Overijsselse Sportontmoeting 4 november 2011 Marjan Boos
projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
Gezondere maatschappij met meer inzet en lef
Overgewicht projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
• Ca. helft Nederlandse volwassenen, BMI stijgt • Ca. 1 op 7 kinderen, aantal kinderen stijgt
Overgewicht jeugd 2-21 jaar projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
Percentage kinderen en jongeren (2 tot 21 jaar) met overgewicht (totaal) en ernstig overgewicht in 1980, 1997 en 2010; bron: Vijfde Landelijke Groeistudie, Leiden, TNO, 2010 (Nationaal Kompas RIVM 2011)
Belangrijkste oorzaken Te veel eten en drinken Ongezond eten en drinken Te weinig bewegen Andere gevolgen, o.a.: Fitheid, algeheel welbevinden Mentaal, gedrag Concentratie, prestatie
projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
• • • •
Gezonde kantine/restaurant projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
• Gezonde bedrijfsrestaurants • Gezonde schoolkantines • Gezonde sportkantines
Bedrijfsrestaurants projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
• Ziekteverzuim werknemers BMI>25: 2,5 extra dagen / jaar BMI>30: 11,7 extra dagen / jaar productiviteit • Gezond bedrijfsrestaurant, gezonde leefstijl
Quizvraag 1
• Hand omhoog: 1 tosti (2 boterhammen, 1ham, 1kaas) • Hand omlaag: 1 saucijzenbroodje
projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
Wat levert meer kcal?
Quizvraag 2
• Hand omhoog: ca. 9 klontjes • Hand omlaag: ca. 19 kontjes
projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
Hoeveel suikerklontjes (4,4g) zitten er in 500 ml Energydrink?
Schoolkantines
projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
Filmpje “Vette bek op school”
Schoolkantines projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
• Huidige aanbod vaak ongezond • Gezonder aanbod nodig • Wat houdt deel scholen tegen?
Wat houdt scholen tegen? Het is niet onze verantwoordelijkheid Gezond verkoopt toch niet Ze willen nu eenmaal ongezond Als wij het niet aanbieden, gaan ze naar ….. Ooit appels geprobeerd, geen succes Wil kantinemedewerker niet Gezond bederft te snel Andere scholen doen het ook niet Geen tijd voor, andere prioriteiten En heel soms: te duur
projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
• • • • • • • • • •
Argumenten voor
• • • •
Verantwoordelijkheid: ouders, school, leerlingen Gezond verkoopt óók; steeds meer Veel kinderen/ouders willen wèl gezond! Slechts deel gaat naar ….. Nieuwe gewoonte aanleren kost tijd Bestuur bepaalt beleid (i.s.m. anderen), keuzes maken, lef!! Draagvlak, samenwerken, inzet, leuk Bederf: juiste keuzes, promotie Gezonde leefstijl trend, toekomst Gezond hoeft niet duurder te zijn Imago, lekker in vel, betere schoolprestaties, etc.
projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
• • • • • •
‘Verplicht’ in 2015 projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
• Alle schoolkantines moeten in 2015 gezond zijn (motie 2e Kamer 2009) 100% gezond 75% x 75% gezond • De Gezonde Schoolkantine Award, 4 jaar: ca. 300 VO/MBO, w.v 17/700 MBO, ca. 283/1.320 VO • Overige initiatieven
‘Verplicht’ in 2015? projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
• Geen controle • Niet wettelijk verplicht • Geen sancties
Quizvraag 3
Foto Wikipedia
• Hand omhoog: ca. 1 eetlepel • Hand omlaag: ca. 1 theelepel
projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
Hoeveel vet zit er in 1 minizakje (25g) chips?
Quizvraag 4
• Hand omhoog: 50 min. • Hand omlaag: 1 uur + 20 min.
projectbureau voor gezonde leefstijl en voeding
Hoeveel minuten moet iemand van 70kg ca. fietsen (16km/h) om 1 gevulde koek te verbranden?
Gezonde Sportvereniging
Sportkantines • Veel argumenten om niets te veranderen
Als bij scholen Omzet Volwassenen, eigen keuze Vrije tijd, ongezond is gezelliger
• Minstens evenveel argumenten om wel iets te doen!!
Voordelen gezonde voeding • • • • • • • •
Lekkerder in je vel Betere conditie en concentratie Betere (sport)prestaties Betere weerstand Goede ontwikkeling (kinderen) Minder agressie Minder overgewicht Lekker!
Huidige sportkantines • Patat met, bitterballen, bier, frikadellen, snoepgoed, chips, candybars, energiedranken, ...... • Veel vet, suiker, alcohol en dus ook veel calorieën • Alcohol: te veel, te vroeg, te vaak • Voeding: te veel, te vet, te vaak
Gezondere Sportkantines • Stimuleren gezonde voeding: maak van gezonde keuze makkelijke keuze !!! • Groter aanbod gezonde producten (naast ongezondere producten) • Minder: vet, suiker, alcohol, ‘lege calorieën’
Workshop Gezonde Sportkantine • Sportservice Overijssel i.s.m. BOOS BALANS, workshop voor beheerders en medewerkers van sportkantines, 1 avond: Theorie, quiz, praktijk Voeding, marketing en verkoop Naar huis met ideeën eigen kantine
Voorbeelden Frituurpan minder vaak aan Frituren met gezonder vet; betere temperatuur Bruin/volkoren bolletje i.p.v. wit Isotone sportdrank i.p.v. Energy drink Water, halfvolle melk en smoothies, naast frisdrank Geen of kleinere zakjes chips, met onverzadigd i.p.v. verzadigd vet • Schaal met fruit, naast snoep • Biscuitkoek of krentenbol, naast gevulde koek • Prijsbeleid, promotie, goede voorbeeld coaches en trainers • • • • • •
Meer lef en inzet! • Durf keuzes te maken • Maak gezonde voeding onderdeel van beleid • Zorg voor draagvlak • Laat mensen meedenken en meewerken • Wees creatief • Zorg voor publiciteit
Vragen?
Meer informatie Sportservice Overijssel Elise van de Veen verenigingsadviseur Tel.: 038 – 457 77 86 BOOS BALANS Marjan Boos (sport)voedingsdeskundige www.boosbalans.nl
