V V K H O / VS K O
Onderwijsnamiddag Identiteit in-zet met visie en durf
Datum: 10.11.2011 Tijdstip: vanaf 12u00 Locatie: KAHO Sint-Lieven Campus Dirk Martens Kwalestraat 154 Aalst
Donderdag 10 november 2011
V V K HO /V SK O Guimardstraat 1 1040 Brussel
Telefoon: 02 529 04 29 Fax: 02 529 04 93 E-mail:
[email protected]
De VVKHO/VSKO-projectgroep ‘identiteit in diversiteit’ werkt rond uiteenlopende thema’s die allen te maken hebben met ‘religie en onderwijs’. Via de studienamiddag willen we samen met het aanreiken van nieuwe, inspirerende inzichten en ervaringen hier in dialoog rond gaan. Tijdens deze namiddag geven we enerzijds een platform aan enkele professionals op wie we als projectgroep een beroep mochten doen en anderzijds delen ook verschillende projectmedewerkers in hun verworven inzichten. Elke deelnemer kan vanuit zijn interesse en werkveld keuzes maken uit een breed aanbod van themasessies en ontvangt de nieuwe VVKHO/VSKO-publicatie ‘Identiteit in-zet. Ontvangen, dialogeren, beslissen, handelen’. Stof genoeg dus om identiteit in te zetten met visie en durf!
LEZINGEN Werken aan diversiteit in tijden van pluralisering Enkele reflecties van een katholieke theologe Marianne Moyaert is als postdoctoraal onderzoekster (F.W.O-Vlaanderen) verbonden aan de Faculteit Theologie en religiewetenschappen (K.U.Leuven) en werkt als universitair docent aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Jongeren leren omgaan met heterogeniteit wordt aanzien als een van de belangrijke opgaven van het onderwijs. Maar wat is dat dan omgaan met diversiteit? In het actuele debat over deze problematiek gaan er verschillende stemmen op om dit probleem aan te pakken middels een verplicht vak In deze lezing bekijk ik of één vak werkelijk zal volstaan om het gebrek aan interculturele vaardigheden te verhelpen. Onderzoek toont aan dat er nood is aan een veel bredere aanpak. Hierbij aansluitend ga ik in op de vraag wat dit betekent voor het vrij onderwijs. Hoe verhoudt de ‘k’ van het katholiek onderwijs zich tot diversiteit?
Vormen - ontvormen - omvormen Over de dringende noodzaak van een volwassen geloofsgesprek over katholiek onderwijs
PROGRAMMA 12.00 u.
Middaglunch
13.15 u.
Welkom en inleiding Gertjan Desmet, studiegebieddirecteur onderwijs KAHO Sint-Lieven Kris Vanspeybroeck
13.30 u.
Themaronde 1— Vier themasessies
14.30 u.
Tom Uytterhoeven
Jan Saveyn
15.30 u.
16.00 u.
Yves Stox Peter Keersmaekers, Ludo Guelinckx en Marc van Kerkhoven
Themaronde 2— Vijf themasessies
Bert Roebben is gewoon hoogleraar godsdienstpedagogiek en -didactiek aan de Universiteit van Dortmund. Zullen we strategisch blijven spreken over de toekomst van het katholiek vormingsproject of zullen we erin slagen als volwassenen 'katholiek' te spreken over wat ons bezielt en wat ons te doen staat in dit vormingsproject? In deze tijden van crisis in WestEuropa is deze herbronning in confessioneel onderwijs dringend gewenst. In de presentatie worden hiertoe twee sporen aangereikt en ingeoefend.
Jan Blancke en Marc van Kerkhoven Lieve Van Camp en Jos Everts Bart Verbesselt ODiCe Kris Vanspeybroeck
Koffiepauze
Lezingen
Marianne Moyaert Bert Roebben
en overhandigen VVKHO/VSKOpublicatie aan Mieke Van Hecke, directeur-generaal VSKO en Wilfried Van Rompaey, secretarisgeneraal VVKHO 17.30 u.
Receptie
INSCHRIJVEN PROJECTMEDEWERKERS 2010-2011
Jan Blancke, lector KAHO, BaKO
Marc van Kerkhoven, coördinator inspecteuradviseur r.-k. godsdienst
Johannes Claeys, stafmedewerker VVKHO Ludo Guelinckx, stafmedewerker VVKBaO Peter Keersmaekers, stafmedewerker VSKO Tom Uytterhoeven, lector Lessius Mechelen, BaLO
Hedwig Van Peteghem, stafmedewerker IDKG Kris Vanspeybroeck, projectcoördinator en lector HUB Bart Verbesselt, lector KHLeuven, BaSO
Deelname aan de themanamiddag kost 40€ (inclusief publicatie). De kostprijs kan u overschrijven op rekening 435-0304931-43 met vermelding 14004735, naam en voornaam. Inschrijven kan tot en met 4 november. Stuur het inschrijvingsformulier naar
[email protected] .
BIJKOMENDE
INLICHTINGEN
voor de themanamiddag via
[email protected], of tel. 02 5290419 voor de inschrijvingsprocedure via
[email protected], of tel. 02 5290429
DOELGROEP
Ronde 1 Vier themasessies
1. Cultureel leefgoed - Hoe woorden uit het verleden toekomst wekken Tom Uytterhoeven, projectmedewerker
Algemeen directeur, departementshoofd, coördinator en lector van lerarenopleiding Directie, bestuurder en coördinator van een basis– of secundaire school Leidinggevende van Centra voor Volwassenenonderwijs Vicaris onderwijs, inspecteur-adviseur r.-k. godsdienst Hoofdbegeleider basis– of secundair onderwijs Lid van een onderwijscongregatie Stafmedewerker en leidinggevende VSKO, verschillende verbonden en diensten Vormingsverantwoordelijke Onderwijsbetrokkene
De katholieke lerarenopleiding van Lessius Mechelen heeft een lange geschiedenis. Eén van haar wortels is de kloosterorde van de Zusters der Ursulinen. In deze sessie verkennen we hoe vijf kernwoorden van deze orde inspirerend kunnen zijn voor lerarenopleiders, ook in een tijd van fusies tussen hogescholen en van steeds meer doorgedreven competentiedenken in het onderwijs.
2. De eigen katholieke identiteit vormgeven doorheen het arbeidsrecht Yves Stox, sociaal juridisch adviseur bij Ernst & Young Deze themasessie behandelt hoe onderwijsinstellingen hun eigen katholieke identiteit kunnen laten doorwegen in het personeelsbeleid. De focus ligt daarbij op de instrumenten die het (federale) arbeidsrecht aanreikt en de beperkingen die het oplegt.
3. Een venster op 'de dialoogschool’ Ludo Guelinckx, Peter Keermaekers en Marc van Kerckhoven, projectmedewerkers Diversiteit in al zijn schakeringen en facetten kleurt onze maatschappij. Ook in de school dient zich deze diversiteit aan. De wijze waarop de school met diversiteit omgaat, kan net een goed vertrekpunt vormen om te werken aan de katholieke identiteit... In deze interactieve werkwinkel belichten we enkele krachtlijnen van de visie die door de projectgroep ontwikkeld werd. Onder andere willen wij via concrete casussen verschillende aspecten van de ‘dialoogschool’ belichten. We wisselen ook uit over hoe deze aspecten herkenbaar zijn in de schoolse context van de deelnemers. Deze werkwinkel is bedoeld voor wie nog niet erg vertrouwd is met de visie op ‘recontextualiserende dialoogschool’ zoals ze in de vorige publicaties van de projectgroep oplichtte .
4. Een identiteitsbeleid voeren op school Jan Saveyn, pedagoog en gewezen pedagogisch coördinator van het Vlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs. Van een school wordt verwacht dat ze op verschillende domeinen een degelijk beleid voert. Daartoe dient de school niet enkel structurele maatregelen te treffen en plannen te maken, maar dienen alle betrokkenen vooral bepaalde capaciteiten of competenties te ontwikkelen. Een van de domeinen van beleidsvoering heeft betrekking op werken aan en vanuit een schooleigen pedagogisch project dat de school haar richting en identiteit geeft. Die dimensie in de beleidsvoering kan ertoe bijdragen dat de activiteiten van alledag door een dieper zingevend referentiekader worden ingegeven en dat beslissingen een sterkere coherentie vertonen. In de sessie wordt toegelicht hoe aan de pijlers van beleidsvoerend vermogen, vanuit het perspectief van het voeren van een identiteitsbeleid, door een school gestalte kan worden gegeven.
1. Geïntegreerd godsdienstaanbod in de kleuterklas Jan Blancke en Marc van Kerkhoven, projectmedewerkers De invoering van het geïntegreerd meersporencurriculum in de hogeschool zal leiden tot een gedifferentieerde instroom van afgestudeerden in de basisscholen: sommigen onder hen zullen de bevoegdheid hebben om r-k. godsdienst te geven, anderen dan weer niet. In deze sessie stellen we een aantal mogelijke organisatiemodellen voor i.v.m. een geïntegreerde ondersteuning van de godsdienstige ontwikkeling in scholen waar ook een kleuteronderwijzer zonder bevoegdheid godsdienst werkt.
2. Identiteit als rode draad doorheen het personeelsbeleid van een katholieke school: hoe bewerkstellig je dat? Jos Everts, stafmedewerker van de Dienst voor Inrichtende Machten van het VSKO Lieve Van Camp, stafmedewerker van de Dienst voor Inrichtende Machten van het VSKO Bestuurders en andere onderwijsverantwoordelijken worden uitgenodigd om te reflecteren en van gedachten te wisselen over fragmenten uit de visietekst Personeelsbeleid voeren … meer dan het toepassen van regelgeving. Samen onderzoeken we hoe men een geïnspireerd personeelsbeleid kan bewerkstelligen.
Ronde 2 Vijf themasessies 3. Lesgeven in een katholieke school: bekwaam, betrokken en bevlogen? Over de mogelijkheid en wenselijkheid van een professioneel levensbeschouwelijke competentie Bart Verbesselt, projectmedewerker In deze sessie trachten we af te toetsen waar het denken rond ‘identiteit in diversiteit’ binnenkomt in de lerarenopleiding BaSO van een katholieke hogeschool en hoe dit denken zich doorzet en concretiseert op de werkvloer van het katholieke secundaire onderwijs. Gaat de hogeschool mee in de overhaaste redenering van sommige studenten BaSO en bepaalde mensen in het werkveld die van mening zijn dat de vraag rond (christelijke) levensbeschouwelijke identiteit (louter) thuishoort bij het onderwijsvak godsdienst en diegenen die daarvoor kiezen (de eenzame fietsers)? Of voorziet ze stimulansen in de andere onderwijsvakken en/of de gemeenschappelijke stam van het programma om deze thematiek ter sprake te brengen bij alle leraren in wording?
4. Interculturaliseren in een katholieke school, een visie uit de integratiesector Ann Boerave, stafmedewerker onderwijs van het Kruispunt Migratie en integratie Jos Jacobs, directeur van het Oost-Vlaams Diversiteitscentrum We presenteren de aanwezigen een handelingskader om omgaan met etnisch-culturele (en multilevensbeschouwelijke) diversiteit bespreekbaar te stellen in een leerkrachtenteam. Het handelingskader helpt organisaties antwoorden te bieden op nieuwe vragen of problemen in het omgaan met diversiteit. Vanuit een open houding wordt binnen de grenzen van de organisatie gezocht hoe de organisatie diversiteitsvriendelijk kan handelen.
5. Perspectieven bij het leren van leidinggevenden rond identiteitsontwikkeling in de context van het katholiek onderwijs Kris Vanspeybroeck, projectcoördinator In deze sessie verkennen we enkele mogelijke redenen waarom het belangrijk is om in functie van geïnspireerd onderwijs en inspirerende leidinggevenden kansen te geven aan een ‘bredere en diepere’ vorming rond identiteitsontwikkeling in het katholiek onderwijs. Tegelijk laten we zien hoe leidinggevenden leren. Tenslotte geven we een voorstel van uitwerking voor een leertraject. Afrondend nemen we tijd om rond dit alles met elkaar in gesprek te gaan.
Stuur dit inschrijvingsformulier naar : Vlaams Verbond van Katholieke Hogescholen [VVKHO] t.a.v. mevr. M. Begyn Guimardstraat 1 - 1040 Brussel tel. 02 529 04 29 – fax 02 529 04 93 e-mail :
[email protected] – ond.vvkho.be INSCHRIJVINGSFORMULIER ONDERWIJSNAMIDDAG: IDENTITEIT IN -ZET MET VISIE EN DURF
NAAM / VOORNAAM FUNCTIE HOGESCHOOL DEPARTEMENT CONTACTADRES
E-MAIL:
TELEFOON:
schrijft, na lezing en goedkeuring van de inschrijvingsvoorwaarden, in voor de onderwijsnamiddag en de publicatie Identiteit in-zet. (10 november 2011)
KEUZE RONDE 1: 0 0 0 0
1. 2. 3. 4.
Cultureel leefgoed— Hoe woorden uit het verleden toekomst wekken De eigen katholieke identiteit vormgeven doorheen het arbeidsrecht Een venster op ‘de dialoogschool’ Een identiteitsbeleid voeren op school
KEUZE RONDE 2: 0 1. Geïntegreerd godsdienstaanbod in de kleuterklas 0 2. Identiteit als rode draad doorheen het personeelsbeleid van een katholieke school: hoe bewerkstellig je dat? 0 3. Lesgeven in een katholieke school: bekwaam, betrokken en bevlogen? Over de mogelijkheid en wenselijkheid van een professioneel levensbeschouwelijke competentie 0 4. Interculturaliseren in een katholieke school, een visie uit de integratiesector 0 5. Perspectieven bij het leren van leidinggevenden rond identiteitsontwikkeling in de context van het katholiek onderwijs
HANDTEKENING:
DATUM:
Inschrijvingen Het inschrijvingsformulier faxen of mailen tot 4 november 2011 naar het VVKHO, t.a.v. mevrouw Marina Begyn. Inschrijvingsvoorwaarden De inschrijving is pas definitief na overschrijving van het bedrag van € 40 op rekeningnummer 435-0304931-43 met vermelding 14004735 en naam en voornaam van de deelnemer. De vervanging van een ingeschreven deelnemer is steeds mogelijk mits voldaan is aan de inschrijvingsvoorwaarden en voor zover de vervanging per e-mail of per fax gemeld wordt aan het VVKHO. Annulering kan enkel schriftelijk. Voor een annulering op minder dan 14 dagen voor de start van de studiedag wordt 50% van de deelnameprijs terugbetaald