Ontwerp Milieu uitvoeringsprogramma

Ontwerp Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

Inhoudsopgave

Begrippen en afkortingenlijst ............................................................................................ 4 Inleiding ...................................................................................................................... 5 Duurzaamheid ............................................................................................................... 6 Nulmeting duurzaamheid .............................................................................................. 6 Bewustwordingscampagne eigen organisatie ....................................................................... 6 Duurzaam inkopen ....................................................................................................... 6 Intern fonds .............................................................................................................. 7 Duurzaam vervoersplan eigen organisatie ........................................................................... 7 Verduurzamen verbouwing gemeentehuis ........................................................................... 7 Verduurzamen gemeentelijke gebouwen ............................................................................ 8 Labeling eigen gebouwen .............................................................................................. 8 Zonnekaart................................................................................................................ 8 Collectief zon ............................................................................................................ 9 Onderzoek mogelijkheden energie bij Clauscentrale.............................................................. 9 Stimuleren duurzaam bouwen ....................................................................................... 10 Realiseren energiezuinige openbare verlichting ................................................................. 10 Realiseren oplaadpunten voor elektrisch fietsen ................................................................ 10 Richtlijnen en realisatie laadinfrastructuur elektrisch rijden ................................................. 11 Duurzaamheidsdag gemeente Maasgouw .......................................................................... 11 Stimuleren duurzaam ondernemen ................................................................................. 11 Collectief Maasgouw .................................................................................................. 12 Bodem ...................................................................................................................... 13 Handhaving besluit Bodemkwaliteit ................................................................................ 13 Stimuleren WKO’s ..................................................................................................... 13 Waterdoorlatende verharding ....................................................................................... 13 Richtlijnen voor de ondergrond ..................................................................................... 13 Water ....................................................................................................................... 15 Verder stimuleren afkoppelen ...................................................................................... 15 Bewustwordingscampagne water in de wijk ...................................................................... 15 Bouwtoezicht op afkoppelen ........................................................................................ 15 Realiseren bergingscapaciteit ....................................................................................... 15 Klimaatbestendig bouwen ............................................................................................ 15 Afval ........................................................................................................................ 16 Handhaving op inzamelvergunningen .............................................................................. 16 Afvaleducatie .......................................................................................................... 16 Nascheiding afval ...................................................................................................... 16 Voorkomen zwerfafval rond containers ............................................................................ 16 Opruimen dumpingen chemisch afval .............................................................................. 16 Schone Maas ............................................................................................................ 16 Afval in de haven ...................................................................................................... 17 2 Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

Geluid ...................................................................................................................... 18 Toepassen stil wegdek ................................................................................................ 18 Consequentere handhaving horecalawaai ......................................................................... 18 Toepassen maatregelen uit Swung-2 ............................................................................... 18 Externe veiligheid ........................................................................................................ 19 Richtlijn externe veiligheid .......................................................................................... 19 Ontwikkelen risicokaart .............................................................................................. 19 Beleid kleine bouwplannen .......................................................................................... 19 Milieu en ruimtelijke ontwikkeling .................................................................................... 21 Training toepassen milieukaarten .................................................................................. 21 Milieukwaliteit in proces ruimtelijke ontwikkeling ............................................................. 21 Ontwikkelen leidraad milieu in ruimtelijke ontwikkelingen ................................................... 21 Natuur en landschap ..................................................................................................... 22 Adoptieprojecten ...................................................................................................... 22 Boomfeestdag .......................................................................................................... 22 Ontwikkelen groenstructuurvisie ................................................................................... 22 Verkeer en vervoer ....................................................................................................... 23 Stimuleringsplan fietsen ............................................................................................. 23 Vrachtverkeer mijden uit de kern .................................................................................. 23 Lucht ....................................................................................................................... 24 Geur ........................................................................................................................ 25 Natuur- en milieueducatie en duurzaamheidscommunicatie ...................................................... 26

3 Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

Begrippen en afkortingenlijst

Afkoppelen: het regenwater gaat niet meer naar het vuilwaterriool, maar wordt gescheiden ingezameld en vervolgens hergebruikt, gefiltreerd of op het oppervlaktewater geloosd BBT: Best Beschikbare Technieken EHS: Ecologische Hoofdstructuren, een samenhangend netwerk van bestaande en toekomstig te ontwikkelen belangrijke natuurgebieden in Nederland Geothermie: toepassing van diepe aardwarmte GR omgevingsdienst MER: een Gemeenschappelijke Regeling die zich richt op intergemeentelijke samenwerking bij de realisatie van diverse taken waaronder vergunningen, toezicht, handhaving en enkele specialistische taken Groepsrisico: een berekening van hoe groot de kans is dat bij een ongeval op een risicolocatie 10, 100 of 1000 slachtoffers tegelijk vallen Immissie: concentratie van stoffen in de lucht op leefhoogte Klimaatadaptatie: aanpassingen voor het veranderende klimaat Plaatsgebonden risico: de norm dat bij de beoordeling van gevaarlijke locaties het risico om te overlijden voor omwonenden niet groter mag zijn dan één op de miljoen RD Maasland: (gemeenschappelijke regeling) Reinigingsdienst Maasland Stichting IKL: stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in Limburg Voorkeurswaarde: wanneer geluid boven deze waarde komt, is toestemming (ontheffing) van de gemeente nodig Warmte koude opslag (WKO): een vorm van energieopslag in de bodem; de temperatuur van het grondwater wordt gebruikt om gebouwen in de winter te verwarmen en/of in de zomer af te koelen Zonering: het ruimtelijk scheiden van enerzijds industrieterreinen waarop lawaaimakers zijn gevestigd of zich mogen vestigen en anderzijds geluidgevoelige bestemmingen (zoals woningen)


Inleiding Met het milieubeleidsplan 2014-2018 werkt de gemeente Maasgouw aan een schone en gezonde leefomgeving. Hierin zijn de ambities voor de periode 2014-2018 voor milieu weergegeven. In dit milieubeleidsplan ligt een duidelijke nadruk op het thema duurzaamheid. Een verdere concretisering van de ambities in het milieubeleidsplan is noodzakelijk. Voor de eerste twee jaar, de periode van 2014 tot 2015 zijn daarom de projecten in dit milieu uitvoeringsprogramma benoemd. Voor de periode van 2016-2018 zijn al enkele projecten benoemd, via een actualisering wordt dit later aangevuld. Doel van dit milieu uitvoeringsprogramma is om alle wensen uit het milieubeleidsplan, in ieder geval voor de eerste twee jaren om te zetten richting concrete projecten. Waarbij wordt aangegeven op welke manier het project uitgevoerd gaat worden, welke medewerkers betrokken worden, hoeveel tijd en kosten hiermee gepaard gaan, wanneer dit project opgestart wordt en wat de doorlooptijd is. Aangezien specialistische taken en vergunningverlening en handhaving onder gebracht zijn bij de MER, wordt bij elk van de uitvoeringsprojecten aangegeven welke relatie er de MER is.


Duurzaamheid Duurzame overheid Goed voorbeeld doet volgen. De gemeente Maasgouw wil dat burgers en bedrijven meer met duurzaamheid gaan doen. Dan moet de gemeente zelf ook het goede voorbeeld geven. Zodat zij zelf hierin ervaring opdoen. En met recht aan anderen kan vragen om met duurzaamheid aan de slag te gaan.

Nulmeting duurzaamheid Vanuit dit milieubeleidsplan worden verschillende projecten op het gebied van duurzaamheid opgepakt. Om te laten zien wat de resultaten van deze projecten zijn, wordt allereerst een nulmeting uitgevoerd. Deze maakt inzichtelijk wat er nu al gebeurt binnen de gemeente Maasgouw op het gebied van duurzaamheid. Deze nulmeting dient als referentiepunt voor de latere ontwikkelingen. Na enige tijd kan de meting herhaald worden, zodat de vorderingen gemonitord worden. De nulmeting wordt pragmatisch en daarmee kosten- en tijdefficiënt aangepakt, door gebruik te maken van de middelen die er al zijn om (onderdelen van) duurzaamheid in gemeenten inzichtelijk te maken via onder meer landelijke benchmarks, aangevuld met specifieke CO2 berekeningen en projecten vanuit de gemeente Maasgouw zelf. Planning: 2014

Bewustwordingscampagne eigen organisatie Duurzaamheid is een erg breed begrip. Daarnaast is het op vele vlakken toepasbaar. Voor een gemeentelijke organisatie is het juist daarom belangrijk dat medewerkers vanuit verschillende vakgebieden er kennis van hebben en affiniteit mee krijgen. Door aandacht te schenken aan duurzaamheid, kan de interne organisatie zien welke aspecten het allemaal omvat, op welke wijze het inhaakt op hun werkzaamheden en kan enthousiasme voor duurzaamheid gekweekt worden. De invulling hiervan kan op verschillende manieren vorm krijgen. Bijvoorbeeld door het geven van workshops met verschillende vakinhoudelijke onderwerpen (duurzaam inkopen, duurzaam bouwen, duurzame mobiliteit) voor de betrokken medewerkers. Door medewerkers die deze duurzame projecten hebben uitgevoerd deze te laten presenteren aan collega’s. Of door op intranet hieraan aandacht te besteden. Planning: vanaf 2015

Duurzaam inkopen De gemeente koopt jaarlijks veel en voor een omvangrijk bedrag in. Door dit op duurzame wijze te doen, wordt een flinke stimulans aan het bedrijfsleven gegeven om duurzame producten te produceren of duurzaam ingestoken diensten te verlenen. Bij duurzaam inkopen wordt bij de inkoop van producten niet alleen rekening gehouden met economische, maar ook met sociale en milieucriteria. Dit motiveert het (lokale) bedrijfsleven tot duurzame aanpassingen, die vervolgens ook ‘beloond’ worden met verkopen. Op het gebied van stroom en gas heeft de gemeente al de stap gemaakt om voor 100% groene stroom en gas in te kopen. Niet alleen gemeentelijke, maar ook andere overheidslagen hebben afspraken gemaakt om duurzaam in te kopen. Het rijk koopt al voor 100% duurzaam in, provincies, waterschappen en gemeenten streven naar 100% in 2015. Om duurzaam inkopen eenvoudig toepasbaar te maken, heeft de rijksoverheid samen met marktpartijen inkoopcriteria ontwikkeld die zo toegepast kunnen worden. Deze zijn op internet te vinden via http://www.pianoo.nl/themas/duurzaam-inkopen. De criteria voor leveringen, diensten en werken zijn niet alleen juridisch en inkooptechnisch getoetst, maar ook op voldoende aanbod. Ze zijn zo ontwikkeld dat er geen substantiële meerkosten te verwachten zijn. Door uit te gaan van Total Cost of Ownership (TCO, kosten voor de hele levensduur) kunnen alle kosten worden meegenomen bij een aankoopbeslissing. Daarnaast worden sociaal aspecten meegenomen, waardoor de sociale werkvoorziening gestimuleerd wordt. Via social return kunnen mensen (bij voorkeur in de gemeente) met een afstand tot de arbeidsmarkt aan (tijdelijk) werk worden geholpen.


Aangezien de gemeente Maasgouw decentrale inkoop heeft, vraagt duurzaam inkopen een implementatietraject om alle inkopers en afdelingen bewust te laten zijn van duurzaam inkopen. Bijvoorbeeld door het organiseren van een algemene workshop over duurzaam inkopen voor alle inkopers en daarnaast enkele meer specifieke workshops voor groepen inhoudelijke verwante inkopers Daarnaast heeft de gemeente behoefte aan enkele concrete voorbeelden op het gebied van inkopen. Deze kunnen behulpzaam zijn bij het verder oppakken van duurzaam inkopen, maar ook bij de bewustwordingscampagne voor de eigen organisatie (eventueel via een nieuwsbrief0. Iets wat in dit kader mogelijk opgepakt kan worden, is het gebruiken van duurzame (wegwerp) koffiebekers, die volledig gecomposteerd kunnen worden. Planning: 2015

Intern fonds Er worden allerlei trajecten gestart om medewerkers meer met duurzaamheid aan de slag te laten gaan. Onder meer via de bewustwordingscampagne en via duurzaam inkopen. Bedoeling is om veel van deze trajecten slim, efficiënt en kostenneutraal te doen. En om medewerkers zelf aan het denken te zetten wat er op hun vakgebied aan extra duurzame maatregelen genomen kunnen worden. Om die duurzame maatregelen die kostenverhogend zijn toch mee te nemen, wordt er een intern duurzaamheidsfonds opgericht. Als extra budget voor duurzame inkoop of projecten die duurder zijn. De meerkosten kunnen hiermee gedekt worden. Als stimulans zowel richting de projecten als richting de medewerkers dat duurzaam denken wordt beloond. Veel investeringen op het gebied van duurzaamheid leiden op termijn tot extra besparingen. Zo is bijvoorbeeld de aanschaf van LED-verlichting in een gebouw duurder, maar leidt dit tot een besparing op de energierekening. Voor dit intern fonds is een structureel budget, of minstens een startbudget nodig. De mogelijkheden om een deel van het geld dat je bespaart voor een afgesproken periode terug te laten vloeien in het fonds worden onderzocht. Waardoor ook op lange termijn het interne duurzaamheidsfonds gevuld blijft en duurzame investeringen bekostigd kunnen worden. Planning: 2015 of later

Duurzaam vervoersplan eigen organisatie De medewerkers van de gemeente Maasgouw verplaatsen zich om allerlei redenen. Voor hun woonwerkverkeer, maar ook voor dienstreizen. Denk aan zakelijke afspraken, dienstreizen, bezoek congressen enzovoorts. Bij een duurzaam vervoersplan wordt een inventarisatie gemaakt hoe deze reizen nu vorm krijgen. Zowel qua type vervoermiddel, te overbruggen afstanden, frequentie hiervan en de kosten die dit met zich mee brengt. Vervolgens wordt onderzocht hoe dit slimmer, efficiënter, milieuvriendelijke en goedkoper kan. Bijvoorbeeld door (meer) gebruik te maken van een pool- of dienstauto op duurzame brandstoffen, het openbaar vervoer of de (elektrische) leenfiets of –scooter. Uiteraard met behoud van comfort voor de medewerkers. Planning: 2016-2018

Verduurzamen verbouwing gemeentehuis Het huidige gemeentehuis voldoet niet meer aan alle wensen qua grootte en comfort. Er is besloten het gemeentehuis gedeeltelijk te verbouwen. Bij een dergelijke verbouwing zijn allerlei kansen om dit zo duurzaam mogelijk te doen. Bijvoorbeeld door de toepassing van milieuvriendelijke materialen, door muren en ramen goed te isoleren en door zonnepanelen op het dak te leggen. De maatregelen die goed duurzaam rendement hebben en weinig meerkosten met zich meebrengen of zichzelf terugverdienen binnen een acceptabele tijd, worden toegepast bij deze verbouwing. Dit speelt ook in op het landelijk beleid dat overheidsgebouwen vanaf 2018 nagenoeg energieneutraal moeten zijn (EPC = 0). Planning: p.m. 7 Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

Verduurzamen gemeentelijke gebouwen De gemeente heeft veel gebouwen in haar bezit of in beheer. Zoals dorpshuizen, sportlocaties en scholen. De afgelopen jaren zijn er al duidelijk stappen gemaakt om deze panden te verduurzamen. Zo hebben alle sportgebouwen al slimme meters en enkelen al sensoren bij de douches. Bij bijna alle dorpshuizen is de verwarming al per gebruiker apart om zo energiezuinig gedrag te stimuleren. Bij alle gemeentelijke gebouwen wordt bij dakrenovatie extra isolatie toegepast, zoveel mogelijk gekozen voor energiezuinige armaturen voor de verlichting en bij verwarming voor HR++ ketels. Enkele gebouwen hebben inmiddels een sedumdak. Het verder verduurzamen van de gemeentelijke gebouwen wordt tweeledig aangepakt. Enerzijds door de ontwikkelingen en renovaties te blijven volgen. En zo in te spelen op nieuwe mogelijkheden en momenten om meer slagen te maken op het gebied van duurzaamheid. Anderzijds is er via de slimme meters veel data beschikbaar over het energieverbruik. Door deze data te analyseren komt er meer inzicht in het energieverbruik en in mogelijkheden om hierop te besparen. Planning: afstemmen op werkzaamheden gemeentelijke gebouwen

Labeling eigen gebouwen Het energielabel voor woningen en gebouwen geeft weer hoe energiezuinig een huis is in vergelijking met soortgelijke huizen of gebouwen. Het label heeft verschillende klassen (A++ tot en met G) en kleuren (donkergroen tot en met rood). Energielabel A++ (donkergroen) is zeer zuinig, energielabel G (rood) is zeer onzuinig. Het energielabel is een rapport van enkele pagina's. Daarin staat naast het energielabel zelf, de eigenschappen van de woning en de standaardadviezen om de woning energiezuiniger te maken. De gemeente heeft een aantal gebouwen in haar bezit, inclusief 2 gemeentehuizen. Via een externe energieadviseur wordt voor elk van deze gebouwen het energielabel bepaald. Dit geeft inzicht in hoe energiezuinig de gebouwen zijn en welke stappen kunnen worden ondernomen om nog energiezuiniger te worden. Vooraf kan bepaald worden op welk label alle gebouwen minimaal moeten eindigen. Zijn er gebouwen die hieronder uit komen, dan via maatwerkadvies, via energiebesparing of via het opwekken van duurzame energie actie worden ondernomen om alsnog een beter energielabel te krijgen. Het behaalde energielabel wordt in elk van de gebouwen op een voor het publiek zichtbare plaats aangebracht. Planning: vanaf 2015 Duurzame energie Voor allerlei zaken in ons dagelijks leven maken we gebruik van energie. Zoals voor verwarming, koken, verlichting, productieprocessen of de apparaten die wij gebruiken. Ongemerkt zijn we in de loop der jaren best gewend geraakt aan al de voorzieningen om ons heen. Onze energiebehoefte wordt daardoor steeds groter. Hieraan kleven enkele problemen. Voor onze energie zijn we grotendeels afhankelijk van grote multinationals en van olie producerende landen. Daarnaast wordt de meeste energie gewonnen uit miljoenen jaren oude fossiele bronnen. Deze energiewinning brengt de uitstoot van veel emissies met zich mee, waaronder CO2. Ook raken de fossiele bronnen steeds verder uitgeput. Dit merken we aan de stijging van de energieprijzen (en het dalen van de bodem en het stijgen van het aantal aardbevingen in ons eigen land). De afgelopen 10 jaar is de stroomprijs verdubbeld en de gasprijs zelfs verdrievoudigd. De verwachting is dat deze prijzen, mede door de belastingen erop, alleen maar blijven stijgen. Maar de consequenties zijn niet alleen financieel. De wetenschap is er steeds meer van overtuigd dat door de toegenomen hoeveelheid CO2 en andere broeikasgassen in onze atmosfeer, ons klimaat veranderd. Daarom is het van essentieel belang om aan de slag te gaan met het realiseren van energiebesparing enerzijds en het gebruik van schone, duurzame energie anderzijds.

Zonnekaart Door zelf energie op te wekken, kunnen mensen helpen het klimaat te beschermen en hun energierekening verlagen. Om inzicht te krijgen of een dak geschikt is voor zonnepanelen is er de Zonnekaart. De Zonnekaart is een via internet toegankelijke website die in één oogopslag laat zien welke daken in een gemeente geschikt zijn voor het plaatsen van zonnepanelen en het opwekken van zonneenergie. Huiseigenaren kunnen door middel van een eenvoudige rekenmodule kosteloos, snel en onafhankelijk van de markt uitrekenen wat de investering hen zal opleveren. De Zonnekaart toont de geschiktheid van elk pand voor zonne-energie, inclusief het aantal zonnepanelen dat op het dak past, de te behalen opbrengst (in energie, geld en CO2-reductie) en de terugverdientijd van de installatie. Door 8 Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

het combineren van weerdata, de invallende zonnestraling, de hellingshoek van de daken en de schaduwsituatie, is een zeer nauwkeurige indicatie van de geschiktheid van de dakvlakken voor zonneenergieopwekking te geven. De provincie Limburg heeft opdracht gegeven voor het realiseren van een Zonnekaart voor alle gemeenten in Limburg. Ook de gemeente Maasgouw kan hiervan gebruik maken. Via de gemeentelijke website kan de Zonnekaart beschikbaar worden gesteld voor de inwoners van de gemeente Maasgouw. Planning: 2014

Collectief zon Steeds meer mensen, ook inwoners van de gemeente Maasgouw, installeren zonnepanelen op hun dak. Echter is dit niet voor iedereen weggelegd. Zoals voor Mensen die in hoogbouw wonen of in monumentale panden, of geen dak op het zuiden hebben maar ook voor huurders is dit vaak minder interessant. De gemeente heeft echter verschillende daken van gebouwen of gronden waarop zonnepanelen geplaatst kunnen worden. Zijn er mogelijkheden om hierop zonnepanelen te plaatsen waarvan de energie wordt door geleverd aan de omwonenden? Bijvoorbeeld door de daken van gemeentelijke gebouwen, zoals sporthallen, ter beschikking te stellen voor zonnepanelen voor de mensen die er omheen wonen? Dit onderwerp is landelijk gezien momenteel zeer actueel. Via het Energieakkoord is de zogenaamde postcoderegeling opgesteld, waarbij omwonenden via tussenkomst van een energiecoöperatie of vereniging van eigenaren zonnepanelen op andermans dak of grond huren of kopen. De opbrengst hiervan wordt met een belastingvoordeel verrekend op hun energierekening. Deze regeling wordt op dit moment uitgediept. De eerste uitkomsten lijken qua financiële haalbaarheid nog niet direct hoopgevend. Echter worden deze ontwikkelingen gevolgd en onderzocht waar dit, eventueel met een kleine tegemoetkoming vanuit de gemeente, alsnog mogelijk is om te realiseren voor de inwoners van Maasgouw. Dit maakt het opwekken van lokale duurzame energie voor iedereen mogelijk. Planning: afhankelijk van landelijke ontwikkelingen Verduurzamen bestaande woningvoorraad Alle energie die je bespaart, hoef je niet (duurzaam) op te wekken. In de bestaande woningvoorraad zijn tal van mogelijkheden om energie te besparen. De VNG heeft een programma ontwikkeld om het energieverbruik van de bestaande woningvoorraad te verbeteren. Samen met de regio gemeenten wil Maasgouw hieraan meedoen. Als dit lukt, opent dit allerlei deuren om bijvoorbeeld een energieloket te vergemakkelijken. Daarnaast wil de gemeente onderzoeken in hoeverre er aangesloten kan worden bij bestaande regelingen voor het verduurzamen van de woningvoorraad. Bijvoorbeeld door inwoners te attenderen op de duurzaamheidslening die de provincie ter beschikking stelt. Of door, mocht er vanuit de provincie nog een subsidie komen op zonnepanelen, hierop in te spelen. Planning: 2014-2016

Onderzoek mogelijkheden energie bij Clauscentrale Er loopt een studie naar een warmtenet vanuit de Clauscentrale. Energiebedrijf RWE en de provincie Limburg hebben een convenant gesloten om dit te ontwikkelen. De Clauscentrale heeft op dit moment een rendement van 60%. Dit betekent dat er 40% restwarmte overblijft. Er zijn mogelijkheden om 75% van deze warmte opnieuw in te zetten. Dit kan via heat carriers. Deze kunnen via vrachttransport vervoerd worden, waarna ze met behulp van warmtewisselaar ingezet kunnen worden om (vakantie)huizen te verwarmen en van warm water te voorzien. Planning: onderzoek loopt al


Duurzaam bouwen In de gebouwde omgeving worden enorm veel materialen en energie verbruikt. De gemeente Maasgouw wil stimuleren om dat zoveel mogelijk op duurzame wijze te doen. Zowel in nieuwbouw, als bij aanpassingen in bestaande bouw. Duurzaam bouwen is een breed thema. Het reikt van duurzaam materiaal gebruik (bijvoorbeeld FSC hout), naar verlagen energieverbruik (bijvoorbeeld door betere isolatie, energiezuinige installaties, opwekken energie (via onder andere zonnepanelen), naar het creëren van een goed en gezond binnenklimaat (door goede isolatie) tot het efficiënt en levensloopbestendig ontwerp en gebruik van gebouwen (woningen geschikt maken voor zowel jonge gezinnen als ouderen: nultreden woningen, voorzieningen beneden), scholen zo ontwerpen dat ze ’s avonds door verenigingen gebruikt kunnen worden, enzovoorts.

Stimuleren duurzaam bouwen Duurzaam bouwen is een actueel thema. Zowel inwoners, corporaties als vastgoedontwikkelaars hebben hiermee te maken. De gemeente wil een stimulerende en informerende rol op zich nemen om deze partijen meer bewust een keuze te laten maken om deze bouw op duurzame wijze te doen. Bijvoorbeeld via het op te richten Energieloket in het kader van het Ondersteuningsregeling particuliere woningbouw. Inwoners die een bouwvergunning aanvragen, worden (via een folder) direct geïnformeerd over de mogelijkheden tot duurzaam bouwen Planning: 2016-2018 Duurzame openbare ruimte Door duurzaam om te gaan met de openbare ruimte is er veel winst te behalen. Niet alleen doordat dit op veel terreinen (onkruidbestrijding, ecologie, openbare verlichting, enzovoorts) speelt en over een groot oppervlakte gaat, maar ook doordat het zichtbaar is en hierdoor communicatieve waarde heeft. In het hoofdstuk Natuur en Landschap worden projecten die een link hebben met duurzame openbare ruimte opgepakt, zoals de adoptieprojecten, Boomfeestdag en het ontwikkelen van een groenstructuurvisie.

Realiseren energiezuinige openbare verlichting De openbare verlichting is een enorme post op het gebied van energie en maandelijkse kosten. Hierin zijn ontzettend veel besparingen te realiseren. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van energiezuinige LED-verlichting of andere (nieuwere) vormen van verlichting. Ook is aanwezigheidsdetectie denkbaar (de lampen gaan (op bepaalde tijdstippen) alleen aan wanneer iemand voorbij komt. In dit project wordt aansluiting gezocht bij het beleidsplan voor openbare verlichting. Vervolgens wordt duurzame openbare verlichting met name bij momenten van vervanging gerealiseerd. Planning: 2015-2018 Duurzame mobiliteit Mensen en producten bewegen zich constant van de ene naar de andere plek. Bij duurzame mobiliteit willen we deze vervoersbewegingen duurzamer maken. Aangenamer voor de gebruiker, met minder CO2 uitstoot, met minder negatieve gevolgen voor de lokale luchtkwaliteit en stiller. Dit door het aantal vervoersbewegingen te verminderen, de huidige vervoersmiddelen zuiniger en efficiënter te maken en door nieuwe alternatieve brandstoffen en aandrijftechnieken te stimuleren.

Realiseren oplaadpunten voor elektrisch fietsen Op dit moment zijn de elektrische fiets en de elektrische scooter enorm in opmars. Steeds meer mensen maken hiervan gebruik, bijvoorbeeld om (toch) te kunnen fietsen met knieproblemen of om de wat langere fietsafstanden sneller te kunnen afleggen. Aangezien de te fietsen afstand op een accu niet ver is, zijn oplaadmogelijkheden absoluut noodzakelijk. Er zijn mogelijkheden om oplaadpunten op zonneenergie te realiseren. Deze hebben als groot voordeel dat de energie duurzaam opgewekt wordt, de laadpalen daarmee direct al een duurzame uitstraling hebben en plaatsing makkelijker is doordat er geen ondergrondse leidingen voor elektriciteit voor nodig zijn. Ondernemers, of het nu winkeliers, cafés of restaurantjes zijn, hebben vaak interesse in deze oplaadpunten. Immers, tijdens het laden kunnen mensen even een kop koffie drinken of een boodschap 10 Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

doen. Ook zijn er voor ondernemers flinke belastingvoordelen op deze laadpalen te behalen. Wanneer de ondernemer deze aanschaft, met een bijdrage van de gemeente en met dit belastingvoordeel, zijn de kosten behapbaar. Op deze manier kan een netwerk van elektrische oplaadpunten in de gemeente Maasgouw worden gerealiseerd. Planning: 2014-2015

Richtlijnen en realisatie laadinfrastructuur elektrisch rijden Niet alleen elektrisch fietsen, maar ook elektrisch rijden neemt enorm toe. Hiervoor zijn oplaadpunten noodzakelijk. Veel van deze oplaadpunten worden in de openbare ruimte gerealiseerd. Aangezien het aantal elektrische auto’s hard toeneemt, is de verwachting dat ook het aantal aanvragen voor oplaadpunten voor elektrisch rijden in de gemeente Maasgouw gaat toenemen. De gemeente Maasgouw wil hier graag zo op inspelen dat er zowel zoveel mogelijk oplaadpunten voor elektrisch rijden komen op strategisch slimme plekken, maar ook andere belangen zoals parkeerdruk en ruimtelijke kwaliteit voldoende behartigd worden. De gemeente pakt dit project op in gezamenlijkheid met de omliggende gemeenten via het Regionaal Mobiliteitsoverleg (RMO). Planning: 2016-2018 Duurzame bedrijven Bedrijven gaan steeds meer met duurzaam of maatschappelijk verantwoord ondernemen aan de slag. Zij kijken niet meer alleen naar hun winstcijfers, maar ook naar de gevolgen van hun activiteiten voor mensen en het milieu. De gemeente Maasgouw wil duurzaam ondernemen bij de bedrijven in haar gemeente stimuleren. Zodat deze bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen die verder gaat dan alleen de relevante wet- en regelgeving. Wat vaak uiteindelijk, lagere energielasten, besparingen door effectief grondstofgebruik, het aantrekken van goed personeel, stabiele klantcontacten maar ook door goede nieuwe innovatieve producten ook nog tot commerciële successen en een positief imago kan leiden. Naast stimuleren tot duurzaam ondernemen, wil de gemeente bedrijven die hierin het voortouw nemen graag daar waar mogelijk in het zonnetje zetten.

Duurzaamheidsdag gemeente Maasgouw De breedheid van het begrip duurzaamheid zorgt niet altijd voor voldoende begrip erover. Daarom schenken we een dag alle aandacht aan duurzaamheid. Om zo de inwoners van de gemeente te laten zien welke aspecten het allemaal omvat, op welke wijze het inhaakt op hun dagelijks leven en om enthousiasme voor duurzaamheid te bereiken. Deze dag wordt ingevuld met allerlei activiteiten op het gebied van duurzaamheid. Via zoveel mogelijk verschillende vormen. Zodat mensen (over) duurzaamheid kunnen leren, ervaren, voelen en proeven. Bijvoorbeeld door de mogelijkheid te bieden gebruik te maken van elektrische fietsen of auto’s, biologisch eten te proeven, Fair Trade producten te presenteren of energiezuinige of –opwekkende producten te ervaren. Uiteraard wordt deze duurzaamheidsdag zoveel mogelijk samen met het lokale bedrijfsleven opgepakt. Zodat deze bedrijven ook de mogelijkheid krijgen hun producten en diensten aan de inwoners te laten zien. Eventueel kan dit in samenwerking met de roadshow ‘Samen duurzaam verder’ worden uitgevoerd. Vanuit de gemeente zelf kunnen hier andere niet-commerciële en voorlichtende onderdelen aan toegevoegd worden. Planning: 2016-2018

Stimuleren duurzaam ondernemen De gemeente kan een stimulerende, activerende en faciliterende rol spelen richting het bedrijfsleven op het gebied van duurzaam ondernemen. Door voor individuele bedrijven of ondernemersverenigingen informatiebijeenkomst over duurzaam ondernemen te organiseren. Of door voorlichtingsbijeenkomsten over specifieke deelonderwerpen van duurzaamheid, zoals inspelen op duurzaam inkopen, rijden op schone brandstoffen of energiebesparing. In een eerder traject zijn al eens energiescans aan bedrijven aangeboden. Door nieuwe ontwikkelingen en kortere terugverdientijden worden deze echter steeds interessanter voor ondernemers. Met name op de natte bedrijventerreinen 11 Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

zijn veel kansen op energiegebied. Daarom wordt er speciaal voor deze doelgroep een apart traject van workshops over energie gestart. Daarnaast kan er, indien deze gelegenheden zich voordoen, ingespeeld worden op een bemiddelende rol bij benutten van restwarmte van collega-bedrijven of het realiseren van een WKO (warmte koude opslag) of biomassavergisting. Op dit moment is ook nog niet inzichtelijk welke bedrijven al actief zijn op het gebied van duurzaam ondernemen. Via de gemeentelijke communicatiekanalen kan het bedrijfsleven opgeroepen worden om de duurzaamheidsinitiatieven die ze al nemen, ook te tonen. De gemeente kan deze bundelen, de goede initiatieven extra in het zonnetje zetten en nieuwe kansen stimuleren. Planning: 2015 en verder Duurzame sociale samenhang Mensen maken de samenleving. Hun bijdrage is nodig om Maasgouw een prettige, vriendelijke en sociale gemeente te laten zijn om te wonen, werken en recreëren. Vanuit dit perspectief wordt de betrokkenheid van een ieder in de samenleving gestimuleerd en geactiveerd.

Collectief Maasgouw Burgerparticipatie is van essentieel belang. In de gemeente Peel en Maas zijn al flinke stappen ondernomen om via het project Gloei burgerparticipatie op het gebied van duurzaamheid te bevorderen. Op dit moment zijn er inwoners van de gemeente Maasgouw die een vergelijkbare coöperatie genaamd Collectief Maasgouw ook in hun gemeente willen opstarten. Bij Collectief Maasgouw worden er verschillende ideeën en activiteiten uit de gemeente gebundeld en in gezamenlijkheid opgepakt. Via werkgroepen komen inwoners en ondernemers bij elkaar en gaan ze aan de slag met projecten die voor hen interessant zijn. De gemeente Maasgouw hecht belang aan initiatieven van de inwoners. Deze worden gewaardeerd en de gemeente wil hiervoor een platform bieden. Om de start van Collectief Maasgouw mogelijk te maken, neemt de gemeente een ondersteunende en faciliterende rol op zich. Bijvoorbeeld in het ter beschikking stellen van overlegruimtes voor inwoners en het uitsturen van relevante persberichten. Planning: 2014 en verder


Bodem Handhaving besluit Bodemkwaliteit Bij de ontwikkelingen op bouwlocaties is vaak grondverzet nodig. Dit grondverzet moet gecontroleerd worden. Partijen moeten dit vijf dagen van tevoren melden. Na verloop van vijf dagen kunnen zij het grondverzet uitvoeren. Ook tijdens de uitvoering is toezicht en handhaving nodig. In de praktijk gebeurt dit nog te weinig. Dit komt mede doordat er te weinig toezicht en handhaving is op het Besluit bodemkwaliteit. In het uitvoeringsprogramma van de MER zijn hiervoor uren geraamd. Hieraan wordt echter nog geen invulling gegeven. Op pragmatische wijze wil de gemeente dit nu wel gaan oppakken. Door allereerst de transporten van grondverzet te controleren, met name op vrachten die nog niet gemeld zijn. Om zicht te hebben waar in de gemeente grondverzet wordt gepleegd (zonder melding), is het goed meer ‘ogen en oren’ in het veld te hebben. Andere toezichthouders (bijvoorbeeld bouw en wonen of beheer en onderhoud) kunnen aan de toezichthouder van het besluit Bodemkwaliteit aangeven wanneer ze grondverzet of grondtransport zien. De toezichthouder bodem gaat vervolgens na of dit gemeld is en gemeld had moeten worden en kan, indien dit wel gemeld had moeten worden, overgaan tot handhaving. Pas als dit verder op orde is, kan de toezichthouder overgaan op het controleren van de meldingen met bijbehorende vrachten. Planning: start tweede helft 2015

Stimuleren WKO’s De gemeente kan het gebruik van bodemenergiesystemen stimuleren door ontwikkelaars en inwoners te informeren over de mogelijkheden en voordelen van deze energievoorziening. Onder meer door het organiseren van een informatieavond of het maken van een folder. De aanleg van bodemenergiesystemen vraagt een extra investering bij aanleg en technisch specialisme, ook in de gebruikersfase. Goede voorlichting is daarom van groot belang. Planning: 2015 en verder

Waterdoorlatende verharding De bodem speelt een belangrijke rol bij de klimaatadaptatie. Door de verandering van klimaat krijgen we in Nederland te maken met steeds hevigere regenbuien, grotere periodes van droogte en risico’s op hittestress in de bebouwde kom. De gemeente is als gebiedsbeheerder een belangrijke speler om maatregelen te nemen die hierop anticiperen. Dan gaat het vooral om het bergen en vasthouden van regenwater om hevige regenbuien op te vangen, maar ook om de watervoorziening bij grotere droge periodes te overbruggen. De bodem is belangrijk bij deze maatregelen. Het biedt de mogelijkheid water op te vangen, maar ook vast te houden. Een van de maatregelen die hieraan een bijdrage levert is de aanleg van waterdoorlatende verharding. Bij een gesloten verharding kan de bodem haar natuurlijke functies, zoals het opvangen en infiltreren van regenwater, niet meer vervullen. Bij de aanleg van waterdoorlatende verharding wordt deze functie van de bodem deels behouden. Bij ontwikkeling en renovatie van verhardingen, moet de keuze voor waterdoorlatende verharding steeds prominenter naar voren komen. Planning: 2015 en verder

Richtlijnen voor de ondergrond Hierboven zijn enkele individuele projecten op de ondergrond geformuleerd. Uiteindelijk moet de gemeente duidelijke en brede uitgangspunten op de bodem en ondergrond ontwikkelen. Hoe gaan we met energie in de bodem om? Hoe benutten we de bodem goed voor de klimaatadaptatie van onze gemeente? En hoe met de opslag van afvalstoffen, CO2 en radioactief materiaal? En wat is de visie van de gemeente op de winning van schaliegas? Al deze vragen laten de ontwikkeling van een meer duurzaam bodembeleid zien. Hoe dit eruit komt te zien, wordt vorm gegeven middels een visie op de ondergrond. Dit is een korte en bondige rapportage, 13 Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

waarin de politieke uitspraken op dit thema verwoord worden. Dit kan eventueel regionaal opgepakt worden met gemeenten in de omgeving en/of met de provincie. Planning: 2015 en verder


Water Verder stimuleren afkoppelen Al enkele jaren wordt er gewerkt aan het steeds meer afkoppelen in de gemeente Maasgouw. Om de kwaliteit van het oppervlaktewater op peil te houden, om verdroging tegen te gaan, om zo flora en fauna te verbeteren en om hoge rioolheffingen te voorkomen. Dit gebeurt enerzijds op wijkniveau, bijvoorbeeld bij de renovatie van een wijk, mede door aanpassingen in de openbare ruimte, zoals wadi’s (een infiltratiesysteem voor afvoer en opvang van hemelwater waarbij plaatselijk gebruik wordt gemaakt van de opslagcapaciteit van de grond) en groen stroken. Anderzijds gebeurt dit op individueel niveau, bijvoorbeeld door het afzagen van de regenpijp. Dit is een positieve ontwikkeling die doorgezet moet worden. Daarom wordt hieraan de komende jaren verder aandacht gegeven. Planning: 2014

Bewustwordingscampagne water in de wijk Niet alleen in, maar ook om het huis gebruiken mensen op allerlei manieren water. Om de auto te wassen, spullen schoon te spuiten enzovoorts. Dit water wordt vaak gemengd met zeep of afvalstoffen. En komt vervolgens gewoon in de bodem of oppervlaktewater, maar in wijken met afkoppeling ook nog eens in de waterhuishouding terecht. Hetzelfde gebeurt bij het strooien van zout (in de winter) of het (met chemicaliën) spuiten tegen onkruid. Voor een goede waterkwaliteit moet dit zo veel mogelijk worden voorkomen. Daarom is het van belang inwoners (met name zij die in afkoppelgebieden wonen) meer bewust te maken hoe ze met het water, zout en gifstoffen/chemicaliën rondom het huis moeten omgaan. En wat de impact is wanneer ze er onzorgvuldig(er) mee omgaan. Hiervoor wordt in samenwerking met de Limburgse Peel en LimburgNoord een communicatiecampagne gestart. Planning: start tweede helft 2014

Bouwtoezicht op afkoppelen Bij veel nieuwe ontwikkelprojecten is vastgelegd dat het afkoppelen van hemelwater moet worden toegepast. Of dit in de praktijk ook gebeurd, kan worden gecontroleerd via het bouwtoezicht. Zij kunnen nagaan of er een gescheiden rioolsysteem wordt toegepast voor het riool en voor regenwater en of dit goed wordt aangesloten. Dit moet in de handhaving van het bouwtoezicht worden meegenomen. Planning: 2015 en verder

Realiseren bergingscapaciteit Op dit moment is er in Maasbracht een aantal situaties waar via overstort op de Maas wordt geloosd. Dit gebeurt meer en vaker dan vergund. Maasbracht voldoet hiermee nog niet aan de basisinspanningen. Er staat een aantal grootschalige reconstructieprojecten gepland, onder meer bij de Julianalaan, Emmalaan en omgeving. Tegelijk kan dan afkoppeling worden opgepakt, ook op woningniveau. Planning: 2014

Klimaatbestendig bouwen Door klimaatverandering worden buien steeds zwaarder en frequenter. Met name in stedelijke gebieden kan dit problemen opleveren. De gemeente Maasgouw wil wateroverlast voor de inwoners voorkomen. Dit door het toepassen van afkoppelen en ruimte voor water te creëren. Maar ook door klimaatbestendig te bouwen. Bij klimaatbestendig bouwen draait het om maatregelen die worden genomen om in te spelen op de effecten van de klimaatverandering, zoals wateroverlast, hitte en droogte. Ook in de gemeente Maasgouw gaat dit spelen en moet dit worden toegepast. Bijvoorbeeld bij het project Reutsberg, waar wateroverlast voorkomen moet worden. Planning: 2014


Afval Handhaving op inzamelvergunningen Al jaren geeft gemeente Maasgouw aan verenigingen, scholen en charitatieve instellingen de mogelijkheid om een vergunning te verkrijgen om ‘voor het goede doel’ in te zamelen. Dat geldt voor oud papier, textiel en metalen. Ook kunnen inwoners van de gemeente Maasgouw kringloopgoederen laten ophalen door Allerhande in Roggel of Kringloop Leudal in Baexem. Probleem wordt steeds meer dat de aangeboden goederen al door zogenoemde ‘morgensterren’ zijn meegenomen voordat de vergunde inzamelaar het aan huis ophaalt. Die maakt zijn ronde voor (deels) niets. Om dit probleem aan te pakken, is het wenselijk een plan van aanpak op stellen hoe dit door het optimaliseren van de handhaving voorkomen kan worden. Planning: 2015

Afvaleducatie Reinigingsdienst Maasland voert voor de gemeente Maasgouw een uitgebreid lesprogramma uit op het gebied van afval. Dit lesprogramma bestaat uit verschillende lessen, excursies en educatiematerialen die zich allen richten op het beperken c.q. voorkomen van afval (preventie), het waar zinvol aan de bron scheiden en opnieuw gebruiken van afval, als secundaire grondstof. Kinderen, en via hen de ouders, leren zo op jonge leeftijd al verantwoord met afval om te gaan. Planning: 2014 en verder (jaarlijks)

Nascheiding afval Hoewel er steeds betere technieken beschikbaar komen om vooral kunststoffen maar ook andere secundaire grondstoffen uit het restafval te scheiden in een zogenoemde nascheiding installatie, blijft de wens uit oogpunt van kwaliteit en zichtbaarheid onverkort bestaan om de secundaire grondstoffen aan de bron te laten scheiden (en gescheiden door de burger aan te laten bieden). In de gemeente Maasgouw is nascheiding van kunststof gewenst. Planning: vanaf augustus 2014

Voorkomen zwerfafval rond containers De gemeente heeft op meerdere plaatsen in de gemeenten voorzieningen voor het gescheiden wegbrengen van afval (zoals textiel, glas, plastic en papier). Dit zijn zogenaamde milieu-eilanden. In de praktijk wordt er vaak veel afval rond de (ondergrondse) containers die hier staan geplaatst. Dit geeft een rommelig straatbeeld. Om deze reden wordt dit via handhaving verder tegengegaan. Planning: 2015

Opruimen dumpingen chemisch afval Het dumpen van chemisch afval kan ernstige gevolgen hebben voor de omgeving van de dumpplaats en risico’s inhouden voor mens, dier en milieu. Daarom moeten deze zo snel mogelijk worden verwijderd. In samenwerking met de gemeente Roerdalen en Echt-Susteren worden de mogelijkheden om dit via een commerciële inzamelaar op te pakken onderzocht. Planning: 2014

Schone Maas De Maasoevers vormen een prachtig recreatiegebied voor wandelaars, paardrijders, fietsers, en andere, gemotoriseerde bezoekers. Hetzelfde geldt ook voor de pleziervaart op de Maas en haar zijtakken. In het voorjaar, na de hoogwaterperiode, is zwerfafval altijd extra aanwezig. De ‘normale’ vervuiling door de landgebonden toeristen wordt in het voorjaar extra versterkt doordat zwerfafval achterblijft als het waterpeil in de Maas weer daalt. Het is wenselijk om regelmatig, maar zeker in het voorjaar als het waterpeil weer zakt, opruimacties te organiseren. Dat kan in samenwerking met scholen, maar ook met andere vrijwilligers initiatieven. Deze 16 Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

acties worden ruim van tevoren aangekondigd en gecoördineerd zodat er op voorhand een goede afbakening is van de werkterreinen en er voldoende participatie op touw gezet kan worden. Planning: 2014-2015

Afval in de haven In de havens van Maasbracht en Wessem is lange tijd een particuliere inzamelaar actief geweest om het afval van de scheepsvaart in te zamelen. Doordat de kosten voor de gemeente hiervoor erg hoog waren, is deze dienst stopgezet. Op dit moment is onduidelijk wat de voorzieningen zijn voor het inzamelen van afval in de havens. De gemeente gaat met Rijkswaterstaat in overleg hoe dit het beste opgepakt kan worden. Planning: 2014-2015


Geluid Toepassen stil wegdek Op het moment dat er renovaties staan gepland, verdient het aanbeveling om te kiezen voor stille wegdektypes. Met name in de wijkontsluitingswegen. De aanschaf en het onderhoud van deze wegen is echter duurder en er treedt eerder slijtage op. Om deze reden moet hier voor heel bewust worden gekozen. Deze afweging om bij voorkeur te kiezen voor stil wegdek moet voortaan structureel worden gemaakt. Planning: vanaf 2015

Onderzoeken en toepassen gevelmaatregelen bij B-lijst woningen In 1986 zijn op verzoek van de landelijke overheid alle woningen geïnventariseerd die als gevolg van het wegverkeerlawaai een hoge geluidsbelasting op de gevel ondervinden. A-lijst woningen zijn woningen met een geluidsbelasting van 65 tot 70 dB op de gevel. Via een landelijke subsidie (ISV) zullen in 2014 alle A-lijst woningen (onder verantwoording van en) in de gemeente Maasgouw voorzien zijn van geluidsbeperkende maatregelen, zoals gevelisolatie. B-lijst woningen zijn woningen met een geluidsbelasting van 60 tot 65 dB op de gevel als gevolg van verkeer. Het college van B&W is verantwoordelijk om het binnen (geluids)niveau te waarborgen. Hiervoor is landelijk geen termijn gesteld. De komende jaren zal worden onderzocht of sanering van B-woningen in de gemeente Maasgouw mogelijk is. Bij voorkeur wordt dit in regionaal verband opgepakt. Planning: start 2015 (afhankelijk van mogelijke regionale aanpak)

Consequentere handhaving horecalawaai In de gemeente Maasgouw liggen diverse horecabedrijven. Bezoekers ervaren deze horeca vaak als gezellig, omwonenden kunnen dit soms als overlast ervaren. Bijvoorbeeld door muziek, door pratende of vertrekkende gasten. Om de overlast te voorkomen, moeten de horecabedrijven voldoen aan voorschriften in de vergunning. Dit is verder uitgewerkt in het ‘Stappenplan “aanpak horecalawaai” van de gemeente Maasgouw. Ondanks de voorschriften, komen er nog steeds klachten over horecalawaai binnen. Daarom moet met de medewerkers van handhaving hieraan structureel aandacht worden besteed. Met name op die plaatsen waar de klachten zijn. Zodat de overlast van horecalawaai verder wordt teruggebracht c.q. gemeden. Planning: vanaf 2015

Toepassen maatregelen uit Swung-2 Landelijk wordt er nu gewerkt aan Swung-2, de opvolger van Swung-1, die vanuit de Wet milieubeheer een uitwerking geeft aan geluid door infrastructuur. Swung-1 richtte zich vooral op de rijkswegen, in Swung-2 worden voorstellen voor provinciale en gemeentelijke wegen opgenomen. Hierdoor heeft dit zeer waarschijnlijk impact op de wetgeving en daarmee op uitvoerende werkzaamheden van de gemeenten. Gemeenten moeten een geluidsplan maken waarin de geluidsbelasting van de gemeentelijke infra om de 5 jaar wordt gemonitord. Die monitoring brengt in beeld waar geluidknelpunten aanwezig zijn of dreigen te ontstaan, zodat het gemeentebestuur zo nodig maatregelen kan treffen. Daarnaast wordt in Swung-2 de normering voor gezoneerde industrieterreinen gewijzigd, waarbij in het bestemmingsplan een aantal strategisch gekozen toets punten wordt vastgesteld met een maximaal toelaatbare geluidsbelasting. Planning: volgend op Swung-2 (mogelijk 2016)


Externe veiligheid Richtlijn externe veiligheid Op dit moment wordt externe veiligheid vooral opgepakt bij nieuwe of veranderende bestemmingsplannen en bouwplannen. Dat wordt getoetst volgens de landelijke richtlijnen en deze worden vervolgens gehanteerd. Er is daarnaast behoefte aan een (eigen) visie op externe veiligheid. Wat is van belang voor de situatie in Maasgouw? Welke uitgangspunten worden daarbij gehanteerd? En hoe krijgt dit vorm? In de richtlijn wordt een visie over externe veiligheid omschreven. Dit geeft handvatten aan de medewerkers (zowel van de gemeente als de MER) die zich, direct dan wel indirect, met externe veiligheid bezig houden. Een visie Externe Veiligheid is een onontbeerlijk middel om op een effectieve en efficiënte wijze om te gaan met externe veiligheid. Zonder een expliciete visie met een bijbehorend ambitieniveau – gekoppeld aan de strategische visie van de gemeente- blijft het gemeentelijke optreden in kwesties aangaande de externe veiligheid hangen in herhaalde discussies en terugkerend debat over nut en noodzaak van investeringen. De advisering en besluitvorming over deze zaken verlopen eenvoudiger en sneller wanneer vooraf duidelijk is waar ruimte bestaat voor risicovolle activiteiten en onder welke veiligheidsverhogende condities dit mogelijk is. Daarnaast is ook de rechtszekerheid voor initiatiefnemers van ruimtelijk-fysieke projecten (klanten van de gemeente) gebaat bij de opstelling van een beleidsvisie omdat duidelijk is waar ontwikkelingen mogelijk zijn en onder welke voorwaarden. Het eindresultaat biedt houvast voor toekomstige situaties waarin Externe Veiligheid een rol speelt, waarbij:  de risico’s binnen de gemeente goed in beeld zijn gebracht en een ieder bewust is dat er risico’s zijn (risicobewustzijn);  er bij nieuwe ontwikkelingen duidelijk is hoe er wordt omgegaan met risico’s en externe veiligheid;  door middel van beleidsuitvoering en handhaving wordt gezorgd voor de beheersbaarheid en bestrijdbaarheid van bestaande en toekomstige EV risico’s;  de beleidsvisie wordt vertaald in de bestemmingsplannen waar nodig;  communicatie met de burger plaatsvindt over de aanwezige risico’s en de te volgen gedragsrichtlijn in geval van een calamiteit. Planning: start 2015

Ontwikkelen risicokaart Er is een algemene risicokaart van de gemeente Maasgouw aanwezig. De risicokaart geeft inzicht in de risico’s die in een woon- of werkomgeving aanwezig zijn. Dit is echter een algemene risicokaart. Er is behoefte aan een veel meer gedetailleerde risicokaart. De meer detaillistische informatie waaraan behoefte is, betreft onder meer inzicht in de invloedsgebieden, het groepsgebonden risico, de 100 procent letaliteitgebieden en eventueel het plaatsgevonden risico. Deze zijn al bekend voor de gemeente. Echter moet dit nog grafisch worden weergegeven in een kaart van de gemeente Maasgouw, waarbij de kaart passend moet zijn voor het GISsysteem. Dit is een project dat uitgevoerd moet worden door een specialistisch bureau. Dit kan vanuit de gemeente Maasgouw, maar mogelijk ook gezamenlijk met één of twee van de andere MER gemeenten. Dit heeft zelfs meerwaarde, aangezien een regionale kaart externe veiligheid van gemeenten die samenwerken ook handig is vanuit oogpunt van (grensoverschrijdende) veiligheid en calamiteiten. Planning: start tweede helft 2015

Beleid kleine bouwplannen Bij alle bouwplannen moeten (uiteraard) de risico’s met betrekking tot externe veiligheid overwogen worden. Ondanks dat de veiligheid voor inwoners natuurlijk altijd prioriteit blijft houden, is dit bij kleine bouwplannen soms omslachtig. Voor de vergunningverlening moeten allerlei procedures doorlopen worden en een goedkeuring van de brandweer is noodzakelijk. Dit is erg tijd- en arbeidsintensief. 19 Milieu uitvoeringsprogramma 2014-2018

Het is daarom aan te bevelen om een protocol te ontwikkelen voor kleine bouwplannen. Een protocol waarin wordt vastgelegd wanneer dit onderwerp van toepassing is, welke stappen moeten worden doorlopen en wanneer directe afhandeling (dan) mogelijk is. Wanneer de regionale brandweer akkoord geeft op dit protocol, kan dit in de toekomst direct afgehandeld worden, zonder hen steeds om toestemming te vragen. Dit versnelt de procedures van kleine bouwplannen, maar blijft te allen tijde wel in de veiligheid van de inwoners voorzien. Gezien de procedurele afhandeling hiervan, die enigszins moet overeenkomen met die van de andere MER gemeenten, speelt dit uitvoeringsproject alleen indien zij ook willen aanhaken. Planning: 2015


Milieu en ruimtelijke ontwikkeling Training toepassen milieukaarten Vanuit verschillende terreinen van het milieubeleid is er specialistisch en toegepast kaartmateriaal beschikbaar. Bijvoorbeeld bij geur (geurcontour kaart), geluid (verkeersmilieukaart) en externe veiligheid (risicokaart provincie). De toepassing van dit soort kaartmateriaal bij ruimtelijke ontwikkeling vraagt enige handigheid. Door de collega’s van ruimtelijke ordening hierin wegwijs te maken, wordt het proces van het meenemen van milieukwaliteit versoepeld. Een soort van ‘learning on the job’, waarbij de praktische toepassing van dit kaartmateriaal op het juiste moment in het ruimtelijk proces wordt gehanteerd. Deze training is één op één. Wat betekent dat alle medewerkers van de afdeling RO een persoonlijke training krijgen voor het lezen van milieukaarten. Daardoor is het een persoonlijk en gericht leertraject. Planning: 2015

Milieukwaliteit in proces ruimtelijke ontwikkeling Door de verschillende milieuthema’s vroeg te betrekken in het ruimtelijk ordeningsproces, kan er een zorgvuldige afweging worden gemaakt tussen milieu-, sociale en economische aspecten (ofwel: people, planet, profit). Door de toetreding tot de MER verandert er veel in het ruimtelijk ordeningswerkproces. Taken die eerst bij de gemeente behoorden, komen nu bij specialisten van de MER terecht. Om dit goed te laten verlopen, is een constante afstemming en taakverdeling tussen werkzaamheden van de MER en van de gemeente vereist. Hiervoor is een processchema opgesteld. Op dit moment is het meenemen van milieukwaliteit nog geen apart item in dit schema. Het verdient echter wel aanbeveling dit duidelijke en structurele aandacht te geven, vooraan in het planproces. Daarom moet dit worden opgenomen in de procedures bij de gemeente en bij de MER. Dit vraagt om een aanpassing in het processchema en afstemming hierover met de MER. Planning: 2015

Ontwikkelen leidraad milieu in ruimtelijke ontwikkelingen Alleen het tijdig toepassen van milieukwaliteitseisen in ruimtelijk processen borgt nog onvoldoende een goede uitvoering ervan. Naast de procesmatige is ook de inhoudelijke kant van belang. Welke milieuthema’s moeten worden meegenomen? Wat is van belang bij die verschillende milieuthema’s? Om dit verder handvatten te geven, wordt een leidraad ontwikkeld. Deze leidraad biedt per milieuthema een overzicht van geldende wetgeving, regelgeving en beleid (landelijk, provinciaal en lokaal) in relatie tot ruimtelijk plannen. Daarnaast geeft de leidraad mogelijke maatregelen die opgenomen kunnen worden in ruimtelijke plannen. Ook wordt aangegeven welke milieuspecialisten (bij MER of gemeente) kunnen adviseren. Belangrijke milieuthema’s die in deze leidraad worden uitgewerkt, zijn onder meer bodem, externe veiligheid en geluid. Andere thema’s zijn straling, inpassen van bedrijven, luchtkwaliteit, hoogspanningsverbindingen en geur. Planning: 2e helft 2015


Natuur en landschap Adoptieprojecten Vanuit verschillende scholen in de gemeente Maasgouw worden adoptieprojecten uitgevoerd. De kinderen zetten zich hierbij in voor het onderhoud en herstel van groen in de buurt van hun school. Ze snoeien het plantsoen, knappen bosranden op of doen onderhoudswerk aan een kikkerpoel of knotbomen. Leerlingen beleven op deze manier de natuur en worden vroegtijdig betrokken bij het beheer van natuur en landschap. Ze leren ook dat een mooi landschap niet vanzelf tot stand komt en dat hun bijdrage hierin meetelt. Planning: vanaf 2015

Boomfeestdag Jaarlijks vindt in het begin van de lente de Nationale Boomfeestdag plaats. Kinderen op de basisscholen planten dan minimaal één eigen boom. Boomfeestdag is een perfecte manier om aandacht te vragen voor het gemeentelijk groenbeleid. Door kinderen op deze wijze bij het groen in hun leefomgeving te betrekken, doen ze ervaring op met de bescherming van de natuur en worden ze duurzaam betrokken bij het groen in hun gemeente. Daarnaast levert een groene, boomrijke gemeente de gemeente voordelen op: de bomen leveren een bijdrage aan de CO2-reductie en de natuurlijke en gebouwde omgeving worden door het groen aantrekkelijker. Op dit moment doet bijna 80% van de gemeenten mee aan Boomfeestdag, woordoor jaarlijks 115.000 kinderen gezamenlijk ongeveer 200.000 bomen planten. Deze bomen worden geplant in groepen of als solitaire boom, zowel in een laan in parken, straten, pleinen, buitengebied en bossen. De gemeente Maasgouw heeft jarenlang meegedaan met Nationale Boomfeestdag. Door de inperking op de budgetten voor natuur en landschap is dit in 2013 vervallen. Inzet is om alsnog de jaarlijkse Boomfeestdag uit te voeren. Planning: jaarlijks in het voorjaar

Inrichten robuuste groenstroken Robuuste groenstroken zorgen voor goede waterinfiltratie in de gebouwde omgeving, gaan hittestress (klimaatadaptatie) tegen, zijn goed voor biodiversiteit, zorgen voor stofafvang en verhogen de waarde van het vastgoed. Daar waar mogelijk worden robuuste groenstroken toegepast. Planning: structureel

Ontwikkelen groenstructuurvisie Er gebeurt al veel op het gebied van groen, natuur en landschap in de gemeente Maasgouw. Echter zijn hiervoor nooit uitgangspunten vastgelegd. Welke delen van de gemeente zijn met name geschikt voor groenstructuren1? Hoe kunnen bestaande groenstructuren beschermd, met elkaar verbonden of uitgebreid worden? Waar is behoefte aan meer groen? En hoe kunnen ecologische doelen in het landschap verwerkt worden? Eventueel zijn er nog kansen om de adoptieprojecten en boomfeestdag te koppelen aan het groenstructuurplan. De gemeente maakt de groenstructuurvisie en vraagt scholen, burgers, bedrijven en instellingen om te helpen met de uitvoering ervan. Dit is een vorm van burgerparticipatie en helpt mogelijk om het plan uit te voeren tegen lagere kosten. Bedrijven willen misschien wel sponsoren of willen planten voor CO2 compensatie. Burgers willen misschien wel planten voor herdenking, geboorte of jubileum etc. Planning: start tweede helft 2014

1

Robuuste groenstructuren in bebouwd gebied dragen bij aan kwaliteit en waarde leefomgeving, klimaatadaptatie (verkoeling en wateropvang), luchtkwaliteit en biodiversiteit.


Verkeer en vervoer Stimuleringsplan fietsen Duurzaamheid is de rode draad in dit beleidsplan. Daarom wil de gemeente Maasgouw het gebruik van de fiets (in plaats van de auto) stimuleren. Van belang hiervoor is dat er goede en voldoende fietspaden zijn. Op strategische plekken worden er nieuwe fietspaden aangelegd. En bestaande fietspaden worden verbeterd. Ook wordt er mogelijk een fiets snelroute gerealiseerd. Dit is een breed fietspad, dat zo recht mogelijk wordt aangelegd en waarop de fietsers bij kruisingen overal waar mogelijk voorrang hebben. Planning: vanaf 2014

Vrachtverkeer mijden uit de kern Vrachtwagens stoten veel fijn stof en stikstofoxiden uit, wat met name in de kernen voor een slechtere luchtkwaliteit zorgt. Daarom worden vrachtwagens voortaan uit de kern gemeden. In kleinere kernen, zoals in Maasgouw, heeft het daarnaast als voordeel dat er minder geluidsoverlast is, en dat het minder verstoring van het straatbeeld en minder onveilige situaties veroorzaakt. Via een proef wordt onderzocht of het mijden van doorgaand vrachtverkeer in de kernen haalbaar is. De Stationsweg is een geschikte locatie voor deze proef. Planning: vanaf 2015


Lucht Er zijn geen uitvoeringsprojecten voor lucht in dit milieubeleidsplan opgenomen.


Geur Er zijn geen uitvoeringsprojecten voor geur in dit milieubeleidsplan opgenomen.


Natuur- en milieueducatie en duurzaamheidscommunicatie De verschillende uitvoeringsprojecten die er zijn op het gebied van educatie en communicatie, hebben allen een link met het inhoudelijke hoofdstuk. Er is voor gekozen om deze projecten daar terug te laten komen. We hebben het dan over de projecten ‘Bewustwordingscampagne eigen organisatie’, ‘Duurzaam inkopen’, ‘Stimuleren duurzaam bouwen’, ‘Duurzaamheidsdag gemeente Maasgouw’, ‘Stimuleren duurzaam ondernemen’ en ‘Collectief Maasgouw’ in het hoofdstuk ‘Duurzaamheid, ‘Stimuleren WKO’s’ in het hoofdstuk Bodem ‘Bewustwordingscampagne water in de wijk in het hoofdstuk Water, ‘Afvaleducatie’ in het hoofdstuk Afval en ‘Adoptieprojecten’ en ‘Boomfeestdag’ in het hoofdstuk Natuur en landschap.


Ontwerp Milieu uitvoeringsprogramma

Recommend Documents