‘Effecten van veroudering op de voetvorm bij vrouwen’
INFORMATIE VOOR DEELNEMERS Geachte mevrouw, Aan het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) wordt continu onderzoek gedaan om meer te weten te komen over de gezondheid van mensen. Op de afdeling Revalidatiegeneeskunde wordt onderzoek gedaan om te voorkomen dat gezonde volwassenen vallen. Eén van de belangrijke oorzaken voor vallen zijn slecht passende schoenen en voetpijn. Door het uitvoeren van dit onderzoek, willen wij meer te weten komen over de vorm van de voet, voetpijn en de drukverdeling onder de voet bij volwassenen, naarmate men ouder wordt. Ook wanneer u geen voetpijn hebt, kunt u meedoen aan dit onderzoek. In deze brief kunt u lezen wat het doel is van het onderzoek en hoe u mee kunt doen. Onderaan deze brief kunt u lezen hoe de metingen worden gedaan. Voordat u besluit mee te doen aan het onderzoek, kunt u met vragen of opmerkingen terecht bij de onderzoeker of de onafhankelijk arts, dr. R. Dekker, revalidatiearts. Doel van het onderzoek Hoe ouder mensen worden, hoe groter de kans is dat zij vallen. Bij een leeftijd van 65 jaar en ouder valt ongeveer 1 op de 3 personen minimaal 1 keer per jaar. Dit kan komen door het dragen van slecht passende schoenen. Schoenen worden gemaakt op basis van de voetvorm van de gemiddelde volwassene. Maar, het lijkt erop dat voetvorm verandert tijdens het ouder worden. Hierdoor kan het gebeuren dat het ouderen niet lukt om goed passende schoenen te vinden en lopen ze uiteindelijk op niet goed passende schoenen. Dit vergroot de kans op vallen en ook op extra druk van de voet tegen de schoen, en daarmee pijn. Om uit te zoeken of schoenen goed passen bij de voetvorm van ouderen, proberen we tijdens dit onderzoek antwoorden te vinden op de volgende vragen: Verandert de voetvorm tijdens het ouder worden? Hebben de schoenen van volwassen vrouwen een goede pasvorm voor hun voeten? Hebben ouderen meer voetpijn dan volwassenen op middelbare of jongere leeftijd? Wanneer treedt de pijn vooral op? Hoe erg is deze pijn en waar zit het? Hoe is de drukverdeling onder de voeten tijdens het staan en lopen? Is de drukverdeling onder de voet tussen jong volwassenen, middelbaar volwassenen en ouderen verschillend? Wanneer blijkt dat de voetvorm verandert met het ouder worden en ouderen vaak niet goed passende schoenen dragen, dan zullen de resultaten uit dit onderzoek gebruikt worden om beter passende schoenen te maken. Natuurlijk zullen de gegevens anoniem worden verwerkt.
Versie 3: 11-10-2013
1
Wanneer kunt u deelnemen aan dit onderzoek? Voor dit onderzoek zoeken wij gezonde vrouwen van 20 jaar en ouder. U kunt meedoen aan dit onderzoek wanneer u aan alle volgende voorwaarden voldoet. Wanneer u: Een vrouw bent, Een leeftijd hebt die valt in één van de volgende leeftijdsgroepen: 20-25, 30-35, 4045, 50-55, 60-65, 70-75 en 80-85 jaar, Geen ((semi)orthopedische) schoenen hebt, Geen amputatie hebt ondergaan ter hoogte van uw heup, knie of voet Geen ziekte of aandoening hebt (gehad) die het looppatroon kan beïnvloeden, zoals een beroerte of de ziekte van Parkinson, U 10 meter aan één stuk kunt lopen. Weet u niet zeker of u mee mag doen aan dit onderzoek, dan kunt u dit altijd vragen aan de onderzoeker. De contactgegevens kunt u vinden onderaan deze brief. Wanneer u buitenshuis een wandelstok of looprek nodig hebt, is dat geen probleem. Binnenshuis moet u zonder wandelstok of looprek kunnen lopen. Ondertekening toestemmingsverklaring Bij deze brief zit een ‘toestemmingsverklaring’ gevoegd. Deze kunt u vóór de start van het onderzoek getekend bij ons inleveren. Hiervoor kunt u de brief persoonlijk aan de onderzoeker overhandigen voor aanvang van de metingen. Hiermee geeft u aan deel te nemen aan het onderzoek en geïnformeerd te zijn over alle metingen. De onderzoeker zal het formulier ook ondertekenen. Hiermee geeft hij/zij aan zich te houden aan de afspraken die met u gemaakt zijn. Vrijwilligheid van deelname U kunt zelf bepalen of u mee wilt doen aan dit onderzoek of niet. U kunt op elk moment stoppen met deelname aan dit onderzoek, zonder dat u hiervoor een reden op hoeft te geven. Stoppen met deelname heeft geen verdere gevolgen. Bedenktijd Natuurlijk wilt u even nadenken of u mee wilt doen aan het onderzoek. U mag hier ook met anderen over praten. Na het krijgen van deze informatiebrief, krijgt u twee weken om na te denken over het meedoen aan dit onderzoek. Als u mee wilt doen, kunt u zelf een mailtje sturen of bellen naar de onderzoeker. Waar worden de metingen gedaan? De metingen worden gedaan in het UMCG, in het gangbeeldlaboratorium op de afdeling Revalidatiegeneeskunde. Reiskosten Wanneer u voor het onderzoek met de auto of het openbaar vervoer (trein 2e klas en/of bus) naar het UMCG moet komen, kunt u de kosten hiervoor terugkrijgen. Dit geldt ook voor de eventuele parkeerkosten, wanneer u met de auto komt. Hiervoor kunt u na het onderzoek een formulier invullen en meteen inleveren of later per post versturen. Verzekering Naast het invullen van een vragenlijst, vragen wij u voor dit onderzoek enkele malen stil te staan en kleine stukjes te lopen. Er is geen sprake van een risico dat groter is dan in de normale, dagelijkse situatie. Om deze reden is ontheffing verleend voor de verzekering van proefpersonen.
Versie 3: 11-10-2013
2
Vertrouwelijkheid van de gegevens Alle gegevens van het onderzoek worden anoniem en vertrouwelijk behandeld. Uw persoonlijke gegevens worden niet bewaard bij de onderzoeksresultaten. Uw persoonlijke gegevens worden alleen gebruikt voor het contact en de reiskostenvergoeding. De enige personen die toegang hebben tot uw persoonlijke gegevens zijn de onderzoeker en diens twee begeleiders. De gegevens van dit onderzoek worden gebruikt voor het schrijven van artikelen in wetenschappelijke tijdschriften. Hierin zullen uw persoonlijke gegevens en naam nooit worden genoemd. Vragen en/of opmerkingen Hebt u na het lezen van deze brief nog vragen of opmerkingen, dan kunt u contact opnemen met de onderzoeker door middel van onderstaande contactgegevens. Daarnaast kunt u ook contact opnemen met een onafhankelijk arts, dr. R. Dekker, revalidatiearts, tel (Secretariaat): (050) 361 36 38. Deze arts is niet betrokken bij het onderzoek. Meedoen aan het onderzoek Wilt u na het lezen van deze brief meedoen aan het onderzoek, dan kunt u mailen of bellen met de onderzoeker. De contactgegevens staan onderaan deze brief. Wij zullen dan zo snel mogelijk, via e-mail of telefoon, reageren voor het maken van een afspraak. Vragenlijst Voor dit onderzoek vragen wij u een vragenlijst in te vullen. Deze vragenlijst hebt u samen met deze informatiebrief opgestuurd gekregen. De vragenlijst bestaat uit een aantal open en meerkeuzevragen. Deze vragen gaan over het dragen en kopen van schoenen en over klachten aan uw voet: op welke plek heeft u klachten, hoe ervaart u deze klachten en hoe beperken deze klachten u in het dagelijks leven? Wanneer u besluit mee te doen aan het onderzoek, kunt u deze thuis, op uw gemak, invullen. Wanneer u vragen niet begrijpt of open laat, krijgt u op de dag van het onderzoek tijd vragen te stellen en de nog open vragen in te vullen.
De metingen De metingen duren in totaal zo’n 1,5 uur en worden één keer uitgevoerd. Dit kan in de ochtend, middag of avond zijn, afhankelijk van de afspraken die we samen hebben gemaakt. Hoe verlopen de metingen? Op de dag van de metingen zelf, leg ik nog een keer uit wat er gaat gebeuren. Hierna kunt u vragen stellen als u die hebt. Als alles duidelijk is en u definitief besluit mee te doen, dan tekenen we beiden de toestemmingsverklaring. Daarna beginnen de metingen: We meten uw lengte en gewicht zonder schoenen, U krijgt de gelegenheid de vragenlijst in te leveren en vragen te stellen, wanneer u een aantal vragen niet hebt begrepen. We meten vervolgens de gevoeligheid van de onderkant van uw voeten. Dit gebeurt met een nylon draadje. Deze wordt op verschillende plekken tegen de onderkant van uw voet gedrukt. U kunt hierbij aangeven of u het draadje kunt voelen of niet. Dit is pijnloos en zonder schade.
Plaatje 1: scanner Versie 3: 11-10-2013
3
We maken, ter controle, van foto’s van uw voeten. Hierbij zullen alleen uw voeten en enkels op de foto komen. Uw voetmaten (breedte, omvang en lengte) met een meetlint (10 minuten) en met een voetscanner (zie plaatje 1) (10 minuten) opgenomen terwijl u staat. Het meten van de voetmaten met de voetscanner is pijnloos en zonder gevaar. Tijdens het opmeten van uw voetmaten, staat u op een schoenzooltje. De drukverdeling onder uw voeten wordt tijdens staan en lopen gemeten (30 minuten). Voor de uitleg, zie het kopje ‘Drukmetingen’ Tijdens de metingen mag u altijd even rust nemen en gaan zitten. De metingen brengen geen schade, pijn of ongemakken met zich mee. Voelt u zich tijdens de metingen toch ongemakkelijk, mag u altijd stoppen met deelname aan het onderzoek. Na de metingen is er tijd voor het beantwoorden van vragen. Drukmetingen Het meten van de drukverdeling onder uw voeten gebeurt met behulp van speciale inlegzooltjes (plaatje 2). Voor het meten met schoenen aan gebruiken wij twee paar schoenen, uw eigen schoenen en speciale schoenen die voor het onderzoek worden gebruikt. Hierbij is het belangrijk dat u naar de metingen schoenen draagt die u meestal aan hebt. De schoenen die speciaal voor het onderzoek worden gebruikt zijn stevige, lage veterschoenen (plaatje 3) en nemen wij voor u mee naar het onderzoek.
Plaatje 2: inlegzool systeem
Plaatje 3: schoenen voor het onderzoek
De inlegzooltjes worden in de schoen gelegd. Voor de metingen vragen wij u 1 keer uw linkervoet op te tillen en 1 keer uw rechtervoet om de druk van de inlegzooltjes te halen. Hierbij mag u zitten. Dit gebeurt elke keer wanneer u andere schoenen aandoet. Om te wennen aan de inlegzooltjes in de schoenen, mag u eerst op uw eigen tempo een aantal rondjes lopen. Metingen tijdens staan: U komt staan op een krachtenplatform en wij vragen u 3 keer voor 30 seconden stil te blijven staan. Het krachtenplatform is een grote weegschaal, welke in de vloer is weggewerkt. Wanneer u moeite heeft om 30 seconden stil te blijven staan, kunt u lichte ondersteuning krijgen. Na elke keer stilstaan krijgt u tijd om even te gaan zitten en rusten, wanneer dat nodig is. Dezelfde meting doen we terwijl u uw eigen schoenen draagt en de speciale schoenen voor dit onderzoek. Metingen tijdens het lopen (plaatje 4): Hierbij gaat u staan op de plek die de onderzoeker u aanwijst. U geeft zelf aan wanneer u klaar bent voor de meting. Wanneer de onderzoeker “Start” zegt, loopt u Plaatje 4: metingen tijdens het lopen Versie 3: 11-10-2013
4
meerdere malen in uw eigen tempo over een stuk van 10 meter heen en terug. Deze meting wordt gedaan bij het lopen in uw eigen schoenen en bij het lopen in de speciale schoenen voor het onderzoek. Hierna zijn de metingen afgelopen. U mag de schoenen uit doen en de onderzoeker zal de apparatuur losmaken. Als laatst kunt u nog vragen stellen en eventueel een reiskostenformulier invullen. Mocht u graag een samenvatting van de uitkomsten van het totale onderzoek willen, dan zullen we u dat te zijner tijd opsturen. We vragen hiervoor uw e-mailadres of postadres. Bedankt voor het doornemen van deze informatiebrief, Graag hoor ik van u,
Sharon Smits, Onderzoeker afdeling Revalidatiegeneeskunde, UMCG
Contact
Email:
[email protected] Telefoon: 050-3613553 of 06-30301297 (09.00 – 17.00 uur, ma t/m vrij)
Mede namens Prof. Dr. K. Postema, revalidatiearts UMCG, Dr. J.M. Hijmans, onderzoeker Revalidatiegeneeskunde UMCG
Versie 3: 11-10-2013
5
