Huis met stijl. Over identiteit en huisstijl

Huis met stijl Over identiteit en huisstijl

www.dickhoffdesign.com

Huis met stijl Over identiteit en huisstijl

D

Dickhoff Design voor d

Voor elk bedrijf is het van belang een positieve indruk te maken. Op potentiële nieuwe klanten maar ook op bestaande afnemers. Een huisstijl zorgt dat alle uitingen van het bedrijf dezelfde positieve associatie oproepen. Bedrijven die met één herkenbaar profiel naar buiten te treden, plukken daar vroeg of laat de vruchten van. Dat geldt niet alleen voor commerciële bedrijven. Ook overheden en non–profitorganisaties zijn erbij gebaat. Een goed begin is één herkenbare stijl waarmee een bedrijf of organisatie zich visueel presenteert. Denk als eerste aan: een eigen logo voor gebruik op drukwerk als briefpapier visitekaartjes, flyers, folders en brochures, op uw website, verpakkingen, reclame- en promotiemateriaal. Een huisstijl is meer dan een logo. Een grafisch ontwerper kan u daar alles over vertellen. Hieronder vindt u een beknopt overzicht van wat een huisstijl is en hoe deze tot stand komt. Naast het ontwerp en de toepassingen komen praktische zaken als invoering, kosten en beheer aan de orde.

Waaruit bestaat een huisstijl? Identiteit en imago De huisstijl is nauw verbonden met de begrippen identiteit en imago. De identiteit van een bedrijf of organisatie staat voor het beeld dat een bedrijf van zichzelf wil vestigen, de corporate identity. De huisstijl beschrijft en beheert de middelen die corporate identity uitdragen. Het imago staat voor het beeld dat het publiek van de organisatie heeft. Identiteit en imago van een organisatie willen nogal eens van elkaar verschillen. Door het uitdragen van een positieve identiteit kunnen organisaties hun imago gunstig beïnvloeden.

Elementen van een huisstijl Het is voor een organisatie van belang dat in alle uitingen een herkenbare stijl terug te vinden is. Dat is geen gemakkkelijke opgave, want het aantal toepassingen is bijna onuitputtelijk. Daarnaast vraagt het vasthoudendheid om die huisstijl gedurende lange tijd te handhaven.

© dickhoffdesign.com

Wat zijn de belangrijke elementen van een huisstijl? •

Beeld- of woordmerk (logo)

•

Schrijfwijze naam

•

Typografie

•

Gebruik van zwart-wit en kleuren

•

Vaste verhoudingen in formaat, vorm en contrast

•

Papier- en materiaalkeuze

Een logo is een grafisch ontwerp dat een bedrijfs- of merknaam vertegenwoordigd. Logo komt van het Griekse ‘λογος’ (‘logos’ – ‘woord’). Een logo bestaat uit tekst, beeld of combinatie ervan. Een logo met alleen beeld heet ook wel beeldmerk. Met alleen tekst: een woordmerk. Snelle visuele herkenning van een woordmerk verbetert door een consequent toegepast woordbeeld: de gehele vormgeving van de tekst: schrijfwijze, stijl, lettertype en typografie. Een beeldmerk kan uit van alles bestaan (afbeelding, symbool, figuurtje of abstract vormpje) en zo behalve herkenbaarheid veel betekenis, symboliek, sfeer of karakter verlenen aan een logo. Eigenschappen die misschien niet snel in tekst over te brengen zijn, maar het logo wel eigen en uniek maken voor het merk. Het logo kan behalve merknaam en afbeelding ook een pay-off, descriptor of slogan bevatten (wat het bedrijf doet, waar het voor staat).

De onderlinge positie en verhouding van tekst- en beeldelementen in een logo kunnen varieren. Daarom moeten ze voor belangrijke toepassingen worden vastgelegd. In een effectieve huisstijl zijn al deze elementen met elkaar verweven in logische samenhang. Zo ondersteunt alles waar het logo in of op voorkomt in kleur, materiaal en vorm bij het uitstralen van de bedrijfsidentiteit. Veranderingen van een of meer elementen moeten erop gericht zijn de samenhang te bevorderen van het ontwerp en zo ook van de juiste uitstraling van de organisatie.

Kinder- en Jeugd

traumacentrum


Eisen waar een logo aan moet voldoen Een goed logo is een waardevol bezit dat door veel bedrijven en organisaties gekoesterd wordt. Voorop staat dat de identiteit nu en in de toekomst ondubbelzinnig moet worden overgebracht. Daarom worden veranderingen in het logo doorgaans met grote voorzichtigheid aangebracht. Goede logo’s die hun waarde bewezen hebben, voldoen in het algemeen aan de volgende kenmerken: •

Eenvoud (herkenbaar)

•

Originaliteit (onderscheidend)

•

Duurzaamheid (niet aan trends onderhevig)

•

Toepasbaarheid (bruikbaar in verschillende toepassingen)

•

Reproduceerbaarheid (ook heel klein of op een fotokopie herkenbaar)

•

Effectiviteit (aansprekend)

Belang van een huisstijl •

Positief beeld van de organisatie (identiteit)

•

Aantrekkingskracht voor huidige en toekomstige klanten en medewerkers

•

Onderscheid ten op zichte van andere organisaties

•

Ordenen van beelddragende elementen

•

Hoge kwaliteit van communicatie

•

Duidelijke interne communicatie tussen medewerkers en afdelingen

•

Doelmatige communicatie (kostenbeheersing)

•

Heldere contacten met specialisten zoals uitgevers, marketingdeskundigen, automatiseringsdeskundigen, ontwerpers, tekstschrijvers, programmeurs en drukkers

Hoe komt u aan een huisstijl? Ontwerpbureau Niemand kent uw eigen organisatie en werkgebied als uzelf. De vertaling van deze kennis en ervaring in een universeel aansprekende vormgeving is werk voor specialisten: grafisch ontwerpers. Zij hebben daar ruime ervaring mee. De keuze van een grafisch ontwerpbureau Het beoordelen van een grafisch ontwerp is niet eenvoudig. Een criterium als ‘mooi’ schiet tekort. Een grafisch ontwerp moet beoordeeld worden aan de hand van verschillende criteria zoals eenvoud, originaliteit, duurzaamheid, toepasbaarheid en effectiviteit. Maar hoe doe je dat als niet-specialist? Ieder ontwerpbureau heeft een eigen stijl. Door verschillende ontwerpen te bekijken krijgt u daarvan een goed © dickhoffdesign.com

beeld. Bevalt die stijl, dan is het raadzaam om verschillende huisstijlen die het ontwerpbureau in opdracht heeft vervaardigd, onderling te vergelijken. Duurzaamheid en toepasbaarheid zijn soms lastig te beoordelen. Hiervoor kunt u het best afgaan op de kennis van de grafisch ontwerper zelf. Voor eenvoud, originaliteit en effectiviteit ligt dat anders. Bij de beste ontwerpen zijn deze waarden door vrijwel iedereen te herkennen. Economische aspecten Een goede huisstijl kost geld, maar is tegelijkertijd ook kostenbesparend. Alleen al het vastleggen van standaardprocedures voor de vervaardiging van intern gebruiksdrukwerk als formulieren, declaraties, memo’s en verslagen kan onnodige kosten voorkomen. Het loont de moeite het uitgavenpatroon op het gebied van producten die gebonden zijn aan de huisstijl, regelmatig aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Hoe verhouden de producten zich onderling, waar overlappen zij elkaar, waar ontstaan tegenstrijdigheden en hoe kunnen zinvolle combinaties worden gemaakt? De tarieven voor het ontwerpproces variëren in de regel van 75,– tot 100,– euro per uur. Voor het uitwerken liggen de tarieven over het algemeen iets lager. Het is niet ongebruikelijk om vooraf een vast bedrag af te spreken voor het ontwerp van een huisstijl, op basis van een schatting van de tijd die daarvoor nodig is.

Budget / kosten van een nieuwe huisstijl Een begroting voor het ontwikkelen van een huisstijl bestaat globaal uit: Ontwerp •

Ontwerpkosten: briefing, inventarisatie wensen en voorwaarden, orientatie bestaande huisstijl / werkveld / concurrentie, brainstorm, schetsen, uitwerking ontwerpvarianten

•

Uitwerking van voorbeelden van toepassingen

•

Presentatiekosten zoals het printen van kleurschetsen, scannen van afbeeldingen, reiskosten

Uitwerking •

Kosten van fotografie, illustratie, layout en pagina en beeldopmaak

•

Gebruiksrechten van foto’s en illustraties

•

Kosten vervaardiging van benodigde definitieve bronbestanden voor drukwerk, belettering, beeldscherm, web, video, apps etc. © dickhoffdesign.com

Voorbereiding •

Productie- en drukwerkvoorbereiding, kleurcorrectie, kleurscheiding, juiste resolutie en kleurprofiel versies

•

Aanlevering van ontwerpen in juiste productie-specificaties

Productie •

Druk, levering, distributie, voorraadbeheer

•

Belettering, bewegwijzering, vervaardiging promotionele huisstijldragers

•

Multimedia productie van video, geluid, animatie

•

Programmeren, testen en live online publiceren van website, webapplicaties, e-mailings

Hoe voert u een huisstijl in? Een organisatie wil een positief beeld van zichzelf vestigen bij de doelgroep(en). Om dit beeld overtuigend uit te dragen, moet er eerst een antwoord worden gegeven op vier vragen: 1. Welke (marketing-) doelstellingen heeft het bedrijf? 2. Waarin onderscheidt het bedrijf zich van concurrenten? 3. Welke boodschap wil het bedrijf overdragen? 4. Welke zijn de belangrijkste doelgroepen? Planning Met het antwoord op de vier vragen wordt een programma van eisen opgesteld waaraan de huisstijl moet voldoen. Dit eisenpakket wordt overgebracht aan de grafisch ontwerper (briefing). Zijn taak is het vervolgens om tot verschillende voorstellen te komen waaruit u een keuze maakt. Na goedkeuring van het definitieve ontwerp wordt de nieuwe huisstijl ingevoerd.

Stappen naar een nieuwe huisstijl Marktonderzoek

>

Identiteit, missie en visie van de organisatie

> Briefing

Vorm en kleur onderzoek

>

Schetsfase

> Presentatie ontwerpvoorstellen

Keuze van ontwerp

>

Bijstelling

> Uitwerking

Eerste fase uitingen gereed

> Invoering huisstijl


Hoe houdt u een huisstijl in vorm? Verantwoordelijkheid en beheer In grote bedrijven en organisaties is het managementteam verantwoordelijk voor het totale marketing- en communicatiebeleid. Aangezien allerlei geledingen van het bedrijf communicatieve inspanningen leveren, wijst het managementteam daarvoor een coördinator aan. Die voert de beslissingen door over keuze, ontwikkeling en toepassing van de huisstijl, de drager van de corporate identity. In de praktijk wordt het dagelijkse beheer (niet de verantwoordelijkheid) van de huisstijl meestal opgedragen aan een functionaris of afdeling die de huisstijlnormen controleert, eventuele problemen signaleert en contacten onderhoudt met ontwerpers, tekstschrijvers, drukkers en uitgevers. Deze functionaris of afdeling krijgt van het management de ruggesteun om genoemde taken met collega’s en externe leveranciers praktisch aan te pakken. Huisstijl handboek

Landelijk Steunpunt Vrouwen en de Bijstand

Het geheel van afspraken en normen over de huisstijl wordt vastgelegd in een handleiding. Bij grote bedrijven of organisaties kunnen de mappen en tekeningen hiervan zelfs een boekenplank vullen. In zijn soberste vorm is het een


minimumprogramma van eisen waaraan visuele uitingen van een organisatie moeten voldoen. Voor veel kleine en middelgrote organisaties is een minutieus uitgewerkt reglement


niet nodig. Enige standaardisatie is uiteraard gewenst, zodat de visuele uitstraling van het bedrijf consistent is. Daarnaast kan het nuttig zijn om aan te geven wat men juist níet moet doen. Ook in de contacten met uitgevers, marketingspecialisten en andere adviesbureaus, ontwerpers en drukkers is een handleiding met concrete modellen en aanwijzingen uitermate praktisch. Best practises, concrete geslaagde voorbeelden, zeggen daarbij misschien nog wel meer dan een serie regels.


Levensduur van een huisstijl Een huisstijl dient regelmatig te worden bijgesteld en geactualiseerd. Nieuwe inzichten, functies, toepassingsgebieden en technieken ontstaan naarmate een organisatie zich in de loop der tijd ontwikkelt. Het is van belang om de oorspronkelijke uitgangspunten uit het programma van eisen en het ontwerpproces te toetsen aan de tand des tijds. Elementen van een huisstijl mogen veranderd worden, als de huisstijl daarmee beter voldoet aan het (actuele) programma van eisen. Een restyling van een logo hoeft geen breuk met de huisstijl te betekenen en kan de toepasbaarheid vergroten. Een geheel nieuwe huisstijl is een grotere ingreep die gerechtvaardigd kan worden door voordelen die bij de eerdere invoering nog niet speelden.

Bekende logo’s die in de loop der tijd meerdere malen zijn aangepast


Auteursrecht Het is van belang om over auteursrechtelijke zaken vooraf duidelijke afspraken te maken. Het recht om als auteur van een ontwerp te worden aangemerkt, berust bij de ontwerper. Zijn creatie is zijn geestelijk eigendom. Er moet schriftelijk worden vastgelegd welke gebruiksrechten de ontwerper verleent aan de opdrachtgever. Algemene voorwaarden bij een offerte zijn de aangewezen manier waarmee de ontwerper dit aanbod doet aan de opdrachtgever. Gebruiks- en auteursrechten kunnen alleen worden verkocht en overgedragen in een specieke overeenkomst met de ontwerper. De Beroepsvereniging van Nederlandse Ontwerpers bNO adviseert als richtprijs voor het overdragen van gebruiksrechten 50 à 200% bovenop de ontwerpkosten. Merkenrecht Inschrijving bij de Kamer van Koophandel geeft recht op bescherming van een bedrijfsnaam, niet van een logo. Ondernemers kunnen hun merknaam en/of logo deponeren om ze te beschermen. Als bewijs dat een maker een werk op een bepaald moment heeft gemaakt, kan het worden geregistreerd bij het BeneluxBureau voor de Intellectuele Eigendom. Dit is geen voorwaarde voor auteursrecht op een bepaald werk, maar biedt wel bewijs in een gerechtelijke procedure.

© ® ™

D

Dickhoff Design voor de juiste uitstraling Grafisch vormg ever in Am s t e r da m , v oor ie de r e e n e e n p a sse n d e o p l o ssi n g ! © 2003-2015 Dickhoff Design Telefoon 06-810 959 15 E-mail [email protected]


Huis met stijl. Over identiteit en huisstijl

Recommend Documents