Jaarverslag 2008
Samen doen we meer
Inhoud
2
Voorwoord
4
Bestuur en organisatie
6
Werken aan kwaliteit: kwaliteitszorg en verantwoording
10
Goed onderwijs vraagt goede docenten
16
De scholen in 2008
20
Informatie- en communicatietechnologie (ICT)
22
Verbreding in onderwijsaanbod door samenwerking
24
Goed onderwijs vraagt goede huisvesting
26
Ons onderwijs in cijfers
alliantie voor tgeze t onderwijs
Onze missie
De Alliantie Voortgezet Onderwijs biedt met haar zeven scholen in de regio Nijmegen en het Land van Maas en Waal een zo breed en pluriform mogelijk onderwijsaanbod voor het regulier en speciaal voortgezet onderwijs. Goed onderwijs is de drijfveer van de Alliantie Voortgezet Onderwijs. Dat betekent dat de kwaliteit van het onderwijs centraal staat. Daarbij wil de Alliantie Voortgezet Onderwijs werken aan scholen, die zijn geworteld in hun omgeving en die – door zich te onderscheiden in hun aanbod – met elkaar zorg dragen voor een sluitend en goed bereikbaar onderwijsaanbod voor leerlingen en ouders. Werken aan de toekomst betekent leerlingen opvoeden tot maatschappelijke verantwoordelijkheid en democratisch burgerschap, uitdagen tot creativiteit, eigen initiatief, zelfstandigheid en ontplooiing van talenten in een inspirerende, eigentijdse omgeving.
ja arversl ag 2008
De Alliantie Voortgezet Onderwijs garandeert doorlopende leerlijnen. Een goede overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs en van het voortgezet onderwijs naar het middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs is cruciaal voor leerlingen. Zorg voor de leerlingen is kenmerkend voor alle scholen, met veel aandacht voor schoolklimaat, pedagogische aanpak en veiligheid. Leerlingen komen het best tot hun recht als er aandacht is voor hun persoonlijk welbevinden. Terugdringen van tussentijdse uitval, onderwijs en zorg op maat en een bovenschoolse aanpak van risicoleerlingen zijn belangrijke elementen in die zorg. Gerichtheid op samenwerking, betrokkenheid bij leerlingen en ouders en helderheid in beleid en verantwoording kenmerken de houding van de Alliantie Voortgezet Onderwijs.
1
Scholen met toekomst
2
Leerlingen in het nieuws – januari
Leerlingen in het nieuws – februari
Leerlingen van zowel de SSgN als het Dominicus College participeren in het project School-tv. Leerlingen maken samen met de regionale omroep filmpjes over school en regio. In het kader van het project ‘verover je wijk met architectuur’ winnen enkele atheneumleerlingen uit de vijfde klas van het Mondial College een studiereis naar Rotterdam.
Zestig leerlingen van het MWC doen bij Wijchense sociale en maatschappelijke organisaties vrijwilligerswerk. Ayesta Ritmeijer, leerlinge van het Dominicus College, loopt stage bij minister Guusje Terhorst. Op het PCC debatteren 45 leerlingen van 4vwo over sloop en nieuwbouw in het kader van het project ‘Zo wil ik wonen’.
alliantie voor tgeze t onderwijs
Voorwoord Goed onderwijs in een veilige en stimulerende leeromgeving is het kerndoel waaraan de scholen en het bestuur van de Alliantie Voortgezet Onderwijs in 2008 hard hebben gewerkt. Onze voornemens voor de komende vier jaar hebben wij geformuleerd in ons beleidsplan Scholen met toekomst (beleidsplan 2009-2013). Maar minstens net zo belangrijk is dat wij in 2008 een aantal aansprekende concrete resultaten hebben kunnen boeken. Goed onderwijs staat of valt met goede docenten. Door het bieden van een beter loopbaanperspectief, een hogere salariëring, een toenemend aanbod van masteropleidingen en goede scholingsmogelijkheden kan gericht worden gewerkt aan het aantrekkelijker maken en verder professionaliseren van het beroep van docent. De maatregelen in het kader van LeerKracht, de CAO 2008-2010 en het nieuwe landelijke scholingsfonds ondersteunen – ondanks een aantal zorgpunten – dit beleid. Bovendien heeft de Alliantie Voortgezet Onderwijs veel werk gemaakt van het opleiden van nieuwe docenten. Samen met de twee lerarenopleidingen wordt nu al ruim drie jaar gewerkt aan het verbeteren van die opleiding door studenten op onze scholen systematischer te begeleiden. Wij zijn er dan ook trots op dat onze scholen in 2008 het keurmerk van opleidingsschool hebben verworven en dat vanaf het komend schooljaar ons project Opleiden in de school structureel zal worden gefinancierd. Met de opening van de prachtige, nieuw gebouwde vmbolocatie van het Maaswaal College is een belangrijke stap gezet in de definitieve realisatie van de onderwijsvisie zoals die bij de start van de fusie in 2002 is vastgelegd. Het Maaswaal College is nu echt de Wijchense brede scholengemeenschap met twee goed geoutilleerde locaties. Het Mondial College ontwikkelt zich als de brede scholengemeenschap voor het Westen van Nijmegen en de aangrenzende gemeenten. Het havo en vwo van het Mondial College profileert zich met het Technasium, terwijl voor het vmbo nieuwbouw in Lindenholt Noord wordt voorbereid.
ja arversl ag 2008
Het Dominicus College profileert zich als een goede school met een aanbod van havo, atheneum en gymnasium. In 2008 is begonnen met de nieuwbouw voor de Monnikskap, zodat deze leerlingen van het Dominicus College op een natuurlijke wijze – daar waar mogelijk – kunnen aansluiten bij de algemene schoolactiviteiten. De ontwikkeling van het Citadel College verloopt succesvol. Ouders en leerlingen worden nauw bij de groei van de school betrokken. De belangstelling voor deze school bleek zo groot, dat niet alle aanmelders een plaats konden krijgen. De scholen en het bestuur van de Alliantie Voortgezet Onderwijs geven hun onderwijs vorm in dialoog met direct betrokken partijen als ouders, leerlingen, gemeentebesturen, primair onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs. Wij verantwoorden ons graag op een heldere, toegankelijke wijze. Daarom is in 2008 veel werk gemaakt van het project Vensters Voor Verantwoording. Vanaf het schooljaar 2009/2010 kan iedereen via de schoolwebsites of de site van de Alliantie Voortgezet Onderwijs onze belangrijkste kengetallen en nota’s inzien. Die gegevens hebben primair betrekking op ons onderwijs, maar laten bijvoorbeeld ook de resultaten zien van onze bedrijfsvoering en tevredenheidsonderzoeken. Niet met de bedoeling om zoveel mogelijk cijfers te laten zien, maar om met iedereen die dat wil een dialoog te voeren om zo ons onderwijs nog beter te maken. Wij staan dan ook open voor uw vragen en suggesties. In dit jaarverslag kunt u een impressie van de belangrijkste resultaten en gebeurtenissen in 2008 lezen. Indien u nog meer zou willen weten kunt u ons uitgebreide jaarverslag op onze site lezen. Daar treft u ook ons beleidsplan aan. Dat plan geeft een goede indruk van wie wij zijn en wat onze ambities zijn: scholen en een bestuur die werken aan een goede toekomst voor hun leerlingen. Dirck van Bennekom, Voorzitter College van Bestuur
3
Bestuur en organisatie
College van Bestuur
De Alliantie Voortgezet Onderwijs hanteert een heldere scheiding tussen toezicht, bestuur en management. Verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn in de statuten vastgelegd.
De Alliantie Voortgezet Onderwijs kent een eenhoofdig College van Bestuur. Het bestuur is het bevoegd gezag van de scholen en verantwoordelijk voor de beleidsvaststelling en beleidsontwikkeling van de Alliantie. De rectorenraad adviseert het College van Bestuur over belangrijke beleidsvoorstellen. De voorzitter van het College van Bestuur zit de rectorenraad voor. Voorzitter College van Bestuur: Drs. D. van Bennekom.
Raad van Toezicht De Raad van Toezicht houdt toezicht op door het College van Bestuur genomen besluiten, toetst belangrijke beleidsbeslissingen en vraagt achteraf rekening en verantwoording. In 2008 is de Raad van Toezicht met één persoon uitgebreid. De samenstelling van de raad is zodanig dat verankering in de samenleving en maatschappelijke omgeving is gewaarborgd. De Raad van Toezicht kent een rooster van aftreden. Dit jaar trad Dhr. Maas af en werden de heren P.M. Huisman en J. Klomp benoemd.
Rectoren De rectoren zijn integraal eindverantwoordelijk voor hun school en mede verantwoordelijk voor het realiseren van de in de schooljaarplanning aangegeven doelstellingen. Zij hebben tevens een verantwoordelijkheid om bij te dragen aan de beleidsontwikkeling van de Alliantie Voortgezet Onderwijs. Zij leggen verantwoording af aan het College van Bestuur. De positie van rectoren is vastgelegd in het directiestatuut. De rectoren vormen gezamenlijk de rectorenraad. De rectorenraad vergadert eens in de drie weken. Daarnaast wordt jaarlijks drie maal een beleidsdag voor rectoren georganiseerd en drie maal een beleidsmiddag voor de schoolleiding van de Alliantiescholen.
De Raad van Toezicht bestond eind 2008 uit: • Dhr. Dr. T.H.J. Stoelinga: voorzitter • Mevr. Mr. A.M. Breedveld • Mevr. Prof. Dr. H.P.J.M. Dekkers • Dhr. P.M. Huisman • Dhr. J. Klomp • Dhr. Drs. J.J.M. Vissers
Raad van Toezicht
College van Bestuur
Directie Citadel College
4
Directie Dominicus College
Bestuursbureau
Rectoren
GMR
Directie Maaswaal College
Directie Mondial College
Directie Pax Christi College
Directie Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen
Directie Stedelijk Gymnasium Nijmegen
alliantie voor tgeze t onderwijs
Peter Huisman vertegenwoordigt in de Raad van Toezicht met name het Land van Maas en Waal:
Beleidsgroepen De Alliantie Voortgezet Onderwijs onderscheidt zeven beleidsdomeinen: onderwijs, zorg, personeel en organisatie, financiën, kwaliteitszorg, informatie- en communicatietechnologie (ict) en communicatie/public relations. Ieder beleidsdomein kent een beleidsgroep. Taak en functie van de beleidsgroepen is signalering en voorbereiding van beleid voor de rectorenraad. Een beleidsgroep wordt voorgezeten door een rector en is samengesteld uit leden van de schoolleiding van de Alliantiescholen. Naast de beleidsgroepen kent de Alliantie de treasury commissie en de projectgroep onderwijshuisvesting Nijmegen. Enkele beleidsgroepen worden door medewerkers van het bestuursbureau ondersteund. Het belangrijkste doel dat met de beleidsgroepen wordt beoogd is, dat beleid grondiger wordt voorbereid en het draagvlak wordt vergroot.
Bestuursbureau De medewerkers van het bestuursbureau ondersteunen de scholen en het bestuur bij het initiëren, ontwikkelen en vastleggen van het gekozen beleid. De beleidsgroepen financiën, personeel en organisatie, ICT en communicatie worden door medewerkers van het bestuursbureau ondersteund. In 2008 hebben enkele medewerkers van het bestuursbureau extra ondersteuning verleend aan het Flex College (personeel en financiën) en het Citadel College (personeel en financiën). Bij het bestuursbureau werken 12 medewerkers. Daarnaast werkt een aantal medewerkers op projectbasis. Ook de schoolmaatschappelijk werkers zijn vanaf 1 januari 2008 meegenomen in de formatie van het bestuursbureau. Zij worden aangestuurd door het Hoofd P&O. Het bestuursbureau is in juni van dit jaar verhuisd naar een grotere locatie. Aan het pand Scherpenkampweg 21 in Nijmegen is voor drie jaar tijdelijke huisvesting gevonden.
Organogram In nevenstaand organogram is de organisatiestructuur van de Alliantie Voortgezet Onderwijs weergegeven.
ja arversl ag 2008
“Door goed onderwijs kunnen mensen het beste uit zichzelf halen” Sinds 1 september 2008 is Peter Huisman (46), gehuwd, drie kinderen, ondernemer en directeur van Huisman Elektrotechniek, lid van de Raad van Toezicht van de Alliantie. Toen hij werd benaderd of hij belangstelling had om tot de Raad toe te treden, had hij weinig bedenktijd nodig. “Goed onderwijs is essentieel. Dat geldt voor het onderwijs aan mijn kinderen en, voor mij als ondernemer in het bijzonder, voor het onderwijs dat de basis legt voor voldoende goed opgeleide en gemotiveerde vakmensen. Zelf school ik me ook continu bij. Goed onderwijs en scholing zorgen ervoor dat mensen het beste uit zichzelf kunnen halen.” “Het zoeken naar de juiste balans tussen enerzijds een gedegen theoretische opleiding en anderzijds goede praktische vaardigheden, is al lang onderwerp van gesprek tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. Om die balans te vinden, zijn goede contacten essentieel. In ons bedrijf merken we dat in het onderwijs de bereidheid om te luisteren naar ideeën en wensen van het bedrijfsleven sterk gegroeid is. Anderzijds moet het bedrijfsleven voldoende mogelijkheden creëren om leerlingen de kans te geven zich goed te oriënteren. Ons bedrijf biedt volop stagemogelijkheden. Daarnaast willen we ook de banden met docenten aanhalen. Om hun leerlingen goed onderwijs te kunnen bieden, moeten docenten immers goed op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in het hedendaagse bedrijfsleven.” “Het is boeiend om nu ook van binnenuit het onderwijs te kunnen volgen. De Alliantie is gestoeld op een prima concept. Onderwijskundig zijn de scholen zelfstandig. Dat moet ook zo blijven, want daardoor kun je een breed onderwijsaanbod handhaven. Als het gaat om ondersteunende zaken, bijvoorbeeld op financieel gebied, zorgt de Alliantie voor een hoogwaardige input van kennis. De aangesloten scholen kunnen dat goed gebruiken. Door mijn lidmaatschap van de Raad van Toezicht ervaar ik van nabij hoe het soms puzzelen is om met beperkte budgetten toch onderwijs van een hoog niveau te blijven bieden. Die uitdaging wordt door de scholen in samenwerking met het bestuursbureau prima opgepakt.”
5
Werken aan kwaliteit: Kwaliteitszorg en verantwoording
Kwaliteitszorg De scholen van de Alliantie Voortgezet Onderwijs zijn systematisch bezig om de kwaliteit van het onderwijs te handhaven en daar waar nodig te verbeteren. De kwaliteit van een school wordt door veel factoren bepaald. Naast de vanzelfsprekende kwaliteitsindicatoren als examenresultaten, doorstroomgegevens en instroomcijfers van een school, is tevredenheid van de direct belanghebbenden de belangrijkste kwaliteitsindicator. Het oordeel van leerlingen en hun ouders, van het toeleverend en afnemend onderwijs over het geboden onderwijs, de kansen die een school leerlingen biedt om zich te ontplooien, de opzet van de leerlingenbegeleiding, de communicatie met ouders en de sfeer binnen een school bepalen in hoge mate de kwaliteit van de school. Een duidelijk en herkenbaar schoolprofiel is hiervoor onontbeerlijk en in 2008 is hieraan veel aandacht besteed. Sinds 2007 werken de scholen en het bestuur van de Alliantie samen aan een uniform kwaliteitszorgsysteem. Als instrumentarium daarvoor werd gekozen voor het kwaliteitsvolgsysteem van Kwaliteitscholen.nl. Alle scholen nemen deel aan een jaarlijkse cyclus van metingen, waarbij door leerlingen en ouders enquêtes en vragenlijsten via internet op een snelle en eenvoudige wijze kunnen worden ingevuld. Het voordeel van deze uniforme aanpak is, dat de scholen onderling hun gegevens kunnen vergelijken en hun beleid op elkaar kunnen afstemmen. Tevens werd in 2007 besloten dat de Alliantiescholen hetzelfde tweejaarlijkse medewerkerstevredenheidsonderzoek zullen hanteren. De eerste (nul)meting heeft inmiddels plaatsgevonden. In het schooljaar 2007 – 2008 werd ook een positioneringsonderzoek gehouden, dat in september 2008 leidde tot een rapportage per school en een totaalrapport op Alliantieniveau. De Alliantie heeft een – geheel volgens de missie – breed en pluriform aanbod van scholen, die verschillen in grootte, opleidingsaanbod, identiteit en onderwijskundig profiel. Van brede scholengemeenschap tot categorale school, stad of dorp: geen school is hetzelfde. Er zijn vaak zelfs grote verschillen tussen de locaties van één school, afhankelijk van de leerlingenpopulatie en de ontwikkelingsfase waarin de school verkeert. De belangrijkste conclusies uit het positioneringsonderzoek zijn dat de stadsscholen in Nijmegen een wat meer uitgesproken onderwijskundige profilering hebben dan de streekscholen in het Land van Maas en Waal en de Waalsprong en dat er sprake is van een sterke onderlinge concurrentie binnen de Alliantie, vooral in het havo-vwo segment.
6
Bijzonder verheugend was de hoge respons van het basisonderwijs: van de 174 basisscholen in Nijmegen en wijde omgeving heeft 70% meegewerkt aan het onderzoek. De leerkrachten zijn tevreden over het contact met de Alliantiescholen. De belangrijkste keuzecriteria voor de leerlingen van groep 8 zijn de afstand van huis naar school en sociale overwegingen. Ook door de leerkrachten van groep 8 worden die genoemd als keuzefactoren, maar daarnaast noemen zij ook onderwijsinhoudelijke factoren, het onderscheidende aanbod, de begeleidingsmogelijkheden, het (aansluitings) niveau en de invloed van de ouders. Een gunstige indruk op de open dag blijkt een beslissende factor te zijn bij de uiteindelijke keuze, evenals of er in de eigen omgeving positief wordt gesproken over de school. De ouders zijn over het algemeen iets tevredener over de school van hun kinderen dan de leerlingen zelf. Er is een relatie tussen de mate van tevredenheid van leerlingen en ouders met een sterke profilering en duidelijke visie en missie. Organisatorische zaken als roosters, vooral als die niet goed geregeld zijn, bepalen voor een belangrijk deel de (on)tevredenheid van de leerlingen. De medewerkers vragen vooral om verbetering van de communicatie tussen directie en personeel. Opvallend is dat bij sommige scholen grote verschillen zijn tussen wat leerlingen vinden van de school en wat de directie en medewerkers vinden; bij andere scholen is er juist een verschil tussen medewerkers enerzijds en directie en leerlingen anderzijds.
alliantie voor tgeze t onderwijs
Percentages geslaagde leerlingen Percentage geslaagde kandidaten van de leerlingen die hebben deelgenomen aan het school- en landelijk examen Bron: Inspectie van het Onderwijs
Landelijk
2005
2006
2007
2008
vmbo-B
95
95
95
96
vmbo-K
95
97
95
96
vmbo-GL/TL
94
95
94
94
havo
90
89
89
89
vwo
94
93
92
92
havo
87
81
79
82
vwo
94
93
88
91
vmbo-TL
99
93
100
98
havo
88
91
93
93
vwo
93
93
89
95
vmbo - B
100
99
99
100
vmbo-K
98
99
98
100
vmbo-G
100
100
91
95
vmbo-T
98
100
99
95
havo
82
89
91
92
vwo
76
97
92
88
Dominicus College
Maaswaal College
Pax Christi College
Mondial College , locatie Lindenholt College (incl. Nijmegen west) vmbo-T
99
99
97
95*
havo
97
92
94
91
vwo
91
97
94
92
Mondial College, locatie Streekweg, voorheen Maaswaal College vmbo-B
98
96
96
100
vmbo-K
96
98
99
97
vmbo-TL
100
Mondial College, Flexcollege , voorheen Technische school Jonkerbosch vmbo-B
88
93
93
91
94
96
93
94
vmbo-T
89
89
96
99
havo
89
86
77
87
vwo
95
88
92
90
Stedelijk Gymnasium vwo SSgN
ja arversl ag 2008
7
Verantwoording Naast verantwoording aan de overheid, het Cfi en de Inspectie (verticale verantwoording) willen scholen en bestuur ook verantwoording afleggen aan leerlingen, ouders, toeleverend en afnemend onderwijs en andere relevante maatschappelijke organisaties (horizontale verantwoording). De deelname, als pre-pilotscholen, aan het landelijk project Vensters voor Verantwoording betekende een grote stap voorwaarts in de richting van het ontwikkelen van uniforme kwaliteitsstandaarden. Door middel van een set van 20 indicatoren in de domeinen Onderwijsbeleid, Onderwijsprestaties, Bedrijfsvoering en Kwaliteitszorg zullen de scholen vanaf medio 2010 op een openbare landelijke website op een gestandaardiseerde manier hun resultaten openbaar maken, zodat belanghebbenden in staat zijn scholen met elkaar te vergelijken. Belangstellenden kunnen nu reeds via de site van de school of van de Alliantie Voortgezet Onderwijs de verantwoordingsgegevens van de Alliantiescholen bekijken.
Inspectie In 2008 werd de inspectiefunctie in het voortgezet onderwijs gewijzigd. In plaats van vierjaarlijkse kwaliteitsonderzoeken, richt de inspectie zich nu vooral op risicoonderdelen van de scholen. In oktober 2008 heeft de inspectie met het bestuur – als eerste aanspreekpunt – overlegd over de situatie bij de Alliantiescholen. De meeste scholen hebben het ‘basisarrangement’ verkregen, hetgeen inhoudt dat er geen aanleiding is voor nader onderzoek. De inspectie gaf aan nader onderzoek te willen verrichten naar de zorg voor leerlingen op de locatie Streekweg van het Mondial College, de onderwijsresultaten op het vwo van het Pax Christi College
8
en een oriënterend onderzoek te willen doen naar dat onderdeel van het Flex College dat tot het Mondial College behoort. Alle onderzoeken hebben inmiddels plaatsgevonden en zijn voor de schoollocaties bevredigend verlopen.
Opbrengstenkaarten / kwaliteitskaarten De Inspectie Voortgezet Onderwijs publiceert jaarlijks de kwaliteitskaarten en opbrengstenkaarten van de vo-scholen. De opbrengstenkaart levert inzicht in het rendement van de onderbouw, het rendement van de bovenbouw, de resultaten van het centraal examen en het verschil in resultaten schoolexamen en centraal examen. De resultaten van de Alliantiescholen over 2008 zijn over het algemeen (zeer) bevredigend.
Klachten en klachtenregeling Problemen worden doorgaans in goed overleg op schoolniveau opgelost. De Alliantie heeft voor die gevallen waar dat niet lukt een bovenschoolse klachtenregeling. Er is een afzonderlijke regeling voor klachten op het terrein van seksuele intimidatie, agressie en geweld. Ook beschikt elke school over een gedragscode ter preventie van seksuele intimidatie. De Alliantie Voortgezet Onderwijs is aangesloten bij de regionale klachtencommissie voor Nijmegen e.o. De scholen hebben op elke locatie een of twee contactpersonen die het eerste aanspreekpunt zijn bij klachten. Tevens kent de Alliantie twee externe vertrouwenspersonen, een voor klager en een voor aangeklaagde. De vertrouwenspersonen verzorgen 3x per jaar een intervisiebijeenkomst voor de contactpersonen van de scholen. Informatie over de klachtenprocedure staat in de schoolgidsen van de Alliantiescholen. Ook heeft elke school een folder met gegevens over de interne contactpersonen, de externe vertrouwenspersonen en de klachtenprocedure.
alliantie voor tgeze t onderwijs
Leerlingen in het nieuws – maart
Geregistreerde klachten in 2008 Bij het bestuur van de Alliantie Voortgezet Onderwijs kwamen in 2008 vijf klachten binnen van leerlingen en ouders. De klachten betroffen: • een bezwaar tegen de beslissing tot doubleren • de hoogte van een sanctie die een school aan een leerling had opgelegd (tweemaal) • een bezwaar met betrekking tot het niet toelaten tot de school • een bezwaar tot het niet toelaten tot havo 4 (na behalen vmbo-t diploma) In één geval kon de klacht na bemiddeling van het bestuur door de school worden afgehandeld. In één geval heeft de klager ervoor gekozen de klacht in te dienen bij de landelijke geschillencommissie. Dit heeft niet geleid tot het honoreren van de eis. In één geval heeft de klager de eis voorgelegd aan de regionale klachtencommissie voor het voortgezet onderwijs. De klacht is door de klachtencommissie afgewezen. In de resterende twee situaties heeft het College van Bestuur een uitspraak gedaan, die is gerespecteerd door de klagers en schoolleiding. Ook heeft één medewerker bij de regionale klachtencommissie een klacht ingediend over de procedure rond de LC-benoeming op zijn school. De eis van de klager (alsnog opname in schaal LC) is niet toegekend. De externe vertrouwenspersonen van de Alliantie Voortgezet Onderwijs hebben in 2008 de volgende klachten / vragen behandeld: • ondersteuning van een ten onrechte aangeklaagde docent • er is twee keer bemiddeld tussen de schoolleiding en ouders aangaande een schorsing • telefonisch is overlegd met een leerkracht, omdat deze het gevoel had gepest te worden door een klas • bemiddeling tussen ouders en school over het feit dat de ouders het gevoel hadden dat hun kind steeds als aanstichter van ongewenst gedrag werd gezien, hetgeen naar hun beleving door een andere leerling werd veroorzaakt • twee telefonische adviezen ten aanzien van seksuele intimidatie tussen twee leerlingen.
Het schaakteam van het MWC verovert de derde plaats tijdens de schoolkampioenschappen vo bovenbouw van de oostelijke schaakbond. Minister Vogelaar bezoekt de SSgN omdat zij deze school als landelijk voorbeeld ziet van een multiculturele school. Leerlingen van het PCC voeren het toneelstuk ‘Kaartjes uit Londen’ op.
Leerlingen in het nieuws – april Oud-leerlingen van het Dominicus College die nu bij de EU werken, keren terug naar hun school om te vertellen over de Europese eenwording. In het kader van het oriëntatietraject ‘Meisjes in de techniek’ van het ROC maken meisjes uit 3 vmbo van het Maaswaal College kennis met de wereld van techniek en ict bij het bedrijfsleven in de regio. Leerlingen – meisjes – van het Stedelijk Gymnasium vertegenwoordigen Nederland op het wereldkampioenschap crossloop voor scholieren in Tsjechië. De cabaretgroep van de SSgN, onder leiding van Peter Seijbel, wint’ de eerste plaats in de categorie ‘liedjes’ in de cabaretbattle van de VARA op 22 april in de Meervaart in Amsterdam. Angela de Bruin, leerling 6 vwo van het Pax Christi College, wint de eerste prijs in de profielwerkstukwedstrijd die is georganiseerd door de Rijksuniversiteit van Groningen. Leerlingen uit de tweede klas van het Maaswaal College maken een film over de leefbaarheid in Wijchen Noord. Op de dag van de Leerplicht debatteren vmbo-leerlingen van het MWC in de Wijchense raadzaal over het thema spijbelen, straf en leerplicht. Leerlingen uit de 4de klas van het Mondial College hebben een uitwisseling met hun partnerschool de Gesamtschule Walsum uit Duisburg.
Leerlingen in het nieuws – juni Francis Lelievelt, leerlinge van het Stedelijk Gymnasium plaatst zich als een van de zes Nederlandse deelnemers aan de Junior Science Olympiad. Leerlingen van het Maaswaal College laten tijdens ‘Maaswaal Live 2008’ hun talenten op het terrein van dans en muziek zien. Leerlingen van het Maaswaal College zetten zich tijdens de jaarlijkse Nicaraguadag in voor hun leeftijdgenoten in Nicaragua d.m.v. sponsoractiviteiten, de verkoop van cd’s, boeken, strips, computerspelletjes en het verstrekken van eten en drinken.
ja arversl ag 2008
9
Goed onderwijs vraagt goede docenten
Arbeidsmarktbeleid Ook in 2008 is veel aandacht uitgegaan naar de arbeidsmarkt voor docenten. De bewindslieden van OCW hebben eind 2007 op basis van het advies van de commissie Rinnooy Kan, waarin werd voorspeld dat – zelfs bij economische stilstand of achteruitgang – zich een groot tekort aan docenten zou voordoen, het Actieplan LeerKracht opgesteld, waarin een aantal maatregelen werd aangekondigd om het beroep van docent aantrekkelijk te maken. Het te verwachten tekort aan docenten wordt grotendeels veroorzaakt door vergrijzing van de Nederlandse bevolking. Zoals u in dit jaarverslag kunt lezen bedraagt het aantal docenten dat ouder is dan 55 jaar 23% van het totale aantal docenten. Het aantal docenten dat ouder is dan 50 jaar bedraagt 41% van het totale aantal docenten.
Een belangrijke nieuwe activiteit was het verzorgen van een tweetal informatieavonden voor mensen met belangstelling voor het werken als docent op een van de Alliantiescholen. Door een gerichte wervingscampagne via radio, affiches en de regionale krant bezochten 250 belangstellenden deze avonden, waar naast de scholen ook vertegenwoordigers van de eerste- en tweedegraads lerarenopleidingen aanwezig waren. Veel belangstellenden maakten gebruik van de mogelijkheid om zich op een van de Alliantiescholen te oriënteren. Gezien het succes is besloten de wervingsactie in 2009 te herhalen. De informatieavonden stonden niet op zichzelf, maar waren het begin van een traject van herprofilering. Advertenties verschenen in een nieuwe stijl; besloten werd de Alliantiewebsite aan te passen met een speciale pagina over ‘werken bij de Alliantie’.
Uitbreiding en continuering van de samenwerking in het kader van PLANA Leeftijdsopbouw medewerkers in 2008 leeftijd
aantal medewerkers
percentage
<30
166
13,7%
30-35
118
9,7%
35-40
102
8,4%
40-45
141
11,6%
45-50
189
15,6%
50-55
219
18,0%
55-59
178
14,7%
60-65
99
8,1%
3
0,2%
>65
De Alliantie Voortgezet Onderwijs heeft geanticipeerd op het te verwachten tekort door een andere wijze van werven door te voeren, de samenwerking in het kader van PLANA te continueren en uit te breiden en werk te maken van de professionele school.
Vernieuwing van het wervingsbeleid De opdracht, die de Alliantie zich heeft gesteld, is goed gekwalificeerd personeel te blijven vinden en te behouden. Een van de middelen om goed personeel te vinden was in 2008 het opzetten van een actiever en efficiënter wervingsbeleid en het profileren van de Alliantie als aantrekkelijke werkgever in de regio.
10
Samen met COVOA, Quadraam en de Scholengroep Rijk van Nijmegen heeft de Alliantie Voortgezet Onderwijs ook dit jaar weer vorm gegeven aan het regionaal samenwerkingsverband PLANA. De samenwerking concentreerde zich op een gemeenschappelijk regionaal arbeidsmarktbeleid. Ook werd nauw samengewerkt bij het ontwikkelen van een opleidingsbeleid. De belangrijkste activiteiten in 2008 waren: strategische personeelsplanning: In 2008 is het instrument voor strategische personeelsplanning verder aan de praktijk getoetst. website voor vactures: Voor het derde achtereenvolgende jaar konden belangstellenden op de site van plana (www.plana-vo.nl) de vacatures van de deelnemende schoolbesturen zien en hun eigen profiel plaatsen. Dit geldt ook voor medewerkers van de Alliantie die intern willen doorstromen. Degenen die een open sollicitatie naar de Alliantie sturen, worden allen naar de plana-website verwezen. De site werd ook dit jaar veelvuldig bezocht en voorziet duidelijk in een behoefte. vervangingspool docenten: In 2008 heeft een onderzoek plaatsgevonden naar het opzetten van een gezamenlijke vervangingspool voor docenten. Met name als gevolg van de blijvende onduidelijkheid over de mogelijke BTWheffing is afgezien van verdere ontwikkeling. scholing plana: De opleidingstrajecten voor het midden – en hoger management werden ook in 2008 gecontinueerd. Aan de Kweekvijver Middenmanagement deden van de Alliantiescholen in 2008 drie personen mee. Ook werd voor de derde keer een leergang hoger management voor (toekomstige) schoolleiders verzorgd met twee deelnemers vanuit de Alliantiescholen.
alliantie voor tgeze t onderwijs
Leergang Hoger Management Op 11 december werden de diploma’s uitgereikt van de 3de Leergang Hoger Management. Deelnemers van de Alliantie Voortgezet Onderwijs waren Gisela Ewals, conrector Stedelijk Gymnasium en Gijs Klaver, afdelingsleider op de SSgN. Een interview. Effectief. Zo mag het volgen van de leergang Hoger Management gerust genoemd worden. Van de elf onderwijsmanagers – waarvan twee van de Alliantie Voortgezet Onderwijs – die de onlangs afgeronde leergang volgden, zetten er al vijf hun nieuw verworven competenties op een hoger functieniveau in. Geen wonder dat Gisela Ewals (conrector Stedelijk Gymnasium) en Gijs Klaver (teamleider SSgN) zeer tevreden zijn over deze – intensieve – leergang. “Een prima zaak dat de Alliantie ons de gelegenheid bood om de leergang te volgen.” Onderwijs en management zijn (nog) een ongemakkelijke combinatie. Onderwijs doe je met je hart en managers zijn te vaak koele rekenaars die geen binding met onderwijs hebben, zo luidt een van de clichés. “Natuurlijk moeten managers verstand hebben van onderwijs. Van buitenaf kun je geen school runnen. Een school kan niet zonder bevlogen medewerkers. Daar horen óók bevlogen managers bij. Als manager creëer je voorwaarden waardoor docenten de ruimte krijgen hun kwaliteiten optimaal in te zetten. Het is veel te makkelijk om managers maar weg te zetten als hinderpalen voor goed onderwijs. Managers zijn geen enge mensen. Zonder goed management is geen goed onderwijs mogelijk. Leerlingen, medewerkers, ouders, Inspectie, de politiek stellen steeds hogere eisen. Om daaraan te kunnen voldoen, moet je school goed georganiseerd zijn,” zo stellen Gisela Ewals en Gijs Klaver. Waardevolle investering. “De leergang Hoger Management richt zich op het ontwikkelen van managementcompetenties, nodig voor het kunnen leidinggeven aan een complexe schoolorganisatie”, aldus een fraaie volzin uit de studiebrochure. Een diepgaand assessment, het opstellen van een persoonlijk ontwikkelingsplan, zes maal twee cursusdagen en het uitvoeren van een onderzoeksopdracht op een andere school, stonden op het programma van de deelnemers. Zeer leerzaam waren ook de contacten met en ervaringen van de collega-cursisten. Een oud Brabants klooster, waar de catering werd verzorgd door de Kookschool van Cas Spijkers, was de cursuslocatie. Kortom alle ingrediënten waren aanwezig voor een forse stap in de persoonlijke ontwikkeling.
ja arversl ag 2008
Terugkijkend is Gijs Klaver vooral het plezier en de inzet bijgebleven waarmee de cursisten het traject volgden. “Vanaf de start voelde ik me thuis. Het was pittig, maar de combinatie van theorie, de vele praktijkoefeningen en de feedback van andere cursisten, zorgden ervoor dat het voor mij een waardevolle investering is geweest. Van mijn collega’s hoor ik terug dat ik mijn werk beter ben gaan doen. Ik geef beter sturing, ben duidelijker geworden in mijn leiderschap.” Geduld hebben. Gisela Ewals werd gedurende het leertraject benoemd tot conrector van het Stedelijk Gymnasium. Haar benoeming en het volgen van de leergang vulden elkaar naadloos aan. “Het was voor mij de ideale combinatie. Ik kon de verworven inzichten en competenties direct in de praktijk toepassen. Ik ben nu beter in staat mezelf tijdens mijn werk te analyseren en op basis daarvan mijn handelen bij te sturen. Een van de belangrijkste dingen die ik heb geleerd, is dat je als manager niet te snel resultaten moet nastreven. Natuurlijk moet je knopen doorhakken, maar daarbij moet je mensen zoveel mogelijk betrekken. Goed doordacht handelen en geduld hebben zijn kerneigenschappen….”
11
Scholen van de Alliantie Voortgezet Onderwijs zijn opleidingsschool In het voorjaar werd bekend dat voor het project ‘Partners in Opleiden’ ook in het schooljaar 2008 – 2009 subsidie beschikbaar zou komen. De Alliantie kwam – na het indienen van een aanvullend projectplan en een evaluatie van het project tot dan toe – in aanmerking voor deze subsidie. Het jaar 2008 kan hierdoor worden gekenschetst als een overbruggingsjaar tussen de dieptepilot ‘partners in opleiden’ (ofwel het project ‘opleiden in de school’) en de verankering van de organisatie in de scholen. De Dieptepilot ‘partners in opleiden‘ is in 2006 van start gegaan. Doel was in samenwerking met de lerarenopleidingen van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (ILS HAN) en de Radboud Universiteit (ILS RU) tot een verdere professionalisering te komen van de opleidingsschool. In het project staat een nieuwe wijze van opleiden van leraren en onderwijsondersteuners, evenals de kwaliteit van leerkrachten nu en in de toekomst centraal. De zeven scholen van de Alliantie Voortgezet Onderwijs (en de HAVO Notre Dame des Anges) participeren in het project. In 2008 is onder leiding van een projectleider, met ondersteuning van drie coördinatoren, gewerkt in drie deelprojecten. Het betreft: De expertisegroep ‘Opleiden’. In samenwerking met de lerarenopleidingen van de HAN en de Radboud Universiteit wordt de praktijkopleiding van aankomende leerkrachten op de deelnemende scholen versterkt. De expertisegroep ‘Onderzoek’. In 2008 hebben alle Alliantiescholen onderzoek uitgevoerd en heeft elke school één of meer geschoolde onderzoeksbegeleiders voor studenten. Elke school is daarbij begeleid door iemand van één van de instituten. Doel is om schoolontwikkeling te koppelen aan onderzoek, dat door lio’s en docenten van de eigen school wordt uitgevoerd. De expertisegroep ‘Integraal Personeelsbeleid’ maakt voorstellen om het personeelsbeleid aan het opleidingsbeleid aan te passen. Zo is het wervingsbeleid, de begeleiding en de gesprekkencyclus (functioneren en beoordelen) op ‘partners in opleiden’ toegesneden. Het curriculum van opleidingen voor onderwijsmanagement en voor onderwijsassistenten is aangepast. Ook wordt vanuit het personeelsbeleid gewerkt aan het imago van het docentenberoep.
12
Na het Mondial College, locatie Lindenholt, hebben in 2008 ook de overige Alliantiescholen – met uitzondering van het Citadel College – door het verwerven van het keurmerk de formele status van opleidingsschool verworven. Het Citadel College startte met de voorbereidingen voor het verkrijgen van het keurmerk. In 2008 heeft het Ministerie OCW besloten om de subsidie voor dit project m.i.v. het schooljaar 2009-2010 om te zetten in structurele financiering voor een aantal gekwalificeerde samenwerkingsverbanden in het hele land. De Professionele Alliantie Opleidingsschool heeft de kwalificatie ‘goed’ gekregen en is een van de samenwerkingverbanden die een structurele subsidie zal ontvangen. De Alliantie wil ook de status academische opleidingsschool verwerven. Op de site www.professioneleopleidingsschool. nl leest u meer hierover.
Personeelsbeleid Naast het dreigende tekort aan docenten worden tegelijkertijd de eisen die aan docenten worden gesteld als gevolg van onderwijsontwikkelingen in combinatie met hoge verwachtingen vanuit de maatschappij, steeds hoger. In 2008 heeft de Alliantie een aantal essentiële stappen gezet in de verdere ontwikkeling van haar personeelsbeleid om docenten nog beter op hun taken voor te bereiden.
HRM-beleid voor de komende jaren Om de doelstelling ‘goed onderwijs’ van de Alliantie Voortgezet Onderwijs te kunnen blijven verwezenlijken is het van groot belang om competente en betrokken medewerkers te werven, op te leiden en te behouden. In de nota ‘HRM beleid Alliantie Voortgezet Onderwijs’ die in oktober verscheen heeft de Alliantie een visie op HRM-beleid ontwikkeld, waarin de uitgangspunten van het personeelsbeleid en de agenda voor de komende jaren staan verwoord. Deze HRM-visie is gezamenlijk door de scholen ontwikkeld en op de scholen geïmplementeerd via workshops.
De invoering van de Kaderregeling gesprekkencyclus De kaderregeling gesprekkencyclus is in februari 2008 vastgesteld. Deze gesprekkencyclus vormt het hart van het personeelsbeleid en is de basis voor het loopbaanbeleid.
Professionalisering Van zittende docenten wordt een actieve bijdrage verwacht in de rol van pedagoog, didacticus, begeleider, opleider, ontwikkelaar of onderzoeker. Het onderhouden van de eigen competenties is daarvoor noodzakelijk. Docenten worden in staat gesteld zich te professionaliseren door o.a. intervisie, coaching en vakgerichte opleidingen. Daarnaast voorziet de Alliantie in haar eigen managementpotentieel door te investeren in management development. Voor meer informatie zie het onderdeel Plana.
alliantie voor tgeze t onderwijs
Employee Benefits Naast primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals fietsplan, spaarloonregeling en levensloopregeling, kent de Alliantie Voortgezet Onderwijs de zgn. Employee Benefits. • Deelname aan de inkoopfaciliteiten van de Radboud Universiteit Nijmegen/UMC St Radboud – waardoor bij een groot aantal Nijmeegse bedrijven een korting kan worden verkregen – werd gecontinueerd. • Aan de bedrijfsfitness, waarbij medewerkers van de Alliantie Voortgezet Onderwijs tegen een korting van 40% kunnen sporten bij een aantal fitnesscentra in Nijmegen, Druten of Wijchen, namen 183 personen deel. • Voor de tweede keer werd aan de medewerkers van de Alliantie de mogelijkheid geboden de bruto eindejaarsuitkering uit te wisselen tegen een netto vergoeding woon/ werkverkeer, hetgeen voor de meeste medewerkers een financieel voordeel oplevert. Evenals het vorig jaar maakten ongeveer 780 collega’s gebruik van dit aanbod.
Medewerkers Op 31 december 2008 bedroeg het aantal medewerkers bij de Alliantie Voortgezet Onderwijs 1215. Van deze medewerkers werken 21 personen op twee scholen van de Alliantie. Zij zijn in het overzicht dubbel geteld.
Aantal medewerkers per school en bestuursbureau 31 december 2005
31 december 2006
31 december 2007
31 december 2008
Bestuursbureau
11
12
19*
23*
2%
Citadel College
0
0
14
24
2%
140
137
112
120
10%
Dominicus College Lindenholt College
119
119
–
–
Maaswaal College
251
274
204
223
18%
–
–
278
242
20%
Mondial College Pax Christi College
227
238
244
248
20%
Stedelijke Scholengemeenschap
137
137
141
144
12%
Stedelijk Gymnasium
159
151
157
15 5
13%
Flex College Totaal
–
–
–
36
3%
1111
1121
1169
1215
100%
* Inclusief stagiaire, schoolmaatschappelijk werksters en (parttime)medewerkers op projectbasis
Aantal mannelijke en vrouwelijke medewerkers in functie per 31 december 2008
man
directie
docenten
ondersteunend
56
459
140
vrouw
19
363
178
totaal
75
822
318
ja arversl ag 2008
13
Ziekteverzuim medewerkers in 2008 Het ziekteverzuimpercentage op de Alliantiescholen is in 2008 verder gedaald en is lager dan het landelijk gemiddelde in het onderwijs. Het gemiddelde verzuimcijfer bedroeg in 2007 4,6%. Voor 2008 bedroeg dit percentage 4,3%. Volgens de benchmark vo bedroeg het gemiddelde verzuim in de regio Oost 5,3%. De Alliantie Voortgezet Onderwijs zit daar ruim onder. Binnen de scholen hebben de Sociaal Medische Teams – die periodiek bijeenkomen – het ziekteverzuim scherp gevolgd. Daarbij is op een aantal scholen de aandacht vooral gegaan naar de verzuimfrequentie. Dit heeft bijgedragen aan een laag houden van het verzuim.
Ziekteverzuim medewerkers in 2008 2008 Citadel College
0,8%
Dominicus College
4,1%
Mondial College
4,6%
Maaswaal College
4,0%
Pax Christi College
4,6%
Stedelijke Scholengemeenschap
4,7%
Stedelijk Gymnasium
3,4%
Bestuursbureau Alliantie Voortgezet Onderwijs
5,3%
In de loop van 2008 hebben ook het Citadel College (de nieuwe school in de Waalsprong) en het bestuursbureau een medezeggenschapsraad gekozen. Het lid dat aangewezen is door de MR van het bestuursbureau beschikt in de GMR over een raadgevende stem. De personeelsgeleding van de GMR, de PGMR, vergadert daarnaast over zaken die alleen het personeel c.q. personeelsbeleid betreffen. De belangrijkste onderwerpen die in 2008 door de GMR zijn besproken, zijn het beleidsplan ‘Scholen met Toekomst’ 2009 -2013, de nieuwe GMR en MR-reglementen en het medezeggenschapsstatuut, de verkiezingen voor MR en GMR, de doordecentralisatie onderwijshuisvesting, de begroting 2008 en jaarrekening 2007, het Flex College Nijmegen, de code Goed Onderwijsbestuur van de VO-raad en de beloningsleidraad voor bestuurders in het vo. Het resultatenoverzicht Jaaractiviteiten 2007 – 2008 en jaaractiviteitenplan 2008 – 2009 werden besproken en het conceptprofiel en wervingsprocedure voor de voorzitter Raad van Toezicht. Door het dagelijks bestuur zijn gesprekken gevoerd met de beoogde nieuwe leden voor de Raad van Toezicht. De PGMR besprak daarnaast o.a. de evaluatie van het functiebeleid en voorstellen voor de aanpassing van het functieboek, de cao-onderhandelingen, het inschalingsbeleid externe docenten en de regelingen elektronische informatie- en communicatiemiddelen. Op uitnodiging woont de voorzitter van het College van Bestuur of het Hoofd van het bestuursbureau/Hoofd P&O (een deel van) de vergaderingen bij.
Medezeggenschap In 2008 zijn – conform de eisen van de WMS (Wet Medezeggenschap Scholen) – de nieuwe reglementen voor de scholen en het reglement voor de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR), ontwikkeld.
14
Medewerker prominent in het nieuws: onverwachte mobiliteit Het was voor velen een grote verrassing dat Thijs van den Hark – aan het einde van zijn loopbaan – de overstap maakte van rector Pax Christi College naar rector Mondial College. Een goede reden om zijn beweegredenen voor deze stap nader te beschouwen.
Leerlingen in het nieuws – juli
Leerlingen in het nieuws – augustus
Leerlingen van het Citadel College sluiten het schooljaar af met de feestelijke opening van een eigen schoolwinkel. De school is opgezet in het kader van een economieproject.
Sherine El Zeiny, vwo-leerlinge van de SSgN, verovert bij de Olympische Spelen in Peking de 61ste plaats bij het turnen. Zij komt uit voor Egypte. Leerlingen van o.a. het Dominicus College, het Pax Christi College, het Stedelijk Gymnasium en de SSgN krijgen les van onderzoekers van de Radboud Universiteit in het nieuwe vak Natuur, Leven en Technologie. Dit gebeurt in het Huygensgebouw van de RU.
alliantie voor tgeze t onderwijs
thijs van den hark, rector mondial college:
“Uitgaan van eigen kracht” Met de benoeming van Thijs van den Hark tot rector van het Mondial College heeft er in Alliantieverband een opzienbarende transfer plaatsgevonden. De nieuwe rector is de afgelopen 30 jaar verbonden geweest aan het Pax Christi College, waarvan de laatste 14 jaar als algemeen directeur. “Mijn opdracht is duidelijk. Mij is gevraagd om op basis van mijn expertise de komende twee jaar leiding te geven aan een proces dat ervoor zal zorgen dat het Mondial College een graag geziene èn gewilde school is en blijft. Die opdracht zal ik met hart en ziel uitvoeren.” Het Mondial College is een nieuwe school die is gevormd uit de vmbo-t afdelingen van het Dominicus College en het voormalige Lindenholt College, het vmbo-b, -k en -t van de locatie Streekweg van het Maaswaal College en het havo/vwo van het Lindenholt College. Het havo/vwo-onderwijs wordt geboden in de locatie van het voormalige Lindenholt College, terwijl voor het vmbo een nieuwe school wordt gebouwd in Lindenholt-Noord. Voor leerlingen met een advies dat balanceert tussen vmbo-t en havo bestaat de mogelijkheid om de eerste twee leerjaren onderwijs te volgen aan de havo/vwolocatie. Daarna moet de definitieve keus gemaakt worden.
Werken aan een eigen gezicht Thijs van den Hark heeft de nodige ervaring in het “op de kaart zetten” van een fusieschool. In 1994 werd hij directeur van het Pax Christi College, een scholengemeenschap die ontstond uit vier Maas en Waalse scholen. “Fusies en samenvoegingen gaan gepaard met emoties. Vertrouwde structuren maken plaats voor nieuwe structuren. Zonder te vervallen in clichés denk ik dat je dat soort momenten moet zien als een kans om een nieuwe uitdaging aan te gaan. Ik heb er alle vertrouwen in dat de medewerkers van het Mondial College die uitdaging met een gerust hart aan kunnen gaan. We hebben een uitstekend onderwijsaanbod dat geboden wordt door prima medewerkers. Ons onderwijs bieden we in scholen die helemaal van deze tijd zijn. Het voormalige Lindenholt College wordt ingrijpend gerenoveerd en met de nieuwbouw voor ons vmbo-onderwijs zorgen we voor een hoogwaardige onderwijsomgeving. Belangrijk is dat onze medewerkers aan leerlingen en ouders laten zien dat het Mondial College een school is die er echt voor hen is. Goede communicatie is in alle opzichten essentieel. We nemen leerlingen serieus, we nemen ouders serieus en hetzelfde geldt voor onze externe relaties. Als nieuwe school heb je het nodige te bewijzen. We gaan werken aan een eigen gezicht, een eigen identiteit. Aan een school waar we samen trots op mogen zijn.”
ja arversl ag 2008
Alliantie stáát voor het Mondial Als algemeen directeur van het Pax Christi College zorgde Thijs van den Hark er samen met zijn collega-rectoren, bestuurder en het bestuursbureau voor dat voor de Alliantie een stevige basis is gelegd. Het personeelsbeleid van de Alliantie is daarvan een van de successen. Het bevorderen van de onderlinge mobiliteit van medewerkers is een van de doelstellingen van dat beleid. In die zin kan Thijs van den Hark consequent handelen niet ontzegd worden. “Het is niet mijn bedoeling om een voorbeeldfunctie te vervullen. Maar ik geloof er wel in dat het verruimen van je blik voor iedereen positief is. Ik ben niet iemand die langzaam naar zijn pensioen freewheelt. Natuurlijk komt er een moment dat je een punt achter je arbeidzame leven zet. Maar tot die tijd ga ik er voluit voor. Mijn nieuwe opdracht werkt ook in dit verband extra stimulerend.” Het Alliantiebesluit om met het Mondial College een nieuwe hoogwaardige onderwijsvoorziening in Nijmegen-West te creëren, was niet onomstreden. “Dat klopt”, zegt Thijs van den Hark. “Maar het is nu aan ons om die nieuwe realiteit vorm te geven. Daarbij verwachten we uiteraard de maximale inzet van de deskundigheid die binnen de Alliantie ruimschoots aanwezig is. Sinds de Alliantie in 2002 een feit werd, is de onderlinge samenwerking tussen de partners steeds beter geworden. De vorming van het Mondial College is een van de belangrijkste besluiten die zijn genomen. Daar dragen we gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor; de Alliantie stáát voor het Mondial. Zowel binnen de school als in Alliantieverband mogen mensen erop vertrouwen dat ik het Mondial College waardig zal vertegenwoordigen.”
15
De scholen in 2008 Wat gebeurde er zoal
Een groeiende kwaliteitsschool! De nieuwe Alliantieschool in de Waalsprong heeft zich in 2008 meer dan verdubbeld: de school groeide van 76 naar 194 leerlingen. Het Citadel College wil de kwaliteitsschool worden van Nijmegen-Lent. De school stelt betrokkenheid centraal. Er is een actieve ouderraad en een enthousiaste groep leerlingen. Ouders organiseren workshops, werken mee met activiteitendagen en organiseren thema-avonden. Het personeel is betrokken zoals van pioniers verwacht mag worden. De school heeft gekozen voor een ontwikkeling van een plusprogramma van Cambridge Engels en een Universumprogramma. Dit laatste is speciaal voor de onderzoekende leerling op het gebied van de exacte vakken en om nog preciezer te zijn voor onderwerpen in de sfeer van ‘Food and Health’. Het Citadel College wil op meer terreinen een gezonde school zijn, zoals o.a. blijkt uit de gezonde schoolkantine. De school kiest binnen het vmbo voor het programma Praktisch en Oriënterend om leerlingen goed voor te bereiden op de vervolgopleiding en de beroepspraktijk.
16
Verbindend leren rode draad in onderwijsconcept In 2008 is met name veel aandacht besteed aan de borging van de kwaliteit. Het verbindend leren in de onderbouw kreeg met name vorm in het universumprogramma en het vak nieuwe media. Er werd intensief samengewerkt met het bedrijfsleven, gemeentelijke instanties en andere relevante organisaties. Deelname van leerlingen aan een wedstrijd van de gemeente Nijmegen over duurzame energie leverde de school 16 zonnepanelen op. De gymnasiumafdeling ontwikkelde in 2008 met de artes liberales een reeks van zeven projecten (zeven vrije kunsten). Docenten filosofie, klassieke talen en -vakken verzorgden samen het Trivium met de ‘taalvakken’ Grammatica, Retorica en Dialectica en het Quadrivium met de ‘exacte’ vakken Geometria, Arithmetica, Musica en Astronomia. In 2008 behaalden meer dan 40 leerlingen, die Cambridge Engels volgen hun First Certificate en een twintigtal leerlingen behaalden het DELF diploma Frans. De DELF diploma’s werden uitgereikt door de Franse consul mevrouw Violette van der Spek-Chouzenoux. De school ontvangt jaarlijks dertig middelbare scholieren uit de Japanse stad Higashimatsuyama. In oktober kregen 6 leerlingen de gelegenheid Japan te bezoeken en het schoolleven daar te ervaren. Het werd een onvergetelijke reis. Eveneens in oktober startte de bouw van de sportaccommodatie en de afdeling De Monnikskap.
alliantie voor tgeze t onderwijs
Maaswaal College
“Samen maken wij de school”
“Optimale ontplooiing van talent”
In het jaar 2008 kwam, door de ingebruikname van het nieuwe vmbo-gebouw aan de Oosterweg, een einde aan de ruimtelijke versnippering van het Maaswaal College. De officiële opening in november was een groots festijn, waarbij de Wijchense gemeenschap uitgebreid kennis kon maken met de nieuwe school. Voor het eerst in de geschiedenis is in Wijchen een volledig aanbod van voortgezet onderwijs gerealiseerd. Het Maaswaal College zal haar verbondenheid en samenwerking met de Wijchense gemeenschap verder uitbouwen. De implementatie van het gekozen onderwijsconcept -gepast innovatief- is voortvarend ter hand genomen. Na de voltooiing van de nieuwbouw aan de Oosterweg is slagvaardig gestart met de verbouwing van de locatie aan de Veenseweg. De opmaak voor een nieuw schoolplan is begonnen met een diepgaand onderzoek naar de positionering van de school, resulterend in een herformulering van de -sterk maatschappelijk gerichte- missie en visie. Het aantal aanmeldingen bleef stabiel, de eindexamenresultaten waren voor alle schoolsoorten bovengemiddeld.
Het eerste volle jaar van de nieuwe scholengemeenschap in Nijmegen-West was niet eenvoudig. De administratieve verwerking van het samengaan van de vier onderdelen afkomstig van vier verschillende scholen vergde veel energie. Met het ontstaan van het Flex College Nijmegen per 1 augustus 2008 werd feitelijk het voormalige Jonkerbosch weer aan het Mondial College onttrokken. In mei moest Peter Steinmetz zijn rectoraat neerleggen in verband met zijn gezondheid, waardoor gedurende een groot deel van het eerste fusiejaar met een onderbezetting in de directie gestart moest worden met de implementatie van de fusieafspraken. Per 1 oktober trad de nieuwe rector aan. Desalniettemin zijn in 2008 belangrijke stappen gezet om van het nieuwe Mondial College een sprankelende en succesvolle scholengemeenschap te maken. Met succes werd het Technasium binnengehaald op de locatie Lindenholt. Per 1 augustus 2009 wordt met het Technasium gestart in het eerste leerjaar van het havo/vwo. De realisatie van een Technasiumlokaal, de renovatie van de begane grond en een facelift van de entree van de locatie Lindenholt worden voorbereid en naar verwachting uitgevoerd in de tweede helft van 2009. Ook werden in 2008 de eerste stappen gezet met betrekking tot de integratie van het vmbo, dat bij de start van het Mondial College nog op drie vestigingen was ondergebracht. Met de gemeente Nijmegen is overeenstemming bereikt over Lindenholt Noord als beoogde locatie voor de nieuwbouw voor het vmbo. In 2008 is een start gemaakt met de verdere uitwerking van de onderwijsvisie op het vmbo en de voorbereiding van de nieuwbouw.
ja arversl ag 2008
17
Vernieuwend 2008 voor Pax Christi College Het jaar 2008 stond voor het Pax Christi College in het teken van vernieuwing. De vmbo-vleugel van de hoofdvestiging werd compleet verbouwd tot een schitterende leeromgeving waarin alle ruimte is voor een afgewogen combinatie van theorie en praktijk. Voor het havo/vwo werd, in het kader van een grootscheepse verbouwing, gestart met de plannen voor de realisatie van een bètavleugel. De gehonoreerde aanvraag om deel te nemen in het landelijke Universumproject is een extra ondersteuning van het streven om toonaangevend te blijven in de bètavakken. Met de benoeming van Lex van Drongelen tot nieuwe rector voor de naar het Mondial College vertrokken Thijs van den Hark, kreeg de vernieuwing ook in personeel opzicht gestalte.
18
‘Hoofd, Hand en Hart (kennis, vaardigheden en attitude)’ Voor de SSgN was 2008 het jaar van de speerpunten Internationalisering, taal, Jenaplan, cultuur en bèta. Zo werd een intercultureel debat met Ella Vogelaar, toenmalig minister, georganiseerd. Zij liet zich in dit kader lovend uit over de SSgN-leerlingen. In het project 10-voorEuropa werden derdeklassers opgeleid tot ambassadeur. Omdat vakken steeds taliger worden is het belangrijk dat voortdurend aandacht wordt besteed aan spelling en gebruik wordt gemaakt van dezelfde termen in alle vakken. Daarom volgt een groep docenten de scholing Taalgericht Vakonderwijs. Sinds een jaar worden profielmiddagen voor de leerlingen van klas 4 havo/vwo georganiseerd. Tijdens die middagen worden vakoverstijgende (praktijk)lessen gegeven. In het V-team wordt de Jenaweekopening verder ingevuld. Als cultuurprofielschool worden extra activiteiten aangeboden, zoals cabaret. Daarmee wonnen leerlingen in 2008 de eerste prijs in de VARA-cabaretbattle. Het Sciencelab is geopend met een open les en een voordracht, waaruit bleek hoe groot het belang van experimenteel onderzoek is. In samenwerking met de Radboud Universiteit wordt NLT ontwikkeld.
alliantie voor tgeze t onderwijs
‘Onderwijs in het teken van kennis, ontplooiing, vriendschap’ Nadenkend en onderzoekend als zij zijn, hebben de gymnasiumleerlingen in klas 1 voor het eerst allemaal uitgebreid kennisgemaakt met het vak Filosofie, dat sinds 2008 vast onderdeel uitmaakt van het curriculum in jaarlaag 1 en 2. Het is een van de uitvloeisels van een meerjarig, vakoverstijgend project dat de klassieke basis van de school onderstreept. De leerlingen geven hun onderzoekende geest – in het speciaal ‘verbreders’ en pws’ers – met graagte ook extra de ruimte in het uitgebreide technolab en het nieuwe natuurkundelab. Of ze trainen die onder meer door deelname aan een olympiade: in 2008 behaalde het Stedelijk Gymnasium de eerste prijs in het nationale wiskundetoernooi. De Junior Science Olympiad bracht een vierdeklasser zelfs met succes tot in Zuid-Korea. De oprichting van een debatclub én het debatkampioenschap op het NK Debatteren bevestigden de sterke debatcultuur op school.
Naast bovenstaande successen was 2008 ook een jaar van bestendiging: binnen het Cambridge-programma ontving de eerste groep leerlingen voltallig het FCE-certificaat; elke vierdeklasser nam deel aan een internationale uitwisseling of een maatschappelijke stage; nagenoeg alle vijfdeklassers volbrachten een beroepsoriënterende stage. Tot slot gebeurde een en ander overigens met toegenomen muzikale schwung: sinds 2008 laat de productieve big band ‘Gym Orchestra’ zich met regelmaat horen.
Aantal leerlingen per school (peildatum 1 oktober) 2005
2006
77
193
Dominicus College
920
906
754*
809
Lindenholt College
1269
1267
*
Maaswaal College
2232
2312
1786*
1843
2080
1827
Citadel College
Mondial College
2007
Flex College
2008
*
95
Pax Christi College
2162
2146
SSGN
1342
1336
1371
1372
Stedelijk Gymnasium
1402
1382
1387
1383
247
180
9574
9529
Technische School Jonkerbosch Totaal
2169
* 9626
2190
* 9712
* Door herschikking geven de cijfers een ander beeld dan voorgaande jaren. Herschikking: Aan het Lindenholt College is toegevoegd: het vmbo-t van het Dominicus College, het vmbo (locatie Streekweg) van het Maaswaal College en het Flex College (voorheen Technische School Jonkerbosch). Samen vormen zij het Mondial College.
ja arversl ag 2008
19
Informatie- en communicatietechnologie (ICT) ICT heeft grote mogelijkheden geopend om in de sfeer van toetsing, leermateriaal en elektronische leeromgeving het onderwijs toegankelijker te maken en resultaten te verbeteren. Scholen zullen expertise uitwisselen en daar waar nuttig deze ook bundelen. Ook bij de ondersteuning van administratieve processen zullen de mogelijkheden optimaal worden benut. Voor 2008 heeft de beleidsgroep ICT als doelstelling geformuleerd het opstellen van een meerjarenvisie ICT op zowel school- als alliantieniveau. Als eerste is onderzocht op welke wijze ICT de onderwijsvernieuwing per school kan ondersteunen en zo mogelijk kan versnellen. Per school is vooral gekeken naar de didactische vernieuwingen die door ICT mogelijk zijn en de ontwikkeling van de (content voor de) elektronische leeromgeving (ELO). Vervolgens is een meerjarenvisie op het gebied van onderwijs en ICT voor de Alliantie opgesteld. De uitwerking hiervan start in 2009. De beleidsgroep ICT heeft in 2008 een aantal gezamenlijke plannen en ontwikkelingen gerealiseerd: • Uitwisseling en afstemming van het beleid ten aanzien van hard- en software en netwerkbeheer. Uitgangspunt
hierbij is het vergroten van de bedrijfszekerheid door het verbeteren van de stabiliteit. • In het ICT-beleid blijft het een voorwaarde een goed afgestemd administratief netwerk binnen de Alliantie Voortgezet Onderwijs te hanteren. • In 2008 is een voorstel ontwikkeld om te komen tot een goede vergelijking van de ICT-kosten (inclusief personeel) tussen de scholen van de Alliantie Voortgezet Onderwijs. Tevens wordt onderzocht of meer gemeenschappelijke voorzieningen en meer personele samenwerking zouden kunnen leiden tot kwaliteitsverbetering, kostenbesparing en effectiever werken. Ook zullen de ervaringen op het terrein van de elektronische leeromgeving (ELO) beter worden uitgewisseld. Deze uitwisseling moet leiden tot het verhelderen van kritische succesfactoren voor het elektronisch leren. • In november is besloten dat alle Alliantiescholen lid worden van het Samenwerkingsverband Open Materialenbank van de VO-raad. Eén van de belangrijke doelstellingen van dit project is het ontwikkelen van lesmateriaal dat tegen kostprijs (elektronisch) aan de deelnemende scholen beschikbaar wordt gesteld.
‘Gratis’ schoolboeken: Europese aanbesteding In 2008 heeft de aanbesteding van de ‘gratis’ schoolboeken plaatsgevonden. Bij de VO-scholen is vanaf het begin grote aarzeling geweest bij de haalbaarheid en uitvoerbaarheid van dit plan. De aarzelingen waren ingegeven door drie beweegredenen. Als eerste was er de angst dat het budget ontoereikend zou zijn en de financiële risico’s bij de scholen zouden komen te liggen. In het verlengde hiervan bestond de vrees dat het beperkte budget zou leiden tot inperking van de keuzevrijheid van docenten voor schoolboeken. In de derde plaats waren de scholen bang dat de uitvoering van het plan zou leiden tot een grotere administratieve druk – mede vanwege de verplichte Europese aanbesteding – bij de school. In maart 2008 heeft de rector van het Stedelijk Gymnasium in het TV-programma Buitenhof deze bezwaren uiteengezet en aangegeven dat invoering van deze maatregel alleen al het Stedelijk Gymnasium t 100.000,– op jaarbasis zou kosten. Vanwege de genoemde aarzelingen en risico’s heeft de Alliantie voor de uitvoering van de regeling gekozen voor regionale samenwerking. Uitgangspunt hierbij was het overeind houden van de vrije keuze van boeken voor de teams/secties en het realiseren van een voor de scholen zo laag mogelijk kostenniveau voor aankoop, distributie en beheer. Samen met zes andere schoolbesturen is gekozen voor een gezamenlijke Europese aanbesteding. Door deze samenwerking werd een stevige marktpartij gerealiseerd die 20.000 leerlingen
20
vertegenwoordigde. Bij de aanbesteding werd gekozen voor een gefaciliteerd boekenfonds. Bij een gefaciliteerd boekenfonds zijn de boeken eigendom van de school, maar wordt het beheer en de distributie uitbesteed. Er werd voor een gefaciliteerd boekenfonds gekozen, omdat op deze wijze de kosten transparant zijn (kosten voor aankoop en kosten voor beheer en distributie) en een scherpe inkoopprijs zou kunnen worden bedongen. Bovendien zou de school door eigenaar te worden zelf kunnen bepalen hoe met de afschrijving van boeken kan worden omgegaan. Nadat deze keuzes waren gemaakt werd de Europese aanbesteding voorbereid. Deze aanbesteding werd juridisch begeleid door een gespecialiseerd bureau. De aanbesteding is rond 1 september gepubliceerd. Het aanbestedingsproces is daarna uiterst moeizaam verlopen. Dit kwam vooral door de opstelling van de belangstellende boekenhuizen. De situatie werd nog moeilijker toen de staatssecretaris van OCW een convenant sloot met alle partijen, waardoor het mogelijk werd het proces met een jaar uit te stellen. Uiteindelijk heeft geen van de uitgenodigde boekenhuizen geoffreerd. Vanuit de boekenhuizen gezien is deze opstelling verklaarbaar, omdat ze op basis van het convenant in feite nog een jaar op de oude voet konden doorgaan. Dit betekende dat moest worden geconcludeerd dat het Europese aanbestedingstraject in 2008 zonder succes moest worden afgesloten.
alliantie voor tgeze t onderwijs
Elektronische leeromgeving op het Dominicus College: Meerwaarde digitaal onderwijs Een goede ICT-infrastructuur, hoogwaardig digitaal lesmateriaal, docenten met voldoende digitale vaardigheden en bovenal een duidelijk uitgedragen managementvisie op digitaal onderwijs. Dat zijn in de visie van Janus Kolen, ICTcoördinator van het Dominicus College, de vier voorwaarden waaraan absoluut voldaan moet worden om de elektronische leeromgeving een effectieve onderwijsmethode te laten zijn. “Het gaat niet om de techniek, maar om de mensen die de techniek moeten benutten.” Het Dominicus College startte in 2003 in de vorm van Teletop met een elektronische leeromgeving. Directe aanleiding was het onderwijs aan de leerlingen van de Monnikskap, een onderdeel van het Dominicus waar leerlingen met lichamelijke beperkingen en/of een chronische ziekte havo/vwo-onderwijs krijgen. Voor deze leerlingen is Teletop een uitkomst. “Een van de grote voordelen van digitaal onderwijs is dat je individueel maatwerk kunt bieden. Voor de kinderen van De Monnikskap is het vaak onmogelijk om op reguliere uren onderwijs te volgen. Met Teletop hebben de leerlingen veel meer mogelijkheden om op hun eigen momenten te studeren. Uiteraard blijft de begeleiding en ondersteuning van docenten ook daar onmisbaar. Maar dat geldt voor het gehele concept van een elektronische leeromgeving.”
Olievlekwerking nog uitgebleven Janus Kolen ziet grote voordelen in een elektronische leeromgeving. “Een goed functionerende elektronische leeromgeving is, in combinatie met de meer klassieke methoden, een prima hulpmiddel bij het onderwijs. Als docent kun je efficiënt met leerlingen communiceren, je kunt lesmateriaal en opdrachten klaarzetten en Teletop is tijd- en plaats onafhankelijk. Leerlingen kunnen individueel werken of in groepjes en als docent kun je precies zien hoe ver leerlingen zijn.” De ervaringen met Teletop voor de leerlingen van de Monnikskap waren zodanig positief dat werd besloten om voluit in te zetten op een elektronische leeromgeving voor het gehele Dominicus College. In 2006 en 2007 zijn extra (financiële) middelen vrijgemaakt om een kerngroep docenten te scholen. Janus Kolen: “De resultaten waren toen prima. Deze groep docenten verwierf de vaardigheden om Teletop op een hoog niveau in te zetten voor ons onderwijs. Maar de olievlekwerking waarop was ingezet, is daarna uitgebleven. We
ja arversl ag 2008
hebben teveel gedacht dat alleen goed voorbeeld wel zou doen volgen. Dat is niet gebeurd. De kerngroep heeft zich verder ontwikkeld, maar het grootste deel van de overige docenten is min of meer op hetzelfde niveau gebleven. Een van de belangrijkste doelstellingen blijft dan ook iedereen erbij te blijven betrekken, zodat ieder zich op niveau kan blijven ontwikkelen.”
Geen hype De ervaringen op het Dominicus College zijn vergelijkbaar met ervaringen die ook landelijk zijn opgedaan. “Wat je ziet, is dat leerlingen anno 2009 eigenlijk geen enkele training nodig hebben om met Teletop te kunnen werken. De focus moet gericht worden op de docenten. De meerwaarde van een elektronische leeromgeving is inmiddels wel duidelijk. Het vergt echter de nodige investeringen qua tijd, scholing en energie om die meerwaarde praktisch te vertalen. Het management van de scholen speelt hierbij een uiterst belangrijke rol. De elektronische leeromgeving is geen hype. De digitalisering die wereldwijd gaande is, heeft onvermijdelijk zijn weerslag in het onderwijs. Digitaal onderwijs is dé toekomst en dat moet uitgedragen worden. In dat opzicht neemt ook de Alliantie het voortouw als het gaat om facilitering en om het scholen van medewerkers in digitale didactiek en in het zelf vinden en arrangeren van materiaal. Uiteraard blijft het zo dat de Alliantiescholen hun onderwijs op een eigen wijze invullen. Digitaal onderwijs wordt daarvoor een onmisbaar middel. Je doet leerlingen simpelweg tekort als je de digitale mogelijkheden niet beter benut.”
21
Verbreding van het onderwijsaanbod door samenwerking
Flex College Nijmegen: goed onderwijs voor risicoleerlingen In augustus 2005 startte het Centrum voor Opvang en Onderwijs (COO). Het COO bood een time-outvoorziening (rebound) en leerwerkplaatsen voor vmbo-leerlingen. In 2008 is het COO verbreed tot het Flex College, een voorziening voor alle risicoleerlingen in het voortgezet onderwijs en het mbo in Nijmegen e.o. Doel is de schooluitval tot een minimum te beperken. Op 1 augustus 2008 ging het Flex College daadwerkelijk van start. Het Flex College is een regionale zorgvoorziening – van vmbo tot en met gymnasium – voor Nijmegen en omstreken en is uniek in Nederland. De besturen van het voortgezet onderwijs en het ROC Nijmegen dragen dit initiatief. Om het Flex College te kunnen realiseren is het Samenwerkingsverband uitgebreid met het ROC. Hiertoe werden de statuten van het Samenwerkingsverband aangepast. Het Flex College is ondergebracht bij het Samenwerkingsverband VO als een Orthopedagogisch Didactisch Centrum (OPDC) en voorziet in een • expertisecentrum en schakel- en opvangvoorziening • centrum voor beroepsopleiding en arbeidsmarkttoeleiding • centrum voor algemeen vormend onderwijs (vmbo-t, havo, vavo en vwo). In dit centrum is ook de Stichting Eigenwijs en het vavo ondergebracht. Bij het vavo volgen leerlingen van havo en vwo, die geen diploma hebben behaald, alsnog die vakken waarvoor zij geen certificaat hebben verkregen om zodoende alsnog hun diploma te behalen.
Novia Novia is het innovatieproject waarin de Alliantie Voortgezet Onderwijs heeft samengewerkt met de Scholengroep Rijk van Nijmegen, het Montessori College en het ROC Nijmegen op het terrein van de aansluiting vmbo–mbo. Dit project is in 2008 met een eindschouwing afgerond. Drie hoofdprojecten stonden in de laatste periode centraal: • het terugdringen van uitval, gezamenlijke aanpak van risicoleerlingen (zie Flex College). • loopbaanoriëntatie en beroepskeuze (LOBK). Er is een digitaal keuzeprogramma (‘kiezen op maat’) ontwikkeld, waarbij vmbo-leerlingen zich kunnen inschrijven voor een oriëntatie. Het andere deel bestaat uit oriëntatie- en informatiebijeenkomsten. • afstemming van leerwegen in de sector Zorg en Welzijn. Vmbo-scholen en het ROC hebben programma-afspraken gemaakt om de aansluitingsproblematiek tussen vmbo en mbo te voorkomen.
22
Hiernaast bleken enkele smalle projecten succesvol. Dit betreft projecten rond recreatie, sport en beweging, transport&logistiek en cultuur. Ook de totstandkoming van het mbo-aanbod in Druten is mede een gevolg van de bestuurlijke samenwerking in het kader van Novia. De samenwerkende partners hebben afgesproken hun bestuurlijke samenwerking voort te zetten. Belangrijke thema’s zijn doorlopende leer- en zorglijnen, goede voorbereiding op het mbo, continueren van het loopbaanoriëntatie en beroepskeuzeproject, de vm-2projecten, de ontwikkeling van de vakcolleges in de sector techniek en het elkaar informeren over relevante ontwikkelingen.
Samenwerking ROC Druten en het Pax Christi College Het MBO College Druten is een vestiging van het ROC Nijmegen en biedt onderwijs aan in de sectoren zorg en welzijn en handel en marketing op diverse niveaus. Er is een intensieve samenwerking tussen het MBO College en het Pax Christi College in het kader van doorlopende leerlijnen. Nagenoeg alle leerlingen van het MBO College zijn afkomstig van het Pax Christi College. In september 2007 zijn 75 leerlingen gestart met deze mbo-opleiding. In 2008 kon een vergelijkbaar aantal leerlingen worden ingeschreven. Met de sector techniek van het ROC Nijmegen wordt onderzocht of het zinvol is om een vakcollege techniek in Druten te starten.
Bèta techniek Alle vmbo-t/havo/vwo-scholen van de Alliantie Voortgezet Onderwijs participeren in het project Sprint Up, voorheen het project Bèta-Techniek. Het project voorziet in een driejarige samenwerking tussen de vmbo-t/havo/vwo-scholen en de Bètafaculteit van de Radboud Universiteit door uitwisseling van personeel (bijvoorbeeld aio’s die leerlingen bij hun profielwerkstukken ondersteunen), het verzorgen van masterclasses op de universiteit en scholing van bètadocenten uit het voortgezet onderwijs. Doelstellingen van het project zijn: hogere instroom studenten bètastudies, aanwakkeren van de belangstelling voor een docentfunctie bij bètastudenten en het verhogen van de deskundigheid van docenten. Vanuit de Alliantie Voortgezet Onderwijs coördineert het Pax Christi College dit project. In april werd door het bedrijfsleven, onderwijs en regionale overheden een convenant getekend om een impuls te geven aan de bètavakken.
alliantie voor tgeze t onderwijs
Doorgaande leerlijnen Landelijk en lokaal is de overgang van het primair onderwijs (po) naar het voortgezet onderwijs (vo) al langer een punt van zorg. De manier waarop in Nijmegen en regio de schoolbesturen en scholen voor voortgezet en primair onderwijs samenwerken mag voor Nederland uniek worden genoemd. Er is een regiegroep doorgaande leerlijnen samengesteld voor het po en vo en er is een convenant opgesteld voor bestuurlijke samenwerking van alle besturen. Het gehele project wordt ondersteund door het Ruud de Moorcentrum van de Open Universiteit. Deze samenwerking heeft in oktober geleid tot het vaststellen van een ‘contourennota doorgaande leerlijnen’ die als basis zal gaan dienen voor samenwerkingsprojecten op het gebied van de aansluiting po-vo. De nota kadert de gedachtevorming over doorgaand leren en doorgaande leerlijnen en dient als leidraad voor een aantal samenwerkingsprojecten die uitgevoerd zullen worden door onderwijsgevenden po en vo, eventueel aangevuld met medewerkers van de lerarenopleidingen. Beoogde projecten starten bij de aanvang van het schooljaar 2009-2010.
ja arversl ag 2008
Leerlingen in het nieuws – oktober Leerlingen van het Citadel College leren van een professionele kok hoe lekker gezond voedsel kan zijn. Zes leerlingen van het Dominicus College reizen naar Higashimatsuyama, de beoogde zusterstad van Nijmegen in Japan. Voor de zomervakantie bezochten Japanse leerlingen het Dominicus College.
Leerlingen in het nieuws – november Het schoolorkest van het Stedelijk Gymnasium is gestart met 25 leerlingen. Voor leerlingen van de 2de en 3de klassen van het Mondial College wordt een themadag georganiseerd over ‘hoe jongeren met geld omgaan’. Zij zien een theatervoorstelling en volgen een forumdiscussie die werd geleid door Lenie Scholten, wethouder te Nijmegen. De theatervoorstelling wordt aangeboden door de gemeente Nijmegen.
23
Goed onderwijs vraagt goede huisvesting
Doordecentralisatie onderwijshuisvesting gemeente Nijmegen Nijmegen is de eerste gemeente waar het eigendom van de schoolgebouwen – met ingang van 1 januari 2008 – is overgedragen aan de besturen voor primair en voortgezet onderwijs. Niet meer de gemeente, maar scholen en schoolbestuur bepalen nu of en wanneer een school in aanmerking komt voor nieuwbouw of renovatie. Het Citadel College is buiten de doordecentralisatie gehouden. Voor de onderwijshuisvesting Nijmegen wordt een afzonderlijke begroting en jaarrekening opgesteld. De beleidsvorming wordt voorbereid door de projectgroep onderwijshuisvesting Nijmegen. Deze projectgroep is bezig een meerjarenhuisvestingsplan op te stellen. Omdat de doordecentralisatie van de onderwijshuisvesting zich beperkt tot de gemeente Nijmegen, blijven de gemeenten Wijchen, Druten en West Maas en Waal verantwoordelijk voor de huisvesting van het Maaswaal College en het Pax Christi College.
De voorbereidingen voor de bouw van de nieuwe vmboschool van het Mondial College in Lindenholt Noord zijn in 2008 voortgezet. Doordat de combinatie van woningbouw, sportveldrenovatie en scholenbouw door de economische ontwikkelingen niet meer haalbaar bleek (het woningbouwprogramma is geschrapt) heeft een korte heroriëntatie plaatsgevonden. Uiteindelijk is besloten om op de oorspronkelijk gekozen locatie de plannen voor de school verder te ontwikkelen. Een speciaal vmbo-team is bezig met het gewenste concept en de architectonische uitwerking. Na de opening van de nieuwe vmbo-locatie van het Maaswaal College in augustus van dit jaar beschikt de school in Wijchen over zowel een schoollocatie voor havo, vwo en gymnasium als een locatie voor het vmbo. De nieuwbouw biedt alle leerlingen van het vmbo (van vmbo-b tot en met vmbo-t) onderdak. Hiermee ging een lang gekoesterde wens in Wijchen in vervulling. Het gebouw dat is opgedeeld in domeinen van 150 tot 200 leerlingen, zal onderwijs gaan bieden aan zo’n 900 voornamelijk Wijchense leerlingen.
Nieuwbouwprojecten Bij het Dominicus College is gestart met de bouw van een nieuwe sportvoorziening én nieuwbouw voor de Monnikskap. De Monnikskap is een school voor lichamelijk gehandicapte kinderen of kinderen met een chronische ziekte, die nu is gehuisvest bij de St. Maartenskliniek. Door de vestiging van de Monnikskap bij de hoofdlocatie van het Dominicus College zijn meer integrale en gezamenlijke activiteiten voor leerlingen en docenten mogelijk.
Verbouwingen en aanpassingen Pax Christi College: Met de renovatie van de vmbo-vleugel van de hoofdvestiging van het Pax Christi College is de werkplekkenstructuur ook in bouwkundig opzicht gerealiseerd. In augustus konden de vmbo-leerlingen de nieuwe leeromgeving in gebruik nemen. De praktijkruimtes zijn eigentijds ingericht met bijbehorende leer- en instructieruimtes. Voor het vmbo-t is een leerplein met computers ingericht. Ook heeft een beperkte uitbreiding van lokalen plaatsgevonden. Mondial College: Omdat het Mondial College heeft gekozen voor het Technasiumconcept, zijn er plannen ontwikkeld om de locatie Leuvensbroek aan dit concept aan te passen. De bètalokalen zullen op de begane grond zo worden gesitueerd dat zij voor de nodige uitstraling zullen zorgen. Ook de entree, de ingang, hal en aula zullen worden aangepast aan de eisen van deze tijd. De verbouwing moet in de zomer van 2009 gaan plaatsvinden. Maaswaal College: Na het gereedkomen van de nieuwbouw voor het vmbo, wordt de locatie Veenseweg beter aangepast aan de eisen die het onderwijs aan een schoolgebouw stelt. Er zullen meer werkruimtes voor het personeel worden gerealiseerd, waardoor de toegangshal van karakter zal veranderen. Bovendien zal een tweede mediatheek tot stand worden gebracht. Verder krijgt de klimaatbeheersing de nodige aandacht.
24
alliantie voor tgeze t onderwijs
Leerlingen over nieuwbouw Maaswaal College
“Onze school krijgt een dikke 8,5!” Drie leerlingen van de nieuw gebouwde VMBO-locatie van het Maaswaal College te Wijchen zijn dik tevreden over hun nieuwe school. Jennifer, Stijn en Thomas zijn blij dat ze in augustus 2008 het oude gebouw, “wel gezellig maar zóó versleten”, voor een nieuw gebouw hebben verruild.
Citadel College: Plannen voor de tweede fase van de nieuwbouw van het Citadel College zijn in 2008 voorbereid. Naast de noodzakelijke nieuwbouw voor de havo/vwoafdeling dient de huidige locatie te worden uitgebreid voor de realisatie van de praktijklokalen voor het vmbo en om de leerlingenstroom tot augustus 2011 te kunnen opvangen. Omdat de huidige locatie tot ongeveer 2016 dienst zal moeten doen, heeft met de gemeente Nijmegen overleg plaatsgevonden om de noodzakelijke aanpassingen in de zomer van 2009 te realiseren. Daarna is uitbreiding noodzakelijk in verband met de groei van het aantal leerlingen. Nog niet duidelijk is waar het Citadel College uiteindelijk gevestigd zal worden.
Overige huisvesting Science-labs: In 2008 hebben vier Alliantiescholen de subsidie die in 2007 was ontvangen om de lokalen voor de bètavakken eigentijdser in te richten (sciencelabs), verzilverd. De SSgN, het Stedelijk Gymnasium, het Mondial College en het Pax Christi College hebben deze werkzaamheden in 2008 uitgevoerd.
“In het oude gebouw was het wel zo dat je iedereen kende. Er waren minder leerlingen dan hier. Maar de bedenkers van de nieuwe school hebben het wel slim opgelost. Er zijn meer leerlingen, maar daar merk je eigenlijk maar weinig van. Er zijn gescheiden pauzes en allemaal aparte afdelingen. De praktijklokalen zijn net echt. We hebben bijvoorbeeld een kapsalon, een beautysalon, een restaurant en een kinderdagverblijf. Onze school is overzichtelijk ingedeeld. Het enige wat er nog wel bij zou kunnen, is een aparte studieruimte waar je bijvoorbeeld in een tussenuur alvast wat huiswerk kunt maken. Dat kan ook wel op de leerpleinen, maar die zijn meestal bezet.” “Onze lessen zijn nu veel afwisselender. Er zijn smartborden, veel meer computers en mooie leerpleinen. We kunnen nu met de hele klas op het leerplein werken. In de klas krijgen we dan een opdracht van de docent en op de leerpleinen kun je dan zelfstandig of in groepjes aan die opdracht werken. Als je een mooie presentatie hebt gemaakt, kun je die weer op een smartbord presenteren. Dat is echt goed voor elkaar!” “Dit is ook een veilige school. Er zijn duidelijke regels en die gelden voor iedereen. Je weet gewoon goed waar je aan toe bent. Als er wordt gepest, wordt daar snel op gereageerd. Natuurlijk baalt iedere normale tiener wel eens van school. Sommige docenten zijn ook leuker dan anderen. Maar dat hoort er gewoon bij. Alles bij elkaar gaan we iedere dag met veel plezier naar school. Onze school krijgt een dikke 8,5!”
H400: In 2008 is de locatie Hatertseweg 400 aangepast om in het kader van de ontwikkeling van het Flex College mede plaats te kunnen bieden aan de AKA-opleiding. Er zijn praktijkruimtes gerealiseerd voor de horeca-opleiding en economieopleidingen. Bovendien is een huiskameropvang gemaakt voor de opvang van leerlingen die tijdelijk niet in de lesgroep kunnen functioneren. Mondial College, vmbo-t: De verhuizing van het vmbo-t van het Mondial College naar Energieweg 35 (tijdelijke huisvesting) heeft in de kerstvakantie 2007-2008 plaatsgevonden. Het gymlokaal is gerenoveerd en het schei-, natuurkundelokaal is opnieuw ingericht. Tot de zomervakantie werd het pand ook gebruikt door de AKA-opleiding van het ROC Nijmegen. Na 1 augustus 2008 stond het pand vrijwel geheel ter beschikking aan de vmbo-t opleiding.
ja arversl ag 2008
Leerlingen in het nieuws – december Een team van het Stedelijk Gymnasium wordt voor de tweede keer Nederlands kampioen debatteren voor middelbare scholieren. Brugklassers van het Maaswaal College, locatie Veenseweg, zamelen met hun acties ruim 2100 euro in voor kinderen in de Zuid Afrikaanse township Kurland: Kids of Kurland. De opbrengst wordt gebruikt voor de inrichting van een nieuw schoollokaal.
25
Ons onderwijs in cijfers
Onderwijsinstellingen zijn maatschappelijke organisaties die grotendeels maar niet uitsluitend worden gefinancierd uit publieke middelen. Van overheidswege wordt op diverse manieren toezicht uitgeoefend op de vervulling van die maatschappelijke rol. Op diverse terreinen oefent de overheid zelf toezicht uit door inspecties, accountantscontrole e.d. Binnen de Alliantie Voortgezet Onderwijs bestaat er intern toezicht door de Raad van Toezicht.
Resultaat 2008 De uitkomsten over 2008 in vergelijking met 2007 en de interne begroting 2008 worden in het overzicht hieronder weergegeven. De Alliantie Voortgezet Onderwijs heeft in 2008 een positief exploitatieresultaat behaald van t 141.276. De baten zijn ten opzichte van de begroting met 7,9% toegenomen (o.a. door bekostigingsaanpassingen als gevolg van cao aanpassingen en andere prijsstijgingen). De lasten zijn eveneens gestegen, namelijk met 6,7% ten opzichte van de begroting, hetgeen leidt tot een beter dan begroot resultaat. Op de bladzijde hiernaast wordt de opbouw van het resultaat per school weergegeven.
Resultaat in 2008 Realisatie 2008
Begroting 2008
Realisatie 2007
Realisatie 2008 versus begroting 2008
68.405.682
62.445.088
59.799.710
5.960.594
3.205.276
4.166.277
2.808.522
Realisatie 2008 versus begroting 2007
Baten in euro Rijks- en overheidsbijdragen Overige baten Rentebaten en overige financiële baten
961.001–
8.605.972 396.754
1.323.860
972.170
1.098.173
351.690
225.687
72.934.818
67.583.536
63.706.405
5.351.282
9.228.413
56.683.450
52.461.665
52.318.109
4.221.785
4.365.341
Afschrijving
2.873.597
3.242.692
1.689.885
369.095–
1.183.712
Huisvesting
5.379.880
4.598.859
4.261.166
781.021
1.118.714
Overige instellingslasten
6.492.221
6.557.811
5.580.597
65.590–
911.624
Rentelasten
1.364.394
1.388.794
96.316
24.400–
1.268.078
Totaal lasten
72.793.542
68.249.821
63.946.072
Totaal baten Lasten in euro Personele lasten
Totaal
26
141.276
666.285–
239.667–
4.543.721
8.847.470
807.561
380.943
alliantie voor tgeze t onderwijs
Opbouw van het resultaat per school in 2008 Realisatie 2008
Begroting 2008
Realisatie 2007
Bedragen in euro SSgN Dominicus College
11.386
5.529–
138.888–
109.120
145.097–
181.274–
Lindenholt College Flex College Mondial College
–
–
204.840–
291.396–
–
260.881–
68.422–
208
5.307
Pax Christi College
51.372
166.791
188.938
Maaswaal College
160.659
33.802
547.878
Citadel College
343.187–
303.537–
249.731–
TS Jonkerbosch
–
–
201.493–
Stedelijk Gymnasium
18.621–
72.548–
273.430–
Bestuursbureau
81.151
10.835
131.449
Onderwijshuisvesting Nijmegen
316.800
201.276
Totaal
141.276
666.285–
– 239.667–
Planning- en controlcyclus
Kengetallen
De Alliantie Voortgezet Onderwijs kent een duidelijke planning- en controlcyclus. Kenmerkend is de integrale en cyclische aanpak. Er bestaan heldere afspraken over de ontwikkeling van de begroting, jaarrekening en tussentijdse overzichten. De tussentijdse rapportages kwamen in het jaar 2008 driemaandelijks beschikbaar. Deze rapportages bleken ook dit jaar waardevolle instrumenten. Hierdoor kon in enkele gevallen op basis van de beschikbare informatie tijdig worden bijgestuurd. In 2008 is bij de begroting van 2009 voor het eerst de formatieplanning geïntegreerd. Op deze wijze is personeelsplanning en personeelsinzet gekoppeld aan de financiële overzichten. Dit vergroot het overzicht en de beheersbaarheid, omdat onverwachte en ongewenste ontwikkelingen eerder worden gesignaleerd. Daarbij geldt dat de begroting bepalend is voor de formatieplanning. Voor de gehele cyclus is een (terugkerende) jaarplanning vastgesteld. Voor begroting, jaarrekening en formatieplan worden op bestuursniveau formats gehanteerd die enerzijds heldere kaders aangeven en anderzijds de scholen en het bestuursbureau de ruimte geven voor de invulling van de eigen (specifieke) kaders.
Met kengetallen kan de financiële toestand van een instelling worden beoordeeld en gemeten. De Alliantie Voortgezet Onderwijs maakt hiervoor gebruik van advieskengetallen, die Cfi adviseert ten aanzien van rentabiliteit, solvabiliteit, liquiditeit en weerstandvermogen. Voor deze kengetallen zijn signaalgrenzen bepaald, hetgeen inhoudt dat wanneer een score buiten de signaalgrenzen wordt gerealiseerd (de rode zone), dit zal moeten leiden tot een onderbouwde verantwoording naar het ministerie van OCenW (Cfi). Daarnaast heeft de Alliantie Voortgezet Onderwijs een set belangrijke financiële kengetallen ontwikkeld waarop de scholen ook bedrijfsmatig kunnen worden vergeleken (en de stichting met andere besturen). De begroting en jaarrekening geven deze gegevens weer. Ook is in 2008 begonnen met het ontwikkelen van een aantal kengetallen op het terrein van personeel. Bij de presentatie van de jaarbegroting(en) worden deze kengetallen weergegeven.
ja arversl ag 2008
27
Dashboard Hieronder is het dashboard van de Alliantie Voortgezet Onderwijs opgenomen voor het kalenderjaar 2008. Het dashboard bevat: • De staat van baten en lasten over 2008 met vermelding van de begrote staat van baten en lasten over 2008 en de gerealiseerde staat van baten en lasten over 2007.
• De balans per 31 december 2008 met vermelding van de balans per 31 december 2007. • De visuele weergave van de scores op een viertal kengetallen ten opzichte van de signaalgrenzen.
Balans Realisatie 31 december 2008
Realisatie 31 december 2007
Activa in euro Vaste activa 1.1 Immateriële activa
–
–
1.2 Materiële activa
37.535.234
13.373.416
1.3 Financiële activa
18.877
56.422
8.070
7.491
1.5 Vorderingen
5.853.917
6.394.563
1.6 Effecten
1.812.291
1.992.265
Totaal activa
62.315.173
45.813.184
20.130.694
20.515.149
–
–
20.130.694
20.515.149
9.687.441
9.096.153
Vlottende activa 1.4 Voorraden
Passiva 2.1 Eigen vermogen 2.2 Minderheidsbelang derden
2.3 Voorzieningen 2.4 Langlopende schulden
19.346.960
478.331
2.5 Kortlopende schulden
13.150.078
15.723.551
Totaal passiva
62.315.173
45.813.184
Rentabiliteit -0,1% -0,2% -0,3%
0%
40,0%
30,0%
1,0% 2,0%
realisatie 2007 realisatie 2008
begroting 2008
Weerstandsvermogen
3,0%
20,0%
31–12–2007
50,0%
31–12–2008
4,0%
-0,4%
60,0%
10,0% 5,0%
-0,5% -0,6%
28
0,2%
6,0%
0,0%
27,7%
70,0%
alliantie voor tgeze t onderwijs
Staat van baten en lasten Realisatie 2008
Begroting 2008
Realisatie 2007
63.550.741
57.938.431
58.398.722
4.854.941
4.506.657
1.400.988
–
–
–
57.283
71.900
114.878
2.997.993
4.094.377
2.693.645
71.460.958
66.861.027
62.608.232
3. Baten in euro 3.1 Rijksbijdragen OCW 3.2 Overige overheidsbijdragen 3.3 College-, cursus-, les- en examengelden 3.4 Baten werken i.o.v. derden 3.5 Overige baten Totaal baten 4. Lasten 4.1 Personele lasten
56.683.450
52.461.665
52.318.109
4.2 Afschrijvingen
2.873.597
3.242.692
1.689.885
4.3 Huisvestingslasten
5.229.880
4.598.859
4.261.166
4.4 Overige instellingslasten Totaal lasten Saldo baten en lasten
6.492.221
6.557.811
5.580.597
71.279.148
66.861.027
63.849.757
181.810
5. Financiële baten en lasten
40.534–
Resultaat
141.276
249.661–
1.241.524–
416.624–
1.001.857
666.285–
239.667–
6. Belastingen
–
–
–
7. Resultaat deelnemingen
–
–
–
– Resultaat na belastingen
–
141.276
8. Aandeel derden in resultaat
666.285–
–
Exploitatiesaldo
–
141.276
666.285–
Solvabiliteit
– 239.667–
Liquiditeit 3,0
40,0%
30,0%
– 239.667–
45,0% 4,0
2,0 50,0%
20,0%
31–12–2007
31–12–2008 31–12–2007
1,0
31–12–2008
5,0
60,0%
10,0%
0,0%
ja arversl ag 2008
32,3%
70,0%
0,0
1,9
6,0
Citadel College
Pax Christi College
Dijkstraat 7a, 6663 AD Lent Telefoon: 06 53759361 E-mail:
[email protected] www.citadelcollege.nl Directeur: K. de Waal
Meester van Coothstraat 34, 6651 ZJ Druten Telefoon: (0487) 512403 E-mail:
[email protected] www.paxchristicollege.nl Algemeen Directeur: L. van Drongelen
Dominicus College
Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen
Energieweg 93, 6541 CZ Nijmegen Telefoon: (024) 3772164 E-mail:
[email protected] www.dominicuscollege.nl Rector: E. Peters
IJsbeerstraat 12, 6531 PL Nijmegen Telefoon: (024) 3563974 E-mail:
[email protected] www.ssgn.nl Rector: M. Janssen
Maaswaal College
Stedelijk Gymnasium Nijmegen
Streekweg 21, 6537 TR Nijmegen Telefoon: (024) 3435120 E-mail:
[email protected] www.maaswaalcollege.nl Rector: H. Koolen
Kronenburgersingel 269, 6511 AS Nijmegen Telefoon: (024) 3220606 E-mail:
[email protected] www.stedelijkgymnijmegen.nl Rector: R. van Bruggen
Mondial College Leuvensbroek 30-01, 6546 TD Nijmegen Telefoon: (024) 3786993 E-mail:
[email protected] www.lindenholtcollege.nl Rector: Th. Van den Hark
Postbus 6618, 6503 GC Nijmegen Telefoon: (024) 3790158 E-mail:
[email protected] College van Bestuur: D. van Bennekom www.alliantievo.nl
Foto’s: Wilma Manders
De Alliantie Voortgezet Onderwijs bestaat uit de volgende scholen
