Evaluatie Milieu-Uitvoeringsprogramma (MUP) 2014 Highlights veldhoven duurzaam in 2014!
Afgelopen jaar is er weer hard gewerkt aan duurzaamheid in Veldhoven. Vooral het verminderen van afval door bewoners heeft in 2014 de nodige aandacht gekregen. Maar ook andere onderwerpen hadden onze aandacht. Zo hebben we als eerste Brabantse gemeente het FSC-convenant ondertekend, waarmee we aangeven verantwoord bosbeheer belangrijk te vinden. En ook het verminderen van het energieverbruik blijft onze prioriteit. Enerzijds door hierin het goede voorbeeld te geven en anderzijds door bewoners en bedrijven te stimuleren minder energie te gebruiken en duurzame energie op te wekken. We zijn dan ook erg blij met de oprichting van een lokale energiecoöperatie en wensen hen veel succes! Nicole Ramaekers, wethouder milieu en duurzaamheid Gemeente Veldhoven
Gemeente Veldhoven: voorbeeldfunctie en energieverbruik 100% duurzame energie als norm In 2014 wekten we 5% van het elektriciteitsverbruik van het gemeentehuis op met zonnepanelen. We verduurzaamden het totale gemeentelijk gas- en stroomverbruik met de aanschaf van ‘Garanties van Oorsprong’ (Nederlands water en Deense wind). Veldhoven voldoet aan de landelijke doelstelling voor duurzaam inkopen.
Zonnepanelen op gemeentehuis
Energieverbruik gemeentelijke gebouwen in eigen beheer neemt af De gemeente heeft zich ten doel gesteld het energieverbruik van gemeentelijke gebouwen te verminderen met 2% per jaar ten opzichte van 2012. Gestart is met het inrichten van een systeem voor monitoring. Vrijwel alle gemeentelijke gebouwen (ook de gebouwen die verhuurd worden) zijn nu voorzien van slimme meters. We monitoren zelf alleen de gebouwen waarvan we ook de energierekening betalen. Enkele (grote) huurders hebben besloten ook de monitoring voort te zetten op eigen kosten.
Historische gegevens zijn niet van alle gebouwen te achterhalen. Van 7 gemeentelijke gebouwen in eigen gebruik waarvan we alle gegevens hebben blijkt dat het energieverbruik met 3% is gedaald in de periode 2012-2014. Hierbij is er wel verschil tussen gebouwen te zien, waarbij in het ene gebouw sprake is van een hoger verbruik en in andere gebouwen van een behoorlijke afname van het gebruik. Met behulp van monitoring wordt het verbruik gevolgd en wordt er zo nodig ingegrepen. In het gemeentehuis nam het waterverbruik in 2013-2014 met 10% af door de toepassing van waterloze urinoirs en automatische kranen.
Evaluatie Milieu-Uitvoeringsprogramma (MUP) 2014, vastgesteld in de collegevergadering van 1 juni 2015.
1
Zachte en harde maatregelen Alle instellingen in Veldhoven moesten, als aanvullende subsidievoorwaarde, aandacht besteden aan onder meer het onderwerp duurzaamheid. Uit jaarverslagen over 2013 blijkt dat dit goed is opgepakt. Er is bijvoorbeeld meer aandacht voor energiebeheer/groene stroom, fairtrade, het gebruik van biologische producten en schoonmaakmiddelen en het voorkomen van afval (zwerfafval, hergebruik en minder papierverbruik). In 2014 zijn de gemeentelijke gebouwen bezocht voor milieutoezicht. Aanbevelingen zijn gedaan voor het uitvoeren van landelijk bekende energiebesparingsmaatregelen met een terugverdientijd van minder dan 5 jaar.
Duurzaam in ruimtelijke ontwikkelingen In 2014 leverden we de volgende projecten op met hoge duurzaamheidsambities (zoals GPR-gebouw; een applicatie om plankwaliteit en milieubelasting van een project in samenhang te optimaliseren): MFA Zuid en MFA Midden; woningen Oerle Zuid; verbreding en verbetering Kempenbaan Midden.
Alternatieve energievormen
MFA Midden: duurzaam gebouwd
Het percentage vermeden verbruik van primaire energie door hernieuwbare energiebronnen is in Veldhoven 1,8% (2012). Landelijk ligt dit percentage op 4,8% (2012). Waterkracht, zonne-energie (stroom en warmte) en bodemenergie vormen landelijk gezien maar een zeer klein aandeel (<5%). De grootste aandelen worden geleverd door windenergie (30%) en biomassa (54%). In Veldhoven komt voornamelijk zonne-energie en bodemenergie voor. Zonne-energie groeit in Veldhoven
Ontwikkeling zonne-energie in Veldhoven (Bron: landelijke klimaatmonitor)
Vanaf 2011 is het aantal zonnepanelen in Veldhoven flink toegenomen. De gemeente stelde in 2014 de ‘Zonnekaart’ digitaal beschikbaar voor haar inwoners. Hiermee kunnen zij zelf vaststellen of hun dak geschikt is voor plaatsing van zonnepanelen en wat dat kan opleveren. Evaluatie Milieu-Uitvoeringsprogramma (MUP) 2014, vastgesteld in de collegevergadering van 1 juni 2015.
2
Toepassing restwarmte en bodemenergie groeit Het gebruik van alternatieve energie groeit. Zo heeft ASML heeft bij de nieuwbouw gekozen voor toepassing van restwarmte (die vrijkomt tijdens productieprocessen) voor kantoorverwarming. In de afgelopen jaren is bodemenergie toegepast in grotere systemen (Kempencampus, Maxima, Techniekhuys, Abdijtuinen), maar ook in kleinere woningprojecten (o.a. bij nieuwbouw in Oerle Zuid). De Veldhovense bodem is namelijk uitermate geschikt om bodemenergie toe te passen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van warmte of koude in de ondiepe ondergrond om een gebouw te verwarmen of te koelen. Geen duurzame energie van braakliggende terreinen Uit onderzoek in 2014 blijkt dat alternatieve energiewinning op braakliggend terrein (o.a. Habraken) niet haalbaar is. Zonnepanelen zijn technisch wel mogelijk, maar financieel niet haalbaar. Daarvoor zou de grond minimaal 15 jaar beschikbaar moeten zijn. Bovendien zijn er belastingtechnische belemmeringen. Het kweken van Bio-gewassen is wel mogelijk, maar financieel niet interessant. Door nieuwe ontwikkelingen in 2015 zijn er mogelijk andere kansen, reden om een geactualiseerde visie op de inzet van alternatieve energiebronnen voor braakliggende terreinen op te gaan zetten (gereed in 2016). Terugdringen CO2-uitstoot In haar klimaatbeleid heeft Veldhoven de doelstelling opgenomen van 2% CO2-reductie per jaar ten opzichte van 2008. Voor de monitoring hiervan gebruiken we de landelijke klimaatmonitor, deze is continue in ontwikkeling. De totale CO2-uitstoot voor Veldhoven over de jaren 2010 tot en met 2012 is geschat, daarom kunnen we daar nu geen uitspraken over doen.
Trend in CO2-uitstoot van de belangrijkste sectoren in Veldhoven (Bron: landelijke klimaatmonitor)
In de landelijke klimaatmonitor is de CO2-uitstoot van verschillende sectoren uitgewerkt. In Veldhoven is bij veel sectoren een daling ingezet, alleen de CO2-uitstoot van de industrie en bouwnijverheid stijgt. De CO2-uitstoot heeft deels een relatie met het energieverbruik. De overheid zet diverse middelen in om het energieverbruik te verminderen bij de genoemde sectoren. Een eenduidige verklaring voor de verschillen tussen de sectoren is niet te geven.
Evaluatie Milieu-Uitvoeringsprogramma (MUP) 2014, vastgesteld in de collegevergadering van 1 juni 2015.
3
Communicatie burgers en bedrijven ‘Veldhoven bespaart energie’ gestopt In 2013 is gestart met het project ´Veldhoven bespaart energie´ voor bestaande woningbouw. Een keten van lokale bedrijven (installateur (ook voor zonne-energie), glaszetter, isolatiebedrijf en EPA-adviseur) organiseerde zich, met het doel krachten te bundelen, gezamenlijk te investeren en samen actie te ondernemen om energiemaatregelen te treffen bij woningeigenaren. Hierbij werd de woningeigenaar ontzorgd met als doel eind 2014 één maatregel bij minimaal 100 woningen uit te voeren. Na drie informatieavonden met een matige opkomst en te weinig respons vanuit woningeigenaren besloten de bedrijven te stoppen. Ook landelijk hebben soortgelijke projecten geen goede resultaten. Feitelijk werken alleen projecten waar heel veel maatwerk wordt geboden en eigenaren/bewoners zelf initiatiefnemer zijn. En dat is juist de werkwijze van een energiecoöperatie. Lokale energiecoöperatie 9 april 2015 formeel van start! In 2014 ontstond vanuit een burgerinitiatief een lokale energiecoöperatie met als doel woningen te verduurzamen en het aandeel duurzame energie te verhogen. Deze ‘Vereniging Veldhoven Duurzaam’ is in 2015 formeel gestart en wil dit jaar ook een zonnepanelenactie opzetten. De regio krijgt subsidie van het ministerie van I&M om dergelijke initiatieven te ondersteunen.
Ondertekening oprichting Vereniging Veldhoven Duurzaam
Jong geleerd …. Veldhoven heeft de kinderdenktank ´Greenkids´. Deze bestaat uit basisschoolleerlingen uit groep 7 die meedenken over het duurzaamheidsbeleid. De kinderen krijgen spelenderwijs informatie over duurzaamheid en dragen dat uit naar hun omgeving. In het schooljaar 2014-2015 zijn er 27 Greenkids lid. De Greenkids hebben onder andere in de Week van Veldhoven Schoon meegeholpen om zwerfafval op te ruimen en helpen mee met het uitvoeren van de actie ‘Winkelen! Pak de fiets! Op de jaarlijkse beursvloer sloten de Greenkids diverse deals, waaronder de winnende deal: de Greenkids schonen de Vlasroot op in ruil voor een dagje buiten, georganiseerd door IVN Veldhoven Eindhoven Vessem (Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid). Greenkids schonen Vlasroot op
Eerste Brabantse gemeente met FSC-convenant Op 27 februari 2014 heeft Veldhoven als eerste Brabantse gemeente een FSC convenant afgesloten. De FSC (Forest Stewardship Council) is een internationale organisatie die zich inzet voor behoud en verantwoord bosbeheer wereldwijd. Met de ondertekening van het convenant geeft de gemeente aan dat zij verantwoord bosbeheer belangrijk vindt en dat zij dit ook wil uitdragen.
Evaluatie Milieu-Uitvoeringsprogramma (MUP) 2014, vastgesteld in de collegevergadering van 1 juni 2015.
4
Hergebruik en recycling Terugdringen restafval door betere afvalscheiding
Afvalproef in Meerveldhoven en Zeelst
Van 1 oktober 2013 tot 1 oktober 2014 werd een nieuwe manier van afval inzamelen uitgetest in de proefwijken Meerveldhoven en Zeelst. Onderliggende doelstelling was meer afval te hergebruiken. Tijdens de proef werd een hogere service voor de inzameling van herbruikbare grondstoffen en een lagere service voor de inzameling van restafval toegepast. Er is 55% minder restafval opgehaald (met nascheiding), tegen iets hogere kosten. Op basis van de ervaringen tijdens de inzamelproef verandert per 1 oktober 2015 de afvalinzameling voor heel Veldhoven. Een intensieve communicatiecampagne ondersteunt de invoering van de nieuwe inzamelmethode.
Luchtkwaliteit Meethut Aan de Europalaan heeft het RIVM metingen verricht in een meethut naar de uitstoot in de lucht van diverse stoffen. Eind 2014 is de meting van bepaalde stoffen afgerond, en daarmee ook de financiële bijdrage door Veldhoven en de Provincie Noord-Brabant. De metingen hebben binnen het landelijk meetnet zodanig nut gehad dat het RIVM in ieder geval de NO2 -metingen (Stikstofdioxide) voortzet. Rapportage Luchtkwaliteit Uit de Regionale Rapportage Luchtkwaliteit 2013 (15 september 2014) blijkt dat in Veldhoven geen grenswaarden worden overschreden. Ook uit de prognose voor 2015 is overschrijding van de grenswaarden in Veldhoven niet te verwachten.
Meethut aan de Europalaan
Greenkids 2014-2015
Evaluatie Milieu-Uitvoeringsprogramma (MUP) 2014, vastgesteld in de collegevergadering van 1 juni 2015.
5
