine hartendief! Zie je zitten in je kooi Lekker smullen van je hooi Knabbelend aan je stokje Verstop je je in je hokje! Appeltjes eten vind jij ook wel fijn! Zeg, wil jij mijn vriendje zijn?
Nijntje Nijntje, Nijntje, mijn konijntje Lange oren, witte vacht Mag ik voelen? Oooh, wat zacht! Huisdier Haren om te aaien Een staart om mee te zwaaien Een snoet om mee te snuffelen Een dier om mee te knuffelen
Kindje waar zijn je handjes nou gebleven ‘k Heb ze aan mijn ruggetje gegeven Van je één… twee… drie!
Doe de hond na en spits nu je oren, doe de hond na en snuffel met je neus. Doe de hond na en doe woef woef, doe de hond na en kwispel met je staart.
4
Kiki en de huisdieren
Kiki en de huisdieren Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
5
Hoe kunt u thuis aansluiten bij het thema?
Activiteit voor thuis, Kiekeboe en Toveren!
Samen met de pedagogisch werker maakt uw kind kennis met de verschillende huisdieren. Welke geluiden maken de huisdieren? Hoe heten deze huisdieren? Er worden leuke knutselwerkjes gemaakt zoals een konijnenhok, vissenkom, een lapjeskat en nog veel meer leuks!
Doel De kinderen maken spelenderwijs kennis met verschillende huisdieren.
In de bibliotheek zijn veel boeken over huisdieren te vinden. Door boeken te kiezen die passen bij het thema Kiki wil een huisdier zal uw kind woorden op diverse manieren aangereikt krijgen. Zo leert uw kind nog makkelijker nieuwe woorden.
Het is leuk om hier thuis mee verder te gaan. Hebben jullie zelf een huisdier? Dan is het leuk om deze eens goed te bekijken. Pak bijvoorbeeld de poes er bij. Heeft deze poes ook zulke lange snorharen? En kan deze poes ook miauwen? Het is ook heel gezellig om een bezoekje te brengen aan een kinderboerderij vaak waar ook lieve huisdieren zijn zoals konijnen en cavia’s. De dieren mogen er vaak worden geaaid en geknuffeld. Vooral voor kinderen die thuis geen huisdier hebben kan dit een geweldige ervaring zijn. Maar ook een bezoek aan de dierenwinkel is voor kinderen een leuk uitstapje.
6
Boeken die passen bij het thema: ͳͳ ‘Huisdieren’ voel en luisterboek, ISBN: 9789059473645 ͳͳ ‘Huisdieren’ ISBN: 9789044815504 ͳͳ ‘Weetje hoe dit heet, huisdieren’ ISBN: 9789020691627 ͳͳ ‘Karel krijgt een hondje’ ISBN: 9789044818192
Voorbereiding: Verzamel enige tijd van te voren alvast wat oude kranten die mogen worden verscheurd. Nodig: ͳͳ kleed ͳͳ oude kranten ͳͳ grote/kleine kartonnen dozen ͳͳ huisdierknuffel ͳͳ theedoek ͳͳ materialen/afbeeldingen die te maken hebben met huisdieren Kern Kinderen van 0 tot 2,5 jaar Kiekeboe! Kinderen zijn gek op ontdekken. Deze activiteit is hierop gericht. Leg een speelkleed neer. Pak een aantal kranten erbij en laat uw kind hiermee spelen. Ga zelf ook op de grond zitten zodat u op kunt letten dat uw kind niks in zijn/ haar mond stopt. Scheur samen de kranten in snippers. Kinderen vinden kosteloos materiaal vaak leuker dan speelgoed. Laat uw kind voelen, scheuren en proppen. Is alles verscheurd? Dan mogen de snippers in de kartonnen doos. Pak nu de huisdierknuffel erbij en stop deze in de doos met snippers. ‘Hé waar is de hond gebleven?’ Stimuleer uw kind om te graven in de doos en op zoek te gaan naar de knuffel. Laat uw kind ook zelf de knuffel in de doos verstoppen, en ga goed zoeken. “Hondje? Hondje… waar zit je?” Om het wat moeilijker te maken kunnen er 3 kartonnen dozen worden gevuld met snippers. Verstop de knuffel in 1 van de dozen en ga op zoek.
Kiki en de huisdieren
Kinderen van 2,5 tot 4 jaar Toveren! Leg drie verschillende dingen op tafel die te maken hebben met huisdieren. (kattenspeeltje, hondenkoekje,wortel etc.) Dit mogen ook verschillende dierenknuffels of afbeeldingen van huisdieren zijn. Hier legt u een theedoek over heen en vertelt uw kind dat u iets weg gaat toveren. Dat is spannend! Samen zegt je: ‘hokes pokes pilates pas, ik zou willen dat er iets weg was!’ U trekt de theedoek weg en houd in de theedoek 1 van de voorwerpen. Uw kind zal verbaast zijn en denken dat u echt iets weg getoverd hebt. “Oh, wat is er nu weggetoverd?” Zal het inderdaad het hondenkoekje zijn? Vervolgens legt u de theedoek en het voorwerp weer terug op tafel en met dezelfde spreuk kunnen jullie het voorwerp weer terug toveren. ‘hokes pokes pilates pas, ik zou willen dat er weer iets terug was! Afsluiting Wat hebben we allemaal gedaan? Was het leuk? Ruim samen de materialen weer op.
Kiki en de huisdieren Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
7
Extra, Huisdieren kleurplaat!
Maandonderwerp Hester Baars was als jong meisje al gek op dieren. Haar moeder was echter allergisch en daarbij erg netjes, ze zag een huisdier niet zo zitten. Toch kwam er op een dag heel onverwacht een kat in huis. Later, toen Hester zelf moeder en gastouder werd, speelden dieren een belangrijke rol in en om huis. Lees in het verhaal van Hester wat dieren kunnen betekenen in het leven van kinderen thuis en in de opvang, maar ook waar je aan moet denken als je een huisdier overweegt. Ik was nog heel jong toen mijn vader op een dag thuis kwam met een doos met daarin een kat, gevonden tijdens zijn werk. Het dier bleek bij niemand te horen. De poes mocht blijven en mijn moeder trof meteen maatregelen. De volgende dag stonden voor ons allemaal hoge laarzen bovenaan de trap…………. Als gastouder wilde ik graag een huisdier, voor mijn eigen kinderen en voor de opvangkinderen. Zodat ze zouden leren omgaan met dieren, ze leerden verzorgen. Om praktische redenen en voor de veiligheid koos ik op dat moment voor een konijn, buiten in de tuin in een groot hok.
Kansen in kinderen
Toen de kinderen groter werden kwam een langgekoesterde wens in beeld. Mijn zoontje Vigo was al een echte hondengek! Op iedere hond liep hij af, die wilde hij aaien en het was net of hij een speciaal contact met honden had. Er zou een hond komen. Ik wilde wel een kindvriendelijke hond, eentje die niet zoveel verhaart en wel groot was, want dan had je echt een hond in huis…… toch?
huisdier een vriendje en hoe leuk is het om een levende knuffel in huis te hebben! Een huisdier is leuk voor een kind en het zorgt ook voor verantwoordelijkheidsbesef. Want het dier moet verzorgd worden en op tijd eten. Een kind leert door te zorgen voor een huisdier om rekening te houden met anderen. Je zou je kunnen voorstellen dat er oppas geregeld moet worden voor het dier als je een dagje uitgaat en eventueel op tijd weer naar huis omdat het dier moet worden uitgelaten. Hierdoor leert een kind dat het niet allemaal alleen om hem draait. Uiteraard heeft een jong kind nog veel begeleiding nodig bij het verzorgen van een huisdier. We kunnen kinderen deze verantwoording nog niet geven, we kunnen ze wel het gevoel geven dat ze verantwoordelijk voor het huisdier zijn, hoe fijn is dat! Soms hebben kinderen behoefte aan een dier waar je mee kunt knuffelen en aan een vriend waar je alles mee kunt delen. Zo’n kind kun je het beste een huisdier geven waar mee geknuffeld kan worden, zodat het kind emotionele veiligheid kan ervaren bij een huisdier. Een kind zal wanneer hij verdrietig is, zich alleen voelt of juist blij, die emotie delen met het huisdier. Kinderen geven zelf aan dat ze vrolijk worden van een huisdier en er veel van leren. Een huisdier is een aanrader voor kinderen. Toch geldt altijd: bezint eer ge begint als je een hond, kat, konijn, parkiet of hamster in huis wilt nemen. Het is goed om je te verdiepen in de aard van een huisdier, zodat je weet welk gedrag je kunt verwachten. En overweeg ook welke verzorging een dier nodig heeft. Soms heeft die verzorging meer voeten in de aarde dan je zou denken.
Veel kinderen willen graag een huisdier. Het ene kind wil het graag omdat zijn vriendje ook een huisdier heeft, het andere kind zoekt in een
8
Kiki en de huisdieren
Kiki en de huisdieren Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
Hond Een extra ruimte zoals een schuur is handig, je kunt de hond dan even achter de deur laten
9
als je ergens mee bezig bent. Een hond heeft een strakke opvoeding nodig en wordt minstens tien jaar oud. Zolang moet je het dus leuk blijven vinden om voor het dier te blijven zorgen. Kinderen mogen een hond onder de kin of achter de oren aaien, kusjes geven en omhelzen zijn taboe. Laat kinderen nooit op of onder een hond liggen. Honden die boven liggen gaan overheersen, kinderen die bovenop een hond zitten doen overheersend, vanuit het perspectief van de hond, en lokken zo ongewild een conflict uit. Laat kinderen nooit alleen met een hond, ook niet met een kat overigens. Poes Dieren moet je niet storen als ze eten. Er is wel een verschil tussen prooidieren en vluchtdieren. Een hond en een kat zijn prooidieren. Ze beschouwen eten als een veroverde buit. Voeren mag alleen onder toezicht en met vlakke hand. In tegenstelling tot een hond hoef je een poes niet op te voeden, niet uit te laten en een kat houdt zichzelf schoon. Een poes is een makkelijk en tegelijkertijd ook heel eigenzinnig huisdier. Een hond doet alles om het zijn baasje naar de zin te maken, een poes gaat haar eigen gang. Kunstjes leren is niet aan haar besteed en de kat bepaalt ook zelf waar ze wil liggen. Toch kun je veel plezier en gezelligheid beleven aan een kat. Als je rustig op de bank zit, komen poezen graag op schoot zitten. Een kat zal kinderen niet zelf opzoeken als zij daar geen zin in heeft, maar een kind kan de kat opzoeken en als de kat er geen zin in heeft, kan zij boos reageren. Hou
10
ook de kattenbak en kattenvoer uit de buurt van de kinderen. Muis Een muis is een voordelig huisdier waar kinderen enorm veel plezier aan kunnen beleven omdat ze zo actief zijn. Kinderen kunnen zich lang vermaken door alleen naar muizen te kijken. Schaf nooit één muis aan want die voelt zich eenzaam en wordt minder levendig, neem er minstens twee. Veel meer dan een hok (bijvoorbeeld een aquarium met stevig deksel) een etensbakje en drinkfles heb je niet nodig. Het is niet moeilijk om een muis handtam te maken. Hamster of cavia Een beestje dat goed tegen eenzaamheid kan is de hamster. Het is zelfs geboden om een hamster alleen in een kooi te zetten want anders gaat ie vechten. Dit dier kun je bijna alles voeren wat je in huis hebt, van korstjes oud brood tot restjes groente. Kinderen vinden het leuk om te zien hoe de hamster zijn wangen volpropt met eten. Een hamster wordt niet ouder dan twee of drie jaar en bijt in principe niet. Toch blijft het oppassen geblazen met jonge kinderen. Ook gezellig voor kinderen is een cavia. En makkelijk te verzorgen. In tegenstelling tot de hamster kun je een cavia gerust met twee in een hok zetten, als het maar niet twee mannetjes zijn.
Kanarie Ook een kanarie kun je met meer tegelijk houden. Kinderen vinden een fluitende kanarie leuk, kies daarom een mannetje. Behalve verzorgen (een kanarie raakt elk jaar in de rui en maakt dan extra rommel) valt er voor kinderen weinig te beleven aan een kanarie. Vissen Nog minder valt er te beleven met vissen. Een vis kun je niet vasthouden of aaien. Daar staat tegenover dat vissen wel het makkelijkste antwoord zijn op de wens van kinderen die een dier willen. Iedereen heeft wel plek voor een vissenkom en er zijn kinderen die het leuk vinden om naar vissen te kijken en ze te voeren. Konijn Ook een konijn is een goede keus als je kinderen in aanraking wilt brengen met dieren. Als gastouder koos ik voor twee konijnen in een groot hok buiten in de tuin. Al gauw vermenigvuldigden de twee konijnen zich en hadden we een hele konijnenfamilie! Het was reuze gezellig en we maakten een nog groter hok in de tuin. De kinderen vonden het heerlijk om met de konijnen te knuffelen, om ze te aaien en te verzorgen. Ook het zien geboren worden van jonge konijntjes en meemaken hoe ze opgroeiden was telkens leerzaam. Als gastouder vond ik het ideaal dat de hokken buiten stonden. Zo hoefde ik binnen geen rekening te houden met loslopende dieren en het was makkelijk met het oog op de GGD controle. Mijn eigen kinderen gingen later naar een gastouder met een hond en dat vond ik heel gezellig voor ze.
Kiki en de huisdieren
Ook bij ons thuis kwam er een hond. Vigo kreeg zijn zin, we hebben een grote Goldendoodle, een kruising van een koningspoedel met een Golden Retriever, genaamd Boris. Boris is een echte kindervriend en Vigo en Boris zijn dikke vrienden. Vigo verzorgt Boris graag. Eten geven, borstelen, het is allemaal geen probleem. Alleen uitlaten komt nog veel op ons neer en dat is niet erg, want Boris is een schat! ………….Daar stonden we dan bovenaan de trap, net uit bed en trappelend van ongeduld om te gaan kijken of het nieuwe katje als wakker was. We moesten eerst onze kaplaarzen aan, voordat we naar beneden konden. Ons huisdier was een mooie kat alleen wel een wilde. Dat bleek geen succes in huis met kinderen. De kat werd naar de kattenopvang gebracht helaas….. Gelukkig mochten we daarna wel cavia’s houden in de bijkeuken. En hoe gezellig dat we ook een hele familie cavia’s kregen. Ik was er erg druk mee. Van houtjes maakte ik een parcours waar ze doorheen konden lopen, welke cavia zou het snelste zijn? Nu ik het me zo afvraag weet ik niet zeker of ik ook zelf het hok schoonmaakte. Dat zou ik toch eens aan mijn ouders moeten navragen……. Meer lezen? Op www.licg.nl vind je veel gedetailleerde informatie over huisdieren. Ook op www.dierennieuws.nl vind je veel wetenswaardigheden. Kijk op www.ouder.nl voor een uitgebreid artikel met de bijzonderheden van bijna alle huisdieren.
Kiki en de huisdieren Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
11
Kiki en de huisdieren
Kiki en de huisdieren Huisdieren en kinderen gaan prima samen en kinderen beleven plezier aan dieren. Elk huisdier kan iets leuks: een hond kan goed met een tak spelen, een poes kan goed achter de muisjes rennen, een konijn kan goed worteltjes eten en een vis kan goed zwemmen. Tijdens dit thema maken de kinderen kennis met verschillende huisdieren. Het wordt een gezellige beestenboel met een huisdierenhoek compleet met voer en hokken. En natuurlijk is het leuk voor de kinderen en beer Kiki dat er dit keer zoveel dieren in de opvang zijn!
Copyright © 2015, Kiki-s, Bunschoten-Spakenburg
KIKI Tr
hing oac
ing & C ain
Uitgegeven door: KIKI Training en Coaching www.kanseninkinderen.nl