Onder wijskundig jaarverslag 2015 Samen meer én samen compleet
SCHOLENGEMEENSCHAP VOOR ONDERWIJS DAT ZIN GEEF T VOOR VMBO, HAVO, ATHENEUM EN GYMNASIUM
Ubbo Emmius werkt doelgericht aan verbeteringen in het onderwijs. Ontwikkelingen worden gevolgd, zodat bijsturing mogelijk is. Verantwoording wordt afgelegd via de Vensters voor Verantwoording (www.schoolvo.nl) en in dit jaarverslag over het jaar 2015. Het jaarverslag is een van de uitgangspunten voor het jaarplan 2016 - 2017. Het wordt gepubliceerd op het UbboNet en de website en is beschikbaar voor stakeholders.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
2
Woord vooraf
5
Ubbo Emmius en het Sectorakkoord
15
Onderwijsbeleid21
Kwaliteit van het onderwijs
27
Personeelsbeleid33
Formatie39
Huisvesting45
WOORD VOORAF Graag presenteer ik het onderwijskundig jaarverslag 2015, waarin we verantwoording afleggen over de onderwijskwaliteit, het personeelsbeleid en beheer. Later zal hieraan de verantwoording van de financiële bedrijfsvoering worden toegevoegd. Net als andere jaren presenteren we dit verslag zo spoedig mogelijk na het boekjaar. Daarmee krijgt het extra betekenis: het verslag wordt gebruikt als opmaat naar het schooljaar 2016-2017. De voorbereidingen daarvan starten in februari 2016. Op 1 augustus 2015 droeg Noorderpoort zijn voortgezet onderwijs over aan Ubbo Emmius Scholengemeenschap. Daardoor groeide onze scholengemeenschap met bijna 1000 leerlingen en ongeveer 90 FTE. De samenvoeging stond in de tijdspanne van een kleine twee jaar nooit ter discussie. Het motto van de businesscase – ‘Samen is meer’ – bleek in meerdere opzichten waar te zijn. Begin april startten met PrO Stadskanaal gesprekken over samenwerking. Vlak voor de zomervakantie werd een intentieverklaring getekend waarin het streven werd opgetekend om te komen tot een juridische fusie. De businesscase met de naam ‘Samen compleet’ leidde tot een ‘overdracht’ op 31 december 2015. De school groeide opnieuw, nu met 203 leerlingen en ongeveer 26 FTE.
Het moge duidelijk zijn dat het bovenstaande een grote wissel trekt op tal van medewerkers. Mensen krijgen een andere werkgever, gaan werken op een andere locatie met nieuwe collega’s, krijgen te maken met andere gewoonten en moeten zich aanpassen, enz. Daarnaast is er zeker ook sprake geweest van postfusieproblemen. Terwijl bovenstaande gebeurtenissen plaats hadden ging het onderwijs op de verschillende vestigingen gewoon door. Onderwijsondersteunend personeel, leerkrachten en schoolleiding deden dat op voortreffelijke wijze. De kwaliteit van het onderwijs ging verder omhoog. Kijkend naar de opbrengsten heeft de school er in de afgelopen tien jaar nooit zo goed voorgestaan als in 2015. In dit onderwijskundig jaarverslag leest u daar meer over. In het onderwijskundig jaarverslag zijn ook verslagen van de locatiedirecteuren opgenomen. Op die manier wordt duidelijk dat Ubbo Emmius enerzijds één scholengemeenschap is, maar anderzijds ook op zeven verschillende manieren vorm geeft aan onderwijs in de omgeving van de schoollocatie. Gerard van Vliet, Bestuurder
Met ‘Samen is meer’ en ‘Samen compleet’ kwam in Stadskanaal alle VO onder één bestuurlijk gezag, telt de totale scholengemeenschap 3300 leerlingen die zijn verdeeld over acht schoolgebouwen. Bovenstaande ontwikkeling past naadloos binnen afspraken die in de provincie werden gemaakt tussen (nagenoeg) alle besturen van scholen voor VO: maak van de krimp een kans door partnerschap in de plaats te laten komen van concurrentie. Voor onze scholengemeenschap liggen er nu nog uitdagingen in Winschoten en Veendam, waar de samenwerking met het Dollard College voortging en met Winkler Prins werd gestart. Het belang van dit alles is de zorg voor duurzaam goed onderwijs voor leerlingen in ons voedingsgebied.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
5
Onstwedde
ONST WEDDE In het onderstaande een samenvatting van hetgeen bereikt is in 2015.
Passend onderwijs Het handelingsgericht werken (HGW) werd in 2015 verder doorgevoerd. De nadruk werd gelegd op de formulering van de ondersteuningsbehoeften. Daarbij willen we uitgaan van hetgeen nodig is om een leerling succesvol te laten zijn en niet zozeer op de beperking of diagnose van een leerling. Hetgeen nodig is wordt hierbij vertaald naar concreet docentgedrag. Ook dit jaar is een training verzorgd die leerlingen leert om hun aandacht beter te richten.
Primair proces Door middel van project leerKRACHT werken docenten intensief samen aan het continu verbeteren van het primaire proces. Het bijbehorende thema: “Samen elke dag een beetje beter” is tevens het thema van het schooljaar 2015-2016 geworden. De drie pijlers (bordsessies, gezamenlijke lesvoorbereiding en lesbezoeken) krijgen nog niet alle drie evenveel aandacht. Het team ervaart leerKRACHT als een succesvolle wijze om samen te werken, mits ze zelf de regie mogen houden. Dat laatste is juist de sleutel tot het succes van dit project.
Toetsbeleid De door de locatie ontworpen systematiek om de kwaliteit van de toetsen te monitoren, te verbeteren en te borgen, wordt tijdens schooljaar 2015-2016 voor het eerst uitgevoerd. Aan het einde van het schooljaar wordt deze geëvalueerd en, waar nodig, bijgesteld.
Doorbraak Onderwijs & ICT In Onstwedde heeft een voorhoedegroep een eerste stap gezet richting digitalisering van het onderwijs. De locatie-specifieke visie is inmiddels geformuleerd en daarnaast zijn de scholingsbehoeften geïnventariseerd. We zijn voornemens volgend schooljaar te starten met een eerste I-pad-klas in de brugklas.
Aansluiting onder- en bovenbouw In 2015 besloten we om met ingang van het nieuwe schooljaar niet meer te starten met een kaderberoepsgerichte leerweg in klas 3. Door de overname van het VO van het Noorderpoort heeft Ubbo Emmius aan de Sportparklaan een locatie met vele faciliteiten voor de bovenbouw van BB en KB. Het biedt een prima aansluiting dichtbij. De aansluiting van de havo- en vwo-leerlingen op het Studiehuis aan de Stationslaan kreeg opnieuw veel aandacht. Vakdocenten overleggen over de lesinhoud en stemmen de toetsen op elkaar af. Daarnaast worden leerlingen in de vierde klas door ons geïnterviewd en nemen we hun adviezen op in onze plannen.
Samenwerken met het PO binnen De Bast • Rekenen: docenten van beide scholen maakten afspraken over het aanleren van rekenstrategieën voor leerlingen met reken- en wiskundeproblemen. Deze zijn vastgelegd op mooi vormgegeven rekenkaarten, die in mei 2016 gedeeld zullen worden met andere basisscholen uit de omgeving. • Cultuur: De scholen hebben komend jaar voor de derde keer een gezamenlijke cultuurweek. Deze wordt voorbereid door een cultuurcommissie, waarin beide scholen vertegenwoordigd zijn. • Debatteren en filosoferen: Leerlingen van basisscholen uit de omgeving en vwo-leerlingen van Ubbo Onstwedde debatteren en filosoferen wekelijks 1 lesuur onder de begeleiding van 2 docenten van Ubbo Emmius. Linda van Sloten Locatiedirecteur Onstwedde
Gesprek over identiteit De samenvoeging van het VO van Noorderpoort met Ubbo Emmius bracht een fundamenteel gesprek op gang over de identiteit. Niet alleen in de eigen organisatie, maar ook daarbuiten. Belangrijke vragen waren: ‘kán dat wel?’ en ‘moet je dat wel willen?’. De eerste vraag was relatief eenvoudig te beantwoorden. De (grotere) Ubbo Emmius Scholengemeenschap behield de bijzondere identiteit, waarbij duidelijk was dat er een nieuwe beschrijving nodig was van ‘christelijke identiteit’ (o.a. in de statuten). De tweede vraag is veel principiëler. Er was immers een andere keuze geweest. Ubbo Emmius had ervoor kunnen kiezen om het VO van Noorderpoort niet over te nemen. Is de macht van het getal en de aanstaande krimp reden geweest om principes op een tweede plan te zetten? Zeker niet. Een grondige doordenking van de situatie waarin de school zich bevindt, leidde tot de constatering dat er juist nieuwe kansen waren. Hoe zag die situatie van de school er dan uit? Welnu, de secularisatie ging aan Ubbo Emmius niet voorbij. De trits school, kerk en gezin; de verwijzing naar “de Bijbel en de boodschap, zoals die op grond daarvan door de kerken wordt verkondigd als richtsnoer van (haar) handelen”, was nog wel de officiële tekst in de statuten, maar paste niet meer bij de school. Het betekende dat de bijvoeglijke naamwoorden ‘pc en rk’ werden geschrapt. Hoe verschillend er soms ook over de gemaakte keuzes wordt gedacht (en die verschillen zijn er), alle medewerkers op Ubbo Emmius voelen zich betrokken bij de toekomst van jongeren. Hun wens is niet alleen dat ze goede inhoudelijke lessen krijgen, maar ook leren voor het leven. Onderdeel daarvan is dat je leerlingen meeneemt in vragen en antwoorden rond zingeving en hen uitnodigt zich zo tot de wereld en de ander te verhouden dat zij hun eigen weg kunnen vinden in het leven. Een school die geworteld is in christelijke traditie heeft daartoe ruim de mogelijkheden. De gesprekken hierover zijn in 2015 in de volle breedte gevoerd. Een werkgroep met medewerkers van alle locaties stimuleerde dit gesprek. Er was ondersteuning van Verus, in de persoon van Taco Visser. In het voorjaar van 2016 zal dit worden vertaald in nieuwe statuten, een brochure en
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
documenten. Daarmee is er voor de school op identiteitsgebied toekomst. Er hoeft geen verlegenheid meer te zijn omdat niet waar gemaakt kan worden wat wel beloofd werd.
Missie De bezinning zoals die hierboven is geschetst zal mogelijk ook gevolgen hebben voor het geformuleerde visie-document. De visie blijft voorlopig staan en past wonderwel in de nieuwe situatie: “Leerlingen laten excelleren!”. Leerlingen kunnen excelleren door hoge cognitieve prestaties te leveren, waarbij we ons realiseren dat ‘hoog’ relatief is. Voor de ene leerling moet het bij wijze van spreken een ‘10’ zijn. Een andere leerling stijgt boven zichzelf uit door tóch een voldoende te halen. Excelleren kan ook een mentale kwestie zijn: iets durven, bijvoorbeeld, dat je nooit voor mogelijk had gehouden. In alle afdelingen van de school kunnen leerlingen tot excellente prestaties komen. Alle docenten kennen voorbeelden van situaties waarin het lukte: leerlingen laten excelleren. Daarin is het een bron van inspiratie.
Maatschappelijke betrokkenheid Leerlingen meenemen in vragen en antwoorden rond zingeving heeft alles te maken met burgerschapsvorming. Maatschappelijke betrokkenheid is juist nu van grote betekenis. Meer informatie daarover is opgenomen in de Schoolgids. We krijgen de komende jaren met krimp te maken. Die zou de kwaliteit van het onderwijs kunnen schaden. Waar scholen elkaar zouden blijven beconcurreren en het onderwijsaanbod daarom niet durven aan te passen ontstaat gemakkelijk kwaliteitsverlies.
9
DÁT IS UBBO EMMIUS
Kleine groepen van leerlingen uit verschillende klassen moeten dan bijvoorbeeld gecombineerd worden. In de provincie Groningen hebben de schoolbesturen dit probleem onderkend en een “Bestuurlijk Platform VO-MBO” opgericht. Scholen zoeken partnerschap en zijn bereid om over hun eigen schaduw heen te springen. Ubbo Emmius participeert van harte in dit platform en neemt daarin ook bestuurlijke verantwoordelijkheid op zich. Het platform wordt meer en meer een overlegpartner voor provincie en gemeenten. De school participeert in Kring Noord, waar eindverantwoordelijke schoolleiders/bestuurders elkaar zo’n vijf maal per jaar ontmoeten voor consultatie, intervisie en voorlichting. Regelmatig is er overleg met de drie gemeenten waarmee onze scholengemeenschap te maken heeft. Het gaat niet alleen om het zgn. OOGO, maar ook om vragen rond zorg en hulpverlening.
Communicatie Nadat in 2014 de website werd vernieuwd, volgde in 2015 het intranet dat de naam UbboNet heeft. Het nieuwe intranet is veel toegankelijker geworden. Documenten zijn via de zoekmachine veel gemakkelijker te vinden. Alle locaties zijn Facebook (nog) intensiever gaan gebruiken. De inzet van digitale middelen is verder verhoogd. De nieuwe huisstijl van de scholengemeenschap is op steeds meer plaatsen zichtbaar geworden. Herkenbaarheid, toegankelijkheid en transparantie zijn voor ons belangrijke begrippen.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
10
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
11
Stationslaan
STATIONSL A AN Integratie van nieuwe leerlingen
We zijn in ontwikkeling
Zoals op meer locaties van Ubbo Emmius het geval is heeft het jaar 2015 ook op de Stationslaan in het teken gestaan van de overname van het VO van het Noorderpoortcollege. Het aantal leerlingen dat we ontvingen als locatie was niet groot, 70 a 80, maar hun komst had veel impact op onze locatie: omdat we ze vroeg wilden leren kennen hebben we gesprekken met hen en hun ouders gevoerd. Docenten hebben meteen in september ingeschat over welke kennis en vaardigheden zij beschikten, zodat bij eventuele leerachterstanden hulp geboden kon worden. Deze vroege signalering heeft zijn vruchten afgeworpen en met extra lessen (wiskunde en scheikunde) is een flink cohort leerlingen bijgespijkerd. Deze inspanningen vinden ook nu nog plaats.
Aan het begin van het cursusjaar 2015-2016 hebben docenten zich individueel of met een groot deel van de sectie bijgeschoold op het gebied van vakinhoud en vakvaardigheden. Daarnaast heeft men zich bekwaamd op het gebied van ondersteuning, pastoraat en decanaat. Ook MR-leden hebben cursussen gevolgd en een achttal docenten heeft de jaarlijkse technasiumscholingsweek met succes afgerond. In het najaar is veel samengekomen en in uitgebreide werksessies leren docenten meer en meer van elkaar: een mooie ontwikkeling.
Onze identiteit We hebben intensief het gesprek over de identiteit van de nieuwe school voortgezet, dat we afgelopen jaar al begonnen waren. We zijn in een redelijk vergevorderd stadium aanbeland van het zichtbaar maken van onze normen en waarden in een wanddecoratie. We houden vast aan onze christelijke traditie, zoals niet alleen blijkt uit onze gesprekken, maar ook uit onze dagopeningen en vieringen, waarbij onze pedagogische opdracht centraal staat.
Goede resultaten Voor het vierde achtereenvolgende jaar zijn onze examenresultaten op orde. We werken aan verduurzaming van goede resultaten en aan verbetering van resultaten die teleurstelden. Ook is ons bovenbouwrendement verbeterd. Afgelopen jaar liep het percentage zittenblijvers en afstromers terug: leerlingen bleken beter dan voorheen in staat onderwijs te blijven volgen op het startniveau en daarnaast boden behaalde resultaten in juni vaak voldoende basis om het overgangsbewijs af te dwingen. In de marge werken we ook aan ons toetsbeleid: toetsen worden herhaaldelijk tegen het onderwijskundige licht gehouden en met leerlingen geëvalueerd.
De Stationslaan is de locatie die zich in toenemende wil profileren als de locatie die zich pedagogisch en didactisch richt op het leren van de leerling. Eerder dan voorheen leren wij onze leerlingen kennen in hun lerende ontwikkeling: daar maken we steeds meer tijd voor tijdens onze lessen, zodat wij vroegtijdig kunnen ondersteunen of uitdagen. Ook luisteren we naar hun kritiek op onze lessen en toetsvormen: soms stellen we deze bij op grond van deze evaluaties, zonder overigens in te leveren op de eisen die per vak aan de leerling gesteld worden. We streven ernaar de leerling goed voor te bereiden op de maatschappij van de 21e eeuw: kennis en vaardigheden staan blijvend centraal – we zijn een school - , maar daarnaast is er in toenemende mate plaats voor burgerschapsvorming en persoonlijke ontwikkeling, met meer ruimte en keuzemogelijkheden voor de leerling. Alle functionarissen op de locatie werken hard aan de verwezenlijking van dit plan. De rol van ICT is daarbij verre van uitontwikkeld, maar ook daaraan wordt gewerkt. Jeroen Baerveldt Locatiedirecteur Stationslaan
UBBO EMMIUS EN HET SECTOR AKKOORD In april 2014 werden de staatssecretaris OCW en de VO-raad het eens over ambities voor het onderwijs voor de periode 2014 - 2017. Daarmee zijn ook ambities geformuleerd voor onze scholengemeenschap. De hierbij behorende financiële middelen zijn hiervoor vervolgens ook daadwerkelijk aangewend. In het onderstaande volgen we de zgn. hoofdlijnen uit het akkoord en de daar geformuleerde ambities. De financiële verantwoording zal te vinden zijn in de jaarrekening 2015.
Vormgeving van toekomstbestendig onderwijs Het Sectorakkoord beschrijft dat het onderwijs van de toekomst beter moet aansluiten op vragen vanuit de maatschappij, het vervolgonderwijs, de markt en ouders en leerlingen. Er worden vier ambities beschreven, met daarbij een toelichting. We volgen die in onderstaande tekst.
1. Uitdagend onderwijs voor elke leerling Binnen het onderwijs zou niet het systeem, de organisatie van het onderwijs, bepalend moeten zijn, maar de leerling. Het talent van alle leerlingen (van vwo tot praktijkonderwijs) moet worden aangesproken. Leerlingen zouden individuele leerroutes moeten kunnen volgen. Volgens onderzoek zou 55% van de leerlingen zich op school vervelen. Daarom is meer uitdaging nodig. • Ruim voordat het Sectorakkoord werd gesloten was de missie van Ubbo Emmius ‘Leerlingen laten excelleren’. Op allerlei plaatsen in onze scholengemeenschap zie je daarvan voorbeelden. Hieraan wordt ook volop aandacht geschonken in de sociale media. Dit vindt overigens plaats binnen de ‘gewone’ onderwijsorganisatie. • In eerste instantie is het beleid om keuzes over (verregaande) onderwijsvernieuwing en een evt. andere organisatie, aan de locaties te laten. De nieuwe wet op de onderwijstijd biedt daartoe mogelijkheden. In 2015 vond op iedere locatie een inventarisatie plaats, mede gericht op afspraken in de cao over het schrijven van een transitieplan.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
• Aan de basisvaardigheden taal en rekenen wordt gewerkt conform de afgesproken kadernotitie (zie verder hoofdstuk 3). 2. Eigentijdse voorzieningen • Zowel de VO-raad als OCW hebben, ondanks dat wordt geconstateerd dat veel nog ontwikkeld moet worden, hoge verwachtingen van technologisering in het onderwijs. ICT zou niet alleen individualiserend onderwijs mogelijk moeten maken, maar zou ook de werkdruk bij docenten doen afnemen. Een werkgroep ‘Doorbraak ICT’ volgt de landelijke ontwikkelingen en werkt voor onze scholengemeenschap aan een realistisch invoeringstraject, waarin ook scholing in de zgn. e-didactiek een rol speelt. • Op vrijwel alle locaties is (voorzichtig) gestart met het werken met iPads. De ambities zijn die van het sectorakkoord: tegemoet (kunnen) komen aan verschillen tussen leerlingen. 3. Brede vorming voor alle leerlingen Goed onderwijs, zo schrijft het Sectorakkoord, is gericht op “de ontwikkeling van leerlingen als persoon, als actief deelnemer in de maatschappij, kortom als zelfbewuste en verantwoordelijke burgers.” Dit zou tot uiting moeten komen in de schoolcultuur. Juist dit is op onze scholengemeenschap in 2015 een belangrijk gespreksonderwerp geweest (zie hoofdstuk 1).
15
UBBO EMMIUS EN HET SECTORAKKOORD
• Op één van de vestigingen (Winschoten) wordt een plus document gerealiseerd. Dit is “een persoonlijk document waarop succesvol afgeronde (talent)programma’s, stagevaardigheden en specifieke vaardigheden van de leerling op het gebied van bijvoorbeeld loopbaan, burgerschap, ondernemerschap, creativiteit of sport staan beschreven” (Sectorakkoord). Hiervoor bestaat bredere belangstelling bij andere scholen. Binnen Kring Noord wordt ook gewerkt aan een plusdocument. Ubbo Emmius participeert daarin. • Binnen het ‘Bestuurlijk Platform VO-MBO’ zijn provinciebrede afspraken gemaakt over het minimale curriculum dat door leerlingen gevolgd moet worden bij LOB. Dat is daarmee een zaak voor én het VO én het MBO geworden. Een provinciale werkgroep, waarin onze school vertegenwoordigd is, houdt de ontwikkelingen (zoals het kunnen volgen van leerlingen als ze de school hebben verlaten) scherp in de gaten. • Wat de aansluiting op het PO betreft zijn ook provincieafspraken gemaakt in het Samenwerkingsverband Ommelanden. 4. Partnerschap in de regio Waar het gaat om het partnerschap in de regio kunnen we verwijzen naar hoofdstuk 1: de in het Sectorakkoord geformuleerde ambities zijn in de ommelanden van de provincie Groningen wel bijna gemeengoed geworden.
Professionele scholen Goed onderwijs weet zich verantwoordelijk voor een ambitieuze leercultuur voor leerlingen, docenten en schoolleiding. 5. Scholen als lerende organisaties De schets in het Sectorakkoord over de betekenis van de leraar in het onderwijsleerproces sluit naadloos aan bij de beleidsuitgangspunten van Ubbo Emmius (zie Schoolplan). • Daarom kozen we voor een beleidsrijke invoering van de functiemix. In 2014 werd een groot aantal docenten (LC) uitgedaagd om een ontwikkelingsplan te schrijven dat de ontwikkeling van het onderwijs verder zou brengen.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
Voor al deze docenten is een tweejarig begeleidingstraject opgezet met workshops en coaching of intervisie. Na een wat moeizame start – door een verschil aan verwachtingen – wordt dit traject nu zeer gewaardeerd. • Onderwijsontwikkeling en –vernieuwing was een belangrijke pijler in een presentatie over het transitieplan. Daarin speelt vervolgens de eigen situatie van de leerkracht een belangrijke rol (zie ook hierboven, de 1e ambitie). • Startende leraren volgden op Ubbo Emmius een inductieprogramma. 6. Toekomstbestendigheid organiseren: koppeling van onderwijs- en personeelsontwikkeling Bestuurder en de stafdirecteur Onderwijs & Kwaliteitszorg volgden de Leergang Strategisch HRM van de VO-academie en zullen een beleidsmatige aanzet geven voor de koppeling van onderwijsontwikkeling en personeelsontwikkeling. De professionele ruimte van de docent zal hiervan integraal deel uitmaken. Het nieuwe Schoolplan 2016 - 2020 zal aansluiten bij de geformuleerde ambitie in het Sektorakkoord dat doelen stelt met het oog op 2020. • Startende leraren volgden op Ubbo Emmius, zoals al vele jaren en naar grote tevredenheid, een inductieprogramma. • Met alle onbevoegde docenten zijn afspraken gemaakt die voorzien in het behalen van een bevoegdheid. • Ten aanzien van de scholing van bestuurder, directeuren en teamleiders zijn enige jaren geleden reeds afspraken gemaakt. Aan het eind van 2015 is een start gemaakt met het koppelen van de scholing (zoals ook bij de implementatie van de functiemix) aan schoolontwikkeling. • In de KMS-enquête die Ubbo Emmius jaarlijks afneemt wordt uitgebreid aandacht geschonken aan onderwijskundig leiderschap. De resultaten daarvan komen aan de orde in consentgesprekken.
Op verantwoorde wijze rekenschap afleggen Reeds in 2012 is Ubbo Emmius gestart met het opzetten van een goed functionerend systeem van kwaliteitszorg ten einde
16
UBBO EMMIUS EN HET SECTORAKKOORD
de kwaliteit te waarborgen. In vier jaar tijd is dit systeem steeds weer aangepast, vernieuwd en verbeterd. In 2015 zijn opnieuw scherpe keuzes gemaakt. ‘Nice to know’ is uit het systeem weggehaald en ‘need to know’ is opnieuw geformuleerd. Volgens een cyclus P&C worden gegevens ‘opgehaald’, geanalyseerd en in een Stand van Zaken (SvZ) en ICS (In Control Statement)-documenten vastgesteld. De meeste van deze documenten gaan naar én de MR én de RvT. Met deze ontwikkeling heeft Ubbo Emmius veel van de in het Sektorakkoord geformuleerde ambities waargemaakt. Een Leergang Governance van de bestuurder bij Verus leidde tot een scholingsbijeenkomst van RvT, bestuurder, de directeuren en een aantal leden van de MR met prof. dr. ir. Rienk Goodijk. Dit heeft geleid tot afspraken over een verdere professionalisering van de governance op Ubbo Emmius. Er wordt gewerkt aan en toetsingsplan, toetsingskader, stakeholder- en verantwoordingsbeleid. In 2016 moet dit zijn beslag krijgen.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
17
Winschoten
WINSCHOTEN De locatie zet al jaren in op verbetering van het primaire proces door de zgn. vijf rollen van de leraar centraal te stellen. Het resultaat is herkenbare lessen en een goed leerklimaat. Door middel van geplande en onverwachte lesbezoeken wordt de vinger aan de pols te houden. Binnen de secties – die dit jaar een veel grotere rol kregen – is aandacht voor de inhoud van de gegeven toetsen; analyse van cijfers; intervisie; planmatig werken; ICT en de doorlopende leerlijnen.
Leerlingbegeleiding Onze focus ligt meer dan voorheen op handelingsgericht werken zowel op niveau van de vaksecties als op het niveau van de leerlingbegeleiding. Het volgen van leerlingen vindt plaats binnen de twee teams door middel van o.a. voortgangsgesprekken, leerlingbesprekingen. In het teamplan 2015-2016 zijn drie doelen geformuleerd: • een verhoging van de cijfers met minimaal 0,3 punt • leerlingen doubleren niet meer • de resultaten op cito vo en de rapportcijfers zijn met elkaar in overeenstemming. In klas 4 zorgen we door middel van codegesprekken, bijlessen en het aanbieden van extra modules voor een enorme inhaalslag. Vanaf klas 1 werken we aan een besef bij zowel docent als leerling dat de leerlingen op het instroomniveau moet blijven (in overeenstemming met cito vo); dat we ze uitdagen tot betere prestaties (opstromen) en dwingen tot nadenken over hun ambities.
Zorgsysteem Ons zorgsysteem is goed maar kan beter. Binnen de organisatie is de basis (het juist registreren van gegevens) beter op orde gekomen door het aanstellen van een verzuimmedewerker. In het mentoraat wordt het team dagelijks uitgedaagd om in de meest complexe situaties hulp te bieden.
Leren voor het leven De locatie blijft zich op de markt manifesteren als ondernemend, gericht op leren voor het leven, op de maatschappij, voor een toekomst in alle opzichten. Het leerklimaat is daarom niet alleen cognitief gericht maar heeft ook aandacht voor andere talenten en vaardigheden van deze groep leerlingen. Het ontwikkelen van het plusdocument in nauwe samenhang met LOB, de Gezonde School, de vele stages of andere vormen van samenwerking met instanties zijn hierbij prachtige voorbeelden.
Plezier is de basis De onderlegger van het werken in Winschoten is plezier. Je kunt gewoonweg niet werken met deze groep leerlingen als je niet een hoge mate van plezier in je werk hebt. Plezier is de basis van alles. Natuurlijk zijn er ups-and-downs maar de overall factor plezier zal zeker een dikke voldoende moeten zijn. Plezier creëer je alleen maar zeker ook samen. De organisatie van de school is gericht op het werken aan de pijlers van plezier. Werken aan teambuilding, vieren van momenten, uitdagingen creëren, het geven van ruimte en waardering, zorgen voor een goede beloning, .... Er is een enquête uitgezet en de resultaten worden meegenomen in het transitieplan, maar een feit is dat het team op de factor plezier een 7.9 scoort!! Jaap Bakker Locatiedirecteur Winschoten
ONDERWIJSBELEID Voor het onderstaande verslag wordt het jaarplan 2015-2016 gevolgd. Hieronder treft men derhalve een tussenevaluatie aan (de situatie eind 2015), die ook de beginsituatie vormt voor het jaarplan 2016 - 2017.
Doorlopende leerlijnen en toetsbeleid In zijn algemeenheid zijn de toetsen op orde. Alleen bij die vakken waar een vermoeden bestaat dat ze mogelijkerwijs niet op orde zijn worden ze opgevraagd, bekeken en nabesproken met de docent of de sectie. Het toetsbeleid is steeds meer iets van de locaties geworden, waarbij de locaties zelf de verantwoording nemen voor de kwaliteit van de toetsing. Daar waar locaties dat hebben aangeven wordt scholing verzorgd door de onderwijskundig medewerker. Daarnaast zijn de locaties bezig met het realiseren van een doorgaande leerlijn voor ten minste de vakken Nederlands, Engels en Wiskunde.
Doorbraak ICT Het Sectorakkoord formuleert forse ambities voor wat betreft het gebruik van digitale middelen in het onderwijs. De scholengemeenschap heeft het signaal van de VO-raad en de staatssecretaris opgepakt, maar heeft aarzelingen bij het voorgestelde tempo en de ambities. Er is inmiddels een ‘Doorbraak-groep” gestart waarin van elke vestiging een vertegenwoordiger zitting heeft. Deze groep werkt onder voorzitterschap van een locatiedirecteur die wordt bijgestaan door de onderwijskundige.
Passend Onderwijs Ubbo Emmius participeert in het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden 20.02. Inmiddels beschikken alle locaties van Ubbo Emmius over een schoolondersteuningsprofiel. Intussen heeft er een tweede meting plaatsgevonden om na te gaan in hoeverre de locaties nog afwijken van het door het samenwerkingsverband gestelde normen. Zoals de meeste scholen voor VO in het samenwerkingsverband voldoet
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
Ubbo Emmius nog niet aan de norm van basisondersteuning maar is er wel sprake van een positieve ontwikkeling. De scholengemeenschap heeft een bovenschools ondersteunings team (BOT) ingesteld. In het BOT wordt nagegaan of de locaties voldoende ondersteuning aan een leerling hebben geboden wanneer de school dreigt te verlaten. Ook zal het BOT een rol spelen bij de toelating tot Rebound. Elke locatie beschikt over een toelatingscommissie waarin wordt bepaald of de school kan voorzien in een specifieke ondersteuningsvraag van een leerling. Alle ondersteuningcoördinatoren en andere functionarissen die bij de ondersteuning van leerlingen zijn betrokken komen vijf maal in het jaar bijeen om onder leiding van een externe begeleider te komen tot schoolbreed beleid ten aanzien van passend onderwijs. In het najaar van 2015 is gestart met het schrijven van een schoolbreed ondersteuningsplan (voorheen zorgplan). Naar verwachting zal het plan begin 2016 gereed zijn om in de directie besproken te worden. Ten aanzien van de reboundvoorziening “de Doorstart’’, kan gemeld worden dat het team van de Doorstart met hulp van een externe begeleider de procedures en de begeleiding van leerlingen nog eens kritisch heeft geëvalueerd. De notitie over de tussenvoorziening die het resultaat is van dit overleg is in december in het directieoverleg besproken en zal naar verwachting in januari worden geaccordeerd. Om het probleem van versnippering in de ondersteuning tegen te gaan is contact gezocht met de school voor Praktijkonderwijs, de Meidoornschool, RENN4 en de gemeente Stadskanaal. De scholen hebben deels dezelfde problemen, denk hierbij aan thuiszitters, schoolweigeraars of leerlingen die niet in de reguliere setting kunnen worden bediend.
21
ONDERWIJSBELEID
Dit vijfpartijenoverleg is bedoeld om te komen tot afstemming voor wat betreft de procedures afstemming met de gemeente voor wat betreft de inzet van leerplicht en de invulling van de zorgtaak.
Sturen op rendementen De rendementen van de scholengemeenschap zijn op orde. Daartoe heeft de scholengemeenschap een monitorsysteem dat aantoonbaar goed werkt. Wanneer een locatie op een van de rendementsfactoren onderuit dreigt te gaan, wordt ondersteuning van de staf ingezet om de helpende hand te bieden.
Professionalisering docenten en MT De scholengemeenschap vindt het van groot belang dat docenten zich professionaliseren en biedt volop de mogelijkheid om cursussen en andere scholingsbijeenkomsten bij te wonen. Ubbo Emmius kent een professionaliseringsplan dat in 2015 is geactualiseerd. Conform het sectorakkoord wordt het MT in staat gesteld zich verder te professionaliseren. Zo zijn er enkele scholingsbijeenkomsten voor directeuren geweest. Verder is er in het najaar een verkenning geweest met alle MT’s van de toekomstige ontwikkelingen en daaraan gekoppeld de vraag wat nodig is aan deskundigheid en scholing om adequaat om te gaan met die ontwikkelingen.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
22
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
23
Veendam
VEENDAM We gaan door op de ingeslagen weg: • echt werk maken van onze PR zowel naar basisscholen als de pers • een versmalde instroom (kaderberoepsgerichte leerweg t/m havo) en beperkte vakkenkeuze GL/TL in leerjaar 3 en 4 • opstroomklassen in leerjaar 1 en 2 • doorlopende leerlijnen m.b.v. PTD en PTA • effectieve didactiek (kwalificeren, RTTI, leeranalyse en leerstrategieën) • leren met behulp van de iPad en Magister ELO • werken met groepsoverzichten met daarin de onderwijsbehoeften van leerlingen en wat dat betekent voor ons handelen • de inrichting en uitvoering van de leerlingbegeleiding (huiswerkbegeleiding, steunlessen, RT, leerlingbegeleiding op maat) • LOB integreren in ons onderwijs • LC-docenten met een portefeuille (borgen van verantwoordelijkheden) • monitoren van de onderwijsopbrengsten (resultaten, niveau, doorstroom rendement, tevredenheid en imago) • het opknappen van de school • een gezonde, rookvrije school
Samen de goede dingen doen Dit alles wordt voortvarend opgepakt. Het team volgt scholing, gezamenlijk en individueel, en helpt elkaar. De betrokkenheid is groot. Wat we besluiten gebeurt in overleg met elkaar, met daarbij steeds de vraag of het zinvol is en iets toevoegt. We moeten er in geloven en energie van krijgen. De goede dingen doen op de goede manier en wanneer daar twijfel over is dan spreken we dat uit en nemen elkaar daarin serieus.
Ondernemend leren Nieuw dit jaar is de inrichting van het beroepsgerichte vak D&P voor de Gemengde Leerweg. Ondernemend leren, daar richten we het nieuwe vak op in. Naast dat we leerlingen optimaal willen voorbereiden op het MBO willen we ze laten ervaren welke sector/ beroepsrichting het beste bij hun past. LOB is volledig geïntegreerd in het vak.
Extra handen We zijn op onze school blij met de vrijwilligers en stagiaires. Zij zijn de extra handen in de school die ons helpen onze leerlingen goed te laten presteren. Olga Welling Locatiedirecteur Veendam
KWALITEIT VAN HET ONDERWIJS In hoofdstuk 2 beschreven we dat Ubbo Emmius al voor een belangrijk deel werkt volgens de ambities in het Sectorakkoord. Dit gebeurt planmatig en informatie is beschikbaar op het UbboNet in een document ‘Werkend aan kwaliteit’. In die notitie wordt een beschrijving gegeven van alle indicatoren die voor de school van belang zijn als het om kwaliteit gaat.
De interne verantwoording verliep in 2015 geheel conform de cyclus van planning en control. Het invullen en verzenden van informatie is in 2015 volledig gedigitaliseerd. Over het proces van planning en control is er regelmatig overleg tussen bestuurder en locatiedirecteur en vindt verantwoording aan de RvT plaats. Hiermee is het proces veel meer een continu proces geworden. Medewerkers van het bestuur-/stafbureau worden door de locatiedirecties steeds meer betrokken bij monitoring van het beleid op de locatie.
cursusjaren. Dit is mogelijk omdat de inspectie een zgn. schaduw-opbrengstenkaart van de afgelopen jaren heeft gemaakt. In die schaduwopbrengst is de nieuwe berekening toegepast op de gegevens van de afgelopen drie cursusjaren. Als verwezen wordt naar ‘de norm’ is dat de norm voor het 3 jaars gemiddelde van de betreffende indicator. De getallen voor het cursusjaar 2014 - 2015 zijn nog niet de officiële cijfers van de Inspectie (die staan op opbrengstenkaart 2016) maar zijn berekend vanuit het KMS dat we als school hanteren.
De horizontale verantwoording gebeurt onder andere door het vullen van de ‘Schoolvensters’ op de website Scholenopdekaart.nl.
Onderbouwsnelheid Voor deze indicator geldt dat alle vestigingen ruimschoots voldoen aan de norm van de inspectie.
Onderwijsresultaten
Onderbouwsnelheid
Met de onderwijsresultaten brengt de Inspectie ‘het rendement’ van het onderwijs in beeld. Ook voor de school gaat het om belangrijke informatie. Deze maakt deel uit van het totale Kwaliteit Management Systeem (KMS) van Ubbo Emmius. Met ingang van de opbrengstenkaart 2016 (met de resultaten over 2014-2015) wordt gekeken naar vier indicatoren, t.w.: • de onderbouwsnelheid • de onderwijspositie leerjaar 3 t.o.v. het advies van de basisschool • het bovenbouwsucces • en het gemiddeld cijfer centraal examen. Hieronder geven we hiervan de informatie. De ‘nieuwe’ vestigingen Engelandlaan en Sportparklaan zijn nog niet meegenomen, omdat ten tijde van het centraal examen nog tot Noorderpoort behoorden. We vergelijken de laatste drie
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
27
KWALITEIT VAN HET ONDERWIJS
Onderwijspositie leerjaar 3 Bij deze indicator wordt geen onderscheid gemaakt in schooltypen. Een positief resultaat betekent dat er meer leerlingen in de onderbouw ‘opstromen’ (naar een ‘hoger’ schooltype) dan ‘afstromen. Op alle vestigingen is dat het geval. De Inspectie stelt als norm -7 %. Deze norm wordt ruimschoots gehaald.
Gemiddeld cijfer centraal examen Het gewogen gemiddeld cijfer voor het centraal schriftelijk examen van de afgelopen drie jaar is vergeleken met de norm die de inspectie hanteert voor de kwalificatie ‘voldoende’. Op alle vestigingen en in alle schooltypen is de kwalificatie voor deze indicator (meer dan) voldoende.
Onderwijspositie leerjaar 3 t.o.v advies basisschool po
Gem. cijfer CE
Bovenbouwsucces Door gericht beleid is vrijwel overal het bovenbouwsucces gestegen en boven de norm. Doordat de Inspectie het oordeel baseert op het 3-jaarsgemiddelde, zal het inspectieoordeel nog niet overal positief zijn. Kijkend naar de onderwijsresultaten is de kwaliteit van het onderwijsleerproces op alle vestigingen toegenomen. Bovenbouwsucces
Percentage geslaagden We presenteren ook de slagingspercentages hoewel die door de inspectie niet worden betrokken in de onderwijsresultaten (de norm ontbreekt dan ook). Het percentage geslaagde examenkandidaten is op alle vestigingen bij alle schooltypen blijvend hoog. Schommelingen zoals bij de locatie Veendam worden veroorzaakt doordat een of twee geslaagden meer of minder bij een relatief klein aantal kandidaten een groot verschil in percentage geeft. Percentage geslaagden
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
28
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
29
Maarsdreef
MAARSDREEF Toetsbeleid
Doorbraak ICT
We werken met alle docenten (met die van de bovenbouwlocaties) aan concreet geformuleerde leerdoelen voor alle vakken in alle leerjaren op alle niveaus. Alleen zo kunnen we werkelijk vaststellen of we een goede brug vormen tussen het basisonderwijs en de bovenbouwlocaties. De leerdoelen vormen de basis voor lessen én voor toetsen. Zonder heldere doelen kun je namelijk geen goede toetsen maken. Een groep van zes docenten wordt daarnaast getraind in toetsconstructie. Volgend schooljaar zullen meer docenten deze training volgen.
We formuleerden onze visie op onderwijs en digitalisering. In het kort komt die er op neer dat we éérst de basis van ons onderwijs (in de vorm van concreet geformuleerde leerdoelen) op orde willen hebben, voordat we bepalen hoe ICT ons verder kan ondersteunen bij het verbeteren van ons onderwijs. Een studiegroep ‘differentiëren met iPads’ werkt daarnaast onder leiding van één van onze docenten aan de verkenning van het inzetten van iPads als middel om te differentiëren.
Sturen op rendement
Alle docenten formuleerden in een startgesprek een pedagogisch, didactisch of vakinhoudelijk doel voor dit jaar als antwoord op de vraag: “wat wil ik dit jaar in mijn lessen verbeteren?” Op basis daarvan is bepaald wat nodig is om dat doel te halen. De directeur en de teamleider gebruiken dit doel als basis voor een verkorte vorm van ‘lesson study’: samen met iedere docent wordt dit jaar een les voorbereid, gegeven en geëvalueerd.
Mentoren monitoren tweewekelijkse met de teamleider de vorderingen van hun leerlingen aan de hand van cijferoverzichten en andere gegevens. Iedere mentor van klas 1 maakte een groepsplan op basis van inzet, resultaten en ondersteuningsbehoefte en stuurt leerlingen hierop. Iedere mentor van klas 2 heeft iedere leerling een POP laten maken en heeft dit besproken. Iedere leerling wordt begeleid tijdens de coachuren (mentoruur) en werkt aan het ontwikkelen van studievaardigheden (klas 1) en competenties (klas 2). Het begeleidingsuur wordt bezocht door alle leerlingen waarvan de resultaten en/of inzet onder de maat zijn. Leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte hebben daarnaast wekelijks een begeleidingsgesprek met hun plusmentor.
Profilering van de locatie We werkten op de Maarsdreef samen aan een wanddecoratie over identiteit. Maarsdreef en Engelandlaan trekken samen op in de leerlingenwerving. We zoeken soms, als het gaat om externe communicatie, nog naar een goede werkwijze voor twee instroomlocaties van één school. Als het gaat om interne communicatie, zijn we gedeeltelijk tevreden. Het versturen van weekbulletins, MT-verslagen en het hanteren van de huisstijl gaat goed.
Professionalisering docenten
Locatiedoelen Naast wat hierboven staat: er is een uitwisseling met basisonderwijs en bovenbouwlocaties. Een aantal docenten is al op bezoek geweest bij een groepsleerkracht in groep 8 en/of een bovenbouwlocatie. Basisscholen zijn enthousiast over het initiatief en vragen of zij ook een dagje kunnen meelopen in het VO. Ester Moraal Locatiedirecteur Maarsdreef
PERSONEELSBELEID We vragen m.n. aandacht voor de zaken die in 2015 extra aandacht kregen van het management.
Ziekteverzuim Het ziekteverzuim op Ubbo Emmius schommelt rond het landelijke gemiddelde voor de sector. Het was de laatste jaren iets hoger. Dit betreft zowel het langdurige als het korte verzuim.
Bevoegdheid docenten De samenvoeging van het VO Noorderpoort en het VO van Ubbo Emmius had gevolgen voor het aantal docenten zonder een 2e graads-onderwijsbevoegdheid. Dat aantal na toe door het verschil in bevoegdheidseisen binnen de CAO-VO en de CAO-BVE (Noorderpoort).
In 2014 is gestart met het werken volgens de zgn. ICF-methodiek: het medische model wordt verlaten en in de plaats daarvan komt een model dat is ingericht op zgn. ‘blijvende inzetbaarheid’. Daarin is meer ruimte voor preventieve activiteiten; verleggen van verantwoordelijkheden, ook naar de medewerker, en een andere rol voor de bedrijfsarts. In onderstaande tabel zijn kengetallen ziekteverzuim weergegeven. Hierbij is het kalenderjaar verdeeld in een periode tot 1 augustus 2015 en een periode daarna. Er dient te worden opgemerkt dat in het jaarresultaat sprake is van een gewogen gemiddelde van het aantal medewerkers. Per 1 augustus is sprake geweest van een toename van ongeveer 100 medewerkers. Periode Meldingsfrequentie Verzuim %
Tot 1 aug 2015 Vanaf 1 aug 2015 2015 1,02 1,25 1,13 5,0% 5,5% 5,2%
Bron: zorg van de zaak
Het ziekteverzuim is inclusief langdurige ziekte maar exclusief zwangerschapsverlof. Het totale ziekteverzuim in 2015 komt uit op 5,2 %. Dit was 5,0 % in 2014. De school is verzekerd tegen de extra kosten als gevolg van vervanging van zieke werknemers. Het risicofonds betaalt na 30 dagen ziekte de kosten. De meldingsfrequentie (het gemiddeld aantal verzuimmeldingen per medewerker per schooljaar) is in de eerste periode ongeveer 1,0. In het tweede deel van het jaar is dit gestegen naar 1,25. Het jaargemiddelde komt uit op 1,13.( Dit was 1,0 in 2014).
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
De CAO VO eist dat de school over bevoegde docenten beschikt. Om dit te bereiken is met iedere onbevoegde docent een scholingsafspraak gemaakt. In de tabel is een overzicht gegeven van het aantal bevoegde onderwijsgevenden op Ubbo Emmius. Diversen is de groep onbevoegden die hebben aangegeven niet eerder dan op 1-8-16 te kunnen beginnen met hun studie. In onze school heeft een aantal collega’s een PA- of PABO-bevoegdheid. Met een PABO-diploma is een leraar niet bevoegd om les te geven in het voortgezet onderwijs. Met alle PABO’ers zijn afspraken gemaakt over een studietraject om een bevoegdheid te halen. Een diploma van de Pedagogische Academie (PA) tot 1986) geeft een lesbevoegdheid Nederlands in het vmbo en de onderbouw havo en vwo.
Functiemix Op 1-8-2015 heeft Ubbo Emmius ten aanzien van haar personeel voldaan aan de eisen functiemix. Voor de beide nieuwe locaties Sportparklaan en Engelandlaan bestaan geen streefcijfers functiemix. Met de bonden en de medezeggenschapsraad zijn in 2015 afspraken gemaakt over realistische streefcijfers functiemix voor deze beide nieuwe locaties, t.w., voor LC: 33%.
33
PERSONEELSBELEID
Daarnaast kregen alle voormalige Noorderpoortdocenten die op 1-8-2014 het grootste deel van hun lessen in het eerstegraadsgebied gaven, ongeacht of dit binnen het Noorderpoort of op Ubbo Emmius was, een LD functie volgens het entreerecht LD.
Begeleiding startende docenten Startende docenten met minder dan drie jaar ervaring, krijgen op Ubbo Emmius een zogenaamde inductietraining. Deze training bevat zowel onderwijskundige zaken als ook een stevige intervisie-component. Daarnaast worden alle startende docenten op de locaties bezocht door een coach en de direct leidinggevenden. Voor alle nieuw benoemde docenten worden vier voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd waar het reilen en zeilen op de scholengemeenschap centraal staat.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
34
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
35
Engelandlaan
ENGELANDLAAN Integratie leerlingen, ouders en personeel Het jaar 2015 stond in het teken van de integratie van het Noorderpoort en Ubbo Emmius. Voor de locatie Engelandlaan heeft deze integratie een enorme impact. De voorbereidingen werden in het voorjaar getroffen om op goede wijze het schooljaar te starten want met ingang van augustus 2015: • gingen circa 200 leerlingen van de afdeling Vmbo-GT van de Maarsdreef naar de Engelandlaan • kwamen 135 nieuwe brugklassers op school • gingen circa 100 leerlingen van de Engelandlaan naar de Maarsdreef en/of Stationslaan • gingen ongeveer 20 Ubbo-docenten samenwerken met circa 15 docenten in het Vmbo-GT team • werkte een VMBO-BK team met 35 docenten met een vernieuwd VMBO-GT team samen op de locatie Om greep te houden op de forse verandering is ervoor gekozen om het goed functionerende VMBO-BK team (onderbouw) zoveel mogelijk intact te houden. Er werd wel een kennismakingsbijeenkomst gehouden met de nieuwe Ubbo-docenten, maar de onderwijskundige afstemming zal in 2016 de aandacht krijgen. In overleg met de betreffende docenten werd een programma van onderwijskundige eisen samengesteld om de praktijklokalen te verbeteren. De verbouwing vond plaats in de zomervakantie. Om de leerlingen, ouders en personeel op de integratie voor te bereiden werd op ‘strategische’ momenten al een voorschot genomen op het samengaan van beide scholen: • Ouderavonden voor leerlingen van beide scholen werden tegelijk gehouden op de Engelandlaan met rondleiding door het gebouw voor nieuwe ouders. • Leerlingen kregen gezamenlijk op de Engelandlaan voorlichting over beroepen- en vakkenpakketkeuze met rondleiding voor nieuwe leerlingen.
• Er werd een kennismakingsactiviteit gehouden voor de 3e klas leerlingen (de nieuwe examenklas). • Voor leerjaar 1 en 2 GT was er een gezamenlijke sportdag. • Het nieuwe VMBO-GT team startte met een teambuildingstraject.
Vanaf augustus: een nieuwe situatie De start in augustus 2015 verliep soepel. Er zijn wel veel leerlingen die moeten wennen aan de nieuwe situatie. Dat zorgt voor veel vragen bij de ondersteuning, maar vanaf de herfstvakantie kunnen we duidelijk merken dat iedereen zijn weg in de school heeft gevonden. Dat is redelijk snel. Binnen het personeel loopt alles vanaf de start soepel. Men weet elkaar te vinden, men helpt elkaar in een goede sfeer. Organisatorisch verliep niet alles soepel. Zo waren er onverwachte problemen met integreren van het schooladministratiepakket. De komende jaren zal de onderwijskundige integratie van beide scholen zichtbaar moeten worden. De eerste stap is gezet! Tjeerd de Vries Locatiedirecteur Engelandlaan
FORMATIE Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap draagt zorg voor het overgrote deel van de financiële inkomsten van de school. In de door het ministerie gehanteerde systematiek is het leerlingenaantal van doorslaggevende betekenis. Door de samenvoeging met het VO Noorderpoort is het aantal leerlingen in Stadskanaal sterk gestegen.
Bij de start van het schooljaar telde de school 3094 leerlingen die als volgt zijn verdeeld over de vestigingen. De ontwikkeling in leerlingenaantal is een belangrijke indicator binnen de risicoanalyse. Als we bedenken dat de school de komende jaren te maken krijgt met een forse krimp dan zal duidelijk zijn dat we de ontwikkeling van het aantal leerlingen goed zullen monitoren.
Aantal leerlingen Stadskanaal
Aantal leerlingen Onstwedde, Veendam en Winschoten
In de twee grafieken hieronder is, voor de hoofdvestiging enerzijds en de nevenvestigingen anderzijds, de ontwikkeling van het leerlingenaantal weergegeven. In Stadskanaal is door de overname sprake van een enorme toename van het aantal leerlingen. Onstwedde is stabiel qua instroom en schoolopbouw. Veendam laat na een daling, als gevolg van de versmalling van het onderwijsaanbod, opnieuw een kleine groei zien. Winschoten kent een terugval van 5%. Dit is bijna in zijn geheel te wijten aan een lagere instroom in de brugklas.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
39
FORMATIE
Onderwijsaanbod De school kent vanaf 1 augustus 2015 een breder onderwijsaanbod dan voorheen. • Op alle locaties kan een vmbo-GT diploma worden behaald. • In Stadskanaal kan een havo-, atheneum- of gymnasiumdiploma worden behaald. • In Stadskanaal en Winschoten kan in alle leerwegen van het vmbo een diploma worden behaald. • In Stadskanaal biedt de school voor vmbo basis en kader de opleidingen techniek, zakelijke dienstverlening, zorg & welzijn en sport & dienstverlening. Binnen de sector techniek gekozen kan worden uit: installatie- en elektrotechniek, bouw, voertuigentechniek en metaal. • In Winschoten biedt de school een intrasectoraalprogramma zorg & welzijn voor vmbo basis, kader en gemengde leerweg. Daarnaast biedt de school voor deze leerwegen ook de intersectorale programma’s sport & dienstverlening en theater & dienstverlening aan. Onderwijsaanbod
LWOO
Personeelsformatie Bij de start van het schooljaar 2015-2016 is de totale personeels formatie 314,0 fte. Dit is inclusief eventuele vervanging wegens ziekte.
Directie Teamleiders OP OOP Schoonmaak Totaal
FTE 10,0 9,8 224,1 60,7 9,4 314,0
% aandeel 3,2% 3,1% 71,4% 19,3% 3,0% 100%
Ubbo Emmius is in het bezit van de licentie voor Leerweg ondersteunend Onderwijs (LWOO). In 2015 heeft ruim 16% van de leerlingen een LWOO-beschikking. Dit was 10%. De stijging is een direct gevolg van het toevoegen van het VO Noorderpoort aan Ubbo Emmius.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
40
FORMATIE
Leeftijdsopbouw We zien dat de school een groot aantal medewerkers in de categorie 50 tot 59 jaar heeft. Het aantal medewerkers dat op korte termijn ( 1 tot 2 jaar) de pensioengerechtigde leeftijd bereikt is klein. Vanaf 2020 zal een grotere groep de pensioenleeftijd bereiken. Leeftijdsopbouw Ubbo Emmius (1 aug 2015)
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
41
Sportparklaan
SPORTPARKLAAN Naast de punten uit het jaarplan wil ik in dit jaarverslag stilstaan bij een van onze leerlingen: Daniël Dik. Daniël is op 26 juli van dit jaar op zestienjarige leeftijd overleden. Hij was al geruime tijd ziek en was in het vierde leerjaar nauwelijks nog op school. Zijn klas had, onder andere door een digitale cameraverbinding tijdens lessen, nog veelvuldig goed contact met hem. Meerdere docenten en leerlingen waren aanwezig bij de uitvaart van Daniël en de gedenktafel in de school liet zien dat hij veel vrienden in de school achterlaat. We zijn trots dat hij onze leerling was.
Doorgaande leerlijn en toetsbeleid De vakgroepen onderbouw-bovenbouw (BB en KB) leverden een zgn. ‘meerjarenplanning’ op, waarmee is geborgd dat de programma’s inhoudelijk op elkaar zijn afgestemd. Een vervolgstap is om de doorlopende lijn ook goed in te richten in de werkwijze ten aanzien van groepsoverzichten en groepsplannen. In de stuurgroep is ook de onderbouw van Onstwedde betrokken.
Sturen op rendement De examenresultaten zijn goed en we hebben een constante lijn te pakken hebben. Het verbeterplan ‘Zorg en Welzijn’ heeft haar vruchten afgeworpen. De resultaten lagen weer boven het landelijk gemiddelde. Er is zorg t.a.v. een groep leerlingen met vaak grote motivatieproblemen, onder andere als gevolg van grote sociaal-emotionele problematiek.
Profilering van de locatie We gebruiken als locatie inmiddels op goede wijze UbboNet. We sturen oudernieuwsbrieven en we zoeken ook met leuke dingen de krant. Een goed voorbeeld is de kerstmarkt die voor het eerst vanuit het vak CKV op succesvolle wijze is georganiseerd. De Facebookpagina wordt overgezet van de oude (Noorderpoort) naar de nieuwe pagina.
Doorbraak ICT We konden een collega toewijzen aan de schoolbrede werkgroep en zijn nu bezig een inhaalslag te maken. De teams zijn bevraagd en de contouren van een plan voor onze locatie worden nu zichtbaar. We hebben tweewekelijks monitoringsgesprekken om te zien hoe dit proces loopt. In dit tempo lopen we eind dit schooljaar in de pas met de rest van Ubbo Emmius.
Professionalisering docenten In november is er door APS een onderzoek geweest binnen de docententeams om de behoefte aan didactische scholing inzichtelijk te krijgen. Momenteel wordt dit onderzoek nog verwerkt. De uitkomsten van dit onderzoek worden gebruikt om in komend kalenderjaar gerichte scholing in te kunnen zetten.
Project vernieuwing vmbo Deze vernieuwing is zo groot dat we bewust maar één speerpunt hebben gekozen. Het project loopt op schema door een zeer strak organiserende projectleider en een zeer betrokken en gepassioneerd projectteam. We hebben er alle vertrouwen in dat eind dit schooljaar de programma’s voor komend schooljaar binnen de nieuwe profielen klaar staan. Marcel Leegte Locatiedirecteur Sportparklaan
HUISVESTING In 2015 is op het gebied van huisvesting veel aandacht uitgegaan naar het “nieuwe” schoolgebouw aan de Engelandlaan. In deze locatie is fors geïnvesteerd. De investering betreft het realiseren van een aantal specifieke vaklokalen voor BBen KB-leerlingen waaronder een technieklokaal, een vaklokaal voor M&D en een vaklokaal voor beeldende vorming. Daarnaast is er sprake geweest van het opknappen van een aantal algemene ruimtes zoals de personeelskamer. In het gebouw heeft een aantal technische aanpassingen plaatsgevonden waaronder het vervangen van de cv- installatie. Het gebouw is op brandveiligheid en asbest onderzocht. Op beperkte schaal werd asbest aangetroffen. Sanering hiervan vond plaats in de zomervakantie. In samenspraak met de brandweer is een aantal aanpassing aan de compartimentering van het schoolgebouw in gang gezet zodat ook aan alle brandveiligheidseisen wordt voldaan. De school werkt met een MOP (meerjarig onderhoudsplan). Op alle locaties zijn de hierin genoemde werkzaamheden uitgevoerd.
UBBO EMMIUS – ONDERWIJSKUNDIG JAARVERSLAG 2015
45
Breng je talenten tot bloei