Uitvoeringsprogramma Milieu & Duurzaamheid

Uitvoeringsprogramma Milieu & Duurzaamheid evaluatie 2012 & programma 2013

25-2-2013 Gemeente Heerenveen

Uitvoeringsprogramma Milieu & Duurzaamheid Heerenveen

2012-2013

INHOUDSOPGAVE 1

2

Inleiding

1

1.1

Milieubeleidsplan „Stap nu Over‟

1

1.2

Cyclus Milieubeleidsplan

2

1.3

Ambities & Doelstellingen Milieubeleidsplan

2

1.3.1 Energie & Duurzaamheid 1.3.2 Microklimaat en water 1.3.3 Voortgang Milieubeleidsplan

2 3 3

Resultaten Duurzame gemeente

4

2.1

CO2-monitoring

4

2.1.1 Doelstellingen Heerenveen 2.1.2 Monitoring projecten 2.1.3 Vervolg

4 5 7

2.2

Light Challenge

7

2.3

Monitoring Energieverbruik gemeente Heerenveen

8

2.3.1 Energieverbruik gebouwen 2.3.2 Energieverbruik openbare verlichting

3 4

5

6

7

8 13

Resultaten bebouwde omgeving

15

3.1

16

Smûk & Sunich duurzaam wonen in Heerenveen

Resultaten Duurzame Energie

19

4.1

Energielandschap

19

4.2

Windenergie

20

4.3

Duurzaam rijden

20

Resultaten Energie & Bedrijvigheid

21

5.1

Koploperproject

21

5.2

Sinnestriel 2012

23

Resultaten bewuste bewoners

23

6.1

Sinnewiken

23

6.2

Himmelwike

23

Resultaten Afval

24

7.1

24

Afvalprestaties burgers

8

Resultaten Externe Veiligheid

24

9

Resultaten bodem

25

10

Programma 2013

26

10.1 Algemeen

26

10.2 Energie & Duurzaamheid

26

10.3 Microklimaat & Water

27

Bijlage: rapport Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen gemeente Heerenveen Vastgesteld door burgemeester en wethouders op: @@ 2013 Vastgesteld door de raad van Heerenveen op: @@ 2013


2012-2013

1 Inleiding 1.1

Milieubeleidsplan ‘Stap nu Over’

De ambities van Heerenveen op het vlak van Duurzaamheid & Energie, Microklimaat en Water zijn omschreven in ons Milieubeleidsplan „Stap nu Over‟ van 2008. De kern van onze ambities heeft betrekking op het duurzaam ontwikkelen van onze gemeente en deze tegelijkertijd leefbaar te houden voor onze inwoners en ondernemers.

De kwaliteit van de leefomgeving hoog houden en waar mogelijk verbeteren

Heerenveen ontwikkelt zich duurzaam

Ambitie

In het beleidsplan zijn concrete ambities en doelstellingen opgenomen voor de speerpunten Energie, Microklimaat en Water en is aangegeven via welke instrumenten, projecten en/of maatregelen realisatie van de doelstellingen wordt ingestoken. Deze notitie omschrijft: 1. de evaluatie van de uitgevoerde maatregelen en monitoring in 2012 2. het uitvoeringsprogramma voor 2013. De maatregelen vloeien voort uit het gemeentelijk milieubeleidsplan zoals vastgesteld in 2008, aangevuld met nieuw geformuleerde maatregelen en projecten die invulling geven aan de doelstellingen. De wettelijke milieutaken van de gemeente, zoals vergunningverlening en handhaving worden gerapporteerd in het Jaarverslag Integrale Handhaving. Het door de raad vastgestelde gemeentelijke milieuprogramma wordt gepubliceerd op de website www.heerenveen.nl en is op te vragen bij het gemeentehuis.

1


1.2

2012-2013

Cyclus Milieubeleidsplan

De beleidscyclus rond het milieubeleidsplan is het proces van plan- en besluitvorming, uitvoering, evaluatie en eventuele bijstelling van het milieubeleid. De uitvoering vindt plaatst via een jaarlijkse cyclus volgens de PLAN-DO-CHECK-ACT methode. Deze cyclus is uitgewerkt in onderstaande figuur:

Bijstellen plannen: • via College-raadsbesluit • via Uitvoeringsprogramma

act

plan

Evaluatie, monitoren: • Uitvoeringsprogramma • Milieubeleidsplan • MARAP/BERAP

check

do

Plannen: • Milieubeleidsplan • SLOK-programma • Lichtbeleid Aan/Uit • Inkoopbeleid • ISVprogramma • Gemeentelijk Watertakenplan • Gemeentelijk Rioleringsplan • Landschapsuitvoeringsplan

Uitvoering plannen: • via beleidsnotities • Energielandschap • Light Challenge • Smûk & Sunich, duurzaam wonen in Heerenveen • Visie Externe Veiligheid • Leidraad Openbare Ruimte • MVO, etc.

Het milieujaarprogramma is gebaseerd op de gegevens zoals aangegeven in bovenstaand schema. Het milieubeleidsplan is een belangrijke bron voor het vormgeven van het jaarplan. Het milieubeleidsplan heeft formeel een looptijd van 2008-2011, waarbij middellange termijn doelstellingen zijn geformuleerd tot 2020. Het milieubeleidsplan dient daarom gereviseerd te worden, hiermee zullen we in 2013 starten. Deze revisie vormt tevens een goede gelegenheid om een aantal beleidsvelden te integreren met het milieubeleidsplan. Te denken valt aan het Lichtbeleid en het Windbeleid van onze gemeente.

1.3

Ambities & Doelstellingen Milieubeleidsplan

1.3.1 Energie & Duurzaamheid Rond energie staan de reductie van CO2-uitstoot, het zuinig omgaan met eindige energievoorraden en het zoeken naar duurzame alternatieven en oplossingen centraal. Onze ambitie is:

De realisatie van 30% CO2-reductie in 2020 ten opzichte van 1990

2


2012-2013

Deze opgave is zeer ambitieus. Daarom zetten we via het milieubeleidsplan we op een aantal sporen in: 

duurzame gemeente



bebouwde omgeving



duurzame energie



energie & bedrijvigheid



bewuste bewoners

1.3.2 Microklimaat en water In het milieubeleidsplan is de visie neergelegd dat behoud en verbetering van milieu gebiedsgericht moet plaatsvinden omdat op deze wijze de subjectieve beleving van milieu (vooral geluid en geur) het best tot zijn recht komt. Er zijn twee doelstellingen geformuleerd:

Milieukwaliteit gebiedsgericht bepalen, behouden en/of verbeteren Het wettelijk minimum is slechts een vertrekpunt.

Bewoners/gebruikers van een gebied actief betrekken bij het stellen van milieudoelen voor het gebied, en hierin zo mogelijk ook een rol geven

De thema‟s die in het jaarplan specifiek aan de orde kunnen komen, zijn bijvoorbeeld: afval, bodem, externe veiligheid, geluid, geur, landschap, licht, mobiliteit, klimaatverandering en/of water.

1.3.3 Voortgang Milieubeleidsplan Het Milieubeleidsplan Stap Nu Over kent een formele looptijd van 2008-2011. In tegenstelling tot het plan van 2012 (onder meer verwoord in de verantwoordings- & perspectiefnota van vorig jaar), is beleidsplan nog niet geëvalueerd en herijkt. Oorzaak hiervoor heeft met name te maken met personeelsbezetting en prioriteiten. De prioriteit op het vlak van duurzaamheid is in 2012 met name gelegen in het proces rond Energielandschap en windenergie en het gemeentelijke pilotproject Smûk & Sunich, duurzaam wonen in Heerenveen. Op basis hiervan is de planning rond het Milieubeleidsplan verschoven; in het najaar van 2013 zal dit project gestart worden (zie ook hoofdstuk 10).

3

2012-2013


2.1

2 tot 4% besparing op gemeentelijk energieverbruik per jaar

Zelf duurzame energie opwekken tot 20% van het eigen energieverbruik

maatregelen

Duurzame gemeente

doelstellingen 2020

thema

2 Resultaten Duurzame gemeente Op zichtbare wijze duurzame energie opwekken

Openbare verlichting verduurzamen Maatschappelijk verantwoord inkopen: 100% in 2015 (VNG-doel)

CO2-monitoring

Naast onze ambities en uitvoering van maatregelen, zijn we in 2012 gestart met het vullen van een CO2-monitor. In den lande zijn veel monitoren beschikbaar. Wij hebben vooralsnog gekozen om aan te haken bij de CO2-monitor die door de provincie Fryslân wordt ondersteund, namelijk de CO2-monitor van adviesbureau DWA. (zie www.co2-monitoring.nl).

2.1.1 Doelstellingen Heerenveen Om deze monitor goed te kunnen vullen, is gestart met het bepalen van de „target reductie CO2uitstoot‟. In onderstaande tabel zijn deze targets weergeven. Deze zijn alle afgeleid van de ambities zoals verwoord in het Milieubeleidsplan van 2008. CO2 reductie

Energie besparen

Duurzame energie

Doelstelling

Reduceren van de uitstoot van

In 2020 20%

In 2020 20% van het

Milieubeleidsplan 2008

CO2 met 30% tov 1990 in 2020

energiebesparing in

energieverbruik duurzaam

Heerenveen

opgewekt

verbruik:

verbruik:

huidig verbruik/emissie

concrete doelstelling

emissie: 2008

295 kton CO2

2010

2009

285 kton CO2

(Gigajoule)

(Gigajoule)

2010

290 kton CO2

emissie reductie:

besparen:

duurzaam opwekken:



totaal ca. 90 kiloton CO2



totaal ca 700.000 GJ



totaal ca 700.000 GJ



jaarlijkse doelstelling



jaarlijks doel: 60.000



jaarlijks doel: 60.000

emissiereductie 7 kiloton

3.496.626 GJ

GJ startjaar 2008)

2010

3.496.626 GJ

GJ (startjaar 2008)

CO2 (startjaar 2008) brongegevens

www.klimaatmonitor.databank.nl van AgentschapNl

Energie-atlas van Alliander. Hierin zijn alle verbruiksgegevens van aansluitingen (woningen, bedrijven, etc) opgenomen.

In de grafiek op de volgende pagina zijn de werkelijke energieverbruiken in Heerenveen weergegeven. Daarnaast is ook de ambitie op het vlak van besparing en energieopwekking een onze ambities tot 2020 weergegeven.

4


2012-2013

De werkelijke duurzame energieopwekking bedraagt momenteel ca. 57.100 GJ. Deze waarde loopt net boven de nullijn in de grafiek (en is daarom niet te zien).De grafiek laat zien dat zowel ten aanzien van energiebesparing als energie-opwekking de komende jaren een zeer grote inspanning van de overheid en maatschappij nodig is om de doelstellingen te halen.

2.1.2 Monitoring projecten Vanaf circa 2008 houden we bij welke projecten in het kader van energiebesparing en/of opwekking worden uitgevoerd. In onderstaande tabel zijn de tot nu toe uitgevoerde projecten (voor zover bekend) opgenomen. Tevens is per project aangegeven wat de CO2-reductie en duurzame energieproductie bedraagt.

5


2012-2013

De bovenstaande tabel kan vertaald worden naar een taartdiagram. Dit taartdiagram geeft weergave van de invloed van een toegepaste maatregel op de jaarlijkse CO 2-reductie (in % van totale CO2-reductie per jaar).

Verdeling CO2-reductie per categorie (in %) Openbare verlichting 4,2%

Windmolens 24,1%

Zonnepanelen 0,2% Mobiliteit 3,8% Gezamenlijke inkoop groene energie 67,7%

De diagram laat zien dat windmolens en gezamenlijke inkoop groene energie de grootste bijdrage aan de duurzaamheidsdoelstellingen van de gemeente vormen.

6


2012-2013

2.1.3 Vervolg In 2013 e.v. wordt de CO2-monitor verder ingevuld. Deels via gegevens afkomstig van gemeentelijke projecten, en grotendeels vanuit de provincie. Projecten die op stapel staan zijn bijvoorbeeld het vermogen van zonnepanelen in de gemeente, waarbij naast gemeentelijke panelen ook de zonnepanelen van derden worden meegerekend, en de invloed van mobiliteit. De CO2-monitor, en het bijhouden daarvan, zal geborgd worden via het nieuwe milieubeleidsplan. Ten aanzien van de resultaten die de CO2-monitor laat zien, valt op dat er een behoorlijke discrepantie is tussen de gemeentelijke doelstellingen en ambities van 2008 en de resultaten tot nu toe. Dit kan verklaard worden door verschillende aspecten: 

het economisch tij, waardoor investeringen stagneren of vervallen



niet alle maatregelen die we uitvoeren zijn „hard‟ op CO2-opbrengst of energiebesparing om te rekenen, denk hierbij aan communicatie, voorlichting en bewustwordingstrajecten



niet alle –gemeentelijke- projecten zijn al opgenomen in de monitor (bijv. Light Challenge, Smûk & Sunich)



de monitor is vooralsnog vrijwel uitsluitend gevuld met gemeentelijke projecten (uitgezonderd windmolens).

Ondanks deze leemtes verwachten we dat er een grote discrepantie blijft bestaan tussen onze ambities en de huidige werkelijkheid. Dit onderstreept de noodzaak om tijdens de revisie van het milieubeleidsplan onze ambities goed tegen het licht te houden en heldere keuzes te maken voor de komende beleidsperiode (incl. financiële consequenties).

2.2

Light Challenge

De eerste Light Challenge in 2011 in Groningen, Assen en Heerenveen is zeer succesvol afgesloten en heeft daarna nog nationale en internationale prijzen in de wacht gesleept. De Light Challenge is een initiatief van de gemeente Heerenveen. 2012 is gebruikt voor een peiling naar interesse voor een vervolg op de Light Challenge. De animo vanuit het bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden bleek groot. In totaal hebben 10 gemeenten zich aangemeld om een actieve rol te spelen bij Light Challenge 2013. In 2012 is daarom de voorbereiding voor Light Challenge 2.0 gestart. Zo is er subsidie verkregen voor organiseren tweede editie en partners geworven, waardoor het project volledig extern gefinancierd wordt. Daarnaast zijn studenten geworven van diverse studierichtingen, die de 10 Light Challenge teams vormen. De Light Challenge 2013 start in februari 2013 met een looptijd tot juli 2013.

7


2012-2013

Het Lichtbeleid Aan/Uit (2009) van de gemeente Heerenveen is uitgangspunt voor het energiezuinig / duurzaam toepassen van openbare verlichting. In dit beleidsplan staat aangegeven dat in 2020 50 % energie bespaard moet worden ten opzichte van 2006. De Light Challenge draagt tevens bij aan een duurzame / innovatieve vorm van verlichting in de toekomst.

2.3

Monitoring Energieverbruik gemeente Heerenveen

2.3.1 Energieverbruik gebouwen In 2009 zijn de gemeentelijke gebouwen –voor zover dit verplicht is- voorzien van een energielabel. Werkstate en De Barte hebben label A, dit betekent dat de bouwtechnische staat en de types installaties (voor verwarming etc) (zeer) energiezuinig zijn. Het gemeentehuis heeft label C. Hier zijn de komende jaren dus uitdagingen te realiseren om het pand meer energiezuinig te maken. Verbeterde dakisolatie, uptodate installaties etc. zijn maatregelen die hier positief aan kunnen bijdragen. Het Posthuistheater heeft label E. Alhoewel dit als „niet energiezuinig‟ kan worden bestempeld, heeft de EPA-adviseur destijds geconcludeerd dat het gebouw in relatie tot haar leeftijd van goede, degelijke en dus duurzame kwaliteit is. Toch geeft dit label E ons mogelijkheden tot energiebesparing. Ook hier kan gedacht worden aan verbeterde isolatie van muur, dak of raam en up-to-date verwarmingsinstallaties. Alhoewel in het milieubeleidsplan van 2008 ambities zijn vastgelegd ten aanzien van onze gemeentelijke gebouwen (besparing 2-4% op jaarbasis), zijn hier geen budgetten beschikbaar gesteld voor de realisatie van deze doelstellingen. De afgelopen jaren is daarom gekozen voor een pragmatische aanpak: bij verbouw, natuurlijke vervangingsmomenten en renovatie wordt energiebesparing voor zover mogelijk meegenomen. In het milieubeleidsplan 2013 e.v. wordt een reële doelstelling per gebouw geformuleerd met kijkrichting 2020, evenals maatregelen, samen met de verwachte energiebesparing en CO2-reductie en financiële planning.

8

2012-2013


Het energieverbruik (gas en elektriciteit) van de gemeentelijke gebouwen wordt jaarlijks gemonitoord. Onderstaande grafiek visualiseert het elektriciteitsverbruik van de gemeentelijke gebouwen Gemeentehuis en Werkstate vanaf 2007 tot heden.

700.000 Elektriciteit 600.000 500.000 kWh

400.000 Gemeente huis

300.000

Werkstate

200.000 100.000 0 2007

2008

2009

jaar

2010

2011

2012

Onderstaande grafiek geeft het elektriciteitsverbruik van de overige gemeentelijke gebouwen vanaf 2007 tot heden.

250.000 Elektriciteit 200.000

Posthuis Gemeentewerf

150.000 kWh

Brandweer MFA Us Kubus

100.000

MFA de Barte Parkeergarage

50.000

MFA de Kempenaer

0 2007

9

2008

2009

jaar

2010

2011

2012


2012-2013

In onderstaande grafiek is het gasverbruik –gerelateerd aan de buitentemperatuur- weergegeven.

40 Gasverbruik gerelateerd aan de buitentemperatuur 35

30

Gemeentehuis

25

Werkstate Posthuis

20

Gemeentewerf Brandweer

15

MFA Us Kubus MFA de Barte

10

5

0 2007

2008

2009

2010

2011

2012

Beide onderstaande grafieken geven een totaaloverzicht van het energieverbruik (waarbij gas- en elektriciteitsverbruik omgerekend zijn naar gigajoule) en de CO2-uitstoot van alle gemeentelijke gebouwen.

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen 16.000 14.000

CO2 uitstoot (ton) gemeentelijke gebouwen

12.000

1000

GJ

10.000

800

8.000

600

6.000

400

4.000

200

2.000

0

2008

10

2009

2010

2011 GJ E

2012 GJ gas

2008

2009

2010

2011

2012 CO2 (ton)


2012-2013

Bij het verklaren van stijgingen en dalingen in verloop van jaren zijn de volgende gegevens van belang: 1. fysieke aanpassingen in en aan gebouwen 2. de buitentemperatuur gedurende het jaar 3. gedrag ad 1: Fysieke aanpassingen in en aan gebouwen In onderstaande tabel zijn relevante fluctuaties in energieverbruik per gebouw in de afgelopen

2012

2011

2010

jaren weergegeven.

ELEKTRICITEITSVERBRUIK

GASVERBRUIK

Fluctuatie > 5% tov vorig jaar:

Fluctuatie >10% tov vorig jaar:

Gemeentehuis: Koelmachine extra gedraaid (warme dagen) MFA Us Kubus: Tijdschakeling ventilatie aangepast Parkeergarage: laag -2 is definitief opengesteld. Verlichting aangepast om verbruik te reduceren Gemeentehuis: Ventilatie systeem aangepast. Led verlichting in foyer en kantine. Energiezuinige lampen aangebracht. Zonnepanelen geplaatst Werkstate In verband met warmere winter heeft de LBK minder uren gedraaid Gemeentewerf: Zonnepanelen geplaatst Brandweer: Serverruimte en koeling bijgekomen als backup voor het Gemeentehuis MFA Us Kubus: energie zuinige armaturen in het oude gedeelte geplaatst Parkeergarage: Verlichting armaturen energiezuinig, besparing 60.000 kWh. Ook laag 2 in gebruik, investering € 10.000, terugverdientijd 1 jaar. Gemeentehuis: kantine gesloten. Bij de verbouwing in kantine, foyer en ring raadzaal led verlichting toegepast Werkstate: Warmte wielregeling aangepast. Iets minder werkplekbezetting Posthuis: Energiezuinige verlichting aangebracht. Verbruik is sterk afhankelijk van het aantal voorstellingen/jaar Gemeentewerf: Verwarming drooghok aangepast MFA Us Kubus: geen fysieke aanpassingen (gedrag?)

11

+8% +15% +23%

-9%

-8%

-8% +14%

-8%

Stijgingen van het absolute gasverbruik met meer dan 10% bij een aantal gebouwen. Dit is te verklaren door het relatief koude jaar (zie ook ad. 2 onder deze tabel).

Gemeentehuis: Lucht behandeling aangepast, archief heeft in zomer veel invloed op het gasverbruik. In 2012 vervangen luchtbehandeling archief? Besparing 9.000 3 m gas Werkstate: Zomer regeling aangepast Posthuis Dit jaar inclusief het nieuwe gedeelte met 3 3 inhoud 11.188 m (oude deel 31.373 m ) Gemeentewerf: Brandweer: MFA Us Kubus: MFA De Barte

-29%

-7%

-7%

-10%

-11% -6%

Stijgingen van het absolute gasverbruik met meer dan 10% bij een aantal gebouwen. Dit is te verklaren door het relatief koude jaar (zie ook ad. 2 onder deze tabel).

-21%

-24% +21%

-36% -27% -43% -39%


2012-2013

ad 2: de buitentemperatuur In kalenderjaren met relatief veel koude dagen is het stookpatroon anders dan in een jaar met een zachte winter. Wanneer twee van deze verschillende jaren met elkaar worden vergeleken zonder de buitentemperatuur hierbij te betrekken, kan er dus sprake zijn van grote fluctuaties die niet door gedrag of fysieke aanpassingen te verklaren zijn. Daarom wordt het gasverbruik vaak gerelateerd aan het aantal graaddagen in een jaar. Een graaddag is een rekenmethode waarbij de buitentemperatuur van dat jaar wordt meegewogen in het gasverbruik. In de grafiek op pagina 8 is het gasverbruik per gebouw weergegeven, gerelateerd aan de buitentemperatuur in dat jaar. In het algemeen is een duidelijk dalende trend waar te nemen. Uitzondering hierop vormt het Posthuis; de piek in 2011 is echter te verklaren door het feit dat sinds 2011 een nieuw gedeelte in gebruik is genomen, waardoor een veel groter gebouw verwarmd moet worden. ad 3: Gedrag De gedragscomponent van de gebouwgebruikers heeft in dit traject nog geen nadere aandacht gekregen. Vervolg In het milieubeleidsplan 2013 e.v. wordt een reële doelstelling per gebouw geformuleerd met kijkrichting 2020, evenals maatregelen, samen met de verwachte energiebesparing en CO2reductie. Ook wordt meer aandacht aan bewustwording van de gebouwgebruikers gegeven.

12


2012-2013

2.3.2 Energieverbruik openbare verlichting De elektriciteit voor openbare verlichting in Heerenveen wordt in een gezamenlijke Friese inkooporganisatie ingekocht. Monitoring vindt plaats op basis van het hoog/laag-tarief. In onderstaande grafiek is het elektriciteitsverbruik in de loop van jaren weergegeven. Omdat voor 2012 alleen de verbruikscijfers van het eerste halfjaar bekend zijn, zijn deze gegevens een schatting.

Energieverbruik openbare verlichting 1600 1400 1200 verbruik overdag

MWh

1000

verbruik nacht 800

totaal verbruik

600 400 200 0 2003

2004

2005

2009

2010

2011

2012

De grafiek laat zien dat ondanks alle uitbreidingen in Heerenveen in de afgelopen tien jaar (Sportstad, Skoatterwald, IBF, etc.) het elektriciteitsverbruik niet navenant is toegenomen, maar daarentegen licht afneemt. Dit is mede te verklaren door het actieve openbare verlichtingsbeleid dat de gemeente Heerenveen uitvoert. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de uitgevoerde maatregelen, kosten en besparing (energie en CO2). Tevens zijn nadelige effecten van verlichting, zoals lichtvervuiling en verblinding, sterk verminderd. jaarlijkse besparingen Project

Maatregel

Bebouwde kom Nieuwehorne

uitdunning (45%) bestaande verlichting

nov-08

9.000

3.400

€ 1.600,00

IBF *

uitvoering lichtplan volgens lichtbeleid (minder lichtmasten dan volgens richtlijnen NSVV) vervangen bestaande SON verlichting door lage LED verlichting

jan-09

65.000

13.000

€ 6.500,00

nov-09

8.800

3.300

€ 1.100,00

Het Meer

aanleg / in gebruik

energie verbruik kWh

uitstoot CO2

energiekosten in €

Woudsingel Heerenveen

in woongebied alle bestaande verlichting 50 % dimmen en na 24.00 u. veel verlichting doven. (56 % energiebesparing)

feb-10

2.588

1.449

€ 569,00

Bisschoplaan (groen licht)

vervangen bestaande PLL verlichting door groene LED verlichting

mei-10

1.880

1.053

€ 410,00

13


2012-2013

Tuindorp Heerenveen

Vervanging bestaande lichtmasten door energiezuinige / geen verblindingveroorzakende verlichting

jun-10

2.000

710

€ 480,00

Skoatterwald

uitdunning ( 200 lichtmasten) bestaande verlichting

jul-10

27.000

15.000

€ 6.000,00

Jubbega De Freding

uitdunning ( 50% lichtmasten) bestaande verlichting

jan-11

4.500

2.500

€ 1.000,00

Stadionweg, Weinmakker, De Kavels

uitdunning (ruim 80 lichtmasten) bestaande verlichting

mrt-11

23.000

13.000

€ 5.000,00

Jubbega J.Alberdaweg

vervangen bestaande SON verlichting door groene LED verlichting (90 % energiebesparing)

jun-11

2.500

1.500

€ 600,00

Museum Belvedere

Vervangen bestaande bolderverlichting SON 50W door betonnen LED paaltjes 2,5 W. (98 % energiebesparing)

okt-11

6.325

3.542

€ 1.140,00

Heideburen / Nieuwburen Het Meer

Vervangen bestaande armaturen door armaturen LED 14 Watt + verwijderen bestaande lichtmasten. ( 70 % energiebesparing)

jul-12

3.792

2.123

€ 682,00

Crackstraat Oude Koemarkt Vleesmarkt, Achter de Kerk TOTAAL

Vervangen bestaande klasieke verlichting door nieuwe duurzame en bestuurbare LED verlichting (85% energiebesparing)

okt-12

26.000

15.000

€ 5.000,00

182.385

75.577

€ 30.081,00

*

1 MWh = 1.000 kWh

14


2012-2013

Het woningenbestand van Heerenveen gebruikt 25% minder energie t.o.v. 1990 10% van de bedrijfsnieuwbouw wordt energiezuiniger gerealiseerd dan wettelijk verplicht

maatregelen

Bebouwde omgeving

doelstellingen 2020

thema

3 Resultaten bebouwde omgeving Uitwerking 100.000 woningenplan voor Heerenveen:

huurwoningen: minimaal 128 woningen in fase 1 en uitvoering fase 2 energetische verbetering tot label B. koopwoningen: Aanpak 100-150 woningen met energetische verbetering > 0,75 EI. bewustwording: stimuleren van besparing energie binnen huishoudens via communicatie. onderwijs: lespakket voor scholieren mbt energie in en om huis. energiepositieve speeltuin: draagt fysiek en visueel bij aan bewustwording Duurzaamheid openbare ruimte

Na 2008 heeft het Noordelijke 100.000 woningenplan geleid tot specifieke provinciale- en gemeentelijke doelstellingen in de bestaande bouw. De provincie heeft doorberekend welk deel van de bestaande bouw per gemeente energetisch verbeterd moet worden om de doelstellingen te realiseren. Voor Heerenveen betekent dit het energetisch verbeteren van circa 6% van de koopwoningen en circa 10,5% van de huurwoningen (einddatum 2015, zie Handreiking Aanpak Particuliere Woningvoorraad, september 2010). In ons milieubeleidsplan luidt de doelstelling > 25% energiebesparing in de bestaande bouw. Vanuit het 100.000 woningenplan is als doelstelling een verbetering van meer dan 2 labelstappen (> 0,75 energie-index). Onderstaand kaartje geeft de huidige kwaliteit van bestaande woningen in gemeente Heerenveen weer.

15


3.1

2012-2013

Smûk & Sunich duurzaam wonen in Heerenveen

Na de positieve start in 2011 is in 2012 een groot aantal acties uitgevoerd. Vanwege het thema, energiezuinig en energiebewust wonen, vinden de meeste activiteiten rond het stookseizoen plaats. In 2012 zijn de volgende activiteiten uitgevoerd: Aanpak huurwoningen: In fase 1 zijn 128 woningen en appartementen energetisch verbeterd, grotendeels tot label B (zie ook milieuverslag 2011). Fase 2 is in voorbereiding. Ondertussen zijn de corporaties dusdanig doordrongen van het belang van labelverbetering van hun huurwoningen, dat ze beide bij alle renovaties label B als uitgangspunt hanteren. Gezamenlijke doelstelling van de gemeente en corporaties worden gehaald. Aanpak koopwoningen – Duurzaam Wonen Café: Dit Café is gericht op de particuliere woningbezitter en heeft als doel te informeren en enthousiasmeren om in het eigen huis energiemaatregelen uit te voeren en de woningeigenaar en bedrijfsleven bij elkaar te brengen.

Eerste duurzaam Wonen Café, Posthuis Theater Heerenveen, 2 april 2012

Met meer dan 100 geïnteresseerde woningeigenaren en een positieve feedback van deelnemers bleek het eerste Duurzaam Wonen Café zeer succesvol.

Tweede Duurzaam Wonen Café, De Kompenije Jubbega, 16 oktober 2012

Ook de tweede avond in Jubbega werd druk bezocht door woningeigenaren. Naast zeer aandachtig publiek tijdens een technische presentatie over mogelijkheden in en rond het huis, vond er veel interactie tussen huisbezitters en bedrijven plaats op de Energiemarkt. Alhoewel de avonden zelf een groot succes te noemen zijn, blijkt dat de particuliere woningmarkt een weerbarstige is, waarin het halen van de gemeentelijke doelstellingen naar verwachting niet gehaald wordt door alleen de inzet van het Duurzaam Wonen Café. Belangrijke aandachtspunten:

16




2012-2013

Het is niet inzichtelijk (te maken) hoeveel woningbezitters daadwerkelijk overgaan tot verbetering van de woning en in welke mate (labelverbetering).



Het effect van het Duurzaam Wonen Café is alleen kwalitatief meetbaar, in de zin van „hoeveel Café‟s organiseren we‟ en „hoeveel bezoekers komen er op af‟.



Alhoewel de bezoekers gemiddeld genomen erg enthousiast zijn over het onderwerp, ontbreekt er een prikkel/duwtje in de rug om hun tot verdere actie te motiveren.

Daarom is in 2012 besloten tot het inzetten van een subsidie voor de energetische verbetering van particuliere woningen. Deze subsidie start 1 januari 2013. Dit naar voorbeeld van gemeenten als Skarsterlân, Gaasterlân-Sleat, Steenwijkerland, Hardenberg, Enschede e.v.a. Door de subsidie te koppelen aan een begin- en eindmeting van de kwaliteit van de woning (via energielabels), zijn de volgende voordelen voor de gemeente te halen: 

concreet inzicht in de resultaten van Smûk & Sunich voor particuliere woningen (aantal verbeterde woningen + eindresultaat + CO2-prestatie)



inzicht in de kwaliteit van particuliere woningen in verschillende gebieden/dorpen



verlagen van de woonlasten van particuliere woningeigenaren door slim uitvoeren van woningverbetering.



Een snellere actiebereidheid van particuliere woningbezitters voor de verbetering van de woning, hierdoor gaat het vliegwiel effect sneller opgang komen.



Een positieve stimulans bij de aangehaakte bedrijven – en andere lokale bedrijven – door vergroting van de markt.



Door te starten met het energielabel en een specifiek advies wordt het voor de particuliere woningbezitter inzichtelijk waar de meeste winst/wooncomfort te behalen is (er wordt dus niet “domweg” geïsoleerd). De particuliere woningbezitter kan zo ook een stappenplan maken voor meerdere jaren.

Bewustwording - Energiebesparingsadvies van het E-team: Begin 2012 is het E-team van start gegaan. Het E-team houdt zich bezig met bewustwording en beïnvloeding van gewoonten/gedrag. Dit is tegelijk de doelstelling van het E-team: door bewustwording van gezinnen energiebesparing stimuleren, voor zowel huishoudens in huur- als koopwoningen. Tijdens de eerste fase heeft het E-team bij zo‟n 200 huishoudingen in Heerenveen-Midden thuis advies gegeven over energiebesparing zonder investering. Besparing kan oplopen tot > € 100/jaar voor bewoners. Het E-team is een groot succes gebleken, de advisering werd zeer op prijs gesteld door de deelnemende huishoudingen. Het E-team in de eerste fase bestond uit drie werkzoekenden die zijn opgeleid tot energieadviseur. Van de E-team adviseurs zijn 2 van de 3 personen doorgestroomd naar een reguliere baan. Eind 2012 is de voorbereiding voor fase 2 gestart. Met name ten aanzien van het onderdeel communicatie willen we in fase 2 steviger inzetten. Bijvoorbeeld via een digitale nieuwsbrief die regelmatig verzonden wordt naar de deelnemende huishoudens en een prijsvraag voor deelnemers. Het nieuwe E-team adviseurs werkt ook in een groter gebied: het E-team is in het stookseizoen 2012-2013 beschikbaar voor huishoudingen in de gehele plaats Heerenveen. Er zijn dit keer vier mensen opgeleid tot E-team adviseur, die vanaf 1 januari tot ongeveer 1 april 2013 aan de slag gaan. Doelstelling: bewustwording en besparing, worden gehaald.

17


2012-2013

Onderwijs: Scholen zijn uitgenodigd om in de herfstvakantie het Beter Bezig Huis in het Natuurmuseum in Leeuwarden te bezoeken. Hiervan hebben 6 scholen gebruik gemaakt. Het BeterBezigHuis is een groots opgezet beleef- en doe evenement voor kinderen van 4 tot en met 14 jaar. Er viel veel te leren over Afval, Water, Energie en Voedsel met informatie over recycling, hoe zon- en windenergie werkt, gezond eten en energiebesparing in en om huis.

Energiepositieve speeltuin: Jongerenplatform Friesland heeft een eerste inventarisatie afgerond naar locaties binnen Heerenveen Midden en wensen van bewoners. Duurzaamheidsscan openbare ruimte: In een ander traject binnen de gemeente is de „Leidraad Openbare Ruimte‟ ontwikkeld. Deze leidraad geeft in detail weer welke eisen de gemeente stelt aan de aanpak, verbetering, vernieuwing en ontwikkeling van de openbare ruimte. Duurzaamheid loopt als een rode draad door de Leidraad. De leidraad wordt toegepast bij alle werkzaamheden en aan derden overhandigd voorafgaand aan werkzaamheden. Deze leidraad is dusdanig compleet en werkbaar, dat de toegevoegde waarde van een duurzaamheidsscan niet meer relevant is. De doelstelling: verduurzamen openbare ruimte, wordt dankzij de inzet van de Leidraad Openbare Ruimte op termijn gehaald. Besloten is dit onderwerp binnen Smûk & Sunich te laten vervallen. Overige communicatieprojecten: in de bieb in Heerenveen kunnen leden gratis de Wattcher lenen. Ontdek het energieverbruik in huis en bespaar energie en geld. Tevens is de website www.smukheerenveen.nl ontwikkeld, speciaal bedoeld voor iedereen die meer wil weten over energiebesparing en welke activiteiten gemeente Heerenveen daarin ontplooit.

18


2012-2013

4.1

20% van het energieverbruik in Heerenveen wordt duurzaam opgewekt in 2010 zijn er minimaal 2 verkooppunten voor alternatieve brandstoffen

maatregelen

Duurzame Energie

doelstellingen 2020

thema

4 Resultaten Duurzame Energie Realiseren van een cluster windmolens voor 2020 Minimaal 50% gemeentelijk wagenpark rijdt op alternatieve brandstoffen in 2015 Opstellen ruimtelijk kader kleinschalige energieopwekking

Energielandschap De verkenning Energielandschap is in 2012 afgerond. Tijdens dit dynamische proces is samen met veel externe partijen als ondernemers, investeerders, onderwijs, agrariërs, maatschappelijke instellingen en natuurlijk de omgeving, verkend welke mogelijkheden een Energielandschap Heerenveen ons in de toekomst biedt. De resultaten en perspectieven zijn samengevat in het rapport „De groene Olympiades, naar een circulaire economie‟, opgesteld door adviesbureau Oranjewoud samen met EKwadraat en Territoria. De gemeenteraad onderschrijft de ambities voor ontwikkelingen richting een circulaire economie: een Energielandschap Heerenveen. Daarbij heeft de meerderheid van de raad uitgesproken geen windenergie toe te laten in het gebied oostelijk van de rijksweg A32 – op de locaties Klaverblad Noordoost en IBF. Wel wil de raad dat andere ontwikkelingen die invulling kunnen geven of een bijdrage kunnen leveren aan de ambities richting een circulaire economie in 2013 verder worden verkend. In het bijzonder die op het gebied van zonne-energie. Uitwerking van deze ambities

wordt –als een van de projecten binnen de Samenwerkingsagenda Provincie Fryslân en gemeente Heerenveen- gezamenlijk met de provincie opgepakt (zie programma 2013).

19


4.2

2012-2013

Windenergie Mede omdat windenergie één van de onderdelen van het onderzoek naar het Energielandschap vormde, heeft in september 2012 een raadsexcursie naar o.m. het windmolenpark A7 (bij Pingjum) plaatsgevonden. Naast enkele presentaties van overheid, initiatiefnemer en platform duurzaam Friesland, was er ook de gelegenheid in een windmolen te kijken. Ook in september 2012 is de provinciale ontwerp structuurvisie Wind verschenen. De provincie heeft daarin 3 gebieden aangewezen, waaronder Heerenveen (Klaverblad Noord Oost en IBF). In de ontwerpvisie gaat de provincie uit van een optimale opstellingsvariant waarbij circa 95 MW energie kan worden opgewekt. De gemeente Heerenveen heeft in een formele zienszwijze aan de

provincie aangegeven dit deel van Heerenveen niet geschikt te vinden voor windenergie. In 2013 krijgt dit onderwerp vanuit de provincie een vervolg, in de vorm van een definitieve structuurvisie.

4.3

Duurzaam rijden

Aan de westzijde van het Abe Lenstra Stadion is een dubbel snellaadpunt voor elektrische auto‟s gerealiseerd. Deze is in oktober 2012 feestelijk geopend. Daarnaast is de aanleg van een eerste privaat oplaadpunt in voorbereiding. Elektrisch rijden in het gemeentelijk wagenpark wordt bij vervangingsmomenten in de overwegingen meegenomen. De elektrische voertuigen die nu bij wijkbeheer in gebruik zijn bevallen goed. Bij aanschaf van nieuw vervoer bepaalt met name de functionaliteit en inzetbaarheid of elektrische voertuigen optie zijn.

20


2012-2013

5.1

bedrijfsleven stimuleren energie te besparen en duurzame energie te gebruiken om hun eigen milieudruk én de milieudruk van hun diensten/producten te verminderen

maatregelen

Energie & Bedrijvigheid

doelstellingen 2020

thema

5 Resultaten Energie & Bedrijvigheid Kennisoverdracht naar individuele bedrijven Positieve publiciteit schenken aan energieprestaties

Koploperproject

In 2012 het eerste Koplopertraject afgerond. Tijdens het Koplopertraject is een viertal Heerenveense bedrijven doorgelicht op de thema‟s duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Op basis van de resultaten hebben de bedrijven een plan van aanpak gemaakt en verbeterpunten doorgevoerd. Op basis van het succes en enthousiasme van de deelnemende bedrijven is besloten een fase 2 op te starten. Deze fase 2 wordt geïnitieerd door het projectbureau A7/Westergo en wordt in heel Friesland gelanceerd. Ook de gemeente Heerenveen is doorgelicht tijdens de eerste fase. Onderstaand zijn de aanbevelingen samengevat. Voorafgaand aan het onderzoek is afgesproken niet losstaand maatregelen uit te voeren, maar deze onderdeel te laten zijn van een groter geheel. In de tabel is aangegeven welke acties onder welke vlag opgestart gaan worden. Het volledige rapport is als bijlage opgenomen.

          

Ideeën rond duurzaam ondernemen structureel omzetten in (integraal) beleid en actie. Kies welke thema's voor de gemeente belangrijk zijn en welke niet of minder. Vertaal de prioriteiten in een bondige en heldere visie, b.v. in de vorm van een Integrale Nota Duurzaamheid. Betrek medewerkers, burgers, bedrijven en andere stakeholders in de discussie, zodat er een breed draagvlak ontstaat. Communiceer zo open mogelijk over zowel de visie als de implementatie. Voer een stakeholderanalyse uit. Betrek lokale stakeholders in het beleid, b.v. via een gemeentelijke duurzaamheidswerkgroep. een interne stakeholderanalyse uitvoeren en vaststellen welke afdelingen en medewerkers belang hebben bij een goed duurzaam ondernemen beleid. In een bondig visiedocument het thema ‘people’ verwoorden en dit binnen de organisatie goed te communiceren. Zie ook 'Duurzaam ondernemen algemeen'. Zet de initiatieven op het gebied van energiebesparing en duurzame energie voort. Beperk dit niet tot pilots, maar zorg voor opschaling. Breng de mogelijke risico's (en voordelen) van klimaatverandering voor de gemeente in beeld en formuleer hiervoor een adaptatiestrategie. Formuleer heldere ambities op het gebied van klimaat. Stel de grenzen vast van de CO₂

21

X

X

X

X

SEB

BIM

MVI

beleidsplan

Aanbevelingen duurzaamheidsprofiel

Nieuw milieu-

Opnemen in/valt onder:

2012-2013


 •

emissies die binnen de invloedssfeer van de gemeente en neem maatregelen om deze geleidelijk terug te brengen. Kijk bij het nemen van beslissingen systematisch of er naast duurzaamheidsvoordelen ook voordelen te realiseren zijn op andere gebieden. Werk toe naar 100% duurzaam inkopen.



Meer expliciet rekening houden met sociale aspecten, neem bijvoorbeeld de sociale criteria van Agentschap NL op in het duurzaam inkoopbeleid.  Koop naast koffie meer Fair Trade producten in en geef daarmee het goede voorbeeld aan burgers en bedrijven. Door Fair Trade gemeente te worden, wordt dit nog eens onderstreept. Betrek hierbij ook bedrijven, scholen en maatschappelijke organisaties, COS, Wereldwinkel.  Overweeg om een duurzaamheidscoördinator per afdeling aan te stellen, met voldoende mandaat richting het bestuur en het ambtelijk apparaat.  Breng de milieueffecten van de interne bedrijfsvoering helder in beeld, via het invullen en bijhouden van de Milieubarometer. Communiceer intern en extern over de resultaten.  Maak werk van afvalscheiding en recycling en probeer de hoeveelheid ongesorteerd bedrijfsafval zoveel mogelijk te verkleinen.  Overweeg om bij de ondersteunde projecten in ontwikkelingslanden (bestaand of nieuw) de nadruk ook zoveel mogelijk te leggen op duurzame ontwikkeling.  Stimuleer en maak gebruik van samenwerkingsinitiatieven van lokale duurzame aanbieders, die totaaloplossingen kunnen bieden.  Stimuleer bedrijven in de gemeente tot duurzaam ondernemen (in vervolg op het huidige Koploperproject).  Ga de dialoog aan met lokale organisaties die actief zijn op het gebied van duurzaam ondernemen. MVI Maatschappelijk verantwoord inkopen BIM bedrijfsinterne milieuzorg SEB Sociaal economisch beleid(splan)

X X X

X

X

X

X


Geen actie, want:



Stel een praktisch actieplan (duurzaam ondernemen agenda) op, met concrete activiteiten voor komend jaar en voor de iets langere termijn.

Is al geregeld via Milieujaarplan. Wellicht



Overweeg een tussentijdse evaluatie van het Milieubeleidsplan (het huidige plan dateert van 1 april 2008).

Er vindt een eenmalige evaluatie van het



Breng de invloedsfeer van de gemeente op het natuurlijk milieu (het ecosysteem) in kaart en kijk hoe de gemeente kan bijdragen aan het behoud van biodiversiteit. Stel een milieucoördinator of duurzaamheidscoördinator aan voor de gehele organisatie. Neem deel aan initiatieven van andere gemeenten en organisaties (b.v. via VNG, Millenniumgemeenten, MVO Nederland).

geborgd via Landschapsbeleidsplan, en

Verspreid de resultaten van het Koploperproject en overweeg een tweede ronde met nieuwe bedrijven, om voldoende kritische massa te scheppen. Overweeg het invoeren van een kwaliteitssysteem, b.v. volgens de ISO 9000 serie of het INK/EFQM model. Met name dit laatste sluit ook goed aan bij de ISO 26000 systematiek

Koplopertraject 2 reeds ingezet

  



22

SEB

BIM

MVI

Nieuw milieu-


beleidsplan

Opnemen in/valt onder:

nadenken over bredere titel. Milieubeleidsplan plaats, geen tussentijdse. Ecologisch Bermbeheer. reeds aanwezig. waar toegevoegde waarde wordt dit reeds gedaan.

niet aan de orde.

X X

X


5.2

2012-2013

Sinnestriel 2012

In het voorjaar van 2012 heeft de gemeente Heerenveen weer een aantal duurzame initiatieven in de spotlights gezet. Voor onze gemeentelijke waarderingsprijs, de „Sinnestriel‟, waren dit jaar 3 bedrijven genomineerd. De uiteindelijke winnaar is Hotel Tjaarda te Oranjewoud. Uit reacties van deelnemers en genomineerden blijkt een toenemende belangstelling en waardering voor deze prijs.

6.1

80 % van de bevolking ouder dan 18 jaar is bekend met de noodzaak zuinig met energie te zijn en treft 50% energiebesparende maatregelen

maatregelen

Bewuste Bewoners

doelstellingen 2020

thema

6 Resultaten bewuste bewoners Organiseren Sinnewiken, themaweek over klimaatverandering & energie Realiseren Bertebosk Heerenveen Diverse voorlichtingsactiviteiten

Sinnewiken

De Sinnewiken 2012 zijn geïntegreerd met de activiteiten met scholieren in het project Smûk & Sunich.

6.2

Himmelwike

In april 2012 was de jaarlijkse Himmelwike waar veel scholen aan meedoen. Aan deze editie is een afvaldesign wedstrijd voor de hoogste groepen verbonden; het Afval Awareness Project. Vanuit Heerenvener scholen zijn circa 25 kunstwerken gemaakt door kinderen van 6, 7 en 8. Deze zijn tentoongesteld in Museum Willem van Haren en daarna beoordeeld door heuse jury, met als voorzitter wethouder Hartsuiker. De winnaars van de gemeentelijke tentoonstelling mochten meedoen aan de provinciale wedstrijd.

23


2012-2013

afvalscheiding particulieren handhaven op tenminste 65% zwerfafval terugdringen afvalpreventie en afvalscheiding bij bedrijven stimuleren

7.1

maatregelen

Afval

doelstelling

thema

7 Resultaten Afval benchmark van afvalprestaties uitvoeren: kosten en prestaties doorlichten

Afvalprestaties burgers

In 2012 is een gerichte afvalcampagne ingezet, gericht op kinderen via het Afval Awareness project (zie ook thema Bewuste Bewoners). Alhoewel de opzet geslaagd te noemen is, is de respons van de doelgroep (scholen) relatief laag te noemen, waardoor dit project in 2013 geen vervolg krijgt.

alle risico’s zijn bekend en beoordeeld op aanvaardbaarheid

actuele bestrijdingsplannen zijn aanwezig voor aanwezige risicobronnen

maatregelen

Externe veiligheid

doelstelling

thema

8 Resultaten Externe Veiligheid opstellen visie Externe Veiligheid

geen of zeer beperkte toename van het risico op woongebieden en kwetsbare groepen

In 2012 is bestuurlijk besloten geen visie Externe Veiligheid op te stellen. De hoofdlijnen van de Visie Externe Veiligheid -zoals deze zijn opgenomen in het Milieubeleidsplan van 2008 – worden geëvalueerd, bijgesteld en opgenomen in de revisie van het Milieubeleidsplan (2013-2014).

24


2012-2013

voorkomen van bodemverontreiniging inzicht verkrijgen in verontreinigde locaties en urgentie

maatregelen

Bodem

doelstelling

thema

9 Resultaten bodem ILG (2007-2013) pilot bodembeheer Shared Services: centralisatie bodeminformatie implementatie regelgeving WKO

Shared Services De Friese gemeentes en de provincie Fryslan werken middels een Shared Services aan beheer van informatie omtrent de bodemkwaliteit. Hierbij worden de bodemdata beheerd in een digitaal bodeminformatiesysteem. De Shared Services worden afgestemd op diverse ontwikkelingen, zoals ontsluiting via een digitaal landelijk loket en op termijn de Basisregistratie Ondergrond. Bodemtoets omgevingsvergunning In 2012 is in samenwerking met de Milieuadviesdienst te Leeuwarden een stroomschema bodemtoets in de Wabo opgesteld en afgestemd binnen afdeling Vergunningen. Implementatie regelgeving WKO Bij de implementatie is rekening gehouden met het moment van invoering van het Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen (na uitstel nu vastgesteld op 1 juli 2013). Een ambtelijke verkenning van nut en noodzaak om in de huidige situatie de aanleg van bodemenergiesystemen beleidsmatig te gaan reguleren heeft ertoe geleid dat dit vooralsnog niet van belang wordt geacht. In het Wijzigingsbesluit zijn enkele nieuwe wettelijke taken voor de gemeentes opgenomen ten aanzien van de aanleg en registratie van zogenaamde gesloten bodemenergiesystemen. In het voorjaar van 2013 zullen deze nieuwe taken bestuurlijk onder de aandacht worden gebracht. Bodembeheerplan In 2010 is het gemeentelijk bodembeheerplan, gebaseerd op het Besluit bodemkwaliteit, bestuurlijk vastgesteld. In het plan wordt hergebruik en toepassing van grond en baggerspecie binnen de gemeente geregeld. Naar aanleiding van de gemeentelijke herindeling met Boarnsterhim zal het beheerplan in 2014 worden gewijzigd. Deze wijziging zal in 2013 worden voorbereid. In dat kader zal ook de mogelijke samenwerking met de (nieuwe) gemeente Leeuwarden worden beschouwd, aangezien in beide gemeente sprake is van een vergelijkbaar bodembeheerplan.

25


2012-2013

10 Programma 2013 10.1 Algemeen Thema & Maatregelen

Budget

Dekking

Algemeen Beleidsplan

reguliere fte

Start van ambtelijke voorbereiding nieuw beleidsplan, met in ieder geval: 

evaluatie & bijstelling Lichtbeleid



evaluatie & bijstelling Windnotitie



evaluatie & bijstelling Duurzaamheidsbeleid (incl. Klimaat)



evaluatie & bijstelling Milieubeleid



monitoring



nut en noodzaak uitvoeringsprogramma Milieu & evaluatie



communicatie.

10.2 Energie & Duurzaamheid Thema & Maatregelen Bebouwde Omgeving Smûk & 1. aanpak huurwoningen: Naast de uitvoering van fase 2 door de Sunich corporaties, lopen er regionaal innovatieve corporatieprojecten als Slim & Snel, waar de komende periode belangrijke kennis wordt vergaard. De inzet van het E-team (zie punt 3) wordt zoveel mogelijk aangehaakt bij de aanpak van de corporaties. 2. aanpak koopwoningen: realiseren Duurzaam Wonen Café’s, blijvende aandacht voor subsidie energetische verbetering eigen woning (vor 75 woningen in de gemeente). 3. bewustwording: Begin 2013 worden tussen 200-400 huishoudens bezocht door het E-team. Vooraf wordt een nieuw E-team opgeleid. 4. Onderwijs: in het programma van het E-team wordt tevens aandacht aan schoolkinderen gegeven: Er wordt een prijsvraag uitgeschreven voor het meest originele idee om samen met buurtbewoners energie te besparen. In de prijsvraag onderscheiden we twee categorieën: “volwassenen” en “kinderen tot 18 jaar”. Zo betrek je jong en oud bij het nadenken over energiebesparing. 5. energiepositieve speeltuin:In 2013 wordt bepaald of en op welke wijze en waar een energiepositieve speeltuin kan worden gerealiseerd. Op basis van de uitkomsten hiervan worden evt. verdere stappen ondernomen. Bij positief besluit zal de speeltuin in 2013 gerealiseerd worden. Koplopers 1. Acquireren van voldoende geschikte bedrijven om mee te doen met traject het Koploperstraject 2. Start Koploperstraject medio 2013, met circa 12 bedrijven uit gemeente Heerenveen 3. Slim samenwerking met andere gemeenten& A7/Westergozone

Energielandschap

1. 2. 3.

26

Uitwerking van fase 2 van de Samenwerkingsagenda Provincie Fryslân en gemeente Heerenveen. budget tbv onderzoek fase 2 is niet voorhanden, hiertoe formele aanpassing begroting aanvragen businesscases zoals omschreven in het rapport ‘Groene Olympiades’ nader uitgewerkt

Budget

Dekking

€ 248.000

 Woninggebond en Subsidies  Subsidie provincie Fryslan Helpende Hân  Subsidie Landstad A7  SLOK

-

 interne uren uit dienstenplan/ alg. dienst  Externe kosten gedekt via Projectbureau A7/Westergo ntb

ntb


2012-2013

10.3 Microklimaat & Water Begin 2014 vindt een belangrijke wijziging van de gemeentegrenzen van Heerenveen plaats, waarbij een deel van Boarnsterhim aan de gemeente wordt toegevoegd. Op onderstaand kaartje zijn de nieuwe gemeentegrenzen aangegeven.

Nieuwe gemeentegrens Heerenveen per 2014

Dit heeft ook gevolgen voor een aantal beleidsonderdelen in relatie toe ons Microklimaat, denk bijvoorbeeld aan geurbeleid, externe veiligheid of bodembeleid. In het jaarprogramma 2013 is hier –voor zover nodig en relevant- al rekening mee gehouden.

Thema & Maatregelen

Budget

Dekking

-

reguliere fte

Afval Afval-

Bronscheidingsniveau van 65% handhaven.

prestaties burgers Bronschei

In 2013 wordt een proef gestart, gericht op een verdergaande

ding

bronscheiding van huishoudelijke afvalstoffen, in de wijk

reguliere fte

Heidemeer/Heiderijk te Heerenveen en het gehele dorp de Knipe. Het doel is bij huishoudens de grondstoffenscheiding te intensiveren van die componenten die niet via nascheiding uit de restfractie gehaald kunnen worden. De proef duurt een jaar. Voor de gemeente zijn hieraan geen kosten verbonden. Onderzoeken of de GFT-route in het buitengebied gedurende de winterperiode ook op afroep plaats kan vinden. Dit vanuit efficiency en kostenbesparend oogpunt Vervanging kliko’s in de gemeente om de inzameling efficiënter te kunnen

27

-

reguliere fte


2012-2013

uitvoeren. bodem

In relatie tot de gemeentelijke herindeling met Boarnsterhim, zal de

-

reguliere fte

-

reguliere fte

bodembeheernotitie in 2014 herijkt moeten worden. In 2013 wordt door gemeente Leeuwarden een korte inventarisatie uitgevoerd aangaande een gezamenlijk beleid. In 2013 zal hierover een bestuurlijk besluit genomen worden. geur-

Start met ambtelijke voorbereiding aanpassing geurbeleid. Dit vanwege

beleid

samenvoeging met zuid-Boarnsterhim. Het is voor de agrarische sector van belang dat het beleid van B’him en H’veen eenduidig is (huidig beleid B’him is anders qua uitgangspunten). Dit kan in 2014 een hekel punt worden bij gewenste uitbreidingen van agrariërs en/of woningen in de omgeving van agrarische bedrijven. Het plan is het geactualiseerde beleid in 2014 bestuurlijk vast te stellen.

28

Uitvoeringsprogramma Milieu & Duurzaamheid

Recommend Documents