VERBETERING BEDRIJVENPARK TWENTEKANAAL ACTUALISERING MASTERPLAN / UITVOERINGSPROGRAMMA GEMEENTE HENGELO DEFINITIEF
29 april 2010 B01053/OF0/042/000078/HB Gewijzigd maart 2011 voor vaststelling
Inhoud 1
2
Inleiding _____________________________________________________________________4 1.1
Algemeen ________________________________________________________________ 4
1.2
Status rapportage _________________________________________________________ 5
1.3
Leeswijzer________________________________________________________________ 5
Ontwikkelingsrichting Twentekanaal _______________________________________________6 2.1
Algemeen ________________________________________________________________ 6
2.2
Beleid 6
2.3 3
Rijksbeleid _________________________________________________________ 6
2.2.2
Provincie Overijssel _________________________________________________ 7
2.2.3
Netwerkstad Twente –gemeente Hengelo______________________________ 8
Ontwikkelingsrichting _____________________________________________________ 8
Parkmanagement _____________________________________________________________10 3.1
4
2.2.1
Activiteiten en projecten __________________________________________________ 10 3.1.1
Beheer____________________________________________________________ 11
3.1.2
Veiligheid_________________________________________________________ 11
3.1.3
Inkoop ___________________________________________________________ 11
3.1.4
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen __________________________ 12
3.1.5
Overleg omwonenden______________________________________________ 12
3.1.6
Terugdringen parkeeroverlast _______________________________________ 12
3.2
Bedrijven Investerings Zone (BIZ) __________________________________________ 13
3.3
Synergie BIT, parkmanagement en gemeente Hengelo ________________________ 13
3.4
Herstructureringsmaatschappij bedrijventerreinen Overijssel NV (HMO) _______ 14
Projecten 2011 – 2015 _________________________________________________________15 4.1
Algemeen _______________________________________________________________ 15
4.2
Project 1: Herontwikkeling omgeving puinbreker trm (1) _____________________ 15
4.3
Project 2: Voorwaarden scheppen uitbreiding CTT (2) ________________________ 16
4.4
Project 3: Maatregelen bereikbaarheid en ontsluiting (3) ______________________ 18
4.5
Project 4: Vrijkomende locaties AKZO-Nobel (5 + 6) __________________________ 21
4.6
Project 5: Twence (7)______________________________________________________ 22
4.7
Project 6: Herontwikkeling Thales terrein (18) _______________________________ 23
4.8
Project 7: Revitalisering Twentekanaal Noord (22)____________________________ 25
4.9
Project 8: Kanaalkwartier als vliegwiel ______________________________________ 25
4.10 Project 9: Ontwikkeling Kanaalzone ________________________________________ 26 4.11 Project 10: Warmtenet (13)_________________________________________________ 26 4.12 Project 11: Ongehinderd logistiek systeem (25)_______________________________ 27 4.13 Project 12: Professionalisering Havenbeheer Twente__________________________ 28 4.14 Actualiseren bestemmingsplannen _________________________________________ 28 4.15 Communicatie ___________________________________________________________ 28
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
2
1
Gesprekspartners & gebruikte bronnen ____________________________________________29
2
Overzicht projecten 2004 - 2010 _________________________________________________30
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
3
HOOFDSTUK
1.1
1
Inleiding
ALGEMEEN In 2004 heeft de gemeente Hengelo het Masterplan Verbetering Bedrijventerrein Twentekanaal vastgesteld. Deze voorliggende rapportage bevat de actualisering van het Masterplan 2004. In het Masterplan 2004 gaf de gemeente haar visie op de ontwikkelingsrichting en prioritering van projecten op dit bedrijvenpark. In de afgelopen vijf jaar hebben verschillende ontwikkelingen op het bedrijvenpark Twentekanaal plaatsgevonden. Ten behoeve van de actualisering zijn gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven en met medewerkers van verschillende gemeentelijke afdelingen. Daarnaast is gebruik gemaakt van bestaande documentatie en internet. In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de gesprekspartners en de gebruikte bronnen.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
4
1.2
STATUS RAPPORTAGE Het geactualiseerde Masterplan bedrijvenpark Twentekanaal is richtinggevend voor de toekomstige ontwikkelingen op dit bedrijvenpark Twentekanaal. Deze rapportage actualisering van het Masterplan is in afstemming met de Belangenvereniging Bedrijvenpark Twentekanaal (BIT) opgesteld en zal ter besluit vorming aan B&W en gemeenteraad worden vastgelegd.
1.3
LEESWIJZER In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de ontwikkelingsrichting van het bedrijvenpark. Hoofdstuk 3 beschrijft het thema parkmanagement. In hoofdstuk 4 komen de verschillende projecten aan bod. In de bijlagen wordt ingegaan op de voortgang van de diverse projecten in de periode 20042010.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
5
HOOFDSTU
2
Ontwikkelingsrichting
Twentekanaal 2.1
ALGEMEEN In het Masterplan 2004 is de ontwikkelingsvisie voor bedrijvenpark Twentekanaal beschreven. Dit voorliggende rapport is gebaseerd op deze ontwikkelingsvisie. In dit hoofdstuk worden in het kort de recente beleidsontwikkelingen beschreven en wordt ingegaan op de in 2004 vastgestelde ontwikkelingsrichting.
2.2
BELEID
2.2.1
RIJKSBELEID In 2008 heeft het kabinet een Taskforce (Her)ontwikkeling Bedrijventerreinen ingesteld. Onder leiding van Peter Noordanus is een advies uitgebracht over een versnelde uitvoering van de herstructureringsopgave en de financiering daarvan. Het kabinet heeft dit advies 'Kansen voor kwaliteit' - op hoofdlijnen omarmd.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
6
Convenant Op basis van het advies ‘Kansen voor kwaliteit’ heeft de regering een convenant gesloten met de provincies en de gemeenten over een nieuwe aanpak voor bedrijventerreinen. Doel van deze nieuwe aanpak is het stimuleren van een gezond economisch vestigingsklimaat waarbij open landschappen worden gespaard, verrommeling wordt tegengegaan en duurzaamheid wordt gestimuleerd. Kern van de aanpak is: betere regionale samenwerking en planning, versnelling van herstructureringsopgave en gezamenlijk investeren in de uitvoering van projecten. Daarbij worden ook de mogelijke opties voor decentralisatie van Rijksmiddelen op voor- en nadelen bezien. De financiële inzet van het Rijk na 2013 zal worden bepaald op basis van een tussenevaluatie van de resultaten tot en met 2013. Om onnodige veroudering in de toekomst te voorkomen wordt bekeken of en hoe parkmanagement een meer verplichtend karakter kan krijgen. Voorts is voor de lange termijn een sterkere betrokkenheid van private partijen gewenst. Bron: www.rijksoverheid.nl
2.2.2
PROVINCIE OVERIJSSEL De komende jaren wil de provincie Overijssel extra investeren in de woon-, leef- en werkomgeving in de provincie. Tot en met 2011 is hiermee een bedrag van ruim 300 miljoen euro gemoeid. Dit bedrag maakt onderdeel uit van een lange termijn investeringprogramma voor de periode tot en met 2025, van in totaal 2 miljard euro. De voorstellen voor de plannen zijn verwoord in het investeringsprogramma ‘Investeren in Overijssel’. De provincie speelt een sleutelrol in de (boven)regionale markt van vraag en aanbod van bedrijventerreinen. Vanwege de verschillende provinciale beleidsdoelen die hiermee gemoeid zijn investeert de provincie in het vlot trekken van herstructurering ter vergroting van de vitaliteit van bestaande bedrijventerreinen. De provincie kiest sinds 2006 voor een samenhangende aanpak van de problematiek van verouderde bedrijventerreinen binnen het project Vitale Bedrijventerreinen. Het innovatieve Kwaliteitsscoresysteem bedrijventerreinen en de oprichting van een herstructureringmaatschappij maken deel uit van een pakket van maatregelen dat ter beschikking staat om oude bedrijventerreinen te revitaliseren. De Herstructureringsmaatschappij bedrijventerreinen Overijssel NV (HMO) vervult hierbij een belangrijke rol. De provincie Overijssel stort ruim hiertoe 14 miljoen euro extra in het fonds. De HMO levert processturing en kennis aan herstructureringsprojecten en heeft de mogelijkheid om in het belang van haar doelstellingen in die projecten financieel te participeren. De provincie is 100 % aandeelhouder van de HMO NV. Bron: www.provincie.overijssel.nl Omgevingsvisie De Omgevingsvisie Overijssel (1 juli 2009) schetst een visie op de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving van de provincie Overijssel.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
7
De Omgevingsvisie geeft aan dat voor bestaande bedrijventerreinen het beleid zich vooral richt op duurzame ontwikkeling door zuinig ruimtegebruik en herstructurering van bedrijventerreinen.
2.2.3
NETWERKSTAD TWENTE –GEMEENTE HENGELO In lijn met de afspraken tussen het Rijk, IPO en VNG over programmering van nieuwe en herstructurering van bestaande terreinen heeft Netwerkstad Twente in 2011 een bedrijventerreinvisie vastgesteld. Daarin staat de beschikbaarheid van voldoende ruimte voor bedrijven centraal staan. Dit onder de voorwaarde dat zorgvuldiger met het ruimtegebruik wordt omgegaan. Deze doelstelling wordt onder andere bereikt door het versnellen van de herstructurering, door de invoering van een niet-vrijblijvende regionale samenwerking, door het hanteren van een lagere behoefteraming dan tot nu toe gebruikelijk en door het toepassen van de SER-ladder. De bedrijventerreinvisie schetst een beeld van de planning van nieuwe bedrijventerreinen inclusief fasering, segmentering, locatiekeuze en uitgifte. Maar ook biedt de bedrijventerreinenvisie inzicht in de herstructureringsopgave van de gemeenten in de Netwerkstad Twente en de maatregelen die daarvoor getroffen dienen te worden. Berekend is dat de totale ruimtebehoefte naar bedrijventerrein binnen de Netwerkstad Twente tot 2020 circa 325 hectare netto bedraagt. In deze behoefte wordt voorzien middels bestaand aanbod (170 ha), ruimtewinst uit herstructurering (65 ha) en harde plannen (90 ha). In de bedrijventerreinenvisie wordt gerekend met een per 1 januari 2011 nog te realiseren ruimtewinst op Twentekanaal ter grootte van 40 ha. In de afgelopen vijf jaar is op Twentekanaal al 16 ha ruimtewinst geboekt.
2.3
ONTWIKKELINGSRICHTING In het Masterplan 2004 zijn de volgende hoofddoelen geformuleerd voor de verbetering en herstructurering van Twentekanaal: § Verbetering van de bedrijfsomgeving en het vestigingsklimaat. § Ruimte toevoegen voor bestaande en nieuwe bedrijven. § Het invullen van een duurzame economische ontwikkeling door ondermeer het opzetten van parkmanagement en criminaliteitspreventie.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
8
In het Masterplan 2004 is de ontwikkelingsrichting voor het bedrijvenpark geformuleerd en een beoogde segmentering beschreven. Deze ontwikkelingsrichting en de beoogde segmentering zijn ook voor de beleidsperiode 2011 – 2015 richtinggevend, met uitzondering van toevoeging van nieuwe ruimte voor bedrijven. Boeldershoek Oost zal op basis van de huidige inzichten niet vóór 2020 ontwikkeld worden (bedrijventerreinenvisie Netwerkstad Twente). Voor de komende periode vormen de sectoren logistieke dienstverlening, high tech en recycling de speerpunten. Met deze speerpunten wordt aansluiting gezocht bij de bestaande sectoren op bedrijvenpark Twentekanaal. Om de herstructurering van Twentekanaal daadwerkelijk vorm te geven is in het Masterplan 2004 een samenhangend pakket van projectvoorstellen gedefinieerd. Hierbij is onderscheid gemaakt in projecten voor de korte termijn (de jaren 2005-2007) en projecten voor de middellange termijn (vanaf 2008). In de afgelopen periode is de uitwerking en de uitvoering van een aantal projecten gestart. Daarnaast zijn enkele projecten uitgesteld of vervallen. In bijlage 2 is een tabel opgenomen waarbij de in het Masterplan 2004 opgenomen projecten zijn weergegeven en per project de relevante ontwikkelingen zijn beschreven.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
9
HOOFDSTU
3
Parkmanagement
Op bedrijvenpark Twentekanaal is in 2005 door de gemeente Hengelo en de Belangenvereniging Industrieterrein Twentekanaal (BIT) een parkmanagement organisatie opgericht en is een parkmanager aangesteld. Het parkmanagement op Twentekanaal staat voor: § Een vitaal bedrijvenpark met een aantrekkelijk vestigingsklimaat. § Een veilig bedrijvenpark met weinig criminaliteit. § Besparen op de kosten door collectieve inkoop. Van de ruim 400 bedrijven die gevestigd zijn op Bedrijvenpark Twentekanaal, zijn 200 bedrijven lid van BIT. Deze bedrijven vertegenwoordigen 8.500 van de op het bedrijvenpark aanwezige 10.000 arbeidsplaatsen.
3.1
ACTIVITEITEN EN PROJECTEN Sinds de introductie van parkmanagement zijn verschillende projecten uitgevoerd en activiteiten gestart om de doelstellingen van het parkmanagement te realiseren. De uitgevoerde activiteiten en projecten zijn beschreven in de tabel in bijlage 2. Hieronder wordt nader ingegaan op de drie hoofdthema’s. Aansluitend komt BIZ (Bedrijven Investeringszones )nader aan de orde.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
10
3.1.1
BEHEER Het BIT vervult via de werkgroep Beheer een intermediaire rol tussen de bedrijven en de gemeente. Indien door gemeente en ondernemers niet voldaan wordt aan het gemaakte afspraken over het beheer . De ‘Werkgroep Beheer’ komt vier keer per jaar bij elkaar en bestaat uit een vertegenwoordiging van de BIT en medewerkers van diverse gemeentelijke afdelingen. De parkmanager zit de werkgroep voor. Onderwerpen die aan de orde komen zijn bijvoorbeeld: de bereikbaarheid, parkeeroverlast, het groenonderhoud en benodigde communicatie naar de ondernemers over onderhoudswerkzaamheden.
3.1.2
VEILIGHEID Samen met de ondernemers en de gemeente Hengelo werkt het parkmanagement aan een veilig bedrijvenpark. Naast de gerealiseerde zaken wordt gewerkt aan: § De ontwikkeling van een centraal camerasysteem. Hierbij vindt samenwerking plaats met Chubb Varel. Er wordt een concept uitgewerkt om bij de toegangswegen en enkele centrale kruispunten camera’s te plaatsen. Deze camera’s vormen een extra beveiliging naast de mobiele surveillance van Securion. Het is de bedoeling dat het camerasysteem in komende periode operationeel wordt. § De beschikbaarheid en inzetbaarheid van AED’s op het bedrijvenpark te vergroten. Hierbij vindt overleg plaats met Ambulance Oost.
3.1.3
INKOOP Een van de doelstellingen van het Parkmanagement is om het ondernemen op het Bedrijvenpark Twentekanaal makkelijker en goedkoper te maken. Zij doet dit door het afsluiten van collectieve contracten. Deze contracten leiden tot: § een lagere prijs door het realiseren van kortingen; § hogere kwaliteit van de dienstverlening door contractbeheer door parkmanagement;
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
11
§ tijdsbesparing voor de deelnemers doordat de onderhandelingen centraal worden gevoerd en de ondernemer zich op zijn kerntaken kan focussen.
3.1.4
MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN BIT zet zich in voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Mede met het oog hierop richt BIT in Hengelo een energieloket op. Dit loket biedt advies en ondersteuning aan de leden van de BIT die aan de slag willen met energiebesparing binnen hun bedrijf. De nadruk ligt op het daadwerkelijk besparen van energie door midden- en kleinbedrijf. De eerste stap is het uitvoeren van een quickscan. Op basis van deze quickscan wordt duidelijk waar de kansen liggen voor energiebesparing. Na deze eerste stap kan een uitgebreidere energiescan volgen. Hierin wordt bepaald op welke manier energiebesparing behaald kan worden en hoe groot deze besparing zal zijn. Is het bijvoorbeeld slim om de verlichting aan te passen, zijn er maatregelen in het proces te nemen of kan de meeste energie bespaard worden door isolatie. Het energieloket ondersteunt bij het omzetten van het advies in concrete maatregelen. Bedrijven kunnen er onder meer terecht voor informatie over belastingmogelijkheden en adressen van bedrijven die de maatregelen kunnen aanbrengen. De oprichting van het energieloket is mogelijk gemaakt door een subsidie van de provincie Overijssel. Dankzij deze bijdrage kunnen de scans bij de eerste 30 bedrijven tegen lage kosten worden uitgevoerd. De proeffase is eind 2009 afgerond. Het is de bedoeling dat het energieloket na deze proeffase structureel een plek krijgt op het bedrijvenpark. De gemeente Hengelo en het Energiecentrum MKB in Utrecht werken samen met de BIT om het project gestalte te geven. De coördinatie van het project is in handen van het parkmanagement. Als tweede activiteit met betrekking tot MVO wordt binnen BIT gedacht aan het adviseren en stimuleren van duurzame inkopen. Verder richt BIT zich op de vraag welke bedrijven zich aan willen sluiten op het warmtenet.
3.1.5
OVERLEG OMWONENDEN Om overlast vanuit het bedrijvenpark naar omwonenden zoveel mogelijk te beperken is een klankbordgroep ingesteld. In de klankbordgroep vindt regulier overleg tussen, de gemeente, bedrijven en omwonenden. Via de klankbordgroep hebben de omwonenden een directe ingang naar de bedrijven. Bij eventuele hinder kan dan eerst een melding worden gedaan bij het bedrijf, zodat het bedrijf direct passende maatregelen kan nemen. Hierdoor is het aantal klachten dat bij de gemeente binnen is gekomen aanzienlijk afgenomen.
3.1.6
TERUGDRINGEN PARKEEROVERLAST In het verleden is mede door de inzet van BIT een oplossing geboden voor overlast door het parkeren van auto’s van bezoekers. De gemeente heeft hiertoe een groenstrook beschikbaar gesteld. De bedrijven hebben de inrichting van de parkeervoorziening bekostigd. BIT wil deze aanpak in de komende jaren ook op andere locaties toepassen.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
12
3.2
BEDRIJVEN INVESTERINGS ZONE (BIZ) In 2010 heeft het BIT heeft het initiatief genomen voor de oprichting van een ondernemersfonds. Het was de bedoeling via dit fonds de collectieve beveiliging, cameratoezicht en parkmanagement te financieren. Voorwaarde is echter dat meer dan 2/3 van de bedrijven hiermee instemt. Basis vormen de experimentenwet BIZ en een hiertoe in te stellen verordening. In die verordening zijn de uitgangspunten en randvoorwaarden vastgelegd: § het betreft het Bedrijvenpark Twentekanaal; § uit te voeren activiteiten zijn: parkmanagement, cameratoezicht en collectieve beveiliging; § dat alle gebruikers (in het kader van de wet OZB) heffingspichtig zijn; § de hoogte is van de BIZ-heffing. De verordening is in 2010 door de gemeenteraad vastgesteld. Deze verordening is echter niet in werking getreden omdat er onder ondernemers te weinig draagvlak voor de beoogde BIZ was. De draagvlakmeting is eind 2010 uitgevoerd. De uitkomst van de meting is dat er wel voldoende respons verkregen is, maar dat het draagvlak onder de respondenten net te laag is. Er is net niet voldaan aan de eis dat tweederde van de ondernemers vóór moet stemmen. In 2011 zal de BIT zich beraden hoe de beveiliging en parkmanagement zonder BI-Zone toch gecontinueerd kan worden
3.3
SYNERGIE BIT, PARKMANAGEMENT EN GEMEENTE HENGELO Belangenvereniging Industrieterrein Twentekanaal, het parkmanagement en de inzet van de gemeente Hengelo zorgen voor synergie op het bedrijvenpark. Daarbij is sprake van een onderscheid in oriëntatie: § De gemeente richt zich in de eerste plaats op de fysieke verbetering van het bedrijvenpark. § BIT/parkmanagement richt zich in hoofdzaak op de sociaaleconomische zaken en op perspectief voor succesvol ondernemen. Contact en communicatie zijn belangrijke aspecten hierbij. De gezamenlijke inspanning van gemeente en parkmanagement moet ook in de toekomst leiden tot een optimaal ondernemersklimaat op het Bedrijvenpark Twentekanaal.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
13
3.4
HERSTRUCTURERINGSMAATSCHAPPIJ BEDRIJVENTERREINEN OVERIJSSEL NV (HMO) De provincie Overijssel heeft de Herstructureringsmaatschappij bedrijventerreinen Overijssel NV (HMO) opgericht. De HMO levert processturing en kennis aan projecten, en heeft de mogelijkheid om in het belang van haar doelstellingen die projecten financieel te participeren. De provincie is 100% aandeelhouder van de HMO NV. De HMO richt zich in de eerste plaats op het vergroten van de private investeringen bij ‘moeizame’ herstructureringsprojecten op zwaar verouderde terreinen. Daarnaast kan de HMO als katalysator ondersteuning bieden bij de uitvoering van deze prioritaire projecten. De HMO treedt hierbij op als initiator van het projectplan, deelnemer in het proces en als opkoper van hectares. De HMO sluit per project een heldere overeenkomst met de betreffende gemeente, de gevestigde bedrijven en eventuele externe financiers/ontwikkelaars. HMO speelt onder andere bij de vrijkomende locaties van Thales een actieve rol in de herontwikkeling en participeert in de acquisitie van nieuwe bedrijven voor dezelfde locaties. Bron: www.hmoverijssel.nl
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
14
HOOFDSTU
4.1
4
Projecten 2011 – 2015
ALGEMEEN Dit hoofdstuk bevat een overzicht van de projecten die in de periode 2011 – 2015 worden uitgevoerd. Daarbij is aansluiting gezocht bij de projecten uit het Masterplan 2004 die nog moeten worden afgerond of uitgevoerd. De projecten voor de periode 2011 – 2015 zijn uitgewerkt, in lijn van de opzet van het Masterplan 2004. De projecten hebben een nieuwe nummering gekregen, met in de titel een verwijzing naar de nummering uit het Masterplan 2004. Enkele projecten uit het Masterplan 2004 zijn afgevoerd.
4.2
PROJECT 1: HERONTWIKKELING OMGEVING PUINBREKER TRM (1) De verplaatsing van de puinbreker was een belangrijke randvoorwaarde voor de verbetering van het gebied rond de Onyxstraat. Nu verplaatsing van de puinbreker niet is gerealiseerd, zal de verbetering van het gehele gebied anders worden vormgegeven: de directe omgeving van de puinbreker wordt herontwikkeld; daarnaast treft TRM intern maatregelen om overlast (geur/geluid/stof) terug te dringen. Het gebied tussen de Jadestraat, Toermalijnstraat en de Zuidelijke Havenweg wordt door de gemeente Hengelo gesaneerd, bouwrijp gemaakt en als bedrijfskavels uitgegeven. Ter plaatse van een voormalige stortplaats is een parkeerterrein voor vrachtwagens voorzien. Het gaat hierbij om een afgesloten en bewaakte parkeervoorziening die plaats moet bieden aan circa 40 vrachtwagens. Naast de parkeerruimte wordt een toilet- en doucheruimte ontwikkeld. De realisatie van de parkeervoorziening is vooral gericht op het terugdringen van overlast door geparkeerde vrachtwagens op delen van het bedrijvenpark en in het bijzonder in de Opaalstraat. Op de locatie ten zuiden van de Toermalijnstraat is in het verleden een grondwal aangelegd. Deze grondwal wordt gesaneerd en afgevoerd naar een erkende verwerker. Het vrijkomende terrein wordt bouwrijp gemaakt en uitgegeven. Gedeeltelijk aan TRM en gedeeltelijk aan een bedrijf in tweedehandse auto-onderdelen. De procedure om het bestemmingsplan ter wijzigen is gestart. Bij de verkoop van de gronden worden, in verband met de aanwezige bodemverontreiniging, aanvullende voorwaarden in de koopovereenkomst opgenomen voor wat betreft grondverzet.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
15
TRM treft maatregelen op haar eigen terrein. Zij brengt een volledig verharde en vloeistofdichte vloer aan op haar terrein. Om overlast te beperken realiseert TRM een grondwal rond het terrein waarop schermen worden geplaatst. Het treffen van maatregelen door TRM is een voorwaarde voor de herontwikkeling van de directe omgeving.
4.3
PROJECT 2: VOORWAARDEN SCHEPPEN UITBREIDING CTT (2) CTT (Combi Terminal Twente) breidt haar capaciteit aanzienlijk uit. Op onderstaande afbeelding zijn de percelen weergegeven waarop de uitbreiding plaatsvindt.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
16
Medio augustus 2008 is gestart met de verlenging van de laad- en loskade tot 380 meter zodat drie schepen tegelijk kunnen aanmeren. De kade was in december 2009 gereed. CTT breidt ook haar containeropslagcapaciteit uit met 4,5 ha. Door deze uitbreiding kan CTT haar capaciteit van overslag verdrievoudigen naar 60.000 containers per jaar. De aanvraag voor de milieuvergunning hiervoor is inmiddels ingediend. In 2010 is een tweede portaalkraan geplaatst. Op perceel H1 realiseert Bolk Transport een drietal hallen voor “Stuf and Stripping activi2
teiten”. Elke hal heeft een oppervlakte van circa 9.600 m . Rondom de hallen wordt nieuwe ontsluiting gerealiseerd. Afstemming met de gemeente over een optimale ontsluiting vindt plaats. Het totale perceel H1 wordt afgesloten en krijgt ISPS beveiliging. (International Ship and Port Facility Security). CTT ontwikkelt de grond, blijft eigenaar en verhuurt de hallen. Met de gemeente Hengelo heeft CTT afgesproken het terrein langs de Boekeloseweg met een hoogwaardige beeldkwaliteit in te richten. De oplevering is gepland voor 2011/2012, afhankelijk van het afsluiten van contracten met toekomstige huurders . Perceel H2 is in eigendom van AkzoNobel. CTT heeft een optie op aankoop van dit perceel. Indien CTT de grond niet aankoopt, helpt zij AKZO met de verkoop aan een “derde”, het liefst een “containergericht” bedrijf. Op perceel G vinden in de toekomst op- en overslag van andere activiteiten (geen containers) plaats. Dit gedeelte wordt gescheiden gehouden van de consumentencontainers. Knelpunt voor CTT vormt de Opaalstraat. Doordat hier veel geparkeerd wordt, is deze weg slecht toegankelijk voor vrachtverkeer. Dit vormt niet alleen een knelpunt voor CTT, maar ook voor andere bedrijven in de omgeving. De studie die door Grontmij is uitgevoerd heeft concrete oplossingen voor dit knelpunt opgeleverd. In 2010 zijn o.a. extra parkeerplaatsen voor personenauto’s langs de Opaalstraat gerealiseerd en zijn delen van de Toermalijnstraat en de Jadestraat verbreed.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
17
Witteveen+Bos heeft in opdracht van CTT een studie uitgevoerd naar de mogelijkheden van vervoer van containers per spoor. Uit deze studie is gebleken dat vervoer per spoor momenteel (nog) niet concurrerend is. Niet uitgesloten is dat goederenvervoer per spoor in de toekomst complementair zal zijn aan vervoer over water en mogelijk zelfs gelijkwaardig/ concurrerend. Daarom is voorzichtigheid geboden met besluiten over definitieve opheffing van de spooraansluiting. CTT heeft een afspraak met Rijkswaterstaat gemaakt dat zij op het traject tussen Delden en Hengelo eenrichtingsvaart met een diepte van 2,20 meter toestaat.
4.4
PROJECT 3: MAATREGELEN BEREIKBAARHEID EN ONTSLUITING (3) Diverse projecten zijn gericht op het treffen van maatregelen ten behoeve van een betere bereikbaarheid op en ontsluiting van het Bedrijvenpark Twentekanaal. In het kader van dit project wordt een drietal wegen verbeterd. De maatregelen omvatten het herprofileren van de rijbaan en verruimen van de kruisingen. Diverse projecten zijn onderdeel van het TOPPER 2 project: A)
Diamantstraat
De asfaltverharding van de noordelijke rijbaan van de Diamantstraat is vervangen door betonverharding (duurzaam materiaal). In oktober 2009 is de rijbaan weer voor verkeer opengesteld. De zuidelijke rijbaan is in 2010 vervangen. In het kader van de reconstructie van de Diamantstraat is ook het kruispunt Diamantstraat – Boekeloseweg voorbereid op een eventuele doortrekking van de Diamantstraat. Over de doortrekking van de Diamantstraat is echter nog geen besluit genomen.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
18
B)
Boekeloseweg
Voor de Boekeloseweg wordt gedacht aan het aanbrengen van betonverharding. De Boekeloseweg zal aansluiten op de toekomstige Laan Hart van Zuid, hiervoor is het noodzakelijk de brug over het Twentekanaal aan te passen. Door de aanleg hiervan kan de verkeersbelasting van deze weg worden vergroot. Om het tracé van de weg te laten aansluiten op de toekomstige brug zijn stroken grond van AKZO aangekocht en wordt een bestemmingsplan wijziging doorgevoerd.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
19
C)
Boortorenweg
De Boortorenweg betreft het laatste wegvak dat wordt aangepast. Hier dient tevens de riolering vervangen te worden. De diverse leidingen die in dit tracé liggen vormen een complicatie bij de herprofilering van de rijweg. D)
Fietsverbinding
Het verlengde van de Boortorenweg wordt veel gebruikt als fietsverbinding. Met het oog op de ontwikkelingen bij CTT is het wenselijk dit weggedeelte in te richten als interne ontsluitingsweg. Om verkeersonveilige situaties te voorkomen, wordt gedacht aan de ontwikkeling van een nieuwe fietsverbinding tussen de Boekeloseweg en de Jadestraat. De exacte ligging van deze route dient nader bepaald te worden. Aanleg fietspad dient plaats te vinden in 2011. E)
Baggeren insteekhavens
De insteekhaven zijn uitgebaggerd. De baggerspecie die is vrijgekomen bij het baggeren van de insteekhavens is verwerkt bij een grootschalige toepassing in Nijverdal.
Planning De werkzaamheden binnen de deelprojecten B t/m D worden in de periode 2011 en 2012 uitgevoerd. Hiermee is voldaan aan het uitgangspunt dat alle werkzaamheden in het kader van TOPPER 2 eind 2012 gereed dienen te zijn. Overige projecten bereikbaarheid Het gebied ten zuiden van de Diamantstraat is een van de oudere delen van het bedrijventerrein. Het gebied omvat de Topaasstraat, de Parelstraat en de Boeldershoekweg. De wegconstructie van deze wegen is niet berekend op de toename van (steeds zwaardere) transportbewegingen. De gootconstructie en het asfalt worden kapot gereden ondanks een intensief onderhoudsprogramma. In de nieuwere gedeelten van het bedrijventerrein zijn de zogeheten getrokken betongoten toegepast. Deze constructie is sterker en duurzamer. Om de oudere gebieden een kwaliteitsimpuls te geven zullen de bestaande gootelementen worden vervangen door de getrokken goten. Tevens wordt op diverse plaatsen de fundatie onder de asfaltverharding verzwaard en wordt een nieuwe deklaag (asfalt) aangebracht. Hierdoor is ook dit gedeelte van het bedrijventerrein dan weer berekend op de toekomst. Met de provincie zijn afspraken e
e
gemaakt over een potentiële bijdrage uit het fonds Vitale Bedrijventerreinen (1 /2 tranche) In lijn hiermee heeft de gemeente ook voor Twentekanaal Zuid een kwaliteitsscan laten uitvoeren. Waterhuishouding Door de diverse ontwikkelingen vindt een forse vergroting van het oppervlak aan verharding plaats. In het kader van een duurzame waterhuishouding dient deze toename te worden gecompenseerd. Door Witteveen+Bos wordt momenteel een studie uitgevoerd naar de waterhuishouding op dit deel van het bedrijvenpark. Nagegaan wordt welke maatregelen getroffen dienen te worden. Hierbij wordt ook de mogelijke ontwikkeling van Boeldershoek-Oost betrokken. Beeldkwaliteit Door Karres en Brandts wordt een verkenning verricht naar de gewenste beeldkwaliteit aan de Boekeloseweg. Mogelijk leidt dit tot planaanpassing van de ontwikkelingen bij CTT / Bolk. De aanvullende onderzoeken worden (deels) gefinancierd door GSB-gelden.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
20
Boekelosebrug Grontmij heeft een inventariserende studie uitgevoerd als voorbereiding op de realisatie van een nieuwe brug over het Twentekanaal. Op basis van deze studie zijn uitgangspunten geformuleerd voor de realisatie van de nieuwe brug. Ook wordt een overzicht gegeven van de werkzaamheden, onderzoeken en vergunningen die nodig zijn voor de realisatie van de nieuwe brug. Uit een onderzoek van RWS uit 2010 is gebleken dat de Boekelosebrug niet (meer) voldoet aan de huidige eisen voor n.m. zwaar transport. Vanaf 2011 wordt het toegestane tonnage voor de brug afgewaardeerd. De huidige 10ton aslast zal teruggebracht worden naar 30ton totaallast. Voor de nieuwe brug zijn nog geen financiële middelen beschikbaar. Ondermeer op basis van voorgenoemde studie, de afwaardering van tonnage zal bekeken worden welke budget nodig is om te komen tot realisatie van de brug. Hierbij wordt nadrukkelijk aansluiting gezocht bij de aanleg van de Laan Hart van Zuid tussen de brug en de Breemarsweg (Kanaalzone Hart van Zuid). Ook voor dit deel van de Laan zijn nog geen middelen gereserveerd.
4.5
PROJECT 4: VRIJKOMENDE LOCATIES AKZO-NOBEL (5 + 6) Enkele investeerders hebben voor de gronden (v.m. AKZO TC locatie) die zij heeft aangekocht van AkzoNobel een verkavelingsvoorstel ontwikkeld. Door middel van een bestemmingsplanherziening moet het planologisch mogelijk worden om dit gebied tot ontwikkeling te brengen. In het verkavelingsvoorstel wordt ook een aansluiting op het ten zuiden gelegen Boeldershoek Oost opgenomen.
Het grondgebied van AkzoNobel binnen Boeldershoek Oost bedraagt, na grondruil met de gemeente in verband met de aanleg van de stoomleiding, nog circa 1 hectare. Daarnaast heeft Akzo na afstoting van de diverse gronden (zie bijlage 2) nog circa 2 hectare ten noor-
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
21
den van de Boortorenweg in eigendom. AkzoNobel overweegt deze kavel te benutten voor de uitbreiding van haar eigen activiteiten. Indien dit niet mogelijk is kan deze kavel mogelijk alsnog beschikbaar komen ten behoeve van andere bedrijven. Op het gebied ten westen van de Mensinkweg en ten zuiden van de Boortorenweg (2 tot 3 hectare) heeft AkzoNobel een ongebruikte kolenloods in eigendom. AkzoNobel is voornemens deze loodt te verkopen aan de combinatie Vink/Grontmij. Deze combinatie wil hier een mobile unit voor asbestsanering plaatsen. Indien de benodigde vergunningen worden verkregen, starten de werkzaamheden hiervoor medio 2011.
4.6
PROJECT 5: TWENCE (7) Energie uit afval Energie uit afval geldt als hoogste prioriteit voor de toekomst van de afvalverwerking, naast de productie van secundaire bouw- en grondstoffen. Het bedrijf Twence heeft zich de afgelopen jaren volop ontwikkeld. In de komende jaren zal deze ontwikkeling verder doorgaan. Door scheiding, bewerking en verbranding van afval produceert Twence jaarlijks rond 350.000 ton nuttig toepasbare producten en 355 GWh elektriciteit. In 2009 is de derde afvalverbrandingslijn in gebruik genomen. Hiermee is de verbrandingscapaciteit toegenomen van 300.000 ton naar ruim 520.000 ton per jaar. De nieuwe installatie is zo ontworpen dat deze naast duurzame elektriciteit ook warmte kan leveren voor bedrijven en woningen. Dit levert een belangrijke bijdrage aan de beperking van het gebruik van fossiele brandstoffen en de daarmee samenhangende vermindering van CO2 uitstoot.
Door de warmte van afvalverwerkingsbedrijf Twence te benutten, bereikt energiebedrijf Essent een aanzienlijke besparing op het aardgas. Dat betekent tevens een flinke reductie van de uitstoot van CO2. Belangrijke onderdelen bij de bestemmingsplanprocedure voor de stoomleiding waren het exacte tracé en de inpassing in het landschap.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
22
De bestemmingsplanprocedure in 2009 doorlopen. In 2010 is begonnen met de voorbereidingen en aanleg van de stoomleiding. In oktober 2010 is begonnen met de het testen en eind 2010 is de stoomleiding in gebruik genomen. Bestemmingsplan Voor het terrein van afvalverwerking Boeldershoek, gelegen in zowel de gemeente Hengelo als de gemeente Enschede, wordt een nieuw bestemmingsplan voorbereid. Aanleiding voor het nieuwe bestemmingsplan was dat de afvalverwerkingsector vooral het laatste decennium verschoven is van storten naar de nuttige toepassing van afvalstoffen en verbranden met energiewinning. Eind 2009 is het voorontwerp bestemmingsplan “Boeldershoek 2009” vastgesteld ten behoeve van het overleg plaats met de besturen van betrokken gemeenten en waterschappen en met diensten van provincie en Rijk en de advisering door betrokken belangenorganisaties. Aan de hand van de inkomende reacties zal het plan worden bijgesteld. Het is de bedoeling het ontwerp bestemmingsplan in 2011 in ontwerp ter visie wordt gelegd. Bio-energiepark Twente De Stichting Bio-energiepark Twente, een consortium van Saxion, Twence BV en de Universiteit Twente, onderzoekt of de ontwikkeling van een Bio-energiepark ruimtelijk, milieutechnisch, financieel en organisatorisch haalbaar is. Het Bio-energiepark is een bedrijvenpark met "plug-and-play"ruimte voor pilot plants op het gebied van innovatieve energieconversietechnieken. Het gaat om technieken die nog niet op commerciële schaal in Nederland zijn toegepast en die zich richten op: § Energieconversietechnieken uit afval en/of biomassa of conversie naar groene grondstoffen. § Deeltechnieken of ondersteunende technieken daarbij. Het Bio-energiepark richt zich op de ontwikkeling van deze technieken in de opschalingsfase van demoschaal tot commerciële schaal. Twence zoekt voortdurend naar kansen voor verdere optimalisering energieopwekking. Maatregelen die getroffen worden betreffen hoofdzakelijk “inpandige” maatregelen. Van buitenaf is dit niet of nauwelijks zichtbaar. Realisatie van een Ongehinderd logistiek systeem (OLS) heeft voor Twence geen prioriteit. Transport over water verloopt goed. Een OLS tussen CTT en Twence is voor Twence niet noodzakelijk. Wellicht in bredere context biedt het kansen.
4.7
PROJECT 6: HERONTWIKKELING THALES TERREIN (18) Het complex van Thales wordt gedeeltelijk gerenoveerd, hierbij vindt sloop van oude gebouwen en nieuwbouw plaats. Het bedrijfsterrein van Thales omvat momenteel circa 40 hectare. Daarvan is minder dan de helft in gebruik. Uitgangspunt is dat het fabrieksterrein opschuift richting Twentekanaal. In het meest vergaande scenario behoudt Thales in de toekomst uitsluitend het terrein ten noorden van de Zuidelijke Havenweg in gebruik. Echter of dit scenario feitelijk tot uitvoering gebracht wordt is nog onzeker. In elk geval komt het grootste deel van het grondgebied van Thales aan de zuidzijde van de Zuidelijke Havenweg vrij. De wens is het vrijkomende gebied te
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
23
herontwikkelen tot een hightech Campus. Thales werkt samen met de HMO bij het aantrekken van bedrijven. HMO heeft een visie op de ontwikkeling van de campus opgesteld en voert gesprekken met bedrijven die zich daar willen vestigen. Hierbij wordt in het bijzonder gericht op bedrijven waarmee Thales samenwerkt of aan Thales en onderling aan elkaar toeleverende bedrijven.
HMO vervult hierbij een regierol. Thales treedt op als verkopende partij. Thales verwacht in 2016 de renovatie van haar terrein te hebben afgerond. Uitplaatsing van Norma MPM is een belangrijke voorwaarde voor start van de herontwikkeling en het creëren van ‘schuifruimte’. Binnen het gebied waar de hightech Campus is beoogd, is aan de westzijde een testtoren van Thales gevestigd. Na verplaatsing van de testtoren (gedacht wordt aan verplaatsing naar de noordzijde van het terrein van Thales zodat het testen parallel aan het Twentekanaal
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
24
kan plaatsvinden) kan het gebied ten oosten van de Haaksbergerstraat als zichtlocatie worden herontwikkeld. Voor de huidige parkeerplaats van Thales zijn in het verleden diverse plannen ontwikkeld. Thales denkt na over de mogelijkheid het parkeerterrein op haar huidige locatie te handhaven en het terrein over te dragen aan een commerciële beheerder. Norma Bij de overname van de mechanische afdeling van Thales is door Norma toegezegd dat het bedrijfsonderdeel MPM elders gevestigd zou worden. Norma MPM heeft plannen voor nieuwbouw aan de Robijnstraat en de Opaalstraat. Een zichtlocatie is belangrijk voor Norma. De afstand tot de bestaande stroomvoorziening voor deze locatie was echter een knelpunt. Met energienetbeheerder Enexis zijn gesprekken gevoerd en dit heeft ertoe geleid dat door Enexis wordt overgegaan tot realisatie van een stroomvoorziening/verdeelstation aan Barnsteenstraat. Norma verwacht in april 2011 te starten met de bouw van de productiehal. Naar verwachting is met de bouw een jaar gemoeid. Op termijn wil Norma alle in Hengelo gevestigde bedrijfsonderdelen verplaatsen naar de nieuwe locatie.
4.8
PROJECT 7: REVITALISERING TWENTEKANAAL NOORD (22) Voor het deelgebied Twentekanaal Noord is in 2009 een kwaliteitsscan uitgevoerd. De scan heeft uitgewezen dat Twentekanaal Noord de potentie heeft om een 3 sterrenkwalificatie te verkrijgen. Op de volgende punten moet verbetering worden aangebracht om een extra ster te bemachtigen: § Verhoging kwaliteit en uitstraling openbare ruimte, groen en water. Zowel op in de openbare ruimte als op private kavels. § Afschermen buitenopslagen door groene hagen. § Intensief ruimtegebruik. § Interne zonering en clustering. § Aanleg wandelpaden. § Bij renovatie en aanleg kiezen voor duurzame materialen. Naast genoemde verbeterpunten zijn in de rapportage punten benoemd die niet noodzakelijk zijn ten behoeve van de sterrenkwalificatie, maar die wel tot verbetering van de overall kwaliteit van het bedrijventerrein kunnen leiden of punten waarvoor ook in de toekomst aandacht gewenst is. Een tweetal ontwikkelingen in Twentekanaal Noord is al voorbereid en gedeeltelijk gestart als afzonderlijke projecten. Het betreft de projecten 8 en 9.
4.9
PROJECT 8: KANAALKWARTIER ALS VLIEGWIEL Met de aanpak van het Kanaalkwartier is een belangrijke start gemaakt. Het Kanaalkwartier is een ontwikkeling op een van de vrijgevallen Holec locaties. In 2007 is de locatie bouwrijp opgeleverd als locatie voor de vestiging van kleinschalige bedrijvigheid. In 2010 is ruim 80% van de kavels verkocht en bebouwd. Deze ontwikkeling geldt als ‘vliegwiel’ voor haar directe omgeving. Dit blijkt ondermeer uit het plaatsen van nieuwe erfafscheidingen en het opruimen en herinrichten van voorterreinen door de omliggende bedrijven.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
25
Aangrenzend aan het Kanaalkwartier zijn aan de Industriestraat gronden door de gemeente Hengelo in erfpacht uitgegeven. De contracten lopen in de periode 2009 – 2011 af. De omliggende infrastructuur is van goede kwaliteit, de opstallen zijn echter verouderd. Een gerealiseerd project is de ontwikkeling op de hoek Havenkade Industriestraat waar een van de bestaande Autobedrijven investeert in nieuwbouw.
4.10
PROJECT 9: ONTWIKKELING KANAALZONE Ten oosten van de Boekeloseweg wordt op bedrijfslocatie van Stork een circa 10 hectare nieuw bedrijventerrein ontwikkeld. Aan het kanaal wordt een openbare los- en laadkade gerealiseerd door middel van een ‘inkassing’ van 11,5 meter. Vanaf de Boekeloseweg wordt een ontsluitingsweg naar de haven gerealiseerd. Dit project maakt onderdeel uit van Quick Wins een subsidie van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat..
De gemeente Hengelo verwacht dat het bedrijf Stork Thermeq zich hier gaat vestigen. Dit bedrijf is gevestigd binnen het gebied waar de ‘Laan Hart van Zuid’ aangelegd wordt. Voor vestiging van dit bedrijf is circa 3 hectare gereserveerd. De overige 5 à 6 hectare worden uitgegeven aan bij voorkeur watergebonden bedrijven. Momenteel wordt de planvorming verder uitgewerkt. Hierbij wordt tevens verkend welke samenwerkingsvorm gewenst is. Stork Thermeq dient in 2013 verplaatst te zijn zodat de ‘Laan Hart van Zuid’ in 2014 aangelegd kan worden.
4.11
PROJECT 10: WARMTENET (13) De gemeente Hengelo, de provincie Overijssel en Twence BV hebben in mei 2009 besloten een warmtebedrijf op te richten onder de werknaam Warmtenet Hengelo BV (i.o.). Zodra de Europese Commissie een positief besluit op de staatssteunmelding heeft afgegeven zal de oprichting van de BV worden geformaliseerd.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
26
2
Het bedrijf zal in de komende jaren ca 5.500 woningen en 500.000 m utiliteitsbouw gaan voorzien van warmte ten behoeve van ruimte- en tapwaterverwarming. Daarnaast zal koude geleverd gaan worden. Voorts wordt aan bedrijven met een WKK installatie de mogelijkheid geboden overtollige energie terug te leveren. In een tijdsbestek van 30 jaren wordt ruim € 70 miljoen geïnvesteerd in infrastructurele werken als leidingen en warmtevoorzieningen. De investeringen volgen de projecten (woningbouw en utiliteitsbouw). Er gaat geleverd worden aan hoofdzakelijk nieuwbouw, maar ook bestaande bouw komt in aanmerking. De levering geldt vooreerst in het daartoe aangewezen leveringsgebied, waaronder het bedrijvenpark Twentekanaal. Doelstelling is om de levering tevens regionaal uit te rollen, te beginnen in Bornsche Maten. Het warmtenet staat voor een innovatieve op de toekomst gerichte aanpak. De energievoorziening vindt zowel vanuit centrale als decentrale plaats bronnen plaats. Centraal door warmteafname van Twence en decentraal door collectieve warmtepompen, eigen biocentrales, pieklastvoorzieningen en dergelijke. De inrichting is zodanig flexibel dat ook andere duurzame energiebronnen aan het net kunnen worden gekoppeld, zodra die economisch binnen bereik komen. De realisatie vindt gefaseerd plaats langs de volgende lijnen: § Fase 1: werken vanuit de projecten. § Fase 2: warmte/koude overdrachtstations. § Fase 3: koppeling projecten. § Fase 4: bio-energiecentrale. § Fase 5: aansluiting Twence en/of AkzoNobel. § Fase 6: een gekoppeld net. In 2018 is warmteafname van de afvalverbrandingsinstallatie van Twence voorzien. Voorkeur hierbij is afname via een bio-energiecentrale. Deze bio-energiecentrale is in 2008 gerealiseerd, maar vanwege afspraken vanuit subsidiestromen, mag deze bio-energiecentrale de eerste 10 jaar alleen elektriciteit leveren. In het kader van SLOK (subsidieregeling lokaal klimaatbeleid) 2009-2012 zal voor het bedrijvenpark Twentekanaal een inventarisatie energiebehoefte worden uitgevoerd om inzicht te krijgen in behoefte en kansen voor (collectieve) energievoorzieningen, waartoe het warmtenet een optie zal zijn. Deze inventarisatie staat gepland voor 2010 en wordt uitgevoerd in samenwerking met het parkmanagement.
4.12
PROJECT 11: ONGEHINDERD LOGISTIEK SYSTEEM (25) Op dit moment wordt de business case voor een Ongehinderd Logistiek Systeem (OLS) voorbereid. Gezocht wordt naar een “trekker” voor het OLS. De voorbereiding is gecoördineerd door de Regio Twente. Nu is het bedrijfsleven aan zet. Oost NV is benaderd om de trekkersrol op zich te nemen. Om de start van het OLS mogelijk te maken heeft de Regio Twente besloten een bijdrage van 50% van de kosten voor het opstellen van de businesscase, tot een maximum van 100.000 euro beschikbaar te stellen.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
27
Naast de zoektocht naar een trekker, wordt gezocht op welke wijze de realisatie van een dergelijk systeem aanbesteedt kan worden. Zodra een trekker is gevonden, kan een start worden gemaakt met het opstellen van de businesscase. Doelstelling van de Regio is om nadat in 2009 de organisatie tot stand is gebracht, in 2010 de businesscase uit te werken. De realisatie van het OLS wordt op (middel-) lange termijn verwacht. Betrokken actoren Het project is een gezamenlijk initiatief van overheidspartijen en het bedrijfsleven. Vanuit de overheid zijn betrokken: Rijkswaterstaat, directie Oost-Nederland, provincie Overijssel, gemeenten Hengelo en Enschede en Regio Twente. Vanuit het bedrijfsleven zijn betrokken: Kamer van Koophandel, Grolsch, Twence, Containerterminal Twente en Timberland. Het bedrijfsleven is trekker van het initiatief. De overheden hebben toegezegd het project te zullen faciliteren als er sprake is van een sluitende businesscase.
4.13
PROJECT 12: PROFESSIONALISERING HAVENBEHEER TWENTE In 2008 is de ‘Binnenhavenvisie Twente, netwerkanalyse voor binnenhavens en vaarwegen’ vastgesteld door het Dagelijks Bestuur van Regio Twente. De Binnenhavenvisie Twente is tot stand gekomen in samenwerking met gemeenten, bedrijfsleven, provincie Overijssel en Rijkswaterstaat Oost Nederland. Via de binnenhavenvisie Twente wil de Regio de bereikbaarheid van economische centra via het water bevorderen. De binnenhavens zijn belangrijke knooppunten voor de regionale economische structuur. De binnenhavenvisie heeft als basis gediend voor toekenning van Quick-Win bijdragen voor de revitalisering van Twentse binnenhavens. In de binnenhavenvisie wordt eveneens aandacht besteed aan het benutten van mogelijkheden via gezamenlijke aanpak van achterstand in beheer en onderhoud van de havens Met het project Havenbeheer worden de mogelijkheden voor professionalisering van het havenbeheer in Twente verkend. Daarbij wordt ook gekeken naar de mogelijke effecten van intensieve samenwerking tussen de Twentse havengemeenten.
4.14
ACTUALISEREN BESTEMMINGSPLANNEN De geldende bestemmingsplannen in het plangebied bedrijvenpark Twentekanaal zijn grotendeels verouderd en onderling sterk verschillend. Hierdoor zijn ongewenste ontwikkelingen niet tegen te houden en gewenste toekomstige ontwikkelingen moeilijk realiseerbaar. Daarnaast dienen bestemmingsplannen gestandaardiseerd en gedigitaliseerd te worden. Tegen deze achtergrond startte de gemeente Hengelo het actualiseren van haar bestemmingsplannen. In het kader van deze actualisering is ook de opstelling van een nieuw bestemmingsplan voor bedrijvenpark Twentekanaal urgent. In dit nieuwe bestemmingsplan zal aansluiting worden gezocht bij de ontwikkelingskansen en ambities voor het bedrijvenpark.
4.15
COMMUNICATIE Doel van de communicatie is de branding/marketing van het bedrijvenpark Twentekanaal steviger uit te dragen. De communicatiestrategie hiervoor zal vanuit het parkmanagement worden ontwikkeld en uitgevoerd.
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
28
BIJLAG
1
Gesprekspartners & gebruikte bronnen
Gesprekspartners Gerco Linthorst, CTT Gerrit Dijkman, Twence Patrick Berenpas, Thales Gert Jager, Norma Job Stuip, Akzo Arno Timmerhuis, Regio Twente Jan Kees Klapwijk, parkmanagement Twentekanaal Gemeente Hengelo Gebruikte websites www.twentekanaal.com www.twence.nl www.bioenergiepark.nl www.thales-nederland.nl www.normabv.com www.akzonobel.com www.regiotwente.nl www.ctt-twente.nl www.hmoverijssel.nl www.provincie.overijssel.nl www.vrom.nl www.hengelo.nl www.tctubantia.nl
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
29
BIJLAG
01
2
Overzicht projecten 2004 - 2010
Omschrijving
Uitgevoerde werkzaamheden
Verplaatsing puinbreker TRM en herontwikkeling TRM-locatie
§
§ §
02
Voorwaarden scheppen uitbreiding Container Terminal Twente CTT
§ § §
03
Maatregelen bereikbaarheid en multimodale ontsluiting
§ § § § § §
§ §
§
§ 04
In beeld brengen ontwikkelingsmogelijkheden Boeldershoek
§ §
De puinbreker heeft op de directe omgeving een negatieve uitstraling. Er is sprake van concrete overlast (visueel/geluid/stof). In een groter gebied eromheen leidt het tot een laag kwaliteitsimago omdat de ontsluiting van dit gebied via wegen langs de puinbreker plaatsvindt. Voor de verplaatsing van de puinbreker en de herontwikkeling van de locatie en de directe omgeving is een TOPPER 1 subsidie verkregen. TRM heeft afgezien van verplaatsing, omdat de kosten van verplaatsing te hoog zijn, in plaats daarvan treft TRM maatregelen om de overlast te beperken. Voorbereiding is getroffen voor het aanpassen van het project TOPPER 1. Hierbij komt meer de nadruk te liggen op de ontwikkeling van het (omliggende) gebied. CTT heeft uitbreidingsplannen voorbereid. Het rijk heeft een bijdrage toegezegd aan de uitbreiding van de kade en het terrein van CTT in het kader van de quick wins voor de eerste tranche. Aanleg van een nieuwe kade is gestart. Noordzijde Diamantstraat is vernieuwd met een bijdrage van het Rijk, provincie, Regio Twente en de EU. In het kader van Twente Mobiel zijn de kruising en VRI aangepast en zijn dubbele rijstroken tussen de rotonde en de A35 gerealiseerd. Voorbereiding aanpak zuidzijde Diamantstraat is afgerond. Voorbereiding aanpak Boekeloseweg en Boortorenstraat gestart. Grontmij opdracht verstrekt tot onderzoek bereikbaarheid en ontsluiting bedrijventerrein Twentekanaal. Regio Twente heeft in juni 2008 voor Twente het beleid voor de binnenhavens en vaarwegen vastgesteld. In de rapportage “Binnenhavenvisie Twente; netwerkanalyse voor binnenhavens en vaarwegen” is het functioneren van de regionale binnenhavens in beeld gebracht en worden de kansen benoemd voor de toekomst van de binnenhavens en vaarwegen voor de regio Twente. TOPPER 2 subsidie is verkregen. Regio Twente zet in op het stimuleren van meer vervoer over water door het wegnemen van infrastructurele knelpunten en het ontwikkelen van regionale faciliteiten voor de op- en overslag van goederen (in combinatie met andere modaliteiten). Het Rijk heeft € 91 miljoen beschikbaar gesteld voor een bijdrage aan regionale infrastructuur van binnenhavens en de toegang(vaar)wegen ervan. Het verdelen van de gelden vindt plaats in twee tranches, één in 2008 (€ 26 mln.) en één in 2009 (€ 64 mln.). Voor de eerste tranche is 3,9 miljoen euro toegekend voor verbeteringen aan o.a. de binnenhaven in Hengelo. Dit betreft uitbreiding van het terrein van CTT (kade + terrein). Voor de tweede tranche is in totaal € 3,5 mln. toegekend aan de gemeente Hengelo ten behoeve van het Twentekanaal. Dit betreft aanleg van een openbare Kade + bedrijventerrein Kanaalzone Hart van Zuid. De twee noordelijke insteekhavens zijn gebaggerd. Ontwikkelingsvisie Boeldershoek Oost is vastgesteld door de gemeenteraad op 11 november 2008. Hierin is de ontwikkeling van twee bedrijventerreinen opgenomen: Bedrijventerrein ten westen van de Stoomleiding (fase 1): In de Omgevingsvisie Overijssel is de locatie ten westen van de Stoomleiding en ten zuiden van het Technology Center aangewezen als gepland bedrijventerrein. Wanneer de plannen voor dit geplande terrein meer concreet worden, dient te worden aangetoond dat eerst bestaande bebouwing en herstructurering zijn benut, voordat er uitbreiding van het
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
30
Omschrijving
Uitgevoerde werkzaamheden §
05/ 06
In beeld brengen vrijkomende locaties Akzo Nobel/ Bepalen randvoorwaarden Akzo Nobel
§ §
§
§ § § §
07
Vaststellen wensen m.b.t. recyclingpark
§
§
§ §
§ § § § §
bedrijventerrein kan plaatsvinden. Bedrijventerrein ten zuiden van de Stoomleiding (fase 2): In de Omgevingsvisie Overijssel is dit bedrijventerrein echter niet opgenomen. De kans is zeer gering dat dit bedrijventerrein kan worden gerealiseerd in verband met de bodemdaling door de aanwezigheid van oude zoutcavernes. Een reorganisatie bij AkzoNobel heeft geleid tot minder ruimtebeslag voor de bedrijfsvoering dan in bezit. Het beleid van AkzoNobel is erop gericht gronden die niet worden gebruikt te verkopen. AkzoNobel heeft voor de gronden aan de westzijde van de Boekeloseweg ten noorden en ten zuiden van de Zuidelijke Havenweg (circa 6 hectare) met CTT een eeuwigdurende erfpachtovereenkomst afgesloten. Na voltooiing van de bodemsanering wordt CTT eigenaar. Een gebied van 3 hectare (de meest zuidelijke strook) is nog in eigendom van AkzoNobel. Hierover is afgesproken dat CTT en AkzoNobel gezamenlijk een potentiële koper zoeken. Hierbij is de mogelijkheid dat vanwege beeldkwaliteitseisen grondruil plaatsvindt (direct ten westen van Boekeloseweg versus de meest zuidelijke strook). AkzoNobel heeft een strook ten oosten van de Boekeloseweg van circa 0,4 hectare verkocht aan de gemeente Hengelo ten behoeve van verbreding van deze weg. AkzoNobel heeft circa 8 hectare (van de 10 hectare) ten zuiden van de Boortorenweg verkocht aan Timmerhuis. Voor de realisatie van de stoomleiding (zie project 7) vindt met de gemeente Hengelo grondruil plaats. AkzoNobel en gemeente Hengelo hebben regelmatig contact over ontwikkelingen. Contacten verlopen goed. In 2008 is de Biomassa Elektriciteits Centrale (BEC) in bedrijf genomen. Deze centrale is gericht op de maximale productie van duurzame elektriciteit. De BEC verwerkt jaarlijks 140.000 ton biomassa, voornamelijk sloop- en ander afvalhout en de houtige delen die overblijven bij de compostering. AkzoNobel en Twence zijn overeengekomen dat Twence BV Afval en energie in de nabije toekomst stoom gaat leveren voor de zoutproductie in de Akzo vestiging op Twentekanaal. Hiertoe wordt een stoomleiding aangelegd. Bouw derde afvalverbrandingslijn is gestart. In oktober 2009 is gestart met de aanleg van een warmteleiding van de afvalenergiecentrale van Twence in Hengelo naar de warmtekrachtcentrale van Essent op het Enschedese bedrijventerrein De Marssteden. Twence realiseert een afvalbrengstation voor zakelijke klanten. Hiervoor is een vrijstellingsprocedure doorlopen. Kop Boeldershok is aangekocht. De Baggerspecie scheiding is verwijderd. Plannen voor spoorlijn voorlopig geparkeerd. Twence wenst wel ter plaatse van CTT mogelijkheid tot gebruik spoorlijn aanwezig te houden. Twence heeft studie verricht naar mogelijkheid realisatie windmolens. De enige interessante optie voor Twence is een lijnopstelling langs de A35. Plannen staan momenteel geparkeerd. Indien in de toekomst mogelijkheden tot energietoeslag realiseerbaar zijn, is het wellicht interessant.
08
Activiteitenprogramma deelgebieden
§
Naast de genoemde projecten worden geen activiteiten opgepakt.
09
Ruimtescan op bestaande kavels
§
Geen ontwikkelingen plaatsgevonden.
10
Onderzoeken mogelijkheden oprichting herontwikkelingsmaatschappij
§
Provincie Overijssel heeft herontwikkelingsmaatschappij opgericht (HMO), hiermee vindt afstemming plaats. Na eerste oriëntatie van mogelijkheden wordt op lokaal niveau geen herontwikkelingsmaatschappij noodzakelijk geacht vanwege de instelling van de HMO.
Afstemmen relatie Twentekanaal-Noord en project Hart van Zuid
§
11
§
§ §
B01053/OF0/042/000078/HB
Voor het aan de noordzijde van het Twentekanaal gelegen bedrijventerrein is door DHV een kwaliteitsscan uitgevoerd. Hieruit blijkt een sterrenpotentie van 3 sterren. In verleden werd gedacht aan realisatie woningbouw. Woningbouwplannen zijn van de baan. Afstemming huidige plannen heeft plaatsgevonden. Een deel van de Kanaalzone is onderdeel van
ARCADIS
31
Omschrijving
Uitgevoerde werkzaamheden
§
12
Windenergie
§
§
§
Hart van Zuid. Dit heeft geleid tot het besluit hier geen woningbouw te realiseren maar bedrijventerrein te ontwikkelen. De beeldkwaliteit en de realisatie van een extra brug sluiten aan bij de ontwikkelingen met betrekking tot Hart van Zuid. De gemeente Hengelo heeft een studie uitgevoerd naar mogelijk geschikte locaties voor de plaatsing van windturbines. Uit deze studie kwam naar voren dat het gebied ten oosten van het bedrijventerrein Twentekanaal hiervoor geschikt is. Door het college van B&W is vastgesteld dat indien binnen Hengelo windturbines worden gerealiseerd, dit de zone is waar dit plaatsvindt. Vanwege een grondradar van het Ministerie van Defensie op Luchthaven Enschede, is het niet toegestaan binnen een straal van 28 kilometer rondom deze zone opstallen hoger dan 85 meter te realiseren. Dit in verband met verstoring van de radar. Door deze eis is de planvorming met betrekking tot de ontwikkeling van windenergie door de gemeente Hengelo stopgezet. De gemeente Hengelo heeft besloten het project windenergie niet te handhaven binnen het Masterplan. Het project loopt mogelijk wel door via de gemeente. Maar dit staat los van Bedrijvenpark Twentekanaal.
13
Warmtenet
§
De gemeente Hengelo, de provincie Overijssel en Twence BV hebben na enkele jaren van voorbereiding, in mei 2009 besloten een warmtebedrijf op te richten onder de voorlopige werknaam Warmtenet Hengelo BV (i.o.). Daarvoor is door de gezamenlijke besturen onder andere een nieuw bedrijfsplan vastgesteld.
14
Opstarten parkmanagement
§
In 2005 is een parkmanagement organisatie opgericht, Bedrijvenkring Industrieterrein Twentekanaal (BIT) en de gemeente Hengelo hebben een bedrijvenparkmanager aangesteld. Het bewegwijzeringsysteem, op basis van straatnamen met bedrijfsnamen, is gestandaardiseerd. Bedrijvenpark Twentekanaal beschikt over een fijnmazig glasvezelnetwerk. Hiervoor vindt samenwerking plaats met Ziggo Business Services. Met een breedbandverbinding besparen ondernemers op de kosten voor telefoon en internet. Tevens kan de automatisering worden uitbesteedt. Ook zijn er in de combinatie cameratoezicht en glasvezel verbeteringen mogelijk. Recent is een natuurwandelpad in gebruik genomen. Werknemers kunnen tijdens de lunchpauze gebruik maken van het pad. Er is een route gecreëerd worden waarbij vracht- en personenverkeer niet gestoord worden. Collectieve contracten zijn afgesloten voor energie, Autoverzekeringen, Brandverzekering. In juni 2009 heeft BIT bij de gemeente Hengelo het verzoek ingediend voor het instellen van een BIZone. Uit de draagvlakpeiling in november 2009 bleek echter onvoldoende draagvlak.
§ §
§
§ §
15
Doorontwikkelen beveiliging en criminaliteitspreventie
§ § §
Opgepakt vanuit parkmanagement. Met Securion is een contract afgesloten voor de collectieve beveiliging. Securion bewaakt de terreinen in de nachtelijke uren en in het weekend. Bedrijvenpark Twentekanaal heeft sinds maart 2006 het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). In samenwerking met bedrijven, politie en brandweer wordt er gestructureerd gewerkt aan terugdringen van vormen van criminaliteit en overlast en verbeteren van de veiligheidssituatie. Maatregelen zijn bijvoorbeeld het organiseren van de collectieve beveiliging, werken aan centraal cameratoezicht en voorlichting over brandveiligheid.
16
Ontwikkelingsrichting Twentekanaal
§
Zie paragraaf 2.3.
17
Communicatie
§
Parkmanagement vervult een adequate rol in communicatie richting ondernemers. De volgende instrumenten zijn hiertoe ingezet: o Folder bedrijvenpark Twentekanaal opgesteld ter “branding” van het bedrijvenpark. o Maandelijkse nieuwsbrief. o Nieuwe website opgezet: toegankelijk, informatie en actueel. o Nieuw herkenbaar logo + briefpapier laten ontwerpen. o Bij diverse projecten heeft het parkmanagement, namens de gemeente, de communicatie voor
B01053/OF0/042/000078/HB
ARCADIS
32
Omschrijving
Uitgevoerde werkzaamheden § §
18
Herontwikkeling Thales terrein
§ §
het desbetreffende project verzorgd (o.a. Diamantraat). Diverse nieuwsbrieven zijn verspreid rondom de ontwikkelingen met betrekking tot.de Diamantstraat. Afstemming met Tankstation plaatsgevonden over bereikbaarheid tijdens afsluiting noordzijde Diamantstraat. Thales zit te ruim in haar jasje. Het bedrijf beleefde in de afgelopen jaren een aantal reorganisaties, waarbij de personele omvang is gekrompen tot circa 2000. In oktober 2008 is de mechanische afdeling van Thales verkocht aan Norma BV. Afgesproken is dat de machinefabriek van Norma gaat verplaatsen.
19
Actualiseren bestemmingsplannen
§
Geen ontwikkelingen plaatsgevonden.
20
Opstellen beeldkwaliteitsplan
§
Opdracht verleend aan Karres en Brandts ten behoeve van beeldkwaliteit langs Boekeloseweg in samenwerking met stedenbouwkundige van de gemeente Hengelo.
21
Onderzoek betere benutting Twentekanaal
§ §
Zie project 3. Rijkswaterstaat heeft planstudie uitgevoerd naar verdiepen en verbreden Twentekanalen. De Twentekanalen tussen Goor en Delden zijn verruimd om deze toegankelijk te maken voor grotere schepen. Het verbreden en verdiepen van dit traject is onderdeel van het project ‘Verruiming Twentekanalen’. Tussen de Hengelerbrug in Goor en de sluis in Delden is de vaarweg inmiddels verbreed van 40 naar 51 meter. In het midden is de vaarweg verdiept tot minimaal vier meter.
22
Transformatie Twentekanaal Noord onderzoeken
§ § §
Kwaliteitsscan uitgevoerd door DHV. Ingezet is op herontwikkeling in plaats van transformatie. Op het Kanaalkwartier (Twentekanaal Noord) wordt hard gewerkt aan verbeteringen door private partijen. In de periode 2007 -2009 is het kanaalkwartier ontstaan. De herontwikkeling van de Holeclocatie werkt hierbij als ‘vliegwiel’ voor de omgeving. Bij de start werd een hoge beeldkwaliteit als eis gesteld, vanwege de prijsstelling is hier van afgeweken. Op de plek waar enkele jaren geleden nog de machines van Eaton Holec draaiden, is Kanaalkwartier ontwikkeld. EatonHolec is verhuisd naar een nieuwe locatie aan de noordelijke rand van de gemeente Hengelo. In het Kanaalwartier te Hengelo zijn 11 multifunctionele bedrijfsunits gerealiseerd. Er zijn verschillende kavels beschikbaar, in oppervlakten vanaf ca. 600 m². De betaalbare kantoorunits in het kantoorverzamelgebouw De Brug zijn er in oppervlakten vanaf ca. 50 m².
§ §
§
23
Uitbouwen toekomstig beheer, parkmanagement
§ §
Opgepakt vanuit parkmanagement. Er is een werkgroep beheer ingesteld.
24
Mogelijkheden bedrijfsverplaatsing verkennen
§
Parkmanagement fungeert als ‘ogen en oren’ van het bedrijventerrein. Indien zich kansen voordoen, speelt het parkmanagement hierop in.
25
Ongehinderd Logistiek Systeem
§
In 2002/2003 is gezamenlijk door een aantal regionale partners (bedrijfsleven en overheid) een haalbaarheidsstudie uitgevoerd naar het OLS-concept. Hiervoor bleek in 2004 onvoldoende draagvlak. In 2007 is opnieuw stil gestaan bij de kansen van OLS en is een verkenning gestart welk eind 2008 is afgerond. In de eindrapportage is geconcludeerd dat een OLS voldoende kans van slagen heeft en kansrijk is. Indien voldoende draagvlak vanuit het bedrijfsleven aanwezig is, zijn de gemeenten en regio Twente bereid om de verdere ontwikkeling van OLS mogelijk te maken.
§
26
Ontwikkeling Boeldershoek West
§ §
B01053/OF0/042/000078/HB
Grondgebied gemeente Enschede. Ontwikkeling van Boeldershoek West was aanvankelijk van de programmeringslijst van de gemeente Enschede gehaald maar staat er nu weer op voor de langere termijn. Het betreft een zacht plan, dat zeker niet vóór 2020 in ontwikkeling wordt genomen.
ARCADIS
33
27
Omschrijving
Uitgevoerde werkzaamheden
Toepassing Zon-PV
§
B01053/OF0/042/000078/HB
De huidige terugverdientijd om tot een sluitende businesscase te komen, wordt op dit moment te lang geacht.
ARCADIS
34
