Ondernemingsplan Samenvatting

Ondernemingsplan 2014 – 2018 Samenvatting

Gemeentelijk Havenbedrijf

Inleiding

INHOUDSOPGAVE Inleiding

3

Een missie toegespitst op toegevoegde waarde

4

Strategische prioriteiten 6 Het Havenbedrijf werkt met en voor bedrijven 7 Supply chain werking optimaliseren 7 Nautisch 7 Achterland 8 IT en trade facilitation 8 Synergie op het platform creëren 9 Efficiënt ruimtegebruik: veerkrachtig concessiebeleid voeren 10 Top-of-mind in de wereld worden 10 Het Havenbedrijf stimuleert maatschappelijke waarde 11 Havengebied verder ontwikkelen 11 Draagvlak bouwen voor een duurzaam platform 12 Maatschappelijke thema’s aanpakken 12 De omzetting van dit plan waarborgen

14

Uitleiding

14

D

e haven van Antwerpen bekleedt vandaag een leiderschapspositie: de Mainport voor Vlaanderen en België, de tweede toegangspoort voor Europa, de grootste Europese chemiehub en de belangrijkste logistieke havenhub in de Hamburg-Le Havre range. Evident zijn die posities niet. Als Antwerpen een toonaangevend economisch platform wil blijven, moet het op gepaste wijze omgaan met de kansen maar ook met de bedreigingen die opduiken in een concurrentiële marktomgeving. Daarom definieert het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen (Havenbedrijf) met zijn Ondernemingsplan 2014 – 2018 de nodige initiatieven die kunnen bijdragen tot het versterken van de concurrentiepositie van de haven van Antwerpen. Door een intensief toetsingsproces, intern en extern, is legitimiteit gecreëerd. Het Havenbedrijf kijkt vol vertrouwen naar de planperiode van de komende vijf jaar, waarbij we bij het formuleren van dit Ondernemingsplan voortborduren op de bouwstenen van het Totaalplan Concurrentiële haven en de afspraken rond de Ontwikkeling Havengebied Antwerpen (GRUP). Voor het Ondernemingsplan blijven de volgende uitgangspunten de basis vormen:

• de noodzaak om te denken in termen van aanvoerketens (supply chains) • het inzicht dat de haven van Antwerpen een uniek platform is door het samenspel

tussen industrie, logistiek en maritieme overslag.

Logistiek

Maritieme overslag Industrie

Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen

3

Een missie toegespitst op toegevoegde waarde MISSIE – Het verzekeren van een zo groot mogelijke en duurzame toegevoegde waarde van het ons toevertrouwde havengebied. Met het oog daarop vervult het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen actieve rollen, zowel binnen als buiten het havengebied.

Toegevoegde waarde Haven van Antwerpen (in miljoen euro)

4

Ondernemingsplan 2014 – 2018

De missie van het Havenbedrijf blijft onveranderd gefocust op het verzekeren van toegevoegde waarde van het platform Antwerpen. De haven heeft niet alleen een economisch belang maar levert de samenleving ook veel op. Het platform zorgt er immers voor dat 145.000 mensen (60.000 direct + 85.000 indirect) hun brood verdienen door de activiteiten van de haven van Antwerpen. De totale toegevoegde waarde voor de haven van Antwerpen bedraagt ongeveer 20 miljard euro per jaar. Daarmee vertegenwoordigt ze 8,9% van het Vlaamse bbp en 5,1% van het Belgische bbp. Het belang van de haven voor de regio Antwerpen, Vlaanderen en België maakt dat alle stakeholders er mee moeten voor zorgen dat de Antwerpse haven competitief kan blijven. Daarom is bij de voorbereiding van dit Ondernemingsplan expliciet gekozen voor een zo groot mogelijke input van binnen en buiten het Havenbedrijf. Al deze input werd vertaald in een visie op het platform haven van Antwerpen en de rollen die het Havenbedrijf daarin te spelen heeft: • de drie-eenheid logistiek, industrie en maritieme overslag zal verder evolueren tot een bijzonder performant platform waarover de meest duurzame en efficiënte Europese supply chains lopen; • dit platform is van wereldklasse door zijn schaal en door de rijkdom van zijn aanbod; de rol van het Havenbedrijf schuift verder op van een passieve landlord naar • een actieve facilitator en stimulator. Die rolverschuiving werd de jongste jaren ingezet maar zal nog worden geïntensifieerd. Dit impliceert dat het Havenbedrijf bruggen bouwt en samenwerkt met zijn klanten en alle andere stakeholders.


5

Strategische prioriteiten Het Havenbedrijf is één van de strategische spelers binnen het platform haven van Antwerpen die zorgt voor het versterken van de concurrentiepositie én het stimuleren van de toegevoegde waarde. Het Havenbedrijf bekleedt immers een centrale plaats in de keten die deze toegevoegde waarde tot stand brengt: het werkt direct met én voor bedrijven om waarde te creëren, het bewerkstelligt een maatschappelijk klimaat waarbinnen welvaart én welzijn kunnen samengaan en het creëert een positieve spiraal door de middelen die terugvloeien naar het Havenbedrijf te herinvesteren, om zo het platform blijvend te ondersteunen. Om die waardecreatie te bestendigen, duidt het Ondernemingsplan die strategische prioriteiten aan waarmee het Havenbedrijf de komende vijf jaar aan de slag moet. Deze prioriteiten zijn van tweeërlei aard: aan de ene kant voert het Havenbedrijf heel gerichte commerciële en operationele acties om de havenbedrijven toe te laten succesvol te zijn in de markt en daardoor waarde te genereren. Aan de andere kant onderneemt het Havenbedrijf acties om het geheel sterker te maken: daarbij betrekken we het brede veld van stakeholders om zo draagvlak te verkrijgen, vandaag en in de toekomst.

Strategische prioriteiten voor 2014 – 2018

6


Het Havenbedrijf werkt met en voor bedrijven Op vier terreinen werkt het Havenbedrijf zeer direct met én voor bedrijven: om de ketenwerking te optimaliseren, om synergie tussen de sterke pijlers van het havenplatform – logistiek, industrie en maritieme overslag – te creëren, om ruimte in te zetten voor de meest waardevolle ketens en om onze bedrijven commercieel bij te staan.

Supply chain werking optimaliseren NAUTISCH Antwerpen heeft de schaalvergroting in de containervaart zowel operationeel als commercieel succesvol kunnen opvangen. De verruiming van de vaargeul van de Schelde heeft ook voor vloeibare bulk tot onmiddellijk commercieel succes geleid. Met 34.000 bewegingen van zeeschepen is een nauwkeurige opvolging en begeleiding van de verkeerssituatie nodig. Zeker omdat het verkeersbeeld de komende jaren nog complexer wordt, is het belangrijk dat er één geïntegreerd voorzorgsgebied van aan de Belgisch-Nederlandse grens tot net ten zuiden van de Royerssluis wordt opgezet. Een geïntegreerd verkeersmanagement, met één regiekamer, moet worden voorzien. Hierbij horen duidelijke werkafspraken tussen het Havenbedrijf en de Gemeenschappelijke Nautische Autoriteit. Een optimale nautische toegankelijkheid – te allen tijde bereikbaar blijven voor de containerschepen die nu in de vaart zijn – blijft naast een veilig en vlot scheepvaartverkeer ook de komende jaren een absolute prioriteit. Daarbij moeten alle nautische dienstverleners optimaal functioneren.


7

Synergie op het platform creëren

Nabijheid Haven van Antwerpen bij economische centra Ideaal gepositioneerd

Zeer goed gepositioneerd

Goed gepositioneerd

Het Havenbedrijf gaat actief op zoek naar synergie tussen maritieme overslag, logistiek en industrie, om zo de haven van Antwerpen voort te laten evolueren tot een bijzonder performant platform dat door zijn schaal en aanbod van wereldklasse is.

Bremen Hamburg

Birmingham

Amsterdam Rotterdam

London

Antwerp

Zeebrugge

Duisburg Düsseldorf Venlo Koln Calais Brussels Lille Frankfurt Valenciennes Le Havre Luxembourg Paris

Berlin

Hannover

Nancy

Prague Nurnberg

Stuttgart Munchen Strasbourg

Wien

Basel

De olie- en chemiecluster en het Havenbedrijf hebben alvast besloten om de werking van deze cluster te versterken door het oprichten van een specifieke cel, die • commerciële inspanningen naar bestaande bedrijven opvoert om bijkomende investeringen naar Antwerpen te halen; • een actieve business development strategie voor nieuwe spelers ontwikkelt; • de werking van de supply chain van de sector bevordert; • voor een verbetering van de randvoorwaarden ijvert (waarbij energie als belangrijkste is geïdentificeerd).

Bern

Bordeaux

Lyon

Torino

Milan

Marseille

Hendaye

Zo wordt het mogelijk voor de Antwerpse olie- en chemiesector om sterker te groeien dan zijn rechtstreekse Europese concurrenten. In het verlengde van de olie- en chemiecluster zullen ook initiatieven naar enduser industrieën worden ondernomen, om het industriële activiteitenpalet in de haven uit te breiden.

Portbou

ACHTERLAND De inlandligging van Antwerpen biedt grote voordelen voor de Barcelona Madrid

connectiviteit met het achterland, zeker omdat in de kostprijs van de volledige keten het aandeel van het achterlandtransport steeds belangrijker wordt. Het Havenbedrijf wil zorgen dat de totale logistieke ketting naar het achterland vlot draait, zoals dat succesvol bij de nautische keten is gebeurd. Hierbij wordt ingezet op initiatieven rond spoor, binnenvaart en weg, zowel in de haven, het directe hinterland als in de strijdgebieden waar de concurrentie met andere havens sterker speelt.

Op het vlak van de logistieke omkadering zal het Havenbedrijf als een actieve beleidsvoerder de fysieke vernieuwing van de infrastructuur stimuleren, shared services laten ontstaan en state-of-the-art capaciteit aanbieden. In deze planperiode komen twee nieuwe logistieke parken ter beschikking in het havengebied.

Het Havenbedrijf treedt hier steeds meer op als een proactieve facilitator. De aandachtgebieden zijn: • het verbeteren van de logistiek in de haven; • het ontwikkelen van nieuwe producten naar het achterland, met bijzondere aandacht voor de oostwaartse spoormarkt; het aangaan van partnerships, eventueel via participatie. • Om deze rollen in goede banen te leiden, is een cel Intermodal Solutions opgericht, in samenwerking met de havengemeenschap.

IT EN TRADE FACILITATION IT speelt een essentiële rol om zowel op nautisch vlak als voor goederenbehandeling tot meer stroomlijning, efficiëntie en betrouwbaarheid te komen. Het Havenbedrijf realiseert een continue stroom van performante toepassingen, zowel via eigen ontwikkelingen zoals het haveninformatiesysteem APICS2 als via het netwerk Antwerp Port Community System (APCS) waarin het Havenbedrijf participeert. Op IT-vlak zal de rol van het Havenbedrijf nog intensifiëren in functie van de ontwikkeling van nieuwe projecten. De omkadering van de aanvoerketens door trade facilitation wordt steeds belangrijker. Het Havenbedrijf streeft naar een snellere doorlooptijd van de goederen, naar het verminderen van de administratieve lasten en kosten bij het in- en uitvoeren via de haven van Antwerpen en naar het ontwikkelen van faciliterende concepten.

8



9

Efficiënt ruimtegebruik: veerkrachtig concessiebeleid voeren

Het Havenbedrijf stimuleert maatschappelijke waarde

Zowel bij het creëren van meer synergie op het platform als voor het efficiënt ruimtegebruik zal het Havenbedrijf de overgang maken van een passieve, behoudende landlordaanpak naar een meer (pro-)actieve ontwikkelaar en stimulator van kansen. Een veerkrachtig concessiebeleid, onderbouwd door een actieve, intense dialoog met de concessionarissen en de ruimere private sector vormt hiervoor de hefboom. Het Havenbedrijf zal een permanente en dynamische overlegstructuur met de private spelers op het getouw zetten om het Havenbedrijf te adviseren bij strategische keuzes. En met een actieve dialoog met elke concessionaris wil het Havenbedrijf op basis van concrete bedrijfsgegevens een efficiënter gebruik van de gronden realiseren. Door een intensievere samenwerking zullen bovendien ook interne reserves worden geactiveerd. Om te anticiperen op mogelijke verschuivingen van activiteiten binnen het havengebied en de invulling van de bestaande bedrijfsterreinen te optimaliseren, stelt het Havenbedrijf een Masterplan voor Rechteroever op.

Top-of-mind in de wereld worden Een performant platform van wereldklasse verdient evenredige bekendheid in de wereld. De haven van Antwerpen moet internationaal nog meer top-of-mind worden bij beslissingsnemers in mondiale supply chains, in de olie- en chemieindustrie en bij andere investeerders. De afgelopen jaren heeft het Havenbedrijf zijn promotionele rol geprofessionaliseerd. Centraal in het marketing beleid staat de ondersteuning van het merk ‘Port of Antwerp’, naast campagnes gericht op regio’s en segmenten met een significant potentieel. In deze planperiode moet de commerciële rol van het Havenbedrijf verder uitgroeien naar een dienstverlenende rol waarbij de klant centraal staat. Dit betekent dat de activiteiten Klantendienst, Sales Support en Business Development verder zullen worden ontwikkeld. De top-of-mind doelstelling wordt ook ondersteund door structurele aanwezigheid van APEC in het buitenland, en door uitbouw van Port of Antwerp International (PAI) als platform voor havengerelateerde consulting & management opdrachten. Het Havenbedrijf is ook altijd bereid om gelijkgerichte initiatieven uit de havengemeenschap te ondersteunen.

10


Havengebied verder ontwikkelen Het Havenbedrijf stimuleert zowel de ontwikkelingsmogelijkheden van de Antwerpse haven als economische poort voor Vlaanderen als de verduurzaming van het havengebied. Binnen het bestaande havengebied worden projecten voorbereid en uitgevoerd die door het AfbakeningsGRUP, ruimtelijk vastgelegd door de Vlaamse overheid, mogelijk worden gemaakt. Vooral de Ontwikkelingszone Saeftinghe is hierbij van uitzonderlijk grote betekenis. Het Havenbedrijf werkt mee aan de uitvoering van het daarmee verbonden Actieprogramma, dat bestaat uit milderende en compenserende maatregelen en uit infrastructurele maatregelen die verbonden zijn aan het ontwikkelingsscenario. Het Actieprogramma focust op het uitbouwen van een duurzame haven waarbij welvaart wordt gecreëerd in een leefbare en gezonde omgeving. Zo krijgen de activiteiten van de haven van Antwerpen een breder draagvlak. Naast inspanningen om het economisch belang van de haven te duiden, zal het imago van de haven worden versterkt door havenbeleving veel meer deel uit te laten maken van het dagelijkse leven van de mensen uit de brede omgeving, door inspanningen om leerlingen en studenten te bereiken en zo toekomstige generaties voor de haven warm te maken. Zo bouwt de haven aan haar licence to operate.


11

Draagvlak bouwen voor een duurzaam platform Het Havenbedrijf en de andere stakeholders kiezen bewust voor het begrip Prosperity (welvaart) in plaats van Profit, om naast economische winst ook de maatschappelijke winst in de afwegingen te betrekken. De haven van Antwerpen beschikt met het duurzaamheidsverslag voor het gemeenschappelijke platform over een uniek instrument dat duurzame acties kadert in de context van toegevoegde waarde en de concurrentiepositie van de haven. Zo worden ook de rechtszekerheid en de continuïteit in de bedrijfsvoering (bv. inzake vergunningsverlening) gegarandeerd. Op dit duurzaam platform bouwt het Havenbedrijf bruggen naar en tussen stakeholders. Het Havenbedrijf pleegt overleg met de private sector, Stuurgroep Alfaport en de beroepsverenigingen, met het Vlaams Gewest en de andere Vlaamse havens. Het Havenbedrijf heeft overigens als een partner binnen Flanders Port Area diverse actiepunten uit de samenwerkingstekst opgenomen in zijn strategische prioriteiten. De opgebouwde internationale branding en de sterkte van het platform haven van Antwerpen kunnen Flanders Port Area maximaal versterken. Het Havenbedrijf zal ook samenwerken met andere havens en platformen op Europees en wereldvlak.

Maatschappelijke thema’s aanpakken De competitieve positie van de haven van Antwerpen wordt beïnvloed door brede maatschappelijke thema’s waarvan er vier duidelijk bovenuit steken: mobiliteit (zowel van goederen als het woon-werkverkeer), havenarbeid, talent en energie. Voor deze thema’s kan het Havenbedrijf geen totaaloplossingen afdwingen maar wil het wel bereiken dat er, naast diepgaande analyses, ook gedragen standpunten voor en namens de gehele havengemeenschap worden geformuleerd, die bij de juiste beleidsinstanties en stakeholders worden bepleit.

Mensen maken de haven: maar liefst 60.000 zijn er rechtstreeks in het havengebied aan de slag. Het is dus essentieel dat het platform erin slaagt om voldoende talent met de juiste profielen te blijven aantrekken. Energie is een belangrijke randvoorwaarde in de competitiviteit van het platform, vooral voor de olie- en chemiecluster. Er is nood aan een betrouwbare energiebevoorrading aan een aanvaardbare kostprijs. Daarom moet de focus liggen op kostenefficiëntie en local benefits, waarbij er tevens ruimte wordt gecreëerd voor nieuwe energiedragers en hernieuwbare energie.

Vanzelfsprekend moeten flankerende of milderende maatregelen die binnen de mogelijkheden van het Havenbedrijf en/of de havengemeenschap liggen, worden gerealiseerd. Op het vlak van mobiliteit is het essentieel dat de haven via alle modi vlot bereikbaar is en blijft. De grootste uitdaging ligt zonder twijfel bij de ontsluiting van de haven via de weg. Naast infrastructurele maatregelen zorgt een verdere spreiding van het verkeer in de tijd voor een betere benutting van de capaciteit. Ook voor het woon-werkverkeer moet de bereikbaarheid van de haven gegarandeerd blijven. Inzake havenarbeid moet het systeem van de arbeidsorganisatie worden gemoderniseerd. Het creëren van competitieve en rechtszekere arbeidsvoorwaarden voor logistieke activiteiten staat hier bovenaan de agenda. Het overleg tussen de sociale partners blijft wel exclusief aan hen voorbehouden.

12



13

De omzetting van dit plan waarborgen De focus van het Havenbedrijf evolueert van een passieve landlord naar een (pro-) actieve facilitator en stimulator om deze strategische prioriteiten waar te maken. Daarvoor moet het Havenbedrijf de nodige mensen en middelen inzetten. Terzelfdertijd moet blijvend gewerkt worden op efficiëntie en productiviteit doorheen de hele organisatie. Het Havenbedrijf ontvangt een deel van de gecreëerde waarde in de haven, in de vorm van concessiegelden, havenrechten, vergoedingen voor prestaties van zijn servicebedrijven en andere inkomsten. Die middelen laten het Havenbedrijf toe om zowel te investeren in de competitiviteit van het platform als om maatschappelijke initiatieven te ontwikkelen die zorgen voor een gedragen licence to operate. Voor de periode 2014 – 2018 is een investeringsprogramma van 675 miljoen euro (stand van zaken december 2013) voorzien. Daarnaast zullen voldoende werkingsbudgetten worden voorzien om de strategische prioriteiten te realiseren. In de verdere optimalisatie van de bedrijfswerking hoort uiteraard ook de versterking van de structuren op het vlak van corporate governance thuis.

Uitleiding Met dit Ondernemingsplan 2014 – 2018 beschrijft het Havenbedrijf op welke manier en met welke rollen het bijdraagt tot het versterken van de competitieve positie van de haven van Antwerpen. En hoe wordt omgegaan met de kansen en bedreigingen rond de verworven leiderschapsposities. De missie van het Havenbedrijf blijft onveranderd gefocust op de creatie van de toegevoegde waarde. Met het oog daarop vervult het Havenbedrijf steeds actievere rollen zowel binnen als buiten het havengebied. Om dit Ondernemingsplan te realiseren, mobiliseert het Havenbedrijf mensen en middelen en zal er bij de omzetting verder worden gegaan op de ingeslagen weg, door nauw samen te werken met alle stakeholders en in het bijzonder met het Vlaams Gewest rond nautische toegang en Flanders Port Area en met de private havengemeenschap als kritisch klankbord. Met de uitvoering van dit Ondernemingsplan wil het Havenbedrijf zijn ontwikkeling naar een performante publieke onderneming verder zetten.

14


COLOFON Verantwoordelijk uitgever Tine Vandendriessche — Vormgeving Catapult, Antwerpen — Januari 2014

Gemeentelijk Havenbedrijf

Ondernemingsplan Samenvatting

Recommend Documents